ASN-Novib Fonds Jaarverslag 2009
1
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
ASN-Novib Fonds 2009 Inhoud
1
Verslag van de raad van toezicht
2
Verslag van de beheerder
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9
Opzet en opdracht van het fonds Fondsontwikkelingen en kerncijfers Kredieten De projectbeheerder: Triple Jump Jaarvergadering van participanten Beheerkosten Good governance Ontwikkelingen in wet- en regelgeving Administratieve organisatie en interne controle
3
Jaarrekening
3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7
Balans Winst- en verliesrekening Kasstroomoverzicht Toelichting algemeen Toelichting op de balans Toelichting op de winst- en verliesrekening Overige gegevens
12 13 14 15 16 18 23 25
Accountantsverklaring
26
Bijlage 1 Structuur en overige informatie Bijlage 2 Regeling Sociaal-ethische projecten 2005 Bijlage 3 Nieuwe microfinancieringsinstellingen in de portefeuille Bijlage 4 Adresgegevens en personalia
4 6 7 7 8 9 10 10 10 10 11
28 30 34 36
Belangrijke data Jaarvergadering te Amsterdam Ex-dividend Betaalbaarstelling dividend
vrijdag 16 april 2010 dinsdag 20 april 2010 maandag 26 april 2010
2
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
Missie ASN Bank De ASN Bank N.V. heeft zich als onderneming een opdracht gesteld. Inzet van die opdracht is een betere wereld. Dat vraagt volgens de ASN Bank om een samenleving waarin duurzaamheid voorop staat.
Deze bedrijfsfilosofie van de ASN Bank is verwoord in een mission statement, dat luidt als volgt: ‘De ASN Bank is een onderneming die de duurzaamheid van de samenleving wil bevorderen en zich in haar economisch handelen daardoor laat leiden. Het bevorderen van de duurzaamheid van de samenleving wordt gezien als het meewerken aan veranderingen die bedoeld zijn om een einde te maken aan processen waarvan de nadelige gevolgen worden verschoven naar de toekomst, of worden afgewenteld op het milieu, de natuur of arme bevolkingsgroepen. Het economisch handelen duidt op de erkenning van de noodzaak om op lange termijn een rendement te maken dat het gezonde voortbestaan van de ASN Bank waarborgt en op de erkenning van de noodzaak om de aan de ASN Bank toevertrouwde middelen te beheren op een wijze die recht doet aan de verwachtingen van cliënten te dien aanzien.’
De missie van Oxfam Novib Oxfam Novib zet zich in voor de twee miljard mensen die dagelijks een harde strijd voeren om uit de greep van de armoede te komen. Volgens Oxfam Novib is armoede oplosbaar, zolang mensen maar de mogelijkheid krijgen om te werken aan een zelfstandig bestaan. Daarom steunt het projecten in ontwikkelingslanden. Oxfam Novib wil verbetering in de levensomstandigheden daar bereiken door middel van financiële bijdragen en dienstverlening. Tevens lobbyt het, voert campagnes en werkt samen met burgers, organisaties, bedrijven en overheden. Ook is het actief in Oxfam International, een groep van dertien ontwikkelingsorganisaties wereldwijd. Samen werken zij aan een rechtvaardige wereld, zonder armoede.
3
4
1 V erslag van de Raad van Toezicht
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
Aan de Algemene Vergadering van participanten in het ASN-Novib Fonds Hierbij bieden wij u de jaarrekening over het boekjaar 2009 aan zoals opgemaakt door de beheerder, alsmede het verslag van de beheerder. Wij hebben vastgesteld dat de beheerder de jaarrekening en het jaarverslag heeft opgesteld in overeenstemming met het bepaalde in de voorwaarden van beheer en bewaring. De beheerder heeft deze tijdig voor behandeling aan de Vergadering van Participanten voorgelegd. Besloten is een dividend van € 2,00 per participatie uit te keren. Bij de jaarrekening heeft KPMG Accountants een goedkeurende accountantsverklaring afgegeven. De Raad heeft zich ervan vergewist dat de beheerder in het verslagjaar bij de uitvoering van zijn beheertaak zorgvuldig is omgegaan met de voorwaarden van beheer en bewaring. Tot ons leedwezen is de heer P.J. Knollema op 4 december 2009 na een langdurige ziekte overleden. De heer Knollema was vanaf de oprichting van het fonds in 1996 voorzitter van de Raad van Toezicht. Met zijn scherpe zakelijke inzicht en zijn onvoorwaardelijk commitment aan de doelstelling van het fonds heeft hij in belangrijke mate bijgedragen aan het succes van het fonds. Wij gedenken hem met eerbied en respect. Tenslotte danken wij de projectbeheerder, Triple Jump B.V., voor het beleid dat hij heeft gevoerd en de medewerkers van ASN Bank voor de wijze waarop zij hun werkzaamheden voor dit fonds verricht hebben.
Den Haag, 26 maart 2010 De Raad van Toezicht M.P. van Dijk P.J. Knollema, voorzitter (overleden op 4 december 2009) H. Siewertsen J.C. Verheij
5
6
2V erslag van de beheerder
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
2.1 Opzet en opdracht van het fonds Het ASN-Novib Fonds is opgericht door de ASN Bank en de Stichting Novib. Sinds 11 december 1999 is het een fonds voor gemene rekening met een open-end karakter. De beheerder van het fonds is ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Triple Jump B.V. is projectbeheerder; Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. is de bewaarder. Het ASN-Novib Fonds stelt microfinancieringsinstellingen (intermediaire financiële instellingen) in staat de groei van hun investerings- en kredietprojecten te financieren. Het fonds wil bijdragen aan armoedebestrijding door financiering van kleinschalige ondernemers in ontwikkelingslanden. Speciale aandacht gaat uit naar de sociale aspecten die zijn verbonden aan de leningen die het fonds verstrekt.
2.2 Fondsontwikkelingen en kerncijfers
2009 was een bijzonder beleggingsjaar voor het ASN-Novib Fonds. Aan het begin van het jaar ondervond de beleggingsmarkt nog hinder van de naweeën van 2008. Beleggers durfden nog maar nauwelijks te investeren. Ook het ASN-Novib Fonds had er last van dat het over meer beleggingsmogelijkheden dan liquiditeiten beschikte. Daarom hielden we nog voor de zomer een extra mediacampagne voor het fonds. Deze had als doel meer middelen beschikbaar te krijgen voor leningen aan microkredietinstellingen. Dankzij deze campagne kwam de instroom van nieuw geld in het fonds goed op gang en deze hield de rest van het jaar aan. Het eindresultaat was een recordfondsomvang van € 122 miljoen. De intrinsieke waarde per participatie steeg van € 53,35 tot € 53,91 (+1%). Het is verheugend dat vooral onze bestaande klanten meer in het ASN-Novib Fonds investeerden. Met een investering in het ASN-Novib Fonds leveren zij immers een directe bijdrage aan de zelfredzaamheid van kleine ondernemers in ontwikkelingslanden. Wij zijn er trots op dat wij in 2009 dit resultaat konden bereiken, dankzij de steun van onze klanten.
In het afgelopen jaar is het fondsvermogen met ruim € 36 miljoen toegenomen tot ruim € 122 miljoen.
Kerncijfers
Jaar 2009 2008 2007 2006 2005
Totale opbrengsten (x € 1.000)
Totale kosten (x € 1.000)
Fondsvermogen (x € 1.000)
Rendement inclusief herbelegging
7.477 5.137 3.445 2.003 1.117
2.723 1.838 1.736 1.003 554
122.621 86.451 80.393 53.011 35.194
4,13% 4,56% 3,10% 2,30% 3,40%
Aantal Uitbetaald uitstaande dividend participaties € 2,00 € 1,10 € 0,60 € 1,00 € 0,60
2.274.439 1.620.554 1.538.421 1.033.326 690.124
Intrinsieke waarde per participatie € 53,91 € 53,35 € 52,26 € 51,30 € 51,00
Het rendement is gebaseerd op koers aan het einde van het jaar (afgifteprijs).
Totaal kostenpercentage 2009 Expense ratio 2009 Omloopfactor 2009
2,77% 2,39% -13,8%
De zogeheten omloopfactor (de omloopsnelheid van de portefeuille) is voor het ASN-Novib Fonds van beperkte betekenis, omdat geen actief beheer (aan- en verkopen) plaatsvindt op de bestaande leningen- en participatieportefeuille (zie toelichting beheerkosten).
De overheid merkt het ASN-Novib Fonds aan als ethisch fonds als het minimaal 70% van het fondsvermogen in sociaal-ethische projecten belegt. Het fonds was eind 2009 voor ruim 70% belegd in erkende sociaal-ethische projecten.
7
Geografische verdeling van de portefeuille
in %
CentraalAmerika 10,9 Azië 30,7
Kerncijfers
(in euro’s)
Koers ultimo 2009 Intrinsieke waarde ultimo 2009 Intrinsieke waarde ultimo 2008 Dividend over het boekjaar 2008 Fondsomvang in miljoenen euro’s Aantal geplaatste aandelen ultimo 2009
Zuid-Amerika 36,9 Oost-Europa 14,5
Afrika 7,0
Rendement
in %
Oikocredit Partner Banco ProCredit CRECER Crac Luren
Vooruitzichten voor 2010 De financiële crisis, maar vooral de economische crisis raakt ook ontwikkelingslanden. De meeste microfinancieringsinstellingen (MFI’s) in deze landen worden echter veel minder hard getroffen dan de commerciële banken. De oorzaak is dat MFI’s kleine leningen aanbieden aan grote aantallen klanten. Dat zorgt voor een goede risicospreiding. Er zijn echter drie belangrijke risico’s voor de microfinancieringssector. Ten eerste het politieke risico, want in economisch moeilijke tijden is er een grotere kans op populistische maatregelen die schadelijk zijn voor MFI’s. Ten tweede het inflatierisico. De inflatie in verschillende ontwikkelingslanden was hoog in 2008 en 2009. Daardoor houden kleine ondernemers minder over om hun lening terug te kunnen betalen en verslechtert de portefeuillekwaliteit van de MFI’s. Ten derde het valutarisico. Veel MFI’s trekken leningen aan in harde valuta’s en zetten ze uit in lokale valuta’s. Deze MFI’s lopen risico’s wanneer hun lokale munt devalueert. Maar er zijn ook risico’s als een MFI leningen in harde valuta’s verstrekt, want dan loopt de kleine ondernemer het valutarisico. Voor 2010 verwachten we een voorzichtig herstel in de meeste landen waar het ASN-Novib Fonds actief is. Daardoor kunnen de leningportefeuilles van de
2.274.439
2009 2008 Gemiddeld per jaar 2007-2009 Gemiddeld per jaar 2005-2009
Vijf grootste debiteuren
8
53,55 53,91 53,35 2,00 122,62
4,13 4,56 2,92 3,47
in %
5,0 3,7 2,8 2,8 2,2
MFI’s weer bescheiden groeien. In enkele landen, zoals Nicaragua en Bosnië, zijn de problemen echter nog niet voorbij. Het is dus essentieel de uitzettingen goed te blijven volgen.
2.3 Kredieten Het ASN-Novib Fonds heeft in 2009 voor in totaal € 27,5 miljoen aan leningen uitgezet en participaties genomen. Daarvan heeft het fonds € 13,4 miljoen verstrekt aan nieuwe MFI’s. De portefeuille groeide in 2009 met 12,5%. De wereldwijde economische crisis heeft landen in Midden-Amerika, Oost-Europa en Centraal Azië flink getroffen. Als gevolg daarvan is een aantal leningen niet verlengd of vervroegd terugbetaald. De kwaliteit van de portefeuille is over de hele linie verslechterd, maar heeft nog steeds een zeer acceptabel niveau. Het fonds hoefde geen leningen af te schrijven. Wel heeft het een reservering van € 405.000 opgenomen voor een lening in Nicaragua. Dit land wordt geconfronteerd met meerdere economische en politieke problemen. De economische situatie in sommige landen waar het fonds leningen verstrekt, is zodanig dat de projectbeheerder de MFI’s in die landen kritischer volgt. De projectbeheerder selecteert streng op vooral management, informatiesystemen en de ge-
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
zondheid van de portefeuilles. Daardoor bleven de risico’s voor het ASN-Novib Fonds nog steeds goed beheersbaar.
Gedurende verslagjaar zijn de volgende kredieten aan de portefeuille van het ASN-Novib Fonds toegevoegd.
Nieuwe kredieten Naam microfinancieringsinstelling Finca Kyrgistan ProMujer Agrocapital Bai Tushum Confianza AMC Caja Maynas BRAC Africa Finca Mexico Alter Modus Ecofuturo CREAR Arequipa KWFT LOLC Opportunity Albania CRAC Luren Crezcamos Finca Microfinance Fund Banco Procredit Espoir Credivision CREDO Crecer Finca Kosovo Nueva Vision Totaal
kredietbedrag in duizenden euro’s 1.428 1.171 1.111 1.350 168 551 706 838 2.116 400 711 879 1.000 1.379 1.000 2.663 674 2.004 2.659 684 995 679 1.044 500 698 27.408
Een beschrijving van deze kredietinstellingen vindt u in Bijlage 4: Nieuwe microfinancieringsinstellingen in de portefeuille.
2.4 De projectbeheerder: Triple Jump Als projectbeheerder voor het fonds is Triple Jump aangesteld. Dit is een maatschappelijk verantwoorde onderneming met als doel beschikbaar westers kapitaal uit te zetten in ontwikkelingslanden om een bijdrage te leveren aan de armoedebestrijding. Daarbij richt Triple Jump zich niet alleen op volwassen microfinancieringsinstellingen (MFI’s). Het spant zich ook in om kapitaal voor startende en expanderende MFI’s te verwerven. Voorts ondersteunt Triple Jump startende MFI’s met deskundigheid. Het verstrekt hoog-risicoleningen aan MFI’s die uit de startfase doorgroeien naar volwassenheid en laagrisicoleningen aan volgroeide, stabiele MFI’s.
Triple Jump is verantwoordelijk voor de uitzettingen van het ASN-Novib Fonds. Daarnaast beheert het de leningenportefeuille van Oxfam Novib en gedeeltelijk de portefeuilles van Calvert Social Investment Foundation en SNS Institutional Microfinance Fund. Eind 2009 heeft het ook het NOTS Microkrediet Fonds in beheer genomen. Dit fonds richt zich vooral op MFI’s die net uit de startfase zijn gekomen. Triple Jump beheert momenteel een equity- en leningenportefeuille van circa € 142 miljoen. Triple Jump dient, als projectbeheerder, alle investeringsvoorstellen in bij de beheerder van het fonds, nadat de Kredietcommissie hierover haar oordeel heeft uitgesproken. De beheerder besluit een bepaald project al dan niet te financieren op basis
9
van de beoordeling door de Kredietcommissie en de uitgebreide kredietvoorstellen. Deze bevatten tevens gegevens over de maatschappelijke impact, het type klant dat de MFI bereikt, en informatie over de transparantie van de MFI tegenover haar klanten over de rentevoorwaarden.
2.5 Jaarvergadering van participanten
10
De jaarvergadering van het ASN-Novib Fonds vond plaats op 17 april 2009 in de Beurs van Berlage. Bas-Jan Blom, directeur ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V., meldde dat zowel het rendement als het fondsvermogen was gestegen. Hij benadrukte hoe opmerkelijk het is dat het fonds de voorzieningen die het had getroffen voor slechte leningen, kon laten vrijvallen. Juist deze klantengroep – microfinancieringsinstellingen die kleine kredieten verlenen aan kleine ondernemers in ontwikkelingslanden – deed het dus beter dan vele grote financiële instellingen. In het verslagjaar hebben het ASN-Novib Fonds en de ASN Bank de Client Protection Principles in Microfinance ondertekend. Deze regels beschermen de eindgebruikers van microkredietinstellingen. In 2008 ging het ASN-Novib Fonds meer beleggen in Afrika, onder meer in de Lift Above Poverty Organisation (LAPO) in Nigeria. Godwin Ehigiamusoe van LAPO legde uit hoe deze microfinancieringsinstelling te werk gaat. Toegang tot geld is de beste manier om mensen uit de armoede te halen, was de boodschap van Godwin Ehigiamusoe.
2.6 Beheerkosten De (jaarlijkse) vergoeding voor het beheer van het ASN-Novib Fonds komt geheel ten goede aan ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Uit de opbrengst worden alle kosten die samenhangen met het voeren van de directie en het beheer van deze fondsen gedekt. Dit zijn de personeelskosten, organisatiekosten, marketingkosten, de kosten van vermogensbeheer en duurzaamheidsanalyse, administratieve dienstverlening en overige (advies)diensten, accountantskosten, bewaarloon en overige kosten. De opbrengst is geheel gerelateerd aan de omvang van het beheerde vermogen (de vergoeding is een percentage daarvan). Daardoor wordt de uitkomst sterk bepaald door de ontwikkeling van het beheerde vermogen.
Met ingang van 1 januari 2009 zijn de kosten van de Projectmanager Triple Jump verlaagd naar 2%. De kosten die ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. in rekening brengt zijn gehandhaafd op 0,7%. Daarmee kwam het kostenpercentage in 2009 uit op 2,7%. De (jaarlijkse) vergoeding voor het beheer van de beleggingsfondsen leidt aan het eind van het verslagjaar tot een zogeheten total expense ratio die als gevolg van de gehanteerde berekeningsmethode overigens (gering) afwijkt van het percentage beheervergoeding. Over 2009 bedroeg de total expense ratio 2,39%.
2.7 Good governance Voor beheerders van beleggingsinstellingen die vallen onder Nederlands toezicht, heeft de brancheorganisatie DUFAS een set richtlijnen opgesteld, de Principles of Fund Governance. Doel is nadere richtlijnen te geven voor de organisatorische opzet en werkwijze van beheerders van beleggingsinstellingen. Daarmee wil DUFAS waarborgen scheppen voor de integere uitoefening van de bedrijfsvoering en een zorgvuldige dienstverlening (informatieverstrekking). ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. heeft de DUFAS principles in 2009 geïmplementeerd.
2.8 Ontwikkelingen in wet- en regelgeving In 2009 was het rustig op het front van wet- en regelgeving. De herziening van alle prospectussen en financiële bijsluiters van de fondsen blijft een doorlopend proces. Het prospectus en het reglement van beheer en bewaring zijn in 2009 volledig geactualiseerd. Ook hebben wij enkele wijzigingen doorgevoerd die waren besproken tijdens de Algemene Vergadering van Participanten in 2009 en die tijdens een bijzondere participantenvergadering op 29 september zijn bekrachtigd. De nieuwste versie van het prospectus, inclusief de Voorwaarden van Beheer en Bewaring, staat op de website www.asnbank.nl.
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
Regeling sociaal-ethisch beleggen De Regeling sociaal-ethisch beleggen is een groot succes. Met een fiscale faciliteit bevordert deze regeling dat private geldmiddelen worden ingezet om ontwikkelingsdoelstellingen te realiseren. De ASN Bank verwacht dat de belangstelling voor sociaal-ethisch beleggen onveranderd groot blijft. De markt van microfinancieringsinstellingen die voldoen aan de strenge criteria van het ASN-Novib Fonds, is volop in beweging. Deskundigheid en ervaring nemen toe en MFI’s bereiken steeds meer kleine ondernemers. Daardoor is er nog veel groei mogelijk. Om een goede dialoog te houden met de Ministeries van Ontwikkelingssamenwerking en Financiën, die de fiscale faciliteit bepalen, vervult de ASN Bank de rol van Voorzitter van het Beraad Sociaal-Ethische Beleggingsfondsen van de Nederlandse Vereniging van Banken.
2.9 Administratieve organisatie en interne controle Wij beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht en het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo). Wij hebben gedurende het afgelopen boekjaar verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij onze werkzaamheden hebben wij geen constateringen gedaan op grond waarvan wij zouden moeten concluderen dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Bgfo niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wet op het financieel toezicht en daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hiervan verklaren wij als beheerder voor het ASN-Novib Fonds te beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering zoals bedoeld in artikel 121 Bgfo, die voldoet aan de eisen van het Bgfo. Ook hebben wij niet geconstateerd dat de bedrijfsvoering niet effectief en niet overeenkomstig de beschrijving functioneert. Derhalve verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2009 effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd. Den Haag, 26 maart 2010 Directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.
11
12
3 Jaarrekening
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
3.1 Balans
Vóór winstbestemming en in duizenden euro’s
31-12-2009
31-12-2008
6.152 3.852 5.200 71.495 -405 86.294
2.111 1.493 2.017 66.280 0 71.901
18.952 105.246
8.384 80.285
Beleggingen Participaties Oikocredit International Share Foundation Participaties in microfinancieringsinstellingen Achtergestelde leningen Kredieten Af: voorziening oninbaarheid kredieten
ASN Sparen Extra Som van de beleggingen
13
Vorderingen Vorderingen uit hoofde van beleggingen Overige vorderingen Som van de vorderingen
1.741 63 1.804
3.131 37 3.168
16.341
3.886
770
888
17.375 122.621
6.166 86.451
Geplaatst kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat
117.443 424 4.754
82.924 228 3.299
Totaal
122.621
86.451
Overige activa Liquide middelen
Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden
Eigen vermogen
3.2 Winst- en verliesrekening
In duizenden euro’s
2009
2008
104 5.973 68 -60 853 385
60 5.091 112 -39 -174 258
118 36 7.477
44 -215 5.137
Beheervergoeding Overige lasten Som van de bedrijfslasten
2.318 405 2.723
2.168 -330 1.838
Resultaat
4.754
3.299
Opbrengsten uit beleggingen Opbrengsten participaties Rente op (achtergestelde) leningen Afsluitprovisie leningen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Rente op ASN Sparen Extra
Overige bedrijfsopbrengsten 14
Rente op ASN Sparen Valutaresultaat Som van de bedrijfsopbrengsten
Lasten
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
3.3 Kasstroomoverzicht
In duizenden euro’s
2009
2008
-47.896 23.393 4.754
-30.572 11.541 3.299
-19 -844
39 174
1.364 -118 405
-531 79 -330
-18.961
-16.301
Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend
42.369 -7.850 -3.103
32.395 -28.051 -1.585
Nettokasstromen uit financieringsactiviteiten
31.416
2.759
Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode
12.455 3.886
-13.542 17.428
Liquide middelen eind van de verslagperiode
16.341
3.886
Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen Resultaat Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Voorzieningen Nettokasstromen uit operationele activiteiten
Kasstromen uit financieringsactiviteiten
15
3.4 Toelichting algemeen Het ASN-Novib Fonds is een fonds voor gemene rekening naar Nederlands recht, opgericht op 14 juni 1996. Per 11 december 1999 is het fonds omgevormd van een besloten fonds in een openend beleggingsinstelling. Het ASN-Novib Fonds is niet genoteerd aan enige effectenbeurs. Dit verslag heeft betrekking op de periode van 1 januari 2009 tot en met 31 december 2009.
16
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de modellen die zijn opgenomen in het Besluit modellen jaarrekening van 22 december 2005, in overeenstemming met het Burgerlijk Wetboek 2 titel 9 en in overeenstemming met de Wet op het financieel toezicht (Wft). Op onderdelen zijn in de jaarrekening bewoordingen gehanteerd die afwijken van de modellen omdat zij beter de inhoud van de post weergeven. De beheerder van het fonds, ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V., heeft een vergunning in het kader van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Het ASN-Novib Fonds heeft de status van fiscale beleggingsinstelling zoals bedoeld in artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969, zoals nader is uitgewerkt in het Besluit beleggingsinstellingen. Dit houdt in dat het ASN-Novib Fonds geen (0%) vennootschapsbelasting verschuldigd is als het voldoet aan de voorwaarden die in de wet en het Besluit beleggingsinstellingen worden genoemd. Een van die voorwaarden is dat het fonds de winst die voor uitdeling beschikbaar is, binnen acht maanden na afloop van het boekjaar aan de participatiehouders uitkeert (de doorstootverplichting). Tenzij anders is vermeld, zijn alle bedragen in duizenden euro’s.
Waarderingsgrondslagen Verstrekte leningen Indien niet uitdrukkelijk anders is vermeld, zijn alle activa en passiva (leningen) gewaardeerd tegen nominale waarde.
ring. Leningen waarvoor geen actieve markt bestaat, worden gewaardeerd op nominale waarde onder aftrek van eventuele voorzieningen voor verwachte oninbaarheid. Gezien het specifieke karakter van de leningen wordt deze waardering geacht een benadering te zijn van de reële waarde.
Deelnemingen Deelnemingen, zijnde niet duurzaam ten dienste van de eigen werkzaamheid gehouden kapitaalbelangen in MFI’s, worden gewaardeerd op basis van reële waarde. Deelnemingen die effecten betreffen met een notering aan een actieve en gereglementeerde effectenbeurs, worden gewaardeerd tegen de laatste beurskoers. Voor participaties die geen effecten betreffen met een notering aan een actieve en gereglementeerde effectenbeurs, wordt de reële waarde bepaald aan de hand van de rendementswaarde en/of intrinsieke waarde, rekening houdend met factoren die relevant kunnen worden geacht in relatie tot het doel waarvoor de belegging wordt aangehouden. Voor zover het valutarisico is gedekt, vindt waardering plaats tegen de overeengekomen koers waartegen de valuta is ingedekt. Baten en lasten worden in de winst- en verliesrekening verantwoord in het jaar waarop zij betrekking hebben. Het resultaat bestaat uit de rentes die in de verslagperiode zijn opgelopen, en de gedeclareerde dividenden, onder aftrek van de kosten die aan de verslagperiode zijn toe te rekenen.
Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in de herkomst van de liquide middelen die gedurende het jaar beschikbaar zijn gekomen en de wijze waarop deze zijn aangewend. De kasstromen worden gesplitst naar operationele (beleggings-)activiteiten en financieringsactiviteiten. Als liquide middelen worden aangemerkt alle onmiddellijk opeisbare tegoeden bij banken. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. In het kasstroomoverzicht wordt de nettowinst door middel van aanpassingen hierop tot kasstromen herleid. Deze aanpassingen betreffen correcties op afschrijvingen van immateriële vaste activa, als ook correcties op de overlopende posten.
Verstrekte leningen Verstrekte leningen worden gewaardeerd op reële waarde. Leningen die moeten worden verhandeld op een actieve en gereglementeerde markt, worden gewaardeerd tegen de meest recente marktnote-
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
Financiële risico’s De activiteiten van het ASN-Novib Fonds kunnen voor het fonds financiële risico’s van verscheidene aard met zich meebrengen. De risico’s komen voort uit het beheer van beleggingsportefeuilles. Het beleid dat de directie van het fonds voert ten aanzien van deze risico’s, wordt hierna uiteengezet.
Koersrisico De participaties van het ASN-Novib Fonds worden, bijzondere omstandigheden daargelaten, uitgegeven en ingenomen tegen de uitgifteprijs die is gebaseerd op de intrinsieke waarde. Deze wordt per de 15e van iedere maand vastgesteld.
Renterisico De tussentijdse veranderingen in marktrentes hebben geen invloed op de waarde van de beleggingen in het ASN-Novib Fonds, omdat het bij dit fonds gaat om kredieten met een vast rentepercentage, die nominaal worden gewaardeerd.
Kredietrisico Dit risico wordt ook wel aangeduid als debiteurenValutakoersen Verenigde Staten Peru Cambodja Tadzjikistan Kirgizië Colombia
Koers t.o.v. de euro 1,43690
Verhandelbaarheidsrisico Bij het ASN-Novib Fonds is de verhandelbaarheid van de beleggingen gering, aangezien dit fonds belegt in kredieten met een specifiek karakter.
Monitoring van risico’s Het monitoren van de kredieten gebeurt door Triple Jump B.V. Deze instelling is aangewezen als beleggingsadviseur. Triple Jump rapporteert periodiek over de status van kredieten aan de directie van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.
risico. De beheerder beperkt dit risico door slechts te investeren in financiële intermediairs. Zij dragen het kredietrisico van hun cliënten en treffen daar hun eigen voorzieningen voor. Het grootste risico is het landenrisico. Economische malaise, gekoppeld aan vergaande geldontwaarding, kan leiden tot het onvermogen van intermediairs om aan hun verplichtingen te voldoen. De beheerder probeert dit risico te beperken door de beleggingen breed te spreiden over werelddelen en landen en door kredieten te verstrekken aan instellingen die voldoen aan de prudentiële normen van de centrale banken en enig trackrecord hebben.
Valutarisico Het valutarisico wordt ingeperkt doordat het fonds een groot deel van de producten aanbiedt in harde valuta’s of equivalenten daarvan. De beleggingen die in dollars luiden worden afgedekt. De kosten van het afdekken van dit risico komen ten laste van het ASN-Novib Fonds. Deze kosten worden gepresenteerd als valutaresultaten. De beleggingen die in lokale valuta’s luiden, zijn blootgesteld aan valutarisico. Per ultimo 2009 hanteerde het fonds de volgende valutakoersen: Koers t.o.v. de US-dollar 0,343312 0,00023738 0,2297 0,022667 0,00048654
17
3.5 Toelichting op de balans
In duizenden euro’s
2009
2008
6.152 3.852 5.200 71.495 -405
2.111 1.493 2.017 66.280 0
Subtotaal
86.294
71.901
ASN Sparen Extra
18.952 105.246
8.384 80.285
3.604 6.496 -1.000 904 10.004
2.808 744 0 52 3.604
2.017 3.183 0 0 0 5.200
828 1.189 0 0 0 2.017
66.280 27.649 -22.393 19 -60 71.495
51.902 26.184 -11.541 -39 -226 66.280
0 405 405
330 -330 0
8.384 10.568 0 18.952
5.929 2.455 0 8.384
Beleggingen Participaties Oikocredit International Share Foundation Participaties in microfinancieringsinstellingen Achtergestelde leningen Kredieten Af: Voorziening oninbaarheid kredieten
18
Verloop participaties Boekwaarde begin periode Aankopen Verkopen Ongerealiseerde waardeveranderingen Boekwaarde einde periode
Verloop achtergestelde leningen Boekwaarde begin periode Verstrekkingen Aflossingen Gerealiseerde waardeveranderingen Ongerealiseerde waardeveranderingen Boekwaarde einde periode
Verloop kredieten Boekwaarde begin periode Aankopen Aflossingen Gerealiseerde waardeveranderingen Ongerealiseerde waardeveranderingen Boekwaarde einde periode
Verloop voorziening oninbaarheid kredieten Balanswaarde op 1 januari Dotaties Stand ultimo periode
Verloop ASN Sparen Extra Balanswaarde op 1 januari Dotaties Onttrekkingen Stand einde periode
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
Conform het prospectus wordt minimaal een tiende deel van het vermogen zodanig belegd dat dit snel liquide kan worden gemaakt. Dat vindt onder andere plaats via een spaarrekening bij de ASN Bank met
een marktconforme rente. Deze garandeert, samen met het saldo op de rekening-courant, de vereiste liquiditeit. De rentevergoeding bedroeg in de verslagperiode 3% (2008: 2,33%).
Vorderingen Te ontvangen rente en aflossingen beleggingen Te ontvangen rente sparen Stand einde periode
31-12-2009 1.741 63 1.804
31-12-2008 3.131 37 3.168
16.341
3.886
Liquide middelen ASN Sparen Het fonds houdt het (nog) niet belegde deel van het fondsvermogen aan op een spaarrekening bij de ASN Bank waarvan het tegoed direct opvraagbaar is.
De rentevergoeding op deze spaarrekening bedroeg in 2009 circa 1,25% (2008: circa 1,25%).
19
Eigen vermogen
In duizenden euro’s Geplaatst en gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat* Stand einde periode *) Het onverdeelde resultaat betreft de nog uit te keren winst.
31-12-2009
31-12-2008
117.443 424 4.754 112.621
82.924 228 3.299 86.451
82.924 42.369 -7.850 117.443
78.580 32.395 -28.051 82.924
228 196 0 424
104 124 0 228
2009 1.620.554 825.117 -171.232 2.274.439
2008 1.538.421 629.480 -547.347 1.620.554
31-12-2009 2.274.439 53,91
31-12-2008 1.620.554 53,35
671 99 770
597 291 888
Verloop geplaatst en gestort kapitaal
20
Balanswaarde begin periode Uitgegeven participaties Ingekochte participaties Stand einde periode
Overige reserves Stand begin periode Toevoeging Onttrekking Stand einde periode
Verloop aantal participaties gedurende de verslagperiode Stand per 1 januari Uitgegeven participaties Ingekochte participaties Stand einde periode
Intrinsieke waarde Aantal uitstaande gewone aandelen Intrinsieke waarde per aandeel in euro’s
Kortlopende verplichtingen ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Te betalen kosten Stand einde periode
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
Beleggingsportefeuille
Kredieten
ANED FADES PROEMPRESA FAMA II BANCO PROCREDIT (voorheen SFE) MIKROFIN PRIZMA XAC BANK PARTNER ALTER MODUS CREAR AREQUIPA FINCA FINCA EDYFICAR CONFIANZA CRECER FINCA KAZMICROFINANCE (voorheen KLF) NIEBOROWSKI CONSTANTA ODEF AGROCAPITAL CREDAGRO MFBA AZERBAIJAN KOSOVO ENTERPRISE PROGRAM ESKHATA TADZJIKISTAN LAPO TPC CAMBODIA AMC EL SALVADOR CAJA MAYNAS HATTHA KAKSEKAR LTD EDPYME ALTERNATIVA FONDO DESAROLLO LOCAL D’ MIRO ECUADOR KENYA WOMEN FINANCIAL TRUST FUNBODEM IMON APOYO INTEGRAL NUEVO VISION CREAR TACNA CREDO BAI TUSHUM MOZHNOSTI CMAC SANTA MICROINVEST
Land Bolivia Bolivia Peru Nicaragua Ecuador Bosnië Bosnië Mongolië Bosnië Servië-Montenegro Peru Ecuador Azerbeidzjan Peru Peru Bolivia Kirgizië Kazachstan Nicaragua Georgië Honduras Bolivia Azerbeidzjan Azerbeidzjan Kosovo Tadzjikistan Nigeria Cambodja El Salvador Peru Cambodja Peru Nicaragua Ecuador Kenia Bolivia Tadzjikistan El Salvador Peru Peru Georgië Kirgizië Macedonië Peru Tadzjikistan
Waarde per 31-12-2009 0 0 1.041 686 3.433 2.250 1.200 1.828 4.500 400 1.896 1.288 2.077 0 759 3.373 2.377 1.150 320 0 0 1.111 1.388 2.292 1.500 0 0 1.539 1.335 706 1.638 717 2.111 1.366 2.500 674 677 2.005 1.355 1.324 635 1.273 1.000 1.006 538
Waarde per 31-12-2008 22 82 1.041 686 2.298 2.250 1.200 1.828 4.500 1.200 933 1.288 2.077 2.000 759 2.328 2.365 1.150 647 1.534 1.172 1.176 2.160 2.292 1.500 756 900 1.581 1.341 752 1.622 728 2.111 1.366 1.500 674 677 2.005 657 1.324 635 1.273 1.000 1.006 582
21
Waarde per 31-12-2009 1.077 0 776 2.116 708 424 1.087 673 1.380 2.664 642 996 684 500 2.004 1.000 71.495
Waarde per 31-12-2008 238 783 776 2.373 708 424 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 66.280
Waarde per 31-12-2009 828 679 500 2.004 1.189 5.200
Waarde per 31-12-2008 828 0 0 0 1.189 2.017
Waarde per 31-12-2009 6.152 638 1.386 727 1.101 10.004
Waarde per 31-12-2008 2.111 252 682 559 0 3.604
86.699
71.901
Valutatermijnaffaires 57.104 2.363 59.467
Netto 543 3.556 4.099
Land
22
BRAC, AFRICAN LOAN FUND FINSOL D-FRIF FINCA MEXICO FUNDESER FINDEV AZERBAIJAN PRO MUJER ECOFUTURO LOLC MICRO FINANCE LTD CRAC LUREN CREZCAMOS S.A. EDPYME CREDIVISIÓN ESPOIR FINCA KOSOVO FINCA MICROFINANCE FUND B.V. OPPORTUNITY ALBANIA Totaal kredieten
Brazilië Bolivia Mexico Nicaragua Azerbeidzjan Peru Peru Sri Lanka Peru Colombia Peru Ecuador Kosovo Albanië
Achtergestelde leningen
ACLEDA CREDO FINCA KOSOVO FINCA MICROFINANCE FUND B.V. IMON Totaal achtergestelde leningen
Land Cambodja Georgië Kosovo Tadzjikistan
Participaties Land oikocredit CREAR AREQUIPA CONFIANZA HATTHA KAKSEKAR LTD BAI TUSHUM Totaal participaties
Peru Peru Cambodja Kirgizië
Totaal uitzettingen
Valutarisico Valuta-exposure US-dollar Lokale valuta’s Totaal
Bruto 57.647 5.919 63.566
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
3.6 Toelichting op de winst- en verliesrekening
In duizenden euro’s
2009
2008
104 5.973 68 -60 853 385 7.323
60 5.091 112 -39 -174 258 5.308
118 36 154
44 -215 -171
2.318 2.318
2.168 2.168
405 405
-330 -330
2.317.699 96.973.214
2.168.054 79.783.016
2,39%
2,72%
-13,8%
-40,6%
Opbrengsten uit beleggingen Opbrengsten participaties Rente op (achtergestelde) kredieten Afsluitprovisie onderhandse leningen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Rente ASN Sparen Extra Totaal
Overige opbrengsten Rente ASN Sparen Valutaresultaat niet-gerealiseerd Totaal
Beheervergoeding Vergoeding beheerder Totaal
Overige lasten Mutatie voorziening oninbaarheid kredieten Totaal
Total expense ratio Totale lasten (inclusief vergoeding projectbeheer) Gemiddeld fondsvermogen over vier kwartalen Totaal expense ratio* Omloopfactor **
*) De afwijking tussen de total expense ratio en het percentage jaarlijkse kosten (zoals opgenomen in Bijlage 1) wordt veroorzaakt doordat de expense ratio wordt berekend over het gemiddelde fondsvermogen over twee kwartalen en het percentage jaarlijkse kosten over het fondsvermogen aan het eind van ieder kwartaal. Daarnaast wordt bij de jaarlijkse kosten uitgegaan van de maximale kosten voor het projectbeheer, te weten 2% van het vermogen dat in projecten is uitgezet. **) Deze omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille en biedt daardoor een indruk van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor geeft het totale bedrag aan effectentransacties min het totale bedrag aan transacties van participaties weer als percentage van de gemiddelde intrinsieke waarde van het fonds.
23
Vijfjarenoverzicht
In duizenden euro’s
31-12-2008
31-12-2008
31-12-2007
31-12-2006
31-12-2005
122.621
86.451
80.393
53.011
35.194
7.323 154 2.723 4.754
5.308 -171 1.838 3.299
3.694 -249 1.736 1.709
2.074 -71 1.003 1.000
1.023 94 554 563
2.274.439
1.620.554
1.538.421
1.033.326
690.124
53,91 53,55 2,00
53,35 53,40 1,10
52,26 52,16 0,60
51,30 51,21 1,00
51,00 51,07 0,60
3,22 0,07 1,20 2,09
3,28 -0,11 1,13 2,04
2,40 -0,16 1,13 1,11
2,01 -0,07 0,97 0,97
1,48 0,14 0,80 0,82
Totalen Intrinsieke waarde Opbrengst uit beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Lasten Totaal resultaat Aantal uitstaande participaties
Per participatie (in euro’s) 24
Intrinsieke waarde Afgifteprijs Dividend Opbrengst uit beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Lasten Totaalresultaat*
* Het totale resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode.
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
3.7 Overige gegevens Werknemers
Beloning Raad van Toezicht
ASN-Novib Fonds heeft geen werknemers in dienst.
De leden van de Raad van Toezicht ontvingen over 2009 een vergoeding van € 3.500. In 2009 kwam de Raad in totaal vier keer bijeen.
Uitbesteding kerntaken Ingevolge artikel 124, lid 1 sub g Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen van de Wet op het financieel toezicht wordt onderstaand een overzicht van de werkzaamheden weergegeven die ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. heeft uitbesteed. In de overeenkomsten met de hierna te noemen partijen zijn onder meer voorschriften opgenomen ten aanzien van de prestatienorm, de onderlinge informatieverschaffing, de (formele) opzegtermijn en de vergoeding. Kerntaken
Partij
Projectbeheer
Triple Jump B.V.
Administratie
ASN Bank N.V.
Statutaire winstbestemmingsregeling Deze regeling staat verwoord in artikel 15 van de Voorwaarden van beheer en bewaring. De voornaamste bepaling luidt als volgt: 15.1 Uitkering aan de participanten van de voor uitkering beschikbare winst van het fonds geschiedt jaarlijks vóór 1 juli in contanten. De belegger ontvangt het aldus uitgekeerde netto bedrag automatisch en kosteloos via de desbetreffende beleggingsrekening herbelegd in participaties.
Winstbestemming 2009 Het resultaat van 2009 minus dividenduitkeringen, zoals opgenomen in het directieverslag, wordt verwerkt in de algemene reserves.
Bestuurdersbelangen Geen van de leden van de directie van de beheerder heeft een persoonlijk belang in een belegging die het ASN-Novib Fonds aanhoudt of in het ASN-Novib Fonds.
Transacties gelieerde partijen Als beheerder van het ASN-Novib Fonds treedt op ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Alle aandelen van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. zijn in handen van de ASN Bank N.V. Ingevolge het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen worden de ASN Bank en Stichting SNS Beleggersgiro aangemerkt als gelieerde partijen met betrekking tot het ASN-Novib Fonds. Op grond hiervan dienen zij de in het besluit genoemde transacties te vermelden. In de verslagperiode hebben geen transacties plaatsgevonden.
Den Haag, 26 maart 2010 Directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.
25
Aan ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening 2009 van ASN-Novib Fonds te Den Haag bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de winst-en-verliesrekening over 2009 met de toelichting gecontroleerd.
van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van het fonds. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de beheerder van het fonds heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.
Verantwoordelijkheid van de beheerder
26
De beheerder van het fonds is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van ASN-Novib Fonds per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht.
Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Amstelveen, 26 maart 2010 KPMG ACCOUNTANTS N.V. M.J. Vredenduin RA
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
27
Bijlagen
Bijlage 1 Structuur en overige informatie per 31 december 2009 Hieronder ziet u een samenvatting van de informatie die elders in het jaarverslag of in het prospectus is vermeld. Voor de volledige omschrijving van deze informatie verwijzen wij u naar desbetreffende passages van het prospectus.
Juridische structuur
28
Het ASN-Novib Fonds is een fonds voor gemene rekening. Als semi-open-end beleggingsinstelling kan het besluiten de inkoop van participaties op te schorten, als bijzondere omstandigheden dat noodzakelijk maken. Het ASN-Novib Fonds is in beginsel steeds bereid – bijzondere omstandigheden voorbehouden – nieuwe participaties uit te geven respectievelijk participaties in te kopen tegen de maandelijks vastgestelde afgifteprijs. De vraag of zich bijzondere omstandigheden voordoen, is ter uitsluitende beoordeling van de beheerder. Er zijn omstandigheden denkbaar waarin het niet mogelijk is voldoende beleggingsobjecten voor het fonds te vinden of de bestaande beleggingen snel liquide te maken. Daarom kan het fonds vrije toe- en uittreding niet altijd garanderen. De beheerder heeft de opdracht 10% van het vermogen van het fonds zodanig te beleggen dat dit deel van het vermogen snel liquide kan worden gemaakt. Doet zich dan toch een situatie van onvoldoende liquiditeit voor, dan is de beheerder dientengevolge bevoegd op enig moment de mogelijkheden tot toe- en/of uittreden te beperken, te wijzigen of te beëindigen en/of hieraan overige voorwaarden te verbinden.
Fiscale status
na afloop van het boekjaar aan de participatiehouders uitkeert (de doorstootverplichting).
Dividendbelasting Het ASN-Novib Fonds is als sociaal-ethische instelling vrijgesteld van inhouding van dividendbelasting op dividenduitkeringen aan zijn participanten.
Regeling Maatschappelijke Beleggingen Doordat het ASN-Novib Fonds de sociaal-ethische status heeft, geldt voor een belegging in het fonds een extra fiscaal voordeel. Voor beleggers in het fonds geldt in box 3 een vrijstelling van maximaal € 55.145 voor maatschappelijke beleggingen. Dat zijn onder meer groene en sociaal-ethische beleggingen. De besparing voor beleggers bedraagt 1,2% vermogensrendementsheffing over de inleg tot een bedrag van € 55.145. Daarnaast geeft de belastingdienst een korting op de eventueel verschuldigde inkomstenbelasting. Deze korting bedraagt 1,3% van de gemiddelde waarde van de in box 3 vrijgestelde belegging. Het fiscale voordeel kan dus oplopen tot (1,2% + 1,3% =) 2,5% van het ingelegde bedrag. Voor fiscale partners gelden beide voordelen zelfs tot een bedrag van € 110.290. De genoemde vrijgestelde bedragen golden in 2009 en zijn voor 2010 ongewijzigd.
Kosten bij toe- en uittreden Opslagen De beheerder brengt participanten bij aan- en verkooptransacties geen opslagen in rekening.
Transactiekosten Bij aan- of verkoop van het fonds via een beleggingsrekening van de ASN Bank wordt een transactieprovisie van 0,4% in rekening gebracht. Bij aankopen boven de € 50.000 gelden lagere tarieven volgens onderstaande staffel:
Vennootschapsbelasting Het ASN-Novib Fonds heeft de status van fiscale beleggingsinstelling zoals bedoeld in artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969, zoals nader is uitgewerkt in het Besluit beleggingsinstellingen. Dit houdt in dat het ASN-Novib Fonds geen (0%) vennootschapsbelasting verschuldigd is als het voldoet aan de voorwaarden die in de wet en het Besluit beleggingsinstellingen worden genoemd. Een van die voorwaarden is dat het fonds de winst die voor uitdeling beschikbaar is, binnen acht maanden
Voor het gedeelte tussen € 50.000 - € 100.000 € 100.001 - € 150.000 € 150.001 - € 200.000 boven € 200.000
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
0,3% 0,2% 0,1% 0,0%
Jaarlijkse kosten
Verslaglegging
De beheerder ontvangt jaarlijks een vergoeding van maximaal 3,0% van het fonds. Deze vergoeding wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het eind van ieder kwartaal. Een deel van deze vergoeding wordt gebruikt voor alle kosten van het beheer van het fonds, inclusief de kosten van administratie, de kosten van de bewaarder, de beloning van de Raad van Toezicht, de accountant, het jaarverslag, de algemene vergadering, marketingkosten en dergelijke. Deze vergoeding is 0,7%. De vergoeding aan de projectbeheerders bedraagt 2,3% van het totaal van de uitstaande kredieten, ervan uitgaand dat maximaal 90% van het totale fondsvermogen in kredieten is uitgezet. Als naar het oordeel van de directie ontwikkelingen het nodig maken dit percentage te wijzigen, wordt dit drie maanden van tevoren in advertenties bekendgemaakt, conform de daaraan gestelde voorwaarden. Met ingang van januari 2009 is met de beheerder overeengekomen deze een vergoeding te verstrekken van 2,0%.
Jaarlijks binnen vier maanden na afloop van elk boekjaar wordt een jaarverslag opgemaakt. Binnen twee maanden na afloop van de eerste zes maanden van elk boekjaar wordt een halfjaarverslag opgemaakt. U kunt exemplaren van het jaarverslag en het halfjaarverslag kosteloos verkrijgen bij de ASN Bank of opvragen op de website van de bank, www.asnbank.nl.
Toezicht Het ASN-Novib Fonds valt onder wettelijk toezicht van de Stichting Autoriteit Financiële Markten. Voor de aanbieding van deelnemersrechten in beleggingsinstellingen vereist de Wet op het financieel toezicht dat de beheerder van die beleggingsinstellingen beschikt over een vergunning voor het beheren van beleggingsinstellingen. Voor het beheer van het ASN-Novib Fonds beschikt ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. over de vereiste vergunning als bedoeld in de Wet op het financieel toezicht.
Financiële bijsluiter Voor alle fondsen is een financiële bijsluiter opgesteld met informatie over het product, de kosten en de risico’s. Vraag er om en lees hem voordat u het product koopt. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Fondsprofiel In veel ontwikkelingslanden vervullen niet-gouvernementele organisaties (NGO’s) en hun financiële instellingen een cruciale rol bij de organisatie en bewustwording van grote groepen kansarme mensen. Daarnaast zijn ze vaak succesvol gebleken in directe armoedebestrijding. Ook in het verschaffen van microkrediet hebben deze instellingen hun sporen verdiend. Voor kleinschalige investeringsprojecten is in veel ontwikkelingslanden geen krediet beschikbaar. Banken beperken hun dienstverlening veelal tot de moderne, op de export gerichte sector van de economie. Het ASN-Novib Fonds is opgericht om deze NGO’s en hun financiële instellingen in staat te stellen de groei van hun investerings- en kredietprojecten te financieren. Het fonds realiseert dit door middel van kredietverschaffing en participaties. Het ASN-Novib Fonds leent gelden uit aan, of participeert in de hier bedoelde intermediaire financiële instellingen, die op hun beurt kredieten verstrekken aan kleine ondernemers. Het ASN-Novib Fonds werkt onder de Regeling sociaal-ethische beleggingen. Door de stimulans die de bovengenoemde regeling biedt, krijgen kleine bedrijven in ontwikkelingslanden op een duurzame, verantwoorde manier een belangrijke impuls. De particulieren die in een sociaal-ethisch fonds beleggen, genieten een fiscaal voordeel van maximaal 2,5%. In Bijlage 2 vindt u de integrale tekst van de Regeling sociaal-ethische projecten 2005.
29
Bijlage 2 Regeling sociaal-ethische projecten 2005 Regeling van de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking, de Staatssecretaris van Financiën en de Minister van Buitenlandse Zaken van 6 februari 2006, nr. DJZ/BR/0166-2006, houdende regels inzake aanwijzing van en verklaring voor projecten welke gelegen zijn in ontwikkelingslanden en welke in het belang zijn van de voedselzekerheid en voedselverbetering, de sociale en culturele ontwikkeling of economische ontwikkeling, werkgelegenheid en regionale ontwikkeling in ontwikkelingslanden (Regeling sociaal-ethische projecten 2005) 30
De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking, de Staatssecretaris van Financiën en de Minister van Buitenlandse Zaken, Gelet op artikel 5.15, derde lid en zesde lid, van de Wet inkomstenbelasting 2001; Besluiten:
Artikel 1 1. Deze regeling geeft uitvoering aan artikel 5.15, derde lid en zesde lid, van de Wet inkomstenbelasting 2001. 2. Deze regeling verstaat onder: a. accountantsverklaring: een verklaring afgegeven door een registeraccountant of een accountant-administratieconsulent; b. project: in een ontwikkelingsland gelegen technisch, functioneel en in tijd samenhangend geheel van activa en werkzaamheden; c. bestaand project: een project waarvoor ten minste zes maanden voor de dag waarop de aanvraag tot afgifte van een verklaring is ingediend een begin met de uitvoering van de fysieke werkzaamheden is gemaakt; d. ontwikkelingslanden: landen die voorkomen op de DAC 1 lijst van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling); e. projectbeheerder: degene voor wiens rekening en risico het project wordt ontwikkeld en in stand wordt gehouden; f. projectvermogen: het vermogen dat nodig is voor de financiering van vaste activa en de werkzaamheden om vaste activa te plaatsen, voor zo ver noodzakelijk voor en uitsluitend dienstbaar aan de totstandbrenging van een project;
g. verklaring: een schriftelijk besluit van de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking als bedoeld in artikel 5.15, derde lid, van de Wet inkomstenbelasting 2001, waarin wordt verklaard dat een project in het belang is van de voedselzekerheid en voedselverbetering, de sociale en culturele ontwikkeling of de economische ontwikkeling, werkgelegenheid en regionale ontwikkeling in een ontwikkelingsland. h. de ministers: de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking in overeenstemming met de Minister van Financiën en de Minister van Buitenlandse Zaken.
Artikel 2 1. Een verklaring wordt slechts afgegeven voor projecten die naar het oordeel van de ministers: a. in hoge mate in het belang zijn van: – de voedselzekerheid en voedselverbetering in een ontwikkelingsland; – de sociale en culturele ontwikkeling in een ontwikkelingsland of – de economische ontwikkeling, werkgelegenheid en regionale ontwikkeling in een ontwikkelingsland; b. geen negatieve effecten hebben op het milieu, waaronder begrepen grondstofgebruik en natuur, in de desbetreffende regio of elders; c. geen negatieve effecten hebben op de sociale omstandigheden, waaronder begrepen de positie van vrouwen en de armoede situatie, in de desbetreffende regio of elders; d. met participatie van de lokale bevolking tot stand komen en de sociaal-economische situatie van de armen verbeteren; e. worden uitgevoerd en instandgehouden met behulp van voldoende lokale kennis of op korte termijn beschikken over voldoende lokale kennis; f. lokaal een demonstratiekarakter hebben en aldaar navolging kunnen vinden; g. tot stand komen in een omgeving waarin bestaande formele financieringskanalen geen of nauwelijks toegang tot kredietverlening bieden; en h. in overeenstemming zijn met het Nederlandse buitenlandse en ontwikkelingsbeleid. 2. Onverminderd het eerste lid kan voorts een verklaring worden afgegeven voor projecten in ontwikkelingslanden op het gebied van: a. krediet ten behoeve van voornamelijk de ontwikkeling van de leningenportefeuille van financiële instellingen in ontwikkelingslanden
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
met als eindbegunstigden micro- en kleinbedrijven in ontwikkelingslanden. Het betreft de specifieke dienstverlening aan het microen kleinbedrijf in ontwikkelingslanden waarbij de door de financiële instelling verstrekte financiering aan de eindbegunstigde niet groter is dan € 24.957 per eindbegunstigde; b. krediet ten behoeve van projecten door coöperaties in ontwikkelingslanden. Dit betreft coöperaties in ontwikkelingslanden waarbij de kapitaalinbreng per lid maximaal € 24.957 betreft. Het eigen vermogen of risico dragend vermogen is geheel door de leden bijeen gebracht. De coöperatie staat geregistreerd bij de Kamer van Koophandel/ Register voor Coöperaties in het land waar de coöperatie actief is; c. krediet ten behoeve van projecten die zijn gericht op het produceren of verwerken van landbouwproducten in ontwikkelingslanden die als biologisch zijn gecertificeerd op basis van EU bepalingen; d. krediet ten behoeve van projecten door lokale productenten in ontwikkelingslanden die zijn gericht op het produceren of verwerken van door FairTrade Labelling Organisations International gecertificeerde producten. 3. Aan een verklaring kunnen voorwaarden worden verbonden.
Artikel 3 Een verklaring wordt niet afgegeven voor: a. een bestaand project; b. een project waarvan het projectvermogen meer bedraagt dan € 4.537.802. In het geval van opeenvolgend krediet aan dezelfde financiële instelling, wordt geen verklaring meer afgegeven wanneer de cumulatieve waarde van het totaal verstrekte krediet € 4.537.802 overschrijdt; c. een project waarvan niet aannemelijk is dat het enig eigen rendement heeft of zal hebben; d. een project waarvan het te verwachten rendement zodanig is dat het naar het oordeel van de ministers zonder toepassing van deze regeling tot stand kan komen.
Artikel 4 1. Een verklaring kan slechts worden aangevraagd door en afgegeven aan: a. een kredietinstelling die is ingeschreven in het register, bedoeld in artikel 52 van de Wet toezicht kredietwezen 1992, of b. een beleggingsinstelling die is ingeschreven
in het register, bedoeld in artikel 18 van de Wet toezicht beleggingsinstellingen. 2. De aanvraag voor een verklaring dient te worden ingediend bij de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking. 3. Voor projecten waarvoor reeds eerder een verklaring is afgegeven kan een nieuwe aanvraag eerst drie jaar voor de afloop van de geldende verklaring worden ingediend. 4. De aanvraag wordt ingediend met gebruikmaking van een formulier dat door de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking op aanvraag beschikbaar wordt gesteld. 5. De aanvrager verstrekt de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking desgevraagd nadere gegevens die van belang kunnen zijn voor de beoordeling van het project. 6. De aanvrager verstrekt de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking desgevraagd een accountantsverklaring, waaruit de juistheid of aannemelijkheid van de in de aanvraag vermelde gegevens blijkt.
Artikel 5 Bij de aanvraag van een verklaring moet worden overgelegd een document van de projectbeheerder waarin deze schriftelijk verklaart dat: a. hij gedurende de looptijd van de af te geven verklaring inzake het project te allen tijde aan daartoe door de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking aan te wijzen personen toegang verleent tot het project en tot de op het project betrekking hebbende financiële, technische en organisatorische gegevens; b. hij volstrekte medewerking verleent aan deze personen bij hun taakuitoefening en hen behulpzaam zal zijn; c. hij onverwijld deze personen om niet afschriften verstrekt van de documenten die betrekking hebben op het project; d. hij op verzoek van de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking een accountantsverklaring overlegt met betrekking tot de door deze minister aan te geven aspecten; e. hij zal voldoen aan de voorwaarden die opgenomen zullen worden in de verklaring; f. hij de vermogenstoestand van het project afzonderlijk, op eenduidige wijze en naar waarheid zal administreren; g. hij onverwijld de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking in kennis zal stellen van wijzigingen in de uitvoering of de toestand van het project waardoor dit afwijkt van het project waarvoor de verklaring is aangevraagd;
31
h. hij er mee instemt dat op de zaken aangaande aanvraag, afgifte, intrekking en toepassing van de verklaring en de controle hierop uitsluitend Nederlands recht van toepassing is.
1. De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking beslist, in overeenstemming met de Minister van Financiën en de Minister van Buitenlandse Zaken, op een aanvraag binnen acht weken na de indiening ervan. 2. Een afschrift van het besluit wordt gezonden aan de projectbeheerder.
1. De ministers kunnen de verklaring intrekken indien: a. blijkt dat de uitvoering of toestand van het project in aanzienlijke mate afwijkt van het project op grond waarvan de verklaring is afgegeven; b. de projectbeheerder de voorwaarden van artikel 5 niet nakomt; c. de instelling, bedoeld in artikel 4, de voorwaarden van artikel 2, derde lid, of artikel 6 niet nakomt; d. de projectbeheerder een ander is dan de projectbeheerder die in de aanvraag van een verklaring is gemeld tenzij de nieuwe projectbeheerder verklaart te handelen overeenkomstig de bepalingen in artikel 5; e. de kapitaalverschaffer een ander is dan degene die de aanvraag heeft ingediend tenzij de kapitaalverschaffer schriftelijk verklaart te handelen overeenkomstig de bepalingen in artikel 6. 2. Het besluit tot intrekking kan terugwerkende kracht hebben. 3. De verklaring wordt met terugwerkende kracht ingetrokken indien de ter zake verstrekte gegevens zodanig onjuist of onvolledig blijken, dat op de aanvraag een andere beslissing zou zijn genomen, als bij de beoordeling daarvan de juiste of volledige gegevens bekend waren geweest. 4. Het besluit tot intrekking wordt gezonden aan de aanvrager die ingevolge artikel 4, eerste lid, een aanvraag heeft ingediend. 5. Een afschrift van het besluit wordt gezonden aan de projectbeheerder en aan de inspecteur Belastingdienst Amsterdam.
Artikel 8
Artikel 10
1. De verklaring kan voor geen langere periode worden afgegeven dan voor de verwachte levensduur van het project, maar voor ten hoogste tien jaren. 2. De verklaring voor een project vervalt van rechtswege indien binnen 2 jaar na de dag van afgifte van de verklaring geen aanvang is gemaakt met de fysieke uitvoering van de werkzaamheden. 3. De verklaring vermeldt de aard van het project, het projectvermogen, de kredietinstelling of de beleggingsinstelling op wiens aanvraag de verklaring wordt afgegeven, de naam van de projectbeheerder, de voorwaarden die op de verklaring van toepassing zijn en de periode waarvoor de verklaring geldt.
Ten behoeve van het afgeven van een verklaring en van de daartoe van belang zijnde gegevens en van de daaraan verbonden rechten en plichten is ten aanzien van de kredietinstelling of de beleggingsinstelling, bedoeld in artikel 5.15, tweede lid, van de Wet inkomstenbelasting 2001, en de projectbeheerder Hoofdstuk VIII, afdeling 2, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen van overeenkomstige toepassing, waarbij de aldaar jegens de inspecteur opgelegde verplichtingen mede gelden jegens de door de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking aangewezen personen.
Artikel 6
32
Artikel 9
Bij de aanvraag van een verklaring moet worden overgelegd een document waarin de aanvragende instelling verklaart dat zij indien door haar wordt overgegaan tot kapitaalverschaffing: a. bij de uitvoering der regeling jegens de door de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking aangewezen personen de verplichtingen in acht neemt die in Hoofdstuk VIII, afdeling 2, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen zijn genoemd ten opzichte van de inspecteur; b. onverwijld de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking in kennis stelt van wijzigingen in de uitvoering van het project waardoor dit afwijkt van het project waarvoor de verklaring is afgegeven; c. erop toeziet dat de vermogenstoestand van het project door de projectbeheerder afzonderlijk wordt geadministreerd op een zodanige wijze dat te allen tijde uit boeken en andere bescheiden de voor de belastingheffing van belang zijnde gegevens duidelijk blijken.
Artikel 7
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
Artikel 11 Deze regeling treedt in werking met ingang van de tweede dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.
Artikel 12 1. Deze regeling wordt aangehaald als: Regeling sociaal-ethische projecten 2005. 2. De Regeling sociaal-ethische projecten 2004 wordt ingetrokken. 3. De regeling, genoemd in het tweede lid, blijft van toepassing op projecten waarvoor voor de datum van inwerkingtreding van deze regeling een aanvraag voor de afgifte van een verklaring is ingediend.
33
Bijlage 3 Nieuwe microfinancieringsinstellingen in de portefeuille Finca International Microfinance Fonds
34
Het ASN-Novib Fonds verstrekte eind 2009 een lening van USD 3 miljoen aan het Finca Microfinance Fund (FMF). Dit fonds is opgezet om achtergestelde leningen ter waarde van USD 21.570.000 te verstrekken aan zeven MFI’s uit het Finca International Network, namelijk in Azerbeidzjan, Kirgizië, Armenië, Georgië, Tadzjikistan, Congo en Mexico. Doordat de lening is verstrekt aan het FMF, is zij goed beschermd tegen grote risico’s, terwijl de MFI’s ervan profiteren dat zij een lening voor de lange termijn hebben. De leningen zijn achtergesteld en worden dus als eigen vermogen van de MFI’s beschouwd. Daardoor kunnen zij meer leningen aantrekken dan voorheen. Dat geeft de lening meer impact dan een reguliere ‘senior’ lening. De sociale meerwaarde wordt versterkt doordat Finca Congo en Finca Georgië werken in gebieden waar recentelijk nog een internationaal conflict heerste. Finca International heeft MFI’s in 21 landen in Latijns Amerika (zeven), Afrika (vijf), Europa/Azië (zeven) en het MiddenOosten (twee). Er werken meer dan zevenduizend mensen voor Finca. In totaal ontvangen meer dan achthonderdduizend klanten en lening.
Opportunity Albanië Opportunity Albanië is de grootste niet-bancaire instelling voor microfinanciering in Albanië, gemeten naar de omvang van de leningenportefeuille. Met 25 vestigingen bedient Opportunity Albanië bijna zestienduizend klanten. Het heeft een leningenportefeuille van meer dan USD 42 miljoen. De missie van Opportunity Albanië is financiële diensten te verlenen aan kleine, arme ondernemers in Albanië. Het is een toonaangevende instelling in een markt die steeds concurrerender wordt, maar waar nog steeds ruimte is voor groei. De overgang die Albanië maakte van communisme naar een meer democratische samenleving, verliep zeer tumultueus. De afgelopen jaren was de economische vooruitgang echter redelijk stabiel. Albanië is inmiddels lid van de Wereldhandelsorganisatie en de NAVO, en heeft in november 2009 het lidmaatschap van de Europese Unie aangevraagd. Albanië is een van de weinige Europese landen met een – naar verwachting – positieve groei van het bruto national product in 2009: een bewijs van de politieke en economische vooruitgang. Het ASN-Novib Fonds heeft een lening van € 2 miljoen verstrekt aan Opportunity Albanië.
Finca Kosovo Finca Kosovo is een dochteronderneming van Finca International. Dit is een van de grootste netwerken van microfinancieringsinstellingen ter wereld, dat in 21 landen actief is. De missie van Finca Kosovo is om financiële diensten te verlenen aan ondernemers met een laag inkomen, om zo banen te creëren en de levensstandaard te verbeteren. Finca Kosovo is in januari 2000 opgericht als een non-profit organisatie, met financiering van het US Agency for International Development. Momenteel is het de op een na grootste MFI in Kosovo. Finca Kosovo heeft vestigingen verspreid over het gehele land. Het biedt groepsleningen, (individuele) zakelijke kredieten, woningleningen en landbouwleningen. De klanten van de MFI wonen voornamelijk in afgelegen, vooral landelijke gebieden, waar de toegang tot krediet beperkt is. Andere groepen klanten zijn micro-ondernemers in perifere stadsgebieden en stedelijke gemeenschappen. De VN hebben Kosovo niet officieel erkend, maar de meeste EU-lidstaten hebben het land wel diplomatiek erkend. Kosovo is een van de weinige Europese landen met een – naar verwachting – positieve groei van het bruto national product in 2009.
Caja Rural De Ahorro Y Credito Luren, Peru CRAC Luren is een rurale bank, die actief is in het zuiden van Peru, met het hoofdkantoor in de stad Ica. De bank is in 1994 opgezet om de kredietverlening aan de arme rurale klanten te verbeteren. In de beginjaren concentreerde de bank zich dan ook vooral op deze klanten. CRAC Luren spreidt zijn activiteiten steeds meer over andere sectoren. Inmiddels heeft het een uitgebreid assortiment aan financiële producten voor verschillende segmenten van de bevolking. Zo is het bijvoorbeeld ook actief in de financiering van sociale woningbouw. Deze activiteit begon na de aardbeving aan het begin van deze eeuw, die een aanzienlijk deel van de huizen van de armere bevolking met de grond gelijk maakte. Deze financieringen zijn gericht op nieuwe huisvesting en verbetering van bestaande huizen. Andere sectoren die de bank veel financiert zijn de commerciële sector (kleine winkels), huisnijverheid en taxi’s (financiering van taxi’s met een LPG-installatie). In totaal heeft CRAC Luren zeventigduizend klanten; de omvang van de portefeuille is ruim € 70 miljoen. De gemiddelde lening is dus € 1000 per klant. Als gereguleerde financiële instelling heeft CRAC Luren ook veel spaarders; eind 2009 waren dit er 25 duizend. CRAC Luren rapporteert aan de Peruaanse financiële autoriteiten. Dat biedt een sterke garantie dat de bank voldoet aan de normen voor kwaliteit, solvabiliteit en transparantie jegens de
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
klanten. Ook wordt zij vier keer per jaar door onafhankelijke accountants doorgelicht. Het ASN-Novib Fonds heeft eind 2009 een lening verstrekt van USD 4 miljoen met een totale looptijd van vier jaar.
Credivisión, Peru Credivisión is een relatief jonge microfinancieringsorganisatie in Peru, opgericht in 2000. De organisatie is onderdeel van het World Vision Network. Deze Amerikaanse ontwikkelingsorganisatie is wereldwijd actief, onder andere op het gebied van microfinanciering met in totaal veertig organisaties in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Credivisión opereert zowel in de buitenwijken van de hoofdstad Lima, als in het Andesgebergte, onder andere in het gebied rond Cuzco. In Lima financiert Credivisión vooral kleine winkels. In het Andesgebergte verstrekt het vooral groepsleningen aan vrouwen, onder ander voor kleinschalige veehouderij, huisnijverheid en dorpswinkels. De doelstelling van Credivisión is diensten te verlenen aan de armste bevolkingsgroepen. Daarom verstrekt het ook heel kleine leningen: met een gemiddeld bedrag van € 400 per klant zijn de leningen veel kleiner dan die van de meeste andere microfinancieringsorganisaties. De portefeuille van Credivisión bedraagt € 5,5 miljoen en het bedient dertienduizend klanten. De organisatie wordt gereguleerd door de Peruaanse financiële autoriteiten en moet daarvoor maandelijks haar cijfers rapporteren. Dit is een belangrijke garantie dat Credivisión voldoet aan gezonde financiële normen en ook transparant opereert jegens zijn klanten. Credivisión heeft echter nog geen vergunning om spaargelden aan te trekken. Daarom wordt het volledig gefinancierd door de oprichter, World Vision, en door internationale fondsen. Het ASN-Novib Fonds heeft een lening verstrekt van € 1 miljoen met een looptijd van drie jaar.
Crezcamos, Colombia Crezcamos is opgericht in 2006 en is daarmee een relatief jonge microfinancieringsinstelling. Het is gevestigd in Bucaramanga, Noord-Colombia. Nu de politieke situatie in Colombia zo verbeterd is en de economie aantrekt, wordt het voor het ASN-Novib Fonds steeds interessanter om actiever te worden in Colombia. Juist in dit land bloeit kleinschalige bedrijvigheid op. Daarom is de vraag naar microkrediet groot. Crezcamos is de eerste Colombiaanse kredietorganisatie die een lening heeft ontvangen van het ASN-Novib Fonds. Het richt zich in de eerste plaats op rurale dienstverlening. In het noorden van Colombia is veel kleinschalige veehouderij en veel van deze boeren hebben geen toegang tot de tradi-
tionele banken omdat ze te kleinschalig zijn. Tevens is Crezcamos actief in de kleine steden en dorpen in het gebied en financiert daar kleinschalige handel. Crezcamos is niet alleen een jonge, maar ook nog een kleine organisatie: eind 2009 bedroeg de totale portefeuille minder dan € 3,5 miljoen. Wij geloven echter dat Crezcamos snel kan doorgroeien tot het formaat van een volwassen bank. Het managementteam is erg ervaren en de vooruitzichten voor de Colombiaanse markt voor microfinanciering zijn positief. Het ASN-Novib Fonds heeft Crezcamos een lening van € 700.000 verstrekt met een totale looptijd van drie jaar.
35
Bijlage 4 Adresgegevens en personalia ASN-Novib Fonds Alexanderstraat 28 2514 JM Den Haag Postbus 30502 2500 GM Den Haag
KPMG Accountants N.V. Laan van Langerhuize 1 1186 DS Amstelveen
Administratie
Telefoon 070 – 356 93 33 ASN Informatielijn 0800 - 0380 (gratis) Fax 070 – 361 79 48 Internet www.asnbank.nl Handelsregister KvK Den Haag nr. 27143242 36
Accountant
Directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.
ASN Bank N.V. Alexanderstraat 28 2514 JM Den Haag
Fiscaal Adviseur SNS REAAL Afdeling Fiscale Zaken Postbus 8444 3503 RK Utrecht
Juridisch adviseur
B.J. Blom en Directie ASN Bank N.V.: E. Ph. Goudswaard J.E. Jansen
SNS REAAL Afdeling Juridische Zaken Postbus 8444 3503 RK Utrecht
Raad van Toezicht P.J. Knollema, voorzitter (overleden op 4 december 2009) M.P. van Dijk Mevr. H. Siewertsen J.C. Verheij
Notarissen De Brauw Blackstone Westbroek N.V. Tripolis 300 Burgerweeshuispad 301 1076 HR Amsterdam
Projectbeheerder Triple Jump B.V. Nachtwachtlaan 20, 6th floor 1058 EA Amsterdam
Bewaarder Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. Pettelaarpark 120 5216 PT ’s-Hertogenbosch
Jaarverslag 2009 ASN-Novib Fonds
Leden van de Raad van Toezicht van het ASN-Novib Fonds M.P. (Meine Pieter) van Dijk (1949) - Benoemd in 2002, lopende termijn tot 2013. - Functie: Hoogleraar Water services management bij UNESCO-IHE in Delft, hoogleraar Urban management bij het Institute of Social Studies in Den Haag. - Nevenfuncties: Hoogleraar stedelijk management opkomende economieën aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
H. (Hedwig) iewertsen (1966) - Benoemd in 1999, lopende termijn tot 2013. - Functie: Adjunct-directeur bij een adviesbureau voor ondersteuning van het kleinbedrijf in ontwikkelingslanden. - Nevenfuncties: lid van de redactieraad Vice Versa en penningmeester van Stichting Bloeyendael in Utrecht.
J.C. (Jan) Verheij (1940) - Benoemd in 2001, lopende termijn tot 2012. - Functie: oud-lid van de Raad van Bestuur SNS REAAL. - Nevenfuncties: voorzitter Raad van Toezicht ASN Groenprojectenfonds, lid Raad van Commissarissen ASN Beleggingsfondsen, voorzitter Raad van Commissarissen van P.C. Hooft Groep, voorzitter Raad van Commissarissen Watertoren Hazerswoude BV, voorzitter Raad van Toezicht Stichting Jeugdformaat.
Personalia directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. B.J. (Bas-Jan) Blom Bas-Jan Blom (1962) is als directeur ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. verantwoordelijk voor het spaarbedrijf en de beleggingsfondsen van de ASN Bank. Voorheen heeft hij acht jaar bij Schretlen & Co gewerkt, waar hij verschillende managementfuncties vervulde op het gebied van financiële planning, relatiemanagement en beleggingsadvies. Daarvoor was hij vijftien jaar werkzaam bij ABN AMRO. Bas-Jan Blom is bestuurslid van de Stichting de Putsche Ruiters.
E.Ph. (Ewoud) Goudswaard Ewoud Goudswaard (1958) is sinds 2001 algemeen directeur van de ASN Bank. Hij begon zijn carrière bij de NMB Bank, later ING Bank, in het kredietrisicomanagement voor (grote) zakelijke relaties. Vanaf 1992 bekleedde hij directiefuncties in Haarlemmermeer, Amsterdam en Rotterdam; vanaf 1997 was hij van voorzitter van de directie van het district Midden-Holland. In die functies zette hij nieuwe kantoren op, vernieuwde de benadering van klanten en het human-resourcesbeleid en voerde diverse organisatiewijzigingen door. Ewoud Goudswaard is penningmeester van het Nationaal Comite 4 en 5 mei en het Nationaal Fonds 4 en 5 mei, en lid van de Raad van Advies van de Club van Rome Nederland en van de Raad van Advies van Plan Nederland.
J.E. (Jeroen) Jansen Jeroen Jansen (1962) is sinds 2005 directeur van de ASN Bank, met marketing, communicatie, public relations, duurzaamheidsbeleid en research als voornaamste aandachtsgebieden. Hij begon zijn bankcarrière bij Triodos Bank. In 1995 ging hij naar de Hollandse Koopmansbank (nu SNS Asset Management). Daar ontwikkelde hij vermogensbeheerdiensten en duurzaamheidsresearch voor institutionele beleggers, maatschappelijke instellingen en de ASN Bank. In 2000 trad hij aan als manager Maatschappelijke Strategie bij Concern Communicatie SNS REAAL. Tevens maakte hij deel uit van de staf van de ASN Bank, ter ondersteuning van de toenmalige directie. In 2001 werd hij adjunct-directeur van de ASN Bank. Jeroen Jansen is onder meer penningmeester van Stichting Avondster en zit in de progammaraad van MVO Nederland.
37