Stadsrekening jaarverslag jaarrekening

gninekersdatS

11 0 2

g n i n e k e r r a aj | ga l s r e vr a aj

Stadsrekening

2011

jaarverslag | jaarrekening

Stadsrekening 2011   

Leeswijzer   

  2       

 

Leeswijzer   

Leeswijzer  Leeswijzer 

  De stadsrekening 2011 bestaat uit twee onderdelen: Het Jaarverslag en de Jaarrekening.     WIJZIGINGEN TEN OPZICHTE VAN 2010  In 2011 hebben wij nu ook bij de stadsrekening een overzicht van de subsidies die zijn  verstrekt in 2011 per instelling weergegeven. Ook dit jaar hebben wij geprobeerd de  informatie nog duidelijker en bondiger te verwoorden.    INDELING STADSREKENING 2011  Allereerst is in de inleiding een presentatie gegeven van Nijmegen, de samenstelling van  ons Bestuur en een aantal kerngegevens van de stad. Vervolgens wordt een analyse  gegeven van de financiële positie waarin ondermeer het rekeningresultaat, de  resultaatbestemmingsvoorstellen 2011, de personeelskosten, de gerealiseerde  bezuinigingen en een doorkijk naar het weerstandsvermogen van de gemeente Nijmegen    Hierna is de programmaverantwoording opgenomen. Dit betreft een verantwoording over  het gevoerde beleid en de daarmee bereikte effecten.     Na de programmaverantwoording zijn nog een aantal dwarsdoorsneden opgenomen,  namelijk:   het overzicht van de algemene dekkingsmiddelen en de post onvoorzien,   een analyse op de kapitaallasten.     Vervolgens komen de paragrafen aan bod. Hieronder staan ze in volgorde weergegeven:   De paragraaf Investeringen;   De paragraaf Lokale heffingen;   De paragraaf Bedrijfsvoering;   De paragraaf Verbonden partijen   De paragraaf Subsidies (nieuw);   De paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen;   De paragraaf Grondbeleid;   De paragraaf Weerstandsvermogen, en als laatste;   De paragraaf Financiering.    In deze paragrafen worden per onderwerp een toelichting gegeven omtrent  ontwikkelingen in 2011.  In de jaarrekening wordt de vermogenspositie van de gemeente weergegeven. In de  programmarekening wordt inzicht gegeven in het resultaat van de gemeente alsmede de  mutaties in de reserves. Daarnaast zijn de grondslagen voor de waardebepaling en een  toelichting op de balans opgenomen.    In de jaarrekening wordt bij de analyse van begrotingsrechtmatigheid ingegaan op de  lastenoverschrijdingen van programma’s, waarbij deze worden geanalyseerd op basis van  de door uw Raad vastgestelde spelregels. Lastenoverschrijdingen die groter zijn dan  €100.000 worden hier toegelicht.   

   

3   

Leeswijzer    Ten slotte zijn er nog een aantal bijlagen opgenomen, te weten:     Sisa bijlage;    Een specificatie van de reserves;    Een overzicht van de primitieve begroting naar de dynamische begroting;    Een specificatie van de Algemene uitkering;    Het kasgeldlimiet;    De renterisiconorm;   De subsidiestaat    Voor een samenvatting van de Stadsrekening 2011 verwijzen wij u graag naar de  Stadsrekening in vogelvlucht 2011.     

  4       

 

Inhoudsopgave   

Inhoudsopgave  Inhoudsopgave 

1. SAMENVATTING .................................................................................. 9 2. SAMENSTELLING VAN HET BESTUUR ................................................. 10 3. KERNGEGEVENS VAN DE STAD........................................................... 13 4. NIJMEGEN FINANCIEEL 2011.............................................................. 15 5. PROGRAMMAVERANTWOORDING.................................................... 23 5.1

Programma Dienstverlening & Burgerzaken............................................................ 24

5.2

Programma Veiligheid.............................................................................................. 31

5.3

Programma Citymarketing & Externe betrekkingen................................................ 38

5.4

Programma Wonen.................................................................................................. 46

5.5

Programma Klimaat & Energie................................................................................. 54

5.6

Programma Groen & Water..................................................................................... 68

5.7

Programma Ruimte & Cultuurhistorie ..................................................................... 78

5.8

Programma Grondbeleid ......................................................................................... 90

5.9

Programma Economie & Toerisme ........................................................................ 101

5.10

Programma Bestuur & Middelen ........................................................................... 113

5.11

Programma Facilitaire diensten ............................................................................. 121

5.12

Programma Zorg & Welzijn.................................................................................... 139

5.13

Programma Sport................................................................................................... 155

5.14

Programma Werk & Inkomen ................................................................................ 164

5.15

Programma Openbare ruimte................................................................................ 185

5.16

Programma Wijken ................................................................................................ 194

5.17

Programma Cultuur................................................................................................ 209

5.18

Programma Mobiliteit............................................................................................ 219

5.19

Programma Onderwijs ........................................................................................... 233

6. PARAGRAFEN ...................................................................................246 6.1

Investeringen ......................................................................................................... 248

6.2

Kapitaallasten......................................................................................................... 262

6.3

Lokale heffingen..................................................................................................... 265

6.4

Bedrijfsvoering ....................................................................................................... 271

6.5

Verbonden partijen................................................................................................ 279

6.6

Onderhoud Kapitaalgoederen................................................................................ 317

6.7

Grondbeleid ........................................................................................................... 324

6.8

Weerstandsvermogen............................................................................................ 331

6.9

Financiering............................................................................................................ 339

   

5   

Inhoudsopgave    JAARREKENING .....................................................................................344 7. BALANS ............................................................................................346 8. PROGRAMMAREKENING ..................................................................350 9. GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING .......354 10.

TOELICHTING OP DE BALANS........................................................359

11.

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN .......................385

12.

OVERZICHT ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN...............................387

13.

BEGROTINGSRECHTMATIGHEID ...................................................388

BIJLAGEN ..............................................................................................391 I.

Sisa Bijlage.............................................................................................................. 392

II.

Reserves ................................................................................................................. 399

III.

Bijlage Gemeentefonds 2011................................................................................. 423

IV.

Bijlage Kasgeldlimiet .............................................................................................. 426

V.

Bijlage Renterisiconorm ......................................................................................... 427

VI.

Bijlage Subsidiestaat .............................................................................................. 428

VII.      

Lijst met afkortingen .............................................................................................. 438

  6       

 

Jaarverslag    Jaarverslag 

Jaarverslag 

   

7   

Jaarverslag         

  8       

 

Samenvatting   

1. Samenvatting  Samenvatting 

Het jaar 2011 is het eerste volle jaar van het huidige coalitieakkoord. Het motto van het  coalitieakkoord 2010‐2014 is: “Werken aan een duurzame toekomst”. Wij hebben onze  ambities in een aantal thema’s ondergebracht: Duurzaam Nijmegen, Sociaal Nijmegen,  Nijmegen werkt en Betaalbaar Nijmegen:     Duurzaam: we gaan op weg naar een duurzame stad. We stimuleren bewoners,  instellingen en bedrijven om duurzaam te wonen, te werken en te leven.   Sociaal: we blijven een sociale stad. We ondersteunen bewoners op weg naar  zelfredzaamheid en geven extra aandacht aan de mensen met minder kansen.   Economisch sterk: we werken aan een sterke stad. We helpen de Nijmeegse  economie duurzaam sterker te worden om zo de werkgelegenheid te bevorderen.    De financiële vertaling is  in de begroting 2011‐2014 opgenomen. Jaarlijks wordt het  actuele financiële inzicht opgenomen in de begroting.     Het totale rekeningresultaat over 2011 bedraagt €3,2 miljoen voordelig. Bij de najaarsnota  was een resultaat geprognosticeerd van €3,3 miljoen negatief. Bij de najaarsnota is op  programmaniveau de balans opgemaakt en voor de restantprognose 2011 een  behoedzame inschatting gemaakt. De uiteindelijke verschillen tussen jaarrekening en  najaarsnota worden in de financiële analyse toegelicht.     Ten aanzien van de inhoudelijke realisatie van onze programma’s merken wij op dat over  2011 een goed resultaat is gehaald, kijkend naar de inhoudelijke effecten en de  uitkomsten van de prestatie‐indicatoren. Voor een inhoudelijke beschouwing verwijzen  wij naar de programmateksten. Voor 2011 stonden er €19,7 miljoen aan bezuinigingen  gepland, hetgeen we volledig hebben gerealiseerd. Daarnaast hebben wij de ambtelijke  formatie teruggebracht met 32,7 Fte.     Onze vermogenspositie is in 2011 afgenomen. De belangrijkste oorzaak hiervoor betreft  de verwerking van het raadsbesluit omtrent de inzet van de NUON‐reserve ten behoeve  van de afboeking van investeringen met een maatschappelijk nut. Dit betreffen met name  investeringen in de openbare infrastructuur. Hierdoor wordt in de toekomstige  begrotingen bespaard op kapitaallasten. De stand van de Saldireserve ultimo 2011 van €  47,8 miljoen (incl. resultaatbestemming) is toereikend om het risicoprofiel, exclusief  grondexploitaties, af te dekken. De Algemene Bedrijfsreserve (ter dekking van risico’s  samenhangend met grondexploitaties) is ultimo 2011 (€ 20,3 miljoen incl.  resultaatbestemming) ontoereikend om de grondexploitatierisico’s van € 28,2 miljoen  volledig af te dekken. In de komende jaren is voorzien in een groeiscenario waardoor de  ABR weer op peil wordt gebracht. 

   

9   

Samenstelling van het bestuur   

2. Samenstelling van het bestuur  Samenstelling van het bestuur 

De raad in Nijmegen heeft 39 leden. Het college bestaat uit de burgemeester en zes  wethouders. De gemeentesecretaris is altijd aanwezig bij collegevergaderingen als  adviseur. Vanaf 1 januari 2007 tot 1 februari 2012 was Thom de Graaf burgemeester van  de Gemeente Nijmegen.   De burgemeester is niet alleen voorzitter van de raad, maar ook van het Presidium.  Uiteindelijk is de burgemeester hoofdverantwoordelijke voor het functioneren van de  raad. De na de verkiezingen gevormde coalitie bestaat uit: GroenLinks, PvdA en D66.   

SAMENSTELLING COLLEGE   In 2011 was de samenstelling van ons College  Burgemeester mr. Th. C. de Graaf   Portefeuille: Openbare orde & Veiligheid, Burger & Bestuur, Communicatie en  Citymarketing & Externe betrekkingen  Wethouder de heer J.W.M. van der Meer, GroenLinks, 1e waarnemer   Portefeuille: Ruimtelijke Ontwikkeling Waalsprong, Wonen, Klimaat & Energie en Groen &  Water  Wethouder mevrouw H.G. Kunst, PvdA, 2e waarnemer   Portefeuille: Stedelijke Ontwikkeling, Cultuurhistorie, Maatschappelijk Vastgoed en P&O  Wethouder de heer B.G. Jeene, D66, 3e waarnemer   Portefeuille: Financiën, Economie & Toerisme en Stadsregio  Wethouder de heer L.C.M. Frings, GroenLinks, 4e waarnemer  Portefeuille: Zorg & Welzijn, Sport   Wethouder de heer T. Tankir, PvdA, 5e waarnemer  Portefeuille: Werk & Inkomen, Openbare Ruimte en Wijken  Wethouder de heer H.A.M. Beerten, D66, 6e waarnemer  Portefeuille: Cultuur, Mobiliteit en Onderwijs    Gemeentesecretaris de heer B. van der Ploeg 

  10       

 

Samenstelling van het bestuur    Samenstelling gemeenteraad 2011    Hieronder vindt u een kort overzicht van de zetelverdeling in de Raad    Politieke partij  zetelverdeling  Partij van de arbeid  Socialistische partij  GroenLinks  CDA  VVD  D66  Stadspartij Nijmegen  Stadspartij Nijmegen NU!  Verenigde Senioren Partij  Gewoon Nijmegen  Totaal        GL (8)  de heer N.P. Vergunst , fractievoorzitter    mevrouw H. Roorda (tot 8‐6‐2011)    de heer J. Reinhoudt (vanaf 8‐6‐2011)    mevrouw I. Aksakal     mevrouw Claus‐Witsenhuijsen     de heer P.R. Oomen     de heer P.H.J. Boekhorst     de heer M.L.H.J. Nooijen     de heer M.F. Zouay     de heer R.S. Zwart, fractievoorzitter  PvdA (8)    Mevrouw H. de Baedts‐El Karouni      de heer S. Verbruggen     de heer M.J.M. van Nijnatten     mevrouw J.M. Hendrix     de heer F. Heukelom     de heer M. Janssen     mevrouw A. Arzbach    D66 (6)  de heer R.A.A. Jetten, fractievoorzitter    de heer. T.F.A. van Elferen     mevrouw R.M.G. Brouwer     de heer M. Groothuizen     mevrouw A.M. van Putten     mevrouw C.B.M. Lamers     SP (5)  de heer J.W.H. van Hooft jr. , fractievoorzitter    de heer B.J.H.M. Velthuis     mevrouw J.H.I. van Dijk (tot 14‐12‐2011)    mevrouw R. Helmer (vanaf 14‐12‐2011)    mevrouw S. Akdemir     de heer C. van Norel    

   

8  5  8  3  4  6  0  1  2  2  39 

11   

Samenstelling van het bestuur    VVD (4)  de heer H.S. Veldman, fractievoorzitter    de heer K.W.A. Wools     de heer F.A.J. Peters     de heer P. Huliselan     CDA (3)  mevrouw C.B.A. Teunissen, fractievoorzitter    de heer A.H.W. Hillen     de heer L.J.F.P. Busschops     Verenigde Senioren Partij (2)  de heer M.J.I. Hulskorte, fractievoorzitter    de heer J.A.R. Brom     de heer J.L.J. Janssen, fractievoorzitter   Gewoon Nijmegen (2)    de heer R.A.P. Klein Hemmink    Stadspartij Nijmegen NU! (1)  de heer H.B.W. van Hees, fractievoorzitter     De gemeenteraad bestaat uit 11 vrouwen en 28 mannen.      

 

 

  12       

 

Kerngegevens van de Stad   

3. Kerngegevens van de Stad  BEVOLKING  Leeftijd  2007   0‐14 jaar  24.060  15‐24 jaar  26.657  25‐49 jaar  61.351  50‐64 jaar  27.981  65 jaar e.o.  20.917  Geslacht    Vrouwen  83.959  Mannen  77.003  Totaal  160.962  Bron: www.nijmegen.nl (Stadsgetallen/bevolking)   

2008  23.833  27.039  60.634  28.700  21.080    84.207  77.079  161.286 

2009  23.622  27.609  60.111  29.148  21.394    84.416  77.468  161.884 

2010  23.652  28.278  59.753  29.636  21.717    84.902  78.134  163.036 

2011  23.714  28.487  59.857  30.069  22.138    85.652  78.613  164.265 

2008  122.138  19.564  19.584  161.286 

2009  122.204  19.708  19.972  161.884 

2010  122.947  19.802  20.287  163.036 

2011  123.662  20.143  20.460  164.265 

BEVOLKING ‐ ETNICITEIT   Herkomst  2007  Nederland  122.119  Westerse landen  19.418  Niet‐Westerse landen  19.425  Totaal  160.962  Bron: www.nijmegen.nl (Stadsgetallen/bevolking)      Etnische herkomst  Etnische Herkomst  2007  2008  2009  2010  2011  Nederland  122.119  122.138  122.204  122.947  123.662  Suriname  1.517  1.508  1.538  1.506  1.519  Antillen/Aruba  2.022  2.016  2.023  2.048  2.045  Turkije  5.129  5.160  5.192  5.281  5.288  Marokko  3.346  3.332  3.321  3.391  3.440  Overige  24.822  25.124  25.597  27.863  28.311  Totaal  160.962  161.286  161.884  163.036  164.265  Bron: www.nijmegen.nl (Stadsgetallen/bevolking)     De etnische herkomst volgens de CBS‐definitie wordt bepaald door het geboorteland van de persoon zelf en van  de ouders van deze persoon.  Kerngegevens van de Stad 

   

13   

Kerngegevens van de Stad      BOUWEN EN WONEN ‐ WONINGVOORRAAD ‐ VOORRAAD NAAR SOORT  WOONGELEGENHEID  Woningvoorraad  2007  Nieuwbouw koop:  ‐ laagbouw   129 ‐ etage  148  Nieuwbouw huur:  ‐ laagbouw  25 ‐ etage  108  Totaal woningen  69.052  Wooneenheden  4.547  Woonschepen  43  Woonwagens  94  Totaal   73.736  Bron: www.nijmegen.nl (Stadsgetallen/woningmarkt)    

2008 

2009 

378 205 

82 240 

119 47  69.537  4.549  52  103  74.241 

80 82  69.996  4.594  52  103  75.229 

Huishoudens  2007  2008  Alleenwonend  24.215  24.385  Echtpaar/samenwonend  19.011  18.973  1‐oudergezin  4.710  4.655  2‐oudergezin  15.153  15.151  Vrij huis  2.686  2.734  Anders  1.114  1.148  Totaal  66.889  67.046  Bron: www.nijmegen.nl (Stadsgetallen/woningmarkt/voorraad)   

2009  24.678  19.004  4.635  15.147  2.795  1.162  67.421 

2010    175  385      20  251  70.518  4.915  44  103  76.411 

2011  137 32  82 106  71.904  5.425  41  103  77.473 

HUISHOUDENS NAAR SOORT  2010  24.887  18.954  4.689  15.230  2.862  1.175  67.797 

2011  25.251  18.969  4.725  15.424  2.928  1.130  68.427 

SCHOLING EN VORMING ‐ WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS ‐ HOGER  BEROEPSONDERWIJS  Onderwijs  2007  2008  2009  2010  2011  HBO‐studenten            Gezondheid  8.702  8.920  9.509  10.725  11.621  Economie  2.611  3.002  3.280  3.455  3.557  Educatie  3.037  3.030  2.979  3.209  3.348  Techniek  491  564  595  642  722  Communicatie  0  0  27  26  0  Totaal  14.841  15.516  16.388  18.057  19.248  WO‐studenten            A‐faculteiten  5.620  5.929  5.873  5.966  5.917  B‐faculteiten  4.463  4.725  4.934  5.134  5.208  C‐faculteiten  6.732  6.655  6.823  7.012  7.399  Overig en onbekend  147  128  139  151  196  Totaal  16.962  17.437  17.789  18.263  18.720              Nijmeegse stud. HBO  2.921  3.128  3.717  4.150  3.929  Nijmeegse stud. WO   8.255  8.039  8.367  8.777  8.302  Totaal studenten   31.803  32.953  34.177  36.320  37.968  Bron: www.nijmegen.nl (Stadsgetallen/onderwijs)  Nijmeegse studenten: volgen een studie in Nijmegen en zijn woonachtig in Nijmegen. 

  14       

 

Nijmegen Financieel 2011    Nijmegen Financieel 2011 

4. Nijmegen Financieel 2011  Nijmegen Financieel 2011  Financiële Analyse 

In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe Nijmegen er in 2011 financieel voorstaat. We gaan  in op het behaalde financiële resultaat en de analyse ten opzichte van het  geprognosticeerde resultaat bij de najaarsnota. Daarnaast behandelen we de  vermogenspositie ultimo 2011 en geven een doorkijk naar het weerstandsvermogen voor  de komende jaren. Tenslotte geven we een analyse van de personeelskosten en inhuur  alsmede de gerealiseerde bezuinigingen in 2011.    FINANCIËLE ANALYSE  Financiële Positie 

Programma 

De uitkomst van de najaarsnota betrof een negatief geprognosticeerd resultaat voor 2011  van €3,3 miljoen. Het uiteindelijke gerealiseerde resultaat van 2011 bedraagt €3,2 miljoen  voordelig. Dit betekent dat er een afwijking met de prognose in de najaarsnota is ontstaan  van €6,5 miljoen. Bij de najaarsnota hebben wij op programmaniveau de balans  opgemaakt en voor de restantprognose 2011 een behoedzame inschatting gemaakt. De  uiteindelijke verschillen tussen jaarrekening en najaarsnota worden in de  programmateksten over het algemeen toegelicht.   Hieronder staan per programma de verschillen tussen de najaarsnota en jaarrekening  weergegeven, inclusief een korte toelichting. Voor een uitgebreide toelichting op de  resultaten per programma verwijzen wij u naar het jaarverslag.     Bedrag in duizenden €’s 

Openbare ruimte  Klimaat en Energie  Bestuur & Middelen  Facilitaire zaken  Zorg & Welzijn  Werk & Inkomen  Mobiliteit  Grondbeleid  Diverse programma’s     

1.201  449  2.841  830  585  ‐544  531  552  100  6.545 

Programma Openbare Ruimte   Het merendeel van het saldo op het programma hangt samen met het in 2011 ontvangen  definitieve besluit inzake de rijksbijdragen Afvalfonds. In 2011 is in dit kader nog geen  bestedingsplan voor ondergrondse afvalcontainers opgesteld. Dit zal alsnog in 2012  plaatsvinden (zie resultaatbestemming). De samenhangende inkomsten bedragen € 1  miljoen.    Klimaat en Energie  Het voordelige (a‐structurele) saldo op het programma wordt met name veroorzaakt door  extra baten voor de Groene Hub en uitvoering klimaatsubsidies. Deze baten zijn bekend  geworden na het moment van de najaarsnota.    Programma Bestuur & Middelen  De belangrijkste componenten van het voordeel worden gevormd door a‐structurele  incidentele opbrengsten inzake de reeds aangekondigde deelverkoop DAR (€ 1 miljoen) en  een voordeel op de rente langlopende leningen (€ 1,4 miljoen) ten gevolge van  administratieve correcties in verband met de gerechtelijke uitspraak NUON.     Nijmegen Financieel 2011 

   

15   

Nijmegen Financieel 2011      Daarnaast vormt een hogere opbrengst OZB (€ 700.000) en een incidenteel voordeel op  de opbrengsten van het gemeentefonds van voorgaande jaren. Het eventuele structurele  effect van de OZB opbrengsten wordt begin 2012 beoordeeld.    Programma Facilitaire Zaken  Het saldo op het programma wordt nagenoeg volledig gevormd door de  verkoopopbrengst betreffende kluswoningen van maatschappelijk vastgoed  Programma Zorg & Welzijn  De belangrijkste componenten die het voordeel op het programma bepalen, worden  ingenomen door de hogere inning van eigen bijdragen door het Centraal  Administratiekantoor en daarnaast de terughoudendheid met het verstrekken van  subsidies. In de Najaarsnota zijn deze aspecten reeds behandeld. In de programmatekst is  een nader toelichting gegeven op de afwijkingen ten opzichte van de Najaarsnota.    Programma Werk & Inkomen  In de najaarsnota is reeds een tekort begroot van € 7,8 miljoen, met de melding van een  mogelijk aanvullend risico. Nadien zijn er enkele overige verschillen ontstaan.    Programma Mobiliteit  Het saldo op het programma is het gevolg van extra parkeeropbrengsten, opbrengsten  parkeerboetes en daarnaast een bijdrage voor parkeeropbrengsten bovenop de  meldingen in de Najaarsnota. Het beoordelen van de structurele componenten zal in 2012  worden uitgevoerd.    Programma Grondbeleid  Het saldo op het programma grondbeleid is het gevolg van diverse kleinere afwijkingen  ten opzichte van de najaarsnota. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de  programmateksten.    Diverse Programma’s  Dit betreft de saldi van overige programma’s die in totaliteit circa € 100.000 bedragen.  Gezien het belang wordt dit niet nader toegelicht.    ANALYSE VERMOGENSPOSITIE  De vermogenspositie van de gemeente Nijmegen wordt bepaald door de stand van het  eigen vermogen ultimo boekjaar. In de balans en de toelichting wordt inzicht gegeven in  de mutaties binnen het eigen vermogen. Mutaties binnen het eigen vermogen worden  verwerkt aan de hand van door de Raad genomen separate besluiten. In het navolgende  geven we een korte weergave van de grootste mutaties binnen het eigen vermogen.     Boekwaarde per  Algemene reserve  Bestemmingsreserve  Rekeningresultaat  Totaal 

31‐12‐2011  47.184  80.108  3.239  130.531 

31‐12‐2010  102.708  89.511  18.471  210.690 

  Het eigen vermogen is ten opzichte van 2010 met ruim € 80 miljoen afgenomen. Een  belangrijk aandeel in de vermogensafname wordt veroorzaakt door het raadsbesluit om  de Nuon Reserve (€ 58,2 miljoen) in te zetten voor het afschrijven van investeringen met  een maatschappelijk nut. Hierdoor wordt in de toekomst bespaard op kapitaallasten.   De overige afname in het eigen vermogen is opgebouwd uit een groot aantal posten,  waarover in de (dynamische) begroting middels raadvoorstellen is besloten. Voor inzicht  in de details van deze mutaties verwijzen wij naar de toelichting op de balanspost eigen  vermogen.    16       

 

Nijmegen Financieel 2011    ANALYSE WEERSTANDSVERMOGEN  Het weerstandsvermogen geeft aan in welke mate de gemeente in staat is om het hoofd  te bieden aan nadelen die kunnen ontstaan bij de uitvoering van onze gemeentelijke  taken. Het gewenste weerstandsniveau wordt berekend met behulp van ons  risicobeheersingsysteem. Gedurende 2011 hebben wij, mede omwille van de  beheersbaarheid, het beheersingssysteem opgeschoond en risico’s kleiner dan €100.000  verwijderd. Hierdoor komt de risicoberekening lager uit dan bij de begroting. Het  totaalbedrag aan risico´s bedraagt € 34,2 miljoen. Wij kunnen met een verwachting van  95% zekerheid zeggen dat we, om deze risico´s af te dekken een weerstandsvermogen  nodig hebben van € 23,8 miljoen. In onderstaande tabel staat het verloop van de  saldireserve weergegeven.  Verloop van de Saldireserve vanaf 2011  Ontwikkeling saldireserve  2011  2012  2013  2014  2015              Stand 1 januari  44,6  47,8  38,5  39,4  42,4  Mutaties   2,6  ‐9,3  0,9  3  4,6  Resultaat 2011  3,2  0  0  0  0  Nog te besluiten winstverdeling 2011  ‐2,64  0  0  0  0  stand 31 december  47,76  38,5  39,4  42,4  47    Bovengrens (met buffer)    44,7  44,8  45,0  45,2  Ondergrens    24,8  24,9  25,0  25,1    Bij de Stadsbegroting 2012‐2014 zijn de onder‐ en bovengrenzen verhoogd naar  € 25 miljoen (€ 150 per inwoner) respectievelijk €45 miljoen (€ 270 per inwoner). Hierdoor  beschikken we over een toereikende bandbreedte voor de Saldireserve om de  begrotingsrisico’s af te dekken, inclusief een extra buffer voor bijzondere risico’s.  Het verloop van de saldireserve ten opzichte van het benodigde weerstandsvermogen  geeft aan dat wij over voldoende weerstandsvermogen beschikken om de risico´s af te  dekken. Wij merken op dat hierbij geen rekening is gehouden met de risico´s van het  grondbedrijf. Deze worden namelijk gedekt binnen de ABR. Deze wordt verderop  toegelicht. Hieronder staat in grafische vorm weergegeven wat de stand van de  Saldireserve is in relatie tot de bandbreedte: 

80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 2011 Bovengrens  

   

2012

2013 Ondergrens

2014

2015

stand 31 december  

17   

Nijmegen Financieel 2011    Schematische vertaling van de ontwikkelingscijfers van de ABR tot en met 2015.  Hieronder staat het verloop van het ABR van 2011 tot en met 2015 verder toegelicht:        2011  2012  2013  2014  2015  stand ABR begin jaar  30.5  20.3  23.3  24.9  27.6  Mutaties 

‐10.2 

    3.0 

    1.6 

stand ultimo jaar 

20.3 

23.3 

24.9 

2.7    27.6 

  2.5   30.1 

  De stand van de ABR ultimo 2011 is nog niet toereikend om het totale risicobedrag  samenhangend met het grondbedrijf af te dekken. De groei van de ABR in de jaren tot en  met 2015 is derhalve nodig om de risico’s volledig af te dekken. Voor een nadere  toelichting wordt verwezen naar de paragraaf Weerstandsvermogen.    Hieronder staat het verloop van de ABR grafisch weergegeven:   

  VOORSTEL TOT BESTEMMING VAN HET RESULTAAT 

 

Zoals eerder gesteld hebben wij over 2011 een resultaat behaald van €3,2 miljoen. Voor  dit resultaat doen wij in het bijbehorende raadsvoorstel een resultaatbestemmings‐ voorstel. In onderstaande tabel staat uiteengezet hoe het resultaatbestemmingsvoorstel  verloopt over de betreffende reserves in 2012.     Reserve Bedrag in duizenden €’s Totaal eindstand reserve na  besluitvorming 1. Reserve Parkeerbijdrage  175 1.340 2. Reserve ABR 1.824 20.347  3. Reserve Stadsbrug 210 43.678 4. Reserve ISV ‐245 2.384 5. Reserve BTW Compensatiefonds ‐17 0 6. Budgetoverheveling naar 2012 630 0 7. Budgetoverheveling naar 2012 50 0 9. Netto storting in de Saldireserve 612 47.800 Subtotaal 3.239   18       

 

Nijmegen Financieel 2011    Onderstaand volgt een korte toelichting op de afzonderlijke resultaatbestemmings‐ voorstellen.    Ad 1 Reserve Parkeerbijdrage  De reserve parkeerbijdrage is in 2005 ingesteld. Doel van deze reserve is om gelden die  ontvangen worden op grond van de bouwverordening, ten behoeve van alternatieve  parkeervoorzieningen beschikbaar te houden voor de realisatie van die  parkeervoorzieningen. In 2011 is in totaal €175.000 hiervoor ontvangen en derhalve  stellen wij Uw raad voor om deze middelen toe te voegen aan de reserve Parkeerbijdrage.  Ad 2 Reserve ABR  Het programma Grondbeleid heeft in 2011 een positief saldo. Conform beleid worden  overschotten op het product grondexploitaties ten gunste gebracht van de ABR. Het  overschot op het programma bedraagt € 0,5 miljoen. Daarnaast wordt het programma  gecompenseerd voor de kosten van de afboeking van Industrieweg 50 (€ 1,4 miljoen), zie  hiervoor de toelichting in de paragraaf grondbeleid. Ten slotte is er een nadeel ontstaan  op de strategische gronden van €0,1 miljoen. Per saldo komt dit dan neer op een storting  in de ABR van €1,8 miljoen.    Ad 3 Reserve Stadsbrug  Conform het raadsbesluit wordt de marktconforme rente op het Fonds Stadsbrug  toegevoegd aan deze reserve die dient als financieringsbron voor de Stadsbrug.    Ad 4 Onttrekking aan de reserve ISV  In 2011 hebben wij meer uitgaven ten behoeve van de realisatie van de doelstellingen van  ISV gedaan dan vooraf in de begroting aan gegeven, derhalve stellen wij Uw raad hierbij  voor om ter hoogte van de gemaakte kosten ad €245.000 een onttrekking te doen aan de  reserve ISV.    Ad 5 Reserve BTW Compensatiefonds  De reserve BTW compensatiefonds is in november 2002 ingesteld om het effect van de  invoering van het BTW compensatiefonds geleidelijk in de begroting op te nemen.  Inmiddels is deze egalisatie niet meer noodzakelijk en derhalve stellen wij Uw Raad voor  om deze reserve op te heffen.    Ad 6 Budgetoverheveling naar 2012: het realiseren van de ondergrondse containers  Eind 2011 zijn er middelen vrijgevallen vanuit het Afvalfonds (MOP III Convenant 2005‐ 2010). Deze hadden ten doel om de afvalverwerking te verbeteren. In de lijn van de  vrijgevallen middelen willen we dan ook voorstellen om deze middelen gedeeltelijk in te  zetten ten behoeve van ondergrondse containers. Veel containers zijn afgeschreven en de  huidige bovengrondse inzameling leidt op diverse plaatsen tot vervuiling door  bijplaatsingen. Daarnaast is de opbrengst van glascontainers in de wijk niet overal even  goed. En in sommige gevallen veroorzaken deze containers overlast. Het aantal glas‐ en textielcontainers blijkt niet evenredig aan het aantal inwoners  verdeeld over de stadswijken. We willen deze scheve verdeling opheffen. Containers die  vervuild zijn en overlast veroorzaken worden verwijderd uit de wijken. Waar mogelijk  worden containers bij supermarkten geconcentreerd en ondergronds gebracht. Uit  analyse blijkt dat naar schatting 51 containers extra ondergronds gebracht gaan worden.  Het totale project kan worden uitgevoerd voor een bedrag van € 630.000.    Ad 7 Budgetoverheveling naar 2012: Bijdrage tot het realiseren van de Zonneboom  Om het realiseren van de Zonneboom te bewerkstelligen stellen wij voor om €50.000 in  2012 aan dit project beschikbaar te stellen.    Ad 7. Netto storting in de Saldireserve  Voor het restant van € 0,6 miljoen stellen wij voor om deze toe te voegen aan de  Saldireserve.     19     

Nijmegen Financieel 2011    PERSONEELSKOSTEN  Ten aanzien van de personeelskosten behandelen we in het navolgende de salariskosten  alsmede de inhuurkosten.     Salariskosten  De salariskosten van de gemeente Nijmegen bestaan uit de loonkosten en overige  componenten (pensioenkosten, kosten jubilea etc). Voor de analyse op de salariskosten  wordt jaarlijks de ontwikkeling van de loonkosten en de bezetting beoordeeld. In  onderstaande tabel staan de begrote alsmede gerealiseerde loonkosten en  fte  weergegeven. Daarnaast zijn de herschikkers opgenomen. Een herschikkers is een   medewerker, die als gevolg van bezuinigingen een andere functie verwerft.    Jaar 

Begroting 

Realisatie 

Verschil 

Fte  Fte  Begroot  werkelijk  31‐12  31‐12  1.925,4  1.907 

Aantal  herschikkers   31‐12  68 

2011  114.065  116.503  ‐2.438    De gerealiseerde loonkosten ten opzichte van de begroting geven een nadeel aan van €  2,4 miljoen. Dit ondanks een onderbezetting ten opzichte van het aantal begrote fte. In  eerste instantie dient te worden gesteld dat voor een bedrag van € 1,2 miljoen  compensatie binnen de totale salariskosten aanwezig is. De belangrijkste oorzaak hiervan  betreft de compensatie voor de overgangsregeling omtrent functioneel leeftijdsontslag  (FLO) van de brandweer. De compensatie voor deze kostencomponent wordt separaat  begroot binnen de totale salariskosten.     Uiteindelijk blijft er nog een nadeel op de salariskosten over van 1,2 miljoen. De  belangrijkste oorzaak hiervan ligt in het aantal herschikkers. De loonkosten van  herschikkers worden niet in de begroting geraamd aangezien deze in de vorm van een  taakstelling binnen de afdelingsbudgetten gedekt dienen te worden. Wij hebben binnen  onze organisatie ernaar gestreefd om alle herschikkers een passende functie te laten  vervullen. Hierbij kan worden gedacht aan de opvulling van in de organisatie ontstane  vacatureruimte, maar ook inzet projecten of detachering buiten de Nijmeegse organisatie.  Voor nagenoeg alle kosten hebben we dekking gevonden. Er resteert een bedrag van € 0,2  miljoen aan ongedekte kosten.    Goed om te vermelden is dat we per 1 januari 25 herschikkers hebben kunnen helpen aan  een passende functie.    INHUURKOSTEN  Wij hebben in 2011 veel acties rondom inhuur ondernomen. Wij hebben de inhuur  gecentraliseerd en daarmee ook de controle en het vastleggen van reden van de inhuur  verbeterd. Hieronder staat de totale inhuur door de gemeente Nijmegen over 2011 in  vergelijking met 2010 weergegeven.   

  20       

 

Nijmegen Financieel 2011    Inhuur van arbeid 2010-2011

20.000.000 18.000.000 16.000.000 14.000.000 12.000.000 10.000.000 Inhuur 2010

8.000.000 6.000.000

Inhuur 2011

4.000.000 2.000.000 Totaal

Hieruit blijkt duidelijk dat we overall minder hebben ingehuurd in 2011 dan in 2010.  Procedurele aanpassingen hebben geleid tot een centraal inzicht, waardoor vacatures in  eerste instantie op de “klussenbank” zijn gezet, alvorens tot inhuur werd overgegaan.  Hierdoor is er tevens meer inzet gepleegd door de reeds beschreven herschikkers.  Daarnaast hebben we door de centralisatie ook prijsvoordelen kunnen behalen op de  benodigde inhuur.    Toch hebben wij in 2011 het beschikbare inhuurbudget per saldo met € 0,2 miljoen  overschreden.  De extra kosten inhuur bedragen € 3,7 miljoen. Daar staat echter  grotendeels dekking tegenover (€ 3.5 miljoen). De oorzaak hiervan ligt grotendeels in het  feit dat inhuur op planexploitaties niet in de begroting wordt verwerkt, aangezien hier  altijd dekking tegenover staat. De inhuur op planexploitaties betreft € 3,3 miljoen.  Daarnaast is € 0,2 miljoen van de inhuur ingezet voor projecten met ook bijbehorende  dekking. Uiteindelijk is er € 0,2 miljoen ingehuurd waar geen dekking tegenover staat,  veroorzaakt door tegenvallende rendabele omzet.    

 

BEZUINIGINGEN   Bij deze Jaarrekening rapporteren we over de verdere afwikkeling in het jaar 2011 naar de  stand 31 december 2011. We kijken tevens kort terug naar de invulling van de  bezuinigingen in het afgelopen jaar.     Totaal overzicht (bedragen x € 1.000)    2011 2012 2013 2014 Totaal van de opgaven a 19.774 25.507 29.772 34.337 vanaf  het  begin  van  de  raadsperiode  (1‐1‐2010)  exclusief  de  nieuwe  opgaven  uit  de  Stadsbegroting  2012  b 7.427 7.808 8.277 8.887 Gereed gemeld in 2010 Gereed gemeld in 2011 Totaal gereed in 2011 c 12.172 12.138 14.474 17.252 Eenmalig verlies obv najaarsnota  d 175 Resteert = stand 31 dec 2011         = a‐b‐c‐d 0 5.561 7.021 8.198   Verwerkte formatiereductie in 2011 2011 2012 2013 2014 als gevolg van bezuinigingen in FTE Totaal FTE 32,7 71,4 90,7 105,8    

21   

Nijmegen Financieel 2011    Conclusie is dat de afwikkeling van de bezuinigingsopgaven in 2011 goed is verlopen.  Concrete maatregelen zijn genomen die ertoe hebben geleid dat feitelijk een bedrag  gereed kon worden gemeld van € 12,2 in 2011 oplopend naar € 17,3 miljoen in 2014.  Daarnaast is in 2011 ‐ als gevolg van de bezuinigingen ‐ de ambtelijke formatie terug  gebracht met 32,7 FTE in 2011 oplopend naar 105,8 FTE in 2014.    Een gedetailleerd overzicht van de stand van alle bezuinigingen sinds het begin van deze  raadsperiode is beschikbaar en is te vinden in de paragraaf Bedrijfsvoering van het  jaarverslag.

  22       

 

Programmaverantwoording   

5. Programmaverantwoording  Programmaverantwoording 

  In de programmaverantwoording leggen wij verantwoording af over de zogenoemde drie  W‐vragen.   •  Welke resultaten hebben we bereikt?;  •  Wat hebben we daarvoor gedaan? En   •  Wat heeft dat gekost?    Dat zetten we af tegen de doelstellingen en de middelen die uw Raad in de stadsbegroting  2011‐2014 en de raadsvoorstellen gedurende het jaar.   De programmaverantwoording beoogt hiermee een antwoord te geven op de realisatie  van de in de begroting gestelde doelen.     In tegenstelling tot voorgaande jaren hebben we nu ook alle financiële informatie per  programma gebundeld. Allereerst geven we antwoord op de drie W‐vragen, maar ook  geven we een overzicht van de mutaties die hebben plaatsgevonden op de begroting per 1  januari 2011 de zogenaamde primitieve begroting en daarmee leiden tot de begroting per  31 december 2011, de zogenaamde dynamische begroting.    Als laatste sluiten we af met de eventuele risico’s die binnen het programma bestaan.    Voor een totaaloverzicht van de indicatoren verwijzen wij u naar het aparte boekwerk  Stadsrekening in vogelvlucht 2011.     

   

23   

Programma Dienstverlening & Burgerzaken   

5.1 Programma Dienstverlening & Burgerzaken  Programma Dienstverlening & Burgerzaken 

         

Openbare orde & Veiligheid, Burger & Bestuur, Communicatie en Citymarketing &  Externe betrekking, Th. de Graaf  Programmanummer : 1011  Programmamanager : Michael Geerlings 

               

OMSCHRIJVING  De verbetering van de gemeentelijke dienstverlening heeft de afgelopen jaren extra  aandacht gekregen. Dit wordt de komende periode doorgezet. Onder de vlag 'Nijmegen  heeft Antwoord' pakt Gemeente Nijmegen de verbetering en innovatie van haar publieke  dienstverlening gestructureerd aan. Tot en met 2011 worden hiertoe diverse  deelprojecten uitgevoerd. Alle projecten dragen bij aan het realiseren van samenhang in  de dienstverlening waarbij de klant centraal staat. De gemeente Nijmegen sluit hiermee  aan bij landelijke ontwikkelingen op het gebied van dienstverlening.     Onze dienstverlening leveren we via www.nijmegen.nl en via telefoonnummer 14024.  Daarnaast worden in de Stadswinkel in het centrum van Nijmegen alle producten  geleverd. In Steunpunt Dukenburg kunnen klanten voor de meest voorkomende  producten terecht.    Het grootste deel van de klantcontacten vindt plaats op het terrein van burgerzaken.  Burgerzaken heeft als belangrijkste taakvelden:   het verstrekken van persoonsdocumenten en informatie.   het registreren en bijhouden van persoonsgegevens in de gemeentelijke  basisadministratie persoonsgegevens  (GBA) en de akten van de burgerlijke stand. 

  EVALUATIE PROGRAMMA  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  1. In de maand maart is één verkiezing voor de Provinciale Staten georganiseerd.  2. De terugmeldvoorziening Gemeentelijke Basisadministratie levert signaleringen op die  worden verwerkt in de Gemeentelijke Basisadministratie. Daarnaast is de  Basisadministratie adressen en gebouwen aangesloten op de Gemeentelijke Basis  Administratie met een zeer minimale uitval.  3. De indicatoren voor de fysieke klantstromen aan de balie Burgerzaken (circa 150.000  klantcontacten) zijn gerealiseerd. De indicator voor de telefonische bereikbaarheid is  niet gerealiseerd. Deze indicator 59% i.p.v. 80%. Een aantal factoren heeft het  servicelevel nadelig beïnvloed. We zien een stijgende lijn in het laatste kwartaal naar  70%.        24       

 

Programma Dienstverlening & Burgerzaken    Wat heeft het opgeleverd in 2011?  Een financiële meeropbrengst van € 112.000 door een verhoging van het klantaanbod als  gevolg van de aangekondigde prijsstijging (01‐01‐2012) van de Identiteitskaarten voor  jeugdigen en volledige compensatie voor de gratis te verstrekken identiteitskaarten na de  uitspraak van de Hoge Raad.  Bijzonderheden in 2011?  In 2011 is de verbetering van de dienstverlening opgenomen in een gemeentebreed  programma “minder regels, meer gemak en betere dienstverlening”. In het  paragrafenhoofdstuk wordt hier een paragraaf aan gewijd. Daarin is alle actuele en  relevante informatie opgenomen. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  

Het optimaliseren van de publieke dienstverlening door een betere bereikbaarheid  en door een snelle en efficiënte dienstverlening.  Wij dragen zorg voor goed geïnformeerde burgers en bedrijven ten aanzien van de  gemeentelijke dienstverlening.  Wij dragen zorg voor het optimaliseren van de persoonsinformatievoorziening en de  daaraan gerelateerde dienstverlening.  

     

PROGRAMMA DIENSTVERLENING & BURGERZAKEN     

H1 

Doelmatige en doeltreffende dienstverlening  

 

H2 

Zorgvuldige, tijdige en klantgerichte dienstverlening  

H3 

Verbeteren persoonsinformatievoorziening 

   

Hoofddoelstelling 1  DOELMATIGE EN DOELTREFFENDE DIENSTVERLENING  Wat willen wij bereiken?  Wij leveren onze burgers en bedrijven op doelmatige en doeltreffende wijze onze  diensten en producten.    Alle verbeteringen in de front‐Office komen bij elkaar in de realisatie van het Nijmeegs  Klantcontactcentrum. We geven als gemeente onze dienstverlening een duidelijk gezicht  en organiseren op alle kanalen een ingang met zoveel mogelijk directe afhandeling. Dit  vraagt aanpassingen in onze organisatie, die we op dit moment aan het voorbereiden zijn.  Maar gemeenten verbeteren hun dienstverlening niet ieder voor zich. Er is ook veel  samenwerking via de VNG, de Vereniging Directeuren Publieksdiensten en het landelijke  programma Overheid heeft Antwoord. Zo is er gezamenlijk een aantal  dienstverleningsnormen opgesteld. Het is zinvol zo veel mogelijk bij deze landelijke  normen aan te sluiten. Hiermee kunnen we ook meer rendement behalen uit deelname  aan de benchmark Publiekszaken.    Naast het verbeteren van de front‐Office wordt er de komende periode vanuit het  perspectief van dienstverlening veel energie gestoken in het dereguleren, het slimmer  aanpakken van processen en het terugdringen van uitvoeringskosten.    Opmerking bij de tabel hieronder: Voor telefonie kiezen wij voor de norm  80%  binnen 30  seconden in plaats van de huidige norm van 85% in 20 seconden.  Hiermee sluiten we aan  bij landelijk opgestelde normen en kunnen we ons goed met andere gemeenten  vergelijken via de Benchmarking Publiekszaken van de VNG.    25     

Programma Dienstverlening & Burgerzaken    Wat hebben we bereikt?   Afwijking ten opzichte van de begroting;  Eind 2009 werd één gemeentelijk telefoonnummer ingesteld 14024. Diverse afdelingen  sloten onder dit nummer aan. Tot dat moment beantwoordde het Klantencontactcentrum  alleen de vragen voor de vakafdelingen binnen de Stadswinkel. Door de instelling van  14024 verdubbelde het belvolume met name door nieuwe klantvragen van de afdeling  Inkomen, maar ook de bel‐ en herstellijn. Deze nieuwe dienstverlening aan de voorkant  vraagt een gewenning van de vakafdelingen. Meer dan ooit moet informatie beschikbaar  worden gesteld en ook tijdig worden uitgewisseld. Het nieuwe denken en werken is op dit  moment nog niet geheel ingebed. Dat heeft het servicelevel beïnvloed. Ongeveer 59% van  de telefoontjes wordt binnen 30 seconden opgenomen. We zien daarin een stijgende lijn.  In het laatste kwartaal stijgen we dan naar ca. 70%.  Het klanttevredenheidsonderzoek telefonische dienstverlening (landelijke benchmark  Publiekszaken) levert een 7,2 op. In dit onderzoek is het totaaloordeel gemeten over de  wijze waarop de beller werd geholpen.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

1.1 Tijdige (binnen wettelijke termijn) afhandeling ontvangen berichten  

85% 

90% 

84,3% 

1.2 Telefonische bereikbaarheid14024*  

88% 

80% / 30 sec. 

59% 

Hoofddoelstelling 2  ZORGVULDIGE, TIJDIGE EN KLANTGERICHTE DIENSTVERLENING  Wat willen wij bereiken?  Wij zorgen voor een zorgvuldige, tijdige en klantgerichte dienstverlening door  Burgerzaken. Burgerzaken heeft immers verreweg de meeste klanten van de gemeente  Nijmegen. Meer dan 200.000 burgers nemen op jaarbasis een dienst af van Burgerzaken,  fysiek, schriftelijk, telefonisch of via internet. Ongeveer 150.000 burgers bezoeken de  balies van Burgerzaken.     Overigens kunnen de hieronder gestelde normen met de vorming van een gemeentebreed  Klant Contact  Centrum en het uitbouwen van de beschikbare managementinformatie op  termijn voor de hele gemeentelijke dienstverlening  worden toegepast en gemonitord.     In 2009 is de realisatie bij de indicatoren aanmerkelijk beter uitgevallen dan als  doelstelling was opgenomen. Dit wordt veroorzaakt door:   Er wordt zoveel mogelijk aangesloten op landelijke vastgestelde normtijden   In 2009 zijn verschillende stagiaires ingezet op de dienstverlening bij Burgerzaken.  Vanaf 2010 zijn er geen stagiaires actief bij dienstverlening   Er is geen formatie‐uitbreiding geweest voor het inrichten van de geboorteloketten in  het UMC St. Radboud en het CWC. Hierdoor is minder formatie beschikbaar voor de  balies bij Burgerzaken. Dit betekent dat de wachttijden hierdoor langer worden.  Wat hebben we bereikt?   De in de begroting genoemde indicatoren dienstverlening Burgerzaken zijn gerealiseerd.  Realisatie 2010 

Indicatoren  2.1 Cijfer dienstverlening Burgerzaken  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

8,4 

7,3 

nvt 

2.2 Wachttijd Burgerzaken  

88%<15 min 

80%<15 min 

90% 

2.3 Wachttijden klanten Burgerzaken vrije inloop  

gem 6,9 min. 

gem 15.min 

6,1 min 

3,1 min 

gem 5 min 

3,1 min 

2.4 Wachttijd klanten Burgerzaken op afspraak  

    26       

 

Programma Dienstverlening & Burgerzaken    Wat hebben we ervoor gedaan?  Om de doelstellingen die in de begroting zijn verwoord te realiseren hebben wij de  volgende acties uitgevoerd;    1. Regulering klantstromen,  Wij hebben actief gestuurd op het reguleren van onze klantenstromen door het  (digitaal) bevorderen van het maken van afspraken. Onze klanten worden tijdig  schriftelijk geïnformeerd over de geldigheidsduur van het reisdocument, waarin ook  de voordelen van het maken van een afspraak worden gepromoot. Om de zomerpiek  wat beter te spreiden boden we de mogelijkheid om op een aantal avonden op  afspraak reisdocumenten aan te vragen.    2. Bediening klant op maat,  a) Het bedienen van klanten op maat voorkomt een extra toeloop in de Stadswinkel,  maar draagt ook bij aan een goede serviceverlening. Wij schrijven buitenlandse  studenten ter plekke op Radboud Universiteit twee keer per jaar in.  b) Geboorten in het UMC St. Radboud en het CWZ kunnen door de ouders op drie  dagdelen op afspraak worden aangegeven.  c) Minder valide inwoners verlenen wij service aan huis door het paspoort of de id‐ kaart te bezorgen.    3. Deregulering (minder regels, meer gemak),   a) De in het convenant gemaakte afspraken met de woningbouwcorporaties blijven  van kracht. Huurders van een woning geven hun verhuizing rechtstreeks door aan  hun corporatie.  b) Bij huwelijken (mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan) hoeft het  bruidspaar minder uittreksels aan te vragen.  c) Gestart is met het project “de zaak is rond”. In dit project komt o.a. de  vereenvoudiging van het verhuisproces aan de orde.    4. Promoten werken op afspraak,  In 2011 is besloten de dienstverlening in de Stadswinkel te versoberen. Vanaf 1  januari 2012 is de Stadswinkel in de middag alleen nog maar op afspraak geopend en  het Steunpunt is beperkt geopend op de dinsdag en de vrijdag en in de middag alleen  op afspraak. In 2011 zijn de voorbereidingen gestart (mupi‐campagne) om de klant in  2012 te verleiden om op afspraak te komen.     Verkiezingen  Op 2 maart jl. vonden de verkiezingen van de Provinciale Staten plaats. Van het aantal  stemgerechtigden stemden er 57,04%. Er waren 95 stembureaus geopend. Ook bij deze  verkiezing werd met het rode potlood gestemd. Er zijn nog geen signalen dat de  stemprocedure op korte termijn wordt aangepast (invoeren stemcomputer).    Afwijkingen ten opzichte van de begroting (stand tot 9 december)  Ten opzichte van de indicator in de begroting worden er meer klanten binnen 15 minuten  geholpen. De indicator sluit aan op de minimumbranchenorm, gemeentelijke  dienstverlening van de VNG en ook op de normtijden die andere gemeenten hanteren.  Het behalen van een hoger percentage is ook een gevolg van de inzet aan de balie van  diverse medewerkers in een werkervaringsbaan, het op maat bedienen van de klant  (geboorteloket etc.).     Eens in de twee jaren meten we in de Stadswinkel en in Steunpunt Dukenburg de  klanttevredenheid. We scoren daarin steeds een ruime 8. In 2011 is geen meting gedaan.  Wel is de jaarlijkse benchmark Publieksbalie uitgevoerd en houden we in de Stadswinkel  de vinger aan de pols via Govmetric. Dat is een eenvoudig systeem om, na gedane zaken,  de tevredenheid van de klant te meten via smileys. Uit die bronnen komen geen signalen  dat de tevredenheid in 2011 af zou kunnen wijken van het beeld in voorgaande jaren;    27     

Programma Dienstverlening & Burgerzaken     

in de VNG‐benchmark krijgt Nijmegen voor de balie‐service een wat hoger cijfer dan  het jaar en een iets lager cijfer voor de telefonische dienstverlening,  vanaf het begin in mei 2011 heeft ruim 10% van de bezoekers via een smiley een  oordeel gegeven over de dienstverlening. Meer dan 80% van de mensen die een  oordeel gaven was tevreden, 8% niet. 

  Niet‐ingezetenen ontvangen nog steeds van de Belastingdienst een sofinummer. De  Rijksoverheid wil voor de doelgroep een Register Niet‐Ingezetenen (RNI) invoeren, omdat  burgers die in het buitenland wonen en een relatie hebben met de Nederlandse overheid  voorzien moeten worden van een BurgerServiceNummer. Een 18‐tal gemeenten,  waaronder Nijmegen, zullen aan deze doelgroep een BSN gaan uitgeven. Het RNI is niet in  2011 aan Nijmegen overgedragen. De verwachting is dat RNI eind 2012 in Nijmegen wordt  ingevoerd. Dit op basis van een convenant tussen Nijmegen en het ministerie van BZK. 

Hoofddoelstelling 3  VERBETEREN PERSOONSINFORMATIEVOORZIENING  Wat willen wij bereiken?  Het verbeteren en verder ontwikkelen van de persoonsinformatievoorziening.  Wat hebben we bereikt?  De terugmeldvoorziening GBA levert signaleringen op die worden verwerkt in de  Gemeentelijke Basisadministratie. Met deze input wordt de kwaliteit verhoogd.  Wat hebben we ervoor gedaan?  De activiteiten die in de begroting zijn vermeld zijn uitgevoerd. Er zijn geen afwijkingen te  melden. Er is wel een extra kwaliteitsimpuls gerealiseerd. Na maandenlange voorbereiding  werd in november jl. de koppeling tussen de BAG (Basisregistraties voor Adressen en  gebouwen) en de GBA gerealiseerd.   De grondige voorbereiding en onderlinge afstemming hebben er uiteindelijk in geresulteerd  dat van de ruim 90.000 Nijmeegse adressen, slechts 2 adressen in de GBA niet gekoppeld zijn.  Door de koppeling maakt niet alleen de GBA nu gebruik van de authentieke adressen uit  de BAG, maar ook alle afnemers van de GBA. Een belangrijke stap in het uiteindelijke  stelsel van basisregistraties, waardoor de dienstverlening aan burgers & bedrijven én de  eigen processen verbeterd kunnen worden. 

  28       

 

Programma Dienstverlening & Burgerzaken    FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1011‐01 Burgerzaken   1P11‐1011‐02 Dienstverlening  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1011‐01 Burgerzaken   1P11‐1011‐02 Dienstverlening   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    4.918  1.013  5.932      3.037  0  3.037  2.895 

Begroting dyn.  2011    5.045  883  5.928      3.156  0  3.156  2.772 

 

 

Rekening   2011    4.987  884  5.871      3.209  2  3.211  2.660 

Verschil   Bdyn ‐ rek    58  ‐1  57      53  2  55  112 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

2.895 

Mutatie reserve 

 

  2.772 

 

  2.660 

 

112   

  Saldo na eerste winstbestemming 

2.895 

2.772 

2.660 

112 

 

TOELICHTING FINANCIËN  Het product Burgerzaken is in 2011 met een positief resultaat van € 112.000 afgesloten.   Dit wordt veroorzaakt door enerzijds lagere lasten van € 57.000 en anderzijds door hogere  baten van € 55.000.    In algemene zin dient opgemerkt te worden dat een afwijking tussen zowel de baten als  de lasten verklaarbaar is omdat meer of minder ontvangsten van leges een direct relatie  hebben met de variabele kosten. Ook betekent een hogere of lagere omzet voor  producten met een component aan rijksleges (zoals bij rijbewijzen, paspoorten en  bijvoorbeeld naturalisatie) automatisch ook een hogere of lagere afdracht aan rijksleges.    Verschillenverklaring ten opzichte van de najaarsmelding;   Begin september heeft de Hoge Raad beslist dat er ten aanzien van de ID‐kaarten  géén leges meer geheven mochten. Eind september is er een nieuw wetsvoorstel  (reparatiewet) aangenomen om toch weer leges op ID‐kaarten te mogen heffen. In de  tussenliggende 3 weken is er een extra vraag geweest naar de ID‐kaarten. De Minister  heeft de gemeenten inmiddels gecompenseerd voor de periode dat de ID‐kaarten  gratis verstrekt zijn geweest.   In december is bekend gemaakt dat het landelijke jeugdtarief voor de identiteitskaart  in 2012 omhoog zou gaan van € 8,75 naar € 30,00. Omdat ieder kind (0 t/m 13 jaar)  vanaf medio 2012 een eigen reisdocument nodig heeft is er in de maand december  een onverwachte extra vraag naar deze legessoort geweest.   Ondanks de bijsturing op de verwachte vraag naar rijbewijzen zijn er in het laatste  kwartaal van 2012 minder rijbewijzen verstrekt dan ingeschat.    Aangezien de klantvraag niet te beïnvloeden is zien wij op dit moment geen reden om de  begrotingsuitgangspunten van 2012 en latere jaren nu al aan te passen. Wel zullen wij  evenals afgelopen jaren de voor‐ en najaarsmeldingen gebruiken om daar waar nodig bij  te sturen naar de laatste inzichten op de klantvraag. 

   

29   

Programma Dienstverlening & Burgerzaken    BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  Er bestaat een gerede kans dat ‐ gelet op de extra verstrekte ID ‐ kaarten in het najaar van  2011 er minder vraag zal zijn naar ID‐kaarten in 2012. 

  30       

 

Programma Veiligheid   

5.2 Programma Veiligheid  Programma Veiligheid 

         

Openbare orde & Veiligheid, Burger & Bestuur,, Communicatie en Citymarketing &  Externe betrekking, Th. de Graaf  Programmanummer : 1012  Programmamanager : Erik Boelaars 

                 

OMSCHRIJVING  De meeste veiligheidsproblemen vinden hun oorzaak in de wijk of buurt waar zij  voorkomen. Daarom is het Nijmeegse veiligheidsbeleid overwegend gebiedsgebonden  georiënteerd. Dat wil zeggen dat de aanpak van problemen zoveel mogelijk op wijkniveau  plaatsvindt. In die aanpak is samenwerking noodzakelijk. Om diepgewortelde problemen  structureel op te lossen, moet er aandacht zijn voor alle ‘schakels van de veiligheidsketen’:  proactie, preventie, preparatie, repressie en nazorg. Binnen deze schakels hebben  verschillende organisaties een rol. De gemeente is regisseur van deze samenwerking.    Nijmegen combineert deze uitgangspunten van het veiligheidsbeleid. We organiseren de  samenwerking zoveel mogelijk op gebiedsniveau. De wijkmanager van de gemeente is de  regisseur op gebiedsniveau. De politie, eveneens gebiedsgebonden georganiseerd, is de  belangrijkste partner voor de wijkmanager. De gebiedsgebonden veiligheidsplannen  worden samen met de politie opgesteld. Op die manier zorgen we voor een goede  afstemming tussen het politiebeleid en het gemeentelijk veiligheidsbeleid.    Naast de gebiedsgebonden aanpak van veiligheidsproblemen is de afgelopen jaren veel  geïnvesteerd in vormen van ketenaanpak. Dat wil zeggen dat een gezamenlijke aanpak  van verschillende partners op casusniveau wordt afgestemd. Goede voorbeelden van in  Nijmegen ontwikkelde ketenaanpakken zijn; de veelplegeraanpak, de aanpak van huiselijk  geweld de aanpak van jongerenoverlast en de aanpak van woonoverlast. De eerste drie  genoemde vormen van ketenaanpak zijn inmiddels ondergebracht in het veiligheidshuis,  dat in april 2009 haar deuren opende. Het veiligheidshuis biedt een fysiek onderdak voor  ketenpartners die op genoemde onderwerpen met elkaar samenwerken.    Ook het openbaar ministerie is een belangrijke partner. Repressie (in de vorm van  opsporing en vervolging) is immers nooit een doel op zich, maar een middel in de aanpak  van maatschappelijke problemen. Zoveel als mogelijk wordt deze inzet van de opsporing  in de driehoek afgestemd op de problemen die de gemeente aanpakt. De driehoek is een  periodiek overleg tussen de burgemeester, politie en het openbaar ministerie.    De wijze waarop de gemeente vergunningen verleent en er binnen de gemeente beleid  wordt gehandhaafd, heeft een directe invloed op de veiligheid in de stad. In dit kader zijn  de directies Brandweer, DIW, DGG en DSB belangrijke partners.    Terwijl we de integrale veiligheid steeds meer op wijk‐ of buurtniveau organiseren, zien  wij ten aanzien van de rampen‐ en crisisbeheersing schaalvergroting als noodzakelijke     

31   

Programma Veiligheid    randvoorwaarde om adequaat te kunnen reageren. Op dit onderdeel van ons  veiligheidsbeleid proberen we juist op een hoger schaalniveau de samenwerking tussen de  verschillende veiligheidspartners te stimuleren. Regionalisering van de gemeentelijke  brandweer is één van onze speerpunten voor de komende jaren. 

EVALUATIE PROGRAMMA  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  In 2011 is de ketenaanpak van het veiligheidshuis verder doorontwikkeld. In de Keten  Huiselijk Geweld hebben we meer aandacht gegeven aan het screeningsoverleg. Dit  wekelijks overleg gebruiken we om alle meldingen van huiselijk geweld door te nemen en  te beslissen waar de casussen thuishoren zodat zo snel mogelijk de juiste actie kan  worden ondernomen. In 2011 is Bureau Jeugdzorg bij het screeningsoverleg aangesloten,  waardoor ook snelle actie met het oog op het kindbelang mogelijk is. In de Keten Jeugd  hebben we substantiële vooruitgang kunnen boeken, doordat we erin geslaagd zijn om op  arrondissementaal niveau een hoofdstructuur voor deze keten af te spreken, waarmee  niet alleen de rol‐ en taakverdeling van partners voor de veiligheidshuizen Arnhem, Ede,  Nijmegen en Tiel geborgd is, maar de individuele veiligheidshuizen tevens de mogelijkheid  hebben gekregen om lokaal maatwerk te leveren zonder dat dit ten koste gaat van  eenduidigheid op arrondissementaal niveau. De resultaten hiervan zien we in de Keten  Jeugd van het Veiligheidshuis Nijmegen terug in de goede samenwerking binnen het  Jeugdgroepenoverleg (JGO) en in de start van het Zorgoverleg risicojongeren (ZOR).  Verder hebben we met de Keten Veelplegers een geoliede aanpak ontwikkeld, waarmee  we landelijk aansprekende resultaten halen bij het terugdringen van recidive.    De straatcoaches werden ook in 2011 gericht ingezet bij de aanpak van jongerenoverlast  in de openbare ruimte in Dukenburg en Nieuw‐West en vanaf april dat jaar ook in Hatert.  Er is in 2011 veel aandacht besteed aan de doorontwikkeling van het  straatcoachingconcept. Politie, jongerenwerk en wijkmanagers – de meest directe  samenwerkingspartners – waren in 2011 zeer te spreken over de inzet en professionaliteit  van de gemeentelijke straatcoaches.     Op het terrein van Integrale Veiligheid (IV) stond 2011 vooral in het teken om, in een tijd  die sowieso gekenmerkt wordt door landelijke en gemeentelijke bezuinigingen, te komen  tot een meerjarig beleidskader. Per 2012 vallen de Rijksmiddelen voor gemeentelijk IV‐ beleid weg. De uitdaging was om vanuit het programma Veiligheid enerzijds een bijdrage  te leveren aan de gemeentelijke bezuinigingen, en anderzijds toch invulling te geven aan  de ambities van de gemeenteraad voor het veiligheidsdomein. In november hebben we  een meerjarig Integrale Veiligheid (IV)‐beleidskader aan de raad kunnen presenteren dat  aan deze uitgangspunten voldeed, en dat in de raad op een goed onthaal mocht rekenen.     Integrale handhaving was in 2011 een belangrijk aandachtspunt. We hebben op dit terrein  een belangrijke stap kunnen zetten. Eigen verantwoordelijkheid en vertrouwen zullen  meer centraal staan. Daarnaast zal meer worden geprioriteerd op grond van risicoanalyse.    Ook in 2011 was de regionalisering van de brandweer een belangrijk thema. Eind 2011 is  hierin een belangrijke stap gezet met het vaststellen van de financiële spelregels. In  december is de gemeenteraad daarover per brief geïnformeerd. Dat betekent dat in 2012  concrete stappen kunnen worden gezet om te komen tot een regionale  brandweerorganisatie.  Wat heeft het opgeleverd in 2011?  Op het gebied van de integrale veiligheid is onze primaire inspanning gericht op het  bevorderen en versterken van de samenhang tussen de inzet van verschillende partijen,  gericht op een gezamenlijk gedefinieerd doel. Het Veiligheidshuis Nijmegen is de plek    32       

 

Programma Veiligheid    waar al die inspanningen gecoördineerd worden. Daar werken we met zorg en  justitiepartners, politie en Wijkmanagement aan het terugdringen van overlast en veel  voorkomende vormen van criminaliteit. Met als resultaat: betere (integrale) afspraken,  gerichtere interventies met een goede rol‐ en taakverdeling tussen partners en daarmee  meer tevredenheid bij de burger ten aanzien van de leefbaarheid en veiligheid van zijn  woon‐ en werkomgeving.    Ten aanzien van vergunningverlening en handhaving leveren we een belangrijke bijdrage  aan de benodigde samenhang tussen de gemeentelijke diensten bij de aanpak van fysieke  veiligheid, bijzondere probleemgebieden, horeca, prostitutie en evenementen. Daarbij  hebben we in 2011 ingezet op vermindering van regeldruk voor de burger en op het meer  ‘smart’ bepalen van de handhavingsprioriteiten.  Bijzonderheden in 2011?  Het ontwikkelen van een nieuw meerjarig beleidskader voor Integrale Veiligheid was een  bijzondere uitdaging in een tijd van afnemende middelen, maar met tezelfdertijd  gelijkblijvende politieke ambities op het veiligheidsdomein. Eind 2011 zijn we erin  geslaagd de gemeenteraad een meerjarig beleidskader voor te leggen dat daar op brede  steun mag rekenen. Eenzelfde uitdaging hadden we ook op het terrein van de integrale  handhaving. Ook hier hebben we nieuwe piketpalen kunnen slaan.     Bijzonder was in september 2011 de aansluiting van het politiedistrict Tweestromenland  bij het Veiligheidshuis Nijmegen. Mede een teken ook dat het Nijmeegse veiligheidshuis  ‘staat’ en er vertrouwen is in de samenwerking die er binnen deze netwerkstructuur  ontwikkeld is rondom de aanpak van sociale veiligheidsproblematiek. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  De veiligheid in een stad is het resultaat van de sociale, fysieke en economische  ontwikkeling van de maatschappij. Sturing op veiligheid is daarmee heel complex. Een  vraag die bij veiligheid al snel opkomt, is hoe maakbaar de maatschappij is. Er zijn veel  beïnvloedbare factoren die de veiligheid in Nijmegen bepalen. Er zijn echter nog meer  factoren die de veiligheid bepalen, maar door een gemeente niet direct beïnvloedbaar  zijn. De gemeente bepaalt de veiligheid in een stad dus niet, maar probeert deze positief  te beïnvloeden.    De afgelopen jaren heeft veiligheid overal hoge prioriteit gehad. De kwalitatieve en  kwantitatieve inzet van organisaties die iets kunnen betekenen voor de veiligheid in de  stad is toegenomen. Het gemeentebestuur van Nijmegen is er echter van overtuigd dat de  ‘winst’ voor de komende jaren is te halen uit de samenwerking van die partners. De  gemeente zal op zoveel mogelijk terreinen een ketenaanpak organiseren en regisseren en  deze in het veiligheidshuis onderbrengen. Goede voorbeelden daarvan zijn de  veelplegeraanpak, de aanpak van huiselijk geweld en de aanpak van woonoverlast als  gevolg van intimidatie. Een ander voorbeeld is de samenwerking tussen brandweer en  politie die steeds meer wordt gezocht. Het meest symbolische voorbeeld daarvan is de  geïntegreerde meldkamer die inmiddels functioneert.    Het algemene programmadoel van het programma Veiligheid is ‘samenwerken aan meer  veiligheid in Nijmegen’. Daar ligt de veronderstelling onder dat iedereen al heel veel doet  aan veiligheid, maar dat de winst de komende jaren te vinden is in samenwerking.   

   

33   

Programma Veiligheid    PROGRAMMA VEILIGHEID     

H1 

Vergroten veiligheidsgevoel van de Nijmeegse burger 

 

H2 

Reductie van het aantal incidenten 

 

H3 

Reductie van de gevolgen van incidenten 

 

Hoofddoelstelling 1  VERGROTEN VAN HET VEILIGHEIDSGEVOEL VAN DE NIJMEEGSE BURGER  Wat willen wij bereiken?  De gemeente heeft slechts voor een deel invloed op het veiligheidsgevoel van de  Nijmeegse burger. Dat wat de gemeente echter wel kan beïnvloeden moet direct of  indirect gericht zijn op het vergroten van het veiligheidsgevoel van de Nijmeegse burger.  We meten het veiligheidsgevoel tweejaarlijks met de Stadspeiling en de  veiligheidsmonitor.  Wat hebben we bereikt?  Het gevoel van onveiligheid wordt in Nijmegen tweejaarlijks gemeten op basis van de  Integrale Veiligheidsmonitor. Deze monitor is in mei 2010 uitgebracht en beslaat de  ontwikkelingen in de daaraan voorafgaande 2 jaar. Aangezien er daardoor in 2011 geen  nieuwe gegevens beschikbaar zijn gekomen, kan er nu geen relatie worden gelegd tussen  de inzet van de gemeente in 2011 en het maatschappelijk effect daarvan in 2011. Er is  overigens überhaupt geen enkelvoudig causaal verband te leggen tussen de inzet van de  gemeente en het effect daarvan op het veiligheidsgevoel van de Nijmeegse burger. Dat  wordt immers door zoveel meer factoren bepaald dan alleen de inzet van de gemeente,  dat de indicator slechts als indicatief kan worden gezien.    De gegevens om de onderstaande tabel te vullen zijn pas in het voorjaar 2012  beschikbaar. In de jaarrekening 2012 zullen zij dan ook worden meegenomen.  Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

1.1 Voelt zich vaak onveilig (in het algemeen)  

nb 

<4% 

nb 

1.2 Voelt zich soms/vaak/zelden onveilig  

nb 

<36% 

nb 

1.3 Voelt zich vaak onveilig in de buurt  

nb 

4% 

nb 

Wat hebben we ervoor gedaan?  In 2011 hebben we vooral ingezet op de doorontwikkeling van het Veiligheidshuis  Nijmegen, de doorontwikkeling van het straatcoachingconcept en het ontwikkelen van  heldere uitgangspunten bij de integrale handhaving. Tevens zijn de vergunningprocessen  op het terrein van de APV en de bijzondere wetten (horeca, prostitutie en kansspelen) bij  de afdeling Veiligheid ondergebracht, en zijn we gestart met een verandertraject waarbij  we meer maatwerk, een betere aansluiting op de handhavende diensten en een betere  communicatie met de burger willen realiseren. Tevens is belangrijk dat  vergunningprocessen weer aansluiten op wat het gemeentebestuur in deze stad wil  regelen, en dat vergunningen die worden afgegeven hiertoe ook daadwerkelijk  sturingsinstrumenten zijn. 

Hoofddoelstelling 2  REDUCTIE VAN HET AANTAL INCIDENTEN 

  34       

 

Programma Veiligheid    Wat willen wij bereiken?  Wij streven naar een reductie van het aantal incidenten in Nijmegen. Ook hiervoor geldt  dat er geen één‐op‐één relatie ligt tussen de inzet en regie van de gemeente op het  terrein van veiligheid en het aantal incidenten dat in de stad plaatsvindt. Wij richten onze  inzet wel op het verminderen van het aantal incidenten. Daarom moet deze indicator ook  als indicatief beschouwd worden.  Wat hebben we bereikt?  Het aantal aangiften bij de Politie District Stad Nijmegen is in 2011 iets gestegen ten  opzichte van 2010. Werden er in dat laatste jaar 13.129 aangiften gedaan, in 2011 lag dat  aantal op 13.757 aangiften. Dat is een stijging van 0,48% van het totaal aantal aangiften  ten opzichte van 2010. Vooral het aantal aangiften van woninginbraken en van  fietsendiefstallen is in 2011 gestegen. Het aantal aangiften mishandeling steeg licht. Bij  auto‐inbraak en ‐diefstal was er sprake van een daling. De doelstelling in de  Stadsbegroting 2010‐2013 om in Nijmegen op minder dan 16.500 aangiften jaarlijks uit te  komen, hebben we in 2010 ruimschoots gehaald.     In 2011 is de brandweer 371 keer uitgerukt om een brand te bestrijden. In 2010 rukte de  brandweer nog in 551 gevallen bij brand uit. Daarmee is de brandweer ruimschoots onder  de doelstelling van 700 gebleven, wat als een uitstekend resultaat mag worden  beschouwd. Ook het aantal malen dat de brandweer uitrukte voor hulpverlening zat met  285 ver onder de gestelde norm van 450. In 2010 was dat nog 357 ‐ opnieuw een  uitstekend resultaat.    Realisatie 2010 

Indicatoren  2.1 Aangiften bij de politie  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

13.129 

<16.500 

13.757 

908 

< 1.816 

656 

2.2 Meldingen bij de brandweer  

Wat hebben we ervoor gedaan?  We zetten sterk in op een persoonsgerichte aanpak van criminaliteit en overlast in het  Veiligheidshuis Nijmegen. Hier organiseren we de verbinding politie, Openbaar Ministerie  en de reclasseringsorganisatie enerzijds en de zorginstellingen anderzijds. Daarmee  leveren we een bijdrage aan de bestrijding van veel voorkomende vormen van  criminaliteit en overlast. Door daarbij heel specifieke risicogroepen centraal te stellen,  kunnen we een substantiële bijdrage leveren aan de reductie van het aantal incidenten.    Ook in 2011 heeft de brandweer weer sterk ingezet op preventie door voorlichting,  controle, toezicht en handhaving. Lessen op scholen (67), publieksacties (22), periodieke  controles (710), het behandelen van klachten en meldingen (240) en het opstellen van  brandveiligheidsadviezen in het kader van omgevingsvergunningen waren hierbij in 2011  belangrijke activiteiten. 

Hoofddoelstelling 3  REDUCTIE VAN DE GEVOLGEN VAN INCIDENTEN  Wat willen wij bereiken?  Wij streven naar verlaging van de gevolgen van incidenten. Door proactieve en  preventieve activiteiten dragen we bij aan de beperking van de gevolgen van incidenten.  Door preparatie activiteiten bereiden we ons voor op een adequate repressieve  taakuitvoering. Concreet betekent dit ondermeer bijzondere  aandacht voor  aanvalsplannen en bereikbaarheidskaarten van objecten.   Door repressie activiteiten dragen we bij aan het beperken van schade aan de gezondheid  van slachtoffers en het beperken van de materiële schade. We evalueren de gevolgen van 

   

35   

Programma Veiligheid    de incidenten en de aanpak daarvan om de effectiviteit van de activiteiten te kunnen  meten en verbeteren. De gemeente treedt hierbij veelal op als regisseur van processen.  Wat hebben we bereikt?  Reductie van de gevolgen van incidenten is vooral het resultaat van het sec terugdringen  van het aantal incidenten. Met onze succesvolle aanpak van zeer actieve veelplegers  dragen we vooral bij aan het terugdringen van veel voorkomende criminaliteit als  woninginbraken en fietsendiefstallen. Daar waar het gaat om de aanpak van overlast  zetten we sterk in op de persoons‐, groeps‐ en gebiedsgerichte aanpak van jeugdoverlast,  en op de adresgerichte aanpak van zware woonproblematiek. De meeste van deze  activiteiten hebben we inmiddels ondergebracht in het Veiligheidshuis Nijmegen,  waarmee we tegelijkertijd ook een intensiveringsslag hebben gemaakt (met name bij de  aanpak van jeugdoverlast en de aanpak van huiselijk geweld).    Met een aantal van 10 gewonden als gevolg van brand zijn wij in 2011 onder het doel van  15 gebleven. En evenals in 2010 waren er in 2011 geen dodelijke slachtoffers als gevolg  van brand te betreuren. Het schadebedrag door brand is met € 1,35 miljoen ruim onder de  norm van € 6,5 miljoen gebleven. In 2010 beliep het totale schadebedrag als gevolg van  brand nog € 4,3 miljoen.  Wat hebben we ervoor gedaan?  De persoonsgerichte aanpak speelt een centrale rol bij onze aanpak van  sociaalveiligheidsproblematiek. Door gericht in te zetten op preventie, repressie dan wel  nazorg willen we overlast en criminaliteit door risicogroepen, c.q. recidive bij deze  groepen, terugdringen. We richten ons daarbij vooral op risicojeugd en zeer actieve  veelplegers en daarnaast op daders en slachtoffers van huiselijk geweld. Ook in het kader  van de aanpak van zware woonproblematiek en van bijzondere handhaving zetten we bij  het verminderen van de gevolgen van incidenten primair in op het voorkomen van die  incidenten door risicogroepen, dan wel de reductie van recidive.    Belangrijke taak van de brandweer is om zo snel mogelijk bij een brand of ongeval  aanwezig te zijn, het incident professioneel te bestrijden en daarmee de gevolgen ervan te  beperken. In 2011 was de brandweer in 9 van de tien gevallen binnen de gestelde normen  (8 minuten bij brand, 10 minuten bij een ongeval) bij het incident aanwezig was. Daarmee  lag de zorgnorm op 90%, terwijl dat in 2010 nog op 85% lag. Daarmee kwam de zorgnorm  in 2011 op het in Nijmegen gestelde doel uit, en lag zij ruim boven de landelijke norm van  80%. 

  36       

 

Programma Veiligheid    FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1012‐01 Openbare Orde & Veiligheid   1P11‐1012‐02 Vergunningverlening & handhaving   1P11‐1012‐03 Organisatie van de rampenbestrijding   1P11‐1012‐04 Uitv. prog. Integrale Veiligheid   1P11‐1012‐05 Proactie Preventie Preparatie BRW   1P11‐1012‐06 Repressie, Nazorg BRW  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1012‐01 Openbare Orde & Veiligheid   1P11‐1012‐02 Vergunningverlening & handhaving   1P11‐1012‐03 Organisatie van de rampenbestrijding   1P11‐1012‐04 Uitv. prog. Integrale Veiligheid   1P11‐1012‐05 Proactie Preventie Preparatie BRW   1P11‐1012‐06 Repressie, Nazorg BRW   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    1.450  313  676  2.146  2.126  10.447  17.159      447  0  0  150  36  3  636  16.523 

Begroting dyn.  2011    1.450  313  462  1.939  1.847  10.309  16.320      447  0  0  168  36  3  654  15.666 

 

 

Rekening   2011    1.466  313  454  1.923  1.843  10.316  16.315      485  0  0  149  81  16  732  15.583 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐15  0  8  16  4  ‐7  5      38  0  0  ‐19  44  14  78  83 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

16.523 

Mutatie reserve 

 

  15.666 

 

  15.583 

 

83   

    Totaal mutatie reserve 

0 

0 

0 

0 

16.523 

15.666 

15.583 

83 

 

 

Saldo na eerste winstbestemming   

TOELICHTING FINANCIËN  Het verschil is op programmaniveau marginaal. Kijken we naar het programma dan  zien wij aan de lastenkant  een marginaal voordeel en aan de batenkant een voordeel van  € 78.000. Het voordeel van de baten wordt voor € 38.000 veroorzaakt door meer  opbrengsten aan leges voor vergunningen en ontheffingen. Verder hebben wij € 44.000  meer ontvangen van de provincie Gelderland voor de activiteit brandveilig gebruik. 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  Op dit programma is er geen risicomelding. 

   

37   

Programma Citymarketing & Externe betrekkingen   

5.3 Programma Citymarketing & Externe betrekkingen  Programma Citymarketing & Externe betrekkingen 

         

Openbare orde & Veiligheid, Burger & Bestuur,, Communicatie en Citymarketing &  Externe betrekking, Th. de Graaf  Programmanummer : 1013  Programmamanager : Hans v. Oerle 

               

OMSCHRIJVING  Het programma Citymarketing & Externe betrekkingen stuurt op activiteiten en  maatregelen waarmee Nijmegen zijn positie in het nationale en internationale  krachtenveld kan versterken. Een sterke positie is nodig om in aanmerking te komen voor  fondsen en middelen van Europa, rijk en provincie; het gaat om de Europese  structuurfondsen, nationale en provinciale middelen voor het Grotestedenbeleid en  projectsubsidies voor onze stedelijke ontwikkeling. Met die middelen kan Nijmegen  beleidsdoelen en projecten realiseren. Daarmee ligt er een sterke relatie tussen het  programma Citymarketing & Externe betrekkingen en andere gemeentelijke programma’s.  Om medewerking te verkrijgen van Europa, Rijk en provincie brengen we de Nijmeegse  belangen goed en gestructureerd onder de aandacht. Waar mogelijk sluiten we aan op  belangen die op (inter)nationaal en provinciaal niveau spelen.    Daarvoor nemen we initiatieven op het vlak van externe oriëntatie, subsidieacquisitie,  gerichte lobby en public affairs. We zorgen er voor dat ons evenementenbeleid maximaal  bijdraagt aan een positief stedelijk imago. Ten behoeve van promotie en citymarketing  werken we samen met lokale en regionale partners aan een nationaal en internationaal in  het oogspringend stedelijk profiel. We maken daarbij in toenemende mate gebruik van de  historische positie van onze stad. We participeren actief in netwerken en onderhouden  intensieve kontakten met bedrijven, kennisinstellingen en andere organisaties om de voor  onze lobby noodzakelijke dwarsverbanden te kunnen leggen.  Voor het realiseren van doelen en projecten die de gemeentegrenzen overschrijden  werken we samen met andere gemeenten en organisaties binnen de Stadsregio Arnhem  Nijmegen, met grotere steden in Gelderland en Nederland  en grensoverschrijdend binnen  de Euregio Rijn Waal, Stedenbanden en Europese netwerken.  Via onze internationale stedenbandrelaties werken we aan een relatie van sympathie,  vertrouwen en wederzijds begrip tussen de inwoners van Nijmegen en die van onze  zustersteden. 

EVALUATIE PROGRAMMA  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  Juist ook in tijden van crisis blijft het uitermate belangrijk om de belangen van onze stad  zo goed mogelijk te verkopen. In het kader van dit programma opereren we daartoe  binnen het regionale, provinciale, nationale en Europese krachtenveld. Een helder profiel  van onze stad is daarbij onontbeerlijk. Dat hebben we dit jaar aangescherpt. We zetten    38       

 

Programma Citymarketing & Externe betrekkingen    Nijmegen niet alleen neer als historische stad, maar ook en vooral als dynamische  kennisstad.  Beeldbepalend voor Nijmegen zijn ook onze grote evenementen. We hebben mede  daarom ons evenementenbeleid op een nieuwe leest geschoeid.  In Europees verband zijn de voorbereidingen voor de nieuwe Europese  programmaperiode in volle gang. In dat kader is het van belang de kansen en  mogelijkheden van de Nederlandse steden om een bijdrage te leveren aan de Europese  programmadoelen te onderstrepen. In G32‐verband hebben wij daartoe een ”Europa‐bid”  uitgebracht.  Dichter bij huis is en blijft de provincie Gelderland een belangrijke partner. We hebben in  het kader van de stads‐ en regiocontracten de basis gelegd voor goede inhoudelijke en  financiële meerjarige afspraken met de provincie.  Wat heeft het opgeleverd in 2011?  Vooral een goede uitgangspositie voor de komende jaren. We noemden onze relatie met  de provincie al, maar ook met de rijksoverheid hebben we in regionaal verband afspraken  kunnen maken over een nadere gezamenlijke verkenning van onze mobiliteitsagenda. Op  termijn moet daar muziek inzitten, met name voor de financiering van onze HOV‐ambities.  In een tijd waarin onze relatie met de rijksoverheid vooral in het teken van “damage  control” staat, is dat geen onverdienstelijk resultaat.  Het is ook een tijd van versterkte regionale samenwerking. Niet alleen de voorgenomen  afschaffing van de WGR+status van de Stadsregio, maar ook de zich doorzettende trend  op het vlak van decentralisatie van rijkstaken dwingt tot nadenken over samenwerking  tussen regiogemeenten en de gewenste vormen daarvoor. Ook daarvoor legden we in  2011 een basis.  Dat geldt ook voor een meer strategische visie op de toekomstagenda voor onze stad.  Bijzonderheden in 2011?  Ook voor het programma city‐marketing en externe betrekkingen ontkwamen we niet aan  het zoeken naar bezuinigingsmogelijkheden in de toekomst. Ook daar legden we een basis  voor in het afgelopen jaar. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  Wij bevorderen dat onze inspanningen op het vlak van citymarketing en externe  betrekkingen meerwaarde opleveren voor onze andere gemeentelijke programma’s, voor  maatschappelijke instellingen, bedrijven en burgers. Die meerwaarde willen we kunnen  meten in termen van een grotere betrokkenheid van Europa, rijk en provincie bij  Nijmeegse plannen en ontwikkelingen. Een betrokkenheid die uiteindelijk ook resulteert in  de beoogde financiële steun. Daarnaast willen we met Nijmegen en Nijmeegse  ontwikkelingen vaker en positief in het nieuws komen, streven we succesvolle  evenementen na en sociaal maatschappelijk renderende stedenbandrelaties. Vanuit de  eerder benoemde historische focus willen we ook inhoudelijke combinaties tot stand  brengen met activiteiten in het hedendaagse Nijmegen. Veel onderwerpen van ons  stedelijk profiel komen daarvoor in aanmerking. We gaan daar pragmatisch mee om en  leggen vooralsnog accenten bij ons economische beleid en onze stedelijke ontwikkeling.  Met name  de unieke, innovatieve en  duurzame gebiedsontwikkeling Nijmegen omarmt  de Waal (incl. Donjon) is een historisch moment in de ontwikkeling van de stad en kan als  hefboom dienen voor het vermarkten van de stad.     

   

39   

Programma Citymarketing & Externe betrekkingen    PROGRAMMA CITYMARKETING & EXTERNE  BETREKKINGEN     

H1 

(Internationale) samenwerking en public affairs 

 

H2 

Promotie 

 

H3 

Coördinatie evenementen 

 

H4 

Stedenbanden 

 

H5 

Coördinatie van het grotestedenbeleid van rijk en  provincie (mop) 

   

Hoofddoelstelling 1  (INTERNATIONALE) SAMENWERKING EN PUBLIC AFFAIRS  Wat willen wij bereiken?  We beogen een grote betrokkenheid, inhoudelijk en financieel, van Europa, rijk en  provincie bij Nijmeegse plannen en ontwikkelingen. De Nijmeegse belangen brengen we  goed en gestructureerd onder de aandacht. Waar mogelijk sluiten we aan op belangen die  op (inter)nationaal en provinciaal niveau spelen. Daarvoor ondernemen we activiteiten op  het vlak van externe oriëntatie, subsidieacquisitie, gerichte lobby en public affairs.  Wat hebben we bereikt?  In regionaal verband zijn we er in geslaagd het rijk ervan te overtuigen dat de  verstedelijkingsproblematiek in de regio een nadere gezamenlijke verkenning van de  mogelijkheden van een HOV‐netwerk rechtvaardigt. Daartoe zijn in het MIRT‐overleg met  de minister van Infrastructuur afspraken gemaakt. Naar verwachting biedt dit in de  toekomst mogelijkheden om onze HOV‐ambities met rijkssteun te verwezenlijken. In een  tijd waarin met name de rijksoverheid zich in toenemende mate terugtrekt is dit geen  onverdienstelijk resultaat  Het verstedelijkingsvraagstuk heeft ons in regionaal verband sowieso intensief bezig  gehouden. Dat had alles te maken met de ingestorte woningmarkt en het geleidelijk  groeiende besef dat de behoefte aan planologische ruimte voor woningbouw in de regio  in het verleden veel te ruim is ingeschat. Via intensief en open overleg met collega‐ bestuurders in de regio hebben we belangrijke stappen kunnen zetten in de richting van  een meer met de huidige situatie overeenstemmende woningbouwprogrammering.  De eerste resultaten van onze inspanningen om provinciale steun en medewerking te  verkrijgen voor Nijmeegse doelen en projecten werden eind van het jaar zichtbaar toen de  voorlopige beoordeling van onze aanvraag in het kader van het provinciale grote steden  beleid bekend werd. Het ziet er naar uit dat Nijmegen in dat kader een bijdrage van om en  nabij 20 miljoen euro tegemoet kan zien.  In diezelfde periode werd ook bekend dat Nijmegen geen kans meer maakte op een  gecombineerde provinciale en Europese bijdrage voor het Topsport Innovatie Park. Het  vormde één van de reden voor ons besluit om af te zien van de verdere ontwikkeling van  dit project.  Wat hebben we ervoor gedaan?  Wij hebben onze inspanningen om met name de provincie Gelderland te winnen voor  Nijmeegse beleidsdoelen en projecten geïntensiveerd. Zowel voor als na de  statenverkiezingen van het afgelopen jaar hebben wij ons ingezet om een voor Nijmegen  gunstige uitgangspositie te verwerven binnen de nieuwe provinciale  begrotingsprogramma’s. Aan de hand van een dit jaar ontwikkelde lobby‐matrix volgen    40       

 

Programma Citymarketing & Externe betrekkingen    we de kansen en mogelijkheden van Nijmeegse projecten om in aanmerking te komen  provinciale steun op de voet.  Hoewel de mogelijkheden om rijkssteun te verwerven aanzienlijk zijn afgenomen laten we  het richting Den Haag zeker niet afweten. In wisselende combinaties van steden, maar ook  individueel als Nijmegen proberen we de schadelijke gevolgen van rijks bezuinigingen te  beperken en waar mogelijk kansen voor de toekomst te creëren. Concreet was dit  bijvoorbeeld aan de orde bij de toekenning van de topsectorstatus aan Health Valley.   Richting Europa zijn wij met name binnen het verband van de G32 aan de slag geweest om  de Nederlandse steden optimaal te positioneren t.b.v. de eerstkomende Europese  programma‐periode; concreet hebben wij daartoe in G32 verband een “Europa‐bid”  uitgebracht.  Samen met de provincie en de regio hebben wij ons ingezet om zo gunstig mogelijke  voorwaarden te creëren binnen de nationale mobiliteitsagenda.  Wij hebben binnen Nederland een kennisstedennetwerk opgericht waarin we informatie  uitwisselen en aan gezamenlijke belangenbehartiging doen. Wij hebben een gezamenlijk  position paper opgesteld dat door de minister‐president in ontvangst is genomen.  Wij hebben de nodige stappen gezet om ons voor te bereiden op de door het kabinet  aangekondigde opheffing van de WGR+status van de Stadsregio Arnhem Nijmegen.  Wij hebben verder gewerkt aan de totstandkoming van een strategische toekomstagenda  voor de stad. 

Hoofddoelstelling 2  PROMOTIE  Wat willen wij bereiken?  Onze promotieactiviteiten en projecten dragen bij aan een positief imago van Nijmegen.  We benutten de historische positie van Nijmegen als een onderscheidend element op  nationaal en internationaal niveau. Via promotie en citymarketing werken we samen met  lokale en regionale partners aan een nationaal en internationaal in het oogspringend  stedelijk profiel.  Wat hebben we bereikt?  Wij hebben door onze promotionele activiteiten en ook door onze grote evenementen  weer veel positieve publiciteit over Nijmegen hebben weten te genereren.  Met name voor de Vierdaagse was de media aandacht in 2011 weer groot.  Wat hebben we ervoor gedaan?  Wij hebben het citymarketingbeleid verder ontwikkeld. Wij hebben besloten het profiel  van oudste stad én dynamische kennisstad waar veel groen, (loop)sport en cultuur te  vinden is verder te versterken. Waarbij we Nijmegen als kennisstad nog meer  benadrukken. De dynamiek komt onder meer tot uitdrukking in de oplevering van grote  onderscheidende en innovatieve bouwprojecten. Het plan van aanpak voor het  vermarkten van de gebiedsontwikkeling Nijmegen omarmt de Waal is gereed. Daarnaast  werken wij aan een tweede editie van de Vrede van Nijmegen‐penning die wij in het  voorjaar van 2012 willen uitreiken. 

Hoofddoelstelling 3  COORDINATIE EVENEMENTEN  Wat willen wij bereiken?  1. De Vierdaagse en Vierdaagsefeesten staan in de top 3 van de landelijke top 100 van  evenementen.  2. Een positief imago van Nijmegen bij onder meer (potentiële) inwoners, bedrijven en  bezoekers (citymarketing).  3. Goede, nuttige contacten met instellingen, intermediairs en ondernemingen.     

41   

Programma Citymarketing & Externe betrekkingen    4. 80% van de Nijmegenaren is trots op hun stad.  Wat hebben we bereikt?  Net als in 2009 en 2010 is het ook in 2011 weer gelukt om met de vierdaagse en de  vierdaagse feesten de eerste plaats te behalen in de landelijke Response  evenementenmonitor. Bij de 42ste editie van de Vierdaagse feesten konden we dit jaar  1.360.000 bezoekers noteren. De 95ste editie van de Vierdaagse marsen startte met  41.316 wandelaars waarvan er uiteindelijk 38422 de finish hebben gehaald.  Tijdens de Vierdaagse 2011 hebben geen noemenswaardige incidenten plaatsgevonden.  Wel bleek de Vlaggenparade ten opzichte van voorgaande jaren geen succes: stichting De  4DAAGSE heeft aangegeven naar een alternatief te gaan zoeken. Ondanks het  tegenvallende weer, was stichting de Vierdaagsefeesten tevreden over de organisatie van  het evenement.  De media‐aandacht voor de Vierdaagse was in 2011 groot. Zowel bij Omroep Gelderland,  SBS6 en de publieke omroepen stond de Vierdaagse prominent in de programmering. Ook  andere evenementen in de stad hebben veel media‐aandacht gegenereerd. In 2011 waren  dat er ongeveer 40. We noemen Dance at the Park, FortaRock, James Blunt, de Music  Meeting, het gebroeders van Limburgfestival, de Vrijmarkt, Oddstream, de  Zevenheuvelenloop en natuurlijk onze jaarlijkse kermis.  Wat hebben we ervoor gedaan?      







  42       

We stellen maandelijks een evenementenkalender op en kijken of er op basis van de  aanvragen praktische problemen kunnen ontstaan.  We leveren facilitaire ondersteuning in de sfeer van verkeers‐ en  mobiliteitsmaatregelen en ook veiligheidsmaatregelen  We verstrekken in een aantal gevallen meerjarensubsidies.  In februari 2011 hebben we de Startnotitie Evenementenbeleid gepresenteerd. In  december 2011 is de Kadernota Evenementenbeleid “Event Full” aan college en raad  aangeboden.  Het evenementenbeleid is, als aangekondigd in het coalitieakkoord, vernieuwd. Van  een beleid dat puur faciliterend was zijn we gegaan naar een beleid dat ook stuurt.  Nijmegen heeft een breed en divers evenementenaanbod en dat willen we zo  houden. Nijmegen heeft een aantal belangrijke evenementen die het imago van de  stad in positieve zin beïnvloeden en die evenementen willen we koesteren en  versterken. Het gaat dan om de 4‐daagsemarsen en –feesten, de Zevenheuvelenloop  en de Marikenloop, de muziekfestivals (waaronder de Music Meeting, het  Bevrijdingsfestival en Oranjepop), de popconcerten, de literatuurfestivals van de  Wintertuin, het Gebroeders van Limburgfestival en het Romeinenfestival, de Vrede  van Nijmegenpenning, het Go Short filmfestival en de Najaars‐Kermis.  We willen het evenementenbeleid beter laten aansluiten bij de citymarketing en  omgekeerd. Dat betekent dat we evenementen koesteren, stimuleren en  ondersteunen die Nijmegen als oudste stad, als kennisstad, cultuurstad en loopstad  profileren.  Om te kunnen sturen hebben we onze organisatie aangepast, waarbij extra aandacht  is gegaan naar een betere dienstverlening naar organisatoren van evenementen. We  gaan vanaf 2012 werken met een locatiegebonden evenementenbeleid, waarbij ook  omwonenden betrokken worden.  Door een betere organisatie kunnen we de kosten beter beheersen. Ten aanzien van  de vergunningen is kostendekkendheid het uitgangspunt. In plaats van precarioheffing  willen we waar mogelijk werken met het innen van huuropbrengsten, wat een  vereenvoudiging betekent en minder kosten. 

 

Programma Citymarketing & Externe betrekkingen    Hoofddoelstelling 4  STEDENBANDEN  Wat willen wij bereiken?  Wij willen dat onze internationale stedenbandrelaties bijdragen aan een sfeer van  sympathie, betrokkenheid en toenemend wederzijds begrip tussen de inwoners van  Nijmegen en die van onze zustersteden.  Wat hebben we bereikt?  Van de drie stedenbanden die wij op dit moment onderhouden, t.w. met Masaya, Pskov  en Gaziantep is die met Pskov in 2011 d.m.v. een stedenbandverklaring met een  geldigheid van 3 jaar vernieuwd.  De Stichting Stedenband Masaya kan via ons lidmaatschap van het Landelijk Beraad  Stedenbanden Nederland Nicaragua wederom aanspraak maken op verdubbeling van  projectgeld en optimalisering van kennisuitwisseling.  Wat hebben we ervoor gedaan?  Masaya  Ook dit jaar heeft de particuliere stedenbandorganisatie voor Masaya (SSNM) haar  subsidie ontvangen. We zijn lid van het Landelijk Beraad Stedenbanden Nederland  Nicaragua (LBSNN), zodat de SSNM aanspraak kan maken op het verdubbelen van  projectgeld via de KPA middelen en kan komen tot kennisuitwisseling met aan het  Landelijk Beraad verbonden organisaties. De bestuurlijke contacten met Masaya zijn op  een laag pitje geplaatst als een gevolg van politieke ontwikkelingen in Nicaragua na de  burgemeestersverkiezingen eind 2008.    Pskov  In april 2011 heeft de burgemeester een werkbezoek gebracht aan Pskov. Tijdens dit  bezoek hebben de burgemeester en het Hoofd van de Stad van Pskov een  stedenbandverklaring ondertekend met een geldigheid van 3 jaar. Deze verklaring is  voordien voorgelegd aan de Gemeenteraad. De particuliere stedenbandstichting Nijmegen  Pskov (SSNP) ontving haar jaarlijkse subsidie om activiteiten te ontwikkelen in Pskov. De  SSNP is in november 2011 aanwezig geweest op de door Buitenlandse Zaken  georganiseerde startbijeenkomst over het vriendschapsjaar Nederland ‐ Rusland 2013 en  beraadt zich momenteel op een programma voor de viering in Nijmegen.    Gaziantep   We zijn partner in een door Tactus Verslavingszorg ingediend Matra‐project over  verslavingszorg. Dit project is in januari 2010 gestart. Wij richten ons op het adviseren van  de gemeente Gaziantep over beleidsvorming op het gebied van de verslavingszorg en het  onderhouden van contacten met zorgorganisaties. In 2011 zijn verder geen contacten  geweest met Gaziantep in het kader van dit project.  We hebben de adviescommissie Gaziantep ondersteund in het uitbrengen van drie  adviezen aan de burgemeester, als gemandateerd lid van het College. Inmiddels hebben  veertien Nijmeegse organisaties subsidie ontvangen voor projecten met Gaziantep. Voor  het uitwisselingsproject van schilders is een bezoek aan Gaziantep gebracht en een  wederbezoek van een Gaziantepse schilder aan Nijmegen in augustus 2011.  De adviescommissie is in oktober 2011 gestart met de voorbereidingen voor een  activiteitenprogramma ter gelegenheid van 5 jaar stedenband en het Nederland ‐ Turkije  jubileumjaar 2012. De commissie ontwikkelt dit programma in samenwerking met  vrijwilligers uit de stad. 

Hoofddoelstelling 5  COÖRDINATIE VAN HET GROTESTEDENBELEID VAN RIJK EN PROVINCIE (MOP) 

   

43   

Programma Citymarketing & Externe betrekkingen    Wat willen wij bereiken?  Wij willen dat Nijmegen gebruik kan blijven maken van de aanzienlijke geldstromen die  rijk en provincie in het kader van hun stedenbeleid ter beschikking stellen.  Wat hebben we bereikt?  Zoals reeds onder lobby en public affairs gemeld zijn wij er in geslaagd om een  voortzetting van het provinciale grote stedenbeleid te bewerkstelligen.  De nieuwe stads en regiocontracten die in dat kader zullen worden afgesloten zijn  inmiddels in concept gereed. Naar verwachting kan Nijmegen in het kader van de nieuwe  GSO programma periode ongeveer € 20 miljoen tegemoet zien.  Wat hebben we ervoor gedaan?  We hebben gezorgd voor kaderstelling en optimale afstemming van de inspanningen die  onze gemeente levert op het vlak van het nationale‐ en provinciale Grotestedenbeleid.  Met betrekking tot het landelijke GSB, dat inmiddels is beëindigd, ging het om het  opstellen van eindverantwoording.  Daarnaast hebben wij;   Het jaarplan ISV opgesteld en verantwoord.   De afspraken in het kader van het eerdere provinciale GSO‐convenant uitgevoerd.   De GSO bestedingen 2010 verantwoord.   Lobbyinspanningen verricht t.b.v. de voortzetting van het GSO na 2011. 

FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1013‐01 Coördinatie evenementen beleid   1P11‐1013‐02 Stedenbanden   1P11‐1013‐03 (Inter)nat.samenwerk.&public affairs   1P11‐1013‐04 Promotie  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1013‐01 Coordinatie evenementen beleid   1P11‐1013‐02 Stedenbanden   1P11‐1013‐03 (Inter)nat.samenwerk.&public affairs   1P11‐1013‐04 Promotie   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    1.591  241  1.282  608  3.721      287  0  322  1  610  3.111 

Begroting dyn.  2011    1.619  271  3.034  1.003  5.926      145  30  1.953  397  2.525  3.401 

 

 

Rekening   2011    1.998  240  2.708  1.003  5.949      518  30  1.620  397  2.565  3.384 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐379  31  325  0  ‐23      373  0  ‐333  0  40  17 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

3.313 

Mutatie reserve 

 

  3.603 

 

  3.585 

 

17   

  ONTTREKKING  F022 Saldireserve  F031 Reserve GSB  Totaal onttrekking 

  0  202  202 

  202  0  202 

  202  0  202 

  0  0  0 

‐202 

‐202 

‐202 

0 

3.111 

3.401 

3.384 

17 

 

 Totaal mutatie reserve   

 

Saldo na eerste winstbestemming   

TOELICHTING FINANCIËN    44       

 

Programma Citymarketing & Externe betrekkingen    Het saldo toont een gering voordelig resultaat van € 17.000 en ook op de totaalregels van  de lasten en de baten zijn geen noemenswaardige verschillen te vermelden.  Toch besteden we kort aandacht aan verschillen op lasten en baten bij coördinatie  evenementen beleid en internationale samenwerking en public affairs.    Bij coördinatie evenementenbeleid is bij de Najaarsnota 2011 eenmalig de  bezuinigingstaakstelling van € 75.000 voor het evenementenbeleid teruggedraaid en  hebben we een tegenvaller van € 95.000 vanwege niet gedekte kosten voor de 4daagse in  de Stadsbegroting verwerkt. Wij werken aan een structurele oplossing in het kader van de  Kadernota evenementenbeleid.  Ondanks het terugdraaien van de bezuinigingen is er op de lasten een overschrijding van  ruim € 0,3 miljoen. Die wordt veroorzaakt door de extra kosten die zijn gemaakt voor  particuliere evenementen, die niet aan de begroting worden toegevoegd omdat deze post  moeilijk te voorspellen valt. Aangezien de opdrachten volledig gedekt worden met externe  bijdrages leidt dit verder niet tot een tekort voor het programma.    De lasten‐ en batenverschillen bij het product ‘internationale samenwerking en public  affairs’ vallen tegen elkaar weg en worden volledig veroorzaakt door de afwikkeling van  het EFRO Programma Kanaalgebied. In de Stadsbegroting 2011 hebben we op basis van de  eindbeschikking die het ministerie van BZK in 2010 heeft afgegeven de lasten en baten  opgehoogd met een bedrag van € 1,6 miljoen. In 2011 hebben we € 1,3 miljoen.  Daadwerkelijk ontvangen en verrekend met een zelfde bedrag aan lasten. Eind 2011  hebben we de resterende kosten die we gemaakt hebben (€ 0,3 miljoen) naar de balans  overgebracht en verrekenen dit later met het restant dat we nog van het ministerie  mogen verwachten. De reden waarom we niet in één keer de € 1,6 miljoen hebben  ontvangen is dat de Europese Commissie het recht heeft om tot eind 2013 op onderdelen  reviews op de accountantscontroles uit te voeren. Aangezien de kans klein is dat reviews  tot een bijstelling van de eindbeschikking voor Nijmegen zouden leiden is hiervoor verder  geen risico opgenomen. 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  Bij de uitvoering van de Europese subsidie voor Cool breaks is ongelukkigerwijs door RBT‐ KAN een procedurefout gemaakt bij de aanbesteding. Daardoor bestaat er een risico dat  voor ca. € 130.000 aan kosten niet gedeclareerd kunnen worden. Inmiddels wordt er op  constructieve wijze met de samenwerkingspartner het RBT‐KAN gewerkt aan het  verminderen van het risico. Daarbij zijn er goede resultaten geboekt en is het risico voor  de gemeente gereduceerd tot € 50.000. Momenteel worden de vorm‐ en  rechtmatigheidsvereisten rondom deze subsidie juridisch doorgelicht en zal op korte  termijn geborgd worden dat de gemeente hier verder geen risico meer heeft. 

   

45   

Programma Wonen   

5.4 Programma Wonen  Programma Wonen 

         

Ruimtelijke ontwikkeling Waalsprong, Wonen,, Klimaat & Energie en Groen & Water,  J. v.d. Meer  Programmanummer : 1021  Programmamanager : Koos Donné 

               

OMSCHRIJVING  Dit programma betreft de ontwikkeling en uitvoering van het Nijmeegs woonbeleid. Onze  strategische keuzes zijn verwoord in de Woonvisie 2010‐2020: een ongedeelde stad en  bewoners binden. Taakvelden zijn planning en programmering van het nieuwbouwbeleid  (tempo, kwantiteit, kwaliteit en betaalbaarheid), de herstructurering van delen van de  bestaande woningvoorraad, het stimuleren van wonen boven winkels, ontwikkeling en  monitoring van woonruimteverdelingsbeleid en de huisvesting van een aantal genoemde  doelgroepen.   Het programma is voor realisatie afhankelijk van andere partijen. Wij sturen actief door  inbreng bij overleggen met ontwikkelaars, corporaties, zorginstellingen, Stadsregio,  onderwijsinstellingen als Universiteit en Hogeschool en maken concrete afspraken met  deze partijen.   Het programma Wonen kent een sterke relatie met de programma’s Ruimte &  Cultuurhistorie en Klimaat & Energie, Grondbeleid. 

EVALUATIE PROGRAMMA  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  In 2011 is gewerkt aan de centrale opgaven in het woonbeleid: aanpak van het  woningtekort, herstructurering oude wijken, meer studentenhuisvestingen, combinaties  van wonen + zorg en een standpuntbepaling over aanpassing van het regionale model van  woonruimteverdeling. Dit alles doen we in een netwerk met veel partijen en  belanghebbenden. Resultaten in het woonbeleid zijn alleen te bereiken als we inzetten op  samenwerking in resultaatgerichte coalities.   De afspraken met de Nijmeegse woningcorporaties, belangrijke partners, zijn in 2011  beoordeeld op houdbaarheid gezien de voornemens van het kabinet, die de corporaties  hard treffen. Dit heeft geleid tot een uitgangspuntennotitie aan het eind van 2011,  waarover de besluitvorming in 2012 wordt afgerond.   Over het thema woonruimteverdeling is ook uitgebreid overleg gepleegd en ook daarvan  wordt de besluitvorming in 2012 afgerond.  Wat heeft het opgeleverd in 2011?  De woningproductie is met 760 opgeleverde woningen (inclusief toevoegingen in de  bestaande voorraad zoals splitsingen) heel behoorlijk op peil gebleven, ondanks de slechte  marktomstandigheden.    46       

 

Programma Wonen    Op het terrein van studentenhuisvesting is geen eenheid opgeleverd in 2011, maar alle  inzet heeft geleid tot een absoluut record van 930 eenheden die in aanbouw zijn.  Op het terrein van wonen en zorg is, in nauw overleg met andere partijen, verder gewerkt  aan de concrete invulling van de woonservicegebieden. Er zijn in 2011 151 zorgwoningen  opgeleverd en 233 aanpasbaar gebouwde woningen. Dat is lager dan begroot maar er zijn  nog meer dan honderd zorgwoningen en 300 aanpasbaar gebouwde woningen in  aanbouw die in 2012 worden opgeleverd.   Bijzonderheden in 2011?  De aanhoudende economische crisis heeft grote invloed op de woningmarkt. Banken  stellen strengere eisen bij hypothecaire leningen, de prijzen van woningen dalen, het  aantal verkochte woningen daalt, en er zijn nog geen tekenen van een snel herstel.   De telkens weer aanwakkerende discussie over de hypotheekrenteaftrek maakt dat  onzekerheid boven de markt blijft zweven en consumenten kopschuw worden.  Niettemin hebben we in deze omstandigheden in 2011 een heel redelijke productie  gerealiseerd, wat ook in 2012 nog zeker het geval zal zijn, maar voor de jaren daarna zijn  de vooruitzichten somber. In relatie met de crisis hebben we in 2011 een beleidslijn  ingezet van stedelijke herprogrammering waarbij we prioriteit geven aan de Waalsprong  en het Waalfront, en op andere locaties veel terughoudender zijn om planontwikkeling te  initiëren en te faciliteren.  Positief is dat, volgens de Atlas van Nederlandse gemeenten 2011, Nijmegen, na den  Bosch, de grootste stijger is in de afgelopen 5 jaar.    Perspectiefnota   a) De Stichting Huurteams is in 2011 bij de besluitvorming over de Perspectiefnota  voorzien van financiering van € 31.250 per jaar tot 2015.  b) Voor de uitvoering van de regeling Toegankelijkheid openbare ruimte en openbare  gebouwen is in 2011 een voorziening gevormd van € 400.000, daarvan is in 2011 €  102.501 uitgegeven, resteert € 297.499 voor de komende jaren. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  Het programma levert een bijdrage aan de aantrekkelijkheid van de stad door de huidige  en toekomstige inwoners van Nijmegen te laten wonen in een positief gewaardeerde  woonomgeving. Goede huisvesting draagt ook bij aan de economische aantrekkelijkheid  van deze stad.  Onze nieuwbouwopgave is gericht op het inlopen van het woningtekort. Goede  woningkwaliteit en energiezuinigheid zijn belangrijke voorwaarden. We willen een  ongedeelde stad zijn met een gedifferentieerd woningaanbod op stedelijk niveau en met  variatie op wijkniveau.   Vrijkomende woonruimte in de voorraad van de woningcorporaties wordt rechtvaardig  verdeeld en het scheefwonen is zoveel mogelijk tegengegaan.      

PROGRAMMA WONEN     

H1 

Realisatie woningbouwprogramma 

 

H2 

Rechtvaardige verdeling van huurwoningen 

 

H3 

Studenteneenheden en woonservicegebieden 

H4 

Verbetering dienstverlening 

     

   

47   

Programma Wonen    Hoofddoelstelling 1  REALISATIE WONINGBOUWPROGRAMMA  Wat willen wij bereiken?  We willen voldoende woningen realiseren om aan de huisvestingsvraag te voldoen en de  dynamiek in de stedelijke ontwikkeling te behouden.  De vraag naar woningen blijft onverminderd groot. Dat blijkt uit het  woningbehoeftenonderzoek WoON2009. Dit onderzoek geeft ook een beeld van de  gewenste woningbouw in de komende jaren. De resultaten van WoON2009 hebben geleid  tot aanpassingen in het woningbouwprogramma, waarover we ook een werkconferentie  hebben gehouden De realisatie van de gewenste woningbouw is mede afhankelijk van de  economische situatie.  Voor 2011 staan er 750 nieuwe woningen op het programma, daarvan zijn er medio 2010  470 in aanbouw. Een nog onbepaald deel van het programma is onder de huidige  marktomstandigheden onzeker.   We blijven niettemin actief sturen op tempo en kwaliteit in de productie. De  woningcorporaties willen de productie van goedkope huurwoningen op peil houden. In de  Waalsprong is hun productie ook afhankelijk van de opstelling van andere marktpartijen.  Daar is enige vertraging onvermijdelijk. Minder productie heeft gevolgen voor de  slaagkansen van woningzoekenden, omdat er minder huurwoningen beschikbaar komen.  Wij willen appartementen realiseren in het kader van wonen boven winkels. Naast wonen  boven winkelpanden onderzoeken we nadrukkelijk ook de mogelijkheden om  wooneenheden in leegstaande kantoren te realiseren.   Wat hebben we bereikt?  In 2011 zijn 760 nieuwbouwwoningen gereed gekomen. Dat zijn er 10 meer dan begroot,  en geen geringe prestatie in een tijd dat de woningmarkt goeddeels op slot zit.  Met name in de koopsector is geen sprake van herstel van de markt in 2011. De prijzen  dalen, maar banken zijn strenger bij het verstrekken van hypotheken. Starters op de  koopmarkt hebben hier last van. Doorstromers hebben het probleem dat ze hun oude  woning slecht kunnen verkopen. Dit leidt tot de huidige stagnatie. Toch bestaat de  productie voor een flink deel uit koopwoningen: 304. Verreweg de meeste woningen zijn  in de bestaande stad gebouwd, 682, dat is bijna 90%. Grote projecten zijn o.a. project  Draaiom aan de Zwanenstraat (toren Maas‐Waalkanaal) met 115 woningen, de  Ploegstraat met 152 woningen, en in Hatert totaal 107 woningen. In de Waalsprong is het  project Laauwik gestart, waarvan in 2011 de eerste woningen zijn opgeleverd.  In 2011 zijn er 43 appartementen in het kader van wonen boven winkels gereed gekomen.  Dat zijn er 3 meer dan begroot. Maar ook deze sector heeft last van de slechte  woningmarkt.     Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

1.1 Aantal woningen  

560 

750 

760 

1.2 Aantal woningen in bestaande stad  

497 

600 

682 

63 

150 

78 

1.4 Toevoegingen goedkope huurwoningen  

236 

150 

161 

1.5 Toevoegingen goedkope koopwoningen  

0 

150 

80 

1.6 Aantal appartementen wonen boven winkels  

9 

40 

43 

1.3 Aantal woningen in Waalsprong  

Wat hebben we ervoor gedaan?  De voortgang van de woningproductie was ook in de moeizame marktomstandigheden  van 2011 een belangrijk punt. We zijn actief geweest om vanuit onze gemeentelijke rol en  mogelijkheden de productie zoveel mogelijk op gang te houden. Met € 1,3 miljoen aan ISV  middelen hebben we een aantal projecten financieel haalbaar gemaakt en daarmee  realisatie verzekerd. Het gaat om de projecten Onder Onnes met totaal 250 woningen,    48       

 

Programma Wonen    waarvan 114 in betaalbare huur, Molenweg/Jacobs met 87 betaalbare huurwoningen en  22 woningen met zorgvoorzieningen en 30 woningen in het voorzieningenhart  Waterkwartier, ook met zorgaanbod. In de Waalsprong zijn de plannen voor zelfbouw in  de Vossenpels verder geconcretiseerd. In de loop van 2012 zal daar de bouw kunnen  starten.  Onze inzet op wonen boven winkels heeft een resultaat van 43 appartementen  opgeleverd. Alle in het complex Molenstraat nr.63. Voor 3 nieuwe projecten met totaal 13  appartementen is in 2011 subsidie verleend. Deze worden in 2012 gerealiseerd. 

Hoofddoelstelling 2  RECHTVAARDIGE VERDELING VAN HUURWONINGEN  Wat willen wij bereiken?  Wij streven naar een rechtvaardige verdeling van vrijkomende huurwoningen met  evenredige kansen op woonruimte voor de diverse doelgroepen. We maken gebruik van  de mogelijkheden die de regionale regels ons bieden om problemen rond leefbaarheid via  de woonruimteverdeling op te lossen. We willen scheefwonen beperken en doorstroming  bevorderen. We willen wachttijden verkorten.  Wat hebben we bereikt?  In 2011 hebben we, na uitgebreid overleg in diverse gremia een standpunt ingenomen  over de wijziging van de Regionale huisvestingsverordening. Onze inzet is om  belemmeringen voor de doorstroming weg te nemen en de kansen van starters en  jongeren te vergroten. Het bestuur van de Stadsregio zal daar als bevoegde instantie in  2012 een besluit over nemen. Het standpunt van ons college wordt begin 2012 in de raad  geagendeerd. De uitkomst wordt ingebracht in het regionale traject om de verordening  aan te passen. Het tegengaan van scheefheid via een experiment met huur op maat wordt  vooralsnog door wettelijke maatregelen tegenhouden. Dit weerhoudt ook de corporaties.  Wel zijn met Talis afspraken gemaakt over een pilot tijdelijke koop.  In de huisvesting van herschikkers hadden we een achterstand opgelopen. Met een plan  van aanpak waarin o.a. betere afspraken met het COA en de corporaties, is deze  achterstand in 2001 voor het grootste deel ingelopen. Eind 2011 resteerden nog 54  personen van de taakstelling die gehuisvest moesten worden.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

2.1 Woningen naar starters  

41% 

>30% 

>30% 

2.2 Woningen naar minima  

45% 

>=45% 

>=45% 

2.3 Woningen naar primaire doelgroep  

66% 

>60% 

>60% 

2.4 Gemiddelde slaagkans *)  

0,11 

>=0,12 

>=0,12 

2.5 Slaagkans Starters *)  

0,08 

>=0,08 

>=0,08 

2.6 Slaagkans BBSH‐doelgroep *)  

0,11 

>=0,12 

>=0,12 

2.7 Slaagkans Senioren *)  

0,23 

>=0,30 

>=0,30 

Wat hebben we ervoor gedaan?  In het voortraject van de standpuntbepaling over de nieuwe Regionale  huisvestingsverordening hebben we overleg gepleegd met de Seniorenraad, met de AKKU  in een bijeenkomst over jongerenhuisvesting en tijdens een inspiratiedag van Standvast  Wonen. In oktober is een bijeenkomst georganiseerd met raadsleden, corporaties en  zorgpartijen om over het standpunt te beraadslagen. Op basis hiervan wordt vervolgens  begin 2012 een voorstel aan de raad voorgelegd.  We hebben periodiek met de woningcorporaties overlegd over zaken die de  woonruimteverdeling betreffen: huisvesting van herschikkers en andere bijzondere  doelgroepen.  Als gevolg van capaciteitsgebrek is geen monitorrapportage verschenen in 2011. Die is  doorgeschoven naar 2012 waarin over 2 jaren zal worden gerapporteerd.    49     

Programma Wonen    Hoofddoelstelling 3  STUDENTENEENHEDEN EN WOONSERVICEGEBIEDEN  Wat willen wij bereiken?  Voor studenten realiseren we tussen 2010 en 2015 1.000 eenheden om te voldoen aan de  huisvestingsbehoefte. Voor 2020 willen we nog eens 1.000 eenheden extra realiseren om  de toekomstige behoefte te kunnen opvangen in de bestaande stad, maar ook in de  Waalsprong. We willen daar waar mogelijk kantoorpanden inzetten voor  studentenhuisvesting.  We willen een stedelijke dekking van woonservicegebieden. Er moet voldoende voorraad  woningen bestaan die geschikt zijn voor bewoners die een beroep moeten doen op zorg.   Ouderen en gehandicapten moeten in voldoende mate gehuisvest kunnen worden en  starters moeten een reële kans op de woningmarkt hebben. Daarnaast dragen we vanuit  het programma Wonen ook bij aan de realisatie van voorzieningen voor  Maatschappelijke opvang.   Wat hebben we bereikt?  Studentenhuisvesting  In 2011 is de eerste paal de grond in gegaan voor de nieuwbouw van Doornroosje met  daar bovenop 350 eenheden voor studenten. Een mijlpaal. Daarnaast zijn de plannen voor  350 eenheden in voormalig pensionaat Mariënbosch verder geconcretiseerd en eind 2011  is daarvoor de omgevingsvergunning verleend. De bouw van 223 eenheden aan de  Sperwerstraat is bijna gereed, maar oplevering valt in 2012. Dat betekent dat in 2011 geen  nieuwe eenheden zijn opgeleverd maar wel dat er meer dan 900 in aanbouw zijn.  De taakstelling tot 2015 van 1.000 wordt gehaald. De extra taakstelling van eveneens  1.000 eenheden tot 2020 wordt met 250 eenheden ingevuld. Dat is met RU, HAN en SSHN  afgesproken. Ontwikkelingen in vraag en aanbod worden scherp gevolgd.  De kamercampagne die we jaarlijks uitvoeren, samen met HAN, RU en SSHN, was in 2011  erg succesvol met een score van 199 kamers.  De huurteams die controleren of er niet teveel huur wordt betaald in de particuliere  (kamer)markt zijn in 2011 voorzien van financiering met € 31.250 per jaar tot 2015.   In 2011 zijn tot juli 174 huurders geholpen, 116 zaken afgerond en is omgerekend over de  bewoningsduur bijna € 150.000 bespaard. De effectiviteit van de huurteams is hiermee  uitermate groot. De cijfers over heel 2011 volgen in april 2012.    Wonen en zorg   In 2011 zijn in totaal 151 zorgwoningen opgeleverd. Twee complexen in Hatert, een met  72 zelfstandige zorgwoningen op een zorgplint, en een complex van 35 zorgwoningen.   Op de Ubbergseveldweg zijn nog eens 44 zelfstandige wooneenheden opgeleverd.   Het totaal komt daarmee wel 200 lager uit dan begroot. Een aantal projecten is wel in  aanbouw maar schuift qua oplevering net over de jaargrens. Het gaat onder andere om 21  rolstoelwoningen in de Horstacker gecombineerd met een gezondheidscentrum en 78  woningen op het MKK terrein in het waterkwartier (Marialaan, Kievietsstraat,  Koekoekstraat). Ook 26 onzelfstandige wooneenheden voor beschermd wonen worden in  2012 opgeleverd. Er zijn verder 233 aanpasbaar gebouwde woningen opgeleverd, 118 in  Plan Frij’hof en 115 in de Maas‐Waaltoren aan de Zwanenstraat.    In 2011 is de invulling van woonservicegebieden Dukenburg, Waterkwartier en Wolfskuil  uitgewerkt. Er is bestuurlijk afgesproken dat in Dukenburg 500 woningen met zorg worden  gerealiseerd, waarvan 135 beschermd wonen. Deels worden de woningen met zorg in de  bestaande woningvoorraad gerealiseerd.  In Waterkwartier is er een intentieovereenkomst gesloten tussen partijen om boven op  het voorzieningenhart een woonvorm voor mensen met somatische problemen te  ontwikkelen.      50       

 

Programma Wonen    Verder blijkt in de praktijk dat het ontwikkelen van woonservicegebieden een continu  proces is en nooit helemaal afgerond. Er blijven continu ontwikkelingen spelen die  veranderingen tot gevolg hebben. In totaal zijn we nu in 8 woonservicegebieden actief.  Met diverse partijen wordt de invulling van deze Woonservicegebieden verder uitgewerkt.  Zowel in fysieke projecten (woonvormen) als de combinatie met sociale projecten (zorg en  welzijn).    Voor de subsidieregeling Toegankelijkheid Openbare gebouwen zijn in 2011 in totaal 22  aanvragen ingediend. Er zijn 9 aanvragen beschikt en 4 definitief toegekend. De rest is in  behandeling.    Realisatie 2010 

Indicatoren  3.1 Aantal woningen met zorg   3.2 Aantal eenheden voor studenten  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

188 

350 

151 

0 

100 

0 

Wat hebben we ervoor gedaan?  We hebben tweemaal bestuurlijk overleg gevoerd over studentenhuisvesting met de  SHHN en de instellingen voor hoger onderwijs HAN en RU. In dit overleg worden vraag‐ en  aanbodontwikkelingen gemonitord en de gevolgen voor taakstelling en productie  besproken. In 2011 is verder gewerkt aan de planontwikkeling voor het Hermesterrein, de  TPG‐locatie en Mariënbosch. Omgevingsvergunningen voor de laatste twee zijn verleend.  Voor de TPG‐locatie is in december 2011 de eerste paal geslagen.  De Stichting Huurteams en de kamercampagne zijn in 2011 financieel ondersteund.  De resultaten van deze acties zijn positief voor de huisvesting van studenten en andere  jongeren.    We zijn actief in 8 woonservicegebieden om te zorgen voor een toekomstgericht aanbod  aan diverse combinaties van wonen en zorg. Dit doen we in nauw overleg met zorg‐ en  marktpartijen. In ambitiedocumenten voor bouwprojecten is aanpasbaar bouwen en het  realiseren van rolstoelgeschikte woningen opgenomen. In het Waterkwartier is een  intentieovereenkomst gesloten tussen partijen om boven op het voorzieningenhart een  woonvorm voor mensen met somatische problemen te ontwikkelen. Wij hebben de  plannen haalbaar gemaakt met een ISV bijdrage.    In de uitvoering van de regeling toegankelijkheid openbare gebouwen zijn 22 aanvragen  binnen gekomen, er zijn 9 beschikt, en 4 definitief toegekend. Dit betekent dat de  afspraken met de WIG om meer aanvragen te initiëren effect hebben gesorteerd. 

Hoofddoelstelling 4  VERBETERING DIENSTVERLENING  Wat willen wij bereiken?  In dit programma verminderen we de regeldruk en optimaliseren de dienstverlening met  behulp van de omgevingsvergunning die volgt uit de invoering van de Wet algemene  bepalingen omgevingsrecht (Wabo).  We versterken de klantgerichte werkwijze.   Wat hebben we bereikt?  De WABO is in 2011 volledig geïmplementeerd. Werkprocessen en procedures zijn verder  gestroomlijnd. In organisatorische zin is dit verder gefaciliteerd door het samenvoegen  van vergunningverlenende onderdelen. In 2011 is deze doelstelling ondergebracht in het  product vergunningverlening in het programma ruimtelijke inrichting en cultuurhistorie.  Wat hebben we ervoor gedaan?  Activiteiten voor dit onderdeel zijn overgebracht naar het product vergunningverlening in  het programma ruimtelijke inrichting en cultuurhistorie.     

51   

Programma Wonen    FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1021‐01 Woningbouwbeleid en herstructurering   1P11‐1021‐02 Doelgroepen   1P11‐1021‐03 Woonruimteverdeling  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1021‐01 Woningbouwbeleid en herstructurering   1P11‐1021‐02 Doelgroepen   1P11‐1021‐03 Woonruimteverdeling   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    1.965  243  98  2.306      1.212  40  0  1.252  1.054 

Begroting dyn.  2011    2.165  459  2.812  5.436      969  0  2.768  3.737  1.700 

 

 

Rekening   2011    2.314  378  2.794  5.487      1.151  0  2.768  3.919  1.568 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐149  81  17  ‐50      182  0  0  182  132 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

1.196 

Mutatie reserve 

 

  ‐500 

 

  ‐632 

 

132   

  STORTING  F040 Reserve ISV  Totaal storting 

  0  0 

  2.768  2.768 

  2.768  2.768 

  0  0 

  42  0  100  142 

  42  427  100  569 

  42  427  100  569 

  0  0  0  0 

‐142 

2.199 

2.199 

0 

1.054 

1.700 

1.568 

132 

 

ONTTREKKING  F010 Verbeter.toegank.openb.geb.en ruimte  F040 Reserve ISV  F053 Reserve WMO  Totaal onttrekking   

  Totaal mutatie reserve   

 

Saldo na eerste winstbestemming   

TOELICHTING FINANCIËN  Het programma Wonen laat een resultaat zien van € 0,13 miljoen positief. Dit is  opgebouwd uit een aantal verschillen aan de lasten en aan de batenkant, welke hierna  worden toegelicht.    De lastenkant heeft een nadeel van € 0,05 miljoen door;   Ziekte en het verleggen van het accent naar rendabele werkzaamheden zijn er minder  uren besteed aan het Beleid en herstructurering wat leidt tot lagere lasten van circa €  0,25 miljoen.   Een aantal kleinere verschillen op materiële budgetten bij verschillende projecten  leiden tot hogere lasten van circa € 0,2 miljoen.   Extra lasten voor projecten in Nijmegen Noord waar ook subsidiebijdragen tegenover  staan voor € 0,1 miljoen.    De batenkant heeft een voordeel van € 0,18 miljoen door;   Een incidentele vergoeding van € 0,08 miljoen voor de uitvoering en administratie van  Besluit Woninggebondensubsidies.   Niet begrote provinciale bijdragen voor projecten in Nijmegen Noord voor circa € 0,1  miljoen waar ook lasten tegenover staan. 

  52       

 

Programma Wonen    BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

  RISICO’S  De risico’s in het programma wonen zijn gelegen in de slechte omstandigheden op de  woningmarkt. Hoewel in 2011 de woningproductie nog behoorlijk op peil is gebleven zijn  de vooruitzichten somber. Er zijn geen tekenen die wijzen op een snel herstel van de  woningmarkt. Dit zal niet alleen zijn weerslag hebben op de woningproductie in de  toekomst, maar op het hele functioneren van de woningmarkt. 

   

53   

Programma Klimaat & Energie   

5.5 Programma Klimaat & Energie  Programma Klimaat & Energie 

         

Ruimtelijke ontwikkeling Waalsprong, Wonen,, Klimaat & Energie en Groen & Water,  J. van der Meer  Programmanummer : 1022  Programmamanager : Michiel Hustinx 

               

OMSCHRIJVING  Nijmegen ontkomt niet aan het klimaatvraagstuk. Binnen het programma klimaat &  energie wordt gewerkt aan een duurzame toekomst. We investeren de komende 4 jaren  fors in duurzaamheid. We moeten ons niet alleen aanpassen aan het veranderende  klimaat, zoals met de dijkteruglegging gebeurt, maar we moeten ook een forse bijdrage  leveren aan het tegengaan van verdere klimaatverandering. Duurzame energie is de  toekomst en samen met energiebesparing zal dit programma de komende jaren flinke  stappen zetten in de richting van een klimaatneutrale gemeente in 2032.       Binnen dit programma werken we ook aan een veilige en gezonde leefomgeving van de  Nijmegenaren  Het programma Klimaat & Energie voert daartoe alle wettelijke  milieutaken uit op het gebied van vergunningverlening, handhaving, bodem, lucht en  geluid die aan onze gemeente zijn opgedragen. We beperken zoveel mogelijk de geluid‐,  stof‐ en stankhinder en voorkomen veiligheids‐ en gezondheidsrisico’s van  (bedrijfs)activiteiten. We zijn zuinig op bodem, water, lucht en grondstoffen.    Met de invoering van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo;  ‘omgevingsvergunning’) per 1 oktober 2010  willen we de vergunningverlening en  handhaving verbeteren, klantgerichter en efficiënter werken en de administratieve lasten  voor burgers en bedrijven verminderen door 25 vergunningstelsels samen te voegen. Zo  worden onder meer de milieuvergunning, bouwvergunning en gebruiksvergunning  omgevormd tot één omgevingsvergunning.     De producten uit dit programma komen zo veel mogelijk tot stand in overleg met andere  overheden, milieu‐ en bewonersorganisaties en het bedrijfsleven. We realiseren klimaat‐  en milieudoelen ook binnen andere programma’s. Het gaat hierbij met name om de  programma’s Mobiliteit (verbetering luchtkwaliteit, beperken CO2‐uitstoot), Economie &  Toerisme (duurzame bedrijventerreinen, schone stedelijke distributie en bedrijvigheid),  Veiligheid  (gevaarlijke stoffen en bijzondere handhaving), Ruimte & Cultuurhistorie en  Wonen (duurzaam bouwen en adviseren ruimtelijke plannen), Grondbeleid (duurzame  gebiedsontwikkeling), Openbare Ruimte (duurzame inrichting en beheer openbare  ruimte), Groen & Water (klimaatadaptatie) en Facilitaire diensten (duurzame inkoop).   Naast zelf doen verschuift onze inzet naar het zelf laten doen. De klimaatwinkel als  ontmoetingsplek voor lokale groene consumenten en producenten zal daarin een  spilfunctie vervullen.      54       

 

Programma Klimaat & Energie    In 2010 zijn we gestart met de uitvoering van het nieuwe ISV‐3 programma  (investeringsbudget stedelijke vernieuwing). In dit kader dragen wij bij aan een duurzame  leefomgevingskwaliteit via woningisolatie (energie en geluid), bodemsanering en het  terugdringen van luchtverontreiniging. 

EVALUATIE PROGRAMMA  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  In 2011 is de Kadernotitie Klimaat (2008) opgevolgd door de Duurzaamheidsagenda 2011‐ 2015. Hierin zijn als doelstellingen genoemd: de gemeente Nijmegen is een  klimaatneutrale organisatie in 2015 en energieneutraal in 2030. De stad Nijmegen is  energieneutraal in 2045.     Begin 2011 vond de werkconferentie “Wijken voor Energie” plaats. De inbreng van ruim  80 deskundigen is verwerkt in de Nijmeegse energieaanpak voor particuliere woningen,  die we in oktober 2011 hebben vastgesteld. Het Groene Hert heeft begin 2011 zijn deuren  geopend en heeft de opdracht gekregen de energieaanpak en de regelingen te  communiceren en (groepen) particuliere woningeigenaren te ontzorgen. De regeling is  eind oktober gestart.    Zonnekrachtsubsidie voor particulieren: in 2011 hebben twee rondes plaatsgevonden voor  particulieren. Hierbij is de beschikbare € 200.000 aan subsidie volledig aangevraagd.  Isolatiesubsidies van de provincie Gelderland zijn 234 keer verstrekt en er zijn 20  aanvragen voor duurzaamheidsleningen toegekend.    In juli 2011 heeft de gemeenteraad het bestemmingsplan voor 5 grote windturbines langs  de A15 ter hoogte van De Grift vastgesteld. Na het doorlopen van de  vergunningprocedure kan de bouw worden gestart, gelijk met de bouw van 4  windturbines op het grondgebied van Overbetuwe.    De businesscase voor het warmtenet is verder uitgewerkt. Er ligt een goede kans dat we  over kunnen gaan tot het realiseren van een duurzaam warmtevoorziening voor 12.000  woningen in de Waalsprong en Waalfront met behulp van restwarmte van ARN. Het  overleg met marktpartijen en de provincie Gelderland nadert zijn afronding, zodat de  gemeenteraad in 2012 kan beslissen over het daadwerkelijk gaan realiseren van de  benodigde infrastructuur.    Naast deze speerpunten kent het uitvoeringsprogramma allerlei andere activiteiten die  bijdragen aan het realiseren van de klimaat‐ en energiedoelstellingen. Zo is in 2011 het  Nijmeegs Energie Convenant afgerond. De gezamenlijke doelstelling om drie jaar lang 3%  CO2 per jaar te besparen is gehaald.    Ook andere programma’s dragen stevig bij aan de verduurzaming van onze gemeente.  Met behulp van het in 2011 vastgestelde beleidsplan voor openbare verlichting “Zicht op  Nijmeegs Licht”  zorgen we voor een zo laag mogelijk energie verbruik van de openbare  verlichting, zonder in te leveren op verkeersveiligheid en sociale veiligheid. Bij nieuwe  ontwikkelingen wordt laag energetische verlichting zoals LED toegepast.  We hebben gewerkt aan een kader voor duurzame gebiedontwikkeling. We willen de  randvoorwaarden hiervoor nog verbeteren.  En we bereiden een masterplan voor om te komen tot verduurzaming van ons vastgoed.    Het project De Groene Hub beoogt op regionale schaal een doorbraak te versnellen in  schoner, duurzamer en slimmer transport, met de focus op groen gas en logistiek.  Hiermee creëren we ook de condities om 225 bussen op regionaal opgewekt groen gas te  laten rijden (“voor 7 kg gft kun je 1 km met de bus”).     

55   

Programma Klimaat & Energie    Wat heeft het opgeleverd in 2011?  Het Groene Hert werd genomineerd voor de landelijke Groene Parel award, maar werd  tweede.  Het Groene Hert onderging samen met De Groen Hub eenzelfde lot waar het  ging om het meest duurzame project van Nederland.    Resultaten energiebesparing  Het totale stedelijke energieverbruik (excl. elektriciteitsverbruik van NXP) is tussen 2008  (jaar nulmeting) en eind 2011 met 0,5% gedaald. Het particuliere energieverbruik is in  dezelfde periode met bijna 4% afgenomen. Vooral in het gasverbruik bij particulieren is  een doorzettende dalende trend waarneembaar. Het elektriciteitsverbruik van  particulieren is, na een daling in 2010, in 2011 weer licht toegenomen.  Het energieverbruik van Nijmeegse bedrijven (excl. NXP) is in 2011 ten opzichte van 2008  met 1,5% gestegen. In 2011 is het energieverbruik van bedrijven echter licht gedaald ten  opzichte van 2010 (‐0,6%). Dat geldt zowel voor gas als elektra.    De woningcorporaties besparen energie via regulier onderhoud en voeren specifieke  energie projecten uit. Meest in het oog springend zijn de 1700 zonnepanelen die in 2011  door Talis geplaatst zijn in Hatert met hulp van middelen uit het gemeentelijke  Investeringsbudget Zonnekracht.  Bijzonderheden in 2011?  Vanuit de Perspectiefnota 2011 zijn de begrote lasten binnen programma Klimaat &  Energie als volgt gewijzigd;   € 1 miljoen extra lasten voor het energiezuinig maken van woningen (hiervan wordt  per 2012 € 250.000 gekort in het kader van de bezuinigingen en daarnaast € 100.000  gereserveerd voor verduurzamingmaatregelen bij de Keizer Karelpodia en Stadhuis).   € 60.000 extra lasten voor vangnetgevallen bodemsanering en sanering Noord‐ en  Oostkanaalhavens. Deze lastentoevoeging is een gevolg van het opheffen per 2011  van de gelijknamige bulkkredieten voor bodem: deze kredieten zijn omgezet naar een  lastenbudget binnen de exploitatie (overigens wordt dit budget in de jaren 2012 en  2013 volledig wegbezuinigd). 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  In de Kadernotitie Klimaat (2008) is de doelstelling benoemd: Nijmegen is klimaatneutraal  in 2032. Deze doelstelling moet resulteren in het tegengaan van de ‘Nijmeegse bijdrage’  aan de mondiale klimaatverandering die een bedreiging vormt voor onze veiligheid,  voedselvoorziening, biodiversiteit, waterhuishouding, maar ook onze economie. De  komende coalitieperiode (2010‐2014) gaan we onverminderd door dit doel te bereiken.  De activiteiten die we de komende jaren gaan uitvoeren leveren een bijdrage aan het  klimaatneutraal maken van Nijmegen in 2032.  Daarnaast willen we vanuit de bestaande wet‐ en regelgeving de gewenste basis  milieukwaliteit waarborgen, zodat de inwoners van Nijmegen nu en in de toekomst in een  gezonde en veilige leefomgeving kunnen verkeren. Inbreuken hierop voorkomen we  zoveel mogelijk. Concreet betekent dit dat we met dit wettelijke instrumentarium de  overlast en hinder beperken, de veiligheid verhogen, en een optimale bodemkwaliteit en  goede luchtkwaliteit realiseren.   

  56       

 

Programma Klimaat & Energie    PROGRAMMA KLIMAAT & ENERGIE     

H1 

Nijmegen klimaat‐ en energieneutraal 

 

H2 

Bevorderen kwaliteit leefomgeving 

 

H3 

Aanpak bodemverontreiniging 

 

H4 

Beperken hinder bedrijfsmatige activiteiten 

   

Hoofddoelstelling 1  NIJMEGEN KLIMAAT‐ EN ENERGIENEUTRAAL  Wat willen wij bereiken?  In de Kadernotitie Klimaat (2008) is de doelstelling benoemd: Nijmegen is klimaatneutraal  in 2032.  Wat hebben we bereikt?  Het totale stedelijke energieverbruik* is tussen 2008 (jaar nulmeting) en eind 2011  met een half procent (0,5%) gedaald. Het particuliere energieverbruik is in dezelfde  periode met bijna 4% (3,9%) afgenomen. Vooral in het gasverbruik bij particulieren is een  doorzettende dalende trend waarneembaar. Het elektriciteitsverbruik van particulieren is,  na een daling in 2010, in 2011 weer licht toegenomen.  Het energieverbruik van Nijmeegse bedrijven* is in 2011 ten opzichte van 2008 met 1,5%  gestegen. In 2011 is het energieverbruik van bedrijven echter licht gedaald ten opzichte  van 2010 (‐0,6%). Dat geldt zowel voor gas als elektra.  Bron data: Energie in Beeld, Liander 2011    (*) In dit cijfer is het elektriciteitsverbruik van NXP niet meegenomen omdat dit niet  bekend is bij Liander.     Indicator 1.1: Energieverbruikcijfers  Het totale energieverbruik in 2010 (2011 nog niet bekend) van alle gemeentelijke  gebouwen, accommodaties en openbare voorzieningen (zoals openbare verlichting) is op  basis van energieverbruikcijfers met 11% toegenomen ten opzichte van 2008.  Over de hele linie is het energieverbruik gestegen. In het algemeen geldt dat het goed  monitoren van de gemeentelijke verbruikscijfers nog niet op orde is. Het feit dat er steeds  meer en betere verbruiksgegevens bekend worden (die eerder niet meegenomen zijn) kan  ook een reden voor een deel van de stijging zijn.  De stijging van het gasverbruik bij kantoren is mogelijk mede het gevolg van het gaslek bij  de brandweer. De stijging van het energieverbruik bij de accommodaties (o.a. wijkcentra)  is mogelijk te verklaren door de uitbreiding van het vloeroppervlak, de toename van het  gebruik elektrische apparaten en het aanbrengen van koelinstallaties (airco's).    We zijn met andere MARN‐gemeenten ons aan het oriënteren op de aanschaf van een  goed en betrouwbaar energiemonitoringssysteem, zodat we in de toekomst het beleid en  de doelstellingen daadwerkelijk kunnen monitoren en verklaringen kunnen geven voor  stijgingen en dalingen in het verbruik. Op het moment dat dit verbruik goed en  betrouwbaar in beeld is (eind 2012) bepalen we opnieuw het uitgangspunt voor deze  indicator.    Indicator 1.2: windenergie  In juli 2011 nam de gemeente Nijmegen een belangrijke mijlpaal met de vaststelling van  het bestemmingsplan Windturbines 'De Grift' door de gemeenteraad. Gezien de     

57   

Programma Klimaat & Energie    ingestelde beroepen bij de Raad van State is het bestemmingsplan nog niet  onherroepelijk.     Indicator 1.3: percentage corporatiewoningen met A‐B label of 2 labelsprongen  Op basis van de huidige aanwezige gegevens heeft ongeveer 17% van de  corporatiewoningen een label A of B.  Wij volgen de afspraken in het landelijk Aedes convenant. Hierin is het doel opgenomen in  2020 20% energiebesparing te realiseren bij corporatiewoningen.   Corporaties besparen energie via regulier onderhoud aan woningen. Daarnaast voeren zij  specifieke energie besparingsprojecten uit. Meest  in het oog springend zijn de  1700  zonnepanelen die in 2011 door Talis geplaatst zijn in Hatert met gelden uit het  Investeringsbudget Zonnekracht.     Indicator 1.4 percentage duurzaam inkopen  Het ministerie van EZ (nu ELI) heeft medio 2010 aangegeven hoe gemeenten het  percentage Duurzaam Inkopen kunnen berekenen. De duurzaamheidscriteria van  Agentschap NL vormen hiervoor het uitgangspunt. Hierbij gaat zij uit van alle meervoudig  onderhandse aanbestedingen, openbare aanbestedingen en Europese aanbestedingen. In  2011 zijn we gestart met het toepassen van deze methode. In deze monitoring worden  alle aanbestedingen van meer dan € 100.000 voor diensten en leveringen en meer dan  € 500.000 voor werken meegenomen. Opdrachten onder deze drempelwaarde laat de  gemeente Nijmegen buiten de monitoring omdat hier centraal geen gegevens over  duurzaamheid worden bijgehouden. Binnen de gemeente Nijmegen kan monitoring plaats  vinden door middel van inkoopstartnotities. Het ministerie vraagt de gemeenten iedere  twee jaar de monitor in te vullen. De eerste meting is begin 2011 gemaakt over 2010.  Omdat de uitgangspunten voor de meetmethode van Agentschap NL pas medio 2010 zijn  vastgelegd is er geen totaal beeld van het gebruik van de criteria. De tweede meting volgt  in 2012.    We hebben op het gebied van Duurzaam Inkopen meer acties ondernomen. In 2011  hebben we in samenwerking met het lokale bedrijfsleven de Nijmeegse  Duurzaamheidsladder opgesteld. Dit instrument wordt momenteel gebruikt in een vijftal  aanbestedingstrajecten. De evaluatie hiervan vindt medio 2012 plaats.    Realisatie 2010 

Indicatoren  1.1 Energiebesparing eigen organisatie (t.o.v.2008)  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

‐11% 

6% 

nog niet bekend 

1.2 Realisatie 10 MW windenergie  

 

voorber.bouw 

BP vastgesteld 

1.3 Percentage corporatiewoningen naar label A of B, of verbeterd met  2 labelsprongen   1.4 Percentage duurzaam inkopen ikv duurzaamheidsmonitor  

 

17% 

17% 

 

100% 

nog niet bekend 

Wat hebben we ervoor gedaan?  In 2011 is de Kadernotitie Klimaat (2008) opgevolgd door de Duurzaamheidsagenda 2011‐ 2015. Hierin zijn als doelstellingen genoemd: de gemeente Nijmegen is een  klimaatneutrale organisatie in 2015 en energieneutraal in 2030. De stad Nijmegen is  energieneutraal in 2045.  Om deze doelen te realiseren wordt ingezet op vijf sporen;  1. Een energieneutrale stad (inzetten op energiebesparing en duurzame energiebronnen  als zon, wind en groengas),  2. Een klimaatneutrale organisatie (duurzaam inkopen, energiezuinige gebouwen,  volledig wagenpark op groengas).  3. Een duurzame economie (stimuleren van innovatie op het gebied van duurzame  energie; creëren van groene werkgelegenheid).  4. Duurzame mobiliteit (schone brandstoffen, investeren in fiets, OV en de tram).    58       

 

Programma Klimaat & Energie    5. Duurzame stedelijke ontwikkeling (duurzaam bouwen, klimaatbestendige wijken,  werken aan compacte verstedelijking).    In de begroting hebben we een aantal speerpunten benoemd;     Duizenden woningen energiezuinig  Op 21 januari 2011 hebben we de werkconferentie Wijken voor Energie  georganiseerd. Ruim 80 deskundigen op het gebied van wonen, financiën, duurzame  energie, communicatie en bouwen en bewoners bogen zich over de vraag hoe  woningen van particuliere eigenaren in Nijmegen energiezuiniger gemaakt kunnen  worden. De uitkomsten van de conferentie zijn verwerkt in de Nijmeegse  energieaanpak gericht op particuliere woningen, die we in oktober 2011 hebben  vastgesteld.  Het Groene Hert heeft de opdracht gekregen de energieaanpak en de regelingen te  communiceren en (groepen) particuliere woningeigenaren te ontzorgen. De regeling  is eind oktober gestart.    Zonnekrachtsubsidie voor particulieren: in 2011 hebben twee rondes plaatsgevonden  voor particulieren. Hierbij is de beschikbare € 200.000 aan subsidie volledig  aangevraagd. Hoeveel van 146 aanvragen daadwerkelijk zijn of worden gerealiseerd is  nog niet bekend omdat de uitvoeringstermijn nog loopt. In 2012 wordt de regeling  voor particulieren niet voorgezet: zonnepanelen en boilers zijn namelijk opgenomen  in de premieregeling energiebesparende maatregelen voor particulieren. Daarvan zijn  er in 2011 67 aanvragen ingediend (gestart op 13 oktober). Isolatiesubsidies van de  provincie Gelderland zijn 234 keer verstrekt; duurzaamheidsleningen: 20 aanvragen  zijn toegekend.    Windturbines  In juli 2011 heeft de gemeenteraad het bestemmingsplan Windturbines 'De Grift'  vastgesteld. Gezien de beroepsprocedures bij de Raad van State die zijn ingesteld, is  het bestemmingsplan nog niet onherroepelijk. Naar verwachting zal in de eerste helft  van 2012 de zitting bij de RvS plaatsvinden. Ook de grondaankopen in het gebied  zullen naar verwachting in die eerste helft van 2012 worden afgerond. Daarmee  kunnen de noodzakelijke vergunningsprocedures worden opgestart zodat tot  daadwerkelijke realisatie van de windturbines kan worden overgegaan.   Warmtenet  In de marktconsultatie die we hebben verricht, bleek dat er geen partijen zijn die  willen investeren in een lage temperatuur warmtenet. Wel waren er partijen bereid  om mee te doen aan een midden temperatuur warmtenet.  Bestuurlijk is besloten om te gaan voor een middentemperatuur warmtenet, gevoed  met de restwarmte van de afvalcentrale ARN. Dit warmtenet kan daardoor ook  worden aangesloten op bestaande woningen en bestaande warmtenetten in de  Waalsprong en de regio Arnhem. De provincie Gelderland heeft in samenwerking met  de Stadsregio Arnhem Nijmegen een studie uitgevoerd naar de kansen voor een  regionaal warmtenet. Het Nijmeegse initiatief past hier goed in, en kan in de toekomst  een essentiële schakel gaan vormen in een regionaal net.    Naast deze speerpunten kent het uitvoeringsprogramma allerlei andere activiteiten die  bijdragen aan het realiseren van de klimaat‐ en energiedoelstellingen. Zo is in 2011 het  Nijmeegs Energie Convenant afgerond. De gezamenlijke doelstelling om drie jaar lang 3%  CO2 per jaar te besparen is gehaald.    We missen nog een goed meet‐ en registratiesysteem voor het eigen energieverbruik.  Daardoor zijn onze energiebesparingdoelstellingen niet goed te monitoren. In 2011 is in  MARN‐verband een traject gestart om tot een gezamenlijke aanbesteding te komen van  meetdiensten en monitoringdiensten voor alle gemeentelijke aansluitingen.       

59   

Programma Klimaat & Energie    In 2011 hebben we verder gewerkt aan het integreren van het duurzaamheidsvraagstuk  bij andere beleidsterreinen, zoals IBOR, gebiedsontwikkeling, mobiliteit en vastgoed.   In 2011 hebben we besloten per jaar € 100.000 te reserveren om de panden van Keizer  Karel Podia en het stadhuis energiezuiniger te maken. In 2011 zijn de middelen  geïnvesteerd in energiezuinige verlichting in de panden.  De daken van diverse wijkcentra gebruiken we om zonne‐energie op te wekken. Het  wijkcentrum van Hatert is voorzien van zonnepanelen en voorbereidingen zijn getroffen  om begin 2012 zonnecollectoren op het sportcentrum in Neerbosch Oost te plaatsen.  Het groendak van het stadhuis hebben we uitgebreid.  Het Beleidsplan voor Openbare Verlichting “Zicht op Nijmeegs Licht” hebben we  vastgesteld. Met verschillende maatregelen zorgen we voor een zo laag mogelijk energie  verbruik van de openbare verlichting, zonder in te leveren op verkeers‐ en sociale  veiligheid. Bij nieuwe ontwikkelingen wordt laag energetische verlichting zoals LED  toegepast. We hebben gewerkt aan een kader voor duurzame gebiedontwikkeling. We  willen de randvoorwaarden hiervoor nog verbeteren. Bij de nieuwbouw van sporthal  Noord en Doornroosje hebben we gestuurd op het behalen een hoge GPR score voor  duurzame gebouwen.    De handhaving op het nemen van energiebesparende maatregelen hebben we in 2011  branchegewijs uitgevoerd. De supermarktbranche is vrijwel volledig aangesloten bij een  landelijk convenant waarin zij zich verplichten om maatregelen te nemen. Uit de laatste  overzichten blijkt dat deze maatregelen vrijwel overal op tijd worden genomen. De niet  aangesloten bedrijven zijn bezocht in het kader van handhaving en worden ook  aangeschreven en verplicht om maatregelen te treffen. In 2011 zijn we ook begonnen met  de alle zorginstellingen (met uitzondering van de ziekenhuizen) te controleren. Bij 29  instellingen zijn een kleine 200 nog niet genomen besparende maatregelen aangetroffen.  De instellingen zijn nu bezig met het implementeren van deze maatregelen.    Het project De Groene Hub in het kader van het Innovatieprogramma Klimaatneutrale  Steden (IKS) beoogt op regionale schaal een doorbraak te versnellen in schoner,  duurzamer en slimmer transport, met de focus op groen gas en logistiek. We werken aan  minimaal 14 miljoen m3 groen gas per jaar, afkomstig van biomassa uit de eigen regio,  bestemd voor regionaal vervoer. Hermes vraagt voor de 225 bussen 12 miljoen m3 gas per  jaar en het overig transport (huisvuildiensten, transportbedrijven en binnenvaart) 2  miljoen m3 groen gas per jaar.    De belangrijkste mijlpalen in 2011 zijn;  1. De bieding van Hermes met 225 groen gas bussen, in te zetten voor de periode 2013‐ 2023.  2. De voorbereiding van de start van de bouw van de vergistingsinstallatie met  nacompostering door ARN BV en het initiatief voor vergisting in de regio van o.a.  BioEnergieBergerden zijn getroffen.  3. Op logistiek gebied is het gelukt om het logistieke samenwerkingsproject CombiPakt  te starten, met plek voor gasgedreven, elektrisch en fietsvervoer in de “laatste mijl”.  4. De gemeente Nijmegen helpt de initiatieven met selectief toegangsbeleid. In het  nieuwe toelatingsbeleid is geregeld dat schoon en stil vervoer ook tussen 18.00uur en  23.00uur de binnenstad mag bevoorraden. Dankzij initiatieven als Binnenstadservice,  CombiPakt en LinX van Cornelissen heeft de stad Nijmegen als eerste gemeente in  Nederland de “lean and green” status ontvangen.  5. In 2011 hebben we een succesvolle aanvraag gedaan om de initiatieven van duurzame  stadsdistributie en een groene overslaglocatie aan de rand van de stad, op te nemen  in het Rijksprogramma Beter Benutten. Deze aanvraag is ondersteund door de  Denktank Duurzame logistiek, een lobbyorgaan met HAN, ROC en innovatieve  bedrijven. 

  60       

 

Programma Klimaat & Energie    Hoofddoelstelling 2  BEVORDEREN KWALITEIT LEEFOMGEVING  Wat willen wij bereiken?  We bevorderen de kwaliteit in de leefomgeving door huidige knelpunten met betrekking  tot geluid en lucht aan te pakken en knelpunten in de toekomstige situatie te voorkomen.  Ondanks autonome ontwikkelingen willen we de geluidoverlast in de buurt door  wegverkeer niet laten toenemen.  Zo kunnen we ruimtelijke ontwikkelingen en mobiliteit  in Nijmegen op een verantwoorde manier mogelijk maken.    De hierna genoemde indicatoren voor geluidoverlast en stank worden tweejaarlijks  gemeten en opgenomen in de stadspeiling. De indicator voor luchtkwaliteit  (normoverschrijding stikstofoxide (NOx)) wordt jaarlijks gemonitord.  Wat hebben we bereikt?  





Geluid  Geluidkaarten (project EU‐omgevingslawaai);  Op grond van de Europese regelgeving is de gemeente Nijmegen verplicht om  geluidbelastingskaarten en een actieplan voor omgevingslawaai te maken. In 2011  hebben we het omgevingslawaai grotendeels op kaarten vastgelegd waardoor we een  beter inzicht hebben in potentiële geluidhindersituaties.  Gevelisolaties;  Het ministerie heeft een saneringslijst vastgesteld met woningen die in aanmerking  komen voor geluidwerende voorzieningen. In 2011 hebben we met ISV‐3 gelden 40  woningen gesaneerd.  Luchtkwaliteit;  Belangrijke vervuilingsbronnen van de lucht zijn het autoverkeer (met name het  vrachtverkeer) en de scheepvaart. In 2011 heeft I&M aan de hand van berekeningen  gerapporteerd over de luchtkwaliteit in Nijmegen in 2010 (Monitoringstool 2011).  Overschrijdingen van grenswaarden voor fijn stof (PM10) zijn niet meer aanwezig (0  km). Overschrijdingen stikstofdioxide norm (5,4 km in 2010: was in 2009 6,4 km) zijn  berekend langs (delen van) de volgende wegen: Prins Mauritssingel,  Canisiussingel/Oranjesingel, Nassausingel, Tunnelweg, St. Annastraat, Graafseweg,  Groenestraat, Neerbosscheweg, Smetiusstraat/Bloemerstraat.  Langs de overige wegen in Nijmegen zijn er geen overschrijdingen. Door scheepvaart  op de Waal zijn er ook overschrijdingen van grenswaarden. Deze bevinden zich echter  alleen binnen de rivierbedding en niet op de oevers.  We hebben de luchtkwaliteit in Nijmegen op een aantal relevante locaties gemeten.  Uit de resultaten bleek de luchtkwaliteit door het gebruik van aardgasbussen voor het  stadsvervoer aanzienlijk is verbeterd. 

  Indicatoren;  Aantal km met overschrijding NOx (wordt jaarlijks gemonitord);  We constateren een dalende trend. In 2015 mogen we conform de wetgeving de  grenswaarde niet meer overschrijden.    Geluidsoverlast (wordt 2‐jaarlijks gemeten en opgenomen in de Stadspeiling);  % Nijmegenaren dat in 2011 aangeeft dat er thuis geluidsoverlast wordt ervaren: 53%  % Nijmegenaren dat in 2009 aangeeft dat er thuis geluidsoverlast wordt ervaren: 46%.    Toelichting: de toename van de ervaren geluidsoverlast in 2011 ten opzichte van 2009  komt niet door het wegverkeer (want die neemt juist af), maar vooral door  brommers/scooters, jongeren en evenementen. We bereiden in 2012 een actieplan voor  met maatregelen om deze geluidsoverlast terug te dringen.    Stankoverlast (wordt 2‐jaarlijks gemeten en opgenomen in de Stadspeiling);     

61   

Programma Klimaat & Energie    % Nijmegenaren dat in 2011 aangeeft dat er thuis stankoverlast wordt ervaren: 18%  % Nijmegenaren dat in 2009 aangeeft dat er thuis stankoverlast wordt ervaren: 22%.    Toelichting: Stankoverlast wordt steeds minder bepaald door wegverkeer, hoewel dit nog  wel een bepaalde rol speelt. Als bronnen van stankoverlast komen in 2011 sterker dan in  2009 naar voren: barbecue/open vuren, hondenpoep, riolering en gft‐containers. De rol  van bedrijven als bron van stankoverlast is hetzelfde gebleven. Wel heeft men in 2011  geen last meer van de nertsenfokkerij door de sluiting in 2008.  Opvallend is dat in stadsdelen waarin traditioneel veel stankoverlast wordt ervaren  (Lindenholt en Oud‐West) deze overlast in 2011 naar verhouding sterk is afgenomen.  Lindenholt en Oud‐West liggen in de buurt van grote bedrijven (o.a. ARN, Nijmeegsche  ijzergieterij, Slachthuis) die de afgelopen jaren maatregelen hebben genomen om de  geuroverlast te verminderen.    Realisatie 2010 

Indicatoren  2..2 Aantal km wegvak met overschrijding grenswaarde stikstofdioxide  (NO)   2.1 Percentage geluidsoverlast in buurt door wegverkeer   2.3 Percentage waar men stank of vieze lucht ervaart in de buurt  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

6,4 km 

2 km 

5,4 km 

 

45% 

53% 

 

22% 

18% 

Wat hebben we ervoor gedaan?  Geluid   Op basis van een samenwerkingsovereenkomst hebben we samen met de gemeenten  Apeldoorn, Arnhem en Zwolle aan gewerkt aan de geluidkaarten voor industrielawaai,  wegverkeerslawaai en railverkeerslawaai.   We hebben gevelisolatieprojecten uit het vastgestelde uitvoeringsprogramma  uitgevoerd.   We toetsten alle ruimtelijke ontwikkelingen en verkeersplannen aan de wet en het  gemeentelijk geluidsbeleid.  We hebben geluidzonebeheer uitgevoerd op de vier gezoneerde industrieterreinen:  De Grift (Waalsprong), Nijmegen‐west/Weurt, Winkelsteeg en betonindustrie De  Hamer.   Voor de horeca en evenementen in de openlucht is speciaal beleid waar we uitvoering  aan gaven, respectievelijk: Festiviteitenregeling en Geluidsbeleid voor evenementen  in de open lucht.    Luchtkwaliteit  In januari 2010 is het tweede uitvoeringsprogramma luchtkwaliteit 2010 t/m 2014  vastgesteld. In 2011 is o.a. aan de volgende maatregelen uit dit uitvoeringsprogramma  gewerkt;   Schoner openbaar vervoer: de stadsbussen rijden al vanaf 2010 op aardgas. In 2011  hebben we bereikt dat vanaf 2013 ook de streekbussen op groengas gaan rijden.  Overstap van aardgas naar groengas is in gang gezet door o.a. het project Groene Hub  dat IKS‐subsidie van het rijk heeft gekregen. Hiermee gaan we een belangrijke stap  zetten in de richting van klimaatneutraal openbaar vervoer in de regio.   LNG voor vrachtverkeer: In 2010 heeft gemeente Nijmegen zich aangesloten bij een  consortium van provincie en Stadsregio om vrachtverkeer op LNG te bevorderen. Als  uitvloeisel hiervan hebben in 2011 2 Nijmeegse transport bedrijven een bijdrage van 5  ton van het ministerie van I&M ontvangen.   Schoon eigen wagenpark: vanaf 31 december 2011 rijden al 40 gemeentelijke auto’s  op groen gas.   Schone taxi’s: we hebben de subsidieregeling "onderhoudskosten aardgastaxi's"  uitgevoerd. Vijf taxibedrijven hebben van de regeling gebruik gemaakt, waardoor  momenteel 13 taxi’s op aardgas in de regio Nijmegen rijden.    62       

 

Programma Klimaat & Energie    

 

Meetprogramma NO2 en fijn stof: Voor het monitoren van de luchtkwaliteit hebben  we op diverse relevante locaties in Nijmegen meetstations. De meetresultaten van  2011 laten vooral een verbetering zien ten gevolge van de inzet van aardgasbussen  (Bloemerstraat).  Dynamisch verkeersmanagement op Prins Mauritssingel: Ombouw van de PMS (incl.  dynamisch verkeersmanagement) is in volle gang.  Schone binnenvaart: In 2011 hebben we ons ingespannen om extra middelen te  verkrijgen uit NSL voor met name de scheepvaart. Inmiddels is er zicht op 1,5 miljoen  euro, bedoeld om een start te maken met verschoning van de binnenvaart.  Maatregelen zijn onder meer walstroom op de Waalkade en/of schonere motoren en  een vulpunt voor vloeibaar gas (LNG).  

  Nijmegen‐West Weurt  Het Milieuprogramma Nijmegen‐West Weurt is na de afronding van het programma in  2010 toch voortgezet, omdat bedrijven, bewoners‐ en milieuorganisaties de behoefte  hebben geïnformeerd te blijven over de milieukwaliteiten over het gebied, zeker omdat  de bouw van de Stadsbrug, de ontzanding Beuningse Plas, en de bouw en sloop in het  Waalfrontgebied dichterbij komen. 

Hoofddoelstelling 3  AANPAK BODEMVERONTREIGINGING  Wat willen wij bereiken?  We werken aan een gezonde en duurzame ondergrond, waarbij we gezondheidsrisico’s en  risico’s voor ecologie voorkomen, wegnemen of beheersen, waardoor huidige en  toekomstige gebruiksfuncties mogelijk zijn en blijven.   Wat hebben we bereikt?  In 2011 hebben we 5 grote en diverse kleine bodemsaneringen uitgevoerd. Daarmee  hebben we mogelijke volksgezondheidsrisico’s terug gebracht en verspreidingsrisico’s  beperkt. Ook hebben we ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk gemaakt zoals woningbouw,  en de aanleg van de plassen in Nijmegen noord.    We hebben in 2011 de nota Bodembeheer zowel binnen onze organisatie als daarbuiten  geïmplementeerd. Hiermee blijft het in Nijmegen mogelijk grond op een  milieuhygiënische verantwoorde wijze te hergebruiken en de gebiedskwaliteit gelijk te  houden of te verbeteren.    We hebben alle bodemsaneringen die zijn uitgevoerd minimaal één keer integraal  gecontroleerd op alle bodemaspecten. Hiermee voorkomen we illegale grondstromen en  dragen we bij aan een adequate bodemsanering.    De indicator 3.1 over ernstig verontreinigde locaties wordt conform begroting in 2012 en  2014 verantwoord.    Realisatie 2010 

Indicatoren  3.1 Ernstig verontreinigde locaties met humane risico's zijn beheerst in  2015  

Doelstelling 2011   

Realisatie 2011   

 

Wat hebben we ervoor gedaan?  

   

Om te zorgen dat eind 2015 de risico’s van de spoedlocaties met ernstige  bodemverontreiniging zijn beheerst dan wel zijn gesaneerd, hebben we de  bodemsanering Mercuriuspark door middel van een prestatiebestek aanbesteed en is  het 2e jaar van de grootschalige grondwatersanering Philips Waalsprong uitgevoerd.  Hiermee zetten we, o.a. met behulp van de inzet van ISV‐gelden, belangrijke stappen  om de indicator 3.1 te realiseren. Ten behoeve van de prestatieafspraken in het  63   

Programma Klimaat & Energie    

   

 

Convenant Bodem is een tussentijdse stand van zaken gerapporteerd aan I&M (zgn.  Midterm Review).   Ten behoeve van. het beheer van de ondergrond, gebiedsgericht grondwaterbeheer  en bodemsanering hebben we een geohydrologisch grondwatermodel opgesteld. In  dit model zijn grondwatergegevens opgenomen en zijn diverse scenario’s  doorgerekend, bijv. voor stopzetting van de drinkwaterwinning Nieuwe Markt.   Bodemsaneringen mogen geen belemmering vormen voor ruimtelijke ontwikkelingen.  In 2011 hebben we 27 beschikkingen opgesteld en afgehandeld.  In 2011 zijn 2 nieuwe bodemverontreinigingen gemeld. Bij 1 locatie vindt onderzoek  plaats om de omvang en aanpak te bepalen, bij de 2e locatie is de verontreiniging  verwijderd.  T.b.v. ruimtelijke projecten (stedelijke ontwikkeling) hebben we in 2011 de saneringen  van Zwarte Weg, Tollenstraat, Waterkwartier uitgevoerd en de sanering op de vml.  Gasfabriek Parkweg en Woerdsestraat, Lentse Veld voorbereid.   Begin 2011 is de nota Bodembeheer (bodemkwaliteitskaarten, bodembeheersplan en  bodemfunctiekaarten) na afronding van de bezwarentermijn definitief in werking  getreden, hebben we intern voorlichtingbijeenkomsten gehouden en de nota extern  breed gecommuniceerd. Daarnaast hebben we de (Gelderse) Beleidsnota Bodem met  provincie en gemeente Arnhem geactualiseerd. Ook hebben we de  Bodemverordening aangepast en bestuurlijk vastgesteld.  We hebben de opdracht voor het opstellen van het Handboek Ondergrond gegeven.  In masterplannen zoals Spoorzone hebben we een bijdrage geleverd aan het benutten  van de ondergrond/het gebruik van bodemenergie.  Door bezuinigingen en een detachering is een aantal producten t.b.v.uitvoering van  het Convenant Bodem uitgesteld naar 2012. 

Hoofddoelstelling 4  BEPERKEN HINDER BEDRIJFSMATIGE ACTIVITEIT  Wat willen wij bereiken?  We beperken de risico’s en hinder van bedrijfsmatige activiteiten op de leefomgeving.  We houden hierbij rekening met belangen van bedrijven die gebaat zijn met een goede  dienstverlening en geen last willen hebben van onnodige regeldruk.    Wat hebben we bereikt?  In 2011 hebben zich geen grote voorvallen voorgedaan bij bedrijfsmatige activiteiten  waardoor de leefomgeving hinder heeft ondergaan of risico’s heeft gelopen. Dit hebben  we bereikt door 582 controles uit te voeren, waarvan 451 integrale controles en 131  hercontroles. Door ‘slimmer handhaven’ worden sinds 2008 die bedrijven bezocht waar  het milieurisico het grootst is en/of het naleefgedrag van de ondernemer te wensen  overlaat. Bedrijven met hoge risico’s behouden onverkort onze aandacht.  We hebben aan indicator 4.1 voldaan. 95% van de geplande bedrijfsbezoeken hebben we  kunnen uitvoeren.    In 2011 hebben we 8 vergunningen op aanvraag verleend, waarvan er 7 aanvragen binnen  de termijn van 6 maanden zijn verleend.    Jaarlijks worden alle omgevingsvergunningen met de activiteit milieu getoetst en zo nodig  geactualiseerd. In 2010 hebben we 3 vergunningen geactualiseerd. Alle  omgevingsvergunningen met de activiteit milieu zijn adequaat.   

  64       

 

Programma Klimaat & Energie    Realisatie 2010 

Indicatoren  4.1 Uitgevoerde geplande bedrijfsbezoeken  

Doelstelling 2011   

Realisatie 2011 

>90% 

95% 

Wat hebben we ervoor gedaan?  Op basis van de risicoanalyse voor ‘slimmer handhaven’ hebben we een lijst met te  controleren bedrijven opgesteld. Deze bedrijven zijn in 2011 allemaal bezocht. Daarnaast  hebben we deelgenomen in de projecten energiebesparing zorginstellingen en grote  kantoorpanden.    Wij hebben naast de vergunningen op aanvraag 3 vergunningen geactualiseerd en voor 3  bedrijven die onder het Activiteitenbesluit vallen, maatwerkvoorschriften opgesteld.  Bij de bedrijven die over een omgevingsvergunning met de activiteit milieu beschikken,  toetsen we bij handhavingbezoeken ook de actualiteit van de vergunning. Is een  vergunning niet actueel dan starten we procedure tot actualisatie op. Door deze  werkwijze kan worden gesteld dat 100% van de vergunning adequaat is.    In het kader van de deelname aan de provinciale handhavingspool BRZO‐bedrijven zijn in  Nijmegen alle 3 de BRZO‐bedrijven gecontroleerd. Daarnaast hebben Nijmeegse  inspecteurs in de provincie Gelderland 12 bedrijven geïnspecteerd.    We hebben besloten om uitvoering van de milieutaak in een regionale uitvoeringsdienst  (RUD) onder te brengen op het schaalniveau van de MARN. In principe wordt zelfs de  uitvoering van de gehele Wabo ondergebracht in de RUD. De invoeringsdatum is  verschoven naar 1 januari 2013. 

FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1022‐01 Klimaat   1P11‐1022‐02 Milieubeheer Bedrijven   1P11‐1022‐03 Geluid   1P11‐1022‐04 Lucht   1P11‐1022‐05 Bodem  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1022‐01 Klimaat   1P11‐1022‐02 Milieubeheer Bedrijven   1P11‐1022‐03 Geluid   1P11‐1022‐04 Lucht   1P11‐1022‐05 Bodem   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    3.844  2.168  692  451  1.825  8.980      1.199  105  308  263  622  2.498  6.483 

Begroting dyn.  2011    3.597  1.909  705  358  1.783  8.352      637  105  109  50  82  983  7.369 

 

 

Rekening   2011    4.162  1.761  623  359  1.542  8.447      1.086  178  96  78  90  1.528  6.920 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐565  148  82  ‐1  240  ‐95      449  73  ‐14  28  8  544  449 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

6.483 

Mutatie reserve 

 

  7.269 

 

  6.820 

 

449   

  ONTTREKKING  F040 Reserve ISV  Totaal onttrekking 

  0  0 

  ‐100  ‐100 

  ‐100  ‐100 

  0  0 

0 

100 

100 

0 

6.483 

7.369 

6.920 

449 

 

 Totaal mutatie reserve   

 

Saldo na eerste winstbestemming   

   

65   

Programma Klimaat & Energie    TOELICHTING FINANCIËN  Op het programma Milieu is een totaal voordeel ontstaan van € 0,4 miljoen, bestaande uit  een nadeel van € 0,1 miljoen bij de lasten en een voordeel van € 0,5 miljoen bij de baten.    Lasten;   Nadeel 0,5 miljoen (niet structureel) op product Klimaat door extra inzet op de  uitvoering van het klimaatplan, het project Groene Hub en verwerking van in 2010  reeds aangevraagde klimaatsubsidies. (Hiertegenover staan voor het grootste deel  extra baten en voordelen op de overige producten binnen het programma.)   Voordeel 0,1 miljoen (niet structureel) op product Milieubeheer Bedrijven door niet  ingevulde vacature‐ruimte voor milieuvergunningverlening en –handhaving, in  afwachting van bezuinigingstaakstellingen (ruim € 300.000) en  organisatieverandering. Dit voordeel komt terug als een nadeel op het  kostenplaatsresultaat. Op basis van een risicoanalyse worden bedrijven jaarlijks  gerangschikt (slimmer handhaven). Door de vacatureruimte zijn minder  bedrijfscontroles uitgevoerd door te schrappen aan de 'onderkant' van deze  rangschikking. Oftewel de minst risicovolle bedrijven zijn niet bezocht.   Voordeel 0,1 miljoen (niet structureel) op product Geluid door inzet van eigen  medewerkers, in plaats van inhuur, op project EU‐omgevingslawaai. Dit is een project  met externe financiering vanuit het Rijk.   Voordeel 0,2 miljoen (niet structureel) op product Bodem. Belangrijkste oorzaken:  extra inzet op product Klimaat en lagere kosten voor de uitvoering van de wettelijke  bodemtaken omdat een deel van de uit te voeren bodemprojecten zich nog in het  voorbereidingstraject bevinden. Voor deze bodemprojecten ontvangt Nijmegen in de  periode 2010 t/m 2014 rijksmiddelen vanuit het Gemeentefonds.    Baten;   Voordeel 0,4 miljoen (niet structureel) door extra baten voor Groene Hub en  uitvoering klimaatsubsidies (zie ook toelichting lasten).   Voordeel 0,1 miljoen door eenmalige MARN‐bijdrage voor externe veiligheid en extra  werkzaamheden voor derden (BRZO en regio‐gemeenten). 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  De belangrijkste onderkende risico’s doen zich voor op het gebied van  milieuvergunningverlening/handhaving, geluid & lucht en bodem;   Juridische en/of aansprakelijkheidskosten na calamiteiten/incidenten die zich hebben  voorgedaan naar aanleiding van hiaten in de uitvoering van milieuvergunning‐ verlening en handhaving.    66       

 

Programma Klimaat & Energie    



Indien Nijmegen niet zou voldoen aan de (toekomstige) Europese en nationale milieu‐ eisen op het gebied van geluid en lucht, kan dit leiden tot beperkingen voor de  toegestane ruimtelijke ontwikkeling van de stad. Dit risico betreft met name het  gebied van de grondexploitatie.  Een grondsanering en/of grondverplaatsing, waarbij vooraf geen melding heeft  plaatsgevonden, kan leiden tot milieuvervuiling in de gemeente. 

  In 2011 hebben zich geen concrete gevallen hiervan voorgedaan. Ter beperking van de  genoemde risico’s hebben we niettemin de volgende maatregelen getroffen;   We zorgen dat de milieuvergunningverlening en handhaving continu op een adequaat  niveau is.   In 2010 is een start gemaakt met de uitvoering van de EU‐richtlijn omgevingslawaai  (hiervoor ontvangen we extra rijksmiddelen).   Doordat uitvoering wordt gegeven aan een nationaal luchtplan, heeft Nederland van  Brussel uitstel gekregen tot 2015 om te voldoen aan de Europese stikstofnormen,   De bodemhandhavingscapaciteit is op de afgesproken sterkte gebracht. 

   

67   

Programma Groen & Water   

5.6 Programma Groen & Water  Programma Groen & Water 

         

Ruimtelijke ontwikkeling Waalsprong, Wonen,, Klimaat & Energie en Groen & Water,  J. van der Meer  Programmanummer : 1023  Programmamanager : Han Derckx 

               

OMSCHRIJVING  In het programma Groen en Water staan de kwaliteit en de verspreiding over de stad en  de toegankelijkheid van het groen centraal. Samen met een goed uitgevoerd integraal  waterbeheer wordt ingezet op verbetering van de leefomgeving en de bescherming van  de volksgezondheid. Met het programma Openbare Ruimte bestaat een nauwe relatie. In  dat programma is het beheer van (nieuwe) groengebieden, waterpartijen en recreatieve  verbindingen opgenomen. Het programma Groen en Water kent een sterke relatie met  het programma Klimaat en Energie, vooral op de onderwerpen klimaatsverandering en  het beheer van de ondergrond. De komende jaren zetten we expliciet en vooral in op de  verbetering van de spreiding van het areaal openbare groen over de stad. We zoeken  hiervoor nadrukkelijk de synergie met de programma’s Grondbeleid en Ruimte en  Cultuurhistorie. Verder willen we de relatie tussen leefbaarheid‐gezondheid‐groen en  water explicieter uitwerken.  Voor water gaan we door met uitvoering van het Gemeentelijk rioleringsplan 2010‐2016  en bepalen we het vervolg op het Waterplan 2001.  

EVALUATIE PROGRAMMA    Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  In 2011 zijn we voortgegaan met onze meerjarige projecten, te weten Groenaanpak  Dukenburg en Groene Allure Binnenstad; bovendien zijn we gestart met meerjarige  projecten Meer Groen in de W‐wijken (cq betere spreiding van groen over onze stad) en  Groenaanpak Lindenholt.  Wij waren ook druk aan de slag met het groen buiten haar gemeentegrenzen: met onze  Beheervisie Heumensoord legden we een stevige basis voor duurzaam beheer van dit  prachtige natuurgebied; en we investeerden in Park Lingezegen en in wandelpaden annex  ecologische verbindingszones in de Ooijpolder.    2011 Was het tweede jaar van ons GRP2010‐2016. Een aantal investeringsprojecten  hebben we afgerond; de kennis van ons stelsel is op een nog hoger niveau gebracht; de  gemiddelde kwaliteit van ons stelsel is goed. We hebben planningsmarge in tijd en ruimte  waardoor ‘werk met werk maken’ goed mogelijk is.  Wat heeft het opgeleverd in 2011?  We ervaren in Dukenburg en Lindenholt en in de wijken Biezen en Wolfskuil dat bewoners  onze manier van werken erg aanspreekt: samen vorm geven aan verbetering en    68       

 

Programma Groen & Water    belevingswaarde van het groen. We ervaren ook dat het werken in meerjarige,  substantiële projecten leidt tot kosteneffectiviteit.    Samen met de voetgangersbrug over de weg Nijmegen‐Kleve en het in 2011 ontworpen  bruggetje over ’t Meertje ontstaan tal van nieuwe recreatiemogelijkheden voor onze  burgers en voor bezoekers van onze stad en van onze buurgemeentes.    Ook bij riolering is het samenwerken met de burgers in onze stad erg belangrijk. Soms  leidt dit tot –overkomelijke‐ vertraging van projecten (zoals in de Schildersbuurt en bij de  sanering overstortvijver Hatertseweg), maar ook tot breed gedragen projecten.   De baten en kosten voor onze rioleringszorg zijn goed in evenwicht; het GRP2010‐2016  biedt een goede basis voor de beoogde kosteneffectiviteit, die we onder meer bereiken  door meerjarige onderhoudsbestekken.    Bijzonderheden in 2011?   Groen vinden we essentieel voor de uitstraling van Altijd Nijmegen: de projecten van  Groene Allure Binnenstad, waaronder het nog af te ronden Groene Korenmarkt en de  voorgenomen aanpak Valkhofkwartier (inclusief brug ’t Meertje en Natuurcentrum Grote  Rivieren) dragen daar zeer aan bij. Ook passen deze projecten uitstekend in onze ambitie  ‘Nijmegen omarmt de Waal’.  Onze laanbomen, parken, waterpartijen en riolering zijn belangrijke duurzame structuren,  zeker ook in het spoor van Duurzame Stedelijke Ontwikkeling van onze  Duurzaamheidsagenda. Daarom hebben we in 2011 vanuit Groen en Water mede inhoud  gegeven aan dit duurzaamheidsspoor. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  We willen met goed toegankelijke groenstructuren van hoge kwaliteit en goed beleefbare  waterpartijen  een stad, aantrekkelijk voor wonen, werken en recreëren. Ons groen en  integraal waterbeheer dragen bovendien bij aan de volksgezondheid van onze burgers..   

PROGRAMMA GROEN & WATER     

H1 

Versterken groene en blauwe allure 

 

H2 

Rioolbeheer 

 

Hoofddoelstelling 1  VERSTERKEN GROENE EN BLAUWE ALLURE  Wat willen wij bereiken?  Wij versterken de groene allure van Nijmegen en betrekken de burgers hierbij. Dit moet  ertoe leiden dat ten minste 75% van de burgers tevreden is over de groenvoorzieningen.    De score op indicator 1.4 is sterk afhankelijk van projecten in de stad, in welke projecten  laanbomen kunnen worden vervangen cq toegevoegd. Daarnaast wordt in het beheer van  laanbomen bij vervanging zoveel mogelijk gekozen voor duurzame soorten. Het is echter  niet mogelijk voor de komende jaren een getalsmatige ambitie aan te geven; daarom staat   in onderstaande tabel ‘toename’.  Wat hebben we bereikt?  1.1 De tevredenheid met het groen is volgens de Stads‐ en wijkmonitor 2011 gedaald naar  69% (2009 75%). De daling ten opzichte van 2009 is te verklaren uit de veranderde  onderzoekssystematiek: Het oordeel over de groenvoorzieningen in de buurt is in  2009 en eerder jaren gevraagd via de Stadspeiling (mondelinge enquête) en in 2011    69     

Programma Groen & Water    via de Veiligheidsmonitor (internet‐ enquête). Over het algemeen heeft men in  internet‐ enquêtes de neiging om meer een neutraal antwoord te geven (de groep die  noch tevreden/noch ontevreden antwoordt is in 2011 is dan ook groter dan in 2009).  De lagere tevredenheid wil nog niet zeggen dat men ook ontevredener is geworden,  want in 2011 zijn er minder Nijmegenaren hierover ontevreden (12%) dan in 2009  (18%). Groen en Water is niet het enige programma met trendbreuk door veranderde  onderzoeksmethodiek.    Voor Oud‐west hebben we in het USV een specifieke indicator voor de daar  structureel achterblijvende groentevredenheid (58% in 2009) opgenomen, te weten  60 % in 2011,  62% in 2012 %, 63% in 2013 en 64% in 2014. Onze Stads‐ en  wijkmonitor 2011 stelt vast dat die tevredenheid) is gedaald 54%; de ontevredenheid  is gedaald van 34% in 2009 naar 23% in 2011. Door de veranderde  onderzoekssystematiek is er geen helder meerjarig beeld. De trend in Oud‐west lijkt  gelijk op te lopen met de stedelijke trend, bij zowel tevredenheid als ontevredenheid.  Of de ambitie voor Oud‐west is bereikt, valt niet te zeggen.    1.2 De afname van 25% van het areaal woningen zonder 0,5 ha aaneengesloten vlakgroen  binnen 300 meter is feitelijk nog niet gerealiseerd; Groene Korenmarkt, in 2011  goeddeels gerealiseerd, en het park Zwembad‐Oost (in voorbereiding) werken na  realisatie door in deze indicator; er resteren dan nog knelpunten in Nijmegen Oud‐ West en in Grootstal.  1.3 Saldo Nijmeegs groenareaal  Voor een consistente vergelijkingsbasis gaan we uit van Nijmegen exclusief Nijmegen‐ Noord. We constateren enkele administratieve areaalwijzingen. Per saldo constateren  we dat het saldo groen op 0 sluit.   1.4 Het percentage duurzame en niet‐duurzame bomen binnen de lanen van de  hoofdboomstructuur;  Deze indicator weerspiegelt de kwaliteit van het Nijmeegs groen. Voor een  consistente vergelijkingsbasis gaan we uit van Nijmegen exclusief Nijmegen‐Noord. De  lanen in de hoofdboomstructuur omvatten de hoofdontsluitingswegen, de secundaire  ontsluitingswegen, wijkontsluitingswegen. Het aandeel duurzame bomen nam er toe  van 83,69% naar 85,9%., onder meer door vervanging van de populieren aan  Oostkanaaldijk en de wilgen aan Van Apelterenweg (samen 300 bomen).    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

1.1 Tevredenheid over groenvoorzieningen (incl stadswater) in % ,  resp. Nijmegen geheel en Nijmegen‐Oud‐west   1.2 Ontwikkeling Nijmeegs woonareaal zonder 0,5 ha aaneengesloten  vlakgroen (incl waterpartijen) binnen 300 meter, in %punten ten  opzichte van 1 januari 2011   1.3 Saldo Nijmeegs groenareaal, in hectares  

 

75% 

 

 

‐25% 

 

 

0 of positief 

 

1.4 Toename duurzame bomen in lanen van hoofdboomstructuur in %  

 

toename 

 

Wat hebben we ervoor gedaan?  De Begroting 2011 onderscheidt onze activiteiten gericht op Groene en Blauwe Allure in  Beleid, Promotie & Participatie en Projecten. Dat onderscheid volgen we hieronder in  onze verantwoording. Ook onze activiteiten ten behoeve van verbetering stadswateren  (Integraal Waterbeheer) en projecten in kader van Woonmilieuverbetering dragen bij aan  de groene en blauwe allure van onze stad.     Beleid  Vanwege de bezuiniging op beleidsadvies hebben we in 2011 geen expliciete actualisatie  van de Groene Draad opgesteld. In plaats daarvan zijn we gestart met een ruimtelijke  uitwerking van de Groene Draad toegespitst op de realisatie van de topindicatoren, met    70       

 

Programma Groen & Water    name de topindicator ’0,5 hectare aaneengesloten groen binnen 300 meter van elke  woning’. Zodoende komen we tot specifiek gericht beleid en vooral acties.    Ten behoeve van onze ambitie voor groen in de W‐wijken hebben we meerdere acties in  gang gezet. Zo is voor de wijken Biezen en Wolfskuil samen met bewoners en corporaties  een groene kansenkaart opgesteld, met in totaal 30 grotere en kleinere mogelijke  projecten. Ter viering van de start van ‘Meer groen in Oud‐West ‘ zijn in najaar 2011 de  eerste bomen geplant. In het kader van ISV, Woonmilieuverbetering en investeringen in  Park West hebben we al enige projecten gerealiseerd, zoals herinrichting ‘Sparterrein’ in  Wolfskuil tot stand gekomen in nauwe samenspraak met buurtbewoners en  omwonenden, en openstelling park op voormalige kas aan Wolfkuilseweg. Bij de  planvorming Voorzieningenhart Waterkwartier en Spoorzone West betrekken we ook  onze ambitie voor meer groen.    In onze nieuwe nota Beleidskader Speelvoorzieningen 2011‐2014 verwoorden we expliciet  het grote belang van de spreiding en kwaliteit groenvoorzieningen voor buiten spelen.  Nieuwe groenprojecten bieden aangrijpingspunten voor (informeel) buiten spelen en  sporten; zo hebben bewoners op de plek van het inmiddels gesloopte buitenbad van  Zwembad‐Oost een tijdelijke parkje met volop natuurlijke spelgelegenheid aangelegd.    Wij hebben in 2011 het Groenaanpakplan Lindenholt opgesteld dat  we in 2012 willen  vaststellen. Aanvankelijk was onze inzet dit plan al in 2011 al vast te stellen; vanwege de  communicatieprocessen in het stadsdeel is de productietijd aangepast. In dit kader  hebben we wel al enkele concrete groenprojecten gerealiseerd.    In het kader van ons meerjarige Groenaanpakplan Dukenburg  is in 2011 het groen in de  wijken Meijhorst en Lankforst aangepakt. De keuze van de vele ingrepen in het groen  wordt niet alleen op grond van ‘’beleid en techniek’’ gemaakt, maar vooral ook op  aangeven van de bewoners. Deze groenaanpak voeren we uit vanuit de programma’s  Openbare Ruimte en Groen & Water.   Met de groenaanpak in Dukenburg en Lindenholt brengen we bijna de helft van het  Nijmeegs openbare groen weer bij de tijd.   In onze belangenbehartiging in het kader van het Landschapsontwikkelingsplan  Beuningen, Wijchen, Druten is er gewerkt aan een mogelijke recreatieve fietsroute  Nijmegen‐Appeltern.    Projecten  We hebben ook in 2011 gezorgd voor doorwerking van ons groenbeleid en van wet‐ en  regelgeving in tal van projecten.    Doorwerking van het Handboek Stadsbomen heeft onze voortdurende aandacht. In 2011  hebben wij gewerkt aan een evaluatie van de kapvergunning en hebben wij tevens  gewerkt aan drastische vereenvoudiging van de regelgeving van de kapvergunning, in het  kader van ‘minder regels, meer gemak’. Ook hebben wij de begrenzing van de bebouwde  kom Boswet geactualiseerd. En in 2011 hebben wij de monumentale en waardevolle  gemeentelijke en particuliere bomen in beeld gebracht.    In het kader van ons meerjarige project ‘Groene Allure Binnenstad’ en mede in het kader  van het internationale meerjarige project Future Cities springt vooral de Groene  Korenmarkt in het oog. Gezien onze ambitie cultuurhistorie waar mogelijk in beeld te  brengen, hebben we het parkontwerp aangepast zodat twee riddergraven worden  gevisualiseerd. Omwonenden en buurtbewoners hebben we volop betrokken bij het  ontwerpen voor dit park.  We kwamen niet toe aan realisatie van meer groen op de Eiermarkt vanwege de hoger  dan verwachte kosten voor de Groene Korenmarkt.      

71   

Programma Groen & Water    We hebben het dak van de raadszaal laten vergroenen, hetgeen bovendien leidt tot  minder energielek.    De herbouw van de Donjon staat nog niet definitief vast; onze renovatie van het  Valkhofpark is daarbij volgend. Wel hebben we grote stappen gezet in de planvorming  voor het Natuurcentrum Grote Rivieren, waarbij betrokken zijn Staatsbosbeheer, MEC,  IVN, Stichting De Stratemakerstoren en Stichting Natuurmuseum Nijmegen en omgeving.  We hopen in 2012 een defintief ‘go’ te kunnen afgeven voor dit project.   De planontwikkeling voor brug ’t Meertje in 2011 leidt ertoe dat we in 2012 de brug  kunnen realiseren en openstellen.     We werken verder aan toevoegen van groen: Groene Korenmarkt (in realisatie) en park  Zwembad‐Oost (planvorming).    Wij zijn blijven investeren in verbeteringen van onze Hoofdboomstructuur. Enkele  voorbeelden:  Er zijn in 2011 meerdere bomen van de Energieweg verplant naar Rosa de  Lima. Ook zijn enkele grote platanen van de Plein 44 verplaatst naar een prominente plek  onder aan de Voerweg.  In Biezen is de boomstructuur van de Krayenhofflaan aangevuld  en hersteld.    Aanvankelijk hoopten we in 2011 tot feitelijke erfverpachting van Heumensoord aan  Natuurmonumenten en verkoop van een deel van Heumensoord aan Vitens te komen. De  processen die bij de betrokken partners hiertoe moeten leiden, nemen echter meer tijd in  beslag dan voorzien: We hebben ervoor gekozen met onze partners de beheervisie, het  erfpachtcontract en het verkoopcontract achtereenvolgens (en dus niet gelijktijdig) op te  stellen en volgtijdelijk aan uw raad voor te leggen. We hopen in het voorjaar van 2012 het  erfpachtcontract te kunnen vaststellen en in najaar 2012 het verkoopcontract te kunnen  sluiten.     In samenspraak met Natuurmonumenten en Vitens hebben wij onze Beheervisie  Heumensoord geactualiseerd. Deze visie is besproken met alle belangengroepen zoals de  trimclubs, de zweefvliegclub en de Vierdaagsevereniging. Tiijdens de Raadsbehandeling  hebben de gezamenlijke milieuorganisaties hun waardering uitgesproken over onze  Beheervisie Heumensoord en de wijze waarop Heumensoord de laatste decennia is  beheerd. Uw raad heeft de beheervisie vastgesteld.    Wat betreft toetreden tot Park Lingezegen is onze conclusie dat we in 2011 verdere  stappen hebben gezet tot toetreding, te effectueren in voorjaar 2012. Gezien  besluitvormingsprocessen bij de provincie bleek toetreding in 2011 niet haalbaar.    Binnen ons meerjarenprogramma van de nota ‘’De Groene Draad: Kansen voor het  Nijmeegse Groen’’ hebben we in 2011 het project Park Kanaalzoom in Hatert afgerond.  Ook zijn in 2011 in Hatert nog diverse kleine omvormingen en verbeteringen in het groen  uitgevoerd.  Mede dankzij subsidie (€ 430.000) voor groen in krachtwijken  van het  ministerie van EL&I staat het groen in Hatert er weer prima bij.  In 2011 hebben we de Kolk van Van Elferen opgeknapt, in samenwerking met Stichting  Landschapsbeheer Gelderland; de kolk wordt in een recreatieve route opgenomen.  In het kader van het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) Groesbeek‐Millingen‐Ubbergen  hebben we in 2011 bijgedragen aan landschappelijke ontwikkeling in de Ooijpolder. We  hebben in dit kader ook gemeentelijk grondeigendom verkocht dat vervolgens is ingezet  als ‘ruilgrond’ ten behoeve van een ecologische verbindingszone.   In het kader van het LOP dragen we ook bij aan de visualisatie van de Romeinse  drinkwaterleiding;  voor de rotonde Hengstdalseweg‐Broerdijk wordt een visualisatie van  het aquaduct ontwikkeld; daarbij spelen bewoners uit de wijk de hoofdrol.         72       

 

Programma Groen & Water      Promotie & Participatie  We bevorderden aanleg van groene daken (zie ook onder ‘Verbetering Watersysteem’),  onder meer via subsidie, en gevels, onder meer in de Benedenstad. Van de  subsidieregeling Groendaken is in 2011 goed gebruik gemaakt. In 2011 stelden we de  subsidieregeling Groendaken ook open voor bedrijven en woningcorporaties. Twee  bedrijven kregen subsidie.     Organiseren cq ondersteunen van publieksacties, zoals Dag van het Park en  Boomfeestdag: in 2011 hebben tien parken meegedaan aan de Dag van het Park. De  organisatie ligt volledig bij bewonersgroepen en vrijwilligers. Wij faciliteren vooral met  vergunningen en publiciteit. Wij constateren dat ieder jaar het enthousiasme voor deze  dag groeit.  Tijdens de boomplantdag hebben we samen met bewoners een aantal bomen in  Lindenholt geplant.  Wij ontwikkelen ommetjes in diverse wijken. Met de drie wandelommetjes van 2011 komt  het totaal op 27, plus drie fietsroutes langs mooie groenplekken in de stad.     Niet in de begroting 2011 opgenomen, maar wel in 2011 aan de orde geweest:  ‐In 2011 heeft de raad een initiatiefvoorstel ondersteunt waarmee ze meer aandacht  vraagt voor de vogels in de stad.   ‐De bezuinigingen op gesubsidieerde arbeid leidden voor ons via ons Programma Groen &  Water tot aandacht voor de gevolgen voor Historische Tuin Lent en voor Natuurtuin  Goffert. Dankzij onze inzet gaat de Historische Tuin Lent 2012 in als transitiejaar, waarin zij   de eerste 25 jaar van haar bestaan afsluit en de basis legt voor de komende 25 jaar.  Daarbij heeft de Historische Tuin Lent afscheid genomen van haar door gemeente  Nijmegen gesubsidieerde werknemers. Met het bestuur van Natuurtuin Goffert zijn  gesprekken gevoerd, die een goede basis vormen voor het trekken van conclusies in 2012.     Verbetering Watersysteem  De verbetering van ons watersysteem heeft grote betekenis voor de versterking van de  Groen en Blauwe Allure van onze stad en voor het thema Duurzame Stedelijke  Ontwikkeling:  In 2011 is de Evaluatie Waterplan 2001  verder uitgewerkt in een Actualisatie Waterplan.  Samen met het waterschap Rivierenland is het doelbereik anno nu bepaald zowel ten  opzichte van de doelstellingen uit het waterplan 2001 als ten opzichte van het huidige  rijksbeleid en de nieuwe wetgeving (onder andere de Waterwet).   Vanuit het kader van het meerjarige, internationale project Future Cities hebben wij ons  onderzoek naar mogelijke klimaateffecten vervolgd. De lessen en ervaringen uit dit project  werken door in onze Actualisatie Waterplan.   Wij leverden in 2011 bijdragen aan regionale en landelijke planvorming zoals Ruimte voor  de Rivier, en de Deltaprogramma’s Rivieren en Nieuwbouw&Herstructurering. Het eerste  programma heeft betrekking op binnendijkse veiligheid tegen overstromingen. Het andere  programma is van belang voor onze Duurzame Stedelijke Ontwikkeling vanwege de  klimaatadaptatiethema’s ‘omgaan met hitte’ en ‘heftige regenbuien’.     In 2011 is het Ruimtelijk Kader Water verder uitgewerkt in bouwstenen (kaarten en  gidsmodellen)  voor het watertoetsproces in ruimtelijke plannen. Er zijn enkele workshops  gehouden om vast te stellen hoe groen‐blauwe structuren wezenlijk kunnen bijdragen aan  Duurzame Stedelijke Ontwikkeling. De ruimtelijke kaders Water en Ondergrond leveren  input voor de structuurvisie.    De overdracht van stadswateren aan het Waterschap wacht nog op de laatste technische  gegevens, na herinrichting van de laatste vijvers (zoals Geologenstrook en Grand Canal).   

   

73   

Programma Groen & Water    Het grondwateronderzoek hebben we nagenoeg afgerond; de invloed van  hoogwatergolven op het Maas‐Waalkanaal hebben we echter nog onvoldoende in beeld;  daarom is het onderzoek nog niet geheel afgerond.    Onderzoek door Vitens naar de locaties Nieuwe Markt en Heumensoord leverde in 2011  geen nieuwe inzichten. We acteren hierin volgend.    De herinrichting van de vijvers in Lindenholt (bij het Mondial College) en in Dukenburg  (Grand Canal) zijn bijna afgerond. Dit zijn de laatste herinrichtingsprojecten.    Ook in 2011 zijn bij vele projecten de waterbelangen ingebracht, onder meer bij het  Waalfront, de dijkteruglegging, de Landschapszone en de vele andere projecten in de  Waalsprong.  Met name is en wordt veel tijd gestoken in de water‐ en rioleringsplannen  van de woongebieden om mogelijke beheerproblemen te voorkomen.    Woonomgevingverbetering:  We hebben in het kader van ons budget voor Woonomgevingverbetering en ISV aan  diverse projecten gewerkt, zoals Groene Korenmarkt, Sparterrein (Wolfskuil), park  Zwembad‐Oost.  

Hoofddoelstelling 2  RIOOLBEHEER  Wat willen wij bereiken?  Ons beheer van regen‐ en afvalwater richt zich op beschermen van de volksgezondheid,   streven naar een duurzaam milieu (voorkomen van ongewenste emissies naar  oppervlaktewater en bodem) en handhaven van een goede leefomgeving (beperken van  overlast voor de omgeving).    Deze doelstelling streven we na binnen ons rioolbeheer. Voor ons rioolbeheer geldt met  ingang van 2011 als indicator ‘minimaal gelijkblijvende restlevensduur’: dit betekent dat  we de kwaliteit van ons stelsel op zijn minst in stand houden. Deze kwaliteit is op dit  moment goed te noemen en voldoet beslist voor het gestelde doel.   De indicator geeft in een percentage de positieve of negatieve ontwikkeling van de  restlevensduur aan. De ontwikkeling dient meerjarig een stabiel niveau (=0%)  te laten  zien.  Onze eerdere indicator richtte zich met ‘lengte te vervangen riool’ en ‘oppervlak  afgekoppeld areaal’ op onze productie, maar gaf niet expliciet aan of de kwaliteit van ons  stelsel voldoende was gewaarborgd en de doelstelling was gediend.    Wat hebben we bereikt?  In 2011 is de gemiddelde restlevensduur met een jaar afgenomen. Dat komt doordat in  2011 doelbewust relatief veel riolen zijn geïnspecteerd die zijn aangelegd in perioden  waarin gebruik is gemaakt van rioolbuizen van slechte betonkwaliteit (jaren '50 en '60) en  waarin onjuiste aanlegmethoden zijn toegepast (jaren '70). Deze inspecties tonen dat de  verwachte levensduur van deze riolen korter is dan de levensduur van riolen uit andere  perioden. Dat trekt nu de gemiddelde restlevensduur naar beneden. Ruim driekwart van  de Nijmeegse riolen is nu één maal geïnspecteerd. Als het gros van de riolen ten minste  twee maal is geïnspecteerd, met meerdere jaren tijd tussen de twee inspecties, wordt de  veroudering van de riolen goed zichtbaar en kan de gemiddelde restlevensduur van de  Nijmeegse riolering betrouwbaarder en nauwkeuriger worden. Tot die tijd zijn  jaarlijkse variaties in de gemiddelde restlevensduur onvermijdelijk.   Voor de volledigheid;   gemiddelde restlevensduur is bijna 50 jaar;   gemiddelde ouderdom is circa 40 jaar;      74       

Programma Groen & Water    Dus: gemiddelde levensduur van onze riolen is momenteel circa 90 jaar. 

  Realisatie 2010 

Indicatoren  2.1 Stabiele restlevensduur  

Doelstelling 2011   

0% 

Realisatie 2011   

Wat hebben we ervoor gedaan?  2011 was het tweede jaar van de uitvoering van het Gemeentelijk Rioleringsplan 2010‐ 2016. We hebben ervoor gezorgd dat dit plan goed doorwerkt in de waterketen binnen  onze organisatie door zorgvuldige ambtelijke afstemming in onze ‘waterketen’ en door  goede afstemming van onze activiteiten en investeringen op de overige gemeentelijke  programma’s (met name Mobiliteit en Openbare ruimte).  De kennis van ons stelsel hebben we verder verbeterd: In 2011 hebben we 55 kilometer  riool gereinigd en geïnspecteerd (zijnde 8% van het totale areaal).  In 2011 hebben we bijgedragen aan onderzoek naar de gezondheidsaspecten van water in  stedelijk gebied. Er zijn metingen verricht, onder meer naar aanleiding van enkele  meldingen van burgers bij de GGD over gezondheidsaspecten van infiltratievoorzieningen  voor hemelwater.  Voor het rioleringstelsel van Nijmegen ten zuiden van de Waal en ten oosten van het  Maas‐Waalkanaal hebben we een optimalisatiestudie afgerond. Dit heeft enkele  technische mogelijkheden voor verdere beperking van de vuiluitworp uit de riolering in  beeld gebracht. Het gaat vooral om de mogelijke realisatie van een stuwgebied en om het  maken van een ‘kortsluitroute’ voor de afvalwaterstroom zodat die niet langs de externe  overstorten komt.    We hebben in 2011 in Nijmegen 5 hectare afgekoppeld waarvan 0,5 hectare particulier  terrein en 4,5 hectare openbaar ruimte. Daarmee resteert voor de reductie van de  vuiluitworp vanuit de riolering een afkoppelopgave van maximaal 20 hectare. In 2010  hebben ruim 7 hectare afgekoppeld en met de projecten die we tot en met 2011 hebben  voorbereid, realiseren we in 2012 en 2013 naar verwachting nog 11 à 17 hectare  afkoppelen. Dat betekent dat we in 2014 onze afkoppelopgave voor het beperken van de  vuiluitworp vanuit de riolering, zouden kunnen afsluiten.  De afgelopen jaren werkten we aan de voor Hatert specifieke, afzonderlijke doelstelling  van 13 hectare afgekoppeld areaal per ultimo 2010. Per eind 2011 resteert een opgave  van 1,2 hectare.  Voor de Bouwmeesterbuurt is op grond van het GRP 2010‐2016 niet gekozen voor het  afkoppelen van verhard oppervlak, omdat het niet goed mogelijk blijkt om het  afstromende regenwater bovengronds in te zamelen en naar een infiltratievoorziening te  leiden.    Wij blijven zoeken naar kosteneffectiviteit: Ook in 2011 beheerden wij het Nijmeegse  riool, onder meer door middel van kolkenzuigen, straatreiniging, reparaties aan riolen en  kolken, en door het op peil houden en vergroten van de kennis van ons stelsel, onder  meer door optimalisatiestudie.  Bij beheer en onderhoud werken we bij voorkeur met meerjarige bestekken. Dit leidt tot  meer kwaliteit en dus kosteneffectiviteit.  In 2011 is het Afvalwaterakkoord tussen waterschap Rivierenland en gemeente Nijmegen  ondertekend. Met dit akkoord zijn, op basis van gelijkwaardigheid, afspraken ten behoeve  van een integraal optimaal beheer van riolering en afvalwaterzuivering vastgelegd. In 2011  is de uitvoering van het Afvalwaterakkoord gestart.  De regionale optimalisatiestudies voor de afvalwatersystemen (OAS) zijn afgerond voor  zowel de zuiveringskring van rwzi Nijmegen, als de zuiveringskring van rwzi Arnhem‐Zuid.  Beide ‘OAS‐en’ zijn getrokken door het waterschap en tot stand gekomen in  samenwerking met de betreffende gemeenten in beide zuiveringskringen.  Verdergaande samenwerking in de afvalwaterketen is onderzocht in stadsregionaal  verband. Dit om invulling te geven aan de afspraken over doelmatig beheer van de  afvalwaterketen zoals die landelijk gemaakt zijn in het Bestuursakkoord Water (april    75     

Programma Groen & Water    2011). Dit krijgt in de Nijmeegse regio een vervolg in onze samenwerking met de  buurgemeenten Millingen aan de Rijn, Ubbergen en Groesbeek. In de invulling van de  samenwerking in de afvalwaterketen staan verminderen van kwetsbaarheid, verbeteren  van kwaliteit en beperken van tot 2020 landelijk verwachte gemiddelde kostenstijging  centraal.  Voor de aanpak van de riolering in Dukenburg is in 2011 gestart met een analyse van het  water‐ en rioleringssysteem, om daarmee de samenhang tussen verschillende knelpunten  en zo kosteneffectief mogelijke maatregelen in beeld te brengen. Deze analyse wordt in  2012 afgerond en vormt dan de basis voor een toekomstbestendige aanpak van de  riolering in Dukenburg.    De aanpak van het overstortveld in het Broeder Koenraadpark aan de Hatertseweg, om de  in 2007 door de GGD aangegeven gezondheidsrisico’s van die situatie tot een acceptabel  niveau terug te dringen, is in 2011 gestart. Het heeft geleid tot intensief contact met  omwonenden, die zich ook zijn gaan organiseren om hun inbreng bij de herinrichting zo  goed mogelijk te kunnen leveren. Het heeft ook geleid tot hernieuwd nauw contact met  de GGD over de gezondheidsaspecten in de huidige en de mogelijke nieuwe situaties. De  realisatie van de herinrichting van het Broeder Koenraadpark verwachten we in 2012. 

FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1023‐02 Groen, natuur en landschap   1P11‐1023‐03 Integraal waterbeheer   1P11‐1023‐04 Woonmilieuverbetering  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1023‐02 Groen, natuur en landschap   1P11‐1023‐03 Integraal waterbeheer   1P11‐1023‐04 Woonmilieuverbetering   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    950  11.682  2.147  14.780      81  11.682  760  12.523  2.257 

Begroting dyn.  2011    1.051  11.680  2.000  14.731      301  11.680  ‐167  11.814  2.918 

 

 

Rekening   2011    1.113  12.077  2.143  15.332      363  12.076  ‐187  12.252  3.080 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐62  ‐397  ‐142  ‐601      62  396  ‐20  438  ‐163 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

2.257 

Mutatie reserve 

 

  2.891 

 

  3.053 

 

‐163   

  ONTTREKKING  F022 Saldireserve  F040 Reserve ISV  Totaal onttrekking 

  0  0  0 

  160  ‐187  ‐27 

  160  ‐187  ‐27 

  0  0  0 

0 

27 

27 

0 

2.257 

2.918 

3.080 

‐163 

 

 Totaal mutatie reserve   

 

Saldo na eerste winstbestemming   

TOELICHTING FINANCIËN  Het resultaat binnen dit programma is € 0,2 miljoen nadelig. Dit resultaat ontstond door  meer lasten van € 0,6 miljoen en meer baten van € 0,4 miljoen.     De lasten binnen dit programma zijn € 0,6 miljoen hoger door de volgende effecten;   € 0,4 miljoen hogere lasten GRP (gecompenseerd door de hogere baten, zie  hieronder). Dit komt vooral door de extra dotatie (= meer lasten) aan de voorziening    76       

 

Programma Groen & Water   



GRP om het resultaat op GRP terug te brengen naar nul euro. Het GRP is namelijk een  zogenaamd ‘gesloten systeem’ waarbij het jaarlijkse resultaat wordt ‘verrekend’ met  de voorziening GRP om te borgen dat de opgehaalde rioolbaten volledig beschikbaar  blijven voor het GRP.  € 0,2 miljoen hogere lasten Woonmilieuverbeteringsprojecten (ISV). Tegenover deze  hogere lasten staat een even zo hoge dekking uit de reserve ISV. 

  De baten binnen dit programma zijn € 0,4 miljoen hoger door de volgende effecten;   € 0,4 miljoen hogere baten GRP (meer ontvangen baten rioolrecht). Voor een  belangrijk deel wordt dit veroorzaakt  bij de niet‐woningen doordat de afwikkeling  over voorgaande jaren (met name 2009 en 2010) hoger is uitgevallen dan  aangenomen. Daarnaast is de gerealiseerde WOZ waarde 2011 op woningen hoger  uitgevallen dan aangenomen. 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

   

77   

Programma Ruimte & Cultuurhistorie   

5.7 Programma Ruimte & Cultuurhistorie  Programma Ruimte & Cultuurhistorie 

         

Stedelijke ontwikkeling, Cultuurhistorie,, Maatschappelijk vastgoed en P&O, H. Kunst,  J. van der Meer  Programmanummer : 1031  Programmamanager : Peter Oomens 

               

OMSCHRIJVING  Ruimte  In dit programma werken wij aan een innovatieve en optimale ruimtelijke  inpassing van  de ambities uit het coalitieakkoord op het gebied van duurzame stedelijke ontwikkeling,  mobiliteit, groen, woningbouw, voorzieningen en cultuurhistorie en zorgen daardoor voor  een aantrekkelijke stad voor bedrijven, bewoners en toeristen. Die inpassing krijgt vorm in  de actuele en nieuwe ruimtelijke ontwikkelingsplannen en in de bestemmingsplannen.   Welke ontwikkelingen noodzakelijk of gewenst zijn, wordt veelal vanuit andere  programma’s bepaald, met name Klimaat en Energie, Wonen, Economie en Toerisme,  Openbare ruimte, Mobiliteit, Groen en Water, Wijken, Sport, Zorg en Welzijn. Met al deze  programma’s bestaan dan ook nauwe relaties.    Het daadwerkelijke bouwen gebeurt meestal door private partijen en individuele burgers.   Projecten die voor de stad van groot belang zijn, stimuleren we actief en in bepaalde  gevallen kiezen we ervoor om zelf (mede) te ontwikkelen door inzet van actief  grondbeleid. Het programma Ruimte is daarin vooral kaderstellend, toetsend en  faciliterend. We stellen kaders via de Nota Beeldkwaliteit, de Structuurvisie en  gebiedsvisies en bestemmingsplannen. We toetsen bouwplannen aan het  bestemmingsplan en aan relevante wettelijke eisen en voorschriften, zoals vastgelegd in  bijvoorbeeld de Woningwet, het Bouwbesluit, de bouwverordening, de Monumentenwet  en de monumentenverordening.  Ook in dit programma zullen de mogelijkheden voor  deregulering worden onderzocht in samenhang met andere programma’s.  We faciliteren door onze expertise beschikbaar te stellen ten behoeve van de belangrijke  ruimtelijke ontwikkelingsprojecten in Nijmegen. We zorgen ervoor dat omwonenden en  andere belanghebbenden voldoende betrokken worden bij de planontwikkeling.    De plantoetsing leidt uiteindelijk tot één of meer vergunningen. Het traject van  vergunningverlening organiseren we zo efficiënt en klantvriendelijk mogelijk. De invoering  van de Wet algemene bepalingen omgevingsvergunning (Wabo) draagt hier fors aan bij.  We bieden aanvragers meer mogelijkheden tot (voor)overleg. Van de aanvrager  verwachten we dat hij de plannen ook conform het bestemmingsplan en de verleende  vergunningen uitvoert. We zien daar ook op toe. We inspecteren integraal bestaande  gebouwen op gebruik, veiligheid en bouwtechnische kwaliteit en waar nodig treden we  handhavend op.    

  78       

 

Programma Ruimte & Cultuurhistorie    Cultuurhistorie  Nijmegen kent als oudste stad van Nederland een unieke, historisch gegroeide identiteit.  Wij hechten hier groot belang aan en willen de cultuurhistorische rijkdom van de stad als  geheel en van de verschillende stadsdelen in het bijzonder, behouden, ontwikkelen en een  actuele betekenis geven in de beleving van de stad.  Wij vinden het in dit kader ook van  groot belang  om in Het Regionaal Archief Nijmegen het publiek geheugen voor de huidige  én toekomstige generaties duurzaam te borgen én zoveel mogelijk toegankelijk te maken  voor eenieder die belangstelling heeft voor de geschiedenis van Nijmegen. 

EVALUATIE PROGRAMMA  In 2011 bleek dat de economische crisis voortduurt en de woning‐ en kantorenmarkt  moeizaam in beweging komt. Dit leidt tot andere manieren van over ruimtelijk  ontwikkelen en de manier van planvorming.   Sleutelbegrippen daarbij zijn: herprogrammeren en faseren, beter inspelen op de vraag in  de markt, mogelijk maken van tijdelijke invullingen van ruimte, geen gedetailleerde  masterplannen meer, maar visies op hoofdlijnen (de stedenbouwkundige  ontwikkelingsvisie voor de Spoorzone zal daar een voorbeeld van zijn) en het maken van  slimme, duurzame maar ook financieel haalbare keuzes in het realiseren van ruimtelijke  kwaliteit bij krapper worden planexploitaties.  In de belangrijke Nijmeegse gebiedsontwikkelingen zijn we daar volop mee bezig geweest  in 2011 en zijn richtinggevende keuzes gemaakt dan wel in voorbereiding.    Het ontwerp van de Dijkteruglegging ontving in 2011 de internationale Waterfront Center  Award.     We liggen op koers met de actualisatie van de bestemmingsplannen.    Wat betreft de cultuurhistorie was de grootste ontdekking van 2011 de vondst van een  uniek grafveld uit de Merovingische periode aan het Lentseveld in Lent. Deze opgraving  van een groot aantal graven met rijke grafgiften heeft landelijk belangstelling getrokken.     Het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis heeft een bijzonder succesvol jaar achter de rug.  en maar liefst 20.000 bezoekers getrokken: 2 maal zoveel als geraamd.  Ook in de pers is  veel aandacht geweest voor de exposities en activiteiten in het Huis. Met deze activiteiten  hebben we ook bovenregionaal interesse gewekt. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  Met het programma Ruimte & Cultuurhistorie willen we bereiken dat Nijmegen  voldoende, passende en veilige huisvesting biedt aan (groepen) bewoners en  ondernemers, en dat de stad in ruimtelijk opzicht aantrekkelijk is om te wonen, te werken,  te recreëren en te bezoeken. Daarbij streven we in het bijzonder naar een evenwichtige  ruimtelijke structuur, een krachtige stedelijke identiteit, met name in het centrum,  rondom de Waal, in de stedelijke entrees en knooppunten. We staan voor goede  dienstverlening op gebied van vergunningverlening en handhaving. Verder streven we  naar een goed samengaan van cultuurhistorische rijkdom en eigentijdse ontwikkeling en  geven daarmee een positieve bijdrage aan het woon‐ en vestigingsklimaat, het toerisme  en de identiteit.     

   

79   

Programma Ruimte & Cultuurhistorie    PROGRAMMA RUIMTE & CULTUURHISTORIE     

H1 

Stimuleren van de ruimtelijke ontwikkeling 

 

H2 

Kwaliteit openbare ruimte 

 

H3 

Goed en veilig bouwen 

 

H4 

Cultuurhistorische waarden 

 

H5 

Borging publiek geheugen 

 

Hoofddoelstelling 1  STIMULEREN VAN DE RUIMTELIJKE ONTWIKKELING  Wat willen wij bereiken?  We stimuleren een ruimtelijke ontwikkeling die optimaal recht doet aan de vele belangen  die spelen. We bieden individuele bewoners en ondernemers op een rechtvaardige  manier de ruimte die ze nodig hebben met in achtneming van het beleid en de ambities  die in het algemeen belang zijn geformuleerd in het coalitieakkoord.  We zoeken daarbij  continu naar een optimale stedenbouwkundige en planologische inpassing  in de actuele  en nieuwe ruimtelijke ontwikkelingsplannen en in de bestemmingsplannen.  In combinatie  met adequate handhaving zorgen we ervoor dat de ontwikkelingen het ruimtelijk  evenwicht in de stad niet verstoren.  De  Structuurvisie hanteren we daarbij als de  ruimtelijke agenda op stedelijk niveau.  Wat hebben we bereikt?  In alle belangrijke Nijmeegse gebiedsontwikkelingen zijn we in 2011 volop bezig geweest  met de ruimtelijke inpassingsvraagstukken, die de verslechterde economische  omstandigheden met zich meebrengen. Er zijn richtinggevende keuzes gemaakt dan wel in  voorbereiding.    We liggen op schema met de actualisatie van bestemmingsplannen. In 2011 zijn Nijmegen  Brakkenstein en Nijmegen Bottendaal/Galgenveld vastgesteld.  De raamwerken voor West, Centrum, Brabantse Poort en Oost alsmede de ruimtelijke  analyse voor Ooijse Schependom zijn afgerond. Deze vormen de basis voor de actualisatie  van bestemmingsplannen.  Er zijn 34 ontwikkelplannen, groot en klein, vastgesteld waarmee even zoveel ruimtelijke  ontwikkelingen mogelijk zijn gemaakt.  Er is een voor iedereen digitaal raadpleegbaar bestand van bestemmingsplannen,  beheersverordeningen en projectafwijkingsbesluiten gerealiseerd. Hiermee kunnen  klanten zelf op adres zoeken welke bouw‐ en gebruiksregels gelden.    De handhaving van bestemmingsplannen gebeurt structureel, systematisch en planmatig.  Waarnemingen, controles, dwangsombeschikkingen en deelname aan multidisciplinaire  projecten passen binnen het opgestelde jaarprogramma.    Toelichting op de indicatoren.  Het aantal bestemmingsplannen en projectafwijkingsbesluiten is hoger dan geraamd. Als  gevolg van gewijzigde regelgeving en de onverminderd hoge vraag naar  bestemmingsplannen, zijn er veel meer dan geraamd vastgesteld. Door de kredietcrisis is  weliswaar het aantal grote ontwikkelingen gedaald, maar is het aantal kleine  ontwikkelingen toegenomen.      80       

 

Programma Ruimte & Cultuurhistorie    Het aantal ambitiedocumenten, randvoorwaarden en aanbevelingen (R&A’s) en  quickscans is lager dan geraamd. Dit is toe te schrijven aan de kredietcrisis.  Projectontwikkelaars zijn nog steeds uiterst terughoudend met grote ruimtelijke  intitiatieven.    In overleg met de auditcommissie is besloten om vanaf 2012 met twee andere indicatoren  te gaan werken voor deze hoofddoelstelling.    Realisatie 2010 

Indicatoren  1.1 aantal actualisatieplannen (gestart)   1.2 Aantal postzegelplannen en ontheffingen   1.3 Aantal concrete acties handhaving ruimtelijke regelgeving   1.4 Aantal sets randvoorwaarden en aanbevelingen  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

2 

2 

 

140‐200 

2   

901 

1.430 

925 

9 

15 

8 

Wat hebben we ervoor gedaan?  We hebben in het najaar de uitgangspunten voor een stedenbouwkundige  ontwikkelingsvisie (inspiratiedocument) voor de Spoorzone aan de Raad gepresenteerd.    We zijn studies gestart naar de (her)ontwikkelingsmogelijkheden van onder andere  diverse gebieden in de Waalsprong, Hatert, Willemskwartier, Waterkwartier, TIP,  Winkelcentrum Meijhorst, Natuurmuseum/Stratemakerstoren, div. locaties in de  Spoorzone, de uitwerking van de Dijkteruglegging, Noviotechcampus, diverse knopen in  Nijmegen (Lent, Heijendaal, Station Goffert), inpassingsmogelijkheden HOV en een aantal  kleinere initiatieven.    De actualisatie van bestemmingsplannen en de ontwikkeling van nieuwe plannen in de  Waalsprong is in volle gang, De bestemmingsplannen Midden, Oud West, Zuid,  Goffert/Winkelsteeg, Heyendaal, Dukenburg, Waalfront, Stadsbrug, Laauwick, Graaf  Alardsingel, Groot‐Oosterhout en Landschapszone zijn gereed (onherroepelijk). Voor  Lindenholt en Afslag 38 zijn we in afwachting van een uitspraak van de Raad van State.  Brakkenstein, Bottendaal/Galgenveld, Geluidscherm spoorlijn, Westelijke parallelroute en  Definitief station Lent  zijn reeds vastgesteld door de gemeenteraad. Overige lopende  grote bestemmingsplannen en beheersverordeningen zijn Centrum‐binnenstad, Centrum‐ stationsomgeving, Bijsterhuizen, West, Ooyse Schependom, Brabantse Poort, facetplan  Archeologie, Kern Lent en Visveld, Groenewoud/Kwakkenberg, Oost en last but not least  de Dijkteruglegging.    De raamwerken voor West, Centrum, Brabantse Poort en Oost alsmede de ruimtelijke  analyse voor Ooijse Schependom zijn afgerond. Deze vormen de basis voor de actualisatie  van bestemmingsplannen.    Er zijn gebiedsanalyses opgesteld voor de Spoorzone en de vlekken 14 en 17 in de  Waalsprong.    Tevens is geparticipeerd in de projecten Spoorzone, Skaeve Huse en HOV. Dat geldt ook  voor de beleidsproducten Nijmegen Duurzaam Bereikbaar, externe veiligheidsbeleid,  beleid gevoelige bestemmingen, ruimtelijke kansen voor het HOV en duurzame stedelijke  ontwikkeling.    In Nijmegen‐noord is meegedacht over de planvorming van de Dijkteruglegging, Citadel,  Broodkorf‐Woenderskamp en Knoop Lent.    In regionaal verband is meegedacht en zijn reacties gegeven op concepten van provinciaal  of rijksbeleid en plannen van buurgemeenten, bijvoorbeeld de Miljoenennota, de  structuurvisie Beek‐Ubbergen, het bestemmingsplan Buitengebied Wijchen en  zweefvliegveld Malden.    81     

Programma Ruimte & Cultuurhistorie      Voor de afwikkeling van planschadeclaims is deskundigenadvies ingewonnen. Daar waar  claims terecht bleken, zijn financiële vergoedingen toegekend. In 2011 zijn 9  nieuwe  planschadeclaims in behandeling genomen.    Er zijn 700 waarnemingen en 135 controlebezoeken verricht. Dit heeft geresulteerd in 50  vooraanschrijvingen, 26 handhavingsbesluiten en 14 verbeurde  dwangsommen/geëffectueerde bestuursdwang. 

Hoofddoelstelling 2  KWALITEIT OPENBARE RUIMTE  Wat willen wij bereiken?  Wij bevorderen en bewaken een hoogwaardige en duurzame inrichting en vormgeving van  de openbare ruimte, en een op de locatie toegesneden situering en beeldkwaliteit van de  bebouwing. Ruimtelijke kwaliteit is nauwelijks te objectiveren, maar we zien de beleving  van de ‘schoonheid’ van de stad door de burgers als maatstaf. Deze blijkt uit de Stads‐ en  Wijkmonitor. We houden tenminste de positieve waardering vast: 86% vindt Nijmegen  een mooie stad. We vergroten de transparantie en openbaarheid van de beeldkwaliteits‐ toetsing voor de burger.  We doen dit in nauwe afstemming met de programma’s Groen en Water, Openbare  Ruimte, Mobiliteit en Economie en Toerisme.    Wat hebben we bereikt?  De waardering van bewoners en ondernemers voor de beeldkwaliteit van de stad en de  verschillende stadsdelen/wijken is hoog. 89% Van de Nijmegenaren vindt volgens de  (twee‐jaarlijkse) Stadsmonitor 2007 en 2009 Nijmegen een mooie stad met veel groen. De  Stadsmonitor 2011 is bij het schrijven van deze jaarrekening nog niet gereed.    We hebben ook in 2011 gemerkt dat de inwoners en ondernemers van Nijmegen erg  betrokken zijn bij de ruimtelijke kwaliteit van de stad, gezien de belangstelling die we  steeds ervaren bij producten en activiteiten.    In overleg met de auditcommissie is besloten om vanaf 2012 voor deze hoofddoelstelling  niet meer met output indicatoren te werken, maar met een aantal indicatoren uit de  Stadsmonitor die iets zeggen over hoe Nijmegen als stad door bewoners en ondernemers  beleefd wordt.    Realisatie 2010 

Indicatoren  2.1 Aantal beeldkwaliteitsplannen  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

9 

3 

5 

2.2 Aantal vergaderingen/adviezen Commissie Beeldkwaliteit  

26 

23 

 

2.3 Aantal activiteiten ihkv stadspromotie  

17 

10 

6 

Wat hebben we ervoor gedaan?  In vervolg op uw raadsbesluit (2009) om te gaan werken met Ruimtelijke Kwaliteitsteams  hebben we in 2011 naast de reeds eerder benoemde Ruimtelijk Kwaliteitsteams (RKT) voor  de ontwikkeling van de tweede stadsbrug ‘ De Oversteek’ en de eerste fase van het  Waalfront, de Handelskade een tweetal nieuwe RKT’s samengesteld en benoemd.  Eén voor de strategische ontwikkelingsvisie voor de Spoorzone en één voor de  ontwikkelingen in de Waalsprong. Beide zijn inmiddels actief in advisering en toetsing.   

  82       

 

Programma Ruimte & Cultuurhistorie    We hebben de Commissie Beeldkwaliteit ondersteund in 26 vergaderingen. In 2011 zijn er  1286 adviezen uitgebracht, betrekking hebbend op 708 bouwplannen/vergunning  aanvragen (Totaal zijn er hiervoor 597 positieve adviezen afgegeven).     We hebben een startnotitie voor de actualisering van de Nota Beeldkwaliteit opgesteld en  besproken met de Raad. Ter voorbereiding daarvan hebben we in maart een debat met  belangstellenden uit de stad over beeldkwaliteit en reclamebeleid georganiseerd.    We hebben in 2011 voor de derde maal de Architectuurprijs Nijmegen uitgereikt. We  hebben de prijsvraag samen met het ACN georganiseerd en begeleid. 

Hoofddoelstelling 3  GOED EN VEILIG BOUWEN  Wat willen wij bereiken?  We zorgen voor een veilige, mooie en duurzame leefomgeving door de ingekomen  aanvragen voor een omgevingsvergunning te toetsen aan de van toepassing zijnde  wettelijke regelingen (bouwbesluit, bouw‐ en monumentenverordening,  bestemmingsplan, brandveiligheids en milieuregels) en op de aspecten duurzaamheid,  energie en ventilatie.  We willen de  inkomende aanvragen binnen de wettelijke of afgesproken termijnen op  een efficiënte en klantgerichte wijze afdoen.  Wat hebben we bereikt?  We hebben in 2011 het eerste volledige jaar gehad waarin we werken met de wet WABO.  Deze omgevingsvergunning is een gecoördineerde vergunning waarin tussen de diverse  diensten afstemming heeft plaatsgevonden. De aanvrager heeft één aanspreekpunt  gehad. In 2011 hebben 167 potentiële vergunningaanvragers gebruikt gemaakt van  diverse vooroverlegmogelijkheden en de mogelijkheden worden nog verder uitgebreid.    In het kader van het integrale handhavingsprogramma heeft prioriteitsstelling  plaatsgevonden ten aanzien van inspectie‐ en handhavingsactiviteiten.    Alle verleende vergunningen zijn geïnspecteerd of staan op de planning om geïnspecteerd  te worden.     Indicatoren;  De aantallen formele aanvragen zijn ten opzicht van 2010 gedaald met ongeveer 15%.  Daarentegen is er wel sprake van een toename van het vooroverleg.   Het aantal afgehandelde klachten is hoger dan begroot. Dat heeft ook te maken met het  feit dat we een relatief groot aantal nog openstaande klachten over eerdere jaren hebben  kunnen afsluiten.  In overleg met de auditcommissie is besloten vanaf 2012 voor deze hoofddoelstelling met  vijf andere indicatoren te gaan werken.   

   

83   

Programma Ruimte & Cultuurhistorie    Realisatie 2010 

Indicatoren  3.1 Aantal integrale controles bestaande bouw  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

216 

nog niet bekend 

76 

 

4% 

4% 

3.2 Aantal inspecties bouwvergunningen  

1828 

2000 

2331 

3.3 Aantal inspecties sloopvergunningen  

270 

100 

 

63 

70 

146 

3.10 % Juridische controle dossiers van binnengekomen aanvragen  

3.4 Aantal afgehandelde klachten   3.5 Aantal verleende bouwaanvragen  

1037 

 

876 

3.6 Aantal getoetste bouwaanvragen  

1105 

1.300 

1130 

132 

250 

104 

3.7 Aantal geweigerde en buiten behandeling gestelde aanvragen   3.8 Percentage gegronde bezwaarschriften  

 

10 

n.n.b. 

3.9 Termijn versturen aanvullingsverzoek  

 

21 dg. 

21 dg. 

  Wat hebben we ervoor gedaan?  In 2011 zijn 146 klachten afgehandeld. Daarnaast zijn er 66 kamerverhuurpanden  gecontroleerd en zijn in het kader van een specifiek handhavingsproject een 10‐tal  grote(re) industriële bedrijven gecontroleerd op naleving van de bouwregelgeving.    De vergunning inspecties zijn uitgevoerd volgens de uitgangspunten van de  handhavingsnota 2005 en de vastgestelde inspectielijst. Dat betekent dat afhankelijk van  de omvang van het bouwwerk 1 of meerdere inspecties plaatsvinden. Zonodig zijn de  inspecties samen met de brandweer uitgevoerd. In 2011 hebben in totaal 2331 inspecties  plaatsgevonden op verleende omgevingsvergunningen (bouwen, slopen, monumenten en  reclames) en woontrekkingsvergunningen. Dat is iets meer dan begroot.     Er zijn 146 klachten opgepakt en afgehandeld. De klachten zijn divers: ze variëren van  klachten over (vermeende) illegale bouw‐ of sloopactiviteiten tot klachten over  overlastsituaties en onderhoudsgebreken. In een aantal gevallen vindt de klacht zijn  oorzaak in een burenruzie. Waar nodig worden bij de oplossing van klachten ook andere  instanties zoals bijvoorbeeld politie en woningbouwcorporaties betrokken.    In 2011 hebben we op basis van het in 2010 vastgestelde handhavingsprogramma  bijgedragen aan de handhaving van een aantal gemeentebrede vastgestelde  handhavingsprioriteiten en ‐projecten. In een afzonderlijk verslag zullen de resultaten per  project en prioriteit worden aangegeven. 

Hoofddoelstelling 4  CULTUURHISTORISCHE WAARDEN  Wat willen wij bereiken?  We willen de specifieke Nijmeegse identiteit en eigenheid behouden, versterken en  zorgvuldig beheren en vooral: nog meer zichtbaar maken. Waar mogelijk zetten we  cultuurhistorie in als inspiratiebron  in de ruimtelijke ontwikkelingsprojecten. We  behouden en beschermen het cultuurhistorisch erfgoed van de stad voor de huidige en  toekomstige generaties. We vergroten de kennis over en de actieve waardering voor de  rijke cultuurhistorie van Nijmegen, zowel bij de eigen burgers als bij (potentiële) bezoekers  van buiten.  We willen ook in het cultuurhistoriebeleid duurzaamheid concreet invullen,  bijvoorbeeld door herbestemming en hergebruik van historische panden te stimuleren en  creatieve manieren te vinden om energiebesparing te combineren met behoud van de  cultuurhistorische waarde.  We zorgen voor nauwe afstemming met de programma’s Citymarketing, Milieu en  Economie en Toerisme. 

  84       

 

Programma Ruimte & Cultuurhistorie    Wat hebben we bereikt?  Op het gebied van de archeologie was 2011 een inspirerend jaar. Naast een groot aantal  kleinere onderzoeken en waarnemingen hebben met name de archeologische  opgravingen op Plein 1944, aan de Van Schaeck Mathonsingel, aan de Hertogstraat en op  de Korenmarkt veel belangstelling getrokken en een schat van nieuwe gegevens over de  geschiedenis van Nijmegen opgeleverd. Op de Korenmarkt worden in het kader van  Verleden Verbeeld voor het publiek enkele graven zichtbaar gemaakt en historisch  toegelicht.  De grootste ontdekking van 2011 was de vondst van een uniek grafveld uit de  Merovingische periode aan het Lentseveld in Lent. Deze opgraving van een grootr aantal  graven met rijke grafgiften heeft landelijk belangstelling getrokken. Ten slotte verdient het  proefsleuvenonderzoek in het Dijkterugleggingsgebied nog vermelding. Naar aanleiding  hiervan is op initiatief van de projectorganisatie een aantal excursies georganiseerd, naar  de opgraving en naar de panden die in het kader van de werkzaamheden zullen moeten  wijken, die op veel belangstelling mochten rekenen. De Nijmeegse archeologie is in een  flink aantal krantenartikelen, vooral in De Gelderlander maar ook in de landelijke pers,  uitgebreid aan bod gekomen.    Het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis heeft een bijzonder succesvol jaar achter de rug.  en maar liefst 20.000 bezoekers getrokken: 2 maal zoveel als geraamd.  Ook in de pers is  veel aandacht geweest voor de exposities en activiteiten in het Huis. Met deze activiteiten  hebben we ook bovenregionaal interesse gewekt. De Open Monumentendag, met als  thema Herbestemming, was wederom een groot succes waarbij ook het Huis van de  Nijmeegse Geschiedenis veel publiek wist te trekken. Dat was ook het geval tijdens de  Nacht van de Nijmeegse Geschiedenis. In het Huis was een gevarieerd en drukbezocht  programma van lezingen en andere activiteiten georganiseerd, waar enkele honderden  bezoekers van hebben genoten.     Indicatoren;  In overleg met de auditcommissie hebben we besloten niet meer met output indicatoren  te werken, maar voor deze collegeperiode alleen met het aantal bezoekers aan het Huis  van de Nijmeegse Geschiedenis.   Verder heeft O&S in 2011 een panelonderzoek (900 mensen) verricht naar de beleving van  Nijmegenaren van het Huis van de Nijmeegse geschiedenis. De conclusie daarvan is  samengevat dat er een grote betrokkenheid is bij de Nijmeegse geschiedenis. Er spreekt  een voorkeur uit voor dagbesteding in een inspirerende historische omgeving,  bijvoorbeeld met behulp van thematische wandelroutes. Volgens het panel kan het  Nijmeegse verleden het beste zichtbaar worden gemaakt met behulp van reconstructie en  herbouw. Dit past uitstekend in het programma Verleden Verbeeld, waarin zowel  wandelroutes en een thematische aanpak als visualisaties zijn voorzien.  Dit onderzoek zal in 2013 herhaald worden.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

4.1 Aantal panden restauratie‐ en onderhoudssubsidie  

0 

4 

4 

4.2 Aantal archeologische, architectuur‐ en bouwhistorieonderzoek  

‐ 

80 

76 

4.3 Aantal visualisaties  

5 

2 

2 

4.4 Aantal procedures bescherming gemeentelijke monumenten en  stadsbeelden  

0 

120 

28 

Wat hebben we ervoor gedaan?  Beleid.  In 2011 hebben we startnotities aan de Raad voorgelegd over het nieuwe  Cultuurhistoriebeleid en het nieuwe Archeologiebeleid. Daarnaast hebben we het  masterplan Verleden Verbeeld gepresenteerd. Deze documenten zijn behalve met de     

85   

Programma Ruimte & Cultuurhistorie    Raad ook in rondetafelgesprekken met belanghebbenden uit de stad besproken en zullen  in 2012 leiden tot een nieuwe, integrale Erfgoednota.    Verleden verbeeld.  We organiseerden twee zeer goed ontvangen grote tentoonstellingen, de tentoonstelling  over Mariken van Nimwegen en de tentoonstelling “De Gelukkige Huurder” over de  sociale woningbouw in de stad.  Verder hebben we kleinere exposities ingericht over de bekende Nijmeegse firma  Doorman en de opgraving van het Merovingisch grafveld te Lent.   We organiseerden daarnaast diverse kleinere tentoonstellingsactiviteiten: in het kader van  het 51e Canonvenster: de regio Nijmegen, de homo‐beweging in de stad, en Hees en  Neerbosch en tenslotte het maandelijkse archeologische vragen(v)uur, waar  geïnteresseerden een professionele archeoloog kunnen laten kijken naar vondsten in hun  bezit.     We hebben een bijdrage geleverd aan de Open Monumentendag, die dit jaar een  bijzonder tintje had omdat hij voor de 25e keer werd georganiseerd en aan de Nacht van  de Nijmeegs Geschiedenis.    We hebben de visualisatie opgeleverd van de Romeinse Keizerszuil in Nijmegen Oost. Op  de Josephof hebben we de visualisatie van het Oudste Stenen Huis voltooid, met de  reconstructie van de fundamenten, informatiepanelen en een kijkkoker. We hebben  voorbereidingen getroffen voor het visualiseren van de Verloren Toren op Plein 1944, de  geschiedenis van de stad in de breedte in de nieuwe parkeergarage aan de Van Schaeck  Mathonsingel, en de kapel en grafkamers op de Korenmarkt.    Archeologie.   We hebben archeologisch onderzoek verricht op Plein 44, de Korenmarkt, het  Hertogplein, de Van Schaeck Mathonsingel, het Lentse Veld, het gebied van de  Dijkteruglegging.    De zorg voor de archeologie in de regio bevorderen we door de inzet van de  regioarcheoloog, met financiële ondersteuning van de provincie Gelderland. Deze helpt de  omliggende gemeenten bij het opstellen van een archeologiebeleid en het beoordelen en  begeleiden van bouwplannen en ontwikkelingen.    Monumenten  Er zijn in 2011 diverse bouwhistorische onderzoeken verricht. Het betreft o.a. onderzoek  naar de “Verloren Toren” op Plein 1944, de Stratemakerstoren, en diverse te slopen  panden in het gebied van de Dijkteruglegging. Daarnaast is een eerste aanzet gemaakt  met het doen van bouwhistorisch onderzoek naar verschillende industriepanden in het  Waalfrontgebied.    In 2011 is de nieuwe restauratiesubsidieverordening van kracht geworden en zijn  beleidsregels vastgesteld om tot toekenning over te gaan. Inmiddels is een viertal  aanvragen toegekend of in een vergaand stadium van behandeling.    In 2011 zijn in totaal 28 nieuwe gemeentelijke monumenten aangewezen: zestien  bouwhistoriemonumenten, elf monumenten uit de wederopbouwperiode, en  verpleeggebouw A op het terrein van het universitair ziekenhuis.    Op het gebied van duurzaamheid en herbestemming nemen we deel aan het netwerk  duurzame monumentenzorg van Business Universiteit Nijenrode. Praktisch zijn we  betrokken bij de herbestemming van beeldbepalende panden als het Nebo‐klooster, het  Weeshuis op de Hessenberg, en de Stratemakerstoren, waarbij we de eigenaren of    86       

 

Programma Ruimte & Cultuurhistorie    initiatiefnemers van advies dienen over een goede manier om een nieuwe invulling aan  oude gebouwen te geven. 

Hoofddoelstelling 5  BORGING PUBLIEK GEHEUGEN  Wat willen wij bereiken?  Wij vergroten de kennis van de lokale geschiedenis.   Inwoners hebben de mogelijkheid om de overheid te controleren en om juridisch bewijs  te vinden, zodat rechtmatige besluitvorming controleerbaar plaatsvindt en evenwichtige  beleidsontwikkeling plaatsvindt in historisch perspectief.  Een toename van het aanbod van digitale producten (inclusief transactiemogelijkheden)  en vergroting van de toegankelijkheid van informatiebronnen, van het aantal digitale  bezoekers en van de interactie met de klant via internet.    We doen dit in nauwe afstemming met de programma’s Citymarketing en Economie en  Toerisme.  Wat hebben we bereikt?  Wij hebben samen met een aantal externe partners en met andere afdelingen van de  gemeente de kennis van de inwoners over en hun betrokkenheid bij stad en streek  verbeterd door een versterking van het historisch besef en daarmee de betrokkenheid  tussen de inwoners onderling vergroot.    Analoge en digitale informatiebronnen uit heden en verleden zijn transparant,  controleerbaar en duurzaam bewaard gebleven en waren voor iedereen bereikbaar, zodat  de sociale cohesie in de stad en de identiteit van de stad versterkt werd.     In overleg met de auditcommissie is besloten om vanaf 2012 voor deze hoofddoelstelling  de volgende indicatoren te gebruiken;   Het aantal bezoekers van het RAN (Regionaal Archief Nijmegen).   Het aantal bezoekers van de website van het RAN.   Het percentage van de Nijmeegse scholen dat het RAN bezoekt.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

5.1 Aantal manifestaties waaraan het RAN deelneemt  

 

50 

55 

5.2 Aantal meters archief dat het RAN in beheer heeft  

 

15.500 

15.000 

5.3 Aantal nieuwe digitale producten van het RAN  

 

5 

1 

Wat hebben we ervoor gedaan?  De samenwerking van het Regionaal Archief met andere afdelingen van de gemeente en  met andere organisaties in de stad (onder andere het Cultuurhistorisch Platform Rijk van  Nijmegen, Museum Het Valkhof, Historische Vereniging Numaga, de Radboud Universiteit  en de Openbare Bibliotheek) heeft de laatste jaren geleid tot een toenemend aantal  initiatieven en projecten op cultuurhistorisch gebied.     Wij hebben in 2011 een inhoudelijke bijdrage geleverd aan 55 manifestaties,  evenementen en tentoonstellingen die voortvloeien uit deze samenwerking. Belangrijke  manifestaties waren de “24 uur Nijmeegse Geschiedenis”, de Open Monumentendag en  tentoonstellingen in Museum Het Valkhof en het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis.     Wij hebben inhoudelijke medewerking verleend aan 71 (populair‐)wetenschappelijke  publicaties, onder andere publicaties in de Gelderlander en een boek over de geschiedenis  van de Waalbrug. Ook hebben wij actief geparticipeerd in een aantal besturen van lokale  historische organen.     

87   

Programma Ruimte & Cultuurhistorie      In de studiezaal van het Regionaal Archief hebben wij in 2011 5.300 bezoeken  ondersteund. De website van het Regionaal Archief is ca. 140.000 maal bezocht.     In totaal zijn 63 inspecties verricht en 16 kaderstellende initiatieven ontplooid voor de  gemeente Nijmegen, gemeenten in de regio en gemeenschappelijke regelingen. Het  zwaartepunt van de inspecties is steeds meer verlegd naar het toetsen van de digitale  beheersomgeving.    In 2011 is er veel tijd en energie besteed aan de voorbereiding en de realisering van de  Digitale Studiezaal, waarbij de klant in één keer kan zoeken naar foto's, films, boeken,  krantenartikelen of indexen met gegevens over personen. De Digitale Studiezaal verving  de afzonderlijke zoekschermen voor de verschillende soorten bronnen. De belangrijkste  aanvulling was het online beschikbaar komen van een groot aantal gedigitaliseerde films. 

FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1031‐01 Planologie&Ruimtelijke ordering   1P11‐1031‐02 Ruimtelijke inrichting en vormgeving   1P11‐1031‐03 Handhaving en inspectie Bouwen   1P11‐1031‐04 Vergunningverlening Bouwen   1P11‐1031‐05 Cultuurhistorie   1P11‐1031‐06 Borging Publiek Geheugen  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1031‐01 Planologie&Ruimtelijke ordering   1P11‐1031‐02 Ruimtelijke inrichting en vormgeving   1P11‐1031‐03 Handhaving en inspectie Bouwen   1P11‐1031‐04 Vergunningverlening Bouwen   1P11‐1031‐05 Cultuurhistorie   1P11‐1031‐06 Borging Publiek Geheugen   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    2.103  330  2.167  4.285  2.785  3.194  14.863      738  175  0  4.994  2.226  368  8.500  6.363 

Begroting dyn.  2011    2.044  355  2.116  4.481  2.881  3.180  15.057      508  200  0  4.601  1.826  355  7.489  7.568 

 

 

Rekening   2011    2.068  327  2.324  4.757  2.137  3.178  14.793      401  120  16  5.416  826  354  7.133  7.659 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐24  28  ‐207  ‐277  743  2  265      ‐107  ‐79  16  815  ‐999  ‐1  ‐356  ‐91 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

6.363 

Mutatie reserve 

 

  7.568 

 

  7.659 

 

‐91   

  Saldo na eerste winstbestemming 

6.363 

7.568 

7.659 

‐91 

 

TOELICHTING FINANCIËN  Het programma Ruimte en Cultuurhistorie sluit met een saldo van € 0,09 miljoen negatief  Dit is weer opgebouwd uit € 0,26 miljoen lagere lasten en € 0,35 miljoen lagere baten.  Hieronder zullen deze afwijkingen per product worden toegelicht.    De lastenkant   Bij het product Planologie vallen de lasten voor actualisatie bestemmingsplannen €  0,1 miljoen hoger uit door extra werkzaamheden. Daartegenover staan voor circa €  0,075 miljoen lagere lasten voor externe projecten.   Bij het product Ruimtelijke inrichting vallen de lasten € 0,05 miljoen hoger uit als  gevolg van meer werk voor bestuurlijke adviezen en het beantwoorden van vragen  van burgers. Hiervoor worden vanaf 2012 leges gerekend. De hogere lasten worden    88       

 

Programma Ruimte & Cultuurhistorie    

 

gecompenseerd door € 0,08 miljoen lagere lasten voor externe projecten. Dit is ook  zichtbaar aan de batenkant.  Bij handhaving en inspectie bouwen is sprake van hogere lasten van € 0,2 miljoen als  gevolg van frictiekosten bij de ingezette bezuiniging op rayonbeheer en circa € 0,05  miljoen voor straatnaamgeving waarvoor niet genoeg ruimte is opgenomen in de  begroting. Vanuit het Rijk zijn taken overgedragen aan de gemeente, welke tevens tot  kostenbesparingen elders in onze begrotingmoeten leiden. Dat gaan we nog  onderzoeken.  Daarnaast zijn meer lasten gemaakt bij verlening van bouwvergunningen voor € 0,28  miljoen. Hiertegenover staan ook meer baten.   De lagere lasten worden voornamelijk veroorzaakt door minder werkzaamheden in  externe projecten bij cultuurhistorie voor € 0,73 miljoen. Dit is ook terug te zien aan  de batenkant.  

  De batenkant   Bij het product Planologie is sprake van lagere baten van € 0,01 miljoen, voornamelijk  door minder werkzaamheden voor externe projecten.   Ook bij Ruimtelijke inrichting is sprake van circa € 0,08 miljoen lagere baten als gevolg  van minder werkzaamheden voor externe projecten.   De hogere baten bij verlening bouwvergunningen zijn toe te schrijven aan het  verlenen van de bouwvergunning voor een groot project welke nog net binnen 2011  viel.    De baten bij cultuurhistorie zijn net als de lasten lager als gevolg van minder  werkzaamheden voor externe projecten dan begroot. Dit heeft een administratieve  reden, namelijk dat de werkzaamheden vooral via grondexploitaties zijn  geadministreerd en niet als externe projecten. 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  Wij stellen voor in de saldireserve een reservering te maken voor de mogelijke  terugbetaling in 2012 van bouwleges voor een in te trekken bouwvergunning voor circa  € 0,7 miljoen. 

   

89   

Programma Grondbeleid   

5.8 Programma Grondbeleid  Programma Grondbeleid 

         

Stedelijke ontwikkeling, Cultuurhistorie,, Maatschappelijk vastgoed en P&O, H. Kunst,  J. van der Meer  Programmanummer : 1032  Programmamanager : Wout van Hees 

               

OMSCHRIJVING  Binnen het programma Grondbeleid nemen wij vastgoedprojecten en gebieden in  ontwikkeling. Deze voeren wij uit voor gemeentelijk sectoraal beleid met een fysiek‐ ruimtelijke component. Het gaat daarbij onder meer om wonen, bedrijvigheid,  herstructurering van wijken, cultuur, onderwijs, milieu en sport. De uitvoering van dit  grondbeleid is omschreven in de Kadernota Grondbeleid die uw Raad op 30 juni 2010  heeft vastgesteld.   De uitgangspunten vanuit het Coalitieakkoord staan hierbij centraal.   Nijmegen ontwikkelt zich verder! Vernieuwing, groei en ontwikkeling van de stad is  noodzakelijk om de kwaliteiten en het voorzieningenniveau van de stad te behouden en  waar mogelijk te versterken. Centraal hierbij staat het economisch perspectief, een  kwalitatief goede woning, in een ongedeelde stad die goed bereikbaar is, met  duurzaamheid als een belangrijk leitmotiv.  Meer concreet betekent dit ondermeer: behoud en versterking van groen (geen  nieuwbouwprojecten op groene plekken), kritisch kijken naar de plannen rond de Citadel  in de Waalsprong, opheffing gesloten systeem voorzieningenniveau Waalsprong,   planontwikkeling voor herinrichting openbare ruimte Spoorzone en verder ontwikkeling  Winkelsteeg/De Goffert.    Bij de uitvoering van het programma Grondbeleid is er altijd een relatie met andere  programma’s. Belangrijke programma’s zijn onder meer: Ruimte & Bouwen, Wonen,  Economie, Sport, Onderwijs en Mobiliteit.    Wij gaan uit van een zogenoemd faciliterend grondbeleid en kiezen expliciet voor een  actieve, ontwikkelende en daarmee risicodragende rol van de gemeente. Dit kan  zelfstandig of via samenwerking met marktpartijen en deelnemingen in een Publiek  Private Samenwerking (PPS) zoals bij het Waalfront en Waalsprong.   In de actieve rol verwerven wij gronden, ontwikkelen plannen, maken terreinen bouwrijp  en verkopen deze (bijvoorbeeld Limosterrein).  Het gemeentelijk Ontwikkelingsbedrijf  bereidt deze projecten voor, voert ze uit en wikkelt ze financieel af. Om de risico’s van  deze plannen af te dekken is binnen de stadsbegroting een aparte Algemene  Bedrijfsreserve (ABR) voor het Ontwikkelingsbedrijf gevormd.  Deze reservepositie is erg  belangrijk om tegenvallers bij de uitvoering van de projecten op te kunnen vangen. Zeker  in economisch mindere tijden is een adequate reservevoorziening essentieel.    Halfjaarlijks rapporteren wij in de Voortgangsrapportage Grote Projecten (VGP) over de  voortgang van de projecten, zowel inhoudelijk als financieel. Hierin signaleren wij ook de    90       

 

Programma Grondbeleid    ontwikkeling binnen de deelnemingen en de positie van de ABR. De VGP wordt  respectievelijk als onderdeel van de Stadsbegroting en de Stadsrekening vastgesteld. 

EVALUATIE PROGRAMMA  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  Het beheersen van de risico’s is inmiddels een leidend thema voor de ontwikkeling van  onze projecten in de stad. Naast de reguliere verantwoording bij de Voortgangsrapportage  Grote Projecten in maart 2011 is er een afzonderlijk risicoregiem aangeboden. De  risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011. Hierin zijn de risico’s in projecten verder  geanalyseerd, beheersmaatregelen benoemd en bezuinigingen doorgevoerd om de  economische crisis/vastgoedcrisis te kunnen beheersen. Het zgn. pessimistisch scenario is  leidend geworden voor de te nemen maatregelen.   Deze risiconota is in november 2011 door uw raad vastgesteld. Bij de Perspectiefnota voor  2013 zal een zgn. zwart scenario worden voorgelegd met mogelijke oplossingen/acties.    Het PIO‐budget ten behoeve van research en development van nieuwe ontwikkelingen is  conform de opdracht in de Perspectiefnota 2011 geschrapt; de kosten voor nieuwe  ontwikkelingen worden nu verdeeld over de planexploitaties. Op basis van de rapportage  “Zicht op de toekomst” zijn hier een aantal beheersmaatregelen doorgevoerd. Dit loopt  volgens planning. De verwachting is dat in 2012 er geen sprake meer is van een tekort op  de strategische gronden.     Beheersing en control zijn belangrijk, maar nog belangrijker voor de stad is het werken  aan een dynamische stad die zich, op het gebied van woon‐ en leefbaarheid met  bijbehorend voorzieningenniveau, blijft verrijken. Wij gaan dan ook door met het  realiseren van belangrijke projecten in de stad.    Gebiedsontwikkeling  Waalsprong  Het afgelopen jaar heeft vooral in het teken gestaan van herbezinning, bijsturing en  herziening van de planexploitatie Waalsprong. Deze is inmiddels vastgesteld met  aanpassingen fasering/planning voor woningbouwrealisering aan de hand van het zgn.  pessimistisch economisch scenario.  De Prins Mauritssingel is inmiddels omgebouwd tot stadsweg. De plannen voor het  splitsingspunt Lent zijn gereed. Het station Lent is aanbesteed en kan in uitvoering worden  genomen. Met de werkzaamheden in het kader van de Landschapszone is gestart.    Koers West  Voor het Waalfront zijn de eerste plannen rond de Handelskade gepresenteerd aan de  Raad. Het gaat om ruim 500 woningen met commerciële voorzieningen en  horecadoeleinden in de plint. De Projectrealisatie overeenkomst is getekend met  Bouwfonds en Standvast Wonen. Een herziening van het bestemmingsplan gaat begin  2012 in procedure.  De Stadsbrug/De Oversteek wordt gerealiseerd. De toegangswegen en pijlers zijn  zichtbaar geworden.    Centraal Station  Hier is in 2011 gewerkt aan een eerste stedenbouwkundige verkenning en wordt een  mobiliteitsvisie opgesteld. In samenwerking met VROM, Prorail wordt nu verder  gestudeerd op de toekomstige ontwikkeling van dit gebied. In 2012 wordt dit verder  voorgelegd aan de Raad.    Dijkteruglegging  De contracten voor het realiseren van de dijkteruglegging zijn afgerond. De budgetten zijn  vanuit het Rijk vastgelegd. In 2013 moet worden gestart met de werkzaamheden.     

91   

Programma Grondbeleid    Projectontwikkeling  Herontwikkeling Plein 1944 wordt  gerealiseerd. De ondergrondse werkzaamheden  (waaronder parkeergarage) naderen hun afronding. De werkzaamheden verlopen volgens  planning.  De woningbouw Hessenberg is afgerond. Verder is onder meer woningbouw gestart aan  de Graafseweg (Castellatoren), Bastionlocatie Hertogstraat‐Osnabrugge,  Marialaan/Kievitstraat/Koekoekstraat en Het Heesche Bos)  In het kader van de herstructurering Dukenburg is herbezinning aan de orde. De  aanbesteding voor de herstructurering van het winkelcentrum Meijhorst is mislukt. Begin  2012 wordt de Raad hierover door ons geadviseerd.  Er is definitief besloten om het voorzieningenhart Waterkwartier te gaan realiseren.  Planuitwerking vindt inmiddels plaats (incl. brede school en woningen ten behoeve van  zorg)  Voor het Station Goffert zijn de eerste schetsen op tafel gelegd en wordt realisering  voorbereid. De Novio Tech Campusontwikkeling bij NXP (kennishart en technologie)  nadert zijn verdere uitwerking en uitvoering.   In 2011 is er uitvoerig gesproken over het ja dan neen realiseren van de parkeergarage bij  de Hezelpoort. Begin 2012 wordt een voorstel aan de Raad voorgelegd omtrent dit  voornemen.   Aan de parkeergarage Keizer Karel is in 2011 verder gebouwd.De parkeerbak ligt er  inmiddels. De werkzaamheden verlopen volgens planning.    Wat heeft het opgeleverd in 2011?  Ondanks de economische crisis en de algehele kopersstaking bij woningen zijn er in 2011  ca. 760 woningen gerealiseerd.  Hiervan zijn er 654 gerealiseerd in de bestaande stad en ca. 71 in de Waalsprong.  Op Bijsterhuizen hebben we 0,64 ha kunnen verkopen en in de bestaande stad 2 ha.  Het jaar 2011 sluit met een ABR Ontwikkelingsbedrijf van ruim 29 miljoen. Om een  dalende tendens te voorkomen is er in 2011 kritisch onderzoek gedaan naar de  bezuinigings‐ en bijsturingsmogelijkheden bij de verschillende projecten en de financiële  haalbaarheid inclusief risicoprofiel.   Dit heeft een extra buffer opgeleverd voor de ABR bij het stijgen van het risicoprofiel,  waarbij ook voor het Waalfront het risicoprofiel aanzienlijk is verhoogd.    We zijn tevreden over de uitgevoerde ambities en projecten en nieuwe startmomenten  binnen dit programma. Zeker gelet op de economische situatie en de slechte situatie op  de Vastgoedmarkt van 2011.    Bijzonderheden 2011  De economische crisis heeft ook zijn invloed op het programma Grondbeleid. Projecten  stagneren, de animo voor nieuw aangeboden koopwoningen is minimaal. Nieuwe  initiatieven uit de markt zijn er bijna niet en lopende projecten vertragen. De financiële  ruimte droogt op. Investeringsgeld neemt af en subsidiepotjes worden dichtgedraaid.  Ruimte om nieuwe projecten op te starten is er bijna niet meer gelet op het risicoprofiel in  de markt en het risicoprofiel van de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf.  Bij mogelijk nieuw in ontwikkeling te nemen projecten zal hier dan ook extra aandacht aan  worden besteed.  Blijft, dat we boven verwachting nog 760 woningen hebben gerealiseerd in 2011.    De woningcorporaties zijn wederom van groot belang geweest in 2011 om de  woningbouwproductie op gang te houden. De productie van woningen in de Waalsprong  is weer op gang te komen. 

    92       

 

Programma Grondbeleid      MAATSCHAPPELIJK EFFECT  Wij scheppen fysieke ruimte voor de realisatie van een groot aantal woningen, scholen,  kantoren, bedrijfshuisvesting en andere voorzieningen, en maken hierover afspraken met  partijen. Wij initiëren en realiseren langjarige stedelijke ontwikkelingsprojecten zoals  Waalsprong, Spoorzone en Koers West.    Grondbeleid is geen doel op zich. Het is ‘dienstbaar’ aan ruimtelijk beleid en sectoraal  beleid voor wonen, werken en recreëren. Voor het programma Grondbeleid is de  belangrijkste uitdaging om de aansluiting tussen die publieke doelen en het grondbeleid te  verbeteren.     

PROGRAMMA GRONDBELEID     

H1 

Bevorderen van maatschappelijk gewenst grondgebruik 

 

H2 

Verhogen van de kwaliteit van het ruimtegebruik 

 

H3 

Rechtvaardige verdeling van kosten en opbrengsten 

 

Hoofddoelstelling 1  BEVORDEREN VAN MAATSCHAPPELIJK GEWENST GRONDGEBRUIK  Wat willen wij bereiken?  Wij bevorderen het maatschappelijk gewenst grondgebruik waarbij sectorale  programma’s (zoals Wonen, Sport, Economie) de input vormen voor de te ontwikkelen  projecten. Daarnaast zorgen wij voor het tijdig kunnen realiseren van de bouwlocaties die  nodig zijn voor deze projecten en de procesaansturing.    Ter bevordering van het maatschappelijk gewenst grondgebruik vormt het grondbeleid  een instrument om eenmaal gekozen wijzigingen in bestemmingen te realiseren. Dat gaat  verder dan het via het bestemmingsplan mogelijk maken van nieuwe functies. Het leidt tot  het verwerven van gronden, het ontwikkelen van stedenbouwkundige plannen en  uitgeven van bouwrijpe terreinen voor de realisering van woningbouw, bedrijven, wegen,  parken, bijzondere doeleinden, etc. Van belang is daarbij dat de ontwikkeling tegen zo  laag mogelijke maatschappelijke kosten plaats vindt.  Voor deze hoofddoelstelling hebben wij geen indicatoren kunnen ontwikkelen.    Wat hebben we bereikt?  Bij raadsbesluit zijn er keuzes gemaakt voor wat betreft het meest wenselijk geacht  maatschappelijk grondgebruik in Nijmegen. Deze projecten worden uitgevoerd op basis  van planexploitaties (instrument in het kader van de uitvoering van het grondbeleid) en  dit heeft in 2011 geleid tot een aantal resultaten.  Wat hebben we ervoor gedaan?  We zijn actief bezig geweest met de haalbaarheidsonderzoeken, het beoordelen van  ontwerpen van bouwplannen en/of plannen openbare ruimte en infrastructuur en  financiële zekerheidsstelling voor het kunnen realiseren van projecten. Opstellen van  contracten, het voeren van procedures, toetsen van plannen door de gemeentelijke  organisatie, sturen op planning tijd, kwaliteit en geld. Bij deelnemingen en  samenwerkingen actief sturen op het gewenste gemeentelijk resultaat, met inbegrip van  een adequate risicobeoordeling en ‐afweging.    93     

Programma Grondbeleid    Hiervoor worden voortgangsgesprekken gevoerd en rapportages gemaakt. Deze zijn  bestuurlijk vertaald richting de Voortgangsrapportage Grote Projecten waarin uitgebreid  wordt beschreven hoe de lopende projecten er voor staan. Hierbij wordt aandacht  besteed aan de planning, de eventuele wijzigingen op eerdere besluiten, hoe het staat  met de financiële uitkomsten en wat er in het programma (woningen, bedrijvigheid,  detailhandel, parkeren, groen, sportvelden, voorzieningen, e.d.) wordt gerealiseerd. 

Hoofddoelstelling 2  VERHOGEN VAN DE KWALITEIT VAN HET RUIMTEGEBRUIK  Wat willen wij bereiken?  Wij verhogen de kwaliteit van het ruimtegebruik en de zeggenschap voor de burgers door  maximale regie te voeren bij de ontwikkeling van projecten.  Kwaliteit van de leefomgeving (bijvoorbeeld Park West) en zeggenschap voor de burger bij  de planvorming zijn begrippen die de laatste jaren sterk aan belang hebben gewonnen.  Projecten als Dobbelman, LIMOS, Hessenberg en Plein ‘44 kennen een  bewonersparticipatie die zonder een actief grondbeleid niet mogelijk was geweest.  De realisatie van een gebied als de Waalsprong maar ook de aanpak van andere lange  termijn ontwikkelingen, zoals de herstructurering van wijken en Koers West komt niet van  de grond zonder gemeentelijke initiatieven en gemeentelijke aankoop van terreinen en  panden. Om ontwikkelingen in gang te zetten dient het initiatief in de praktijk bij de  gemeente te liggen. Op dit moment wordt herontwikkeling van de westelijke zijde van de  spoorzone overwogen. Hierover zijn samenwerkingsafspraken tussen Prorail, VROM en de  gemeente Nijmegen.  Voor deze hoofddoelstelling hebben wij geen indicatoren kunnen ontwikkelen.  Wat hebben we bereikt?  Een kleine opsomming van een aantal succesvolle projecten.  In 2011 zijn de plannen rond realisering van de Hessenberg afgerond. Afgestemd op de  cultuurhistorische waarde van de plek en de historische lijnen een bijzonder kwalitatief  product. De restauratie van het oude weeshuis is gestart.  De herstructurering in Oud West en Willemskwartier is nog steeds in volle gang. Met de  opening van het nieuwe voorzieningenhart Willemskwartier is weer een nieuwe mijlpaal  bereikt.  De studentenhuisvesting SSHN Heijendaal (samen met de nieuwbouw ROC) is een prima  voorbeeld van een hoogwaardige stedelijke invulling op een belangrijke knoop in de stad.   In de Waalsprong is gekozen voor een verkeersstructuur welke is afgestemd en rekening  houdt met een zo optimaal mogelijke invulling van de beschikbare ruimte in de stad. De  discussie rond ruimtereservering voor het HOV is hierbij eveneens van groot belang.  De landschapszone (plassen met groen) is aanbesteed. Het bestemmingsplan is  vastgesteld. Een hoogwaardige kwalitatieve ontwikkeling voor de Waalsprong en de  bewoners in dit gebied.  Bij de dijkteruglegging hebben we bereikt dat de plannen voor ruimte voor de rivier  worden uitgevoerd met inachtneming van het ruimtelijk plan dat door de gemeente is  opgesteld en kwaliteit waarborgt voor de toekomst. Inmiddels zijn hiervoor ook de  contracten getekend met het Rijk.  Wat hebben we ervoor gedaan?  Als belangrijkste ruimtelijk strategisch kader is het Kansenboek vastgesteld door de  gemeenteraad. Ook de Structuurvisie voor Nijmegen is in deze een belangrijk kader.  Hierin zijn de beleidskaders en ontwikkeling van de stad op hoofdlijnen vastgelegd.   Met gebruikmaking van ons instrumentarium, zoals genoemd in de kadernota  grondbeleid, wordt dit beleid uitgevoerd. We sluiten anterieure overeenkomsten met  ontwikkelaars/beleggers, maken afspraken met woningcorporaties, verkopen grond,  kopen grond aan, nemen deel aan samenwerkingsverbanden (PPS) als de waalsprong en    94       

 

Programma Grondbeleid    waalfront, verwerven strategische gronden, en bewaken projecten op prijs, kwaliteit en  tijd.  Enige nuancering op deze beleidsambities is aan de orde vanwege de economische  situatie, het financieel onder druk komen van de planexploitaties en het verder  teruglopen van subsidiemogelijkheden. Dit kan betekenen voor de komende jaren dat we  moeten bijsturen en dus “afboeken” op kwaliteitsonderdelen als bijv. de openbare ruimte,  afwerkingsniveau bij projecten, maar ook projecten misschien niet meer verder gaan  uitwerken en/of uitvoeren. Hiervoor hebben we inmiddels ook de risiconota  Ontwikkelingsbedrijf laten vaststellen (november 2011) waarbij op onderdelen in lopende  exploitaties ook nieuwe keuzen zijn gemaakt om de financiële beheersbaarheid van  projecten te kunnen garanderen voor de toekomst. 

Hoofddoelstelling 3  RECHTVAARDIGE VERDELING VAN KOSTEN EN OPBRENGSTEN  Wat willen wij bereiken?  Wij streven naar een rechtvaardige verdeling van kosten en opbrengsten over gebruikers,  exploitanten, eigenaren en overheid.    Op de grond‐ en vastgoedmarkt spelen grote financiële en maatschappelijke belangen.  Agrarische grond die een woonbestemming krijgt, stijgt enorm in waarde, maar anderzijds  gaat ‘groene’ ruimte verloren. Relatief profijtelijke woonlocaties leveren (ook de  gemeente) veel geld op, maar herstructureringsplannen kosten de gemeenschap in de  regel veel geld. Het grondbeleid is er op gericht de kosten en de baten meer in één hand  te leggen, zodat een meer rechtvaardige verdeling mogelijk wordt en het risico voor de  gemeente wordt geminimaliseerd  Wat hebben we bereikt?  De rol van het Ontwikkelingsbedrijf is om tot een redelijk kostenverhaal te komen en waar  mogelijk te komen tot afroming van bovenmatige winsten welke door externe partijen  door ontwikkelingsprojecten kunnen worden gerealiseerd. Dit gebeurt door gebruik te  maken van planexploitaties met rekenmodellen welke een en ander inzichtelijk maken. De  inzet van de zgn. anterieure overeenkomsten is hierbij eveneens essentieel.  Extra opbrengsten vloeien in de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf voor een goed  risicobeheer en geeft financiële ruimte voor het opstarten en realiseren van  maatschappelijke projecten welke de gemeente wil realiseren.  In 2011 heeft het aantal planexploitaties zich gestabiliseerd. Het aantal planexploitaties in  ontwikkeling (pio’s) loopt enigszins terug. De daling is verklaarbaar vanuit de economische  omstandigheden. Verder zagen we in 2011 een stabilisatie voor wat betreft de activiteiten  als grondverwervingen, verkopen, onteigeningen en deelnemingen.  Wat hebben we ervoor gedaan?  In het kader van de risicobeheersing hebben we op basis van een aantal economische  scenario’s de ontwikkelingsportefeuille doorgenomen. Uitgaande van het pessimistische  scenario (in 2013/2014 gaan we weer meer woningen realiseren en de economie trekt in  2012/2013 weer aan) kunnen we de risico’s nog steeds beheersen. Wanneer het scenario  in een nog slechtere vorm gaat ontwikkelen, dan hebben we nog een slag te maken. In  overleg met de Raad is er ook besloten om een zgn. zwart scenario bij de perspectiefnota  voor 2013 op tafel te leggen met bijbehorende financiële consequenties e.d.    Vooralsnog zijn we in deze tijd van economische teruggang toch in staat geweest om de  portefeuille te stabiliseren en extra financieel te investeren in projecten voor de verdere  ontwikkeling van de stad met verschillende projecten. We zijn tevreden over de bereikte  resultaten over 2011. 

   

95   

Programma Grondbeleid    FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1032‐01 Instrumenten Grondbeleid   1P11‐1032‐02 Stedelijke Ontwikkelingsprojecten   1P11‐1032‐03 Waalsprong   1P11‐1032‐04 Woningbouwprojecten   1P11‐1032‐05 Bedrijvigheidsprojecten   1P11‐1032‐06 Herstructureringsprojecten   1P11‐1032‐07 Stadscentrum   1P11‐1032‐08 Koers West   1P11‐1032‐09 Maatschappelijk Vastgoedprojecten  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1032‐01 Instrumenten Grondbeleid   1P11‐1032‐02 Stedelijke Ontwikkelingsprojecten   1P11‐1032‐03 Waalsprong   1P11‐1032‐04 Woningbouwprojecten   1P11‐1032‐05 Bedrijvigheidsprojecten   1P11‐1032‐06 Herstructureringsprojecten   1P11‐1032‐07 Stadscentrum   1P11‐1032‐08 Koers West   1P11‐1032‐09 Maatschappelijk Vastgoedprojecten   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    45.590  14.838  38.526  768  922  17.669  25.928  81.737  3.613  229.591      44.401  14.838  36.625  768  922  17.669  25.893  80.737  3.613  225.465  4.126 

Begroting dyn.  2011    78.895  2.290  60.174  8.240  2.874  17.989  24.147  106.067  6.689  307.365      85.373  2.290  58.272  6.588  2.189  17.989  24.147  96.610  6.689  300.147  7.217 

 

 

Rekening   2011    25.128  6.242  48.613  8.570  2.767  7.705  11.297  138.471  8.453  257.248      32.159  6.242  46.712  6.918  2.082  7.705  11.297  129.014  8.453  250.583  6.665 

Verschil   Bdyn ‐ rek    53.767  ‐3.952  11.560  ‐330  107  10.284  12.850  ‐32.404  ‐1.764  50.117      ‐53.214  3.952  ‐11.560  330  ‐107  ‐10.284  ‐12.850  32.404  1.764  ‐49.564  552 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

57.650 

Mutatie reserve 

 

  25.453 

 

  24.901 

 

552   

  STORTING  F025 Algemene bedrijfsreserve  F045 Reserve stadsbrug  Totaal storting 

  3.825  2.681  6.505 

  1.869  2.181  4.050 

  1.869  2.181  4.050 

  0  0  0 

ONTTREKKING  F022 Saldireserve  F025 Algemene bedrijfsreserve  F045 Reserve stadsbrug  Totaal onttrekking   

  0  16.062  43.967  60.029 

  8.400  13.886  0  22.286 

  8.400  13.886  0  22.286 

  0  0  0  0 

  Totaal mutatie reserve 

‐53.524 

‐18.236 

‐18.236 

0 

4.126 

7.217 

6.665 

552 

 

 

 

Saldo na eerste winstbestemming   

TOELICHTING FINANCIËN  Product Instrumenten Grondbeleid;   Deelproduct beheer strategische gronden  De hogere lasten worden met name veroorzaakt door extra kosten voor de  Industrieweg 50. Het gaat dan om kosten bouwrijpmaken om (een gedeelte van) het  terrein te kunnen verkopen en de sloopkosten van het pompstation aan de  Vossenpelsestraat 14‐16. Het voordeel in de baten betreft de vergoeding van de  gemaakte bouwrijpmaakkosten uit de verkoopopbrengst van het gedeelte van het  Novioterrein en een extra huuropbrengst van het complex aan de Vossenlaan. In  totaal een tekort van € 40.000.     Deelproduct Resultaat afgesloten planexploitaties      96       

Programma Grondbeleid    De geraamde stortingen/onttrekkingen in de reserves van per saldo een onttrekking  van € 15,836 miljoen zijn conform de gebruikelijke systematiek bij de 1e  winstbestemming werkelijk gestort in 2011. (Bij de resultaatbestemming zoals  hieronder aangegeven stellen wij u voor de stortingen bij te stellen op basis van de  werkelijke cijfers 2011).    Een bedrag van € 61 miljoen in zowel de lasten als de baten betreft geen daadwerkelijke  mutaties, maar enkel een correctieboeking op het lasten en batenniveau. Dit heeft geen  verdere gevolgen voor het saldo.    Zoals hiervoor is aangegeven dienen een aantal zaken te worden verrekend met de  reserves. Het gaat om € 1,8 miljoen (de afwijking tussen raming en werkelijkheid op het  deelproduct resultaat afgesloten planexploitaties resp. € 15,8 en € 14,0 miljoen). Een  specificatie is opgenomen in onderstaande tabel. Het betreft met name de maatregelen  uit de risiconota november 2011, tussentijdse winstnames € 4,9 miljoen aanpassingen  voorziening.   € 4 miljoen en diverse bijdragen ‐€ 2,5 miljoen en de afboeking ten laste van de  Saldireserve van de Industrieweg 50   € 1,4 miljoen, voorgesteld wordt € 3.024.192 toe te voegen aan de ABR, € 1.442.875  te onttrekken aan de saldireserve en € 210.421 toe te voegen aan de reserve  stadsbrug.    Op basis van besluitvorming door de raad d.d. 7 maart 2012 inzake het stopzetten van TIP  is het bedrag aan nog te dekken plankosten van € 1,2 miljoen afgeboekt binnen het  programma Grondbeleid. In totaliteit stond ten behoeve van TIP een bedrag van € 3  miljoen als voorgenomen financiële bijdrage uit de ABR opgenomen. In het raadsbesluit is  opgenomen dat het resultaat uit de Voortgangsrapportage Grote Projecten (maart 2012)  bepalend is voor de inzet van de resterende bijdrage van € 1,8 miljoen, die nu komt te  vervallen.   Afhankelijk van het resultaat van de Voortgangsrapportage Grote Projecten zijn de  volgende opties in beeld:   1. Gebruiken als investeringsbijdrage voor sportaccommodaties;   2. Toevoegen aan investeringsruimte voor voorzieningenplan;   3. In ABR van Ontwikkelingsbedrijf laten.  In de paragraaf weerstandsvermogen is aangegeven dat we –gelet op het risicoprofiel en  het resultaat in de Voortgangsrapportage Grote Projecten‐ uitdrukkelijk adviseren om het  in de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf te laten voor de afdekking van de risico’s binnen  het Ontwikkelingsbedrijf. Zie hiervoor ook de Voortgangsrapportage Grote Projecten. 

   

97   

Programma Grondbeleid      resultaatbestemming  geraamd  werkelijk  verschil  Algemene Bedrijfsreserve        afgesloten pe  563.876  272.026  291.850  tussentijdse winstname's    4.900.000  ‐4.900.000  deelnemingen  ‐918.708  ‐875.006  ‐43.702  versnelling woningbouw  573.500  731.528  ‐158.028  aanpassing voorzieningen  0  ‐4.032.897  4.032.897  reserve stadsuitbreiding  274.520  19.600,00  254.920  diversen  ‐12.510.438  ‐10.008.308  ‐1.302.130  Totaal mutaties resultaatbestemming abr  ‐12.017.250  ‐8.993.058  ‐1.824.192          Reserve Stadsbrug  500.000  500.000  0  Rente  1.681.495  1.891.916  ‐210.421          Saldireserve        ‐6.000.000  0  Bijdrage Koers West  ‐6.000.000  Afboeking Industrieweg 50    ‐1.442.875  1.442.875          Totaal resultaatbestemming  ‐15.835.755  ‐14.044.017  ‐591.738     Overige deelproducten  Ook op enkele andere producten zijn verschillen opgetreden.    Producten Planexploitaties  De ramingen en de realisatie op het programma Grondbeleid betreffen vrijwel geheel de  inkomsten en uitgaven van de lopende planexploitaties/projecten in 2011 die zijn  verantwoord op het producten Stedelijke Ontwikkelingsprojecten tot en met  Maatschappelijk Vastgoedprojecten. Deze cijfers bieden geen inzicht in de voortgang en  de resultaten op de projecten. De looptijd van de projecten strekt zich immers uit over  meerdere jaren. Er zijn derhalve ook geen voor‐ of nadelige effecten van de projecten  opgenomen in het rekeningresultaat.     Informatie over de voortgang en de resultaten per project en in totaal inclusief de  financiële stand van zaken treft u aan in de Voortgangsrapportage Grote Projecten (VGP)  die wij in maart 2012 aanbieden.  Daarin zijn ook de effecten voor de verschillende projecten uitgebreid in beeld gebracht.    Begroting dynamisch ‐ Rekening 2011  De lasten/baten raming van € 228,4 miljoen is opgebouwd uit de volgende componenten:      lasten/baten    Stedelijke Ontwikkeling  Waalsprong  Woningbouw  Bedrijvigheid  Herstructurering  Stadscentrum  Koers West  Maatschappelijk Vastgoed      98       

raming  2.290  60.174  8.240  2.874  17.989  24.147  106.067  6.689  228.470 

werkelijk  6.242  48.613  8.570  2.767  7.705  11.297  138.471  8.453  232.118 

verschil  ‐3.952  11.561  ‐330  107  10.284  12.850  ‐32.404  ‐1.764  ‐3.648   

Programma Grondbeleid      Toelichting afwijkingen;   Stedelijke ontwikkelingsprojecten  Verschil ontstaat doordat in de begroting de aanwending van de voorziening  Brabantse Poort negatief in de kosten is geboekt. Dit betreft een bedrag van € 6,5  miljoen. Het restant ad € 2,5 miljoen betreft een later verkoop door vertraging in het  project Spoorzone/TPG.   Waalsprong  De onderbesteding binnen de Waalsprong‐projecten ontstaat met name door een  vertraging in de tijd van de uitvoering van de onderdelen Groot Infra, tevens zijn de  verwervingen voor de ontwikkeling van de bedrijventerreinen later in de tijd geraamd.   Woningbouw  De afwijking op dit product ontstaat door vertraging in de tijd voor de projecten  Maldenborgh, Oude Dukenburgseweg 28, Rosa de Lima en de Groesbeekseweg en het  stopzetten van het project Van Schuijlenburgweg.    Bedrijvigheid  Geen noemenswaardige verschillen.   Herstructurering  De afwijkingen worden veroorzaakt door vertraging binnen de projecten  Willemskwartier(€ 6,2 miljoen) en Dukenburg(€ 4 miljoen).   Stadscentrum  De projecten Van Schaeck Mathonsingel Parkeergarage en de Hezelpoort garage  kennen beide een onderbesteding van respectievelijk € 10 miljoen en € 2,8 miljoen.  Hiermee is het verschil verklaard.   Koers West  Abusievelijk is de mutatie van het onderhanden werk negatief in de opbrengsten  meegenomen i.p.v. in de kosten. Hierdoor ontstaat een verschil op lasten/baten  niveau van € 34 miljoen in de totaalraming. Het resterend verschil van € 2 miljoen. Dit  betreft een nog niet ontvangen bijdrage. De lastenkant heeft een afwijking van betreft  een vertraagde betaling binnen het project stadsbrug van € 17 miljoen en lagere  uitgaven binnen het project Waalfront van bijna € 11 miljoen. De overige € 1,5 miljoen  betreft de vertraging binnen het project Noord‐en Oostkanaalhavens.   Maatschappelijk Vastgoed  In 2011 is de planexploitatie Griftdijk, school, sporthal en brandweer toegevoegd,  deze is nog niet in de begroting opgenomen en veroorzaakt aldus een overschrijding  op het product.  Begrotingsrechtmatigheid  Binnen dit programma heeft geen lastenoverschrijding plaatsgevonden. De overschrijding  van de begroting wordt veroorzaakt door hogere ontvangsten. Derhalve is er geen sprake  van begrotingsonrechtmatigheid. 

   

99   

Programma Grondbeleid    BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  Namens de raad heeft de auditcommissie aangegeven een extra aandachtspunt te leggen  bij de vraag of intern de risico’s van de grondexploitaties in beeld zijn en of de  risicovoorzieningen (met name de algemene bedrijfsreserve)  op orde is. Het  Ontwikkelingsbedrijf werkt vanaf 2007 aan verdere professionalisering en verbetering  waar het gaat om de risicobeheersing. Belangrijke processen zijn continu aan interne  controles onderworpen. In 2011 is er een afzonderlijke risiconota Ontwikkelingsbedrijf  verschenen.    Dat alles kan niet voorkomen dat het risicoprofiel is toegenomen door de economische  crisis en door veranderende marktomstandigheden.    De accountant heeft onder andere geadviseerd (managementletter 2011) om te sturen op  een adequaat risicomanagement bij met name Waalsprong, Waalfront en Bergerden. Voor  het opstellen van de jaarrekening 2011 dient inzichtelijk te zijn in hoeverre financiële  effecten vanuit deze projecten verwerkt moeten worden in de gemeentelijke  jaarrekening. Er zijn verschillende acties uitgezet om de hiervoor genoemde projecten  optimaal te kunnen beheersen. 2nd Opinions zijn uitgevoerd. Voor Bergerden is een  voorziening opgenomen. Voor Waalfront geldt dat de financiële effecten nog niet zijn te  waarderen. Hierover komt in het voorjaar 2012 meer duidelijkheid. Wel is het risicoprofiel  van de ABR vooruitlopend ingrijpend op aangepast (rekening houdend met risico’s welke  zich kunnen gaan voordoen). Voor de Waalsprong is in 2011 de planexploitatie aangepast  waarbij de Raad expliciet is betrokken. Met een aantal bijstellingen, een gerichtere  financiële sturing, het verhogen van zekerheden (garanties) en het vergroten van de post  onvoorzien in de planexploitatie is beheersing en control ingezet.    Voor uitgebreide risicoanalyses verwijzen wij u graag naar de weerstandsparagraaf of naar  de Voortgangsrapportage Grote Projecten maart 2012. 

  100       

 

Programma Economie & Toerisme   

5.9 Programma Economie & Toerisme  Programma Economie & Toerisme 

         

Financiën, Economie & Toerisme en Stadsregio, , Financiën, Economie & Toerisme en  Stadsregio  Programmanummer : 1041  Programmamanager : Henk Kielenstijn 

               

OMSCHRIJVING  Het programma Economie en Toerisme omvat het initiëren, aanjagen en het ontwikkelen  van de economische ontwikkeling van de Stad. Nijmegen werkt aan een duurzame en  innovatieve economie. Daarbij maken wij optimaal gebruik van de sterke punten van de  stad: de hoogopgeleide bevolking, de aanwezigheid van kennisinstellingen en innovatieve  bedrijven. Een goed vestigingsklimaat waaronder een goede bereikbaarheid,  is een  essentiële voorwaarde voor bedrijven. Een goede woonomgeving, groen, culturele  activiteiten en een bruisende stad zijn belangrijk voor onze economische ambitie.  Wij zoeken nadrukkelijk samenwerking met belangrijke kennis‐ en innovatiecentra in  andere regio’s die onze economische positie kunnen versterken en maken gebruik van  (regionale) uitvoeringsorganisaties bij het realiseren van onze economische ambities.    In de Economische Innovatie Agenda geven we uitwerking aan onze economische  speerpunten waarbij de sleutelbegrippen innovatief en duurzaam een belangrijke rol  spelen.   Het programma Economie heeft sterke relaties met name met de programma’s  Citymarketing en Externe betrekkingen, Grondbeleid, Werk en Inkomen, Onderwijs,  Klimaat en Energie en Mobiliteit.    

EVALUATIE PROGRAMMA   Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  We hebben onze activiteiten meer gefocust op het stimuleren van onze  speerpuntsectoren: Energie en Milieutechnologie, Health, Semiconductors en Toerisme. In  alle speerpuntsectoren is de groei van het aantal arbeidsplaatsen uitgestegen boven de  ten doel gestelde gemiddelde jaarlijkse groei van 2%. EMT, Health en Semiconductors is  met 5,3% gegroeid en Toerisme met 4,8%. Deze arbeidsplaatsen zijn mede tot stand  gekomen door middel van acquisitie (230 arbeidsplaatsen), begeleiding van uitbreiding  van bestaande bedrijven (125 arbeidsplaatsen) en het beschikbaar hebben van voldoende  en kwalitatief goede werklocaties en infrastructuur. We hebben de werkgelegenheid van  15 bedrijven uit het gebied van het stadsbrugtracé en Waalfront kunnen behouden door  ze naar andere werklocaties te begeleiden. Het aantal starters was wederom fors:  ongeveer 1.400 starters. We hebben 4 samenwerkings‐verbanden tussen  kennisinstellingen en bedrijven in de speerpuntsectoren tot stand gebracht. In het kader  van de vereenvoudiging regelgeving hebben we 17 vergunningen aangepakt. Voor het  Ondernemersfonds 2011 waren eind 2011 39 aanvragen ingediend met een totale  omvang van € 2.4 miljoen.      

101   

Programma Economie & Toerisme    Wat heeft het opgeleverd in 2011?  De ontwikkeling van de werkgelegenheid is het afgelopen jaar gunstiger geweest dan we  de laatste jaren zagen. Het aantal arbeidsplaatsen is gegroeid van 97.420 in 2010 naar  99.060 arbeidsplaatsen in 2011 (peildatum 1 april 2011), een groei van 1,7%. In  vergelijking met de provinciale werkgelegenheidscijfers doet Nijmegen het zelfs beter (zie  grafiek 1 Werkgelegenheids‐ontwikkeling Nijmegen en Gelderland). Het aantal vestigingen  van bedrijven en instellingen groeide van 11.020 naar 11.660 vestigingen in 2011, een  groei van 5,9%. In de zakelijke dienstverlening en gezondheidszorg nam het aantal  vestigingen het sterkst toe (respectievelijk een groei van 210 en groei van 170  vestigingen). Procentueel groeide het aantal vestigingen in de sector Onderwijs het sterkst  met een groei van 15,2%. Qua arbeidsplaatsen was de gezondheidszorg met 28.570  arbeidsplaatsen ten opzichte van 27.390 arbeidsplaatsen in 2010 een sterke groeier.  Procentueel groeide de horeca met 4,7% echter het meest. De industrie verloor de laatste  vier jaar ruim 2.000 arbeidsplaatsen. We zagen in 2011 voor het eerste weer een kleine  groei van circa 300 arbeidsplaatsen.  Een vergelijking tussen de sectoren overheid,  onderwijs en gezondheidzorg en de overige sectoren (“de marktsector”), laat een verschil  in dynamiek zien. De Nijmeegse economie heeft twee gezichten: enerzijds een groot  onderwijs‐gezondheidszorgcluster met een stabiele hoge groei, en anderzijds een zeer  conjunctuurgevoelige marksector, met grote verschillen tussen magere en vette jaren (zie  grafiek 2 Werkgelegenheidsontwikkeling “marktsector”en “overheid, onderwijs,  gezondheidszorg”).    Grafiek 1 

Werkgelegenheidsontwikkeling 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% ‐1,0% ‐2,0%

2002‐ 2003

2003‐ 2004

2004‐ 2005

2005‐ 2006

2006‐ 2007‐ 2007 2008

2008‐ 2009

2009‐ 2010‐ 2010 2011

Nijmegen

0,9%

‐0,4%

0,3%

1,4%

2,3%

2,0%

‐0,9%

‐1,0%

1,7%

Gelderland

0,2%

0,3%

‐0,1%

1,6%

3,0%

2,4%

‐0,5%

‐0,4%

0,9%

   

  102       

 

Programma Economie & Toerisme    Grafiek 2   

Werkgelegenheidsontwikkeling

4,0% 2,0% 0,0% ‐2,0% ‐4,0% ‐6,0%

02‐'03 03‐'04 04‐'05 05‐'06 06‐'07 07‐'08 08‐'09 09‐'10 10‐'11 "marktsector"

‐0,5% ‐2,7% 0,3%

overheid, onderwijs, 3,0% gezondheidszorg

2,7%

0,5%

1,0%

2,8%

2,1% ‐3,8% ‐3,5% 1,0%

1,9%

1,6%

1,8%

2,8%

2,2%

2,4%

  Bijzonderheden in 2011  Nieuwe Topsectorenbeleid van ministerie van Economische Zaken. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  De activiteiten binnen het programma Economie zijn alle gericht op duurzame groei en  behoud van werkgelegenheid.  Werkgelegenheid die kansen en  ontplooiingsmogelijkheden biedt voor al onze inwoners. Door de forse groei van de  beroepsbevolking is het essentieel om werkgelegenheid uit te breiden. Hierbij ligt het  accent op innovatieve en kennisintensieve bedrijvigheid.  Voorwaarde hiervoor is het  creëren van de juiste omstandigheden om te kunnen ondernemen in Nijmegen. Daarnaast  geven we aandacht aan het continu verbeteren van het vestigings‐ en productieklimaat  voor ondernemers en de zorg voor voldoende en kwalitatieve ruimte voor groei van  bedrijvigheid.     

PROGRAMMA ECONOMIE & TOERISME     

H1 

Duurzame groei en behoud van werkgelegenheid 

 

H2 

Sterke clusters en (innovatief) ondernemerschap 

 

H3 

Vitale (binnen‐) stad en groei toeristische sector 

H4 

Voldoende en geschikte ruimte voor bedrijvigheid 

   

Hoofddoelstelling 1  DUURZAME GROEI EN BEHOUD VAN WERKGELEGENHEID  Wat willen wij bereiken?  We willen werkgelegenheid behouden en nieuwe creëren zodat er voldoende banen zijn  voor de groeiende beroepsbevolking van Nijmegen. De lokale lasten voor ondernemers  worden in de komende 4 jaar zodanig verminderd, dat Nijmegen van de eerste plaats in de  top 10 van duurste gemeenten in Nederland verdwijnt. Wij zorgen voor een goed  ondernemersklimaat voor bedrijven in Nijmegen. Vanaf 2006 meten we tweejaarlijks de  waardering van het ondernemersklimaat via onze eigen Nijmeegse bedrijvenpeiling. In  2010 hebben wij opnieuw een bedrijvenpeiling uitgevoerd. In 2011 streven we dezelfde  waardering na als in 2010. Bij de volgende meting in 2012 streven we naar een verhoging     

103   

Programma Economie & Toerisme    met 0,2.   In 2011 en verder verwachten we een lichte groei van het aantal banen. De groei van de  beroepsbevolking neemt voor Nijmegen wel af in de komende jaren maar blijft met een  groei van 850 mensen redelijk op niveau. Dit schept kansen (aantrekkingskracht op  bedrijven) maar ook verplichtingen (werk bieden). We willen nieuwe bedrijvigheid  aantrekken en daarmee de economische structuur en werkgelegenheid versterken.  Ten  opzichte van 2010  streven we over een periode van 4 jaar naar een gemiddelde jaarlijkse  toename van het aantal nieuwe bedrijfsvestigingen met 2%.  Wat hebben we bereikt?  De totale werkgelegenheid is in 2011 toegenomen met 1.640 arbeidsplaatsen (van 97.420  banen in 2010 naar 99.060 arbeidsplaatsen in 2011). De groei van de beroepsbevolking  was in 2011 750 personen. Dit is overeenkomstig de groeiverwachting. De  beroepsbevolking zal tot 2023 blijven groeien, maar de groei neemt jaarlijks wel geleidelijk  af.   We zien dat het saldo bedrijfsvestigingen (saldo van de toename van het aantal  bedrijfshuisvestingen en afname van het aantal bedrijfshuisvestingen) behoorlijk gestegen  is naar 815.   De realisatie van de doelstelling om de lokale lasten voor ondernemers zodanig te  verminderen dat Nijmegen in deze coalitieperiode van de eerste plaats uit de top 10 van  duurste gemeenten verdwijnt, gaat als gevolg van de bezuinigingen noodgedwongen  langer duren. We hebben besloten om de lastenverlaging voor het bedrijfsleven in 2012 af  te zwakken met € 0,33 miljoen en vanaf 2013 € 0,66 miljoen.  Wij zorgen voor een goed ondernemersklimaat voor bedrijven in Nijmegen.  Uit de peilingen van het Nijmeegs ondernemersklimaat van de afgelopen jaren blijkt dat  het ondernemersklimaat zich positief ontwikkelt. In 2010 gaven bedrijven en instellingen  het ondernemersklimaat een rapportcijfer van 6,6 (t.o.v. 2008 een stijging van 0,2 ).  Doordat er 1 x per 2 jaar een vestigingsmonitor plaatsvindt is de waardering in 2011 niet  gemeten.    Realisatie 2010 

Indicatoren  1.1 Ontwikkeling werkgelegenheid  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

97.420 

98.600 

99.060 

1.2 Waardering ondernemersklimaat  

6,6 

BP 2010 = 6,6 

BP 2010 = 6,6 

1.3 Aantal nieuwe bedrijfsvestigingen (saldo)  

705 

719 

815 

  Wat hebben we ervoor gedaan?   Als opmaat voor de Economische Agenda 2020 organiseerden we een succesvolle  werkconferentie waar sleutelfiguren uit de zogenaamde 4 O’s, te weten Onderwijs,  Overheid, Onderzoek en Ondernemers, met elkaar van gedachten wisselden over het  verzilveren van de economische kansen van Nijmegen. Dit resulteerde in de oprichting  van een Economische Raad Nijmegen die gaat adviseren over de Economische Agenda  2020.    Het resultaat van onze acquisitieinspanningen was o.a. dat het Heinz Innovation  Center zich op bedrijventerrein Winkelsteeg vestigt (grootste R&D investering ooit van  Heinz (€ 32 miljoen)). Deze investering levert 200 directe banen op. Daarnaast kozen  een viertal bedrijven voor de locatie Nijmegen. Hiermee worden circa 30  arbeidsplaatsen gerealiseerd.    Door de inzet van onze accountmanagers werden veel partijen met elkaar in contact  gebracht waardoor (potentieel) nieuwe business en innovaties tot stand zijn  gekomen. Voorbeelden hiervan: de samenwerkingsverbanden tussen Heinz  Innovation Center (HIC) en het Dondersinstituut, het HIC en Mercachem, Mead  Johnson en het Dondersinstituut en Encapson en de afdeling Cardiologie van het CWZ.  Daarnaast begeleidden onze accountmanagers verschillende (vergunnings‐)processen  om de bedrijfsvoering en/of uitbreidingsplannen van (grote) werkgevers in de stad te  faciliteren. Voorbeelden: de uitbreidingen van Synthon en Smit Transformatoren.      104       

Programma Economie & Toerisme     





Het aantal starters was in 2011 onverminderd hoog. Ongeveer 300 startende  ondernemers werden vanuit het bedrijvenloket geholpen en geadviseerd.   We organiseerden een Rode loper bijeenkomst voor nieuwe ondernemers en nieuwe  managers bij instellingen en bedrijven met in totaal circa 20 deelnemers. Daarnaast  organiseerden we een bijeenkomst voor de Turkse ondernemersvereniging (TOV)  waaraan 45 Turkse ondernemers deelnamen.  In het kader van het project Minder regels, meer gemak hebben we 4 vergunningen  afgeschaft, 2 vergunningen omgezet naar een meldingsplicht, voor 2 activiteiten de  meldingsplicht afgeschaft, voor 3 vergunningen de doelgroep verkleind en hebben we  voor 6 vergunningen de procedures vereenvoudigd. Voor evenementen (inclusief de  Vierdaagse) hebben we een analyse gemaakt van de uitvoeringspraktijk bij  evenementen. Met de resultaten hiervan willen we in de eerste helft van 2012 tot  verdere vereenvoudiging van beleid en procedures komen.  Het aanvraagformulier voor een standplaatsvergunning hebben we via de website  beschikbaar gesteld. Aanvragen via DigiD is ten gevolge van vertraagde landelijke  regelgeving nog niet mogelijk. 

Hoofddoelstelling 2  STERKE CLUSTERS EN (INNOVATIEF) ONDERNEMERSCHAP  Wat willen wij bereiken?  Nijmegen onderscheidt zich op tal van punten: hoogopgeleide beroepsbevolking, de  aanwezigheid van top‐kennisinstellingen en innovatieve bedrijven en de gunstige ligging  tussen Randstad en het Duitse achterland. We willen optimaal gebruik maken van ons  onderscheidend vermogen door te investeren in onze economische kerncompetenties.  We zetten in op versterking van de stuwende sectoren Health, Semiconductors en de  opkomende sector Energie en Milieutechnologie. Deze sectoren zijn de dragers en  katalysatoren van nieuwe innovaties en nieuwe werkgelegenheid. We willen de ontwikkel‐  en innovatiekracht van Nijmeegse ondernemers stimuleren. We vormen het  ondernemersfonds om in een innovatiefonds en daarmee ondersteunen we ondernemers  in het aangaan van nieuwe verbindingen, wat weer leidt tot nieuwe product‐ marktcombinaties.  Ten opzichte van 2010 streven we over een periode van 4 jaar naar een gemiddelde  jaarlijkse groei van het aantal banen in de clusters Health, Energie en Milieutechnologie en  Semiconductors met 2 %.  Wat hebben we bereikt?  We hebben ingezet op versterking van de stuwende sectoren Health, Semiconductors en  Energie en Milieutechnologie. Het uiteindelijke aantal arbeidsplaatsen binnend de clusters  Energie en Milieutechnologie, Health en Semiconductors over 2010 bedroeg 30.321  arbeidsplaatsen. In 2011 is dit aantal met 1.608 arbeidsplaatsen toegenomen tot 31.929  arbeidsplaatsen, dit is een stijging van 5,3%. Daarmee zien we dat deze sectoren zich  bijzonder goed ontwikkeld hebben in 2011. De groei in deze sectoren is substantieel hoger  vergeleken met de totale werkgelegenheidsgroei van 1,7%.   We hebben het Ondernemersfonds omgevormd om deze stuwende sectoren in financiële  zin te ondersteunen. Eind 2011 zijn 14 aanvragen uit deze sectoren ingediend: 5 uit de  sector Health, 7 uit de Energie en Milieutechnologiesector en 2 uit de sector  Semiconductors. Besluitvorming over de toekenning vindt begin 2012 plaats.    Realisatie 2010 

Indicatoren  2.1 Aantal banen binnen de clusters Energie en Milieu Technologie,  Health en semiconductors  

30.321 

Doelstelling 2011  27.960 

Realisatie 2011  31.929 

 

   

105   

Programma Economie & Toerisme    Wat hebben we ervoor gedaan?  

We acquireerden 2 bedrijven in de speerpuntsectoren en deze hebben zich inmiddels  in Nijmegen gevestigd. Tevens organiseerden we een dag voor de NFIA (Netherlands  Foreign Investment Agency) rondom het thema Molecule to Men (M2M) om de  kwaliteiten van de stad onder de aandacht te brengen en de relatie met de NFIA  verder uit te bouwen. 



In het kader van de ontwikkeling van Novio Tech Campus, en in het bijzonder de  realisatie van het Novio Tech Innovation Centre, vonden onderhandelingen plaats  tussen NXP, Provincie Gelderland, Oost NV, Kadans en gemeente Nijmegen. De  ondertekening van de intentieovereenkomst moet wachten op de afronding van deze  onderhandelingen. Naar verwachting kunnen we begin 2012 starten met het opstellen  van de SOK (samenwerkingsovereenkomst). Contouren hiervoor zijn in de loop van  het onderhandelingsproces steeds duidelijker geworden, maar moeten nog verder  worden uitgewerkt.  Tot op heden heeft het project EMT Innovator van de Stichting Kiemt voor Nijmegen  geresulteerd in 6 nieuwe bedrijven, de ondersteuning van 3 bestaande bedrijven, 6  kennismatches tussen bedrijven en 30 contactmatches tussen bedrijven.  Met het project Gelderland Onderneemt oftewel GO! bundelden ArtEZ, de HAN en de  RUN in 2007 hun kennis, ervaring en krachten om in de regio ondernemerschap te  stimuleren. Het doel was om in de provincie Gelderland het aantal startende  ondernemers te vergroten en meer kwaliteit te generen. Nu, vier jaar later, zijn er in  Nijmegen en Arnhem 700 (ex‐)studenten een eigen bedrijf begonnen. Studenten  kregen door dit project meer zicht op het ondernemerschap en op wat daarvoor nodig  is.  We hebben het Ondernemersfonds omgevormd. De Subsidieverordening  Ondernemersfonds (2006) hebben we vervangen door de Beleidsregels  Ondernemersfonds 2011‐2014. In essentie had de omvorming van het fonds  betrekking op: 1)een meer inhoudelijke focus op onze economische speerpunten  health, semiconductors, milieutechnologie en toerisme, 2) het mogelijk maken van  subsidiëring voor werklocaties en werklocatiemanagement, Huis voor de Binnenstad  en binnenstadspromotie, 3) het toepassen waar mogelijk van het principe “Minder  regels, meer gemak” (deregulering) en 4) vereenvoudigde procedures en werkwijze. 

 



Hoofddoelstelling 3  VITALE (BINNEN‐) STAD EN GROEI TOERISTISCHE SECTOR  Wat willen wij bereiken?  De Nijmeegse binnenstad zorg niet alleen voor 14.900 arbeidsplaatsen maar is ook het  gezicht en het hart van de stad en essentieel voor de toeristische infrastructuur. De  toeristische sector is goed voor 5.500 banen, ongeveer 6 % van de totale  werkgelegenheid. We willen de komende jaren een toename van het aantal toeristische  bezoekers. Eveneens willen we het aantal cruisevaartpassagiers en de daarmee  samenhangende bestedingen in Nijmegen vergroten.  Met een florerend cultureel leven is de binnenstad ook van groot economisch belang voor  het aantrekken en vasthouden van bedrijven. We beogen een verhoging van de  bestedingen in de Nijmeegse binnenstad, stijging van het aantal bezoekers, de  bezoekfrequentie en de bezoekduur. Uiteindelijk doel is groei van werkgelegenheid. Ten  opzichte van 2010 streven we naar een gemiddelde jaarlijkse groei van 2% van het aantal  banen in de cluster Toerisme en Recreatie over een periode van 4 jaar . Ook streven we  naar een gemiddelde jaarlijkse groei van 2 %  van het aantal hotelovernachtingen over een  periode van 4 jaar.   Tweejaarlijks wordt de waardering van de binnenstad gemeten. We willen de hoge  waardering van de binnenstad uit de Binnenstadsmonitor 2009 (= 7.4) in 2011 vast zien te  houden. Ook in 2011 blijven we inzetten op de verdere verbetering van het vestigings‐ en    106       

 

Programma Economie & Toerisme    verblijfsklimaat van de ringstraten. We willen het fijnmazige net aan buurt‐ en  wijkwinkelcentra in stand houden en daar waar nodig versterken.  Wat hebben we bereikt?  De toeristische sector deed het in 2011 bijzonder goed. Het aantal arbeidsplaatsen nam  toe van 5.820 arbeidsplaatsen in 2010 naar 6.100 arbeidsplaatsen in 2011, een groei van  4,8%. Binnen de toeristische sector zorgde m.n. de horecasector voor de meest  banengroei. Ook de groei van aantal hotelovernachtingen liet een positieve ontwikkeling  zien. Het definitieve aantal hotelovernachtingen in 2010 van 138.873 steeg naar 148.086,  een stijging van 9.213 overnachtingen (een stijging van 6,6%).   527 cruiseschepen (inclusief dagcruiseschepen) deden Nijmegen aan. Dit aantal viel iets  lager uit dan vorig jaar, maar dit werd veroorzaakt door het feit dat er 3 maal laag water  was. Positief waren de bezoekersaantallen. Die bleven in 2011 net als in 2010 op 60.000  staan.  De resultaten van de Stadsmonitor 2010 (= Binnenstadsmonitor) kwamen beschikbaar.  Bezoekers waardeerden de binnenstad met een 7,4, dit ondanks overlast door  werkzaamheden van Plein 1944. Dit cijfer komt overeen met de waardering van bezoekers  uit de vorige stadsmonitor. Wel zagen we dat de werkgelegenheidsgroei van de afgelopen  4 jaar, onder invloed van de economische crisis, iets terugliep. Er vond een kleine daling  plaats van circa 80 arbeidsplaatsen (van 14.629 naar 14.547 arbeidsplaatsen).  De leegstand in het centrum van Nijmegen was met 12% gelijk aan het landelijk  gemiddelde in vergelijkbare steden. Ten opzichte van 2009 is het leegstandspercentage  gedaald van 13% naar 12%. Landelijk deed de binnenstad het nog steeds goed: we werden  weer genomineerd voor Meest Gastvrije Binnenstad, stonden op plaats 5 bij Zoover als de  beste Nederlandse bestemming voor een stedentrip en werden uitgeroepen tot de  goedkoopste terrassenstad van Nederland.  We hebben het Ondernemersfonds omgevormd om stuwende sectoren in financiële zin te  ondersteunen, de sector Toerisme is één van deze sectoren. Eind 2011 zijn er 16  aanvragen voor het speerpunt Toerisme ingediend en 1 aanvraag voor  werklocatiemanagement (Huis voor de Binnenstad). Begin 2012 vindt besluitvorming over  de toekenning plaats.    Realisatie 2010 

Indicatoren  3.1 Waardering binnenstad Nijmegen   3.2 Aantal banen in cluster toerisme en recreatie   3.3 Aantal hotelovernachtingen  

Doelstelling 2011   

7,4 

Realisatie 2011  7,4 

5.820 

5.998 

6.100 

138.873 

141.330 

148.086 

Wat hebben we ervoor gedaan?  



     

Om de cruisevaart te stimuleren hebben we o.a. de volgende acties in gang gezet:  arrangementen direct aangeboden aan rederijen, inzet van de Nijmeegse Zonnetrein  voor arrangementen voor de cruisevaart en verbetering van in‐ en uitstappen voor  passagiers van touringcars op de Waalkade.  We voerden een haalbaarheidsonderzoek uit naar een Stadscamping in Nijmegen en  mogelijkheden voor een camperplaats. Conclusie: het realiseren van een  stadscamping is voor de groep jongeren wel gewenst, maar tegelijkertijd moeilijk  haalbaar. We laten nog nader bekijken of het terrein van de Vierdaagse‐camping  ingezet kan worden voor een evenementencamping en/of kleinschalige stadscamping.  We besloten om de parkeerplaats aan de Lindenberghaven in te zetten voor een  camperplaats. In het voorjaar 2012 starten we met een tijdelijke camperplaats voor  een periode van 2 jaar op deze locatie.   We startten met de openbare aanbesteding van het Opusgebouw voor een  stadshotel. Met diverse partijen vonden gesprekken over andere potentiële  hotellocaties, zoals Metterswane of Station Lent in de Waalsprong, plaats.  We verstrekten op basis van de gemeenschappelijke regeling “financiële grondslag  RBT KAN” een subsidie aan het RBT KAN voor het promoten en vermarkten van stad  107   

Programma Economie & Toerisme   

















en regio. In verband met de verliezen van het Nijmeegs UITburo B.V. werd deze BV  geliquideerd. De exploitatie van het online merk uitburo.nl/Nijmegen werd  overgenomen door het Cultureel Netwerk Nijmegen.   We stelden de notitie “Bruisende Binnenstad” vast. Daarmee werden nieuwe  beleidsregels voor dienstverlening, nieuwe en ondersteunende horeca,  functiemenging, versterking van het toeristisch profiel en aanpak van afhaalcentra  vastgelegd en profielen voor de ringstraten vastgesteld. Met het bijgestelde beleid  leggen we niet langer de functies per pand en/of bouwblok vast. Daarnaast hebben de  vestigingsregels voor Bed en Breakfast  in het stadscentrum vereenvoudigd. In het  nieuwe bestemmingsplan voor het stadscentrum werden deze nieuwe beleidsregels  opgenomen.  Voor het aantrekken en vasthouden van (winkel‐)formules voor het stadscentrum  ondersteunden we niet alleen bestaande ondernemers, maar hielpen ook nieuwe  ondernemingen bij hun zoektocht naar kansen en mogelijkheden voor vestiging in  onze stad. In de Werkgroep Vastgoed voerden we regelmatig overleg met  vertegenwoordigers van de makelarij, vastgoedeigenaren en de financiële wereld, o.a  over de leegstaande panden in de binnenstad. Het bidbook “Bruisende Binnenstad” is  een hulpmiddel om potentiële gegadigden te interesseren voor leegstaande panden.  We voerden regelmatig regionaal overleg over grootschalige bewinkeling in de  stadsregio. Hieruit vloeide de afspraak voort dat het (grootschalige)  detailhandelsbeleid zal worden geëvalueerd in de eerste helft van 2012. We startten  met de Ontwikkelingsvisie voor Ressen. Deze ontwikkelingsvisie gaat in op mogelijke  functies in dit gebied en daarmee zullen de contouren van het nieuwe retail‐ en  leisurepark duidelijk worden.   We hebben een meerjarige subsidie voor het Huis voor de Binnenstad toegekend ( in  2011 € 292.000) ten laste van het Ondernemersfonds. Met het Stichtingsbestuur  overlegden we periodiek, onder meer over het realiseren van een economisch  (uitvoerings‐)programma voor de binnenstad. Per 1 januari 2012 gingen de Vereniging  Binnenstadondernemers en de Federatie Ringstraten Nijmegen op in de Vereniging  Centrum Ondernemers Nijmegen. Deze vereniging is vertegenwoordigd in het Huis  voor de Binnenstad. Er vond overleg plaats over integratie van het  Ringstratenmanagement in de stichting Huis voor de Binnenstad. Verwachting is dat  dit voornemen per 1 juli 2012 wordt gerealiseerd.  Met het Huis voor de Binnenstad vond afstemming plaats over de data voor de  koopzondagen: de 1e zondag van de maand is aangewezen en daarnaast is aansluiting  gezocht bij actuele thema’s en evenementen.   Tevens vindt een aantal toeristische koopzondagen plaats: Pasen, Vierdaagse,  Najaarskermis en het Mariken Winter Festival.   In de afronding van het Uitvoeringsprogramma Ringstraten Nijmegen Economische  Offensief trad enige vertraging op. We hebben toestemming verkregen om dit project  te verlengen tot 1 juli 2012. De herinrichting van de openbare ruimte binnen de  ringstraten is gereed en we rondden de Investeringsregeling Ringstraten af. Van deze  regeling werd door 23 ringstraatondernemers voor een totaalbedrag van € 376.000  gebruik gemaakt met een totale investering van ruim € 1,4 miljoen.   We stelden het Plan van aanpak voor verbetering kwaliteit centrummarkten samen  met marktcommissie en VBO op. In de eerste fase verbeterden we de opstelling,  uitstraling en handhaving van de markt. In de tweede fase gaan we de branchering en  de promotie nader in beeld brengen en verbeteren. In 2012 besluiten we over het  geactualiseerde standplaatsenbeleid. Conform ons coalitie akkoord verhoogden we de  marktgelden met ingang van 1 januari 2012 met 12,1%. De marktgeldverordening  pasten we hierop aan.  Alternatieve locaties voor de kermis in ons stadscentrum zijn nauwelijks voorhanden.  Vooralsnog verkregen we door de uitbreiding van de Najaarskermis met de locatie  onder de Waalbrug wat meer expansieruimte voor grotere kermisattracties. We  verkenden de mogelijkheden voor andere locaties. Bij wijze van experiment 

  108       

 

Programma Economie & Toerisme    



verplaatsen we in het voorjaar 2012 de Paaskermis van de Waalkade naar het  Kelfkensbos.  Het winkelcentrum Nieuwe voorstad werd gebouwd en wordt in het voorjaar 2012  opgeleverd. De plannen voor de Horstacker startten. Na afronding van de bouw van  het gezondheidscentrum Horstacker wordt het oude gezondheidscentrum gesloopt en  de bouw van de supermarkt begin 2012 opgestart. We besteedden de  herontwikkeling van winkelcentrum Malvert/Meijhorst aan, maar dit leidde niet tot  biedingen. Voor het winkelcentrum in Meijhorst geldt dat herontwikkeling/  vernieuwing afhangt van initiatieven van de ondernemers zelf c.q. marktpartijen. Voor  Malvert betekent dit dat de winkelfunctie gehandhaafd blijft in de huidige vorm. Voor  beide gebieden geldt we ons inzetten voor de leefbaarheid in het gebied.   We hebben de mogelijkheden voor een nieuwe investeringsregeling voor buurt‐ en  wijkwinkelcentra onderzocht. De opzet van de nieuwe regeling is in concept gereed. 

Hoofddoelstelling 4  VOLDOENDE EN GESCHIKTE RUIMTE VOOR BEDRIJVIGHEID  Wat willen we bereiken?  Wij zorgen voor goede en voldoende ruimte voor bedrijvigheid in Nijmegen. Dit impliceert  eveneens dat de werklocaties goed bereikbaar zijn.  De kwalitatieve en kwantitatieve  voorraad ruimte voor bedrijvigheid moet voldoende zijn om groei van bedrijvigheid te  kunnen ondersteunen. We zien de werkgebieden Heijendaal en Winkelsteeg (Novio Tech  Campus) als de locaties voor kennisintensieve en innovatieve bedrijvigheid. We houden  onze werklocaties op orde o.a. door de inzet van werklocatiemanagement. We kiezen  ervoor om zoveel mogelijk bestaand terrein eerst te benutten, dan wel te herstructureren  voordat we overgaan tot de aanleg van nieuw bedrijventerrein. We willen dat de  waardering van ondernemers voor de directe bedrijfsomgeving bij de volgende meting  met 0,2 punt stijgt.  Wat hebben we bereikt?  In 2011 zien we de gevolgen van de economische crisis in de uitgifte van  bedrijventerreinen terug. We gingen uit van een totale uitgifte van 4 ha in 2011. Er is circa  1,5 ha in totaal uitgegeven. Op Bedrijventerrein Bijsterhuizen is 0,4 ha uitgegeven. Dit  betrof deels kleine uitbreidingen bij reeds op Bijsterhuizen gevestigde bedrijven en  vestiging van 2 nieuwe bedrijfjes. Verder werd op bedrijventerrein Winkelsteeg 0,61 ha  uitgegeven voor de vestiging van het Heinz Innovation Centre. Met de vestiging van het  HIC worden 200 arbeidsplaatsen gerealiseerd en is een eerste start gemaakt met  ontwikkeling van Winkelsteeg tot kennisintensief bedrijventerrein.  Grenzend aan het te  herstructuren Mercuriuspark (werktitel) werd 0,54 ha uitgegeven.  In totaal ging het bij de uitgifte van deze 1,5 ha bedrijventerrein om behoud en uitbreiding  van circa 325 arbeidsplaatsen.  De totale voorraad terstond uitgeefbare aanbod bedrijventerrein omvat door deze  transacties en door de toevoeging van 17 ha uitgeefbaar terrein (fase 7 van Bijsterhuizen)  35,5 ha. Hiermee kunnen we nog jaren vooruit. De mogelijke uitbreiding van Bijsterhuizen  in noordelijke richting is vooralsnog dan ook niet nodig. De uitvoering van de 1 ha  herstructurering in het gebied Mercuriuspark is vertraagd. Tot en met 2013 wordt er in  totaal 15 ha (inclusief de 1 ha voor 2011) geherstructureerd in het gebied rond de  aanlanding van de stadsbrug in de Noord‐ en Oostkanaalhavens.    Realisatie 2010 

Indicatoren  4.1 Terstond uitgeefbaar aanbod bedrijventerreinen   4.2 Aantal ha geherstructureerd bedrijventerrein   4.3 Waardering directe bedrijfsomgeving  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

26,4 

16,5 

 

1 ha 

35,5   

7,1 

BP 2010 = 7,1 

BP 2010 = 7,1 

       

109   

Programma Economie & Toerisme    Wat hebben we ervoor gedaan?  













De onderhandelingen over het Novio Tech Innovation Center verkeerden eind 2011 in  de afrondende fase. Begin 2012 is er definitief duidelijkheid. Gebouw M zal worden  verbouwd tot Novio Tech Innovation Center. In verband met noodzakelijke  proceduretijd voor vergunningen en realisatietijd bouw zal het Novio Tech Innovation  Center op zijn vroegst in het vierde kwartaal van 2012 kunnen worden betrokken door  bedrijven.  De herstructurering van 15 hectare bedrijventerrein Mercuriuspark (werktitel) wordt  in de periode t/m 2013 gerealiseerd. Eerst dient het stadsbrugtracé gereed te zijn.  Met alle bedrijven in het Stadsbrugtracé hebben we overeenstemming bereikt over  verplaatsing. Voor 15 van de 16 verplaatsingen hebben we de werkgelegenheid voor  Nijmegen en de regio behouden. Voor realisatie van het Waalfront moeten we nog  een aantal bedrijven verplaatsen. Inmiddels hebben we een kleine kavel grenzend aan  het Mercuriuspark (werktitel) verkocht aan een bedrijf uit het Waalfrontgebied.  Fase 7 van Bijsterhuizen (17 ha) is bouwrijp gemaakt. O.a. Banken Champignons gaat  zich hier vestigen. Er is circa 1,5 ha uitgegeven op de bedrijventerreinen Bijsterhuizen  (0,4 ha), Winkelsteeg (0,61 ha) en Mercuriuspark (0,54 ha). In totaal zijn hiermee 125  arbeidsplaatsen gemoeid. De voorraad terstond uitgeefbaar is eind 2011 35,5 ha  (inclusief 7,5 ha particulier aanbod op Bijsterhuizen).  In het Regionaal Programma Bedrijventerreinen (RPB) van de stadsregio Arnhem  Nijmegen zijn we overeengekomen om prioriteit bij de ontwikkeling van de Grift in de  A 15 zone te leggen. De uitbreiding van Bijsterhuizen in noordelijke richting in de A 73  zone is tot 2013 “on hold” gezet en wordt dan opnieuw bekeken. Daarnaast hebben  we afgesproken om jaarlijks IBIS (monitoringsysteem bedrijventerreinen) te vullen,  zodat we vraag‐ en aanbod kunnen monitoren in stadsregionaal verband.   Verder is in regionaal verband een wegwijzer duurzaamheid voor bedrijventerreinen  ontwikkeld. Het toepassen van de protocollen SER ladder leidt tot verduurzaming van  onze bedrijventerreinen en daarnaast kan de wegwijzer duurzaamheid als hulpmiddel  bij de uitwerking van plannen ingezet worden.   We hebben een subsidie (Ondernemersfonds) voor werklocatiemanagement aan de  bedrijvenverenigingen Bijsterhuizen, TPN‐West, De Winkelsteeg en Nijmegen‐Zuid  verleent voor de uitvoering van de jaarprogramma’s 2011. Wederom zijn er 5  aanvragen voor werklocatiemanagement voor het omgevormde Ondernemersfonds  ingediend. Besluitvorming over de toekenning vindt begin 2012 plaats.  We zijn gestart met de voorbereiding van het project Baggeren van ’t Meertje, de  Lindenberghaven en de Waalhaven. Uitvoering volgt in 2012. 

  110       

 

Programma Economie & Toerisme    FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1041‐01 Werklocaties   1P11‐1041‐02 Stimulering bedrijvigheid  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1041‐01 Werklocaties   1P11‐1041‐02 Stimulering bedrijvigheid   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    895  3.104  4.000      662  1.258  1.920  2.080 

Begroting dyn.  2011    922  3.104  4.026      807  1.028  1.835  2.191 

 

 

Rekening   2011    986  3.042  4.028      836  1.057  1.893  2.135 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐64  62  ‐2      29  30  58  56 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

2.080 

Mutatie reserve 

 

  2.191 

 

  2.135 

 

56   

   Totaal mutatie reserve 

0 

0 

0 

0 

2.080 

2.191 

2.135 

56 

 

 

Saldo na eerste winstbestemming   

TOELICHTING FINANCIËN  Binnen dit programma is een positief resultaat van € 0,1 miljoen ontstaan. Dit resultaat is  ontstaan door hogere baten van € 0,1 miljoen.     De baten binnen het programma Economie zijn € 0,1 miljoen hoger. Deze a‐structurele  hogere baten worden veroorzaakt door een combinatie van hogere haven‐ en  overslaggelden door opbrengst van een nieuwe damwand, een positieve afrekening van  de regeling Verbeteren Innovatief Vermogen en een aanvullend tekort op de kermis ten  opzicht van de Najaarsnota. Het totale tekort op de kermis is nu € 0,2 miljoen. 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  De resultaten binnen het programma Economie zijn mede afhankelijk van de  marktontwikkeling. Door macro‐economische factoren zullen ondanks maximale  inspanningen vanuit het programma Economie de doelstellingen mogelijk niet geheel  gehaald worden. Minder economische activiteiten kunnen leiden tot minder opbrengsten  havens, markten, kermis en toeristenbelasting.       

111   

Programma Economie & Toerisme    De huidige staat van de westelijke damwand is slecht. Het is noodzakelijk om de damwand  te vervangen vanuit veiligheidsoogpunt en om de kade te kunnen blijven inzetten voor  economische watergebonden activiteiten. Uit eerdere kostenramingen voor de vervanging  van de damwand bleek dat de simpelste vorm van vervanging tussen de 8 en 10 miljoen  euro zou gaan kosten. In de stadsbegroting is op basis hiervan een investering € 8,2  miljoen opgenomen, waarvan € 4 miljoen te realiseren door subsidiebijdragen van derden.  Subsidie is momenteel niet voorhanden. Zolang niet voldoende middelen voorhanden zijn,  kan deze investering niet gepleegd worden. Dit vormt een bedreiging voor de  watergebonden economische activiteiten in Nijmegen, de veiligheid en de algehele  bruikbaarheid van dit gedeelte van de Waalkade. Daarom hebben wij het initiatief  genomen voor overleg met Rijkswaterstaat (RWS) om te praten over een verwachte  bijdrage voor vervanging van de damwand Waalkade. De kade wordt gehuurd van het  Rijksvastgoed‐ en Ontwikkelingsbedrijf (RVOB), voorheen Domeinen van het Ministerie  van Financiën.    De loswal aan de Westkanaaldijk is instabiel. Met de maatregelen op het gebied van  handhaving en toezicht hebben we de risico’s op grondverschuivingen en losraken van de  damwand aan de Westkanaaldijk tot een minimum teruggebracht. We hebben het  voornemen om de loswal te verkopen. 

  112       

 

Programma Bestuur & Middelen   

5.10 Programma Bestuur & Middelen  Programma Bestuur & Middelen 

             

Financiën, Economie & Toerisme en Stadsregio, , B. Jeene, Th. de Graaf, H. Kunst  Programmanummer : 1042  Programmamanager : Hans Danner             

OMSCHRIJVING  Het programma Bestuur & Middelen omvat het stadsbestuur, bestuursondersteuning,  bestuurlijk juridische zaken, financiën, gemeentelijke heffingen, personeel‐ en  organisatiebeleid en informatiebeleid. Ook Stadscontrol is onderdeel van dit programma.  Vanuit het programma Bestuur & Middelen dragen we bij aan het op een kwalitatief  goede wijze besturen van de gemeente en geven wij sturingskaders aan de gemeentelijke  organisatie. We toetsen of de kaders worden toegepast en geven advies over de in dit  programma opgenomen vakgebieden. In onze jaarlijkse begrotings‐ en  verantwoordingsdocumenten geven we ons inhoudelijk beleid weer (toekomstig dan wel  gerealiseerd) in relatie tot onze inkomsten en uitgaven. 

EVALUATIE PROGRAMMA  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  Aan de reguliere processen is uitvoering gegeven. Bovendien is het volgende gerealiseerd;   De lokale regelgeving is geactualiseerd, evenals de mandaten, volmachten en  machtigingen.   Een nieuw bestuurlijk volgsysteem is geëvalueerd.   De bezuinigingen tot nu toe zijn gerealiseerd.    De organisatieontwikkeling is gestart en inhuur gecentraliseerd.   Wat heeft het opgeleverd in 2011?  De reguliere productie heeft conform aanpak doorgang gevonden: B&V‐producten zijn  gerealiseerd. De inkomsten zijn binnengekomen en we hebben een solide begroting.  De  uitvoering van programma’s en de bedrijfsvoering blijven het predicaat getrouwheid en  rechtmatigheid verdienen.   Een organisatieontwikkelingsproces is op gang gebracht waardoor in termen van  effectiviteit, doelmatigheid, transparantie, en klantgerichtheid wij blijven groeien. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  We willen bereiken dat het voor burgers goed inzichtelijk is wat we als bestuur doen en  waar we het gemeenschapsgeld voor inzetten. Burgers hebben er vertrouwen in dat we  zorgvuldig omgaan met onze ter beschikking staande middelen, zoals geld en personeel.  We willen onze rol als solide, betrouwbare en transparante overheid zeker ook binnen het  programma Bestuur & Middelen waarmaken.     

   

113   

Programma Bestuur & Middelen    PROGRAMMA BESTUUR & MIDDELEN     

H1 

Kwalitatief goed bestuur en relatiebeheer 

 

H2 

Legitiem en integer 

 

H3 

Stadsbegroting als centraal kader 

 

H4 

Rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid 

 

H5 

Flexibele organisatie en informatiebeleid 

 

H6 

Gemeentelijke belastingen 

 

Hoofddoelstelling 1  KWALITATIEF GOED BESTUUR EN RELATIEBEHEER  Wat willen wij bereiken?  Wij willen een goed samenspel tussen College, Raad en Burgemeester. Wij dragen bij aan  een goede relatie tussen de burgemeester en het college enerzijds en de inwoners en  andere externe relaties van de gemeente Nijmegen anderzijds. Wij willen de gemeente  Nijmegen op een kwalitatief goede wijze besturen.  Wat hebben we bereikt?  Ook in 2011 is er aandacht geweest voor een goed samenspel tussen raad en college. Met  name is er gezorgd voor het tijdig afdoen van schriftelijke vragen binnen de afgesproken  termijn. Ook is besloten dat het college ‐ naast de bestaande rapportage over de  afdoening van moties‐ ook twee keer per jaar rapporteert over de afdoening van  toezeggingen.  Wat hebben we ervoor gedaan?  Eind 2010 heeft er een gezamenlijke bijeenkomst van raad en college plaatsgevonden. Het  thema van deze bijeenkomst was “Samenwerking”. Aansluitend op deze bijeenkomst is er  een gezamenlijk bezoek aan het gemeentebestuur van Eindhoven gebracht.    In 2011 hebben we het nieuwe bestuurlijke volgsysteem geëvalueerd. Het systeem  ondersteunt de volgende producten: moties, schriftelijke vragen en toezeggingen. De  verbetervoorstellen zullen in 2012 worden gerealiseerd.    De logistieke processen ten behoeve van de besluitvorming van de raad zijn in 2011  verder gedigitaliseerd met behulp van het gebruik van de IPad. Ook is er in 2011 een pilot  werken met de IPad gestart voor de besluitvorming van het college. 

Hoofddoelstelling 2  LEGITIEM EN INTEGER  Wat willen wij bereiken?  Het handelen en functioneren van de gemeente voldoet aan de wettelijke voorschriften  en de eisen van legitimiteit en integriteit.  Voor wat betreft de positie van de gemeente in het rechtsverkeer worden de kansen  geoptimaliseerd en de risico’s geminimaliseerd.  Wat hebben we bereikt?  Wij hebben voortdurende aandacht voor rechtsstatelijkheid, integriteit en juridische  kwaliteit.    114       

 

Programma Bestuur & Middelen    Wat hebben we ervoor gedaan?  Rechtsstatelijkheid In 2011 is alle gemeentelijke regelgeving gescreend en waar nodig aangepast aan de  Europese Dienstenrichtlijn. Daarnaast is de APV in zijn geheel herzien en waar nodig  aangepast. De gedragscode voor bestuurders is herzien. Besluitvorming hierover door de  raad zal begin 2012 geschieden.  De bestaande mandaten, volmachten en machtigingen zijn gescreend, geüniformeerd en  geplaatst in één besluit. Daarnaast zijn de mandaten, volmachten en machtigingen  aangepast aan de nieuwe organisatie. In 2011 zijn de advocaatdiensten onder de loep  genomen, ten einde de kosten daarvan te reduceren. Het Juridisch Platform, met daarin  een vertegenwoordiging van alle vakafdelingen, is in het leven geroepen met als doel het  stevig verankeren van de juridische netwerkorganisatie binnen de gemeentelijke  organisatie. In 2011 heeft het Juridisch Platform een zestal gemeentebrede onderwerpen  in werkgroepverband aangepakt: het mogelijk maken van het digitaal indienen van  bezwaarschriften, het maken van algemene formats voor beschikkingen, het verzorgen  van twee bijeenkomsten per jaar voor alle juristen van de gemeente Nijmegen, de  screening aan de Europese dienstenrichtlijn, de Algemeen plaatselijke verordening (APV)  en de mandaten.   Integriteit In het verslagjaar 2011 zijn zeven integriteitszaken bij Bestuurlijk Juridische Zaken (BJZ)  gemeld. Dit is ten opzichte van 2010 een toename van twee. Twee zaken zijn via de  klokkenluidersregeling binnengekomen en ook zodanig afgehandeld. In beide zaken werd  geconcludeerd dat er geen sprake was van een misstand. Ten aanzien van de overige vijf  meldingen zal het onderzoek bij twee meldingen in 2012 afgerond worden. De overige  drie zijn afgehandeld.  Juridische kwaliteit  Het aantal klachten dat binnen de wettelijke termijn is afgehandeld is 90%. Wij zitten  hiermee ruim boven het streefpercentage van 80%.  Het aantal klachten dat binnen de wettelijke termijn is afgehandeld is 89%. Wij zitten  hiermee ruim boven het streefpercentage van 80%.  Het aantal bezwaarschriften dat binnen de wettelijke termijn is afgehandeld (de  belastingbezwaarschriften uitgezonderd) is 56,3%. Daarmee is het streefpercentage dat  op 70% is gesteld, niet gehaald.  Het percentage gegrond verklaringen van klachten bedraagt 2,7%. Het streefpercentage is  vastgesteld op maximaal 23%. Het behaalde resultaat is dan ook goed. Bij de  bezwaarschriften is 19,6% gegrond verklaard. Dit resultaat ligt iets beneden het  streefpercentage van maximaal 18%.  De exacte aantallen, percentages en afwijkingen van streefpercentages zullen in het  jaarverslag rechtsbescherming 2011 worden gepresenteerd. 

Hoofddoelstelling 3  STADSBEGROTING ALS CENTRAAL KADER  Wat willen wij bereiken?  De Stadsbegroting functioneert als centraal beleidskader voor de gemeentelijke  organisatie en de jaarlijkse toewijzing van middelen voor bestuurlijke programma's vindt  in de Stadsbegroting plaats. De Stadsrekening biedt het College de mogelijkheid  verantwoording aan de Raad af te leggen over zowel de inhoud als de inzet van middelen.  De gemeentelijke organisatie voert haar taken uit binnen gemeenschappelijke kaders en  doelen.  Wat hebben we bereikt?  In 2011 zijn de begrotings‐ en verantwoordingsproducten aan de Raad voorgelegd  conform de daarvoor afgesproken B&V‐planning. De Stadsrekening 2010 heeft van de     

115   

Programma Bestuur & Middelen    accountant een goedkeurende verklaring gekregen, zowel voor de getrouwheid als de  rechtmatigheid.  Wat hebben we ervoor gedaan?    

In 2011 zijn tijdig de Stadsrekening 2010, de Stadsbegroting 2012‐2015, en de Voor‐  en Najaarsrapportage 2011 gepresenteerd en vastgesteld. Ook de Perspectiefnota  2012 is conform afspraak afgerond.  De bezuinigingsopdrachten tot 2012 zijn in financiële zin gerealiseerd, grotendeels al  via structurele ingrepen.  In 2011 is ons financiële administratieve systeem (CODA) opgewaardeerd naar een  nieuwe versie. Naast een technische noodzaak biedt deze versie belangrijke nieuwe  functionaliteiten voor het verplichtingen‐ en inkoopproces. 

Hoofddoelstelling 4  RECHTMATIGHEID, DOELMATIGHEID EN DOELTREFFENDHEID  Wat willen wij bereiken?  De beleidsuitvoering en verantwoording voldoet aan de eisen van rechtmatigheid,  doelmatigheid en doeltreffendheid.  Wat hebben we bereikt?  Evenals voorgaande jaren hebben wij mede met de inzet van Stadscontrol de  doelstellingen met het predicaatgetrouw, rechtmatig en volledigheid gerealiseerd.  Wat hebben we ervoor gedaan?  





 

Op het gebied van de financiële rechtmatigheid zijn in 2011 alle financieel materiële  processen gecontroleerd. De uitkomsten hiervan vormen de basis voor de  accountantscontrole bij de jaarrekening 2011. Hierbij is aandacht voor alle  gemeentebrede processen waaronder de processen inkoop en aanbestedingen.  Op het gebied van risicomanagement hebben wij  in 2011 uitvoering gegeven aan het  door uw Raad in 2007 vastgestelde beleid met betrekking tot risicomanagement: met  behulp van het gemeentebrede risicomanagement systeem NARIS hebben de  verschillende organisatieonderdelen inzicht gegeven in de actuele risico’s en  beheersmaatregelen.  In 2011  is mede in het verband met het collegeonderzoek ex artikel 213a  Gemeentewet uitvoering gegeven aan het doorlichtingsinstrument, waarmee  organisatieonderdelen periodiek op kwaliteit en met name op doelmatigheid worden  doorgelicht. In 2011 is in dit verband de directie Inwoners doorgelicht. De resultaten  zijn in december 2011 aan de Raad gepresenteerd. Het doorlichtingsinstrument  wordt in de nieuwe organisatiestructuur per 1‐1‐2012 gehandhaafd als vast  instrument van periodiek preventief onderzoek naar de kwaliteit van onze  bedrijfsvoering.  In samenwerking met de auditcommissie is de coördinatie en begeleiding van de  accountantscontrole (interim‐controle en jaarrekeningcontrole) verzorgd.  De voortgang is getoetst ten aanzien van de vastgestelde verbeteracties naar  aanleiding van eerdere audits, 213‐a onderzoeken, accountantsrapportages,  rekenkameronderzoeken. Rapportage heeft plaats gevonden via auditcommissie aan  de Raad. 

Hoofddoelstelling 5  FLEXIBELE ORGANISATIE EN INFORMATIEBELEID 

  116       

 

Programma Bestuur & Middelen    Wat willen wij bereiken?  We streven naar een ambtelijke organisatie die flexibel is en in ontwikkeling blijft.   De medewerk(st)ers beschikken over bestuurlijke affiniteit, zijn dienstverleningsgericht en  voeren hun werk zakelijk en doelmatig uit. Tevens willen wij dat het personeelsbestand  een afspiegeling is van de Nijmeegse samenleving.   Wij streven naar een gemeentelijk informatiebeleid die een brug slaat tussen een  verbeterde publieke dienstverlening en de  mogelijkheden die  ICT‐ontwikkelingen ons  bieden.  Wat hebben we bereikt?  We willen een organisatie die effectief, efficiënt, transparant en aanspreekbaar  functioneert én die de klantgerichtheid richting burger en instelling continueert binnen  een context van aanzienlijk teruglopende middelen. Om dit mogelijk te maken willen we  een organisatie zijn die aantrekkelijk en veilig is én goed werkgeverschap levert opdat  onze medewerkers zich goed kunnen ontwikkelen als professionals. Om dit te bereiken  hebben we ons in 2011 door middel van de HRM‐agenda gericht op ‘Operatie Broekriem’,  waarin we medewerkers en leidinggevenden adviseren en ondersteunen bij de gevolgen  van de bezuinigingen en de inhuur en mobiliteit verder stroomlijnen en centraliseren.  Daarnaast hebben we deelgenomen aan het opstarten van het organisatie  ontwikkelprogramma ‘MeeAnder’. Verder is de digitalisering van onze werkprocessen  doorgezet en zijn lopende zaken opgepakt, zoals aanbesteding Arbo, herziening  telewerken en de werkkostenregeling.  Wat hebben we ervoor gedaan?  Binnen ‘Meeander’ is gewerkt aan de thema’s Leiderschapsontwikkeling, nieuw  Functiegebouw, Formatiebeheer, aanpassing Functionerings‐ en Beoordelingssystematiek  en uitrol Insights Discoverymodel door de hele organisatie. Een nieuwe  organisatieregeling is gemaakt, mandaten zijn aangepast en een volledige nieuwe  administratieve opbouw (coderingen) is gerealiseerd.     In 2011 is de inhuur gecentraliseerd en worden de inhuuraanvragen nu ook centraal  gecoördineerd. Leidinggevenden en medewerkers zijn ondersteund bij de gevolgen van de  bezuinigingen. Dit bestaat onder andere uit het gericht informatie verschaffen over ons  plaatsingsbeleid en het sociaal statuut. Ook zijn de besluitvormingstrajecten begeleid van  de medezeggenschap en zijn in‐ en externe plaatsingstrajecten van herschikkers  ondersteund. 

Hoofddoelstelling 6  GEMEENTELIJKE BELASTINGEN  Wat willen wij bereiken?  We heffen gemeentelijke belastingen om financiële middelen te genereren voor ons lokaal  beleid.  Wat hebben we bereikt?  Door het heffen van lokale belastingen hebben wij financiële middelen gegenereerd om  lokaal beleid te realiseren.  Wat hebben we ervoor gedaan?  De volgende acties hebben wij ondernomen;   Wij hebben eind februari 2011 hebben wij 96%  van de gecombineerde  belastingaanslagen verzonden.   Van de 2314 bezwaarschriften WOZ hebben wij 94,9% afgehandeld.   De gegevens aan derden, zoals het Waterschap Rivierenland en de  Belastingdienst, hebben wij binnen de gestelde termijnen verstrekt.     

117   

Programma Bestuur & Middelen    

De Waarderingskamer heeft ons wederom een goedkeurende verklaring gegeven. Dit  betekent dat de processen en de modellen voor het modelmatig waarderen  goedgekeurd zijn en dat wij de OZB aanslagen mogen opleggen. 

FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1042‐01 Dagelijks Bestuur   1P11‐1042‐02 Raad   1P11‐1042‐03 Bestuurlijke‐ juridische zaken   1P11‐1042‐04 Bestuursondersteuning   1P11‐1042‐05 Heffingen   1P11‐1042‐06 Concern‐inkomsten   1P11‐1042‐07 Concern verrekeningen   1P11‐1042‐08 Stadscontrol   1P11‐1042‐09 Personeel & Organisatie   1P11‐1042‐10 Begroten & verantwoorden  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1042‐01 Dagelijks Bestuur   1P11‐1042‐02 Raad   1P11‐1042‐03 Bestuurlijke‐ juridische zaken   1P11‐1042‐04 Bestuursondersteuning   1P11‐1042‐05 Heffingen   1P11‐1042‐06 Concern‐inkomsten   1P11‐1042‐07 Concern verrekeningen   1P11‐1042‐08 Stadscontrol   1P11‐1042‐09 Personeel & Organisatie   1P11‐1042‐10 Begroten & verantwoorden   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    2.231  2.696  670  1.659  3.965  0  95.691  788  5.323  2.407  115.432      0  0  0  0  58.413  210.296  99.282  0  0  0  367.991  ‐252.559 

Begroting dyn.  2011    2.231  2.606  670  1.659  3.965  0  104.988  788  5.323  2.407  124.638      0  0  0  0  60.702  211.880  121.286  0  0  0  393.868  ‐269.230 

Rekening   2011    2.211  2.606  669  1.665  4.484  0  109.445  788  5.320  2.407  129.596      0  0  0  0  61.999  212.663  127.004  0  0  0  401.666  ‐272.071 

Verschil   Bdyn ‐ rek    20  0  1  ‐6  ‐519  0  ‐4.456  0  3  0  ‐4.957      0  0  0  0  1.297  783  5.718  0  0  0  7.798  2.841 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

 

 

‐192.762 

Mutatie reserve 

 

 

‐210.047   

 

‐212.888   

2.841   

  STORTING  F022 Saldireserve  F025 Algemene bedrijfsreserve  Totaal storting 

  2.739  0  2.739 

  8.645  5.000  13.645 

  8.645  5.000  13.645 

  0  0  0 

ONTTREKKING  F001 Bestemmingsreserve NUON  F003 Reserve Waalsprong  F010 Verbeter.toegank.openb.geb.en ruimte  F022 Saldireserve  F031 Reserve GSB  F054 Res. Ondernemersfonds  Totaal onttrekking   

  58.154  102  0  4.084  0  195  62.535 

  58.154  508  84  9.084  2.952  2.045  72.827 

  58.154  508  84  9.084  2.952  2.045  72.827 

  0  0  0  0  0  0  0 

  Totaal mutatie reserve 

‐59.797 

‐59.182 

‐59.182 

0 

‐252.559 

‐269.230 

‐272.071 

2.841 

 

 

 

Saldo na eerste winstbestemming   

  TOELICHTING FINANCIËN  Het saldo op programmaniveau is € 2.8 miljoen voordelig. Zoemen wij in op de producten  dan zien wij dat dit voordeel wordt veroorzaakt door een overschrijding aan de lastenkant      118       

Programma Bestuur & Middelen    van afgerond € 5 miljoen en een aanzienlijk voordeel aan de batenkant van € 7,8 miljoen.  De overschrijding aan de lastenkant wordt veroorzaakt door:   Het product heffingen meldt een nadeel van afgerond €5 ton. Dit wordt vooral  veroorzaakt door het verhogen van de voorziening door een rechtelijke uitspaak. De   WOZ waarde van een groot pand is door de rechter aanzienlijk lager vastgesteld..  Hoger beroep wordt door beide partijen overwogen.   Het product Concernverrekeningen meldt een nadeel van € 4,4 miljoen. Voor een  bedrag van € 2,8 miljoen wordt dit gecompenseerd door hogere baten, zie baten. De  overige € 1,6 miljoen wordt onderstaand toegelicht.  € 0,4 miljoen wordt veroorzaakt door een nadeel op de bedrijfskosten. Voor de  analyse verwijzen wij naar de paragraaf bedrijfskostenresultaat van het jaarverslag.  Via raadsvoorstellen is er minder gebruik gemaakt van de post onvoorzien, dit geeft  een voordeel van € 0,2 miljoen. Een nadeel van € 0,4 miljoen door een claim van  Connexion voor dubieuze debiteuren. Hogere financieringslasten van € 0,3 miljjoen.  Verder de vrijval van een aantal stelposten, zoals de stelpost die anticipeerde op het  rekeningsresultaat, dit geeft een nadeel van € 0,7 miljoen.     Op de baten zien wij een voordeel van € 7,8 miljoen. Hiervan heeft € 2,8 miljoen  betrekking op de compensatie van de beschreven hogere laten. De overige € 4,9  miljoen wordt veroorzaakt door:   Het product heffingen meldt een bruto voordeel van afgerond € 1,3 miljoen. De  oorzaak hiervan is vooral te vinden in een hogere opbrengst OZB. Het netto effect is €  0,7 miljoen omdat wij de opbrengst hebben moeten corrigeren naar aanleiding van de  rechtelijke uitspraak (zie hierboven). Voorziening. Door extra inzet op het wegwerken  van de werkvoorraad is de hogere opbrengst tot stand gekomen. Wij beoordelen het  structurele effect begin 2012.    Het product concerninkomsten meldt een voordeel van € 0,8 miljoen. Dit wordt  vooral veroorzaakt door een correctie op de jaren 2009 en 2010. De correctie is in de  septembercirculaire 2011 doorgevoerd en levert een voordeel op afgerond € 1  miljoen. Daar tegenover staat een nadeel van € 0,3 miljoen. Dit nadeel is ontstaan  door de actualisering van de maatstaven WOZ en bijstandsontvangers voor 2011.   Het product concernverrekening meldt een voordeel van € 2.8 miljoen. Dit is vooral  het resultaat van de verkoop aandelen van de DAR van € 1 miljoen en een   a‐structureel voordeel op de ontvangen rente langlopende leningen van € 1,8 miljoen.  Dit is vooral het gevolg van een administratieve correctie ter uitvoering van een  gerechtelijke uitspraak rondom de NUON. 

   

119   

Programma Bestuur & Middelen    BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

  120       

 

Programma Facilitaire diensten   

5.11 Programma Facilitaire diensten  Programma Facilitaire diensten 

             

Financiën, Economie & Toerisme en Stadsregio, , B. Jeene, Th. de Graaf, H. Kunst  Programmanummer : 1043  Programmamanager : Peter Kluver           

OMSCHRIJVING  Dit programma gaat over de ontwikkeling en de uitvoering van de volgende  ondersteunende diensten: onderzoek en statistiek, servicebedrijf (inclusief personeel &  organisatie, Informatie‐ en Communicatietechnologie en facilitaire dienstverlening),  communicatie en maatschappelijk vastgoed (Vastgoed, Sportservice en Accommodaties).     Onderzoek en statistiek  Door het publiceren van objectieve, betrouwbare en bruikbare maatschappelijke  informatie over de stad, de wijken en de effecten van het beleid dragen wij bij aan de  onderbouwing van de beleidsprogrammering, de beleidsuitvoering en de gemeentelijke  dienstverlening.     Servicebedrijf   Het Servicebedrijf is de vanzelfsprekende partner van de gemeentelijke organisatie voor  alle ondersteunende processen: de juiste service op de juiste plaats op het juiste tijdstip.  Daarmee wordt bedoeld dat het Servicebedrijf de middelenfuncties zodanig inricht dat ze  een optimale bijdrage leveren aan een effectieve en efficiënte uitvoering van de primaire  processen van de gemeente.   De diensten die het Servicebedrijf levert, liggen op het terrein van Informatie‐ en  Communicatietechnologie, Documentaire Informatievoorziening, Inkoopadvisering‐ en  ondersteuning, Facilitaire Zaken, Personeel en Organisatie, Interim‐management,  Communicatie en Financiële Administratie.  Voor een goede dienstverlening is transparantie vooraf bij de (interne) klant essentieel,  waarbij wensen gekoppeld worden aan realistische verwachtingen. Uiteraard wordt  achteraf de tevredenheid van de klant gemeten.     Communicatie   We maken gemeentelijk beleid openbaar en lichten dat toe, van voorbereiding en   besluitvorming tot en met uitvoering. We informeren gemeentelijke doelgroepen  gevraagd en ongevraagd op een begrijpelijke manier over voor hen relevante  onderwerpen. We adviseren het college en ambtenaren bij hun communicatie over  strategische plan‐ en beleidsontwikkeling en voeren dit uit. We ontwikkelen algemene  communicatiestrategie van bestuur en gemeente en geven die vorm. De lokale, regionale  en nationale pers is daarbij een belangrijke intermediaire doelgroep. We informeren hen  helder en tijdig. We zetten massamediale externe communicatiemiddelen in. We volgen  de ontwikkelingen op het gebied van sociale media en zetten die media in waar nodig en  mogelijk. We ontwikkelen strategische kaders voor onze huisstijl en geven die vorm. We  bereiden de communicatie rond rampen en calamiteiten voor, beheren die en voeren die  uit. Wij adviseren, ontwikkelen en beheren de communicatie‐infrastructuur die de  bestuurlijke en ambtelijke organisatie ten dienste staat teneinde:     

121   

Programma Facilitaire diensten      

de uitvoering van het gemeentelijk beleid openbaar te maken en toe te lichten;  de participatie van inwoners bij het beleid  te verhogen en de toegankelijkheid  van overheidsvoorzieningen te verlagen;  het publiek tijdig en toegankelijk te informeren over de gemeentelijke organisatie  en haar producten en dienstenmedewerkers tijdig en toegankelijk te informeren  over voor hen belangrijke of interessante onderwerpen. 

  Maatschappelijk vastgoed   De Afdeling Vastgoed, Sportservice en Accommodaties (VSA) zorgt voor effectief en  klantvriendelijk beheer en zo efficiënt mogelijke benutting, spreiding en instandhouding  van al het gemeentelijk vastgoed. VSA biedt de burgers aansprekende wijkvoorzieningen,  VSA nodigt daarnaast uit tot sportbeoefening en stimuleert sportbeoefening actief. VSA  weegt efficiency en effectiviteit van beheer af tegen maatschappelijke overwegingen en  wensen.  Maatschappelijk Vastgoed staat ten dienste van de gemeentelijke beleidsprogramma’s.   Maatschappelijk Vastgoed heeft een faciliterende en accommoderende functie. Daarbij  heeft VSA een eigen rol en verantwoordelijkheid als eigenaar. De rol van VSA  varieert van  de rol van enkel huurbaas van een externe (gesubsidieerde) partij (bijvoorbeeld De  Vereeniging en de Schouwburg)  tot en met volledige exploitatie en beheer van  wijkcentra, sportaccommodaties en Voorzieningenharten.   Maatschappelijke en culturele organisaties worden gehuisvest in gemeentelijke en niet‐ gemeentelijke panden. Voor eenmalige of kortdurende activiteiten kan men terecht in de  welzijns‐ en sportaccommodaties  Daarnaast beheert VSA in opdracht van het programma Grondbeleid  enkele honderden  objecten in afwachting van een definitieve herbestemming. Deze panden zetten we ook  (tijdelijk) in voor maatschappelijke instellingen. 

  EVALUATIE PROGRAMMA  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  Ten behoeve van een betere beleidsprogrammering, beleidsuitvoering en gemeentelijke  dienstverlening hebben we in 2011 de volgende producten gerealiseerd: de Stads‐ en  Wijkmonitor, de meting Bestuursmonitor, diverse klantmetingen en periodieke peilingen.  We hebben in 2011 medewerkers en leidinggevenden geadviseerd en ondersteund bij de  gevolgen van de bezuinigingen. We hebben de inhuur en mobiliteit verder gestroomlijnd  en gecentraliseerd. Eind 2011 is het strategisch informatiebeleid voor de jaren 2012‐2015  geformuleerd, met heldere richtinggevende uitspraken, resulterend in een geprioriteerde  projectplanning. In 2011 is er een nieuwe verdeelsystematiek van de facilitaire kosten  ontwikkeld en toegepast in de Begroting 2012‐2015. Voor een aantal productgroepen, dat  door meerdere budgethouders worden ingekocht, hebben we een gezamenlijke inkoop  georganiseerd. Onze gebouwen zijn inmiddels grotendeels toegankelijk voor  gehandicapten en voldoen aan de veiligheidseisen. We bezitten de vereiste vergunningen.  In onze panden hebben we diverse aanpassingen uitgevoerd om deze energiezuiniger te  maken. In de beleidslijn woningen af te stoten zijn in 2011 weer enkele woningen  verkocht.  Wat heeft het opgeleverd in 2011?  We hebben gekozen voor een nieuwe aanpak van de Stads‐ en Wijkmonitor. Daarbij  onderzoeken we de thema’s leefbaarheid en veiligheid via het landelijk instrument  Integrale Veiligheidsmonitor (IVm) onderzoeken. Hierdoor kunnen betere  stedenvergelijkingen worden geboden. Er is een verdere digitalisering van onze  werkprocessen doorgezet en lopende zaken zoals aanbesteding Arbo, herziening  telewerken en de werkkostenregeling zijn opgepakt. Alle projecten uit het nationaal  uitvoeringsprogramma voor e‐dienstverlening zijn in beeld gebracht. Door diverse  proefinrichtingen voor het Nieuwe Werken hebben we inzicht gekregen in de    122       

 

Programma Facilitaire diensten    mogelijkheden van enkele zg. cloud‐oplossingen. De nieuwe verdeelsystematiek van de  facilitaire kosten heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de doelstelling om tot  vereenvoudiging van de financiële processen te komen. Verder zijn productgroepen meer  doelmatig en rechtmatig aanbesteed en is het contractbeheer gecentraliseerd. We zijn  gestart met o.a. de nieuwbouw en renovatie projecten zoals Doornroosje, de Vereeniging,  Citadelcollege en sporthal, brandweerpost Noord. In de Waagh zijn we een grootschalige  renovatie gestart. Triavium is weer een onderdeel van de Gemeente Nijmegen/VSA. Ook  zijn in 2011 de voorbereidingen voor de aanpassingen bij Atletiekbaan Brakkenstein  gestart. Bij Spelen zijn grootschalige aanpassingen bij De Leemkuil en Brakkefort aan de  orde. Met Pluryn hebben we afspraken gemaakt voor het beheer van kinderboerderijen.  Het nieuwe Voorzieningenhart Willemskwartier is een groot succes. De nieuwbouw  Voorzieningenhart Waterkwartier is volop in voorbereiding.  Bijzonderheden in 2011?  Er zijn geen bijzonderheden. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT    Onderzoek en Statistiek   Wij verzorgen objectieve, betrouwbare en bruikbare maatschappelijke informatie en  kennis over de stad, de wijken en de effecten van het beleid. Het doel is een goede  onderbouwing te bieden voor de beleidsprogrammering, de beleidsuitvoering en de  gemeentelijke dienstverlening.     Servicebedrijf   Het Servicebedrijf is de vanzelfsprekende partner voor de gemeentelijke organisatie ten  aanzien van alle ondersteunende diensten. Een organisatie waar onze klanten en de  medewerkers trots op zijn.  Het Servicebedrijf faciliteert medewerkers van de gemeente Nijmegen zodat zij hun  werkzaamheden voor het bestuur en de burgers goed kunnen uitvoeren. De ambitie  daarbij is: de juiste service op de juiste plaats op het juiste tijdstip.     Communicatie  Wij leveren een bijdrage aan tevredenheid van burgers over de informatie betreffende de  gemeentelijke organisatie en haar producten en diensten en betreffende de uitvoering  van het gemeentelijke beleid. Wij leveren inzicht in het democratische proces bij inwoners  van Nijmegen, het bedrijfsleven, het onderwijs en maatschappelijke organisaties.  Daarmee bieden wij:   een basis voor interactie met diezelfde groepen,   draagvlak voor de uitvoering van ons beleid,    een positief beeld van de gemeente,   medewerkers die tevreden zijn over de informatie over voor hen belangrijke of  interessante onderwerpen    Maatschappelijk Vastgoed   Met Maatschappelijk Vastgoed maken wij mogelijk dat maatschappelijke effecten worden  gehaald van vrijwel alle gemeentelijke programma’s. Met de gebouwen faciliteren en  accommoderen we maatschappelijke instellingen. Steeds met het maatschappelijk doel   voor ogen zoals dat door de beleidsinhoudelijke programma’s wordt  geformuleerd.  Voor  het gewenste maatschappelijk effect wordt verwezen naar de desbetreffende  beleidsprogramma’s. Maatschappelijke effecten worden via de beleidsinhoudelijke  programma’s verantwoord.     Kadernota Maatschappelijk Vastgoed.  In 2010 zijn we gestart met een nieuwe Kadernota Maatschappelijk Vastgoed. In deze  kadernota leggen wij vast:     

123   

Programma Facilitaire diensten    1 welke panden en locaties tot het Maatschappelijk Vastgoed behoren….en waarom (ten  behoeve van welke programma’s);  2. welke panden wij behouden en welke panden we afstoten;  3. hoe de onderhoudssituatie is; en hoe de onderhoudsituatie moet zijn op lange termijn  (ambitieniveau);  4. welke ontwikkelingen er de komende jaren zijn ten aanzien van bestaande en gewenste  voorzieningen;.  5. met welke stakeholders (corporaties, zorginstellingen, culturele instellingen) wij een  samenwerkingsverband willen aangaan en op welke wijze(n) een lokaal netwerk de  beleidsdoelen kan ondersteunen;    6. bij welke beleidsterreinen we het Maatschappelijk Vastgoed en/of kennis en kunde nog  meer kunnen inzetten. Denk aan Skaeve Huse, preventief opkopen van panden om  verpaupering tegen te gaan (bijvoorbeeld drugs‐ en prostitutiepanden);  7. hoe de gemeentelijke panden als voorbeeld kunnen dienen bij de uitvoering van het  Klimaatplan (duurzaamheid, energielabels e.d.), veiligheid en  toegankelijkheid.     

PROGRAMMA FACILITAIRE DIENSTEN     

H1 

Onderzoek & Statistiek 

 

H2 

Servicebedrijf 

 

H3 

Communicatie 

H4 

Maatschappelijk Vastgoed 

         

Hoofddoelstelling 1  ONDERZOEK EN STATISTIEK  Wat willen wij bereiken?  Wij leveren objectieve, betrouwbare, kwalitatief goede en bruikbare  onderzoeksproducten en statistische informatie, om te komen tot adequate  beleidsprogrammering, beleidsuitvoering en gemeentelijke dienstverlening. In alle  gevallen moet de waardering van de objectiviteit en betrouwbaarheid van  onderzoeksproducten door opdrachtgevers en belangrijke gebruikers (ruim) voldoende of  goed zijn.    De indicatoren objectiviteit, betrouwbaarheid, kwaliteit en bruikbaarheid voor  onderzoeken en statistieken vullen we met metingen per product bij de opdrachtgevers  en belangrijke gebruikers (soms ook lid begeleidingscommissie) daarvan. De meting  bestaat uit een digitale enquête met o.a. vragen over deze kenmerken. Over objectiviteit  en betrouwbaarheid vragen we of men deze (ruim) onvoldoende, (ruim) voldoende of  goed vindt. Als norm nemen we dat in 100% van de gevallen het antwoord moet zijn:  (ruim) voldoende of goed. De kwaliteit en bruikbaarheid hebben we laten uitdrukken als  rapportcijfer.  Wat hebben we bereikt?  Om een vinger aan de pols te houden over hoe klanten oordelen over onze objectiviteit,  betrouwbaarheid en ook kwaliteit en bruikbaarheid van onze producten, houden we  periodiek een klanttevredenheidspeiling. De laatste klantenmeting stamt uit 2010. Deze  meting was minder breed dan we zouden willen. Hieraan liggen verschillende oorzaken  ten grondslag: minder begeleidingscommissies (en dus minder respondenten per  onderzoek), vaker adviseringsklussen, welke niet leiden tot een eigenstandige producten  en ook steeds minder respons doordat we voor de evaluatie veelal dezelfde    124       

 

Programma Facilitaire diensten    opdrachtgevers moeten benaderen.  Om diezelfde redenen is er voor gekozen om in 2011  geen klantenmeting te houden.    Indicatoren;  1.1 Waardering objectiviteit, betrouwbaarheid  In de laatste meting was bijna alle gevallen (95%) de waardering van onze objectiviteit  onderzoeksproducten (ruim) voldoende of goed. Dat is onder onze norm van 100%. Dat  geldt ook voor de betrouwbaarheid; ook die score ligt op 95%.    1.2 Kwaliteit en bruikbaarheid  Het rapportcijfer van opdrachtgevers en gebruikers voor kwaliteit en bruikbaarheid van de  onderzoeksproducten en statistische informatie bedroeg in 2010 respectievelijk 7,9 en  7,7. eze rapportcijfers zijn niet slecht en hoger dan het jaar daarvoor. Onze ambitie blijft  evenwel hoger liggen.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

1.1 Objectieve/Betrouwbare onderzoeken/statistieken  

95% 

100% 

 

1.2 Kwaliteit/bruikbaarheid onderzoeken/statistieken  

7,8 

8 

 

Wat hebben we ervoor gedaan?  Activiteiten met prioriteit ten behoeve van een betere beleidsprogrammering,  beleidsuitvoering en gemeentelijke dienstverlening;    1. Oplevering van de Stads‐ en Wijkmonitor 2011  Een belangrijke drager voor de Stads‐ en Wijkmonitor is steeds de Stadspeiling geweest,  met daarin de kernthema's leefbaarheid en veiligheid van de sociale en fysieke omgeving  van burgers. We hebben gekozen voor een nieuwe aanpak, waarbij we de thema’s  leefbaarheid en veiligheid voortaan via het landelijk instrument Integrale  Veiligheidsmonitor (IVm) onderzoeken. Hierdoor kunnen betere stedenvergelijkingen  worden geboden. De stadspeiling blijft in een afgeslankte vorm gehandhaafd.    2. De meting Bestuursmonitor   Herkenning en waardering door burgers van de bestuursstijl van het College van B. en W.  Deze meting is nu ondergebracht in de vragenlijst Stadspeiling. De vraagstelling is  afgestemd op een landelijke standaard (Burgerpeiling Kwaliteitsinstituut Nederlandse  Gemeenten).    3. Diverse klantmetingen  In het kader van de Dienstverleningsmonitor voor kwaliteitsverbetering van de  dienstverlening hebben we diverse klantmetingen uitgevoerd met daarbij aandacht voor  externe Benchmarking.    4. Periodieke peilingen   Iin opdracht van het College van B. en W. en de Raad hebben we bij het digitale  stadspanel over actuele onderwerpen van belang voor bestuur en beleid gepeild.    5. Overig behoeften‐ en evaluatieonderzoek  Overige behoeften en evalutatie‐onderzoeken en informatievoorziening voor de  verbetering van de meetbaarheid, actualiteiten/of doeltreffendheid van de gemeentelijke  programma's.    6. Sterke benutting internet voor informatievoorziening.  We hebben een continue aandacht voor de gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid  van Onderzoek en Cijfers op de gemeentelijke internetsite. In 2011 hebben we in dat  kader gewerkt aan een verbeterde digitale presentatie van de Wijkmonitor (voorjaar 2012  beschikbaar).     

125   

Programma Facilitaire diensten      Voor de realisatie van het Onderzoeksprogramma hebben we een meer realistische  raming van planning en middeleninzet per opdracht gemaakt. We volgen gedurende het  jaar de voortgang en sturen waar nodig bij. 

Hoofddoelstelling 2  SERVICEBEDRIJF  Wat willen wij bereiken?  We willen een organisatie die effectief, efficiënt, transparant, toegankelijk en  aanspreekbaar functioneert. We richten ons daarbij op onze kerntaken en doen dit met  onze vaste, kwalitatief hoogwaardige medewerkers. Daarnaast besteden we aandacht aan  opleidingen en trainingen; een diverse opbouw van ons personeelsbestand en hebben we  oog voor arbo en gezondheid.  We zijn kritisch op de omvang van onze organisatie en treden slagvaardig op. We  ontwikkelen de organisatie de komende jaren door, waarmee we efficiency en effectiviteit  verder verhogen. We evalueren de hoofdstructuur van de organisatie.   Wij gaan de inhuur de komende jaren sterk af bouwen. We doen dit onder andere door  een vergaande professionalisering van de inkoop op inhuur.     Innovatie en verbetering van dienstverlening naar de burger zijn belangrijke onderwerpen  in de gemeentelijke organisatie. Een speerpunt daarbij is het verbeteren van en  herontwerp van processen. Het Servicebedrijf levert hieraan een belangrijke  ondersteunende bijdrage door inzet van de eerder benoemde middelenfuncties.   De dienstverlening is steeds vaker op meerdere manieren voor de burger toegankelijk. Dit  vergt tegelijkertijd een goede afstemming met de interne processen om dat te realiseren.    Ook kijkt het Servicebedrijf naar samenwerking met vergelijkbare organisaties en  omliggende gemeenten om zo de interne dienstverlening zo efficiënt mogelijk in te richten  en uit te voeren.    Innovatie, herinrichting werkprocessen, optimale inzet personeel en ICT, en tot slot  externe samenwerking vormen belangrijke instrumenten om in vulling te geven aan de  diverse bezuinigingstaakstellingen van de gemeentelijke organisatie.    De vorming van de facilitaire kolom en de informatiekolom zullen gaan leiden tot een  effectievere sturing en organisatie en meer duidelijkheid geven ten aanzien van taken,  rollen en verantwoordelijkheden. In 2011 zullen daar de resultaten zichtbaar van zijn.    Klanten van het Servicebedrijf hebben er recht op om te weten wat ze krijgen, tegen  welke voorwaarden en tegen welke prijs. Daarom is een producten‐ en dienstencatalogus  ontwikkeld en maken we jaarlijks afspraken met de klanten over afwijkingen in het  verbruik (als gevolg van hogere afname en/of hogere prijsontwikkelingen) via het principe  'de gebruiker betaalt'. Dit leidt tot transparantie en kostenbewustzijn bij alle partijen.    Inkoopondersteuning geven we vorm met de ontwikkeling van het Nijmeegse  Inkoopbeleid, het Inkoopreglement en het samen met directies verder ontwikkelen en  vormgeven van contractmanagement. Duurzaam inkopen is een belangrijk onderdeel van  dit aandachtsgebied.    Tot slot wordt in 2010 de tevredenheid van de klant gemeten waarbij de effecten van de  naar aanleiding hiervan genomen maatregelen in 2011 zichtbaar zullen worden. 

  126       

 

Programma Facilitaire diensten    Wat hebben we bereikt?  Om dit te bereiken hebben we ons in 2011 door middel van de HRM‐agenda gericht op  Operatie Broekriem’, waarin we medewerkers en leidinggevenden adviseren en  ondersteunen bij de gevolgen van de bezuinigingen en de inhuur en mobiliteit verder  stroomlijnen en centraliseren. Daarnaast hebben we deelgenomen aan het opstarten van  het organisatie ontwikkelprogramma ‘MeeAnder’. Verder is de digitalisering van onze  werkprocessen doorgezet en zijn lopende zaken opgepakt, zoals aanbesteding Arbo,  herziening telewerken en de werkkostenregeling.    Er is onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheid van afstoten of onderverhuren van  dienstgebouwen. Onderzocht is of er potentiële huurders zijn waaronder  maatschappelijke instellingen. Elke medewerker heeft een werkplekprofiel gekregen, Er is  een model ontworpen voor het genereren van het toekomstige programma van eisen en  er zijn werkplekstempels ontworpen.    Eind 2011 is het strategisch informatiebeleid voor de jaren 2012‐2015 geformuleerd, met  heldere richtinggevende uitspraken, resulterend in een geprioriteerde projectplanning.  Ook alle projecten uit het nationaal uitvoeringsprogramma voor E‐dienstverlening (iNUP)  zijn in zicht, wat is gereed, waar zijn we mee bezig en wat moet er nog geïmplementeerd  worden.    In samenwerking met enkele directies/afdelingen zijn middels diverse proefinrichtingen  de huidige mogelijkheden voor plaats en tijd onafhankelijk werken (Citrix, iPads, e.d.).  Daarbij hebben we ook inzicht gekregen in de mogelijkheden van enkele zg. cloud‐ oplossingen (Dropbox, MS‐Office365, e.d.).    Gemeente Nijmegen is met de eigen BAG‐voorziening na een goedkeurende audit per 7  november aangesloten op de landelijke voorziening voor de BAG (wettelijk verplicht).  De eigen BAG‐oplossing is gekoppeld aan de interne informatiedistributie voorziening  (Key2DataDistributie) en daarmee gekoppeld aan de Nijmeegse bevolkingsadminitratie.    Als gevolg van de fundamentele organisatieontwikkeling MeeAnder is er medio 2011  gekozen geen verdere aanpassingen en/of ontwikkelingen te realiseren, anders dan het  passief onderhouden van de gerealiseerde managementinformatie producten.    Wij hebben de incidentenafhandeling voor zowel ICT als facilitair verder verbeterd en  daarmee wachttijden en doorlooptijden verder terug gedrongen.    In 2011 is er een nieuwe verdeelsystematiek van de facilitaire kosten ontwikkeld en  toegepast in de Begroting 2012‐2015. Dit heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de  doelstelling om tot vereenvoudiging van de financiële processen te komen. Door o.a. de  toepassing van het principe “de gebruiker betaalt” zijn klanten van het servicebedrijf beter  op de hoogte van de producten die ze afnemen. Van specifiek benoemde producten wordt  het verbruik per afdeling inzichtelijk gemaakt. Dit vergroot de transparantie en het  kostenbewustzijn.    We hebben de ondersteuning van inkoop naar directies en ‘leadbuyers’ verder  uitgebouwd. Voor een aantal, dat door meerdere budgethouders worden ingekocht,  hebben we een gezamenlijke inkoop georganiseerd. Dit is doelmatig, omdat we dan een  groter volume ineens inkopen en we als één gemeente naar buiten optreden. Ook hebben  we samen met de directies meer sturing gegeven op de uitvoering van onze contracten  door het inrichten en opzetten van contractmanagement.    In het kader van efficiëncyverbetering, duurzaamheid en modern werkgeverschap zijn  verder nog de volgende projecten gerealiseerd of in gang gezet;     

127   

Programma Facilitaire diensten      

Salarisstroken zijn digitaal aangeboden. Ook de jaaropgave wordt digitaal verstrekt.  Alle informatie blijft ook als historie voor de gebruiker beschikbaar.  Er is een pilot digitale verlofkaart ter vervanging van de papieren verlofkaart gestart.  De eerste bevindingen zijn zondermeer positief en bemoedigend. In 2012 vindt  verdere implementatie plaats.   Tot slot worden de personeelsdossiers gedigitaliseerd. 

Wat hebben we ervoor gedaan?  Binnen ‘MeeAnder’ leveren we o.a. bijdragen aan de thema’s Leiderschapsontwikkeling,  nieuw Functiegebouw, Formatiebeheer, aanpassing Functionerings‐ en  Beoordelingssystematiek en uitrol Insights Discoverymodel door de hele organisatie. We  ondersteunen bij de realisatie van een nieuwe organisatieregeling, aanpassen van de  mandaten en een volledige nieuwe administratieve opbouw (coderingen). Het  beoordelingsreglement is aangepast.    We hebben in 2011 de inhuur gecentraliseerd en coördineren de inhuuraanvragen. Een  nieuw digitaal Werving & Selectie systeem is geïnstalleerd en er zijn afspraken gemaakt  over regionale samenwerking op het gebied van mobiliteit en scholing/onderwijs.  Daarnaast is het nieuwe externe Mobiliteitscentrum aanbesteed en ingericht en is er een  wekelijks mobiliteitsoverleg.    We ondersteunen leidinggevenden en medewerkers bij de gevolgen van de bezuinigingen  door gerichte informatievoorziening over het plaatsingsbeleid en het sociaal statuut en  het in beeld brengen van de personele consequenties van de bezuinigingen. We  begeleiden besluitvormingstrajecten van de medezeggenschap en ondersteunen de in‐ en  externe plaatsingstrajecten van herschikkers. We hebben met de bonden een  onderhandelaarsakkoord bereikt over de lokale CAO 2012‐2014. Daarbij is de  werkgelegenheidsgarantie verlengd tot juli 2014.    Ook onze lopende taken hebben we verder opgepakt: er is een nieuw Arbo‐beleids en  verzuimplan vastgesteld, we zijn gestart met een nieuwe aanbestedingsprocedure voor  Arbo‐ en bedrijfszorg en bevinden ons hiermee in een afrondende fase, de Gemeentelijke  Incidenten Registratie (GIR) is in praktijk gebracht en zal in 2012 verder worden uitgerold,  we hebben onze activiteiten op het gebied van levensfasebewust personeelbeleid in beeld  gebracht en werken volop aan de digitalisering van onze P&O processen, zoals  salarisstrook, verlofkaart en personeelsdossier.  De NijmegenSchool is in 2011 verder doorgegaan met het ondersteunen van de  organisatie middels een nadrukkelijk met de organisatie afgestemde programmering en is  gestart met een pilot om hun aanbod ook regionaal aan te bieden  Tot slot is er een Sociaal Jaarverslag 2010 verschenen en zijn we gestart met de  voorbereidingen voor de nieuwe werkkostenregeling.    We hebben bijna alle productgroepen doelmatig en rechtmatig aanbesteed. Daarnaast  zijn er binnen de gemeente dit jaar weer meer (EU) aanbestedingen begeleid.   Contractbeheer is gecentraliseerd. Contracten worden centraal ingevoerd in Coda, het  nieuwe contractbeheerssysteem. Contractmanagement is in 2011 van start gegaan. Met  name is aandacht geweest voor het verhogen van de kennis van contractmanagement.     Er zijn duidelijke afspraken gemaakt met de back‐offices over de rollen en  verantwoordelijkheden in de diverse ketenprocessen. Er is vooral op ICT‐gebied  gezamenlijk met de afdeling I&A gekeken naar waar geïnvesteerd moet worden in de  professionaliteit van de huidige servicedesk medewerkers. De aansturing van het  servicecentrum en de service desk is onder één dak gebracht. Hierdoor zijn er minder  overdrachtsmomenten en worden incidenten efficiënte opgelost.      128       

 

Programma Facilitaire diensten    Door gebruik te maken van moderne ICT‐voorzieningen als sociale media (twitter), group  decision room, etc. en diverse lagen van de organisatie (daarmee) te mobiliseren is een  grote interesse, betrokkenheid en draagvlak ontstaan bij het Strategisch Informatie Beleid  (SIB ) 2012‐2015.  Voor het zomerreces zijn alle resultaten hieruit gepresenteerd aan het DT.   In het derde en vierde kwartaal is in diverse werkgroepen conform het (landelijke) model  van Het Gemeentelijk Fundament het strategisch informatie beleid concreet  geformuleerd. Alle projecten uit het Fundament (iNUP) aangevuld met de Nijmeegse I(CT)‐ projecten volgend uit de eigen ambitie en ontwikkelingen zijn geïnventariseerd en in  concept geprioriteerd.  Er is een voorstel voorbereid voor de sturing op de realisatie van het SIB 2012‐2015.  Formele vaststelling vindt plaats eerste kwartaal 2012.    De werkplekken van alle medewerkers van directie DWS zijn gevirtualiseerd, zodat zij op  iedere plek, zowel binnen de kantoorgebouwen als daarbuiten (thuis of elders) dezelfde  noodzakelijk ICT‐faciliteiten tot hun beschikking hebben.  Bij de afdeling Sportservice (DSB/VSA) is een zelfde omgeving aangeboden, aangevuld met  een cloud‐oplossing voor het samenwerken en kennisdelen (MS‐Office365).  Voor het gebruik van iPads is nadrukkelijk gekeken naar een oplossing voor het ontsluiten  van de (eigen) documenten (w.o. Dropbox).    Alle Nijmeegse adres‐ en gebouwinformatie is opgewaardeerd naar de (wettelijk) vereiste   landelijk voorgeschreven structuur en kwaliteit. In oktober is met positief resultaat de  audit doorlopen, waarna aansluiting op de landelijke voorziening kon worden  gerealiseerd.  Alle adressen van de gemeentelijke bevolkingsadministratie (GBA) zijn vergeleken met en  afgestemd op de BAG voordat deze laatste gekoppeld kon worden aan de interne  informatiedistributie voorziening.    Na instemming van de Medezeggenschap is de digitale loonstrook stap voor stap  uitgerold. Medewerkers ontvingen via e‐mail een url en wachtwoord waarmee ze toegang  tot de digitale salarisstroken hebben op iedere willekeurige PC (iPad) met  internetverbinding. De gebruikersvriendelijkheid van de toepassing voor de medewerkers  is getoetst met behulp van enkele enquêtes.  Naast de implementatie van de toepassing vereiste de digitale verlofkaart ook het  vastleggen in onze HRM‐applicatie van een aantal aanvullende basisgegevens, zoals  individuele werkroosters en de verlofsaldi.  In samenwerking met onze partners Ricoh en Raet hebben we alle bestaande  P‐dossierdocumenten van DSB gescand en digitaal ontsloten. Na DSB is een begin gemaakt  met ontsluiten van de P‐dossiers op de locatie Stadhuis. Het hanteren van het  scanprotocol van de gemeente Nijmegen geldt hierbij als uitgangspunt. 

Hoofddoelstelling 3  COMMUNICATIE  Wat willen we bereiken?  Met onze communicatie dragen wij bij aan:   een open relatie met de inwoners van Nijmegen;    een duurzame relatie met het bedrijfsleven, het onderwijs, maatschappelijke  organisaties en andere overheden;   de tevredenheid van inwoners van Nijmegen over de informatie over het bestuur, het  gemeentelijk beleid en de gemeentelijke producten;   inzicht in het democratisch proces bij inwoners van Nijmegen, het bedrijfsleven, het  onderwijs en maatschappelijke organisaties en een basis voor interactie met diezelfde   groepen;   betrokkenheid bij en draagvlak voor ons beleid;     

129   

Programma Facilitaire diensten       

bekendheid van, waardering voor en vertrouwen in ons bestuur;  een positief beeld van de gemeente;  communicatiebewustzijn en ‐competenties van de ambtelijke organisatie.  effectieve communicatie en informatieverstrekking aan in‐ en externe  belanghebbenden. 

Wat hebben we bereikt?  De afdeling communiceerde in 2011 intern en extern over het bestuur en zijn beleid,  evenals over de gemeentelijke organisatie en haar producten en diensten via  verschillende kanalen en met verschillende middelen. We informeerden burgers,  ondernemers, organisaties en verenigingen tijdig en begrijpelijk over voor hen relevante  onderwerpen. We gaven belanghebbenden en belangstellenden de mogelijkheid invloed  uit te oefenen op ontwikkeling en uitvoering van beleid door hen daar in een open dialoog  tijdig bij te betrekken.  Wat hebben we ervoor gedaan?  We informeerden burgers, ondernemers, verenigingen en organisaties tijdig en  begrijpelijk over voor hen belangrijke of interessante onderwerpen.  We gaven belanghebbenden en belangstellenden de mogelijkheid om invloed uit te  oefenen, bij voorkeur in een open dialoog.  We hebben de woordvoering namens het college richting pers en de advisering van het  college met overtuiging ter hand genomen. De media zijn adequaat voorgelicht. We  hebben vele communicatieplannen voor grotere en kleinere projecten ontwikkeld en  uitgevoerd. Daarbij hebben we de juiste middelen ingezet om communicatiedoelstellingen  te realiseren en verschillende doelgroepen te bereiken: mondeling, digitaal, papier en/of  audiovisueel. Er is in de organisatie veel aandacht besteden aan het verbeteren van de  burgerparticipatie. 

Hoofddoelstelling 4  MAATSCHAPPELIJK  VASTGOED  Wat willen we bereiken?  1.

2.

3. 4. 5. 6.

We faciliteren en accommoderen de beleidsprogramma’s en maatschappelijke  instellingen. Dat doen we  door ons Maatschappelijk Vastgoed in te zetten voor  maatschappelijke doelen van de programma’s Sport, Wijken, Cultuur, Cultuurhistorie,  Welzijn, Onderwijs, Jeugd, Mobiliteit, Grondbeleid, Veiligheid  en Facilitaire Diensten.  Om het  maatschappelijk rendement te optimaliseren tegen zo min mogelijk kosten  (financieel rendement) beheren en beheersen wij alle kosten van de totale  levensduur van een gebouw. Dat noemen we “total costs of ownership”  Onze gebouwen zijn breed toegankelijk, veilig en voldoende onderhouden (NEN‐ 2767).  Wij zorgen – fasegewijs ‐ voor duurzame  gebouwen.  Wij zorgen voor een goede dienstverlening aan onze interne en externe klanten.   Wij investeren in aanpassingen van gebouwen aan de eisen van de tijd (“upgrading”),   renovatie, verbreding van de functionaliteit. 

  Met de Kadernota Maatschappelijk Vastgoed  houden wij de vastgoedportefeuille  opnieuw tegen het licht. Dat geeft het stadsbestuur meer inzicht in wat er is, waarom het  er is en wat er zou moeten zijn aan gemeentelijk bezit. In 2011 wordt deze Kadernota  Maatschappelijk Vastgoed door de gemeenteraad vastgesteld, waarmee de koers van de  gemeentelijke Vastgoedportefeuille voor de komende jaren wordt vastgelegd. 

  130       

 

Programma Facilitaire diensten    Wat hebben we bereikt?  Faciliterend en Accommoderend   We hebben Maatschappelijk Vastgoed in eigendom vanwege een maatschappelijk doel.  Met Maatschappelijk Vastgoed maken wij mogelijk dat maatschappelijke effecten worden  gehaald van andere gemeentelijke programma’s. Met de gebouwen faciliteren en  accommoderen we maatschappelijke instellingen. Steeds met het maatschappelijk doel  voor ogen zoals dat door de beleidsinhoudelijke programma’s is geformuleerd. Van het  beperkte aantal woningen dat we nog in bezit hebben is de beleidslijn dat we deze  afstoten. In dat kader zijn in 2011 weer enkele woningen verkocht. We bezitten nog een  aantal panden die van grote cultuurhistorische waarde zijn (St. Stevenstoren,  Stratemakerstoren). Met de Kadernota Maatschappelijk Vastgoed willen wij de  vastgoedportefeuille opnieuw tegen het licht houden. Dat geeft het stadsbestuur meer  inzicht in wat er is, waarom het er is en wat er zou moeten zijn aan gemeentelijk bezit. In  2011 is er hard aan de voorbereidingen van de Kadernota gewerkt. Voordat we deze  opstellen en aan de gemeenteraad voorleggen willen we eerst met de raad in gesprek  over de uitgangspunten en ambities. Het is onze ambitie om niet‐commerciële instellingen  met een maatschappelijk doel zo goed en adequaat mogelijk te huisvesten en onze  vastgoedportefeuille zo optimaal mogelijk te exploiteren en beheren. Onze ambities en  (on)mogelijk heden op het gebied van duurzaamheid, onderhoud, vraag en aanbod, en  regionale samenwerking zullen we in die discussienota formuleren die we in het eerste  kwartaal van 2012 aan de gemeenteraad hopen voor te leggen.    Maatschappelijk en financieel rendement  Wij hebben samen met 3 andere vergelijkbare gemeenten en Berenschot een instrument  ontwikkeld om maatschappelijk rendement te kunnen meten.   Verder hanteren we zoveel mogelijk het concept “Total costs of ownership”, omdat uit  studies gebleken is dat het voordeliger is om alle kosten gedurende de gehele levensduur  van een gebouw in één hand te hebben. De investering is bepalend voor de exploitatie‐ en  beheerskosten. En omgekeerd: bij het ontwerpen van een gebouw houden we rekening  met de ervaringen vanuit exploitatie en beheer. Denk daarbij aan energiezuinige  installaties en duurzame materialen waardoor we de energie‐ en onderhoudskosten lager  kunnen houden. Dat geldt ook voor de kosten van beheer. Een slim gebouw scheelt veel  beheerslasten. Door alle kostensoorten zoveel mogelijk in één hand te houden gedurende  de gehele levenscyclus van een gebouw kunnen we die lasten veel beter beheersen.     Voor Sport werken we samen met BMC en de Vereniging van Sportgemeenten aan de  benchmark Sport, waarin o.a. ontwikkelingen van kengetallen voor maatschappelijk  rendement in de Sport is opgenomen.    We nemen actief deel aan de landelijke benchmark Vastgoed onder coördinatie van IPD  (Investment Property Databank); een wereldwijd werkzaam informatiebedrijf dat zich  toelegt op de onafhankelijke meting van het bedrijfseconomisch presteren van  investeringen in vastgoed. Daarmee vergelijken we onszelf met andere gemeenten.     We zijn verder actief in het landelijk netwerk 'Bouwstenen voor Sociaal’.     Toegankelijk, veilig en onderhouden  Onze gebouwen zijn al grotendeels toegankelijk voor gehandicapten. Dat geldt zeker voor  de wijkaccommodaties. In de afgelopen jaren is de toegankelijkheid vanuit verschillende  programma’s geïnitieerd. We zijn daarom met een projectgroep een integraal onderzoek  naar alle panden met publieksfuncties gestart. Naar het zich laat aanzien leidt dat niet tot  grote investeringen. In 2012 ronden we de inventarisatie af.    Onze gebouwen voldoen aan de veiligheidseisen en we bezitten de vereiste vergunningen.  Dit is een voortdurend punt van aandacht. In verband met de ARBO maken we periodiek  risico‐inventarisaties. Wij zijn extra alert ten aanzien van de aanwezigheid van asbest in  onze gebouwen. Daarbij hebben we een dubbele verantwoordelijkheid. Enerzijds als    131     

Programma Facilitaire diensten    eigenaar/verhuurder, en anderzijds als werkgever van personeel dat in die gebouwen  werkt. Met het wisselen van gebruik wisselen ook de veiligheidseisen. In dat kader  stemmen we continu goed af met de Brandweer en met Bouwen en Wonen.    Het onderhoud is met ingang van 2008 uitbesteed aan DHV. Het gaat om een jaarlijks  onderhoudsbudget van circa € 4,9 miljoen, waarvoor ongeveer ca. 600 panden worden  onderhouden. Het onderhoudsniveau is vastgelegd in een zogenaamde NEN‐norm. Dat is  de norm waarbij het onderhoud summier en doelmatig wordt uitgevoerd. Het  onderhoudsniveau is zodanig dat hoge reparatie‐ en herstelkosten worden voorkomen.  Een lager onderhoudsniveau zal onherroepelijk leiden tot substantieel hogere kosten  (reparatie en vervangingsonderhoud) op middellange en langere termijn. In 2011 zijn er  besprekingen met DHV geweest over de met DHV afgesproken optiejaren 2013 en 2014.     Duurzaamheid  Met het oog op het milieu is het van groot belang dat wij investeren in duurzaamheid in  onze gebouwen. Waar het kan doen we dat rendabel. Als het niet rendabel kan, maar wel  een substantiële besparing van energie kan worden gerealiseerd, dan doen we dat binnen  de bestaande investeringsruimte. Met DHV hebben we de voorbereidingen voor een  duurzaamheidsagenda opgestart. Verder is in 2011 de duurzaamheidsagenda vastgesteld.  In onze panden hebben we diverse aanpassingen uitgevoerd om deze energiezuiniger te  maken. Het aanbrengen van TL5‐ en LEDverlichting  en warmteterugwinning zijn daarvan  voorbeelden. Voor nieuwbouw stellen we hoge duurzaamheidseisen. De nieuwe sporthal‐ Noord scoort in dit kader zeer hoog. Tenslotte zijn we gestart met de voorbereidingen om  alle duurzaamheids maatregelen van de totale vastgoedportefeuille in beeld te brengen.     Aanpassingen en renovatie  Het reguliere onderhoudsbudget voorziet niet in grootschalige aanpassingen en renovatie.  Dat betekent dat gebouwen in functionaliteit verouderen en/of de bouwkundige staat  onder de maat komt. Continu brengen we de noodzakelijke investeringen in dit kader in  beeld. In deze tijd van bezuinigingen ligt het voor de hand dat we de benodigde bedragen  zoeken binnen bestaande budgetten.    Kadernota Maatschappelijk Vastgoed  In 2011 hebben we gewerkt aan de voorbereidingen van de Kadernota Maatschappelijk  Vastgoed. Het is onze ambitie om niet‐commerciële instellingen met een maatschappelijk  doel zo goed en adequaat mogelijk te huisvesten en onze vastgoedportefeuille zo  optimaal mogelijk te exploiteren en beheren. Onze ambities en (on)mogelijk heden op het  gebied van duurzaamheid, onderhoud, vraag en aanbod, en regionale samenwerking  zullen we in die discussienota formuleren. Deze hopen wij in het eerste kwartaal van 2012  aan de gemeenteraad voor te leggen. Met de uitkomsten van deze discussie, houden wij  de vastgoedportefeuille opnieuw tegen het licht en dat geeft het stadsbestuur meer  inzicht in wat er is, waarom het er is en wat er zou moeten zijn aan gemeentelijk bezit.  Met het vaststellen van deze kadernota door de Raad gaan we de koers van de  gemeentelijke Vastgoedportefeuille voor de komende jaren vastleggen.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

104.552 

4.2 Leemkuil en Brakkefort  

114.477 

96.000 

112.100 

 

950.000 

1.497.400 

44.800 

41.000 

33.900 

4.3 Voorzieningenharten   4.4 Jongerencentra  

115.000 

Realisatie 2011 

4.1 Jan Massinkhal  

98.000 

Wat hebben we ervoor gedaan?  We vermelden de belangrijkste activiteiten per programma in vogelvlucht;      132       

 

Programma Facilitaire diensten    Cultuur;   Nieuwbouw Doornroosje  In het laatste kwartaal van 2011 is de eerste paal geslagen voor de nieuwbouw van  Doornroosje aan het Stationsplein. Na de oplevering in 2013 gaat het gebouw deel  uitmaken van de portefeuille van Maatschappelijk Vastgoed.   De Vereeniging  Onderhoud en renovatie zijn bouwkundig in voorbereiding genomen, mede met het  oog op het eeuwfeest in 2015. Enkele kleine zaken zijn in 2011 aangepakt. Voor het  grotere renovatietraject is naarstig naar financieringsbronnen gezocht. Onder andere  is subsidie aangevraagd bij de Provincie Gelderland.    Vasim  Tot het moment van overdracht van het complex aan Standvast Wonen (aankopende  corporatie) verzorgen we het tijdelijk beheer.     Cultuurhistorie;   Stratemakerstoren  De afdeling VSA draagt zorg voor de instandhouding in afwachting van de  toekomstige ontwikkelingsplannen. Naar verwachting zal de herontwikkeling in 2012  opgestart kunnen worden.    Stadhuis, St. Stevenstoren, Mariënburgkapel, Besiendershuis  We voorzien in het reguliere onderhoud van de genoemde gebouwen. Voor het  Besiendershuis voeren we eveneens het beheer. Het Besiendershuis is aangewezen  als plek voor “Artist in residence”. Dat houdt in dat gevestigde kunstenaars de  gelegenheid krijgen om op deze unieke locatie een werk te maken, geïnspireerd door  Nijmegen.    Waagh  In 2011 is het Waaggebouw lange tijd gesloten geweest in verband met een  grootschalige renovatie. Naar verwachting gaat de Waagh in het eerste kwartaal 2012  weer open.   Vm. Weeshuis Op het Spinhuis 2  Dit pand staat op de nominatie om verkocht te worden.    Onderwijs, en Jeugd;  Afgelopen jaar is de besluitvorming rond het Citadelcollege afgerond en vordert de  nieuwbouw gestaag.    Sport;   Triavium   Het Triavium is vanaf 2011 weer onderdeel van de Gemeente Nijmegen/VSA. Het  personeel maakt nu onderdeel uit van de Gemeente Nijmegen en de activiteiten in  het Triavium en de administratie worden nu onder de vlag van de Gemeente  Nijmegen gevoerd.    Nieuwbouw Sporthal Citadel   In 2011 is gestart met de bouw van de sporthal in de Waalsprong (Citadel).   Gereedkoming is voorzien voor 2012. Daarna voeren we het beheer en de exploitatie.    Nieuwbouw Tribune Brakkenstein  In 2011 is tevens gestart met de bouw van de tribune bij de atletiekbaan  Brakkenstein. Deze wordt in 2012 in gebruik genomen.    Recreatie en Spelen;   De horecagelegenheid van speeltuin De Leemkuil is in gebruik genomen. De  besluitvorming voor de verbouwing van speeltuin Brakkefort is in 2011 afgerond. De  verbouwing wordt in 2012 gerealiseerd.     In 2011 hebben we afspraken met Pluryn gemaakt voor het beheer van  kinderboerderijen. Acht cliënten van Pluryn worden ingezet voor het beheer.      

133   

Programma Facilitaire diensten       Aan de Waalkade worden 6 camperplaatsen gerealiseerd.     Wijken (producten wijkaccommodaties en spelen);   Voorzieningenhart Willemskwartier  Met de opening van het voorzieningenhart ’t Hert is in het Willemskwartier een beter  aanbod aan voorzieningen gekomen. De bezoekers en gebruikers van buurtcentra De  Haard en De Vrijbuiter zijn overgegaan naar ’t Hert.  In de nieuwe accommodatie zit  o.a. een school, een wijkcentrum, een sportzaal en een aula die voor veel doeleinden  geschikt is.    Voorbereiding Nieuwbouw Voorzieningenhart Waterkwartier  In 2011 hebben de voorbereidingen plaatsgevonden voor de nieuwbouw van het  Voorzieningenhart Waterkwartier. De start van de bouw van het nieuwe  voorzieningenhart Waterkwartier wordt 2012. Afronding is voorzien in 2013.   Op dat moment komt het beheer en de exploitatie in handen van VSA.    Facilitaire Diensten;   Wijkcentrum Hatert  De besluitvorming rond de verbouwing/upgrading van wijkcentrum Hatert is in 2011  afgerond. De start van de bouw is voorzien in 2012.   Wijkcentrum Dukenburg  De besluitvorming over de renovatie van het wijkcentrum Dukenburg heeft in 2011  niet plaatsgevonden. De middelen hiervoor ontbreken. We beraden ons nu op het  vervolg.    Veiligheid;  In het derde kwartaal van 2011 is de bouw gestart van brandweerpost‐noord in de  Waalsprong. Tot op heden ziet het er naar uit dat de oplevering 1 april 2012 kan  plaatsvinden.     Grondbeleid;   Herinrichting Teersdijk  In 2011 is de realisatie van een 20‐tal woningen door Standvast afgerond. De verhuis‐  en verplaatsingsacties, die dit tot gevolg had bij de resterende 66 standplaatsen zijn  succesvol afgerond.   Stadsbrugontwikkeling  In Nijmegen West is een groot aantal objecten in tijdelijk beheer van VSA. In 2011 zijn  de panden gesloopt die in het kader van de Stadsbrugontwikkeling zijn aangekocht.   Waalfrontontwikkeling   In 2011 wordt nog wel tijdelijk beheer gevoerd over de aangekochte leegstaande  panden in het Waalfrontgebied (Weurtseweg/Winselingseweg/Havenweg).    Wij zorgen voor veiligheid in en rondom leegstaande panden. Andere doelen zijn het  voorkomen van kraakacties en ongestoorde uitvoering van sloopwerkzaamheden.    Mobiliteit;  We onderhouden de parkeergarages onder het Stadhuis en Kelfkensbos en de  parkeergarage Eiermarkt. Noemenswaard daarbij de werkzaamheden in 2011 aan de  tunnel naar de parkeergarage van het Stadhuis. Deze zijn medio 2011 afgerond.  Wat hebben we bereikt?  We vermelden de belangrijkste activiteiten per programma in vogelvlucht;    Cultuur;   Nieuwbouw Doornroosje    134       

 

Programma Facilitaire diensten   





In het laatste kwartaal van 2011 is de eerste paal geslagen voor de nieuwbouw van  Doornroosje aan het Stationsplein. Na de oplevering in 2013 gaat het gebouw deel  uitmaken van de portefeuille van Maatschappelijk Vastgoed.  De Vereeniging  Onderhoud en renovatie zijn bouwkundig in voorbereiding genomen, mede met het  oog op het eeuwfeest in 2015. Enkele kleine zaken zijn in 2011 aangepakt. Voor het  grotere renovatietraject is naarstig naar financieringsbronnen gezocht. Onder andere  is subsidie aangevraagd bij de Provincie Gelderland.   Vasim  Tot het moment van overdracht van het complex aan Standvast Wonen (aankopende  corporatie) verzorgen we het tijdelijk beheer.  

  Cultuurhistorie;   Stratemakerstoren  De afdeling VSA draagt zorg voor de instandhouding in afwachting van de  toekomstige ontwikkelingsplannen. Naar verwachting zal de herontwikkeling in 2012  opgestart kunnen worden.    Stadhuis, St. Stevenstoren, Mariënburgkapel, Besiendershuis  We voorzien in het reguliere onderhoud van de genoemde gebouwen. Voor het  Besiendershuis voeren we eveneens het beheer. Het Besiendershuis is aangewezen  als plek voor “Artist in residence”. Dat houdt in dat gevestigde kunstenaars de  gelegenheid krijgen om op deze unieke locatie een werk te maken, geïnspireerd door  Nijmegen.    Waagh  In 2011 is het Waaggebouw lange tijd gesloten geweest in verband met een  grootschalige renovatie. Naar verwachting gaat de Waagh in het eerste kwartaal 2012  weer open.   Vm. Weeshuis Op het Spinhuis 2  Dit pand staat op de nominatie om verkocht te worden.    Onderwijs, en Jeugd;  Afgelopen jaar is de besluitvorming rond het Citadelcollege afgerond en vordert de  nieuwbouw gestaag.    Sport;   Triavium   Het Triavium is vanaf 2011 weer onderdeel van de Gemeente Nijmegen/VSA. Het  personeel maakt nu onderdeel uit van de Gemeente Nijmegen en de activiteiten in  het Triavium en de administratie worden nu onder de vlag van de Gemeente  Nijmegen gevoerd.    Nieuwbouw Sporthal Citadel   In 2011 is gestart met de bouw van de sporthal in de Waalsprong (Citadel).   Gereedkoming is voorzien voor 2012. Daarna voeren we het beheer en de exploitatie.    Nieuwbouw Tribune Brakkenstein  In 2011 is tevens gestart met de bouw van de tribune bij de atletiekbaan  Brakkenstein. Deze wordt in 2012 in gebruik genomen.    Recreatie en Spelen;   De horecagelegenheid van speeltuin De Leemkuil is in gebruik genomen. De  besluitvorming voor de verbouwing van speeltuin Brakkefort is in 2011 afgerond. De  verbouwing wordt in 2012 gerealiseerd.   In 2011 hebben we afspraken met Pluryn gemaakt voor het beheer van  kinderboederijen. Acht cliënten van Pluryn worden ingezet voor het beheer.    Aan de Waalkade worden 6 camperplaatsen gerealiseerd.        

135   

Programma Facilitaire diensten    Wijken (producten wijkaccommodaties en spelen);   Voorzieningenhart Willemskwartier  Met de opening van het voorzieningenhart ’t Hert is in het Willemskwartier een beter  aanbod aan voorzieningen gekomen. De bezoekers en gebruikers van buurtcentra De  Haard en De Vrijbuiter zijn overgegaan naar ’t Hert.  In de nieuwe accommodatie zit  o.a. een school, een wijkcentrum, een sportzaal en een aula die voor veel doeleinden  geschikt is.    Voorbereiding Nieuwbouw Voorzieningenhart Waterkwartier  In 2011 hebben de voorbereidingen plaatsgevonden voor de nieuwbouw van het  Voorzieningenhart Waterkwartier. De start van de bouw van het nieuwe  voorzieningenhart Waterkwartier wordt 2012.  Afronding is voorzien in 2013.   Op dat moment komt het beheer en de exploitatie in handen van VSA.    Facilitaire Diensten;   Wijkcentrum Hatert  De besluitvorming rond de verbouwing/upgrading van wijkcentrum Hatert is in 2011  afgerond. De start van de bouw is voorzien in 2012.   Wijkcentrum Dukenburg  De besluitvorming over de renovatie van het wijkcentrum Dukenburg heeft in 2011  niet plaatsgevonden. De middelen hiervoor ontbreken. We beraden ons nu op het  vervolg.    Veiligheid;  In het derde kwartaal van 2011 is de bouw gestart van brandweerpost‐noord in de  Waalsprong. Tot op heden ziet het er naar uit dat de oplevering 1 april 2012 kan  plaatsvinden.      Grondbeleid;   Herinrichting Teersdijk  In 2011 is de realisatie van een 20‐tal woningen door Standvast afgerond. De verhuis‐  en verplaatsingsacties, die dit tot gevolg had bij de resterende 66 standplaatsen zijn  succesvol afgerond.   Stadsbrugontwikkeling   In Nijmegen West is een groot aantal objecten in tijdelijk beheer van VSA. In 2011 zijn  de panden gesloopt die in het kader van de Stadsbrugontwikkeling zijn aangekocht.   Waalfrontontwikkeling   In 2011 wordt nog wel tijdelijk beheer gevoerd over de aangekochte leegstaande  panden in het Waalfrontgebied (Weurtseweg/Winselingseweg/Havenweg).    Wij zorgen voor veiligheid in en rondom leegstaande panden. Andere doelen zijn het  voorkomen van kraakacties en ongestoorde uitvoering van sloopwerkzaamheden.    Mobiliteit;  We onderhouden de parkeergarages onder het Stadhuis en Kelfkensbos en de  parkeergarage Eiermarkt. Noemenswaard daarbij de werkzaamheden in 2011 aan de  tunnel naar de parkeergarage van het Stadhuis. Deze zijn medio 2011 afgerond. 

  136       

 

Programma Facilitaire diensten    FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1043‐01 Communicatie   1P11‐1043‐02 Onderzoek en Statistiek   1P11‐1043‐03 Servicebedrijf   1P11‐1043‐04 Maatschappelijk vastgoed  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1043‐01 Communicatie   1P11‐1043‐02 Onderzoek en Statistiek   1P11‐1043‐03 Servicebedrijf   1P11‐1043‐04 Maatschappelijk vastgoed   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    1.511  1.466  62  39.218  42.257      0  133  0  36.029  36.161  6.096 

Begroting dyn.  2011    1.511  1.491  62  40.110  43.174      0  133  0  36.990  37.123  6.051 

 

 

Rekening   2011    1.505  1.376  80  39.030  41.991      0  28  0  36.742  36.770  5.221 

Verschil   Bdyn ‐ rek    6  115  ‐19  1.081  1.182      0  ‐105  0  ‐248  ‐352  830 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

6.098 

Mutatie reserve 

 

  6.629 

 

  5.799 

 

830   

  ONTTREKKING  F022 Saldireserve  F046 Reserve afschrijving  Totaal onttrekking 

  0  3  3 

  550  28  578 

  550  28  578 

  0  0  0 

‐3 

‐578 

‐578 

0 

6.096 

6.051 

5.221 

830 

 

  Totaal mutatie reserve   

 

Saldo na eerste winstbestemming   

TOELICHTING FINANCIËN  Ten opzichte van de begroting heeft het programma Facilitaire Diensten over 2011 een  voordelig saldo van € 0,85 miljoen. Dit voordeel wordt vrijwel volledig verklaard door de  eenmalige verkoopopbrengst van de kluswoningen bij Maatschappelijk Vastgoed en wordt  conform bestuurlijke besluitvorming gestort in de saldireserve.     Maatschappelijk Vastgoed (voordeel € 0,85 miljoen)  Het product Maatschappelijk Vastgoed kent over 2011 een voordelig saldo van € 0,85  miljoen. Aan zowel de lasten‐ als aan de batenkant is het volume van projecten  Bouwbureau en Vastgoed, mede door de economische recessie, lager dan begroot. Als we  deze projecten aan beide kanten buiten beschouwing laten, zijn de lasten € 0,15 miljoen  en de baten € 1 miljoen hoger dan begroot.    Lasten (€ 150.000 nadeel  De belangrijkste oorzaak van de € 150.000 hogere lasten is dat voor onder andere De  Waagh, KKP en voor woningen (zowel de verkochte als de nog resterende) € 100.000 extra  onderhoudskosten zijn gemaakt die niet zijn voorzien in het planmatig onderhoud, maar in  het kader van verkoop en verhuur wel noodzakelijk waren. Daarnaast is sprake van   € 50.000 aan niet begrote lasten voor advies bij de juridische afwikkeling van perikelen bij  het Triavium. De diverse kleinere verschillen bij de onderdelen Sport en Recreatie, Welzijn  en Jeugd en Sportservice Nijmegen zijn per saldo neutraal.    Baten (€ 983.000 voordeel)  Er is op de reguliere producten een voordeel van € 983.000. De belangrijkste verklaringen  daarvoor zijn de opbrengst uit de verkoop van de zogeheten kluswoningen aan de Oude  Azaleastraat en Palmstraat bij Vastgoed, en extra opbrengsten bij Sport & Recreatie en     

137   

Programma Facilitaire diensten    Welzijn uit eenmalige vergoeding voor o.a. schoonmaakdiensten, inzet van materialen en  doorbelasting OZB aan verenigingen.    Onderzoek en Statistiek (voordeel € 0,01 miljoen)  Bij Onderzoek en Statistiek zijn de kosten van het veldwerk € 0,15 miljoen lager door een  andere werkwijze. Daar tegenover staan van het veldwerk en de hiermee samenhangende  bijdragen van andere programma’s € 0,1 miljoen lager.     Overige Producten  De producten Communicatie en Servicebedrijf vertonen over 2011 in vergelijking met de  begroting geen significante verschillen. 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  Triavium: naast het langlopende geschil met ICE, de betreffende claim bedraagt € 1,45  miljoen en tegenvallende bezoekersaantallen in de eerste drie maanden spelen er diverse  perikelen rondom de opheffing van de BV. Zowel de afwikkeling van de BV als de claim van  ICE brengt hoge juridische en advies kosten met zich mee.    Tegen de gerechtelijke uitspraak betreffende het geschil facturen meerwerk De Ster gaan  we in beroep. De uitkomst is onzeker: de mogelijkheid bestaat dat we geld terug krijgen  maar er bestaat evenzeer een kans dat we meer moeten betalen. 

  138       

 

Programma Zorg & Welzijn   

5.12 Programma Zorg & Welzijn  Programma Zorg & Welzijn 

             

Zorg & Welzijn en Sport, , B. Frings  Programmanummer : 1051  Programmamanager : Ronald Leushuis           

OMSCHRIJVING  In 2011 geven we uitvoering aan onze ambitie het beleid gerelateerd aan de Wet  maatschappelijke ondersteuning (Wmo) meer integraal en in samenhang vorm te geven.  Hiertoe wordt het bestaande programma Zorg & Welzijn uitgebreid met het programma  Maatschappelijke Opvang en belangrijke onderdelen van de programma’s Jeugd en  Integratie & Emancipatie. Dit betekent een bundeling van alle negen prestatievelden van  de Wmo. Dit programma bevat naast de uitvoering van de Wmo tevens ons openbaar  gezondheidsbeleid.    Voor de uitvoering van de Wmo en het gezondheidsbeleid maken we afspraken met  instellingen uit het maatschappelijk middenveld over samenwerking en optimalisering van  dienstverlening. De financiële taakstellingen benutten we om vernieuwing te realiseren,  waarbij meer aandacht komt voor integraliteit en resultaatgerichtheid. Bij de uitvoering  van de Wmo en het gezondheidsbeleid gaan we tevens meer dan voorheen uit van de  eigen kracht en kwaliteiten van mensen en hun directe omgeving. We stimuleren  participatie en zelfredzaamheid van mensen met en zonder een beperking. Voor onze  voorzieningen hanteren wij als uitgangspunt: algemene voorzieningen als dat mogelijk is  en individuele verstrekkingen of opvang voor mensen die deze echt nodig hebben. Met  onze algemene voorzieningen versterken we tevens de leefbaarheid en sociale  samenhang in de wijken en de stad.    Wij geven onze expliciete steun aan vrijwilligers en mantelzorgers. Zij nemen  verantwoordelijkheid voor elkaar en voor een zorgzame samenleving.  Met de verdere  ontwikkeling van woonservicegebieden dragen wij bij aan het zelfstandig wonen en leven  van de inwoners van onze stad.      We stimuleren de ontwikkelingskansen van onze jeugd en richten ons daarbij vooral op  zelfredzaamheid en participatie. We ondersteunen ouders waar nodig om hen in staat te  stellen hun kinderen op te voeden. Daarbij hechten we een groot belang aan hun eigen  verantwoordelijkheid. De Centra voor Jeugd en Gezin vormen de schakel tussen ouders en  professionele ondersteuning.    Een samenleving waarin iedereen kan meedoen, is een samenleving waarin geen plaats is  voor uitsluiting. Waar voorheen onze focus vooral lag op integratie, richten we ons nu op   diversiteit in de volle breedte. Zo werken we integraal aan het bevorderen van gelijke  behandeling van alle inwoners en aan het tegengaan van discriminatie op grond van  afkomst, leeftijd, uiterlijk, beperking, geslacht of seksuele gerichtheid.     De Wmo draagt ons ook de verantwoordelijkheid op voor sociaal kwetsbare mensen zoals  dak‐ en thuislozen, zwerfjongeren, verslaafden, prostituees, slachtoffers van huiselijk en     

139   

Programma Zorg & Welzijn    relationeel geweld en ex‐gedetineerden. Wij zorgen ervoor dat we deze mensen bereiken  en toeleiden naar zorg. Wij dragen zorg voor onderdak en begeleiding.     Overeenkomstig het coalitieakkoord willen we de positie van cliënt‐ en  doelgroeporganisaties op een efficiënte wijze versterken. We maken in 2011 een voorstel,  waarbij het uitgangspunt is dat het huidige niveau van advisering en draagvlak wordt  gewaarborgd. 

EVALUATIE PROGRAMMA  Programma Zorg & Welzijn was in zijn huidige vorm in 2011 een nieuw programma,  samengesteld uit het oude programma Zorg & Welzijn, Publieke Gezondheid,  Maatschappelijke Opvang en delen van de programma’s Jeugd en Integratie &  Emancipatie. In programma Zorg & Welzijn zijn zo alle prestatievelden van de Wmo en ons  openbaar gezondheidsbeleid gebundeld.    In 2011 hebben we Zorg & Welzijn als nieuw programma meer tot een eenheid gesmeed,  waarin we participatie stimuleren voor mensen met en zonder beperking, de eigen kracht  en sociale netwerken van mensen meer willen benutten en een verschuiving willen  realiseren van zware zorg en individuele voorzieningen naar lichte hulp en compensatie  van beperkingen door algemene, collectieve voorzieningen.     Dit hebben we ingevuld in ons nieuwe Wmo‐beleidsplan voor vier jaar, dat in 2011  unaniem is vastgesteld door de raad. Dit is een integraal plan voor ons hele Wmo‐beleid.   Het Wmo‐beleidsplan heeft vier uitgangspunten;   Focus op en ontzien van kwetsbare groepen.   Zelfregie, samenredzaamheid en een inclusieve samenleving.   Ontschotting en maatwerk.   Preventie voor curatie.    Langs deze uitgangspunten hebben we in 2011 de hervorming van ons beleid op het  gebied van zorg & welzijn voorbereid. We willen dat zo veel mogelijk mensen zelf de regie  over hun leven kunnen voeren en dat het aanbod van zorg & welzijn biedt wat daarvoor  nodig is. Dat wil zeggen dichtbij is, ondersteuning en zorg op maat biedt, dat de eigen  kracht van mensen en hun sociale netwerken optimaal ingezet worden en dat we de inzet  van zware vormen van zorg en hulpverlening zo veel mogelijk voorkomen door risico’s op  tijd te signaleren en op te lossen, zo nodig met inzet van lichte vormen van hulp.    Dit gaan we doen door zorg & welzijn anders te organiseren. We gaan werken met sociale  wijkteams bestaande uit breed inzetbare sociaal werkers, die in staat zijn bij een  hulpvraag de situatie op alle leefgebieden in kaart te brengen en passende oplossingen of  compensatie te bieden of te organiseren. Algemeen toegankelijk aanbod op het gebied  van zorg & welzijn, zoals welzijnsactiviteiten, maatschappelijke werk e.d. sluiten aan op de  behoeften van mensen en de signalen uit het sociaal wijkteam. Ook wijkbewoners  betrekken we nadrukkelijk bij zorg & welzijn, zowel in het meebepalen van het aanbod als  in de uitvoering.    In 2011 hebben we de start van vier wijkpilots voorbereid waarin we deze hervormingen  gaan doorvoeren. We hebben gekozen voor Lindenholt, Dukenburg, Hatert en Noord. In  2011 hebben we dit projectmatig voorbereid en draagvlak gecreëerd bij het Zorgkantoor  als medefinancier en de instellingen die nu actief zijn op het gebied van Zorg & Welzijn. De  pilots starten in 2012.     In verschillende projecten, zoals Jeugdzorg dichtbij en Gewoon meedoen in Dukenburg  zijn we gaan anticiperen op de overkomst van de functie Begeleiding uit de AWBZ en de  Jeugdzorg vanaf resp. 2013 en 2014. Voor deze transities is dit jaar een startnotitie    140       

 

Programma Zorg & Welzijn    opgesteld, zijn relaties gelegd met belangrijke partijen, is een serie bijeenkomsten  georganiseerd met regiogemeenten, instellingen en cliënten ter voorbereiding op de  nieuwe taken en een projectorganisatie ingericht.    Kort samengevat was 2011 een belangrijk jaar in de voorbereiding voor de hervormingen  die we vanaf 2012 gaan doorvoeren.    Tijdens de hervorming ‘blijft de winkel open’. Reguliere activiteiten op het gebied van  welzijn, maatschappelijke dienstverlening, jeugd‐ en jongerenwerk, ouderenadvies en  belangenbehartiging hebben we in 2011 dan ook voortgezet.    Ook hebben we in 2011 de samenwerking van zorg en ondersteuning voor jeugdigen en  gezinnen verder verstrekt in het kader van het Centrum voor Jeugd en Gezin. In CJG‐ verband werken de (jeugd)instellingen onderling goed samen, o.a. via de Zorgadviesteams  en de Verwijsindex risicojongeren. Er is een goede koppeling met de regieteams voor  multiprobleemhuishoudens, het Veiligheidshuis en met de provinciale jeugdzorg. We  hebben voorbereidingen getroffen voor twee nieuwe CJG’s in Nijmegen Midden en West,  in de eerste helft van 2012.    Verder was 2011 het derde jaar voor de Gezondheidsnota 2009‐2012. We hebben  vorderingen gemaakt in het behalen van de doelstellingen om de gezondheidsverschillen  te verkleinen, overgewicht te stabiliseren en overmatig alcoholgebruik door jongeren  tegen te gaan. Dit hebben we gedaan door beweegprogramma’s, inzet van  gezondheidsmakelaars, combinatiefunctionarissen voor sport en bewegen op scholen,  alcoholmatigingsproject Durf Nu, de allochtone zorgconsulent en Praktijk Buitenzorg,  waarin een aantal huisartsen medische basiszorg geeft aan sociaal zeer kwetsbaren, in  samenwerking met IrisZorg en de GGD.    We hebben verder gewerkt aan diversiteit in het Wmo‐domein, vooral gericht op  toegankelijkheid van activiteiten, voorzieningen en instellingen voor alle inwoners van  Nijmegen. We vernieuwen onze relaties met allochtone zelforganisaties door meer een  beroep te doen op eigen kracht. In november is een werkconferentie Diversiteit  georganiseerd waarin de contouren voor het nieuwe uitvoeringsprogramma zichtbaar zijn  geworden. De achterstand in onze huisvestingstaakstelling voor herschikkers hebben we  in 2011 voor de helft ingelopen.    De vraag naar individuele voorzieningen Wmo bleef stijgen in 2011, met ongeveer 10%  ten opzichte van 2010. Er was meer behoefte aan hulp bij het huishouden, rolstoelen en  woningaanpassingen dan verwacht. We hebben ruim 6000 (her)indicatieverzoeken  behandeld en ruim 6500 voorzieningen verstrekt.    In de maatschappelijke opvang en zorg hebben we in 2011 verdere stappen gezet in het  uitbreiden en differentiëren van woonvoorzieningen, om zo uitstroom uit de opvang en  doorstroom naar langdurige zorg en woonvormen mogelijk te maken. De bouw van het  Domushuis is gestart, evenals de verbouwing van het Multifunctioneel Centrum, met  realisatie van 35 plaatsen voor langdurig verblijf, de voorbereiding van de eerste locatie  voor skaeve huse en Hera heeft een nieuwe locatie voor vrouwenopvang geopend.    De wijkteams voor multiprobleemhuishoudens zijn geëvalueerd en worden onder de  naam regieteams stadsbreed uitgerold. Voor langdurig verslaafden is gestart met de  medische heroïnebehandeling. Inmiddels zijn vrijwel alle 25 plaatsen bezet. De  opvangvoorzieningen hebben een hoge bezettingsgraad. In 2011 hebben we tijdelijke  noodopvang voor 24 (ex‐)asielzoekers geboden.    In 2011 hebben we efficiencytaakstellingen doorgevoerd op de grote gesubsidieerde  instellingen. Vooruitlopend op de bezuinigingen in volgende jaren zijn we in het hele  programma terughoudend geweest met het aangaan van nieuwe (structurele)     

141   

Programma Zorg & Welzijn    subsidieverplichtingen, hebben we kritisch gekeken naar de effectiviteit van projecten en  aflopende projecten ingebed in reguliere dienstverlening van instellingen. Deze werkwijze  heeft er een belangrijke bijdrage aan geleverd dat we de hogere uitgaven voor individuele  voorzieningen Wmo binnen het programma hebben kunnen oplossen. De beweging van  minder (groei van) individuele naar meer collectieve voorzieningen ter compensatie van  beperkingen zien we in 2011 nog niet. Met ons nieuwe Wmo‐beleid en vooral de sociale  wijkteams, willen we wel de trend van stijgende vraag naar en kosten voor individuele  voorzieningen gaan afremmen en zo mogelijk ombuigen.    De bezuinigingen voor 2012 zijn voorbereid. We gaan door op de ingezette koers en  blijven ontdubbelen, inbedden, efficiency doorvoeren en kritisch kijken naar onze  subsidies. Daarnaast hebben we de individuele Wmo‐voorzieningen meer  inkomensafhankelijk gemaakt en daarvoor de verordening en beleidsregels aangepast.  Mensen met lage inkomens willen we compenseren. Hiervoor wordt begin 2012 een  voorstel voorgelegd aan de raad. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  

Inwoners van Nijmegen kunnen zo zelfstandig mogelijk wonen, leven en deelnemen  aan de samenleving in een goede gezondheid.   Mantelzorgers en vrijwilligers blijven zich inzetten op het huidige niveau.  Jongeren benutten hun individuele mogelijkheden optimaal, zijn zoveel mogelijk   zelfredzaam en ouders nemen hun verantwoordelijkheid.   De gezondheidsverschillen tussen mensen met hoge en lage opleiding verminderen.   De tevredenheid van onze Wmo‐cliënten over de verstrekking van individuele  voorzieningen neemt toe.   Inwoners met verschillende achtergronden voelen zich thuis in Nijmegen en  participeren in de samenleving.   Sociaal kwetsbare mensen zijn onder dak en hebben weer perspectief; de  maatschappelijke overlast die sommigen uit deze doelgroepen veroorzaken,  vermindert. 

     

 

PROGRAMMA ZORG & WELZIJN     

H1 

Stimuleren participatie 

 

H2 

Optimale kansen voor de jeugd 

 

H3 

Bevorderen gezondheid 

 

H4 

Gelijke kansen voor iedereen 

 

H5 

Zelfstandig wonen en leven 

 

H6 

Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren 

 

Hoofddoelstelling 1  STIMULEREN PARTICIPATIE  Wat willen wij bereiken?  Alle inwoners van Nijmegen, mensen zonder en met beperkingen,  leven zo zelfstandig  mogelijk en participeren in de samenleving. Wij bevorderen de leefbaarheid en sociale  samenhang in de stad en in de wijken.   

  142       

 

Programma Zorg & Welzijn    We kiezen voor onderstaande indicator uit de Stads‐ en Wijkmonitor die is opgebouwd uit  de volgende onderdelen: ik kan goed voor mezelf zorgen; ik kan alles goed aan; ik kan  prima voor mezelf opkomen en ik krijg hulp van mensen uit mijn omgeving.   Wat hebben we bereikt?  Uit de nieuwste stadsmonitor 2012 blijkt dat 92% van de Nijmegenaren positief antwoordt  op de stelling ‘ik kan goed voor mezelf zorgen’.    Realisatie 2010 

Indicatoren  1. Ik kan goed voor mezelf zorgen etc.  

Doelstelling 2011   

90% 

Realisatie 2011  92% 

Wat hebben we ervoor gedaan?  In 2011 hebben we veel activiteiten ter bevordering van de participatie gecontinueerd  zoals in 2010. Het gaat dan met name om de ondersteuning van vrijwilligerswerk en  mantelzorgers (Hulpdienst, coördinatiepunt Mantelzorg, Vrijwilligerscentrale, etc.),  maatschappelijke dienstverlening (NIM, het Inter‐lokaal), bewonersondersteuning,  kinderhuiskamers, ouder‐kindcentra, jongerenwerk (Tandem), de 4 hobbywerkplaatsen,   ouderenadvies en – activiteiten (Swon), belangenbehartiging  (Kentering, WIG) en de  rechtswinkels.     Het project Gewoon Meedoen in Dukenburg, gericht op integratie en participatie van  mensen met een beperking in de wijk, heeft in 2011 vruchten afgeworpen: er zijn ± 60  mensen gekoppeld aan een maatje of een wijkactiviteit. Daarnaast zijn er  groepsactiviteiten en buurtactiviteiten opgezet waaraan mensen uit de doelgroep  deelnemen. In dit project werken we samen met AWBZ‐zorgaanbieders.    In 2011 is bij de grote gesubsidieerde welzijnsinstellingen de eerste tranche van de  efficiencykorting ter hoogte van in totaal € 190.000 doorgevoerd.     In 2011 zijn samen met de partners in de stad de voorbereidingen getroffen voor de  beoogde hervormingen binnen de Wmo. Deze zijn uitgebreider beschreven in de evaluatie  van het programma. 

Hoofddoelstelling 2  OPTIMALE KANSEN VOOR DE JEUGD  Wat willen wij bereiken?  Op basis van de startnotitie Jeugdbeleid uit 2009 benoemen we de  volgende  doelstellingen:     wij willen jeugdigen hun individuele mogelijkheden optimaal laten benutten;    wij willen ouders stimuleren verantwoordelijkheid voor hun kinderen te nemen bij  het opvoeden;   wij continueren en verbeteren onze dekkende zorgstructuur voor 0‐23 jarigen;   wij bieden risicojongeren perspectief op zinvolle activiteiten, opleiding of werk.    We kiezen voor onderstaande indicator uit de 4–jaarlijkse Jeugdmonitor over  ‘probleemrijke’ jongeren. Ten opzichte van de vorige monitor is het percentage jongeren  met een of meerdere psychische problemen gedaald tot 11%, waarvan iets minder dan de  helft zware psychische problemen heeft. We streven ernaar om het aandeel probleemrijke  jongeren stabiel laag te houden.  We kiezen de indicator ‘hulp bij opvoeden’ uit de 4‐jaarlijkse Kindermonitor van de GGD  om de behoefte aan professionele ondersteuning bij het opvoeden in beeld te krijgen. We  willen dat de ondersteuningsbehoefte stabiliseert, maar vooral dat deze zich vertaalt in  laagdrempelige gerichte hulp aan deze gezinnen. Dit gaan we meten via de CJG’s.      

143   

Programma Zorg & Welzijn    Wat hebben we bereikt?  Op basis van de startnotitie Jeugdbeleid uit 2009 hebben we de volgende doelstellingen  benoemd;    wij willen jeugdigen hun individuele mogelijkheden optimaal laten benutten.    wij willen ouders stimuleren verantwoordelijkheid voor hun kinderen te nemen bij  het opvoeden.   wij continueren en verbeteren onze dekkende zorgstructuur voor 0‐23 jarigen.   wij bieden risicojongeren perspectief op zinvolle activiteiten, opleiding of werk.    Het percentage jongeren met een of meerdere psychische problemen is 11%, waarvan iets  minder dan de helft zware psychische problemen heeft (5%). Het aandeel probleemrijke  jongeren is stabiel laag gebleven.  Uit de Kindermonitor van de GGD blijkt dat de behoefte aan professionele ondersteuning  bij het opvoeden stabiliseert op 9%. Dit heeft zich vertaald in laagdrempelige gerichte hulp  aan gezinnen. De Centra voor Jeugd en Gezin (CJG’s) heeft hierin een belangrijk aandeel  gehad.    Realisatie 2010 

Indicatoren  2.1 Jeugdigen dat zich probleemrijk vindt   2.2 Ouders dat aangeeft behoefte te hebben aan opvoedsteun  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

11 

11 

nb 

 

9% 

10% (kindmon09i 

Wat hebben we ervoor gedaan?  Met ons preventief jeugdbeleid hebben we invulling gegeven aan de 5 functies van de  Wmo (prestatieveld 2);  1. informatie en advies.  2. signaleren.  3. toeleiden.  4. lichte hulp, begeleiding en opvoedsteun.  5. coördinatie van zorg.    Dit hebben we op de volgende wijze gedaan;    Doel: Jeugdigen benutten hun individuele mogelijkheden;   We hebben jeugdigen via de jongerensite geïnformeerd en we hebben enkele  participatieprojecten gedaan.   Het vrijwillig jeugdwerk (scouting, bouwdorpen), het jongerenwerk en de  jongerencentra hebben volop gedraaid.    Doel: Ouders nemen hun verantwoordelijkheid: Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG);   We hebben informatie‐ en advies voor opvoeders gegeven via het virtueel CJG.    We hebben concrete laagdrempelige opvoedondersteuning ingezet en we hebben de  taakstelling gerealiseerd. We hebben ons meer gericht op methodieken die de  zelfredzaamheid van het gezin versterken.    We hebben de samenwerking van zorg en ondersteuning verder verstrekt: in CJG‐ verband werken de (jeugd)instellingen onderling goed samen, o.a. via de Verwijsindex  risicojongeren. Er is een goede koppeling met de wijkteams voor multiprobleem‐ huishoudens, het Veiligheidshuis en met de provinciale jeugdzorg.    We hebben de start van twee nieuwe CJG’s voorbereid, in Nijmegen Midden en West.   We hebben voorbereidingen getroffen op de transitie van de jeugdzorg.    Doel: Dekkende zorgstructuur voor 0‐23 jarigen;   We hebben het werken met zorgadviesteams (ZAT’s) voor de 0‐4 jarigen, het primair  onderwijs en voortgezet onderwijs gecontinueerd en gekoppeld aan het Centrum  voor Jeugd en Gezin.     144       

 

Programma Zorg & Welzijn    

We hebben schoolmaatschappelijk werk voor de scholen voor primair en voortgezet  onderwijs gecontinueerd en daarbij de taakstelling gerealiseerd. 

  Doel: Risicojeugdigen hebben perspectief;   We hebben de hulp en begeleiding aan risicojongeren in R75, het Tienermoederpunt  en de projecten ‘Op Jezelf’ en Jeugdprostitutie (slachtoffers Loverboys)  gecontinueerd. Voor Jeugdprostitutie was dit het laatste jaar. Het gaat over in de  reguliere circuits.    We hebben het ambulant jongerenwerk gecontinueerd en een goede aansluiting met  het onderwijs, het CJG en het Veiligheidshuis gerealiseerd om de overlast van  jeugdigen op straat terug te dringen. 

Hoofddoelstelling 3  BEVORDEREN GEZONDHEID  Wat willen wij bereiken?  In de nota Gezond Nijmegen 2009‐2012 zijn de volgende doelstellingen opgenomen:   1. Het verkleinen van gezondheidsverschillen;   2. Het stabiliseren van overgewicht;   3. Het tegengaan van overmatig alcoholgebruik door jongeren.   Wat hebben we bereikt?  In 2011 is verder uitvoering gegeven aan de nota Gezond Nijmegen 2009‐2012 en  daarmee hebben wij weer vorderingen gemaakt in het behalen van de doelstellingen. De  GGD heeft haar wettelijke taken uitgevoerd onder andere op het terrein van de  infectieziektebestrijding, Het aantal meldingen was in 2011 287.    In 2011 is het percentage volwassen dat zich gezond voelt 80% (gemiddeld) (stadspeiling  2009). Dit is ongeveer gelijk aan het percentage in 2007 (81%). In het schooljaar 2010‐ 2011 heeft 14,1% van de jeugdigen overgewicht, waarvan 2,9% met obesitas. Het  overgewicht bij 5‐jarigen was in het jaarschooljaar 2010‐2011 9,5%, bij de 10‐11 jarigen  15,6%, en bij 13‐14 jarigen 17,6%.    Realisatie 2010 

Indicatoren  3.1 Volwassen inwoners dat zich gezond voelt (hoge opl. vs lage opl.)   3.2 Jeugdigen met overgewicht  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

80% 

88% ‐ 63% 

89% ‐ 67% 

14,8% 

14% 

14,1% 

Wat hebben we ervoor gedaan?  We hebben vorderingen gemaakt in de uitvoering van de Gezondheidsnota 2009‐2012;   De gezondheidsmakelaars zijn verder gegaan met het stimuleren, ondersteunen,  initiëren en organiseren van beweegactiviteiten. Daarbij is er ook meer aandacht  gekomen voor voeding, via het programma gezonde slagkracht.    Er zijn weer 200 personen gestart met een beweegprogramma via fysiotherapeuten.    Op de brede scholen in de aandachtswijken wordt gewerkt met het  leerlingvolgsysteem, waarbij kinderen worden gevolgd in hun beweeggedrag.    Samen met combinatiefunctionarissen en gezondheidsmakelaars wordt op scholen  diverse eenmalige en structurele activiteiten rondom bewegen en voeding  georganiseerd. De beweegtuin in Hatert wordt actief gebruikt door diverse groepen  en individuen.   In het alcoholmatigingsproject “Durf Nu” zijn er onder andere 5 boete‐kanskaart  trajecten geweest en is de actie met leeftijdsbandjes tijdens de vierdaagse succesvol  herhaald.   De allochtone zorgconsulent heeft samen met de huisartsen gewerkt aan verbetering  van de zorg.      

145   

Programma Zorg & Welzijn    

Daarnaast zijn een aantal huisartsen actief in Praktijk Buitenzorg, waar samen met de  GGD en IrisZorg medische basiszorg voor de sociaal kwetsbaren wordt georganiseerd. 

Hoofddoelstelling 4  GELIJKE KANSEN VOOR IEDEREEN  Wat willen wij bereiken?  In het coalitieakkoord verwoorden we de ambitie dat inwoners met verschillende  achtergronden zich thuis voelen in Nijmegen en volwaardig kunnen participeren. Er is  ruimte voor ‘anders zijn’ en er zijn gelijke kansen voor iedereen, ongeacht leeftijd,  afkomst, uiterlijk, beperking, geslacht of seksuele voorkeur.  Wat hebben we bereikt?  In het coalitieakkoord verwoorden we de ambitie dat inwoners met verschillende  achtergronden zich thuis voelen in Nijmegen en volwaardig kunnen participeren. Er is  ruimte voor ‘anders zijn’ en er zijn gelijke kansen voor iedereen, ongeacht leeftijd,  afkomst, uiterlijk, beperking, geslacht of seksuele voorkeur.    Met ingang van 2011 hebben wij onze aandacht verlegd van integratiebeleid naar een  integraal diversiteitbeleid. In het WMO‐ beleidsplan hebben we dit vertaald in het  uitgangspunt van de ‘inclusieve samenleving’. Een inclusieve samenleving geeft ruimte  aan verscheidenheid en zorgt er voor dat iedereen mee kan doen: oud en jong, allochtoon  en autochtoon, mensen met en zonder beperking etc.    Daaruit volgend, hebben we in 2011 besloten om af te stappen van het specifieke beleid  voor bepaalde doelgroepen (Antillianen, Marokkanen) naast het reguliere beleid. Via het  uitvoeringsprogramma bijzondere aandachtsgroepen werken we stap voor stap aan de  inbedding van diversiteit binnen de reguliere voorzieningen en de interculturalisatie van  dienstverlenende instellingen waaronder ook de eigen organisatie.     Diverse instellingen, die werken aan het bevorderen van de participatie en  zelfredzaamheid van vluchtelingen en andere kwetsbare burgers. (Het Inter‐lokaal,  Vluchtelingenwerk, IVC, Intercity etc.) hebben gezamenlijk +/‐ 4000 burgers bereikt met  hun dienstverlening (spreekuren, taallessen, begeleiding etc.).    In 2011 zijn goede resultaten bereikt rond het thema seksuele diversiteit. Het  onderwijsproject is integraal overgenomen binnen het programma Onderwijs, dat  bovendien streeft naar uitbreiding van het thema naar basisonderwijs en het ROC.  Daarvoor zijn ook de middelen beschikbaar gesteld.      De preventie van ongelijke behandeling en discriminatie blijft onze aandacht verdienen.  Om dit te bereiken heeft het antidiscriminatiebureau Ieder1gelijk zich in 2011 verder  gepositioneerd binnen het maatschappelijk veld.     De achterstand in de huisvestingstaakstelling voor herschikkers hebben we in 2011 voor  de helft ingelopen.    Realisatie 2010 

Indicatoren  4. Inwoners dat zich discriminerend behandeld voelt  

Doelstelling 2011   

22% 

Realisatie 2011   

Wat hebben we ervoor gedaan?  Binnen het WMO domein hebben we het afgelopen jaar gewerkt aan interculturalisatie  Van onze eigen organisatie en van instellingen waarmee we budgetsubsidies en  overeenkomsten hebben afgesloten. Daarbij speelt niet alleen het thema van verkleuring    146       

 

Programma Zorg & Welzijn    van personeelssamenstelling, maar vooral ook de toegankelijkheid van producten en  diensten van de betreffende organisaties voor alle inwoners van de stad. Het Inter‐Lokaal  heeft een duidelijke aanjagersrol gespeeld op het gebied van interculturalisatie met  projecten zoals Dunya (in samenwerking met Dichterbij), het meidenwerk (in  samenwerking met Tandem), inzet in het Centrum voor Jeugd en Gezin etc.    We hebben geïnvesteerd in programmaoverstijgende samenwerking en activiteiten met  als doel om diversiteit vanuit een integrale visie te benaderen, rekeninghoudend met de  verschillende achtergronden en behoeften van de doelgroepen. De aandacht voor  bijzondere aandachtsgroepen (Antillianen, Marokkanen, Somaliërs) is verder geïntegreerd  in diverse programma’s zoals Werk en Inkomen en Wijken. In 2012 zetten we deze  integratie in regulier beleid en activiteiten voort.    Daarnaast zijn wij in 2011 steeds meer uitgegaan van de eigen kracht en betrokkenheid  van deze groepen als het gaat om de ontwikkeling en uitvoering van het beleid.  De  samenwerking met zelforganisaties en sleutelfiguren binnen gemeenschappen is in dit  kader geïntensiveerd.     Ter bevordering van de zelfredzaamheid en participatie van kwetsbare burgers hebben wij  in 2011 subsidies verleend aan Het inter‐lokaal, het IVC, Intercity, Vluchtelingen en  Nieuwkomers Zuid Gelderland (V&NZG), de WHAA. Dit ten behoeve van open spreekuren  (sociaal‐juridische dienstverlening),  trainingen, cursussen, taalles, outreachend aanbod  (b.v. huisbezoeken), jongerenactiviteiten, begeleiding etc.  Daarnaast hebben wij in het  kader van de inzet ten behoeve van Antillianen subsidies verleend aan o.a. Iriszorg  (outreachend jongerenwerk), Het Inter‐lokaal en NIM (materiële dienstverlening).     Vanuit het coalitieakkoord hebben we de opdracht om zelforganisaties te ondersteunen  door middel van subsidies met een tijdelijk karakter. In 2011 hebben 21 allochtone  zelforganisaties subsidie ontvangen. Vijf hiervan zijn zelforganisaties van relatieve  nieuwkomers (van met name Afrikanen). Zij hebben extra aandacht nodig als het gaat om  bestuurlijke capaciteit, de samenwerking met de gemeente en het organiseren van een  netwerk.     Naast zelforganisaties hebben 14 internationale vrouwengroepen (ondersteund door  Tandem) subsidie ontvangen. De internationale vrouwengroepen richten zich  op  deelname aan wijkactiviteiten, actief meedoen op de school van de kinderen en toeleiding  naar (bij)scholing.    Met betrekking tot de veiligheid van jonge allochtone homoseksuelen is in 2011 een begin  gemaakt met het project Veilige Haven. In dit project krijgen jonge homoseksuele  allochtonen ondersteuning om met de vraagstukken om te gaan die hun combinatie van  achtergrond en geaardheid met zich meebrengt.    Daarnaast zijn rond seksuele diversiteit vele projecten ondersteund zoals Roze woensdag,  het Roze meifeest, div. activiteiten in de Vila Lila, de 51ste Canonkast in het Huis van de  Geschiedenis en het masterplan Tandem ten behoeve van dialogen. In november 2011 is  een werkconferentie georganiseerd waarin de contouren van het nieuwe uitvoeringsplan  zichtbaar zijn geworden. Deze conferentie is druk bezocht. Het nieuwe uitvoeringsplan  verschijnt in het eerste kwartaal van 2012.    Met als doel gelijke kansen te waarborgen en discriminatie tegen te gaan, hebben wij in  2011 1.000 uur ingekocht voor beleidsadvies en ondersteuning (kerntaak 3) bij het Bureau  Gelijke Behandeling Gelderland‐Zuid 'Ieder1Gelijk'.     In 2011 hebben we maatregelen genomen om de knelpunten in de huisvestingstaak‐ stelling van herschikkers op te lossen. Een van de maatregelen is de intensivering van de     

147   

Programma Zorg & Welzijn    samenwerking tussen de programma’s Zorg en Welzijn, Wonen en Werk en Inkomen met  de woningbouwcorporaties en V&NZG.    V&NZG heeft in 2011 de groep van 90 herschikkers vanuit het COA begeleid bij de  huisvesting en hen wegwijs gemaakt binnen de gemeente. Daarnaast gaf V&NZG in 2011  begeleiding aan 30 verblijfsgerechtigde ex‐AMA’s (Alleenstaande Minderjarige  Asielzoekers).    Tandem is eind 2010 van start gegaan met het project ‘vaders als opvoedingsstrategie’  met de participatie van vaders en mannen als doel. Medio 2013 wordt dit een onderdeel  van het reguliere aanbod. 

Hoofddoelstelling 5  ZELFSTANDIG WONEN EN LEVEN  Wat willen wij bereiken?   

Inwoners met een beperking kunnen zelfstandig wonen, zich verplaatsen en  deelnemen aan de samenleving.  De tevredenheid over de individuele WMO‐voorzieningen neemt toe. 

Wat hebben we bereikt?  Wij doen jaarlijks mee aan het landelijk Cliënttevredenheidsonderzoek (CTO) van bureau  SGBO onder cliënten van individuele Wmo‐voorzieningen. Het CTO over 2011 wordt in het  eerste kwartaal van 2012 uitgevoerd en het onderzoeksrapport is in juni 2012  beschikbaar. We vertrouwen er op dat de tevredenheid over de aanvraagprocedure  verder is toegenomen, aangezien de wachttijden bij het bureau Voorzieningen Wmo  tijdens de aanvraagprocedure inmiddels weer voldoen aan de geldende termijnen. Uit het  CTO over het jaar 2010, dat in 2011 verscheen, was op dit punt al een stijging te zien van  66% in 2009 naar 79% in 2010. In 2010 vond 83% van de cliënten dat het hulpmiddel ‘veel’  en/of ‘redelijk’ bijdroeg aan het zelfstandig blijven wonen. Er is geen reden om aan te  nemen dat deze score (sterk) is gewijzigd in 2011.    Realisatie 2010 

Indicatoren  5. Hulpmiddel draagt bij aan zelfstandig kunnen wonen  

83% 

Doelstelling 2011  91% 

Realisatie 2011  83% 

Wat hebben we ervoor gedaan?  In totaal zijn in 2012 6.000 aanvragen ingediend voor individuele Wmo‐voorzieningen en  6.500 voorzieningen verstrekt.   Er zijn 508.000 uur Hulp bij het Huishouden (HH) geleverd, 4% meer dan begroot en bijna  10% ten opzichte van 2010. De stijging wordt onder andere veroorzaakt door een  toename van het aantal klanten. Van de zes gecontracteerde zorgaanbieders werden de  meeste uren geleverd door ZZG gevolgd door Vérian en TSN.   Wat betreft rolstoelen en woningaanpassingen is eveneens sprake van een overschrijding  ten opzichte de begroting: bij de vervoersvoorziening hebben we minder uitgegeven dan  begroot.     In 2012 actualiseren we op basis van deze gegevens de prognoses voor de ontwikkeling  van de verstrekking van individuele Wmo‐voorzieningen als we het huidige beleid  continueren. De individuele voorzieningen Wmo zijn een open einderegeling en kunnen  daardoor leiden tot een financieel nadeel voor de gemeente. We zien ieder jaar een  stijging van de vraag en daardoor de kosten. In 2011 hebben we voorstellen gedaan om de  voorzieningen meer inkomensafhankelijk te maken en daarbij een nieuwe verordening  opgesteld die ingaat in 2012.    148       

 

Programma Zorg & Welzijn    Hoofddoelstelling 6  ZORG EN OPVANG VOOR SOCIAAL KWETSBAREN  Wat willen wij bereiken?  In het Wmo‐beleidsplan voor de prestatievelden 7, 8 en 9 hebben wij de volgende  doelstellingen geformuleerd :   Het terugdringen van het aantal dak‐ en thuislozen.   Het bieden van beter aansluitende zorg.   Het consolideren en waar mogelijk terugdringen van de maatschappelijke   overlast  veroorzaakt door dak‐ en thuislozen.     Om een indruk te geven van het bereik van deze doelstellingen hebben wij ervoor gekozen  om de volgende indicatoren te gebruiken. Het aantal dak‐ en thuislozen dat een  hulpverleningstraject wordt aangeboden. Een traject hebben wij hierbij gedefinieerd als  zijnde opname in de crisisopvang, begeleid wonen, de woonzorg van de Hulsen en de  woonzorg van Sancta Maria (jongeren). Bron van de gegevens vormt de jaarverslaglegging  van IrisZorg. Daarnaast hebben wij er voor gekozen om als indicator te gebruiken het  percentage, dat vindt dat overlast van zwervers/daklozen vaak voorkomt in de  woonbuurt. Bron hiervoor is de landelijke integrale veiligheidsmonitor (IVM) welke wij  tweejaarlijks uitvoeren.  Wat hebben we bereikt?  Samen met maatschappelijke instellingen en andere partners hebben we in 2011 gewerkt  aan de verdere verbetering van de sociale infrastructuur voor mensen die zich (tijdelijk)  niet meer op eigen kracht kunnen redden, geen dak boven hun hoofd hebben of dit  dreigen te verliezen. De focus lag hierbij niet zozeer op het beiden van meer opvang, maar  vooral op verbetering van de kwaliteit van de opvang en (o.a. daarmee) de mogelijkheden  tot uitstroom.     Er is sprake van een goed gebruik van voorzieningen en een goede bezetting, er wordt  duidelijk voorzien in een behoefte. De indruk bestaat, ook gelet op de ervaringen met het  winterprotocol, dat we de meeste mensen onder dak hebben. Tegelijkertijd zien we dat  de  gemiddelde bezettingsgraad bij met name de nachtopvang bij de Hulsen oploopt. Door  te sturen op het zo veel mogelijk benutten van AWBZ‐ financiering hebben wij de  geplande bezuinigingen kunnen realiseren zonder dat dit ten koste is gegaan van het  niveau van voorzieningen.    In 2011 hebben we verdere stappen gezet in het differentiëren van het aanbod aan  woonvoorzieningen en het vergroten van de mogelijkheden tot uitstroom uit de opvang  naar vormen van wonen met, als het nodig is, zorg.   In 2011 is de nieuwbouw van het Domushuis van start gegaan, wij verwachten de  oplevering in de zomer van 2012.    Inmiddels is een besluit genomen tot het inrichten van een tijdelijke wissellocatie voor  de Skaeve Huse en is een locatie aangewezen waar deze permanent gevestigd kunnen  gaan worden.    De verbouwing van het Multifunctioneel Centrum (MFC) voor verslaafden is in 2011  gestart, waardoor er in 2012 35 plaatsen voor langdurig verblijf gerealiseerd zullen  worden en de nachtopvang kan worden verkleind.     Bovenstaande voorzieningen konden niet gerealiseerd worden zonder medewerking van  het Zorgkantoor. In 2011 is de relatie met het Zorgkantoor verder verstevigd en uitgebreid  naar het brede WMO‐terrein. Daarnaast zijn contacten gelegd met de zorgverzekeraar.     Voor behandeling van langdurig heroïneverslaafden is in 2011 de voorziening voor  medische heroïnebehandeling geopend. Inmiddels zijn vrijwel alle 25 plaatsen bezet.       

149   

Programma Zorg & Welzijn    Hera heeft in 2011 de nieuwe locatie voor vrouwenopvang in Nijmegen geopend,  waarmee een grote kwaliteitsverbetering in de opvang voor vrouwen en kinderen die  slachtoffer zijn van huiselijk geweld is gerealiseerd.    De wijkteamaanpak overlast en multiprobleemhuishoudens is geëvalueerd en naar  aanleiding hiervan stadsbreed uitgerold. Voortaan zullen ze onder de naam “regieteams”  stadsbreed gaan werken.     Wij hebben in 2011 (tijdelijke) noodopvang aan 24 (ex‐)asielzoekers ondersteund, die in  verband met het niet sluitende terugkeerbeleid van de rijksoverheid op geen enkele  voorziening kunnen terugvallen.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

6.1 Aantal dak‐ en thuislozen in traject (Sam en Hulsen)  

 

80% 

80% 

6.2 Burgers die vinden dat overlast van zwervers/daklozen vaak  voorkomt in de woonbuurt  

 

3% 

n.b.t. 

Wat hebben we ervoor gedaan?  In 2011 hebben wij, door middel van subsidieafspraken met maatschappelijke instellingen  zoals IrisZorg, RIBW, Hera en GGD (Meldpunt Bijzondere Zorg) gezorgd voor voorzieningen  en activiteiten in het brede scala van preventie, vroegtijdige signalering, opvang en herstel  voor sociaal kwetsbare mensen die in een maatschappelijk problematische situatie  verkeren. Wij hebben dit gedaan vanuit een verantwoordelijkheid voor twee deelregio’s;  Nijmegen en Rivierenland.    De voorzieningen en activiteiten bestaan uit;   Preventieactiviteiten (voorlichting, training intermediairs, tweede kansbeleid,  alcoholmatigingsproject jongeren).   Opvangvoorzieningen (Dagopvang, nachtopvang, 24‐uurs residentiële opvang en  crisisopvang, vrouwenopvang).   Begeleid en beschermd wonen.   Begeleidingstrajecten (ambulante woonbegeleiding, veelplegers, tienermoeders).   Signalering en toeleiding (Steunpunt Huiselijk Geweld, Meldpunt Bijzondere Zorg,  regieteams, aanpak veelplegers, aanpak straat‐ en jeugdprostitutie, straathoekwerk).    Daarnaast hebben wij in 2011 gewerkt aan een aantal nieuwe voorzieningen en  activiteiten, onder meer op basis van het Stedelijk Kompas (2008) en het  Uitvoeringsprogramma Huiselijk geweld (2009);   In samenwerking met het Zorgkantoor, corporaties en zorginstellingen hebben wij het  aanbod aan woonvoorzieningen voor bijzondere doelgroepen vergroot om (meer)  uitstroom uit de opvang en doorstroom naar vormen van wonen mogelijk te maken.  Concreet gaat het om het Domushuis, 35 verblijfsplaatsen in het MFC en Skaeve Huse.  De meeste plekken komen in 2012 beschikbaar. In de regio Rivierenland hebben we  gewerkt we aan de realisatie van een beschermde woonvorm en tussenvoorziening  voor dak‐ en thuislozen. Daarnaast hebben we, ook in het kader van doorstroom en  uitstroom concrete afspraken gemaakt met de woningcorporaties over de  beschikbaarheid van woningen voor bijzondere doelgroepen.   De voorziening voor medische heroïnebehandeling is geopend. Bijna alle 25 plaatsen  zijn intussen bezet.   De in 2010 opgezette ketenaanpak straat‐ en jeugdprostitutie is in 2011 voortgezet.    In 2011 hebben wij wijkteams ingezet voor de aanpak van overlast en van  multiprobleemhuishoudens in zeven Nijmeegse wijken. Deze aanpak is geëvalueerd  en uitgebreid naar stadsbrede dekking vanaf 2012, onder de naam regieteams. De  werkwijze is afgestemd op het Centrum Jeugd en Gezin en het Veiligheidshuis.    150       

 

Programma Zorg & Welzijn     

 

We hebben in regionaal verband een gezamenlijke aanpak opgezet voor de  begeleiding van alle ex‐gedetineerden.  Wij hebben het beleid uit het in 2009 vastgestelde Uitvoeringsprogramma Huiselijk  Geweld uitgevoerd, waaronder de (regionale) aanpak Wet Tijdelijk Huisverbod (WTH),  het implementeren van de aanpak voor kindermishandeling en Wet Meldcode  huiselijk geweld en kindermishandeling. In 2011 hebben wij de evalueren wij de  invoering van de WTH geëvalueerd.  In 2011 heeft Hera de nieuwe huisvesting in Nijmegen in gebruik genomen. We  hebben daarmee een forse kwaliteitsimpuls aan de opvang voor slachtoffers van  huiselijk geweld gegeven.   Tot slot hebben we de juridische en maatschappelijke begeleiding en noodopvang  georganiseerd voor uitgeprocedeerde asielzoekers en ex‐ AMA’s door middel van een  subsidie aan de stichting Vluchtelingen en Nieuwkomers Zuid Gelderland (V&NZG).  Afgelopen jaar is het aantal uitgeprocedeerde asielzoekers dat een beroep deed op de  noodvoorzieningen van de gemeente gedaald van 42 naar 24 asielzoekers dankzij de  samenwerking met de Dienst terugkeer & Vertrek, het COA en vluchtelingenwerk. 

FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1051‐01 Welzijn   1P11‐1051‐02 Publieke Gezondheid   1P11‐1051‐03 Jeugd   1P11‐1051‐04 Diversiteit   1P11‐1051‐05 Individuele voorzieningen WMO   1P11‐1051‐06 Maatschappelijke opvang  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1051‐01 Welzijn   1P11‐1051‐02 Publieke Gezondheid   1P11‐1051‐03 Jeugd   1P11‐1051‐04 Diversiteit   1P11‐1051‐05 Individuele voorzieningen WMO   1P11‐1051‐06 Maatschappelijke opvang   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    13.806  6.420  6.978  2.621  23.531  15.495  68.851      232  2.247  3.063  823  1.608  1.687  9.660  59.191 

Begroting dyn.  2011    13.338  7.862  6.257  2.470  26.269  15.430  71.626      938  3.807  4.394  823  1.608  1.596  13.165  58.461 

 

 

Rekening   2011    13.312  7.789  6.192  2.422  26.950  15.114  71.778      938  3.807  4.449  823  2.309  1.577  13.903  57.876 

Verschil   Bdyn ‐ rek    25  73  64  48  ‐680  317  ‐152      0  0  55  0  701  ‐19  737  585 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

60.541 

Mutatie reserve 

 

  59.279 

 

  58.694 

 

585   

  STORTING  F022 Saldireserve  F026 Res. Medische Heroine Behandeling  F031 Reserve GSB  F053 Reserve WMO  Totaal storting 

  0  0  156  42  198 

  1.992  712  0  42  2.746 

  1.992  712  0  42  2.746 

  0  0  0  0  0 

  215  1.060  274  1.549 

  1.275  0  2.290  3.565 

  1.275  0  2.290  3.565 

  0  0  0  0 

‐1.351 

‐819 

‐819 

0 

59.191 

58.461 

57.876 

585 

 

ONTTREKKING  F022 Saldireserve  F031 Reserve GSB  F053 Reserve WMO  Totaal onttrekking   

  Totaal mutatie reserve   

 

Saldo na eerste winstbestemming   

   

151   

Programma Zorg & Welzijn    TOELICHTING FINANCIËN  Het programma Zorg & Welzijn sluit het jaar 2011 af met een positief resultaat van  € 585.000. Uitgedrukt als percentage van de begroting komt dit neer op 1%.  Het resultaat is het saldo van een nadeel op de lasten van € 152.000 en een voordeel op  de baten van € 737.000.    Met de najaarsnota hebben we een inschatting gemaakt van het verwachte resultaat voor  het programma Zorg & Welzijn. We hebben toen aangegeven dat we, vooruitlopend op de  bezuinigingen op het programma, terughoudend zijn geweest bij het verlenen van  subsidies en het aangaan van nieuwe subsidierelaties. De niet ingezette subsidiemiddelen  op de producten met een meer collectief karakter zoals bij Welzijn, Jeugd, Diversiteit en  Maatschappelijke Opvang hebben we toegevoegd aan de begroting van het product  Individuele Voorzieningen om de tekorten die we op dit product voorzagen op te vangen.  Bij de jaarrekening kunnen we stellen dat we met de najaarsnota een nauwkeurige  inschatting hebben gemaakt. Nu alle cijfers bekend zijn, blijkt dat we zelfs nog wat meer  collectieve middelen hadden kunnen aanwenden ter dekking van de tekorten op de  individuele voorzieningen. Terugkijkend op het jaar kunnen we stellen dat we zijn in staat  geweest om de problemen binnen het programma op te vangen.     Het positieve resultaat op het programma lichten we hieronder nader toe.    Toelichting op de lasten  De lasten binnen het programma Zorg en Welzijn zijn € 152.000 hoger dan begroot.   Zoals we in de najaarsnota hebben aangegeven zijn we, vooruitlopend op de  bezuinigingen, dit jaar terughoudend geweest bij het verlenen van subsidies en het  aangaan van nieuwe (structurele) subsidies. Dit levert in de laatste maanden van het jaar  nog een extra voordeel op van € 130.000.   Ook dit jaar zijn er subsidiegelden terugontvangen doordat enkele subsidies die  betrekking hebben op het voorgaande jaar definitief lager zijn vastgesteld; dit levert een  voordeel op van € 27.000.   Het voordeel op het product Maatschappelijke opvang van € 317.000 wordt voornamelijk  veroorzaakt doordat de gereserveerde middelen voor de aankoop c.q. de noodzakelijke  aanpassingen aan het gebouw voor de nachtopvang van het RIBW/Nunn niet zijn ingezet;  dit levert een voordeel op van € 275.000. In 2012 zullen we een heroverweging maken  over wat er met het pand voor de nachtopvang moet gebeuren.  Een voordeel van € 60.000 komt doordat het bedrag aan compensabele BTW, dat we van  de GGD ontvangen, hoger is dan wat we verwachtten. De GGD heeft in 2011 meer extern  personeel ingezet. Over extern personeel wordt btw betaald en dit kan teruggevorderd  worden. Daarnaast is het aantal producten dat onder het compensabele BTW regiem valt  uitgebreid met het product infectieziekten.  Bij de individuele voorzieningen hebben we te maken met een open‐eind regeling die in  2011 heeft geleid tot een overschrijding van € 680.000. Een open‐eind regeling betekent  dat wanneer cliënten aan de voorwaarden voldoen, we de plicht hebben om de  voorziening te verstrekken. Door de vergrijzing en de extramuralisering zien we een  toegenomen vraag bij vooral de huishoudelijke hulp met als resultaat een overschrijding  van de kosten. Per voorziening hebben we het volgende resultaat behaald;  1. Bij de huishoudelijke hulp zijn de kosten € 419.000 hoger dan begroot. Door de  toegenomen vraag komen we uit op 508.000 uur huishoudelijke hulp, terwijl we in de  begroting uitgegaan waren van 488.000 uur.   2. Bij rolstoelen hebben we een overschrijding van € 110.000.  3. Bij de woningaanpassing hebben we aan het einde van het jaar een overschrijding  van € 120.000.  4. De kosten voor vervoersvoorzieningen blijven € 27.000 achter op de begroting omdat  minder dan verwacht gebruik wordt gemaakt van de zorgtaxi.    152       

 

Programma Zorg & Welzijn    5. De uitvoeringskosten voor onder andere het CAK vallen ook hoger uit, en wel  € 58.000.    Overige afwijkingen leveren per saldo een nadeel op van € 36.000.    Toelichting op de baten  De baten binnen het programma Zorg & Welzijn zijn € 737.000 hoger dan begroot.   We hebben dit jaar een hogere ontvangst van de eigen bijdrage van € 701.000 die het  Centraal Administratie Kantoor (CAK) voor ons int. De stijging van de eigen bijdrage komt  doordat de verzamelinkomens 2009, die de basis zijn voor de berekening van de eigen  bijdrage 2011, zijn gestegen. Door de komst van de wet tegemoetkoming chronisch zieken  en gehandicapten (Wtcg) is met ingang van 2009 de fiscale aftrekregeling voor  buitengewone uitgaven komen te vervallen. Dit zijn structureel hogere ontvangsten die  we nog in onze begroting gaan verwerken.  Een deel van dit voordeel wordt veroorzaakt doordat er dit jaar ‐ als gevolg van met name  hogere uitgaven op de GSO‐/RSP projecten en hogere uitgaven voor het Centrum voor  Jeugd en Gezin‐ meer provinciale‐ en Rijksmiddelen zijn ingezet. Per saldo onttrekken we  dit jaar een hoger bedrag aan de daarvoor bestemde OMBD’s van het product Jeugd; dit  levert een voordeel op van € 97.000.  Voor diverse projecten binnen het product Jeugd (project “Jongeren Lossen het Op’ en  project ‘Stimuleringsregeling ruimte voor contact’) is er dit jaar een einddeclaratie  opgesteld. De einddeclaraties vallen in totaal € 42.000 lager uit dan begroot (nadeel).   Overige afwijkingen leveren per saldo een nadeel van € 19.000.    De Raad heeft besloten om de reserve Wmo ultimo 2011 op te heffen en het resterende  saldo van deze reserve toe te voegen aan de algemene reserve. Ultimo het jaar is er een  bedrag van € 2,2 miljoen. vanuit de reserve Wmo aan de algemene reserve toegevoegd. 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  Risico’s die betrekking hebben op 2011;   Individuele voorzieningen Wmo zijn een open einderegeling en kunnen daardoor  leiden tot een financieel nadeel voor de gemeente. Sinds de invoering van de Wmo  zien we ieder jaar een stijging van de vraag naar individuele voorzieningen, vooral  hulp bij het huishouden. Vergrijzing en extramuralisering veroorzaken deze stijging  voor een deel, maar indicaties worden ook beter benut. We hebben geen zekerheid     

153   

Programma Zorg & Welzijn    



dat we door het rijk voldoende gecompenseerd worden voor deze stijging. In 2011 is  Nijmegen juist gekort op de Wmo‐uitkering.   We verwachten dat de vraag naar individuele voorzieningen blijft stijgen. In 2011  hebben we voorstellen gedaan om de voorzieningen meer inkomensafhankelijk te  maken en de verordening aangepast. De gewijzigde verordening treedt in 2012 in  werking.   De voorzieningen in de maatschappelijke opvang zitten grotendeels vol. Oorzaken  hiervoor zijn lastig te duiden, een verband tussen de economische situatie en de mate  van uitval van mensen mag worden verondersteld. 

  154       

 

Programma Sport   

5.13 Programma Sport  Programma Sport 

             

Zorg & Welzijn en Sport, , B. Frings  Programmanummer : 1052  Programmamanager : John van Boxtel             

OMSCHRIJVING  Nijmegen heeft een sportief imago en dat willen wij zo houden. Wij bevorderen een sterke  organisatorische sportinfrastructuur en een kwalitatief hoogwaardig sportaanbod. Het  primaire doel is dat inwoners van Nijmegen plezier en voldoening beleven aan het  beoefenen van sport; secundair doel is door middel van sport andere maatschappelijke  doelstellingen te realiseren.   In 2010 loopt de beleidsnota “Verbinden en versterken… Bruggen bouwen in de sport  2007‐2010” af. In het 4e kwartaal van 2010 stellen wij een beleidsnotitie vast voor de  periode 2011‐2014. In deze notitie  spelen zelfredzaamheid en duurzaamheid een  belangrijke rol.   De nieuwe beleidsnotitie gaat uit van de volgende vier programmalijnen:  1. Sportstimulering  2. Versterken sportverenigingen  3. Kwalitatief goede sportaccommodaties  4. Ondersteuning topsportklimaat 

EVALUATIE PROGRAMMA  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  We hebben in samenwerking met een aantal stakeholders uit het Nijmeegse sportveld de  startnotitie voor de nieuwe sportnota ‘In de startblokken’ opgesteld. Deze notitie vormt  de basis voor de nieuwe sportnota die in 2012 zal worden opgeleverd.   We leggen in het nieuwe sportbeleid een accent op de breedtesport. Wij staan daarbij  voor ‘meedoen’: sportief participeren, dat een gunstig effect heeft op gezondheid en  sociaal welzijn. Belangrijke accenten daarin zijn participatie in sportactiviteiten, een vraag‐  en wijkgerichte aanpak en samenwerking en afstemming tussen beleidsprogramma’s en  daarin opererende organisaties. Breedtesport vormt de basis voor topsport en topsport  vormt een stimulans voor breedtesport. Op grond van deze betekenis blijven we ons ook  richten op topsport.  Sportverenigingen blijven als aanbieders van sport belangrijke partners, die we blijven  ondersteunen. We zien echter ook de ontwikkeling dat steeds meer mensen sporten  binnen andere (informele) organisatievormen, zoals fitnesscentra, loopgroepen, etc. Deze  organisatievormen duiden we aan met de term ‘lichte verbanden’. Deze ‘lichte verbanden’  laten zien dat het vermogen van mensen om zelf verantwoordelijkheid te nemen groot is.  De ‘lichte verbanden’ kunnen een manier zijn om sport toegankelijk te maken voor nog  meer mensen, en vanuit dat perspectief willen wij ook deze ‘lichte verbanden’ in beperkte  mate ondersteunen in de randvoorwaardelijke sfeer.  Goede sportaccommodaties vormen een belangrijke basis voor de kwaliteit van het  sportaanbod. Het belangrijkste accent in de komende periode is daarom het op orde     

155   

Programma Sport    houden van de kwaliteit hiervan.    We zijn gestart met de bouw van de sporthal Citadel. Alle voorbereidingen met betrekking  tot het nieuwe bad Oost zijn afgerond zodat begin 2012 concreet ‘de schop de grond in  kan gaan’.  De herinrichting van sportpark Lindenholt is afgerond. Op het sportpark Heemraadstraat is  een (pupillen)kunstgrasveld gerealiseerd en is gestart met de bouw van de nieuwe tribune  waarin ook een krachthonk zal worden ondergebracht.    Wat heeft het opgeleverd in 2011?  Continuering van bestaand beleid en afronding van geplande werkzaamheden stonden in  2011, naast het concretiseren van de taakstellende bezuiniging van € 500.000, centraal.  Uit de Stadspeiling 2011 kunnen we concluderen dat de sportdeelname is toegenomen tot  70%.    Bijzonderheden in 2011?  We hebben de OZB‐compensatieregeling voor sportverenigingen kunnen continueren tot  en met 2013.  IJsbaan Triavium is opgenomen binnen de gemeentelijke organisatie.  De economische recessie is concreet voelbaar geworden bij de topsportorganisaties,  sponsorinkomsten staan onder druk. Magixx heeft mede in verband met beperkte  sponsorinkomsten besloten (tijdelijk) naar Wijchen te verhuizen. De Devils hebben  moeten besluiten op een lager competitieniveau uit te komen, NEC heeft aangegeven dat  het aantal businessseats onder druk staat.   Wij hebben moeten besluiten het onderzoek naar de haalbaarheid van het TIP stop te  zetten. Aan dit besluit lagen meerdere oorzaken ten grondslag: het ontbreken van  perspectief op Europese gelden, de 3 ziekenhuizen hebben aangegeven geen sluitende  businesscase te kunnen overleggen, de financiële zorgen waarmee een aantal van de  sportverenigingen kampen en de mogelijk aanvullende noodzakelijke gemeentelijke  bezuinigingen. Op grond hiervan achten wij het niet langer verantwoord het onderzoek te  continueren. In 2012 zullen wij alternatieve scenario’s ontwikkelen en ter besluitvorming  voorleggen. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  Wij willen bereiken dat de Nijmegenaren kunnen genieten van en actief kunnen  deelnemen aan een gevarieerd aanbod van sport in de stad. We willen dat Nijmegen de  uitstraling van een sportieve samenleving heeft, waarin primair de sportieve waarden  centraal staan. Wij willen in samenwerking met andere programma’s sport inzetten om  andere doelenstellingen en maatschappelijke effecten te bereiken.      

PROGRAMMA SPORT     

H1 

Sportstimulering 

 

H2 

Versterken sportverenigingen 

 

H3 

Kwalitatief goede sportaccommodaties 

H4 

Ondersteuning topsportklimaat 

     

  156       

 

Programma Sport    Hoofddoelstelling 1  SPORTSTIMULERING  Wat willen wij bereiken?  Wij willen de sport‐ en beweegdeelname in samenwerking met andere programma’s op  het huidige niveau houden. In de keuzes voor interventies is ‐ het kunnen nemen van –  eigen verantwoordelijkheid voor de sportcarrière een belangrijk uitgangspunt.   Om te peilen hoe hoog de sportdeelname is, wordt gebruik gemaakt van de Stads‐ en  Wijkmonitor, de Sportverenigingsmonitor en de Jeugdmonitor. Voorts wordt gebruik  gemaakt van de managementrapportage van Sportservice Nijmegen.   Wat hebben we bereikt?  Wij hebben gewerkt aan het verhogen of op zijn minst op peil houden van de sport‐ en  beweegdeelname van de Nijmegenaren. Mede door deze inzet blijkt uit de Stadsmonitor  2011 dat de sportdeelname onder volwassenen is toegenomen.    Realisatie 2010 

Indicatoren  1.1 Verhogen sportdeelname volwassenen  

68% 

Doelstelling 2011  >66% 

Realisatie 2011  70% 

Wat hebben we ervoor gedaan?  Algemeen;   In het kader van de taakstellende bezuiniging op Sportservice Nijmegen hebben wij  keuzes gemaakt ten aanzien van de producten en activiteiten van Sportservice. Er zijn  taakstellende bezuinigingen van € 200.000 gepland, waarvan de eerste € 30.000 zoals  gepland in 2011 is gerealiseerd.    Wij hebben onderzocht welke sportinterventies vanuit verschillende programma’s  gebeuren. In dat kader is het aanbod aangepast sporten en seniorensport nadrukkelijk  afgestemd met het product Publieke Gezondheid (programma Zorg & Welzijn).   We hebben in samenwerking met het product Publieke Gezondheid (programma Zorg  & Welzijn) uitvoering gegeven aan het Nationaal Actieplan Sport & Bewegen.  In dit kader is een 3‐tal projecten uitgevoerd;  o Leerlingvolgsysteem: Dit systeem is op de sportieve scholen geïmplementeerd en  volgt de motorische ontwikkelingen en gezondheid van kinderen op de  basisscholen.  o Just move it: interventie voor kinderen met overgewicht. Een laagdrempelige  interventie voor kinderen op de basisschool met accent op oefeningen gericht op  gezondheid en overgewicht.  o Sportadviestest: leerlingen van groep 6 doen een test en vullen een  interessevragenlijst in. Op basis hiervan wordt sportadvies gegeven, dat rekening  houdt met de fysieke kwaliteiten van het kind en zijn of haar interesses.    Jeugd/jongeren;   Wij hebben de samenwerking tussen scholen en sportverenigingen bevorderd met  behulp van de in 2009 aangestelde combinatiefunctionarissen. De voorbereidingen  voor de inzet van de tweede tranche combinatiefunctionarissen zijn in 2011 gestart.  Op basis van een uitvoeringskader zullen de combinatiefunctionarissen in 2012  worden ingezet.   Wij hebben de inzet van sportbuurtwerkers in de BOS‐wijken gecontinueerd, waarbij  Sportservice Nijmegen in samenwerking met Tandem zich inzet voor sportstimulering  bij de jeugd van 12‐18 jaar. In 5 stadsdelen zijn sportbuurtactiviteiten gehouden  waarbij zo’n 400 sportactiviteiten zijn gehouden. In Nijmegen‐Zuid, Nieuw‐West,  Hatert, Lindenholt en Dukenburg zijn deze sportactiviteiten gegeven. In het  Willemskwartier is een samenwerkingsovereenkomst getekend om het project “sport  voor en door jongeren” uit te voeren.      

157   

Programma Sport     

Wij hebben de Partnerships Sport met de Stichting Zevenheuvelenloop, Stichting  Topjudo Nijmegen en de Magixx gecontinueerd.  Allochtone jeugd en in het bijzonder de meisjes blijken uit onderzoek minder vaak aan  sport te doen. Binnen de reguliere activiteiten van Sportservice hebben wij gewerkt  aan het bevorderen van de sport‐ en beweegdeelname van deze groepen. 

  Senioren;   Voor de uitvoering van Meer Bewegen voor Ouderen hebben wij de samenwerking  gezocht het programma Zorg & Welzijn, waarbij we ons hebben gericht op de  ontwikkeling van een pakket ‘sport en bewegen plus’ voor mensen met beperkingen  en belemmeringen ten aanzien van sport‐ en beweegdeelname in combinatie met  een lager inkomen. De stedelijke en centrale aanpak wordt doorontwikkeld naar  gedifferentieerd, op maat en wijkgericht aanbod, waarvan de uitvoering in 2012  wordt gestart.   Beweegwijzer 50+ is omgezet naar een digitale versie, waardoor informatie over  sporten en bewegen voor senioren gemakkelijk up to date gehouden kan worden en  beschikbaar is voor intermediairs zoals huisartsen, fysiotherapeuten en  wijkverpleegkundigen. Er is daarnaast een bijscholing sporten met COPD/ Astma  georganiseerd voor sportverenigingen en organisaties.     Mensen met een beperking;  Wij hebben de sportactiviteiten voor mensen met een beperking voortgezet. Deze  activiteiten zijn uitgevoerd door Sportservice Nijmegen in samenwerking met andere  partners en beleidsprogramma’s. Deze samenwerking heeft onder andere geleid tot een  platform aangepast sporten in Nijmegen, waarin afgestemd wordt over aangepast sporten  in Nijmegen en omgeving. Daarnaast is een bijscholing georganiseerd voor sporten met  kinderen met autisme. In het speciaal onderwijs zijn verschillende  sportkennismakingslessen en clinics verzorgd.    Minima;  Wij hebben het Jeugdsportfonds ingezet voor kinderen van minima. 

Hoofddoelstelling 2  VERSTERKEN SPORTVERENIGINGEN  Wat willen wij bereiken?  Met de sportverenigingen werken wij verder aan structurele kwaliteitsverbetering in  samenwerking met de (sport)opleidingen in de stad en andere beleidsterreinen.   Omdat (amateur)sportclubs een belangrijk fundament zijn voor het beoefenen van sport,  zullen wij bij de uitwerking van de taakstellende bezuiniging de sportclubs zoveel als  mogelijk proberen te ontzien.  Wat hebben we bereikt?  Met de sportverenigingen werken wij verder aan structurele kwaliteitsverbetering in  samenwerking met de (sport)opleidingen in de stad en andere beleidsterreinen.   Omdat (amateur)sportclubs een belangrijk fundament zijn voor het beoefenen van sport,  zullen wij bij de uitwerking van de taakstellende bezuiniging de sportclubs zoveel als  mogelijk proberen te ontzien.    Realisatie 2010 

Indicatoren  2.1 Aantal verenigingen met stab. of meer leden met 10%  

Doelstelling 2011   

80% 

Realisatie 2011  Niet onderzocht 

 

  158       

 

Programma Sport    Wat hebben we ervoor gedaan?  Wij zijn in 2011 doorgegaan met de voorbereidingen voor het Sportcollege De Dennen. In  het najaar van 2011 hebben de schoolbesturen echter besloten geen Sportcollege in  fysieke vorm te ontwikkelen op Sportpark De Dennen. De Stichting Praktijkonderwijs Regio  Nijmegen (PRO) heeft wel aangegeven een school te willen ontwikkelen op De Dennen,  PRO en Quick 1888 onderzoeken de mogelijkheden voor samenwerking.  Daarnaast hebben wij bij Quick 1888 een intensief ondersteuningstraject uitgevoerd. Om  beter in te kunnen spelen op de vraagstukken rond instroom van leden vanuit andere  culturen, is in samenwerking met KNVB, Tandem en Sportservice het bestuurlijk en  technisch kader versterkt.    In het kader van de samenwerking met het Transferpunt Sport hebben wij de  makelaarsfunctie van Sportservice voor hulpvragen van de sportverenigingen  gecontinueerd en verder gedigitaliseerd. In het kader van efficiëntie en bezuinigingen  zullen vanaf 2012 de hulpvragen van sportverenigingen rechtsreeks via de site bij de  partners terechtkomen.     Wij hebben de samenwerking met de HAN en het ROC met betrekking tot het  Sportleerbedrijf ter versterking van het kader van sportverenigingen gecontinueerd.  Sportservice heeft in samenwerking met interne partners (producten Gezondheid en  Diversiteit, programma Zorg&Welzijn) en externe partners (HAN) het sportcongres “Sport  3.0 Innovatie en Samenwerking” voor Nijmeegse sportverenigingen georganiseerd.     Afgelopen jaar heeft Sportservice de Belangenvereniging Voetbal Nijmegen voorbereid op  de verzelfstandiging. De clubs weten elkaar onderling beter te vinden en problemen  rondom onsportief gedrag op en naast het voetbalveld samen op te lossen. Er is een  speciale bijeenkomst door de BV Voetbal georganiseerd in samenwerking met de KNVB  om te achterhalen op welke maatschappelijke thema’s de BV voetbal een rol kan spelen  voor elkaar en met elkaar.     Wij hebben de OZB‐compensatieregeling geëvalueerd en hebben besloten deze regeling  te continueren tot en met 2013.    De nieuwe Beleidsregels Sport (met betrekking tot subsidies) zullen worden vastgesteld na  besluitvorming over het nieuwe sportbeleidsplan. Dit gebeurt in het voorjaar van 2012.    Wij hebben de ondersteuning van Nijmeegse hockeyclubs gecontinueerd, die als gevolg  van de privatisering van de hockeyaccommodaties geconfronteerd zijn met onevenredige  lastenstijgingen.     Wij hebben de samenwerking tussen scholen en sportverenigingen bevorderd met behulp  van de in 2009 aangestelde combinatiefunctionarissen. Er zijn 12 combinatie‐ functionarissen ingezet bij 15 sportverenigingen en binnen het onderwijs. Deze inzet is  gericht op het bijdragen aan structurele versterking van de verenigingen, en het geven van  bewegingsonderwijs binnen het primair onderwijs en op tussen‐ en naschoolse  sportactiviteiten in het voortgezet onderwijs. De voorbereidingen voor het kader voor de  inzet van de combinatiefuncties zijn in 2011 gestart en zullen leiden tot een  uitvoeringskader op basis waarvan de combinatiefuncties in 2012 zullen worden ingezet. 

Hoofddoelstelling 3  KWALITATIEF GOEDE SPORTACCOMMODATIES  Wat willen wij bereiken?  Wij willen de kwaliteit en kwantiteit van de sportaccommodaties waarborgen om het  niveau van de sportdeelname en de sportverenigingen in stand te kunnen houden.      

159   

Programma Sport    Vanwege de blijvende groei van nieuwe beweging‐ en organisatievormen in de openbare  ruimte, zal in samenwerking met andere beleidsterreinen meer nadruk komen te liggen op  de ‘sportieve’ inrichting van de openbare ruimte.  Wat hebben we bereikt?  We hebben het beheer en onderhoud van de binnen‐ en buitensportaccommodaties  conform plan uitgevoerd. Huidige kwaliteit en kwantiteit van de sportvoorzieningen zijn  daarmee op niveau gebleven.    Algemeen;   In het Voorzieningenplan zijn de meerjareninvesteringen voor de gemeentelijke  binnen‐ en buitensportaccommodaties integraal opgenomen.   Het geplande onderhoud van de gemeentelijke binnen‐ en  buitensportaccommodaties is conform uitgevoerd.   In het kader van de geplande renovatie van buitensportaccommodaties is het honk‐  en softbal op sportpark Staddijk gerenoveerd.   Het verhuurkader voor de gemeentelijke binnen‐ en  buitensportaccommodaties is  toegepast.   In het kader van de taakstellende bezuiniging is een voorstel ontwikkeld dat uitgaat  van een gefaseerde verhoging van de tarieven voor het gebruik van de gemeentelijke  binnen‐ en buitensportaccommodaties. Fase 1 is ingevoerd met ingang van het  seizoen 2011‐2012.    Specifiek;   Realisatie van het 4e veld VV Orion is uitgesteld naar 2012 in verband met de wens  van de vereniging om het veld met kunstgras uit te voeren. Overleg over de  huurcondities en aanbestedingsprocedure hebben geleid tot het uitstel.   Het 4e Cruijff Court in het Willemskwartier is inmiddels in gebruik.   De herinrichting van het sportpark Lindenholt is afgerond. De nieuwe velden zijn  opgeleverd en ingebruikgenomen.   In het kader van fase 2 van de atletiekaccommodatie is gestart met de bouw van een  nieuwe tribune en krachthonk. Geplande oplevering voor de zomer van 2012. Ten  behoeve van de VV Brakkenstein is een kunstgrasveld voor pupillen gerealiseerd en  ingebruikgenomen.   De bouw van de sporthal De Citadel is gestart. Geplande oplevering voor start van het  schooljaar 2012‐2013.   De start van de bouw van het nieuwe zwembad Oost heeft vertraging opgelopen als  gevolg van onderzoek naar aanvullende duurzaamheidsmaatregelen. Een besluit  hierover is genomen. Start van de bouw is in 2012. Met de brandweer is afgestemd  dat het huidige bad Oost mag openblijven tot de ingebruikneming van het nieuwe  bad.   De ijsbaan Triavium is voor wat betreft exploitatie, beheer en onderhoud in de  gemeentelijke organisatie geïntegreerd.    Extra;   Een voorstel is ontwikkeld met betrekking tot het verbeteren van de kwaliteit van het  sportpark De Biezen. De werkzaamheden worden gefaseerd uitgevoerd. Start: 2012.   Naar aanleiding van een motie van de Raad is gestart met voorbereiding om te komen  tot een kunstgrasveld voor Quick 1888.    Realisatie 2010 

Indicatoren  3.1 Accomm. voldoen aan Nijmegen‐norm in 2009  

Doelstelling 2011   

100% 

Realisatie 2011  Niet gemeten 

    160       

 

Programma Sport    Wat hebben we ervoor gedaan?  Algemeen;      

De meerjareninvestering voor sport maakt integraal deel uit van het  Voorzieningenplan. In het kader van het Voorzieningenplan is samengewerkt en heeft  afstemming plaatsgevonden met andere Directies en Beleidsprogramma’s.  Beheers‐ en onderhoudswerkzaamheden aan de gemeentelijke binnen‐ en  buitensportaccommodaties zijn uitgevoerd.  Op basis van het advies van ISA‐Sport zijn renovatiewerkzaamheden uitgevoerd.  Door de afdeling Verhuur zijn met de sportvereniging huurcontracten afgesloten.  In het kader van het voorstel tot verhoging van de huurtarieven is onderzoek gedaan  naar de huurtarieven van binnen‐ en buitensportaccommodaties een aantal  gemeenten. Vervolgens is een voorstel ontwikkeld voor nieuwe tarieven en heeft  hierover besluitvorming plaatsgevonden. 

  Specifiek;   Met de VV Orion heeft overleg plaatsgevonden over het 4e veld.   Over het activiteitenaanbod op het Cruijff Court heeft overleg plaatsgevonden met  Sportservice en de woningcorporatie.   Met de VV SCE is overleg geweest over de voortgang van de herinrichting.   Met de gebruikers van het sportpark Heemraadstraat is overleg geweest over het PvE  met betrekking tot de nieuwe tribune en de inrichting van het krachthonk.   De aanbesteding van de sporthal Citadel is voorbereid en uitgevoerd.   Met Sportfondsen Nijmegen en de interne afdelingen is overleg geweest over  aanvullende duurzaamheidsmaatregelen in het nieuwe bad Oost.   De BV Triavium is conform plan ontmanteld. Werknemers zijn in dienst gekomen van  de gemeentelijke organisatie DSB.    Extra;   Met de gebruikers van het sportpark de Biezen i.c. VV SCH en het Stedelijk  Gymnasium is overleg geweest over het PvE met betrekking tot de kwaliteitsimpuls.   Met Quick 1888 is overleg geweest over de realisatie van het kunstgrasveld.   Met de Stichting Watersport Nijmegen i.o. is overleg geweest over  gebruiksmogelijkheden (incl. huisvesting) in de Nevengeul. 

Hoofddoelstelling 4  ONDERSTEUNING TOPSPORTKLIMAAT  Wat willen wij bereiken?  Het niveau van de topsport willen wij in stand houden, omdat topsport goed is voor de  uitstraling van de stad en een stimulans voor de inwoners van de stad om zelf te bewegen.  Wat hebben we bereikt?  Algemeen;  Topsport in de stad is nog op niveau maar er zijn wel zorgen of we dit kunnen handhaven.  De economische recessie is concreet  voelbaar geworden bij de topsportorganisaties,  sponsorinkomsten staan onder druk.; Magixx heeft mede in verband met beperkte  sponsorinkomsten besloten (tijdelijk) naar Wijchen te verhuizen. De Devils hebben  moeten besluiten op een lager competitieniveau uit te komen, NEC heeft aangegeven dat  het aantal businessseats onder druk staat.     Specifiek;   10 of meer Nijmeegse sportverenigingen en/of sporters hebben gepresteerd in de  hoogste competitieklasse in hun tak van sport.   Met het NK Judo ‐20, het NK Judo voor Teams Senioren, de Nijmegen Global Athletics,   Marikenloop, Zevenheuvelenloop hebben we 5 topevenementen in de stad gehad die      

161   

Programma Sport    

 aansluiten bij de huidige Nijmegen Sporten. We zijn er niet in geslaagd een 6e  evenement aan de stad te binden.  Als gevolg van het besluit van de Raad is vervolg onderzoek gedaan naar haalbaarheid   van het TIP. Wij hebben moeten besluiten dit onderzoek stop te zetten. Aan dit besluit   lagen meerdere oorzaken ten grondslag; het ontbreken van perspectief op Europese   gelden, de 3 ziekenhuizen hebben aangegeven geen sluitende businesscase te kunnen   overleggen, de financiële zorgen waarmee een aantal van de sportverenigingen  kampen en de mogelijk aanvullende noodzakelijke gemeentelijke bezuinigingen. Op  grond hiervan achten wij het niet langer verantwoord het onderzoek te continueren.  In 2012 zullen wij alternatieve scenario’s ontwikkelen en ter besluitvorming  voorleggen.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

4.1 Aantal ver. in hoogste klasse competitie  

 

10 

4.2 Terugkerende topevenementen  

 

6 

10  5 

4.3 Realisatieplan voor huis van de topsport  

 

1 

stopgezet 

Wat hebben we ervoor gedaan?  ‐ Naar aanleiding van het GO‐besluit van de Raad is het onderzoek naar de haalbaarheid     van het TIP gecontinueerd. Het fieldlab judo is vanuit een samenwerkingsverband tussen     de Hogeschool Arnhem en Nijmegen, Stichting Top Judo Nijmegen, de Judo Bond, de St.     Maartenskliniek, de  provincie Gelderland en de gemeente gestart.  ‐ Met het Olympisch Netwerk en de provincie Gelderland is overleg geweest over de     kernsportplannen die de provincie ontwikkeld. Voor Nijmegen gaat het hierbij om 3     thema’s;   * ontwikkeling van een Nijmeegs Loop‐Talententeam;   * ontwikkeling van een ondersteuningsloket voor Nijmeegse sporttalenten;   * het fieldlab judo  ‐ We hebben nu niet geïnvesteerd in het aantrekken van een nieuw topsportevenement.  ‐ Topsporters van o.a. NEC, Stichting Top Judo Nijmegen en de Magixx hebben zich binnen        sportstimuleringsprojecten ingezet als rolmodel.  ‐ In het kader van het vooronderzoek van de Europese Commissie naar mogelijke     Staatsteun aan NEC heeft overleg en afstemming plaatsgevonden met de stadsadvocaat,     de ministeries van BIZA en VWS en de EC. Een reactie aan de EC is opgesteld en     gecommuniceerd.  ‐ De lopende partnerships zijn gecontinueerd. Met de Stichting Zevenheuvelnloop is een      nieuw partnership overeengekomen voor de periode 2011 t/m 2014. In aanvulling hierop     zijn met de Stichting en het Seven Hills Running Team  afspraken gemaakt over de     ontwikkeling van een Talentenplan. 

  162       

 

Programma Sport    FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1052‐01 Sportstimulering   1P11‐1052‐02 Versterken sportverenigingen   1P11‐1052‐03 Kwalitatief goede sportaccommodaties   1P11‐1052‐04 Ondersteuning topsportklimaat  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1052‐01 Sportstimulering   1P11‐1052‐02 Versterken sportverenigingen   1P11‐1052‐03 Kwalitatief goede sportaccommodaties   1P11‐1052‐04 Ondersteuning topsportklimaat   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    1.892  310  15.091  119  17.412      350  0  1.956  0  2.305  15.106 

Begroting dyn.  2011    2.000  310  15.058  119  17.486      387  0  1.956  0  2.343  15.143 

 

 

Rekening   2011    2.008  299  15.059  120  17.486      387  0  1.956  0  2.343  15.143 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐8  11  ‐1  ‐2  1      0  0  0  0  0  1 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

15.381 

Mutatie reserve 

 

  15.418 

 

  15.417 

 

1   

  ONTTREKKING  F022 Saldireserve  F031 Reserve GSB  F046 Reserve afschrijving  Totaal onttrekking 

  142  110  23  275 

  252  0  23  275 

  252  0  23  275 

  0  0  0  0 

‐275 

‐275 

‐275 

0 

15.106 

15.143 

15.143 

1 

 

  Totaal mutatie reserve   

 

Saldo na eerste winstbestemming   

TOELICHTING FINANCIËN  Geen significante afwijking.   

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

   

163   

Programma Werk & Inkomen   

5.14 Programma Werk & Inkomen  Programma Werk & Inkomen 

             

Werk & Inkomen, Openbare Ruimte en Wijken, , T. Tankir  Programmanummer : 1061  Programmamanager : Ina Hol             

OMSCHRIJVING  Met het Programma Werk & Inkomen hebben we als doel om inwoners van Nijmegen  volwaardig te laten deelnemen aan de samenleving. Onze eerste prioriteit is mensen aan  werk helpen. Wij vinden dat mensen zekerheid, maatschappelijke participatie en  persoonlijk welbevinden het best kunnen bereiken via betaald werk. Via werk wordt  perspectief geboden aan mensen. Meer dan voorheen stellen we daarbij de  zelfredzaamheid van werkzoekenden zo veel mogelijk centraal. Werk boven inkomen en  wederkerigheid zijn belangrijke uitgangspunten. Wie een uitkering ontvangt, doet zijn best  werk te vinden. We spreken niet langer over inwoners die arbeidsplichtig zijn, maar over  werkzoekenden die aanspraak kunnen maken op ondersteuning naar werk.   Wij zijn verantwoordelijk voor toeleiding naar werk van:   mensen met een bijstandsuitkering,   mensen met een uitkering op grond van de Algemene nabestaandenwet (de Anw‐ers),   mensen zonder een uitkering (de nuggers).    Voor wie (nog) niet aan het werk kan en ook geen aanspraak kan maken op een ander  soort uitkering, zorgen we voor een goed sociaal vangnet in de vorm van een uitkering.  Hiervoor voeren wij de Wet werk en bijstand (Wwb), de Wet investeren in jongeren (Wij),  de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze  werknemers (Ioaw), de Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk  arbeidsongeschikte zelfstandigen (Ioaz) en het Bijstandsbesluit zelfstandigen (Bbz) uit.  Uitgangspunt is dat een uitkering in principe tijdelijk is, werk staat immers voorop. Om  armoede en sociale uitsluiting te voorkomen en te bestrijden, bieden wij  inkomensaanvullende regelingen en schuldhulpverlening aan. Centrale doelstelling is de  bevordering van zelfredzaamheid en participatie van mensen. Prioritaire doelgroepen zijn  kinderen in gezinnen met een laag inkomen en chronisch zieken, gehandicapten en  ouderen.     Het geld dat beschikbaar is voor sociale doelstellingen moet bij hen terechtkomen die dat  nodig hebben. Daarom stellen we alles in het werk om fraude in de bijstand te voorkomen  en op te sporen. Fraude tast het fundament van ons sociaal beleid aan en mag dus nooit  lonen.    Voor mensen die de Nederlandse taal onvoldoende beheersen bieden wij de mogelijkheid  om een participatietraject (voorheen inburgeringstraject) te volgen. Een participatietraject  is gericht op duurzame participatie in de Nijmeegse samenleving en is afgestemd op de  plaats/positie die de inburgeraar in onze samenleving inneemt (doelperspectief). Dit kan    164       

 

Programma Werk & Inkomen    zijn werk, scholing, opvoeding of andere sociale activiteiten.  De trajecten zijn toegankelijk  voor iedereen met een permanent verblijf in Nederland.    De komende jaren zijn er twee ontwikkelingen die grote invloed hebben op de (realisering  van de) doelstellingen van het programma. Dit zijn de gevolgen van de economische crisis  en de afname van het re‐integratiebudget. De twee ontwikkelingen kunnen elkaar ook nog  eens negatief beïnvloeden. We verwachten immers meer werklozen te moeten  ondersteunen bij hun terugkeer naar de arbeidsmarkt, terwijl het budget dat hiervoor  beschikbaar is afneemt.    Het programma Werk & Inkomen hangt samen met een aantal andere programma’s, zoals  met het programma Onderwijs met name voor het onderdeel volwasseneneducatie,  programma Economie voor het onderdeel Werkgelegenheid en programma Zorg &  Welzijn waarin diverse activiteiten inzake participatie worden gerealiseerd. 

EVALUATIE PROGRAMMA  In deze evaluatie geven we een korte schets van de belangrijkste ontwikkelingen binnen  de producten Werk, Inkomen, Armoedebestrijding en Inburgering.    1. Werk  1.1 Werk staat voorop!  Het jaar 2011 stond in het teken van de halvering van het re‐ integratiebudget per 1 januari 2012. Als gevolg hiervan hebben we besloten  de dienstverlening aan werkzoekenden op een andere wijze in te richten.  Hierbij hebben we zover als mogelijk geanticipeerd op de komst van de  nieuwe Wet werken naar vermogen. Leidend voor de andere richting waren  onze strategische keuzes.  Wij willen dat iedereen kansen krijgt om volwaardig deel te nemen aan de  samenleving. Het hebben van werk vinden we een zeer belangrijk middel  daartoe.  De re‐integratieondersteuning bestaat uit begeleiding, scholing en het  opdoen van werkervaring door middel van ‘werken met behoud van  uitkering’. Werkervaring opdoen kan bij werkcorporaties (leerwerkbedrijven)  en bij instellingen en ondernemers in de stad.  We kiezen om te investeren in mensen met perspectief op werk, maar die wel  een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Onze investering is erop  gericht mensen op een zo kort mogelijke termijn zelfredzaam te maken om  een baan te vinden en te behouden.  Als gemeente voeren we niet meer volledig de re‐integratie in eigen beheer  uit.  De jeugd is de toekomst. In hen willen we blijven investeren teneinde  overerving van armoede, langdurige werkloosheid, schulden, schooluitval en  overlast te voorkomen.   De strategische keuzes zijn verwerkt in de nota Werk staat voorop! Hoofdlijnen  voor beleid en uitvoering op het domein Werk in 2012, die eind september 2011 is  vastgesteld in de gemeenteraad. De maanden daarna stonden voor de  uitvoeringsafdeling Werk in het teken van de implementatie van de nieuwe  werkwijze per 1 januari 2012 en het afscheid nemen van eigen re‐ integratiepersoneel.    1.2 WSW De in 2011 ingang gezette ontwikkelingen in de sociale werkvoorzieningen  hebben ertoe geleid dat we binnen de gemeenschappelijke regeling Breed  (hierna: GR Breed) zijn gaan nadenken over de toekomst van Breed. In mei 2011 is  over het toekomstige wettelijke kader van de SW meer bekend geworden toen de     

165   

Programma Werk & Inkomen    hoofdlijnennotitie van het kabinet over Werken naar vermogen verscheen. Hierin  staan de kabinetsplannen rondom de vorming van één regeling voor de onderkant  van de arbeidsmarkt. Ook werd de omvang van de rijksbezuiniging op de SW  steeds duidelijker. Een eerste structurele bezuinigingtranche is al voor het jaar  2011 doorgevoerd. Vanaf 2013 vinden verdere structurele bezuinigingen plaats  op de middelen van de SW. Het gevolg van de doorgevoerde bezuinigingen zijn nu  al voor Breed voelbaar: sinds 2011 worden tekorten op de exploitatie van Breed  geraamd. Dit betekent dat op korte termijn een koerswijziging doorgevoerd moet  worden om te bewerkstelligen dat de huidige SW‐medewerkers zoveel mogelijk  buiten Breed, in een zo regulier mogelijke werksetting, geplaatst worden.  Elementen van de koerswijziging zijn;   optimale integratie in de arbeidsmarkt.  detachering als instrument.  nieuwe marktbenadering.  leerwerkbedrijven.   Eind november 2011 heeft het bestuur van Breed een voorgenomen besluit  hieromtrent genomen.    2. Inkomen  Op het product Inkomen waren een tweetal majeure ontwikkelingen;  2.1 Aanpassing dienstverlening;  In september 2011 heeft de Raad het raadsvoorstel ‘Begrotingswijzigingen Werk  en Inkomen (product Inkomen)’ vastgesteld. Om de tekorten in het programma  Werk en Inkomen om te buigen, is besloten de lasten van de uitvoering te  beperken door formatie in de uitvoeringsorganisatie Werk, Inkomen en Zorg af te  ramen c.q. niet meer te verlengen. Op het product Inkomen (in totaal 154 fte) is  in 2012 17 fte (11%) afgeraamd, oplopend tot 24 fte (16%) in 2014. In het vierde  kwartaal van 2011 zijn de voorbereidingen getroffen om vanaf 2012 een  versoberde dienstverlening aan klanten. We sturen op een maximale overname  van deze dienstverlening door het maatschappelijk middenveld. Uitgangspunt  binnen de dienstverlening blijft een rechtmatige verstrekking van de bijstand: op  tijd de juiste uitkering aan de juiste persoon.  2.2 Voorbereiding wetswijziging samenvoeging Wwb en WIJ;  Op 11 oktober 2011 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel tot samenvoeging  van de Wet werk en bijstand (Wwb) en Wet Investeren in Jongeren (WIJ)  aangenomen. De intentie van het kabinet was om de wetswijziging per 1‐1‐2012  van kracht te laten gaan. Na besluitvorming in de Eerste Kamer op 20 december  2011 is de wetswijziging inderdaad per 1‐1‐2012 doorgevoerd. In voorbereiding  op de wetswijziging zijn de verordeningen Wet werk en Bijstand aangepast en op  30 november door de Raad vastgesteld. Daarnaast zijn;   de klanten en hulpverleningsorganisaties geïnformeerd.   beleidsregels Inkomen en Werk in lijn gebracht met de nieuwe wetgeving /  verordeningen.   klantmanagers intern opgeleid.   alle noodzakelijke veranderingen in systemen en correspondentie  doorgevoerd.     3. Armoedebestrijding  3.1 Minimabeleid  In 2011 is Het Inter‐Lokaal met de werkcorporatie ‘Maatschappelijke Dienstverlening’  gestart. Deze werkcorporatie heeft een tweetal hoofddoelstellingen;   Het bieden van materiële dienstverlening aan inwoners van Nijmegen op het  gebied van armoedebestrijding en schuldhulpverlening.    166       

 

Programma Werk & Inkomen    

Opdoen van werkervaring cq. re‐integratie van bijstandsgerechtigden met als  ultiem doel uitstroom naar regulier werk. 

  Bij de werving van deelnemers bleek veel animo van bijstandsgerechtigden. Meer dan  80 geïnteresseerden zijn gesproken. Na een selectieprocedure zijn in september 2011  26 bijstandsgerechtigden gestart. We hebben daarnaast de uitvoering van ons  minimabeleid vereenvoudigd. We hebben alle werkprocessen kritisch tegen het licht  gehouden en efficiënter gemaakt waar mogelijk. Ook het aanvraagformulier is  vereenvoudigd: inwoners kunnen nu alle regelingen op één aanvraagformulier vinden.    3.2 Schuldhulpverlening  We zetten in op het vergroten van de zelfredzaamheid van inwoners en het  organiseren van de meest adequate uitvoeringswijze van schuldhulpverlening. In het  beleidsplan schuldhulpverlening, wat in september 2011 door de Raad is vastgesteld,  wordt een grotere rol toegedicht aan het maatschappelijk middenveld. Om dit te  realiseren zijn wij het vierde kwartaal van 2011 gestart met de pilot  ketensamenwerking schuldhulpverlening. Met Het Inter‐Lokaal, NIM en Bureau  Schuldhulpverlening/GKB+ wordt de huidige, gemeentebrede hulpverlening bij  financiële problemen onder de loep genomen. In de pilot onderzoeken we hoe we  financiële problemen zo vroeg als mogelijk kunnen signaleren en de inwoners efficiënt  de meest adequate dienstverlening bieden. Medio 2012 is de pilot afgerond. Bij een  positief resultaat wordt gedurende 2012 de nieuwe werkwijze over geheel Nijmegen  uitgerold.    4. Inburgering  In 2011 hadden we 415 inburgeraars begroot. In 2011 zijn er in totaal 443  inburgerings‐trajecten gerealiseerd inclusief pardonners. Daarnaast zijn er 29  alfabetiserings‐trajecten/taalverhogingstrajecten gestart bij het ROC. Door de inzet  van Bureau Inburgering hebben we hiermee boven onze doelstelling gepresteerd.   Naast het realiseren van de doelstellingen 2011 is het afgelopen jaar veel energie  gestoken in de afbouw de komende jaren van inburgeringstrajecten vanwege het  wegvallen van inburgeringsmiddelen.   Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  Een korte opsomming van de zaken die in 2011 zijn gerealiseerd;   er zijn 9 werkcorporaties opgestart met in totaal 197 werkplekken. Eind 2011 waren  deze plekken bezet door 102 werkzoekenden.   31% van de uitstroom uit bijstand is naar werk.   de afbouw van gesubsidieerde arbeid ligt op schema.   in totaal zijn 443 inburgeringstrajecten gerealiseerd (inclusief pardonners).   het percentage tekortkoming ligt onder de 1%.   het opsporen van fraude levert meer op dan het kost.   90% van de aanvragen Wwb/WIJ werken we binnen 8 weken af.   met onze minimaregelingen bereiken we 91% van de volwassen minima.   het aandeel van de uitvoeringskosten bij de minimaregelingen ligt overall onder de  20%.   de aanvraagprocedure voor minimaregelingen is voor klanten vereenvoudigd, alle  regelingen kunnen voortaan met één formulier aangevraagd worden.   de financiële zelfredzaamheid van meer dan 800 burgers is vergroot.  Wat heeft het opgeleverd in 2011?  In 2011 hebben we het merendeel van de indicatoren op het gebied van Werk, Inkomen  en Armoedebestrijding gerealiseerd. Hierdoor hebben we een belangrijke bijdrage  geleverd aan de doelstellingen van het programma Werk & Inkomen.       

167   

Programma Werk & Inkomen    Daarnaast zijn in 2011 zijn diverse koerswijzigingen doorgevoerd op het gebied van Werk,  Inkomen en Armoedebestrijding. Op al deze gebieden zijn nieuwe, meerjarige  beleidsplannen vastgesteld. Tevens zijn de gemeentelijke verordeningen en beleidsregels  aangepast aan de wijzigingen in de Wet werk en bijstand.  De laatste 4 maanden van 2011 zijn de voorbereidingen getroffen om de beleidsplannen  en de gewijzigde Wet werk en bijstand uit te voeren. Daarnaast zijn er bezuinigingen op de  uitvoerende afdelingen Werk, Inkomen en Zorg, en de daarmee gepaarde aanpassingen in  de dienstverlening aan de klanten, doorgevoerd.  Bijzonderheden in 2011?  Financieel hebben we in 2011 als resultaat een tekort op het budget Inkomensdeel van  € 8,4 miljoen (hiervan is € 7,8 miljoen reeds in de najaarsnota vermeld. Het overige  verschil wordt in de financiële toelichting nader toegelicht). De klantenaantallen waren de  eerste negen maanden in lijn met de landelijke ontwikkeling en die van  referentiegemeenten. Het laatste kwartaal van 2011 laat een toename zien van het  klantenbestand. Belangrijkste oorzaak van het tekort is echter niet de groei van het  klantenbestand, maar het feit dat de landelijke budgetten bij onze uitgaven achterblijven.  De landelijke budgetten 2011 zijn namelijk niet gebaseerd op aantallen bijstandsklanten  maar op de aantallen werklozen.    In 2011 zijn verschillende werkcorporaties gestart. Het merendeel van de gestarte  werkcorporaties is geïnitieerd door maatschappelijke organisaties. Vanaf medio 2011 ligt  de focus in het informeren, betrekken en stimuleren van private ondernemingen, zodat in  2012 meer werkcorporaties gestart worden vanuit het bedrijfsleven. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  In Nijmegen hebben zoveel mogelijk inwoners een fatsoenlijk bestaan, bij voorkeur door  middel van een baan en anders door de inzet van inkomensaanvullende maatregelen en  schuldhulpverlening.     

PROGRAMMA WERK & INKOMEN     

H1 

Beperken stijging aantal bijstandsgerechtigden 

 

H2 

Rechtmatige en doelmatige verstrekking van uitkeringen 

 

H3 

Inkomensaanvullende maatregelen en/of schuldhulpverl. 

 

H4 

Dynamiek in de gesubsidieerde arbeid 

 

Hoofddoelstelling 1  BEPERKEN STIJGING AANTAL BIJSTANDSGERECHTIGDEN  Wat willen wij bereiken?  Onze ambitie is de stijging van het bijstandsvolume in Nijmegen te beperken. Het streven  is onder de verwachte landelijke stijging van het bijstandsvolume (8 %) te blijven. We  houden voor Nijmegen rekening met een stijging van het bijstandsvolume van 6 %.     In het voorgaande jaar was ons streven om op de landelijke gemiddelde stijging uit te  komen vanwege de ongewisse gevolgen van de economische crisis op het  bijstandsvolume. De afgelopen jaren heeft Nijmegen echter steeds betere resultaten  behaald in het terugdringen van de bijstandsuitkeringen. Ook in de crisismonitoren is  zichtbaar dat de Nijmeegse economie relatief beter heeft gereageerd op de economische    168       

 

Programma Werk & Inkomen    teruggang. In ons coalitieakkoord gaan we dan ook uit van een groei van het  bijstandsvolume met gemiddeld 6 % per jaar in de komende jaren. Zo ontstaat ook ruimte  om het armoedebeleid op het gewenste niveau te houden.      Op basis van de ramingen van het Centraal Planbureau (CPB) is het waarschijnlijk dat het  ministerie de (gemiddelde) landelijke stijging van het bijstandsvolume naar beneden zal  bijstellen. Dit heeft een neerwaarts effect van circa 10 % op de omvang van het  Inkomensdeel en daarmee op de financiële ruimte. De neerwaartse bijstelling is  momenteel nog niet definitief; in het jaarlijkse bestedingsplan worden de definitieve  budgetten bijgesteld en de effecten op de stand van de reserve doorgerekend.    We hebben een aantal indicatoren voor de monitoring van de doelstelling opgesteld. Deze  staan in onderstaande tabel.   De eerste indicator geeft in klantenaantallen weer hoeveel bijstandsgerechtigden we in de  betreffende kalenderjaren (ultimostand) verwachten. De verwachting is gebaseerd op een  gemiddelde stijging van 6 %.   De tweede indicator (instroom beperken) geeft aan in hoeverre we de instroom in de  bijstand beperken door bijvoorbeeld mensen snel aan werk te helpen of door te zorgen  voor rechtmatige toekenning van een uitkering. De indicator drukt uit hoeveel procent van  het aantal aanvragen voor een Wwb‐uitkering niet leidt tot een uitkeringsverstrekking.   De derde indicator (uitstroom bevorderen) geeft weer hoeveel uitgestroomde klanten aan  het werk zijn gegaan.   De vierde, vijfde en zesde  indicator zijn voor 2011 nieuw toegevoegd. De vierde indicator  geeft het percentage bijstandsgerechtigden ten opzichte van de Nijmeegse  beroepsbevolking weer. De Nijmeegse beroepsbevolking is vastgesteld op 79.000  (peildatum: 2009).  De vijfde indicator drukt het percentage uit van het aantal bijstandsgerechtigden dat is  ontheven van de arbeidsplicht. Een belangrijke uitstroomreden, namelijk werkaanvaarding  is voor deze groep niet haalbaar. Momenteel is circa 40 % van het bijstandsbestand  ontheven van de arbeidsplicht. Voor de komende jaren verwachten we dat dit aandeel  gehandhaafd blijft.   De zesde en laatste indicator gaat over de jeugdwerkloosheid. Het percentage drukt het  aantal niet‐werkende werkzoekenden van 15 tot 27 jaar ( jeugdwerklozen) uit ten opzichte  van het totale aantal niet‐werkende werkzoekenden in Nijmegen. De cijfers van deze  indicator zijn afkomstig van het UWV WERKbedrijf. Momenteel is het percentage  jeugdwerklozen in Nijmegen 13,2 % (landelijk is dit 11,4%). Voor 2011 geldt dat we  streven naar een percentage dat gelijk is aan het landelijke percentage jeugdwerklozen.   Wat hebben we bereikt?  De hoofddoelstelling de stijging van het bijstandsvolume in Nijmegen zoveel mogelijk te  beperken en niet boven het landelijke gemiddelde te komen hebben we niet gerealiseerd.     1.1 Beperken stijging aantal bijstandsgerechtigden  De groei van het aantal bijstandsgerechtigden Wwb/Wij is in Nijmegen hoger dan  landelijk. Tot en met december 2011 is landelijk de groei + 2,8%, in Nijmegen is de groei  over geheel 2011 + 5,4%.     Uit de analyse lijkt de stijging van het klantenbestand een drietal oorzaken te kennen,  namelijk de afbouw van de werkervaringsbanen en tijdelijke participatiebanen, het feit dat  we werken met behoud van uitkering hebben geïntroduceerd en de instroom van  herschikkers. De regionale arbeidsmarkt ontwikkelt zich daarnaast negatief:  ‐          het aantal openstaande vacatures daalt sterk. Ten opzichte van vorig jaar staan 40%    minder vacatures open.  ‐          het aantal werkzoekenden, afgezet tegen beroepsbevolking, is hoger dan landelijk    en stijgt licht.       

169   

Programma Werk & Inkomen    De regionale arbeidsmarkt kenmerkt zich door veel niet‐werkende werkzoekenden ten  opzichte van het aantal openstaande vacatures. Voor bijstandsgerechtigden biedt de  regionale arbeidsmarkt hierdoor beperkte mogelijkheden. De stijging van het  klantenaantal is één van de redenen dat we in 2011 een tekort op het inkomensdeel  realiseren (zie toelichting financiën).     1.2 Preventiequote  In onderstaande tabel hebben we het percentage Wwb‐aanvragen opgenomend dat  wordt afgewezen vanuit Werk & Inkomen. De doelstelling, een preventiequote van 25%, is  een gangbare score in vergelijking met voorgaande jaren. In 2011 blijven we met 22%  achter bij de doelstelling. Ten opzichte van 2010 is realisatie bij deze quote met 6%  gedaald. Deze daling heeft er met name mee te maken dat het UWV een meer uitgebreide  uitvraag toepast aan de poort, waardoor er minder afvalt aan de poort bij de gemeente.    1.3 Uitstroompercentage  Het uitstroompercentage naar werk (onder uitstromers) hebben we gerealiseerd. Het gaat  hier om de uitstroom naar regulier werk (dus exclusief gesubsidieerde arbeid). De norm is  25 % en in 2011 is 31 % van de uitstromers naar werk uitgestroomd.    Realisatie 2010 

Indicatoren  1.1 Beperken stijging aantal bijstandsgerechtigden  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

5.341 

5.782 

5.787 

1.2 % Afwijziging aanvragen  

28% 

>25% 

22% 

1.3 Uitstroom % naar werk onder uitstromers  

25% 

30% 

31% 

1.4 % Bijstandsgerechtigden tov beroepsbevolking in Nijmegen  

nvt 

7,3% 

7,2% 

1.5 % Ontheffingen arbeidsplicht  

nvt 

40% 

31% 

1.6 % Jeugdwerklozen tov niet‐werkende werkzoekenden in Nijmegen  

nvt 

11% 

16,2% 

Wat hebben we ervoor gedaan?  We hebben allereerst onze reguliere activiteiten uitgevoerd om het volume aan  bijstandsuitkeringen te beperken. Deze zijn;   Activiteiten gericht op het beperken van instroom, zoals de sluitende aanpak voor  jongeren, inzet van instrumenten voor klanten die aan het werk kunnen en het  steekproefsgewijs afleggen van huisbezoeken bij de aanvraag van een uitkering.   Jongeren tot 27 jaar hebben vanaf medio 2011 een zoekperiode van 4 weken. In deze  zoekperiode zijn jongeren actief ondersteund in hun zoektocht naar werk en/of  scholing. Met deze zoekperiode lopen we vooruit op wijzigingen in de Wet werk en  bijstand per 01‐01‐2012.   Activiteiten gericht op het bevorderen van uitstroom, met name naar werk. De kern  van deze activiteiten wordt uitgevoerd door de afdeling Werk en in het bijzonder onze  eigen re‐integratiespecialisten en bemiddelaars. Daarnaast zijn in 2011 diverse  werkcorporaties opgericht, waarbij meer dan 100 werkzoekenden geplaatst zijn.   Netwerk met werkgevers opbouwen en onderhouden: we stellen de werkgeversvraag  centraal. Dit is essentieel om ons re‐integratiebeleid uit te voeren. 

Hoofddoelstelling 2  RECHTMATIGE EN DOELMATIGE VERSTREKKING VAN UITKERINGEN  Wat willen wij bereiken?  Een rechtmatige en doelmatige verstrekking van uitkeringen op grond van de Wet werk en  bijstand, de Wet investeren in jongeren, de Wet inkomensvoorziening oudere en  gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers, de Wet Inkomensvoorziening  oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte zelfstandigen en het Bijstandsbesluit  zelfstandigen.      170       

 

Programma Werk & Inkomen    Met rechtmatig bedoelen we het tijdig en correct verstrekken van de juiste uitkering aan  de juiste persoon. Rechtmatigheid realiseren we door het voorkomen en opsporen van  uitkeringsfraude en het tijdig en correct verstrekken van uitkeringen. Doelmatigheid is  erop gericht dat we alleen een uitkering verstrekken aan mensen die hem nodig hebben.  Wie kan werken helpen we aan het werk (zie hoofddoelstelling 1), wie daartoe niet in  staat is en een uitkering nodig heeft, kan daarop aanspraak maken.    Wat hebben we bereikt?  Onze tweede hoofddoelstelling ‐ een rechtmatige en doelmatige verstrekking van  uitkeringen ‐ hebben we (grotendeels) gerealiseerd.    2.1 Tekortkomingen in de rechtmatigheid  Het percentage tekortkoming in de rechtmatigheid is lager dan 1%. Hiermee hebben  we voldaan aan de normering van deze indicator.    2.2 Fraude opsporen en bestrijden levert meer op dan het kost  De investeringen om fraude op te sporen en te bestrijden heeft in 2011 meer  opgeleverd dan het heeft gekost. De totale investeringen in formatie bedroegen in  2011 € 1,35 miljoen. In 2011 is door sociaal rechercheurs en  fraudepreventiemedewerkers ruim € 2,5 miljoen aan fraude opgespoord en € 1,5  miljoen aan uitkeringen bespaard.     2.3 Percentage aanvragen met besluit binnen 8 weken  Deze indicator hebben we niet gehaald. De norm is dat we 95% van alle aanvragen  binnen 8 weken afhandelen. Van de Wwb en WIJ‐aanvragen is in 2011 90% binnen 8  weken afgehandeld. De overschrijding vindt met name plaats bij WIJ‐aanvragen en  klanten die niet tijdig de noodzakelijke bewijsstukken aanleveren. Ten opzichte van  2010 zijn de aanvragen sneller afgehandeld. In 2010 was 77% binnen 8 weken  afgehandeld.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

2.1 % Tekortkomingen in rechtmatigheid uitkeringsverstrekking  

<1% 

<1% 

<1% 

2.2 Fraude opsporen en bestrijden levert meer op dan het kost  

+ 

+ 

+ 

80% 

95% 

90% 

2.3 % Aanvragen met besluit binnen 8 weken  

Wat hebben we ervoor gedaan?  We verstrekken zoveel als mogelijk tijdig en correct de juiste uitkering aan de juiste  persoon. Hiertoe behoren ook onze handhavingsinspanningen. Deze zijn te categoriseren  naar preventieve en repressieve activiteiten. De eerste activiteiten komen neer op het  geven van voorlichting bij de contacten met klanten en de uitvoering van de controle op  maat bij de uitkeringsaanvraag. Daarbij worden incidenteel huisbezoeken afgelegd. De  repressieve activiteiten bestaan ook uit controles op maat, maar dan gedurende de  uitkeringsperiode. Deze controles worden uitgevoerd naar aanleiding van signalen.     Doelmatigheid is erop gericht dat we alleen een uitkering verstrekken aan mensen die dat  nodig hebben. Wie kan werken, helpen we aan het werk, wie daartoe niet in staat is en  een uitkering nodig heeft, kan daar aanspraak op maken. Deze toets vindt altijd plaats bij  de aanvraag en wordt herhaald gedurende de uitkeringsperiode. 

Hoofddoelstelling 3  INKOMENSAANVULLENDE MAATREGELEN EN/OF SCHULDHULPVERL. 

   

171   

Programma Werk & Inkomen    Wat willen wij bereiken?  In 2010 maakt 80% van de Nijmeegse huishoudens met een laag inkomen (tot 120% van  het sociaal minimum) gebruik van inkomensaanvullende maatregelen.    In de armoedebestrijding is maatschappelijke participatie ons uitgangspunt. Wij willen hen  die het nodig hebben de mogelijkheid bieden om mee te doen aan verschillende  activiteiten. Wij richten ons met name op gezinnen met kinderen, chronisch zieken,  gehandicapten en ouderen. Ondanks slechte financiële vooruitzichten, is onze ambitie het  minimabeleid in de huidige omvang in stand te houden. We gaan ons minimabeleid  herinrichten, zodat de uitvoering goedkoper kan. Als vuistregel geldt dat de  uitvoeringskosten van regelingen niet meer dan 20% bedragen. Een aantal  minimaregelingen voldoet niet aan dat criterium. We zullen bezien of regelingen  samengevoegd kunnen worden en of een stadspas bijdraagt aan de vermindering van de  uitvoeringskosten. Bij het laatste instrument moet ook een versterking van het  participatiekarakter van het minimabeleid worden bereikt.     Binnen schuldhulpverlening bieden we zowel preventieve als curatieve  schuldhulpverlening aan. Preventieve schuldhulpverlening strekt zich uit van voorlichting  aan partnerorganisaties en op scholen, informatie‐ & adviesgesprekken en  budgetteringscursussen, het verstrekken van sociale kredieten tot aan hulp bij het voeren  van de eigen administratie. Bij curatieve schuldhulpverlening zijn er problematische  schulden aanwezig en zijn arbeidsintensieve instrumenten noodzakelijk, zoals stabilisatie  van de financiële situatie of het treffen van een minnelijke schuldregeling. Voor  schuldhulpverlening hanteren we de volgende indicatoren:   we vergroten de zelfredzaamheid van 750 inwoners door de inzet van informatie‐ &  adviesgesprekken, budgetcursussen, workshops en voorlichtingsbijeenkomsten;   we verwachten in 2011 1.500 aanmeldingen/contactmomenten schuldhulpverlening;   we verwachten in 2011 te komen tot 500 geslaagde schuldhulpverleningstrajecten 1 ;   iedere verzoeker krijgt binnen vier weken het eerste gesprek;    bij een bedreigende situatie 2  vindt binnen drie werkdagen het eerste gesprek plaats   iedere verzoeker ontvangt binnen vier weken na het eerste gesprek een inschatting  van de verwachte doorlooptijd en het maximaal haalbare resultaat.  Wat hebben we bereikt?  Doelstelling 1  Voor 2011 was ons doel om 80% van de Nijmeegse huishoudens te bereiken met een  inkomen tot 130% van de bijstandsnorm. Uit een analyse van ons bestand blijkt dat we  met onze inkomensondersteunende regelingen ruim 15.700 volwassenen hebben bereikt  met een inkomen tot 120% van de bijstandsnorm. Op een totaal van 17.300 volwassenen  betekent dit een bereik van 91%. Deze volwassenen hebben ten minste van één regeling  gebruik gemaakt. Via het Kinderfonds hebben we van de 4.200 kinderen die we met ons  Kinderfonds zouden kunnen bereiken, hebben we bijna 2.100 kinderen bereikt. Dit is een  score van 50%.  We wijken in onze indicator ‘bereikte personen’ af van de indicator ‘bereikte  huishoudens’. Afgelopen jaren hebben we het aantal bereikte huishouden moeten  schatten. In het ‘Meerjarig bestedingsplan minimabeleid 2012 tot en met 2015’ hebben  we aangegeven te werken aan een nieuwe indicator om uitdrukking te geven aan het  bereik van ons minimabeleid. Op persoonsniveau kunnen we ons bestand eenduidig  analyseren. We zullen de indicator hierop voor de stadsbegroting 2013 op aanpassen.                                                                      1

Een schuldhulpverleningstraject  is geslaagd als één van de volgende onderdelen zijn ingezet:  advisering, herfinancieringen, betalingsregelingen, saneringskredieten of schuldbemiddelingen.  2  Onder bedreigende situatie wordt verstaan gedwongen woningontruiming, beëindiging van de  levering van gas, elektra of water of opzegging dan wel ontbinding van de zorgverzekering.  

  172       

 

Programma Werk & Inkomen   

 

  De afgelopen jaren was de financiering van ons minimabeleid grotendeels afhankelijk van  tijdelijke en astructurele financieringsbronnen. In 2011 hebben we met de vaststelling van  de Perspectiefnota 2012 en het ‘Meerjarig bestedingsplan minimabeleid 2012 tot en met  2015’ structureel extra gemeentelijke middelen ingezet ten behoeve van ons  minimabeleid. Op deze wijze hebben we bereikt dat ook in moeilijke tijden huishoudens  met een laag inkomen kunnen rekenen op inkomensondersteuning vanuit de gemeente.  Daarbij hebben we rekening gehouden met de stapelingseffecten van de verschillende  bezuinigingen in het sociale domein. Kwetsbare doelgroepen zoals kinderen, chronisch  zieken, gehandicapten en ouderen blijven we ondersteunen.    We hebben ook bereikt dat de uitvoeringskosten van regelingen niet meer dan 20%  bedragen. Dit is bereikt door de afhandeling van aanvragen sterk te vereenvoudigen. Ook  is de aanvraagprocedure vergemakkelijkt door alle regelingen op één aanvraagformulier  samen te voegen. De mogelijkheden van een stadspas om uitvoeringslasten te reduceren  en participaieve karakter van ons minimabeleid ter versterken, hebben we in 2011  verkend. De conclusies presenteren we in het eerste kwartaal van 2012.    Doelstelling 2 en 3  Binnen schuldhulpverlening bieden we zowel preventieve als curatieve  schuldhulpverlening aan. In onderstaande tabel is opgenomen welke indicatoren  gehanteerd worden in de begroting 2011 en wat gerealiseerd is.    Begroting 2011  Realisatie 2011 

Aanmeldingen/contactmomenten, waarvan  ‐ Nijmegen  ‐ Regiogemeenten  Geslaagde schuldregelingen, waarvan:  ‐ Advisering  ‐ Geslaagde herfinancieringen  ‐ Geslaagde betalingsregelingen  ‐ Geslaagde saneringskredieten  ‐ Geslaagde schuldbemiddelingen  

1500 

500 

1337  1240  97   821   415   117    17  117  155 

Eerste gesprek (1)  Afspraak bij bedreigende situatie 

< 4 weken  < 3 dagen 

30 dagen  100 % 

Na eerste gesprek verwachting doorlooptijd +  maximaal behaald resultaat 

< 4 weken 

100 % 

  Doelstelling voor 2011 was het vergroten van de zelfredzaamheid van 750 inwoners door  de inzet van informatie & adviesgesprekken, budgetcursussen, workshops en  voorlichtingsbijeenkomsten. In 2011 zijn 415 adviseringsgesprekken gevoerd, hebben 101  burgers deelgenomen aan een budgetteringscursus en zijn er 48 preventie/voorlichtings‐ bijeenkomsten georganiseerd. Daarnaast zijn door de inzet van vrijwilligers van Humanitas  meer dan 100 Nijmegenaren geholpen met het op orde krijgen en houden van hun  administratie, hebben zij inzicht gekregen in inkomsten en uitgaven en kan de klant  zelfstandig verder. Daarmee hebben we deze doelstelling ruimschoots gerealiseerd.    Met 821 geslaagde schuldregelingen ligt de realisatie ruim boven de gestelde norm en 200  boven de realisatie 2010. Er zijn een tweetal redenen aanwijsbaar voor dit succes;  1. Het nieuwe product ‘advisering’ is met 415 aanzienlijk hoger dan vooraf verwacht en  aanzienlijk hoger dan de 298 in 2010.     

173   

Programma Werk & Inkomen    2.

De inzet van een extra schuldregelaar en continue investering in de contacten met  schuldeisers om schuldregelingen rond te krijgen.    

  Aangetekend dient te worden dat in de definitie van ‘geslaagde schuldsaneringen’ ook het  product ‘advisering’ is opgenomen; klanten zijn soms langdurig, soms tijdelijk geholpen  met informatie & advies. Dit product draagt echter tevens bij aan de zelfredzaamheid van  de Nijmeegse burger. Reden waarom dit product twee keer is meegenomen, zowel bij  geslaagde schuldsaneringen als bij het vergroten van de zelfredzaamheid van burgers.     Naast de 821 geslaagde schuldregelingen zijn er 212 WSNP‐verklaringen afgegeven voor  toetreding tot een wettelijke schuldregeling. Dit is hoger dan de begrote 120 en  aanzienlijk hoger dan de 142 afgegeven wsnp‐verklaringen in 2010. Gezien de stijging van  de totale schuldenlast en het aantal schuldeisers blijft het de komende jaren lastig om een  minnelijke regeling te realiseren. We verwachten dan ook dat het aantal verklaringen voor  een wettelijke schuldsanering (WSNP) de komende jaren hoog blijft.    In 2011 waren er 1240 aanmeldingen van Nijmegenaren voor schuldhulpverlening. In 2010  waren er 1358 aanmeldingen, zodat het aantal aanmeldingen met bijna 9% gedaald is.  Ondanks de daling in het aantal aanmeldingen is er in 2011 een stijging in het aantal  geslaagde saneringskredieten zichtbaar ten opzichtte van 2010 (117 geslaagde  saneringskredieten in 2011 ten opzichte van 104 in 2010). Daarnaast is het aantal  geslaagde schuldbemiddelingen met 155 aanzienlijk hoger in 2011 dan de 106 in 2010. We  bieden hierdoor in 2011 meer Nijmegenaren uitzicht op een schuldenvrije toekomst. De  schuldenvrije toekomst wordt gerealiseerd na het doorlopen van de drie jaar van de  minnelijke schuldregeling. In 2011 hebben 170 klanten hun drie jaar eerder opgestarte  schuldregeling met goed gevolg voltooid. In 2011 hebben we een deel van de klanten met  budgetbeheer gescreend. Als de klant structurele financiële begeleiding nodig heeft, is hij  doorgeleid naar een bewindvoerder. Als dat niet noodzakelijk is, is gekeken hoe de klant  weer zelfredzaam kan worden. Als gevolg hiervan is het aantal klanten met budgetbeheer  fors gedaald. Een deel van deze klanten is onder bewind komen te staan. Dit is één van de  oorzaken van een stijging van bijzondere bijstand voor kosten bewindvoering.    Gedurende het jaar zijn er fluctuaties op de intakelijst, onder meer door pieken in  aanmeldingen en verloop in personeel. De doorlooptijd ligt in het algemeen ruim onder de  4 weken, maar door verloop in medewerkers is in januari en juli 2011 de gemiddelde  doorlooptijd fors omhoog getrokken. De wachttijd tussen datum melding door de klant en  de intake bij het bureau bedroeg in 2011 gemiddeld 30 dagen. Daarmee blijven we net  niet binnen de gestelde termijn van 4 weken. Overigens hebben we de klant, voor de  intake, binnen een week telefonisch gesproken voor een eerste screening van de  aanvraag.    Realisatie 2010 

Indicatoren  3.1 % Bereikte huishoudens met een laag inkomen   3.2 Toename % nieuwe bereikte klanten   3.3 Aantal geslaagde schuldregelingen   3.4 Aantal aanmeldingen schuldhulpverlening  

70% 

Doelstelling 2011  80% 

Realisatie 2011  91% 

‐‐ 

‐ ‐ 

‐‐ 

620 

500 

821 

1.358 

1.500 

1.240 

Wat hebben we ervoor gedaan?  Doelstelling 1  We hebben diverse maatregelen ten behoeve van armoedebestrijding: kwijtschelding  belastingen en heffingen, Kinderfonds, individuele bijzondere bijstand,  langdurigheidstoeslag, collectieve aanvullende zorgverzekering en de regeling chronisch  zieken, gehandicapten en ouderen. In 2011 hebben zich wel wijzigingen in ons  minimabeleid voorgedaan op grond van het ‘Ombuigingsplan Minimabeleid 2011 en  verdere jaren’. De belangrijkste ontwikkelingen uit 2011 zijn;      174       

Programma Werk & Inkomen        

Het Schoolfonds is in augustus 2011 ondergebracht in het Kinderfonds dat wordt  uitgevoerd door Stichting Leergeld.  Het aantal kinderen dat gebruik maakt van de mogelijkheden van het Kinderfonds om  deel te nemen aan sportieve en culturele activiteiten blijft groeien.  De Geld Terug Regeling (GTR) is per 1 april 2011 beëindigd.  In het tweede jaar op rij toename van aantal verstrekkingen individuele bijzondere  bijstand. Een nadere analyse moet nog plaatsvinden, maar met name het aantal  verstrekkingen en uitgaven ten aanzien van beheer en bewind is fors gestegen.  Wederom daling in het aantal verzekerden dat gebruik maakt van de Collectieve  Aanvullende Zorgverzekering. Een mogelijke verklaring is de spanning tussen de  uitgebreide dekking van de verzekering en de hoogte van de maandelijkse premie.  Betere verzekeringsvoorwaarden – zoals binnen de CAZ – brengen een hogere premie  met zich mee. Uit de daling van het aantal deelnemers aan de CAZ kan worden  afgeleid dat huishoudens met een laag inkomen momenteel eerder kiezen voor een  direct effect in de portemonnee dan goede verzekeringsvoorwaarden. Iets wat op  langere termijn duurder kan uitpakken.  De regeling chronisch zieken, gehandicapten en ouderen wordt goed gebruikt. 

   Doelstelling 2 en 3  We zetten in op het vergroten van de zelfredzaamheid van inwoners en het organiseren  van de meest adequate uitvoeringswijze van schuldhulpverlening. Om dit te realiseren zijn  wij in het vierde kwartaal van 2011 gestart met de pilot ketensamenwerking  schuldhulpverlening. Met Het Inter‐Lokaal, NIM en Bureau Schuldhulpverlening/GKB+  wordt de huidige, gemeentebrede hulpverlening bij financiële problemen onder de loep  genomen. In de pilot onderzoeken we hoe we financiële problemen zo vroeg als mogelijk  kunnen signaleren en de inwoners efficiënt de meest adequate dienstverlening bieden.  Medio 2012 is de pilot afgerond. Bij een positief resultaat wordt gedurende 2012 de  nieuwe werkwijze over geheel Nijmegen uitgerold.    Preventie  Voorkomen is beter dan genezen, ook bij schuldhulpverlening. Van belang is om de  zelfredzaamheid van inwoners op financieel gebied te vergoten en waar mogelijk het  voorkomen of vroegtijdig signaleren van financiële problemen door de inzet van  preventieve schuldhulpverlening. Met voorlichtingsbijeenkomsten (o.a. bij  hulpverleningsorganisaties en scholen), gastlessen op ROC en HAN werken we concreet  aan preventie. In het kader van informatievoorziening, bewustwording en schuldpreventie  zijn door Bureau Schuldhulpverlening/GKB+ 48 voorlichtingsbijeenkomsten gehouden.  Naast de voorlichtingsbijeenkomsten geven we ook budgetteringscursussen. In 2011 zijn  101 deelnemers aan een budgetteringscursus. We passen de budgetteringscursus op de  doelgroep aan: zo is er in samenwerking met R75 een cursus voor jongeren ontwikkeld.  Het Inter‐Lokaal geeft budgetteringscursussen gericht op een deel van de allochtone  doelgroep. Gezamenlijk wordt gekeken welke cursus het meest geschikt is voor een klant.  Daarnaast werken we in actiecentrum Hatert intensief samen met de reintegratie‐ specialisten van de afdeling Werk en het UWV. 

Hoofddoelstelling 4  DYNAMIEK IN DE GESUBSIDIEERDE ARBEID  Wat willen wij bereiken?  Onze ambitie is de huidige vormen van gesubsidieerde arbeid te moderniseren. Dit  betekent dat we de huidige vormen moeten afbouwen. In het coalitieakkoord hebben we  uitgesproken het aantal huidige gesubsidieerde banen met driekwart te verlagen. Eind  2012 maken we de balans op van deze operatie. Tegelijkertijd willen we door de inzet van  werkcorporaties nieuwe vormen van werkervaring, waarbij scholing een belangrijke  component inneemt, introduceren. Een vereiste hierbij is wel dat mensen vanuit de     

175   

Programma Werk & Inkomen    werkcorporatie in afzienbare tijd uitstromen naar regulier werk. Op deze wijze creëren we  dynamiek in de (werkervarings)plekken.    Voor deze nieuwe doelstelling hebben we twee indicatoren opgesteld:  Ten eerste een indicator voor de afbouw van de gesubsidieerde arbeid. Uitgaande van 800  gesubsidieerde banen eind 2010, is ons doel dit aantal eind 2012 teruggebracht te hebben  tot 200 banen. De ingevoerde norm voor 2011 (800) is geen norm, maar afhankelijk van  de wijze waarop we de afbouw daadwerkelijk gaan realiseren.   De tweede indicator gaat over de werkcorporaties. Vooralsnog is ons streven minimaal 5  werkcorporaties in 2011 te realiseren. Onduidelijk is nu nog hoeveel  bijstandsgerechtigden we via de werkcorporaties zullen bereiken en worden toegeleid  naar werk.   Wat hebben we bereikt?  Onze ambitie was om de voormalige vormen van gesubsidieerde arbeid te moderniseren.  Dit houdt in dat we de gesubsidieerde arbeid afbouwen tot een kwart van het aantal  subsidiebanen ten opzichte van het moment dat de Nijmeegse gemeenteraad het  Ombuigingsplan Werk vaststelde in november 2010. Daarnaast zouden we  werkcorporaties introduceren waar uitkeringsgerechtigden gedurende een tweejarig  traject leren en werken met behoud van uitkering. Het doel van de werkcorporatie is dat  de betreffende deelnemers na het tweejarig traject regulier werk vinden.     Er zijn ten aanzien van de modernisering van de gesubsidieerde arbeid twee indicatoren  opgesteld:  1) Eind 2012 beschikken we nog over 200 subsidiebanen. Dit betekent dat de  gesubsidieerde arbeid met 75% is afgebouwd.  2) Eind 2011 beschikken we over minimaal vijf werkcorporaties. Daarbij werd niet  gezegd hoeveel personen bij de betreffende werkcorporaties een plek zouden  krijgen.    Indicator 1: Afbouw gesubsidieerde arbeid  In 2011 zijn in totaal 178 personen vanuit een subsidiebaan uitgestroomd. Dit betreft  ongeveer 20,5% van de totale groep ten tijde van het raadsbesluit tot afbouw. Van deze  178 personen zijn er 91 in de WW terecht gekomen. 23 personen hebben regulier werk  gevonden en nog eens 31 personen zijn met pensioen gegaan in 2011. 6 personen hebben  op eigen verzoek ontslag genomen. De overige 27 personen zijn om diverse redenen  uitgestroomd (verhuizing, uitstroom naar WSW, overleden, toekenning WAO etc.).     ‐Participatiebanen: het contract van alle participanten met een contract voor bepaalde tijd  is in 2011 niet verlengd (met uitzondering van enkele banen die tijdelijk overeind zijn  gehouden door de inzet van het frictiebudget). Alle participanten met een contract voor  onbepaald tijd worden niet ontslagen als gevolg van de afbouw van de gesubsidieerde  arbeid. Het gaat hier om 78 resterende dienstverbanden op 31 december 2011.  Tegelijkertijd vindt er geen nieuwe instroom meer plaats.  ‐ID‐banen: Met uitzondering van de ID‐ers die in aanmerking komen voor een SW‐ indicatie én de ID‐ers die in dienst gehouden kunnen worden door de inzet van het  frictiebudget verliezen alle ID‐ers in de loop van 2012 hun subsidiebaan.  ‐Wiw‐banen: De Wiw‐ers zijn in dienst bij de gemeente Nijmegen / Stichting Uitzicht. In  juli 2011 is een Sociaal Plan overeen gekomen waarin staat dat alle Wiw‐ers (met dezelfde  uitzonderingen als bij de ID‐ers) op 1 juli 2012 collectief ontslagen worden. In het Sociaal  Plan zijn prikkelende regelingen opgenomen om het vinden van regulier werk te  stimuleren en een financiële regeling in het geval geen (ander) werk gevonden wordt.    Indicator 2: Werkcorporaties  In 2011 zijn in totaal negen werkcorporaties opgestart. Het gaat om de volgende  corporaties: Het Inter‐lokaal, 2Switch, Wereldkoks, Mode Met een Missie, Salus Home &      176       

Programma Werk & Inkomen    Living, Bikewerk, de Zonnetrein, het Ambachtsplein en FacSkills. In totaal bieden deze  negen corporaties 197 werkplekken aan voor uitkeringsgerechtigden. Daarvan waren er  per 31 december 2011 al 102 ingevuld.   Op dit moment staat besluitvorming gepland voor nog eens vier werkcorporaties.  Daarnaast vinden er een veelheid aan verkennende gesprekken plaats met  geinteresseerde organisaties / bedrijven.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

4.1 Afname gesubsidieerde arbeid  

nvt 

800 

178 1) 

4.2 Werkcorporaties  

nvt 

5 

9 

 

1

 Per 1 januari 2013 zijn de gesubsidieerde banen in het kader van WIW en ID volledig afgebouwd; er worden  dan maximaal 200 fte Participatiebanen en ‘WIW‐ en ID‐ers met een sw‐indicatie’ gesubsidieerd.  

Wat hebben we ervoor gedaan?  Indicator 1;  Gesubsidieerde arbeid  Begin 2011 hebben we met alle werkgevers en inlenende organisaties gesprekken gevoerd  over de inhoud van het Ombuigingsplan Werk en de mogelijke consequenties van dit  raadsbesluit voor de betreffende organisaties en de gesubsidieerde medewerkers.     Voor de Wiw‐ers zijn we als werkgever een Sociaal Plan overeen gekomen met de  vakbonden en de OR Uitzicht. De inhoud van dit Sociaal Plan hebben we alle Wiw‐ers  toegestuurd en we hebben twee informatiebijeenkomsten gehouden. Ten aanzien van de  ID‐ers en Participanten hebben wij veelvuldig persoonlijk contact gehad met Stichting  Wijkwerk en de andere werkgevers. Vervolgens verwachten wij van hen dat zij zelf de  verantwoordelijkheid oppakken om hun werknemers goed te informeren.    Voor alle individuele gesubsidieerde medewerkers is daarnaast mobiliteitscentrum AanZet  ingericht. Vanuit AanZet worden ze ondersteund bij het vinden van werk.    Indicator 2;  Werkcorporaties  In maart 2011 is de startnotitie werkcorporaties vastgesteld. In deze notitie staat wat een  werkcorporatie is, wat we ermee willen bereiken en waar je aan moet voldoen om  eventueel in aanmerking te komen om werkcorporatie te worden.   Gedurende heel 2011 zijn vele gesprekken gevoerd met allerlei externe partijen.  Uiteindelijk heeft er besluitvorming plaatsgevonden met betrekking tot negen  werkcorporaties. Bij deze negen werkcorporaties worden in totaal 197 plekken  aangeboden. 

   

177   

Programma Werk & Inkomen    FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1061‐01 Werk   1P11‐1061‐02 Inkomen   1P11‐1061‐03 Armoedebestrijding   1P11‐1061‐04 Inburgering  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1061‐01 Werk   1P11‐1061‐02 Inkomen   1P11‐1061‐03 Armoedebestrijding   1P11‐1061‐04 Inburgering   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    74.797  90.957  15.715  1.552  183.021      65.790  79.881  5.135  1.208  152.014  31.007 

Begroting dyn.  2011    79.795  98.415  15.604  3.119  196.932      68.707  77.469  2.643  2.443  151.262  45.671 

 

 

Rekening   2011    69.852  97.315  15.834  3.409  186.410      58.812  75.767  2.900  2.717  140.196  46.214 

Verschil   Bdyn ‐ rek    9.942  1.099  ‐230  ‐290  10.522      ‐9.895  ‐1.702  258  274  ‐11.066  ‐544 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

36.007 

Mutatie reserve 

 

  50.608 

 

  51.152 

 

‐544   

  STORTING  F020 Reserve WWB inkomensdeel  F022 Saldireserve  Totaal storting 

  ‐24  0  ‐24 

  ‐7  3.900  3.893 

  ‐7  3.900  3.893 

  0  0  0 

ONTTREKKING  F020 Reserve WWB inkomensdeel  F022 Saldireserve  Totaal onttrekking   

  4.178  798  4.976 

  7.900  930  8.830 

  7.900  930  8.830 

  0  0  0 

  Totaal mutatie reserve 

‐5.000 

‐4.937 

‐4.937 

0 

31.007 

45.671 

46.214 

‐544 

 

 

 

Saldo na eerste winstbestemming   

  TOELICHTING FINANCIËN  Bij het programma Werk &Inkomen realiseren we een negatief resultaat van € 544.000.  Dit tekort wordt veroorzaakt door een tekort op de bijstand van € 603.000 bij het product  Inkomen en door een tekort bij het product Inburgering van € 17.000. Bij de producten  Werk en armoedebestrijding realiseren we overschotten van respectievelijk  € 47.000 en €  28.000.  Het tekort op de bijstand hangt vooral samen met de aanhoudende groei van ons  klantenbestand in de laatste maanden van 2011.  Bij het product Werk is er een voordelig  resultaat van € 3,45 op middelen uit het participatiebudget gehaald. Deze middelen zijn  aan de OMBD participatiebudget toegevoegd en derhalve niet als rekeningresultaat  opgenomen.      In onderstaande toelichting gaan we in op de belangrijkste afwijkingen op baten en lasten.  Vanwege de diversiteit tussen de verschillende producten hebben we voor elk product  van het programma Werk& Inkomen een separate analyse.     Product Werk  Binnen het product Werk is in 2011 per saldo een – a‐structureel ‐ positief resultaat  behaald van € 47.000 als gevolg van kleine overschotten bij de uitvoering van de    178       

 

Programma Werk & Inkomen    activiteiten kinderopvang, re‐integratie voor Derden en WSW. Daarnaast is er binnen het  product Werk bij de uitvoering van de werkzaamheden in het kader van het Participatie‐ budget (in 2011 waren hiervoor € 24,9 miljoen aan Rijks‐middelen beschikbaar) voor €  3,45 miljoen aan voordelig resultaat behaald. Deze middelen zijn aan de OMBD  Participatiebudget toegevoegd en derhalve niet als rekeningresultaat opgenomen.  De oorzaken voor dit positieve saldo van 3,45 miljoen bestaan, gespecificeerd naar de  deelactiviteiten binnen de re‐integratie, uit:    In verband met de inzet van formatie op afbouw van gesubsidieerde arbeid  vonden er minder uitgaven plaats aan scholing en trajecten    Extra middelen van Derden (GSO en Stichting SGVB)  Werkervaring  Door de  (snelle) afbouw van de werkervaringsbanen  (ultimo 2011 naar 0)  werd niet het gehele budget opgesoupeerd  Faciliteiten  In het bestedingsplan werd voor faciliteiten (premies) een bedrag van 1,5  miljoen ( te ruim) geraamd, in realisatie gaven we een bedrag aan € 516.000  uit  Participatie  Op de geraamde middelen voor participatie werd 0,77 miljoen minder  uitgegeven door met name de versnelde afbouw van de ID banen. Dit begon  al ultimo 2010, waardoor het budget 2011 voor ID banen al te ruim begroot  was. Dit effect werd nog eens versterkt door de extra beëindiging van ID‐ banen in 2011. Zo gingen we op  begrotingsbasis uit van een daling van 23 fte  aan ID‐banen; in werkelijkheid daalde het aantal ID‐banen met 58 fte.  Naast het voordeel op de ID banen, liet de uitvoering van de regeling  Participatiebanen een nadeel (vanwege prijseffecten als gevolg van CAO‐ afspraken) zien van ruim 2 ton.    01‐01  Gesubsidieerde banen  31‐12  in fte 

Deelproduct  Trajecten 

  920.000  442.000  327.000  984.000 

777.000 

WIW  145  126  ID‐banen  487  429  Participatie‐banen  143  73    775  628  Totaal               Om de gevolgen van het besluit tot afbouw van de gesubsidieerde arbeid voor de ID‐ers,  Wiw‐ers en Participanten te dempen, een budget van € 4,3 miljoen beschikbaar. In 2011 is  hiervan € 0,4 miljoen besteed. Het restant heeft al een bestemming, namelijk:  ‐ de kosten voor de uitvoering van de regelingen in het kader van de beleidsregels  afbouw gesubsidieerde arbeid;   ‐ de uitvoering van het Sociaal Plan Wiw.   Deze kosten zullen met name in 2012 en 2013 gerealiseerd worden, omdat vanaf  2012 medewerkers in gesubsidieerde arbeid ontslag aangezegd krijgen als gevolg van  de korting op de loonskostensubsidie.    Product Inkomen  Algemeen  Bij het product Inkomen realiseren we een tekort van € 0,6 miljoen Dit tekort is het saldo  van een nadeel op de baten van € 1,7 miljoen en een voordeel op de lasten van € 1,1  miljoen. Bij de analyse maken we onderscheid tussen regelingen in het kader van de  gebundelde uitkering (Wwb, Ioaz, Ioaw en Bbz levensonderhoud starters) en de  declarabele regelingen (Bbz (exc. Levensonderhoud starters) en Bob).  We lopen de    179     

Programma Werk & Inkomen    grootste financiële risico’s op de uitkeringen in het kader van de gebundelde uitkering. We  realiseren een tekort op de gebundelde uitkering van € 0,3 miljoen. In de najaarsnota  hebben we al een tekort van € 7,8 miljoen. geboekt. Hiermee komen we op een totaal  tekort van € 8,1 miljoen.3   4  De toename van onze klantaantallen is maar een gedeeltelijke  verklaring voor dit tekort. De ontwikkeling van onze klantaantallen liep immers nog tot  medio 2011 in de pas met landelijk. De belangrijkste oorzaak is dat het landelijke budget  2011 tekortschiet. Deze is niet gebaseerd op aantallen bijstandsklanten maar op de  aantallen werklozen. Vooral in crisistijden loopt de ontwikkeling van het aantal werklozen  niet synchroon met de bijstand. De formule waarmee het macrobudget wordt berekend  gaat dan mank. Hierdoor lopen gemeenten geld mis. Bovendien gaat het rijk uit van een te  laag gemiddeld bedrag per uitkering. Ook dit is een landelijk probleem, waarvoor de VNG  meerdere keren bij het Ministerie aandacht heeft gevraagd. Naast het tekort van € 0,3  miljoen op de gebundelde uitkering zijn er diverse andere verschillen. Alle verschillen  lichten we hieronder op baten en lasten niveau toe.      Baten  Het nadeel van € 1,7 miljoen op de baten wordt vooral veroorzaakt door:   1. Gebundelde uitkering, lagere incasso bijstandsdebiteuren € 1,1 miljoen (n). Dit  nadeel is met name een gevolg van een wetswijziging, waardoor we niet meer  verstrekte bijstandsuitkeringen met terugwerkende kracht kunnen verrekenen  met het UWV als de klant recht blijkt te hebben op Wajong / WAO. We hebben in  de prognose bij de najaarsnota rekening gehouden met dit negatieve effect. De  bijstelling van de bijstand heeft toen echter op de lasten plaatsgevonden  waardoor we daar nu een voordeel boeken (zie lasten).    2. Bijstelling afdrachtverplichting declarabele regelingen aan het rijk € 0,8 miljoen  (n). Deze correctie hangt samen met de in 2010 geboekte verlaging van de  voorziening bijstandsdebiteuren naar 52% 5 ;  3. Afrekeningen 2009 en 2010 € 0,5 miljoen (v). Het gaat om diverse verrekeningen  van rijksverantwoordingen en belastingen over de boekjaren 2009 en 2010. De  belangrijkste verrekening heeft betrekking op een correctie van de belastingen  2010 € 0,3 miljoen (v);  4. Declarabele regelingen € 0,2 miljoen (n). Dit nadeel komt doordat in 2011  veel  verstrekte leningen levensonderhoud aan ondernemers zijn omgezet in bijstand.  Door het slechte economische klimaat zijn meer ondernemers niet in staat  gebleken de leningen terug te betalen.     Lasten                                                                       3  Er is een verschil tussen het tekort volgens de verantwoording aan het Rijk en ons  boekhoudkundig tekort. Dit komt omdat we moeten verantwoorden op kasbasis terwijl  we in onze boekhouding uitgaan van registratie op baten lasten basis. Het tekort op de  gebundelde uitkering in de verantwoording is hierdoor € 0,3 mln hoger en komt uit op €  8,4 miljoen in plaats van € 8,1 miljoen.   4  Bij een tekort van meer dan 10% van het rijksbudget inkomensdeel, kunnen we een  beroep doen op een incidentele aanvullende uitkering (IAU). Het gerealiseerde tekort over  2011 van € 8,4 miljoen overschrijdt 10% van het rijksbudget 2011 met € 1,3 miljoen. Dit is  het bedrag waarvoor we maximaal een aanvullende uitkering kunnen aanvragen.  Er zijn  echter meer voorwaarden om in aanmerking te komen voor de IAU. In de eerste helft  2012 inventariseren we of we een beroep kunnen doen op de regeling. Omdat het nog  onzeker is of we in aanmerking komen, lopen we hier bij de jaarcijfers 2011 nog niet op  vooruit.  5 Onder de bijstandsdebiteuren zijn vorderingen met betrekking tot declarabele  regelingen opgenomen. Op deze vorderingen rust een afdrachtplicht aan het Rijk.  Verlaging van de voorziening heeft een hogere afdrachtplicht als consequentie. Deze  hebben we in 2011 geboekt.       180       

Programma Werk & Inkomen    Het voordeel op de lasten van € 1,1 miljoen wordt vooral veroorzaak door:  1. Gebundelde uitkering, lagere bijstandslasten € 0,8 miljoen (v). Dit voordeel hangt  samen het nadeel op de terugvorderingen van € 1,1 miljoen (zie baten). Per saldo  realiseren we op de bijstand gebundelde uitkering een negatief resultaat van   € 0,3 miljoen (0,8 miljoen – 1,1 miljoen). Dit nadeel betreft de Wwb/Wij € 0,1  miljoen en de overige regelingen, de IOAW, de IOAZ en de BBZ € 0,2 miljoen.   In de najaarsnota 2011 gingen we voor 2011 uit van een gemiddeld aantal  klanten Wwb/Wij van 5.2436  en van een gemiddelde prijs van 14.378. Door het  voortduren van de crisis heeft de groei van de klantaantallen zich in de laatste  maanden 2011 voortgezet. Hierdoor komen we voor 2011 uit op een hoger  gemiddelde, namelijk op 5.288 Wwb/Wij klanten. De gerealiseerde prijs 2011 is  met € 14.273 is weer wat lager dan de prijs bij de najaarsnota. Dit komt vooral  door een meevaller op de belastingen van € 0,3 miljoen.   Het hoger gemiddeld aantal klanten en de lagere gemiddelde bijstandslast leidt  tot een nadelig hoeveelheidverschil van € 0,6 miljoen en een voordelig  prijsverschil van € 0,5 miljoen; per saldo een negatief resultaat van € 0,1 miljoen.  Bovenstaand vatten we in onderstaande tabel samen.        Njn 2011  Jaarrekening  Gemiddeld aantal Wwb/Wij klanten 5.243  5.288   Gemiddelde bijstandsuitkering  € 14.378  € 14.273   Totale bijstandslasten Wwb/Wij  € 75,4 miljoen € 75,5 miljoen  2. Bijstand declarabele regelingen € 0,4 miljoen (v). Door de tijdelijke economische  opleving in 2011 nam het beroep door ondernemers op de regeling Bbz af.              Er is een reëel risico dan we ook in 2012 rekening moeten houden met een tekort op de  bijstand. De klantaantallen zijn de laatste maanden 2011 gestegen en op basis van CBS tot  en met december is onze toename groter dan landelijk. In samenwerking met Onderzoek  & Statistiek werken we de meerjarenprognose voor 2012 e.v. nader uit. We betrekken bij  de nadere onderbouwing de voorlopige cijfers van het Centraal Plan Bureau, die 1 maart  2012 beschikbaar komen. In de voorjaarsnota 2012 presenteren we de prognose voor  2012 e.v..    Naast het invoeren van enkele beheersmaatregelen ontwikkelen we instrumenten, die op  korte termijn het inkomensdeel kunnen ontlasten en het tekort kunnen reduceren.  Momenteel werken we voorstellen uit om – voortuitlopend op de invoering van de Wet  werken naar vermogen – met vormen van loondispensatie te gaan werken. I     Product Armoedebestrijding  Bij het product Armoedebestrijding realiseren we een positief resultaat van € 28.000. Dit  resultaat is het saldo van een voordeel op de baten van € 257.000 en een nadeel op de  lasten van € 229.000.      Het voordeel op de baten van  € 257.000 komt vooral door hogere terugvorderingen  bijzondere bijstand € 390.000. Deze toename houdt verband met de toegenomen  verstrekkingen bijzondere bijstand (zie analyse lasten);    Het nadeel op de lasten van € 229.000 wordt voornamelijk veroorzaakt door:    Hogere uitgaven bijzondere bijstand € 477.000 (nadeel). Als we rekening houden  met het voordeel op de terugvorderingen op de bijzondere bijstand (zie baten),  zijn de uitgaven per saldo € 87.000 (477.000 – 390.000) hoger dan begroot. De  vergoedingen via de bijzondere bijstand zijn divers. De meest in het oog  springende afwijkingen van de begroting zijn:                                                                       6 Najaarsnota 2011: scenario 2 stabilisatie klantaantallen.     

181   

Programma Werk & Inkomen    Toename van de uitgaven kosten beheer en bewind € 250.000 (nadeel).  Er is in Nijmegen een groeiend aanbod aan bewindvoerders. Waar in het  verleden het plaatsen van mensen bij bewindvoerders zeer lastig was,  zijn bewindvoerders nu op zoek naar klanten. Parallel daaraan wordt  helder dat een groeiende groep klanten structurele begeleiding nodig  heeft met hun financiën (door bewindvoeders). Voor 2008 verstrekten  we bijzondere bijstand voor bewindvoeringskosten aan 371 klanten. In  de jaren daarna is dit aantal gestaag opgelopen naar 827 klanten in  2011. Een deel van de  groei (in 2011) is een gevolg van het kritisch  kijken naar de effectieve inzet van budgetbeheer; als structurele  begeleiding noodzakelijk is, beëindigen we budgetbeheer en starten  bewindvoering. De kosten nemen door de groei navenant toe; van €  265.000 in 2008 naar €746.000 in 2011. Ten opzichte van 2010 is de  toename in 2011 € 250.000;  o Hogere uitkering regeling chronisch zieken, gehandicapten en ouderen  2011 € 140.000 (nadeel). Op basis van de verstrekkingen in 2011 gaan  we ervan uit dat er in totaal ruim 4.000 klanten een toekenning in het  kader van deze regeling krijgen. Het gaat nog om een schatting want de  aanvraagperiode van deze regeling loopt tot en met maart 2012. In 2011  hebben we € 476.000 toegekend en om de toekenningen in 2012 te  kunnen dekken hebben we via de voorziening Minimabeleid € 133.000  gereserveerd. De totale lasten komen hiermee op € 609.000. Dit is €  139.000 hoger dan de begroting van € 471.000;    o Lagere uitgaven langdurigheidstoeslag € 384.000 (voordeel) De  inkomensgrenzen voor de langdurigheidstoeslag zijn verhoogd van 100%  in 2010 naar 105% in 2011. De uitbreiding van de doelgroep hebben  moeten we inschatten. Hierbij zijn we van een te hoog aantal klanten  uitgegaan;  o Hogere overige uitgaven bijzondere bijstand € 81.000 (nadeel). Het gaat  een groter beroep op diverse verstrekkingen. In tegenstelling tot  eerdere verwachtingen trad de crisis in heel 2011 op. Onze  bijstandsklanten hebben de laatste maanden van 2011 een forse  toename laten zien. Een groter beroep op de bijzondere bijstand is een  logisch gevolg van deze ontwikkeling.   Lagere afschrijvingen op leningen schuldhulpverlening € 112.000 (voordeel). We  houden rekening met een afboeking oninbare vorderingen van jaarlijks €  150.000. Sinds de invoering van de FIDO‐wetgeving (Financiering decentrale  overheden) zijn er beperkingen opgelegd aan de leningen die we als gemeente  mogen verstrekken. Het gemiddelde bedrag is nu fors lager; een saneringskrediet  max. € 6.000 en overige leningen rond € 2.000 tot € 3.000. Hierdoor lopen we  minder risico op oninbaarheid;   Overige voordelen van in totaal € 136.000 op de lasten houden voornamelijk  verband met lagere rentelasten leningen schuldhulpverlening en lagere  communicatiekosten.  o





  Zolang de crisis aanhoudt is de verwachting dat de per saldo nadelige afwijking bij de  bijzondere bijstand structureel is. Ook de voordelen bij schuldhulpverlening lijken  structureel. We zullen de begroting in 2012 herijken.  Omdat de structurele nadelen en  voordelen elkaar min of meer opheffen verwachten we  per saldo verwachten geen  structurele afwijkingen bij dit product.     Product Inburgering  Geen significante afwijking.   De middelen die in 2010 en 2011 in het kader van het Participatiebudget zijn ontvangen  voor het onderdeel inburgering zijn niet geheel besteed. Dit hangt samen met het feit dat  inburgeringstrajecten 2 à 3 jaar duren;  voor de betaling van de trajectkosten van het 2de      182       

Programma Werk & Inkomen    en 3de  jaar hebben we 3,261 miljoen als kortlopende verplichting op de balans  opgenomen (OMBD O006 Participatiebudget; onderdeel Inburgering). 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  De risico’s van het programma hebben te maken met de verantwoordingseisen van de  middelen uit het Participatiebudget (voor dit programma gaat het om het Werkdeel). Tot  op heden zijn hier geen problemen over ontstaan.    Een ander risico is de exerne en vrijwel onbeïnvloedbare omgeving, welke invloed heeft  op de resultaten van het programma. In de afgelopen jaren hebben we gemerkt dat de  stijging van het bijstandsbestand als gevolg van de economische crisis nauwelijks tegen te  houden is door gemeentelijk beleid. Daarnaast hebben we in de afgelopen jaren de  effecten gemerkt van het vanuit Rijkswege neerwaarts bijstellen van het  Participatiebudget en het macrobudget Inkomensdeel.    Effecten introductie Wet werken naar Vermogen in relatie tot Breed  In 2011 hebben we meer duidelijkheid gekregen over de richting van het kabinet in de  uitwerking van de Wet werken naar Vermogen. Vanaf 2013 vinden verdere structurele  bezuinigingen plaats op de middelen van de SW. Het gevolg van de doorgevoerde  bezuinigingen zijn nu al voor Breed voelbaar: sinds 2011 worden tekorten op de  exploitatie van Breed geraamd. Voor de GR Breed resulteert deze bezuiniging in een  negatief subsidieresultaat in 2013 van € 6,8 miljoen. Dit loopt op tot € 9,3 miljoen in 2015.  Dit betekent dat op korte termijn een koerswijziging doorgevoerd moet worden om te  bewerkstelligen dat de huidige SW‐medewerkers zoveel mogelijk buiten Breed, in een zo  regulier mogelijke werksetting, geplaatst worden. Eind november 2011 heeft het bestuur  van Breed een voorgenomen besluit hieromtrent genomen.    Deze zogenaamde transitie van Breed is niet zonder (financieel) risico. Breed schat in dat  de reorganisatielasten, verbonden aan de transitie, circa € 14,1 miljoen bedragen.  Naar  verwachting zal het bestuur van Breed een taakstellend reorganisatiebudget vaststellen  van circa € 11,3 miljoen. Het Rijk stelt een herstructureringsfaciliteit beschikbaar die  ervoor zorgt dat 75% van dit taakstellend budget is gedekt, zijnde € 8,5 miljoen. De  overige 25%, zijnde circa € 2,8 miljoen zullen de deelnemende gemeenten aan de  Gemeenschappelijke regeling Breed zelf moeten bijdragen. De bijdrage van Nijmegen in  deze cofinanciering bedraagt circa € 1,6 miljoen.    Daarnaast verwacht Breed exploitatietekorten voor de jaren 2011 en verder. De tekorten  in de jaren 2011 en 2012 zullen ‐ naar verwachting ‐ nog gedekt kunnen worden uit het  weerstandsvermogen van Breed. Vanaf 2013 zullen de gemeenten zorg moeten dragen  voor de dekking van de exploitatietekorten. Indicatief exploitatietekort in 2013 bedraagt     

183   

Programma Werk & Inkomen    circa € 2,9 miljoen. Resulteert in een bijdrage vanuit Nijmegen van circa € 1,7 miljoen in  2013.     Ontwikkeling budget Inkomensdeel  Het rijk past in het bestuursakkoord 2011‐ 2015 een nieuwe systematiek toe in het  toekennen van het macrobudget Inkomensdeel. Dit is het budget dat we beschikbaar  hebben voor de verstrekking van uitkeringen.     Net als onder het vorige bestuursakkoord, dragen we gemeenten voor de eerste  10% overschrijding op het budget een eigen risico. Op een voorlopig vastgesteld  macrobudget van € 75 miljoen voor 2012 zou dit € 7,5 miljoen zijn. Bij overschrijdingen  van meer dat 10% is een beroep op inkomensaanvullende uitkeringen (IAU of MAU)  mogelijk. Naast de omvang van het tekort zijn er aanvullende voorwaarden om voor  tegemoetkoming in aanmerking te komen. We onderzoeken in 2012 of we voor een deel  van het tekort 2011 (€ 0,5 miljoen), een beroep kunnen doen op de Incidentele  Aanvullende uitkering (IAU).    De uitgaven in het kader van de inkomensaanvullende uitkeringen IAU/MAU worden op  het landelijk macrobudget Inkomensdeel gekort 7 . Door de kredietcrisis doen steeds meer  gemeenten een beroep op deze regelingen. Het beroep over 2011 wordt gekort op het  definitieve budget van 2012. Dit leidt voor alle gemeenten tot een lagere bijdrage  Inkomensdeel.  Als gevolg van de systematiek is het van belang dat het bijstandsvolume in Nijmegen in de  pas blijft lopen met het landelijk gemiddelde. Vanaf medio 2011 stijgt Nijmegen meer dan  de landelijke stijging. In de voorjaarsnota 2012 zullen we de financiële gevolgen van deze  afwijking – op basis van de meest actuele realisatie – melden. Het risico bestaat dat het  budget Inkomensdeel ontoereikend is voor de dekking van de uitkeringslasten. 

                                                                    7  De verstrekkingen IAU komen ten laste van alle gemeenten en het bedrag dat nodig is voor de MAU komt  uitsluitend ten laste van het budget voor gemeenten met meer dan 25.000 inwoners.  

  184       

 

Programma Openbare ruimte   

5.15 Programma Openbare ruimte  Programma Openbare ruimte 

             

Werk & Inkomen, Openbare Ruimte en Wijken, , T. Tankir  Programmanummer : 1062  Programmamanager : Jan ter Wal             

OMSCHRIJVING  Dit programma omvat de inzameling van het huishoudelijk afval en het beheer en  onderhoud van de openbare ruimte alsmede het toezicht op het gebruik van die openbare  ruimte. Het leidend thema voor dit programma is ‘schoon, heel en veilig’. We werken  hieraan op een zo duurzaam mogelijke wijze voor een duurzame en leefbare stad.    Een kwalitatief hoogwaardige leefomgeving, waar burgers zich thuis voelen, is speerpunt  van ons beleid. We blijven vasthouden aan onze ambitie voor een schoon, heel en veilig  Nijmegen. Tegelijkertijd is het noodzakelijk om ook in dit programma bezuinigingen te  realiseren. Het onderhoud aan wegen, openbare verlichting en openbaar groen willen we  zoveel mogelijk ontzien. We zoeken bezuinigingsmogelijkheden vooral in de niveaus van  beheer van de openbare ruimte, bijvoorbeeld door meer te differentiëren in het dagelijks  beheer. We koppelen hieraan een taakstellende bezuiniging, oplopend naar € 2,4 miljoen  in 2014.    Met de programma’s Mobiliteit, Groen & Water, Sport, Wijken en Ruimte &  Cultuurhistorie bestaan de meeste relaties. Deze programma’s houden zich (gedeeltelijk)  bezig met fysieke maatregelen in de openbare ruimte die later binnen het programma  Openbare ruimte in beheer en onderhoud genomen worden. Ook afstemming tussen deze  programma’s is nodig om de bereikbaarheid van de stad te garanderen bij de uitvoering  van de verschillende bouw‐ en herstelwerkzaamheden. Daarnaast is er een relatie met de  programma’s Veiligheid en Mobiliteit door de gezamenlijke aansturing van Toezicht. In het  programma Groen & Water stellen we het beleid op voor het groen in Nijmegen. Dit  beleid vertalen we in het programma Openbare ruimte naar het beheer en onderhoud van  het groen. De activiteiten binnen dit programma worden op een zo duurzaam mogelijke  wijze uitgevoerd en we zetten in op energiezuinige openbare verlichting. Hierbij is een  directe relatie met het programma Klimaat & Energie waarin doelstellingen voor  duurzaamheid zijn opgenomen.    Het beleidskader voor dit programma is vastgelegd in het beleidsplan Integraal Beheer  Openbare Ruimte (IBOR, 2001). Dit plan geeft een technische norm op basis van beleving,  gebruik en milieu voor het onderhoudsniveau, naast een systeem om dit niveau vast te  leggen.   

EVALUATIE PROGRAMMA  Ook in 2011 zijn actief burgerschap en burgerparticipatie belangrijke thema’s geweest  voor het programma Openbare ruimte. De bewoners en ondernemers zijn actief     

185   

Programma Openbare ruimte    betrokken bij het opstellen van de wijkbeheerplannen. Zij kunnen hun aandachtspunten  en wensen voor de komende jaren voor hun wijk meegeven. Samen met de wensen en  behoeften van de organisatie stellen we een actielijst op van beheeracties in de wijk. Van  deze lijst hebben we gemiddeld 87% van de acties uitgevoerd. Een andere vorm van actief  burgerschap is de betrokkenheid van verschillende werkgroepen, stichtingen en  bewonersgroepen bij de uitwerking van de bosbeheerplannen. Daarbij is ook gekeken  naar de werkzaamheden die door bewoners zelf uitgevoerd kunnen worden. Nog een  voorbeeld is het initiatief van de zoutkisten uit het gladheidbestrijdingsbeleid. Op deze  manier bieden we burgers extra mogelijkheden om hun eigen stoep sneeuw‐ en ijsvrij te  houden.     Daarnaast is 2011 het jaar van het opleveren van de beleidsnota ‘Zicht op Nijmeegs licht’  en de beleidsnota ‘Grip op gladheid’. We hebben tevens een start gemaakt met de nieuwe  beleidsnota Integraal beheer openbare ruimte waarvan u de startnotitie in september  heeft besproken. Ook met het reclamebeleid hebben we stappen gezet zoals het  organiseren van de werkconferentie in Lux begin 2011.    Zoals buiten goed zichtbaar is, hebben we in 2011 een groot aantal hoofdwegen  aangepakt waaronder de Coehoornstraat, Prins Bernardstraat en een groot gedeelte van  de Heyendaalseweg. Hierbij hebben we zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij andere  programma’s voor een integrale aanpak. De Houtlaan is hier een goed voorbeeld van  waarbij het fietspad, de bomen en de vervanging van de openbare verlichting door LED  tegelijk zijn aangepakt met het vervangen van het asfalt.     De regionalisering van de Dar is een andere activiteit waar we veel energie in hebben  gestoken. Het resultaat is dat per 2012 deze regionalisering een feit is. In 2011 zijn de  bezuinigingstaakstelling door de invulling van de efficiency afspraken met Dar verder  ingevuld, resulterend in een nieuwe DienstVerleningsOvereenkomst (DVO).   Bijzonderheden in 2011  In het coalitieakkoord hebben we tien jaar lang € 100.000 gereserveerd voor  energiezuinige openbare verlichting. In 2011 hebben we hiervoor 42 LED lantaarnpalen  geplaatst op de Houtlaan, 28 op het Sint Stevenskerkhof in de stad en in heel Brakkenstein  240.  We hadden eveneens € 100.000 structureel gereserveerd voor het extra onderhoud op  het bedrijventerrein Bijsterhuizen, afgesproken bij de Perspectiefnota 2011. De  werkzaamheden zijn in de contracten van stadsdeel Lindenholt meegenomen. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  Wij beogen een schone, hele en veilige openbare ruimte in Nijmegen. Een duurzame en  leefbare stad voor onze burgers is waar het ons om gaat.   

PROGRAMMA OPENBARE RUIMTE    H1 

 

Een schone, hele en veilige openbare ruimte 

Hoofddoelstelling 1  EEN SCHONE, HELE EN VEILIGE OPENBARE RUIMTE  Wat willen wij bereiken?  Wij zorgen voor een schone, hele en veilige openbare ruimte.   De laatste jaren vinden onze burgers de stad en hun buurt steeds schoner. We  onderzoeken de burgertevredenheid eens in de twee jaar bij de stadsmonitor. (1.1 en 1.2)  Daarnaast meten we maandelijks de kwaliteit van de reiniging volgens de    186       

 

Programma Openbare ruimte    beeldsystematiek van het schouwboekje “Nijmegen: schoon, heel & veilig” voor onder  andere zwerfvuil. Voor het centrum hebben we de beeldkwaliteit ‘Goed’ bepaald, voor de  rest van de stad ‘Basis’. Hoeveel procent van de tijd we voldoen aan de afgesproken  beeldkwaliteit is opgenomen als indicator. (1.3.1 en 1.3.2) De percentages van deze vier  indicatoren houden we de komende jaren op hetzelfde niveau als 2009 in plaats van een  stijgende lijn vanwege de bezuinigingstaakstellingen.   Daarnaast streven we naar een hele en veilige openbare ruimte in Nijmegen met een  onderhoudskwaliteit voor het centrum ‘Goed’ en voor de rest van de stad ‘Basis’. Hoeveel  procent van de wegen en fietspaden voldoet aan deze onderhoudskwaliteit hebben we als  indicator opgenomen. (1.5) We streven naar een gelijkblijvend percentage de komende  jaren. De onderhoudskwaliteit kunnen we afzetten tegenover het percentage van burgers  dat tevreden is over het onderhoud op wegen en fietspaden dat we eens in de twee jaar  bij de stadsmonitor meten (1.4). Medio 2012 komen wij met een aangepast IBOR‐beleid,  dat mogelijk consequenties kan hebben voor deze indicatoren.  Met de wijkbeheerplannen die we in iedere wijk eens in de vier jaar opstellen, willen we  de betrokkenheid van de burgers met hun openbare ruimte vergroten en hun beleving  over deze openbare ruimte positief beïnvloeden. Daarom is het essentieel dat we de  acties die we in de wijkbeheerplannen afspreken ook daadwerkelijk uitvoeren. We hebben  dit als indicator opgenomen. (1.6) Overigens waren de wijkbeheerplannen van voor 2010  van een andere opzet zodat we deze indicator pas vanaf 2011 kunnen laten gelden.  Wij willen een goede service bieden aan onze burgers door meldingen over de openbare  ruimte via de Bel‐ & Herstellijn zo snel mogelijk af te handelen. Afhandeling van de  meldingen binnen vijf werkdagen is de norm die we daarvoor gesteld hebben. (1.7) Bij de  stadsrekening zullen we de top drie vermelden van de soort meldingen zodat we daar  lering uit kunnen trekken voor de vervolgjaren.   Voor het beheer en onderhoud van het groen hebben we nog geen indicator opgenomen.  We onderzoeken of we hiervoor een goede indicator kunnen ontwikkelen die ook  daadwerkelijk iets zegt over het beheer en onderhoud van het groen en de beleving van  de burger hierover. Overigens meten we in bijna alle wijken de beeldkwaliteit van het  onderhoud van het groen met als doelstelling ‘Goed’ voor het centrum en ‘Basis’ voor de  rest van de stad.  Wat hebben we bereikt?  1.1 en 1.2 Nijmegen schoon volgens stadspeiling;  De laatste jaren vinden de Nijmegenaren de stad steeds schoner. Dit geldt ook voor het  aantal Nijmegenaren dat de eigen buurt schoon vindt. Ze vinden zelfs de buurt schoner  dan de stad. Het tevredenheidspercentage is gelijk aan onze doelstelling voor een schone  buurt. Gemiddeld vindt 80% van de Nijmegenaren zijn eigen buurt schoon. Deze gegevens  komen nog uit de stadspeiling van 2009. De gegevens van de nieuwe stadspeiling zijn nog  niet bekend.    1.3 Schoon volgens beeldsystematiek schouwboekje;  1.3.1 Centrum  Daarnaast hebben we onze eigen (technische) eisen van de beeldkwaliteit van de  reiniging op basis van het schouwboekje “Nijmegen Schoon, heel en veilig”. Voor  het centrum zitten we voor het eerst op de afgesproken beeldkwaliteit met een  8,1. De beeldkwaliteit voldoet 90% aan onze eisen voor het zwerfafval ten  opzichte van 83% vorig jaar. Voor onkruid is dat 92,5% tegenover 88% vorig jaar.  Gemiddeld komen we voor alle onderdelen uit op 92,5%.  1.3.2 Rest stad  Voor de wijken is de gemiddelde beeldkwaliteit een 7,3 ten opzichte van een 7,1  in 2010. Hiermee hebben we weer voldaan aan de vereiste beeldkwaliteit. Voor  het thema zwerfafval zitten we voor de wijken op 98% ten opzichte van vorig jaar.  Voor onkruid is dat 94% in 2011 tegenover 92% vorig jaar. Gemiddeld komen we  op 97,5% voor alle onderdelen van het schouwboekje.    1.4 Burgers tevreden over onderhoud fietspaden en wegen volgens stadspeiling;    187     

Programma Openbare ruimte    De tevredenheid van de burgers over het onderhoud van onze fietspaden en wegen blijft  de laatste jaren steken op 56% volgens de laatste stadspeilingen. De laatste was in 2009.  Bij de volgende stadspeiling hopen we dat dit percentage hoger is. We hebben immers  veel hoofdwegen aangepakt en fietspaden verbeterd de afgelopen jaren. Deze resultaten  van de nieuwe stadspeiling weten we pas begin 2012.    1.5 Onderhoudsniveau fietspaden en wegen (technisch);  We bepalen de technisch kwaliteit van de wegen en fietspaden door de inspecties die we  regelmatig uitvoeren. De technische kwaliteit bepalen we op basis van onze technische  normen. Dit vertalen we in de onderhoudsbehoefte. De onderhoudsbehoefte kan variëren  van het dichten van scheuren tot het compleet vervangen van het asfalt of het herstraten  van een klinkerweg.  Onze doelstelling in 2011 was dat 76% van onze wegen en fietspaden aan onze technische  kwaliteit voldoet. Deze doelstelling hebben we niet gehaald. Het totale gemiddelde voor  fietspaden en wegen is 63%.   Fietspaden: Van de technische kwaliteit van de fietspaden voldoet 72% aan onze  norm. Voor de fietspaden in asfalt (niet de rode!) moeten we vooral een inhaalslag  maken om dit percentage omhoog te trekken.    Asfaltwegen: Met de grote hoofdwegen hebben we het laatste jaar een grote slag  gemaakt. 79% van deze wegen voldoet aan onze technische eisen. Onze  onderhoudsachterstand is daarmee gedaald van 11 naar 9%.  Voor de asfaltwegen is het gemiddeld 67%. Hieronder vallen ook de woonstraten die  in asfalt zijn uitgevoerd. Voor deze woonstaten zoeken we naar momenten om aan te  sluiten bij riolerings‐ en ontwikkelprojecten om werk met werk te maken en zo  optimale efficiency te halen.    Klinkerwegen en troittoirs: Van de klinkerwegen en trottoirs voldoet 59% aan de  technische norm. Dit lagere percentage komt vooral doordat we in veel wijken  wachten met herstraten totdat gas‐ en waterleidingen worden vervangen of glasvezel  wordt gelegd. De komende jaren gaat dit grootschalig gebeuren.    1.6 Uitgevoerde acties wijkbeheerplannen;  De doelstelling om 70% van de acties van de wijkbeheerplannen uit te voeren, is  ruimschoots gehaald. We zijn in 2011 gestart met een nieuw format wijkbeheerplan en  een andere manier van werken met bewoners. Bewoners mogen nu immers zelf de  prioritering in aanpak aangeven voor onderhoud van het wijkgroen, wijkverharding en de  wijkreiniging. Bij gewenning aan deze manier van werken, zullen bewoners ook meer  durven te vragen aan de gemeente en wordt de opgave uitdagender.    1.7 Tijdig afgehandelde meldingen Bel‐ & Herstellijn  De doelstelling om 80% van de afgehandelde meldingen van de bel‐ en herstellijn binnen 5  werkdagen te melden is niet gehaald. Dit is blijven steken op 70%. Dit komt ten eerste  door de opstartproblemen van en met het KlantenContactCentrum (KCC). Daarnaast  duurde de terugmelding van de vakafdeling naar de bel‐ en herstellijn iets langer dan 5  werkdagen terwijl de melding wel binnen 5 werkdagen is opgelost. Hierop hebben we in  het derde kwartaal intern acties uitgezet zoals we gemeld hebben in de raadsbrief over de  afhandeling meldingen bel‐ en herstellijn eind juni. Hierdoor kwam het percentage in het  vierde kwartaal uit op 77%. Met een gericht actieplan en een nieuw contract met de  uitvoerende partij voor de openbare verlichting verwachten we volgend jaar onze  doelstelling wel te halen. 

  188       

 

Programma Openbare ruimte    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

1.1. % Nijmegenaren dat Nijmegen schoon vindt  

69% 

70% 

69% 

1.2. Nijmegenaren dat de eigen buurt schoon vindt  

80% 

80% 

80% 

1.3. Schoon volgens beeldsystematiek schouwboekje (technisch):  

 

 

 

1.3.1.  Centrum ‐ beeldkwaliteit goed  

88% 

83% 

92,5% 

1.3.2.  Rest stad ‐ beeldkwaliteit basis  

97% 

95% 

97,5% 

1.4.  Burgers tevreden over onderhoud fietspaden en wegen  

56% 

58% 

56% 

1.5.  Onderhoudswaliteitsniveau fietspaden en wegen (technisch)  

‐ 

76% 

63% 

1.6.  Uitgevoerde acties wijkbeheerplannen  

‐ 

70% 

87% 

1.7.  Tijdig (binnen 5 werkdagen) afgehandelde meldingen Bel‐ &  Herstellijn  

‐ 

80% 

70% 

Wat hebben we ervoor gedaan?  

  

  

  

   

Startnotitie Beleidsnota IBOR   In september hebben we u de startnotitie voor de beleidsnota Integraal beheer  openbare ruimte aangeboden. Hierin staan de thema’s gedifferentieerd beheer, actief  burgerschap, integraal werken en duurzaam beheer centraal. Deze thema’s werken  we gemeentebreed in projectgroepen uit. Voor actief burgerschap hebben we  meegelift met de werkconferentie ‘maak het met elkaar over actief burgerschap’ op  10 november.  Actief burgerschap/burgerparticipatie  Voor de wijken is er een nieuw format wijkbeheerplan ontwikkeld. Het nieuwe  wijkbeheerplan richt zich op de beleving van de bewoners. Niet alleen de  aanpakpunten van een wijk worden belicht maar ook de punten, waar nog een extra  inspanning verricht moet worden. Bewoners zijn actief bij het proces betrokken. De  belangrijkste aandachtspunten en wensen van de bewoners zijn op kaarten  weergegeven. Bewoners geven hierin ook de volgorde van aanpak aan. Zij maken  samen met de wijkbeheerder een maatregelentabel voor de eerstkomende jaren en  maken per jaar een keuze. Ook de gemeentelijke organisatie geeft hun wensen en  behoeften voor de komende vier jaar op kaart aan. Het resultaat is een compact  wijkbeheerplan waar in één oogopslag de projecten voor het komende jaar te zien  zijn.   In 2010 hebben we een bosbeheerplan opgesteld voor de kleinere bospercelen in de  stad. Samen met verschillende werkgroepen, stichtingen en bewonersgroepen zijn  deze plannen verder gedetailleerd uitgewerkt in 2011. Daarbij is ook gekeken naar de  werkzaamheden die door de burgers kunnen worden uitgevoerd. Deze afspraken zijn  in de plannen vastgelegd. Voorbeelden hiervan zijn het bosbeheerplan  Augustijnenbos, Javabos, Douglasbos en Uilenbosje.  Bel‐ en Herstellijn  De Bel‐ en Herstellijn, bestaande uit een front‐ en backoffice, biedt de inwoners van  Nijmegen een laagdrempelige mogelijkheid om een melding over de openbare ruimte  in te dienen. Dit kan zowel telefonisch‐ als via internet. De inbrenger van een melding  kan de status van de melding via internet volgen. Op 1 januari 2011 heeft het KCC de  telefonische intake overgenomen.   Het aantal meldingen van de bel‐ en herstellijn komt dit jaar op ongeveer 12.750 stuks  uit. Dit zijn zowel de internetmeldingen (via het webformulier) als de telefonische  meldingen. In 2010 waren er ongeveer 12.450 meldingen.   De drie categorieën waarop we de meeste meldingen binnen kregen zijn: 1. Openbare  verlichting (2474), 2. Trottoirs (2096) en 3. Bomen (1524).  Beleidsnota Zicht op Nijmeegs licht  In 2011 is de beleidsnota ‘Zicht op Nijmeegs licht’ door u vastgesteld. Met deze  beleidsnota hebben we een duidelijk kader voor de openbare verlichting in de  komende jaren, waarin aandacht is voor de balans tussen veiligheid, beeldkwaliteit,  189   

Programma Openbare ruimte    duurzaamheid, burgertevredenheid en kosten. Met verschillende maatregelen zorgen  we voor zo laag mogelijk energieverbruik van de openbare verlichting, zonder in te  leveren op verkeersveiligheid en sociale veiligheid. Zo zullen bij nieuwe  ontwikkelingen alleen nog laag energetische verlichting zoals LED worden toegepast,  passen we ‘licht op maat’ toe en gaan we experimenteren met reflecterend asfalt. Het  kabelnet voor openbare verlichting heeft een onderhoudsachterstand zoals u weet.  We gaan deze achterstand de komende 20 jaar wegwerken door 18 km kabel per jaar  te vervangen. In het kader van het nieuwe beleidsplan vervangen we steeds meer  oude verlichting door LED verlichting in de stad. Op deze manier willen we ook het  goede voorbeeld geven aan particulieren om verlichting op niet‐openbaar gebied te  installeren met een zo laag mogelijk energie verbruik.     

  

  

  

Gladheidsbestrijding  In 2011 is de beleidsnota ‘Grip op gladheid’ door u vastgesteld. Met onder ander  verbeterde technieken, extra aandacht voor fietspaden, actief burgerschap en  communicatie via twitter. Het beleid vormt de komende 5 jaar het kader voor het  jaarlijkse uitvoeringsprogramma en de opdracht aan Dar.  Reclamebeleid  In 2011 hebben we een aantal belangrijke stappen gezet in de ontwikkeling van het  reclamebeleid. Tijdens een openbare werkconferentie in Lux hebben we de mening  van burgers, ondernemers en andere betrokkenen opgehaald. Ook hebben we de  Nijmeegse situatie van reclame in de openbare ruimte geëvalueerd en vergeleken met  andere steden in de ‘marktinventarisatie buitenreclame’.   In 2011 is besloten om de reikwijdte van het beleid te verbreden: naast reclame en  uitingen in de openbare ruimte zullen ook gevelreclame en reclame op particulier  terrein in het beleidskader vallen.  Wegen  In 2011 zijn de Ringstraten in het centrum verder opgeknapt. Ook zijn de Willemsweg  en de Houtlaan en geheel gereconstrueerd (integraal: bomen gekapt, openbare  verlichting vervangen en in de Houtlaan door LED).   Daarnaast is er veel asfalt vervangen: kruispunt Molenweg ‐ Tweede Oude Heselaan,  Weezenhof 10e, 40e, 53e en 54e straat, Malvert 50e straat, Lankforst 11e, 12e, 13e  straat, alle bochten in de Broekstraat, Ackerbroekweg en de Weijbroekweg,  Wijchenseweg bij het Palkerplein, Wijchenseweg tussen het Takenhofplein en de  minirotonde, kruispunt IJpenbroekweg ‐ Nieuwstadweg, Groenewoudseweg,  Scheidingsweg, Kwekerijweg, Prins Bernardstraat, Coehoornstraat, Heijendaalseweg  (gedeeltelijk).  Tevens is de rotonde aangelegd op het kruispunt Hatertseweg ‐ Slotemaker de  Bruïneweg en zijn de fietspaden langs de Hatertseweg en de Groenestraat vervangen  door asfalt vanuit het programma Mobiliteit.  Dar  In 2011 is met veel energie de overgang vormgegeven van de regiogemeenten naar  Dar. Per 2011 is een deel van de aandelen van Dar verkocht aan de gemeenten  Wijchen, Druten, Beuningen, Heumen, Groesbeek, Ubbergen en Millingen aan de Rijn.  Daarmee is Dar in grotere mate een gemeentelijke uitvoeringsorganisatie geworden  en heeft op die manier een stevigere positie ingenomen in de regionale afvalketen.  In 2011 zijn de bezuinigingstaakstelling door de invulling van de efficiency afspraken  met Dar verder ingevuld. Verder zijn de kosten voor het verwerken van afval per 2011  lager geworden. Tenslotte is er een synergievoordeel door de deelname van de regio  aan Dar. Al deze bezuinigingen hebben geen effect op de kwaliteit van de inzameling  van het huishoudelijk afval en zijn in de begroting en de DVO van 2012 verwerkt. 

  190       

 

Programma Openbare ruimte   





Ook hebben we in 2011 veel werk verricht om een werkcorporatie Dar‐Breed op te  richten voor het beheer in het Goffertpark en een aantal parken in Nijmegen‐West.  Deze werkcorporatie gaat in het voorjaar van 2012 van start.  Integraal beheer Lindenholt  In 2010 zijn we gestart met een pilot ‘Integraal beheer van de openbare ruimte’(IBOR)  in stadsdeel Lindenholt. IBOR houdt in dat alle aspecten van beheer en onderhoud  van groen, grijs en straatreiniging in één document worden omschreven en dat de  verantwoordelijkheid voor het resultaat bij één aannemer komt te liggen. Hiermee  denken wij nog meer dan voorheen te kunnen sturen op het bereiken van de  gevraagde kwaliteit in de openbare ruimte. In 2011 is de basis van samenwerking met  de aannemer versterkt en is er een stijgende lijn in de wijk te zien wat beheer en  onderhoud betreft. De rol opdrachtgever‐opdrachtnemer heeft meer vorm gekregen.  Daarnaast hebben we niet alleen het regulier onderhoud laten doen door de  aannemer zoals het groenonderhoud maar hebben we dit uitgebreid met de  uitvoering van de wijkbeheerplannen.  Inloop achterstanden  In december hebben wij u een brief gestuurd over de voortgang van de  onderhoudsachterstanden. We verwachten dat we de achterstand op onze  hoofdwegen langzaam inlopen. De onderhoudsachterstand is gedaald van 11% naar  9% voor de grote hoofdwegen. De achterstand op ons boomonderhoud denken we  over drie jaar in te lopen. Voor het kabelnet rekenen we op een periode van 20 jaar. 

FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1062‐01 Toezicht openbare ruimte   1P11‐1062‐02 Inzameling huishoudelijk afval   1P11‐1062‐03 Straatreiniging   1P11‐1062‐04 Beheer openbaar groen   1P11‐1062‐05 Integraal beheer openbare ruimte   1P11‐1062‐06 Openbare verlichting   1P11‐1062‐07 Verkeersregelinstal.en ‐voorzien.   1P11‐1062‐08 Wegen en kunstwerken  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1062‐01 Toezicht openbare ruimte   1P11‐1062‐02 Inzameling huishoudelijk afval   1P11‐1062‐03 Straatreiniging   1P11‐1062‐04 Beheer openbaar groen   1P11‐1062‐05 Integraal beheer openbare ruimte   1P11‐1062‐06 Openbare verlichting   1P11‐1062‐07 Verkeersregelinstal.en ‐voorzien.   1P11‐1062‐08 Wegen en kunstwerken   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    2.906  12.833  8.873  5.815  5.789  2.311  1.896  5.612  46.036      423  7.494  1.095  7  83  0  0  672  9.774  36.262 

Begroting dyn.  2011    2.648  11.738  9.459  5.866  6.889  2.346  1.909  6.647  47.503      247  7.394  1.095  7  1.118  0  0  1.231  11.091  36.411 

 

 

Rekening   2011    2.612  12.108  9.175  6.197  8.151  2.388  1.982  7.252  49.865      500  8.929  1.186  92  2.292  17  52  1.586  14.655  35.210 

Verschil   Bdyn ‐ rek    36  ‐370  284  ‐331  ‐1.262  ‐41  ‐73  ‐605  ‐2.362      253  1.535  91  85  1.174  17  52  356  3.563  1.201 

 

Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

36.262 

Mutatie reserve 

 

  35.922 

 

  34.721 

 

1.201   

 

STORTING  F022 Saldireserve  Totaal storting 

  0  0 

  489  489 

  489  489 

  0  0 

0 

489 

489 

0 

36.262 

36.411 

35.210 

1.201 

 

  Totaal mutatie reserve   

 

Saldo na eerste winstbestemming   

   

191   

Programma Openbare ruimte    TOELICHTING FINANCIËN  Het programma Openbare ruimte sluit het jaar af met een positief saldo van € 1,2 miljoen.  Dit is opgebouwd uit hogere baten van € 3,5 miljoen en hogere lasten van € 2,36 miljoen.     De hogere baten van € 2,5 miljoen bestaan uit;   € 1,5 miljoen bijdragen uit andere programma’s voor de gezamenlijke uitvoering van  projecten (werk met werk maken). Hier staat een zelfde uitzetting van lasten  tegenover.    De opbrengsten glasinzameling van 2008‐2011 bedragen gezamenlijk € 1 miljoen. Het  is niet gelukt om in 2011 het voorgenomen bestedingsplan, te weten het ondergronds  brengen van afvalcontainers, op te stellen. We zijn voornemens dit in 2012 alsnog te  doen.   Eenmalige hogere opbrengst van € 0,12 miljoen voor Mulderbonnen. Vanaf volgend  jaar worden door het CJIB verwerkingskosten in rekening gebracht, waardoor dit  voordeel verdwijnt.   Abusievelijk zijn bij de najaarsnota de begrote baten in het product Toezicht met  € 0,13 miljoen te veel afgeraamd terwijl deze wel zijn gerealiseerd in 2011.   Hogere afdracht vanuit het Gemeentelijk Rioleringsplan van € 0,1 miljoen. De afdracht  vanuit het GRP wordt gebaseerd op de definitieve kosten voor straatreiniging.   Hogere opbrengst van stichting Nedvang voor inzameling plastic van € 0,15 miljoen.   € 0,35 miljoen voordeel in de afrekening met de DAR op diverse posten van de DVO in  de afgelopen jaren. Dit betreft onder andere meer verkochte groene zakken dan  begroot en minder kosten voor afvalverbranding door minder aanlevering.   Tenslotte zijn er nog een aantal kleinere verschillen welke het restant van de hogere  baten verklaren.    De hogere lasten van € 2,36 miljoen bestaan uit;   € 1,5 miljoen aan lasten in het kader van werk met werk maken. Dit komt overeen  met de uitzetting aan de batenkant. Hoe hoger deze post uitvalt des te beter is de  samenwerking tussen programma’s om gezamenlijk projecten op te pakken. Dit levert  kostenvoordelen op voor de gemeente. We proberen hierbij zoveel mogelijk de  begroting tussentijds aan te passen, maar in dit geval is een groot aantal projecten pas  in het laatste kwartaal van 2011 tot stand gekomen.   Een overschrijding van € 0,1 miljoen op diverse IBOR projecten, waaronder vervanging  van verkeersregelinstallaties   € 0,37 miljoen hogere lasten door de succesvolle uitvoering van inzameling plastic  afval. Dit wordt gecompenseerd door hogere opbrengsten plastic aan de batenkant.   € 0,17 miljoen aan lasten bij het product Groen welke nog betrekking hebben op  2010. Dit compenseren wij binnen het programma.   Door calamiteiten als storm en overvloedige regenval zijn voor € 0,1 miljoen extra  lasten gemaakt voor onder andere het kappen van bomen.   Vanuit het programma Openbare Ruimte is een niet geraamde bijdrage van € 0,13  miljoen gedaan aan het onderhoud en in stand houden van stroomkasten voor  evenementen.   Te betalen waterschapsbelasting en onroerendzaakbelasting blijken structureel   € 0,13 miljoen te laag begroot.   De werkzaamheden voor gladheidbestrijding vallen als gevolg van de vooralsnog  milde winter 2011‐2012 mee. Door de onvoorspelbaarheid van het weer is dit nooit  precies te voorspellen.   Tenslotte vallen de kosten voor inning van de afvalstoffenheffing € 0,1 lager uit. 

 

  192       

 

Programma Openbare ruimte    BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  Het in de najaarsnota gemelde positieve risico heeft daadwerkelijk plaatsgevonden. Dit is  onder de toelichting financiën opgenomen als hogere inkomsten plasticinzameling. 

   

193   

Programma Wijken   

5.16 Programma Wijken  Programma Wijken 

             

Werk & Inkomen, Openbare Ruimte en Wijken, , T. Tankir  Programmanummer : 1063  Programmamanager : Birgit van Kerkoerle             

OMSCHRIJVING  Het programma Wijken omvat een integrale, veelal multidisciplinaire aanpak van sociale  en  fysieke kansen en problemen in de wijken.  Doel is het verbeteren van de veiligheid en  leefbaarheid. De wijkaanpak bestrijkt alle negen stadsdelen en de daar binnen vallende 44  wijken.     Dit programma heeft de volgende producten:   leefbaarheid en de veiligheid in de negen stadsdelen   flexibele wijkaanpak    wijkaccommodaties    wijkposten    speelvoorzieningen      Dit programma heeft een relatie met de meeste gemeentelijke programma’s.  Er wordt in  deze programma’s rekening gehouden met de ontwikkelingen in de wijken. De  belangrijkste programma’s voor de wijkaanpak zijn Veiligheid, Wonen, Zorg en Welzijn,  Maatschappelijke Opvang, Onderwijs, Jeugd, Ruimte en Bouwen, Sport en Openbare  Ruimte (met daarbinnen wijkbeheer en wijktoezicht).    De afdeling wijkmanagement verzorgt het procesmanagement van de wijkaanpak. . In alle  wijken zorgt het wijkmanagement voor contacten met bewoners en instanties om zo te  weten wat er speelt. De afdeling organiseert de samenwerking tussen de organisaties op  wijkniveau, de bewoners en de gemeente. Daar waar nodig zetten we stevig in met een  gericht wijkaanpakprogramma.    Met de flexibele wijkaanpak kunnen we vlot inspelen op actuele behoeftes in de wijken.    We willen de bewoners meer betrekken bij de aanpak van de leefbaarheid en de veiligheid  in de wijk. In lijn met het coalitieakkoord willen wij meer dan voorheen nadruk leggen op  diversiteit van wijken, op participatie en op eigen verantwoordelijkheid. De grenzen van  het overheidshandelen komen in beeld en zelfredzaamheid zullen we zoveel mogelijk  stimuleren. We streven naar meer participatie en eigen verantwoordelijkheid waar het  kan. Waar het nodig is bieden we extra ondersteuning en aandacht.    In de wijkposten kunnen individuele bewoners terecht voor hulp en advies.     De wijkaccommodaties bieden ruimte voor vrijwillige en professionele activiteiten in de  wijk. Daarmee verschaffen ze een basis voor het versterken van de sociale cohesie. Een      194       

Programma Wijken    goede spreiding van accommodaties die aansluit bij de diversiteit van de wijken is van  belang.  Een goede spreiding en aantrekkelijke aanbod van speelvoorzieningen in de wijken is een  belangrijk onderdeel van de leefbaarheid.    De diversiteit van de wijken draagt bij aan de kwaliteit van de stad. Dit aspect van het  wijkenbeleid van de nieuwe coalitie legt meer nadruk op het denken in kansen, naast het  bestrijden van achterstanden en het oplossen van problemen. Kansen voor wijken kunnen  van betekenis zijn voor de stad. Deze lijn werken we verder uit in een toekomstagenda  van kansen voor de wijken.    In alle 44 wijken blijft het wijkmanagement zorgen voor contact om te weten wat er  speelt. In de aandachtsgebieden is het wijkmanagement intensiever aanwezig. Hier neemt  wijkmanagement de regie op de samenwerking in de wijk en zorgt voor afstemming  tussen de verschillende betrokken organisaties. Zo nodig worden afspraken vastgelegd in  een wijkaanpakprogramma of een wijkveiligheidsplan.  De aandachtsgebieden zijn die wijken die volgens de stads‐ en wijkmonitor nu al slechter  scoren op leefbaarheid en veiligheid of die naar een negatieve ontwikkeling neigen. De  aandachtsgebieden zijn:   Centrum en Benedenstad   Oud West: Biezen en Wolfskuil   Nieuw West: Neerbosch Oost en Heseveld   Nijmegen Midden: Willemskwartier, Landbouwbuurt, Muntenbuurt en Kolping   Zuid: Hatert, Hatertse Hei en Grootstal   Dukenburg: Tolhuis(de kop en het woonwagencentrum), Zwanenveld, Meijhorst,  Aldenhof en Malvert   Lindenholt: Voorstenkamp, Gildekamp, delen van de Leuvensbroek en van ’t Acker.    Er is een aantal met elkaar samenhangende thema’s dominant in de wijken die vergaande  effecten hebben op de leefbaarheid, de verstrekkende (negatieve) invloed van deze  thema’s op de leefbaarheid in de wijken geeft een inhoudelijk argument om in de  wijkaanpak vooral hierop in te zoomen. Uit de stads‐ en wijkmonitor komen deze thema’s  naar voren:    veiligheid (objectief en subjectief);   overlast en probleemhuishoudens;   (overlast van) jongeren.     Naast de inzet op deze thema’s is het speerpunt voor de wijkaanpak:     verbetering participatie bewoners in de wijken, inclusief meer diversiteit.    Verbetering van participatie is al een van de (hoofd)doelstellingen van het programma  wijken. We gaan dit speerpunt inclusief meer diversiteit nu nog verder benadrukken.  Gedeeltelijk hebben we dit al verwerkt in het beleid met de volgende punten:    In de achterstandsgebieden moeten we een stevige wijkaanpak met een lange adem  neerzetten. In andere wijken, waar het beter gaat, kunnen we terughoudender zijn.   Wijken verschillen. Niet alles hoeft overal hetzelfde. We kunnen bewoners de  prioriteit laten meebepalen, in sommige wijken bewoners meer zelf laten doen.   Dat wijken verschillend zijn heeft een positieve waarde. Specifieke kwaliteiten van  wijken kunnen we gebruiken voor een gunstige ontwikkeling van de wijk. Het is  daarvoor nodig dat we deze kansen verkennen in een ‘toekomstagenda’    We willen in gesprek met de belangrijke partners in de wijkaanpak in de stad nagaan hoe  we nog meer inhoud kunnen geven aan het speerpunt verbetering participatie, inclusief  meer diversiteit. We betrekken hierbij de resultaten van het rekenkamer onderzoek naar  burgerparticipatie,  de uitkomsten van de werkconferentie wijkaanpak en  burgerparticipatie en de evaluatie van de subsidieverordening voor wijkactiviteiten.     

195   

Programma Wijken      Aan de hand van topindicatoren kunnen we de vorderingen in de wijken en stadsdelen  volgen. De 5 wijken die volgens deze indicatoren het verst achter blijven, krijgen onze  bijzondere aandacht.     De begrippen wijk en buurt worden door elkaar heen gebruikt. Zo spreken we over het  wijkveiligheidsplan Willemskwartier, terwijl dit in statische zin een deel is van Nijeveld.  Daarnaast zijn, daar waar dit zinvol is geacht, veel data op buurtniveau verzameld,  waardoor de aanpak meer gericht kan zijn. De praktijk leert dat wij ons richten op het  gebied waar de aanpak nodig is: dat kan een wijk of een buurt zijn. Ter illustratie noemen  wij het project sociale herovering. Dat richtte zich op het stadsdeel Nijmegen Oud‐West  voor de wijken Biezen en Wolfskuil maar ook op de buurt Willemskwartier, die onderdeel  uitmaakt van de wijk Nijeveld in het stadsdeel Nijmegen‐ Midden. 

  EVALUATIE  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  In 2011 hebben we verder gewerkt aan de leefbaarheid en de veiligheid in de wijken.     We hebben onze netwerkrelaties versterkt en uitgebreid. We willen gebruik maken van  de praktijkervaringen en creativiteit in de stad en zijn actief op zoek naar meer participatie  van bewoners en ondernemers in de wijken. We deden dit o.a. door;   De inzet van social media in Dukenburg en West.   Door het organiseren van themabijeenkomsten voor bewoners en instellingen in de  wijken: bijvoorbeeld over ‘de jeugd heeft de toekomst’ in Noord, ‘bruisende arena’ in  het Waterkwartier, over wijkontwikkeling in Lindenholt en Neerbosch Oost.   Ontmoetingen voor zzp‐ers in o.a. de Wolfskuil, Noord en Dukenburg.    We streven naar meer dynamiek en flexibiliteit in de bewonersparticipatie. We maken  een onderscheid in participatie in de zin van belangenbehartiging (inspraak) en actief  burgerschap. In het eerste geval gaat het om reageren dan wel meedenken tot  meebeslissen over gemeentelijke plannen en beleid. In het tweede geval gaat het om het  nemen van eigen verantwoordelijkheid en initiatief. Beide vormen van participatie  ondersteunen we in de wijken. Met raad en daad en in de vorm van subsidies voor  bewonersinitiatieven en activiteiten.     We willen meer mensen betrekken en nieuwe groepen laten meedoen in de wijkaanpak.  We zijn in gesprek met de bestaande bewonersorganisaties over hoe we de gewenste  ontwikkeling kunnen vormgeven. Dit thema kwam ook uitgebreid aan bod tijdens de  (goedbezochte) werkconferentie over burgerparticipatie die we in het najaar van 2011  hebben gehouden.    In de aandachtsgebieden hebben we de regie gevoerd over de wijkaanpak. We zorgden  voor het opstellen en uitvoeren van wijkaanpakprogramma’s in Neerbosch Oost,  Zwanenveld, Meijhorst, Wolfskuil, Waterkwartier, Hatert, Kolpingbuurt,  Kartuizerhof/Ivensplein, Zellersacker.    We werkten aan de veiligheid in de wijken door daar waar nodig de regie op de aanpak  van jongerenoverlast (locaties) in de wijk te voeren. We doen dit samen met Tandem,  Politie, toezicht en wijkspecifieke partijen (bv, ojc staddijk in Dukenburg). We werken mee  aan de stedelijke aanpak van jeugdgroepen in het veiligheidshuis.    Naast de aanpak van jongerenoverlast, is er de aanpak van overlast en  multiprobleemhuishoudens. De zgn. regieteams in de wijken leveren een belangrijke  bijdrage aan het verbeteren van de veiligheid. In 2011 kregen de regieteams een stedelijke  dekking en is de financiering voor de komende 2 jaar vastgelegd.     196       

 

Programma Wijken      We sloten een overeenkomst met Het Inter‐Lokaal over de wijkposten. Het Inter‐Lokaal  neemt de functie (en de laatste medewerkers) tijdelijk over. We werken aan een nieuwe  vorm van laagdrempelig hulp en advies in de wijken die na afbouw van de wijkposten in  de huidige vorm, deze functie structureel kan aanbieden. We leggen daarbij een koppeling  met de invoering van de sociale wijkteams (WMO).    We werken aan een goede spreiding en gebruik van onze wijkaccommodaties. In 2011  opende de Grondel en het Hert haar deuren. Door het aanbod van een evenwichtig en  gevarieerd programma trekken we meer bezoekers. Bewoners zijn betrokken bij de  samenstelling van het programma (voorbeeld programmaraad voorzieningenhart  Waterkwartier).    Het nieuwe Beleidskader Speelvoorziening 2011‐2014 is in juli 2011 door de raad  vastgesteld. Geen grote wijzigingen, enkele accenten. We hebben in 2011 € 50.000  bezuinigd op ons onderhoudsbudget en ingezet voor (vervangings‐) investeringen.  Jongerenontmoetingsplekken (JOP’s) realiseren we zoveel mogelijk door het plaatsen van  afdakjes bij recreatieve sportterreinen. Hiervoor richten we een zorgvuldig participatie‐ en  communicatieproces in. Helaas ontmoeten we, ondanks draagvlak voor de voorziening in  het algemeen, regelmatig weerstand tegen de specifieke locatie.    Met het budget voor de flexibele wijkaanpak konden we ook in 2011 vlot inspelen op  actualiteiten in de wijken. Een deel van het geld ging naar activiteiten voor jongeren en  jongerencentra en naar voorzieningen in de openbare ruimte.  Wat heeft het opgeleverd in 2011?  Het gaat in het algemeen goed met de ontwikkeling van de leefbaarheid en veiligheid in  de Nijmeegse wijken. In de eerste voorlopige resultaten van de nieuwe wijkmonitor zien  we voor de meeste wijken een stabiele en licht positieve trend. Voor specifieke gebieden  blijft extra aandacht nodig.    Betrokkenheid van bewoners in de wijken neemt toe, wat zich uit in toegenomen  activiteiten en initiatieven die in de wijken door bewoners worden georganiseerd. Goede  voorbeelden hiervan zijn Dromen over Dukenburg, de natuurspeeltuin Brakkenstein en  het festival Viva Symfonica in Neerbosch Oost. In de wijkcentra en de speeltuinen zien we  de bezoekersaantallen stijgen. Vrijwilligers springen in bij het beheer van wijkspeeltuinen  zoals bijvoorbeeld ‘de Vieze Broek’ (tijdelijke natuurspeeltuin in Noord). In andere  wijkspeeltuinen willen ouders een rol spelen in het toezicht (bijvoorbeeld het Genestetje  en het Beetsplein).  Bijzonderheden in 2011?  Er is een uitgebreide participatiecultuur in de wijken. In 2011 zijn we gestart met het  verwerken van de uitkomsten van de werkconferentie Burgerparticipatie voor de  wijkaanpak. Vergroten van de betrokkenheid blijft het doel, waarbij we werken aan meer  richting, dynamiek en flexibiliteit. We zijn hierover in gesprek met de  bewonersorganisaties in de wijken.  2011 was het laatste jaar waarin extra gelden vanuit het Gelders Stedelijk  Ontwikkelingsbeleid III beschikbaar waren voor Dukenburg, Lindenholt en Neerbosch  Oost. Succesvolle methodieken in deze periode ontwikkeld (bijvoorbeeld de regieteams  voor de aanpak van overlast of probleemhuishoudens, of op jezelf)  worden voortgezet.  We werken aan lange termijn ontwikkeling van kansen voor de wijken. Voor Neerbosch  Oost, Lindenholt en Dukenburg is een focus op de langere termijn ontwikkeling nodig, o.a.  vanwege demografische trends. Vergrijzing en krimp zijn hier aan de orde, wat noodzaakt  om te anticiperen. In 2011 hebben we de nieuwe werkwijze ontwikkeld, in Neerbosch  Oost: de ontwikkelingsagenda.     

197   

Programma Wijken    MAATSCHAPPELIJK EFFECT  Het programma Wijken heeft tot doel om de leefbaarheid en veiligheid in de wijken te  verbeteren en om sociale relaties en samenhang te versterken.    Door het optimaal benutten van de netwerken op wijkniveau wordt het mogelijk bruggen  te slaan tussen bewoners en bewonersgroepen onderling, tussen bewoners en instanties  en vanuit deze samenwerking initiatieven en ontwikkelingen in gang te zetten die  bijdragen aan het doel van dit programma.  Het bereiken van doelstellingen wordt gemeten via de stads‐ en wijkmonitor. Deze komt  eind 2011 weer uit. De effecten van de inzet in 2011 zullen echter pas goed gemeten  kunnen worden via de monitor van 2013.  

ALGEMENE TOELICHTING OP DE INDICATOREN  De cijfers voor 2011 kunnen niet 1 op 1 met de cijfers voor de jaren daarvoor vergeleken  worden. Vanaf 2011 begint namelijk een nieuwe tijdreeks vanwege een gewijzigde  meetmethode: het bevolkingsonderzoek over leefbaarheid en veiligheid  ‐ met verdichte  steekproeven in deelgebieden binnen Nijmegen ‐ loopt sinds 2011 niet meer via de  Stadspeiling, maar via de landelijke Veiligheidsmonitor. Daar zijn meerdere goede redenen  voor (mogelijkheden voor stedenvergelijking; teruglopende respons; kosten). Een gevolg is  dat de gebiedsindelingen van buurten en wijken samengebundeld zijn in clusters van  aandachtsgebieden.  In het voorjaar van 2012 verschijnt de Stads‐ en Wijkmonitor 2011 met daarin een breed  beeld van ontwikkelingen binnen Nijmeegse wijken, op basis van meer bronnen  (bevolkingsonderzoek, statistieken, kwalitatief onderzoek onder werkers in wijken en de  “Leefbaarometer”).    Leeswijzer voor de verantwoording  Door de trendbreuk in het onderzoek zijn de cijfers voor de buurten en wijken niet meer  beschikbaar. Op het niveau van de stadsdelen en de stad geven de nieuwe cijfers voor  2011 wel indicaties voor ontwikkelingen.    

PROGRAMMA WIJKEN     

H1 

Verbetering leefbaarheid 

 

H2 

Betrokkenheid eigen buurt 

 

H3 

Veilig voelen in eigen buurt 

H4 

Sociaal‐economisch perspectief 

     

Hoofddoelstelling 1  VERBETERING LEEFBAARHEID  Wat willen wij bereiken?  Wij willen de leefbaarheid in de Nijmeegse wijken op peil houden en waar nodig  verbeteren. Daar waar dat mogelijk is zijn de scores op de indicatoren 'waardering op  eigen buurt' en 'beleving sociale aspecten' in 2011 aangescherpt. Aangezien de ambities in  2010 al scherp gesteld waren heeft deze ophoging uiteindelijk nog niet geleid tot een  stijging van het stedelijk gemiddelde. We kunnen constateren dat het algemene beeld in  de wijken de goede kant op gaat.          198       

 

Programma Wijken    Rapportcijfer woonomgeving 

Stadsdelen 

Stadspeiling    2005 

N‐Centrum 

2007  7,2 

norm  2010 

2009  7,6

 

7,6

norm  2011 

Veiligheids‐monitor  2011  werkelijk 

 

7,6

7,6

 

7,4 

 

7,9 

 

6,9 

N‐Oost 

7,9 

7,8

7,9

7,9

7,9

N‐Oud‐West 

6,7 

6,7

7,1

7,1

7,2

N‐Nieuw‐West 

7,0 

7,1

7,2

7,2

7,3

 

7,1 

7,5

 

7,6 

N‐Midden 

7,4 

7,5

7,5

7,5

N‐Zuid 

7,3 

7,2

7,4

7,4

7,5

 

7,1 

 

7,0  7,1 

Dukenburg 

7,1 

7,1

7,4

7,4

7,4

Lindenholt 

7,0 

7,2

7,4

7,4

7,4

 

N‐Noord 

7,5 

7,7

7,7

7,7

7,7

 

7,5 

7,5

7,5

 

7,3 

Nijmegen 

7,3 

7,3

7,5

  Rapportcijfer woonomgeving 

 

 

 

norm 

Wijken/Buurten 

2005 

2007 

2009 

2010 

 

norm   2011 

Niet beschikbaar 

 

   

Willemskwartier (buurt) 

6,5 

6,4

6,8

6,8

Kolping (buurt) 

6,3 

6,9

6,8

6,8

6,9 6,9

     

Wolfskuil (wijk) 

6,5 

6,7

7,0

7,0

7,2

Hatert (wijk) 

7,0 

6,9

7,0

7,0

7,1

Neerb‐Oost (wijk) 

6,9 

7,0

6,9

6,9

7,0

 

7,1

 

Voorstenkamp (buurt) 

6,6 

6,8

7,0

7,0

Stadscentrum (wijk) 

7,2 

7,5

7,5

7,5

7,5

   

Biezen (wijk) 

6,8 

6,8

7,1

7,1

7,2

Zellersacker (buurt) 

6,7 

6,7

7,1

7,1

7,2

 

Zwanenveld (wijk) 

6,9 

6,8

7,2

7,2

7,2

 

6,4

6,5

 

7,1

 

Tolhuis 52‐78 (buurt) 

6,2 

6,1

6,4

Gildekamp (buurt) 

6,4 

6,9

7,1

7,1

Benedenstad (wijk) 

7,3 

7,6

7,7

7,7

7,7

 

7,2

 

Aldenhof (wijk) 

6,9 

7,2

7,2

7,2

Malvert (wijk) 

6,9 

7,0

7,4

7,4

7,4

 

Heseveld (wijk) 

7,0 

6,9

7,1

7,1

7,2

 

Meijhorst (wijk) 

6,7 

6,7

6,9

6,9

7,0

 

7,2

7,2

 

Leuvensbroek (buurt) 

 

7,0

7,2

  Schaal waardering sociaal klimaat 

 

Stadsdelen 

2005 

Stadspeiling    norm  2009  2010 

2007 

  norm  2011 

Veiligheids‐monitor  2011  werkelijk 

 

N‐Centrum 

5,4 

5,5

5,4

5,4

5,5

 

4,9 

N‐Oost 

6,6 

6,9

6,9

6,9

6,9

 

6,5 

N‐Oud‐West 

5,8 

5,7

6,0

6,0

6,1

 

5,6 

 

5,6  6,2 

N‐Nieuw‐West 

5,9 

5,8

6,1

6,1

6,2

N‐Midden 

6,3 

6,5

6,5

6,5

6,5

 

6,2

6,3

 

5,6 

6,3

 

5,6  5,6 

N‐Zuid 

6,1 

6,1

6,2

Dukenburg 

5,9 

5,9

6,2

6,2

Lindenholt 

5,9 

6,0

6,1

6,1

6,2

 

7,0

7,1

 

6,5 

6,3

 

5,9 

N‐Noord 

7,3 

Nijmegen 

6,2 

7,1 6,2

7,0 6,3

6,3

 

   

199   

Programma Wijken        Schaal waardering sociaal klimaat 

 

 

 

ambitie 

Wijken/Buurten 

2005 

2007 

2009 

2010 

Ambitie  2011 

Niet  beschikbaar   

   

Willemskwartier (buurt) 

5,8 

5,9

6,0

6,0

6,1 

Kolping (buurt) 

5,8 

6,1

5,8

5,8

5,9 

   

Wolfskuil (wijk) 

5,8 

5,7

5,9

5,9

6,1 

Hatert (wijk) 

5,7 

5,8

5,9

5,9

6,0 

 

Neerb‐Oost (wijk) 

5,7 

5,7

5,8

5,8

5,9 

 

Voorstenkamp (buurt) 

5,0 

5,7

5,5

5,5

5,7 

 

Stadscentrum (wijk) 

5,0 

5,2

5,2

5,2

5,3 

 

Biezen (wijk) 

5,8 

5,6

6,1

6,1

6,1 

 

Zellersacker (buurt) 

5,8 

5,3

5,6

5,6

5,7 

 

Zwanenveld (wijk) 

6,0 

5,6

5,9

5,9

6,0 

 

Tolhuis 52‐78 (buurt) 

5,1 

5,4

5,4

5,4

5,5 

 

Gildekamp (buurt) 

5,4 

5,6

5,8

5,8

5,9 

 

Benedenstad (wijk) 

6,1 

6,2

6,0

6,0

6,1 

 

Aldenhof (wijk) 

5,5 

5,8

5,8

5,8

5,9 

 

Malvert (wijk) 

5,9 

5,8

6,4

6,4

6,4 

 

Heseveld (wijk) 

5,8 

5,6

6,1

6,1

6,2 

 

Meijhorst (wijk) 

5,4 

5,5

5,7

5,7

5,8 

 

 

5,7

5,6

5,6

5,7 

 

Leuvensbroek (buurt) 

  Wat hebben we bereikt?  Op basis van langjarige monitoring kennen we in Nijmegen een verdeling waarbij  Nijmegen‐Oost, een groot deel van Nijmegen‐Midden en Nijmegen‐Noord overwegend  gunstig scoren op allerlei wijkindicatoren. De woon‐ en leefsituatie wordt in deze  stadsdelen overwegend hoog gewaardeerd. Daarbij is er een duidelijke samenhang met  het gunstige sociaal‐maatschappelijk profiel van bewoners. Nijmegen‐OudWest en een  groot deel van Dukenburg hebben ongunstiger profielen, samen met een aantal  afzonderlijke wijken en buurten in andere stadsdelen: Willemskwartier en de Kolpingbuurt  (Midden), Hatert (Zuid), Neerbosch‐Oost (Nieuw‐West) en enkele buurten in Lindenholt.  Nijmegen‐Centrum heeft hoofdzakelijk in relatie tot de grootstedelijke binnenstadsfunctie  een aantal afwijkende scores, bijvoorbeeld op het gebied van veiligheid en overlast.    Deze langer bestaande, algemene patronen van aandachtsgebieden en overheersende  thema’s zijn de afgelopen jaren zichtbaar gebleven. Uit de eerste voorlopige resultaten  van de wijkmonitor 2011 blijk dat er al met al in de wijken sprake is van een stabiele  ontwikkeling. In specifieke gebieden blijft bijzondere aandacht noodzakelijk. Zie verder de  wijkmonitor (ten tijde van het schrijven van deze jaarrekening nog niet gereed).  Wat hebben we ervoor gedaan?  We zorgen dat we weten wat er speelt in de wijken, zodat we tijdig kunnen inspelen op  kansen en problemen die zich voordoen. Hiervoor maken we gebruik van ons netwerk in  de wijken.  In de aandachtsgebieden zijn we pro‐actief en hebben we de regie gevoerd over de  wijkaanpak. We zorgden voor het opstellen en uitvoeren van wijkaanpakprogramma’s in  Neerbosch Oost, Zwanenveld, Meijhorst, Wolfskuil, Waterkwartier,  Kartuizerhof/Ivensplein, Zellersacker.  We werkten aan de evaluatie van het wijkaanpakprogramma voor Hatert en maakten het  nieuwe Wap Hatert 2.0. Ook voor de Kolpingbuurt staat na evaluatie een nieuw wap op  stapel. In 2011 hebben we de meeste projecten in het kader het GSO programma voor  Lindenholt, Dukenburg en Neerbosch Oost afgerond. Succesvolle projecten worden    200       

 

Programma Wijken    voortgezet in het reguliere beleid, danwel via projectsubsidies(Op Jezelf, Regieteams  aanpak overlast en probleemhuishoudens)    We sloten een overeenkomst met het Inter‐Lokaal over de wijkposten. Het Inter‐Lokaal  neemt de functie (en de laatste medewerkers) tijdelijk over. We werkten aan een nieuwe  vorm van laagdrempelig hulp en advies in de wijken die na afbouw van de wijkposten in  de huidige vorm, deze functie structureel kan aanbieden. We leggen daarbij een koppeling  met de invoering van de sociale wijkteams (WMO).     We werkten aan een goede spreiding en gebruik van onze wijkaccommodaties. In 2011  opende de Grondel en het Hert haar deuren. Door het aanbod van een evenwichtig en  gevarieerd programma trekken we meer bezoekers. Bewoners zijn betrokken bij de  samenstelling van het programma (voorbeeld programmaraad voorzieningenhart  Waterkwartier.    Het nieuwe Beleidskader Speelvoorziening 2011‐2014 is in juli 2011 vastgesteld. Geen  grote wijzigingen, enkele accenten. We bezuinigden € 50.000 op ons onderhoudsbudget  en zetten dit in voor (vervangings‐) investeringen. Jongerenontmoetingsplaatsen  realiseren we zoveel mogelijk door het plaatsen van afdakje bij recreatieve sportterreinen.  Hiervoor richten we een zorgvuldig participatie‐ en communicatieproces in. Helaas  ontmoeten we, ondanks draagvlak voor de voorziening in het algemeen, regelmatig  weerstand tegen de specifieke locatie. 

Hoofddoelstelling 2  BETROKKENHEID EIGEN BUURT  Wat willen wij bereiken?  Wij willen dat 86% van de bewoners zich in 2011 verantwoordelijkheid voelt voor de eigen  buurt. Dat is een stijging van 1 % ten opzichte van de ambitie in 2010. De afgelopen jaren  zien we in veel wijken een stijgende lijn. In veel aandachtswijken en stadsdelen kon  derhalve de ambitie voor de betrokkenheid en het zelforganiserende vermogen van de  bewoners bij hun dagelijkse woon‐ en leefomgeving worden opgehoogd. De indicator  waarmee dit wordt weergegeven is een percentage van bewoners die zich  verantwoordelijk voelt.     Medeverantwoordelijkheid  buurt  (percentage)  Stadsdelen 

   

  2005 

  2007

norm  2009

2010

norm  2011 

Veiliheids  monitor 2011  werkelijk 

 

N‐Centrum 

78 

76

82

83

84

 

65 

N‐Oost 

85 

84

89

89

89

 

76 

N‐Oud‐West 

78 

81

79

80

81

 

63 

 

67 

N‐Nieuw‐West 

83 

83

81

82

83

N‐Midden 

84 

85

82

83

84

 

73 

N‐Zuid 

86 

78

89

89

89

 

68 

Dukenburg 

85 

84

83

84

85

 

69 

 

69 

Lindenholt 

83 

85

85

85

85

N‐Noord 

94 

93

94

94

94

 

82 

Nijmegen 

84 

83

85

85

86

 

71 

 

   

201   

Programma Wijken      Medeverantwoordelijkheid  buurt  (percentage)  Wijken/Buurten 

   

  2005 

  2007 

norm  2009 

2010 

norm  2011

Niet   beschikbaar   

Willemskwartier (buurt) 

75 

69 

69 

70 

72 

 

Kolping (buurt) 

65 

72 

70 

71 

72 

 

Wolfskuil (wijk) 

79 

81 

79 

80 

81 

 

Hatert (wijk) 

83 

74 

85 

85 

85 

 

Neerb‐Oost (wijk) 

83 

83 

78 

79 

81 

 

Voorstenkamp (buurt) 

73 

73 

79 

80 

82 

 

Stadscentrum (wijk) 

75 

74 

79 

80 

81 

 

Biezen (wijk) 

77 

80 

79 

80 

81 

 

Zellersacker (buurt) 

75 

83 

74 

75 

77 

 

Zwanenveld (wijk) 

82 

76 

80 

81 

82 

 

Tolhuis 52‐78 (buurt) 

76 

72 

75 

76 

78 

 

Gildekamp (buurt) 

78 

87 

86 

86 

86 

 

Benedenstad (wijk) 

86 

80 

89 

89 

89 

 

Aldenhof (wijk) 

83 

85 

86 

86 

87 

 

Malvert (wijk) 

83 

84 

82 

82 

83 

 

Heseveld (wijk) 

82 

81 

81 

82 

83 

 

Meijhorst (wijk) 

77 

80 

79 

80 

81 

 

 

82 

82 

83 

84 

 

Leuvensbroek (buurt) 

Wat hebben we bereikt?  We zien dat gemiddeld 70% van de Nijmeegse bevolking zich medeverantwoordelijk voelt  voor de eigen buurt. Zoals we al eerder hebben toegelicht kunnen de cijfers voor 2011  niet 1 op 1 met de cijfers voor de jaren daarvoor vergeleken worden, omdat we met de  landelijke veiligheidsmonitor een andere meetmethode hanteren. De cijfers zeggen wel  iets over de verhoudingen van de wijken ten opzichte van elkaar. Ten opzichte van het  Nijmeegse gemiddelde lijken Nijmegen Midden, Oud West en het Centrum het meest  achter te blijven. Zie hiervoor verder de uitkomsten van de wijkmonitor, ten tijde van het  opstellen van de jaarrekening niet volledig gereed.  Wat hebben we ervoor gedaan?  We hebben onze netwerkrelaties versterkt en uitgebreid.  We willen zoveel mogelijk  gebruik maken van de deskundigheid, ervaring en creativiteit in de stad en zijn actief op  zoek naar meer participatie van bewoners. We deden dit o.a. door de inzet van social  media in Dukenburg en Oud en Nieuw West en door het organiseren van  themabijeenkomsten voor bewoners en instellingen in de wijken: bijvoorbeeld over ‘de  jeugd heeft de toekomst’ in Noord, ‘bruisende arena’ in het Waterkwartier, over  wijkontwikkeling in Lindenholt en Neerbosch Oost en ontmoetingen voor zzp‐ers in o.a. de  Wolfskuil, Noord en Dukenburg.    We streven naar meer dynamiek en flexibiliteit in de bewonersparticipatie. We maken  een onderscheid in participatie in de zin van belangenbehartiging (inspraak) en actief  burgerschap. In het eerste geval gaat het om reageren dan wel meedenken tot  meebeslissen over gemeentelijke plannen en beleid. In het tweede geval gaat het om het  nemen van eigen verantwoordelijkheid en initiatief. Beide vormen van participatie  ondersteunen we in de wijken. Met raad en daad en in de vorm van subsidies voor  bewonersinitiatieven en activiteiten. Betrokkenheid van bewoners in de wijken neemt toe,  wat zich uit in toegenomen activiteiten en initiatieven die in de wijken door bewoners  worden georganiseerd. Goede voorbeelden hiervan zijn Dromen over Dukenburg, de  natuurspeeltuin Brakkenstein en het festival Viva Symfonica in Neerbosch Oost. Ook het  kunstwerk ‘on the road’ over het kanaal tussen Neerbosch Oost en Lindenholt is hiervan    202       

 

Programma Wijken    een goed voorbeeld. In de wijkcentra en de speeltuinen zien we de bezoekersaantallen  stijgen.  In diverse wijken zijn in 2011 initiatieven gerealiseerd die nieuwe wijkbewoners  verwelkomen en wegwijsmaken. In Lindenholt namen bewoners uit de Kampwijken het  voortouw voor een zgn. ‘Blik in de Wijk”. In het Waterkwartier bedacht  bewonersorganisatie Stouw het project goudkistjes, waarbij nieuwe en oude bewoners  elkaar leren kennen.  Er is in diverse stadsdelen gesleuteld aan de verbetering van de wijkbladen. ‘Lindenholt  leeft” en het wijkblad voor de Binnenstad zijn hiervan voorbeelden. 

Hoofddoelstelling 3  VEILIG VOELEN IN EIGEN BUURT  Wat willen wij bereiken?  Wij willen dat bewoners zich veilig voelen in hun buurt. De indicator wordt uitgedrukt in  het percentage bewoners dat aangeeft zich onveilig te voelen.  Door de integrale aanpak  van de veiligheid zien we een (gunstige) vermindering van het onveiligheidsgevoel en kan  de ambitie in 2011 voor onveiligheidsgevoelens naar 20 % worden gebracht.      Onveiligheidsgevoel in eigen buurt  (percentage) 

  

Stadspeiling 

Stadsdelen 

2005 

2007

 

norm 2010

2009

  Veiligheids    Monitor 2011  werkelijk 

norm 2011

N‐Centrum 

39 

31 

32 

31 

30 

 

26 

N‐Oost 

20 

17 

16 

15 

15 

 

13 

N‐Oud‐West 

32 

33 

25 

24 

23 

 

23 

N‐Nieuw‐West 

28 

32 

25 

24 

22 

 

24 

N‐Midden 

28 

22 

21 

20 

20 

 

14 

N‐Zuid 

19 

17 

21 

20 

20 

 

21 

Dukenburg 

28 

25 

22 

21 

20 

 

25 

Lindenholt 

22 

21 

20 

19 

19 

 

18 

N‐Noord 

7 

11 

9 

8 

8 

 

12 

Nijmegen 

25 

22 

21 

21 

20 

 

19 

  Onveiligheidsgevoel in eigen buurt  (percentage)  Wijken/Buurten 

   

  2005 

Willemskwartier (buurt) 

35 

Kolping (buurt) 

27 

  2007 35  18 

  2009 25  22 

Niet   beschikbaar 

  2010 24  21 

2011

 

23 

 

20 

 

       

Wolfskuil (wijk) 

32 

35 

24 

23 

22 

 

Hatert (wijk) 

27 

23 

27 

26 

25 

 

Neerb‐Oost (wijk) 

31 

33 

29 

28 

26 

 

     

Voorstenkamp (buurt) 

29 

18 

29 

28 

26 

 

Stadscentrum (wijk) 

42 

32 

36 

35 

34 

 

23 

 

 

 

 

Biezen (wijk) 

33 

31 

25 

24 

Zellersacker (buurt) 

34 

18 

29 

28 

26 

Zwanenveld (wijk) 

26 

25 

25 

24 

23 

 

 

Tolhuis 52‐78 (buurt) 

35 

34 

26 

25 

24 

 

 

Gildekamp (buurt) 

28 

26 

25 

24 

22 

 

   

Benedenstad (wijk) 

30 

28 

22 

21 

21 

 

Aldenhof (wijk) 

30 

22 

20 

19 

19 

 

 

 

 

Malvert (wijk) 

36 

30 

21 

20 

20 

Heseveld (wijk) 

28 

30 

22 

21 

20 

 

     

Meijhorst (wijk)  Leuvensbroek (buurt) 

   

32 

33 

29 

28 

27 

 

 

26 

20 

19 

19 

 

203   

Programma Wijken    Wat hebben we bereikt?  Uit de tabel blijkt dat het percentage bewoners dat zich onveilig voelt zich gunstig  ontwikkelt gemiddeld in Nijmegen. Dukenburg en Centrum steken ongunstig af. Of dit een  negatieve ontwikkeling is (negatieve trend) valt nu nog niet te zeggen. Zie de nieuwe  wijkmonitor 2011 voor meer toelichting.  Wat hebben we ervoor gedaan?  We werkten aan de veiligheid in de wijken door daar waar nodig de regie op de aanpak  van jongerenoverlast (locaties) in de wijk te voeren. We doen dit samen met Tandem,  Politie, toezicht en wijkspecifieke partijen (bv, ojc staddijk in Dukenburg). We werken mee  aan de stedelijke aanpak van jeugdgroepen in het veiligheidshuis.  Naast de aanpak van jongerenoverlast, is er de aanpak van overlast en  multiprobleemhuishoudens. De zgn. regieteams in de wijken leveren een belangrijke  bijdrage aan het verbeteren van de veiligheid. In 2011 kregen de regieteams een stedelijke  dekking en is de financiering voor de komende 2 jaar vastgelegd.    In enkele wijken verdiepen we onze inzet op dit terrein met het opstellen en uitvoeren  van wijkveiligheidsprojecten. Belangrijke doelstelling is het verbeteren van de veiligheid in  de wijk door verhogen van de burgerparticipatie bij de aanpak van overlast. We willen  bereiken dat bewoners zelf hun rol op dit gebied gaan oppakken en de wegkijkcultuur en  het gebrek aan vertrouwen doorbreken. Helaas zien we nu nog vaak dat overlast en  zorgen niet wordt gemeld bij de instanties. Soms is dat vanwege angst of onbekendheid,  veelal ook vanwege ongeloof dat signaleren loont en gebrek aan vertrouwen in de  instanties. Instanties weten dan van niets en kunnen daardoor geen maatregelen nemen.    In de afgelopen jaren hebben we veel werk gemaakt van het verbeteren van de  burgerparticipatie bij wijkveiligheid. Hierdoor krijgen we meer signalen over problemen en  zorgen en kunnen organisaties beter inspelen op de signalen. Er zijn  samenwerkingsverbanden en nieuwe structuren ontstaan waarmee we in staat zijn om  sneller en effectiever in te spelen op overlast en zorgen die bewoners ervaren in de  wijken.     In 2011 hebben we een meer uniforme en beter gestructureerde aanpak van  jongerenoverlast ontwikkeld. In de wijken werken de werkers samen volgens de  methodiek van het draaiboek ‘jongerenoverlast op risicolocaties’. Hierin worden  afspraken gemaakt over de locaties en bejegening van de jongeren. Verder streven we  naar voldoende voorzieningen en activiteiten voor jongeren. Ontstaan er desondanks  problemen dan pakken we die direct aan. Hiervoor is er naast de samenwerking in de  wijken ook een intensieve samenwerking met de partijen in het Veiligheidshuis. Dit alles  bijeengenomen lijkt zijn vruchten af te werpen.     Het ‘veilige wijkteam’ levert een belangrijke bijdrage aan de veiligheid in specifieke  gebieden. Na Dukenburg kregen in 2011 ook Neerbosch Oost en Hatert de beschikking  over een ‘veilig wijkteam’. 

Hoofddoelstelling 4  SOCIAAL‐ECONOMISCH PERSPECTIEF  Vanuit het programma wijken kunnen we op beperkte schaal een bijdrage leveren aan de  verbetering van de sociaal  economische situatie van mensen.  We hebben hier immers te  maken met problematiek  waarvoor niet alleen andere beleidsterreinen, zoals werk en  inkomen en onderwijs maar ook andere schaalniveaus dan de wijk (de stad, regio,  landelijk) aan zet zijn.  De indicator is wel een relevant  gegeven voor de wijkaanpak. Aan  de hand van de indicator “sociaal economische status” (SES) van de bewoners kunnen we  aflezen hoe het met de wijken er voor staat.  De SES is als indicator onlangs ontwikkeld  en  is voor het eerst opgenomen in de stads‐ en wijkmonitor 2009.  Het betreft een verdeling      204       

Programma Wijken    van welstandsklassen (in totaal 5) op basis van inkomen, opleiding en eigenwoningbezit.   Aangezien wij de aandacht richten op de wijken waar het minder goed dreigt te gaan,  richten we de aandacht op de laagste welstandscategorie. In onderstaande tabellen staan  dus de percentages opgenomen van de bewoners in de laagste welstandscategorie.  Wat willen wij bereiken?  We monitoren in ieder geval de ontwikkelingen in de zwakkere wijken en buurten op dit  vlak en  we houden daar sterker een vinger aan de pols. Daar waar nodig nemen we de  regie in handen om samen met betrokken beleidsdisciplines tot een gewenste verbetering  te komen.        SES: %  laagste welstandscat.      Stadsdelen  2009 N‐Centrum  2 N‐Oost  1 N‐Oud‐West  15 N‐Nieuw‐West  6 N‐Midden  5 N‐Zuid  6 Dukenburg  9 Lindenholt  6 N‐Noord  3 Nijmegen  6   SES: % laagste welstandscat.    Wijken/Buurten  2009 Willemskwartier (buurt)  17 Kolping (buurt)  17 Wolfskuil (wijk)  16 Hatert (wijk)  6 Neerb‐Oost (wijk)  5 Voorstenkamp (buurt)  17 Stadscentrum (wijk)  0 Biezen (wijk)  14 Zellersacker (buurt)  2 Zwanenveld (wijk)  10 Tolhuis 52‐78 (buurt)  25 Gildekamp (buurt)  4 Benedenstad (wijk)  9 Aldenhof (wijk)  6 Malvert (wijk)  12 Heseveld (wijk)  7 Meijhorst (wijk)  14 Leuvensbroek (buurt)  7 Wat hebben we bereikt?  De SES cijfers wijkmonitor 2011 zijn nog niet beschikbaar en verschijnen bij de Stads‐ en  Wijkmonitor.  Wat hebben we ervoor gedaan?  Vanuit het programma wijken kunnen we op beperkte schaal een bijdrage leveren aan de  verbetering van de sociaal economische situatie van mensen. We hebben hier immers te     

205   

Programma Wijken    maken met problematiek waarvoor niet alleen andere beleidsterreinen, zoals werk en  inkomen en onderwijs maar ook andere schaalniveaus dan de wijk (de stad, regio,  landelijk) aan zet zijn. De indicator is wel een relevant gegeven voor de wijkaanpak. Aan  de hand van de indicator “sociaal economische status” (SES) van de bewoners kunnen we  aflezen hoe het met de bewoners en met de wijken. De SES is als indicator voor het eerst  opgenomen in de stads‐ en wijkmonitor 2009. Het betreft een verdeling van  welstandsklassen (in totaal 5) op basis van inkomen, opleiding en eigenwoningbezit.  Aangezien wij de aandacht richten op de wijken waar het minder goed dreigt te gaan,  richten we de aandacht op de laagste welstandscategorie. In de tabellen staan dus de  percentages opgenomen van de bewoners in de laagste welstandscategorie. 

FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1063‐01 Wijkaccomodaties   1P11‐1063‐02 Flexibele wijkaanpak   1P11‐1063‐03 Dukenburg‐wijkaanpak   1P11‐1063‐04 Lindenholt‐wijkaanpak   1P11‐1063‐05 Midden‐wijkaanpak   1P11‐1063‐06 Nieuw‐West‐wijkaanpak   1P11‐1063‐07 Oost‐wijkaanpak   1P11‐1063‐08 Oud‐West‐wijkaanpak   1P11‐1063‐09 Stadscentrum‐wijkaanpak   1P11‐1063‐10 Nijm‐Noord‐wijkaanpak   1P11‐1063‐11 Zuid‐wijkaanpak   1P11‐1063‐12 Wijkposten   1P11‐1063‐13 Speelvoorzieningen  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1063‐01 Wijkaccomodaties   1P11‐1063‐02 Flexibele wijkaanpak   1P11‐1063‐03 Dukenburg‐wijkaanpak   1P11‐1063‐04 Lindenholt‐wijkaanpak   1P11‐1063‐05 Midden‐wijkaanpak   1P11‐1063‐06 Nieuw‐West‐wijkaanpak   1P11‐1063‐07 Oost‐wijkaanpak   1P11‐1063‐08 Oud‐West‐wijkaanpak   1P11‐1063‐09 Stadscentrum‐wijkaanpak   1P11‐1063‐10 Nijm‐Noord‐wijkaanpak   1P11‐1063‐11 Zuid‐wijkaanpak   1P11‐1063‐12 Wijkposten   1P11‐1063‐13 Speelvoorzieningen   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    9.352  273  661  376  364  390  177  424  190  130  656  131  1.877  15.003      2.050  4  133  66  0  53  0  0  0  0  0  0  364  2.670  12.333 

Begroting dyn.  2011    9.352  286  700  409  378  409  155  408  174  118  525  131  1.920  14.965      2.050  0  133  66  0  53  0  0  0  0  0  0  391  2.693  12.272 

 

 

Rekening   2011    9.352  245  758  398  363  421  119  466  186  118  551  126  1.921  15.024      2.050  2  208  72  0  61  0  0  0  0  0  0  391  2.784  12.239 

Verschil   Bdyn ‐ rek    0  40  ‐57  11  15  ‐12  36  ‐58  ‐12  0  ‐25  5  ‐1  ‐59      0  2  75  6  0  8  0  0  0  0  0  0  0  91  32 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

12.333 

Mutatie reserve 

 

  12.272 

 

  12.239 

 

32   

  Saldo na eerste winstbestemming 

12.333 

12.272 

12.239 

32 

 

TOELICHTING FINANCIËN  Het programma loopt goed in de pas met de begroting. Derhalve kan worden volstaan  met een summiere toelichting.   

  206       

 

Programma Wijken    Lasten  Er is een geringe overschrijding van € 60.000. Dat wordt met name veroorzaakt door het  intensiveren van de bestedingen voor het meerjaren GSO3‐programma, dat in 2011 is  afgerond, met als doel het stadscontract volledig uit te voeren. (zie ook Baten).  Baten  Bij de baten is een overschrijding van € 91.000 veroorzaakt door het inzetten van extra  GSO3‐middelen met als doel het stadscontract met de provincie volledig uit te voeren. 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  Het Vogelaarplan voor Hatert heeft een planningshorizon van 10 jaar (tot 2018).    Inmiddels is de eerste samenwerkingsovereenkomst voor de periode 2008‐2011 tussen de  Gemeente en de corporaties afgesloten.    In die periode zouden de corporaties een bedrag van € 9,85 miljoen inzetten waarvan  € 3,72 miljoen uit Bijzondere Projectsteun. Dit bedrag komt uit een solidariteitsfonds van  het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV: uitvoeringsorganisatie van Ministerie  BZK). Het CFV heft bij corporaties zonder Vogelaarwijken en beschikt aan corporaties mét  Vogelaarwijken.    De Bijzondere projectsteun zou in 4 jaartranches van € 0,93 miljoen worden uitgekeerd.  Daarvan zijn de jaren 2008 en 2009 door de corporaties conform ontvangen.    De heffing is door de corporaties zonder Vogelaarwijken juridisch aangevochten. De  uitkering van de twee laatste jaarschijven werd voorlopig uitgesteld. De Raad van State  heeft eind 2011 nogmaals in een bodemprocedure uitspraak gedaan en gesteld dat de  heffing rechtmatig is. Daarmee is het CFV in het gelijk gesteld en zijn de andere  corporaties in het ongelijk gesteld. Hiermee is de kans dat de door de corporaties  ontvangen bedragen kunnen worden teruggevorderd minimaal geworden.    De corporaties mogen aldus recente uitspraken van het kabinet nog rekenen op de  uitkering van de Bijzondere projectsteun voor 2010 en 2011, tezamen € 1,86 miljoen.  Daarna heeft het kabinet de Bijzondere projectsteun beëindigd.     Inmiddels is een nieuwe samenwerkingsovereenkomst “Hatert 2.0”voor de periode 2012‐ 2015 opgesteld en ligt op het moment van dit schrijven ter besluitvorming voor aan de  Raad. Bij de planvorming was nog niet duidelijk dat de laatste twee jaarschijven ‐ tezamen  € 1,86 miljoen daadwerkelijk uitgekeerd zouden worden. Daarom is het plan exclusief  deze geldstromen opgesteld om eventuele risico’s te voorkomen en is in het raadsvoorstel     

207   

Programma Wijken    Hatert 2.0 opgenomen dat de Raad geïnformeerd zal worden over hoe de corporaties dat  budget in overleg met de gemeente zullen bestemmen.    Het gevolg van dit alles is dat de gemeente geen risico meer loopt en bij deze de  risicomelding kan worden afgesloten. 

  208       

 

Programma Cultuur   

5.17 Programma Cultuur  Programma Cultuur 

             

Cultuur, Mobiliteit en Onderwijs, , H. Beerten  Programmanummer : 1071  Programmamanager : Betty Bergman             

OMSCHRIJVING  Het programma Cultuur faciliteert en stimuleert de culturele basisinfrastructuur in de  stad, culturele producties en evenementen, kunsteducatie en amateurkunst. We zorgen  ervoor dat het totale culturele basisaanbod op orde is. De nadruk ligt daarbij op  samenwerking tussen de instellingen en het ketenaanbod in de stad. We bevorderen de  relatie tussen professionals, semi‐professionals en amateurkunstbeoefenaars.  Cultuureducatie is hierbij een speerpunt.  Het programma omvat een breed scala aan kunstdisciplines waaronder muziek, film,  theater, kunsteducatie, amateurkunst, musea, literatuur, beeldende kunst. Daarbij ligt de  nadruk op activiteiten die een bijdrage leveren aan het (her)beleven van het rijke verleden  van onze stad.   De activiteiten van o.a. de Lindenberg en de Openbare Bibliotheek zijn voor een deel  gericht op de (schoolgaande) jeugd, waarmee er een samenhang is met het programma  Onderwijs. Culturele activiteiten binnen het speerpunt ‘stad met een rijk verleden’ kennen  een samenhang met het programma Ruimte en Bouwen voor het product cultuurhistorie.  Voor de realisatie van ateliers voor kunstenaars en culturele ondernemers is er een  samenhang met de programma’s Grondbeleid en Facilitaire diensten.   Cultuur levert een belangrijke bijdrage aan de aantrekkingskracht van de stad voor  inwoners en bezoekers, waardoor er een verbinding is met de programma’s Economie en  Citymarketing. 

  EVALUATIE  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  Het programma Cultuur heeft in 2011 een bijdrage geleverd aan de realisatie van een  prettige woon‐ en leefomgeving. Nijmeegse inwoners maar ook bezoekers hebben kunnen  genieten van het gevarieerde cultuuraanbod. Culturele instellingen hebben over het  geheel genomen het gewenste aantal bezoekers ontvangen. Nijmegen staat als 7e stad  van Nederland opgenomen in de Atlas voor gemeenten van Gerard Marlet, daar waar het  gaat om omvang en diversiteit van het culturele aanbod in de gemeente. De diverse  organisaties ‐ grote en kleine ‐ hebben daar hun actieve bijdrage aangeleverd. Er zijn  voorzieningen getroffen voor kunstenaars met een faciliterende werking waardoor er een  bijdrage is geleverd aan het ontstaan van inspiratie en creatieve kunstuitingen. Er zijn  initiatieven ontplooid om kunst en cultuur ook op wijkniveau zichtbaar te maken o.a. in  Nijmegen Noord, Hatert en GSO wijken.    Wat heeft dit opgeleverd in 2011?  We hebben in 2011 (meerjarige) budgetsubsidieovereenkomsten gesloten met grote  instellingen als Lux, Doornroosje, de OBGZ en de Keizer Karel Podia. Culturele activiteiten     

209   

Programma Cultuur    waaronder exposities en festivals e.d. hebben een bijdrage geleverd aan de economische  bedrijvigheid in de stad. Na 25 jaar duwen en trekken is de eerste paal van het nieuwe  poppodium Doornroosje de grond ingegaan.    Bijzonderheden in 2011  In 2011 zijn de gevolgen van de landelijke bezuinigingen op cultuur verder duidelijk  geworden. De (culturele)instellingen in de stad bereiden zich voor op deze bezuinigingen  met ingang van 2012. Ook in Nijmegen moet worden bezuinigd en in 2011 zijn we gestart  met de doorvertaling van de bezuinigingen die in 2012 ingaan.    Door de diverse brancheorganisaties zijn kwaliteitseisen geformuleerd waaraan de  culturele instellingen moeten voldoen. Op deelproductniveau wordt hiernaar verwezen.  Ook in de uitvoeringsovereenkomsten die met de instellingen worden afgesloten worden  kwaliteitseisen geformuleerd.    In 2011 zijn we gestart met een interactieve participatie traject ‘#cv024’ om samen met de  stad te komen tot een nieuwe cultuurvisie. De raad heeft ingestemd met ons  trajectvoorstel. Medio 2012 verwachten wij de nieuwe cultuurvisie aan de raad voor te  leggen. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  Wij streven naar een bruisend cultureel klimaat in de stad, dat aantrekkelijk is voor  inwoners en bezoekers. We zetten in op een breed en actief cultuurbeleid. De  cultuurparticipatie in Nijmegen is relatief hoog, zowel actief en passief. Het relatief grote  aantal hoogopgeleiden in Nijmegen en het hoge aantal grote culturele evenementen die  in Nijmegen plaatsvinden, dragen hier zeker aan bij. Dit willen we graag zo houden en  versterken waar mogelijk.     In tijden van recessie en bezuinigingen scherpen wij doelstellingen aan, waarmee we  marktwerking en herstructurering bevorderen. Verwacht kan worden dat de  cultuurparticipatie, onder invloed van recessie en bezuinigingen, eerder afneemt dan  toeneemt. Tegen deze achtergrond streven we voor de komende jaren naar consolidatie  van de relatief hoge percentages bezoek aan culturele voorstellingen, musea en  bibliotheken zoals ze in de laatste stadspeiling incl. bevolkingsonderzoek en  publieksonderzoeken cultuur (2009) naar voren kwamen. We stimuleren intensieve  samenwerking tussen (culturele) instellingen en streven naar het verbinden van amateurs  en professionals. We vinden het wenselijk dat de tevredenheid over de kwaliteit en de  diversiteit van het aanbod gehandhaafd blijft op dit niveau.     Tabel: Cultuurdeelname (Stads‐ en wijkmonitor 2009)    percentage volwassenen dat minimaal 1x per jaar een  culturele voorstelling bezoekt (stads‐ en wijkmonitor  2009)  percentage volwassenen dat filmvoorstellingen  bezoekt  Percentage volwassenen dat 1 of meer Nijmeegse  musea bezoekt  percentage jeugd 12‐17 jaar dat in vrije tijd deelneemt  aan kunstzinnige activiteiten (stads‐ en wijkmonitor  2009)  percentage jeugd 10‐11 jaar dat in vrije tijd deelneemt  aan kunstzinnige activiteiten (stads‐ en wijkmonitor  2009)  Percentage jeugd 12‐17 jaar dat jaarlijks 1 of meer  voorstellingen bezoekt 

Realisatie 2009  61 

Doelstelling 2011  61 

66 

66 

41 

41 

22 

22 

36 

36 

+/‐ 15 

+/‐ 15 

    210       

 

Programma Cultuur     

PROGRAMMA CULTUUR     

H1 

Ontspanning, ontplooiing en ontmoeting door cultuur 

 

H2 

Bevorderen cultureel productieklimaat 

Hoofddoelstelling 1  ONTSPANNING, ONTPLOOIING EN ONTMOETING DOOR CULTUUR  Wat willen wij bereiken?  We streven naar een borging van de hoge Nijmeegse cultuurparticipatie. Wij willen  daartoe de huidige culturele basisinfrastructuur behouden en versterken. Samenwerking  tussen de verschillende podia speelt hierbij een grote rol, met name waar het gaat om het  realiseren van een gezamenlijk aanbod. Het gaat hierbij om de Lindenberg inclusief het  Lindenberg Theater, de Keizer Karel Podia, Lux, Museum Het Valkhof, de Openbare  Bibliotheek en Doornroosje. We streven naar consolidatie en waar mogelijk verdere  verhoging van leden‐ en bezoekersaantallen.   Wat hebben we bereikt?  Nijmeegse inwoners maar ook bezoekers hebben kunnen genieten van een gevarieerd  cultuuraanbod. De uitkomsten van de Stads‐ en wijkmonitor 2009 bevestigen dit.  Culturele instellingen hebben over het geheel genomen in 2011 het gewenste aantal  bezoekers gerealiseerd. Doornroosje en Lux hebben met hun bezoekerscijfers aan de  vastgestelde prestatie‐eisen met respectievelijk 49. 200 t.o.v. 47.000  en 217.000 t.o.v.  215.000 bezoekers in 201 1 voldaan. Museum Het Valkhof blijft  met ruim 8 5.000 bezoekers in 2011 iets achter op de gevraagde 100.000 bezoekers.  Echter, het gaat hierbij om een gemiddeld aantal bezoekers genomen over vier jaar. In  2011 heeft het museum geen blockbusters geprogrammeerd, wat het lagere resultaat  verklaard. Dit wordt opgevangen door zeer hoge bezoekersgetallen in 2010. In het  meerjarenperspectief is dit voorzien en het streven is om gedurende de budgetperiode  gemiddeld jaarlijks rond de 100.000 bezoekers te trekken.    De Keizer Karel Podia hebben in 2011 de prestatieafspraken ruim gehaald, met 168.000  bezoekers t.o.v. de 125.000 uit de begroting. Wel verwachten we voor het komende jaar  bij de bezoekersaantallen een dalende trend, onder invloed van de economische crisis.  Vanaf 1 januari 2011 bestaat de N.V. Mensec niet meer, maar wordt de programmering in  de concertzaal De Vereeniging en de stadsschouwburg verzorgd door de stichting Keizer  Karel Podia. De rol van de gemeente is hiermee veranderd van vennoot naar  subsidieverstrekker. We hebben stichting KKP hiermee toekomstbestendig gemaakt, maar  blijven alert op de gevolgen van de economische crisis en de landelijke bezuinigingen op  cultuur voor de KKP. In 2011 heeft de KKP een neutraal exploitatieresultaat gerealiseerd.  De nieuwe Raad van Toezicht geeft echter een duidelijk signaal af; de organisatie maakt  goede stappen maar is er nog niet. De KKP moet ‐ vanwege gevolgen van de economische  recessie en de verhoging van de BTW op de toegangkaartjes ‐ alle zeilen bijzetten om in de  zwarte cijfers te blijven.   Het aantal gesubsidieerde organisaties op het gebied van de kunsten is gelijk gebleven  ondanks het wegvallen van het centrum voor Beeldende Kunst (CBKN) in 2011. Hiervoor is  het Besiendershuis, als platform voor aansprekende kunstenaars, in de plaats gekomen.  Het Artist‐in‐Residenceproject dat hier huisvest was een groot succes voor Nijmegen. Tot  de tijdelijke bewoners hoorden schrijver Thomas Verbogt, sieradenontwerpster Trinidad  Contrera, beeldend kunstenaar Edith Dekyndt, dichter/zanger Gert Vlok Nel en  architectenbureau Ney‐poulissen architects & engineers.    Realisatie en versterking van het muziekprofiel is zichtbaar door versterking van de  samenwerking tussen diverse organisaties specifiek te noemen Doornroosje, Merleyn en     

211   

Programma Cultuur    het Openluchttheater. Eén en ander heeft er toe geleid dat de kwaliteit van het aanbod  van Merleyn flink versterkt is. Daarmee is de kwaliteit en diepgang van de Nijmeegse  popketen verbeterd. Deze ketenbenadering wordt landelijk als voorbeeld gesteld. Ook Lux  en de samenwerking met Go Short dienen de bredere keten film in Nijmegen. We  subsidiëren de lessen cultuureducatie van de Lindenberg op de brede scholen. Vanaf 2013  zal deze subsidiestroom, met hetzelfde doel, richting de schoolbesturen gaan.    Toelichting tabel;  1.4 Dit zijn de bezoekerscijfers van museum het Valkhof en het Natuurmuseum samen.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

1.1 Aantal gesubsidieerde culturele instellingen die samen de stedelijke  basisinfrastructuur vormen   1.10 Aantal gesubsidieerde amateurorganisaties  

6 

6 

122 

110 

91 

1.10 Aantal gesubsidieerde amateurvoorstellingen  

405 

400 

340 

1.2 Aantal culturele evenementen   1.3 Aantal bezoekers gesubsidieerde podia (excl. OBGZ)   1.4 Aantal bezoekers musea  

35 

35 

37 

586.695 

540.000 

n.n.b. 

94.026 

1.5 Aantal bezoekers culturele evenementen   1.6 Aantal leden bibliotheek  

6 

290.000 

125.000  300.000 

101.000  300.000 

36.743 

35.000 

43.056 

1.7 Aantal bij De Lindenberg ingeschreven cursisten ‐ jeugd tot 18 jaar  

1.745 

1.650 

1.722 

1.8 Aantal bij De Lindenberg ingeschreven cursisten ‐ 19 jaar en ouder  

2.207 

2.120 

2.188 

 

 

 

 

  Bijzonderheden 2011   #cv024  In 2011 is een start gemaakt met het voorbereiden voor de nieuwe cultuurvisie. De  startnotitie is behandeld in de raad, er is een onderzoek gedaan onder ons digitale  stadspanel en in het laatste kwartaal van 2011 hebben wij zwaar ingezet op digitale co  creatie. Daarnaast hebben wij meer gedaan: LUX organiseerde voor ons een  debatavond, de HAN Cultuurbalie een debatmiddag en we hebben op de markt  gestaan om met mensen over cultuur te spreken die we normaliter niet bereiken.  Deze nieuwe manier van beleid maken wordt in 2012 geëvalueerd; mede ook omdat  de inzet van social media en ontwikkeling van E‐participatie nog in zijn  kinderschoenen staat. Wij leren van projecten als #CV024 en kunnen nu al zeggen dat  we met bijna 800 deelnemers zeer veel belangstellenden uit de stad een plek hebben  geboden om actief mee te werken aan het nieuwe cultuurbeleid.     Nieuwbouw Doornroosje  De gemeente heeft een niet openbare Europese aanbesteding doorlopen in  samenwerking met SSHN en Doornroosje. Begin juli 2011 is bekend geworden dat de  combinatie van Klokbouw BV Nijmegen, Ed. Zublin AG Duisburg en AGS architecten  het nieuwe onderkomen van Doornroosje en SSHN gaat bouwen. Het complex bestaat  uit een poppodium met twee zalen, een daktuin bovenop Doornroosje, een  fietsenkelder voor 4.450 fietsen en 350 studentenkamers van SSHN. De eerste schop  is op 20 december 2011 de grond ingegaan. Momenteel vinden tussen de gemeente,  SSHN en Doornroosje besprekingen plaats over het DO. 

   MuZIEum in de schouwburg   Medio november 2011 heeft ons College besloten het amendement "Een renaissance  voor het MuZIEum" uit te voeren. Wij hebben € 200.000 in 2011 beschikbaar gesteld  aan de stichting Dienstverlening doorstart MuZIEum. Het MuZIEum heeft een  levensvatbaar plan aangeleverd bestaande uit een ondernemingsplan, inclusief een  exploitatiebegroting en een marketingplan. De afgelopen periode is er veelvuldig    212       

 

Programma Cultuur    contact geweest tussen de gemeente en het bestuur van het MuZIEum om het  benodigde ondernemingsplan af te stemmen. Het MuZIEum zal worden gesitueerd in  de kelderverdieping van de Schouwburg.  

    KKP onderzoek externe middelen voor revitalisering  In samenspraak met KKP zijn wij gemeentebreed bezig om gelden te genereren voor  de revitalisering van de Schouwburg en De Vereeniging. Daarbij gaan wij uit van 3  sporen;  1. Functionele verbeteringen: de functionaliteit van beide gebouwen is dusdanig  verminderd (gedateerd) dat het voor KKP niet mogelijk is om optimaal als  culturele podia te fungeren.  2. Duurzaamheid: de monumentale panden kunnen energiezuiniger worden, meer  comfort bieden en het milieu besparen. Het streven is om in de gemeentelijke  gebouwen 20% te energie te besparen voor 2020.   3. Cultuurhistorie: recht doen aan de cultuurhistorische waarde van de gebouwen.  Het honderdjarig bestaan in 2015 van De Vereeniging vormt een mooie  aanleiding. Hier zetten we op in.    

Toelichting Tabel  De daling van de amateurcijfers is te wijten aan de teruglopende aanvragen. Door de  economische crisis is er minder geld te vergeven en worden er dus ook minder  activiteiten/evenementen aangeboden en georganiseerd.   De daling van de bezoekerscijfers van de OBGZ is te wijten aan de digitalisering.  Bezoekers verlengen en reserveren steeds vaker via internet.    Realisatie 2010 

Indicatoren  1.1 Aantal culturele evenementen   1.2 Aantal bezoekers gesubsidieerde podia   1.3 Aantal bezoekers musea  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

35 

35 

37 

586.695 

540.000 

nog niet bekend 

94.026 

125.000 

101.000 

1.4 Aantal bezoekers culturele evenementen  

290.000 

300.000 

300.000 

1.5 Aantal bezoekers bibliotheek  

976.249 

1.050.000 

935.435 

1.6 Aantal bij De Lindenberg ingeschreven cursisten ‐ jeugd tot 18 jaar  

1.745 

1.650 

1.722 

1.7 Aantal bij De Lindenberg ingeschreven cursisten ‐ 19 jaar en ouder  

2.188 

2.207 

2.120 

1.8 Aantal gesubsidieerde amateurorganisaties  

122 

110 

91 

1.9 Aantal gesubsidieerde amateurvoorstellingen  

405 

400 

340 

    Wat hebben we ervoor gedaan?  We hebben in 2011 scherpe afspraken gemaakt met de culturele instellingen en ingezet  op de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de gemeente en de instellingen voor een  bruisend cultureel veld. We hebben de trend ingezet om de instellingen  verantwoordelijkheid te geven om de keten die zij bedienen en de functie die de  betreffende kunstdiscipline vervult voor de stad te versterken. Dit heeft zich vertaald in de  afsluiting van de verschillende subsidieovereenkomsten, maar ook in  subsidietoekenningen aan festivals en de samenwerking tussen de grote instellingen in  het Culturele Netwerk Nijmegen (CNN). Op deze manier zullen de inwoners van Nijmegen  beter bediend kunnen worden naar de behoefte die zij als cultuurafnemers hebben.      In 2011 heeft Lux zijn analoge filmprojectoren aangevuld met digitale instrumenten.  Dankzij een lening van de gemeente van € 0,7 miljoen is de digitalisering daarmee  afgerond.    Door de uitvoering van de motie "de Lindenberg is van ons allemaal" hanteert de  Lindenberg per 2011‐2012 een modulair tarievensysteem voor de zaalhuur zodat de  betreffende aanbieders van kunsteducatie meer keuzemogelijkheden hebben. Het  amendement "Cultuureducatie op de brede scholen" betekent dat de subsidie voor de     

213   

Programma Cultuur   



   



 

 



lessen cultuureducatie per 2013 rechtstreeks naar de schoolbesturen van deze  scholen gaat. Hierdoor zijn de keuzemogelijkheden van de scholen vergroot. Voor de  uitvoering van het amendement "Cursusaanbod Kunsteducatie" hebben we een  onderzoek laten doen waaruit blijkt dat het Nijmeegse subsidiebeleid grotendeels  overeenkomt met de situatie in de referentiesteden. Ook blijkt dat de afnemers van  het cursusaanbod een grotere keuze hebben in aanbod, prijs en kwaliteit dan werd  voorondersteld. Op verzoek van de VVD wordt de brief aan de Raad over dit  onderwerp behandeld met de concept‐Cultuurvisie in het voorjaar van 2012.  In 2011 heeft de combinatiefunctionaris het aanbod extra cultuureducatie verzorgd  op de scholen die geen brede scholen zijn, maar wel een groot aantal  gewichtsleerlingen hebben. In 2011 is de uitvoering van de combinatiefuncties  onderwijs, sport en cultuur geëvalueerd. Per 2012 wordt het aantal functies  uitgebreid.   Er is aan 91 amateur muziek/zang/theater gezelschappen subsidie verleend voor het  beoefenen van amateurkunst.  Er zijn 37 subsidies verleend aan kleinschalige evenementen en initiatieven in de  wijken. Hiervan zijn 22 structureel voor vier jaar afgesloten, 4 op basis van de Flekca‐ subsidieregeling en 2 op basis van de Isca‐regeling,  In het kader van het Programmaplan Cultuurparticipatie hebben we 20 projecten  gesubsidieerd op het terrein van cultuureducatie en amateurkunst.  Cultuur Netwerk Nijmegen (CNN) is in 2011 actief geweest. De directeuren hadden  een structureel overleg, iedere eerste donderdag van de maand. Dit heeft ook  resultaat gehad. De opening van het culturele jaar wordt door de instellingen  gezamenlijk georganiseerd (het UitFestival) en op dit moment hebben enkele  instellingen een collectieve marketing van het programma‐aanbod. Voor Lux en De  Lindenberg heeft dit geleid tot een stijging van de (voor‐)kaartverkoop.   De gemeente Nijmegen heeft actief geparticipeerd in het Landsdeel Oost  samenwerkingsverband ‐ waarin ook provincie Gelderland deelneemt ‐ waardoor het  Nijmeegse cultuurprofiel provinciaal en landelijk beter zichtbaar is gemaakt.  Onderwerpen van gesprek waren vooral de landelijke bezuinigingen op cultuur en de  mogelijke effecten (en eventuele reparaties) die deze hebben op de Bis‐instellingen  (voor Nijmegen: Music Meeting, Kwatta en de Wintertuin).   In 2011 heeft de rekenkamer een onderzoek gedaan en geconcludeerd dat de code  cultural governance niet zichtbaar toegepast wordt. Voor ons een aanleiding om ‐ in  goed overleg met de instellingen ‐ een nieuw verantwoordingsprotocol te maken voor  cultural goverance. Dit protocol is (in het kader van de nieuwe NKS optie om niet‐ doelgebonden subsidievoorwaarden op te nemen) vanaf medio 2011 bindend  opgelegd aan de grote culturele instellingen. Voortaan versturen wij dit protocol mee  bij nieuw opgestelde overeenkomsten. Evenals in eerdere jaren wordt aandacht  besteed aan de toepassing cultural governance code tijdens de bestuurlijke  overleggen met de instellingen.  Cultuureducatie en Wijkaanbod: door het subsidiëren van de Lindenberg bereiken we  jong en oud in de wijken. Hierbij werkt de Lindenberg samen met diverse partners  zoals Pink Sweater, PAN en Grote Broer.  In Hatert zijn extra activiteiten gesubsidieerd waardoor de OBGZ kon investeren in  een ‘Makkelijk Lezen Plein’ om jeugd tot 13 jaar met taalachterstanden te  ondersteunen. Daarnaast is er extra geïnvesteerd in ‘Taalpunt’ zodat ook volwassenen  met taalachterstanden extra ondersteuning kunnen krijgen. Ook in de GSO wijken  Dukenburg, Lindenholt en Neerbosch Oost is extra cultureel aanbod georganiseerd  door De Lindenberg in samenwerking met Pink Sweater waarbij jeugd alswel  volwassenen bereikt zijn.  In 2011 is een aanzienlijk deel van de gemeentelijke verzameling moderne kunst  verkocht via een live‐veiling en een internetveiling (in totaal ongeveer 2.000  objecten). Via schenking willen we in 2012 nog eens 1.000 objecten afstoten zodat er  een goed beheerbare kerncollectie overblijft van ongeveer 1.100 objecten. De 

  214       

 

Programma Cultuur   







 

opbrengst van de live‐veiling zal ten goede komen aan goede doelen: de Stevenskerk,  de Voedselbank en School’s Cool Nijmegen. De opbrengst van de internetveiling zal  worden ingezet voor kunst en cultuur in Nijmegen. In 2011 hebben we een organisatieonderzoek laten verrichten naar RTV Nijmegen1.  Hieruit bleek dat de organisatie niet toekomstbestendig was. Op basis van die  conclusie hebben wij ‐ in goed overleg met het bestuur van RTV Nijmegen1 ‐ eind  2011 de omroep de mogelijkheid geboden om een interim‐manager aan te stellen. De  interim‐manager maakt een toekomstplan binnen de kaders die wij in een brief aan  de raad benoemd hebben. Daarnaast hebben de subsidie 2012 aan RTV Nijmegen1  verleend.  In de in 2011 door de OBGZ gepresenteerde visie gaat de OBGZ uit van het sluiten van  7 van de 12 bestaande vestigingen waarbij wij de eis hebben gesteld dat de  bibliotheekfunctie in de wijk gehandhaafd moet blijven. In december 2011 is het filiaal  in de Tweede Oude Heselaan als eerste gesloten. Gezien de landelijke teruglopende  tendensen qua bezoekers etc. hebben we met de OBGZ de afspraak gemaakt de  prestaties te relateren aan die landelijke tendensen. Met het Natuurmuseum Nijmegen hebben wij een eenjarige subsidieovereenkomst  afgesloten. Dit om duidelijkheid rondom het Natuurcentrum af te wachten, zodat er  een goede meerjarige overeenkomst kan worden opgesteld voor overgang in dit  centrum. De 4‐jaarlijkse cultuuronderzoeken zijn uitgevoerd in de 2e helft van 2011. Het gaat  om het onderdeel Cultuur in de Stadspeiling en de publieksonderzoeken bij de podia.  In 2012 presenteren we de onderzoeksresultaten en rapporteren we hierover. We hebben in overleg met de gesubsidieerde podia de cultuuronderzoeken  voorbereid. In de tweede helft van 2011 is de Stadspeiling met het onderdeel Cultuur  uitgevoerd. Ook de publieksonderzoeken bij de podia zijn uitgevoerd. In 2012 worden  de resultaten gepresenteerd. 

Hoofddoelstelling 2  BEVORDEREN CULTUREEL PRODUCTIEKLIMAAT  Wat willen wij bereiken?  Wij zorgen voor een omgeving waarin kunstenaars en productiegezelschappen inspiratie  vinden om bij te dragen aan de ontwikkeling van de kunsten in het algemeen en aan een  Nijmeegs cultureel productieklimaat in het bijzonder. We ondersteunen kleinschalige  initiatieven en organisaties door het verlenen van subsidies. Samenwerking tussen  culturele instellingen onderling, zowel als met andere partners in de stad wordt actief  gestimuleerd.   Wat hebben we bereikt?  Door de deelname aan cultuureducatie en/of amateurkunst wordt cultuur zichtbaar en  bereikbaar voor de Nijmeegse inwoners. We zetten daarom in op een breed en actief  cultuurbeleid (Coalitieakkoord). Uit de Stads‐ en Wijkmonitor (november 2009) blijkt dat  ruim een derde van de volwassen Nijmegenaren in de vrije tijd bezig is met een of meer  kunstzinnige activiteiten.  In 2011 is daarnaast ingezet op het creëren van een omgeving waarin kunstenaars en  productiegezelschappen inspiratie vinden door inzet van extra subsidie op diverse  productieactiviteiten. Activiteiten konden worden uitgevoerd door verschillende vormen  van subsidies voor verschillende, o.a. tijdelijke projecten.    Toelichting tabel;  2.1 Het aantal gesubsidieerde organisaties op het gebied van de kunsten: hiertoe behoren  de instellingen die langer dan vier jaar een structurele subsidie ontvangen, behalve  het Besiendershuis. Het CBKN is opgeheven per 01‐01‐2011. 

   

215   

Programma Cultuur    2.2 Door de definitieve sluiting van het Centrum voor Beeldende Kunst Nijmegen (CBKN)  per 1 juli 2010 is het aantal Beeldende kunst projecten lager dan in 2010.  2.3 Er zijn in 2011 6 nieuwe kunstopdrachten in de openbare ruimte uitgevoerd. In de  cijfers van 2010 staan ook de 6 toenmalige herplaatsingen benoemd, vandaar het  hoogte verschil.  2.4 Er zijn in 2011 veel tijdelijke ateliers gerealiseerd.  2.5 In 2011 is de functie van stg. Pan ( verhuur oefenruimtes) ondergebracht bij  Doornroosje.    Realisatie 2010 

Indicatoren  2.1 Aantal gesubsidieerde organisaties kunsten  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

9 

7 

7 

2.2 Aantal act./proj. op het terrein van de kunsten  

70 

80 

68 

2.3 Aantal kunstopdrachten in de openbare ruimte: het gaat hier om  de discipline beeldende kunst   2.4 Aantal ateliers  

14 

6 

3 

23 (n) 81 (t) 

125 

186 

8 

12 

8 

2.5 Aantal oefenruimten  

Wat hebben we ervoor gedaan?       

   



We hebben financiële ondersteuning verleend aan diverse grootschalige en  kleinschalige initiatieven, activiteiten en instellingen en productiegezelschappen die  bijdragen aan de productie en de inhoudelijke ontwikkeling van de kunsten.  Wij hebben via gemeentelijke lobby bijgedragen aan het provinciale besluit subsidie  toe te kennen aan diverse Nijmeegse culturele organisaties waaronder Stg. Joris Ivens  en Productiehuis moderne muziek in de Lindenberg.   We hebben ondersteuning verleend aan SLAK voor het realiseren en beheren van  permanente en tijdelijke werkruimtes voor kunstenaars en kleine bedrijven.  We hebben 7 organisaties op het gebied van de kunsten gesubsidieerd: Slak,   audiovisuele werkplaats Dziga, de kunstenaarsinitiatieven Extrapool en ExpoPlu,  Bronsgieterij De Olifant, Museum De Stratemakerstoren, het Besiendershuis.  In 2011 is besloten de succesvolle formule AIR Besiendershuis met 1 jaar te verlengen  om het concept de tijd te geven meer financiering uit de markt te halen en toe te  werken naar meer zelfstandige financiering. In 2011 waren er succesvolle  samenwerkingsverbanden met o.a. de Wintertuin en Architectuur Centrum Nijmegen.  Subsidiëring van 6 beeldende kunst projecten, waaronder de Nijmeegse Kunstnacht  en de verschillende projecten in de Nieuwe Kamer.  Het verstrekken van3 grote kunstopdrachten in de openbare ruimte, waaronder het  ‘Uitkijkkonijn’. Daarnaast is in 2011 de nieuwe beleidsnota Kunst in de openbare  ruimte ‘Over Bruggen naar Kunst 2011‐2013’ vastgesteld.  Film festival Go Short heeft in 2011 een succesvolle derde editie georganiseerd. Door  o.a. de geïntensiveerde samenwerking met Lux is een substantiële  nevenprogrammering ontstaan.  In Nijmegen Noord is voor het laatst op basis van incidentele subsidie extra  cultuuraanbod georganiseerd o.a. festival Uda Exposed en festival de Oversteek. De  betreffende partners hebben een brief ontvangen over de beëindiging van deze a‐ structurele subsidie.  Ook in 2011 is ingezet op de subsidiering van het Bemiddelingspunt cultuur en school  Nijmegen (CESN). Vragen van scholen op het terrein van cultuureducatie worden  gekoppeld aan het aanbod van de culturele instellingen en individuele kunstenaars. 

  216       

 

Programma Cultuur    FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1071‐01 Culturele infrastructuur   1P11‐1071‐02 Ontwikkeling van de Kunsten   1P11‐1071‐03 Cultuureducatie en amateurkunst  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1071‐01 Culturele infrastructuur   1P11‐1071‐02 Ontwikkeling van de Kunsten   1P11‐1071‐03 Cultuureducatie en amateurkunst   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    13.111  1.427  5.257  19.796      71  180  184  436  19.360 

Begroting dyn.  2011    13.260  1.527  4.918  19.705      71  286  184  541  19.163 

 

 

Rekening   2011    13.140  1.597  4.870  19.607      71  315  57  444  19.163 

Verschil   Bdyn ‐ rek    120  ‐70  48  98      0  29  ‐127  ‐98  0 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

19.542 

Mutatie reserve 

 

  19.446 

 

  19.445 

 

0   

  ONTTREKKING  F004 1%‐regeling Beeldende Kunst  F022 Saldireserve  F046 Reserve afschrijving  Totaal onttrekking   

  Totaal mutatie reserve 

  175  0  7  182 

  175  100  7  282 

  175  100  7  282 

  0  0  0  0 

‐182 

‐282 

‐282 

0 

19.360 

19.163 

19.163 

0 

 

 

Saldo na eerste winstbestemming   

TOELICHTING FINANCIËN  Het financiële resultaat 2011 van het programma Cultuur is budgettair neutraal. We  hebben ons uiterste best gedaan om budgettair neutraal te blijven. Daarmee is een aantal  knelpunten voor 2011 binnen de begroting opgelost. Desondanks hebben we op lasten‐  en batenniveau wel afwijkingen ten opzichte van de dynamische begroting die we  hieronder kort zullen toelichten.    Lasten  Ten opzichte van de dynamische begroting zijn er minder uitgaven gedaan dan begroot.  Hierdoor is er een voordeel ontstaan van zo’n € 98.000.   Oorzaken hiervoor zijn;   enerzijds door een overschrijding van het werkbudget Beeldende Kunst. Hierop  worden meer uren en dus ook kosten voor ambtelijke capaciteit verantwoord dan in  de begroting opgenomen. Dit veroorzaakt een nadeel van € 103.000.   anderzijds is er een voordeel ontstaan doordat er minder subsidies   zijn verstrekt dan begroot. Reden hiervoor is onder andere de terugloop van het  aantal subsidie‐aanvragen. Er is om deze reden een voordeel ontstaan van   € 201.000 aan de lastenkant.    Baten  Ten opzichte van de dynamische begroting is een nadeel ontstaan van € 98.000.  Dit nadeel wordt als volgt veroorzaakt;   er is in de begrotingscijfers abusievelijk een bedrag van € 127.000 aan baten  opgenomen. Deze baten gaan niet binnenkomen. Voor de jaren 2012 en verder is dit  in de begroting via de PPN 2012 gecorrigeerd. Het bovenstaande leidt tot een nadeel  van € 127.000.      

217   

Programma Cultuur    

Daarnaast is er een bijdrage van € 29.000 vanuit de planexploitatie binnengekomen  t.b.v. de kunst in de openbare ruimte, welke niet in de begroting is opgenomen. Dit  leidt tot een voordeel van € 29.000. 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  Vermogenspositie  De financiële positie van de KKP, Doornroosje, Lux en de OBGZ blijft zorgelijk. Het eigen  vermogen van de instellingen is laag, waardoor tegenvallende resultaten in de toekomst  maar moeilijk zijn te compenseren. Het risico bestaat dat als de instellingen in financiële  problemen komen, zij bij de gemeente aankloppen voor (incidentele) compensatie.  Daarbij komt dat de OBGZ de komende jaren een bezuinigingstaakstelling zal moeten  realiseren van € 0,6 miljoen waarbij de organisatie fundamentele keuzes zal moeten  maken om de taakstelling te behalen en de functie van de bibliotheek voor de stad te  behouden.    Gesubsidieerde arbeid  Per 1 januari 2012 zal de afbouw van de gesubsidieerde arbeid starten met een korting op  de loonkostensubsidie van 25%. In de loop van 2011 zijn de gevolgen hiervan duidelijk  geworden. De sector beeldende kunst, Nijmegen 1 en het Natuurmuseum staan voor de  taak om (in het geval van laatsgenoemde samen met de Stratemakerstoren in het nieuwe  Natuurcentrum) een gedegen oplossing te zoeken voor de afbouw.  Het risico bestaat dat de afbouw van subsidiebanen in de sector kunst en cultuur een  negatief effect zal hebben op de realisatie van activiteiten en mogelijk op het  voortbestaan van kleine instellingen binnen dit product.    Landelijke bezuinigingen cultuur  In 2011 hebben de landelijke bezuinigingen op cultuur vaster vorm gaan krijgen. De  maatregelen die nu bekend zijn, o.a. de verhoging van de btw van 6% naar 19%, het  afschaffen van de matchingsregeling en de cultuurkaart, hebben grote gevolgen voor o.a.  de bezoekerscijfers van onze culturele instellingen. Hierdoor kunnen zij mogelijk niet  voldoen aan de prestatie‐eisen die wij met hen hebben afgesproken in de  subsidieovereenkomsten. Daarnaast bezuinigt ook de gemeente Nijmegen en zal in de  loop van 2012 duidelijk worden welke effecten dit voor cultuur zal hebben. 

  218       

 

Programma Mobiliteit   

5.18 Programma Mobiliteit  Programma Mobiliteit 

             

Cultuur, Mobiliteit en Onderwijs, , H. Beerten  Programmanummer : 1072  Programmamanager : Sandra Ruta             

OMSCHRIJVING  Het programma Mobiliteit omvat onze activiteiten op het gebied van verkeer en vervoer  in en om de stad. Bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid zijn hierbij de belangrijkste  uitgangspunten. Daarbij zetten we in op optimaal faciliteren van fietsgebruik in de stad,  hoogwaardig openbaar vervoer en een goede doorstroming voor de auto op hoofdroutes.  Mobiliteit is sterk gerelateerd aan een aantal programma's. In het programma Openbare  ruimte vindt het beheer en onderhoud plaats van de voorzieningen die vanuit het  programma Mobiliteit zijn gerealiseerd. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om onderhoud van  wegen, fietspaden en verkeersregelinstallaties. De relatie met het programma Klimaat &  Energie ligt in de effecten die verkeer en vervoer kunnen hebben op de kwaliteit van  klimaat, lucht en geluid. Met dit programma delen we ook het belang om fietsgebruik en  vervoer met schone brandstoffen te stimuleren. De relatie met Ruimte & Cultuurhistorie   is er op gericht om binnen de ruimtelijke ontwikkeling voldoende aandacht te besteden  aan de meest passende en effectieve infrastructuur. Tenslotte is Mobiliteit nauw  verweven met het programma Grondbeleid, omdat vanuit dat programma een aantal  grote infrastructurele projecten worden gerealiseerd. 

  EVALUATIE PROGRAMMA  Wat hebben we gerealiseerd in 2011?  Wij hebben de nota Nijmegen Duurzaam Bereikbaar vastgesteld, o.a. gebaseerd op de  resultaten van werkconferenties met belangrijke partners in de stad. In de nota stellen we  maatregelen voor om zowel interne als externe bereikbaarheid van de stad voor auto,  fiets en openbaar vervoer te verbeteren.  Om te bepalen of we deze doelstellingen gerealiseerd hebben, meten we op een aantal  belangrijke plaatsen in de stad de reistijden, zowel tijdens als buiten de spits.    Wij hebben onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor dynamisering van de  maximumsnelheid op delen van onze Groene Route. Daarbij houden we rekening met de  verkeersveiligheidsanalyse en de geluidsnormen.  In ons fietsbeleid hebben we de uitvoering van fietsroutes in Nijmegen‐Noord in een  uitvoeringsprogramma voor de komende tien jaar vervat. We hebben de voorbereiding  van de snelfietsroutes Nijmegen‐ Beuningen verder ter hand genomen en liggen op koers  met de uitvoering van het RijnWaalpad. Daarmee realiseren wij aantrekkelijke en goed  herkenbare snelfietsroutes, die niet noodzakelijk naast de doorstroomroutes voor auto's  gelegen zijn. Wij hebben extra bewaakte fietsenstallingen in het centrum gerealiseerd  tijdens de piekmomenten.     

219   

Programma Mobiliteit    Wij hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de nieuwe OV‐concessie die in  stadsregioverband is voorbereid. Ook hebben we de voorbereidingen verricht voor het  HOV‐tracé ten noorden en ten zuiden van de Waal. Wij hebben de eigen bijdrage voor  ouderen voor OV van € 20 per oudere ingevoerd.  Wij hebben verder gewerkt aan de voorbereidingen voor de stations Nijmegen‐Lent en  Nijmegen‐Goffert. Wij hebben gezocht naar de meest geschikte locaties om transferia  voor woon‐werkverkeer aan de rand van de stad te realiseren, waarbij snelle overstap op  een andere vervoersmodaliteit voorwaarde is.     Wij hebben de voorbereidingen voor een nieuwe Parkeernota getroffen, waarbij we  intensief overlegd hebben met ondernemers en bewoners. Wij hebben verder gewerkt  aan de Keizer Karelgarage en het besluit genomen tot het realiseren van de garage  Centrum Oude Stad, achter de Hezelpoort.     In regionaal verband hebben we meegewerkt aan de voorbereidingen voor de A15 en aan  de voorbereidingen voor de verbreding van de ‘Duitse bocht’. Verder hebben we onze  bereikbaarheidscoördinatie verder geïmplementeerd en verankerd, zowel regionaal als in  onze eigen grote projecten.     Wij zijn gestart met een pilot ‘autovrije zones’ bij een aantal scholen die daar  belangstelling voor hebben.  Wat heeft het opgeleverd in 2011?  De autobereikbaarheid van de stad is licht verbeterd, zowel in gemeten reistijden als in  waardering.  Het aantal parkeerplaatsen in en rondom het centrum is stabiel gebleven. De  uitbreidingen doen zich vanaf 2012 voor.  Op het gebied van de verkeersveiligheid scoren wij op basis van onze lokale ambities,  maar ook ten opzichte van de landelijke doelstellingen goed.  Voor het openbaar vervoer was 2011 een overgangsjaar, waarbij de aanbesteding van de  nieuwe concessie en de voorbereidingen voor de voorkeursnotitie HOV de hoogste  prioriteit hadden.  Het aandeel van het fietsgebruik is in 2011 redelijk stabiel gebleven. De snelfietsroute  Nijmegen‐Beuningen is opgeleverd.  Bijzonderheden in 2011? 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  Wij willen een blijvende lokale en regionale bereikbaarheid van Nijmegen, die een  bijdrage levert aan de economische vitaliteit van de stad met voldoende  parkeergelegenheid, in balans met leefbaarheid en verkeersveiligheid.   

PROGRAMMA MOBILITEIT     

H1 

Vergroten bereikbaarheid en doorstroming 

 

H2 

Kwaliteit, kwantiteit en gebruik parkeervoorzieningen 

 

H3 

Verkeersveiligheid 

 

H4 

Stimuleren deelname openbaar vervoer 

 

H5 

Stimuleren fietsgebruik 

      220       

 

Programma Mobiliteit    Hoofddoelstelling 1  VERGROTEN BEREIKBAARHEID EN DOORSTROMING  Wat willen wij bereiken?  Wij streven naar een goede bereikbaarheid van Nijmegen van buiten de stad en van de  bestemmingen in de stad en naar een goede doorstroming van het autoverkeer, zodat wij  inwoners, bezoekers en ondernemers in onze stad de gelegenheid bieden die  vervoersmodaliteit te kiezen, die bij hun situatie past.   Wat hebben we bereikt?  Onze ambitie voor 2011 was gericht op het handhaven van de bestaande kwaliteit van  bereikbaarheid. Dit in verband met de veronderstelling dat de vraag naar automobiliteit  zou toenemen, terwijl het aanbod aan infrastructuur gelijk blijft.  In onze realisatie zien we dat we onze doelstellingen meer dan gehaald hebben. Zoals  blijkt uit de tabel is op géén van de trajecten de gemiddelde reistijd toegenomen. Op de  meeste trajecten is er zelfs sprake van een verbetering van de reistijd. Op alle trajecten is  aan de doelstelling voldaan, dat de gemiddelde reistijd niet mocht toenemen.  Zeker zo belangrijk is de betrouwbaarheid van de reistijd. Onderstaande tabel geeft aan  dat deze betrouwbaarheid sterk is toegenomen op alle trajecten. Dit blijkt uit het feit dat  de variatie in reistijden is afgenomen.    Het oordeel van de bezoekers aan het stadscentrum voor de bereikbaarheid van de  binnenstad per auto krijgt in 2010 een 5,9. Daarmee is de waardering van bezoekers m.b.t.  de autobereikbaarheid van de binnenstad licht verbeterd ten opzichte van 2008 (5,7) en  2006 (5,4).  Bron: Stadscentrummonitor 2010 (bij bezoekers in de Stadscentrummonitor gaat het om  Nijmegenaren en niet‐Nijmegenaren).    Het oordeel van Nijmegenaren over de externe bereikbaarheid van de stad per auto laat  ook een lichte verbetering zien. In 2009 gaven Nijmegenaren hiervoor een 5,7. In 2011  was dat maar toch iets meer, namelijk een 5,9. Bron: Stadspeiling 2009, 2011 (In de  Stadspeiling gaat het om Nijmegenaren vanaf 18 jaar).    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

1.1 Gemiddelde reistijd tijdens de spits (tussen haakjes variatie in  reistijd) in minuten (*)   1.1a Knooppunt Ressen ‐ Keizer Karelplein  

 

 

 

13 (6) 

13 (6) 

12 (4) 

1.1b Keizer Karelplein ‐ Knooppunt Ressen  

11 (7) 

11 (7) 

9 (1) 

1.1c Keizer Karelplein ‐ Goffert  

7 (6) 

7 (6) 

6 (1) 

1.1d Goffert ‐ Keizer Karelplein  

7 (6) 

7 (6) 

6 (2) 

1.1e Goffert ‐ knooppunt Neerbosch  

6 (2) 

6 (2) 

6 (1) 

1.1f knooppunt Neerbosch ‐ Goffert  

5 (3) 

5 (3) 

5 (1) 

1.1g Goffert ‐ knooppunt Lindenholt  

7 (1) 

7 (1) 

7 (1) 

1.1h knooppunt Lindenholt ‐ Goffert  

9 (3) 

9 (3) 

6 (1) 

5,9 

 

 

1.2 Waardering bezoekers bereikbaarheid van de stad (**)  

NB: De gerealiseerde gemiddelde reistijden van de auto worden gemeten op diverse trajecten. Deze  trajecten zijn in de nieuwe stadsbegroting uitgebreid. Van de genoemde trajecten worden metingen  verricht sinds juni 2010, zodat aan de realisatiecijfers over 2010 geen betrouwbare jaarinformatie  kan worden ontleend. Hier geldt één uitzondering op, te weten het traject Ressen ‐ st. Canisiussingel  (Ressen naar het centrum). 

       

221   

Programma Mobiliteit    Wat hebben we ervoor gedaan?   



 









  

  222       

We hebben de nota Nijmegen Duurzaam Bereikbaar bijgesteld aan de hand van de  maatschappelijke discussierondes en laten vaststellen in de gemeenteraad.   We hebben de strategische keuzes die in de nota Nijmegen Duurzaam Bereikbaar zijn  gemaakt, ingebracht in de regionale samenwerking en de nota MobiliteitsAanpak van  de stadsregio, en daarmee een substantiële bijdrage geleverd aan de bereikbaarheid  van de regio Arnhem ‐ Nijmegen. Het gezamenlijke plan voor de regio in het kader van  het programma Beter Benutten is door de Minister gehonoreerd met een financiële  ondersteuning van het regionale plan.  We hebben gereageerd op de Tracénota MER A15: doortrekking van de A15 vormt in  onze ogen een positieve bijdrage aan de bereikbaarheid en de economische  ontwikkeling van de stad en de regio, maar dient wel te voldoen aan een aantal  voorwaarden met betrekking tot leefbaarheid en landschap. Ons pleidooi om ook de  tunnelvariant mee te nemen in de aanbestedingsprocedure is helaas niet door de  minister gehonoreerd.  We hebben geparticipeerd in de totstandkoming van de nieuwe regionale  regelstrategie. Daarmee worden toekomstbestendige keuzes vastgelegd in regionaal  verband over het bestaande wegennet.  We zijn aan de slag gegaan met het filebestrijdingsplan 2011‐2014. We zijn begonnen  met het opstellen van een  bereikbaarheidsplan voor Nijmegen‐Noord, waarin de  basis wordt gelegd om Nijmegen ook bereikbaar te houden tijdens de uitvoering van  alle projecten die in Noord op stapel staan. Voor de totstandkoming van dit plan  werken we samen met diverse partners en belanghebbenden zoals het Platform  Waalsprong, Kamer van Koophandel, de Stadsregio en buurgemeenten. In het  voorjaar van 2012 dient dit definitieve plan te worden vastgesteld.  Wij hebben de bereikbaarheidscoördinatie een structurele plek in onze organisatie  gegeven. Bereikbaarheidscoördinatie heeft kaderstellende eisen meegegeven in de  aanbestedingseisen en/of uitvoering van diverse grote projecten in zowel de  bestaande stad als Nijmegen‐Noord voor de borging van de bereikbaarheid in de  jaren 2012 en 2013. Daarbij kan gedacht worden aan Knoop Lent, de ontwikkeling van  de Dijkteruglegging, Waalfront, de Energieweg, TPG.  De raad heeft een besluit genomen over de aanpassing van de verkeersstructuur in  Nijmegen Noord: Daarin zal tegelijk met de aanleg van de Dorpensingel en de knip in  de Vossenpelssestraat ook een aansluiting van de Turennesingel op de Prins  Mauritssingel worden gemaakt ten einde de bereikbaarheid van de stad via de Prins  Mauritssingel voldoende te kunnen garanderen.  We hebben een start gemaakt met het verkeerskundig beheer van de  verkeersregelinstallaties in de stad. Dit heeft geleid tot een aanpassing van de  verkeerslichten op de St. Annastraat, waardoor de wachttijden zijn verkort. In 2012  gaan we hiermee door om het aantal voertuigverliesuren verder te verbeperken.  We hebben een studie verricht naar de verbetermogelijkheden van de doorstroming  op de Neerbosscheweg. Hiermee is een aanzet gegeven om in 2012 een groene golf  op dit deel van de doorstroomroute te realiseren waarbij de automobilist wordt  geadviseerd over de optimale rijsnelheid.  We hebben in 2011 de mobiliteitsmaatregelen tijdens de Vierdaagse verder  uitgebreid, gericht op een autoluw centrum, meer fietsparkeerplekken net buiten de  singels en meer inzet van transferia.  we hebben camera’s opgehangen op strategische punten in de stad om de  doorstroming beter te kunnen volgen en sneller en adequater te kunnen reageren op  knelpunten.  we hebben onze Twitter account Naar Nijmegen verdere bekendheid gegeven en zijn  in 2011 afgesloten met 1200 volger. 

 

Programma Mobiliteit    Hoofddoelstelling 2  KWALITEIT, KWANTITEIT EN GEBRUIK PARKEERVOORZIENINGEN  Wat willen wij bereiken?  Wij zetten in op een verantwoord en acceptabel evenwicht tussen de vraag naar en  aanbod van parkeerplaatsen. Belangrijke randvoorwaarden daarbij zijn een goede  bereikbaarheid, een aantrekkelijke binnenstad en een leefbare woonomgeving. Wij  streven naar één beschikbare parkeerplaats voor iedere woonadres en naar een passend  parkeeraanbod voor forens, ondernemer of bezoeker van onze stad.  Wat hebben we bereikt?  Het aantal parkeerplaatsen in 2011 kende weinig schommelingen, doordat de nieuwe  parkeergarages die we in het centrum bouwen, nog niet zijn opgeleverd. We liggen op  streek met de bouw van de Keizer Karelgarage (650 plaatsen) en de garage onder Plein  1944 (ruim 400 plaatsen). Wij hebben het streefpercentage voor betalende parkeerders  (betalingsgraad) dat we onszelf hebben opgelegd, gehaald.    Realisatie 2010 

Indicatoren  2.1 Parkeeraanbod Centrum (1.1):   2.1a Straatparkeren (1.1)   2.1b Garageparkeren (1.1)   2.1c Transferia   2.2 Piekbezettingsgraad Centrum (2.1):   2.2a Straatparkeren (2.2)   2.2b Garageparkeren (2.3)  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

 

 

 

2.700 

3.400 (1.3) 

3.400 

2.300 

2.850 (1.5) 

2.400 

770<,550>sept 

550 (1.10) 

 

 

 

 

geen tellingen 

72% 

 

1.381 

1.381 

1.381 

2.3 Betalingsgraad (3.1):  

 

 

 

2.3a Kortparkeren  

 

80% 

80% 

 

93% 

92% 

niet gemeten 

5,5 

n.t.b. 

2.3b Inclusief vergunningen   2.4 Tevredenheid parkeren (4)  

  NB: Bij de vaststelling van de stadsbegroting 2011 ‐ 2014 zijn de indicatoren gewijzigd. De  nieuwe indicatoren kennen de volgende hoofdindicatoren: Parkeeraanbod centrum,  piekbezettingsgraad centrum, betalingsgraad en tevredenheid parkeren. Voor verdere  toelichting zie Stadsbegroting 2011 p. 175, 176.    In het najaar van 2011 is de parkeerbalans opgesteld, deze parkeerbalans is een van de  uitgangspunten van de nieuwe parkeernota. Met het opstellen van de parkeerbalans is  gekeken naar het aanbod aan parkeerplaatsen ten behoeve van het stadscentrum,  hiervoor is gebruik gemaakt van de in juni 2011 verrichte tellingen.    In onze doelstelling hebben we een rapportcijfer opgenomen ontleend aan de  stadscentrummonitor. Hiervan zijn in 2011 geen nieuwe gegevens voor handen. Wél zijn  er tevredenheidspercentages uit de Stadsmonitor en de Veiligheidsmonitor. In 2009 was  62% van de Nijmegenaren tevreden over de parkeergelegenheid in hun buurt. In 2011 is  dat 56%. Echter, in 2009 was 32 % ontevreden over de parkeergelegenheid in de buurt en  in 2011 slechts 25 %. Beide resultaten lijken elkaar tegen te spreken.  De tevredenheid over de parkeergelegenheid in de buurt is in 2009 gemeten via de  Stadspeiling (mondelinge enquête). In 2011 is dat gedaan via de Veiligheidsmonitor  (internet‐enquête). Het feit dat het tevredenheidspercentage in 2011 lager ligt dan in  2009, wil nog niet zeggen dat men ook ontevredener is geworden over de  parkeergelegenheid in de buurt. In mondelinge enquêtes is men over het algemeen  geneigd eerder sociaal‐wenselijke antwoorden te geven. In internet‐ enquêtes is men  geneigd eerder neutraal te antwoorden. We kunnen ook uitgaan van het percentage dat     

223   

Programma Mobiliteit    ontevreden is over de parkeergelegenheid in de buurt en constateren dat minder  Nijmegenaren ontevreden zijn geworden.  Wat hebben we ervoor gedaan?   

 



 

We hebben in samenspraak met de stad een nieuwe Parkeernota voorbereid, die  begin 2012 bestuurlijk wordt voorgelegd.   we hebben de parkeerbalans geactualiseerd middels parkeertellingen op diverse  momenten in de week: piektijden en rustiger momenten. De nieuwe parkeerbalans  vormt een bijlage bij de Parkeernota en is de basis voor het opnieuw definiëren van  de maximale parkeerdruk in een gebied.  we hebben, na nut en noodzaak hiertoe te hebben vastgesteld, gevolg gegeven aan  diverse verzoeken tot doorvoering van parkeerregulering in Nijmegen Oost en West.   we hebben een nieuw systeem van roadbarriers (binnenstadsafsluiting) in gebruik  genomen in het centrumgebied. Daaraan gekoppeld hebben wij nieuw beleid rondom  het selectief toegangssysteem vastgesteld. Dit beleid is in samenspraak met  transporteurs en binnenstadsondernemers tot stand gekomen en voorziet o.a. in een  nieuw ‘groen’ venster tussen 18 en 23 uur ’s avonds.  we hebben extra maatregelen genomen om de parkeeroverlast rondom de Goffert  tegen te gaan. We zijn samen met NEC in gesprek om tot reële alternatieven te komen  voor het stadion bezoek per auto. Zo hebben we de mogelijkheid onderzocht om  extra en goed uitgeruste fietsparkeerlocaties te creëren. Deze locaties zullen in het 1e  kwartaal van 2012 gerealiseerd worden. Daarnaast wordt samen met NEC en  Connexxion de haalbaarheid onderzocht om op wedstrijddagen te voorzien in  supportersvervoer per pendelbus.  De bouw van de Keizer Karel garage vordert gestaag; deze zal nog voor de 4daagse  2012 in gebruik worden genomen.   Eind 2011 hebben wij besloten om achter de Hezelpoort  de parkeergarage De Oude  Stad) te bouwen met een capaciteit van 500 plaatsen. Deze garage ligt straks na  opening van de Oversteek op een goede plek om bezoekers vanaf de westzijde een  parkeerplaats te bieden. 

Hoofddoelstelling 3  VERKEERSVEILIGHEID  Wat willen wij bereiken?  Wij dragen bij aan een duurzaam veilig verkeer‐ en vervoerssysteem, met als doel om het  aantal verkeersslachtoffers in het Nijmeegse wegverkeer tot een minimum te reduceren.  Hierbij volgen wij de landelijke doelstelling: 33% minder doden en ziekenhuisgewonden in  2020 ten opzichte van 2008.  In dat jaar waren in Nijmegen 3 doden en 67  ziekenhuisgewonden te betreuren.   Wat hebben we bereikt?  Zoals blijkt uit onderstaande tabel, kan de doelrealisatie op dit moment nog niet worden  bepaald, omdat de ongevallencijfers van 2011 nog niet bekend zijn. Die cijfers worden  doorgaans rond de maand mei van het volgende jaar bekend gemaakt.  De doelrealisatie over 2010 is wel bekend. Hieruit blijkt dat het aantal dodelijke  verkeerslachtoffers iets hoger is uitgevallen dan de doelstelling voor 2010 die maximaal 4  bedroeg, terwijl het aantal ziekenhuisgewonden juist aanzienlijk lager is uitgevallen (was  in 2010 maximaal 63). Gezien de (gelukkig) kleine aantallen doden is het moeilijk om hier  conclusies aan te verbinden.   

  224       

 

Programma Mobiliteit    Realisatie 2010 

Indicatoren  3.1 Aantal doden in het verkeer (*)   3.2 Aantal ongevallen met ziekenhuisopname  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

5 

3 

ntb 

36 

61 

ntb 

  NB: Van maatregelen die in 2011 zijn uitgevoerd, kan de doelrealisatie op dit moment nog niet  worden bepaald, omdat de ongevallencijfers van 2011 nog niet bekend zijn. Die cijfers worden  doorgaans rond de maand mei van het volgende jaar bekend gemaakt.  De doelrealisatie over 2010 is wel bekend.    Ten opzichte van 'doelstelling 2010'  is dat 1 dode teveel, doch er is sprake van aanzienlijk minder  ziekenhuisgewonden. 

Wat hebben we ervoor gedaan?  







In 2011 zijn op diverse locaties (kruispunten of wegvakken) maatregelen getroffen ter  verbetering van de verkeersveiligheid en/of de oversteekmogelijkheden. Belangrijke  projecten waren de rotonde Hatertseweg ‐ Slotemaker de Bruïneweg,  snelheidsbeperkende maatregelen op de Laauwikstraat en de  d’Almarasweg/Kwekerijweg, de reconstructie Molenweg en het optimaliseren van de  afstelling van verkeerslichten op verschillende kruispunten. In verband met de door  velen geuite wens om de d’Almarasweg veiliger te maken, hebben wij dit project  uitgevoerd in plaats van de oversteek aan de Groesbeekseweg ter hoogte van huize  Joachim en Anna.  Alle basisscholen zijn aangeschreven om deel te nemen aan diverse  verkeerseducatieprojecten, in het kader van het meerjarig project Gouden Zebra. Een  kwart van alle scholen heeft interesse getoond en heeft in 2011 meegedaan. Bij drie à  vier scholen zijn/worden ook kleinschalige fysieke maatregelen uitgevoerd. Eind 2011  zijn scholen daarnaast benaderd om mee te doen aan de pilot Autoluwe  Schoolomgeving. Deze pilot loopt het hele schooljaar 2011‐2012.  Wij hebben in samenwerking met het programma Openbare Ruimte veel wijkgerichte  vragen van burgers over verkeersveiligheid beantwoord en waar nodig en mogelijk  van maatregelen voorzien. Hiermee hebben we een aantal concrete  verkeersveiligheidsknelpunten in wijken opgelost.  In de Nota Nijmegen Duurzaam Bereikbaar hebben we nieuw beleid vastgesteld  rondom de wegcategorisering (indeling van 30‐km en 50‐km wegen). De komende  jaren wordt dit beleid uitgevoerd. 

Hoofddoelstelling 4  STIMULEREN DEELNAME OPENBAAR VERVOER  Wat willen wij bereiken?  Wij streven naar een groei van het openbaar‐vervoergebruik. Het openbaar vervoer vormt  een verleidelijk alternatief ten opzichte van andere vervoerswijzen, vooral ten opzichte  van de auto.   Wat hebben we bereikt?  Wij hebben in 2011 succesvol de aanbesteding voor het OV in onze regio uitgevoerd. De  concessie 2013 ‐ 2023 is door de Stadsregio Arnhem Nijmegen gegund aan Hermes. De  strippenkaart is definitief afgeschaft en vervangen door de ov‐chipkaart. Er is met de stad  intensief gecommuniceerd over de plannen voor het Hoogwaardig Openbaar Vervoer  (HOV). Kaders zijn vastgelegd in de nota Nijmegen Duurzaam Bereikbaar. De Nijmeegse  65‐plussers moesten voor het eerst een eigen bijdrage van € 20 betalen voor hun  dalurenabonnement. Een groot deel van de bushaltes is opgehoogd zodat de bus voor  eenieder toegankelijk is. De ambities zijn en waren groot en zorgen ervoor dat ook in de  komende jaren fors geïnvesteerd wordt in de kwaliteit van het openbaar vervoer.       

225   

Programma Mobiliteit    Realisatie 2010 

Indicatoren  4.1 Aandeel OV in woon‐werkverkeer (1)  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

 

 

 

4.2a Binnen Nijmegen (2)  

niet gemeten 

4% 

niet gemeten 

4.2b Aandeel OV binnenstadsbezoek (2)  

niet gemeten 

22% 

niet gemeten 

4.2c Tevredenheid openbaar vervoer (3)  

niet gemeten 

88% 

niet gemeten 

  In 2009 was 86% van de Nijmegenaren tevreden over het openbaar vervoer in hun buurt. In 2011 is  dat 83%. Ook deze vraag is in 2009 gesteld in de Stadspeiling (mondelinge enquête) en in 2011 in de  Veiligheidsmonitor (internet‐enquête).  Wat in de toelichting staat bij de vraag over de parkeergelegenheid in de buurt, geldt ook voor de  vraag over het openbaar vervoer in de buurt.  De lagere tevredenheid wil nog niet zeggen dat men ook ontevredener is geworden, want in 2011  zijn er minder Nijmegenaren hierover ontevreden (5%) dan in 2009 (11%). 

Wat hebben we ervoor gedaan?  





 





De concessie 2013 ‐ 2023 is door de Stadsregio gegund aan Hermes. Via onze  vertegenwoordiging zijn er veel belangrijke verbeterpunten voor Nijmegen bereikt.  Alle bussen (ook de streekbussen) gaan op groen gas rijden, er wordt een HOV‐lijn  Arnhem ‐ Elst ‐ Nijmegen CS ‐ Dukenburg aangeboden, lijnen worden directer, het  nachtnet wordt voortgezet en uitgebreid, het P+R‐tarief blijft gehandhaafd, de  reizigersinformatie en marketing worden verbeterd en Hermes zal zich meer  ‘nestelen’ in de regio. Vanwege de aanbesteding was zittend vervoerder Novio  terughoudend met het leveren van informatie en meedenken met plannen. Sinds de  gunning is deze samenwerking veel intensiever en opener geworden.  In 2011 is er veel gebeurd voor het HOV. Er zijn vele onderzoeken uitgevoerd voor de  Nota Voorkeursbeslissing, die in de eerste helft van 2012 in de gemeenteraad wordt  behandeld. Het betreft onder meer een afweging van de varianten, het maken van  inpassingsontwerpen, exploitatieberekeningen en een businesscase. Ook is een  intensief communicatietraject opgezet om met de samenleving te praten over de  eisen die zij aan het HOV stellen.  Voor de spoorlijn Nijmegen – Kleve is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd. De  meningen over de modaliteit (trein of tram) liepen uiteen. Bestuurlijk is afgesproken  dat de voorkeur naar een tram uitgaat. We onderzoeken of integratie met ons  tramproject mogelijk en wenselijk is.  Voor de stations Lent en Goffert zijn inpassingsontwerpen gemaakt, waarin zowel het  station als de stationsomgeving zijn vormgegeven. Realisatie is gepland voor eind  2013.   In 2011 traden twee belangrijke wijzigingen op in het gratis OV voor Nijmeegse 65‐ plussers: er werd een eigen bijdrage van € 20 per jaar gevraagd en het oude  zichtkaartje werd vervangen door een abonnement op de ov‐chipkaart. In april 2011  heeft dit tot veel commotie geleid omdat deze twee veranderingen voor een groot  deel van de doelgroep ingewikkeld waren. In december 2011 is de verkoop van het  65+ abonnement voor 2012 gestart en dat is geruisloos verlopen. De mensen zijn  inmiddels gewend. In 2011 hebben ongeveer 9.700 mensen het nieuwe abonnement  aangeschaft.  We hebben in 2011 een groot deel van de Nijmeegse bushaltes opgehoogd om de  toegankelijkheid te verbeteren. In 2012 wordt het resterende deel aangepakt.  Hiervoor is extra geld beschikbaar gesteld vanuit de WMO. In een aantal gevallen is de  ophoging van haltes gecombineerd met het omzetten van halteren in een haltekom  naar halteren op de rijbaan, wat comfortabeler én sneller is voor het openbaar  vervoer.  We zijn met NS in gesprek gebleven over aansluiting van Nijmegen op het nachtnet  van NS. Voorlopig is dat niet mogelijk omdat eerst de resultaten van de proef in Noord  Brabant bekend moeten worden. Daarnaast zijn provincie Gelderland en Stadsregio 

  226       

 

Programma Mobiliteit    

 

  

nog niet overtuigd. Wel heeft NS op ons verzoek per december 2011 een extra late  trein van Nijmegen naar Arnhem, Utrecht en Amsterdam toegevoegd.  We hebben met ProRail afspraken gemaakt over de opwaardering van station  Heijendaal. Op korte termijn gaat het om de aanpak van de fietsenstallingen, op  langere termijn om het aanpassen van het station aan de sterk gemoderniseerde  omgeving.  We zijn betrokken geweest bij het opstellen van het Veiligheidsarrangement Maaslijn,  waarmee de veiligheid op de totale lijn wordt verbeterd. In 2012 en verder volgen  concrete maatregelen.  We hebben een proef met electrische OV‐fietsen op Nijmegen CS gesubsidieerd  omdat dit een kwaliteitsimpuls kan zijn voor het natransport van de trein. De  evaluatie volgt in 2012, maar de eerste resultaten lijken positief. In Nijmegen blijkt er  veel vraag te zijn naar electrische OV‐fietsen vanwege de aanwezige  fietsvoorzieningen en het glooiende landschap.  In de loop van 2012 worden extra DRIS‐panelen (dynamisch reizigers  informatiesysteem) geplaatst. De Stadsregio is in de tweede helft van 2011 gestart  met de inventarisatie van geschikte locaties.  We hebben nog geen definitieve oplossing voor de P&R Waalsprinter (in relatie tot de  landschapszone, HOV, PDV‐locatie en Dorpensingel Oost). Deze wordt in 2012  bepaald.  We hebben een aantal gesprekken gevoerd over mogelijke inzet van parkeerterreinen  van derden (bijvoorbeeld Goffert en campus Heijendaal) voor binnenstadsbezoekers,  maar dit heeft, behoudens in de Vierdaagseweek, nog niet geleid tot concrete  afspraken. 

Hoofddoelstelling 5  STIMULEREN FIETSGEBRUIK  Wat willen wij bereiken?  Wij streven naar een groei van het fietsgebruik voor verplaatsingen binnen de stad.  Fietsen is gezond en ontspannend en levert een bijdrage aan de leefbaarheid en de  bereikbaarheid van de stad.   3. De metingen worden verricht over drie afstanden namelijk: 0 tot 3 km; 4 tot 5 km  en meer dan 6 km.  Bron: Stadspeiling 2007 ‐ 2009.  4. Dit wordt gemeten op doordeweekse dagen en de winkeldagen (koopzondag,  koopavond en zaterdag).  Bron: Stadspeiling 2005 ‐ 2007 ‐ 2009.   5. Het gaat hier om de bereikbaarheid van het centrum door bezoekers met de fiets  in de vorm van een rapportcijfer. Het betreft zowel de interne als externe  bereikbaarheid van het centrum. Bron: Stadscentrummonitor 2006‐2008 en  Stadspeiling 2006 ‐ 2009.   6. Het betreft hier een waardering van dezelfde bezoekers als onder punt 3 van de  fietsstallingsmogelijkheden in het centrum in de vorm van een rapportcijfer.  Bron: Stadscentrummonitor.  Wat hebben we bereikt?  De percentages fietsers in woon‐werkverkeer en binnenstadsbezoek zijn in vergelijking  met 2009 niet veel gewijzigd. Ook de waardering voor de bereikbaarheid per fiets is  vergelijkbaar gebleven (van 7,5 naar 7,4).  De tevredenheid met fietsparkeervoorzieningen is flink achteruit gegaan, van 6,6 naar 5,9.  Waarschijnlijk heeft dit te maken met het verlies aan fietsparkeercapaciteit als gevolg van  de bouw van Plein 1944 en het verdwijnen van de stallingsmogelijkheden daar. We  hebben in 2011 maatregelen genomen om dit te compenseren.       

227   

Programma Mobiliteit    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

5.1. Aandeel fiets in woon‐werkverkeer in de stad (1)  

n.t.b. 

63% 

 

5.2 Aandeel fiets in het binnenstadbezoek (2)  

n.t.b. 

60% 

 

5.3 Waardering bereikbaarheid fiets (3)  

n.t.b. 

7,7 

 

5.4 Waardering fietsstalling (4)  

n.t.b. 

6,8 

 

  Toelichting indicatoren;  1. De metingen worden verricht over drie afstanden namelijk: 0 tot 3 km; 4 tot 5 km en meer dan  6 km.  Bron: Stadspeiling 2007 ‐ 2009.   2. Dit wordt gemeten op doordeweekse dagen en de winkeldagen (koopzondag, koopavond en  zaterdag).  Bron: Stadspeiling 2005 ‐ 2007 ‐ 2009.   3. Het gaat hier om de bereikbaarheid van het centrum door bezoekers met de fiets in de vorm  van een rapportcijfer. Het betreft zowel de interne als externe bereikbaarheid van het centrum.   Bron: Stadscentrummonitor 2006‐2008 en Stadspeiling 2006 ‐ 2009.   4. Het betreft hier een waardering van dezelfde bezoekers als onder punt 3 van de  fietsstallingsmogelijkheden in het centrum in de vorm van een rapportcijfer.  Bron: Stadscentrummonitor. 

  Aandeel fiets in woon‐werkverkeer  In 2009 was het fietsgebruik in het woon‐werkverkeer fors gestegen ten opzichte van 2007. (Het  gaat hier om Nijmegenaren die in Nijmegen werken). In 2007 gingen zes op de tien Nijmegenaren  (61%) met de fiets naar hun werk in Nijmegen. Het aandeel van de fiets is in 2011 weliswaar licht  gedaald, maar nog steeds gaan ongeveer zes op de tien (59%) met de fiets naar hun werk in  Nijmegen. Het autogebruik in het woon‐werkverkeer (25%) is constant gebleven, evenals het ov‐ gebruik (4%).   Bron: Stadspeiling 2011    Aandeel fiets in binnenstadbezoek Nijmegenaren  Het aandeel van de fiets onder Nijmegenaren die de binnenstad bezoeken op een door de weekse  dag is toegenomen. In 2007 en 2009 lag dit aandeel op 58%. In 2011 is dat 62%.   Bron: Stadspeiling 2011    Ook het aandeel van de fiets onder Nijmegenaren die de binnenstad bezoeken op een zaterdag is  toegenomen. In 2007 lag dit op 51%, in 2009 op 53% en in 2011 is dat inmiddels 58%.    Bron: Stadspeiling 2011    Waardering van bezoekers over bereikbaarheid binnenstad per fiets   Het oordeel over de bereikbaarheid van de binnenstad krijgt van de bezoeker weliswaar nog steeds  een voldoende, maar is in 2010 (7,4) licht gedaald ten opzichte van 2008 (7,5) en 2006 (eveneens  7,5).   Bron: Stadscentrummonitor 2010    Waardering van bezoekers over fietsenstallingen in binnenstad  Voor het eerst na jaren krijgt het oordeel over de fietsenstallingen in de binnenstad van de  bezoekers een onvoldoende in 2010, namelijk een 5.9.  In 2006 en 2008 was dat nog een 6.6. Een  plausibele verklaring hiervoor is het feit dat door de werkzaamheden onder Plein 1944 veel  stallingscapaciteit in het centrum verloren is gegaan. In 2011 hebben we maatregelen genomen om  te voorzien in extra stallingscapaciteit op piekmomenten en in extra klemmen.   Bron: Stadscentrummonitor 2010 

Wat hebben we ervoor gedaan?  1. In 2011 hebben wij belangrijke nieuwe snelfietsroutes gerealiseerd en opgeleverd.   De snelfietsroute Nijmegen‐Heumen is in het najaar van 2011 opgeleverd.  Daarmee komt 10 strekkende kilometer hoogwaardige fietsroute beschikbaar  voor de fietser. Ondermeer veel scholieren en fietsers van en naar Hatert en  Dukenburg profiteren hiervan. Het meerjarenproject is in 2008 gestart na een  besluit van de raad. De snelfietsroute Nijmegen‐Heumen is de eerste    228       

 

Programma Mobiliteit   



 

snelfietsroute in de stad die voor 100% in asfalt is uitgevoerd, een belangrijke  factor voor fietscomfort en duurzaamheid. Langs de gehele Hatertseweg zijn in  2011 de fietspaden geasfalteerd. Bijzonder daarbij is de investering vanuit  fietsbeleid in de levensvatbaarheid van de kenmerkende laanbomen. Bij elke  boom zijn speciale maatregelen getroffen. In het kader van duurzaam veilig en  doorstroming voor fietsers is op het kruispunt Hatertseweg‐Slotemaker de  Bruïneweg een rotonde gerealiseerd. De totale investering voor de snelfietsroute  bedraagt 2,9 mio, waarvan voor € 1 miljoen cofinanciering is gevonden.   in 2011 is de uitvoering van het RijnWaalpad van start gegaan. Dit betreft het  oostelijk deel van de route, tussen de Waalbrug en dorp Ressen. In meerdere  woonstraten in dorp Lent is een fietsstraat gerealiseerd, zoals de Lentse  Schoolstraat, Laauwikstraat en Visveldsestraat. Nog voor de zomer van 2012 zal  de hele verbinding tussen Waalbrug en dorp Ressen beschikbaar zijn, en is dus  ook het transferium per fiets bereikbaar.  Het westelijk tracé van het RijnWaalpad (met daarin de fietsbrug Graaf  Alardsingel) is voorbereid en inmiddels aanbesteed. In 2012 zal de uitvoering  starten.   De snelfietsroute Nijmegen – Beuningen is de volgende prioriteit. Het betreft 2  routes vanuit Beuningen naar Nijmegen, waaronder naar campus Heyendaal. De  voorbereiding is gestart en we verwachten in 2012 op verschillende plekken te  starten met de uitvoering. 

  2. In 2011 is binnen een jaar bij station Nijmegen het plan Doornroosje ontwikkeld. Het  nieuwe plan is door ons aangegrepen om een nieuwe duurzame en inpandige  fietsenstalling te creëren naast het station. Dat is gelukt. In het complex Doornroosje  is een hoogwaardig fietstransferium opgenomen voor 3500‐4000 fietsen. Deze  voorziening wordt gesteund door ProRail en zal medio 2014 beschikbaar komen. Voor  het plan Doornroosje moest de tijdelijke stalling verdwijnen. Vervanging in de  bestaande openbare ruimte is niet mogelijk. Er is uiteindelijk gekozen voor nabijheid  tot het station, degelijkheid en kwaliteit door een dubbellaags parkeersysteem op het  bestaande fietsparkeerdek te plaatsen. Dit is volledig extern gefinancierd (€ 0,3 mio).  De overstap fiets‐auto krijgt een stevige impuls als voor de zomer van 2012 de  doorgaande fietsverbinding naar transferium Ressen beschikbaar komt. Er wordt nog  onderzocht of fietskluizen of een ov‐fiets beschikbaar komt.  3. In de nota Nijmegen Duurzaam Bereikbaar is afgesproken jaarlijks 5 tot 10  verkeerslichten beter af te stellen, met ingang van 2012.  4. In 2011 hebben we 2 nieuwe locaties voor gratis‐bewaakt stallen aanvullend op  bestaande fietsparkeervoorzieningen in het centrum geopend. Dit mede om de  overlast voor fietsparkeerders tegen te gaan als gevolg van de sluiting van de stalling  bij Plein 1944. De gemeentelijke fietsenstalling onder het stadhuis is beschikbaar in de  weekenden, evenals een mobiele stalling op de Van Schevichavenstraat. Beide  stallingen voorzien, na een periode van gewenning, in een grote behoefte. Gebruikers  zijn fietsers richting Ziekerstraat en veel mensen met buitenmodelfietsen (stadhuis).   5. Eveneens in de binnenstad hebben we het aantal fietsklemmen op straat fors  uitgebreid.   6. Besluitvorming over de fietskruisingen in knoop Lent heeft begin 2011  plaatsgevonden. Op basis daarvan is de fietsbrug over de Graaf Alardsingel voorbereid  en toegevoegd aan project Knoop Lent. De fietsbrug gaat open voor openstelling van  stadsbrug De Oversteek eind 2013.   7. In 2011 is het fietsbeleid voor de Waalsprong verder geconcretiseerd door het  vaststellen van Het Uitvoeringsprogramma Fietsinfrastructuur Waalsprong. Dit vormt  de basis voor de verdere integrale uitwerking van het fietsnetwerk tot 2020. Eerste  prioriteit bij uitvoering is een nieuwe fietstunnel in Lent, ter vervanging van de Lentse  Lus. Twee nieuwe fietstunnels bij de Landschapszone worden nu niet aangelegd, maar  wel verwerkt in de plannen voor de Landschapszone.   8. Investeringsmiddelen worden ingezet ter dekking van de fietsbrug Graaf Alardsingel     

229   

Programma Mobiliteit    (€ 3,7 mio) en de fietstunnel Lent (€ 5,5 mio). Dit betreft een concretisering van het  uitvoeringsprogramma Fietsinfrastructuur Waalsprong. In 2012 zullen brug en tunnel  verder gestalte krijgen. 

FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1072‐01 Openbaar vervoer   1P11‐1072‐02 Parkeren + regulering   1P11‐1072‐03 Verkeer  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1072‐01 Openbaar vervoer   1P11‐1072‐02 Parkeren + regulering   1P11‐1072‐03 Verkeer   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    2.062  10.916  3.642  16.619      482  13.824  1.705  16.011  609 

Begroting dyn.  2011    2.359  11.235  3.878  17.472      1.058  13.478  2.010  16.546  926 

 

 

Rekening   2011    2.075  11.288  4.127  17.490      1.076  13.955  2.063  17.095  395 

Verschil   Bdyn ‐ rek    284  ‐53  ‐248  ‐18      18  477  53  549  531 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

2.214 

Mutatie reserve 

 

  ‐90 

 

  ‐621 

 

531   

  STORTING  F022 Saldireserve  F047 Reserve parkeerbijdrage  Totaal storting 

  0  100  100 

  3.121  100  3.221 

  3.121  100  3.221 

  0  0  0 

  1.705  1.705 

  2.205  2.205 

  2.205  2.205 

  0  0 

‐1.605 

1.016 

1.016 

0 

609 

926 

395 

531 

 

ONTTREKKING  F022 Saldireserve  Totaal onttrekking   

  Totaal mutatie reserve   

 

Saldo na eerste winstbestemming   

TOELICHTING FINANCIËN  Bij het programma Mobiliteit realiseren we een positief resultaat van € 522.000. Dit  resultaat is het saldo van een nadeel op de lasten van 18.000 en een voordeel op de baten  van € 550.000.     Lasten ‐ nadeel € 18.000  De afwijking op de lasten is gering. Wel zijn er binnen de lasten een aantal positieve en  negatieve mutaties ten opzichte van de begroting. De belangrijkste zijn;   Gratis openbaar vervoer ouderen € 90.000 (v). In de PPN 2011 hebben we in verband  met de eigen bijdrage van € 20 per jaar het budget gratis openbaar vervoer met  € 250.000 verlaagd. We realiseren een extra voordeel van € 90.000 omdat we door de  eigen bijdrage minder inkomstenderving aan Novio betalen.   Overige kosten openbaar vervoer € 110.000 (v). In afwachting van de resultaten van  de aanbesteding van de OV‐concessie zijn diverse projecten doorgeschoven naar 2012  en 2013. In 2011 heeft de focus geleden op het ophogen van de bushaltes waarvoor  we een apart budget hadden. Dit project wordt naar verwachting in 2012 afgerond; 

  230       

 

Programma Mobiliteit    

Plaatsen fietsenrekken in de binnenstad € 110.000 (n) 8 . Naar aanleiding van veel  klachten over het gebrek aan stallingscapaciteit in het centrum, o.a. door de  werkzaamheden Plein 1944, hebben we hier in 2011 ondanks de aframing bij de  Najaarsnota binnen het programmabudget ruimte gevonden.     Budget Rotonde Heijendaalseweg‐Groenewoudseweg € 305.000 (v). Dit budget is aan  andere verkeers‐ en fietsdoeleinden (zie volgende punt) besteed, omdat het project  tegen lagere kosten kon worden gerealiseerd 9 .   Interne uren ten behoeve van de nota Nijmegen Bereikbaar, de Parkeervisie, het  project Stationsomgeving, extra inzet voor fietsenstallingscapaciteit en de  bereikbaarheidscoördinatie Nijmegen‐Noord € 230.000 (n) Het gaat om  beleidsvoorbereidende onderzoeken en verkeerstellingen € 130.000 en om overige  uren (100.000).   Inningskosten parkeergelden € 50.000 (n). Dit tekort wordt voor het overgrote deel  veroorzaakt door het stijgende gebruik van papiergeld. Het innen en tellen hiervan is  duur.   Overige verschillen € 133.000 (n). Dit verschil komt deels door keuringskosten Wmo  € 35.000 (n), Deze zijn net als de hieraan gerelateerde opbrengsten (zie baten) niet  begroot. In 2012 passen we de begroting aan.    Baten ‐ voordeel € 550.000  Dit voordeel bestaat uit de volgende afwijkingen ten opzichte van de begroting;   Ontvangen bijdragen ter compensatie van onvoldoende parkeerplaatsen bij  nieuwbouwprojecten € 175.000(v). We hebben in 2011 € 275.000 aan bijdragen  ontvangen. In de begroting is € 100.000 aan bijdragen geraamd.    Parkeerboetes € 105.000 (v). Deze extra inkomsten komen bovenop de in de  najaarsnota geboekte extra opbrengsten van € 100.000. Deze extra baten zijn vooral  een gevolg van digitalisering van de parkeercontrole. Hierdoor is het aantal fouten en  bezwaarschriften afgenomen. Verder zijn de hogere baten gevolg van de inzet van  extra stagiaires in 2011. Door betere en gerichtere sturing kunnen we een deel van de  extra opbrengsten mogelijk structureel realiseren. We komen hier in 2012 op terug.      Parkeeropbrengsten € 41.000 (n). In de voorjaarsnota 2011 meldden we dat we op  basis van het prognosemodel parkeerinkomsten een tekort van € 300.000  verwachtten. In de najaarsnota is het verwachte nadeel voor € 200.000 geboekt. Onze  prognose komt nagenoeg uit. We realiseren nu een aanvullend tekort van € 61.000  waarmee we ten opzichte van de initiële begroting een tekort van € 261.000 hebben.   Parkeervergunningen € 88.000 (v). In de voorjaarsnota hebben we een tekort op de  vergunningen geboekt van € 250.000. Dit was een gevolg van de herverdelingsactie  van parkeerplekken. Doordat we meer zakelijke vergunningen hebben verleend dan  verwacht is het uiteindelijke tekort over 2011 € 88.000 lager. Het is nog onduidelijk of  dit een structureel voordeel is.   Subsidieopbrengsten Rotonde Heijendaalseweg‐Groenewoudseweg € 75.000 (v). We  verwachten € 380.000 aan subsidie inkomsten te declareren, € 75.000 meer dan het  begrote bedrag van  € 305.000.  Het subsidiebedrag van € 380.000 is in 2011 voor €  207.000 afgerekend. De afrekening van het restant van € 173.000 volgt naar  verwachting in 2012.    

                                                                    8 In de najaarsnota 2011 (zie blz. 30/31 Najaarsnota) is het budget plaatsen  fietsenstallingen met € 100.000 afgeraamd.   9  In de najaarsnota 2011 (zie blz. 30/31 Najaarsnota) hebben we abusievelijk aangegeven  dat we de begrote baten en lasten voor de aanleg rotonde Heijendaalseweg ‐  Groenewoudseweg binnen het krediet Rondje Heijendaal zouden opboeken. Deze  wijziging is niet doorgevoerd omdat de afwikkeling binnen de exploitatie van het  programma valt. De baten en lasten zijn daarom in de exploitatie blijven staan.    231     

Programma Mobiliteit    Overige verschillen € 148.000 (v). De belangrijkste afwijkingen zijn: opbrengst Transferium  Ressen € 52.000 (v) en opbrengst doorbelaste keuringskosten Wmo € 27.000 (v), In 2012  passen we de begroting op deze opbrengsten aan.

  BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

 

RISICO’S  Wij sturen zo goed mogelijk op de bereikbaarheid van onze stad, maar zo lang de  Oversteek nog niet in gebruik is, blijft onze infrastructuur met name voor autoverkeer  kwetsbaar. De ervaring leert dat een incident, of het nu in de stad zelf is of op het  regionale of rijkswegennet, snel leidt tot het vastlopen van het verkeer in de stad.  Met  onze bereikbaarheidscoördinatie sturen we daarop bij.  In verband met de storingen bij onze nieuwe parkeerautomaten zullen de  parkeerinkomsten begin 2012 lager uitvallen dan geraamd. Wij verwachten deze  inkomstenderving te kunnen verhalen bij de leverancier. 

  232       

 

Programma Onderwijs   

5.19 Programma Onderwijs  Programma Onderwijs 

             

Cultuur, Mobiliteit en Onderwijs, , H. Beerten  Programmanummer : 1073  Programmamanager : Daniëlle Leenders             

OMSCHRIJVING  Wij werken in de stad samen met ouders, schoolbesturen en instellingen aan goede  opvang‐ en onderwijsvoorzieningen. Dit doen we door voldoende basisvoorzieningen te  faciliteren, zoals adequate schoolgebouwen en leerlingenvervoer. Wij bevorderen de  ontwikkeling en ontplooiing van talenten van Nijmeegse kinderen. Dit doen we  bijvoorbeeld door kinderen en jongeren met leerachterstanden extra te ondersteunen op  het gebied van taal. Daarnaast bieden de Brede Scholen extra activiteiten voor kinderen  en ouders op het gebied van cultuur, sport, opvoedingsondersteuning en zorg.  Naast onze  wettelijke taak van toezichthouder op de kinderopvang, zorgen we voor een voorschools  aanbod op peuterspeelzalen. Voor jonge kinderen met lage startkansen zorgen we voor  extra taalstimulering die doorloopt van voorschool tot vroegschool.  We faciliteren het centraal aanmeldpunt in het basisonderwijs. De schoolbesturen dragen  zorg voor de uitvoering. Het landelijke probleem van voortijdige schoolverlaten en  schoolverzuim gaat aan Nijmegen niet voorbij. Samen met de schoolbesturen voortgezet  onderwijs en ROC voorkomen we schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten zoveel  mogelijk. We handhaven de leerplicht en hebben zorg voor risicoleerlingen en overbelaste  leerlingen. Jongeren zonder startkwalificatie sporen we in samenwerking met het  onderwijs op. We plaatsen hen zoveel mogelijk terug in het reguliere onderwijs. Op deze  manier behalen zij alsnog een diploma. Soms is het terugplaatsen van leerlingen in het  reguliere onderwijs niet mogelijk. Deze leerlingen krijgen een op hun situatie aangepast  onderwijsprogramma op het Flex College. Er is een duidelijke relatie met het programma  Zorg waarbinnen een bijdrage wordt geleverd aan Zorg Advies Teams op de scholen.     Volwassenen met een laag opleidingsniveau krijgen de mogelijkheid om alsnog een  diploma te behalen in het volwassenenonderwijs. Hierbij ligt het accent op het versterken  van de taalvaardigheid en het bestrijden van laaggeletterdheid.    Bovenstaande activiteiten horen niet exclusief bij het programma Onderwijs. Zo is er ten  aanzien van het jongerenloket een nadrukkelijke relatie met het programma Werk en  Inkomen. In het kader van de doordecentralisatie van onderwijshuisvesting is er een  samenhang met het programma Grondbeleid. Ook zijn er verbindingen met de  programma’s Cultuur (cultuureducatie), Sport (sportieve school, duale leerkrachten) Zorg  en Welzijn (inzet van de activiteiten van Tandem op de brede scholen) en Economie  (afstemming onderwijs en arbeidsmarkt).   

     

233   

Programma Onderwijs    EVALUATIE PROGRAMMA  Een aantal belangrijke resultaten uit 2011;    We hebben met diverse betrokken partijen bij het programma Onderwijs: zoals  schoolbesturen, kinderopvanginstellingen en leerplicht gezamenlijk een werkconferentie  gehad op 3 speerpunten binnen ons beleid: tegengaan van voortijdig schoolverlaten, de  doorontwikkeling van de brede school en de gevolgen van groei en krimp op  onderwijshuisvesting. Het was een zeer geslaagde avond die in 2012 moet leiden tot een  Lokale Educatieve Agenda die we gezamenlijk met alle partijen tot stand gaan brengen.    Het beleidskader Leerplicht is vastgesteld. Hiermee is de formatie van bureau Leerplicht  op orde gebracht, waardoor het bureau weer een stevig fundament heeft om in de  toekomst het verzuim en daarmee het voortijdig schoolverlaten tegen te gaan.    Het beleid Gemengde scholen 2011‐2014 is vastgesteld. We gaan de komende jaren  gezamenlijk met de schoolbesturen segregatie in het onderwijs tegen en bevorderen dat  meer kinderen in de eigen wijk naar school gaan. Schoolwijzer Nijmegen blijft hiervoor  één van de instrumenten. Naar aanleiding van het evaluatierapport wordt het systeem  van Schoolwijzer Nijmegen in 2012 oudervriendelijker ingericht.    Het beleid Brede Scholen is weer een fase verder gebracht door een projectleider aan te  stellen die de komende jaren met alle betrokkenen verder gaat met de doorontwikkeling  van Brede scholen.    Samen met kinderopvang en schoolbesturen hebben we gewerkt aan een nieuw  beleidskader voor voorschoolse voorzieningen. Het conceptbeleidskader is eind 2011  gereed. Besluitvorming volgt in het voorjaar van 2012. In het beleidskader beogen we de  kwaliteit van de voorschoolse voorzieningen te verbeteren en keuzevrijheid voor ouders  te stimuleren. Daarnaast wordt er een bezuiniging van 6 ton gerealiseerd.    De onderwijsinspectie heeft alle 20 VVE locaties bezocht. Het totaal beeld in Nijmegen is  in lijn met het landelijke beeld. Met name het opbrengstgericht werken kan verbeterd  worden. We hebben samen met de G32 een bestuursakkoord met het Rijk gesloten. In dit  bestuursakkoord maken we afspraken om de kwaliteit te verbeteren. Hierdoor ontvangen  we vanaf 2012 extra geld van het Rijk.    In het kader van het tegenaan van voortijdige schooluitval is de actie in de zomervakantie  van vorig jaar, waarin het ROC in samenwerking met het RMC potentiële voortijdig  schoolverlaters opspoort en probeert de jongeren weer terug te leiden naar het  onderwijs, structureel ingebed bij het ROC. Ook het Flex College heeft in 2011 wederom  opvang geboden aan potentiële voortijdig schoolverlaters.    Er is opnieuw geld beschikbaar gesteld aan de Lindenberg voor het New Arts College in  samenwerking met het ROC. Een project waarbij jongeren die zich aangesproken voelen  door de “straatcultuur” de mogelijkheid geboden wordt om onderwijs te volgen op het  terrein van hun interesse, om zo de kans dat zij een startkwalificatie behalen te vergroten.    Het project Playing for Success is in 2011 van start gegaan. Inmiddels hebben 2 groepen  van 30 leerlingen en periode van 9 weken met succes deelgenomen aan het project.    Het onderwijsproject seksuele diversiteit is uitgebreid naar het basisonderwijs en het ROC.    Binnen het leerlingenvervoer zijn in 2011 voor het eerst alle aanvragen getoetst aan de  nieuwe verordening. Het resultaat is dat 34 leerlingen niet meer met de taxi naar school  gaan maar onder begeleiding of zelfstandig met de fiets of het openbaar vervoer.    234       

 

Programma Onderwijs    Door investering in de kwaliteit van het vervoer is het aantal klachten in 2011 wederom  teruggelopen. Het aantal aanvragen voor het leerlingenvervoer is teruggelopen.    Op het gebied van huisvesting hebben we een aantal lopende projecten afgerond of in  een verder stadium gebracht. Bij schoolbesturen is steeds meer sprake van onderlinge  samenwerking en gezamenlijke (beleidsmatige) afspraken en visie op onderwijs. Een  sprekend voorbeeld hiervan is het in december vastgestelde Regionaal Plan  Onderwijsvoorzieningen van de VO‐schoolbesturen en het in gezamenlijk overleg  (gemeente en VO‐schoolbesturen) opstellen van een plan voor Voorzieningen PO‐ Onderwijshuisvesting Nijmegen. De intentie is uitgesproken om op basis van deze plannen  te komen tot een strategisch onderwijshuisvestingsplan voor Nijmegen. In 2011 heeft  besluitvorming plaatsgevonden over doordecentralisatie van het Citadel college.    Er zijn twee aanvragen ingediend via het plan van scholen, een openbare school in Lent en  een Rooms Katholieke school in Groot‐Oosterhout. Het ministerie heeft de RK school  goedgekeurd en de openbare school afgewezen. 

MAATSCHAPPELIJK EFFECT  1. In de periode 2008‐2048 wordt 30% van de schoolgebouwen gerenoveerd en 70%   vervangen door nieuwbouw.  2. Alle Nijmeegse leerlingen verlaten het voortgezet onderwijs of het middelbare  beroepsonderwijs met een startkwalificatie; leerlingen die hier cognitief niet toe in  staat zijn, behalen certificaten. De komende jaren willen we een reductie van het  aantal voortijdig schoolverlaters van 10% per jaar. Wij sluiten met deze ambitie aan bij  de landelijke ambitie.  3. 85% van alle 2 en 3 jarigen bezoeken een peuterspeelzaal en/of maken gebruik van de  kinderopvang.   4.  De onderwijsachterstandenproblematiek onder Nijmeegse leerlingen neemt af.   De gemiddelde Cito‐score van Nijmeegse leerlingen met (zeer) laag opgeleide  ouders neemt toe. We streven naar een score van 530 (VMBO).   Van het aandeel allochtone kinderen gaat een groter deel naar de HAVO/VWO.   Het slaagpercentage op het VMBO is vergelijkbaar met HAVO en VWO.   5. Ongeveer 80% van de Nijmeegse basisschoolleerlingen bezoekt een basisschool  binnen een straal van 300 meter van het huisadres.  6. Van alle ouders is 100% tevreden met de uiteindelijke plaatsing van hun kind op een  basisschool.  7. Ouders geven een ruime voldoende (7,5) voor de uitvoering van het leerlingenvervoer.      

PROGRAMMA ONDERWIJS     

H1 

Zorgplicht onderwijshuisvesting 

 

H2 

Ontwikkelingskansen 

 

H3 

Voortijdige schoolverlaters 

H4 

Leerlingenvervoer 

       

Hoofddoelstelling 1  ZORGPLICHT ONDERWIJSHUISVESTING  Wat willen wij bereiken?  De wettelijke zorgplicht voor onderwijshuisvesting wordt door de schoolbesturen volgens  de doordecentralisatieovereenkomsten uitgevoerd. In de periode 2008‐2018 worden  minimaal 10 scholen vervangen door nieuwbouw exclusief Nijmegen‐Noord. In Nijmegen‐    

235   

Programma Onderwijs    Noord zorgen we voor een dekkend huisvestingsaanbod door middel van  voorzieningenharten en kindclusters en een school voor voortgezet onderwijs, het  Citadelcollege. Omdat met het speciaal onderwijs geen doordecentralisatieovereenkomst  is afgesloten blijven we direct verantwoordelijk voor deze huisvesting. 

Hoofddoelstelling 1  ZORGPLICHT ONDERWIJSHUISVESTING  Wat hebben we bereikt?  Meer efficiency bij de inzet van middelen voor onderwijshuisvesting: investering en  exploitatie in één hand, waardoor er meer integrale afwegingen worden gemaakt bij  (her)investeringen. Kindcampus Grootstal is hier een goed voorbeeld van. Door de  doordecentralisatie zijn er regelmogelijkheden voor schoolbesturen om hun  schoolgebouwen aan te passen aan vernieuwende onderwijssystemen en ‐concepten. Bij  schoolbesturen is steeds meer sprake van onderlinge samenwerking en gezamenlijke  (beleidsmatige) afspraken en visie op onderwijs. Een sprekend voorbeeld hiervan is het in  december vastgestelde Regionaal Plan Onderwijsvoorzieningen van de VO‐schoolbesturen  en. De intentie is uitgesproken om op basis van deze plannen te komen tot een strategisch  onderwijshuisvestingplan voor Nijmegen. Gemeente en schoolbesturen voeren regelmatig  overleg over de herontwikkeling en nieuwbouw voor bestaande locaties, waarbij steeds  meer afstemming plaatsvindt tussen gemeentelijke (herontwikkelings)plannen en  (nieuwbouw)wensen van het schoolbestuur.  In 2011 hebben we samen met de schoolbesturen een opzet gemaakt voor de monitoring  van de doordecentralisatie. Het resultaat verwachten wij in het 1e kwartaal van 2012.    Realisatie 2010 

Indicatoren  1.1  Aantal huisvestingsvergoedingen aan schoolbesturen  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

13 

13 

13 

97,8% 

98,5% 

98,5% 

1.3  Aantal gerealiseerde nieuwbouwscholen die zijn  doorgedecentraliseerd   1.4  Aantal nieuwe scholen SO die niet zijn doorgedecentraliseerd  

3 

1 

1 

‐ 

‐ 

‐ 

1.5  Aantal gerealiseerde nieuwbouwscholen Nijmegen‐Noord  

3 

‐ 

‐ 

1.6  Aantal uitbreidingen/renovaties  

3 

‐ 

1 

1.2  % leerlingen met doordecentralisatie  

  1.1 Aan 13 van de 17 schoolbesturen is in 2011 een vergoeding doordecentralisatie verstrekt. De 

1.2 1.3 1.4 1.5 1.6

Brouwerij heeft aangeven vanaf augustus 2012 te stoppen met haar vestiging in Nijmegen; met  Hidaya is overeengekomen dat zij buiten de doordecentralisatie blijven. We streven wel naar  doordecentralisatie van het voortgezet speciaal onderwijs.  T.a.v. 2010 is de realisatie iets toegenomen (van 97,8% naar 98,5%) cf. de doelstelling van 2011.  Dit is bereikt doordat de nieuwbouw van het Citadel College vanaf 2011 is meegenomen in de  doordecentralisatie.  In 2011 is de Nieuwbouw voor basisschool ’t Kleurrijk in Voorzieningenhart ’t Hert in gebruik  genomen.  Er staan geen nieuwe scholen in de planning (in afwachting van het effect passend onderwijs).  In 2011 zijn conform de begroting geen nieuwe scholen gerealiseerd in Nijmegen Noord.  In 2011 is uitbreiding/renovatie van het Kandinsky College aan de Malderburchtstraat  gerealiseerd. 

Wat hebben we ervoor gedaan?  In 2011 hebben we de volgende projecten gerealiseerd of zijn we gestart met de  voorbereiding;   Talita Koemi, Burgemeester Daleslaan: Oplevering gepland oktober 2012.   Prins Mauritsschool, Zwanenveld 7318: Start gepland 2012.   De Geldershof, Geldershofstraat 26: Start bouw gepland april 2012.   Praktijkschool Joannes, Celebesstraat 12: Start bouw 2013, locatie Dennenstraat.    236       

 

Programma Onderwijs             

De Klokkenberg, Kopseweg 7: Start gepland augustus 2013.  Montessori College, Kwakkenberg 33: Start bouw gepland mei 2012.  Voorzieningenhart Willemskwartier: Opgeleverd februari 2011.  Aquamarijn: Start bouw VZH Waterkwartier gepland in 2013.  Kandinsky College, locatie Malderburchtstraat: Uitbreiding en renovatie gerealiseerd  in 2009 en 2011.  Nieuwbouw Mondial College in Lindenholt Noord: Bestemmingsplan in procedure.  Citadel College: Oplevering nieuwbouw aan Graaf Allardsingel in 2012.  Zonnewende: Renovatie gestart in 2009. Afronding in 2012.  Flexcollege, verplaatsing locatie Hatertseweg 400 en Krekelstraat 8 naar de Streekweg  per 1 augustus 2011.  Nieuwbouw school Lent‐oost: start haalbaarheidsonderzoek in 2011. 

Hoofddoelstelling 2  ONTWIKKELINGSKANSEN  Wat willen wij bereiken?  Wij bevorderen ontwikkelingskansen van kinderen en volwassenen.  1. We streven ernaar alle  2 en 3 jarigen, die een lage startkans hebben te bereiken met  een taalstimuleringsprogramma.  2. 85% van alle 2‐ en 3 jarigen bezoeken een peuterspeelzaal en/of kinderopvang.  3. Per jaar krijgen 180  leerlingen een extra taalstimulering door middel van de  schakelklas. In het voortgezet onderwijs zijn dat er 80 per jaar en in het  basisonderwijs 100.  4. Er zijn in Nijmegen 12 Brede Scholen. De ambitie is om op termijn alle basisscholen  door te ontwikkelen tot Brede Scholen. Dit start in 2011 door van alle zes  onderwijsachterstandsscholen scholen (OAB) Brede Scholen  te maken.  5. Jaarlijks zijn er 407 cursisten op het ROC die deelnemen aan een traject voor  volwasseneneducatie.   6. Aantal leerlingen dat binnen een straal van 300 meter een basisschool bezoekt is in  2011 78%. Jaarlijks stijgt dit met 2% tot een maximum van 80% in 2012.  Wat hebben we bereikt?  2.1 Voorschoolse educatie: We bereiken op 16 VVE peuterspeelzalen 311 peuters met  vooschoolse educatie. Op de vier kinderdagverblijven die ook voorschoolse educatie  verzorgen bereiken we 58 peuters. Hiermee behalen we de doelstelling voor 2011. Uit  het rapport van de onderwijsinspectie blijkt dat we voldoende kinderen bereiken.    2.2 Bezoek voorschool: In 2011 is het gebruik van peuterspeelzalen weer iets   toegenomen. Het gebruik van kinderopvang onder 2/3 jarigen is ongeveer 85%.    2.3 Schakelklas;   Voortgezet onderwijs: In het beleidskader is als prestatieafspraak opgenomen om  minimaal 80 leerlingen in de internationale schakelklas op te vangen (ISK). Eind  2011 waren dat er 100. De prestatie wordt ruim behaald.   Basisonderwijs: Hierover is afgesproken dat het aantal schakelklassen varieert  tussen de 8 en de 10. Qua leerlingenaantal is dat tussen de 120 en de 150. In  werkelijkheid hebben er 11 schakelklassen gedraaid op 8 scholen met in totaal  170 leerlingen. De prestatie wordt dus ruim behaald.    2.4 Brede Scholen: Het aantal brede scholen is 12. Er is een inventarisatie gemaakt onder  de brede scholen. In 2011 is een eerste start gemaakt met het verbreden van de  school op een drietal scholen. Zo is er in de Gildekamp al een naschools aanbod, in ’t  broek is kinderopvang toegevoegd aan de scholen, in Grootstal is een kindcampus  gerealiseerd. Hiermee is de doelstelling niet helemaal gerealiseerd.      237     

Programma Onderwijs    2.5 Volwasseneducatie: Voor 2011 zijn wederom in een raamovereenkomst afspraken  gemaakt met het ROC over het verzorgen van Volwasseneneducatie. Hoewel de  definitieve uitstroomgegevens nog niet bekend zijn over 2011 is de inschatting nu dat  in 2011 ongeveer 700 cursisten gebruik hebben gemaakt van een aanbod  volwasseneducatie. Dat is iets minder dan het jaar ervoor maar ruim boven de  begroting. Het grote verschil tussen begroting en resultaat wordt verklaard doordat  we meer ingezet hebben op kortdurende trajecten waardoor het aantal trajecten  wordt vergroot en de duur wordt verkort. Dit heeft een positief effect op de  rijksvergoeding van 2013 die bepaald wordt door de prestaties in 2011. Dit alles vindt  plaats in het geheel van inkrimpende rijksmiddelen.  Over het algemeen betreft het een aanbod voor laaggeletterden met het accent op  diegenen die ook een uitkering ontvangen.    2.6 Gemengde scholen: Indicator 2.6 moet als volgt gelezen worden: het aantal leerlingen  dat een school bezoekt die niet verder weg ligt dan 300 meter verder dan de  dichtstbijzijnde basisschool. Dit percentage lag in 2011 nog steeds op 70%,  vergelijkbaar met de jaren daarvoor. We hebben de doelstelling van 78% dus niet  gehaald. In de eerste twee jaar dat Schoolwijzer Nijmegen alle aanmeldingen heeft  verwerkt, is gewerkt met plafonds die ongeveer gelijk zijn aan de fysieke capaciteit  van een school. Hierdoor kunnen veel kinderen op hun school van eerste voorkeur  terecht, maar wordt de beleidsdoelstelling wel minder snel behaald. Samen met de  schoolbesturen wordt bekeken hoe we in de toekomst gericht de plafonds kunnen  bijstellen in het licht van onze beleidsdoelstelling.    Realisatie 2010 

Indicatoren 

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

2.1  Aantal peuters van 2 en 3 jaar dat deelneemt aan vve  

500 

300 

369 

2.2  % 2/3 jarigen op kindercentra  

81% 

85% 

85% 

2.3 Totaal aantal kinderen schakelklas  

295 

180 

205 

12 

15 

12 

2.4  Aantal brede scholen   2.5  Cursisten volwasseneneducatie  

695 

400 

600 

2.6  % leerlingen naar dichtbije basisschool  

70% 

78% 

70% 

Wat hebben we ervoor gedaan?  Voor‐ en vroegschoolse educatie  Van mei tot en met september heeft de onderwijsinspectie alle 20 VVE‐locaties bezocht  voor de landelijke bestandsopname VVE. Het totaal beeld is in lijn met het landelijke  beeld. Met name op opbrengstgericht werken zijn verbeteringen wenselijk. Het rijk heeft  hiervoor extra middelen beschikbaar gesteld vanaf 2012 aan de 33 grote gemeenten in  Nederland. Door middel van een bestuursafspraak hebben we ons in 2011 gecommitteerd  aan het verhogen van de kwaliteit van de VVE. We zijn in overleg met ouders en  betrokkenen in het voorjaar gestart met het maken van nieuw beleid voor voorschoolse  voorzieningen. Onder de titel: Grootste Ambities voor de allerkleinsten is het  conceptbeleidskader in 2011 grotendeels afgerond. Begin 2012 wordt het beleidskader  vastgesteld. Met dit nieuwe beleidskader willen we peuterspeelzalen integreren in de  kinderopvang, zodat alle kinderopvangaanbieders een peuterarrangement kunnen  aanbieden. De uitvoering van de sociaal medische indicatie nemen we hierin mee. Zo  creëren we diversiteit en keuzevrijheid. Om de subsidie aan meerdere aanbieders  beschikbaar te kunnen stellen hebben we op 12 december de subsidie aan stichting KION  voor 18 reguliere peuterspeelzalen opgezegd.   Door de GGD is in opdracht van ons toezicht uitgeoefend op de kinderopvang.    Schakelklassen  Op het voortgezet onderwijs worden alle leerlingen die korter dan een jaar in Nederland  zijn, opgevangen in de internationale schakelklas (ISK). De maximale capaciteit van de ISK,    238       

 

Programma Onderwijs    zowel fysiek als personeel is 100 kinderen. In het basisonderwijs kennen we diverse  vormen van schakelklassen. In 2011 is € 10.000 extra verstrekt  voor scholing van nieuwe  leerlingen gedurende een periode van een half jaar, omdat 35 extra leerlingen zijn  ingestroomd tussen de reguliere teldata. Voor deze tussentijdse instroom komt pas  nieuwe financiering beschikbaar met ingang van het nieuwe schooljaar. Op basisschool de  Bloemberg zijn twee voltijd schakelklassen voor leerlingen die korter dan een jaar in  Nederland zijn. Ook op de Muze is de aparte O&I schakelklas gestopt vanwege terugloop  van het aantal kinderen. Deze worden nu op de voltijdschakelklas op de Bloemberg  opgevangen. Daarnaast is er 1 deeltijdschakelklas (dat betekent dat een groep van 15  kinderen een twee of drie dagdelen per week apart taalles krijgt) op het Octaaf en zijn er 7  verlengde schooldagvarianten (dat betekent dat leerlingen na school extra taalles krijgen)  op diverse brede scholen. Het project “Playing for Success” is gestart op 1 september.  Inmiddels hebben 2 groepen van 30 leerlingen een periode van 9 weken met succes  deelgenomen aan het project. De eerste groep bestond uit leerlingen uit groep 7 en 8 van  het basisonderwijs. De tweede was gemengd met leerlingen uit de klassen 1 en 2 van het  voortgezet onderwijs.    Brede Scholen  In april is de nieuwe projectleider Brede Scholen begonnen. Zij heeft een projectplan  gemaakt dat door de stuurgroep brede scholen is vastgesteld. In september is het  projectplan met een kick off aan alle betrokkenen bij de brede scholen gepresenteerd. De  stuurgroep brede scholen hebben we uitgebreid met een vertegenwoordiger vanuit  VONK.  De combinatiefunctionarissen die op de brede school werken zijn geëvalueerd. Dit  beleid wordt voortgezet. Vanaf 2012 worden conform de afspraken met het rijk het aantal  combinatiefunctionarissen uitgebreid. Deze worden ingezet op de combinatie sport en  bso en is er op gericht het aantal brede scholen uit te breiden. Via de provinciemiddelen  wordt GSO (Gelders Stedelijk Ontwikkelingsbeleid) uitgevoerd. Deze middelen lopen tot  en met 2011. Hier worden 3 projecten mee gefinancierd op het gebied van  dagarrangementen en brede scholen.    Volwasseneneducatie  Met het ROC was afgesproken om in het jaar 2011 scherper toe te zien op de monitoring  van de resultaten, omdat er de voorgaande jaren sprake was van overschrijding van het  budget. Dat heeft er in 2011 toe geleid dat geen sprake was van overschrijding, maar wel   enigermate van onderpresteren. Dat wil zeggen dat er minder trajecten zijn gerealiseerd  dan afgesproken. Het ROC heeft budget over gehouden. Dat budget wordt in 2012  ingezet.    Gemengde scholen  Over het schooljaar 2010‐2011 en 2011‐2012 zijn alle aanmeldingen voor het  basisonderwijs verlopen via Schoolwijzer Nijmegen.  Er zijn 2 scholentochten georganiseerd. Eén in Nijmegen‐West en één in Lindenholt. Aan  beide scholentochten hebben 6 scholen mee gedaan. De scholentochten zijn door ouders  en scholen als zeer positief ervaren.  In de buurt van basisschool Kleurrijk heeft zich een ouderinitiatief ontwikkeld met  ondersteuning van het beleid Gemengde scholen.    In 2011 heeft besluitvorming plaatsgevonden over de toekomst van het beleid en de rol  van de gemeente daarin. Besloten is dat we de komende jaren op basis van een  gezamenlijke verantwoordelijkheid met de schoolbesturen in blijven zetten op de  oorspronkelijke doelstelling van het beleid: het tegengaan van segregatie en in de eigen  buurt naar school gaan, door middel van; centrale aanmelding, goede voorlichting aan  ouders, stimuleren van een bewuste schoolkeuze, investeren in de kwaliteit van onderwijs  en gebruik maken van de mogelijkheden die herstructurering van wijken biedt.   Naar aanleiding van het evaluatierapport wordt het systeem van Schoolwijzer Nijmegen  oudervriendelijker ingericht. Bij het verbetertraject worden ook ouders betrokken.     

239   

Programma Onderwijs    Hoofddoelstelling 3  VOORTIJDIG SCHOOLVERLATEN  Wat willen wij bereiken?  Wij streven naar zo min mogelijk voortijdig schoolverlaters en maximale herplaatsing van  voortijdig schoolverlaters naar school of werk.  1. 50% van de bij de gemeente bekende voortijdig schoolverlaters wordt door  bemiddeling van het Jongerenloket (RMC) succesvol herplaatst naar school of  werk of een combinatie van beiden.   2. Het aantal voortijdig schoolverlaters op Nijmeegse VO scholen neemt elk jaar met  gemiddeld 10% af. We streven ernaar het percentage VSV’ers op het landelijk  niveau te krijgen.   3. Het aantal voortijdig schoolverlaters op Nijmeegse MBO instellingen neemt elk  jaar met gemiddeld 10% af.  We streven ernaar het percentage VSV’ers op het  landelijk niveau te krijgen.   Wat hebben we bereikt?  3.1 Succesvolle herplaatsing VSV’ers: Uit de RMC effectrapportage blijkt dat van de 1818  VSV’ers die begeleid zijn, 330 leerlingen begonnen zijn aan een opleiding. 443 VSV’ers  hebben een baan gevonden. Dat betekent dat 43% herplaatst is naar school en of werk en  dat betekent een stijging t.o.v. het vorige jaar (37%). Een gedeelte van de jongeren die aan  het werk is gegaan heeft een startkwalificatie, een gedeelte niet. In het totaal van 1818  gestarte trajecten komen allerlei situaties voor. De doelstelling van 50% wordt niet  gehaald maar we zijn op de goede weg. Met name de toeleiding naar opleiding is  toegenomen. Bij het jongerenloket heeft toeleiding naar onderwijs in de afgelopen  periode meer prioriteit gekregen.    3.2 en 3.3 Verminderen % voortijdig schoolverlaten: Het Flex College is in 2011 voor de  tweede keer geëvalueerd. Hieruit is wederom gebleken dat het Flex College een  belangrijke meerwaarde biedt in de strijd tegen voortijdige schooluitval. Naar aanleiding  van de vorige evaluatie is gebleken dat er nog steeds veel mogelijkheden tot verbetering  zijn. Dit is gezien het feit dat de voorziening uniek is in Nederland en pas in 2008 is  opgericht niet verrassend. Het Flex College moet de mogelijkheid krijgen zich verder te  ontwikkelen en wij volgen dit proces kritisch. Het bestuur heeft inmiddels zelf afspraken  gemaakt over de doorontwikkeling van het Flex College over de periode augustus 2010 tot  en met augustus 2012. Deze afspraken richten zich zowel op de onderwijsinhoudelijke  kant als op de organisatorische kant van het Flex College. Op basis daarvan hebben wij  met het Flex College over 2011 ook duidelijke afspraken gemaakt. Het Flex College zorgt  bijvoorbeeld voor een betere aansluiting op de zorgstructuur van het ROC. De voorziening  moet fungeren als sluitstuk van de hele zorgketen voor de overbelaste leerling.    Een tweede rendementsmeting van KBA (Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt)  geeft het volgende beeld van de populatie op het Flex College;   Gemiddeld heeft 58% in 2009‐2010 op het Flex College een diploma behaald.   Op het VAVO heeft 66% een diploma behaald.   75% heeft in 2010 een VMBO diploma behaald en is vervolgens aangewezen op  vervolgonderwijs,   34 % heeft een diploma behaald (was 12% ) op de AKA opleiding (arbeidsmarkt  gekwalificeerd assistent), hetzij als eindonderwijs, hetzij als voorbereiding op  doorstroom naar mbo‐niveau 2.   Op Eigenwijs heeft 40% een diploma behaald.     Wij denken dat dit goede resultaten te noemen zijn in aanmerking genomen dat het  merendeel van de leerlingen op het Flex College voorheen aangemerkt is als kansloos in  het reguliere onderwijs.     240       

 

Programma Onderwijs    In de komende jaren zal nog vaker en op meerdere momenten metingen worden gedaan  om een beter beeld te krijgen van de ontwikkeling in het rendement van het Flex College  voor de individuele leerling en over een langere periode.     Uit de uitstroom gegevens van het Flex College blijkt dat over het schooljaar 2009‐2010  van de 665 leerlingen (inclusief leerlingen op het volwassenenonderwijs VAVO) op het Flex  College 455 leerlingen zijn uitgestroomd waarvan 243 met een diploma.  Het meten van resultaat van het Flex College beperkt zich niet alleen tot het directe  diplomaresultaat op het Flex College, maar veel meer op het eindresultaat van de gehele  schoolloopbaan van de leerling. De prestatieafspraak is daar met ingang van 2011 op  aangepast.  De percentages genoemd bij indicator 3.2 en 3.3 krijgen wij jaarlijks van het ministerie van  OC&W. Het cijfer genoemd bij realisatie 2010 betreft het cijfer over schooljaar 2008‐2009.  De VSV cijfers zien er niet over de gehele linie positief uit in 2011. Het percentage  Nijmeegse VSVérs op het MBO is gestegen naar 12,4% in het schooljaar 2009‐2010 (meest  recente cijfers).    Samen met de besturen VO en het ROC onderzoeken we voor 2012 de mogelijkheid van  het in dienst houden van maximaal 3 FTE voorheen gesubsidieerde banen, die in het kader  van het toezicht op veiligheid van belang zijn op het Flex College.    Realisatie 2010 

Indicatoren  3.1  % succesvol herplaatste VSVers   3.2  % VSVers in het VO   3.3  % VSVers op het MBO  

37% 

Doelstelling 2011  50% 

Realisatie 2011  43% 

1,5 

1,2% 

1,5% 

11,8% 

9,9% 

12,4% 

Wat hebben we ervoor gedaan?  In het afgelopen jaar is intensief overleg gevoerd met de schoolbesturen over de  resultaten van het Flex College. De resultaten zijn op basis van de tweede  rendementsmeting positiever te noemen dan het jaar hiervoor. Ook al valt er nog weinig  definitiefs te concluderen over bijv. de interne en externe rendementsmetingen. Met een  relatief moeilijke doelgroep worden goede resultaten behaald. 58 % van de leerlingen op  het Flex College behaalt uiteindelijk een diploma en dat is een mooi resultaat. Geleidelijk  aan moet de ambitie nog wel omhoog kunnen.  Bestuurlijk overleg voorafgaand aan december 2011 heeft opgeleverd dat de subsidiering  in het jaar 2012 waarschijnlijk verder omlaag kan op basis van verrekening. In 2012  ontvangen de scholen een structurele vergoeding voor Plusvoorzieningen waarmee de  subsidie verrekend kan gaan worden.   In 2011 zijn we gestart met een monitor die niet alleen de prestaties van het Flex College  in kaart brengt, maar de totale groep verzuimers en VSV’ers in het VO en op het ROC.  Deze monitor geeft ons inzicht in geslaagde en minder geslaagde interventies, zodat we  gerichter samen met de besturen VO en ROC onze middelen in kunnen zetten.  In 2011 en 2012 voeren wij verder met de scholen overleg over het vraagstuk hoe een nog  betere aansluiting kan worden verkregen op het ROC.   De VSV resultaten zijn wat tegengevallen dit jaar. Over de volle breedte van VO /ROC  leerlingen is er nog een licht positief resultaat te melden maar op het ROC vallen in het  bijzonder de resultaten van de Nijmeegse leerlingen tegen. Daarover is intensief overleg  gevoerd, een taskforce opgestart die dit proces zal volgen in dit lopende schooljaar. Wij  vragen betrokkenen om scherper te zijn op lopende processen en deze verder te  stroomlijnen.  Met betrekking tot het jongerenloket en het bureau Leerplicht is dit jaar overleg gevoerd  over intensievere samenwerking. Ten aanzien van het bureau Leerplicht is de formatie  door middel van een collegevoorstel op peil gebracht. Wij voldoen hiermee aan de  minimale eisen van de Ingradonorm.  Bij het jongerenloket zien we een stijging van het aantal cliënten. Het loket heeft veel te  leiden gehad onder de kwalitatieve gevolgen van de bezuinigingen maar zit nu weer in de    241     

Programma Onderwijs    lift. Ook met de regiogemeenten zijn de afspraken vernieuwd en verfrist. Het loket maakt  een mooie herstart.      Ook Leerplicht heeft zich in 2011 ingespannen om verzuim tegen te gaan en daarmee  voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Het verzuimbeleid op het ROC heeft extra  aandacht gekregen in het afgelopen schooljaar, waardoor het aantal meldingen vanuit het  ROC sterk is gestegen. Er is veel inzet gepleegd om deze meldingen op te pakken. Het  aantal meldingen is toegenomen, maar het aantal VSV’ers op het ROC is in het afgelopen  jaar niet afgenomen. De inspanningen werpen te weinig vruchten af.  Het RMC trajectbureau heeft 1.818 cliënten in behandeling gehad. Ten opzichte van vorig  jaar betekent dit een lichte stijging. 

Hoofddoelstelling 4  LEERLINGENVERVOER  Wat willen wij bereiken?  Het leerlingenvervoer wordt conform het contract uitgevoerd en naar tevredenheid van  ouders, leerlingen en scholen.  1.  We handelen alle aanvragen af.  2.  Het percentage ouders dat een klacht indient over het vervoer is maximaal 10%.  3. We nemen een zorgvuldig besluit op een aanvraag. Het aantal gegrond verklaarde  bezwaarschriften is niet meer dan 5 per jaar.  4. 95% van de ouders geeft het leerlingenvervoer een ruime voldoende (7,5).  Wat hebben we bereikt?  4.1 In 2011 hebben we 644 aanvragen afgehandeld. Alle aanvragen die binnen gekomen  zijn afgehandeld door bureau Inkomensondersteuning, in die zin is de doelstelling  behaald. In 2011 hebben we voor het eerst aanvragen getoetst op basis van de  nieuwe verordening leerlingenvervoer. De belangrijkste wijziging betrof dat bij  leerlingen naar het speciaal onderwijs bekeken wordt of taxivervoer noodzakelijk is, of  dat de leerling met de fiets of het openbaar vervoer naar school kan. Hiervoor is het  soms nodig om een medisch advies op te vragen, wat de afhandeltijd vertraagt. In  15% van de aanvragen heeft de afhandeling langer geduurd dan 8 weken. Dit komt  omdat dit jaar ruim 250 leerlingen extra inhoudelijk getoetst zijn ten opzichte van de  jaren daarvoor. In alle gevallen zijn ouders hiervan op de hoogte gesteld en indien dit  nodig was is tijdelijk taxivervoer toegekend, totdat duidelijk was welk vervoer de  leerling nodig heeft. Er zijn 34 leerlingen die niet meer met de taxi naar school worden  gebracht, maar nu met de fiets of het openbaar vervoer gaan.  4.2 We hebben over het schooljaar 2010‐2011 in totaal 41 klachten binnen gekregen. Het  aantal klachten ligt aanzienlijk lager dan het jaar ervoor. Een aantal ouders heeft  meerdere klachten ingediend. Het % ouders dat een klacht heeft ingediend is 7,4%.  Voor 2011 hadden we ons ten doel gesteld dat maximaal 8% van de ouders een klacht  in dient. We hebben de doelstelling dus behaald. 4.3 Het aantal gegrond verklaarde bezwaarschriften ligt dit jaar iets hoger dan in  voorgaande jaren. We hebben de doelstelling van maximaal 5 niet behaald. In totaal  zijn er in 2011 29 bezwaarschriften ingediend, waarvan er 9 gegrond zijn verklaard, 1  bezwaarschrift is gedeeltelijk gegrond verklaard. De overige bezwaarschriften zijn  ongegrond danwel niet‐ontvankelijk verklaard.  Verklaring voor de stijging ligt in het al eerder genoemde feit dat voor het eerst op  basis van de nieuwe verordening getoetst is. Dit betekent dat ruim 250 leerlingen  extra inhoudelijk getoetst zijn ten opzichte van de jaren daarvoor. Een stijging van 4  bezwaarschriften achten wij daarom toch een goede prestatie.   242       

 

Programma Onderwijs    4.4 Over het percentage ouders dat het leerlingenvervoer een ruime voldoende geeft zijn  geen nieuwe cijfers beschikbaar ten opzichte van eind 2009. Begin 2012 wordt vanuit  de gemeente weer een evaluatieonderzoek uitgevoerd waaruit een nieuw cijfers ten  aanzien van de klanttevredenheid zal blijken.  Realisatie 2010 

Indicatoren  4.1  Aantal aanvragen leerlingenvervoer   4.2  % ouders dat een klacht indient   4.3  Aantal gegronde bezwaren   4.4  Klanttevredenheid  

Doelstelling 2011 

Realisatie 2011 

827 

750 

650 

p.m. 

8% 

7,4% 

4 

5 

10 

89% 

95% 

89% 

Wat hebben we ervoor gedaan?  Het aantal aanvragen dat we afgehandeld hebben ligt een stuk lager dan het jaar  daarvoor. Uit cijfers van DUO blijkt ook dat er minder instroom is op scholen voor speciaal  onderwijs. Het is nog niet duidelijk of deze trend zich door zet. De ontwikkelingen in het  kader van passend onderwijs moeten hiervoor goed gemonitord worden. Daarnaast kan  ook het feit dat niet meer altijd taxivervoer geregeld wordt, meespelen in de overweging  voor ouders om een aanvraag in te dienen. Hiervan hebben we echter geen gegevens.     Er is intensief ingezet op contractbeheer. We hebben technische controles uit laten  voeren bij de vervoerders door een extern bedrijf.  Met alledrie de vervoerders (van Driel,  Willemsen de Koning en Connexxion) zijn periodiek evaluatiegesprekken gevoerd over de  uitvoering van het vervoer. De eisen die we hebben gesteld tijdens de aanbesteding zijn  daarvoor steeds uitgangspunt geweest. Diploma’s, vergunningen en keurmerken zijn  gecontroleerd.     Het is in 2011 maar op 3 routes nodig geweest om begeleiding in te zetten vanwege  problemen in de bus. In samenspraak met scholen en ouders wordt bepaald op welke  route en voor welke periode dit noodzakelijk is.     Leerlingen kunnen sinds 2010 ook met het leerlingenvervoer bij de BSO afgezet wordt. In  2011 werden ongeveer 15 leerlingen naar een ander adres dan het woonadres vervoerd.  De ervaringen hiermee zijn positief.     Met alle scholen speciaal onderwijs die te maken hebben gekregen met de nieuwe  verordening zijn we in gesprek gegaan om de nieuwe regels toe te lichten. Ook ouders zijn  in de eerste helft van 2011 zo goed mogelijk geïnformeerd. Voor een aantal ouders en  scholen was de nieuwe benadering wel wennen, maar uiteindelijk is de implementatie  zonder al te veel problemen verlopen. 

   

243   

Programma Onderwijs    FINANCIËLE GEGEVENS  Wat heeft het gekost?  naar producten x € 1.000  Financiële lasten per product   1P11‐1073‐01 Alg.onderwijsbeleid en voorzieningen   1P11‐1073‐02 Ontwikkelings‐en risicogericht  onderwijsbeleid   1P11‐1073‐03 Onderwijshuisvesting  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    1P11‐1073‐01 Alg.onderwijsbeleid en voorzieningen   1P11‐1073‐02 Ontwikkelings‐en risicogericht  onderwijsbeleid   1P11‐1073‐03 Onderwijshuisvesting   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2011    2.298  10.556 

Begroting dyn.  2011    3.181  13.339 

Rekening   2011    3.253  13.328 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐72  11 

16.456  29.310      7  1.585 

19.203  35.723      1.035  4.863 

19.205  35.785      1.031  4.852 

‐2  ‐63      ‐4  ‐11 

27  1.620  27.690 

2.189  8.088  27.635 

2.185  8.069  27.717 

‐4  ‐19  ‐82 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000 

 

Voor bestemming 

  27.835 

Mutatie reserve 

 

  29.752 

 

  29.833 

 

‐82   

  STORTING  F022 Saldireserve  Totaal storting 

  0  0 

  40  40 

  40  40 

  0  0 

  0  0  145  145 

  2.145  12  0  2.157 

  2.145  12  0  2.157 

  0  0  0  0 

‐145 

‐2.117 

‐2.117 

0 

27.690 

27.635 

27.717 

‐82 

 

ONTTREKKING  F022 Saldireserve  F029 Reserve onderwijshuisvesting  F031 Reserve GSB  Totaal onttrekking   

  Totaal mutatie reserve   

 

Saldo na eerste winstbestemming   

TOELICHTING FINANCIËN  Binnen het programma Onderwijs is in 2011 een negatief resultaat behaald van € 82.000.  Dit negatieve resultaat bestaat uit hogere lasten van € 63.000 (nadeel) en lagere baten  van € 19.000 (nadeel). Deze resultaten verhouden zich tot de begrote lasten en baten als  respectievelijk 0,18% en 0,23%. Er is op het programma Onderwijs derhalve geen sprake  van signifante afwijkingen op zowel lasten‐ als batenniveau. 

BEGROTINGSWIJZIGINGEN 

    244       

 

Programma Onderwijs    RISICO’S  In de najaarsnota 2011 hebben we een risico van maximaal € 600.000 gemeld met  betrekking tot de ESF‐subsidie over de eerste projectperiode 2009/2010. Doordat we nog  steeds geen definitieve vaststelling hebben ontvangen, lopen we onverminderd een  risico ten aanzien van de inmiddels verleende subsidie en gemaakte project‐ en  begeleidingskosten. Inmiddels is echter wel duidelijk geworden dat de maximale risico‐ omvang ca. € 200.000 bedraagt. 

   

245   

paragrafen     

6. Paragrafen  paragrafen 

 

  246       

 

paragrafen     

   

247   

Paragraaf Investeringen   

6.1 Investeringen  Paragraaf Investeringen 

Voortgang Investeringen  In 2011 hebben we de overstap gemaakt naar de nieuwe wijze van het presenteren van  investeringen, conform de wijze die we hebben afgesproken in de Perspectiefnota 2011  en door uw Raad is vastgesteld bij de Stadsbegroting 2011.  De onderverdeling die  gehanteerd wordt voor de toelichting op de investeringen betreft de specifieke  investeringen, bulkkredieten en investeringen met eigen dekking (voorheen noemden we  dit rendabele kredieten).    Specifieke investeringen  Bij specifieke investeringen, meestal meerjarig gepland, wordt uitleg gegeven over de  verrichte werkzaamheden (conform vorige jaren),  inzicht gegeven in de vraag welk  restantbudget nog over is, of deze conform de planning besteed gaat worden en of dat de  geplande duur van de investering wijzigt. Ook geven we aan welk stukje van het budget  niet meer nodig is (vrijval) omdat de investering goedkoper is gerealiseerd.     Bulkkredieten  Over de jaargebonden kredieten leggen we verantwoording af, het restant krediet valt  direct vrij, de budgetten daarvan komen elk jaar opnieuw beschikbaar en eventueel  jaaroverschrijdende investeringen kunnen dan daaruit betaald worden.     Investeringen met eigen dekking  De investeringen met eigen dekking, zoals het Rioleringsplan, kennen hun eigen  inkomstenbronnen. Niet uitgegeven middelen hebben een rechtstreeks verband met de  ontvangstenbron en kennen daarom geen vrijval, maar hebben ook geen netto invloed op  de exploitatie. We geven wel de stand van zaken hier over weer.   Investeringen per Programma  Per programma laten we hier een totaaloverzicht zien van de investeringen per  programma en hun realisatiebedrag en vrijval. Vrijval kan voortkomen uit het goedkoper  uitvoeren van investeringen ofwel van een niet uitgegeven gedeelte van bulkkredieten.   Financiële Voorgang Investeringen  Bedragen zijn in duizenden weergegeven.    Programma  Realisatie 2011  1021 Wonen   ‐    1022 Klimaat & Energie   83  1023 Groen & Water   9.774  1032 Grondbeleid   ‐    1041 Economie & Toerisme   556  1043 Facilitaire diensten   4.788  1051 Zorg & Welzijn   34‐  1052 Sport   831  1062 Openbare ruimte   ‐8  1063 Wijken   63  1071 Cultuur   ‐    1072 Mobiliteit   6.640  1073 Onderwijs   651  Bedrijfsinvesteringen   2.762     26.225      248       

Vrijval   ‐     5‐   ‐     ‐     ‐     3    58    ‐    8   ‐     ‐     155    15    ‐     235   

Paragraaf Investeringen    Investeringsvoortgang per Programma    Dieper inzicht in de investeringen worden vervolgens per programma gegeven. We  presenteren  hierbij ook de status van de investering, namelijk:     Onderzoeksfase;   Voorbereidingsfase;   Realisatiefase.    We maken het volledig beschikbaar gestelde krediet zichtbaar, de uitgaven tot  heden, het  restant krediet en inhoudelijk vertellen we hoe het met de voortgang van de investering  staat en of de einddatum conform planning gehaald wordt.   Programma 1021 Wonen    Soort  Krediet  Totaal  Uitgaven  Realisatie  Budget   Vrijval  Krediet   Krediet  vorige   2011  2012‐    x € 1000  jaren  2015  Specifiek  K000010 Masterplan Oude Stad  477  0  0  477  0                Eindtotaal    477  0  0  477  0    Krediet Masterplan Oude Stad  Betreft Verordening Oude Stad en is een subsidiëringregeling voor gevelverbetering  particulieren. Voor het volledige krediet zijn verplichtingen aangegaan.  De investering treedt echter pas op na declaratie van particulieren.   Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011   Huidige verwachting: einddatum 2013  Status investering:  in uitvoering    Programma 1022 Klimaat & Energie    Soort Krediet    Krediet  Totaal  Uitgaven  Realisatie  Budget    Vrijval  x €. 1000  Krediet  vorige  2011  2012‐ jaren  2015  Specifiek  K0000164 Zonnekrachtsystemen op  520  442  83  0  ‐5  publieksgebouwen                Eindtotaal    520  442  83  0  ‐5    Krediet Zonnekrachtsystemen op publieksgebouwen   Met dit krediet hebben we zonnepanelen geplaatst op wijkcentrum Hatert. Het project is  gereed en afgesloten met een klein tekort wat we dekken uit overschotten bij andere  kredieten.                            

249   

Paragraaf Investeringen    Soort  Krediet    x  €. 1000 

Programma 1023 Groen & Water    Krediet  Totaal  Uitgaven  Realisatie  Nog te   Budget    Vrijval  Krediet  vorige  2011  ontvangen  2012‐ jaren  bijdragen  2015 

Specifiek  K000006 Park West‐  Noordelijk deel    K000080  Valkhofpark/Hunnerpark    K000139  Landschapsontwikkelingsplan    K000140 Park Lingezegen  Bulkkrediet  Woonomgevingverbeteringen  Eigen  Groot‐ en  Dekking  Vervangingsonderhoud  /Stelselverbetering      Eindtotaal     

1.201 

1.247 

31 

‐78 

0 

0 

1.681 

‐84 

86 

 

1.679 

 

600 

233 

183 

 

183 

 

2.400  600  10.185 

‐233     

2.425  882  6.166 

     

208  ‐282  2.576 

     

  15.504 

  1.163 

  9.774 

  ‐78 

  4.364 

  0 

Krediet Park West, Noordelijk deel  Park West is een uniek stedenbouwkundig proces en project; omvat een kralensnoer van  parken in Nijmegen West zich uitstrekkend van de Neerbosscheweg/Zwembad‐ West/Kometenpark tot aan het recentelijk en als laatste gerealiseerde Westerpark aan de  Rivierenstraat. De ultieme afronding van Park West krijgt mogelijk nog gestalte op het  areaal van de zogeheten Novio‐kassen aan de Bredestraat. Het tekort wordt gedekt door  subsidie vanuit ISV‐gelden in 2012.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011:  einddatum 2011  Huidige status: einddatum 2012  Status investering:  in uitvoering  Krediet Valkhofpark/Hunnerpark  Voortgang nog immer sterk afhankelijk van besluitvorming en eventuele bouw Donjon en  van voortgang PIO Stratemakerstoren; de tijdsbalk voor het besluitvormingsproces is  ongewis. Waarschijnlijk komt in 2012 nadere besluitvorming over de Donjon en  Stratemakerstoren.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2012  Huidige status: einddatum 2012  Status investering: onderzoeksfase  Krediet LOP   Door Stichting Via Natura zijn met Nijmeegse bijdrage en bijdragen van derden een  wandelverbinding annex ecologische verbindingszone alsook de visualisatie van het  Romeinse waterwerk gerealiseerd. Het project is vertraagd omdat het een complex proces  is met vele grondeigenaren.   Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011  Huidige status: einddatum 2012  Status investering:  in uitvoering  Krediet Park Lingezegen  Op 1 december 2010 is de Gemeenschappelijke Regeling Park Lingezegen van start  gegaan. Onze investeringsbijdrage is gerealiseerd. Het resterende budget besteden we  aan realisatie brug ’t Meertje.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2012    250       

 

Paragraaf Investeringen    Huidige status: einddatum 2012  Status investering: in uitvoering  Krediet Woonomgevingverbeteringen  In het kader van het gemeentelijke krediet voor woonmilieuverbetering hebben we ten  laste van het budget voor 2011 een aantal projecten af moeten ronden die in 2010 niet tot  afronding kwamen. Het betrof hier onder meer projecten voor laanbomen,  woonomgeving in Tolhuis en Zwanenveld. De vergroening Korenmarkt overschrijdt met €  151.000 het budget.  Reden voor kostenoverschrijding zijn onder meer:  archeologiekosten, extra ontwerpkosten ten behoeve van visualisatie cultuurhistorie.  Tegenover kostenoverschrijding staat een verwachte subsidieopbrengst uit het  internationale door Europa gesubsidieerde project Future Cities van circa € 120.000.   Het project Houtlaan, geprogrammeerd voor 2011 werd niet uitgevoerd; het budget werd  goeddeels besteed aan het in 2010 niet tot afronding gekomen project laanbomen.  Het project Groenaanpak Dukenburg is ook uitgevoerd en hebben we het groen in de  wijken Lankforst en Meijhorst aangepakt. Het was de bedoeling om in 2011 deels of  geheel in te lopen aan in eerder jaren teveel besteed budget. Gezien de ‘overlopende’  projecten uit 2010 en de meerkosten voor Korenmarktpark is van inlopen geen sprake  kunnen zijn. Per saldo is €. 0,28 miljoen. meer besteed dan dat er budget beschikbaar was,  dit wordt ten laste gebracht van het budget 2012.   Status investering: Bulkkrediet. Bulkkredieten kennen geen overheveling maar hebben  een jaarlijks terugkerend bedrag ter beschikking.  Krediet Groot – en Vervangingsonderhoud/Krediet Stelselverbetering (GRP 2010‐2016)  Uitvoering van investeringen conform GRP2010‐2016 en nader vastgelegd in  collegevoorstellen: het betreft uiteenlopende projecten. We geven een opsomming van  de projecten:  realisatie Heseveld, vervanging van riolering in o.a.  Cargadoor/Beurtvaartweg, Staringstraat, Van Goorstraat en Centrum.  Rijn‐Waalpad Schoolstraat; Rijn‐Waalpad Visveldsestraat; Van Schaeck Mathonsingel en  Bouwmeesterbuurt  zijn projecten die vervanging omvatten van riolering. Dit in  combinatie met respectievelijk twee projecten in combinatie met snelfietsroute, een  project in combinatie bouw parkeergarage en een project opknap openbare ruimte, als  vervolg op de grootschalige opknap van flatwoningen door eigenaar Portaal).  De planning en de looptijd voor de diverse projecten lopen sterk uiteen. Project Indische  buurt is door verandering van scope en schaal in uitvoering vertraagd; project  Schildersbuurt is vertraagd vanwege de gewenste afstemming met de omgeving, met ook  effect voor programmering komende jaren; project aanpak overstortvijver Hatertseweg is  vertraagd wegens heroverweging voorgenomen ingreep (betonnen bergbezinkbassin) en  vanwege omwonenden die aanleg van een overstortvijver ter discussie stellen en  alternatieve (goedkopere!) oplossingen voorstaan. In dit proces zijn nader adviezen bij de  GGD opgevraagd.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011:  n.v.t. /meerjarig doorlopend krediet met  eigen dekking (GRP)  Status investering:  in uitvoering                             

251   

Paragraaf Investeringen    Programma 1032 Grondbeleid    Soort Krediet    x  Krediet  Totaal  Uitgaven  €. 1000  Krediet   vorige jaren  Specifiek  K000128 Station Lent    K000162 Noord‐Oost   Kanaalhavens      Eindtotaal      Krediet Station Lent 

Realisatie   2011 

Budget        2012‐2015 

Vrijval 

3.000  2.000 

  1.000 

0  0 

3.000  1.000 

   

  5.000 

  1.000 

  0 

  4.000 

  0 

Het project betreft de aanleg van een nieuw station als onderdeel van de ontwikkeling  Knoop Lent en de Citadel alsmede de aanleg van het voorterrein.  De aanleg van het station is ter vervanging van het tijdelijke station in Lent en maakt  onderdeel uit van de vervoersvoorzieningen bereikbaarheid Nijmegen. Het station zal de  nieuw geplande ontwikkelingen van kantoren, voorzieningen en wonen in de omgeving  Citadel en Knoop Lent ondersteunen en vice versa. De start van het werk vindt plaats in  2011 en wordt afgerond in 2012, de kosten worden echter vrijwel geheel in 2012 gemaakt  en uitgevoerd middels een planexploitatie.   Verwachting bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011  Huidige status: einddatum 2013  Status Investering:  in uitvoering  Krediet Noord‐Oost Kanaalhavens 

Soort Krediet    x €. 1000 

Het krediet is bestemd voor de aanleg van ventwegen langs de Energieweg en de aanleg  van de achterontsluitingen van panden aan de Energieweg. Dit project is onderdeel van  Stadsbrugtracé (en afhankelijk van stadsbrug)  en onderdeel van het Bestek  Stadsbrugtracé.    Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2012  Huidige status: einddatum 2012  Status Investering:  in uitvoering    Programma 1041 Economie & Toerisme    Krediet  Totaal  Uitgaven  Realisatie  Nog te  Budget    Krediet    vorige  2011  ontvangen  2012‐   jaren  bijdragen  2015 

Specifiek  K000071 Waalkade  4.803  641  23    4.139    K000106 Opknappen   1.573  1.071  532  ‐525  495  Ringstraten    K000169 Baggeren   2.595  0  31    2.564  Havens                Eindtotaal    8.971  1.712  586  ‐525  7.198    Krediet Waalkade  Wij streven er naar in 2012 een begin te maken met de vervanging van de damwand van  de Waalkade. Met Rijkswaterstaat zijn we in onderhandeling over een substantiële  bijdrage voor de noodzakelijke vervanging van de damwand van de Waalkade.  Voor de  damwand Waalkade is een budget vrijgegeven voor de planvoorbereiding.   Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2013  Huidige status: einddatum 2013  Status Investering:  in uitvoering      252       

Vrijval 

        0 

Paragraaf Investeringen   

Soort Krediet    x €. 1000 

Krediet Opknappen Ringstraten  In overleg met de Provincie Gelderland is afgesproken dat de uitvoering van het project  Ringstraten Nijmegen Economisch offensief waarvoor EFRO middelen beschikbaar zijn  gesteld, met een half jaar kan worden verlengd tot 1 juli 2012. De investeringsmiddelen  voor het opknappen van de ringstraten zijn mede cofinanciering geweest voor de EFRO  middelen. Er zijn nog subsidie bedragen te verwachten waardoor het project financieel  pas in 2012 zal kunnen worden afgehandeld.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011  Huidige status: einddatum 2012  Status Investering:  in uitvoering    Krediet Baggeren Havens  Voor het baggeren in ´t Meertje, de Lindenberghaven en de Waalhaven is op verzoek van  de watergebonden partijen en uw raad (motie “Uitbaggeren van kleinere waalhaven” 9  april 2008) onderzoek gedaan naar de kosten ervan. Op basis van dit onderzoek was vanaf  2013 een bedrag gereserveerd in de stadsbegroting . Medio 2011 is besloten de  investering voor baggeren in de havens van 2013 naar 2012 te verplaatsen zodat in 2012  reeds gestart kan worden met baggeren van de havens. Het budget is taakstellend voor de  baggerkosten.  Er is een voorbereidingskrediet vrijgemaakt voor 2011 en 2012.   Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011:  2013  Huidige status: einddatum 2012  Status investering: voorbereidingsfase    Programma 1043 Facilitaire Diensten    Krediet  Totaal  Uitgaven  Realisatie  Budget     Vrijval  Krediet   vorige  2011  2012‐ jaren  2015 

Specifiek  K000126 VZH Willemskwartier  7.223  5.775  1.445  0  3    K000181 Brandweerkazerne  3.600  0  1.603  1.997    Waalsprong    K000184 Sportpark Brakkenstein  2.100  455  505  1.140    Eigen dekking  K000179 Vastgoed   1.294    485  809    Bulkkrediet  K000173 Gemeentelijk Accomodaties  750    750                    Eindtotaal    14.967  6.230  4.788  3.946  3    Krediet Voorzieningenhart Willemskwartier  De middelen zijn ingezet conform besluitvorming:  VZH ’t Hert is gerealiseerd tot volle  tevredenheid van de buurt en de gemeente Nijmegen. Een fraai multifunctioneel pand is  binnen het beschikbaar gestelde krediet toegevoegd aan de stad.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011:  2011  Huidige status: gereed    Krediet Brandweer Kazerne Waalsprong  We realiseren een nieuwe Brandweerkazerne in Nijmegen Noord. De grond is aangekocht  en de eerste uitgaven voor parkeerterrein, opstal en technische installaties zijn gedaan.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011  Huidige status: einddatum 2012  Status investering:  in uitvoering    Krediet Sportpark Brakkenstein  Renovatie van de atletiekbaan Brakkenstein door de nieuwbouw van een tribune met  inpandige kleedruimtes. Op het sportpark een  kunstgrasveld realiseren voor de pupillen  van de voetbalvereniging RKSV Brakkenstein. Atletiekbaan Brakkestein wordt in 2 fases  gerenoveerd. Fase 1 betreft renovatie van de kleedkamers en zo goed als afgerond. De     

253   

Paragraaf Investeringen   

Soort Krediet    x €. 1000 

werkzaamheden voor fase 2, zijnde de bouw van een nieuwe tribune zijn in oktober 2011  gestart. Afronding staat gepland voor de start van het nieuwe seizoen.  Verwachting bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011  Huidige status: einddatum 2012  Status investering:  in uitvoering    Krediet Vastgoed  Dit is een krediet met “eigen dekking”. De bijbehorende kapitaallasten worden gedekt  door additionele opbrengsten en/of door lagere (overige) kosten. In 2011 heeft de.  aanpassing van het horecagebouw speeltuin De Leemkuil plaatsgevonden en is begonnen  met de verbouwing van zwembad en kantine van Speeltuin Brakkefort. De daadwerkelijke  uitvoering is gestart na sluiting van het speelseizoen. Het grootste deel van het werk  betreft bouwkundige aanpassingen die voor een belangrijk deel in 2012 worden  uitgevoerd. Daarnaast zijn de asbest‐werkzaamheden t.b.v. de Waagh gestart.  In december 2011 is besloten ook de CV en luchtbehandelinginstallatie te vervangen.  Nadat deze aanvullende werkzaamheden zijn afgerond, kunnen de eerdere activiteiten  weer worden opgepakt. Een flink deel van de uitvoering is daarmee verschoven naar 2012  Verwachting bij oplading Stadsbegroting 2011: n.v.t.  Huidige status: einddatum 2012  Status investering:  in uitvoering    Krediet Gemeentelijke Accommodaties  Met het jaarlijks  terugkerend bulkkrediet is voorzien in noodzakelijke aanpassingen en  verbeteringen in wijk‐,  buurt‐ en jongerenvoorzieningen, sportaccommodaties en diverse  aanpassingen aan onze gebouwen  in het kader van duurzaamheid  of  voortvloeiend uit  (nieuwe) wetgeving, bijvoorbeeld op Arbogebied.  We hebben het krediet conform invullingvoorstel in 2011 besteed aan:   ‐ 1e fase wateraccumulatie panden met platte daken  ‐ aanpassing entree de Klif  ‐ tunnel parkeergarage stadhuis  ‐ lift parkeergarage Voerweg (Kelfkensbos)  ‐ dakbedekking horecagebouw de Leemkuil  ‐ uitvoering van de energiebesparende maatregelen in 10 wijkcentra (10‐10‐10 actie)   ‐ aanpassen jongerenvoorzieningen en verbeteren sportvelden  ‐ voorbereiding aanpassing romp Witte Molen (uitvoering in 2012)  ‐ asbestadviezen algemeen  ‐ aanbrengen TL5‐ en LEDverlichting in het Stadhuis en bij KKP‐panden in het kader van  duurzaamheid  Verwachting bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011  Huidige status: bulkkrediet 2011 is gereed  Status investering:  bulkkrediet/jaarlijks terugkerend    Programma 1051 Zorg & Welzijn    Krediet  Totaal  Uitgaven  Realisatie  Budget     Vrijval  Krediet   vorige  2011  2012‐ jaren  2015 

Specifiek  K000165 Centra Jeugd en Gezin    Eindtotaal    Krediet Centra Jeugd en Gezin 

   

794    794 

50    50 

‐34    ‐34 

721    721 

58    58 

In het najaar 2011 is besloten om het Centrum voor Jeugd en Gezin en  Jeugdgezondheidszorg voor de  wijk West niet te huisvesten in wijkcentrum ‘De Wieken’,  maar te huisvesten in wijkcentrum ‘Titus Brandsma. Het nog beschikbare kredietruimte    254       

 

Paragraaf Investeringen    voor ‘De Wieken’ valt hiermee vrij. Het wijkcentrum Titus Brandsma zal worden verbouwd  ten behoeve van de komst van het consultatiebureau van de GGD en een CJG‐locatie. Het  restant (€ 0,33 miljoen) komt bij de Perspectiefnota 2013 weer ter beschikking .  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011 

Soort Krediet    x €. 1000  Specifiek        Eindtotaal 

Huidige status: einddatum 2012  Status investering: in uitvoering    Programma 1052 Sport    Krediet 

Totaal  Uitgaven  Realisatie  Krediet   vorige  2011  jaren 

K000073 Nieuw Zwembad Oost  K000149 Ondersteuning Quick  K000182 Sporthal Citadel     

8.300  1.000  6.000    15.300 

8.047  64      8.111 

18  ‐32  846    832 

Budget     Vrijval  2012‐ 2015  235  968  5.154    6.357 

        0 

  Krediet Nieuw Zwembad Oost  Realisering nieuw zwembad aan de Kwakkenbergweg ter vervanging zwembad Nijmegen‐ Oost aan de Van Beethovenstraat. Aan N.V. Sportfondsen Nijmegen is in 2009 een  investeringsubsidie van € 6,7 miljoen verstrekt. Het restant is ten behoeve van de  plankosten, de infrastructuur, openbare ruimte en parkeervoorzieningen. De  werkzaamheden hebben vertraging opgelopen als gevolg van het onderzoek naar  duurzaamheidmaatregelen.    Vanwege vragen vanuit de gemeenteraad over het zwembad en signalen vanuit de  zwemwereld, heeft een second opinion plaatsgevonden naar de duurzaamheid van het  zwembad en is de aanbestedingsprocedure eind 2010 tot nadere besluitvorming  stopgezet. Besluitvorming hierover heeft eind 2011 plaatsgevonden. In dit kader is voor de  extra kosten van duurzaamheidmaatregelen een lening verstrekt aan Sportfondsen  Nijmegen. Het proces met betrekking tot de aanbesteding/realisatie is gecontinueerd.  Start bouw in 2012, de verwachte oplevering staat nu gepland in juli 2013.  Verwachting bij oplading Stadbegroting 2011: einddatum 2012  Huidige status: einddatum 2013  Status investering:  in uitvoering    Krediet Ondersteuning Quick  Investering t.b.v. herontwikkeling Quickterrein aan de Dennenstraat. Sportpark De  Dennen is kwalitatief (velden en overige infrastructuur) onder de Nijmegen Norm.   Er zijn uitgaven gedaan voor een haalbaarheidsonderszoek en aanleg kunstgrasveld.  De VO‐scholen hebben besloten zich niet te vestigen op het sportpark. Op het sportpark  gaat de Praktijkschool wel nieuwe huisvesting realiseren.  N.a.v. de raadsmotie ‘Quick‐ Quick‐Quick‐Hurry’ is besloten een kunstgrasveld voor Quick te realiseren. Wij verwachten  dat dit veld in het 1e kwartaal van 2012 daadwerkelijk aangelegd kan worden. Over de  inzet van de nog resterende investeringsmiddelen zal een besluit plaatsvinden nadat  Quick duidelijkheid heeft over haar PvE.  Verwachting bij oplading Stadbegroting 2011: einddatum 2013  Huidige status: einddatum 2013  Status investering:  voorbereidingsfase) en  in uitvoering    Krediet Sporthal Citadel  De uitvoering van het werk (de daadwerkelijke bouw) is volgens planning eind oktober  gestart. Het grootste deel van de bouw‐ en in‐ richting zal in 2012 plaatsvinden. De  meeste in 2011 waren bestemd voor grondkosten, voorbereidingskosten en de eerste     

255   

Paragraaf Investeringen   

Soort Krediet    x €. 1000 

kosten voor fundering en opstallen. Oplevering staat gepland voor de start van het  schooljaar 2012‐2013.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2012  Huidige status: einddatum 2012  Status Investering:  in uitvoering    Programma 1062 Openbare Ruimte  De investeringen van dit programma zijn met invoering van de herziene investeringsopzet  omgezet naar exploitatiebudgetten. Er is nog een klein bedrag inzake afhandeling 2010  vrijgevallen.    Programma 1063 Wijken    Krediet  Totaal  Uitgaven  Realisatie  Budget     Vrijval  Krediet   vorige  2011  2012‐ jaren  2015 

Specifiek  K000116 VZH Waterkwartier  4.000  582  10  3.408    K000150 Wijkcentrum Heseveld  40  0  0  40    K000151 Actieplan Hatert  1.250  0  54  1.196              Eindtotaal    5.290  582  64  4.644    Krediet Voorzieningenhart Waterkwartier  Voor het Voorzieningenhart Waterkwartier is een planexploitatie en een  beheerexploitatie opgesteld. Naast de kosten voor verwerving ( gemeenschapshuis), bouw  en woonrijp‐maken, en de plankosten zijn in deze planexploitatie ook de  investeringskosten voor de bouw en inrichting van het voorzieningenhart opgenomen.  Ook wordt er een aanvraag voor EFRO‐subsidie en een Kulturhussubsidie ingediend.   Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2012  Huidige status: einddatum 2012  Status Investering: in uitvoering    Krediet Wijkcentrum Heseveld  Op 9‐2‐2011 heeft de raad besloten een andere bestemming te geven aan het  investeringskrediet dat oorspronkelijk bestemd was voor het Voorzieningenhart Heseveld.  Besloten is vrijwel het totale krediet (K000150) in te zetten voor de Sporthal Citadel.  Resteert een nog te besteden bedrag van € 40.000. De verwachting is dat in 2012 dit  bedrag wordt uitgegeven t.b.v. onderzoekskosten VZH Heseveld.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2013  Huidige status: einddatum 2013  Status Investering:  onderzoeksfase    Krediet Actieplan Hatert   In juli 2011 heeft het college € 1.125.000 van het totale krediet vrijgegeven voor de  realisatie van de verbouw/renovatie van het Wijkcentrum Hatert. Begin 2011 is het  programma van eisen geactualiseerd. Op basis daarvan is een schetsplan gemaakt. De  planning is dat het wijkcentrum na de zomer van 2012 gereed is.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011  Huidige status: einddatum 2012  Status Investering:  uitvoeringsfase              256       

 

        0 

Paragraaf Investeringen   

Soort Krediet    x €. 1000 

  Programma 1071 Cultuur    Krediet 

Totaal  Uitgaven  Realisatie  Krediet   vorige  2011  jaren 

Budget     Vrijval  2012‐ 2015 

Specifiek  K000024 Nieuwbouw Doornroosje  12.537  47  0  12.490                  Eindtotaal    12.537  47  0  12.490  0    Krediet Nieuwbouw Doornroosje  De gemeente heeft een niet openbare Europese aanbesteding doorlopen in  samenwerking met SSHN en Doornroosje. Begin juli 2011 is bekend geworden dat de  combinatie van Klokbouw BV Nijmegen, Ed. Zublin AG Duisburg en AGS architecten het  nieuwe onderkomen van Doornroosje en SSHN gaat bouwen. Het complex bestaat uit een  poppodium met twee zalen, een daktuin bovenop Doornroosje, een fietsenkelder voor  4.450 fietsen en 350 studentenkamers van SSHN. De eerste schop is op 20 december 2011  de grond ingegaan.    Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2014  Huidige status: einddatum 2014  Status Investering: in uitvoering    Programma 1072 Mobiliteit    Soort Krediet    Krediet  Totaal  Uitgaven  Realisatie  Nog te  Budget     Vrijval  x €. 1000  Krediet   vorige  2011  ontvangen  2012‐ jaren  bedragen  2015  Specifiek  K000131 Ophogen Bushaltes  413  183  792  ‐936  373    K000134 Rondje Heijendaal  1.165  1.536  432  ‐1.098  295    K000135 10 puntenplan file   504  386  32    0  Waalbrug    K000136 Selectief Toegangsysteem  788  37  335    404    K000144 HOV  3.922  559  1.401    1.962    K000157 Doorsteek Visveld  35  108  30  ‐103  0    K000160 P+R Waalsprinter  700  897  102  ‐632  333  7.318  ‐19  621    6.716    K000161 Fietstunnels Waalsprong  Eigen dekking  K000030 Aanleg Parkeergarages  11.362  11.128  197        K000032 Fiets  6.852  6.145  1.491  ‐1.092  307    K000180 Parkeren  4.445  1.862  1.214    1.368  vervangingsinvesteringen                Eindtotaal    37.504  22.822  6.647  ‐3.861  11.758    Krediet Ophogen Bushaltes  Het Rijk eist dat het totale openbaar vervoer toegankelijk wordt voor minder validen. Het  eerst zijn de bushaltes aan de beurt. In Nijmegen gaat het in totaal om 400 bushaltes.  Samen met OV‐bedrijven is een haltelijst opgesteld om de benodigde haltes aan te  pakken. Hierbij is gelet op locaties die voor mensen uit de doelgroepen van belang zijn  (ziekenhuizen, bejaarden‐ en verzorgingshuizen, winkelcentra, etc); de verbindende lijnen  en belangrijke knooppunten met de trein en tussen buslijnen en het aantal instappers bij  de desbetreffende halte Voor de verbetering van de haltes langs de RijnWaalsprinter is  door de Stadsregio een Halteverbeteringsplan opgesteld. Hierbij worden waar mogelijk  kwalitatief hoogwaardige abri’s en DRIS‐panelen met reizigersinformatie geplaatst en  worden de halteperrons verhoogd. Oplevering gaat sneller dan verwacht. De subsidie     

257   

    86  32          37        155 

Paragraaf Investeringen    bijdragen van de Stadsregio (afrekening  achteraf) en de geplande storting vanuit de  Saldireserve zorgen ervoor dat het krediet meerjarig  binnen het budget blijft.   Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2012  Huidige status: einddatum 2012  Status Investering:  in uitvoering    Krediet Rondje Heijendaal  Infrastructurele herstructurering wegen, fietspaden en busbanen gebied Heijendaal  (Kapittelweg, Heyendaalseweg, Erasmuslaan en Ph. Van Leydenlaan. Dit is samenwerking  met de Run / UMC. Het Rondje Heijendaal is nodig om de bereikbaarheid van dit  belangrijkste werkgelegenheidsgebied te garanderen. De bereikbaarheid, de  doorstroming van het openbaar vervoer en de veiligheid worden met dit project  verbeterd. Betreft een gefaseerde uitvoering verdeeld over 2007 tot en met 2011. In  2010 is dit project afgerond, uitgezonderd een aantal restpunten in het kader van  groenvoorzieningen en de financiële afwikkeling die doorlopen tot 2012.  Vanuit de aannemer (BAM) ligt er nog een uitvoeringsclaim. Het dient duidelijk te worden  in hoeverre die claim gerechtvaardigd is. Vooralsnog volstaat het budget. Alhoewel  pogingen zijn ondernomen om in onderling overleg te komen tot een vaststelling van de  claim is dit tot op heden nog niet gelukt. Juridisch kan de BAM de claim tot 5 jaar nadien  juridisch opvoeren.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011  Huidige status: einddatum 2012  Status Investering:  uitvoeringsfase    Krediet 10 puntenplan file Waalsprong  In 2011 vonden afronding maatregelen Filebestrijdingsplan Waalbrug 2.0. plaats en  verdere uitwerking Dynamisch Verkeers‐management (DVM) in structurele oplossingen.  Nadien zijn in het najaar van 2012 met behulp van een budgetophoging   incidentmanagementcamera’s aangelegd op de de belangrijkste hoofdwegen.  Het project is afgerond en het restant van het krediet valt vrij.     Krediet selectief toegangssysteem  Dit krediet betreft de vervanging van het selectief toegangssysteem van de binnenstad  (STS) en de daarmee samenhangende project Upgrading Verkeersmanagementcentrale  (VMC). De vervanging van het STS is eind 2010 gegund en zou in 2011 aangelegd worden.  De oplevering zou begin 2012 plaatsvinden. Dit geldt dan evenzeer voor het project  Upgrading Verkeersmanagementcentrale (VMC). De financiële afrekening volgt in 2012.   Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011  Huidige status: einddatum 2012  Status Investering:   uitvoeringsfase    Krediet HOV  Samen met de Stadsregio werken we aan de voorbereiding van het HOV‐netwerk. De  woonwijken in het gebied tussen Arnhem en Nijmegen dienen voor hoogwaardig OV te  worden ontsloten. Ook de bereikbaarheid van campus Heijendaal willen we verbeteren;   de tramverbinding Kleve‐Heijendaal is daarbij eveneens van belang. Dit is de  verkenningsfase.   De HOV‐planvorming 2012 ‐ 2014: omhelst:fasen van voorlopig ontwerp tot en met  opstellen van bestek en aanbesteding. De realisatie van dit HOV‐netwerkperspectief met  eindbeeld tram heeft een doorlooptijd van 20 jaar. Nijmegen kiest voor een gefaseerde  aanpak, waarin wordt gestart met de aanleg van HOV‐lijn I op vrijliggende infrastructuur  voor bus voorbereid op tram. Het beoogde projectresultaat is een gefaseerde aanleg van  het HOV in de periode 2014 – 2025. Eerst aanleg van HOV‐bus op vrijliggende  infrastructuur, in tweede fase uitbouw op onderdelen van het tracé van HOV‐bus naar  HOV‐tram en in de laatste fase vertramming van het totale tracé, gefaseerd uitgevoerd    258       

 

Paragraaf Investeringen    over de verschillende trajectdelen. Om tot dit projectresultaat te komen is gekozen voor  opdeling van het project in de volgende fases:  1. Verkenning en keuze voorkeurstracé en modaliteit (incl. Nijmegen centrum);  2. Planontwikkeling;  3. Realisatiefase.  Het project HOV Nijmegen bevindt zich op dit moment in de verkenningsfase. Inzet is juni‐ juli 2012 het College en Raad een besluit go‐/no‐go moment voor te leggen, waarin het  definitieve tracé Bemmel / Elst ‐ Ovatonde – Knoop Lent ‐ Heyendaal (evt. verlengd tot  Kleve) wordt bepaald als ook de keuze voor de modaliteit (bus of op tracé onderdelen  tram) en de bijbehorende financiering.   Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2014 (voor deze fase)  Huidige status: einddatum 2014  Status Investering:  uitvoeringsfase    Krediet doorsteek Visveld  Trajecten om de doorstroom van en naar Nijmegen Noor d te optimaliseren. Betreft vrije  busbaan staduitwaarts van de Waalbrug tot en met kruising Laauwikstraat, aanpassingen  vrouwe Udasingel en Turennensingel en beter doorgeleiding bus Laauwickstraat, Prins  Mauritssingel en Griftdijk. Het laatste deel is in uitvoering en vergt nadere afstemming  met de Stadregio. Verwachting is dat met de te verwachten subsidie het project binnen  het oorspronkelijke budget blijft.   Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: 2011  Huidige status: einddatum 2012‐02‐09   Status Investering:  uitvoeringsfase    Krediet P+R Waalsprinter  De P&R Waalsprinter is in 2009 en 2010 uitgebreid en verplaatst in noordwaartse richting.  In de tweede helft van 2010 is de haltering op de ovatonde aangepast voor de  RijnWaalSprinter. Het project is afgerond, de subsidieafrekening komt begin 2012.   Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: 2011  Huidige status: project gereed, financiële afhandeling in 2012  Status Investering:  gereed    Krediet Fietstunnels Waalsprong  Het betreft meerjarig budget voor diverse fietsinfravoorzieningen in de Waalsprong en  verkeersveiligheids ‐en doorstromingmaatregelen aan de Griftdijk. Daarbij valt te denken  aan aansluitende fietspaden Vr. Udasingel, Kruispunt Griftdijk – Dijkstraat,  voorbereidingskosten Fietstunnel Laauwikstraat, Fietsbrug Alardsingel en de realisatie van  het RijnWaalpad oostelijk fietspad. De Aansl. Fietspaden Vr. Udasingel en het Kruispunt  Griftdijk – Dijkstraat zijn uitgevoerd. De fietstunnel Laauwikstraat, de fietsbrug Alardsingel  en het RijnWaalpad oostelijk tracé fietspad worden in voorbereid en in uitvoering  genomen. Het Nijmeegs deel van de snelfietsroute Nijmegen‐Arnhem, het RijnWaalpad  valt uiteen in een oostelijk en een westelijk deel. Hiervoor gold 50% cofinanciering en 50%  subsidie‐aanspraak. Daarnaast geldt voor het RijnWaalpad west dat de realisatie deels  vanuit diverse lopende projecten afkomstig is (Westelijke parralelroute, Knoop Lent).  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2012  Huidige status: einddatum 2012  Status Investering:   uitvoeringsfase    Krediet aanleg parkeergarages  Het budget is bedoeld voor uitbreiding van de zones van betaald parkeren. Niet alleen zijn  parkeergarages. Hierin zitten zowel de kosten van voorbereiding (enquetes, tellingen en  verwerking) als die van de bijplaatsing apparatuur. In 2010/2011 heeft de voorbereiding  plaatsgevonden van de uitbreiding van gereguleerd parkeren  in de volgende gebieden:  Heyendaal, Biezen, Indische Buurt, Zwanenveld en de Componistenbuurt. De uitvoering     

259   

Paragraaf Investeringen    daarvan vond plaats in 2011 van de Biezen, Componistenbuurt en een pilot op  Willemsweg eo.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2012  Huidige status: einddatum 2012  Status Investering:   uitvoeringsfase    Krediet Fiets  In december 2007 heeft de gemeenteraad het Fietsuitvoeringsprogramma vastgesteld, 

met moties en amendementen. Op basis daarvan heeft in vanaf 2008 tot en met nu de  programmering en uitvoering van fietsprojecten plaatsgevonden. Belangrijke projecten  in het kader van het raadsbesluit zijn de realisatie van de snelfietsroute Nijmegen‐ Heumen (Hatertseweg e.v.). de bouw van fietstunnel Vrouwe Udasingel, RijnWaalpad  oostelijk tracé, het fietspadverbeterfonds, het reserveren van voorbereidingskosten voor  subsidieverwerving en de uitvoering. In 2011 hebben we de Snelfietsroute Nijmegen‐ Heumen gerealiseerd, de fietstunnel Vrouwe Udasingel is aangelegd, delen van het  RijnWaalpad zijn aangelegd en er zijn overige fietspaden verbeterd. Bovendien hebben  we in samenwerking met particulieren een alternatief fietspad op het bedrijventerrein  Kerkenbos aangelegd, die afgerond wordt in het voorjaar van 2012. Ook moeten er nog  verschillende subsidiebedragen ontvangen worden. Het project komt in de afrondende  fase, zowel uitvoerend als financieel.   Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2012  Huidige status: einddatum 2012  Status Investering:   uitvoeringsfase    Krediet Parkeren vervangingsinvesteringen  Het betreft de vervangingsinvesteringen voor diverse parkeergarages en de  noodzakelijke vervangingen van de pinautomaten om deze geschikt te maken voor  elektronisch betalen. De opdrachten voor de parkeergarages zijn verstrekt of uitgevoerd.  De apparatuur van de Kelfkensbosgarage voldoet inmiddels. De apparatuur van de  Eiermarkt, Mariënburg en het CWZ zijn aangepast. Een deel van de realisatie vindt plaats  in 2012. De parkeerautomaten in de garages zijn opgeleverd. Vertraging in het  aanbestedingsproces betekent dat  de realisatie (het bedrijfsklaar op straat zetten) van  parkeerautomaten op straat vindt plaats in 2012.  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011 

Soort Krediet    x €. 1000 

Huidige status: einddatum 2012  Status Investering:  uitvoeringsfase    Programma 1073 Onderwijs    Krediet 

Specifiek  K000081 Aanpassen Schoolgebouwen      Eindtotaal    Krediet Aanpassen Schoolgebouwen 

Totaal  Uitgaven  Realisatie  Krediet   vorige  2011  jaren  6.142    6.142 

5.542    5.542 

585    585 

Budget     Vrijval  2012‐ 2015  0    0 

15    15 

Deel van dit krediet is onderdeel van het eenmalig maatwerk behorende bij de  doordecentralisatie overeenkomst van het Citadel College . Het resterende  investeringsbudget is t.b.v. het haalbaarheidsonderzoek nieuwbouw basisschool Lent .  Verwacht bij oplading Stadsbegroting 2011: einddatum 2011  Huidige status: einddatum 2011  Status Investering:  gereed    260       

 

Paragraaf Investeringen      Bedrijfsinvesteringen    Soort Krediet    x €. 1000 

Krediet 

Totaal  Uitgaven  Realisatie  Krediet   vorige  2011  jaren 

Budget     Krediet  2012‐ omgezet  2015  naar  exploitatie  587  200  1.188        1.775  200 

  K000083 Bedrijfsinvesteringen  3.466    2.675    Onderdeel kwaliteitsplan  1.272    84            Eindtotaal    4.738  0  2.759    Bedrijfsinvesteringen maken het uitvoeren van taken mogelijk en dienen tevens om bij te  dragen middelen voor de gemeente te genereren en zijn daarmee  voorwaardenscheppende investeringen om de organisatie in staat te stellen haar  werkzaamheden uit te voeren. Door de Raad is een jaarlijks terugkerend bulkkrediet voor  bedrijfsinvesteringen beschikbaar gesteld waarmee deze tools aangeschaft c.q. vervangen  kunnen worden. Het College besluit over de besteding van dit krediet.  In 2011 zijn de grootste uitgaven gedaan aan een tweetal autobrandspuiten, de  telefooncentrale, vervanging van inventaris, vervoersmiddelen Stadsbeheer, diverse hard‐  en software, de centrale computercapaciteit en kantoorinventaris en huisvesting.   In de nieuwe investeringsopzet reserveren we binnen de beschikbare budgetten ook voor  toekomstig grote bedrijfsinvesteringen die niet binnen een jaarschijf kunnen worden  opgevangen. We reserveren voor enerzijds een vernieuwing van het verkeersinformatie  systeem in 2013 en anderzijds voor vervangingsinvesteringen die in 2011 zijn besteld maar  wegens vertraging in de aanbesteding pas in 2012 geleverd gaan worden. Daarnaast  vervalt 0,2 miljoen aan krediet. Hiervan zetten we de kapitaallasten om naar regulier  exploitatie budget waarmee we computeropslag gaan leasen in plaats van onze huidige  opslag  te vervangen.  Ook het budget dat de Raad beschikbaar heeft gesteld voor het  aanschaf van de I‐Pads voor de raadsleden is in dit onderdeel opgenomen.     Het apart genoemde onderdeel kwaliteitsplan is een gedeelte van de budget ten behoeve  van de verbetering van de bedrijfsvoering. In de Perspectiefnota 2009 zijn middelen ter  beschikking.  Jaarlijks wordt een kwaliteitsplan ter goedkeuring aan het College  voorgelegd. Hierin staat op welke wijze de organisatie invulling aan de verbeteringen wil  geven. De middelen worden gegenereerd door een jaarlijkse vermindering van de  loonkosten voor de ambtelijke organisatie. Verbetering van de bedrijfsvoering moet   leiden tot meer efficiency en een hogere productiviteit. Het investeringsdeel van dit  budget is ondergebracht bij krediet bedrijfsinvesteringen maar heeft een eigen karakter.  We beschouwen deze investeringen als investeringen met  een specifiek karakter.     Overhevelingen  In de voorgaande pagina’s hebben we de balans opgemaakt over de  investeringsvoortgang 2011. Daar waar gemeld wordt dat de einddatum verschuift is dat  een afwijking met de oorspronkelijke voorstellen die aan de Raad zijn voorgelegd. In de  meeste gevallen betreft dit de financiële afhandeling (subsidieafrekeningen kunnen nu  eenmaal pas als alle rekeningen betaald zijn).  Dit is opgenomen in de kolom nog te  ontvangen bedragen. Boekhoudkundig hevelen we middels een begrotingswijziging de  bedragen die nog beschikbaar (of te verwachten) zijn in 2012 over vanuit 2011.  

   

261   

Kapitaallasten    Kapitaallasten 

6.2 Kapitaallasten  Kapitaallasten betreft de dekking van investeringen. Hiermee worden de rente‐ en  afschrijvinglasten, conform levensduur van de investering, ten laste van de exploitatie  gebracht. Voor investeringen die gedurende het jaar uitgevoerd worden wordt de rente  bijgeschreven tot het moment dat deze gereed zijn. Pas daarna drukken ze op de  exploitatie. De afschrijving start in het jaar nadat de investering gereed is gekomen.     Er is een onderscheid in investeringen met eigen dekking en overige investeringen. De  kapitaallasten van de investeringen met eigen dekking, waaronder Integraal Waterbeheer  (Riolering) en Parkeren, worden gedekt door eigen inkomsten. De overige investeringen  worden gedekt middels eigen middelen in de begroting. Het totaal van de kapitaallasten in  de begroting  wordt jaarlijks afgezet tegen de daadwerkelijke meerjarige kosten. Omdat  jaarlijks een stukje wordt afgeschreven en daarmee de rentelast daalt, of zelfs de  afschrijving geheel vervalt, komt er elk jaar een stukje kapitaallasten ter beschikking. Deze  ruimte wordt bij de Perspectiefnota vertaald naar beschikbare investeringsruimte voor de  komende jaren en beschikbaar gesteld voor besluitvorming over de inzet.     In 2011 is de werkwijze rond investeringen gewijzigd en zijn met inzet van de NUON‐ reserve investeringen met maatschappelijk nut afgeboekt en omgezet naar exploitatie‐ budgetten. Daarnaast is de levensduur van de ondergrondse parkeergarages verhoogd  naar 50 jaar. Vanuit de Saldireserve was voor de Fiets‐investeringen geld gereserveerd  waarmee de lasten direct gedekt konden worden en daarmee direct afgeschreven zijn.  Ook vanuit de besluitvorming van het Raadsvoorstel Electronisch Betalen zijn een aantal  investeringen versneld afgeschreven om daarmee plaats te maken voor de investering in  de nieuwe betaalapparatuur voor parkeren. Al deze posten zijn in de begroting  opgenomen.     Er is een hogere kapitaallast opgetreden bij het Programma Onderwijs. Dit betreft het niet  doorgedecentraliseerde deel van de onderwijshuisvesting. De dekking hiervoor zit binnen  het Programma Onderwijs omdat daar ook de begrote kosten voor de  doordecentralisering van dit onderdeel niet worden gerealiseerd. Voor 2012 is dit  structureel in de begroting weer correct opgevoerd. De andere twee effecten die niet  conform begroting zijn, zijn het niet halen van de stelpost van 0,26 miljoen zoals al gemeld  bij de voorjaarsnota en 0,3 miljoen rente van investeringen die eerder klaar waren dan  begroot. Daarmee werd de rente niet meer het gehele jaar bijgeschreven op de  investering, maar drukte ook een deel op de exploitatie.    

  262       

 

Kapitaallasten    x €. 1 miljoen  Begroot  Realisatie  Verschil  Kapitaallasten  90,8  91,7  0,9  Af:         Investeringen met eigen dekking                     Integraal Waterbeheer (Riolering)  ‐6,7  ‐6,7                 Parkeren  ‐1,6  ‐1,6    Uitvoering besluitvorming                     Fiets uit Saldireserve  ‐1,7  ‐1,7                 Afboeking uit Nuon‐Reserve  ‐58,1  ‐58,1                 Parkeren ‐ Electronisch Betalen  ‐0,7  ‐0,7                 Parkeren ‐ Parkeergarages  3,1  3,1    Totaal kapitaallasten zonder eigen dekking  25,1  26,0  0,9          Afwijkingen veroorzaakt door                    0,61‐    Programma Onderwijs ‐ decentralisatie   Niet gerealiseerde stelpost     0,26‐    Versnelling in investeringsuitgaven     0,03‐    Totaal Afwijking     0,90‐      Omdat de hogere kapitaallasten van het Programma Onderwijs tegen andere posten  binnen dit Programma wegvallen is de werkelijke afwijking met de begroting 0,3 miljoen  euro. Verwachte verlaging van de werkelijke kapitaallasten door bijvoorbeeld verkopen  van vastgoed, waardoor er een voordeel behaald zou worden ten opzichte van de  begroting is niet in zulke mate opgetreden dat dit nadeel gecompenseerd werd. Zoals al  gemeld bij de Voorjaars‐ en Najaarsnota zal dit nadeel verrekend worden met het  rekeningresultaat.    De onderverdeling per programma is onderstaand weergegeven. De eerste tabel bevat  per programma de kapitaallasten op investeringen die direct ten laste gaan van de eigen  begroting, de tweede tabel de kapitaallasten op investeringen met eigen dekking en  daarna een totaaloverzicht.     programma (x €.1.000)  BEGROTING  REALISATIE  1011 Dienstverlening &  141  141  Burgerzaken  1012 Veiligheid  145  149  1013 Citymarketing &  25  25  Externe betrekkingen  1021 Wonen  2  2  1022 Klimaat & Energie  61  61  1023 Groen & Water  1.575  1.588  1032 Grondbeleid  1.234  1.234  1041 Economie & Toerisme  216  216  1042 Bestuur & Middelen  ‐265  0  1043 Facilitaire diensten  11.180  11.182  237  1051 Zorg & Welzijn  237  1052 Sport  1.338  1.338  1061 Werk & Inkomen  0  0  1062 Openbare ruimte  19  19  1063 Wijken  155  155  1071 Cultuur  295  295  1072 Mobiliteit  0  0  1073 Onderwijs  794  1.408  Kostenplaatsen  7.940  7.940  Totaal  25.091  25.990     

263   

Kapitaallasten        Kapitaallasten investeringen met  Begroot  eigen dekking (x €. 1.000)   1023 Groen en Water   6.708  1072 Mobiliteit ‐ Parkeren   822‐  1072 Mobiliteit ‐ Fiets   1.705  1042 Bestuur en Middelen ‐   58.153  Nuon *  Totaal   65.744    * betreft afboeking investeringen met maatschappelijk nut    Totaal (x €. 1.000)   BEGROTING   REALISATIE  Kapitaallasten   25.091  investeringen   Kapitaallasten   65.744  investeringen met eigen  dekking  Totaal (x €. 1.000)   90.835   

  264       

Realisatie   6.708   822‐   1.717   58.153   65.756 

 25.990   65.756 

 91.746 

 

Paragraaf Lokale heffingen    Paragraaf Lokale heffingen 

6.3 Lokale heffingen  Lokale Heffingen 

Deze paragraaf bevat informatie op hoofdlijnen over het gevoerde beleid en wat dit voor  de lokale belastingplichtige betekende. Per belastingsoort is er een opgave van  gerealiseerde opbrengsten welke worden afgezet tegen de raming in de Stadsbegroting  2011‐2014. Daarnaast geven wij informatie over het gevoerde kwijtscheldingsbeleid.  DE WOONLASTEN  In 2011 is door het Centrum voor onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden  (Coelo) een overzicht Kerngegevens belastingen grote gemeenten, handelend over 35  grote gemeenten, gepubliceerd.    Onder gemeentelijke woonlasten wordt in dit onderzoek verstaan het totaal aan:  1. OBZ voor een eigenaar met een woning van een in betreffende gemeente gemiddelde  waarde;  2. Rioolheffing op basis van een meerpersoonshuishouden (in Nijmegen naar de WOZ  waarde bij een woning van een gemiddelde waarde;  3. Reinigingsheffing (inzameling huishoudelijk afval) op basis van een  meerpersoonshuishouden.    Op basis van de COELO overzichten hebben wij de duurste en goedkoopste gemeenten  van de afgelopen jaren naast elkaar gezet. Ook geven wij aan wat de plaats van Nijmegen  op de ranglijst is en wat onze woonlasten in het betreffende jaar zijn.    COELO OVERZICHT GEMIDDELDE WOONLASTEN GROTE GEMEENTEN 2008‐2011    Duurste gemeente  2008  2009  2010  2011  Groningen        € 731  Utrecht  €683  €718      Zaanstad      € 698    Nijmegen  €669  €638  € 594  €626  Rangorde   (2)  (14)  (28)  (25)    Goedkoopste  2008  2009  2010  2011  gemeente  Alkmaar  €469  €473  €480  €526    De belangrijkste conclusie uit dit onderzoek ten aanzien van woonlasten is dat de  gemiddelde woonlasten van de 35 gemeenten met 1,3% gestegen zijn naar €644,00 in  2011. Met dit percentage, gecorrigeerd met de inflatiecorrectie, was er sprake van een  lichte daling.   De woonlasten in Nijmegen zijn  ten opzichte van vorig jaar met 1,5% gestegen naar  €626,77. Nijmegen staat hiermee op de 25e plaats van boven. De 25e plaats wil zeggen  dat er 24 steden duurder zijn.  Groningen heeft met €731,38 de hoogste woonlasten. De  woonlasten van Arnhem bedroegen €656,14 in 2011; hiermee stond Arnhem op de 20e  plaats van boven.    In vergelijking met het Coelorapport 2010 waarbij Nijmegen op de 28e plaats van boven  stond van de 37 deelnemers, staat Nijmegen nu op de 25e plaats van de 35. In 2011 staan  twee gemeenten (Hilversum en Heerlen) niet meer in het overzicht die vorig duurder  waren dan Nijmegen. Met name hierdoor stijgt Nijmegen in het overzicht 3 plaatsen naar  de 25e plaats.    Meer informatie over het Coelo‐overzicht  2011 is terug te vinden op www.coelo.nl .      

265   

Paragraaf Lokale heffingen    Zakelijke lasten  Het Coelo onderzoek gaat slechts beperkt in op de zakelijke lasten, te weten OZB niet  woningen en Rioolheffing.    De enige vergelijking die het Coelo maakt tussen de deelnemers is die ten aanzien van de  gehanteerde tarieven OZB niet woningen eigenaren en gebruikers. Een vergelijking van  Rioolheffing voor bedrijven maakt het Coelo niet, omdat de deelnemers verschillende  manieren van heffen hanteren met de daarmee gepaard gaande uitvoeringskosten.    Ons tarief OZB niet woningen eigenaren ligt op 0,4073%. Voor gebruikers ligt ons OZB  tarief niet woningen op 0,3119%.  In totaal ligt het percentage dus op 0,7192%. Hiermee  staan wij plaats 1 van Coelo overzicht. Het totale tarief van Leiden, die in rangorde de  tweede plaats inneemt, ligt in 2011 op 0,68375%.    Er valt op basis van deze OZB tarieven geen verband te leggen naar de hoogte van de  totale zakelijke lasten in vergelijking met andere deelnemers omdat in het Coelo  onderzoek geen gegevens staan over de hoogte van de tarieven van Rioolheffing. Zo  gebruikt Nijmegen bijvoorbeeld de WOZ waarde als grondslag voor de heffing terwijl  andere steden het watergebruik als grondslag gebruiken.     In onderstaande paragrafen behandelen we de woonlasten per belastingsoort.  Onroerende zaakbelasting  De OZB is conform Rijksregelgeving opgelegd naar de WOZ‐waarde. De OZB wordt  conform wetgeving opgelegd naar een percentage van de WOZ waarde. Voor de WOZ  waarde wordt de  waardepeildatum van 1 januari van het jaar voorafgaand aan het  belastingjaar gehanteerd. Voor belastingjaar 2011 is deze peildatum dus 1 januari 2010.   Voor de op te leggen aanslag OZB  is de situatie  op 1 januari van het betreffende  belastingjaar bepalend.    In het kader van de herwaardering WOZ 2011 zijn er 87.832 WOZ‐beschikkingen  afgegeven. Naar aanleiding van deze beschikkingen zijn er 2314 WOZ bezwaarschriften  binnengekomen. Procentueel uitgedrukt is er tegen 2,63% van de opgelegde  beschikkingen bezwaar ingediend. Van deze bezwaren is 29,78% gegrond verklaard.  Wij  zijn in staat geweest om 95% van de WOZ  bezwaren in 2011 af  te handelen. Van de nog  niet afgedane bezwaren was de wettelijke termijn op 31 december 2011 nog niet  verlopen.    De Waarderingskamer heeft aan ons op 17 december 2010 een goedkeurende verklaring  afgegeven, met het predicaat goed (=hoogste score),  zodat de waardebeschikkingen over  het belastingjaar 2011 afgegeven konden worden.     Opbrengst OZB  Bedragen x  €1.000  Raming Stadsbegroting 2011‐2014  56.768  Begrotingsbehandeling    Primitieve begroting 2011  56.768  Voorjaarsnota 2011  1.100  Najaarsnota 2011  400  Dynamische Begroting  58.268  Opbrengst OZB  58.878    Bij de voorjaarsmelding van Heffingen hebben wij een positief effect gemeld van  € 1.100.000 ten opzichte van de geraamde belastingopbrengsten. Het positieve effect    266       

 

Paragraaf Lokale heffingen    van € 1.100.000 werd veroorzaakt door een herwaarderingseffect van € 800.000 en een  areaaleffect van € 300.000.   Een herwaarderingseffect ontstaat doordat er bij het vaststellen van de begroting  uitgegaan wordt van aangenomen waarden van objecten terwijl de daadwerkelijke  waarden van de objecten pas bekend zijn nadat eind februari de aanslagen opgelegd zijn.   Een areaaleffect is een wijziging in de omvang van de bestaande belastingcapaciteit  vermeerderd/verminderd met nieuwbouw, vervangende nieuwbouw en sloop tot 1  januari van een belastingjaar. Het areaaleffect heeft een structureel karakter.     Bij de najaarsmelding hebben we ten aanzien van de OZB een meeropbrengst van €  1.200.000 gemeld. De oorzaken waren:   een positief effect ad €800.000 door de afwikkeling van de werkvoorraad van nog te  waarderen objecten over de jaren 2009 en 2010 en een positief effect van € 400.000  ontstaan door extra belastingcapaciteit 2011. Het bedrag van € 800.000 heeft betrekking  op voorgaande jaren enkel het bedrag van € 400.000 heeft betrekking tot 2011 en staat  daarmee in relatie tot de primitieve begroting.    Bij de jaarrekening kunnen we nog een voordeel melden van € 600.000. Dit wordt  veroorzaakt door meeropbrengst van € 100.000 op woningen en € 500.000 op niet  woningen.  Rioolheffing  Binnen onze gemeente is de rioolheffing voor woningen en niet‐woningen een  eigenaarheffing. Rioolheffing wordt opgelegd als percentage van de WOZ waarde (tarief  2011 0,0646%). Daarnaast hanteren we een aftoppingsgrens van € 3 miljoen. Dit betekent  dat aan rioolheffing per object maximaal €1.938 is opgelegd. Het aantal objecten in 2011  boven de aftoppingsgrens bedroeg 223.    Rioolheffing mag maximaal kostendekkend zijn. Kostendekkend betekent dat de  opbrengsten de kosten niet mogen overstijgen. Daarom is in 2011 het tarief rioolheffing  met ruim 2% gedaald. Het tarief Rioolheffing is tot stand gekomen door een combinatie  van een herberekening van het GRP en veranderende WOZ‐waarden. De herberekening  van het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) is het gevolg van onder andere  bijgestelde rentelasten en btw alsmede verwerking van de inzichten uit de jaarrekening  2010. De herberekening betreft nadrukkelijk geen inhoudelijke wijziging van het  rioleringsbeleid.      Op 14 oktober 2009 heeft de gemeenteraad het Gemeentelijk Rioleringsplan Nijmegen  2010‐2016 vastgesteld. Dit plan geeft invulling aan de wettelijke gemeentelijke  zorgplichten voor afvalwater, hemelwater en grondwater(overlast). Het GRP beschrijft  welke activiteiten en hoeveel geld en personeel nodig zijn om deze zorgplichten uit te  voeren.  Opbrengst Rioolheffing  Raming Stadsbegroting 2011‐2014  Begrotingsbehandeling  Primitieve begroting 2011  Voorjaarsnota 2011  Najaarsnota 2011  Dynamische Begroting  Opbrengst Rioolheffing 

Bedragen x  €1.000  11.614    11.614      11.614  11.650 

Afvalstoffenheffing  Voor afvalstoffenheffing hanteren wij een gedifferentieerd tarief voor één‐ en  meerpersoonshuishoudens. Naast de afvalstoffenheffing kennen wij een tarief voor de     

267   

Paragraaf Lokale heffingen    groene vuilniszak. Dat tarief was in 2011 € 0,50 per stuk. Sinds 2010 wordt plastic apart  ingezameld. Dit in het kader van hergebruik van plastic verpakkingsmateriaal. De  verstrekking van de zakken voor inzameling van plastic afval is gratis. Doordat plastic vanaf  22 maart 2010 afzonderlijk wordt ingezameld, is de opbrengst van de groene zak terug  gelopen met ongeveer een derde. Deze terugloop is grotendeels gecompenseerd door  inkomsten die bestaan uit de bespaarde verbrandingskosten en uit een rijksbijdrage via  het Afvalfonds.     In de onderstaande tabel geven wij de geraamde kosten en opbrengsten in hoofdlijnen  weer.    Opbrengst Afvalstoffenheffing  Bedragen x  €1.000  Raming Stadsbegroting 2011‐2014  4.693  Begrotingsbehandeling    Primitieve begroting 2011  4.693  Voorjaarsnota 2011    Najaarsnota 2011  ‐100  Dynamische Begroting  4.593  Opbrengst Afvalstoffenheffing  4.617  Het nadeel in de najaarsnota wordt veroorzaakt door iets lagere opbrengsten  afvalstoffenheffing.  Parkeerbelasting  Parkeerbelasting wordt geheven in het kader van regulering van parkeren.  De gemeentelijke parkeerinkomsten bestaan uit Parkeerbelastingopbrengsten en  Privaatrechtelijke opbrengsten. Privaatrechtelijke opbrengsten zijn vooral de opbrengsten  die gegenereerd worden op afgesloten parkeerterreinen en parkeergarages.  Onze parkeerbelastingverordening maakt onderscheid tussen kort parkeren,  parkeervergunningen en naheffingsaanslagen.     In onderstaand overzicht zijn zowel de parkeerbelastinginkomsten als de opbrengsten op  basis van de privaatrechtelijke regeling opgenomen.    Opbrengst Parkeerbelasting  Bedragen x  €1.000  Raming Stadsbegroting 2011‐2014  12.457  Begrotingsbehandeling    Primitieve begroting 2011  12.457  Voorjaarsnota 2011  ‐217  Najaarsnota 2011  ‐200  Dynamische Begroting  12.040  Opbrengst Parkeerbelasting  12.116  Zoals bij de voorjaarsmelding gemeld voorzagen we een tekort op de baten ten aanzien  van parkeervergunningen van € 250.000. Dit betreft de financiële gevolgen van  het intrekken van de zakelijke vergunningen per 1 oktober 2009. Dit is in 2011 a‐ structureel verwerkt in de begroting.  Daarnaast hebben we rekening gehouden met  €33.000 voordeel op de Parkeerbelastinggelden als gevolg van het omzetten van een  vaste huurvergoeding in één van onze parkeergarages in reguliere parkeergelden.     Bij de najaarsmelding hebben we een tekort gemeld van €200.000 in verband met lagere  ingeschatte parkeerinkomsten dan begroot.       268       

 

Paragraaf Lokale heffingen    Uit de jaarrekening blijkt echter dat de parkeerinkomsten €76.000 minder laag zijn  uitgevallen dan ten tijde van de najaarsmelding is voorzien.  Precariobelasting  Precariobelasting wordt in rekening gebracht bij degene die bepaalde voorwerpen op,  onder of boven de voor openbare dienst bestemde gemeentegrond heeft. De grondslag is  het aantal vierkante meters dat in gebruik is. Het aantal vierkante meters maal het tarief  bepaalt de te innen belasting. De opbrengst precariobelasting is onder andere afhankelijk  van het aantal evenementen dat plaats vindt. Ook wordt precario geheven over het  gebruik van gemeentegrond door bijvoorbeeld aannemers bij bouwactiviteiten en het  gebruik van terrassen op gemeentegrond.    Bij de voorjaarsnota 2011 (technische wijziging) hebben wij een beleidswijziging toegepast  voor niet culturele commerciële evenementen in de openbare ruimte.  In overleg met een  aantal organisatoren is besloten dat het aan hen verhuren van een terrein een betere  optie is dan het heffen van precariobelasting. Het geeft partijen meer financiële zekerheid  en meer flexibiliteit. In 2011 hebben we dit geraamd op €11.000 aan inkomsten.  Hondenbelasting  Hondenbelasting is een algemene belasting voor het houden van 1 of meer honden. Er  hoeft dus geen relatie te bestaan tussen de kosten van bijvoorbeeld uitlaatplaatsen of  perceptiekosten en de opbrengst. De grondslag is het aantal honden dat een houder  heeft. Bij het vaststellen van de hondenbelasting wordt een progressief tarief gehanteerd.   Marktgelden  De marktgeldverordening is gekoppeld aan de Marktverordening, waarin is opgenomen  welke terreinen zijn aangewezen voor het houden van markten. De Marktgeldverordening  regelt dat de gebruiker van die terreinen een recht verschuldigd is gedurende de uren dat   er markt is.   Toeristenbelasting  Toeristenbelasting kan worden geheven indien er binnen de gemeente verblijf gehouden  wordt door personen die niet als inwoner In de gemeentelijke basisadministratie van de  gemeente zijn ingeschreven.  Overige leges en rechten  Uitgangspunt in onze gemeente  is dat de tarieven kostendekkend zijn. Dit wil zeggen dat  de op de belastingplichtige te verhalen kosten in de tarieven dienen te worden  opgenomen. Hiertoe wordt de gemeentelijke richtlijn Kostentoerekening leges en tarieven  gehanteerd. Onze tarieven worden planmatig aan de hand van  deze richtlijn getoetst.    Nijmegen kent een vijftal verordeningen waarbij de regel geldt dat de geraamde baten  niet hoger mogen zijn dan de geraamde kosten. Dit zijn de verordeningen rioolheffing,  marktgelden, leges, scheepvaartrechten en de reinigingsheffing.    In 2010 is de wet Wabo (Wet Algemene bepalingen omgevingsrecht) in werking getreden.  Deze regeling beperkt de mogelijkheid van kruissubsidiëring en speelt met name een rol  bij de legesverordening. In die verordening zijn  tarieven opgenomen van allerlei  verschillende soorten diensten. 

   

269   

Paragraaf Lokale heffingen    Totaaloverzicht belastingopbrengsten 2011   Bedragen x € 1.000.000 

Begroot  SB2011‐2014  27,5  29,3  4,7  11,6  12,5  4,5  1,4  3,0  1,0  1,1  0,5  0,7  0,6  0,2  0,3  0,1  1,2    100,2 

Begroot  dynamisch  28,0  30,2  4,6  11,6  12,0  4,6  1,4  3,1  1,1  1,1  0,5  0,6  0,2  0,2  0,3  0,0  1,1    100,6 

Opbrengst  2011  28,1  30,8  4,6  11,6  12,1  5,4  1,4  3,1  1,1  1,1  0,6  0,6  0,1  0,2  0,3  0,0  0,9    102,0 

OZB woningen  OZB niet‐woningen  Reinigingsrecht particulieren  Rioolrecht  Parkeergelden  Leges bouwvergunningen  Opbrengst groene zakken  Leges burgerzaken  Hondenbelasting  Parkeerboetes  Precariobelasting  Reinigingsrecht bedrijven  Scheepvaartrechten  Marktgelden  Toeristenbelasting  Brandweerleges  Overige leges    Totaal    De gerealiseerde bouwleges zijn 20% hoger dan geraamd. De oorzaak hiervoor is dat er in  2011 meer vergunningen zijn verleend voor grote bouwplannen zoals ondermeer de  Stadsbrug  en het Heinz Innovation Centre waardoor we een hogere legesopbrengst  hebben gehad dan aangenomen bij de Stadsbegroting 2011.  We hebben als gemeente  geen invloed op het aantal vergunningaanvragen en de hoogte van de daarbij behorende  bouwkosten. Dit  fluctueert jaarlijks.  Afwijkingen op de Begroting worden gemeld bij de  bestuursrapportages.   Kwijtschelding 

Bij een inkomen op bijstandsniveau kon een belastingplichtige ook in 2011 onder  bepaalde omstandigheden in aanmerking komen voor kwijtschelding van  afvalstoffenheffing,  hondenbelasting (uitsluitend voor de eerste hond) en de leges voor  de aanvraag gehandicaptenparkeerkaart. De mensen die in aanmerking kwamen voor  kwijtschelding afvalstoffenheffing kwamen automatisch in aanmerking voor compensatie  van de kosten van de groene huisvuilzakken (meerpersoonshuishoudens € 16,40 en  eenpersoonshuishoudens € 7,90.     Voor kwijtschelding afvalstoffenheffing en de compensatieregeling is in de Stadsbegroting  2011‐2014 een bedrag van in totaal € 473.000 begroot. De kosten hiervan bedroegen in  2011 € 421.000.  Voor de kwijtschelding van de hondenbelasting (uitsluitend  kwijtschelding voor de eerste hond) is een bedrag begroot van € 110.000. De kosten voor  kwijtschelding hondenbelasting bedroegen in 2011 € 83.000. 

  270       

 

Paragraaf Bedrijfsvoering   

6.4 Bedrijfsvoering  Paragraaf Bedrijfsvoering 

Van ‘bruggen bouwen aan de waal’ naar ‘werken aan een duurzame toekomst.  De raadsverkiezingen in het voorjaar van 2010 hebben geleid tot de vorming van een  nieuw college van Burgemeester en Wethouders. In het Coalitieakkoord 2010‐2014  ‘Werken aan een duurzame toekomst’ hebben we accenten gelegd op een duurzaam,  sociaal en economisch sterk Nijmegen.   Citaat:   • We gaan op weg naar een duurzame stad. We stimuleren bewoners, instellingen en bedrijven om   duurzaam te wonen, te werken en te leven.   • We blijven een sociale stad. We ondersteunen bewoners op weg naar zelfredzaamheid en geven   extra aandacht aan mensen met minder kansen.   • We werken aan een sterke stad. We helpen de Nijmeegse economie duurzaam sterker te worden  om zo de werkgelegenheid te bevorderen.  

  Naast samenwerking, solidariteit en het leveren van maatwerk aan onze klanten  (speerpunten uit het Coalitieakkoord 2006‐2010) heeft ons nieuwe College ingezet op een  ambtelijke organisatie die flexibel is en in ontwikkeling blijft en daarnaast beschikt over  bestuurlijke affiniteit en een zakelijke‐ en doelmatige werkwijze kent. Tevens is het van  belang voor ons College dat we onze dienstverlening uitvoeren met ons vaste  hoogwaardige personeel dat toegankelijk en aanspreekbaar functioneert. De inzet is om  de inhuur van tijdelijk personeel te verminderen.   Ons College wil de organisatie de komende jaren verder doorontwikkelen waarmee we  efficiency en effectiviteit verder verhogen. We brengen scherpte aan in de ordening van  de lijntaken en de programmasturing en we evalueren de hoofdstructuur van de  organisatie.  We presenteren ons als één organisatie en hebben ons de volgende doelen gesteld:   Het bestuur in staat stellen goed te sturen.   De burger centraal stellen, zodat de resultaten ook centraal komen te staan.   Een heldere en duidelijke verdeling van taken, verantwoordelijkheden en  bevoegdheden binnen de organisatie.   Een zakelijke houding, gericht op verbetering van het resultaat.   Een doelmatige organisatie.    Het verwezenlijken van deze doelen heeft geleid tot een bestuurlijk bedrijfsvoeringkader  voor 2011. Bij de uitvoering van deze activiteiten is vanuit de Concernstaf nauw  samengewerkt met het bestuur en de verantwoordelijke directies.     ORGANISATIEONTWIKKELING  Doelstelling  Met organisatieontwikkeling beogen we de gemeentelijke organisatie dusdanig in te  richten dat de dienstverlening naar bestuur en burger optimaal verloopt. Tevens willen we  de inrichting zo vorm geven dat de processen en het werk zo efficiënt mogelijk gedaan kan  worden. Organisatieontwikkeling is dus geen doel op zich.   Activiteiten  De organisatieontwikkeling is in de afgelopen jaren gericht geweest op doorontwikkeling  van de huidige organisatie en niet op het aanbrengen van ingrijpende wijzigingen. In 2010  is deze lijn voorlopig doorgezet. Één van de bezuinigings‐opdrachten onder de noemer  ‘verlaging organisatiekosten’ is de taakstelling doorontwikkeling organisatie. Vanaf 2011 is  deze taakstelling actueel geworden. Onder leiding van de gemeentesecretaris is een  analyse gemaakt van de knelpunten in de organisatie. Deze analyse heeft geleid tot het  doorontwikkelprogramma ‘MeeAnder’ voor de organisatie. Voorstellen ter verdere  invulling zijn in 2011 verder geëffectueerd. Kwartiermakers en DirectieRaad‐leden zijn     

271   

Paragraaf Bedrijfsvoering    benoemd; een nieuwe organisatiestructuur is vastgesteld, die m.i.v. 1‐1‐2012 effectief  wordt en er zijn diverse gemeentelijke projecten opgestart om de organisatie  samenwerkingsgericht, professioneel en kostenbewust te maken. Deze projecten worden  in 2012 vervolgd.    STRATEGISCH PERSONEELSBELEID  Doelstelling  We willen beter toegerust personeel, een goede werkomgeving/werkgever en een  prettige werksfeer. We streven naar de “juiste persoon op de juiste plaats”, zowel nu als  in de toekomst. Deze doelstellingen zullen bijdragen aan de kwaliteit van de producten en  dienstverlening van Nijmeegse ambtenaren. Vandaar dat we de HRM‐agenda 2011  hebben vastgesteld en uitgevoerd.   Doelrealisatie – Wat hebben we bereikt?  We willen een organisatie die effectief, efficiënt, transparant en aanspreekbaar  functioneert én die de klantgerichtheid richting burger en instelling continueert binnen  een context van aanzienlijk teruglopende middelen. Om dit mogelijk te maken willen we  een organisatie zijn die aantrekkelijk en veilig is én goed werkgeverschap levert opdat  onze medewerkers zich goed kunnen ontwikkelen als professionals. De afdeling Personeel  & Organisatie heeft hierin een adviserende, ondersteunende en faciliterende bijdrage  geleverd. Om dit te bereiken hebben we ons in 2011 door middel van de HRM‐agenda   gericht  op ‘Operatie Broekriem’, waarin we medewerkers en leidinggevenden adviseren  en ondersteunen bij de gevolgen van de bezuinigingen en de inhuur en mobiliteit verder  stroomlijnen en centraliseren. Daarnaast hebben we deelgenomen aan het opstarten van  het organisatie‐ontwikkelprogramma ‘MeeAnder’. Verder is de digitalisering van onze  werkprocessen doorgezet en zijn lopende zaken opgepakt, zoals aanbesteding arbo,  herziening telewerken en de werkkostenregeling.  Activiteiten – Wat hebben we ervoor gedaan?  Binnen ‘MeeAnder’ leveren we o.a.  bijdragen aan de thema’s Leiderschapsontwikkeling,  nieuw Functiegebouw, Formatiebeheer, aanpassing Functionerings‐ en  Beoordelingssystematiek en uitrol Insights Discoverymodel door de hele organisatie. We  ondersteunen bij de realisatie van een nieuwe organisatieregeling, aanpassen van de  mandaten en een volledige nieuwe administratieve opbouw (coderingen). Het  beoordelingsreglement is aangepast.     We hebben in 2011 de inhuur gecentraliseerd en coördineren de inhuuraanvragen. Een  nieuw digitaal Werving & Selectie systeem is geïnstalleerd en er zijn afspraken gemaakt  over regionale samenwerking op het gebied van mobiliteit en scholing/onderwijs.  Daarnaast is het nieuwe externe Mobiliteitscentrum aanbesteed en ingericht en is er een  wekelijks mobiliteitsoverleg.    We ondersteunen leidinggevenden en medewerkers bij de gevolgen van de bezuinigingen  door gerichte informatievoorziening over het plaatsingsbeleid en het sociaal statuut en  het in beeld brengen van de personele consequenties van de bezuinigingen. We  begeleiden besluitvormingstrajecten van de medezeggenschap en ondersteunen de in‐ en  externe plaatsingstrajecten van herschikkers. We hebben met de bonden een  onderhandelaarsakkoord bereikt over de lokale CAO 2012‐2014. Daarbij is de  werkgelegenheidsgarantie verlengd tot juli 2014.     Ook onze lopende taken hebben we verder opgepakt: er is een nieuw arbo‐beleids en  verzuimplan vastgesteld, we zijn gestart met een nieuwe aanbestedingsprocedure voor  arbo‐ en bedrijfszorg en bevinden ons hiermee in een afrondende fase, de Gemeentelijke  Incidenten Registratie (GIR) is in praktijk gebracht en zal in 2012 verder worden uitgerold,    272       

 

Paragraaf Bedrijfsvoering    we hebben onze activiteiten op het gebied van levensfasebewust personeelbeleid in beeld  gebracht en werken volop aan de digitalisering van onze P&O‐processen, zoals  salarisstrook, verlofkaart en personeelsdossier.   De NijmegenSchool is in 2011 verder doorgegaan met het ondersteunen van de  organisatie middels een nadrukkelijk met de organisatie afgestemde programmering en is  gestart met een pilot om hun aanbod ook regionaal aan te bieden  Tot slot is er een Sociaal Jaarverslag 2010 verschenen en zijn we gestart met de  voorbereidingen voor de nieuwe werkkostenregeling.    BEZUINIGINGEN   In de Najaarsnota 2011 hebben wij u uitgebreid geïnformeerd over de stand van de  bezuinigingen per 1 september. Onder andere door middel van een overzicht van de op  dat moment gerealiseerde en nog te nemen maatregelen. Conclusie bij de Najaarsnota  was, dat in september de score ‘gereed’ ongeveer 90% is (€ 11,1 miljoen van de € 12,3 ).  Het overgrote deel hiervan is structureel ingevuld. Bij de Najaarsnota is tevens besloten  om twee verliezen te accepteren. Te weten een bedrag van € 100.000 wegens nog niet  gerealiseerde verkoop Heumensoord en een bedrag van € 75.000 omdat meer tijd nodig is  voor afwegingen in het evenementenbeleid.     Bij deze Jaarrekening rapporteren we over de verdere afwikkeling in het jaar 2011 naar de  stand 31 december 2011. We kijken tevens kort terug naar de invulling van de  bezuinigingen in het afgelopen jaar.     Totaal overzicht (bedragen x € 1000)  Jr2011 Jr2012 Jr2013 Jr2014 Totaal van de opgaven * a 19.774 25.507 29.772 34.337 vanaf  het  begin  van  de  raadsperiode  (1‐1‐2010)  *  exclusief  de  nieuwe  opgaven  uit  de  Stadsbegroting  2012  Gereed gemeld in 2010 Gereed gemeld in 2011 Periode 1 jan – 16 mei (VJN) ‐ aframen loonsom  ‐ overig gereed Periode 16 mei ‐ 1 sept (NJN) ‐ aframen loonsom  ‐ overig gereed Periode 1 sept – 31 dec (Jaarrekening) ‐ aframen loonsom  ‐ overig gereed structureel   D‐09 Verhogen marktgelden ‐ overig gereed a‐structureel   D‐14 Sport bovenwettelijke taken   E‐04 Combinatie markt‐havenmeester   F‐07 Vermindering inhuur, vm. DWS   H‐01 WMO korting gemeentefonds Totaal gereed in 2011

b

7.427

7.808

8.277

8.887

1.671 5.646

1.988 5.423

2.417 6.095

2.666 7.059

366 3.450

2.204 2.415

2.563 3.291

3.208 4.211

0

83

83

83

0

25

25

25

c

77 35 75 812 12.172

‐ ‐ ‐ ‐ 12.138

‐ ‐ ‐ ‐ 14.474

‐ ‐ ‐ ‐ 17.252

d

100 75 175 5.561

7.021

8.198

Als eenmalig verlies geaccepteerd in de NJN D‐05 Beheerskosten Heumensoord  E‐05 Herijking evenementenbeleid

Resteert = stand 31 dec 2011         = a‐b‐c‐d    

0

273   

Paragraaf Bedrijfsvoering    Verwerkte formatiereductie in 2011 als gevolg van bezuinigingen in FTE Totaal FTE 32,7 71,4 90,7 105,8   Een gedetailleerd overzicht van de stand van alle bezuinigingen sinds het begin van deze  raadsperiode is beschikbaar.    Conclusie is dat de afwikkeling van de bezuinigingsopgaven in 2011 goed is verlopen.  Concrete maatregelen zijn genomen die ertoe hebben geleid dat feitelijk een bedrag  gereed kon worden gemeld van € 12,2 oplopend naar € 17,3 miljoen. Daarnaast is in 2011  ‐ als gevolg van de bezuinigingen ‐ de ambtelijke formatie terug gebracht met 32,7 FTE in  2011 oplopend naar 105,8 FTE in 2014.    Ook 2012 wordt weer een intensief jaar. Maatregelen om de budgetten te verlagen zullen  steeds meer druk leggen op de programmabuddgetten en op de organisatie. De  voorbereidingen voor 2012 en volgende jaren zijn in volle gang.   De opgaven richten zich op:  ‐ het restant van de lopende bezuinigingen zoals boven aangegeven   ‐ en daarbovenop de nieuwe bezuinigingsopgaven vanaf 2012, conform de Stadsbegroting  2012.    2012 2013 2014 2015 Restant van het lopende programma 5.561 7.021 8.198  8.198 Extra opgaven uit de Stadsbegroting 2012 3.028 3.585 3.984 4.823 Nog in te vullen opgaven vanaf 2012 8.589 10.606 12.182 13.021   Over de voortgang zullen we uw raad in 2012 op de gebruikelijke wijze blijven informeren.    JURIDISCHE ZAKEN  In 2011 is gewerkt aan de doorontwikkeling van de juridische functie. Een taskforce is  verder gegaan met de aanbevelingen uit het rapport van de doorlichting van de juridische  functie. Per 1 januari 2012 gaan de bestaande juridische bureaus organisatorisch over  naar één gemeentebrede afdeling Juridische Zaken.     In 2011 heeft het Juridisch Platform (JUP) binnen de gemeente zich verder ontwikkeld. Het  platform heeft als doel versterking van het juridische kennisnetwerk en bevordering van  samenwerking van juristen binnen de gemeente. Het JUP streeft de kernwaarden van  MeeAnder na: ‘professionaliteit, samenwerking en kostenbewustzijn’ en is daarmee van  groot belang voor de doorontwikkeling van de juridische functie. In het JUP zitten  vertegenwoordigers van alle vakafdelingen. Het platform richt zich met name op  afdelingsoverstijgende onderwerpen en signalering van juridische ontwikkelingen.  In 2011  is het binnen het JUP onder andere alle gemeentelijke regelgeving  gescreend en waar  nodig aangepast aan de Europese Dienstenrichtlijn. Daarnaast is de APV in zijn geheel  herzien en waar nodig aangepast.  De bestaande mandaten, volmachten en machtigingen  zijn gescreend, geüniformeerd en geplaatst in één besluit. Daarnaast zijn de mandaten,  volmachten en machtigingen aangepast aan de nieuwe  organisatie.   Het is voor burgers mogelijk gemaakt om een bezwaarschrift digitaal in te dienen, er zijn  standaardformats voor beschikkingen en andere processtukken ontwikkeld. En er zijn  twee bijeenkomsten georganiseerd voor alle juristen binnen de gemeente.    In 2011 zijn verder de advocaatdiensten onder de loep genomen. Teneinde de kosten  daarvan te reduceren  is een nieuw contract gesloten met de stadsadvocaat, is in overleg  met alle directies een procesafspraak externe inhuur van juridisch advies tot stand    274       

 

Paragraaf Bedrijfsvoering    gekomen en zijn er criteria ontwikkeld voor het toetsen  van de (juridische) kwaliteit van  college‐ en raadsvoorstellen.     De gedragscode voor bestuurders is herzien. Besluitvorming hierover door de raad zal  begin 2012 geschieden.      Het jaarverslag rechtsbescherming 2011 zal inzicht geven in de precieze percentages en  aantallen mbt afhandeling van klachten en bezwaarschriften. Voorlopige conclusie is dat  we de doelstelling ten aanzien van de afhandeltermijn en het percentage gegrond  verklaringen bij klachten ruim behaald hebben, maar bij bezwaarschriften onder het  streefcijfer hebben gepresteerd.     Er zijn in 2011 zeven integriteitszaken gemeld. Dit is ten opzichte van 2010 een toename  van twee. Twee zaken zijn via de klokkenluidersregeling binnengekomen en ook zodanig  afgehandeld. In beide zaken werd geconcludeerd dat er geen sprake was van een  misstand. Ten aanzien van de  overige vijf meldingen zal het onderzoek bij twee  meldingen in 2012 afgerond worden, heeft één schriftelijke berisping plaatsgevonden en  is voorwaardelijk strafontslag opgelegd.    FINANCIËN   Doelstelling  De financiële functie voorziet de gemeenteraad, het college en de organisatie van  betrouwbare financiële informatie ter ondersteuning van de gemeentelijke  beleidsontwikkeling, beheer en uitvoering. Deze functie is gericht op een duurzame  gezonde financiële positie van de gemeente.     Activiteiten  De jaarlijkse Begrotings‐ en verantwoordingscyclus is uitgevoerd overeenkomstig de  daarvoor afgesproken aanpak. Dit heeft geleid tot de productie én besluitvorming  van de  Stadsrekening 2010, de stadsrekening in volgevlucht 2010, voorjaarsnota 2011,  najaarsnota 2011, perspectiefnota 2012 en de Stadsbegroting 2012. Voor de  Stadsrekening 2010 is door de accountant wederom een goedkeurende verklaring   afgegeven, op het vlak van getrouwheid én rechtmatigheid.   In 2011 is de conversie  naar een vernieuwde versie van ons financiële systeem  gerealiseerd.  Daarmee zijn opnieuw verbeterstappen gezet voor het proces van inkoop en  verplichtingen.   In het kader van een vereenvoudige bedrijfsvoering is de verdeelsystematiek van  facilitaire kosten al stevig vereenvoudigd.  In 2011 zijn voorbereidingen getroffen om  hierin verder stappen te zetten. Die krijgen hun vertaling in het productieproces voor de   B&V‐cyclus 2012.      INFORMATIEBELEID  Doelstelling  Ons College wenst te sturen op verbeterde dienstverlening, verbetering bestuurlijke  informatievoorziening en hogere kwaliteit en meer efficiëntie in bedrijfsvoering.  Wij streven daarom naar een gemeentelijke informatiebeleid die een brug slaat tussen de  ambities m.b.t. de publieke dienstverlening en de innovatieve ICT‐ontwikkelingen.   Dit beleid resulteert in een informatiehuishouding waarbinnen:   de (werk)processen en de resultaten ervan duidelijk herkenbaar zijn en worden  vastgelegd (interne en externe transparantie);   proces(voortgang)informatie als managementsturing beschikbaar is;   de principes van gemeentelijke basisregistraties, éénmalige uitvraging (én  registratie), meervoudig gebruik en optimale interne én externe informatie‐    

275   

Paragraaf Bedrijfsvoering    

uitwisseling conform de landelijke normstelling en richtlijnen, als uitgangspunt bij  de ontwikkeling én inrichting gehanteerd worden.  De veranderende eisen tav het werk en de werkomgeving (plaats, tijd en device  onafhankelijk) optimaal wordt ondersteund en gefaciliteerd 

Dit beleid wordt uitgevoerd binnen een Informatieorganisatie met duidelijke belegde  taken, rollen en verantwoordelijkheden heldere procedures voor beleid en  uitvoeringstrajecten gedragen kaders m.b.t. de inzet van middelen (investeringen én  exploitatiekosten)  Activiteiten  We bereiken onze doelstelling door de volgende activiteiten uit te voeren:   Het strategisch informatie(beleids)plan 2007‐2011 wordt geactualiseerd adhv de  gemeentelijke ambities, in‐ en externe  ontwikkelingen (maatschappelijk en  technologisch) en de mogelijkheden om met ICT ombuigingen te realiseren.  Resultaat:  o Strategisch Informatiebeleid 2012‐2015  o Informatieprojectenplan 2012‐2015   Het projectmatigwerken binnen I‐projecten zijn geüniformeerd,  gestandaardiseerd en geformaliseerd en worden nu actief geïmplementeerd  binnen de gehelen gemeentelijke organisatie ondersteund door een adequate  projectadministratie.  Resultaat: Actuele centrale I‐projectadministratie (ICT‐projectlandschap en ‐ dossiers)   Twee keer per jaar wordt de voortgang van alle I‐projecten gerapporteerd, en  wordt het meerjaren I(CT)‐projectenlandschap geëvalueerd, bijgesteld en  vastgesteld door de het directieteam.   Resultaat: optimalisatie en samenhang op gemeentelijk niveau (doorlopend)   We beoordelen en toetsen initiatieven en projectvoorstellen m.b.t.  ontwikkelingen gemeentelijke I(CT)‐huishouding aan de gemeentelijke  Informatiearchitectuur, Realisatieplan en landelijke (ontwikkelingen en planning  van) standaarden, normen en wetgeving.   Resultaat: tijdig signalering van al dan niet noodzakelijke afwijkingen van de  gemeentelijke plannen en kaders. (doorlopend)   We stellen I(CT)‐architecturen op (mede o.b.v. strategisch Informatieplan) en  adviseren hierover.   Resultaat:   ‐ Proces‐, Informatie‐ en applicatiearchitectuur  ‐ Architectuur voor gemeentelijk managementinformatie   Wij  initiëren  en  coördineren  proactief  de  ontwikkeling  van  de  gemeentebrede  informatiehuishouding  door  informeren  en  adviseren  betreffende  strategische  concernkaders binnen stuur‐ en projectgroepen.   We bouwen en onderhouden functionele in‐ en externe netwerken t.b.v. kennis‐  en informatieoverdracht.    CONTROL   Doelstelling  De controlfunctie toetst het rechtmatig, doelmatig en doeltreffend functioneren en geeft  op basis van deze bevindingen verbeteradviezen aan het ambtelijk management en  College. De controlfunctie is actief betrokken als adviseur en ondersteuner bij de  uitwerking en implementatie van verbeteradviezen.    276       

 

Paragraaf Bedrijfsvoering    Activiteiten – Wat hebben we ervoor gedaan?  Op het gebied van de financiële rechtmatigheid zijn in 2011 alle financieel materiële  processen gecontroleerd. De uitkomsten hiervan vormen de basis voor de  accountantscontrole bij de jaarrekening 2011. Hierbij is aandacht voor alle  gemeentebrede processen waaronder de processen inkoop en aanbestedingen. Acties zijn  erop gericht geweest om ook bij de jaarrekening 2011 zowel een goedkeurende verklaring  voor de getrouwheid als een volledig goedkeurende verklaring voor de rechtmatigheid te  verkrijgen.  Op het gebied van risicomanagement hebben wij  in 2011 uitvoering gegeven aan het  door uw Raad in 2007 vastgestelde beleid met betrekking tot risicomanagement: met  behulp van het gemeentebrede risicomanagementsysteem NARIS hebben de  verschillende organisatieonderdelen inzicht gegeven in de actuele risico’s en  beheersmaatregelen. Alle risico’s zijn in 2011 gewogen met als resultaat een top‐10  conform de nota ‘risicomanagement en weerstandsvermogen’. Bij de voor‐ en najaarsnota  zijn de relevante wijzigingen in de risicopositie aan de Raad gemeld.   In 2011  is mede in het verband met het collegeonderzoek ex artikel 213a  Gemeentewet uitvoering gegeven aan het doorlichtingsinstrument, waarmee  organisatieonderdelen periodiek op kwaliteit en met name op doelmatigheid worden  doorgelicht. In 2011 is in dit verband de directie Inwoners doorgelicht. De resultaten  zijn in december 2011 aan de Raad gepresenteerd. Het doorlichtingsinstrument  wordt  in de nieuwe organisatiestructuur per 1‐1‐2012 gehandhaafd als vast  instrument van periodiek preventief onderzoek naar de kwaliteit van onze  bedrijfsvoering.   In samenwerking met de auditcommissie is de coördinatie en begeleiding van de  accountantscontrole (interim‐controle en jaarrekeningcontrole) verzorgd.   De voortgang is getoetst ten aanzien van de vastgestelde verbeteracties naar  aanleiding van eerdere audits, 213‐a onderzoeken, accountantsrapportages,  rekenkameronderzoeken. Rapportage heeft plaats gevonden via auditcommissie aan  de Raad.    DIENSTVERLENING  Minder regels, meer gemak, betere dienstverlening!  Programma dienstverlening is gestart op 1 september 2011 en kent een looptijd tot eind  2012. Dit programma, met een Stuurgroep van burgemeester en wethouders EZ &  Financiën en Zorg & Welzijn heeft als doelstelling om de dienstverlening van gemeente  Nijmegen te verbeteren en innoveren. Het programma is bedoeld als extra impuls om hier  vaart op te maken.  Vanwege de beperkte looptijd (halverwege het jaar wordt geëvalueerd) is in het  programmaplan, dat goedgekeurd is in het college op 28 november 2011, gekozen voor  een focus op drie domeinen. Zowel de dienstverlening aan burgers als aan bedrijven kan  beter, en ook is het van belang om zowel op het sociale als op het fysieke domein  resultaat te boeken. Gekozen is voor de domeinen horecabedrijven, inkomen &  inkomensondersteuning en de uitvoering van de Wmo. Daarnaast lopen projecten om  brieven en beschikkingen in begrijpelijk en fris Nederlands te zetten: Algemeen Begrijpelijk  Nijmeegs en tegelijk ook de website van gemeente Nijmegen te verbeteren. De  doorontwikkeling van de Stadswinkel naar één gemeentebrede frontoffice is ook een  project. Eenmalig gegevens uitvragen staat op de rol en er komt een  dienstverleningsmonitor.  De dienstverlening voor de horeca in de stad kan beter en daar boeken we nu de eerste  resultaten. Er is een horecateam ingesteld dat de gesprekken met de ondernemer  gezamenlijk  voert en bij inspecties ook samen optrekt: tijdwinst voor de ondernemer,  geen tegenstrijdige adviezen vanuit de gemeente. Afdelingen kijken bij elkaar mee om  zicht te krijgen op het geheel, i.p.v. alleen te werken vanuit het eigen domein:  cultuurverandering. We gebruiken gegevens die we al hebben en vragen niet meer  opnieuw alles uit. We gaan regels schrappen en meer digitaliseren en we zorgen voor de  passende competenties bij de medewerkers. Koninklijke Horeca Nederland is enthousiast.      

277   

Paragraaf Bedrijfsvoering    De projecten op de domeinen inkomen & inkomensondersteuning en uitvoering Wmo zijn  in 2012 van start gegaan vanwege de veelheid aan externe ontwikkelingen. In maart 2012  zijn er voor beide domeinen werksessies waarbij de klanten een belangrijke rol hebben in  het beoordelen van onze dienstverlening. Voor de klanten van de Wmo zijn de  bereikbaarheid van de medewerkers en communicatie over o.a. de eigen bijdrage echte  verbeterpunten.   Er is intussen een nieuwe homepage voor de website van gemeente Nijmegen neergezet  en een overeenkomstige nieuwe pagina voor de raad. Teksten van de Wmo zijn deels  herschreven. We starten binnenkort, samen met ruim dertig vrijwilligers, aan het  herschrijven van brieven en beschikkingen van Wmo, Inkomen,  horeca en Toezicht. Hier is  nog veel goeds te halen in de stad, want met regelmaat sturen wij brieven vol vakjargon  en juridische teksten: onleesbaar voor burger en bedrijf, en vaak ook niet nodig.   Met de doorontwikkeling van de Stadswinkel naar één gemeentebrede frontoffice is  inmiddels ook een goede start gemaakt, met een discussiemiddag met betrokkenen uit de  Stadswinkel. Geen gegevens meer vragen die we al hebben of waar we makkelijk toegang  toe kunnen krijgen, pakken we op samen met de afdeling I&A. Koppelingen maken het  namelijk veel gemakkelijker om dit te realiseren.  

  278       

 

Paragraaf Verbonden partijen    Paragraaf Verbonden partijen 

6.5 Verbonden partijen    Inleiding  In deze paragraaf gaan we in op de volgende onderwerpen:   De definitie die wij hanteren voor Verbonden Partijen;   Verbetering Sturing en Control Verbonden Partijen;   Reactie op de bevindingen van de Auditcommissie i.v.m. openstaande  aanbevelingen aangaande Verbonden Partijen;  Daarna volgt een uitgebreide toelichting per verbonden partij.  Definitie  Wij spreken van een verbonden partij als het gaat om een privaatrechtelijke of  publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel  belang heeft 10 .   Van een financieel belang is sprake als:    een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag niet verhaalbaar is indien  de verbonden partij failliet gaat;    de gemeente voor bedragen aansprakelijk kan worden gesteld indien de verbonden  partij haar verplichtingen niet nakomt.   Bij leningen en garantstellingen is dus geen sprake van een verbonden partij: de gemeente  houdt juridisch verhaal als de partij failliet gaat. Ook bij exploitatiesubsidies is er geen  sprake van een verbonden partij: het gaat om overdrachten (subsidies).  Van een bestuurlijk belang is sprake als de gemeente zeggenschap heeft, hetzij uit hoofde  van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht. Dit betekent  concreet dat er sprake is van een bestuurlijk belang als de wethouder, het raadslid of de  ambtenaar van de gemeente namens de gemeente in het bestuur van de partij  plaatsneemt of namens de gemeente stemt. Bij alléén een benoemingsrecht of een  voordrachtsrecht ‐ de gemeente mag een bestuurder of commissaris in de organisatie  benoemen of voordragen ‐ is er strikt genomen géén sprake van een verbonden partij.  Gemeenten maken vaak van een dergelijk recht gebruik om ervoor te zorgen dat er  kwalitatief goede bestuurders in het bestuur van de partij terechtkomen. Ook de stichting  waarin de wethouder Cultuur op persoonlijke titel als bestuurder plaatsneemt ‐ en dus  niet de gemeente vertegenwoordigt ‐ is geen verbonden partij.  Met bovenstaande definitie sluiten wij aan bij de definitie die in het Besluit Begroting en  Verantwoording van het Ministerie van Binnenlandse Zaken is opgenomen. Nadrukkelijk  maken wij onderscheid tussen publiekrechtelijke samenwerkingsvormen  (gemeenschappelijke regelingen) en privaatrechtelijke samenwerkingsvormen (private  rechtspersonen). Voor gemeenschappelijke regelingen is de Wet gemeenschappelijke  regelingen een belangrijk juridisch kader, waarin bevoegdheden van uw Raad en ons  College zijn beschreven. Voor de privaatrechtelijke samenwerkingsvormen is dat juridisch  kader de Gemeentewet.    Verbetering Sturing en Control Verbonden Partijen  In het kader van Sturing en Control op Verbonden Partijen zijn meerdere acties ingang  gezet op verschillende vlakken gedurende 2011.   ‐ Specifieke kader van Ontwikkelingsbedrijf Waalfront BV en Waalfront BV zijn  opgesteld en middels het digitale portaal “het kastje” aan uw Raad beschikbaar  gesteld. Er is besloten om geen specifieke kader meer op te stellen voor de  voormalige Verbonden Partijen Triavium en Mensec.  In juni 2011 heeft ons  college definitieve besluit genomen i.v.m. vaststelling van de jaarrekening 2010                                                                      10 Deze definitie is ontleend aan de handreiking ‘De raad en de paragrafen ‐ deel  Verbonden Partijen’, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties, juli 2005     

279   

Paragraaf Verbonden partijen   

‐ ‐

van Triavium BV en overdracht van de activa aan de gemeente Nijmegen.  Hiermee is de insourcing van Triavium afgerond en de voormalige Verbonden  Partij ontbonden.  Het digitale portaal is gedurende 2011 gevuld met nieuwe documenten en  besluiten van ons college.  Procesbeschrijving Verbonden Partijen, en belangrijk onderdeel binnen  risicomanagement, is inmiddels gereed en via intranet beschikbaar gesteld. In de  procesbeschrijving is specifiek aandacht besteed aan de routing en ambtelijke  ondersteuning in verband met de Sturing en Control op Verbonden Partijen.  

  Het onderdeel risicomanagement is afgerond. Inmiddels zijn de risico’s van de  afzonderlijke Verbonden Partijen in onze risicosysteem Naris gesimuleerd op eventuele  financiële gevolgen. De input van Naris wordt gebruikt om jaarlijks de gewenste hoogte  van de weerstandsvermogen te bepalen.         Bevindingen Auditcommissie  Uw Raad heeft bij de vaststelling van de Jaarrekening 2009, de stadsbegroting 2010‐2013  en de jaarrekening 2010 diverse aanbevelingen vastgesteld in het kader van de  informatievoorziening over Verbonden Partijen. Tevens heeft uw Raad de Auditcommissie  de opdracht verleend om de uitwerking van de aanbevelingen te monitoren en over de  voortgang en de kwaliteit van de uitvoering aan de raad te rapporteren.  De  Auditcommissie heeft onlangs middels een brief uw raad ten aanzien van de openstaande  aanbevelingen geïnformeerd.  De Auditcommissie heeft tevens in deze brief aangegeven  om met de Stadsrekening 2011 integraal in te gaan op alle openstaande aanbevelingen en  waarnodig voorstellen die zijn afgedaan af te voeren. Wij zullen zullen de aanbevelingen  die nog openstaan hierna behandelen. Voor de volledigheid zullen we eerst de  aanbeveling weergeven, vervolgens de bevindingen en tot slot zullen wij onze reactie  uiteenzetten.     Aanbeveling  De risico’s zoals deze zijn opgenomen in de Paragraaf verbonden partijen betreffen nu  vooral de financiële risico’s. Uiteraard is dat een belangrijke categorie risico’s, maar het is  ook van belang andersoortige risico’s, zoals bijvoorbeeld beleidsrisico’s of afbreukrisico’s,  te melden.    Bevindingen  Bij brief d.d. 15 juni 2010 heeft het college middels een tussenmelding op deze  aanbeveling gereageerd. Het college heeft daarbij aangegeven;   “In 2010 gaan we deze risico’s opnieuw beoordelen en zullen we op basis van nieuw  materiaal zoals de specifieke kaders en nieuwe inzichten kijken of er wijzigingen of nieuwe  risico’s zijn. Daarbij zal de aandacht ook uitgaan naar niet‐financiële risico’s. Voor de  aanpak hanteren we een prioriteitsvolgorde […]”.    In de adviesbrieven over de Stadsrekening 2010 en de Stadsbegroting 2011‐2014 heeft de  auditcommissie hier vervolgens aandacht aan besteed. De auditcommissie heeft toen  opgemerkt dat in de paragraaf Verbonden Partijen, ook ten aanzien van die verbonden  partijen die hoog in de prioriteitsvolgorde staan van het college (DAR, MARN, Breed en  GGD), feitelijk nog steeds vooral wordt gerapporteerd over de financiële risico’s.    Ook op basis van de Stadsbegroting 2012‐2015 is de auditcommissie van mening dat in de  paragraaf Verbonden Partijen nog steeds voornamelijk aandacht wordt besteed aan de  financiële risico’s en onvoldoende aan andersoortige risico’s (zoals beleidsrisico’s,  afbreukrisico’s e.d.).   

  280       

 

Paragraaf Verbonden partijen    Reactie  In het risicomanagementsysteem Naris wordt tevens de risico’s van de verbonden partijen  bijgehouden. Uiteraard betreft het hier voornamelijk financiële risico’s. Aangezien  inhoudelijk de verbonden partijen vanuit de programma’s worden gestuurd, trachten wij  de ontwikkelingen en daarbij behorende risico’s vooral  in de programmareksten te  melden. Daarnaast wordt tevens in de Voortgangsrapportage Grote Projecten (VGP) een  melding gedaan van risico’s en voortgang van lopende projecten. Extra vermelding in de  paragraaf verbonden partijen kan voor dubbelingen of eventuele misverstanden zorgen.     Aanbeveling  In de Paragraaf verbonden partijen is nu opgenomen op welke wijze herbenoeming en  beoordeling van bestuurders en toezichthouders plaats vindt. Blijkens de informatie in de  Stadsbegroting 2010‐2013 is het daadwerkelijk beoordelen van bestuurders en  toezichthouders nog een aandachtspunt voor de komende periode.     Bevindingen  Bij brief d.d. 15 juni 2010 geeft het college aan de informatievoorziening over dit  onderwerp uit de Stadsbegroting gehaald en verplaatst naar het specifieke kader per  Verbonden Partij. Daarnaast geeft het college van B&W aan nader stil te staan bij de  periodieke beoordeling van bestuurders en toezichthouders.    In de specifieke kaders die zijn opgesteld is het onderwerp “beoordelen van bestuurders  en toezichthouders” als standaardonderdeel opgenomen. Inhoudelijk wordt daarbij echter  vaak gemeld dat geen concrete (structurele) afspraken gemaakt zijn over de beoordeling,  danwel dat er geen vaste momenten zijn waarop het functioneren wordt besproken.    Reactie  Uiteraard zijn in sommige gevallen geen expliciete afspraken gemaakt. Daarbij dient het  belang en zeggenschap van gemeente Nijmegen in oogschouw genomen te worden. Een  voorbeeld is ons belang in de NV Bank Nederlandse Gemeenten van 0,3%. Ons belang is in  sommige gevallen niet voldoende doorslaggevend om een specifiek beleid te kunnen  bewerkstelligen. Uiteraard blijft het een belangrijk aspect dat wij nastreven en kenbaar  maken via onze zeggenschap in een verbonden partij. Daarnaast wordt jaarlijks met het  vaststellen van de Jaarrekening tevens expliciet decharge verleend aan het bestuur van de  verbonden partij in het kader van de gevoerde beleid en prestatie. Wij zullen maximaal  gebruik maken van deze gelegenheid om onze wensen en bedenkingen op dit vlak  kenbaar te maken. Tot slot, stellen wij voor dat in de specifieke kaders expliciet een  passage wordt opgenomen aangaande bovenstaande kwestie ter verduidelijking. Dit zal  bij de eerstvolgende actualisatie per januari 2013 zichtbaar worden.     Aanbeveling De auditcommissie beveelt aan om in lijn met de motie “Cultuur met een kleine c” in de  Paragraaf verbonden partijen per verbonden partij aan te geven vanuit welke directie de   aandeelhouder wordt geadviseerd en vanuit welke directie de inhoudelijk   verantwoordelijk portefeuillehouder wordt geadviseerd. Daarnaast vraagt de  auditcommissie expliciet om aandacht om deze heldere scheiding dienovereenkomstig  ook intern binnen de ambtelijke organisatie goed te regelen.    Bevindingen  Bij brief d.d. 15 juni 2010 heeft het college het volgende aangegeven; “Over de ambtelijke  rolverdeling hebben wij begin 2008 heldere afspraken gemaakt en hebben wij uw raad  begin 2008 geïnformeerd. Deze rolverdeling is ook vastgelegd in de Kadernota Verbonden  Partijen gemeente Nijmegen (zie pagina 9 en 10 van de Kadernota). […] De inhoudelijk  verantwoordelijke portefeuillehouder wordt geadviseerd door de betrokken  beleidsdirectie. In de paragraaf verbonden partijen is deze relatie te herkennen doordat  per verbonden partij de relatie met het desbetreffende programma is gelegd. Uit de  programmatoelichting in begroting en stadsrekening blijkt, welke programmamanager     

281   

Paragraaf Verbonden partijen    betrokken is. Omdat de raad stuurt en controleert op  programmaniveau, lijkt ons die  informatie voldoende en voegt specifieke bedrijfsvoeringinformatie over welke directie bij  welke verbonden partij hoort daar niets aan toe.”    In de paragraaf Verbonden Partijen is de relatie tussen elke afzonderlijke verbonden partij  en het bijbehorende programma niet meer opgenomen. Daarmee is voor de  gemeenteraad deze relatie niet meer zichtbaar.    Reactie  Wij stellen voor om de relatie tussen de programma’s en verbonden partijen weer  zichtbaar te maken.    Aanbeveling  Middels de motie “De Graafnorm” wordt het college verzocht om in algemene dan wel in  specifieke subsidievoorwaarden en/of reglementen op te nemen dat de hoogte van de  bedoelde vergoedingen bij – of omgerekend naar – een voltijds dienstverband nooit het  salaris van de burgemeester kunnen overstijgen. De auditcommissie beveelt aan om ook  in de Paragraaf verbonden partijen per verbonden partij weer te geven óf, en zo ja in  hoeverre, de bezoldiging een dergelijk niveau overstijgt.     Bevindingen  Bij brief d.d. 15 juni 2010 geeft het college aan in 2010 met een uitgewerkt voorstel te  komen over het hanteren van de burgemeestersnorm. Dit voorstel is tot op heden echter  niet aan de gemeenteraad voorgelegd.    Reactie  Het voorstel is in de maak en wordt op korte termijn aan de gemeenteraad voorgelegd.    Aanbeveling  Nog niet alle “specifieke kaders” die per verbonden partij opgesteld zouden worden zijn  gereed, dit blijft zodoende een aandachtspunt voor de komende periode. Datzelfde geldt  voor de procesbeschrijving “Verbonden Partijen”.     Bevindingen  Bij de brief d.d. 25 januari 2011 geeft het college aan nog een viertal specifieke kaders op  te moeten stellen. Het betreft de kaders voor het Triavium, de Mensec, het  Ontwikkelingsbedrijf Waalfront en de BV Waalfront. Bij brief d.d. 25 januari 2011 geeft het  college aan dat het specifieke kader van de BV Waalfront klaar is en kan worden  opgevraagd via de internet. Ook geeft het college aan dat het Ontwikkelingsbedrijf  Waalfront nog in oprichting is; het desbetreffende specifieke kader moet nog worden  opgesteld. Voor Mensec en Triavium wordt geen specifiek kader opgesteld, omdat deze  bedrijven vanaf 1 januari 2011 geen verbonden partij meer zijn.    Ten aanzien van het Ontwikkelingsbedrijf Waalfront is tot op heden nog geen specifiek  kader opgesteld, althans is dit in ieder geval nog niet te raadplegen via het “kastje met  schappen” (digitale informatie over alle verbonden partijen ‐  www.nijmegen.nl/vepa/frames). Ook geldt dat veel specifieke kaders niet tijdig worden  geactualiseerd.    Reactie  Specifieke kader van het Ontwikkelingsbedrijf Waalfront is inmiddels opgesteld en zal via  het kastje beschikbaar gesteld worden.   In principe worden de specifieke kaders jaarlijks geactualiseerd indien wezenlijke  wijzigingen hebben opgetreden. Van belang is te melden dat elke verbonden partij  onderhevig is aan een andere dynamiek die bepaalt in welke mate het specifieke kader  geactualiseerd moet worden. De datum op de voorpagina is daarvoor arbitrair en dient    282       

 

Paragraaf Verbonden partijen    enkel als een leidraad. Wij stellen voor om jaarlijks 1 januari aan te houden als de  actualisatiedatum. Hierdoor ontstaat een natuurlijk en herkenbaar moment dat alle  specifieke kaders geactualiseerd moeten worden. In deze actuialisatie slag zullen alle  wijzigingen meegenomen worden.   Tot slot er is inmiddels een interne procesbeschrijving opgesteld en is te raadplegen via  het intranet: http://binnenwerk/content/275953/verbonden_partijen.    Hierna volgen de toelichtingen per verbonden partij. Eerst komen de gemeenschappelijke  regelingen aan bod, daarna volgen de private rechtspersonen. 

   

283   

Paragraaf Verbonden partijen      Naam  Juridische vorm  Vestigingsplaats  Bestuur en toezicht 

Stadsregio Arnhem Nijmegen  Gemeenschappelijke Regeling  Nijmegen  De Stadsregio Arnhem Nijmegen kent net als gemeenten drie bestuursorganen: het  algemeen bestuur (de Stadsregioraad), het dagelijks bestuur (het College van Bestuur) en  een onafhankelijke voorzitter.  De Stadsregioraad telt 37 leden, die worden aangewezen door en uit de gemeenteraden  van de 20 stadsregiogemeenten, inclusief de burgemeesters en wethouders.     De politieke discussie over voorstellen die ter besluitvorming voorliggen aan de  Stadsregioraad wordt gevoerd in de commissies van advies. Er zijn drie commissies: de  commissie Ruimte & Wonen, de commissie Mobiliteit & Werken en de commissie Bestuur  & Financiën. De commissies worden voorgezeten door drie commissievoorzitters die zijn  gekozen door en uit de Stadsregioraad.  Publiek Belang 

  Programma  Doelstelling 

9130: Citymarketing en Externe Betrekkingen  De Stadsregio Arnhem Nijmegen werkt namens en voor de 20 regiogemeenten aan een  aantrekkelijke, goed bereikbare en internationaal concurrerende regio. Een regio die  aantrekkelijk is voor inwoners. En waar bedrijven en instellingen willen investeren.  Besluit tot  De 1e deelname is opgelegd bij besluit van Gedeputeerde Staten van Gelderland. Datum  deelname  Besluit: 21 februari 1995  Bestuurlijk belang  De Stadsregioraad telt 37 leden, die worden aangewezen door en uit de gemeenteraden  van de 20 stadsregiogemeenten, inclusief de burgemeesters en wethouders. Namens  Nijmegen nemen 5 leden deel in de Stadsregioraad; zij hebben elk 2 stemmen (gebaseerd  op art. 8 GR Stadsregio).  Relatie met andere  Geen  verbonden partijen    Financieel Belang 

  Participatie  De gemeentelijke  financiële bijdrage 

N.v.t.  Instructie  Stadsbegroting 2011  Gemeentes dragen een bedrag bij van € 3,15 per inwoner.  Nijmegen betaalt in 2011  € 513.300.  Stadsrekening 2011  conform betaald  (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  Eventuele risico’s worden gezamenlijk gedeeld door de deelnemende gemeenten.  De risico’s op het gebied van het algemene financiële beheer van de stadsregio KAN  worden bij begroting, jaarrekening en begrotingswijziging van de Stadsregio KAN getoetst  en beoordeeld.   Op basis daarvan is op dit moment geen sprake van actuele risico’s op genoemd gebied.  Voor de grote geldstromen van het Rijk is het risico voor de Stadsregio beperkt, omdat  conform de voorwaarden van het Rijksoverheidsbeleid op juridisch correcte wijze  (beschikkingen en subsidieverordeningen op orde) gelden worden verstrekt aan de  gemeenten. Eventuele overschrijdingen of andere onrechtmatigheden ten aanzien van de  projectuitvoeringen zijn vervolgens voor rekening en risico van de gemeenten zelf. Ook bij  de busmaatschappijen is via concessies geregeld dat de risico’s voor de stadsregio  afgedicht zijn.  Stadsrekening 2011  er zijn geen risico’s opgetreden  Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten    Doel 2011 

Stadsbegroting 2011  Doelen en  activiteiten  (o.a.): 

 

  284       

 

Paragraaf Verbonden partijen    1.

Ruimtelijke ordening en grondbeleid (o.a. aanwijzende bevoegdheden gebieden aan  te wijzen, voorschriften te geven m.b.t. verwerving en uitgeven van gronden);  2. Volkshuisvesting (o.a. opstellen regionale woningbouwprojecten en de omvang  daarvan, opstellen huisvestingsverordening, regels over de verdeling van het aan de  stadsregio toebedeelde programma);  3. Verkeer en Vervoer (o.a. regionale nota mobiliteit vaststellen, BDU verkeer en  vervoer, waaronder hoogwaardig openbaar vervoer). De Stadsregio is  concessiehouder en opdrachtgever openbaar vervoer;  4. Economie (geeft het beleid aan t.a.v. toerisme, bedrijvigheid, bedrijventerreinen,  bedrijfslocaties, kantoorlocaties en detailhandelsvoorzieningen die van regionaal  belang zijn, stelt een regionaal‐economische ontwikkelingsstrategie op, stelt  hoofdlijnen vast voor regionale promotie en acquisitie);  5. Milieu (kan een regionaal milieubeleidsplan vaststellen).   Ten slotte kan de Stadsregio taken en bevoegdheden uitbreiden of wijziging indien  minimaal 4/5 van de deelnemende gemeenten hiermee hebben ingestemd (gebaseerd op  art. 3 t/m 7 GR).  Beleid op de bovengenoemde terreinen wordt in de Stadsregioraad, waarin de gemeente  Nijmegen een vertegenwoordiging heeft vastgesteld, op voordracht van het College van  Bestuur. In het CvB heeft een vertegenwoordiger van het Nijmeegs College zitting.  Stadsrekening 2011  Het ministerie BZK heeft bekend gemaakt dat de wgr+ regio’s, waaronder de Stadsregio,  per 2013 hun + verliezen. In 2012 wordt duidelijk welke veranderingen dit gaat betekenen  voor de taken en bevoegdheden. Een en ander kan op termijn leiden tot een kleinere  bijdrage. 

  Ontwikkelingen 

Stadsbegroting 2011  Belangrijkste discussies vanuit Nijmeegs perspectief zijn op dit moment:   verstedelijkingsvisie: concentratie van woningbouw in het middengebied  tussen Arnhem en Nijmegen of niet   de overstap van strippenkaart naar OV‐ chip   voorbereiding nieuwe concessie OV in 2013   Lightrail in het gebied  Bij voorbereiding en discussie over deze punten is de gemeente bestuurlijk en  ambtelijk betrokken.  Stadsrekening 2011  In 2011 is een start gemaakt met de takendiscussie binnen de Stadsregio.  Verantwoording van actiepunten en beleidsvoornemens vindt plaats in de Stadsregioraad.  Jaarrekening en Begroting worden voor vasttelling in de Stadsregioraad naar College en  Raad gestuurd ter beoordeling.  We hebben naar de SAN bij de vaststelling van de begroting 2011 aangegeven dat de  gemeente Nijmegen geen voorstander is van een eventuele verhoging van de bijdrage per  inwoner op termijn. 

Agenda 

Beslispunten 

 

   

285   

Paragraaf Verbonden partijen      Naam  Juridische vorm  Vestigingsplaats  Bestuur en toezicht 

Euregio Rijn‐Waal  Gemeenschappelijke Regeling  Kleve  In de GR wordt deelgenomen door 61 Duitse en Nederlandse gemeenten, regionale  overheden en instanties.  De deelnemers zijn verplicht het werk van de Euregio Rijn‐Waal te ondersteunen. Zij  zijn in het bijzonder verplicht binnen de grenzen van hun (nationale) bevoegdheden de  maatregelen te treffen die voor de taakuitvoering van de Euregio Rijn‐Waal  noodzakelijk zijn.   Publiek Belang  1013: Citymarketing & Externe Betrekkingen  Versterking van de grensoverschrijdende samenwerking  30 juni 1993. De wettelijke basis vormt het verdrag van Anholt. 

  Programma  Doelstelling  Besluit tot  deelname  Bestuurlijk belang 

Het hoogste orgaan van de Euregio Rijn‐Waal is de Euregioraad, met 120  afgevaardigden van de deelnemende leden. De gemeente Nijmegen vaardigt 4 leden af.  Relatie met andere  Geen  verbonden partijen      Financieel Belang  Participatie  Geen  De gemeentelijke  Stadsbegroting 2011  financiële bijdrage  Gemeentelijke bijdrage wordt berekend op basis van een bijdrage per inwoner. Op  begrotingsbasis  bedraagt de bijdrage  € 36.000.  Stadsrekening 2011  Conform betaald    (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  De deelnemende gemeenten zijn gemeenschappelijk verantwoordelijk voor het  financiële beleid. Een groot deel van de werkorganisatie wordt gefinancierd uit de  kosten voor technische bijstand van de Interregprogramma’s. De projectsubsidies  worden vanuit Brussel verstrekt via het Comité van Toezicht van Interreg op basis van  het daartoe opgestelde toetsingskader en AO. Uitgaven vinden plaats conform  Europese regelgeving. Cofinanciering is afkomstig van overheden aan beide zijden van  de grens. De financiële risico’s voor de Interregsubsidies liggen bij de Bezirksregierung  Düsseldorf en het ministerie van EZ. Het algemene financiële beheer van de Euregio  Rijn ‐ Waal wordt bij begroting, jaarrekening en begrotingswijziging van de Euregio  getoetst en beoordeeld door de commissie financiën en projecten en de Euregioraad.  Op basis daarvan is op dit moment geen sprake van actuele risico ’s op genoemd  gebied.   Stadsrekening 2011  Geen risico’s opgetreden.      Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Doel 2011  Stadsbegroting 2011  De Euregio voert het beleid uit dat door de Euregioraad en het Dagelijks bestuur wordt  vastgesteld.  Belangrijkste instrumenten hierbij zijn:   Jaarrekening;   Begroting; deelname aan de gremia van de Interregstructuur (Comité van  Toezicht, Stuurgroepen);   zorg dragen voor publiciteit Interregsubsidies;   (doen) aanvragen Interregsubsidies;   Beheer, uitvoering en toezicht op de subsidies die verstrekt worden uit  Interreg, People 2 People en grensoverschrijdende verstandhouding;    286       

 

Paragraaf Verbonden partijen     

Monitoren resultaten verstrekte subsidies;  Informeren grensgangers over sociale wetgeving aan beide zijden van de grens  (EURES‐ spreekuren);   Samenwerken met de andere Euregio’s en de betrokken ministeries in het  kader van afstemmen wet‐ en regelgeving en terugdringen regeldruk.  Stadsrekening 2011  Ongewijzigd. In 2012 wordt gesproken over de toekomst van de Europese  Structuurfondsen, waaronder Interreg V.    Stadsbegroting 2011  Een van de taken van de Euregio is het mede uitvoeren van beheer en verantwoording  van de verschillende Interregprogramma’s, onderdeel van de EFRO programma’s  gericht op grensoverschrijdende activiteiten en projecten. Deze programma’s kennen  hun eigen dynamiek en verantwoordingstrajecten. Het Interreg III programma dat  gelopen heeft tot en met 2009 is afgerekend zonder financiële problemen en met een  bijna 100% score aan bestede middelen.  Een andere taak die de Euregio heeft is het faciliteren van ontmoeting en kennismaking  tussen organisaties aan beide zijden van de grens. Daarvoor waren ook provinciale  middelen beschikbaar. Het daarvoor bestemde budget is een van de activiteiten waar  de provincie Gelderland op wil bezuinigen. Dit zal gevolgen hebben voor het aantal  activiteiten op dit terrein.  Stadsrekening 2011  Geen wijzigingen opgetreden.    Intake en afhandeling van subsidieaanvragen Interreg 4a en b verlopen voorspoedig.  Het programma Interreg IVa kent nu al, halverwege de doorlooptijd, een  toewijzingspercentage van 70%. Het management People2People verloopt goed en  heeft  geleid tot een toewijzingspercentage van ongeveer 60%.    Bij het opstellen van de Stadsbegroting waren geen punten bekend waarop van uw  Raad actie wordt verwacht. 

Ontwikkelingen 

Agenda 

Beslispunten      Naam  Juridische vorm  Vestigingsplaats  Bestuur en toezicht 

Breed ( Werkvoorzieningschap Nijmegen e.o.)  Gemeenschappelijke regeling  Nijmegen  Het algemeen bestuur heeft een controlerende rol en oefent bij belangrijke zaken als  vaststelling van het strategisch beleidsplan, begroting en jaarrekening de finale  besluitvormende rol uit. Het dagelijks bestuur legt zich vooral toe op de  beleidsvoorbereiding en –uitvoering.  Het dagelijks bestuur legt zich vooral toe op de beleidsvoorbereiding en ‐uitvoering.    De algemeen directeur legt in het dagelijks en algemeen bestuur verantwoording af  over het door hem gevoerde beleid en bereikte resultaten. De algemeen directeur  voert zijn taken en beleid uit binnen de door het algemeen bestuur vastgestelde  beleidskaders.  Publiek Belang  1061: Werk & Inkomen   Breed is uitvoerder van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw), voor negen gemeenten  in de GR. In dit verband behartigt Breed de gemeenschappelijke belangen van de  deelnemende gemeenten op het gebied van de sociale werkvoorziening. Het doel is de  uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening.  1 januari 1973 

Dagelijks Bestuur  Directie 

  Programma  Doelstelling 

Besluit tot  deelname  Bestuurlijk belang 

Het algemeen bestuur bestaat uit 11 leden. De gemeente Nijmegen wordt hierin  vertegenwoordigd door 3 wethouders. Het dagelijks bestuur bestaat uit 5 leden,  waarvan 2 leden uit Nijmegen en 3 uit de overige gemeenten.  Relatie met andere  Geen     

287   

Paragraaf Verbonden partijen    verbonden partijen    Participatie  De gemeentelijke  financiële bijdrage 

Financieel Belang  N.v.t.  Stadsbegroting 2011  Bij uitvoering van de Wsw dient Breed rekening te houden met de gemeentelijke  taakstelling voor het aantal te realiseren Sw‐plaatsen. Deze taakstelling wordt jaarlijks  door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan ons bekendgemaakt.  Om deze taakstelling te realiseren, ontvangen wij een subsidie van het Rijk. Deze  subsidie betalen wij door aan Breed.  Op dit moment is de gemeentelijke taakstelling voor het jaar 2011 nog niet bekend.  Deze verwachten we in september te ontvangen.  Voor 2010 hebben wij een voorlopige  taakstelling van 1.063,78 arbeidsjaren ontvangen. De taakstelling voor 2011 zal hiervan  naar verwachting niet veel afwijken. Van deze taakstelling zal Breed 1.050,92  arbeidsjaren invullen.   De resterende 12,86 arbeidsjaren worden door andere werkvoorzieningschappen  ingevuld voor de zogenaamde ‘buitensteedse Wsw‐ers’. Dit zijn Sw‐geïndiceerden die  opgenomen zijn in de taakstelling van de gemeente Nijmegen, maar bij een ander  werkvoorzieningschap dan Breed werken.  Voor de realisatie van deze taakstelling ontvangen wij € 28,8 miljoen van het Rijk. Voor  de realisatie van de taakstelling ontvangt Breed van de gemeente Nijmegen –  uitgaande van de bedragen uit 2010 –  € 28,5 miljoen.   Ook ontvangt Breed een bijdrage in de bestuurs‐ en beheerskosten als ook een bijdrage  in de kosten van Arbeidsachtige Opvang (AAO). Uitgaande van 2010, zijn deze kosten  voor 2011 op in totaal € 52.036 geraamd.    Beeïndiging extra gemeentelijke bijdrage per 1‐1‐2011  Tot en met 2010 ontving Breed ook een extra gemeentelijke bijdrage van € 850 per  gerealiseerd arbeidsjaar (totaal € 867.000). Deze bijdrage werd ingezet voor dekking  van het exploitatietekort en het realiseren van de sociale doelstellingen.   Breed heeft de afgelopen jaren een gezonde financiële positie opgebouwd, waardoor  er ook geen sprake meer was van een exploitatietekort, maar van een overschot.    In ons coalitieakkoord hebben we vastgelegd deze extra gemeentelijke bijdrage per  2011 niet meer te verstrekken. We wachten nog op de begroting van Breed over 2011,  waarin dit effect verwerkt zal worden. Hierbij zal ook rekening moeten worden  gehouden met het wegvallen van de indexatie van de salarissubsidie. Op basis van deze  nieuwe begroting zal daadwerkelijke besluitvorming plaatsvinden.    Stadsrekening 2011  De gemeentelijke taakstelling voor 2011 is eind 2010 bekend gemaakt door het  ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. In onderstaande tabel treft u de  taakstelling en rijksbijdrage voor Nijmegen in 2011 vergeleken met die in 2010 aan.   Tabel 1 De taakstelling en rijksbijdrage van 2011 vergeleken met 2010      Taakstelling   Rijksbijdrage per  SE  Budget  

2010   

2011   

Verschil 2011 tov 2010  Aantal  Percentage 

1.063,78 SE 

1.031,64 SE 

32,14 SE 

3 % 

€ 27.079,98 

€ 25.758,44 

€ 1.321,54 

5 % 

€ 28.807.136 

€ 26.573.441 

€ 2.233.695 

8 % 

  Uit de bovenstaande vergelijking blijkt dat er sprake is van verlagingen in taakstelling en  in budget. De gevolgen van de verlagingen zijn:  ‐ Er is in 2011 nauwelijks ruimte om mensen te plaatsen. In 2011 is de prognose dat, op  basis van de kwartaalrapportage juni 2011, 107 personen geplaatst worden (regionaal    288       

 

Paragraaf Verbonden partijen    cijfer). Een groot deel hiervan woont in Nijmegen. Ter vergelijking: in 2010 zijn 167  personen geplaatst (regionaal cijfer).    ‐ Wachtlijst en wachttijden lopen op. Begin 2011 stonden 446 personen uit de regio op  de wachtlijst. Eind november was dit aantal opgelopen tot 549 personen, waarvan 50 %  langer dan één jaar op de wachtlijst staat. Dit percentage bedroeg begin 2011 nog  22 %.   ‐ Negatiever subsidieresultaat voor Breed. Het gevolg van de neerwaartse bijstelling  van de subsidie per SE betekent voor Breed een negatiever subsidieresultaat dan  eerder begroot (namelijk een tekort van circa € 1,4 miljoen). Op 13 april heeft het  bestuur van Breed gemeenten een brief over de financiele knelpunten gestuurd. Het  totale geraamde exploitatietekort in 2011 bedraagt € 3,9 miljoen. Breed heeft hiertoe  een gewijzigde begroting opgesteld: het verwachte exploitatietekort kan gedekt  worden uit eigen middelen.     De gerealiseerde resultaten over 2011 zijn nog niet bekend: de jaarrekening en –verslag  zijn nog niet vastgesteld in het dagelijks bestuur. We zullen u over de definitieve  resultaten informeren zodra we de jaarrekening voor een zienswijze ontvangen.     In 2011 hebben we de bijdrage in de bestuurs‐ en beheerskosten als ook een bijdrage in  de kosten van Arbeidsachtige Opvang (AAO) gehandhaafd.     De gemeentelijke bijdrage is per 1 januari 2011 vervallen conform coalitieakkoord en  conform de standpunten van de overige deelnemende gemeenten. Na het genomen  besluit werd de rijksbezuiniging op de subsidie WSW bekend. Door deze samenloop is  er vanaf 2011 sprake van een epxloitatietekort van Breed.     (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  Taakstelling  De gemeente Nijmegen ontvangt jaarlijks een subsidiebeschikking van het Ministerie  van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Deze beschikking bevat tevens een voor dat  jaar te realiseren aantal arbeidsjaren. Dit is de taakstelling. Bij de realisatie van de  taakstelling (door Breed), zijn twee risico’s van toepassing.  1. Overrealisatie  Het kan zijn dat Breed meer medewerkers plaatst dan zij via de gemeentelijke  taakstelling gesubsidieerd krijgt. Dit verschil wordt niet door het Rijk bijgepast, maar  door de gemeenten. Dit risico is echter klein, doordat Breed actief op de taakstelling  stuurt en hiervoor maandelijks rapporteert aan de gemeenten. Verder kan Breed in  geval van overschrijding reserves en de voorziening ‘garantiefonds’ aanspreken.  2. Onderrealisatie  Indien Breed minder medewerkers plaatst dan zij via de gemeentelijke taakstelling  gesubsidieerd krijgt, dan dient het deel van de niet gerealiseerde taakstelling terug  betaald te worden aan het Ministerie van SZW. Onderrealisatie heeft tevens negatieve  gevolgen voor de te verkrijgen subsidie voor een jaar later. Dit risico wordt  ondervangen doordat Breed stuurt op een kleine overrealisatie.     Verminderde vraag naar diensten & producten van Breed   Als gevolg van de economische neergang of om andere redenen, kan de vraag naar  diensten of producten van Breed dalen. Dit kan op het financiële resultaat drukken. Dit  risico is groot. Het risico wordt in enige mate beperkt doordat de deelnemende  gemeenten een deel van de diensten afnemen (31% in 2010). Bovendien spreidt Breed  dit risico door het aanbieden van verschillende diensten en producten.  Salarisontwikkeling en indexatie  De hoogte en indexering van de salarissubsidie vanuit het Rijk loopt achter bij de  loonkostenontwikkeling van de medewerkers binnen de Wsw. Dit mede op grond van  een relatief goede CAO. Dit verschil dient door Breed opgevangen te worden binnen  het financiële resultaat.  De indexering in 2009 bedroeg ongeveer 3%, resulterend in een extra bijdrage aan    289     

Paragraaf Verbonden partijen    Breed vanuit Nijmegen van € 0,85 miljoen. Op grond van contact met het Ministerie  van SZW verwachten wij dat deze indexering hoogstwaarschijnlijk in 2010 ‐ en naar  verwachting ook in 2011 ‐ niet plaatsvindt. Dit betekent voor Breed namens Nijmegen  een nadeel van € 0,85 miljoen, los van de andere deelnemende gemeenten. Breed zal  dit bedrag zelf moeten bijleggen, aangezien indexatie wel in de CAO van de Sw‐sector is  opgenomen.  Treasurystatuut  Een treasurystatuut omschrijft de gedragscode als het gaat om het nemen van  beslissingen op het gebied van ondernemingsfinanciering, beleggen, beheersing van  renterisico’s, liquiditeitsbeheer en organisatie van de financiële logistiek. Breed  beschikt over een treasurystatuut. In 2011 onderzoeken we of een treasuryparagraaf  aan de begroting‐ en jaarstukken van Breed kan worden toegevoegd.    Stadsrekening 2011  Eind 2010 heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bekend gemaakt  te bezuinigen op de subsidie per werkplek (zie de gemeentelijke financiele bijdrage). Als  gevolg van deze forse bezuiniging die ook nog eens heel snel wordt ingevoerd, is de  verwachting dat het exploitatietekort van Breed oploopt. Een meerjarenraming van de  resultaten laat zien dat als de koers niet verandert, de tekorten oplopen naar € 4,9  miljoen in 2015 (waarvan dan circa de helft voor rekening van de gemeente Nijmegen  komt).     Het ontstane tekort bij Breed hangt niet samen met één van de bovenstaande  ingeschatte risico‐elementen, maar is grotendeels te wijten aan de wijzigingen in het  rijksbeleid ten aanzien van de bekostiging van de SW‐sector.     Het jaar 2011 heeft dan ook voor Breed in het teken gestaan van de transitie van het  SW‐bedrijf. Eind 2011 heeft het bestuur van Breed voorgenomen besluiten genomen.  Deze houden in dat op korte termijn een koerswijziging moet worden gerealiseerd  zodat de huidige SW‐medewerkers zoveel mogelijk geplaatst worden buiten Breed in  een zo regulier mogelijke werksetting. Belangrijke elementen van de koerswijziging zijn:  1) optimale integratie in de arbeidsmarkt, 2) detachering als instrument, 3) nieuwe  marktbenadering en 4) leerwerkbedrijven.  U heeft al in december een kamerdebat  over de koerswijziging gevoerd.     Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Stadsbegroting 2011  In totaal verwachten we voor Breed een taakstelling van 1.050,92 arbeidsjaren.  De doelstelling van Breed richt zich op de realisatie van het aantal werkzame Wsw‐ers  binnen de verschillende werksoorten. Daarbij richt Breed zich voor 2011 op:   maximaal 75 % in Groeps‐, Individuele Detachering en Begeleid Werken;    maximaal 25 % in een beschutte werkomgeving.    Uit de jaarrekening 2009 van Breed blijkt de volgende realisatie:    Begeleid Werken en individuele detachering: 24 %;   Groepsdetachering: 50%;   Beschutte omgeving: 26%.  De doelstellingen die in de begroting van 2009 waren gesteld, zijn door Breed  gerealiseerd.  Breed heeft de afgelopen jaren de gestelde sociale doelen bereikt.   Voor 2011 verwachten we geen problemen voor Breed in het bereiken van deze  doelstelling. Breed heeft in de jaarstukken van 2009 aangegeven meer in te zetten op  mensontwikkeling.    Stadsrekening 2011 

  Doel 2011 

  290       

 

Paragraaf Verbonden partijen   

Ontwikkelingen 

Tot en met 2010 heeft Breed gemeld dat deze doelstellingen werden gerealiseerd. In de  loop van 2011 heeft Breed ons laten weten deze sociale doelstellingen niet op deze  wijze te kunnen monitoren. Er wordt op veel verschillende manieren gekeken naar de  tot nu toe gehanteerde vormen van werken, zoals werken in een beschutte omgeving,  begeleid werken, individuele‐ en  groepsdetacheringen. Zo blijkt nu dat er slechts een  minimaal aantal SW‐medewerkers in groepsdetachering werkzaam is. Veel meer SW‐ medewerkers ‘werken op locatie’. Kenmerkend hieraan is het beschutte karakter van  de werkomgeving en de aansturing vanuit Breed in plaats vanuit de werkgever. Voor  2012 hebben we dan ook bij de subsidieverlening niet opnieuw bovenstaande  indicatoren benoemd als doel. Na de definitieve vaststelling van het Transitieplan van  Breed zullen we de indicatoren bij de subsidieverlening alsnog vaststellen.    Stadsbegroting 2011  Financiële positie Breed  Uit de jaarstukken over 2009 van Breed blijkt dat er sprake is van een gezonde  financiële positie. Het bedrijfsresultaat (opbrengsten uit bedrijfsvoering minus kosten)  blijft negatief, maar het uiteindelijke resultaat is positief door middel van de  gemeentelijke subsidies en bijdragen. Breed beschikt ook over een  weerstandsvermogen en diverse voorzieningen, zodat risico’s kunnen worden  opgevangen.   Als gemeente hebben wij aangegeven de extra bijdrage van € 850 per gerealiseerd  arbeidsjaar te willen beëindigen. We wachten nog op de begroting van Breed over  2011, waarin dit effect verwerkt zal worden. Hierbij zal ook rekening moeten worden  gehouden met het wegvallen van de indexatie van de salarissubsidie. Op basis van deze  nieuwe begroting zal daadwerkelijke besluitvorming plaatsvinden.    Bestuurlijke ontwikkelingen  Medio 2009 heeft het algemeen bestuur de algemeen directeur en de directeur  middelen op non‐actief gesteld. Directe aanleiding was de interne vertrouwenscrisis  tussen de ondernemingsraad en de directie van Breed. Deze breuk bleek onherstelbaar.  Het algemeen bestuur heeft vervolgens besloten tot het aanstellen van een interim‐ directie, bestaande uit een algemeen directeur a.i. en hoofd mensontwikkeling en  financiën a.i. Het bestuur is in juli 2010 gestart met het werven van nieuwe, structurele  vervulling voor beide posities. Per 1 september 2009 start de nieuwe directeur. Deze  zal in de vergadering van het dagelijks bestuur van 26 augustus worden benoemd.    Visienotitie  Op 1 januari 2008 is een wetswijziging doorgevoerd, die ervoor moet zorgen dat nog  meer mensen terecht komen op een plek die bij hen past en waar dat kan, bij een  gewone werkgever. In 2008 en 2009 hebben we in samenwerking met de  regiogemeenten een fundamentele discussie over het beleid en de toekomst van de  gemeenschappelijke regeling gevoerd. Het resultaat is de visienotitie ‘De toekomst van  de Sociale Werkvoorziening: stap voor stap’. Deze notitie is in juli 2009 besproken in uw  raad (raadsvoorstel 82/2009). In 2010 is gestart met de implementatie van deze notitie.  Dit proces wordt in 2011 voortgezet.    Support  Support is een volledig zelfstandige organisatie, gericht op een succesvolle re‐integratie  van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Support voert in opdracht van  Breed ook trajecten uit ten behoeve van de ontwikkeling van SW‐geïndiceerden. Breed  en Support verkennen de mogelijkheden de samenwerking te versterken en beide  organisaties meer met elkaar te verweven.     Stadsrekening 2011  We moeten constateren dat we vanwege de snelle invoering van forse  rijksbezuinigingen in 2011 te maken hebben met andere ontwikkelingen dan in de  primitieve begroting weergegeven. Er is in 2011 gewerkt aan een strategische    291     

Paragraaf Verbonden partijen    koerswijziging, die bij definitieve vaststelling gepaard zal gaan met een  organisatiewijziging van Breed. Op verschillende momenten hebben wij u als college  over de ontwikkelingen geinformeerd. Daarnaast heeft ook het bestuur van Breed u op  verschillende momenten geinformeerd.   N.v.t.  N.v.t. 

Agenda  Beslispunten    Naam  Juridische vorm  Vestigingsplaats  Bestuur en  toezicht 

Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Gelderland Zuid  Gemeenschappelijke regeling  Nijmegen  Het Algemeen Bestuur stelt vast:   het regionale beheersplan, waarin het beleid van de Veiligheidsregio in grote  lijnen is aangegeven (één keer in de vier jaar);   het regionaal beheersprogramma, waarin de activiteiten en de hiertoe  benodigde kosten zijn aangegeven (jaarlijks);   de uitgangspunten voor het financiële beleid en beheer en de inrichting van de  financiële organisatie;   de controle op het financiële beheer en de financiële organisatie;   de begroting.  Publiek Belang  1012: Veiligheid  We willen zo goed mogelijk voorbereid zijn op de aanpak en bestrijding van crises en  rampen. Daarmee proberen we de gevolgen van een incident, ramp of crisis zo veel  mogelijk te beperken en zo snel mogelijk over te gaan tot de orde van de dag. De  doelstellingen van de hulpverleningspartners die verenigd zijn in de  Gemeenschappelijke Regeling is als volgt:    Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen:  Het coördineren en afstemmen van de inbreng van de afzonderlijke ketenpartners  binnen de geneeskundige hulpverlening;  Het voorkomen, beperken en bestrijden van incidenten op het gebied van  geneeskundige hulpverlening of technische hygiënezorg bij grootschalige evenementen;  Het verlenen van hulp en bijstand in die gevallen waarin de organisatie op grond van  haar taken (paraatheid, kennis, uitrusting) de aangewezen organisatie is;  Het voorkomen, beperken en bestrijden van zware ongevallen en rampen.    Regionale brandweer:  Het voorkomen, beperken en bestrijden van brand;  Het beperken van brandgevaar;  Het voorkomen en beperken van ongevallen bij brand en al hetgeen daarmee verband  houdt;  Het beperken en bestrijden van gevaar voor mens en dier bij ongevallen anders dan  brand;  Het verlenen van hulp en bijstand in die gevallen waarin de brandweer op grond van  haar taken (paraatheid, kennis en uitrusting) de aangewezen organisatie is;  Het voorkomen, beperken en bestrijden van zware ongevallen en rampen;  Het in stand houden van een adequaat functionerende alarmcentrale  (gemeenschappelijke meldkamer met politie en RAV).    Regionale Ambulance Voorziening:  Het in opdracht van de Meldkamer Ambulancezorg uitvoeren van patiëntenvervoer;  Het binnen het kader van een aandoening of letsel verlenen van adequate hulp aan  zieken of slachtoffers met inachtneming van hetgeen op grond van algemeen  beschikbare medische en verpleegkundige kennis noodzakelijk is;  Het in stand houden van een adequaat functionerende alarmcentrale 

  Programma  Doelstelling 

  292       

 

Paragraaf Verbonden partijen    (gemeenschappelijke meldkamer met brandweer en politie).  Op 29 juli 2004, waarbij de regeling van kracht is per 1 januari 2004. 

Besluit tot  deelname  Bestuurlijk belang 

De raden van de deelnemende gemeenten wijzen elk één lid van het Algemeen Bestuur.  In Nijmegen is de burgemeester lid van het AB. Het lidmaatschap is gelijk aan de  zittingsduur van de gemeenteraad en eindigt bij beëindiging van het  burgemeesterschap/wethouderschap. De voorzitter is de korpsbeheerder van de  Politieregio Gelderland‐Zuid, in de praktijk de burgemeester van Nijmegen. De  plaatsvervangend voorzitter is de waarnemend korpsbeheerder van de Politieregio  Gelderland‐Zuid.  geen 

Relatie met  andere verbonden  partijen    Participatie  De gemeentelijke  financiële bijdrage 

Financieel Belang  n.v.t.  Stadsbegroting 2011  In onze begroting hebben we rekening gehouden met een bijdrage aan de GHOR van  € 434.821 (163.000 inwoners x € 2.67). Dit is inclusief de extra bijdrage voor het  overgangsrecht FLO bij de GHOR De bijdrage aan de regionale brandweer hebben we  geraamd op € 1.037.107 (163.000 inwoners x € 6,36).  De RAV krijgt geen gemeentelijke bijdrage, maar wordt bekostigd uit vergoedingen van  zorgverzekeraars.    Stadsbegroting 2011  Bij de voorjaarsnota   2011 hebben we de begroting vanaf 2011 structureel aangepast .    In 2010 is het definitieve besluit genomen dat de kosten van het FLO‐overgangsrecht  voor 95% gedragen zullen worden door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en  Sport. De resterende 5% komen vanaf 2011 ten laste van de Regionale  Ambulancevoorzieningen. De RAV Gelderland‐ Zuid kan dit bedrag in de reguliere  exploitatie verwerken. Met bovengenoemd besluit behoort een belangrijk financieel  risico definitief tot het verleden.  Dit risico hadden we begroot op  €  214.500 ( 162.500 inwoners x € 1.32 ) .      Stadsrekening 2011  De werkelijke uitgaven in 2011voor de GHOR  zijn € 218.540  De werkelijke uitgaven  voor de regionale brandweer  zijn  € 1.018.833  (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  Wij hebben een voorziening FLO ingesteld i.v.m. het overgangsrecht FLO bij de GHOR  (Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen) en de kosten die daaraan  verbonden zijn. De kosten hiervoor worden geschat op € 1 miljoen tot € 1.3 miljoen per  jaar. Omdat de zorgverzekeraars nu tot en met 2010 gaan betalen hebben we bij de  najaarsnota 2009 de voorziening geheel vrij laten vallen. Vanaf 2011 houden we in de  begroting rekening met een mogelijke extra bijdrage van € 1,32 per inwoner.    Wij hebben onze zorgen over de kwaliteit van de Gemeenschappelijke Meldkamer van  de Veiligheidsregio diverse keren tot uitdrukking gebracht. In de jaarrekening 2009 van  de Veiligheidsregio staat dat door capaciteitsgebrek onvoldoende uitvoering is gegeven  aan het multidisciplinair opleidings‐ en oefenprogramma. De Veiligheidsregio heeft zelfs  voor het eerst de geoefendheid van de meldkamer met een rode kleurstelling  weergegeven. Wij signaleren een fors afbreukrisico, zowel voor de verantwoordelijke  bestuurders als voor de ambtelijk verantwoordelijken als voor de medewerkers van de  GMK. Verder verwijzen wij naar de opmerkingen die de Inspectie Openbare Orde en  Veiligheid (IOOV) heeft gemaakt ten aanzien van de meldkamer.    Stadsrekening 2011  In 2010 is het definitieve besluit genomen dat de kosten van het FLO‐overgangsrecht     

293   

Paragraaf Verbonden partijen    voor 95% gedragen zullen worden door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en  Sport. De resterende 5% komen vanaf 2011 ten laste van de Regionale  Ambulancevoorzieningen. De RAV Gelderland‐ Zuid kan dit bedrag in de reguliere  exploitatie verwerken. Met bovengenoemd besluit behoort een belangrijk financieel  risico definitief tot het verleden.  De Veiligheidsregio heeft inmiddels maatregelen ondernomen t.a. v. de meldkamer. Zo  is de formatie uitgebreid en zijn er opleidingen en oefeningen georganiseerd.  Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Stadsbegroting 2011  De belangrijkste doelen voor de komende jaren zijn de regionalisering van de  brandweerzorg en professionalisering van de regionale rampbestrijdingsorganisatie. De  exacte doelstellingen zijn nog niet bekend, omdat de begroting van de Veiligheidsregio  nog niet klaar is  Stadsrekening 2011  Dit jaar zijn door het Algemeen Bestuur het regionaal risicoprofiel, het regionaal  beleidsplan en het regionaal crisisplan vastgesteld. Daarmee is de basis gelegd voor  professionalisering van de regionale rampenorganisatie. Ook t.a.v. de regionalisering  van de brandweer zijn stappen gezet.  Stadsbegroting 2011  Met de komst van de Wet op de Veiligheidsregio wordt de veiligheidsregio ook wettelijk  goed verankerd. Brandweerzorg, ambulancezorg, de geneeskundige hulpverlening bij  ongevallen en rampen zullen steeds meer op regionaal niveau invulling krijgen. Wij  spelen in op deze ontwikkeling door de brandweerzorg geheel door de regionale  brandweer uit te gaan laten voeren (zie ook ‘Doel 2011’).  Stadsrekening 2011  Geen inhoudelijke opmerkingen. Zie doel 2011.  Wij hebben bij de jaarrekening 2009 gevraagd om:  bij de jaarrekening van de Veiligheidsregio voortaan jaarlijks indicatoren op te nemen  die de maatschappelijke effecten meten van hetgeen de veiligheidsregio wil bereiken;  een analyse te maken van de problematiek van de Gemeenschappelijke Meldkamer.  De Veiligheidsregio onderneemt thans stappen op het gebied van kwaiteitszorg en  kennismanagement.  Geen 

  Doel 2011 

Ontwikkelingen 

Agenda 

Beslispunten    Naam  Juridische vorm  Vestigingsplaats  Bestuur en  toezicht 

Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen (MARN)  Gemeenschappelijke regeling  Nijmegen  Het Algemeen en Dagelijks Bestuur geven aan de Raden van de deelnemende  gemeenten ongevraagd alle informatie die voor een juiste beoordeling van het door  het Dagelijks en Algemeen Bestuur gevoerde en te voeren beleid, nodig is.  Het Algemeen en Dagelijks Bestuur verstrekken aan de Raden van de deelnemende  gemeenten alle inlichtingen die door een of meer leden van die Raden worden  verlangd.  Publiek Belang  1022: Klimaat & Energie, mede in relatie tot 1062: Openbare ruimte  Het merendeel van alle Nijmeegse huishoudelijke afvalstromen wordt door of via ARN  B.V. verwerkt. De MARN, waarin de gemeente Nijmegen en regiogemeenten zijn  verenigd, is aandeelhouder in ARN B.V. De MARN heeft als doelen:   Nastreven van een doelmatige en milieuhygiënische verantwoorde verwerking  van afvalstoffen;   Toezien op de continuïteit in de afvalverwerking.   Naast het uitvoeren van deze kerntaken geeft de MARN ondersteuning aan de  deelnemende gemeenten bij de bescherming van het milieu op de onderwerpen afval,  bodem, externe veiligheid, handhaving, klimaat en energie.  In augustus 1984 is de gemeente Nijmegen toegetreden tot de GR MARN. 

  Programma  Doelstelling 

Besluit tot 

  294       

 

Paragraaf Verbonden partijen    deelname  Bestuurlijk belang  Relatie met  andere verbonden  partijen 

De gemeente Nijmegen heeft 4 van de 13 stemmen in het Algemeen Bestuur.   Er is een relatie met de verbonden partij DAR. Beide partijen houden zich bezig met de  inzameling of verwerking van huishoudelijk afval van de gemeente Nijmegen. DAR NV  zorgt voor afvalinzameling en reiniging van de openbare ruimte. De MARN is een  gemeenschappelijke regeling met regiogemeenten en richt zich op de verwerking van  afvalstromen; In het bijzonder de verwerking van afvalstromen bij ARN bv. Daarnaast  ondersteunt MARN gemeenten bij milieuvraagstukken, waaronder afvalinzameling en ‐ verwerking. De doelen die de gemeente Nijmegen via deze verbonden partijen wil  realiseren kunnen elkaar aanvullen en/of overlappen.      Financieel Belang  Participatie  Het eigen vermogen van de GR MARN bedraagt € 100.000 die als algemene reserve is  aangehouden. Naar rato van inwoneraantal bedraagt het aandeel Nijmegen hierin ca.  € 50.000.  De GR MARN heeft een belang in de ARN B.V. van 3.750 aandelen (nominaal € 453 per  stuk, volledig volgestort), GR MARN had tot en met 2011 37,5% van de aandelen van  ARN in beheer. Omdat regio Noord‐West Veluwe de aandelen aan ARN terugverkocht  heeft, wijzigt het relatieve belang van GR‐MARN in de ARN met ingang van 1‐1‐2012 in  39,4%. De overige aandelen zijn in handen van 2 andere gemeenschappelijke regelingen  en het bedrijf Remondis. Alle participerende gemeenten hebben een langjarige  aanleveringverplichting van huishoudelijk afval.    De gemeentelijke  Stadsbegroting 2011  financiële bijdrage  De kosten van de GR‐MARN worden volledig gedekt uit de opbrengsten die de verhuur  van gronden aan ARN B.V. genereren. Binnen de stadsbegroting zijn er dan ook geen  lasten begroot voor de GR‐MARN.   Stadsrekening 2011   De kosten van de GR‐MARN worden volledig gedekt uit de opbrengsten die de verhuur  van gronden aan ARN B.V. genereren. Er is  in 2011 dan ook geen financiele bijdrage  gedaan vanuit de gemeente Nijmegen.    (Financiële) risico’s  In de begroting 2011 van de GR is een bedrag van € 100.000 opgenomen als algemene  reserve. Als deze Algemene Reserve niet toereikend is om tegenvallers op te vangen en  geen andere dekking kan worden gevonden, dan dragen de gemeenten naar rato van  het inwoneraantal bij in de tekorten van de MARN (art. 28 van de GR MARN).    Volgens de jaarrekening 2010 van de MARN loopt de gemeenschappelijke regeling  risico’s waarvoor zij geen voorziening heeft getroffen. De risico’s die de gemeente  Nijmegen loopt, vatten we als volgt samen:   uit hoofde van een door de gemeenschappelijke regeling aan ARN BV  afgegeven garantieverplichting, staat de gemeente Nijmegen garant voor een  bedrag van € 3,4 miljoen (stand eind 2011 op basis van jaarrekening 2010);   voor de ondersteuning van de deelnemende gemeenten op het gebied van  externe veiligheid wordt door MARN capaciteit ingehuurd. Het contract  hiervoor loopt tot 1 januari 2011 en er bestaat een risico dat er daarna een  wachtgeldregeling getroffen moet worden.    ARN is een indirect verbonden partij. De ARN heeft meerdere aandeelhouders; een van  deze aandeelhouders is de MARN. Door de getrapte vertegenwoordiging heeft de  gemeente Nijmegen een beperkte invloed op het beleid van ARN BV. Vanuit dat  perspectief volgen wij de ontwikkelingen bij de ARN aandachtig.    In geval van faillissement van ARN BV loopt de gemeente Nijmegen het risico, dat haar  relatieve aandeel (via de MARN) in het aandelenvermogen moet worden afgeschreven.  Bovendien is de MARN voor haar exploitatie afhankelijk van de verhuuropbrengsten van  de grond aan ARN BV (jaaromzet € 0,7 miljoen). Een faillissement van ARN BV betekent     

295   

Paragraaf Verbonden partijen    op korte termijn voor de MARN een hogere exploitatielast van € 0,7 miljoen waaraan de  gemeente Nijmegen op grond van de gemeenschappelijke regeling ongeveer de helft zal  moeten bijdragen. Overigens schatten wij de kans dat de ARN failliet gaat laag in.  Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  In 2011 is het doel van de gemeenschappelijke regeling: het nastreven van een  doelmatige en milieuhygiënische verantwoorde verwerking van afvalstoffen en het  toezien op de continuïteit in de afvalverwerking. Dit is in overeenstemming met de  gemeentelijke doelen.   Per 2011 is door de directie van ARN B.V. het tarief verlaagd voor het te verbranden  huishoudelijk afval. Een van de voorwaarden was dat alle publieke aandeelhouders hun  overeenkomst voor het aanleveren van afval, met 5 jaar zouden verlengen. De GR  Rivierenland heeft de overeenkomst opgezegd en zal uiterlijk per 2015 geen brandbaar  afval meer bij ARN B.V. aanleveren. Het gaat hier om een hoeveelheid van ca. 40.000  ton op een totale verbrandingscapaciteit van ongeveer 300.000 ton. GR Rivierenland  blijft wel aandeelhouder van ARN B.V. Binnen de GR MARN is wel het besluit genomen  voor verlenging van de overeenkomst voor het aanleveren van afval met ARN BV voor  de periode van 5 jaar. Daaruit zal blijken wat het gevolg van dit besluit voor de  exploitatie van ARN BV is. Dit is een goede aanleiding voor de ontwikkeling van een  lange termijn visie bij de MARN over de wijze waarop in de toekomst met ARN B.V.  moet worden omgegaan.     Hierbij moet worden meegenomen dat binnen de MARN het  besluit genomen is voor  de realisatie bij ARN B.V. van een vergistingsinstallatie voor GFT ( i.e. groente‐, fruit‐ en  tuinafval van huishoudens). Met deze installatie kan GFT milieuvriendelijker en tegen  lagere kosten dan nu worden verwerkt. Daarbij wordt ook groen gas geproduceerd  ingezet zal worden als bijvoorbeeld brandstof voor stadsbussen en vuilniswagens  (Groene Hub) Tenslotte zijn er plannen om ARN eventueel ook in te zetten als  warmtebron voor een te realiseren warmtenet.  Behalve het zorgdragen voor continuïteit in een milieuhygiënisch verantwoorde  afvalverwijdering, ondersteunde de GR MARN de regiogemeenten op diverse  milieuthema’s. Het belangrijkste thema in 2011 was de uitnodiging van de gemeente  Nijmegen aan de andere regiogemeenten om medeaandeelhouder te worden van . GR  MARN heeft de regiogemeente begeleid tot daadwerkelijke deelname in  per 1‐1‐2012.  Per 1 januari 2013 dient er een regionale uitvoeringsdienst (RUD) op het gebied van  vergunningverlening, toezicht en handhaving op milieuthema’s operationeel te zijn. De  GR zal hier op aangepast dienen te worden, of wel door de GR‐MARN als  uitvoeringsdienst te gebruiken of wel door het milieudeel uit de GR‐MARN te halen en  een nieuwe regeling te maken.  Een van de eisen die gesteld zijn aan de RUD is dat deze minimaal kostenneutraal dient  te worden opgezet.     De regionalisering van de handhavingdienst en  leidt er mogelijk toe dat een aantal  taken van de MARN door anderen uitgevoerd gaat worden. MARN bezint zich daarom  op zijn toekomst.  N.v.t.  N.v.t. 

  Doel 2011 

Ontwikkelingen 

Agenda  Beslispunten    Naam  Juridische vorm  Vestigingsplaats 

Recreatiegemeenschap Veluwe (RGV)  Gemeenschappelijke Regeling  Apeldoorn  (RGV Holding BV is gevestigd in Arnhem)  De Recreatiegemeenschap Veluwe waarmee het voormalige Recreatieschap Nijmegen  e.o. (RNO) in 2001 gefuseerd is, is een gemeenschappelijke regeling van 27 gemeenten.  De gemeenschappelijke regeling is enig aandeelhouder van de RGV Holding B.V. Onder  de RGV Holding vallen vier verschillende B.V.’s. 3 van deze BV’s houden zich bezig met 

Bestuur en  toezicht 

  296       

 

Paragraaf Verbonden partijen    de kernactiviteit van RGV, namelijk het exploiteren van recreatievoorzieningen. De 4e  B.V. is met haar dochtervennootschappen niet direct gerelateerd aan recreatie, maar is  er op gericht de kernactiviteit te ondersteunen. Door inkomsten uit deze BV en haar  dochters kunnen de recreatieve projecten beter worden ingevuld.    In 2010 is het besluit genomen om de gemeenschappelijke regeling op te heffen en het  vermogen, zijnde de aandelen in RGV Holding BV, te verdelen onder de 27  deelnemende gemeenten.  Publiek Belang  1041: Economie & Toerisme  De doelstelling van het RGV is toezien op het in stand houden, optimaliseren en gratis  publiekstoegankelijk houden van de recreatieplassen door RGV Holding B.V. De brede  doelstelling van RGV is het behartigen, binnen de grenzen van het gebied, van het  gemeenschappelijke belang van de deelnemende gemeenten op het terrein van  recreatie en toerisme.    Tot en met 2009 bestond onder de doelstelling eveneens het in stand houden van  recreatieve fietspaden. Met ingang van 2010 is het onderhoud van de fietspaden over  gegaan naar de gemeenten.  1 september 2007 

  Programma  Doelstelling 

Besluit tot  deelname  Bestuurlijk belang 

De algemene leiding wordt verzorgd door het Algemeen Bestuur, bestaande uit  wethouders van de 27 deelnemende gemeenten. De gemeente Nijmegen heeft 1 zetel  in het Algemeen Bestuur.   Geen 

Relatie met  andere verbonden  partijen    Participatie 

Financieel Belang  Deelneming (voor 1/27e deel) in het aandelenvermogen van RGV Holding B.V.  Uitgaande van het Eigen Vermogen van RGV Holding B.V. van € 38.024.000 (stand 31‐ 12‐2009) vertegenwoordigt het 1/27e deel een waarde van € 1.408.296.  Na liquidatie van de gemeenschappelijke regeling, zal de gemeente Nijmegen  rechtstreeks aandeelhouder worden in RGV Holding BV. De aandelen zullen verdeeld  worden op basis van inwoneraantal. Hierdoor zal de participatie van Nijmegen in RGV  holding ca. 14% worden.   De gemeentelijke  Stadsbegroting 2011  financiële bijdrage  De jaarlijkse financiële bijdrage is bij de verzelfstandiging van het RNO en de fusie met  de RGV BV in 2001 met een eenmalige bijdrage afgekocht.   Stadsrekening 2011  Er is geen sprake van een gemeentelijke financiële bijdrage.   (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  Het financiële risico voor de gemeente Nijmegen is gering.   Het RGV heeft in 2009 een winst behaald van € 1,9 miljoen behaald. In 2008 was er nog  sprak van een verlies van € 16,1 miljoen. Dit verlies was met name het gevolg van de  resultaten van het vermogensbeheer van RGV door de slechte economische  ontwikkelingen en substantiële dalingen van de beurskoersen. Het verlies is opgevangen  door het Eigen Vermogen van RGV Holding.  Stadsrekening 2011  De beleggingsresultaten waren in 2010, net als in 2009, positief. De verliezen, in het  slechte jaar 2008 geboekt, zijn nagenoeg weggewerkt. Het rendement over de laatste  drie jaar ligt nu rond de nul procent.  Het operationeel resultaat verbeterde in het  boekjaar 2010 met meer dan 1,1 miljoen euro. Dit zorgde, samen met de redelijke  resultaten uit beleggingen, voor een positief resultaat van € 2.295.000. Het  operationeel resultaat verbeterde door het wegvallen van de verlieslatende exploitatie  van de fietspaden (€ 400.000 a € 500.000), het wegvallen van eenmalige extra  afschrijvingslasten en een goede kostenbeheersing. Het vermogen nam af door de     

297   

Paragraaf Verbonden partijen    betaling van ruim € 7 miljoen aan de gemeenten plus het voorzien van € 6,2 miljoen ten  behoeve van cofinanciering voor reconstructie van de fietspaden De cijfers over 2011  zijn nog niet bekend.  Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Stadsbegroting 2011  In lijn met de doelstelling van het programma worden de bestaande laagdrempelige  recreatieplassen door RGV Holding BV in stand gehouden.   Stadsrekening 2011  Zie ook onder “Ontwikkelingen”.   Voor het overige heeft het RGV de taken conform uitgevoerd.    Stadsbegroting 2011  In.2010/ 2011 wordt de opheffing van de gemeenschappelijke regeling en het verdelen  van het vermogen afgerond, waardoor de gemeente Nijmegen rechtstreeks  aandeelhouder wordt van RGV Holding BV. De besluitvorming hierover heeft reeds in  2010 plaatsgevonden.   In het 4e kwartaal 2009 heeft RGV Holding BV een ontwikkelingsvisie recreatiegebied  Berendonck (gemeente Wijchen) gepresenteerd. Hiermee is afstand gedaan van de  uitbreiding van de golfbaar aldaar. In 2010 is een start gemaakt met het  bestemmingsplan voor de Berendonck.   Stadsrekening 2011  In 2010 is de discussie en besluitvorming afgerond rond het opheffen van de  Gemeenschappelijke Regeling Recreatiegemeenschap Veluwe. De fietspaden zijn  formeel, met de daarbij behorende afkoopsommen, aan de gemeenten overgedragen.  Voor 2011 rest een aantal laatste administratieve afhandelingen rondom de opheffing,  alsmede het verdelen van het bezit onder de gemeenten (die dat willen), zijnde de  aandelen in de holding, die de Gemeenschappelijke regeling houdt.  Afronding opheffing gemeenschappelijke regeling.  Ontwikkelingen rondom recreatiegebied Berendonck volgen.  N.v.t. 

  Doel 2011 

Ontwikkelingen 

Agenda  Beslispunten    Naam  Juridische vorm  Vestigingsplaats  Bestuur en  toezicht 

Bergerden  Gemeenschappelijke regeling  Bemmel  De Gemeenschappelijke Regeling legt jaarlijks jaarstukken, begroting en beleidsplan  voor aan de Colleges van de deelnemende gemeenten, Nijmegen en Lingewaard, en  rapporteert aan de Provincie Gelderland. Het Algemeen Bestuur stelt deze stukken vast.  De bevoegdheden van het algemeen bestuur liggen vast in de gemeenschappelijke  regeling. Daartoe behoren ook alle bevoegdheden die niet aan het dagelijks bestuur, de  voorzitter of een bestuurscommissie zijn opgedragen (artikel 11 GRB 2005).  Publiek Belang  1032: Grondbeleid  De gemeenschappelijke regeling bevordert de economische ontwikkeling en  werkgelegenheid in de glastuinbouw en agro‐business in de regio Nijmegen door het  gezamenlijk ontwikkelen en exploiteren van een kwalitatief hoogwaardig en uit  financieel‐economisch oogpunt aanvaardbaar glastuinbouwgebied.   Het betreft de ontwikkeling van het glastuinbouwgebied Bergerden, ten zuiden van  Huissen op het grondgebied van Lingewaard voor rekening en risico van de Gemeenten  Nijmegen en Lingewaard.   De gemeenschappelijke regeling voert voor dit bedrijfsterrein de grondexploitatie uit.  Het gaat om een terrein van bruto 340 ha waarvan 208 ha uitgeefbaar.  Vanuit Nijmegen is er een specifiek belang tot participatie in de ontwikkeling van een  tuinbouwgebied waar in de Waalsprong uit te kopen Nijmeegse tuinders een nieuw  bedrijf kunnen realiseren.  De Gemeenschappelijke Regeling Bergerden werd vastgesteld door de Raad op 27 

  Programma  Doelstelling 

Besluit tot 

  298       

 

Paragraaf Verbonden partijen    deelname 

januari 1999. Een gewijzigde vorm, als gevolg van gemeentelijke herindeling in de  Betuwe en de invoering van het duale stelsel, is per 1 maart 2005 in werking getreden.  De stemverhouding in het Algemeen Bestuur tussen Nijmegen en Lingewaard is 8:8  stemmen (artikel 10 GRB 2005). De stemverhouding in het Dagelijks Bestuur tussen  Nijmegen en Lingewaard is 2:2 stemmen (artikel 14 GRB 2005).  Geen 

Bestuurlijk belang 

Relatie met  andere verbonden  partijen    Participatie  De gemeentelijke  financiële bijdrage 

Financieel Belang  Geen   Stadsbegroting 2011  Geen  Stadsrekening 2011  Geen  (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  De planexploitatie gaat uit van een financieel neutraal resultaat.De door Nijmegen te  dragen (eventuele) nadelen in de exploitatie worden afgedekt binnen de ABR van het  Ontwikkelingsbedrijf waaraan ook eventuele positieve financiële resultaten worden  toegevoegd. In 2011 is door uitblijvende vraag naar glastuinbouwgrond een  negatief  resultaat ontstaan. Door de deelnemende  gemeenten is daarvoor een voorziening  getroffen binnen de eigen financiële verantwoording.  De financiële en economische crisis heeft de glastuinbouw hard geraakt. De verkoop  van bouwrijp terrein is nagenoeg stilgevallen. De prognoses ten aanzien van de  verkoopsnelheid van gronden zijn aangepast. De looptijd van de exploitatie is verlengd  tot 2018.  De risicovoorziening binnen de exploitatie is in de afgelopen jaren om uiteenlopende  redenen aangetast en inmiddels  niet langer aanwezig.  Om de risico’s van de exploitatie af te dekken is de ombestemming van een deel van het  plangebied van glastuinbouw naar agrobusiness (aan de tuinbouw gelieerde  bedrijvigheid) voorzien. De meeropbrengst daarvan voorziet in de afdekking van een  deel van het risico. Of dit middel moet worden ingezet kan in een later stadium nog  worden bepaald. Wel zal de voorbereiding ervan in gang worden gezet. Al bij de opstart  van Bergerden, in de bestemmingsplanfase, is daar al rekening mee gehouden en is  door de provincie Gelderland al medewerking toegezegd voor deze  achtervangconstructie.  Stadsrekening 2011  De planexploitatie heeft in 2011 door de uitblijvende vraag naar glastuinbouwgrond   een  financieel negatief resultaat gekregen. De door Nijmegen te dragen (eventuele)  nadelen in de exploitatie is afgedekt binnen de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf. Door  de deelnemende gemeenten is voor het negatieve reseltaat een voorziening getroffen  binnen de eigen financiële verantwoording. In de loop van 2012 zal moeten blijken of de  voorziening toereikend is, of dat alsnog bijstelling zal moeten plaatsvinden. Dit hangt  sterk af van de afzetkansen en economische ontwikkelingen alsmede de mogelijkheden  voor eventuele herbestemming van de gronden.    Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Doel 2011  Stadsbegroting 2011  In het Beleidsplan 2011‐2014 van de GR is de aanpak ervan geformuleerd.  Stadsrekening 2011  De tegenvallende verkoop van gronden dwingen tot nieuwe acties om het ongewijzigde  einddoel, realisatie van het gehele gebied, te bereiken. De looptijd van de exploitatie is  met enkele jaren verlengd om de uitgifte per jaar een meer realistisch cijfer mee te  geven.  Ontwikkelingen  Stadsbegroting 2011  Stadsrekening 2011  De ontwikkeling en realisatie zal naar verwachting doorlopen tot eind 2018. Van de  initieel beschikbare 208 hectare uitgeefbaar terrein is thans nog circa 100 ha     

299   

Paragraaf Verbonden partijen    beschikbaar. Naast een scherpe kostenbewaking en opbrengstoptimalisatie en al  doorgevoerde aanpassing (inperking) van de werkorganisatie zijn de herpositionering  van Bergerden en de herijking van de verkoopstrategie de belangrijkste elementen.  Naast de al bestaande doelgroepen, zoals tuinders in Waalsprong en directe regio, is de  kring van potentiële klanten die worden opgezocht, vergroot. Zowel verplaatsers elders  uit Gelderland maar ook in de knel komende bedrijven uit het Westland zijn daarbij in  beeld. Verder wordt contact gezocht met ondermeer Wageningen Universiteit om ook  daar te bezien in hoeverre de uitgiftemogelijkheden van Bergerden soelaas voor  vraagstukken kunnen bieden.      Op korte termijn worden communicatie‐ en acquisitie aangepast en uitgebreid.  Meer energie wordt gestoken in de verplaatsing van solitaire vestigingen in de regio  waarbij provinciale ondersteuning nodig is. Externe werving zal zich op doelgroepen in  het Westland richten, maar ook op andere markten als bijvoorbeeld de Wageningen  Universiteit.  N.v.t. 

Agenda 

Beslispunten    Naam  Juridische vorm  Vestigingsplaats  Bestuur en  toezicht 

Bijsterhuizen  Gemeenschappelijke regeling  Wijchen  Aan het algemeen bestuur behoren de bevoegdheden die in deze regeling aan dit  bestuur zijn opgedragen, evenals alle bevoegdheden toe die niet aan het dagelijks  bestuur, de voorzitter of een bestuurscommissie zijn opgedragen (artikel 11 GR  Bijsterhuizen 2004; zie toelichting verderop bij Dagelijks Bestuur).  Publiek Belang  1032: Grondbeleid  Bevorderen van de economische ontwikkeling en werkgelegenheid in de regio Nijmegen  door middel van het gezamenlijk ontwikkelen en exploiteren van een kwalitatief  hoogwaardig en uit financieel‐economisch oogpunt aanvaardbaar intergemeentelijk  bedrijventerrein op de locatie Bijsterhuizen. Een en ander zoals vastgelegd in de  Kadernota Grondbeleid. De GR voert voor het gezamenlijke bedrijfsterrein de  grondexploitatie en treedt als opdrachtgever op voor alle daartoe benodigde  activiteiten als grond aan‐ en verkoop, bouwrijp maken etc. Deze werkwijze is identiek  met die van het Ontwikkelingsbedrijf die binnen de gemeente Nijmegen deze taken  uitvoert voor de ontwikkeling van bedrijfsterreinen.  1994 

  Programma  Doelstelling 

Besluit tot  deelname  Bestuurlijk belang 

De stemverhouding in het Algemeen Bestuur tussen Nijmegen en Wijchen is 3:3  stemmen. De stemverhouding in het Dagelijks Bestuur tussen Nijmegen en Wijchen is  2:2 stemmen.    Financieel Belang  Participatie  Geen  De gemeentelijke  Stadsbegroting 2011  financiële bijdrage  De grondexploitatie van de GR heeft en houdt  een positief financieel resultaat. In 2008  is besloten tot een tussentijdse winstuitkering van € 5 miljoen, uitbetaald in 2009. Over  2009 is een winstuitkering van ruim€ 6 miljoen uitgekeerd aan de gemeente Nijmegen  en Wijchen. Dit bedrag is in 2010 betaald en is in de begroting van de ABR van het  ontwikkelingsbedrijf opgenomen.   Stadsrekening 2011  De gemeente levert geen financiële bijdrage aan de GR. De winstuitkeringen zijn naar  achteren geschoven in verband met tegenvallende verkoopresultaten. In 2011 is circa  0.5 ha grond verkocht in Bijsterhuizen. De looptijd van de exploitatie is met enkele jaren  verlengd.  (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011    300       

 

Paragraaf Verbonden partijen    Stadsrekening 2011  De door Nijmegen te dragen risico’s in de exploitatie worden afgedekt binnen de ABR  van het Ontwikkelingsbedrijf waaraan ook eventuele positieve resultaten worden  toegevoegd.  Wanneer tot winstuitkering kan worden overgegaan is afhankelijk van het  herstel van de bedrijfsterreinenmarkt.   De looptijd van de exploitatie is weliswaar met enkele jaren  verlengd, maar we  voorzien vooralsnog geen financieel negatief resultaat.   Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Stadsbegroting 2011  Stadsrekening 2011  Het beleid van de GR wordt gecontinueerd, er is geen sprake van koerswijzigingen voor  wat betreft de uitgifte van gronden en de kwaliteitsborging van Bijsterhuizen. Wel  zullen de inkomsten van de gronden later binnen komen vanwege de economische  crisis.  De winstverwachting zal dus ook worden doorgeschoven. De exploitatielooptijd  is met enkele jaren verlengd om de uitgiftecijfers per jaar een meer realistisch karakter  te geven.    Stadsbegroting 2011  Stadsrekening 2011  De verkoop van bedrijfsterrein blijft op Bijsterhuizen achter bij de verwachtingen. De   omzet in 2011 blijven steken bij circa 0,5 ha. De planexploitatie van Bijsterhuizen blijft  een positief eindresultaat houden, maar het moment van een tussentijdse  winstuitkering schuift op in de tijd.    N.v.t.  N.v.t. 

  Doel 2011 

Ontwikkelingen 

Agenda  Beslispunten    Naam  Juridische vorm  Bestuur en  toezicht 

Nazorg Bodem Holding BV  Besloten Vennootschap  De taken en bevoegdheden van de aandeelhouder zijn wettelijk en aanvullend in de  statuten geregeld. Wettelijke bevoegdheden zijn onder meer statutenwijzigingen,  wijzigingen van het aandelenkapitaal, het vaststellen van de jaarrekening en  benoeming, schorsing en ontslag van commissarissen.   Aanvullend op de wetgeving wordt volgens de statuten in de Algemene vergadering van  Aandeelhouders o.a.:   de winstbestemming vastgesteld;   het voorstel tot decharge van het bestuur en de raad van  commissarissen behandeld;   de begroting met bedrijfsplan voor het komende boekjaar vastgesteld;   de hoofdlijn van het beleggingsbeleid vastgesteld.  Publiek Belang  1022 Klimaat en Energie   In het verlengde van het landelijke beleid en regelgeving om bodemverontreiniging  voldoende te saneren en te beheersen is er maatschappelijk gezien behoefte aan de  werkzaamheden die Nazorg Bodem uitvoert. Er is sprake van een maatschappelijk  belang.   Bij de nazorgproducten gaat het thans vooral om trajecten met een lange looptijd tot 30  jaar. De activiteiten van Nazorg Bodem worden nog maar beperkt door de commerciële  markt opgepakt. Daarom is overheidsbetrokkenheid bij langdurige nazorg vereist en dus  sprake van een publiek belang.   Besluit college van b&w 26‐5‐2009 tot voortzetting van het bestaande  aandeelhouderschap;   Besluit Raad 10‐6‐2009: geen wensen‐ /bedenkingen n.a.v. collegebesluit 25‐6‐ 2009;   Brief van 17‐6‐2009 van college aan RvC dat Nijmegen zijn aandeelhouderschap  voortzet 

  Programma  Doelstelling 

Besluit tot  deelname 

   

301   

Paragraaf Verbonden partijen    Bestuurlijk belang 

De gemeente Nijmegen kan de Nazorg Bodem beïnvloeden via de aandeelhoudersrol.  Deze invloed wordt formeel beperkt doordat de invloed van de aandeelhouders  wettelijke en statutaire beperkingen kent en doordat Nijmegen slechts 28,7% van de  geplaatste aandelen bezit. Het Nijmeegse aandeel in de stemverhouding van de AVA  komt met dit percentage overeen.  Relatie met andere  Geen  verbonden  partijen    Financieel Belang  Participatie  Nijmeegse deelneming in het aandelenvermogen: € 54.453  De gemeentelijke  n.v.t.  financiële bijdrage  (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  De Nazorg Bodem Holding BV brengt afgekochte projecten onder in afzonderlijke BV’s.  Per project wordt een gecalculeerd risicobedrag ondergebracht in een waarborgfonds.  Het financiële risico en eventuele privaatrechtelijke claims gaan niet verder dan de  betreffende project‐BV en de risicoafdekking door het waarborgfonds.   Wij zijn als aandeelhouder niet hoofdelijk aansprakelijk voor de risico’s die de Nazorg  Bodem Holding BV loopt. In het meest ongunstige geval zouden onze aandelen hun  waarde verliezen.  Stadsrekekening 2011  Geen wijzigingen ten opzichte van Stadsbegroting 2011      Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Doel 2011  Stadsbegroting 2011  In 2011 zal het aantal nazorglocaties naar 11 stijgen. Recente economische  ontwikkelingen remmen het potentieel aan nazorg locaties en terreinen af. De  verwachting is dat het na 2011 weer zal aantrekken waarbij een uiteindelijke doorgroei  naar 25 locaties zal worden verwacht.  Stadsrekening 2011  Het is niet bekend of  het genoemde aantal van 11 nazorglocaties is gerealiseerd.  Ontwikkelingen  Stadsbegroting 2011  Er zijn geen nieuwe ontwikkelingen die bijzondere aandacht van de raad vragen.   Stadsrekekening 2011  Voor de AVA van 23‐6‐2011 waren vier beslispunten geagendeerd m.b.t. een evaluatie  met toekomstvisie voor de periode 2012‐2015. Ons college heeft op 20‐6‐2011 besloten  (reg.nr.  11.0012699) niet in te stemmen met twee van de vier beslispunten, die met  name op nadere uitbreiding waren gericht..Nazorg Bodem heeft vooralsnog geen  locaties binnen de grondgebied van gemeente Nijmegen in beheer. Om die reden is de  gewenste uitbereiding vanuit het Nijmeegse standpunt vrij controversieel. Ondanks de  Nijmeegse tegenstem zijn de vier  beslispunten aangenomen op de AVA 23‐6‐2011.    Agenda  In de voorjaarsnota 2010 hebben wij aangegeven dat wij kwaliteitscriteria willen  formuleren voor het bepalen van ons standpunt over toekomstige bedrijfsplannen /  begrotingen van Nazorg Bodem Holding, naar aanleiding van het bedrijfsplan 2010.  Deze willen wij ook schriftelijk kenbaar maken aan Nazorg Bodem. Hiertoe willen wij  eerst met medeaandeelhouder Arnhem een gesprek aangaan met Nazorg Bodem over  het bedrijfsplan en de begroting.  De beoogde kwaliteitscriteria zijn nog niet verwerkt in het bedrijfsplan (incl. begroting  2011) dat in juni 2010 is vastgesteld door de Algemene Vergadering van  Aandeelhouders.   Beslispunten  N.v.t.   

  302       

 

Paragraaf Verbonden partijen      Naam  Juridische vorm  Bestuur en  toezicht 

DAR NV  NV  De gemeente Nijmegen was tot 1‐1‐2012 enige aandeelhouder. De  verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de AvA worden in de statuten genoemd  en sluiten aan bij datgene wat in de algemene wet‐ en regelgeving is vastgelegd.   Per 1 januari 2010 is er een statutenwijziging doorgevoerd waarbij de aandeelhouder  meer bevoegdheden heeft verkregen tot sturing van DAR NV. Vanaf 1‐1‐2012 zijn de  regiogemeenten Druten, Beuningen Wijchen, Groesbeek, Ubbergen en Millingen a/d  Rijn als aandeelhouders van DAR toegetreden en de statuten daarop aangepast.  Algemeen Bestuur  N.v.t.    Publiek Belang  Programma  1062; Openbare ruimte. Relatie met 1023: Groen en Recreatie (het reinigen van  straatgoten en straatkolken).  Doelstelling  Bevorderen van een schone woon‐ en leefomgeving door het inzamelen en verwijderen  van huishoudelijk afval en straatvuil en bestrijden van ongedierte.   Besluit tot  Tegelijkertijd met het besluit tot verzelfstandiging van de DAR NV op 10 november 1999  deelname  is ook het besluit tot deelname genomen.  Bestuurlijk belang  De gemeente Nijmegen was tot 1‐1‐2012 enige aandeelhouder.  Relatie met  Er is een indirecte relatie tussen de DAR NV en de MARN. Beide verbonden partijen  andere verbonden  ontplooien activiteiten op het gebied van afvalzorg. DAR NV zorgt voor afvalinzameling  partijen  en reiniging van de openbare ruimte. De MARN is een gemeenschappelijke regeling met  regiogemeenten en richt zich op de verwerking van afvalstromen; In het bijzonder de  verwerking van afvalstromen bij ARN bv. Daarnaast ondersteunt MARN gemeenten bij  milieuvraagstukken, waaronder afvalinzameling en ‐verwerking. De doelen die de  gemeente Nijmegen via deze verbonden partijen wil realiseren kunnen elkaar aanvullen  en/of overlappen.     Financieel Belang  Participatie  Aandelenparticipatie € 1 miljoen; leningen € 6,4 miljoen (stand eind 2011)  De gemeentelijke  Stadsbegroting 2011  financiële bijdrage  Jaarlijks sluit de gemeente een Dienst Verlenings Overeenkomst (DVO) af met DAR NV  over de door DAR NV te verrichten werkzaamheden (op het gebied van afvalinzameling  en reiniging) en de hoogte van de vergoedingen die daar tegenover staan. Jaarlijks gaat  het om een bedrag van in totaal ca. 18,5 miljoen euro.   Aan de aandeelhouder wordt jaarlijks een dividend uitgekeerd. De hoogte hiervan  wordt ieder jaar vastgesteld door de algemene vergadering.  Stadsrekening 2011  DAR heeft in 2011 naar tevredenheid geopereerd wat betreft afvalinzameling, reiniging  en gladheidbestrijding. Veel energie is gaan zitten in verbetering gladheidbestrijding en  in het regionaliseringsproces.  De verrekening van de DVO 2011 moet nog plaats vinden nadat de jaarrekening van  DAR over 2011 is vastgesteld.    (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  De grootste opdrachtgever voor DAR NV is de gemeente Nijmegen. Zolang DAR NV de  inzamelingswerkzaamheden en reiniging voor de gemeente blijft verzorgen, zijn de  risico’s beperkt.  Met de per 1 januari 2010 doorgevoerde statutenwijziging is DAR NV dichter naar de  gemeente toegehaald. Hierdoor is het toezicht op DAR NV versterkt en zijn de risico’s  verder ingeperkt.  Stadsrekening 2011  De DVO met DAR voor de dienstverlening leidt niet tot verrassingen en laat wellicht een  gering voordeel zien. Deelname van de regiogemeenten in DAR doet niet af aan het feit  dat de afstand tussen DAR en gemeenten kleiner geworden. Het zorgt ervoor dat de  geringe financiële risico’s iets beter gespreid zijn. Daarnaast is er een synergie voordeel  door de deelname van de regiogemeenten van ca. €300.000 hetgeen in de DVO van     

303   

Paragraaf Verbonden partijen    2012 verwerkt is.  Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Stadsbegroting 2011  In 2010 zijn de statuten gewijzigd. Dit is niet alleen van invloed op de relatie tussen DAR  en de gemeente Nijmegen maar ook op de interne organisatie van DAR NV.   Het proces om DAR NV naar een regionaal afvalinzamelbedrijf te ontwikkelen zal verder  uitgevoerd worden. De wijze waarop dit zal plaatsvinden, is onder meer afhankelijk van  de besluiten die in 2010 genomen worden door diverse gemeenten in de regio over een  deelname in DAR NV  Hiermee wordt beoogd te komen tot een regionaal afvalinzamelbedrijf met een  dusdanige schaalgrootte dat optimaal kostenefficiënt geopereerd kan worden met de  meest maatschappelijke meerwaarde op gebied van duurzaamheid en leefbaarheid.  Stadsrekening 2011  Het jaar 2011 heeft vooral in het teken gestaan van de regionalisering van DAR.   Per 1‐1‐2011 is de regionale DAR een feit en kan aan het proces van de verdere  ontwikkeling van één regionaal afval inzamelbedrijf verder vorm gegeven worden.   Stadsbegroting 2011  Eind 2009 zijn gemeenten in de regio uitgenodigd om aandeelhouder te worden in DAR  NV. Deelnemende gemeenten zouden bij toetreding in elk geval hun afvalinzameltaken  onder dienen te brengen bij DAR NV. Daarmee zou DAR NV de regie van de inzameling  van huishoudelijk afval onder haar hoede nemen en streven naar maximale synergie. In  2010 heeft DAR NV aan alle regiogemeenten een uitgewerkte aanbieding gedaan voor  de kosten van de inzameltaken. In de loop van 2010 zal er meer duidelijkheid moeten  komen onder welke voorwaarden de verschillende gemeenten willen toetreden, zodat  dit in 2011 kan worden geëffectueerd.   Stadsrekening 2011  De regiogemeenten zijn per 1‐1‐2012 toegetreden. Deze gemeenten hebben daarbij in  ieder geval de inzameling van huishoudelijk afval overgedragen aan DAR.   Via (afgesproken) onderaanneming, en daarmee a.h.w. ‘interne concurentie’,  wordt  ernaar gestreefd om kostprijzen binnen DAR op een scherp niveau te brengen en  houden.  Met de toetreding van DAR kan nu daadwerkelijk gebouwd worden aan één regionaal   afvalinzamelbedrijf. Als eerste wordt de realisatie van milieustraat Bijsterhuizen ter  hand genomen, Deze milieustraat zal via afvalpasjes ook voor andere gemeenten in de  regio toegankelijk zal zijn. Meteen daarna wordt het terrein aan de Kanaalstraat  gerenoveerd.  In 2012 zal de regionalisering nader vorm krijgen op meerdere vlakken. .  Nvt 

  Doel 2011 

Ontwikkelingen 

Agenda  Beslispunten    Naam  Juridische vorm  Bestuur en  toezicht 

Brabantse Poort Nijmegen BV  BV  De Algemene vergadering van Aandeelhouders is het hoogste orgaan en beslist over  zaken zoals stem‐ en winstverdelingen, uitgifte van aandelen of kapitaalvermindering,  statutenwijzigingen, vaststelling van de jaarrekening, benoemingen, schorsingen en  ontslagen.  N.v.t.  Publiek Belang  1032: Grondbeleid  Realisatie van bedrijvigheidfuncties (kantoren en winkels) en woningen, ten dienste van  gemeentelijk economisch, werkgelegenheids‐ en volkshuisvestingsbeleid.  In een Publiek Private Samenwerking de ontwikkeling en realisatie van vastgoed in het  gebied Brabantse Poort ter hand nemen.  Hiervoor worden bouwlocaties aangekocht in het gebied van de Brabantse Poort te  Nijmegen en onroerend goed (woningen, winkels en bedrijfsmatig onroerend goed)  binnen dit gebied ontwikkeld, gerealiseerd en verkocht. 

Algemeen Bestuur    Programma  Doelstelling 

  304       

 

Paragraaf Verbonden partijen    Deelname in een uitvoerende organisatie verschaft maximale invloed op de realisatie  van dit beeldbepalende stedelijke project. De werkwijze is vastgelegd in de kadernota  grondbeleid.  De BV is opgericht in juni 1991. Nijmegen is in december 1991 toegetreden. 

Besluit tot  deelname  Bestuurlijk belang  Relatie met  andere verbonden  partijen    Participatie 

Gemeente Nijmegen heeft 10% van het aandelenbelang.  Geen 

Financieel Belang  Deelname in aandelenkapitaal: Nijmegen 10% ( is € 34.033), Hendriks  Projectontwikkeling 25%, Heijmans IBC Vastgoed 25%, Nationale InvesteringsBank (NIB  Capital) 40%.   De gemeentelijke  Stadsbegroting 2011  financiële bijdrage  Stadsrekening 2011  De jaarlijkse resultaten worden ten laste/gunste van de ABR van het  Ontwikkelingsbedrijf gebracht. De BV zal naar verwachting in de loop van 2012/2013  kunnen worden opgeheven. In de loop van deze termijn zal de eindbalans kunnen   worden opgemaakt.    (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  Stadsrekening 2011  Risico ter hoogte van het geplaatste en gestorte aandelenkapitaal  (€ 34.033). Brabantse Poort is een winstgevende participatie. Gelet op de beëindiging in  de loop van 2012/2013 zal in 2012 de eindbalans kunnen worden opgemaakt.      Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Doel 2011  Stadsbegroting 2011  Stadsrekening 2011  Oplevering van het laatste planonderdeel de Maaswaaltoren aan de Zwanenstraat is  geschied in 2011. De BV zal in de loop van 2012/2013 kunnen worden opgeheven. De  laatste zaken zijn inmiddels ter hand genomen.    Ontwikkelingen  Stadsbegroting 2011  Stadsrekening 2011  Het project is op enkele ondergeschikte vraagstukken na afgerond. Resteert de verkoop  uit/door de BV van een kavel grond aan de Wijchenseweg. Het bestuur van de BV buigt  zich daar momenteel over.    Agenda  De B.V. zal binnenkort worden opgeheven.  Beslispunten  N.v.t.   

Mariënburg BV  Juridische vorm  Bestuur en toezicht 

BV  Binnen de V.O.F. Mariënburg is het project Mariënburg uitgevoerd. De V.O.F. is een  samenwerkingsverband tussen de gemeente Nijmegen en ING Real Estate.  De gemeente Nijmegen neemt via de verbonden partij Nijmegen Mariënburg BV –  aandelen van deze BV zijn volledig in handen van de gemeente Nijmegen ‐ voor 50%  deel in de V.O.F. ING Real Estate neemt via MBO Mariënburg BV voor 50% deel in de  V.O.F.   N.v.t.  Publiek Belang  1032: Grondbeleid  Binnen de vof Mariënburg en in samenwerking met ING Real Estate ontwikkelen en  realiseren van het Mariënburgproject. Deze vennootschap is specifiek opgericht om 

Algemeen Bestuur    Programma  Doelstelling     

305   

Paragraaf Verbonden partijen    fiscaal transparant deel te nemen in de VOF Mariënburg.  Een VOF is fiscaal transparant wanneer belasting bij de individuele participanten wordt  geheven. De VOF is dus zelf niet belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Een  VOF is in beginsel altijd fiscaal transparant.  De BV en de VOF zijn opgericht in 1997. 

Besluit tot  deelname  Bestuurlijk belang  Relatie met andere  verbonden partijen    Participatie 

De aandelen van Mariënburg BV zijn volledig in handen van de gemeente Nijmegen.  Geen  Financieel Belang  Het geplaatste en gestorte aandelenkapitaal is € 18.151. Gemeente Nijmegen is 100%  aandeelhouder.  Geen    Stadsbegroting 2011  Risico ter hoogte van het geplaatste en gestorte aandelenkapitaal   (€ 18.151). Binnen de VOF worden nog de laatste claims van particulieren afgewikkeld.  Hiervoor is in de VOF een voorziening getroffen. Verder is de VOF financieel afgewikkeld  en heeft haar winsten al eerder uitgekeerd.  Stadsrekening 2011  De VOF heeft in 2011 haar laatste financiële verplichtingen afgewikkeld ten laste van de  hiervoor getroffen voorziening binnen de VOF.  Het restant‐ banksaldo is verdeeld tussen de vennoten conform de  Samenwerkingsovereenkomst.  Op 29 november 2011 heeft de BV haar deel ter grootte van € 92.959,63 ontvangen.  Na aftrek van kosten wordt bij de jaarrekening 2011 door de BV dividend uitgekeerd  aan de aandeelhouder Gemeente.   Aansluitend wordt voorjaar 2012 de slotbalans van de BV opgemaakt en de  onderneming ontbonden nadat de VOF is opgeheven.  Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Stadsbegroting 2011  Herstructurering van het winkelgebied rond Mariënburgkapel en Marikenstraat. Project  is inmiddels afgerond.  Juridische afwikkeling van V.O.F. is aanstaande. Laatste  juridische schadeclaims worden  zo spoedig mogelijk afgewikkeld. De verwachting is dat in 2011 de definitieve afronding  kan plaatsvinden.  Stadsrekening 2011  De laatste schadeclaims van de VOF zijn in 2011 afgewikkeld en het restant banksaldo  van de VOF is conform SOK verdeeld tussen vennoten van de VOF.  Stadsbegroting 2011  Acties met betrekking tot opheffing van VOF en BV.  Stadsrekening 2011  De laatste schadeclaims van de VOF zijn in 2011 afgewikkeld en het restant banksaldo  van de VOF is conform SOK verdeeld tussen vennoten van de VOF.  Juridische afwikkeling en ontbinding VOF en BV in het voorjaar van 2012.  Opheffen VOF en BV in 2012.  N.v.t. 

De gemeentelijke  financiële bijdrage  (Financiële) risico’s 

  Doel 2011 

Ontwikkelingen 

Agenda  Beslispunten    Naam  Juridische vorm  Bestuur en  toezicht 

GEM Waalsprong Beheer BV  BV  De algemene vergadering van aandeelhouders (AvA) verleent goedkeuring aan  besluiten van de directie over masterplannen, jaarbegroting , jaarrekening en het  uitoefenen van stemrecht door de vennootschap in de Gem Waalsprong CV.  Aangezien er geen RvC meer is, zijn belangrijke besluiten op het gebied van de  bedrijfsvoering onderworpen aan de goedkeuring van de AvA. Deze besluiten betreffen    306 

     

 

Paragraaf Verbonden partijen    onderwerpen als registergoederen, financiering, procuratie, aangaan van  overeenkomsten, zekerheidstelling, schulden van anderen, deelnemingen,  rechtsgedingen, aanstellen personeel, winstdeling, pensioenregeling, uitgifte van  aandelen, waarderingsgrondslagen jaarrekening.  Algemeen Bestuur  N.v.t.    Publiek Belang  Programma  1032: Grondbeleid  Doelstelling  Realisatie stadsdeel Waalsprong door deelname in het risicodragend uitvoeren van de  grondexploitatie voor het plangebied door middel van het verwerven van gronden, het  bouw‐ en woonrijp maken ervan, het realiseren van boven‐ en binnenwijkse  voorzieningen, het uitgeven van bouwrijpe kavels en gronden voor de realisatie van  woningen en de bijbehorende centrumvoorzieningen.  De BV treedt daarbij op als beherend vennoot in de commanditaire vennootschap  Grondexploitatiemaatschappij Waalsprong CV. Binnen deze onderneming wordt een  grondexploitatie gerealiseerd waarbinnen alle kosten en baten van de onderneming  worden verrekend.  Deelname van de gemeente in de uitvoerende organisatie GEM Waalsprong beheer B.V.  verschaft maximale invloed op de realisatie van dit voor de stedelijke ontwikkeling zo  belangrijke project. Deze werkwijze is vastgelegd in de Kadernota Grondbeleid die in  2005 door de Raad werd vastgesteld.  Besluit tot  Samenwerkingsovereenkomst GEM Waalsprong door Gemeenteraad vastgesteld op 4  deelname  juli 1997  Bestuurlijk belang  De gemeente Nijmegen heeft 50% van de aandelen van GEM Waalsprong Beheer BV.  GEM Waalsprong neemt voor 4% deel in GEM Waalsprong CV.  Relatie met andere  Zie ook toelichting bij Land over de Waal BV  verbonden  partijen    Financieel Belang  Participatie  Het door Gemeente Nijmegen gestort aandelenkapitaal is € 27.227. Nijmegen heeft  50% (=6/12 deel) van de aandelen, de overige aandeelhouders zijn:   Amstelland Vastgoed, Heijmans Projectontwikkeling, BAM, Bouwfonds  Woningbouw (samen 5/12 deel);   Novio Noord (1/12 deel).  De gemeentelijke  Stadsbegroting 2011  financiële bijdrage  De jaarlijkse kosten van de BV worden ten laste van de ABR van het  Ontwikkelingsbedrijf gebracht. Dit betreft vooral rente over het aandelenkapitaal  (ongeveer € 1.500)   Stadsrekening 2011  De jaarlijkse kosten van de BV worden ten laste van de ABR van het  Ontwikkelingsbedrijf gebracht. Dit betreft vooral rente over het aandelenkapitaal  (ongeveer € 1.500)   (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  Risico ter hoogte van het geplaatste en gestorte aandelenkapitaal  De Planexploitatie GEM Waalsprong wordt momenteel herzien. De effecten van de  kredietcrisis worden daarin verwerkt. Vaststelling van de planexploitatie is voorzien in  de Aandeelhoudersvergadering in 2010. In 2010 zal er een risicoanalyse conform de  uitvoeringsnota risicobeheer gemeente Nijmegen worden uitgevoerd om te komen tot  een gelijke beoordeling als bij de andere exploitaties in Nijmegen.  In de planexploitatie  Waalsprong GEM is een risicovoorziening opgenomen. Wanneer additionele  beheersmaatregelen nodig zijn, dan zal ook de Raad hierover worden geïnformeerd. Wij  verwachten dat met de voortdurende stagnatie van de woningmarkt dat de risico’s in  de toekomst zullen toenemen.  Stadsrekening 2011  Risico ter hoogte van het geplaatste en gestorte aandelenkapitaal en afgeven garanties.  De Planexploitatie GEM Waalsprong is herzien in 2011. De effecten van de kredietcrisis  zijn daarin verwerkt. In de Aandeelhoudersvergadering van 9 december 2011 is de GREX     

307   

Paragraaf Verbonden partijen    2012 vastgesteld. In deze GREX zijn de maatregelen voortvloeiend uit de second opinion  verwerkt. In de planexploitatie Waalsprong GEM is een risicovoorziening opgenomen,  en de verstrekte garanties worden verhoogd. Hiermee is het risico belangrijk verlaagd,  maar uiteraard nog steeds aanwezig. Wij verwachten dat met de voortdurende  stagnatie van de woningmarkt dat de risico’s in de toekomst zullen toenemen. Hiervoor  wordt een zogenaamd zwart scenario ontwikkeld.  Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Stadsbegroting 2011  Voortzetting van de onderneming.  De productie van woningen in de Waalsprong zoals deze door de GEM Waalsprong  wordt voorbereid, komt maar moeizaam op gang. Na de vertraging door besluitvorming  over MER en verkeerstructuur is het nu de economische crisis die voor vertraging van  de productie van de woningbouw zorgt. Het deelplan Laauwick is bouwrijp gemaakt. In  2011 wordt gestart met het bouwrijp maken van Groot Oosterhout. Dit is nodig om de  geplande woningen voor de Waalsprong in de komende periode  2011 en 2012 te  kunnen realiseren. Daarbij gaan we ervan uit dat de markt weer wat aantrekt.    De overige deelplannen ( Broodkorf, Woensderkamp en Citadel) zijn of worden  uitgewerkt in 2011 zodat adequaat gereageerd kan worden op een aantrekkende vraag  naar woningen. Hier wordt nog wel gewacht met bouwrijpmaken.  Stadsrekening 2011  Voortzetting van de onderneming.  De productie van woningen in de Waalsprong zoals deze door de GEM Waalsprong  wordt voorbereid, komt maar moeizaam op gang. Na de vertraging door besluitvorming  over MER en verkeerstructuur is het nu de economische crisis die voor vertraging van  de productie van de woningbouw zorgt. De bouw in het deelplan Laauwick is in volle  gang. Het plan Citadel wordt aangepast, ook de concepten van de deelplannen Veur  Lent en Hoge Bongerd/De Schans worden nader uitgewerkt . Het eerstvolgende  deelgebied dat  gerealiseerd gaat worden betreft Groot Oosterhout.  Stadsbegroting 2011  De markt stagneert nog steeds. Dit blijft een groot risico. De Waalsprong betreft  voornamelijk een woningbouwontwikkeling. Uw raad zal in september/oktober 2010  nader worden geïnformeerd over de planinhoud en financiën, inclusief risico’s.   Stadsrekening 2011  De markt stagneert nog steeds. Dit blijft een groot risico. De Waalsprong betreft  voornamelijk een woningbouwontwikkeling. Uw raad is in oktober 2011 nader  geïnformeerd over de planinhoud en financiën, inclusief risico’s.   Uw raad is in oktober nader geïnformeerd over de planinhoud, de financiële situatie en  risico’s rond de Waalsprong. De planexploitatie Waalsprong is in 2011 herzien.  In 2011 is voor ruim  400 woningen de bouw gestart in de Waalsprong. Er zijn 79  woningen opgeleverd.  N.v.t. 

  Doel 2011 

Ontwikkelingen 

Agenda 

Beslispunten    Naam  Juridische vorm  Bestuur en  toezicht 

Land over de Waal BV  BV  De AvA is bevoegd in een daartoe door haar genomen besluit, duidelijk omschreven  besluiten van de directie aan haar goedkeuring te onderwerpen. De AvA stelt de  jaarrekening vast. De directie wordt door de AvA benoemd en ontslagen. De  vennootschap wordt vertegenwoordigd door de directie.   Gezien de beperkte omvang van de onderneming is er geen Raad van Commissarissen.  Alle wettelijke taken van de RvC  inclusief toezicht op de directeur ligt bij AvA.  N.v.t.  Publiek Belang  1032: Grondbeleid  De vennootschap is opgericht om fiscaal transparant deel te nemen in de  commanditaire vennootschap GEM Waalsprong CV. 

Algemeen Bestuur    Programma  Doelstelling 

  308       

 

Paragraaf Verbonden partijen    Een CV is fiscaal transparant wanneer belasting bij de individuele participanten wordt  geheven. De CV is dus zelf niet belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Om als  fiscaal transparant aangemerkt te worden, moet de CV aan een aantal eisen voldoen,  waaronder de eis dat participaties niet vrij verhandelbaar zijn.  De GEM Waalsprong CV heeft als doel: Realisatie van het stadsdeel Waalsprong door  deelname in het risicodragend uitvoeren van de grondexploitatie voor het plangebied  door middel van het verwerven van gronden, het bouw‐ en woonrijp maken ervan, het  realiseren van boven‐ en binnenwijkse voorzieningen, het uitgeven van bouwrijpe  kavels en gronden voor de realisatie van woningen en de bijbehorende  centrumvoorzieningen.  Samenwerkingsovereenkomst voor de GEM Waalsprong door de Gemeenteraad  vastgesteld op 4 juli 1997.  Land over de Waal BV is voor 100% eigendom van de gemeente Nijmegen. Via deze BV  neemt de gemeente Nijmegen voor 48% deel in de GEM Waalsprong CV   Land over de Waal is een administratieve BV, waarin geen feitelijke activiteiten  plaatsvinden. Zie ook de toelichting bij GEM Waalsprong BV. 

Besluit tot  deelname  Bestuurlijk belang  Relatie met  andere verbonden  partijen    Participatie 

Financieel Belang  Gestort aandelenkapitaal is € 18.160. Nijmegen is enig aandeelhouder in de BV. De BV  heeft in 1997 € 272.268,13 bijgedragen in het eigen vermogen van de GEM Waalsprong  CV en verder een bankgarantie ten behoeve van de CV gesteld van   € 5.173.094.  De gemeentelijke  Geen  financiële bijdrage    (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  Risico’s bij surseance en/of faillissement (van de GEM Waalsprong) bestaan uit het  inroepen van de bankgarantie ten laste van de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf. Naar  verwachting zal zich dit risico niet voordoen.  Stadsrekening 2011  Risico’s bij surseance en/of faillissement (van de GEM Waalsprong) bestaan uit het  inroepen van de bankgarantie ten laste van de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf. Naar  verwachting zal zich dit risico niet voordoen.    Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Doel 2011  Stadsbegroting 2011  Voortzetting deelname in de GEM Waalsprong CV.  Stadsrekening 2011  Voortzetting deelname in de GEM Waalsprong CV.  Ontwikkelingen  Stadsbegroting 2011    Zie GEM Waalsprong Beheer BV  Stadsrekening 2011  Zie GEM Waalsprong Beheer BV  Agenda  N.v.t.  Beslispunten  N.v.t.    Naam  Ontwikkelingsbedrijf Waalfront Beheer BV  Juridische vorm  BV  Bestuur en  In de statuten is vastgelegd welke besluiten van de directie moeten worden  toezicht  goedgekeurd door de algemene vergadering van aandeelhouders (AvA), zoals  beheershandelingen en het aangaan van contractuele en juridische verplichtingen. We  noemen in het bijzonder:   het vaststellen casu quo herzien van de Grondexploitatie, zoals bedoeld in de  Samenwerkingsovereenkomst, zover buiten een door de algemene vergadering  vast te stellen bandbreedte;   het vaststellen casu quo herzien van de Planning, zoals bedoeld in de  samenwerkingsovereenkomst;     

309   

Paragraaf Verbonden partijen    

het namens de vennootschap uitoefenen van het stemrecht in de vergadering  van vennoten van het ontwikkelingsbedrijf “Waalfront”CV;   het nemen van besluiten zoals bedoeld in art 12.3 van de SOK in het kader van  de verwerving van onroerende zaken in het Exploitatiegebied, door de  gemeente Nijmegen.  De AvA stelt de jaarrekening vast en komt per kwartaal bij elkaar.   N.v.t.  Publiek Belang  1032: Grondbeleid  Realisatie van het stadsdeel Waalfront door deelname in het risicodragend uitvoeren  van de grondexploitatie voor het plangebied door middel van het verwerven van  gronden en panden, het bouw‐ en woonrijp maken ervan, het realiseren van  binnenwijkse voorzieningen, het uitgeven van bouwrijpe kavels en gronden voor de  realisatie van woningen en bijbehorende voorzieningen.   De vennootschap (OBW Beheer BV) is opgericht om als beherend vennoot deel te  nemen in de commanditaire vennootschap Ontwikkelingsbedrijf Waalfront CV (OBW  CV). De vennootschap neemt voor 2% deel in de CV.  De overige deelnemers in de CV zijn Waalfront BV (100% eigendom Gemeente  Nijmegen) en Rabo Vastgoed ieder voor 49%.  De beherend vennoot stuurt de ontwikkelingen en activiteiten binnen OBW CV.  Wij voeren een actief grondbeleid mede door participaties in Publiek Private  Samenwerking en realisatie van bedrijvigheidfuncties (kantoren en winkels) en  woningen, ten dienste van gemeentelijk economisch, werkgelegenheids‐ en  volkshuisvestingsbeleid. Deze werkwijze is vastgelegd in de herziene Kadernota  Grondbeleid, door uw raad op 30 juni 2010 vastgesteld.  De BV blijft contractueel in stand gedurende de hele realisatieperiode van het  Waalfront en de levensduur van Ontwikkelingsbedrijf Waalsprong CV.  Vooralsnog is de looptijd van de gebiedsontwikkeling tot 2020.  De Samenwerkingsovereenkomst met Rabo Vastgoed is op 27 november 2007  vastgesteld door het College van Burgemeester en Wethouders en op die zelfde dag  ondertekend. Besluit tot oprichting van de BV werd door B&W genomen op 22 april  2008.   De gemeente Nijmegen neemt voor 50% deel in de BV. Zie ook toelichting onder  doelstelling.  Zie ook toelichting bij Waalfront BV. 

Algemeen Bestuur    Programma  Doelstelling 

Besluit tot  deelname 

Bestuurlijk belang  Relatie met  andere verbonden  partijen    Participatie 

Financieel Belang  Gestort aandelenkapitaal is € 45.000. Nijmegen is 50% aandeelhouder. Andere  aandeelhouder is Rabo Vastgoed, ook voor 50%. De BV draagt bij de oprichting van  OBW CV € 160.000 bij in het eigen vermogen van de CV en is voor 2 % aandeelhouder in  de CV.  De gemeentelijke  Geen.  financiële bijdrage    (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  Risico’s bij surseance en/of faillissement (van OBW) bestaan ter hoogte van het  geplaatste en gestorte aandelenkapitaal in de BV en de CV. Afdekking van het risico  hiervan vindt plaats binnen de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf.  Risicobeheersing in 2011 en volgende jaren is en blijft erg belangrijk. Doelstellingen met  betrekking tot grondprijzen lijken haalbaar. Grondexploitatie wordt eind 2010  aangepast.  Ontwikkeling van het plangebied vindt plaats binnen de financiële kaders van de  grondexploitatie zoals afgesproken.  In totaal is een subsidie begroot van € 57 miljoen. Hiervan is inmiddels € 34 miljoen  binnen (rijk en provincie). In 2011 en volgende jaren willen we de resterend benodigde    310       

 

Paragraaf Verbonden partijen    middelen binnen zien te halen.   In de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf is rekening gehouden met mogelijke financiële  risico’s die zich kunnen voordoen in de toekomst voor Koers West voor een  totaalbudget van € 7,5 miljoen. Voor meer informatie hierover zie de  Voortgangsrapportage Grote Projecten september 2010.   Stadsrekening 2011  Risico’s bij surseance en/of faillissement (van OBW) bestaan ter hoogte van het  geplaatste en gestorte aandelenkapitaal in de BV en de CV. Afdekking van het risico  hiervan vindt plaats binnen de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf.  Risicobeheersing in 2011 en volgende jaren is en blijft erg belangrijk. Grondexploitatie is  eind 2011 aangepast.  Ontwikkeling van het plangebied vindt plaats binnen de financiële kaders van de  grondexploitatie zoals afgesproken.  In de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf is rekening gehouden met mogelijke financiële  risico’s die zich kunnen voordoen in de toekomst voor Koers West voor een  totaalbudget van € 15 miljoen. Voor meer informatie hierover zie de  Voortgangsrapportage Grote Projecten maart 2012.   Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Stadsbegroting 2011  In 2011 zal de Handelskade(voormalig Gelderlanderterrein) in ontwikkeling worden  genomen. Ruim 500 woningen met commerciële voorzieningen en horeca.  Stadsrekening 2011  In 2011 is de Handelskade(voormalig Gelderlanderterrein) in ontwikkeling genomen.  Ruim 500 woningen met commerciële voorzieningen en horeca.  Stadsbegroting 2011  Met de uitvoering van de Handelskade (ruim 500 woningen) zal in 2011 worden gestart.  Voor de eerste fase zijn de noodzakelijke verwervingen afgerond.   Het werken met grondexploitaties blijft een dynamisch proces. September 2010  informeren wij de gemeenteraad over de laatste ontwikkelingen en het ontwerpproces  rond de Handelskade, evenals de parkeeroplossingen e.d.  Eind 2010 wordt de grondexploitatie opnieuw ter vaststelling aangeboden.  Stadsrekening 2011  De PROK voor de Handelskade is september 2011  getekend. Inmiddels is de directie  reeds gestart met de sloop van de Gelderlander en het bouwrijp maken van de grond.  De eerste stap daarin is het aanleggen van een nieuwe damwand. Voorts is een partiële  herziening van het BP ter inzage gelegd. Hierin worden de voorwaarden geregeld voor  de gevraagde aanpassing in hoogte en bouwvolumes. Start bouw van de woningen is  voorzien medio 2012.   In oktober 2011 is uw Raad geïnformeerd over planinhoud en financiën, inclusief risico’s  In het eerste kwartaal van 2012 wordt de nieuwe GREX uitgewerkt. In het tweede  kwartaal zal hierover nader geïnformeerd worden.  N.v.t. 

  Doel 2011 

Ontwikkelingen 

Agenda  Beslispunten    Naam  Juridische vorm  Bestuur en  toezicht  Algemeen Bestuur    Programma  Doelstelling 

BV Waalfront  BV  Gemeente Nijmegen is enig aandeelhouder. Zie ook toelichting onder doelstelling.  N.v.t.  Publiek Belang  1032: Grondbeleid  De vennootschap is opgericht om fiscaal transparant financieel deel te nemen in de  commanditaire vennootschap Ontwikkelingsbedrijf Waalfront CV (OBW CV). Binnen  deze CV is BouwfondsOntwikkeling BV partner op basis van 50/50 zeggenschap en  risico.  Wij voeren een actief grondbeleid mede door participaties in Publiek Private  Samenwerking en realisatie van bedrijvigheidfuncties (kantoren en winkels) en     

311   

Paragraaf Verbonden partijen    woningen, ten dienste van gemeentelijk economisch, werkgelegenheids‐ en  volkshuisvestingsbeleid. Deze werkwijze is vastgelegd in de Kadernota Grondbeleid  2009, door uw raad vastgesteld op 30 juni 2010.  De Samenwerkingsovereenkomst met Rabo Vastgoed(later Bouwfonds Ontwikkeling  BV) is op 27 november 2007 vastgesteld door het College van Burgemeester en  Wethouders en op die zelfde dag ondertekend. Besluit tot oprichting van de BV werd  door B&W genomen op 22 april 2008.   Juli 2008 is door GS goedkeuring verleend.  De BV blijft contractueel in stand gedurende de hele realisatieperiode van het  Waalfront en de levensduur van Ontwikkelingsbedrijf Waalfront CV.  Vooralsnog is de looptijd van de gebiedsontwikkeling tot 2020.  De gemeente Nijmegen is enig aandeelhouder.  Zie ook toelichting bij ontwikkelingsbedrijf Waalfront. 

Besluit tot  deelname 

Bestuurlijk belang  Relatie met  andere verbonden  partijen    Participatie 

Financieel Belang  Aandelenkapitaal is € 18.000. Nijmegen is 100% aandeelhouder.   De BV heeft in 2011 € 2.205.000 bijgedragen in het eigen vermogen van OBW CV. Het  maximaal commanditair vermogen bedraagt € 3.920.000.  geen 

De gemeentelijke  financiële bijdrage  (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  Risico’s bij surseance en/of faillissement (van OBW) bestaan ter hoogte van het  geplaatste en gestorte aandelenkapitaal in de BV en de CV. Afdekking van het risico  hiervan vindt plaats binnen de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf.  Stadsrekening 2011  Risico’s bij surseance en/of faillissement (van OBW) bestaan ter hoogte van het  geplaatste en gestorte aandelenkapitaal in de BV en de CV. Afdekking van het risico  hiervan vindt plaats binnen de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf.    Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Doel 2011  Stadsbegroting 2011  Deelname in Ontwikkelingsbedrijf Waalfront CV nadat deze is opgericht. De oprichting  van de CV vindt naar verwachting plaats in 2010   Stadsrekening 2011  Voortzetting deelname in Ontwikkelingsbedrijf Waalfront CV.  Ontwikkelingen  Stadsbegroting 2011  De BV is opgericht; na oprichting van Ontwikkelingsbedrijf Waalfront BV kan storting in  het commanditair vermogen plaatsvinden.  Met de uitvoering van het eerste onderdeel (Handelskade) wordt in 2011 gestart.  Stadsrekening 2011  Zie Ontwikkelingsbedrijf Waalfront BV  Agenda  De BV is per 13 juli 2010 opgericht.  Beslispunten  N.v.t.    Naam  Juridische vorm  Vestigingsplaats  Algemeen Bestuur  Bestuur en toezicht 

Uitzicht  Stichting  Nijmegen  N.v.t.  De leden van het stichtingsbestuur zijn vertegenwoordigers van de gemeente Nijmegen  en worden benoemd door het college van B&W (maximaal 5).   Publiek Belang  1061: Werk en Inkomen  Het doel van de Stichting Uitzicht (hierna Uitzicht) was de bevordering van de  inschakeling in het arbeidsproces van (niet werkende) werkzoekenden, waaronder 

  Programma  Doelstelling 

  312       

 

Paragraaf Verbonden partijen    jongeren, langdurig werklozen, arbeidsongeschikten en werknemers op een  gesubsidieerde baan. Uitzicht voerde het werkgeverschap uit van de voorzieningen in  het kader van de Wet werk en bijstand en de Wet investeren in jongeren: de  werkervaringsbaan, de re‐integratieplaats en de banen in het kader van de voormalige  Wet inschakeling werkzoekenden. Uitzicht voerde deze taak in opdracht en onder  toezicht van de gemeente Nijmegen uit.   Stichting bestaat vanaf 1989. Statuten zijn gewijzigd per 1 januari 2008. 

Besluit tot  deelname  Betrokkenen 

Inlenende organisaties van gesubsidieerde arbeid, gesubsidieerde werknemers en OR‐ Uitzicht.  Inlenende organisatie van gesubsidieerde arbeid, gesubsidieerde werknemers en OR‐ Uitzicht.  N.v.t. 

Bestuurlijk belang  Relatie met andere  verbonden partijen    Participatie  De gemeentelijke  financiële bijdrage 

Financieel Belang  Geen.  Stadsbegroting 2011  De gemeente Nijmegen verstrekt een maandelijkse vergoeding voor de loonkosten van  de werknemers. Dekkingsbron is het Werkdeel Wet werk en bijstand (oftewel het  Participatiebudget) plus de ontvangen inleenvergoedingen. Per het einde van ieder  boekjaar worden de boeken van de stichting afgesloten. De jaarstukken worden ter  kennisneming gestuurd aan het college van Burgemeester en Wethouders van de  gemeente Nijmegen.  De totale gemeentelijke lasten in 2011 zijn begroot op € 4.492.702 miljoen voor in  totaal circa 350 banen (de loonkosten voor de werkervaringsbanen, de re‐ integratieplaatsen en de Wiw‐banen). Daar tegenover staan gelijke baten (Werkdeel en  inleenvergoedingen).     Stadsrekening 2011  De bijdrage vanuit de gemeente in 2011 ten behoeve van de Web‐banen bedroeg in  totaal € 1.443.794. De bijdrage van de gemeente aan de WIJ bedroeg in totaal € 75.417.  De bijdrage van de gemeente ten aanzien van de Wiw‐banen bedroeg in 2011 €  2.898.098. De totale bijdrage in 2011 komt daarmee uit op € 4.417.309.     Stadsbegroting 2011  De kosten die de stichting maakt, zijn volledig te dekken uit het Werkdeel Wet werk en  bijstand, omdat het uitvoering van re‐integratiebeleid betreft van de gemeentelijke  doelgroep conform de Wet Participatiebudget, de Wet werk en bijstand en de Wet  investeren in jongeren. Voor de verwezenlijking van het doel maakt de stichting  uitsluitend gebruik van de diensten en faciliteiten van de gemeente Nijmegen, directie  DIW. Dit betreft kosten op het gebied van beheer, administratie en begeleiding. Deze  kosten worden toegerekend naar Bureau Uitzicht, onderdeel van DIW, en eveneens  gedekt uit het Werkdeel Wwb. Aan de dekking uit het Werkdeel Wwb zijn  verantwoordingsrichtlijnen gekoppeld. Als niet aan deze richtlijnen wordt voldaan,  loopt de gemeente Nijmegen het risico dat de, van het Rijk, ontvangen vergoeding  (deels) moeten worden terugbetaald. De werkprocessen en de kwaliteitszorg van  Uitzicht zijn, in overleg met de accountant, in overeenstemming met de  verantwoordingsrichtlijnen ingericht.  In de statuten is geregeld dat bestuursleden onmiddellijk noch middellijk betrokken  mogen zijn bij of persoonlijk voordeel genieten uit leveringen, aannemingen of diensten  ten behoeve van de stichting. Door het college is besloten de bestuurders te vrijwaren  van de bestuursaansprakelijkheden gekoppeld aan het uitoefenen van het  bestuurslidmaatschap bij de Stichting Uitzicht.    Stadsrekening 2011  Alle kosten die zijn gemaakt in 2011 zijn ten laste gekomen van het Participatiebudget 

(Financiële) risico’s 

   

313   

Paragraaf Verbonden partijen    (Werkdeel Wet Werk en Bijstand). In 2012 wordt een besparing gerealiseerd als gevolg  van de collectieve afbouw van de Wiw‐banen per 1 juli 2012. Daar staat tegenover dat  een Sociaal Plan moet worden gefinancierd.  Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Stadsbegroting 2011  De doelen en indicatoren van de stichting komen overeen met enkele doelen van het  programma Werk & Inkomen:   50 % van de kandidaten op een gesubsidieerde baan (werkervaringsbaan)  stroomt door naar regulier werk.     Het aantal gesubsidieerde banen is eind 2012 met driekwart afgenomen.     Stadsrekening 2011  De eerste doelstelling is ruimschoots gehaald, maar dat zegt niets. Er heeft namelijk in  2011 vrijwel geen nieuwe instroom in de werkervaringsbaan meer plaatsgevonden. Er is  in totaal in 2011 5,88 fte ingestroomd en 185 fte uitgestroomd uit de WEB. 46 personen  zijn uitgestroomd naar regulier werk, 107 personen zijn in de WW terecht gekomen en  20 personen hebben een brugbaan gekregen.  Daarnaast heeft er ook geen instroom in de Wiw of WIJ Re‐integratieplaats meer  plaatsgevonden. In totaal zijn 19 Wiw‐ers en 18 WIJ‐ers uitgestroomd in 2011. Slechts 8  daarvan zijn uitgestroomd naar regulier werk, de overigen zijn met pensioen gegaan, in  de WW terecht gekomen, verhuisd o.i.d.  In totaal waren er eind 2011 enkel nog 126 Wiw‐ers in dienst bij Stichting Uitzicht. Deze  worden collectief ontslagen op 1 juli 2012. Er wordt een uitzondering gemaakt voor  personen met een SW‐indicatie en personen die tussen 1 juli 2012 en 31 december  2012 met pensioen gaan.   Stadsbegroting 2011  In het coalitieakkoord is de ambitie uitgesproken de gesubsidieerde arbeid te  moderniseren. Eén onderdeel hiervan, namelijk de afbouw van de gesubsidieerde  banen met driekwart, raakt de werkzaamheden van de Stichting direct. Op dit moment  is nog niet duidelijk wat de effecten van de ontwikkelingen zijn voor (het voortbestaan  van) de Stichting Uitzicht.     Stadsrekening 2011  In verband met het collectief ontslag van de Wiw‐ers in 2012 lijkt het er op dat de  Stichting na 2012 ophoudt te bestaan. Hierover is nog geen besluit genomen.  In 2012 wordt een besluit genomen over de toekomst van Stichting Uitzicht. Op 1 juli  2012 worden alle Wiw‐ers collectief ontslagen met uitzondering van de twee reeds  genoemde groepen. 2012 zal in het teken staan van een zorgvuldige afbouw van de  Wiw‐banen en een goede uitvoering van het Sociaal Plan Wiw.  N.v.t. 

  Doel 2011 

Ontwikkelingen 

Agenda 

Beslispunten    Naam  Juridische vorm  Vestigingsplaats  Bestuur en  toezicht 

NV Bank Nederlandse Gemeenten  NV  Den Haag  Aandeelhouders (Staat 50% en gemeenten en provincies 50 %,  waaronder de  gemeente Nijmegen met een belang van 0,3 %) oefenen  door de vertegenwoordiging  in de aandeelhoudersvergadering invloed uit.  Publiek Belang  9610: Middelen  De BNG heeft als doestelling de uitoefening van het bankbedrijf ten dienste van  overheden.  De missie en strategie zijn behoud van substantiële marktaandelen in de Nederlandse  publieke sector en het semi‐publieke domein, als mede het behalen van een redelijk  rendement voor de aandeelhouders.  De gemeente Nijmegen heeft voor het laatst in 1969 gebruik gemaakt van een 

  Programma  Doelstelling 

Besluit tot 

  314       

 

Paragraaf Verbonden partijen    deelname 

mogelijkheid om deel te nemen in het eigen vermogen van de bank door uitbreiding  van het aandeelhouderschap.  Betrokkenen  Aandeelhouders van de BNG zijn uitsluitend Nederlandse overheden. Klanten van de  BNG zijn overheden en instellingen op het gebied van volkshuisvesting,  gezondheidszorg, onderwijs en openbaar nut. De BNG biedt financiële diensten op maat  zoals kredietverlening, betalingsverkeer, advisering, elektronisch bankieren en  beleggen. Ook participeert de bank in publiekprivate samenwerking (PPS).   Bestuurlijk belang  De gemeente Nijmegen heeft een belang van 0,3%.  Relatie met andere  N.v.t.  verbonden  partijen    Financieel Belang  Participatie  193.479 aandelen (0,3 % van het totaal). De deelname van de gemeente in het  aandelenkapitaal bedraagt, tegen de nominale waarde van de aandelen van € 2,50 per  stuk, in totaal afgerond € 484.000.  De gemeentelijke  N.v.t.  financiële bijdrage  (Financiële) risico’s  Stadsbegroting 2011  Het Eigen Vermogen van de BNG bedraagt per 1‐1‐2010 € 2.253 miljoen. Het resultaat  BNG in 2009 bedroeg € 278 miljoen.  De BNG heeft tripel A creditratings van Standard & Poor’s, Moody’s en Fitch.    Stadsrekening 2011  Het Eigen Vermogen van de BNG bedraagt per 1‐1‐2011 € 2.259 miljoen. Het resultaat  BNG in 2010 bedroeg € 257 miljoen.  De BNG heeft tripel A creditratings van Standard & Poor’s, Moody’s en Fitch.      Doelen, Ontwikkelingen, Agenda, Beslispunten  Doel 2011  Stadsbegroting 2011  In het jaarverslag 2009 sprak de BNG de verwachting uit, dat er voor 2010 rekening  gehouden moest worden met resultaat dat ongeveer gelijk zou zijn aan dat van 2009. In  de Voorjaarsnota 2010 hebben wij,de verwachte dividenduitkering over 2009 verhoogd   met € 207.000.tot € 482.000     Stadsrekening 2011  Het resultaat over 2011 zal pas in het voorjaar van 2012 bekend zijn. Op grond van de  jaarrekening 2010 van de bank hebben we bij de voorjaarsnota 2011 het geraamde  dividend over 2010 van € 275.000 verhoogd naar € 445.000, waarmee ook de  verwachting voor 2011 uitkomt op dit bedrag (meeropbrengst 2010 € 170.000 en  raming dividend 2011 € 275.000).  In de jaarrekening 2011 gaan wij uit van realisatie  van deze raming.    Ontwikkelingen  Stadsbegroting 2011  Het Rijk heeft in 2009 een onderzoek uit laten voeren naar de wijze waarop het  financieringsarrangement van decentrale overheden en gelieerde sectoren als  woningcorporaties en zorginstellingen, optimaal kan worden ingericht. De mogelijke  gevolgen van een eventuele uitbreiding van het zogenaamde  ‘schatkistbankieren’ voor  decentrale overheden kan forse gevolgen hebben voor het marktaandeel en het  winstniveau van onder andere de BNG en daarmee voor de dividenduitkering aan de  aandeelhouders.  De besluitvorming over dit rapport is in de eerste helft van 2010  doorgeschoven naar de nieuwe regering.    Stadsrekening 2011  In de eerste helft van 2011 komt de nettowinst van Bank Nederlandse Gemeenten  (BNG) uit op EUR 154 miljoen (2010: EUR 110 miljoen).        

315   

Paragraaf Verbonden partijen    Deze uitkomst is met name het gevolg van een hoger renteresultaat en een fors minder  negatief resultaat van financiële transacties. Over 2011 wordt een hoger renteresultaat  verwacht dan over 2010. Gezien de volatiliteit van de finaciële markten acht de bank  het niet verantwoord een uitspraak te doen over de verwachte netto winst 2011.   De BNG heeft verder de aandeelhouders laten weten dat banken als gevolg van de  financiële crisis gedwongen worden het eigen vermogen aan te vullen. De BNG  verwacht dat in haar geval voor een belangrijk deel te realiseren door inhouding van  winst. De BNG verwacht daarom dat gemeenten in toekomstige jaren rekening moeten  houden met een lagere dividenduitkering.   Naar verwachting zal dat nog geen effect hebben voor de dividenduitkering over 2011.      De totale omvang van de verstrekte kredietverlening neemt ten opzichte van dezelfde  periode in 2010 toe met EUR 1,4 miljard tot EUR 8,7 miljard. De marktaandelen van de  bank stabiliseren op het zeer hoge niveau van 2010, hetgeen de sterke marktpositie van  de BNG bevestigt.    N.v.t.  N.v.t. 

Agenda  Beslispunten 

 

  316       

 

Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen   

6.6 Onderhoud Kapitaalgoederen  Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen 

Onder kapitaalgoederen verstaan we: wegen, inclusief civiele kunstwerken, riolering,  water, groen en gebouwen. Deze paragraaf vormt de spiegel van de paragraaf Onderhoud  kapitaalgoederen van de Stadsbegroting 2011‐2014. De paragraaf is gebaseerd op artikel  12 van het BBV. Per onderdeel behandelen we het beleidskader en de realisatie in 2011.     KAPITAALGOEDEREN IN DE OPENBARE RUIMTE   ALGEMEEN  Tot de kapitaalgoederen in de openbare ruimte rekenen we onder andere de wegen en  civiele kunstwerken, openbare verlichting, riolering, het water en het groen in de stad.  Met het onderhoud van de kapitaalgoederen in de openbare ruimte is een substantieel  deel van de begroting gemoeid. Onderhoud bestaat uit dagelijks onderhoud, groot  onderhoud, technische vervanging en renovatie. Voor kapitaalgoederen in de openbare  ruimte hanteren wij afschrijvingstermijnen, op basis van de technische levensduur. Onder  de kapitaalgoederen hebben wij zowel investeringen van maatschappelijk als van  economisch nut opgenomen. Ook op de investeringen van maatschappelijk nut wordt op  basis van de levensduur afgeschreven.   INTEGRAAL BEHEER OPENBARE RUIMTE  Beleidskader: Het huidige beleid voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte is  vastgelegd in het beleidsplan Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR) uit 2001. Dit plan  gaat uit van de technische waarde voor beheer en onderhoud. Het onderhoudsniveau in  het centrum is kwaliteit A: goed. Voor de rest van de stad is het beleid onderhouds‐ kwaliteit B: basis. Dit geldt voor alle beheeronderdelen, van reiniging tot onderhoud  wegen. Op basis van deze technische norm hebben we jarenlang de staat van onze  kapitaalgoederen beoordeeld en prioriteiten gesteld voor het onderhoud en beheer.   Vanaf 2003 zijn we begonnen met de wijkbeheerplannen en vanaf 2007 met het  schouwen van de openbare ruimte met het schouwboekje Nijmegen: schoon, heel en  veilig. Ook meten we vanaf 2007 tweejaarlijks de burgertevredenheid via de stadsmonitor,  met als doel meer inzicht te krijgen welk beeld de burger heeft over de kwaliteit van de  openbare ruimte en waaraan de burger belang hecht. Hieruit blijkt dat de  burgertevredenheid in Nijmegen, de beleving van de openbare ruimte, voor de meeste  beheeronderdelen en met name voor schoon, goed scoort.    Beleidsrealisatie: De positieve beleving van de openbare ruimte door de burgers en de  gemaakte afspraken in het coalitieakkoord voor de bezuinigingen zijn voor ons een  aanleiding geweest om met een andere invalshoek naar het onderhoudsniveau te kijken.  Niet in alle beheeronderdelen zal het technische onderhoudsniveau de leidende norm zijn.  Voor een aantal beheeronderdelen willen we de technische norm gelijk stellen aan de  huidige beleving van de burger met als resultaat dat de technische norm omlaag kan. We  zoeken hiermee de grens op van wat technisch aanvaardbaar is en voor de burger nog  acceptabel is. Voor een aantal beheeronderdelen zal de technische norm leidend blijven,  zoals bij asfaltwegen, omdat een lager niveau van onderhoud negatieve financiële  consequenties heeft in de toekomst. Het resultaat is dat de onderhoudsachterstanden  zich concentreren op de asfaltwegen, onderhoud bomen en het verouderde kabelnet.  Deze nieuwe inzichten gaan we in 2012 vertalen in een nieuw IBOR‐beleid.  FONDSVORMING  In de stadsbegroting 2011 hebben we aangegeven wat we gaan doen voor het voormalige  investeringsbudget van € 2,2 miljoen. Deze werkzaamheden hebben we ook inderdaad  uitgevoerd. Zoals we al bij de begroting voorspelde, hebben we sommige wegen voor  onderhoud naar achteren geschoven omdat de voorbereiding langer duurder of het  moment nog niet juist was. Daarvoor in de plaats hebben we andere wegen naar voren     

317   

Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen    gehaald om aan te pakken. Dit om zo efficiënt mogelijk met onze tijd en geld om te gaan.  De achterstand op onze wegen is nu nog dusdanig dat we in 2011 geen kans hebben  gehad om een fonds te vormen voor grote voorziene onderhoudswerkzaamheden in de  toekomst. De verwachting is dat dit de komende jaren ook niet zal lukken. Om toch het  beschikbare budget niet te overschrijden, wordt slim samengewerkt met andere  programma’s  en worden projecten eventueel opgeknipt en over meerdere jaren  uitgevoerd.  AREAALMUTATIES  Voor een aantal grotere projecten welke in 2009 en 2010 zijn opgenomen in de openbare  ruimte en hebben geleid tot een uitbreiding van het te onderhouden areaal is extra  budget toegekend. Het betreft structureel €257.000 voor onder andere Waalsprong,  Hessenberg, Park West, Sint Josephhof en Dobbelman. Voor uitbreidingen in het te  onderhouden areaal vanaf 2011 wordt een systematiek uitgewerkt, waarmee jaarlijks bij  de perspectiefnota de uitbreidingen van het voorgaande jaar in de begroting verwerkt  kunnen worden.  WEGEN  Beleidskader: Beleidsnota Integraal Beheer Openbare Ruimte 2001. In deze nota is de  technische norm leidend. Beleidsrealisatie: In 2011 zijn de Ringstraten in het centrum  verder opgeknapt. Ook zijn de Willemsweg en de Houtlaan  geheel gereconstrueerd  (integraal: bomen gekapt, openbare verlichting vervangen en in de Houtlaan door LED).   Daarnaast is er veel asfalt vervangen: kruispunt Molenweg – Tweede Oude Heselaan,  Weezenhof 10e, 40e, 53e en 54e straat, Malvert 50e straat, Lankforst 11e, 12e, 13e straat,  alle bochten in de Broekstraat, Ackerbroekweg en de Weijbroekweg, Wijchenseweg bij het  Palkerplein, Wijchenseweg tussen het Takenhofplein en de minirotonde, kruispunt  IJpenbroekweg – Nieuwstadweg, Groenewoudseweg, Scheidingsweg, Kwekerijweg, Prins  Bernardstraat, Coehoornstraat, Heijendaalseweg (gedeeltelijk). Tevens is de rotonde  aangelegd op het kruispunt Hatertseweg – Slotemaker de Bruïneweg en zijn de fietspaden  langs de Hatertseweg en de Groenestraat vervangen door asfalt vanuit het programma  Mobiliteit. Het resultaat is dat voor het eerst onze onderhoudsachterstand op de  hoofdasfaltwegen niet is opgelopen maar is gedaald van 11% naar 9%.   Voor onze woonstaten hebben we gezocht naar momenten om aan te sluiten bij  riolerings‐ en ontwikkelprojecten om werk met werk te maken en zo optimale efficiency te  halen. Voorbeelden zijn de rioolvervanging en tevens de vervanging van asfalt door  klinkers in de Rozemarijnstraat, Wijnbesstraat, Sneeuwbalstraat en Vuurdoornstraat. Op  dit moment wordt nog het riool vervangen in de Jacob Canisstraat en het asfalt door  klinkers vervangen. Deze klinkers komen uit de Prins Bernhardstraat die in 2011 is  geasfalteerd.  Financiële realisatie: Het onderhoud van wegen en civiele kunstwerken is begroot in het  programma Openbare Ruimte. In 2011 besteedden wij uit de exploitatiebegroting € 4,9   miljoen aan onderhoud en vervanging van verhardingen en civiele kunstwerken.   OPENBARE VERLICHTING  Beleidskader: Voor Openbare verlichting hebben we een apart beleidskader vastgesteld  eind 2011. Met deze beleidsnota hebben we een duidelijk kader voor de openbare  verlichting in de komende jaren, waarin aandacht is voor de balans tussen veiligheid,  beeldkwaliteit, duurzaamheid, burgertevredenheid en kosten. Met verschillende  maatregelen zorgen we voor zo laag mogelijk energieverbruik van de openbare  verlichting, zonder in te leveren op verkeersveiligheid en sociale veiligheid. Zo zullen bij  nieuwe ontwikkelingen alleen nog laag energetische verlichting zoals LED worden  toegepast, passen we ‘licht op maat’ toe en gaan we experimenteren met reflecterend  asfalt. Het kabelnet voor openbare verlichting heeft een onderhoudsachterstand zoals u  weet. We gaan deze achterstand de komende 20 jaar wegwerken door 18 km kabel per    318       

 

Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen    jaar te vervangen. In het kader van het nieuwe beleidsplan vervangen we steeds meer  oude verlichting door LED verlichting in de stad.   Beleidsrealisatie: In het kader van het nieuwe beleidsplan vervangen we steeds verlichting  door LED verlichting aan in de stad. In 2011 hebben we 42 LED lantaarns geplaatst op de  Houtlaan, 28 op het Sint Stevenskerkhof in de stad en in heel Brakkenstein 240.  Financiële realisatie: We hadden te maken met 113 storingen van ons openbare  verlichtingskabelnet. Dit is goed voor € 239.000 aan onkosten. In 2010 ging het om  € 224.000 bij 117 storingen. In totaal is voor €2,3 miljoen besteed aan onderhoud en  vervanging voor openbare verlichting in 2011. Daarnaast is in 2011 €300.000 geïnvesteerd  in ontvlechting van het gemeentelijk elektriciteitsnet.   RIOLERING  Beleidskader: Gemeentelijk rioleringsplan 2010‐2016. In 2009 heeft uw Raad dit  beleidskader vastgesteld. Het accent ligt op planmatig onderhoud gericht op behoud van  restlevensduur van ons rioolstelsel. Dit in tegenstelling tot het voorgaande rioleringsplan  2005‐2009 waarin de nadruk lag op statistisch bepaalde investeringsbehoefte.   Beleidsrealisatie: Het GRP2010‐2016 richt zich op behoud van restlevensduur van ons  rioolstelsel, hetgeen wil zeggen dat we er voor zorgen dat het systeem gemiddeld niet  veroudert.  De toepassing voor 2010 van deze indicator levert het volgende beeld: de  gemiddelde restlevensduur (circa 50 jaar) is in 2011 ten opzichte van 1 januari met 1 jaar  (dit wil zeggen: 2%) afgenomen. Dat komt doordat in 2011 doelbewust relatief veel riolen  zijn geïnspecteerd die zijn aangelegd in perioden waarin gebruik is gemaakt van  rioolbuizen van slechte betonkwaliteit (jaren '50 en '60) en waarin onjuiste  aanlegmethoden zijn toegepast (jaren '70). Deze inspecties tonen dat de verwachte  levensduur van deze riolen korter is dan de levensduur van riolen uit andere perioden. Dat  trekt nu de gemiddelde restlevensduur naar beneden. Ruim driekwart van de Nijmeegse  riolen is nu één maal geïnspecteerd. Als het gros van de riolen ten minste twee maal is  geïnspecteerd, met meerdere jaren tijd tussen de twee inspecties, wordt de veroudering  van de riolen goed zichtbaar en kan de gemiddelde restlevensduur van de Nijmeegse  riolering betrouwbaarder en nauwkeuriger worden. Tot die tijd zijn jaarlijkse variaties in  de gemiddelde restlevensduur onvermijdelijk.   Voor de volledigheid:  ‐ gemiddelde restlevensduur is bijna 50 jaar;  ‐ gemiddelde ouderdom is circa 40 jaar;  Dus: gemiddelde levensduur van onze riolen is momenteel  circa 90 jaar.  Financiële realisatie: Het beheer en onderhoud van ons rioolstelsel is begroot in het  programma Groen & Water. In 2011 besteedden wij aan rioolstelsel en watersysteem €  6,2  miljoen vanuit investeringen en vanuit exploitatie circa  € 3,2 miljoen.  WATER  Beleidskader: Waterplan 2001. Doel is duurzaam omgaan met water en waterpartijen in  de stad: schoonhouden van het stadswater, verbeteren van de (grond)waterkwaliteit,  water zichtbaar maken in de openbare ruimte en verminderen van het waterverbruik. Het  beleidskader is uitgewerkt in het actieplan 2005 met daarin een vertaling van de ambities.  In het waterplan is een planning opgenomen van projecten die in de geplande periode  uitgewerkt worden in deelplannen.  Beleidsrealisatie:  De herinrichting van de vijvers in Lindenholt (bij het Mondial College) en  in Dukenburg (Grand Canal) zijn bijna afgerond. Dit zijn de laatste herinrichtingsprojecten.  De overdracht van stadswateren aan het Waterschap wacht nog op de laatste technische  gegevens, na herinrichting van de laatste vijvers.   Financiële realisatie: Het onderhoud van water en waterpartijen in de stad is begroot in  het programma Groen & Water. In 2011 besteedden wij aan rioolstelsel en watersysteem  € 6,2 miljoen vanuit investeringen en vanuit exploitatie circa  € 3,2 miljoen.       

319   

Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen    GROEN  Beleidskader: De Groene Draad (2007), Groene Allure Binnenstad (2007), Handboek  Stadsbomen (2009), Richtlijn Natuur Nijmegen (2004), Uitvoeringsprogramma Stedelijke  Vernieuwing (2011), Natuurtoets en beheerkalender (2005), Bosbeheervisie 2000.   Activiteiten.  Beleidsrealisatie: Wij besteedden ook in 2011 veel tijd doorwerking Handboek  Stadsbomen en beleidsplan De Groene Draad.   Verder hebben we uiteraard conform de  plannen uitvoering gegeven aan het dagelijkse beheer en onderhoud van het groen in de  stad. Hiervoor verwijzen wij naar het programma Groen & Water en het programma  Openbare Ruimte. Voor het onderhoud van de bomen en het bosplantsoen hebben we de  technische norm leidend gehouden, vanwege de fysieke en sociale veiligheid. 75% Is  volgens de technische norm goed. Bij de overige onderdelen van het groenonderhoud  maken we de belevingswaarde leidend. Dit verwerken we tevens in het nieuwe IBOR‐ beleidsplan.  Financiële realisatie: Het dagelijks onderhoud van het groen is begroot in het programma  Openbare Ruimte. In 2011 besteedden wij hiervoor € 6,1 miljoen. Daarnaast investeerden  we circa € 2,4 miljoen in groen, inclusief uitgaven Woonmilieuverbetering 2011 in groen.    KAPITAALGOEDEREN GEBOUWEN   De uitgangspunten voor het onderhoud zijn vastgelegd in een beheerplan. Voor het meten  en bewaken van de onderhoudsstaat hanteren wij de landelijke NEN‐norm 2767  (Nederlands Normailisatie‐instituut) voor gebouwen. Wij hebben steekproefsgewijs een  conditiemeting conform deze NEN‐norm laten uitvoeren.   Uw Raad heeft middelen beschikbaar gesteld om ook deze gebouwen structureel te  onderhouden. De planning van de uitvoering is vastgelegd in een meerjaren  onderhoudsplan. Op basis van deze plannen wordt het onderhoud uitgevoerd. Dat  onderhoud vertoont in absolute zin, als gevolg van werkelijk uit te voeren onderhoud  grote fluctuaties. Middels een egalisatievoorziening vertoont de feitelijke belasting van de  begroting een stabiel  beeld; wij middelen de lasten van het onderhoud over een periode  van 20 jaren. Het meerjaren onderhoudsplan wordt periodiek geactualiseerd.        Facilitaire gebouwen     Wijk‐ en sportcentra     Overig vastgoed    

Begroting 2011    1.422    1.849    1.689  4.960 

Realisatie 2011    1.507    1.518    2.256  5.281 

Storting/onttrekking    ‐85    331    ‐567  ‐321 

Totale realisatie     1.422     1.849     1.689  4.960 

Uitbesteding regietaken onderhoud  Het onderhoud van onze gemeentelijke panden is sinds 2008 uitbesteed aan DHV. Elk jaar  actualiseert DHV in overleg met de gemeente het meerjarenonderhoudsplan (MOP).  Hierin is het onderhoud van het gemeentelijk vastgoed voor de komende jaren vastgelegd.   Het jaarbedrag, zoals dat nu in de begroting is opgenomen, gaat uit van een twintigjarig  gemiddelde.     Jaarlijks stellen we de uitvoeringsplanning vast met de bijbehorende kostenraming.   De bedragen kunnen jaarlijks sterk fluctueren. We vangen de financiële effecten daarvan  op via de Voorziening POG (Planmatig Onderhoud Gebouwen). Met het vaststellen van  het jaarplan voldoen we aan de voorschriften voor rechtmatigheid van de uitgaven.     Het onderhoudsbudget voor de jaren 2012‐2015 is vastgesteld in de Stadsbegroting.     320       

 

Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen    We kunnen hiermee de gemeentelijke gebouwen in stand houden, maar het is niet  bestemd en ook niet toereikend om er verbeteringen qua materialengebruik, installaties  of qua functionaliteit uit te realiseren. Wanneer we een doorkijk maken naar de komende  20 jaar, dan blijkt dat het bedrag voor instandhouding dat in de begroting is opgenomen  voor het uitvoeren van het onderhoud over enkele jaren niet voldoende zal zijn om het  noodzakelijke instandhoudingsonderhoud uit te voeren. In het voorjaar 2012 komen wij  daar bij de Kadernota Gemeentelijk Vastgoed en (indien nodig) bij de Perspectiefnota op  terug. Voor de Stadsbegroting 2012 heeft het geen consequenties. Voor wat betreft 2011  is het begrote onderhoud volledig uitgevoerd en daarmee is het geprognotiseerde budget  opgemaakt.  Realisatie en investeringen  Naast het reguliere technisch onderhoud is er een aantal ontwikkelingen die invloed  hebben op het gebruik en het onderhoud van de gemeentelijke panden. Hieronder lichten  wij uw Raad de belangrijkste toe.  Diverse wettelijke aanpassingen  Uw Raad heeft een krediet beschikbaar gesteld voor een aantal noodzakelijke  gebouwaanpassingen in verband met gewijzigde wet‐ en regelgeving. U moet daarbij  denken aan asbestinventarisatie en ‐sanering, een inventarisatie naar de toegankelijkheid  van gebouwen, het verbeteren van de toegankelijkheid voor mindervaliden,  Arbovoorzieningen en het veilig maken van liften.  Er was in 2011 in totaal € 750.000 beschikbaar voor Diverse Wettelijke Aanpassingen. We  hebben daarvan :   € 117.000 ingezet voor energiebesparende maatregelen in 10 wijkcentra,    €   45.000 voor het oplossen van de problemen omtrent de tunnel van het  stadhuis,    €   33.000 voor het oplossen van waterophopingen bij panden met platte daken  a.g.v. toename van hevige regenbuien,    €   50.000 voor LED‐verlichting in het stadhuis,    € 105.000 verlichting en liftinstallatie in parkeergarage Voerweg,    € 133.000 voor het verbeteren van de sportvelden,   € 217.000 voor aanpassingen aan het gebouw in de Leemkuil, aanpassingen aan  VZH de Klif en jongerenvoorzieningen.   €     8.000 voor aanpassingen aan de Witte Molen,   €   42.000 voor asbestproblemen.    De totale besteding bedraagt daarmee afgerond € 750.000.  Rendabele investeringen  Uw Raad heeft een jaarlijks krediet van € 1.100.000 beschikbaar gesteld voor rendabele  investeringen, ook genaamd investeringen met eigen dekking. Denk daarbij aan  aanpassingen van gebouwen op verzoek van huurders. De kapitaallasten van dergelijke  investeringen worden dan via een huuropslag door de huurder vergoed. In 2011 zijn in dit  kader aanpassingen in De Waagh gerealiseerd.   Het krediet kan ook worden ingezet voor aanpassingen in speeltuinen. In dat geval  worden de kapitaallasten gedekt door hogere entree‐ en/of horeca inkomsten. In 2011  hebben we in de speeltuinen De Leemkuil en Brakkefort in totaal € 395.000 rendabel  geïnvesteerd in aanpassingen van entree, horeca‐inrichting en zwembad. De aanpassingen  in Brakkefort ronden we in 2012 af.   Sportaccommodaties  In het programma Sport verantwoorden wij u over uitgaven voor onze  sportaccommodaties. Wij hebben de kosten van een meerjaren onderhoudsplan voor de  buitensport accommodaties eerder in kaart gebracht. Vanaf 2007 zijn door uw Raad     

321   

Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen    middelen beschikbaar gesteld zodat we ook deze categorie gebouwen structureel  onderhouden.  Scholen  Schoolbesturen zijn als juridisch eigenaar zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van  hun schoolgebouwen. Voor het onderhoud ontvangen de schoolbesturen rechtstreeks  middelen van het ministerie van OW&C.    KAPITAALGOEDEREN ONDERWIJSHUISVESTING  Sinds december 2007 zijn de onderwijshuisvestingsmiddelen van de gemeente naar de  schoolbesturen doorgedecentraliseerd. Met dit besluit is de zorg voor  onderwijshuisvesting met alle bijbehorende middelen en verantwoordelijkheden voor  onbepaalde tijd overgedragen van de gemeente aan de schoolbesturen. Deze afspraak is  gekoppeld aan een prestatieconvenant waarin afspraken over spreiding en bereikbaarheid  van onderwijs voor leerlingen zijn gemaakt.  Met de doordecentralisatievergoeding worden de schoolbesturen in staat gesteld om  zelfstandig zorg te dragen voor een adequate huisvesting.  Deze  doordecentralisatievergoeding blijft onder het Programma Onderwijs vallen. Bijna alle  schoolbesturen doen mee in de doordecentralisatie. Het betreft 98,5 %  van alle  leerlingen. ( Tot en met 2011 zijn de leerlingen van De Oversteek en Het Talent in  Nijmegen noord niet in deze berekening meegenomen.; vanaf 2012 worden deze wel  meegenomen).Met twee schoolbesturen, Hidaya en De Brouwerij is overeengekomen, dat  ze buiten de doordecentralisatie vallen. De Brouwerij heeft inmiddels aangegeven haar  vestiging in Nijmegen met ingang van 1 augustus 2012 te verlaten. Met twee andere  besturen, Stichting Kristallis en Stichting Speciaal Onderwijs Tarcisiusschool  is nog geen  overeenstemming bereikt.  Er dient eerst duidelijkheid te zijn over het effect van passend  onderwijs op de huisvestingsvoorziening . Voor deze schoolbesturen blijft de verordening  huisvestingsvoorzieningen onderwijs vooralsnog van kracht. Voor de permanente  voorziening van het Citadelcollege aan de Graaf Allardsingel in Nijmegen‐Noord is  overeengekomen, dat deze onder de werking van de overeenkomst doordecentralisatie  valt. Het VMBO‐gedeelte van het Citadel college aan de Dijkstraat is niet  doorgedecentraliseerd en valt wél onder de zorgplicht van de gemeente en de  verordening. De schoolgebouwen van de besturen die nu nog niet meedoen blijven  binnen het product onderwijshuisvesting evenals de daaraan gekoppelde vergoeding. De  aansturing hiervan vindt plaats binnen het Programma Onderwijs. Voor de nieuwe  voorzieningen in Nijmegen noord hebben we de ambitie om tot doordecentralisatie te  komen. De invoering van passend onderwijs in 2012 heeft gevolgen voor de huisvesting  van het primair en voortgezet onderwijs. Op dit moment is nog niet duidelijk wat de  effecten hiervan zijn.    Wat hebben we bereikt  Meer efficiency bij de inzet van middelen voor onderwijshuisvesting: investering en  exploitatie in één hand, waardoor er meer integrale afwegingen worden gemaakt bij  (her)investeringen. Door de doordecentralisatie zijn er regelmogelijkheden voor  schoolbesturen om hun schoolgebouwen aan te passen aan vernieuwende  onderwijssystemen en ‐concepten. Bij schoolbesturen is steeds meer sprake van  onderlinge samenwerking en gezamenlijke (beleidsmatige) afspraken en visie op  onderwijs. Een sprekend voorbeeld hiervan is het in december vastgestelde Regionaal  Plan Onderwijshuisvesting van de VO‐schoolbesturen en het in gezamenlijk overleg  (gemeente en po‐schoolbesturen) opstellen van een plan voor Voorzieningen PO‐ Onderwijshuisvesting Nijmegen. De intentie is uitgesproken om op basis van deze plannen  te komen tot een strategisch onderwijshuisvestingplan voor Nijmegen. Gemeente en  schoolbesturen voeren regelmatig overleg over de herontwikkeling en nieuwbouw voor  bestaande locaties, waarbij steeds meer afstemming plaatsvindt tussen gemeentelijke  (herontwikkelings)plannen en (nieuwbouw)wensen van het schoolbestuur.    322       

 

Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen    In 2011 hebben we samen met de schoolbesturen een opzet gemaakt voor de monitoring  van de doordecentralisatie. Het resultaat verwachten wij in het 1e  kwartaal van 2012.    Onderhoud schoolgebouwen  In het Voortgezet Onderwijs ligt vanaf 2005  de verantwoordelijkheid voor het onderhoud  geheel bij de schoolbesturen. De bekostiging vindt rechtstreeks plaats door het Rijk  (OC&W). Verantwoording over deze middelen vindt middels overleggen accountscontrole  aan Rijk plaats. Voor het Primair Onderwijs valt het (groot) buitenonderhoud onder de  regeling van de Doordecentralisatie. Dit betekent, dat de schoolbesturen , waarmee we  een overeenkomst doordecentralisatie hebben afgesloten verantwoordelijk zijn  voor het  adequate onderhoud van de onder hen ressorterende scholen. Het binnenonderhoud is  geregeld via de Materiële Instandhouding. De bekostiging hiervan vindt rechtstreeks   plaats door het Rijk (OC&W). Het buitenonderhoud valt onder de overeenkomst  doordecentralisatie. Inzet van deze middelen controleren wij jaarlijks bij de monitoring  van de doordecentralisatie.   In 2012 vindt de evaluatie van de doordecentralisatie plaats. Daarin willen we ook de staat  van het onderhoud van de doorgedecentraliseerde scholen meenemen.  Het (buiten)onderhoud van de niet‐doorgedecentraliseerde scholen valt onder de  verantwoordelijkheid van de gemeente. Aanvragen voor onderhoud aan deze scholen  worden door de schoolbesturen ingediend conform de procedure van het IHP en worden  aan de hand van de Verordening voorzieningen onderwijshuisvesting getoetst.     Financiële consequenties en vertaling in de begroting  De totale begroting voor onderwijshuisvesting bedroeg in 2011 ca. € 16,6 miljoen. De  rekening 2011 bedraagt ca. €17,1 miljoen.       

   

323   

Paragraaf Grondbeleid    Paragraaf Grondbeleid 

6.7 Grondbeleid  VISIE OP GRONDBELEID  Het programma Grondbeleid neemt fysiek ruimtelijke projecten in ontwikkeling en voert  deze uit. Hierbij is er een relatie met andere programma’s binnen de gemeentelijke  begroting. Belangrijke programma’s zijn ondermeer: Ruimtelijke Ontwikkeling, Bouwen,  Wonen, Economie, Sport, Onderwijs en Mobiliteit.  De manier waarop we dit grondbeleid uitvoeren is uitgebreid omschreven in de Kadernota  Grondbeleid die in juni 2010 door uw Raad is vastgesteld.   Hierin gaan we niet alleen uit van faciliterend grondbeleid, waarbij we gebruik maken van  “publieke” instrumenten, maar kiezen we ook expliciet voor een actieve, ontwikkelende  en daarmee risicodragende rol van de Gemeente. Dit kan zelfstandig of via samenwerking  met marktpartijen en deelnemingen in een PPS (bijv. Waalsprong en Waalfront) of via  gemeenschappelijke regeling (bijv. Bergerden of Bijsterhuizen). In de actieve rol  verwerven we gronden, ontwikkelen we (stedenbouwkundige) plannen en maken we  terreinen bouwrijp en verkopen deze.    De beoogde maatschappelijke effecten van dit Grondbeleid zijn:   Een groter aanbod van woningen voor de doelgroepen die daar het meeste behoefte  aan hebben door middel van de productie van bouwrijpe grond en de ontwikkeling  van stedenbouwkundige plannen.   Scheppen van fysieke ruimte voor de realisatie van voorzieningen, scholen, kantoren,  bedrijfshuisvesting en andere werkgelegenheidslocaties.    Realisatie van structuurbepalende, stedelijke ontwikkelingsprojecten zoals de  Stadsbrug, de Dijkteruglegging, de Waalsprong, Plein 1944, Centraal Station,  Waalfront die initiërend zijn voor de lange termijn ontwikkeling van de stad.    Projecten worden door het gemeentelijk Ontwikkelingsbedrijf voorbereid, tot uitvoering  gebracht en financieel afgewikkeld.   De planexploitaties van deze projecten, die altijd meerdere jaren doorlooptijd kennen,  leggen we als document ter vaststelling aan de Raad voor.    Halfjaarlijks (behandeling begroting en rekening) rapporteren we over de voortgang van  de afzonderlijke projecten in de Voortgangsrapportage Grote Projecten (zowel inhoudelijk  als financieel en ten aanzien van het risicobeheer).   Hierin signaleren we ook de ontwikkeling binnen de deelnemingen en de positie van de  Algemene Bedrijfs Reserve van het Ontwikkelingsbedrijf.  Met de risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 is eenmalig van deze halfjaarlijkse frequentie  afgeweken en is er september 2011 geen VGP uitgebracht. In de plaats hiervan is de  risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 uitgebracht.      Als onderdeel van de voorliggende Stadsrekening 2011 wordt het VGP maart 2012  vastgesteld. 

ONTWIKKELINGEN  Er wordt nog steeds hard gewerkt aan de verdere ontwikkeling van de stad Nijmegen. Dit  heeft ook in 2011 geresulteerd in concrete resultaten, te weten:  De verdere transitie/ontwikkeling van de binnenstad met de bouw rond Plein 1944, de  realisatie van de Hessenberg en de parkeergarage Keizer Karel, de nieuwbouw van  Doornroosje, de vernieuwing van campus Heyendaal, de realisatie van het Heinz Inovatie  Centre en herstructurering van wijken als de Wolfskuil, Hatert en het Willemskwartier  (met ondermeer het nieuwe voorzieningenhart).       324       

 

Paragraaf Grondbeleid    Bij de ontwikkeling staat Centraal, het economisch perspectief, een kwalitatief goede  woning, in een ongedeelde stad die goed bereikbaar is, met duurzaamheid als  uitgangspunt.   Bij veel van deze projecten heeft het Grondbeleid een belangrijke rol gespeeld. Grote  plannen als de Waalsprong, Waalfront, Doornroosje, Plein 1944, parkeergarages Keizer  Karel en bij de Hezelpoort zijn op dit moment belangrijke projecten.   De woningbouwproductie is het afgelopen jaar weer gestegen naar ruim 700 woningen,  ondanks de economische recessie. De uitgifte van bedrijventerrein en het realiseren van  bedrijven en kantoren is verder teruggelopen en gereduceerd tot vrijwel nihil.    De kadernota Grondbeleid ‐en dan met name de inzet van het instrumentarium‐ heeft zijn  waarde bewezen in de tijd van groei en economische vooruitgang.  Actief, werd grond  ingezet om ontwikkelaars en corporaties projecten te laten realiseren die politiek gewenst  werden. Daarbij werden bij deze projecten ook vaak maatschappelijke voorzieningen  gerealiseerd.    In 2011 was er nog steeds sprake van een economische crisis, hoewel een lichte kentering  zichtbaar leek de eerste kwartalen van 2011.  Inmiddels is wel duidelijk dat de  economische crisis langer gaat duren en dat voor 2013 het herstel niet wordt verwacht.  De ontwikkeling van de stad moet zoveel als mogelijk doorgaan in het belang van de  economie en meer in het bijzonder de werkgelegenheid.    Risicobeheersing en risicomanagement is een nog belangrijker thema geworden. In de  risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 is hier uitgebreid op ingegaan. Dit zal voorlopig  voortgezet worden in 2012 en volgende jaren.  6.7.1 ECONOMISCHE ONTWIKKELING 2011  Vanaf het derde kwartaal in 2008 zijn de eerste signalen van een verslechterende  economie naar buiten gekomen. In 2009 is dit uitgegroeid tot een economische crisis. Het  jaar 2011 laat een verdere daling zien. Ook in Nijmegen zijn de gevolgen van deze  terugvallende economie tastbaar. Projecten die in aanbouw hadden moeten zijn,  stagneren. De animo voor nieuwbouwwoningen is fors afgenomen. Woningen in de  Waalsprong zijn niet verkocht bij oplevering. Ook bij sectoren die afhankelijk zijn van de  bouwprojecten zien we problemen. Ontwikkelaars en bouwbedrijven maken zich nog  steeds ernstige zorgen voor de toekomst.     In Nijmegen zijn de kranen nog steeds zichtbaar in stad. We doen er alles aan om dit te  laten voortduren. Voorkomen moet worden, dat het voorzieningenniveau wordt  aangetast en dat er geen woningen meer worden gebouwd in de stad. Dit is ook van  belang voor die mensen die werkzaam zijn in en rond de bouw. Hieronder geven we aan  wat het Ontwikkelingsbedrijf in 2010 heeft gedaan om de ontwikkeling van de stad extra  te stimuleren ondanks de economische crisis.   6.7.2 WAT HEEFT HET ONTWIKKELINGSBEDRIJF GEDAAN?  Het grondbedrijf voert projecten uit (voorzieningenhart Willemskwartier, of woningbouw  Voorstadslaan) en leidt processen om te komen tot de uitvoering van projecten als  bijvoorbeeld Centraal Station en HOV.    Zie hiervoor de beschrijving van alle projecten welke in de Voortgangsrapportage Grote  Projecten Maart 2012 zijn opgenomen en de fasen waarin deze projecten zijn.  Belangrijke successen in 2011 waren: oplevering voorzieningenhart Willemskwartier,  Keizer Karelgarage wordt gebouwd, Hessenberg is afgerond, Castellatoren aan de  Graafseweg wordt gerealiseerd, Centraal Station krijgt nieuwe invulling, plannen rond  Handelskade krijgen vorm, Teersdijk zijn woningen gebouwd, Station Goffert en NXP  komen steeds dichter bij realisatie.  De financiële reserve van het Ontwikkelingsbedrijf is – op basis van het gehanteerde  scenario‐ op een voorlopig adequaat niveau gebracht. Hiertoe zijn alle planexploitaties     

325   

Paragraaf Grondbeleid    half 2011 kritisch en gedetailleerd doorgelicht op bijsturingsmaatregelen en opbrengsten.  Ook de parameters zijn aangepast. De Raad heeft op 9 november 2011 besloten hiermee  akkoord te gaan. Tenslotte is het nog belangrijk te melden dat de meeste lopende  gemeentelijke planexploitaties ‐met de inzichten van nu en met op onderdelen wellicht  enige vertraging‐ uitgevoerd gaan worden.    Er is een stop op nieuwe ontwikkelingen, met name vanuit de marktpartijen zijn nieuwe  initiatieven vrijwel nihil. We doen er alles aan om hier weer beweging in te krijgen. 

UITVOERING PROGRAMMA GRONDBELEID IN 2011  Het project de Hessenberg is afgerond en de woningbouw op de Rosa de Lima (2e fase) is  gestart. Op de Teersdijk zijn nieuwe woningen gerealiseerd. De bouw van een nieuw ROC  op het voormalig ijsbaanterrein Heijendaal is opgeleverd.    De herstructurering Willemskwartier vordert gestaag. Het voorzieningenhart  Willemskwartier is inmiddels geopend.    De herstructurering van het winkelgebied met nieuwbouw van woningen aan de  Marialaan/Kievitstraat/Koekoekstraat is gestart met de uitvoering eind 2009 en zal nog  doorlopen in 2012.  Voor de Waalsprong is de uitvoering van de Landschapszone gestart. De aanbesteding  voor het station Lent met splitsingspunt is in 2011 afgerond. De werkzaamheden starten  in 2012.  Het Rijk heeft ingestemd met het ruimtelijk plan voor de dijkteruglegging en heeft  financiële middelen gebudgetteerd om vanaf 2013 tot realisatie te komen.      Voor de parkeergarage bij de Hezelpoort is door de gemeenteraad gekozen om deze als  gemeente zelf te gaan realiseren en is extra geld beschikbaar gesteld uit het crisispotje  van de ABR Ontwikkelingsbedrijf. De uitvoering van de parkeergarage Keizer Karel loopt  gestaag.  De herinrichting met nieuwbouw van woningen en winkelruimte op Plein 1944  vordert.    De Stadsbrug is volop in uitvoering. 2013 moet de oplevering plaatsvinden. Ook aan de  omvorming van de Energieweg wordt inmiddels gewerkt.      Belangrijke stappen zijn gezet in de processen rond HOV, Centraal Station en het  Natuurcentrum. In 2012 zullen wij met voorstellen komen richting de Raad over de  realiseringskansen voor deze projecten. Dit geldt eveneens voor de Donjon.    Voor de uitvoering van Novio Tech Campus is extra geld beschikbaar (crisispotje ABR) om  de uitvoering van dit project in uitvoering te kunnen nemen. De verkoop van gronden op  Bijsterhuizen is zo goed als stil komen liggen. Het in ontwikkeling nemen van nieuwe  bedrijventerreinen is ‐mede als gevolg van de economische situatie‐ voorlopig  doorgeschoven.   Woningbouw  In 2011 zijn ca. 725 woningen gerealiseerd in Nijmegen.  Hiervan zijn er ca. 650  gerealiseerd in de bestaande stad en het restant in de Waalsprong.    Voor verdere informatie over de projecten/planexploitaties verwijzen we naar het VGP  maart 2012. 

RESERVES EN RISICO’S  Eind 2011 waren ca. 50 planexploitaties in uitvoering en ca. 40 planexploitaties in  ontwikkeling (de PIO's). Deze planexploitaties in ontwikkeling, zullen bij gebleken  haalbaarheid en uitvoerbaarheid ter vaststelling aan uw Raad worden aangeboden,  danwel leiden tot anterieure overeenkomsten welke door het College worden afgesloten.  De gemaakte kosten van niet ontwikkelbare PIO’s kunnen ‐als gevolg van de  bezuinigingen‐ niet meer jaarlijks worden afgeboekt ten laste van het PIO budget binnen    326       

 

Paragraaf Grondbeleid    dit programma. Deze kosten worden met de algemene kosten  verrekend over de  vastgestelde planexploitaties. Dit leidt wel tot enige terughoudendheid bij mogelijk  nieuwe ontwikkelingen, en dit is in lijn met onze uitgangspunten van het coalitieakkoord  (terughoudend met nieuwe woningbouwlocaties en accent bij Waalsprong, Waalfront en  herstructurering).    Om de risico’s van deze exploitaties af te dekken hebben we een Algemene  Bedrijfsreserve voor het Ontwikkelingsbedrijf. De resultaten van onze planexploitaties  worden met deze ABR verrekend. De voeding van de ABR geschiedt door het toevoegen  van de resultaten van positief afgesloten planexploitaties.    De berekende totale omvang van de ABR op basis van de huidige projectenportefeuille  zou ultimo  2011 circa € 28 miljoen moeten zijn (risicoprofiel).   Op 9 november 2011 is de Risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 vastgesteld.  Op basis van het pessimistisch scenario voor de economische ontwikkelingen (economie  trekt aan per 2013) lijkt vooralsnog de ABR op peil. Scherp monitoren en het toepassen  van sturings‐ en beheersmaatregelen in projecten blijft nodig.     Voor een meerjarenraming van de ABR wordt verwezen naar de toelichting in de  Voortgangsrapportage Grote Projecten van maart 2012, behorend bij de jaarrekening  2011.  Strategische gronden  In 2011 zijn alle gronden en panden expliciet getoetst en is –mede op verzoek van de  accountant‐ onderzocht of de getaxeerde waarden tred houden met de economische  waarden en/of afwaardering moet plaatsvinden voor gronden of panden. Dit leidt ertoe  dat we in 2011 € 368.465 euro afboeken op de post strategische gronden.  De herontwikkeling Novioterrein nadert zijn afronding. Het negatieve resultaat, zijnde €  1,44 mln  euro,  wordt eveneens afgeboekt op de post strategische gronden, conform de  hiervoor geldende regels. Op basis van afspraken hieromtrent wordt deze afboeking  gedekt door een onttrekking uit de saldireserve.  6.7.3 HOE GAAT RISICOBEOORDELING  Bij de Voortgangsrapportage Grote Projecten en bij herzieningen van planexploitaties  maken we per project een risicobeoordeling. Per project bekijken we dan de negatieve  risico’s zoals kostenstijgingen, hogere verwervingsprijzen, opbrengstverlaging (markt) en  de bijsturingmogelijkheden. Dit wordt gelegd naast een beoordeling van de totale  projectenportefeuille (in de wetenschap dat alle risico’s zich nimmer op hetzelfde tijdstip  zullen voordoen e.d.) Wat vervolgens aan gekwantificeerde financiële risico’s overblijft,  moet kunnen worden afgedekt in de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf.   6.7.4 EVALUATIE  Eind 2009 is er een evaluatie geweest om de risicobeheersing verder te kunnen  verbeteren. In 2010 zijn er activiteiten ontwikkeld om dit verder in te vullen. Voor alle  projecten zijn  risicoanalyses gemaakt.  Oktober 2011 is er een bijeenkomst geweest met raadsleden over de werking van het  risicomanagement en de werking van de risicoanalyses alsmede de ABR.    in 2011 is een afzonderlijke Risiconota Ontwikkelingsbedrijf door het College vastgesteld  met doorrekening van een aantal economische scenario’s en de financiële consequenties  met mogelijke beheersmaatregelen of bijsturingopties. Deze risiconota is ter  besluitvorming voorgelegd aan de Raad. Op 9 november 2011 heeft de Raad ingestemd  met deze nota.  Tijdens deze raadsvergadering is er een motie ingediend. Deze motie is ook aangenomen.  Deze motie vraagt om het zgn. Zwarte Scenario door te rekenen waar het gaat om  mogelijke toekomstige risico’s als gevolg van een langer durende economische crisis.      

327   

Paragraaf Grondbeleid    De onderzoeksopzet –behorende bij dit zwarte scenario‐ wordt door de Raad begin 2012  vastgesteld. De resultaten zullen bij de perspectiefnota 2013 worden meegenomen.  6.7.5 WINST EN VERLIESNEMING  Ten aanzien van winst en verliesneming binnen de ABR Ontwikkelingsbedrijf hanteren we  het voorzichtigheidsbeginsel: bij te verwachten verliezen treffen we direct een  voorziening. Een verwachte winst nemen we pas aan het eind, wanneer de winst is  gerealiseerd.   Tussentijdse winstneming wordt alleen toegepast indien de boekwaarde van het  onderhanden werk negatief is (en er dus een bijna zeker voordelig financieel resultaat  gaat ontstaan). Deze tussentijds te nemen winst wordt bepaald door de negatieve  boekwaarde van het onderhanden werk te verminderen met de contante waarde van de  nog te maken kosten in de planexploitatie. Hierbij wordt tevens een risicobeoordeling  gemaakt (bepaald mede of tussentijdse winstneming kan ja of neen) en de bedragen van  de tussentijds te nemen winst worden op duizendtallen afgerond. 

  328       

 

Paragraaf Grondbeleid       

     

329   

Paragraaf Grondbeleid         

   

  330       

 

 

Paragraaf Weerstandsvermogen    Paragraaf Weerstandsvermogen 

6.8 Weerstandsvermogen  Het weerstandsvermogen geeft aan in welke mate de gemeente in staat is om het hoofd  te bieden aan nadelen die kunnen ontstaan bij de uitvoering van onze gemeentelijke  taken. Het weerstandsvermogen is gebaseerd op een aantal basisprincipes. Om een goed  beeld te kunnen scheppen van het weerstandsvermogen gaan we in deze paragraaf  allereerst in op een aantal belangrijke basisprincipes, om vervolgens het  weerstandsvermogen verder uiteen te zetten.   6.8.1 UITGANGSPUNTEN  De begroting en de saldireserve  De begroting vormt het centrale kader voor onze jaarlijkse activiteiten. In de begroting  bepaalt uw Raad de inzet van de beschikbare middelen voor de uitvoering van de  programma’s.   De spelregels, die ook de afgelopen keer weer in het coalitieakkoord zijn bevestigd, zijn  simpel: Structurele lasten moeten structureel worden gedekt.   Specifieke uitkeringen van het Rijk of de Provincie en andere specifieke inkomsten, zoals  leges of parkeeropbrengsten, komen rechtstreeks als baten op het betreffende  programma. Alle andere baten zijn onderdeel van de Algemene middelen, over de inzet  waarvan uw Raad besluit, bij Perspectiefnota en begroting.  Tegenvallers op de programma’s dienen binnen de programma’s te worden opgevangen.  Als specifieke bijdragen van het Rijk niet meer toereikend zijn, dan passen we de  uitvoering aan. Als uw Raad ‐ al dan niet op voorstel van ons College ‐ een hoger niveau  van uitvoering wenst, dan moet uw Raad geld uit de algemene middelen vrijmaken om  daarvoor in te zetten. Of het nu om een structurele of om een astructurele aanvulling  gaat, dekking dient altijd in de begroting te worden gevonden. De Saldireserve is daarvoor  geen dekkingsbron.    Voor de gewenste hoogte van de Saldireserve hanteren we sinds de stadsbegroting 2012  een bandbreedte van € 150 tot € 270 per inwoner, wat neerkomt op een ondergrens van  € 25 miljoen en een bovengrens van € 45 miljoen. Via ons risico‐analysesysteem   berekenen we het gewenste weerstandsniveau op basis van de risico’s bij de uitvoering  van de taken zoals vastgesteld in onze begroting. Deze uitkomst moet binnen de  bandbreedte van de Saldireserve passen. Bij de Stadsrekening 2011 is het gewenste  weerstandsniveau met een zekerheidsniveau van 95% bepaald op € 23,8  miljoen wat net  onder de huidige bandbreedte van € 25 tot € 45 miljoen valt. De oorzaak dat de uitkomst  lager is dan bij de stadsbegroting 2012, toen het € 28 miljoen was, ligt in het feit dat we de  kleine risico’s niet meer vastleggen maar alleen de grote. Dit leidt tot een lager benodigd  weerstandsvermogen. Aangezien de kleine risico’s zich nooit allen gelijktijdig voor zullen  doen gaan wij er vooralsnog vanuit dat wij deze risico’s binnen de lopende exploitatie van  dat betreffende jaar kunnen opvangen.  De planexploitaties en de ABR  Voor de planexploitaties en de andere grote projecten van het Ontwikkelingsbedrijf  gelden vergelijkbare spelregels. Elke planexploitatie heeft zijn eigen begroting ‐ die de hele  looptijd van het project omvat ‐ en binnen die begroting moeten baten en lasten met  elkaar in evenwicht worden gebracht en gehouden. Ook hier beslist uw Raad over de  opzet en over tussentijdse wijzigingen. Tegenvallers dienen binnen de planexploitatie te  worden opgevangen, tenzij uw Raad een hoger niveau wil realiseren door extra middelen  bij te dragen. Die extra middelen moeten dan wel weer van een goede dekking worden  voorzien.  Het ontwikkelingsbedrijf kent een eigen Algemene Bedrijfsreserve (ABR), om de risico’s  van de planexploitaties en andere grote projecten op te vangen. De gewenste hoogte van  de ABR wordt eveneens berekend aan de hand van risico‐analyses van de projecten van     

331   

Paragraaf Weerstandsvermogen    het Ontwikkelingsbedrijf. In de risiconota van november 2011 is de gewenste hoogte van  de ABR verhoogd van € 21,5 miljoen naar € 28,2 miljoen.  6.8.2 RISICOBEOORDELING BEGROTING  Voor de beoordeling van het benodigde weerstandsvermogen voor de stadsrekening  hebben we een actualisatie van ons risico‐analyse‐systeem uitgevoerd. We hebben de  risico’s van Werk & Inkomen en Zorg & Welzijn opnieuw gewogen en toegevoegd, net als  de risico’s van de bezuinigingsfricties. Deze risico‐inventarisatie is uitgevoerd met behulp  van het ondersteunende risicomanagementsysteem en stelt ons in staat om een betere  prognose te maken van het weerstandsvermogen met gebruikmaking van statistische  analyses.     De risico‐inventarisatie heeft ruim 77 geïdentificeerde risico’s opgeleverd. Hiervan hebben  we een “top‐10” van belangrijkste risico’s samengesteld.  De hierbij gehanteerde criteria zijn:   risico’s met grote financiële gevolgen,   waarvoor de kans redelijk groot is dat deze zich ook daadwerkelijk manifesteren en   waarvoor de oorzaken niet door de gemeente kunnen worden beïnvloed of waarvoor  de gemeente nog niet in staat is geweest om passende beheersingsmaatregelen te  treffen om de kans of het gevolg van het risico terug te dringen.    De risico’s die al zijn afgedekt zijn door maatregelen laten we buiten beschouwing. Voor  schulden met een onzekere omvang ultimo 2011, voor het egaliseren van jaarlijks  terugkerende lasten met een wisselende omvang en voor nog niet bestede ontvangen  subsidies zijn voorzieningen gevormd. Het deel van financiële risico’s dat is afgedekt door  verzekeringen laten we hier eveneens buiten beschouwing.     Het gewenste weerstandsniveau wordt nu berekent op ongeveer € 23 miljoen. Met de  verhoging van de ondergrens naar € 25 miljoen ‐ dat is € 150 per inwoner ‐ en van de  bovengrens naar €45 miljoen ‐ dat is € 270 per inwoner ‐ hebben we een goede  bandbreedte voor de Saldireserve om de risico’s af te dekken.  

  332       

 

Paragraaf Weerstandsvermogen   

  De geactualiseerde top‐10 ziet er als volgt uit:    Risico’s overige gemeentelijke activiteiten   Paragraaf Weerstandsvermogen

Maximaal gevolg   x € 1 miljoen 

kans 

Afwijkingen van de raming van het Gemeentefonds worden met name  veroorzaakt door het Rijk die lopende jaar het accres, de uitkeringsfactor of de  normeringssystematiek bijstelt wat leidt tot bijstellingen. Deze bijstellingen zijn  onvoorzien en niet door ons beïnvloedbaar. De ervaring leert dat wij  gemiddeld één keer in de 5 tot 7 jaar te maken krijgen met een economische  neergang. 

10 

50% 

De toerekening van het macrobudget Inkomensdeel vindt per 2012 op een  andere wijze plaats.  Als gevolg van personele bezuinigingen bestaat het risico op frictiekosten 

4,5 

90% 

3,8 

90% 

5 

50% 

2,8 

50% 

5 

90% 

1 

70% 

5 

10% 

1 

70% 

0,5 

50% 

De rente stijgt boven het in de meerjarenbegroting opgenomen  rentepercentage Het Rijk overweegt een andere financieringssystematiek met betrekking tot  afdrachtplicht aan het Rijk in de uitvoering van de BOB en BBZ. Het Rijk denkt  erover om de afdracht op basis van kasstelsel om te zetten in afdracht op basis  van baten‐lasten. Met de invoering van de Wet Werken naar Vermogen per 1‐1‐2013 bezuinigt  het Rijk o.a. op de salarissubsidie van Breed. Om de invoering van de wet en  bijbehorende bezuinigingen op te kunnen vangen, moet Breed zich  doorontwikkelen van traditioneel SW‐bedrijf naar werkbedrijf.  De omvang van de doelgroepen van het minimabeleid is geschat. Door nieuwe  inkomensgrenzen per 01‐01‐2012 hebben we geen zicht op hoe reëel deze  schatting is.  Er doet zich een calamiteit/incident voor in relatie tot de uitvoering van  vergunningverlening/handhaving  Bij Individuele voorzieningen Wmo lopen financiële risico's doordat we geen  zekerheid hebben dat we door het rijk voldoende gecompenseerd worden voor  de stijgende vraag naar individuele voorzieningen als gevolg van de vergrijzing  e.d., door korting op de rijksmiddelen, de bezuinigingstaakstellingen en het  open‐eindekarakter van de regeling.  In de gebouwen komt meer ruimte leeg te staan dan begroot, wat leidt tot  minder huuropbrengsten voor de gemeente.    6.8.2.1 Reservepositie 

Het beschikbare weerstandsvermogen ultimo 2011 bestaat uit de reservepositie, de  onbenutte belastingcapaciteit, de post onvoorzien en de stille reserves. Van de  reservepositie kan slechts een deel beschouwd worden als vrij. Rekening houdend met de  besluitvorming kunnen de Saldireserve en de ABR van het ontwikkelingsbedrijf ingezet  worden als afdekking van algemene risico’s. Voor de besteedbaarheid van de  bestemmingsreserves geldt dat deze middelen, door de daarover genomen  raadsbesluiten, geheel bestemd zijn. Bestemmingsreserves zijn uiteraard wel door middel  van een raadsbesluit inzetbaar, wanneer zich een calamiteit zou voordoen.    Zoals  vermeld zijn vooral de Saldireserve en de ABR bepalend voor het  weerstandsvermogen ter afdekking van de risico’s.   Wat ook belangrijk is om te weten is dat de resultaatbestemmingsvoorstellen al in het  verloop van de ABR en de saldireserve is meegenomen. Iedere andere besluitvorming dan  voorgesteld heeft effect op de eindstand van deze reserves.     

333   

Paragraaf Weerstandsvermogen    6.8.2.2 Saldireserve  Hieronder staat het verloop van de Saldireserve met een doorkijk naar 2015 weergegeven.    Ontwikkeling saldireserve  2011  2012  2013  2014  2015  Stand 1 januari  44,6  47,8  38,5  39,4  42,4  Toevoegingen in administratie  27,9  5,3  4,5  4,6  4,6  Onttrekkingen in administratie  ‐25,3  ‐10,6  ‐2,1  ‐1,6    Reservering verlies Novio    ‐0,6        Toegankelijkheid gebouwen    ‐0,4        Alternatief hybride warmtenet    ‐3        Natuurcentrum eenmalig      ‐1,5      Resultaat 2011  3,2          Nog te besluiten winstverdeling 2011            ‐0,2           Reserve Parkeerbijdrage ‐1,8           Storting ABR ‐0,2           Reserve Stadsbrug 0,2           Onttrekking reserve ISV 0           Vrijval reserve BTW Compensatiefonds ‐0,6           Ondergrondse containers Openbare ruimte ‐0,1           Project Zonneboom Programma Milieu stand 31 december  47,8  38,5  39,4  42,4  47    Bovengrens (met buffer)    44,7  44,8  45,0  45,2  Ondergrens    24,8  24,9  25,0  25,1      Bij de Stadsbegroting 2012‐2014 heeft uw Raad de onder‐ en bovengrenzen verhoogd  naar € 25 miljoen ‐ dat is € 150 per inwoner ‐ en  naar €45 miljoen ‐ dat is € 270 per  inwoner. Hierdoor hebben we een goede bandbreedte voor de Saldireserve om de  begrotingsrisico’s af te dekken, met een extra buffer voor bijzondere risico’s .    Als we het verloop van de saldireserve bekijken in relatie tot het benodigde  weerstandsvermogen dan hebben wij voldoende weerstandsvermogen om deze risico´s af  te dekken. Belangrijk is wel dat hierbij geen rekening is gehouden met de risico´s van het  grondbedrijf. Deze worden gedekt binnen de ABR. Deze staat verderop toegelicht. De  genoemde extra buffer geeft een extra bescherming, voor het geval de ABR tekort schiet.       

  334       

 

Paragraaf Weerstandsvermogen    Hieronder staat in grafische vorm weergegeven wat de stand van de Saldireserve is in  relatie tot de bandbreedte:   

80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 2011 Bovengrens

2012

2013 Ondergrens

   

2014

2015

stand 31 december  

6.8.3 RISICO’S ONTWIKKELINGSBEDRIJF    Gebiedsontwikkeling en het realiseren van vastgoedprojecten met bijbehorende openbare  ruimte vergt een goed risicomanagement. Naast het voortdurend monitoren van de  risico’s is bijsturing een factor van belang. De balans tussen beide elementen bepaald het  risicoprofiel van het Ontwikkelingsbedrijf.    In 2007 is de nota uitvoering risicobeheer door Uw Raad vastgesteld voor het  Ontwikkelingsbedrijf. Op basis van een nieuwe methodiek en nieuwe risicoanalyses  worden de financiële risico’s per project opnieuw in beeld gebracht.  De uitkomsten van deze risicoanalyses zijn, zoals aangekondigd in dit VGP verwerkt.    Op 9 november 2011 heeft uw Raad de Risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 vastgesteld.  Bij het  pessimistisch scenario hebben we op basis van de lopende planexploitaties een  nieuw risicoprofiel opgesteld per november 2011. Daarbij is bepaald hoe hoog de ABR zou  moeten zijn tot 2015. Deze uitkomst is afgezet tegen de verwachte ontwikkeling van de  ABR.  Het antwoord hierop was – op basis van de aannames van dat moment‐ positief. Voor  meer gedetailleerde informatie en voor de uitgangspunten verwijzen wij u naar het  raadsbesluit met bijlagen van 9 november 2011.  Op basis van deze Voortgangsrapportage –en rekening houdend met de uitgangspunten in  de Risiconota 2011‐ hebben we een nieuwe risicoanalyse gemaakt en het risico voor de  portefeuille grondbeleid geraamd op afgerond € 28,2 miljoen. Dit bedrag is als volgt tot  stand gekomen.    Het totaal van de gekwantificeerde risico’s (in geld uitgedrukt) van de verschillende  projecten opgeteld leidt tot een risicoprofiel van om en nabij de € 31,3 miljoen. Maar  gezien het feit dat deze risico’s, zowel in tijd  als ook in mogelijkheid, zich nimmer  gelijktijdig zullen voordoen, kunnen we een demping van 10 procenttoepassen,  overeenkomstig het bijgestelde uitgangspunt in de risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011.  Zo kan het totaal van het risico derhalve worden bepaald op € 28,2 miljoen.   

   

335   

Paragraaf Weerstandsvermogen    Belangrijke elementen uit de risicoanalyse worden gevormd door:    Omschrijving  € x 1 miljoen      Waalsprong (gemeentelijk deel)         8.4  Koers West       15.0  Overige risico’s         6,4      verbonden partijen         1.5      Risisco’s opgeteld       31.3      Dempingsfactor 10%   3.1      Totaal (afgerond)       28,2     TOELICHTING  De belangrijkste risico’s worden gevormd door de planexploitaties Waalsprong  (gemeentelijk deel) en Koers West.   Waalsprong (gemeentelijk deel).  In november 2011 is de herziene gemeentelijke planexploitatie Waalsprong door Uw Raad  vastgesteld. Rekening houdend met rapportage 2nd opinion Fakton en de uitgangspunten  en parameters, die in de Risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 zijn vastgesteld. In deze  Voortgangsrapportage is deze planexploitatie naar de stand van heden bijgewerkt.  Op basis van de integrale herziening van de planexploitatie Waalsprong, met een  actualisatie van de marktontwikkelingen, subsidiebijdrage provincie en voortschrijdend  inzicht van de ontwikkelmogelijkheden van de Landschapszone en bedrijventerreinen,  berekenen we  het netto risico en daarmee de risicoafdekking binnen de ABR voor de  gemeentelijke planexploitatie Waalsprong op 8.4 miljoen euro.  De grootste risico’s hier worden gevormd door de afzetbaarheid van de kavels  woningbouw (in de Landschapszone) in tempo en opbrengst en de afzet van  bedrijfsterreinen. Als beheersmaatregelen zijn genoemd: gefaseerd op de markt brengen  van bedrijfsterrein; herontwikkeling kantoorlocaties naar ander programma; woningbouw  bij landschapszone is doorgeschoven in tijd (later in de tijd op de markt brengen van deze  gronden) en grondprijzen voor woningbouw zijn naar beneden bijgesteld.   Waalsprong (GREX GEM Woningbouw)  De GREX GEM Waalsprong (woningbouw) zit niet in de Voortgangsrapportage Grote  Projecten. De risicobeheersing, analyses e.d. worden binnen de onderneming en binnen  het project georganiseerd. Deze grondexploitatie heeft een post Onvoorzien in de  exploitatie, waarmee risico’s moeten worden opgevangen.  In samenwerking met de GEM hebben we in december 2011 Uw Raad geïnformeerd over  de herziene planexploitatie. Hierbij is ook inzicht gegeven in de risico’s die aan de orde zijn  in relatie tot de economische situatie en meer  in het bijzonder tot de woningbouw.    Uw Raad is in 2011 geïnformeerd over de second opinion die is uitgevoerd door Fakton.  Inmiddels heeft er een herziening van de planexploitatie plaatsgevonden en heeft Uw  Raad wensen en bedenkingen ingebracht op deze planexploitatie.   Koers West  In februari 2007 heeft Uw Raad een positief besluit genomen over het in ontwikkeling  nemen van Koers West als geheel. Tevens is hierbij de Voortgangsrapportage Koers West 

  336       

 

Paragraaf Weerstandsvermogen    vastgesteld. Als methodiek voor het bepalen van het risico is zowel bij de Stadsbrug als  Waalfront gekozen voor de zogenoemde ‘Montcarlo‐simulatie’.    Voor de stadsbrug geldt dat de post Onvoorzien in deze exploitatie voldoende groot lijkt  om eventuele risico’s op te kunnen vangen. Zeker nu de realisering al een jaar loopt en  alles financieel volgens planning verloopt. In 2012 zoomen we verder in op de  ontwikkelingsopgave voor het Mercuriuspark en de uitgifte e.d. Voor Noord‐ Oostkanaalhavens geldt dat het project nagenoeg is afgerond en er geen wezenlijke  risico’s meer zijn.  Waalfront  Voor het Waalfront ligt het iets anders. Voor de planexploitatie Waalfront is in 2011  eveneens een zgn. 2nd opinion uitgevoerd door adviesbureau Fakton. Belangrijke  knelpunten die hierbij naar boven kwamen zijn: het woningbouwprogramma (met name  kwalitatief), de afzetbaarheid en de grondprijzen in relatie tot de huidige economische  vooruitzichten.  Duidelijk is geworden, dat de plannen voor het Waalfront moeten worden bijgesteld en  dat er een nieuwe ontwikkelingsstrategie moet worden gevolgd, waarbij wordt rekening  gehouden met de opmerkingen en suggesties uit de 2nd opinion. Uw Raad is hierover in  oktober 2011 geïnformeerd.  Dit zal eveneens gaan leiden tot een herziening van de planexploitatie Waalfront. De  planning is als volgt: Maart/april 2012 discussie over het plan Waalfront 1.2 om vervolgens  ergens voor de zomervakantie 2012 de herziene planexploitatie voor te leggen en mogelijk  wensen en bedenkingen in te dienen.  Vooruitlopend op de uitkomsten van deze discussie en het finale financiële resultaat  hebben we bij de Risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 het risicoprofiel voor het  Waalfront verhoogd naar 15 miljoen euro, ten opzichte van de 6,6 miljoen euro in het VGP  van maart 2011. Dit is voor het risico op het Waalfront voor het gemeentelijk deel (=50%),  omdat Bouwfonds Ontwikkeling hier eveneens voor 50% risicodragend is. Deze  risicoverdeling geldt ook voor het te financieren deel.    Half 2012 zal duidelijk worden wat de financiële effecten zijn in de nieuw vast te stellen  planexploitatie Waalfront. Dan zal ook blijken of het noodzakelijk is om een voorziening te  treffen voor het Waalfront binnen de ABR Ontwikkelingsbedrijf. Dit zal dan uitvoerig met  Uw Raad worden besproken.  Overige risico’s  Voor de overige risico’s rekenen we met € 6,4  miljoen. Het gaat hier gedeeltelijk om  risico’s als gevolg van onvoldoende bankgaranties bij particuliere ontwikkelingen en  beperkte risico’s in lopende exploitaties Bijv. vertraging als gevolg van marktsituatie,  bodemsanering, sanering explosieven of archeologie.  In de Risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 zijn we hier vrij uitvoerig op ingegaan. Het  verschil ten opzichte van de Risiconota wordt voornamelijk veroorzaakt door een stijging  van de financiële risico’s bij de herstructurering Dukenburg en bij Plein 1944 voor wat  betreft de herinrichtingseisen rond het busstation.  In zijn totaliteit lijkt het bedrag van € 6,4 miljoen toereikend voor de overige risico’s.    Verbonden partijen  Het hier genoemde risico betreft Land over de Waal BV en de GR Bergerden. Het gaat hier  om een risico‐inschatting in relatie tot de waarde van de bankgarantie, het gestort  kapitaal en overige exploitatierisico’s.  Voor Bergerden is een financiële voorziening getroffen van 0,6 miljoen euro, conform het  raadsbesluit over deze deelneming. In de loop van 2012 zal moeten blijken of deze  voorziening toereikend is of dat er bijstelling moet plaatsvinden. Dit hangt sterk af van de     

337   

Paragraaf Weerstandsvermogen    afzetkansen en economische ontwikkelingen alsmede de mogelijkheden voor eventuele  herbestemming van deze gronden.    MEERJARENRAMING VAN DE ABR  In 2011 voldoet de ABR nog niet aan het risicoprofiel van de portefeuille grondbeleid.  Onderstaande meerjarenraming laat zien dat we eind 2014 het gewenste niveau net   kunnen halen.  In deze berekening hebben we rekening gehouden met het raadsbesluit TIP en hebben we  het restant van de voorgenomen financiële bijdrage uit de ABR  aan het TIP (3 miljoen –  1,2 miljoen kosten= 1,8 miljoen euro ) in de ABR gelaten. Dit is wenselijk gelet op het  risicoprofiel van de portefeuille en de hoogte van de ABR.      Hieronder volgt een schematische vertaling van de ontwikkelingscijfers van de ABR tot en  met 2015.        2011  2012  2013  2014  2015  stand ABR begin jaar  30.5  20.3  23.3  24.9  27.6  rente        0      0      0.4     0.4    0.4  positieve resultaten planexploitaties     0.1    6.2      0.1      0.8      0  rsu        0    0.3     0.1       0       0  tussentijdse winstname     4.9      0       0       0       0  versnellingsbijdrage woningbouw     0.7       0       0       0       0  aanpassing voorzieningen nav herzieningen    ‐3.8      0       0       0       0  planexploitaties  diversen incl. inzet ABR       0       0   ‐10.1  ‐3.1  0  crisisinzet   ‐1.5  ‐0.6      0       0       0  doordecentralisatie onderwijshuisvesting    0.4  0.2    0.2    0.2   0.2  deelnemingen   ‐0.9    0    0.8    1.3   1.8  stand ultimo jaar  20.3  23.3  24.9  27.6  30.1             

  338       

 

Paragraaf Financiering   

6.9 Financiering  FINANCIERING  Paragraaf Financiering 

6.9.1 INLEIDING  Het financieringsbeleid is gericht op:  ‐ Het voorzien in de financieringsbehoefte van de gemeente op korte en lange  termijn;  ‐ Het verzorgen van financiering voor instellingen waarvan de activiteiten  worden gerekend tot de publieke taak van de gemeente;  ‐ Het beheersen van risico’s die met deze transacties verbonden zijn, vooral  renterisico’s en ‘tegenpartijrisico’s’.  In dit hoofdstuk beschrijven wij de realisatie van het financieringsbeleid in het jaar 2011  en geven wij de gehanteerde uitgangspunten weer.   

6.9.2 FINANCIERINGSBEHOEFTE  De behoefte aan financieringsmiddelen wordt voor een belangrijk deel bepaald door:  ‐ Te betalen aflossingen op door ons opgenomen leningen;  ‐ Afschrijving op investeringen en ontvangen aflossingen op verstrekte  leningen;  ‐ Ontwikkeling reservepositie.    Daarnaast ontstaat nieuwe financieringsbehoefte door nieuwe investeringen, door de  ontwikkeling in de bedrijfsmatige activiteiten op grondexploitaties en door verstrekking  van nieuwe leningen aan derden. Bij een sluitende jaarrekening treden uit de exploitatie  geen effecten voor de financieringspositie op. Het rekeningsresultaat 2011 is in  onderstaande toelichtingen verwerkt.    Samenstelling opgenomen en verstrekte leningen  6.9.3 LENINGEN O/G  Gelden die voor de dekking van uitstaande leningen en de investeringen van de gemeente  zijn opgenomen.     Leningen O/G (Opgenomen Geldleningen)  In miljoenen €’s  Verwachte stand per 01‐01‐2011 (bij samenstelling stadsbegroting)    557  Wijzigingen in boekwaarde gedurende 2010    (na gereedkomen stadsbegroting)  55  Werkelijke stand per 01‐01‐2011    612        Aflossingen in 2011  ‐/‐ 88    Opname leningen voor eigen behoefte  55    Opname leningen tbv doorverstrekking  57    Totaal mutaties 2011    24        Boekwaarde leningen O/G per 31‐12‐2011    636    De opname van € 57 miljoen leningen ten behoeve van doorverstrekking heeft voor € 35  miljoen betrekking op herfinanciering van leningen aan de GEM Waalsprong en voor € 20  miljoen aan het Ontwikkelingsbedrijf. Daarnaast is voor € 2 miljoen aangetrokken voor  herfinanciering van 2 leningen van een woningcorporatie. 

   

339   

Paragraaf Financiering    6.9.4 LENINGEN U/G (UITGEZETTE GELDLENINGEN)    Leningen U/G ( Uitgezette geldleningen)  In miljoenen €          Verwachte stand per 01‐01‐2011 (bij samenstelling begroting)    Woningcorporaties  98    Derden in kader publieke taak  275    Interne leningen  25    Totaal      398  Mutatie boekwaarde gedurende 2010 (na gereedkomen begroting)  55  Werkelijke stand per 01‐01‐2011    453          Stand per 31‐12‐2011      Woningcorporaties          beginstand  102,2      aflossingen  ‐/‐ 25,2    Subtotaal      77      Deelnemingen      beginstand  290,2      aflossingen  ‐/‐  35,4      verstrekkingen  35,0          289,8  Overige verbonden partijen        beginstand  0,2      aflossingen  ‐/‐  0,1          0,1  Derden          beginstand  60,2      aflossingen  ‐/‐  4,5          55,7          Boekwaarde leningen U/G per 31‐12‐2011  422,6        De bij de opstelling van de begroting verwachte daling van de leningen aan  woningcorporaties heeft doorgezet. Dit pakket is volledig geborgd door het  Waarborgfonds Sociale Woningbouw.    Van de € 346 miljoen die per 31‐12‐2011 is verstrekt in het kader van de deelnemingen  heeft  de GEM Waalspong met € 279 miljoen het grootste aandeel. Gedurende het jaar is  voor de GEM Waalsprong € 35 miljoen aan nieuwe financiering aangetrokken, welke  volledig was bestemd voor vervanging van aflopende langlopende financierings‐ contracten.    Ter verduidelijking, de boekwaarde per 31‐12‐2011 is € 423 miljoen. In de concernbalans  staat echter € 232 miljoen. Het verschil wordt veroorzaakt door de consolidatie van de  Planexploitatie GEM Waalsprong (boekwaarde aangekochte gronden), waardoor van de  € 279 miljoen die is uitgeleend aan de GEM, € 191 miljoen als financiering voor de  boekwaarde in het gemeentelijke deel van de planexploitatie is opgenomen.  

  340       

 

Paragraaf Financiering    Ontwikkeling financieringspositie  De financieringspositie heeft zich in 2011 als volgt ontwikkeld.    Bedragen x € 1 miljoen  31‐12‐2011  31‐12‐2010            Vaste activa  549    630              Vlottende activa          ‐ bouwgronden  19    21    ‐ grondexploitaties  267    284              Totaal activa    835    935            Totaal vaste passiva          ‐ reserves en voorz  148  *  226    ‐ leningen  636    612    ‐ overige  1    5        785    843            Financieringssaldo  50    92  (* inclusief rekeningresultaat 2011 van 4,2 miljoen) 

  Het financieringstekort nam gedurende 2011 af, voornamelijk door een afname van de  boekwaarde van de grondexploitaties en een toename van de leningen O/G. Daarnaast is  voor € 58 mln aan activa met maatschappelijk nut afgeboekt. Deze kosten zijn volledig  gedekt door de inzet van de reserve NUON.    De dekking van het hierboven berekende financieringstekort met vlottende (tijdelijk  beschikbare) middelen verliep in 2011 als volgt:    Bedragen x € 1 miljoen  31‐12‐2011  31‐12‐2010            Vlottende activa          ‐ kortlopende vord.  75    76    ‐ overlopende activa  67    28        142    104            Vlottende passiva          ‐ vlottende middelen    192    196  Overschot    50    92    De afname van het overschot vlottende middelen werd voornamelijk gerealiseerd door  het aantrekken van kortlopende financiering (kasgeldleningen) die op 31‐12‐2011 een  totaalomvang had van € 98 miljoen (ultimo 2010 was dat € 49 miljoen). In 2011 had de  GEM Waalsprong een kasgeldfaciliteit van € 10 miljoen. Deze hadden zij per 31‐12‐2011  volledig benut.   Voor nadere toelichtingen wordt verwezen naar de beschrijvingen van de betreffende  onderdelen van de balans. 

   

341   

Paragraaf Financiering    FINANCIERINGSBELEID  6.9.5 FINANCIERINGSPLANNING  In de begroting was uitgegaan van de ontwikkeling van de financieringsbehoefte  gedurende 2011 tot een totaal van circa € 29 miljoen, waarbij aangenomen was dat de  financieringsbehoefte voor de jaren 2011 tot en met 2014 tot een jaarlijkse omvang in de  orde van grootte van de investeringen (gemiddeld € 25 miljoen) zou zijn.     In de balanspresentatie die we hierboven hebben gegeven komt het tekort op de  langlopende financiering eind 2011 uit op € 39 miljoen.     In vergelijking met de berekeningswijze in de begroting (fig. 2 Financieringsbehoefte 2010‐ 2014, paragraaf Financiering in de Stadsbegroting 2011‐2014) is het financieringstekort  per ultimo 2011 uitgekomen op € 97 miljoen.    Beschikbare reserves  €  111 miljoen  Overheidsgelden  €    12 miljoen  Voorzieningen  €    18 miljoen  Subtotaal    € 141 miljoen  Leningen OG  € 636 miljoen  Leningen UG  € 505 miljoen ‐/‐  Subtotaal    € 131 miljoen  Beschikbaar voor financiering    € 272 miljoen    Vaste activa  € 300 miljoen  Onderhanden werk  €   12 miljoen  Benodigde financiering    € 312 miljoen  Verschil    €   40 miljoen    6.9.6 LIQUIDITEITSPLANNING    Verloop liquiditeit jan-dec 2011 15.000.000 5.000.000 -5.000.000 -15.000.000 -25.000.000

Realisatie

Realisatie excl. kasgeld

dec-11

nov-11

okt-11

sep-11

aug-11

jul-11

jun-11

mei-11

apr-11

mrt-11

feb-11

jan-11

dec-10

-35.000.000 -45.000.000 -55.000.000 -65.000.000 -75.000.000 -85.000.000 -95.000.000 -105.000.000 -115.000.000

Kasgeldlimiet € 73 mln

    Ten tijde van het opstellen van de liquiditeitsprognose van 2011 was het uitgangspunt dat  het saldo per 1 januari 2011 € 0 zou bedragen. Het saldo was werkelijk ‐/‐ € 10 miljoen.  Het eindsaldo van de rekening‐courant op 31 december 2011 bedraagt ‐/‐ € 108 miljoen  (excl. € 98 miljoen kasgeld), dit is ca. € 85 miljoen negatiever dan het voorspelde saldo in  de Stadsbegroting. Het hoger dan geraamde tekort is te wijten aan onder andere een    342       

 

 

Paragraaf Financiering    debet beginsaldo van € 10 miljoen, de toename van de kortgeldfinanciering van de GEM  (€ 15 miljoen) en niet in de liquiditeitsbegroting meegenomen uitgaven voor de  grondexploitaties, waaronder de Stadsbrug en KK‐garage.   6.9.7 KASGELDLIMIET  Om de directe gevolgen van een snelle rentestijging te beperken, is in de wet FIDO de  ‘kasgeldlimiet’ opgenomen voor de maximale omvang van de kortlopende financiering  (looptijd korter dan 1 jaar). Voor 2011 was deze limiet € 73 miljoen (8,5% van de totale  begrotingsomvang van € 858 miljoen). Deze kasgeldlimiet is de maximale hoogte van  kortlopende financiering op enig moment gedurende het jaar. Gedurende heel 2011 is het  liquiditeitssaldo negatief geweest waardoor er behoefte was tot het aantrekken van  kasgeld.   Op het eind van het jaar was voor een bedrag van € 98 miljoen aan kasgeld aangetrokken.  Hiervan was € 10 miljoen doorverstrekt aan de CV Waalsprong.  6.9.8 RENTEVISIE  Ondanks de kredietcrisis is de rente in 2011 laag gebleven. In 2011 is ten behoeve van de  GEM Waalsprong een tweetal leningen ter waarde van € 35 miljoen afgesloten met een  gemiddeld percentage van 3,08%. Tevens zijn in 2011 van twee leningen de rentes  herzien. De oude percentages waren 5,045% en 5,14% en de nieuwe respectievelijk 2,09%  en 2,995%. Voor het Ontwikkelingsbedrijf is in oktober € 20 miljoen aangetrokken voor  2,385%. Ten behoeve van de eigen financieringsbehoefte heeft de gemeente € 55 miljoen  aangetrokken voor een gemiddeld rentepercentage van 3,14%.   De overige financieringsbehoefte in 2011 is opgevangen binnen de kasgeldlimiet.  De 10‐jaars rente fixe is in de periode januari tot en met april 2011 gestegen van ca. 4,0%  naar ca. 4,25%, daarna is de rente gedaald naar ca. 3,25% eind december. Hiermee is het  rentepercentage ruimschoots onder het geraamde begrotingspercentage van 5,0% voor  nieuw aan te trekken financiering gebleven.  6.9.9 RISICOBEHEER  Risico’s op uitstaande leningen zijn in belangrijke mate afgedekt door waarborgfondsen  (leningen aan woningcorporaties en sportverenigingen) of doordat het een uitzetting bij  een bankinstelling met een uitstekende rating betreft. Voor de leningen aan de GEM  vormt de waarde van de aangekochte en in ontwikkeling zijnde gronden een belangrijke  afdekking van risico’s op de verstrekte leningen. Op aan andere partijen uitgeleende  gelden bestaat het risico dat aflossing en/of rente niet tijdig of in het geheel niet meer  plaats zullen vinden. Dit zijn leningen die vertrekt zijn in het kader van de publieke taak  zoals de Raad die vastgesteld heeft. Deze risico’s komen dan ten laste van de algemene  reserves.  6.9.10 RENTERISICONORM  Voor de in de toekomst noodzakelijke herfinanciering van afgeloste leningen en voor  leningen met een contractueel vastgelegde mogelijkheid van renteherziening, bestaat  onzekerheid over de hoogte van de daarna te betalen rente. Door de ‘renterisiconorm’ in  de wet FIDO wordt de omvang van dit risico jaarlijks beperkt door per jaar de omvang van  de toegestane herfinanciering te beperken tot maximaal 20% van de totale vaste schuld.  De renterisiconorm is in 2011 niet overschreden.     

   

343   

Jaarrekening    Jaarrekening 

Jaarrekening 

  344       

 

Jaarrekening     

   

345   

Jaarrekening   

7. Balans 

  346       

 

Balans      Balans  Concernbalans gemeente Nijmegen per 31 december 2011 

   

347   

Concernbalans gemeente Nijmegen per 31 december 2011            ACTIVA   bedragen x € 1.000  VASTE ACTIVA  Immateriële vaste activa  Kosten van onderzoek en ontwikkeling    Materiële vaste activa  Investeringen met een economisch nut  ‐ overige investeringen met een economisch nut  Investeringen met een maatschappelijk nut    Financiële vaste activa  Kapitaalverstrekkingen aan:  ‐ Activa in eigendom van derden  ‐ deelnemingen  Leningen aan:  ‐ woningbouwcorporaties  ‐ deelnemingen  ‐ overige verbonden partijen  Overige leningen u/g  Overige uitzettingen > 1 jaar (beleggingen)    TOTAAL VASTE ACTIVA    VLOTTENDE ACTIVA    Voorraden  Grondexploitaties  Gronden niet in exploitatie  Grond‐ en hulpstoffen  Voorraad gereed product    Kortlopende vorderingen  Rekening‐courant derden  Vorderingen op openbare lichamen  Vorderingen bijstandswet  Belastingdebiteuren  Vorderingen grondverkopen  Debiteuren  Overige vorderingen  Verstrekte  kasgeldlening  Te vorderen rente    Liquide middelen  Kassaldi    Overlopende activa    TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA    TOTAAL ACTIVA 

31‐12‐2011      585        262.925  31.378        12.090  4.836    76.972  98.357  99  57.590  3.917              267.074  18.753  131  88      384  27.435  14.994  2.827  4.080  6.379  2.013  10.000  7.128      120             

    585      294.303          253.861                      548.749        286.046            75.240                      120      67.115    428.521    977.270 

31‐12‐2010      694        263.936  86.114        9.395  2.829    102.203  98.761  198  62.291  3.733              283.994  20.796  99  128      242  20.786  14.354  1.821  9.939  8.129  3.182  11.000  6.284      65             

    694      350.049          279.410                      630.153        305.017            75.737                      65      28.029    408.848    1039.001 

 

  348       

 

Concernbalans gemeente Nijmegen per 31 december 2011            PASSIVA  bedragen x € 1.000  VASTE PASSIVA    Eigen Vermogen  Algemene reserves  Bestemmingsreserves  Rekeningresultaat    Voorzieningen  Voorzieningen en verplichtingen, verliezen en  risico’s  Egalisatievoorzieningen    Langlopende schulden  Obligatieleningen  Onderhandse leningen van:  ‐ binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen  ‐ binnenlandse banken en overige financiële  instellingen    ‐ binnenlandse bedrijven  ‐ overige binnenlandse sectoren  ‐ buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en      overige sectoren    Waarborgsommen  Vooruitbetaalde huur N.E.C.    TOTAAL VASTE PASSIVA    VLOTTENDE PASSIVA    Kortlopende schulden  Kasgeldleningen  Crediteuren  Betalingen onderweg  Afdracht loonheffing en sociale lasten  Verhaalbare bijstand  Door derden belegde gelden  Rekening‐courant derden    Liquide Middelen    Overlopende passiva  Te betalen rente  Verplichtingen inzake ondernemersfonds  Overige Posten  Door derden beklemde middelen met een specifieke  aanwendingsrichting    TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA    TOTAAL PASSIVA 

31‐12‐2011 

 

31‐12‐2010 

 

      47.184  80.108  3.239      2.662    14.213          0  636.098      0 

    130.531          16.875          637.425               

      102.708  89.511  18.471      2.275    13.481          11.353  600.477      0 

    210.690          15.756          614.128               

  168  1.159              98.000  22.581  0  6.602  2.659  3.363  108          10.952  1.798  23.437  12.342 

        784.829        133.313                  10.596    48.529         

  220  2.078            49.000  17.774  14.975  6.593  1.753  2.621  2.484  95.200        10.486    23.201  61.317 

        840.574        95.200                  8.223    95.004         

       

  192.438    977.270 

       

  195.806    1.039.001 

 

  gewaarborgde leningen, bedragen x € 1.000  Woningbouwvereniging Gelderland  Eigen woningverbetering met 50% deelname Rijk 

boekwaarde 31‐12‐2011  92  541.470 

Krediethypotheken 

2.550 

overige zakelijke zekerheidsstellingen  

3.750 

TOTAAL  

547.862 

   

349   

                

   

8. Programmarekening 

  350       

 

Programmarekening      Programmarekening 

   

351   

Programmarekening        Programma’s    1011  Dienstverlening & Burgerzaken  1012  Veiligheid  1013  Citymarketing & Externe  betrekkingen  1021  Wonen  1022  Klimaat & Energie  1023  Groen & Water  1031  Ruimte & Cultuurhistorie  1032  Grondbeleid  1041  Economie & Toerisme  1042  Bestuur & Middelen  1043  Facilitaire diensten  1051  Zorg & Welzijn  1052  Sport  1061  Werk & Inkomen  1062  Openbare ruimte  1063  Wijken  1071  Cultuur  1072  Mobiliteit  1073  Onderwijs  resultaat voor eerste instbestemming    Programma’s    1013  Citymarketing & Externe  betrekkingen  1021  Wonen  1022  Klimaat & Energie  1023  Groen & Water  1032  Grondbeleid  1042  Bestuur & Middelen  1043  Facilitaire diensten  1051  Zorg & Welzijn  1052  Sport  1061  Werk & Inkomen  1062  Openbare ruimte  1071  Cultuur  1072  Mobiliteit  1073  Onderwijs  eerste winstbestemming    Resultaat na eerste winstbestemming 

primitieve begroting  Lasten   Baten   5.932  ‐3.037  17.159  ‐636  3.721  2.306  8.980  14.780  14.863  223.086  4.000  112.693  42.257  68.653  17.412  183.045  46.036  15.003  19.796  16.519  29.310  845.551 

‐409  ‐1.110  ‐2.498  ‐12.523  ‐8.500  ‐165.436  ‐1.920  ‐305.456  ‐36.159  ‐8.112  ‐2.031  ‐147.038  ‐9.774  ‐2.670  ‐254  ‐14.306  ‐1.475  ‐723.344 

primitieve begroting  Lasten   Baten     ‐202 

Saldo  2.895  16.523  3.312  1.196  6.482  2.257  6.363  57.650  2.080  ‐192.763  6.098  60.541  15.381  36.007  36.262  12.333  19.542  2.213  27.835  122.207 

Saldo  ‐202 

dynamische begroting  Lasten   Baten   5.928  ‐3.156  16.320  ‐654  5.926  2.668  8.352  14.731  15.057  303.314  4.026  110.994  43.174  68.880  17.486  193.039  47.013  14.965  19.705  14.251  35.683  941.512 

‐2.323  ‐3.168  ‐1.083  ‐11.841  ‐7.489  ‐277.861  ‐1.835  ‐321.041  ‐36.544  ‐9.601  ‐2.068  ‐142.431  ‐11.091  ‐2.693  ‐259  ‐14.341  ‐5.931  ‐855.410 

dynamische begroting  Lasten   Baten     ‐202 

Saldo  2.772  15.666  3.603  ‐500  7.269  2.890  7.568  25.453  2.191  ‐210.047  6.630  59.279  15.418  50.608  35.922  12.272  19.446  ‐90  29.752  86.102 

Saldo  ‐202 

      6.505  2.739    198    ‐24      100    9.518 

‐142      ‐60.029  ‐62.535  ‐3  ‐1.549  ‐275  ‐4.976    ‐182  ‐1.705  ‐145  ‐131.743 

‐142      ‐53.524  ‐59.796  ‐3  ‐1.351  ‐275  ‐5.000    ‐182  ‐1.605  ‐145  ‐122.225 

2.768      4.050  13.645    2.746    3.893  489    3.221  40  30.852 

‐569  100  27  ‐22.286  ‐72.827  ‐578  ‐3.565  ‐275  ‐8.830    ‐282  ‐2.205  ‐2.157  ‐113.649 

2.199  100  27  ‐18.236  ‐59.182  ‐578  ‐819  ‐275  ‐4.937  489  ‐282  1.016  ‐2.117  ‐82.797 

855.069 

‐855.087 

‐18 

972.364 

‐969.059 

3.305 

 

  352       

 

Programmarekening        Programma's    1011  Dienstverlening & Burgerzaken  1012  Veiligheid  1013  Citymarketing & Externe  betrekkingen  1021  Wonen  1022  Klimaat & Energie  1023  Groen & Water  1031  Ruimte & Cultuurhistorie  1032  Grondbeleid  1041  Economie & Toerisme  1042  Bestuur & Middelen  1043  Facilitaire diensten  1051  Zorg & Welzijn  1052  Sport  1061  Werk & Inkomen  1062  Openbare ruimte  1063  Wijken  1071  Cultuur  1072  Mobiliteit  1073  Onderwijs  resultaat voor eerste winstbestemming 

Lasten   5.871  16.315 

Realisatie  Baten   ‐3.211  ‐732 

Saldo  2.660  15.583 

5.949  2.719  8.447  15.332  14.793  253.197  4.028  115.951  41.991  69.032  17.486  182.517  49.375  15.024  19.607  14.269  35.745  887.648 

‐2.363  ‐3.350  ‐1.628  ‐12.279  ‐7.133  ‐228.297  ‐1.893  ‐328.839  ‐36.192  ‐10.338  ‐2.068  ‐131.366  ‐14.655  ‐2.784  ‐161  ‐14.890  ‐5.912  ‐808.091 

3.586  ‐631  6.819  3.053  7.660  24.900  2.135  ‐212.888  5.799  58.694  15.418  51.151  34.720  12.240  19.446  ‐621  29.833  79.557 

Lasten    

Realisatie   Baten   ‐202 

Saldo  ‐202 

2.768      4.050  13.645    2.746    3.893  489    3.221  40  30.852 

‐569  100  27  ‐22.286  ‐72.827  ‐578  ‐3.565  ‐275  ‐8.830    ‐282  ‐2.205  ‐2.157  ‐113.649 

2.199  100  27  ‐18.236  ‐59.182  ‐578  ‐819  ‐275  ‐4.937  489  ‐282  1.016  ‐2.117  ‐82.797 

918.500 

‐921.740 

‐3.240 

verschil dynamische begroting en realisatie  Lasten   Baten   Saldo  57  55  112  5  78  83  ‐23  ‐51  ‐95  ‐601  264  50.117  ‐2  ‐4.957  1.183  ‐152  0  10.522  ‐2.362  ‐59  98  ‐18  ‐62  53.864 

40  182  545  438  ‐356  ‐49.564  58  7.798  ‐352  737  0  ‐11.065  3.564  91  ‐98  549  ‐19  ‐47.319 

17  131  450  ‐163  ‐92  553  56  2.841  831  585  0  ‐543  1.202  32  0  531  ‐81  6.545 

  Programma's    1013  Citymarketing & Externe  betrekkingen  1021  Wonen  1022  Klimaat & Energie  1023  Groen & Water  1032  Grondbeleid  1042  Bestuur & Middelen  1043  Facilitaire diensten  1051  Zorg & Welzijn  1052  Sport  1061  Werk & Inkomen  1062  Openbare ruimte  1071  Cultuur  1072  Mobiliteit  1073  Onderwijs  eerste winstbestemming 

verschil dynamische begroting en realisatie  Lasten   Baten   Saldo  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0 

0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0 

0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0 

  Resultaat na eerste winstbestemming 

53.864 

‐47.319 

6.545 

     

   

353   

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling   

9. Grondslagen voor waardering en  resultaatbepaling  Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 

INLEIDING  De jaarrekening is opgesteld met inachtneming van de voorschriften die het Besluit  begroting en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft.  Bij het opstellen van de concernbalans zijn alle onderlinge posities van directies en  bedrijven geëlimineerd. Het gaat daarbij om de verstrekking van langlopende middelen  voor de financiering van investeringen, de belegging van (langlopende) beschikbare  middelen uit reserves en voorzieningen, de rekening courant verhoudingen en de  onderlinge vorderingen‐ en schulden‐ posities op grond van facturering, verrekeningen,  evenals rechten en verplichtingen tussen directies en bedrijven onderling. Deelnemingen  zijn niet in de consolidatie betrokken.    ALGEMENE GRONDSLAGEN VOOR HET OPSTELLEN VAN DE JAARREKENING  De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op  basis van historische kosten. Tenzij bij het betreffende balanshoofd anders is vermeld,  worden de activa en passiva opgenomen tegen de nominale waarde.    De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten  en winsten worden slechts genomen voor zover deze op balansdatum gerealiseerd zijn.  Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het betreffende jaar,  worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn  geworden.    Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment  waarop het dividend betaalbaar wordt gesteld.    Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking  hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q.  schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidsgerelateerde verplichtingen van  vergelijkbaar volume, worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de  periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet gedacht worden aan componenten  zoals ziektekostenpremies van gepensioneerden, overlopende vakantiegelden en  verlofaanspraken en dergelijke.    WAARDERINGSGRONDSLAGEN BALANS  IMMATERIËLE VASTE ACTIVA  De immateriële activa worden gewaardeerd op verkrijgings‐ of vervaardigingsprijs  verminderd met afschrijvingen.  Afschrijving vindt plaats volgens een percentage van de geactiveerde kosten waarbij voor  de kosten van het sluiten van geldleningen en disagio een afschrijvingsduur geldt die  maximaal gelijk is aan de looptijd van de lening. Voor kosten van onderzoek en  ontwikkeling geldt een afschrijvingsduur van  5 jaar.    

  354       

 

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling    MATERIËLE VASTE ACTIVA  Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de brutoverkrijgings‐ of  vervaardigingsprijs  eventueel verminderd met bijdragen van derden en verminderd met  afschrijvingen. Indien de BTW compensabel is dan geldt waardering tegen brutobedrag  verminderd met de BTW‐component. Indien een materieel vast actief een blijvend lagere  marktwaarde heeft, is het actief afgewaardeerd.  Bij de materiële vaste activa is onderscheid gemaakt naar investeringen met economisch  nut en investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut.   Afschrijving vindt plaats volgens een percentage van de aanschaffingswaarde, gebaseerd  op de gemiddelde levensduur van de activa. Afschrijving vindt lineair plaats, tenzij in  uitzonderingsgevallen bij raadsbesluit is afgeweken en besloten is tot annuïtaire  afschrijving. De afschrijvingstermijnen zijn vastgelegd in de richtlijn “waarderen, activeren  en afschrijven van vaste activa en investeringen”. Op grond van nadere inzichten zijn er  enkele kleine wijzigingen in de gehanteerde afschrijvingstermijnen aangebracht. Deze  wijzigingen worden in het raadsvoorstel bij deze stadsrekening separaat aan de Raad  voorgelegd.   De waardering van de vaste activa  is gebaseerd op de volgende afschrijvingstermijnen  in jaren:    Vaste Activa  grond (wordt niet op afgeschreven)  sloop‐ en grondwerken  rioleringen  havens en kaden  woonruimten  school‐ en bedrijfsgebouwen  sportaccommodaties  bovengrondse parkeergarages  ondergrondse parkeergarages  tunnel  busbanen  parken  viaduct  brandkranen  aanleg/inrichting parkeerplaatsen  aanleg/inrichting speel‐ en sportvelden  black spots  eerste inrichting bij nieuwbouw  duurzaam onderhoud gebouwen  openbare verlichting  rijbanen, trottoirs, fietspaden  groenvoorziening  herinrichting straten, verbetering woonomgeving  brandweerwagens (redvoertuigen)  verkeerslichtinstallaties  technische installaties in bedrijfsgebouwen  speelvoorzieningen  straatmeubilair  Geluidsarm asfalt  Parkeerapparatuur  stoffering, meubilair, inventaris  noodgebouwen  vrachtwagens en tractoren  bestel‐ en personenauto’s  gereedschappen  motormaaiers  keet‐ en schaftwagens  Onderzoek en ontwikkeling van activa  automatiseringsinvesteringen  Grote computersystemen (bijv.NFIS, GWS4All)  telefooncentrale  Aankoop software licenties  Automatiseringsinfrastructuur  PC’s, printers, servers, back‐up apparatuur, UPS  Softwaretools voor onderhoud en monitoring systemen 

   

Afschrijvingstermijn in jaren  ‐‐  40  40*  40  40  40  40  40  50  40  25  25  25  25  20  20  20  20  20  20  15  15  15  15  15  15  10  10  10  10  10  10  10  5  5  5  5  5    5  8  5  5  3  3 

355   

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling    * in het GRP 2005‐2009 is opgenomen dat de groot‐ en  vervangingsonderhoudsinvesteringen en de stelselverbeteringsinvesteringen in een keer  afgeschreven worden.  GEMEENTELIJK RIOLERINGS PLAN (GRP)  Financiële resultaten op de exploitatie  De werkelijke lasten en baten zullen afwijken van de ramingen.  Deze worden gestort/onttrokken in/aan een voorziening (onderdeel van de Voorziening).  Wij willen transparant laten zien dat alle geïnde rioolrechten ook daadwerkelijk worden  aangewend voor werkzaamheden voortvloeiend uit het GRP. Ons argument daarvoor is  dat de burger helder moet kunnen zien dat het geld daadwerkelijk wordt besteed  waarvoor het wordt opgehaald.     De aanbeveling vanuit de Commissie BBV is om hiervoor een bestemmingsreserve in te  stellen. De raad zou hiertoe kunnen besluiten als zij dat wenselijk acht.  Wij wijken van deze aanbeveling af. Daarbij denken wij dat het werken met een  geïntegreerde voorziening de samenhang wordt vergroot en dezelfde effecten worden  bereikt als bij een bestemmingsreserve, doordat de drie componenten afzonderlijk  zichtbaar worden gemaakt en door de raad van jaar tot jaar kunnen worden gevolgd.  LENINGEN U/G.  De leningen u/g zijn opgenomen voor het nominale openstaande saldo verminderd met  het totaal van de getroffen voorzieningen in verband met risico's van oninbaarheid.  DEELNEMINGEN  De deelnemingen bestaan uit aandelen en participaties en zijn opgenomen tegen  verkrijgingsprijs. Elk jaar vindt een beoordeling plaats of een afwaardering noodzakelijk  zou zijn op grond van een structurele waardedaling van de aandelen.  VOORRADEN  De voorraden zijn gewaardeerd tegen inkoopprijs of lagere marktwaarde.  De in de exploitatie opgenomen gronden van het Ontwikkelingsbedrijf, opgenomen onder  de post “voorraden” op de balans, zijn gewaardeerd tegen het saldo van de gerealiseerde  kosten en opbrengsten minus de voorziening t.b.v. een eventueel nadelig resultaat.    Onder de kosten wordt in dit verband verstaan de verwervingskosten, sloopkosten, kosten  van bouw‐ en woonrijp maken rentekosten en diverse plankosten.  De planexploitaties in ontwikkeling zijn eveneens op deze grondslag gewaardeerd.  ONDERHANDEN WERK  Het onderhanden werk wordt gewaardeerd tegen aanschafwaarde, eventueel verminderd  met getroffen voorzieningen.   GRONDEN NIET IN EXPLOITATIE   De gronden niet in exploitatie zijn opgenomen tegen verkrijgingsprijs.  KORTLOPENDE VORDERINGEN  De vorderingen op derden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.   De op balansdatum openstaande vorderingen zijn op hun volwaardigheid beoordeeld.  Voorzover noodzakelijk zijn voorzieningen getroffen ter dekking van de risico's van  dubieusheid of oninbaarheid. Deze voorzieningen zijn in mindering gebracht op het saldo  van de vorderingen.  De vorderingen inzake belastingen zijn gewaardeerd op basis van de nominale waarde (de  opgelegde aanslagen) verminderd met de op balans¬datum ingeschatte verplichtingen in    356       

 

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling    verband met verminderingen, kwijtscheldingen en oninbaarheid van belasting¬posten.    De vorderingen op inwoners terzake van gevorderde terugbetaling van teveel uitbetaalde  uitkeringen en subsidies zijn gewaardeerd op nominale waarde verminderd met de op  balansdatum ingeschatte mate van oninbaarheid, verwachte kwijtscheldingen en indien er  sprake is van een afbetalingsschema contant gemaakt tegen de geldende rekenrente.  Overlopende activa  De onder overlopende activa opgenomen posten zijn tegen nominale waarde  gewaardeerd.  LIQUIDE MIDDELEN  De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.  EIGEN VERMOGEN  Onder het eigen vermogen zijn opgenomen de algemene reserves en de  bestemmingsreserves alsmede het saldo van de rekening van baten en lasten.  VOORZIENINGEN  Onder de voorzieningen zijn opgenomen de op het moment van opstellen van de  jaarrekening voorzienbare verplichtingen, verliezen en of risico's voor zover de omvang  hiervan redelijkerwijs is in te schatten dan wel van derden verkregen middelen die  specifiek moeten worden besteed. Ook voor kosten die in een volgend jaar gemaakt  worden, maar hun oorsprong vinden in het betreffende jaar waarbij de voorziening dient  tot kostenegalisatie. Voorzieningen waarvan de omvang wordt bepaald op basis van  beheers‐ of onderhoudsplannen worden berekend op basis van de laatst bekende  geactualiseerde plannen. De voorzieningen zijn opgenomen tegen nominale waarde  VOORZIENING GEMEENTELIJKE RIOLERINGS PLAN (GRP)  Binnen de bestaande regels en wetgeving kiezen we voor een zo eenduidig en eenvoudig  mogelijke en transparante financiële structuur. Er is daarom gekozen voor een  geïntegreerde voorziening waarin de drie componenten voor spaardeel voor  investeringen, onderhoud en jaarlijkse financiële resultaten in samenhang met elkaar,  maar wel apart zichtbaar worden, en gescheiden geregistreerd en beheerd worden.      De nieuwe Geïntegreerde Voorziening GRP vervangt de huidige Voorziening GRP‐nieuw  (ook wel 'schommelfonds' genoemd)."    Met afschrijving wordt gestart in het jaar volgend op het jaar van gereedkomen van de  vaste activa. De afschrijvingsduur van investeringen wordt gebaseerd op de  afschrijvingstermijnen zoals vastgesteld op het moment van ingebruikname.   LANGLOPENDE SCHULDEN  Onder langlopende schulden zijn begrepen schulden met een vervaltermijn langer dan een  jaar. Deze zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.  VLOTTENDE PASSIVA  De posten opgenomen onder de vlottende passiva zijn tegen nominale waarde  gewaardeerd.     

   

357   

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling    GRONDSLAGEN VAN RESULTAATBEPALING   BATEN EN LASTEN  In de concernjaarrekening worden de baten en lasten op dezelfde wijze gerangschikt als in  de begroting. Zowel de baten als de lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij  betrekking hebben.    Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves worden conform begroting, dan wel  expliciete besluitvorming door de Raad, rechtstreeks op de reserves gemuteerd. Bij de  presentatie van het rekeningsaldo zijn wel alle mutaties afzonderlijk gepresenteerd in het  kader van de nieuwe verslaggevingsvoorschriften.  PLANEXPLOITATIES ONTWIKKELINGSBEDRIJF  Verwachte nadelige resultaten worden door middel van het vormen van een voorziening  via de Winst en Verliesrekening, op basis van contante waarde ten laste van de Algemene  Bedrijfsreserve van het Ontwikkelingsbedrijf gebracht. Verliezen worden genomen zodra  zij voorzienbaar c.q. te verwachten zijn.   Verwachte voordelige resultaten worden in principe genomen bij het afsluiten van de  planexploitatie. Tussentijdse winstneming wordt alleen toegepast indien de boekwaarde  van het onderhanden werk negatief is. De tussentijds te nemen winst wordt bepaald door  de negatieve boekwaarde van het onderhanden werk te verminderen met de contante  waarde van nog te maken kosten. Baten worden genomen zodra zij zijn gerealiseerd.  KOSTENPLAATSSALDI  In 2011 zijn de bedrijfsvoeringskosten overeenkomstig de begroting over de programma’s  verdeeld. Een bij de rekening blijkend voor‐ of nadelig saldo is als bedrijfskostenresultaat  op het programma concernverrekeningen verantwoord.     

  358       

 

Toelichting op de Balans   

10. Toelichting op de Balans  Toelichting op de Balans 

 

 

 

 

 

 

   

359   

Toelichting op de Balans ‐ Activa    ACTIVA  Toelichting op de Balans ‐ Activa 

Alle bedragen x €1.000  10.1.1 VASTE ACTIVA      Immateriële vaste activa  585    De immateriële vaste activa worden onderscheiden in:    Boekwaarde per  Kosten voor onderzoek en ontwikkeling 

31‐12‐2011  585 

Totaal 

31‐12‐2010  694 

585 

694 

  Het onderstaande overzicht geeft het verloop weer van de immateriële vaste activa  gedurende het jaar 2011.      Immateriële vaste  activa  Kosten voor onderzoek  en ontwikkeling  Totaal 

boekwaarde  31‐12‐2010  694 

Investe‐ ringen  352 

694 

352 

desinves‐ teringen  0 

afschrij‐ vingen  ‐77 

Versnelde  Afschrijving  ‐384 

bijdragen  van derden  0 

0 

‐77 

‐384 

0 

afwaar‐ deringen  0 

boekwaarde  31‐12‐2011  585 

0 

585 

De versnelde afschrijvingen betreffen immateriële vaste activa van Maatschappelijk nut,  welke door het inzetten van de Nuonreserve versneld zijn afgeschreven, met als doel het  verminderen van de kapitaallasten.      Materiële vaste activa  294.303     De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen:    Boekwaarde per  In erfpacht gegeven gronden  overige investeringen met economisch nut  Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend  maatschappelijk nut  Totaal 

31‐12‐2011 

31‐12‐2010  82  262.843  31.378 

82  263.853  86.114 

294.303 

350.049 

  De overige investeringen met economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld:    Materiële vaste  activa  Gronden in erfpacht  Gronden en terreinen  bedrijfsgebouwen  woonruimten  grond‐weg en  waterbouwkundige  werken  vervoermiddelen  machines, apparaten,  installaties  overige activa  activa in ontwikkeling  TOTAAL 

Economisch  nut  82  22.830  164.239  4.104  46.301 

Maatschappelijk  Nut  0  285  0  0  80.441 

Boekwaarde  31‐12‐2010  82  23.115  164.239  4.104  126.742 

Economisch  nut  82  22.122  162.131  4.152  44.896 

Maatschappelijk  nut  0  40  0  0  29.328 

Boekwaarde  31‐12‐2011  82  22.162  162.131  4.152  74.224 

1.443  2.792 

554  4.834 

1.996  7.626 

1.828  1.803 

485  ‐136 

2.313  1.667 

17.630  4.515  263.936 

0  0  86.114 

17.630  4.515  350.049 

15.592  10.319  262.925 

0  1.661  31.378 

15.592  11.980  294.303 

 

  360       

 

Toelichting op de Balans ‐ Activa    Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de materiële vaste  activa weer:    Materiële vaste activa 

boekwaarde  31‐12‐2010 

Gronden in erfpacht  Gronden en terreinen  Bedrijfsgebouwen  Woonruimten  grond‐, weg‐ en  waterbouwkundige  werken  Vervoermiddelen  machines, apparaten,  installaties  overige activa  activa in ontwikkeling  Totaal 

Investe‐ ringen 

desinves‐ teringen 

82  23.115  164.239  4.104  126.742 

0  789  4.267  183  12.143 

0  ‐1.372  ‐1.026  0  ‐1.409 

geactiveerd  lopend  boekjaar  0  0  0  0  0 

1.996  7.626 

580  384 

0  ‐388 

17.630  4.515  350.049 

3.004  26.108  47.458 

‐5  0  ‐4.200 

afschrij‐ vingen 

Versnelde  afschrijving 

bijdragen  van derden 

0  ‐7  ‐4.801  ‐135  ‐9.515 

0  ‐362  13  0  ‐51.834 

0  0  ‐560  0  ‐1.908 

82  22.163  162.132  4.152  74.219 

0  0 

‐262  ‐600 

0  ‐4.834 

0  ‐521 

2.314  1.667 

0  ‐18.640  ‐18.640 

‐4.286  0  ‐19.606 

‐752  0  ‐57.769 

0  0  ‐2.989 

15.591  11.983  294.303 

  Onder de bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen die direct  gerelateerd zijn aan het betrokken actief. Onder de waardering staan de afwaarderingen  wegens duurzame waardevermindering.    Wij hebben in 2011 de afschrijvingstermijn van de parkeergarages aangepast en hierbij  onderscheid gemaakt tussen bovengrondse en ondergrondse parkeergarages. Deze laatste  gaan 10 jaar langer mee.    Als gevolg van het inzetten van de Nuonreserve hebben we een groot aantal activa van  maatschappelijk nut versneld afgeschreven, met als doel de kapitaallasten te  verminderen.     Opvallende grote investering in 2011 was de start van Park Lingezegen. Maar ook de  activa als gevolg van de overname van de exploitatie van het  Triavium en de start van het   voorbereidingskrediet Citadel.     Financiële vaste activa  253.861      Financiële vaste activa  Kapitaalverstrekkingen aan:  Activa in Eigendom van  derden  ‐ deelnemingen  Leningen aan:  ‐ woningbouwcoöperaties  ‐ deelnemingen  ‐overige verbonden partijen  Overige leningen u/g  Vooruitbetaalde erfpacht  Duurzaamheidsfonds  Lening Stichting  Volkshuisvesting Nederland  (SvN)  Besluit Woninggebonden  subsidies  Overige uitzettingen > 1 jaar  Totaal 

boekwaarde  31‐12‐2010  0  9.395 

verstrek‐ kingen  0  2.955 

Reguliere  aflossingen   0  ‐260 

vervroegde   aflossingen  0  0 

Verkoop/  Afwaardingen  0  0 

boekwaarde  31‐12‐2011  0  12.090 

2.829  0  102.203  98.761  198  62.291  0  1.196  2.221 

2.250  0  0  35.000  0  179  512  0  0 

‐94  0  ‐17.488  ‐35.404  ‐99  ‐3.364  ‐10  0  ‐219   

0  0  ‐7.743  0  0  ‐1.516  0  0  0 

‐149  0  0  0  0  0  ‐21  0  0 

4.836  0  76.972  98.357  99  57.590  481  1.196  2.002 

311 

0 

‐75 

0 

0 

236 

5  279.410 

0  40.896 

‐3  ‐57.016 

0  ‐9.259 

0  ‐170 

2  253.861 

  In 2011 zijn we gestart met de voorbereidingen voor het Citadel College en Park  Lingezegen. Daarnaast hebben we extra middelen gestort in een aantal deelnemingen.  Ook hebben we een deel van de Dar verkocht (13,13%) als gevolg van een vervreemding     

boekwaarde  31‐12‐2011 

361   

Toelichting op de Balans ‐ Activa    aan een groot aantal regiogemeenten. Wij hebben de aandelen dan ook herverdeeld en  een deel verkocht.    Onderstaande tabel geeft een overzicht van de kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen,  gemeenschappelijke regelingen en overige verbonden partijen in hele euro’s:    Kapitaalverstrekkingen  verbonden partijen, in €’s  NV Mensec  193.479 aandelen NV bank  Nederlandse Gemeenten  315 aandelen N.V.  Congresgebouw “De  Vereeniging”  40 aandelen  multifunctioneel  congrescentrum  ijsbaancomplex  95.553 aandelen DAR  Brabantse Poort  Mariënburg B.V.  B.V. Land over de Waal  Waalfront BV  GEM Waalsprong beheer  OBW Beheer B.V  Container Afvoer  Totaal 

%  deelneming  100%  100% 

     

balanswaarde  31‐12‐2010  661.878  483.698 

Vermeer‐ deringen  0  0 

verminde‐ ringen  ‐94.554  0 

Balanswaarde  31‐12‐2011  567.324  483.698 

Opbrengst  2011  0  0 

100% 

 

142.941 

0 

0 

142.941 

0 

100% 

 

18.151 

0 

0 

18.151 

0 

86,87%  10%  100%  100%  100%  50%  50%     

                 

1.134.451  34.034  18.151  290.419  18.000  27.227  0  45  2.828.995 

0  0  0  0  2.205.000  0  45.000  0  2.250.000 

‐148.000  0  0  0  0  0  0  0  ‐242.554 

986.451  34.034  18.151  290.419  2.223.000  27.227  45.000  45  4.836.441 

1.148.931  0  0  0  0  0  0  0  1.148.931 

10.1.2 VLOTTENDE ACTIVA    Voorraden 

286.046    De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën: 

Boekwaarde per  Grondexploitaties  Gronden niet in exploitatie  grond‐ en hulpstoffen  Voorraad gereed product  Totaal 

31‐12‐2011  267.074 

31‐12‐2010  283.994 

18.753 

20.796 

131 

99 

88 

128 

286.046 

305.017 

  Onderstaand wordt het verloop en de samenstelling weergegeven van de  grondexploitaties. De toelichting is ingedeeld naar hoofdgroepen van complexen.    Grondexploitaties  stedelijke  ontwikkelingsprojecten  bedrijvigheidsprojecten  woningbouwprojecten  Herstructurering  Stadscentrum  Waalsprong  Maatschappelijk Vastgoed  Koers West  Gem.Exploitaties Land over  de Waal  Opdrachten  Projecten in ontwikkeling  (pio’s)  AF: Voorzieningen  Totaal 

boekwaarde  31‐12‐2010  970 

Investeringen 

Opbrengsten 

2.033 

‐7.391 

resultaatname  2011  1.200 

Boekwaarde  31‐12‐2011  ‐3.188 

3.742  ‐3.815  ‐1.505  9.234  45.300  11.655  31.870  192.152 

714  2.824  4.865  11.266  35.246  8.432  71.930  11.472 

‐2.070  ‐163  ‐2.836  ‐1.265  ‐16.385  ‐6.361  ‐128.808  ‐6.399 

0  1.181  2.789  0  0  0  0  0 

2.386  27  3.313  19.235  64.161  13.726  ‐25.008  197.225 

‐1.685  7.364 

918  2.314 

‐426  ‐4.157 

0  0 

‐1.193  5.521 

‐11.288  283.994 

6.784  158.798 

‐4.627  ‐180.888 

0  5.170 

‐9.131  267.074 

      362       

 

Toelichting op de Balans ‐ Activa        Gezien de ontwikkelingen in de grondexploitaties gedurende 2011, is ten aanzien van de  waardering van de grondexploitaties een nadere toelichting op genomen. In het  navolgende behandelen wij hiertoe de status rondom het Zwarte scenario en Waalfront  alsmede een algemene beschouwing omtrent de relatie tussen het  woningbouwprogramma en de planexploitaties.     Uitgangspunten Zwart Scenario:  Momenteel wordt op verzoek van de raad een  'zwart' scenario doorgerekend   ‐  Herstel vastgoedmarkt in 2016  ‐  Grondprijzen dalen in deze periode met 18,5%  ‐  Kosten nemen beperkt af met 3,75%  ‐  Gemiddelde vertraging van 2 jaar  ‐  Extra plankosten bij langere duur projecten  ‐  Motie Raad maart 2012: De effecten doorgerekend tot en met het einde van de  planexploitaties.  ‐  Geen dubbeltelling (zwart ipv pessimistisch)  ‐  Alleen planexploitaties met marktrisico’s (grondverkopen) meegenomen    Tijdpad  ‐  ‐  ‐ 

Het zwarte scenario is een rekenexercitie om de gevoeligheid van de  projectenportefeuille voor een scenario te bepalen.  In het zwarte scenario is de rente niet aangepast. Bij een economische teruggang  is laag rentepercentage reëel. Dit kan het effect van het zwarte scenario dempen.  Economische teruggang impliceert aanbestedingsvoordelen.  

Waalfront  Medio 2011 is de GREX 2011 vastgesteld met als datum de stand per 1‐1‐2011. De Grex is  opgesteld als basisdocument voor het per 1‐1‐2011 formeel opgerichte bedrijf Waalfront  BV/CV. In deze grex zijn een aantal meer technische wijzigingen en maatregelen  doorgevoerd. De GREX 2011 is sluitend. Facton en Ecorys hebben in sept 2011 geadviseerd  inzake de risico’s Waalfront, en hoe daar mee om te gaan. Hier is de Raad in oktober 2011  over geïnformeerd met de opdracht om een nieuwe ontwikkelingsstrategie te ontwikkelen  en op basis daarvan te komen tot een herziene planexploitatie welke in mei/juni 2012 aan  de Raad voor wensen en bedenkingen kan worden aangeboden.  Het risico van de subsidies is er altijd , maar  er is minder noodzaak dit nu al acuut op te  lossen. En terecht. Inmiddels is duidelijk dat de provincie Gelderland op korte termijn 11  mln aanvullend ter beschikking zal stellen. Daarmee is  niet alles binnen , maar voor  aanvang van het project wel 80% gezekerd. Op basis van de Second Opinion is door de  aandeelhouders aan de directie opdracht gegeven te komen met een gewijzigde  ontwikkelingsvisie voor het Waalfront en een op basis daarvan herziene GREX 2012. Het  werkproces voor beide producten is bepaald op een doorlooptijd van okt 2011 tot aan de  zomer 2012. Overigens blijft het streven erop gericht om op basis van een gewijzigde  ontwikkelingsstrategie, en op basis van realistische aannames met de kennis van dit  moment,  een sluitende grondexploitatie te kunnen opleveren. Zonodig zullen daartoe aan  de aandeelhouders ingrijpende keuzen worden voorgelegd om maatregelen door te  voeren en waar nodig bij te sturen. De strategie en mogelijke ingrepen zullen in overleg  met aandeelhouders nader worden bepaald.     De gemeenteraad is begin maart 2012 geïnformeerd over de stand van zaken rond de  gewijzigde ontwikkelingsstrategie met de daarbij behorende uitgangspunten.  Mei/juni 2012 zal een herziening van de planexploitatie Waalfront voor wensen en  bedenkingen aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Overigens is met het vaststellen  van de risiconota 2011 en voorliggende Voortgangsrapportage Grote Projecten het  risicoprofiel behorende bij de bepaling van de ABR voor het Ontwikkelingsbedrijf het     

363   

Toelichting op de Balans ‐ Activa    Waalfront opgenomen voor 15 miljoen euro. Dit vooruitlopend op mogelijke extra  financiële problemen in de grondexploitatie en in relatie tot de uitgebracht 2nd opinion  Waalfront door Fakton.   Relatie woningbouwprogramma ‐ planexploitaties  De gemeente Nijmegen stuurt met het instrument Woonvisie om het   woningbouwprogramma voor Nijmegen beleidsmatig naar de verschillende locaties  (projecten en planexploitaties) te vertalen. Elke vier tot vijf jaar worden de kaders voor  het wonen in het algemeen, en daarmede ook voor de woningbouwprogrammering,  vastgelegd (Woonvisie). De gemeente Nijmegen voert daarbij woningmarktonderzoeken  uit om de woonwensen en woonbehoeften te kunnen volgen. Dit doen we via WOON; een  landelijk woningmarktonderzoek. De vertalingen van het woningmarktonderzoek in een  Meerjarenprogramma Woningbouw geven samen met de Woonvisie de richting voor de  woningbouwprogrammering per locatie/project.    Van 2000 tot 2008 hebben het aantal te realiseren woningen (kwantiteit) een grotere rol  gespeeld in de programmering dan de specifieke kwaliteiten (laagbouw/etagebouw en  huur of koop). Het tempo in de woningbouw was het adagium van die jaren en alle  plannen werden bij wijze van spreken al op de tekentafel verkocht en verhuurd.   Met de start van de crisis (vanaf ongeveer 2008) werd het kwalitatieve programma steeds   belangrijker. Vraaggericht bouwen werd het adagium. Wat is vraaggericht bouwen?  Bouwen wat de burger wil. Dat kan door de burger meer vrijheid te geven in de  mogelijkheden om zelf te bouwen, maar dat kan en moet ook door nog zorgvuldiger naar  de woonwensen (woningmarktonderzoeken) te kijken en daar bij de vertaling naar  locaties (nog) meer rekening te houden: de juiste woning op de juiste plek.  In 2010 zijn de Woningmarktverkenningen 2010‐2020 vastgesteld, met daarin vraag en  aanbod op de woningmarkt. Uit de Woningmarktverkenningen blijkt dat er kwantitatief  geen probleem is. Nijmegen blijft voorlopig groeien en de vraag naar woningen is groot.  Dit heeft ook zijn vertaling naar de planexploitaties in deze Voortgangsrapportage Grote  Projecten.   Daartegenover staat ook een groot potentieel aan woningbouwlocaties en deze potentiele  woningbouwlocaties zijn niet allemaal bedacht met de juiste woning op de juiste plek.   Gelukkig worden woningen nooit of bijna nooit op voorraad gebouwd, zoals in de  kantorenmarkt wel gebeurd. Dat betekent wel dat er op locaties in de stad (bijvoorbeeld  in Dukenburg) de planvorming voor woningbouw stil ligt.     In de notitie Stedelijke Woningbouw: (her) programmering zijn criteria geformuleerd voor  de herprogrammering van bestaande locaties (als de ontwikkelaar daartoe stappen  onderneemt) en de programmering van nieuwe locaties. Hiermee wordt vorm gegeven  aan het meer vraaggericht wonen in de stad. Ook de ontwikkelingsstrategieën voor de  gebiedsontwikkelingen Waalfront en Waalsprong zijn/worden herzien, om daarmee beter  te kunnen inspelen op de huidige ontwikkelingen in de woningmarkt.   Een dynamisch proces welke voortdurend zijn vertaling krijgt in de lopende  planexploitaties in Nijmegen en waar ook in de toekomst op gestuurd zal worden.

  364       

 

Toelichting op de Balans ‐ Activa    Hieronder volgt een specificatie van de niet in exploitatie genomen bouwgronden:    Niet in exploitatie genomen  bouwgronden 

Erfpachtgronden  verhuurde terreinen 

Boekwaarde  31‐12‐2010 

Investe‐ ringen 

desinves‐ teringen 

Afwaarde ringen 

naar  gronden in  exploitatie 

Boekwaarde  31‐12‐2011 

Verwer‐ vingsprijs  per m2 

82  1.774 

   

   

   

   

82  1.774 

20  9 

verspreid liggende terreinen 

193 

 

 

‐34 

 

159 

1 

overige terreinen en panden 

9.865 

1.590 

‐600 

‐792 

 

10.063 

52 

nog in ontwikkeling te nemen 

8.882 

 

‐764 

‐1.443 

 

6.675 

212 

20.796 

1.590 

‐1364 

‐2.269 

0 

18.753 

 

Totaal 

  In 2011 zijn alle gronden en panden expliciet getoetst en is  onderzocht of de  boekwaarden gelijke tred houden met de getaxeerde en economische waarden en/of er  afwaardering moet plaatsvinden voor gronden of panden.  Dit heeft ertoe geleid dat we in 2011 een bedrag van € 368.465 afgewaardeerd hebben op  de post strategische gronden.  Daarnaast wordt gemeld dat de herontwikkeling van de Industrieweg 50 ook zijn  afronding nadert en dat het negatief financieel resultaat, zijnde ruim € 1,44 miljoen, nu  wordt afgeboekt op de post strategische gronden conform de hiervoor geldende regels.  Binnen de economische context en gelet op de beperkte mogelijkheden voor ontwikkeling  van dit terrein is het resultaat goed.    De waarde van voorraden grond‐ en hulpstoffen evenals het gereed product aan het begin  en het eind van het jaar zijn:    Boekwaarde per  grond‐ en hulpstoffen 

31‐12‐2011 

Gereed product  Totaal 

31‐12‐2010  131 

99 

88 

128 

219 

227 

    Boekwaarde per 

31‐12‐2011 

gereed product  

31‐12‐2010   

burgerzaken (rijbewijzen en eigen verklaringen) 

 

0 

7 

dranken en accommodaties 

32 

21 

Emballage 

14 

11 

kleding en uitrusting brandweer 

12 

9 

3 

2 

koffie, thee accommodaties  versnaperingen en etenswaren  Voorlichting  Totaal 

6 

2 

64 

76 

131 

128 

    Kortlopende vorderingen  75.240    De in de balans opgenomen vorderingen met een looptijd korter dan één jaar kunnen als  volgt gespecificeerd worden:   

   

365   

Toelichting op de Balans ‐ Activa      Boekwaarde per 

31‐12‐2011 

rekening‐courant derden  vorderingen op openbare lichamen  vorderingen bijstandswet  Belastingdebiteuren  vorderingen grondverkopen  Debiteuren  overige vorderingen  verstrekte kasgeldleningen  te vorderen rente  Totaal 

Voorziening  oninbaarheid 

384  27.435  31.237  3.417  4.080  6.504  2.013  10.000  7.128  92.198 

balanswaarde   31‐12‐2011 

0  0  ‐16.243  ‐590  0  ‐125  0  0  0  ‐16.958 

384  27.435  14.994  2.827  4.080  6.379  2.013  10.000  7.128  75.240 

31‐12‐2010  242  20.786  29.905  2.812  9.939  8.468  3.182  11.000  6.284  92.618 

  De rekening courant derden bestaan uit:  Rekening courant derden  Rekening courant inzake planexploitaties Waalsprong  Rekening‐courant Masaya  Totaal 

31‐12‐2011 

31‐12‐2010  142  242  384 

  De vordering op openbare lichamen bestaan uit:    Boekwaarde per  Belastingdienst inzake BCF  Te vorderen compensabele BTW  Overige vorderingen  Totaal 

‐1.088  242  ‐846 

  31‐12‐2011  27.363  ‐6  78  27.435 

31‐12‐2010  20.810  ‐24  ‐24  20.762 

  De vorderingen op bijstandsdebiteuren zijn gewaardeerd op basis van de nominale  waarde verminderd met de voorziening voor dubieusheid of oninbaarheid. De waardering  op de balans vindt derhalve plaats tegen een reële waarde.     Bijstandsdebiteuren 

boekwaarde  

vorderingen WWB  vorderingen IOAW/IOAZ/BBZv  Totaal 

20.100  11.136  31.236 

voorziening  oninbaarheid/aansprakelijkheid rijk  ‐10.452  ‐5.791  ‐16.243 

Balanswaarde  31‐12‐2011  9.648  5.345  14.993 

Balanswaarde  31‐12‐2010  9.385  4.969  14.354 

  Ten behoeve van de waardering van bijstandsdebiteuren heeft conform voorgaande jaren  een bestandsanalyse plaatsgevonden. Hierbij is vastgesteld dat de samenstelling van het  bestand vergelijkbaar is 2010. Op basis hiervan is de gehanteerde systematiek tevens voor  2011 toegepast. Wij merken op dat gedurende 2011 in het kader van de  bezuinigingsopdracht voor het programma Werk & Inkomen een oriëntatie heeft  plaatsgevonden op taakafstoting. Op het onderdeel invordering uitkering is een trend  waarneembaar richting uitbesteding naar incassobureaus. Hiertoe is inmiddels een  voorbereidingstraject voor aanbesteding alsmede een marktconsultatie gestart. De  uitkomsten van deze trajecten geven ons nadere informatie omtrent de waardering van  de bijstandsdebiteuren. Gelijktijdig aan deze trajecten willen wij een gedifferentieerde  waarderingsmethodiek per vorderingcategorie opzetten, waarvoor de uitkomsten uit de  reeds benoemde trajecten als input zullen fungeren. Medio 2012 willen we deze  werkzaamheden afronden. De financiële consequenties zullen in de najaarsnota 2012  worden opgenomen.    Boekwaarde per  Belastingdebiteuren  Af: voorziening inzake vermindering, kwijtschelding en oninbaarheid  Totaal 

31‐12‐2011  3.417  ‐590  2.827 

31‐12‐2010  2.812  ‐991  1.821 

De belastingdebiteuren hebben betrekking op de debiteuren inzake gemeentelijke  heffingen, zoals onder meer de OZB. Op de nominale vorderingen wordt een voorziening  voor vermindering kwijtschelding en oninbaarheid in rekening gebracht.    366       

 

Toelichting op de Balans ‐ Activa    Hieronder staan de grondverkopen verder toegelicht:    Boekwaarde per  De vordering grondverkopen per 1 januari  Verkopen  gepasseerde akten  Correcties  Saldo vorderingen grondverkopen per 31 december 2011 

31‐12‐2011  9.939  7.935  ‐13.783  ‐11  4.080 

31‐12‐2010  7.948  19.448  ‐16.408  ‐1.049  9.939 

  De overige vorderingen kunnen als volgt worden onderscheiden:    Boekwaarde per  diverse vorderingen waaronder verhuur, vervallen termijnen leningen e.d.  af: voorziening dubieuze debiteuren  Saldo overige vorderingen per 31 december 2011 

31‐12‐2011  6.504  ‐125  6.379 

31‐12‐2010  8.468  ‐339  8.129 

  Bij de waardering van de vorderingen is de voorziening bepaald op basis van een  ouderdomsanalyse, evenals een beoordeling van enkele benoemde posten. De ouderdom  van de debiteurenpost is op balansdatum:    Totaal debiteurensaldo  6.504 

>30 dagen 

30‐60 dagen  4.812 

60‐90 dagen  849 

> 90 dagen  98 

745 

  De overige vorderingen bestaan uit:    Boekwaarde per  Vorderingen DIW  diverse vorderingen GKB, openbare ruimte en vastgoed  GEM Waalsprong  vorderingen eigen personeel pc privé, fiets, levensloop, UWV  Totaal 

31‐12‐2011 

31‐12‐2010 

277  1.509  0  227  2.013 

109  2.396  419  258  3.182 

    Liquide Middelen 

120    Het saldo liquide middelen bestaat uit de volgende componenten:   

Liquide middelen  Kassaldi  Totaal 

31‐12‐2011 

31‐12‐2010  120  120 

65  65 

    Overlopende activa 

67.115    Het saldo overlopende activa bestaat uit de volgende componenten:   

Overlopende activa  gelden van derden  vooruitbetaalde bedragen  te ontvangen rechten  nog te ontvangen bedragen  Totaal 

31‐12‐2011  57.255  1.615  8.245  0  67.115 

31‐12‐2010  3.335  15.964  7.982  748  28.029 

 

   

367   

Toelichting op de Balans ‐ Activa    Hieronder staat een specificatie weergegeven van het verloop van de nog te ontvangen  bijdragen van overheidsinstanties van 1 januari tot en met 31 december 2011.    Naam  O010 GSO Sociaal,  Integratie&Veiligh  O016 RSP  O022 Regionaal  Mobiliteitscentrum  O023 EFRO en ESF  O027 Project  perspectief  O031 Metamorfoze  O033 ZonMw  project Gezonde  voeding  O036 Uitstap‐ programma  prostituees  O038 Praktische  gezinsondersteuning  O040 Campagne  verkeersveiligheid  O041 Ophogen  bushaltes  O042 Rondje  Heyendaal  O044 Experiment  jeugdzorg dichtbij  O046 Bijdrage tbv  realisatie van de  Stadsbrug  O049 Drempels en  kuilen  O050 Future Cities  O053  OMBD  Vangnetgevallen De  Kat  O051  OMBD  Rotonde  Heijendaalseweg‐ Groenew  Subtotaal 

Boekwaarde  31‐12‐2010  ‐726 

 

Toevoeging 

Aanwending 

Vrijval 

1.991 

‐2.848 

0 

Boekwaarde  31‐12‐2011  132 

205  8 

‐118  0 

‐694  0 

0  0 

1.017  8 

1.713  14 

1.319  14 

‐366  0 

0  0 

760  0 

15  7 

0  31 

0  ‐38 

0  0 

15  14 

‐156 

23 

‐247 

0 

68 

0 

152 

‐190 

0 

38 

91 

91 

0 

0 

0 

784 

784 

0 

0 

0 

500 

0 

0 

0 

500 

0 

48 

‐60 

0 

12 

0 

0 

‐54.272 

0 

54.272 

0 

0 

‐60 

0 

60 

0  0 

0  0 

‐120  66 

0  0 

120  66 

0 

0 

173 

0 

173 

2.454 

4.333 

58.895 

0 

57.255  

 

Toelichting op de ontvangen bijdragen van overheidsinstanties  GSO Sociaal, Integratie en Veiligheid  In de worden de rijksmiddelen vanuit het GSO 2010‐2010 als onderdeel van het MOP III  gestort in afwachting van de realisatie van het met de provincie afgesloten stadscontract.  Niet‐aangewende middelen moeten worden terugbetaald.   RSP  Het uitvoeren van het stadscontract 2008‐2011 met de provincie Gelderland. Dit is een  onderdeel van het regionale samenwerkingsprogramma RSP en is gericht op een drietal  wijkprogramma’s: Dukenburg, Lindenholt en Neerbosch Oost.  Regionaal Mobiliteitscentrum  De gemeente Nijmegen heeft een eenmalige subsidie in het kader van de Subsidieregeling  vitaal Gelderland 2009 van €0,4 miljoen ontvangen. Deze middelen zetten we als dekking  voor de uitvoeringskosten die we maken voor de exploitatie van het Mobiliteitscentrum  en om de microkredieten te verstrekken. Als onderdeel hiervan is € 0,2 miljoen bestemd    368       

 

Toelichting op de Balans ‐ Activa    voor het Mobiliteitscentrum (Raadsbesluit 190/2010, d.d. 18‐11‐2010). Ook is € 0,04  miljoen ingezet voor het Project Microkrediet Gelderland. In 2010 is voor het  Mobiliteitscentrum € 0,1 miljoen uitgegeven aan personele lasten en overige kosten.     Efro en ESF  Dit betreft de balansregistratie van de Europese middelen voor:  ‐  Uitvoeringsprogramma EFRO Kanaalgebied  ‐  Cool breaks (Europees geld voor euregionale samenwerking)  Het verschil tussen enerzijds de bevoorschottingen en finale termijnen (uitgaven) aan  projectuitvoerders en anderzijds de bevoorschottingen en finale termijnen (ontvangsten)  van BZK/Europa worden op deze balanspost bijgehouden.  Toelichting Project Perspectief  De gemeente ontvangt van de provincie een subsidie van maximaal € 0,7 miljoen voor het  uitvoeren van activiteiten voor het project Perspectief in de periode oktober 2009 tot en  met december 2010. Het project Perspectief richt zich op ex‐ Ama's die 18 jaar zijn  geworden en van Rijkswege geen voorzieningen meer ontvangen. Het doel is het bieden  van zorg, opvang en begeleiding aan Ama's. De subsidie is in 2011 afgerond.  Toelichting Metamorfoze  Het project Metamorfoze loopt van 1 dec 2007 t/m 1 dec 2010. Het gaat om het  archiveren van het Dobbelmanarchief. Het project is inmiddels afgerond maar de  afrekening met het Rijk (Metamorfoze) moet nog plaats vinden. Het project archivering  Dobbelman‐archief is in de periode dec 2007 t/m dec 2010 uitgevoerd door het Regionaal  Archief Nijmegen (RAN). De verwachting is dat Metamorfoze in de 1e helft van 2011 haar  subsidie definitief vaststelt en overgaat tot uitbetaling van het laatste bedrag.  ZonMw project Gezonde Voeding  Honorering door ZonMw (Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en  zorginnovatie) voor ons project “Gezonde voeding”. De Bijdrage aan het project is €  150.000 over de periode 2010‐2013 (gemiddeld € 37.500 per jaar).   We verlenen met deze middelen een budgetsubsidie van € 24.670 voor 2010, € 43.607  voor 2011, € 44.389 voor 2012 en € 46.187 voor 2013 aan de GGD regio Nijmegen voor de  uitvoering van het project "Gezonde voeding  Het geld wordt gebruikt voor subsidieverlening aan de GGD Regio Nijmegen om , samen  met de ZZG Zorggroep, uitvoering te geven aan het plan “Gezonde voeding”.  Uitstapprogramma prostituees  Wij hebben Rijksmiddelen van het Ministerie van Justitie ontvangen voor de Regeling  Uitstapprogramma’s Prostituees (RUPS‐Regeling) voor het jaar 2010, met een maximale  uitloop tot 1 mei 2011. Deze subsidie heeft als doel het vroegtijdig signaleren van straat‐  en jeugdprostitutie en hierop een samenwerkingsketen in te zetten. Deze bestaat uit een  gemeentelijke ketenmanager straat‐ en jeugdprostitutie en het leveren van zorgtrajecten.  Praktische gezinsondersteuning  Het doel van dit project is het voortzetten van de noodzakelijke ondersteuning aan  gezinnen van ontregelde huishoudens. Hierbij wordt uitvoering gegeven aan het  vastgesteld convenant over de aansluiting tussen het preventief jeugdbeleid en  jeugdzorgbeleid. Het geld wordt ingezet voor de  budgetsubsidie thuisbegeleiding ZZG,  conform raadsvoorstel 2011.0592. De ZZG legt voor de gehele provinciale bijdrage  verantwoording af aan de gemeente Nijmegen.  Campagne Verkeersveiligheid  Dit betreft een investeringsbijdrage ten behoeve van verkeersveiligheid. De investering is  in 2011 afgerond en afgerekend.     

369   

Toelichting op de Balans ‐ Activa    Ophogen Bushaltes  Dit betreft een investeringsbijdrage ten behoeve van het ophogen van de bushaltes. De  investering is in 2011 afgerond en afgerekend.  Rondje Heyendaal  Dit betreft een investeringsbijdrage ten behoeve van het ophogen van de bushaltes. De  investering is in 2011 afgerond en afgerekend.  Experiment Jeugdzorg dichtbij  In dit experiment krijgt de client de hulpverlening die hij of zij nodig heeft, zo dichtbij  mogelijk, zo tijdig mogelijk, zo ambulant mogelijk en zoveel mogelijk op basis van "de  kracht" van het eigen sociale netwerk, De Gemeente Nijmegen wil zo een afremmende  werking bewerkstelligen op de zware vormen van jeugdzorg, zoals residenties, Wanneer  clienten toch een beroep moeten doen op deze zware vormen, dan willen men dit zo kort  mogelijk houden en de uitstroom/nazorg goed regelen, Tevens wil men de flexibiliteit van  het totale aanbod vergroten voor Jeugdigen en hun gezinnen en de samenwerking tussen  Jeugdzorg en gemeentelijk voorveld optimaliseren door o.a.gebiedsgericht te gaan  werken.  Stadsregio Stadsbrug  Wij ontvangen in tranches middelen van het Rijk, via de Stadsregio,  om de stadsbrug te  realiseren. Op dit moment hebben wij zelf deze middelen voorgeschoten en deze  middelen zullen wij in 2012 en 2013 nog ontvangen van het Rijk.  Drempels en Kuilen  Dit betreft een investeringsbijdrage ten behoeve van het verhelen van drempels en kuilen  in de weg. De investering is in 2011 afgerond en afgerekend.  Future Cities  Wij hebben van Europa via de subsidiestroom Interreg IVB NWE middelen ontvangen om  een aantal groenvoorzieningen in de stad te realiseren. De afrekening zal naar  verwachting in 2012 plaatsvinden.  Vangnetgevallen de Kat  Dit betreft een rijksbijdrage die wij hebben ontvangen ten behoeve van de bodemsanering  van de Kat.  Rotonde Heijendaalseweg‐groeneweg  Dit betreft een investeringsbijdrage ten behoeve van het realiseren van de rotonde  Heijendaalseweg‐Groeneweg. Wij verwachten begin 2012 deze subsidie af te rekenen.  

  370       

 

Toelichting op de balans ‐ Passiva    PASSIVA  Toelichting op de balans ‐ Passiva 

  Alle bedragen x €1.000  10.1.3 VASTE PASSIVA    Eigen vermogen 

130.531    Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit:   

Boekwaarde per  Algemene reserve  Bestemmingsreserve  Rekeningresultaat  Totaal 

31‐12‐2011  47.184  80.108  3.239  130.531 

31‐12‐2010  102.708  89.511  18.471  210.690 

    Het rekeningresultaat 2010 is als volgt bestemd:    Rekeningresultaat voor 2e winstbestemming  conform besluitvorming bij de stadsrekening 2010 aan de reserves toegevoegd  Resterend 

18.471  ‐18.471  0 

    Het resultaat over 2011 is als volgt opgebouwd:    Rekeningresultaat 2011  Lasten  Baten  Saldo voor aanspreken reserves  Reservemutaties:  Storting in de reserves  Onttrekkingen uit de reserves  Per saldo onttrekking uit reserves    Resultaat voor verwerking resultaatvoorstellen 

bedragen * €1.000  887.647  ‐808.091  79.558    ‐30.852  113.649  82.7977    3.239 

       Nadelig        Voordelig    voordelig 

 

   

371   

Toelichting op de balans ‐ Passiva    Het verloop van de reserves in 2011 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:  De stortingen in en onttrekkingen uit de reserves hebben plaatsgevonden in  overeenstemming met de besluitvorming door de raad en zoals verwerkt in de  dynamische begroting. Hieronder volgt per reserve een korte toelichting naar aard en  reden van de reserves en worden de betreffende mutaties in 2011 nader toegelicht.    Reserves 

Boekwaarde 31‐ 12‐2010 

Toevoegi ng 

Onttrekking 

Bestemming  resultaat 

Boekwaarde 31‐ 12‐2011 

F001  Bestemmingsreserve NUON 

58.154 

0 

‐58.154 

0 

0 

F022  Saldireserve 

44.554 

18.187 

‐25.302 

9.745 

47.184 

102.708 

18.187 

‐83.456 

9.745 

47.184 

F002  Reserve Strategische Investeringen 

Subtotaal Algemene reserve 

4.442 

0 

0 

0 

4.442 

F003  Reserve Waalsprong 

3.850 

0 

‐508 

0 

3.342 

F004  1%‐regeling Beeldende Kunst 

59 

0 

‐175 

231 

115 

F010  Verbeter.toegank.openb.geb.en ruimte 

84 

0 

‐126 

141 

99 

7 

‐7 

‐7.900 

7.900 

0 

26.410 

6.869 

‐13.886 

‐870 

18.523 

F020  Reserve WWB inkomensdeel  F025  Algemene bedrijfsreserve  F026  Res. Medische Heroine Behandeling 

0 

712 

0 

0 

712 

1.700 

0 

‐12 

0 

1.688 

17 

0 

0 

0 

17 

2.952 

0 

‐2.952 

0 

0 

0 

2.768 

‐140 

0 

2.629 

41.287 

2.181 

0 

0 

43.468 

1.120 

0 

‐59 

0 

1.061 

876 

100 

0 

189 

1.165 

F053  Reserve WMO 

4.502 

42 

‐2.390 

93 

2.247 

F054  Res. Ondernemersfonds 

2.205 

0 

‐2.045 

440 

600 

89.511 

12.665 

‐30.192 

8.124 

80.108 

192.219 

30.852 

‐113.648 

17.869 

127.293 

F029  Reserve onderwijshuisvesting  F030  Reserve BTW Compensatiefonds  F031  Reserve GSB  F040  Reserve ISV  F045  Reserve stadsbrug  F046  Reserve afschrijving  F047  Reserve parkeerbijdrage 

Subtotaal Overige bestemmingsreserve  Totaal reserves 

  Saldireserve  De saldireserve is een algemene reserve en is bedoeld om risico’s op te kunnen vangen en  maakt een belangrijk deel uit van het weerstandsvermogen. De saldireserve wordt gevoed  vanuit een voordelig rekeningresultaat en/of aan de hand van een expliciet besluit van de  gemeenteraad. De hoogte van de saldireserve beweegt zich binnen een bepaalde  bandbreedte, bestaande uit een “harde” ondergrens en een flexibele bovengrens. Voor  meer informatie hierover verwijzen wij u naar de paragraaf Weerstandsvermogen.    Reserve NUON  Deze reserve is (als bestemmingsreserve) ingesteld bij raadsbesluit van 18 februari 1998  (raadsvoorstel 32/1998). De voeding heeft in 1998 plaatsgevonden uit de koopsom voor  de aandelen NUON Zuid Gelderland, die deels in een aantal betalingen contant en deels in  de vorm van leningen door NUON NV is voldaan. Er vindt geen nieuwe voeding plaats.    In januari 2011 is deze reserve, conform de besluitvorming in de stadsbegroting 2010‐ 2013, omgezet naar de exploitatie ten behoeve van de investeringen in maatschappelijk  nut en daarmee is het saldo eindejaars 0.  Reserve Strategische Investeringen  In het coalitieakkoord “Bruggen bouwen aan de Waal” heeft uw Raad bij de financiële  spelregels bepaald dat er een Reserve Strategische Investeringen wordt ingesteld, waarin  we de kapitaallasten storten van niet tijdig gerealiseerde investeringen, voor zover de  vertraging niet in de begroting is verwerkt. Het doel van de reserve is een financiële  bijdrage leveren aan majeure investeringen met een strategisch belang voor de stad in de      372       

Toelichting op de balans ‐ Passiva    sfeer van bereikbaarheid, veiligheid, wijkverbetering of grote projecten als Koers West,  waarbij het dan gaat om investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte.   Reserve Waalsprong  Deze reserve heeft als doel om de exploitatieverschillen van het uitbreidingsplan  Nijmegen‐Noord op te vangen. De reserve wordt gevoed door de OZB, rioolrecht en  gemeentefondsopbrengsten die verband houden met de groei van Nijmegen‐Noord.   1%‐regeling Beeldende Kunst  Bij het raadsbesluit van 23 februari 2006, is besloten de reserve 1%‐regeling Beeldende  kunst te handhaven. In de praktijk is gebleken dat bij sommige projecten waarop de  regeling van toepassing was een kunstopdracht weinig zinvol zou zijn, terwijl bij andere  projecten het budget voor een passende opdracht ontoereikend was. Dit was de reden om  de in de bouwkredieten gereserveerde “procentgelden” los te koppelen van de locatie/  het project waarvoor ze vrijkwamen. Er werd één fonds gevormd, dat werd gevoed door  alle percentagegelden die vrijkwamen. De advisering over de plaatsen waar, hoe en met  welke kunstenaar een kunstopdrachtprocedure in gang zou worden gezet is in handen van  de Commissie Beeldende Kunst.  De beschikking over een reserve is financieel‐technisch de eenvoudigste manier om te  werken aan kunstopdrachten. Tegenover de gelden die via de regeling gereserveerd  worden, wordt een programma van projecten opgesteld. De grilligheid van de projecten in  hun verloop‐ de ene opdracht duurt veel langer dan de andere en elk opdrachtproces  verloopt weer anders‐ maakt  “flexibele” beschikbaarheid van de middelen nodig.   Verbetering Toegankelijkheid Openbare Gebouwen en ruimte  Op 7 mei 2010 is deze reserve ingesteld met als doel gebouwen beter toegankelijk te  maken voor invaliden en minder mobiele ouderen. Een beheerder kan hiertoe subsidie  aanvragen bij het College van Burgemeesters & Wethouders. Deze reserve zal verder  overgaan in de voorziening Toegankelijkheid Openbare Gebouwen en ruimte.  Reserve WWB inkomensdeel  Deze reserve is per 31‐12‐2011 opgeheven conform de besluitvorming bij de  perspectiefnota 2012. Dit zal in de toekomst via de Saldireserve lopen.   Algemene bedrijfsreserve  De algemene bedrijfsreserve van het Ontwikkelingsbedrijf is een financiële buffer voor het  afdekken van de financiële risico’s in de planexploitaties. Tevens worden  resultaatschommelingen gefinancierd uit de ABR. De voeding wordt gevormd door de  voordelige resultaten op planexploitaties, opbrengsten uit deelnemingen, bijdragen RSU  (bijdragen van particuliere ontwikkelaars ten behoeve van bovenwijkse infrastructuur) en  eventueel rente.  Reserve Onderwijshuisvesting  Het doel van de reserve Onderwijshuisvesting is het oormerken van gelden voor het  onderwijshuisvestingsveld.   Reserve BTW Compensatiefonds  Het doel van de reserve BCF is het begrote jaarlijkse nadeel uit de invoering van de BTW‐ compensatie over een periode van een beperkt aantal jaren geleidelijk in de begroting op  te nemen, door de onttrekking uit de reserve jaarlijks gelijkmatig af te laten nemen. De  voeding van deze reserve is een eenmalige toevoeging uit de algemene uitkering (bij de  invoering van het BCF) geweest.  

   

373   

Toelichting op de balans ‐ Passiva    Reserve GSB  Deze reserve is in 2011 overgegaan naar de Saldireserve.  Reserve Stadsbrug  Deze reserve is ingesteld voor het reserveren van gemeentelijke middelen ten behoeve  van de realisatie van de tweede stadsbrug, onderdeel van de ontwikkeling van Koers‐ West.   Reserve Afschrijving  Bij het vaststellen van de stadsrekening 2009 is besloten om deze reserve weer in te  stellen omdat dit verplicht is vanuit de BBV‐voorschriften. Bij investeringen met een  economisch nut mogen bepaalde inkomsten (verzekeringsgelden na bijv. brand, de  opbrengst uit verkoop van een pand, etc.) niet in mindering worden gebracht op de  nieuwe investering. Alleen bijdragen die een directe relatie hebben met de nieuwe  investering mogen op de investering in mindering worden gebracht. Bijdragen die geen  directe relatie met de nieuwe investering hebben kunnen in de reserve afschrijving gestort  worden.  Reserve Parkeerbijdrage  De reserve parkeerbijdrage is in 2005 ingesteld. Het doel van deze reserve is om gelden,  die ontvangen worden op grond van de bouwverordening ten behoeve van alternatieve  parkeervoorzieningen, beschikbaar te houden voor de realisatie van die parkeer‐ voorzieningen.   Reserve Wmo  In september 2006 is de Wmo‐reserve ingesteld met als doel het afdekken van tekorten  op het gebied van de te verstrekken individuele voorzieningen WMO en de kosten van de  uitvoering van deze individuele voorzieningen. Later is het doel aangevuld met “het  blijvend kunnen inzetten van de Wmo integratie‐uitkering voor gemeentelijke welzijn‐ en  zorgvoorzieningen en ter dekking van de toekomstige uitgaven van het EKD. Deze reserve  is per 31‐12‐2011 opgeheven. De Wmo zal in de toekomst via de Saldireserve lopen.  Reserve Ondernemersfonds  Deze reserve is in 2006 ingesteld en heeft als doel om projecten die een bijdrage leveren  aan de verbetering van het ondernemersklimaat in Nijmegen te steunen. Het jaarbudget  voor dit fonds bedraagt € 1,5 miljoen. De openstaande verplichtingen zijn overgebracht  naar de kortlopende schulden, waar ze apart worden getoond.  Medische heroïneverstrekking  Deze reserve is ingesteld in maart 2011 met een amendement bij het raadsvoorstel  (39/2011). Dit betreft een tijdelijke bestemmingsreserve voor de voorziening Medische  heroïneverstrekking. De reserve wordt gebruikt om middelen  over de jaren 2012 en 2013  in te zetten voor dit doel.   

  374       

 

Toelichting op de balans ‐ Passiva      Voorzieningen 

16.875    Hieronder staat het verloop van de voorzieningen gedurende 2011 weergegeven:   

Voorziening 

boekwaarde   31‐12‐ 2010 

voorzieningen voor verplichtingen,  verliezen en risico's  V002  Vrz Bezwaar en Beroep  heffingen  V026  Voorziening MTC  V025 Voorziening Bergerden  V036  Pensioeninhouding  wethouders  V040  Voorziening spaarverlof  V042  Voorziening stedelijke  vernieuwing  V069  Vrz Minimabeleid  Subtotaal voorzieningen voor  verplichtingen, verliezen en risico's  Egalisatie voorzieningen   V017  Onderhoudsvoorziening  panden  V019 Ruiming Explosieven  V050  Voorziening GRP‐nieuw  V085 Onderhoudsvoorziening  Triavium  V086 Verbetering toegankelijkheid  openbare gebouwen  V087 Beheerkosten startersleningen  Subtotaal egalisatievoorzieningen  Totaal 

toevoeging 

aanwending 

vrijval 

boekwaarde   31‐12‐2011 

 

 

 

 

 

292 

870 

‐298 

0 

864 

500  0  65 

200  600  0 

‐661  0  0 

0  0  0 

39  600  65 

578  382 

8  7 

‐14  0 

0  0 

572  389 

458  2275 

133  1818 

‐458  ‐1431 

0  0 

133  2662 

  4.004 

  4.519 

  ‐4.645 

  0 

  3.878 

0  9.478  0 

2.252  9.289  513 

‐1.097  ‐10.677  ‐39 

0  0  0 

1.155  8.090  474 

0 

216 

0 

0 

216 

0  13.482  15.757 

400  17.189  18.407 

0  ‐16.458  ‐17.875 

0  0  0 

400  14.213  16.875 

  In de kolom vrijval zijn de bedragen opgenomen die ten gunste van de rekening van lasten  en baten zijn vrijgevallen. Alle aanwendingen van de voorzieningen zijn rechtstreeks ten  laste van de voorziening gebracht. Onderstaand is per voorziening een toelichting op de  aard, noodzakelijke omvang en de mutaties in 2011 van de betreffende voorziening  weergegeven.  Voorziening bezwaar en beroep heffingen  Deze voorziening dient ter afhandeling van lopende bezwaar‐ en beroepsprocedures met  betrekking tot gemeentelijke heffingen. Bij gegrondverklaring van het bezwaar of beroep  volgt een correctie op de aanslag wat kan leiden tot ( gedeeltelijke) terugbetaling.  Voorziening Multimodaal Transport Centrum (MTC)  Ten behoeve van het MTC waren gronden aangekocht. De actuele waarde van deze  gronden worden lager ingeschat dan de aankoopwaarde was. De hiermee  samenhangende verliezen zullen over de deelnemende partijen verdeeld worden wanneer  ze optreden.   Voorziening Bergerden  Voor Bergerden is in 2011 een financiële voorziening getroffen. Bergerden blijft een las‐ tige en risicovolle exploitatie gelet op de economische situatie en de beperkte vraag naar  deze bedrijfsgronden. Op dit moment zijn er wel gesprekken gaande met een grote  afnemer. In 2012 zal moeten blijken hoe we hier mee verder kunnen danwel dat er extra  bijsturingsmaatregelen noodzakelijk worden. 

   

375   

Toelichting op de balans ‐ Passiva    Pensioeninhouding wethouders  Deze voorziening betreft een berekende waarde van de uit te keren  wethouderspensioenen in die gevallen waar een verzekering niet mogelijk is. In de overige  gevallen worden de met wethouderspensioenen samenhangende verzekeringspremies  ten laste van de gemeente genomen.  Voorziening spaarverlof  Deze voorziening is in 1993 ingesteld met als doel het realiseren van financiële middelen  om de kosten van inhuur van personeel af te kunnen dekken op het moment dat een  ambtenaar spaarverlof opneemt. In verband met de instelling van de Spaarloonregeling  wordt deze voorziening niet meer gevoed, behalve met indexeringen van loonkosten.  Voorziening stedelijke vernieuwing  De voorziening vloeit voort uit het raadsbesluit nr. 99.9643 van 9 juni 1999. De voeding  van het fonds is de opbrengst van erfpachtgronden aan de corporaties. Vervolgens is er  een overeenkomst gesloten tussen de gemeente en de corporaties om de voorziening uit  de ponden ten behoeve van de herstructureringsoperatie woningbouw. In het MOPIII‐ besluit voor het Grootstedenbeleid (GSB) en het Gelders Stedelijk Ontwikkelingsbeleid  (GSO) zijn de gelden als gemeentelijke bijdrage opgenomen, met uitponding over de  jaarschijven 2005 t/m 2010.   Voorziening Minima beleid  De voorziening dient ter dekking van verplichtingen uit hoofde van de regeling chronisch  zieken, ouderen en gehandicapten. De aanvraagperiode van deze regeling loopt tot en  met maart 2012.  Voorziening huurgewenning  Op 23 augustus 2006 (besluitnr. 134/2006) heeft de raad de verordening huurgewenning  Nijmegen 2006 vastgesteld. Het doel is om tegemoet te komen aan een aanvrager die na  een ingrijpende woningrenovatie geconfronteerd wordt met een huurverhoging.  Onderhoudsvoorziening panden  De voorziening onderhoud panden is bedoeld als egalisatievoorziening voor de jaarlijkse  uitgaven voor groot onderhoud. Het betreft het planmatig onderhoud aan panden voor  bijvoorbeeld kamerverhuur, gemeentelijke panden zoals de brandweerkazerne,  woonwagens en standplaatsen, parkeergarages, wijkcentra, sporthallen en ‐ zalen, de  Keizer Karel Podia, de Lindenberg, panden op het gebied van het cultureel erfgoed, etc.  Dit onderhoud kan jaarlijks fluctueren en teneinde de jaarlijkse lasten gelijkmatig te  verdelen is de voorziening gevormd.   Voorziening Ruiming Explosieven  De voorziening is bedoeld als egalisatievoorziening voor de jaarlijkse kosten voor ruiming  van explosieven. Jaarlijks wordt voor elke opgeleverde (nieuwe) woning als onderdeel van  de gemeentefondsuitkering een bedrag ontvangen ter dekking van de kosten van ruiming  van explosieven.  De kosten voor ruiming lopen vooruit op de te ontvangen rijksbijdrage.  Verevening hiervan door middel van een voorziening is noodzakelijk:   omdat het voorzieningenplan aantoont dat de betreffende projecten en uitgaven  en langdurige looptijd hebben van soms wel 20 jaar   Omdat het Rijk in 2011 de nieuwe regeling evalueert en op grond hiervan de  bekostigingssystematiek voor Nijmegen mogelijk bijstelt.   Omdat het Rijk via een periodieke monitor de steden om een verantwoording  vraagt over de bestedingen.    376       

 

Toelichting op de balans ‐ Passiva    Voorziening GRP‐nieuw  Deze voorziening is ingesteld op 8 juni 2005 en heeft als doel een meerjarige evenwichtige  tariefsopbouw van de rioolrechten. Het bestedingsplan is gebaseerd op het Gemeentelijk  Riolerings Plan 2010‐2016 dat in 2010 geactualiseerd is vastgesteld.  Onderhoudsvoorziening Triavium  Het pand van het Triavium is in eigendom van T&L Vastgoed te Nijmegen. Maandelijks  betaalt de gemeente een vast bedrag voor het regulier onderhoud van het Triavium. Het  onderhoud wordt uitgevoerd op basis van 10 jarig onderhoudsschema ingedeeld naar nut  en noodzaak.  Dit geeft in enig jaar een dal of een piek in de (groot) onderhoudskosten.   De voorziening heeft als doel een gelijkmatige verdeling van deze kosten in de exploitatie.  Voorziening Toegankelijkheid Gebouwen  Bij de stadsrekening 2010 is deze voorziening ingesteld ter vervanging op de bestaande  reserve met als doel gebouwen beter toegankelijk te maken voor invaliden en minder  mobiele ouderen. Een beheerder kan hiertoe subsidie aanvragen bij het College van  Burgemeesters & Wethouders.   Voorziening Beheerskosten startersleningen  Deze voorziening dient ter dekking van de rentelasten voor het aantrekken van middelen  in de eerste jaren en de beheerkosten Stichting Volkshuisvesting Nederland. Op deze  manier kunnen we de eenmalige BWS middelen inzetten om de aanloopverliezen van een  structurele starterslening faciliteit in te stellen.

   

377   

Toelichting op de balans ‐ Passiva      Langlopende schulden  637.425    In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het  jaar 2011:    Ten aanzien van de leningen kan de volgende toelichting gegeven worden:    langlopende schulden, verloop  Onderhandse leningen  Waarborgsommen  Door derden belegde gelden*  Vooruit betaalde huur N.E.C.  Totaal 

Saldo 31‐12‐2010  611.830  220  2.621  2.078  616.749 

Vermeerderingen  112.240  11  0  73  112.324 

Aflossingen  ‐87.972  ‐63  0  ‐992  ‐89.027 

Saldo 31‐12‐2011  636.098  168  0  1.159  637.425 

*Vanwege het opheffen van de spaarloonregeling is de langlopende schuld overgegaan  naar de kortlopende schulden en zal daar dan ook verder worden toegelicht.     De waarborgsommen per balansdatum zijn als volgt opgebouwd:    Waarborgsommen  Beheer objecten, GB  Grondbedrijf  Parkeerbadges  Sleutelgeld accommodaties  Vastgoed management panden en woningen  Waarborgsommen brandweer en JMH  Totaal 

31‐12‐2011 

31‐12‐2010  28  0  48  28  62  2  168 

22  60  49  27  60  2  220 

  10.1.4 VLOTTENDE PASSIVA    Kortlopende schulden   133.313    De in de balans opgenomen kortlopende schulden kunnen als volgt gespecificeerd  worden:    kortlopende schulden  Kasgeldleningen  Crediteuren  Betalingen onderweg  Afdracht loonheffing en sociale lasten  Verhaalbare bijstand  Door derden belegde gelden  Rekening courant derden  Totaal 

 31‐12‐2011  98.000  22.581  0  6.602  2.659  3.363  108  133.313 

 31‐12‐2010  49.000  17.775  14.975  6.593  1.752  2.621  2.484  95.200 

  Door derden belegde gelden:  Eind 2011 is de spaarloonregeling beëindigd. Dit betekent dat er geen langlopende schuld  meer is per 31 december 2011. Aangezien alles nu direct opeisbaar is betreft het een  kortlopende schuld op balansdatum.    Rekening courant derden is als volgt opgebouwd:    Rekening courant derden  Overige rekening‐courant verhoudingen  Totaal 

31‐12‐2011 

31‐12‐2010  108  108 

2.484  2.484 

  De rekening‐couranten Waalsprong, en Masaya staan onder de kortlopende vorderingen  toegelicht.    378       

 

Toelichting op de balans ‐ Passiva      Liquide Middelen 

10.596    Het saldo liquide middelen bestaat uit de volgende componenten:   

Liquide middelen  Banksaldi  Totaal 

31‐12‐2011  10.596  10.596 

31‐12‐2010  8.223  8.223 

  Vanwege de negatieve stand van de banken op balansdatum is deze onder de passiva  opgenomen.    Overlopende passiva  48.529    De specificatie van de overlopende passiva is als volgt:    overlopende passiva  Gelden van derden  Vooruitontvangen bedragen  Verplichtingen inzake ondernemersfonds  Nog te betalen bedragen   Nog te betalen rente  Totaal 

31‐12‐2011  12.342  1.029  1.798  22.408  10.952  48.529 

31‐12‐2010  61.317  7.974  0  15.227  10.486  95.004 

  Verplichtingen inzake ondernemersfonds:    Dit betreffen de verplichtingen die zijn aangegaan ten behoeve van de uitvoering van het  ondernemersfonds. Voorheen was dit een reserve. Nu worden de verplichtingen hier  verder op afgewikkeld. Er staat nog een bedrag van €0,6 miljoen in de reserve, dit bedrag  betreft de onderuitputting van het Ondernemersfonds 2011 en is dekking voor de  begroting 2012 conform ook de perspectiefnota 2012.  Te betalen rente  De te betalen rente heeft betrekking op de transitorische rente van onderhandse  leningen.   

   

379   

Toelichting op de balans ‐ Passiva    Hieronder staat de specificatie van de vooruitontvangen bijdragen van overheidsinstanties  met een specifieke aanwendingsrichting, hierna genoemd de ontvangen bijdragen van  overheidsinstanties:    naam 

Boekwaarde  31‐12‐2010  2.246 

O006   Participatiebudget  (Edu,Inb,Rei  O009   BDU Sociaal,  Integratie&Veiligh  O045   Jeugd aan de slag  extra ESF  O015   Impuls  reg.combinatiefuncties  O034   Klimaatneutrale  steden  O048   Maatwerk  Vogelaarwijk Hatert  O037   EU‐richtlijn  omgevingslawaai  O043   Isolatiefonds  Gelderland  O039   Medische heroine  behandeling  O005   Onderwijs en  minderheden  O019   Verwijsindex prov.  Geld.  O014   Knelpunt budget  woonwagens  O047   Francia Media  O001   ISV  O002   BDU Fysiek  O003   BDU Economie  O004   Inburgering  O008   Fonds Stadsbrug  O012   Taal Totaal  O013   SACCO‐regeling  O017   Centrum Jeugd en  Gezin  O020   Specifieke uitk  schuldhulpverl  O029   Voorbereiding  participatie  O032   Afvalfonds  O052  OMBD Subsidie TIP  Totaal 

Toevoeging 

Aanwending 

Vrijval 

28.895 

24.425 

0 

Boekwaarde  31‐12‐2011  6.716 

5.679 

0 

2.242 

0 

3.437 

0 

340 

0 

0 

340 

532 

0 

38 

0 

495 

617 

0 

319 

0 

298 

0 

120 

0 

0 

120 

208 

0 

94 

0 

114 

0 

160 

50 

0 

110 

0 

125 

31 

0 

94 

158 

4.295 

4.401 

0 

52 

44 

0 

0 

0 

44 

1.315 

0 

1.302 

0 

13 

0  489  2.239  121  632  43.480  266  27  1.112 

9  5  36  0  0  343  0  0  3.631 

0  493  2.275  121  632  43.824  266  27  4.743 

0  0  0  0  0  0  0  0  0 

9  0  0  0  0  0  0  0  0 

306 

701 

1.007 

0 

0 

44 

0 

44 

0 

0 

919  0  60.434 

80  500  39.240 

0  0  86.334 

‐999  0  ‐999 

0  500  12.342 

  Toelichting op de Vooruitontvangen bijdragen van overheidsinstanties  Participatiebudget  Het participatiebudget betreft één budget waarbij de Rijksmiddelen voor re‐integratie,  educatie en inburgering worden ontvangen. Ook al betreft het één budget, de middelen  worden vanuit de vakministeries BZK (voorheen WWI), OCW en SZW aan het budget  toegevoegd, en worden lokaal ingezet voor de realisatie van doelstellingen op het terrein  van re‐integratie, educatie en inburgering.  BDU Sociaal, Integratie & Veiligheid  Dit betreft vooruitontvangen rijksmiddelen vanuit de Brede Doel Uitkering Sociale  Integratie & Veiligheid 2005‐2010 ten behoeve van het Meerjaren Ontwikkelings  Programma III 2005‐2010 (MOP‐III). Deze middelen moeten worden ingezet voor de  realisatie van het met het rijk afgesloten prestatieconvenant. Er bestaat een    380       

 

Toelichting op de balans ‐ Passiva    terugbetalingsverplichting als bij de eindverantwoording in 2012 blijkt dat prestaties niet  zijn behaald.  Jeugd aan de Slag  De ontvangen middelen voor het project “Jeugd aan de Slag Extra” gedurende de  projectperiode voor de realisatie van de projectdoelen in te zetten.    De projectperiode gaat over de jaren 2011 en 2012 heen: 09‐02‐2011 t/m 8‐8‐2012.  Tijdens de projectperiode worden ultimo 2011 de ESF‐middelen (het voorschot 2011 ad €  340.000) in de OMBD vastgehouden zodat ze in meerdere boekjaren beschikbaar en  inzetbaar blijven.   Impulsregeling combinatiefuncties  Dit is bedoeld ten behoeve van de implementatie impulsregeling brede scholen, sport en  cultuur. Met het invoeren van combinatiefuncties wordt de verbinding en samenwerking  tussen onderwijs, sport en cultuur versterkt. Een combinatiefunctie is een functie waarbij  een werknemer in dienst is bij één werkgever maar werkzaam is voor twee of meer  sectoren. Het Rijk heeft een bijdrage verstrekt om de impulsregeling te realiseren. Voor  2010 t/m 2011 is er sprake van +/‐ 13 fte en vanaf 2012 22 fte. De combinatiefunctionaris  gaat de komende jaren de sportverenigingen versterken, het dagelijkse sport‐en  beweegaanbod vergroten, het bewegingsonderwijs vernieuwen en de samenwerking  tussen sportverenigingen en onderwijs intensiveren. De ontvangen rijksmiddelen zijn  bestemd voor de uitvoering van de Impulsregeling combinatiefuncties.  Klimaatneutrale steden  Met het project "De groene Hub" willen we een stap zetten richting  klimaatneutraliteit en invulling geven aan duurzaam vervoer en de daarbij gewenste  transitie naar alternatieve brandstoffen. Vanuit het Ministerie van Infrastructuur & Milieu  is een bijdrage ter hoogte van € 0,8 miljoen beschikbaar gesteld en wordt ingezet  voor duurzame mobiliteit. De Gemeente Nijmegen wordt afgerekend op inspanning en  met op resultaat. Er wordt een proces ingericht om projectdoelen voor groen gas,  duurzame logistiek en kennisdeling te realiseren.  Maatwerk Vogelaarwijk Hatert  Betreft het uitvoeren van de maatwerkafspraken Hatert in opdracht van het Ministerie  van Binnenlandse Zaken.  Onderwijs en minderheden  De middelen komen uit het beleidsveld RMC. Dit betreft de bestrijding van het voortijdig  schoolverlaten. Ieder jaar dient verantwoording over de ontvangen Rijksbijdragen plaats  te vinden. Op basis hiervan wordt jaarlijks een definitieve vaststelling ontvangen waarna,  indien van toepassing, afgerekend moet worden en er mutaties op deze balanspost  plaatsvinden.  Toelichting BDU Fysiek  Met VROM is voor de periode 2005‐2010 het MOPIII convenant gesloten. In dit convenant  zijn de prestatie‐indicatoren voor de BDU‐fysiek vastgelegd.  De prestaties voortvloeiend uit het MOP3 contract zijn met het VROM voor de periode  2005‐2010 vastgelegd. Voor de periode 2010‐2015 is een nieuwe periode ingegaan  waarbij de “oude” en “nieuwe” prestaties opgaan. De middelen worden bij wijze van  voorschotten uitgekeerd. De middelen vanuit de voorliggende periode worden  samengevoegd met de nieuwe middelen.   EU‐richtlijn omgevingslawaai  Dit betreft een bijdrage ten behoeve van het Opstellen van geluidsbelastingskaarten en  actieplannen in de periode van 2010 tot en met 2013.     

381   

Toelichting op de balans ‐ Passiva    Isolatiefonds Gelderland  Energiezuinig maken van particuliere woningen, via subsidiering energiebesparende  maatregelen door eigenaren. Deze subsidie past goed binnen de gestelde  klimaatdoelstellingen in Nijmegen en Gelderland.  Medische Heroïnebehandeling  Deze subsidie is voor het ondersteunen van de verslaafden bij het op een volwaardige  wijze gaan deelnemen aan de samenleving. Dit wordt gerealiseerd via dagopvang, werk en  huisvesting en het geven van psychische begeleiding en mentale zorg.  Toelichting Verwijsindex  Het doel van dit project is het invoeren van de verwijsindex VIR in de regio Nijmegen e.o.  Uit de bijdrage van de provincie worden de kosten van een projectleider, evaluatie en  borging, procesregie en leiding, training en deskundigheidsbevordering, communicatie en  onvoorziene kosten. We verwachten dat deze subsidie begin 2012 zal worden afgerekend.  Toelichting Knelpunt budget woonwagens  Deze bevat ontvangen rijksmiddelen die bestemd zijn voor de aanpak van  woonwagencentra, in het bijzonder voor woonwagencentrum Tolhuis/Teersdijk. Er is  uitstel verleend voor de aanwending van de middelen tot 2012.   ISV, BDU Fysiek en BDU Economie  Deze middelen zijn, vanwege de overgang naar het gemeentefonds, overgebracht naar de  reserve ISV.   Toelichting Inburgering  Deze is ingesteld bij de start van de Wet Inburgering Nieuwkomers en is ingesteld omdat  de rijksbijdragen voor inburgering van oud‐ en nieuwkomers in een jaar beschikbaar  worden gesteld, terwijl hier qua bestedingen vaak meerjarige trajecten tegenover staan.   In 2011 is deze subsidie definitief vastgesteld en daarmee ook per 31‐12‐2011 afgerond.   Fonds Stadsbrug  Het Fonds Stadsbrug is gevoed met rijksgelden voor de aanleg van de stadsbrug. Jaarlijks  wordt er rente aan de toegevoegd. In 2011 zijn alle middelen van deze rijksbijdrage  ingezet ter realisatie van de Stadsbrug.  Taal Totaal  Dit geld is bedoeld voor een aantal experimenten ter verbetering van de methodiek van  de inburgeringstrajecten voor allochtone vrouwen. De kosten voor de 121 vrouwen, die  een inburgeringstraject binnen het programma Taal Totaal hebben uitgevoerd bedragen  worden voor een deel betaald uit de balanspost Taal totaal. De overige dekking vindt  plaats uit GSB‐middelen en middelen WWB Werkdeel. Deze subsidie is in 2011  afgerekend.  Franca Media  Het Valkhof wordt onderdeel van Europese erfgoedroute De gemeente Nijmegen gaat  met Het Valkhof deelnemen aan het Europese project Francia Media, een project dat zich  richt op de vroege middeleeuwen en de periode van het Frankische Middenrijk. Belangrijk  onderdeel van het project is een Erfgoedroute langs tien plekken die in de tweede helft  van de 9e eeuw van groot cultuurhistorisch belang waren. Het Valkhof wordt een van de  plekken van de erfgoedroute. Nijmegen ontvangt voor de deelname aan Francia Media in    382       

 

Toelichting op de balans ‐ Passiva    totaal een Europese subsidie van € 160.000. We hebben reeds een voorschot ontvangen  van €9.000.  SACCO regeling  Dit betreft vooruitontvangen middelen van het Ministerie van Onderwijs Cultuur en  Wetenschap ten behoeve van de regeling “Faciliteiten aanpassing brede scholen en  sportaccommodaties”.  Deze subsidie is in 2011 afgerekend.  Centrum Jeugd en Gezin (CJG)  Dit betreffen de rijksmiddelen in het kader van de Brede doeluitkering Centra voor jeugd  en Gezin 2009‐2011 (BDU‐CJG). De RSU‐Jgz regeling uit 2007, waarvoor we een RSU‐ voorziening (V071) hadden, is opgegaan in deze regeling. De subsidie voor Centrum Jeugd  en Gezin komt is in plaats gekomen van deze voorziening. Deze is in 2011 geheel  afgerekend.   Schuldhulpverlening  Doel van deze extra uitkering is om in verband met de economische crisis de gemeenten  in staat te stellen om extra activiteiten op het gebied van Schuldhulpverlening uit te  kunnen voeren.  Voorbereiding Participatie  Het doel van deelname aan het voorbereidingstraject Participatiebudget is dat gemeenten  beleidsmatig en organisatorisch voorbereid zijn op de komst van het Participatiebudget.  Deze subsidie is in 2011 afgerekend.  Toelichting Afvalfonds  Met het ministerie van EZ is voor de periode van 2005‐2010 het MOP III‐convenant  gesloten. In dit convenant zijn de prestatie‐indicatoren voor de BDU‐Economie vastgelegd  De prestaties zijn gehaald en derhalve hoeven de middelen niet meer terugbetaald te  worden. Dit is de reden waarom deze middelen zijn vrijgevallen in het resultaat.  Subsidie TIP  Voor de realisatie van het huis van de Topsport is een voorschot ontvangen op een  Europese subsidie. Ten gevolge van het stopzetten van TIP is deze subsidie derhalve als  terugbetalingsverplichting opgenomen.  

   

383   

Toelichting op de balans ‐ Passiva       

  384       

 

Niet uit de balans blijkende verplichtingen    Niet uit de balans blijkende verplichtingen 

11. Niet uit de balans blijkende verplichtingen  Bij het opstellen van de balans is de volgende gedragslijn gevolgd:    In de balans zijn niet opgenomen de op grond van beschikkingen, overeenkomsten  (huur/lease), toezeggingen etc. te baseren toekomstige vorderingen en/of schulden.  Tevens zijn geen voorzieningen getroffen voor toekomstige verplichtingen betreffende  vakantietoelagen, verlof, wachtgelden en dergelijke. Uitgangspunt daarbij is altijd geweest  dat de lasten in verband met deze verplichtingen in de toekomst zullen optreden  structureel gedekt zijn en moeten worden in de meerjarenbegroting  voor voorzienbare en calculeerbare toekomstige risico’s zijn in de balans voorzieningen  opgenomen.    Buiten de telling zijn bij de balans vermeld welke zakelijke zekerheidsstellingen en  gewaarborgde geldleningen de gemeente kent.    bedragen x €1.000  gewaarborgde leningen  Woningbouwvereniging Gelderland  Eigen woningverbetering met 50% deelname Rijk  Krediethypotheken  overige zakelijke zekerheidsstellingen   TOTAAL  

percentage door de  gemeente   50%  50%  100%  100%   

boekwaarde 31‐12‐2011 

boekwaarde 31‐12‐2010 

92  541.470  2.550  3.750  547.862 

137  545.127  2.550  3.564  551.378 

Deelnemingen    DAR  Wij hebben in 2011 een gedeelte van de DAR vervreemd aan de regiogemeenten  Beuningen, Druten, Groesbeek, Heumen, Millingen, Ubbergen en Wijchen. Wij bezitten in  totaal nu nog 86,87% van de aandelen.   Langlopende huurcontracten  Huurcontract Elckerlyk tot en met 1 december 2031 voor een bedrag van € 1,0 miljoen   Triavium contract tot en met 23 september 2033 voor een bedrag van € 1,1 miljoen.  Inkoopcontracten groter dan €1 miljoen inkoopwaarde  In totaal heeft de gemeente Nijmegende volgende contracten welke elk een  inkoopwaarde hebben van meer dan €1 miljoen. Hieronder staan de categorieën  weergegeven waaraan deze verplichtingen zijn aangegaan.      Catering   Schoonmaak   Elektriciteit   Gas   Water   Koffieautomaten en benodigdheden   Printers   Meubilair   Hardware   Archeologie   Juridisch advies    Notarieel advies   Gebouwbeheer   Inhuur uitzendkrachten     

385   

Niet uit de balans blijkende verplichtingen                   

  386       

Verzekeringen  Software  Verkeerslichten  Parkeerautomaten  Beveiliging  Leerlingenvervoer  Telefonie  Post  Abonnementen en advertenties  Drukwerk       

 

Overzicht algemene dekkingsmiddelen   

12. Overzicht algemene dekkingsmiddelen  Overzicht algemene dekkingsmiddelen 

In dit onderdeel wordt inzicht geboden in de algemene dekkingsmiddelen. Met algemene  dekkingsmiddelen worden de inkomsten bedoeld die geen specifiek bestedingsdoel  kennen. De belangrijkste daarvan zijn de Onroererende zaak belasting (OZB) en de  Algemene uitkering.    Algemene dekkingsmiddelen (x € 1.000)  Lokale heffingen  ‐ Onroerend zaak belasting  ‐ Hondenbelasting  ‐ Precariobelasting  Toeristenbelasting  Algemene uitkering  Dividenden  Uitkering NUON  Saldo financieringsfunctie  Totaal 

Primitieve begroting  2011 

Dynamische begroting  2011 

           56.767    1.051             518     274    204.917          675      4.704  3.043  271.949

  59.068  1.051          507           274     208.866   745       2.269       12.933     285.713  

Realisatie   2011    60.261    1.053    612               265  209.648               745       2.269  14.394    289.248 

  Voor een nadere toelichting op de lokale heffingen, wordt verwezen naar de paragraaf  lokale heffingen. Hierin staan alle belastingopbrengsten vermeld, ook de kosten‐ gerelateerde heffingen, zoals bijvoorbeeld de rioolheffing.    De bedragen genoemd in de paragraaf en bovenvermelde bedragen kunnen afwijken. In  bovenvermelde staat zijn de bruto‐opbrengsten in totaliteit opgenomen. Dat wil zeggen  inclusief afrekeningen voorgaande jaren. Daarentegen is geen rekening gehouden met  kwijtscheldingen, verminderingen e.d. In de paragraaf lokale heffingen wordt de  kwijtschelding nader beschreven en wordt alleen het belastingjaar 2011 opgenomen.      ONVOORZIEN  Besluit 

programma 

Beginsaldo (primitieve begroting 2011)  Raadsvoorstel 31/2011 Monumentenvergoeding  Restant saldo onvoorzien op 31‐12‐2011  

raming onvoorzien 

9610 Bestuur & Middelen 

440 

1031 Ruimte & Cultuurhistorie     

‐237     203 

   

   

387   

Begrotingsrechtmatigheid    Begrotingsrechtmatigheid  Begrotingsrechtmatigheid  Begrotingsrechtmatigheid 

13. Begrotingsrechtmatigheid 

Nummer  Categorie  1. 

2.  3. 

4. 

5. 

6. 

7.  8. 

9.  10. 

Op grond van de Gemeentewet zijn alle overschrijdingen op de lasten ten opzichte van de  begroting onrechtmatig. Teneinde een afweging te kunnen maken van de relevantie van  deze onrechtmatige lasten is het criterium “passend binnen het door de Raad uitgezette  beleid” van belang. Omdat het van belang is dat de Raad de criteria hieromtrent bepaald,  is bij vaststelling van het normen en toetsingskader rechtmatigheid een spelregel  hieromtrent voorgelegd en vastgesteld door de Raad. Deze regel is gebaseerd op de  kadernota Rechtmatigheid zoals uitgegeven door het Platform Rechtmatigheid.  In deze regel is onder meer opgenomen dat overschrijdingen op programmaniveau van €  100.000, of 10% van de lasten wanneer dat minder is, worden toegelicht en  gecategoriseerd. De categorisatie houdt in dat de analyse van de overschrijdingen kan  opleveren dat er weliswaar sprake is van een overschrijding, maar dat die overschrijding  als rechtmatig beschouwd mag worden. Een voorbeeld hiervan is de ontvangst van  beklemde rijksmiddelen in december van het jaar. Gezien het tijdstip van toekennen van  de rijksmiddelen was het niet mogelijk om in het begrotingsjaar een begrotingswijziging  aan de Raad aan te bieden. De rijksgelden worden als bate op het programma  verantwoord en tevens wordt dit bedrag als last opgenomen, namelijk als storting in een  voorziening. De gelden worden uiteindelijk in een voorziening op de balans opgenomen,  zodat ze in het volgende begrotingsjaar beschikbaar zijn. In het kader van  begrotingsrechtmatigheid leidt dit tot een overschrijding van de lasten, welke echter  gecompenseerd wordt door aan deze lasten gerelateerd baten. Dit wordt dan als een  rechtmatige overschrijding beschouwd.    De vastgestelde spelregel kent de volgende indeling:  Begrotingsoverschrijdingen door:  Rechtmatig/  onrechtmatigheid  Kostenoverschrijdingen passend binnen het beleid maar waarvan  Onrechtmatig  vastgesteld is dat overschrijding ten onrechte niet tijdig aan de Raad is  voorgelegd. (Dreigende) overschrijdingen gedurende het jaar worden  gesignaleerd bij de Voor‐ en Najaarsnota.  Kostenoverschrijdingen niet passend binnen het beleid en ten onrechte  Onrechtmatig  niet tijdig aan de Raad is voorgelegd.  Hogere lasten die passen binnen het bestaande beleid die geheel of  Rechtmatig  grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten,  kostendekkende omzet.  Rechtmatig  Hogere lasten die passen binnen het bestaande beleid die geheel of  grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde subsidies,  voor zover ontvangen na 1 september. Alle subsidies die worden  ontvangen na 1 september, worden gemeld aan de raad.  Onrechtmatig  Hogere lasten die passen binnen het bestaande beleid die geheel of  grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde subsidies,  maar ontvangen voor 1 september  Hogere lasten die passen binnen het bestaande beleid, maar die niet tijdig  Rechtmatig  konden worden gesignaleerd. Bijvoorbeeld vanwege een open einde  (subsidie)regeling  Bij later onderzoek zijn fouten uit het verleden gesignaleerd.  Onrechtmatig  Rechtmatig  Bij later onderzoek zijn fouten uit het verleden gesignaleerd, de  constatering heeft plaatsgevonden nadat de raad decharge heeft verleend  aan het college betreffende de jaarrekening.  Overschrijding van uitgaven voor  investeringen, leidend tot hogere  Onrechtmatig  kapitaallasten in volgende jaren, in het jaar van investeren.  In de volgende jaren zijn de hogere kapitaallasten als gevolg van  Rechtmatig  investeringsoverschrijdingen in enig jaar rechtmatig.    388 

     

 

Begrotingsrechtmatigheid    De analyse is gemaakt op programmaniveau, waarbij afwijkingen van € 100.000, of 10%  van de lasten wanneer dat minder is, zijn geanalyseerd.     In onderstaand overzicht is aangegeven welke programma’s een overschrijding laten zien,  in hoeverre deze overschrijding als onrechtmatig is geclassificeerd en welke  foutencategorieën benoemd zijn. Verder wordt per programma een korte toelichting  gegeven.    Dit overzicht is in duizenden €’s weergegeven.     Afwijking tussen dynamische  begroting en realisatie 

lasten 

1011  Dienstverlening & Burgerzaken 

baten 

saldo+ = nadelig   ‐ = voordelig 

lastenoverschrijding  > € 100.000 

waarvan  onrechtmatig 

57 

55 

112 

0 

0 

5  ‐23 

78  40 

83  17 

0  0 

0  0 

‐50  ‐95  ‐601 

182  544  438 

132  449  ‐163 

0  0  ‐601 

0  0  62 

1031  Ruimte & Cultuurhistorie  1032  Grondbeleid  1041  Economie & Toerisme 

265  50.117  ‐2 

‐356  ‐49.564  58 

‐91  553  56 

0  0  0 

0  0  0 

1042  Bestuur & Middelen  1043  Facilitaire diensten  1051  Zorg & Welzijn 

‐4.957  1.182  ‐152 

7.798  ‐352  737 

2841  830  585 

0  0  ‐152 

0  0  0 

1052  Sport  1061  Werk & Inkomen 

1  10.522 

0  ‐11.066 

1  ‐544 

0  0 

0  0 

1062  Openbare ruimte 

‐2.362 

3.563 

1201 

‐2.362 

330 

‐59  98  ‐18 

91  ‐98  549 

32  0  531 

0  0  0 

0  0  0 

1012  Veiligheid  1013  Citymarketing & Externe  betrekkingen  1021  Wonen  1022  Klimaat & Energie  1023  Groen & Water 

1063  Wijken  1071  Cultuur  1072  Mobiliteit  1073  Onderwijs  Totaal 

‐63 

‐19 

‐82 

0 

0 

53.865 

‐47.322 

6543 

‐3.115 

392 

    Binnen het programma Middelen is een overschrijding ontstaan, deze wordt veroorzaakt ‐ doordat de Concernverrekeningen zijn verdeeld over de baten en de lasten. In  werkelijkheid is er een positief saldo en daarom geen begrotingsoverschrijding.    Afwijking tussen dynamische begroting en realisatie 

lasten   

 

Categorie  1   

Categorie  3   

Categorie  6   

1023 Groen & Water  1062  Openbare ruimte  1051  Zorg & Welzijn 

601  2.362  152 

62  330  0 

539  2032  0 

0  0  152 

Totaal 

3.115 

392 

2571 

152 

  Hieronder volgt een toelichting op de overschrijdingen groter dan €100.000 per  programma:  Programma Groen en Water (onrechtmatig €62.000 en rechtmatig €539.000.  Binnen het product Groen, natuur en landschap zijn er extra uitgaven gedaan ten behoeve  van de dijkteruglegging en groene allure binnenstad van €62.000, die passen binnen het  beleid maar ten onrechte niet aan de raad zijn voorgelegd. Derhalve dan ook  onrechtmatig. Binnen het programma waren er voor een bedrag van €212.000  hogere    

Begrotingsrechtmatigheid Begrotingsrechtmatigheid

   

389   

Begrotingsrechtmatigheid    opbrengsten rioolheffing. Als gevolg van het gesloten systeem wat gehanteerd wordt  binnen het GRP was derhalve ook een extra dotatie noodzakelijk wat leidt tot deze  overschrijding.  Daarnaast zijn er vanuit ISV, woningverbetering extra werkzaamheden uitgevoerd.  Deze  middelen moeten nog uit de reserve ISV worden gehaald door middel van de  resultaatbestemming en daarmee is de behorende dekking voor deze overschrijding  rechtmatig te noemen (€265.000).  Begrotingsrechtmatigheid 

Programma Openbare Ruimte (onrechtmatig €330.000, rechtmatig €2.032.000)  Binnen het programma waren er voor €370.000 hogere lasten door inzameling plastic, in  de afrekening met de DAR zijn deze gecompenseerd door hogere baten van hetzelfde  bedrag.    Er zijn €200.000 hogere lasten die gedeeltelijk elders binnen het programma worden  gecompenseerd met baten. Daarnaast is er €100.000 aan hogere lasten door calamiteiten,  €1.200.000 hogere lasten als gevolg van regievoering Werk‐met Werk met als dekking  bijdragen uit andere programma’s. In totaal is €200.000 niet gecompenseerd en derhalve  onrechtmatig te noemen.    Er zijn €580.000 hogere lasten als gevolg van regievoering Werk‐met Werk maken met  € 450.000 bijdragen uit andere programma's. Voor een bedrag €130.000 zijn  onrechtmatige uitgaven gedaan als gevolg van €130.000 hogere waterschapslasten en ozb  die niet begroot waren en derhalve onrechtmatig te noemen.  Programma Zorg & Welzijn (rechtmatig € 152.000)  Binnen het programma Zorg & Welzijn zijn extra kosten gemaakt als gevolg van de open  eind regeling Wmo. Deze kosten konden niet tijdig worden gesignaleerd maar passen wel  binnen het beleid en zijn derhalve rechtmatig te noemen.   

  390       

 

Bijlagen    Bijlagen 

Bijlagen 

   

391   

Sisa Bijlage      Sisa Bijlage 

I. Sisa Bijlage 

  392       

 

Sisa Bijlage   

 

   

393   

Sisa Bijlage   

  394       

 

Sisa Bijlage     

   

395   

Sisa Bijlage   

 

  396       

 

Sisa Bijlage   

 

   

397   

Sisa Bijlage   

 

    

  398       

 

Bijlage Reserves    Bijlage Reserves 

II. Reserves  Bijlage Reserves 

  De in deze bijlage opgenomen informatie over reserves betreft:    STAAT VAN RESERVES   In deze staat is opgenomen per reserve:  1. De stand van de reserve van 1 januari 2011;  2. De primitieve begroting van 2011  3. De vermeerderingen t.o.v. de primitieve begroting zoals begroot volgens de  dynamische begroting;  4. De werkelijke vermeerderingen in 2011;  5. De onttrekkingen t.o.v. de primitieve begroting zoals begroot volgens de  dynamische begroting dus inclusief begrotingswijzigingen;  6. De werkelijke onttrekkingen in 2011;  7. De toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves volgens de  resultaatbestemming 2010.      OVERZICHT MUTATIES IN DE RESERVE PER PROGRAMMA  Vervolgens wordt per programma aangegeven welke mutaties in de reserves hebben  plaatsgevonden, zowel begroot als werkelijk.  Hiermee wordt de koppeling gelegd tussen de mutaties in de diverse reserves en de  mutaties zoals vermeld in de rekening van lasten en baten per programma.    SPECIFICATIES VAN DE RESERVES     Per reserve is een fiche beschikbaar waarin opgenomen:   soort reserve;   instellingsbesluit;   de doelstelling van de reserve;   bestedingsplan;   voeding van de reserve;   bijzonderheden per reserve;   gewenste omvang;   einddatum;   het verloop van de reserve in het boekjaar.

   

399   

Bijlage Reserves    Totaal overzicht reserves  

  Saldo   1‐1‐2011 

Naam reserve  F001  Bestemmingsreserve NUON  F022  Saldireserve  F001  Bestemmingsreserve NUON  F002  Reserve Strategische  Investeringen  F003  Reserve Waalsprong  F004  1%‐regeling Beeldende Kunst  F010   Verbeter.toegank.openb.geb.en  ruimte  F020  Reserve WWB inkomensdeel  F025  Algemene bedrijfsreserve  F026  Res. Medische Heroine  Behandeling  F029  Reserve onderwijshuisvesting  F030  Reserve BTW  Compensatiefonds  F031  Reserve GSB  F040  Reserve ISV  F045  Reserve stadsbrug  F046  Reserve afschrijving  F047  Reserve parkeerbijdrage  F053  Reserve WMO  F054  Res. Ondernemersfonds  Totaal   

  400       

Vermeerdering  primitief begroot 

Vermeerderingen  dynamisch  begroot 

Vermeerderingen  realisatie 

58.154  44.554  0  4.442 

‐1.988  ‐2.720  0  ‐750 

0  18.187  0  0 

0  18.187  0  0 

3.850  59  84 

0  0  0 

0  0  0 

0  0  0 

7  26.410  0 

‐1.552  ‐11.469  0 

‐7  6.869  712 

‐7  6.869  712 

1.700  17 

0  0 

0  0 

0  0 

2.952  0  41.287  1.120  876  4.502  2.205  192.219 

‐156  0  ‐2.570  0  ‐100  ‐42  0  ‐21.346 

0  2.768  2.181  0  100  42  0  30.852 

0  2.768  2.181  0  100  42  0  30.852 

 

Bijlage Reserves      Onttrekking  primitief  begroot 

Naam reserve  F001  Bestemmingsreserve NUON  F022  Saldireserve  F001  Bestemmingsreserve NUON  F002  Reserve Strategische  Investeringen  F003  Reserve Waalsprong  F004  1%‐regeling Beeldende Kunst  F010   Verbeter.toegank.openb.geb.en  ruimte  F020  Reserve WWB inkomensdeel  F025  Algemene bedrijfsreserve  F026  Res. Medische Heroine  Behandeling  F029  Reserve onderwijshuisvesting  F030  Reserve BTW  Compensatiefonds  F031  Reserve GSB  F040  Reserve ISV  F045  Reserve stadsbrug  F046  Reserve afschrijving  F047  Reserve parkeerbijdrage  F053  Reserve WMO  F054  Res. Ondernemersfonds  Totaal     

   

Onttrekking  dynamisch  begroot 

Onttrekking  realisatie 

Bestemming  resultaat  

Saldo 31‐12‐ 2011 

0  3.685  1.988  0 

‐58.154  ‐25.302  0  0 

‐58.154  ‐25.302  0  0 

0  9.745  0  0 

0  47.184  0  4.442 

914  175  42 

‐508  ‐175  ‐126 

‐508  ‐175  ‐126 

0  231  141 

3.342  115  99 

1.542  15.026  0 

‐7.900  ‐13.886  0 

‐7.900  ‐13.886  0 

7.900  ‐870  0 

0  18.523  712 

0  0 

‐12  0 

‐12  0 

0  0 

1.688  17 

1.517  0  11.133  23  0  274  0  36.318 

‐2.952  ‐427  0  ‐59  0  ‐2.390  ‐2.045  ‐113.935 

‐2.952  ‐427  0  ‐59  0  ‐2.390  ‐2.045  ‐113.935 

0  0  0  0  189  93  440  17.869 

0  2.342  43.468  1.061  1.165  2.247  600  127.006 

401   

Bijlage Reserves    Bijlage Reserves 

SPECIFICATIE MUTATIE RESERVES PER PROGRAMMA  Specificatie mutatie reserves per programma   

Naam reserve 

Primitieve `  begroting  baten  lasten 

 

Dynamische  begroting  baten  lasten 

Realisatie  baten 

lasten 

Programma 1013 Citymarketing & Externe betrekkingen 

 

 

 

 

 

 

F022 Saldireserve 

 

 

‐202 

 

‐202 

 

F031 Reserve GSB 

‐202 

 

202 

 

 

 

TOTAAL 1013 Citymarketing & Externe betrekkingen 

 

‐202 

 

0 

 

‐202 

 

 

 

 

 

 

 

Programma 1021 Wonen 

 

 

 

 

 

 

‐42 

 

 

 

‐42 

 

 

 

‐427 

2.768 

‐427 

2.768 

F010 Verb.toegank.openb.  F040 Res. ISV  F053 Reserve WMO 

‐100 

 

 

 

‐100 

 

TOTAAL 1021 Wonen 

‐142 

 

‐427 

2.768 

‐569 

2.768   

Programma 1022 Klimaat & Energie 

 

 

 

 

 

F040 Res. ISV 

 

 

100 

 

100 

 

TOTAAL 1022 Klimaat & Energie 

 

 

 

100 

 

100   

 

 

 

 

 

 

Programma 1023 Groen & Water 

 

 

 

 

 

 

F022 Saldireserve 

 

 

‐160 

 

‐160 

 

F040 Res. ISV 

 

 

187 

 

187 

 

TOTAAL 1023 Groen & Water 

 

 

 

27 

 

27 

 

 

 

 

 

 

 

Programma 1032 Grondbeleid 

 

 

 

 

 

 

F022 Saldireserve 

 

 

‐8.400 

 

‐8.400 

  1.869 

F025 Alg bedrijfsres 

‐16.062 

3.826 

2.176 

‐1.956 

‐13.886 

F045 Res. stadsbrug 

‐43.967 

2.681 

43.967 

‐500 

 

2.182 

TOTAAL 1032 Grondbeleid 

‐60.029 

6.507 

37.743 

‐2.456 

‐22.286 

4.051 

 

 

 

 

 

 

 

Programma 1042 Bestuur & Middelen 

 

 

 

 

 

 

‐58.154 

 

 

 

‐58.154 

 

F001 Bestem.res. NUON  F003 Reserve Waalsprong 

‐102 

 

‐406 

 

‐508 

 

F010 Verb.toegank.openb. 

 

 

‐84 

 

‐84 

 

‐4.084 

2.738 

‐5.000 

5.906 

‐9.084 

8.644 

 

 

 

5.000 

 

5.000 

F022 Saldireserve  F025 Alg bedrijfsres  F031 Reserve GSB  F054 Res.Ondernemersfonds  TOTAAL 1042 Bestuur & Middelen 

 

 

‐2.952 

 

‐2.952 

 

‐195 

 

‐1.850 

 

‐2.045 

 

‐62.535 

2.738 

‐10.292 

10.906 

‐72.827 

13.644 

 

 

 

 

 

 

 

Programma 1043 Facilitaire diensten 

 

 

 

 

 

 

F022 Saldireserve 

 

 

‐550 

 

‐550 

 

‐3 

 

‐26 

 

‐25 

 

TOTAAL 1043 Facilitaire diensten 

F046 Res. afschrijving 

 

‐3 

 

‐576 

 

‐575 

 

 

 

 

 

 

 

Programma 1051 Zorg & Welzijn 

 

 

 

 

 

 

‐214 

‐461 

‐1.060 

2.453 

‐1.274 

1.992  712 

F022 Saldireserve  F026 Res Med. Her. Beh.  F031 Reserve GSB  F053 Reserve WMO  TOTAAL 1051 Zorg & Welzijn 

 

 

 

712 

 

‐1.060 

156 

1.060 

‐156 

 

 

‐274 

42 

‐2.016 

 

‐2.290 

42  2.746 

‐1.548 

‐263 

‐2.016 

3.009 

‐3.564 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  402       

 

Bijlage Reserves    Bijlage Reserves 

  Naam reserve 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Primitieve  begroting  baten  lasten 

  Programma 1052 Sport 

Dynamische  begroting  baten  lasten 

Realisatie  baten 

lasten 

 

 

 

 

 

 

F022 Saldireserve 

‐142 

 

‐110 

 

‐252 

 

F031 Reserve GSB 

‐110 

 

110 

 

 

 

‐23 

 

 

 

‐24 

 

TOTAAL 1052 Sport 

 

‐275 

 

0 

 

‐276 

 

 

 

 

 

 

 

Programma 1061 Werk & Inkomen 

 

 

 

 

 

 

‐4.179 

‐24 

‐3.721 

17 

‐7.900 

‐7 

F046 Res. afschrijving 

F020 Res WWB inkomen  F022 Saldireserve 

‐798 

 

‐133 

3.900 

‐931 

3.900 

‐4.977 

‐24 

‐3.854 

3.917 

‐8.831 

3.893 

 

 

 

 

 

 

 

Programma 1062 Openbare ruimte 

 

 

 

 

 

 

TOTAAL 1061 Werk & Inkomen 

F022 Saldireserve 

 

 

 

489 

 

489 

TOTAAL 1062 Openbare ruimte 

 

 

 

489 

 

489 

 

 

 

 

 

 

 

Programma 1071 Cultuur 

 

 

 

 

 

 

F004 1%‐reg Beeld.Kunst 

‐175 

 

 

 

‐175 

 

 

 

‐100 

 

‐100 

 

F046 Res. afschrijving 

‐7 

 

0 

 

‐11 

 

TOTAAL 1071 Cultuur 

‐182 

 

‐100 

 

‐286 

 

 

 

 

 

 

 

 

Programma 1072 Mobiliteit 

 

 

 

 

 

 

‐1.705 

 

‐500 

3.121 

‐2.205 

3.121 

 

100 

 

 

 

100 

‐1.705 

100 

‐500 

3.121 

‐2.205 

3.221 

 

 

 

 

 

 

 

Programma 1073 Onderwijs 

 

 

 

 

 

 

F022 Saldireserve 

 

 

‐2.145 

40 

‐2.145 

40 

F022 Saldireserve 

F022 Saldireserve  F047 Res.parkeerbijdrage  TOTAAL 1072 Mobiliteit 

 

 

‐12 

 

‐12 

 

F031 Reserve GSB 

F029 Res onderwijshuisv. 

‐145 

 

145 

 

 

 

TOTAAL 1073 Onderwijs 

‐145 

 

‐2.012 

40 

‐2.157 

40 

‐131.743 

9.058 

18.093 

21.794 

‐113.651 

30.852 

Eindtotaal       

   

403   

Bijlage Reserves    Bijlage Reserves 

Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel  Bestedingsplan 

Saldireserve  Algemene Reserve  F022    Het opvangen van tegenvallers en risico’s in de exploitatie.  De saldireserve wordt gevoed vanuit een voordelig rekeningresultaat en/of aan de hand  van een expliciet besluit van de gemeenteraad.  bijzonderheden: de bespaarde rente reserves wordt in beginsel wel aan de saldireserve  toegevoegd. Het rentepercentage is vastgesteld op 4%.(= de gemiddelde langlopende  rente over de afgelopen 10 jaar).  nee 

Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang 

De hoogte van de saldireserve beweegt zich binnen een bepaalde bandbreedte,  bestaande uit een “harde” ondergrens en een flexibele bovengrens.  a. de ondergrens bestaat uit een bedrag per inwoner waar de provincie de kwalificatie  “goed" aan toekent, i.c. € 120 per inwoner. Voor 2011 is de ondergrens +/‐  € 20.000.000.  b. de bovengrens bestaat uit een bedrag per inwoner waar de provincie de kwalificatie  “(ijzer‐)sterk” aan toekent, te weten € 180 per inwoner. Stijgt de saldireserve tot boven  deze grens, dan kan de raad besluiten de reserve af te romen en het vrijvallende geld te  bestemmen. Voor 2011 is de bovengrens +/‐ € 30.000.000.  n.v.t. 

Einddatum reserve 

  Verloop van de reserve x € 1.000  Boekwaarde begin van het jaar  Toevoegingen:  220/2007 Stadsbegroting 2008  191/2008 Stadsbegroting 2009  122/2011 Stadsbegroting 2012  51/2011  Perspectiefnota 2012  159/2011 Najaarsnota 2011  50/2011  Rekeningresultaat 2010  14/2011  Opbrengst verkoop landbouwgronden  162/2011 Wijziging afschrijvingstermijn parkeergarages  157/2011 Digitaal dossier jeugdgezondheidszorg  143/2011 Gemengde scholen  165/2010 Huurdersbalie  153/2008 Impuls NSAB                                    404       

  44.554    1.742  950  ‐/‐  250  2.500  6.104  12.697  489  3.121  336  40  19  27  156   

 

Bijlage Reserves      Onttrekkingen:  152/2010 Najaarsnota 2010  159/2011 Najaarsnota 2011  93/2010 Perspectiefnota 2011  171/2009 Stadsbegroting 2010  134/2010 Stadsbegroting 2011  50/ 2011 Stadsrekening 2010  172/2010 Budgetoverheveling 2010  87/2011 Asbestsanering Waagh  17/2011 Dooredecentralisatie Citadelcollege  44/2011 Toegankelijkheid bushaltes  Toevoeging aan reserve GSB  140/2009 Atletiekbaan Heemraadstraat  158/2011 MuZieum  153/2008 Impuls NSAB  147/2009 Inburgering  257/2008 Raakaanpak  155/2008 Buurthulp  10/2009  WAP Hatert  73/2010  Schuldhulpverlening oud west  173/2010 Werk en inkomen 2011  147/2009 Taalcoaches inburgering    Boekwaarde eind van het jaar   

   

1.705  6.000  ‐/‐ 1.000  2.642  ‐/‐ 1.000  7.693  2.800  550  2.000  500  1.517  49  100  186  94  83  38  642  159  500  45    47.184 

405   

Bijlage Reserves    Bijlage Reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel 

Bestemmingsreserve NUON  Algemene reserve  F001  De reserve is (als bestemmingsreserve) ingesteld bij raadsbesluit van 18 februari 1998  (raadsvoorstel 32/1998)  Jaarlijkse uitkering ten behoeve van de algemene dekkingsmiddelen, die in de plaats  kwam van de dividenduitkering op de aandelen NUON Zuid Gelderland.  In de stadbegroting is voor een bedrag van € 58,1 aan activa met maatschappelijk nut  afgeboekt . Ter dekking van deze incidentele kosten is het volledige bedrag van de  reserve NUON ingezet.  De voeding heeft in 1998 plaatsgevonden uit de koopsom voor de aandelen NUON Zuid  Gelderland, die deels in een aantal betalingen contant en deels in de vorm van  leningen  door  NUON NV is voldaan. Er vindt geen nieuwe voeding plaats.  Nee 

Bestedingsplan 

Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang  Einddatum reserve 

  1‐1‐2011 

    Verloop van de reserve x € 1.000  Boekwaarde begin van het jaar  Onttrekking:  134/2010 Stadsbegroting 2011‐2014  Boekwaarde eind van het jaar   

  406       

  58.154    ‐58.154  0 

 

Bijlage Reserves    Bijlage Reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit 

Reserve Strategische Investeringen  Bestemmingsreserve  F002  In het coalitieakkoord “Bruggen bouwen aan de Waal” heeft uw Raad bij de financiële  spelregels bepaald dat er (weer) een Reserve Strategische Investeringen wordt  ingesteld, waarin we de kapitaallasten storten van niet tijdig gerealiseerde  investeringen, voor zover de vertraging niet reeds in de begroting is verwerkt.    128/2007 Jaarstukken 2006: Het formele instellingsbesluit heeft uw Raad genomen op  27 juni 2007 bij de vaststelling van de jaarrekening 2006. Het doel van deze reserve is  bij amendement “Meer strategie, minder tactiek” bij de jaarrekening 2006 gewijzigd.  Een financiële bijdrage leveren aan majeure investeringen met een strategisch belang  voor de stad in de sfeer van bereikbaarheid, veiligheid, wijkverbetering of grote  projecten als Koers West, waarbij het dan gaat om investeringen met maatschappelijk  nut in de openbare ruimte.    Kapitaallasten die niet besteed worden vanwege het niet tijdig realiseren van een  investering worden in de Reserve gestort.  Nee  bijzonderheden: nee  n.v.t.  n.v.t. 

Doel 

Bestedingsplan  Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang  Einddatum reserve 

    Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Toevoeging  Onttrekking  Boekwaarde eind van het jaar   

   

Bedragen x € 1.000  4.442  0  0  4.442 

407   

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel  Bestedingsplan  Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang  Einddatum reserve 

Reserve Waalsprong  Bestemmingsreserve  F003  16 mei 2001    Het kunnen opvangen van exploitatieverschillen uitbreidingsplan Nijmegen‐Noord.    OZB, rioolrecht en gemeentefondsopbrengsten die verband houden met de groei van  Nijmegen‐Noord.  Nee  bijzonderheden: geen  Jaarlijks te bepalen a.d.h.v. kosten‐baten analyse.  2022 

    Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Onttrekkingen:  220/2007 Stadsbegroting 2008  139/2007 Perspectiefnota 2008  134/2010 Stadsbegroting 2011  Boekwaarde eind van het jaar     

  408       

Bedragen x € 1.000  3.850    ‐1.008  95  405  3.342 

 

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit 

Reserve 1% regeling beeldende kunst  Bestemmingsreserve  F004  12 september 1990  234/1990  Bij dit raadsbesluit zijn twee fondsen ingesteld:  •  Fonds percentageregeling beeldende kunst  •  Fonds wijkverfraaiing beeldende kunst  Het fonds wijkverfraaiing beeldende kunst is opgegaan in het fonds percentageregeling  beeldende kunst.  De twee reserves zijn samengevoegd in één reserve omdat beide  bestemd waren voor de toepassing van kunst in de buitenruimte. Hiervan is geen  raadsbesluit  Nu wordt aangenomen dat bij raadsbesluit van 23 februari 2006, waarbij  besloten is de reserve 1%‐regeling Beeldende kunst te handhaven, de samenvoeging als  geformaliseerd mag worden beschouwd.  In de praktijk is gebleken dat bij sommige projecten waarop de regeling van toepassing  was een kunstopdracht weinig zinvol zou zijn, terwijl bij de andere projecten het budget  voor een passende opdracht ontoereikend was. Dit was de reden om de in de  bouwkredieten gereserveerde “procentgelden” los te koppelen van de locatie/ project  waarvoor ze vrijkwamen. Er werd één fonds gevormd, dat werd gevoed door alle  percentagegelden die vrijkwamen. De advisering over de plaatsen waar, hoe en met  welke kunstenaar een kunstopdrachtprocedure in gang zou worden gezet, kwam in  handen van de Commissie Beeldende Kunst.  De beschikking over een reserve is financieel‐technisch de eenvoudigste manier om te  werken aan kunstopdrachten. Tegenover de gelden die via de regeling gereserveerd  worden, wordt een programma van projecten opgesteld. De grilligheid van de projecten  in hun verloop‐ de ene opdracht duurt veel langer dan de andere en elk opdrachtproces  verloopt weer anders‐ maakt  “flexibele” beschikbaarheid van de middelen nodig.   Overigens is deze reserve nodig voor de uitvoering van de landelijke Percentageregeling  Beeldende Kunst.  In 2011 is een nieuw beleidsplan worden opgesteld waarin de ambities voor 2011 tot en  met 2013 verder zijn opgenomen.  Bij besluitvorming door de Raad over investeringsprojecten die onder het  toepassingsgebied van de 1%‐regeling vallen wordt door opdrachtgevende directies  (m.b.t. de investeringen) en de GEM het betreffende bedrag gestort .     We verwijzen hiervoor naar het college‐ en raadsvoorstel en het beleidsporgramma  2011‐2013 welke in februari 2012 de Raad zal worden aangeboden.  Voeding van de reserve vindt o.m. plaats via de bijdrage van de planexploitaties.  Nee 

Doel 

Bestedingsplan  Voeding van de  reserve 

Wordt rente  toegevoegd?  Bijzonderheden  Gewenste omvang  Einddatum reserve 

    Geen einddatum bepaald 

  Verloop van de reserve x € 1.000  Boekwaarde begin van het jaar  Onttrekkingen:  107/2008 PN 2009  220/2007 SB 2008‐2011  Toevoeging:  50 en 50a/2011 jaarrekening 2010  Boekwaarde eind van het jaar     

   

  59    ‐105  ‐70    231                                      115 

409   

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel 

Toegankelijkheid Openbare Gebouwen  Bestemmingsreserve  F010  90.002.411  7 mei 2009  Indien een eigenaar, beheerder of gebruiker van een openbaar gebouw een voorziening  aan een gebouw wil treffen die bijdraagt aan het beter toegankelijk maken van het  gebouw ten behoeve van invaliden en minder mobiele ouderen kan hij hiertoe subsidie  aanvragen.  Nvt    Vanuit het collegeakkoord is € 4,0 ton vrijgemaakt en dit bedrag is eenmalig opgehoogd  met de vrijval van de huurgewenningsbijdrage.  Neen 

Bestedingsplan  Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang 

Door de Raad is besloten de reserve om te zetten naar een Voorziening . Het saldo zal  zal worden overgeheveld naar V086.  31 december 2011 

Einddatum reserve 

  Verloop van de reserve x € 1.000  Boekwaarde begin van het jaar  Toevoeging  50 en 50a/2011 jaarrekening 2010  Ontrekkingen  143/2009 wijziging verordening  Overboeking naar voorziening  Boekwaarde eind van het jaar   

  410       

x € 1.000  84    141    ‐42  ‐84  99 

 

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel 

WWB Inkomen  Bestemmingsreserve  F020  1 januari 2001  028/2001  De reserve WWB was in het leven geroepen met als doel het opvangen van eventuele  toekomstige tekorten bij de uitvoering van de wettelijke taken van de gemeente op het  terrein van bijstandsverlening. Omdat de reserve WWB leeg was, heeft de raad in de  PPN 2012 aangegeven dat de saldireserve beschouwd wordt als buffer voor de risico’s  bij W&I. De raad heeft ervoor gekozen voor het beleidsveld geen afzonderlijke reserve  meer te vormen. In het raadsvoorstel Begrotingswijziging W&I (product Inkomen) heeft  de raad formeel besloten de reserve WWB op te heffen.  N.v.t. De reserve is in 2011 opgeheven.  N.v.t. De reserve is in 2011 opgeheven.  

Bestedingsplan  Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang 

Nee  N.v.t. De reserve is in 2011 opgeheven. De risico’s van W&I moeten vanaf 2011 uit de  saldireserve gedekt worden.    28 september 2011, raadsvoorstel (112/2011) Begrotingswijziging W&I (product  Inkomen).  

Einddatum reserve 

    Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Raadsbesluit 112/2011 Begrotingswijzigingen Werk en Inkomen (product Inkomen)  BW‐01108 Raadsbesluit 173/2010 verzamelvoorstel W&I 2011 BW‐01033 Raadsbesluit 09/2010 Bestedingsplan Wwb 2010 BW‐00917 Raadbesluit 139/2007 PPN 2008 plus BW‐00459 Raadsbesluit 220/2007 Stadsbegroting 2008‐2011 toevoegen jaarschijf 2010 BW‐ 00410 Vermeerderingen  Raadsbesluit 112/2011 Begrotingswijzigingen Werk en Inkomen (product Inkomen)  BW‐01108 Raadsbesluit 112/2011 Begrotingswijzigingen Werk en Inkomen (product Inkomen)  BW‐01108 Raadsbesluit 103/2011 Vaststellen van de nota Werk staat voorop! Hoofdlijnen  voor beleid en uitvoering op het domein Werk in 2012 BW‐01109 Raadsbesluit 173/2010 verzamelvoorstel W&I 2011 BW‐01033 Raadsbesluit 152 /2010 njn 2010 BW‐01009 Raadsbesluit 15/2009 Bestedingsplan 2009 BW‐00713 Raadsbesluit 107/2008 PN 2009 BW‐00595 Raadsbesluit 139/2007 PPN 2008 plus BW‐00459 Raadsbesluit 50/2011 Stadsrekening 2010 BW‐01082 Raadsbesluit 220/2007 Stadsbegroting 2008‐2011  jaarschijf 2010 BW‐00410 Onttrekkingen  Raadsbesluit 50/2011 Stadsrekening 2010 BW‐01082 Raadsbesluit 50/2011 Stadsrekening 2010 BW‐01082 Boekwaarde eind van het jaar   

   

Bedragen x € 1.000  7  17  ‐2.032  456  550  1.002    254  3.924  ‐6.600  ‐2.382  ‐254  677  ‐500  ‐550  ‐1.300  ‐1.169    1.300  6.600  0 

411   

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel 

Algemene Bedrijfsreserve (ABR)  Bestemmingsreserve  F025  10 juli 1996; nr 99/1996 Nota vermogenspositie Grondbeleid  De algemene bedrijfsreserve van het Ontwikkelingsbedrijf is een financiële buffer voor  het afdekken van de financiële risico’s in de planexploitaties. Tevens worden  resultaatschommelingen gefinancierd uit de ABR.    De voeding wordt gevormd door de voordelige resultaten op planexploitaties,  opbrengsten uit deelnemingen, bijdragen RSU (bijdragen van particuliere ontwikkelaars  ten behoeve van bovenwijkse infrastructuur) en eventueel rente.  ja/nee  bijzonderheden: Voor de periode 2004 t/m 2008 is door de Raad besloten de rente toe  te voegen aan de ABR; in de Perspectiefnota 2007 is voor de jaren 2007 en 2008  bepaald dat de rente aan de saldireserve zal worden toegevoegd.  € 27,5 mln; wordt periodiek bijgesteld op basis van risicoanalyse  n.v.t. 

Bestedingsplan  Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd? 

Gewenste omvang  Einddatum reserve 

    Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Toevoeging:  134/2010 stadsbegroting 2011  50/2011  stadsrekening 2010  159/2011 najaarsnota 2011  208/2009 doordecentralisatie onderwijs  Vermindering:  134/2010 stadsbegroting 2011  159/2011 najaarsnota 2011  48/2011  MTC‐panden  135/2011 financiële situatie Bergerden  carillon Plein 1944  50/2011  Jaarrekening 2010  Boekwaarde eind van het jaar     

  412       

Bedragen x € 1.000  26.410    3.383  5.000  2.976  442    ‐16.027  ‐1.956  ‐200  ‐600  ‐35  ‐870  18.523 

 

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel 

Reserve Medische Heroine Behandeling  Bestemmingsreserve  F026  Maart 2011  Amendement bij raadsvoorstel (39/2011)  Tijdelijke reserve voor de voorziening MHB; de reserve wordt gebruikt om middelen   over de jaren 2012 en 2013 in te zetten (zie tevens voeding reserve).  Zie raadsvoorstel; onttrekking 2012: € 355.913 en 2013: € 105.131  Rijksmiddelen (DU MO/OGGZ) ad. € 720.179 –momenteel op stelpost in het programma  Bestuur en Middelen‐ worden voor een bedrag van € 461.044 toegevoegd aan deze  reserve met het doel om deze middelen in 2012 (€ 355.913) en 2013 (€ 105.131) aan de  reserve te onttrekken en in te zetten voor de Medische Heroïne Behandeling.    Via de najaarsmarap 2011 is een bedrag van € 250.782 aan de reserve toegevoegd. Op  deze wijze wordt uitvoering gegeven aan het amendement ‘Voortgang MHB’d.d. 30  maart 2011, om voor het jaar 2013 alternatieve dekking te vinden in plaats van een  beroep te doen op de Wmo reserve.  nee 

Bestedingsplan  Voeding van de  reserve 

Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang  Einddatum reserve   

Niet van toepassing  Geen einddatum bepaald   

    Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Vermeerderingen  Raadsbesluit Medische Heroïne Behandeling (39/2011) d.d. 15 maart 2011.  Besluitvorming d.d. 30 maart 2011. Het voorstel is aanvaard met inachtneming van  het aanvaarde amendement. Raadsbesluit Najaarsnota 2011 (159/2011) d.d. 14 november 2011. Besluitvorming  d.d.  14 december 2011. Boekwaarde eind van het jaar   

   

Bedragen x € 1.000   0   

461  251  712 

413   

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel 

Reserve Onderwijshuisvesting  Bestemmingsreserve  F029  14 juli 2004  119/2004 Stadsrekening 2003.  Oormerken gelden onderwijshuisvesting (uitvoering aanvaard amendement  Onderwijsgeld voor onderwijs dd 18 december 2002, agendapunt 20 Integraal  Huisvestingsplan 2003‐2006).  In 2009 is € 1,7 miljoen in de bestemmingsreserve onderwijshuisvesting gestort. Uit  deze bestemmingsreserve moet te zijner tijd de afboeking van de verbouwing van € 1,7  miljoen in de tijdelijke huisvesting van het Citadel College aan de Dijkstraat gedekt  worden. Dit omdat deze investering in het pand in eigendom van de GEM niet  verkoopbaar is. Doordat op deze investering jaarlijks wordt afgeschreven ontstaat vanaf  2011 een verschil tussen de werkelijke boekwaarde en het saldo in deze reserve. Dit  verschil, bestaande uit de jaarlijkse afschrijvingslast van de investering, laten we  conform raadsvoorstel 17/2011 ‘Realiseren en beheren/exploitatie voorzieningen voor  voortgezet onderwijs en sport in Nijmegen Noord’ jaarlijks uit de bestemmingsreserve  vrijvallen en zetten we in ter dekking van de jaarlijkse doordecentralisatievergoeding  van het Citadel College. Dat kan tot het moment van afboeking van de investering als  gevolg van vertrek uit de tijdelijke voorziening.    Niet gebruikte investeringsmiddelen onderwijshuisvesting worden aan het einde van  het boekjaar, na besluitvorming door de Raad, gestort in de reserve.  nee  bijzonderheden: geen  Maximaal € 1,7 miljoen of minimaal gelijk aan de boekwaarde van de tijdelijke  huisvesting van het Citadel College aan de Dijkstraat in Lent.  n.v.t. 

Bestedingsplan 

Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang  Einddatum reserve 

    Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Onttrekking:  Raadsbesluit 17/2011 doordecentralisatie Citadelcollege Boekwaarde eind van het jaar       

  414       

Bedragen x € 1.000  1.700    12  1.688 

 

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel 

Reserve BTW compensatiefonds  Bestemmingsreserve   F030  november 2002  161/2002 november 2002 (vaststelling begroting)  Doel is het begrote, jaarlijkse nadeel uit de invoering van de btw‐compensatie over een  periode van een beperkt aantal jaren geleidelijk in de begroting op te nemen, door de  onttrekking uit de reserve jaarlijks gelijkmatig af te laten nemen.    ‐ eenmalige toevoeging algemene uitkering (invoering BCF)  ‐ investeringssubsidies met een BTW component voorzover deze BTW       compensabel is  ‐ BTW component in het kostendekkend rioolrecht  nee  bijzonderheden: geen  Aflopende bijdrage in de exploitatie  2012 / 2013 

Bestedingsplan  Voeding van de  reserve 

Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang  Einddatum reserve 

    Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Toevoeging  Onttrekking  Boekwaarde eind van het jaar       

   

Bedragen x € 1.000  17  0  0  17 

415   

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

 

Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum     raadsbesluit 

Reserve GSB  Bestemmingsreserve  F031  Oorspronkelijk tbv MOP II (contract met Rijk 2000‐2004) Raadsbesluit 96/2001 d.d.  september 2001, 1betreft de vaststelling van de concernjaarrekening 2000.    Vervolgens is dit besluit verlengd tbv MOP III (contract met Rijk 2005‐2009) ,  vastgesteld door middel van het Raadsbesluit Onderuitputting GSB II, 17 november  2004. Zie ook besluit bij de jaarrekening 2005, de nota reserves en voorzieningen.  (zie ook onderstaand tekstblok “doel”)  Oorspronkelijk doel bij de oprichting in 2000:   ‐ het egaliseren van middelen (Rijks‐ en gemeentelijke middelen van MOP II)   ‐ toevoegen van inflatiecorrectie     Gewijzigd doel in 2004 (bij de aanvang van de nieuwe contractperiode MOP III 2004 ‐  2009):   ‐ het vasthouden van vrijgevallen, overtollige gemeentelijke middelen uit de MOP II‐  periode tbv MOP III tbv plan‐ en coördinatiekosten.  ‐ het toevoegen van inflatiecorrectie.    Vervolgens zijn gedurende de MOP‐ III periode de doelen uitgebreid:  ‐ dmv Raadsbesluit Reserves en Voorzieningen `(135/2006)is de GOA‐reserve in 2005  opgeheven en toegevoegd aan de GSB reserve. Dit hebben we gedaan ivm de wens om  het aantal reserves te beperken. Voor 2007 en verder gaat het hier om de afwikkelingen  van verplichtingen voor geringe bedragen  ‐ dmv Raadsbesluit rekening 2005 (109/2006) is uiteindelijk in 2007 € 2.000.000,‐  toegevoegd aan de GSB reserve (Raadsbesluit Raamovereenkomst ROC, BW‐00444).  Het doel hiervan is het afdekken van risico’s van het Rijksbeleid MOP III tav  volwasseneducatie.   Ten slotte bleek bij de afloop van de GSB III periode dat er in totaal voor € 3.960.000,‐  aan voordelen BDU SIV konden vrijvallen. De Raad heeft bij de Najaarsnota 2009  besloten deze middelen toe te voegen aan de Reserve GSB. De Raad heeft via de  Stadsbegroting 2010 p. 368. vastgesteld dat deze middelen toegevoegd zijn aan de  programma’s Sport, Jeugd en Integratie & emancipatie.       Bijgaand een overzicht van de toevoegingen en onttrekkingen in 2011:  Toevoeging € 1.673.425  via oorspronkelijke besluit MOP II € 156.900  afsluiting reserve GSB conform PPN 2012 € 1.516.525  Onttrekking € 4.624.644  € 201.547,‐ dekking product  MOP (MOP II, november 2004)  Conform SB 2010 onttrekkingen t.b.v. de programma’s Sport, Jeugd en Integratie en de  beëindiging van de GSB‐reserve.  N.v.t. Reserve is beëindigd          31‐12‐2011 

Doel 

Bestedingsplan 

Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang  Einddatum reserve   

Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  verminderingen:  50 en 50a/2011 jaarrekening 2010  Boekwaarde eind van het jaar    416       

Bedragen x € 1.000  2.952    ‐2.952  0   

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel 

Reserve ISV  Bestemmingsreserve  F040  14‐12‐2011  159/2011 Najaarsnota 2011  Om het door de Raad goedgekeurde ISV‐programma goed uit te voeren is er vanaf 2011  een reserve ingesteld waarin de in‐en uitgaande geldstromen met elkaar worden  verrekend.  Het uitvoeringsprogramma loopt tm 2014. De inkomsten en uitgaven  verlopen als volg:  Inkomsten2012 € 2,43 miljoen, 2013 € 2,5 miljoen en 2014 € 2,28 miljoen.  De uitgaven zijn als volgt 2012 € 3,955 miljoen, 2013 € 3,11 miljoen en 2014 € 2,51  miljoen. Voor zover de uitgaven de inkomsten overstijgen zal dit onttrokken worden  aan de reserve. In 2011 zal nog een onttrekking worden voorgesteld van ca € 245.000.  De voeding komt vanuit de toenmalige reservering van rijksmiddelen met een specifiek  bestedingsdoel ISV (001)en Fysiek(002) totaal   € 2.768.095.  Neen 

Bestedingsplan 

Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang 

Het ISV programma kent een z.g. overprogrammering  van afgerond € 2,7 miljoen die in  de periode 2012‐2014 zal worden inverdiend. De overprogrammering zal worden  terugvertaald in het programma 2012 en verder en zal middels de najaarsnota  nauwlettend worden gevolgd.  31‐12‐2014 

Einddatum reserve 

  Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Toevoegingen:  159/2011 NJN 2011 bijdrage uit OMBD  159/2011 NJN 2011  Onttrekking:  159/2011 NJN 2011  Boekwaarde eind van het jaar       

   

Bedragen x € 1.000  0    2.768  287    426  2.628 

417   

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit 

Reserve Stadsbrug  Bestemmingsreserve  F045  Bij de begroting 2004‐2007 is besloten de reserve strategische investeringen te  bestemmen voor de stadsbrug.   Bij het raadsbesluit reserves en voorzieningen van februari 2006 is deze reserve  (opnieuw) ingesteld c.q.  bevestigd, expliciet op basis van een aangenomen  amendement in afwijking van het oorspronkelijke voorstel.  Financiering van de uitvoering van het project Stadsbrug, onderdeel van Koers West.    Jaarlijks wordt bij de stadsrekening een voorstel gedaan om de onderuitputting  kapitaallasten toe te voegen aan de reserve Stadsbrug. In de najaarsnota 2007 is een  investeringsomzetting geëffectueerd waarin de toevoegingen in de jaren 2007 tot en  met 2011 zijn vastgelegd.  ja, niet via de ABR, maar via de onderhandenwerkpositie.  bijzonderheden: de reserve stadsbrug wordt opgenomen in de planexploitatie Koers  West Stadsbrug.  Een gewenste omvang van de reserve is in de voorlopige berekeningen nog niet  bepaald.  De totale investering bedraagt volgens deze berekeningen rond € 250 miljoen. Van het  Rijk is voor dit doel € 90 miljoen ontvangen. Op 7 februari 2007 heeft de Raad een  positief besluit genomen over de realisatie van de stadsbrug, op termijn wordt de  reserve ingezet voor dit doel.     afhankelijk van realisatie en afwikkeling verplichtingen Stadsbrug 

Doel  Bestedingsplan  Voeding van de  reserve 

Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang 

Einddatum reserve 

    Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Toevoeging:  159/2011 Najaarsnota 2011  Boekwaarde eind van het jaar         

  418       

Bedragen x € 1.000  41.287    2.181  43.468 

 

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel 

Parkeerbijdrage  Bestemmingsreserve  F047  14 september 2005  185/2005  De parkeerbijdrage heeft als doel om parkeervoorzieningen te creëren indien een  nieuwe ontwikkeling er zelf niet in slaagt om de parkeerbehoefte op eigen terrein op te  lossen. De bestemmingsreserve is actief sinds juli 2005 en is via de beleidsregels  parkeernormering verankerd in de bouwverordening. Wij werken aan een nieuwe nota  Parkeernormen waarin we ons beleid toekomstbestendig maken conform de nieuwe  Wet ruimtelijke ordening.   Eerder is door de raad besloten dat aan deze parkeerbijdrage maximaal een bedrag van  € 600.000 onttrokken mag worden als bijdrage aan de garage onder Plein 1944.   In 2012 doen wij verdere voorstellen voor besteding in lijn met de regelgeving bij de  parkeerbijdrage.   Een parkeerbijdrage moet betaald worden wanneer er bouwactiviteiten ontplooid  worden waarvoor parkeerruimte nodig is die niet op het bouwterrein of anderszins  gerealiseerd kan worden.  Nee 

Bestedingsplan 

Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang  Einddatum reserve 

Niet bepaald  Niet bepaald 

  Verloop van de reserve   Boekwaarde begin van het jaar  Toevoegingen:  Raadsbesluit 171/2009 stadsbegroting 2010‐2013  50 en 50a/2011 Bestemming resultaat boekjaar 2010  Boekwaarde eind van het jaar       

   

Bedragen x € 1.000  876    100  189  1.165 

419   

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve 

Reserve Wmo   (naam gewijzigd n.a.v. besluit rekening 2006)  Bestemmingsreserve  F053  20 september 2006; volgens raadsvoorstel 'Individuele voorzieningen Wet  maatschappelijke ondersteuning' (151/2006).  Dekking van tekorten op het gebied van te verstrekken individuele voorzieningen Wmo  en de kosten voor de uitvoering van deze individuele voorzieningen.  De reserve Wmo zetten we in voor het opvangen van fluctuaties in de uitgaven voor  individuele voorzieningen.  In de eerste helft van 2008 is aan de Raad het bestedingsvoorstel WMO 2008‐2011  voorgelegd. Hierin is ingegaan op de risico's rondom de individuele voorzieningen; het  open einde karakter van deze voorzieningen, het schrappen van de grondslag  psychosociaal en ondersteunende begeleiding in de AWBZ en de arbeidsmarktgevolgen  in de thuiszorg. In dit voorstel is voorgesteld de reserve Wmo komende  vier jaar in  stand te houden voor het opvangen van fluctuaties in de uitgaven voor individuele  voorzieningen. De risico's zijn nog steeds van kracht.   Spelregels bij de jaarrekening:   ‐ Overschotten op het programma Zorg & Welzijn worden in de reserve gestort.  ‐ Onttrekking aan de reserve kan in principe alleen ter dekking van programma‐  en uitvoeringskosten voor individuele voorzieningen Wmo.  ‐ Inzet voor andere Wmo‐doeleinden is mogelijk als de raad hiertoe besluit.  We heffen de reserve Wmo aan het einde van het jaar 2011 op.  Nee  bijzonderheden: geen  Niet bepaald  31‐12‐2011 

Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel  Bestedingsplan 

Voeding van de  reserve 

Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang  Einddatum reserve 

    Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Stortingen:  Raadsbesluit 130/2009 Voorjaarsnota 2009  Bestemming resultaat jaarrekening 2010  Onttrekkingen:  Raadsbesluit 229/2006 Najaarsmelding 2006 (BW‐00320) automatiseringskrediet  Raadsbesluit 107/2008 PPN 2009 Invoering EKD  Raadsbesluit 196/2008 begroting GGD EKD (BW‐00666)  Wmo‐beleidsplan 2010‐2011 (BW‐00921)  Marap II ter dekking tekort Ind. Vz  Inzetten voor EKD  Coalitieakkoord maximering reserve Wmo op 10%  Boekwaarde eind van het jaar     

  420       

Bedragen x € 1.000  4.502    42  93    ‐56  ‐50  ‐168  ‐100  ‐180  ‐336  ‐1.500  2.247 

 

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel 

Ondernemersfonds  Bestemmingsreserve  F054  06‐09‐2006, nr.143/2006   Het steunen van projecten die een bijdrage leveren aan de verbetering  van het ondernemersklimaat in de gemeente Nijmegen waartoe ook de  bedrijventerreinen Bijsterhuizen en West Kanaaldijk/De Sluis gerekend  worden.  Vanaf 2012 wordt in plaats van deze reserve een balanspositie voor de verplichtingen  van het Ondernemersfonds toegepast. Het restant saldo van € 600.000 betreft  onderuitputting van het Ondernemersfonds en is dekking voor de begroting 2012  (Perspectiefnota 2012).   Dekking komt uit het OZB‐tarief voor bedrijven. (Besloten in  perspectiefnota 2007)  Nee 

Bestedingsplan 

Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang  Einddatum reserve 

€ 0  31‐12‐2012 

  Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Toevoegingen:  Raadsbesluit 050/2011 stadsrekening 2010  Onttrekkingen:  Raadsbesluit  051/2010 verlaging OZB  Omzetten reserve naar balanspositie  Boekwaarde eind van het jaar       

   

Bedragen x € 1.000  2.205    440    ‐195  ‐1.850  600 

421   

Bijlage reserves    Bijlage reserves 

  Naam reserve  Soort reserve  Nummer  Instellingsdatum  raadsbesluit  Doel 

Reserve Afschrijvingen  Bestemmingsreserve  F046  Jaarrekening 2007  Bijdragen die ingezet worden als dekking voor investeringen, kunnen via de reserve  Afschrijvingen verantwoord worden.  Hiermee wordt enerzijds het doel van het beoogde kapitaallastenniveau in de  jaarrekening en begroting gediend en anderzijds wordt hiermee voldaan aan de  regelgeving BBV. De regelgeving stelt dat materiële vaste activa met economisch nut  bruto verantwoord moet worden, waarbij alleen bijdragen die direct aan het actief  gerelateerd zijn in mindering mogen worden gebracht. Hiermee wordt een aantal  bijdrage‐categoriën uitgesloten (bijvoorbeeld verkoopopbrengsten,  verzekeringspenningen, e.d.). Die bijdragen kunnen dan verantwoord worden in de  reserve Afschrijvingen.      De bijdragen die door de Raad bestemd zijn als dekking voor een investering worden  aan de reserve toegevoegd.  Nee. 

Bestedingsplan  Voeding van de  reserve  Wordt rente  toegevoegd?  Gewenste omvang  Einddatum reserve 

n.v.t.  n.v.t. 

    Verloop van de reserve  Boekwaarde begin van het jaar  Onttrekkingen:  Boekwaarde eind van het jaar     

  422       

Bedragen x € 1.000  1.120  ‐59  1.061 

 

Gemeentefonds 2011   

III. Bijlage Gemeentefonds 2011  Gemeentefonds 2011 

Gemeentefonds 2011  omschrijving      Inwoners  Eenouderhuishouden  Jongeren < 20 jaar  Ouderen 65+  Ouderen  75‐85 jaar  Lage inkomens 65‐  Huishouden met laag  inkomen  (drempel)   8  Bijstandsontvangers  10a  ABW schaalnadeel  10b  ABW schaalvoordeel  11  Uitkeringsontvangers  12  Minderheden  Centrum functie    13  Klanten potentieel lokaal  14  Klanten potentieel regionaal  15  Leerlingen VO  15a  Leerlingen (V)SO   15b  Extra groei leerlingen VO      Infrastructuur    16  land  18  Land bodemfactor   gemeente  19  binnenwater  21  Oppervlakte bebouwing  22  Opp bebouwing in  woonkernen* bodemfactor  23  Opp bebouwing  buitengebied* bodemfactor  24  Woonruimten  24a  Nieuwbouwwoningen  25  Woonruimten*   Bodemfactor  27a  Historische kern   29  Historische woningen in  bewoonde oorden 1930  30  Historische woningen in  bewoonde kernen  31a  ISV (a) stadsvernieuwing  31b  ISV (b) herstructurering   32  Omgevingsadressendichtheid  34  Oeverlengte * Bodemfactor  gemeente  35  Oeverlengte * Bodemf.  Gem.*dichtheidsfactor  36  Meerkernigheid  36a  kernen met minstens 500  adressen  37  Meerkernigheid  *Bodemfactor buitengebied  nr    Sociaal  2  3a  4  5  5a  7  7a 

   

  Aantal      164.223  5.381  33.792  22.138  7.508  27.998  20.001 

  bedrag p/e      133,03  147,72  223,64  83,55  27,63  86,97  363,27 

  2011 x € 1      21.847.000  795.000  7.557.000  1.850.000  207.000  2.435.000  7.266.000 

5.581  1  1.818  15.435  12.785    192.584  340.536  10.871  5.564  310      5.355  5.355 

1.457,79  112.792,26  3.720,71  108,77  327,41    51,45  15,48  451,59  315,82  221,81      32,58  28,70 

8.136.000  106.000  6.765.000  1.679.000  4.186.000    9.908.000  5.271.000  4.909.000  1.757.000  69.000      174.000  154.000 

398  723  665 

39,19  478,28  3.322,69 

16.000  346.000  2.210.000 

63 

1.646,31 

103.000 

79.973  835  79.973 

178,49  1.292,90  27,77 

14.274.000  1.080.000  2.221.000 

20  16.196 

3.352,42  31,13 

67.000  504.000 

14.335 

87,70 

1.257.000 

1,13%  1,41%  182.178  1.419 

14.824.166,19  9.316.642,46  63,17  7,15 

168.000  131.000  11.508.000  10.000 

40.506 

3,55 

144.000 

4  2 

9.195,56  28.180,76 

37.000  56.000 

4 

14.910,99 

60.000  423   

Gemeentefonds 2011    (Vervolg) nr  38  38a    Algemeen  39    Bedrag in basis        Subtotaal  uitgavenijkingen    1a  1c  1f  Subtotaal  Algemene  Uitkering.       

Decentralisatie  Uitkeringen               

 

 

       

omschrijving  Bedrijfsvestigingen  OZB niet woningen       Vast bedrag        Punten uitkerings factor     

Aantal  7.629  2.897      261.538        1,534     

bedrag p/e  114,54  312,00                   

2011 x € 1  874.000  904.000      262.000    121.303.000    64.776.000    186.079.000 

  WOZ  Woning eigenaar  O.Z.B. niet‐woningen   eigenaar  O.Z.B. niet woningen   gebruiker incl. De Pater   

  15.844.659  4.294.734 

     

  ‐11.852.000  ‐3.767.000 

4.253.123 

 

‐3.007.000 

 

 

167.453.000 

Verfijning Rioleringen  Correctiebedrag   VHROSV  Suppletieregeling   afschaffing OZB woningen  gebruiker   

     

     

4.000  90.000  4.058.946 

 

 

 

Beeldende kunst en  vormgeving   bewonersinitiatieven G18   2008‐2011  taalcoaches 2008‐2011  bewonersinitiatieven G31   2008‐2010  pilot gemengde scholen  2008‐2011  cultuurparticipatie 2009‐ 2012  stimulering lokale  klimaatinitiatieven 2009‐ 2011  overbruggingsuitkering  antillengemeenten 2009 +  2010‐2013  aanpak Marokkaans‐ Nederlandse  probleemjongeren ( 2009‐ 2012 )  maatschappelijke opvang  gezond in de stad  veiligheid en leefbaarheid  2010‐2011  spoordoorsnijdingen ( 2009 ‐  2012 ) 

 

 

150.000 

 

 

135.000 

   

   

15.000  248.000 

 

 

50.000 

 

 

127.117 

 

 

83.000 

 

 

107.500 

 

 

101.592 

     

     

7.985.119  76.931  1.225.110 

 

 

1.901.477 

  424       

 

Gemeentefonds 2011    (Vervolg)     

                   

            Integratie‐ uitkeringen     

omschrijving  Jeugdwerkeloosheid ( 2009‐ 2011 )  versterking  peuterspeelzaalwerk ( 2010  > )  preventieve lokale  jeugdbeleid ( 2010 > )  bodemsanering  ( 2010‐2014  )  Integratie uitkering homo‐ emancipatiebeleid  Impuls brede school sport en  cultuur (comb. functie)  alle troeven in handen (  emancipatieprojecten )  vrouwenopvang 2011 ev  vadercentra ( 2010‐2012 )  duizend en één kracht 2010  en 2011  ISV  ( 2011‐2014 )  experiment bevordering  arbeidsinschakeling  alleenstaande ouders WWB  kindermishandeling 2011  suppletieuitkering 2011  (  WMO )  regionale coördinatie nazorg  ex‐gedetineerden  Eigen kracht 2011‐2013  WoOn Oversampling 2011‐ 2012  herstructurering van  bedrijventerreinen   

Aantal   

bedrag p/e   

2011 x € 1  360.591 

 

 

237.660 

 

 

605.273 

 

 

424.019 

 

 

20.000 

 

 

263.600 

 

 

23.077 

     

     

2.153.594  50.000  150.000 

   

   

3.493.472  454.474 

   

   

50.000  188.204 

 

 

119.732 

   

   

50.000  20.000 

 

 

1.242.000 

 

 

 

Integratie‐uitkering W.U.W  Integratie‐uitkering W.M.O.   Huishoudelijke verz. 

   

   

39.000  14.817.431 

   

   

  208.573.919 

  Totaal  Gemeentefonds 

     

   

425   

Bijlage Kasgeldlimiet    Bijlage Kasgeldlimiet 

IV. Bijlage Kasgeldlimiet  De kasgeldlimiet is de maximale omvang van de toegstane kortlopende financiering.  Onderstaand overzicht geeft de ontwikkeling van de liquiditeitspositie weer in realtie tot  de kasgeldlimiet per kwartaal in 2011.    Gegevens liquiditeitspositie over het jaar 2011 ( modelstaat A )  Provincie Gelderland, gemeente Nijmegen    Berekening liquiditeitspositie:   

   

   

 

 

 

 

   

   

   

 

bedragen x  € 1.000 

1. 

Vlottende (korte) schuld 

januari 

58.000 

april 

57.000 

juli 

79.000 

oktober 

66.000 

 

 

februari 

73.000 

mei 

38.000 

augustus 

54.000 

november 

77.000 

64.000 

juni 

59.000 

september 

77.000 

december 

90.000 

 

 

 

 

 

 

 

april 

6.000 

juli 

10.000 

oktober 

17.000 

 

 

maart 

 

 

 

2. 

Vlottende middelen 

januari 

‐4.000  11.000 

mei 

22.000 

augustus 

9.000 

november 

14.000 

6.000 

juni 

17.000 

september 

6.000 

december 

9.000 

 

 

 

 

 

 

 

62.000 

april 

51.000 

juli 

69.000 

oktober 

49.000 

 

 

februari 

 

 

maart 

 

 

 

3. 

Netto vlottende schuld (+)/Overschot  vlottende middelen (‐) (1‐2) 

januari 

 

 

februari 

62.000 

mei 

16.000 

augustus 

45.000 

november 

63.000 

 

 

maart 

58.000 

juni 

42.000 

september 

71.000 

december 

81.000 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4. 

Gemiddelde netto vlottende schuld  (+)/Gemiddelde overschot vlottende  middelen (‐) 

 

60.667 

 

36.333 

 

61.667 

 

64.333 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5. 

Kasgeldlimiet 

 

73.000 

 

73.000 

 

73.000 

 

73.000 

 

 

 

6a. 

Ruimte onder kasgeldlimiet (5‐4) 

 

 

6b. 

Overschrijding van de kasgeldlimiet (4‐5) 

 

 

 

 

 

 

 

 

12.333 

 

36.667 

 

11.333 

 

8.667 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

 

   

  426       

 

Bijlage renterisiconorm    Bijlage renterisiconorm 

V. Bijlage Renterisiconorm    BEREKENEN RENTERISICO OP DE VASTE SCHULD  Op deze staat dient eenmaal per jaar over het voorgaande jaar het renterisico op de vaste  schuld te worden gerapporteerd. Het gaat hierbij om het renterisico van het gehele  openbaar lichaam, inclusief bedrijven en andere takken van dienst. Deze staat wordt  jaarlijks als onderdeel van de financieringsparagraaf bij het jaarverslag naar de  toezichthouder verzonden.        x € 1.000  [1]  Renteherzieningen  ‐4.807  [2]  Aflossingen  31.401  [3]  Renterisico (1+2)  26.594        [4]  Renterisiconorm  139.400  [5a] = [4>3]  Ruimte onder renterisiconorm  112.806  [5b] = [3>4]  Overschrijding renterisiconorm            Berekening: Begrotingstotaal jaar    2011  [4a]  Begrotingstotaal  697.000  [4b]  Percentage regeling  20%        [4] = [4a] x [4b]/100  Renterisiconorm  139.400   

   

427   

Bijlage Subsidiestaat    Bijlage Subsidiestaat 

VI. Bijlage Subsidiestaat  In deze paragraaf worden van de overzichten per gesubsidieerde instelling weergegeven.  Indien er sprake is van meerdere subsidiestromen bij een instelling dan is de informatie  hierover opgenomen in het Uitvoerings Programma Subsidies 2012.    Naam  Stichting Vierdaagsefeesten  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1013 Citymarketing en externe betrekkingen  Doelstelling  H1 (Internationale) samenwerking en public affairs  H2 Promotie  H3 Coördinatie evenementen  Gesubsidieerd sinds  2007. De subsidie is geregeld in een convenant dat doorloopt tot en met 2013.  De Stichting Vierdaagsefeesten is de opvolger van het Actief Comité  Binnenstad Nijmegen dat eerder voor hetzelfde subsidie ontving (+/‐ 1982).  De (jaarlijkse) gemeentelijke    werkelijk   begroot  werkelijk  subsidie  werkelijk  2010  2011  2012  2012  461.895   464.112   475.715  475.715  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Nee. (wel in 2010 een budgetsubsidie stadsstrandevenementen € 22.500)  Ontwikkelingen/inhoudelijke  De exploitatie van st. Vierdaagsefeesten laat de afgelopen drie jaar een  of financiële risico’s/  positief resultaat zien; de vermogenspositie is verbeterd ten opzichte van  bijzonderheden  2008. De vermogenspositie van de stichting blijft een punt van aandacht, maar  gezien de stabiele resultaten van de afgelopen drie jaar verwachten wij geen  problemen.       Naam  Sportfondsen Nijmegen NV  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1052  Sport  Doelstelling  H1: Sportstimulering  H3: Goede Sportaccommodaties     Gesubsidieerd sinds  1966  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2011  2012  2012  subsidie  2010  2.527.302  2.483.447  2.157.955  *  * Subsidie 2012 is nog niet verleend  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  nee   Ontwikkelingen/inhoudelijke   Vanaf 2012 wordt de subsidie voor het schoolzwemmen afgeschaft  of financiële risico’s/  en ontwikkelen we in samenwerking met scholen en aanbieders van  bijzonderheden  leszwemmen een alternatief en realiseren we daardoor een  bezuiniging van € 80.000.   Op de subsidie van NV Sportfondsen Nijmegen realiseren we in 2012  een taakstellende bezuiniging van 70.000.   Sportfondsen Nijmegen realiseert in 2012‐2013 het nieuwe Zwembad  Oost. Voor de realisatie van duurzaamheidsmaatregelen (conform  motie ‘Duurzaam zwembad voor duurzaam sportend Nijmegen’)  verleent de gemeente Nijmegen een hypothecaire lening van               € 700.000 aan NV Sportfondsen Nijmegen.            428       

 

Bijlage Subsidiestaat    Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling 

Het Inter‐lokaal  Nijmegen  1061 Werk & Inkomen  H3: Inkomensaanvullende maatregelen en/of schuldhulpverlening  H4: Dynamiek in de gesubsidieerde arbeid  Gesubsidieerd sinds  2007  werkelijk   begroot  werkelijk 2012  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  subsidie  354.500  317.584  325.524  Pas eind 2012  bekend   Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja   Ontwikkelingen/inhoudelijke  Vanaf 2011 is het project formulierenbrigade opgegaan in de ‘Werkcorporatie  of financiële risico’s/  Maatschappelijke Dienstverlening’. Naast de subsidie uit het budget  bijzonderheden  minimabeleid wordt er ook subsidie voor dit doel verstrekt vanuit  schuldhulpverlening. Voor de re‐integratietrajecten ontvangt Het Inter‐lokaal  vanuit het Werkdeel een vergoeding voor de kosten voor begeleiding en  opleiding.    Naam  Het Inter‐lokaal  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 ‐ Zorg en Welzijn  Doelstelling (aan welke  Inwoners met verschillende achtergronden voelen zich thuis  in Nijmegen en  hoofddoelstelling in het  kunnen volwaardig participeren. Er is ruimte voor ‘anders zijn’ en er zijn gelijke  programma levert de  kansen voor iedereen, ongeacht leeftijd, afkomst, uiterlijk, beperking, geslacht  instelling een bijdrage?)  of seksuele voorkeur. Mensen kunnen zichzelf zijn in Nijmegen.  Gesubsidieerd sinds.  1976  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  1.343.551  1.398.938  1.190.873    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  ja  NB. Indien meerdere subsidiestromen bij deze instelling dan is de informatie  hierover opgenomen in het Uitvoerings Programma Subsidies 2012.  Ontwikkelingen/inhoudelijke  (zijn er actuele ontwikkelingen/risico’s/bijzonderheden te melden waar de  of financiële risico’s/  raad over geïnformeerd moet worden?)  bijzonderheden    Naam  Stichting Samenwerkingsverband Weer Samen Naar School PO  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling   H2: optimale kansen voor de jeugd  Gesubsidieerd sinds  2000   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie      446.389  420.674  390.000  420.674  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja, tevens subsidie voor de instandhouding zorgstructuur 4‐12 jaar  .  Ontwikkelingen/inhoudelijke  In het coalitieakkoord 2010‐2014 is een bezuinigingstaakstelling opgenomen  of financiële risico’s/  voor het schoolmaatschappelijk werk PO van € 30.000 in 2011 en vervolgens  bijzonderheden  met ingang van 2012 €  30.000 structureel. De taakstelling voor 2011 is  gerealiseerd. Voor de jaren 2012 en 2013 vervalt deze taakstelling, de  ingeboekte bezuiniging wordt elders gedekt binnen het product Jeugd.       

429   

Bijlage Subsidiestaat    Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling  Gesubsidieerd sinds  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

GGD Regio Rivierenland   Tiel  1051 Zorg & Welzijn  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren  2010, daarvoor vond bekostiging van dit aanbod plaats via de gemeente Tiel.   werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  2010  2011  2012  2012  315.835  317.351  315.606  315.606  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  GGD Rivierenland is gestart met een fusieproces met GGD Regio Nijmegen.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  GGD Regio Nijmegen  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren  Gesubsidieerd sinds  2007, daarvoor via de gemeenschappelijke regeling  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  1.089.125  1.077.160  1.077.160  1.077.160  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  GGD Regio Rivierenland is gestart met een fusieproces met GGD Nijmegen.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  Hera  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren     Gesubsidieerd sinds  1999 (daarvoor aan rechtsvoorganger, St. Blijf van mijn lijf)  werkelijk   begroot 2012  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  werkelijk 2012  2010  2011  subsidie  1.122.713  1.189.243  1.280.296  1.280.296  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Nee, niet vanuit de gemeente Nijmegen (er zijn echter wel andere gemeenten  die Hera ook financieren, Hera is werkzaam in de provincie Gelderland).  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Geen bijzonderheden.  of financiële risico’s/  bijzonderheden                              430       

 

Bijlage Subsidiestaat    Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling  Gesubsidieerd sinds  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

IrisZorg  Arnhem (hoofdkantoor)  1051 Zorg & Welzijn  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren  2007 (daarvoor rechtsvoorgangers Arcuris, Passade, de Grift)  werkelijk 2010  werkelijk 2011   begroot 2012  werkelijk 2012  Arrangement   Arrangement  Arrangement   7.337.716   7.829.400  7.595.233  7.547.138 (+  Nog niet  indexering,  beschikt  minus  efficiencykorting)  N.v.t.  MHB 627.835  MHB 837.113  MHB 837.113    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:   Ja, naast budgetsubsidie algemeen en Medische Heroïne Behandeling  (MHB) ook subsidie voor (kleine) projecten.   De instelling wordt voor het grootste deel gefinancierd vanuit de AWBZ en  Zorgverzekerinsgwet, daarnaast justitiële middelen en Jeugdzorggelden.  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Geen bijzonderheden.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  Pro Persona   Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren  Gesubsidieerd sinds  2007, daarvoor was het AWBZ gefinancierd aanbod  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  392.220  302.760  301.246  301.246  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja.  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Geen bijzonderheden.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  Tandem  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H1: Stimuleren participatie  H2: Optimale kansen voor de jeugd  H4: Gelijke kansen voor iedereen  Gesubsidieerd sinds  +/‐1985  De (jaarlijkse) gemeentelijke    werkelijk   begroot  werkelijk  subsidie  werkelijk  2010  2011  2012  2012  3.873.316  3.784.793  4.050.643  4.050.643  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja   Ontwikkelingen/inhoudelijke  Tandem wordt geconfronteerd met afbouw van gesubsidieerde arbeid en  of financiële risico’s/  bezuinigingen en gaat dientengevolge reorganiseren. Vooralsnog zijn er geen  bijzonderheden  risico’s verbonden aan deze operatie.            431     

Bijlage Subsidiestaat    Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling  Gesubsidieerd sinds  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

Zorggroep Zuid‐Gelderland  Nijmegen  1051 Zorg & Welzijn  H1: Stimuleren participatie  +/‐1999  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  2010  2011  2012  2012  365.876  465.060  462.502  462.502  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Geen bijzonderheden.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  Swon, het seniorennetwerk  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H1: Stimuleren participatie  Gesubsidieerd sinds  1966  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk 2010  werkelijk 2011   begroot 2012  werkelijk  2012  subsidie  1.884.765  2.173.765  2.192.240  2.192.240  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  nee (vanaf 2012 zitten de projecten meebegroot in de budgetsubsidie)  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Naar aanleiding van de subsidieverlening 2012 is de raad per brief   of financiële risico’s/  geïnformeerd over de budgetsubsidie Swon 2012.  bijzonderheden  Swon realiseert een bezuiniging conform de efficiencytaakstelling opgelegd  aan de grote instellingen uit het  Coalitieakkoord.    Naam  NIM  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren  Gesubsidieerd sinds  +/‐1976  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  2.461.610  2.615.622  2.529.852  3.453.144  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja   Ontwikkelingen/inhoudelijke  In de verlening van de budgetsubsidie 2012 zijn vrijwel alle projecten  of financiële risico’s/  meegenomen, voorheen werden deze apart verleend.  bijzonderheden                              432       

 

Bijlage Subsidiestaat    Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling  

Doornroosje  Nijmegen  1071 ‐ Cultuur  H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod.  Gesubsidieerd sinds  Juli 1970  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  884.945  929.193  947.777  947.777  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Nieuwbouw TPG‐lokatie gestart, oplevering 2013.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  Lux  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1071 ‐ Cultuur  Doelstelling   H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod.  Gesubsidieerd sinds  2000  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  1.175.342  1.144.142  1.167.025  1.167.025  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Nieuwe bso m.i.v. 2013, generieke korting van toepassing. Ontslagvergunning  of financiële risico’s/  voor 2 ID‐ers is geweigerd.  bijzonderheden    Naam  Museum het Valkhof  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1071 ‐ Cultuur  Doelstelling   H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod.  Gesubsidieerd sinds  1999  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  2.206.298  2.216.888  2.261.226  2.261.226  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Nee  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Nieuwe bso m.i.v. 2013, generieke korting van toepassing.  of financiële risico’s/  bijzonderheden   

   

433   

Bijlage Subsidiestaat      Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling  

OBGZ  Nijmegen  1071 ‐ Cultuur  H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod.  Gesubsidieerd sinds  Medio vorige eeuw (KvK september 1974)  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  5.372.889  5.307.242  5.413.387  5.413.387  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  nee  Ontwikkelingen/inhoudelijke  In 2011 en 2012 worden er in totaal 7 van de 12 vestigingen gesloten; m.i.v.  of financiële risico’s/  2014 wordt de OBGZ structureel gekort met € 600.000.  bijzonderheden    Naam  De Lindenberg  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1071 ‐ Cultuur  Doelstelling  H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod.  Gesubsidieerd sinds    werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  3.745.831  3.880.194  3.922.098  3.922.098  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja (GSO tot 2012, Hatert)  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Nvt.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  Stichting Keizer Karel Podia  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1071 ‐ Cultuur  Doelstelling   H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod. Wij willen het huidige  gevarieerde cultuuraanbod behouden.   Gesubsidieerd sinds    werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  1.716.419  1.926.419  1.968.998  1.974.579  Nog niet  verleend  en        1.302.000  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  2011/2012: nee   2010: ja, ook voor de transitie van NV Mensec naar stichting KKP.   Ontwikkelingen/inhoudelijke  De raad van toezicht van de KKP heeft eind 2010 een brandbrief geschreven,  of financiële risico’s/  dat de KKP door de gevolgen van de economische recessie (daling  bijzonderheden  kaartverkoop), de verhoging van de BTW en de staat van de gebouwen grote  exploitatierisico’s heeft. Het resultaat van de KKP in 2011 was neutraal,    434       

 

Bijlage Subsidiestaat    doordat wij een aantal incidentele kosten voor onze rekening namen (m.n. in  de vastgoedsfeer). In 2012 en 2013 verwacht de KKP een exploitatietekort, op  dit moment werkt de KKP aan een sluitende begroting, die wij begin februari  ontvangen.     Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling   Gesubsidieerd sinds..  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

Stichting ROC‐Nijmegen e.o.  Nijmegen  Onderwijs 1073  H2: Ontwikkelingskansen  Eind jaren zeventig.  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  2010  2011  2012  2012  1.341.082  1.028.010  1.000.186  1.000.186  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  ja (verwijderen wat niet van toepassing is)  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Verdere bezuiniging door het Rijk zoals de gelden voor de Vavo die worden  of financiële risico’s/  uitgenomen in het jaar 2013. Deze middelen zullen via het Rijk direct onder de  bijzonderheden  ROC’ s worden verdeeld. Het betekent op gemeentelijk niveau wel dat minder  geld bijv. voor laaggeletterden trajecten beschikbaar is.      Naam  Samenwerkingsverband VO/ROC  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1073 Onderwijs  Doelstelling   H3: Verminderen van het aantal voortijdig schoolverlaters.  Gesubsidieerd sinds..  Onderdelen van het Flex College worden al gesubsideerd sinds begin jaren  tachtig. Het Flex College als voorziening wordt sinds 2009 gesubsidieerd.    werkelijk   begroot  werkelijk 2012  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  subsidie  1,100.000  1.105.280  1.105.280*  Nog te verlenen    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja.   Ontwikkelingen/inhoudelijke  Het Flex College biedt aan ruim 300 overbelaste leerlingen een zorg‐ en  of financiële risico’s/  onderwijsprogramma aan, om te voorkomen dat de jongeren uitvallen uit het  bijzonderheden  onderwijs.  *Op dit moment zijn wij met Flex College nog in overleg over de hoogte van de  subsidie voor 2012. Het Flex College krijgt in 2012 rechtstreeks middelen van  het Rijk in het kader van de regeling voor plusvoorzieningen. Deze middelen  worden in mindering gebracht op de gemeentelijke subsidie. We verwachten  de subsidie in februari te verlenen.  Daarnaast rekenen we in 2012 de eerste  periode ESF subsidie af met het Agentschap Sociale Zaken en  Werkgelegenheid. Over de subsidieverlening in 2012 wordt u binnenkort per  brief geïnformeerd.     Naam  Stichting KION  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  Programma Onderwijs 1073  Doelstelling   Hoofdstuk 2: ontwikkelingskansen  Gesubsidieerd sinds  Begin jaren negentig  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  3.862.995  3.713.660  3.348.280  Nog te  verlenen  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja     

435   

Bijlage Subsidiestaat    Ontwikkelingen/inhoudelijke  Samen met ouders, kinderopvangaanbieders, schoolbesturen en stichting  of financiële risico’s/  KION is nieuw beleid ontwikkeld voor de voorschoolse voorzieningen voor 0  bijzonderheden  tot 4 jarigen in Nijmegen (VVO).  Voor stichting KION betekent dit dat we in  2013  gefaseerd de subsidierelatie met deze organisatie beëindigen. Vanaf  2013 hebben ook andere aanbieders de mogelijkheid peuterarrangementen  en voor‐en vroegschoolse ecucatie aan te bieden.  Eind januari zal het college van B&W naar verwachting besluiten het  beleidskader VVO aan de  raad ter vaststelling voor te leggen (politieke Avond  15 februari 2012).  In de voorbereidingen is de raad tweemaandelijks op de  hoogte gehouden door het college van B&W.    In december hebben we besloten om regulier 18 van de 34 zalen per 1‐1‐2013  te sluiten zodat we de subsidie beschikbaar kunnen stellen aan alle  kinderopvangaanbieders teneinde meer markwerking en diversiteit te creëren    Naam  Stichting Conexus (OAB)  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1073 Onderwijs  Doelstelling   H2: Ontwikkelingskansen  Gesubsidieerd sinds.  2008  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  593.400  621.883  621.883  621.883  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  We bereiken ruim meer dan 200 kinderen. Via het bestuurakkoord met het  of financiële risico’s/  Rijk dat in november is getekend door de 33 grote gemeenten ontvangen we  bijzonderheden  in 2012 geld om meer schakelklassen te realiseren.     Naam  Stichting Conexus (brede scholen)  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1073 Onderwijs  Doelstelling   H2: Ontwikkelingskansen  Gesubsidieerd sinds.  2008  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2010  2011  2012  2012  subsidie  769.551  1.069.682   1.091.076  1.091.076  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Er is een projectplan vastgesteld en een brede inventarisatie op alle  of financiële risico’s/  openwijkscholen gemaakt. De 2 OAB school die onder Conexus vallen hebben  bijzonderheden  allebei een aanbod van 2‐12 en buitenschoolse opvang. De school in de  Gildekamp (Kampus) heeft een breed naschools aanbod en een intensieve  samenwerking met 3 nabijgelegen scholen. Hiermee hebben zij een grote stap  gezet richting brede school.   

  436       

 

Bijlage Subsidiestaat      Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling   Gesubsidieerd sinds.  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

Stichting Josephscholen  Nijmegen  1073 Onderwijs  H2: Ontwikkelingskansen  2000  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  2010  2011  2012  2012  260.071   456.084   465.206    465.206   Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Er is een projectplan vastgesteld en een brede inventarisatie op alle  of financiële risico’s/  openwijkscholen gemaakt. De OAB school  die onder de josephstichting valt  bijzonderheden  heeft een intensievere samenwerking met haar partners binnen het  kindcampus in Grootstal. Er is een aanbod voor 0‐12 onder 1 dak.   

   

437   

Lijst met Afkortingen   

VII. Lijst met afkortingen  Lijst met Afkortingen 

  438       

 

Lijst met Afkortingen   

  ABR  ARN  AVA  AVOI  AWBZ  b   B&V  BAG   Bbz  BDU  BDU‐SIV  BNG  BRN  BRP  BRW  BSN  BTW  BCF   BW   BWN  CAO  CAZ  CBS   CEP  CJG  COA  CPB  CPI  CPO  CWI  DCO   DGG   DIW  DSB  DU  DWS  EFRO  ELI  EMT  EPN  ESF  FES  Fido  FLO   FPU  GBA  GEM  GF  GFT  GGD  GGZ  GHOR  GR  Grex   GRP     

Algemene Bedrijfsreserve van het Ontwikkelingsbedrijf  Afvalverwerking Regio Nijmegen  Algemene vergadering van Aandeelhouders  Algemene Verordening Ondergrondse Infrastructuur  Algemene Wet bijzondere Ziektekosten  baten   Begroten en Verantwoorden  Basisregistratie Gebouwen  Bijstandsbesluit zelfstandigen  Brede Doeluitkering  Brede Doeluitkering Sociaal, Integratie en Veiligheid  Bank der Nederlandse Gemeenten  Begrotingsrichtlijnen Regio Nijmegen  Basisregistratie Personen  Brandweer  Burgerservicenummer  Belasting Toegevoegde Waarde  BTW Compensatiefonds  Begrotingswijziging  Belangenbehartiging WAO Nijmegen  Collectieve Arbeidsovereenkomst  Collectieve Aanvullende Ziektekostenverzekering  Centraal Bureau voor de Statistiek  Centraal Economisch Plan  Centrum voor Jeugd en Gezin  Centraal Orgaan Asielzoekers  Centraal Planbureau  Consumentenprijsindex  Collectief Particulier Opdrachtgeverschap  Centrum voor Werk en Inkomen  Directie Concern  Directie Grondgebied  Directie Inwoners  Directie Stadsbedrijven  Decentralisatie‐uitkering  Directie Wijk en Stad  Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling   Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie  Energie en Milieu Technologie  Energie Prestatie Norm  Europees Sociaal Fonds  Fonds Economische Structuurversterking   Wet Financiering Decentrale Overheden  Functioneel Leeftijdsontslag  Flexibel Pensioen en Uittreden  Gemeentelijke Basisadministratie  Gemeenschappelijke Exploitatiemaatschappij  Gemeentefonds  Groente, Fruit en Tuinafval  Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst   Geestelijke Gezondheidszorg  Geneeskundige Hulpverlening bij ongevallen en rampen  Gemeenschappelijke Regeling  Grondexploitatie  Gemeentelijk Rioleringsplan  439   

Lijst met Afkortingen    GSB  GSO  HAN  HOV  HRM  I&M   IBOR  ICT  ID‐baan  IOAW  IOAZ  IP  IPO   ISV  IU  IV  Jeugd‐GGZ  JGO  KCC  KIEMT  KKP   l   Leningen o/g   Leningen u/g   MARN  MFC  MIRT   n   NFIA  NFIS  NJN   NKS  NTC  nugger  NVM   O&S   OAB  OBGZ  OBW  OHV  OKE  OM  OMBD   OV  OZB   P&O  PDV  PIO  PM   PN   PPS  R&A  RAV   RBT‐KAN  RIE     440       

Grotestedenbeleid  Gelders Stedelijk Ontwikkelingsbeleid  Hogeschool Arnhem Nijmegen  Hoogwaardig Openbaar Vervoer  Human Resource Management  Ministerie van Infrastructuur en Milieu  Integraal Beheer Openbare Ruimte  Informatie‐ en communicatietechnologie  Instroom‐Doorstroom‐Baan  Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte zelfstandigen  Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze  werknemers  Investeringsplan  Interprovinciaal Overleg  Investering Stedelijke Vernieuwing  Integratie‐uitkering  Integrale Veiligheid  Jeugd Geestelijke Gezondheidszorg  Jeugdgroepenoverleg  Klantcontactcentrum  Kennis en Innovatienetwerk Energie en Milieutechnologie  Keizer Karel Podia  lasten   Leningen opgenomen geld  Leningen uitgeleend geld  Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen  Multifunctioneel Centrum  Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport  nadeel   Netherlands Foreign Investment Agency  Nijmeegs Financieel Informatiesysteem  Najaarsnota  Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking  Novio Tech Campus  Niet‐uitkeringsgerechtigde; iemand zonder een uitkering  Nederlandse Vereniging voor Makelaars  Onderzoek en Statistiek  Onderwijsachterstandenbeleid  Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid  Ontwikkelingsbedrijf Waalfront  Onderwijshuisvesting  Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie  Openbaar Ministerie  Overheidsgelden met meerjarig bestedingsdoel  Openbaar Vervoer  Onroerendezaakbelasting  Personeel & Organisatie  Perifere Detailhandel Vestiging  Planexploitatie In Ontwikkeling  Pro Memorie: Als stelpost opgenomen, de werkelijke waarde is nog niet bekend  Perspectiefnota  Publiek Private Samenwerking  Randvoorwaarden en Aanbevelingen  Regionale Ambulance Voorziening  Regionaal Bureau voor Toerisme Arnhem Nijmegen  Risico Inventarisatie en Evaluatie   

Lijst met Afkortingen    RMC  RNI  ROC  RSI   RSP  RUD  SB   SISA  Soza  SSHN  SU  SW   TIP  UMC  USV  UWV  v   VGP  VIR  VJN   VMC  VNG   VO   VSA  VVE  Vzh  VZP  W&I  Wabo  WAP  WGA  Wgr   Wij  WIW  Wmo   WO2  WOZ  Wsnp  Wsw  Wth  Wwb  WWNV  Z&W  ZAT  ZOR   

   

Regionaal Meld‐ en Coördinatiepunt  Register Niet‐Ingezetenen  Regionaal Opleidingen Centrum  Reserve Strategische Investeringen  Regionaal Samenwerkingsprogramma  Regionale Uitvoeringsdienst  Stadsbegroting  Single Information Single Audit  Sociale Zaken  Stichting Studentenhuisvesting Nijmegen  Specifieke Uitkering  Sociale Werkvoorziening  Topsport‐ en Innovatiepark  Universitair Medisch Centrum  Uitvoeringsprogramma Stedelijke Vernieuwing  Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen  Voordeel  Voortgangsrapportage Grote Projecten  Verwijsindex Risicojongeren  Voorjaarsnota  Verkeersmanagementcentrale  Vereniging Nederlandse Gemeenten  Voortgezet Onderwijs  Afdeling Vastgoed, Sportservice en Accommodaties  Voor‐ en Vroegschoolse Educatie  Voorzieningenhart  Stedelijk Voorzieningenplan  Programma Werk & Inkomen  Wet algemene bepalingen omgevingsrecht  Wijkaanpakplan; Wijkactieplan  Regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten  Wet Gemeenschappelijke Regelingen  Wet Investeren In Jongeren  Wet inschakeling werkzoekenden   Wet Maatschappelijke Ondersteuning  Tweede Wereldoorlog  Wet waardering onroerende zaken   Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen  Wet Sociale Werkvoorziening  Wet Tijdelijk Huisverbod  Wet Werk en Bijstand  Wet Werken Naar Vermogen  Programma Zorg & Welzijn  Zorgadviesteam  Zorgoverleg Risicojongeren 

441   

                                                                     

                  UITGAVE  Gemeente Nijmegen    FOTOGRAFIE  William Moore  Ellen van den Waterbeemd    DRUK  DPN Nijmegen        April 2012         442       

 

gninekersdatS

11 0 2

g n i n e k e r r a aj | ga l s r e vr a aj

Stadsrekening

2011

jaarverslag | jaarrekening