VERSLAG VAN DE BUITENGEWONE VERGADERING VAN DE RAAD DER GEMEENTE HAARLEMMERMEER OP DONDERDAG 16 DECEMBER 2004 Tijd:
20.00 – 21.00 uur
Voorzitter:
de heer A.Ph. Hertog, burgemeester
Aanwezig zijn de leden: de heren P.J. de Baat, S. Bak, W. Beishuizen, P.J. Boerman, P. van den Boom, P.J.F. Brandes, L.C.J. Chevallerau, P.A.N. Daalman, J.P. van Dongen Torman, W.P.J. Gaykema, H.G. Gerritsen, P. van Groenigen, H.G.J. Heimerikx, B. Homan, T.C.M. Horn, P.J. van der Jagt en R. Jansen, mevrouw P. de Jonge, de heren H. Kuipers, A. Koster, J. Kulk en C. van der Linden, mevrouw A. Meulblok-Imanse, de heren J.J. Nobel, H.J. Oostwouder, B.V.L.Ottens, mevrouw J.M.M. van Poperingvan der Stokker, de heren J.G. Rip en A.Slotboom, C.A. Spijkers, mevrouw L.M.W. van Velsen-Nelissen, de heer E. Wels en mevrouw E.A. Wensing-Weber Griffier:
de heer M.J.E.M. van Dam
Portefeuillehouders: de heren M.J. Bezuijen, E. Diekmann, A.Th.H. van Dijk, H. Tuning, mevrouw M. Blankers - Kasbergen, mevrouw M. Steffens - van de Water Afwezig zijn de leden: mevrouw E. Bruijnesteijn, de heer M. Chitoe, mevrouw G.J.M.Ebbers, mevrouw S.M. Gehrels, de heer J.A. Hekstra, mevrouw S.M. de Liefde, de heer R.J.H. van der Riet
De VOORZITTER: Ik open deze buitengewone raadsvergadering. Ik heet u allen bijzonder hartelijk welkom en in het bijzonder de heer Cees Spijkers en partner. Het is leuk u beiden zo in een heel andere rol te zien zitten en het is op deze manier moeilijk voor u om te interrumperen! De raad is zeer goed vertegenwoordigd, hoewel niet ieder raadslid in de gelegenheid was om te komen. Niet aanwezig zijn de heren Chitoe en Hekstra (de heer Hekstra moet wegens gezinsomstandigheden verstek laten gaan), mevrouw Gehrels, mevrouw De Liefde, mevrouw Bruijnesteijn en mevrouw Ebbers. De heer Van der Riet vindt het heel jammer om vanavond niet aanwezig te kunnen zijn. Ik heb mij laten verzekeren dat hij dit persoonlijk aan Cees Spijkers heeft verteld. Ik moet ook de heer Santiago Calatrava verontschuldigen. Wij hebben moeite gedaan om hem vanavond hier aanwezig te laten zijn, maar dat is niet gelukt. Ik zal de fax van de heer Calatrava voor een gedeelte voorlezen: “I was very touched by your kind words and feel honoured by your thinking of me for such an important event. I am very sorry, however, to have to inform you that I will not be in the position to accept your invitation as I am working very intensely at several new projects which are taking up most of my time and require my full attention. Therefore I am not able to accept any further engagements neither this nor part of next year. I do apologize for this unfortunate fact and hope I can count on your understanding”. Is getekend: Santiago Calatrava. Het is toch leuk om deze reactie te krijgen en wij zullen hem straks ook meegeven. Dames en heren, wij hebben vanavond een programma met een drietal sprekers. Als laatste zal spreken mevrouw Van Velsen in de hoedanigheid als nestor van deze raad. Daarvoor zal de heer Nobel als fractievoorzitter van de PvdA spreken en ik mag als burgemeester van deze gemeente het bal openen en ik doe dat vanaf het spreekgestoelte. Cees, Ik constateerde net al dat in de tijd dat ik met jou kennis maakte jij altijd keurig aan het begin van de raadsvergadering naar mij toe kwam en mij de hand drukte, ook al was je iets later. Dat gaf een beetje de sfeer aan, een gentleman-politicus. Ik heb een verhaal gemaakt dat ik de volgende titel wil meegeven: Cees Spijkers, politicus/bruggenbouwer tussen “de Eersteling” en “Calatrava”. Op 1 januari 2005 begint het jaar waarin Haarlemmermeer voornemens is uitgebreid stil te staan bij het feit dat het dan 150 jaar geleden is dat het eens zo woelige water een droge polder mét bestuur werd. Niet dat het daarmee minder woelig werd! Al 150 jaar lang – met een uitzondering voor de jaren ’40-’45 van de vorige eeuw, toen een andere storm over deze gemeente trok – heeft Haarlemmermeer zich laten kennen als een gemeente waar veel te beleven valt en waar het ook in de komende jaren niet saai zal
1
worden. Het is dan ook geen toeval dat de Hagenees, of Hagenaar, Cees Spijkers zich in 1986 juist in deze gemeente vestigde. Cees, je was en bent een man met een hart voor onderwijs en permanente educatie, education permanente. Ik ga niet in het Frans door, zeker niet bij iemand die zo door de Franse taal en cultuur wordt geïnspireerd. Als directeur van de voortgezette opleiding voor speciaal onderwijs was jij heel toonaangevend en als bewoner van de voormalige molenaarswoning van de Eersteling betrok je een strategische locatie in Hoofddorp en je zou kunnen zeggen dat dit op dat moment eigenlijk twee in het oog springende monumenten in Haarlemmermeer waren. Dat is een subjectief waardeoordeel, maar ik wil dat toch benadrukken. Dat was de molen de Eersteling en het fort Hoofddorp in de stelling van Amsterdam. Beide, en dat is terug kijken in de geschiedenis en de conclusie kan ik in ieder geval voor mijzelf trekken, hebben jou geïnspireerd tot monumentale daden, althans ik heb het gevoel dat het zeker een rol daarbij heeft gespeeld, maar ook ben jij op die manier geïnspireerd geraakt door het hebben van bestuurlijke neigingen. Daarmee is niets mis, je wordt er niet ziek van, maar het is iets wat je zeer goed kunt beoefenen. Op 17 april 1990 betrad je de raadszaal van Haarlemmermeer als raadslid van de PvdA. In die hoedanigheid waren je voornaamste bezigheden economische zaken (als lid van de raadscommissie en van de regioraad ROA), Grondbedrijf en nutsvoorzieningen (het was nog vóór de kerntakendiscussie). Natuurlijk kon ook de commissie Onderwijs niet zonder jou. Als raadslid gaf je extra kleur aan de lokale politiek en daarmee bedoel ik niet alleen de kleur van de PvdA, maar de verhitte politieke debatten die politieke opponenten bij tijd en wijle van kleur deden verschieten. Het lag dan ook in de lijn dat je na de verkiezingen van 1994 als wethouder aantrad. In die hoedanigheid heb jij je twee raadsperioden in het Haarlemmermeerse gemanifesteerd. In de eerste periode lag het zwaartepunt in de “zachte sector”: personeelsbeleid, informatiebeleid, onderwijs en werkgelegenheid. Een periode waarin de “zachte sector” beslist een “harde sector” was. Implementatie van de kerntakendiscussie hield bijvoorbeeld meer in dan de lopende zaken behartigen. Er moest veel worden gezegd en veel worden gedaan. In de tweede periode heb je je vooral op het terrein van volkshuisvesting, Vinex-woningbouw inclusief de inrichting van de openbare buitenruimte en cultuur begeven. Ik denk dat dit een fantastische combinatie was én een combinatie waarin jij je passie tastbaar kon vormgeven: architectuur en vooral architectonische kwaliteit. Daarmee was voor jou een integrale benadering van de diverse onderdelen van je portefeuille mogelijk, want als je die onderwerpen bij elkaar telt heb je een prachtige combinatie om dit te realiseren. Met de nodige bevlogenheid, en sommige zeggen gedrevenheid, heb je van je hobby, de architectuur, je werk gemaakt. Of was het misschien omgekeerd? Daarbij waren twee dingen direct duidelijk: je had er geen dikke nota’s bij nodig. De vormen, de locaties en de entourage zaten allemaal al virtueel in jouw brein. In samenspraak met een aantal getrouwen en de juiste mensen kwam het er ook allemaal uit. Het tweede punt dat meteen duidelijk werd was dat jij de Haarlemmermeer op de kaart wilde zetten waar het de vormgeving betrof. Ik denk dat velen daar nog steeds, hoewel soms met discussie, met veel genoegen naar kijken. Naast de variëteit van de woningen in diverse Vinex-locaties kunnen wij noemen het Haarlemmermeer paviljoen (in Amerika heeft dit in de bladen gestaan), de drie prachtige bruggen van Calatrava, en de school Het Braambos die zojuist de Scholenbouwprijs van 2004 heeft gewonnen. In het juryrapport wordt de school omschreven als functioneel en visierijk in een beeldschoon jasje. Cees, jouw visie op vormgeving heeft de Haarlemmermeer een aantal toekomstige monumenten opgeleverd. Monumenten waarvan iedere bestuurder droomt dat hij ze ooit mag achterlaten. Monumenten ook die jou, omdat je bewust van de middelmaat afzag en daardoor nogal eens tegenstellingen opwierp, ook wel kopzorgen opleverde. Zo gaf de raad je opdracht om met de maquettes van de Calatravabruggen “de boer (en burger) op te gaan”. Je mocht van de raad je eigen draagvlak voor de bruggen organiseren. Burgers uitleggen dat je voor kwaliteit wat meer moet willen betalen. Met verve heb je je van die niet geringe taak gekweten. Natuurlijk zullen er altijd mensen blijven die mopperen over de hoge kosten, maar de schoonheid van de bruggen wordt echter bijna nooit in twijfel getrokken. Dit in tegenstelling tot de vormen in Stellinghof te Vijfhuizen. Daarover lopen de meningen nogal uiteen. Maar ja, over smaak valt niet te twisten en dat moeten we dan ook niet doen. Ik denk altijd dat mensen die van cultuur houden en veel tegenstroming krijgen wel eens zeggen: kijk over 50 jaar. Wij zijn ervan overtuigd dat de mensen die dan in de gemeente verkeren zullen zeggen dat er bijzondere dingen zijn gerealiseerd. Cees, vandaag staan we officieel stil bij het gegeven dat jij na bijna 15 jaar per 1 januari 2005 afscheid van het Haarlemmermeerse gemeentebestuur neemt. 15 jaren (7 jaar raadslid en 8 jaar collegelid) waarin jij in beide hoedanigheden van je hebt laten horen en waarin jij inhoud en dus invloed had. Vijftien woelige jaren met hoogte- en dieptepunten zowel politiek als bestuurlijk en waarin ook de overgang van het monistische naar het dualistische stelsel van besturen viel. Ik ben in de betrekkelijk korte tijd dat wij elkaar hebben leren kennen er niet achter gekomen of je nu helemaal gelukkig met deze staatsrechtelijke
2
wijziging was. Bepaald ongelukkig was je met het jongste experiment Raadsplein geheten. De door de raad gekozen vorm van zelfdiscipline voor wat betreft spreektijden kan in jouw ogen geen genade vinden omdat je ervan overtuigd bent dat deze vorm het politieke debat onmogelijk maakt. Juist dat debat is voor jou wat politiek tot politiek maakt. Velen herinneren zich nog, ik heb het zelf niet mogen meemaken, jouw uiteenzetting in de begrotingsraad van 2002 waarin jij de presentatie van de alternatieve begroting voor je rekening nam, met lichtbeelden. De power van deze presentatie zat hem echter niet in PowerPoint, maar in jouw perfecte woord. Het gevoel dat je in je mogelijkheden als volksvertegenwoordiger wordt beknot, heeft jou mede doen besluiten er per 1 januari aanstaande mee te stoppen. Ik zeg nadrukkelijk mede, want ik heb ook in de krant kunnen lezen dat er ook andere achtergronden zijn. Wij betreuren dat een bekwaam en zeer bewogen raadslid vertrekt, maar wij respecteren dat en tekenen daarbij aan dat óók in het huidige “regime” het politieke debat wel degelijk mogelijk blijft, maar dan wel voor diegene die kort en bondig weten te formuleren. En wie weet laten wij ons daarbij wel eens door jouw trant van debatteren inspireren, want ook historisch geschoold denk ik dat ook voor jou de slinger van de klok geldt en we zullen zien waarop wij uiteindelijk uitkomen. Zeker is dat wie zich door de Haarlemmermeer beweegt, op nogal wat punten het stempel kan zien dat jij in bijna 15 jaar op deze gemeente wist te drukken, voorwaar geen geringe prestatie! Cees, het is dan ook tegen de achtergrond van deze prestatie dat ik jou mag mededelen dat het Hare Majesteit de Koningin heeft behaagd jou te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau en waarvan ik je de versierselen met heel veel genoegen wil opspelden. Cees, jij weet als geen ander dat er aan het vertrek van een raadslid ook rituelen zijn verbonden. Daarvoor waren bekende cadeaus, maar het bekende cadeau was niet meer leverbaar. Er is een nieuw cadeau verschenen dat totaal van het oude cadeau afwijkt en je bent de eerste die dit gaat ontvangen. Het is een bijzondere schaal waarin de tekst staat: “Gesterkt door samenwerking”. Ik geef het woord aan Jeroen Nobel. De heer NOBEL: Ridder Cees Spijkers! Het is een beetje moeilijk om na de uitgebreide woorden van de burgemeester iets te memoreren aan jou, Dorien, de collega’s en andere aanwezigen. Ik ga het toch proberen. Je bent eerder dan ik, in 1990, in deze raad begonnen. Ik heb met wat oud-raadscollega’s en huidige raadscollega’s toch geprobeerd om nog iets van die tijd mee te krijgen. Zoals ik het heb begrepen was je direct nadat je de raad was binnengetreden, bezig met kwaliteit. De kwaliteit van de woon- en leefomgeving in de polder. Collega Bank, onze huidige partijvoorzitter, maar destijds fractievoorzitter van de PvdA, heeft hetzelfde mogen ervaren als ik in de latere jaren heb mogen ervaren: veel met elkaar debatteren en discussiëren, jij heel vaak uitleggen en wij maar steeds zeggen dat we het wel begrepen maar net niet datgene dat jij bedoelde! Maar het ging er vooral om een visie neer te leggen waar sommige nog niet aan toe waren. Zo had jij het met Wim Bank in 1990-1991 al over het stadspark, het nu voormalige Spaanstrijk, omdat er geen enkele visie of plan voor een centrumontwikkeling lag. Inmiddels staan er mooie huizen, de sociale en de wat duurdere woningen, maar het is wel een mooi plan geworden. In 1994 werd je geroepen tot het ambt van wethouder nadat een wethouder door ons was weggestuurd die wat met geld had waar anderen niets van wilden weten. Je hebt je in die tijd heel hard ingezet en de kerntakendiscussie moest je uitvoeren. In die periode, en ik zat toen nog niet in de fractie, had je er moeite mee dat het personeel naar de Waterwolf over moest omdat je vond dat die mensen er echt op achteruit gingen. Veel later, en dat klinkt misschien wat gek, hebben we eigenlijk samen weer die discussie gevoerd. Ik kan me nog als de dag van gisteren herinneren dat we het hadden over pensioencorrecties voor mensen bij de openbare bibliotheek. Ik weet nog hoe boos je was dat we dat wel corrigeerden, maar daarentegen bij de verzelfstandiging van de mensen die naar de Waterwolf gingen er wel harde maatregelen moesten worden genomen. De verzelfstandiging van de Stichting Openbaar Onderwijs is ook één van de dingen waarmee jij je hebt bezig gehouden. Maar wat nog veel mooier is om te memoreren is dat ook in deze tijd Spijkers in die tijd al vooruit met visie was. Hij was de eerste wethouder in Nederland die erover nadacht, en met de raad nadacht, om vluchtelingen goed te laten inburgeren. Het klinkt misschien gek, maar wellicht was het beter geweest als men in Den Haag toen ook al zo ver was. Dat onderwijs bij Cees een warm hart had, kunnen we nu nog in een aantal gebouwen zien die na die tijd zijn opgeleverd. Wat wel jammer is, is dat Cees wel de ideeën had, maar nooit het budget daarvan mocht bewaken, want dan was ook dat goed gekomen. De kwaliteit van de Vinex en van de sociale woningbouw is één van de producten die Cees in samenwerking met zijn collega Van der Linden, maar ook Jaap, in die tijd voor elkaar heeft gekregen.
3
Cees voelde zich als verkoper van de gemeentelijke zaak ook verantwoordelijk om de sociale woningbouw die kwaliteit te laten hebben die in andere wijken en buurten van Nederland niet snel te achterhalen is. Het ging hem niet alleen om de zichtbare kwaliteit, maar ook het verbeteren van de kwaliteit van zijn toen nog collega-raadsleden. De wijze waarop Cees ons meenam in de ontwikkeling van de Toolenburg Zuid discussie is er één die we in het heden jammer genoeg niet meer tegenkomen. Of dit met dualisme te maken, heeft weet ik niet, maar ik wordt er niet blij van. Ik weet ook nog dat we met elkaar naar Parijs, Lyon en Berlijn zijn geweest. Waar we dan gezamenlijk in het kader van sociale cohesie met Janie Meulblok een biertje gingen drinken bij mensen waar ze vandaag de dag niet graag bij gezien zou worden. Het heeft met hanenkammen te maken! Cees, op vele gebieden heb je, en had je, een visie en niet alleen over wonen en buitenruimte, maar ook op het gebied van sociale zaken. Een ander gebied dat je de laatste tijd enorm heeft geïnteresseerd is de positie van de gemeente ten opzichte van haar inwoners en andere belanghebbenden. Het woord “civil servant” speelde bij ons in de fractie talloze keren een belangrijke rol. Ook de laatste tijd heb je je daar op een enorme manier mee bezig gehouden. Ik denk dat het voor de raad op zich belangrijk is, en steeds belangrijker wordt, om te weten wat er onder onze burgers leeft en de bedrijven die in deze polder werkzaam zijn. Tot slot Cees, nog iets over de Calatravabruggen. Ik heb begrepen dat die er eigenlijk zijn gekomen omdat je Jaap Kroon hebt weten te overtuigen dat er voor zijn kinderen en kleinkinderen toch ook wel iets fraais moest zijn om naar te kijken, en dan zit je bij het CDA al gauw goed als je het over kinderen en kleinkinderen hebt! Het resultaat daarvan zijn drie prachtige bruggen waarnaar binnenkort wel een rekenkameronderzoek moet worden gedaan om nu toch eens te bekijken waarom het nou zo duur is geworden. Ik kan u overigens verraden dat ik onlangs op de televisie ook iets over een bouwwerkje van de heer Calatrava zag waar iemand werd weggestuurd omdat daar ook de staalprijs een groot probleem bleek te zijn. Cees, wij nemen vandaag afscheid van je als lid van de raad, maar zeker, en dat is niet in de minste plaats, als lid van onze fractie. De fractie wilde wat doen. Wij zien elkaar regelmatig omdat we redelijk dicht bij elkaar in Hoofddorp wonen, maar zeker ook in Frankrijk. Mocht het je toch te machtig worden, dan hebben we een noodpakket in een rode tas voor je samengesteld. Daarin zit een pet, een muts, een jas en een speld om naast jouw mooie onderscheiding op je revers te dragen. We willen je dan wel vragen om daarbij dit flesje wijn te drinken en te denken hoe fijn de Calatravabruggen waren. Het is een Spaans wijntje om alvast mee te beginnen en daarna kunnen jullie in Sevilla opnieuw denken aan deze herinneringen. Cees en Dorien, als we het over Calatrava hebben, dan hebben we daarvoor natuurlijk meer tijd nodig. Ik krijg mijn twintig minuten niet vol, want ik ben niet zo goed in praten, maar ik ken iemand die erg veel kan praten en ook door zijn tijd heengaat. Ik geef collega Cees van der Linden het woord. De heer VAN DER LINDEN: In een buitengewone raadsvergadering mag een gewoon raadslid soms ook wat zeggen. Ik wist niet in welke kwaliteit ik dit verhaal moest houden; als ex-collegelid, als vriend, als gewoon raadslid, als ex-collega raadslid, als mede Vespa-eigenaar of één van die andere dingen die wij gemeen hebben. Ik spreek je toe als vriend van Calatrava. Ik wil niets over de Calatravabruggen zeggen, maar ik ga een ander verhaal houden over de profielschets van de beste politicus van de Haarlemmermeer. Ik dacht toen aan jou en ik kwam de volgende eigenschappen tegen: ijdel, regentesk en eigenwijs dus ik dacht: dat doe ik maar niet! Ik doe dus toch maar iets over Calatrava en dat heeft met dit bijzondere pakje te maken. Toen de burgemeester begon, dacht ik, o help, het is weer de Haarlemmermeer, het is verkokerd, we hebben weer niet met elkaar afgestemd wat we gaan zeggen en als ik straks iets ga voorlezen dan wordt het helemaal een dolle boel. Maar goed, ik had het voorbereid en dan krijg je ook nog eens de Hoofddorpse Courant waarin oud-wethouder Spijkers zegt dat hij liever niet wil worden herinnerd als wethouder van de Calatravabruggen, maar als wethouder en raadslid die de mensen inspireerde. Maar Cees, je hebt mij enorm over de Calatravabruggen geïnspireerd, dus ik ga toch over die rotdingen praten. Ik wil je graag enkele belevenissen vertellen die ik onlangs heb meegemaakt. Zes weken geleden stond ik op de afspiegeling op aarde van het paradijs. Ik was in de hemel. En een hoop mensen denken nu: als Van der Linden in de hemel is, dan heeft hij vast de verkeerde afslag genomen! Ik zie ook mensen denken: als hij er was, dan maak ik ook wel een kansje! Ik stond in een kerk, de Sint Sofiekerk. Kennen jullie die? Ik kijk even naar het CDA. De kerk is 1500 jaar oud. Ik stond in de Sint Sofiekerk in Istanbul, de kerk van de heilige Sofia, de Anna Sofia ofwel de Haghia Sofia, de Heilige Wijsheid in Istanbul. Het was een fantastische ervaring. De kerk is nu een moskee en daarover heeft Santiago Calatrava mij in Zürich een heleboel verteld. Toen jullie (Cees en Jaap) beneden het gemeentelijke geld aan het verbrassen waren, werd ik erop uitgestuurd om bloemen voor mevrouw
4
Calatrava te gaan kopen. Ik heb uitgebreid met mevrouw Calatrava gesproken en met zijn dochter Anna Sofia. Anna Sofia is genoemd naar de heilige Sofia, de heilige wijsheid omdat Calatrava erg onder de indruk van die kerk was. Het is een bouwwerk dat een cruciale invloed op de bouw in de wereld heeft gehad. Tijdens die bijeenkomst in Zürich vertelde Calatrava ook dat mensen vroeger kathedralen en kastelen bouwden als monumenten en dat waren de monumenten van de tijd. Hij heeft ons uitgelegd dat bruggen monumenten van deze tijd zijn. Hij heeft ons laten zien hoe hij in 15 minuten drie bruggen tekende en dat was fantastisch mooi. We hebben toen de moed en lef gehad om dit door te zetten met een heleboel gedoe er omheen. Er zijn nog steeds mensen ontevreden over, maar toch, we hebben wel wat moois neergezet. Dit boekje, en ik heb de indruk dat het in de afgelopen weken veel is gekocht als afscheidscadeautje voor iemand, gaat over de Nederlandse architectuur vanaf het jaar 1000 tot 2005. Er staan meer dan 350 kenmerkende gebouwen in het boek. Het zijn bouwwerken die er vandaag de dag nog staan en onder die 350 bouwwerken staan ook de Calatravabruggen. Er staat niet bij dat indertijd wethouder Spijkers zich had voorgenomen om de Hoofdvaart een kilometer te verbreden omdat de bruggen wat groot waren. Onder ons gezegd en gezwegen: als hij had geweten dat containerschepen zo mooi op de foto stonden dan had hij dat waarschijnlijk ook nog geregeld. Maar jouw bruggen staan er in en dat vind ik heel speciaal. Ik geef je dit boekje en als je het dubbel krijgt, geef het dan alsjeblieft terug, want het is een mooi boekje. Dan nog iets. Het was heel leuk toen onze burgervader iets van Calatrava voorlas, want ik heb óók wat van Calatrava. En daaraan zien we maar weer dat we aan verkokering lijden. Calatrava is Spaans van geboorte, woont in Zürich en heeft kantoren in Parijs, Spanje en diverse plaatsen in de wereld, maar met zijn vrienden praat hij Duits. Ik heb contact met hem opgenomen en gevraagd of hij vandaag hier zou kunnen zijn. Ik denk dat wij een goede architect hebben gekozen, want de man heeft het zó druk dat hij niet kon komen. Het was erger geweest als hij wel de tijd had gehad om te komen, want dan hadden wij niet de goede architect gehad denk ik dan maar. Ik zal een klein stukje voorlezen: Ich bitte Sie aber, Herrn Spijkers von mir ganz herzlich zu grüssen und ihm zu dafür zu danken, dass er damals an mich gedacht hat, um diese für mich sehr wichtige Brücken zu bauen. Als kleinen Dank lege ich drei Bücher für ihn bei, welche ich mit einer Zeichnung versehen und ihm gewidmet habe. Bitte überreichen Sie ihm diese mit meinen besten Wünschen für seine Zukunft”. Hij heeft een drietal boeken gestuurd en nu is het levensgevaarlijk om aan Spijkers boeken te sturen, want hij heeft ze allemaal al. Hij is een ontzettende hebberd, want als hij iets moois ziet dan moet hij het altijd hebben. Calatrava heeft deze boeken speciaal voor jou Cees, versierd en gesigneerd. Ik overhandig ze aan jou. De VOORZITTER: Ik geef het woord aan mevrouw Van Velsen. Mevrouw VAN VELSEN: Hier kan ik niet tegen op. Iedereen heeft alles al gezegd, maar ik begin toch maar. Lieve Cees, beste Cees, Cees, Ik moet namelijk namens de hele raad spreken en je mag zelf kijken van wie de eerste en van wie de laatste aanhef is! Van harte proficiat met je onderscheiding. Ik vind het een grote eer om je als nestor van de raad te mogen toespreken. Al vooraf wil ik je zeggen dat ik het niet zolang zal maken, want ik heb geen mooie boeken, geen onderscheiding en geen schaal. Jij zou het ook niet willen dat mensen zo lang spreken, want jij vindt het veel leuker om met mensen een borrel te drinken en dan eens lekker met ze persoonlijk te praten, want jij waardeert persoonlijke contacten veel meer dan mooie woorden. Cees, jouw hele periode heb ik mogen meemaken. Eén keer dacht je dat je mij had weggekregen, maar ik ben toen gebleven en ik blijf nog. Jij kwam in 1990 in de raad, gewoon als raadslid, en als we dan even de periode doornemen: tijdens het monisme werd jij raadslid en ik was wethouder. Vervolgens werd jij wethouder en ik raadslid. En nu, na de ommekeer van monisme naar dualisme, zijn we beiden raadslid. Wij hebben je als een geestelijke vrijdenker leren kennen. Niet gebonden, je zou haast kunnen zeggen ook niet aan een eigen partij, je was cultureel behept en uit op verdieping. Soortgelijke woorden kwamen in mij op toen ik aan het overdenken was wat ik tegen je zou zeggen vanavond, maar daar het iets moest worden van de raad heb ik een paar leden gevraagd om mij in enkele zinnen aan te geven wat ze van je vinden. De zin die ik zelf net heb bedacht en uitgesproken is ook door iemand anders gezegd. Ook een ander liet zich in soortgelijke woorden uit: Ik had veel van hem kunnen leren, hij kende zoveel gegevens over diverse onderwerpen. Ik neem het mezelf kwalijk dat ik hem nooit heb geconsulteerd, maar zijn houding was er niet een van “kom maar op”.
5
Toen ik iemand vroeg om iets over Cees te vertellen antwoordde de persoon: Dat wil je niet weten, waarop diegene de volgende dag naar me toe kwam en zei: dat wat ik gisteren over Cees zei, dat gold eigenlijk alleen maar voor de laatste periode. Een ander zei: Hij heeft de architectuur een impuls gegeven, maar de laatste tijd vond ik hem ook af en toe wel vervelend. Je merkt dat ik door alle namen weg te houden mij niet kan gebeuren wat de krant hier zo vaak overkomt en dat is dat er gezegd wordt: ja, maar zo had ik het niet bedoeld, of, het is uit zijn context gehaald. Een ander raadslid zei: Cees ging als wethouder nooit op alle vragen in die werden gesteld, sterker nog hij schreef ze niet eens op, maar hij kwam er mee weg omdat hij altijd een zeer bevlogen oratie hield. Kees was iemand met vergezichten. De persoon bedoelde hiermee visie, maar volgens mijn eigen waarneming is het woord vergezichten een hele frappante, want Cees, je keek er altijd bij of je in de verte keek en al zag wat er zou komen. En dan heb ik het met name over de bouw, architectuur en kunst. Je was ook altijd iemand die uitersten zocht. Over Eiland twee zei je: je gaat het haten of het wordt je grootste wens. Je kon ook lyrisch spreken over eenvoudige dingen waarbij preciesheid een hele grote rol speelde. Bijvoorbeeld de straattegels bij lantaarnpalen. Het moest zo worden uitgerekend dat ze ook op hele straattegels bij de lantarenpalen eindigden. Cees, ik had natuurlijk aan elk raadslid kunnen vragen of ze iets over jou op papier wilden zetten, dit vervolgens bundelen om het jou in boekvorm te kunnen aanbieden. Ik kan me echter nauwelijks voorstellen dat een geest als jij, als je oud bent en der dagen zat, zal veranderen en het leuk zal vinden om in zo’n boek te bladeren. Ik volsta met je namens de raad te danken voor de samenwerking en de inspiratie en wens je namens ons allen nog heel veel succes bij alles wat je nog in je verdere leven wilt gaan doen. Onthoud daarbij het goede en vergeet al het andere, wij zullen dat over jou ook doen. De VOORZITTER: Het woord is aan Cees Spijkers. De heer NOBEL: Voorzitter, doen we wel aan spreektijd? De heer SPIJKERS: Dat is niet nodig, want ik heb mij voorgenomen mijn leven te beteren! Ik ga ook vaker afscheid nemen, want dat bevalt mij wel! Ik wil graag al die mensen met wie ik in de afgelopen tijd heb mogen samenwerken, en ook de mensen die het met mij hartgrondig oneens waren, hartelijk bedanken, want juist dat debat, die dialoog en die discussie scherpen je eigen geest. En niet in de zin dat je vasthoudender in je eigen opvatting wordt, want als wethouder is dat het laatste dat je wilt en ik heb er altijd naar gestreefd zo lang mogelijk over feitelijke dingen te kunnen spreken. Discussiëren over opvattingen wordt in de politiek rigide. Achter de feiten en harde cijfers, die door de hulptroepen werden toegediend, ligt de materie waarover het volgens mij altijd moet gaan. Dat is de bedoeling van politiek en gezamenlijk gemeentelijke politiek bedrijven. Het heeft geen zin om jezelf te reduceren als politiek gremium tot een verlengstuk van de bureaucratie en tot een besluitenmachine. Dat moet u echt zien te voorkomen, want dan drijft u veel verder af van de burger. Nu is de helft van de kiezers al op drift en dat zijn echt niet allemaal domme mensen. Zij hebben opvattingen en signaleren dingen en op één of andere manier, en dat neem ik ook mezelf kwalijk, zijn we die kwijt geraakt. Wij worden geen deelgenoot meer gemaakt van de opvattingen die daar leven. Soms lijken de opvattingen heel extreem en stort men zich massaal op Wilders terwijl het tienpuntenplan echt niet op alle punten door die mensen wordt gedeeld. Het is meer een kanalisatievorm van iets waar wij blijkbaar collectief geen oren meer naar hebben. Ik ben er zelf nog niet uit hoe dat moet worden opgelost, maar ik vind het wel hét probleem van deze tijd. Ik dank de mensen met wie ik een vriendschapsrelatie heb kunnen opbouwen. Ik ben een trouw mens, dus die zal ik nog wel lang blijven zien. Ik heb me laten vertellen dat vriendschap in de politiek niet vaak voorkomt, maar het kan dus wel. Dus wie weet wie u hier allemaal nog tegenkomt. Gezien uw leeftijd zal het niet tot huwelijken en relaties leiden, maar u weet, ook dat is in de politiek niet uitgesloten. Ik heb van Jaap Kroon geleerd dat als hij met een vriendelijk woord begon, en wij achter die toonbank zaten, ineens de omwenteling kwam en dan ging de zweep er over heen. Dat ga ik nu ook even doen over iets waarover ik mij mateloos erger. Het is niet links of rechts, want u zult zich er allemaal aan ergeren. Nederland is één van de meest welvarende landen ter wereld. We zeggen wel dat het nu allemaal wat minder gaat en dat we moeten bezuinigen en zo, en dat zal allemaal wel waar zijn, zei iemand die inmiddels zijn vierde motorfiets heeft mogen aanschaffen. Op dit moment staat in elke plaatselijke krant dat het in deze kersttijd zo goed gaat met het inzamelen van voedselpakketten voor de minima. Ik heb hierover vreselijk de pest in dat we het zover hebben moeten laten komen.
6
Ik zal één ding citeren: “Als iemand honger heeft, kan die persoon altijd bij de plaatselijke diaconie aankloppen bij hem in de buurt”. Dit is dus wat het rijkste land van de wereld in deze tijd zijn AOW’ers adviseert als ze honger hebben. Ik weet dat u dat allemaal verschrikkelijk vindt. Diegene die zegt dat dit de weg is die we moeten opgaan kan beter persoonsbeveiliging aanvragen, want die gaat een heftig debat met mij krijgen. Het mooiste cadeau moet dus nog komen en dat is als we dit allemaal goed voor ogen houden zodat we dit niet verder laten afglijden, want ik schaam mij hiervoor diep. Ik dank als laatste mijn maten van de PvdA. Ik wens ze veel wijsheid toe. Van de afgelopen 150 jaar heb ik 10% mogen meebesturen, maar het gaat niet om die jaren, het gaat om wat hierna komt en de generaties die hierna komen en daaraan mogen jullie een bijdrage leveren. Wees daar trots op, ga daar zuinig mee om en laat je niet verleiden om te handelen in de waan van de dag en je te reduceren tot een besluitvormingsmachine. Dank jullie wel. De VOORZITTER: Ik sluit deze buitengewone raadsvergadering om 21.00 uur. U wordt allen een receptie in de Burgerzaal aangeboden en ik nodig u hiervoor uit.
7
