Tijdschrift ‘’Surinaamse en Italiaanse cultuur’’
Naam: Lianne Kleijwegt, Sanne Tjoelker, Cheyenne de Jong Klas: VZ15e
1
Inhoudsopgave
Geloof Persoonlijke verzorging en hygiënische gewoontes Kleding Feesten en rituelen Verhouding man/vrouw en verhouding met kinderen Omgangsvormen Voedsel en voedingsvoorschriften Wonen Omgaan met ziekte, handicap en ouder worden en met mantelzorgers en professionele verzorgenden Aandachtspunten voor de verzorging en begeleiding door verzorgenden
blz. 3 blz. 4 blz. 5 blz. 6 blz. 7 blz. 8 blz. 9 blz. 10/11 blz. 12 blz. 13
2
Geloof Surinaamse geloof De officiële godsdienst van Suriname is een beetje onduidelijkheid. Tot voor kort was het christelijk geloof de staatsgodsdienst, maar sinds een tal jaar is dit de Islam geworden. Toch is het aantal aanhangers van de Islam met ca. 15% redelijk laag. De grootste groep aanhangers van de Islam zijn de Hindoestanen. Maar de meeste Hindoestanen zijn Hindoe. Met 20% aanhang van de Surinaamse bevolking, staat dit geloof op de tweede plaats. Het grootste geloof in Suriname is nog steeds het Christendom. Zo'n 41 procent heeft zich dit geloof eigen gemaakt. Italiaanse geloof Ruim 85% van de bevolking behoort officieel tot de rooms-katholieke Kerk. Tot 1984 gold het rooms-katholicisme als de staatsgodsdienst, vastgelegd in de verdragen van Lateranen uit 1929. De Unie van Italiaanse Joodse Gemeenten omvat 22 joodse gemeenten. Verder is er nog een kleine moslimgemeenschap in het zuiden van Italië en in de grote steden in het noorden.
‘’ Surinaamse kerk ‘’
‘’ Italiaanse kerk ‘’
3
Persoonlijke verzorging en hygiënische gewoontes Persoonlijke verzorging en hygiënische gewoontes van Suriname Surinamers dragen in huis geen schoenen; schoenen zijn voor op straat, in huis loopt men gewoon op blote voeten, slippers of sandalen. Wanneer men bij Surinamers thuis wordt uitgenodigd, moet men dan ook niet vergeten de schoenen bij de deur uit te trekken. Persoonlijke verzorging en hygiënische gewoontes van Italië Na een bezoek aan het toilet was je intieme delen. Italianen vinden persoonlijke verzorging erg belangrijk. Je eerst indruk is voor hun het belangrijkst.
‘’ in Suriname ‘’
4
Kleding Kleding in Suriname Surinamers zijn over het algemeen erg beleefd en stellen nette kleding op prijs. Zorg dat je fris en goed gekleed op bezoek gaat, als je wordt uitgenodigd bij mensen thuis. Dat wordt op prijs gesteld (té netjes gekleed zijn voor een gelegenheid, bestaat niet in Suriname). Vooral de vrouwen hebben hele opvallende traditionele kleding, De opvallendste kledingstukken zijn de koto (rok) en de angisa (hoofddoek). Kleding in Italië Goed kleden is belangrijk voor de Italiaan en deel van de ‘bella figura’-cultuur. Om te scoren moet dan ook niet bezuinigd worden op het pak, het overhemd en zeker ook niet de schoenen die goed gepoetst en absoluut niet afgetrapt moeten zijn. Oude en vuile kleren zie je hoogst zelden. Vreemd genoeg zijn schoenpoetsers vrijwel niet te vinden in centra als Milaan en Rome.
‘’ koto en angisa in Suriname ‘’
‘’ bella figura in Italië ‘’
5
Feesten en rituelen Feesten en rituelen in Suriname Officiële feestdagen in Suriname. De officiële feestdagen in Suriname zijn: Nieuwjaar (1 januari); Dag van de revolutie (25 februari), Dag van de Arbeid (1 mei); Keti Koti, Dag der Vrijheden, (1 juli) herinnert aan de afschaffing van de slavernij. Deze dag wordt vooral door creolen gevierd; Dag der inheemsen (9 augustus), Dag van de marrons (10 oktober), Srefidensi, Onafhankelijkheidsdag (25 november). Oud en nieuw luidt het einde in van het feest. Met als hoogtepunt de Pagara estafette om twaalf uur 's middags op oudjaar: lange rode vuurwerk linten die duizenden keren knallen en de boze geesten moeten verjagen. Fel gekleurde parades zie je ieder jaar in Paramaribo op 1 juli. Dan wordt er gevierd dat de slavernij in Suriname werd afgeschaft in 1863. Keti Koti, zoals het feest genoemd wordt, betekent 'het verbreken der Ketenen'. Feesten en rituelen in Italië Italië kent vele nationale, lokale en regionale feestdagen. Vaak zijn kantoren en winkels dan gesloten. Daarnaast gaat in de augustusmaand een groot deel van de Italianen met vakantie. Rond ‘Ferragosto’ (15 augustus) zijn veel steden zelfs ‘leeg’, wanneer de Italianen massaal naar vakantieverblijven aan zee vertrekken. Buiten de toeristencentra aan zee en meren zijn in veel plaatsen dan ook kantoren en winkels gesloten. Ook in grote steden zoals Milaan, Turijn, Bologna, Verona en Florence zijn veel winkels en soms zelfs musea gesloten
‘’ keti koti in Suriname ‘’
‘’ nieuwjaar in Italië ‘’
6
Verhouding man/vrouw en verhouding met kinderen Verhouding man/vrouw en verhouding met kinderen in Suriname - een man en vrouw zijn voor de wet allebei gelijk. - de ouders hebben ten aanzien van wettelijke en natuurlijke kinderen dezelfde verantwoordelijkheden. - de staat erkent de uitzonderlijke waarde van het moederschap. Verhouding man/vrouw en verhouding met kinderen in Italië - De vrouw is vrouw, de man is man. Traditioneel. - De vrouw is mooi en de baas. Ze bespeelt met charme de man die haar bevalt. - Hij laat zich verleiden, bespelen en betaalt – letterlijk – voor de hele show.
‘’ gezin in Suriname ‘’
‘’ gezin in Italië ‘’
7
Omgangsvormen Omgangsvormen in Suriname Zoals in iedere samenleving kent Suriname een aantal ongeschreven gedragsregeltjes. De mate waarin u deze codes hanteert bepaalt in hoeverre een echte bakra (Nederlander) wordt beschouwd. U scoort bijvoorbeeld hoog op de schaal van sociale acceptatie als u voor het betreden van een woning uw schoenen uitdoet. Hoe u vervolgens uw gastheer en zijn gezelschap begroet is bepalend voor het verdere verloop van uw bijeenkomst. Het geven van een hand onder vermelding van uw naam, doet het beter dan een algemeen ‘hoi’ of ‘hallo’. Het ‘dorp’ Suriname krijgt zoetjesaan, vooral door de media, steeds meer contact met de buitenwereld waardoor men minder vreemd opkijkt van andersoortig gedrag. De kans is groot dat u tijdens uw verblijf op visite wordt gevraagd. Surinamers zijn hartelijk en het is dan ook geen probleem wanneer u onaangekondigd iemand meeneemt. Als u het adres gevonden heeft, ontbreekt meestal de deurbel om uw bezoek aan te kondigen. Roep dan luid ‘klop-klop’ om de aandacht van de bewoners te trekken. Omgangsvormen in Italië Het lijkt een paradox, maar Italianen zijn nogal formeel. Tijdens zakelijke gesprekken wordt er niet getutoyeerd en ook de voornaam wordt niet genoemd. Als personen een titel hebben dan doe je er verstandig aan om die te gebruiken, Italianen gaan er prat op. Dus als iemand dr. of drs. is dan zeg je dottore of dottoressa, en een ingenieur noem je ingegnere. Het kan gebeuren dat een leidinggevende geen titel heeft, maar wel wordt aangesproken met dottore. Het is raadzaam om de titel dan ook te gebruiken. Verder is het belangrijk dat je bij het begroeten geen "ciao" zegt, dat is echt ongepast, maar "buongiorno" of, vanaf een uur of drie, vier, "buonasera". Bij het afscheid nemen zeg je "arrivederci" of "ci vediamo".
8
Voedsel en voedingsvoorschriften Voedsel en voedingsvoorschriften in Suriname Voedsel: - roti - nasi goreng - bami - saoto soep Voedingsvoorschriften: - gekookte witte rijst en ze maken hiervan met hun rechterhand een balletje en schuiven dit met hun duim in de mond. Er staat altijd wel een pan met rijst klaar. - er wordt heet gekookt, altijd gaan er wel pepers door het gerecht. - er wordt ook veel gebruikt gemaakt van bouillonblokjes in plaats van zout. - er wordt ook gebruik gemaakt van sambal. Voedsel en voedingsvoorschriften in Italië Voedsel: - pasta’s - pizza - risotto Voedingsvoorschriften: - als ontbijt een cornetto (croissant) en cappuccino - als lunch eten ze een voedzame salade of een warme maaltijd - als avondeten met als voorgerecht een pasta of risotto, als hoofdgerecht een vlees of visgerecht en daarna nog een dessert en een espresso.
‘’ roti ‘’
‘’ spaghetti ‘’ 9
Wonen Wonen in Suriname Suriname is een land in Zuid-Amerika. De hoofdstad van Suriname is Paramaribo. Het land was vroeger een kolonie van Nederland, maar werd op 25 november 1975 onafhankelijk. Suriname telt meer dan 573.000 inwoners. Het is een multicultureel land. Je hebt er veel verschillenden bevolkingsgroepen bijvb. Hindoestaans, Creools, Javaans maar er leven ook veel Chinezen en Nederlanders. Iets meer dan 90% van Suriname bestaat uit bossen. Daarmee is Suriname het beboste land van de wereld. Het nationaal reservaat Voltzberg is een beschermd gebied. Alle reservaten zijn onbewoond. De tropische regenwouden in Suriname bedekken ongeveer 30% van het hele land. De droogste maanden zijn in het algemeen september en oktober. Suriname kent 4 seizoenen: de kleine regentijd, de kleine droge tijd, de grote regentijd en de grote droge tijd. Het familiesysteem; We nemen het Javaanse huisgezin als voorbeeld. Met als kern de ouders en de kinderen, is het gezin heel vaak aangevuld met andere inwonende familieleden. Dit kunnen ouders of andere familieleden zijn. Het is ook mogelijk dat niet-familieleden bij het huisgezin inwonen. Het is ook niet ongebruikelijk dat in een Javaans gezin een of meer geadopteerde kinderen zijn opgenomen. Adoptie is een nogal veel voorkomend verschijnsel bij de Javaanse groep in Suriname. Javanen voelen zich moreel verplicht om elkaar bij allerlei gelegenheden te helpen, om regelmatig contact met elkaar te onderhouden, elkaar onderdak en voedsel te geven wanneer gewenst is.
‘’ huizen in Paramaribo’’ 10
Wonen in Italië Italië is een land in Zuid-Europa, de hoofdstad is Rome. Ongeveer 75% van Italië is bergachtig of heuvelachtig en ruwweg 20% van het land is bebost. Het grootste deel van Italië heeft een mediterraan klimaat met warme zomers en zachte winters. In het Noorder is het kouder dan in het zuiden. Het klimaat is daar enigszins vergelijkbaar met dat in België en Nederland, maar met koudere winters en warmere zomers. De grote meerderheid van de bevolking spreekt Italiaans. Het Italiaans komt van het Latijn. Verder zijn er ook nog talen die enkel lokaal of door minderheden worden gesproken. De meeste Italianen zijn rooms-katholiek. Hoewel het sinds 1984 niet langer de staatsgodsdienst van Italië is, heeft het rooms-katholicisme in Italië veel invloed op de Italiaanse cultuur.
‘’ een stad in Italië ‘’
11
Omgaan met ziekte, handicap en ouder worden en met mantelzorgers en professionele verzorgenden Omgaan met ziekte, handicap en ouder worden en met mantelzorgers en professionele verzorgenden in Suriname In Suriname is er gebrek aan geld en kennis daardoor hebben deze mensen meer problemen dan in Nederland. Voor mensen met een verstandelijke beperking is op dit moment in Suriname geen 24 uurs begeleiding beschikbaar, terwijl daar wel grote behoefte aan is. Veel ouders kunnen de zorg niet meer aan en maken zich zorgen over de toekomst. Eén op de vijf mantelzorgers in Suriname geeft aan zich overbelast te voelen. Mantelzorgergs geven aan het zwaar te hebben. Ondanks dat mantelzorg veel voordelen biedt, is het niet voor iedereen alleen maar mooi. Om voor een familielid of naasten te zorgen. Vaak is het lastig om de zorg te combineren met een baan of met de zorg voor kinderen. Zeker als een patiënt niet meer goed kan communiceren of weinig kan is de zorg zwaar. Omgaan met ziekte, handicap en ouder worden en met mantelzorgers en professionele verzorgenden in Italië Familie staat centraal. Anders dan in Nederlands heeft Italië maar een klein aandeel geïnstitutionaliseerde zorg. Dat betekent dat Italianen dus veel meer zelf moeten organiseren. Vaak komt dan de familie in beeld. Zij verlenen als mantelzorgers langdurige ouderenzorg. Ouderen wonen vaak in een tuinhuisje bij de familie in de tuin. Ze proberen zichzelf wel nuttig te maken door op de kleinkinderen te passen, meehelpen met de moestuin of met het tuinieren. Alleen als de familie helemaal niks kan bieden komt de overheid in beeld. Verzorgingshuizen Italië vergrijst snel, maar de overheid doet nauwelijks aan bejaardenzorg. Vrouwelijke immigranten vullen het gat in de markt goedkoop op door de zorg voor thuiswonende bejaarden op zich te nemen. Een bejaarde die vooruit schuifelt aan de arm van een veel jongere, buitenlandse vrouw. Die verzorgsters worde badanti genoemd, ze doen alles: van boodschappen doen tot de bejaarde wassen en het pensioen innen bij het postkantoor. De meeste Italianen zouden zich schuldig voelen als ze hun ouders in een bejaardentehuis zouden stoppen en kunnen dat ook helemaal niet betalen. Het is dus in Italië niet gebruikelijk om gebruik te maken van verzorgingshuizen.
12
Aandachtspunten voor de verzorging en begeleiding door verzorgenden Aandachtspunten voor de verzorging en begeleiding door verzorgenden in Suriname Het blijkt dat veel Surinamers zich niet begrepen voelen binnen de Nederlandse gezondheidszorg. Het is daarom van erg belang dat doctoren, fysiotherapeuten, tandartsen enz. erg de tijd nemen voor de anamnese. Doorvragen is van groot belang, omdat de Surinamer erg gesloten kan zijn over zijn ziektebeleving. Het kan ook waardevol zijn om kennis te hebben van winti. Wat is winti? Het geloof van Surinamers gaat verder dan alleen een god. Naast een god geloven Surinamers dat deze god wordt vertegenwoordigd door winti’s (engelen). Elk mens wordt door 1 of meerdere winti’s en voorouders begeleid. Hun taak is simpelweg om ons te behoeden voor negatieve energieën zodat wij als mens ons leven mogelijk leiden zoals wij dat zelf kunnen invullen. Daarnaast doen Surinamers veel minder snel een beroep op de 1 e lijn gezondheidszorg dan Nederlanders. Het gevoel van ongelijkheid is hier een belangrijke reden voor. Surinamers kijken op tegen de blanke arts, maar voelen zich vaak ook niet begrepen. Klachten zoals hoofdpijn of nek- en schouderpijn wijten veel Surinamers aan weersveranderingen in plaats van stress. Surinamers zullen vaak eerst advies vragen aan grootouders wanneer zij ziek zijn, of gebruik maken van huismiddeltjes. Aandachtspunten voor de verzorging en begeleiding door verzorgenden in Italië In de gezondheidszorg vindt een Italiaan maar één ding belangrijk: de dokter moet goed zijn werk kunnen doen. Wachttijden zijn lang, spreekuur op afspraak bestaat eigenlijk niet en familie wast de patiënt en kookt de maaltijden bij een ziekenhuisopname. Geen probleem als je niet aanwezig kunt zijn bij je zieke familielid in het ziekenhuis, dan wast de andere familie op de kamer hem of haar die dag. Er geldt maar één principe: de dokter moet goed werk kunnen doen. Meer wordt er niet op gerekend en de rest regelen de patiënt en de familie.
13
