Veneca info veneca info is het informatieblad van de vereniging nederlandse cateringorganisaties
2
Menukaart voor de gezonde werkvloer
AGENDA
3
zorgverzekeraars natuurlijke partner catering
5
juni 2013
■
www.veneca.nl
Nederland koploper tegen voedselverspilling
Gezond Europa essentieel
Cateraars vechten tegen obesitas
2013
“Neem bijvoorbeeld zoutreductie. Het percentage zout dat in produc ten zit moet verlaagd worden. Dat vereist een gecoördineerde aanpak in de keten. De gemiddelde zout inname van de Europeaan ligt ver boven de aanbevolen hoeveelheid. Namelijk acht gram in plaats van de aanbevolen zes gram. Structureel teveel zoutinname kan voor allerlei gezondheidsproblemen zorgen.” Dat dit een Europees probleem is, blijkt wel uit het aantal lidstaten dat inmiddels actie onderneemt. In Nederland door bijvoorbeeld het instellen van de Taskforce Zout en het werken met het Vinkje. Maar ook in landen als Roemenië en Spanje, zo blijkt uit de recente bij eenkomst van de high level group. In Spanje bijvoorbeeld. Waar diverse voedselfabrikanten vanuit een eigen initiatief het zoutgehalte in vleesproducten in twee jaar met 10% lieten dalen. Zonder daarbij de voedselveiligheid en smaak van het product te veranderen.
JUNI 03 - 07 Week van het Keukenfeest 06
International Sustainability Event
06 - 09 Taste of Amsterdam, Amsterdam 26 - 28 World of Coffee 2013, Nice 26
FISN Zomercongres, Putten
AUGUSTUS 22 - 25 Preuvenemint, Maastricht
SEPTEMBER 23 - 25 European Foodservice Summit, Zurich 28 - 06 Week van de Smaak
Kijk voor meer informatie over deze evenementen op www.veneca.nl.
Europa is veel in het nieuws. Crises volgen elkaar op en lid staten zijn het vaker oneens met elkaar dan eens, zo lijkt het. Maar in de meer dan 60 jaar dat de Europese Unie, en haar voor gangers bestaan, zijn er tal van onderwerpen door alle lidstaten samen op- en aangepakt. In harmonie en met een gemeen schappelijk besef van urgentie en noodzakelijkheid. Een van deze onderwerpen is gezondheid en alle thema’s die daar aan verbonden zijn. En dat is hard nodig. Want ook in Europa stijgt het aantal mensen met obesitas alarmerend. Ook de aan obesitas gerelateerde gezondheidsklach ten komen steeds vaker voor bij
Veneca Info | Nr 44 | Juni 2013
Europese burgers. Het is dus tijd om actie te ondernemen. In Europa en in Nederland. En dat gebeurt ook. We zetten een aantal initia tieven op een rijtje.
“Europa ziet dat we een belangrijke rol spelen.”
Uit onderzoek van de Europese Commissie blijkt bijvoorbeeld dat in Europa zes van de in totaal zeven risico’s voor een vroege dood gerelateerd zijn aan een ver keerd voedselpatroon, levensstijl
1
en beweging. En daar kunnen we zelf wat aan doen. Maar wat als veel levensmiddelen die we gebrui ken te weinig vitaminen, te veel zout en vetten in allerlei vormen bevatten. Dan heeft een Europese aanpak meerwaarde. De samenstel ling van levensmiddelen heeft de speciale aandacht van de Europese Commissie. In de zogenaamde high level group bijvoorbeeld, waar alle lidstaten in vertegenwoordigd zijn. Dit is een platform om best practi ces te delen, kennis uit te wisselen en als Europa eensgezind grote stappen te zetten op het gebied van gezondheid. Cristina Freitas da Costa van FoodService Europe (voorheen: FERCO) is hierbij betrokken vanuit de Europese vereniging voor contractcateraars.
Het reduceren van zout is lang niet het enige onderwerp dat speelt. “Het is interessant om te zien dat er in Europees verband veel initiatieven zijn. FoodService Europe wordt daarbij veel betrok ken, omdat Europa ziet dat we een belangrijke rol spelen bij voeding. Dagelijks serveren contractcateraars maar liefst 67 miljoen maaltijden, we kunnen dus echt een verschil maken.” Zo zit FoodService Europe in een platform dat direct betrokken is bij de Europese gezondheidsstra tegie op de lange termijn. Freitas da Costa: “In juni presenteert de Europese Commissie haar nieuwe gezondheidsstrategie. Er wordt de komende jaren extra aandacht gevraagd voor niet-overdraagbare ziekten zoals hart- en vaatziekten, cholesterol en de preventie hier van.”
Lees verder op pagina 2
Convenanten NVWA blijk van vertrouwen Met ruim 2 miljoen gasten per dag is het borgen van de kwaliteit en veiligheid van producten cruciaal. Zo kent de branche het Cercat-schema dat verplicht is voor elk Veneca-lid. Maar ook de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) speelt een belangrijke rol. Als onafhan kelijk toezichthouder en controleur sluit zij nu toezichtconvenanten af met individuele cate raars die bewezen hebben hun kwaliteit gedurende een langere termijn te kunnen waarborgen. “Een directe lastenverlichting voor de cateringorganisaties”, aldus Ghislaine Mittendorff van de NVWA.
Dat juist de cateringbranche in aanmerking komt voor deze vorm van horizontaal toezicht is geen toeval. Cateringorganisaties hebben de afgelopen jaren aangetoond over de juiste instrumenten en syste men te beschikken om de kwaliteit continu te borgen. Mittendorff: “De zogeheten formules, dus de cateringbedrijven met meerdere locaties in Nederland, bevinden zich al enkele jaren in onze cate gorie groen. Alleen deze bedrijven komen ook in aanmerking voor een individueel convenant.” Maar wat is de rol van een convenant eigenlijk? En hoe werkt dat in de
praktijk? Mittendorff vervolgt: “Cateringorganisaties met een convenant krijgen meer eigen ver antwoordelijkheid, de eigen interne
“Directe lasten verlichting voor cateringorganisaties.”
kwaliteitssystemen worden leidend, waardoor de NVWA minder tijds intensieve controles hoeft uit te
voeren. Positief voor de branche en voor ons.” Het afsluiten van een dergelijk con venant is niet voor elke contract cateraar weggelegd en ook zeker niet in één dag afgerond. “Het afsluiten van een convenant is het einde van een lang traject, waarin we in nauw overleg met de betref fende cateringorganisaties de ver wachtingen en de praktijk op elkaar afstemmen”, aldus Mittendorff. Deze vorm van toezicht wint langzaam aan populariteit in de branche. Op dit moment is er met één cateringorganisatie een
Menukaart voor De Gezonde Werkvloer
Foto: Henk de Graaf Fotografie
convenant gesloten en worden er gesprekken gevoerd met drie cate raars over het afsluiten. “Serieuze bedrijven behandelen we serieus. Cateringorganisaties, die geïnteres seerd zijn in het afsluiten van een convenant en voldoen aan de eisen,
roepen we op om contact met ons op te nemen”, sluit Mittendorff af. Veneca: Focus op Samenwerking Lees het dossier op veneca.nl
Gezond Europa essentieel Cateraars vechten tegen obesitas
De beroepsbevolking in Nederland bestaat uit ruim 7,5 miljoen mensen die gemid deld 35 uur per week werken. Dat maakt de werkplek bij uit stek geschikt om te werken aan gezondheid. Het nuttige met het aangename combineren. Want werken aan gezondheid is leuk, en levert werkgevers en medewerkers tegelijkertijd veel op. Enthousiasme, sociale samenhang, motivatie en vitali teit. Maar hoe geef je invulling aan gezondheid op het werk? Het Convenant Gezond Gewicht stelde hiervoor de menukaart De Gezonde Werkvloer samen. Alle partners van het Convenant Gezond Gewicht hebben hun input gegeven voor de menukaart: ook Veneca. Hieruit is de driedelige kaart samengesteld en online toe gankelijk gemaakt voor iedereen. De drie delen zijn leefstijl, voeding en sport. Voor deze gebieden zijn er diverse tips, links en organisaties opgenomen waarmee de werkgever en de medewerker direct aan de slag kunnen. Zo is het met de menukaart
“Besparing tot € 1 miljard mogelijk op verzuimkosten.”
snel duidelijk hoe een werkgever invulling kan geven aan sport op de werkvloer. En medewerkers kunnen met de handige voedingstips direct werken aan hun eigen gezondheid. Voeding heeft ook een centrale plek
Veneca Info | Nr 44 | Juni 2013
Vervolg pagina 1
Tips
voor een gezonde werkvloer:
•• Stimuleer het eten van vers fruit of snackgroenten op het werk. Werkfruit.nu. •• Instellen van een balansdag. •• Producten met het Vinkje opnemen in het bedrijfsrestaurant. •• Elkedagbeter.nu van MKB Nederland. •• Gezondheidscheck via MKB Servicedesk. •• Het Nieuwe Eten@Work, stap voor stap gezonder eten en meer bewegen.
op de menukaart gekregen. Zo wordt het Vinkje besproken, komt verduurzaming aan de orde en ook de rol van cateraars staat centraal. Voor de medewerker die echt aan de hand genomen wil worden zijn er kant-en-klare weekmenu’s op de menukaart die gezond en lekker zijn. En uiteraard kunnen catering organisaties met hun specifieke kennis en kunde werkgevers en medewerkers helpen en onder steunen.
Veneca is actief partner van het Convenant Gezond Gewicht. Het gezonder maken van Nederland is een prioriteit van het Convenant. Met gezonde en vitale mensen dringen we de zorgkosten terug en kunnen we de BV Nederland ruim een miljard euro aan verzuimkosten besparen. Daar werkt Veneca graag aan mee. De menukaart is via convenantgezondgewicht.nl te raadplegen. Voor meer informatie over de initiatieven van Veneca: veneca.nl.
2
Hoewel de veranderingen niet altijd even zichtbaar zijn, gebeurt er veel op de achtergrond. Neem het PLEASURE-FP7 dat in Europa concreet onderzoek doet naar reductie van vet, zout en suiker in voeding. De eerste resultaten worden op korte termijn verwacht. Daarnaast is het goed om te melden dat in de komende twee jaar ook
extra Europees onderzoek gedaan wordt naar een gezonde standaard voor voeding op scholen. Iets waar Veneca achter staat, onder andere door de ondertekening van het Convenant Gezond Gewicht. Voor meer informatie over de Europese initiatieven kijkt u op foodserviceeurope.org of veneca.nl.
Zoutreductie in Nederland
Netwerk Herformulering Productaanbod In 2011 is het Netwerk Herformulering Productaanbod (Netwerk HP) opgericht. Binnen het Netwerk HP werken par tijen in de foodindustrie aan de ontwikkeling van gezondere producten. Het doel is het mak kelijker maken van een gezondere voedingskeuze voor en door con sumenten. Bijvoorbeeld door het verlagen van het gehalte zout en verzadigde vetten in een product. Veneca is actief lid van het Netwerk HP. Samen met de lid bedrijven levert ze een bijdrage aan het creëren van een gezond voedingsaanbod voor de consu ment in het bedrijfsrestaurant
en op andere cateringlocaties. In februari 2013 heeft minister Schippers van VWS een brief aan de Tweede Kamer gestuurd, waarin ze weergeeft wat er in het afgelopen jaar bereikt is op het gebied van verlaging van zout en verzadigd vet in levensmiddelen. De behaalde resultaten geven de minister voldoende vertrouwen om verder te gaan. Veneca zal, net als de andere deelnemers van het Netwerk HP, ook in 2013 verdere acties onder nemen om bij te dragen aan een gezond voedingsaanbod zodat de gezondste voedingskeuze ook de makkelijkste wordt.
Bezuinigen en slim investeren! Hervormen en bezuinigen. Dat is de afgelopen jaren de rode draad geweest in het beleid van opeenvolgende kabinet ten. Net als zo’n beetje alle sectoren, kreeg ook onze cateringbranche te maken met de gevolgen. Maatregelen als de werkkostenregeling, de btwverhoging, de uniformering van het loonbegrip en de verhoging van de inkomstenbelasting had den een negatieve invloed op de kosten van een verse maal tijd in bedrijfsrestaurants of schoolkantines. En er is inmid dels breed draagvlak voor meer hervormingen. Getuige het eerder dit jaar gesloten woon akkoord, het sociaal akkoord en het zorgakkoord. Maar hervormen gaat ook over slim en verantwoord investeren. Het herstel van onze economie is een zaak van ondernemerschap. Van innovatie en groei. Bij de
btw op cateringdiensten. Een laag btw-tarief voor cateringdiensten creëert direct nieuwe banen en is een bruikbaar wapen in de strijd tegen jeugdwerkloosheid. Ook geeft het een extra stimulans aan projecten in onze branche gericht op mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Tegelijkertijd stimuleert die btwverlaging een gezonde levensstijl. Want een lager btw-tarief stelt contractcateraars beter in staat om binnen de beschikbare budgetten van opdrachtgevers een gezonde, gebalanceerde, betaalbare en vooral lekkere maaltijd te blijven serveren. Dat past weer naadloos in het kabinetsbeleid gericht op het bevorderen van een gezond voedingspatroon en het terug dringen van overgewicht.
presentatie van het sociaal akkoord, zei premier Rutte al dat onder nemerschap de noodzakelijke oplos singen kan bedenken en innovaties kan losmaken. En zo kan bijdragen aan de maatschappelijke vraagstuk ken van vandaag.
Die oproep wil ik niet onbeant woord laten. Neem de gestegen werkloosheid, volgens het CBS nu al ruim boven de 7%. In de strijd tegen werkloosheid laat het kabinet een eenvoudige en bewezen maat regel onbenut: het verlagen van de
Sinds de herziening van de Europese btw-richtlijn passen steeds meer EU-lidstaten het lage btw-tarief toe op cateringdiensten. Het is in mijn ogen een verant woorde investering in een duur zaam herstel van onze economie. Hans Rijnierse, Voorzitter Veneca Hans Rijnierse
Zorgverzekeraars natuurlijke partner catering Samen optrekken voor gezond gedrag Obesitas is een sluipmoordenaar. Als er geen actie wordt onder nomen staan obesitas en bijbehorende hart- en vaatziekten straks stevig in de top 3 lijst van doodsoorzaken in Europa. Het besef dat gezondheid begint met een goed voedsel- en beweegpatroon groeit gelukkig steeds sneller. Dat blijkt uit de diverse initiatieven die in Nederland worden gestart om het belang van gezond en goed eten al van jongs af aan duidelijk te maken. Maar er is ook nog een ander belangrijk gevolg van een gezonde levensstijl. En dat is het financiële aspect. Oplopende zorgkosten en langer doorwerken zorgen ook voor een uitdaging voor werkgevers en zorgorganisaties. Want hoe zorg je dat werknemers vitaal blijven? En moet de werkgever daar überhaupt wel een rol in spelen? En zo ja, hoe doe je dat dan? We spraken met Marco van Lierop, werkzaam bij Zilveren Kruis Achmea als communicatieadviseur Gezond Ondernemen.
Dat gezondheid leeft in Nederland zien ze ook bij de zorgverzekeraars. Van Lierop: “Vanuit het bedrijfs leven zien we een toenemende belangstelling, voornamelijk bij de grotere bedrijven die structureel aan de slag willen met gezond heid.” Dat gaat verder dan alleen het terugdringen van het verzuim cijfer, het cijfer dat werkgevers vaak hanteren als gezondheidsindicator. “Verzuimreductie is natuurlijk een belangrijk onderdeel van het gezondheidsbeleid. Minder ver zuim scheelt de werkgever flink wat kosten. Bij grotere bedrijven heb je het over miljoenen per procent verzuimreductie. Maar gezond heid is veel meer dan het aantal ziektedagen terugdringen. Fysieke en psychische klachten voorkomen vraagt voor elke branche een spe cifieke aanpak. Uit onze praktijk
taten. Zo ontstaat er een groeps activiteit. Daar hebben werknemers en werkgevers allebei baat bij”, aldus Van Lierop. Zilveren Kruis biedt met Gezond Ondernemen een oplossing op maat voor werkgevers. Het gaat om een breed palet aan instrumenten, tools en wanneer dat nodig is ook verze keringspakketten. Zilveren Kruis heeft door een jarenlange ervaring met vele zakelijke klanten kennis opgebouwd van branches en bedrij
ven. Deze kennis over gezondheids management zet de verzekeraar graag in voor klanten. We werken met de verbetercyclus Inzicht, Advies en Oplossingen. Het advies kan bijvoorbeeld leiden tot een healthcheck binnen het bedrijf om een beeld te krijgen waar verbeter mogelijkheden liggen. Of Zilveren
“Beweging en voeding zijn het fundament, en cate raars spelen daar een belangrijke rol bij.” Kruis bekijkt met de werkgever de diverse bedrijfssportmogelijkheden
weten we dat de gezondheidsklach ten in bijvoorbeeld de transport branche verschillen van die uit de accountancysector, en dat vraagt waarschijnlijk een ander gezond heidsbeleid”, aldus Van Lierop. Ondernemers die proactief aan de slag willen met preventie voor hun medewerkers hebben inmiddels een scala aan keuzes in het land van de zorgverzekeraars. “Goed gezond heidsmanagement is altijd maatwerk en gaat verder dan geen snacks meer verkopen in het bedrijfsres taurant. Uit de praktijk blijkt dat kosten een belangrijke prikkel zijn voor werkgevers om structureel aan de slag te gaan met preventie. Maar dat is zeker niet de enige prikkel. Werknemers die met elkaar aan de slag gaan op de werkvloer, ontwik kelen sterkere sociale banden en praten met elkaar over de resul
Veneca Info | Nr 44 | Juni 2013
Dat parallel aan de rol van zorg verzekeraars ook de rol van cate ringorganisaties groeit is een goede ontwikkeling. Van Lierop: “Beweging en voeding horen bij het fundament voor een goede fysieke en mentale gezondheid, en cateraars spelen daar een belangrijke rol bij. Net als zorgverzekeraars worden ze een verlengstuk van de opdracht gever voor gezondheidsbeleid. En is de rol van adviespartner hun ook op het lijf geschreven. Daar ligt zeker de toekomst.” Dat gezondheid al lang niet meer een zaak van alleen de werknemer zelf is, kan niet wor den weersproken. “Als verzekeraar met de meeste collectieve verzeke ringen bij bedrijven en organisaties neemt Zilveren Kruis Achmea ook haar verantwoordelijkheid op dit gebied, dat hoort bij onze positie”, sluit Van Lierop af. Veneca staat voor gezondheid. Zo vindt er in het kader van het Nationaal Programma Preventie uitgebreid onderzoek plaats naar de toekomst en de rol van bedrijfs cateraars en zorgverzekeraars in het vitaal houden van Nederland.
Bron: Zilveren Kruis Achmea
of de inzet van diëtisten, fysiothe rapeuten en bedrijfsartsen. Dat niet elke werknemer zit te wachten op een werkgever die zich in zijn per soonlijke levensstijl mengt is ook duidelijk. Van Lierop: “Vrijwillig meewerken is een belangrijk onderdeel van een goed gezond heidsbeleid. Werknemers kunnen niet gedwongen worden om mee te doen. Intrinsieke motivatie van een werknemer, al dan niet aangewak kerd door collega’s, is een van de pijlers onder een geslaagd gezond heidsbeleid.”
3
Koffie steeds populairder
bonen gebruiken? Is filterkoffie lekkerder dan de koffie die uit een espressomachine met 19 bar komt? Er is geen eenduidig antwoord mogelijk. Iedereen heeft zo zijn eigen favoriet. En dat is precies wat de koffiecultuur uniek maakt. Voor ieder wat wils.
Mogelijkheden voor cateraars Koffiegeschiedenis is wereldge schiedenis. Er zijn aanwijzingen gevonden dat al in de 6e eeuw na Christus koffie in Arabische landen erg populair was. Dit is nog steeds zo. Ook in Nederland. Dat zien we terug in de opkomst van diverse koffieketens die op prominente locaties winkels openen en in nieuwe koffiecon cepten die door contractcateraars ingezet worden. Cateraars zijn er allang niet meer alleen voor het managen van een bedrijfsrestau rant. Door de groeiende Nederlandse out-of-home cultuur en de trend naar meer flexibele werktijden, verwachten werknemers dat ze de werkdag kunnen beginnen met een warm croissantje en een cappuc cino. En bezoekers willen ontvan gen worden met kwaliteitskoffie terwijl ze de geur van versgemalen koffie en warm afgebakken broodjes ruiken. Daarom kiezen steeds meer bedrijven en instellingen voor een cateraar die allround services biedt en deze services aanvult met één of meerdere uitgebreide koffiecorners voor bijzondere koffie met iets lek kers. De koffiecorners bieden alle faciliteiten voor een lekkere kof fiepauze, een snelle lunch met een
“Een koffiecorner past goed in de veranderende rol van het bedrijfs restaurant.”
warme snack of een sandwich. En dat is een succes, want de koffiecon sumptie in Nederland gaat omhoog. Zo is de Amerikaanse en ZuidEuropese to-go koffiecultuur lang zaam in Nederland aan het landen. Het even tijd nemen voor een
goede kop koffie tijdens het werk, wordt gezien als rustmoment, infor meel overlegmoment en wellicht het belangrijkste, het sluit aan bij de behoefte aan kwaliteit in plaats van kwantiteit. Door langere en flexi bele werktijden is het drinken van een luxe kop koffie een beetje een
statussymbool geworden. Iets dat we volledig kunnen afstemmen aan onze persoonlijkheid. Met honder den varianten koffiebonen, berei dingswijzen en additieven. Er is sprake van een heuse nieuwe koffiecultuur. Is zelf koffiebonen branden beter dan al kant-en-klare
Cateringorganisaties spelen hier volop op in. Met creatieve kof fieconcepten zoals een corner met een gespecialiseerde medewerker, de barista, en veel keuze. Van latte macchiato tot de reguliere cappuccino naar een dubbele espresso met een shot vanille. Een koffiecorner past goed in de veran derende rol van het bedrijfsrestau rant. Namelijk een plek waar werk en een kort moment van ontspan ning zich goed laten combineren. Waar gasten onder het genot van een gezonde en goede maaltijd, een kop koffie en handige faciliteiten graag verblijven. Een ontwikkeling die cateringorganisaties op het lijf is geschreven. Gastvrijheid, kwaliteit en goede producten vormen immers de corebusiness van cateraars. En goede koffie verenigt deze kwalitei ten in één product.
Maatschappelijk Facilitair Contracteren 5e bijeenkomst succesvol Zonder wrijving geen glans. Dat bleek wel tijdens de vijfde bijeenkomst over maatschappelijk facilitair contracteren in Zeist. Georganiseerd door inkoopvereniging NEVI en verkoopnetwerk Mercuri en gesponsord door Veneca, de Veiligheidsbranche en de schoonmaakbranche. Met drie sprekers, een stevige inhoudelijke discussie in een lagerhuis-setting en een netwerkborrel werd het thema goed uitgediept. De bijeenkomst draaide om het onderwerp duurzaamheid tegenover kostenbesparing. Want kost maatschappelijk verantwoord ondernemen niet veel geld, en in tijden van economische crisis moet het dan allemaal maar wat minder? De sprekers, een discus sie en een afsluitende informele netwerkborrel zorgden voor een interactieve middag en avond. Uit de enthousiaste participatie van de aanwezigen bleek dat het onderwerp echt leeft.
Sprekers waren dit keer Thijs van der Spil, adviseur bij Twijnstra Gudde, Willem Lageweg, direc teur MVO Nederland en Rogier van Meer, general manager bij InterSafe. Van der Spil presenteerde het jaarlijks gehouden onderzoek naar de facilitaire markt. Uit die cijfers blijkt dat de markt voor facilitaire dienstverlening in 2012 kromp met 1,3%. Opvallend daarbij was de cateringsector die sterker kromp. De branche is daarmee één van de sterkste dalers in de facilitaire branche. De sector, en daarmee de verhouding tussen prijs en kwaliteit staan dus steeds meer onder druk. Er was niet alleen maar slecht nieuws. Facilitaire totaalcon cepten zitten namelijk in de lift. Opdrachtgevers kijken meer naar de toegevoegde waarde van facilitaire dienstverleners. Als verlengstuk van de organisatie van de opdracht gevers liggen er veel mogelijkheden
Veneca Info | Nr 44 | Juni 2013
voor cateraars om hun toegevoegde waarde te tonen. De volgende spreker was Willem Lageweg, directeur van MVO Nederland. Met een tour d’horizon langs alle MVO ontwikkelingen
“Soms moet je als bedrijf je nek uitsteken.”
en aansprekende voorbeelden wist hij de zaal te boeien. Zo reduceren bedrijven hun voetstap op deze aar de, en de circulaire economie wint aan terrein ten koste van de lineaire economie. Zo lease je tegenwoor dig een spijkerbroek voor een laag bedrag per maand en lever je die na
een jaar weer in. Waarna de broek gerecycled wordt tot weer een nieuwe broek. Cradle-to-cradle in optima forma, aldus Lageweg. Ook constateerde hij dat gezondheid nauwer verbonden wordt met maat schappelijk verantwoord onder nemen en duurzaamheid. En dat er een belangrijke rol ligt voor facili taire dienstverleners zoals cateraars om daar op in te spelen. Rogier van Meer sloot daarna het sprekersdeel af met een betoog over de spanning tussen inkoop en verkoop en de soms doorgeslagen aanbestedings praktijk in Nederland. Na het aanhoren van de sprekers gingen de inkopers en verkopers in een lagerhuis-setting met elkaar in debat. Een drietal stellingen en een ouderwetse gong zorgden voor een inhoudelijke discussie over kosten versus opbrengsten van maatschap pelijk verantwoord ondernemen, en
4
de rol van de stakeholders daarbij. Onder leiding van debatleider prof. dr. ir. Bart Vos concludeerden de deelnemers dat maatschappelijk verantwoord ondernemen en con tracteren niet voor bange mensen is. Soms moet je als bedrijf of organi satie je nek uitsteken, door langere contracten af te sluiten en te kiezen voor kwaliteit. Dat kost overtui gingskracht, energie en soms een
stevige investering. Maar dat de opbrengsten uiteindelijk altijd opwegen tegen de kosten is inmid dels geland. En daar sluit Veneca zich volledig bij aan. Veneca Focus op Aanbesteding: Lees het dossier op veneca.nl.
Allergeneninformatie in de cateringbranche Nieuwe Europese wetgeving Waar bestaat ons eten en drinken uit? Uit welke ingrediënten? En waar komt het vandaan. Vragen die steeds vaker gesteld worden en waarover een etiket van een product niet altijd uitsluitsel geeft. De informatie op die etiketten wordt nog belang rijker als het gaat om ingrediënten die een allergische reactie kunnen oproepen. Voedselproducenten zijn al verplicht om expliciet melding te maken van deze aller genen. Nieuwe Europese wetgeving die eind 2014 van kracht moet zijn in Nederland stelt een aantal nieuwe eisen. Deze eisen zijn ingrijpend, zelfs zo dat voedselprodu centen, horeca, retail en contractcateraars geconfronteerd worden met een aanzien lijke lastenverzwaring. De nieuwe Europese verordening schept een aantal verplichtingen. Zo moet allergeneninformatie dui delijker op de etiketten geplaatst worden, is de norm voor sulfiet aangescherpt en komen er regels voor producten zonder verpakking. Vooral deze laatste wijziging is van belang voor cateringorganisaties. Zelfbereide gerechten of produc ten hebben immers geen etiket of andere verpakking waar de aller geneninformatie op staat. Toch moet de informatie beschikbaar zijn voor onze gasten. Hoe kunnen cateraars toch voldoen aan hun informatieverplichting? Liesbeth Dirven, secretaris bij Veneca, geeft duidelijkheid: “De Nederlandse overheid kijkt op dit moment hoe de nieuwe Europese wetgeving in nationale wetgeving wordt uitgewerkt. Veneca is hierbij
betrokken, en ons standpunt is dat allergeneninformatie bij producten zonder verpakking beschikbaar moet zijn voor de cateringmede werker op locatie, door middel van toegang tot een productendata base, via een telefoontje naar het hoofdkantoor of met een netwerk verbinding.” De overheid, en de cateringbranche, hebben nog ruim anderhalf jaar om invulling te geven aan de nieuwe wetgeving. Dirven: “We hebben nog tot eind 2014 om als branche te voldoen aan de verordening, maar dat deze nieuwe verplichting voor cateraars een lastenverzwaring oplevert is inmid dels wel duidelijk. Veneca ziet een goede werkbare oplossing en ver wacht dat de overheid deze zal wil len overnemen.” Het laatste nieuws over de implementatie van deze verordening in de cateringbranche leest u op de website van Veneca.
Dit zijn de 14 meest voorkomende voedsel allergenen: •• Glutenbevattende granen •• Ei •• Vis •• Pinda’s •• Noten •• Soja •• Melk (lactose) •• Mosterd •• Schaaldieren •• Weekdieren •• Selderij •• Sesamzaad •• Lupine •• Sulfiet
Nederland koploper tegen voedselverspilling Veneca loopt voorop in het tegengaan van voedselverspilling. Dat is goed nieuws. Want het tegengaan van voedselverspilling levert veel meer op dan alleen minder afval. Het leidt tot kos tenbesparing, minder vervuiling, meer verduurzaming en gezonder voedsel. Niet alleen Veneca loopt voorop. Ook Nederland is inmiddels internationaal gezien koploper op dit gebied. Daar is een goede verklaring voor, volgens Toine Timmermans van de Wageningen Universiteit, en projectleider van het Europese project FUSIONS. “Nederland kent een lange traditie van samenwerking tussen publieke en private partijen. Ook is het bedrijfsleven volop bezig met eigen initiatieven tegen verspilling. Dat zorgt voor de koppositie.”
Dat de cateringbranche koploper is in het tegengaan van voedsel verspilling heeft veel voordelen. Timmermans: “Veneca zorgt met haar pilotprojecten en onderzoek naar voedselverspilling ervoor dat cateraars snel het laaghangende fruit plukken. De horecasector en de retailsector zien dat ook en worden extra gemotiveerd om ook aan de slag te gaan.” De inzet van de cateringbranche en deze twee sectoren zorgt ervoor dat Nederland internationaal gezien voorop loopt bij het tegengaan van voedselverspilling. Dat blijkt uit internationaal onderzoek. Timmermans: “Kwantitatief en
Veneca Info | Nr 44 | Juni 2013
kwalitatief internationaal onderzoek vindt pas sinds kort plaats. Maar uit de nu beschikbare informatie blijkt dat Nederland en Engeland het erg goed doen. Dat komt enerzijds door een sterke traditie op het gebied van publiek-private samenwerking, en anderzijds het op tijd erken nen en aanpakken van het thema door private partijen.” Zoals de Alliantie Verduurzaming Voedsel bijvoorbeeld. Deze opvolger van het Platform Verduurzaming Voedsel speelt een belangrijke rol als ken nispartner. “Horeca, catering en retail zitten naast producenten en leveranciers samen in die alliantie en delen kennis en ervaringen. Zo zie je dat de praktijk zich snel ont wikkelt”, aldus Timmermans. Veneca kijkt ook over de lands grenzen. Want het tegengaan van voedselverspilling moet internationaal opgepakt worden. Met Nederland als gidsland. Het Europese project FUSIONS van de Europese Commissie is daar een
5
goed voorbeeld van. Met partners uit verschillende landen wordt er vanuit Nederland een kennis netwerk opgezet, dat zich uitspreidt over de 27-lidstaten met als doel om in 2020 voedselverspilling met 50% gereduceerd te hebben. Veneca is kennispartner in dit netwerk en deelt kennis en ervaringen. “Het transparant maken van verspilling en ervaringen delen werken ver snellend. Dat zien en zagen we ook bij het onderzoek van Veneca in Nederland”, sluit Timmermans af. Voor meer informatie over FUSIONS kijkt u op www.eu-fusions.org. De diverse initiatieven van Veneca op het gebied van voedselverspilling leest u op veneca.nl Veneca: Focus op Verduurzaming Lees het dossier op veneca.nl
Verduurzaming in de praktijk Rubriek over duurzaamheidsinitiatieven in de praktijk Verduurzaming is van groot belang. Voor onze maatschappij, het milieu en de mensen op onze planeet. Veneca heeft inmiddels veel ervaring op het gebied van verduurzaming in de contractcate ring. En dat geldt ook voor haar leden. In deze rubriek bekijken we telkens de initiatieven van een Veneca-lid op het gebied van verduurzaming. Dit keer is dat Sodexo Nederland. We spraken Joke van Buuren, Manager Corporate Kwaliteit.
ligt bij het promoten van gezond heid en welzijn, het ondersteunen van lokale gemeenschappen, het beschermen van het milieu en goed werkgeverschap.”
“Het duurzaamheidsbeleid van Sodexo is ambitieus en realis tisch. We werken voor en met onze cliënten en dragen zorg voor onze omgeving. Waarbij onze belangrijkste uitgangspunten zijn geformuleerd in onze duur zaamheidsstrategie, het ‘Better
Sodexo formuleert realistische en haalbare doelstellingen op deze vier doelgebieden, aldus Van Buuren. “Zo bieden wij vanaf 2015 in elk land alleen nog maar duurzame vis aan. En in 2020 moet de klimaat voetafdruk van alle vestigingen een stuk kleiner zijn. Ook zetten
we ons in voor het terugdringen van honger en ondervoeding door ons STOP Hunger programma. Dat doen we niet alleen. Zo is het Wereld Natuur Fonds één van de partners waarmee we samenwer ken.” Ook op nationaal niveau ontplooit Sodexo veel initiatieven. “Op onze cateringlocaties zorgen we dat alle gasten een verantwoorde keuze kunnen maken en bevorderen we de keuze voor minder suiker, zout
“Het duurzaamheids beleid is ambitieus en realistisch.”
Tomorrow Plan’. In dit plan zijn onze uitgangspunten vertaald naar vier prioriteiten en achttien con crete doelstellingen. Onze prioriteit Foto: Sodexo
Jeroen Thijssen schrijft... Aapjes kijken bij NRC Bejaardenoorden doen het, en ziekenhuizen, en nu dan NRC-Handelsblad. Het idee is ook briljant: haal betalende gasten in het bedrijfsrestaurant. Mensen van buiten. Dat is goed voor het imago en brengt geld in het laatje; een echte win-win situatie.
Jeroen Thijssen
Dat hebben ze bij NRC goed afgekeken van de zorg, maar raar is het wel. Een krant schrijft toch alleen over restaurants? Wat voor restaurant levert zoiets op? NRC-Handelsblad huist aan het Rokin in Amsterdam, achter een enorme glazen gevel. Het eet
Veneca Info | Nr 44 | Juni 2013
gedeelte zit op de begane grond, waar rode stoelen aan houten tafels staan geschoven. Haastig schiet bedienend personeel toe, wanneer de bezoeker aan een lange tafel langs de wand wil gaan zitten. ‘Die is voor het personeel, meneer.’ Niet het personeel van het restau rant, maar van het NRC. Toevallig is het net lunchtijd, dat is een mooie gelegenheid om al die beroemde journalisten eens in het echt te zien. Een soort dierentuin, maar dan anders. Zou hoofdredacteur Vandermeersch zich onder de gas ten begeven? Langzaam vullen de lange banken zich, maar bekende gezichten? Noppes. Grote bladen vol eten ver dwijnen achter een blinde deur, die in de lambrisering is aangebracht;
daar zal Vandermeersch wel zit ten. Maar waar blijft columnist Bas Heijne, om maar iemand te noemen, of Youp van ’t Hek? Dan moet het maar van het eten komen. Helaas spreekt de lunch kaart niet geweldig aan. Uiensoep. Huisgemaakte filet américain. Fish & chips, met als aardig detail dat de schotel in de krant van gisteren is verpakt. De keuze valt ten slotte op ‘warme Franse knof lookworst, gemaakt door Diny Schouten’. Bestellen valt nog niet mee, vijf kelners verwijzen telkens naar een andere collega, die het ook niet meer weet. Ten slotte verschijnt een schotel met voor treffelijke worst, redelijke salade en matige aardappels. Nou kun je voor acht euro niet veel ver wachten, maar toch: als je aardap pels kookt moeten er geen harde stukjes inzitten. Zo moeilijk is dat ook weer niet. De kantine als openbaar restau rant blijft een geweldig idee, maar als showzaal moet NRC langer nadenken over de beroemde werknemers die het laat zien; voor het eten hoeft een buitenstaander niet te komen.
6
en vet.” Het duurzaamheidsbeleid wordt ook zichtbaar gemaakt. Zo wordt er elk jaar een duurzaam heidsverslag gepubliceerd, twee maal per jaar een voortgangsrap portage over het ‘Better Tomorrow Plan’ en is er een jaarlijkse bewust wordingscampagne rondom water, energie en afval. Van Buuren: “Ook onze medewerkers spelen een belangrijke rol. Zo hebben we een eigen e-learningmodule over verduurzaming waarmee medewer kers bekend worden gemaakt met duurzaamheid.” Een groot succes noemt Sodexo de introductie van de duurzame kroket. “We hebben
de ambachtelijke kroket op al onze locaties vervangen door een vol ledig biologische kroket met het 3 sterren Beter Leven Kenmerk. Het gaat dan om 1,5 miljoen kroketten per jaar. Maar verduurzaming gaat niet alleen om eten, ook personele inzet speelt een belangrijke rol hier bij. Social Return, gezonde mede werkers en diversiteit in onze teams vinden we net zo belangrijk,” sluit Van Buuren af. Voor meer informatie over de initiatieven kijkt u op de website van Sodexo www.sodexo.nl.
Rubriek onregelmatige werktijden Wat voor rol speelt een gezond voedingspatroon bij onregel matige werktijden? Zijn die twee lastig te combineren? En welke rol spelen cateraars hierbij? In deze rubriek zoeken we naar antwoorden op deze vragen, en vragen we aan mensen met onregelmatige werktijden hoe zij letten op een gezond voe dingspatroon. Deze keer spreken we met Peter Oskam, Tweede Kamerlid voor het CDA. Politicus ben je niet van negen tot vijf. Maar 24 uur per dag. En dat geldt zeker voor Tweede Kamerleden. Den Haag staat niet stil. Spoeddebatten, hoofdelijke stemmingen en uitlopende debatten zijn eerder regel dan uitzondering. Oskam: “De dinsdag, woensdag en donderdag zijn kamerdagen. Op die dagen wordt er gedebatteerd, gestemd en is het Haagse in bewe ging. De maandag en vrijdag zijn voor werkbezoeken of zoals in mijn geval, zitting in een parlementaire enquêtecommissie. Kamerdagen zijn vaak lange dagen, omdat eigen lijk de hele week in die drie dagen gepropt moet worden.” Iedereen kent ook de beelden van de nachtelijke debatten. En ook de krokettenmotie van oud-premier Balkenende, uit zijn tijd als raadslid in Amstelveen, is beroemd. Het blijft dan ook lastig om op vaste tijden te eten. Oskam: “Er zijn geen vaste etenstijden of pauzes in de kamer. De voorzitter beslist tijdens een debat wanneer er geschorst wordt voor de lunch of het diner. Dat kan om half zes zijn, maar ook pas om half negen als het debat het niet eerder toelaat.” Als er dan gepauzeerd wordt hebben de Kamerleden ook de tijd en de keuze
Peter Oskam
om goed te eten. Oskam: “In het Kamergebouw zijn in totaal vier restaurants. Een biologisch restaurant, een ledenrestaurant waar alleen Kamerleden mogen eten en twee reguliere bedrijfsrestaurants. Genoeg keuze dus, maar het blijft echt zoeken naar genoeg tijd.” De catering in de Tweede Kamer sluit goed aan bij de onregelmatige werktijden. Oskam: “De service en kwaliteit van de catering is altijd goed. Veel keuze en lekkere en gezonde producten zijn onmisbaar voor mijn werk als Kamerlid.” Want de combinatie tussen gezondheid en het ‘Kamerlid’ zijn is niet altijd even makkelijk, erkent Oskam. “Doordat de eettijden zo verschillen kun je niet regelmatig eten. Ontbijten doe ik wel altijd op een vaste tijd, maar lunch en avondeten dus niet. Het maken van de gezonde keuze is zeker niet makkelijk, daar moet je je echt bewust van zijn en worden. Ikzelf kies bewust voor actief spor ten naast mijn Kamerlidmaatschap. Ik ben een aantal jaren scheidsrech ter geweest in het betaald voetbal, en ik was voorzitter van de KNVB in Zuid-Holland. Ook adviseer ik de gemeente Den Haag over sport. Dat zorgt voor de nodige afleiding en dwingt me ook zelf bezig te zijn met mijn gezondheid.”
colofon
secretariaat veneca
uitgave
Stephensonweg 14 Postbus 693 4200 AR GORINCHEM T 0183 - 626 172 E
[email protected] www.veneca.nl
Veneca, Gorinchem tekst
& vormgeving
BURO18 communicatie bv druk
Grafisch Centrum Vanderheym
Veneca Info is het informatieblad van de Vereniging Nederlandse
Cateringorganisaties en verschijnt vier maal per jaar.