STUDIE 27 BEROEPSPROFIEL. luchtvaart

STUDIE 27 BEROEPSPROFIEL luchtvaart

BEROEPSPROFIEL luchtvaart sector : studiegebied : opleiding : beroepen :

metaal – elektriciteit - kunststoffen industriële wetenschappen en technologie luchtvaart mecanicien – controleur mecanicien – werkplaatschef onderhoud – studietechnicus – elektronicus: luchtvaartelektronicus, onderchef elektronicus, chef elektronicus – technicus-depanneur op de startbaan – technisch bureauchef – informaticus – productie-ingenieur – ontwikkelingsingenieur – controleur luchtvaart

Werkgroep beroepsprofiel van de Vlaamse Hogescholen in opdracht van de Vlaamse Onderwijsraad D/1997/6356/16 De leden van de werkgroep beroepsprofielen zijn inhoudelijk verantwoordelijk voor het beroepsprofiel. De Vlor heeft enkel ingestaan voor een uniforme en toegankelijke lay-out.

IN H OU D BER OE P SPR OF IE L LU C HTV AAR T

INHOUD

VOORWOORD

1

1

INLEIDING

2

2

SITUERING VAN HET WERKVELD

4

3

INVENTARIS EN SELECTIE VAN DE BEROEPEN

6

4

BESCHRIJVING VAN ENKELE TYPISCHE BEROEPEN

9

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14

Controleur mecanicien of elektricien Werkplaatschef onderhoud Studietechnicus Elektronicus Technicus-depanneur op de startbaan Luchtvaartelektronicus Onderchef elektronicus Chef elektronicus Technisch bureauchef Informaticus Productie-ingenieur Ontwikkelingsingenieur Controleur luchtvaart Mecanicien

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

5

SLOTBESCHOUWINGEN

24

6

SAMENSTELLING VAN DE WERKGROEP

25

7

BIBLIOGRAFIE

26

8

BIJLAGEN

27

BEROEPSPROFIEL LUCHTVAART

1

VOORWOORD

D

e luchtvaartgerichte hogeschoolopleidingen in Vlaanderen zijn vrij recent. Ze zijn vooral gegroeid uit de vele lokale en internationale contacten die, dankzij de dynamiek van de Europese uitwisselingsprogramma's, door de betrokken hogescholen werden opgebouwd. Uit die ervaring blijkt tevens de meerwaarde en het toenemende belang van die hogere opleidingen voor onze huidige en toekomstige luchtvaartindustrie. Het initiatief vanwege de Vlaamse Minister van Onderwijs om ook voor die sector de opleidingsvereisten af te stemmen op de visie met betrekking tot de geëigende beroepsprofielen werd door onze werkgroep bijzonder positief onthaald. De afspraak, binnen de werkgroep, zich vooral te beperken tot beroepsprofielen met een technisch-wetenschappelijke basis heeft vooral te maken met het huidige luchtvaartgebonden opleidingsaanbod in het Vlaams hoger onderwijs. De vruchtbare bijeenkomsten van onze ruime werkgroep, met een representatieve vertegenwoordiging vanwege respectievelijk het werkveld, de onderwijsmensen en de socioeconomische partners, hebben ondanks de strak opgelegde timing, geleid tot een duidelijker beeld met betrekking tot de definitie en de evolutie van luchtvaartgerichte beroepen en de daarmee verbonden opleidingsnoden. Ik wil hierbij alle werkgroepleden bedanken voor hun bereidwillige medewerking en inzet. In het bijzonder dank ik de heer J. Drieghe, secretaris van onze werkgroep, voor zijn beknopte maar degelijke verslaggeving en de heer Luk Robijns, RHO-coördinator, voor de logistieke steun. Ik hoop dat dit rapport een waardevolle gids mag zijn voor de verdere werkzaamheden met betrekking tot de opleidingsprofielen en de gewenste basiscompetenties.

Ing. Roland Defever Voorzitter werkgroep luchtvaart

2


1

INLEIDING

De heer minister L. Van den Bossche, vice-president en Vlaams minister van onderwijs en ambtenarenzaken, nam de beslissing om de Vlaamse onderwijsraad te gelasten met het overleg rond beroepsprofielen, opleidingsprofielen, basiscompetenties en de gemeenschappelijke minimumprogramma’s aan de hogescholen. Binnen het kader van de interne en de externe kwaliteitszorg kan de hogeschool daarna autonoom inspelen op de resultaten van dit overleg. De VLOR-Raad Hoger Onderwijs heeft die opdracht verdeeld over diverse werkgroepen. De minister verwacht voor Pasen '96 de eindrapporten voor de meer dan honderd beroeps- en opleidingsprofielen. Een van die profielen is "luchtvaart". Op het niveau technisch secundair onderwijs bieden het Vrij Technisch Instituut Borgerhout, het Vrij Technisch Instituut Oostende en het Koninklijk Technisch Atheneum Heule een opleiding TSO-Vliegtuigtechnieken (mechanica) aan in de derde graad. De Koninklijke Technische School Saffraanberg Sint-Truiden organiseert een gespecialiseerde technische opleiding (zevende jaar) voor de militaire luchtvaart. Op het niveau hoger secundair beroepsonderwijs biedt het Stedelijk Lyceum Paardenmarkt en Linkeroever Antwerpen een aanvullende specialisatieopleiding vliegtuigonderhoud aan. Het Instituut van de Ursulinen Mechelen biedt een aanvullende opleiding (zevende jaar) tot commerciële- of administratieve medewerkers voor het luchthavenverkeer aan. Op het niveau hoger onderwijs organiseert de Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende sinds het academiejaar 1995-1996 een voltijdse 1-cyclus-opleiding "Graduaat Luchtvaart", uniek in Vlaanderen. Dezelfde hogeschool biedt sedert 1986 een optiepakket luchtvaartelektronica aan binnen de opleiding industrieel ingenieur. Een optiepakket luchtvaartmechanica (motoren) wordt aangeboden door de Erasmus-hogeschool Brussel. Beide hogescholen zijn bovendien vrij actief betrokken bij Europese uitwisselingsprogramma's, bijzondere opleidingen en stages in het domein van de luchtvaart. Op universitair niveau bieden zowel de Koninklijke Militaire School als het postuniversitair programma, georganiseerd door V.U.B., R.U.G. en K.U.L., academische opleidingen aan. Naast die onderwijsinstellingen bieden een aantal opleidingsinstituten bedrijfsgerichte typeopleidingen, soms vergelijkbaar met het niveau hoger onderwijs. Voorbeelden hiervan zijn ondermeer de opleidingen verzorgd door Eurocontrol, de Regie der Luchtwegen, de Belgian Aviation School, het Sabena Training Department, enz... De opdracht van de werkgroep beroepsprofielen luchtvaart omvat respectievelijk de beschrijving van het werkveld, het inventariseren van de luchtvaartgerichte beroepen, het beschrijven van enkele typische beroepen met beginniveau TSO met bijkomende scholing of Graduaat. Uit die gegevens zal in een tweede fase de profielbeschrijving voor een hogeschoolopleiding Graduaat luchtvaart worden opgemaakt. Voor de beschrijving van de beroepsprofielen dient de werkgroep de richtlijnen (zie bijlagen) van de Dienst voor Onderwijsontwikkeling (D.V.O.) te volgen. Het rapport ( ± 20 blz.) beroepsprofielen wordt verwacht tegen eind januari '96.

Omdat er nog geen afgestudeerden van het graduaat luchtvaart zijn, is een enquête uitgesloten. Daarom is de samenstelling van de werkgroep op een brede basis van groot belang.


3

In de werkgroep zetelen representatieve en tevens ervaren vertegenwoordigers uit het werkveld (Sabena, Sobelair, EATC, Regie der Luchtwegen, Flag, Bestuur van de Luchtvaart), het onderwijs (VTI Borgerhout, VTI Oostende, KTS Saffraanberg, KHBOhogeschool, Erasmus-hogeschool, LURU-VUB) en de socio-economische partners (Fabrimetal, Flag, KVIV-GLR). De werkgroep beroepsprofielen heeft gepoogd die opdracht via vijf bijeenkomsten (zie verslagen in bijlage ) op tijd tot een goed einde te brengen. − Op de startvergadering (10 november 1995 - KHBO-Oostende) kwamen de werkgroepsamenstelling, de opdracht, de uitgangsproblemen, de beschikbare documentatie en de planning aan bod. Er kwam vrij vlug een consensus om de studie te beperken tot beroepen met een technisch-wetenschappelijke basis. De werkgroep beaamde unaniem de nood aan kwalificatie (niveau TSO met bijkomende scholing) boven de basisopleiding, met mechanica, elektriciteit, elektronica en informatica als basispijlers. Zo kan er gedacht worden aan een opleiding "luchtvaart" met keuzerichtingen luchtvaartmechanica en luchtvaartelektronica. − Tijdens de tweede vergadering (8 december 1995 - Sabena-Brussel) werd de synthesetekst m.b.t. het werkveld geamendeerd. De bijkomende documentatie m.b.t. luchtvaartgerichte beroepen in binnen- en buitenland werd bestudeerd. Er was tevens een eerste poging om de beroepen in clusters onder te brengen. Het bedrijfsgerichte voorstel van Sabena werd uiteindelijk in overweging genomen. − De daaropvolgende bijeenkomst (12 januari 1996 - Erasmus-hogeschool Brussel) werd de beschrijving, volgens de procedure voorgesteld door de DVO, van enkele typische jobs uit de verschillende sectoren nader bestudeerd. Tevens werd een structuurontwerp voor het eindrapport besproken. − De vierde vergadering (26 januari 1996 - VLOR Brussel) was gewijd aan de verfijning van de profielbeschrijvingen en de redactie van het eindrapportontwerp. − Tijdens de bijeenkomst op 1 maart 1996, in het VTI van Borgerhout, was er vooral aandacht voor de eindredactie van het rapport en de opmaak van de slotbeschouwingen. De schriftelijk geformuleerde amendementen werden, na 15 april 1996, door de voorzitter verwerkt in dit eindrapport.

4


2

SITUERING VAN HET WERKVELD

De luchtvaartindustrie kent sinds haar ontstaan een cyclische beweging, mede bepaald door de talrijke elementen die de sector beïnvloeden. Denken wij maar aan de petroleumcrisis van de jaren '70, de kentering in de Oost-West betrekkingen sinds 1988 en de economische recessie van de beginjaren '90, die aangezwengeld werd door de Golfoorlog. De samenloop van de bijna wereldwijde economische recessie met de terugval van de militaire bestellingen in het Westen, hebben voor het eerst de crisis in de luchtvaart bijzonder scherp doen aanvoelen. De luchtvaartmaatschappijen waren de eersten die de dramatische gevolgen van deze crisis ondergingen. Om toch maar vliegtuigstoelen gevuld te krijgen, ontstond er een onverbiddelijke tarievenslag, met de gekende desastreuze gevolgen: maatschappijen gingen failliet, werden gefusioneerd of werden opgekocht. Vliegtuigbestellingen werden uitgesteld of doorgeschoven, opties verminderd of geannuleerd. De verliezen waren astronomisch groot. Tot overmaat van ramp werd de Europese eensgezindheid zwaar op de proef gesteld. De "open sky"-politiek van de Amerikanen heeft tweedracht gezaaid onder de Europese partners. Vooral flagcarriers voelden zich hierdoor geviseerd. De echte tarievenoorlog moet nog beginnen, als vanaf 1 april 1997 cabotage toegelaten is. Dit alles heeft natuurlijk een belangrijke invloed op de vliegtuigconstructeurs. Het productieritme bij Boeiing, Airbus, MDD en andere is duidelijk gedaald, met de onvermijdelijke afdankingen tot gevolg. Was het in de jaren '70 gebruikelijk om zoveel mogelijk productieactiviteiten in eigen huis te houden, dan worden de constructeurs nu verplicht om componenten en systemen in onderaanneming te geven en dan nog liefst in lageloonlanden. Hierdoor is er in het Westen een overcapaciteit ontstaan. Dit effect wordt nog vergroot door de overschakeling van mechanische naar elektronische componenten, waarbij de duurzaamheid en de betrouwbaarheid met een tienvoud of meer zijn toegenomen. Maar anderzijds wordt door de steeds toenemende complexiteit van de systemen de specialisatie of beter nog de nichestrategie belangrijker. Toch is er ook een positieve zijde aan deze medaille. De milieuwetgeving verstrengt: dus stillere motoren. De brandstof wordt duurder: dus zuiniger motoren. De vliegtuigen zijn veel duurzamer gebouwd en worden tijdens hun levensduur gemoderniseerd. De passagiers worden veeleisender: dus meer comfort en ontspanningsmogelijkheden, enz... Uiteraard zijn dit niches of deeldomeinen, maar toeleverings- of dienstenbedrijven die hierop willen inspelen garanderen zichzelf een succesvolle toekomst. Zowel de EU als AECMA hebben een grondige analyse gemaakt van de toekomstperspectieven voor de Europese luchtvaart. Hierbij worden gemiddelde groeicijfers genoteerd van 4,5% voor passagiers en 8% voor vracht. Recente gegevens van luchtvaartmaatschappijen bevestigen die positieve trend. Verder wordt er aangedrongen op een versnelde harmonisatie van de Europese normenproblematiek (JAR), op een verhoging van de inspanningen voor onderzoek en ontwikkeling, met voorrang voor sleuteltechnologieën zoals geluid, vervuiling, superlichte legeringen, enz... Uiteraard vereist die hoogtechnologische sector een ver doorgedreven technische vorming, waarbij een optimale samenwerking moet nagestreefd worden tussen de industrie, het onderwijs en de opleidings- en vormingscentra.


5

Het is duidelijk dat de Vlaamse of Belgische luchtvaartsector niet bij machte is, evenmin als de andere kleine Europese landen, om medebepalend te zijn in het vastleggen van de Europese beleidslijnen terzake. Toch kan niet ontkend worden dat in die snel evoluerende sector in België minstens 18.000 mensen tewerkgesteld zijn, waarvan meer dan 11.000 in Vlaanderen. De indeling per activiteit (NACE code) volgens de cijfergegevens (juni 1992), ter beschikking gesteld door het Ministerie van Tewerkstelling en Arbeid, geeft volgend beeld: NACE-code Vlaanderen Brussel Wallonië België *NACE-codes:

364 750 3603 6705 1115 1302 3779 42 8497 8049 364 - vliegtuigfabrieken en -reparatiebedrijven 750 - luchtvaart 764 - activiteiten verwant aan de luchtvaart

764 1444 370 255 2069

Totaal 11752 2787 4076 18615

Wil men "uitvlaggen" of "delokaliseren" afremmen, dan moet het nodige potentieel gevormd en bijgeschoold worden in zowel het onderhoud als de productie; in zowel de specifieke mechanica als in de specifieke elektronica en de bijbehorende software, met aandacht voor de heel dwingende eisen van deze sector inzake kwaliteit en veiligheid. In de ontwerpen productiesector hebben Vlaanderen noch België enige ervaring in de vliegtuigbouw. Wel bestaat er een uitgebreide variatie aan componenten systeembouwers. Daarnaast bestaat er een volledig gamma van specifieke onderhoudsmogelijkheden voor vliegtuigen, gronduitrusting en bijbehorende componenten. Ook voor de operaties is er een nood aan bijzondere opleiding tot piloot, weervoorspeller, luchtvaartcontroleur (ATM). Tot slot zijn er de specifieke luchtvaarttaken in de dienstensector zoals, catering, regel- en wetgeving, controle en inspectie, enz.... Daar waar de lucht- en ruimtevaartsector steeds een generische en technologische vernieuwingsrol naar andere sectoren gespeeld heeft, zou in de opleiding dezelfde voorbeeldfunctie aangehouden moeten worden. Met andere woorden; het zouden enkel de beste, de bekwaamste studenten mogen zijn die naar die richting mogen doorgroeien. Nergens anders is de zekerheid en de betrouwbaarheid van zo'n essentieel belang. Het is evident dat die vereisten samen met de zin voor veiligheid en kwaliteit alle aandacht verdienen, en dat ze niet als een aanhangsel in een basiscursus voor luchtvaartspecialisten mogen gegeven worden. Bovenstaande context stelt dan ook hoge eisen aan het technisch onderwijs. Vandaar dat in de industrie de laatste twee tot drie jaar een vraag is ontstaan naar graduaatsopleidingen. Gezien de specificiteit van de sector is ook een specifieke opleiding vereist. Het is eveneens zo dat bedrijven die naar de luchtvaart willen overschakelen meestal mislukken door het ontbreken van die specifieke kennis. Die specifieke kennis speelt vooral in twee domeinen: de mechanica en de elektronica, beide aangevuld met informatica, die bijgevolg in de opleiding moeten worden voorzien. Wij pleiten er dan ook voor, willen wij de technologieuitdaging voor de 21ste eeuw aankunnen, dat de opleidingen in de luchtvaartsector, tevens omwille van hun toegevoegde waarde, op alle niveaus zouden behouden , ja zelfs uitgebreid, worden.

6


3

INVENTARIS EN SELECTIE VAN DE BEROEPEN

Na studie van de beschikbare documentatie uit binnen- en buitenland en na een langdurige discussie binnen de werkgroep werd besloten de informatie van Sabena te gebruiken als structuurbasis voor de clustervorming van de technisch-wetenschappelijke jobs in de luchtvaartwereld. Die basisstructuur is afgeleid van een klassieke bedrijfsstructuur. Na enkele specifieke aanpassingen ziet het uiteindelijke model er als volgt uit:

1 2 3 4 5 6 7

Beroepencluster COMMERCIËLE DIENSTEN ONDERHOUD OPERATIES DIENSTEN ONTWERP & CONSTRUCTIE TOELEVERING LUCHTVAART REGELGEVING & INSPECTIE

Code 1xx 2xx 3xx 4xx 5xx 6xx 7xx

Na invulling door respectievelijk de vertegenwoordigers van Sabena, de Regie der Luchtwegen, Flag (luchtvaartindustrie) en het Bestuur van de Luchtvaart biedt onderstaande, niet limitatieve, detaillijst een overzicht van representatieve luchtvaartgerichte beroepen (enkel Sedoc niveaus 2,3 of 4):

Technische beroepen in de luchtvaartwereld Beroepencluster 1. COMMERCIËLE DIENSTEN 2. ONDERHOUD CONTROLE & INSPECTIE

ONDERHOUDSTECHNICUS

Beroepencluster TECHNICUS MOTOREN, TOEBEH.,

AVIONICS & TELECOM

Typische beroepen

technisch inspecteur controleur mecanicien of elektricien quality controller verificateur kandidaat controleur mecanicien of elektricien landingsplaatstechnicus technisch coördinator onderhoudstechnicus vliegtuigen technicus-depanneur op de startbaan ploegbaas onderhoudstechnicus vliegtuigen onderhoudstechnicus cabine ploegbaas onderhoudstechnicus cabine onderhoudstechnicus materieel Typische beroepen ploegbaas reviseur onderdelen technicus reviseur motoren technicus reviseur onderdelen technicus reviseur avionics

Code 1xx 2xx 205

206

Code 207


TECHNICUS MECHANICA

OPPERVLAKTEBEHANDELING

ELEKTRICITEIT LUCHTVAARTELEKTRONICARLW*

INFORMATICA

3. OPERATIES ONDERSTEUNING KLANTEN COORDINATIE PLANNING

MAGAZIJNBEHEER

ATM METEO PILOOT BOORDPERSONEEL GRONDPERSONEEL 4. DIENSTEN OPLEIDING & VORMING

GROEPSCHEFS, BRIGADIERS

TECHNISCHE STUDIEDIENSTEN

7

elektronicus hersteller onderdelen operator onderdelen ploegbaas algemene mechanica ploegbaas reddingsmateriaal technicus algemene mechanica hersteller algemene mechanica hersteller reddingsmateriaal ploegbaas oppervlaktebehandeling technicus oppervlaktebehandeling kandidaat oppervlaktebehandeling vliegtuigelektricien helikopterelektricien elektronicus voor luchtvaart

208

209

onderchef elektronicus voor luchtvaart chef elektronicus voor luchtvaart technisch bureauchef voor luchtvaart technicus informatica technisch programmeur-analyst operator

technisch coördinator agent interne coördinatie planning officer (workload) supervisor planning (workload) agent technische planning dispatcher technische planning werkverdeler technische planning kandidaat werkverdeler technische planning kandidaat agent technische planning groepschef magazijn ploegbaas magazijn voorraadbeheerder magazijnmeester

3xx 310 311 312

313

on-board-onderhoudstechnicus

verantwoordelijke training instructeur vluchtsimulator technisch instructeur senior technisch monitor werkplaatsoverste onderhoud officer verantwoordelijke controle brigadier verantwoordelijke technische aankoop verantwoordelijke administratie supervisor eerste studietechnicus studietechnicus

4xx 415

416

417

8


KWALITEITSCONTROLE, PROCED.

GEZONDHEID, VEILIGHEID INFORMATICA 5. ONTWERP & CONSTRUCTIE ONDERZOEK & ONTWIKKELING ONTWERPEN & SIMULATIE PRODUCTIE

ASSEMBLAGE TESTEN, KWALITEITSCONTROLE INFORMATICA

6. TOELEVERING LUCHTVAART CATERING REISBUREAUS LUCHTHAVENUITRUSTING VEILIGHEID KOERIERDIENSTEN 7. REGELGEVING & INSPECTIE **

* **

technicus chemie studietekenaar technicus metrologie technicus kleine studies tekenaar kleine studies technisch bediende verantwoordelijke methoden en middelen business analyst analist systemen & procedures werkvoorbereider technisch programmeuranalist operator

418

419 420 5xx

ontwikkelingsingenieur ontwerpingenieur laboratoriumtechnicus productie-ingenieur groepschef productie onderhoudstechnicus productie groepschef assemblage groepschef kwaliteit Informaticus technisch programmeur-analyst onderhoudstechnicus informatica 6xx

controleur luchtvaart onderhoudsmecanicien

7xx

Bijlage 4 beschrijft de bijzondere context voor de beroepen bij de Regie der Luchtwegen. Voor controleur (luchtvaart) moet je slagen voor het toelatingsexamen bij het vast wervingssecretariaat.

De vereisten, met betrekking tot opleiding en ervaring, waaraan technici voor de luchtvaartindustrie in de toekomst moeten beantwoorden zullen vervat zijn in het Europese JAR 65 document (JAR = Joint Aviation Requirements). Deze reglementering verschijnt ten vroegste in maart 1997 en zal pas van kracht worden vanaf januari 1999 (cfr. het Bestuur van de Luchtvaart).


4

9

BESCHRIJVING VAN ENKELE TYPISCHE BEROEPEN

Aan de partners in het werkveld (Sabena, Regie der Luchtwegen, Flag, Bestuur van de Luchtvaart) werd gevraagd, als voorbeeld, enkele typische beroepen met minimumniveau TSO met bijkomende scholing of graduaat nauwkeurig te beschrijven. Daarbij dienden de procedurevoorschriften van de dienst voor onderwijsontwikkeling (zie bijlage) als leidraad. Op het formulier, opgemaakt door de voorzitter, werden ondermeer de algemene omschrijving, het Sedoc-niveau, de opleidingsvereisten, de gewenste beroepservaring, de typefuncties, de deelfuncties, ev. de taken, de contextgegevens en de belangrijkste beroepshoudingen ingevuld. Het bepalen van het Sedoc-niveau werd vergemakkelijkt door het invoeren van deelgraden voor respectievelijk verantwoordelijkheid (i.f.v VTP: verantwoordelijk voor het eigen takenpakket, NHV: niet hiërarchische verantwoordelijkheid en HV: hiërarchische verantwoordelijkheid), complexiteit (GR: geautomatiseerde routines, SP: standaard procedures, CSP: combinatie van standaardprocedures en ONP: ontwikkeling van nieuwe procedures) en transfereerbaarheid (FG: functiegebonden, BG: beroepsgebonden en BO: niet beroepsgebonden). Bij de belangrijkste beroepshoudingen zijn alleen de scores 3 en 4 relevant. Die profielbeschrijving werd vooraf in de werkgroep verduidelijkt met behulp van een concreet voorbeeld (Sabena - controleur mecanicien of elektricien). Bij de bespreking werd de nadruk gelegd op de betekenis van "bijkomende scholing". Het belang van luchtvaartgerichte basisopleidingen wordt door alle partners onderstreept omdat hierdoor de stageduur in het bedrijf kan verminderen. Dit betekent een competitief voordeel voor het bedrijf. Naast de basisopleidingen bestaan er ook gerichte bedrijfsopleidingen, verzorgd door gespecialiseerde instellingen (BAS, VDAB, VIZO, Sabena Training Department....). Volgende selectie van beroepsprofielen werd in detail beschreven: controleur mechanicien of elektricien onderhoud, werkplaatschef onderhoud, studietechnicus, boordelektronicus, technicus-depanneur op de startbaan, luchtvaartelektronicus, onderchef elektronicus, chef elektronicus, technisch bureauchef, informaticus ontwerp en constructie, productie-ingenieur, ontwikkelingsingenieur, controleur luchtvaart en mecanicien.

10

4.1


Controleur mecanicien of elektricien

Beroep:

CONTROLEUR MECANICIEN OF ELECTRICIEN

Code:205

Bedrijf: SABENA

Cluster: onderhoud ALGEMENE OMSCHRIJVING Staat in voor de technische inspectie van vliegtuigen of vliegtuigonderdelen en staat in voor de technische controle na herstel en montage van vliegtuigonderdelen

Graad ( bijlage 2) van: - verantwoordelijkheid:

VTP: NHV: HV (C,B,M): - complexiteit: GR: SP: CSP: ONP: - transfereerbaarheid: FG: BG: BO:

Niveau: 3-4 (Sedoc)

1 tot 5 4

NVH/HV (C) 4 CSP 3 BG

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING TSO electromechanica met bijkomende scholing met minimum 5 jaar ervaring als mecanicien of elektricien in de luchtvaart SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN Typefunctie(s): controle/analyse/diagnose Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s): Het stellen van diagnose van de te herstellen schade Het analyseren van de herstellingsmogelijkheden aan de hand van toepasselijke Veiligheidsvoorschriften. De controle uitvoeren van de correcte herstelling en montage en het verlenen van de goedkeuring (JAR 145) Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s): NVT CONTEXTGEGEVENS Werkomstandigheden binnen het technisch complex van Sabena werkplaats (loods) stelling rond vliegtuig opgesteld in de loods Hulpmiddelen technische documentatie, montageschema’s en invuldocumentatie materieel en specifiek materieel (meetapparatuur, ...) veiligheidsuitrusting Graad van verantwoordelijkheid werkt samen met andere controleurs, controleert het werk van de mecaniciens of de elektriciens in de werkplaats en rapporteert aan de hoofdcontroleur Verwachte resultaten Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse Doorzettingsvermogen Flexibiliteit Kritische ingesteldheid Omgaan met stress Organisatievermogen Resultaatgerichtheid Veiligheids- en milieubewustzijn Zin voor esthetica Zin voor initiatief

Schaal 4 3 3 4 3 3 3 4 2 2

( schaal 1 tot 4 - zie bijlage 4) Aandacht voor competentieontplooiing Assertiviteit Beslissingsvermogen Contactbereidheid Dienstverlenende ingesteldheid Empathie Imagobewustzijn Leergierigheid Loyauteit Zelfstandigheid Zin voor samenwerking

zie: bijlage 1 bijlage 3

bijlage 5 Schaal NVT 2 4 3 3 2 3 4 4 4 4


4.2

11

Werkplaatschef onderhoud

Beroep:

WERKPLAATSCHEF ONDERHOUD

Code:416

Bedrijf: SABENA

Cluster: Diensten/onderhoud ALGEMENE OMSCHRIJVING Het technisch leiden van en het dragen van de eindverantwoordelijkheid over het personeel van de productie, zowel op technisch, technisch-commercieel als op organisatorisch vlak



Niveau: 4-5 (Sedoc) 1 tot 5 5

HV (C,B,M) 5 ONP/CSP 4 BG/BO

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING Graduaat elektromechanica met minimum 10 jaar ervaring in vliegtuigonderhoud SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN Typefunctie(s): organisatie/onderhoud Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s): Technisch : zie bijlage Technisch-commercieel : zie bijlage Organisatorisch : zie bijlage Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s): NVT CONTEXTGEGEVENS Werkomstandigheden Binnen het technisch complex van Sabena. Werkplaats (loods), op stelling rond vliegtuig, in de testen metingslaboratoria Bureau Hulpmiddelen Technische documentatie, montageschema’s en invuldocumentatie Administratieve ondersteuning Informatica Graad van verantwoordelijkheid Leidt de verschillende brigadiers en draagt de eindverantwoordelijkheid over de werkplaats (>100 personen) en rapporteert aan het afdelingshoofd Verwachte resultaten Eindverantwoordelijkheid voor het vlot functioneren van de dienst op technisch, technischcommercieel en organisatorisch vlak Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse Doorzettingsvermogen Flexibiliteit Kritische ingesteldheid Omgaan met stress Organisatievermogen Resultaatgerichtheid Veiligheids- en milieubewustzijn Zin voor esthetica Zin voor initiatief

Schaal 4 4 4 4 4 4 4 3 2 4

( schaal 1 tot 4 - zie bijlage 4) Aandacht voor competentie-ontplooiing Assertiviteit Beslissingsvermogen Contactbereidheid Dienstverlenende ingesteldheid Empathie Imagobewustzijn Leergierigheid Loyauteit Zelfstandigheid Zin voor samenwerking

zie bijlage 1 bijlage 3

bijlage 5

Schaal NVT 4 3 4 4 3 4 4 4 4 4

12

4.3


Studietechnicus

Beroep:

STUDIETECHNICUS

Code:417

Bedrijf: SABENA

Cluster: Diensten ALGEMENE OMSCHRIJVING Als ondersteunende functie voorzien in een theoretische en praktische bijstand van de werknemers in de werkplaatsen (onderhoud)



Niveau: 3-4 (Sedoc) 1 tot 5 4

HV (C.B.) 4 ONP/CSP 3 BG

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING Graduaat of TSO met bijkomende scholing met minimum 5 jaar ervaring als technisch beambte. SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN Typefunctie(s): voorstudie Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s): Technische plannen, programma’s en problemen voorbereiden en bestuderen. Technische ondersteuning verlenen. Technische plannen, programma’s en problemen ontwerpen of wijzigen. Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s): NVT CONTEXTGEGEVENS Werkomstandigheden Binnen het technisch complex van Sabena. Bureauwerk, in voortdurend contact met de werkplaatsen. Hulpmiddelen Technische documentatie, montageschema’s en invuldocumentatie Administratieve ondersteuning Informatica Graad van verantwoordelijkheid Rapporteert aan de industrieel ingenieur, burgerlijk ingenieur of het departementshoofd en communiceert met de mensen in de werkplaatsen. Verwachte resultaten De gestelde problemen oplossen met inachtname van de voorgeschreven veiligheidsregels, de kostprijs en de leveringstermijn. Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse Doorzettingsvermogen Flexibiliteit Kritische ingesteldheid Omgaan met stress Organisatievermogen Resultaatgerichtheid Veiligheids- en milieubewustzijn Zin voor esthetica Zin voor initiatief

Schaal 4 3 2 3 3 3 4 4 3 3



bijlage 5

Schaal NVT 2 4 3 3 2 3 4 4 4 4


4.4

13

Elektronicus

Beroep:

ELECTRONICUS

Code:207

Bedrijf: SABENA

Cluster: Productie ALGEMENE OMSCHRIJVING Het herstellen en reviseren van de elektronische boordapparatuur op vliegtuigen.

Niveau: 3-4 (Sedoc)


1 tot 5 4


NVH 4 CSP 3 BG

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING Graduaat (A1, B1) of TSO Elektronica met minimum 3 jaar ervaring als kandidaatelektronicus SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN Typefunctie(s): diagnose/analyse/controle/herstelling Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s): Montage en demontage afstelling inbedrijfstelling Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s): NVT CONTEXTGEGEVENS Werkomstandigheden Binnen het technisch complex van Sabena. Werkplaats Test- en metingslaboratoria Hulpmiddelen technische documentatie, montageschema’s en invuldocumentatie i.v.m. vliegtuigelektronica materiaal en specifiek materieel veiligheidsuitrusting Graad van verantwoordelijkheid Werkt in ploegverband en staat onder leiding en toezicht van de ploegbaas. Verwachte resultaten Het kunnen opsporen en herstellen van elektronische pannes in de boordapparatuur Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse Doorzettingsvermogen Flexibiliteit Kritische ingesteldheid Omgaan met stress Organisatievermogen Resultaatgerichtheid Veiligheids- en milieubewustzijn Zin voor esthetica Zin voor initiatief

Schaal 4 3 3 3 3 3 4 4 1 3



bijlage 5

Schaal NVT 2 3 3 2 3 3 4 4 4 4

14


4.5 Technicus-depanneur op de startbaan Beroep:

TECHNICUS-DEPANNEUR op de startbaan Code: 206

Bedrijf: SABENA

Cluster: Productie/Diensten ALGEMENE OMSCHRIJVING Draagt de verantwoordelijkheid voor de foutopsporing en de technische afhandeling van de vliegtuigen op de startbaan.

Niveau: 3-4 (Sedoc)


1 tot 5 4


NVH 4 CSP 3 BG

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING Graduaat (B1) of TSO elektromechanica met minimum 5 jaar ervaring als elektromecanicien SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN Typefunctie(s): diagnose/analyse/controle/herstelling/onderhoud Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s): montage en demontage analyse van de technische panne afstelling en inbedrijfstelling Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s): NVT CONTEXTGEGEVENS Werkomstandigheden Binnen het technisch complex van Sabena. Op de startbaan, op parkeerplaats van het vliegtuig Werkplaats (loods) Hulpmiddelen technische documentatie, montageschema’s en invuldocumentatie volgens het type vliegtuig materieel en specifiek materieel veiligheidsuitrusting Graad van verantwoordelijkheid Werkt in ploegverband en staat onder leiding en toezicht van de supervisor, staat in contact met de piloot. Verwachte resultaten Een snelle analyse stellen van de technische oorzaak van de panne. Het verzekeren van het herstel en de ingebruikstelling binnen een korte tijdspanne. Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse Doorzettingsvermogen Flexibiliteit Kritische ingesteldheid Omgaan met stress Organisatievermogen Resultaatgerichtheid Veiligheids- en milieubewustzijn Zin voor esthetica Zin voor initiatief

Schaal 4 4 4 2 4 4 4 4 1 4



bijlage 5

Schaal NVT 2 4 3 4 2 2 3 4 3 4


15

4.6 Luchtvaartelektronicus Beroep:

Bedrijf: RLW

LUCHTVAARTELECTRONICUS Code:

Niveau: 2 (Sedoc)

Cluster: ATM of PRODUCTIE ALGEMENE OMSCHRIJVING Technicus die het onderhoud doet van: - luchtverkeersleidingapparatuur - radarapparatuur - telecommunicatieapparatuur - navigatieapparatuur voor luchtwegen / luchthavens

Graad ( bijlage 2) van: - verantwoordelijkheid: VTP: NHV: HV (C,B,M): - complexiteit: GR: SP: CSP: ONP: - transfereerbaarheid: FG: BG: BO:

1 tot 5 2 2 3

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING Voorkeur voor: - TSO met aanvullende opleiding in luchtvaartelektronica / avionica - Graduaat elektronica / spec. luchtvaartelektronica SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN Typefunctie(s): nazicht en onderhoud

zie: bijlage 1

Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s): rapporten, opstellen, bedienen van installaties, terug opstarten,...

bijlage 3

Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s): vervangen van kaarten, modules, componenten onder toezicht van de onderchef technicus Contextgegevens Werkomstandigheden: in een laboratorium of in een herstellingsplaats of in de technische installaties die gespreid opgesteld staan over het land Hulpmiddelen instrumenten, handboeken, schema's, cursussen, formulieren Graad van verantwoordelijkheid werkt onder de verantwoordelijkheid van de onderchef technicus bijlage 5

Verwachte resultaten de apparatuur in normale werkingstoestand houden

Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse: Doorzettingsvermogen: Flexibiliteit: Kritische ingesteldheid: Omgaan met stress: Organisatievermogen: Resultaatgerichtheid: Veiligheids- en milieubewustzijn: Zin voor esthetica: Zin voor initiatief:

Schaal 4 3 2 1 3 2 3 1 1 2

( schaal 1 tot 4 - zie bijlage 4) Aandacht voor competentieontplooiing: Assertiviteit: Beslissingsvermogen: Contactbereidheid: Dienstverlenende ingesteldheid: Empathie: Imagobewustzijn: Leergierigheid: Loyauteit: Zelfstandigheid: Zin voor samenwerking:

Schaal 4 1 1 1 2 1 1 4 4 2 3

16

4.7


Onderchef elektronicus

Beroep:

ONDERCHEF ELECTRONICUS Cluster:

Code:

Bedrijf: RLW

ATM of ONDERHOUD

ALGEMENE OMSCHRIJVING ervaren technicus die onderhoudt en herstelt: - luchtverkeersleidingapparatuur - radarapparatuur - navigatieapparatuur - telecommunicatieapparatuur voor luchtwegen / luchthavens


Niveau: 2-3 (Sedoc) 1 tot 5 2 3 3

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING - opleiding: zie luchtvaartelektronicus bovendien zal hij/zij gespecialiseerde opleidingen gevolgd hebben in één van bovengenoemde domeinen en ervaring verworven hebben SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN Typefunctie(s): nazicht, onderhoud, herstelling

zie bijlage 1

Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s): rapporteren, diagnose stellen

bijlage 3

Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s): vervangen van kaarten, modules en toezicht op het werk van zijn medewerkers

Contextgegevens Werkomstandigheden: zoals elektronicus werkt in schiften Hulpmiddelen:

zoals elektronicus

Graad van verantwoordelijkheid verantwoordelijk voor de apparatuur en de technici onder zijn/haar bevoegdheid bijlage 5

Verwachte resultaten de apparatuur in normale werkingstoestand houden Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse: Doorzettingsvermogen: Flexibiliteit: Kritische ingesteldheid: Omgaan met stress: Organisatievermogen: Resultaatgerichtheid: Veiligheids- en milieubewustzijn: Zin voor esthetica: Zin voor initiatief:

Schaal 4 4 2 2 4 3 3 3 1 2


Schaal 4 2 3 3 3 1 1 4 4 2 3


4.8

17

Chef elektronicus

Beroep:

CHEF ELEKTRONICUS Cluster:

Code:

Bedrijf: RLW

ATM of ONDERHOUD

ALGEMENE OMSCHRIJVING leiding en toezicht bij onderhoud en herstelling: - luchtverkeersleidingapparatuur - radarapparatuur - telecommunicatieapparatuur - navigatieapparatuur voor luchtwegen / luchthavens

Graad ( bijlage 2) van - verantwoordelijkheid: VTP: NHV: HV (C,B,M): - complexiteit: GR: SP: CSP: ONP: - transfereerbaarheid: FG: BG: BO:

Niveau: 4 (Sedoc)

1 tot 5 4 4 3

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING: zie onderchef hij moet bovendien een uitgebreide systeemervaring bezitten van het systeem waarvoor hij verantwoordelijk is, vb. ILS, Radar, VCSS, ... SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN

Typefunctie(s) diagnose, analyse, controle, werkvoorbereiding, installatie, afwerking Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s) rapporten controleren, organiseren van het werk van de groep waarvoor hij/zij verantwoordelijk is en er toezicht op uitoefenen Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s): - rapporteren naar de technisch bureauchef - begeleiden van medewerkers

zie: bijlage 1

bijlage 3

Contextgegevens Werkomstandigheden: zoals elektronicus / onderchef werkt in schiften indien er onvoldoende ervaren personeel beschikbaar is Hulpmiddelen: zie onderchef + normen ICAO, ITU, BIPT, Technisch Reglement, arbeidsreglement Graad van verantwoordelijkheid hij draagt directe systeemverantwoordelijkheid, vb. ILS of Radar, ... Verwachte resultaten: de apparatuur en de systemen doen werken volgens de voorschriften, aanpassingen hiervoor uitvoeren of de vervanging ervan helpen uitvoeren Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse: Doorzettingsvermogen: Flexibiliteit: Kritische ingesteldheid: Omgaan met stress: Organisatievermogen: Resultaatgerichtheid: Veiligheids- en milieubewustzijn: Zin voor esthetica: Zin voor initiatief:

Schaal 4 4 3 4 4 4 4 4 1 3


bijlage 5

Schaal 4 3 4 4 3 1 1 4 4 4 4

18

4.9


Technisch bureauchef

Beroep:

TECHNISCH BUREAUCHEF Code: Cluster: ATM of ONDERHOUD

Bedrijf: RLW

ALGEMENE OMSCHRIJVING Graad ( bijlage 2) van Management van een onderhoudsafdeling van: - verantwoordelijkheid: - luchtverkeersleidingapparatuur VTP: NHV: HV (C,B,M): - radarapparatuur - complexiteit: - telecommunicatieapparatuur GR: SP: CSP: ONP: - navigatieapparatuur - transfereerbaarheid: voor luchtwegen / luchthavens FG: BG: BO: OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING: zie chef technicus hij/zij moet bovendien slagen in een examen naar niveau 1 waarbij zijn / haar administratieve en managementcapaciteiten getoetst worden SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN: Typefunctie(s): leiding over meerdere chef technici organisatie van de afdeling, van alle informatieverwerking en -verstrekking, inkoop en aankoop Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s): installatie, goederenstroom beheren, werkvoorbereiding, samenwerking met andere afdelingen . Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s): Rapportformulieren ontwerpen, gegevens voor statistieken verstrekken, verslagen, jaarverslagen, alle administratie voor de afdeling, enz...

Niveau: 5 (Sedoc) 1 tot 5 5 4 5

zie bijlage 1

bijlage 3

Contextgegevens Werkomstandigheden: wegens de technisch-administratieve taken zal hij/zij veelal in een bureelomgeving werken en niet deelnemen aan schiften Hulpmiddelen handboeken, normen, bureautica-apparatuur Graad van verantwoordelijkheid hij/zij is verantwoordelijk voor het techn.-adm. management van zijn groep of afdeling vb. navigatieafdeling (ILS + VOR + DME + NDB + DRDF) bijlage 5 Verwachte resultaten zorgen dat de afdeling over alle middelen beschikt om de haar toebedeelde taak te vervullen Belangrijkste beroepshoudingen Schaal ( schaal 1 tot 4 - zie bijlage 4) Schaal Accuratesse: 4 Aandacht voor competentieontplooiing: 4 Doorzettingsvermogen: 4 Assertiviteit: 4 Flexibiliteit: 3 Beslissingsvermogen: 4 Kritische ingesteldheid: 4 Contactbereidheid: 4 Omgaan met stress: 4 Dienstverlenende ingesteldheid: 4 Organisatievermogen: 4 Empathie: 1 Resultaatgerichtheid: 4 Imagobewustzijn: 3 Veiligheids- en milieubewustzijn: 4 Leergierigheid: 4 Zin voor esthetica: 1 Loyauteit: 4 Zin voor initiatief: 3 Zelfstandigheid: 4 Zin voor samenwerking: 4


19

4.10 Informaticus Beroep:

INFORMATICUS Cluster:

Code:

ONTWERP en CONSTRUCTIE

ALGEMENE OMSCHRIJVING Omzetten van de gebruikersvraag naar betrouwbare programmatuur, die de gevraagde functionaliteit uitvoert, rekening houdend met de opgelegde normen

Bedrijf: Gegevens van Trasys Space

Graad ( bijlage 2) van - verantwoordelijkheid


Niveau: 4 (Sedoc)

1 tot 5 4

4 3

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING Ing. informatica met bijbehorende opleiding lucht- en ruimtevaart SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN Typefunctie(s) Analyse, creatie, research Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s) Analyse van gegeven problemen Creatie van nieuwe programma's Opzoeken van efficiëntere mogelijkheden Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s)

zie bijlage 1

bijlage 3

Contextgegevens Werkomstandigheden Labo of werkplaats Hulpmiddelen Technische documentatie - Military specificaties - commerciële ontwikkelingstools - C, C++ Graad van verantwoordelijkheid Gedeelde verantwoordelijkheid (in teamverband) Verwachte resultaten Betrouwbaar en veilig eindproduct volgens de gangbare kwaliteitsnormen

Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse Doorzettingsvermogen Flexibiliteit Kritische ingesteldheid Omgaan met stress Organisatievermogen Resultaatgerichtheid Veiligheids- en milieubewustzijn Zin voor esthetica Zin voor initiatief

Schaal 4 2 3 4 3 4 3 4 2 3


bijlage 5

Schaal 3 2 4 3 3 2 2 4 4 3 4

20


4.11 Productie-ingenieur Beroep:

PRODUCTIE-INGENIEUR Cluster:

Code:


Bedrijf: Gegevens van Asco

ALGEMENE OMSCHRIJVING

Graad ( bijlage 2) van

Verantwoordelijk voor de productie van Vliegtuigonderdelen

- verantwoordelijkheid VTP NHV: HV (C,B,M): - complexiteit: GR: SP: CSP: ONP: - transfereerbaarheid: FG: BG: BO:

Niveau: 4 (Sedoc)

1 tot 5

4 4 3

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING

Ing. Mechanica of elektromechanica met (eventueel) luchtvaartkennis SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN

Typefunctie(s) Bedrijfsbeleid - organisatie Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s) Bedrijfsbeleid: toezicht op het productieproces met inachtname van de normen Organisatie: van taken op complexe CNC-verspaningsmachines Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s) grote ervaring in verspaningstechnieken en oppervlaktebehandelingstechnieken.

zie bijlage 1

bijlage 3

Contextgegevens Werkomstandigheden Werkplaats Hulpmiddelen CNC machines - ISO - AQAP - JA25 normen - plannen - lastenboeken Graad van verantwoordelijkheid Verantwoordelijk voor de kwantiteit, gedeelde verantw. (samen met Q.C.) voor de kwaliteit Verwachte resultaten Productie zo efficiënt en economisch mogelijk organiseren binnen de gestelde limieten van tijd, kwaliteit en hoeveelheid Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse Doorzettingsvermogen Flexibiliteit Kritische ingesteldheid Omgaan met stress Organisatievermogen Resultaatgerichtheid Veiligheids- en milieubewustzijn Zin voor esthetica Zin voor initiatief

Schaal 4 4 4 4 3 4 3 3 2 3


bijlage 5

Schaal 2 2 4 3 3 2 2 4 3 4 3


21

4.12 Ontwikkelingsingenieur Beroep:

ONTWIKKELINGSINGENIEUR Cluster:

Code:


Bedrijf: Gegevens van Barco

ALGEMENE OMSCHRIJVING:

Graad ( bijlage 2) van:

Ontwerpen van digitale hardware om een computer beeldscherm te controleren

- verantwoordelijkheid: VTP: NHV: HV (C,B,M): - complexiteit: GR: SP: CSP: ONP: - transfereerbaarheid: FG: BG: BO:

Niveau: 4 (Sedoc)

1 tot 5

4

4 3

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING Ing. elektronica met specialisatie in avionica en digitale technieken is gewenst SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN Typefunctie(s) Research - Assemblage - Controle Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s) - Research op digitale hardware componenten en opbouwen van het geheel - Assemblage tot een werkbaar systeem - Controle voor werking in speciale omgeving Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s)

zie bijlage 1

bijlage 3

Contextgegevens Werkomstandigheden labo - vliegtuigcockpit (soms) reizen (soms) Hulpmiddelen technische documentatie - Mil. specs - arinc - Luchtvaartnormen JAR 145 - 25, ... Graad van verantwoordelijkheid Verantw. voor componenten, onderdelen en gehelen - leiden van autonome werking (functioneel - produceerbaarheid - luchtvaartomgeving) Verwachte resultaten kwalitatieve projectbegeleiding en -afwerking Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse Doorzettingsvermogen Flexibiliteit Kritische ingesteldheid Omgaan met stress Organisatievermogen Resultaatgerichtheid Veiligheids- en milieubewustzijn Zin voor esthetica Zin voor initiatief

Schaal 4 4 3 4 3 3 3 4 2 3


bijlage 5

Schaal 3 3 4 3 3 2 2 4 4 4 4

22


4.13 Controleur luchtvaart BEROEP

Code:

Bedrijf:

Cluster:

ALGEMENE OMSCHRIJVING

Graad ( bijlage 2) van - verantwoordelijkheid: VTP: NHV: HV (C,B,M): - complexiteit: GR: SP: CSP: ONP: - transfereerbaarheid: FG: BG: BO:

Niveau: (Sedoc)

1 tot 5

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN

Typefunctie(s)

zie bijlage 1

Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s) bijlage 3 Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s) Contextgegevens Werkomstandigheden Hulpmiddelen Graad van verantwoordelijkheid bijlage 5

Verwachte resultaten

Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse Doorzettingsvermogen Flexibiliteit Kritische ingesteldheid Omgaan met stress Organisatievermogen Resultaatgerichtheid Veiligheids- en milieubewustzijn Zin voor esthetica Zin voor initiatief

Schaal


Schaal


23

4.14 Mecanicien Beroep:

MECANICIEN

Code:

Bedrijf: gegevens van BARCO

Cluster: Avionics ALGEMENE OMSCHRIJVING Mechanische assemblage van avionicacomponenten en Subassemblages


Niveau: 4 (Sedoc)

1 tot 5

4 4 3

OPLEIDINGSVEREISTEN / BEROEPSERVARING A1 mechanica met kennis van luchtvaartsystemen SPECIFIEKE BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN Typefunctie(s):

zie bijlage 1

assemblage-herstelling-assemblage van cockpitdisplays oplossen van mechanische problemen

Deelfuncties voor bepaalde typefunctie(s): voorbereiden van de componenten van subsystemen montage van de onderdelen mechanische afregeling Taken (ev. Nvt) i.v.m. voorgaande typefunctie(s) of deelfunctie(s): maken van kalibers en werkstukken voor de afdeling opstelling van procedures voor mechanisch productieproces oplossen en herstellen van mechanische problemen in afdeling CONTEXTGEGEVENS Werkomstandigheden Productieafdeling -soms in labo- soms in speciale werkomstandigheden (clean room gaskamer) Hulpmiddelen handgereedschappen, kalibers, draaibank, alle machines in workshop Graad van verantwoordelijkheid zelfstandig werken inzetbaar op iedere plaats in mechanische productieproces Verwachte resultaten werkbaar en betrouwbaar mechanisch geheel Belangrijkste beroepshoudingen Accuratesse Doorzettingsvermogen Flexibiliteit Kritische ingesteldheid Omgaan met stress Organisatievermogen Resultaatgerichtheid Veiligheids- en milieubewustzijn Zin voor esthetica Zin voor initiatief

Schaal 4 3 4 4 2 4 3 4 2 3


bijlage 3

bijlage 5

Schaal 2 3 4 3 3 3 2 3 3 4 3

24


5

SLOTBESCHOUWINGEN

De luchtvaartnijverheid in Vlaanderen, Wallonië en Europa is een groeipool met een ruim aanbod aan technisch georiënteerde jobs. De werkgroep benadrukt het behoud en zelfs de uitbreiding van het opleidingsaanbod in dit domein, zowel op het niveau van het secundair onderwijs als van het hoger onderwijs. Kenmerkend voor luchtvaartgerichte opleidingen zijn de zeer specifieke eisen met betrekking tot veiligheid, de reglementering en de benadering van de integrale kwaliteit van het afgeleverde werk. De verworven kennis en de vereiste attitudes zijn zeker ook bruikbaar bij tewerkstelling in aanverwante sectoren. De opleiding Graduaat luchtvaart(techniek) biedt een gericht antwoord op de huidige en toekomstige nood aan direct inzetbare werknemers voor de luchtvaartindustrie. Niet iedereen moet alles kennen. Het belang van een specifieke opleiding wordt onderstreept. Er is een duidelijke vraag naar een gespecialiseerde opleiding die moet leiden tot beter gekwalificeerd personeel. De loopbaan wordt korter en daarom is een verkorting van respectievelijk de noodzakelijke leertijd en de stageperiode in het bedrijf een belangrijk element bij het verbeteren van de concurrentiepositie, de efficiëntie en de flexibiliteit. Deze opleiding biedt tevens de mogelijkheid het verlies aan ervaring (50+) enigszins op te vangen. Inhoudelijk moet de basisopleiding Graduaat luchtvaart(techniek) een technologiebasis leggen waarop initiatief en creativiteit zich kan ontwikkelen in de specialiteit. Daarbij moet er voldoende aandacht zijn voor de belangrijkste keuzerichtingen: luchtvaartmechanica en luchtvaartelektronica, beide aangevuld met informatica. Dit maakt multi-inzetbaarheid en vluggere doorstroming (bv. van gespecialiseerd arbeider naar controleur) binnen het bedrijf mogelijk. Als taal van de luchtvaarttechniek is uiteraard het Engels van groot belang. De huidige- en toekomstige reglementering (JAR), onder het toezicht van het Bestuur van de Luchtvaart vormt een essentieel onderdeel voor het bepalen van de minimumvereisten. De opleiding kan ook dienen als basis voor verdere luchtvaartgerichte studies in een Europees perspectief. De samenspraak tussen het luchtvaartonderwijs en het bedrijfsleven verkrijgt best een permanent karakter. Dit kan ondermeer door de organisatie van werkgroepen, bedrijfscontacten, voordrachten door gastdocenten, nationale en internationale stages en projectwerk. Hierdoor kan het onderwijs vlugger inspelen op de te verwachten (r)evoluties in de luchtvaartindustrie. De werkgroep beklemtoont tevens de noodzaak aan informatie-uitwisseling en overleg tussen Vlaanderen en Wallonië over deze aangelegenheden.


6

SAMENSTELLING VAN DE WERKGROEP

♦ Adams R., Directeur OSP, VTI Borgerhout, Borgerhout ♦ Baert J., Personnel Manager, Sabena Technics, Zaventem ♦ Becuwe I., Lector Luchtvaarttechn., KHBO-IWT, Oostende ♦ Collaer W., coördinator, VUB-LURU, Brussel ♦ Daems P., Directeur, VTI Borgerhout, Borgerhout ♦ De Backer E., Hoofd IR.-directeur, RLW-CCN Hoofdbestuur, Brussel ♦ De Swert P., voorzitter/Ind. Rel., KVIV-GLR/Sabena Technics, Nossegem ♦ De Weerdt S., Liason Officer, AOPA, Borgerhout ♦ Defever R., coördinator opl. Luchtv., KHBO-IWT, Oostende ♦ Degelin L., Ingenieur, Bestuur van de luchtvaart, Brussel ♦ Degroote E., Departementshoofd, KHBO-IWT, Oostende ♦ Demeulemeester A., Dir. Gesp. Opleiding, KTS Saffraanberg, Sint-Truiden ♦ Dewitte A., Directeur, VTI Oostende, Oostende ♦ Dooms J., Dept. Industr. Wetensch., Erasmus Hogeschool, Brussel ♦ Drieghe J., Docent OSP, HTI Oostende, Brussel ♦ Jehaes J., CMDT Groep Vorming, KTS Saffraanberg, Sint-Truiden ♦ Pieck R., Manager Technics, EATC, Tielt-Winge ♦ Renneboog J., groepssecretaris, Fabrimetal, Brussel ♦ Simon M., Techn. Training Manager, Sabena Technics, Zaventem ♦ Theys T., Assistent-coördinator, VUB-LURU, Brussel ♦ Van den Houte Jan, Personnel Manager, Sobelair, Brussel ♦ Van Holm M., Human Res. Officer, Sabena Technics, Zaventem ♦ Van Ryckeghem A., Hoofd Studiebureau, KHBO-IWT, Oostende ♦ Vanhove A., Afgevaardigd beheerder, FLAG, Antwerpen ♦ Z-CC. Luk Robijns, Raad Hoger Onderwijs, VLOR, Brussel

25

26


7

BIBLIOGRAFIE

♦ VLOR, Beroepsprofielen van de gegradueerde in de chemie, 1995 ♦ VLOR, Beroeps- en opleidingsprofielen, afdeling TSO - BSO, 1995 ♦ Wells A.T., Air Transportation; Career planning in Aviation, p. 536-553, Wadsworth Publishing company, Belmont - California, 1994. ♦ SIEP, Les métiers de l' Aeronautique, SIEP-Liège, 1989 ♦ Federal Aviation Administration, Aviation Careers Series, FAA, 1991 ♦ Federal Aviation Administration, Careers in Airway Science, 1989 ♦ Federal Aviation Administration, Airline Non - flying Careers, 1989 ♦ SABENA, Définitions des familles de fonction techniques, niet uitgegeven. ♦ GIFAS, Une formation pour un métier aéronautique et spatial, p. 1-36, GIFAS - Paris, 1994. ♦ Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt, Beroepenclassificatie ROA, Maastricht, 1992


8

27

BIJLAGEN

♦ Beschrijving van de taken voor een controleur mecanicien of electricien (Sabena Technics) ♦ Nota: R.L.W. - beroepsprofielen. ♦ Beschrijving van de taken voor een onderchef elektronicus (R.L.W.). ♦ Examenreglement - controleurs - voor het Bestuur van de Luchtvaart. ♦ Beroepseisen - vliegtuigmonteur (onderhoud en inspectie) - Publicatie C196/60 van de Europese gemeenschappen (25.07.91). ♦ Nota: R.L.W. - loopbaan van luchtverkeersleider. ♦ Aanwervings- en selectieprocedure van arbeiders binnen Sabena.

Een kopie van deze bijlagen kan opgevraagd worden op de Vlaamse Onderwijsraad.

STUDIE 27 BEROEPSPROFIEL. luchtvaart

Recommend Documents