Jaarverslag NV Monumenten Fonds

608940_MBF_Omslag_2005

19-12-2006

15.22

Pagina 1

Jaarverslag 2004

NV

NV

M o n u m e n t e n F o n d s B ra b a n t

Sparrendaalseweg 5 5262 LR Vught Tel. 0411 - 604224 Fax 0411 - 604225 www.monumentenfondsbrabant.nl [email protected]

Monumenten Fonds

B ra b a n t


19-12-2006

15.22

Pagina 2

Realisatie m.m.v.: Drukkerij van Gerwen ’s-Hertogenbosch

Jaarverslag 2004

NV

Monumenten Fonds

B ra b a n t

Raad van Commissarissen Raad van Commissarissen: de heer J.A. Jorritsma de heer J.A.G. Heijmans mevrouw M.A.F.H.Onland-van Haaren de heer J.F.A. Berends de heer M.B.J.M. de Ruijter de heer H. Lerou de heer J.C.Th.M. van Laarhoven de heer K. van Soest

voorzitter vice-voorzitter secretaris penningmeester

Directie de heer L.H.P. Wijers

Accountant Deloitte Accountants BV, ’s-Hertogenbosch

DOELSTELLING N.V. Monumenten Fonds Brabant heeft als doelstelling het verwerven, herbestemmen, restaureren en beheren van registergoederen, in het bijzonder rijksmonumenten op grond van de Monumentenwet 1988, dan wel gemeentelijke monumenten of andere monumentale gebouwen. Een duurzame herbestemming wordt nagestreefd voor kunst, cultuur of recreatie, maar ook als horeca- of bedrijfsruimte of als woonruimte. Hiermee wordt bijgedragen aan behoud en versterking van de kwaliteit en belevingswaarde van het historische stads- of dorpsbeeld.

WERKTERREIN N.V. Monumenten Fonds Brabant richt zich in het bijzonder op incourante en ‘lastige’ monumenten. Om tot een evenwichtige en financieel gezonde portefeuille te komen wordt ook verwerving van meer rendabele objecten nagestreefd. Deze bevinden zich zowel in de grote steden en kleine gemeenten als op het platteland van Noord-Brabant. In de statuten is als werkgebied Zuid Nederland vermeld.

Monumenten Fonds Brabant | Jaarverslag 2004

1

Preadvies van de Raad van Commissarissen Aan de aandeelhouders Ingevolge het bepaalde in artikel 23 van de statuten bieden wij u hierbij aan de door de directie opgemaakte jaarrekening 2004 en het jaarverslag van N.V. Monumenten Fonds Brabant. Deze zijn door de Raad van Commissarissen besproken en goedgekeurd. De jaarrekening wordt vergezeld van een accountantsverklaring. Daaruit blijkt dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen van de vennootschap per 31 december 2004 en van het resultaat over 2004. Ook voldoet zij aan de wettelijke bepalingen die hiervoor gelden.

BESTUUR EN TOEZICHT Het aantal commissarissen en directeuren wordt vastgesteld door de Raad van Commissarissen. De directeur en de leden van de Raad van Commissarissen worden benoemd door de aandeelhoudersvergadering. Bij oprichting van N.V. Monumenten Fonds Brabant zijn vijf commissarissen en één directeur benoemd. Begin 2004 zijn als commissaris benoemd de heren H.Lerou en J.C. Th. M. van Laarhoven ter nadere invulling van de disciplines architectuur en cultuurhistorie. In december is de heer K. van Soest benoemd voor verdere versterking.

De Raad van Commissarissen stelt voor • de jaarrekening over het jaar 2004 vast te stellen • décharge te verlenen aan de directie voor het gevoerde beheer • décharge te verlenen aan de commissarissen voor het uitgeoefende toezicht • het voorstel van de directie over te nemen om het negatieve saldo van € 20.000 toe te voegen aan het geaccumuleerd verlies.

Werkwijze van de Raad van Commissarissen • in het verslagjaar 2004 vergaderde de raad zeven maal; • regelmatige gespreksonderwerpen waren onder meer diverse voorstellen met betrekking tot verwerving, restauratie- en onderhoudsbeleid van monumenten; • tevens vormden de bedrijfsorganisatie, de begroting, de kwartaalcijfers en de jaarstukken belangrijke onderdelen van de besprekingen; • de raad stond met nadruk stil bij en heeft zorggedragen voor de noodzaak tot zowel kwalitatieve en kwantitatieve verbreding van de raad. (architectuur, cultuurhistorie en openbaar bestuur); • daarnaast vond regelmatig overleg plaats tussen de voorzitter en/of individuele leden van de raad van commissarissen en de directie naar aanleiding van actuele ontwikkelingen

2


• in de loop van het verslagjaar is verdere transparantie van de cijfers nagestreefd. De cijfers van de ontwikkelde matrix voor besluiten tot verwerving van projecten is de basis geworden voor de jaarrekening en de begroting. Tevens ontstond hierdoor een betere aansluiting op de cijfers van lopende exploitaties en de administratie. De raad spreekt tenslotte haar waardering uit naar directie en medewerkenden voor de grote inspanningen, die zij in dit pioniersjaar hebben verricht om bij te dragen aan restauratie en instandhouding van het monumentale erfgoed in Noord-Brabant.

VRAAG AAN BERT WIJERS: De raad heeft het over kwalitatieve en kwantitatieve verbreding waarbij o.a. ingezet wordt op de disciplines architectuur en cultuurhistorie. Waarom viel dat besluit? Het invullen van verdere deskundigheid voor de specifieke advisering vanuit de hoek van cultuurhistorie en architectuur heeft in de vergaderingen van de Raad van Commissarissen zijn waarde bewezen. Ter vergroting van de capaciteit gericht op de toekomst is verdere versterking vanuit de bestuurlijke invalshoek gezocht.

Interieur St. Jan Roosendaal


3

Raad van Commissarissen voor vergadering bijeen op Oud Sparrendaal

Herbenoemingen van leden van de raad Tijdens de tweede algemene vergadering van aandeelhouders op 18 november 2003 werd, conform artikel 15.7, besloten tot herroeping af te zien van een bindende voordracht van twee personen bij de benoeming van een of meer commissarissen of directeuren Tijdens de vergadering van aandeelhouders op 19 december 2003 is, conform artikel 15 lid 6, een rooster van aftreden vastgesteld. Tijdens de vergadering van 14 december 2004 werden overeenkomstig dit rooster en met algemene stemmen als commissarissen herbenoemd mevrouw M.A.F.H. Onland-van Haaren en de heren J.A.G. Heijmans en M.B.J.M. de Ruijter.

Samenstelling van de raad De Raad van Commissarissen is zodanig samengesteld dat de afzonderlijke leden ten opzichte van elkaar en richting de directie onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. De leden van de raad verrichten hun werkzaamheden ten behoeve van de vennootschap zonder bezoldiging. Personeelsopties zijn niet aan de orde, noch voor de commissarissen, noch voor de directie. Geen der commissarissen heeft persoonlijk aandelen in de vennootschap. Dit geldt eveneens voor de directie. De Raad van Commissarissen hecht grote waarde aan corporate governance en handelt daarmee in de geest van de z.g. code Tabaksblat. Namens de Raad van Commissarissen, J.A. Jorritsma Voorzitter ‘s-Hertogenbosch, 23 maart 2005

4


Verslag van de directie Doelstelling De provincie Noord-Brabant wordt sinds jaar en dag geconfronteerd met steeds meer bedreigde monumenten. Ze verliezen hun oorspronkelijke functie en worden niet of nauwelijks door de markt opgepakt om er een zinvolle (her)bestemming aan te geven. Om dit laatste op een professionele manier én op een grotere schaal te kunnen realiseren, werd op 18 december 2002 de N.V. Monumenten Fonds Brabant opgericht. Dit gebeurde op initiatief van en door de Stichting Brabants Monumentenfonds, de voorloper van de N.V. in lijn met het beleid van de Provincie vervat in het eindrapport ‘Haalbaarheidsonderzoek Brabant Trust d.d. februari 2001.

MOTIVERING VAN DE OPRICHTING In de provincie Noord-Brabant bevinden zich meer dan 20.000 waardevolle monumentale objecten, waaronder ruim 4.500 rijksmonumenten, waarvan meer dan eenderde zich in de vijf grote steden bevindt. Daarnaast zijn er nog meer dan 6.000 gemeentelijke monumenten en 35 beschermde stads- en dorpsgezichten. Tezamen vormen zij het gebouwde cultuurhistorisch erfgoed van de provincie Noord-Brabant. Het is van groot belang om tastbare voorbeelden van de geschiedenis te hebben. Deze monumenten maken de geschiedenis zichtbaar, voelbaar en zijn van groot belang voor de dagelijkse leefomgeving van bewoners en toeristen. Daarnaast zijn zij ook een inspiratiebron voor kunstenaars, architecten en vele andere beroepsgroepen. Monumenten geven de stad en het landschap sfeer en kwaliteit. Maar het blijkt steeds moeilijker om vooral de grootschalige monumentale gebouwen, die niet bestemd zijn voor wonen, op een economisch en maatschappelijk verantwoorde wijze in stand te houden. Het draagvlak verbrokkelt omdat er zoveel andere motieven van economisch en ruimtelijke aard zijn aan te voeren, waardoor monumenten vaak jarenlang leeg staan, vervallen raken en tenslotte met sloop worden bedreigd. Het behoud van grote monumentale gebouwen en complexen is van evident belang, zowel vanwege hun architectonische en cultuurhistorische waarde, als wegens hun beeldbepalende rol. Met name door functieverlies is de toekomst van deze monumenten zorgelijk. De beperkte mogelijkheden tot hergebruik en de grote mate van achterstallig onderhoud maken het vinden van een nieuwe bestemming met een verantwoorde exploitatie veelal tot een lastige opgave.

Werving In het verslagjaar werd veel aan acquisitie gedaan voor de uitbouw van het projectenbestand, Ook werd besloten dat de N.V. in de toekomst uitsluitend rijksmonumenten werft. Hiermee wordt de mogelijkheid om vrijgesteld te worden van vennootschapsbelasting positief beïnvloed.


5

Notariële overdracht van boerderij de Fellenoord in Drunen

VRAAG AAN BERT WIJERS, DIRECTEUR VAN DE N.V.: Waarom werd het besluit genomen uitsluitend rijksmonumenten te werven? Voor de vrijstelling van de vennootschapsbelasting voor woningcoöperaties is de norm van 70% gehanteerd als minimumpakket sociale woningen. In analogie hiermee is een minimum bestand van 90% aan rijksmonumenten voor de Stadsherstellen vereist.

Organisatie In het verslagjaar is grote inzet gepleegd om te komen tot verdere professionalisering van de organisatie. Hierbij heeft de toekenning van de provinciale subsidie voor de bureaukosten gedurende de aanloopperiode tot 2007 gespeeld. Dit heeft mede geleid tot de volgende feiten: • als gevolg van de onzekerheid over de Europese goedkeuring op de definitieve toekenning van de aanloopsubsidie voor bureaukosten is de uitbouw van de organisatie uitgesteld. In het komend jaar zal hieraan verder gewerkt worden;

6


• mede daarom zijn voor werkzaamheden, als projectadvisering, projectverwerving en –ontwikkeling en restauraties in 2004 diverse externe adviseurs op projectbasis ingeschakeld; • voor het beheer van de gebouwen is aangesteld de heer J. van Steenderen in de functie Hoofd Beheer; • de heer P. de Laat is in dienst bij de stichting, in hoofdzaak als beheerder van het pand Carolus in Valkenswaard. Voorts is hij in het verslagjaar bij diverse andere projecten van de N.V. ingeschakeld; • de financiële administratie werd uitgevoerd door Buijs Consultancy; • het secretariaat werd verzorgd door Prins en Partners; • werving van medewerkers voor secretariaat en administratie zijn in gang gezet; • tot slot werden in het verslagjaar diverse specialisten betrokken bij de verdere ontwikkeling van de N.V. Monumenten Fonds Brabant als: - Accountant: Deloitte Accountants BV in ‘s-Hertogenbosch - Fiscaal adviseur: Deloitte Belastingadviseurs BV in ’s-Hertogenbosch - Notariële zaken: Huijbregts Notarissen BV in ’s-Hertogenbosch - Juridische Zaken: Van Leeuwen Van der Eerden Advocaten in ‘s-Hertogenbosch - Makelaars en taxateurs: RSP-makelaars en taxateurs in ‘s-Hertogenbosch Activiteiten • De intensieve samenwerking tussen het bestuur, de directie en de adviseurs heeft er toe geleid dat, met inwinnen van de vereiste adviezen en goedkeuringen, bereikt is, dat invulling gegeven kon worden aan de opdracht van de Provincie Noord-Brabant. • Terughoudendheid is betracht bij de besteding van de door de provincie beschikbaar gestelde middelen in afwachting van de vereiste Europese goedkeuring in het komende verslagjaar; dit heeft echter wel geleid tot een temporisering, waardoor de aanloopperiode zal doorlopen tot in het verslagjaar 2007. • De dreiging van de omvorming van de subsidieregeling voor Rijksmonumenten van restauratie (BRRM) en onderhoud (BROM) naar instandhouding (BRIM) tast de bijzondere positie van N.V. Monumenten Fonds Brabant als "Stadsherstelorganisatie" sterk aan. Aangetoond is dat het uitgangspunt dat de restauratie van Rijksmonumenten geheel is ingelopen onjuist is. N.V. Monumenten Fonds Brabant gaat er vanuit dat de uitvoering van de relevante moties Van Vroonhoven leiden tot het inlopen van de restauratie achterstand in 2011 Uitvoering De volgende activiteiten vonden plaats in het verslagjaar: • Om voorbereid te zijn op ontheffing van de N.V. voor vennootschapsbelasting is besloten hierin uitsluitend rijksmonumenten onder te brengen. • De 2e Kamer heeft inmiddels in december 2004 besloten tot ontheffing van deze vennootschapsbelasting, echter eveneens onder voorbehoud van Europese goedkeuring. Overleg met de belastingdienst moet in deze de vereiste bevestiging geven in het komende verslagjaar.


7

• In Stichting Monumenten Fonds Brabant zullen derhalve in hoofdzaak gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden worden ondergebracht. • Kasteel Dussen heeft een substantiële rehabilitatie ondergaan en is vrijwel geheel in gebruik genomen. De exploitatie voorziet o.a. in representatief gebruik en 300 burgelijke huwelijken door de gemeente Werkendam, in cultureel gebruik door Stichting Vrienden van Kasteel Dussen en in commercieel gebruik door diverse bedrijven uit de zakelijke dienstverlening en evenementencatering door de Arjan van Dijk Groep. • Besloten werd tot aankoop van de voormalige RK kerk Sint Jan op de Markt in Roosendaal waarvoor de gemeente een gelimiteerde exploitatiegarantie gedurende de aanloopperiode zal geven op basis van een opgesteld bedrijfsplan. Tevens zal de gemeente deelnemen aan de aandelenemissie van de N.V. Inmiddels zijn op basis van de opgestelde restauratieplannen de bouw- en monumentenvergunningen verkregen en zijn de subsidiabele restauratiekosten vastgesteld door RDMZ. Met Stichting Sint Jan Cultuur is een intentieovereenkomst gesloten om te komen tot een sluitende exploitatie op termijn. Overdracht zal plaatsvinden in het voorjaar 2005. • Het samenwerkingsverband met Stichting Het Noordbrabants Landschap en Stichting Militair Erfgoed voor Fort Altena heeft een gebruiksconcept opgesteld met de titel "Fort Altena, Parel van het Zuiden". Overleg met derden heeft geleid tot het verder vormgeven aan het planconcept, in het bijzonder voor de mobilisatieloodsen en erfgoedlogies. Met de verkregen POP-subsidie wordt het bouwhistorisch onderzoek uitgevoerd en worden de terreinwerkzaamheden tot uitvoering gebracht. Voor de uitwerking van de restauratieplannen voor de Rijksmonumenten is een subsidieaanvraag ingediend bij de Provincie. • Nu met de gemeente Oss overeenstemming is bereikt over de schade aan de voormalige NH-kerk in Dieden worden inrichtings- en restauratieplannen voor deze voormalige kerk en de voormalige RK-kerk in Dennenburg uitgewerkt. • De werkzaamheden voor Stichting Monumenten Fonds Brabant zijn in het verslagjaar 2004 voortgezet door de organisatie van N.V. Monumenten Fonds Brabant. • Het pand Carolus in Valkenswaard is volledig in exploitatie als centrum voor kunst, cultuur, cultuurhistorie en toeristeninformatie. • Aankoop en overdracht van Rijksmonument De Fellenoord 4 Drunen is in verband met subsidievoorwaarden van het project Leader geschied door de Stichting. In 2005 zal de boerderij welke geheel gerestaureerd is in exploitatie worden genomen. • Verwerving van het gemeentelijk monument, de Philipsboerderij in Eindhoven door de Stichting heeft plaatsgevonden onder voorwaarden. Er wordt gestreefd naar overdracht medio 2005. • Met de gemeente Veghel wordt verder overleg gevoerd over de overname van het gemeentelijk monument, de Broederkapel medio 2005. • De gemeente ’s-Hertogenbosch heeft besloten tot overdracht van 4 panden in de Putgang. Overleg is gaande om na het zomertoeristenseizoen 2005 deze gemeentelijke monumenten te restaureren.

8


• De organisatie is in het verslagjaar passend gehuisvest op Oud Sparrendaal. De inrichting van de kantoren en de automatisering zijn op het vereiste niveau gebracht. De centrale administratie en dossiervorming zijn verder vorm gegeven. Samenvattend mag worden gesteld dat de intensieve acquisitie geleid heeft tot een groot aantal projecten, van verschillende vorm, herkomst en vereiste aanpak.

VRAAG AAN BERT WIJERS, DIRECTEUR Op welke gronden wordt besloten een pand aan te schaffen? De basis voor besluitvorming tot het verwerven van een project is een exploitatievoorstel met een sluitende exploitatie, eventueel op termijn. Hierin wordt tevens de cultuurhistorische status vermeld. Onderzoeken naar bodemverontreiniging, asbest en eventuele aanwezigheid van destructieve insecten in houtconstructies zijn eveneens vaste onderdelen van voorstellen tot verwerving. De directie werkt deze voorstellen uit. Deze aankoopvoorstellen worden geagendeerd voor besluitvorming in de vergadering van de Raad van Commissarissen. Na positieve besluitvorming wordt de aankoop verricht door de directie.

ORGANISATIESTRUCTUUR Als rechtsvorm voor Monumenten Fonds Brabant is, overeenkomstig de elders in Nederland functionerende N.V. Stadsherstelorganisaties, gekozen voor een Naamloze Vennootschap. De belangrijkste motieven hiervoor zijn: - transparante organisatievorm in relatie tot de maatschappelijke doelstelling - betrouwbare en controleerbare bedrijfsvorm voor overheden en potentiële financiers - meer mogelijkheden tot het aantrekken van risicokapitaal dan bij een stichting - maximaal subsidiepercentage van 70% van de restauratiekosten - N.V. Stadsherstelorganisaties bewijzen sedert 1956 hun bestaansrecht.

N.V. Monumenten Fonds Brabant streeft ernaar overeenkomstig de elders opererende N.V. Stadsherstelorganisaties dezelfde fiscale faciliteiten te verkrijgen. Bij brief d.d. 17 januari 2003 heeft de Rijksdienst voor de Monumentenzorg aangegeven dat N.V. Monumenten Fonds Brabant wordt aangemerkt als een ‘restaurerende instelling’ als bedoeld in artikel 17, tweede lid, onder b, van het Besluit restauratie rijksmonumenten, Brrm 1997

In verband met onzekerheid over de termijn waarop al dan niet wordt besloten tot fiscale gelijkstelling van N.V. Monumenten Fonds Brabant met N.V. Stadsherstelorganisaties is in overleg met haar fiscaal en juridisch adviseur besloten het door de aandeelhouders ter beschikking te stellen vermogen vooralsnog voor 1% direct in aandelen uit te geven en de resterende 99% als achtergestelde converteerbare lening. De rentelast is daarmee onderdeel van het bedrijfsresultaat. Op grond van de exploitatiebegroting van N.V. Monumenten Fonds Brabant zal gedurende de eerste jaren geen vennootschapsbelasting verschuldigd zijn.


9

STICHTING MONUMENTEN FONDS BRABANT Stichting Brabants Monumentenfonds is opgericht op 5 april 1990. Bij akte van 17 februari 2003 is de naam veranderd in Stichting Monumenten Fonds Brabant. De stichting kan worden beschouwd als de voorloper van N.V. Monumenten Fonds Brabant. De financiële middelen waren beperkt en de organisatie bestond uitsluitend uit vrijwilligers. De stichting is de initiatiefnemer en oprichter van N.V. Monumenten Fonds Brabant. De activa van Stichting Monumenten Fonds Brabant zijn, voor zover het rijksmonumenten betreft, na oprichting ingebracht bij N.V. Monumenten Fonds Brabant. Naast N.V. Monumenten Fonds Brabant blijft Stichting Monumenten Fonds Brabant bestaan ten behoeve van aankoop en restauratie van gemeentelijke monumenten en beeldbepalende gebouwen. Ook voor het verkrijgen van legaten en subsidies kan de instandhouding van Stichting Monumenten Fonds Brabant van belang zijn. In de statuten van Stichting Monumenten Fonds Brabant is vastgelegd dat commissarissen en directie van N.V. Monumenten Fonds Brabant respectievelijk bestuur en directie zijn van Stichting Monumenten Fonds Brabant. De werkzaamheden van Stichting Monumenten Fonds Brabant worden integraal uitgevoerd door de organisatie van N.V. Monumenten Fonds Brabant.

INVESTERINGSPROGNOSE Uitgaande van gemiddeld vier tot zes restauraties per jaar door N.V. Monumenten Fonds Brabant en een investeringsvolume van circa € 5 miljoen per jaar, wordt voor de komende vijf jaar een bruto investering van circa € 25 miljoen verwacht (€ 20 miljoen netto-investering en € 5 miljoen bijdragen in de onrendabele top). Alhoewel deze omvang in eerste instantie ambitieus lijkt, moet worden opgemerkt dat er kritische massa nodig is om tot een rendabele exploitatie te komen alsmede tot een goede bureauorganisatie met de daarbij behorende personele bezetting. Wordt gekozen voor een bescheidener aanpak dan leert de ervaring elders, dat een dergelijk fonds niet of nauwelijks van de grond komt.

Tot slot De ‘markt’ van bedreigde monumenten in Noord-Brabant heeft geleid tot een aanmerkelijke groei van projecten in portefeuille voor de komende jaren. De voorwaarden zijn gecreëerd om te komen tot een verdere schaalvergroting in 2005. N.V. Monumenten Fonds Brabant is er in geslaagd zijn beleidsdoelstellingen in het jaar 2004 te realiseren. ’s-Hertogenbosch, 23 maart 2005/Bert H. P. Wijers, directeur

10


Eigendommen/overeenkomsten

De Camere -’s-Hertogenbosch (rijksmonument) Voormalige kamerwoning met werkplaats uit de 18e eeuw, welke oorspronkelijk deel uitmaakte van een reeks van acht kamerwoningen aan de noordzijde van het Peter de Gekstraatje. De Camere heeft meer dan een halve eeuw een verborgen bestaan geleid in de beschutting van de Brandweerkazerne, welke inmiddels is gesloopt. In het jaar 2000 is de status van Rijksmonument verkregen. De restauratie is in 2002 afgerond. Het Rijksmonument is in gebruik bij een reclamebureau.


11

Voormalige NH. Kerk - Dieden, gemeente Oss (rijksmonument) Romaanse zaalkerk met versierde, latere toren. De combinatie van tufsteen en baksteen wijst op een bouwdatum omstreeks 1200. De spitsboognissen en het ontwikkeld gewelfribprofiel aan de binnenzijde van de toren wijzen op een latere datum; de vijftiende eeuw. De kerk is van grote historische waarde vanwege de bouwstijl, vanwege de gaafheid van hoofdvorm en de bewaard gebleven detaillering. De koop is gesloten in december 2002 voor levering in de bestaande toestand en vrij van gebruik. De kerk is echter eerst in september van het verslagjaar vrijgekomen van gebruik. Door de gebruiker zijn delen van de inrichting verwijderd. Met de gemeente Oss is een oplossing bereikt over deze problematiek. Een restauratieplan is in uitwerking.

12


RESTAURATIEFILOSOFIE Restauraties zullen worden uitgevoerd onder leiding van terzake kundige restauratiearchitecten, waarbij het uitgangspunt is dat het monument wordt gerestaureerd met respect voor de monumentale waarde van het betreffende object. Kenmerkend voor restauraties is dat deze worden uitgevoerd voor een periode van 50 tot 100 jaar, terwijl de meeste bestemmingen slechts een periode beslaan van tien tot twintig jaar. Bij de restauratie en herbestemming zal derhalve uitdrukkelijk rekening worden gehouden met wisselende bestemmingen gedurende de restauratiecyclus van het monument.

Voormalige RK. Kerk - Dennenburg, gemeente Oss (rijksmonument) Romaanse zaalkerk met gothische vergrotingen. De verschillende fasen dateren van de 12e tot de 16e eeuw. Van cultuurhistorische waarde vanwege de ouderdom, de bouwstijlen, het bouwtype en de bouwgeschiedenis, alsmede vanwege de gaafheid van de hoofdvorm en de detaillering. Er is een hoge situeringswaarde als monumentaal onderdeel van de historische bebouwing van Dennenburg. Een restauratie- en inrichtingsplan is in uitwerking. Met de stichting Theophilus bestaat een mondelinge overeenkomst voor gebruik als studieen expositieruimte en voor lezingen over romaanse kunst en gebrandschilderd glas.


13

14


Kasteel Dussen - gemeente Werkendam (rijksmonument) Kasteel-raadhuis, omgracht, grotendeels bouwwerk van middeleeuwse oorsprong, bestaande uit drie woonvleugels om een binnenplaats, afgesloten door een toegangspoort tussen twee zware torens aan de noordzijde. De gewelfde kelderverdieping en de ronde overbouw van de toren dateren van omstreeks 1300. De verdieping direct boven de kelder is van kort na 1421, met stenen kruiskozijnen, driezijdig arkel aan de zuidzijde. De tweede verdieping met houten kruiskozijnen is in 1609 toegevoegd, toen ook de door graatgewelven gedekte galerij met bogen op Toscaanse zuilen aan de binnenplaats werd gebouwd. In 1628 werden de torens verhoogd. Het complex is geheel in exploitatie genomen voor burgerlijke huwelijken, trouwpartijen, catering, culturele voorstellingen en divers kantoorgebruik.


15

UITGANGSPUNTEN HERBESTEMMING Afhankelijk van typologie en karakter van het monument zijn onder andere de volgende herbestemmingen mogelijk: sociaal/culturele functies, kinderdagverblijven, gezondheidszorg, kantoren, bedrijven, winkels en woningen, toerisme en horeca. Bij iedere herbestemming zal moeten worden gezocht naar het evenwicht tussen de monumentale waarde enerzijds en de economische haalbaarheid anderzijds. Daarnaast zal worden ingespeeld op de ruimtebehoefte van instellingen en andere organisaties die in de provincie Noord-Brabant gevestigd zijn of zich daar willen vestigen.

Bestuursoverleg in boerderij de Fellenoord

Boerderij de Fellenoord - Drunen, gemeente Heusden (rijksmonument) De boerderij bestaat uit een dwarshuis en langsdeel onder een rieten wolfsdak en heeft kruiskozijnen met onderluiken. Het is gebouwd in de 2e helft van de 17e eeuw en is een tastbaar bewijs van de rijke historie van de gemeente. De restauratie door de eigenaar, de Stichting Vrienden van boerderij de Fellenoord, is gereed. Na restauratie heeft de overdracht plaatsgevonden.

16


De Sint-Janskerk - gemeente Roosendaal (rijksmonument) De ontstaansgeschiedenis van de St. Jan begon in de 16e eeuw. De huidige verschijningsvorm dateert uit de jaren 1830-1840. Architectuurhistorici spreken in plaats van waterschapskerk liever van een neoclassicistische bouwstijl. Omdat de St. Jan is gebouwd op de fundamenten van de oude kerk is de St. Jan een neoclassicistische kerk, die in een kruisvorm gebouwd is. De Sint Jan vormt op de Markt het historische hart van Roosendaal. Het besluit tot verwerving is genomen; een bedrijfsplan is basis voor de dekking van het geprognostiseerde aanloopverlies. Geplande datum van overdracht voorjaar 2005.

MAATSCHAPPELIJKE EN ECONOMISCHE HAALBAARHEID Voor ieder project van N.V. Monumenten Fonds Brabant geldt dat dit zowel in maatschappelijk als economisch opzicht een bijdrage moet leveren aan de doelstellingen van N.V. Monumenten Fonds Brabant. In de praktijk betekent dit meestal dat in een uitgebreid haalbaarheidsonderzoek verschillende aspecten worden onderzocht alvorens wordt besloten tot aankoop en restauratie. Belangrijk onderdeel hierbij is het feit dat herbestemming van monumenten in toenemende mate een rol vervult in de belevingswereld van het grotere publiek. Mede door het hergebruik ten behoeve van toeristische en publieke bestemmingen krijgt het gebouwde erfgoed steeds meer de aandacht die het verdient. Overeenkomstig de Engelse Landmark Trust zal ook bij projecten van N.V. Monumenten Fonds Brabant worden gestreefd naar toegankelijkheid van de projecten voor een breed publiek. De beleidsnotitie van de Provincie Noord-Brabant, ‘Cultuurhistorie is een werkwoord’ onderschrijft op dit punt duidelijk de relatie tussen enerzijds restaureren en anderzijds herbestemmen van monumenten voor publieke en maatschappelijke functies.


17

Fort aan de Uppelsedijk - gemeente Werkendam (rijksmonument) Het Fort werd tussen 1878 en 1880 gebouwd als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie in een ambachtelijk-traditionele stijl. Het fort, met daarin de resten van het uit 1847 daterende fort Altena, is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarden als bijzondere uitdrukking van de ontwikkelingen van de met krijgskunst verbonden architectuur. De architectuurhistorische waarden zijn gelegen in het bijzondere samengaan tussen een torenfort met een fort volgens het polygonale stelsel. Door de samenhang met de oude straatweg van Breda naar Gorinchem en de bij het fort horende aardwerken en gracht is er sprake van een hoge ensemblewaarde. Een samenwerkingsovereenkomst voor erfpacht van de gebouwen is afgesloten. Planontwikkeling vindt plaats in het komende verslagjaar. Hierna volgt exploitatieopzet.

18


Carolus gemeente Valkenswaard Het pand Carolus te Valkenswaard is een gemeentelijk monument gebouwd in 1910 als religieus verpleegtehuis. Het gebouwencomplex met kapel heeft een vloeroppervlak van circa 3.000 m2 en heeft in de loop der jaren verscheidene functies gehad. Het complex biedt vanaf 2001 onderdak aan een groot aantal organisaties op het terrein van kunst, cultuur, musea en toerisme. Het is trekker voor cultuurtoerisme naar Valkenswaard, met landelijke uitstraling.

Bakhuis Bokt Eindhoven


19

Philipsboerderij Eindhoven De boerderij heeft op de 100e verjaardag van Frits Philips sr, 16 april 2005, officieel de naam Philipsboerderij gekregen, De boerderij is een van de laatste langgevelboerderijen die gebouwd zijn in Noord-Brabant en is in 1941 in zijn opdracht gebouwd op het groendomein Wasven wat oorspronkelijk meer dan 30 ha groot was. De historie van het gebied gaat terug tot de 14e eeuw en heeft in de loop der jaren als bebouwing een ontginningsboerderij en een kasteel gekend. De Philipsboerderij gaat een nieuwe duurzame toekomst tegemoet als centrum voor Stichting Groendomein Wasven voor de wijk Tongerle.

Putgang ’s-Hertogenbosch In de Putgang in ’s-Hertogenbosch staan een 4-tal arbeiderswoningen, waarvan de oudste kern in oorsprong dateert uit de 16-17e eeuw, welke in de 18e en 19e eeuw ingrijpend zijn verbouwd. Deze Cameren, oorspronkelijk kleine arbeiderswoningen, zijn gemeentelijk monument en behoeven grondige restauratie. De gemeente ’s-Hertogenbosch heeft in vervolg op de goede restauratie van de Camere in het Peter de Gekstraatje besloten deze woningen aan Monumenten Fonds Brabant in eigendom over te dragen.

20


Balans per 31 december 2004 (na bestemming resultaat) Actief Vaste activa Materiële vaste activa: gebouwen; panden in verhuur projecten in uitvoering andere vaste bedrijfsmiddelen

31.12.2004 €

368.827 51.961 420.788 22.900

31.12.2003 €

145.001 114.266 259.267 2.755 443.688

Vlottende activa Vorderingen: rekening-courant Stichting Monumenten Fonds Brabant huurdebiteuren omzetbelasting overige vorderingen en overlopende activa Liquide middelen

262.022

21.912 37.513 7.751

0 28.502 7.297

36.555 103.731 1.227.197

2.821 38.620 731.942 1.330.928 1.774.616

770.562 1.032.584

Passief Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Geaccumuleerd verlies Achtergestelde leningen

51.000 (59.516) (8.516) 1.099.000

Voorzieningen Voor groot onderhoud Langlopende schulden Stichting Nationaal Restauratiefonds Kortlopende schulden Crediteuren Lening Rekening-courant Stichting Monumenten Fonds Brabant Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden en overlopende passiva

51.000 (39.516) 11.484 99.000 1.090.484

110.484

3.718

0

434.819

447.598

23.905 0

11.745 300.000

0

84.565

682 221.008

6.974 71.218 245.595 1.774.616

474.502 1.032.584


21

Winst-en-verliesrekening (over 2004)

Subsidies Huuropbrengsten Vergoeding servicekosten Overige opbrengsten Opbrengsten Exploitatiekosten gebouwen

Personeelskosten Overige bedrijskosten Afschrijvingen overige inventaris Doorberekende beheerskosten Som der kosten

22

2004 €

18.12.2002 t/m 31.12.2003 €

107.493 24.440 5.500 137.433

15.000 29.132 8.000 1.265 53.397

73.536 63.897

24.831 28.566

131.299 97.092 919 229.310 (5.581)

81.405 81.543 332 163.280 (1.405)

Rentelasten Exploitatieresultaat voor subsidie

223.729 (159.832) (42.251) (202.083)

161.875 (133.309) (26.207) 159.516

Subsidie Provincie 2003 Subsidie Provincie 2004 Resultaat voor/na vennootschapsbelasting

(20.000) 202.083 (20.000)

120.000 0 (39.516)


Toelichting op de balans en de winst-en-verliesrekening Algemeen Bedrijfsactiviteiten De vennootschap heeft als doel: in het belang van stads- en dorpsherstel verwerven, restaureren en beheren van registergoederen, in het bijzonder monumenten beschermd op grond van de Monumentenwet 1988 en gelegen in Zuid Nederland, met name in de provincie Noord-Brabant en omgeving, dan wel andere monumentale gebouwen, in het bijzonder waar deze verloren dreigen te gaan en voor het stads- of dorpsbeeld karakteristiek worden geacht, om deze vervolgens als bedrijfs- en/of woonruimte of voor culturele doeleinden te verhuren. De vennootschap kan voorts – zowel voor eigen rekening, als voor rekening van derden – al datgene verrichten wat met dit doel in de ruimste zin verband houdt, waaronder begrepen het vervreemden en bezwaren van vermogensbestanddelen. NV Monumenten Fonds Brabant werd opgericht op 18 december 2002.

100ste verjaardag van Frits Philips sr. op de Philipsboerderij


23

Algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders wordt vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voorzover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De gebouwen in eigendom zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs inclusief kosten van rehabilitatie onder aftrek van ontvangen projectsubsidies. Hierop wordt niet afgeschreven. De in erfpacht of opstalrecht verkregen gronden en de daarop staande objecten worden opgenomen tegen verkrijgingsprijs, verminderd met cumulatieve afschrijvingen. De overige materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met eventuele residuwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Vorderingen De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid welke individueel worden bepaald.

Grondslagen voor de bepaling van het resultaat Opbrengsten De opbrengsten zijn gebaseerd op historische ontvangsten en worden bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde grondslagen van waardering en toegekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Kosten De kosten zijn gebaseerd op historische uitgaafprijs en worden bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde grondslagen van waardering en worden met uitzondering van de giften toegekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. De giften worden toegekend aan het verslagjaar waarin zij ontvangen zijn. Belastingen De belastingen over het resultaat worden berekend door toepassing van het geldende tarief op het resultaat van het boekjaar, waarbij rekening wordt gehouden met permanente verschillen tussen de winstberekening volgens de jaarrekening en de fiscale winstberekening.

24


Toelichting op de onderscheiden posten van de balans Vaste activa 2004 €

2003 €

368.827

145.001

Materiële vaste activa Gebouwen: • Panden in verhuur Aanschaffingskosten

De onderhandse verkoopwaarde van de panden in verhuur, niet zijnde in erfpacht, bedragen volgens taxatie/schatting € 415.000. • Projecten in uitvoering Totaal boekwaarde gebouwen per 31 december Afschrijvingspercentage: 0

51.961

114.266

420.788

259.267

Onder de panden in verhuur zit een erfpacht van Kasteel Dussen: de grondeigenaar van Kasteel Dussen is de gemeente Werkendam. NV Monumenten Fonds Brabant is erfpachter voor een periode van tien jaar, eindigend op 31 augustus 2013. Het erfpachtrecht eindigt bij faillissement van de erfpachter. Opzegging/afstand door de erfpachter is slechts mogelijk na verkregen toestemming van de hypotheekhouder en grondeigenaar.

Ondertekening van de gebruiksovereenkomst met de stichting Sint-Jan Cultuur


25

De grondeigenaar en de erfpachter zijn van mening dat wanneer na een periode van erfpacht en nadere beoordeling van het gevoerde beleid van de erfpachter, eigendomsoverdracht (tegen € 1) een logische en wenselijke stap is. Ter zake van het onderhoud van het registergoed betaalt de grondeigenaar gedurende tien jaar aan de erfpachter een bijdrage van € 45.000 per jaar, waarop een indexering wordt toegepast. Deze bijdrage wordt jaarlijks gedoteerd aan de voorziening groot onderhoud. Grondeigenaar heeft het recht tien maal per jaar een ruimte van het kasteel om niet te gebruiken voor representatieve gelegenheden. Erfpachter is verplicht de in erfpacht uitgegeven grond en opstallen voor zijn rekening en ten genoegen van grondeigenaar behoorlijk te onderhouden, mede teneinde dit aan het einde van de erfpachttermijn aan de grondeigenaar in een met de huidige staat van onderhoud vergelijkbare, niet mindere staat van onderhoud, te kunnen opleveren. Jaarlijks zal de erfpachter door een deskundig bureau de onderhoudstoestand laten beoordelen. Erfpachter verzorgt het onderhoud planmatig, voortschrijdend volgens een termijn van tien jaar. Grondeigenaar heeft het voorkeursrecht van koop van het erfpachtrecht. De koopprijs van het erfpachtrecht zal € 1 zijn, tenzij anders is overeengekomen.

Ondertekenen van de gebruiksovereenkomst met de stichting Vrienden van Kasteel Dussen

26


Inventaris

Stand per 1 januari Investeringen Afschrijvingen opgenomen onder exploitatiekosten Afschrijvingen overige inventaris Boekwaarde per 31 december

2004 € 2.755 22.441 1.377 919 22.900

Afschrijvingspercentages: 25-33,33.

Vlottende activa Vorderingen Overige vorderingen en overlopende activa: Sociale lasten en pensioenpremie Assuranties Nog te ontvangen subsidies provincie Noord-Brabant Nog te ontvangen rente Diversen

31.12.2004 € 2.034 7.488 20.000 6.725 308 36.555

31.12.2004 € Liquide middelen Rekening-courant banken Deposito’s

176.108 1.051.089 1.227.197


27

Eigen vermogen

2004 €

Geplaatst kapitaal Het maatschappelijk aandelenkapitaal bedraagt € 250.000, bestaande uit 250 aandelen van € 1.000 nominaal. Het geplaatste kapitaal per 31 december 2004 bedraagt 51 aandelen. Geplaatst en gestort

51.000

31.12.2004 € Geaccumuleerd verlies Stand per 1 januari Uit bestemming resultaat 2004 Stand per 31 december

(39.516) (20.000) (59.516)

Achtergestelde leningen Dit betreffen achtergestelde converteerbare leningen. De leningen dienen uiterlijk op 1 januari 2043 te worden afgelost; rente 5 %. De leningen zijn opeisbaar met een opzegtermijn van twee jaar. De schuldeiser heeft het recht de verstrekte lening te converteren in aandelen met instemming van de Raad van Commissarissen. F. Van Lanschot Bankiers NV 99.000 Provincie Noord-Brabant 1.000.000 Stand per 31 december 1.099.000 De provincie Noord-Brabant heeft een beschikking afgegeven voor een achtergestelde converteerbare lening van in totaal € 4.000.000, gefaseerd in vier jaar. In de jaren 2004 tot en met 2007 wordt er € 1.000.000 per jaar verstrekt. De beschikking is afgegeven onder de ontbindende voorwaarden van instemming van de Europese Commissie. Deze instemming is nog niet verleend.

Voorzieningen Voor groot onderhoud Op basis van een onderhoudsplan is in 2004 begonnen met het vormen van een voorziening voor groot onderhoud voor Kasteel Dussen. Subsidie onderhoud gemeente Werkendam Af: onderhoudskosten boekjaar Stand per 31 december

28


2004 €

45.350 41.632 3.718

Langlopende schulden

31.12.2004 €

Stichting Nationaal Restauratiefonds Dit betreft een Restauratiefonds-hypotheek uit hoofde van "Toewijzing Revolving Fund". Het rentepercentage bedraagt 1,2. De looptijd van de geldlening bedraagt 360 maanden. Als zekerheid geldt het recht van eerste hypotheek op het pand De Camere ’s-Hertogenbosch.

434.819

Deze lening kan worden opgeëist indien: • er twijfel is over de continuïteit • de solvabiliteit lager wordt dan 50%. Er vindt dan een nieuwe kredietbeoordeling plaats • er niet (tijdig) aan de beheersvoorwaarden wordt voldaan. Enkele voor de jaarrekening van belang zijnde beheersvoorwaarden luiden als volgt: • de dividenduitkering mag niet langer dan twee jaar worden gepassiveerd, danwel duidelijk lager worden gesteld dan in de markt gebruikelijk is • rijksmonumenten dienen een substantieel onderdeel (50%) van de werkzaamheden te vormen

Buren op de koffie in boerderij de Fellenoord


29

Kortlopende schulden Belastingen en premies sociale verzekeringen Loonheffing

31.12.2004 € 682

Niet uit de balans blijkende verplichtingen De ontvangen subsidie van de provincie Noord-Brabant voor de jaren 2004 t/m 2006 is verstrekt onder de ontbindende voorwaarde van instemming van de Europese Commissie.

Voorgevel Philipsboerderij

30


Toelichting op de onderscheiden posten van de winst-en-verliesrekening

Personeelskosten: Salarissen Sociale lasten Overige personeelskosten

Overige bedrijfskosten Huisvestingskosten Verkoopkosten Algemene kosten

Rentelasten Rekening-courant Stichting Monumenten Fonds Brabant Leningen Bankkosten Bankrente

2004 €

18.12.2002 t/m 31.12.2003 €

81.869 10.276 39.154 131.299

43.740 5.070 32.595 81.405

5.987 20.830 70.275 97.092

2.500 13.724 65.319 81.543

4.053 48.728 108 (10.638) 42.251

4.024 9.886 9.987 2.310 26.207


31

Overige toelichting Werknemers In het verslagjaar waren twee personen bij de vennootschap in dienst.

Overige gegevens Statutaire regeling betreffende de bestemming van de winst Artikel 25 en 27 van de statuten bepalen dat de winst ter vrije beschikking staat van de Raad van Commissarissen, doch dat geen winst mag worden uitgekeerd zolang verliessaldi uit het verleden niet zijn aangezuiverd. Voorstel tot bestemming van het resultaat over het boekjaar 2004 De directie stelt voor aan de Raad van Commissarissen om het verlies over het boekjaar 2004 ten bedrage van € 20.000 te verwerken onder de post "geaccumuleerd verlies". Vooruitlopend op de goedkeuring door de Raad van Commissarissen is dit voorstel reeds verwerkt in de balans.

Tiendschuur Vessem, gerestaureerd in 1998

32


Cultuur commissie provincie Noord-Brabant op werkbezoek

Accountantsverklaring


33

34



19-12-2006

15.22

Pagina 2

Realisatie m.m.v.: Drukkerij van Gerwen ’s-Hertogenbosch


19-12-2006

15.22

Pagina 1

Jaarverslag 2004

NV

NV

M o n u m e n t e n F o n d s B ra b a n t

Sparrendaalseweg 5 5262 LR Vught Tel. 0411 - 604224 Fax 0411 - 604225 www.monumentenfondsbrabant.nl [email protected]

Monumenten Fonds

B ra b a n t

Jaarverslag NV Monumenten Fonds

Recommend Documents