Veneca info veneca info is het informatieblad van de vereniging nederlandse cateringorganisaties
3
Gezond en fit aan het werk
5
AGENDA 2012
Het Vinkje is vernieuwd
6
juli 2012
■
www.veneca.nl
keurmerken in de contractcatering
Cateraars houden werknemers vitaal en gezond
AUGUSTUS 23
Preuvenemint
SEPTEMBER 03
Week van de Alfabetisering
12
Intrafood
18
Seagriculture
26
European Foodservice Summit
29
Week van de Smaak
21
SIAL 2012
24
Food Inspiration Talent Day Foto: Kobalt Fotografie BFN
OKTOBER
Kijk voor meer informatie over deze evenementen op: www.veneca.nl.
Meer aandacht voor gezonde levensstijl in dit Olympische jaar 2012 De cateringbranche zet in op gezonde en duurzame groei en loopt hiermee voorop in Nederland. Dat was de boodschap van Hans Rijnierse, voorzitter van de Vereniging Nederlandse Cateringorganisaties (Veneca), bij de presentatie van het Jaarbericht Veneca Focus 2011-2012. Als sprekers waren aanwezig Frans Kok, voedingshoogleraar aan de Wageningen Universiteit en Bram Ronnes, oud-beachvolleyballer en deelnemer aan de Olympische Spelen van 2008, en nu werkzaam bij Sport & Zaken. De bijeenkomst stond in het teken van gezond leven en werken. Het thema waar Veneca het komende jaar extra aandacht aan besteedt.
Frans Kok presenteerde zijn onderzoek naar de effecten van gezonde voeding op het menselijk lichaam. “Bij gezondheid ligt de nadruk niet op het verliezen van kilo’s, maar op het gezond op gewicht houden van het lichaam,” aldus Kok. Ook ging hij in op de mogelijkheden die cateraars hebben om samen met opdrachtgevers te zorgen voor gezonde en vitale werknemers. Na deze inleiding ging Hans Rijnierse, voorzitter van Veneca, kort in op de jaarresultaten van de cateringbranche en overhandigde hij het eerste exemplaar van de Veneca Focus aan Bram Ronnes (links op de foto). De oud-beachvolleyballer nam de aanwezigen mee in de wereld van de topsport en de hoogte- en dieptepunten die een topsporter tegenkomt op zijn weg naar de
Olympische Spelen. Waarna hij inging op de voordelen voor werkgevers om (oud-)topsporters in dienst te nemen.
plaatsing van oud-topsporters bij diverse organisaties. De bijeenkomst werd goed bezocht. De Veneca Focus is te bestellen via de website van Veneca. Voor meer informatie over Sport & Zaken en “Goud op de Werkvloer” kijkt u op www.sportenzaken.nl.
Cateringbranche voor gezonde en duurzame groei.
Ondanks het gebrek aan werk ervaring bezitten topsporters eigenschappen als doorzettingsvermogen, vermogen tot zelfreflectie en een continue drive tot zelfverbetering die van pas komen op de werkvloer. Als programmamanager “Goud op de Werkvloer” bij Sport & Zaken is Ronnes nauw betrokken bij de Foto: Kobalt Fotografie BFN
Veneca Info | Nr 40 | Juli 2012
1
2011 in cijfers en trends Een jaar van transitie
Nederland bezuinigt en hervormt. Dat is in het crisisjaar 2011 en het verkiezingsjaar 2012 wel duidelijk. Ook de contractcateringbranche kan zich niet onttrekken aan de gevolgen van de crisis. De cateringmarkt is verzadigd en er is veel concurrentie. Per jaar wisselen meer dan 200 opdrachtgevers van cateraar. Er wordt een groot beroep gedaan op het creatieve innovatie vermogen van de cateraars. Aan hun de taak om de facilitaire sector te verbreden en te vernieuwen. Veneca kijkt met vertrouwen vooruit. De komende jaren bieden genoeg mogelijkheden om belangrijke thema’s als verduurzaming, gezondheid en sociaal werkgeverschap goed en modern in te vullen. 2011 was een zwaar maar interessant jaar voor de leden van Veneca. Door krimp in omzet en aantallen locaties werd er een beroep gedaan op de flexibiliteit en het meedenken met de klanten. Opdrachtgevers bezuinigen op lopende contracten en concentreren hun activiteiten. De gevolgen hiervan waren direct merkbaar bij de contractcateraar. De totale omzet van de sector daalde met 7%. In de sectoren onderwijs en institutioneel daalde de omzet het hardst. In de bedrijfscatering is de omzetdaling terug op hetzelfde niveau van 2010. In een krimpende markt is het opvallend dat de gemiddelde omzet per eenheid toeneemt. Een aantal opdrachtgevers is gestopt, of heeft de catering weer in eigen beheer genomen. Het aantal contracts wisselingen is gedaald. In totaal waren er 250 contractswisselingen, waarbij 400 locaties van beheer wisselden. Kortom, een onstuimig jaar waarin de markt continu in beweging was. De aanhoudende economische crisis en de focus op bezuinigingen vragen van de cateringorgani satie dat er goed wordt nagedacht, samen met de opdrachtgever welke
mogelijkheden er nog wel zijn om de kwaliteit optimaal te houden. Voorkomen moet worden dat louter naar de financiële kant wordt gekeken. Facilitair werk is mensenwerk. Het in 2011 gepresenteerde bidbook Blijvend van waarde waarin de facilitaire branches pleiten voor meer menselijke maat in aanbestedingsprocedures is hier slechts het begin van. In 2012 gaat Veneca door met initiatieven op het gebied van verduurzaming, goed werkgeverschap, sociaal opdrachtgeverschap en gezondheid.
Veneca focust op deze thema’s de komende jaren. Alleen door creatief ondernemerschap, samenwerking en innovatie zorgen we voor een interessante en toekomstbestendige branche. Waar heel Nederland baat bij heeft. De Veneca jaarcijfers 2011 en de vooruitzichten voor 2012 kunt u lezen in de Veneca Focus 2011. Veneca: Focus op De markt Lees het dossier op veneca.nl
Omzet (x € 1.000) Bedrijfscatering
1
2010
2011
%
925.519
876.303
-5,3
Onderwijs
83.122
70.578
-15,1
Institutioneel
84.587
65.849
-22,2
1.093.228
1.012.730
-7,4
2010
2011
%
1.547
1.469
-5,1
Overheid
403
337
-16,4
Bedrijfsleven
Onderwijs
104
79
-24,0
91
88
2.145
1.973
Totaal 1
inclusief inflight
Opdrachtgevers Bedrijfsleven
Institutioneel Totaal
Aantal locaties 2010
2011
%
3.381
3.176
-6,1
Onderwijs
329
280
-14,9
-3,3
Institutioneel
331
268
-19,0
-8,0
Totaal
4.041
3.724
-7,8
Nieuwe cao contractcatering Op 1 april van dit jaar is de nieuwe cao voor de contractcatering in werking getreden. De cao is het resultaat van de onderhandelingen die Veneca met de werknemersorganisaties FNV Catering, CNV Vakmensen en De Unie heeft gevoerd. Er zijn nieuwe
MST VEREENKO E ARBEIDSO ANCHE COLLECTIEV RACTCATERINGBR NT VOOR DE CO 13 tot 1 april 20 1 april 2012
Veneca Info | Nr 40 | Juli 2012
afspraken gemaakt over onder andere loon, vakantiedagen, scholing en arbeidsvoorwaarden bij contractswisselingen. “Deze cao geeft een positieve impuls aan de cateringbranche,” aldus Ron Follon, onderhandelaar namens Veneca. In maart is overeenstemming bereikt over een omvangrijk pakket afspraken. Zo gaan de lonen in de sector dit jaar met in totaal 1,75 % omhoog. De cao sluit aan bij de nieuwe vakantiewetgeving, waarbij er voor 2012 een overgangsperiode is waarin de nieuwe vervaltermijn van wettelijke vakantiedagen wordt verlengd naar één jaar. Centraal tijdens de besprekingen stonden de cao-artikelen 10 en 11. Deze artikelen regelen het aanpassen van arbeidsvoorwaarden van medewerkers bij contractswisselingen.
Vanaf 1 april 2012 kunnen arbeidsvoorwaarden één keer per zes jaar aangepast worden bij contractswisselingen. En dan alleen in gevallen waarbij de totale inzet van arbeidsuren op
Een positieve impuls aan de catering branche.
een locatie met meer dan 20% daalt. Een andere belangrijke aanpassing is het terugbrengen van het maximaal aantal arbeidscontracten voor bepaalde tijd. In plaats van vijf tijdelijke contracten binnen een periode van vijf jaar, kunnen werkgevers nu maximaal drie tijdelijke contracten afsluiten binnen een periode van drie jaar. Ron Follon: “In een tijd waarin het tijdig afsluiten van een nieuwe cao niet
2
vanzelfsprekend meer lijkt, heeft Veneca samen met de vakbonden een toekomstbestendig akkoord bereikt. Hiermee doen we recht aan de ontwikkelingen in de maatschappij en onze branche, zonder het sociaal werkgeverschap uit het oog te verliezen.” De nieuwe cao speelt in op actuele maatschappelijke ontwikkelingen. Om de cao toekomstbestendig te houden, hebben sociale partners nieuwe paritaire werkgroepen ingesteld die onderzoek gaan doen naar maatwerk in arbeidsvoorwaarden en toekomstbestendige arbeidsrelaties. De onderzoeksresultaten worden naar verwachting begin 2013 gepubliceerd. Ze vormen de basis voor de vorming van de volgende contractcatering cao. Voor meer informatie over de nieuwe cao kunt u terecht op de website van SCC: www. stichtingencontractcatering.nl.
hoofdpunten nieuwe cao
• Loonsverhoging 1,5% per 1 april 2012, 0,25% per 1 oktober 2012. • Werknemers houden reiskosten bij contracts wisseling. • Aanpassingen aan nieuwe wetgeving vakantiedagen, waarbij de wettelijke vervaltermijn wordt uitge breid naar een jaar. • Beperking aantal tijdelijke contracten van vijf naar drie in drie jaar. • Pensioenakkoord wordt op korte termijn besproken en doorgevoerd in de huidige pensioenregeling. • Afspraken over instelling van controleorgaan dat toe gaat zien op naleving en toepassing van de cao.
De visie van Ammerlaan Het nieuwe lekker
Persoonlijke identiteit gaat al lang niet meer alleen om welke kleding je draagt of welke auto je rijdt. Het gaat steeds meer om wat je eet. Of beter gezegd: om wat je niet eet. Want je dieet-identiteit gaat vooral om het uitsluiten van bepaalde producten.
Anneke Ammerlaan
De vega’s, die geen vlees eten en de vegans die helemaal geen dierlijke producten eten, kennen we al langer.
Maar kent u de locavoren, die alleen locaal geproduceerd voedsel eten. Of de glutenvrijen, die geen granen eten. En wat te denken van de paleontisten, de aanhangers van wat ook wel het caveman-dieet wordt genoemd. Deze groep zweert alle granen af, omdat die er vroeger ook niet waren, in de tijd dat we ons kostje nog in de natuur bij elkaar moesten scharrelen. Dit zijn de nieuwe carnivoren, want hun dieet is grotendeels gebaseerd op eiwitten. En ja, er schijnen ook paleontisten te zijn die géén vlees eten. Tot slot nog de raw foodies. Deze groep wil alleen levend voedsel eten. Voedsel dat niet verhit is boven 40°C om zo de voedingsstoffen van je eten optimaal te benutten. Overigens staan er bij hen weer wél veel granen op het menu.
De aanhangers van deze dieetidentiteiten? Dat zijn mooie, fitte, slanke, invloedrijke (heel belangrijk) twintigers en dertigers. De eerste generatie die met overvloed is opgevoed. Verwend en hedonistisch. Ze willen gezond en vooral ook lekker eten. Zowel thuis als buitenshuis. Zelf heb ik uit al die diëten verrukkelijke gerechten geproefd. Raw food bij Charlie Trotter in Chicago. Paleo fastfood bij Paeleo in Kopenhagen. En een veganistische taart bij Pain Quotidien in Londen. Toch ben ik vooral geïnteresseerd in waar deze diëten voor staan. Namelijk voor de nieuwe definitie van Lekker. Textuur en structuur zijn het nieuwe vet en zoet. Het nieuwe lekker is een fantastische uitdaging. Geïnspireerd?
Volg de topkoks en ontdek de nieuwe dieet-identiteit. Want in de meest innovatieve keukens is deze smaak momenteel de belangrijkste pijler.
Anneke Ammerlaan is als foodwatcher gespecialiseerd in food trends en ontwik kelingen. Ze adviseert super markten, hotelketens en de voedingsindustrie.
Gezond en fit aan het werk In 2009 werd in de nota Overgewicht van de ministers van VWS en Jeugd en Gezin al geconstateerd dat overgewicht en obesitas de maatschappij 3,2 miljard per jaar kosten. Dat is geen goed nieuws voor Nederlandse werkgevers. Want dit leidt tot een daling van de arbeidsproductiviteit en een stijging van het ziekteverzuim. Om dit aan te pakken slaan werknemers, werkgevers, de overheid en maatschappelijke organisaties de handen ineen. Het werken aan vitale medewerkers begint immers met een gezonde levensstijl, met een goede balans tussen bewegen en eten en drinken.
De verantwoordelijkheid voor een gezonde levensstijl ligt in eerste instantie in de persoonlijke levenssfeer van de werk nemer. Werkgevers spelen in het bewustwordingsproces een onder steunende en faciliterende rol. Door bijvoorbeeld voorlichting te geven en activiteiten te bevorderen die een gezonde levensstijl vergroten. In het deelconvenant ‘Werk’ van het Convenant Gezond Gewicht, waaraan Veneca deelneemt, krijgen werkgevers tips en handvatten
Foto: Henk de Graaf Fotografie
hoe zij de strijd aan kunnen gaan tegen overgewicht en obesitas. Werkgevers moeten medewerkers stimuleren om achter hun bureau
Gezondere levensstijl is balans tussen eten en bewegen.
Die focus op een gezonde levensstijl is hard nodig. Want als gevolg van overgewicht en obesitas stijgt het aantal mensen met hart- en vaatziekten en diabetes. Dat hierdoor de arbeidsproductiviteit daalt en het verzuim van werknemers stijgt is zonder meer duidelijk. Het proces van bewustwording is de eerste stap in de goede richting. Mensen moeten gezond en fit hun werk kunnen doen. Dat betekent tijd nemen om te lunchen in een prettige omgeving en kunnen kiezen uit een gevarieerd aanbod dat uitgaat van een gezond voedingspatroon.
vandaan te komen. Door het bijvoorbeeld mogelijk te maken om na de lunch een half uur te wandelen. Met als gevolg meer fitte en vitale werknemers die productiever en geconcentreerder hun werk doen. Door een goed eetpatroon en regelmatig bewegen daalt het ziekteverzuim van werknemers. Dit heeft ook financiële gevolgen. Foto: Henk de Graaf Fotografie
Veneca Info | Nr 40 | Juli 2012
3
De contractcateraars vervullen een belangrijke rol en maken een gezonde levensstijl goed mogelijk. Zij zorgen voor een gezond en gevarieerd aanbod. De cateraars verzorgen dagelijks gezamenlijk ruim 2 miljoen maaltijden voor werknemers, studenten en mensen in zieken- of verpleeghuizen. Zij hebben een enorm bereik en kunnen samen met de opdrachtgever het verschil maken. Niet alleen de maaltijden spelen hierbij een rol. Ook de ambiance waarin gegeten kan worden is heel belangrijk, zo blijkt uit onderzoek. Even tot rust komen en een maaltijd nuttigen in een prettige omgeving helpt om weer goed opgeladen en geconcentreerd het werk te doen. Samen met de opdrachtgever is het mogelijk om een totaalprogramma te maken waarin een gezonde levensstijl
opgenomen is in het bedrijfsbeleid en laagdrempelig aangeboden wordt aan werknemers. Als werkgevers ook nog een half uur wandelen mogelijk maken, komt dat de gezondheid van werknemers nog meer ten goede. Zo zorgen cateraars, werkgevers en werk nemers samen voor een sterke en vitale BV Nederland. En niet te vergeten: al gauw wordt een miljard euro bespaard op de kosten van ziekteverzuim, zo blijkt uit onderzoek. Veneca: Focus op Gezond gedrag Lees het dossier op veneca.nl
De contractcateraar is flexibel en sociaal ‘vast iets minder vast, flexibel iets minder flexibel’
Flexibilisering van de arbeidsmarkt. Het is een actueel thema in politiek en maatschappij, dat ook tijdens dit verkiezingsjaar veel aandacht zal krijgen. Ondertussen neemt het aantal flexibele medewerkers verder toe. Tijdelijke contracten, de inzet van uitzendkrachten, gedetacheerden en ZZP’ers, langzaamaan passen steeds meer bedrijven hun personeelsbeleid aan. Volgens het CBS was in 2009 het aandeel werknemers met een flexibele arbeidsrelatie en zelfstandigen zonder personeel 17 procent van de totale werkzame beroepsbevolking. De verwachting is dat rond 2015 het percentage flexwerkers verder oploopt naar 30 procent. Ook in de contractcatering is de ‘flexibele onderneming’ een actueel thema. In de besprekingen over de nieuwe cao die per 1 april van kracht is geworden, is de toekomstbestendigheid van arbeidsrelaties nadrukkelijk besproken. Veneca en de werknemersorganisaties hebben afgesproken een paritaire werkgroep in te stellen die onderzoek doet naar toekomstbestendige arbeidsrelaties. De resultaten van dit onderzoek worden begin 2013 gepubliceerd. In de cao worden de toepassingen van arbeidscontracten bij contractswisselingen geregeld. Een voorbeeld van hervorming in de nieuwe cao is de beperking van het maximaal aantal tijdelijke contracten. Voor Veneca zijn sociaal
Foto: Henk de Graaf Fotografie
werkgeverschap en goed opdrachtgeverschap de fundamenten onder de discussie over flexibilisering. Flexibilisering van het personeelsbestand staat dus op de agenda van de sector. Want cateraars hebben geleerd van de economische
De lunch van Frans Kok Bekende afslankdiëten werken niet. Waarom? Omdat ze niet gebaseerd zijn op wetenschappelijk onderzoek. Dat stelt voedingshoogleraar Frans Kok. Samen met wetenschapsjournalist Broer Scholtens schreef hij het boek ‘Gezond Eten, Gewoon Doen’ dat ingaat op de zin en onzin van diëten en op de noodzaak van een goed voedingspatroon. Met een afwisselend, op wetenschap gebaseerd, voedingspatroon blijf je gezonder en gemakkelijker op gewicht. Dit in tegenstelling tot bekende diëten waarbij vaak het overbekende jojo-effect kan optreden. Frans Kok, voedingshoogleraar aan de Universiteit Wageningen en hoofd van de afdeling
Veneca Info | Nr 40 | Juli 2012
Frans Kok
Humane Voeding doet veel onderzoek naar voedingspatronen en het belang van gezond eten. “Het is zaak om de dagelijks aanbevolen hoeveelheid calorieën te verdelen over het ontbijt, lunch, diner en snackmoment. Bij een optimale verdeling wordt tij-
bij Albron en lid van de commissie Sociale Aangelegenheden van Veneca: “Als gevolg van een grillige markt, met een krimpende omzet, de implementatie van het nieuwe werken bij veel bedrijven en veel contractswisselingen stijgt de vraag naar flexibele inzet van arbeidskrachten. De flexibilisering van arbeidsrelaties in onze sector zal daardoor verder toenemen.” Van Drunen geeft aan dat de sector al is ingericht op het gebruik van flexwerkers. “Cateringorganisaties maken al gebruik van uitzendkrachten en/of regiomedewerkers. Dit zijn mogelijkheden die cateringorganisaties al enige tijd tot hun beschikking hebben.” Ook is het klassieke beeld van de werkgeverwerknemer relatie aan verandering onderhevig, volgens Van Drunen. “Het klassieke model, waarin werknemers lang op dezelfde locatie werken en waardoor zij een sterke binding hebben met de opdrachtgever, locatie, collega’s en werkgever, staat onder druk. De discussie over life time employment die maatschappelijk speelt, wordt ook gevoerd binnen onze branche.” Regelmatig op een andere locatie werken, zorgt voor bredere contacten tussen werknemers onderling en vooral voor veel uitwisseling van ervaringen tussen cateringmedewerkers. “Uiteindelijk is het steeds minder van belang voor welke werkgever je werkt , maar gaat het steeds meer om het maximaal inzetten van je talenten en competenties in het werk dat je uitvoert waarbij je waarde blijft toevoegen op een manier zodat je nog lang aan het werk kunt blijven,” denkt Van Drunen. Veneca denkt na over het duurzaam inzetten van
medewerkers. “Medewerkers echt werkzekerheid geven, en daarmee koopkrachtbehoud betekent flexibiliteit aan de kant van zowel werkgevers als werknemers. Als sector moeten we ook niet doorslaan in een ongezonde mate van flexibiliteit. Een situatie waarin vast iets minder vast wordt, en flexibel iets minder flexibel zorgt voor een gezonde balans. Flexibiliteit met behoud van het sociale gezicht van de sector. Dat is de uitdaging voor de komende jaren,” sluit Van Drunen af. De contractcatering is van oudsher een sector waar parttime werk, en werk voor herintreders en oudere werknemers populair is. Daarin neemt Veneca ook initiatief, bijvoorbeeld door ondersteuning van programma’s en projecten gericht op social return. Een goed voorbeeld is het ‘Krachtcatering’-project samen met uitzendorganisatie Tempo Team, dat als doel had mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in de regio Amsterdam op te leiden voor een baan in de contractcatering. De inzet van flexibele arbeid helpt bij dergelijke projecten om mensen snel weer aan het werk te helpen. Meer informatie over sociaal werkgeverschap en de sociale initiatieven van Veneca kunt u lezen op de website of in de Veneca Focus 2012. Veneca: Focus op Goed werkgeverschap Lees het dossier op veneca.nl
crisis en recente bezuinigingen bij opdrachtgevers. Contractcateraars onderzoeken of ze hun vaste kern van werknemers kunnen verkleinen en kunnen aanvullen met werk nemers waarmee ze een meer flexibele arbeidsrelatie aan kunnen gaan. Dorien van Drunen, HR-directeur
dens de lunch ongeveer 25% van de calorieën genuttigd.” Dit betekent dat de optimale lunch ongeveer 500 kilocalorieën bevat. “In een gebalanceerde, gezonde lunch zitten voldoende koolhydraten, eiwitten, gezonde vetten en vitaminen en mineralen. Wel moet je opletten op vezels en de zoutinname. In veel hedendaagse voedselproducten zit fabriekszout, dat niet het meest gezonde zout is,” aldus Kok. Zelf luncht Frans Kok graag gezond, met af en toe een snack. “Mijn favoriete lunch bestaat uit brood belegd met haring of zalm. Met een bakje salade en wat noten erbij. Als drinken kies ik dan het liefst voor karnemelk of jus d’orange.” Ook groenten en fruit komen voor in de lunch van Frans Kok. “Ik ben een liefhebber van groenten en fruit bij de lunch, die brengen evenwicht in een lunch.” Een smaakvolle lunch, die ook gezond is beveelt hij iedereen aan. Hierin is de rol van
4
de cateringbedrijven niet te onderschatten, aldus Kok. “Door alleen al positionering van de gerechten en duidelijke informatieborden kunnen er grote stappen gezet worden op weg naar een gezonder werkend Nederland.” Bewust lunchen betekent niet dat er niet gesnackt mag worden. “Snacken past zeker binnen een gezonde levensstijl en een goed voedingspatroon, maar altijd bewust en met mate,” sluit Kok af.
Een optimale lunch bevat onge veer 500 kilocalorieën en is gebalanceerd. De ingrediënten bevatten voldoende koolhydraten, eiwitten, vezels, gezonde vetten en voldoende vitamines en mine ralen. Bruin brood of notenbrood belegd met vis of magere vleesof kaassoorten en eventueel besmeerd met margarine vormen de basis van de optimale lunch. Aanvullend kunnen groenten, fruit en noten los of in een salade genuttigd worden. Het is zaak om ook de portiegrootte in de gaten te houden. Als er uitgebreid wordt geluncht moet dit gecompenseerd worden bij bijvoorbeeld het diner.
Topsporters kennen belang van voeding Voeding en sport zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Er is een directe relatie tussen voedingspatroon en sportprestaties. Zeker in de topsport. Een Olympische medaille winnen zonder te letten op voeding is ondenkbaar. Steeds vaker is daarom bij topsporters een voedingsdeskundige betrokken. Continu onderzoek en ontwikkeling van nieuwe producten, diëten, voorschriften, theorieën en niet onbelangrijk dopingvoorschriften zorgen voor een complexe voedingswereld waarin alleen specialisten hun weg vinden. Een van deze specialisten is Rik van der Kolk, geregistreerd sportarts, en sinds 2003 bondsarts bij de Koninklijke Nederlandse Zwembond. Hij maakt onderdeel uit van het begeleidingsteam van het Nederlands dames waterpoloteam. Hij was in die rol betrokken bij de gouden medaille die het team won tijdens de Olympische Spelen in Beijing van 2008. Vanuit zijn expertise is hij dagelijks bezig met de relatie tussen sport en voeding.
Tour de France gebeurt, ontbreekt bij het waterpoloteam. Van der Kolk: “Voor maaltijden maken wij gebruik van de mogelijkheden van
de locatie waar we verblijven. Dit stemmen we van te voren af. Vaak maken we gebruik van een buffet, zodat er genoeg keuze is.
Waterpolo is een teamsport waarbij de spelers constant een beroep doen op snelheid of kracht. Het lichaam moet voor een langere tijd veel energie leveren. Spelers moeten dus voldoende koolhydraten binnen krijgen en voor, na en tijdens de wedstrijd hun energievoorraad aanvullen met bijvoorbeeld sportdrank. “Als er speelsters zijn met een specifiek dieet of andere eetwensen houden we daar rekening mee,” vervolgt Van der Kolk. “Voor en na trainingen en wedstrijden zorgt het begeleidingsteam voor maaltijden met voldoende koolhydraten en voldoende water.”
Veneca is betrokken bij diverse initiatieven op het snijvlak van sport en voeding. In het kader van het Convenant Gezond Gewicht wordt er samen gewerkt met de stichting Olympisch Vuur en Sport & Zaken.
Topsporters weten wat er wel en niet met voeding kan.
In het waterpoloteam is er veel aandacht voor voeding. “Er is een voedingsdeskundige beschikbaar voor de speelsters die op individuele basis adviseert en begeleidt. Als we in een voorbereidingsfase zitten voor bijvoorbeeld een toernooi, wordt er ook aan groepsgewijze begeleiding gedaan,” aldus Van der Kolk. Een meereizende kok of cateraar, zoals dat bijvoorbeeld in de
Voor meer informatie over deze samenwerkingsverbanden kijkt u op: www.veneca.nl. Veneca: Focus op Gezond gedrag Lees het dossier op veneca.nl
Het Vinkje is vernieuwd Ambitie: gezonder maken van voedsel Op 24 april 2012 organiseerde Stichting Ik Kies Bewust het congres Gezonde Voeding. Het congres richtte zich op levensmiddelenproducenten, retailers en cateraars die actief bezig zijn, of gaan, met het gezonder maken van voedsel. Onder leiding van dagvoorzitter Kees de Gooijer gingen sprekers tijdens het plenaire gedeelte in op de relatie tussen gezondheid en eten en de rol van het bedrijfsleven hierin. Aansluitend discussieerden deelnemers in twee deelsessies over de marketing van gezonde producten en productinnovatie in de foodsector. Centraal stond de samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en de consument. In het plenaire gedeelte sprak Felix Cohen, directeur van het Voedingscentrum over het spanningsveld tussen de verantwoordelijkheid en vrije productkeuze van de consument en de rol van overheid in het gezond houden van
Veneca Info | Nr 40 | Juli 2012
De speelsters hebben een eigen verantwoordelijkheid voor hun voeding en zitten niet vast in een heel strikt schema van de Zwembond. Inherent aan het beoefenen van topsport is het bewust omgaan met eten en drinken. Constant fastfood eten, vaak uitgaan en regelmatig snacken horen dan ook niet in een leven dat in het teken van sport staat. “Topsporters zijn zich zeer bewust van het belang van voeding. Ze gaan er verantwoordelijk mee om, en weten wat wel en niet kan,” sluit Van der Kolk af.
de bevolking. Door samenwerking en voorlichting kan hier een juiste balans voor gevonden worden, aldus Cohen. Frenkel Denie, consumer marketing director FrieslandCampina, en Cees van Vliet, algemeen directeur Albert Heijn gingen daarna dieper in op de rol van hun bedrijven, en de verant-
90% consumenten herkent Het Vinkje.
woordelijkheid die zij hebben. Door bijvoorbeeld hun deelname aan Jongeren Op Gezond Gewicht en het gebruik van Het Vinkje neemt het bedrijfsleven actief deel aan het gezonder maken van Nederland. In de deelsessies werd ingegaan op de communicatie en marketing van gezond eten, en productinnovaties in de sector. Uit recent onderzoek blijkt dat het met de herkenbaar-
heid van Het Vinkje goed zit. Bijna 90% van de consumenten herkent het keurmerk en 62% van de consumenten koopt geregeld producten met Het Vinkje. De uitdaging is nu om ervoor te zorgen dat meer mensen in gezonde voeding geïnteresseerd raken. Bij productinnovatie draaide de discussie rondom innovatie door samenwerking tussen de stakeholders, en welke kansen en bedreigingen hierbij horen. Het bedrijfsleven en de overheid vullen elkaar goed aan. Met investeringen vanuit het bedrijfsleven en subsidies vanuit de overheid kunnen gezonde publiek-private samenwerkingen opgezet worden waar heel Nederland van profiteert. Als deelnemer aan het congres, en partner van de Stichting Ik Kies Bewust is Veneca nauw betrokken bij initiatieven en innovaties op het gebied van gezond voedsel, duurzaamheid en kwaliteit. Voor meer informatie hierover kunt u terecht op: www.ikkiesbewust.nl en www.veneca.nl.
5
Keurmerken in de contractcatering Keurmerken Het aanbod van producten voorzien van een keurmerk is de afgelopen jaren in de contractcatering explosief gestegen. Behalve consumenten zijn ook opdrachtgevers zich bewust van de toegevoegde waarde van keurmerken. Nieuwe formules waarin duurzaamheid centraal staat vinden hun weg naar bedrijfsrestaurants, schoolkantines en andere locaties van contractcatering. Maar in Nederland zijn er ruim 30 voedselkeurmerken. Er zijn kwaliteitskeurmerken en duurzaamheidskeurmerken. Van deze keurmerken is lang niet altijd duidelijk waar het keurmerk voor staat en welke organisatie aan het keurmerk is verbonden. Op een broodje ei uit het bedrijfsrestaurant kunnen zo maar zeven verschillende keurmerken zitten. Kan de consument nog wel wijs worden uit het grote aantal keurmerken? Verduurzaming Een belangrijke categorie zijn de keurmerken op het gebied van verduurzaming. Onder verduur zaming verstaan we de doorlopende inspanningen van ondernemingen uit de hele voedselketen gericht op het doorvoeren van onderling samenhangende verbeteringen in het productieproces van voedsel. Voedselkeurmerken garanderen de consument dat het betreffende product is geproduceerd volgens de criteria van dat keurmerk. Als gevolg van de brede definitie van verduurzaming zijn er ook meer-
Stephensonweg 14 Postbus 693 4200 AR GORINCHEM T 0183 - 626 172 E
[email protected] www.veneca.nl
Om herkenning van duurzaamheids keurmerken te verbeteren is het belangrijk dat er minder keurmerken komen. dere duurzaamheidskeurmerken die overlappen. Duurzaam gekweekte vis krijgt het keurmerk ASC en duurzaam gevangen vis het keur-
merk MSC. Koffie kent ook meerdere duurzaamheidskeurmerken. Naast Fairtrade en UTZ Certified kan koffie ook het keurmerk van de Rainforest Alliance krijgen. En elk hanteren ze andere criteria om het keurmerk te mogen voeren. Door deze versplintering is het voor de consument niet duidelijk waar een keurmerk voor staat en welke organisatie aan het keurmerk is verbonden. Succesfactor keurmerk Een belangrijke factor in het succes van een keurmerk is de mate van herkenning door de consument. Pas dan heeft een keurmerk toege-
Contractcateraars en hun opdrachtgevers stimuleren steeds vaker gezond eetgedrag. Door het inzetten van gezonde catering concepten en programma’s worden gasten aangespoord een gezonde keuze te maken. Ook stimuleren de cateraars werk nemers om voldoende te bewegen door speciale programma’s aan te bieden zoals lunchpakketten voor lunchwandelen of bewegingsoefeningen in samenwerking met de opdrachtgever. Dit blijkt uit de Veneca gezondheidsmonitor 2011.
colofon uitgave
Veneca, Gorinchem tekst
& vormgeving
BURO18 communicatie bv, Gorinchem druk
Grafisch Centrum Vanderheym, Capelle a/d IJssel
Veneca Info is het informatieblad van de Vereniging Nederlandse Cateringorganisaties en verschijnt vier maal per jaar.
Veneca Info | Nr 40 | Juli 2012
bewust te maken van het belang van goede voeding die past bij een gezonde levensstijl. Bijna 90% van de consumenten herkent het logo. De opzet van Het Vinkje zou model kunnen staan voor de keurmerksector in de komende jaren. Van Straten: “Een keurmerk dat ontwikkeld wordt door bedrijfsleven en consumenten en geaccepteerd door de overheid is breed gedragen en bevordert de herkenbaarheid in de maatschappij. Hiermee wordt versplintering voorkomen, en zo dragen we bij aan bevordering van gezond gedrag en dus de ‘verduurzaming’ van de mens.” Als een van de oprichters is Veneca nauw betrokken bij Ik Kies Bewust. Veneca: Focus op Verduurzaming Lees het dossier op veneca.nl
Cateraars ondersteunen Olympische initiatieven
Cateringbranche monitort gezondheid secretariaat veneca
voegde waarde voor een product en de producent. “Om herkenning van duurzaamheidskeurmerken te verbeteren is het belangrijk dat er minder keurmerken komen. Uiteindelijk moet verduurzaming zo normaal zijn dat het gebruik van logo’s niet meer nodig is,” aldus Jos van Straten, Algemeen Secretaris Veneca. Met minder keurmerken die een breed bereik hebben, wordt er echt aan duurzaamheid gewerkt. Weliswaar geen verduurzamingskeurmerk, maar wel een goed voorbeeld hoe het ook kan is ‘Het Vinkje’. Het groene Vinkje staat op voedingsmiddelen met nuttige voedingsstoffen die terugkomen in de schijf van vijf. En het blauwe Vinkje staat voor de betere voedingsproducten die niet tot de basisvoeding behoren. Uit recent onderzoek blijkt dat Het Vinkje het keurmerk van de stichting Ik Kies Bewust geslaagd is in haar opzet om zowel consumenten als producenten
De gezondheidsmonitor geeft veel inzichten in de initiatieven van contractcateraars in het kader van gezond eetgedrag. Zo blijkt dat alle leden van Veneca werken met producten met Het Vinkje. Daarmee wordt de consument geholpen om minder zout, minder verkeerd vet en minder suikers te eten. Bijna de helft van de halfvolle of magere zuivelproducten voert Het Vinkje en valt dus onder de gezonde keuze. Bij vlees is dat 25% en bij vleeswaren 33%. Maar liefst 68% van de agf-producten valt ook binnen de criteria van Het Vinkje. In zijn totaliteit voldoet 27% van het assortiment bij de cateraars aan de
strenge criteria van Ik Kies Bewust. Als laatste valt op dat het brood bij cateraars inmiddels 40% minder zout bevat. Als essentieel onderdeel in het assortiment heeft het brood een belangrijk aandeel in gezonder eten. Veneca is blij met de resultaten van de gezondheidsmonitor. Samen met opdrachtgevers wordt momenteel nagedacht over nieuwe initiatieven om medewerkers fitter en gezonder te houden. Meer informatie over de branchemonitor gezondheid kunt u lezen in de Veneca Focus en op de website van Veneca: www.veneca.nl.
6
Op 27 juli 2012 beginnen de Olympische Spelen in Londen. Atleten uit de hele wereld gaan onderling de strijd aan om de felbegeerde gouden medaille. Tijdens de twee Olympische weken is er veel media aandacht voor de atleten, hun sport en hun resultaten. Een ideale gelegenheid om veel aandacht te vragen voor het belang van gezond eten, bewegen en leven. Veneca werkt samen met een aantal partners die deze ambities delen. Zoals Olympisch Vuur 2028, Sport & Zaken en het Convenant Gezond Gewicht. Olympisch Vuur 2028 is een initiatief van overheidsinstanties, sportinstanties en maatschappelijke organisaties. Zij gebruiken de mogelijke kandidatuur van Nederland voor de organisatie van de Olympische Spelen in 2028 als platform om sport een hoge prioriteit te geven in de samenleving. Een van de speerpunten is de vitale
samenleving. Door het promoten van sport en beweging onder de jeugd met oud-topsporters zoals Leontien van Moorsel en Erben Wennemars zetten zij zich hier actief voor in. Op korte termijn zullen het Convenant Gezond Gewicht en Olympisch Vuur 2028 hun krachten bundelen en door het organiseren van diverse evenementen aandacht vragen voor het belang van sport voor de samenleving in dit Olympisch jaar. Het Convenant Gezond Gewicht en de programma’s “Bedrijfssport” en “Goud op de werkvloer” van Sport & Zaken sluiten naadloos aan bij de Olympische ambities van Nederland. Als actief partner van het Convenant en Sport & Zaken zet Veneca zich in voor het bevorderen van gezond gedrag op de werkvloer, op scholen en bij de jeugd door het promoten van een goed voedingspatroon en voldoende beweging in dit Olympisch jaar.
