Verslag vergadering beheersorgaan openbare bibliotheek vergadering dinsdag 28 april 2015 om 20u in de bib, Tiensestraat 42 Aanwezig :
May VAN MIERT, Marleen LEFEVRE, Leo NIVELLE, Jaak POOT, Renil CAPPELLE, André CLERIX, Jean-Pierre DENDOOVEN, Julie LOCHIE, Anne-Marie TRUYENS, leden Frieda RAYMAEKERS, bibliothecaris
Verontschuldigd : Erika ROME, Debby PEETERS Afwezig : Joke PEETERMANS, Carine LEYS, Lieve MOMMENS, Odette SWINNEN May Van Miert zit de vergadering voor. AGENDA : 1.- Goedkeuring verslag vorige vergadering. Opmerkingen : geen Het verslag wordt goedgekeurd. 2.- Recente ontwikkelingen in bibliotheeklandschap De openbare bibliotheek is een basisvoorziening waar elke burger terecht kan met zijn vragen over kennis, cultuur, informatie en ontspanning.
Door de besparingen bij de Vlaamse overheid en bij de lokale besturen, door het ontmantelen van de provincies en het afschaffen van de bibliotheekplicht van steden en gemeenten, komt deze basisvoorziening in het gedrang.
Het risico is groot, zeker op langere termijn. De lokale en decretale verankering van de openbare bibliotheken moet gegarandeerd worden. Alleen zo wordt de toegang tot bibliotheekvoorziening voor iedereen gewaarborgd.
© VVBAD (Vlaamse vereniging voor Bibliotheek, Archief en Documentatie)
in
Vlaamse regering bespaart op sectorale subsidies voor lokale besturen -
Lokaal jeugdbeleid – 10% Lokaal cultuurbeleid – 5% Lokaal sportbeleid – 5%
Voor de bib vertaalt zich dat voornamelijk in een vermindering van de budgetten voor collectie : 2015 : 24000 EUR Dit vermindert tot 23000 EUR in 2016 en vanaf 2017 tot 22000 EUR. De bijkomende totale besparing voor de bib Meerjarenplan tot 2019 bedraagt 14400 EUR.
Ondersteuning provincie valt weg ! Regionale samenwerkingsverbanden op de tocht De bibliotheken in Vlaams-Brabant realiseren een mooie werking en dienstverlening voor hun regelmatige gebruikers en bezoekers. Zij functioneren hierbij in een voortdurend veranderende maatschappelijke context met oog voor de kernopdrachten zoals "het recht op toegang tot informatie voor iedereen." Deze bibliotheekwerking wordt sedert 2002 sterk ondersteund door het Vlaams-Brabantse streekgericht bibliotheekbeleid (SBB). Naast de uitbouw van het Provinciale BibliotheekSysteem (PBS) ondersteunt het provinciebestuur de openbare bibliotheek op diverse domeinen. Deze ondersteuning bestaat ondermeer uit: - De organisatie van grotere en kleinere opleidingstrajecten ; vormingen enz. - Publieksondersteunende activiteiten in de brede zin van het woord (b.v. taalstimulering via projecten als Tatertaal, Taalpunten; diverse lezingenreeksen; leesbevorderingsacties,….) - Het organiseren van een wisselcollectiecircuit en van een uitleendienst - Verstrekken van projectsubsidies, subsidies voor zelfuitleen en –bibliotheekinrichting, en subsidies Interbibliothecair leenverkeer (IBL) De provinciale ondersteuning wordt in belangrijke mate gerealiseerd via de vier bibliotheeksamenwerkingsverbanden (Pajottenland, Noorderrand, regio Leuven en Hageland). Door samen te werken is meer mogelijk en dit op een meer efficiënte en kwaliteitsvolle wijze. Deze samenwerkingen leveren een belangrijke meerwaarde in de uitbouw en professionalisering van de hedendaagse bibliotheekdiensten in Vlaams-Brabant. Ze functioneren ook als platform voor kennisdeling en overleg. Uiteindelijk versterken zij de lokale bibliotheekwerking. De regionale samenwerking ondersteunt in de praktijk: 62 openbare bibliotheken (waarvan 40 aangesloten op PBS) met 95 vestigingen die samen 1617 uren per week open zijn voor 28.6376 bibliotheekgebruikers of 21 % van de bevolking van deze 62 gemeenten die jaarlijks 7.678.943 uitleningen en verlengingen realiseren
3.901.230 materialen in de collecties hebben 382,8 VTE werkzaam in de bibliotheken
Het provinciebestuur stimuleert en ondersteunt dit structureel met zowel personele als financiële middelen. Dit maakt het niet alleen mogelijk om diverse projecten uit te testen en nadien te verspreiden over de ganse provincie (b.v. acties tweejarigen, werken met tablets, mobiele internetklas….) maar ook om zowel naar medewerkers als naar gebruikers toe een professionele en actuele dienstverlening te bewerkstelligen. Welk probleem stelt zich? De Vlaamse regering maakt vanaf 2017 een einde aan deze provinciale ondersteuning. Daarmee komt de regionale samenwerking tussen de bibliotheken in gevaar. Zonder personele en financiële ondersteuning is het immers niet evident om deze samenwerking voort te zetten, laat staan deze verder uit te bouwen. De bibliotheken in Vlaams-Brabant wensen echter ook na 2016 de (potentiële) bibliotheekgebruikers een kwaliteitsvolle dienstverlening te bezorgen. Dit kan alleen als hiertoe ook de nodige middelen, zoals in het verleden, ingezet kunnen worden. Zonder deze personele en financiële ondersteuning kunnen bibliotheken deze dienstverlening niet garanderen. Zij zijn dan ook erg bezorgd over het verdwijnen van de provinciale ondersteuning (personele en financiële middelen). Wat vragen we ? De bibliotheken vragen om de middelen voor het streekgericht bibliotheekbeleid ook na 2016 in te zetten voor de bovenlokale ondersteuning van samenwerking en innovatie, zodat de Vlaams-Brabantse bibliotheken kwaliteit kunnen blijven bieden aan alle inwoners. De bibliotheken vragen meer concreet: - garanties dat de provinciale middelen en expertise voor het Streekgericht Bibliotheekbeleid behouden blijven voor de regionale samenwerking tussen openbare bibliotheken in Vlaams-Brabant. - De financiële middelen mogen niet in het gemeentefonds verdwijnen. - snel duidelijkheid over de overheveling en een gefaseerde overgangsperiode om als organisaties tijdig te kunnen inspelen op de eventuele veranderende context - om als gesprekspartner van de sector actief te kunnen meedenken over de concrete uitwerking van de nieuwe uitdagingen.
Afschaffen bibliotheekplicht Vanaf 2016 laat de Vlaamse regering de steden en gemeenten vrij om al dan niet de Vlaamse subsidies voor lokaal beleid inzake jeugd, sport, cultuur, onderwijsflankering, kinderarmoede, ontwikkelingssamenwerking en integratie ook voor die beleidsdomeinen te gebruiken. Door de 'oormerking' af te schaffen, verdwijnt de garantie dat lokale besturen nog investeren in jeugdbeleid, bibliotheek, sportkampen, naschoolse kinderopvang of integratie. Gemeenten zijn vanaf 2016 niet langer verplicht om een lokale bibliotheek in te richten. Deze bibliotheekplicht was er sedert 1978. De overheid wou zo cultuur spreiden en overal toegankelijk maken. Alles samen draagt de Vlaamse overheid 130 miljoen EUR over aan de gemeenten. Zo'n 84 miljoen daarvan is bedoeld voor culturele bestemmingen (cultuurcentra en bibliotheken). Gemeenten kunnen vanaf 2016 zelf beslissen waaraan ze het geld besteden : ze kunnen kiezen die middelen in te zetten naar goeddunken. May Van Miert citeert Bruno VERMEEREN (VVBAD : Vereniging Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie)
"Het decreet rond het lokaal cultuurbeleid stelt dat de bibliotheek een basisdienst is, waartoe elke burger toegang moet hebben. Die garantie valt nu weg." De aanwezige leden van het beheersorgaan stellen voor aan de gemeenteraad de vraag voor te leggen welk standpunt zij innemen. Frieda stelt hiervoor een document op.
3.- Bios3 (Bibliotheek Informatie en Opvolgingssysteem) - de cijfers voor 2014
Aantal leners : jeugd : 1406 - volwassenen 1138 - groeperingen 57
Op de website bibliotheekstatistieken.be zijn alle mogelijke gegevens raadpleegbaar voor iedereen. Naargelang de vraagstelling kunnen vergelijkingen gemaakt worden met andere bibliotheken.
Toch even duiden : opgepast met conclusies trekken uit vergelijkingen. Veel factoren spelen een rol : vb. uitleentermijn niet overal gelijk, werking, doelgroepen, enz.. zijn heel divers..
2014 : meer leden, meer uitleningen, met minder middelen e-boekenpiloopproject : loopt af na 5 mei 2015. Het wordt stopgezet. (kende slechte opstart, aantal knelpunten : app voldoet niet, collectie voldoet niet, een aangepast betaalmodel is nodig.
4.- BBC – meerjarenplan 2014-2019 - bespreking acties 2015 BBC - afkorting van beleids- en beheerscyclus (voorbereiden, budgetteren, uitvoeren, opvolgen en evalueren) Gemeente Hoegaarden tekende in op de Vlaamse beleidsprioriteit. voor de openbare bibliotheek. Dit wordt gespecifieerd in beleidsaccenten voor de openbare bibliotheek die de cultuureducatie en de leesmotivatie stimuleert, inzet op de bevordering van e-inclusie bij moeilijk bereikbare doelgroepen en op de verhoging van informatiegeletterdheid en mediawijsheid, inzet op een aangepaste dienstverlening voor personen met beperkte mobibliteit en voor moeilijk bereikbare doelgroepen op cultureel, educatief en sociaaleconomisch gebied, inzet op samenwerking met onderwijsinstellingen BD-8: Hoegaarden organiseert een laagdrempelige bibliotheek, aangepast aan de hedendaagse behoeften AP-81: De cultuureducatie en de leesmotivatie stimuleren via laagdrempelig aanbod ACT-115: Deelname aan regionale en overkoepelende initiatieven en samenwerkingsverbanden bibliotheken regio Hageland : 2015 - 10000 EUR voor regiowerking :
budget leeszomer prijzen : Leeszomer is een leesbevorderingsproject waarbij kinderen tot 12 jaar tijdens de zomervakantie 3 boeken lezen (weetboek, leesboek + strip) en daarover een aantal vragen invullen, tekening maken enz. (altijd prijs!). Deze boeken worden op een aantrekkelijke manier aangeboden via thematafels studiereis bibliotheekmedewerkers : eind mei - bestemming ? Bibliotheekweek en jeugdboekenweek
ACT-116: Initiatieven in het kader van leesplezier en taalstimulering bij kinderen en jongeren 2015 2-jarigen ontvangen uitnodiging om rugzakje af te halen in de bib Tatertaalrugzakjes voor kindjes van 0-3 jaar Jeugdboekenweek 2015 : van 14 tot 29 maart - thema : 'humor'- nieuwe boeken op thematafel + fotowedstrijd tijdens de jeugdboekenweek - promotie hiervoor via website,
facebook bib en via scholen ACT-117: Initiatieven voor senioren 2015 : wisselcollecties grootletterboeken - luisterboeken : gratis aanbod via provincie ACT-118: Algemene leesbevordering en bibpromotie 2015: thematafels, vb. Gedichtendag, Valentijn, Dagen zonder vlees, De Literaire Lente, vakantie, reisgidsen, WO I (herwerkte) flyer met promotieaanbod bib voor nieuwe inwoners thematafel Gros Hoegaarden : o.a. Vredeseilanden, Broederlijk Delen, Week van de Fairtrade, 11.11.11 - met fototentoonstellingen AP-82: Inzetten op bevordering van e-inclusie bij moeilijk bereikbare doelgroepen en op de verhoging van informatiegeletterdheid en mediawijsheid ACT-119: Inspelen op de digitale bibliotheek Aanbieden van wifi en computers met internet, met printfaciliteiten, Mo6-project (gebruik van tablets in de bib) Belangrijk : regelmatige investeringen in actuele apparatuur nodig (zie ACT-122) ACT-120: Creatie van een virtuele leeszaal 2015 : Gopress Kiosk : dag- en weekbladen van de laatste zeven publicatiedagen digitaal raadpleegbaar via online krantenkiosk. (enkel binnen de muren van de bib, ook via draadloos netwerk) Totnogtoe hebben 41 personen account aangemaakt bij 'Mijn Bibliotheek'. De scholen hebben toegang vanaf najaar 2014. ACT-121: Vorming en workshops rond e-inclusie, informatiegeletterdheid en mediawijsheid 2015 - opleiding i.s.m. Linc en provincie Vlaams-Brabant tijdens de Digitale Week woensdag 22 april 14u : 'Dancing Shoes' - Digitale muziek : hoe kan je die kopen of er gratis naar luisteren via online tools ? Gratis meer weten over mp3 - Shazam - Deezer Spotify -digitale radiokanalen - handige websites en apps - Ilse Depré legt uit. ACT-122: Investeren in actuele apparatuur 2015 - vervanging 3 PC 's publiekscatalogi, vervanging 1 PC bibliotheekassistente ACT-123: Opvolging trends en uitdagingen bibliotheken bv. invloed digitalisering, e-books e.a. Nieuw 2014: deelname aan bibliotheekportalen, (cfr besluiten GR 9/9/2014) - tussenkomst Bibnet a rato van 0,17 EUR per inwoner (in = uit) 2015 : bib Hoegaarden neemt deel aan bibliotheekportalen Bibliotheekportalen is een samenwerkingsproject van de Vlaamse Overheid en de provincies . Het doel van het project is de ontwikkeling van een gemeenschappelijke, gebruiksvriendelijke en herkenbare zoekomgeving die toegang biedt tot bibliotheekcollecties in Vlaamse Openbare Bibliotheken. Website : http://zoeken.bibliotheek.be Dit zoekplatform bevat een groot deel van de collecties van Vlaamse bibliotheken en toont de bezitsgegevens van de Vlaamse openbare bibliotheken die participeren in bibliotheekportalen. timing : juni 2015 : technische workshop - najaar : zichtbaar in Bibliotheekportalen
AP-83: Inzetten op aangepaste dienstverlening voor personen met beperkte mobiliteit, cultureel en sociaaleconomische beperkingen of leesbeperking ACT-124: Laagdrempelige en toegankelijke bib 2015 zelfuitleen met infobalie -toegankelijk voor personen met beperking virtueel 24u op 24u toegankelijk - geen lidgelden ACT-125: Bib aan huis 2015 - voor mensen met mobiliteitsproblemen - i.s.m. OCMW en vrijwilligerswerking (ondermeer Buren voor Mekaar) - promotie via gebruikelijke kanalen
ACT-126: Luisterpunt ACT-127: Taalpunt Nederlands (vanaf 2016) AP-84: Inzetten op samenwerking met onderwijsinstellingen ACT-128: Klasbezoeken aan de bib organiseren 2014 : tweemaandelijkse klasbezoeken aan de bib - bereik 912 leerlingen ACT-129: Informatiemomenten en activiteiten voorzien voor leerkrachten en leerlingen 2015 :
Jeugdboekenweek - 2 klassen BLO Tatertaal (voor professionelen) - concept voorstellen aan scholen die kunnen intekenen voor kleuterklassen College Meldert gaat de 'leeslijsten' voor de talen bezorgen (te lezen boeken in het Nederlands, Frans en Engels.) N I E U W ! (testcase : in juni geven we studenten - indien gewenst - tijdens de examens de gelegenheid geven tot studeren in de (stilte)bib. 's Namiddag vanaf 13u tot 17u op maandag, dinsdag en vrijdag. Woensdag en donderdag is de bib 's namiddags open en voor iedereen toegankelijk. (2 à 3 weken - examenroosters scholen worden opgevraagd). Hiervoor zijn geen extra middelen nodig : iemand van personeel is aanwezig. Naargelang de respons en na evaluatie kan dit uitgebreid worden naar de andere examenperiodes (voor Pasen en Kerstmis).
AP-85: Investeren in kwaliteit ACT-130: Gekwalificeerd personeel blijven inzetten op gekwalificeerd personeel regelmatige bijscholing en vorming voorzien 2015 : 26 juni - studiereis bibliothecarissen naar Gouda ACT-131: Hedendaagse collectie pluriform informatieaanbod, breed en zorgvuldig samengesteld, aangepast aan behoefte 2015 : budget is verminderd tot 24000 EUR ACT-132: Duurzame investeringen in gebouw ACT-133: Inspelen op moderne technologieën en sociale media zelfuitleen - online catalogus - uitnodigende website - facebookpagina ACT-134: 2015 : Ontvangst subsidie LCBVBP02 (voor intekening beleidsprioriteiten Vl. O.) geel : Streekgerichte Bibliotheekwerking provincie : valt weg vanaf 2016 5.- Varia : Sluiting zomer : de bib is gesloten van 11 juli tot en met 18 juli. De volgende vergadering van het beheersorgaan is gepland op dinsdag 17 november 2015. Hoegaarden, 30 april 2015. . Frieda RAYMAEKERS, Secretaris Beheersorgaan
[email protected]