Jaarverslag 2009
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
Inhoudsopgave jaarverslag 2009
Verslag van het Bestuur
1. Profiel van de organisatie Ontstaansgeschiedenis Missie en visie Doelstellingen Meerjarenstrategie Beleid Werkwijze Selectiecriteria Monitoring en evaluatie Millenniumdoelen 2010 en verder
2. Ons werk in Nederland Moroccan Future Day Ramadan Campagne: Your iftar = their future Onderzoek Morocco & remittances : Trends, future prospects & development impact Werkconferentie Nederland “Marokko & remittances: kansen voor ontwikkeling” Platform voor particulieren en non-profitorganisaties in Nederland Vrijwilligersbijeenkomsten en activiteiten
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
2
3. Ons werk in Marokko Thema’s en regio’s Matra-programma Marokko Fonds projecten in Marokko MarokGO programma
4. Marokko Fonds Statutaire naam KvK ANBI Wijzigingen statuten Organogram Stichting Marokko Fonds Interne organisatie Stichting Marokko Fonds Samenstelling bestuur Raad van advies Commissie Projecten Ambassadeurs Projectteam Marokko Fonds Vrijwilligers Communicatie Website Nieuwsbrief Publicaties Fondsenwerving Individuele donateurs NCDO, overheid en medefinancieringsorganisaties (MFO’s) Bedrijfsleven 5. Financieel verslag Financieel beleid
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
3
Verslag van het Bestuur Inleiding Het Marokko Fonds Het Marokko Fonds wil iedereen die een band heeft met Marokko in staat stellen een bijdrage te leveren aan armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling in Marokko. In Marokko zijn tal van onafhankelijke maatschappelijke organisaties actief die hulp bieden waar dat broodnodig is. Het Marokko Fonds werkt nauw met deze organisaties samen en heeft als speerpunten: onderwijs, gezondheidszorg, gelijke rechten, schoon drinkwater, cultuurbehoud en sport. Het Marokko Fonds heeft nadrukkelijk niet de intentie alle bestaande Nederlandse initiatieven op gebied van hulp aan Marokko te gaan domineren. Integendeel. Het Marokko Fonds verbindt deze initiatieven en vormt daarmee een platform voor samenwerking, uitwisseling en ontmoeting in Nederland. Waarom zoiets als een Marokko Fonds? Het antwoord hierop is eigenlijk eenvoudig. De eerste generatie Marokkaanse Nederlanders leverde een bijdrage in de traditionele zin: zij gaf en geeft veelal financiële steun in de directe familiekring. De tweede en derde generatie zoekt naar andere wegen, naar eigentijdse manieren. Zij zijn, minder dan de eerste generatie, aan die directe familiekring gebonden. Zo kwamen wij tot het idee voor een fonds. Zo’n idee ontstaat natuurlijk niet zomaar. In Nederland bestaat er op ieder denkbaar gebied en voor iedere doelgroep wel een fonds. Ter illustratie: er bestaat een fondsenboek met daarin alle fondsen in Nederland en dat is een vuistdik boekwerk. Het idee voor een fonds is, kortom, typisch Nederlands. De oprichting van het Marokko Fonds is – hoe paradoxaal dat ook lijkt - een bewijs van voortschrijdende integratie. Bovendien bestaat goed burgerschap niet alleen uit deelname aan de Nederlandse samenleving in al haar facetten, maar ook uit de zorg voor anderen buiten Nederland die het minder goed hebben, uit betrokkenheid bij ontwikkelingssamenwerking. Hoewel op Marokko gericht, wil het Marokko Fonds ook bijdragen aan ontmoeting en interculturele uitwisseling in Nederland. Het Marokko Fonds is er zeker niet alleen voor Marokkaanse Nederlanders, maar voor iedereen die iets heeft met ontwikkelingssamenwerking, met Marokko of met de Marokkaanse gemeenschap in Nederland. We willen ook dat het Marokko Fonds activiteiten blijft organiseren zoals bij onze start in Carré: via kunst en cultuur de ontmoeting stimuleren tussen mensen met verschillende achtergronden en van allerlei afkomst. Mensen stimuleren tot uitwisseling, kennismaking en interculturele dialoog. Kunst en cultuur zijn hiervoor het vehikel bij uitstek. Terugblik op 2009 Ook in het afgelopen jaar heeft het Marokko Fonds vanuit de bovenstaande vertrekpunten opnieuw een groot aantal verschillende activiteiten ontplooid. Zowel in Nederland (bewustwording en draagvlakontwikkeling) als in Marokko (armoedebestrijding) hebben we een aantal eigen initiatieven genomen en een groot aantal initiatieven van partnerorganisaties – in Nederland en Marokko – ondersteund en mogelijk gemaakt. Het succes van MarokGo, bijvoorbeeld, laat zien hoe zeer de betrokkenheid in Nederland op armoedebestrijding in Marokko leeft. Dat geldt evenzeer voor het Morocco Future Day. Aan Marokkaanse zijde zien we dat het Marokko Fonds als sprekend voorbeeld wordt gezien van eigentijdse samenwerking tussen Marokkaanse professionals in Marokko en professionals van Marokkaanse origine in Europa. Het Marokko Fonds vervult hierin een voorbeeldfunctie. Het Marokko Fonds is, zou kan men stellen, een goed voorbeeld van een succesvolle © Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
4
verbinding van de begrippen migratie en ontwikkeling. Groot knelpunt blijft dat het aantal goede aanvragen vele malen groter is dan het Marokko Fonds kan honoreren. Dat is enerzijds een goede zaak (men weet ons te vinden en er valt wat te kiezen), anderzijds maakt het ons kwetsbaar omdat we onze geloofwaardigheid ook ontlenen aan het in voldoende mate ondersteunen van organisaties. We zijn er dus nog lang niet. Het Marokko Fonds bevindt zich nog steeds in een ontwikkelfase. Zo is de bekendheid van het fonds binnen de doelgroep weliswaar ongekend groot, maar dat uit zich nog onvoldoende in structurele donateurschappen. Met name de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap moet op een veel grootschaliger wijze ertoe worden bewogen om – hoe besheiden dat ook is – structureel financieel aan het Marokko Fonds bij te dragen. Deze opgave vormt de centrale doelstelling voor de komende jaren. Een uitdaging vormt voorts de balans tussen het werk in Nederland en het werk in Marokko. De druk die dit legt op de organisatie is groot en moet beter worden gehanteerd. Dat kan ook, mits we in staat zijn tot een meerjarige financiering van het fonds te komen. De korte termijnfinanciering zit de organisatie op dit punt in de weg. Last but not least zullen we ons oog moet houden op het veranderende speelveld en het politieke klimaat in Nederland ten aanzien van ontwikkelingssamenwerking. De financiering vanuit het NCDO wordt beëindigd en is daarom zaak ons opnieuw voor financiering vanuit de Subsidiefaciliteit Burgerschap en Ontwikkelingssamenwerking 9SBOS) te kwalificeren. Amsterdam, juni 2010
drs. A. (Ila) Kasem Voorzitter Stichting Marokko Fonds
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
5
1.
Profiel van de organisatie
Ontstaansgeschiedenis Het Marokko Fonds is opgericht in oktober 2005 met steun van NCDO. Binnen de Marokkaanse gemeenschap in Nederland ontstond het idee om een Marokko Fonds op te richten om ontwikkelingssamenwerking met het land van herkomst te stimuleren. De behoefte aan zo’n fonds werd in het bijzonder duidelijk in februari 2004, na de aardbeving in Al Hoceima en de humanitaire catastrofe die deze teweegbracht. Veel (Marokkaanse) Nederlanders wilden financieel bijdragen aan de noodhulp maar vonden niet de juiste kanalen om dit te realiseren. In het jaar 2005 stonden de vierhonderd jaar oude betrekkingen tussen Nederland en Marokko volop in de aandacht. Uiteraard werd daarbij ook naar de toekomst van de relaties gekeken, naar de uitdagingen en de kansen die daarin besloten liggen. Enkele leden uit de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap besloten tot de oprichting van de Stichting Marokko Fonds om hiermee een ontwikkelingsfonds te creëren dat nieuwe ideeën ontwikkelt en ook grotere projecten kan financieren.
Missie en visie Het Marokko Fonds onderscheidt zich van een groot deel van de bestaande ontwikkelingsorganisaties in Nederland doordat het Fonds zich richt op één doelland en een achterban heeft die vooral bestaat uit leden van één specifieke bevolkingsgroep: Marokkaanse Nederlanders.
Doordat Nederlanders van Marokkaanse afkomst vooral eigen familie in Marokko ondersteunen met een financiële bijdrage, ontstaat er een ongelijkheid tussen mensen met en mensen zonder familie in Europa. Via het Marokko Fonds kan financiële steun aan het land van herkomst juist tot een meer evenwichtige ontwikkeling leiden. Nieuwe generaties Marokkaanse Nederlanders willen Marokko benaderen vanuit een brede solidariteit met de Marokkaanse bevolking. Het Marokko Fonds kan hiervoor het instrument zijn en zo een interessante en eigentijdse bijdrage leveren aan de ontwikkelingssamenwerking.
Het Marokko Fonds zet zich in voor structurele armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling in Marokko en steunt met dat doel kleinschalige initiatieven die de levensomstandigheden van de Marokkaanse bevolking duurzaam verbeteren. Het Fonds wil in Marokko diegenen bereiken die in hun kansen en mogelijkheden het meest uitgesloten worden door armoede, verblijf in achtergestelde gebieden of andere vormen van © Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
6
maatschappelijke uitsluiting. Hierbij wordt in het bijzonder gedacht aan kinderen, gehandicapten en vrouwen. In aansluiting bij de VN Millenniumdoelen zijn de belangrijkste aandachtsgebieden van het Marokko Fonds gezondheidszorg, onderwijs, gelijke rechten, schoon drinkwater, cultuur en sport.
De doelstellingen van het Marokko Fonds zijn niet gebaseerd op een religieuze of politieke overtuiging. Ook is het Fonds onafhankelijk van de Marokkaanse overheid. Door het toekennen van financiering steunt het Marokko Fonds projecten die geïnitieerd en uitgevoerd worden door onafhankelijke non-profitorganisaties in Marokko.
Doelstellingen Het Marokko Fonds is geen ontwikkelingsorganisatie in traditionele zin: het is een initiatief uit de Marokkaanse gemeenschap in Nederland, dat in het bijzonder Marokkaanse Nederlanders bij ontwikkelingssamenwerking wil betrekken. Het Marokko Fonds hecht waarde aan de potentiële bijdrage van Marokkaanse migranten aan de blijvende ontwikkeling van hun land van herkomst en wil daarom: •
Projecten ten behoeve van duurzame ontwikkeling en structurele armoedebestrijding in Marokko ondersteunen;
•
De schakel zijn tussen mensen en partijen in Nederland die duurzame ontwikkeling in Marokko willen bevorderen en de organisaties in Marokko die zich daarvoor inzetten;
•
Samenwerking tussen de partijen in Nederland bevorderen;
•
Draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking in brede zin onder (Marokkaanse) Nederlanders bevorderen;
•
Stimuleren dat de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap in toenemende mate een rol speelt in de beleidsvorming met betrekking tot ontwikkelingssamenwerking.
“Het Marokko Fonds kan het instrument zijn om een interessante en eigentijdse bijdrage te leveren aan ontwikkelingssamenwerking”
Meerjarenstrategie Het Marokko Fonds heeft zich ten doel gesteld een rol te vervullen als platform voor uitwisseling van kennis, ideeën en informatie over ontwikkelingssamenwerking met Marokko, en voor coördinatie van activiteiten, discussie en fondsenwerving. Het maakt specifieke kennis en expertise over Marokko toegankelijk en streeft naar samenwerking en complementariteit met bestaande Marokkaanse en Nederlandse ontwikkelingsorganisaties.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
7
Daarnaast wil het Fonds de structurele uitwisseling van kennis en ervaringen tussen de Marokkaanse gemeenschap in Nederland en de Marokkaanse gemeenschap in Marokko stimuleren
en
meningsvorming
onder
Marokkaanse
Nederlanders
over
ontwikkelingsvraagstukken bevorderen. Met deze doelen voor ogen ontplooit het Marokko Fonds in Nederland activiteiten gericht op: -
voorlichting en draagvlakversterking
-
fondsenwerving
-
kennisuitwisseling tussen organisaties die zich bezighouden met duurzame ontwikkeling in Marokko
-
kennisuitwisseling tussen (Marokkaanse) Nederlanders en NGO’s in Marokko
In Marokko worden organisaties die zich richten op duurzame ontwikkeling met kennis en financiële middelen ondersteund. Op termijn wil het Marokko Fonds een lokale agent in Marokko aanstellen, o.a. voor monitoring en evaluatie van de projecten. Beleid Het Marokko Fonds staat voor zorg in afwezigheid. De zorg om en betrokkenheid bij Marokko is sterk onder Marokkaanse gemeenschap in Nederland, van de eerste generatie Marokkanen die zich in de jaren zestig en zeventig in Nederland vestigde tot aan de tweede en derde generatie Marokkaanse Nederlanders. De manieren waarop deze zorg en betrokkenheid gestalte krijgen, zijn echter aan het veranderen. De eerste generatie Marokkaanse Nederlanders heeft nauwe banden met naaste familie in Marokko en blijft deze ondersteunen met financiële middelen en goederen in natura. Ook de tweede en derde generatie Marokkaanse Nederlanders voelt zich betrokken bij de mensen in Marokko. Vaak hebben zij er echter geen naaste familie meer: kinderen, ouders, broers en zussen wonen ook in Nederland. Het is minder vanzelfsprekend dat (verre) familie door deze generaties met geld en goederen wordt gesteund.
De jongere generatie zoekt dan ook naar nieuwe manieren om gestalte te geven aan hun betrokkenheid bij en zorg om Marokko. In plaats van traditionele bestedingsvormen als schenkingen en het bouwen van huizen, wil een deel van hen een structurele bijdrage leveren aan verbetering van de sociale en economische situatie in het land. Een deel van de jongere generaties Nederlandse Marokkanen benaderen Marokko dus vanuit een brede solidariteit met de Marokkaanse bevolking. Het Marokko Fonds kan hiervoor het instrument zijn en zo een interessante en eigentijdse bijdrage leveren aan ontwikkelingssamenwerking
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
8
Zorg in afwezigheid ‘kull ghaiba ka-tzid hiba’ Werkwijze Het
Marokko
Fonds
zet
zich
in
voor
duurzame
ontwikkeling
en
structurele
armoedebestrijding in Marokko. Om dat doel te bereiken steunt het fonds projecten van onafhankelijke Marokkaanse non-profitorganisaties. Het Marokko Fonds staat hierbij een vraaggerichte werkwijze voor, wat betekent dat lokale kennis en expertise centraal staan in het formuleren van de projecten en dat de Marokkaanse NGO’s verantwoordelijk zijn voor het initiëren en uitvoeren ervan. Het Marokko Fonds onderneemt de nodige stappen voor financiering van de projecten of voor hulp in natura of menskracht. Ook ondersteunt het de organisaties bij het planmatig en efficiënt opzetten van de projecten. Daarnaast zorgt het Marokko Fonds voor monitoring en evaluatie van de projecten.
Alleen wanneer de partners in Marokko daarom vragen en er sprake is van een zeer specifieke technisch probleem waarvoor ter plaatse geen oplossing voorhanden is, kan het Fonds consultants uitzenden naar het project ter plaatse. Daarbij zal het Marokko Fonds zoveel mogelijk vermijden externe betaalde krachten of eigen personeel uit te zenden. Het Fonds
is
van
mening
dat
vertegenwoordigers
van
de
Marokkaans-Nederlandse
gemeenschap die binnen Nederland actief zijn op één of meerdere themagebieden wat dit betreft een belangrijke rol kunnen vervullen. Ze kunnen in samenspraak met de partnerorganisaties een bijdrage leveren aan de opzet en de uitvoer van projecten. Het Marokko Fonds zal er daarbij op toezien dat de partner - en niet de uitgezonden consultant de verantwoordelijkheid blijft dragen voor het project in Marokko. Wanneer daar vraag naar is beziet het Marokko Fonds ook de mogelijkheden voor stages van MarokkaansNederlandse studenten.
Selectiecriteria Via de website en gericht per e-mail roept het Marokko Fonds Marokkaanse nonprofitorganisaties periodiek op tot het indienen van projectvoorstellen. Om in aanmerking te komen voor subsidie moeten de ontvangen projectvoorstellen aan de volgende criteria voldoen: •
Het project moet gericht zijn op armoedebestrijding en/of duurzame ontwikkeling in Marokko. Het moet diegenen bereiken die in hun kansen en mogelijkheden het meest uitgesloten worden door armoede, verblijf in achtergestelde gebieden of
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
9
andere vormen van maatschappelijke uitsluiting, waarbij in het bijzonder gedacht kan worden aan kinderen, gehandicapten en vrouwen •
De aanvraag komt van een onafhankelijke niet-gouvernementele organisatie in Marokko
•
Het project wordt gedragen en uitgevoerd door één of meer non-profit organisaties in Marokko
•
Het doel van het project moet duidelijk en concreet zijn, evenals de te verwachten korte en lange termijn effecten en de opvolging van het project na afloop van de financiering door het Marokko Fonds
•
Na afloop van het project wordt een inhoudelijk eindverslag ingediend, mede ten behoeve van de uitwisseling van kennis en ervaring met de Marokkaanse gemeenschap in Nederland. Ook een financiële eindverantwoording met originele nota’s wordt na afloop ingediend. Bij subsidies vanaf €10.000,- is daarbij een accountantsverklaring vereist
•
De aanvragende organisatie levert een eigen bijdrage (eventueel in natura) van minimaal 20% van de totale kosten van het project en dekt minimaal de kosten van de overhead
Projecten die niet in aanmerking komen voor subsidie zijn: •
Projecten met een winstoogmerk
•
Projecten die al in uitvoering zijn op het moment dat de aanvraag wordt ingediend
•
Aanvragen voor permanente steun
•
Aanvragen van individuen
•
Financiële ondersteuning en adoptie van kinderen of andere individuen
•
Uitwisselingsprojecten, studiereizen, studiebeurzen en stages
•
Noodhulpprojecten (projecten gericht op wederopbouw zijn wel duurzaam)
Op basis van de ontvangen subsidieaanvragen maakt de projectcommissie een selectie, waarbij, naast de bovenstaande criteria, regionale en thematische spreiding in acht worden genomen. In het belang van een goede monitoring en evaluatie van de projecten, geschiedt geldovermaking in drie termijnen: 50% voor aanvang van het project, 30% na ontvangst van een tussentijdse rapportage en 20% na ontvangst van een financiële en inhoudelijke eindrapportage, uiterlijk drie maanden na afloop van het project. De duur en de aard van de samenwerking met de Marokkaanse partnerorganisatie wordt voor aanvang van het project contractueel vastgelegd.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
10
Monitoring en evaluatie Meer dan aan onmiddellijke resultaten hecht het Marokko Fonds waarde aan de duurzaamheid en leefbaarheid van projecten op de lange termijn en aan ‘ownership’ van de lokale gemeenschap. Deze overtuiging weerspiegelt zich in de wijze waarop projecten worden geëvalueerd. Evaluatie van projecten is geen administratieve formaliteit. Ook is er geen sprake van een eenzijdige controle van de projecten door het Marokko Fonds. In plaats daarvan is de evaluatie van projecten een gezamenlijk leerproces voor zowel de partnerorganisatie als het Marokko Fonds. Administratieve verplichtingen mogen geen belemmering vormen om een partner te begeleiden en zij mogen evenmin leiden tot het bij voorbaat uitsluiten van bepaalde organisaties. Het geheel van de opvolging gebeurt per telefoon en per e-mail, via experts c.q. contactpersonen ter plaatse en via bezoeken van vertegenwoordigers van het Marokko Fonds. Millenniumdoelen De doelstellingen van het Marokko Fonds sluiten aan bij de Millenniumdoelen. Dit wereldwijde plan van actie omvat de volgende acht doelstellingen: extreme armoede en honger uitbannen, basisonderwijs voor alle kinderen, gelijkheid tussen mannen en vrouwen, kindersterfte terugdringen, gezondheid van moeders verbeteren, bestrijden van HIV/Aids, malaria en andere ziekten, een duurzaam milieu en mondiaal partnerschap op het gebied van ontwikkeling. Met behulp van onder andere goed beleid en bestuur – en met technische en financiële steun van buitenaf, zouden alle landen deze doelen in 2015 moeten kunnen bereiken. De tendens in Marokko in de richting van verbeterd bestuur en meer ruimte voor het maatschappelijk middenveld om effectief te operen is hoopgevend. Er is echter nog veel werk te doen om de Millenniumdoelen te bereiken en er blijft behoefte aan ondersteuning hierbij. Het Marokko Fonds heeft op basis hiervan bewust gekozen voor de themagebieden onderwijs, gezondheidszorg, schoon drinkwater, gelijke rechten, cultuur en sport. Zodoende wil het Fonds een bijdrage leveren aan het bereiken van de Millenniumdoelen. Activiteiten 2010 In het kader van het driejarig Netwerkprogramma van NCDO zal het Marokko Fonds de geplande activiteiten continueren, daaronder zijn de organisatie van een benefietdiner in het Concertgebouw in Amsterdam, de Ramadancampagne 2010 en de Moroccan Future Day 2010. Ook zal in 2010 een outdoor benefiet toernooi worden georganiseerd in samenwerking met Maroquistars en Johan Cruijff Foundation, met steun van NCDO. Hiernaast staan een conferentie over remittances in Marokko en de uitvoering van een donateuronderzoek op het
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
11
programma. Tot slot zal het Marokko Fonds de ondersteuning van de projecten in Marokko en het subsidiefonds voor kleinschalige particuliere initiatieven in Marokko, MarokGO, continueren.
2.
Ons werk in Nederland
Moroccan Future Day Een jaarlijks terugkerende activiteit van het Marokko Fonds is de Moroccan Future Day. In dit project worden Marokkaans Nederlandse jongeren gestimuleerd na te denken over situaties van armoede in Marokko, en over de wijze waarop zij zouden kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van betere levensomstandigheden van de meest achtergestelde groepen. Deze activiteit werd in 2005 voor het eerst georganiseerd.
Voor veel jongeren is ‘ontwikkelingssamenwerking’ in Marokko een vrij abstract begrip. Toch heeft een groot aantal Marokkaans-Nederlandse jongeren zich een beeld gevormd van de huidige situatie in Marokko door (zomer) vakanties interesse
en van
familiebezoeken. deze
Om
jongeren
de voor
ontwikkelingssamenwerking (in Marokko) te wekken, organiseerde het Marokko Fonds in het najaar van 2009 het Moroccan Future Day-project. Dit project is afgerond in februari 2010. Aan de hand van de casus Marokko werden jongeren, die zich voor dit programma
vrijwillig
hadden
aangemeld,
uitgedaagd
na
te
denken
over
ontwikkelingssamenwerking. Gedurende workshops praatten de jongeren over de toekomst van Marokko en over wat zij vinden dat er op het gebied van ontwikkelingssamenwerking in Marokko moet gebeuren. Professionele begeleiders hielpen groepjes jongeren om hun ideeën in scenario’s te verwoorden en in filmpjes vast te leggen. Tijdens de 2009 editie van de Moroccan Future Day hebben 40 jongeren uit Den Bosch en Amsterdam nagedacht over hun bijdrage aan de toekomst van Marokko. Uit de workshops kwam een grote betrokkenheid van de jongeren bij de situatie in Marokko naar voren. Problemen als de toegang tot gezondheidszorg en schoon drinkwater, werkeloosheid onder © Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
12
jongeren en de positie van vrouwen werden door hen uitgebreid aan de kaak gesteld. Tijdens de fotodagen kon de jeugd onder begeleiding van professionele filmmakers haar creativiteit de vrije loop laten. In beeldverhalen brachten de jongeren hun plannen in beeld voor armoedebestrijding en ontwikkeling in Marokko. De beeldverhalen zijn afgedrukt op bannieren die in 2010 en 2011 in verschillende jongerencentra, bibliotheken en scholen worden geëxposeerd. Tijdens de feestelijke afsluiting werden de winnaars bekend gemaakt, en werden de bannieren met daarop de beeldverhalen voor het eerst aan de jongeren getoond. Ramadan Campagne: Your iftar = their future Uit de evaluatie van het benefietconcert in december 2008 bleek dat een nieuwe impuls nodig was voor een publieksevenement met fondsenwervingsactiviteiten. Aansluiting bij het tot dan toe 2 keer georganiseerde on-line community-project1 op marokko.nl is in de ‘Ramadan campagne 2009’. Hierin is person-to-person marketing via een ramadan campagnesite ingezet om donaties voor projecten te verwerven: deelnemers konden zich via de campagnesite aanmelden, zelf een Iftar organiseren en daarvoor hun gasten uitnodigen. Deelnemers aan de Ramadan Campagne maakten een eigen profiel aan op de website en nodigden op die manier anderen uit. Met het campagnefilmpje op de ramadan campagne site www.iftar4education.nl konden deelnemers kennismaken met het werk van het Marokko Fonds en de noodzaak een bijdrage te leveren aan het bestrijden van armoede en het bevorderen van duurzame ontwikkeling in Marokko. Genodigden konden via de website de uitnodiging accepteren en online een donatie doen. De opbrengst van de campagne is bestemd voor onderwijsprojecten in Marokko.
Het Marokko fonds wilde met de Ramadan campagne allereerst aanzetten tot bewustwording van de precaire onderwijssituatie in Marokko. In Marokko gaan zo’n anderhalf miljoen kinderen tussen 7 en 14 jaar niet naar school. Dat is meer dan een kwart van alle Marokkaanse kinderen. Deze kinderen groeien op in arme gezinnen en moeten
1
Het online community project organiseerde het Marokko Fonds in 2007 en 2008 i.s.m. Marokko Media op www.marokko.nl. Gedurende de Ramadan discussieerden communityleden op een speciaal ingerichte landingspagina over armoede in en ontwikkeling van Marokko. De leden konden stemmen op één van 3 gepresenteerde projectfilmpjes en aan het einde van de Ramadan een donatie doen waarmee het project met de meeste stemmen werd gerealiseerd. In 2007 was dit de aanschaf van een nieuwe ambulance voor dorpsbewoners rondom de stad Beni-Mellal (gerealiseerd); in 2008 de aanschaf van nierdialyseapparatuur voor een nierdialysecentrum in Ouled Teima (Zuid-Marokko) (project in uitvoeringsfase).
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
13
vaak meewerken op het land of in de huishouding. Ze worden groot zonder dat ze leren lezen, schrijven of rekenen en hebben daardoor weinig kans op een goede toekomst.
Het Marokko Fonds vindt dat alle kinderen in Marokko, jongens en meisjes, recht hebben om naar school te gaan. Tijdens de Ramadan campagne 2009 en onder het motto ‘Your iftar = their future’, staan deze kinderen centraal. De campagne heeft de vastenmaand als basis. Een maand van gastvrijheid en reflectie. Een maand waarin voedsel centraal staat. Het vasten, maar juist ook de iftarmaaltijd na zonsondergang en het afsluitende Suikerfeest zijn de momenten om de sociale verbanden aan te halen en te versterken. Liefdadigheid (Sadaqa) neemt een belangrijke plaats in tijdens deze voor moslims heilige maand. Moslims zijn tijdens de Ramadan extra bereid geld te geven voor armen en hulpbehoevenden en zijn daar zelfs toe verplicht via de zogenaamde Zakaat el Fitr die gedurende de gehele maand Ramadan uitgegeven worden tot de ochtend voor het gebed van ‘Ied el-Fitr’.
Onderzoek Morocco & remittances: Trends, future prospects & development impact Om een beter zicht te verkrijgen in (toekomstige) ontwikkelingen met betrekking tot remittances naar Marokko heeft het Marokko Fonds een onderzoek laten doen naar de trends, toekomstperspectieven en de impact voor ontwikkelingen. De resultaten daarvan zijn gepresenteerd in het rapport: “Morocco & remittances: Trends, future prospects & development impact” (van Waes in opdracht van het Marokko Fonds, 2009). Om de rol te onderzoeken die het Marokko Fonds kan spelen met betrekking tot migratie en ontwikkeling en specifiek tot remittances, is in het rapport ingegaan op de volgende punten: 1. Wat zijn de ontwikkelingen op het gebied van remittances met betrekking tot Marokko en wat zijn de consequenties van deze ontwikkelingen? 2. Inzicht krijgen in de (transnationale) relaties van Marokkaanse Nederlanders met Marokko 3. Wat kan de aanvullende rol van het Marokko Fonds zijn m.b.t. remittances?
Uit dit rapport zijn de volgende aanbevelingen aan het Marokko Fonds naar voren gekomen: -
Do not have the desire to `take over` remittances, but stimulate awareness on the development potential
-
Create awareness among new generations of the effects on remittances and their potential contributing role Create a database with all initiatives of migrant support in Morocco
-
Provide a toolkit with concrete steps which should be taken to realize migrant initiatives
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
14
-
Study the possibilities of cooperation with micro credit foundations to invest remittances in small businesses
-
Enlarge the cooperation with organizations with the same objective as the Marokko Fonds
-
Guarantee transparency of current actions and projects to benefactors and other involved parties
-
Improve data collection on remittances in Morocco and welfare indicators
-
Stimulate remittances through reducing the costs of transferring
-
Be realistic in your expectations towards the potential of remittances
Rondetafelconferentie “Marokko & remittances: kansen voor ontwikkeling” Op 25 november 2009 hield het Marokko Fonds een rondetafelconferentie in debatcentrum de Balie Amsterdam. Bovengenoemd onderzoeksrapport werd tijdens deze conferentie gepresenteerd. Naar aanleiding van de aanbevelingen aan het Marokko Fonds werden drie onderwerpen tijdens de conferentie besproken:
1.
Remittances & microkrediet
2.
Makkelijker geld sturen én ontvangen
3.
Nieuwe generatie Marokkanen & ontwikkelingspotentieel van remittances
De drie rondetafeltopics werden ingeleid door Mohammed Bouker van Banque Chaabi du Maroc (rondetafel 1) Jaqueline Barendse van Ecorys (rondetafel 2) en Ahmed Ait Moha van Motivaction en Ismail Awil van Oxfam Novib (rondetafel 3).
Na deze plenaire sessie volgden de drie afzonderlijke rondetafeldiscussies. Aan de hand van stellingen voerden deelnemers discussies over één van de drie conferentie topics. Deze discussies leverden een veelheid aan aanbevelingen op voor het Marokko Fonds. Het Marokko Fonds zal deze aanbevelingen gebruiken bij het vormgeven van een toekomstig project gericht op remittances.
Met een bezoekersaantal van 80 deelnemers, en concrete aanbevelingen kan de conferentie zeker geslaagd genoemd worden. Ook de bezoekersevaluatie bevestigt dit succes. Platform voor particulieren en non-profitorganisaties in Nederland Naar aanleiding van publiciteit en evenementen (jongerendagen, werkconferenties, benefietconcerten, fonds voor kleinschalige initiatieven, online discussie) zijn bedrijven, particulieren, fondsen, scholen en non-profit organisaties op verschillende manieren bij het Marokko Fonds betrokken geraakt (als sponsor, donateur, vrijwilliger, partnerorganisatie, © Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
15
fondsverstrekker, bezoeker, deelnemer of als geïnteresseerde). Steeds meer mensen weten het Fonds dan ook te vinden met vragen over ontwikkelingssamenwerking in Marokko. Om deze groeiende achterban te kunnen bedienen, en om de platformfunctie van het Marokko Fonds verder uit te kunnen bouwen achtte het Fonds capaciteitsversterking van de organisatie van groot belang. De platformfunctie die het Marokko Fonds in toenemende mate uitbouwt en professionaliseert, concretiseert zich in capaciteitsversterkende activiteiten. De output hiervan is ondermeer: kennis, ideeën en informatie over ontwikkelingssamenwerking met Marokko, coördinatie van activiteiten, discussie en fondsenwerving. Het Marokko Fonds beoogt met de capaciteitsversterkende activiteiten specifieke kennis en expertise over Marokko te bundelen en toegankelijk te maken en streeft hiermee naar samenwerking en complementariteit met bestaande Marokkaanse en Nederlandse ontwikkelingsorganisaties. De platformfunctie dient tevens bij te dragen aan de structurele uitwisseling van kennis en ervaringen tussen de Marokkaanse gemeenschap in Nederland en de Marokkaanse gemeenschap in Marokko en de meningsvorming onder Marokkaanse Nederlanders over ontwikkelingsvraagstukken te bevorderen.
Om de capaciteit van het Marokko Fonds, en daarmee de platformfunctie, te kunnen versterken heeft het fonds diverse activiteiten uitgevoerd die als volgt kunnen worden omschreven: in de eerste plaats kunnen organisaties die zich inzetten voor duurzame ontwikkeling/armoede bestrijding in Marokko gebruikmaken van het netwerk en/of de professionele ondersteuning van het Marokko Fonds. Het Marokko Fonds treedt hierin, afhankelijk van de eigen mogelijkheden en de wensen van de betreffende organisatie, op als: gesprekspartner, adviseur, projectpartner of projectuitvoerder. Ook kunnen organisaties bij het Marokko Fonds terecht voor kleinschalige subsidies waarbij het fonds de aanvragers vanaf het beginstadium begeleiden in het in banen leiden van de uiteindelijke aanvraag. Daarnaast organiseert het Marokko Fonds verschillende bijeenkomsten, die gelegenheid gaven
voor
netwerken
om
uitwisseling
van
kennis
en
contacten
tussen
(migranten)organisaties mogelijk te maken. Ook fungeert het Fonds regelmatig als bemiddelaar, en brengt het verschillende partijen direct met elkaar in contact.
Activiteiten van het fonds binnen de platformfunctie: •
Begeleiding van non-profit organisaties/ scholen/ bedrijven etc.
•
Beantwoording van vragen per e-mail en telefoon
•
Bijhouden donateuradministratie
•
Benaderen ambassadeurs en onderhouden contact
•
Voorlichtingsmateriaal ontwikkelen
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
16
•
Opstellen marketing- en communicatieplan
•
Inrichten en benutten database
•
Vormgeven en onderhoud eigen website en bijhouden eigen Hyves webpagina
•
Maandelijks verzenden nieuwsbrief met artikelen die betrekking hebben op de thema’s van het Marokko Fonds, in het bijzonder Marokko en ontwikkelingssamenwerking.
Resultaten Het Marokko Fonds is erin geslaagd de interne capaciteit te versterken ten opzichte van voorgaande jaren en de organisatie verder te professionaliseren. Het Marokko Fonds heeft voor ogen om door middel van de capaciteitsversterkende activiteiten voorturend invulling te geven aan de ambitie om: •
initiatieven vanuit Nederland gericht op duurzame ontwikkeling in Marokko te entameren en te ondersteunen
•
een platform te zijn voor charitatieve activiteiten gericht op Marokko
•
de slagvaardigheid en zichtbaarheid van de Marokkaanse migrantenorganisaties binnen het Nederlandse ontwikkelingsveld te versterken
•
de interne organisatie verder te professionaliseren
Hierin is het fonds ruimschoots geslaagd. Dit blijkt enerzijds uit het toenemend aantal personen en organisaties die het Marokko Fonds benaderen met (hulp)vragen. Deze contacten ontstaan regelmatig direct naar aanleiding van activiteiten van het Marokko Fonds en/of berichtgeving hierover via website of nieuwsbrief. Het kan overigens zonder twijfel worden vastgesteld dat het MarokGO subsidieprogramma de meeste aandacht trekt in termen van vragen/bezoeken en telefoontjes.
Ook het aantal donateurs neemt toe, zij het langzaam. In verband hiermee is een donateuronderzoek gepland in 2010. Bovendien heeft het Fonds volop geparticipeerd in de voorbereidingen en consultaties ten behoeve van de totstandkoming van de beleidsnotitie Migratie en Ontwikkeling van Minister voor Ontwikkelingssamenwerking Koenders. De platformactiviteiten hebben naar inschatting van het projectteam bovendien bijgedragen aan verdere bekendheid van het subsidiefonds MarokGO.
Vrijwilligersbijeenkomsten en activiteiten Het Marokko Fonds werkt veel met vrijwilligers. Momenteel zijn plusminus 60 vrijwilligers actief. Zij werven donateurs en helpen bij de uitvoering van activiteiten in Nederland. In 2009 © Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
17
is twee maal een vrijwilligersbijeenkomst georganiseerd. Daarin werden de op handen zijnde activiteiten besproken en de input van vrijwilligers daarop gevraagd. De vrijwilligers hebben daarnaast bij verschillende evenementen met een overwegend Marokkaans Nederlands publiek of met een focus op ontwikkelingssamenwerking voorlichting gegeven over de doelen en de resultaten van het Marokko Fonds. Zo worden donateurs geworven en wordt draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking met Marokko versterkt.
3.
Ons werk in Marokko
Thema’s en regio’s Het Marokko Fonds is actief in alle regio’s van Marokko, afhankelijk van de behoefte aan projectfinanciering. De doelstellingen van het Marokko Fonds sluiten aan bij de Millenniumdoelen. Dit wereldwijde plan van actie omvat de volgende acht doelstellingen: extreme armoede en honger uitbannen, basisonderwijs voor alle kinderen, gelijkheid tussen mannen en vrouwen, kindersterfte
terugdringen,
gezondheid
van
moeders
verbeteren,
bestrijden
van
HIV/Aids, malaria en andere ziekten, een duurzaam milieu en mondiaal partnerschap op het gebied van ontwikkeling. Het Marokko Fonds heeft op basis hiervan bewust gekozen voor
de
volgende
themagebieden: •
Onderwijs
•
Gezondheidszorg
•
Schoon drinkwater
•
Gelijke rechten
•
Cultuur
•
Sport
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
18
Matra project Casablanca
In 2009 kende het ministerie van Buitenlandse Zaken een subsidie toe uit het Matra subsidieprogramma waarmee de komende 3 jaar een programma wordt uitgevoerd gericht op onderwijsverbetering voor doven en capaciteitsversterking van Marokkaanse nonprofitorganisaties. In dit programma werkt het Marokko Fonds samen met Koninklijke Auris Groep, een organisatie die mensen met gehoorproblemen, spraak- en/of taal problemen of een vorm van autisme ondersteunt met communiceren. De organisatie is een kenniscentrum met betrekking tot onderwijs voor doven en slechthorenden.
Het programma is tot stand gekomen dankzij het onderzoeksrapport ‘Inventarisatie van de situatie van doven in Marokko’ dat het Marokko Fonds met de hulp van Stichting Vrienden van Effatha in 2008 in Marokko heeft laten uitvoeren. Dit onderzoek vormde de eerste activiteit van het meerjarig werkplan ‘Niet Stil voor Doven in Marokko’. Belangrijke aanbevelingen uit dit rapport waren onder meer onderwijsverbetering voor doven en capaciteitsversterking van ngo’s die hun activiteiten richten op doven en slechthorenden. De Koninklijke Auris Groep organiseerde in 2007 een studiereis naar Marokko waarbij onder meer de dovenschool ‘Mouna’ werd bezocht van de stichting AMES in Casablanca. De ervaringen
die
Auris
en
het
Marokko
fonds
opdeden,
besloot
hen
een
samenwerkingsverband op te zetten om zich samen in te zetten voor de verbetering van de situatie van doven in Marokko.
De dovenschool in Casablanca vormt het startpunt van het 3 jarige Matra programma: Auris ontwikkelt op deze school een onderwijskundig model dat de school zoveel mogelijk handvatten zal geven op het gebied van organisatie, didactiek, visie/missie en opleiding. Doelstelling is dit onderwijskundig model ook in te zetten op andere onderwijsinstellingen en plaatsen waar doven onderwijs volgen. Daarbij zal intensief worden samengewerkt met de dovenschool in Casablanca; ook zijn verschillende ministeries, waaronder die van onderwijs, in het project betrokken. Het Marokko Fonds legt zich toe op de capaciteitsversterking van dovenorganisaties in Marokko.
Door
middel
van
trainingen
zullen
deelnemende
organisaties
verder
professionaliseren. Ze kunnen daardoor meer gaan betekenen voor mensen in Marokko met een auditieve en communicatieve beperking.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
19
Marokko Fonds projecten in Marokko
Stichting al Wafa Plaats: Oujda
Even Voorstellen…
Stichting Al Wafa zet zich in voor fysieke en mentaal gehandicapte kinderen in Oujda. De stichting is in 1997 opgericht door de ouders van gehandicapte kinderen. Het doel van de stichting is om meer acceptatie en een betere integratie van gehandicapte kinderen in de samenleving te creëren.
Sinds 2003 beschikt Al Wafa over een eigen gebouw op het terrein van de school Kindy, in Oujda. Dankzij de verbeterde faciliteiten, kan de stichting nu ongeveer 60 kinderen tussen de 6 tot 17 jaar opvangen. Zij kunnen hier de hele week, van maandag tot vrijdag, een speciaal op hun toegepast lesprogramma volgen. Naast het lesprogramma voor mentaal gehandicapte kinderen heeft al Wafa ook een bijzonder trainingsprogramma voor kinderen met een fysieke handicap. Ongeveer 50 kinderen komen hier 2 keer per week bij elkaar, waar ze o.a. een revalidatietraining kunnen volgen en leren hoe ze beter kunnen functioneren in het dagelijkse leven. Volgens de statistieken van de Wereldgezondheidorganisatie (WHO) leven er alleen al in de stad Oujda 450 kinderen met een fysieke achterstand. Het project
Het
Marokko
Fonds
heeft
de
inrichting
van
een
productieatelier gefinancierd waar met behulp van een speciale
warmtetechniek
kunststofhulpmiddelen
voor
gehandicapten gemaakt kunnen worden. Voorheen gebruikten ze hiertoe alleen hout. Dankzij het gebruik van kunststof, kunnen ook ingewikkelde protheses en aangepaste stoelen gefabriceerd
worden
die
de
mobiliteit
van
de
fysiek
gehandicapte kinderen enorm verbetert. De doelgroep van het project is voornamelijk de groep kinderen die bij Al Wafa komen, maar de stichting probeert ook andere fysiek gehandicapte jongeren te helpen.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
20
Het productieatelier bevindt zich in Koulouch, een achterstandswijk nabij het centrum dat gemakkelijk bereikbaar is. Al Wafa is als non-profit organisatie afhankelijk van donaties en subsidies. Omdat de stichting juist ook de allerarmsten wil bereiken, worden de kosten van de hulpmiddelen verdeeld volgens het solidariteitsprincipe. Hoe meer een familie van een betrokkene verdient, hoe meer zij in de kosten kan delen. Zo is het mogelijk om ook een kind van arme ouders aan een prothese te helpen.
Association du Forum Marocain des Sourds Plaats : Fès
Even voorstellen…
De Association du Forum Marocain des Sourds (AFMS) uit Fès behartigt de belangen van doven en slechthorenden in Marokko. In Marokko zijn de voorzieningen voor doven en slechthorenden minimaal. Zo is er een groot gebrek aan gehoorapparaten, zijn er maar weinig tolken voor gebarentaal en is er bijna geen onderwijs speciaal voor doven. Hierdoor verkeren doven en slechthorenden in Marokko vaak in een situatie van ernstige achterstand, analfabetisme en werkeloosheid. De AFMS fungeert als leer- en ontmoetingsplek voor doven en organiseert activiteiten voor deze groep. De organisatie biedt vertaaldiensten aan en helpt bij contact met bijvoorbeeld artsen, notarissen, advocaten en rechtbanken. Verder organiseert de AFMS vakantiekampen voor dove kinderen en zet de vereniging zich in voor het ontwikkelen van speciaal voor doven aangepast lesmateriaal.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
21
Het project
Het Marokko Fonds financierde in 2006 het eerste internationale congres voor doven in Marokko, georganiseerd door de AFMS. Dit congres vond plaats van 30 november tot 3 december in de stad Fès. Meer dan 200 experts en doven kwamen bijeen om ervaringen en expertise uit te wisselen. Doel van de bijeenkomst was het vergroten van het bewustzijn rondom doofheid en het inventariseren van de specifieke behoeftes van doven in Marokko. Er werd onder andere gepraat over de mogelijkheid om gebarentaal in Marokko te standaardiseren, om opleidingsplaatsen voor doventolken op te zetten en om het rijbewijs voor doven toegankelijk te maken (in Marokko mogen doven geen autorijden). Tijdens het congres waren er lezingen van internationale experts op
het
gebied
optredens doven.
van
In
van
doofheid
theatergroepen
2008
co-financierde
en van het
Marokko Fonds het 2e Internationale Dovenforum.
Association Ettawasol pour Enfants Inadaptés Mentaux Plaats : Berkane
Even voorstellen...
Association Ettawasol pour Enfants Inadaptés Mentaux (ATEIM) is een organisatie die de kansen en mogelijkheden voor verstandelijk gehandicapte kinderen in Marokko wil vergroten. In Marokko zijn er nauwelijks faciliteiten voor verstandelijk gehandicapten en het ontbreekt vaak aan specialistische hulp. De wachtlijsten voor hulp en opvang zijn daarom groot. Sinds 1997 zorgt ATEIM voor de dagopvang van kinderen en jongeren uit Berkane (Noordoost Marokko) en omgeving. In het opvangcentrum in Berkane biedt ATEIM de kinderen
onderwijs,
activiteitenbegeleiding
en
sociaal-psychologische
en
medische
ondersteuning. Momenteel heeft het centrum 36 opvangplaatsen voor kinderen met uiteenlopende handicaps, variërend van licht autistische kinderen en kinderen met het
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
22
syndroom van Down, tot kinderen met epilepsie en/of gedragsproblemen. Het project
De dagopvang van ATEIM ontvangt niet alleen hulpvragen uit Berkane, maar ook uit dorpen in de wijde omgeving. Omdat de kinderen niet met het openbaar vervoer kunnen reizen en veel ouders niet over voldoende middelen beschikken om hen zelf naar de dagopvang te brengen, zorgt ATEIM voor het transport. De organisatie beschikte slechts over één busje met 13 zitplaatsen. Om de 36 kinderen van en naar het centrum te brengen moest de chauffeur zowel ’s ochtends als ‘s middags drie keer rijden. Dit had tot gevolg dat de kinderen niet tegelijkertijd
op
het
centrum
aankomen
en
dat
er
moeilijk
gezamenlijke
uitstapjes georganiseerd kunnen worden. Het Marokko Fonds is ATEIM tegemoet gekomen in het transportprobleem door een minibus met 15 zitplaatsen beschikbaar te stellen. Een extra minibus was hard nodig, zeker omdat ATEIM plannen heeft uit te breiden van 36 naar 90 opvangplaatsen.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
23
Centre Cheshire voor kinderen met een handicap in Meknes Plaats: Meknes
Even voorstellen...
De voorzieningen voor kinderen met een handicap in Marokko zijn beperkt. Door gebrekkige kennis bij ouders ervaren kinderen met een lichamelijke handicap vaak meer belemmeringen dan nodig is. Het Centre Cheshire in Meknes richt zich op kwetsbare jongeren met een handicap en hun ouders. Door het verzorgen van bewegingstherapie
voor
voorlichtingsbijeenkomsten
kinderen
voor
ouders,
en stelt
de
organisatie ouders in staat om een actieve rol te spelen in de ontwikkeling van hun kind. Het project Het Centre Cheshire wil de capaciteit van de huidige locatie in Meknes uitbreiden om de lange wachtlijsten te verminderen. Ook door meer ouders te instrueren over de handicap van hun kind, zal de organisatie de druk op de bestaande voorzieningen in het centrum verminderen. Het centrum zal tevens een team van professionals en vrijwilligers
samenstellen
om
huisbezoeken
te
organiseren ter verbetering van de thuissituatie van gehandicapte kinderen.
Marokko Fonds heeft dankzij de opbrengst van het benefietgala 2007 dit opleidingstraject voor ouders van kinderen
met
een
handicap
in
Meknes
kunnen
financieren. In september 2008 zijn 8 personen opgeleid in luistertechniek, begeleiding en ondersteuning aan ouders met gehandicapte kinderen.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
24
L’Heure Joyeuse Plaats: Casablanca
Even voorstellen…
L'Heure
Joyeuse
biedt
hulp
en
opvang
aan
straatkinderen en arme gezinnen in Casablanca. Zij halen zwerfkinderen van de straat en geven hen een plek in hun opvangcentrum. Daar worden de kinderen niet alleen verzorgd, maar ook begeleid naar een betere toekomst. Door middel van voorlichting en opleidingsprogramma’s tot bijvoorbeeld kapper of kleermaker wordt geprobeerd hun leven weer op de rails te krijgen. Om de kinderen in de samenleving te betrekken wordt er niet alleen aandacht besteed aan de ontwikkeling van het kind zelf, maar ook aan de versterking van hun sociale situatie. Zo probeert l'Heure Joyeuse kinderen weer in contact te brengen met hun familie en ook aan hen hulp te bieden. Daarnaast richt l'Heure Joyeuse zich ook op verzorging van ondervoede baby’s en zwangere vrouwen die in grote armoede leven. De organisatie is opgericht in 1954 en steunt voornamelijk op vrijwilligers.
Het project
Het Marokko Fonds heeft in 2007 de trajecten van 10 jongeren gefinancierd die intensief begeleid worden binnen een speciaal programma. Dit programma richt zich op de meest kwetsbare straatkinderen die zonder begeleiding geen enkele kans op een opleiding zouden hebben. De jongeren worden op jonge leeftijd letterlijk van de straat geplukt en volledig onder de hoede genomen van l’Heure
Joyeuse.
Ze
krijgen
begeleiding
en
verzorging op het gebied van onderwijs, kleding, voedsel, sport, vakantie en andere activiteiten totdat ze zover zijn om op eigen benen te gaan staan en zelf
de kost te gaan verdienen. Zo worden
straatkinderen geholpen te ontsnappen aan een situatie van sociale uitsluiting en om een toekomst te bouwen.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
25
Ligue Marocaine de Lutte contre les Maladies Sexuellement Transmissibles Plaats : Ouled Teima
Even voorstellen…
De Marokkaanse liga voor de strijd tegen seksueel overdraagbare ziektes (LML MST) houdt zich bezig met de bestrijding van seksueel overdraagbare ziekten en heeft als belangrijkste doel de preventie van hiv/aids. Volgens cijfers van het Marokkaanse ministerie van volksgezondheid is het aantal mensen in Marokko dat besmet is met het aidsvirus gegroeid van 5000 in 1999 naar 25.000 in 2005. Het zijn vooral jongeren en jong volwassenen die door de ziekte getroffen worden. 25% van de gevallen is tussen de 15 en 29 jaar. 43% heeft een leeftijd tussen 30 en 39 jaar. De LML MST wil het verder verspreiden van aids voorkomen door gratis condooms en hivtests aan te bieden en voorlichting te geven. Zo trok er in 2005 een voorlichtingskaravaan van de organisatie met een theatervoorstelling langs 10 steden en dorpen in het zuiden van Marokko. Deze voorstelling probeerde taboes te doorbreken en op een begrijpelijke en toegankelijke manier informatie over hiv en aids te geven. Sinds kort betrekt de organisatie imams bij haar voorlichtingscampagnes. Ook heeft de LML MST bijgedragen aan de oprichting van een speciale vakgroep voor hiv/aids aan Université Mohammed V in Rabat. Deze vakgroep doet onder andere onderzoek naar de kennis van Marokkanen over hiv en aids. Het project
Het Marokko Fonds financiert een project van De Marokkaanse liga voor de strijd tegen seksueel overdraagbare ziektes in Ouled Teima, nabij Agadir. Deze regio kent het hoogste percentage hiv-geïnfecteerden van Marokko. De voornaamste reden hiervan is dat het gebied door de relatief grootschalige landbouw veel seizoensarbeiders aantrekt. Jaarlijks komen 15 à 17.000 mensen uit heel Marokko naar de regio op zoek naar werk. Veruit de meeste van hen (90%) zijn vrouwen. Deze vrouwen bevinden zich in een kwetsbare positie: het seizoenswerk betaalt slecht (gemiddeld 4 euro per werkdag) en biedt weinig financiële zekerheid. Doordat de vrouwen vaak ver van huis zijn kunnen ze ook niet terugvallen op hun familie. De seksindustrie is voor deze vrouwen niet zelden een laatste ‘redmiddel’. De LML MST wil ervoor zorgen dat de seizoenarbeidsters beschermd zijn tegen seksueel overdraagbare ziekten en hiv/aids. Dit doen ze door middel van een uitgebreide voorlichtingscampagne. In de voorbereidingsfase van het project worden bedrijven en
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
26
werkplaatsen benaderd waar veel seizoenarbeidsters werkzaam zijn. Vervolgens leidt de LML MST 60 seizoenarbeidsters op tot voorlichter. Elk van hen krijgt de taak haar nieuwe kennis door te geven aan 40 andere seizoenarbeidsters. In totaal zullen zo 2.400 vrouwen worden bereikt.
Association Ain Ghazal 2000 Plaats: Oujda
Even voorstellen…
De Marokkaanse non-profit organisatie Ain Ghazal 2000 in Oujda is in april 2000 opgericht en biedt opvang aan vrouwen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld of zijn achter gelaten. Een daartoe opgericht opvangcentrum biedt de vrouwen ondersteuning, advies en juridische hulp. Het opvangcentrum is het enige officiële opvangproject voor vrouwen in de regio Oriental en staat onder leiding van Mw. Zara Zaoui, advocate gespecialiseerd in familierecht en voorvechtster van vrouwenrechten in Marokko. Ain Ghazal heeft daarnaast een sociaaleducatief centrum en een documentatiecentrum opgericht.
Het project
De economische positie van vrouwen in Oujda is vaak erg kwetsbaar, door dat de stad en omgeving economisch gezien minder ontwikkeld zijn dan andere gebieden in Marokko. Onderbetaald werk evenals werk onder niveau zonder enige vorm van arbeidscontract is voor veel vrouwen eerder regel dan uitzondering. Ain Ghazal 2000 probeert een oplossing te bieden aan deze problemen met het oprichten van een atelier boekbinden en stimuleert op
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
27
deze manier de emancipatie van meisjes en vrouwen in Oujda. De doelstelling is hen uit hun isolement te halen en hun zelfvertrouwen terug te winnen en participatie op de arbeidsmarkt. Twintig vrouwen zullen gedurende drie maanden worden opgeleid tot gekwalificeerd boekbindster door een vakspecialist. Zij ontvangen daarnaast gedurende een jaar diverse trainingen in ondernemerschap voor het opzetten en managen van kleine ondernemingen. De opgeleide vrouwen dragen hun kennis over aan een nieuwe groep vrouwen aan het eind van het eerste jaar opleiding. Na beëindiging van de cursus ontvangen de vrouwen een certificaat en zijn in staat professioneel boekbindmateriaal te fabriceren.
Het Marokko Fonds steunt dit project in samenwerking met Oxfam-Novib.
Mestassa Plaats: Mestassa
Even voorstellen…
Het projet de la Mosquée de Mestassa, richt zich op de restauratie van een moskee met monumentale waarde. Tijdens de aardbeving die in februari 2004 het noorden van Marokko trof werd ook het dorp Mestassa, dat in de buurt van Al Hoceima ligt, verwoest. De moskee raakte daarbij ernstig beschadigd. De Moskee van Mestassa is één van de oudste moskeeën in Noord- Marokko. De moskee werd gebouwd rond 1300 en is een typisch voorbeeld van Berberse architectuur uit de Merinidische periode en daarmee één van de verborgen
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
28
schatten van de Rif. De moskee neemt een belangrijke plaats in binnen de gemeenschap van Mestassa als historisch monument en als centrum van het dorpsleven. In 2004 ontvingen de bewoners van Mestassa al steun via het Cultural Emergency Response Programme (CER) van het Prins Claus Fonds voor het behoud en herstel van hun moskee. Tijdens deze eerste fase van de restauratie zijn er voornamelijk herstelwerkzaamheden verricht aan de bouwconstructie van de moskee. Het project
Het Marokko Fonds financiert de tweede fase van de renovatie van de moskee en werkt daarbij samen met het Prins Claus Fonds.
De
tweede
fase
omvat
het
opknappen van de entree en het daarvoor gelegen pleintje zodat de moskee en het plein weer een plek van samenkomst kunnen worden, waar mensen uit het dorp en
de
omgeving
elkaar
kunnen
ontmoeten. Het pleintje voor de moskee wordt bestraat, er komen bankjes te staan en er worden bomen geplant. De oude vijgenboom en de waterput voor de moskee zullen worden opgenomen in het nieuwe geheel. Ook de houten deur met traditioneel houtsnijwerk aan de achterkant van de moskee, die toegang verschaft tot de tuin en de minaret, wordt gerestaureerd. Tot slot wordt het sanitair en de plaats van de rituele wassing voor het gebed opnieuw betegeld. Het project staat onder leiding van de Marokkaanse architect Mohamed Cheikh. Voor de werkzaamheden worden uitsluitend lokale arbeiders ingehuurd.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
29
Touche Pas à Mon Enfant Plaats : Ouarzazate, Ifrane, Imouzar, Mehdia, El Jadida, Essaouira en MeknЀs
Even voorstellen…
De stichting ‘Touche Pas à Mon Enfant’
uit Agadir strijdt tegen alle
vormen van seksueel misbruik van kinderen in Marokko zoals incest, kinderporno,
kinderprostitutie,
kinderhandel en sekstoerisme gericht op kinderen. In Marokko komt er steeds meer aandacht voor seksueel misbruik van kinderen. De laatste tijd zijn
er
pedofilie
regelmatig en
gevallen
sekstoerisme
in
van het
nieuws. Zo ronselen speciale ‘gidsen’ minderjarige jongens en meisjes om te werken in de toeristenprostitutie. Touche Pas à Mon Enfant probeert seksueel misbruik van kinderen te voorkomen en uit de taboesfeer te halen door onder andere voorlichting te geven en het onderwerp onder de aandacht van de media, politie en justitie te brengen. Zij sporen Marokko en de internationale gemeenschap aan om toe te zien op de handhaving van de fundamentele rechten van het kind en hen te beschermen tegen alle vormen van seksueel misbruik.
Het project
Het
Marokkofonds
heeft
in
2007
drie
voorlichtingscampagnes van Touche Pas à Mon
Enfant
gesteund.
De
voorlichtingscampagnes zullen plaats vinden op scholen, weeshuizen en vakantiekolonies door het hele land. Een kindertheatergroep, de hiphopgroep Fnayer en acteur Abdelkader Moutae vertellen kinderen over seksueel misbruik en hoe zij zich ertegen kunnen wapenen. De eerste campagne vond plaats op 8 en 9 februari 2007 in MeknЀs.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
30
Dar al Hana Plaats: Tanger
Even voorstellen…
Dar al Hana (het huis van geluk) is een centrum in Tanger dat zich inzet voor het welzijn van mensen
(volwassenen
en
kinderen) met een lichamelijke of verstandelijke handicap. Dar al Hana bestaat al sinds 1961 en is daarmee de oudste Marokkaanse non-profitorganisatie die zich richt op gehandicapten in Marokko. Dar al Hana zorgt ervoor dat mensen met een handicap volwaardig mee kunnen draaien in de Marokkaanse samenleving. Dit gebeurt bijvoorbeeld door middel van onderwijs, beroepsopleidingen en stages. Ook worden er excursies en culturele activiteiten georganiseerd en is er veel aandacht voor sport. Momenteel biedt Dar al Hana opvang aan 42 mensen met verschillende soorten handicaps. Gedurende veertig jaar hebben bijna 200 gehandicapten profijt gehad van de voorzieningen van Dar al Hana.
Het project Omdat Dar al Hana tot op dit moment geen aangepast vervoer had, kostte het veel tijd en moeite om de bewoners van het centrum naar school, werk, de sportvereniging of een dokter te brengen. Op 15 januari 2007 ontving het Marokko Fonds een gehandicaptenbus met rolstoellift uit handen van wethouder Marijke Vos. Deze bus werd eerder door Connexxion aangeboden aan de gemeente Amsterdam. Het Marokko Fonds heeft ervoor gezorgd dat de bus daar terecht kwam waar die hard nodig was en heeft de bus in februari 2007 aan Dar al Hana geschonken. Nu wordt hij onder andere gebruikt voor het vervoer van de spelers van het basketbalteam Club al Hana. Zij werden vorig
jaar
kampioen
in
de
Marokkaanse
gehandicaptencompetitie.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
31
Vrienden van Taforalt Plaats: Taforalt
Even voorstellen… Taforalt is een plattelandsgemeente in l’Orient (noord oost Marokko), waar de meeste mensen leven van landbouw en veeteelt. L’Orient is binnen Marokko een achtergesteld gebied, met hoge werkloosheidscijfers en lage opleidingsniveaus. Negen op de tien vrouwen in de regio kunnen niet lezen of schrijven. De vereniging ‘Vrienden van Taforalt’
zet
zich
in
voor
het
verbeteren
van
de
leefomstandigheden
en
de
toekomstperspectieven van de inwoners van Taforalt. Hun programma’s zijn voornamelijk gericht op emancipatie van jongeren en vrouwen. Zo heeft de organisatie ervoor gezorgd dat 20 kansarme jongeren een beroepsopleiding autotechniek konden volgen. Er worden jaarlijks
schoolspullen
uitgedeeld
aan
75
kinderen
uit
arme
gezinnen
en
alfabetiseringslessen gegeven aan vrouwen en meisjes. Sinds kort is er een inloophuis voor vrouwen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld. Het project
In Taforalt zijn een basisschool en een college (eerste 4 jaar van de middelbare school). Op het internaat dat bij de school
hoort
leerlingen
uit
is
plaats verder
voor
140
weggelegen
dorpen. Helaas heeft de school hen behalve onderwijs niet veel te bieden: er is
geen
bibliotheek,
er
zijn
geen
computers voor de leerlingen en er worden geen buitenschoolse activiteiten georganiseerd zoals in Nederland. Het komt dan ook heel vaak voor de kinderen, en vooral meisjes, van school gaan voor ze een diploma hebben gehaald. Dit is een groot probleem. De vereniging ‘Vrienden van Taforalt’ wil ruimtes creëren voor buitenschoolse activiteiten voor de leerlingen, zodat ze beter gemotiveerd zijn om hun diploma te halen en niet vroegtijdig de school verlaten. De vereniging wil een bibliotheek en een multimedia ruimte inrichten, een zaal maken voor theater en culturele activiteiten en een schaduwrijke tuin aanleggen waar leerlingen samen kunnen komen en
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
32
kunnen studeren. De oudervereniging van de school zal voor het onderhoud en het beheer van de ruimtes zorgen. De klassen 1a1 en 1a2 van het Internationaal College Edith Stein in Den Haag fietsten van maart t/m juni 2008 maar liefst 4.665 kilometer bij elkaar in het kader van het project Biking2skool=Cool en haalden daarmee € 467 aan sponsorgeld op voor dit project!
Ambulance in Beni-Mellal Plaats: Beni-Mellal
Even Voorstellen…
Beni-Mellal is een stad met 150.000 inwoners, gelegen aan de voet van het Midden-Atlasgebergte,
op
200
km
afstand van Marrakech. In Beni-Mellal zet de Vereniging voor Solidariteit en Ontwikkeling
zich
op
verschillende
manieren in voor het welzijn van de bewoners van de stad en van de omringende dorpen. Vrijwilligers delen onder andere schoolspullen en kleding uit aan kinderen uit arme gezinnen, vangen weeskinderen op en zetten zich in voor de bereikbaarheid van medische voorzieningen voor iedereen. Toen de 21 jarige Mina Fayki uit Krommenie voor een stage naar Marokko ging, raakte zij erg onder de indruk van het goede werk van de vereniging. Ze besloot te helpen. Zij heeft het Marokko Fonds gevraagd om financiële steun voor één van de projecten van de vereniging: de aanschaf van een ambulance.
Het Project
Op het Marokkaanse platteland loopt een kind twee keer zo veel kans om voor zijn vijfde levensjaar te overlijden als in de stad. Ook de sterfte van moeders tijdens de zwangerschap of in het kraambed is er relatief hoog. Dit komt doordat er in veel dorpen geen goede gezondheidszorg is. 65% van alle artsen in Marokko is gevestigd in de regio Casablanca/Rabat. Op het platteland is er met één arts per 3836 inwoners een enorm gebrek aan dokters (ter vergelijking: in Nederland is dit 1:304). De dokters die er zijn wonen verspreid over een groot gebied, waardoor de reisafstand lang is, ook voor dringende
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
33
gevallen. Bovendien zijn de wegen in de dorpen vaak slecht en is er niet altijd een vervoermiddel beschikbaar. Om iets aan deze schrijnende situatie te doen diende de Vereniging voor Solidariteit en Ontwikkeling in Beni-Mellal een aanvraag in bij het Marokko
Fonds
voor
de
aanschaf
van
een ambulance. De ambulance is in augustus 2008 aangeschaft en wordt nu ingezet om zieke mannen, vrouwen en kinderen uit de dorpen in de omgeving van Beni-Mellal gratis naar het ziekenhuis brengen.
MarokGO Sinds april 2007 is het mogelijk om ook vanuit Nederland een projectaanvraag in te dienen bij het Marokko Fonds. Met aanvragen tot maximaal € 2.500,- kunnen particulieren en nonprofit organisaties terecht bij MarokGO, een fonds voor kleinschalige initiatieven. Net als in 2007 werd in april 2008 een budget van €50.000,- ter beschikking gesteld. In 2009 werden hieruit 13 projecten gesteund. Iedereen kan een aanvraag indienen, maar het Marokko Fonds wil vooral initiatieven van jongeren tot en met dertig jaar een kans geven. Je kunt met je aanvraag terecht voor materiële investeringen, zoals de bouw van een school of de aanschaf van landbouwgereedschap of voor kennisoverdracht zoals een voorlichtingsproject over hiv/aids, trainingen over organisatieopbouw of de ontwikkeling van lesmateriaal. Aanvragen dienen te voldoen aan de criteria zoals beschreven in de richtlijnen voor het indienen van een projectaanvraag. MarokGO wordt gefaciliteerd door de Nationale Commissie
internationale
ontwikkelingssamenwerking
en
Duurzame
Ontwikkelingssamenwerking (NCDO).
De volgende projecten werden in 2009 afgerond.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
34
Renovatie en computers voor Taha Hocein school - Stichting Azhar Plaats: Oujda
De organisatie Stichting Azhar is opgericht ter bevordering van de multiculturele samenleving in Schiedam. Hierbij wordt gestreefd naar integratie, emancipatie en participatie van alle burgers. Daarnaast beoogt de stichting zowel de Nederlandse als Marokkaanse kunst en cultuur te promoten. De aanleiding De basisschool Taha Hocein verkeerde in zeer slechte staat: er was maar één toilet voor alle 500 leerlingen, ook het schoolgebouw zelf verkeerde in slechte staat. Rondom de school ontbrak bestrating waardoor de kinderen geen bewegingsonderwijs kregen en bij regenval de hele school in een modderpoel veranderde.
Het project
Tijdens een studiereis naar Marokko in 2006, kwam Stichting Azhar in contact met een basisschool in Oujda. Deze verkeerde in zeer slechte staat: er was maar één toilet voor alle leerlingen, het
schoolgebouw
verkeerde
in
slechte staat en om de school ontbrak bestrating waardoor de kinderen geen bewegingsonderwijs kregen en bij regenval de hele school in een modderpoel veranderde. Stichting Azhar besloot hierop een helpende hand toe te steken. Zij organiseerde een reis met haar vrijwilligers naar de school om deze op te knappen en te voorzien van computers.
Het Marokko Fonds financierde voor Stichting Azhar de feestelijke en educatieve opening van de opgeknapte school waarbij o.a. een voetbaltoernooi en informaticalessen voor vrouwen werden georganiseerd.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
35
Bibliotheek voor Madrassati - Mohamed Saidi Plaats: Ain Zorah, provincie Nador
De organisatie Mohamed Saidi is in zelfstandig ondernemer in Nederland en afkomstig uit Ain Zorah, provincie Nador. Op de de basisschool Ain Zorah Center heeft hij op school gezeten en wilde graag iets terug doen voor deze school als dank voor de fijne tijd die hij daar heeft gehad. De aanleiding De basisschool in Ain Zorah heeft maar weinig boeken die nodig zijn om goed onderwijs te kunnen geven.
Het project
In juni 2008 werd een bibliotheek voor de leerlingen van de school in Ain Zorah gebouwd en deze is in januari 2009 in gebruik genomen. In het kader van dit project zijn boekenplanken geplaatst.
In
overleg
met
schooldirectie en oudercommissie zijn de boeken aangeschaft. Die zijn onder andere
gericht
op
literatuur,
geschiedenis, natuur en informatica. De bibliotheek werkt met een pasjessysteem zoals wij dit in Nederland kennen. Hiervoor is een pasjesapparaat en een computer aangeschaft om leden en de geleende boeken te registreren. De bibliotheek zal voor de kinderen een stimulans vormen meer boeken te gaan lezen en daarmee hun kennis te vergroten en algemene ontwikkeling te stimuleren.
Het Marokko Fonds leverde een financiële bijdrage aan dit project voor de aanschaf van de boeken en inventaris.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
36
Sanitaire voorzieningen Skhirat - Stichting Eenheid en Solidariteit Plaats: Skhirat
De organisatie Stichting Eenheid en Solidariteit is een migrantenorganisatie opgericht naar aanleideng van eigen betrokkenheid van de voorzitter bij armoedebestrijding in Marokko. De doelstelling van de organisatie is het helpen van kansarme mensen in Marokko. Dit onder andere door middel van het leveren van hulpgoederen. Gehandicapten, kansarme vrouwen en minder bedeelden vormen de doelgroep van de organisatie. De aanleiding Op de basisschool Yasmine in Skhirat waren de sanitaire voorzieningen zeer slecht en onhygiënisch. Ook was er geen ruimte waar de kinderen hun lunch konden opeten.
Het project De doelstelling van het project was het verbeteren van de leefomstandigheden op basisschool Yasmine in Skhirat (1247 leerlingen). De omstandigheden op de school waren zo slecht, dat de leerlingen hierdoor belemmerd worden optimaal onderwijs te genieten. Zo waren de toiletten vrijwel niet bruikbaar, en was er geen ruimte waar de leerlingen konden pauzeren en eten. Om deze redenen heeft de stichting voor basisschool Yasmine sanitaire voorzieningen en een kantine gebouwd. De leerlingen profiteerden direct van verbeterde hygiënische omstandigheden op school en ruimte om te pauzeren. Het project verbetert ook het imago van de school waardoor mogelijk meer kinderen naar deze school zullen komen. Het project heeft tevens het imago van de school verbeterd waardoor meer kinderen naar deze school kunnen komen. Het Marokko Fonds droeg financieel bij aan de bouw van de kantine en de sanitaire voorzieningen.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
37
ICT voot Jebha: Jebha online! – Antje Akhnikh-Dijkhuizen Plaats: Jebha, provincie Chefchaouen
De organisatie Mevrouw Akhnikh-Dijkhuizen is betrokken bij verschillende ontwikkelingsprojecten in Marokko en is zij nauw verbonden met de basisschool S/S Ali Mtioui in Jebha. De aanleiding Onderwijs is geen vanzelfsprekendheid op veel plaatsen in Marokko, en niet veel scholen kunnen profiteren van de voordelen van moderne technologieën om de kwaliteit van hun onderwijs te verbeteren.
Het project Mevrouw Akhnikh-Dijkhuizen wilde samen met de schoolleiding van basisschool S/S Ali Mtioui te Jebha in de provincie Chefchaouen de communicatiemiddelen van de school moderniseren. Op deze manier wilden zij de kwaliteit van het onderwijs verbeteren. De initiatiefneemster heeft vier computers aangeschaft voor de school. De leerlingen konden direct gebruik gaan maken van de computers en krijgen informaticalessen van een speciaal hiervoor aangestelde docent, zodat zij de apparatuur optimaal kunnen gebruiken. Het project heeft ook effect gehad op naburige scholen, zij willen nu ook meer prioriteit stellen aan ICT onderwijs. Door dit project krijgen de leerlingen kwalitatief beter onderwijs, dat zelf gebruik maakt van moderne technologie en letterlijk interactief is op het gebied van mondiale ontwikkelingen. Dit draagt bij aan de algemene ontwikkeling van de leerlingen.
Het Marokko Fonds heeft een financiële bijdrage gegeven voor de aanschaf van de computers.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
38
Stichting ENIP Plaats: Onder andere Kenitra, Salé, Rabat Marrakech en Casablanca De organisatie Onder het motto EN NU IETS POSITIEFS kwam er in 2000 een initiatief om de negatieve beeldvorming over Marokkaanse jongeren om te buigen. Stichting ENIP (En Nu Iets Positiefs) heeft als doelstelling Amsterdamse risicojongeren die aansluiting met school en/of werk verloren hebben of dreigen te verliezen, te motiveren voor en toe te leiden naar een zinvolle dagbesteding in de vorm van school/werk/stage/vrijwilligerswerk. Amsterdamse risicojongeren in de leeftijd van 16 t/m 23 jaar vormen de doelgroep van de organisatie. Het gaat om een mix van jongeren met uiteenlopende achtergronden. De aanleiding Verschillende weeshuizen, scholen en jeugdinrichtingen in Rabat en omgeving hadden behoefte aan een opknapbeurt en ondersteunende materialen en apparatuur. Nederlandse ‘probleemjongeren’ kunnen daarbij een belangrijke rol spelen. Het project 29 jongeren uit stadsdeel Bos en Lommer hebben deelgenomen aan de werkreis van stichting
ENIP!.
De
jongeren
werden
geconfronteerd met problemen omtrent armoede en ontwikkeling in Marokko. Daardoor werden zij zich bewust van de kansen en mogelijkheden die zij
in Nederland hebben voor
een goede
toekomst, waardoor zij actiever aan de slag zullen gaan met school of werk. De deelnemers hadden voorafgaand aan de reis drie maanden lang drie avonden per week gewerkt aan het opknappen van afgedankte spullen zoals fietsen, rolstoelen en computers. Deze spullen zijn per container naar Marokko verscheept en tijdens de werkreis door de jongeren persoonlijk aan organisaties
in
Marokko
overhandigd.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
Het
39
weeshuis, de jeugdgevangenis en het gehandicaptencentrum dat zij bezochten en waar zij aan werkten konden deze spullen goed gebruiken. Ook hebben de jongeren olijfbomen geplant en een weeshuis geschilderd. Door jongeren met een problematische achtergrond in Nederland in contact brengen met jongeren in een armoede situatie in Marokko, kunnen beide groepen jongeren positiever en met een grotere zelfwaarde in het leven gaan staan.
Het Marokko Fonds heeft financieel bijgedragen aan het transport van de opgeknapte spullen naar Marokko per container en het uitvoeren van opknapwerkzaamheden in Marokko.
Diabetes voorlichting in de Rif - Sabah Laoukili Plaats: Zaio en omgeving (tussen Nador en Oujda)
De organisatie Sabah Laoukili is werkzaam in het Ziekenhuis Rivierenland Tiel. Zij is nauw verbonden met de diabetesproblematiek in Marokko en wil graag bijdragen aan de verbetering van de situatie op dit gebied.
De aanleiding Beperkte middelen en kennis van diabetes bij mensen met deze ziekte zorgt ervoor dat zij hier meer negatieve gevolgen van ondervinden.
Het project Samen met een aantal collega’s heeft Sabah het initiatief genomen om een project te realiseren ter ondersteuning van de lokale gezondheidszorg in Zaio en omgeving. Het doel was de continuïteit van diabeteszorg te verbeteren voor kansarme diabetespatiënten die zelf weinig kennis hebben van hun ziekte en daardoor slecht in staat waren om deze zelf te reguleren. Sabah wilde er met het project voor zorgen dat patiënten inzicht krijgen in hun ziekte, en daarnaast de kennis en hulpmiddelen kregen om zelf de regie over hun ziekte te voeren. Volgens onderzoek is dat namelijk belangrijk om een beter behandelingsresultaat te kunnen bereiken. Het project bestond uit drie onderdelen. Honderd diabetici kregen een nieuw soort duurzame glucosemeter. Ook werd een medische bus geschonken aan de partnerorganisatie Basma die verschillende functies vervult: diabeteszorg, algemene educatie over gezondheid, ambulante zorg en vervoer van zieken en gewonden. Tot slot heeft er een kleinschalig voorlichtingsprogramma plaatsgevonden voor twee allround © Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
40
verpleegkundigen
die
zich
bezighouden
met
diabeteszorg.
Tijdens
dit
voorlichtingsprogramma zijn Arabisch/Berberse videobanden gegeven aan de hulpverleners die voorlichting geven over de ziekte. Ook zijn boekjes met illustraties en posters aangeboden die kunnen worden gebruikt bij het geven van instructies. Daarnaast hebben de hulpverleners dezelfde glucosemeters ontvangen als de patiënten, zodat ze van dezelfde soort meter gebruik maken. Het Marokko Fonds heeft het project ondersteund door de financiering van de educatieweek.
Cultureel festival - Stichting Aknarij Plaats: Dades vallei, Ouarzazate De organisatie Stichting Aknarij zet zich in voor participatie en integratie van haar achterban (jongeren met een Marokkaanse achtergrond) in de Nederlandse samenleving. Om dit te realiseren organiseert Aknarij een breed scala aan sportieve, culturele en educatieve activiteiten voor de achterban. Naast de activiteiten in Amsterdam houdt de stichting zich bezig met het bevorderen van ontwikkelingssamenwerking in Marokko, in het bijzonder in de Dadesvallei in Zuid-Marokko. Door haar activiteiten tracht Aknarij de interesse in Nederland voor ontwikkeling van dit gebied te vergroten en om in samenwerkingsverbanden projecten te realiseren die ten gunste komen van de lokale bevolking.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
41
De aanleiding In deze regio bestaat er behoefte aan een platform voor het delen van informatie en kennis tussen bewoners van de regio en migranten uit de regio, en om samen te kunnen werken aan ontwikkeling. Het project Stichting Aknarij heeft samen
met
de
Marokkaanse organisaties
Amal
Dades en Association Femmes Dades pour le Développement et la
Solidarité
een
cultureel festival in de Dades georganiseerd
Vallei voor
de lokale bevolking en migranten afkomstig uit dit gebied. Het festival beoogt de aanwezigen te stimuleren een bijdrage te leveren aan het democratiseringsproces in de regio en wil als platform fungeren voor de aanwezigen. Ieder jaar is er een aanbod van educatieve en informatieve activiteiten in combinatie met culturele ontspannende activiteiten zoals sport en muziek. Daarnaast wil het de aanwezige NGOs aansporen meer activiteiten te organiseren binnen het thema van migratie en ontwikkeling. Het festival trekt jaarlijks ongeveer 3000 bezoekers. Een greep uit het
programma:
debatten
over
mensenrechten,
vrouwenrechten,
Amazigh-cultuur,
ontwikkelingssamenwerking,n migrantenorganisaties en burgerschap. Daarnaast waren er muzikale optredens, een fototentoonstelling en een reizende filmvoorstelling.
Het Marokko Fonds heeft bijgedragen op de totale kosten van het festival.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
42
Werkconferentie Kanker in de Rif – Fadma Bouchataoui Plaats: Nador en Rifgebied, in Noord en Noordoost Marokko
De organisatie Fadma Bouchataoui begeleidt via COS Rijnmond veel kleinschalige ontwikkelingsprojecten die uitgevoerd worden in Marokko. Hierdoor heeft zij een netwerk in Marokko opgebouwd van maatschappelijke organisaties die zich belangeloos inzetten voor de ontwikkeling van Marokko. Hierdoor is ook haar betrokkenheid bij de ontwikkeling van Marokko gegroeid en zet zij zich hiervoor ook op vrijwillige basis in.
De aanleiding Kanker komt steeds vaker voor in het Rifgebied. Niet eerder hebben artsen en belangenorganisaties hun kennis gedeeld over deze problematiek en over het verbeteren van de schrijnende omstandigheden waarmee families worden geconfronteerd. Het project Forum Noumidia, een vrouwenorganisatie die de belangen van vrouwen en hun gezinnen behartigt, komt vaak in aanraking met gezinnen die geconfronteerd worden met kanker. Het zijn vaak schrijnende gevallen waarbij gezinnen gebukt gaan onder de gevolgen van de ziekte en vaak nergens terecht kunnen voor hulp. Vaak is er sprake van een lange lijdensweg voor de patiënt zelf en voor zijn of haar familie. Forum Noumidia organiseerde samen met belangenorganisaties uit Nador en Rabat een werkconferentie over deze problematiek in de Rif. Daarmee werd bedoeld in de behoefte aan informatie-uitwisseling en oplossingen te voorzien. Tijdens workshops werden aanbevelingen, acties en projecten geformuleerd. Deze werden uitgewerkt door een commissie die advies en ondersteuning bij de uitvoering geeft. Forum Noumidia werkt nu met organisaties samen die aanwezig waren bij de werkconferentie. Samen organiseren ze voorlichtingen om bewustwording over kanker in Noord Marokko te vergroten.
Het Marokko Fonds heeft dit organisatie van deze conferentie financieel ondersteund.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
43
Rolstoelbus voor gehandicapten in Marrakech – Cordaan Jeugd Plaats: Marrakech
De organisatie Cordaan Jeugd is een onderdeel van Cordaan, een grote zorginstelling in Amsterdam die ondersteuning biedt aan ouderen, verstandelijk gehandicapten en een klein deel psychiatrische patiënten. De organisatie biedt ondersteuning, begeleiding en behandeling aan kinderen met een verstandelijke beperking en hun ouders.
De aanleiding Voor het vervoer van gehandicapte kinderen naar school of dagbesteding bestaan in Marokko, in dit geval in Marrakech, nauwelijks voorzieningen. Hierdoor is het voor deze kinderen erg moeilijk om onderwijs te volgen of zorg te krijgen Het project Cordaan Jeugd heeft een rolstoelbus geschonken aan het RBC (een organisatie die een overheidsprogramma m.b.t. integratie en participatie van gehandicapten in de Marokkaanse samenleving uitvoert) in Marrakech. Deze bus is eerst gekeurd, opgeknapt en vervolgens vervoerd naar Marrakech samen met rolstoelen, hulpmiddelen en spalken. Tijdens een eerder bezoek van professionals van Cordaan aan Marrakech zagen zij dat het vervoer van gehandicapte kinderen naar school of dagbesteding een groot knelpunt was. Het transport kwam vooral op moeders neer: Zij liepen vaak anderhalf uur met hun zwaar meervoudig gehandicapt kind, gedragen in een doek op de rug naar school en het steunpunt voor ouders waar maatschappelijk werk aanwezig is. Daar doen zij drie tot vijf keer per week onder begeleiding oefeningen met hun kind. Nu het centrum beschikt over een rolstoelbus kunnen de kinderen veel makkelijker vervoerd worden naar het centrum of naar school. Daardoor kunnen kinderen vaker gebruik maken van de voorzieningen en zich op die manier ook verder ontwikkelen. Verder zijn er in Marrakech en omgeving ook veel meervoudig gehandicapte kinderen die nooit het huis uit komen omdat ze geen rolstoel hebben. De rolstoelen en hulpmiddelen die waren ingezameld heeft Cordaan Jeugd aan hen geschonken. Daarmee kunnen zij nu ook naar buiten, naar school en een onderdeel gaan vormen van de maatschappij. Het Marokko Fonds gaf een financiële bijdrage voor het transport van de rolstoelbus naar Marakech.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
44
Hulpmiddelen voor Tazaghine en omgeving – Fouad Sakka Plaats: Tazaghine, noordkust van Marokko.
De organisatie Het idee om een project te starten is ontstaan nadat de 25-jarige Fouad Sakka, die zelf een rolstoel en krukken gebruikt, een scootmobiel aangeboden kreeg. Na ontvangst van de scootmobiel wilde hij deze graag aan iemand geven die daar behoefte aan heeft, maar deze niet zelf aan kan schaffen.
De aanleiding In Tazaghine wonen enkele tientallen gehandicapten die niet beschikken over de basale hulpmiddelen om zelfstandig door het leven te gaan. Hierdoor worden zij belemmerd in hun participatie in de samenleving. Het project Het idee groeide om maatschappelijk meer betrokken te raken bij mensen die gehandicapt en hulpbehoevend zijn in Marokko en zich actief voor hen in te zetten. Zo is het balletje gaan rollen; een inzamelingsproject ontstond, een projectplan werd opgesteld en Fouad kreeg van alle kanten steun. Bij verschillende zorg- en revalidatie-instellingen heeft hij hulpmiddelen ingezameld en deze vanuit Nederland naar Tazaghine en Dar Kebdani vervoerd. Met deze hulpmiddelen (onder andere rollators, rolstoelen, krukken, hoog-laag bedden) zijn er in Tazaghine en Dar Kebdani nu 42 gehandicapten die zich beter kunnen verplaatsen en daardoor beter mee kunnen doen in de maatschappij. Het Marokko Fonds gaf een financiële bijdrage voor het transport van hulpmiddelen naar Tazaghine.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
45
Warme kleren voor leerlingen Collége Taforalt – El Bekkai Saidi Plaats: Taforalt, een stad in het Noordoosten van Marokko
De organisatie Dhr. El Bekkai Saidi is docent op het Da Vinci College te Leiden. De aanleiding Veel middelbare schoolleerlingen uit arme gezinnen hadden behoefte aan warme winterkleding.
Het project Tijdens lessen over burgerschap hebben de leerlingen van het Da Vinci College aandacht besteed aan het initiatief van hun docent: het verzamelen van kleding voor arme leerlingen in Taforalt. Via internet kwamen zij in contact met leerlingen van onder andere het Collège Taforalt en hierdoor leerden zij meer over elkaars cultuur en leefomstandigheden. Voor de leerlingen uit Leiden betekende dit project een concrete stimulans om een bijdrage te leveren aan ontwikkelingsprojecten voor leeftijdsgenoten in Marokko. De leerlingen van het Da Vinci College hebben een kledinginzamelactie georganiseerd voor de jongens en meisjes van het Collège Taforalt. Bij elkaar hebben ze ongeveer 225 kg aan kleding en schoenen ingezameld die uitgedeeld zijn aan ongeveer 150 leerlingen in Taforalt. Daarnaast hebben ook de ouders van de kinderen van deze actie geprofiteerd in de vorm van kleding en schoenen. De kleding is met een busje naar Marokko vervoerd. De organisatie Association des amis de Taforalt heeft ter plaatse geholpen met het verdelen van de kleding.
Het Marokko Fonds gaf een financiële bijdrage voor het transport van hulpmiddelen naar
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
46
Voorlichting over psychische problematiek – Riagg Rijnmond Plaats: Tanger, Noord Marokko
De organisatie: Riagg Rijnmond is een instelling voor ambulante geestelijke gezondheidszorg gericht op het behandelen en begeleiden van mensen van alle leeftijden met psychische problemen en aandoeningen. De aanleiding: Veel psychiatrische ziekenhuizen bedienen met beperkte middelen heel veel mensen. Bij de patiënten van deze ziekenhuizen bestaat er nog weinig kennis over psychische klachten, het ontstaan en de behandeling ervan. Het project Sinds 5 jaar draait Riagg Rijnmond het Rif-project dat gericht psychische zorg verleent aan Nederlandse Marokkanen die tijdens hun verblijf in Marokko in een crisissituatie terecht komen. In deze hoedanigheid worden bezoeken gebracht aan psychiatrische ziekenhuizen. Tijdens een bezoek aan het psychiatrisch ziekenhuis in 2008 door medewerkers van Riagg Rijnmond, en het wachten in de wachtkamer viel hen het grote gebrek aan kennis op over gezondheid in het algemeen
en
psychische
klachten,
het
ontstaan
hiervan
en
de
verschillende
behandelmogelijkheden in het bijzonder. Daarom heeft Riagg Rijnmond een TV en Dvd-speler geïnstalleerd in de wachtkamer van het ziekenhuis. Hiermee wordt aan de wachtende patiënten en hun familie continu voorlichtingsmateriaal vertoond over gezondheid en psychische problematiek. Hierdoor
krijgen
mensen
inzicht
bijvoorbeeld
over
de
aard
van
de
klachten,
de
behandelmogelijkheden en over bijwerkingen van medicijnen. Ook zorgt de voorlichting voor meer zelfredzaamheid en het vermogen van patiënten om problemen zelf op te lossen en eventueel noodzakelijke veranderingen in leefstijl aan te brengen.
Het Marokko Fonds voor de aanschaf van het benodigde materiaal.
4.
Marokko Fonds
Statutaire naam Stichting Marokko Fonds KvK De Stichting Marokko Fonds is ingeschreven inde Kamer van Koophandel onder het nummer 34235978 © Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
47
ANBI Stichting Marokko Fonds is 11 juli 2007 door de Belastingdienst aangemerkt als een ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling). Dit wil zeggen dat giften in aanmerking komen voor belastingaftrek en ter zake van legaten en schenkingen is de Stichting Marokko Fonds gerangschikt onder de rechtspersonen als bedoeld in art. 24 van de Successiewet 1956. Wijzigingen statuten In 2009 zijn geen wijzigingen in de statuten doorgevoerd.
Organogram Stichting Marokko Fonds Schematisch
gezien
is
de
structuur
van
het
Marokko
Fonds
als
volgt:
Raad van Advies
Algemeen Bestuur
Dagelijks Bestuur
Projectteam
Projectcommissie
Activiteiten in Nederland
Projecten in Marokko
-Platformfunctie
-Selectie NGO’s
-Communicatie/pr
-Monitoring en evaluatie projecten
-Evenementen
-Onderzoek
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
48
Interne organisatie Stichting Marokko Fonds Het Marokko Fonds is een Stichting. De Stichting is ingericht volgens het volgende bestuursmodel:
Samenstelling bestuur Ila
Kasem
(voorzitter,
dagelijks bestuur) Ahmed
Larouz
(vice-
voorzitter, dagelijks bestuur) Mohamed Sini (secretaris, dagelijks bestuur) Moustapha (penningmeester,
Vennoot Adviesbureau Van de Bunt
Directeur Bridgizz Directeur ROC Midden Nederland, o.m. lid van de Nationale UNESCO Commissie en bestuurslid van de Vereniging Nederlandse Organisatie Vrijwilligerswerk
Baba dagelijks Partner Adviesburo Mex-it
bestuur). Lodewijk de Waal
Voormalig voorzitter FNV Bondgenoten, directeur Humanitas
Ankie Verlaan
Voorzitter adviesraad diversiteit en integratie Amsterdam
Naima Zefzafi
Marktplein manager Amsterdam Zuid Oost (Dienst Werk en Inkomen)
Frans Bauduin
Vice-president rechtbank Amsterdam
Hanna Idema
Beleidsmedewerker Ministerie van Buitenlandse Zaken
Het bestuur van het Marokko Fonds bestaat uit een dagelijks bestuur en een algemeen bestuur. Het dagelijks bestuur oefent het wettelijk bestuur over het Marokko Fonds uit en is daarop aanspreekbaar. Het dagelijks bestuur bepaalt in belangrijke mate het beleid van het Marokko Fonds en de activiteiten die aan dat beleid gestalte moeten geven. Daarmee geeft het dagelijks bestuur ook richting aan de verwerving, besteding en het beheer van de middelen. Tot slot is het dagelijks bestuur verantwoordelijk voor het adequaat functioneren van de organisatie van het Marokko Fonds.
Het Dagelijks Bestuur komt eenmaal per twee maanden bijeen. Bij deze bijeenkomsten is ook de projectleider van het Marokko Fonds aanwezig. In de praktijk van alledag vindt er ook regelmatig kort overleg en afstemming plaats tussen projectleider, projectmedewerkers en leden van het Dagelijks Bestuur van het Marokko Fonds. De Dagelijks Bestuursleden informeren de overige leden van het Algemeen Bestuur eenmaal per twee maanden over de © Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
49
ontwikkelingen van het Marokko Fonds en voeren overleg en vragen advies en ondersteuning op relevante punten. Bij deze bijeenkomsten is ook de projectleider van het Marokko Fonds aanwezig. Op de leden van het Dagelijks Bestuur na heeft het Algemeen Bestuur wettelijk gezien geen bestuurlijke verantwoordelijkheden. De niet-Dagelijks Bestuursleden oefenen toezicht uit. Zowel het Dagelijks Bestuur als het Algemeen Bestuur van het Marokko Fonds is een vrijwilligersbestuur.
Raad van advies In de Raad van Advies zullen vooraanstaande vertegenwoordigers van de verschillende geledingen van de Marokkaans-Nederlandse en Nederlandse gemeenschap zitting nemen. Het Marokko Fonds benadert momenteel nog potentiële kandidaten voor zitting in Raad van Advies van het Marokko Fonds. De Raad van Advies zal eenmaal per jaar bijeenkomen en de besturen van het Marokko Fonds op relevante beleids- en actiepunten van gevraagd en ongevraagd advies voorzien. De leden van de Raad van Advies zijn vrijwilligers.
Commissie Projecten De Commissie Projecten beoordeelt projectaanvragen. Deze commissie wordt voorgezeten door Lodewijk de Waal (lid Algemeen Bestuur). Penningmeester Moustapha Baba vertegenwoordigt het Dagelijks Bestuur. Daarnaast hebben Rachid el Ousrouti als externe expert en de projectleider van het Marokko Fonds zitting in de projectcommissie. De commissie komt één à tweemaandelijks bijeen en roept afhankelijk van de aard van de projectaanvragen één of meerdere experts op hun bijdragen aan de bijeenkomsten te leveren. Het Marokko Fonds werkt zoveel mogelijk met onbezoldigde experts c.q. consultants.
Ambassadeurs Verschillende bekende Marokkaanse en andere Nederlanders hebben zich aan het Marokko Fonds verbonden als ambassadeur. Het Marokko Fonds kan rekenen op de steun van Margo Vliegenthart, Agnes Jongerius, Mohammed Laroussi-Tahiri, Mohamed Chaara, Soumia, Mr. H. J. Bolhaar, Mr. H. J. Th. Biemond en Gerard van Maasakkers. De Ambassadeurs dragen actief bij aan het vergroten van de bekendheid van het Marokko Fonds en zijn doelen onder de doelgroepen van het Marokko Fonds, en het creëren van draagvlak en betrokkenheid. De ambassadeurs van het Marokko Fonds zijn onbezoldigd.
Projectteam Marokko Fonds
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
50
Aan het beleid, activiteiten en projecten van het Marokko Fonds wordt uitvoering gegeven door
een
projectteam
dat
bestaat
uit
een
projectleider
en
één
of
meerdere
projectmedewerkers. De projectleider begeleidt en stuurt de projectmedewerker(s), en een wisselend aantal stagiaires en vrijwilligers aan.
Vrijwilligers Zonder vrijwilligers zou het Marokko Fonds haar werk niet kunnen doen. Bestuursleden, ambassadeurs en het vrijwilligersteam zetten zich gezamenlijk in op verschillende vlaken om de doelstellingen van het Marokko Fonds te verwezenlijken. Vrijwilligers ondersteunen het werk van het projectteam met taken die aansluiten bij hun achtergronden, wensen en capaciteiten. In goed overleg met de vrijwilligers stelt de projectleider van het Marokko Fonds de taken vast en draagt zorg voor een adequate begeleiding van het vrijwilligerswerk.
Het vrijwilligersteam is een mengelmoes van mensen met verschillende achtergronden en idealen, maar wordt voornamelijk gevormd door jongeren tussen de 17 en 30 jaar met een Marokkaanse achtergrond. Daar waar bestuursleden en ambassadeurs het fonds voornamelijk ondersteunen bij ontwikkeling van beleid, fondsenwerving en het uitbreiden van het netwerk, helpen de jongeren van het vrijwilligersteam bij de uitvoering van draagvlakversterkende activiteiten in Nederland. Communicatie Het Marokko Fonds probeert sponsoren, donateurs, vrijwilligers en andere geïnteresseerden zo goed mogelijk op de hoogte te houden van nieuws en achtergronden. Dit doet het Fonds door middel van de volgende communicatiemiddelen:
Website Op de site www.marokkofonds.nl is algemene informatie over het Fonds en over de projecten in Marokko en Nederland te lezen. Daarnaast wordt hier het laatste nieuws en upto-date informatie over projecten in Marokko en Nederland, aankondigingen van relevante evenementen gepubliceerd. Nieuwsbrief Elke maand verspreidt het Marokko Fonds een nieuwsbrief over alle relaties en geïnteresseerden. Deze nieuwsbrief nieuwsartikelen over activiteiten in Nederland, nieuwe projecten in Marokko, vrijwilligers en aankomende events. Geïnteresseerden kunnen zich voor de nieuwsbrief aanmelden via de website. Publicaties
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
51
Naast informatie op de website en in de nieuwsbrieven, houdt het Marokko Fonds zijn achterban ook op de hoogte van ontwikkelingen door het publiceren van rapporten en verslagen. Dit zijn bijvoorbeeld het jaarverslag of de verschillende onderzoeksrapporten die het Marokko Fonds publiceert. Beschikbare publicaties worden via de website en de nieuwsbrief bekend gemaakt. Publicaties in 2009 waren het jaarverslag 2006-2007-2008, het ondersoeksrapport Morocco &remittances: : Trends, future prospects & development impact” (van Waes in opdracht van het Marokko Fonds, 2009) en het verslag van de Rondetafelconferentie “Marokko & remittances: kansen voor ontwikkeling”. Social media Het Marokko Fonds heeft een hyvesaccount (http://marokkofonds.hyves.nl). Dit wordt voor diverse doeleinden ingezet: van het aankondigen van activiteiten en nieuws tot het communiceren van resultaten aan de achterban dmv het plaatsen van foto’s en filmpjes.
In 2010 zal de website van het Marokko Fonds worden vernieuwd. Door de indeling aan te passen zal verschillende soorten informatie beter vindbaar zijn. Daarnaast zal het Marokko Fonds in 2010 structureel gebruik gaan maken van social media om de achterban op de hoogte te houden van ontwikkelingen, en om hen te betrekken bij de activiteiten van het Fonds
Fondsenwerving en financieel beleid Fondsenwerving is sinds de oprichting van het Marokko Fonds een belangrijk onderdeel van de activiteiten. Voor de periode 1 oktober 2005 – 1 april 2006 ontving het Marokko Fonds een startsubsidie van de NCDO (Nationale Commissie voor Duurzame ontwikkeling en Internationale Samenwerking). Een voorwaarde van de NCDO daarbij was dat het Marokko Fonds deze subsidie zou aanvullen met gelden van derden. Aanvullende financiering is ondermeer verkregen van de Vereniging tot Nut van het Algemeen Belang, Stichting Vrienden van Effatha en het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Om duidelijkheid en openheid over de diverse geldstromen binnen het Marokko Fonds te bewerkstelligen worden subsidies en donaties voor het functioneren van de eigen organisatie, het organiseren van activiteiten gericht op draagvlakversterking in Nederland en projecten in Marokko gescheiden gehouden. Van de donaties voor projecten in Marokko wordt de algemeen aanvaarde norm van 20% besteding aan organisatie en logistiek in Nederland (o.a. monitoring en evaluatie) gehanteerd. De handhaving van deze norm, evenals de handhaving van de verschillende geldstromen, blijkt uit de openbare inhoudelijke en financiële verantwoordingen (jaarrekening en jaarverslag) van het Marokko Fonds. Het Marokko Fonds laat over zijn jaarrekeningen een accountantsverklaring opmaken.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
52
Het Marokko Fonds richt zich bij zijn fondsenwerving op: •
individuele donateurs;
•
NCDO, overheid en medefinancieringsorganisaties (MFO’s);
•
Bedrijfsleven
Individuele donateurs Tegenover de projectsubsidies van fondsverstrekkende organisaties als NCDO en OxfamNovib, die de oprichting van het Marokko Fonds mogelijk hebben gemaakt, moet een substantiële bijdrage van individuele donateurs komen te staan. Niet alleen om nieuw geld voor ontwikkelingssamenwerking in Marokko te genereren, maar óók om het draagvlak voor het Marokko Fonds in Nederland aantoonbaar te maken. Belangrijker dan het binnenhalen van grote geldbedragen, is dan ook de structurele binding van individuen aan het Marokko Fonds. Het Marokko Fonds zet op het gebied van structurele binding via donateurschap voornamelijk in op Marokkaanse Nederlanders uit de middengroep (20-40 jaar) en ziet het als een uitdaging hén te interesseren in zijn vernieuwende initiatief op het gebied van ontwikkelingssamenwerking in Marokko. Een donateurwervingsplan wordt verder ontwikkeld. Op dit moment kunnen mensen zich via de website of via de donateursmachtigingskaart aanmelden als donateur van het Marokko Fonds. Hierbij kan gekozen worden voor een éénmalige gift of periodieke overboekingen, vanaf € 4,- per maand. In de toekomst wil het Marokko Fonds de keuze voor een specifieke thematische financieringslijn mogelijk maken, er kan dan bijvoorbeeld specifiek gedoneerd worden aan water- of onderwijsprojecten. Om ook jongeren te stimuleren zich via een lidmaatschap aan het Marokko Fonds te binden zullen voor hen kortingsregelingen worden getroffen. Donateurs worden door middel van de (digitale) nieuwsbrief op de hoogte gehouden van actuele ontwikkelingen op het gebied van ontwikkelingssamenwerking in Marokko en van de activiteiten van het Marokko Fonds in Marokko en Nederland. Als basis voor een hernieuwde strategie om meer donateurs aan zich te binden beoogt het Marokko Fonds in 2010 een donateuronderzoek uit te voeren.
Een andere manier van fondsenwerving, die specifiek het Marokko Fonds kenmerkt, is geldinzameling door middel van benefietevenementen. Het Marokko Fonds beoogt elk jaar een indoor-benefietgala en outdoor-benefietsportwedstrijd te organiseren. Particulieren en bedrijven kunnen een financiële bijdrage aan het Marokko Fonds leveren door kaarten te kopen, extra dinerarrangementen te nemen of bijzondere items te kopen op de aan de evenementen gekoppelde benefietveiling. Deze benefietevenementen hebben tevens een voorlichtende en draagvlakversterkende functie. In 2009 zijn geen benefietevenementen georganiseerd.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
53
NCDO, overheid en medefinancieringsorganisaties (MFO’s) NCDO is sinds de oprichting een belangrijke subsidiënt van het Marokko Fonds. De projectsteun van NCDO is met name gericht op de interne opbouw van het Marokko Fonds en op versterking van draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking onder Marokkaanse Nederlanders en Marokkaanse migrantenorganisaties in Nederland. De substantiële steun van NCDO wordt door het Marokko Fonds onder andere uitgedragen via de website, de folder en persberichten. Het Marokko Fonds zet zich ervoor in om de samenwerking met NCDO in de toekomst voort te zetten, indien mogelijk in de vorm van een structureel partnerschap. De Nederlandse overheid heeft geen bilaterale hulprelatie met Marokko. Marokko wel opgenomen in het Matra-programma van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, maar sinds eind 2009 komen projectaanvragen ten behoeve van Marokko niet meer in aanmerking voor subsidie uit dit subsidiekanaal. Op de langere termijn beoogt het Marokko Fonds voor MFS subsidie van het Ministerie van Buitenlandse Zaken te worden aangemerkt. Tot slot richt het Marokko Fonds zich voor het verkrijgen van projectsubsidies op MFO’s en andere fondsen voor ontwikkelingssamenwerking als Oxfam-Novib, Wilde Ganzen of Stichting Vrienden van Effatha. Deze fondsen worden door het Marokko Fonds benaderd voor (mede)financiering van projecten van Marokkaanse NGO’s. Het Marokko Fonds treedt hierbij op als intermediair en draagt de verantwoordelijkheid voor monitoring en evaluatie van de projecten, maar heeft geen uitvoerende rol. Ook voor het doen van onderzoek of het delen van kennis en expertise aangaande één van de themagebieden waarop het Marokko Fonds actief is (bijvoorbeeld door middel van een publicatie of een werkconferentie), kan het Marokko Fonds
projectsubsidies
aanvragen bij
MFO’s en andere fondsen voor
ontwikkelingssamenwerking. In deze gevallen is het Marokko Fonds wel zelf verantwoordelijk voor de uitvoering van het project.
Bedrijfsleven Het is een algemene trend om het bedrijfsleven meer bij burgerinitiatieven te betrekken en het Marokko Fonds volgt deze trend. Het Marokko Fonds is steeds actief op zoek naar bedrijven die interesse hebben in sponsoring van activiteiten of projecten van het Marokko Fonds, en het kosteloos verstrekken van diensten en producten aan het Marokko Fonds. De bedrijven die daartoe worden benaderd hebben bij voorkeur een specifieke band of handelsrelatie met Marokko en/of de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap. Het Marokko Fonds biedt bedrijven, in ruil voor hun ondersteuning, PR mogelijkheden.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
54
5. Financieel verslag
Financieel beleid wordt gevraagd door CBF
Het financieel jaarverslag van 2009 is als bijlage opgenomen in dit jaarverslag.
© Stichting Marokko Fonds, jaarverslag 2009
55