Tweede bestuursrapportage 2012
>
Inhoudsopgave
1
Inleiding...................................................................................................... 3
2
Afwijkingen ten opzichte van de Begroting 2012................................... 5
Bestuur@Breda............................................................................................. 5
Leren@Breda................................................................................................. 5
Werken@Breda............................................................................................. 6
Wonen@Breda.............................................................................................. 7
Leven@Breda.............................................................................................. 11
Veilig@Breda............................................................................................... 12
Groen@Breda............................................................................................. 13
Samen@Breda............................................................................................. 16
Zuinig@Breda.............................................................................................. 17
3
Prognose financieel resultaat 2012.........................................................19
Bijlage 1
Overzicht thema’s aangedragen door de raad...................................... 25
Bijlage 2
Overzicht moties...................................................................................... 31
Verwijzingstabel Begroting 2012 en thema’s in bestuursrapportage.. 33
0235_12 Tweede Bestuursrapportage najaar 2012_DEF_V3
Bijlage 3
Tweede bestuursrapportage 2012
1
Tweede bestuursrapportage 2012
2
1
Inleiding
De Begroting 2012 geeft invulling aan een grote bezuinigingsoperatie. Met het uitvoeren van deze begroting zijn ook de gevolgen voor de stad duidelijk geworden. Het college realiseert zich dat er veel van de veerkracht van mensen en organisaties is en wordt gevraagd. Ingrijpende maatregelen op verschillende beleidsterreinen zijn echter nodig. Hierbij trachten we onze ambities steeds in evenwicht te houden met de financiële (on)mogelijkheden en keuzes te maken langs de leidende principes het op orde brengen en houden van de financiële positie van Breda, het benutten van de verdiencapaciteit van Breda, het oplossen van knelpunten in de stad en het doen van gerichte investeringen op de thema’s Leren, Werken, Wonen en Bereikbaarheid. Doordat we een groot deel van de bezuinigingen al in 2012 realiseren ontstaat de ruimte die nodig is om mogelijke tegenvallers op te vangen en te anticiperen op onverwachte ontwikkelingen. De eerste bestuursrapportage van dit jaar is als onderdeel van de Voorjaarsnota 2012 Een tussenbalans aan de gemeenteraad aangeboden. Onder het hoofdstuk “Waar we nu staan?” presenteerde het college de voortgang van de Begroting 2012. Met deze tweede bestuursrapportage, peildatum 1 september 2012, wordt opnieuw een tussenstand gegeven en wordt een financiële prognose gegeven van het jaarrekeningresultaat. In deze bestuursrapportage wordt ook ingegaan op een aantal onderwerpen waar de raad aandacht voor heeft gevraagd. Dit betreft de bedrijfsvoering, stand van zaken van diverse grote projecten, het groenonderhoud, handhaving, grondbedrijf, buurthuizen, Breda’s Museum, braakliggende terreinen, het leerwerkbedrijf, werkgelegenheid, stadsmarinier en kraakpanden. Een volledig overzicht is in bijlage 1 opgenomen. Volgens afspraak gaan de benodigde wijzigingen van de Begroting 2012 met afzonderlijke voorstellen naar het college en (waar van toepassing) naar de raad. Leeswijzer Afwijkingen ten opzichte van de begroting worden in hoofdstuk 2 gerapporteerd. In hoofdstuk 3 is een prognose gemaakt van het te verwachten resultaat ultimo 2012. De onderwerpen waar de raad aandacht voor heeft gevraagd komen terug in de verschillende paragrafen van hoofdstuk 2. In bijlage 1 is een overzicht gegeven van de door de raad aangedragen onderwerpen. In de tabel staat een verwijzing naar de teksten in hoofdstuk 2 of een reactie op het onderwerp. In bijlage 2 is een overzicht opgenomen van de moties. In de laatste kolom van dit overzicht staat een verwijzing naar de toelichting in hoofdstuk 2. De stand van zaken van de moties die aangenomen zijn bij de Voorjaarsnota 2012 is terug te vinden in de Begroting 2013.
Tweede bestuursrapportage 2012
3
Tweede bestuursrapportage 2012
4
Afwijkingen ten opzichte van de Begroting 2012
2
In dit hoofdstuk worden de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de Begroting 2012 gepresenteerd. Per programma of taakveld worden de afwijkingen beschreven en wordt een indicatie gegeven van de maatregelen om het resultaat positief te beïnvloeden. Niet alle maatregelen vragen om een specifiek besluit van het college of de raad. Daar waar nodig worden hiervoor separaat voorstellen aan het college en/of de raad aangeboden. Bij het uiteindelijke rekeningresultaat worden de effecten van de hier voorgestelde maatregelen zichtbaar en zullen er besluiten worden voorgelegd voor de bestemming van het resultaat. Bestuur@ Breda Dienstverlening Met het Antwoord@concept werkt Breda aan een snelle dienstverlening. Zo worden er momenteel acht werkprocessen zodanig heringericht, dat burgers de status van hun (aan-)vraag beter en makkelijker kunnen volgen. Vaak zelfs realtime thuis via internet. Eind 2012 zijn de eerste twee processen zowel technisch als organisatorisch aangepast. De zes andere processen volgen in 2013, dus met enige vertraging. Doordat de vertraging ook doorwerkt in de investeringen leidt dit tot lagere lasten in 2012. In de Begroting 2012 was rekening gehouden met een voorfinanciering van € 0,8 miljoen. De verwachting is dat € 0,4 miljoen hiervan in 2013 nodig is. Het resultaat ad € 420.000 zal met de voorfinanciering verrekend worden. Leren@ Breda Brede School Viandenlaan De bouw van brede school Viandenlaan kan niet aanvangen door procedures tegen de bouwvergunning en de artikel 19-procedure. De rechtbank heeft eind 2011 bepaald dat er een nieuw besluit genomen moet worden. Begin november 2012 staat de hoorzitting bij de commissie bezwaarschriften gepland. Doordecentralisatie primair onderwijs In samenspraak tussen de gemeente en het scholenveld is een processtructuur en plan van aanpak opgesteld en zijn er drie werkgroepen ingesteld. Deze werkgroepen zullen de deelvragen over de verdere inrichting, omvang en overdracht van de doordecentralisatie en de prioritering van investeringen voor de tijdvakken 2013-2014 en 2015-2019 verder uitwerken en daarover te rapporteren. Op 18 september 2012 is de commissie Maatschappij geïnformeerd door de onderwijsbesturen over de voortgang. Eind november/begin december zal een voorstel aan de raad worden aangeboden met daarin de definitieve prioritering van de actualisatie van het Meerjarenplan in samenhang met de uitkomsten van de haalbaarheidsonderzoeken Brede Scholen voor Brabantpark en Bavel. Jeugd- en jongerenwerk Er is tot op heden voor € 50.000 minder aan activiteiten subsidie aangevraagd en dus toegekend op het gebied van jeugd- en jongerenwerk. Een groot deel van activiteiten zit inmiddels in het reguliere jeugd – en jongerenwerk dat uitgaat van de vraag van jongeren en niet meer aanbodgericht werkt. Centrum Jeugd en gezin (CJG) Breda Het CJG Breda is een landelijk voorbeeld voor innovatie in samenwerking. Naast het sturen op de kracht van professionals, zoals dat gebeurt bij onder andere de school-CJG’er, vermarkt het CJG Breda een aantal producten en concepten aan andere CJG’s in de regio. Hier komen extra inkomsten op binnen. Tevens zijn er dit jaar minder uitgaven gedaan.
Tweede bestuursrapportage 2012
5
Dit samen resulteert in een overschot van € 250.000. Dit najaar wordt gestart met de koppeling van de CJG know-how aan jongeren die wat ouder zijn en/ of bijstandsgerechtigd zijn. Dit ook in antwoord op de motie over multidisciplinaire aanpak investeren in jongeren die de gemeenteraad eerder heeft aangenomen. Voor en Vroegschoolse Educatie Er is tot op heden € 0,3 miljoen minder subsidieaanvraag gedaan met betrekking tot VVE. De prestaties en afspraken omtrent VVE zijn opgenomen in het convenant Taal doet ‘t. De middelen staan gereserveerd voor innovatie in een aantal te starten pilots dit najaar waaronder mogelijk de start met de groep nul, de dagarrangementen Brede Scholen en de ontwikkeling van de zomerschool in Breda. Het bedrag kan dus nog lager worden bij het jaarrekeningresultaat. Opvang schooluitval Er is voor € 165.000 minder aan subsidieaanvragen en dus toekenning gedaan op het gebied van onderwijsbegeleiding en het opvangen van schooluitval. Dit is onder andere een resultaat van de regionalisering van leerplicht sinds dit jaar. Door effectiever en efficiënter samen te werken wordt het aantal schoolverlaters verder teruggebracht. Werken@ Breda Armoedebestrijding Bijzondere bijstand Bij extrapolatie van de uitgaven over de maanden januari tot en met juni wordt er een eindejaarsresultaat berekend van circa € 650.000 positief. € 0,3 miljoen hiervan is te verklaren doordat dit in de begroting als ‘buffer’ is opgenomen om een eventueel extra beroep op de bijzondere bijstand, als gevolg van de aanscherping van de Wwb, op te kunnen vangen. Door het afschaffen van de huishoudinkomenstoets is deze toeloop achterwege gebleven. In 2011 is al zichtbaar geworden dat de uitgaven bijzondere bijstand een dalende tendens lieten zien. Dit alles als gevolg van de versobering van het armoedebeleid, waarmee meer nadruk is gelegd op de eigen verantwoordelijkheid bij de burger. In 2012 heeft deze tendens zich sterker doorgezet dan verwacht. Wet BUIG (Wet bundeling uitkeringen inkomensvoorzieningen gemeenten) Afgelopen juli is het budget voorlopig vastgesteld. Voor Breda betekent dit een positieve budgetbijstelling van € 5,4 miljoen. Het voorlopige budget BUIG komt daarmee op € 56,5 miljoen. Op basis van de werkelijke uitkeringslasten over de periode januari tot en met juni 2012 zal bij gelijkblijvende omstandigheden een positief eindejaarsresultaat worden geprognosticeerd van circa € 5,4 miljoen. Hierbij wordt uitgegaan van gelijkblijvende omstandigheden. Daarvan zal waarschijnlijk geen sprake zijn omdat de laatste maanden een duidelijke stijging van het aantal cliënten waarneembaar is. Als bijvoorbeeld ervan uitgegaan wordt dat de komende maanden het klantenbestand met gemiddeld 75 klanten per maand stijgt, zal dit extra kosten met zich meebrengen van circa € 1,9 miljoen. Het eindresultaat kan dan worden geprognosticeerd op € 3,5 miljoen positief. Daarnaast zijn middelen nodig ten behoeve van maatwerk voor gesubsidieerde arbeid (o.a. Sociaal Plan en de Taskforce) en stimulerend beleid richting werkgevers. Ook worden nog extra landelijke bezuinigingen verwacht naar aanleiding van veranderende wetgeving. Terugvordering en verhaal: Op basis van de werkelijke opbrengsten terugvordering en verhaal tot en met 31 juli 2012 kan een positief eindejaarsresultaat worden geprognosticeerd van € 302.000. Daar staat echter tegenover dat in de voorziening dubieuze debiteuren € 539.000 moet worden gestort. Per saldo is er dus op de debiteuren een nadelig resultaat te verwachten van € 237.000. Het totaalresultaat voor 2012 wordt geraamd op € 3.263.000 positief.
Tweede bestuursrapportage 2012
6
Taakstelling Arbeidsparticipatie Deze resterende taakstelling van € 0,6 miljoen kan worden ingevuld met bovenstaand (Wet Buig) positieve resultaat. Achter de lange stallen Voor de locatie Achter de Lange Stallen zijn met de betreffende ontwikkelaar afspraken gemaakt om de haalbaarheid van deze ontwikkeling te onderzoeken. Daartoe is met partijen een intentieovereenkomst gesloten. Partijen stellen momenteel een ontwikkelvisie (stedenbouwkundig en architectonisch plan) op. Naar verwachten kan nog dit jaar uitgebreid gerapporteerd worden over de resultaten van het onderzoek. De resultaten zullen, bij een positieve beoordeling van de ontwikkelvisie, ook aan de raad worden aangeboden. Na deze vaststelling volgt de bestemmingsplanprocedure. Wonen@ Breda Structuurvisie In de eerste bestuursrapportage is gemeld dat de vaststelling van de Structuurvisie 2030 in 2013 plaats zal vinden. Dit najaar wordt fase 2 doorlopen waarin een aantal scenario’s voor de (her)ontwikkeling van de compacte stad wordt uitgewerkt en gekoppeld aan een ‘schakelkast’, waarmee de financiële consequenties van keuzes van nu voor de toekomst in beeld kunnen worden gebracht. Dit proces wordt in nauwe samenwerking met de tijdelijke raadscommissie Structuurvisie doorlopen. Alliantie De Alliantie staat op dit moment in belangrijke mate in het teken van de financiële situatie van woningcorporatie Laurentius. Laurentius is in overleg met de andere corporaties over mogelijke verkoop van projecten, collegiale hulp, en co-financiering. Daarmee wordt borging van de Alliantieafspraken nagestreefd. Daarnaast wordt door Laurentius gekeken naar mogelijke bezuinigingen op de onderhoudsuitgaven, temporisering van projecten, herziening van het sloopprogramma en het afstoten van projecten. Het college houdt via bestuurlijk overleg met Laurentius en in Alliantieverband stevig vinger aan de pols over de ontwikkeling van deze situatie. Wijkontwikkeling Het uitvoeringsprogramma Wijkontwikkeling 3.0 (2012-2014) is voor de zomer vastgesteld, waarin alle beschikbare middelen voor de periode tot en met 2014 aan de vastgestelde doelstellingen en projecten zijn toebedeeld. Een deel van het uitvoeringsprogramma richt zich op de ontwikkelwijk Heuvel dat financieel is gebaseerd op de ‘cashflow Heuvel’, een gesloten financieel systeem waarin de gemeente en Wonen Breburg participeren. In 2006 en 2008 werden hierover samenwerkingsovereenkomsten met Wonen Breburg gesloten. Een mogelijke positief resultaat bij de betreffende projecten wordt ingezet voor andere projecten binnen de wijkontwikkeling. In de samenwerkingsovereenkomst was echter geen rekening gehouden met een eventueel tekort. Toen dit in 2009 optrad is besloten tot het instellen van een voorziening voor de opvang van negatieve planresultaten. In de Jaarrekening 2011 is deze voorziening verder opgehoogd tot de destijds benodigde € 1,2 miljoen. Op basis van de actualisatie van de onderliggende grondexploitaties, medio 2012, wordt een verdere verslechtering van het totaalresultaat met € 0,8 miljoen voorzien. Indien dit ten tijde van de Jaarrekening 2012 nog altijd het geval is, zal de voorziening nadelige planresultaten met € 0,8 miljoen moeten worden opgehoogd. Een voorstel voor dekking van dit nadelig planresultaat wordt voorbereid. Daarnaast is de verwachting dat de uitgaven en dus inkomsten in 2012 € 5 miljoen lager zullen zijn dan begroot. Dit in verband met de grote herstructureringsprojecten. Conform zal een voorstel tot begrotingswijziging worden gemaakt.
Tweede bestuursrapportage 2012
7
Via Breda Bouw OV-Terminal: Op 20 augustus 2012 hebben de opdrachtgevers en de aannemer de heiwerkzaamheden aan de OV-Terminal stilgelegd, nadat duidelijk was geworden dat geluidsnormen niet konden worden gerespecteerd. Inmiddels is er overeenstemming over het boren van de palen. Fietsenstalling OVTC: Voor de fietsenstalling heeft de gemeente in juni een subsidie in het kader van Beter Benutten aangevraagd en is inmiddels € 2,9 miljoen toegekend. Het eerder gemelde risico (€ 3,5 miljoen) is hiermee aanzienlijk gereduceerd. Het gemeentelijk aandeel in de investeringskosten is nu geraamd op € 0,7 miljoen en als uitgave gepland in 2013. Transformatiemanagement: de subsidieaanvraag “Breda Broeit” is ingediend. De uitvoering is hiermee grotendeels voorzien in 2013. Markt & Programmering: er is een budget voor 2012 beschikbaar van € 521.000. De geraamde uitgaven op jaarbasis worden momenteel ingeschat op € 312.200 waardoor een positief budgetresultaat van € 209.000 wordt verwacht. Dit komt doordat activiteiten marketing en acquisitie pas kunnen starten na afronding van de lopende haalbaarheidsonderzoeken in 2013. Businesscase: Per 1 juli is de Businesscase geactualiseerd. De prognose van het resultaat voor de grondexploitatie Stationskwartier bedraagt nu € 15,6 miljoen negatief op netto contante waarde per 1 januari 2012. Ten opzichte van de Jaarrekening 2011 is het resultaat met circa € 1 miljoen (op netto contante waarde) verslechterd met als voornaamste oorzaken een verlenging van de looptijd met één jaar en het niet volledig kunnen uitnutten van subsidies. Daarnaast zijn de risico’s ingeschat op € 11,8 miljoen, hetgeen een lichte toename van het risicobedrag betekent ten opzichte van het risico dat genoemd is in de jaarrekening (€ 10,9 miljoen). De voornaamste reden is gelegen in de afgesloten overeenkomsten met Thes. Risicomanagement akkoord Thes - AH: Met Ahold en Thes zijn in 2012 overeenkomsten gesloten. De beroepschriften van Thes en Ahold, tegen het bestemmingsplan van de OVTC, zijn daarmee ingetrokken. Hiermee is het risico van deze beroepen weggenomen en wordt ingezet op minnelijke verwerving. Gesloten overeenkomsten leiden tot een toename van de ‘juridische risico’s’ gezien de overeengekomen schadevergoedingen. De extra financiële risico’s van de onlangs (juli 2012) gesloten samenwerkingsovereenkomst met Thes en Ahold zijn nog niet verwerkt, deze zijn beperkt (< € 0,1 miljoen). Deze worden in het kader van de Jaarrekening 2012 verwerkt. Er is een specifieke risicokaart opgesteld voor deze locatie, waarbij de focus ligt op tijdig beschikbaar hebben van gronden, tijdige verhuizing van de supermarkt en het voorkomen van een schadeloosstelling. Evenementenzone / Bavelse Berg Na het besluit van 18 oktober 2011 om, onder voorwaarden, medewerking te willen verlenen aan de ontwikkeling van de evenementenzone, is de gemeente in onderhandeling getreden met de marktpartijen. Deze onderhandelingen hebben geleid tot twee nieuwe overeenkomsten: een koopovereenkomst ten behoeve van de voor de evenementenzone noodzakelijke gronden aan de voet van de berg en een samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente en Grontmij inzake de door hen voorziene ontwikkeling van de voormalige afvalberging. Deze overeenkomsten zijn op 1 juli 2012 getekend. De vervolgstap is het komen tot een nieuw bestemmingsplan. Het bestemmingsplan is momenteel in voorbereiding en zal, naar verwachting, eind 2012 ter inzage gelegd worden. De hiervoor te maken kosten worden door de marktpartijen betaald.
Tweede bestuursrapportage 2012
8
Faillissement Heja Het faillissement van Heja Projectontwikkeling BV en Stadionkwartier Breda BV heeft grote gevolgen voor alle partijen die hierbij betrokken zijn. Ook de gemeente Breda wordt hierdoor getroffen. Bij de curatoren is op dit moment een vordering ingediend van € 1,9 miljoen. Een deel van die vordering is gedekt door hypothecaire zekerheid (Meulenspie). Nog niet bekend is of en zo ja tot welke omvang de vordering zal worden toegewezen. Bij het opstellen van de Jaarrekening 2012 zal mogelijk een voorziening moeten worden getroffen. Voor € 0,3 miljoen is reeds een voorziening getroffen. Als daarnaast rekening wordt gehouden met de op dit moment bekende verplichtingen, is de verwachting dat in 2012 een voorziening moet worden getroffen van € 1,2 - 1,4 miljoen. De onvoorziene omstandigheid van het faillissement brengt met zich mee dat kosten worden gemaakt die niet binnen de verschillende projecten en locaties kunnen worden opgevangen. Deze kosten worden voor 2012 geraamd op € 350.000. De afwikkeling van het faillissement zal volgens de curatoren nog geruime tijd in beslag nemen. In de Begroting 2013 is in de risicoparagraaf rekening gehouden met deze gevolgen voor de gemeente. De gemeentelijke inspanning is er op gericht de verschillende projecten en activiteiten die door het faillissement zijn geraakt zo veel mogelijk af te ronden. Het tempo waarin dat kan wordt in belangrijke mate bepaald door betrokken partijen en de curatoren. De financiële gevolgen zijn daardoor nog onvoldoende in beeld. Specifiek voor het Stadionkwartier Breda, een project met een groot gemeentelijk belang, is inmiddels in grote lijnen duidelijkheid over de afbouw van de 1e fase. De eindbelegger heeft hierover overeenstemming bereikt met de financier en curatoren. Met de gemeente zijn gesprekken gevoerd over de infrastructuur. Omdat de aannemer die de infrastructuur zou aanleggen ook failliet is gegaan, en de gemeente met die aannemer een afbouwgarantie was overeengekomen, moesten nieuwe zekerheden worden gezocht. Het laat zich aanzien dat de gemeente de positie veilig kan stellen en dat realisatie van de infrastructuur en veiligheidsvoorzieningen binnen eerder gestelde condities kan gebeuren. In gesprekken met de eindbelegger van fase 1 heeft deze aangegeven ook de mogelijkheden van ontwikkeling van fase 2 en 3 te willen onderzoeken. Het is de bedoeling de gronden voor fase 2 en 3 voor deze belegger te reserveren. Wonen De voortgang ten aanzien van de woningbouw laat de volgende cijfers zien: 1e halfjaar 2012 in aanbouw genomen
159 woningen
1e halfjaar 2011 in aanbouw genomen
239 woningen
Bruto opleveringen 1e halfjaar 2012
407 woningen
Bruto opleveringen 1e halfjaar 2011
713 woningen
Bouwvergunningen verleend 1e halfjaar 2012
193 woningen
Bouwvergunningen verleend 1e halfjaar 2011
36 woningen (bron: BWT Basislijst Stedelijke Programmering)
Tweede bestuursrapportage 2012
9
In het eerste half jaar 2012 is een terugloop te zien van het aantal in aanbouw genomen woningen ten opzichte van 2011. Een belangrijke oorzaak is een fors programma aan appartementen in het middeldure en dure koopsegment dat moeizaam tot verkoop komt. De in aanbouw genomen woningen zijn voornamelijk grondgebonden sociale huur- en koopwoningen alsmede goedkope appartementen in de binnenstad (onder andere Wonen boven Winkels). Ook binnen de particuliere bouw is nog beweging te herkennen, het eerste half jaar voornamelijk in het particulier opdrachtergeverschap. Ten aanzien van de opleveringen is nog steeds sprake van een positief beeld. Het betreffen voornamelijk woningen die al geruime tijd in de planning stonden. Te verwachten is dat het aantal opleveringen op zal lopen tot circa 750 woningen. Bij het opstellen van de Begroting 2012 was de uitgegaan van een woningbouwproductie van 550 tot 750 woningen. Deze prognose zal zeker worden gehaald (ook met het oog op de oplevering van Easystreet). Ten aanzien van bouwvergunningverlening is er sprake van een opleving ten opzichte van 2011; in plaats van 36 verleende bouwvergunningen was er per 1-7-2012 voor 193 woningen vergunning verleend. Ook hier betreffen het in belangrijke mate bouwvergunningen voor sociale huur- en koopwoningen, zelfbouw en Wonen boven Winkels. Of de lijn zich doorzet is op dit moment moeilijk in te schatten. Vastgoedbeheer Door centralisatie van eigenaarsbeheer is er overzicht gekomen in de onderhoudsvoorzieningen van de gemeentelijke accommodaties. De helft van de panden is inmiddels onderzocht. Hierbij zijn onderhoudsplanningen naast de beschikbare middelen gelegd en is gekeken naar het gewenst onderhoudsniveau. Het eerder voorziene tekort op het beheer ligt een stuk lager. Bij de Jaarrekening 2012 zal het onderzoek afgerond zijn. Ruimtelijke Ordening Actualisatie bestemmingsplannen: Op dit moment lopen er zeventien bestemmingsplanprocedures. Om per 1 juli 2013 het actualiseringsprogramma voor de bestemmingsplannen volledig af te ronden, dient voor nog zes bestemmingsplannen de procedure te worden opgestart, waarvan vier in 2012 en twee in 2013. Voor vijf andere plannen is gebleken, dat gelet op de Invoeringswet Wet ruimtelijke ordening, er meer tijd is om deze plannen te actualiseren. In artikel 9.1.4., lid 4 van deze wet is namelijk bepaald dat voor bestemmingsplannen die tussen 1 juli 2003 en de invoering van de Wro (1 juli 2008) onherroepelijk zijn geworden niet de datum van vaststelling bepalend is voor de actualisatie, maar de datum waarop deze plannen onherroepelijk zijn geworden. In de eerste bestuursrapportage is aangekondigd dat onderzocht wordt of het instrument beheersverordening geschikt is voor laagdynamische gebieden. Het instrument heeft inderdaad een kortere proceduretijd, omdat niet gewerkt hoeft te worden met een voorontwerp, er tegen het ontwerp wel zienswijzen kunnen worden ingediend, maar na de vaststelling geen beroep open staat bij de Raad van State. Een andere rechtsbescherming derhalve. Het instrument lijkt vooral toepasbaar voor laagdynamische gebieden. Vooralsnog wordt het tijdig actualiseren van de bestemmingsplannen nagestreefd zonder gebruik te maken van het instrument beheersverordening, maar de mogelijkheid daartoe blijft open. Wabo-leges Bouwleges: In de eerste bestuursrapportage was al gemeld dat ook in 2012, door de terugval in Bredase bouwactiviteiten, sprake zal zijn van verminderde legesopbrengsten. Op dit moment is voor 2012 de opbrengst circa € 1,5 miljoen minder dan verwacht. Op 1 april 2012 is de sloopmelding op grond van het Bouwbesluit 2012 van kracht geworden. Voor sloopmelding kunnen geen leges worden geheven. De kosten kunnen derhalve
Tweede bestuursrapportage 2012
10
niet verhaald worden op legesinkomsten. Het negatieve resultaat voor 2012 zal circa € 0,1 miljoen bedragen. Vastgoedontwikkeling / Grondbedrijf Op basis van de herziening van de planresultaten zijn extra dotaties benodigd aan de voorziening negatieve planresultaten van € 15,9 miljoen. Onderdeel hiervan vormt een nieuw te vormen voorziening van € 8,0 miljoen als gevolg van de definitieve besluitvorming rond de vertreklocaties van het belastingkantoor en de rechtbank. De inhoudelijke toelichting op de cijfers is gezien de marktgevoeligheid van de informatie in een besloten vergadering van de Raadscommissie Bestuur (+) op 13 september 2012 gepresenteerd. Naast de aanvullende dotatie kent de grondexploitatie € 1,46 miljoen aan exploitatielasten die niet kunnen worden toegeschreven aan projecten. Hierdoor wordt voor 2012 een totaal nadelig resultaat verwacht van € 17,36 miljoen (exclusief € 0,8 miljoen wijkontwikkeling – zie pag. 7). Naast het geprognosticeerde negatieve afdelingsresultaat wordt gewezen op de circa € 40,0 miljoen in kaart gebrachte gewogen risico’s die samenhangen met de actieve grondexploitaties en het feit dat de keuzes in het kader van de Structuurvisie 2030 zeer waarschijnlijk niet zonder financiële gevolgen zullen blijven voor het gemeentelijke nog te ontwikkelen grondbezit. Leven@Breda Breda’s Museum: De begroting van het Breda’s Museum (ter grootte van € 2,1 miljoen) kent een taakstelling van € 1,5 miljoen. Voorafgaand aan de definitieve besluitvorming ten aanzien van het toekomstperspectief van het museum kan een taakstelling van € 0,5 miljoen gerealiseerd worden. In mei 2012 heeft de Stichting Cultuurbelangen een businesscase gepresenteerd. De afgelopen maanden hebben diverse gesprekken plaatsgevonden over de garanties en de voorwaarden met betrekking tot de businesscase. Conclusie van deze besprekingen is dat het mogelijk moet zijn om aan de hand van de businesscase gezamenlijk een duurzame toekomst voor het Breda’s Museum en een duurzame toekomst voor het pand aan de Parade te verwezenlijken. Daarbij worden ook de Provincie Noord-Brabant en het Noord-Brabants museum betrokken. Sport Sportbevordering: In 2012 zal € 550.000 resteren op het onderdeel Sportbevordering, aangezien een aantal producten die voor het jaar 2012 waren voorzien (zoals de vangnetregeling, de oprichting van het Jeugdsportfonds en de Topsportalliantie) nog niet (geheel) zijn gerealiseerd. Bij besluitvorming over Sportimpuls Breda is door de raad besloten dat middelen die in een jaar resteren, beschikbaar blijven ten behoeve van de doelstellingen uit de Sportnota. Een van de doelstellingen is het vaststellen van nieuw sportaccommodatiebeleid. Dit is voorzien voor het laatste kwartaal van 2012. Bij het opstellen van dit nieuwe beleid wordt het positief resultaat over 2012 betrokken. Asbest sportcentrum de Scharen: Bij de uitvoering van de renovatiewerkzaamheden is onverwacht de noodzaak geconstateerd van complete vervanging van de asbesthoudende luchtbehandelingkanalen vanwege de kans op breuk en beschadiging en de onaanvaardbare risico’s die dit met zich meebrengt voor de gezondheid van gebruikers en medewerkers. De totale kosten van asbestsanering en het aanbrengen van nieuwe metalen luchtbehandelingkanalen bedragen afgerond € 580.000. Dekking zal binnen het budget Sport worden gezocht.
Tweede bestuursrapportage 2012
11
Onkostenvergoeding buitensportverenigingen: In de Begroting 2012 is geen rekening gehouden met de vergoedingen die moeten worden toegekend aan diverse buitensportverenigingen, ter compensatie van kosten die zij maken en die feitelijk voor rekening van de gemeente zijn. Het betreft hier met name compensatie van elektraverbruik en schoonmaakkosten van kleedlokalen. De kosten bedragen € 32.000. Begraafplaatsen In 2011 is gestart met een onderzoek tot privatisering van de gemeentelijke begraafplaatsen. Recent is gebleken dat dit voor de gemeente geen financieel voordeel oplevert. Vooruitlopend op het resultaat van dit onderzoek was vanaf 2012 in de begroting het structurele tekort op begraafplaatsen geschrapt. Nu het risico blijft bestaan is een tekort voorzien van circa € 50.000 en moeten hier andere (structurele) maatregelen getroffen worden. Veilig@Breda Toezicht en handhaving De uitvoering van het huidige toezichtprogramma staat onder druk. Bovendien komen er in de nabije toekomst toezichtstaken bij zonder (voldoende) financiële dekking. Er worden momenteel maatregelen voorbereid die de gewenste inzet en de beschikbare middelen weer in evenwicht zullen moeten brengen. Het college zal op basis van dit herziene toezichtsplan keuzes maken en prioriteiten stellen. Brandweerkazerne Tramsingel In de risicoparagraaf van de Begroting 2012 zijn de herstelkosten van de gevel van de brandweerkazerne aan de Tramsingel als risico opgenomen. Met betrokken partijen is tot een vergelijk gekomen over hun rol en aandeel in het herstelproces. Er wordt een laatste extern advies ingewonnen omtrent een adequate oplossing (volledig herstel zonder volledig behoud van het huidige uiterlijk), in samenwerking met de betrokken architect (die ingestemd heeft met de oplossing). Een herstelontwerp en de aanbesteding worden voorbereid. Kraakpanden In 2010 waren er 20 panden waarvan bekend was dat deze gekraakt waren; in 2011 waren er bij politie en gemeente nog vijf gekraakte panden bekend. De inventarisatie voor 2012 is nog niet afgerond. Naar inschatting gaat het hooguit nog om enkele panden. Deze cijfers betreffen niet eventueel leegstaande panden, waarin eigenaren antikraakwacht hebben ondergebracht. Kraken heeft tot op heden in 2012 niet tot veiligheids- of leefbaarheidsproblematiek (overlast, verloedering, ontruimingen e.d.) geleid. Stadsmariniers De functie stadsmarinier is inmiddels anderhalf jaar operationeel. De kerntaken liggen op het gebied van de regie op wijkveiligheid en op een aantal (stedelijke) veiligheidsthema’s zoals jeugd, inbraak, overvallen, toezicht, evenementen, veilig uitgaan, bedrijfsveiligheid en bedrijfsintegriteit. Alle stadsmariniers participeren onder meer in het operationele managementteam van de wijkteams van politie. Het delen en uitwisselen van met name operationele informatie met politie is hierdoor de afgelopen tijd flink toegenomen. De waardering voor het werk van de stadsmarinier in het stedelijk netwerk is groot. Het werkbudget wordt voor het overgrote deel besteed aan het uitrollen en ondersteunen van buurtpreventieprojecten en (fysiek en technisch) toezicht in de wijken, daarnaast voor bijdragen aan fysieke ingrepen ten behoeve van risicoreductie, zoals het afsluiten van brandgangen en achterpaden. Een substantieel deel van het jaarbudget is overigens nog gereserveerd voor het zogenaamde ‘najaarsoffensief’ de jaarlijkse versterking van maatregelen voor criminaliteitspieken tijdens ‘de donkere dagen’. De functie stadsmarinier wordt op dit moment geëvalueerd, het verslag hiervan zal de raad dit najaar bereiken.
Tweede bestuursrapportage 2012
12
Groen@Breda Groen & Water Groenfonds: Op dit moment is er in het Groenfonds circa € 50.000 beschikbaar. De verwachting is dat er dit jaar € 0,9 miljoen bijkomt. De gemeente ontvangt via de Provincie de helft van de afdracht van 18 initiatiefnemers van “Buiten wonen aan de linten” in Breda. Aangezien dit bedrag moet worden besteed aan groenprojecten in het buitengebied, wordt hiervoor gelijktijdig een dotatie in het de voorziening groenfonds gedaan (voor zover niet in 2012 besteed). Conform zal een voorstel tot begrotingswijziging worden gemaakt. Vanuit het Groenfonds worden diverse lopende projecten en verplichtingen gefinancierd (Zanddreef, 4e Bergboezem fase 1 en 2, Weerijs-Zuid, Weerijs-Noord en Agrarisch Natuurbeheer). Het resterende bedrag is voor andere groenprojecten in het buitengebied gereserveerd. Braakliggende terreinen: Voor zonnepanelen zijn een waardevolle invulling van braakliggende terreinen. Een initiatief zoals dat onlangs door Breda DuurSaam is ingediend voor een ‘ZonneWIJde’ draagt bovendien bij aan de sociale cohesie en samenredzaamheid. In dit eerste concrete initiatief dat er ligt, het voorstel van Breda DuurSaam, gaat uit van 1,5 ha ZonneWIJde. De businesscase is rendabel, mits deze wordt beschouwd als een co-creatie tussen gemeente en een deel van haar inwoners. Kansen voor duurzame bodemenergie: de provincie hanteert een uniforme dieptegrens voor warmte koude opslag (WKO) van 80 meter. Dit terwijl er tot 120 meter diepte gebruik gemaakt kan worden van deze vorm van bodemenergie. Er blijven dus kansen voor duurzame energie onbenut. De gemeente heeft het initiatief genomen om, met instemming van de provincie, gemotiveerd af te wijken van deze dieptegrens middels een pilot. Dit initiatief is geslaagd, waardoor er bij het stadionkwartier optimaal gebruik gemaakt kan worden van bodemenergie. Er is inmiddels al een tweede pilot verzoek ingediend. Milieu Stikstofproblematiek: de Natuurbeschermingswet 1998 regelt de bescherming van de Natura 2000 gebieden. In Breda is dat het Ulvenhoutsebos. De Natuurbeschermingswet geeft aan dat alle ruimtelijke ontwikkelingen (ook structuurvisies, bestemmingsplannen, etc.) moeten worden getoetst op hun effecten op de Natura 2000 gebieden. Niet alleen zorgt landbouw voor een hoge stikstofdepositie op deze gebieden, ook is een toename van stikstof te verwachten bij een toename van verkeer of verbranding van fossiele brandstoffen. Uit een recent gesprek met de provincie (bevoegd gezag) is gebleken dat een toename van stikstofdepositie niet is toegestaan. Dik kan leiden tot vertraging in de uitvoering van een aantal Bredase projecten. De komende periode wordt in beeld gebracht welke projecten dit betreft. Op bestuurlijk niveau is hiervoor bij de provincie aandacht gevraagd. Er vindt afstemming plaats met buurgemeenten. De Rijksoverheid werkt aan een oplossing voor dit probleem, namelijk een programmatische aanpak stikstof (PAS). Verwacht wordt dat een aanpak pas eind 2013 in werking zal treden. Bodemsanering: De ISV middelen voor bodemsanering van spoedlocaties wordt niet volledig besteed in 2012. Voorgesteld wordt deze middelen (€ 100.000) in de investeringsreserve te storten. Eind 2012 worden de onderzoeken naar deze locaties afgerond en is meer zicht op benodigde maatregelen. Voor deze maatregelen zal een krediet gevraagd worden met dekking uit de ISV-middelen. De ISV-middelen (€ 58.500) voor sanering a-lijst woningen (geluid) worden in 2012 niet besteed aangezien nog onderzoek naar maatregelen wordt gedaan. Voorgesteld wordt deze middelen in de investeringsreserve te storten. Windenergiepark Hazeldonk: Het is onduidelijk hoe de SDE+ subsidieregeling er in 2013 uit ziet en hoe groot de kans is dat subsidie verkregen kan worden, mede gezien de grote belangstelling voor de subsidieregeling in dit jaar. Deze onduidelijkheid vormt een risico voor
Tweede bestuursrapportage 2012
13
het windpark Hazeldonk. Op dit moment vindt overleg plaats met de bedrijvenvereniging LCHM over eventuele financiële participatie en de verdere ontwikkeling van de locaties voor windenergie. Biomassacentrale: Gemeente Breda sluit met Waterschap en Essent nog dit jaar overeenkomsten om te komen tot de plaatsing van een groenwarmtestation (restwarmte) en de levering van duurzame warmte aan de Mandt, Bouverijen-Noord en Stadskantoor A en C. Voor de biomassacentrale geldt dat de risicoanalyse duidelijk maakt dat op onderdelen aannames uit de businesscase moeten worden herzien. Met name de huidige economische crisis is hier debet aan (woningbouwproductie, acceptatie niet-meer-dan-anders principe etc). Met de belanghebbende partijen vindt overleg plaats om te komen tot overeenstemming. Afhankelijk van deze afspraken en overeenkomsten kan de verdere koers van het biomassacentraleproject worden bepaald. Mobiliteit HOV: Breda werkt aan de voltooiing van het netwerk van hoogwaardige openbaar vervoer (HOV) assen. De voorbereidingen voor de ‘Busbaan langs het spoor’ van Breda naar Oosterhout zijn in volle gang. De kosten voor het vervangen van de vliesconstructie bedragen circa € 2,4 miljoen. Onderzocht wordt wat de meest kostenefficiënte oplossing is. Dekking zal deels plaatsvinden door herprioritering binnen het programma Verkeer en Vervoer. De totale planning van de HOV-busbaan gaat uit van realisatie van het viaduct over de Doornboslaan in 2014 en in gebruik name van de busbaan in 2015. Optimale doorstroming van het stedelijke hoofdwegennet: De voorbereidingen voor realisatie van de groene golf op een deel van de Zuidelijke Rondweg en het verdubbelen van de toerit van de A16 richting Rotterdam is in 2012 gereed. Start uitvoering in 2013. Beheer openbare ruimte Verkoop van snippergroen: Er zijn 200 aanvragen gedaan, waarvan er 20 voldeden aan de criteria. Tot nu toe zijn er geen daadwerkelijke transacties geweest. Mogelijk zal de helft van de genoemde 20 aanvragen uiteindelijk leiden tot verkoop van snippergroen. Belangrijke reden is dat bijkomende kosten voor kopers hoog zijn. Denk hierbij aan notariskosten en eventuele kosten voor het omleggen van leidingen (eis van de nutsbedrijven). Skatebaan: Ter vervanging van de inmiddels verwijderde skatevoorziening op het Chasséveld is gezocht naar een nieuwe centrale locatie voor een skatebaan. Na onderzoek en overleg met skaters en andere betrokken partijen is gekozen voor de locatie langs de Claudius Prinsenlaan nabij het Sportcentrum en het kunstwerk De Scharen. Door koppeling van budgetten wordt met deze grote uitdagende skatevoorzieningen een echte plus gecreëerd. Er wordt naar gestreefd de skatevoorziening nog dit jaar te realiseren. Sponsoring rotondes: Er is een contract met de Rotondespecialist afgesloten voor beheer, onderhoud en sponsoring. De beoogde besparing is structureel € 20.000. Voor 2012 zal deze besparing nog niet geheel gehaald worden in verband met aanloopkosten. Parkeeropbrengsten Galderse Meren: De taakstelling voor 2012 is het realiseren van een (netto) opbrengst van € 0,1 miljoen. Het weerbeeld deze zomer was zeer wisselend. Tevens moeten voor het innen van de parkeergelden extra kosten gemaakt worden. Naar verwachting zal desondanks een resultaat van € 75.000 gerealiseerd kunnen worden. Bezuinigingen op beheer en onderhoud van de openbare ruimte (motie 12, Voorjaarsnota 2011): Het plan voor bezuiniging van € 1,5 miljoen in het taakveld openbare ruimte en de organisatie van burgerparticipatie in het onderhoud heeft geleid tot de volgende maatregelen:
Tweede bestuursrapportage 2012
14
- lager onderhoudsniveau van het openbaar groen door minder schoffelrondes; - saneren van beplanting en speelvoorzieningen; - minder reinigingrondes van zwerfvuil en onkruidbestrijding op de verharding; - geen gratis diensten meer aan evenementen; - het participatieproject Opgeruimd Breda. De taakstelling is op € 46.000 na gehaald. Voor dit bedrag komt er een tweede saneringsronde van de beplanting. De bezuiniging is zoveel als mogelijk in overleg met de stad gerealiseerd. Samenwerkingsafspraken met partnerorganisaties zijn gemaakt voor het schoon opleveren van de openbare ruimte. Voor het participatieproject in het onderhoud zijn de afgelopen maanden ‘wijkdeals’ met bewoners en organisaties gesloten. Ondanks het zorgvuldig maken van keuzes en de uitvoering hiervan verandert het algemene kwaliteitsbeeld van de publieke ruimte in de woongebieden door de bezuiniging. De beleving door bewoners van de bezuinigingsmaatregelen is divers. De omvorming van het groen van gras naar berm wordt deels positief (wilde bloemen komen terug) deels negatief (verwildering) ervaren. In enkele gevallen is sprake van een kwaliteitsverbetering op het onderdeel groen, door het opruimen van versleten plantvakken en het saneren van de hagen aan de singels. Verder is het effect van het lagere reinigingsniveau van de verharding en de beplanting inmiddels merkbaar. Bij het ingenieursbureau (SIB) wordt een tekort verwacht van ca. € 450.000 op de exploitatie als gevolg van diverse oorzaken in de formatieve bezetting. Kapitaalgoederen openbare ruimte: Voor vervangingsinvesteringen voor de kapitaalgoederen zijn in beperkte mate structurele middelen gereserveerd. Ondanks incidentele beschikbaar gestelde middelen in de periode 2006-2010 bleef het investeringsvolume onder het beleidsmatig bepaalde niveau. Beleidsmatig is bepaald dat Breda geen E3 schades heeft, de zwaarste categorie schade aan verhardingen. Het aantal E3 schades is de laatste jaren echter toegenomen van 12,5% naar 16%. Het college heeft met de uitvoering van “motie 12” als eerste stap bewerkstelligd dat jaarlijks € 1 miljoen structureel extra beschikbaar is voor verhardingen en zal deze periode een meerjarig investeringsprogramma voor kapitaalgoederen aan de raad voorleggen waarin beleid en middelen op elkaar kunnen worden afgestemd. In eerste instantie voor verhardingen. Kort daarna ook voor civieltechnische kunstwerken, openbare verlichting en bomen. De gemeenteraad wordt gevraagd zich op basis van scenario’s uit te spreken over kwaliteit en middelen zodat een meerjarenprogramma kan worden opgesteld dat de vastgestelde kwaliteit duurzaam borgt. Naar verwachting kunnen diverse scenario’s eind 2012 voorgelegd worden. Het lijkt daarbij, gezien de financiële situatie waarin Breda verkeert, onvermijdelijk dat een heroverweging van het nagestreefde kwaliteitsniveau plaats moet vinden. Parkeren Parkeren: Landelijk laten de parkeeropbrengsten een sterke daling zien en ook in Breda is de beoogde stijging van de parkeeropbrengst in Breda lager dan begroot. De exacte omvang is nog niet bekend maar op basis van de cijfers tot en met 1 augustus 2012 is de prognose dat de opbrengsten circa € 750.000 lager uitkomen dan begroot. Fietsparkeren: Het betaald parkeren is per 1 juli 2012 ingevoerd. De gemiddelde opbrengst per fiets zit nog niet op het beoogde niveau. Er is stevig ingezet op communicatie naar de klanten. De verwachting is dat het merendeel van de geplande werkzaamheden aan de fietsenstallingen voor het eind van het jaar zijn afgerond zijn. Handhaving fietsoverlast: Begin september is gestart met het plaatsen van waarschuwingen op gevaarlijk en hinderlijk geparkeerde fietsen. Vanaf de eerste week van oktober wordt daadwerkelijk tot verwijdering over gegaan bij zowel het station als in de binnenstad. Vooral de fietswrakken en weesfietsen worden systematisch geruimd binnen de regels van de APV. Tweede bestuursrapportage 2012
15
Afval De verwerkingskosten zijn (aanzienlijk) lager dan begroot. Vanwege de economische crisis is het aanbod van afval lager en daardoor zijn ook de verwerkingskosten lager. Daarnaast wijken een aantal tarieven, als gevolg van gunstige contracten, af van de begroting zoals het opbrengsttarief voor papier. Als gevolg daarvan wordt ten opzicht van de begroting een meeropbrengst verwacht circa € 1,8 miljoen. Met de huidige contractanten wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van een nieuw, gunstiger contract voor restafval. Bij een milieucontrole door de Regionale Milieudienst aan het Spinveld is gebleken dat de vloer op deze locatie niet voldoet aan de verscherpte regelgeving (vloeistofdichte vloer). Hierdoor zal reeds in 2012 alsnog € 0,5 miljoen investeringsgeld vrij gemaakt moeten worden om deze locatie te laten voldoen aan de nieuwe regelgeving. In de Begroting 2012 was reeds rekening gehouden met reguliere aanpassingen voor € 0,2 miljoen. Samen@Breda Wmo Huishoudelijke verzorging (HV): In de eerste bestuursrapportage is aangegeven dat de uitgaven HV lager zouden uitvallen dan begroot,maar een betrouwbare kwantificering was toen nog niet mogelijk. Op basis van de beschikbare gegevens over de eerste zeven maanden wordt voor 2012 een overschot verwacht van € 1,45 miljoen. Dit is het gevolg van het gecombineerde effect van minder verstrekte uren HV in absolute zin, een gunstiger verhouding tussen HV 1 en HV 2 dan verwacht, een groter gebruik van de alfacheque en een iets hoger bedrag aan ontvangen eigen bijdragen (€ 145.000). Vervoersvoorzieningen: Voor deze voorzieningen wordt op basis van de gegevens over de eerste zes maanden een voordeel verwacht van € 0,1 miljoen. Hierbij echter de kanttekening dat dit bedrag nodig zal zijn voor het betalen van de kosten voor ‘medische’ ritten, zodat uiteindelijk in 2012 geen voordeel zal worden gerealiseerd. Woonvoorzieningen: Het begrote bedrag voor woonvoorzieningen is in 2012 in vergelijking met 2011 fors naar beneden bijgesteld, maar daarbij was wel een buffer aangehouden van € 0,5 miljoen. Dit blijkt echter niet nodig te zijn geweest, de uitgaven in 2012 liggen zelfs op een iets lager niveau dan in 2011. Op basis van de gegevens over de eerste zes maanden wordt een overschot verwacht van € 550.000. Wmo prognose: Het verwachte resultaat voor de totale Wmo kan worden gesteld op € 2,0 miljoen. Het betreft een incidenteel positief resultaat. Een aantal ontwikkelingen zorgen voor extra uitgaven vanaf 2013. Dit betreft een stijging van de uitgaven voorzien als gevolg van de extramuralisering van de zorgzwaartepakketten (ZZP) en daarnaast is de verwachting dat een nieuw kabinet de plannen doorzet rondom de overdracht van Begeleiding vanuit de AWBZ (decentralisatie). Afwikkeling bezwaarschriften subsidies Op de 175 afwijzingen zijn 63 bezwaarschriften ingediend bij de bezwaarcommissie. Na diverse mediation gesprekken hebben de afgelopen maanden uiteindelijk nog 26 hoorzittingen plaatsgevonden. De bezwaarcommissie heeft het advies gegeven om elf bezwaren gedeeltelijk of geheel gegrond te verklaren. Omdat de omvang van de gedeeltelijk toekenningen nog niet bekend is, is het nog niet mogelijke de financiële consequenties hiervan aan te geven.
Tweede bestuursrapportage 2012
16
Surplus / Stichting Maatschappelijke Opvang Het totale knelpunt Surplus bedraagt voor de gemeente Breda € 2,3 miljoen voor 2012 / 2013 en verder. 2012 is er € 1,25 miljoen benodigd. Hiervoor is € 700.000 aan dekking gevonden (terugvorderingen subsidies en ruimte subsidieplafonds 2012) zodat € 550.000 aan extra kosten resteert. Daarnaast is er nog het knelpunt van € 250.000 van SMO wat binnen de resultaten verrekend moet worden. Accommodatiebeleid De door de gemeenteraad vastgestelde bezuinigingstaakstelling op de gemeentelijke wijkcentra is volledig verwerkt in de begroting van 2012. Eind 2011 is gestart met de nadere uitwerking van het besluit van de raad tot het afstoten van de gemeentelijke wijkcentra. Het verkooptraject van de af te stoten wijkcentra heeft mede door de marktomstandigheden en het verloop van de verkooponderhandelingen een wisselend tempo. Hierdoor blijven van een groot aantal panden de eigenaarlasten doorlopen, naast kosten voor verkoop en tijdelijk beheer. In besluitvorming van de raad is daarmee rekening gehouden door de bepaling dat de tijdelijke lasten kunnen worden opgevangen uit de verkoopopbrengsten van de panden en dan specifiek het verschil tussen de daadwerkelijk netto verkoopopbrengsten en de boekwaarde van de betreffende panden in de gemeentebegroting. Hierdoor wordt verwacht dat in 2012 de taakstelling op gemeentelijk wijkcentra ondanks de extra lasten toch kan worden gerealiseerd. Zuinig@Breda Taakstelling bedrijfsvoering De totale taakstelling op de bedrijfsvoering bedraagt € 11,5 miljoen. Daarvan komt € 1,5 miljoen voort uit de bij de takendiscussie aangenomen motie 5 Taakstelling bedrijfsvoering. De taakstelling voor jaarschijf 2011 bedroeg € 5,3 miljoen. Het resterende bedrag moet in 2012 worden gerealiseerd. De te realiseren taakstelling is volledig verwerkt in de Begroting 2012. Stadskantoor C: In de Begroting 2012 is taakstellend extra huurinkomsten ad. € 175.000 opgenomen voor Stadskantoor C. Deze taakstelling kan slechts deels ingevuld worden door extra verhuur aan het UWV. Per saldo resteert hier een tekort van € 133.000. Er wordt actief gezocht naar potentiële huurders. Directie Dienstverlening: In de Begroting 2012 zat een dubbeltelling; een bedrag was eenmaal als budgetbijstelling en eenmaal als inkomst opgenomen. Daarnaast zijn de totale taakstellingen over 2012 niet geheel gerealiseerd; zo loopt de realisatie van de taakstelling deregulering over de jaargrens heen. Hierdoor dreigde een totaal tekort van € 1,6 miljoen. Doordat uiterst terughoudend is omgegaan met inhuur van personeel is de verwachting dat het tekort deels ingelopen zal worden en aan het eind van het jaar beperkt zal blijven tot € 1 miljoen. De tot nu toe genomen maatregelen zijn niet volledig toereikend gebleken. Het is de verwachting dat in het komende begrotingsjaar de resterende taakstelling zal worden gerealiseerd. Andere aandachtspunten bedrijfsvoering In de Begroting 2012 is een totale taakstelling op de bedrijfsvoering verwerkt van € 11,5 miljoen. Door enerzijds het meer kostenbewust werken en anderzijds het genereren van extra inkomsten dient deze taakstelling gerealiseerd te worden.
Tweede bestuursrapportage 2012
17
In de praktijk zijn vanuit het St@dswijstraject de totale personeelskosten ten opzichte van de jaren voor 2012 al fors gereduceerd. Daarnaast is en wordt nadrukkelijk gewerkt aan een verdere verbetering van de interne samenwerking als ook het optimaliseren van de gemeentelijke processen. Er wordt met andere woorden gestreefd naar een verdere innovatie van de gemeentelijke bedrijfsvoering. Daarbij is de uiteindelijke opdracht om de structurele taakstelling ook van structurele maatregelen te voorzien om daarmee ook meerjarig de bezuiniging te realiseren. Medio 2012 is een nieuwe CAO voor het gemeentepersoneel afgesloten. In deze CAO is naast een aantal inhoudelijke afspraken voor de korte en langere termijn ook sprake van afspraken die financiële effecten met zich meebrengen. Deze effecten bestaan uit een tweetal elementen: - Loonsverhoging, zijnde 2 x 1% (per 01-01-2012 en per 01-04-2012); - Een eenmalige uitkering, welke is uitbetaald in augustus jongstleden. De totale kosten hiervan bedroegen eenmalig € 365.250. Hoewel binnen de Begroting 2012 rekening gehouden was met een stijging, zijn de gevolgen van deze beide componenten voor de totale Begroting 2012 per directie verschillend. Een en ander is bijvoorbeeld afhankelijk van de specifieke mogelijkheden om middels het niet of later invullen van vacatures de kostenstijging op te vangen. Waar dit van toepassing is, wordt in de financiële prognoses hierop nader ingegaan. Frictiekosten personeel Met de afronding van St@dswijs werd duidelijk dat voor een 45-tal medewerkers geen functie meer beschikbaar was binnen de gemeentelijke organisatie. Daarbij zijn met een aantal van hen afspraken gemaakt om de periode tot aan (keuze)pensioen te kunnen overbruggen. Voor de overige medewerkers wordt via Van-Werk-Naar-Werk-trajecten nadrukkelijk gezocht naar mogelijkheden om hen in een andere werkomgeving te herplaatsen. Daarnaast worden via overeenkomsten met andere werkgevers medewerkers gedetacheerd. Bij het begin van het St@dswijs-traject is een inschatting gemaakt van de frictiekosten die mogelijk met de herplaatsing van medewerkers zouden voortkomen. Daarbij was uitgegaan van een hoger aantal medewerkers, dan de huidige praktijk. Het gaat hier om de loonkosten, de kosten van re-integratie en de overige kosten. In totaal is hiervoor een bedrag van € 6 miljoen beschikbaar (waarvan € 4 miljoen voor 2012). Naast een lager aantal herplaatsingskandidaten kunnen in de praktijk meer medewerkers dan verwacht via Van-Werk-Naar-Werk en detachering elders hun werkzame loopbaan vervolgen. Op basis van de huidige stand van zaken wordt voor 2012 een bedrag aan frictiekosten verwacht van € 2,7 miljoen. Dit betreft salariskosten van de herplaatsingskandidaten, doorbetaling van salaris met medewerkers met wie een regeling is getroffen, eenmalige bedragen en kosten van re-integratie. Daarmee blijven de werkelijke kosten naar alle waarschijnlijkheid nadrukkelijk achter bij de geraamde kosten voor 2012. De verwachting is dat dit zich ook de jaren daarna doorzet. Algemene baten en lasten Voor het opvangen van onder andere rijksbezuinigingen zijn resteert in de begroting een stelpost van € 4,9 miljoen. Dit bedrag wordt vooralsnog niet ingezet. Echter wordt het niet uitgesloten dat bij de september- en/of decembercirculaire van het Rijk over het Gemeentefonds aanvullende bezuinigingen zullen worden aangekondigd voor 2012.
Tweede bestuursrapportage 2012
18
3
Prognose financieel resultaat 2012 Inleiding
Ten behoeve van de Begroting 2013 is de financiële positie van Breda in brede zin geactualiseerd. Een financieel robuust fundament en beleid is uitgangspunt voor het college. In dit hoofdstuk van de bestuursrapportage wordt ingegaan op de belangrijkste ontwikkelingen. Hierbij zal waar mogelijk worden verwezen naar de separaat uitgebrachte Begroting 2013. Exploitatie Afgelopen jaar is een bijzondere inspanning geleverd door alle betrokkenen om de gemeentelijke bezuinigingstaakstellingen te realiseren. Behoudens de eerder in de Begroting 2012 genoemde onderwerpen, waarvan de realisatie van de bezuinigingen pas in 2013 kan plaatsvinden, is Breda nagenoeg1 geslaagd in deze bijzondere opgave. Voor alle activiteiten, én de gemeentelijke bedrijfsvoering is in 2012 een resultaat te verwachten van € 6,3 miljoen positief. Daarnaast valt de reservering vrij voor mogelijke rijksbezuinigingen in 2012 van € 4,9 miljoen zodat in totaal een positief saldo ontstaat van € 11,2 miljoen. Echter, de ontwikkelingen in de vastgoedmarkt hebben het noodzakelijk gemaakt ook dit jaar weer aanzienlijke verliezen tot een bedrag van € 17,4 miljoen te incasseren. Zodat voor 2012 een uiteindelijk resultaat wordt verwacht van € 6,2 miljoen negatief. In de Begroting 2012 was een eerste belangrijke aanzet gegeven voor het herstel van de vermogenspositie door een toevoeging van € 9 miljoen aan de algemene reserve. Vooruitlopend op de voorstellen voor resultaatbestemming bij de Jaarrekening 2012 kan nu al worden gesteld dat de versterking van de algemene reserve dit jaar niet volledig zal worden gerealiseerd. Het in de separaat uitgebrachte Begroting 2013 gepresenteerde financiële beeld blijft onverminderd gehandhaafd. In voorgaande hoofdstukken is per thema uitvoerig ingegaan op inhoudelijke én financiële ontwikkelingen. Hier wordt volstaan met een totaaloverzicht waarin de bij de thema`s genoemde bedragen per directie zijn opgenomen. (Bedragen x € 1.000)
Directie
Thema
Bedrag
Afvalservice
Groen@Breda
1.800
Parkeerbedrijf
Groen@Breda
-100
Ingenieursbureau (SIB)
Groen@Breda
-450
Buitenruimte uitvoering
Groen@Breda
-180
Taakstelling stadskantoor
Zuinig@Breda
-133
Directie Beheer
Prognose resultaat +829
Diverse overige
-123
BSW
Geen afwijking
Directie Ontwikkeling
+4.288
Jeugd & Onderwijs
Leren@Breda
865
Milieu & Mobiliteit
Groen@Breda
-314
Wet BUIG
Werken@Breda
3.263
Taakstelling Arbeidsparticipatie
Werken@Breda
-600
1 In bijlage 2 is een overzicht opgenomen van de moties en de realisatie hiervan in 2012.
Tweede bestuursrapportage 2012
19
Directie
Thema
Bedrag
Armoedebeleid/Bijzondere Bijstand
Werken@Breda
650
Ruimte (waaronder Heja)
Wonen@Breda
-64
Via Breda *
Wonen@Breda
210
Sociale Infrastructuur (wijkcentra)
Samen@Breda
230
Leven@Breda
550
Wonen
Wonen@Breda
65
Surplus/Stichting Maatschappelijke Opvang
Wonen@Breda
-800
Sport
Diverse overige
Prognose resultaat
173
Directie Ontwikkeling;
Wonen@Breda
-17.360
Grondexploitaties Grondexploitaties
Wonen@Breda
-17360
Directie Dienstverlening
-217
Bouwleges
Wonen@Breda
WMO
Samen@Breda
2.000
Restant taakstelling
Zuinig@Breda
-1.000
Businesscase Dienstverlening
Bestuur@Breda
Diverse overige
-1.475
420 -162
Concernstaf en griffie
+200
Concernstaf
-
96
Griffie
-
104
Leven@Breda
-75
Breda’s Museum
-75
Exploitatie Breda’s Museum Servicebedrijf
-
+850
Algemene baten en lasten
-
+5.300
Vervallen stelpost rijksbezuinigingen
Zuinig@Breda
4.900
Rente-effecten ten opzichte van eerder geprognosticeerd
Zuinig@Breda
400
Totaal
-6.185
In de algemene reserve is een blokkering opgenomen voor de tegenvallende opbrengsten van de bouwleges. In de prognose van de directie Dienstverlening. In de berekening van het resultaat 2012 is rekening gehouden met een tegenvallend resultaat voor de bouwleges van € 1,5 miljoen. In de besluitvorming over de businesscase Dienstverlening (september 2010) is rekening gehouden met een voorfinanciering van het project. In de Begroting 2012 is door de directie Dienstverlening hiervoor een bedrag opgenomen van ruim € 0,8 miljoen. Doordat het tempo van realisatie achterloopt met de verwachtingen wordt van genoemde € 0,8 miljoen circa € 0,4 miljoen niet in 2012 besteed. Dit resultaat wordt verrekend met het in de reserves opgenomen schema voorfinanciering voor dit project. Meicirculaire 2012 De bevindingen over de meicirculaire van het gemeentefonds zijn afzonderlijk gepresenteerd. De financiële effecten hiervan zijn inmiddels verwerkt en zijn niet meer van invloed op de prognose van het resultaat 2012. Investeringen Ten behoeve van de Jaarrekening 2012 zal een analyse `Cost to complete’ worden uitgevoerd voor alle investeringsprojecten > € 1 miljoen. Met deze cost to complete wordt beoordeeld in hoeverre restantkredieten toereikend zijn voor de uitvoering van de geplande investering. Vooruitlopend op de uitkomsten uit deze actie is nu al gebleken dat middelen resteren ten behoeve van de 3e fase Oosterhoutseweg.
Tweede bestuursrapportage 2012
20
Binnen de scope van de herinrichting Oosterhoutseweg (reconstructie en tunnelbak) zijn de verkregen subsidies volledig afgerond. Na afwikkeling resteerde van dit subsidie en verrekening bij de Jaarrekening 2011 van € 0,7 miljoen met de investeringsreserve resteerde een bedrag van € 1,7 miljoen ten behoeve van het kruispunt Aanstede en Oosterhoutseweg (3e fase). Door een lagere aanbesteding dan geraamd en een lager beroep op onvoorzien resteert een bedrag van € 0,6 miljoen. Risico`s en vermogenspositie Voor de meest actuele stand van zaken met betrekking tot de risico`s en vermogenspositie, als weerstandsvermogen, wordt verwezen naar de Begroting 2013. Bijzondere aandachtspunten In het preadvies bij de Jaarrekening 2011 heeft de raad een aantal aandachtspunten benoemd. In deze bestuursrapportage gaat het college in op de voortgang van de diverse onderwerpen. Versterking solvabiliteitspositie Uit het preadvies: “De gemeenteraad adviseert het college om een plan van aanpak op te stellen ter versterking van de solvabiliteitspositie van de gemeente. Het college wordt gevraagd hier in de 2e bestuursrapportage over te rapporteren.” Solvabiliteit geeft aan in hoeverre een onderneming de financiële verplichtingen (betalingen) aan verschaffers van vreemd vermogen (leningen) kan nakomen met behulp van alle activa. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bepaalt de solvabiliteit, door het eigen vermogen te delen op de totale passiva. Het eigen vermogen wordt opgevat als de financiële buffer voor het opvangen van risico’s. De solvabiliteit is een graadmeter voor de mate waarin de organisatie hiertoe in staat is. Er is geen objectieve maatstaf voor gemeenten voor de gewenste/benodigde hoogte van de solvabiliteit. Gemeenten zijn inkomensbestedende organisaties, budgetgestuurd met een vrij constante omzet. Budgetten worden doorgaans goed beheerst. Daardoor zijn grote schommelingen in verplichtingen onwaarschijnlijk en dat is mede bepalend voor de hoogte van de benodigde solvabiliteit. In het bedrijfsleven wordt de range 20 50% gehanteerd afhankelijk van de type onderneming. In de publieke sector zijn er geen maatstaven voor het gewenst solvabiliteitspercentage. Uit cijfers van het CBS (tot en met 2009) blijkt dat de gemeente Breda een lagere solvabiliteit heeft dan het gemiddelde van alle gemeenten. Ultimo 2011 was de solvabiliteit van Breda 13%, de verwachting is dat de solvabiliteit per ultimo 2012 nog iets lager zal uitkomen doordat extra onttrekkingen uit de reserves moeten plaatsvinden. In vergelijking met de overige B5 gemeenten (Den Bosch,Tilburg, Eindhoven en Helmond) scoort Breda slecht. In relatieve zin is de solvabiliteit zeer laag vergeleken bij de B5 13% in 2011 versus gemiddeld 54% bij de overige B5 gemeenten (spreiding: 33% 74%). De trend bij de gemeente Breda is dalend en bij de B5 stijgend. Het (eigen) vermogen om tegenvallers op te vangen wordt dus minder bij de gemeente Breda. In de cijfers is nog niet verwerkt de in de Begroting 2012 geraamde toevoeging van € 9 miljoen.
Tweede bestuursrapportage 2012
21
60% Solvabiliteit (%) Breda en gemiddelde overige B5-gemeenten
50% 40% 30% 20% 10% 0%
Gemiddeld B5 Breda 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Conclusie: De solvabilitietspositie van Breda blijft ook in 2012 ver onder het gemiddelde van de overige B5 gemeenten. Echter het beleid om de komende jaren in de begroting rekening te houden met extra toevoeging aan de algemene reserve zal er toe leiden dat de solvabiliteit toeneemt. Appa Uit het preadvies: “Het college heeft aangegeven (in memorandum bij rapport van bevindingen accountant) een onderzoek te laten plaatsvinden naar de effecten van een gewijzigde financieringsopzet voor uitvoering van de wet “APPA”. (pensioenkosten voormalig wethouders.) Het college wordt gevraagd de raad over de uitkomsten van dit onderzoek en over haar standpunt hieromtrent te informeren in de 2e bestuursrapportage 2012 (is overigens al toegezegd in memorandum).” Stand van zaken bij de 2e bestuursrapportage 2012 Gebleken is dat de huidige wettelijk vereiste voorziening voor (oud) wethouders <65 ontoereikend is. Een aanvulling van € 812.000 in 2012 is noodzakelijk en wettelijk verplicht. Deze aanvullende dotatie wordt vooral veroorzaakt door de lage rekenrente die wettelijk wordt gehanteerd voor de berekening van de ruimte voor toekomstige pensioenverplichtingen. Omdat de lopende pensioenverplichtingen voor oud wethouders >65 een gelijkmatig karakter hebben en worden betaald uit de jaarlijks beschikbare exploitatiebudgetten is, in overeenstemming met het BBV, geen voorziening voor deze groep gevormd. Door de minister van BZK is in november 2011 een circulaire gepubliceerd waarin wordt aanbevolen ook voor deze groep (alsnog) een voorziening op te nemen. Op basis van de huidige berekeningen vergt een dergelijke voorziening een dotatie in 2012 van € 4,85 miljoen. Omdat er nog geen wettelijke verplichting kiest het college er voor mogelijkheden te onderzoeken om de benodigde middelen voor de voorziening in een periode van enkele jaren vrij te maken in plaats van een dotatie in 2012.
Tweede bestuursrapportage 2012
22
Garantstellingen en zekerheidsstellingen Uit het preadvies: “In navolging van de accountant adviseert de gemeenteraad het college om de mogelijke risico’s rondom uitstaande geldleningen, garanties en zekerheidsstellingen nauwlettend te blijven volgen en monitoren. Het college wordt gevraagd hierover in de reguliere bestuursrapportages te rapporteren.” Risico’s met verleende garanties en achtervangposities bij waarborgfondsen. Het verlenen van garanties aan derden en het innemen van achtervang posities bij waarborgfondsen is niet risicoloos. Bij het niet nakomen van verplichtingen op gegarandeerde leningen wordt bij directe garantieverlening de aangesproken. Bij een achtervangpositie in een waarborgfonds wordt de gemeente pas aangesproken nadat het garantie vermogen van het waarborgfonds is aangesproken en niet toereikend blijkt te zijn. Verleende garanties en ingenomen achtervang posities van de gemeente Breda. De gemeente heeft een terughoudend garantiebeleid. Per ultimo 2011 heeft de gemeente nog een bedrag van € 13,6 miljoen aan leningen gegarandeerd. Substantiële garantiestellingen zijn verleend aan Stichting Elisabeth (restant gegarandeerd bedrag € 8,8 miljoen en de Internationale School Breda € 2,3 miljoen). Bij alle gegarandeerde leningen is waar mogelijk hypothecaire zekerheid gevestigd. Dit is niet het geval bij de gegarandeerde rekening courant faciliteit van de Internationale School Breda. Het risico tot aanspraken wordt bij de direct verleende garanties zeer laag ingeschat. De gemeente Breda heeft bij 2 waarborgfondsen een achtervangpositie bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en het Waarborgfonds Eigen Woningen, het waarborgfonds dat de Nationale Hypotheek Garantie verstrekt. Achtervangpositie Waarborgfonds Sociale Woningbouw Per 31 december 2011 was de omvang aan gegarandeerde leningen bij het WSW € 1,437 miljard (waarvan € 1,339 miljard aan gegarandeerde leningen en 134 miljoen aan leningen die door de gemeente Breda aan de woningbouwverenigingen zijn verstrekt en onder garantie zijn gebracht bij het WSW). Het WSW is prominent in de belangstelling komen te staan door de problematiek bij Vestia. Hoewel de derivatenportefeuille die voor de problemen bij Vestia gezorgd heeft niet onder de garantie paraplu van het WSW valt kan de problematiek voor veel problemen zorgen in de garantiestructuur die van toepassing is op de volkshuisvestingssector. Vooralsnog lijkt de Vestia problematiek beheersbaar. Al eerder is besloten de generieke achtervangpositie om te zetten in een specifieke. Daarover vindt momenteel overleg met de corporaties plaats. De Bredase woningbouwcorporatie Laurentius is in 2012 onder verscherpt toezicht geplaatst van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting. Het financiële risico uit hoofde van de garantieverlening dat de gemeente loopt op Laurentius is afgedekt door het WSW. Achtervangpositie Waarborgfonds Eigen Woningen De gemeente Breda staat nog garant bij het WEW voor de afgegeven Nationale Hypotheek Garanties aan inwoners van Breda vanaf de start in januari 1995 tot aan 1 januari 2011. Op die datum is de achtervangpositie beëindigd en is het Rijk 100% achtervanger. Jaarlijks informeert het waarborgfonds eigen woningen de gemeenten over de stand van zaken met betrekking tot de Nationale Hypotheek Garantie en geeft zij een meerjaren liquiditeitsprognose voor de komende vijf jaar. Op basis daarvan spreekt de stichting de verwachting uit of zij in die betreffende periode een aanspraak verwacht te doen op de
Tweede bestuursrapportage 2012
23
achtervangers. Voor de periode 2012 - 2017 verwacht de stichting geen aanspraak op de achtervangers te doen. In 2011 is het aantal verstrekte NHG’s toegenomen tot 136.529 (+5%), het aantal verliesdeclaraties tot 2.021 (+51%) en het eigen vermogen verder gegroeid tot € 741 miljoen (+ € 85 miljoen). De trend bij de verliezen is duidelijk opwaarts en de stichting verwacht de top van de verliezen (totaal € 180 miljoen aan verlies) in 2014. Hoewel de stichting de komende vijf jaar geen aanspraak verwacht, gebaseerd op de aannames over huizenprijsontwikkeling en andere variabelen, zou bij een forse crisis op de huizenmarkt wellicht een aanspraak kunnen volgen. Op basis van het aandeel dat de gemeente Breda heeft in de afgegeven garanties en het aandeel in de gerealiseerde verliesdeclaraties zou een eventuele aanspraak neerkomen op 1% van de totale aanspraak op gemeenten. Indien het huidige garantievermogen van bijna € 750 miljoen niet toereikend zou zijn en een aanvullende kapitaalinjectie van € 2 miljard nodig zou zijn dan dient het Rijk hiervan de helft renteloos te verstrekken. De gemeente Breda zou dan € 10 miljoen renteloos moeten verstrekken (1% van € 1 miljard), en in de huidige rentemarkten leidt dit tot een jaarlijkse rentelast van € 200.000 tot € 300.000. De overall conclusie is dat hoewel de gemeente Breda in de achtervangpositie bij waarborgfondsen garant staat voor aanzienlijke bedragen het feitelijk risico beperkt is. In de directe garantieverlening wordt relatief weinig risico gelopen, mede doordat bij de verleende garanties bijna altijd zekerheden zijn verkregen.
Tweede bestuursrapportage 2012
24
Onderwerpen aangedragen door de raad
B1
Hieronder een totaaloverzicht van de onderwerpen (met toelichting) ingediend door diverse fracties t.b.v. de Tweede bestuursrapportage 2012. Het college is gevraagd hierover in de tweede bestuursrapportage te rapporteren, ongeacht of sprake is van financiële of beleidsmatige afwijkingen. De onderwerpen 1 tot en met 9 vloeien voort uit het door de raad unaniem aangenomen pré-advies bij de Jaarrekening 2011 en de reactie van het college hierop.
1.
Onderwerp programma taakveld
Toelichting
Bestuursrapportage
Bedrijfsvoering: Externe rechtmatigheidfouten Europese aanbestedingsrichtlijnen
Mei 2012 College is gevraagd de raad in de 2e Berap te informeren over in gang gezette maatregelen t.a.v. het verminderen van externe rechtmatigheidsfouten c.q. verbeteren naleving Europese aanbestedingsrichtlijnen. Reactie college 29 mei Er is gestart met aanscherping interne controles rondom inkoop en aanbesteding. Over de resultaten wordt raad tussentijds geïnformeerd. Vraag: kan het college de raad in de Berap informeren of de maatregelen/aanscherping van controles al hebben geleid tot resultaten en zoja wat deze resultaten zijn ?
Bij de Jaarrekening 2011 is er een aantal afwijkingen geconstateerd ten aanzien van het interne inkoop- en aanbestedingsbeleid en de externe Europese regelgeving. Een aanzienlijk deel van deze afwijkingen werd veroorzaakt door het onrechtmatig aanbesteden van inhuur derden. In 2012 is een groot deel van deze afwijkingen afgewikkeld, door het beëindigen van inhuurcontracten en het opnieuw (rechtmatig) aanbesteden van inhuur. Om afwijkingen op inhuur derden in de toekomst te voorkomen is het proces rondom inhuur aangescherpt. Vanaf het 2e kwartaal 2012 dient iedere inhuurbehoefte van een afdeling vooraf beoordeeld te worden door het bedrijfsbureau van de betreffende directie. Zodra de inhuur akkoord bevonden is door het bedrijfsbureau, wordt de inhuur doorgegeven aan de inhuurdesk, die de inhuur verwerkt in Flex- West-Brabant. Zonder goedkeuring van het betrokken bedrijfsbureau wordt de inhuur niet verwerkt. Om afwijkingen op andere inkopen te voorkomen is de drempel voor het melden van inkopen van diensten verlaagd van € 25.000 naar € 0. Dit betekent dat iedere inkoopbehoefte van diensten bij de afdeling Juridische Zaken en Inkoop gemeld moet worden, zodat deze een advies kan geven over de wijze waarop de dienst aanbesteed moet worden. Daarnaast heeft de afdeling Juridische Zaken en Inkoop in de 2e helft van 2011 een contractmanagementsysteem voor de directies beschikbaar gesteld, dat de directies kunnen gebruiken voor hun contractbeheer. Met dit systeem is onder andere het aflopen van inkoopcontracten inzichtelijk, zodat tijdig gestart kan worden met aanbesteden.
2.
Bedrijfsvoering: Solvabiliteitspositie gemeente
Mei 2012 College is gevraagd de raad in de 2e Berap te informeren over een plan van aanpak t.a.v. het verbeteren van de solvabiliteitspositie. Reactie college 29 mei In de voorjaarsnota is een meerjarenperspectief opgenomen, waaruit blijkt dat we ieder jaar middelen overhouden ter versterking van de algemene reserve en dus ook van de solvabiliteitspositie. Vraag: kan het college de raad in de Berap informeren over de meest recente ontwikkelingen t.a.v. het financieel meerjarenperspectief en de evt. gevolgen voor de solvabiliteitspositie van de gemeente?.
Tweede bestuursrapportage 2012
Zie hoofdstuk 3
25
3.
Onderwerp programma taakveld
Toelichting
Bestuursrapportage
Bedrijfsvoering: Risico’s en weerstandsvermogen (hier mogelijk overlap met diverse onderwerpen genoemd hieronder zoals Via Breda, Bavelse Berg etc….)
Mei 2012 College is gevraagd de raad in de 2e Berap te informeren over voortgang van in gang gezette ontwikkelingen t.a.v. signalering, kwantificering en analyse van risicopositie en risico’s die binnen de gemeente spelen. Daarbij graag een concreet overzicht. (suggestie raad besteed in Berap aparte paragraaf aan ontwikkelingen t.a.v. risicopositie) Reactie college 29 mei Periodieke informatie over dit onderwerp wordt van belang geacht. Gevraagde overzicht van vigerende risico’s zal binnenkort beschikbaar worden gesteld.
In mei 2012 is er een inventarisatie gedaan naar de grootste risico’s. Dit resulteerde in een overzicht met ambtelijk en bestuurlijk te volgen ontwikkelingen. Hierop zijn inmiddels acties genomen. Dit vormde het startpunt van een proces waarbij we willen komen tot een gestructureerd, uniform en actiegericht risicomanagementsysteem. Inmiddels zijn de uitgangspunten en het proces beschreven in “Beleid risicomanagement en weerstandsvermogen 2012-2016”, dat 27 september 2012 in de raad is vastgesteld. Dit beleid zal de komende periode worden ingevoerd. Hierdoor zal de sturing en beheersing verbeteren en ontstaat een beter inzicht in de houdbaarheid van de begroting. In de Begroting 2013 is een overzicht opgenomen waarin uitgebreid wordt ingegaan op alle risico’s.
Vraag: wat is de stand van zaken? Kan het gevraagde overzicht in/met de Berap (zo nodig vertrouwelijk) beschikbaar worden gesteld Onderwerpen waarop mogelijk kan worden ingegaan: Risico’s die samenhangen met Stedelijke Programmering, d.w.z. de bouwdossiers in de stad, Risico’s Via Breda: mogelijk afgenomen door aanbesteding stationsterminal? Afgenomen door deal met Thes/ Albert Heijn? Ontwikkelingen in de risico’s i.v.m. garantstellingen Woningbouwcorporaties? Risico’s m.b.t. innen bouwleges t.g.v. niet tijdig actualiseren bestemmingsplannen? In begroting is (op pag. 148) het risicoprofiel met 1,2 M lager gesteld, omdat de Biomassa in 2012 zou starten. Nu dit niet het geval is: wat zij de consequenties voor de risicopositie Risico’s a.g.v. ontwikkelingen rond NAC: (blz 149 begroting): crisisheffing negatief, bijdrage politie-inzet negatief, Murdock-deal juist weer positief… wat betekent het per saldo? 4.
Bedrijfsvoering: Risicomanagement specifiek wet APPA
Mei 2012 College wordt gevraagd de raad in de 2e Berap te informeren over haar standpunt t.a.v. de financieringsopzet van de wet APPA. Reactie college 29 mei College heeft aangegeven hieraan gevolg te geven. Vraag Kan de raad in de Berap over het standpunt van het college geïnformeerd worden ?
Zie hoofdstuk 3
5.
Bedrijfsvoering: Risicomanagement onderhoudsvoorzieningen
Mei 2012 College wordt gevraagd onderhoudsplannen te actualiseren en waar nodig te komen met voorstellen tot herverdeling onderhoudsvoorzieningen en de raad over de voortgang c.q. uitkomsten in de 2e Berap 2012 te informeren. Reactie college 29 mei College heeft aangegeven dat onderzoek in loop van 2012 zal zijn afgerond en dat de raad over de voortgang c.q. uitkomsten wordt geïnformeerd. Vraag: kan de raad over de voortgang z.q. uitkomsten van het onderzoek in de de Berap worden geïnformeerd
Na het vaststellen van de Jaarrekening 2011 is de opdracht geformuleerd om onderzoek te doen naar de onderhoudsvoorzieningen van de gemeentelijke accommodaties. Er was onvoldoende inzicht over het totaal omdat het beheer van panden verdeeld was over verschillende afdelingen. Na de reorganisatie, en daarmee de centralisatie van het eigenaarsbeheer, is dat inzicht ontstaan. De helft van de panden is inmiddels onderzocht. Bij dit onderzoek zijn onderhoudsplanningen, het gewenste onderhoudsniveau en beschikbare middelen zorgvuldig gescreend. Bij de Jaarrekening 2012, als het hele onderzoek is afgerond, zal over de uiteindelijke effecten worden gerapporteerd.
Tweede bestuursrapportage 2012
26
Onderwerp programma taakveld
Toelichting
Bestuursrapportage
6.
Bedrijfsvoering: Risicomanagement garantstellingen en zekerheidsstellingen
Mei 2012 College wordt gevraagd mogelijke risico’s rondom dit onderwerp nauwlettend te blijven volgen en monitoren en hierover in reguliere bestuursrapportages te rapporteren. Reactie college 29 mei College heeft aangegeven middels de reguliere cyclische producten over de ontwikkeling hiervan de raad permanent te informeren. Vraag Kan de raad in de Berap over de ontwikkeling worden geïnformeerd ?
Zie hoofdstuk 3
7.
Bedrijfsvoering: Heroverweging gesloten exploitaties grondbedrijf, parkeerbedrijf, BSW
Mei 2012 College wordt geadviseerd de betreffende exploitaties op te heffen en toe te voegen aan de algemene reserve van de gemeenten en de raad over haar standpunt in deze z.s.m. te informeren. Reactie college 29 mei college zegt de voor –en nadelen in kaart te brengen en de raad hierover te informeren ? Vraag Kan het college de raad in de Berap informeren of al een standpunt is ingenomen en zoja wat dit standpunt is
Naast de genoemde gesloten exploitaties kent de gemeente meerdere `gesloten systemen`. Voorbeelden hiervan zijn onderwijs, afvalstoffenbeheer en riolering. Bij een standpuntbepaling geeft het college er de voorkeur aan alle gesloten systemen te betrekken. Het onderzoek hiernaar is in de afrondende fase.
8.
Bedrijfsvoering: Methodiek begrotingswijzigingen
Mei 2012 College wordt gevraagd de methodiek tegen het licht te houden en te bekijken of afwijkingen eerder en zorgvuldiger kunnen worden verwerkt. Reactie college 29 mei college geeft aan een en ander te onderzoeken en de raad hierover z.s.m. te informeren. Vraag Kan het college de raad in de Berap informeren of de methodiek al is geanalyseerd en /of zal worden aangepast?
De financiële ontwikkelingen permanent laten volgen door begrotingswijzigingen heeft als voordeel dat bij de jaarrekening er weinig of geen afwijkingen zijn te melden. Verschoning van eventuele begrotingsoverschrijdingen zullen niet meer noodzakelijk zijn. De raad heeft immers in de loop van het jaar alle wijzigingen kunnen vaststellen. Het resultaat zal dan hiermee naar verwachting worden geminimaliseerd. Nadeel van deze werkwijze is dat de transparantie afneemt over de werkelijke behaalde financiële resultaten in de loop van het jaar. In het verantwoordingsinstrument, je jaarrekening, zijn de resultaatbeïnvloedende afwijkingen per taakveld in de loop van het jaar niet meer zichtbaar. Daarom is de door het college gehanteerde huidige methodiek voor begrotingswijzigingen vooral gericht op de onderwerpen die van invloed zijn op toekomstige ontwikkelingen. In deze bestuursrapportage wordt de raad, op basis van de ontwikkelingen tot aan deze rapportage, geïnformeerd over de te verwachten resultaten 2012. Omdat bij een verwerking van deze resultaten in een begrotingswijziging wordt vooruitgelopen op de resultaatbestemming kiest het college ervoor geen begrotingswijziging hiervoor op te stellen.
9.
Bedrijfsvoering: Voorspellende waarde 2e bestuursrapportage
Mei 2012 College wordt gevraagd nader te analyseren in hoeverre de kwaliteit van het huidige budgetbeheer kan worden verbeterd en de raad over de uitkomsten van deze analyse te informeren. Reactie college 29 mei college geeft aan (nogmaals) kritisch het proces met betrekking overschrijdingen en informatievoorzieningen te beoordelen en te bekijken waar verdere verbeteringen mogelijk zijn. Vraag: Kan het college de raad in de Berap over de voortgang van dit proces informeren
In het kader van de ambtelijke reorganisatie worden de richtlijnen met betrekking tot budgetbeheer geactualiseerd en aangescherpt. De effecten van deze maatregelen zullen pas in 2013 volledig effectief zijn. De voor deze bestuursrapportage opgestelde prognose is opgesteld op basis van de best mogelijke analyses.
10.
Algemeen Bedrijfsvoering: Bezuinigingstaakstelling.
Gevraagd wordt een nadere analyse te geven van de voortgang t.a.v. de invulling uitvoering van de bezuinigingstaakstelling van 30 miljoen. -H oe zijn de taakstellingen concreet ingevuld? - Waar wijkt deze invulling af op de geplande invulling? - Welke taakstellingen liggen achter op schema? - Welke activiteiten gaan wel door, maar worden door anderen (rijk, provincie of andere partners) gefinancierd?
Zie overzicht taakstellingen in bijlage 2 en op onderdelen in hoofdstuk 2.
Tweede bestuursrapportage 2012
27
Onderwerp programma taakveld
Toelichting
Bestuursrapportage
11.
Algemeen Bedrijfsvoering NAC Breda
Gevraagd wordt naar de financiële stand van zaken bij NAC Breda, specifiek met betrekking tot de huurachterstanden.
Huurvordering per 1 september 2012: € 630.000, waarvan € 260.000 achterstallig.
12.
Programma project. Achter de Lange Stallen.
Gevraagd wordt naar de recente ontwikkelingen en de voortgang.
Zie Werken@Breda, hoofdstuk 2
13.
Programma project. Bavelse Berg.
Gevraagd wordt naar de recente ontwikkelingen en de voortgang.
Zie Wonen@Breda, hoofdstuk 2
14.
Programma project. Via Breda.
Gevraagd wordt naar de recente ontwikkelingen en de voortgang in algemene zin. (Specifieke wordt ook gevraagd naar de stand van zaken herhuisvesting van o.a. de AH. Zijn er activiteiten ondernomen om het risico te verminderen ?
Zie Wonen@Breda, hoofdstuk 2
15.
Programma project. Stadionkwartier.
Gevraagd wordt naar recente ontwikkelingen en voortgang.
Zie Wonen@Breda, faillissement Heja, hoofdstuk 2
16.
Buitenruimte: Groenonderhoud.
Wat is de stand van zaken t.a.v. de besparing op Groenonderhoud.
Zie Groen@Breda, Beheer buitenruimte, hoofdstuk 2 Daarnaast zal een separate voortgangsrapportage aan de raad worden gezonden.
17.
Economische zaken Ruimtelijke Ontwikkeling: Handhavingstrajecten bij bedrijven
Er wordt inzicht gevraagd in het aantal handhavingstrajecten bij bedrijven op (vermeende) strijdigheid van een activiteit met het vigerende bestemmingsplan. Incl. evt. kosten.
Er lopen zestien handhavingszaken tegen bedrijven met betrekking tot (vermeende) overtredingen van het bestemmingplan. Per zaak wordt gemiddeld 24 uur besteed (controle/vooraanschrijving/aanschrijving/hercontrole). Uitgaande van een gemiddeld uurtarief van € 80 zijn de kosten die hiermee gemoeid zijn € 30.720. Dit is exclusief kosten voor mogelijke bezwaar en beroepprocedures.
18.
Economische zaken/Grondbedrijf : Dinalog
Graag inzicht in ontwikkelingen t.a.v. Dinalog (toekomstperspectief, onderhandelingen provincie, locatie etc.)
Het betreft hier geen afwijking van de begroting en er is geen sprake van toename van een risico.
19.
Economische zaken/Grondbedrijf : Grondbedrijf.
Gevraagd wordt inzicht te geven in de grondposities en de effecten op de financiële situatie
De commissies Bestuur, Ruimte en Structuurvisie zijn op 13 september 2012 in een besloten bijeenkomst bijgepraat.
20.
Maatschappelijke Ontwikkeling Buurthuizen.
Wat is de stand van zaken verkoop en beheer buurthuizen ?
Zie Samen@Breda, hoofdstuk 2 Daarnaast zal de raad in september separaat een voortgangsrapportage worden gezonden.
22.
Maatschappelijke Ontwikkeling Cultuur: Breda’s Museum
Graag inzicht in voortgang (huidige stand van zaken, toekomstperspectief, kostenontwikkeling)
Zie Leven@Breda, hoofdstuk 2
23.
Ruimtelijke Ontwikkeling Duurzaamheid: Zonnepanelen op braakliggende terreinen
Er wordt inzicht gevraagd in de voortgang t.a.v. de realisatie van zonnepanelen op braakliggend terrein.
Zie Groen@Breda, Groen & Water, hoofdstuk 2
24.
Ruimtelijke Ontwikkeling Duurzaamheid: Biomassacentrale
Graag inzicht in voortgang project (kostenverloop, toekomstperspectief)
Zie Groen@Breda, hoofdstuk 2
Tweede bestuursrapportage 2012
28
Onderwerp programma taakveld
Toelichting
Bestuursrapportage
25.
Sociale zaken en werkgelegenheid: Leerwerkbedrijf
Onder de naam Atea is een gemeentelijk leerwerkbedrijf opgericht. Atea gaat de spil worden in de uitvoering van ons re-intregatiebeleid. In dit kader wordt een tussentijdse toelichting op de financiële en beleidsmatige realisatie van de re-intregatiegelden voor het begrotingsjaar 2012 gevraagd en dan in het bijzonder voor: - de mutaties in de omvang van de doelgroep en actuele doorloopsnelheid; - het aantal geformuleerde, opgestarte en succesvol afgesloten klant-trajecten; - de positie en het presteren van de 5 partners in de re-integratie trajecten, in relatie tot de prestatie van Atea; - welke ontwikkelingen tekenen zich af op regionaal vlak ten aanzien van (gemeentelijke) leerwerkbedrijven; - welke aantallen mensen worden ingehuurd uit de regio (en verder?) om productieafspraken met bedrijven te kunnen nakomen; - inzicht in de effectiviteit van de verschillende maatregelen (baanbonus, sprintbemiddeling etc.)/instrumenten.
Er zijn geen afwijkingen ten opzichte van de begroting. Bij het kaderstellend debat over re-integratie is de raad geïnformeerd. Er zijn geen nieuwe ontwikkelingen.
26.
Sociale zaken en werkgelegenheid: Werkgelegenheid.
Gevraagd wordt inzicht te geven in de ontwikkelingen van de werkloosheidscijfers in Breda en de effecten voor (bijv.) uitkeringen. Zo mogelijk ook een doorkijk naar de lange termijn.
Er zijn geen afwijkingen ten opzichte van de begroting. Bij het kaderstellend debat over re-integratie is de raad geïnformeerd. Er zijn geen nieuwe ontwikkelingen.
27.
Veiligheid en Bestuur: Stadsmariniers.
Gevraagd wordt naar de recente ontwikkelingen en resultaten.
Zie Veilig@Breda, hoofdstuk 2
28.
Veiligheid en Bestuur: Kraakpanden
Gevraagd wordt naar ontwikkelingen, m.n. aantal.
Zie Veilig@Breda, hoofdstuk 2
Tweede bestuursrapportage 2012
29
Tweede bestuursrapportage 2012
30
B2
Overzicht moties
(bedragen x € 1 miljoen)
Nr.
Motie
Bedrag motie
2012
2013 en
Niet uitvoerbaar
Toelichting in hoofdstuk 2
volgende jaren 1.
Inburgering*
1,0
-
-
2.
Innovatie welzijn
2,0
2,0
2,0
4.
Weekmarkten kostendekkend
0,3
0,3
0,3
5.
Efficiency bedrijfsvoering
1,5
1,5
1,5
Zie Zuinig@Breda, dienstverlening
11.
Verkoop snippergroen
pm
pm
pm
Zie Groen@Breda, beheer openbare ruimte
12.
Beheer buitenruimte (€ 1,5 miljoen € 1,0 miljoen ombuiging)
0,5
0,5
0,5
Zie Groen@Breda, beheer openbare ruimte
13.
Antibureaucratie/ deregulering, etc.
1,0
-
1,0
14.
Natuur- en milieueducatie
0,1
0,1
0,1
15.
Volksgezondheid
0,3
0,2
0,3
16.
Integraal accommodatie-beleid
1,5
0,7
1,5
0,5
Zie Samen@Breda
17.
Breda’s Museum*
1,5
0,5
1,5
0,5
Zie Leven@Breda
18.
Regionale Samenwerking West-Brabant EZ*
0,2
-
0,2
0,1
19.
Ombuigingen cultuur (inzet € 1 miljoen)
-
-
-
20.
Gemeentelijke automatisering (open source)
pm
-
-
24.
Wachtgeld
25.
Entree Galderse Meren*
28.
Maximaliseren verkrijgen Europese Subsidies
Totalen
pm
pm
pm
0,15
0,1
0,15
pm
pm
pm
10,05
5,90
9,05
0,4
0,1
1,6*
* Van de totale opgave van € 10,05 miljoen is € 1,7 miljoen niet te realiseren binnen de door de raad gegeven opdracht. Bij de Begroting 2013 zullen hiervoor alternatieve voorstellen worden gedaan.
Tweede bestuursrapportage 2012
31
Zie Groen@Breda, beheer openbare ruimte
Tweede bestuursrapportage 2012
32
Verwijzingstabel Begroting 2012 en thema’s in bestuursrapportage
B3
Begroting 2012
Thema
Wijkontwikkeling
Wonen@Breda
Via Breda
Wonen@Breda
Stadsbedrijven
Leven@Breda, Samen@Breda, Leren@Breda
Buitenruimte
Groen@Breda
Bredase Samenwerkende Bedrijven
Werken@Breda
Culturele instellingen
Leven@Breda
Economische Zaken en Grondbedrijf
Werken@Breda
Maatschappelijke Ontwikkeling
Samen@Breda, Leven@Breda, Leren@Breda
Ruimtelijke Ontwikkeling
Wonen@Breda
Publiekszaken
o.a. Veilig@Breda, Leven@Breda, Zuinig@Breda
Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Werken@Breda
Veiligheid en bestuur
Veilig@Breda, Bestuur@Breda
Tweede bestuursrapportage 2012
33
Tweede bestuursrapportage 2012
34