Jaarverslag 2009 Rijksmuseum Fonds

Jaarverslag 2009 Rijksmuseum Fonds

Inhoud Bestuursverslag

2

Doelstelling

4

Bestuur

4

CBF-Keur en ANBI-status

5

Fiscale aspecten van schenken aan het Rijksmuseum Fonds

6

Kinderen beleven de 17de eeuw

8

Dankzij de Vandenbroek Foundation

Conservator Indiase kunst

10

Dankzij Staal aan Zee, Corus Staal B.V.

Jacob Cats

13

De Tafelberg in het landschap, gezien vanaf het Sint-Janskerkhof bij Laren

Rijksmuseum International Circle

14

André-Charles Boulle

16

Paar huwelijkskoffers op onderstel

Bijdragen voor aankopen en projecten Rijksmuseum 2009

17

Omgeving van Lodewijk van Boghem

21

Maria met Christuskind

Verantwoordingsverklaring

22

Uitgangspunten reserves en beleggingsbeleid

24

Financieel beleid

26

Jaarrekening

30

Accountantsverklaring

39

Adres en informatie

40

1

Bestuursverslag Het Rijksmuseum Fonds is een onafhankelijke stichting die in de breedste zin van het woord steun verleent aan het Rijksmuseum te Amsterdam. Uit de opbrengsten van het fondsvermogen worden aan het museum jaarlijks bedragen ter beschikking gesteld voor onderzoeksprojecten, restauratie, educatie en voor de aankoop van schilderijen, prenten, boeken, foto’s en andere objecten die de collectie verrijken.

Het jaar 2009 stond in het teken van

steun van velen kon daarom in 2009 ook

een bijdrage te leveren aan het belangrijke

XIV, gemaakt door André-Charles Boul-

Het bestuur van het Rijksmuseum Fonds

loyaliteit. Het was voor het bestuur van

een aantal interessante projecten gestalte

werk dat het museum voor de Nederland-

le (1642-1732) verworven. Hij is de be-

is alle begunstigers, schenkers en legato-

het Rijksmuseum Fonds bemoedigend te

krijgen. Zo werd dankzij de Vandenbroek

se (kunst)geschiedenis levert. Naast bij-

roemdste meubelmaker aller tijden en het

ren zeer erkentelijk voor hun bijdragen.

zien dat veel van onze begunstigers ons

Foundation een interactief lesprogramma

dragen van Fondsen op Naam en het en-

zijn dan ook de kostbaarste meubelen die

Hierdoor worden de conservatoren, res-

werk bleven steunen. Daarnaast moch-

voor kinderen uit groep 6, 7 en 8 ontwik-

dowmentfonds zijn ook projectsubsidies,

het museum ooit heeft verworven.

tauratoren en educatiemedewerkers van

ten wij ook nieuwe bijdragen verwel-

keld: Jij & de Gouden Eeuw. En met het

bijdragen en schenkingen ontvangen van

komen. Niet in de laatste plaats omdat

fonds Staal aan Zee maakte staalbedrijf

onder meer de BankGiro Loterij, de Ver-

Ook dit jaar zijn verschillende Fondsen

werk nog beter uit te voeren. Het bestuur

het Rijksmuseum Fonds en de directie

Corus de aanstelling van een conservator

eniging Rembrandt, de Mondriaan Stich-

op Naam aangesproken. Dankzij het

ziet het komende jaar 2010 met vertrou-

van het Rijksmuseum in steeds nauwere

Indiase kunst mogelijk.

ting, het sns reaal Fonds en het vsbfonds.

Veluvine Molijn de Groot Fonds wer-

wen tegemoet en maakt zich op om het

den alle leerlingen van groep 8 van de

Rijksmuseum te versterken in de aan-

samenwerking kans zien langdurige

het Rijksmuseum in staat gesteld hun

(inter)nationale relaties aan te knopen.

Voorop stelde het bestuur in 2009 het

Het Rijksmuseum Fonds heeft in 2009

basisscholen uit de gemeente Nunspeet

loop naar de heropening van het hoofd-

Zo was vanwege het Hudson-jaar Vermeers

werken aan herstel van het vermogen

totaal € 6.443.733 ter beschikking ge-

rondgeleid in het Rijksmuseum. Het

gebouw in 2013, dat een mijlpaal van

Melkmeisje in het Metropolitan Museum

en aan het zo veel mogelijk beperken

steld aan het Rijksmuseum waarmee

Bestuursfonds Hollandse Meesters on-

formaat wordt in de geschiedenis van dit

in New York te bewonderen. Oude banden

van risico’s. Daarom werd eind 2008

onder andere bijzondere kunstwerken

dersteunde de theatrale rondleiding ‘Het

mooie Nederlandse instituut.

in de Verenigde Staten werden tijdens

besloten de beleggingsportefeuille tij-

werden verworven. De collectie werd

meisje zonder naam’ voor kinderen, het

de feestelijke week in september aange-

delijk defensiever in te richten. Door dit

verrijkt met De Tafelberg bij Blaricum in

Goslings NieuwBeerta Fonds de aankoop

Mr. Henk Th.E.M. Rottinghuis

haald en nieuwe inspirerende contacten

besluit is het behaalde rendement lager

vier gezichten, hoogstaande aquarellen

van een Shunga-prent en het Johan Hui-

Voorzitter Stichting Het Rijksmuseum Fonds

werden gelegd. Mede door het overwel-

uitgevallen dan de bij het beleggingsplan

van Jacob Cats (1741-1799), een van de

zinga Fonds maakte de publicatie moge-

digende enthousiasme in Amerika is

behorende benchmark, maar zijn de be-

beste Nederlandse landschapstekenaars

lijk van Kind in de Oorlog. Mohammed

eind 2009 besloten om de Rijksmuseum

leggingsopbrengsten wel hoger dan be-

uit de 18de eeuw. Ook werden twee grote

Toha schildert Yogyakarta 1948-1949.

International Circle op te richten. Hier-

groot. Ook mede dankzij het feit dat de

huwelijkskoffers in de stijl van Lodewijk

door zijn particulieren in het buitenland

kapitaalmarkten zich in 2009 wisten te

ook in de gelegenheid zich te verbinden

herstellen kende de totale portefeuille in

aan het Rijksmuseum.

2009 een rendement van 8,7% (in 2008 -14,8%). Het positieve beleggingsre-

In 2009 zijn drie nieuwe Fondsen op

sultaat van de endowmentfondsen die

Naam in het leven geroepen:

participeren in de algemene beleggings-

-D r. Anton C.R. Dreesmann Fonds, een

portefeuille is in zijn geheel toegevoegd

fonds dat fundamenteel materiaal-

aan de ‘Reserve instandhouding endow-

technisch onderzoek naar schilderijen

mentvermogens’ ter dekking van het in

mogelijk maakt.

2008 ontstane tekort in deze reserve.

-V irtutis Opus Fonds, dit fonds onder-

Hierdoor is het tekort in deze reserve

steunt een conservator/restaurator bij

in 2009 teruggelopen van € 2,7 miljoen

het behoud van en wetenschappelijk

naar € 2,0 miljoen. Door een strikte be-

onderzoek naar de Rijksmuseumcollectie

waking van de kosten zijn wij in staat ge-

marinemodellen.

bleken ook het afgelopen verslagjaar het

-F onds 1975 maakt de werving mogelijk

kostenpercentage van de eigen fondsen-

van werk van documentaire fotografen

werving laag te houden op 7,32%, ruim

voor de collectie van het Rijksmuseum.

binnen de door het CBF gestelde norm van 25%.

Het gezamenlijk beleid van het Rijksmuseum en het Fonds, zoals mede ontwikkeld

Het enthousiasme van conservatoren,

en uitgevoerd door de in 2009 nieuw

restauratoren en andere medewerkers

opgerichte afdeling Development, kan als

van het Rijksmuseum werkt aanstekelijk

een succes worden bestempeld. Met de

en doet mensen en organisaties besluiten

2

3 Voor de wintertentoonstelling IJspret, met werken van de vermoedelijk dove schilder Avercamp, werden in samenwerking met het Nederlands Gebarencentrum nieuwe gebaren ontwikkeld voor een aantal begrippen die te maken hebben met ‘kunst’ en ‘museum’. Deze

maakten deel uit van een uitgebreid programma voor doven en slechthorenden bij de tentoonstelling, mogelijk gemaakt door het Rijksmuseum Fonds, de Kattendyke/Drucker Stichting en het Handtheater. Foto Erik Smits

Doelstelling

Bestuur

Nevenfuncties

Deltares; voorzitter Audit-commissie Stich-

Voorzitter Raad van Commissarissen Ar-

ting Deltares; voorzitter Raad van Toezicht

cadis NV; voorzitter Raad van Commis-

Stichting Exploitatie Olympisch Stadion;

sarissen Euronext Amsterdam N.V.; voor-

voorzitter Dagelijks en Algemeen bestuur

CBF-Keur

ANBI-status

Uit: Statuten van Stichting Het Rijksmuseum

Bestuursleden zijn na vier jaar eenmaal

zitter Raad van Commissarissen Euronext

Stichting Kasteel Heeswijk; lid Raad van

Het Rijksmuseum Fonds heeft per 1 ok-

Vanaf 1 januari 2008 zijn giften gedaan

Fonds, gevestigd te Amsterdam

herkiesbaar, na twee termijnen van vier

N.V.; voorzitter Raad van Commissarissen

Commissarissen Zuid Nederlandse Theater-

tober 2005 het CBF-Keur gekregen. Het

aan goededoelenorganisaties aftrekbaar

jaar treden bestuursleden terug.

Equity Trust Holdings SARL; lid Raad van

maatschappij NV

CBF-Keur laat zien dat er sprake is van een

van het belastbaar inkomen als de aan-

verantwoorde manier van fondsenwer-

stelling is aangemerkt als algemeen nut

1. De stichting heeft ten doel:

Commissarissen NYSE Euronext Inc; lid Samenstelling van het bestuur

Raad van Commissarissen IFF Europe; lid

Joost Scholten (1960)

ving en besteding op het gebied van:

beogende instelling (anbi). Het Rijks-

beleggen van gelden welke door Schen-

De heer mr. H.Th.E.M. Rottinghuis

Raad van Commissarissen Petrofac Plc; be-

Vice Chairman Bank of America Merrill

- bestuur;

museum Fonds heeft deze

kers ten bate van het Rijksmuseum te

Voorzitter – sinds 2006

- het aantrekken, het beheren en het

stuurslid ‘Stichting Administratiekantoor’

Lynch, Benelux Origination, Londen

- beleid;

Corp. Express; bestuurslid Amsterdam Me-

Nevenfunctie

- fondsenwerving, voorlichting en

Meer informatie over

Mevrouw mr. M. van der Wal

disch Centrum (AMC); bestuurslid Kasteel

Bestuurslid Huib Boumeester Foundation

communicatie;

de ANBI-status vindt

Secretaris – sinds 2002

de Haar; voorzitter Investeringscomité

- besteding van middelen;

u op www.anbi.nl.

‘Verenigd Bezit’; lid Investeringscomité Egeria

- verslaggeving.

Amsterdam (hierna ‘het Rijksmuseum’) aan de stichting zijn geschonken; - het uitkeren van gelden aan het Rijksmuseum, waarbij in beginsel de ter beschikking gestelde gelden

Jonkheer drs. R.W.F. van Tets

niet worden aangesproken, tenzij

Penningmeester – sinds 2003

overeengekomen;

Meer informatie over het CBF-Keur vindt

De heer drs. K.J. Storm

Voormalig voorzitter Raad van Bestuur

u op www.cbf.nl.

Lid – sinds 2002

AEGON N.V. Nevenfuncties

uitgebreide zin des woords aan het Rijksmuseum.

II; lid Adviescommissie Theta Hedge Funds Kees J. Storm (1942)

zulks in andere zin met Schenkers is - het verlenen van steun in de meest

De heer drs. A.L.M. Nelissen

Voorzitter Raad van Commissarissen KLM

Lid – sinds 2008

N.V.; vice-voorzitter Raad van Commissarissen Pon Holdings BV; lid Raad van

2. De stichting tracht dit doel te verwezenlijken door alle wettige middelen

De heer mr. J. Scholten

Commissarissen AEGON N.V.; lid Audit

die het bestuur voor het bereiken van

Lid – sinds 2009

Committee Baxter International Inc.; voorzitter Audit Committee ABInBev S.A.;

de doelstelling dienstig acht, of daartoe bevorderlijk kunnen zijn.

anbi-status.

Functies en nevenfuncties van de

voorzitter Audit Committee Unilever; lid

bestuursleden

Curatorium VNO-NCW; toezichthouder

Henk Th.E.M. Rottinghuis (1956)

Teylers Museum Haarlem; bestuurslid

Commissaris Elegast Beheer B.V.

Nederlandse Bach Vereniging; bestuurslid

Nevenfuncties

Hendrick de Keyser en Museum Tromps

Voorzitter Raad van Toezicht VeerStichting;

Huys; bestuurslid VUmc Cancer Centrum

lid Adviesraad RAI Vereniging; bestuurs-

Amsterdam

lid Stichting Papageno (Autisme); lid Club van 28 (Olympische Spelen in Nederland in

Ton L.M. Nelissen (1948)

2028); lid Comité van Aanbeveling Museum

Voorzitter bestuur Kamer van Koophandel

Van Loon; lid Raad van Commissarissen

Brabant

Detailresult Groep NV

Nevenfuncties Vice-voorzitter bestuur Kamer van Koop-

Madeleine van der Wal (1959)

handel Nederland; lid Raad van Com-

Notaris partner CMS Derks Star Busmann

missarissen APG Groep NV; voorzitter Audit-commissie APG Groep NV; lid Raad

4

Rijnhard W.F. van Tets (1947)

van Commissarissen VADO Beheer BV;

Partner Laaken Asset Management

vice-voorzitter Raad van Toezicht Stichting

5

Fiscale aspecten van schenken aan het Rijksmuseum Fonds Schenkingen, legaten en Fondsen op Naam zijn van groot belang voor het Rijksmuseum. Voor aankopen, onderwijs, restauratie en onderzoek is het museum afhankelijk van deze steun. Elke schenking aan het Rijksmuseum is van harte welkom. Het Rijksmuseum Fonds is geheel vrijgesteld van schenkings- en successierecht. Dat betekent dat er geen belasting wordt geheven over vermogen dat wordt overgedragen aan het Rijksmuseum Fonds.

Schenken

Nalaten

Voor particulieren kan een schenking ten

Er zijn verschillende manieren waarop

gunste van het Rijksmuseum Fonds van-

particulieren aan het Rijksmuseum

uit de fiscale optiek dubbel aantrekkelijk

Fonds vermogen kunnen nalaten:

zijn. Niet alleen wordt er geen belasting

- een bedrag in geld;

geheven over de vermogensoverdracht,

- bepaalde goederen;

een schenking aan het Rijksmuseum

- een percentage van de nalatenschap;

Fonds is ook aftrekbaar voor de inkom-

- maar ook vermogen in bruikleen of in

stenbelasting.

vruchtgebruik.

De hoogte van de aftrek is inkomensafhankelijk en toegestaan voor zover het

Vermogen in bruikleen of in vrucht-

totaal van de giften meer dan 1% van het

gebruik blijft eigendom van de erfgena-

verzamelinkomen vóór toepassing van

men. Het Rijksmuseum Fonds ontvangt

de persoonsgebonden aftrek bedraagt

gedurende een door de erflater vast-

met als maximum 10% van dat inkomen.

gestelde periode uitsluitend het rende-

Het belastingvoordeel is veel groter wan-

ment op het vermogen of heeft het ge-

neer een schenking aan het Rijksmuseum

bruik van dat vermogen. Welke vorm

Fonds gelijkmatig wordt verdeeld over

ook wordt gekozen, successierecht wordt

ten minste vijf kalenderjaren. Deze peri-

bij het Rijksmuseum Fonds niet geheven.

odieke schenking krijgt dan de vorm van een lijfrente die wordt vastgelegd in een notariële akte. Bij een periodieke schenking is de jaarlijkse betaling in zijn geheel aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Ook een kunstvoorwerp, zoals een schilderij, kan verdeeld in minimaal vijf porties aan het Rijksmuseum Fonds worden geschonken. In dat geval kan ieder jaar een gedeelte van de waarde van het schilderij worden afgetrokken voor de inkomstenbelasting.

Successierechten voldoen met kunst

Extra kwijtschelding

Bij de beslissing over het verzoek tot

Mensen die successierechten moeten

Als een erfgenaam een kostbaar (kunst)

kwijtschelding laat de Belastingdienst

betalen over een erfenis waarin zich waar-

voorwerp overdraagt aan de staat, worden

zich adviseren door een commissie die

devolle (kunst)voorwerpen bevinden,

de successierechten kwijtgescholden met

gespecialiseerd is in de beoordeling van

kunnen gebruikmaken van de kwijtschel-

een bedrag dat maximaal 120 procent is van

het belang van (kunst)voorwerpen.

dingsregeling successierechten. Toekom-

de waarde van het object. Op die manier

stige erflaters kunnen vooraf vragen of

kan de rest van de erfenis intact blijven.

Voorbeeld

deze objecten na hun overlijden in aan-

Deze regeling geldt voor roerende voorwer-

Stel, uw (kunst)voorwerp heeft een waar-

merking komen voor de regeling.

pen met een nationaal cultuurhistorisch

de van € 50.000. De erfgenamen kun-

In het verzoek tot kwijtschelding kunt u

of kunsthistorisch belang. Dat zijn

nen met de overdracht van het schilderij

aangeven aan welk museum u het (kunst)

(kunst)voorwerpen die verplaatst kun-

€ 60.000 successierecht betalen.

voorwerp bij voorkeur toevertrouwt.

nen worden zoals schilderijen, vazen, sculpturen, meubels, etc.

6

7 In het restauratieatelier van het Rijksmuseum: twee werken van Karel Appel. Rechts De vierkante man, verworven met steun van de BankGiro Loterij. Daarachter een paneel van Johannes Verspronck toegevoegd aan de collectie van het Rijksmuseum dankzij de kwijtscheldings-

regeling successierechten. In het Ateliergebouw werken Rijksmuseum, Universiteit van Amsterdam en Instituut Collectie Nederland nauw samen op het gebied van restauratie en conservering van Nederlands cultureel erfgoed, wetenschapsbeoefening, onderzoek en opleiding.

Foto Michel van de Laar

Kinderen beleven de 17de eeuw Dankzij de Vandenbroek Foundation

Het Rijksmuseum heeft verscheidene Hoe is het onderwijsprogramma opgebouwd?

lend lesprogramma Dat zorgt Wat moet ik nog meergemaakt. weten?

doelstellingen. Het beheert de grootste Les 1 Introductie

er niet voor dat devanaf leerlingen • Jijalleen & de Gouden Eeuw wordt 1 april 2010 opiets

• Algemene introductieles & Ranking the Class

• Reserveren is noodzakelijk. onvergetelijks beleven in het Rijksmu-

schiedenisvoorwerpen vanenons land; die • Lezen scripts Rembrandt, Hugo Michiel

aan het Rijksmuseum. seum,bezoek ook wordt de kennis die ze opdoen

Naar het Rijksmuseum worden getoond, onderzocht en indien

duurt ongeveer 2 uur. beter onthouden.

Scriptlezen

• Oog in oog met de voorwerpen en schilderijen uit de scripts Uitspelen van de scène onder begeleiding van een nodig• gerestaureerd. Maar het Rijksmutheaterdocent

Beroemde namen: Michiel de Ruyter, Hugo de Groot en natuurlijk Rembrandt. En bekende begrippen: VOC, Republiek, grachtengordel. Dat roept associaties op met feitjes stampen. Maar in het Rijksmuseum kunnen kinderen een onvergetelijke ervaring opdoen met een speciaal voor hen ontwikkeld theatraal lesprogramma over de 17de eeuw.

• Het museumprogramma start om 10:00 en 13:00 uur en • Een les in de klas duurt 60 minuten.

De prijsvan voor het onderwijsprogramma is € 150 Met •steun dehele Vandenbroek Founda(incl. lesbox & museumbezoek) voor de hele klas

36 leerlingen). tion is(max. bovendien een uitgebreide docen-

Les 5 – maken 6 & numet IK vertrouwd de Nederlandse

Welke materialen krijg ik? tenhandleiding gemaakt. Die begeleidt

daarom speciale activiteiten als rondleidingen, speurtochten en spellen georganiseerd. En nu ook Jij & de Gouden

ngend tofver va Een less sprogramma ij onder w 8 oep 6, 7, voor gr

• Het volgen van les 1 t/m 4 is noodzakelijk voor het

seum wil ook kinderen van jongs af aan

• Verwerkingslessen met keuze uit beeldende opdracht, of onderzoekje cultuurschrijfopdracht en historie. Voor hen worden

&

iedere schooldag (m.u.v. woensdagmiddag) aangeboden.

en belangrijkste collectie kunst- en geLes 2 – 4

Eeuw n e d u o Jij de G

Voor het onderwijsprogramma is een speciale het lesprogramma en biedt suggesties Jij & de Gouden Eeuw lesbox ontwikkeld met daarin:

6,96

voor• verdere verdieping en verwerking, Een inlogcode voor het computerspel Ranking the Class Scripts voor de leerlingen zoals•• tips voor websites, filmpjes en beelEen uitgebreide docentenhandleiding

• cd met ondersteunend beeldmateriaal dende opdrachten. Dankzij deze onder• Poster met alle personages

Eeuw, een interactief lesprogramma voor

steuning ondergaat ook de met ‘games’

kinderen uit groep 6, 7 en 8, mogelijk ge-

opgroeiende jeugd de Gouden Eeuw als

maakt door de Vandenbroek Foundation.

een echte beleving. ‘Het scriptlezen is erg leuk! Met een geschiedenisboek let je de helft minder op.’

Een onvergetelijke ervaring Hoe zag het leven in de Gouden Eeuw er-

De gelabelde schenking van de

uit? Wat gebeurde er toen in Nederland?

Vandenbroek Foundation stelt het

En wat is er nu nog overgebleven uit de

Rijksmuseum in staat vier jaar lang

17de eeuw? In zes lessen vinden leerlin-

educatieprojecten gericht op jeugd en

gen zelf het antwoord op deze en andere

jongeren te ontwikkelen. De ontwik-

vragen. Niet door alleen met hun neus in

keling van het canonprogramma Jij & de

de boeken te zitten, maar door zelf mee te

Gouden Eeuw is daar een voorbeeld van.

spelen in een echt toneelstuk. In de klas lezen de kinderen een waar gebeurd 17de-eeuws verhaal in de vorm van een theaterscript. Zij ‘casten’ elkaar voor een rol als Hugo de Groot, Michiel de Ruyter, Rembrandt of een ander beroemd persoon uit de Gouden Eeuw. Daarna gaan ze naar het Rijksmuseum. Oog in oog met authentieke 17de-eeuwse voorwerpen spelen ze met hulp van ervaren theaterdocenten hun rol in de historische scripts. Rijksmuseum en Toneelmakerij Als je jong bent, doe je de meeste kennis op door zelf aan de slag te gaan. Daarom heeft het Rijksmuseum voor Jij & de Gouden Eeuw een theatrale overdrachtsvorm ontwikkeld. Samen met de Toneelmakerij, in Nederland dé expert in kindertheater, is een actief, gevarieerd en prikke-

8

9 Begin 2010 werd besloten dat de Canon van Nederland wordt opgenomen in de kerndoelen voor het basisonderwijs. Daarop vooruitlopend werd in 2009 het lesstof vervangende canonprogramma Jij & de Gouden Eeuw ontwikkeld.

Foto’s Myra May Fotografie

Conservator Indiase Kunst Dankzij Staal aan Zee, Corus Staal B.V.

In de collectie van het Rijksmuseum bevinden zich honderden kunstwerken uit India, waarvan enkele zelfs tot de wereldtop behoren. Deze zijn na 2013 weer te zien als het vernieuwde Rijksmuseum zijn deuren opent voor het publiek. Nu al wordt er onderzoek naar gedaan, dankzij het staalbedrijf Corus. In 2008 heeft Corus, onderdeel van het Indiase Tata Steel, het fonds Staal aan Zee opgericht. Dit Fonds op Naam voor het Rijksmuseum voorziet tien jaar lang in de financiering van een conservator Indiase kunst. De conservator Indiase kunst gaat de eeuwenoude relatie tussen de Nederlandse en Indiase culturen onderzoeken. Een nieuwe functie, die sinds 2009 wordt bekleed door Anna S´la˛czka.

De banden tussen India en Nederland zijn

meld, kleine schilderingen met scènes

eeuwenoud. Al in 1605 vestigde de Verenig-

uit het dagelijks leven. Maar in de Rijks-

de Oost-Indische Compagnie (voc) zich

museumcollectie bevinden zich ook veel

aan de Coromandelkust, de zuidoost-

beeldhouwwerken. ‘Dat zijn voor het

kust van India. Binnen enkele decennia

overgrote deel religieuze beelden’, aldus Anna S´la˛czka. ‘Goden met veel armen en

volgden Bengalen, het gebied waar het huidige Calcutta ligt, en Ceylon. Volgens Anna S´la˛czka is er sprake van drie fases in

veel hoofden, en afschrikwekkende godin-

de relatie tussen beide landen. ‘In de tijd

vreemde kunst die je moet leren begrij-

waren er intensieve contac-

pen. Daar kreeg men in Nederland pas in

ten, vooral vanwege de handel. Daarna

het begin van de 20ste eeuw belangstel-

ontstond pas in 19de eeuw weer belang-

ling voor.’

van de

voc

nen. Het is op het eerste gezicht enigszins

stelling voor het Oosten, maar meer vanuit de kant van de wetenschap. In Leiden

Conservator Indiase kunst

werd de leerstoel Sanskriet opgericht en er kwam interesse in de Veda’s, de oude

Als conservator Indiase kunst heeft Anna S´la˛czka verschillende taken. ‘Op dit mo-

Indiase geschriften. Nu is een derde fase

ment bestudeer ik een heel oude tekst in

aangebroken, waarin India een heel an-

Sanskriet over hindoegoden. Het is een

dere rol speelt. We zien het niet meer al-

nog niet uitgegeven tekst op palmblade-

leen als een exotisch land, maar ook als een

ren, die prachtig aansluit bij een beeld in

opkomende economische grootmacht.’

het Rijksmuseum: de godin Durga die de buffeldemon doodt. Als dat is afgerond

Goden en godinnen

ga ik onderzoek doen naar de dansende

De vroegst verzamelde Indiase voorwer-

Shiva, het topstuk in de collectie. Daar is

pen in het Rijksmuseum komen voort

al veel over geschreven, maar nog niet al-

uit de handelsrelaties in de voc-tijd. Toen

les is bekend. Daarnaast oriënteer ik mij

werden in Nederland sitsen (beschil-

voortdurend op mogelijkheden om de

derde katoenen stoffen) heel populair.

collectie aan te vullen. Die zijn niet tal-

En er werden Indiase miniaturen verza-

rijk, want wij werken strikt volgens de

10

11 Shiva, koning van de dans, India, Chola-dynastie, 12de eeuw. Brons, hoogte 153 cm. Rijksmuseum, Amsterdam, inv.nr. AK-MAK-187. Langdurig bruikleen van de Vereniging van Vrienden der Aziatische Kunst. In een krans van vlammen danst de vierarmige hindoeïstische god Shiva. Hier is hij afgebeeld als de god die de wereld heeft geschapen, in stand houdt en vernietigt.

´ ˛czka in dienst als conIn september 2009 trad Anna Sla servator Indiase kunst. De functie wordt mogelijk gemaakt door Staal aan Zee, Corus Staal B.V. Foto Myra May Fotografie

De hindoegoden kunnen geïdentificeerd worden met oude teksten in Sanskriet, zoals dit manuscript op palmblad uit het midden van de 11de eeuw. De tekst heet Devyaamata en stamt waarschijnlijk uit de 9de eeuw. Collectie National Library Kathmandu, Nepal.

unesco -regels,

die voorschrijven dat cultureel

erfgoed behouden moet blijven in het land van herkomst. Een andere taak is het zorgen voor het behoud van de collectie. De nadruk daarbij ligt op dit moment bij het restaureren van de voorwerpen die we in het toekomstige Aziatisch paviljoen gaan tentoonstellen.’ Het Aziatisch paviljoen Het hoofdgebouw van het Rijksmuseum wordt gerenoveerd en gaat in 2013 weer open. Voor de Aziatische kunst verrijst dan naast het museum een gloednieuw gebouw, het Aziatisch paviljoen. ‘Onze afdeling is op dit moment bezig met de inrichtingsplannen. We bekijken welke voorwerpen uit de collectie Aziatische kunst we gaan exposeren. En waar ze moeten komen. De Indiase miniaturen zijn te kwetsbaar. Die kunnen we helaas niet permanent laten zien. Meubelen uit India staan straks waarschijnlijk in het hoofdgebouw en de sieraden komen in een ‘schatkamer’ Aziatica, te midden van allerlei kostbaarheden uit heel Azië. In het nieuwe Aziatisch paviljoen stelt het Rijksmuseum natuurlijk de topstukken uit de collectie beeldhouwwerken op, die ik nu bestudeer. Het is heel belangrijk dat Corus dit onderzoek mogelijk maakt. En ik heb dankzij het fonds Staal aan Zee de mogelijkheid met lezingen en publicaties de cultu-

Jacob Cats

Deze onlangs verworven tekening maakt

Jacob Cats had een gedegen kennis van

rele band tussen India en Nederland voor een

De Tafelberg in het landschap, gezien vanaf het Sint-Janskerkhof bij Laren

deel uit van een serie van vier gezichten

de tekenkunst van de Gouden Eeuw

in het Gooi van Jacob Cats (1741-1799). De

en steunde stevig op de schouders van

kunstenaar verwierf zijn roem vooral door

zijn voorgangers. Maar in één opzicht

zijn gekleurde, zorgvuldig uitgewerkte,

verschillen Cats’ vergezichten van het

getekende landschappen en stadsgezichten.

werk van de 17de-eeuwse meesters: de

Pieter Cornelis Hasselaer, bewoner van

menselijke figuur speelt een veel grotere

het kasteel Groeneveld bij Baarn en heer

rol. Cats’ geestig getekende figuren vertel-

van Eemnes, gaf Cats de opdracht voor de

len allen hun eigen verhaal die een wezen-

vier panorama’s. Hij betaalde de toen zeer

lijk onderdeel zijn van de voorstelling.

groot publiek toe te lichten. Dat maakt mijn werk als conservator Indiase kunst fantastisch.’

Het Rijksmuseum is het eerste museum in Nederland waar een bedrijf de mogelijkheid heeft gekregen te investeren in de opbouw van kennis door middel van het financieren van een conservator.

aanzienlijke som van 700 gulden.

12

13 Durga Mahishasuramardini, Noord-India (WestBengalen), Pala-dynastie, 11de eeuw. Steen, hoogte 87,5 cm. Rijksmuseum, Amsterdam, inv.nr. AKRAK-1992-1. De tienarmige hindoegodin Durga heeft in negen handen een wapen. Daarmee doodt zij de buffeldemon.

Jacob Cats, De Tafelberg in het landschap, gezien vanaf het Sint-Janskerkhof bij Laren, ca. 1795. Aquarel in pen en bruin, 426 x 570 mm. Onderdeel van de vierdelige serie ‘De Tafelberg bij Blaricum in vier gezichten’.

Rijksmuseum, Amsterdam, inv.nr. RP-T-2009-8, 9, 10 en 11. Aankoop met steun van de BankGiro Loterij, de Mondriaan Stichting en de Vereniging Rembrandt (mede dankzij Prins Bernhard Cultuurfonds).

Rijksmuseum International Circle

Op 8 september 2009 vond in het

nationale kring van begunstigers op

Metropolitan Museum of Art New York

te richten. In november 2009 was de

een diner plaats van het Rijksmuseum.

Rijksmuseum International Circle een feit.

Aanleiding was het unieke bezoek van Het melkmeisje van Vermeer aan het museum

De eerste enthousiaste (inter)nationale

ter gelegenheid van Hudson 400, waarin

leden hebben zich reeds aan het Rijks-

Nederland en de Verenigde Staten hun 400

museum verbonden als International Patron

jaar durende handelsbetrekkingen vierden.

of als lid van de Chairman’s Circle.

Als tegenprestatie voor zo’n uitzonderlijk

Het Rijksmuseum biedt alle leden exclusieve

bruikleen mocht het Rijksmuseum een

ontvangsten, persoonlijk contact met con-

avond organiseren in het Metropolitan

servatoren en toegang tot unieke onder-

voor ruim honderd Amerikaanse en

delen van de collectie. Leden worden

Nederlandse relaties en kunstverzamelaars.

bijvoorbeeld exclusief ontvangen tijdens

Na een ontvangst in de Spanish Courtyard

The European Fine Art Fair in Maastricht,

en − uiteraard − een bezoek aan Het

krijgen uitnodigingen voor internationale

melkmeisje wachtte de gasten in de Caroll

openingen en kunnen deelnemen aan een

and Milton Petrie Court een intiem diner,

jaarlijkse unieke reis onder leiding van een

waar oude banden werden aangehaald en

Rijksmuseumconservator. International

nieuwe inspirerende contacten werden

Patrons betalen jaarlijks 5.000 euro of meer.

gelegd.

Lid van de Chairman’s Circle is men vanaf

Mede door het overweldigende enthou-

jaarlijks 15.000 euro. Het internationale

siasme voor het Rijksmuseum van alle

programma wordt aangeboden in het

aanwezigen tijdens het diner is hierna

Engels, de ontvangsten vinden plaats in

besloten om de lang gekoesterde wens

diverse wereldsteden.

in vervulling te laten gaan om een inter-

International Circle

Chairman’s Circle Rijksmuseum Rijksmuseum Museumplein/Jan Luijkenstraat 1 Amsterdam

www.rijksmuseum.nl

International Patron Rijksmuseum

po box 74888 1070 dn Amsterdam The Netherlands Development Office +31 (0)20 6747133 [email protected]

Johannes Cornelisz. Verspronck Portrait of a girl dressed in blue, 1641

Rijksmuseum Museumplein/Jan Luijkenstraat 1 Amsterdam

www.rijksmuseum.nl

po box 74888 1070 dn Amsterdam The Netherlands Development Office +31 (0)20 6747133 [email protected]

14

Johannes Cornelisz. Verspronck Portrait of a girl dressed in blue, 1641

15 Diner van het Rijksmuseum in het Metropolitan Museum of Art in New York, 8 september 2009. Foto Rozemyn Afman


Deze overweldigende huwelijkskoffers zijn

De koffers hebben deksels, zodat er iets


gemaakt door de beroemdste meubelmaker

in kan worden opgeborgen, maar die

van Europa, de in Parijs werkzame André-

gebruiksfunctie is van ondergeschikt belang.

Charles Boulle (1642-1732). Waarschijnlijk

De meubelen zijn gemaakt als kostbare

leverde hij ze in 1688 aan de prins van

kunstwerken, ter opluistering van een

Condé, een neef van koning Lodewijk XIV.

vorstelijk interieur. Alles is door Boulle

Condé had ze besteld als geschenk voor zijn

ontworpen en in zijn werkplaats uitgevoerd:

dochter Marie-Thérèse, ter gelegenheid van

de vorm, de versiering met schildpad, koper

haar huwelijk met de prins van Conti.

en tin, en het beslag van verguld brons.

Bijdragen voor aankopen en projecten Rijksmuseum 2009

In 2009 werd een totaalbedrag van

Vereniging Rembrandt, mede dankzij

€ 6.443.733 voor aankopen en projecten

Prins Bernhard Cultuurfonds

als bijdrage aan het Rijksmuseum ter


beschikking gesteld. Het betreft de


volgende bedragen:

€ 310.000

BankGiro Loterij

Jacob Cats


De Tafelberg bij Blaricum in vier gezichten


€ 80.000

€ 2.111.890 VSBfonds Jacob Cats

Publicatie van Oog, Tijdschrift van het


Rijksmuseum

€ 205.000

€ 200.000

Cesar Boetius van Everdingen

Fondsen op Naam

Meisje met een brede hoed € 1.332.761

Bestuursfonds Hollandse Meesters Ten behoeve van educatieve programma’s,

Bijdrage inzake het nieuwe Rijksmuseum

projecten en middelen.

€ 908.000

Theatrale rondleiding ‘Het meisje zonder naam’

Mondriaan Stichting

€ 12.200


Aanvraag in 2008, ondersteuning gerealiseerd


in 2009.

€ 500.000 Scato Gockinga Fonds Jacob Cats

Het ondersteunen van de collectie scheeps-


modellen in het Rijksmuseum in de meest

€ 95.000

ruime zin van het woord. Bestandscatalogus Marinemodellen

Bestandscatalogus

€ 85.480

‘Vroege Noord-Nederlandse schilderkunst in het Rijksmuseum 1480-1530’

Goslings NieuwBeerta Fonds

€ 36.480

Het in stand houden en het uitbreiden van de collectie Japanse prenten, in het bijzon-

16

SNS REAAL Fonds

der Surimono-prenten, ten behoeve van


het Rijksprentenkabinet.


Shunga-prent

€ 100.000

€ 1.650

17 André-Charles Boulle, Paar huwelijkskoffers op onderstel, Parijs, ca. 1688. Eiken-, naald- en esdoornhout, belijmd met ebbenhout en marqueterie van schildpad, koper en tin, het beslag van verguld brons, hoogte 139 cm. Rijksmuseum, Amsterdam, inv.nr. BK-2009-255-1 en 2.

Aankoop met steun van de BankGiro Loterij, de Mondriaan Stichting, de Vereniging Rembrandt (mede dankzij Prins Bernhard Cultuurfonds), het sns reaal Fonds en de heer H.B. van der Ven.

Manfred & Hanna Heiting Fonds

en de handleidingen voor de kunstenaar.

De bevordering van fotohistorisch onder-

- Advice to proprietors on the care of

- Nouveau manuel complet du fabrikant

Maria Adriana Aalders Fonds

de couleurs et de vernis : contenant tout

Ten behoeve van de collectie vaderlandse geschiedenis en de collectie Nederlands cultureel erfgoed.

zoek door aankomende conservatoren uit

valuable pictures painted in oil, with

ce que a rapport à ces différents arts/ par

binnen- en buitenland aan de hand van

instructions for preserving, cleaning,

Riffault et Vergnaud. Nouveau éd.

originelen uit de Nationale Fotocollectie in

and restoring them, when damaged or

Refondue et ornée de figures par [Claude

Sara Geertruida Aalders-Huender Fonds

het Rijksmuseum.

decayed/ by an artist [John Bengo].

Jacques] Toussaint de Sens. Paris, 1850

Ten behoeve van de collectie Kant.

Publicatie van het vijfde, zesde en zevende deel van de reeks Rijksmuseum Studies in

London, Wycombe, 1835 - Bilderpflege : ein Handbuch für Bilder-

- Practical treatise on painting in oil colours/ Thomas Bardwell. London, 1795

Bank ten Cate & Cie Fonds

Photography

besitzer. Die Behandlung der Oelbilder,

€ 59.967

Bilderschäden, deren Ursache, Vermei-

nant leurs applications a la teinture et a

dung und Beseitigung/ von Porträtmaler

l’impression et des notices sur les fibres

Eugen Voss. Berlin, 1899

textiles les épaissants et les mordants

M.J. Drabbe Fonds

Johan Huizinga Fonds De optimale presentatie van het cultureel historisch erfgoed van Nederland in het Rijksmuseum. Publicatie van Kind in de Oorlog.

Aankoop, restauratie en onderzoek ten behoeve van het textiel voor het interieur.

publié sur les auspices de la Societé

Verwerving van kunstvoorwerpen ten behoeve van

and pigments and of their powers in

Industrielle de Mulhouse et avec le con-

de afdeling Aziatische kunst van het Rijksmuseum.

painting/ by George Field. London, [1841]

cours de son comité de chimie/ par M.P.

- Chromatography : a treatise on colours

- A descriptive handbook of modern

Mohammed Toha schildert Yogyakarta

water-colour pigments/ by J. Scott

1948-1949

Tailor. London, 1890-1900. One

€ 4.675

- Traité des matières colorantes compre-

shilling hand-books on art, nr. 43 - Dyeing and calico printing; including

Schützenberger. Paris, 1867 € 8.330

Dr. Anton C.R. Dreesmann Fonds Ten behoeve van fundamenteel materiaaltechnisch onderzoek naar schilderijen.

Staal aan Zee, Corus Staal B.V. Ten behoeve van de aanstelling van een

Ebus Fonds

Veluvine Molijn de Groot Fonds

an account of the most recent improvements in the manufacture and use of

conservator Indiase kunst. ´la˛czka in September 2009, Anna S

Het verlenen van steun in de breedste zin van het

Jongeren uit Nunspeet op een inspirerende wijze kennis laten maken met het nationaal

aniline colours/ by the late F. Crace-

dienst getreden

Rijksmuseum.

cultureel erfgoed.

Calvert; ed. by John Stenhouse and

€ 18.000

Bezoek van ruim 500 kinderen uit

Charles Edward Groves. Manchester,

Nunspeet aan het Rijksmuseum op

London, 1876

9, 10 en 12 februari 2009 € 32.734

- Konst en recept boek/ Mattheus Verheijden. 1736. Handschrift

woord aan de collectie middeleeuwse kunst van het

Fonds 1975 Frits en Phine Verhaaff Fonds

Maakt werving mogelijk van documentair werk van

Aankoop en restauratie van, tentoonstel-

fotografen voor de collectie van het Rijksmuseum.

lingen over en onderzoek naar middeleeuwse kunst.

Migelien Gerritzen Fonds

Sem Presser Fonds

Kunst und die geätzten 84 Blätter welche

Omgeving van Lodewijk van Boghem,

Ten behoeve van educatieve activiteiten voor de

Mogelijk maken van een educatief project

durch Johann Heinrich Tischbein hrsg.

Maria met Christuskind

afdeling Conservering & Restauratie in de breedste

voor jongeren waarbij het uitgangspunt

sind. Kassel, 1790

€ 50.000

zin van het woord.

- Kurzgefasste Abhandlung über die Aetz-

is dat jaarlijks een actueel aspect van de

- Manuel de peinture et du sculpteur;

Nederlandse samenleving in een serie foto’s

ouvrage dans lequel on traité de la philo-

Van der Vossen-Delbrück Fonds

Bas Ten Haaf Fonds

wordt vastgelegd. Het project wordt ver-

sophie de lárt et des moyens pratiques/

Ten behoeve van aankoop, restauratie en

Ondersteunen van het optimaal toegankelijk maken

bonden met en loopt parallel aan de jaar-

par L.-C. Arsenne. Paris, 1833

onderzoek van kunsttheoretische en kunst-

van het museum voor mindervaliden en lichamelijk

technologische bronnen.

gehandicapten.

lijkse foto-opdracht Document Nederland.

- Nouveau manuel complet du coloriste :

Fotoproject door jongeren bij Docu-

ou instruction simplifiée et élémentaire

Ideen eines Kunstfreundes über die

ment Nederland, Vechters en vrede-

pour l’enluminure, le lavis et la retouche

zweckmässigste Einrichtung von

Paul Huf Fonds

stichters

des gravures, images, lithographies,

Gemälde-Gallerien und Cabinetten/

Het realiseren van aankopen voor de Nationale

€ 21.598

planches d’histoire naturelle, cartes

Joseph Karl Eduard Hoser.

Fotocollectie.

géographiques, peinture orientale, plans

[Praha, 1845]. Handschrift

Receptuurboeken Fonds

topographiques/ par [Émile Théophile]

€ 1.450

Aankoop, restauratie, onderzoek en onder-

Blanchard, [Aristide Michel] Perrot et

Aankoop, restauratie, tentoonstellingen en onder-

wijs ten behoeve van de receptuurboeken

[L.J.S.] Thillaye. Paris, 1841. Manuels roret.

zoek van zilver.

A.E. van Kampen Fonds

18

19 Elk jaar organiseert het Rijksmuseum samen met NRC Handelsblad de documentaire fotoopdracht Document Nederland. Parallel hieraan loopt Document Nederland Junior, bestemd voor jongeren van 13 tot 16 jaar. De middelbare scholieren worden uitgenodigd om rond het thema – in 2009

Vechters en vredestichters − een eigen reportage te maken, waarbij ze door het Rijksmuseum worden begeleid. Document Nederland Junior wordt gefinancierd en ondersteund door het Sem Presser Fonds. Foto’s Myra May Fotografie

‘Dit is mijn opa in het leger in Korea, met twee kameraden die allebei zijn omgekomen.’ Bente Winters, Mara Walburg, Annelotte Zwemstra – 5 havo/vwo, Haags Montessori Lyceum, Den Haag Onze opa’s in oorlog

Johanna Kast-Michel Fonds

Suman Fonds

Echtpaar Van Hulsen-Ognibeni

Het ondersteunen van opleidingsmogelijk-

Het bevorderen van de toegankelijkheid

Bijdragen leveren aan de verzameling

heden, onderzoek en uitvoering van projec-

van het Rijksmuseum voor Engelstalige

Italiaanse tekeningen van het Rijksmuseum

ten voor restauratoren.

kinderen.

ten behoeve van aankoop, restauratie, ten-

Knecht-Drenth Fonds

Virtutis Opus Fonds

Ten behoeve van aankoop Nederlands

Ten behoeve van een conservator en een

De heer H.B. van der Ven

gelieerde schilderijen 20ste eeuw.

restaurator voor het behoud van en we-


tenschappelijk onderzoek naar de collectie


marinemodellen.

€ 50.000

Sylvia en Carel Willink Fonds

Restauratie Piero di Cosimo,

toonstelling en onderzoek.

Willy van der Mandele Fonds Ten behoeve van restauratie en onderzoek van schilderijen.

Ten behoeve van het bestuderen, restaure-

Portretten van Giuliano de San Gallo en

Edwin Vom Rath Fonds

ren, verwerven en uitdragen van het werk

Francesco Giamberti

Aankoopfonds voor schilderijen, prenten of

van Carel Willink.

€ 48.519

Schenkers

Stichting Zabawas

objecten in de categorie beeldhouwkunst en kunstnijverheid. Objecten mogen alleen in Amsterdam worden tentoongesteld.

Onderdeel restauratieproject het nieuwe Stichting Vandenbroek Foundation

Rijksmuseum

J.A.J. en M.A. Risseeuw Fonds

Aan Canon gerelateerd lesstof vervangend

€ 170.000

Ten behoeve van aankoop, restauratie en

programma voor het basisonderwijs

tentoonstellingen van schilderijen en aqua-

Deze bijdragen zijn niet opgenomen in de jaarrekening

rellen uit de periode van de Haagse School.

2009 en worden in de jaarrekening 2010 verwerkt.

Omgeving van Lodewijk van Boghem

Maria met Christuskind Het hof van Margaretha van Oostenrijk in Mechelen trok vanaf de vroege 16de eeuw belangrijke kunstenaars aan. In dit verfijnde artistieke milieu ontstond ook deze hoofse Maria met kind van albast. Stilistisch sluit het beeld aan bij de sculptuur voor Margaretha’s mausoleum in het Franse Brou, een groot project waarbij veel Vlaamse beeldhouwers betrokken waren. Iconografisch zeer zeldzaam is het motief van het Christuskind dat Maria een appel aanbiedt. Het verwijst naar de zondeval van Adam en Eva, die door Jezus en Maria − als nieuwe Adam en Eva − weer ongedaan is gemaakt.

20

21 Het Fonds 1975, opgericht in 2009, richt zich op de verwerving van documentaire fotografie die een relatie heeft tot Nederland. Het kan hierbij gaan om de verwerving van een reeds gemaakt recent werk, een verwerving uit een lopend project of een kortlopende

opdracht over een actueel of bijzonder thema. Alle opdrachten van Document Nederland ontvangen in de foto’s worden opgenomen in de collectie van het studiezaal. Rijksmuseum. Ter gelegenheid van de oprichting Foto Myra May Fotografie van Fonds 1975 werden documentair fotografen die de afgelopen jaren meegewerkt hebben aan de foto-

Omgeving van Lodewijk van Boghem, Maria met Christuskind, Mechelen, ca. 1500-1510. Albast uit St. Lothain, met sporen van vergulding en polychromie, hoogte 56 cm. Rijksmuseum, Amsterdam, inv.nr. BK-2009-270. Aankoop met steun van het Frits en Phine Verhaaff Fonds.

Verantwoordingsverklaring

Besturen en toezicht houden

handelen volgens het door het bestuur

De door het bestuur aangestelde regis-

Op basis van een verwacht rendement

Afdelingen binnen het Rijksmuseum

Het Rijksmuseum Fonds hanteert het

gegeven beleggingsmandaat. De fiduciair

teraccountant controleert jaarlijks in

over het endowmentvermogen en het aan-

worden op de hoogte gesteld van onder-

bestuursmodel en wordt geleid door een

vermogensbeheerder stelt maandelijks

het kader van de jaarrekeningcontrole

wezige niet-endowmentvermogen wordt

steuning en voortgang van projecten door

onafhankelijk en onbezoldigd bestuur dat

een integrale rapportage op over de per-

de opzet, het bestaan en de werking van

jaarlijks een budget vastgesteld waar het

directie- en bestuursverslagen, evenals

bestaat uit ten minste vijf en ten hoogste

formance van de beleggingsportefeuilles

de administratieve organisatie en interne

Rijksmuseum een beroep op kan doen

bekendmakingen op intranet.

zeven natuurlijke personen. Nieuwe leden

waarin een analyse wordt gemaakt van de

beheersing. De externe accountant is

voor projecten of aankopen. De criteria

worden benoemd door het bestuur,

gerealiseerde beleggingsuitkomsten ten

aanwezig op de bestuursvergadering

op basis van een helder geformuleerde

Algemene informatie over het Rijksmu-

gehoord hebbende de hoofddirecteur van

opzichte van het beleggingsplan.

waarin de jaarrekening wordt besproken,

procedure en aanvraagformulieren om

vastgesteld en goedgekeurd.

aanspraak te mogen maken op de middelen

seum Fonds is op te vragen via de website www.rijksmuseum.nl/fonds. Hierop wor-

van het Rijksmuseum Fonds zijn voor

den ook ontwikkelingen, aankopen en

het Rijksmuseum. Bij de vervulling van vacatures in het bestuur wordt beoordeeld

Voor elke bestuursvergadering worden

welke specifieke deskundigheid gewenst

door de afdeling Financiële Zaken van het

Doelbereik en efficiënte

medewerkers van het Rijksmuseum toe-

nieuwsfeiten met betrekking tot het Fonds

is. Leden worden benoemd voor de duur

Rijksmuseum rapportages gemaakt over de

middelenbesteding

gankelijk via intranet. Projectaanvragen

opgenomen. Foldermateriaal en voorbeelden

van vier jaar. Ieder lid kan eenmalig worden

aanwending van de verschillende fondsen,

Het Rijksmuseum Fonds streeft ernaar zo

en evaluaties zijn in procedures vastgelegd

van schenkingsakten zijn ook via deze weg

herbenoemd voor nog eenzelfde periode.

de resultaten van de fondsenwerving en de

effectief en doelmatig mogelijk te werken

en worden als zodanig toegepast. Alle

op te vragen en te downloaden.

ontwikkeling van de kosten van beheer en

om zijn doelstellingen te realiseren. Dit

aanvragen worden ter beoordeling aan het

Het bestuur van het Rijksmuseum Fonds

administratie en de kosten eigen fondsen-

gebeurt door jaarlijks een operationeel

bestuur voorgelegd en goedgekeurd. In de

Als zich klachten voordoen kunnen deze

onderschrijft de Code Goed Bestuur voor

werving. Voor deze laatste kosten hanteert

jaarplan met een bijbehorende begroting

notulen wordt vastgelegd welke aanvragen

worden gemeld bij het Fonds. Hiervoor is

Goede Doelen.

het Rijksmuseum Fonds in de meerjaren-

op te stellen waarin nader invulling wordt

gedurende het jaar zijn geaccordeerd. Per

een procedure opgesteld die in werking treedt als een klacht zich voordoet.

raming een norm van 15%. Het kostenper-

gegeven aan de strategische planning en

kwartaal worden rapportages over de

Het bestuur vergadert vier keer per jaar

centage van de eigen fondsenwerving over

de financiële meerjarenraming.

voortgang/afhandeling van aanwinsten

in aanwezigheid van de directie van het

2009 bedraagt 7,32%, hetgeen lager is dan

Rijksmuseum.

de door het CBF gehanteerde norm van

Het jaarplan dient als basis voor de begro-

en activiteiten opgesteld die door het bestuur worden beoordeeld.

25%. De financiële rapportages worden

ting van de uitvoeringskosten. Besteding

Het Rijksmuseum Fonds heeft geen

voor elke vergadering besproken met de

van middelen ten behoeve van de uit-

Communicatie met belanghebbenden

personeelsleden in dienst. De fondsen-

penningmeester en vervolgens voorzien

voeringskosten fondsenwerving vindt

Het Rijksmuseum Fonds streeft naar een

werving wordt verzorgd door de afdeling

van een advies voorgelegd aan het bestuur.

plaats overeenkomstig de begroting.

heldere informatievoorziening en het

Development van het Rijksmuseum,

Over de voortgang van het jaarplan en de

structureel onderhouden van zijn relaties

onder andere middels een medewerker

Naast het financieel beheer worden tijdens

uitvoeringskosten wordt ieder kwartaal

en belanghebbenden.

fondsenwerving die geheel werkzaam

bestuursvergaderingen het jaarplan en de re-

tijdens de bestuursvergadering gerap-

De belanghebbenden van het Rijksmuseum

is voor het Rijksmuseum Fonds. De finan-

alisatie hiervan besproken en beleidsvraag-

porteerd.

Fonds zijn zijn begunstigers: de (parti-

ciële administratie wordt verzorgd door

stukken zoals het fondsenwervingsbeleid en

de afdeling Financiële Zaken van het

de bestuurssamenstelling behandeld.

Rijksmuseum.

culiere) schenkers, institutionele fondHet Rijksmuseum Fonds is een zoge-

sen en relaties. Een tweede groep belang-

naamd endowmentfonds. Dit houdt in dat

hebbenden betreft de medewerkers van

In het kader van een verdergaande profes-

op instructie van de schenkers in principe

het Rijksmuseum.

Het bestuur bestaat momenteel uit zes

sionalisering van het Rijksmuseum Fonds

alleen de opbrengsten van het beheerd

leden en is als volgt samengesteld: een

heeft het bestuur in zijn vergadering van 18

vermogen (reserves en fondsen) aange-

Het Rijksmuseum Fonds stelt zijn begun-

voorzitter, penningmeester, secretaris

september 2009 besloten om bestaande

wend mogen worden voor de besteding

stigers regelmatig op de hoogte van zijn

en drie leden. De penningmeester en een

structuren te formaliseren en een financiële

aan de doelstelling, in het geval van een

activiteiten en bestedingen, onder meer

ander bestuurslid zijn belast met het for-

en een beleggingsadviescommissie in te

Fonds op Naam of gelabelde schenking

door (financiële) rapportages en het jaar-

muleren van adviezen aan het bestuur

stellen, waarvan de leden intussen zijn

is deze vastgesteld door de schenker. Een

verslag. Daarnaast worden begunstigers

met betrekking tot het beleggingsbeleid

benoemd. Ook is in 2009 het functioneren

uitzondering hierop is mogelijk indien de

betrokken bij evenementen en vinden er

en het toezicht op de uitvoering hiervan.

van de bestuursleden geëvalueerd. Deze

schenker dit anders heeft bepaald. In een

(telefonische) contactmomenten plaats

Zij worden hierbij bijgestaan door een

evaluatie vindt jaarlijks plaats.

dergelijk geval wordt het vermogen aan-

gedurende het jaar.

fiduciair vermogensbeheerder die bewaakt

gemerkt als niet-endowment en kan het

of de verschillende vermogensbeheerders

vermogen ook zelf worden aangewend.

22

23 In de serie Rijksmuseum Studies in Photography verschenen in 2009 drie delen: New ways of scientific visualization. A.-L. Donnadieu’s La photographie des objets immerges, door Christina Natlacen, The making of a photobook. Sanne Sannes’ maquette for Diary of an Erotomaniac, door Tamara

Berghmans en Going into detail. Photography and its use at the Drawing and Design Schools of Amsterdam 1880-1910, door Petra Steinhardt. Deze uitgaven werden mogelijk gemaakt door het Manfred & Hanna Heiting Fonds.

Publicatie Kind in de oorlog. Mohammed Toha schildert Yogyakarta 1948-1949, mogelijk gemaakt door het Johan Huizinga Fonds.

Uitgangspunten reserves en beleggingsbeleid

Stichting Het Rijksmuseum Fonds is opge-

betreffend jaar kunnen worden gedekt. De

valt onder de (specifieke) doelstelling van

waarde wordt gerealiseerd door het ver-

weer naar de verhoudingen tussen de

zet als een zogenaamd endowmentfonds.

reserve wordt evenals de andere endowment-

een van de reeds aanwezige fondsen, dan

mogen te spreiden over beleggingscatego-

verschillende categorieën in de beleg-

Hierbij worden de ontvangen schenkingen

fondsen jaarlijks geïndexeerd om behoud

wel dat de beschikbare middelen van de

rieën en -componenten, en spreiding aan

gingsportefeuille volgens het oorspron-

en legaten zelf niet aangesproken. Alleen de

van ‘koopkracht’ te kunnen garanderen.

verschillende fondsen ontoereikend zijn.

te brengen tussen beleggingsstijlen. Inter-

kelijk strategisch beleggingsplan toe kan

opbrengsten van deze vermogens mogen

Ultimo 2009 bedraagt de ‘Reserve als bron

nationale spreiding geeft eveneens een risi-

worden gewerkt.

worden aangewend ter besteding aan de

van inkomsten’ € 3,8 miljoen, waardoor,

Vermogensbeheer

coverlagend effect op de waardefluctuaties

doelstelling. Om de koopkracht van deze

uitgaande van een nettorendement van 4%

Het Rijksmuseum Fonds heeft een zeer

van de totale portefeuille.

fondsen in de loop van de tijd te handhaven

(bestaande uit een genormeerd rendement

lange beleggingshorizon en heeft een daaruit

op het oorspronkelijke niveau worden de

op endowmentbeleggingen van 6% en

voortvloeiend beleggingsbeleid geformu-

In 2008 is in verband met de ontwikke-

deposito’s. Hierbij wordt een minimaal ren-

ontvangen endowmentbedragen door het

gecorrigeerd voor 2% indexering), de jaar-

leerd. Dit is vertaald in een strategisch beleg-

lingen op de aandelenmarkten als gevolg

dement van 3% nagestreefd. In 2009 is niet

Rijksmuseum Fonds jaarlijks geïndexeerd.

lijkse uitvoeringskosten van circa € 155.000

gingsplan. Hierin is een asset mix opgenomen

van de kredietcrisis op ad-hocbasis afge-

afgeweken van het beleggingsbeleid voor

Hiervoor wordt een (genormeerde) bijtelling

structureel kunnen worden gefinancierd.

waarbij 40% van de portefeuille wordt belegd

weken van het beleggingsplan en is een

niet-endowmentfondsen.

Het niet-endowmentvermogen wordt zo veel mogelijk uitgezet op kortetermijnspaar-

in vastrentende waarden, 40% in aandelen en

groter deel van de portefeuille belegd in

stamvermogens worden ook wel aangemerkt

Indien schenkers middelen met een speci-

20% in complementaire beleggingen (waaron-

(defensieve) vastrentende waarden en

Bij Fondsen op Naam kunnen de schenkers,

der alternatieve beleggingen).

is het belang in aandelen afgebouwd. In

indien zij dat wensen, eigen beleggingscri-

2009 is gezien de onzekere vooruitzichten

teria formuleren. In overleg kan maatwerk

van 2% gehanteerd. Deze (geïndexeerde) als de ‘in stand te houden vermogens’. Middels

fieke doelstelling als endowmentvermogen

het rendement op de endowmentfondsen is

ter beschikking stellen en deze middelen

het Rijksmuseum Fonds in staat om op lange

onderdeel worden van de algemene endow-

Gestreefd wordt naar een resultaat (ren-

deze afwijkende positie ten opzichte van

worden geleverd waarbij de schenkers mede

termijn een structurele vorm van steun

mentbeleggingsportefeuille, ontstaat voor

dement en risico) op het belegd vermogen

het strategisch beleggingsplan voorlopig

de risicograad kunnen bepalen. Indien geen

te bieden aan het Rijksmuseum. Het beleg-

het Rijksmuseum Fonds de verplichting om

dat een stabiele ontwikkeling in de tijd laat

gehandhaafd (de-risken). In 2010 zullen

specifieke beleggingswensen zijn gefor-

gingsbeleid is afgestemd op de langetermijn-

voor deze endowmentfondsen minimaal het

zien. Het resultaat van de beleggingen zal

periodiek de ontwikkelingen in de finan-

muleerd gelden de algemene regels van het Rijksmuseum Fonds.

doelstelling van deze fondsen (zie hieronder:

‘in stand te houden vermogen’ aan te hou-

een nauwe relatie hebben met het resultaat

ciële positie en het beleggingsklimaat

Vermogensbeheer). Schenkers kunnen

den. Om aan deze verplichting te kunnen

van de beleggingsplanindex (de bench-

worden geëvalueerd. Op basis daarvan

bepalen dat de ter beschikking gestelde gelden

voldoen houdt het Rijksmuseum Fonds

mark of referentiemaatstaf). Toegevoegde

zal worden beoordeeld op welk moment

wel mogen worden aangesproken. Het beleg-

een zogenaamde ‘Reserve instandhouding

gingsbeleid van deze niet-endowmentfondsen

endowmentvermogens’ aan die maximaal

is meer gericht op de korte termijn (zie ook:

50% van de ‘in stand te houden (endowment)

Vermogensbeheer).

vermogens’ bedraagt. Uit deze reserve kunnen in tijden van tegenvallende beleggingsren-

Ter dekking van de reguliere uitvoeringskos-

dementen de verschillende endowment-

ten van het fonds wordt een ‘Reserve als bron

vermogens die participeren in de algemene

van inkomsten’ (voorheen continuïteits-

beleggingsportefeuille worden aangezuiverd

reserve) aangehouden. Gezien de doelstelling

tot het minimaal vereiste niveau van het ‘in

van het Rijksmuseum Fonds − het gedurende

stand te houden vermogen’. Ultimo 2009

het gehele bestaan van het Rijksmuseum

bedraagt het totaal van de ‘in stand te houden

steun verlenen − en de hierop afgestemde

vermogens’ van endowmentvermogens die

inrichting van het (endowment)fonds

participeren in de algemene beleggingspor-

wordt bij de bepaling van de omvang van

tefeuille € 11,9 miljoen. De ‘Reserve instand-

de reserve ook deze zeer langetermijndoel-

houding endowmentvermogens’ mag dan

stelling van het Rijksmuseum Fonds als

maximaal € 6,0 miljoen bedragen (50%).

uitgangspunt gehanteerd. Om die reden wordt de ‘Reserve als bron van inkomsten’

Tevens kan deze reserve worden aangewend

aangehouden als endowmentvermogen en

voor (incidentele/onvoorziene) bijdragen

dient deze een zodanig niveau te hebben

aan het Rijksmuseum indien deze niet kunnen

dat uit de jaarlijkse beleggingsinkomsten

worden verstrekt uit de reeds aanwezige

de (reguliere) uitvoeringskosten van een

fondsen omdat de betreffende activiteit niet

24

25 Wat doet die mevrouw in het blauw daar in het museum? Zoekt ze iets? Of iemand? En waar komen die stemmen vandaan? Zijn dat kinderstemmen? En wie is dat meisje, dat meisje zonder naam? ‘Het meisje zonder naam’ is een spannende theatervoorstelling in het Rijksmuseum voor kinderen van

6 t/m 9 jaar, mogelijk gemaakt door het Bestuursfonds Hollandse Meesters. Foto Myra May Fotografie

Het resultaat over 2009 was € 279.066 positief, € 687.720 lager

Financieel beleid

dan begroot. Dit lagere resultaat is als volgt samengesteld:

Verschillenanalyse realisatie – begroting (in euro’s)

Verdeling belegd vermogen (in euro’s) Vastrentend Aandelen

Complementaire Beleggingen

Liquide Totaal Middelen

% van Totaal

Endowmentvermogen Restricted vermogen Bestemd vermogen (liquiditeiten)

5.463.593 62.577 1.744.687

3.289.749 434.611 -

464.816 11.218 -

88.218 17.519 1.438.719

9.306.376 525.925 3.183.405

71,5% 4,0% 24,5%

Geconsolideerd vermogen

7.270.857 55,9%

3.724.360 28,6%

476.034 3,7%

1.544.455 11,8%

13.015.706 100,0%

100,0%

Werkelijk

Begroot

Verschil

Baten Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties van derden Baten uit beleggingen

1.601.885 4.326.979 1.013.936 6.942.800

Lasten Besteed aan doelstelling Kosten eigen fondsenwerving Kosten van beleggingen Kosten van beheer en administratie

6.443.733 117.311 11.385 91.305 6.663.734

4.032.917 80.417 25.500 89.083 4.227.917

2.410.816 36.894 -14.115 2.222 2.435.817

Resultaat

279.066

966.786

-687.720

1.350.000 3.158.000 686.703 5.194.703

251.885 1.168.979 327.233 1.748.097

‘Asset mix’ 71,5%

24,5%

4,0%

Bestemd vermogen (liquiditeiten) Restricted vermogen Endowmentvermogen

Op het gebied van eigen fondsenwerving was het Rijksmuseum

De besteding aan de doelstelling kwam hoger uit dan begroot. Dit

Fonds in 2009 evenals in 2008 succesvol. In 2009 werden drie nieuwe

wordt verklaard doordat de ontvangen niet-endowmentschenkin-

Fondsen op Naam verwelkomd en werd een aanvang gemaakt met

gen en projectsubsidies (inclusief het aandeel acties derden) hoger

de nieuwe internationale vriendenorganisatie, de Rijksmuseum

waren dan begroot. Deze niet-begrote schenkingen konden direct

International Circle. Het aandeel in acties van derden was hoger dan

worden aangewend voor de doelstelling.

begroot omdat de uitkeringen over 2009 uit de BankGiro Loterij ten

‘Asset Mix’ en Rendement

Totaal vermogen

De kosten eigen fondsenwerving zijn hoger dan begroot omdat in

kon in 2009 voor een aantal kunstaankopen en projecten een beroep

2009 aangevangen is met het opzetten van een internationale vrien-

Fonds

denkring, de Rijksmuseum International Circle. Dit was niet opge-

worden gedaan op de Vereniging Rembrandt, het

Vastrentend Aandelen Endowmentvermogen Restricted vermogen (liquiditeiten) Bestemd vermogen (liquiditeiten)

behoeve van kunstaankopen hoger waren dan verwacht. Tevens

58,7% 11,9% 54,8%

55,9%

35,3% 82,7% -

28,6%

Complementaire Beleggingen 5,0% 2,1% -

3,7%

Liquide Totaal Middelen 1,0% 3,3% 45,2%

11,8%

100,0% 100,0% 100,0%

100,0%

Rendement + 9,8% + 22,2% + 3,0%

+ 8,7%

sns reaal

en het vsbfonds. Voor deze incidentele aandelen in acties van derden

nomen in de begroting 2009.

waren in de begroting 2009 slechts bescheiden bedragen opgenomen. De kosten van beleggingen waren lager dan begroot doordat het Na een turbulent 2008 wisten de kapitaalmarkten zich in 2009 te

aantal transacties in de beleggingsportefeuille gering was. De kosten

herstellen. De beleggingsopbrengsten over 2009 kwamen hierdoor

van beheer en administratie waren vrijwel gelijk aan de begroting.

hoger uit dan begroot. Het rendement van de totale portefeuille bedroeg over 2009 8,7%. Omdat eind 2008 was besloten de beleggingsportefeuille tijdelijk defensiever in te richten is het over 2009 behaalde rendement lager uitgevallen dan de bij het beleggingsplan behorende benchmark. Het positieve resultaat van de endowmentfondsen die participeren in de algemene beleggingsportefeuille is in zijn geheel toegevoegd aan de ‘Reserve instandhouding endowmentvermogens’ ter dekking van het in 2008 ontstane tekort in deze reserve. Dat tekort is door deze toevoeging en de onttrekking die aan deze reserve plaatsvindt ter dekking van de uitvoeringskosten in 2009 teruggelopen van € 2,7 miljoen naar € 2,0 miljoen.

26

27

Begroting 2010 en meerjarenraming 2011-2013

Een en ander resulteert in een overschot van € 279.066. Dit overschot ten opzichte van het begrote overschot van € 966.786 kan als

(in euro’s)

volgt worden geanalyseerd:

Overschot 2009 (in euro’s)

Werkelijk

Ontvangen endowmentschenkingen (niet besteedbaar)

Begroot

279.393

900.000

Niet-endowmentfondsen en projectsubsidies - Ontvangen schenkingen en projectsubsidies 5.649.471 3.608.000 - Bijdragen aan Stichting Het Rijksmuseum -6.356.603 -4.008.00 -707.132 -400.000 Bijdragen aan Stichting Het Rijksmuseum uit endowmentfondsen Uitvoeringskosten uit reserves

Verschil

-620.607

-307.132

-87.130

-

-87.130

-208.616

-194.417

-14.199

Opbrengst beleggingen als volgt toegerekend - Toegevoegd aan Reserve instandhouding endowmentvermogens 846.058 537.275 - Toegevoegd aan fondsen met specifieke vermogensbeheerders 96.393 25.200 - Toegevoegd aan niet-endowmentfondsen 60.100 98.728 1.002.551 661.203

28

2010

2011

2012

2013

Begroot

Raming

Raming

Raming

Baten Baten uit eigen fondsenwerving 1.540.000 630.000 Baten uit acties van derden 3.658.000 2.750.000 Baten uit beleggingen 709.210 736.004 5.907.210 4.116.004

961.500 2.750.000 774.357 4.485.857

694.576 2.750.000 823.841 4.268.417

279.066

966.786

Lasten Besteed aan doelstelling - Bijdragen aan Stichting Het Rijksmuseum 6.071.333 3.402.000 3.534.600 - Voorlichting en voorbereiding activiteiten - Totaal besteed aan doelstelling 6.071.333 3.402.000 3.534.600 Kosten eigen fondsenwerving 139.00 94.500 144.225 Kosten van beleggingen 16.657 16.990 17.330 Kosten van beheer en administratie 129.000 135.450 142.223 6.335.990 3.648.940 3.838.378

Overschot/tekort

3.427.830 3.427.830 104.186 17.676 149.334 3.699.026

-448.780

467.064

647.479

569.391

Reserves Fondsen endowment Fondsen

866.479 464.333 -1.779.592

611.043 189.000 -332.979

746.998 243.450 -342.969

714.276 208.373 -353.258

-448.780

467.064

647.479

569.391

9,03% 6,72%

15,00% 10,45%

15,00% 13,01%

15,00% 15,00%

341.348

-687.720

Begroting 2010 en de financiële meerjarenraming 2011-2013

Om de ‘koopkracht’ van de endowmentfondsen in stand te hou-

Het Rijksmuseum Fonds hanteert voor de te realiseren eigen (regu-

den wordt het vermogen jaarlijks met 2% geïndexeerd. Deze indexe-

liere) fondsenwerving en de kosten van eigen fondsenwerving de

ring wordt gefinancierd uit het gerealiseerde beleggingsresultaat. Als

cbf-norm,

die aangeeft dat de kosten eigen fondsenwerving niet

endowmentfonds betekent dit dat jaarlijks beschikbaar is voor het

meer mogen zijn dan 25% (gemiddeld over een periode van drie jaar)

doen van bijdragen aan het Rijksmuseum het gerealiseerde rende-

van de opbrengsten eigen fondsenwerving.

ment op het belegd vermogen onder aftrek van de voor de instand-

Naast de reguliere opbrengstenstroom van eigen fondsenwerving

houding van het vermogen benodigde bedragen, minus de kosten van

kent het Rijksmuseum Fonds een incidentele inkomstenstroom van

eigen fondsenwerving en de overige kosten (van vermogensbeheer).

fondsenwerving die sterk afhankelijk is van incidentele kunstaanko-

Als gevolg van de negatieve beleggingsresultaten in 2008 is een

pen door het Rijksmuseum waarvoor additioneel fondsen worden

tekort in de ‘Reserve instandhouding endowmentvermogens’ ont-

geworven. Indien zich dit voordoet, worden deze inkomsten steeds

staan van € 2,7 miljoen. Om die reden is in 2008 besloten de jaarlijk-

direct ter beschikking gesteld als bijdrage voor het doen van aanko-

se indexering van de in stand te houden vermogens van de endow-

pen waarvoor in deze gevallen specifieke fondsen zijn geworven.

mentfondsen die participeren in de algemene beleggingsportefeuille

Het Rijksmuseum Fonds is begunstigde van de loterij-acties van

achterwege te laten totdat het tekort in de ‘Reserve instandhouding

de BankGiro Loterij. Hiervoor is een overeenkomst afgesloten. De

endowmentvermogens’ weer is ingelopen door positieve beleggings-

gelden worden ter beschikking gesteld onder de voorwaarde dat

resultaten. Ultimo 2009 bedraagt het tekort nog € 2,0 miljoen en zal

deze worden aangewend voor het doen van aankopen van Neder-

dit naar verwachting ultimo 2013 zijn ingelopen. Vanaf dat moment

lands Cultureel Erfgoed. De in enig jaar ter beschikking gestelde

kan de jaarlijkse indexering weer plaatsvinden en zijn ook weer bij-

middelen worden veelal in het jaar aangewend conform de eisen

dragen uit de endowmentfondsen mogelijk.

van de BankGiro Loterij. Niet bestede gelden worden aangehouden

Het niet-endowmentvermogen wordt zo veel mogelijk uitgezet op

als vastgelegd vermogen.

kortetermijnspaardeposito’s. Hierbij wordt een minimaal rendement

Het Rijksmuseum Fonds hanteert een gematigd offensief beleggings-

van 3% nagestreefd. De besteding van deze fondsen binnen de daar-

beleid (zie p.25, Vermogensbeheer) en stelt zich ten doel om een ren-

aan gegeven doelstellingen kunnen de komende jaren op reguliere

dement van 6% over het belegd endowmentvermogen te realiseren.

basis voortgang vinden.

Het overschot/tekort is als volgt verwerkt:

Percentage kosten eigen fondsenwerving (In % van baten uit eigen fondsenwerving) (Idem, gemiddeld over 3 jaar)

Percentage besteding Totaal baten Af: niet besteedbare baten - Endowmentschenkingen - 2% rendement endowmentbeleggingen

5.907.210

4.116.004

4.485.857

4.268.417

-1.026.667 -

-378.000 -

-576.900 -

-416.745 -

Besteedbare baten Besteed aan doelstelling als percentage van besteedbare baten Kosten van beleggingen als percentage van baten uit beleggingen Kosten van beheer en administratie als percentage van totale baten

4.880.543 124,40% 2,35% 2,18%

3.738.004 91,01% 2,31% 3,29%

3.908.957 90,42% 2,24% 3,17%

3.851.672 89,00% 2,15% 3,50%

29

Jaarrekening Balans per 31 december 2009 (in euro’s)

31-12-2009

31-12-2008

Activa 1. Financiële vaste activa 2. Vorderingen 3. Liquide middelen

9.066.360 547.310 3.934.116

13.547.786 15.200.380

Passiva 4. Reserves en fondsen - 4.1. Reserves - 4.2. Fondsen Totaal eigen vermogen 5. Kortlopende schulden - 5.1. Nog te besteden inzake onderzoeksfonds - 5.2. Stichting Het Rijksmuseum - 5.3. Overige te betalen kosten Totaal schulden op korte termijn

3.166.518 9.464.180 12.630.698 - 120.504 796.584 917.088

8.099.835 999.151 6.101.394

2.459.683 9.891.949 12.351.632 19.221 2.043.109 786.418 2.848.748

13.547.786 15.200.380

Staat van baten en lasten over 2009 (in euro’s)

Baten 6. Baten uit eigen fondsenwerving 7. Baten uit acties van derden 8. Baten uit beleggingen Som der baten Lasten Besteed aan doelstelling 9. Bijdragen aan Stichting Het Rijksmuseum Voorlichting en voorbereiding activiteiten Totaal besteed aan doelstelling Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten van beleggingen

30

2009

2009

2008

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

1.601.885 4.326.979 1.013.936 6.942.800

1.350.000 3.155.198 3.158.000 3.962.016 686.703 -2.158.589 5.194.703 4.958.625

Resultaat van bestemming

Kasstroomoverzicht over 2009

(in euro’s)

(in euro’s)

818.058 -2.093.752 450.000 -230.042 -301.272 -1.452.757

966.786 -3.776.551

- 6.443.733

117.311 11.385

24.917 - 4.032.917 8.512.202

80.417 25.500

119.861 16.010

Beheer en administratie Kosten van beheer en administratie Som der lasten

91.305 6.663.734

89.083 4.227.917

Resultaat

279.066

966.786 -3.776.551

87.103 8.735.176

279.066

-

-

Percentage kosten eigen fondsenwerving Kosten eigen fondswerving in % van baten uit eigen fondsenwerving (Idem, gemiddeld over 3 jaar)

7,32% 6,73%

5,96% 6,28%

3,80% 5,77%

Totale baten Af: niet besteedbare baten - ontvangen endowmentschenkingen - 2% over in stand te houden vermogens endowmentfondsen specifieke vermogensbeheerders - gereserveerd voor aankoop 2008

6.942.800

Besteedbare baten

6.651.660 4.294.703 6.733.380

Besteed aan doelstelling als percentage van besteedbare baten Kosten van beleggingen als percentage van baten uit beleggingen

Saldo van baten en lasten Aanpassingen voor - mutaties ongerealiseerde koersverschillen en opgelopen rente - mutatie vorderingen - mutatie kortlopende schulden Netto-kasstroom uit operationele activiteiten

2009 Werkelijk

279.066

2009

2008

Begroot

Werkelijk

966.786 -3.776.551

-567.393 451.841 -1.931.660 -1.768.146

-368.057 2.340.674 - -268.297 - 1.420.781 598.729

-7.008.074 6.608.942 -399.132

-900.000

Mutatie liquide middelen

-2.167.278

-301.271

Mutatie liquide middelen

-283.393

-900.000 -16.782.579 - 17.529.680 747.101

deerd tegen nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Financiële vaste activa De financiële vaste activa betreffen de beleggingen op lange termijn van de endowmentfondsen. De obligaties en de aandelen worden hierbij gewaardeerd tegen de beurswaarde ultimo boekjaar. Het verschil tussen beurswaarde en de aanschafwaarde wordt verantwoord in de ‘Staat van baten en lasten’.

463.708

Vorderingen 6.101.394 3.934.116

3.193.086 5.637.686 2.891.815 6.101.394

-2.167.278

-301.271

463.708

-412.060

De vorderingen worden gewaardeerd rekening houdend met mogelijke oninbaarheid.

- -10.033 - 2.196.848

93,90%

126,42%

Schenkingen, legaten en nalatenschappen De schenkingen en nalatenschappen worden verantwoord in het jaar

Toelichting

96,87%

Grondslagen voor de bepaling van het vermogen en het resultaat

5.194.703 4.958.625

-279.393 -900.000

-11.747 -

goedkeurende accountantsverklaring afgegeven.

Voor zover niet anders is vermeld zijn de activa en passiva gewaar-

Aankopen effecten Verkopen effecten Netto kasstroom uit investeringsactiviteiten

Liquide middelen - Stand 1 januari - Stand 31 december

Percentage besteding

Kosten van beheer en administratie als percentage van totale baten 6.443.733 4.008.000 8.512.202

Toevoeging/onttrekking aan: - Reserve als bron van inkomsten - - Reserve instandhouding endowmentvermogens 706.835 - Bestemmingsfondsen endowment 236.319 - Bestemmingsfondsen niet-endowment -664.088

jaarrekening 2009 van het Rijksmuseum is op 14 april 2010 een

waarin de omvang met voldoende betrouwbaarheid en de inbaarheid met voldoende zekerheid kan worden vastgesteld.

Algemeen De jaarrekening is opgesteld conform de Richtlijn voor de Jaarver-

Aandeel acties van derden

slaggeving 650 (rj 650) Fondsenwervende Instellingen (herzien

Conform de

cbf-richtlijnen

worden schenkingen van fondsenwer-

cbf

vende instellingen met het cbf-keur aangemerkt als ‘Aandeel in acties

wordt de continuïteitsreserve met ingang van het boekjaar 2009 ver-

van derden’. Schenkingen van andere instellingen worden aange-

antwoord als ‘Reserve als bron van inkomsten’. De beleggingsinkom-

merkt als ‘Baten eigen fondsenwerving’.

2007). Naar aanleiding van de tussentijdse hertoetsing van het

sten van deze reserve dienen ter dekking van de verwervingskosten 1,12%

1,32%

3,71%

1,71%

-0,74%

1,76%

en uitvoeringskosten. Deze kosten worden naar aanleiding van deze

Bijdragen aan het Rijksmuseum

zelfde hertoetsing voortaan geheel toegerekend aan fondsenwerving

Toegezegde bijdragen worden in het jaar waarin het besluit tot toe-

en beheer en administratie, niet meer aan voorlichting als doelstel-

kenning door het bestuur van het Rijksmuseum Fonds aan het

ling. De hiervoor besproken beperkte aanpassingen zijn dienover-

Rijksmuseum is medegedeeld, als last opgenomen.

eenkomstig verwerkt in de ter vergelijking opgenomen cijfers 2008. Uitvoeringskosten eigen organisatie Criteria voor consolidatie

De uitvoeringskosten van de eigen organisatie worden op basis van

Stichting Het Rijksmuseum Fonds is nauw gelieerd aan het

de aard van de onderscheiden kosten toegerekend aan ‘kosten eigen

Rijksmuseum. Consolidatie zou gezien de verschillende aard van

fondsenwerving’ en ‘ kosten van beheer en administratie’.

de organisaties geweld doen aan de uniforme en transparante verslaggevingseis. Daarnaast blijft het bestuur van Stichting Het

Vreemde valuta

Rijksmuseum Fonds verantwoordelijk voor de verantwoording

Bedragen in vreemde valuta zijn opgenomen tegen de per balans-

van de besteding. Om deze reden vindt geen consolidatie plaats

datum geldende wisselkoersen.

met het Rijksmuseum. Het jaarverslag van het Rijksmuseum is opvraagbaar en/of te raadplegen via www.rijksmuseum.nl. Bij de

31

Balans per 31 december 2009

4. Reserves en fondsen

1. Financiële vaste activa (in euro’s)

31-12-2009

31-12-2008

Balanswaarde per 1 januari Bij: Aankoop effecten en depositorekeningen Af: Verkoop en uitloting effecten Bij: Koerswinst verkoop effecten Bij: Opgelopen rente Bij: Ongerealiseerd koersresultaat boekjaar

8.099.835 7.008.074 -6.872.314 263.372 103.940 463.453

11.187.610 16.782.579 -17.479.624 -50.056 -2.340.674

Balanswaarde per 31 december

9.066.360

8.099.835

De financiële vaste activa betreffen de langetermijnbeleggingen van de endowmentfondsen. De samenstelling van deze beleggingen is als volgt: Aandelen Obligaties

4.200.394 4.865.966

3.864.907 4.234.928

9.066.360

8.099.835

31-12-2009

31-12-2008

2. Vorderingen (in euro’s)

Intrest rekening courant, deposito’s en spaarrekeningen/dividend en dividendbelasting Debiteuren BankGiro Loterij 4e kwartaal Te ontvangen schenkingen Overige te ontvangen bedragen

15.231 5.000 425.440 96.512 5.127

41.276 12.350 415.081 529.022 1.422

547.310

999.151

3. Liquide middelen (in euro’s)

31-12-2009

31-12-2008

Saldi rekeningen courant Spaarrekeningen en deposito’s

1.589.169 2.344.947

2.292.927 3.808.467

3.934.116

6.101.394

De liquide middelen zijn alle direct opeisbaar.

(in euro’s) Stand 01-01-2009 Reserve als bron van inkomsten 3.825.000 Reserve instandhouding endowmentvermogens -1.365.317 4.1. Reserves 2.459.683

Fondsen endowment Fonds aankoop kunstwerken

Baten fondsenwerving werving-/-directe Bijdragen aan verwervingskosten Rijksmuseum - -

Opbrengst beleggingen en aanzui- vering tekorten -

Uitvoerings- kosten -

Stand 31-12-2009 3.825.000

69.393 69.393

- -

846.058 846.058

-208.616 -208.616

-658.482 3.166.518

-

-

-

-

3.800.574

3.800.574

Fondsen op Naam endowment A.E. van Kampen Fonds * 38.393 - - 3.876 - 42.269 Bank ten Cate & Cie Fonds * 34.030 - - 3.400 - 37.430 Gerhards Fonds 477.544 - - - - 477.544 Goslings NieuwBeerta Fonds * 304.498 56.000 -1.650 80.313 - 439.161 J.A.J. en M.A. Risseeuw Fonds 20.083 10.000 - - - 30.083 Edwin vom Rath Fonds 72.813 - - - - 72.813 Johanna Kast-Michel Fonds 25.401 4.000 - - - 29.401 Knecht-Drenth Fonds 200.500 100.000 - - - 300.500 Maria Adriana Aalders Fonds 20.167 10.000 - - - 30.167 Sara Geertruida Aalders-Huender Fonds 20.167 10.000 - - - 30.167 Paul Huf Fonds 135.844 18.000 - - - 153.844 Scato Gockinga Fonds 1.124.591 - -85.480 - - 1.039.111 Suman Fonds * 49.293 - - 7.860 - 57.153 Willy van der Mandele Fonds 40.167 20.000 - - - 60.167 Fondsen niet-endowment Fonds aankoop Italiaanse prenten en tekeningen 59.395 40.000 - 1.740 - 101.135 De heer H.B. van der Ven inzake Piero di Cosimo 47.430 50.000 -98.519 1.089 - Fondsen op Naam niet-endowment Bas Ten Haaf Fonds 248.938 80.000 - 7.447 - 336.385 Bestuursfonds Hollandse Meesters 325.033 30.000 -12.200 9.461 - 352.294 Ebus Fonds 96.550 5.000 - 2.848 - 104.398 Frits en Phine Verhaaff Fonds 77.576 10.000 -50.000 2.246 - 39.822 Johan Huizinga Fonds 62.567 17.000 -4.675 1.874 - 76.766 Manfred & Hanna Heiting Fonds 83.722 60.000 -59.967 3.124 - 86.879 Migelien Gerritzen Fonds * 44.279 10.000 - 944 - 55.223 Receptuurboeken Fonds 41.736 - -8.330 1.181 - 34.587 Sem Presser Fonds 34.784 27.349 -21.598 977 - 41.512 Staal aan Zee, Corus Staal B.V. 621.639 - -18.000 18.116 - 621.755 Sylvia en Carel Willink Fonds 11.689 10.000 - 500 - 22.189 Van der Vossen-Delbrück Fonds 82.323 - -1.450 2.402 - 83.275 Veluvine Molijn de Groot Fonds 86.765 4.500 -32.734 2.459 - 60.990 Victor Muller Fonds 47.212 - - 3.533 - 50.745 Dr. Anton C.R. Dreesmann Fonds - 50.000 - 309 - 50.309 Virtutis Opus Fonds - 60.000 - 117 - 60.117 Fonds 1975 - 10.000 - 20 - 10.020 Rijksmuseum International Circle

-

29.163

32

-

-

-

29.163

33 * Deze Fondsen op Naam hebben hun eigen specifieke vermogensbeheerder

4. Reserves en fondsen vervolg

5. Kortlopende schulden

(in euro’s) Stand 01-01-2009 Projectsubsidies, schenkingen en bijdragen BankGiro Loterij voor Kunstaankopen 1.451.2 45 BankGiro Loterij inzake Het nieuwe Rijksmuseum - Mondriaan Stichting - Vereniging Rembrandt - Stichting Vandenbroek Foundation - vsbfonds - sns reaal Fonds - Stichting Zabawas 105.000 4.2. Fondsen 9.891.949

Totaal reserves en fondsen

Baten fondsenwerving werving-/-directe Bijdragen aan verwervingskosten Rijksmuseum

12.351.632

2.728.979

-3.649.651

908.000 631.480 390.000 50.000 200.000 100.000 130.000 5.859. 471

-908.000 -631.480 -390.000 - -200.000 -100.000 -170.000 -6. 443.733

5.928.864

-6.443.733

Opbrengst beleggingen en aanzui- vering tekorten

Uitvoerings- kosten

-

-

530.573

- - - - - - 657 - - - - - - 156. 493 -

50.657 65.000 9. 464.180

1.002.551

-208.616

De ‘Reserve als bron van inkomsten’ ter dekking van de (in)directe verwervingskosten en uitvoeringskosten bedraagt circa € 3,8 miljoen. Het Rijksmuseum Fonds stelt zich ten doel om uit de opbrengRijksmuseum (endowmentfonds) tenzij de schenker anderszins stand te houden vermogen en direct beschikbaar voor de doelstelling ultimo 2009 is als volgt:

Samenstelling vermogen Besteedbaar vermogen

Totaal vermogen

Endowmentfondsen Overige fondsen (niet-endowment)

11.869.374

-2.102.472

9.766.902

-

2.863.796

2.863.796

11.869.374

761.324

Stand per 1 januari Mutaties boekjaar: - Bijdragen ten gunste van Stichting Het Rijksmuseum -Te betalen facturen en kosten - Door Rijksmuseum ontvangen schenkingen en legaten - Betaald voorschot aan Stichting Het Rijksmuseum Stand per 31 december

5%

2008 551.849

6.443.733 219.982

8.512.202 164.962

50.000

-

-8.636.320 120.504

-7.185.904 2.043.109

2009

2008

765.984 9.600 12.500 8.500 796.584

762.100 8.500 12.000 3.818 786.418

Staat van baten en lasten over 2009

Baten 6. Legaten, erfstellingen en schenkingen

25%

22%

34

2009 2.043.109

dat deze tot uitkering komen.

(in euro’s)

6.1. Legaten en erfstellingen

1%

19.221

doende betrouwbaar kan worden vastgesteld of waarvan onzeker is

25%

1%

-19.221 -

rente-uitkeringen en nalatenschappen waarvan de omvang onvol-

12.630.698

Reserves Fondsen endowment Reserves Fondsen niet-endowment

22%

19.221

Ultimo 2009 heeft de stichting recht op een aantal toegezegde lijf-

Samenstelling Samenstelling vermogen ultimo vermogen ultimo 20092009 17% 5%

5.2. Stichting Het Rijskmuseum (in euro’s)

19.221

Rechten op kapitaal

In stand te houden vermogen

17%

Stand per 1 januari Mutaties boekjaar: - Overgeboekt naar Stichting Het Rijksmuseum Stand per 31 december

Kassierfunctie inzake BankGiro Loterij: nog aan andere musea te betalen bijdrage Accountants- en advieskosten Jaarverslag Vermogensgroep

heeft aangegeven. De samenstelling van het vermogen naar in

12.630.698

5.1. Nog te besteden inzake onderzoekfonds Dit betreft een wetenschappelijk studiefonds dat is opgericht ter gelegenheid van het afscheid van de voormalig Algemeen Directeur van het Rijksmuseum, de heer prof. dr. H.W. van Os op 1 december 1996. (in euro’s) 2009 2008

5.3. Overige te betalen kosten (in euro’s)

sten van het beheerde vermogen uitkeringen te doen aan het

(in euro’s)

Stand 31-12-2009

Baten vervolg 6. Legaten, erfstellingen en schenkingen

30%

Fondsen endowment Fondsen niet-endowment

Fondsen op Naam endowment Fondsen op Naam niet-endowment Fondsen op Naam endowment Projectsubsidies, schenkingen en bijdragen

Fondsen op Naam niet-endowment Projectsubsidies, schenkingen en bijdragen

2009

2009

2008

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

65.343

198.296

(in euro’s)

6.2. Schenkingen Fondsen op Naam (bestemd) - Ebus Fonds - Frits en Phine Verhaaff Fonds - Veluvine Molijn de Groot Fonds - Johan Huizinga Fonds - Johanna Kast-Michel Fonds - Manfred & Hanna Heiting Fonds - Bas Ten Haaf Fonds - Sem Presser Fonds - Knecht-Drenth Fonds - Willy van der Mandele Fonds - J.A.J. en M.A. Risseeuw Fonds - Migelien Gerritzen Fonds - Goslings NieuwBeerta Fonds - Maria Adriana Aalders Fonds - Sara Geertruida Aalders-Huender Fonds - Paul Huf Fonds - Bestuursfonds Hollandse Meesters - Sylvia en Carel Willink Fonds - Dr. Anton C.R. Dreesmann Fonds - Virtutis Opus Fonds - Fonds 1975 6.3. Rijksmuseum International Circle - Rijksmuseum International Circle (bestemd) 6.4. Overige schenkingen -S chenking echtpaar Van Hulsen-Ognibeni (bestemd) - Schenking de heer H.B. van der Ven (bestemd) - Schenking Vandenbroek Foundation 2009 (bestemd) - Mondriaan Stichting (bestemd) - Stichting Zabawas (bestemd) - Overige schenkingen (vrij besteedbaar)

2009

2009

2008

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

10.000 18.000 30.000 10.000 50.000 60.000 10.000 601.849

879.112

5.000 10.000 4.500 17.000 4.000 60.000 80.000 27.349 100.000 20.000 10.000 10.000 56.000 10.000

29.163 29.163

40.000 50.000 50.000 631.480 130.000 4.050 905.530

2.077.790

1.601.885 1.350.000

3.155.198

De verdeling naar vrij besteedbaar en bestemd is als volgt: - vrij besteedbaar - bestemd

69.393 1.532.492

450.000 900.000

208.060 2.947.138

1.601.885 1.350.000

3.155.198

30%

35

Baten 7. Aandeel in acties van derden (in euro’s)

ankGiro Loterij voor B Kunstaankopen (bestemd) BankGiro Loterij inzake het nieuwe Rijksmuseum (bestemd) Vereniging Rembrandt (bestemd) sns reaal Fonds (bestemd) vsbfonds (bestemd)

Baten 8. Opbrengst beleggingen

2009

2009

2008

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2.728.979

2.000.000

2.711.328

908.000 390.000 100.000 200.000

908.000 250.000 - -

908.000 342.688 -

4.326.979

3.158.000

3.962.016

(in euro’s)

Ontvangen intrest obligaties, deposito’s en rekening- courantsaldi banken Ontvangen dividenden (inclusief verrekenbare dividendbelasting)

Koerswinst/verlies verkoop effecten Mutatie beurswaarde niet verkochte effecten

De verdeling naar vrij besteedbaar en bestemd is als volgt: - vrij besteedbaar - bestemd

- 4.326.979

4.326.979

- 3.158.000

3.158.000

3.962.016

3.962.016

Conform de cbf-richtlijnen worden schenkingen van fondsenwervende instellingen met het

cbf-keur

aangemerkt als ‘Aandeel in

acties van derden’. Schenkingen van andere instellingen worden aangemerkt als ‘Baten eigen fondsenwerving’. Het Rijksmuseum Fonds verantwoordt de baten indien deze met voldoende betrouwbaarheid en zekerheid kunnen worden vastgesteld.

36

Lasten 9. Bijdragen aan Stichting Het Rijksmuseum 2009

2009

2008

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

(in euro’s)

2009

2009

2008

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

Overige bijdragen -B ankGiro Loterij − het nieuwe Rijksmuseum 908.000 200.000 - vsbfonds − tijdschrift Oog -B estuursfonds Hollandse Meesters − theatrale rondleiding 12.200 - Goslings NieuwBeerta Fonds − Shunga-prent 1.650 - Scato Gockinga Fonds − bestandscatalogus Marinemodellen 85.480 - Frits en Phine Verhaaff Fonds − beeld Maria met Christuskind 50.000 -M anfred & Hanna Heiting Fonds − fotohistorisch onderzoek en publicatie daarvan 59.967 - J ohan Huizinga Fonds − publicatie van Kind in de Oorlog. Mohammed Toha schildert Yogyakarta 1948-1949 4.675 - Veluvine Molijn de Groot Fonds – ontvangst kinderen uit Nunspeet 32.734 - Receptuurboeken Fonds – diverse aankopen 8.330 - De heer H.B. van der Ven – restauratie van twee panelen van Piero di Cosimo 48.519 - Sem Presser Fonds – fotoproject 21.598 - Van der Vossen-Delbrück Fonds – verwerving Ideen eines Kunstfreundes [...] 1.450 - Staal aan Zee, Corus Staal B.V. – conservator Indiase kunst 18.000 - Mondriaan Stichting − bestandscatalogus Vroege Nederlandse schilderkunst (restant) 36.480 1.489.082 6.443.733 4.008.000

8.512.202

Bijdrage inzake aankoop: Cesar van Everdingen, Meisje met een brede hoed - BankGiro Loterij 260.971

124.229

200.727

26.141

20.000

31.414

263.372

174.417

-50.056

463.453

368.057

-2.340.674

1.013.936

686.703

-2.158.589

Bijdragen inzake aankoop: André-Charles Boulle, Paar huwelijkskoffers op onderstel - BankGiro Loterij 2.111.890 100.000 - sns reaal Fonds - Vereniging Rembrandt 310.000 - Mondriaan Stichting 500.000 - de heer H.B. van der Ven 50.000 Bijdragen inzake aankoop: Jacob Cats, Vier gezichten van de Tafelberg bij Blaricum - BankGiro Loterij 205.000 - Vereniging Rembrandt 80.000 - Mondriaan Stichting 95.000 Bijdrage inzake schilderwerk voor het nieuwe Rijksmuseum - Stichting Zabawas 170.000

1.332.761

3.071.890

380.000

170.000

37

Model toelichting lastenverdeling Beheer en Bestemming Doelstelling Werving Baten Administratie Totaal Begroot Werkelijk Lasten 2009 2009 2008 Bijdragen aan Stichting Het Eigen Rijksmuseum fondsenwerving Beleggingen (in euro’s)

Bijdragen aan Stichting Het Rijksmuseum Rijksmuseummedewerker en administratieve ondersteuning Advertenties, publiciteit en overige kosten fondsenwerving Kosten jaarverslag Provisie en bankkosten Vermogensgroep Accountantskosten en advies inzake cbf-keur

Totaal

6.443.733

-

70.583

79.417

56.820

- 76.517 - 5.502 5.502 - 11.385 - - 37.452

76.517 11.004 11.385 37.452

58.500 12.500 25.500 31.000

84.294 14.314 16.010 31.909

-

13.060

13.000

19.627

6.443.733

117.311

11.385

13.060

91.305

6.663.734

4.227.917

8.735.176

december 2009 en van het resultaat over

mate van zekerheid wordt verkregen dat

2009 in overeenstemming met de Richt-

de jaarrekening geen afwijkingen van ma-

lijn voor de jaarverslaggeving Fondsen-

terieel belang bevat.

wervende Instellingen (RJ 650).

Een controle omvat het uitvoeren van

Verklaring betreffende andere wette-

Verklaring betreffende de jaarrekening

werkzaamheden ter verkrijging van con-

lijke voorschriften en/of voorschriften

Wij hebben de in dit verslag opgenomen

trole-informatie over de bedragen en de

van regelgevende instanties

jaarrekening 2009 van Stichting Het Rijks-

toelichtingen in de jaarrekening. De keuze

Op grond van onze wettelijke verplich-

museum Fonds te Amsterdam bestaande

van de uit te voeren werkzaamheden is

ting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder

uit de balans per 31 december 2009 en de

afhankelijk van de professionele oordeels-

f BW melden wij dat het bestuursverslag

staat van baten en lasten over 2009 met de

vorming van de accountant, waaronder

voorzover wij dat kunnen beoordelen,

toelichting gecontroleerd.

begrepen zijn beoordeling van de risico’s

verenigbaar is met de jaarrekening zoals

van afwijkingen van materieel belang als

vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

Verantwoordelijkheid van het bestuur

gevolg van fraude of fouten. In die beoor-

Het bestuur van de stichting is verant-

deling neemt de accountant in aanmerking

woordelijk voor het opmaken van de

het voor het opmaken van en getrouw

jaarrekening die het vermogen en het

weergeven in de jaarrekening van vermo-

KPMG ACCOUNTANTS N.V. Drs. E.P. Groenteman RA

Algemene toelichting

gemerkt als ‘kosten van beheer en administratie’. Dit betreft de

resultaat getrouw dient weer te geven,

gen en resultaat relevante interne beheer-

Het Rijksmuseum Fonds is gehuisvest in het Rijksmuseum te

kosten van de fiduciair beheerder, accountantskosten en overige

alsmede voor het opstellen van het be-

singssysteem, teneinde een verantwoorde

Amsterdam. De administratie van de Stichting wordt gevoerd

algemene kosten.

stuursverslag, beide in overeenstemming

keuze te kunnen maken van de contro-

met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving

lewerkzaamheden die onder de gegeven

door de afdeling Financiële Zaken van het Rijksmuseum te Amsterdam. Door het Rijksmuseum worden geen kosten voor

Instemming bestuur

Fondsenwervende Instellingen (RJ 650).

omstandigheden adequaat zijn maar die

administratieve dienstverlening en huisvesting aan de Stichting

Amsterdam, 27 mei 2010

Deze verantwoordelijkheid omvat on-

niet tot doel hebben een oordeel te geven

doorberekend.

der meer: het ontwerpen, invoeren en in

over de effectiviteit van het interne be-

Het Rijksmuseum heeft een medewerker particuliere schenkin-

Dhr. mr. H.Th.E.M. Rottinghuis

stand houden van een intern beheersings-

heersingssysteem van de stichting.

gen in dienst van wie de werkzaamheden geheel ten behoeve van

Voorzitter

systeem relevant voor het opmaken van

het Rijksmuseum Fonds zijn. De kosten hiervan worden door

en getrouw weergeven in de jaarrekening

Tevens omvat een controle onder meer

Stichting Het Rijksmuseum Fonds vergoed.

Mw. mr. M. van der Wal

van vermogen en resultaat, zodanig dat

een evaluatie van de aanvaardbaarheid

De Stichting heeft geen personeelsleden in dienst. De bezoldi-

Secretaris

deze geen afwijkingen van materieel be-

van de toegepaste grondslagen voor finan-

ging van bestuurders over 2009 was nihil (2008 eveneens nihil). Toerekening van kosten

lang als gevolg van fraude of fouten bevat,

ciële verslaggeving en van de redelijkheid

Jhr. drs. R.W.F. van Tets

het kiezen en toepassen van aanvaardbare

van schattingen die het bestuur van de

Penningmeester

grondslagen voor financiële verslaggeving

stichting heeft gemaakt, alsmede een eva-

en het maken van schattingen die onder

luatie van het algehele beeld van de jaar-

de gegeven omstandigheden redelijk zijn.

rekening.

Het Rijksmuseum Fonds hanteert een consistente methodiek bij de toerekening van de kosten aan de diverse kostensoorten. Kos-

Dhr. drs. A.L.M. Nelissen

ten die direct samenhangen met het verwerven van eigen fond-

Lid Verantwoordelijkheid van de accountant

Wij zijn van mening dat de door ons ver-

ving’. Dit betreft met name kosten van advertenties, publiciteit en

Dhr. mr. J. Scholten

Onze verantwoordelijkheid is het geven

kregen controle-informatie voldoende en

overige kosten fondsenwerving. De kosten van de Rijksmuseum-

Lid

van een oordeel over de jaarrekening op

geschikt is als basis voor ons oordeel.

senwerving worden verantwoord als ‘kosten eigen fondsenwer-

medewerker en administratieve ondersteuning worden voor

38

8.512.202

35.291

35.291

6.443.733 4.008.000

plannen en uit te voeren dat een redelijke

Accountantsverklaring

Amstelveen, 27 mei 2010

basis van onze controle. Wij hebben onze

50% gerekend tot ‘kosten eigen fondsenwerving’ en voor 50% tot

Dhr. drs. K.J. Storm

controle verricht in overeenstemming

Oordeel

‘kosten van beheer en administratie’. De kosten van het jaarver-

Lid

met Nederlands recht. Dienovereenkom-

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening

slag worden 50/50 aangemerkt als ‘kosten voorlichting en voor-

stig zijn wij verplicht te voldoen aan de

een getrouw beeld van de grootte en de

bereiding activiteiten’ en ‘kosten eigen fondsenwerving’. Voor

voor ons geldende gedragsnormen en zijn

samenstelling van het vermogen van

zover kosten niet direct toe te rekenen zijn worden deze aan-

wij gehouden onze controle zodanig te

Stichting Het Rijksmuseum Fonds per 31

39

Adres en informatie Voor informatie over schenkingen,

Informatie is eveneens te vinden op

legaten en Fondsen op Naam kunt u

www.rijksmuseum.nl/fonds

contact opnemen met Eva Kalis,

ABN Amro rekening 5600.20.740

Development/Rijksmuseum Fonds.

Rijksmuseum

Telefoon: 020 6747 335

Postbus 74888

E-mail: [email protected]

1070 DN Amsterdam

Colofon Eindredactie en samenstelling

© 2010 Rijksmuseum, Amsterdam

Eva Kalis en Jorien Huisman,

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze

Development/Rijksmuseum Fonds

uitgave mag worden verveelvoudigd, opge-

Wieneke ’t Hoen en Maud Soethout,

slagen in een geautomatiseerd gegevensbe-

afdeling Publicaties van het

stand, of openbaar gemaakt, in enige vorm

Rijksmuseum

of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of

Teksten p. 8-12

enige andere manier, zonder voorafgaande

Toon Vugts

schriftelijke toestemming van de uitgever.

Financieel verslag

Voor meer informatie over de

Erwin van Rooij en Marion de Vries,

activiteiten van het Rijksmuseum, zie:

afdeling Financiële zaken van het

www.rijksmuseum.nl

Rijksmuseum Founder Fotografie Afdeling Beeld van het Rijksmuseum, tenzij anders vermeld

Hoofdsponsors

Ontwerp Studio Jas BV, Amsterdam Druk Kunstdrukkerij Mercurius, Westzaan

40 Omslag: Detail van Jacob Cats, De Tafelberg in het landschap, gezien vanaf het Sint-Janskerkhof bij Laren, ca. 1795. Aquarel in pen en bruin, 426 x 570 mm. Onderdeel van de vierdelige serie ‘De Tafelberg bij Blaricum in vier gezichten’. Rijksmuseum, Amsterdam, inv.nr. RP-T-2009-8, 9, 10 en 11. Aankoop met steun

van de BankGiro Loterij, de Mondriaan Stichting en de Vereniging Rembrandt (mede dankzij Prins Bernhard Cultuurfonds).

Rijksmuseum Fonds

www.rijksmuseum.nl/fonds

Jaarverslag 2009 Rijksmuseum Fonds

Recommend Documents