Postbus 2000 Stadhuisplein 100 Tel. (075) 655 2459
1500 GA Zaandam 1506 MZ Zaandam
[email protected]
Verslag Openbare Vergadering Seniorenraad Zaanstad Aanwezige leden Seniorenraad: Dames M. van Atten, C.E. Kruijswijk-Van der Woude, R. Smits, J. van Tuijl, B. Vijn Heren H.J.M. Oomen (voorzitter), G. Balke, D.N. Prins, V.E. Renaud, D. Rijswijk, R.A. Seca, J.F.C.A. Verlinden,E.J. Vermast Afwezige leden Seniorenraad (met afbericht): Heren C. Yeğenoğlu Aanwezige belangstellenden: Dames M. van der Beek (CU), T. Jonker (KBO Assendelft), N. Swagerman (SP), A. Snijder (Z.O.G.),C. Verlinden Heren H. Meijerink (ANBO Zaanland), W. Slok (ANBO Zaanland), R. Spiekstra (PvdA) en J. ter Wisscha (VVD Seniorennetwerk) Afwezige belangstellenden: Heren T. de Kleijn (KBO Krommenie) Voorts aanwezig: Heren W. van der Kam (ZMC) Notulist
M. van de Belt
Datum
7 oktober 2015
1. Opening en vaststellen agenda De voorzitter opent om 9.15 uur de vergadering en heet alle aanwezigen welkom,in het bijzonder de twee mensen die hier nieuw zijn: de heer Wouter van der Kam en de notulist, mevrouw Van de Belt. Traditiegetrouw start de voorzitter met ditmaal twee spreuken: ‘Aan mijn lach kun je niet zien hoe zwaar mijn hart het van binnen heeft.’ ‘Ziek zijn, beter worden.’ De agenda wordt hierbij vastgesteld.
1
2. Presentatie van de directeur van het ZMC de heer W.v.d.Kam De heer Van der Kam is jarenlang huisarts geweest en heeft dus heel veel met ouderen te maken gehad. Hij heeft vervolgens gewerkt als directeur Patiëntenzorg in een verpleeghuis in Zwolle. Via de ouderenzorg is hij in een ziekenhuis gekomen en dat is bepalend geweest voor zijn verdere carrière. Hij heeft altijd bruggen willen bouwen tussen huisartsen en ziekenhuizen en dat werd ook het onderwerp van zijn promotieonderzoek: elektronische communicatie, dus het verbinden van huisartsen, apothekers en ziekenhuizen. In Sneek heeft hij een eerste thuiszorgsituatie gecreëerd vanuit het ziekenhuis. Een jaar geleden werd hij gevraagd naar Zaandam te komen. De kern van zijn werk vormt het inzetten op een netwerk. Hij wil met de mensen samen zorg leveren voor deze regio. Dat is echt de kern van het ZMC. Het centrum is er voor de mensen, voor de senioren. In zijn presentatie licht hij een tipje van de sluier op om de verschillende problemen en dilemma’s naar voren te brengen. De cliëntenraad is daarbij van het grootste belang. Het komt erop aan dat mensen geen jaren aan hun leven toevoegen, maar leven aan hun jaren. Daarbij gaat het om de wijze waarop de kwaliteit van het leven verbeterd kan worden. Kwaliteit is vaak waardevoller dan lengte. Zaanse leeftijdsdiagrammen laten zien dat er rond 2030 een groot aantal ouderen in de regio woont. Er is nauwelijks groei of krimp in de leeftijdsgroep tot 20 jaar, in de leeftijdsgroep tussen 20 en 65 jaar is een groei te zien van 25% en de groei van de groep 80jarigen bedraagt maar liefst 40%. Dat betekent: minder vanuit het ziekenhuis denken, maar veel meer vanuit netwerken. Natuurlijk bekijkt men waar zaken nu misgaan. De huisarts spreekt de patiënt, verwijst wel of niet door naar een specialist, naar een verpleeghuis. Jonge patiënten hebben korte behandeltrajecten en juist ouderen hebben veelal verschillende aandoeningen. Als die oudere alleenstaand is en bij verschillende specialisten loopt, vergroot dat de kans dat het misgaat. Verder is de zorg ook complexer geworden,doordat huisartsen tegenwoordig ingewikkelde ziekteprocessen begeleiden en dat vraagt veel overleg met het ziekenhuis. Het begint met de identificatie van een kwetsbare oudere. Van belang zijn dan de coördinatie en de centrale regie, het delen van de informatie, korte looplijnen, de weg weten, etc. Deze punten moeten echt aangepakt worden; ze vergen absoluut verbetering. Het Zaans Medisch Centrum wordt in zeer korte tijd gebouwd, een uniek Zaans traject. Kijkend naar de vorm van het centrum spreidt het gebouw als het ware zijn armen naar de stad uit. Mogelijke profilering van het ZMC kan door: - een bewegingscentrum – dit is immers een streek met veel industrie; - buik en oncologie; - een acuut centrum, inclusief intensive care, verloskunde, kindergeneeskunde en acute neurologie – het blijft immers een basisziekenhuis, inclusief de psychiatrie; - ouderengeneeskunde en allochtonenbeleid – de streek kent immers veel Surinamers, Turken en westerse allochtonen. Er zijn plannen voor de samenwerking met de eerste lijn: integrale geboortezorg; samenwerken met de huisartsen – een kritische succesfactor; anderhalvelijnsinitiatieven –zaken die vroeger door het ziekenhuis werden verzorgd, gebeuren nu door huisartsen, bijvoorbeeld die diabetespatiënten 2
waarvoor de huisarts echt specifieke kennis bij het ziekenhuis moet ophalen. Het delen van informatie is cruciaal. Daarbij gaat het om zorg op maat, zo dicht mogelijk bij de inwoners. Hoe werkt dan dat cure-care, de ziekenhuiszorg en huisartsenzorg versus verzorgingshuis en verpleeghuis? Cure is echt het genezen, care is meer het verzorgen. Om die twee werelden aan elkaar te verbinden, is een intentieverklaring met Evean gesloten, waarin beide partijen aangeven samen verantwoordelijk te zijn voor de regio en waarbij andere partijen niet worden uitgesloten. Er wordt een voor- en achterdeurstrategie gevoerd. Voordeurstrategie betekent dat er mantelzorg en thuiszorg is geregeld voordat iemand uit het ziekenhuis wordt ontslagen. Achterdeurstrategie betekent dat men erop inzet mensen zo kort mogelijk in het ziekenhuis te houden. Met Evean is ook ondersteuning van het kernthema ‘kwetsbare ouderen’ afgesproken. Dat betekent dat het wordt opgepakt en projectmatig aangestuurd als men van elkaar zaken ziet die niet helemaal glad verlopen. Een concrete zorgboulevard is de verbinding tussen het ziekenhuis en thuis, de buitenwereld: een gang met verschillende zorgtherapieën, een verloskundigenpraktijk, een apotheek en aan het eind loopt de gang door naar een Albert Heijn, wat winkeltjes en wat horeca. Er komt ook een zorgbrug of recurahotel, waarin patiënten in eenpersoonskamers de tweede of derde dag na een operatie een aantal dagen revalideren en daarna naar huis kunnen. Dat is echt de toekomst. Mensen blijven daardoor stabiel, voelen zich veilig en vertrouwd en dat is van groot belang voor patiënten. Het is zelfs mogelijk een thuiszorgorganisatie in het ziekenhuis op te nemen; een thuiszorgverpleegkundige let dan door het hele ziekenhuis speciaal op hoe de medicatie is geregeld en hoe de woonsituatie van de patiënt is. Het ZMC wordt een stuk kleiner dan het bestaande ziekenhuis. De nieuwe indeling is efficiënter:er zijn geen loze ruimtes meer, er is geen laboratorium meer, geen spoelkeuken en ook de bevoorrading is een stuk efficiënter geregeld. De zorgboulevard vervult straks die brugfunctie tussen thuis en het ziekenhuis. Een ongeluk met wateroverlast, zoals recent bij het VU-ziekenhuis, is niet aan de orde; de generator staat op de begane grond en op de vierde verdieping komt een noodaggregaat. Er is geleerd van de successen van andere ziekenhuizen. Er zit niet veel meer onder de grond. Vragen Desgevraagd licht de heer Van der Kam toe dat een aantal bedden van Oostergouw in die zorgbrug gaat zitten, maar Oostergouw blijft ook gewoon bestaan. Een patiënt die z’n heup heeft gebroken en ook nog diabetespatiënt is en het aan zijn hart heeft, is heel dicht bij het ziekenhuis toch beter af. Het zorghotel ademt een heel andere sfeer uit dan het ziekenhuis en de revalidatie zit helemaal in de zorgboulevard. Evean heeft voor 80% het zorghotel in handen. Eigenlijk wordt geprobeerd de patiënten nog eerder uit het ziekenhuis te krijgen. Het is dus geen vervanging van Oostergouw. Ook zorgverzekeraars hebben er belang bij dat patiënten kort in een ziekenhuis liggen, ook al maakt dat in de financiering niet uit. Ze steunen graag de ziekenhuizen die optimaal aangesloten zijn bij verdere netwerken. 3
De heer Verlinden is benieuwd naar de ICT in het nieuwe centrum en hij hoort graag meer over het Epicsysteem. Bovendien weten ouderen niet altijd even goed om te gaan met digitale zaken. Dat geldt overigens ook voor verpleegkundigen. De heer Van der Kam beaamt dat de komende periode veel aandacht dient uit te gaan naar de ICT. Het ziekenhuis heeft het ChipSoftsysteem, net als 80% van de Nederlandse ziekenhuizen. Epic is een nieuw, duurder systeem dat uit de academische ziekenhuizen komt. Er kleven ook wel nadelen aan. Continuïteit van zorg vraagt immers ook continuïteit van informatie. Die koppeling met het netwerk, juist met het netwerk van de eerste lijn, van de huisartsen, is van het grootste belang. De rol van e-health wordt steeds groter. Er is absoluut een enorme digitale inhaalslag onder ouderen gaande. Wellicht kan de Seniorenraad daarin ook een rol spelen. De heer Prins informeert naar de nieuwe buren naast het ziekenhuisterrein. De heer Van der Kam geeft aan dat de hele gezondheidszorg voor deze vluchtelingen goed verloopt via het COA. De kinderartsen hebben spontaan hulp aangeboden. De spoedeisende hulp is daar van belang. Het COA heeft echter geen vragen in Zaandam. De komende weken wordt de bouw van de parkeergarage verder geprofessionaliseerd. Men treft maatregelen om wateroverlast helemaal uit te sluiten. Over het inrijdniveau lopen de gesprekken nog. Ziekenhuizen moeten vandaag de dag hun eigen hypotheek opbrengen. De raad van toezicht wil niet meer risico’s dragen en om die reden is het huidige besluit genomen. De bouw genereert inderdaad veel overlast. De heer Slok is blij met de informatie uit het ziekenhuisblad. Er zijn veel klachten over de MRI-apparatuur. Die zou erg benauwd zijn. Voorts is hij benieuwd naar hoe de heer Van der Kam staat tegenover de uitwisseling van medische gegevens van huisartsen richting zorgverzekeraars. De heer Van der Kam verduidelijkt dat er een tweede MRI-scanner komt. Ook die apparatuur maakt een ontwikkeling door. Het is wel een apparaat dat een miljoeneninvestering vergt. Als het gaat om het delen van patiënteninformatie is hij ervan overtuigd dat dat meer levens redt dan het achterhouden van informatie en daarom staat hij daar toch positief tegenover. Bovendien zijn rekeningen dermate gespecificeerd dat zorgverzekeraars in feite al weten wat een patiënt mankeert. Ook zorgverzekeraars dienen zich aan de wet te houden. Het doorgeven van informatie heeft veelal te maken met onderzoek naar de ontwikkeling van ziekteprocessen. De voorzitter bedankt de heer Van der Kam voor zijn presentatie en al zijn informatie. 3. Ter kennisname het verslag van de openbare vergadering d.d. 3 juni en de actielijst Het verslag en de actielijst worden ongewijzigd vastgesteld. 4
4. Mededelingen Er is bericht van verhindering van de heer De Klein van de KBO Assendelft. 5. Eerste evaluatie SWT 2015 Er ligt een prachtig rapport. Het is overhandigd aan de wethouder en die heeft de Seniorenraad hiervoor geprezen. 6. Evaluatie seniorenmarkt van 2 oktober De markt heeft plaatsgevonden en de werkgroep komt op korte termijn bijeen voor een evaluatie. Tot die tijd is er geen sprake van een volgende seniorenmarkt. Op de markt zelf is zeer nadrukkelijk aan de orde geweest dat de markt ook te maken had met het 25-jarig bestaan van de Seniorenraad. De heer Balke geeft voor de evaluatie mee dat het vervoer voor de Zaankanters uit Noord wellicht wat meer gecoördineerd kan worden. Vanaf de publieke tribune wordt de organisatie alle lof toegezwaaid. Men zou graag zien dat hierop toch een vervolg komt. 7. Verslag vanuit de diverse commissies Commissie Wonen (verslag door mevrouw Smits): - Defecte lift. Er is contact geweest met de heer Bart Jon. In de kapotte lift heeft mevrouw Smits maar liefst anderhalf uur moeten wachten, waarna zij door de brandweer werd bevrijd. Nog weer anderhalf uur later kwam er een monteur uit Roermond. Het bedrijf heeft echter ook een reparateur in Wormer. Toch een vreemde gang van zaken. -
-
Commissie Wonen (verslag door de heer Verlinden): Bouwen in particulier opdrachtgeverschap.Heel veel oudere mensen willen nu hun huis verkopen, om een nieuw appartement aan te schaffen. Er wordt meer aandacht besteed aan informatievoorziening. Aanstaande zaterdag is een open dag voor het bouwen in particulier opdrachtgeverschap. Die groep was ook uitgenodigd voor de seniorenmarkt, maar de ruimte schoot tekort en er was ook al iets van de gemeente. Commissie Zorg (verslag door de heer Verlinden): Andere werkwijze Evean. De heer Verlinden heeft contact gehad met Evean. Evean wil zijn manier van werken loslaten en daaraan op een andere wijze invulling geven:in plaats van ‘dit hebben we’ naar ‘wat zou u willen’, van aanbodgericht naar vraaggericht. Evean zou het plezierig vinden in plaats van twee keer per jaar vier keer per jaar bijeen te komen. Als er klachten zijn, komen die juist door bij de commissie Wonen. Evean heeft veel markt verloren, doordat het de SWT’s niet heeft gekregen en wellicht zet het dit in om markt terug te verdienen. Geopperd wordt meer tijd te bepleiten voor de zorg. Die verzorgenden signaleren veel, maar de tijd ontbreekt om daarop dieper door te gaan en/of het door te geven. Het is bekend dat de Seniorenraad in zijn contacten met derden hieraan aandacht moet geven. 5
-
-
-
-
-
-
-
Commissie Financiën (verslag door mevrouw Kruijswijk): Raadsbegroting. In de raadsbegroting staat niets opgenomen over senioren. Op de raadsvergadering waar de begroting werd aangeboden, bracht een raadslid dat ook naar voren. Specifiek voor ouderen is dat er nu meer aandacht is voor het feit dat 40% van de senioren niet digitaalvaardig is of nog niet beschikt over een computer. Daarop is de gemeente wel eerder gewezen, maar nu staat het specifiek in de begroting. Senioren vallen onder de diverse verschillende groepen. Commissie Publiciteit (verslag door de heer Rijswijk): Website van de Seniorenraad. De commissie exploiteert tegenwoordig een website, waarop alles te vinden is wat men zou kunnen zoeken met betrekking tot de Seniorenraad. Ook het evaluatierapport van de wijkteams wordt daarin opgenomen. Het rapport wordt/is al naar de Sociale Wijkteams verstuurd, ook aan de hoofdaannemers, aan alle leden van de SR en alle leden van de Participatieraad, aan deelnemers van de ouderenbonden,alsmede aan de plaatselijke pers. Publiciteit Seniorenmarkt. Over de Seniorenmarkt is veel publicatie geweest in diverse lokale kranten. Commissie Vervoer (verslag door de heer Balke): Actuele informatievoorziening chauffeurs. Er lag een verzoek uit de raad om chauffeurs beter en tijdiger te informeren over omleidingen, dus tijdige informatie met betrekking tot de nieuwe dienstregeling en wijzigingen. Die informatie komt op korte termijn naar de commissie Vervoer. Een aantal nieuwe routes is al verspreid. Aanstaande vrijdag verschijnen die op het Seniorenweb. Combinatiekaart regiovervoer. Er komt een combinatiekaart waarmee in de hele stadsregio kan worden gereisd, een jaarkaart. Met de kaart hoeven gebruikers alleen in te checken. De kosten bedragen 125 euro. De kaart lijkt in Zaandam nog weinig verspreid. Travelticket. Er komt ook een Amsterdam Travelticket voor één, twee of drie dagen, voor respectievelijk 15, 20 en 25 euro. Daaraan doet Connexxion mee en dat ticket is ook geldig in de Zaanstreek. Het ticket is te verkrijgen bij Connexxion en in hotels. Invoering TSU-apparaten. Connexxion introduceert zogenaamde TSU-apparaten. Daarmee kunnen kaartjes worden gekocht voor de bus, met meteen een registratie. Dat geeft meer inzicht. Beschikbare subsidie. Voor Zaanstad is er een mogelijkheid om een subsidie ad 637.000 euro te bemachtigen. Bus 391.Met bus 391 is een proef gedaan voor een rechtstreekse verbinding met de Zaanse Schans, als snelbus, alleen op de heenweg. Nu heeft die bus in plaats van een kwartierdienst een halfuurdienst gekregen. Wellicht kan daaraan wat meer bekendheid worden gegeven.
6
8. W.v.t.t.k. Mevrouw Vijn: In 2012 heeft de gemeenteraad het digitaal parkeren vastgesteld. De bewonerscommissie heeft een gesprek gevoerd met onder andere de voorzitter van Oudwest. Mensen moeten digitaal met hun telefoon het kenteken van hun bezoek invoeren, of per computer. Dat is toch behoorlijk ingewikkeld. Digitaal parkeren is voor veel ouderen een crime. Ze roept de Seniorenraad op dit op te pakken. Kaarten worden per tien stuks verkocht voor 20 euro. Toch duur als je maar drie keer bezoek krijgt dat met de auto komt. De wethouder heeft toegezegd alle problemen die zich voordoen, te willen bespreken met zowel de Seniorenraad als de Participatieraad. De voorzitter oppert contact op te nemen met de wethouder. Met een kleine vertegenwoordiging vanuit de Seniorenraad zal een gesprek worden georganiseerd. Mevrouw Kruijswijk geeft hierbij nog aan dat mensen ook met hun gewone telefoon een parkeeractie kunnen doorgeven. Uiteraard moet er wel een tegoed op staan. Die regeling wordt niet teruggedraaid. Mevrouw Van Tuijl: Vorige week is een bijeenkomst geweest met buurthuizen. Voor 2011 zijn wijkscans gemaakt van problemen die er spelen. Nu is gezegd dat het goed zou zijn de scans die in 2016 opnieuw gemaakt zouden worden, naar voren te halen. Als een buurthuis iets specifieks doet voor een bepaalde doelgroep, is het mogelijk subsidie aan te vragen. Dat kan voor de seniorenraad zeker van belang zijn wanneer die verdeling van middelen voor de doelgroepen aan de orde is. De heer Seca: Gesproken is met Het Brand(t)weer. Gevraagd is of iemand vooraf kan komen kijken, voordat de verbouwing wordt gestart. De heer Prins neemt contact op met mevrouw Karin Klein Duvel. Naar aanleiding van een tv-uitzending is brandpreventie weer hoog op de agenda komen te staan. Er waren ook mensen van brandpreventie op de seniorenmarkt. Nederland is het enige land dat geen brandvertragende coating eist op de bekleding van meubilair of stoffering. De brandweer wil absoluut inzetten op brandpreventie bij ouderen. Ouderen vallen relatief vaker rokend in bed of in de stoel in slaap. Met name senioren gebruiken als vluchtroute juist de hen bekende route. De voorzitter stelt voor de eerstvolgende vergadering iemand van de brandweer uit te nodigen. De heer Verlinden: Er zijn klachten binnengekomen bij de Seniorenraad over het niet kunnen vinden van bepaalde zaken op de site. Wellicht kan uitgelegd worden dat men moet doorklikken op bepaalde knoppen bij de verschillende commissies (bijvoorbeeld zorg, vervoer), waar de meer gedetailleerde zaken te vinden zijn. Er volgt nog een datumvoorstel voor de vergaderingen komend jaar. 7
De heer Vermast: Op 15 oktober vindt een themamiddag plaats over het op tijd bespreekbaar maken van het levenseinde en wat je kunt vastleggen. Het is bij de KBO Assendelft. Er komen een huisarts, ouderenarts, scanarts en hospicearts. De heer Spiekstra: Graag aandacht voor de cyclus van de wijkteambezoeken door de wethouder. Vanavond start die in Wormerveer en dan gaat hij alle wijkteams langs. De data staan te lezen in het Zaanstadjournaal. De heer Rijswijk: De Seniorenraad is sinds anderhalve maand ook vertegenwoordigd in de klankbordgroep armoede-opgave van de gemeente. 9. Rondvraag Er zijn geen rondvragen. 10. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering en dankt iedereen voor zijn inbreng. (11.41 uur)
Actielijst Nr. Onderwerp 6.
Evaluatie seniorenmarkt
8.
8.
Gesprek organiseren met de wethouder over de parkeerproblematiek door digitalisering De brandweer uitnodigen voor de komende openbare vergadering Voorstel vergaderdata 2016
8.
Oproep bezoek themadag levenseinde
8.
Actie door Werkgroep Seniorenmarkt HvO
Streefdatum z.s.m.
HvO
vóór december decembervergadering 15 oktober
Voorzitter? Allen
z.s.m.
8