Voorwoord. Fred Landwaart, directeur

Jaarbericht 2009

Voorwoord Wat betekent onze dienstverlening voor onze klanten? En welke ervaringen hebben medewerkers,vrijwilligers en samenwerkingspartners met ons en ons werk? De antwoorden op deze vragen kunnen het best gegeven worden door de betrokkenen zelf. Daarom staan in dit jaarbericht hun verhalen centraal. Verhalen van verschillende mensen over de activiteiten en diensten die wij bieden. De verhalen zijn gerangschikt naar de zes WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) prestatievelden waarbinnen Torion actief is. Op deze manier krijgt u als lezer, naar wij hopen, een goede indruk van ons werk. Ik wens u veel leesplezier. Fred Landwaart, directeur

sociale samenhang

De heer Bos is met zijn 77 jaar een krasse oudere. Aan wie je de leeftijd niet afziet. Hij is al 17 jaar lid van de Gymnastiekgroep voor Heren. Daarnaast is hij elke maandagochtend te vinden op yogales. “Ik kreeg meer vrije tijd en wilde graag met enige regelmaat actief blijven.”

De heer Bos, al 17 jaar deelnemer van de gymnastiekgroep

Af en toe plagen we elkaar een beetje Iedere woensdagochtend komt een groep fitte heren tezamen in het Scharlakenhof. Klaar om weer een uurtje sportief bezig te zijn. “We beginnen met een warming up,” vertelt de heer Bos, “en we lopen een rondje door de zaal. Degenen met voldoende uithoudingsvermogen lopen aan de buitenkant. Degenen bij wie het wat minder gaat lopen aan de binnenkant. Op die manier kan iedereen naar vermogen meedoen. Vervolgens doen we oefeningen op de plaats.” Afwisselend “Het hele lijf komt aan bod. Maar er wordt ook gewerkt aan de oog-hand-coördinatie. Door ringen om een kegel te gooien. Het laatste kwartier besteden we meestal aan een balspel. Lekker afwisselend, heerlijk ontspannend. De sfeer in de groep is uitstekend. Onder elkaar, maar ook met de leidster. Het is leuk, stimulerend, ongedwongen en niet prestatiegericht. Je ziet elke week weer dezelfde bekende gezichten. Dus af en toe plagen we elkaar een beetje.” Ruis buiten laten In december, na de laatste les voor de kerst, en in april, na de laatste les van het seizoen, wordt er traditioneel tijd vrijgemaakt om samen gezellig koffie te drinken. Want gezelligheid hoort er ook bij. Daarnaast doet de heer Bos ook nog aan yoga. “Daar heb je baat bij als je bijvoorbeeld in de rij voor de kassa staat. Je leert te ontspannen en los te laten. Die yogalessen concentreren zich op drie verschillende houdingen: zittend, staand en liggend. In de zithouding breng je alle aandacht naar binnen en zorg je dat de ruis buiten gelaten wordt. Daarbij vormt de ademhaling de rode draad.

“Het is leuk, stimulerend, ongedwongen en niet prestatiegericht” 4

sociale samenhang

Eerst de kinderen naar school brengen en dan huppekee, lekker zweten op muziek. Dichtbij huis, in de buurt. Dat was het oorspronkelijke idee achter ‘Fit op Muziek’ in Noordlaren. Maar, geen jonge moeders en thuiswerkende vaders in het zaaltje achter het Dorpshuis. Wel een fanatieke groep 50-ers en 60-ers, allemaal vrouwen, die zich in het zweet werken. Ze staan hun mannetje als het om conditie gaat. Daar kunnen veel jonge vaders en moeders nog wat van leren.

Tineke van der Veen, docent Fit op Muziek

Lekker pittig en swingend

“We beginnen op tijd. En gaan er dan stevig tegenaan. Na afloop kun je lekker een bakkie koffie nemen. Het is heerlijk lesgeven in zo’n enthousiaste groep”. Tineke van der Veen is docent van verschillende sportieve activiteiten van Torion. “We maken dankbaar gebruik van muziek. Dat maakt het lekker pittig en swingend. We starten met stappen op de plaats, doen rek- en evenwichtsoefeningen en daarna cardio. We gebruiken verschillende materialen, waaronder stretchlinten voor de spieroefeningen.” Zwaan kleef aan Torion staat altijd open voor nieuwe ideeën. Tineke heeft haar plannen voor ‘Fit op Muziek’ aan Torion voorgelegd. Er zijn verschillende mogelijkheden uitgewerkt en uiteindelijk aankondigingsaffiches gemaakt. “We gingen van start met 2 dames. En elke week kwam er wel iemand bij. Het leek wel zwaan kleef aan. Er doen nu 8 deelnemers mee. Er zijn nog voldoende plaatsen, voor zowel mannen als vrouwen. De sfeer? Uitstekend, 5 sterren! Iedereen heeft er plezier in. ‘Fit op Muziek’ is goed voor de gezondheid en biedt gelegenheid elkaar op een vast moment te ontmoeten”.

“Heerlijk lesgeven in zo’n enthousiaste groep.”

5

sociale samenhang

Ooit een koe gemolken of een huifkartocht gemaakt? Een hut getimmerd of een stapel hout in brand op zien gaan? Op het Huttenbouwdorp kan het allemaal. Onder vertrouwd en deskundig toezicht. De zomervakantie in Haren wordt elk jaar ingeluid met een week vol leuke en creatieve activiteiten. Elk jaar opnieuw komen tientallen kinderen in de leeftijd van 6-12 jaar plankjes zagen, timmeren, spijkers trekken, hout stapelen, constructies ontwerpen en vooral: hutten bouwen. In het begin liggen stapels pallets klaar. En aan het eind van de week staan er overal de meest exotische bouwwerken.

Jaap Mulder, erkend Huttenbouwer

Ik kan er het hele jaar naar uitkijken De drijvende kracht achter het Huttenbouwdorp zijn de vrijwilligers. Jong en oud, door elkaar. Jaap Mulder is één van de vrijwilligers. Samen met ongeveer 25 andere medestrijders werkt hij aan de voorbereiding. Dat betekent onder andere sponsoren zoeken, vrijwilligers werven en activiteiten organiseren.“We hebben een hechte groep. Als de een het niet redt pakt de andere het op. Met als beloning uiteindelijk een leuke en leerzame week.” Themagericht Wat maakt het hutten bouwen zo’n succes? Volgens Jaap is het omdat veel kinderen dit niet thuis kunnen of mogen doen. Het timmeren op het Huttenbouwdorp gebeurt altijd onder begeleiding van een volwassen vrijwilliger. Naast het hutten bouwen kunnen kinderen aan diverse activiteiten meedoen. “Deze activiteiten worden georganiseerd rondom een bepaald thema. Zo hadden we het thema ‘Ter Land Ter Zee en In De Lucht’, het ‘Smurfendorp’ en in 2009 het ‘Boerderijdorp’.” Kamperen Het is hard werken gedurende de Huttenbouwdorpdagen. Maar al die vrolijke gezichtjes, de rollebollende jongeren, de sfeer van saamhorigheid, de gezamenlijke inspanning, de kinderen die uit hun bolletje gaan: dáár doe je het voor, dát geeft enorm veel voldoening. Na een drukke dag slaan Jaap en de andere vrijwilligers hun kamp op. En maken er nog een gezellig avondje van. Het Huttenbouwdorp is niet alleen een heerlijke week voor de kinderen, ook voor de vrijwilligers. Een fantastische week, waar ze elk jaar naar uitkijken.

“Het is vooral erg leuk en leerzaam” 6

sociale samenhang

Dichtbij het hart van Haren ligt Jagershof. Een gezellig kronkelig straatje, die alle richtingen uit lijkt te gaan, tussen allemaal groenstroken. Met aan weerszijden kleine rijtjeswoningen en in het midden een groot gezamenlijk grasveld. Philippine Lugtigheid is een van de bewoners. “Het is hier een paradijsje.”

Philippine Lugtigheid woont aan de Jagershof

Een dorp in het dorp

Tot voor kort spraken de bewoners vooral óver elkaar, maar niet mét elkaar. Philippine wilde daar wat aan doen. Door bijvoorbeeld leuke activiteiten en bijeenkomsten te organiseren. “Ik ben toen naar Torion gegaan en heb mijn plannen aan een medewerkster voorgelegd. Zij was direct enthousiast over het initiatief”. Bij de uitvoering kreeg zij ondersteuning van Torion. Er werd bijvoorbeeld een aanvraag voor subsidie ingediend. De Gemeente Haren kende dit toe. Want het past perfect binnen de doelstelling van de Gemeente: ontmoeting en onderlinge betrokkenheid van inwoners. Superleuk Een boottocht op het Zuidlaardermeer? Een diavoorstelling van het Groninger Landschap? Zomaar een greep uit de vele verschillende activiteiten. De opkomst is goed, de deelname is groot. “Het is superleuk. Je leert elkaar kennen. De bewoners genieten er enorm van. Voor de uitstapjes betalen ze een bijdrage. Dat hebben ze er graag voor over.” Dichter bij elkaar De Gemeente vindt het belangrijk dat inwoners zicht hebben op elkaar. Philippine laat zien dat dankzij haar initiatief mensen dichter bij elkaar komen. Ze meer zorg hebben voor elkaar. Ze laat zien dat een dergelijk burgerinitiatief gewoonweg werkt. “Hebben mensen zorgvragen dan verwijs ik ze meteen door naar Torion. Zie ik dat het niet goed gaat met een bewoner, dan neem ik zelf contact op met Torion”.

“Je leert elkaar kennen…”

7

jeugdigen “Integrale Veiligheid heeft veel raakvlakken met Jeugdbeleid” aldus Sigrid Bos, adviseur Integrale Veiligheid. “In Haren is overlast de belangrijkste reden voor mensen om zich onveilig voelen. Een goed Jeugdbeleid en de inzet van Jongerenwerk helpen om die overlast te voorkomen.”

Sigrid Bos, adviseur Integrale Veiligheid van de gemeente Haren

Overlast leidt tot gevoel van onveiligheid Een paar jaar geleden constateerde de Gemeente Haren, dat de schade tijdens de jaarwisselingen enorm opliep. Ze besloot daar wat tegen te doen. Dus werd een werkgroep in het leven geroepen, waarin zitting hebben: Politie, Brandweer, Openbare Werken, Jeugdbeleid, Integrale Veiligheid en Jongerenwerk van Torion. Volgens Sigrid verloopt inmiddels de samenwerking tussen die verschillende partijen heel goed. Herkend en erkend Torion kent haar pappenheimers. “Ze gebruikt haar voelsprieten. Torion voelt aan wat er tijdens de jaarwisseling mis kan gaan. Zowel de Jongerenwerker van Torion als de politie gaan daarop met jongeren praten. Zo haal je straatjongeren uit de anonimiteit. Ze worden herkend en erkend. En dan bedenken ze zich wel twee keer voordat ze wat uithalen”. Daarnaast deelde Torion voorlichtingsmateriaal uit in de jeugdsozen. Vooral over vuurwerk en de discobus. Rond de jaarwisseling bezoekt de Jongerenwerker een aantal broeihaarden. Om te bekijken of alles rustig verloopt. Leren kennen Uit gesprekken met de jongeren bleek, dat een aantal van hen graag een rondleiding wilde op de brandweerkazerne. Een goed idee. Sigrid: “Op die manier leer je elkaar kennen. Jongeren krijgen begrip voor het werk van de brandweer. Dan zullen ze minder snel de brandweer hinderen bij hun inzet tijdens Oud en Nieuw.” Volgens Sigrid neemt door de vergrijzing de beleving van onveiligheid toe. “Ouderen zijn kwetsbaarder. En daardoor voelen ze zich eerder bedreigd.” Volgens haar kan mede met communicatie en tolerantie veel opgelost worden. “Práát met de jongeren. Vraag niet meteen aan de Gemeente of ze dat bankje op die hangplek weghalen. Maar ga in gesprek en vraag of ze dat lege blikje netjes in de prullenbak gooien.”

“Helpen om overlast te voorkomen.”

Balans opmaken Torion heeft groepen mensen benaderd met de oproep om tijdens de jaarwisseling activiteiten te organiseren. Dergelijke initiatieven worden beloond met een stimuleringsbijdrage. Zo stelde een inwoner van Onnen een caravan ter beschikking. Met muziek en drankjes. Een leuk, dankbaar en succesvol initiatief. Sigrid verwacht dat de caravan er tijdens de volgende jaarwisseling weer staat. Ook de jeugdsozen hebben diverse activiteiten georganiseerd. Begin 2010 is de balans opgemaakt. De kosten voor de Gemeente bedroegen € 3.600,-. Afgezet tegen de schade van ruim € 30.000,tijdens de jaarwisseling van 2007/2008 is dat historisch laag, vindt Sigrid.

8

jeugdigen Nita Noever, Jongerenwerker van Torion

Ze moeten me kunnen vertrouwen Jongerenwerk is ongelooflijk ingewikkeld en divers. Een Jongerenwerker verleent namelijk ook licht pedagogische hulp. Verwijst jongeren, indien nodig, door naar andere hulpverleningsinstanties. Jongeren die problemen hebben met bijvoorbeeld hun ouders kunnen met de Jongerenwerker praten. Maar die ouders kunnen ook met de Jongerenwerker praten. In 2009 heeft Nita er bijvoorbeeld voor gezorgd dat een pubermeisje na een moeilijke periode weer contact kreeg met haar vader en moeder. Ook in de pedagogische hulpverlening draait het uiteindelijk om een goede vertrouwensband met jongeren. Uit baldadigheid Voorbeeld. In gesprek met jongeren komt Nita er achter dat een paar van die jongeren een voertuig hebben vernield. Het heeft inmiddels al uitgebreid in de krant gestaan. Een tienermeisje kent de daders. Ze ontvangt dreigbrieven. Ze raakt in paniek en praat uiteindelijk met haar ouders en de politie. Daarop worden de daders gepakt. Het waren jongeren zonder strafblad, die uit baldadigheid de vernielingen hebben aangericht. Opgeheven vingertje Nita gaat intensief met de jongeren aan de slag. “Je moet zorgen dat ze de problemen op zichzelf betrekken. Geen opgeheven vingertje, zeggen dat ze geen vernielingen mogen verrichten of een meisje mogen bedreigen. Ik maak hen duidelijk, dat ze onderdeel zijn van het probleem. Dat het probleem niet anderen, maar henzelf betreft. Soms maak ik daarbij gebruik van bijvoorbeeld rollenspellen. Het is een lang proces. Maar uiteindelijk werpt het z’n vruchten af. Mede daardoor hebben de jonge daders het bedreigde tienermeisje en haar ouders bezocht.” Hangjongeren Dit is een voorbeeld van de signaleringsfunctie van een Jongerenwerker. Die functie is ook gericht op de samenleving. “In 2009 zijn bijvoorbeeld klachten binnengekomen over rommel rondom een bankje op de fietsroute Glimmen/Haren. Ik heb de buurt bezocht en met een aantal bewoners gepraat. Dat is een standaardwerkwijze. Naar de mensen toe gaan. Als ik dan hangjongeren zie, dan stap ik op ze af. Ik maakt een praatje met ze. Zijn het onbekende jongeren dan stel ik me aan hen voor. Vraag of ik iets voor ze kan betekenen. En ondertussen vraag ik de omgeving een beetje netjes achter willen laten. Dát helpt!”

“Zorgen dat jongeren problemen op zichzelf betrekken.” 9

“Als belangenbehartiger van jongeren hoor je wel eens wat. Relatieproblemen, ruzie met ouders of vrienden, soms zelfs strafbare feiten. Maar die informatie hou ik altijd voor me. Want ze moeten me kunnen vertrouwen. Alleen op basis daarvan kan ik met jongeren werken. Ze moeten met een gerust hart hun verhaal bij mij kwijt kunnen.” Nita Noever is Jongerenwerker.

cliëntondersteuning

Het contact tussen de heer Talens en ouderenadviseur Corrie Rot begon na de operatie van zijn echtgenote. Voor die tijd had hij al wel gehoord over de diensten van de ouderenadviseur. Maar hij vond, dat hij nog lang niet aan een ouderenadviseur toe was. Wist hij veel. Pas later ondervond hij aan den lijve hoe belangrijk ze voor hem zou worden. “Zij is mijn steun en toeverlaat,” zegt hij inmiddels met grote overtuiging, “ik heb alleen maar goeie ervaringen met haar.”

De heer Talens, klant van de ouderenadviseur

Soms zie je door de bomen het bos niet meer Na de operatie van zijn vrouw moest het hele huis worden aangepast. Er moest een lift komen, beugels in toilet en slaapkamer en een verhoogd toilet. Ook adviseerde Corrie een sta-op-stoel. “Ik wist niet eens wat dat was. Laat staan dat je weet hoe je dat moet regelen. Er zijn zoveel instanties. En om in aanmerking te komen voor vergoedingen moeten allemaal formulieren ingevuld worden. Al snel zie je door de bomen het bos niet meer. Dan is het een hele geruststelling dat Corrie er is. Om ondersteuning te bieden.” Een uitkomst Corrie Rot weet de weg, kent de mogelijkheden, heeft ervaring. Zo kan ze deskundige adviezen geven. Desgewenst helpt ze ook met het invullen van formulieren. Een aanvraag voor een douchestoel? Regelen van extra hulp? Zorgen voor aanvullende voorzieningen? Laat allemaal maar aan Corrie over. De heer Talens geeft een voorbeeld: “Vaak neemt ze na haar werk nog even de tijd om langs te komen. Als mantelzorger voor een zieke vrouw heb je veel aan je hoofd. Dan kun je de zorgen over woningaanpassingen en dergelijke er net even niet bij hebben. Dan is het een uitkomst dat zo’n ouderenadviseur een deel van die zorg uit handen neemt.” Zelfstandig blijven wonen Inmiddels is de echtgenote van de heer Talens overleden. Hij is 78 jaar en moet in 2010 zelf een operatie ondergaan. De aangebrachte voorzieningen in huis komen hem dan goed van pas. Maar, in de lade liggen de aanmeldformulieren voor een aanleuningwoning klaar. Al wil hij daar liever niet aan denken. Hij wil liever zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. In zijn eigen huis en in zijn eigen geboorteplaats. Daar waar hij de dierbare herinneringen aan zijn jeugd en vrouw koestert.

“Ze neemt een deel van de zorg uit handen.”

10

cliëntondersteuning

Corrie Rot is de ouderenadviseur van Torion. Soms krijgt ze haar adressen van huisartsen of familieleden, soms van vrijwilligers of het Lokaal Loket Haren. “Dan weet je niet wat je te wachten staat. Er is dan alleen nog maar contact geweest over een afspraak. Waarom mijn hulp wordt ingeroepen is dan nog niet duidelijk. Maar het komt ook voor, dat ik onaangekondigd bij ouderen op de stoep sta. Dan is het maar afwachten of ik binnengelaten wordt. Meestal lukt het wel.”

Corrie Rot, ouderenadviseur

Op vleugeltjes de deur uit “Een eerste bezoek duurt al gauw 1,5 uur. Je moet er de tijd voor nemen. Je moet open staan voor het verhaal van de oudere. Want elk gesprek is weer anders. Meestal vraag ik waar men geboren is, wat achtergronden zijn, wat voor werk ze gedaan hebben, naar de kinderen. Dus niet gelijk beginnen over de problemen van nu. Als het ijs eenmaal gebroken is, laten mensen mij vaak het huis zien. Dan valt mij veel op: een medicijndoos op tafel, een logboek van de thuiszorg, de personenalarmering. Ik oordeel niet over netjes en schoon, maar kijk en voel of het verhaal klopt. Als ouderenadviseur probeer je aan te sluiten bij de leefwereld van de oudere.” Prachtige oude mensen Het werk is uitdagend en afwisselend. Soms is een eenmalig bezoek voldoende. Soms zijn het relaties voor jaren. “Ik kom prachtige oude mensen tegen met hun levensverhaal. Mensen die je energie geven en zorgen dat je op vleugeltjes de deur uitgaat. Maar het gaat ook wel eens moeizaam. Vooral als er veel vragen of problemen zijn. Dan is een tweede bezoek of meer nodig om tot een passend antwoord of oplossing te komen. Daarbij verwijs ik soms door naar bijvoorbeeld het Steunpunt Mantelzorg, Maatschappelijk Werk, Dignis of Team 290.” Humor is onmisbaar in haar werk, vindt ze. Het helpt om problemen te benoemen of lichter te maken. Zelfstandig blijven wonen In 2009 zat Corrie 1 ochtend in de week op het Lokaal Loket Haren. Daar komen mensen naar toe om bijvoorbeeld een huishoudelijke hulp of een vervoerspas aan te vragen. “Tijdens die gesprekken merk je dat vaak ook andere problemen spelen. Dan stel ik voor om een keer bij de mensen thuis te komen. Dat praat zoveel gemakkelijker. En het gaat ook meestal om die thuissituatie. Daar waar mensen zo lang mogelijk zelfstandig en met plezier willen blijven wonen.”

“Aansluiten bij de leefwereld van de ouderen.”

11

mantelzorgers en vrijwilligers

Hij begon ooit als piraat. Etherpiraat, wel te verstaan. Op een klein zolderkamertje, met een bij elkaar geraapt zooitje techniek. Maar, het gaf een enorme kick. Vooral als het lukte om in de ether te komen. Want, je éigen radiostem uitzenden. Door anderen uit de lucht geplukt te worden. Volgens Willem Prins is dat het mooiste wat er is. Radio maken.

Willem Prins, radiomaker bij Haren FM

Ex-piraat met wilde haren In 2007 zette hij zijn droom om in werkelijkheid. Samen met 2 andere radiofanaten richtte hij Haren FM op. Een lokaal radiostation vanuit een unieke plek: een voormalig zusterwoning aan de Dilgtweg in Haren. Haren FM zendt diverse leuke, informatieve en boeiende programma’s uit. Gemaakt door vrijwilligers, veel vrijwilligers. Want bij radio maken komt heel wat kijken. Naast programmamakers lopen er technische medewerkers en verslaggevers rond. Allemaal op vrijwillige basis. Hart ophalen Op vrijdagavond dreunt Lady Gaga uit de speakers. In het jongerenprogramma ‘Wilde Haren’. Hierin worden jongeren in Haren tevens op de hoogte gehouden van relevante informatie en de laatste gebeurtenissen. Voor liefhebbers van de fifties en sixties is er het programma ‘Oud en Grijs Genoeg’. Zo heeft Haren FM veel meer programma’s waar uiteenlopende doelgroepen hun hart op kunnen halen. Werken met vrijwilligers Voor de werving van vrijwilligers en de ondersteuning in het werken mét vrijwilligers is het Steunpunt Vrijwilligerwerk ingeschakeld. Willem Prins: “Wij leveren de profielen en vervolgens gaat het Steunpunt voor ons op zoek. Dat werkt heel goed. Onlangs nog meldde zich een vrijwilliger die nu dolenthousiast als presentatrice aan het werk is. Daarnaast geeft het Steunpunt ook nuttige cursussen. Over bijvoorbeeld het werken met vrijwilligers. Hier is ook ruimte om ervaringen uit te wisselen met andere vrijwilligersorganisaties.

“Radio maken, het mooiste dat er is.”

12

mantelzorgers en vrijwilligers

Zij is 82, bij haar is dementie geconstateerd. Hij is 11 jaar jonger en draagt de dagelijkse zorg voor zijn echtgenote. Mantelzorg heet dat, als in de mantel der liefde. Maar soms drukt die mantel zwaar. “Weten mijn ouders wel waar we zijn? Neem me maar mee naar je huis..” Ze begrijpt nog steeds niet wat er aan de hand is.

Wie zorgt er voor de mantelzorger?

Zorg voor een ander, maar ook voor jezelf .... Het gaat naar omstandigheden goed. Maar soms wordt het hem te veel. Bijvoorbeeld als zij in de auto voor de zoveelste keer vraagt waar ze naar toe gaan. Daar kan hij soms geïrriteerd op reageren. Begrijpelijk, maar niet terecht. Hij voelt zich er direct schuldig onder. Dat mag hij niet doen van zichzelf. “’s Ochtends leg ik kleding voor haar klaar. Ik kook een eitje en zet thee. Ook zorg ik ervoor dat ze haar medicijnen neemt. Ze kan veel dingen niet meer alleen. Ze is angstig, bang dat ze iets verkeerd doet. Eten koken doen we samen, zij mag de soep roeren.” Zinvolle middagen Humor houdt hem op de been. Ze lachen nog veel samen, ondanks alles. Tedere, dierbare, maar breekbare momenten. Ondertussen heeft hij geleerd om tijd voor zichzelf te nemen. Want wie wil zorgen voor een ander moet ook zorgen voor zichzelf. Anders hou je het niet vol. Hij mag graag biljarten. Maar ook de bijeenkomsten in het Alzheimercafé bezoeken. Evenals die van het Steunpunt Mantzelzorg. “Dat zijn zinvolle middagen. Je legt contacten met mensen die in dezelfde situatie zitten. Dat heb je nodig om over je eigen grenzen te kijken” Gedeelde smart Tijdens de mantelzorgbijeenkomsten kunnen mantelzorgers elkaar vertellen over hun belevenissen, hun verdriet, angst, machteloosheid, woede en frustratie. Op die manier bieden ze elkaar veel steun, voelen zich wat minder geïsoleerd. Gedeelde smart is halve smart. Vooral bij het stille verdriet dat dementie heet.

“Zinvolle middagen met mensen in dezelfde situatie.”

13

mantelzorgers en vrijwilligers

Vanaf schooljaar 20112012 zijn middelbare scholieren verplicht een maatschappelijke stage te lopen. Dat is goed voor de maatschappij, dat is goed voor henzelf. Vooral voor hun persoonlijke ontwikkeling. Het Zernike College begon al in 2009 met een proefproject. Martine Slager is één van de coördinatoren. Normaal is ze docent Nederlands. Ze heeft gemerkt, dat jongeren vaak heel praktische vragen hebben als ze naar stageplek gaan. Moeten ze ‘u’ of mogen ze ‘jij’ zeggen? Wat moeten ze aan?

Martine Slager, docent Nederlands én stagecoördinator

Je ziet kinderen meer zelfvertrouwen krijgen

De leerlingen van het Zernike College hebben al de meest uiteenlopende klussen gedaan: parken schoonmaken, hulp bij de computerles op basisscholen, koffie schenken op zorgboerderij de Mikkelhorst. Coördinatrice Martine: “Het enthousiasme komt meestal van twee kanten. Veel leerlingen vinden het erg leuk om te doen. Je ziet soms kinderen meer zelfvertrouwen krijgen of meer drang hebben om iets te doen. Vaak vinden ze de stage belangrijker dan bijvoorbeeld een toets. Maar ook de organisaties waar ze werken zijn erg tevreden over het stagelopen. Klussen waar ze soms niet aan toe komen kunnen heel goed door leerlingen worden gedaan.” Spin in het web Bij de organisatie van een maatschappelijk stage komt veel kijken. Docenten hebben het daar vaak te druk voor. Dan neemt het Steunpunt Vrijwilligerswerk veel van de organiserende taken uit handen. Dat scheelt de scholen een hoop werk. Maar ook voor het stagebedrijf is het Steunpunt een uitkomst. Martine Slager: “Ik ben erg bij met het Steunpunt. Zij zijn de spin in het web. Daar hebben ze een brede kijk. Ze organiseren bijvoorbeeld bijeenkomsten waar vragers en aanbieders van stageplekken bij elkaar komen. Vaak werkt dat beter. Het contact van mens tot mens.”

“Het Steunpunt is de spin in het web”

14

deelname maatschappij

Via een advertentie in het Harener Weekblad kwam Dineke de Vries in aanraking met de Bezoekgroep Senioren op Stap. Ze was net gestopt met werken en het leek haar leuk om samen met een oudere uitstapjes te maken. Inmiddels kent ze haar ‘Mevrouw’ al 7 jaar. “Het klikte meteen.”

Dineke de Vries, vrijwilliger bij Senioren op Stap

Samen in het reuzenrad

Mevrouw is alleen, de kinderen wonen in het Westen van het land. Er is wel telefonisch contact, maar ze brengen haar niet regelmatig een bezoekje. Dat lukt niet altijd. Daarom is het fijn dat Dineke in de buurt woont. Niet alleen om een oogje in het zeil te houden, maar ook om er samen opuit te gaan. Mevrouw is actief en levenslustig, gezellig en vol humor. Ze houdt ervan om dingen te ondernemen. Zo kunnen ze samen erg genieten van een lunchconcert. Of gaan ze naar een museum. De Drentsche Aa lijkt Mevrouw ook wel een mooi plekje om een keer naar toe te gaan. ‘s Zomers zijn ze vaak te vinden op een terras. Mevrouw noemt dit lachend ‘terrassenwerk’. Tijd van toen Als de afgelopen meikermis ter sprake komt, beginnen ze allebei enthousiast herinneringen op te halen. Over die ouderwetse zweefmolen. Waarbij je met de hand weer omhoog werd gezwiept. En de spanning bij het touwtje trekken. Waar je, overigens tegen betaling van flink wat poen, altijd prijs hebt. Ze lijken weer terug te verlangen naar die tijd van toen. Maar kijken ook vooruit. Wie weet zien we ze de volgende keer weer samen op de meikermis. Zwaaiend vanuit het reuzenrad, hoog zwierend door de lucht.

“We genieten van een lunchconcert”

15

deelname maatschappij

“Ik vind het boeiend om naar hun levensverhalen te luisteren. Ze hebben geen masker op, ze zijn zichzelf.” Aldus Annehilde Broekhuizen, vrijwilliger van de Bezoekgroep voor Ouderen. Eens in de 3 weken bezoekt ze een oudere mevrouw in een serviceflat. “Veel ouderen voelen zich heel erg alleen. Dan is het fijn als er iemand regelmatig langskomt voor een gezellig praatje.”

Annehilde Broekhuizen, vrijwilliger Bezoekgroep Voor Ouderen

Zij vindt mij piepjong

Annehilde kreeg het adres toegewezen van Corrie Rot, ouderenadviseur van Torion. Haar ‘Mevrouw’ had wat aanspraak nodig, wat gezelligheid. Om de eenzaamheid te verdrijven. Maar, het ging niet direct van een leien dakje. In het begin zelfs een beetje moeizaam. “Ze was terughoudend, keek de kat uit de boom. Ik ben 50, zij is 96. Mij vindt ze piepjong. Maar ach, je vraagt hoe het gaat, je praat wat, vertelt over jezelf en je eigen familie. Dan komt het gesprek op gang. En dan gaat het vanzelf. Ze maakt niet veel mee en je merkt dat ze vaak in herhaling valt. Ze heeft al snel de neiging om problemen groter te maken dan ze zijn. Maar uiteindelijk weet je dat, daar hou je rekening mee. Met humor kom je ook een heel eind. Dat helpt om de situatie te verlichten.” Verbondenheid Het leeftijdsverschil tussen Annehilde en de oudere mevrouw begint langzaam te verdwijnen. Na verloop van tijd worden de gesprekken vertrouwder. Haar ‘Mevrouw’ is inmiddels dolblij met haar. Ze waardeert het heel erg dat er tijd voor haar wordt vrijgemaakt. De Bezoekgroep voor Ouderen werkt vanuit betrokkenheid. Verbondenheid met de medemens. De Bezoekgroep geeft niet alleen de ouderen een fijn gevoel. Ook de vrijwilligers ontlenen enorm veel voldoening aan hun inzet.

“Humor helpt om de situatie te verlichten”

16

voorzieningen

Zo werkt de ‘gewone’ Telefooncirkel: een leidster belt op een afgesproken tijdstip de eerste deelnemer. Vervolgens bellen alle deelnemers elkaar in een vaste volgorde. De laatste deelnemer belt de leidster terug. De heer Hellendoorn is deelnemer aan de cirkel. Hieraan doen 10 deelnemers mee. “Te weinig” vindt heer Hellendoorn, “de Telefooncirkel is een uitstekend middel om te controleren of alles goed gaat.”

De heer Hellendoorn, deelnemer Telefooncirkel

Als het moet, is er snel hulp

“Op een dag stond de buurvrouw voor de deur. Zij was gealarmeerd door de leidster van de Telefooncirkel. Ik was onbereikbaar, want de hoorn van de telefoon lag per ongeluk van de haak. Gelukkig was er niets aan de hand. Maar als er wel iets is, dan biedt de Telefooncirkel uitkomst. En het is niet belastend”. De heer Hellendoorn heeft geen behoefte aan ellenlange telefoongesprekken. Voor hem is een kort telefoongesprek voldoende. Mocht iemand niet bereikbaar zijn, dan neemt de leidster contact op met een van te voren opgegeven adres. TNO onderzoek Via de Gemeente Haren deed de heer Hellendoorn mee aan een onderzoek van TNO. Het betrof een onderzoek of een systeem als de Telefooncirkel werkt. “Ik stond hier erg positief tegenover. De kinderen werken en hebben dus geen tijd om dagelijks te controleren of alles goed met mij gaat. Toen ik een paar jaar geleden gezondheidsproblemen kreeg, vonden de kinderen het nodig dat er meer controle kwam. Ik heb me daarom aangesloten bij de Telefooncirkel.” Ook voor echtparen Veel deelnemers zijn alleenstaand, net als de heer Hellendoorn. Volgens hem is de Telefooncirkel ook een goed systeem voor echtparen waarvan één ernstig of chronisch ziek is. “Want stel dat er iets gebeurt met de gezonde persoon. Dan is het goed dat er snel hulp is.”

“Een goed controlemiddel”

17

voorzieningen

Geen zin meer in koken? Of niet in staat om in de keuken te staan? Boodschappen doen een probleem? Geen gelegenheid om gezond en gevarieerd te eten? Voor veel alleenstaande ouderen is de maaltijdvoorziening een uitkomst. Maar niet alleen voor ouderen. Ook een uitkomst voor mensen die uit het ziekenhuis zijn ontslagen en thuis revalideren.

Hetty Pasma, vrijwilliger maaltijdvoorziening

Dagelijkse boodschappen hoeven niet meer Vaak nemen de kinderen van ouderen contact op met Torion. Ze maken zich zorgen over hun vader of moeder. Eten ze wel genoeg en gezond? Hetty Pasma voert als vrijwilliger de intakegesprekken. Daarvoor komt ze bij de mensen thuis. Hetty legt de werkwijze en de menukeuzes uit. Ze helpt bij de invulling van de nodige formulieren. “Ouderen vinden die papieren vaak lastig. Ouderen vinden het soms moeilijk te accepteren dat ze zelf niet meer kunnen koken. Het is een stuk zelfstandigheid die wegvalt.” Vers en gevarieerd “Maaltijdvoorziening betekent een hele zorg minder. Dagelijks boodschappen doen hoeft niet meer. Het eten is vers en gevarieerd. Het biedt vooral gemak en is soms een noodoplossing.” De maaltijden worden door verpleeghuis de Zonnehof met zorg en toewijding bereid. Ze worden koelvers bij de klant thuisbezorgd. Heeft de klant geen magnetron om de maaltijd op te warmen? Geen probleem. Ook daarvoor kunnen ze bij Torion terecht.

“Maaltijdvoorziening betekent een hele zorg minder.”

18

voorzieningen

“Ik ben er ontzettend gelukkig mee. De alarmering geeft mij een geruststellend gevoel. De zekerheid dat er iemand bereikbaar is, is een hele zorg minder. En als er echt iets aan de hand is, hoef je maar op de knop te drukken. Dan is er snel hulp.” Mevrouw Burema heeft de zender van de personenalarmering altijd bij zich. Ze is alleenstaand en heeft een appartement in een serviceflat voor senioren.

Mevrouw Burema over de personenalarmering

Binnen een paar minuten zijn ze bij je Medicijnen kunnen vervelende bijwerkingen hebben. Een bijwerking van de medicijnen van mevrouw Burema is duizeligheid. Eén keer had ze de zender niet bij zich. Ze voelde zich niet goed en moest op handen en voeten naar de telefoon. Daar ging teveel tijd overheen. Na die gebeurtenis heeft ze de zender altijd bij zich. “Ik ben ermee vergroeid,” zegt ze. Het hoeft niet altijd om de nek. Je kunt hem ook met een klemmetje aan je vest dragen. Er zijn mensen die de zender aan de rollater hangen.” Eén druk op de knop Mevrouw Burema benadrukt dat de zender wel dichtbij het lichaam gedragen moet worden. Ze spreekt uit ervaring. Onlangs nog voelde ze zich onwel worden. Gelukkig had ze het alarmknopje bij de hand. “Ik drukte op de rode knop en binnen een paar minuten was er iemand bij me.” De meldbank is 24 uur per dag bereikbaar. In geval van nood kan mevrouw Burema een beroep doen op deskundige hulpverleners. Dat geeft een veilig gevoel. Niet alleen voor mevrouw Burema zelf, maar ook voor haar naasten.

“Een geruststellend gevoel.”

19

sociale samenhang

jeugdigen

Bevorderen sociale samenhang

Preventieve ondersteuning van jeugdigen en hun ouders

Torion streeft bij al haar activiteiten en diensten naar dat mensen zich aan elkaar verbinden. We zijn er van overtuigd dat een samenleving, waarin mensen zorg en aandacht voor elkaar hebben, het welbevinden van individuele burgers bevordert. Dit doen wij op diverse manieren. Wij bieden bijvoorbeeld diverse sociaal-culturele activiteiten zoals sport en cursussen aan. Deze activiteiten zorgen voor ontspanning en ze geven deelnemers de mogelijkheid elkaar regelmatig te ontmoeten. Ook jaarlijks terugkerende sociale activiteiten in buurten, zoals het Huttenbouwdorp, bevorderen de sociale samenhang tussen inwoners. Dat geldt ook voor het stimuleren en ondersteunen van burgerinitiatieven in de gemeente Haren.

Het jongerenwerk is in principe voor alle jongeren in de leeftijd van 12 – 23 jaar, maar richt zich primair op jongeren die een verhoogd risico hebben als het gaat om schooluitval of criminaliteit. Wij bieden jongeren kansen, bijvoorbeeld door het bieden van licht pedagogische hulp en het ondersteunen van jeugdsozen. En helpen te voorkomen dat ze afglijden. Ook ouders kunnen met opvoedingsproblemen terecht bij het Centrum voor Jeugd en Gezin, waarin Torion samenwerkt met Stichting Noordermaat en de GGD Groningen. Aantal casussen Straatbezoeken Gesprekken met individuele jongeren Contacten met opvoeders/ouders Doorverwijzingen

Aantal deelnemers sociaal-culturele activiteiten Diverse sportieve activiteiten 298 (zoals Gymnastiek, Fit op Muziek, Yoga, Zwemmen, Wandelen en Tai Chi) Diverse cursussen 210 (zoals Engels, Filosofie, Moderne Kunst, Seniorenkoor en Leeskringen) Ouderensociëteiten 4000* *op jaarbasis. Totaal 121 bijeenkomsten

Huttenbouwdorp

208*

* gemiddeld over 4 dagen

21

190 260 28 17

cliëntondersteuning

mantelzorgers en vrijwilligers

Informatie, advies en cliëntondersteuning

Ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligers

Wij richten ons op de zelfredzaamheid van onze doelgroepen. Hiervoor is het van belang dat zij beschikken over de juiste informatie, goede adviezen en waar nodig ondersteuning. De ouderenadviseur speelt hierin een belangrijke rol. Daarnaast voeren wij de coördinatie van het Lokaal Loket Haren. Dit loket is de vraagbaak voor inwoners in de gemeente Haren op het gebied van wonen, welzijn, zorg en financiën.

De coördinator van het Steunpunt Mantelzorg ondersteunt mantelzorgers en vrijwillige hulpverleners. Bijvoorbeeld door het organiseren van bijeenkomsten voor lotgenoten. Het Steunpunt Vrijwilligerswerk biedt informatie over alles wat met vrijwilligerswerk te maken heeft. Het dienstenaanbod richt zich op organisaties die met vrijwilligers werken én op de (potentiële) vrijwilliger. Een bijzonder onderdeel hierin is het makelen van maatschappelijke stages.

Aantal huisbezoeken ouderenadviseur Totaal huisbezoeken Huisbezoeken op nieuw adres

Aantal m.b.t het Steunpunt Mantelzorg

240 76

Bijeenkomsten mantelzorgers Bijeenkomsten Alzheimer Café Individuele begeleiding en ondersteuning Klanten Vrijwilligers en Dementie Klanten Bezoekgroep voor Zieken

Aantal klanten Lokaal Loket Haren Bezoek aan het loket Telefonisch contact met het loket E-mail contact met het loket

470 820 125

11 10 22 17 6

Aantal m.b.t het Steunpunt Vrijwilligerswerk Gesprekken met vrijwilligersorganisaties 46 Gesprekken met potentiële vrijwilligers 21 Vacatures digitale vrijwilligersvacaturebank 107 Matches stagebieders en scholen 7

22

deelname maatschappij

voorzieningen

Bevorderen deelname aan de maatschappij

Verlenen van voorzieningen Wij vinden het belangrijk dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. Voorzieningen als de personenalarmering, maaltijdbezorging en de telefooncirkel geven hierin een belangrijke bijdrage.

Naast onze activiteiten gericht op recreatie, sport en ontmoeting bieden wij een aantal bezoekgroepen aan. Het doel is het voorkomen van sociaal isolement en het bevorderen van deelname aan de samenleving. Daarnaast zorgen de bezoekgroepen voor dat we tijdig vragen en behoeften van onze klanten kunnen signaleren.

Aantal m.b.t. Voorzieningen Aansluitingen personenalarmering Deelnemers Telefooncirkel: Gewone cirkel Stercirkel Adressen Maaltijdvoorziening

Aantal m.b.t. Bezoekgroepen Klanten Bezoekgroep voor Ouderen Honden bezoeken ouderen: Individuele klantbezoeken Groepsbezoeken in woonzorgcentra Klanten Bezoekgroep Senioren op Stap

30

303 10 3 181*

* Hiervan zijn 34 personen bezocht voor een intakegesprek

17 5 16

23

Organisatie van Torion Personeel Fred Landwaart

Directeur

Loes Jansen

Projectmanager (miv januari ‘09)

Corrie Rot

Adviseur Wonen, Welzijn en Zorg (Ouderenadviseur)

Marian Folkerts

Steunpunt Mantelzorg

Jolanda Bloema

Coördinator Lokaal Loket Haren (miv maart ‘09)

Didi de Best

Ouderenwerker

Margriet Bijma

Sociaal Cultureel Werker

Nita Noever

Jongerenopbouwwerker

Tineke Poelstra

Jongerenwerker (miv januari ‘09)

Emiel van der Feen

Steunpunt Vrijwilligerswerk

Annemieke van der Klei

Vluchtelingenwerk (miv maart ‘ 09)

Heleen Meijers

Projectmedewerker

Natasja Steenbergen

Stafmedewerker

Miriam Schleijpen

Stafmedewerker

Bestuur Albert Heijne

Voorzitter

Hanneke Vochteloo

Vice voorzitter (miv 23 april ’09)

Henk Buikema

Penningmeester (tot en met 23 april ’09)

John van de Perre

Penningmeester (miv 23 april ’09)

Yolanda van der Waart

Secretaris

Anneke Barends

Lid

Elleke Entzinger

Lid (Vice voorzitter tot en met 23 april ’09)

24

Aantal vrijwilligers Sociale samenhang

143

Preventieve ondersteuning van

8

jeugdigen en hun ouders Informatie, advies en cliëntondersteuning

18

Ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligers

23

Bevorderen deelname aan de maatschappij

59

Verlenen van voorzieningen

16

Financiën Baten Gemeentelijke subsidie Overige subsidies

86% 1%

Klantbijdragen

12%

Overige baten

1%

Lasten Personeel

32%

Huisvesting

7%

Organisatie

10%

Activiteiten

51%

25

Colofon Teksten: Stichting Torion Beeldmateriaal: Stichting Torion, Joost van Velsen (blz 13) Redactie: Nutcase, Groningen Vormgeving: Franken Vormgeving, Leek