Stichting Samenwerkingsschool
Schoolplan: De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
DEEL 1
BELEID Stichting Samenwerkingsschool Meerjarenbeleidsplan Kenmerken van de Stichting Ontwikkelingen Meerjarenbeleidsagenda Huisvestingsbeleid Integraal personeelsbeleid Financieel beleid ICT-beleid
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 2
INHOUDSOPGAVE DEEL 1 1. Inleiding
Pagina: 4
2. Kenmerken van de stichting
6
3. Missie, visie en kernpunten
7
4. Belangrijke externe en interne ontwikkelingen in de stichting
9
5. Kernthema´s voor beleid
12
6. Meerjarenbeleidsagenda
19
Deel 1 – Bijlage 1
Stakeholders/Issue-analyse
24
Deel 1 – Bijlage 2
INK-analyse
28
Deel 1 – Bijlage 3
Huisvestingsbeleid
31
Deel 1 – Bijlage 4
ICT-beleid
35
Deel 1 – Bijlage 5
Integraal personeelsbeleid
38
Deel 1 – Bijlage 6
Financieel management
41
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 3
1. Inleiding Voor u ligt het meerjarenplan van de Stichting Samenwerkingsschool (SWS). Aan de notitie is gezamenlijk gewerkt door de algemeen directeur en de locatiedirecteuren. Veel aandacht is daarbij besteed aan de afstemming. In het strategisch proces op stichtingsniveau is steeds goed gekeken naar ontwikkelingen die in de komende jaren gezamenlijk opgepakt zullen worden en ontwikkelingen die vooral op schoolniveau plaatsvinden. Duidelijk is dat we nog in een beginstadium van ontwikkeling zijn. Als management hebben wij de ambitie uitgesproken om met elkaar in de komende jaren de stichting verder vorm en gestalte te geven. Het meerjarenplanplan is daarbij het richtinggevende document waarin het beleid voor de komende jaren op hoofdlijnen wordt beschreven. Op schoolniveau zijn karakteristieken: -
Duidelijkheid en herkenbaarheid (zowel intern als extern) via een meer samenhangend beleid voor de toekomst van de school en een duidelijk eigen gezicht in de omgeving. Meer met minder doordat de versnipperde aandacht voor onderwijsinhouden plaats maakt voor verdieping en eenduidigheid in de te maken keuzes. Tijdsbesparing en vermindering werkdruk doordat de prioriteiten in het team duidelijk zijn, er een helder inzicht is in de hoofd- en bijzaken in het onderwijs en er eenduidigheid en samenhang is bij het werken aan de schoolgids, het ontwikkelingsplan, bestedingsplan en nascholingsplan.
Met het meerjarenplan wordt duidelijk gemaakt dat we er zijn voor kwetsbare kinderen. Ook willen we openheid en transparantie bereiken in de relatie naar medewerkers, ouders / verzorgers, klanten en samenwerkingspartners. Als organisatie streven we naar een professionele, betrouwbare, innovatieve en specialistische organisatie. In de notitie worden belangrijke interne en externe ontwikkelingen voor de stichting beschreven en worden de kernthema’s voor de stichting op hoofdlijnen uitgewerkt. De Samenwerkingsschool sluit daarbij aan bij de twee kernthema’s op bestuursniveau: “Passend Onderwijs” en “Professionalisering van de organisatie”. Per kernthema zijn doelstellingen geformuleerd, gekoppeld aan de kernpunten van de SWS. Hierbij is steeds aangeven wat voor de stichting nodig is: • Het kernthema “Passend Onderwijs” betreft het realiseren van voor ieder kind op maat gesneden onderwijs- en zorgarrangementen. Het gaat daarbij zowel om onderwijs en zorg op maat voor kinderen binnen de stichting als om het bieden van passend onderwijs in samenwerking met partners in het PO, VO en jeugdzorg. • Het kernthema “Professionalisering van de organisatie” betreft vooral het vorm en inhoud geven aan de samenwerking binnen de organisatie. De stichting wil zich ontwikkelen tot een “professionele organisatie”. De samenwerkingsschool wil een bedrijfsbureau inrichten met centrale aansturing op de gebieden financiën en personeel. Bij de professionalisering van de stichting gaat het om het sturen op visie en resultaat, ontwikkelen van een organisatie die sterk gericht is op het primaire proces, het ontwikkelen van een visie en missie, de verdere uitwerking van integraal management, het centraliseren van een aantal ondersteunende processen op stichtingsniveau, goed integraal personeelsbeleid en de optimalisering van de bedrijfsvoering, waarbij transparantie een sleutelwoord is. In hoofdstuk 2 zijn beknopt enkele algemene kenmerken weergegeven. In het derde hoofdstuk de visie, missie en de kernpunten van de SWS. In aansluiting op de visie en missie en de kernpunten zijn vervolgens een aantal analyses uitgevoerd om belangrijke externe en interne ontwikkelingen op stichtingniveau op het spoor te komen. De conclusies uit deze analyses zijn in hoofdstuk 4 verwerkt. De analyses hebben een veelheid aan vernieuwingsonderwerpen opgeleverd. Om duidelijke richting en samenhang in de aanpak voor de komende jaren te brengen zijn deze verbeter- en vernieuwingsonderwerpen geordend in twee kernthema’s. In hoofdstuk 5 zijn deze kernthema’s “Passend Onderwijs” en “Professionalisering van de organisatie” op hoofdlijnen uitgewerkt. We sluiten het stichtingsplan in hoofdstuk 6 af met een meerjarenplanning waarin onderwerpen gepland zijn in de tijd. Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 4
Onderwerpen zijn in het stichtingsplan steeds globaal geformuleerd. In volgende fases van het strategische proces zal het stichtingsplan verder worden vertaald naar schoolplannen en zal de globale meerjarenplanning worden uitgewerkt tot een resultaatgericht (SMART- geformuleerd) jaarplan.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 5
2. Kenmerken van de stichting De SWS is de toonaangevende organisatie in Den Helder op het gebied van speciaal onderwijs. De SWS is er voor jongeren tussen 4 - 20 jaar met de complexe orthopedagogische en didactische ondersteuningsvragen. Het voedingsgebied voor de stichting is in onderstaand overzicht aangegeven. Dit is de situatie per 1 januari 2011. Over de samenwerking, afstemming en kwaliteit van het onderwijs worden afspraken gemaakt in het samenwerkingsconvenant en de daaronder liggende uitwerkingsovereenkomst. De stichting beschikt over een bedrijfsbureau. Van hieruit wordt een deskundige en gedegen aansturing en ondersteuning geboden aan de scholen. Het betreft bovenschoolse aansturing op het gebied van financiën, personeel, ICT en huisvestingsmanagement. Het bedrijfsbureau is gevestigd aan de Drs. F. Bijlweg 3, 1784 MC te Den Helder. Daar houden kantoor: • • • •
Algemeen directeur. Personeelsbeleidmedewerker. Financieel medewerker. Op projectbasis een huisvestings- en ICT-medewerker.
De stichting participeert in het regionale expertisecentrum REC 3.7. Het REC-kantoor is gevestigd in Amsterdam. Stichtingsinformatie in getallen op de peildatum 1 januari 2011: • De stichting verzorgt het onderwijs voor in totaal 600 leerlingen. • Het aantal medewerkers binnen de stichting is 164. • Aantal FTE: 90.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 6
3. Visie, missie en kernpunten Volgen en sturen Missie De Stichting Samenwerkingsschool biedt hoogwaardig onderwijs. Veiligheid en continuïteit worden geboden. De leerlingen worden geprikkeld om vanuit inspirerende en vernieuwende leersituaties verantwoording te nemen. Onderwijs is op scholen van de Stichting Samenwerkingsschool aan voortdurende verbetering onderhevig. Visie Optimale toegankelijkheid, continuïteit en veiligheid Respect voor elkaars achtergrond is een belangrijk richtlijn in de sociale omgang (voor iedereen, van iedereen). We bieden optimale toegankelijkheid voor kinderen die belemmeringen ondervinden in hun leeren ontwikkelingsproces. We geven orthodidactische en orthopedagogische arrangementen vorm om kinderen te stimuleren binnen hun eigen mogelijkheden te komen tot optimale ontwikkeling en prestaties. Continuïteit in het medewerkersbestand draagt in belangrijke mate bij aan een stabiel leef- en leerklimaat. Het begrip ‘veiligheid’ wordt bedoeld in fysieke zin als ook in sociaal-emotionele zin. Enerzijds het creëren en daarna bewaken van een voldoende veilig klimaat, waarin kinderen plezier kunnen hebben en optimaal kunnen presteren, anderzijds het dusdanig inrichten van de school dat daarmee het risico van ongevallen is geminimaliseerd. Een streven naar inspirerend en vernieuwend onderwijs Bij alle onderwijsbetrokkenen wordt een attitude verondersteld van een continu gericht zijn op kwaliteitsverbetering. Dit wordt manifest in: het volgen van bij- en nascholingstrajecten het hanteren van functionerings- en beoordelingsgesprekken nauw aansluiten bij ontwikkelingen in het onderwijsveld het nemen van initiatieven wordt gewaardeerd en gestimuleerd wensen van ouders zijn mede richtinggevend voor de inrichting van het onderwijs. 3.1
Een streven naar voortdurende verbetering van de kwaliteit van het onderwijs Een kernpunt van een goed functionerend kwaliteitssysteem in het onderwijs is het bestaan van vele momenten en vormen van feedback. Dit betreft het weten wat je wilt doen (het doel), het weten hoe je dit wilt doen (het plan), het werkelijk doen wat je wilt doen (de uitvoering) en het bijsturen als dit nodig is (de bijsturing). Scholen van de Stichting Samenwerkingsschool hebben feedback georganiseerd en acties om tot verbetering te komen. Op de volgende gebieden worden criteria ontwikkeld, die richting geven aan de gewenste ontwikkelingen: -
het geven van onderwijs beleid en organisatie medewerkers resultaat en waardering facilitaire voorzieningen en beheer externe oriëntatie onderzoek en innovatie communicatie
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 7
De directie heeft een initiërende rol ten aanzien van kwaliteit en stimuleert de medewerkers om tot resultaten te komen. De directie geeft de medewerkers mogelijkheden om in zelfstandigheid zaken op te pakken en uit te voeren. Een streven naar onderwijs in maatschappelijke context De school maakt een belangrijk onderdeel uit van de leefgemeenschap en dient zich dan ook bewust te zijn van de positie in die gemeenschap en heeft in die zin een belangrijke verantwoordelijkheid bij het in stand houden of verbeteren van de kwaliteit van die gemeenschap. De Stichting Samenwerkingsschool heeft een scherp gevoel ontwikkeld voor de positie die ingenomen wordt in het onderwijsveld en in de maatschappij. Kernpunten Om de doelstellingen te bereiken richt de SWS haar inspanningen op: 1. het verbeteren van ontwikkelmogelijkheden: de inspanningen zijn gericht op de ontwikkeling van het kind in de samenleving; 2. het verbeteren van de hoge specialistische professionaliteit: de specifieke problemen van de kinderen vereisen een specialistische aanpak; 3. het benadrukken van verbondenheid: alle kinderen zijn welkom, medewerkers zijn bijzonder betrokken bij de doelgroep en de uniciteit van het kind staat centraal; 4. het bevorderen van een effectieve integrale samenwerking: met alle betrokken partijen binnen en buiten de stichting wordt actief naar versterking gezocht ten behoeve van de ontwikkeling van het kind; 5. het ontwikkelen van het speciaal (basis-) onderwijs en praktijkonderwijs: als grootste onderwijsstichting voor speciaal onderwijs in Den Helder levert SWS een actieve bijdrage aan de maatschappelijke discussie op welke wijze deze problematiek het beste aan te pakken. 6. het hebben van een betrouwbare bedrijfsvoering: de SWS streeft naar verhoging van de effectiviteit en efficiëntie van bedrijfsprocessen en de betrouwbaarheid van de (financiële) informatieverzorging. 7. het leveren van maatwerk: indien mogelijk wordt een leerling teruggeplaatst naar het regulier onderwijs, naar een “tussenvoorziening”of hij/zij wordt (blijvend) geplaatst in een speciale voorziening.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 8
4. Belangrijke externe en interne ontwikkelingen De SWS werkt in een dynamische omgeving. Alleen door op deze snel en sterk veranderende omgeving in te spelen, kan de SWS ook in de toekomst goed inhoud en vorm geven aan de kerntaken. Dat is op zich geen nieuw gegeven. De SWS is de laatste jaren al volop in beweging, een groot aantal ontwikkelingen is in gang gezet. Centraal in de analyses stond steeds de vraag: welke ontwikkelingen zijn specifiek voor onze stichting van belang? In dit hoofdstuk vermelden we alleen die ontwikkelingen, trends of conclusies voorzover ze voor de stichtingsspecifieke inkleuring van belang zijn. 4.1
Analyse Uit de analyse zijn een groot aantal invloeden, trends en ontwikkelingen naar voren gekomen. •
• •
•
•
• •
De SWS verwacht een intensivering van het samenwerken in “ketens en netwerken” en “regionaalgerichte samenwerking”. De complexiteit van de problematiek van de doelgroepen van de SWS (die zich uitstrekt over onderwijs, thuissituatie, arbeid en vrije tijdssituatie) is van dien aard dat het noodzakelijk is voor de SWS te zoeken naar niet vrijblijvende en geïntegreerde samenwerking met (vele) partners (andere schoolbesturen, andere clusters speciaal onderwijs, REC’s, samenwerkingsverbanden WSNS, jeugdzorg, AWBZ- instellingen). In die zin is het belangrijk dat de Stichting Samenwerkingsschool zich profileert. In het management van de stichting heeft net een fikse reorganisatie plaatsgevonden en dus is de tijd rijp om een nieuwe koers te varen. De reorganisatie in de stichting zal in de komende jaren zijn beslag krijgen. Het opnieuw bepalen van missie en visie van de stichting is een speerpunt voor de komende periode. Bij het inspelen op veranderende doelgroepen gaan we uit van het principe van “vraaggericht werken”. Het kind moet nadrukkelijker centraal komen te staan. Het is daarbij noodzakelijk uit te gaan van een integrale aanpak: één kind - één plan. De invoering van lumpsum en andere ontwikkelingen op het gebied van bekostiging leiden tot meer risico’s voor de SWS. Dit vraagt in de komende jaren om een gedegen bedrijfsvoering. Voor de stichting is van belang de initiatieven op SWSniveau goed te vertalen naar hanteerbare systemen binnen de stichting. Daarbij gaat het om de effectiviteit en efficiëntie van bedrijfsprocessen, de betrouwbaarheid van de (financiële) informatievoorziening, de naleving van relevante wet- en regelgeving en het invoeren van een aantal beheersingsinstrumenten. Naast aandacht voor een gedegen bedrijfsvoering is ondernemerschap nodig. Hiervoor is het nodig in te zetten op resultaat en topkwaliteit, het versterken van het beleidsvoerend vermogen en het ontwikkelen van nieuwe producten, nieuwe markten en doelgroepen in samenwerking met externe partners in onderwijs en zorg. Op het gebied van personeelsbeleid is een verdergaande professionalisering noodzakelijk, waarbij in de breedte van de SWS gewerkt wordt aan bekwaam personeel en het binden en boeien van medewerkers. Een onderdeel hiervan zou een goed plan deskundigheidsbevordering moeten zijn. Naast de invoering van integraal personeelsbeleid is vanuit de SWS aandacht noodzakelijk voor een zorgvuldige implementatie, transparantie en borging van het taakbeleid. Specifiek voor onze stichting is verder het hoge ziekteverzuim. In de komende jaren zal dit teruggebracht moeten worden tot een acceptabel percentage. Instrumenten zullen samen met de ARBO-organisatie uitgewerkt moeten worden. Ontwikkelingen in de bestuurlijk- organisatorische context betekenen voor de SWS het vorm en inhoud geven aan beleid op stichtingsniveau. De stichting richt een bedrijfsbureau in die de directie in hun werkzaamheden ondersteunt. In de organisatie zal een volledig transparante financiële en formatieve huishouding moeten ontstaan, passend binnen de visie en ontkleed van onnodige risico’s.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 9
4.2
Stakeholders/Issue-analyse Er is een analyse gemaakt van: • belangrijke stakeholders; • issues (thema’s/ belangrijke vraagstukken) die bij deze stakeholders met betrekking tot de SWS leven; • succesfactoren die van belang zijn in het omgaan met deze stakeholders; • de wensen van de stichting naar deze stakeholders (issues die vanuit de stichting spelen). Op basis van de Stakeholder/Issue-analyse staan voor de stichting over de diverse stakeholders heen een aantal vraagstukken (issues) voor de komende jaren centraal: • De vraag naar kwaliteit (continuïteit, goed onderwijs, goed onderwijsaanbod, goed pedagogisch klimaat, kwaliteit van werk, goed personeelsbeleid, goede bedrijfsvoering, goede schoolgebouwen, goede inrichting). • De vraag naar een veilige, prettige en uitdagende leer- en werkomgeving. • De vraag naar ontwikkelingsperspectief, inclusief begeleiding of ondersteuning daarbij (toekomst-/ maatschappelijk perspectief, loopbaanperspectief, competentie, ontwikkelingsgericht, diplomering, resultaten cognitieve en sociale vaardigheden, beroepshouding, stimuleren en begeleiden van ontwikkeling). • De vraag naar open communicatie en verantwoording (heldere communicatie, goede informatievoorziening, respect, meer verantwoording, transparantie). • De vraag naar autonomie (eigen inbreng, participatie, mee kunnen denken, betrokkenheid en afstand houden).
4.3
INK-analyse Binnen de SWS wordt gewerkt met het Model Nederlandse Kwaliteit (INK). Voor het uitvoeren van een analyse op het niveau van de stichting is gebruik gemaakt van het instrument “Verkorte Zelfanalyse INK”. In deze bijlage zijn alleen de ontwikkelpunten per organisatie- en resultaatgebied opgenomen. Er is duidelijk geworden dat er binnen de stichting grote behoefte is aan transparantie en een goede sturing. Vanuit deze positie heeft het managementteam zich in deze analyse gericht op de toekomst en wat daarin ontwikkeld moet worden. Samenvattend geven we hier de belangrijkste ontwikkelpunten weer: • De stichting moet zich ontwikkelen naar een “professionele organisatie”. Een bedrijfsbureau met centrale aansturing op de gebieden financiën en personeel. • Versterking van de administratieve organisatie en interne control. De samenhang van de ontwikkeling van beleid in een eenduidige systematiek voor planning en control. Ontwikkeling van kengetallen en interne budgettering. Inrichting van de documenten - en facturenstroom. • Ontwikkelen van een organisatie die sterk gericht is op het primaire proces. De visie en missie (inclusief kernwaarden en competenties) moeten beter gecommuniceerd worden. De visie op kwaliteit moet vertaald worden naar acties en houdingen op de werkvloer. Het kwaliteitsdenken aan de basis moet bevorderd worden. • Stimuleren van de professionele ontwikkeling van de teams (AD– scholen – subteams). Gedegen personeelsbeleid (functionerings- en beoordelingscycli, taakbeleid). Verdere professionalisering van medewerkers (alle leerkrachten een master). Het ontwikkelen van stichtingsbreed verzuimbeleid. Aandacht voor sfeer, samenwerking, stichtingsgevoel (bijvoorbeeld door een studiedag voor het totale personeel en/of opzetten van kenniskringen). • Openheid, duidelijkheid, heldere keuzes in de stijl van management. Goede balans en volledige duidelijkheid tussen bottum-up en top-down in beleids- en besluitvormingstrajecten. Het inrichten van goed functionerende medezeggenschapsraden, waarmee vanuit een goede relatie duidelijk en constructief gecommuniceerd wordt. Naast de aandacht voor het invoeren en volgen van processen, meer aandacht voor het borgen van processen en de doorvertaling naar de werkvloer (betrekken van medewerkers).
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 10
•
•
Het ontwikkelen van een klantgerichte houding binnen het totale kwaliteitsbeleid. De analyse van de waardering (instrumenten en borging ontbreken). Versterking van het imago van de SWS binnen de stichting. De naam SWS moet in de externe omgeving staan voor kwaliteit en innovatie. Versterken positie leerlingen en ouders. Verbeteren van het huisvestingsbeheer en -beleid en de communicatie hierover.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 11
5. Kernthema’s voor beleid In het vorige hoofdstuk zijn belangrijke externe en interne ontwikkelingen en hun mogelijke consequenties voor de SWS besproken. De uitgevoerde analyses hebben veel verbeter- en vernieuwingsonderwerpen (of misschien beter gezegd: vele ontwikkelpunten) voor de stichting opgeleverd. In het vervolg van dit hoofdstuk worden deze kernthema’s op hoofdlijnen uitgewerkt. Per kernthema wordt daarbij steeds eerst een korte omschrijving van het kernthema gegeven en een algemene doelstelling voor het kernthema geformuleerd. Vervolgens worden de kernthema’s verder uitgewerkt naar doelstellingen gekoppeld aan de kernpunten van de SWS. 5.1. Kernthema 1. Passend Onderwijs Korte omschrijving: Voor ieder kind op maat gesneden onderwijs- en zorgarrangementen. Het gaat daarbij zowel om onderwijs en zorg op maat voor kinderen binnen de SWS, als om het bieden van passend onderwijs in samenwerking met partners in het PO, VO en jeugdzorg. Algemene doelstelling Voor alle kinderen die combinatie van onderwijs en zorg bieden waardoor het kind zich optimaal kan ontwikkelen.
Kernpunten SWS
Hoofdlijnen voor beleid
Het verbeteren van ontwikkelmogelijkheden
Doelstellingen Het realiseren van optimale ontwikkeling voor alle kinderen met een zorgvraag. Het creëren van een veilig klimaat en een uitdagende leeromgeving waarin leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen. Het verbeteren van de aansluiting vervolgonderwijs en arbeidstoeleiding met maatschappelijk perspectief. Wat is nodig? De visie van de SWS vertalen naar stichtings- en schoolniveau met betrekking tot “Passend Onderwijs” (zowel intern als extern gericht), “veilig klimaat” (integraal veiligheidsbeleid) en “uitdagende leeromgeving”. Vertaling van de visie naar meerjarenplannen op de verschillende niveaus. Meten tevredenheid bij kinderen en ouders. Meten of de ontwikkeling van kinderen door opbrengstgericht werken volgens verwachting verloopt.
Het verbeteren van de hoge specialistische professionaliteit
Doelstellingen Het verbeteren van de specialistische professionaliteit van alle medewerkers van de stichting door het aanbieden van een erkende master. Het stimuleren van de ontwikkeling van aanbodgericht naar vraaggericht werken. Wat is nodig? Goed personeelsbeleid, functionerings- en beoordelingsgesprekken, deskundigheidbevordering, volgen bekwaamheidseisen volgens Wet BIO, verstevigen relatie met opleidingsinstituten, ontwikkeling van kenniskringen. Kennen van de doelgroep en de specifieke onderwijs- en opvoedingsbehoeften. Zicht krijgen op ontwikkeling van leerlingen. Ontwikkelen van leerlijnen die aansluiten op de ontwikkeling van kinderen. Aandacht in professionalisering voor “vraaggericht werken”. Vernieuwingsprojecten “vraaggericht”
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 12
vormgeven.
Het benadrukken van verbondenheid
Doelstellingen Het bevorderen van een attitude, waarbij het kind centraal staat en elk kind altijd welkom is. Het bevorderen van een klimaat van gezamenlijke verantwoordelijkheid, waarbij kindbelangen centraal staan. Het bevorderen van een klimaat van gezamenlijke verantwoordelijkheid bij de school en ouders. Het bevorderen van een klimaat van gezamenlijke verantwoordelijkheid in “ketens en netwerken” en vormen van “regionaalgerichte samenwerking” (samenwerking met andere schoolbesturen, andere clusters speciaal onderwijs, REC’s, samenwerkingsverbanden WSNS, samenwerkingsverband VO, jeugdzorg, AWBZ- instellingen). Wat is nodig? Gezamenlijke en breed gedragen missie, visie en doelstellingen (met veel aandacht voor draagvlak op de werkvloer). Vertaling van de missie, visie en doelstellingen naar houding en acties. Expertise op het gebied van leerlingenzorg. Een duidelijke overleg- en communicatiestructuur. Zoeken naar strategische partners met dezelfde visie op kinderen en dezelfde attitudes/ kernwaarden. Aangaan van niet- vrijblijvende en geïntegreerde samenwerking met partners die van belang zijn in de door de stichting beoogde zorgarrangementen.
Het bevorderen van een effectieve en integrale samenwerking
Doelstellingen Het verbeteren van de ketenaanpak (samenwerking met PO, VO, ROC, SBO en MBO). Het verder ontwikkelen van de samenwerking met de jeugdzorg om zover te komen dat er voor elk kind één plan gemaakt wordt. Het expliciteren, uitwisselen en gezamenlijk (zo mogelijk op stichtingniveau) ontwikkelen van expertise. Wat is nodig? 1 kind – 1 plan. Gezamenlijk gedragen verantwoordelijkheid, open houding. Goede interne en externe communicatiestructuur. Intensiveren van het samenwerken in ketens en netwerken binnen de stichting. Samenwerkingovereenkomsten met ketenpartners, prestatieafspraken, meten tevredenheid van partners.
Het ontwikkelen van het speciaal (basis) onderwijs en praktijkonderwijs
Doelstellingen Het, op basis van de visie van de stichting, verder ontwikkelen van het speciaal onderwijs in samenwerking met ketenpartners (zie eerdere doelstelling in dit kernthema). Het nauwgezetter vaststellen van onze doelgroep en daarna formuleren van doelgroepenbeleid (in kader van veranderende doelgroepen). Het verder ontwikkelen van praktijkgericht onderwijs en arbeidstoeleiding Het opnieuw bepalen van de relatie met het REC 3,7. en daarna formuleren van een duidelijke visie op ambulante begeleiding en andere vormen van specialistische dienstverlening. Wat is nodig? Uitvoeren doelgroepenanalyse. Op basis van doelgroepenanalyse
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 13
geïntegreerd aanbod per doelgroep ontwikkelen. Personeel voorbereiden op en opleiden tot de ontwikkeling van specifieke didactische methodes voor speciale doelgroepen. Oriënteren op en kiezen van het juiste analyse-instrumentarium en assessment van beroepsvaardigheden van leerlingen. Creëren van samenwerkingsverbanden met regionale opleidingscentra en bedrijfsleven. Uitwerken van een visie op de relatie met het REC, AB en andere vormen van dienstverlening.
Het hebben van een betrouwbare bedrijfsvoering
Doelstellingen Het creëren van voorwaarden om het primaire proces te ondersteunen Het vergroten van de bestuurbaarheid door uitbreiding van het kwaliteitsbeleid. Het vergroten van de voorspelbaarheid van de kwaliteit van het primaire proces. Het versterken van kwaliteitsnormen voor het domein “opbrengsten”. Het opzetten en inrichten van een bedrijfsbureau van waaruit elementen van financiële en personele aansturing volgens standaarden georganiseerd zijn. Wat is nodig? Visie op “Passend onderwijs” vertalen naar kengetallen. Kwaliteitszorgsysteem in de scholen opzetten (focus primaire proces) en kwaliteitsdenken in de school versterken. Zelfevaluatie stichtingen en scholen opzetten. Kengetallen over in-, door- en uitstroom van leerlingen verzamelen. Formuleren set kengetallen “opbrengsten onderwijs”. Betrouwbare gegevens verzamelen over de opbrengsten van het primaire proces. Meer financiële middelen vrijmaken in schoolbegrotingen (huisvesting en OLP).
Het leveren van maatwerk
Doelstellingen Het bieden van passende onderwijs- en zorgarrangementen. Het ontwikkelen van een kindvolgende werkwijze. Het bieden van onderwijskundig maatwerk. Personeel voorbereiden op en opleiden tot het constant verbeteren, individualiseren en differentiëren in het onderwijsaanbod. Wat is nodig? Ontwikkelen van visie op geïntegreerd onderwijs en de daarbij passende zorgarrangementen (1 kind – 1 plan). Onderwijsaanbod aanpassen op vragen uit de stichting (“regiogericht werken”) en daarvoor allereerst vragen inventariseren en daarop gestructureerd en proactief een dekkend aanbod realiseren. Groepshandelingsplannen en daarvan afgeleide individuele handelingsplannen gebruiken. Leerlijnen en handelingsgerichte diagnostiek ontwikkelen. Personeel bekwamen waardoor het gebruik van moderne didactische principes mogelijk wordt.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 14
5.2
Kernthema 2. Professionalisering van de organisatie
Korte omschrijving: De Stichting Samenwerkingsschool wil de in de afgelopen jaren ingezette koers naar een professionele organisatie de komende jaren voortzetten. Het gaat hierbij onder andere om het vormgeven aan de visie van het bestuur over besturen op hoofdlijnen (sturen op visie en resultaat), de verdere uitwerking van integraal management, professionaliseren van het personeelsbeleid (“goed werkgeverschap”) en de optimalisering van de bedrijfsvoering. Algemene doelstellingen Het versterken van het beleidsvoerend vermogen en vergroten van de bestuurbaarheid. Het verder uitwerken van het strategische beleid (visie, missie, hoofdlijnen voor beleid) om de relatie tussen bestuursbeleid, stichtingsbeleid en schoolbeleid beter zichtbaar te maken. Het logisch, effectief en efficiënt vormgeven aan de geformuleerde visie en missie. Het logisch, effectief en efficiënt inrichten van de organisatie (op basis van het principe ‘vorm volgt inhoud’) en interne controle. Het scheppen van voorwaarden die het mogelijk maken dat medewerkers het primaire proces, gestuurd vanuit de visie en missie, professioneel en naar resultaatverwachting uitvoeren.
Kernpunten SWS
Hoofdlijnen voor beleid
Het verbeteren van ontwikkelmogelijkheden
Doelstellingen Het vergroten van het beleidsvoerend vermogen. Het professionaliseren van het personeelsbeleid. Het uitwerken van het integraal personeelsbeleid op stichtingsniveau. Het verder en gericht verbeteren van de ontwikkelingsmogelijkheden voor medewerkers. Het stimuleren van kwaliteiten in het kader van integraal management op alle niveaus. Wat is nodig? Strategisch proces op verschillende niveaus uitvoeren. De stichting opnieuw inrichten gericht op een verdere ontwikkeling van de verschillende scholen. Goede werving en selectie, coachings- en ontwikkelingstrajecten. Versteviging relatie met opleidingsinstituten. In POP afstemming ontwikkelingsbehoeften medewerker en organisatie. Beoordelings- en functioneringscyclus en POP professioneel toepassen. Wet BIO (bekwaamheden) toepassen in functionerings- en beoordelingscycli en POP. Competenties modern schoolleiderschap uitwerken en opnemen gesprekcycli. Iedere directie NSA- geregistreerd (kwaliteitslabel).
Het verbeteren van de hoge specialistische professionaliteit
Doelstellingen Het management voorbereiden op en opleiden tot een groter beleidsvoerend vermogen. Het versterken van de onderscheidende specialistische expertise. Wat is nodig? Voortgaande professionalisering van alle medewerkers binnen de stichting. Uitdagen/ activeren/ betrekken van alle medewerkers binnen de stichting.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 15
Zorgen voor professionaliseringsplannen op diverse stichtingniveaus. In professionaliseringsplannen relatie met “Passend Onderwijs”. Scholingsplannen uitvoeren. Goede communicatie tussen de diverse niveaus in de organisatie. Ontwikkelen van kenniskringen. Verbeteren van de interne communicatie binnen de stichting. Aandacht voor kwaliteitsdenken aan de basis en de uiteindelijke borging van kwaliteit.
Het benadrukken van verbondenheid
Doelstellingen Het versterken van de identiteit en onderscheidende kwaliteit van de stichting. Het bevorderen van een klimaat van gezamenlijke verantwoordelijkheid waarbij kindbelangen centraal staan. Het verbeteren van de onderlinge afstemming. Wat is nodig? Creëren van goede interactiemogelijkheden tussen betrokkenen op verschillende niveaus binnen de stichting. Goede communicatie- en overlegstructuren zowel binnen de scholen als binnen de stichting, waardoor optimaal gebruik wordt gemaakt van de ‘good practice’ binnen de verschillende scholen.
Het bevorderen van een effectieve en integrale samenwerking
Doelstellingen Het realiseren van verantwoordelijkheden integraal management op alle leidinggevende niveaus in de stichting. Het verbeteren van de interne samenwerking; schaalvoordelen bereiken binnen de organisatie. Het verbeteren van de resultaten binnen de stichting op inhoud en proces (versterken evaluatief vermogen op inhoud en proces). Het verbeteren van de tevredenheid van klanten, partners en medewerkers. Wat is nodig? Uitwerking geven aan het managementstatuut. Verbeteren van interne communicatie m.b.v. nieuwe technieken. Opstellen en uitvoeren communicatieplan. Invoeren voorstellen ICT werkgroep. Kennisontwikkeling en uitwisseling binnen de stichting ontwikkelen (werkgroepen/projectgroepenstructuur). Versterken van evaluatief vermogen in functionerings- en beoordelingsgesprekkencycli. Uitvoeren van tevredenheidsonderzoeken voor klanten, partners en medewerkers.
Het ontwikkelen van het speciaal onderwijs
Doelstellingen Zie kernthema 1.
Het hebben van een betrouwbare bedrijfsvoering
Doelstellingen Het inrichten van een systematiek voor Planning & Control. Het versterken van het financieel beleid en beheer door gedeeltelijke centralisatie (effectiviteit en efficiency vergroten en om financiële risico’s a.g.v. invoering van lumpsum te verminderen). Het vergroten van de voorspelbaarheid en betrouwbaarheid van de kwaliteit. Het verbeteren van de functioneringsbegeleiding Wat is nodig?
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 16
Beschikken over een bestuurlijk risicoanalyse instrument. Ontwikkelen instrumentarium P&C. Ontwikkelen van inzicht op en transparantie van financiën, gebouwen en inventaris. Specialisme inkopen m.b.t. de financiële en personele systematiek. Kwaliteitszorgsysteem verder uitbouwen. Uitvoeringsnotities opstellen en hiervoor draagvlak creëren.
Het leveren van maatwerk
Doelstellingen Het centraliseren van gezamenlijke verantwoordelijkheden op het gebied van financiën en personeel. Wat is nodig? Verdere vertaling van, invoering van en communicatie over het managementstatuut. Uitwerken duidelijke kaders waardoor regionale en lokale uitwerking (maatwerk) mogelijk is en gestimuleerd wordt. Scholing en begeleidingsplannen management. Verbeteren managementinformatiesysteem.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 17
6. Meerjarenbeleidsagenda In hoofdstuk 5 zijn kernthema’s geformuleerd om focus en samenhang in het beleid van de SWS aan te brengen. Ook bij meer samenhang in beleid kan niet alles tegelijk. In dit hoofdstuk zijn prioritering van onderwerpen en een planning in de tijd uitgewerkt tot een meerjarenbeleidsagenda. In deze meerjarenbeleidsagenda zijn de onderwerpen nog steeds globaal geformuleerd. In de komende jaren zal steeds per jaar de globale planning uitgewerkt worden in een resultaatgericht (SMART geformuleerd) jaarplan SWS. Kernthema 1: Passend Onderwijs Jaar 1
Zicht ontwikkelen op interessante en zinnige partners, relaties en samenwerkingsverbanden binnen de stichting.
Opstarten opleidingstraject voor stichting met als doel verhogen van de specialistische professionaliteit van onze medewerkers.
Vertaling SWS-visie op kwaliteitsbeleid naar kwaliteitsbeleid in de stichting.
Jaar 2
Jaar 3
Jaar 4
Visie- en missieontwikkeling op stichting en schoolniveau met betrekking tot “Passend Onderwijs”.
Uitvoeren meerjarenplanning visie “Passend Onderwijs”.
Uitvoeren en evalueren meerjarenplanning visie “Passend Onderwijs”
Positie bepalen van onze stichting m.b.t. partners, relaties en samenwerkingsverbanden binnen de stichting.
Profilering van de stichting. Ontwikkelen specialisme en expertise en werken aan betrouwbare en bestendige relaties.
Profilering van de stichting. Ontwikkelen specialisme en expertise en werken aan betrouwbare en bestendige relaties.
Uitvoeren opleidingstraject voor stichting met als doel verhogen van de specialistische professionaliteit van onze medewerkers.
Uitvoeren opleidingstraject voor stichting met als doel verhogen van de specialistische professionaliteit van onze medewerkers.
Uitvoeren en evalueren opleidingstraject voor stichting met als doel verhogen van de specialistische professionaliteit van onze medewerkers.
Ontwikkelen en implementeren van goed kwaliteitsbeleid in de stichting en scholen.
Uitvoeren en evalueren van goed kwaliteitsbeleid in de stichting en scholen.
Borgen van goed kwaliteitsbeleid in de stichting en scholen.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 18
Zicht op doelgroepen en behoeften van doelgroepen (vraaggericht)
Ontwikkelingslijnen/ leerlijnen + vernieuwingsprojecten (vraaggericht vormgeven)
Ontwikkelingslijnen/ leerlijnen + vernieuwingsprojecten (vraaggericht vormgeven)
Ontwikkelingslijnen/ leerlijnen + vernieuwingsprojecten (vraaggericht vormgeven)
Oriëntatie op praktijkgericht onderwijs en arbeidstoeleiding en samenwerkingsverbanden met Rebound, regionale opleidingscentra bedrijfsleven, enz.
Praktijkgericht onderwijs en arbeidstoeleiding opnemen in curriculum
Uitvoering praktijkgericht onderwijs en arbeidstoeleiding Ontwikken assessment beroepsvaardigheden
Borgen praktijkgericht onderwijs en arbeidstoeleiding
Samenwerking met regionale opleidingscentra, bedrijfsleven, e.d realiseren
Samenwerking met regionale opleidingscentra, bedrijfsleven, e.d uitbouwen
Samenwerking met regionale opleidingscentra, bedrijfsleven, e.d uitbouwen
Ketensamenwerking: veld verkennen
Ketensamenwerking: samenwerkingsafspraken
Ketensamenwerking: pilots en convenanten
Ketensamenwerking: uitvoering
Visie formuleren op samenwerking binnen REC, AB en andere vormen van dienstverlening
Visie REC, AB /dienstverlening verder uitwerken en invoeren
Visie REC, AB /dienstverlening uitvoeren en evalueren.
Visie REC, AB /dienstverlening aanpassen en borgen.
Visie op samenwerking met jeugdzorg en 1 kind– 1 plan expliciteren
Samenwerking jeugdzorg uitbouwen
Samenwerking jeugdzorg uitbouwen en evalueren
Samenwerking jeugdzorg borgen
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 19
Kernthema 2: Professionalisering van de organisatie Jaar 1
Jaar 2
Jaar 3
Jaar 4
Ontwikkelen systematiek Planning & Control cyclus, incl. Kengetallensystematiek
Invoeren kengetallensystematiek
Werken met kengetallensystematiek
Borgen / evalueren kengetallensystematiek
In kader P&C ontwikkelen hoofdlijnennotitie, stichtingplannen, Schoolplannen
Concrete uitwerking meerjarenplan in jaarplannen annex managementcontracten
Concrete uitwerking meerjarenplan in jaarplannen annex managementcontracten
Concrete uitwerking meerjaren plan in jaarplannen annex managementcontracten
Uitvoeren tevredenheidsonderzoek leerlingen
Uitvoeren tevredenheidsonderzoek klanten (waaronder ouders / verzorgers) en samenwerkingspartners.
Uitvoeren tevredenheidsonderzoek medewerkers
Uitvoeren tevredenheidonderzoek leerlingen
Opzetten van gedegen systematiek binnen personeelsbeleid (functionerings- en beoordelingscycli, integraal personeelsbeleid, taakbeleid).
Uitvoeren van gedegen systematiek binnen personeelsbeleid (functionerings- en beoordelingscycli, integraal personeelsbeleid, taakbeleid).
Uitvoeren en evalueren van gedegen systematiek binnen personeelsbeleid (functionerings- en beoordelingscycli, integraal personeelsbeleid, taakbeleid).
Borgen van gedegen systematiek binnen personeelsbeleid (functionerings- en beoordelingscycli, integraal personeelsbeleid, taakbeleid).
Traject uitzetten m.b.t. tot de ontwikkeling van een gezond en veilig schoolklimaat.
Uitvoeren traject m.b.t. tot de ontwikkeling van een gezond en veilig schoolklimaat.
Uitvoeren en evalueren traject m.b.t. tot de ontwikkeling van een gezond en veilig schoolklimaat.
Borgen van een gezond en veilig schoolklimaat.
Inrichten van een bedrijfsbureau met als speerpunt ‘planning & control’ m.b.t. financiën en
Werken met een centraal stichtingbureau met als speerpunt ‘planning & control’
Werken met en evalueren van een centraal stichtingbureau met als speerpunt ‘planning &
Borgen van een centraal stichtingbureau met als speerpunt ‘planning & control’
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 20
personeel.
m.b.t. financiën en personeel.
control’ m.b.t. financiën en personeel.
m.b.t. financiën en personeel.
Ontwikkelen van een sluitende communicatie binnen stichting en scholen.
Uitvoeren van een sluitende communicatie binnen stichting en scholen.
Uitvoeren en evalueren van een sluitende communicatie binnen stichting en scholen.
Borgen van een sluitende communicatie binnen stichting en scholen.
Jaar 4
Vervolg kernthema 2: Professionalisering van de organisatie Jaar 1
Jaar 2
Jaar 3
Zicht ontwikkelen op de financiële en personele situatie binnen de stichting en afzonderlijke scholen. Uitvoeren van transparant financieel en personeels- management.
Uitvoeren van transparant financieel en personeel management.
Evalueren en borgen van transparant financieel en personeel management.
Traject ontwikkelen m.b.t. verder bekwamen van AD en schoolleiders in modern leiderschap.
Uitvoeren van traject m.b.t. verder bekwamen van AD en schoolleiders in modern leiderschap.
Uitvoeren en evalueren van traject m.b.t. verder bekwamen van AD en schoolleiders in modern leiderschap.
Borgen van modern leiderschap in stichting en scholen.
Introduceren/ invoeren kwaliteitszorgsysteem in scholen met focus op primaire proces
Uitbouwen Kwaliteitszorgsysteem in scholen met focus op primaire proces
Borgen kwaliteitszorgsysteem in scholen met focus op primaire proces
Op basis van kwaliteitszorgsysteem brede zelfevaluatie primaire proces
Evalueren stichtingjaarplan en opstellen stichtingjaarplan volgend jaar
Evalueren stichtingjaarplan en opstellen stichtingjaarplan volgend jaar
Evalueren stichtingjaarplan en opstellen stichtingjaarplan volgend jaar
Evalueren stichtingplan 20112015 en opstellen stichtingplan 2015-2019
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 21
BIJLAGE 1 Stakeholder/issue-analyse In deze bijlage worden de opbrengsten van de “Stakeholder/Issue-analyse” schematisch weergegeven. Met behulp van dit model is een analyse gemaakt van: belangrijke stakeholders. Stakeholders zijn hier steeds benoemd vanuit het perspectief van de stichting; issues (thema’s/ belangrijke vraagstukken) die bij deze stakeholders m.b.t. onze stichting leven; succesfactoren die van belang zijn in het omgaan met deze stakeholders; de wensen van de stichting naar deze stakeholders (issues die vanuit stichting spelen). Stakeholder Leerling
Issue Goed onderwijs – onderwijsinhoud Goed pedagogisch klimaat – sociale vaardigheden Veilige leeromgeving Maatschappelijk perspectief Zorg Vrije tijd Kindnetwerk
Succesfactoren Resultaten Uitdagend perspectief Als leerling zich prettig voelt Respect/ waardering Effectieve netwerken Brede school/ geïntegreerd 1 kind – 1 plan Onderwijs op de juiste plek en zo dicht mogelijk bij huis
Wensen vanuit de stichting Aanwezigheid Voegen in schoolklimaat Ontwikkelingsmogelijkheden Resultaten cognitieve en sociale vaardigheden 1 kind – 1 plan Een goede spreiding van SWS-activiteiten
Ouders/ verzorgers
Participatie Goed onderwijsaanbod Veilige uitdagende leeromgeving Heldere open communicatie (transparantie) Verantwoording over leerproces Stigmatisering Diplomering (ontwikkelingsontplooiing) Inbreng Voor- en naschoolse opvang
Ontwikkeling Veilige leeromgeving Respect Open communicatie
Betrokkenheid bij kind/organisatie Gezamenlijke verantwoordelijkheid
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 22
Stakeholder Personeel – medewerker – werknemer
Issue Kwaliteit van werk Persoonlijk loopbaanperspectief Goed personeelsbeleid Ontwikkelingsgericht (ontwikkeling) Prettige, veilige werkomgeving Begeleiding Autonomie/ eigen inbreng/ mee kunnen denken Duidelijkheid rondom (normjaar)taken en verantwoordelijkheden
Succesfactoren Beloning Transparante organisatie Betrouwbaarheid Autonomie Ontwikkelingsmogelijkheden bieden Prettige, veilige werkomgeving Werkbegeleiding Mobiliteitsmogelijkheden Tevredenheidsonderzoek Bijdrage aan ontwikkeling school is voor iedereen omschreven.
Wensen vanuit de stichting Motivatie Mentaliteit Competentie (mensen met vaardigheden, attitude, kennis) Samenwerkingsgericht Professionele ontwikkeling Mensen binden Perspectief bieden
Collega-scholen/ netwerkpartners
Overdracht leerlingen Doorgaande lijn Deskundigheid Opvang zonder wachtlijsten Samenwerking/ symbiose Betrouwbaarheid, Resultaatgericht Ambulante begeleiding Coaching kind + teams
Opvang zonder wachtlijsten Deskundigheidsbevordering (betere omgang met probleemkind) 1 kind- 1 plan tevredenheidsonderzoeken Veilig voelen personeel Overeenkomst waarnaar gehandeld wordt
Gezamenlijke verantwoordelijkheid Eerder betrokken worden Samenwerkingsovereenkomst Open communicatie Transparant
Opleidingsinstituten Aantrekken stagiaires in scholen (Pabo’s + ROC’s) Creëren van kweekvijvers (talenten) Meer aandacht voor speciaal onderwijs
Personele invulling op scholen op orde. Minimale vergrijzing. Enthousiast personeel. Meer aandacht voor (v)so in opleidingen.
Meer contact met opleidingen. Meer aandacht voor speciaal onderwijs. Sluitend netwerk en kweekvijver bouwen.
Zorgpartners/ jeugdzorg
Idem
Idem
Continuïteit Onderwijsprogramma Plezier in school Afstemming Behandelplan (1 kind-1 plan) Gezamenlijke strategieontwikkeling
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 23
Stakeholder Algemeen directeur SWS
Issue Tevreden klanten / kind centraal Succesvolle uitvoering van de opdracht Professionele organisatie Goed personeelsbeleid Goede bedrijfsvoering (en planning & control) Goed geïnformeerd
Succesfactoren Tevreden klanten Succesvolle uitvoering van de opdracht Professionele organisatie Goed personeelsbeleid Goede bedrijfsvoering (en planning & control) Goed geïnformeerd/ goede evaluaties Accountantsverklaringen Inspectieverslagen Tevredenheidsonderzoeken
Wensen vanuit de stichting Ruimte / middelen Betrokkenheid en afstand houden Heldere duidelijke opdrachten Ondersteuning op aanvraag Strategische visie Transparantie Koersvastheid
Inspectie / O.C. en W.
Minder regels Meer verantwoording Kwaliteit/ toetsingskader/ scherper toezicht Toezicht op indicatie (toelating) Regelgeving in algemeen Financiering Lumpsum Geen onderscheid in schoolsoorten Geen wachtlijsten Stimuleren van ontwikkeling
Goed JO/ PKO/ inspectierapport Jaarrekening leveren Geen klachten Voldoen aan regelgeving Gesloten financiering “Passend Onderwijs” Geen thuiszitters
Ruimte/ deregulering/ beleidsruimte Minder bureaucratie Alle kinderen welkom bij elk bestuur Consistente visieontwikkeling langere termijn (stabiliteit) Eenvoudigere financiering Inspectierapport op maat
Bedrijven
Competentie Beroepshouding
Idem
Stageplek Adviezen t.a.v. voorlichting
Gemeentes
Huisvesting Uitkering Werkgelegenheid
Opvang van de jongeren Voldoende plaatsen
Goede schoolgebouwen Goede inrichting Bemiddelen werkgelegenheid/ stageplekken
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 24
BIJLAGE 2 Analyse Model Nederlandse Kwaliteit (INK- model) Binnen de SWS wordt gewerkt met het Model Nederlandse Kwaliteit (INK). In dit model worden vijf organisatiegebieden onderscheiden en vier resultaatgebieden. De organisatiegebieden betreffen: leiderschap, strategie en beleid, management van medewerkers, management van middelen en management van processen. De resultaatgebieden zijn: klanten en leverancier, medewerkers, de maatschappij en bestuur en financiers (eindresultaten). Voor het uitvoeren van een zelfevaluatie op deze organisatie - en resultaatgebieden is gebruik gemaakt van het instrument “Verkorte Zelfanalyse INK”. De organisatiegebieden in beeld Leiderschap Ontwikkelpunten: • De visie en missie (inclusief kernwaarden en competenties) moeten beter stichtingbreed gecommuniceerd worden. • De stichting moet zich ontwikkelen naar een “professionele organisatie”. • De visie op kwaliteit moet vertaald worden naar acties en houdingen op de werkvloer. Het kwaliteitsdenken aan de basis moet bevorderd worden. • Gedegen personeelsbeleid (functionerings- en beoordelingscycli en integraal personeelsbeleid, taakbeleid). • De interne samenwerking moet versterkt worden (collegiale consultatie en kenniskringen). • Stimuleren van de professionele ontwikkeling van de teams (AD – scholen – subteams). • Versterking van de administratieve organisatie en interne control. • Borgen van kwaliteit op alle niveaus. • De oriëntatie op en relatie met de omgeving van de stichting. • Het bepalen van de extertise van de stichting en de wijze waarop deze zichtbaar gemaakt wordt (binnen en buiten de scholen). • Een bedrijfsbureau met aansturing op de gebieden financiën en personeel. • Goede balans en volledige duidelijkheid tussen bottum-up en top-down besluitvormingstrajecten. • Openheid, duidelijkheid, heldere keuzes in de stijl van management. • Het document ‘jaarplan’, zowel op stichting- als op schoolniveau, hanteren als een richtinggevend document. Strategie en beleid Ontwikkelpunten: • Uitvoeren van zelfanalyses. • Balans in “top down” en “bottum up” ontwikkeling van beleid. • Communicatie over het beleid. • De samenhang van de ontwikkeling van beleid in een eenduidige systematiek voor planning en control. • Zicht krijgen op belanghebbenden in de regio; wie zijn dat? Vervolgens positie bepalen, organisatie neerzetten en goede relaties onderhouden in samenwerking en communicatie. • Verbeteren imago van de stichting. • Bevorderen kwaliteitsdenken van medewerkers op elk niveau.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 25
Management van medewerkers Ontwikkelpunten: • De professionele uitvoering van de functioneringsbegeleiding (functionerings- en beoordelingscycli, integraal personeel beleid, taakbeleid). • Naast een goede uitvoering van “top down”, veel sterker aandacht voor “bottom up – processen”. Medewerkers moeten nadrukkelijker uitgedaagd worden en geactiveerd. • Aandacht voor evaluatie van de effecten van deskundigheidsbevordering. • Invoeren van een “medewerkers - volgsysteem” inclusief de invoering van bekwaamheidsdossiers (wet BIO). • De kwaliteit van de uitvoering van het integraal personeelsbeleid borgen. • Verder professionalisering van medewerkers • Ontwikkelen van een veilig werkklimaat, waarin het management voldoende aandacht reserveert voor een gezonde werkomgeving. • Het ontwikkelen van stichtingbreed verzuimbeleid. Management van middelen Ontwikkelpunten: • Inzicht ontwikkelen in en grip krijgen op inkomsten en uitgaven (waaronder de rijksbijdragen). • Ontwikkeling van kengetallen en interne budgettering. • Inrichting van de documenten - en facturenstroom. • Verder uitwerking van het veiligheidsbeleid. • Verbeteren van het huisvestingbeheer en – beleid en de communicatie hierover. • Optuigen van een bedrijfsbureau, waarbinnen delen van de bedrijfsvoering (financiën en personeel) worden aangestuurd. • Het creëren van additionele geldstromen. • Beter gebruik maken van de aanwezige informatie en communicatie technologie binnen de stichting. Management van processen Ontwikkelpunten: • Het werken aan kwaliteit en resultaatgericht werken. • Aandacht voor opbrengsten van het onderwijs. • Doorontwikkeling van het kwaliteitskader. • Aandacht voor zelfevaluaties op verschillende niveaus in de organisatie. • Afstemming van processen met samenwerkingpartners. • Versterken tevredenheid klanten. • Naast de aandacht voor het invoeren en volgen van processen, meer aandacht voor het borgen van processen en de doorvertaling naar de werkvloer (betrekken van medewerkers). De resultaatgebieden in beeld Klanten en leveranciers Ontwikkelpunten: Bepalen wie onze klanten zijn en vervolgens meten en onderzoeken hoe het zit met de tevredenheid bij die klanten. Het ontwikkelen van een klantgerichte houding binnen het totale kwaliteitsbeleid. De analyse van de waardering. Versterking van het imago van de SWS binnen de stichting. De naam SWS moet in de externe omgeving staan voor `kwaliteit`. Versterken positie leerlingen en ouders.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 26
Medewerkers Ontwikkelpunten: • Ontwikkelen van een organisatie die sterk gericht is op het primaire proces. • Zichtbaar maken van de goede zorg voor personeel. • Structuur functionerings- en beoordelingscycli voor management, met name schoolleiders. • Uitvoering van professionele functioneringsbegeleiding, waaronder een goede introductie van nieuwe medewerkers. • Uitdagen van en communicatie met werkvloer. • Aandacht voor sfeer, samenwerking, stichtinggevoel (bijvoorbeeld door een studiedag voor totale personeel en/of opzetten van kenniskringen). Maatschappij Ontwikkelpunten: • Spreidingsplan van SWS vraaggericht inrichten; wie en waar willen en kunnen we met passend onderwijs bedienen? • Betrekken van maatschappelijke instellingen bij ontwikkelen van beleid (bijvoorbeeld door middel van tevredenheidsonderzoeken). Bestuur en financiers Ontwikkelpunten: • Verdere uitwerking van de planning- & controlcyclus, deels door het centraal aansturen van een aantal processen. • Structurering van de informatievoorziening. • Verhelderen van verantwoordelijkheden: niveaus binnen de organisatie. • Nadruk op regionalisering. • Jaarverslaggeving.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 27
BIJLAGE 3 Huisvestingsbeleid Inleiding De Stichting Samenwerkingsschool streeft naar een inspirerende leer- en werkomgeving voor haar scholen. Een adequate accommodatie is een van de noodzakelijke voorwaarden voor goed onderwijs. Scholen hebben ruimte nodig om het onderwijs goed en efficiënt te kunnen uitvoeren. Daarnaast dienen scholen een aantrekkelijk en kindvriendelijke uitstraling te hebben. Een en ander kan op gespannen voet staan met de beperkte vergoeding die scholen voor materiële instandhouding ontvangen, met als gevolg dat huisvestingskosten wel eens de sluitpost van de schoolbegroting worden. De verantwoording voor de zorg van onderwijshuisvesting [ver]nieuwbouw, uitbreiding, eerste inrichting, aanpassingen en onderhoud (buitenkant) ligt bij de gemeente. Voor de uitvoering van het onderhoud ontvangt iedere school via de jaarlijkse rijksvergoeding materiële instandhouding een bedrag voor onderhoudsbeheer (een vergoeding voor het opstellen en jaarlijks actualiseren van een onderhoudsplan) en een bedrag voor het gebouwenonderhoud. Huisvestingstaak gemeente De gemeenteraad dient een verordening vast te stellen, waarin o.a. is geregeld welke voorzieningen voor bekostiging in aanmerking komen; de oppervlakte en de indeling van de schoolgebouwen, de urgentiecriteria en de prognosecriteria. De verordening dient een uitwerking te vormen van een aantal wettelijke bepalingen. De belangrijkste daarvan is dat de verordening zodanig moet worden opgezet dat kan worden “voldaan aan de redelijke eisen die het onderwijs aan de huisvesting van de scholen stelt.” De gemeente moet jaarlijks, na overleg met de schoolbesturen, een “programma huisvestingsvoorzieningen” vaststellen. Dit programma bevat alle voorzieningen die het jaar daarop voor bekostiging door de gemeente in aanmerking gebracht worden. Over de wijzigingen van de gemeentelijke huisvestingsverordening en het vaststellen van het jaarlijkse huisvestingsprogramma en –overzicht dient de gemeenten overleg te voeren met de schoolbesturen.
Verantwoordelijkheden Stichting Samenwerkingsschool Het eigendom van de schoolgebouwen is wettelijk geregeld. Uitgangspunt is dat het schoolbestuur juridisch eigenaar is van het schoolgebouw; de gemeente heeft het economisch eigendom. Voor de bekostiging van het noodzakelijke onderhoud aan de gebouwen heeft het schoolbestuur te maken met twee financieringsstromen: 1. de door de gemeente te bekostigen voorzieningen en 2. de in de rijksvergoeding materiële instandhouding opgenomen component voor onderhoud De post onderhoud van een gebouw bestaat in het algemeen uit de volgende “soorten” kosten: 1. de onderhoudscontracten; 2. het uit te voeren herstelonderhoud (niet vallend binnen de afgesloten contracten); 3. dotatie voorziening groot onderhoud, waaruit het planmatig onderhoud wordt bekostigd.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 28
De eerste post wordt begroot vanuit de onderliggende contracten waarin naast de uit te voeren werkzaamheden ook de contractprijs is afgesproken. Er dient in beeld te worden gebracht welke onderhoudscontracten en -abonnementen zijn afgesloten voor de scholen van de stichting samenwerkingsschool. Vanuit kostenoverwegingen dient er naar te worden gestreefd om de onderhoudscontracten en -abonnementen zoveel mogelijk te bundelen. Een belangrijke post is de dotatie aan de voorzien groot onderhoud. Groot onderhoud, bijvoorbeeld schilderwerk, wordt niet elk jaar maar periodiek uitgevoerd, bijvoorbeeld eens in de vijf jaar. Om deze kosten te spreiden dient elk jaar een bedrag opzij te worden gezet voor dit onderhoud. De hoogte van de dotatie wordt afgeleid van een meerjarenonderhoudsplan. Financiële kaders Ter uitvoering van haar onderhoudstaak ontvangt iedere school in het kader van de rijksvergoeding materiële instandhouding twee vergoedingen: 1. In het kader van de groepsafhankelijke programma’s van eisen onderhoud een vergoeding voor gebouwenonderhoud. Onder gebouwenonderhoud worden de bouwkundige, installatietechnische en schilderwerkzaamheden verstaan die min of meer frequent voorkomen. 2. In het kader van het leerlingafhankelijke programma van eisen administratie, beheer en bestuur een vergoeding voor onderhoudsbeheer. Beschrijving huisvestingssituatie scholen Eind 2010 is vanuit het bestuursbureau een inventarisatie uitgevoerd naar de huisvestingssituatie van de scholen. Met deze inventarisatie werd beoogd om, naast het verkrijgen van algemene gegevens over de schoolgebouwen, tevens inzicht te krijgen in lopende huisvestingstrajecten, door de gemeente toegekende, maar nog uit te voeren voorzieningen, het gymnastiekonderwijs, het medegebruik in de schoolgebouwen en ook eventuele functionele knelpunten die door de gebruikers van het gebouw worden ervaren. Wanneer de toekomstige ruimtebehoefte wordt vergeleken met de bouwcapaciteit kan worden geconcludeerd dat uitbreiding van de schoolgebouwen de komende jaren niet aan de orde is. Meerjarenonderhoudsplannen Voor de scholen zijn meerjarenonderhoudsplannen opgesteld. In de plannen wordt onderscheid gemaakt tussen de onderhoudsvoorzieningen die voor rekening van de gemeente komen en de onderhoudsvoorzieningen die voor rekening van het schoolbestuur komen. De planningen geven inzicht in welke onderhoudswerkzaamheden wanneer moeten worden uitgevoerd. Het werken met meerjarenonderhoudsplanningen geeft waarborgen voor de kwaliteit van de onderwijshuisvesting. Bekostiging toekomstig onderhoud Door het gezamenlijk aanbesteden van onderhoudswerkzaamheden kunnen kostenvoordelen worden behaald door het vergroten van het volume in enig jaar en het over meerdere jaren kunnen bundelen van activiteiten. Voorwaarde voor deze werkwijze is, dat de schooldirecties de waarde van een gezamenlijke uitvoering van het onderhoud zien en zij vanuit het bestuur de garantie krijgen dat te allen tijde kan worden beschikt over een goed schoolgebouw. Uitbesteden uitvoering planmatig onderhoud
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 29
Het uitvoeren van de meerjarenonderhoudsplannen vraagt om aandacht en deskundigheid. De uitvoering van het planmatig onderhoud is uitbesteed aan een professionele gebouwenbeheerder. Door deze gebouwenbeheerder wordt de voorbereiding en het toezicht op door derden uit te voeren bouwkundige en installatie technische (onderhouds) werkzaamheden verricht. De gebouwenbeheerder is verantwoordelijk voor coördinatie, planning, bewaking en eindcontrole van deze werkzaamheden. Aan de hand van de meerjarenplanning wordt een jaarplan opgesteld en wordt een keuze gemaakt uit de activiteiten en de daarbij behorende geldbedragen, die het komende planjaar zullen worden uitgevoerd. Het jaarplan vormt het budget voor de uitvoering van de activiteiten in een bepaald jaar. Voor de activiteiten die uitgevoerd gaan worden, worden werkomschrijvingen opgesteld. Bij de meer uitgebreide werkzaamheden worden er bestekken vervaardigd. Deze stukken vormen de basis voor de offerteaanvragen. Er worden meerdere offertes aangevraagd om te komen tot een optimale prijs- kwaliteit afweging. Beleidsvoornemens Zoals in de inleiding reeds is aangegeven, is goede huisvesting één van de noodzakelijke voorwaarden om het onderwijs goed en efficiënt te kunnen uitvoeren. De Stichting Samenwerkingsschool heeft met de huisvesting van haar scholen en het juridisch eigendom van bijna evenzoveel schoolgebouwen de verantwoordelijkheid voor het in stand houden van deze gebouwen en de zorg voor een adequate en voor leerlingen, leerkrachten en ouders veilige accommodatie. Daar komt het nodige bij kijken. In dit huisvestingsplan zijn de kaders van de schoolbestuurlijke taken en verantwoordelijkheden geschetst. De komende periode zullen een aantal kleinere én grotere huisvestingszaken moeten worden opgepakt en uitgewerkt, waaronder: - het inventariseren van alle voor de scholen gesloten onderhoudscontracten en – abonnementen, teneinde deze zoveel mogelijk te bundelen; - het goed in beeld brengen van de huisvestingssituatie van de scholen en het in beeld brengen van de [functionele] knelpunten in de huisvesting.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 30
BIJLAGE 4 ICT-beleid Huidige stand van zaken 1. Geen centrale coördinatie op ICT-gebied. Iedere school vult zijn eigen ICT-beleid in, doet zijn eigen ICT- inkopen en heeft een eigen systeembeheerder dan wel ICTleerkracht die de werkplekken beheert. 2. Het technisch niveau per school verschilt nogal waardoor de kans op verkeerde keuzes (desinvesteringen) sneller voor kan komen. Ook het zoeken van hulp op ICTgebied blijkt niet altijd even gemakkelijk. 3. Er is geen eenduidig overzicht en inzicht in de activiteiten en inrichting van de ICTomgevingen op scholen. Vanwege het verschil in systemen die gebruikt worden om financiële en administratieve gegevens te verwerken wordt het moeilijker om de betrouwbaarheid en integriteit van alle verzamelde informatie organisatiebreed te garanderen. 4. Veel scholen maakten gebruik van diverse e-mail adressen waardoor het moeilijk zichtbaar is dat men toebehoort aan de Stichting Samenwerkingsschool. 5. Er is geen zicht op het aantal meldingen en verstoringen dat plaatsvindt op ICTgebied. Het blijkt dat problemen of storingen soms langere tijd onopgelost blijven. 6. Omdat ondersteuning op ICT-gebied niet inzichtelijk is wordt het lastig om de juiste kennis in huis te halen evenals een goede inschatting te maken van de benodigde tijd en bijbehorende kosten die hiermee gemoeid gaan. Dit maakt het opstellen van het jaarlijkse ICT-budget erg lastig. 7. Onderhoud aan hardware (PC’s, laptops, servers etc.) vraagt nog de nodige aandacht op sommige locaties. In de ICT-werkgroep wordt bekeken welke investeringen nog nodig zijn. Samengevat Het niet optimaal functioneren van het netwerk en de systemen zorgt ervoor dat het lesgeven aan leerlingen wordt belemmerd. De techniek en het netwerk dienen ervoor te zorgen dat de leerkracht in staat wordt gesteld om op een zo efficiënte, effectieve manier les te geven en daarin dus ondersteund en niet gehinderd wordt. Wat vaak gebeurt bij organisaties is dat men eerst met de technische zaken aan de gang gaat en de beheerorganisatie achteraf verder vorm geeft. Dit zou eigenlijk andersom moeten. Visie De Stichting Samenwerkingsschool streeft op ICT-gebied naar een professionele ICT-dienstverlening. Dit is samen te vatten in drie kernwoorden: • Centralisering = creëren van een centraal punt van waaruit het beheer van ICT-systemen, nieuwe wensen en eisen, vragen, problemen en/of klachten op ICT-gebied worden gecoördineerd en aangestuurd. •
Uniformiteit = zorgen dat iedereen voor bepaalde ICT-gebieden (zoals werkplekken, infrastructuur, telefonie en draadloos internet) op dezelfde manier werkt en acteert.
•
Professionalisering = zorgen dat de organisatie gestructureerd, efficiënt en effectief functioneert op ICT-gebied. Het invoeren van een centrale Servicedesk die op professionele wijze verstoringen, wensen, eisen en klachten afhandelt en het inplannen van diverse overlegstructuren op ICTgebied is daar onderdeel van.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 31
De komende jaren neemt de vraag naar ICT-oplossingen toe. Dit is het gevolg van maatschappelijke en technologische ontwikkelingen en de wens van de Stichting Samenwerkingsschool om een professionele organisatie te zijn die: • kwalitatief hoogwaardig onderwijs biedt; • beschikt over een efficiënte en effectieve bedrijfsvoering; • communicatie met stakeholders hoog in het vaandel heeft staan. Financiële middelen • •
De financiële middelen voor ICT op organisatieniveau worden betrokken uit het budget gezamenlijke kosten. ICT-voorzieningen op schoolniveau worden bekostigd uit de budgetten van de scholen.
Opdracht a)
b)
c) d)
e) f)
dat het gebruik van ICT-hulpmiddelen ten behoeve van onderwijs, bedrijfsvoering en communicatie, zoals beschreven in het ICTmeerjarenbeleidsplan en de daaraan verbonden ambities wordt gestimuleerd; dat gestimuleerd wordt dat leerkrachten, die een sleutelrol vervullen bij de integratie van ICT in het onderwijs over voldoende kennis en vaardigheden beschikken en dat kennis aan de hand van best practices tussen scholen wordt uitgewisseld; dat er stroomlijning ontstaat in het gebruik van educatieve applicaties; dat bedrijfsprocessen directie en andere medewerkers effectief en efficiënt ondersteunen, door over het gebruik van kwalitatief hoogwaardige ICToplossingen te adviseren en te ondersteunen bij de implementatie; dat beschikbaarheid, bereikbaarheid van data, informatie en applicaties optimaal is; dat er sprake is van een betrouwbare en veilige infrastructuur, inclusief beheer van het beheercontract.
Resultaten De volgende resultaten worden bereikt: a) de centrale infrastructuur en standaard e-mailadressen worden ingericht; b) er vindt een inventarisatie plaats van jaarplandoelen van de scholen; c) op alle locaties worden ICT-coaches aangesteld; d) op organsatieniveau functioneert een stuurgroep ICT, waarin alle locaties participeren; e) de personeelsadminstratie inclusief HR, de financiële en de salarisadministratie is on line beschikbaar; f) beleidsdocumenten zijn digitaal beschikbaar; g) er vindt inventarisatie plaats van wensen en eisen op het gebied educatieve software; h) er vindt onderzoek plaats naar de mogelijkheden van een organisatiebrede leerlingadministratie. f) de website-omgeving wordt uitgebreid en interactiever om de communicatie met stakeholders op een hoger plan te brengen.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 32
BIJLAGE 5 Integraal personeelsbeleid Integraal Personeelsbeleid betekent het regelmatig en systematisch afstemmen van de inzet, kennis en bekwaamheden van de medewerkers en de inhoudelijke en organisatorische doelen van de school. Deze afstemming is ingebed in de strategische positie en gerelateerd aan de onderwijscontext van de school. Hierbij wordt professioneel gebruikgemaakt van een samenhangend geheel van instrumenten en middelen die gericht zijn op de ontwikkeling van individuele medewerkers. Zij beschrijft de wisselwerking tussen het organisatie- en het individuele belang. Nadere duiding van het begrip “integraal”: 1. Verticale afstemming. Afstemming tussen de doelen van de school en de ontwikkeling van het personeelslid. 2. Horizontale afstemming. Personeelsmanagementinstrumenten die gericht zijn op personeelsbeheer en -zorg. 3. Verschillende betrokkenen. Bestuur (bovenschools management), schoolmanagement en medewerkers leveren ieder vanuit hun eigen verantwoordelijkheid en met voldoende vaardigheden een bijdrage aan het realiseren van het personeelsbeleid. Afstemming tussen de beleidsterreinen en de inzet van instrumenten Er moet samenhang zijn in het beleid en de toepassing van activiteiten als: • Personeelsbeheer en -zorg: administratie, formatiebeheer, personeelsplanning, Arboen verzuimbeleid en ondersteuning door P&O professionals. • Organisatiebeleid: organisatiestructuur en -cultuur, overleg en communicatie, medezeggenschap, taakbeleid, functievorming en taakverdeling en mobiliteitsbeleid. • Personeelsinstrumenten: werving & selectie, opleiding en professionalisering, begeleiden van het functioneren van medewerkers, beoordeling en arbeidsvoorwaarden. • Managementcompetenties in de toepassing van deze instrumenten en in de interactie tussen doelstellingen van de school en de ontwikkeling van medewerkers.
Waarom integraal personeelsbeleid?
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 33
IPB draagt ertoe bij dat medewerkers zorg en aandacht besteden aan hun professionele ontwikkeling, zodat zij een wezenlijke bijdrage kunnen leveren aan het realiseren van de doelen van de school en het onderwijs. Daarnaast levert IPB een bijdrage aan de gewenste ontwikkeling dat het werken in het onderwijs uitdagend, interessant en aantrekkelijk genoeg is om medewerkers aan te trekken en te behouden. Mensen zijn en blijven in de organisatie het kapitaal van de Stichting Samenwerkingsschool. Verschillende dynamiek in relatie Schoolleiders onderhouden in dit interactieproces als manager drie soorten relaties met hun medewerkers: • een samenwerkingsrelatie gericht op het gezamenlijk realiseren van doelstellingen. • een ruilrelatie waarin onderhandeld kan worden over de inzet van de medewerker en de honorering en facilitering van de kant van de school. • een gezagsrelatie. Uiteindelijk beschikt de schoolleider (mede namens het bestuur) over een aantal bevoegdheden en daaraan gekoppelde verantwoordelijkheden. Inzicht in de dynamiek van deze verschillende relaties is noodzakelijk, naast een dosis lef om deze inzichten en vaardigheden toe te passen vanuit een professionele verantwoordelijkheid. Ontwikkeling van medewerkers Sturen met competenties (competentiemanagement) is een instrument om de gewenste samenhang tussen individuele en organisatieontwikkeling mogelijk te maken. Competenties moeten helder zijn omschreven; het zijn geoperationaliseerde clusters van vaardigheden, kennis, persoonskenmerken en motivatie. Competenties zijn duidelijk omschreven en direct waarneembaar in gedrag. Het maakt bewustwording mogelijk van het eigen professionele profiel en het ondersteunt en geeft richting aan het werken met een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP). Het biedt tevens een consistent begrippenkader voor werving en selectie, beoordeling en loopbaanbeleid en vormt een rode draad die door de toepassing van de verschillende personeelsinstrumenten loopt. Competenties kunnen worden gebruikt om de hele personeelsbeleidscyclus van instroom, doorstroom en uitstroom te faciliteren. Welke aspecten zijn bruikbaar voor de praktijk? Persoonlijke ontwikkelingsplannen die goed ingezet worden blijken uit onderzoek de volgende effecten te hebben: • verhoogde prestatiemotivatie; • vergroot gevoel van eigen verantwoordelijkheid voor eigen ontwikkeling; • verbetering van de werkrelatie. Bij de Stichting Samenwerkingsschool wordt structureel aandacht besteed aan persoonlijke ontwikkeling. Daarom blijken medewerkers beter in staat feedback van collega’s en leidinggevende te organiseren en accepteren. Daarom wordt er meer samengewerkt, meer geëxperimenteerd, meer kennis gedeeld, waren leraren meer betrokken bij strategische keuzes van de school en het evalueren daarvan en stemden ze eigen doelen af op die van de organisatie. De bedoeling is om er voor te zorgen dat organisatiedoelen (en kerncompetenties van de organisatie) en de individuele doelen en competenties (gedrag, kennis, vaardigheden en attitudes) van medewerkers zo goed mogelijk op elkaar zijn afgestemd.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 34
Organisatiestrategie: visie, missie, doelen, doelgroepen, beleid. Personeelsbeleid werving, selectie, beoordeling, beloning, begeleiding/zorg. Persoonlijke ontwikkeling belangen,wensen,motieven, leermogelijkheden. De aandacht moet gericht zijn op het creëren van een leervriendelijke omgeving waar eenieder zich tot ontwikkelen uitgedaagd voelt en waarin het ontwikkelen wordt gefaciliteerd. De laatste tijd is veel aandacht uitgegaan naar het strategisch beleidsplan. De aandacht zal zich nu moeten verleggen naar de mensen in de organisatie die al dat moois waar moeten maken. Het blijkt tot nu toe niet eenvoudig het leren/ontwikkelen van mensen binnen de school goed te organiseren of het daarbij nu “learning on the job” of het meer traditionele nascholingsaanbod betreft. Dit vraagt veel kennis en vaardigheden bij leidinggevenden. Op het niveau van de organisatie, het team en het individu zijn een aantal zaken voorwaardelijk: 1. Organisatie de mate waarin een organisatie in zijn structuur en cultuur er op gericht is individuen en groepen in staat te stellen te leren. 2. Team de mate waarin teamleden in staat en bereid zijn om elkaars coach/mentor te zijn en het leren van elkaar en als groep te ondersteunen. 3. Individueel de mate waarin iemand zijn eigen meester kan en wil zijn.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 35
BIJLAGE 6 Financieel management Inleiding Succesvol financieel management kenmerkt zich door het telkens weer op een goede wijze zetten van de volgende stappen: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Vertalen van beleid in financiële gevolgen. Beoordelen van die gevolgen op hun aanvaardbaarheid. Opstellen van definitieve ramingen en het omzetten van ramingen in budgetten. Bewaken van de inzet van middelen. Afleggen van verantwoording over middelentoewijzing en daadwerkelijke inzet. Evalueren van middeleninzet en de effectiviteit en efficiency van het financieel management.
Deze stappen gelden voor de algemeen directeur en schooldirecteur. Voor een algemeen directeur spreken ze wellicht voor zich. Echter, ook een schoolleider heeft de taak om binnen de voor de schoolleider geldende autonomie beleid te ontwikkelen, om te (laten) rekenen in financiële gevolgen. Doelen Doelen die behaald moeten worden door de schooldirecteuren en algemeen directeur: 1. De directeur heeft de financiële situatie van de school goed in beeld en is in staat een onderbouwd kwaliteitsoordeel te geven over de situatie. 2. De directeur is in staat –ondersteund door het administratiekantoor- om vanuit het financiële heden voor de school een betrouwbare meerjarenbegroting op te stellen. Hierin zijn verwerkt de toekomstige financiële gevolgen van beleidsvoortzettingen/of beleidswijziging. 3. Voorafgaand aan het opstellen van begrotingen komt de directeur tot beleidsbeslissingen over het (her)verdelen van financiële middelen. Dit vindt mede plaats in werkoverleggen en het directieoverleg. De middelen worden beleidsrijk ingezet. Dat gaat niet ten koste van de financiële gezondheid van de organisatie of de school. 4. De algemeen directeur werkt aan draagvlak voor de verdeling van middelen en betrekt de directeuren door middel van budgettering bij de nadere invulling, bewaking en evaluatie van die verdeling. 5. De directeuren leggen verantwoording af op een toegankelijke en gedegen wijze over de inzet van de middelen aan de algemeen directeur. 6. De algemeen directeur legt verantwoording af op een toegankelijke en gedegen wijze over de inzet van de middelen aan het bestuur. 7. De algemeen directeur legt verantwoording af over de principes die de verdeling bepalen en de hieruit voortvloeiende prioritering en inzet van middelen. 8. De algemeen directeur zorgt ervoor dat de hierboven genoemde activiteiten niet alleen effectief maar ook efficiënt verlopen zodat het financieel management op een kwalitatief goede, maar ook kostengunstige manier plaatsvindt. Op deze manier ontstaat een beleidscyclus die aan kwaliteit wint. De uitdaging is met relatief schaarse middelen toch tot een goed beleidsresultaat te komen. Deze doelen zijn vastgelegd in het jaarplan en worden periodiek geëvalueerd. Zonder een zekere efficiëntie zullen financiële middelen echter onnodig weglekken en blijft er simpelweg niet genoeg geld over om op een beleidsrijke wijze onderwijsuitdagingen op te pakken.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 36
Een school hoeft geen winst te maken, een school moet door eigen handelen waar mogelijk financiële ruimte scheppen voor het oppakken van die uitdagingen. Tools Belangrijke gereedschappen om de financiële positie te behouden zijn: a) Omvang en samenstelling van bezittingen, schulden en eigen vermogen. b) Omvang en samenstelling van alle baten en lasten. c) Exploitatierekening. De balans (a) wordt op bovenschools niveau opgesteld. De directeur moet echter wel zorgvuldig de inventaris, apparatuur, leermiddelen en ICT tellen en vastleggen. Dat moet worden gebruikt bij meerjarenramingen m.b.t. het vervangen van inventaris. De balans geeft een indicatie van de financiële gezondheid van een organisatie. Het hebben van buffers voor slechte tijden en/of de kracht om ambitieuze toekomstplannen geheel of gedeeltelijk te verwezenlijken spreekt hieruit. Het is de taak van het bestuur en de algemeen directeur de financiële gezondheid vast te stellen en te bewaken. Van de directeuren wordt verwacht mee te denken over een gezonde balansverhouding, dat bepaalt immers hoeveel geld er in reserves of voorzieningen moet worden aangehouden. De exploitatierekening (b) zet de baten en lasten van een bepaalde periode op een rijtje. Het wordt gecontroleerd of werkelijk alle lasten in kaart zijn gebracht. Dat vraagt overleg tussen bestuur, algemeen directeur en het administratiekantoor. Dit gebeurt in een vaststellingsoverleg. De samenstelling van het resultaat is belangrijk. Welke baten en lasten zijn gestegen, welke gedaald? Het antwoord op deze vragen is belangrijk bij aansturing van de organisatie. De exploitatierekening (c) (uitputting van de begroting) moet door de directeuren en de algemeen directeur maandelijks precies gevolgd worden in de werkoverleggen. De algemeen directeur rapporteert in het bestuur de kwartaalcijfers. Kaders voor exploitatie en balansverhouding Kaders voor de exploitatie zijn: • Er moet sprake zijn van een sluitende exploitatie. • Indien reserves moeten groeien, moet een positief exploitatieresultaat worden geboekt. • Structurele lasten mogen niet betaald worden uit tijdelijke baten. • De kosten moeten ook werkelijk toegerekend worden aan de geldende periode. Kaders voor balansverhoudingen zijn: • De vermogenspositie moet op het goede niveau liggen. • De balans geeft een realistisch beeld van de omvang en waarde van bezittingen. • De voorzieningen en reserves zijn realistisch.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 37
Schoolplan: De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
DEEL 2 – schoolspecifiek deel
Den Helder, juni 2011
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 38
INHOUDSOPGAVE DEEL 2
Pagina: Inleiding .............................................................................................................40 1. Onze school .......................................................................................................41 2. De opdracht van onze school .............................................................................46 2.1 Waar we voor staan: Missie en visie ..................................................................46 2.2 Wat er op ons afkomt: Externe ontwikkelingen ...................................................47 2.3 Wat wij kunnen: De interne sterkte/zwakteanalyse.............................................47 2.4 Wat wij willen: De gewenste kwaliteit .................................................................48 3 De onderwijskundige vormgeving van onze school ............................................50 3.1 De onderwijskundige doelen ..............................................................................50 3.2 De huidige situatie..............................................................................................50 3.3 De ordening van de inhoud van het onderwijs ....................................................52 4 Onze zorg voor kwaliteit .....................................................................................63 5 Onze beleidsvoornemens/-plannen, totaaloverzicht en planning ........................65 Deel 2 – Bijlage 1 Leerstofaanbod De Meerpaal ....................................................69 Deel 2 – Bijlage 2 Leerstofaanbod Linie College ....................................................74 Deel 2 – Bijlage 3 Grafische weergave leerroutes en uitstroomperspectief ............78 Deel 2 – Bijlage 4 Overzicht cyclus ‘Ontwikkeling Kwaliteitszorg’ ...........................79 Deel 2 – Bijlage 5 Inhoud Teamledenboek.............................................................80
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 39
Inleiding Doelen van ons plan In ons schoolplan vindt u de schoolontwikkeling en de beleidsvoornemens voor de komende vier jaar. Waar staan we in 2011 en waar willen we naar toe in 2015? Binnen deze periode zal het Passend Onderwijs gestalte krijgen. In 2012 zal er een nieuwe kwaliteitswet komen voor het SO en in 2013 voor het VSO. Met het schoolplan willen wij voldoen aan de wettelijke verplichtingen die nu nog gelden. Functies van ons plan Het schoolplan dient als uitgangspunt voor: - planning per schooljaar; - verantwoording richting de overheid; - verantwoording richting bevoegd gezag; - in de toekomst verantwoording richting WSNS; - verantwoording van onderwijs naar ouders. Procedure voor het opstellen van ons plan Het schoolplan wordt opgesteld in overleg met het team, de klankbordgroep en de MR. Wanneer het concept klaar is wordt het ter goedkeuring aan de MR aangeboden. Vervolgens wordt het vastgesteld door het bestuur en verzonden naar de inspectie. Bronnen - Handreiking voor het maken van een schoolplan EDUFORCE 2011-2015 Thijs Radema/LutsenRenema - Concept Bouwstenen VSO Dagbesteding SLO Enschede - Concept Bouwstenen VSO Arbeid SLO Enschede - Passende kwalificaties SLO Enschede - “Duiden en doen” versie ZML: Stichting projecten speciaal onderwijs Chris Stuiksma - CED leerlijnen voor speciaal onderwijs cluster 3 - Schoolplan 2007-2011 Meerpaal/Herderscheeschool - Opbrengstgericht leiderschap Uitgegeven door Algemene Schoolleider Vereniging - Meerjarenplan Stichting Samenwerkingsschool 2011-2015 - Werken met kwaliteitskaarten Cees Bos - Staatscourant 2009 14 mei Status van ons plan Het schoolplan is opgesteld door de algemeen directeur, de directie en het team van beide scholen. De hoofdstukken m.b.t. de school, het onderwijskundig beleid en het kwaliteitsbeleid zijn door de directie van de Meerpaal/Linie College opgesteld in samenwerking met het team van de school. In de bijlage is het akkoord van de MR en het bestuur opgenomen. Verwijzingen In ons schoolplan verwijzen we naar een aantal notities, bijlagen en plannen, die op school aanwezig zijn. Deze plannen en notities (o.a. de schoolgids, het kwaliteitsbeleid, het
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 40
schoolontwikkelplan) worden door het team gedragen en zijn in de MR besproken voor advies en instemming. Evaluatie van ons plan Ons schoolplan wordt jaarlijks geëvalueerd en komt op de agenda van de teamvergadering. Deze bespreking is in het jaarrooster opgenomen
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 41
Hoofdstuk 1: Onze school Algemene schoolgegevens Naam en richting van de school Naam De Meerpaal Linie College Onderwijssoort SO en VSO voor Zeer Moeilijk Lerende Kinderen Toevoeging Met verbrede toelating Richting Bijzonder neutraal Directeur M.A. Poortman Brinnummer 07IT
SO VSO
De school is een ‘bijzonder neutrale’ school. ‘Bijzonder’ betekent dat de school een eigen bestuur heeft. ‘Neutraal’ betekent dat de school open staat voor leerlingen van alle gezindten en dat het onderwijs wordt gegeven met inachtneming van godsdienstige en levensbeschouwelijke opvattingen van ouders/verzorgers van leerlingen. Leerlingen groeien op in een multiculturele samenleving. Dit betekent dat we ons niet kunnen beperken tot het geven van informatie over andere culturen en levensbeschouwingen maar dat we vooral proberen leerlingen respect bij te brengen voor andere opvattingen en achtergronden. Wij zijn een onderwijsinstelling die zich richt op leerlingen met primair een verstandelijke beperking in de leeftijd van 4 tot 20 jaar. De Meerpaal/Linie College maakt onderdeel uit van het Regionaal Expertisecentrum REC Noord Holland Noord (Cluster 3). Speciaal Onderwijs en Ambulante Begeleiding De Meerpaal Bezoekadres Cederhout 1 Postcode/plaats 1787 RC Julianadorp Postadres Postbus 6013 Postcode/plaats 1780 KA Den Helder Telefoon 0223-641517 Fax 0223-647045
[email protected] E-mail Website www.demeerpaaldenhelder.nl Adjunct-directeur D. Brandsma Dienst Ambulante Begeleiding D. Brandsma Voortgezet Speciaal Onderwijs Linie College Adres Fresiastraat 2 Postcode / plaats 1782 NS Den Helder Telefoon 0223-615629 Fax 0223-615923 Postadres Postbus 6013 Postcode / plaats 1780 KA Den Helder E-mail
[email protected] Website www.liniecollege.nl Adjunct-directeur D. Brandsma De Meerpaal/Linie College is een school voor Zeer Moeilijk Lerenden en biedt ▪ Speciaal Onderwijs ▪ Voortgezet Speciaal Onderwijs ▪ Externe Dienstverlening door ambulante begeleiding Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 42
Bevoegd Gezag De Meerpaal en Linie College vallen samen met twee SBO scholen en een praktijkschool onder het bestuur van de Stichting Samenwerkingsschool in Den Helder. Elke school heeft een Medezeggenschapsraad (MR) die gesprekspartner is voor de directie van de betreffende school. Elke MR participeert in de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR), die gesprekspartner is voor de algemeen directeur. Bestuur Postadres Telefoon
Stichting Samenwerkingsschool Den Helder Drs. F. Bijlweg 3 1784 MC Den Helder 085-2734080
Huidige situatie Situering De Meerpaal is gelegen in Julianadorp, aan de rand van het terrein van de zorginstelling ’s Heeren Loo, maar maakt op geen enkele wijze deel uit van ’s Heeren Loo. Het is vooral voor de jongere leerlingen een ruim en veilig gebied, met de nodige mogelijkheden voor activiteiten op het ± 90 hectare grote terrein. De Meerpaal heeft zeven groepslokalen, een gemeenschapsruimte en beschikt over een eigen motorisch therapielokaal. Daarnaast is er sprake van diverse nevenruimten. De school is goed bereikbaar met het openbaar vervoer (bus). Het Linie College is gelegen in de binnenstad van Den Helder, zeer centraal gelegen en op loop- en fietsafstand van allerlei voorzieningen. Tevens bestaat er een goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer (trein en bus). De school heeft zeven mentorlokalen en vijf praktijklokalen, een ruimte voor interne stage, een schooltuin en een externe leerlingwerkplaats. Daarnaast bevinden zich op de bovenetage diverse nevenruimtes. Schoolgrootte per 16 januari 2011 Aantal leerlingen (SO) Aantal leerlingen (VSO) Leerlingen in ambulante begeleiding Managementleden/ directie Aantal (vak)leerkrachten Aantal onderwijsassistenten Overige medewerkers
72 93 40 2 24 15 13
Leerling- en ouderpopulatie De leerlingpopulatie Onze school is gespecialiseerd in het onderwijs voor leerlingen met een indicatie cluster 3 zeer moeilijk lerend. Dit betekent dat op onze school leerlingen zitten waarvan vaststaat dat zij zijn aangewezen op een orthopedagogische en orthodidactische benadering. Op de SOafdeling worden kinderen geplaatst van 4 jaar tot ongeveer 12 jaar. Op de VSO-afdeling worden kinderen geplaatst van ongeveer 12 jaar tot 20 jaar. Om toegelaten te worden tot onze school gelden de volgende indicatiecriteria: ▪ een IQ-score lager dan 55; ▪ een IQ-score in de bandbreedte van 55-70; ▪ een stoornis (indien van toepassing volgens DSM IV of ICD 10 classificatie) die het leren en sociaal functioneren ernstig bemoeilijkt; (alleen bij IQ in de bandbreedte 55-70) zeer geringe sociale redzaamheid (zelfredzaamheid, verbale communicatie en sociale omgang);
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 43
▪ ▪ ▪ ▪ ▪
▪
bij kinderen tot en met 7 jaar: ontbrekende algemene leervoorwaarden en zeer geringe vorderingen gedurende een jaar of ; bij kinderen van 8 tot en met 11 jaar: zeer geringe vooruitgang gedurende een jaar bij aanvankelijk rekenen, lezen en schrijven; of bij kinderen van 12 jaar en ouder: schoolvorderingen die niet verder gaan dan beheersing van de leerstof op niveau eind groep 3 van de basisschool (alleen bij IQ in de bandbreedte 55-70); indien de leerling nog geen school bezoekt: onvoldoende effect na tenminste een half jaar lang ondersteuning door zorg- of hulpverleningsinstanties of; bij primair onderwijs of bij voortgezet onderwijs: onvoldoende effect na tenminste een half jaar lang extra zorg vanuit de zorgstructuur van het regulier onderwijs, afgestemd op de behoeften van de leerling en eventueel met beschikbare ondersteuning door zorg- of hulpverleningsinstanties. Leerlingen met Down Syndroom
Tevens is een leerling (verbreed) toelaatbaar tot het onderwijs op De Meerpaal/Linie College wanneer sprake is van een ernstige of diepe stoornis in de intellectuele ontwikkeling, waarbij: ▪ een geschat IQ lager dan 20 ▪ of een geschat IQ in de bandbreedte 20-35 ▪ of een IQ < 70 en lichamelijke beperking (LG-MG) indien er geen medische handelingen noodzakelijk zijn en een beperkt gedragsrepertoire en andere medische of gedragsproblemen. Een groot deel van de leerlingen woont thuis, maar er is ook een deel van onze leerlingen dat woonachtig is in verschillende woonvormen van de zorginstelling ’s Heeren Loo en Esdégé- Reigersdaal. De ouderpopulatie De ouderpopulatie kan betiteld worden als een doorsnee van onze samenleving. Er is geen sprake van naar verhouding extra grote groepen van ouders met een andere culturele achtergrond. Ambulante begeleiding De ambulante dienst heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een aparte afdeling van de school. De dienst is onderdeel van REC 3.7 maar opereert als zelfstandige organisatie binnen De Meerpaal/Linie College. Er zijn 2 ambulante begeleiders en 1 coördinator. In januari 2011 begeleidden wij 41 leerlingen in het basisonderwijs en op het PRO. Met het oog op Passend Onderwijs en de vergaande bezuinigingen op de ambulante diensten verwachten we in de toekomst dat deze taak minder wordt. Dat neemt niet weg dat wij, als Expertise Centrum voor ZML, onze collega’s van het regulier onderwijs zullen moeten kunnen blijven ondersteunen bij het begeleiden van leerlingen met een verstandelijke beperking die deelnemen aan het reguliere onderwijs. Wij zullen binnen onze organisatie ruimte moeten creëren om aan deze vraag te voldoen. Het is mede afhankelijk van het ministerie hoe we aan deze taak vorm gaan geven. Hoewel de dienst zelfstandig werkt is er een intensieve samenwerking met de andere RECpartners. De coördinator van de AB-dienst Meerpaal/Linie College neemt deel aan overleggen binnen het REC en heeft regelmatig contact met de steunpuntcoördinator. De coördinator van de AB-dienst is als projectleider verbonden aan het project indicatiestelling van het SWV (Samenwerkingsverband). In die zin is er een relatie met de AB-dienst en de toekomst van Passend Onderwijs. Overige omstandigheden die de beleidskeuzen beïnvloeden De overheid bereidt nieuwe wetgeving voor gericht op versterking van de kwaliteit van het (V)SO: de wet kwaliteit (V)SO. In het kader daarvan zijn in 2010 in opdracht van het
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 44
Ministerie van OCW door SLO voorstellen voor kerndoelen van het VSO opgesteld. In aansluiting daarop en rekening houdend met de nieuwe wettelijke kaders hebben de belangrijkste veranderingen betrekking op de inhoud en organisatie van het VSO. In het VSO komen er drie uitstroomprofielen: ▪ naar vervolgonderwijs; ▪ naar arbeid; ▪ naar dagbesteding. Wij zullen als VSO een keuze moeten maken welke uitstroomprofielen wij gaan koppelen aan onze VSO school. In augustus 2013 zal de indicatiestelling vervallen voor de clusterscholen. Dit betekent dat wij afhankelijk van de keuze van het samenwerkingsverband een andere samenstelling van de leerlingpopulatie zullen krijgen in het (V)SO. Het VSO Linie College had tot het komende schooljaar twee speciale groepen met intensief begeleide leerlingen. In één groep (de structuurgroep) waren leerlingen geplaatst met moeilijk verstaanbaar gedrag. Deze leerlingen hebben in sterke mate behoefte aan een verduidelijkte leeromgeving en voorspelbaarheid (c.q. ze zijn in de reguliere zml-groepen niet adequaat op te vangen). In de andere “IB-groep” worden leerlingen begeleid die op basis van zeer beperkte vaardigheden, taalverstaan en taalgebruik niet of nauwelijks profiteren van het onderwijsaanbod in de andere groepen en in deze speciale groep worden ze aangesproken op hun specifieke mogelijkheden en behoeften. Door de veranderde situatie zijn wij genoodzaakt een van deze groepen op te heffen en de leerlingen te plaatsen in reguliere VSO ZML groepen. Dit betreft de structuurgroep waarin vijf leerlingen waren geplaatst. Op de SO-afdeling hadden wij een kleine groep voor leerlingen die intensieve begeleiding nodig hebben vanwege hun grotere zorgvraag en hun zeer lage IQ. Een groot deel van deze groep valt onder de N factor 12. Wij hebben maar 2 MG leerlingen in deze groep. Deze groep wordt komend schooljaar opgeheven door de terugloop van het aantal leerlingen. De komende jaren zullen voor het SO en VSO waarschijnlijk meerdere veranderingen brengen door de nieuwe wetgeving en de bezuinigingsplannen binnen het speciaal onderwijs.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 45
Hoofdstuk 2: De opdracht van onze school Wij werken vanuit een missie en visie planmatig aan innovatie en het verbeteren en borgen van kwaliteit. Wij realiseren voor elke leerling op basis van een passend ontwikkelingsperspectief een duurzame deelname aan onderwijs en samenleving. Wij werken vanuit gedeelde verantwoordelijkheid op basis van actieve betrokkenheid en heldere communicatie met ouders en jongeren aan de realisatie van een zorgonderwijs arrangement. Ons onderwijs wordt gekenmerkt door orthodidactisch en orthopedagogisch handelen binnen een veilig, uitdagend en respectvol leerklimaat. Wij hebben medewerkers in dienst met specifieke competenties die samenwerken in een multidisciplinaire omgeving. Wij ontwikkelen aangepaste voorzieningen op het gebied van fysieke omgeving, vervoer, ICT leer- en hulpmiddelen en materialen. Wij werken nauw samen in de keten van regulier onderwijs en arbeid en zijn verantwoordelijk voor het ontwikkelen en uitwisselen van kennis en expertise. 2.1 Waar we voor staan: Missie en visie Missie De Meerpaal en het Linie College bieden passend onderwijs aan leerlingen met een verstandelijke beperking. Het onderwijs is onderhevig aan een continu proces van verbetering. We hechten veel waarde aan: ▪ het oog hebben voor de onderlinge verscheidenheid; ▪ het recht hebben op optimale ontplooiing en deelname aan onze maatschappij; ▪ het hebben van onderling respect; ▪ het bieden van veiligheid. Visie Onze leerlingen begeleiden naar en voorbereiden op een zo geïntegreerd en zelfstandig mogelijke plaats in onze samenleving op het gebied van wonen, passende arbeid, vrije tijd en burgerschap. We doen dit o.a. door: ▪ Het werken met drie uitstroomprofielen richting passende arbeidsplaats. ▪ Het werken met leerlijnen die aansluiten bij het ontwikkelingsniveau van de leerling op het gebied van leergebiedoverstijgende doelen en leergebied specifieke doelen richting wonen, werken, vrije tijd en burgerschap. ▪ Het werken met een handelingsplan voor elke leerling. Dit handelingsplan wordt door de mentor/leerkracht gemaakt voor een periode van één schooljaar. Binnen het leerlingvolgsysteem worden de vorderingen van de leerlingen geregistreerd. ▪ Om structureel aan de doelen van het handelingsplan te werken worden deze samengevoegd in groepsplannen op niveaus. ▪ Begeleid ontdekkend leren. Leerlingen leren door middel van veel doevaardigheden. Zij leren doe-vaardigheden om te zetten in denkvaardigheden. Het doel hiervan is dat leerlingen leren inspelen op veranderingen in (onverwachte) situaties. ▪ Aanspreekniveaus. Niet elke leerling kan op dezelfde manier omgaan met vragen die worden gesteld. Het aanspreekniveau van de leerlingen is (via onderzoek) bij ons bekend. Wij passen het niveau van vraagstelling aan op het aanspreekniveau van de leerling.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 46
▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Het werken met ondersteunde communicatie; dit houdt in dat we werken met gebaren, voorwerpen, foto’s, en picto’s. Het ontwikkelen van methoden richting praktijkvakken/leerlingwerkplaatsen en interne stage. Met behulp van ESF-subsidie de praktijklokalen om te vormen tot leerlingwerkplaatsen zodat leerlingen in een veilige omgeving arbeidsvaardigheden kunnen ontwikkelen. Ouders te betrekken bij het onderwijs door middel van een klankbordgroep. Een duidelijke doorzichtige organisatie te zijn, waarin taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden goed geregeld zijn. Een duidelijk en voorspelbaar schoolklimaat voor leerlingen te bieden. Het structureel voeren van individuele gesprekken met leerlingen op hun ontwikkelingsniveau om hen meer inzicht te geven in hun mogelijkheden en hun beperkingen. Dit geldt voor het VSO. Het eten op school is voor ons een onderdeel van de leerlijn wonen. Wij eten daarom ook met bord, mes en vork. Indien nodig te werken volgens de TEACCH methode (treatment and education of autistic and related communication handicaped children).
De Meerpaal en het Linie College als REC-partner De Meerpaal en het Linie College maken deel uit van REC cluster 3 Noord-Holland. Het REC heeft de onderstaande wettelijke taakstelling: ▪ het in stand houden van een commissie voor indicatiestelling (CvI); ▪ het coördineren van de ambulante begeleiding; ▪ de begeleiding van ouders bij het zoeken van een school voor regulier of speciaal onderwijs.
2.2 Wat er op ons afkomt: Externe ontwikkelingen De komende jaren vinden er veranderingen plaats voor onze scholen. Het wetsvoorstel “Kwaliteitsverbetering (Voorgezet) Speciaal Onderwijs” zal in 2012 gaan gelden voor het SO en in 2013 voor het VSO. Er komen grote veranderingen door de invoering van Passend Onderwijs: ▪ De Regionale Expertise Centra worden opgeven zoals ze nu bestaan (onderverdeeld in cluster 1, 2, 3, en 4). ▪ De ambulante begeleiding zoals die nu plaats vindt stopt. ▪ De huidige indicatiestelling zal komen te vervallen. De Samenwerkingsverbanden van basisonderwijs en voortgezet onderwijs gaan een grote rol spelen bij de financiering van onze scholen. ▪ Voor het VSO gaat de overgang van leerlingen ( transitie) naar wonen en passende arbeidsplaats een grotere rol spelen. Goede samenwerking met zorginstellingen CIZ en UWV spelen daarin een belangrijke rol. 2.3 Wat wij kunnen: De interne sterkte/zwakteanalyse De sterke punten van De Meerpaal en het Linie College karakteriseren we als volgt: ▪ Een goed uitgewerkt en teambreed gedragen veilig pedagogisch klimaat met gezamenlijke schoolregels en een gezamenlijke schoolaanpak. ▪ Een aantoonbaar veilig klimaat. ▪ Structuur in tijd, ruimte en persoon.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 47
▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Competenties van teamleden voor het werken met leerlingen met een verstandelijke beperking. Het ontwikkelen van methodieken en materialen die aansluiten bij het ontwikkelingsniveau van de leerlingen. Het werken met doorgaande leerlijnen van 4 tot 20 jaar. Goede afstemming op de hulpvraag van de leerling wat betreft instructiebehoefte en een goede taakgerichte sfeer. Aansluiting op een ICT- netwerk met in de klas moderne computers en digiborden. Een goede transitie richting uitstroom passende arbeidsplaats of overgang naar volgende school. Een goed leerlingvolgsysteem. Een goed systeem van zorg voor de leerlingen. Werken met uitstroomprofielen. Het team functioneert goed in onderlinge collegialiteit. Goede contacten met partners.
Ontwikkelpunten voor de komende jaren zijn onder meer: ▪ Klassenmanagement i.v.m. de wijziging in leerling-populatie. ▪ Het opstellen van groepsplannen verder uitwerken, met name de detaillering, evaluatie en SMART formuleren. ▪ Het goed evalueren en bijstellen van doelen. ▪ Het aansluiten op de nieuwe kwaliteitswetgeving van het (V)SO. ▪ Verbeteren van de planmatigheid van de leerling-zorg. ▪ Verbeteren van de differentiatie in de instructie. ▪ Verbeteren van de differentiatie in het lesaanbod. ▪ Aandacht voor uitgebreide informatie aan onze ouders. ▪ Praktijk leren op het VSO. ▪ Verder aansluiten van het onderwijsaanbodaanbod VSO op wonen, passende arbeidsplaats, vrije tijd en burgerschap. ▪ Verder ontwikkelen van een leerlingvolgsysteem dat aansluit op het onderwijsaanbod van het toekomstige VSO. 2.4 Wat wij willen: De gewenste kwaliteit Ontwikkelingen in het onderwijs gaan snel en als team zijn we continu gericht op verbetering van kwaliteit en onderwijs. De onderwijsontwikkelingen vragen steeds meer professionaliteit van de teamleden. Onderwijskundig Om een nog beter orthopedagogisch en orthodidactisch onderwijsaanbod te hebben gaan we het huidige onderwijsaanbod verder verbeteren. Wij gaan hiervoor de richtlijnen vanuit “Duiden en Doen” gebruiken richting de nieuwe wetgeving kwaliteitszorg (V)SO. Dit wordt verder uitgewerkt in hoofdstuk 3. Netwerk - Het gezamenlijk bieden van Passend Onderwijs in onze regio voor alle leerlingen. - Samenwerken met samenwerkingsverbanden PO en VO. - Samenwerken met hulpverleningsinstanties, zorginstellingen, ouders, UWV en bedrijven. - Gezamenlijk ontwikkelen van expertise.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 48
Personeel - Hoge specialistische kwaliteit van teamleden. - Professionaliseringsplannen. - Scholingsplannen. - Specialistische expertise.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 49
Hoofdstuk 3: De onderwijskundige vormgeving van onze school Wij werken volgens de Wet op de Expertise Centra (WEC). De vormgeving van het onderwijs voldoet aan de voorwaarden die worden gesteld in artikel 2, 11, 13, 14 en 15 van de WEC. De scholen in het REC-cluster 3 richten hun onderwijs op een vijftal ontwikkelingsgebieden: ▪ Arbeidsredzaamheid. ▪ Sociale redzaamheid. ▪ Communicatieve redzaamheid. ▪ Motorische redzaamheid. ▪ Cognitieve redzaamheid. 3.1 De onderwijskundige doelen We stemmen het onderwijsaanbod af op het ontwikkelperspectief en op de (leer)behoefte van de leerling. We richten het onderwijs zo in dat er in iedere fase meer kan worden toegespitst op wensen, keuzes en behoefte van de leerling. De didactiek, instructie en begeleiding stemmen we af op de hulpvraag van de leerling. Elk einddoel van de individuele leerling is persoonlijk. Binnen het SO/VSO halen we het optimale uit de leerling, rekening houdend met zijn/haar persoonlijke mogelijkheden en een juiste balans zoekend tussen de vijf ontwikkelingsgebieden vanuit de WEC. Het onderwijsaanbod is zo afgestemd dat de leerling een ononderbroken ontwikkelingsproces kan doorlopen. Na de schoolloopbaan kan de leerling zo zelfstandig en geïntegreerd mogelijk een plek innemen in de samenleving, een samenleving waarin de domeinen wonen, dagbesteding (w.o. betaalde arbeid) en vrije tijdsbesteding een belangrijke plaats innemen. De leerlingen beheersen aan het einde van de schoolloopbaan op De Meerpaal en het Linie College kennis en vaardigheden op een niveau dat overeenstemt met de verwachtingen en mogelijkheden van de betreffende leerling. 3.2 De huidige situatie 3.2.a De schoolorganisatie De schoolorganisatie van De Meerpaal en het Linie college is gezamenlijk. De organisatie bestaat uit: - De directie, deze bestaat uit een directeur en een adjunct directeur. - Intern begeleiders. - Een orthopedagoog. - Logopedistes. - Stagebegeleiders. - Een trajectbegeleider. - Ambulant begeleiders. - Maatschappelijk deskundige. - Groepsleerkrachten. - Vakleerkrachten bewegingsonderwijs, natuur, beeldende vorming, techniek en consumptief. - Onderwijsassistenten en onderwijsondersteuners. - Technisch assistenten.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 50
3.2.b De groepering Groepering SO De leerlingen variëren in de leeftijd van 4 tot 13 jaar. De school bestaat uit zes groepen ingedeeld op leeftijd. In iedere groep is een leerkracht en een assistent. Er zijn 2 bovenbouwgroepen, 2 middenbouwgroepen en 2 onderbouwgroepen. In één van de onderbouwgroepen zitten een aantal leerlingen met MG-indicatie, samen met een aantal zeer jonge kinderen is er in deze groep veel aandacht voor de sensomotoriek, de zintuiglijke ontwikkeling en communicatie. In één van de bovenbouwgroepen zitten de leerlingen die uitstromen in activiteitengerichte dagbesteding, in deze groep zitten ook de leerlingen met een MG- indicatie. De bovenbouwgroepen horen wat leeftijd betreft bij het VSO en hun programma is gericht op een goede overgang naar het VSO. Groepering VSO Onze VSO leerlingen variëren in de leeftijd van 12 tot 20 jaar. De VSO afdeling bestaat uit komend schooljaar uit 6 groepen: Brugklas Binnen deze groep wordt gekeken in welke groep van de middenbouw de leerling het beste past. Binnen deze groep is er veel tijd voor cognitieve vakken, ontwikkeling van sociale vaardigheden en voor praktische vakken. De groep heeft een vaste mentor die alle vakken geeft behalve techniek, handvaardigheid, natuur en koken. Middenbouw Binnen deze groepen worden leerlingen voorbereid op arbeid door interne stage en training van werkhouding, sociale- en communicatieve vaardigheden. Er wordt gebruik gemaakt van die CED-leerlijnen die vooral toegespitst zijn op de ontwikkeling van de leerling in het kader van wonen, werken, vrije tijd en arbeidstoeleiding. Bovenbouw Binnen deze groepen worden leerlingen voorbereid op arbeid door externe stage en training sociale en communicatieve vaardigheden en door het volgen van vakken die specifiek op de betreffende leerling zijn toegespitst in aanloop naar arbeid. Er wordt gebruik gemaakt van de CED-leerlijnen die meer toegespitst zijn op de ontwikkeling van de leerling in het kader van wonen, werken, vrije tijd arbeidstoeleiding. De intensief begeleide leerlingengroep Deze groep bestaat uit maximaal tien leerlingen. Er wordt gewerkt volgens de leerlijnen van het CED. Deze leerlingen hebben het laagste cognitieve ontwikkelingsniveau van de ZMLpopulatie. Er wordt extra aandacht besteed aan ondersteunde communicatie. Deze leerlingen hebben als uitstroomprofiel dagbesteding.
3.2.c De activiteiten van de leerlingen SO - Uitstapjes/excursies van elke groep n.a.v. projecten en thema’s. - Voetbaltoernooi ZML in Zaandam. - Projecten per afdeling, zoals culturele activiteiten. - Incidentele festiviteiten, bruiloft/verjaardagen leerkrachten.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 51
- Weekopening. - Sinterklaas. - Kerstviering. - Afscheidsfeest stagiaires, personeelsleden. - Afsluiting schooljaar. - Sportdag. - Sportstimulering in samenwerking met “Special Heroes”. VSO - Voetbaltoernooi voor ZML in Zaandam. - Projecten per groep, zoals culturele activiteiten. - Sinterklaas. - Kerstviering. - Paasviering. - Afscheidsfeest stagiaires, personeelsleden. - Afsluiting schooljaar, uitdelen certificaten. - Sportdag. - Incidentele activiteiten bv. bruiloft personeelslid. - Sportstimulering in samenwerking met “Special Heroes”.
3.2.d De voorzieningen in het schoolgebouw SO De school beschikt over 7 klassen, een gemeenschappelijke ruimte en een aantal nevenruimtes voor de logopedisten, orthopedagoog, conciërge, ambulant begeleiders, directie en intern begeleider. Bij iedere groep is een toiletgroep. Alles is verduidelijkt met kleuren. Overal binnen school wordt gewerkt met ondersteunde communicatie middels picto’s en foto’s. Buiten beschikken we over een ruime speelplaats met klimtoestellen, schommels en een zandbak. Daarnaast is er nog een ruim grasveld om te voetballen. In een drietal schuren is ruimte voor buitenspeelmateriaal. VSO De school beschikt over zeven groepslokalen, vier praktijklokalen voor de vakken natuur (met tuin en kas), beeldende vorming, techniek (met kaarsen-/zeepmakerij), consumptief, wonen en arbeidstraining, een gemeenschappelijke ruimte en een interne stageruimte. Verder is er een aantal nevenruimtes voor de logopediste, orthopedagoog, conciërge, stage begeleiders, directie en intern begeleider. Het Linie College heeft een heel ruim schoolplein. Binnen de hele school wordt er gewerkt met ondersteunde communicatie door middel van voorwerpen, pictogrammen en foto’s. 3.3 De ordening van de inhoud van het onderwijs Ons onderwijs wordt zodanig ingericht dat de leerling een ononderbroken ontwikkelingsproces kan doorlopen. Ons onderwijs gaat uit van kerndoelen voor het ZML-cluster 3. Dit zijn kerndoelen SO en concept-kerndoelen VSO. a. Kerndoelen - waarborgen een doorgaande leerlijn; - waarborgen een breed onderwijsaanbod voor alle leerlingen;
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 52
- zijn een referentiekader bij (publieke) verantwoording (inspectie, ouders en school); - bieden een referentiekader voor de interne kwaliteitszorg. Ze helpen scholen hun beleid te voeren; - hebben betrekking op een bepaald leergebied. Een leergebied is een vak of een clustering van vakken. We onderscheiden leergebiedspecifieke en leergebiedoverstijgende doelen. De leergebiedoverstijgende doelen omvatten kerndoelen die gericht zijn op brede ontwikkelingsaspecten, zoals zintuiglijke en motorische ontwikkeling, de sociale en emotionele ontwikkelingen en kerndoelen die in directe relatie staan tot het leren, zoals leren leren en het hanteren van technologische media en hulpmiddelen. Onder leergebiedspecifieke kerndoelen vallen voor onze scholen Nederlandse taal, rekenen, oriëntatie op jezelf en de wereld, kunstzinnige oriëntatie en bewegingsonderwijs. Het is van belang de doelen zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen. Dit betekent in de dagelijkse onderwijspraktijk dat doelen uit verschillende leergebieden tegelijk aan de orde zijn. SO Leergebieden naar aanleiding van de kerndoelen ZML Vakoverstijgende leerlijnen: ▪ zintuiglijke en motorische ontwikkeling; ▪ zelfbeeld en sociaal gedrag; ▪ spelontwikkeling; ▪ leren leren: werkhouding en aanpakgedrag; ▪ ruimtelijke oriëntatie en mobiliteit; ▪ omgaan met de media. Vakgebiedspecifieke leergebieden: ▪ mondelinge taal; ▪ schriftelijke taal; ▪ lezen; ▪ rekenen; ▪ oriëntatie op ruimte; ▪ oriëntatie op tijd; ▪ oriëntatie op natuur en techniek; ▪ bewegingsonderwijs; ▪ dramatische vorming; ▪ muziek en bewegen; ▪ beeldende vorming; VSO Leergebieden VSO tot de invoering/overgang van de nieuwe kerndoelen gekoppeld aan de nieuwe VSO uitstroomprofielen. Vakgebiedspecifieke leergebieden: ▪ mondelinge taal; ▪ schriftelijke taal; ▪ lezen; ▪ rekenen; ▪ oriëntatie op ruimte; ▪ oriëntatie op tijd;
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 53
▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
oriëntatie op natuur oriëntatie op techniek; bewegingsonderwijs; dramatische vorming; muziek en bewegen; beeldende vorming; wonen en vrije tijd; arbeidstoeleiding.
Vakoverstijgende leergebieden: ▪ zintuiglijke en motorische ontwikkeling; ▪ sociale en emotionele ontwikkeling: zelfbeeld en sociaal gedrag; ▪ leren leren: werkhouding en aanpakgedrag; ▪ omgaan met de media. b. Leerlijnen Deze leergebiedspecifieke doelen en leergebiedoverstijgende doelen zijn omgezet in leerlijnen. We werken met leerlijnen omdat deze de verbindende schakel vormen tussen kerndoelen, subdoelen, standaarden, leermethoden, leerlingvolgsysteem, school-, groepsen individueel handelingsplan. (bijlage 1 en 2 voor uitwerking kerndoelen/methodieken ) De leerlijnen die we gebruiken zijn in principe van de CED -groep. Voor het VSO zijn een aantal leerlijnen door de school zelf ontwikkeld.( zie websites van de scholen) Leerlijnen zorgen verder voor: 1. Het zichtbaar en overdraagbaar te maken van het onderwijs. Het Linie College en De Meerpaal laten hiermee zien waaraan zij daadwerkelijk aandacht besteden en wat zij daarmee bereiken. Wij beschrijven in leerlijnen het onderwijsaanbod op een leergebied. Leerlijnen bieden inzicht in wat collega’s doen en bevorderen informatieuitwisseling. Het bevordert afstemming tussen iedereen die betrokken is bij het onderwijs in het (V)SO, zoals leerkrachten, onderwijsassistenten, mentoren, docenten praktijkvakken en stagebegeleiders. Ook naar het bevoegd gezag en de ouders kan de school documenteren welke doelen zij nastreeft, wat zij aanbiedt om deze doelen te bereiken en in hoeverre de doelen zijn bereikt. 2. Het bevordert planmatig werken. Het onderwijsaanbod in leerlijnen vormt de basis van de handelingsplanning, waardoor alle leerkrachten vanuit een gemeenschappelijk kader werken. Het leerstofaanbod wordt aan methoden en didactiek gekoppeld. Daarnaast ontwikkelen we ook eigen methoden om goed aan te sluiten bij het ontwikkelingsniveau. 3. Het inzichtelijk maken van de leeropbrengsten. Leeropbrengsten worden inzichtelijk door de vorderingen in het leerlingvolgsysteem (LVS) te verbinden met ontwikkelingsniveaus binnen de leerlijnen. Dit proces verloopt cyclisch: de gegevens uit het leerlingvolgsysteem geven richting aan de onderwijsdoelen voor een volgende periode. c. Uitstroomprofielen Het uitstroomprofiel wordt vastgesteld op grond van het leerlingvolgsysteem dat gekoppeld is aan kerndoelen en leerlijnen. Vooral de leergebiedoverstijgende doelen spelen een belangrijke rol bij het vaststellen van het uitstroomprofiel. Daarnaast speelt de ondersteuningsbehoefte van de leerling op de passende arbeidsplaats een grote rol.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 54
Deze uitstroomprofielen zijn gekoppeld aan de ontwikkelingsniveaus van de leerlingen (bijlage 3 ). 1. Dagactiviteiten Uitroom met een CIZ-indicatie (Centrum Indicatiestelling Zorg). 2. Arbeidsmatig werken Uitstroom met een WSW-indicatie (Wet Sociale Werkvoorziening) in groepsverband. 3. Begeleide arbeidsplaats Uitstroom met een jobcoach of een WSW -indicatie waarbij de leerling individueel aan het werk gaat. Wanneer een leerling aan de hand van zijn ontwikkelingsniveau op onze school wordt geplaatst kijken we in welk uitstroomprofiel de leerling het beste past. Aan de hand van de notitie “Duiden en doen” versie ZML en MG (cluster 3 SO/VSO) zullen wij komend jaar gaan werken met de term ontwikkelperspectief. Dit is breder dan een uitstroomprofiel. d. Groepsplan/handelingsplan Vanuit het LVS wordt aan het eind van het jaar een handelingsplan gemaakt voor het nieuwe schooljaar. Afhankelijk van het ontwikkelingsproces van de leerling wordt het uitstroomprofiel bijgesteld of gehandhaafd. Aan de hand van handelingsplannen worden groepsplannen gemaakt per groep Leerlingen zitten in de groep op uiteenlopende niveaus. Afhankelijk van de samenstelling van de groep maakt een leerkracht uit de leerroutes die gekoppeld zijn aan de uitstroomprofielen keuzes voor zijn groepsplan. Dit betekent dat een leerkracht zijn groep indeelt in maximaal drie niveaus in zijn groepsplan. Door zoveel mogelijk met het groepsplan te werken, krijgt elke leerling zoveel mogelijk instructietijd. Soms zal een leerling echter toch een individuele aanpassing nodig hebben door een ander niveau/leerdoel of een andere aanpak. e. Referentieniveau Dit is het niveau dat een leerling gemiddeld op een bepaalde leeftijd bij een bepaald vakgebied moet kennen en kunnen binnen een bepaald uitstroomprofiel. f. Leerstandaard Als leerstandaard gebruiken wij de leerlijnen van het CED die zijn verdeeld in 12 niveaus. g. Uitstroom richting passende arbeidsplaats Leerlingwerkplaatsen Linie College Voorwaarde voor onze leerlingen, om hen zo redzaam mogelijk te maken richting een passende arbeidsplaats, is een veilige en vertrouwde leeromgeving. Daarom zijn we op het Linie College gestart met leerlingwerkplaatsen. De school is voor onze leerlingen een veilige vertrouwde leeromgeving met de noodzakelijk ondersteunde communicatie. Wanneer onze leerlingen basis arbeidsvaardigheden hebben opgebouwd zullen zij via externe stage en externe leerlingwerkplaatsen uitstromen naar een passende arbeidsplaats. Interne stage Wanneer de leerling vijftien en half jaar oud is, gaat hij of zij interne stage lopen. Vanuit een vertrouwde schoolsituatie kan de leerling ervaringen opdoen die nodig zijn om later stage buiten de school te gaan lopen. Wij willen in deze periode een goed beeld krijgen van de
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 55
leerlingen en hun competenties in een andere setting zodat ze goed voorbereid worden voor arbeidstraining of externe stage. Wij kijken naar de volgende competenties: • sociale competenties; • competenties m.b.t. zelfbeeld; • communicatieve competenties; • cognitieve competenties; • werkcompetenties. De leerlingen krijgen een interne stagemap, waarin de leerdoelen van de leerlijn “leren leren” staan waaraan wordt gewerkt. Deze leerdoelen noemen we in het vervolg “competenties”. Naar aanleiding van de ontwikkelde competenties, het assessment en in overleg met de ouders/verzorgers en leerling wordt, als de leerling 16 jaar oud is, een externe stageplek gezocht. Dit kan een groepsstage of een individuele stage zijn. Na de interne stage wordt bij de leerlingen die hiervoor in aanmerking komen een stageassessment afgenomen. Het assessment wordt tweemaal per jaar afgenomen. Het assessment bestaat uit een “Sterk In Werk Interesse Test” (SIWIT). Bij deze test wordt gekeken op welke werkplekken leerlingen stage zouden willen lopen. Daarnaast wordt de leerling getest op: • arbeidsvaardigheden; • zelfstandigheid; - sociale vaardigheden; • zelfstandig kunnen reizen; • motivatie; • bereidheid om aan te pakken; • lichamelijk conditie De assessoren (dit zijn de stagebegeleiders vanuit school) bespreken de uitslag van het onderzoek met de mentoren en bepalen aan de hand van de uitslagen op welk niveau en in welke richting een stageplek gezocht moet worden. De mentor stelt de ouders hiervan op de hoogte. Er wordt rekening gehouden met de volgende kwalificaties: • Cognitieve aspecten; • Sociale aspecten; • Uitvoeringsaspecten; • Psychomotorische aspecten; • Communicatieve aspecten. Om de leerlingen voor te bereiden op een arbeidsplaats hebben wij samen met praktijkschool de Pijler een stage- en arbeidstoeleidingskantoor ‘Stichting Voorwerk’. Het Linie College heeft binnen Voorwerk eigen stagebegeleiders. De leerlingen die stage lopen, worden door stagebegeleiders van Voorwerk of door mentoren van het Linie College begeleid. Externe stage De stagebegeleider legt contact met een stagebedrijf voor de leerling. Er vindt samen met de leerling, de stagebegeleider van Voorwerk en de stagebegeleider van de desbetreffende stageplek een kennismakingsgesprek plaats. Tijdens dit gesprek worden afspraken gemaakt over de competenties, waaraan gewerkt moet worden en over de mogelijkheden en beperkingen van de leerling. Ook wordt voor de leerling tijdens dit gesprek duidelijk wie de begeleider is, op welke tijd de leerling aanwezig moet zijn en wat er van hem/haar wordt verwacht.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 56
De stagebegeleider komt minimaal eens in de drie weken op bezoek en bespreekt tijdens het gesprek de competentieontwikkeling en verdere bijzonderheden. Er zijn regelmatig, minimaal eens in de twee weken, overlegmomenten met de stagebegeleiders en de mentor. De mentor plant momenten waarop met de leerling over competenties op de stageplek wordt gesproken. Aan het eind van de stageperiode hebben de stagebegeleider van Voorwerk, de leerling en de stagebegeleider van het stagebedrijf een evaluatiegesprek en wordt het evaluatieformulier ingevuld en wordt er een stagerapport geschreven. Medio februari vindt meestal een wisseling van stageplaats. De ouders worden dan door de stagebegeleider geïnformeerd over de afgelopen periode en de behaalde competenties en er wordt gesproken over de nieuwe stageplek. De stagebegeleider is aanwezig bij de leerling-bespreking en bij het laatste oudergesprek over het handelingsplan. Bij het handelingsplan wordt het competentieformulier gevoegd waarop de competenties staan waaraan een leerling het jaar daarop tijdens de stage aan gaat werken. Afhankelijk van de competentieontwikkeling en de hulpvraag van de leerling worden de stagedagen verder uitgebreid. Groepsstage Het kan zijn dat een leerling wel buiten de school kan gaan stagelopen, maar nog veel begeleiding nodig heeft of nog aan een aantal competenties moet werken. Een leerling gaat dan op groepsstage. Samen met een leerkracht gaan een aantal (3-5) leerlingen aan het werk op verschillende locaties. Wanneer een leerling voldoende competenties heeft ontwikkeld kan de leerling individuele externe stage gaan lopen. Overgang van school naar passende arbeidsplaats De afgelopen schooljaren zijn er grote stappen gemaakt teneinde een goede overgang richting passende arbeidsplaats te realiseren. Wij zijn lid van PrO-werk. Deze organisatie ondersteunt ,indien nodig, de school richting een reguliere arbeidsplaats. Via deze organisatie zijn onze stagedocenten opgeleid tot jobcoach zodat, wanneer ouders en leerling dit willen, zij de leerling bij de start kunnen begeleiden op de nieuwe werkplek. Daarnaast zijn er goede contacten met de arbeidsdeskundigen van het UWV. Zij moeten voor onze leerlingen, die de school gaan verlaten een participatieplan schrijven. Wanneer een leerling van school dreigt te gaan zonder een baan (uitstroomprofiel begeleide arbeidsplaats) is het soms mogelijk een IRO aan te vragen. Dit is een individuele reintegratie overeenkomst. Dit gaat via PrO-werk. Zij ondersteunen dan in het vinden van een werkplek. Het Linie College heeft diverse goede contacten met de zorginstellingen in de regio richting dagactiviteiten, zodat de leerlingen die in deze richting uitstromen, een bij de leerling passende arbeidsplaats krijgen met een CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg) indicatie. Einde schoolloopbaan De leerlingen zijn leerplichtig tot en met het schooljaar waarin ze 16 jaar worden. Jongeren onder de 18 jaar zijn verplicht om onderwijs te volgen totdat ze een startkwalificatie hebben.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 57
Voor zeer moeilijk lerende jongeren en meervoudig gehandicapte kinderen is een startkwalificatie niet altijd haalbaar. Zij mogen een programma op hun eigen niveau doorlopen en zijn daarom vrijgesteld van de kwalificatieplicht. Het Linie College moet wettelijk de leerling uitschrijven op de dag voor de twintigste verjaardag. Het moment van het beëindigen van de schoolloopbaan tussen 16 en 20 jaar is afhankelijk van het toekomstperspectief van de leerling. De school adviseert de ouders en leerling hierbij. h. ICT binnen de school Op dit moment is een ICT-verbeterplan voor de periode 2010-2013 zo goed als afgerond. Onze visie is beschreven in ons beleidsplan. We willen de leerlingen goed voorbereiden op een maatschappij waarbij informatie- en communicatietechnologie een steeds grotere rol gaan spelen. Zij zullen zo zelfstandig mogelijk moeten kunnen werken met deze moderne technologieën. We willen leerlingen laten zien dat de computer niet iets is wat op zichzelf staat, maar een onderdeel is van de gehele maatschappij waarin we leven. We hebben de volgende doelen geformuleerd: ▪ Leerlingen en leraren ervaren het gebruik van ICT als vanzelfsprekend en zinvol. ▪ Het ICT-onderwijs levert een bijdrage aan een ononderbroken ontwikkelingsproces van elke leerling. ▪ Het ICT-onderwijs levert in ieder geval een bijdrage aan de ontwikkeling van cognitieve en sociale vaardigheden door het gebruik van software, waarbij leerlingen alleen of samen oefenen. ▪ De ICT is inhoudelijk en organisatorisch geïntegreerd in het onderwijs als instrument. ▪ Het ICT-onderwijs is verrijkend en uitdagend voor leerlingen. ▪ Het is een leermiddel en ondersteunend bij verschillende leergebieden. ▪ Het is een communicatiemiddel, b.v. e-mail. ▪ Verwerving en bewerking van informatie. ▪ Samenwerken en zelfstandig leren. ▪ Ondersteuning bij en aanvulling van de lessen. ▪ Continuïteit in de beschikbare ICT middelen. ▪ Leerkrachten beheersen de basisvaardigheden zoals tekstverwerken en internet. ▪ De school werkt met een netwerk dat gebruiksvriendelijk is en weinig tijd kost wat beheer betreft. ▪ De school werkt met een ICT coördinator. i. Onze zorg voor leerlingen Indicatie/aanmelding Voordat een leerling kan worden ingeschreven op een school voor (Voortgezet) Speciaal Onderwijs voor ZML moet vastgesteld worden of de leerling in aanmerking komt voor toelating tot deze vorm van onderwijs. Hiervoor moeten wettelijke vertegenwoordigers een verzoek indienen bij de Commissie voor de Indicatiestelling REC Noord-Holland, cluster 3. Het verzoek bestaat uit een aanmeldingsformulier van de wettelijke vertegenwoordiger en een compleet dossier betreffende de leerling. De wettelijke vertegenwoordiger kan in samenwerking met de school waar de leerling tot dan toe op zit, zelf het dossier samenstellen of vragen of de trajectbegeleider van de school voor VSO ZML het dossier wil samenstellen. De trajectbegeleider stelt in samenspraak met de Commissie van Begeleiding het dossier samen en verzendt deze ter beoordeling aan de Commissie voor de Indicatiestelling. Op basis van de daarvoor geldende wettelijke criteria beoordeelt deze commissie of de indicatie wordt toegekend. Na toekenning kan de wettelijke vertegenwoordiger de leerling zelf aanmelden bij de school, waarna inschrijving kan volgen.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 58
Gemeenschappelijk rapport en starthandelingsplan Voordat de leerling wordt toegelaten tot de school vinden er onderzoeken plaats door leden van de Commissie van Begeleiding en Onderzoek (orthopedagoog, maatschappelijk deskundige en schoolarts). Op basis van de onderzoeksverslagen en het overleg in de Commissie van Begeleiding en Onderzoek wordt er een gemeenschappelijk rapport geschreven. Het gemeenschappelijk rapport wordt door de directie met de wettelijke vertegenwoordiger(s) van de leerling besproken. Na toelating en plaatsing start de begeleiding van de leerling. Onder auspiciën van de Commissie van Begeleiding en Onderzoek wordt in de eerste maand een starthandelingsplan geschreven. Het starthandelingsplan is in feite het eerste jaarlijkse individuele handelingsplan. Daarom bevat het starthandelingsplan ook de voorgeschiedenis van de leerling, relevante onderzoeksgegevens en adviezen van de Commissie van Begeleiding en Onderzoek en wensen van ouders. Het starthandelingsplan wordt met de ouders besproken door de leerkracht of mentor. Wanneer de ouders het eens zijn met de inhoud van het starthandelingsplan, wordt hen gevraagd dit te ondertekenen. De leerkracht of mentor is in de eerste plaats verantwoordelijk voor de uitvoering van het (start)handelingsplan. Dit betekent dat de leerkracht of mentor het handelingsplan in relatie tot het groepsplan in de groep uitvoert. Indien hierbij vragen en/of problemen ontstaan, schakelt de mentor de intern begeleider in. In onderling overleg worden dan maatregelen getroffen c.q. acties ondernomen. Dit kan betekenen dat er meteen een leerlingbespreking wordt georganiseerd. Om passend onderwijs voor iedere leerling te kunnen realiseren, is het noodzakelijk planmatig en leerlinggericht te werken. Naar aanleiding van specifieke aandachtspunten wordt de voortgang van elke individuele leerling besproken. Er worden besluiten genomen over te realiseren maatregelen, over aanpassing, vaststelling en ondertekening van het individuele handelingsplan. De specifieke aandachtspunten worden vastgesteld op basis van gegevens die door de mentor c.q. door vakleerkrachten zijn aangeleverd. De leerlingzorgstructuur op het SO/VSO is zo georganiseerd dat de ontwikkeling van de individuele leerling systematisch, met verschillende disciplines en in overleg met ouders, wordt begeleid (zie schema).
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 59
STROOMSCHEMA ZORGTRAJECT DE MEERPAAL EN LINIE COLLEGE
←
←
↓ geen probleem ↓ begin schooljaar: • oudergesprek + verslag leerlingbespreking einde schooljaar: • oudergesprek + ondertekenen handelingsplan
←
2x per jaar groepsbespreking met leerkracht/mentor, evt. assistente, intern begeleider, orthopedagoog, evt. logopediste,evt. stagebegeleider • lkr. vult vooraf format “leerlingbespreking” in ↓ probleem ↓ intakefase • leerkracht/mentor vult format “intake” in De intern begeleider beslist over het nu te volgen traject. ↓ ↓ ernstig probleem
←
↓ bespreking a.h.v. ingevulde intake-format met: • leerkracht/mentor • intern begeleider • orthopedagoog • evt. andere deskundige ↓ oudergesprek waarin verslag van de bespreking
→
←
een tussentijdse ad-hoc leerlingbespreking is mogelijk met leerkracht/mentor, evt. assistente, intern begeleider, evt. stagebegeleider, evt. logopediste, • lkr. vult vooraf format “leerlingbespreking” in ↓ ↓ ←
←
→
→
↓ bespreking in Commissie van Begeleiding (a.h.v. ingevulde en ingestuurde intake-format) met: • commissieleden • leerkracht/mentor • intern begeleider ↓ oudergesprek waarin verslag van de bespreking
↓ strategiefase (evt. verder onderzoek verrichten) ↓ uitvoeren plan van aanpak
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 60
Door middel van het plannings-, registratie- en volgsysteem volgen wij de ontwikkeling van de leerlingen zo optimaal mogelijk. De leerkracht en/of de mentor De leerkracht en/of de mentor vormt de basis voor de leerlingzorg. Zijn/haar primaire taak is het lesgeven en begeleiden van de leerling. Daarnaast signaleert de leerkracht o.a. eventuele problemen, meet hij/zij resultaten, evalueert gedrag, maakt handelingsplannen en informeert de ouders van de leerling. Tweemaal per jaar nodigen wij de ouders/verzorgers uit om samen met de leerkracht/mentor het handelingsplan van de leerling te bespreken. Intern begeleiders De intern begeleiders zijn de spil in onder andere het organiseren en coördineren van de ondersteuning van de leraar binnen de zorgstructuur. Dit houdt in dat zij: Contactpersoon zijn voor ‘leerling-problemen’: vragen en problemen die leraren hebben over het functioneren en de ontwikkeling van individuele leerlingen. Leraren bespreken deze problemen in eerste instantie met de intern begeleider. Deze zal dan in overleg met betrokkene de nodige actie(s) ondernemen. Dat kan bijvoorbeeld zijn: - Een leerling-bespreking gericht op probleemverheldering. - Een leerling-bespreking gericht op het opstellen, aanvullen, verder concretiseren van een individueel handelingsplan of een groepsplan. - Inschakeling van de Commissie van Begeleiding met het oog op onderzoek en/of planopstelling en/of begeleiding. Begeleider/ondersteuner zijn. De intern begeleider is er om de leerlingenzorg te coördineren en te bewaken. Coach: de intern begeleider geeft begeleiding/ ondersteuning aan alle teamleden van de afdeling. Commissie van Begeleiding en Onderzoek De directie vormt samen met de jeugdarts, de maatschappelijk deskundige en de orthopedagoog de commissie van begeleiding en onderzoek. De commissie van begeleiding en onderzoek heeft een aantal wettelijke taken o.a. een voorstel te doen voor het handelingsplan, de uitvoering van het handelingsplan te evalueren evenals te adviseren over terugplaatsing of overplaatsing, het doen van aanbevelingen omtrent het begeleiden van de individuele leerling. De commissie van begeleiding en onderzoek komt maandelijks bij elkaar. Uit praktische overwegingen wonen ook de intern begeleiders deze bijeenkomsten bij. Orthopedagoog Een GZ-psycholoog/orthopedagoog is werkzaam op De Meerpaal en het Linie College. Zij doet diverse onderzoeken die nodig zijn om de problematiek van de leerlingen te verhelderen in dienst van de aanpak en begeleiding op school. Psychologisch assistent Er is een psychologisch assistent. Zij neemt testen af (o.a. de leestesten) en verwerkt deze. Ook worden door haar de IQ-onderzoeken voor de herindicatie gedaan. Logopedie Op school krijgen leerlingen, indien nodig, logopedie. Dit kan individueel of in een groepje zijn. Fysiotherapie
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 61
Op school stellen wij een ruimte beschikbaar indien één van onze leerlingen fysiotherapie nodig heeft. De ouders regelen dit in overleg met de intern begeleider. Aan school is geen fysiotherapeut verbonden. Herindicatie De beschikking heeft een geldigheidsduur van vier jaar. Voor leerlingen met het syndroom van Down is er m.i.v. augustus 2008 geen sprake meer van beperkte geldigheidsduur van de beschikking. Dit geldt voor aanvragen na genoemde datum. In het schooljaar dat de beschikking afloopt, moet er een herindicatie worden aangevraagd. Dat houdt in dat ouders opnieuw een aanmeldingsformulier invullen en er op school een nieuw psychodiagnostisch onderzoek wordt gedaan door de psychologisch assistente. Als het totaal IQ (TIQ) uitkomt op 55 of meer, moet de aanvraag aangevuld worden met een onderwijskundig rapport, dat mede door de ouders moet worden ondertekend. In dit geval worden de ouders uitgenodigd voor een gesprek. De trajectbegeleider registreert wanneer er voor een leerling een herindicatie moet worden aangevraagd en informeert de ouders, zodat de procedure kan worden gestart. Bij toekenning kan de leerling op school blijven. Bij afwijzing moet er een andere onderwijsvorm voor de leerling worden gezocht. In afwachting van de wet op Passend Onderwijs hanteren we deze procedure van herindicatie.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 62
Hoofdstuk 4: Onze zorg voor kwaliteit 4.1 Inleiding Kwaliteitszorg binnen ons onderwijs betreft activiteiten die erop gericht zijn de kwaliteit van het onderwijs te bepalen, te bewaken, te borgen en te verbeteren. Dit doen we door systematisch en cyclisch de kwaliteitszorg te bewaken en te verbeteren (zie bijlage 4). In verband met de nieuwe wetgeving kwaliteit (V)SO werken we doelgericht aan de verbetering van het cyclisch proces kwaliteitszorg richting de nieuwe wetgeving. Wij stellen ons daarbij de volgende vragen: - Waar gaan we aan werken? - Welke einddoelen willen we bereiken? - Op welke wijze willen we doelen bereiken? - Welke verbeterpunten vloeien daaruit voort? 4.2 Doelen van onze kwaliteitszorg Met ons systeem van kwaliteitszorg willen we het volgende bereiken: - Zicht houden op kwaliteit in al zijn facetten. - De kwaliteit borgen. - Kwaliteit die niet goed is verbeteren. - Relevante derden (ouders, bestuur, inspectie) inzicht geven in de kwaliteit. 4.3 De inrichting van onze kwaliteitszorg Voor een goede kwaliteitszorg moeten we over voldoende gegevens beschikken. Ook de onderwijsinspectie stelt eisen aan de kwaliteitszorg en de volgende indicatoren geven ons richting bij de vormgeving: - De school heeft inzicht in de eigen uitgangssituatie. - De school heeft haar doelen geformuleerd. - De school evalueert systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten en van het onderwijs en leren. - De school werkt gericht aan verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs. Dit doen we o.a. door het vaststellen van protocollen. Deze zijn vastgelegd in het teamleden boek. (zie bijlage 5). - De school legt verantwoording af aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. - De zorg voor kwaliteit is systematisch. - Het schoolplan voldoet aan de wettelijke voorschriften. - De schoolgids voldoet aan de wettelijke voorschriften. Als school werken we voortdurend aan de verbetering van ons onderwijs. De praktijk van alledag geeft ons al veel informatie. Informatie krijgen we o.a. via: - Methode-onafhankelijke toetsen. - Methodegebonden toetsen. - Structureel werkoverleg. - Gesprekken met teamleden. - Klassenbezoeken. - Schooltoezicht inspectie. - Leerlingvolgsysteem. - Overleg REC-partners. - Overleg stageplekken. - Oudergesprekken.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 63
- Leerling-besprekingen. - Werken Met Kwaliteitskaarten voor Expertise Centra. - Klankbordgroep. Instrument kwaliteitszorg De scholen van onze Stichting Samenwerkingsschool werken met het instrument ‘Werken met Kwaliteitskaarten’ (WMK). Dit is een online instrument waarbij regelmatig nieuwe onderdelen toegevoegd worden. WMK EC is gebaseerd op het Integraal School toezicht (IST) en het Periodiek Kwaliteits Onderzoek (PKO) toetsingskader. De eerste stap in het proces van kwaliteitszorg betreft het uitvoeren van een Quickscan. Aan de hand van de Quickscan zijn keuzes gemaakt wat betreft het invullen van de kwaliteitskaarten. Onderdelen van de WMK EC (Werken met Kwaliteit Expertise Centrum): Onderdeel De quickscan. De schooldiagnose. Vragenlijsten voor teamleden, ouders en leerlingen. Persoonlijke ontwikkelingsplannen. Monitors.
Documenten verbeterplan. Documenten evaluatieplan. Document rapportageplan.
Doel Een integrale kwaliteitsbepaling. Verdiept onderzoek van een specifiek beleidsterrein. Integrale kwaliteitsbepaling. Opstellen van een persoonlijk ontwikkelingsplan. Verzamelen van gegevens, zoals uitgangssituatie, opbrengsten, personeel en sociale veiligheid. Opstellen van een verbeterplan n.a.v. de beoordeling van de kwaliteit. Instrument om de kwaliteit van verschillende beleidsterreinen te borgen. Rapportage van de kwaliteitszorgactiviteiten.
De instrumenten om de gegevens te verzamelen worden cyclisch ingezet.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 64
Hoofdstuk 5: Onze beleidsvoornemens/plannen, totaaloverzicht en planning
2011-2012 2012-1013 2013-2014 2014-2015 Opstellen nieuwe beleidsnotitie
+
Kwaliteitskaart didactisch handelen
+
Kwaliteitskaart tijd
+
Kwaliteitskaart actief burgerschap
+
kwaliteitskaart opbrengsten
+
Kwaliteitskaart zorg en begeleiding
+
Kwaliteitskaart inzet middelen
+
Kwaliteitskaart aanbod
+
Kwaliteitskaart intergraal personeelsbeleid
+
Leraren vragenlijst
+
oudervragenlijst
+
leerlingvragenlijst
+
Opstellen schoolontwikkelplan en actualisering Uitwerken verbeterplannen
+
+
+
+
+
+
+
+
Onderwijskundig beleid
2011-2012 2012-1013 2013-2014 2014-2015 Opzetten van onderwijs zorgarrangementen voor leerlingen met zeer moeilijk verstaanbaar gedrag en een verstandelijke beperking SO/VSO Opzetten voor leerlijnen VSO met toekomstig VSO profiel arbeidsmatige dagbesteding Het invoeren van nieuwe kwaliteitszorg i.v.m nieuwe wetgeving met behulp van notitie”Duiden en doen” Het opzetten van leerstandaarden SO/VSO
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
pg. 65
De uitstroomprofielen VSO vastleggen na opheffen REC Leerlijnen verder ontwikkelen voor + leerlingwerkplaatsen aan de hand van de kerndoelen VSO Het opzetten van leerlingvolgsysteem voor + VSO a.d.h.v. nieuwe kerndoelen VSO LVS 2000 borgen in SO +
+
Opbrengstgericht werken
+
Effectieve leertijd maximaal benutten Begeleid Ontdekkend Leren borgen
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Ontwikkelen methodieken + leerlingwerkplaatsen VSO Leerlijnen koppelen aan uitstroomprofielen + en ontwikkelperspectieven en leerstandaarden + Invoeren fototaal SO
+
+
+
+
+
+
Onderwijs aanbod vanaf middenbouw VSO omzetten in praktisch leren richting uitstroomprofiel Leerlingen in het VSO met middelste en bovenste profiel mede regie laten voeren over toekomst Invoeren van ZEDEMO VSO
+
+
+
+
+
+
Burgerschap borgen in het onderwijskundig beleid Stimuleren van sportactiviteiten in het kader van de leerlijn vrije tijd. Het uitbreiden van een portfolio op het gekoppeld aan transitie VSO Het ontwikkelen/bijstellen van een transitieformulier De nieuwe kerndoelen VSO invoeren
+
+
+
Koppelen van onderwijsdoelen aan leerroutes en arrangementen SO/VSO Opbouwen doorgaande lijn VSO passende arbeid arbeidsmatig werken in samenwerking met zorginstelling
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
+
+
+
+
+ +
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
pg. 66
Leerlingzorg
2011-2012 2012-1013 2013-2014 2014-2015 Intern begeleiders begeleiden intensief de leerkrachten om te komen tot optimale ontwikkeling van de leerlingen volgens de nieuwe wetgeving kwaliteitsverbetering Opzetten Multi Disciplinair Overleg voor leerlingen die worden aangemeld vanuit ODC/MKD/Onderwijs Opzetten van nieuwe vorm leerlingbespreking Arbeidstoeleiding kantoor VSO richting nieuwe uitstroomprofielen professionaliseren Opbouwen doorgaande lijn VSO passende arbeid arbeidsmatig werken in samenwerking met zorginstelling Het opzetten van een nieuw zorgteam naar aanleiding van Passend Onderwijs
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Personeelsbeleid en organisatieontwikkeling
2011-2012 2012-1013 2013-2014 2014-2015 Scholing personeel opbrengstgericht werken Scholing onderwijsassistenten stichting onderwijsondersteuner Gesprekcyclus competenties leerkrachten
+ +
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Professionalisering richting nieuwe doelgroep i.v.m. Passend Onderwijs Scholing richting nieuwe opzet Samenwerkingsverband PO/VO Invoeren taakbeleid gekoppeld aan normjaartaak
+
+
Huisvesting en inrichting
2011-2012 2012-1013 2013-2014 2014-2015 Inrichten leerling-werkplaatsen Aanpassen gebouwen aan de grotere zorgvraag van de leerlingen
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
+
+
+
+
+
+
+
pg. 67
Financieel beleid
2011-2012 2012-1013 2013-2014 2014-2015 Datacare omzetten naar weblog
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
+
pg. 68
BIJLAGE 1 – Leerstofaanbod De Meerpaal
Wij gebruiken de CED-leerlijnen SO. Vakken vanuit kerndoelen
Methoden/materialen/organisatie
Mondelinge taal
DGM-bakken, taalvaardigheden map, woordenstart, SLO werken aan leren (onderwijsleermiddelen zml, themaboek/verhalenboek/activiteitenboek), Piramide CED-leerlijnen. In functie van taalontwikkeling, specifieke oefening in samenspraak met logopedie Totale communicatie/ ondersteunde communicatie. Eetbegeleiding Vooral veel impliciet / in functie van … / taalleren door taal te gebruiken …. (kring, leergesprek n.a.v. thema’s etc.) Creëren van taalgebruiksituaties (n.a.v. uitstapjes, boodschappen, praatplaten, foto, video, spelvormen, verbaal aangeboden opdrachten e.d. Computer (woordenschat uitbreiding b.v. Bas gaat Digitaal) Curriculum Prentenboeken Praatboeken Invoeren fototaal.
Schriftelijke taal
Kees de Baar, Spelling in de lift, Ambrasoft Schrijfdans In principe start met blokschrift Methoden: Schrijven zonder pen Pennestreken Schrijfkriebels Schrijven “stapje voor stapje “ (eigen opzet) Naam schrijven Schrijven in functie van … (gebruikssituaties creëren en benutten om veel te schrijven) Aangepast schrijfmateriaal (driekantige potloden etc) Materialen voor het oefenen van de fijne motoriek. “Zelfstandig spellen” Stenvert blocs Taal is niet zo moeilijk Eigen werkbladen Samen-lees boeken
Lezen
Leeslijn Kees de Baar, Speurneus, werkstuk/spreekbeurtformat, pictolezen (zeggen wat je ziet)
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 69
Avi-boekjes. Invoering fototaal Zeggen wat je ziet Lezen moet je doen Lezen wat je kunt Leesboekjes AVI niveaus Kleurlezen matchlezen Ralfi lezen Format begrijpend lezen In print Ontwikkelingsmaterialen: piccolo, varia etc.) Prentenboeken Speurneus Computerprogramma’s Stempels, spelletjes etc. Rekenen
Remelka, Maatwerk, Ambrasoft, rekenroutinekisten (Geer Sorteer e.d.), de rekenboog Rekenblokjes, rekenhanden, rekenen met dobbelstenen. Rekenmomenten in dagelijkse situaties benutten Picollo Computerprogramma’s Ontwikkelingsmaterialen (divers) Constructiematerialen Tel- en rekenmaterialen (divers) Getallenlijn Klokrekenen (divers) Eurorekenmethode / “echt en nep geld” Puzzels (aan-/uitkleden) Wegen/meten (techniek) Dagritmepakket (foto’s; picto’s) Weekschema Verjaardagskalender / seizoenen Heen en weer schriftje Liedjes, versjes, rijmpjes Werkbladen Stam Klokrekenen (divers); Zo reken ik ook Maatwerk groen en oranje remelka werkbladen Rekenblocs (divers) Kopieersysteem Weegschalen
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 70
Oriëntatie op Tijd
Klokrekenen (divers) Puzzels (aan-/uitkleden) computer Dagritmepakket (foto’s; picto’s) Weekschema Verjaardagskalender / seizoenen Liedjes, versjes, rijmpjes Werkbladen Agenda Klok Maatwerk Verweven met thema’s prentenboeken
Oriëntatie op Ruimte
Verkeer (methode?), plattegronden Verkeer,”wegwijs”, fietsen met de groep. School televisie programma’s Piccolo MRT oefeningen Ontwikkelingsmaterialen Gymnastiek Verkeersmethode: in de weer met verkeer Wandplaten School tv. Wandplaten Terreinkennis b.v. op Noorderhaven In de buurt lopen Landkaarten Remelka Plattegrond oefenen
Leren leren
Beertjes methode (aangepast) Mandjes methode Ondersteunde communicatie GIP
Sociaal emotionele
STIP
ontwikkeling
Verhalen van Bloe. Uitdagen / vertrouwen geven Kring Speerpunt: bevestigen wat goed gaat; leerlingen uitdagen grenzen te verleggen; stimuleren Voorbeeldgedrag Gevoelens “Een doos vol gevoelens”(Br) Themaboekjes
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 71
Beloningskaarten Weerbaarheids training Regels (omgaan met elkaar; spelen; werken) i Prentenboeken Rollenspel Lessen drama (vakleerkracht) Sova-training stip Bespreken van dagelijkse situaties / Leren omgaan met regels Omgaan met de media
Uitleg Gebruik computer Gebruik radio / tv / telefoon digibord
Wonen en vrije tijd
Koken in bovenbouw Opruimen Afwassen etc. Verweven met dagelijkse activiteiten in klas, op speelplaats, kleedkamer, watergewenningsbad e.d. Themamappen SLO Taakjes binnen de klas via een takenbord
Natuur
Nieuws uit de Natuur (schooltv) Huisje, boompje beestje. Schoolomgeving Spelmateriaal Puzzels; memory e.d. plantjes in de klas Uitstapjes (kinderboerderij Wandeling Kring- en leergesprekken School TV programma’s (o.a. nieuws uit de natuur) Lesmethode : “Natuur buitengewoon Projecten Batterij project Cartridge project
Techniek
Tv serie “zo maak je dat” Digibord Klokhuis Materialen- / gereedschaps kennis Materialen gebruik
Beeldende vorming
Moet je doen, Piramide, SLO werken aan leren “Knutselen met kleuters” Benodigde materialen voor tekenen, verven, klei, textiel, hout
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 72
Knutselboeken Internet ideeën Geïntegreerd met thema (S.O.-ob) Methode: Moet je doen Koken
Keuken met toebehoren Receptenboeken met picto’s internet
Seksualiteit
Stip, DGM-bak
Muziek
Gekoppeld aan thema’s Muziek wordt gegeven door vakleerkracht in de verschillende “bouwen” Liedjesverzamelingen (cd’s) Ritme instrumenten “moet je doen” Liedjes boeken Computer School tv.
Bewegingsonderwijs
Basislessen bewegingsonderwijs Bewegingsonderwijs aan z.m.l. De vakleraar (2 x p.w.) hanteert een vast jaarprogramma met aandacht voor de verschillende bewegingsvormen, spelvormen, etc. Gymzaal (speelzaal) speelveld Fietsen en karren watergewenningsbad Noorderhaven zwembad de Schots in Den helder Diplomazwemmen Auti gym
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 73
BIJLAGE 2 – Leerstofaanbod Linie College
Wij gebruiken de CED-leerlijnen SO totdat er leerlijnen zijn voor het VSO. Vakken vanuit kerndoelen
Methoden/materialen/organisatie
Mondelinge taal
DGM-kisten Digibord, praatplaten en maken van woordweb Onderwerpen uit krantartikelen Rollenspellen Vraaggesprekken Taalspelletjes (o.a.maken/ oplossen v. raadsel,gedicht, etc) Onderwijsleermiddelen ZML SLO themaboeken (eigen thema's & materiaal) Media Nieuws uit de wereld
Schriftelijke taal
Promotie, schrijven1,2,3 Ambrasoft pc taaloefeningen Spelling in de lift Varia Taalschat (Bekadidact) Stenvert (taal,woordenschat) Zelfstandig spellen Werkbladen Spreekbeurten Schrijfopdrachten (o.a. gelieerd aan IVIO) Praktijkopdrachten met postkaart, agenda, gedicht, brief, e-mail, verhaal Boodschappenlijstje
Lezen
Avi en bieb boeken Mini informatie Promotie, lezen Stenvert (lezen) Nieuwsbegrip Krantartikelen+tijdschriften+advertenties Notulen llnvergadering Nieuwsbrief Kees de Baar materialen Lezen moet je doen Varia
Rekenen
Ambrasoft, rekenprogramma’s Stenvert (handig rekenen) Pluspunt (klok/geld) Oefeningen met nepgeld en de kassa Klokkijken op het digibord, interactief spel
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 74
Werkbladen www.klokrekenen.nl Zelfgemaakte lessen en opdrachten Boodschappen doen Remelka, Zo reken ik ook Jouw geld / Nibudjong (Nibud) Leren omgaan met geld Diverse telmaterialen Telhanden Educo € sjoelbak, € domino, € kwartet, Monopoly Junior, zakgeldspel, rekenkasteel Oriëntatie op Tijd
Verhalenboek Lang geleden (A.van Dam&A.de Wolf) Schooltv Vroeger enzo Voorwerpen in de klas/digibord Werkbladen Ervaringsvragen/interview opa’s etc
Oriëntatie op Ruimte
Verkeer (methode?) Wijzer door verkeer Praktisch: buiten lopen/fietsen/route volgen uitgezet op kaart/digibord Zelfgemaakte werkbladen (plattegrond etc) Atlas/google.earth Methode Hier en daar
Leren leren
Gip Meichenbaum (Zelf opgezette) stappenplannen Bespreking voor+achteraf eigengemaakte (foto)takenboekjes B.O.L.
Sociaal emotionele
Emotion game
ontwikkeling
Rollenspellen Groepsgesprekken (o.a. a.d.h.v. film bijv Je zal het maar hebben/schooltv) Dramaspel STIP EO en BNN programma's Praktische oefeningen in de stad In en uit de put kwaliteitenspel Assessment Kikker be cool
Omgaan met de media
“diploma Veilig internet” (methode-idee)
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 75
Praktijk: opdrachten uitwerken op comp. Werkbladen Promotie (div.hoofdstukken) Wonen en vrije tijd
EHBO lesmateriaal *Eigen gemaakte lessen met filmpjes van Beeldbank en zelfgemaakte verwerkingsopdrachten *Schooltv weekjournaal *Jeugdjournaal Promotie Klasse TV, Burgerschap Praktische oefeningen in de stad uitstapjes STIP ZMLspel.nl Klokhuis digilessen.nl B.O.L.
Werken
Interne stage Eigen ontwikkelde methoden Externe stage Stip stagedeel promotie stage-ervaringen B.O.L.
Natuur
Nieuws uit de natuur Eigen ontwikkelde leerlijn met materiaal
Techniek/kaarsenmakerij
Eigen ontwikkelde leerlijn met materiaal
Beeldende vorming
Eigen ontwikkelde leerlijn gekoppeld aan materiaal
Koken
Eigen ontwikkelde leerlijn en methode Werkportfolio Promotie
Seksualiteit
Eigen ontwikkelde leerlijn. Spel: boy’s R Us en meidenspel Schooltv liefdesplein http://www.schooltv.nl/docent/project/ 2888330/liefdesplein/ Martine Delfos-boekjes Witte map met beeldmateriaal (naam??) Map: Seksualiteit en autisme Emotiongame met aanvulling seksualiteit
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 76
Liefdesweetjes DVD's, bijv. 'Loverboys' en 'Afblijven!' methode Totale communicatie Muzikale vorming
- Boek + CD Van je hoofd tot je voet (Philadelphia) - methode Pierewaaier (uitg. De Toorts) - diverse liedbundels - muziekinstrumenten (o.a. gitaar, keyboard, drumstel enz., Orff)
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 77
BIJLAGE 3 – Grafische weergave leerroutes + uitstroomperspectief 1, 2 en 3
SO
VSO Begeleide arbeidsplaats Leerroute 3
12 11 10 9
Arbeidsmatig
8 Leerroute 2
werken
7 6 5
Leerroute 1
4
Dagactiviteiten
3 2 Voor “Plancius” is geen standaard geformuleerd 4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
1 20
ZML
VSO
Uitstroom
e
Bovenstaande grafiek gaat uit van uitstroom van leerlingen op hun 20 jaar.
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 78
BIJLAGE 4 – Overzicht van de cyclus 'Ontwikkeling kwaliteitszorg'
Kwaliteitsinstrument en onderdelen daarvan:
→ ↑
• Actiepunten • Uitgevoerde ontwikkelingen • Lopende ontwikkelingen • Nog uit te voeren ontwikkelingen
De dagelijkse praktijk: - Voorbereiden - Lesgeven - Evalueren - Bespreken - Uitwerken - Toepassen
→ ↓
Schoolplan 2011-2015 (zie ook schoolgids)
↑ Werklijnen voorkomend uit de protocollen: - Werken met het kwaliteitsinstrument - Werklijn voor systematische toetsanalyse - Werklijn voor de gesprekscyclus - Werklijn voor het omgaan met handelingsplanning
Directie Intern Begeleider Bouwvertegenwoordigers Teamleden
↑
↓ Schoolontwikkelplan jaar: Kwaliteitsaspecten inspectie • Kwaliteitszorg • Systeem van leerlingenzorg • Functionaliteit van de handelingsplannen • Leerstofaanbod • Onderwijstijd • (Ortho)pedagogisch handelen • (Ortho)didactisch handelen • Een actieve en zelfstandige rol van de leerlingen • Schoolklimaat • Opbrengsten
↓ Protocollen voortkomend uit het schoolontwikkelplan: • Kwaliteitszorg ontwikkeling • Opbrengsten - Systematische toetsanalyse
↑ ←
• Planningsdocument voor (evaluatie van) onderwijsontwikkeling • Protocol collegiale ondersteuning • Zorg en begeleiding • Professionaliseringplan
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
↓ ←
pg. 79
BIJLAGE 5 – Inhoud Teamledenboek Dossiervorming: Werkwijzer dossiervorming Leerlingdossier indeling aug. 2010 Leerkrachten: Internet protocol stichting samenwerkingsschool Protocol duobaan linie college Protocol vakleerkrachten Protocol mentorschap linie college 2010/2011 Protocol moeilijke gesprekken Protocol contacten triversum etc. Protocol competenties leerkrachten Linie College LOGOPEDIE, DGM, enz. Protocol communicatie en aanspreekniveau Protocol foto Protocol Fotobord Protocol Dagrooster Stage: Assessment Interne stage Protocol trajectbegeleiding leerling LC Protocol stageovergang van interne naar externe stage en verder verloop Stroomschema stagetraject begeleide arbeidsplaats Stroomschema stagetraject arbeidsmatig werken Stroomschema stagetraject dagactiviteiten Protocol bovenbouwleerling LC Notitie dagbesteding Stroomschema stagetraject (Herman) Veiligheidsplan, Medicijnen: Protocol medicijn verstrekking en medisch handelen Epilepsieformulier (aanvalsbeschrijving) Veiligheidsplan Privacy: Privacyregelement Verwerking leerlinggegevens (2x) Schorsing: Protocol schorsing en verwijdering van leerlingen Schorsingsbrief Reden voor schorsing
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 80
Formulier schorsing Protocol agressie Protocol bij fysiek ingrijpen 1 Handelingsprotocol 2 Tijdsschema’s toetsen Registratie mentorgroep 2010-2011 Werken met een groepsplan Protocol toetsen LC Klachtenregeling: Klachtenregeling primair en VO in Den Helder en omstreken Schokkende gebeurtenissen en rouw: Checklist opvang calamiteiten Stappenplan overlijden van een leerling of medewerker Protocol schokkende gebeurtenissen Onderwijskundig: Gipafspraken LC Linie College: structuur en aanpak Protocol registratie mentorgroep LC Protocol zelfinstructiemodel Onderwijskundig beleid w.b.t. toekomstperspectief grafische weergave Protocol BOL Niveau indeling per bouw Einddoelen uitstroomprofielen per leeftijd per leerjaar Protocol indicatie/herindicatie Stroomschema indicatie/herindicatie Uitstroomformulier competenties basisvakken Protocol overgang Meerpaal naar LC Protocol overgang Pro naar LC Schoolafspraken linie College Stroomschema zorgtraject Linie College Overige: Sponsoringbeleid Bovenschools ICT-protocol Protocol seksuele intimidatie Protocol AMK-melding
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 81
Schoolplan: De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
DEEL 3 – KWALITEITSBELEIDSPLAN van het REC Noord-Holland cluster 3
Schoolplan De Meerpaal en het Linie College 2011-2015
pg. 82