STUDIE 171 BEROEPSPROFIEL Vastgoedmakelaar
BEROEPSPROFIEL Vastgoedmakelaar
sector
:
hout - bouw - decoratie
beroep
:
vastgoedmakelaar
studiegebied
:
industriële wetenschappen en technologie
opleiding
:
bouw
optie
:
vastgoed
Werkgroep beroepsprofielen van de Vlaamse Hogescholen in opdracht van de Vlaamse Onderwijsraad D/2000/6356/41 De leden van de werkgroep beroepsprofielen zijn inhoudelijk verantwoordelijk voor het beroepsprofiel. De Vlor heeft enkel ingestaan voor een uniforme en toegankelijke lay-out.
INHOUD BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
I N H O U D
1
2
INLEIDING
1
1.1
Identificatiegegevens
1
1.2
Situering van de opdracht
1
1.3
Bestaande opleidingen en voorgeschiedenis
2
1.4
Werkwijze bij het opstellen van de beroepsprofielen voor de vastgoedsector
2
VOORONDERZOEK
2.1
3
2
Situering van de vastgoedsector in de bouwwereld
4
2.1.1 Bouwsector
4
2.1.2 Vastgoedsector
4
2.1.3 Schematische weergave van de beroepen in de vastgoedsector
6
2.2
Het beroep en de opleidingen
7
2.3
De beroepsprofielen voor de vastgoedsector
7
2.3.1 Begrippenkader
7
2.3.2 Beroepsprofiel
8
BEROEPSPROFIEL
10
DEEL 1: KERN VAN HET BEROEP VASTGOEDMAKELAAR 1
Benamingen van de typefuncties van de vastgoedmakelaar
10
2
Globale omschrijving van de functies van de vastgoedmakelaar
10
2.1 Globale omschrijving van de functies van de vastgoedmakelaar - bemiddelaar
10
2.2 Globale omschrijving van de functies van de vastgoedmakelaar - beheerder
11
3
Opleidingsvereisten, wettelijke bepalingen en beroepservaring
12
4
Beschrijving van de beroepsactiviteiten
13
5
Contextgegevens voor de vastgoedmakelaar
17
6
Ondersteunende kennis voor de vastgoedmakelaar
17
7
Beroepshoudingen van de vastgoedmakelaar
17
7.1 Vastgoedmakelaar - bemiddelaar
17
7.2 Vastgoedmakelaar - beheerder
17
INHOUD BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
DEEL II: ONDERSTEUNENDE TAKENCLUSTER 1
Benaming
18
2
Globale omschrijving
18
3
Opleidingsvereisten, wettelijke bepalingen en beroepservaring
18
4
Beschrijving van de beroepsactiviteiten
20
5
Contextgegevens
20
6
Ondersteunende kennis
20
7
Beroepshouding
20
DEEL III: AANLEUNENDE TAKENCLUSTER VASTGOEDPROMOTOR
4
1
Benaming
21
2
Globale omschrijving
21
3
Opleidingsvereisten, wettelijke bepalingen en beroepservaring
21
4
Beschrijving van de beroepsactiviteiten
22
5
Contextgegevens
24
6
Ondersteunende kennis
24
7
Beroepshoudingen
25
GEBRUIKTE BRONNEN EN VERANT WOORDINGSST UKKEN
26
4.1
Algemeen
26
4.2
Beroepsprofielen
26
4.3
Besluit
26
5
LIJST VAN DE M EDEWERKERS
27
6
BIJLAGEN
28
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
1
1 INLEIDING
1.1
Identificatiegegevens Beroepsprofiel ‘Vastgoedmakelaar’
1.2
Situering van de opdracht In 1993 formuleerde de heer L. Van den Bossche, Vlaams Minister van Onderwijs, de vraag naar de expliciete formulering van beroepsprofielen waarop opleidingen zich richten. In maart 1993 is door de Dienst voor Onderwijsontwikkeling (DvO) op een installatievergadering tekst en uitleg verstrekt bij de opdracht. Op de installatievergadering waren een aantal verantwoordelijken van de hogescholen uitgenodigd, die per opleiding zouden fungeren als voorzitter van een werkgroep ad hoc. Vooraf waren per opleiding, op verzoek van de Inspectie Hoger Onderwijs, de minimumlessentabellen vastgelegd. Hierin was een gemeenschappelijk deel opgenomen dat door alle hogescholen zou ingericht worden. In de daaropvolgende periode waren de besprekingen en onderhandelingen gestart over de invoering van een nieuw decreet betreffende de hogescholen van de Vlaamse Gemeenschap. Dit decreet is goedgekeurd op 13 juli 1994. De toepassing van het decreet leidde tot een grondig hertekenen van het Vlaamse onderwijslandschap. De werkwijze binnen de hogescholen wijzigde grondig. Er ontstonden verscheidene fusies van hogescholen, bepaalde afdelingen en opties kregen een andere benaming of een andere inhoud. Dit was het geval voor de opleiding graduaat Bouw, waarbij de bestaande graduaten Topografie omgevormd werden tot graduaten Bouw, optie Vastgoed en formeel dezelfde benaming kregen als de bestaande optie Vastgoed binnen het graduaat Bouw. Door al deze onzekerheden en veranderingen kwam de werking van een aantal werkgroepen voor de opstelling van de beroepsprofielen niet van de grond. Er is binnen de werkgroep Bouw verscheidene malen vergaderd, maar bij gebrek aan duidelijke perspectieven kwam men niet tot een bruikbaar afgerond verslag. De werkgroepen zijn opnieuw gestart midden 1995 en er is een nieuwe coördinatievergadering geweest voor de voorzitters in oktober 1995. Deze maal worden de werkzaamheden gesuperviseerd door de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR).
2
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
In feite is de beroepswereld verantwoordelijk voor de beroepsprofielen van de sector. De beroepswereld zou een lijst met bijbehorende beschrijving moeten aanleveren van de betrokken beroepen. Een “beroep” is te omschrijven als een benaming met bijbehorende “inhoud” die maatschappelijk in consensus aanvaard is in organisatieoverschrijdende omstandigheden. De indeling van de werkgroepen houdt met dit gegeven geen rekening en is geënt op de structuur binnen het onderwijs: voor opleidingen waar er verschillende onderwijsniveaus bestaan is er voor elk niveau een afzonderlijke werkgroep opgericht. Voor de bouwsector werkt deze aanpak storend. Ze is niet bevorderlijk voor een coherente omschrijving van de beroepenstructuur en de bijbehorende beroepsprofielen in de sector. Dit des te meer daar binnen de verscheidene subsectoren van de bouwsector weinig wetenschappelijk verantwoord materiaal beschikbaar is. Na enkele gemeenschappelijke vergaderingen is een subwerkgroep Vastgoed opgericht, onder de algemene coördinatie van de voorzitter van de werkgroep Bouw. Op 12 november 1996 werd het toen opgestelde beroepsprofiel door de Raad Hoger Onderwijs niet goedgekeurd omdat de beroepsverenigingen van de landmeters bezwaar aantekenden tegen de taakbeschrijving van de landmeter in het beroepsprofiel ‘Vastgoedmakelaar’. De Raad Hoger Onderwijs wenste dan ook eerst een uitzuivering van het beroepsprofiel ‘Vastgoedmakelaar’ en een duidelijk beroepsprofiel van de landmeter. Op 25 oktober 1999 werkten de beroepsverenigingen van de landmeters een beroepsprofiel ‘landmeetkundig assistent’ uit. Het beroepsprofiel werd door de Raad Hoger Onderwijs goedgekeurd op 7 december 1999. De werkgroep ‘Vastgoed’ heeft de taak het beroepsprofiel ‘Vastgoedmakelaar’ aan te passen volgens het bestaande sectorbeeld, de vigerende wetgeving en de plichtenleer van de vastgoedmakelaar.
1.3
Bestaande opleidingen en voorgeschiedenis De geschiedenis van de graduaten Bouw is vermeld in het algemeen verslag. Uit de samenwerking met de betrokken beroepsverenigingen en met uitdrukkelijke stimulans vanuit de CIB (Confederatie van Immobiliënberoepen van België) is na een uitgebreide voorstudie en overleg vanaf het academiejaar 1991-1992 een optie Vastgoed opgericht bij het bestaande graduaat Bouw in het CHO-VTI-Aalst. Bij de invoering van het decreet op het Hoger Onderwijs is het CHO-VTI Aalst opgenomen in de Katholieke Hogeschool Sint-Lieven, binnen het departement Aalst. Bij toepassing van hetzelfde decreet zijn de bestaande graduaten topografie omgevormd tot graduaten Bouw optie Vastgoed. Zo zijn er opties Vastgoed ingericht in de Hogeschool Gent en in de Hogeschool Antwerpen.
1.4
Werkwijze bij het opstellen van de beroepsprofielen voor de Vastgoedsector Binnen de werkgroep Bouw (studiegebied industriële wetenschappen en technologie partim graduaten) is na enkele gemeenschappelijke vergade-
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
3
ringen beslist voor de optie Vastgoed een subwerkgroep op te richten. Voor deze optie bleek het te gaan over afzonderlijke beroepsprofielen en afzonderlijke vertegenwoordigers van de bedrijfswereld. Bij het uitschrijven van de beroepsprofielen voor de Vastgoedsector kunnen we beschikken over het stimulerend voorbereidend materiaal dat vanuit de beroepsorganisaties is aangereikt. De subwerkgroep Bouw-Vastgoed is samengesteld met als principiële structuur: − − − − − − −
de voorzitter van de werkgroep Bouw als algemene coördinator; de voorzitter van de subwerkgroep Bouw-Vastgoed; de secretaris (medewerker van de Vlaamse Onderwijsraad); een vertegenwoordiging van het BIV (Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars); een vertegenwoordiging van CIB (Confederatie van Immobiliënberoepen van België); een vertegenwoordiging van de hogescholen: Hogeschool Gent, Hogeschool Antwerpen de Katholieke Hogeschool Sint-Lieven; 1 een vertegenwoordiging van de studenten .
De uiteindelijke samenstelling van de werkgroep is tijdens de werkzaamheden enkele malen aangepast. In 2001 werd de samenstelling van de werkgroep opnieuw aangepast. De subwerkgroep Bouw-Vastgoed heeft afzonderlijk vergaderd op 12 januari, 8 februari, 7 maart 1996. Tussenin zijn er verscheidene consultaties geweest en hebben de leden uitvoerige documentatie uitgewisseld. De huidige werkgroep kwam samen op 10 mei 2001 en 15 juni 2001 met het doel het beroepsprofiel aan te passen. Voor de opstelling van het beroepsprofiel is er origineel vertrokken van een werktekst voorgelegd door de heer Winand Van Coillie, vertegenwoordiger van de onderwijscommissie van het BIV en werd de tekst ook opgevolgd door de Mevr. Hilde Lippens, coördinator van VIVO binnen CIB Vlaams Gewest. De werktekst is bijgewerkt na bespreking, zowel door de beroepsvereniging als door de andere leden van de werkgroep. Uiteindelijk is het beschikbaar materiaal herschikt binnen het door de VLOR gewenste stramien en gemaakte opmerkingen in het voorontwerp van advies van 12 november 1996. Na de opstelling en de goedkeuring van een afzonderlijk BP ‘Landmeetkundig assistent’ (Vlor PROF/OPHO/BOUW/LAND/WVE/DOC/001.2) is de huidige werkgroep BP ‘Vastgoed’ vertrokken van de in 1996 uitgewerkte tekst en werkt een uitgezuiverd beroepsprofiel ‘Vastgoedmakelaar’ uit.
1
In de samenstelling werden geen studenten van de Vlaamse Autonome Hogescholen Gent en Antwerpen opgenomen, daar de opties pas werden ingericht
4
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
2 VOORONDERZOEK
2.1
Situering van de Vastgoedsector in de bouwwereld De bouwwereld omvat twee sectoren: bouwsector en de vastgoedsector. Wanneer wij de bouw- en vastgoedsector in zijn geheel overschouwen, moeten wij onvermijdelijk een onderscheid maken tussen staf- en lijnfuncties. De lijnfuncties verwezenlijken bouw- en kunstwerken; de staffuncties moeten dit mogelijk maken en de nazorg verzekeren. De vastgoedmakelaar voert staffuncties uit, m.a.w. hij werkt mee aan de realisatie van bouwen kunstwerken, van de voorbereiding tot de nazorg.
2.1.1 Bouwsector Tot de bouwsector behoren alle beroepen die instaan voor, of deelnemen aan de daadwerkelijke (handmatige), realisatie van bouw- of kunstwerken. Het betreft dus alle via de Kamer van Ambachten en Neringen gereglementeerde deelberoepen gaande van aannemer beton- en metselwerken (ruwbouw) tot aannemer vloer- en tegelwerken of schrijnwerken (afwerking); samen zijn dat er 27. Alle beroepen die - uiteraard op een ander niveau - instaan voor de theoretische of intellectuele realisatie via ontwerp, berekeningen, leiding en coordinatie van hoger opgesomde werken, behoren eveneens tot de bouwsector. Het gaat in hoofdzaak over ingenieurs, architecten en werfleiders, met hun afgeleide deeltaken als bouwkundig tekenaar, calculator, en andere beroepen. Een veelvoud van opleidingen en diploma's (op verschillend niveau) leidt tot deze beroepen.
2.1.2 Vastgoedsector Tot de vastgoedsector behoren alle "vrije" of "intellectuele dienstverlenende" beroepen die vastgoed mogelijk maken. Het beroep ‘Vastgoedmakelaar’ is een zelfstandig beroep. Het is uiteraard ook mogelijk dat een beginnend beroepsbeoefenaar zich niet vestigt als zelfstandige, maar gaat werken in loondienst. Het beroep ‘Vastgoedmakelaar’ is gericht op: het verhandelen, het bemiddelen bij verkoop of verhuring; realiseren van overdracht van handelsfondsen, het beheer waarnemen, − zowel privé (namens de eigenaar of eigenaars) of als syndicus van een vereniging van mede-eigenaars; het beschrijven, het evalueren, het remediëren, het schatten, het meten − en/of het verdelen, het financieren en het promoten. −
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
5
De vastgoedmakelaar kan zowel als projectbegeleider of als -ontwikkelaar optreden. Een veelvoud van opleidingen en diploma's (en vaak dezelfde als voor de bouwsector) leidt tot de uitoefening van een of ander facet van de beroepen in de vastgoedsector, zoals: notariaat; − vastgoedexpert (plaatsbeschrijver, schatter, schaderegelaar, meter); − vastgoedpromotor (sleutelklare bouw, projectontwikkelaar, verkavelaar); − vastgoedhandelaar; − hypotheekverstrekker; − landmeter; − vastgoedmakelaar als bemiddelaar (verkopen, verhuren, overdragen); − vastgoedmakelaar als beheerder (rentmeester en syndicus). −
6
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
2.1.3 Schematische weergave van de beroepen in de Vastgoedsector2 VASTGOEDSECTOR
(I)
NOTARIS
HYPOTHEEKVERSTREKKER
(II)
(III)
LANDMETER
TOPOGRAAF
GEZWOREN LANDMETER - EXPERT
VASTGOED
VASTGOEDMAKELAAR
BEMIDDELAAR
(IV)
VERKOOP
VERHUUR
OVERDRACHT HANDELSFONDS KERN VASTGOEDMAKELAAR BEHEERDER
(V)
SYNDICUS
RENTMEESTER
VASTGOEDEXPERT
PLAATSBESCHRIJVER
(VI) SCHADEREGELAAR
TAXATEUR - SCHATTER
VASTGOEDPROMOTOR
VASTGOEDHANDELAAR
(VII) VERKAVELAAR
BOUW SLEUTELKLAAR
PROJECTONTWIKKELAAR
2
In bijlage 1 ‘Werkveld van de Vastgoedmakelaar’ wordt het beroep van vastgoedmakelaar schematisch uitvergroot.
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
2.2
7
Het beroep en de opleidingen Voor elk van de opgesomde functies van het beroep vastgoedmakelaar heeft de werkgroep in de mate van het mogelijke de gegevens en uitspraken verzameld die aangeven welk opleidingsniveau er nodig en verwacht is. Specifiek voor de gegradueerden bouwvastgoed blijkt er geen wetenschappelijk onderzoek beschikbaar te zijn dat enige niveaubepaling kan ondersteunen. Dit onderzoek kan trouwens voor de Vastgoedsector nog niet gevoerd zijn wegens de recente ontwikkelingen in de sector, zowel op het vlak van de structuur als op het vlak van de wettelijke achtergronden. Op basis van de beschikbare uitspraken heeft de werkgroep een niveaubepaling uitgewerkt voor elk van de functies van het beroep vastgoedmakelaar uit voorgaande schema. De functies en het beroep als geheel komt overeen met het niveau 4. Dit houdt in dat de vastgoedmakelaar in staat is op autonome of onafhankelijke manier verantwoordelijkheid op te nemen voor planning, leiding en beheer. Hij is verantwoordelijk voor de uitvoering van eigen takenpakket en moet zich daarvoor ook kunnen verantwoorden tegenover de niet-hiërarchische collega’s. Hij draagt uitdrukkelijk een hiërarchische verantwoordelijkheid betreffende planning, administratie, beheer en ontwikkeling van het gehele verkoop- of verhuurproces. Hij bedenkt hierbij nieuwe procedures of combineert verschillende procedures. In de beroepenstructuur zijn eveneens enkele beroepen opgenomen die niet aansluiten op een graduaatsopleiding op zich. Gegradueerden kunnen mits een gepaste vooropleiding in deze beroepen te werk gesteld worden. Zo kunnen zij tewerkgesteld worden in bijvoorbeeld grotere notariaten, voor die deeltaken die de vastgoedsector aanbelangen.
2.3
De beroepsprofielen voor de Vastgoedsector
2.3.1 Begrippenkader In overeenstemming met de ontvangen richtlijnen van de VLOR gebruiken we volgende begrippen: Beroepsprofiel: een geordende opsomming van taken, die doorgaans in een beroep of functie worden uitgevoerd en van de kwaliteitsstandaarden en vereiste kwalificaties die daarvoor gelden. Beroepsprofielen situeren zich op het niveau van de sector en ruimer. Functieprofiel: houdt rekening met de interne beleidsvoering, de bedrijfsorganisatie en de beoogde veranderingen. Functieprofielen situeren zich op het niveau van het bedrijf. Opleidingsprofiel: een gestructureerde keuze van kennis, vaardigheden en attitudes om de beginnende beroepsbeoefenaar of de doorstromer naar vervolg-
8
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
onderwijs in staat te stellen taken, beroepstaken en /of studietaken, op een gegeven beheersingsniveau uit te voeren. Het opleidingsprofiel legt de karakteristieken vast van de opleiding die daartoe moet leiden, deze mikken ook op andere dan beroepsgerichte doelen.
2.3.2 Beroepsprofiel Na raadpleging van verscheidene bronnen heeft de werkgroep de voorliggende ontwerptekst aangevuld en verder uitgewerkt. Op de vergadering van 7 maart 1996 was deze tekst ongeveer afgerond. Volgens de opmerkingen op de tekst van de beroepsprofielen Bouw ener3 zijds en volgens de handleiding over het schrijven van beroepsprofielen anderzijds, is het bestaand materiaal herschikt. Vooreerst werd de kern geselecteerd uit de beroepencluster en vervolgens werden de aanverwante beroepen aangehecht. De kern beperkt zich tot vijf typefuncties: syndicusschap uitvoeren, rentmeesterschap uitvoeren, verkopen, verhuren en overdragen van handelsfondsen. De drie laatste typefuncties kunnen verzameld worden tot een takencluster 'bemiddelen' en de eerste twee typefuncties tot een takencluster 'beheren'. Uit de plichtenleer zijn nog twee takenclusters af te leiden, die echter niet tot de kern behoren van het beroep, maar ondersteunend zijn voor het beroep of erbij aanleunen. Deze taken behoren niet tot de essentie van het beroep als 'vastgoedmakelaar', maar kunnen deel uitmaken van het takenpakket. Een vastgoedmakelaar mag expertises uitvoeren, die nodig zijn voor zijn taak als bemiddelaar. Tevens mag de vastgoedmakelaar aantreden als vastgoedpromotor voor werken, die binnen de mogelijkheden liggen. Dit brengt ons tot twee bijkomende takenclusters: expertise uitvoeren en vastgoed promoten. Het uitvoeren van expertise' wordt onderverdeeld in drie typefuncties: plaatsbeschrijven, schaderegelen en uitvoeren van de taxatie van de schatter. De promotie van vastgoed wordt onderverdeeld in vier typefuncties: verhandelen van vastgoed, verkavelen, bouwen sleutelklaar en ontwikkelen van project. Hierbij werd een welbepaalde indeling aangehouden: 1
B en am in g v a n h et b er o e p
Om in overeenstemming te zijn met de wettelijke bepalingen en de in de sector gemaakte indelingen zijn hier benamingen gebruikt die bij het grote publiek een minder precieze betekenis hebben. Deze algemene beroepstitel is dan dadelijk aangevuld met een beperkende omschrijving. 2
G l ob a l e om s c hr ij v i ng : d ef i ni t ies en vas t l eg g en va n d e be tr ef f en de ber o eps t ak en
3
O p le i d in gs v er eis t en en b er oe ps er v ar in g
De beschrijving van het beroepsprofiel, de opleiding, het werkveld en het niveau moet rekening houden met verscheidene wettelijke bepalingen. Deze wettelijke bepalingen beschermen of reglementeren de titel, de beroepsactiviteiten, of beide samen. 3
Handleiding voor het schrijven van beroepsprofielen, Brussel, DvO, 1995
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
9
Daarom zal verwezen worden naar de artikels uit de betreffende wetten of besluiten. In het bijzonder verwijzen wij hier naar de overkoepelende kaderwet van 1 maart 1976 tot reglementering van de bescherming van de beroepstitel en van de uitoefening van de "dienstverlenende intellectuele beroepen" (BS d.d. 27.03.1976), gewijzigd bij de wet van 15 juli 1985 (BS d.d. 26.07.1985). De beroepenclusters III (landmeter), IV en V (respectievelijk vastgoedmakelaar als bemiddelaar en beheerder) werden reeds, n.a.v. genoemde kaderwet, via een besluit beschermd. Het stagereglement en de deontologie worden respectievelijk als bijlage 2 en 3 toegevoegd. De beroepsorganisaties van de beroepenclusters VI (vastgoedexpert) en VII (vastgoedpromotor) zijn bezig een reglementering voor te bereiden. 4
B es c hr ij v i ng va n d e b er oe ps ac t i v it e it e n om vat v o l ge n de on d er de l en :
−
Taakbeschrijving (meer omstandige beschrijving van de taakinhouden). Contextgegevens (arbeidsomstandigheden, omschrijving van de omgevingsvoorwaarden waarin de opdracht dient te worden vervult, opsomming van de specifieke benodigde vaardigheden). Ondersteunende kennis (specifieke kennis die verwacht wordt om de vermelde taken te vervullen). Beroepshoudingen of attitudes (opsomming van de bijbehorende gewenste beroepshoudingen).
−
− −
10
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
3 EIGENLIJKE BEROEPSPROFIEL
DEEL I : KERN VAN HET BEROEP VASTGOEDMAKELAAR De kern van het beroep ‘Vastgoedmakelaar ‘ bestaat uit twee takenclusters: bemiddelaar en beheerder. Elk van deze clusters wordt beschreven. Wat de taakbeschrijving betreft worden eerst een aantal gemeenschappelijke taken van de vastgoedmakelaar beschreven, daarna worden de specifieke taken van aan de vastgoedmakelaar - bemiddelaar en de vastgoedmakelaar - beheerder beschreven.
1
BENAMINGEN VAN DE TYPEFUNCTIES VAN DE VASTGOEDMAKELAAR
1.1
Vastgoedmakelaar - bemiddelaar (beschermde titel) Bemiddelaar bij verkoop (1), verhuring (2), overdracht handelsfondsen (3).
1.2
Vastgoedmakelaar - beheerder (beschermde titel) Syndicus van mede-eigendom (1), rentmeester van privaat vastgoed (2).
2
GLOBALE
2.1
Globale omschrijving van de functies van de Vastgoedmakelaar - bemiddelaar
OMSCHRIJVING GOEDMAKELAAR
VAN
DE
FUNCTIES
VAN
DE
VAST-
Vastgoedmakelaar: bemiddelaar bij verkoop Samenbrenger van vraag en aanbod (werving, prospectie, reclame, marketingadvies) in de koopmarkt (woon-, opbrengst- en handelshuizen, ééngezinswoningen, herenhuizen, villa's, hoevetjes, appartementen en studio's, winkels en kantoren, garages en parkeerruimten, fabrieks- en industriegebouwen, gebouwd, in opbouw of op plan, net als industriegronden, naakte gronden en bouwplaatsen voor promotie, zowel individuele bouwpercelen als gronden voor verkaveling, cultuurgronden & boseigendommen, handelslokalen en agrarische eigendommen en sociale woningbouw) die naar best vermogen rekening houdend met de vigerende regels van de deontologie de belangen van koper en verkoper behartigt (financiering, fiscaliteit, prijsvorming, premies, verkooprecht) de transactie begeleidt (onderhandelen) en de passende documenten opstelt. (verkoopsovereenkomst, lijfrente, tontine).
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
11
Vastgoedmakelaar: bemiddelaar bij verhuring Samenbrenger van vraag en aanbod (werving, prospectie, reclame, marketing en advies) in de huurmarkt (residentieel, commercieel, industrieel, agrarisch, kantoren, bossen en gronden), die naar best vermogen rekening houdend met de vigerende regels van de deontologie de belangen van de huurder en verhuurder behartigt (modaliteiten, termijnen, prijsvorming, indexering, sociale huurprijzen), de contractvorming begeleidt (onderhandelen) en de passende documenten opstelt (huur vgl., gemeen recht, hoofdverblijfplaats, handelshuur, landpacht, seizoenhuur, erfpacht ). Vastgoedmakelaar: bemiddelaar bij overdracht handelsfondsen Samenbrenger van vraag en aanbod inzake overdracht van handelfondsen (het geheel van de bestanddelen samengebracht en aangewend om de betreffende onderneming te drijven en het cliënteel ervan aan te trekken en te behouden), die naar best vermogen rekening houdend met de vigerende regels van de deontologie de belangen van overdrager en overnemer behartigt (modaliteiten, prijsvorming, betaling, garanties), de contractvorming begeleidt (onderhandelen inzake benaming handelszaak, het voorwerp, het uitbatingsadres en -pand, de beklanting, de handelsorganisatie, het recht van gebruik van de ruimten, het materieel, meubilair, machines, gereedschap en werktuigen dienende voor de exploitatie van de handelszaak, het opmaken van een onderhandse staat ter zake, de stocks, de industriële, letterkundige en artistieke eigendomsrechten, de licenties, de concessies en vergunningen, de lopende contracten en de boeken) en de passende overnamedocumenten opstelt (met oog voor het kassaldo, banksaldi, schuldvorderingen en uitstaande schulden, het onroerend goed, eventuele leasingovereenkomsten, belastingen en heffingen, bestaande contracten, niet concurrentiebeding, begeleiding, overname en/of ontslag personeel, beslagen en hypothecair getuigschrift, neerleggen van facturen, omzetcijfer en bedrijfswinsten en boeteclausules).
2.2
Globale omschrijving van de functies van de Vastgoedmakelaar - beheerder Vastgoedmakelaar: syndicus van mede-eigendom Wettelijk (uitvoerend) orgaan van de rechtspersoon "vereniging van mede4 5 eigenaars" , en de énige aansprakelijke voor het beheer en behoud van 6 7 het gebouw in mede-eigendom , en als zodanig belast met wettelijke sta8 tutaire , deontologische en conventionele opdrachten teneinde het administratief-, financieel- en technisch beheer waar te nemen. Vastgoedmakelaar: rentmeester van privaat vastgoed Treedt in de plaats van de eigenaar(s) of (patrimonium) vennootschap voor het beheer van hun vastgoedportefeuille. De rentmeester zal op korte, middellange en lange termijn instaan voor de (her)verhuring, de uitbating, 4 5 6 7 8
Art. 577 - 5 §1 B.W. Art. 577 - 8 - 5 B.W. Art. 577 - 5 - 3 B.W. Art. 577 - 8 - 4 B.W. Art. 577 - 4 - 1 B.W.
12
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
het onderhoud en het rendabiliseren van de onroerende goederen, waarbij hij de belangen van huurder en verhuurder zal verzoenen. Hij zal alle administratieve (contracten, verzekeringen, briefwisseling, aanmaningen e.d.m.), financiële (indexaanpassingen, kostenberekeningen en splitsingen, prijszettingen e.d.m.) en technische (onderhoud, renovatie e.d.m.) aspecten van zijn opdracht uitvoeren als een goede huisvader.
3
OPLEIDINGSVEREISTEN, WETTELIJKE BEPALINGEN EN BEROEPSERVARING
Bij koninklijk besluit van 6 september 1993 (BS d.d. 13.10.93), werden zowel de beroepstitel, als de uitoefening van het beroep van vastgoedmakelaar beschermd. Artikel 3 van het KB van 6 september 1993 bepaalt: “Oefent de beroepswerkzaamheid van vastgoedmakelaar in de zin van dit besluit uit, hij die zich gewoonlijk, als zelfstandige en voor rekening van derden, bezighoudt 9 met : activiteiten van bemiddelaar met het oog op de verkoop, aankoop, ruil, − verhuring of afstand van onroerende goederen, onroerende rechten of handelsfondsen; activiteiten van beheerder van goederen die instaat voor: − y ofwel het beheer van onroerende goederen of van onroerende rechten; y ofwel het syndicschap van onroerende goederen in mede-eigendom. Het KB van 6 september 1993 beschermt "vastgoedmakelaar" als énige 10 beroepstitel, maar reglementeert voor hen (mits enkele uitzonderingen ) de exclusieve uitoefening van een vijftal vastgoedactiviteiten: A B C D E
verkoop, aankoop en ruiling van vastgoed of dito rechten; verhuring of afstand van onroerende goederen of dito rechten; overdracht van handelsfondsen; syndicschap van mede-eigendom; rentmeesterschap van privaat eigendom.
Voor het deelberoep “syndicus” zijn eveneens de wet (van dwingend recht), met aanvulling van de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek betreffende de mede-eigendom van 30 juni 1994 (BS d.d. 26.07.96), en de errata verschenen in het BS van 20 september 1994, van kapitaal belang.
9 10
zie eveneens schema hiervoor onder 2 zie artikel 4 van het KB van 6 september 1993 (B.S. 13.10.93)
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
4
13
BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN
A Vastgoedmakelaar - gemeenschappelijke taken voor de kern van het beroep zijnde de typefuncties kopen, verhuren, overdragen van handelsfonds, syndicschap en rentmeesterschap DEELFUNCTIES
Bedrijfsbeleid Organisatie
Bedrijfsbeheer
Analyse Produktieve informatieverwerking
Advies
Afwerking Onderhandeling
Samenwerking Communicatie
TAKEN VOOR DE ERVAREN VASTGOEDMAKELAAR
• Het bedrijfsplan van het kantoor uitwerken en opvolgen. • De beroepsmatige handelingen professioneel ondersteunen door het gebruik van informatica, moderne multimediaen communicatiemiddelen. • De organisatie van het kantoor uitwerken en opvolgen. • De organisatie van het kantoor uitwerken en opvolgen. • Begeleiden van overdracht van handelsfondsen, het beheer waarnemen, zowel privé (namens de eigenaar of eigenaars) of als syndicus van een vereniging van medeeigenaars. • Het beschrijven, het evalueren, het remediëren, het schatten, het meten en/of het verdelen, het financieren en het promoten van onroerend goed. • De beroepsmatige handelingen professioneel ondersteunen door het gebruik van informatica, moderne multimediaen communicatiemiddelen. • Het beschrijven, het evalueren, het remediëren, het schatten, het meten en/of het verdelen, het financieren en het promoten van onroerend goed. • Het beschrijven, het evalueren, het remediëren, het schatten, het meten en/of het verdelen, het financieren en het promoten van onroerend goed. • De voorschriften met betrekking tot het welzijn (veiligheid, milieu, gezondheid) kennen en toepassen. • De kwaliteit bewaken en bevorderen. • De technische voorschriften van installaties kennen en toepassen. • Instaan voor uitvoerende administratieve taken. • Instaan voor de briefwisseling. • Onderhandelen, bemiddelen bij verkoop of verhuring. • Begeleiden van overdracht van handelsfondsen, het beheer waarnemen, zowel privé (namens de eigenaar of eigenaars) of als syndicus van een vereniging van medeeigenaars. • De nodige kontakten leggen en onderhouden met beroepsverenigingen, het BIV en confraters. • Onderhandelen, bemiddelen bij verkoop, verhuring en beheer. • Personen ontvangen. • Communicatietechnieken beheersen en toepassen.
14
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
B Vastgoedmakelaar - Specifieke taken voor de bemiddelaar DEELFUNCTIES
TAKEN VOOR DE ERVAREN VASTGOEDBEMIDDELAAR
Bedrijfsbeheer
•
Voorstudie
• • • •
•
Informatieverstrekking
•
Advies
•
•
•
•
Onderhandeling
•
Verkoop/Verhuur
•
• •
Instaan voor de verkoop, aankoop en ruiling van vastgoed of dito rechten, overdracht van handelsfondsen, verhuring of afstand van onroerende goederen of dito rechten. Bemiddelen op de verkoopmarkt en de passende documenten opstellen (verkoopsovereenkomst, lijfrente). Bemiddelen op de huurmarkt en de passende documenten opstellen (huur vgl., gemeen recht, hoofdverblijfplaats, handelshuur, landpacht, seizoenhuur, erfpacht). Het opmaken van een onderhandse staat van het materieel, meubilair, machines, gereedschap en werktuigen dienende voor de exploitatie van de handelszaak, de stocks. Overnamedocumenten opzoeken en voorbereiden bij overdracht van handelsfondsen i.v.m. het kassaldo, banksaldi, schuldvorderingen en uitstaande schulden, beslagen en hypothecair getuigschrift, neerleggen van facturen, omzetcijfer en bedrijfswinsten en boeteclausules. Overnamedocumenten opzoeken en voorbereiden bij overdracht van handelsfondsen i.v.m. het onroerend goed, leasingsovereenkomsten, belastingen en heffingen, bestaande contracten, niet concurrentiebeding, begeleiding, overname en/of ontslag personeel. Bemiddelen en samenbrengen vraag en aanbod met het oog op de verkoop, aankoop, ruil, verhuring of afstand van onroerende goederen, onroerende rechten of handelsfondsen. De contractvorming begeleiden bij overdracht handelsfondsen door te onderhandelen het recht van gebruik van de ruimten, het materieel, meubilair, machines, gereedschap en werktuigen dienende voor de exploitatie van de handelszaak, de stocks. De contractvorming begeleiden bij overdracht handelsfondsen door te onderhandelen over de beklanting, de industriële, letterkundige en artistieke eigendomsrechten, de licenties, de concessies en vergunningen, de lopende contracten en de boeken. Naar best vermogen volgens de vigerende deontologische regels de belangen van koper/huurder en verkoper/verhuurder behartigen (financiering, fiscaliteit, prijsvorming, premies, verkooprecht). Naar best vermogen volgens de vigerende deontologische regels de belangen van overdrager en overnemer behartigen bij overdracht handelsfondsen (modaliteiten, prijsvorming, betaling, garanties e.d.m.). De transacties begeleiden (onderhandelen) bij de verkoop, aankoop, ruil, verhuring of afstand van onroerende goederen, onroerende rechten of handelsfondsen. Bemiddelen en samenbrengen vraag en aanbod met het oog op de verkoop, aankoop, ruil, verhuring of afstand van onroerende goederen, onroerende rechten of handelsfondsen. Onderhandelen, bemiddelen bij verkoop of verhuring. Begeleiden van overdracht van handelsfondsen, het beheer waarnemen, zowel privé (namens de eigenaar(s)) of als syndicus van een vereniging van mede-eigenaars.
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
15
B Vastgoedmakelaar - Specifieke taken voor de bemiddelaar DEELFUNCTIES
Productieve informatieverwerking
TAKEN VOOR DE ERVAREN VASTGOEDBEMIDDELAAR
• • •
•
De passende documenten opstellen (verkoopsovereenkomst, lijfrente, tontine). Het opmaken van een onderhandse staat van het materieel, meubilair, machines, gereedschap en werktuigen dienende voor de exploitatie van de handelszaak, de stocks. Overnamedocumenten opzoeken en opstellen bij overdracht van handelsfondsen i.v.m. het kassaldo, banksaldi, schuldvorderingen en uitstaande schulden, beslagen en hypothecair getuigschrift, neerleggen van facturen, omzetcijfer en bedrijfswinsten en boeteclausules. Overnamedocumenten opstellen bij overdracht van handelsfondsen i.v.m. het onroerend goed, eventuele leasingovereenkomsten, belastingen en heffingen, bestaande contracten, niet concurrentiebeding, begeleiding, overname en/of ontslag personeel.
C Vastgoedmakelaar – Specifieke taken van de beheerder DEELFUNCTIES
Advies
TAKEN VOOR DE ERVAREN VASTGOEDBEHEERDER
•
• • • Bedrijfsbeheer
• • • •
• • • • •
Als zelfstandige voor rekening van derden adviseren met het oog op de verkoop, aankoop, ruil, verhuring of afstand van onroerende goederen, onroerende rechten of handelsfondsen. De voorschriften met betrekking tot het welzijn (veiligheid, milieu, gezondheid) kennen en toepassen. De kwaliteit bewaken en bevorderen. De technische voorschriften van installaties kennen en toepassen. Als zelfstandige voor rekening van derden optreden als beheerder van goederen die instaat voor het beheer van onroerende goederen of van onroerende rechten. Als zelfstandige voor rekening van derden optreden als rentmeester van privaat eigendom. Als zelfstandige voor rekening van derden optreden als syndicus van mede-eigendom. Instaan op korte, middellange en lange termijn instaan voor de (her)verhuring, de uitbating, het onderhoud en het rendabiliseren van de onroerende goederen, waarbij hij de belangen van huurder en verhuurder zal verzoenen. Optreden als de énige aansprakelijke voor het beheer en behoud van het gebouw in mede-eigendom. Optreden als wettelijk (uitvoerend) orgaan van de rechtspersoon "vereniging van mede-eigenaars". Optreden in de plaats van de eigenaar(s) of (patrimonium) vennootschap voor het beheer van hun vastgoedportefeuille. Uitvoeren van alle administratieve (contracten, verzekeringen, briefwisseling, aanmaningen) aspecten van een beheeropdracht. Uitvoeren van alle financiële (indexaanpassingen, kostenberekeningen en splitsingen, prijszettingen) aspecten van een beheeropdracht.
16
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
C Vastgoedmakelaar – Specifieke taken van de beheerder DEELFUNCTIES
TAKEN VOOR DE ERVAREN VASTGOEDBEHEERDER
•
Afwerking
• •
Onderhoud
• • • •
•
Uitvoeren van wettelijke statutaire, deontologische en conventionele opdrachten teneinde het administratief, financieel en technisch beheer van onroerende goederen waar te nemen. Uitvoeren van alle administratieve (contracten, verzekeringen, briefwisseling, aanmaningen) aspecten van een beheeropdracht. Uitvoeren van alle financiële (indexaanpassingen, kostenberekeningen en splitsingen, prijszettingen) aspecten van een beheeropdracht. Als zelfstandige voor rekening van derden optreden als beheerder van goederen die instaat voor het beheer van onroerende goederen of van onroerende rechten. Als zelfstandige voor rekening van derden optreden als rentmeester van privaat eigendom. Als zelfstandige voor rekening van derden optreden als syndicus van mede-eigendom. Instaan op korte, middellange en lange termijn instaan voor de (her)verhuring, de uitbating, het onderhoud en het rendabel maken van de onroerende goederen, waarbij hij de belangen van huurder en verhuurder zal verzoenen rekening houdend met de vigerende deontologische regels. Uitvoeren van alle technische (onderhoud, renovatie e.d.m.) aspecten van een beheeropdracht.
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
5
17
CONTEXTGEGEVENS VOOR DE VASTGOEDMAKELAAR Dit zijn de arbeidsomstandigheden en de nodige vaardigheden. Voor deze aspecten: zie de globale omschrijving.
6
ONDERSTEUNENDE KENNIS VOOR DE VASTGOEDMAKELAAR De vastgoedmakelaar moet een zo ruim mogelijke kennis verwerven, zich vervolmaken en bijscholen, niet alleen van en in alle aspecten van zijn (deel)beroep (technisch, juridisch, fiscaal, economisch, sociaal enz.) maar eveneens van en in de problemen die eigen zijn aan de aanverwante en deelberoepen. Zie ook de opleidingsvereisten en de taakomschrijving.
7
BEROEPSHOUDINGEN VAN DE VASTGOEDMAKELAAR
7.1
Vastgoedmakelaar bemiddelaar Accuratesse, flexibiliteit, kritische ingesteldheid, organisatievermogen, resultaatgerichtheid, contactvaardigheid, dienstverlenende ingesteldheid, zelfstandigheid.
7.2
Vastgoedmakelaar beheerder Flexibiliteit, organisatievermogen, zin voor initiatief, assertiviteit, beslissingsvermogen, contactbereidheid en dienstverlenende ingesteldheid.
18
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
DEEL II : ONDERSTEUNENDE TAKENCLUSTER De expertise wordt beschouwd als een ondersteunende activiteit voor de bemiddelaar en de beheerder. De activiteiten ondersteunen de uitvoerende taken van de vastgoedmakelaar. Hij vervult de functie van vastgoedexpert.
1
BENAMING Vastgoedexpert als plaatsbeschrijver Vastgoedexpert als schaderegelaar Vastgoedexpert als schatter
2
GLOBALE OMSCHRIJVING Plaatsbeschrijver: deze maakt een omstandige en tegensprekelijke beschrijving op van een onroerend goed bij de aanvang van bouwwerken of bij de aanvang van een huurovereenkomst, om indien nodig een totaal en exact beeld van de oorspronkelijke toestand te hebben. Schaderegelaar: bepaalt de vervangingswaarde, rekening houdend met de ontwaarding de zogenaamde “vetusteit” - tengevolge van schade door externe factoren aan bouwonderdelen of bouwcomponenten. Hierbij zal de schaderegelaar het oorzakelijk verband moeten opsporen en een remediëring aanraden. Schatter: beoogt de waardebepaling van een onroerend goed, rekening houdend met zowel de omstandigheden als het beoogde doel (bij verkoop, verdeling, aangifte van nalatenschappen, leningsgaranties, verzekeringen, onteigeningen, inbreng in vennootschappen en fiscale taxatie). Afhankelijk van het beoogde doel noemen de schattingen: verkoopwaarde, nieuwbouwwaarde, gelegenheidswaarde, ruilwaarde, toekomstwaarde, dagwaarde, intrinsieke waarde, exploitatiewaarde of kritieke waarde.
3
OPLEIDINGSVEREISTEN, WETTELIJKE BEPALINGEN EN BEROEPSERVARING
Ingroeibaan voor gegradueerde Bouw-vastgoed. Voor vastgoedexpertplaatsbeschrijver studeren kan niet; expert wordt men door de jaren ervaring in een dagdagelijkse beroepspraktijk. Desondanks ontstonden talloze praktijken die gaandeweg uitmondden in regels en soms opgenomen werden in wetten. Het opmaken van plaatsbeschrijvingen in het kader van huurovereenkomsten is daar een voorbeeld van, verwijzend naar de artikelen 1730 en 1731 van het Burgerlijk Wetboek (wet van 29 december 1993). Verder behoren waardebepaling en schaderegeling tot deze beroepencluster.
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
19
Vastgoedexperten zijn verenigd in een waaier van beroepsorganisaties, gaande van ingenieurs- en architectenverenigingen, Abex tot Cibex. In onderlinge samenspraak wordt nu gestreefd naar een beroepsreglementering binnen de kaderwet Verhaegen van 1 maart 1976 (BS d.d. 27 maart 1976), gewijzigd bij wet van 15 juli 1985.
4
BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN Typefuncties: plaatsbeschrijver, schaderegelaar, schatter. Voor deze typefuncties worden enkel globale taken beschreven. Er zijn geen specifieke taken voor ieder van de typefuncties.
DEELFUNCTIES
Bedrijfsbeleid Informatieverzameling
TAKEN VAN DE ERVAREN VASTGOEDEXPERT
• • •
Voorstudie
• • • • • • • • • • •
• Organisatie
•
Analyse
• • • • •
Diagnose
• • • •
Het bedrijfsplan van het kantoor uitwerken en opvolgen De beroepsmatige handelingen professioneel ondersteunen door het gebruik van informatica, multimedia- en communicatiemiddelen. De gegevens voor de technische uitrusting van het gebouw opzoeken en verwerken. Gebruik maken van anderstalige documenten. Schaderegelen bij onroerende goederen. Technische informatie verzamelen uit documentatie. Waardebepaling van onroerende goederen. De gegevens voor de technische uitrusting van het gebouw opzoeken en verwerken. De principes van normalisatie kennen en toepassen. Correcte bouwfysische inzichten hanteren. Gebruik maken van anderstalige documenten. Geometrische gegevens interpreteren en instructies voor de bepaling ervan. Inzicht in de structuur van het gebouw verwerven. Opmaken van een omstandige en tegensprekelijke beschrijving op van een onroerend goed, om indien nodig een totaal en exact beeld van de oorspronkelijke toestand te hebben. Opsporen van de oorzaken van ontwaarding door externe factoren. De beroepsmatige handelingen professioneel ondersteunen door het gebruik van informatica, moderne multimediaen communicatiemiddelen. De organisatie van het kantoor uitwerken en opvolgen. De principes van normalisatie kennen en toepassen. Opsporen van de oorzaken van ontwaarding door externe factoren. Schaderegelen bij onroerende goederen. Vaststellen en correct rapporteren van technische gebreken in bestaande gebouwen en installaties. Waardebepaling van onroerende goederen. Aanraden van remediëring om de schadeveroorzakende oorzaken weg te werken. Correcte bouwfysische inzichten hanteren. Opsporen van de oorzaken van ontwaarding door externe factoren.
20
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
DEELFUNCTIES
TAKEN VAN DE ERVAREN VASTGOEDEXPERT
• • Bedrijfsbeheer Advies
• • • •
Productieve informatieverwerking
• • • •
Afwerking
•
Samenwerking
• • •
Communicatie
5
• •
Schaderegeling bij onroerende goederen. Vaststellen en correct rapporteren van technische gebreken in bestaande gebouwen en installaties. De organisatie van het kantoor uitwerken en opvolgen. Aanraden van remediëring om de schadeveroorzakende oorzaken weg te werken. Schaderegelen bij onroerende goederen. Waardebepaling van een onroerend goed (verkoop, verdeling, aangifte nalatenschap, leningen, fiscale taxatie, verzekering, inbreng vennootschap). De beroepsmatige handelingen professioneel ondersteunen door het gebruik van informatica, moderne multimediaen communicatiemiddelen. Maken van de plaatsbeschrijving bij aanvang en einde van bepaalde werkzaamheden (verhuur gebouw, uitvoering bouwwerken, verkoop onroerend goed). Vaststellen en correct rapporteren van technische gebreken in bestaande gebouwen en installaties. Waardebepaling van een onroerend goed (verkoop, verdeling, aangifte nalatenschap, leningen, fiscale taxatie, verzekering, inbreng vennootschap, ...) Verantwoording dragen voor de documenten i.v.m. plaatsbeschrijving. Instaan voor uitvoerende administratieve taken. Instaan voor de briefwisseling. De nodige kontakten leggen en onderhouden met beroepsverenigingen, confraters. Personen ontvangen. Communicatiemiddelen beheersen en toepassen.
CONTEXTGEGEVENS Dit zijn de arbeidsomstandigheden en nodige vaardigheden. Voor deze aspecten: zie de globale omschrijving.
6
ONDERSTEUNENDE KENNIS Zie de omschrijving bij de vastgoedmakelaar, de opleidingsvereisten en de taakomschrijving.
7
BEROEPSHOUDING Bij de verschillende typefuncties horen specifieke beroepshoudingen: Plaatsbeschrijver: Accuratesse, assertiviteit, flexibiliteit, dienstverlenende ingesteldheid. Schaderegelaar: Flexibiliteit, kritische ingesteldheid, zin voor initiatief en contactvaardigheid. Schatter: Flexibiliteit, kritische ingesteldheid, organisatievermogen, zin voor initiatief, assertiviteit, contactbereidheid en zelfstandigheid.
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
21
DEEL III : AANLEUNENDE TAKENCLUSTER VASTGOEDPROMOTOR De takencluster behoort niet tot de kern van het beroep en ondersteunt het beroep niet rechtstreeks. De cluster is aanverwant aan het beroep.
1
BENAMING Vastgoedhandelaar Verkavelaar Sleutelklaar bouwer (Sleutel-op-de-deur) Projectontwikkelaar
2
GLOBALE OMSCHRIJVING Vastgoedhandelaar: de persoon die koopt en verkoopt voor eigen rekening waarbij hij voor het vastgoed een meerwaarde bewerkstelligt via renovatie, restauratie, vernieuwing, verbetering... Verkavelaar: in opdracht van de eigenaars (of geïnteresseerden voor) van een perceel (bouw)grond, de nodige opmetingen laten doen voor het verdelen in een aantal loten en de bijbehorende infrastructuur (wegenaanleg, groenvoorziening) ontwerpen. Dit alles in plan laten brengen (tekenen), en de nodige documenten laten opstellen voor het verkrijgen van een verkavelingsvergunning. Deze treedt op als tussenpersoon voor rekening van derden. Sleutelklaar bouwer: de persoon die voor rekening van derden instaat voor de aanmaak van de plannen, de samenstelling van het bouwdossier, het verkrijgen van alle vergunningen, het aanbesteden van de werken, de controle op de uitvoering en de rekeningen tot en met de oplevering van eengezinswoningen voor een gekende opdrachtgever. Projectontwikkelaar: de persoon die instaat voor de aanmaak van de plannen, de samenstelling van het bouwdossier, het verkrijgen van alle vergunningen, het aanbesteden van de werken, de controle op de uitvoering en de rekeningen tot en met de oplevering van eengezinswoningen.
3
OPLEIDINGSVEREISTEN, WETTELIJKE BEPALINGEN EN BEROEPSERVARING
De bouwpromotoren onderscheiden zich van de aannemers omdat zij geen bouwvakkers tewerkstellen maar enkel dienstverlenend optreden voor de vastgoedconsument voor het verkavelen van gronden, het sleutelklaar bouwen of het ontwikkelen van projecten. Hun beroepsactiviteit is noch beschermd noch gereglementeerd. Wel wordt zij grotendeels beheerst door de Wet Breyne van 9 juli 1971, gewijzigd bij de wet van 3 mei 1993:
22
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
“Iedere overeenkomst tot eigendomsoverdracht van een te bouwen of in aanbouw zijnde huis of appartement, en ook op iedere overeenkomst waarbij de verbintenis wordt aangegaan om een zodanig goed te bouwen, te doen bouwen of te verschaffen, mits het huis of het appartement tot huisvestiging of tot beroepsdoeleinden en huisvesting is bestemd en de koper of de opdrachtgever volgens de overeenkomst verplicht is voor de voltooiing van het gebouw één of meer storingen te doen.” Deze wet is ook van toepassing op iedere overeenkomst tot eigendomsovergang waarbij de verbintenis wordt aangegaan een huis of appartement, bestemd tot huisvesting of tot beroepsdoeleinden en huisvesting te verbouwen of uit te breiden waarbij de totale prijs van de verbouwings- of uitbreidingswerken hoger is dan het minimumbedrag waarvan de berekeningsmodaliteiten zullen bepaald worden door de Koning en de opdrachtgever volgens de overeenkomst, verplicht is voor de voltooiing van deze werken één of meer stortingen te doen”. De wet viseert dus hoofdzakelijk de verkoop op plan, waarbij de projectontwikkelaar er zich toe verbindt een onroerend goed op te trekken op plan en de verkoop sleutel-op-de-deur waarbij de projectontwikkelaar er zich toe verbindt tegen vaste prijs en vaste datum een onroerend goed op te richten. Bovendien vallen ook verbouwings- en uitbreidingswerken onder het toepassingsgebied indien ze een bij KB bepaald bedrag overschrijden.
4
BESCHRIJVING VAN DE BEROEPSACTIVITEITEN
DEELFUNCTIES
Voorstudie
TAKEN VAN DE ERVAREN VASTGOEDPROMOTOR
• • • • • • • • • • • •
Voorbereiding
• •
Bestaande en te verbouwen gebouwen opmeten en in plan brengen of laten brengen. De kostencalculatie in het kader van het projectbeheer uitvoeren. De stedenbouwkundige inlichtingen verzamelen, de voorschriften analyseren en toepassen. De stedenbouwkundige mogelijkheden van bouwpercelen en gebouwen inschatten. De terreinomgeving schetsmatig opnemen en aanvullen met elementaire metingen. Gepaste inlichtingen inwinnen over de bouwgrond. Direct onderzoek uitvoeren op de aan de perceelsgrens palende constructies. Inlichtingen nopens plaatselijke reglementering bij de betrokken instanties inwinnen. Onderzoek doen naar de toegepaste funderingssystemen in de omgeving. Een sonderingsverslag oriënterend lezen. De financieringsmogelijkheden onderzoeken. De technische en financiële gevolgen van de fasering van het bouwproject onderzoeken. De uitvoeringsbestekken begrijpend lezen en de essentiële elementen memoriseren. Diverse betalingen voorbereiden, afrekeningen opstellen
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
DEELFUNCTIES
TAKEN VAN DE ERVAREN VASTGOEDPROMOTOR
• •
•
Analyse
• • • • •
Productieve informatieverwerking
• •
Advies
• • • •
•
• Organisatie
• • • • •
Bedrijfsbeheer
23
• • • •
en opvolgen, boekhoudkundige routinehandelingen uitvoeren. In opdracht van de eigenaars (of geïnteresseerden voor) van een perceel (bouw)grond de nodige documenten opstellen voor het verkrijgen van een verkavelingsvergunning. In opdracht van de eigenaars (of geïnteresseerden voor) van een perceel (bouw)grond, de nodige opmetingen laten doen voor het verdelen in een aantal loten en de bij horende infrastructuur (wegenaanleg, groenvoorziening) ontwerpen. Instaan voor de aanmaak van de plannen, de samenstelling van het bouwdossier, het verkrijgen van alle vergunningen, het aanbesteden van de werken, de controle op de uitvoering en de rekeningen tot en met de oplevering van eengezinswoningen. De berekening van de hoeveelheden nazien. De plannen van gebouwen en installaties lezen en interpreteren. De standaardmeetmethode toepassen. De vorderingsstaat van de aannemer nazien. Verschillen tussen de uitvoeringsplannen en het werkelijk uitgevoerde opmerken. Organiseren van de nodige aanbestedingen, offertevragen volgens de wettelijke voorschriften en de gewoonten. Instaan voor het aanbesteden van de werken, de controle op de uitvoering en de rekeningen tot en met de oplevering van eengezinswoningen voor een gekende opdrachtgever. Wijzigingen tijdens de uitvoering administratief verwerken. Dienstverlenend optreden bij sleutelklare projecten. Dienstverlenend optreden voor de vastgoedconsument voor het verkavelen van gronden, het sleutelklaar bouwen of het ontwikkelen van projecten. Voor rekening van derden instaan voor de aanmaak van de plannen, de samenstelling van het bouwdossier, het verkrijgen van alle vergunningen van eengezinswoningen voor een gekende opdrachtgever. Voor rekening van derden instaan voor het aanbesteden van de werken, de controle op de uitvoering en de rekeningen tot en met de oplevering van eengezinswoningen voor een gekende opdrachtgever. De wettelijke bepalingen op de toegankelijkheid voor gehandicapten laten toepassen. De kostencalculatie in het kader van het projectbeheer uitvoeren. De projectplanning (uitvoeringstermijnen, behoeften) uitwerken en opvolgen. De projectopvolging organiseren en coördineren (vergaderingen, vorderingsstaten, opleveringen). De uitvoering van bouwwerken of de plaatsing van technische installaties en afwerkingen opvolgen. Nauwkeurig de op het bouwwerk geleverde materialen bijhouden. De opeenvolging van de uitvoeringspraktijk registreren. De uitvoering van bouwwerken of de plaatsing van technische installaties en afwerkingen opvolgen. Inschatten wat al of niet tot de opdracht of tot het budget hoort. Kopen en verkopen voor eigen rekening waarbij hij voor
24
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
DEELFUNCTIES
TAKEN VAN DE ERVAREN VASTGOEDPROMOTOR
• • • •
Verkoop
• • •
Communicatie
•
Inning/Registratie
• • • • •
Controle
• • • • •
5
het vastgoed een meerwaarde bewerkstelligt via renovatie, restauratie, vernieuwing, verbetering. Organiseren van de nodige aanbestedingen, offertevragen volgens de wettelijke voorschriften en de gewoonten. Verschillen tussen de uitvoeringsplannen en het werkelijk uitgevoerde opmerken. Wijzigingen tijdens de uitvoering administratief verwerken. Voor rekening van derden instaan voor het aanbesteden van de werken, de controle op de uitvoering en de rekeningen tot en met de oplevering van eengezinswoningen voor een gekende opdrachtgever. Dienstverlenend optreden bij sleutelklare projecten. Dienstverlenend optreden voor de vastgoedconsument voor het verkavelen van gronden, het bouwen van sleutelop-de-deur of het ontwikkelen van projecten. Dienstverlenend optreden voor de vastgoedconsument voor het verkavelen van gronden, het sleutelklaar bouwen of het ontwikkelen van projecten. Met rechtstreekse en onrechtstreekse beïnvloeding omgaan binnen de deontologische context. Personen ontvangen. Communicatiemiddelen beheersen en toepassen. De vorderingsstaten nazien. De BTW-voorschriften en –verplichtingen opvolgen. Diverse betalingen voorbereiden, afrekeningen opstellen en opvolgen, boekhoudkundige routinehandelingen uitvoeren. De uitvoering van bouwwerken of de plaatsing van technische installaties en afwerkingen opvolgen. Diverse betalingen voorbereiden, afrekeningen opstellen en opvolgen, boekhoudkundige routinehandelingen uitvoeren. Organiseren van de nodige aanbestedingen, offertevragen volgens de wettelijke voorschriften en de gewoonten. Opmetingen op het plan, op de bouwwerf controleren, uitvoeren en verwerken. Nauwkeurig de op het bouwwerk geleverde materialen bijhouden.
CONTEXTGEGEVENS Dit zijn de arbeidsomstandigheden en de nodige vaardigheden. Voor deze aspecten: zie de globale omschrijving.
6
ONDERSTEUNENDE KENNIS Zie de omschrijving bij de vastgoedmakelaar, de opleidingsvereisten en de taakomschrijving.
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
7
25
BEROEPSHOUDINGEN Bij de verschillende typefuncties horen specifieke beroepshoudingen: Vastgoedhandelaar: Flexibiliteit, resultaatgerichtheid, organisatievermogen, assertiviteit en resultaatgerichtheid. Verkavelaar: Accuratesse, doorzettingsvermogen, flexibiliteit en organisatievermogen. Sleutel op de deur bouwer: Accuratesse, dienstverlenende ingesteldheid, assertiviteit, zelfstandigheid. Projectontwikkelaar: Accuratesse, dienstverlenende ingesteldheid, assertiviteit, zelfstandigheid.
26
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
4 GEBRUIKTE BRONNEN EN VERANTWOORDINGSSTUKKEN
4.1
Algemeen Brief van de Heer Minister (RHO/EXT/DOC/017) Werkwijze goedgekeurd door de RHO (RHO/JDE/DOC/023) Begrippenkader: beroeps- en opleidingsprofiel (PROFIEL/OPHO/LRO/DOC/002) Europese richtlijnen - voorontwerp Eureduc et Eurotraining − Projet de Directive du Conseil visant à la reconnaissance mutuelle des − diplômes, certificats et autres titres dans le secteur immobillier et comportant des mesures destinées à faciliter l’exercice effectif du droit d’établissement et de libre prestation de services. Projet de recommandation de la Commission concernant les critères − minima de formation des administrateurs de biens immobiliers et des agents immobiliers
4.2
Beroepsprofielen Beroepsprofiel Vastgoedmakelaar - Winand Van Coillie.
4.3
Besluit Deze tekst van het beroepsprofiel is aangevuld met de opmerkingen die geformuleerd zijn in het advies van de VLOR van 12 november 1996. Ook zijn enkele kleine taalkundige correcties aangebracht. De tekst wordt voorgelegd aan de leden van de werkgroep die de opleidingsprofielen voor de betrokken sector moet opstellen. Wegens de permanente evolutie van de bouw- en vastgoedsector en de bijkomende gegevens die beschikbaar komen, onder andere vanuit het BIV, ware het wenselijk een systematische actualisering van deze beroepsprofielen te voorzien. In elk geval gebeurt deze opvolging van de evolutie van de beroepsprofielen binnen de betrokken hogescholen, in het kader van hun decretale verplichtingen.
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
27
5 LIJST VAN DE MEDEWERKERS
C.J. Muylle, voorzitter werkgroep bouw Pieter Poelaert, voorzitter subwerkgroep, departementshoofd Katholieke Hogeschool Sint-Lieven ♦
Vlaamse Autonome Hogeschool Gent: Patrick Steelandt, Departementshoofd Technologie Chris Claeys, lector Huguette Buyle, lector Anne-Marie Van Wezemael, departementssecretaris
♦
Vlaamse Autonome Hogeschool Antwerpen: Boudewijn Peeters, departementshoofd Rita De Keyser, afdelingshoofd Bouw - Campus Mechelen
♦
Katholieke Hogeschool Sint-Lukas Brussel: Lola Bosch, Afdelingshoofd Bouw
♦
Katholieke Hogeschool Sint-Lieven: Chris Schelkens: Optiehoofd Bouw-vastgoed - Campus Sint-Annalaan Aalst Philippe Ottaer Gegradueerde Bouw-Vastgoed Frederic Masil, Gegradueerde Bouw-Vastgoed
♦
Beroepsverenigingen: Winand Van Coillie, C.I.B. Hilde Lippens, Coördinator VIVO vzw
♦
Vlaamse Onderwijsraad Willy Vermorgen
28
BEROEPSPROFIEL VASTGOEDMAKELAAR
6
BIJLAGEN
Bijlage 1:
Werkveld van de vastgoedmakelaar
Bijlage 2:
De stagereglementering
Bijlage 3:
De deontologie
Kopie van deze bijlagen kan verkregen worden bij de Vlaamse Onderwijsraad.