‘“Tanzaniaanse jongeren op weg naar ondernemerschap”, Arusha regio, Trias
2 juli 2014
Pagina 1 van 8
1. Algemeen 1.1 Tanzania Tanzania is een land in Oost-Afrika dat ligt in het gebied van de Grote Meren. Het staat 152e op de HDI-lijst, een ranking gebaseerd op criteria voor duurzame menselijke ontwikkeling. De lijst telt in totaal 187 landen1. Ter illustratie: België bekleedt de 17e plaats. 68% van de Tanzanianen moet het stellen met minder dan 1,25 dollar per dag. De armoede concentreert zich op het platteland, waar 73% van de bevolking leeft. Zo zijn er bijvoorbeeld nauwelijks scholen. Als er al onderwijs is, liggen de scholen vaak veel te ver weg, hebben ze geen of onvoldoende materiaal en kampen ze met een gebrek aan gemotiveerd en gekwalificeerd personeel. Daar komt nog bij dat de mensen vaak over onvoldoende middelen beschikken om hun kinderen naar school te laten gaan. Want wat ze hebben, wordt voor eten en medicijnen gebruikt. Tegelijk bezit Tanzania een hoop mogelijkheden, zeker op het vlak van land- en mijnbouw en van de ontwikkeling van kleine bedrijven. Bovendien kent het land een sterke bevolkingsgroei (2.9 %) en is er een zeer jonge bevolking (46 % is jonger dan 15 jaar) waarop het zich kan beroepen. Op die mogelijkheden wil Trias inspelen met het project “Tanzaniaanse jongeren op weg naar ondernemerschap”.
1.2. Trias Trias is een ontwikkelingsorganisatie die ondernemende mensen in het Zuiden - familiale boeren en kleine ondernemers - ondersteunt. Doel is hun bestaanszekerheid en welzijn duurzaam te verbeteren. Trias besteedt hierbij specifieke aandacht aan vrouwen en jongeren, omdat zij een cruciale rol spelen in de lokale economische ontwikkeling van een land. Trias gebruikt een waardeketenbenadering als basis voor innovatie ten behoeve van duurzame productiviteitsverbetering. Innovaties in de ketens, een verbetering van landbouwpraktijken en de ondersteuning van ‘agri-business’ moeten leiden tot een verbeterde voedselzekerheid door verhoging van de productie van voedselgewassen. Trias treedt op als bemiddelaar van groepen producenten, ondernemers, financiële instellingen en publieke dienstverleners om te komen tot geïntegreerde waardeketenprogramma’s voor verschillende gewassen. Belangrijke ketens zijn in deze onder meer uien, kippen, look, melk, maïs en bonen.
Trias Tanzania PO Box 12005, Arusha, Tanzania Tel: +255 732 979 942 E-mail:
[email protected]– Website: www.triasngo.be
1
Met het project “Tanzaniaanse jongeren op weg naar ondernemerschap” wil Trias de jongeren in de districten Arusha, Monduli, Longido en Karatu steunen om een eigen ‘agri-business’ op te starten en zo hun toekomst zelf in handen te nemen. Daarvoor werkt Trias samen met twee nationaal erkende ledenorganisaties die familiale boeren en kleinschalige ondernemers verenigen, kwaliteitsvolle diensten verlenen en hun belangen op regionale en nationale fora verdedigen.
http://hdr.undp.org/en/countries/profiles/TZA
Page 2 of 8
1.3 Lokale partners MVIWATA Arusha S.L.P. 47 Monduli, Tanzania Tel: +255 272 549 437 E-mail:
[email protected] Website: www.mviwata.org
TCCIA Arusha P.O. Box141 Arusha Tel: + 255 27 254 6147 E-mail:
[email protected] Website : www.tccia.com
Mviwata Arusha is een organisatie voor familiale boeren. Ze telt 5.680 leden, waarvan 47 % mannen, 53 % vrouwen en 14 % jongeren. Mviwata Arusha is de enige boerenorganisatie in Tanzania die voor haar jongeren een specifieke afdeling heeft uitgebouwd: Mviwata Youth Wing. Deze jongerenafdeling telt bovendien veel vrouwen. De overkoepelende organisatie Mviwata wil op termijn een specifiek jeugdbeleid ontwikkelen en ook in andere regio’s en districten met een jeugdafdeling beginnen. TCCIA Arusha (Tanzaniaanse Kamer van Koophandel, Industrie en Landbouw) telt 1069 leden, waarvan 62% mannen, 38% vrouwen en 18% jongeren. In haar nieuw strategisch plan besteedt de kamer specifieke aandacht aan dienstverlening voor kleinschalige ondernemers, vrouwen en jongeren. TCCIA neemt een steeds prominenter positie in de lokale ontwikkeling van de regio rond Arusha, die ze kan gebruiken voor effectieve belangenbehartiging.
Andere samenwerkingen Ter verbetering van het agrarisch ondernemersklimaat werkt Trias Tanzania ook samen met twee businessscholen in Arusha: ESAMI (Eastern and South African Management Institute, ondersteund door de Universiteit van Maastricht) en de Nelson Mandela University (ondersteund door de Belgische Ambassade in Tanzania). Trias selecteerde haar interventiegebied ook op basis van mogelijke samenwerking met lokale overheidsinstanties ter ondersteuning van jonge ondernemers2.
1.4. Uitvoeringsperiode 2014-2016
2. Probleemstelling Landbouw is in Tanzania zeer belangrijk. 80 % van de Tanzanianen is op één of andere manier in de sector actief. Tegelijk is het voor de bevolking van de rurale gebieden moeilijk om een duurzaam inkomen te verwerven en de voedselzekerheid van het land veilig te stellen. De belangrijkste beperkende factoren zijn grond en kapitaal. Grond wordt schaars door een sterke bevolkingsgroei. Landbouwers, leden van de landbouworganisatie MVIWATA, hebben gemiddeld 2,5 acres grond 2
Zie 4. Acties/ Onderzoek-prospectie
Page 3 of 8
(ongeveer 1 ha). In veel gevallen is het niet mogelijk het aantal acres uit te breiden. Als dat dan toch zou kunnen, hebben landbouwers veelal onvoldoende kapitaal om de grond te verkrijgen en te laten renderen. De meeste landbouwers voorzien minstens 1 acre voor voedselgewassen (maïs en/of bonen). Dit betekent dat er slechts 1,5 acre beschikbaar is voor gewassen die opbrengen. Vanuit die wetenschap van schaarste, is het belangrijk om een goede productkeuze te maken en de productiviteit te maximaliseren. Maar landbouwtechnische diensten bereiken de familiale landbouwbedrijven vaak niet, waardoor de productiviteit per acre laag ligt. Verder leidt ook het gebrek aan organisatie in kleine landbouwbedrijven tot een zwakke positie van de landbouwer in de waardeketen. Dit vertaalt zich in beperkte toegang tot productiemiddelen (zoals zaaigoed, bemesting…) en lage prijzen voor hun eindproduct. Vooral vrouwen en jongeren zijn daar het slachtoffer van. Zij hebben, nog minder dan mannen, toegang tot inputs (grond, zaaigoed, …) en kapitaal. Als gevolg willen jongeren niet meer in de landbouw aan de slag, Tegelijk stijgen de prijzen van de landbouwgewassen en zorgt een bevolkingstoename voor meer vraag naar landbouwproducten. Bovendien bezit de regio Arusha veel commercieel potentieel. De stad Arusha is een bruisend centrum en de hoofdstad van de Oost-Afrikaanse gemeenschap, met een groeiende middenklasse. Haar grensstad (met Kenia) Namanga wordt gezien als een belangrijke hub bij aankomst op het Afrikaanse continent. De integratie van de Oost-Afrikaanse markt creëert nieuwe en grotere afzetmarkten. Bovendien is de publieke opinie voorstander van een sterkere participatie van jongeren en familiale landbouwers. Maar al die mogelijkheden worden te weinig door de overheid ondersteund en benut.
3. Beoogde resultaten Trias richt zich in Tanzania voornamelijk op de professionalisering van landbouw in de rurale gebieden, onder meer door opleiding in landbouwproductie- en technieken. Hierbij maakt Trias gebruik van een geïntegreerde waardeketenbenadering die bijdraagt tot de bestaans- en voedselzekerheid van kleinschalige landbouwers. Geïsoleerd werken aan de verhoging van de productie en de kwaliteit van bepaalde gewassen, is immers niet voldoende. Het is ook noodzakelijk voldoende aandacht te besteden aan de mogelijkheden van verwerking en verkoop. Zonder kennis van de markt van een bepaald product of consumptiepatronen, blijft de commercialisering van landbouwproducten een heikel punt voor kleinschalige landbouwers. De integratie van de lokale productie in stedelijke groeimarkten is dan ook de focus van dit project. Trias wil het potentieel van de regio Arusha volop benutten om voornamelijk jongeren een toekomst te geven. Daarbij wordt ingespeeld op de mogelijkheden van Arusha als commerciële hub. Trias, MVIWATA en TCCIA willen jongeren stimuleren om binnen de structuren van TCCIA en MVIWATA hun eigen onderneming op te zetten en landbouwproducten, afgeleiden daarvan en andere commercieel sterke goederen en diensten te produceren en te vermarkten. Dat gebeurt via gerichte vormingen, praktische ondersteuning, toegang tot
Page 4 of 8
financiering en begeleiding. Potentiële ondernemingen kunnen ook een startkapitaal ontvangen van maximum tweemaal de fondsen die de jongeren zelf in hun bedrijf investeren. Aan de hand van sectorstudies en 'ronde tafels' waaraan ook universiteiten, overheidsinstellingen en private actoren deelnemen, worden potentieel interessante businessclusters geïdentificeerd. De deelname van jongeren zelf is hierbij essentieel. De partners willen ook de lokale overheid betrekken en zo de basis leggen voor een duurzame economische ontwikkeling in de rurale gebieden rond Arusha3. Trias en haar partners willen met het project “Tanzaniaanse jongeren op weg naar ondernemerschap” tussen 1600 en 2000 jongeren bereiken.
3
Zie 4. Acties/ Onderzoek-prospectie
Page 5 of 8
5. Acties In het programma rond jongerenondernemerschap worden acties ondernomen rond opleiding, sensibilisering, samenwerking en belangenbehartiging, ondersteuning, financiering, onderzoek. Actie Opleiding
Trias en haar partners willen de jongeren technische vaardigheden bijbrengen die hen meer zelfvertrouwen geven en hun ondernemerschap stimuleren. Er worden vormingen gegeven in marketing, computervaardigheden, Engels, presentatietechnieken en ondernemerschap. MVIWATA organiseert opleidingen in project- en businessontwikkeling. TCCIA Arusha ontwikkelt een specifiek vormingspakket voor jonge en vrouwelijke kleinschalige ondernemers.
Sensibilisering
Samenwerking en belangenbehartiging
Ondersteuning
Financiering
Prospectie/ onderzoek
TCCIA sensibiliseert jongeren om hun zaak te registreren. TCCIA en MVIWATA installeren business competition groups. Jongeren krijgen een business-cyclustraining - van business selectie tot het schrijven van een businessplan. Daarna wordt een wedstrijd georganiseerd waar het beste plan een lening of een matching grant kan winnen. TCCIA en MVIWATA spreken jeugdgroepen aan en sensibiliseren hen rond ondernemerschap. Trias en haar partners zitten samen om te kijken hoe het beleid meer op de ontwikkeling en integratie van kleinschalige jonge ondernemers kan inspelen. TCCIA organiseren peer to peer uitwisselingen. TCCIA en MVIWATA motiveren de jongeren om deel te nemen aan fora waar ze ervaringen kunnen uitwisselen en van elkaar kunnen leren. MVIWATA blijft het agri-verwerkingbedrijf van de jongeren in Namanga ondersteunen. TCCIA ondersteunt jongeren en jeugd bij het in orde brengen van formaliteiten. Trias en TCCIA stellen voor jongeren kredieten ter beschikking waar ze voor de opstart van hun business een beroep op kunnen doen. Potentiële ondernemingen kunnen een startkapitaal ontvangen van maximaal tweemaal de fondsen die de jongeren zelf in hun bedrijf investeren. Aan de hand van sectorstudies en 'ronde tafels' doet Trias samen met TCCIA, universiteiten, overheidsinstellingen en private actoren onderzoek om potentieel interessante businessclusters te identificeren. In dit proces is vooral de deelname van jongeren (studenten) belangrijk. In een volgende fase zit TCCIA samen met lokale overheden om een beleid en actieplannen uit te werken en de rollen hierin te verdelen.
Page 6 of 8
6. Projectbudget Het project “Tanzaniaanse jongeren op weg naar ondernemerschap” loopt over drie jaar. Het totaalbudget bedraagt voor 2014 bedraagt 56 980 euro. Activiteit
Budget (€)/ jaar
Partner
2014
2015
2016
Technische vaardigheden om jongeren aan te trekken en zelfvertrouwen te geven: computervaardigheden, taallessen Engels, presentatievaardigheden, vorming rond ondernemerschap Training project development /business development
5000
5000
5000
MVIWATA Arusha
2000
2000
2000
MVIWATA Arusha
Steun bij deelname van jongeren aan fora
2000
2000
2000
MVIWATA Arusha
Mobilisering van jeugdgroepen
2000
2000
2000
MVIWATA Arusha
Organisatie business competitie onder de jeugd
5000
5000
5000
MVIWATA Arusha
Ondersteuning jeugdonderneming in Namanga
5000
5000
5000
MVIWATA Arusha
Ontwikkeling van een pakket specifiek gericht op kleinschalig ondernemerschap, jeugd en vrouwelijke ondernemers Informatie en ondersteuning rond koopaktes voor vrouwen en jongeren Ondersteuning en sensibilisering rond businessregistratie Uitzonderlijke board meeting rond de inclusie van kleine ondernemers en jongeren in de bestuursstructuur Jaarlijkse General Meeting
500
500
500
TCCIA Arusha
2000
2000
2000
TCCIA Arusha
1500
1500
1500
TCCIA Arusha
700
700
700
TCCIA Arusha
1000
1000
1000
TCCIA Arusha
Peer to peer uitwisseling
1000
1000
1000
TCCIA Arusha
Life skills voor de jeugd
2500
2500
2500
TCCIA Arusha
Computervaardigheden
2500
2500
2500
TCCIA Arusha
Training business planning
2640
2640
2640
TCCIA Arusha
Link naar financiële instellingen (3 netwerksessies)
1500
1000
1000
TCCIA Arusha
Training marketingvaardigheden
2640
2640
2640
TCCIA Arusha
Krediet voor jongerenondernemingen
10 000
10 000
10 000
TCCIA Arusha
Clusterontwikkeling in Namanga (sectorstudies en rondetafels) Totaal
7500
6000
6000
TCCIA Arusha
56 980
54 980
54 980
Page 7 of 8
Het project “Tanzaniaanse jongeren op weg naar ondernemerschap” kadert in de ruimere werking van MVIWATA Arusha en TCCIA Arusha. Voor 2014 bedraagt het totale budget voor beide partners 398 656 euro.
1. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 2. 2.1. 2.2. 2.3. 3. 4.
MVIWATA Arusha 2014
TCCIA Arusha 2014
Investeringen Transport IT uitrusting Andere investeringen/infrastructuur Kredietfonds Subtotaal Werkingskosten Kosten aan het gebouw Publieke voorzieningen en verbruik kantoor Andere werkingskosten Subtotaal Activiteiten Beheerskosten
2500 1000 45 000 15 000 63 500
25 000 750 4000 10 000 39 750
2500 5500 8000 16 000 127 140 43 500
4000 1500 1500 7000 80 000 21 775
Totaal (1+2+3+4)
250 140
148 525
7. Financiering 2014 Voor de financiering van onze projecten in het Zuiden, geldt een uniek hefboomsysteem. Van elke euro die Triodos aan Trias schenkt, maakt Trias 10 euro op het terrein. De overige 9 euro worden samengesteld uit subsidies, valorisatie, valuatie. Trias moet dit jaar (2014) een omzet van 17 miljoen euro realiseren. 10% daarvan moeten we zelf ophalen. Het is voor die middelen dat Trias een bijdrage vraagt van Triodos. Trias bereikt ongeveer 1.500.000 boeren en ondernemers, effectieve leden van de partnerorganisaties. Trias werkt in totaal met 100 partners in 14 landen. Het budget hierboven is de kost nodig voor de ondersteuning van Trias voor 2 partners in Tanzania, namelijk MVIWATA Arusha en TCCIA Arusha.
8. Referenties Trias vzw Wetstraat 89 1040 Brussel 02/07/2014 www.triasngo.be
Page 8 of 8