Gemeenteraad
Verslag van de oordeelvormende vergadering op 4 juni 2015, 19.45 uur in het raadhuis te Ede Aanwezig Voorzitter Secretaris College Notulist Pers Publiek
: : : : : : :
Raadsleden/fractievolgers De heer A. Versteeg Co de Kam Burgemeester Van der Knaap, wethouder L. Meijer De heer J. van Reenen Afwezig Aanwezig
OV1. Opening en mededelingen De voorzitter opent de oordeelvormende vergadering om 19.45 uur en heet allen welkom. OV2. Integraal Veiligheidsplan 2015-2018 D66: • De fractie complimenteert het college met het veiligheidsplan. • Met de veiligheid gaat het beter maar niet overal met het veiligheidsgevoel van de burgers. • Het is noodzakelijk om meer in te zetten op preventie, de kracht van het gezin, het eigen netwerk en een aanbod van passende hulp om ervoor te zorgen dat kwetsbare jongeren niet in de problemen komen. Edese jongeren zijn oververtegenwoordigd in de straftrajecten en ondervertegenwoordigd in de zorgtrajecten. Welke ambitie heeft het college om er wat aan te doen? Hoe wordt de verbinding met het onderwijs gelegd? • De fractie maakt zich zorgen over mensen met een ggz-problematiek die overlast veroorzaken. Zij hebben zorg en ondersteuning nodig. • Wil het college sport meer betrekken bij de aanpak van de risicojeugd? Een aantal Edese sportclubs is bereid zich hiervoor in te zetten. • Digitale informatieveiligheid wordt steeds belangrijker. Wil het college controleren of de informatie op de juiste wijze wordt gebruikt en beveiligd? • Een financiële paragraaf ontbreekt. Wordt ook het budget jeugdzorg ingezet? VVD: • De fractie complimenteert het college met het veiligheidsplan en met de tot dusver behaalde resultaten. • Het is belangrijk om met het plan op een goede manier aan te sluiten bij de veranderingen in de zorg. Hoe wordt omgegaan met verwarde personen op straat? • Door de toenemende vergrijzing komt de gemeente voor grote uitdagingen op het gebied van de veiligheid voor ouderen te staan, onder meer wat betreft inbraakpreventie en babbeltrucs. • Speelt de loverboyproblematiek in de gemeente? • Waar zijn whatsappgroepen actief? • Hoe worden boa’s in het buitengebied ingezet? Preventief optreden van deze toezichthouders kan een bijdrage leveren bij het tegengaan van foutparkeren en bij het crossen in natuurgebieden. Hen uitrusten met elektrische motoren kan helpen in de strijd tegen de crossers. PvdA: • Het beleid heeft succes: er is een daling van de criminaliteit te constateren. De gemeente moet nu echter niet op haar lauweren gaan rusten maar investeren in preventie. Zonder preventie is het dweilen met de kraan open. Ook bij radicalisering is dat belangrijk.
Gemeenteraad Postbus 9022, 6710 HK EDE. Telefoon (0318) 68 05 32. Bezoekadres: Bergstraat 4, Ede (wijk 1)
Blz. 2
• Het aantal delicten op het gebied van openlijke geweldpleging en bedreiging stijgt. De fractie kan zich vinden in de prioriteiten. • Voor risicogroepen is preventie onontbeerlijk, ook als dat leidt tot optreden met dwang en drang achter de voordeur. Burgerbelangen: • Jammer genoeg zijn de cijfers van de monitor 2014 nog niet bekend. • Er is meer aandacht nodig voor wijken waar het veiligheidsgevoel is verminderd. • De gemeente kan meer doen om de naamsbekendheid van de wijkteams bij de burgers te vergroten. • Burgers moeten een meldpunt krijgen, waarna met de meldingen ook daadwerkelijk iets gedaan moet worden. • Is er controle op de moskeeën wat betreft het mogelijk uitnodigen van radicale predikers? SGP: • De gemeente is met het beleid op de goede weg. Het preventieve beleid werpt zijn vruchten af. Wil het college doorgaan met het stimuleren van de whatsappgroepen en het promoten van Burgernet? • Wil het college veiliger omgaan met vuurwerk mogelijk maken? In de nieuwe items ontbreekt het onderwerp vuurwerk, terwijl er landelijk wel sprake is van toegenomen aandacht. Burgerbelangen: Streeft de SGP naar geheelonthouding? SGP: Het is de fractie te doen om een veiliger omgang met vuurwerk. GroenLinks/PE: • Het college komt met een mooi, overzichtelijk rapport. • Preventie is belangrijk, ook in relatie met preventieve programma’s op het gebied van, bijvoorbeeld, overlast, armoede, dank en drugsgebruik. • De fractie is voorstander van een item over veilig vuurwerk. • Wat doet het college om het veiligheidsgevoel bij homoseksuele personen te vergroten? ChristenUnie: • Het college heeft de raad een heldere nota doen toekomen. • Het is mooi dat buurtpreventie en samenwerking tussen burgers en ondernemers een plek krijgt. • Aandacht voor huiselijk geweld, drugshandel op straat, zorgmijders en de sociale problematiek van gezinnen is van groot belang. Gelukkig blijft het veiligheidshuis. GemeenteBelangen: • De fractie is blij met het veiligheidsplan. • Hoe gaat de samenwerking met de kernpartners zich ontwikkelen? De reorganisatie van de politie is niet vlekkeloos verlopen. • Het is de vraag of de gegevens wel stroken met de werkelijke cijfers. Daarom is een aangiftepercentage nodig. CDA: • De fractie complimenteert het college met het plan. • De fractie dringt aan op goede monitoring, goede preventie (vooral aan ouderen en jonge meiden) en een goede samenwerking tussen de ketenpartners. • Wil het college zich inzetten om de achteruitgang van het veiligheidsgevoel in bepaalde wijken een halt toe te roepen? • In de strijd tegen de radicalisering is een goede samenwerking nodig tussen gemeente, politie en de maatschappelijke organisaties. • Heeft de gemeente voldoende menskracht om de genoemde taken uit te voeren? Beantwoording Burgemeester Van der Knaap: • De burgemeester bedankt voor de complimenten. • Het tegengaan van het in de vernieling raken van jongeren is een belangrijke gemeentelijke taak. Vooral de laatste anderhalf jaar heeft de gemeente, samen met de politie en het Openbaar Ministerie, sterk ingezet op preventieve maatregelen. Dit traject wordt vervolgd en de geleerde lessen worden ingebracht in de bestaande organisatie. Om voldoende aandacht te hebben voor de jongeren in de gevarenzone is een goede samenwerking met de scholen en het sociale domein nodig. De overblijvende groep jongeren krijgt te maken met hulp en repressie. De daling van het aantal inbraken in de gemeente heeft te maken met de aanpak van de risicogroepen. Monitoren van en
Blz. 3
•
• • •
•
•
•
•
•
• • •
passende maatregelen voor multiproblemgezinnen, zo nodig achter de voordeur, zijn van groot belang. De laatste tijd krijgt de politie steeds vaker meldingen over verwarde personen op straat. Dat veroorzaakt vooral ’s nachts en in het weekend problemen. Deze mensen worden niet meer opgevangen op het politiebureau maar bij de Gelderse Roos (Riethorst). GemeenteBelangen: Als er onverhoopt geen plaats voor hen is, staan ze toch weer op straat. Burgemeester Van der Knaap zal er bij de instanties op wijzen dat er sprake is van een groot maatschappelijk probleem. D66: Over hoeveel mensen gaat het? De heer Teske: In de eerste helft van 2015 ging het om 240 meldingen van verwarde personen. De politie mag hen niet zomaar oppakken. Dwang is pas aan de orde als deze mensen een gevaar voor zichzelf of voor een ander zijn. Het financiële budget blijft hetzelfde, er is alleen een incidentele voorziening nodig om het geleerde te integreren in het beleid. De informatie wordt elk jaar bijgestuurd. Er is een persoon die mogelijk wil afreizen naar Syrië, misschien zijn er twee. Het is zaak om met z’n allen alert te zijn. De burgemeester heeft goede contacten opgebouwd, onder meer met de moskeeverenigingen. De Marokkaanse moskee is kritisch bij het uitnodigen van sprekers en houdt informatiebijeenkomsten om belangstellenden te informeren over de ontwikkelingen. GroenLinks/PE: Wat doen andere instanties? Hoe zet de gemeente in op preventie? Burgemeester Van der Knaap: De moskeevereniging is alert en heeft de eerste verantwoordelijkheid. De gemeente heeft een goed contact met de moskeevereniging opgebouwd. Burgerbelangen: Hiermee is de gemeente afhankelijk van informatie van de zijde van de moskee. Geeft men het daar wel echt aan als er sprake is van radicalisering? Burgemeester Van der Knaap geeft in eerste instantie vertrouwen. Als dat beschaamd wordt, volgt er een pittig gesprek. Spreker heeft niet de indruk dat het moskeebestuur hem niet de waarheid vertelt. Daarnaast zijn er andere netwerken. D66: Wat doet het college aan discriminatie van moslims? Burgemeester Van der Knaap: De problematiek is besproken met alle deelnemende partijen. Als er sprake is van discriminatie wordt er gereageerd. Burgerbelangen: Radicalisering komt toch uit islamitische hoek? D66: Het gaat in dit geval om een Iraakse jongeman uit het Midden-Oosten. De moslimgemeenschap in Ede kan juist last hebben van discriminatie. Burgemeester Van der Knaap werpt zowel radicalisering als discriminatie verre van zich. Er is aandacht voor vergrijzing. De burgemeester wil jaarlijks gaan evalueren wat de veranderingen in het sociale domein betekenen voor de sociale veiligheid en hij wil een groep ouderen die al langer zelfstandig woont, monitoren om te bekijken of specifiek beleid nodig is. Bij signalen van babbeltrucs wordt direct geacteerd. De whatsappgroepen functioneren goed. In Lunteren bestaan nu circa tien groepen, terwijl Ede genoeg groepen heeft. De politie is zeer te spreken over de samenwerking, die een bijdrage geleverd heeft aan het verminderen van het aantal inbraken. De gemeente moet echter niet op haar lauweren gaan rusten. Boa’s worden ook ingezet in het buitengebied. Het is moeilijk om motorcrossers in natuurgebieden te pakken, ook met brommers. VVD: Er zijn goede elektrische motoren met veel power. Burgemeester Van der Knaap zal ernaar kijken. De reden van een toegenomen gevoel van onveiligheid in Kernhem kan zijn dat nogal wat kinderen daar nu de leeftijd bereikt hebben dat ze gaan klieren op straat. Spreker zal de afdeling onderzoek vragen om in te zoomen op het onveiligheidsgevoel van de burgers. Als het om vuurwerk gaat, is een gevoel van realiteit belangrijk. Je kunt vuurwerkgebruik in de nacht van oud op nieuw niet verbieden. De burgemeester is wel bereid dit najaar een voorlichtingscampagne te starten om onveilige vuurwerksituaties te voorkomen. SGP: Wil de burgemeester de landelijke ontwikkelingen dan meenemen? Burgemeester Van der Knaap: Er is nog niets opgelost. SGP: De fractie bepleit het aanwijzen van bepaalde plekken voor het afsteken van vuurwerk. Burgemeester Van der Knaap: Dat zal niet helpen. De burgers worden geïnformeerd over Burgernet. Het veiligheidshuis is een belangrijke voorziening, die gelukkig gebleven is. GroenLinks/PE: Het klimaat en de cultuur kunnen meespelen bij pestgedrag, huiselijk geweld en discriminatie van homoseksuelen. Burgemeester Van der Knaap: Als er mensen gediscrimineerd worden, moeten ze dat melden. Er is een antidiscriminatiebureau. D66: Niet iedereen meldt zich hier. Burgemeester Van der Knaap: Als discriminatie zichtbaar wordt in de samenleving, heeft de burgemeester de
Blz. 4
eerste verantwoordelijkheid. GroenLinks/PE: Zijn er preventieprogramma’s en heeft de gemeente contacten met het COC, de Nederlandse vereniging tot integratie van homoseksualiteit? Burgemeester Van der Knaap zal bureau onderzoek vragen om onderzoek naar discriminatie van lhbt’s te doen. • Voor het veiligheidsbeleid is 80.000 euro beschikbaar en 240.000 euro voor personeelskosten. • Het succes van het tegengaan van loverboys is gelegen in vroegsignalering en preventie. De problematiek in Ede is niet anders dan in andere steden met een vergelijkebare grootte. Het blijkt dat jongeren met een geschiedenis in de jeugdhulpverlening kwetsbaarder zijn voor loverboys. De heer Teske: • Er is veel aandacht voor samenwerking binnen de gemeentelijke diensten en ook tussen de wijkteams, die werken voor de voordeur, en de sociale wijkteams, die achter de voordeur komen. Daarnaast wordt de samenwerking met externe partners gestimuleerd. De voorzitter constateert dat de burgemeester heeft toegezegd: een jaarlijkse evaluatie; een jaarlijkse evaluatie van de effecten van het sociaal domein op het veiligheidsbeleid; een onderzoek naar de redenen van onveiligheid, een voorlichtingscampagne over vuurwerk; een onderzoek naar discriminatie; een onderzoek naar elektrische motoren voor de boa’s. Het onderwerp kan door naar de besluitvormende vergadering. OV3. Visie Food! Wethouder Meijer stelt de nieuwe programmamanager voor, mevrouw Froukje Idema. CDA: • Foodregio’s in Nederland, zoals FoodValley, Rotterdam en de Zaanstreek, moeten met elkaar samenwerken in plaats van elkaar te beconcurreren. • De gemeente is bezig met het creëren van een gunstig ondernemersklimaat door de Kredietunie Food. • Vergunningverlening in de primaire sector is van belang. De gemeente moet de primaire sector niet kwijtraken. • De sociale en maatschappelijke doelen zijn alvast een vingeroefening voor de totstandkoming van het World Food Center (WFC). De gemeente moet echter niet doorschieten en ook andersoortige bedrijven blijven aantrekken. • De fractie vraagt om een beslismoment voor de raad bij het uitvoeringsprogramma. GemeenteBelangen: • In de Edese supermarkten zouden meer Edese producten te koop moeten zijn. • Kan de lokale tv een bijdrage leveren in het promoten van streekproducten? • In de kantines van scholen en sportverenigingen horen gezonde snacks. Wil de wethouder dit punt toevoegen aan de maatschappelijke doelen? • Wordt er, naast een mbo-opleiding voor food, ook een hbo-opleiding opgezet? • Wil de wethouder initiatieven nemen voor foodevenementen? ChristenUnie: • Nieuwe inwoners van de gemeente zouden een welkomstpakket met informatie over food moeten krijgen. • De doelen zijn aan de behoudende kant, onder meer als het gaat over overgewicht en educatie. Educatie moet vaker terugkomen in het document. • Wil de wethouder meer aandacht besteden aan het onderwerp samenwerking met andere gemeenten in de FoodValley? • Food is een belangrijk onderwerp en komt ook in de Bijbel voor. GroenLinks/PE: • De fractie mist aandacht voor het verminderen van verpakkingsmateriaal. • In het document overheerst de economie. Hoe ver wil Ede gaan met het aantrekken van bedrijven? VVD: Wat bedoelt GroenLinks/PE daarmee? GroenLinks/PE: Er is ook aandacht voor de bestaande bedrijven nodig en er is misschien een grens aan wat Ede kan hebben aan industrie. VVD: Er bestaat nu nog veel werkloosheid en het is nu niet nodig om bang te zijn voor groei. GroenLinks/PE: Het gaat om de lange termijn. GemeenteBelangen: De gemeente Ede mag nog wel wat bedrijven binnenhalen. • Perspectief voor de landbouw is belangrijk maar de fractie is geen voorstander van schaalvergroting in de sector.
Blz. 5
• Veel doelen zijn niet concreet genoeg, bijvoorbeeld: stimuleren dat 50% van de scholen in 2020 deelneemt. • Een voedselvisie ontbreekt. • In een foodgerelateerde opleiding zou een bewustwording van de voedselcyclus moeten worden opgenomen. SGP: • Er moet nog een slag gemaakt worden naar de uitvoering. • De fractie stelt een aanpassing van het raadsvoorstel voor om een aantal zaken te concretiseren, bijvoorbeeld het stimuleren dat de voedselverspilling met 20% afneemt. • De fractie vraagt om een evaluatie. • Waar blijven de doelen met betrekking tot de primaire sector? In dit document hoort een visie op de foodproductie thuis. Burgerbelangen: • De fractie kan zich vinden in het voorstel. • Het gaat hier vooral om het economische rendement, al zijn de sociale doelen niet onbelangrijk. SGP: Als je een dag niet kunt eten, interesseert de economie je niet meer. Burgerbelangen: De economie is de leidraad. • Het onderwerp food is een gouden greep. PvdA: • Hoe wordt de uitvoering? • Hoe is de afstemming met de portefeuille economie? • Hoe is de verbinding met de centrale overheid geregeld? Gaat Ede in de toekomst mee met handelsmissies? • Hoe gaat het communicatieplan eruitzien? • Waarom zijn de interne kosten in het jaar van opbouw even hoog als in de jaren erna? • Wat vindt de wethouder van een garantiefonds voor foodstarters? VVD: • De verwachtingen zijn hoog gespannen. • Hier liggen kansen voor groei. Burgerbelangen: Het is ironisch dat de helft van de agrariërs uit het buitengebied verdwijnt. VVD: Die ontwikkeling is gaande. Ede moet kijken naar nieuwe kansen. Er zijn veel mogelijkheden voor startups. Burgerbelangen: Is economie belangrijker dan duurzaamheid? VVD: Het gaat hier over food, niet over duurzaamheid. • Een evaluatiemoment is belangrijk. • De fractie stelt voor om zo veel mogelijk subsidie aan te vragen bij de Europese Commissie. D66: • Wethouder Meijer is de enige foodwethouder in Nederland. • De doelstellingen van de nota kunnen duidelijker zijn. • De fractie wil graag prestatieafspraken maken. Hoe wordt de acquisitie gedaan? Wat zijn de concrete plannen? • Er zijn mogelijkheden op het gebied van opleiding, terwijl er ook een link is met sport en de culturele sector. Beantwoording Wethouder Meijer: • De wethouder was de vorige dag aanwezig tijdens een congres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, waar de nieuwe voorzitter, de heer Van Zanen een toespraak hield, waarin FoodValley als een van de goede regio’s in Nederland werd genoemd. FoodValley is in korte tijd op de kaart gezet en met de keuze voor food is een goede zet gedaan. • Regio’s die zich richten op food werken nu al samen. De kracht van FoodValley is de verbinding met kennis door Wageningen Universiteit en het NIZO (Nederlands Instituut voor Zuivelonderzoek). De wethouder wil ook bekijken welke andere regio’s in Europa zich bezighouden met food. Misschien is het mogelijk later een dergelijke regio te bezoeken. • Primaire producenten zijn van het grootste belang. Zonder agrariërs zou de gemeente Ede oorspronkelijk niets met food hebben. De verankering bij de primaire producent blijft. De wethouder zal bekijken of er in het document genoeg aandacht voor is. Er is overlap met de visie buitengebied. SGP: Het programma buitengebied gaat toch vooral
Blz. 6
over uitvoering en niet zozeer over de visie op food? Wethouder Meijer zal in de foodvisie ook iets opnemen over de primaire sector. CDA: Sommige Edese agrarische bedrijven worden opengesteld voor de burgers. Wethouder Meijer: Dat staat wel in het programma, zoals er ook iets in opgenomen is over streekproducten en educatie. • De vergunningverlening komt aan de orde in de Visie buitengebied. • Het gevaar van te concreet worden, is dat de doelen niet gehaald worden. De gemeente kan de scholen alleen maar proberen te verleiden mee te werken. Spreker is er al mee aan de slag. Zo helpt het Groenhorstcollege met de aanleg van schooltuinen. De wethouder zal de formulering in het uitvoeringsprogramma veranderen. Wat betreft overgewicht, is het halen van de doelen een zaak van de lange adem. GemeenteBelangen: Sportservice Ede kan een rol spelen in het bestrijden van overgewicht. Wethouder Meijer gaat hierover in gesprek met Sportservice Ede. GroenLinks/PE: Bij het formuleren van doelen is men toch altijd afhankelijk van derden? Wethouder Meijer belooft de doelen te herformuleren. • Willem&Drees (voor streekproducten) hebben zich elders gevestigd. GemeenteBelangen: Hun concept kan ook in Ede overgenomen worden. Wethouder Meijer zal er navraag naar doen. • De gemeente Ede heeft verpakking die minder schadelijk is onder de aandacht gebracht. • ROC A12 start een opleiding food, terwijl de CHE vanaf september 2015 een minor over food aanbiedt. De wethouder is nog in gesprek met hbo-scholen over een foodopleiding. GroenLinks/PE: Het bedrijfsleven vindt het vreemd dat het curriculum food aandacht heeft voor de inhoudelijke aspecten van food. Wethouder Meijer: Food in het bedrijfsleven is meer dan opleiden voor de procesindustrie. • De raad krijgt een beslismoment bij de uitvoering, terwijl het college de raad vanzelfsprekend op de hoogte houdt. De raad heeft het budgetrecht en kan het college desnoods tot de orde roepen. Mevrouw Idema: • Er is geld om jonge bedrijven door middel van startups te helpen. • Er bestaat overlap met de portefeuille economie van wethouder Vreugdenhil. Een deel van het foodverhaal komt terug in de economische visie voor Ede. • Spreekster heeft binnenkort een bedrijfsbezoek aan een boerderij. Na het opzetten van het coördinatieteam zal ze zo snel mogelijk naar externe partners gaan om te bekijken wat men samen kan doen. Het team werkt samen met medewerkers aan andere programma’s. • Het ministerie van EZ is bezig met een voedselvisie. Spreekster zal contacten zoeken met het ministerie. Wethouder Meijer herhaalt de gedane toezeggingen: het opnemen van een zinsnede over primaire agrarische producenten, het duidelijker verwoorden van de inspanningsverplichting in het uitvoeringsprogramma en het jaarlijks evalueren van het uitvoeringsprogramma. De voorzitter concludeert dat het stuk door kan naar de besluitvormende vergadering. Sluiting De voorzitter sluit de oordeelvormende vergadering om 10.00 uur.
