“Seeing the Light”
Naam en klas :______________________________
DVD gebruikt voor deze lessen: www.bol.com/nl/c/dvd/jesus-josefine/12365524/index.html In geval de DVD niet leverbaar is, mail naar:
[email protected]
De komende lessen gaan we met behulp van de Deense Tv-serie “Jezus en Josefine” aan de slag met het kerstthema “Seeing the Light of Christmas”. Omdat de hele serie bijna negen uur duurt, is er een samenvatting gemaakt zodat je de fragmenten die we gaan bekijken goed kunt volgen. Door deze lessen, met kijkvragen over de film, ga je, net als Josefine, nadenken over de betekenis van kerstmis. In de laatste les begin je aan een opdracht over het thema. Bewaar dit stencil dus goed en neem deze mee voor de volgende lessen.
In de eerste les zien we hoe Jezus geboren wordt en ontdekken we waarom Josefine een hekel heeft aan kerst. Door een mysterieuze kerststal, die werkt als een magische tijdmachine, reist de 12-jarige Josefine terug naar het jaar 12. In Nazaret ontmoet ze de jonge Jezus. Ook Jezus reist door de tijd en komt bij Josefine op bezoek.
In het tweede deel van de lessen volgen we de avonturen van Josefine, Oskar en Jezus. Ze komen er achter wie Thorson, de geheimzinnige antiekhandelaar, echt is. Verder ontdekken ze samen wat Jezus op aarde kwam doen, waarom dit zo belangrijk is en dus ook wat kerstmis betekent… 1
Les 1
Samenvatting 1 Het 12 jarig Deens meisje Josefine heeft een hekel aan kerstmis omdat ze geboren is op 24 december en haar verjaardag niet wil delen met Jezus. Toch is Josefine gelovig en zegt ze elke avond een avondgebed op. Ze vraag God kerstmis te verplaatsen naar een andere datum. In het eerste fragment maken we kennis met de vader (Jesper) en moeder (Louise) van Josefine en met haar broertje Lucas. Fragment1: ‘Er is er een jarig’ (DVD 1, deel1, 00:00 - 8:50 = 9 min, tot: ”ik kom er aan.”) 1. Waarom zegt de moeder van Josefine dat Jezus een belangrijke persoon is? (schrijfruimte pagina 7) ______________________________________________________________________________________________________________________ 2. Vind jij ook dat Jezus belangrijk is? Waarom wel of niet? ______________________________________________________________________________________________________________________ 3. Jezus heeft in de Bijbel vele namen, zoals ‘Zoon van God’, ‘Goede Herder’, ‘Mensenvriend’ en ‘het Licht’. Kun je in dit filmfragment zien dat Jezus als ‘het licht’ wordt gezien? Leg uit. ______________________________________________________________________________________________________________________ Samenvatting 2 Josefine ontmoet Thorson, een mysterieuze antiekhandelaar, die ook een hekel heeft aan kerstmis. Josefine gaat regelmatig op bezoek bij Thorson en vraagt attributen zoals een kaftan (bovenkleed voor mannen in het Midden-Oosten) die ze gebruikt voor het kersttoneel op school. Achterin Thorson’s antiekwinkel ontdekt Josefine een magisch kerststalletje dat een tijdmachine blijkt te zijn die Josefine laat reizen tussen het jaar 2003 in Denemarken en het jaar 12 in Nazareth. Josefine ontmoet Jezus en ze worden vrienden. Op verzoek van Josefine doet Jezus allerlei wonderen. Maria, de moeder van Jezus, moet niets van Josefine hebben en ze stuurt haar weg. Josefine rent naar de kribbe vanwaar ze weer ‘terugvliegt’ naar Denemarken. Thuisgekomen schrijft Josefine een brief aan de Raad van Kerken. Fragment 2: ‘Terug naar af’ (DVD 1, deel 7, 00:00–01:12 en 02:30 – 15.00 = 14 min, tot: J. in winkel) 4. Komt het (film)beeld van de jonge Jezus overheen met jouw beeld? Waarom wel/niet? ______________________________________________________________________________________________________________________ 5. Waarom mag Jezus, Jozef geen ‘vader’ noemen? ______________________________________________________________________________________________________________________ 6. Jozef zegt dat er ‘rare dingen’ gebeuren in zijn familie. Wat bedoelt hij daar mee? ______________________________________________________________________________________________________________________ Samenvatting 3 Jezus ontdekt dat de kribbe werkt als een tijdmachine en bezoekt Josefine nu ook in Denemarken. Hij gaat een kijkje nemen in een Deense kerk. Hier ziet Jezus iets wat hij niet begrijpt; een kruis met een dode man erop! Jezus kan niet meer terug naar zijn eigen tijd en moet bij Josefine blijven logeren. Hij geneest de vader van Josefine en zegent het sabbatsbrood (sabbat = heilige rustdag voor de Joden). Fragment 3: ‘Het wonder’ (DVD 2, deel 9, 00:00 – 01.30 en 02:50 – 08:00 = 7 min., tot: J. zoekt op.) Huiswerk voor de volgende les: vraag 7 en 8. 7. Jezus geneest de vader van Josefine. Geloof jij dat Jezus wonderen deed of dat wonderen bestaan? 8. Als het huisdier van Oskar, een degu uit Zuid-Amerika, dood is, praat Josefine met Jezus over Lazarus. Weet jij wat er met Lazarus gebeurd is en in welk boek zoekt Josefine dit op?
2
Les 2 In de vorige les zagen we dat Josefine een hekel heeft aan kerstmis. Jezus komt, door een tijdmachine, op bezoek bij Josefine. In deze les kijken we wat er verder allemaal gaat gebeuren met hen. Samenvatting 4 Er is iets mis met de kribbe waardoor Jezus niet meer terug kan naar Nazareth. Jezus belt vanuit Denemarken met het mobieltje, dat Josefine eerder had laten liggen, naar zijn vrienden in Nazareth. Terwijl Jezus bij Josefine blijft logeren, blijkt het dat het niet meevalt om Jezus te zijn in Denemarken in 2003. Omdat ze Jezus niet herkennen en omdat hij wat vreemde dingen zegt, besluit de vader van Josefine om Jezus naar een opvanghuis te sturen. Intussen smokkelen Josefine en Oskar de magische kerststal uit de winkel van Thorsen het opvanghuis binnen zodat Jezus weer terug kan naar Nazaret. Fragment 4: ‘De spiegeloog’ (DVD 2, deel 13, 00:00–01:12 en 02:30–16.45 = 15:45 min. tot: een potje dan.) 9. Voor de jonge Jezus is het niet vreemd de zoon van God te zijn. Waar merk je dat aan? ______________________________________________________________________________________________________________________ 10. De vader van Josefine stuurt Jezus naar een opvanghuis. Kun je dat begrijpen? Waarom wel/niet? ______________________________________________________________________________________________________________________ 11. Als Jezus weer terug is in Nazaret is Maria blij dat Jezus zijn levensverhaal begint te begrijpen. Denk je dat Jezus op dat moment al helemaal weet hoe zijn leven er uit ziet?
____________________________________________________________________________________________________________ 12. Oskar en Josefine denken verschillend over Thorson. Wie denk jij dat Thorson is? ______________________________________________________________________________________________________________________ Samenvatting 5 Josefine is zich bewust dat haar invloed op Jezus haar kan helpen in haar strijd tegen kerstmis. Ze zet haar vrouwelijk charmes in en vertelt Jezus over pizza. Als Josefine weer in Denemarken terugkomt, ontdekt ze, tot haar verbazing dat de traditionele kerstmaaltijd van rijstepap is vervangen door kerstpizza. Doordat Jezus en Josefine steeds betere vrienden worden, veranderen er steeds meer dingen in Denemarken. Josefine vindt zichzelf zelfs terug in de Bijbel als “het meisje van het Noorden”. Josefine begint zich af te vragen wat er gebeurt zou zijn als Jezus een gewoon leven had gehad en niet het christendom had gesticht. Haar moeder, die dominee is, antwoordt Josefine dat we dan een andere religie zouden vinden want zonder dat is het leven zinloos. Jutte, de juf van Josefine geeft haar een ander antwoord namelijk dat we zonder het christendom in de hel zouden zijn, zonder hoop. Als Jezus thuis is, krijgt hij een visioen (speciale droom) waardoor hij snapt dat hij als zoon van God de taak heeft om te sterven aan een kruis. Jezus verzet zich tegen dit idee omdat hij niet op deze vreselijke manier wil sterven. Het kan hem niets meer schelen de zoon van God te zijn. Hij rent weg naar Caesarea waar hij zich aanmeldt bij een school voor Gladiatoren. Jezus wil als beroemde gladiator gaan vechten in het Colosseum in Rome. Zelfs Josefine kan hem niet van deze gedachte afbrengen. Als Josefine en Oskar terugkeren in hun eigen tijd, is de wereld compleet anders geworden. Mensen hebben geen namen maar nummers en iedereen moet werken in Thorson’s ketelhuis. In deze wereld is geen plaats voor hoop of medelijden. Alles verandert langzaam maar zeker in een hel. We komen erachter wie Thorson werkelijk is. Zijn naam stamt af van de oude Noorse heidense God Thor. Hij is het duister (satan of de duivel) die regeert over een wereld waarin geen God, en geen goed of slecht is. Josefine bedenkt zich nu, dat ze Jezus moet overtuigen zijn taak, als zoon van God, op zich te nemen. Daarom reist ze terug naar Galilea. Het omslagpunt komt wanneer Jezus een speciale droom heeft waarin hij de toekomst van Denemarken voor zich ziet. In deze droom ontmoet hij Christus en heeft hij een gesprek met hem.
3
Fragment 5: ‘De tweestrijd’ (DVD 3, deel 9, 00:00-01:27 en 04:54–10:55 = 7:28 min. tot: Nazareth) 13. Je kunt zeggen dat dit fragment gaat over de tweestrijd tussen ‘licht en duister’. Wie is daarbij het licht en wie het duister? Hoe voel je je in het donker en waar staat duisternis en licht symbool voor? ______________________________________________________________________________________________________________________ Het gesprek tussen Jezus en Christus gaat als volgt: Jezus : Wie ben jij ? Christus : Ik ben niets. Ik ben iet geworden wat ik zou worden. Jezus : Waarom niet ? Christus : Wat een domme vraag. Ik ben jou als volwassene. Ik ben Jezus, de Jezus die de zoon van God is, maar nu zal ik nooit bestaan. Jezus : Ben jij mij? Christus : Ja! De hele wereld lag in je handen. Maar, kijk eens om je heen. Zo ziet de wereld er nu uit omdat jij gladiator wou zijn. Jezus : Maar ik wil niet aan een kruis! Christus : Dus moeten mensen zo leven en sterven zonder hoop op verlossing in een wereld als deze. Kun je daarmee leven? Soms moet je een offer brengen. Jezus : Wat moet ik doen? Christus : Dat weet je zelf ook wel. 14. Hoe komt het dat Jezus zijn taak nu (na dit gesprek in Thorson’s ketelhuis) wel op zich neemt? ______________________________________________________________________________________________________________________ Samenvatting 6 Na deze speciale droom en het gesprek met Christus accepteert Jezus zijn taak en reist hij terug naar Nazaret. Jezus weet nu waarom hij op aarde is gekomen en wat hij voor de mensen kan betekenen. Als Josefine weer terugreist naar Denemarken is alles weer normaal. “Het meisje uit het Noorden” wordt niet meer genoemd in de Bijbel, de Denen eten rijstpudding en hebben nog nooit van kerstpizza gehoord. Uiteindelijk viert iedereen kerst op de traditionele manier en maakt het Josefine niets meer uit dat ze op dezelfde dag als Jezus jarig is. Jezus komt op eerste kerstdag Josefine voor de laatste keer bezoeken om haar te feliciteren met haar verjaardag. Jezus heeft een speciaal cadeau voor de vader van Josefine; een kookboek dat hij geschreven had maar waarvoor hij geen uitgever kon vinden. Jezus had eerder al gezegd tegen Josefine dat ze in haar strijd tegen Thorson (het kwaad) moest vertrouwen op God. Josefine deed dit door te bidden en kwam er achter dat dit werkte. Ze vertelt dit nog tegen Jezus en daarna gaat Jezus echt voor de laatste keer terug naar Nazareth. Fragment 6: ‘Kerst in je haar’ (DVD 3, deel 16, 13:30–21:50 = 8:20 min. tot einde.) Huiswerk voor de volgende les: vraag 15 t/m 18. 15. Wat heeft Josefine geleerd? ______________________________________________________________________________________________________________________ 16. Wat heeft Jezus geleerd? ______________________________________________________________________________________________________________________ 17. Wanneer en hoe zou Jezus ‘in het echt’ ontdekt hebben wat zijn taak was? ______________________________________________________________________________________________________________________ 18. Wat heb jij zelf geleerd? ______________________________________________________________________________________________________________________
4
Les 3 Het evangelie volgens Johannes Jezus had (en heeft) veel volgelingen, maar ook tegenstanders die zijn licht niet begrepen. Iemand die Jezus wel begreep was zijn trouwe apostel (speciale leerling) en vriend Johannes. Toen Johannes oud was schreef hij in een evangelie (goed nieuws) over Jezus en over licht en duisternis.
Het evangelie van Johannes uit de Nieuwe Bijbel Vertaling ( 4e boek in NT, hoofdstuk 1, vers 1 t/m 22): 1 In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. 2 Het was in het begin bij God. 3 Alles is erdoor ontstaan en zonder dit is niets ontstaan van wat bestaat. 4 In het Woord was leven en het leven was het licht voor de mensen. 5 Het licht schijnt in de duisternis en de duisternis heeft het niet in haar macht gekregen. 6 Er kwam iemand die door God was gezonden; hij heette Johannes (de Doper, een neef van Jezus). 7 Hij kwam als getuige, om van het licht te getuigen, opdat iedereen door hem zou geloven. 8 Hij was niet zelf het licht, maar hij was er om te getuigen van het licht: 9 het ware licht, dat ieder mens verlicht en naar de wereld kwam. 10 Het Woord was in de wereld, de wereld is door hem ontstaan en toch kende de wereld hem niet. 11 Hij kwam naar wat van hem was, maar wie van hem waren hebben hem niet ontvangen. 12 Wie hem wel ontvingen en in zijn naam geloven, heeft hij het voorrecht gegeven om kinderen van God te worden. 13 Zij zijn niet op natuurlijke wijze geboren, niet uit lichamelijk verlangen of uit de wil van een man, maar uit God. 14 Het Woord is mens geworden en heeft bij ons gewoond, vol van goedheid en waarheid, en wij hebben zijn grootheid gezien, de grootheid van de enige Zoon van de Vader. 15 Van hem getuigde Johannes toen hij uitriep: ‘Hij is het over wie ik zei: “Die na mij komt is meer dan ik, want hij was er vóór mij!”’ 16 Uit zijn overvloed zijn wij allen met goedheid overstelpt. 17 De wet is door Mozes gegeven, maar goedheid en waarheid zijn met Jezus Christus gekomen. 18 Niemand heeft ooit God gezien, maar de enige Zoon, die zelf God is, die aan het hart van de Vader rust, heeft hem doen kennen. Opmerking bij vers 1: ‘het Woord’ komt van het Griekse woord ‘logos’ en betekent hier ‘boodschap’. Omdat Jezus een boodschap van God doorgaf en de woorden van, of namens, God sprak, wordt met ‘het Woord’ hier Jezus Christus bedoeld. 19. In welke vers (regelnummer) kun je duidelijk zien dat ‘het Woord’ en Jezus hetzelfde zijn? Leg uit. ______________________________________________________________________________________________________________________ 20. Waarom kwam Jezus naar de aarde volgens Johannes? ______________________________________________________________________________________________________________________ In de Bijbel staat dat God heel blij is met zijn zoon Jezus (Mat.3:17). Er staat ook dat Jezus liever niet naar het kruis wilde (Mat. 26:39) maar dat hij ging bidden om te kunnen doen wat zijn Vader God wilde. Johannes schreef waarom God dit wilde: Want God had de wereld zo lief dat hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft (Joh.3:16). 21. Hoe zou God zich gevoeld hebben over wat er met Jezus gebeurde? Waarom denk je dat God zijn zoon Jezus dan toch naar de aarde gestuurd heeft? ______________________________________________________________________________________________________________________
5
Tot slot Josefine heeft zich erbij neergelegd dat ze samen met Jezus jarig is. Ze is tot een ander inzicht gekomen over het kerstfeest en over Jezus. Doordat Jezus zijn taak als zoon van God geaccepteerd heeft, kan alles en iedereen vanuit ‘het duister’ naar ‘het licht’. Door Jezus kunnen mensen bevrijd worden van ‘het duister’ (slechte daden en angst voor de dood). Hierdoor is Jezus voor christenen ‘het licht’. Het feest van kerstmis wordt daarom ook wel het feest van ‘het licht’ genoemd. Tekst voor kerstmis: 7 Maria bracht een zoon ter wereld, haar eerstgeborene. Ze wikkelde hem in een doek en legde hem in een voederbak, omdat er voor hen geen plaats was in de herberg. 8 Niet ver daarvandaan brachten herders de nacht door in het veld, ze hielden de wacht bij hun kudde. 9 Opeens stond er een engel van de Heer bij hen en werden ze omgeven door het stralende licht van de Heer, zodat ze hevig schrokken. 10 De engel zei tegen hen: ‘Wees niet bang, want ik kom jullie goed nieuws brengen, dat het hele volk met grote vreugde zal vervullen: 11 vandaag is in de stad van David (Betlehem) jullie redder geboren. Hij is de Christus, de Heer. 12 Dit zal voor jullie het teken zijn: jullie zullen een pasgeboren kind vinden dat in een doek gewikkeld in een voederbak ligt.’ 13 En plotseling voegde zich bij de engel een groot hemels leger dat God prees met de woorden: 14 ‘Eer aan God in de hoogste hemel en vrede op aarde voor alle mensen die hij liefheeft.’ (Lucas 2:7-14).
Opdracht
Maak een creatief werkstuk waarin je laat zien/horen wat voor jou ‘het licht’ is. Je kunt dit bijvoorbeeld doen vanuit de film, Bijbelverhalen of vanuit wat je denkt over Jezus of vanuit andere ideeën die je hebt over licht, kerstmis en/of Jezus. Hoe denk je dat veel mensen Jezus en/of kerstmis zien? Begrijpen ze wie Jezus was en wat hij kwam doen? Zijn er misschien mensen, zoals Thorson, die niet van kerstmis houden, en waarom? Of herken je jezelf in Josefine of haar broertje Lucas (die vond kerstmis wel leuk)? Het is belangrijk dat je in je werkstuk laat zien wat je denkt over, en geleerd hebt van, kerstmis en wat kerst met licht te maken heeft. Je werk met als thema ‘licht’ kan bijvoorbeeld een filmpje, gedicht, lied, rap, verhaal, etc. zijn. Een (foto)poster mag alleen in overleg met je docent (misschien doe je dit al bij tekenen). Je werkt samen in groepjes van minimaal 2 en maximaal 4 leerlingen. Het project telt mee als proefwerk. Je werk wordt beoordeeld op de onderdelen: 1. originaliteit en creativiteit, 2. inhoud (diepgang en raakvlakken met het thema) en 3. inzet, werkhouding en samenwerking. Sommige werkstukken worden geselecteerd voor de kerstviering! Tip: maak (ook) gebruik van de film en dit stencil (bv. de tekst voor kerstmis hierboven). Veel suc-7 en plezier!
6
Aantekeningen- en antwoordenblad ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________
7