V4Kids Menselijke Waarde
Waarheid
Herfst 2010
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
1
Inhoud (Waarde: “Waarheid”) Waarheid (3) De blinde mensen en de olifant (4) Het verhaal van de Populier en de (treur)Wilg (5) Albert Einstein (10) Professor Hap Snap (11) Puzzel "Klinkers weg" (12) Recept (13) Met opa op stap (15) Ben ik anders? (18) Gelijkheid (1) (19) Kids4Value (20) Gelijkheid (2) (22) Lied (23) Ontcijfer de gezegdes (24) Tara is nieuwsgierig (25) Knutselen met eikels en kastanjes (26) Kerstknutsel (27) Stilteoefening (28) Nina en de muziekdoos (29) Colofon (32) (Waarde voor het komende winternummer: “Juist gedrag”)
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
2
Waarheid Deze keer komen er in V4Kids verhalen voor waarin “waarheid” een belangrijke rol speelt. We hebben voor jullie een plaatje gemaakt waarmee je kunt zien wat zoal met “waarheid” wordt bedoeld. Ook “waarheid” is erg belangrijk voor het verkrijgen van een hele mooie wereld. Door leven naar „waarheid” kan je hier aan meewerken!
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
3
De blinde mensen en de olifant Zes blinde mensen mogen na elkaar even aan een olifant voelen en moeten daarna vertellen wat ze nu eigenlijk precies gevoeld hebben. De eerste zegt: een slang, ik heb een slang gevoeld. De tweede zegt: een boomstam, duidelijk een boomstam. De derde zegt: een waaier. De vierde zegt: een stevige muur. De vijfde zegt: een speer, het moet een speer zijn. De zesde zegt: het is een touw. Wie heeft er nu gelijk?? De blinde mensen begonnen na het vertellen van deze ervaringen ruzie met elkaar te maken. De eerste had alleen een slurf gevoelt (een slang) De tweede alleen een poot (de boomstam) De derde alleen een oor (een waaier) De vierde alleen de buik (een stevige muur) De vijfde alleen een slagtand (een speer) De zesde alleen een staart (het touw) Omdat ze elk een unieke ervaring hadden met een deel van de olifant, lopen hun beschrijvingen uiteen en lijken niet op elkaar. Maar dat is niet het geval omdat het in alle gevallen gaat het om een olifant. Klinkt dit geloofwaardig? Iedere blinde voelt slechts een klein deel van het grote geheel en niemand heeft de hele waarheid in pacht. Gevolg: het is niet altijd juist om te zeggen dat je de waarheid kent, want zoals uit het verhaaltje blijkt zijn we allemaal soms wel eens blind en kennen we een klein deeltje van de waarheid. Vragen (voor in de groep): Vraag 1: vertel in het kort het verhaal? Vraag 2: wat vindt je van dit verhaal? Vraag 3: heb je zelf ook zo iets meegemaakt? Vraag 4: geef eens een voorbeeld! Vraag 5: Stel dat je één van die mensen bent. Wat zou jij dan willen voelen? Naar een oude legende.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
4
Het verhaal van de Populier en de (treur)Wilg Geschreven door Diana van Doorn. Langs een snelstromende rivier stonden aan de oever twee bomen. De ene was een Populier en de andere een Wilg. Hun levensjaren konden niet meer precies geteld worden, doch aan hun omvang en lengte te zien stonden zij daar al een lange tijd. De bomen waren goede vrienden. De Wilg stond dichter bij het water en enkele wortels waren diep gegroeid tot in de bodem van de rivier. De Populier stond enige meters schuin achter de Wilg op het land. Zij waren meer dan 20 meter hoog. Hun krachtige stammen met weelderige takken, die in het lente- en zomer seizoen begroeid waren met bladeren, was voor menig dier een pleisterplaats om in de schaduw van de bomen te rusten of tijdelijk een nest te bouwen. De Populier was een vrolijke boom. Als de wind door zijn bladerenkruin speelde, ritselden zijn blaadjes als muziek. De Wilg was een rustige en gevoelige boom. Beide bomen waren diep geworteld in de aarde, zodat zij maar op één plek konden verblijven. Toch waren zij goed op de hoogte van wat er zich in de rest van de wereld afspeelde. Het waren de verhalen die vogels vertelden wanneer zij rust zochten op de twee bomen. Ook de dieren die in het water leefden vertelden, voornamelijk aan de Wilg, hun reisverhalen. De Wilg vertelde dit dan aan haar vriend de Populier, die op zijn beurt de verhalen vertelde van de dieren die onder zijn stam rustten en beschutting zochten tegen het felle zonlicht. Zo verstreken de jaren en de twee bomen waren heel gelukkig met elkaar. Op een zekere dag zou dit geluk wreed verstoord worden. In het land waar de twee bomen verbleven brak namelijk een hongersnood uit. De koning van dat land had zich misdragen door op grote voet te leven, wat betekende dat hij voor zichzelf en zijn hofhouding grote sommen geld uitgaf. Hij plunderde de schatkist leeg om zijn feesten en andere pleziertjes te bekostigen. Deze inhaligheid had tot gevolg dat er niets meer overbleef in de schatkist. De gelden die nodig waren om het land en zijn volk te besturen en te voorzien in een eerlijke verdeling, waren op. De schatkist was leeg. Een dakloze familie muizen had daar een prima onderkomen gevonden. Met de laatste achtergebleven stuiver speelden de muizen een hoepelspel.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
5
De koning legde nu absurde hoge belastingen aan zijn onderdanen op, zodat hij met die opbrengst zijn schatkist kon vullen. Dit had tot gevolg dat zijn onderdanen in de knel kwamen te zitten. Bijna niemand was in staat deze hoge belastingen te betalen. Het land dat altijd overvloed gekend had raakte in verval. De mensen werden bedreigd in hun bestaan en een hongersnood kwam om de hoek kijken. Want meneer Hongernood is gek op lege magen. Dan kan hij de mensen lekker kwellen. Hij is dus een typische kwelgeest, zoals er wel meer zijn. De onderdanen waren genoodzaakt door hun honger en armoede op zoek te gaan naar voedsel. Diefstal en zelfs moord, de trawanten van meneer Honger, werd gepleegd door sommige onderdanen. En zo brak de dag aan dat het noodlot de twee bomen zou gaan treffen. Een grote sloep kwam met enkele mannen afdrijven op de rivier. Eén van hen wees naar de bomen. De mannen overlegden samen en besloten aan land te gaan. Zij legden de sloep aan onder de Wilg. Nadat de mannen aan land waren gekomen, bekeken zij de twee bomen. Ze besloten uiteindelijk de Populier om te zagen en de Wilg te laten staan. Daarna sloegen zij een klein tentenkampje op. De werkzaamheden zouden zeker een paar dagen duren. Niet veel later werd er een grote zaag gezet in de stam van de Populier. Na lang zagen en hakken viel de reusachtige en statige Populier met een harde smak op de grond. Na de val was het even stil. De vogels in de lucht en de dieren die verderop hadden staan kijken, begonnen luid te huilen, ieder op zijn eigen dierenmanier. Nadat zij uiting hadden gegeven aan het verlies van de Populier vertrokken zij. De mannen keken verbaasd op van hun werk en voelden een siddering door hun lijven gaan. Doch snel gingen zij verder met hun werk. Zij moesten doorwerken om tijd te winnen, want het hout zou voldoende geld opleveren om hun gezinnen voor enige tijd te kunnen voeden. Nadat de mannen vertrokken waren, was het stil geworden. Geen vrolijk geritsel meer van de Populier. De Wilg was zo hevig ontdaan over de gebeurtenissen dat ze in één dag al haar blaadjes verloor. De blaadjes vielen op het water en de stroom van de rivier nam ze mee richting zee. Na verloop van tijd begonnen haar takken naar beneden te hangen van verdriet. In de jaren daarna kwamen er geen blaadjes meer aan de takken van de Wilg. Ze was in een diepe rouw gedompeld. De boeren die twee maal per jaar langs kwamen om naar de markt te gaan bemerkten dat de Populier was verdwenen. Ze zagen de verandering die de Wilg had ondergaan. De Wilg stond er zo treurig bij dat zij haar een Treurwilg gingen noemen.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
6
Op een zekere dag, aan het einde van de winter, kwam met de rivierstroom een kleine boot afgedreven. De boot vervoerde een man en vrouw met hun dochtertje en baby. Ook was er een ezel en een geit aan boord en enkele kippen en een haan. Niet ver van de Wilg vandaan meerden zij aan het land. Zij stapten uit de boot. De man haalde een deken uit de boot en zei tegen de vrouw en dochtertje daarop te gaan zitten, zodat hij rond kon gaan kijken voor een woonplek. Ook de geit en ezel, kippen en haan werden op het land gebracht. De dieren begonnen meteen te grazen en te pikken van het opkomende groen en de zaden die op de grond lagen. De vrouw legde haar baby in een rieten mand en het meisje begon rond te huppelen. De vrouw maakte een vuurtje, waarboven zij een ketel hing met water uit de rivier. Na enige tijd kwam de man terug en zei dat hij een goede plek had gevonden met vruchtbare grond. Samen aten en dronken zij van de eenvoudige maaltijd die de vrouw bereid had. Daarna laadden zij de boot uit en de ezel werd bepakt. De plek die de man had uitgezocht, bevond zich enkele honderden meters van de oever waar zij aangemeerd waren. Eerst zette de man een tent op, zodat hij en zijn gezin voor de komende tijd beschutting hadden. Nadat hij hout had gevonden en gezaagd, begon hij palen in de grond te slaan, die als fundament voor de boerderij zouden dienen. Hij verdeelde de grond verder in voor een schuur, een veldje voor de dieren en een veld voor de gewassen die hij wilde verbouwen. Er stonden al enkele fruitbomen die voorzichtig hun eerste bloesems openden. Het was veel en zwaar werk dat maanden in beslag nam. Maar langzaam ontstond er een eenvoudige boerderij. De vrouw zaaide ondertussen het veld in, zodat zij in de zomer hun eerste groenten konden oogsten. En zo verstreken de maanden en werd het hoog zomer. Het meisje dat de naam Lisa droeg, was een vrolijk meisje die vriendschap sloot met de dieren en de natuur om haar heen. Op een dag wandelde zij naar de rivier toe en ging zitten op de stronk waar eens de Populier had gestaan. Enkele konijnen kwamen naar haar toe en ze hadden samen veel pret. Lisa zag de treurige Wilg staan. Ze liep naar de Wilg toe en vroeg: ‟Waarom ben jij zo verdrietig?‟ Na enig aandringen V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
7
vertelde de Wilg haar het treurige verhaal over de gebeurtenissen die hadden plaats gevonden met het omhakken van de Populier en over het verdriet dat ze er nog steeds van had. Lisa kwam dichter naar de Wilg toe en legde haar kleine handjes op de stam en sprak troostende woorden. Dit gebaar van Lisa deed de Wilg erg goed. Ze voelde weer een beetje warmte in haar bast komen. In de maanden daarna kwam Lisa steeds de Wilg bezoeken. Dan ging ze zitten op de stronk waar eens de Populier had gestaan. Zo ontstond er een vriendschap tussen Lisa en de (treur)Wilg. Bij het aanbreken van de lente gebeurde er iets moois. De Wilg kreeg nieuwe blaadjes en uit de stronk van de Populier kwamen nieuwe loten gegroeid. In de jaren die daar op volgden, groeide er een nieuwe Populier op. Lisa kwam bijna dagelijks op bezoek. Ze nam haar broertje mee toen die goed kon lopen. Het werd een vrolijke boel samen met de bomen en de dieren. Reizigers die langs kwamen keken verbaasd hoe snel de nieuwe Populier groeide. Ook zagen zij dat de Wilg helemaal tot leven kwam, met haar bladeren aan de takken. Toch bleven sommigen haar een Treurwilg noemen omdat de takken nooit meer omhoog konden staan. Dit kwam omdat de takken naar beneden vergroeid waren tijdens de verdrietige periode. Maar dat vond de Wilg niet erg. Het leven was voor haar weer aangenaam geworden, met haar nieuwe vrienden.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
8
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
9
Albert Einstein Een voorbeeld van nieuwsgierigheid en het kunnen trekken van conclusies Ik denk dat je wel eens hebt gehoord van de grote natuurkundige Albert Einstein. Hij heeft grote bekendheid gekregen met de formule E=MC2 en de daarbij behorende relativiteitstheorie. Er zijn ook veel spotprenten van hem gemaakt vanwege zijn bijzondere haardos. Leerlingen in het hoger onderwijs wordt pas uitgelegd wat de bovengenoemde begrippen betekenen. Er zijn nog heel veel mensen die er niets van snappen en dat is helemaal niet erg. We hoeven echt niet allemaal bollebozen te zijn Albert Einstein was in 1879 geboren in Duitsland in de stad Ulm. In 1921 kreeg Einstein de Nobelprijs voor de natuurkunde. De Nobelprijs is alleen voor mensen die op de wereld iets heel bijzonders hebben gedaan. Einstein was vredelievend en kon tijdens het spelen van viool goed nadenken en redeneringen opzetten. Einstein deed de volgende uitspraken: Fantasie is belangrijker dan veel weten, want je weet nooit genoeg Jaag geen succes na, maar probeer een waardevol mens te zijn Einstein woonde een groot deel van zijn leven in Amerika en stierf in 1955 in de stad Princeton in Amerika.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
10
Professor Hap Snap Ik was als kind al een nieuwsgierig jongetje dat van alles en nog wat wilde weten. Zo probeerde ik op zolder met twee fietsdynamo‟s (dynamo‟s maken stroom voor de fietslampjes) een fietswiel te laten draaien zonder dat het ooit stopte. In geleerde taal: “ik probeerde een perpetuum mobile (eeuwig durende beweging) uit te vinden”. Ik wist uit de boeken dat het nog niemand was gelukt om dat voor elkaar te krijgen. Maar ik vond het idee dat ik had geweldig simpel en alle ingewikkelde dingen zijn dat vaak ook. Dus ging ik er mee aan de slag. Een oude dynamo die ik van mijn vader had gekregen kon ik laten draaien op de stroom die ik kreeg uit een oude bel-transformator. In zo‟n transformator stop je aan de ene kant 220 volt uit het stopcontact in en aan de ander kant komt er dan 8 volt uit. Met die 8 volt kan je veilig werken. Omdat ik al eerder met stroom had gespeeld wist ik dat 220 volt erg gevaarlijk is en dat je daar dood aan kan gaan. Dus oppassen geblazen!! Door de oude dynamo aan te sluiten op de 2 draadjes met 8 volt kon ik de dynamo laten draaien. Ik moest hem wel even een klein zetje geven, maar daarna bleef hij gewoon doorlopen. Ik maakte die dynamo op een fiets vast en jawel hoor; ook het fietswiel bleef draaien zolang er stroom op stond. Nu snappen jullie al wat ik met de tweede dynamo ging doen. Een dynamo maakt stroom voor lampjes. Maar die stroom kan ook gebruikt worden om mijn oude dynamo van stroom te voorzien als je hem op het zelfde wiel vastmaakt!! Ik hoefde alleen maar die twee dynamo‟s met draadjes met elkaar te verbinden en dan zou het wiel dus voor altijd blijven draaien. Een perpetuum mobile dus!! Jammer genoeg bleef het wiel toen niet draaien, maar ik blijf het een machtig mooi idee vinden.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
11
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
12
Recept Najaar is een vrolijke tijd waarin de druiven en andere fruitsoorten worden geoogst. De bomen zijn mooi gekleurd. Hun bladeren vallen uiteindelijk op de grond en wij weten dat de winter nadert. De winter is een tijd voor rust. Maar daar hebben wij het nu niet over. Behalve druiven zijn er natuurlijk heel veel appels, de soorten zijn niet te tellen. Wat wij wel kunnen zeggen over de appels is dat ze sowieso lekker zijn vooral nu in deze tijd als ze pas geoogst zijn. Wij houden van appels. Hieronder zijn een paar ideeën, een paar appel ideeën. DUBBELE BOTERHAM MET PINDAKAAS EN APPEL (ideaal voor moeders die willen hun kinderen aanmoedigen meer fruit te eten want kinderen vinden zo een dubbele boterham heerlijk!) 2 boterhammen pindakaas 1 appel (geschild en gesneden in dunne plakjes) Smeer één boterham met pindakaas. Leg de appelplakjes erop (van ongeveer een ½ appel). Dat was het dan! De kinderen kunnen hun dubbel boterhammen naar school nemen of thuis eten. Trouwens, pindakaas, zonder toegevoegde suikers, is een goede vleesvervanger en is dus geen zoet beleg. Voor pindakaas die alleen uit gemalen pinda‟s en een beetje zout bestaat moet je naar een reformwinkel toe.
en natuurlijk een toetje gemaakt van appels APPEL-KANNELROLLETJES met BUTTERSCHOTCH SAUS Deze zijn niet zoveel werk. Kinderen vinden het ook leuk om hieraan mee te helpen. Zonder saus zijn ze ook lekker en echt verantwoord. 4 vellen filodeeg *) 2 appels kaneel of speculaaskruiden rozijnen
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
13
Verwarm de oven voor op 200 graden. Ontdooi de vellen filodeeg. Schil een appel en snijd deze in vieren. Snijd elke kwart in lange repen. Bestrijk een vel filodeeg met wat olie. Leg de repen in het midden op. Bestuif met kaneel en leg ook wat rozijntjes bij. Rol het filodeeg om de vulling. Zorg dat de bovenkant goed dicht is zodat de vulling er niet uit kan lopen. Maak zo 4 rollen. Leg ze in een beboterde ovenschaal en bak ze circa 15 min. totdat ze krokant en goudbruin zijn. Terwijl ze in de oven aan het garen zijn maken wij de Butter scotch saus. 100 gram lichtbruine basterdsuiker 80 gram ongezouten roomboter 125 ml. slagroom Doe de suiker met de boter en de slagroom in een pan op een laag vuur. Roer totdat de suiker is opgelost. Zet dan het vuur op middelhoog en laat het mengsel 5 minuten op het vuur staan zonder te roeren. Laat de saus afkoelen. Dien op met de afgekoelde appel-kaneel rolletjes. *) Filodeeg komt oorspronkelijk uit de Midden-Oosterse keuken. De laatste 10 jaar is het in Nederland goed verkrijgbaar in het diepvriesvak van de supermarkt en soms zelfs vers bij Midden-Oosterse winkeltjes. Het is dunner dan bladerdeeg en dat zorgt voor een knapperig resultaat. Filodeeg kan bereid worden in de oven en friteuse en is erg geschikt om te bijvoorbeeld vullen met groente en kaas. Ook voor toetjes en taarten kun je filodeeg gebruiken. Een voordeel is: filodeeg is minder vet dan bladerdeeg!
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
14
Met opa op stap Naar het Dolfinarium Opa en oma komen me thuis ophalen met de auto. Ik heb zelf mogen kiezen waar we vandaag heen gaan. Ik wil erg graag naar het Dolfinarium. Opa zegt dat we naar Harderwijk moeten rijden en dat is best wel ver weg. Onderweg regent het wel wat, maar we gaan toch. We komen in Harderwijk en opa moet de borden voor een parkeerterrein volgen. Hè, hè we zijn er. Ik zie het Dolfinarium nergens. We lopen een heel eind langs boten en dan een brug over. Dan wijst opa in de verte en zie ik het Dolfinarium. Eindelijk ben ik in het Dolfinarium. Wat is het druk! Bij de ingang van de dolfijnen-show staat een hele lange rij. Het gaat nog regenen ook. We gaan snel naar de roggen, zegt opa. Daar is het ten minste droog. Roggen zijn hele platte vissen en je mag ze aaien van het Dolfinarium. Ik klim op de stenen en ik wacht op een rog. Ze zijn niet groot en lijken niet gevaarlijk. Af en toe zwemmen ze op hun rug en dan kan je een mondje zien en de buik is wit. Ze maken soms een soort dansje. Ik kan een rog aanraken, maar hij is helemaal niet glad. Bovendien zit er wat slijm aan mijn handen. Opa maakt er een foto van. Het is wel leuk om een vis aan te raken. Daarna gaan we naar de voorstelling met de walrussen. We kunnen bijna vooraan zitten. Er komt een juffrouw en een meneer en die gaan naar de walrussen toe.
De walrussen komen het water uit. Het lijken wel grote dikke worsten met een snor. Ze zijn heel zwaar en vet. Vlak vooraan bij de walrussen is een bankje. Een aantal kinderen mag daar op gaan zitten. De meneer en de juffrouw laten zien wat de walrussen allemaal kunnen. Ze kunnen fluiten, in de handen (vinnen) klappen en op hun rug gaan liggen. Maar ze kunnen ook met water spuiten en dat doen ze naar de kinderen die vooraan zitten. De kinderen worden V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
15
daardoor wel nat en dat is niet leuk. De walrussen eten veel vis. Eén walrus tilt een juffrouw die op de neus van de walrus zit in de hoogte. Ze vindt het erg leuk en ik ook. We eten in een restaurant en daarna gaan we naar de zeeleeuwenshow. We hebben geluk dat de rij nog niet lang is. We kunnen vooraan zitten. Er was een meneer met zeeleeuwen en later komen er nog piraten bij. Eén zeeleeuw springt boven uit een huisje zo het water in. Na een gevecht met de piraten wordt de sleutel van de kluis met geld weer veroverd met hulp van de zeeleeuwen. Heel grappig om te zien.
We kijken nog in het park rond en er is heel veel te zien. Er is ook een speeltuin. Ik wil nog wel naar de grote dolfijnenshow. Gelukkig is het nu niet zo druk. Even wachten en dan kunnen we naar binnen. Het is hier erg groot. Heel veel water in het midden. Ik zie nog geen dolfijnen. Van opa mag ik een staafje met mooie lampjes kopen. Heel veel kinderen doen dat ook. Je overal de die staafjes zien met de knipperlichtjes. Er komen ook mensen in rolstoelen binnen. Die mogen vlak bij de rand van het water zitten. Die rolstoelmensen krijgen allemaal een regencape tegen het opspattende water. Dat is wel nodig zegt opa. Het licht gaat uit en er is mooie muziek. Naast een heel groot televisiescherm ligt een meisje in bed. We gaan de droom van het meisje meemaken wordt er verteld. Het meisje zweeft hoog boven het water en gaat daarna met de dolfijnen V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
16
kunstjes doen. Dolfijnen kunnen heel hoog uit het water omhoog springen. Ze springen over een waterstraal met wel vier tegelijk. Het meisje gaat op twee dolfijnen staan en die dolfijnen gaan heel hard zwemmen. Het is heel erg leuk, maar ook veel te snel weer afgelopen. Ik wil het nog wel een keer zien, maar dat kan niet omdat we weer naar huis moeten gaan. Gelukkig is het helemaal droog geworden en de zon schijnt zelfs een beetje. Zo komen we weer droog bij de auto. Jammer dat het nu al weer afgelopen is.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
17
Ben ik anders? Als andere kinderen al lang in bed liggen en slapen. Lig ik ook in bed, maar ik slaap niet. Mijn hoofd heeft het nog erg druk, met het waarom, waarom, waarom. Ik wil eindeloos weten waarom. Als de meester dingen vertelt, wil ik weten waarom. Bijvoorbeeld, waarom hebben dino‟s altijd van die grote eieren. Ik zou de meester de hele tijd deze diepzinnige vragen willen stellen, maar daar is meestal geen tijd voor. Vandaag was er ook iets gebeurd op school en denk steeds waarom, waarom, waarom. Ik was aan het overblijven met mijn vriendjes. De bel ging en iedereen rende naar binnen. De juffrouw vroeg of ik de bal in het schuurtje wilde leggen. Ik zei nee en dacht: “ik heb er niet mee gespeeld”. De juffrouw werd toen heel boos en zei dat we nooit meer met de spullen uit het schuurtje mochten spelen. Ik deed het nog niet, ik snapte niet waarom ze dit allemaal zei. Ik had er niet mee gespeeld en dan hoef ik het ook niet op te ruimen, vind ik. Ik ben gewoon naar binnen gegaan. Nu lig ik in mijn bed en blijf er maar over nadenken. Ik voel me schuldig en verdrietig. Gelukkig komt mama naar boven en luistert naar mijn verhaal, ze geeft me een knuffel en zegt: “het komt allemaal wel goed hoor jongen”. Ze zegt nog: “Je had iets op je hart, je hebt er over gesproken, dat is goed. Je hebt nu deze keuze gemaakt vandaag, maar je maakt ook wel eens andere keuzes. Je ruimt op, omdat opruimen leuk is. Je helpt de juffrouw of je moeder, omdat iemand anders helpen fijn is”.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
18
Gelijkheid (1) De een is bruin, de ander wit De een is een blondine, de ander een bruintje Waarom zijn er mensen, mensen die daar op letten? Sarah Aydinli
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
19
In de vorige kids 4 value stelde Hiawata in het verhaal van de cherokee indiaan aan opa de vraag: “Opa welke wolf heeft nou gewonnen? “. En toen ik jullie vroeg wat opa zou antwoorden was dat nog best wel moeilijk voor jullie! Dus besloot ik het verhaal tijdens het eten en drinken na de pauze aan groep 5 te vertellen waar ik dit jaar juf ben. De kinderen van mijn groep hadden wel een paar ideeën. Willen jullie ze horen? Daar gaat ie dan. Alan zei: “De goede wolf wint want zo gaat het altijd in verhalen en films” Sol zei: “de slechte wint want die kunnen beter vechten en willen dat ook. De goede willen niet vechten dus zijn ze niet zo sterk” Julia zei: “Het goede is uiteindelijk sterker dan het slechte dus dat wint” Nou , ik vond dat wel slim bedacht van ze. Toen heb ik ook verteld wat opa tegen Hiawata zei in het verhaal: De wolf die ik eten geef in mij die wint! Nou daar had groep 5 ook nog wel wat op te zeggen. Loubna begreep goed wat opa bedoelde toen ze zei: “Dus als ik de goede wolf eten geef in mij, dan wint die!” En Alan zei toen: “Nou, als je al die kleine wolfjes eten geeft, groeien ze allemaal heel snel”. Sol was er nog niet zo zeker van. Die reageerde met: “Ja maar, de slechte wolf krijgt ook eten of pakt het af van de anderen, die groeit ook en gaat echt niet weg hoor!” Tsja, dat was wel iets waar we even over na moesten denken. Vandaag gebeurt er in de wereld best veel slechte dingen vond groep 5. Kijk maar op het jeugdjournaal of lees de krant. En die slechte wolf in ons moeten we dus goed in de gaten houden. Wij maakten de afspraak dat er iets is wat we allemaal elke dag kunnen oefenen. Dat is in onze groep samen werken door eerlijk te zijn, elkaar niet uit te schelden of met elkaar te vechten en elkaar te helpen waar je kan. Dan is dat slechte in jezelf niet meteen weg, maar dan geef je het goede in jezelf wel steeds te eten zodat dat kan groeien! Ik wil jullie iets vertellen over waarheid en over oefenen in het goede te eten geven in jezelf. Het ging zo: We hebben een paar weken een nieuwe jongen in de klas, Arjan. Na de pauze toen ik terugkwam in de klas was het een grote janboel. “He, wat is er aan de hand?” vroeg ik. Verschillende kinderen begonnen door elkaar te roepen: V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
20
“juf, Arjan heeft gevochten!”, “Hij is gemeen!” en “Arjan trapte naar alle jongens! “…. O jee, ik schrok ervan. Op zo‟n moment is er maar een ding wat je kan doen als juf en dat is rustig samen gaan zitten, om de beurt praten en zo samen uitzoeken wat de hele waarheid is. Nou dat deden we: Ik vroeg: “Arjan, waarom moest jij je handen en je voeten gebruiken en niet je mond om iets duidelijk te maken aan de andere kinderen?” Arjan begon meteen heel hard te huilen en zei: “Juf, ze pesten me!” Dus vroeg ik: wie zijn „ze‟? “ Arjan noemde toen de naam van een jongen in de klas die zich nu een beetje schaamt en niet met zijn naam in dit Kids4value stukje wil komen…. De waarheid was dus dat niet alle kinderen hem pesten maar één jongen. Ik vroeg: “wat deed hij dat jij je gepest voelde?” Want het was nog maar de vraag of die jongen hem echt wilde pesten, of dat de waarheid was. Arjan zei: “Hij zegt dat ik verliefd ben en ik ben helemaal niet verliefd!”. Nou ik snapte wel dat dat niet voor iedereen leuk is om te horen. Toen heb ik die jongen die dat zei gevraagd of hij zag hoe verdrietig Arjan daarvan werd. En dat zag hij gelukkig wel. Hij heeft toen meteen sorry gezegd en ze hebben elkaar een hand gegeven. Nu zijn ze weer vrienden. En dat is nu de waarheid. En er was nog meer waarheid te ontdekken. Ik vroeg aan de klas of ze Arjan nog steeds gemeen vonden. Nou, nee, de waarheid was nu duidelijk en ze begrepen dat hij zich alleen had willen verdedigen omdat hij zich door die nare woorden aangevallen voelde. “Willen alle jongens naar wie Arjan trapte hun vinger opsteken?” vroeg ik. Hé, er gingen maar drie vingers omhoog en geen vijftien. (Ik heb namelijk zestien jongens in de klas)…. Dus de hele waarheid was dat maar drie jongens een trap van Arjan hadden gekregen. En dat waren jongens die zich zonder dat ze dat gevraagd was ermee gingen bemoeien. Ja, ja zo gaat dat… Ik dacht opeens: “O jee, alle kinderen hebben elkaar aan het begin van het schooljaar welkom geheten maar bij Arjan is dat nog niet gebeurd. Nou snap ik waarom hij gepest is”. Dus heb ik dat tegen Arjan gezegd en hem gevraagd of hij door de klas welkom geheten wilde worden net als alle anderen. Dat wilde hij heel graag. Toen mocht hij op een stoel gaan staan en hebben alle kinderen op hun aller-hardst geroepen:
Daarna zijn we lekker aan het werk gegaan. En iedereen was tevreden en opgelucht dat de ruzie voorbij was. V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
21
Als je dat een leuk idee vindt om zo te worden toegeroepen, vraag dan aan je juf of dat bij jullie in de klas ook kan. Wat vind jij nou belangrijk om te onthouden over waarheid uit mijn verhaal? Ik ben wel nieuwsgierig te horen wat jij denkt dat je zelf kan doen om te zorgen dat je in je klas waarheidsgetrouw (dat is trouw zijn aan de waarheid) kan samenwerken. Doe mee! Mail je ideeën en antwoorden over waarheid naar V4kids:
[email protected] Wil je je naam, groep en leeftijd bij je eigen verhaal vermelden? In de volgende V4 kids zie je dan of jij misschien de winnaar bent. En dan sta je met je foto in de volgende V4kids als de enige echte En, niet onbelangrijk, kan ook nog iedereen meegenieten van wat jullie hebben bedacht. Ik ben in ieder geval benieuwd naar jullie ideeën ! dag, graag tot een volgende keer ! juf Lonneke
Gelijkheid (2) Ben je Frans of Spaans Of ben je toch Italiaans Iedereen is gelijkheid En we helpen onenigheid Iedereen heeft een groot hart Niemand is apart Als iemand aan het huilen is help hem dan Troost hem als dat kan Wees lief voor de persoon Hou zijn hart schoon Amin Hussein
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
22
Lied Witte Mensen, Bruine Mensen (op de wijs van Witte Zwanen, Zwarte Zwanen) Witte mensen bruine mensen die zullen toch gelijkheid wensen Het land mag niet gesloten, de gelijkheid mag niet gebroken Is er dan geen mens in 't land, die samen zijn dus helpen kan, laat doorgaan, laat doorgaan, wie helpen wil moet voortgaan
(Op de website staat een verwijzing naar een muziekopname om met mee te zingen)
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
23
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
24
Tara is nieuwsgierig (geschreven door Tara) Tara zit te wachten op haar nichtje met wie ze samen voor hun verjaardag naar Piratenland gaan. Erg spannend. Tara is al vroeg haar bed uit. "Wat duurt het lang. Waar blijf ze nou" Zullen we samen naar een film kijken terwijl we wachten. Dat is een goed idee. "Ken je de film. Minoes" ? Nee, zegt Tara “Zal ik voorlezen waar over het gaat?” “Dat lijk me wel een leuke film." De film begint. Hé, hoe kan dat nou? Poezen die praten? En een meisje dat tegen de poezen praat en neusjes geeft" Hoe hebben ze deze film nu gemaakt? Ik zou dat wel weten ? De achtergronden worden verteld. “Dat is wel interessant” Zijn er nog meer dingen waar je nieuwsgierig naar bent? Ja, Wat is belangrijker de maan of de zon? Wie is belangrijker een koning of een president? Naar aanleiding hiervan tekent Tara (6 jaar) zichzelf op de bank kijkend naar de tv in een huiskamer (dat zouden jullie ook kunnen doen!).
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
25
Knutselen met eikels en kastanjes Dit heb je nodig Kastanjes Eikels (+ dopjes) Cocktailprikkertjes Je kunt heel eenvoudig diertjes en poppetjes maken met kastanjes en eikeltjes. Probeer eens een poppetje: je neemt een kastanje voor de buik en prikt daar bovenin een gaatje met een priknaald. Dan steek je er een cocktailprikkertje in. Vervolgens pak je een eikeltje en maakt daar ook een gaatje in om daarna dit eikeltje -dat als hoofd dient- op het andere uiteinde van het cocktailprikkertje te prikken. Het is extra leuk als je het dopje van het eikeltje laat zitten, want dat lijkt dan net een petje. Voor de armen en de benen prik je nog vier gaatjes in de buik en steekt daar dan vier cocktailprikkertjes in. Als je het poppetje wilt laten zitten pak je nog een grote kastanje en prikt aan de bovenkant een gaatje. Dan prik je ook een gaatje onder aan de buik van het poppetje. Je verbindt de kastanje en het poppetje weer met een cocktailprikkertje. De benen kun je zachtjes in het midden „breken‟, zodat hij echt kan zitten!
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
26
Kerstknutsel Ja het duurt nog lang voor het Kerstmis is. Maar voor de komende kerstknutsel moet je eerst wat verzamelen en daarom hebben we het er even over. We kunnen iets moois maken van oude CD‟s samen met de lege houdertjes van waxinelichtjes. We hebben er voor de duidelijkheid een foto van gemaakt.
In het komende winternummer wordt verteld hoe we er iets moois van kunnen maken.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
27
Stilteoefening (ongeveer 5 minuten)
Ga in een gemakkelijke houding in je stoel zitten of met gekruiste benen op de grond. Onder een boom is het mooiste. Let er op dat je rug recht is en je hoofd rechtop is. Ontspan je zoveel mogelijk. Sluit je ogen en stel je dan een rustige waterval voor van bladeren, die zachtjes op je neerdalen. Laat de bladeren langs je lichaam en armen en benen vloeien. Ze deren je niet. Geniet van de mooie kleuren en het geritsel van de bladeren.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
28
Nina en de muziekdoos Nina lag in bed en hoorde de regen tegen de ramen slaan. Ze kon niet slapen. Ze dacht aan het plannetje dat ze had met haar vriendinnetje Floor en Rea. Ze verzamelden paardenstickers en plakten dat in een gezamenlijk plakboek. Ze stapte uit bed om de stickers die ze had bij elkaar te leggen. Hè, wat sloeg die regen toch hard … „Slaap je al?‟ Mama keek om het hoekje van de deur. „Nee.. De regen maakt zo‟n hard geluid!‟ Mama peinsde een ogenblik en zei toen: „Misschien helpt het als je in het ritme van de regen een liedje probeert te vinden. Beeld je in dat de regen een lied zingt en dat ze wordt begeleid door de wind. Welk instrument hoor je in de wind?‟ Die gekke mama toch, dacht Nina toen heer moeder de kamer uitliep. Ik hoor alleen een dwaas geblaas en de regen klettert valse tonen.. Toen moest ze plotseling denken aan de muziekdoos die op het bureau stond. Die had ze gekregen van haar opa, vlak voordat hij dood ging. Opa wist altijd hoe hij Nina blij moest maken. Hij maakte leuke uitstapjes met haar en maakte verdrietjes goed met een grapje. Maar soms was opa plotseling serieus. Dan zat hij in zijn oude bruine “opoe-stoel” en staarde naar buiten. Dan keek hij door de bomen heen de verte in naar een wereld die Nina niet kon zien. En dan sprak hij wijze woorden over Liefde met een hoofdletter en dat je altijd eerlijk moet zijn omdat de Waarheid je uiteindelijk toch altijd inhaalt. Nina begreep zijn woorden niet altijd. Wat was nou liefde met een hoofdletter en hoe kan de waarheid je nou inhalen? Maar dan vroeg ze mama later wat opa daar mee bedoelde en kon mama het haar gelukkig uitleggen. Nina stapte uit bed om het muziekdoosje te pakken. Ze maakte het open en de noten stroomden het doosje uit. Ze speelden Für Elise. Nina ging liggen en sloot haar ogen en de mooie klanken begeleidden haar naar dromenland. „Kom,‟ riep mama, „we zijn laat voor school.. Pak je tas!‟ Snel pakte Nina het stapeltje met stickers en propte ze in haar tas. Hopelijk hadden Floor en Rea er ook aan gedacht. Te laat kwam Nina de klas binnen. „Sorry juf,‟ zei Nina en ze liep langs Floor en Rea naar haar plek achterin de klas. Ze zag dat Rea sip in haar rekenschrift staarde en Floor keek Nina met gefronste wenkbrauwen aan. Wat hebben die twee, dacht Nina bij zichzelf.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
29
„Waarom zijn jullie zo somber?‟ vroeg Nina toen ze in de pauze het plein op liepen. Rea keek naar Floor en Floor nam het woord: „Het paardenboek is weg. Het zat in de la van mijn tafel maar vanochtend zat het er niet meer in.‟ Nina‟s gezicht verstarde. Ze dacht aan de week daarvoor, toen Boris telkens zo nieuwsgierig om hen heen had gestaan toen ze met het plakboek bezig waren. Boris kon soms zo irritant doen en daar stoorde ze zich eigenlijk al langere tijd aan. „Ik denk dat Boris het heeft weggenomen,‟ zei ze vast overtuigd en met ferme tred liep ze naar het veldje waar Boris aan het voetballen was met een paar vriendjes. „Boris, waar is het plakboek dat je hebt weggepakt? Geef maar toe dat je het hebt gedaan!‟ riep ze hem toe. Boris die net in het doel stond, liet van schrik de bal passeren die nu het doel raakte. „Waar heb je het over?‟ reageerde hij verbaasd. „Je weet best waar ik het over heb, dief!‟ en boos liep ze weer terug naar haar vriendinnetjes. „Zullen we naar de meester gaan en het vertellen?‟ vroeg Nina aan Floor en Rea. Rea keek naar Floor. „Weet je wel zeker dat Boris het heeft gedaan?‟ „Ja, ik weet het zeker. Hij deed immers zo vervelend vorige week, hij wil ons vast plagen.. „ „ s Avonds in bed kon Nina weer niet slapen. Ze had zich de hele dag zo opgewonden over het paardenboek en voelde zich verdrietig over de mooie stickers die er in zaten en die ze nu kwijt waren. En Boris deed alsof hij nergens van wist! Als vanzelf liep ze naar de muziekdoos van opa. „Opaatje toch, kan jij er niet voor zorgen dat Boris ons plakboek teruggeeft? Jij ziet toch alles van daarboven?‟ sprak ze tegen de muziekdoos. Ze maakte hem open en V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
30
vertrouwde klanken kwamen haar tegemoet. Maar net had ze haar hoofd op het kussen gelegd of ze veerde weer op. „Au, dat was een valse toon! Waar komt die vandaan?‟ sprak ze hardop. Even later, bij dezelfde regel, hoorde ze weer een valse noot. Vreemd, dacht ze, gisteren klonk Für Elise mooier, maar haar ogen waren zo zwaar dat ze snel in slaap viel. Die nacht zag ze opa in haar droom. Hij sprak tegen haar: „Mijn kind, vergeet toch niet dat de Waarheid altijd het laatste woord heeft. Kijk in je hart en je zult hem horen.‟ Toen kwam hij naar haar toe en pakte de muziekdoos om hem te repareren. Für Elise klonk weer zoals hij moest klinken en Nina voelde zich blij. Goh, dat was een bijzondere droom, dacht Nina toen ze wakker werd. Ze vertelde de droom die ochtend aan Floor en Rea. „Nou Nina, misschien moet je dan toch maar eens met Boris gaan praten.‟ Nina kreeg een zwaar gevoel op haar hart, maar ze wist dat ze het moest doen. Boris stond met zijn vriendjes te geinen, terwijl Nina op hem afliep. „Zeg Boris, heb je het stickerboek echt niet gepakt?‟ vroeg ze hem. „Nee, dat had ik toch al gezegd,‟ antwoordde Boris. „Het spijt me dat ik je niet geloofde,‟ zei Nina. „Het is al goed,‟ lachte Boris haar toe. Nina‟s hart voelde een stuk lichter nu en vrolijk huppelde ze terug naar haar vriendinnen. Eenmaal in de klas vroeg de meester: „Van wie is dit boek? De klassendienst van vorige week heeft het op de grond gevonden.‟ En daar hield de meester het zoek geraakte stickerboek omhoog. Nina, Floor en Rea reageerden dol enthousiast. Nina keek naar Boris. Boris antwoordde met een knipoog. Dank je wel opa, dacht Nina.
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
31
Colofon V4Kids is een uitgave van de Stichting Sri Sathya Sai Baba Nederland ( www.sathyasai.nl ) Doel van het blad: Kinderen t/m groep 8 van het basisonderwijs ondersteunen in hun vorming naar een goed mens door ze in aanraking te brengen met de vijf menselijke waarden. Deze vijf waarden zijn: (je bent / hebt): 1.Waarheid (nieuwsgierig, onderscheidingsvermogen, optimistisch, oprecht, waarheidsliefde); 2.Juist gedrag (netjes, moedig, vastberaden, plichtvol, eerlijk, dienstbaar); 3.Vrede (kalm, geconcentreerd, volhardend, zuiver, gedisciplineerd, zelfrespect); 4.Liefde (zorg, eerbied, medeleven, zorgzaam, vriendschappelijk, onzelfzuchtig); 5.Geweldloosheid (gevoel voor burgerlijke verantwoordelijkheden, compassie, vergefelijk, ongevaarlijk, behulpzaam, rechtvaardig). Auteursrecht Het auteursrecht berust bij de Stichting Sri Sathya Sai Baba Nederland, tenzij anders aangegeven. Correspondentieadres en inzendingen van materiaal E-mailadres:
[email protected] Website:
www.v4kidsplace.nl
Wij behouden ons het recht voor om zelfgemaakte (niet gekopieerde) inzendingen (tekeningen, verhalen en dergelijke in het blad V4Kids en/of de website) kosteloos te mogen plaatsen. Abonnementen De toezending geschiedt uitsluitend door middel van e-mail in de vorm van een PDF-document. Er zijn geen kosten aan verbonden. Er zal nimmer een geldelijke bijdrage worden gevraagd. De e-mailadressen zullen uitsluitend voor het toezenden van het blad worden gebruikt en niet aan derden worden verstrekt. Abonnementen aanvragen / opzeggen bij:
[email protected] Data van verschijning Vier keer per jaar, rond de seizoenswisselingen (medio: maart, juni, september, december). Illustraties Sylvia Wiersma Ami Siemons Auteurs (voor zover niet elders vermeld) Lonneke Offenberg Mariëlle van Zon Marsha Witteveen Ton Modderman Sylvia Wiersma
V4Kids
Herfst 2010
Bladzijde
32