BESTUURSRAPPORTAGE 2012– I
(PERIODE JANUARI T/M APRIL 2012)
Pagina 1 van 22
Pagina 2 van 22
Inleiding Voor u ligt de eerste bestuursrapportage over 2012. In het kader van een verdergaande vereenvoudiging van de Planning & Controlcyclus is, in het seniorenconvent van 1 september 2009, afgesproken dat de 1e bestuursrapportage zich beperkt tot de volgende onderwerpen: • rapportage op financiële afwijkingen; • actualisatie van de paragraaf bedrijfsvoering (financieel); • actueel beeld van de paragraaf weerstand (risico’s: financieel); • financiële rapportage van “grote” projecten. Omdat de afwijkingen terug zijn te voeren tot een beperkt aantal onderwerpen is dit jaar wederom gekozen de rapportage niet in de bekende vorm van ‘rapportage per deelprogramma’ te presenteren maar eenvoudigweg per onderwerp te benoemen. Op deze manier wordt een compact en leesbaar document aangeboden dat zich beperkt tot de relevante informatie; namelijk een rapportage over de financiële afwijkingen en de effecten hiervan op het verwachte resultaat 2012. Daarnaast hebben wij een rapportage over de voortgang van de bezuinigingsmaatregelen toegevoegd (Bezuinigingsmonitor) en een overzicht van de verschillende projecten die op dit moment spelen in het kader van de BMWsamenwerking.
Pagina 3 van 22
Pagina 4 van 22
Financiële rapportage De financiële rapportage omvat de periode januari tot en met april 2012. Alle budgethouders hebben hun budgetten beoordeeld en te verwachten afwijkingen aangegeven. Op basis hiervan wordt een eindejaarsverwachting gegeven voor het resultaat 2012. Op grond van de vastgestelde Begroting 2012 is het uitgangspunt voor onze begrotingspositie voor het jaar 2012 als volgt:
Begrotingspositie Begroting 2012 Gevolgen Sept circulaire 2011 Actuele begrotingspositie
€ 260.405 V € 181.932 N € 78.473 V
In december 2011 is de 2e bestuursrapportage 2011 in de raad behandeld. De structurele effecten van deze rapportage voor het jaar 2012 zijn de volgende:
Begrotingspositie Actuele begrotingspositie Structurele gevolgen BeRap 2011-2 Actuele begrotingspositie
€ 78.473 V € 47.463 N € 31.010 V
De financiële gevolgen van de beoordeling van de budgetten 2012 worden hieronder weergegeven. De genoemde onderwerpen en bijbehorende bedragen worden verderop in de rapportage toegelicht. SAMENVATTING MUTATIES BERAP 2012-1 Financiële gevolgen Berap 2012-1 Begrafenisrechten Afrekening leerlingenvervoer 2009 t/m 2011 Bijzondere bijstand en minimaregelingen Bijzondere bijstand en minimaregelingen Incidentele aanvullende uitkering WWB Storting IAU in reserve WWB Invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg Bestuurlijke samenwerking Personeelslasten aanpassing CAO en premie % 2012 Personeelslasten nabetaling 2011 (aanpassing CAO) Inzetten stelpost prijscompensatie Kosten juridische ondersteuning en loopbaanbegeleiding Schimmel archief Mutatie gemeentefonds Lagere kap.lasten ivm jaarrekening 2011 (boekw.) Kleine invloeden Kleine invloeden Voordelige invloed Saldo STRUCTURELE invloeden Saldo INCIDENTELE invloeden
-100.000 40.000 54.000 20.000 264.000 -264.000 -15.000 -22.000 -49.000 -64.000 49.000 -15.000 -13.000 32.000 137.000 -17.000 -24.000 13.000
N V V V V N N N N N V N N V V N N V
I/S I I I S I I I I S I S I I I I I S
-4.000 N 17.000 V
Het voordelige effect van deze bestuursrapportage op grond van deze cijfers bedraagt Pagina 5 van 22
€ 13.000. Dit saldo bestaat uit een incidenteel voordeel van € 17.000 en een structureel nadeel van € 4.000. Ontwikkeling begrotingspositie
2012
Begrotingssaldo 2012 Structureel effect BeRap 2011-2 Incidenteel effect BeRap 2012-1
€ 78.473 -€ 47.463 € 17.000
Structureel effect BeRap 2012-1 Nieuw begrotingssaldo
-€ 4.000 € 44.010
De begrotingspositie verslechtert door de invloed van de mutaties uit de 2e bestuursrapportage 2011 en de 1e bestuursrapportage 2012 per saldo met € 34.463 naar een verwacht rekeningsresultaat van € 44.010 positief.
Effecten vanuit de bestuursrapportage 20121 Hieronder volgt een toelichting op de genoemde afwijkingen groter dan € 10.000 die het resultaat van 2012 beïnvloeden: Begrafenisrechten (minder opbrengsten € 100.000) Op alle onderdelen van de grafleges blijven de inkomsten op dit moment fors achter op de begroting. Aan begraafplaatsrechten is een bedrag begroot van € 239.000. Tot dusverre bedragen de inkomsten € 30.000. Het aantal begrafenissen in 2012 is ongekend laag, 5 tot nu toe. In de begroting is uitgegaan van 71 begravingen in 2012. Weinig begravingen betekent ook: weinig vergunningen, grafbedekking, minder grafkelders etc. Naast het feit dat er niet veel mensen in onze gemeente zijn overleden wordt nog uitgezocht wat mogelijke andere oorzaken kunnen zijn (bijvoorbeeld minder begrafenissen als gevolg van verhoogde leges of meer crematies). Ook zijn in 2012 nog maar 7 graven verkocht (totaal 59 begroot in 2012). Ook daar blijven de aantallen tot op heden dus fors achter. Daarnaast is in de begroting een bedrag van ongeveer € 50.000 aan inkomsten geraamd voor het verlengen van verlopen grafrechten. De controle en de actualisatie van de gravenadministratie is echter nog niet gestart. Afrekening leerlingenvervoer 2009 t/m 2011 (teruggave 40.000) Met ingang van een nieuw contract (aug 2009) zijn de kosten voor het leerlingenvervoer toegenomen en zijn grote verschillen ontstaan tussen de deelnemende gemeenten ten opzichte van het voorgaande contract. Een ambtelijke werkgroep heeft advies uitgebracht om met terugwerkende kracht een herberekening uit te voeren op basis van leerlingkilometers. Eind 2011 zijn alle 8 colleges akkoord gegeaan met de voorgestelde verrekeningssystematiek. Dit betekent dat de gemeente Winsum over de jaren 2009 t/m 2011 een bedrag van € 40.000 terug ontvangt. Bijzondere bijstand en minimaregelingen (minder kosten € 74.000) Op grond van de werkelijke uitgaven tot nu toe en uitgaven uit voorgaande jaren is de inschatting dat de uitgaven voor langdurigheidstoeslag en bijzondere bestaanskosten fors lager zullen zijn dan begroot. Dit wordt mede veroorzaakt door het feit dat met ingang van 2012 het sociaal minimum is verlaagd van 115% naar de landelijke norm van 110%. Hierdoor worden minder aanvragen met betrekking tot het minimabeleid ingediend dan wel toegekend. Vooralsnog wordt uitgegaan van een structureel voordeel van € 20.000 en een incidenteel voordeel van € 54.000.
Pagina 6 van 22
Incidentele aanvullende uitkering Wet Werk en Bijstand (meer inkomsten € 264.000) Over het jaar 2010 is in 2011 een verzoek ingediend voor een incidentele aanvullende uitkering (IAU) ter compensatie van de hoge uitkeringslasten in 2010. Deze aanvraag is aan de strenge voorwaarden getoetst en toegekend. Hiervoor is begin 2012 een bedrag ontvangen van ruim € 264.000. Dit wordt, zoals aangekondigd in raadsinformatie nr. 1, toegevoegd aan de reserve WWB. Invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg (meer uitgaven € 15.000) De uitgaven voor de invoeringskosten voor de decentralisatie van de jeugdzorg waren niet geraamd. Deze uitgaven worden gedekt door de decentralisatie uitkering die we via het gemeentefonds hiervoor ontvangen. Bestuurlijke samenwerking (meer kosten € 22.000) Wat bestuurlijke samenwerking betreft hebben we te maken met niet geraamde uitgaven op het gebied van de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) 3e en 4e fase, onderzoek op het gebied van kostenverrekening BMW en kosten voor het clusteronderzoek in BMW verband. Personeelslasten 2012, aanpassing CAO en premie percentages (meer kosten € 49.000) De vakorganisaties en VNG hebben op 20 april jl. een principeakkoord voor een nieuwe Cao gemeenten gesloten. Als het definitief wordt, gaat het akkoord met terugwerkende kracht in per 1 juni 2011 en loopt tot 31 december 2012. Daarnaast zijn diverse percentages voor afdrachten (o.a. pensioenen) aangepast. In de begroting was deels rekening gehouden met een stijging van de personeelslasten. De meerkosten bedragen € 49.000 op jaarbasis. Personeelslasten, nabetaling 2011 (meer kosten € 64.000) Nabetaling over 2011. Als positief gestemd wordt over de nieuwe CAO stijgen de lonen met terugwerkende kracht vanaf 1 juni 2011 met 2%. Inzetten stelpost prijscompensatie (verlagen stelpost prijscompensatie € 49.000) Indien het CAO akkoord over loonstijging van ambtenarensalarissen met 2% van kracht wordt stijgen de salarislasten. Het is echter onduidelijk of deze loonstijging volledig gecompenseerd gaat worden via de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Jaarlijks is in de begroting een stelpost opgenomen voor inflatie (prijscompensatie). In 2012 betreft het een bedrag van € 277.000. We stellen voor een deel van de stelpost prijscompensatie in te zetten om de hogere personeelslasten te kunnen dekken. Kosten juridische ondersteuning (meer kosten € 15.000) Voor juridische kosten voor personele aangelegeheden en kosten voor loopbaanbegeleiding is geen raming opgenomen. De verwachte kosten bedragen € 15.000. Schimmel archief (meer kosten € 13.000) Onlangs is schimmel geconstateerd in archiefstukken uit de periode 18111930. De oorzaak van de schimmel ligt vermoedelijk in de waterschade die het archief in 1994 heeft opgelopen. De door de waterschade onstane schimmels zijn destijds gegammastraald maar niet verwijderd. Gedode schimmels vormen een voedingsbodem voor nieuwe besmettingen. Uit testen, gedaan door een gespecialiseerd bedrijf, is gebleken dat de schimmels levensvatbaar zijn en verdere schade kunnen veroorzaken. Met name in het archief Winsum 18111930 zitten zwaar verspochte en verzwakte stukken door deze schimmels. Deze schade gaat zonder verdere behandeling steeds verder, waarna de stukken op termijn niet meer raadpleegbaar zullen worden. Verder is de kans een schimmelexplosie bij slechte omstandigheden (bijvoorbeeld bij uitval van de klimaatinstallatie) aanwezig. Schoonmaken en restaureren kost € 13.000.
Pagina 7 van 22
Mutatie gemeentefonds (meer inkomsten 32.000) Een nieuwe berekening van onze algemene uitkering uit het gemeentefonds laat zien dat we in 2012 een hogere uitkering kunnen verwachten van € 32.000. Hiervan heeft een bedrag van € 15.000 betrekking op de decentralisatie uitkering invoeringskosten jeugdzorg. Het resterende bedrag van € 17.000 is het gevolg van gewijzigde aantallen bij de verschillende maatstaven. Kapitaallasten (minder kosten € 137.000) Deze lagere lasten zijn het gevolg van investeringsachterstanden. De gevolgen van de hierdoor gewijzigde boekwaarden vanuit de jaarrekening 2011 zijn aangepast in 2012. Doordat op een aantal terreinen sprake is van egalisatie van lasten (bijv. onderwijshuisvesting en riolering) worden afwijkingen in de kapitaallasten gevolgd door een mutatie in de reservemutatie (lasten worden geëgaliseerd). Met name op het gebied van de riolering is sprake van fors lagere kapitaallasten. Deze relevante lagere lasten hebben wij geëgaliseerd middels een hogere storting in de reserve. Saldo overige invloeden (per saldo meer kosten € 41.000) In dit bedrag is het saldo van alle kleine mutaties opgenomen. In de tabel is dit bedrag opgesplitst in een structureel nadeel van € 24.000 en een incidenteel nadeel van € 17.000.
Pagina 8 van 22
Paragraaf bedrijfsvoering De paragraaf bedrijfsvoering beschrijft de stand van zaken en beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering. In deze rapportage wordt alleen ingegaan op de financiële afwijkingen op dit gebied. Te denken valt aan financiële mutaties op het gebied van personeel, huisvesting, automatisering, administratie, tractie en gereedschap en (externe) samenwerking. De afwijkingen welke verband houden met de bedrijfsvoering zijn al genoemd in de toelichting op de financiële afwijkingen. Het betreft de stijging van de personeelslasten, kosten voor juridische ondersteuning en loopbaanbegeleiding, de schimmel in het archief en kosten voor verrekening van overhead met betrekking tot de samenvoeging van de afdelingen I&A, P&O en SoZaWe van de BMW gemeenten.
Pagina 9 van 22
Paragraaf Weerstandsvermogen (risico’s en ontwikkelingen) Risico’s algemeen Een gemeente loopt in de uitvoering van haar taken, net als elke organisatie en elk bedrijf, bepaalde risico’s. In de begroting 2012 worden in de paragraaf Weerstandsvermogen de risico’s genoemd, bijvoorbeeld risico’s met betrekking tot het leerlingenvervoer, de WWB, juridische procedures, grondexploitaite, samenwerking Ability en de interne bedrijfvoering. Bij de inventarisatie van de risico’s is een inschatting gemaakt (kwantificering) van de mogelijke financiële gevolgen welke kunnen optreden zodra een risico werkelijkheid wordt. Daarbij dient opgemerkt te worden dat deze bedragen globaal, indicatief en soms discutabel zijn. Risico’s waarvan de oorzaak in het verleden of heden ligt en waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten dienen te worden voorzien. Een voorbeeld daarvan is de voorziening dubieuze debiteuren. De risico’s waarvan de omvang niet redelijkerwijs is in te schatten en/of die zich nog (kunnen) gaan voordoen dienen te worden afgedekt door bestemmings en/of de algemene reserves. De risico’s worden onderverdeeld in: risico’s voortvloeiend uit eigen beleid risico’s voortvloeiend uit het beleid van hogere overheden risico’s voortvloeiend uit samenwerking met andere gemeenten of instanties risico’s voortvloeiend uit het doen en/of nalaten van anderen risico’s voortvloeiend uit voor de gemeente autonome ontwikkelingen risico’s op eigendommen (waarderingsrisico) risico’s die samenhangen met de interne bedrijfsvoering Risico’s WWB Op het gebied van de Wet Werk en Bijstand (WWB) blijft het aantal uitkeringen stabiel ten opzichte van 1 januari 2012. Het voorlopige budget is vastgesteld op € 2.771.190, bijna € 500.000 hoger dan geraamd. Dit als gevolg van de hoge aantallen WWBers uit voorgaande jaren. Definitieve vaststelling van het budget vindt plaats in het najaar 2012. De hogere rijksbijdrage is budgetneutraal opgenomen in de begroting. Dat wil zeggen dat zowel de begrote inkomsten als de begrote uitgaven met hetzelfde bedrag zijn gemuteerd. Verwachting is dat het budget voldoende is voor 2012. Ontwikkelingen Bij ontwikkelingen kunnen zaken worden genoemd als bijvoorbeeld veranderende wetgeving en decentralisatietaken. Op dit moment is een aantal ontwikkelingen gaande. We noemen de Wet Werken naar Vermogen, de decentralisatie van de jeugdzorg en de decentralisatie van de Awbz begeleiding. De voorbereidingen hiervoor waren in gang gezet. Echter, uit de onlangs gepresenteerde Voorjaarsnota 2012 van het kabinet blijkt dat de decentralisatie van de begeleiding Awbz naar gemeenten op 1 januari niet door gaat. Ook de Wet werken naar vermogen (Wwnv) wordt ingetrokken. Over de decentralisatie jeugdzorg wordt in de voorjaarsnota niet gesproken. Kortom, veel onzekerheid.
Pagina 10 van 22
Voortgangs en financiële rapportage “grote” projecten Hoewel er geen heldere afspraak gemaakt over de definitie van “grote” projecten gaan we er voorlopig van uit dat het gaat om projecten met een minimale omvang van € 250.000. Onderstaand hebben we de projecten genoemd waarbij de omvang van de lasten dit bedrag overstijgt en waarvan er (verwacht wordt dat er in 2012) sprake is van uitvoering. Toegankelijkheid stations In het kader van de verbetering van de toegankelijkheid van de stations zijn in 2011 de parkeerplaatsen in Baflo herstraat, zijn er twee invalidenparkeerplaatsen aangelegd en zijn op het perron blindegeleidetegels aangebracht. In Sauwerd zijn extra parkeerplaatsen en twee invalideparkeerplaatsen aangelegd. Een van de invalidenparkeerplaatsen zal nog ingericht worden als Elaadparkeerplaats. Bij het station in Winsum zijn dit voorjaar de parkeerplaatsen uitgebreid met 18 stuks. Daarnaast zijn er twee invalidenparkeerplaatsen aangebracht en wordt er binnenkort een oplaadpunt (Elaad) voor elektrische auto’s aangebracht. Verder heeft er onderzoek plaatsgevonden naar de haalbaarheid van een goede hellingbaan bij het station Winsum om zodoende de toegankelijkheid van de perrons voor minder validen te verbeteren. Bij het onderzoek zijn Prorail, de provincie en de gemeente betrokken. Zij worden daarbij ondersteund door adviesbureau Grontmij. De haalbaarheid is positief te noemen. Zowel de provincie als Prorail willen voor de uitvoering van de hellingbaan een substantieel bedrag bijdragen. Van de gemeente wordt een cofinancieringbedrag van ca. 20% verwacht. Dit komt neer op een bijdrage van € 150.000. Na de zomer wordt hiervoor een krediet aangevraagd. Over de uitvoering van de hellingbaan vindt momenteel nog technisch overleg plaats. Het is de bedoeling dat de herinrichting van het voorterrein van het station, de aanleg van de hellingbaan en de uitbreiding van de fietsenstalling bij het station Winsum in een keer worden uitgevoerd. De komende tijd wordt de voorbereiding van de hellingbaan verder ter hand genomen. Verwacht wordt dat eind dit jaar gestart kan worden met de uitvoering van de omgeving van het station. De komende periode wordt ook met diverse betrokken partijen overleg gevoerd over het verbeteren van de belevingswaarde van en in de tunnel. De provincie heeft hiertoe het initiatief genomen. Diverse rioleringsprojecten In ObergumNoord is de riolering, op de locatie waar Wierden en Borgen momenteel bouwen, vervangen en is er een afzonderlijk hemelwaterstelsel aangelegd. Het programma van eisen voor de uitvoering van het groot onderhoud van de pompgemalen voor 2012 is in conceptvorm gereed. Het onderhoud is gebaseerd op het beheerprogramma dat vorig jaar op basis van inspecties is opgesteld. De aanbesteding zal naar verwachting nog voor de vakantie plaatsvinden, zodat direct na de vakantie gestart kan worden met de uitvoering. Het reinigings en inspectiebestek voor de gehele riolering in de gemeente is in conceptvorm gereed. Verwacht wordt dat dit bestek nog voor de vakantie (europees) wordt aanbesteed. De voorbereiding van het vervolgproces van het IBAproject bevindt zich in de afrondende fase. Verwacht wordt dat, gelet op de gewijzigde lozingseisen, maar een gering aantal bewoners in het zogenaamde “Niet kwetsbare gebied” zullen meedoen aan het IBAproject. Maatregelen legionella In de kadernota 2009 is een voorlopig budget gereserveerd van € 335.000 voor legionella aanpassingen in de gemeentelijke gebouwen. Het college heeft op 13 september 2011 besloten om hier 11 NIET gemeentelijke gebouwen aan toe te voegen (6 dorpshuizen en 5 niet gemeentelijke kleedgebouwen). De eigenaren van deze gebouwen wordt de mogelijkheid geboden om mee te liften met het voorbereidingstraject. De daadwerkelijke kosten van uitvoering van de te treffen maatregelen komen voor rekening van de desbetreffende gebouweigenaren. Het voorstel voor het opstellen van een voorbereidingsdocument is op 22 mei jongstleden in de informerende raad behandeld.
Pagina 11 van 22
7 juni volgt de opiniërende raad en 19 juni zal definitieve besluitvorming plaats vinden. Het opstellen van het voorbereidingsdocument is de aanzet om te komen tot daadwerkelijke aanpassingen aan de watertechnische installaties. De totale voorbereidingskosten, inclusief externe begeleiding en onvoorzien worden geraamd op € 44.500. Voor de daadwerkelijke aanpassingen zal t.z.t. een aanbestedingstraject worden ingegaan met een aantal installatiebedrijven. Verwacht wordt dat medio 2012 overgegaan kan worden tot de aanbesteding van de daadwerkelijke aanpassingen aan de watertechnische installaties in 19 gemeentelijke gebouwen. De inschatting is, dat de totale investering aan de watertechnische installaties in de 19 gemeentelijke gebouwen binnen het indertijd vastgestelde budget van € 335.000 blijft. De vervolg onderhoudskosten aan de watertechnische installaties zijn vanaf 2013 reeds verwerkt in het meerjarenonderhoudsprogramma (MJOP) van de gemeentelijke gebouwen. Herinrichting Onderdendamsterweg De gemeenteraad heeft op 22 mei 2012 het definitieve plan vastgesteld en het benodigde krediet beschikbaar gesteld. Na uitvoering van deze plannen is de weg veiliger, ziet het er beter uit en zal het winkelgebied meer één geheel vormen. Tezamen met een eerder kredietbesluit (juli 2010) bedraagt het totale beschikbare budget € 3.616.794. Deze kosten worden voor 67% gedekt door (nieuwe) subsidiebijdragen en bijdragen van private partijen. De planning is dat wordt begonnen met het oostelijke deel van de weg (2012 en 2013). Daarna – als de bouwactiviteiten in ObergumNoord achter de rug zijn – volgt het westelijke deel van de weg en de omgeving van het w.c. Obergon. De overweg wordt eind juni 2012 verbreed, nadat in september 2011 de naastliggende brug al is verbreed. De stap richting realisatie wordt nu gemaakt door het maken van de bestekken e.d. Ondertussen worden tot ca. oktober/november 2012 de details die nog uitwerking behoeven besproken met en van advies voorzien door een ingestelde breed samengestelde klankbordgroep. Kleedaccommodaties WinsumWest Het toegangspad naar de te realiseren kleedaccommodatie bij het kunstgrasveld is dit voorjaar aanbesteed en is inmiddels in uitvoering. Het aanbestedingsvoordeel bedraagt ca. € 50.000. In nauw overleg met de gemeente hebben de verenigingen DWA, HCW en VV Hunsingo aan de besteksvoorbereiding gewerkt voor de realisering van de kleedaccommodatie bij het kunstgrasveld en de uitbreiding van de kleedaccommodatie bij VV Hunsingo. De aanbesteding heeft eind mei plaatsgevonden. Er vanuit gaande dat de aanbesteding paste binnen de beschikbare financiële middelen, zal de uitvoering door de verenigingen binnenkort ter hand worden genomen. Naar verwachting zijn beide kleedaccommodaties eind dit jaar gereed. Grondexploitatie Boogplein Het bouwplan bestaat uit winkels, woningen en een parkeervoorziening. Het complex zal een impuls geven aan de economische functie van Winsum. In het zuidelijke deel van het centrum is het nodig de winkelfunctie te versterken met aantrekkelijke winkels. In 2003 is grond gekocht om onder meer een supermarkt een plek te geven. In 2010 heeft het bestemmingsplan rechtskracht gekregen. De opdrachtgever voor de gebouwen is de ontwikkelaar. Op dit moment is er echter een verschil van inzicht tussen gemeente en ontwikkelaar Montagne over de samenwerkingsovereenkomst. Over deze zaak loopt nog een rechtzaak. De ontwikkelaar moet nog de grond kopen, een omgevingsvergunning voorbereiden en indienen en daarna moet de procedure voor de omgevingsvergunning worden doorlopen. Belanghebbenden kunnen daarbij bezwaar en beroep maken. Als er geen bezwaar of beroepsprocedures zijn die de bouw vertragen, kan het Boogplein er staan vanaf ongeveer 2 jaar nadat de vergunningaanvraag is ingediend. Tegen de tijd dat de gebouwen zijn opgeleverd, zorgt de gemeente voor de nieuwe inrichting van de openbare ruimte.
Pagina 12 van 22
Grondexploitatie WinsumOost Het bestemmingsplan voor Winsum Oost uit 2008 geeft ruimte om 260 woningen te bouwen aan de oostzijde van het dorp. Winsum Oost zal stapsgewijs worden ontwikkeld. In het kader van de regionale afspraken is de doorlooptijd van het project verlengd en dit heeft invloed op de exploitatie van het project. Bij de actualisatie van grondexploitatie zal dit worden meegenomen. Bureau Vijn is nu bezig met het opstellen een gebiedsvisie voor het oostelijk deel van het dorp Winsum. Het gaat dan met name om het gebied ten oosten van bedrijventerrein Lombok en ten zuiden van het Winsumerdiep. Naast wonen kan ook gedacht worden aan andere functies. Voor het voormalige AZCterrein, de ijsbaan, en de directe omgeving daarvan wordt ook gekeken naar kansen en mogelijkheden. Verder zijn er wellicht mogelijheden voor maatschappelijke voorzieningen. Meedenken: Op woensdagavond 9 mei is er een bijeenkomst geweest. Tijdens deze bijeenkomst konden de mensen hun mening, standpunt, suggesties en aandachtspunten naar voren brengen. Ongeveer 25 belangenbehartigers organisaties (bijvoorbeeld voor economie of natuur en milieu) zijn voor een middagprogramma uitgenodigd en daarvan kwamen er vier personen op de uitnodiging af. Voor de inventarisatie avond zijn de mensen uitgenodigd via de website, de wiekslag en circa 260 gezinnen uit de directe omgeving zijn per brief uitgenodigd. Op de inventarisatie avond kwamen ongeveer 20 belanstellenden af.
Pagina 13 van 22
Voortgang bezuinigingen In de Kadernota 2011 hebben wij afspraken gemaakt over een aantal bezuinigingen, de fasering daarvan en de wijze van periodieke rapportage over de voortgang van deze bezuinigingen. Deze periodiek rapportage willen wij door middel van onderstaand model ¨bezuinigingsmonitor¨ aan uw raad voorleggen.
Bezuinigingsmonitor Gemeente Winsum In deze monitor wordt de stand van zaken beoordeeld van de bezuiningstaakstellingen waartoe in de Kadernota 2011 is besloten. In deze bezuinigingsmonitor is de volgende categorie-indeling toegepast: * Kolom "Gerealiseerd" = volledig gerealiseerd in 2012. Geen bijzonderheden. * Kolom "Nog te realiseren" = voor de maatregelen die nog gemonitord blijven. Hierbij wordt met kleurcodes aangegeven hoe op grond van de rapportagetekst het risico wordt ingeschat ten aanzien van het realiseren van de bezuiniging. Geen bijzonderheden, normaal gesproken wordt de maatregel in 2012 gerealiseerd. Blijven volgen via de monitor. Aandacht vereist, omdat niet 100% zeker is of de bezuinigingsmaatregel (volledig) wordt gerealiseerd in 2012. Bijsturingsmaatregelen nodig, omdat het bezuiniginsbedrag in 2012 niet (volledig) wordt gerealiseerd. Naast deze bezuinigingsmonitor worden voor de meer complexe bezuinigingstrajecten aparte bestuursopdrachten opgesteld. Deze worden apart gemonitord. 2012
Jaar 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012
Beslisnr 24 25 26 27 28 30 31 32 33 35 36 37 40 41 42 43 44 46 47 48 51 52 53 54 55 56 57 58 59 Motie
Boekingsomschrijving Controle gebruiksvergunningen Onderhoud wegen (met Correctie) Onderhoud beschoeiingen Milieu-communicatie Groenkwaliteit Nota begraven Nota lokale heffingen - titel 1 Kwijtschelding in bel.opbrengst OZB-verhoging extra 3,5% Kostendekkendheid weekmarkt BMW-samenwerking Inkoopvoordeel minder tractie ivm fte-aanpassing Abonnementenbeheer Duurzaam kopieerbeleid Openbare verlichting Onderhoud geluidmeter Jumelage Rekenkamercommissie Trouwen in gemeentehuis Storting calamiteitenfonds (geschrapt) Kleedaccomm.sportvelden Onderhoud muziektempel Carillon Baflo Onderhoud particul.begraafplaatsen Breedtesport Groninger Bedrijfslocaties Hertenkamp Voliere Obergum-Noord Taakstellende verlaging
Taakst. -10.000 -40.000 -40.000 -1.000 -80.000 -50.000 -56.233 -87.973 -70.000 -690 45.000 -20.000 -8.000 -10.000 -1.000 -2.000 -2.969 -1.800 -14.000 -3.000 0 -8.231 8.459 -3.631 -5.000 -8.000 -2.519 -1.194 -1.600 -80.000
2012 Gerealiseerd -10.000 -40.000 0 -1.000 0 0 -56.233 -87.973 -70.000 -690 45.000 -30.000 0 0 0 0 -2.969 -1.800 -14.000 -3.000 0 0 0 0 0 0 -2.519 -1.194 0 -80.000
Pagina 14 van 22
2012
2013
Nog te realiseren 0 -40.000 0 -80.000 -50.000 0 0 0 0 0 0 -8.000 -10.000 -1.000 -2.000 0 0 0 0 0 -8.231 8.459 -3.631 -5.000 -8.000 0 0 -1.600 0
2014
Taakst. Taakst. -10.000 -10.000 -40.000 -40.000 -40.000 -40.000 -1.000 -1.000 -80.000 -80.000 -50.000 -50.000 -81.833 -109.933 -87.973 -87.973 -140.000 -210.000 -1.380 -1.911 0 0 -50.000 -80.000 -8.000 -8.000 -10.000 -10.000 -1.000 -1.000 -2.000 -2.000 -2.969 -2.969 -1.800 -1.800 -14.000 -14.000 -3.100 -3.200 0 0 -59.711 -59.711 -1.541 -1.541 -3.631 -3.631 -5.000 -5.000 -8.000 -8.000 -2.519 -2.519 -1.194 -1.194 -1.600 -1.600 -80.000 -80.000
2015
Taakst. -10.000 -40.000 -40.000 -1.000 -80.000 -50.000 -140.833 -87.973 -280.000 -1.911 0 -100.000 -8.000 -10.000 -1.000 -2.000 -2.969 -1.800 -14.000 -3.300 0 -69.309 -1.541 -3.631 -5.000 -8.000 -2.519 -1.194 -1.600 -80.000
TOTAALtelling
-555.382
-356.378
-209.003 -788.252 -916.983
-1.047.581
Op dit moment schatten wij in dat bij 2 onderwerpen de taakstelling waarschijnlijk niet wordt gehaald. Dit betreft: 1. Opbrengst begraafrechten 2. Kleedaccommodaties sportvelden Ad 1 Opbrengst begraafrechten Het aantal uitgegeven graven en begrafenissen blijft op dit moment sterk achter bij de verwachtingen. Ook is nog niet gestart met het actualiseren van de gravenadministratie. Dit laatste maakt dat de inhaalslag dit jaar niet meer kan worden gehaald. Deze inventarisatieslag is nodig om een deel van onze huidige tarieventabel te kunnen toepassen. Omdat het aantal begravingen ook behoorlijk achterblijft wordt in de bestuursrapportage 20121 voorgesteld de opbrengstraming te verlagen in totaal met € 100.000,. De reden blijft onduidelijk. Ad 2 Kleedaccommodaties sportvelden Dit onderdeel is nog opgenomen in de bezuinigingstaakstelling, maar wordt eigenlijk meegenomen bij de bestuursopdracht sport. Dit voorstel heeft als achtergrond de ongelijkheid in de wijze van behandeling van sportverenigingen betreffende de gebouwen bij de buitensportaccommodaties te beëindigen. Uitgangspunt voor ons is dat de sportverenigingen in een meer vergelijkbare situatie komen. De verschillen doen zich zowel voor bij de eigendoms als bij de beheer en onderhoudssituaties. Bij een toelichting op de actuele stand van de bestuursopdrachten gaan wij hier nog nader op in. Bestuursopdrachten/Niet ingeboekte bezuinigingsvoorstellen Bestuursopdracht Sport In de bestuursopdracht is aangegeven dat in 2012 het nieuwe sportbeleid met het daarbij behorende uitvoeringsprogramma wordt vastgesteld. De opdracht hiertoe is inmiddels verstrekt en we zijn begonnen met de inventarisatiefase. Inmiddels is een tweetal enquêtes gehouden onder de inwoners van Winsum en de sportverenigingen. De uitkomsten van deze enquêtes, in samenhang met de eigen inventarisaties van onder andere de accommodaties, financiën, trends en ontwikkelingen etc. worden samengevoegd en geanalyseerd. Dit levert een discussienota op met verschillende keuzemogelijkheden (menukaart). Na de zomervakantie worden de resultaten van de inventarisatie en analysefase met de gemeenteraad besproken en bediscussieerd. Daarna vindt discussie plaats met organisaties, verenigingen en bewoners en wordt het beleid nader geformuleerd. Bestuursopdracht Welzijn (in enge zin) Deze bestuursopdracht omvat in eerste instantie alleen het WMObeleidsplan. Dit plan is in 2011 vastgesteld. Bij het WMObeleidsplan is een uitvoeringsplan gevoegd. Hierin staat aangegeven welke acties de komende vier jaar genomen worden. Bestuursopdracht Leefbaarheid De uitwerking van de bestuursopdracht leefbaarheid staat gepland voor eind 2012. Dit betekent enerzijds een evaluatie van de leefbaarheidsubsidies. Anderzijds wordt nagegaan welke acties uit de Notitie Leefbaarheid 2009 al zijn uitgevoerd en welke aanvullingen hierop gemaakt moeten worden. De notitie voor de gemeenteraad staat op de rol voor het voorjaar 2013.
Pagina 15 van 22
Bestuursopdracht Accommodaties Het formuleren van een beleidskader (een paraplu) voor het voeren van een accommodatiebeleid wordt voorbereid. De uitwerking vindt plaats in de 2e helft van 2012. Bestuursopdracht Cultuur Het cultuurbeleid wordt aangescherpt. Mogelijke bezuinigingen binnen bibliotheekwerk, museum en de cultuursubsidies worden in dat kader ook onderzocht. De uitvoering van de bestuursopdracht cultuur staat ingepland in het jaar 2013. 2013: nadere uitwerking cultuurbeleid 2014: uitvoering beleid Bestuursopdracht Onderwijs De bestuursopdracht onderwijs bestaat eigenlijk uit twee onderdelen, te weten de schoolbegeleiding en de exploitatievergoeding aan het openbaar onderwijs. Ten aanzien van de schoolbegeleiding heeft u inmiddels een besluit genomen. Het tweede deel van de opdracht wordt in de tweede helft van 2012 uitgewerkt. Besluitvorming College en Raad : 2012
Pagina 16 van 22
Voortgang BMWsamenwerking Aan uw raad is toegezegd dat er periodiek zou worden gerapporteerd over de voortgang van de BMWsamenwerking. In onderstaande tabel een actueel (stand 30 mei 2012) overzicht van de samenwerkingsprojecten van de BMW gemeenten. Onderwerp
Stand van zaken
Ontwikkelen en implementeren De BMWgemeenten zijn gezamenlijk begonnen met het opstellen van een dienstverleningsconcept met als dienstverleningsconcept uitgangspunt het gezamenlijk opzetten van een klantcontactcentrum (KCC). Gaandeweg bleken er verschillen van inzicht te ontstaan over fasering, tempo en het uiteindelijke doel van het dienstverleningsconcept. Op basis daarvan hebben de BMWgemeenten afgesproken samen te werken aan de ontwikkeling van een kennisbank en de aanschaf van een documentmanagementsysteem (DMS). Bij de verdere verbetering van de dienstverlening, die in de drie gemeenten inhoudelijk en wat tijdplanning betreft niet volledig parallel verlopen, wordt waar mogelijk samengewerkt. In De Marne en Winsum zijn twee werkgroepen actief rond het dienstverleningsconcept. Tussen de werkgroepen wordt zoveel mogelijk afstemming gezocht. In Bedum wordt een passende route verkend. Integratie sociale zaken
De samenvoeging van de afdeling sociale zaken De Marne/Winsum met de afdeling sociale zaken Bedum per 1 januari 2012 is feitelijk tot stand gekomen. De bestaande gemeenschappelijke regeling van De Marne/Winsum moet geactualiseerd en uitgebreid worden. Dit gebeurt in samenhang met het advies van Deloitte over de onderlinge verrekening van de kosten van huisvesting en overhead. De officiële plaatsing van de medewerkers in de BMW organisaties moet nog plaatsvinden. Dit zal in samenhang met de uitwerking van de notitie Werk aan de Winkel (en mogelijk met de Wet werken naar Vermogen) worden uitgevoerd. Naar verwachting is het uitvoeringsplan voor Werk aan de Winkel op 1 september 2012 gereed.
Rechtspositie en rechtspositieregelingen
Er heeft een gedetailleerde vergelijking van de rechtspositieregelingen van de drie gemeenten plaatsgevonden. Op basis hiervan is extern opdracht gegeven om voorstellen te doen tot harmonisatie. Direct na de zomer van 2012 zullen voorstellen gereed zijn over de harmonisatie die, via de colleges, zullen worden voorgelegd aan het Bijzonder Georganiseerd Overleg (BGO).
Pagina 17 van 22
Samenvoeging personeelszaken
De colleges van de BMWgemeenten hebben ingestemd met de samenvoeging van de drie secties voor personeelszaken. Een kwartiermaker/projectleider is aangesteld. Vanaf 1 februari 2012 werken de medewerkers van de huidige secties personeelszaken gezamenlijk voor de drie gemeenten uitvoeren vanuit Bedum. De formele plaatsing van medewerkers op basis van een functieboek is voorzien in de eerste helft van juni 2012. Aan een gezamenlijke begroting 2012 wordt gewerkt, evenals aan een set van afspraken over de wijze waarop de dienstverlening aan de drie gemeenten gaat plaatsvinden.
Inkoop
Elke gemeente heeft een inventarisatie gemaakt van alle inkopen in de drie gemeenten. Er is een onderscheid in drie categorieën aangebracht: 1. wat willen de gemeenten apart blijven inkopen; 2. waar gaan de BMWgemeenten gezamenlijk inkopen; 3. waar gaan de BMWgemeenten gezamenlijk zoeken naar andere partners voor meer inkoopvolume. De inventarisatie per gemeenten moet nog leiden tot een gezamenlijke opvatting over samen inkopen. Begin juli zal een voortgangsnotitie over de inkoop aan de stuurgroep samenwerking BMW worden behandeld.
Integratie ict beheerorganisaties
Per mei 2012 zijn de drie afzonderlijke I&Asecties officieel geïntegreerd. De BMWafdeling I&A staat thans onder leiding van een tijdelijk leidinggevende. Een belangrijk project binnen de ICTintegratie betreft de inrichting van een nieuwe serveromgeving. De migratie naar deze nieuwe omgeving is in volle gang, maar verloopt trager dan verwacht. De Marne maakt sinds medio 2011 gebruik van de nieuwe omgeving. Winsum zal medio juni 2012 overgaan naar de nieuwe omgeving, waarna Bedum als laatste zal migreren.
Gezamenlijk serverpark
Het plan van aanpak voor de gezamenlijke serverruimte in De Marne is gereed. De inrichting vindt thans plaats. De Marne is inmiddels gemigreerd naar de nieuwe omgeving; Winsum gaat naar verwachting medio juni 2012 over naar de nieuwe omgeving en Bedum daarna.
Harmonisatie kernapplicaties
De harmonisatie vindt pas plaats nadat PinkRoccade op landelijk niveau aanpassingen aan de kernapplicaties heeft gedaan.
Samenwerking rond het beheer Er heeft een bestuurlijke verkenning plaatsgevonden tussen de portefeuillehouders van de BMWEgemeenten over de van de openbare ruimte mogelijkheden van samenwerking. De afdelingshoofden van de vier gemeenten hebben de samenwerkingsmogelijkheden in beeld gebracht. Het zoekgebied wordt globaal begrensd door de begrippen “groen”, “grijs” en “uitvoering”. De notitie dient nog te worden besproken met de portefeuillehouders.
Pagina 18 van 22
Onderlinge verrekening huisvesting en overhead
De BMWgemeenten hebben met betrekking tot de samengevoegde organisatieonderdelen afgesproken elkaar over en weer geen overhead en huisvestingskosten in rekening te brengen. Deze afspraak is heroverwogen, onder ander naar aanleiding van de samenvoeging op het terrein van sociale zaken. Dit heeft geleid tot een advies van Deloitte accountants. Op basis van dit voortstel heeft de stuurgroep zich op het standpunt gesteld dat onderlinge verrekening van overhead en huisvestingskosten op basis van een vast normbedrag moet worden voorbereid. Hiervoor zal een lichte GR worden ingesteld. Voorstellen hiervoor zullen voor het zomerreces gereed zijn. Behandeling in de raden is na het zomerreces voorzien.
RUD
Er wordt op provinciale schaal gewerkt aan de realisering van een Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) om de kwaliteit van de taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving door samenwerking tussen de bevoegde overheden te verhogen. De afvaardiging in de (provinciebrede) stuurgroep, mtgroep en werkgroep vindt namens de BMWgemeenten plaats. KplusV heeft in opdracht van de BMWgemeenten een onderzoek gedaan naar de wijze van uitvoering en de schaal waarop de achterblijvende WABOtaken zullen kunnen worden uitgevoerd. Verwacht wordt dat hierover in juni 2012 een besluit kan worden genomen.
Decentralisaties
De decentralisatie van de jeugdzorg, de Wet werken naar vermogen, de decentralisatie van de (extramurale) AWBZ begeleiding en het passend onderwijs worden in BMWE verband uitgevoerd. Begin 2012 is een projectorganisatie vastgesteld. Aan het ontwikkelen van een integrale visie op de decentralisaties en op de uitwerking op onderdelen wordt inmiddels gewerkt. De kabinetscrisis heeft gevolgen voor de geplande aanpak.
Aanschaf DMS/Zaakgericht en Een startnotitie (conform de uitgangspunten van de BMW evaluatie) over de aanpak is inmiddels vastgesteld. Thans digitaal werken wordt gewerkt aan een plan van aanpak. Commissie voor rechtspositionele aangelegenheden
De BMWgemeenten hebben tot nu toe ieder nog een aparte commissie voor de behandeling van rechtspositionele aangelegenheden van ambtenaren. Er is een nieuwe regeling opgesteld die gelijkluidend is voor de drie gemeenten. Ook de samenstelling van de commissie wordt geharmoniseerd. Er dient nog overeenstemming over de regeling met de drie commissie voor Georganiseerd Overleg bereikt te worden. Naar verwachting kan de nieuwe werkwijze medio juni 2012 ingaan.
Pagina 19 van 22
Het Nieuwe Werken (HNW)
In aansluiting op een afstudeerproject van twee studentes van de Hanzehogeschool gaan de BMWgemeenten nu gezamenlijk na welke mogelijkheden zij hebben tot invoering van Het Nieuwe Werken in hun organisaties. Een BMW werkgroep is inmiddels gestart met haar werkzaamheden. Een enquête onder de drie gemeenten heeft uitgewezen dat er onder de medewerkers belangstelling is voor de nieuwe manier van werken. Thans wordt een pilot voorbereid.
Crisismanagement
De samenwerking op het terrein van crisismanagement wordt op het niveau van de veiligheidsregio (provincie Groningen) vooral vanuit de veiligheidsdirectie opgepakt. De BMWgemeenten gaan bezien of verdere samenwerking op het terrein van OOV (Openbare Orde en Veiligheid) tot de mogelijkheden behoort.
Juridische functie
De samenwerking rond de juridische functie zal worden bezien. Het gaat daarbij om de terreinen algemeen juridische ondersteuning, juridische ondersteuning op het terrein van de ruimtelijke ordening en de juridische controlfunctie. De gemeente De Marne zal een trekker aanwijzen. Vanwege enkele personele wisselingen vindt de start niet eerder plaats dan na in september 2012.
WOZ en belastingen
Het zal onderzoek gedaan worden naar de mogelijkheden om samen te werken, al dan niet in een groter verband, rond de uitvoering van de WOZ en belastingen. De gemeente De Marne zal een trekker aanwijzen. Vanwege enkele personele wisselingen vindt de start niet eerder plaats dan na in september 2012.
Eloket*
Doelstelling was een eloket te ontwikkelen (met minimaal 10 digitale producten) via DigiD. Er is een internetgemeentewinkel ontwikkeld (16 producten via DigiD en Ogone internetkassa). De gemeentewinkel is aangesloten op de samenwerkende catalogi, waarmee producten ook via andere overheden te vinden zijn. In het kader van de verdere verbetering van de dienstverlening zal de verdere uitbreiding van de digitale dienstverlening nader worden bezien.
Modernisering GBA *
Het landelijke programma mGBA heeft de voorbereidingen voor de implementatie van het nieuwe stelsel uitgesteld. Zodra dit weer aan de orde is, zal dit in BMWverband worden opgepakt.
De met * gemerkte projecten werden in het kader van ELOBMW uitgevoerd. Dit project is inmiddels afgesloten.
Pagina 20 van 22
Afgeronde samenwerkingsprojecten Onderwerp
Stand van zaken
Onderzoek naar formatie
Een extern bureau heeft het onderzoek naar de formatie van de drie gemeenten afgerond. Het eindrapport is besproken in de MT’s van de BMWgemeenten. Het rapport wordt gebruikt als basismateriaal bij de beoordeling van samenvoegingvoorstellen.
Integraal handhavingsbeleid
De nota is in Bedum voorbereid en door de drie colleges vastgesteld. Elke gemeente zorgt zelf voor een lokaal uitvoeringsprogramma.
Driehoeksoverleg met politie en openbaar ministerie
Bedum neemt sinds juni 2011 deel aan het overleg in de basiseenheid Uithuizen en die van Zuidhorn. Met het oog op het nieuwe politiebestel is volstaan met deze eenvoudige oplossing, waarmee de BMWgemeenten ook op dit terrein samen optrekken.
Maatschappelijke dienstverlening
De BMWgemeenten hebben samen een overeenkomst met de Stichting Dienstverlening Delfzijl gesloten.
Upgrading Microsoft Office
De colleges van de BMWgemeenten hebben in november 2010 ingestemd met de voorstelen tot upgrading van Microsoft Office (van 2000 of 2003 naar 2010). De vervanging van beeldschermen en thinclients heeft eveneens plaatsgevonden. Het gebruik van de nieuwe Officepakketten valt samen met de datum van de overgang van de gemeenten naar de nieuwe serveromgeving.
Instellen gezamenlijke commissie voor behandeling van bezwaarschriften
De drie raden hebben ingestemd met een uniforme verordening en een gezamenlijke commissie. De werving van de leden is afgerond en de leden zijn benoemd. De commissie is na de zomervakantieperiode 2011 met zijn werkzaamheden gestart.
Harmonisatie CMS (contentmanagementsysteem voor websites) en voldoen aan Webrichtlijnen
De drie gemeenten hebben gekozen voor hetzelfde contentmanagementsysteem (van GemeenteOplossingen). De BMWgemeenten zijn elkaar behulpzaam geweest bij de omzetting van de websites naar het nieuwe systeem. Er zijn afspraken gemaakt door de webmasters over onderlinge vervanging (bij ziekte e.d.).
Wabo *
De WABO is ingevoerd.
BAG (Basisadministraties Adressen en Gebouwen)*
De drie gemeenten zijn aangesloten op de landelijke voorziening en zijn nu – ieder voor zich – bezig met de uitvoering van de maatwerkafspraken die met het ministerie zijn gemaakt (afrondende werkzaamheden). Voor 1 november 2011 zijn de gemeenten verplicht de BAG binnengemeentelijk als basisregistratie te gebruiken. Bij de realisering hiervan werken de BMWgemeenten samen.
Pagina 21 van 22
GIS *
Samenwerking via Gis Groningenwest (Bedum, De Marne, Winsum, Zuidhorn, Grootegast en Marum) op het terrein van vastgoed en Gis. DURP (Digitale Uitwisseling Ruimtelijke Plannen), BAG (Basisregistraties voor Adressen en Gebouwen) en WION (Wet informatieuitwisseling ondergrondse netten) zijn de bij de start gedefinieerde projecten. De uitvoerende werkzaamheden zijn grotendeels bij een externe partij ondergebracht. Verder wordt op dit gebied gewerkt aan intensieve samenwerking met de stad Groningen.
WKPB (Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen)*
De invoering is volledig afgerond in de drie gemeenten. De mogelijke invoering van een tweede tranche zal ook weer in BMWverband worden uitgevoerd.
Pagina 22 van 22