Stichting VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan Jaarverslag 2009
GEDRAGEN DOOR VRIJWILLIGERS
Voorwoord 2
Voor veel vluchtelingen was 2009 een onzeker jaar waarin het constant koorddansen was tussen het benutten en behouden van kansen alsook het afwenden van bedreigingen. Eind 2007 vierden we nog de komst van de 27.000 vluchtelingen. Met het Generaal Pardon waren de trage bureaucratische asielprocedures van de voorgaande jaren overwonnen. Na een jarenlange periode van ‘overleven’ kwamen pardonners in een situatie terecht met wat meer zekerheden; in ieder geval over verblijf in Nederland. Het regelen van de verblijfsvergunning nam echter vaak maanden in beslag en daarop volgde meestal een lange weg door de bureaucratie (regelen van inkomen, zorgverzekering, woning et cetera). Voor het merendeel van de vluchtelingen was dit een zeer stressvolle periode. Als dan eindelijk de basale zaken geregeld zijn, komen de stress en onzekerheid van de afgelopen jaren tot uiting.
In de loop van het jaar bleek bovendien het draagvlak voor vluchtelingen in de samenleving tanende. Tegelijkertijd groeide echter het aantal vrijwilligers dat zich bij SVAZ meldde om vluchtelingen te ondersteunen bij inburgering in hun nieuwe woonplaats. Een groot deel van deze vrijwilligers zet zich in als taalcoach voor vluchtelingen. Zij helpen met het leren van de taal en het vinden van de weg in de Nederlandse samenleving. Dat is hard nodig want de wachttijden voor een taal- of inburgeringscursus liepen pas eind 2009 terug. In het Nederlands kunnen communiceren is vaak een belangrijke voorwaarde van werkgever. Geen taal, geen baan.
De financiële crisis betekende voor veel vluchtelingen een nieuwe verstoring van de balans. Niet alleen omdat het vinden van een betaalde baan daardoor moeilijker werd. Vluchtelingen met een betaalde baan leken vooraan te staan bij de slachtoffers van de financiële crisis die hun baan verloren. Goed nieuws in 2009 was dat de taakstelling huis vesting in alle gemeenten in de regio Amstel tot Zaan werd gehaald. Slecht nieuws is dat een aanzienlijk deel van de vluchtelingen snel de huur niet meer kon betalen. Een cumulatie van factoren veroorzaakte een snelgroeiende schuldenproblematiek: geen inkomen uit werk, zorgpremies en huur die direct betaald moeten worden en hoge legeskosten gecombineerd met lange wachttijden voordat een uitkering werd uitbetaald.
In het najaar werd door het kabinet eindelijk de motie Spekman uitgevoerd waardoor in Amsterdam en Zaandam een perspectiefproject voor ex-alleenstaande minderjarige vluchtelingen kon worden gestart. Met dit project wordt beoogd om deze groep kwetsbare jongeren perspectief te geven op een goede toekomst in Nederland of in eigen land. Dankzij de inzet van alle medewerkers werden 3310 vluchtelingen uit meer dan negentig herkomstlanden door SVAZ begeleid.
Mária van Veen, Directeur VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan
3
Inhoud 1 Vierhonderd Vrijwilligers VluchtelingenWerk
VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan
Geschiedenis Groei Begeleiding vrijwilligers Regionale vrijwilligersdag Diversiteit binnen het vrijwilligersbestand Voorbeelden van vrijwilligerswerk
4 Organisatie 7 7 8 8 8 10
2 Juridische en maatschappelijke begeleiding Cliënten Eerste Monitor Vluchtelingen Amsterdam Pardonners Schuldenproblematiek Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers Up2You Amsterdam Project Perspectief Zaandam Tijdelijke opvang Gezinshereniging Sociaal Regisseur Amsterdam Standaardisering
3 Participatie & Werk Taalcoaching Pardonproject: stage en werk Banenoffensief II Emplooi Project Levensloop Oudere Vluchtelingen Project Duizend en één Kracht Vluchtelingenvrouwen in besturen
13 14 15 16 17 18 19 20 20 22 24
27 28 28 29 29 30 31
Ondersteunende diensten Ondernemingsraad P & O beleid en Financiën Personeelsdag Nieuw in de regio Vluchtelingenkinderen Draagvlakverbreding Nieuwe Website Scholenproject Amsterdam Dag van de Dialoog Belangenbehartiging Samenstelling van het bestuur
5 33 33 33 34 34 35 35 35 36 36 37 37
Lijst van afkortingen
38
Colofon
39
1
Vierhonderd Vrijwilligers VluchtelingenWerk Dankzij de enorme inzet van heel veel vrijwilligers kan SVAZ de mensenrechten van asielzoekers en vluchtelingen in de hele regio boven aan de agenda houden. Juist ook in perioden dat het politieke en maatschappelijke draagvlak daarvoor soms heel klein is. Vrijwilligers onderhouden – vaak duurzame – individuele en persoonlijke contacten met vluchtelingen. Voor nieuwkomers maakt dat het makkelijker om te integreren in hun nieuwe leefomgeving. Het werk van al die vrijwilligers wordt heel erg gewaardeerd, door de cliënten, door de medewerkers en door het stichtingsbestuur. Die waardering wil SVAZ in dit jaarverslag uiten door in het eerste hoofdstuk stil te staan bij de vrijwilligers en het werk dat zij verrichten.
Geschiedenis Stichting VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan is van oorspong een vrijwilligersorganisatie. In 1981 gestart in Zaandam, in 1983 in Amsterdam en in 1991 in EdamVolendam. In 1994 werden in Amsterdam na twintig jaar uitsluitend vrijwilligerswerk de eerste betaalde medewerkers aangesteld. Het daarop volgende decennium nam het aantal betaalde krachten langzaam maar zeker toe tot de verhouding fiftyfifty was: vrijwilligers en beroepskrachten namen ieder de helft van het werk voor hun rekening. In 1998 werd binnen de locatie Amsterdam vastgesteld dat het geen ‘echte’ vrijwilligersorganisatie meer was. In 2006 werd in de subsidievoorwaarden voor een project trajectbegeleiding in Amsterdam zelfs expliciet aangegeven dat de werkzaamheden niet door vrijwilligers uitgevoerd mochten worden. Ook in de locatie Zaanstreek-Waterland vindt een verschuiving van vrijwilligerswerk naar betaald werk plaats.
Grafiek 1: Ontwikkeling Vrijwilligersbestand SVAZ in 2009
Totaal vrijwilligers 31-12-2009 Totaal vrijwilligers 01-09-2009 Totaal vrijwilligers 31-12-2008 0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
Grafiek 2: SVAZ vrijwilligers per gemeente 31-12-2009 (N=412) 9
34 38
Groei Deze ontwikkeling betekent echter niet dat er geen vrijwilligers meer werkzaam zijn voor VluchtelingenWerk in de regio Amstel tot Zaan. In tegendeel zelfs: het aantal vrijwilligers groeit en is in 2009 spectaculair toegenomen van 311 naar 412 vrijwilligers!
7
52 Monnickendam 279
Purmerend Edam Volendam Zaandam Amsterdam
8
De ruim vierhonderd vrijwilligers zijn op verschillende manieren actief. Bijvoorbeeld in de juridische en maatschappelijke begeleiding van individuele vluchtelingen, rond verblijfsvergunningen, huisvesting, inkomen, toe slagen en gezinshereniging. Vrijwilligers bemensen de balie en receptie of werken in de administratie. Vrijwilligers zijn actief in de begeleiding van vluchtelingen naar betaald werk. Binnen projecten zoals het taal coachesproject, het computerproject, voorlichting op scholen, levensloop oudere vluchtelingen, empowerment, Wereldwerk en de Mensenbieb. Vrijwilligers organiseren incidentele activiteiten als sportdagen, tekenwedstrijden of een bevrijdingsfestival. Wijkvrijwilligers of maatjes ondersteunen – afhankelijk van de behoefte van de vluchteling – bij het leren van de taal, inrichting van de woning of introductie in buurt of wijk.
Begeleiding vrijwilligers SVAZ wil de kennis, ervaring en kwaliteit van vrijwilligers optimaal inzetten als aanvulling op het professionele werk. De locaties ontwikkelen daartoe een vrijwilligersbeleid toegespitst op de lokale situatie en de regionale stichting draagt zorg voor gezamenlijke activiteiten en medezeggenschap van vrijwilligers. Het promoten van vrijwilligerswerk en communiceren over de resultaten met alle betrokkenen staat centraal in de werkplannen van alle SVAZ vestigingen. Het vrijwilligersbeleid is vast onderdeel van het managementoverleg. Binnen de locatie Amsterdam is een van de medewerkers verantwoordelijk voor werving, selectie, introductie en deskundigheidsbevordering van vrijwilligers. Daarnaast is de coördinator Wijkvrijwilligers verantwoordelijk voor de begeleiding van wijkcoördinatoren en wijkvrijwilligers. De verantwoordelijkheid voor de begeleiding van de overige vrijwilligers is verdeeld over werkbegeleiders,
(project)coördinatoren of projectmedewerkers. Vanuit locatie Zaanstreek-Waterland worden vrijwilligers begeleid door werkbegeleiders in Zaanstad en de coördinatoren van de vestigingen Monnickendam, Edam-Volendam en Purmerend. Locatie Zaanstreek-Waterland hield in juni een teamdag voor de vrijwilligers over de gewenste werkbegeleiding en betrokkenheid bij de organisatie, begeleidingsvormen en zelfredzaamheid van cliënten, en de toekomstvisie op de kerntaken van VluchtelingenWerk.
Regionale vrijwilligersdag De eerste regionale vrijwilligersdag was op 21 november 2009. Met deze dag wilde SVAZ niet alleen waardering uitdrukken voor al het vrijwilligerswerk, maar ook vrijwilligers kennis laten maken met elkaar en de gelegenheid bieden ervaringen uit te wisselen. Tijdens workshops kon inspiratie worden opgedaan en kennis worden vergroot. Op het programma stond verder een optreden van de Fanfare van de Eerste Liefdesnacht, een gezamenlijke maaltijd en dansen tot laat in de avond. De reactie van de 55 deelnemers was – op een uitzondering na – positief.
Diversiteit binnen het vrijwilligersbestand Met gelden van het ministerie van VWS zijn bij alle regionale stichtingen van VluchtelingenWerk per 1 september 2009 regionale projectleiders ‘Kwaliteit in Diversiteit’ voor twee jaar benoemd. In twee jaar tijd wil SVAZ – met de inzet van de regionale projectleider – 68 nieuwkomers (migranten en vluchtelingen) en 68 jongeren aan het vrijwilligersbestand toevoegen. Op de locaties Amsterdam en Zaandam zijn hiervoor projectteams opgezet en met de consulent van EdamVolendam vindt hierover afstemming plaats. Voor 2010 is
Tijdens de regionale vrijwilligersdag verzorgden vrijwilligers vier workshops. Anna Brons, wijkvrijwilliger, begeleidde een inspiratieworkshop. Ze werd geassisteerd door Carina Ligthart. De workshop ‘Nu even niet’ over grenzen stellen werd geleid door Beppie Hilligen die als vrijwilliger meedoet aan het EVC project ‘Duizend en Een Kracht’. De muzikale workshop met Afrikaanse percussie werd uitgevoerd door Robbert Verbout en Ewout den Hollander. Robbert is wijkvrijwilliger en vrijwilliger in het project ‘Voorlichting op Scholen’. Onder de bezielende leiding van Erik, de vaste kok en vrijwilliger van Zaal 100, werd in de workshop ‘Wereldkoken’ een Marokkaanse maaltijd bereid. een plan van aanpak uitgewerkt. In september vond een nulmeting van het vrijwilligersbestand plaats over de periode 1 januari t/m 31 augustus 2009. Het verzamelen van de gegevens voor deze nulmeting bleek voor alle betrokkenen een enorme klus. Uit de nulmeting bleek dat van de 350 vrijwilligers 70% vrouw en 30% man is. Bijna een derde van de vrijwilligers is tussen de 18 en 35 jaar oud. Van de vrijwilligers is 14% vluchteling of migrant. Amsterdam scoorde hoog in de categorie jonge vrijwilligers: 39% van de vrijwilligers is jonger dan 35 jaar. Zaanstreek was een goede tweede met ruim een vijfde jonge vrijwilligers (22%). Purmerend scoorde het hoogst met 29% vrijwilligers met een migranten- of vluchtelingenachtergrond; gevolgd door Zaanstreek met 20% en daarna Amsterdam met 14% deelname van migranten en vluchtelingen aan het vrijwilligerswerk.
Tussen september en december 2009 groeide het vrijwilligersbestand naar 412, vooral door het extra aantal taalcoaches. De verhoudingen tussen mannen en vrouwen (grafiek 3) is in die periode niet gewijzigd. Qua leeftijdscategorieën (grafiek 5) zijn onder vrijwilligers de jongeren met 1% toegenomen en qua culturele achtergrond (grafiek 4) de vluchtelingen en migranten eveneens met 1%. Eind 2009 is ook gekeken naar de leeftijdscategorieën binnen verschillende soorten vrijwilligerswerk in Amsterdam (grafiek 6, zie ommezijde). Daaruit komt naar voren dat jongeren tot 35 jaar onder de wijkvrijwilligers met 43% iets minder dan de helft uitmaken. Onder taalcoaches vormen jongeren ruim een derde deel en onder overige vrijwilligers krap een vijfde deel van de vrijwilligers.
Grafiek 3: Aantal mannen en vrouwen onder de vrijwilligers
129 mannen
283 vrouwen
Grafiek 4: Culturele achtergrond van de vrijwilligers 63 migranten/ vluchtelingen
349 autochtonen
Grafiek 5: Vrijwilligers per leeftijdscategorie 125 tot 35 jaar
287 vanaf 35 jaar
9
10
kwamen die toch al geïnteresseerd zijn in andere culturen. Vrijwilligers van het draagvlakproject brainstormen nu over hoe zij meer mensen kunnen bereiken. Een van de plannen is om de leiders of voorzitters van allerlei verschillende verenigingen bij elkaar te brengen en met hen in debat te gaan.
Grafiek 6: Leeftijdscategorieën van verschillende groepen vrijwilligers in Amsterdam Diversen (37)
19%
81%
Taalcoaches (94)
38%
62%
Wijkvrijwilligers (148)
43%
57%
tot 35 jaar
vanaf 35 jaar
Voorbeelden van vrijwilligerswerk Cijfers geven inzicht in de aantallen en achtergrond van vrijwilligers maar niet over de aard van hun werk. Tot slot van dit hoofdstuk daarom drie voorbeelden. Wereldwerk aan de Zaan In het project Wereldwerk (voorheen Garageproject) in Zaandam ligt de nadruk op toeleiding naar werk en sociale activering. In het nieuwe centrum worden integrale participatietrajecten op maat geboden aan vluchtelingen die een afhankelijk of geïsoleerd bestaan leiden. Er worden werkvoorbereidende projecten gerealiseerd die tevens de bedrijvigheid in de buurt stimuleren. Voorbeelden hiervan zijn de fietsenwerkplaats, de computerwerkplaats, de tweedehandswinkel, de kaarsenmakerij en de strijkservice. Al deze activiteiten worden door vrijwilligers begeleid. Wereldwerk geeft ook arbeids-, sollicitatie en presentatietrainingen. Er is ruimte voor ontspanning en er wordt door middel van creatieve activiteiten gewerkt aan psychosociale problemen. Het project streeft naar participatie van buurtbewoners bij diverse activiteiten zoals tijdens kookworkshops en het maken van een patchwork. Vluchtelingen worden intensief begeleid door vrijwilligers en professionele beroepskrachten.
De verbouwing van de garage voor het Wereldwerkproject is in een maand tijd gedaan door een erkend bouwbedrijf. De afwerking van het pand zoals plamuren, schilderen, plafondbouw, vloertegels, schuren en plinten aanbrengen is volledig door vrijwilligers en cliënten gedaan. Ongeveer vijfentwintig vrijwilligers en vijftien cliënten hebben vier maanden lang een of meerdere dagen per week aan het pand gewerkt. Een geweldige prestatie! Draagvlakproject in Edam - Volendam Het draagvlakproject is een project van vijf vrijwilligers. Men komt bij elkaar om te brainstormen over hoe het klimaat in Volendam dusdanig blijft dat vluchtelingen zich welkom voelen en kunnen participeren in de gemeenschap. In het verleden zijn er al veel etentjes en culturele activiteiten georganiseerd door vluchtelingen voor vluchtelingen maar ook voor inwoners van Edam en Volendam. Gesignaleerd werd dat er alleen mensen
Mensenbieb in Amsterdam In de Mensenbieb kun je een “mens lenen” en in gesprek gaan met iemand met een andere achtergrond. Dit internationale concept wordt door VluchtelingenWerk ingezet om Nederlanders op ludieke wijze in contact te brengen met vluchtelingen. Het ijs wordt daarbij gebroken door bezoekers van bijvoorbeeld een evenement te confronteren met vooroordelen op onder andere stickers en sandwichborden (bijvoorbeeld “Blondjes zijn dom”). In juni 2009 benaderde de Politie Amsterdam - Amstelland SVAZ om een Mensenbieb te organiseren op hun jaarlijkse
personeelsdagen. Het theaterfestival de Parade diende als inspiratie voor deze Korpsparade, waarbij er van alles te beleven was rondom het thema gelijkwaardigheid. In het decor van een bibliotheek waren vrijwilligers van VluchtelingenWerk in september tien dagen aanwezig op deze Korpsparade waaraan 6.000 politiemensen deelnamen. Dankzij de inzet van dertig vrijwilligers (waarvan 25 vluchtelingen) kon dit project onder leiding van een projectmedewerker met groot succes worden uitgevoerd. Zowel de vluchtelingen, de Nederlandse vrijwilligers als de medewerkers van de politie hebben de aanwezigheid van de Mensenbieb op de Korpsparade als zeer waardevol ervaren. Dit zijn slechts drie voorbeelden van projecten waarbij vrijwilligers van diverse pluimage zijn betrokken: jong en oud, vrouw en man, zwart of wit. Meer voorbeelden treft u in de volgende hoofdstukken aan.
11
2
Juridische en Maatschappelijke begeleiding Juridische en maatschappelijke begeleiding start op het moment dat een asielzoeker of vluchteling voor het eerst een van de SVAZ vestigingen bezoekt met een vraag. Die vraag kan gaan over het opstarten van een verblijfsprocedure, over tijdelijke opvang of huisvesting, over het verkrijgen van een uitkering, over hoe gezinsleden naar Nederland te halen of om hulp om door het woud van bureaucratische regelgeving te komen waar vluchtelingen veelvuldig in verstrikt raken. In dit hoofdstuk een overzicht van de dienstverlening naar aanleiding van de vragen van vluchtelingen. Grafiek 7: Twintig belangrijkste herkomstlanden van SVAZ cliënten in 2009
Cliënten
402
Irak
In 2009 werden 3310 vluchtelingen uit meer dan negentig verschillende herkomstlanden begeleid door SVAZ. De grootste groep van deze vluchtelingen komt uit Irak (402), als herkomstland gevolgd door Somalië (296), Afghanistan (273) en China (204). Ruim 70% van de cliënten komt uit de twintig landen die in grafiek 7 zijn opgenomen.
296
Somalië
273
Afghanistan 204
China 159
Soedan Iran
133
Sierra Leone
126 98
Nigeria
Van de cliënten is tweederde deel jonger dan 40 jaar (grafiek 8). Slechts 11% is 50 jaar of ouder.
85
Eritrea Liberia
74
Angola
71
Ethiopië
65
Ghana
61
Guinee
56
Congo
48
Rusland
43
Ivoorkust
40
Nepal
37
Azerbeidzjan
36
Pakistan
34
Burundi
32 0
Grafiek 8: Leeftijdscategorieën cliënten SVAZ 50+
379
41-50 jaar
571
31-40 jaar
1099
18-30 jaar
1256 0
100
200
300
400
500
200
400
600
800
1000
1200
1400
13
14
Vanuit de locatie Amsterdam werden 2413 vluchtelingen begeleid. Vanuit de locatie Zaanstreek-Waterland in totaal 897 cliënten, waarvan 491 in Zaanstad, 39 in Wormerland, 225 in Purmerend, 110 in Edam-Volendam, 17 in Landsmeer en 15 in Oostzaan.
Uit de Monitor blijkt dat de grootste groepen cliënten van SVAZ in Amsterdam Zuidoost en Amsterdam Noord wonen. In grafiek 11 is de verspreiding over de verschillende wijken in stad voor 2009 weergegeven.
Eerste Monitor Vluchtelingen Amsterdam Op 11 juni werd de eerste Monitor Vluchtelingen Amsterdam door SVAZ gepresenteerd aan vertegenwoordigers van DMO, DWI, Dienst Wonen en de Bestuursdienst Amsterdam (Vreemdelingenbeleid). De Monitor schetst eerst een algemeen beeld van alle vluchtelingen die vanaf 1 januari 2009 een beroep deden op SVAZ. Bijvoorbeeld over de verhouding mannen en vrouwen onder de cliënten of over de opleidingsachtergrond. In de grafieken 9 en 10 zijn deze gegevens voor heel 2009 verwerkt.
Grafiek 11: Verspreiding van de cliënten over de Amsterdamse wijken in 2009
Pardonners
Westpoort Zuideramstel Slotervaart Oud-West Zeeburg AmsterdamCentrum
Grafiek 9: Mannen en vrouwen onder de cliënten in Amsterdam
Osdorp Westerpark
73% mannen
27% vrouwen
De Baarsjes Bos en Lommer GeuzenveldSlotermeer
Grafiek 10: Opleidingsachtergrond cliënten SVAZ Amsterdam Onv.
HBO/WO HAVO/VWO/MBO
Oost/ Watergraafsmeer
Voltooid
Onvoltooid
Amsterdam Oud Zuid
Voltooid
MAVO/LBO/VBO
Onvoltooid
Basisonderwijs
Onvoltooid
Voltooid
AmsterdamNoord
Voltooid
Zuidoost
Geen onderwijs genoten 0
100
200
300
400
500
600
700
0
50
100
150
200
250
300
350
In de Monitor komen ook de diensten (pakketten) die vluchtelingen bij SVAZ afnemen aan bod. Speciale aandachtsgroep in deze Monitor vormen de Pardonners. Naast inzicht in de achtergrond van Amsterdamse Pardonners, komen knelpunten rond huisvesting, gezondheid, gezinshereniging, inkomen en werkgelegenheid en problematische schulden in de Monitor naar voren.
400
Ook in 2009 vormden Pardonners een belangrijk deel van het cliëntenbestand van SVAZ. Het overgrote deel van de ruim elfhonderd Pardonners in Amsterdam had, in tegenstelling tot de ruim achthonderd nieuwkomers, geen beschikking over een eigen woning. Zij woonden in bij vrienden of kennissen, huurden particulier een kamer of leefden op straat. Veel Pardonners hopten van adres naar adres, van de ene vriend naar de andere kennis. De afhankelijkheid van derden was groot. De meeste Pardonners zijn na een zeer kort verblijf in het AZC direct in de illegaliteit terechtgekomen. Zij hebben daardoor weinig meegekregen van de geschreven en ongeschreven regels van de ‘legale’ Nederlandse maatschappij of van de basisvaardigheden die je nodig hebt om het te redden in onze maatschappij. Mogelijkheden om de taal te leren of in te burgeren waren er niet. Bijna alle Pardonners hadden behoorlijke schulden toen zij zich voor het eerst bij SVAZ meldden. Soms bij instanties zoals ziekenhuizen maar vaak ook bij kennissen en vrienden. Na een jarenlange periode van ‘overleven’ kwamen Pardonners in de loop van 2007 in een situatie terecht met wat meer zekerheden; in ieder geval kwam er zekerheid over het verblijf in Nederland. Het regelen van de verblijfsvergunning nam echter vaak maanden in beslag en daarop volgde meestal een lange weg door de bureaucratie (regelen van inkomen, zorgverzekering, woning
et cetera). Voor het merendeel van de Pardonners was dit een zeer stressvolle periode. Als dan eindelijk de basale zaken geregeld zijn, komen bij deze cliënten de stress en onzekerheid van de afgelopen jaren tot uiting. Eind 2009 heeft de eerste groep Pardonners, die medio juli 2007 bij SVAZ in Amsterdam is gestart, een begeleidingstijd gehad van 2,5 jaar. Na die 2,5 jaar begeleidingstijd bleek het merendeel van de Pardonners nog niet zelfredzaam. Zelfs Pardonners die aan het werk zijn, hebben begeleiding nodig omdat zij nog niet alle relevante zaken zelf kunnen regelen. De gevolgen van het jarenlang moeten leven in onzekerheid en illegaliteit, vormen de belangrijkste oorzaak. SVAZ heeft daarom begin december 2009 aan DMO verzocht om de Pardoncliënten net als de Nieuwkomers een begeleidingstraject van 3,5 jaar te mogen aanbieden. In Zaanstreek-Waterland zijn zeventig Pardonners gehuisvest in verschillende gemeenten. De gemeenten hanteerden voor Pardonners het work first principe. Anders dan bij de reguliere statushouders werd niet standaard een bijstandsuitkering verstrekt maar eerst gekeken naar de werkpotentie van de Pardonner. Tien van hen kwamen in het Pardonproject terecht. In de praktijk bleek dat voor de overige Pardonners geen passend werk te vinden was. Zij kregen alsnog de uitkering en volgden drie dagdelen per week een inburgeringscursus net als de reguliere statushouders. Door SVAZ werd maatschappelijke begeleiding geboden. Hoewel deze Pardonners de Nederlandse taal gemiddeld beter bleken te beheersen dan reguliere statushouders kwamen de hulpvragen op andere gebieden overeen. De begeleiding besteedde veel aandacht aan omgaan met geld en met schulden.
15
Schuldenproblematiek
16
Vanuit alle locaties komen in 2009 berichten dat een toenemend aantal vluchtelingen kampt met schulden. In Amsterdam werd in het tweede kwartaal een quick scan uitgevoerd naar problematische schulden onder cliënten. Uit die quick scan bleek dat naar schatting 90% van de vluchtelingen schulden heeft, variërend van licht tot ernstig. Ook bij cliënten die de schuldhulpverlening hebben doorlopen, is er na korte tijd weer sprake van schulden. De ziektekostenpremie vormt een belangrijke oorzaak voor het ontstaan van schulden. De ziektekostenpremie moet al betaald worden vanaf datum op het IND pasje, terwijl cliënten vaak het pasje nog niet in bezit hebben en ook nog geen uitkering is verstrekt. Daarnaast hebben cliënten vaak nog ziektekostenrekeningen uit de tijd dat zij nog geen verblijfsvergunning hadden. SVAZ consulenten stellen alles in het werk om kwijtschelding te realiseren. Soms lukt dat via het Koppelingsfonds (tot 1 januari 2009). Soms via afschrijving door het ziekenhuis als zijnde een dubieuze debiteur. Als het om grote bedragen gaat blijft de schuld een probleem. Naast de schulden die zijn ontstaan voordat er recht op een uitkering is, veroorzaakt ook het verstrekken van de uitkering een probleem. Vooral nadat het Pardonteam is opgeheven, ontstond er vertraging in de toekenning doordat een aanspreekpunt ontbrak. Cliënten zijn bovendien afhankelijk van medewerking van hun om geving bijvoorbeeld bij de verplichte huisbezoeken door DWI als onderdeel van de aanvraag voor een uitkering. Als de hoofdbewoner niet mee wil werken aan het huisbezoek kan dat problemen met zich meebrengen. Ook kunnen nieuwkomers met een uitkering vaak nog geen aanspraak maken op bepaalde voorzieningen zoals de langdurigheidstoeslag en de scholierenvergoeding.
Vluchtelingen hebben meestal geen sociaal netwerk dat hen ondersteunt. Zij hebben vaak wel familie die van hen afhankelijk is. Er wordt regelmatig geld gestuurd naar familie in het land van herkomst. Cliënten zeggen zich schuldig te voelen wanneer zij ‘lekker in hun huis wonen’ en de familie in het land van herkomst het slechter heeft dan zij. Ook familieleden of landgenoten die in het AZC zitten, worden vaak opgenomen in het gezin en/of onderhouden. Gezinshereniging brengt veel extra kosten met zich mee. Telefoonkosten om contact te onderhouden met familieleden in het buitenland rijzen regelmatig de pan uit. Voor nieuwkomers is uitkomen met de beperkte financiële middelen die zij hebben vaak ook moeilijk. Schulden lopen zeer snel hoog op terwijl de samen werking met de schuldhulpverlening soms stroef verloopt. Vaak duurt het lang voor schuldhulpverleningsinstellingen handelen. Redenen die hiervoor aangevoerd worden zijn dat de cliënt zijn administratie niet keurig op orde heeft of dat de schulden niet problematisch genoeg zijn. Een positieve ontwikkeling vormt het wetsvoorstel dat eind 2009 naar de Tweede Kamer ging. Daarin worden de voorwaarden geformuleerd voor een effectievere schuldhulpverlening. Mensen moeten van problematische schulden afkomen zonder in allerlei juridische procedures terecht te komen, zoals dat nu vaak het geval is. De gemeenteraad bepaalt vorm en inhoud van een integraal plan van aanpak. Op preventie gerichte activiteiten en ook nazorg om nieuwe schulden te voorkomen moeten daar deel van uitmaken. Gedurende 2009 heeft SVAZ met DWI overlegd over een Amsterdams plan van aanpak dat ook voor vluchtelingen oplossingen biedt om schuldenvrij te worden en te blijven.
Suggesties voor een Amsterdams Plan van Aanpak Schuldhulpverlening Vluchtelingen 1. Met DWI afspraken maken dat eerder actie wordt ondernomen zodat in elk geval gas, elektra en de huur niet meer in gevaar kunnen komen. 2. Afspraken maken met ziektekostenverzekeraars over inning van de premie. 3. Nagaan of de schulden door deurwaarders niet buitenwettelijk opgehoogd worden. 4. Terugval voorkomen door naast doorverwijzing naar de schuldhulpverlening, meteen een cursus schuldpreventie te bieden. In deze cursus zou naast het leren budgetteren, voorlichting gegeven moeten worden over allerlei wetgeving en regelingen waar onze clienten momenteel over struikelen. 5. Aandachtspunt bij het opzetten van een schuldpreventie project is, dat veel vluchtelingen zich schamen voor hun schulden en niet graag tegenover landgenoten laten weten dat ze in de schulden zitten. Hoger opgeleiden lijken er wel wat neutraler tegenover te staan. 6. Nog een punt van aandacht is hierbij dat nieuwkomers vaak nog onvoldoende Nederlands spreken. Er zouden dus tolken aanwezig moeten zijn. 7. Naast een cursus zou er aanvullende ondersteuning ingezet kunnen worden door het inschakelen van vrijwilligers. 8. Tijd inruimen voor advies van de consulenten van SVAZ die de situatie kennen. 9. Afspraken maken over de rol van SVAZ met de schuldhulpverlening. SVAZ heeft nu geen ‘schuldhulpverlening’ in het pakket en dus geen tijd om alle schulden te inventariseren. Toch worden vluchtelingen nog te vaak teruggestuurd naar SVAZ omdat de schuldhulpverlening denkt dat dit in het takenpakket thuishoort.
Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers In nauw overleg met de gemeente Amsterdam heeft SVAZ een project voor ex-ama’s voorbereid. Aanvankelijk werd daarbij samengewerkt met SAMAH tot deze organisatie in de loop van 2009 ophield te bestaan. Doel van het project is het voorkomen dat jonge vluch-
telingen met onbekende bestemming (MOB) vertrekken. Dat kan worden voorkomen door: - (alsnog) advies tot toelating en verkrijgen van een verblijfsvergunning of - (alsnog) bevorderen van terugkeer naar het land van herkomst.
17
Doelgroep voor het project vormen de 169 ex-ama’s die de afgelopen jaren door SVAZ zijn begeleid. Een deel van deze groep was inmiddels afgesloten, maar zou opgeroepen kunnen worden voor een nieuw project.
18
Het stappenplan van het project ziet er kort samengevat als volgt uit. Gedurende de eerste drie maanden van het project wordt na een intake onderzocht of een nieuwe toets door de IND al dan niet zinvol is. Voor de groep waarvoor dat inderdaad geldt, wordt vervolgens een procedure verblijfsvergunning gestart. Tegelijkertijd wordt met alle jongeren een traject ingezet om hun competenties te vergroten en zich te oriënteren op het land van herkomst en eventuele terugkeer. Jongeren die alsnog een verblijfsvergunning krijgen, kunnen het AtotZ traject volgen voor nieuwkomers. Bij negatieve uitkomst rond de verblijfsvergunning moet de ex-ama beslissen over het eigen toekomstperspectief: verblijf in Nederland, doormigratie of terugkeer naar land herkomst. Valt de keuze op terugkeer, dan worden de jongeren zowel individueel als in groepsverband daarop voorbereid. Kiezen zij om in Nederland te blijven of voor Op 3 juli 2008 nam de Tweede Kamer een motie aan die beoogt een 2-jarig experiment aan te gaan, gericht op het verhogen van de terugkeer van ex-ama’s en het verminderen van illegaliteit onder deze groep. De zogenaamde ‘Perspectiefaanpak’ in een aantal gemeenten (waaronder Utrecht) zou leidend moeten zijn. Doel is dat een twintigtal gemeenten (waaronder Amsterdam) meedoen aan het experiment, Het Rijk vergoedt de gemeente ongeveer de helft van de kosten op basis van opgave van het aantal deelnemers. De meerkosten van het experiment dient de gemeente zelf te betalen.
doormigratie, dan wordt het traject afgerond en het dossier gesloten.
Up2You Amsterdam Op 1 oktober startte het project dat Up2You als titel kreeg. Ex-ama’s die voor 1 januari 2009 in Amsterdam woonden werden door SVAZ consulenten benaderd. Een aanzienlijk aantal jonge vluchtelingen bleek inmiddels verhuisd en ook telefonisch niet meer te bereiken. Eind 2009 waren er 66 deelnemers, waarvan 14 jonge vrouwen en 52 jonge mannen. De leeftijd van de meeste deelnemers ligt tussen de 18 en 25 jaar. De eerste periode was vooral gericht op kennismaking en inventarisatie van de stand van zaken van de asiel procedure. De hernieuwde kennismaking met de exama’s – nadat zij een tijd buiten SVAZ gezichtsveld waren geweest – maakte veel indruk op de medewerkers. De jongeren waren veelal er slecht aan toe: qua woonom-
Grafiek 12: Herkomstlanden van ex-ama’s Up2You
Van 55 cliënten is het juridische dossier bestudeerd. 45 cliënten kregen een advocaat. Voor 27 cliënten werd een procedure gestart om te proberen alsnog een verblijfsvergunning te krijgen. Om jongeren uit de passiviteit te halen is door SVAZ een groepsgericht aanbod ontwikkeld. Uitdaging is om jongeren weer zelf sturing te laten geven aan hun eigen leven. Daarnaast wordt gewerkt aan een aanbod van cursussen voor de jongeren. De individuele begeleiding blijft daarnaast doorlopen.
Grafiek 13: Hoogst genoten opleiding ex-ama’s Up2You
HAVO/VWO/MBO; voltooid
HAVO/VWO/MBO; onvoltooid
MAVO/LBO/VBO; voltooid
Project Perspectief Zaandam
MAVO/LBO/VBO; onvoltooid
Basisonderwijs; voltooid
17
Basisonderwijs; onvoltooid
25
Vrouw
Geen onderwijs genoten
Man Totaal
9
Angola
(Nog onbekend)
Guinee Ethiopië 9
6
0
5
10
15
20
Sierra Leone Zeventien overige landen
standigheden, door de wijze waarin ze in hun levensonderhoud moeten voorzien en psychisch. Illustratief is de situatie van een jonge moeder. Werken in de prostitutie was voor haar de enige mogelijkheid om zichzelf en haar kind te onderhouden. Het contrast met het leergierige meisje van vroeger, dat bijna klaar was met een opleiding in de verzorging, was groot.
Ook in Zaandam startte op 1 oktober 2009 een experimenteel project deels gefinancierd vanuit het Rijk. Net als in Amsterdam vormen kwetsbare ex-ama’s zonder status de doelgroep van dit experiment. Het al twee jaar succesvol draaiende Project Perspectief in samenwerking met de gemeenten Zaanstad, Haarlem en Alkmaar, richt zich echter op een brede doelgroep alleenstaande minderjarige vluchtelingen (AMV’ers) met en zonder status. De jongeren hebben een eigen huiskamer en er worden activiteiten georganiseerd zoals een muziekworkshop, samen koken of een Afrikaans feest met barbecue. Daarnaast werden trajectplannen opgesteld met jonge vluchtelingen. Als jongeren dat wensten werden zij begeleid bij terugkeer naar het land van herkomst. Het bezoekersaantal van de huiskamer in Zaandam lag in het vierde kwartaal rond de 55. Daaronder waren echter slechts vijf jongeren die tot de doelgroep van het Experiment aangemerkt kunnen worden. De financiering van het Project Perspectief is in principe gewaarborgd tot 1 augustus 2010. Gemeenten en stuurgroep beraden zich op oplossingen voor de levensvatbaarheid van het oude Project Perspectief.
19
20
Tijdelijke opvang In Amsterdam meldden zich regelmatig cliënten, die afgewezen zijn in het AC, maar die wel nog een verzoek voor een Voorlopige Voorziening (VoVo) hebben lopen. Ze krijgen dan tijdelijk onderdak en eten en wekelijks een klein bedrag aan zakgeld. Dit wordt door de gemeente Amsterdam betaald. Vanuit de Somalische vereniging SOMVAO kwam het signaal dat veel Somaliërs zonder verblijfsvergunning zich melden in Amsterdam op zoek naar opvang. Dit bleek onder andere te maken te hebben met het feit dat er een Somalische vereniging in Amsterdam is en dat er vanuit het geheel aan organisaties dat zich wil inspannen voor opvang (WOU, SVAZ en SOMVAO) meestal wel opvang geregeld kan worden. De grens bleek echter in Amsterdam ook bereikt te zijn. Nagegaan is of ook andere opvangplekken in den lande van betekenis zouden kunnen zijn voor deze groep. Veel noodopvanglocaties zijn echter in de afgelopen periode gesloten en de locaties die nog wel actief waren hadden geen lege plekken meer. Ook zij gaven aan dat zij regel matig Somaliërs opvingen. SVAZ heeft verschillende Somaliërs kunnen opvangen in de AC procedure, die allen na een toegewezen VoVo konden worden teruggeleid naar AC Ter Apel. Dit gold eveneens voor een Afghaanse cliënt.
Gezinshereniging In Amsterdam zijn 46 cliënten (33 mannen en 13 vrouwen) bijgestaan bij hun aanvraag om gezinshereniging. Vergeleken met de 137 cliënten uit het voorgaande jaar is dit een opvallende daling van het aantal aanvragen. Uiteindelijk werden veertig gezinnen herenigd. Grootste groep vormden de nieuwkomers afkomstig uit de AZC’s die hun gezinsleden onder het nareiscriterium lieten overkomen. Somaliërs hadden met veertien gezinsherenigingen een
groot aandeel in de gezinsherenigingen, gevolgd door vier Soedanese gezinnen. Twee vluchtelingen uit Afghanistan konden hun gezin verwelkomen, een daarvan na een wachttijd van tien jaar. Een Liberiaanse moeder sloot na jaren haar tien kinderen en kleinkinderen in de armen. De gezinshereniging in Zaandam van een Tibetaanse cliënt werd eveneens na jaren succesvol afgerond. Door een fout van de IND waren de Tibetaanse ouders in het AZC niet geïnformeerd over de voorwaarde om binnen drie maanden een verzoek tot gezinshereniging in te dienen. De gehele procedure werd van 2007 tot de aankomst op Schiphol in mei 2009 uitgebreid gevolgd en uitgezonden in het televisieprogramma EénVandaag. DNA-onderzoek bij gezinshereniging was bedoeld voor degenen die in zogenaamde bewijsnood verkeerden. Dus als er geen papieren konden worden overlegd. Tegenwoordig valt op dat zelfs als alle documenten (huwelijksakten, geboortebewijzen) aanwezig zijn er toch nog een DNA-onderzoek wordt aangeboden. Een DNA-onderzoek lijkt nu welhaast een standaard stap in de procedure te worden.
Het komt regelmatig voor dat nieuwkomers in een asielzoekerscentrum vrijwel de hele procedure gezinshereniging hebben afgerond en zelfs al een positief advies voor gezinshereniging hebben. Toch worden deze mensen uitgeplaatst naar een woning in Amsterdam die voor één persoon is bedoeld. Na verloop van tijd wordt er een grotere woning voor het gearriveerde gezin gezocht ergens buiten de stad. Degene die al in Amsterdam gehuisvest was, wordt dan weer uitgeplaatst.
In Edam besteedde een vrijwilliger veel tijd aan een gezinshereniging van een moeder met haar meerderjarige dochter uit Sierra Leone. Met behulp van fondsen kon een belangrijke bijdrage worden geleverd aan de ticketkosten voor de gezinsleden van cliënten. In 2009 is voor 23 cliënten door het Fonds Bijzondere Noden van de gemeente Amsterdam ¤ 25.157 aan ticketkosten gefinancierd. Daarnaast financierde het Diaconaal Fonds via het Landelijk Bureau ¤ 14.032. Vanaf half september kon helaas geen beroep meer worden gedaan op het Diaconaal Fonds omdat de beschikbare gelden waren uitgeput. De gemiddelde bijdrage bedroeg
aan het begin van het jaar nog ¤ 300,- vanaf het begin van de zomer nog ¤ 200,- en vanaf half september werd er helemaal niet meer gefinancierd. Dit betekende dat cliënten rekening moesten houden met een veel grotere eigen bijdrage aan de reiskosten. Twee medewerkers van locatie Zaanstreek-Waterland hielden in het kader van de dag van de rechten van de mens een lezing over gezinshereniging voor een serviceclub in Zaandam. Dat leverde weer een mooi bedrag op voor het noodfonds.
21
Sociaal Regisseur Amsterdam
22
Voor de periode 2007-2010 is SVAZ door het college van B&W Amsterdam erkend als de sociale regisseur voor vluchtelingen en asielzoekers in procedure. Maatschappelijke begeleiding van vluchtelingen heeft volgens de Wet Inburgering (WI) twee concrete doelen: 1. Het oplossen van individuele belemmeringen bij de deelname aan inburgering 2. De doorgeleiding naar sociale participatieactiviteiten naast en na inburgering. SVAZ heeft hiervoor een aantal begeleidingspakketten ontwikkeld. Deze pakketten ondersteunen de vluchteling bij het doorlopen van alle fases van aankomst in Amsterdam tot hij of zij zelfstandig kan functioneren (het zogenaamde traject van A tot Z). De volgende begeleidingspakketten zijn tot eind 2009 afgenomen: I Basispakket van A tot Z - intake (‘0-meting’), bepalen doelperspectief; - bepalen van kansen en bedreigingen, opstellen van plan van aanpak; - contact met Dienst Wonen, voorlichten over woonregels en woningnet; - contact met DWI/CWI over cliënten; - contacten met DMO, DWI of stadsdelen bij volgen inburgeringstraject; - registratie en rapportage. II Sociaal-juridisch pakket (indien nodig) - begeleiding bij asielgerelateerde en verblijfsrechtelijke problemen; - informatie, advies en begeleiding bij gezins herenigingsprocedure; - vraagbaak voor het oplossen van praktische problemen; - doorverwijzing naar reguliere (specialistische) instanties; - contact met IND, COA, Vreemdelingenpolitie et cetera; - interne en externe juridische consultatie; - registratie en rapportage.
III Zorgpakket (voor zover noodzakelijk) - verwijzing bij ernstige psychosociale of overige medische problematiek; - doorverwijzing naar reguliere (specialistische) instanties; - intermediair tussen vluchteling en GGZ-instanties; - vraagbaak voor het oplossen van praktische problemen; - registratie en rapportage.
Checklist zelfstandigheid Bij de uitwerking van een plan van aanpak met cliënten gelden een groot aantal doelen voor de begeleiding voor alle cliënten. In de Checklist zelfstandigheid komen alle onderwerpen conform het cliëntvolgsysteem (CVS) aan de orde. Aan het begin en aan het eind van het traject vult de consulent deze lijst samen met de klant in. Tussendoor wordt, afhankelijk van de lengte van het traject, nog twee of drie keer de Checklist ingevuld. Klant en consulent zien heel duidelijk wat de ontwikkeling is ten aanzien van zelfstandigheid. Ook kan op elk moment beter in beeld gebracht worden hoe het gesteld is met de zelfstandigheid van alle cliënten van SVAZ.
IV In-procedure pakket (alleen voor asielzoekers in procedure) - informatie, advies en juridische steun indien legalisatie en vestiging in Nederland een reële optie is; - doorverwijzing naar maatschappelijke begeleiding (intern bij SVAZ); - doorverwijzing naar reguliere (specialistische) instanties voor deze groep; - indien vestiging in Nederland geen reële optie is begeleiding bij terugkeer; - registratie en rapportage.
Het totale aantal vluchtelingen dat werd begeleid in 2009 is in de volgende tabel weergegeven
Afname begeleidingspakketten financierbare JMB cliënten 2009
IDU Jaarrapportage 2009
I BASISPAKKET VAN A TOT Z Alle financierbare cliënten in 2009
Categorie 1984
II SOCIAAL-JURIDISCH PAKKET Ondersteunend Juridisch
75
Informatie, advies en begeleiding bij gezinsherenigingsprocdedure
47
Totaal III ZORGPAKKET Doorverwezen vanwege lichamelijke klachten Doorverwezen vanwege psychische klachten Totaal Zorgpakket IV IN-PROCEDURE PAKKET Ex-AMA in procedure (categorie 2) Volwassene in procedure (categorie 2) Totaal
23
122
216 124 360
6 20 26
SVAZ - 1 februari 2010 1 Doorstroom vanuit 2008 naar 2009
2 Doorstroom vanuit 2008 naar 2009
(Vanuit definitieve Jaarafrekening 2008 d.d. 11 november 2009)
(uit Jaarrapportage 2009)
3 Instroom 2009
4 Totaal 2009
1. Inburgeringsplichtigen 1.1 Nieuwkomers WI (Bij SVAZ vanaf 1-1-2007)
533
536
299
835
1.2 Pardonners
957
966
145
1.111
15 1.505
18 1.520
2 446
20 1.966
3 3 6
-
2 16 18
2 16 18
1.511
1.520
464
1.984
1.3 Ex-ama’s met status Totaal 1. 2. Volwassenen in Procedure 2.1 In procedure ex-ama’s 2.2 In procedure volwassenen Totaal 2. Totaal
24
Standaardisering In de overeenkomst met de gemeente Amsterdam werd vastgelegd hoeveel uren consulenten aan begeleiding van een cliënt kunnen besteden. Voor nieuwkomers is dit bijvoorbeeld twaalf uur per jaar gedurende een periode van drieënhalf jaar. Deze overeenkomst tussen de gemeente en SVAZ noodzaakt SVAZ tot standaardisering van de werkprocessen om de in- en uitstroom van cliënten planmatig aan te pakken. Daarnaast geeft standaardisering ook een betere garantie voor hand having van het kwaliteitsniveau. Praktijkvoorbeelden zijn het werken met een caseload en een handboek. Caseload Bij het werken met een caseload per medewerker is het aantal cliënten gerelateerd aan het aantal uren van het dienstverband. Zo is het aantal cliënten bij 36 uur 109 en bij 32 uur 97. Dit systeem wordt gehanteerd bij het ‘toedelen’ van cliënten aan de consulenten. Volgende stap is werken met een ‘gewogen’ caseload, waarbij de zwaarte van de problematiek meetelt bij de toedeling van het aantal cliënten. Afgesproken is verder dat consulenten in het eerste jaar minimaal vier keer contact met cliënten hebben en in de jaren daarna minimaal drie keer per jaar. Handboek Hulpverleningsproces van A tot Z De beschrijving van het primaire werkproces van de afdeling Juridische en Maatschappelijke Begeleiding is vastgelegd in een handboek. Het handboek vormt het basisdocument voor alle consulenten, maar is daarnaast ook een ‘ontwikkeldocument’. Dit betekent dat er op basis van voortschrijdend inzicht onderwerpen of documenten kunnen worden toegevoegd en / of worden gewijzigd.
25
3
Participatie & Werk Het begeleiden van vluchtelingen naar participatie en betaald werk is een belangrijke doelstelling van SVAZ. In alle vestigingen wordt hier door vrijwilligers en medewerkers hard aan gewerkt. Dat begint bij taalcoaching en begeleiding van inburgering en loopt via ondersteuning bij maatschappelijke participatie en het opdoen van werkervaring tot het samen met de vluchteling opstellen van de sollicitatiebrief die hem of haar de gewenste baan zal bezorgen. In dit hoofdstuk een aantal voorbeelden.
Taalcoaching Een taalcoach is een vrijwilliger die één keer per week afspreekt met een vluchteling die Nederlands aan het leren is. Thuis of tijdens een uitstapje praten de koppels over alledaagse dingen, het leven in Nederland, de gebruiken in het land van herkomst. Zo leert de vluchteling beter Nederlands spreken en de Nederlandse samenleving beter kennen. De taalcoach verbreedt zijn of haar netwerk en leert meer over de culturele achtergrond van nieuwe stadsgenoten. Eind 2009 zijn er ruim 150 taalcoaches in de regio actief. In Edam-Volendam draait al jaren een succesvol project Taalcoaching. Twintig vluchtelingen worden door twintig vrijwilligers begeleid bij het zich eigen maken van de Nederlandse taal. In Purmerend werd in 2008 een taalcoachproject gestart. Eind 2009 waren er ruim dertig taalcoaches gekoppeld aan een vluchteling. Daarnaast volgde een nieuwe groep taalcoaches de training van het Regio College en VluchtelingenWerk. Naast taalcoaching stond ook empoweren van inburgeraars centraal in de trainingen. De afspraken en richtlijnen hierover zijn geïntegreerd in het handboek voor taalcoaches. Als klap op de vuurpijl werd medio december een ludiek taalcoachcafé georganiseerd met Agens.
In Amsterdam startte de werving van taalcoaches op 28 mei in de Heineken Music Hall, tijdens de door Dutchversity georganiseerde avond met de uitreiking van de Martin Luther King Award muziek. De flyers getiteld ‘Taalcoach nodig’ en ‘Taalcoach gezocht’ werden breed verspreid. De aanmeldingen van vrijwillige taalcoaches liepen storm. Veel vrijwilligers kwamen via de VrijwilligersCentrale Amsterdam (VCA), maar ook via de website wisten vrijwilligers SVAZ te vinden. In juni begonnen de eerste selectiegesprekken met de nieuwe taalcoaches. Eind 2009 zijn er 104 koppelingen gerealiseerd. Twee bedrijven, Linklaters en KPN, gaven aan graag taalcoaches te willen leveren en er werd bij deze bedrijven een presentatie gegeven. Linklaters koos voor de formule van twee taalcoaches per vluchteling. Wanneer een taalcoach niet aanwezig is, kan deze vervangen worden door de ander. Bij KPN is gekozen voor een andere formule: iedere week krijgt de vluchteling een andere taalcoach en in een boek wordt bijgehouden waaraan gewerkt is. Deze pilots worden in 2010 geëvalueerd op de meest werkzame methode. Wat deze samenwerking met bedrijven betreft is Amsterdam koploper in Nederland! Wanneer deze pilot slaagt, zal KPN de taalcoachformule bij andere vestigingen uitrollen.
27
28
Op 22 september is in Amsterdam de Taalcoachwijzer, een website voor inburgeraars en taalcoaches, officieel gelanceerd. Diverse organisaties werden uitgenodigd om dit te vieren en wethouder Lodewijk Asscher maakte tijdens de bijeenkomst de eerste match tussen een Amsterdamse vluchteling en een taalcoach.
Pardonproject: stage en werk Vanaf 16 februari is een start gemaakt met het Pardonproject, dat gefinancierd wordt door het Landelijk Bureau. Doel van dit project is om Pardonners aan stage, werk of opleiding te helpen. Het streven was om voor 31 december 2009 85 intakes onder generaal Pardonners te verrichten, waarvan uiteindelijk 50 een duaal traject gaan volgen gedurende zes maanden. Afgesproken werd dat locatie Amsterdam 50 en locatie Zaandam 35 intakes zou doen. Daarnaast zou Amsterdam zich inspannen 35 Pardonners op traject te plaatsen en Zaandam er 15. Eind december zijn in totaal 83 intakegesprekken gevoerd en hebben 11 Pardonners een duaal traject met succes afgesloten. In Amsterdam zijn er 58 intakegesprekken met Pardonners gevoerd. Implacement en Restoranje boden de stageplaatsen. Via SVAZ kregen de deelnemers computer- en conversatielessen. Daarnaast kregen zij hulp bij het schrijven van een CV en een sollicitatiebrief waar nodig. Ook werd algemene ondersteuning geboden. In totaal startten 23 Pardonners in 2009 met een traject. Van deze 23 hadden eind van het jaar veertien deel nemers het traject voltooid, waarvan elf met succes. Voor het Pardonproject in Zaandam meldden zich in juni 28 deelnemers aan. Conclusie na de intakegesprekken was dat de meeste kandidaten op dat moment niet geschikt waren voor het eerste traject van een periode van
zes maanden stage. Voor die deelnemers werd daarom een voorbereidend traject ontwikkeld met extra taal ondersteuning en een werkervaringsplaats. Elf Pardonners namen deel aan dit voorbereidingstraject. Daarvan zijn in oktober tien deelnemers een Pardon traject gestart. De eerste maanden zijn besteed aan scholing, computerlessen en het maken van een portfolio. In de portfolio kan de Pardonner inzichtelijk maken wat hij kan en gedaan heeft. Tegelijkertijd werden contacten gelegd met potentiële stageplaatsen. Voorjaar 2010 zullen Pardonners de eerste externe stages lopen.
Banenoffensief II ‘Nederland heeft iedereen nodig, ook de vluchteling’ was de titel van het plan dat in juni 2009 bij de staatssecretaris van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) werd ingediend. Stichting voor VluchtelingenStudenten UAF, VluchtelingenWerk Nederland, Stichting Emplooi en het UWV WERKbedrijf bepleitten hierin voortzetting van het Banenoffensief waarmee 2.327 vluchtelingen bemiddeld werden naar werk. De aanpak van de vluchtelingenorganisaties onderscheidt zich vooral op de elementen ‘tijd’ en ‘deskundigheid’. Door de inzet van ervaren vrijwilligers is er meer tijd voor de begeleiding van vluchtelingen en de organisaties zetten tientallen jaren specifieke ervaring en expertise in het werken met de doelgroep in. Met het ministerie SZW werd overeengekomen dat in elf gemeenten met een ‘gunstig’ klimaat voor de uitvoeringspartners een pilot plaatsvindt. In deze gemeenten worden 700 vluchtelingen begeleid naar betaald werk. SVAZ is een van de deelnemers aan deze pilot in 20102011. Van de pilot wordt de methodiek beschreven zodat de succesvolle aanpak overdraagbaar is naar andere gemeenten in Nederland.
Voor de zomer werden in Zaandam 9 trajecten voor het Banenoffensief I afgerond: vier vluchtelingen stroomden uit naar betaald werk, een vluchteling ging aan de slag met een eigen bedrijf en de vier anderen startten in een leerwerkbaan, met een opleiding of hulptraject en een was aan het solliciteren.
Emplooi In 2008 is besloten dat Emplooi onderdeel gaat uitmaken van de regionale stichtingen van VluchtelingenWerk Nederland. De drie Emplooimedewerkers in Amsterdam hadden in 2009 een bestand klanten uit vroegere deel nemers van de projecten “Niemand aan de Kant” en “Vluchtelingen Vakgenoten” en via ‘het open spreekuur’. Begin van het jaar waren 25 cliënten ingeschreven. Daarvan zijn er twee bemiddeld naar werk en zes uitgeschreven. Met de overige zeventien cliënten wordt het traject voortgezet in 2010. Van de drie adviseurs zijn er twee vertrokken. Dit betekent dat de overgebleven adviseur geen nieuwe cliënten kan aannemen. In 2010 wordt daarom gestart met een wervingscampagne.
Project Levensloop Oudere Vluchtelingen Gezien hun leeftijd, culturele verschillen, taalproblemen, een laag inkomen en het ontbreken van een sociaal netwerk is het voor oudere vluchtelingen extra moeilijk om aansluiting te vinden bij de Nederlandse samenleving. Met het project ‘Gedeelde herinneringen’ wil SVAZ oudere vluchtelingen uit hun isolement halen door hen in contact te brengen met oudere Amsterdammers. Ruim dertig oudere vluchtelingen en oudere Nederlanders volgden samen workshops. Daarna lieten zij in een theatrale presentatie zien welke gebeurtenissen zich in hun levens in de verschillende levensfasen hebben voorgedaan. Daarbij werden niet alleen de verschillen naar voren gebracht, ook de overeenkomsten kwamen duidelijk naar voren. De voorstelling bestond uit twee delen: een opening waarbij de deelnemers gepresenteerd werden. Het geheel werd geïllustreerd met muziek en een filmregistratie uit de workshops die de ouderen Wij oudere vluchtelingen en Nederlandse vrijwilligers kwamen bij elkaar om elkaar beter te leren kennen. We luisterden naar muziek en naar verhalen. Iedereen vertelde over de weg van huis naar school. Wij vertelden over het geluid in de ochtend als het nog stil is. Geluiden uit ons land die we nog steeds horen in onze gedachten. We luisterden naar muziek, iedereen bracht muziek mee, foto’s of films. We brachten mooie dingen mee, herinneringen, schilderijen, liedjes en gedichten. Allemaal hoort het bij het Museum van het Geheugen. Verslag van het project ‘Levensloop Oudere Vluchtelingen’ dat werd gepubliceerd in de brochure ‘Gedeelde herinneringen’.
29
30
Voorstellingen in het Fijnhouttheater Amsterdam
Datum Woensdag 11 februari
Publiek geïnteresseerde migranten- en vrouwenorganisaties Vrouwennetwerk Amikino Oud-Zuid, Stichting Oude Wijze Vrouwen
Woensdag 25 februari
medewerkers VluchtelingenWerk, kennissen en familieleden
Maandag 9 maart Woensdag 11 maart
groep 8 van de Europaschool groep 8 van de Joop Westerweelschool
gezamenlijk hadden gevolgd. Het tweede deel van de voorstelling werd het ‘Museum van het geheugen’ genoemd. Het publiek werd uitgenodigd naar een andere zaal te gaan waar tien tafels klaar stonden met memorabilia van de deelnemers. Door het publiek werd gretig gebruik gemaakt van de gelegenheid om met deelnemers in contact te komen en allerlei vragen te stellen.
Project Duizend en één Kracht Dit project wil vrouwen activeren tot maatschappelijke participatie om later wellicht door te stromen naar betaald werk. Belangrijk onderdeel vormt een EVC-traject waarbij vrouwen hun talenten en eerder verworven competenties in kaart brengen. Vrijwilligers werden getraind als begeleidster van dit EVC-traject waaraan dertig vrouwen deelnamen. Eind oktober 2009 hadden 22 vrouwen het complete traject ‘Empowerment door EVC’ afgerond. Acht vrouwen hadden helaas door omstandigheden hun portfolio niet op tijd ingeleverd. Tijdens een feestelijke bijeenkomst in Restoranje op woensdag 16 december 2009 kregen de 22 geslaagde vrouwen een certificaat en de acht anderen een bewijs van deelname. De certificaten werden uitgereikt door de heer Ferdi Licher, directeur Emancipatie bij het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap.
Project Vluchtelingenvrouwen in besturen Doel van dit project is uitgaande van wensen van vluchtelingenvrouwen met bestuurlijke ambities ontwikkelen en uitvoeren van een trainingstraject gericht op empowerment en vergroten van kennis en vaardigheden en netwerkverbreding. Daarna volgt een begeleide ‘stage’ van een jaar binnen een bestuur van een maatschappelijke organisatie. Tegelijkertijd wil SVAZ met dit project een cultuuromslag binnen besturen bewerkstelligen waardoor een klimaat ontstaat waarbinnen de competenties van vluchtelingen vrouwen optimaal tot hun recht komen. Tot en met eind juni zijn 53 besturen van organisaties benaderd dan wel bezocht om aan trainees een bestuursstage te bieden. Van die besturen bleken er 24 bereid om een vluchtelingenvrouw als een trainee op te nemen. Twee besturen boden zelfs twee plaatsen voor vluchtelingen aan waardoor uiteindelijk voor 25 vrouwen een stageplaats binnen een bestuur is
gevonden. Met dit resultaat is de doelstelling van het project (namelijk: 20-24 vluchtelingenvrouw op een bestuurstage te bemiddelen) ruimschoots behaald. De besturen die stageplaatsen bieden zijn verdeeld over diverse sectoren: onderwijs, wonen, welzijn, financieel en belangenbehartiging. Ook het bestuur van SVAZ heeft een stageplaats geboden. Voor besturen die bereid waren een stageplaats te creëren en voor mentoren organiseerde SVAZ op vrijdag 27 februari een “intensieve Masterclass Management van Diversiteit” geleid door professor dr. Halleh Ghorashi. Vertegenwoordigers van 48 verschillende maatschappelijke organisaties (bestuursleden of directieleden) en mentoren namen deel aan deze Masterclass. Aan een werkconferentie op 4 december namen 40 personen deel; aan deze conferentie ging een evaluatiebijeenkomst met alle trainees vooraf.
31
4
De Organisatie Dit jaarverslag begon met waardering voor al het werk dat vrijwilligers in onze regio verzetten. In dit laatste hoofdstuk ook aandacht voor de betaalde medewerkers die hun expertise en betrokkenheid dagelijks inzetten om kwalitatief hoogwaardige dienstverlening aan vluchtelingen te bieden. Daarnaast komen nieuwe ontwikkelingen binnen de organisatie aan de orde en wordt verslag gedaan van activiteiten op het terrein van draagvlakverbreding en belangenbehartiging.
SVAZ had in 2009 een betaald personeelsbestand van 45,5 fte.
Grafiek 14: Etnische achtergrond SVAZ medewerkers 26% zwarte en migrantenwerknemer
16% vluchteling
59% autochtoon
Ondersteunende diensten
Grafiek 15: Aantal fulltimers en parttimers onder het SVAZ personeel
12 fulltimers
45 parttimers
Grafiek 16: Aantal werknemers met contract voor bepaalde en onbepaalde tijd 40 onbepaalde tijd
17 bepaalde tijd
Grafiek 17: Percentage mannen en vrouwen onder het SVAZ personeel
77% vrouwen
23% mannen
Dankzij de ondersteunende diensten konden vrijwilligers, consulenten, werkbegeleiders en projectmedewerkers hun werk verrichten. Administratieve medewerkers, financieel medewerkers, ICT-ers en receptiemedewerkers zorgen voor de voorwaarden om zaken soepel te laten verlopen. Zo verwerkten de receptiemedewerkers in de locatie Amsterdam in 2009 ruim 28.000 bezoekers.
Ondernemingsraad Op 9 februari vond de eerste officiële overlegvergadering tussen de directie van SVAZ en de Ondernemingsraad (OR) plaats. De directie bood de nieuwe OR bloemen aan. In 2009 vonden vervolgens op 9 februari, 30 maart, 8 juni, 31 augustus, 2 november en 14 december overleg vergaderingen plaats. Vaste onderwerpen op de agenda zijn P&O regelingen, arbeidsomstandigheden en financiën.
P&O beleid en Financiën Met instemming van de ondernemingsraad zijn zes regelingen vastgesteld: lief &leed, privacy, verlof, werk- en rusttijden, vakantie- en overuren en woonwerkverkeer. SVAZ ging per 1 januari met een nieuwe Arbo-
33
34
35
dienst in zee. Door een investering in de financial control is de kwaliteit van de financiële verslaglegging verbeterd.
Personeelsdag
- - - - - -
Op 21 september boog het (bijna) voltallige personeel van alle vestigingen zich over de toekomst van SVAZ. Een breed scala aan onderwerpen werd besproken in subgroepen. Daarbij kwamen vragen aan bod als: Hoe ontwikkelt ons dienstenaanbod zich en wat verwachten de cliënten? Zet SVAZ in op verdieping of verbreding? Hoe zorgen we ervoor dat er voldoende draagvlak blijft? Kan SVAZ in de toekomst nog als belangenbehartiger van vluchtelingen optreden? Hoe gaan we om met werkdruk en werkstress? Hoe zorgen we voor voldoende financiering om de kwaliteit van ons aanbod hoog te houden? De resultaten van de personeelsdag werden verwerkt in de ‘Speerpunten en strategische keuzen voor het meer jarenbeleid 2010 – 2012’.
Nieuw in de regio In Purmerend werd begin juli het nieuwe kantoor geopend. Via een briefing en mailing zijn cliënten hiervan op de hoogte gebracht. Het kantoor werd meteen druk bezocht en blijkt dus goed te vinden voor cliënten. Gemiddeld bezochten tien tot twaalf cliënten het spreekuur. Twee keer per week was er een juridisch maatschappelijk spreekuur en op vrijdag konden er afspraken worden gemaakt. In september opende VluchtelingenWerk Waterland een kantoor in Monnickendam. Kantoorruimte werd gevonden in het Sociaal Cultureel Centrum de Bolder. VluchtelingenWerk hield daar iedere maandagmiddag spreekuur. Plaatselijk werd veel publiciteit gegeven aan
Voetbaltoernooi voor vluchtelingen 8 oktober 2009
PURMEREND - Op de velden van Purmersteijn wordt dinsdag 20 oktober een voetbaltoernooi gehouden voor Purmerendse vluchtelingen. Het toernooi gaat om 9.00 uur van start. Het voetbaltoernooi is een initiatief van Naser Dely. Dely vluchtte twee jaar geleden vanuit Ivoorkust naar Nederland. Om Purmerendse vluchtelingen met elkaar in contact te brengen, kwam de Afrikaan op het idee om een voetbaltoernooi te houden. Vluchtelingenwerk Purmerend stond hier positief tegenover en benaderde voetbalvereniging Purmersteijn. Purmersteijn verleende direct alle medewerking en dat resulteerde in een voetbaltoernooi op dinsdag 20 oktober. De laatste wedstrijd is naar verwachting om 15.00 uur afgelopen. Belangstellenden zijn van harte welkom een kijkje te komen nemen op het complex aan de Van IJsendijkstraat.
de nieuwe vestiging. In het blad ‘Prettig Weekend’ stond een uitgebreid interview met een vluchtelinge die al lange tijd in Waterland woont en een eigen zaak is gestart. De week daarna volgde in hetzelfde blad een interview met twee vrijwilligers en de beroepskracht. Naast begeleiding van de huisvesting wil de gemeente Waterland dat SVAZ ook de maatschappelijke
begeleiding verzorgt. Gestart is met het opbouwen van een infrastructuur. Voor het huisvesten van statushouders zijn kennismakingsgesprekken gevoerd met de verschillende woningbouwverenigingen. Begonnen is ook met het opbouwen van een netwerk in Waterland met instanties die van belang kunnen zijn voor vluchtelingen. In Waterland is de gemeentelijke taakstelling voor 2009 ruimschoots gehaald doordat er in november en december in totaal acht statushouders gehuisvest zijn, allen met een Somalische achtergrond. VluchtelingenWerk Diemen sloot zich eind 2009 ook aan bij SVAZ en vormt daarmee de zesde vestiging in de regio Amstel tot Zaan.
Vluchtelingenkinderen In de zomer kan aan vier eenoudergezinnen en acht kinderen uit de Zaanstreek een vakantie worden aangeboden. Daarnaast gingen twaalf kinderen naar diverse kindervakantieweken. Ook het vervoer is door vrijwilligers geregeld. In december hebben leerlingen van het Regio College
in Zaandam een Sinterklaasfeest georganiseerd voor de kinderen en ouders van vluchtelingen. Zij hadden cadeautjes gekocht en een Sinterklaas en Pieten uitgenodigd om deze cadeaus te overhandigen. Door een gift van een bank kregen ook kinderen tot 9 jaar van SVAZ cliënten in Purmerend Sinterklaascadeautjes.
Draagvlakverbreding In het eerste hoofdstuk werden het draagvlakproject in Edam-Volendam, Wereldwerk in Zaandam en de Mensen bieb in Amsterdam beschreven. Maar er zijn in 2009 meer activiteiten ontplooid om het draagvlak voor vluchtelingen en VluchtelingenWerk te verbreden.
Nieuwe Website Op 15 juli 2009 werd de nieuwe website www.svaz.nl gelanceerd. De website geeft informatie over het werk van SVAZ in de regio en over de positie van vluchtelingen. In korte interviews vertellen vluchtelingen hun eigen verhaal. Potentiële vrijwilligers, bedrijfsleven en donateurs worden geïnspireerd om zich in te zetten voor vluchtelingen.
36
Van te voren vonden de kinderen het heel bijzonder dat er een vluchteling zou komen, maar toen ze hem hadden ontmoet bleek hij heel “normaal” te zijn. Dat is dus absoluut een bijdrage aan de beeldvorming van de kinderen. (docent IMC Weekendschool Zuidoost, klas 3 a en 3b) “Het was echt geweldig een (echte) vluchteling in de klas te hebben die goed kon vertellen wat er is gebeurd met hem.” (Marc, leerling van groep 8 van De Notenkraker)
Scholenproject Amsterdam De in het najaar van 2008 gestarte pilot ‘Voorlichting op Scholen’ werd in 2009 voortgezet. De pilot bleek zeer succesvol en voorzag duidelijk in een behoefte. Doel van het project is scholieren bekend te maken met de problematiek van vluchtelingen en de organisatie VluchtelingenWerk en hun betrokkenheid vergroten. Vrijwilligers met een vluchtelingenachtergrond verzorgen hiertoe gastlessen op scholen. Verhalen van vluchtelingen, het spelen van een bordspel en een groepsgesprek maken onderdeel uit van de gastles. Bij de voorlichtingen wordt gebruik gemaakt van het voor SVAZ ontwikkelde bordspel “Vlucht om de wereld” en de bijbehorende lesbrief (die nu ook van onze website www.svaz.nl te downloaden is). In 2009 zijn zeven scholen bezocht; in twaalf klassen hebben vrijwilligers voorlichting gegeven. Ongeveer 300 leerlingen zijn hiermee bereikt. Met Amsterdamse scholen is contact opgenomen, de gastlessen zijn ingepland, de voorlichtingsteams gekoppeld aan klassen en docenten. Geregeld is vooraf een bezoek gebracht aan de geïnteresseerde school. Het Vossius gymnasium is inmiddels een structurele afnemer van deze gastlessen. Daar geven SVAZ vrijwilligers nu ieder jaar rond de kerstvakantie voorlichting aan alle brugklassers.
“Hoe meer mensen belangstelling hebben voor vluchtelingen en asielzoekers hoe beter.” (leerling van klas 1C Vossius gymnasium) “Deze lessen moeten ook op andere scholen gegeven worden. Speciaal scholen met veel Nederlanders. Ze weten hier niet veel van.” (Tenzin, leerling van klas 2vhs1 Berlage Lyceum)
Dag van de Dialoog VluchtelingenWerk Zaanstreek deed begin november mee aan de Dag van de Dialoog. Een vluchteling trad op als gastheer en een Somalische cliënte verzorgde de catering. Zes genodigden namen deel aan de maaltijd waarbij dialoog, uitwisseling en ontmoeting centraal stonden.
Belangenbehartiging De knelpunten die vluchtelingen in Amsterdam ervaren werden op verschillende momenten indringend naar voren gebracht bij beleidsmakers en – uitvoerders. - Voor de manager van het werkbedrijf DWI werd op 12 maart een werkbezoek georganiseerd. Onderdeel van het programma was een gesprek met drie vluchtelingen die met succes het project Niemand aan de Kant of Vluchtelingen Vakgenoten hadden afgerond. Twee consulenten JMB gaven een overzicht van de knelpunten van cliënten die zij in hun werk tegenkomen. - Knelpunten rond gezondheid, gezinshereniging, inkomen en werkgelegenheid werden indringend naar voren gebracht in de 1e Monitor Vluchtelingen Amsterdam die in juni werd gepresenteerd. - In het werkbezoek dat wethouder Freek Ossel op 5 augustus aan SVAZ bracht stonden de arbeidsmarkt positie en financiële positie (schulden) van vluchtelingen centraal. Zes vluchtelingen gingen in gesprek met de wethouder over deze onderwerpen. Aan dit gesprek namen ook ambtenaren van DMO en DWI deel alsook de manager Vereniging & Organisatie van Vluchtelingen Werk Nederland. Direct na dit werkbezoek heeft de teammanager van DWI een notitie voor DWI opgesteld over de schuldenproblematiek onder vluchtelingen. - Met Allekleur Zorg werd mogelijke samenwerking verkend. Allekleur Zorg bood aan op locatie spreekuur te houden voor cliënten met psychische problemen. Consulenten kunnen cliënten dan direct verwijzen naar het spreekuur dat gehouden wordt door een psychiater. Na intake en diagnose van de psychiater nemen behandelteams van maatschappelijk werkers en sociaalpsychiatrische verpleegkundigen het werk over.
Samenstelling van bestuur per 31 december 2009: H.G.M. Blocks, voorzitter J.H.G. Stengs, penningmeester M. van den Berg, secretaris sinds 1 september 2009 K. Kroesen M. Blankman T.L. Tan M. Aliyou W.J.C. Swildens Op 23 juni 2009 trad secretaris M. Spronk af na drie volle termijnen en totaal negen bestuursjaren. Zij werd opgevolgd door M. van den Berg. L. ten Berge nam vanaf 23 juni als aspirant bestuurslid deel aan de bestuursvergaderingen. K. Said Ali nam vanaf 13 januari 2009 zitting in het bestuur als stagiaire vanuit het project ‘Vluchtelingenvrouwen in besluitvorming en besturen’.
37
38
Lijst van afkortingen
Colofon
AMA
Alleenstaande Minderjarige Asielzoeker
OD
AMV
Alleenstaande Minderjarige Vluchteling
Pardonregeling Regeling afwikkeling nalatenschap oude Vreemdelingenwet
Ondersteunende Diensten
ASKV
Amsterdams Solidariteits Komitee Vluchtelingen
P&W
Participatie & Werk
AZC
Asielzoekerscentrum
SAMAH
Stichting Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers
COA
Centraal Orgaan opvang Asielzoekers SVAZ
Stichting VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan
Gedragen door vrijwilligers is een uitgave van Stichting VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan.
39
Vormgeving: Pascale Companjen Grafisch Ontwerper bno Fotografie: Esther Simao en diverse medewerkers van SVAZ
Redactie: Marianne Dauvellier en Mária van Veen, met dank aan de medewerkers en vrijwilligers van SVAZ voor hun bijdragen
Druk: Antilope printing, België Amsterdam, april 2010
CVS
Cliëntvolgsysteem
DMO
Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling
VoVo
Voorlopige Voorziening
DPG
Dienst Persoons- en Geo-informatie
VWN
VluchtelingenWerk Nederland
DT&V
Dienst Terugkeer en Vertrek
WI
Wet Inburgering
DWI
Dienst Werk en Inkomen
WOU
Werkgroep Opvang Uitgeprocedeerden
EVC
Erkenning van Verworven Competenties
Wmo
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
GBA
Gemeentelijke Basisadministratie
IND
Immigratie- en Naturalisatie Dienst
JMB
Juridische en Maatschappelijke Begeleiding
Nidos
Onafhankelijke (gezins-)voogdij instelling die op grond van de wet, de voogdijtaak uitvoert voor Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers
Meer informatie of donateur worden?
Stichting VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan
SVAZ Locatie Amsterdam Surinameplein 122 1058 GV Amsterdam Telefoon: 020 6277745 Fax: 020 6205669 E-mail:
[email protected] Website: www.svaz.nl Rekeningnummer: 321151 t.n.v. Stichting VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan SVAZ locatie Zaanstreek-Waterland Jufferstraat 6 1508 GE Zaandam Telefoon: 075 6173297 Fax: 075 6125380 Email:
[email protected] Website: www.svaz.nl Rekeningnummer: 146645952 t.n.v. Stichting VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan te Zaandam
SVAZ Edam-Volendam Beitelstraat 15 C 1135 KX Edam E-mail:
[email protected] SVAZ Diemen Gebouw de Omval Ouddiemerlaan 104 1111 HL Diemen Telefoon: 020 6953783 SVAZ Purmerend Veilinghof 1 1442 CT Purmerend Telefoon: 0299 714366 SVAZ Monnickendam Sociaal Cultureel Centrum De Bolder ’t Spil 1 1141 SB Monnickendam Telefoon: 0299 654159
VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan
