Toetsopdracht
Communicatieve vaardigheden 2de stage(COVA 2S)
Naam: Sanne Terpstra Studentnummer: 500646500 Klas: 2B2 Datum: 15 januari 2013
Reflectieverslag bijeenkomst 1,2 en 3 Zingevingsgesprekken Dit was het onderwerp van de eerste bijeenkomst van COVA 2S. We begonnen met drie dingen te bedenken die ons leven zin geven. Ik had familie, gezondheid en vrienden. De meeste hadden wel hetzelfde maar er kwamen ook verrassende dingen uit. Ik vond dit een best confronterende opdracht omdat als je ziek word de meeste dingen niet meer kunnen en moet je een manier hiervoor vinden om daar mee om te gaan. Hierna hadden we het over zingevingsgesprekken. Dit betekend met iemand in gesprek gaan over de zin van het leven en vooral met mensen die ziek zijn. We hadden het over de do’s en dont’s van zo`n gesprek. Eigenlijk komen de normale regels van elk gesprek weer naar voren zoals luisteren, actieve houding, minimal reinforcers, serieus nemen, privacy, gevoelsreflectie enz. De dont’s zaten wel wat verrassende dingen in zoals bagatelliseren, te emotioneel worden, op iemand anders afschuiven het gesprek en het niet aankunnen. Ik heb zelf geen ervaring met zingevingsgesprekken en vond deze les erg leerzaam daarom. Ik hoop dat als ik zo`n gesprek mee maak dat ik wel weet wat ik moet doen. Gesprekken met terminale patiënten Dit was het onderwerp van de tweede bijeenkomst van COVA 2S. We begonnen met ervaringen uitwisselen over sterfgevallen op onze stage afdeling. Zelf had ik hier ook ervaring mee. We gingen ook bespreken wat het met je deed en hoe je het verwerkte. Bij mij was het vooral dat ik schrok van het feit dat het zo snel kan gaan. Zelf heb ik het niet besproken met mijn collega’s maar ik heb het zelf een plek kunnen geven. We kregen adviezen voor als we ooit zo`n gesprek zouden moeten voeren. Hier kwam naar voren: luistervaardigheden, confrontatie eigen emoties, goede balans afstand en betrokkenheid, adequaat hanteren van levensvragen en belang van intercollegiale uitwisseling en steun voor jezelf. Kortom een heftig onderwerp waar elke verpleegkundige mee te maken gaat krijgen. Bij dit onderwerp vind ik dat het erg belangrijk dat je jezelf kent en je emoties. Hierna gingen we oefenen met gesprekken. Zelf ben ik niet aan de beurt geweest als verpleegkundige. Het moeilijkste blijf met dit soort gesprekken vind ik dat je wil bagatelliseren. Het liefste wil je zegen dat alles goed komt en dat het zo beter is maar dat is voor de patiënt zelf om dat te zeggen. Gesprekken rond euthanasie Dit was het onderwerp van de derde bijeenkomst van COVA 2S. We hebben het over euthanasie gehad. Euthanasie is het op hun eigen verzoek bespoedigen van de dood of ter dood brengen van hevig lijdende, ongeneeslijke zieken. Toevallig was dat niemand in de klas tegen euthanasie is. Zelf lijkt mij vooral eng om hierover een besluit te nemen. Kan me er niks bij voorstellen omdat ik geen ervaring heb met euthanasie in mijn directe omgeving. Euthanasie is een proces dat begint met signalering, besluitvorming, voorbereiding, uitvoering en als laatste evaluatie. Hierna gingen we de hele les een filmpje kijken met het onderwerp artsen en euthanasie. Ik vond dit filmpje erg mooi en confronterend. Je zag echte mensen die hadden besloten om euthanasie te plegen. Ook zag je hoe de artsen en directe familie hiermee om gingen. Ik vond het erg mooi omdat je vaak zag dat deze mensen echt rust vonden in het feit dat ze zelf ervoor konden kiezen om dood te gaan. Ik vond het erg confronterend omdat je zag dat de artsen en familie die achter bleven er vrede mee hadden maar het tegelijk ook moeilijk vonden.
Assertief reageren. Ik kies dit als mijn thema omdat dit bij beide stages omhoog komt als een leerdoel voor mij. Heb hier erg veel moeite mee. Ik wil namelijk het liefst conflicten vermijden en iedereen tevreden houden. Hierdoor ga ik over mijn eigen grenzen heen en doe ik dingen die ik niet wil doen. Ik vind het lastig om assertief te reageren omdat ik onzeker ben en bang ben om mensen te kwetsen. Ik had eerder al ervaring met dit thema van me vorige stage en deze stage. Me vorige stage vooral dat ik de laatste paar dagen vaak alleen stond op de afdeling en niet durfde te zeggen dat dit echt niet kon. Ook durfde ik niet aan te geven dat feedbackformulieren ingevuld moesten worden en als ik het durfde dan werd er gezegd dat er geen tijd voor was en dan hield ik meteen op met vragen. Deze stage merk ik nog steeds dat ik het lastig vind om mezelf en mijn leerproces niet op de eerste plek te zetten. Als ik vraag of ik mee mag kijken en daar is geen tijd voor of iets anders, dan klap ik dicht en weet ik niet meer wat ik moet zeggen. Meestal wordt ik dan heel onverschillig en reageer ik alsof toch niks kan en dat het niet uit maakt. Het grote onderliggende probleem is mijn onzekerheid en angst om fouten te maken. Wil leren hoe ik mezelf niet zo snel weg laat zetten in een gesprek en hoe ik minder snel toegeef in een gesprek. En hoe ik voor me eigen mening uit kom en hoe ik mijn emoties uit. Leerdoelen: 1. 2. 3. 4.
Mijn eigen wensen op een duidelijke manier formuleren. Me eigen mening geven in een gesprek over de situatie. Een verzoek weigeren op de juiste manier. Me emoties uiten in een gesprek.
Casus Voor mijn opleiding moet ik verpleegtechnische vaardigheden halen. Morgen word een van die verpleegtechnische handelingen uitgevoerd. Ik ga vragen of ik mee kan kijken en het uiteindelijk zelf kan doen maar helaas er is te weinig tijd en je hebt niet genoeg voorkennis. Nu moet ik duidelijk maken dat dit voor me opleiding is en dat ik hier juist ben om te leren. Je eigen rol: Probeer duidelijk te maken dat het erg belangrijk is voor je studie om mee te kijken. Rol van je tegenspeler: De werkdruk ligt hoog en er is weinig tijd.
Naam ‘verpleegkundige’: Sanne Terpstra Naam ‘observator’: Casus: Assertief reageren Specifieke leerdoel(en) verpleegkundige: 1. Mijn eigen wensen op een duidelijke manier formuleren. 2. Me eigen mening geven in een gesprek over de situatie. 3. Een verzoek weigeren op de juiste manier. 4. Me emoties uiten in een gesprek.
Feedback De verpleegkundige laat door middel van een open houding, oogcontact en intonatie zien, open te staan voor een gesprek
De verpleegkundige formuleert de eigen wensen op een juiste en duidelijke manier
De verpleegkundige luistert actief, stelt doorvragen en maakt gebruik van parafrases en gevoelsreflecties
De verpleegkundige laat met intonatie, houding en mimiek zien respect te hebben voor de gevoelens, ideeën, waarden, normen, cultuur van de collega
De verpleegkundige hanteert adequaat de eigen emoties tijdens het gesprek
Algemene gespreksvaardigheden: Nonverbaal/ paralinguaal gedrag
Feedback op eventueel persoonlijk leerdoel
Eventuele aanvullingen
Reflectieverslag Op mijn stage heb ik geoefend met assertief reageren. Dit met behulp van mijn zelf geschreven casus. Mijn leerdoelen zijn: 1.
Mijn eigen wensen op een duidelijke manier formuleren.
2.
Me eigen mening geven in een gesprek over de situatie.
3.
Een verzoek weigeren op de juiste manier.
4.
Me emoties uiten in een gesprek.
Ik heb deze casus op me stage geoefend met een collega IGer. Mijn collega moest doen alsof er geen tijd was en een hoge werkdruk. Ik moest mijn collega ervan overtuigen dat ik deze handeling wil doen en waarom. Het uiteindelijke doel was om de handeling ook echt uit te voeren. Ik vond de gesprekssituatie goed gaan. Beter dan ik had verwacht. Ik heb geprobeerd om het zoveel mogelijk een prettig gesprek te houden maar tevens mijn eigen wensen goed te formuleren. Ik heb uiteindelijk de denkbeeldige handeling kunnen doen. Vooral de dingen die ik in de les goed deed gingen weer goed. Zoals open houding, actief luisteren, respectvol en prettig stemgebruik. Het jamaar en me emoties meer bij mezelf te laten, gingen weer minder op me stage. Ik had wat meer moeite op me stage om me eigen wensen te formuleren. Dit vooral omdat ik het tegen een collega had en me bezig hield met de gedachtes van me collega. Mijn collega vond het een prettig gesprek en was helemaal niet gekwetst. Me collega vond helemaal niet dat ik op een agressieve manier overkwam. Ik kan nog wel oefening gebruiken in het beter formuleren van me eigen wensen en het hanteren van me eigen emoties. Dit vond zij omdat ik soms niet helemaal duidelijk was in wat ik wilde en ja-maar gebruikte als het niet lukte om me zin te krijgen. Ik heb gewerkt aan de leerdoelen in zowel het gesprek op school als op stage. Het eerste leerdoel heb ik geoefend omdat ik mijn eigen wensen moest formuleren. Ik moest duidelijk aangeven waarom ik de handeling wou doen. Dit ging op school beter dan op stage. Op stage ben ik er nog erg mee bezig dat de collega mijn afrekent op het feit dat ik iets wil waar misschien geen tijd voor is. Hierdoor ben ik bezig met wat de collega vind en denkt. Niet bezig met wat ik zelf wil en nodig heb. Het tweede leerdoel kon ik goed oefenen door aan te geven dat ik het jammer vindt dat er geen tijd voor is. Dit heb ik zowel in de les als op me stage gebruikt. Hiermee geef ik mijn mening over de situatie. Ik reflecteerde in de les op de situatie en dit zorgde ervoor dat een heel lange discussie over de inhoud werd vermeden en meer ging over het uiteindelijke doel, me leerproces. Het derde leerdoel heb ik helaas niet kunnen oefenen omdat ik niks hoef te weigeren. Ik probeer juist iets te krijgen uit het gesprek. Het vierde leerdoel heb ik geoefend door niet te veel mijn emoties te uiten. Dit lukte aan het begin van het gesprek goed totdat er eigenlijk alleen maar wordt gezegd dat het niet mogelijk is. Ik werd hier geïrriteerd van en daarna kwamen de ja-maar en het niet bij mezelf blijven en mijn leerproces. Ik kon me vooral in de les even niet in houden, ik had op dat moment om een time-out gevraagd. Dit hielp erg omdat ik even goed naar de situatie kon kijken en een nieuwe weg kon inslaan met het gesprek.
In het vervolg moet ik me veel bewuster worden dat ik ja-maar vermijdt. Hiernaast moet ik er voor zorgen dat ik bij mezelf blijf in het gesprek. Niet boos of geïrriteerd worden op de collega. Ik moet me minder bezig houden met wat de collega denkt of vind en meer met wat ik wil en nodig heb om mijn stage te halen. In het assertief reageren kan ik nog veel oefening gebruiken. Moet meer voor mezelf opkomen en me eigen emoties onder controle houden. Ik denk zelf dat ik een betere verpleegkundige wordt als ik assertiever wordt. Ook voor me persoonlijke groei als mens zou assertiviteit mooi meegenomen zijn. Bronvermelding Van Meer K, van Neijenhof J & Bouwens M. Elemtaire sociale vaardigheden. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum; 2001. Hoofdstuk 10: Assertief reageren. Joppen, R. Omgaan met Stress. Stichting Teleac: Utrecht; 1992
