Jaarverslag Beheersverslag Geconsolideerde jaarrekening Jaarrekening Aanvullende inlichtingen

Jaarverslag 2008

Jaarverslag 2008

Beheersverslag .............................................................................................

2

Geconsolideerde jaarrekening ................................................................... 106 Jaarrekening ................................................................................................ 226 Aanvullende inlichtingen ............................................................................ 255

Dexia - Rapport annuel 2008 1

COMPTES SOCIAUX

Beheersverslag

Profiel van de Groep ..................................................................................... 4 Woord van de voorzitters ............................................................................. 8 Voornaamste gebeurtenissen in 2008 en begin 2009 ................................. 10 Corporate governance .................................................................................. 13 Informatie aan de aandeelhouders ............................................................. 49 Human Resources .......................................................................................... 53 Duurzame ontwikkeling ............................................................................... 56 Risicobeheer .................................................................................................. 58 Financiële resultaten ..................................................................................... 70 Activiteiten en resultaten van de metiers ................................................... 77 Algemene informatie .................................................................................... 94

COMPTES SOCIAUX

2008

BEHEERSVERSLAG

Profiel van de Groep

Dexia is een Europese bank, die 36 760 werknemers telde op 31 december 2008. Het kern eigen vermogen bedroeg op die datum 17,5 miljard EUR. De Groep is vooral actief op het vlak van Public and Wholesale Banking en biedt volledige bancaire en financiële oplossingen aan de cliënten van de publieke sector, en op het vlak van Retail and Commercial Banking in Europa, vooral in België, Luxemburg en Turkije.

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

METIERS Public and Wholesale Banking Als gevolg van het hervormingsplan dat Dexia in november 2008 invoerde, werd het metier Public and Wholesale Banking herzien om rekening te houden met het huidige marktklimaat. Het zal zich voortaan toespitsen op markten waar de Groep over een commerciële franchise, een vermogen inzake langetermijnfinanciering en een rendabel groeipotentieel beschikt. De commerciële activiteiten in België, Frankrijk, Luxemburg, Italië en het Iberisch Schiereiland werden bevestigd en die markten zullen de kernmarkten voor Public and Wholesale Banking blijven. Dexia zal aanwezig blijven in Duitsland, Japan en Zwitserland, om platformen in stand te houden die toegang geven tot de herfinancieringsbronnen. De activiteiten in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk zullen aanzienlijk worden afgebouwd. De huidige financiële crisis doet niets af aan de solvabiliteit van onze cliënten of aan hun financieringsbehoeften. En Dexia blijft – op zijn kernmarkten – een belangrijke speler op het vlak van de financiering van de publieke sector en van infrastructuur, de financiering van de gezondheids- en de socialehuisvestingssector, en de sociale economie. Zijn strategie ter zake heeft tot doel het gamma van producten en diensten voor de cliënten te versterken. Deze benadering is in België al erg doeltreffend gebleken. Ze zal de Groep in staat stellen haar rol van gespecialiseerd kredietverstrekker te overstijgen, om zo een betere dienstverlening aan te bieden aan een ruimere cliëntenbasis.

4 Dexia Jaarverslag 2008

Retail and Commercial Banking Dexia is een leidende Europese bank die tot de drie grootste banken in België en Luxemburg behoort en sterk gepositioneerd is in Turkije. Het is ook aanwezig in Slowakije. De bank biedt aan meer dan zes miljoen cliënten een ruim gamma van diensten inzake retail, commercial en private banking, alsook verzekeringsproducten. Dit metier omvat ook activiteiten op het gebied van asset management en investor services. Op 31 december 2008 beheerde Dexia Asset Management 79 miljard EUR aan activa. De activiteit Investor Services is in handen van RBC Dexia Investor Services, een joint venture met Royal Bank of Canada, die zijn knowhow op het vlak van global custody, administratief fondsenbeheer, beheer van pensioenfondsen en dienstverlening aan aandeelhouders, ter beschikking stelt van instellingen in de hele wereld. De administratief beheerde activa beliepen 1,9 biljoen USD op 31 december 2008.

RATINGS De belangrijkste entiteiten van de Groep – Dexia Bank België, Dexia Crédit Local en Dexia Banque Internationale à Luxembourg – kregen de ratings AA- van Fitch, A1 van Moody’s en A van Standard & Poor’s. Drie van Dexia’s Europese dochterondernemingen geven gewaarborgde obligaties met rating AAA uit.


Dexia Crédit Local Financial Security Assurance (1)

100 %

Dexia Banque Internationale à Luxembourg

Dexia Bank België

99,9 %

100 %

DenizBank

99,8 %

Dexia Crediop

Dexia Sabadell

Dexia Kommunalbank Deutschland

Dexia Kommunalkredit Bank

Dexia Municipal Agency

Dexia Sofaxis

RBC Dexia Investor Services

Dexia Asset Management

Dexia Insurance Belgium

70 %

60 %

100 %

100 %

100 %

100 %

50 %

100 %

99,8 %

(1) Wordt verkocht, behalve de activiteit Financial Products.

17,6 %

6 850

26,9 %

14,3 %

2 708

15 045

2,1 % 3,0 %

4 113

5,0 %

13,9 %

5,7 % 5,7 %

5,7 %

8 044

AANDEELHOUDERSSTRUCTUUR

AANTAL MEDEWERKERS

op 31 december 2008

op 31 december 2008 (1)

Caisse des dépôts et consignations Gemeentelijke Holding Groep Arco Franse overheid Belgische federale overheid Drie Belgische gewesten Groep Ethias CNP Assurances Medewerkers Overige institutionele en individuele aandeelhouders

België Turkije Luxemburg Frankrijk Andere landen (1) Met inbegrip van de medewerkers van de zelfstandige kantorennetten en RBC Dexia Investor Services.

Dexia Jaarverslag 2008 5

COMPTES SOCIAUX

Dexia NV

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

VEREENVOUDIGDE STRUCTUUR VAN DE GROEP DEXIA


COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

RESULTATEN

Dexia GAAP

(in miljoenen EUR) Opbrengsten Kosten

IFRS zoals aangenomen door EU 2004

(1)

2000

2001

2002

2003

2004

3 740

5 631

5 157

5 160

5 392

5 623

(2 050) (3 323) (3 037) (3 056) (3 012)

(3 057)

Brutobedrijfsresultaat

1 690

2 308

2 120

2 104

2 380

2 566

Nettoresultaat groepsaandeel

1 001

1 426

1 299

1 431

1 772

1 822

2005

2006

2007

2008

5 976

7 005

6 896

3 556

(3 229) (3 474) (3 834) (4 119) 2 747 3 531 3 062 (563) 2 038

2 750

2 533

(3 326)

(1) De reconciliatie van Dexia GAAP en IFRS zoals aangenomen door de EU wordt uitgelegd in het Jaarverslag – Rekeningen en verslagen 2005 van Dexia.

BALANS

Dexia GAAP

IFRS zoals aangenomen door EU

31 dec. 31 dec. 31 dec. 31 dec. 31 dec. 2000 2001 2002 2003 2004

(in miljarden EUR)

1 jan. 31 dec. 31 dec. 31 dec. 2005 (1) 2005 2006 2007

31 dec. 2008

Activa

257,8

351,4

350,9

349,9

389,2

404,6

508,8

566,7

604,6

651,0

Leningen en voorschotten aan cliënten

134,4

156,4

157,8

161,9

166,2

169,5

192,4

226,5

242,6

368,8

Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening en financiële investeringen

77,7

125,9

134,7

127,9

144,5

147,3

198,9

223,2

257,9

141,1

Schulden aan en deposito’s van cliënten Schuldpapier Kern eigen vermogen (2)

52,4

84,0

85,3

92,3

97,6

87,1

97,7

116,2

126,7

114,7

134,4

140,9

146,5

134,9

143,9

144,2

175,7

184,7

204,0

188,1

8,1

10,3

10,9

11,6

12,3

10,5

11,5

14,4

16,1

17,5

(1) De reconciliatie van Dexia GAAP en IFRS zoals aangenomen door de EU, en de impact van de eerste toepassing van de IFRS-norm worden uitgelegd in het Jaarverslag –Rekeningen en verslagen 2005 van Dexia. (2) Voor de jaren 2000-2004: eigen vermogen + fonds voor algemene bankrisico’s.

RATIO’S

Exploitatiecoëfficiënt

Dexia GAAP

(1)

IFRS zoals aangenomen door EU

2000

2001

2002

2003

2004

2004

2005

2006

2007

2008

54,8 %

59,0 %

58,9 %

59,2 %

55,9 %

54,4 %

54,0 %

49,6 %

Tier 1-ratio

9,3 %

9,3 %

9,3 %

9,9 %

10,7 %

10,0 %

10,3 %

9,8 %

9,1 %

10,6 %

Capital adequacy ratio

9,8 %

11,5 %

10,7 %

11,2 %

11,7 %

11,1 %

10,9 %

10,3 %

9,6 %

11,8 %

(1) De verhouding tussen de kosten en de opbrengsten.


55,6 % 115,8 %


905

2002

1 897


2004

2004

2005

2006

2007

2008

1 942

1 708

1 722

1 722

1 473

1 359

1 218

3 535

Assets quality ratio (1)

0,68 %

1,20 % 1,23 %

1,05 %

1,04 %

1,04 %

0,78 %

0,61 %

0,50 %

0,99 %

Dekkingsratio (2)

65,0 %

66,7 % 68,0 %

72,8 %

73,2 %

73,2 %

69,1 %

69,3 %

67,2 %

58,9 %

(1) De verhouding tussen de dubieuze leningen en de bruto uitstaande vorderingen. (2) De verhouding tussen de waardeverminderingen op portefeuille en de dubieuze leningen.

GEGEVENS PER AANDEEL (in EUR)

Dexia GAAP 2000

Winst per aandeel

(1)

2001

2002


2004

2004

2005

2006

2007

2008

1,15

1,25

1,13

1,24

1,58

1,63

1,87

2,49

2,18

(2,54)

Brutodividend

0,43

0,48

0,48

0,53

0,62

0,62

0,71

0,81

0,91

Nettoactiva (3)

8,02

8,39

8,79

9,25

9,95

8,87

9,86

11,60

12,87

– (2) 9,92

41,9 %

39,3 %

43,0 %

42,1 %

38,7 %

37,6 %

37,9 %

34,3 %

42,0 %

Payoutratio

(4)

–

(1) De verhouding tussen het nettoresultaat groepsaandeel en het gewogen gemiddeld aantal aandelen (niet verwaterd in de jaren onder IFRS zoals aangenomen door de EU). (2) De raad van bestuur heeft beslist om aan de algemene vergadering van aandeelhouders van 13 mei 2009 voor te stellen om over 2008 uitzonderlijk geen dividend uit te keren. (3) De verhouding tussen het kern eigen vermogen en het aantal aandelen (na aftrek van eigen aandelen) op het einde van de periode. Volgens Dexia GAAP: inclusief fonds voor algemene bankrisico’s groepsaandeel. (4) De verhouding tussen het totaalbedrag van de dividenden en het nettoresultaat groepsaandeel.

RATINGS

Langetermijnrating

Outlook

Kortetermijnrating

Dexia Bank België

AA-

Stable outlook

F1+

Dexia Crédit Local

AA-

Stable outlook

F1+


AA-

Stable outlook

F1+

AAA

–

Moody’s Dexia Bank België

A1

Negative outlook

P-1

Dexia Crédit Local

A1

Negative outlook

P-1


A1

Negative outlook

P-1

Aaa

–

Standard & Poor’s Dexia Bank België

A

Stable outlook

A-1

Dexia Crédit Local

A

Stable outlook

A-1


A

Stable outlook

A-1

AAA

–

Fitch



Dexia Municipal Agency DBRS Dexia Bank België

AA (low)

Negative trend

R-1 (middle)

Dexia Crédit Local

AA (low)

Negative trend

R-1 (middle)


AA (low)

Negative trend

R-1 (middle)

De belangrijkste entiteiten van de Groep – Dexia Bank België, Dexia Crédit Local en Dexia Banque Internationale à Luxembourg – hebben een rating AA- met stable outlook door Fitch (30 september 2008), A1 met negative outlook door Moody’s (19 januari 2009), A met stable outlook door Standard & Poor’s (19 december 2008) en AA (low) met negative trend door DBRS (17 november 2008). De rating triple-A van Dexia Municipal Agency werd bevestigd door Fitch (1 oktober 2008), Moody’s (23 januari 2009) en Standard & Poor’s (7 oktober 2008).


BEHEERSVERSLAG

Dubieuze leningen aan het cliënteel (in miljoenen EUR)

2001

COMPTES CONSOLIDÉS

Dexia GAAP 2000

COMPTES SOCIAUX

RISICOKWALITEIT

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Woord van de voorzitters

COMPTES SOCIAUX

Jean-Luc Dehaene

Pierre Mariani

2008 werd gekenmerkt door een zware, diepe crisis, die de financiële markten grondig door elkaar schudde en zware gevolgen heeft gehad voor Dexia. Toen in het begin van de herfst bekend raakte dat de Amerikaanse bank Lehman Brothers failliet was, kwamen de onevenwichten in de financiële sector plots aan het licht. Ook onze Groep bleef niet gespaard. Door de te grote blootstelling aan de risico’s van de Amerikaanse markt ging het vertrouwen van de marktspelers in de soliditeit van onze bank achteruit, en de inkrimping van de interbancaire markt mondde eind september uit in een acute liquiditeitscrisis. Onze aandeelhouders en de Franse en Belgische overheid namen deel aan de op 30 september 2008 aangekondigde kapitaalverhoging van Dexia met 6,0 miljard euro om zo de solvabiliteit van de Groep te herstellen. Om de liquiditeit van de Groep veilig te stellen, verstrekten de Franse, Belgische en Luxemburgse overheid op 9 oktober 2008 bovendien een waarborg voor onder andere een aantal nieuwe uitgiften van de Groep. De financiële crisis heeft duidelijk aangetoond dat een strikte bancaire discipline binnen de Groep meer dan ooit een must is en dat Dexia zijn portefeuille, zijn ontwikkelingsstrategie en de financieringswijze van zijn langetermijnverbintenissen grondig moet herzien om die nieuwe uitdagingen te kunnen aangaan. Nadat men ons in die moeilijke omstandigheden gevraagd had de leiding van de Groep op ons te nemen, hebben we samen de noodmaatregelen genomen die deze situatie vereiste. We zijn meteen begonnen aan het herdefiniëren van de gesaneerde fundamenten waarop de toekomst van Dexia kan worden gebouwd. Met de steun van een nieuw, afgeslankt managementteam van ervaren bankiers kondigden we een geheel van maatregelen aan die van levensbelang zijn voor de onderneming. Eerst zetten we de overdracht van de verzekeringsactiviteiten van FSA op de rails. Onze Amerikaanse kredietverzekeringsdochter was immers een sleutelfactor in de vertrouwenscrisis die Dexia doormaakte. Met Assured Guaranty ondertekenden we daarvoor een overeenkomst over de verkoop van FSA, waarbij we wel de 17 miljard dollar aan activa behielden die bij de activiteit Financial Products waren ondergebracht en waarvoor de Belgische en de Franse overheid een waarborg verstrekken. FSA, dat voor 3,1 miljard euro bijdroeg tot het verlies van Dexia in 2008, vormt nu geen bedreiging meer voor de – in vergelijking met de sector – hoge solvabiliteit van de Groep.


Vervolgens dienden we opnieuw na te denken over de ontwikkeling van de kernactiviteiten van de Groep. Wil Dexia in de toekomst rendabel blijven, dan zal het zich weer moeten toespitsen op zijn core business – financiering van de publieke sector en commercial banking – en op de hoofdmarkten van de Groep (Frankrijk, België, Luxemburg, Turkije, Italië en het Iberisch Schiereiland). Afgezien van de strikt crisisgebonden verliezen hielden de historische metiers van Dexia goed stand. Dat blijkt uit de totale uitstaande deposito’s van de bank die eind december 2008 een hoger niveau bereikten dan in september 2008. De uitvoering van het hervormingsplan zal in 2009 tot uiting komen in de stopzetting van de publicfinanceactiviteiten in Australië, Oost-Europa (behalve Slowakije), Mexico, India en Scandinavië. Dexia zal nog enkel een aantal platformen behouden om toegang te krijgen tot lokale herfinancieringsbronnen in Japan, Duitsland en Zwitserland. Ten slotte zal de bank haar activiteiten in het Verenigd Koninkrijk en in de Verenigde Staten drastisch verminderen. Het hervormingsplan berust op een gedeelde inspanning van de werknemers, managers en aandeelhouders. De al gestarte kostenvermindering met 15 % over drie jaar moet Dexia weer de efficiëntie en soepelheid bezorgen die onontbeerlijk zijn voor zijn rendabele ontwikkeling. De vermindering van het personeelsbestand, die noodzakelijk was geworden om onze organisatie aan te passen aan de nieuwe marktomgeving en de herschikte activiteiten, is aangevat met respect voor de sociale dialoog die Dexia altijd hoog in het vaandel heeft gedragen. De topmanagers krijgen geen bonus voor het jaar 2008, en gezien het nettoverlies van 3 326 miljoen euro over 2008 zal de raad van bestuur op de eerstvolgende algemene vergadering voorstellen de aandeelhouders voor 2008 uitzonderlijk geen dividend uit te keren. 2009 belooft ongetwijfeld een moeilijk jaar te worden en de economische context toont geen tekenen van verbetering op korte termijn, maar Dexia kan terugvallen op stevige troeven om weer rendabel te worden. Eerst en vooral kan Dexia rekenen op de niet-aflatende steun van zijn aandeelhouders en van de Franse, Belgische en Luxemburgse overheid, die de middelen hebben gevonden om de liquiditeit en de geloofwaardigheid van de bank in stand te houden. Bovendien beschikt Dexia over een cliëntenbestand waarvan de zwaar beproefde trouw pal overeind blijft. En ten slotte kan de bank rekenen op haar teams en medewerkers, die voortdurend klaarstaan om oplossingen te vinden en hun veldwerk dicht bij de cliënten voort te zetten. Dankzij zijn deskundigheid, die op zijn hoofdmarkten buiten kijf staat, en dankzij een herwonnen discipline zal Dexia zijn cliënten de diensten kunnen aanbieden die ze verwachten, en zijn aandeelhouders weer een toekomstperspectief kunnen bieden. Precies daarom hebben wij er het volste vertrouwen in dat Dexia opnieuw zal kunnen aanknopen met rendabiliteit en gecontroleerde ontwikkeling.

Jean-Luc Dehaene Voorzitter van de raad van bestuur

Pierre Mariani Gedelegeerd bestuurder


COMPTES CONSOLIDÉS

Eerst en vooral staat of valt een beter risicoprofiel, naast de verkoopovereenkomst voor FSA, met een beperking van de marktactiviteiten en een stopzetting van de tradingactiviteiten voor eigen rekening. Thesauriebeheer en risicocontrole werden gecentraliseerd. De obligatiebeleggingen werden stopgezet en de overeenstemmende uitstaande bedragen die nog in de balans staan, zullen stapsgewijs worden afgebouwd.

COMPTES SOCIAUX

Tot slot herdefinieerden we de noodzakelijke maatregelen om de onevenwichten recht te trekken. Ze zijn opgenomen in het hervormingsplan dat op 14 november 2008 werd voorgesteld en sindsdien wordt uitgevoerd. Het hervormingsplan steunt op drie pijlers die fundamenteel zijn voor de toekomst van Dexia: de verbetering van het risicoprofiel van de Groep, de prioriteit die wordt gegeven aan de cliënten en historische metiers en de aanpassing van de kostenstructuur.

BEHEERSVERSLAG

Woord van de voorzitters

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Voornaamste gebeurtenissen in 2008 en begin 2009

2008 werd gekenmerkt door een nooit eerder geziene financiële crisis. De impact van de crisis op de financiële situatie van de Groep wordt toegelicht in het hoofdstuk Financiële resultaten op pagina 72. Door de verslechtering van het marktklimaat moest Dexia belangrijke maatregelen treffen om het hoofd te bieden aan deze sterk verstoorde omgeving en om weer een stevige basis tot stand te brengen.

KAPITAALVERHOGING VAN 6 MILJARD EUR Op 30 september 2008 maakte Dexia een kapitaalverhoging bekend van 6,0 miljard EUR, waarop werd ingeschreven door de Belgische en de Franse regering en door de bestaande referentieaandeelhouders. Er werd eveneens aangekondigd dat de Luxemburgse regering een investering zou doen van 0,4 miljard EUR in de vorm van converteerbare obligaties. Dankzij deze kapitaalverhoging, die plaatsvond op 3 oktober 2008, schreven de Belgische en de Franse aandeelhouders in op in totaal ongeveer 600 miljoen nieuwe aandelen, die werden uitgegeven tegen een prijs per aandeel van 9,90 EUR. In België investeerden de federale regering, de drie gewesten en de referentieaandeelhouders (Gemeentelijke Holding, Arcofin en Ethias) samen 3 miljard EUR. In Frankrijk investeerden de regering en de referentieaandeelhouders (Caisse des dépôts et consignations en CNP Assurances) 3 miljard EUR.

STAATSWAARBORG In het licht van de herfinancieringsmoeilijkheden na het faillissement van Lehman Brothers en de gevolgen daarvan voor de liquiditeit van het bankensysteem, riep Dexia de hulp in van de Belgische, de Franse en de Luxemburgse overheid. Die maakten op 9 oktober 2008 bekend dat zij aan Dexia een staatswaarborg toekenden, waarvan de modaliteiten werden vastgelegd op 9 december 2008. Deze gezamenlijke, maar niet hoofdelijke, waarborg slaat op een bedrag van maximaal 150 miljard EUR. Dit bedrag dekt de verbintenissen van Dexia ten aanzien van kredietinstellingen en institutionele tegenpartijen, alsook de obligaties en overige schuldbewijzen uitgegeven ten behoeve van diezelfde tegenpartijen, mits deze verplichtingen, obligaties of schuldbewijzen vervallen vóór 31 oktober 2011 en werden aangegaan, uitgegeven of vernieuwd tussen 9 oktober 2008 en 31 oktober 2009. De gewaarborgde bedragen worden dagelijkse meegedeeld via de website van Dexia (http://www.dexia.com/n/services/ state-guarantee.php). Op 31 maart 2009 beliep dit bedrag 73,2 miljard EUR.

TERUGTREKKING UIT KOMMUNALKREDIT AUSTRIA EN VERWERVING VAN DE VOLLEDIGE CONTROLE OVER DEXIA KOMMUNALKREDIT BANK Kommunalkredit Austria AG, de partner van Dexia in Centraalen Oost-Europa werd getroffen door de financiële crisis en riep eind oktober 2008 de hulp in van de Oostenrijkse overheid. Het partnership tussen Dexia en Kommunalkredit Austria gaat terug tot 1992, toen Dexia er een participatie van 26 % in nam. In 2001 werd die tot 49 % verhoogd met het oog op de ontwikkeling van de activiteit Financiële dienstverlening aan de publieke sector in Oostenrijk. Kommunalkredit Austria en Dexia investeerden eveneens in de oprichting van een joint venture – Dexia Kommunalkredit Bank – om toezicht te houden op de transacties in Centraal- en Oost-Europa. Dexia Kommunalkredit Bank was voor 49 % in handen van Kommunalkredit Austria en voor 51 % van Dexia. Het controleert de Public and Wholesale Banking-activiteiten van de Groep in Centraal- en Oost-Europa, met inbegrip van Dexia banka Slovensko in Slowakije, dat ook actief is als retailbank. Als gevolg van dit herkapitaliseringsplan van Kommunalkredit Austria, dat werd aangekondigd op 3 november 2008, verkocht Dexia zijn belang van 49 % in Kommunalkredit Austria. Dexia rondt nu de aankoop af van het aandeel van Kommunalkredit Austria in Dexia Kommunalkredit Bank, zodat het zijn belang tot 100 % verhoogt.

VERKOOP VAN DE VERZEKERINGSACTIVITEIT VAN FINANCIAL SECURITY ASSURANCE (FSA) Dexia sloot op 14 november 2008 met Assured Guaranty een sale and purchase-overeenkomst over de verkoop van FSA Holdings, zonder de activiteit Financial Products. Met deze transactie ontdoet Dexia zich van deze verzekeringsactiviteit, die niet langer tot zijn basisactiviteit behoort en een aanzienlijk risico op de Amerikaanse markt inhoudt. De betaling aan Dexia bedraagt 361 miljoen USD in cash en 44,6 miljoen (1) nieuw uitgegeven aandelen van Assured Guaranty. Op basis van de slotkoers van Assured Guaranty op 13 november 2008 (8,10 USD per aandeel), leidt deze transactie tot (i) een totale betaling van 722 miljoen USD, en (ii) een betaling voor de helft in cash en voor de helft in aandelen (tot 75 % cash en 25 % aandelen, naar goeddunken van de koper, vóór de afronding). Op 16 maart 2009 gaf de algemene vergadering van Assured Guaranty de toestemming om deze aandelen uit te geven. In het kader van deze transactie zou Dexia ten belope van maximaal 24,7 % aandeelhouder worden van Assured Guaranty.

(1) 44 567 901 aandelen.


HERVORMINGSPLAN Dexia maakte op 14 november 2008 een omvangrijk hervormingsplan bekend met het oog op het strikter beheer van de risico’s en op een hernieuwde gezonde business- en financiële discipline. Dankzij de krachtlijnen van dit hervormingsplan zal Dexia zich weer kunnen toespitsen op zijn core cliënteel, zijn risicoprofiel verbeteren en zijn kosten optimaliseren. Op 30 januari 2009 werd een stand van zaken van dit plan aan de markt meegedeeld.

Verbetering van het risicoprofiel De Groep wil haar risicoprofiel verbeteren door de verkoop van bepaalde activiteiten (met name de verkoop van de verzekeringsactiviteit van FSA, zie hiervoor), een grondige reorganisatie van de tradingactiviteit en van de afbouw van de obligatieportefeuilles, wat een gunstig effect zal hebben op de liquiditeit. s De credit spread portfolio en de obligatieportefeuille van de publieke sector worden afgebouwd en voortaan centraal beheerd. sDe tradingactiviteiten, die versnipperd en gedecentraliseerd waren, waren niet efficiënt georganiseerd, waardoor de Groep blootstond aan operationele risico’s. Deze activiteiten werden gereorganiseerd rond de volgende essentiële principes:

Voorrang aan de core cliënten Dexia gaat zich weer toespitsen op zijn core cliënten van Public, Retail and Commercial Banking in de belangrijkste markten en in welbepaalde geografische regio’s. De organisatie van de Groep zal worden toegespitst op twee categorieën van core cliënten: Public and Wholesale Banking, dat volledige bancaire oplossingen biedt aan cliënten uit de publieke sector, en Retail and Commercial banking met voortaan Retail, Commercial and Private Banking, maar ook Verzekeringen, Asset Management en Investor Services. Het Public and Wholesale Banking-model zal worden herzien om rekening te houden met het huidige marktklimaat en met het fundingvermogen van de Groep. De Groep zal zich vanaf nu toeleggen op markten die beantwoorden aan volgende criteria: s een sterke commerciële aanwezigheid met een rechtstreekse relatie met de cliënt en belangrijke cross-sellingopportuniteiten; s een geschikte stabiele of langetermijnfundingbasis op de thuismarkten; s interessante returns steunend op een omgeving met laag risico, zoals bijvoorbeeld de lokale besturen. De toepassing van deze drie criteria zorgde voor een belangrijke geografische verschuiving: s bevestiging van de commerciële aanwezigheid in Frankrijk, België en Luxemburg, alsook in Italië en op het Iberisch Schiereiland; sin Duitsland, Japan en Zwitserland blijven de vestigingen bestaan om platformen in stand te houden die toegang geven tot de herfinancieringsbronnen, in het bijzonder de Duitse Pfandbriefe, maar zonder commerciële ontwikkeling; s in het Verenigd Koninkrijk en Noord-Amerika worden de activiteiten aanzienlijk afgebouwd; s in Australië, Oost-Europa (met uitsluiting van Dexia banka Slovensko in Slowakije), Mexico, India en Scandinavië worden de activiteiten stopgezet. Naast de geografische herschikking van zijn activiteiten wil Dexia opnieuw werken aan de commerciële ontwikkeling van dit metier om het gamma van producten en diensten voor de cliënten uit te breiden. Door deze aanpak, die in België al


COMPTES CONSOLIDÉS

- de limieten inzake “Value at Risk” voor de tradingactiviteiten worden gehalveerd en de activiteitsdomeinen worden beperkt met een stopzetting van de eigen tradingactiviteiten; - de organisatie wordt toegespitst op twee marktplatformen, namelijk Brussel (trading, centrale thesaurie) en Dublin (beheer van portefeuilles die afgebouwd worden), om de controle op de activiteiten te versterken.

COMPTES SOCIAUX

Op 20 januari 2009 werd al een belangrijke stap gezet met de goedkeuring van de verkoop door de Amerikaanse antitrustinstanties. Dexia wil deze transactie in het begin van het tweede kwartaal van 2009 afronden. De Financial Products-portefeuille die hoofdzakelijk bestaat uit gewaarborgde deposito-overeenkomsten (guaranteed investment contracts) en de spreadactiviteit van Global Funding, maakt geen deel uit van de verkoop van FSA Holdings. Deze activiteit wordt buiten de transactie gehouden en afgebouwd onder de verantwoordelijkheid van Dexia, dat de nodige liquiditeit reeds verzekert. De Belgische en de Franse overheid staan borg voor de activa van de Financial Products-portefeuille. Deze waarborg is op 13 maart 2009 goedgekeurd door de Europese Commissie en bepaalt dat Dexia het eerste verlies draagt van 4,5 miljard USD, waaronder de bestaande provisies ten belope van ongeveer 2 miljard USD op 31 december 2008 (1,5 miljard USD op de Financial Products-portefeuille en collectieve waardeverminderingen ten belope van 420 miljoen USD op Amerikaanse RMBS). Als het uiteindelijke verlies meer bedraagt dan 4,5 miljard USD, dan hebben de overheden recht op gewone aandelen van Dexia of op preferente aandelen. Dit mechanisme wordt ter goedkeuring voorgelegd aan een buitengewone vergadering van aandeelhouders van Dexia.

BEHEERSVERSLAG


grotendeels wordt toegepast, kan de Groep haar taak van gespecialiseerde kredietverstrekker overstijgen om een ruimere cliëntengroep beter te dienen. De huidige financiële crisis doet niets af aan de solvabiliteit van de cliënten, of aan hun financieringsbehoeften. Dexia blijft – op zijn kernmarkten – een belangrijke speler op het vlak van de financiering van de publieke sector en van infrastructuur, de financiering van de gezondheids- en de socialehuisvestingssector, en de sociale economie. De activiteiten van Dexia op het gebied van Retail and Commercial Banking hielden goed stand tijdens de crisis en ondersteunden de algemene liquiditeit van de Groep. Dexia zal zich verder toeleggen op het uitwerken van interessante activiteiten op het vlak van Retail, Private and Commercial Banking in België, Luxemburg, Turkije en Slowakije, met een meer uitgesproken nadruk op het aantrekken van cliëntendeposito’s.

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG



Bepaalde ontwikkelingen op het vlak van Retail and Private Banking die geen interessant rendement genereren tegen de achtergrond van de wereldwijde liquiditeitscrisis, zullen worden stopgezet.

Kostenbesparingen en personeelsinkrimping De groep Dexia streeft naar een kostenbesparing van 15 % over de komende drie jaar. Dit weerspiegelt de inspanningen die de Groep heeft geleverd om haar organisatie en commercieel aanbod aan te passen in een crisiscontext. Vanaf 2009 zal de impact van het besparingsplan op de rekeningen ongeveer 200 miljoen EUR bedragen. De heroriëntering en de bijsturing van de activiteiten gaan eveneens gepaard met een globaal plan voor een personeelsafslanking van ongeveer 900 banen voor de hele Groep in 2009.

Relaties met de aandeelhouders STRUCTUUR VAN HET AANDEELHOUDERSCHAP De belangrijkste aandeelhouders van Dexia NV op 31 december 2008 zijn: Naam van de aandeelhouder

Percentage bestaande aandelen van Dexia NV in bezit op 31 december 2008

Caisse des dépôts et consignations

17,61 %

Gemeentelijke Holding

14,34 %

Groep Arco

13,92 %

Belgische federale overheid via de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij

5,73 %

Franse overheid via de Société de Prise de Participation de l’Etat

5,73 %

Groep Ethias

5,04 %

CNP Assurances

2,97 %

Vlaams Gewest via het Vlaams Toekomstfonds

2,87 %

Waals Gewest Brussels Hoofdstedelijk Gewest

2,01 % 0,86 %

Op 31 december 2008 bezat Dexia NV rechtstreeks en onrechtstreeks 0,02 % eigen aandelen. De medewerkers van de groep Dexia hadden een belang van 2,06 % in het kapitaal van de vennootschap.


COMPTES CONSOLIDÉS

De Belgische Code inzake corporate governance vervangt de aanbevelingen die in dit verband werden geformuleerd door de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen, het Verbond van Belgische Ondernemingen en Euronext Brussel. De Belgische Code werd van kracht op 1 januari 2005 en omvat negen principes die beursgenoteerde ondernemingen moeten naleven. Dexia wil die negen principes naleven. De raad van bestuur van Dexia NV heeft op zijn vergadering van 3 februari 2005 beslist binnen de raad een commissie voor corporate governance op te richten die uit bestuurders van Dexia NV bestaat. De commissie is opgericht om na te denken en voorstellen te formuleren over de diverse thema’s met betrekking tot deugdelijke bedrijfsvoering, behandeld door de Belgische Code inzake corporate governance en over eventuele aanpassingen van de bestaande situatie bij Dexia. De werkzaamheden van de commissie hebben onder andere geleid tot het uitwerken van een corporategovernancecharter, een huishoudelijk reglement van het auditcomité en een herziening van het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur en het directiecomité. Op zijn vergadering van 13 november 2008 heeft de raad van bestuur van Dexia NV zijn huishoudelijk reglement gewijzigd om de governance nog te versterken. Het corporategovernancecharter van Dexia NV (hierna het “charter”) geeft een gedetailleerd overzicht van de voornaamste principes inzake deugdelijk bestuur van de onderneming. De raad van bestuur stond erop dat dit een volledig en transparant document zou zijn. Het bevat vijf luiken. Het eerste luik behandelt de structuur en het organigram van de groep Dexia. Het schetst tevens een kort historisch overzicht van de Groep sinds de oprichting in 1996. Het tweede luik beschrijft de corporategovernancestructuur van Dexia en bevat alle noodzakelijke informatie over de samenstelling, de bevoegdheden en de werking van de beslissingsorganen, met name de algemene vergadering van aandeelhouders, de raad van bestuur en het directiecomité. De huishoudelijke reglementen van de raad van bestuur en het directiecomité zijn er overigens integraal in opgenomen. Dit deel van het charter beschrijft ook de bevoegdheden van de algemene directies op groepsniveau en van de centrale functies van Dexia NV. Het derde luik gaat over de aandeelhouders en de aandelen van Dexia. Het bevat een beschrijving van de relaties die Dexia met zijn aandeelhouders onderhoudt en een overzicht van de kenmerken van het kapitaal en de aandelen van Dexia. Het vierde luik biedt een overzicht van de controle op en binnen de groep Dexia. Het deel “interne controle” van dat luik bevat informatie over de interne audit, deontologie en compliance. Het gedeelte

“externe controle” gaat over de commissaris en het protocol inzake het prudentieel toezicht dat de groep Dexia met de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen heeft afgesloten. Het laatste luik van het charter gaat over het beleid van Dexia voor de bezoldiging van de bestuurders en van de leden van het directiecomité. Verscheidene elementen van het corporategovernancecharter zijn, zoals de Belgische Code inzake corporate governance aanbeveelt, opgenomen in dit hoofdstuk van het jaarverslag van Dexia NV. Het charter staat, overeenkomstig de Belgische Code inzake corporate governance, sinds 31 december 2005 op de website van de Groep (www.dexia.com) en wordt op regelmatige tijdstippen geactualiseerd.

COMPTES SOCIAUX

Inleiding: het corporategovernancecharter van Dexia NV

BEHEERSVERSLAG

Corporate governance

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG


Op diezelfde datum en voor zover de vennootschap weet, had behalve de groep Arco, de Gemeentelijke Holding, de Caisse des dépôts et consignations, de groep Ethias, de Société de Prise de Participation de l’Etat en de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij, geen enkele individuele aandeelhouder 3 % of meer van het kapitaal van Dexia NV in handen. Eveneens op 31 december 2008 hadden de bestuurders van Dexia NV 58 808 aandelen van de vennootschap in hun bezit.

RELATIES TUSSEN DE AANDEELHOUDERS Op 30 augustus 2007 werd Dexia NV ingelicht over het feit dat sommige van zijn aandeelhouders (Arcofin, de Gemeentelijke Holding, de Caisse des dépôts et consignations, Ethias en CNP Assurances) een overeenkomst hadden gesloten om bij bepaalde gelegenheden overleg te plegen en toch afzonderlijk de mogelijkheid te blijven hebben om vrij te beslissen over de resoluties die moeten worden goedgekeurd ten aanzien van de vennootschap. Dexia NV werd op de hoogte gebracht van deze overeenkomst conform artikel 74, §7 van de wet van 1 april 2007 betreffende openbare overnameaanbiedingen (zie deel 6.5. van het hoofdstuk “Algemene informatie” op pagina 102). Deze overeenkomst doet geen afbreuk aan de principes inzake corporate governance die gelden binnen Dexia NV, met inbegrip van de rol en de werking van de algemene vergadering en de raad van bestuur. Laatstgenoemde blijft volledig autonoom wat het vastleggen van de strategie en het algemeen beleid van de groep Dexia betreft.

RELATIES MET DE AANDEELHOUDERS Dexia schenkt veel aandacht aan de kwaliteit van de relaties met zijn aandeelhouders. Zij vormen een belangrijke schakel en de Groep stelt dan ook alles in het werk om de communicatie en transparantie ten aanzien van zowel de individuele als de institutionele aandeelhouders te versterken.

Relaties met de individuele aandeelhouders Dexia ontwikkelde in de loop der jaren een strikte, regelmatige en interactieve informatieverstrekking met de individuele aandeelhouders. Het systeem is opgebouwd rond de Europese club van individuele aandeelhouders en het Europees raadgevend comité voor individuele aandeelhouders, die een beroep kunnen doen op een callcenter en specifieke rubrieken op de website die in realtime worden bijgewerkt. De Europese club van individuele aandeelhouders De Europese club van individuele aandeelhouders telt vandaag zowat 15 000 leden, voornamelijk Belgische en Franse


aandeelhouders. Het is een centrum dat financiële informatie verstrekt aan aandeelhouders die de evolutie van de Groep op de voet willen volgen via de specifiek voor hen bestemde publicaties en documenten. Inschrijven bij de Europese club van Dexia-aandeelhouders kan telefonisch, via e-mail of op de website (www.dexia.com). Ontmoetingen met de individuele aandeelhouders Dexia organiseert geregeld ontmoetingen met zijn aandeelhouders om met hen de metiers, de strategie, de resultaten en de financiële perspectieven van de Groep te bespreken. In 2008 zat het management een vergadering voor die plaatsvond op 15 mei in het Maison de la Chimie in Parijs. Ook de Franse aandeelhouders van buiten Parijs kwamen aan bod. In september organiseerde Dexia voor hen een vergadering in Straatsburg, in samenwerking met een groot vermogensdagblad. Dexia neemt, samen met andere ondernemingen, ook deel aan vergaderingen die georganiseerd worden door de Fédération Française des Clubs d’Investissement en het Franse Cercle de Liaison des Informateurs Financiers. Zo ontmoette Dexia in 2008 tal van aandeelhouders in Marseille, Lyon, Bordeaux en Rijsel. Voorts is Dexia elk jaar aanwezig op de Actionaria-beurs. Deze belangrijke beurs voor beleggers in Parijs krijgt in twee dagen duizenden bezoekers over de vloer en stelt Dexia in staat een rechtstreekse dialoog aan te gaan met zijn aandeelhouders. Ook de Belgische individuele aandeelhouders werden geïnformeerd. Er vonden vergaderingen plaats in Aalst, Brugge, Luik en Namen. Informatiekanalen Dexia publiceert tweemaal per jaar in het Nederlands en het Frans een Brief aan de aandeelhouders. De individuele aandeelhouders worden regelmatig op de hoogte gebracht van de ontwikkelingen van de Groep, actuele onderwerpen en de resultaten en verslagen van de algemene vergaderingen van Dexia NV. De Brief aan de aandeelhouders is bestemd voor de leden van de club en voor de aandeelhouders die de brief wensen te ontvangen. De brieven staan ook op de website. Het jaarverslag van Dexia is beschikbaar in drie talen: Nederlands, Frans en Engels. Dexia publiceert bovendien twee driemaandelijkse financiële verslagen en één halfjaarlijks financieel verslag op zijn website (www.dexia.com). De algemene vergadering van aandeelhouders van Dexia NV De gewone algemene vergadering van aandeelhouders is een belangrijke gebeurtenis in de onderneming en gaat dan ook gepaard met een specifieke informatieverspreiding: een officieel bericht in het Belgisch Staatsblad en in de BALO in Frankrijk, berichten in de Belgische, Franse en Luxemburgse

De website www.dexia.com Met 94 074 bezoekers per maand, een stijging van 14,4 % in vergelijking met 2007, bevestigt www.dexia.com in 2008 dat het een belangrijk informatiekanaal is van de groep Dexia voor individuele aandeelhouders, journalisten en institutionele beleggers. Dankzij de erg praktische structuur van de website zijn de informatie over de Groep, de activiteiten, actuele onderwerpen, de lijst en de waarde van alle beveks en ethische fondsen van de Groep en de koers van het Dexia-aandeel makkelijk bereikbaar. In 2008 mocht www.dexia.com nagenoeg 97 100 bezoekers ontvangen voor de rubriek “U bent aandeelhouder”, dat is 12,7 % meer dan in 2007. De website verleent toegang tot de belangrijkste publicaties van de Groep zoals de jaar- en de driemaandelijkse financiële verslagen, maar ook tot de persberichten en de informatiebrieven aan de aandeelhouders. De Dexia-website is drietalig – Nederlands, Frans en Engels – en heeft meestal Europese bezoekers, voornamelijk Belgen en Fransen.

Relaties met de institutionele aandeelhouders

Het Europees raadgevend comité voor individuele aandeelhouders Het Europees raadgevend comité van Dexia werd in juni 2001 opgericht en nam de fakkel over van het raadgevend comité van Dexia France, dat in 1997 werd opgericht. De samenstelling van het comité weerspiegelt de Europese identiteit van de Groep: het bestaat uit vier Belgische, vijf Franse en drie Luxemburgse aandeelhouders. Zijn taak bestaat erin de Groep advies te verstrekken in verband met haar communicatiebeleid tegenover de individuele aandeelhouders. Het raadgevend comité kwam in 2008 bijeen op 17 maart om kennis te nemen van de jaarresultaten van de Groep. Tijdens die vergadering heeft het comité zich ook gebogen over de herwerking van de Gids van de aandeelhouder, waarvan er in 2008 een nieuwe versie is verschenen. Ten slotte geeft elk jaar een van zijn leden op de algemene vergadering een samenvatting van de werkzaamheden van het comité tijdens het afgelopen jaar.

Voor Dexia is de relatie met de institutionele aandeelhouders zeer belangrijk, aangezien ze ongeveer 16 % van het kapitaal in handen hebben. Met het oog hierop staat een team, dat gedeeltelijk in Parijs en gedeeltelijk in Brussel gevestigd is, uitsluitend in voor de relaties met de beleggers en de analisten. Regelmatige informatieverstrekking Dexia verspreidt het hele jaar door geregeld informatie via driemaandelijkse financiële verslagen, jaarverslagen, themagerichte presentaties en persberichten over de activiteit, de financiële resultaten en de actualiteit van de Groep. Al deze informatie is na publicatie beschikbaar op de website www.dexia.com onder de rubriek “U bent belegger”. Deze documenten kunnen eveneens via e-mail worden verkregen. In de loop van 2008 werd er uitgebreid bericht over de financiële actualiteit van Dexia in de vorm van 57 publicaties, waarvan 3 financial reports, 2 driemaandelijkse financiële verslagen, 1 halfjaarlijks financieel verslag, 1 algemene presentatie,14 ad-hocpresentaties en 36 persberichten. Contacten met de institutionele aandeelhouders Bij de bekendmaking van de resultaten of bij andere gelegenheden worden wereldwijd vergaderingen georganiseerd waarop de belangrijkste institutionele beleggers vragen over de resultaten en de strategie van de Groep rechtstreeks kunnen stellen aan de leden van het directiecomité of het management van Dexia. In de loop van 2008 heeft de directie van de Groep, met de hulp van het team van Investor Relations, honderden beleggers uit 16 landen in 25 steden ontmoet.


COMPTES CONSOLIDÉS

Telefonische informatie voor de aandeelhouders Deze dienst is vanuit Frankrijk bereikbaar op het gratis nummer 0800 355 000, van maandag tot vrijdag van 9 tot 19 uur. De aandeelhouders maken er geregeld gebruik van voor hun vragen over de koers van het aandeel, de fiscale aspecten van het Dexia-aandeel, het bedrag van het dividend, de belastingen, de VVPR-strips en de algemene vergadering van Dexia NV. Sinds 2007 kreeg de dienst een internationaal karakter dankzij de invoering van een tweetalig (Nederlands-Frans) gratis nummer voor de Belgische en de Luxemburgse aandeelhouders: 00 800 33 942 942. Het gratis nummer is tijdens dezelfde uren bereikbaar (enkel vanaf een vaste telefoonlijn).

COMPTES SOCIAUX

financiële pers, informatie die verstrekt wordt via het gratis nummer en een oproepingsdossier. Het oproepingsdossier is beschikbaar in het Nederlands, Frans en Engels en kan van de website worden gedownload. De algemene vergadering wordt rechtstreeks uitgezonden op het internet, zodat de aandeelhouders die zich niet kunnen verplaatsen, de gelegenheid hebben om de vergadering rechtstreeks bij te wonen. Zoals bepaald in het Belgisch Wetboek Vennootschappen moet een aandeelhouder minstens 20 % van het kapitaal bezitten om een voorstel te mogen indienen op de algemene vergadering.

BEHEERSVERSLAG


CIRCULAIRE FMI/2007-02 VAN DE COMMISSIE VOOR HET BANK-, FINANCIE- EN ASSURANTIEWEZEN Het Koninklijk Besluit van 14 november 2007 “betreffende de verplichtingen van emittenten van financiële instrumenten die zijn toegelaten tot de verhandeling op een Belgische gereglementeerde markt” handelt met name over de verplichtingen van emittenten op het vlak van de informatieverstrekking aan het publiek en over hun verplichtingen tegenover de houders van financiële instrumenten. De Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen heeft in december 2007 een circulaire gepubliceerd die dit Koninklijk Besluit uiteenzet en verklaart. Overeenkomstig deze reglementering kiest Dexia NV er sinds 2003 voor om de in het besluit en de circulaire opgesomde informatie te publiceren via zijn website en zo zijn verplichtingen na te komen. Door deze keuze verbindt Dexia NV zich ertoe te voldoen aan een reeks voorwaarden, meer bepaald het uitwerken van een aparte internetrubriek die voorbehouden is voor de in de circulaire vermelde financiële informatie.

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG



Het maximale gebruik van het internet, ook voor de bekendmaking van de verplichte financiële informatie, past in het transparantiebeleid van Dexia ten aanzien van zijn aandeelhouders en institutionele beleggers. De informatie die wordt vereist door de circulaire FMI/2007-02 van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen bevindt zich in de rubriek “Wettelijke informatie” op de Dexia-website. Dit transparantiebeleid ten aanzien van de aandeelhouders en institutionele beleggers is overigens ook opgenomen in het corporategovernancecharter van Dexia NV.

NALEVING VAN DE GELDENDE WETGEVING Als vennootschap naar Belgisch recht waarvan de effecten genoteerd staan op de Belgische, Franse en Luxemburgse beurs, vergewist Dexia zich ervan dat zijn aandeelhouders op gelijke voet behandeld worden en dat het zijn wettelijke en reglementaire verplichtingen inzake occasionele en periodieke informatieverspreiding nakomt.


De statuten van Dexia NV bepalen dat de raad uit minstens zestien en maximaal twintig bestuurders mag bestaan. Op 31 december 2008 bestond de raad van bestuur uit zeventien leden.

(1) Artikel 2 van de wet van 6 augustus 1931 (Belgisch Staatsblad van 14 augustus 1931) verbiedt ministers, gewezen ministers en ministers van Staat, leden of gewezen leden van de Wetgevende Kamers, om in akten of bekendmakingen betreffende vennootschappen met winstoogmerk voornoemde titels te vermelden.

NAAM

JEAN-LUC DEHAENE Onafhankelijk bestuurder 68 jaar Belg Bestuurder sinds 2008 Bezit 700 Dexiaaandelen

GESPECIALISEERDE COMITÉS Voorzitter van het comité der benoemingen en bezoldigingen Voorzitter van het strategisch comité

DUUR VAN HET MANDAAT 2008-2013

HOOFDFUNCTIE

Voorzitter van de raad van bestuur van Dexia NV

ANDERE MANDATEN EN FUNCTIES

Politicus die diverse federale regeringsfuncties en Europese parlementsfuncties uitoefent Voorzitter van de raad van bestuur van het Europacollege Vicevoorzitter van de Europese Conventie

BIOGRAFIE

Doctor in de rechten, Universiteit Namen en K.U. Leuven. Hij startte zijn beroepsactiviteiten als Verbondscommissaris voor het Vlaams Verbond van Katholieke Scouts en werd in 1965 lid van de studiedienst van het ACW. Hij begon een politieke loopbaan in 1967 en heeft sindsdien diverse regerings- en parlementsfuncties op federaal en Europees niveau uitgeoefend.

Bestuurder: s)NBEV s,OTUS"AKERIES s5MICORE s4ROMBOGENICS s.OVOVIL Vennootschappen die behoren tot de groep Dexia: sVOORZITTERVANDE raad van bestuur van Dexia Crédit Local sVICEVOORZITTERVANDERAAD van bestuur van Dexia Bank België sBESTUURDERVAN$EXIA Banque Internationale à Luxembourg


COMPTES CONSOLIDÉS

Samenstelling van de raad van bestuur (toestand op 31 december 2008) (1)

De samenstelling van de raad stemt overeen met het FransBelgisch statutair karakter van Dexia NV. De raad telt namelijk evenveel Belgische als Franse bestuurders, waarbij elke nationaliteit minstens een derde van de raad uitmaakt.

COMPTES SOCIAUX

DE RAAD VAN BESTUUR VAN DEXIA NV

BEHEERSVERSLAG

Bestuur van de groep Dexia


GESPECIALISEERDE COMITÉS

DUUR VAN HET MANDAAT

HOOFDFUNCTIE


PIERRE MARIANI 52 jaar Fransman Bestuurder sinds 2008 Bezit geen Dexia-aandelen

Lid van het strategisch comité

2008-2013

Gedelegeerd bestuurder en voorzitter van het directiecomité van Dexia NV

GILLES BENOIST Onafhankelijk bestuurder 62 jaar Fransman Bestuurder sinds 1999 Bezit 300 Dexia-aandelen

Voorzitter van het rekeningencomité

2006-2010

Directeur-generaal Lid van het directiecomité van CNP Assurances van de Groupe Caisse des Dépôts

Vennootschappen die behoren tot de groep Dexia: Bestuurder: s$EXIA"ANK"ELGIÑ s$EXIA#RÏDIT,OCAL s$EXIA"ANQUE Internationale à Luxembourg

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

NAAM

Voorzitter van het comité van interne controle, risico’s en conformiteit

Voorzitter van de Fédération Française des Sociétés Anonymes d’Assurance Bestuurder en lid van het strategisch comité van Suez Environnement Company SA


BIOGRAFIE

Hij studeerde aan de Ecole des Hautes Etudes Commerciales en de Ecole nationale d’administration en is licentiaat in de rechten. Hij oefende in de periode van 1982 tot 1992 diverse functies uit binnen het ministerie van Economie en Financiën. In 1993 werd hij benoemd tot kabinetschef van de minister van Begroting, en regeringswoordvoerder belast met de communicatie. In 1995 werd hij benoemd tot directeur-generaal van de “Société Française d’Investissements Immobiliers et de Gestion”, vastgoedmaatschappij van de groep Fimalac. In 1996 werd hij benoemd tot directeur-generaal en lid van het directorium van Banque pour l’expansion industrielle (Banexi), de zakenbank van BNP, waarvan hij voorzitter van het directorium werd in 1997. In 1999 vervoegde hij de Groep BNP Paribas waar hij werd benoemd tot directeur Internationale Retailbanking en later in 2003 tot directeur Internationale Retailbanking en Financiële Diensten. In 2008 werd hij benoemd tot adjunct-directeurgeneraal, mede verantwoordelijk voor de activiteiten Retailbanking, belast met de dienst Internationale Retailbanking van BNP Paribas. Licentiaat in de rechten. Hij studeerde af aan het Institut d’Etudes Politiques en de Ecole nationale d’administration. In 1987 werd hij lid van het directorium en secretaris-generaal van Crédit local de France, daarna secretaris-generaal en lid van het executief comité van de Caisse des dépôts et consignations vanaf 1993, op 9 juli 1998 werd hij voorzitter van het directorium van CNP Assurances en hij werd benoemd tot directeur-generaal van deze instelling toen de corporate governance werd gewijzigd op 10 juli 2007.


Lid van het comité van interne controle, risico’s en conformiteit

AUGUSTIN DE ROMANET DE BEAUNE 47 jaar Fransman Bestuurder sinds 2007 Bezit geen Dexia-aandelen

Lid van het comité der benoemingen en bezoldigingen

HOOFDFUNCTIE

2008-2013

Directeur-generaal van de Agence des Participations de l’Etat (APE)

2007-2011

Directeur-generaal van de Caisse des dépôts et consignations


Hij studeerde aan de Ecole Polytechnique en de Ecole nationale d’administration. Hij is Inspecteur général des Finances en oefende verschillende binnenlandse en buitenlandse functies uit als kabinetsmedewerker en op het Franse ministerie van Financiën. Sinds juli 2002 volgt hij de ondernemingen waarin de Franse overheid een participatie heeft. Hij was betrokken bij de oprichting van de Agence des Participations de l’Etat (APE), waarvan hij sinds februari 2007 directeur-generaal is.



BIOGRAFIE

Bestuurder: s!CCOR s#$#%NTREPRISES s#.0!SSURANCES s)CADE s6EOLIA%NVIRONNEMENT Voorzitter van de raad van toezicht van de Société Nationale Immobilière Voorzitter van de raad van bestuur van Fonds stratégique d’investissement

Hij studeerde af aan het Institut d’Etudes Politiques de Paris en aan de Ecole nationale d’administration. Hij was onder meer financieel attaché bij de Permanente Vertegenwoordiging van Frankrijk bij de Europese Gemeenschap in Brussel, directeur van het kabinet van de Franse minister van Begroting, directeur van het kabinet van de Franse minister van Tewerkstelling en vennoot-beheerder van Oddo Pinatton Corporate. Hij werd vervolgens benoemd tot adjunct-secretaris-generaal bij de Présidence van Frankrijk alvorens hij benoemd werd tot adjunct-directeur Financiën en Strategie en tot lid van het executief comité van Crédit Agricole SA.


BEHEERSVERSLAG

BRUNO BÉZARD 45 jaar Fransman Bestuurder sinds 2008 Bezit geen Dexia-aandelen


COMPTES CONSOLIDÉS


COMPTES SOCIAUX

NAAM


DENIS KESSLER Onafhankelijk bestuurder 56 jaar Fransman Bestuurder sinds 1999 Bezit 15 285 Dexia-aandelen

GESPECIALISEERDE COMITÉS Lid van het comité der benoemingen en bezoldigingen


HOOFDFUNCTIE

Voorzitter en directeur-generaal van SCOR SE


Voorzitter: s3#/2'LOBAL0#3% s3#/2'LOBAL,IFE53 Reinsurance Company (VS) s3#/2'LOBAL,IFE Reinsurance Company of Texas (VS) s3#/2(OLDING (Switzerland) AG s3#/22EINSURANCE Company (VS) s3#/253#ORPORATION (VS) Bestuurder: s".00ARIBAS3! s"OLLORÏ s$ASSAULT!VIATION s&ONDS3TRATÏGIQUE d’Investissement s)NVESCO,TD63 s3#/2#ANADA Reinsurance Company s3#/2'LOBAL,IFE3%

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

NAAM

Voorzitter van de raad van toezicht van SCOR Global Investments SE


BIOGRAFIE

Professor aan de universiteit, aggregatiediploma in de economische en sociale wetenschappen, docteur d’Etat in de economische wetenschappen, studeerde af aan de Ecole des Hautes Etudes Commerciales. Voorzitter van de Conseil du siècle et van de Cercle de l’Orchestre de Paris, vicevoorzitter van de Reinsurance Advisory Board, lid van de Conseil économique et social, de Conseil de l’association de Genève, het Comité des entreprises d’assurance, de Commission économique de la Nation, alsook van de Fondation pour la Recherche Médicale en Global Counsellor van de Conference Board.


HOOFDFUNCTIE


BIOGRAFIE

CATHERINE KOPP Onafhankelijk bestuurder 58 jaar Franse Bestuurder sinds 2008 Bezit 250 Dexiaaandelen

2008-2012

Directeur-generaal Human Resources van de groep Accor

Bestuurder van Schneider Electric

SERGE KUBLA 61 jaar Belg Bestuurder sinds 2005 Bezit geen Dexia-aandelen

2006-2010

Burgemeester van Waterloo

Andere functie bij de groep Solvay Business School (drie jaar Dexia: bestuurder van op vier). Sinds 1976 verkozen in Dexia Bank België Waterloo, waar hij achtereenvolgens schepen van Sport was, en vanaf 1982 burgemeester is. Sinds 1977 is hij actief in de gewestelijke en federale politiek. In 2002 zat hij gedurende een halfjaar de Europese Raad voor de Industrie voor. Sinds 2004 is hij actief in de gewestelijke politiek.

2006-2010

Emeritus hoogleraar Bestuurder: aan de universiteit s3#/2 Paris-Dauphine s)NSTITUTFRANÎAISDES relations internationales (IFRI) s&ONDATION#GENIAL

ANDRÉ LEVY-LANG Onafhankelijk bestuurder 71 jaar Fransman Bestuurder sinds 2000 Bezit 38 000 Dexia-aandelen

Lid van het rekeningencomité Lid van het strategisch comité

Lid van de raad van toezicht van Paris Orléans

Na haar wiskundestudies maakt ze carrière bij de groep IBM, waar ze na verschillende functies in management, personeelsbeleid, marketing en verkoop eerst tot directeur-generaal en later tot voorzitter en directeur-generaal van IBM France wordt benoemd. Van 2001 tot 2002 is ze personeelsdirecteur en lid van het executief comité bij de groep LVMH. Sinds 2002 is ze directeur-generaal Human Resources van de groep Accor, en lid van het executief comité. Ze zetelt eveneens in de raad van bestuur van Schneider Electric. In 2006 benoemde de Franse eerste minister haar tot lid van het “Collège de la Haute Autorité de Lutte contre les Discriminations et pour l’Egalité”. Ze leidde binnen de Medef de interprofessionele onderhandelingen over de Diversité (2006) en de Modernisation du Marché du Travail (2008) die beiden uitmondden in een akkoord. Catherine Kopp is Chevalier dans l’Ordre national de la Légion d’honneur en Chevalier dans l’Ordre national du Mérite.

Hij studeerde af aan de Ecole Polytechnique en is doctor (in business administration) aan de universiteit van Stanford. Na zijn voorzitterschap van het directorium van Paribas, werd hij professor aan de universiteit Paris-Dauphine en beheerder van vennootschappen.

Voorzitter: s&ONDATIONDU2ISQUE s)NSTITUT,OUIS"ACHELIER


BEHEERSVERSLAG


COMPTES CONSOLIDÉS


COMPTES SOCIAUX

NAAM



2005-2009

HOOFDFUNCTIE

Rector-voorzitter van de universiteit van Bergen


Gewoon hoogleraar aan de Faculté Warocqué des Sciences économiques, docent strategisch management en humanresourcesmanagement

COMPTES CONSOLIDÉS

BERNARD LUX 59 jaar Belg Bestuurder sinds 2005 Bezit geen Dexia-aandelen


Voorzitter van de raad van bestuur van SA Whestia

COMPTES SOCIAUX

BEHEERSVERSLAG

NAAM

Federaal lid van de Hoge Raad van de Arbeid

BIOGRAFIE

Doctor in de toegepaste economische wetenschappen, auteur van studies en wetenschappelijke artikels.

Lid van de raad van bestuur en van het bezoldigingscomité van SOGEPA SA Lid van de raad van bestuur en vicevoorzitter van de Société wallonne du logement

ALAIN QUINET 47 jaar Fransman Bestuurder sinds 2008 Bezit geen Dexia-aandelen



2008-2013

Lid van het directiecomité en directeur Financiën en Strategie van de groep Caisse des Dépôts

Bestuurder: s!CCOR s#$#)NFRASTRUCTURE (voorzitter) s#$#)NTERNATIONAL s#.0!SSURANCES s%IFFAGE s&ONDS3TRATÏGIQUE d’Investissement s3OCIÏTÏ&ORESTIÒREDELA CDC s)#!$% s4RANSDEV

Hij studeerde af aan het Institut d’Etudes Politiques de Paris en aan de Ecole nationale d’administration. Hij is Inspecteur général des Finances. In 1988 begon hij zijn carrière als economist bij de direction de la Prévision op het ministerie van Economie, Financiën en Industrie, waar hij tot 2002 diverse functies heeft uitgeoefend. Tussentijds werkte hij als economist voor de OESO (van 1992 tot 1994) en vervolgens werd hij aangesteld als hoofd van de studiedienst macro-economie van Directeur-generaal: Banque de France (van 1997 tot s#$#%NTREPRISES#APITAL 1999). In 2002 werd hij benoemd Investissement tot economisch raadgever van de s&INANCIÒRE4RANSDEV eerste minister. In 2005 werd hij adjunct-directeur op het kabinet Lid van de raad van voor Economische zaken van de toezicht: eerste minister. In 2008 vervoegt hij s#OMPAGNIEDES!LPES de groep Caisse des Dépôts, waar s#OMPAGNIE.ATIONALEDU hij in juni 2008 benoemd werd tot Rhône lid van het directiecomité en directeur Financiën en Strategie. Andere functie in de groep Dexia: sBESTUURDERVAN$EXIA Bank België (vanaf 30 januari 2009)


2008-2012

HOOFDFUNCTIE


Algemeen voorzitter Voorzitter van de raad van van het ACW bestuur: s(OGER)NSTITUUTVOORDE Arbeid (HIVA) s!RCOPAR s!RCOlN s3OCIAAL%NGAGEMENTn cvba met een sociaal oogmerk s$UURZAMETOEKOMSTVZW s7ERELDSOLIDARITEITVZW

BIOGRAFIE

Licentiaat in de sociologie. Hij begon zijn loopbaan in 1972 als adviseur op de studiedienst van het ACV. Van 1990 tot 1997 was hij nationaal secretaris van het ACW. In 1997 werd hij secretarisgeneraal en in 2002 nam hij het voorzitterschap op.

Lid van de raad van beheer: s%XTERNE$IENSTVOOR Preventie en Bescherming op het Werk vzw (IDEWE) s)NSTITUUTVOOR Bedrijfsveiligheid vzw (IBEVE) Voorzitter van de raad van beheer van het Huis van de Arbeid vzw FRANCINE SWIGGERS 56 jaar Belgische Bestuurder sinds 2007 Bezit geen Dexia-aandelen

Lid van het comité der benoemingen en bezoldigingen Lid van het strategisch comité

2008-2012

Voorzitter van het directiecomité van de groep Arco

Voorzitter van de raad van bestuur: s!RCOPLUS s!UXIPAR s!RCOSYN s)NTERlNANCE s0ROCURAVZW Bestuurder: s!RCOPAR s!RCOlN s$E7ARANDEVZW s(OGESCHOOL5NIVERSITEIT Brussel

BEHEERSVERSLAG

JAN RENDERS 59 jaar Belg Bestuurder sinds 2003 Bezit geen Dexia-aandelen


COMPTES CONSOLIDÉS


Licentiaat in de toegepaste economische wetenschappen en master in business administration (K.U. Leuven). Ze is lid van het directiecomité van de groep Arco sinds 1997 en werd er voorzitter van in 2007. Voorheen werkte ze gedurende twintig jaar bij BACOB Bank, waar ze vanaf 1995 verantwoordelijk was voor de strategische planning.

Bestuurder en lid van het auditcomité: s6$+3PAARBANK s!QUAlN Andere functie in de groep Dexia: sBESTUURDERVAN$EXIA Crédit Local sBESTUURDERVAN$EXIA Bank België (vanaf 30 januari 2009)


COMPTES SOCIAUX

NAAM


MARC TINANT 54 jaar Belg Bestuurder sinds 2001 Bezit 100 Dexia-aandelen

GESPECIALISEERDE COMITÉS Lid van het rekeningencomité



HOOFDFUNCTIE

Vicevoorzitter van het directiecomité en bestuurder van Arcofin


Vicevoorzitter van het directiecomité en bestuurder: s!RCOPLUS s!UXIPAR s!RCOPAR s!RCOSYN

BIOGRAFIE

Licentiaat en master in de economische wetenschappen. Hij was algemeen adviseur van het directiecomité van de Société régionale d’investissement de la Wallonie, vooraleer hij in 1991 tot de groep Arco toetrad.

Gedelegeerd bestuurder en vicevoorzitter van de raad van bestuur van EPC

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

NAAM

COMPTES SOCIAUX

Bestuurder: s2ETAIL%STATES"%6!+) genoteerd op de beurs van Brussel) s3OCIÏTÏRÏGIONALE d’investissement de Wallonie (SRIW) s)NTERlNANCE s-EDIABEL s3/&!$) s3/&!4/VZW s39.%#/VZW s%URO6ILLAGE!RDENNES s0AULS Gedelegeerd bestuurder en bestuurder: s&).%80! s#%43VZW Lid van het financieel comité van de Université Catholique de Louvain BRIAN UNWIN Onafhankelijk bestuurder 73 jaar Brit Bestuurder sinds 2000 Bezit geen Dexia-aandelen


2006-2010

Voorzitter van de Assettrust Housing, Limited

Voorzitter van het European Centre for Nature Conservation Bestuurder van Federal Trust for Education & Research

Hij studeerde aan de universiteiten VAN /XFORD EN 9ALE (IJ WAS DIPLOmaat en bekleedde verscheidene functies bij het ministerie van Financiën en het kabinet van de eerste minister in het Verenigd Koninkrijk. Hij werd voorzitter van de Europese Investeringsbank in 1993 en is er erevoorzitter sinds 2000.


2008-2013


HOOFDFUNCTIE


Gedelegeerd bestuurder en lid van het strategisch comité van de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij

Voorzitter van de raad van bestuur van Fedimmo Bestuurder en lid van het auditcomité van SN Airholding Bestuurder: s:EPHYR&). s#ERTI &ED s"ELTOMUNDIALVZW s:ILVER!VENUE Participatiemaatschappij NV

FRANCIS VERMEIREN 72 jaar Belg Bestuurder sinds 2004 Bezit 3 100 Dexia-aandelen

Lid van het comité der benoemingen en bezoldigingen

2005-2009

Burgemeester van Zaventem


Verkiesbaarheidscriteria Het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur bepaalt dat de bestuurders worden gekozen door de algemene vergadering van aandeelhouders op grond van hun bekwaamheid en de bijdrage die ze kunnen leveren tot het beheer van de onderneming. Het comité der benoemingen en bezoldigingen dat opgericht werd onder de leden van de raad van bestuur, is belast met het opstellen van bekwaamheidsprofielen, die geregeld zullen worden herzien om rekening te kunnen houden met de evolutie van de groep Dexia en haar activiteiten. Op voorstel van het benoemingscomité stelde de raad van bestuur op 15 november 2007 een bekwaamheidsprofiel op voor de bestuurders. Dit bekwaamheidsprofiel maakt deel uit van het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur. Elk lid van de raad van bestuur moet zijn verplichtingen als bestuurder kunnen nakomen. Niet-uitvoerende bestuurders mogen niet meer dan vijf bestuursmandaten aanvaarden in andere beursgenoteerde ondernemingen.

Voorzitter van de raad van bestuur van de Gemeentelijke Holding

BIOGRAFIE

Hij studeerde af als licentiaat in de toegepaste economische wetenschappen. Na het beëindigen van een speciale licentie fiscaliteit, startte hij zijn loopbaan als adjunctraadgever van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven. In september 1999, vervoegde hij het kabinet van de minister van Financiën als expert, waar hij in november 2000 werd benoemd tot raadgever, en vervolgens van mei 2003 tot november 2006 kabinetschef van de minister van Financiën was. Sinds november 2006 is hij gedelegeerd bestuurder en lid van het strategisch comité van de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij. Gewezen verzekeringsinspecteur. Gewezen zaakvoerder van een fiscaal bureau. Hij is thans actief in de nationale politiek.

Bestuurder: s%LIA s!SCO)NDUSTRIES s0UBLI 4 s6IVAQUA)NTERCOMMUNALE

Benoemings- en evaluatieprocedure voor bestuurders Benoeming Het comité der benoemingen en bezoldigingen moet de raad van bestuur voorstellen doen om elke nieuwe bestuurder te benoemen. Elke kandidaat wordt voorgedragen op basis van zijn potentiële bijdrage inzake kennis, ervaring en specialisatie in een of meer van de volgende domeinen: visie en strategie, leadership en managementcapaciteit, expertise inzake financiën en boekhouding, internationale ervaring en kennis van de metiers van de Groep. De raad van bestuur krijgt een gedetailleerd verslag van de elementen die dit voorstel verantwoorden. Het comité der benoemingen en bezoldigingen voert in dit verband een onderzoek naar de bekwaamheden, de kennisdomeinen en de ervaring van de kandidaat. Er volgt een gesprek tussen de kandidaat en de leden van het comité of een delegatie van het comité.


BEHEERSVERSLAG



COMPTES CONSOLIDÉS

KOEN VAN LOO 36 jaar Belg Bestuurder sinds 2008 Bezit 1 073 Dexia-aandelen


COMPTES SOCIAUX

NAAM

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG


Beoordeling De raad van bestuur evalueert periodiek zijn eigen werking onder leiding van de voorzitter van de raad van bestuur. Deze zelfevaluatie kan eveneens gebeuren door een externe consultant, wat het geval was in 2006. Bij die gelegenheid werd eveneens de kwestie onderzocht van de bijdrage van elke bestuurder aan de werkzaamheden van de raad. De Belgische Code inzake corporate governance bepaalt dat niet-uitvoerende bestuurders van een vennootschap hun wisselwerking met het uitvoerend management regelmatig evalueren en minstens eenmaal per jaar bijeenkomen zonder de gedelegeerd bestuurder en de andere uitvoerende bestuurders. In 2008 bespraken de niet-uitvoerende leden van de raad van bestuur van Dexia NV dit punt, in afwezigheid van de gedelegeerd bestuurder tijdens de zitting van de raad van bestuur van 28 februari 2008, in het kader van de vastlegging van de bezoldiging van de gedelegeerd bestuurder voor het boekjaar 2007 (variabel gedeelte) en voor het boekjaar 2008 (vaste bezoldiging, vastlegging van de variabele bezoldiging van de gedelegeerd bestuurder in 2008 en toewijzing van opties in 2008). Wijzigingen in de samenstelling van de raad van bestuur van Dexia NV in de loop van het boekjaar 2008 Tijdens het boekjaar 2008 werd de samenstelling van de raad van bestuur van Dexia NV als volgt gewijzigd: 1. De gewone algemene vergadering van 14 mei 2008 nam de volgende beslissingen: s de definitieve benoeming tot bestuurder voor een nieuw mandaat van vier jaar dat afloopt na de gewone algemene vergadering van Dexia NV in 2012 van mevrouw Francine Swiggers, die de raad van bestuur voorlopig had benoemd ter vervanging van de heer Rik Branson, die ontslag nam; sde vernieuwing van het mandaat van de heer Jan Renders, voor een periode van vier jaar, dat afloopt na de gewone algemene vergadering van Dexia NV in 2012; s de definitieve benoeming tot bestuurder voor een nieuw mandaat van vier jaar dat afloopt na de gewone algemene vergadering van Dexia NV in 2012 van mevrouw Catherine Kopp, die de raad van bestuur voorlopig had benoemd ter vervanging van mevrouw Anne-Marie Idrac, die ontslag nam. 2. De raad van bestuur heeft tijdens zijn vergadering van 7 oktober 2008 Jean-Luc Dehaene en Pierre Mariani unaniem en met onmiddellijke ingang gecoöpteerd als bestuurders ter vervanging van de heren Pierre Richard en Axel Miller, die ontslag namen. De heer Jean-Luc Dehaene werd met onmiddellijke ingang benoemd tot voorzitter van de raad van bestuur ter vervanging van de heer Pierre Richard. De heer Pierre Mariani werd met onmiddellijke ingang benoemd tot gedelegeerd bestuurder en voorzitter van het directiecomité ter vervanging van de heer Axel Miller.


Hun definitieve benoemingen zullen worden voorgelegd aan de algemene vergadering van aandeelhouders van Dexia NV in 2009. 3. De raad van bestuur heeft tijdens zijn vergadering van 20 oktober 2008 de heren Bruno Bézard, Alain Quinet en Koen Van Loo met onmiddellijke ingang gecoöpteerd als bestuurders ter vervanging van respectievelijk Jacques Guerber, Dominique Marcel en Guy Burton, die ontslag namen. Hun definitieve benoemingen zullen worden voorgelegd aan de algemene vergadering van aandeelhouders van Dexia NV in 2009. 4. De raad van bestuur heeft tijdens zijn vergadering van 29 januari 2009 akte genomen van het ontslag van de heer Fabio Innocenzi, dat ingaat op 8 december 2008. Nieuwe bestuurders Zoals hiervoor aangegeven werd in de loop van het boekjaar 2008 overgegaan tot de benoeming van vijf nieuwe bestuurders: Jean-Luc Dehaene, Pierre Mariani, Bruno Bézard, Koen Van Loo en Alain Quinet. sJean-Luc Dehaene, doctor in de rechten, Universiteit Namen en K.U. Leuven, startte zijn beroepsactiviteiten als Verbondscommissaris voor het Vlaams Verbond van Katholieke Scouts en werd in 1965 lid van de studiedienst van het ACW. Hij begon een politieke loopbaan in 1967 en heeft sindsdien diverse regerings- en parlementsfuncties op federaal en Europees niveau uitgeoefend. s Pierre Mariani studeerde aan de Ecole des Hautes Etudes Commerciales en de Ecole nationale d’administration en is licentiaat in de rechten. Hij oefende in de periode van 1982 tot 1992 diverse functies uit binnen het ministerie van Economie en Financiën. In 1993 werd hij benoemd tot kabinetschef van de minister van Begroting, en regeringswoordvoerder belast met de communicatie. In 1995 werd hij benoemd tot directeur-generaal van de “Société Française d’Investissements Immobiliers et de Gestion”, vastgoedmaatschappij van de groep Fimalac. In 1996 werd hij benoemd tot directeur-generaal en lid van het directorium van Banque pour l’expansion industrielle (Banexi), de zakenbank van BNP, waarvan hij voorzitter van het directorium werd in 1997. In 1999 vervoegde hij de Groep BNP Paribas waar hij werd benoemd tot directeur Internationale Retailbanking en later in 2003 tot directeur Internationale Retailbanking en Financiële Diensten. In 2008 werd hij benoemd tot adjunct-directeur-generaal, mede verantwoordelijk voor de activiteiten Retailbanking, belast met de dienst Internationale Retailbanking van BNP Paribas. s Bruno Bézard studeerde aan de Ecole Polytechnique en de Ecole nationale d’administration. Hij is Inspecteur général des Finances en oefende verschillende binnenlandse en buitenlandse functies uit als kabinetsmedewerker en op het Franse ministe-

sAlain Quinet studeerde af aan het Institut d’Etudes Politiques de Paris en aan de Ecole nationale d’administration. Hij is Inspecteur général des Finances. In 1988 begon hij zijn carrière als economist bij de direction de la Prévision op het ministerie van Economie, Financiën en Industrie, waar hij tot 2002 diverse functies heeft uitgeoefend. Tussentijds werkte hij als economist voor de OESO (van 1992 tot 1994) en vervolgens werd hij aangesteld als hoofd van de studiedienst macro-economie van Banque de France (van 1997 tot 1999). In 2002 werd hij benoemd tot economisch raadgever van de eerste minister. In 2005 werd hij adjunct-directeur op het kabinet voor Economische zaken van de eerste minister. In 2008 vervoegt hij de groep Caisse des Dépôts, waar hij in juni 2008 benoemd werd tot lid van het directiecomité en directeur Financiën en Strategie. Onafhankelijke bestuurders Op enkele uitzonderingen na, waren de criteria die de raad van bestuur van Dexia NV in 2004 goedkeurde (zowel gebaseerd op het Belgisch Wetboek Vennootschappen als op de Franse governanceprincipes aanbevolen in het verslag van de werkgroep van de Mouvement des Entreprises de France en van de Association française des entreprises privées in 2002), dezelfde als die welke worden aanbeveeld door de Belgische Code inzake corporate governance. De raad van bestuur had in 2007 beslist deze cumulatief af te stemmen op de criteria van het Wetboek Vennootschappen en de Belgische en Franse codes inzake corporate governance. De wet van 17 december 2008 die een auditcomité invoert voor beursgenoteerde vennootschappen en in financiële ondernemingen versterkt de wettelijke criteria inzake minimale onafhankelijkheid en vervangt de criteria van de Belgische code inzake corporate governance. Deze wet bepaalt uitdrukkelijk dat de bestuurders die op grond van de oude onafhankelijkheidscriteria als onafhankelijk werden bestempeld, zitting mogen blijven hebben in de raad van bestuur als onafhankelijk bestuurder tot 1 juli 2011.


COMPTES CONSOLIDÉS

s Koen Van Loo studeerde af als licentiaat in de toegepaste economische wetenschappen. Na het beëindigen van een speciale licentie fiscaliteit, startte hij zijn loopbaan als adjunctraadgever van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven. In september 1999, vervoegde hij het kabinet van de minister van Financiën als expert, waar hij in november 2000 werd benoemd tot raadgever, en vervolgens van mei 2003 tot november 2006 kabinetschef van de minister van Financiën was. Sinds november 2006 is hij gedelegeerd bestuurder en lid van het strategisch comité van de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij.

De raad van bestuur van 29 januari 2009 heeft beslist de door Dexia NV goedgekeurde onafhankelijkheidscriteria aan te passen op basis van de nieuwe wettelijke criteria van artikel 526ter uit het Wetboek Vennootschappen. De onafhankelijkscriteria die Dexia NV toepast voor zijn bestuurders zijn: 1. Een onafhankelijk bestuurder mag gedurende een periode van vijf jaar vóór zijn benoeming tot onafhankelijk bestuurder geen mandaat of functie hebben uitgeoefend als bestuurder, zaakvoerder, lid van een directiecomité, gedelegeerd bestuurder, directiekaderlid, kaderlid of werknemer bij Dexia NV of bij een vennootschap of persoon die eraan verbonden is of die binnen zijn consolidatiekring valt. 2. Een onafhankelijk bestuurder mag niet meer dan drie opeenvolgende mandaten zitting hebben gehad in de raad van bestuur van Dexia NV als niet-uitvoerend bestuurder gedurende een periode van maximaal twaalf jaar. Het verlies van het statuut van onafhankelijk bestuurder sluit niet uit dat het mandaat als niet-onafhankelijk bestuurder vernieuwd wordt na die periode van twaalf jaar. 3. Een onafhankelijk bestuurder mag noch bij Dexia NV noch bij een verbonden vennootschap een echtgenoot hebben, een persoon met wie hij wettelijk samenwoont, een ouder, een verwante tot in de tweede graad die een mandaat uitoefent als bestuurder, zaakvoerder, lid van het directiecomité, gedelegeerd bestuurder, directiekaderlid, kaderlid of met financiële belangen zoals bepaald in de punten 1 tot 10. 4. Noch een onafhankelijk bestuurder, noch zijn echtgenoot, noch de persoon met wie hij wettelijk samenwoont, noch zijn ouders of verwanten tot in de tweede graad, mogen aandelen bezitten die 3 % of meer van het kapitaal of van een aandelencategorie van Dexia NV vertegenwoordigen. In de veronderstelling dat deze personen rechten bezitten die minder dan 3 % van het kapitaal of van een aandelencategorie van Dexia NV vertegenwoordigen, mogen deze rechten voornoemde grens van 3 % niet overschrijden wanneer men ze toevoegt aan de rechten van de vennootschappen die worden gecontroleerd door de onafhankelijk bestuurder; ten slotte mogen de daden van beschikking, die gepaard gaan met deze aandelen of met de uitoefening van de bijbehorende rechten, niet onderworpen zijn aan conventionele bepalingen of aan eenzijdige verbintenissen die de onafhankelijk bestuurder zou zijn aangegaan. 5. Een onafhankelijk bestuurder mag geen uitvoerend bestuurder zijn van een vennootschap waarin Dexia NV rechtstreeks of onrechtstreeks een mandaat van bestuurder uitoefent. 6. Een onafhankelijk bestuurder mag geen zakenrelatie hebben of gehad hebben in het voorgaande boekjaar met de vennootschap of met een vennootschap of persoon die ermee verbonden is, noch rechtstreeks noch als vennoot, aandeelhouder, lid van de raad van bestuur of directiekaderlid van een vennootschap of een persoon met een dergelijke zakenrelatie.

COMPTES SOCIAUX

rie van Financiën. Sinds juli 2002 volgt hij de ondernemingen waarin de Franse overheid een participatie heeft. Hij was betrokken bij de oprichting van de Agence des Participations de l’Etat (APE), waarvan hij sinds februari 2007 directeur-generaal is.

BEHEERSVERSLAG


COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG


7. Een onafhankelijk bestuurder mag in de voorbije vijf jaar geen commissaris, vennoot of werknemer zijn geweest van de huidige of vorige externe auditor van Dexia NV of een daarmee verbonden vennootschap. 8. Een onafhankelijk bestuurder mag geen controlerende aandeelhouder zijn of rechtstreeks of onrechtstreeks, via de vennootschappen die hij controleert, meer dan 10 % van het kapitaal van Dexia NV vertegenwoordigen. De daden van beschikking, die gepaard gaan met deze aandelen of met de uitoefening van de bijbehorende rechten, mogen niet onderworpen zijn aan conventionele bepalingen of aan eenzijdige verbintenissen die de onafhankelijk bestuurder zou zijn aangegaan. 9. Een onafhankelijk bestuurder mag van de vennootschap of van een verbonden vennootschap of persoon geen vergoeding of significant voordeel van patrimoniale aard ontvangen of ontvangen hebben, behoudens tantièmes of bezoldigingen als niet-uitvoerend bestuurder. 10. Een onafhankelijk bestuurder mag geen uitvoerend of gedelegeerd bestuurder zijn van een andere vennootschap waarin een uitvoerend of gedelegeerd bestuurder van Dexia NV een niet-uitvoerend of gedelegeerd bestuurder is, en mag geen andere belangrijke banden hebben met de uitvoerende bestuurders van Dexia NV via een participatie in andere vennootschappen of entiteiten. 11. Een bestuurder is onafhankelijk wanneer hij geen enkele relatie onderhoudt, van welke aard ook, met Dexia NV, een vennootschap die verbonden is met Dexia NV of met zijn directie, die de uitoefening van zijn vrijheid van oordeel in het gedrang kan brengen. Hij mag evenmin relaties onderhouden met een vennootschap die zijn onafhankelijkheid in het gedrang kan brengen. Rekening houdend met voorgaande criteria telt de raad van bestuur van Dexia NV zes onafhankelijke bestuurders op 31 december 2008, die bekrachtigd werden door de raad van bestuur van 29 januari 2009. Het gaat om: sde heer Jean-Luc Dehaene sde heer Gilles Benoist sde heer Denis Kessler smevrouw Catherine Kopp sde heer André Levy-Lang ssir Brian Unwin. Niet-uitvoerende bestuurders Wordt beschouwd als niet-uitvoerend bestuurder, elk lid van de raad van bestuur dat geen uitvoerende functies vervult in een vennootschap van de groep Dexia. Het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur van Dexia NV bepaalt dat minstens de helft van de raad van bestuur samengesteld moet zijn uit niet-uitvoerende bestuurders. We merken op dat, behalve gedelegeerd bestuurder Pierre Mariani, alle leden van de raad van bestuur van Dexia NV niet-uitvoerende bestuurders zijn.


Scheiding van de functies van voorzitter van de raad van bestuur en van gedelegeerd bestuurder De statuten van Dexia NV en het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur van Dexia NV vermelden expliciet de regel inzake de scheiding van de functies van voorzitter van de raad van bestuur en gedelegeerd bestuurder. Deze functies moeten aan verschillende personen van verschillende nationaliteit worden toevertrouwd, zelfs wanneer de voorzitter van de raad van bestuur verhinderd is en zich door een ander bestuurder laat vervangen om een vergadering van de raad voor te zitten. Duur van de mandaten Een mandaat van een benoemd bestuurder duurt maximaal vier jaar. Bestuurders kunnen worden herkozen. Mandaten van niet-uitvoerende bestuurders kunnen slechts tweemaal vernieuwd worden. Enkel de mandaten die vernieuwd worden na 10 mei 2006 worden in aanmerking genomen voor deze beperking. De leeftijdsgrens voor de bestuurders is vastgelegd op 72 jaar. De betrokken bestuurders nemen ontslag met ingang van de datum van de gewone algemene vergadering van aandeelhouders die volgt op de datum van hun verjaardag. Deze regel geldt niet voor de mandaten die lopen sinds de algemene vergadering van aandeelhouders van mei 2006 en die kunnen worden uitgeoefend tot op hun normale vervaldag. De raad van bestuur heeft het recht om geval per geval af te wijken van deze regels als hij van oordeel is dat een dergelijke afwijking in het belang is van de vennootschap.

Bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de raad van bestuur Het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur beschrijft de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de raad van bestuur. Deze hebben betrekking op drie aspecten: sde strategie en het algemeen beleid; sde beheerscontrole en de risicofollow-up; sde relaties met de aandeelhouders. De strategie en het algemeen beleid De raad van bestuur van Dexia bepaalt in naam van alle aandeelhouders samen en op voorstel van of na advies van het directiecomité de strategie en het algemeen beleid van de vennootschap en van de groep Dexia. De raad van bestuur legt eveneens de normen van de Groep vast en waakt over de uitvoering van deze strategie. De raad ziet er ook op toe dat de principes inzake corporate governance worden nageleefd. In dat verband stelt het huishoudelijk reglement van Dexia NV dat de raad van bestuur: sop zijn minst één keer per jaar bijeenkomt om de strategische uitdagingen waarmee Dexia en zijn diverse metiers worden geconfronteerd te evalueren;


Rol van de raad van bestuur ten aanzien van de aandeelhouders van de vennootschap De raad treedt enkel op in het belang van de vennootschap ten aanzien van de aandeelhouders, de cliënten en de personeelsleden. De raad zorgt ervoor dat zijn verplichtingen tegenover zijn aandeelhouders begrepen en vervuld zijn en legt aan de aandeelhouders rekenschap af over de uitoefening van zijn taken.

Huishoudelijk reglement van de raad van bestuur van Dexia NV Het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur van Dexia NV bestaat sinds 1999 en bevat een aantal regels die de raad in staat moet stellen zijn bevoegdheden ten volle uit te oefenen en de doeltreffendheid van de bijdrage van elke bestuurder moet vergroten. Het huishoudelijk reglement is vanaf 2005 ingrijpend gewijzigd. De raad van bestuur heeft op 13 november 2008 de laatste wijzigingen goedgekeurd om de governance van de Groep en de follow-up van de risico’s te versterken. De raad van bestuur heeft inderdaad besloten om zijn huishoudelijk reglement aan te passen om de opdrachten en de samenstelling van de in de raad opgerichte gespecialiseerde comités te wijzigen.


BEHEERSVERSLAG

Statutaire regels De statuten van de vennootschap schrijven de volgende regels voor in verband met de werking van de raad van bestuur: selke beraadslaging vereist de aanwezigheid of de vertegenwoordiging van minstens de helft van de leden; sde beslissingen worden genomen bij meerderheid van de stemmen van alle aanwezige of vertegenwoordigde leden. Bij staking van stemmen is de stem van de voorzitter of van het lid dat hem vervangt doorslaggevend; sde beslissingen over de hierna weergegeven verrichtingen vereisen de aanwezigheid of de vertegenwoordiging van minstens twee derde van de leden en een beslissing die wordt genomen bij een meerderheid van twee derde van de stemmen van alle aanwezige of vertegenwoordigde leden: - de beslissing om gebruik te maken van het toegestane kapitaal of om aan de algemene vergadering van aandeelhouders de uitgifte voor te stellen van aandelen, in aandelen converteerbare of terugbetaalbare obligaties, warrants en andere financiële instrumenten die op termijn recht geven op aandelen, indien het bedrag van de kapitaalverhogingen die zouden voortvloeien uit de uitgifte van deze aandelen, de omzetting of de terugbetaling van deze obligaties of de uitoefening van deze warrants en andere financiële instrumenten 10 % overschrijdt van het bedrag van het kapitaal dat vóór deze beslissingen bestond; - de beslissing met betrekking tot het verwerven of overdragen van activa die meer dan 10 % van de eigen middelen van de vennootschap vertegenwoordigen; - de beslissing om aan de algemene vergadering van aandeelhouders een wijziging van de statuten van de vennootschap voor te stellen; - de beslissing met betrekking tot de benoeming en de afzetting van de voorzitter van de raad van bestuur en van de gedelegeerd bestuurder.

COMPTES CONSOLIDÉS

Beheerscontrole en risicofollow-up De raad van bestuur controleert en stuurt het beheer van de vennootschap en van de Groep en zorgt voor de risicofollow-up. In dat kader vermeldt het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur van Dexia NV dat de raad van bestuur: sovergaat tot de evaluatie van de implementatie van sterke en onafhankelijke controlefuncties die met name, in een geest van centralisatie, risicobeheer, interne audit en compliance omvatten; sde nodige maatregelen neemt om zich te vergewissen van de integriteit van de financiële staten; sde prestaties van de leden van het directiecomité evalueert; stoeziet op de prestaties van de commissaris(sen) en de interne audit; sde organisatie van het directiecomité bepaalt op het vlak van de samenstelling, de werkwijze en de verplichtingen van dit orgaan op voorstel van de gedelegeerd bestuurder, de bezoldiging vastlegt van de leden van het directiecomité op voorstel van het comité der benoemingen en bezoldigingen en op voorstel van de gedelegeerd bestuurder voor de bezoldiging van de leden van het directiecomité, zichzelf niet meegerekend.

Werking van de raad van bestuur

COMPTES SOCIAUX

sde strategische voorstellen van het directiecomité onderzoekt; sbeslist over de strategie van Dexia en zijn diverse metiers die door het directiecomité wordt geïmplementeerd, de prioriteiten vastlegt, het jaarlijkse budget goedkeurt, en meer in het algemeen zich vergewist van de overeenstemming tussen de gekozen strategie en de financiële en menselijke middelen die daarvoor worden ingezet; sde waarden van de groep Dexia bepaalt na advies van het directiecomité. Het huishoudelijk reglement van de raad verleent de raad welomschreven bevoegdheden voor het verwerven of verkopen van belangrijke activa.

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG


Deze wijzigingen hebben tot doel om enerzijds de werking te wijzigen van het auditcomité, dat voortaan wordt opgesplitst in twee comités: het rekeningencomité en het comité van interne controle, risico’s en conformiteit. Deze twee comités, die samen het auditcomité vormen in de zin van de wet van 17 december 2008 met name tot de oprichting van een auditcomité in de beursgenoteerde vennootschappen en de financiële instellingen, komen op zijn minst eenmaal per jaar bijeen. Elk van deze twee comités is onderworpen aan een specifiek huishoudelijk reglement dat de raad van bestuur goedkeurde op voorstel van het benoemingscomité. Anderzijds werden het benoemingscomité en het bezoldigingscomité samengevoegd tot één enkel comité, het comité der benoemingen en bezoldigingen, dat de oude bevoegdheden van de beide comités cumuleert. Algemene organisatieprincipes De raad van bestuur organiseert zich zodanig dat hij zijn bevoegdheden en taken optimaal kan uitvoeren. De vergaderingen van de raad vinden vaak genoeg plaats om hem in staat te stellen zijn opdrachten te vervullen. De bestuurders verbinden zich ertoe actief betrokken te zijn bij de werkzaamheden van de raad en de comités waarvan ze lid zijn. De aanwezigheid tijdens de zittingen van de raad en de comités is de voornaamste voorwaarde voor deze deelneming, en een effectieve aanwezigheid op minstens drie vierde van de vergaderingen is gewenst. De agenda bevat de te behandelen onderwerpen en vermeldt ook of het gaat om informatieve punten, of erover beraadslaagd zal worden of dat er een beslissing over zal worden genomen. De notulen maken gewag van de besprekingen en vermelden ook de beslissingen die werden genomen, alsook eventueel het voorbehoud van bepaalde bestuurders. Discretieplicht De informatie die aan de bestuurders wordt meegedeeld in het kader van de uitoefening van hun functie, zowel tijdens de vergaderingen van de raad, de gespecialiseerde comités als tijdens privégesprekken, wordt hen intuitu personae verstrekt; zij moeten erop toezien dat het vertrouwelijke karakter van deze informatie strikt wordt gerespecteerd. Als men op de hoogte is van bevoorrechte informatie, houdt dat een verbod in om voor eigen rekening of voor rekening van derden verrichtingen te doen met effecten van de betrokken ondernemingen, alsook een verbod om deze informatie mee te delen aan derden. Opleiding van de bestuurders Met het oog op het verwerven van een goede kennis van de groep Dexia, worden de nieuwe bestuurders uitgenodigd om bij hun aanstelling een of twee dagen uit te trekken voor contacten met en bezoeken aan de Groep.


Bestuurders die zitting hebben in de gespecialiseerde comités, worden gekozen op grond van hun specifieke bevoegdheden. Als dat nodig is, laten ze zich bijstaan door externe experts. De opdrachten van deze gespecialiseerde comités staan overigens duidelijk omschreven in het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur en in de specifieke huishoudelijke reglementen van het rekeningencomité en van het comité van interne controle, risico’s en conformiteit. Belangenvermenging De bestuurders vergewissen zich ervan dat hun deelneming aan de raad van bestuur voor hen geen bron is van rechtstreekse of onrechtstreekse belangenvermenging, noch op persoonlijk vlak, noch voor de professionele belangen die zij vertegenwoordigen. De bestuurders zien erop toe dat hun deelneming aan de raad van bestuur getuigt van een totale onafhankelijkheid van belangen die vreemd zijn aan de onderneming zelf. Voornamelijk kruiselingse uitwisselingen van bestuurders moeten worden vermeden. De bestuurders stellen hun mandaat ter beschikking van de raad bij een belangrijke wijziging van hun functies; de raad beslist dan of hij al dan niet hun ontslag aanvaardt, na advies van het comité der benoemingen en bezoldigingen. Zij moeten ontslag nemen als een wijziging in hun situatie leidt tot een toestand die onverenigbaar is met hun mandaat als bestuurder van Dexia. Als een bestuurder rechtstreeks of onrechtstreeks een vermogensbelang heeft dat tegengesteld is aan een beslissing van of een transactie door de raad van bestuur, moet hij dit melden aan de andere bestuurders nog vóór de beraadslaging in de raad van bestuur. Zijn verklaring, alsook de redenen die worden aangevoerd ter rechtvaardiging van zijn tegengesteld belang, moeten vermeld worden in de notulen van de raad van bestuur die de beslissing moet nemen. Bovendien moet hij de commissarissen van de vennootschap hiervan op de hoogte brengen. Met het oog op de publicatie in het jaarlijkse beheersverslag vermeldt de raad van bestuur in de notulen de aard van de betrokken beslissing of van de betrokken transactie, geeft hij een rechtvaardiging voor de beslissing die werd genomen, en haalt hij ook de gevolgen aan voor het vermogen van de vennootschap. Het beheersverslag bevat de notulen waarnaar hiervoor wordt verwezen. Het verslag van de commissaris(sen) moet bovendien een aparte toelichting bevatten over de gevolgen op vermogensvlak voor de vennootschap van de beslissingen van de raad van bestuur, die in de zin van voornoemde bepalingen een tegengesteld belang vertegenwoordigden. De bestuurder voor wie er sprake is van tegengestelde belangen, mag de beraadslagingen van de raad van bestuur over de betrokken transacties of beslissingen niet bijwonen, en mag evenmin deelnemen aan de stemming.

Werking en activiteiten van de raad van bestuur van Dexia NV tijdens het boekjaar 2008 Presentiegraad van de bestuurders De raad kwam in 2008 twintig maal bijeen. De presentiegraad van de bestuurders op de vergaderingen van de raad van bestuur bedroeg 86 %.

PRESENTIEGRAAD VAN ELKE BESTUURDER OP DE VERGADERINGEN VAN DE RAAD VAN BESTUUR Jean-Luc Dehaene

100 % (1)

Pierre Mariani

100 % (1)

Gilles Benoist

100 %

Bruno Bézard

100 % (2)

Augustin de Romanet de Beaune

75 %

Denis Kessler

85 %

Catherine Kopp

79 % (3)

Serge Kubla

85 %

André Levy-Lang

95 %

Bernard Lux

80 %

Alain Quinet Jan Renders

33 % (2) 100 %

Francine Swiggers

100 %

Marc Tinant

100 %

Brian Unwin

100 %

Koen Van Loo

100 % (2)

Francis Vermeiren

COMPTES CONSOLIDÉS

Verrichtingen voor eigen rekening met Dexia-effecten Met het oog op de transparantie rond transacties met financiële instrumenten van Dexia, bepaalt het huishoudelijk reglement dat de bestuurders aan de Group Compliance Officer de volgende inlichtingen dienen te verstrekken: sop het ogenblik van de opname van hun functie, welke financiele instrumenten van Dexia zij in hun bezit hebben; sna elke verrichting, gedetailleerde informatie over deze verrichting, zodat de vereiste kennisgevingen en bekendmakingen kunnen gebeuren; sop het einde van elk jaar, een actualisering van de financiële instrumenten van Dexia die zij in hun bezit hebben. Vóór elke transactie met financiële instrumenten van Dexia lichten de bestuurders de Group Compliance Officer in over de transactie die zij overwegen te doen. In elk geval moeten de bestuurders zich onthouden van: selke transactie met financiële instrumenten van Dexia gedurende een periode van een maand vóór de bekendmaking van de financiële resultaten (“statutaire sperperiode”); selke transactie met financiële instrumenten van Dexia tijdens de periodes die worden bekendgemaakt door de Group Compliance Officer, nadat zij werden ingeschreven op een lijst van personen die occasioneel beschikken over bevoorrechte informatie in het kader van een welbepaald dossier of een specifieke verrichting (“ad-hocsperperiode”); stijdens de periode dat verrichtingen toegelaten zijn, van elke verrichting die tegengesteld is aan een vorige verrichting die zij zouden hebben uitgevoerd binnen een termijn van zes maanden erna, met uitzondering van de verkoop van aandelen na de uitoefening van opties. Bovendien verbinden de bestuurders zich ertoe om de financiële instrumenten van Dexia die zij hebben verworven of die zij overwegen te verwerven, aan te houden op een effectenrekening die op hun naam werd geopend bij een van de kredietinstellingen van de groep Dexia, of bij een door Dexia erkende instelling, of om deze instrumenten op naam te laten inschrijven. De regels en beperkingen aangaande de verrichtingen op financiële instrumenten van Dexia die hiervoor beschreven staan, gelden voor de bestuurders en voor de personen die nauw met hen verwant zijn. Zij gelden eveneens voor de waarnemers zoals ze worden vermeld in de statuten van Dexia NV. De Group Compliance Officer zorgt voor de naleving door de bestuurders van de in voorgaande paragrafen aangehaalde regels. Naast de bekendmaking van de globale posities in Dexia-aandelen in het jaarverslag van de vennootschap, worden de individuele verrichtingen met financiële instrumenten gemeld aan de Com-

missie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen, met het oog op de publicatie ervan op de website, conform de inwerkingtreding van het Koninklijk Besluit van 5 maart 2006, dat de Europese richtlijnen inzake marktmisbruik omzet in Belgische wetgeving.

45 % (4)

(1) Op een totaal van vijf vergaderingen. (2) Op een totaal van drie vergaderingen. (3) Op een totaal van negentien vergaderingen. (4) Francis Vermeiren was elf vergaderingen afwezig wegens ziekte.

Activiteiten van de raad van bestuur Buiten de zaken die onder zijn gewone bevoegdheid vallen (follow-up van de resultaten, goedkeuring van het budget, benoeming en bezoldiging van de leden van het directiecomité), heeft de raad van bestuur zich over volgende dossiers gebogen: sevolutie van het Dexia-aandeel; shet budget van de groep Dexia voor 2008; shet acquisitieproject van de bank Istrobanka in Slowakije; shet “Memorandum inzake governance” dat werd opgesteld conform een circulaire van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen in verband met het goed bestuur van financiële instellingen;


COMPTES SOCIAUX

Transacties tussen een vennootschap van de groep Dexia en de bestuurders De transacties tussen een vennootschap van de groep Dexia en de bestuurders moeten plaatsvinden tegen de normale marktvoorwaarden.

BEHEERSVERSLAG


COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG


sde ontwikkeling van de activiteit van DenizBank twee jaar na de acquisitie; shet toezicht op de marktenzalen; sde onafhankelijkheidscriteria van de bestuurders; sde samenstelling van de raad van bestuur en van de binnen de raad opgerichte gespecialiseerde comités; sde strategische herziening van Dexia in 2008; shet bespreken en kennisnemen van het verslag over de interne controle in 2007 en de goedkeuring van het auditplan voor 2008; shet verslag van de voorzitter van de raad van bestuur van Dexia NV over de werking van de raad en over de interne controle in de Groep in 2007; shet kennisnemen van het verslag over de meting van en het toezicht op de risico’s in 2007; sde voortgang van de lopende procedures in Nederland in het kader van het dossier Dexia Bank Nederland (Legiolease); sde vorderingen in de diverse lopende procedures in het kader van het dossier Lernout & Hauspie; shet aandeelhoudersplan voor de personeelsleden en de medewerkers van de Groep, alsook het aandelenoptieplan voor 2008; sde strategie voor het programma van de terugkoop van eigen aandelen; sde strategie en de ontwikkeling van de activiteit Financiële diensten aan particulieren; shet beleid van Dexia aangaande de toepassing van de Bazel IInormen en de ratio’s van het eigen vermogen van Dexia onder Bazel II; sde verslagen van de vergaderingen van de gespecialiseerde comités; sde financiële crisis van de subprimes op de Amerikaanse markt, de evolutie van het algemeen klimaat op de financiële markten en de gevolgen ervan voor de activiteiten van FSA en Dexia; sde kapitaalverhoging van 3 oktober 2008 in het kader van het toegestane kapitaal; shet hervormingsplan van de groep Dexia, met onder meer de verkoop van FSA. Belangenvermenging in 2008 Als een bestuurder, zoals hiervoor al werd aangegeven, rechtstreeks of onrechtstreeks een vermogensbelang heeft dat tegengesteld is aan een beslissing van of een transactie door de raad van bestuur, moet hij dit melden aan de andere bestuurders nog vóór de beraadslaging in de raad van bestuur. Zijn verklaring, alsook de redenen die worden aangevoerd ter rechtvaardiging van zijn tegengesteld belang, moeten vermeld worden in de notulen van de raad van bestuur die de beslissing moet nemen. Tijdens de zitting van 28 februari 2008 heeft de raad zich gebogen over het vastleggen van de bezoldiging van de leden van het directiecomité. Aangezien Axel Miller en Jacques Guerber op die datum respectievelijk voorzitter en vicevoorzitter waren van het directiecomité, hebben ze zich (conform artikel 523 van het Wetboek Vennootschappen) onthouden van de beraadslaging en de stemming van de raad van bestuur over hun eigen bezoldiging. Tijdens de zitting van 13 november 2008 heeft de raad zich 32 Dexia Jaarverslag 2008

gebogen over de vastlegging van de bezoldiging voor Jean-Luc Dehaene, de voorzitter van de raad van bestuur, en Pierre Mariani, gedelegeerd bestuurder en voorzitter van het directiecomité, die (conform artikel 523 van het Wetboek Vennootschappen) zich onthouden hebben van de beraadslaging en de stemming van de raad van bestuur over hun eigen bezoldiging. De uittreksels uit de notulen die handelen over de punten die betrekking hebben op Axel Miller en Jacques Guerber enerzijds, en op Jean-Luc Dehaene en Pierre Mariani anderzijds, vindt u hierna terug. Uittreksel uit de notulen van de zitting van de raad van bestuur van Dexia NV van 28 februari 2008 Verslag van het bezoldigingscomité In afwezigheid van Denis Kessler geeft Guy Burton toelichting bij het verslag van het bezoldigingscomité dat bijeenkwam op 22 februari 2008 in aanwezigheid van Denis Kessler, Pierre Richard, Brian Unwin, Axel Miller (behalve voor de punten die op hem betrekking hebben) en Guy Burton. Eveneens aanwezig waren Nicolas Meire, directeur Human Resources van Dexia en, voor een deel van de vergadering, Marcel Rottiers, als vertegenwoordiger van Towers Perrin. […] Beslissingen aangaande Axel Miller en Jacques Guerber Na de bespreking en rekening houdend met de voorstellen die werden geformuleerd door het bezoldigingscomité, heeft de raad van bestuur unaniem (onder voorbehoud van Axel Miller en Jacques Guerber die, wat hen betreft, melding hebben gemaakt van hun belangenconflict, en die de besprekingen noch de stemming in verband hiermee hebben bijgewoond) het volgende beslist: Variabele bezoldiging 2007 voor Axel Miller en Jacques Guerber De raad van bestuur beslist om Axel Miller en Jacques Guerber voor 2007 de volgende variabele bezoldiging toe te kennen: Gemiddeld % van de 3 luiken Axel Miller Jacques Guerber

Maximum bedrag

Variabele bezoldiging 2007

56 % 1 856 250 EUR 1 039 500 EUR 59,33 % 1 024 000 EUR

607 573 EUR

Vaste bezoldiging 2008 voor Axel Miller en Jacques Guerber De raad van bestuur beslist om de vaste bezoldiging van Axel Miller en Jacques Guerber niet te wijzigen. Vaste bezoldiging 2008 Axel Miller

825 000 EUR

Jacques Guerber

640 000 EUR

Opties 2008 Op basis van de Towers Perrin-benchmark stelt het bezoldigingscomité aan de raad van bestuur voor toestemming te verlenen om prestatieopties in het leven te roepen, waarbij alle leden van het directiecomité een aantal prestatieopties toegekend krijgen dat gelijk is aan 20 % van het aantal klassieke opties dat voor 2008 toegekend is (behalve voor de gedelegeerd bestuurder, voor wie het bezoldigingscomité 30 % voorstelt).

De raad van bestuur beslist dan ook om in het kader van het optieplan 2008 het volgende aantal opties toe te kennen aan Axel Miller en Jacques Guerber:

Axel Miller Jacques Guerber

Aantal klassieke opties 2008

Aantal prestatieopties 2008

150 000

50 000

70 000

14 000

Uittreksel uit de notulen van de zitting van de raad van bestuur van Dexia NV van 13 november 2008 Verslag van het bezoldigingscomité Denis Kessler stelt het verslag voor van het bezoldigingscomité dat is bijeengekomen op 10 november 2008. In toepassing van artikel 523, 1ste par van het Belgisch Wetboek Vennootschappen, maken Jean-Luc Dehaene en Pierre Mariani melding van hun belangenconflict voor het gedeelte

[…] Beslissingen aangaande Jean-Luc Dehaene en Pierre Mariani De raad van bestuur beslist unaniem mits onthouding van Jean-Luc Dehaene die niet deelneemt aan de stemming, dat de emolumenten van de voorzitter van de raad van bestuur gelijk zullen zijn aan het dubbel van de emolumenten van een andere bestuurder, zowel wat betreft de vaste emolumenten als wat betreft de variabele emolumenten in functie van de aanwezigheden in de raad van bestuur en in de verschillende gespecialiseerde comités. Jean-Luc Dehaene zal geen enkele tantième ontvangen voor zijn mandaten in andere entiteiten van de groep Dexia. […] De raad van bestuur aanvaardt unaniem mits onthouding van Pierre Mariani die niet deelneemt aan de stemming, de voorstellen van het bezoldigingscomité betreffende de bezoldiging van Pierre Mariani als lid en voorzitter van het directiecomité van Dexia, meer bepaald: seen vaste bezoldiging van 1 000 000 EUR bruto; seen variabele bezoldiging tot een maximale marge van 225 % van de vaste bezoldiging met een richtpunt van 50 % van 225 %. Pierre Mariani zal geen enkele tantième ontvangen voor zijn mandaten in andere entiteiten van de groep Dexia. […]

Bezoldigingen van de bestuurders van Dexia NV voor 2008 Herhaling van de principes De gewone algemene vergadering van Dexia NV heeft in 2006 beslist om de bestuurders voor de uitoefening van hun mandaat een totale jaarlijkse bezoldiging toe te kennen van maximaal 1 300 000 EUR, met ingang van 1 januari 2005. De algemene vergadering heeft de raad van bestuur tevens de bevoegdheid gegeven om de praktische modaliteiten voor deze bezoldiging en de toekenning ervan uit te werken. Tijdens zijn vergadering van 23 mei 2002 heeft de raad van bestuur beslist om elke bestuurder een jaarlijks vast bedrag van 20 000 EUR (dit is een vaste bezoldiging van 5 000 EUR per kwartaal) toe te kennen, alsook presentiegeld (de variabele bezoldiging) ten belope van 2 000 EUR per vergadering van de raad van bestuur of van een van de gespecialiseerde comités. Voor de bestuurders die hun mandaat niet over een volledig jaar zouden hebben uitgeoefend, wordt deze vaste bezoldiging verlaagd in


COMPTES CONSOLIDÉS

van het verslag dat op hen betrekking heeft en onthouden ze zich van deelname aan de beraadslaging en de stemming betreffende hun bezoldiging.

COMPTES SOCIAUX

Principe van de variabele bezoldiging 2008 voor Axel Miller en Jacques Guerber Met betrekking tot de variabele bezoldiging van de leden van het directiecomité, keurde de raad van bestuur op 1 maart 2007 de berekeningsprincipes goed in drie luiken, waarbij elk luik voor een derde van het totale resultaat telt. Pro memorie: seen eerste luik “groep” is gebaseerd op een formule die gekoppeld is aan de resultaten van Dexia (brutobedrijfsresultaat, onderliggend nettoresultaat en totaal nettoresultaat), net als de relatieve evolutie van de Price Earnings-ratio van Dexia in vergelijking met de banken van de EuroStoxx Banks; seen tweede luik “individueel” is gebaseerd op de verwezenlijking van specifieke doelstellingen voor elk lid van het directiecomité afhankelijk van zijn verantwoordelijkheden; seen derde luik “individueel” is gebaseerd op de verwezenlijking van doelstellingen op het vlak van leadership en management, die eveneens specifiek zijn voor elk lid van het directiecomité. Voor de gedelegeerd bestuurder en de vicevoorzitter van het directiecomité is de groepsformule van toepassing op de eerste twee luiken van hun variabele bezoldiging.

BEHEERSVERSLAG


COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG


verhouding tot het aantal kwartalen dat ze hun mandaat effectief hebben uitgeoefend. Deze principes werden door de raad van bestuur gehandhaafd en dus toegepast in 2008. In het kader van het luik kostenbeheersing van het hervormingsplan van Dexia hebben de bestuurders beslist om hun bezoldiging voor 2009 te verminderen. Tijdens zijn vergadering van 29 januari 2009 heeft de raad van bestuur beslist om elke bestuurder een jaarlijks vast bedrag van 10 000 EUR (dit is een vaste bezoldiging van 2 500 EUR per kwartaal in plaats van 5 000 EUR per kwartaal) toe te kennen, alsook presentiegeld (de variabele bezoldiging) ten belope van 2 000 EUR per vergadering van de raad van bestuur of van een van de gespecialiseerde comités. Deze principes zijn van toepassing vanaf 1 januari 2009.

De bezoldiging van de voorzitter van de raad van bestuur De raad van bestuur legde op 13 november 2008 de brutobezoldiging van de voorzitter van de raad van bestuur vast op voorstel van het bezoldigingscomité van 10 november 2008. De emolumenten van de voorzitter van de raad van bestuur zullen gelijk zijn aan het dubbel van de emolumenten van een andere bestuurder, zowel wat betreft de vaste bezoldiging als wat betreft de variabele bezoldiging in functie van de aanwezigheden in de raad van bestuur en in de verschillende gespecialiseerde comités. De voorzitter zal geen enkele tantième ontvangen voor zijn mandaten in andere entiteiten van de groep Dexia. Dit totale bedrag maakt deel uit van voornoemde globale bezoldiging van de bestuurders.

TANTIÈMES EN PRESENTIEGELD VAN DE BESTUURDERS VOOR DE UITOEFENING VAN HUN MANDAAT BIJ DEXIA NV EN DE ANDERE ENTITEITEN VAN DE GROEP RvB (vaste bez.)

RvB (var. bez.)

P. Richard 300 000 J.-L. Dehaene 10 000 A. Miller 0 P. Mariani 0 G. Benoist 20 000 B. Bézard 0 G. Burton 15 000 A. de Romanet de Beaune 0

0 20 000 0 0 38 000 0 16 000

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 16 000 0 0

0 4 000 0 0 0 0 2 000

0

0

0

0

0

0 (2)

0

J. Guerber A.-M. Idrac F. Innocenzi D. Kessler C. Kopp S. Kubla A. Levy-Lang B. Lux D. Marcel A. Quinet J. Renders G. Schwertzer F. Swiggers M. Tinant B. Unwin K. Van Loo F. Vermeiren

0 0 22 000 32 000 28 000 32 000 36 000 30 000 0 0 38 000 6 000 38 000 38 000 38 000 6 000 16 000

0 0 0 0 0 0 2 000 0 0 0 0 0 2 000 0 0 0 2 000

0 0 0 0 0 0 14 000 0 0 0 0 0 0 16 000 0 0 0

0 0 0 4 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 000 0 0

0 0 0 4 000 0 0 0 0 0 0 0 0 4 000 0 0 0 4 000

0 0 42 000 60 000 48 000 52 000 72 000 50 000 0 (2) 0 (2) 58 000 16 000 64 000 74 000 62 000 11 000 42 000

0 22 000 26 000 32 000 n.v.t. 34 000 38 000 30 000 0 n.v.t. 28 000 34 000 7 000 42 000 38 000 n.v.t. 38 000

(brutobedragen in EUR)

0 0 20 000 20 000 20 000 20 000 20 000 20 000 0 0 20 000 10 000 20 000 20 000 20 000 5 000 20 000

Strate- Auditgisch comité comité

Bezoldigingscomité

Benoemingscomité

Totaal 2008

Totaal Andere en2007 titeiten van de Groep 2008

0 300 000 400 000 4 000 38 000 n.v.t. 0 0 0 0 0 n.v.t. 0 44 000 74 000 0 0 (1) n.v.t. 0 34 000 33 000

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 22 500 (3) 0 22 500 (3) 6 429 (4) 0 0 61 973,38 (5) 14 143 (4) 0 0 0 0

Andere entiteiten van de Groep 2007 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 16 875 (3) 0 22 500 (3) 20 000 (4) 0 0 61 973,38 (5) 19 500 (4) 0 0 0 0

(1) Krachtens artikel 139 van de Franse Wet op de Nieuwe Economische Regelgeving, moeten presentiegelden betreffende mandaten uitgeoefend door vertegenwoordigers van de Franse overheid, gestort worden op rekening van de Franse overheid. De presentiegelden met betrekking tot het uitgeoefende mandaat van beheerder van Dexia NV van Bruno Bézard in 2008, bedragen in totaal 11 000 EUR (5 000 EUR vaste bezoldiging en 6 000 EUR variabele bezoldiging ingevolge zijn deelname aan de vergaderingen van de raad van bestuur) en werden gestort op de rekening van de Franse overheid. (2) Wenst als bestuurder van Dexia NV geen tantièmes of presentiegeld te ontvangen. (3) Tantièmes en presentiegeld ontvangen voor het mandaat van bestuurder bij Dexia Bank België. (4) Tantièmes en presentiegeld ontvangen voor het mandaat van bestuurder bij Dexia Crédit Local. (5) Tantièmes en presentiegeld ontvangen voor het mandaat van bestuurder bij Dexia Banque Internationale à Luxembourg.


Bezoldiging van de gedelegeerd bestuurder De gedelegeerd bestuurder ontvangt geen enkele bezoldiging voor zijn mandaat van bestuurder. Hij wordt daarentegen wel vergoed voor zijn functies van gedelegeerd bestuurder en van voorzitter van het directiecomité (zie hierna).

Om zijn dossiers grondig te kunnen bestuderen, heeft de raad van bestuur onder zijn leden vier gespecialiseerde comités opgericht, namelijk: shet comité der benoemingen en bezoldigingen, het resultaat van de samenvoeging van het bezoldigingscomité en het benoemingscomité op 13 november 2008; shet strategisch comité; shet auditcomité, dat sinds 13 november 2008 is opgesplitst in een comité van interne controle, risico’s en conformiteit en een rekeningencomité. Deze comités zijn belast met de voorbereiding van de beslissingen van de raad, die hun enige bevoegdheid blijven. Behoudens een bijzondere delegatie van de raad, hebben de gespecialiseerde comités geen enkele beslissingsbevoegdheid. Deze comités bestaan uit drie tot acht bestuurders die door de raad van bestuur worden benoemd voor een hernieuwbare periode van twee jaar. Na elke vergadering wordt aan de raad van bestuur een verslag voorgelegd over de werkzaamheden van het comité. Het strategisch comité Samenstelling Het strategisch comité bestaat uit acht bestuurders, onder wie de voorzitter van de raad van bestuur, die het comité voorzit, en de gedelegeerd bestuurder. De leden van het strategisch comité zijn (op 31 december 2008): sJean-Luc Dehaene, voorzitter van de raad van bestuur, onafhankelijk bestuurder, voorzitter van het comité (1) sPierre Mariani, gedelegeerd bestuurder (2) sAndré Levy-Lang, onafhankelijk bestuurder sFrancine Swiggers, bestuurder sFrancis Vermeiren, bestuurder sAugustin de Romanet de Beaune, bestuurder sKoen Van Loo, bestuurder (3) sBruno Bézard, bestuurder (4). (1) Jean-Luc Dehaene werd op 13 november 2008 benoemd tot voorzitter van het strategisch comité ter vervanging van Pierre Richard. (2) Pierre Mariani werd op 13 november 2008 benoemd tot lid van het strategisch comité ter vervanging van Axel Miller. (3) Koen Van Loo werd op 13 november 2008 benoemd tot lid van het strategisch comité. (4) Bruno Bézard werd op 13 november 2008 benoemd tot lid van het strategisch comité.


COMPTES CONSOLIDÉS

De gespecialiseerde comités die werden opgericht door de raad van bestuur

COMPTES SOCIAUX

Tenlasteneming van de sociale bijdragen van bepaalde bestuurders Elke bestuurder van Dexia NV wordt in België beschouwd als een zelfstandige en moet zich bijgevolg aansluiten bij een socialezekerheidskas voor zelfstandigen en in principe sociale bijdragen betalen. Sommige bestuurders genoten al sociale bescherming via een ander stelsel en zouden louter op grond van hun mandaat bij Dexia NV bijdragen moeten betalen in België, zonder dat ze daarvoor meer sociale voorzieningen krijgen. Bestuurders die bijvoorbeeld niet in België wonen, genieten al sociale bescherming in hun land van herkomst; de sociale bijdragen die ze in België betalen, geven geen recht op tegenprestaties. Dit is ook het geval voor een bestuurder die wel in België woont, maar onder het stelsel van werknemer of ambtenaar in hoofdberoep valt en moet bijdragen als zelfstandige in bijberoep omdat hij in België een mandaat uitoefent; hij geniet hiervoor niet meer sociale bescherming dan in zijn hoofdberoep. Ter compensatie van de sociale bijdragen betaald door de bestuurders die zich in deze situatie bevinden (wat elk jaar zal herbekeken worden om rekening te houden met wijzigingen van het statuut), heeft de gewone algemene vergadering van 10 mei 2006 beslist dat Dexia NV de sociale lasten, de moratoire rente en andere verhogingen die voortvloeien uit de uitoefening van een bestuurdersmandaat bij Dexia, ten laste te nemen, en heeft zij bijgevolg de maximumbezoldiging van de bestuurders opgetrokken van 700 000 EUR tot 1 300 000 EUR. Voor wie op 1 januari 2005 bestuurder was van de vennootschap en voldoet aan voornoemde voorwaarden en voor alle nieuwe bestuurders die aan voornoemde voorwaarden voldoen, worden alle verschuldigde sociale bijdragen ten laste genomen. Het bedrag van de over boekjaren 2000 tot 2008 verschuldigde bijdragen dat Dexia ten laste neemt, beliep 121 040,69 EUR in 2005, 119 400,67 EUR in 2006, 54 579,65 EUR in 2007 en 39 177,54 in 2008.

BEHEERSVERSLAG


COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG


Bevoegdheden (op 31 december 2008) Het strategisch comité komt zo vaak als nodig bijeen op initiatief van de gedelegeerd bestuurder om de strategische positie van de groep Dexia te evalueren, rekening houdend met de evolutie van haar omgeving en haar markten en met de ontwikkeling op middellange termijn, en om belangrijke dossiers die een bijzonder vertrouwelijk karakter hebben, met name gelet op hun impact op de financiële markten, te bestuderen nog vóór ze worden voorgelegd aan de raad van bestuur. Het strategisch comité kan eveneens worden bijeengeroepen op verzoek van een van zijn andere leden. De strategie van de Groep wordt uitgewerkt op basis van de volgende principes: s het directiecomité kan het initiatief nemen om strategische projecten te analyseren en voorstellen te formuleren aan het strategisch comité en de raad van bestuur; s de raad van bestuur en het strategisch comité, dat bestaat uit leden van de raad van bestuur, kunnen aan het directiecomité vragen om een strategische optie te bestuderen; s worden met name beschouwd als van strategische aard, projecten die op zijn minst voldoen aan een van de volgende voorwaarden: - een project inzake de verwerving of verkoop van activa voor een bedrag dat gelijk is aan of groter is dan 300 miljoen EUR; - een project inzake een joint venture, consortium of partnership met een derde dat een aanzienlijke invloed kan hebben op de consolidatiekring van de Groep en/of op haar resultaten of op de resultaten van een van haar metiers; - een project inzake een alliantie of partnership dat een gevoelige wijziging teweegbrengt in de aandeelhoudersstructuur van Dexia NV. Werking en activiteiten tijdens het boekjaar 2008 Het strategisch comité kwam in 2008 één keer bijeen. Presentiegraad van elke bestuurder op de vergaderingen van het strategisch comité De individuele presentiegraad van de bestuurders op de vergaderingen van dit comité bedroeg 100 % in 2008, behalve voor Augustin de Romanet de Baune en Axel Miller, die zich lieten verontschuldigen voor de vergadering van 24 juni 2008. Het auditcomité Tijdens zijn vergadering van 13 november 2008 heeft de raad van bestuur beslist de werking van het auditcomité te wijzigen om de governance en de follow-up van de risico’s te versterken. Het comité wordt dus opgesplitst in twee gespecialiseerde comités: het rekeningencomité en het comité van interne controle, risico’s en conformiteit. Deze twee comités, die samen het auditcomité vormen, overeenkomstig de wet van 17 december 2008 tot oprichting van een auditcomité in beursgenoteerde vennootschappen en financiële instellingen,


komen op zijn minst eenmaal per jaar bijeen. Het auditcomité bestaat uitsluitend uit niet-uitvoerende bestuurders, onder wie minstens een onafhankelijke bestuurder en een bestuurder die bevoegd is op het vlak van boekhouding en audit. s Het rekeningencomité Samenstelling Het rekeningencomité bestaat uit drie tot vijf niet-uitvoerende bestuurders, onder wie minstens één onafhankelijke bestuurder. De voorzitter van de raad van bestuur kan het rekeningencomité bijwonen. De gedelegeerd bestuurder kan eveneens de vergaderingen bijwonen zonder lid te zijn van het rekeningencomité. De leden van het rekeningencomité zijn (op 31 december 2008): sGilles Benoist, onafhankelijk bestuurder en voorzitter van het comité sAndré Levy-Lang, onafhankelijk bestuurder sMarc Tinant, bestuurder. Bevoegdheden (op 31 december 2008) Op het vlak van rekeningen en financiële informatie Het rekeningencomité onderzoekt de ontwerpen van jaar-, halfjaar-, kwartaal-, sociale en geconsolideerde rekeningen van de Groep, die vervolgens worden voorgesteld, vastgelegd en gepubliceerd door de raad van bestuur. Het comité analyseert ook alle vragen over deze rekeningen en over de financiële staten en controleert, op basis van de documenten die hem overhandigd werden, de procedures voor het opstellen ervan, de keuze van de boekhoudkundige referentiestelsels, de voorzieningen, het naleven van de prudentiële normen, de relevantie van de toegepaste boekhoudkundige principes en methodes en de toereikendheid van de consolidatiekring. Het comité adviseert de raad van bestuur over de financiële communicatie van de kwartaalresultaten en van gevoelige dossiers die een aanzienlijke impact hebben op de rekeningen. Op het vlak van externe audit Het rekeningencomité zorgt ervoor dat de externe audit beantwoordt aan de behoeften van de Groep. In dat opzicht ziet het erop toe dat het onafhankelijkheidsbeleid van de commissarissen wordt nageleefd. Het rekeningencomité komt minstens vier keer per jaar bijeen. Twee van die vergaderingen vinden plaats vóór de raden van bestuur die zich buigen over de jaar-, halfjaar - en kwartaalrekeningen. Het comité kan bijeenkomen op verzoek van een van zijn leden of van de voorzitter van de raad van bestuur. Debevoegdheden en de werkwijze van het rekeningencomité worden beschreven in zijn huishoudelijk reglement.

Bevoegdheden (op 31 december 2008) Op het vlak van interne controle en risicobeheer Het comité ziet toe op de prestatie van het internecontrolesysteem dat in het leven werd geroepen door het directiecomité en van het systeem voor het beheer van de risico’s waaraan de hele Groep door zijn activiteiten is blootgesteld. Op het vlak van interne audit Het comité ziet toe op de prestatie en de onafhankelijke werking van de afdeling interne audit, zowel voor Dexia NV als voor de hele Groep. Op het vlak van compliance Het comité vergewist zich van de prestatie en de onafhankelijke werking van de afdeling Compliance. De bevoegdheden en de werkwijze van het comité van interne controle, risico’s en conformiteit worden beschreven in zijn huishoudelijk reglement. Werking en activiteiten van het auditcomité tijdens het boekjaar 2008 Het auditcomité kwam in 2008 acht keer bijeen en behandelde met name de volgende onderwerpen: sde evolutie van de crisis op de financiële markten en de gevolgen ervan voor Dexia en FSA; shet Compliance-rapport 2007 en het Compliance-actieplan voor 2008;

Presentiegraad van elke bestuurder op de vergaderingen van het auditcomité De individuele presentiegraad van de bestuurders op de vergaderingen van dit comité bedroeg 100 % in 2008, behalve voor André Levy-Lang, voor wie een presentiegraad werd opgetekend van 88 %. Het comité der benoemingen en bezoldigingen Samenstelling Het comité der benoemingen en bezoldigingen bestaat uit drie tot vijf niet-uitvoerende bestuurders, onder wie de voorzitter van de raad van bestuur en minstens één onafhankelijke bestuurder. De gedelegeerd bestuurder mag eveneens het comité der benoemingen en bezoldigingen bijwonen, maar hij kan er geen lid van zijn (aangezien hij geen niet-uitvoerende bestuurder is). De leden van het comité der benoemingen en bezoldigingen zijn (op 31 december 2008): sJean-Luc Dehaene, voorzitter van de raad van bestuur, onafhankelijk bestuurder en voorzitter van het comité (1) sDenis Kessler, onafhankelijk bestuurder sFrancine Swiggers, bestuurder sAugustin de Romanet de Beaune, bestuurder sFrancis Vermeiren, bestuurder. Bevoegdheden (op 31 december 2008) Op het vlak van bezoldiging Het comité doet voorstellen over: sde bezoldiging van de voorzitter van de raad van bestuur en van de gedelegeerd bestuurder en, op voorstel van deze laatste, over de bezoldiging van de leden van het directiecomité; sde toekenning van aandelenopties krachtens de algemene principes die door de raad van bestuur zijn vastgelegd. (1) Jean-Luc Dehaene werd op 13 november 2008 benoemd tot voorzitter van het comité der benoemingen en bezoldigingen, ter vervanging van Pierre Richard.


COMPTES CONSOLIDÉS

Samenstelling Het comité van interne controle, risico’s en conformiteit bestaat uit drie tot vijf niet-uitvoerende bestuurders, onder wie minstens één onafhankelijke bestuurder. De voorzitter van de raad van bestuur kan de vergaderingen van het comité van interne controle, risico’s en conformiteit bijwonen. De gedelegeerd bestuurder kan eveneens de vergaderingen bijwonen zonder lid te zijn van het comité van interne controle, risico’s en conformiteit. De leden van het comité van interne controle, risico’s en conformiteit zijn (op 31 december 2008): sGilles Benoist, onafhankelijk bestuurder en voorzitter van het comité sMarc Tinant, bestuurder sKoen Van Loo, bestuurder sBruno Bézard, bestuurder sAlain Quinet, bestuurder.

shet jaarverslag over de interne controle 2007 en het auditplan 2008; shet verslag over de werking van de marktenzalen; shet onderzoek van de resultaten van het vierde kwartaal en het jaar 2007 en van het eerste, tweede en derde kwartaal 2008; sde voortgang van het auditplan 2007; sde reporting van de activiteiten van Compliance; sde keuze van de boekhoudkundige referentiestelsels.

COMPTES SOCIAUX

s Het comité van interne controle, risico’s en conformiteit

BEHEERSVERSLAG


COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG


Het wordt bovendien geraadpleegd met betrekking tot het bezoldigings- en incentivebeleid van de top executives van de Groep en het aandeelhouderschap van de werknemers. Het comité doet aanbevelingen over het bedrag van het presentiegeld dat aan de bestuurders wordt betaald en over de verdeling ervan. In het kader van deze taken volgt het comité de aanbevelingen van de Belgische Code inzake corporate governance en de Franse code van beursgenoteerde ondernemingen, en in het bijzonder de aanbevelingen van de AFEP (Association française des entreprises privées) en de MEDEF (Mouvement des entreprises de France), die in oktober 2008 gepubliceerd werden, over de bezoldiging van de bedrijfsleiders-mandatarissen van de beursgenoteerde ondernemingen in Frankrijk. Op het vlak van benoemingen Het comité bereidt de beslissingen van de raad van bestuur voor die handelen over: sde voorstellen tot benoeming of tot vernieuwing van het mandaat van bestuurders die de raad doet aan de algemene vergadering van aandeelhouders, alsook de voorstellen tot coöptatie van bestuurders; shet vastleggen van onafhankelijkheidscriteria op basis waarvan een bestuurder “onafhankelijk” kan worden genoemd; sde hoedanigheid van een bestaand lid of van een nieuw lid van de raad van bestuur als onafhankelijk bestuurder; sde benoeming van de leden van de gespecialiseerde comités van de raad van bestuur en van hun voorzitters; sde benoeming of vernieuwing van het mandaat van de gedelegeerd bestuurder; sde benoeming of de vernieuwing van het mandaat van de voorzitter van de raad van bestuur; sde voorstellen van de gedelegeerd bestuurder over de samenstelling, de organisatie en de werkwijze van het directiecomité van Dexia NV; sde wijzigingen in het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur. Daarom is het comité belast met de follow-up van de werkwijzen van de grote beursgenoteerde bedrijven op het vlak van de werking en de samenstelling van de raden van bestuur.


Werking en activiteiten tijdens het boekjaar 2008 Het bezoldigingscomité kwam in 2008 drie keer bijeen en behandelde met name de volgende onderwerpen: sde bezoldiging van de leidinggevenden van de Groep; sde bekendmaking in het jaarverslag van informatie over de bezoldiging van de leidinggevenden van de Groep, in overeenstemming met de Belgische Code inzake corporate governance; shet aandeelhoudersplan voor de medewerkers in 2008; shet optieplan 2008. Het benoemingscomité kwam in 2008 vier keer bijeen en behandelde met name de volgende onderwerpen: sde samenstelling van de raad van bestuur; sde samenstelling van het directiecomité; sde samenstelling van de gespecialiseerde comités; sde hoedanigheid van de onafhankelijke bestuurders; sde wijziging van het huishoudelijk reglement van de raad van bestuur. Presentiegraad van elke bestuurder op de vergaderingen van het benoemingscomité en van het bezoldigingscomité De individuele presentiegraad van de bestuurders voor de vergaderingen van deze comités bedroeg 100 % in 2008.


Als gevolg van beslissingen die genomen werden door de raad van bestuur van 13 november 2008, werden belangrijke wijzigingen aangebracht in de samenstelling van het directiecomité en de mandaten die de leden ervan uitoefenen binnen de Groep, met als doel de besluitvorming te vergemakkelijken en het directiecomité terug te brengen van tien tot vijf leden.

Pierre MARIANI Voorzitter van het directiecomité Gedelegeerd bestuurder Stefaan DECRAENE Hoofd van Retail and Commercial Banking Voorzitter van het directiecomité van Dexia Bank België NV

BEHEERSVERSLAG

SAMENSTELLING OP 31 DECEMBER 2008

HET DIRECTIECOMITÉ VAN DEXIA NV

Philippe RUCHETON Chief Financial Officer Claude PIRET Chief Risk Officer

COMPTES SOCIAUX

Op 31 december 2008 bestaat het directiecomité uit vijf leden en wordt het voorgezeten door de gedelegeerd bestuurder, aan wie de raad van bestuur het dagelijks bestuur van Dexia heeft toevertrouwd. De leden van het directiecomité, behalve de gedelegeerd bestuurder, worden benoemd en afgezet door de raad van bestuur op voordracht van de gedelegeerd bestuurder. Met uitzondering van de voorzitter worden ze benoemd voor een hernieuwbare periode van vier jaar, behoudens een andersluidende beslissing van de raad van bestuur.

Pascal POUPELLE Hoofd van Public and Wholesale Banking Voorzitter van het directiecomité van Dexia Crédit Local SA

COMPTES CONSOLIDÉS

Samenstelling

Philippe Rucheton Claude Piret

Pascal Poupelle Stefaan Decraene Pierre Mariani



BEHEERSVERSLAG

Bevoegdheden In het kader van de strategische doelstellingen en het algemeen beleid die door de raad van bestuur zijn vastgelegd, zorgt het directiecomité voor de daadwerkelijke leiding van de vennootschap en van de Groep en stuurt het de diverse activiteiten. Het zorgt eveneens voor de follow-up van de beslissingen van de raad van bestuur.

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

Werking Het directiecomité heeft sinds de oprichting van Dexia NV in 1999 een huishoudelijk reglement (hierna “het reglement”) ingevoerd, dat herhaaldelijk werd aangepast en dat zijn bevoegdheden en werking bepaalt. De bevoegdheden van het directiecomité, zijn werking als college en bepaalde regels met betrekking tot het statuut van zijn leden, werden eveneens specifiek vastgelegd in het protocol betreffende het prudentieel toezicht op de groep Dexia, dat met de Belgische Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen werd afgesloten. Naast de regels voor de samenstelling van het directiecomité (zie hiervoor), omvat het reglement de volgende regels: s2EGELSMETBETREKKINGTOTDEBEVOEGDHEDENVANHET directiecomité in het kader van zijn relaties met de raad van bestuur Het reglement bepaalt in de eerste plaats de bevoegdheden van het directiecomité in het kader van zijn relaties met de raad van bestuur. Zo kan het directiecomité voorafgaandelijk advies uitbrengen over de voorstellen inzake de strategie of het algemeen beleid van de Groep die in de raad van bestuur of het strategisch comité worden besproken. Het directiecomité kan via de gedelegeerd bestuurder voorstellen doen aan de raad van bestuur. Wanneer de gedelegeerd bestuurder deelneemt aan de besprekingen van de raad van bestuur of de comités die er deel van uitmaken over onderwerpen waarvoor het directiecomité recht van initiatief of advies heeft, dan verdedigt de gedelegeerd bestuurder de standpunten waarover het directiecomité vooraf heeft beraadslaagd. s2EGELSMETBETREKKINGTOTDEBESLUITVORMING Het directiecomité werkt als een college en beslist bij consensus. Het comité draagt de collegiale verantwoordelijkheid voor zijn beslissingen. De voorzitter van het directiecomité kan, op eigen initiatief of op verzoek van twee andere leden, het onderwerp waarover is beraadslaagd ter stemming voorleggen. De beslissingen worden genomen bij meerderheid van stemmen van alle aanwezige en vertegenwoordigde leden. Bij staking van stemmen is de stem van de voorzitter doorslaggevend. In uitzonderlijke gevallen kunnen de beslissingen van het directiecomité schriftelijk worden genomen indien de leden daar unaniem mee instemmen.


s2EGELSMETBETREKKINGTOTDEVERGADERINGEN Het directiecomité vergadert in principe wekelijks, na oproeping door zijn voorzitter. Indien nodig kunnen de voorzitter of minstens twee andere leden die dit wensen het comité ongeacht wanneer bijeenroepen. Elk lid van het directiecomité dat verhinderd is, kan zich laten vertegenwoordigen, maar een lid kan hoogstens één ander lid vertegenwoordigen. Elk lid van het directiecomité kan voorstellen om een punt toe te voegen aan de agenda die door de voorzitter wordt bepaald. Op voorstel van zijn voorzitter kan het directiecomité eveneens bijeenkomen in de vorm van een executief comité, om de transversale onderwerpen met een zeker belang te bespreken. sHet reglement bepaalt bovendien de basisprincipes voor de bezoldiging van de leden van het directiecomité (zie verder).

Bezoldigingen Bezoldiging van de leden van het directiecomité Vaste en variabele bezoldiging De raad van bestuur van Dexia NV stelt de bezoldiging van de leden van het directiecomité vast op voorstel van het bezoldigingscomité. Het bezoldigingscomité neemt de bezoldiging van de leden van het directiecomité periodiek onder de loep en laat zich hiervoor bijstaan door een gespecialiseerde externe consultant. De bezoldiging van de leden van het directiecomité bestaat uit een vast en een variabel gedeelte. De vaste bezoldiging wordt bepaald met inachtneming van de aard en het belang van de verantwoordelijkheden van elkeen (rekening houdend met de marktreferenties voor vergelijkbare functies). De variabele bezoldiging van de leden van het directiecomité, met uitzondering van die van de gedelegeerd bestuurder, bestaat uit drie onderdelen: sEen eerste onderdeel “groep” is gebaseerd op een formule die gekoppeld is aan de resultaten van Dexia NV en die op dezelfde manier wordt toegepast op alle betrokken personen bij de groep Dexia. De formule is gebaseerd op vier indicatoren (het onderliggende brutobedrijfsresultaat, het onderliggende nettoresultaat, het totale nettoresultaat en de relatieve PER – gemiddelde PER van de index DJ EuroStoxx Banks). Voor de drie eerste indicatoren wordt de prestatie van Dexia bepaald met verwijzing naar de budgettaire doelstellingen. sEen tweede onderdeel “business” is specifiek voor elk lid van het directiecomité, afhankelijk van zijn verantwoordelijkheden. De beoordeling van dit onderdeel gebeurt in het kader van het systeem voor prestatiebeheer, aan de hand waarvan voor elk lid van het directiecomité een managementcontract wordt opgesteld (met uitzondering van de gedelegeerd bestuurder). Dit managementcontract legt een aantal opdrachten en doelstellingen vast voor 2008. Er zijn driemaandelijkse of halfjaarlijkse vergaderin-

Bovenwettelijke pensioenen Sommige leden van het directiecomité ontvangen van Dexia een aanvullend bovenwettelijk pensioen. Voor elk van de leden zijn verschillende stelsels van toepassing: sClaude Piret en Stefaan Decraene hebben in geval van leven bij hun pensionering en, met inachtneming van een aantal voorwaarden, met name een carrière van minstens 35 jaar, recht op een jaarlijkse pensioenrente waarvan het bedrag gelijk is aan 80 % van hun vaste begrensde bezoldiging. In 2007 heeft Dexia besloten dit aanvullend bovenwettelijk pensioenstelsel af te sluiten, met behoud van de verworven en toekomstige rechten voor personen die vóór 31 december 2007 lid waren. sPierre Mariani en Philippe Rucheton genieten het nieuwe stelsel van het bovenwettelijk pensioenplan voor leden van het directiecomité die onder Belgisch contract staan. Op het ogenblik van hun pensioen hebben ze recht op het kapitaal dat opgebouwd werd door kapitalisatie van jaarlijkse bijdragen. Deze bijdragen vormen een vast percentage van hun jaarlijkse vaste begrensde bezoldiging.


COMPTES CONSOLIDÉS

De vaste en variabele bezoldiging van de leden van het directiecomité vormt een geheel waarvan het presentiegeld of de tantièmes die een lid van het directiecomité ontvangt, van een entiteit van de groep Dexia of een derde vennootschap waarin het lid namens en voor rekening van Dexia een mandaat uitoefent, in mindering worden gebracht. Vanaf 2009 houdt Dexia zich aan de criteria van decreet nr. 2009-348 dat op 30 maart 2009 werd goedgekeurd in Frankrijk, alsook aan de regels inzake corporate governance die in Frankrijk en België gelden.

COMPTES SOCIAUX

gen gepland tussen de gedelegeerd bestuurder en de betrokken personen om de verwezenlijking van de doelstellingen te beoordelen. In de meeste gevallen wordt de verwezenlijking van de doelstellingen gemeten aan de hand van de prestatieindicatoren die in het managementcontract zijn opgenomen. sEen derde individueel onderdeel is gebaseerd op de verwezenlijking van de persoonlijke doelstellingen van elk lid van het directiecomité. Deze persoonlijke doelstellingen worden bepaald op basis van het interne leadershipmodel van Dexia. De gedelegeerd bestuurder legt de doelstellingen vast en beoordeelt achteraf of ze ook daadwerkelijk bereikt werden. De variabele bezoldiging van de gedelegeerd bestuurder bestaat uit twee onderdelen: sEen eerste onderdeel “groep” is gebaseerd op een formule die gekoppeld is aan de resultaten van Dexia NV (zoals hiervoor beschreven). sEen tweede individueel onderdeel is gebaseerd op het behalen van persoonlijke doelstellingen. Deze persoonlijke doelstellingen worden bepaald op basis van het interne leadershipmodel van Dexia. Het vastleggen en beoordelen van de verwezenlijking van deze doelstellingen gebeurt voor de gedelegeerd bestuurder door het bezoldigingscomité. Elk van deze onderdelen geeft aanleiding tot de toepassing van een percentage, met een richtpercentage dat zich in het midden bevindt. Voor elk lid van het directiecomité wordt een maximale marge voor de variabele bezoldiging vastgesteld, waardoor elk onderdeel maximaal tussen 0 en x % van de vaste bezoldiging vertegenwoordigt. Voor 2008 hebben de leden van het directiecomité voorgesteld geen variabele bezoldiging te ontvangen. Het bezoldigingscomité en de raad van bestuur hebben dit voorstel goedgekeurd op 29 januari 2009.

BEHEERSVERSLAG


BEHEERSVERSLAG


BEZOLDIGINGEN EN ANDERE VOORDELEN VAN DE LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ VOOR 2008 Vaste brutobezoldiging (A) (in duizenden EUR)

2007

2008

2007

2008

-

229,17

-

0

Pierre Mariani (te rekenen vanaf 7 oktober 2008)

COMPTES CONSOLIDÉS

Stefaan Decraene (jaar 2008)

COMPTES SOCIAUX

Variabele brutobezoldiging

Pascal Poupelle (te rekenen vanaf 13 november 2008) Claude Piret (jaar 2008) Philippe Rucheton (I) (te rekenen vanaf 15 december 2008)

450

450

400,5

0

OverlijdensdekPensioenplan (B) king, invaliditeit, medische verzorging

Andere (C)

32,8

(D)

1,44 (E)

120,82

(D)

6,09 (E)

-

62,50

-

0

-

(D)

470

480

408,90

0

121,5

(D)

6,32 (E)

-

20,83

-

0

3,5

(D)

0,52 (E)

-

BEZOLDIGINGEN EN ANDERE VOORDELEN VAN DE GEWEZEN LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ DIE OP 31 DECEMBER 2008 NIET MEER IN DIENST WAREN OF DIE SINDS 13 NOVEMBER 2008 GEEN LID MEER WAREN VAN HET DIRECTIECOMITÉ VAN DEXIA Vaste brutobezoldiging (A) (in duizenden EUR)

Variabele brutobezoldiging

2007

2008

2007

2008

Axel Miller (tot 8 oktober 2008)

825

636,50

1 039,50

0

Bruno Deletré (tot 3 juli 2008)

450

250

443,70

0

Dirk Bruneel

560

560

403,20

0

Xavier de Walque

500

500

485,00

0

Pensioenplan (B)

192,2

Overlijdensdekking, invaliditeit, medische verzorging (D)

Andere

(C)

24,71 (F) 825 (G)

(D)

500 (G)

964,10

(D)

6,32 (E)

109,2

(D)

6,32 (E) 6,19 (E)

225 (H)

Benoît Debroise

150

262,5

250

0

33,76

(D)

Alain Delouis

430

500

326,51

0

-

(D)

Marc Huybrechts

425

450

391,00

0

82,0

(D)

Rembert von Lowis

500

500

360,00

0

(B1)

(D)

Jacques Guerber

640

640

607,57

0

(B1)

(D)

Hugo Lasat

450

480

430,95

0

82,0

(D)

6,32 (E) 6,32 (E)

(A) Voor Pascal Poupelle, Jacques Guerber, Rembert von Lowis, Bruno Deletré en Alain Delouis betaalde de groep Dexia sociale bijdragen “werkgever” boven op de hiervoor vermelde bedragen. Voor de andere leden werd geen enkele sociale bijdrage “werkgever” betaald. (B) Bedrag ten laste van Dexia in 2008 voor de aanvullende pensioenplannen. (B1): voor het aanvullend bovenwettelijk pensioen werd een totaalbedrag van 2 181 422 EUR gestort. Deze bijdrage vormt geen verworven prestatie en betreft andere personen dan leden van het directiecomité. (C) Elk lid van het directiecomité beschikt over een bedrijfswagen voor zowel privé- als professioneel gebruik. De bijbehorende kosten zijn niet vervat in de hiervoor vermelde bedragen. (D) In 2008 werd een gezamenlijke jaarpremie betaald van 262 352 EUR ten gunste van alle Belgische leden van het directiecomité voor een aanvullende overlijdensdekking, blijvende invaliditeit en kosten voor medische verzorging en 37 285,44 EUR ten gunste van de Franse leden van het directiecomité voor de verplichte en aanvullende overlijdensdekking, blijvende invaliditeit en medische kosten. (E) Forfaitaire jaarvergoeding voor vertegenwoordigingskosten. (F) Forfaitaire jaarvergoeding voor vertegenwoordigingskosten en huur van een auto voor privégebruik. (G) De ontslagvergoeding van Axel Miller komt overeen met een vast jaarloon. De ontslagvergoeding van Bruno Deletré komt overeen met een vast jaarloon. (H) Dit bedrag werd betaald bij het vertrek van Bruno Deletré ter compensatie van het ontbreken van een aanvullend pensioen voor leden van het directiecomité die in functie waren vanaf 1 januari 2007. (I) Het bezoldigingscomité en de raad van bestuur hebben beslist om Philippe Rucheton een vergoeding toe te kennen als compensatie voor zijn inkomstenverlies doordat hij op het einde van het jaar zijn vorige functies heeft neergelegd. Deze vergoeding bedraagt 500 000 EUR en wordt uitgekeerd in 2009.


Aandelenoptieplan Sinds haar oprichting heeft de groep Dexia elk jaar een aandelenoptieplan aangeboden aan bepaalde medewerkers van de Groep. De opties die in het kader van het plan worden uitgegeven, zijn inschrijvingsrechten die recht geven om gedurende een beperkte uitoefenperiode in te schrijven op een nieuw Dexia-aandeel tegen een uitoefenprijs die gelijk is aan de waarde van het Dexiaaandeel bij de toewijzing van de opties. De leden van het directiecomité hebben Dexia-opties ontvangen in het kader van het plan van 2008 (1).

OPTIES TOEGEKEND IN 2008 AAN DE LEDEN VAN HET HUIDIGE DIRECTIECOMITÉ

BEHEERSVERSLAG


30/06/2008

Pascal Poupelle Claude Piret

30/06/2008

Inschrijvingsopties

Philippe Rucheton

0 50 000

Begin uitoefenperiode

Einde uitoefenperiode

Valorisatie

10,09

01/01/2012

29/06/2018

1,72

10,09

01/01/2012

29/06/2018

1,72

Uitoefenprijs (2)

0 72 000 (3) 0

OPTIES TOEGEKEND IN 2008 AAN DE GEWEZEN LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ DIE OP 31 DECEMBER 2008 NIET MEER IN DIENST WAREN OF DIE SINDS 13 NOVEMBER 2008 GEEN LID MEER WAREN VAN HET DIRECTIECOMITÉ VAN DEXIA 2008 Datum van het aanbod

Type opties

Aantal toegewezen opties

Uitoefenprijs (2)

Begin uitoefenperiode

Einde uitoefenperiode

Valorisatie

Axel Miller

30/06/2008

200 000 (3)

10,09

01/01/2012

29/06/2018

1,72

Jacques Guerber

30/06/2008

84 000 (3)

12,65

30/06/2012

29/06/2018

0,8968

Dirk Bruneel

30/06/2008

60 000 (3)

10,09

01/01/2012

29/06/2018

1,72

Xavier de Walque

30/06/2008

84 000 (3)

10,09

01/01/2012

29/06/2018

1,72

Benoît Debroise

30/06/2008

30 000

10,09

01/01/2012

29/06/2018

1,72

Inschrijvingsopties

Bruno Deletré

30/06/2008

70 000

12,65

30/06/2012

29/06/2018

0,8968

Alain Delouis

30/06/2008

84 000 (3)

12,65

30/06/2012

29/06/2018

0,8968

Marc Huybrechts

30/06/2008

72 000 (3)

10,09

01/01/2012

29/06/2018

1,72

Hugo Lasat

30/06/2008

84 000 (3)

10,09

01/01/2012

29/06/2018

1,72

Rembert von Lowis

30/06/2008

60 000 (3)

12,65

30/06/2012

29/06/2018

0,8968

(1) Uitgegeven door de raad van bestuur in het kader van het toegestane kapitaal. Dexia geeft blijk van de grootst mogelijke transparantie over de bezoldiging van de leden van het directiecomité, inclusief de winstdeelnemingsplannen op lange termijn die zij genieten. Bovendien neemt de raad van bestuur ter zake beslissingen die gebaseerd zijn op de wettelijk aan de raad van bestuur en de algemene vergadering toebedeelde bevoegdheden. Bijgevolg is Dexia, in tegenstelling tot de aanbeveling van de Belgische Code inzake corporate governance van mening dat het niet noodzakelijk is de winstdeelnemingsplannen op lange termijn van de leden van het directiecomité vooraf ter goedkeuring voor te leggen aan de aandeelhouders, met dien verstande dat de doelstellingen van deze aanbeveling gehaald worden door de procedure die Dexia volgt. (2) In België is de uitoefenprijs gelijk aan ofwel de slotkoers van het Dexia-aandeel op Euronext Brussel op de beursdag voor het aanbod, ofwel aan het gemiddelde van de slotkoers van het Dexia-aandeel op de Eurolist van Euronext Brussel in de dertig dagen die aan het aanbod voorafgaan. In Frankrijk mag de uitoefenprijs niet lager liggen dan 95 % van het gemiddelde van de twintig openingskoersen van het Dexia-aandeel op de Eurolist van Euronext Brussel die aan het aanbod voorafgaat. (3) In 2008 werden prestatieopties ingevoerd bovenop de zogenaamde “klassieke” opties (aantal prestatieopties is gelijk aan 20 % van de klassieke opties). De prestatieopties zijn definitief verworven op 30 juni 2011 als en alleen als (i) de gemiddelde Total Shareholder Return (“TSR”) van Dexia gelijk is aan of hoger is dan de gemiddelde TSR van de EuroStoxx Banks Index in de periode tussen 30 juni 2008 en 30 juni 2011 en (ii) de begunstigde nog altijd in dienst is op die datum. De TSR stemt overeen met het rendement van een aandeelhouder die het aandeel heeft gekocht in het begin van een periode (tegen de marktwaarde MWt) en verkoopt op het einde van de periode (marktwaarde MWt’) en ondertussen de dividenden (D) heeft geïnd. De TSR meet de prestatie in de beschouwde periode en is een van de marktindicatoren voor waardecreatie.


COMPTES SOCIAUX

Pierre Mariani Stefaan Decraene

Type opties

Aantal toegewezen opties

COMPTES CONSOLIDÉS

2008 Datum van het aanbod

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG


Aandeelhoudersplan voor medewerkers Sinds 2000 biedt Dexia elk jaar een aandeelhoudersplan voor medewerkers aan. Het aandeelhoudersplan is bedoeld voor alle medewerkers van de Groep en biedt hen de mogelijkheid in te schrijven op nieuwe Dexia-aandelen met een disagio van 20 %. De aandelen worden gedurende een periode van vijf jaar geblokkeerd. Op zijn zitting van 20 oktober 2008 heeft de raad van bestuur van Dexia rekening houdend met de marktomstandigheden beslist de uitvoering van het aandeelhoudersplan uit te stellen. Uitstapvoorwaarden Pierre Mariani heeft bij ontbinding van de overeenkomst die hem bindt aan Dexia recht op een eenmalige en forfaitaire vergoeding waarvan het bedrag wordt bepaald op basis van de AFEP-MEDEF-regels van kracht. Stefaan Decraene en Claude Piret hebben bij ontbinding van de overeenkomst die hen bindt aan Dexia recht op een vergoeding die gelijk is aan de vaste en variabele bezoldigingen en andere voordelen die overeenstemmen met een periode van 24 maanden. Pascal Poupelle heeft bij ontbinding van de overeenkomst die hem bindt aan Dexia recht op een vergoeding die berekend wordt op basis van de overeenkomsten die gelden binnen de onderneming. Philippe Rucheton heeft bij ontbinding van de overeenkomst die hem bindt aan Dexia, binnen twaalf maanden na een machtswissel, recht op een vergoeding die gelijk is aan de vaste en variabele bezoldigingen die overeenstemmen met een periode van 18 maanden, onverminderd de regels van gemeen recht die eventueel van toepassing zouden zijn. Principes inzake de bezoldiging van top executives De bezoldigingen worden eenmaal per jaar onderzocht tijdens het eerste kwartaal van het jaar. Ze worden vastgelegd voor de top executives van de diverse dochter- en kleindochterondernemingen van de Groep op basis van de algemene principes en de richtlijnen die door het bezoldigingscomité van de Groep zijn vastgesteld. De vaste bezoldigingen worden bepaald rekening houdend met de lokale marktreferenties en de uitgeoefende bevoegdheden. De variabele bezoldigingen houden zowel rekening met prestatiecriteria van de Groep als met de prestatiecriteria die samenhangen met de activiteit van de top executive en zijn metier. De individuele prestaties worden in aanmerking genomen op basis van de jaarlijkse evaluatie van de top executive. Elke top executive wordt immers beoordeeld volgens de verwezenlijking van de financiële en commerciële doelstellingen die hem in het kader van de jaarlijkse budgetprocedures werden toegewezen.


Jaarlijks wordt er een vergelijkende analyse uitgevoerd van de praktijken die bij de concurrentie worden toegepast voor de diverse activiteiten van de Groep (financiële markten, private banking, financieel beheer, retail banking ...). De bezoldigingssystemen van de grootste dochterondernemingen worden ter goedkeuring voorgelegd op groepsniveau om na te gaan of ze stroken met de algemeen geldende principes.

De controle over de groep Dexia INTERNE AUDIT Interne audit is een onafhankelijke en objectieve activiteit, die als doel heeft de groep Dexia een garantie te geven over de mate waarin zijn verrichtingen beheerst worden, die advies verleent om de werking te verbeteren en bijdraagt tot het creëren van toegevoegde waarde. Interne audit ziet erop toe dat het internecontrolesysteem goed werkt en effectief wordt toegepast, in overeenstemming met de beste normen en op een homogene manier voor alle activiteiten en entiteiten van Dexia. In dat opzicht moet de interne audit ervoor waken dat de risico’s die de groep Dexia loopt in zijn diverse activiteiten en in de verschillende entiteiten die deel uitmaken van de Groep, op een gepaste manier gedekt zijn en dat de resterende risico’s overeenstemmen met de perceptie van het management. De strategie, de vereisten en de werkingsregels van de interne audit van de groep Dexia worden vastgelegd door het directiecomité van Dexia NV, binnen een kader dat werd goedgekeurd door het auditcomité (1) van de raad van bestuur van Dexia NV en rekening houdt met lokale wettelijke en reglementaire vereisten of instructies die uitgaan van de instanties die met het prudentieel toezicht belast zijn. De verantwoordelijken van de auditdirecties van de dochterondernemingen vallen hiërarchisch hetzij onder de voorzitter van het lokaal executief comité, hetzij onder de raad van bestuur, de raad van toezicht of het auditcomité van de entiteit, en rapporteren functioneel aan de auditor-generaal van Dexia NV. De auditdirecties van de bijkantoren vallen hiërarchisch onder de auditors-generaal van de entiteiten waarvan ze deel uitmaken. Sinds 1 januari 2007 is de organisatiestructuur van de interne audit geëvolueerd naar een organisatie in metiers en ondersteunende functies van de Groep, met als doel: seen transversale kijk op de risico’s te bieden, voor een coherente aanpak en thematiek te zorgen en een netwerk van belangrijke gesprekspartners (correspondenten) te creëren, (1) Bestaat sinds 13 november 2008 uit een comité van interne controle, risico’s en conformiteit enerzijds, en een rekeningencomité anderzijds.

Het Internal Audit Management Committee (IAMC) en het Internal Audit Executive Committee (IAEC) zijn belast met het strategisch toezicht, om het beheer en de sturing van deze geïntegreerde functie te garanderen. Het IAMC, dat bestaat uit de auditor-generaal van Dexia NV, die het comité voorzit, en de auditors-generaal van Dexia Bank België, Dexia Crédit Local en Dexia Banque Internationale à Luxembourg, bepaalt de interneauditmethode die van toepassing is in de groep Dexia, stelt het globale auditplan van de Groep op, legt de middelen vast, bepaalt de segmenten en stelt de segmentverantwoordelijken aan. Het IAEC bestaat uit de auditor-generaal van Dexia NV, die het comité voorzit, de auditors-generaal van Dexia Bank België, Dexia Crédit Local en Dexia Banque Internationale à Luxembourg, de vijf segmentverantwoordelijken en de verantwoordelijke van de cel Audit Process Management and Organization (voorheen Planning, Tools and Reporting). Dit comité bepaalt het audituniversum en werkt het regelmatig bij, valideert de risico’s die de segmentverantwoordelijken in kaart hebben gebracht, stelt het globale auditplan van de Groep voor, zorgt voor een optimale planning van de auditopdrachten, stelt de noodzakelijke evoluties van de middelen, methodes en tools voor, bepaalt het opleidingsbeleid voor de auditteams, analy-

Opdrachten 2008 Een aanzienlijk deel van het auditplan van de groep Dexia kwam tot stand in de vorm van “transversale opdrachten”, namelijk opdrachten die gelijktijdig werden uitgevoerd bij Dexia NV en in de operationele entiteiten van de Groep, met name Dexia Crédit Local, Dexia Bank België, Dexia Banque Internationale à Luxembourg en DenizBank, alsook in sommige van hun dochterondernemingen of bijkantoren, afhankelijk van de behandelde onderwerpen. Een groot deel van deze opdrachten werd gewijd aan verschillende onderwerpen die te maken hadden met de toereikendheid van de internecontrolesystemen van de marktactiviteiten en in het bijzonder met een correct toezicht op de marktenzalen, na de fraude die werd vastgesteld bij Société Générale in Frankrijk. Andere transversale opdrachten hadden te maken met de organisatie, het risicobeheer en de controlesystemen rond de activiteitslijnen van de voornaamste metiers. De ondersteunende functies (boekhouding, beheerscontrole, IT, human resources) worden regelmatig geauditeerd in het kader van het meerjarenauditplan. Door de financiële crisis en de moeilijkheden waarmee de groep Dexia geconfronteerd werd, verzocht het management van Dexia een hele reeks niet-geplande opdrachten uit te voeren die bovenop het auditplan 2008 kwamen. Net als in 2007 werden bijna 400 mandagen bij Dexia NV en zijn operationele entiteiten toegewezen aan opdrachten die gezamenlijk werden uitgevoerd met de auditors bij DenizBank, in deze entiteit en in sommige van haar dochterondernemingen. De auditopdrachten die in 2008 werden uitgevoerd, hebben geleid tot actieplannen om de zwakke punten in het internecontrolesysteem bij te sturen. Elk actieplan werd goedgekeurd door het directiecomité van de betrokken entiteit, werd afhankelijk van het belang ervan gerapporteerd aan het directiecomité van Dexia NV en ondergaat geregeld een follow-up om na te gaan of er daadwerkelijk rekening wordt gehouden met de aanbevelingen.


COMPTES CONSOLIDÉS

seert de resultaten van de follow-up van de prestaties en valideert de interne en externe reportings. De cel Audit Process Management and Organization, die werd opgericht binnen Dexia NV en de operationele entiteiten, zorgt voor de ondersteuning van de auditfunctie. Ze staat in voor het vastleggen en bijwerken van de auditmethode en -procedures, het beheren van de auditplanning, het voorbereiden van de activiteitenverslagen voor de directie, het invoeren en in stand houden van de tools die nodig zijn voor een goede prestatie van de audit, het coördineren van de werkzaamheden met de teams van operationele risico’s en van Compliance, het leveren van prestatie-indicatoren voor de uitvoering van de opdrachten, het organiseren van het opleidingsplan voor auditors en het controleren van de kwaliteit, om zich te vergewissen van de correcte toepassing van de auditmethode en -procedures.

COMPTES SOCIAUX

die gespecialiseerd zijn in een bepaald metier of een bepaalde ondersteunende functie; sin de richting van een grotere integratie van de bestaande auditteams en een optimaal beheer van de middelen te evolueren, en het uitwisselen van ervaringen en informatie te bevorderen. Daarom werd één enkel auditplan uitgewerkt en wordt de follow-up van de audits voortaan per segment en op een transversale manier voor de hele Groep uitgevoerd. Er zijn vijf segmenten en de verantwoordelijken ervan komen uit de verschillende entiteiten van de Groep. Dit auditplan vergemakkelijkt ook het opzetten van transversale opdrachten die het management van de Groep een beter zicht geven op de manier waarop het georganiseerd is. De organisatie in transversale segmenten komt bovenop de organisatie die al bestond (met name de organisatie in entiteiten), zodat een globaal overzicht van de risico’s per entiteit kan worden bewaard. De auditors-generaal van Dexia NV, Dexia Bank België, Dexia Banque Internationale à Luxembourg en Dexia Crédit Local blijven dus een belangrijke rol spelen als lokale tussenpersoon tussen het management en de lokale regelgevers. Ze blijven zorgen voor een gepaste dekking van alle risico’s die de activiteiten in hun respectieve entiteiten, dochterondernemingen en bijkantoren met zich meebrengen. Ze worden betrokken bij de sturing van de auditfunctie van de groep Dexia. Ze stellen ook alle menselijke middelen ter beschikking die nodig zijn voor de uitvoering van de auditopdrachten, aangezien de auditors werknemers blijven van hun respectieve entiteiten.

BEHEERSVERSLAG



COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

COMPLIANCE Compliance is een onafhankelijke en objectieve functie. Ze voert haar activiteiten uit zonder beïnvloeding, inmenging of beperking die haar onafhankelijkheid, haar integriteit, haar onpartijdigheid en haar objectiviteit schade zou kunnen toebrengen. De rol en de domeinen die onder de bevoegdheid van Compliance vallen, alsook de governanceprincipes die de basis vormen voor de aanpak van Dexia op het vlak van compliance, staan vermeld in het compliancebeleid. Door de komst van nieuwe voorschriften, de evolutie van de best practices en de evolutie van de groep Dexia werd dit beleid in 2008 aangepast. Het geamendeerde beleid moet nog door de raad van bestuur gevalideerd worden. Compliance is actief op volgende domeinen: sstrijd tegen het witwassen van geld en de financiering van het terrorisme; smarktmisbruik en persoonlijke transacties; sintegriteit van de markten inzake financiële instrumenten; sintegriteit ten aanzien van de cliënten in alle activiteiten van Dexia; sbescherming van gegevens en beroepsgeheim; svoorkomen van belangenconflicten; sexterne mandaten; sonafhankelijkheid van de commissaris(sen); swhistleblowing; spreventie inzake bijzondere mechanismen (beleid ter voorkoming van bijzondere mechanismen met het oog op belastingontduiking, zoals eventueel wordt voorzien in de geldende wetgeving); salle andere domeinen die het directiecomité of de raad van bestuur heeft aangeduid. In het kader van de voorgaande bevoegdheidsdomeinen, vervult Compliance de volgende opdrachten: sZe analyseert de wettelijke en reglementaire ontwikkelingen, om de eventuele gevolgen ervan op de activiteiten van Dexia te voorzien en te evalueren. Ze ziet toe op een correcte interpretatie van de nationale en internationale wetten en voorschriften. Bovendien is ze de belangrijkste gesprekspartner van de regelgevers. sZe identificeert, analyseert en meet de risico’s van niet-conformiteit en de reputatierisico’s die veroorzaakt kunnen worden door de financiële activiteiten en producten, met name: - de bestaande activiteiten en producten; - de nieuwe activiteiten en diensten; - de nieuwe segmenten en producten; - de nieuwe entiteiten; - elke nieuwe geografische perimeter. sZe biedt ondersteuning aan de metiers, in het kader van de ontwikkeling en invoering van complianceprocedures en


andere documenten, zoals compliancehandleidingen, interne gedragscodes en praktische handleidingen. Ze zorgt voor bijstand en advies, zodat de procedures en andere documenten op een correcte manier geïnterpreteerd, ingevoerd en nageleefd worden. sZe ontwikkelt opleidingsprogramma’s op het vlak van Compliance die op de behoeften van de metiers zijn afgestemd. Die opleidingen promoten een gepaste compliancecultuur en zorgen ervoor dat de medewerkers zich bewust worden van de geldende normen, procedures en richtlijnen en ze begrijpen. sZe controleert of de verplichtingen inzake compliance worden nageleefd en houdt daarbij rekening met de gelopen risico’s. sIn de mate waarin dat vereist is door de lokale reglementeringen, brengt ze de financiële regelgevers of de andere bevoegde instanties op de hoogte van alle incidenten of verdachte transacties. sZe brengt regelmatig verslag uit aan de directiecomités en de respectieve auditcomités, met betrekking tot de activiteiten en de status van alle belangrijke tekortkomingen.

Organisatie en positionering De afdeling Compliance van Dexia NV is onderverdeeld in drie subafdelingen: sALM and CTF Data confidentiality and new entities werkt voor Compliance het beleid en de procedures, en instrumenten die noodzakelijk zijn in de strijd tegen het witwassen van geld en de financiering van het terrorisme uit en implementeert ze. Ze zorgt ook voor de geleidelijke integratie van DenizBank in Compliance. Dit team werd in 2008 uitgebreid met een Data Protection and Professional Secrecy Officer. sDe afdeling Reporting, tools and methodologies verstrekt methodologische ondersteuning aan de volledige functie en implementeert en beheert de instrumenten die noodzakelijk zijn voor de werking ervan (e-Room en de toekomstige geïntegreerde risicotool). Ze zorgt voor de voorbereiding van de documenten voor de follow-up en de sturing van de functie voor de directie (activiteitenverslag, actieplannen, het in kaart brengen van de compliancerisico’s). sTFM and Market Integrity zorgt voor de transversale coördinatie van de preventie en de follow-up van de compliancerisico’s die verbonden zijn aan de activiteiten Thesaurie en financiële markten. Dit team is ook belast met de preventie van marktmisbruik, met inbegrip van de monitoring van de transacties met financiële instrumenten – al dan niet van Dexia – voor de werknemers van Dexia NV. Ze zorgt ook voor de controle op de fundamentele documenten (zoals het compliancebeleid en de deontologische code), alsook voor de uitwerking en de implementatie van het beleid en de procedures die te maken hebben met de compliancedomeinen.

De groep Dexia beschikt over een compliancecomité dat als taak heeft: sde competenties in de Groep op het vlak van compliance te verdelen over de metiers en de competence centers; ste zorgen voor een geïntegreerde aanpak. Zijn samenstelling weerspiegelt alle activiteiten en/of metiers die bij Dexia worden uitgeoefend. Bovendien stelt elke dochteronderneming van de Groep een periodieke reporting op. Vervolgens wordt een geconsolideerd verslag opgesteld en aan het auditcomité overhandigd.

Maatregelen die in 2008 werden genomen In de loop van 2008 werd het werkterrein van Compliance grondig herzien, in samenspraak met de voornaamste actoren inzake interne controle bij Dexia (Risk Management, Legal & Tax en Interne audit). In dat opzicht werden het compliancebeleid en de deontologische code herzien. Het nieuwe beleidsontwerp van Compliance werd in juli 2008 voorgesteld aan en gevalideerd door het executief comité van Dexia NV. Momenteel worden de volgende stappen ondernomen voor de validering van dit beleid. Daarnaast worden alle compliancerisico’s opnieuw in kaart gebracht, met als doel de risico’s uit het overzicht van 2006 bij te werken en de methode aan te passen aan de evoluties binnen de Groep enerzijds, en aan de evoluties op het vlak van compliance anderzijds. Bij deze oefening zijn alle entiteiten van de Groep, de metiers en het lokale management betrokken. De resultaten en conclusies zullen als basis dienen voor de actieplannen van Compliance voor 2009. Diverse activiteiten van de groep Dexia die betrokken zijn bij het risicobeheer, hebben de wens geuit om tools ter beschikking te krijgen (of de bestaande tools te vervangen) op het vlak van risicobeheer, follow-up van actieplannen en aanbevelingen, doorgeven van incidenten, Key Risk Indicators …

EXTERNE CONTROLE De commissaris Krachtens artikel 14 van de statuten van Dexia NV wordt de controle van de financiële toestand en van de jaarrekeningen van de vennootschap toevertrouwd aan een of meer commissarissen, die op voorstel van de raad van bestuur door de algemene vergadering worden benoemd voor een termijn van maximaal drie jaar. Sinds 1 januari 2008 is de wettelijke controle op de rekeningen van Dexia NV in handen van Deloitte – bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. CVBA, vertegenwoordigd door de heren B. De Meulemeester en F. Verhaegen, erkende commissarissen, ter vervanging van de vorige commissarissen, voor een termijn van drie jaar die eindigt na afloop van de gewone algemene vergadering van mei 2011.


COMPTES CONSOLIDÉS

Sturing

In 2008 werd een gecoördineerd project opgestart tussen de verschillende activiteiten, met de volgende doelstellingen: sde optimalisering van het globale beheer van de risico’s waarmee de groep Dexia geconfronteerd wordt bij de uitoefening van zijn activiteiten; sde verbetering van de sturing van alle risico’s door de betrokken directies (link tussen de aanbevelingen en de concrete acties die eruit voortvloeien); sde verbetering van de transversale samenwerking tussen die verschillende actoren, door de invoering van een geïntegreerde tool die een overzicht geeft van alle aanbevelingen per entiteit, per metier …; seen moduleerbare reporting opstellen, afhankelijk van de personen voor wie de reporting bedoeld is. Er werd een monitoringprogramma uitgewerkt voor de thema’s uit de MiFID-richtlijn, op basis van een risk-based approach. Daartoe werden voor de belangrijkste MiFID-onderwerpen de risico’s als volgt in kaart gebracht: sKnow your customer: geschikt karakter, overeenstemming, classificatie van de cliënten, beleggersprofiel. s Inform your customer: contracten voor beheersmandaten, financiële en commerciële promotie. sBest execution / selection policy. Er werd overeengekomen dat de methode elk jaar wordt herzien, op basis van de eventuele wijzigingen die zich hebben voorgedaan in de organisatie, systemen of processen. De resultaten (inclusief die van de monitoring over persoonlijke transacties) worden vanaf 2009 geconsolideerd in een ad-hocreporting. Wat de sturing van het netwerk van dochterondernemingen betreft, wordt het actieplan van DenizBank geleidelijk geïmplementeerd door de lokale teams, dankzij een sterke betrokkenheid van de complianceteams van Dexia.

COMPTES SOCIAUX

Ten slotte beheert dit team de complianceprojecten (invoering en monitoring) rond MiFID. Het hoofd Compliance van de Groep moet verantwoording afleggen aan het directiecomité en brengt rechtstreeks verslag uit bij de voorzitter van dit comité. Sinds 14 november 2008 brengt Compliance verslag uit bij het lid van het executief comité van Dexia NV dat verantwoordelijk is voor de functies Legal, Tax en Compliance. Elk hoofd Compliance van een entiteit hangt ofwel functioneel, ofwel hiërarchisch (afhankelijk van het statuut van de entiteit – dochteronderneming of bijkantoor) af van het hoofd Compliance van het niveau dat daar rechtstreeks boven ligt en van de voorzitter van het directiecomité van zijn entiteit.

BEHEERSVERSLAG



COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Bezoldiging van de commissaris Deze tabel geeft een overzicht van de bezoldigingen die de commissaris ontvangen heeft voor zijn prestaties in 2008 bij Dexia NV en bij de hele groep Dexia.

DELOITTE

Prestaties uitgevoerd voor Dexia NV

(in EUR)

Prestaties uitgevoerd voor de groep Dexia (geconsolideerde bedragen)

a) Audit van de rekeningen

180 000

7 530 961 (1)

b) Echtverklaring

297 200 94 500

355 227

c) Fiscaal advies

180 382

d) Due diligence

-

12 650

e) Andere opdrachten (geen echtverklaring)

-

524 258

571 700

8 603 478

TOTAAL

(1) Dit bedrag omvat 1 056 310 EUR aan erelonen in verband met niet-gebudgetteerde aanvullende opdrachten.

Protocol betreffende het prudentieel toezicht op de groep Dexia Conform de bepalingen van de Europese richtlijnen inzake bankcoördinatie, wordt het prudentieel toezicht op de groep Dexia uitgeoefend op de geconsolideerde basis van de financiele instelling Dexia NV als moederonderneming. Het toezicht is in handen van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen, in samenspraak met de Commission bancaire, het Comité des Etablissements de Crédit et des Entreprises d’Investissement (Frankrijk) en de Commission de Surveillance du Secteur Financier (Luxemburg). De Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen en Dexia NV hebben in 2001 een protocol afgesloten over het


prudentieel toezicht op de groep Dexia. Dit protocol bevat belangrijke afspraken tussen Dexia en de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen in het kader van corporate governance en behandelt onder meer het statuut van de bedrijfsleiders van de vennootschap (beroepseer en professionele ervaring, stelsel van onverenigbaarheid van mandaten van bedrijfsleiders, kredieten aan bedrijfsleiders), de aard van het aandeelhouderschap van Dexia NV, de werking als college en de bevoegdheden van het directiecomité van Dexia NV, alsook de uitoefening van de geconsolideerde controle van de groep Dexia. Een kopie van de tekst van dit protocol is verkrijgbaar op de zetel van de vennootschap. De tekst van het protocol, die in 2003 een lichte wijziging onderging, is eveneens beschikbaar op de website van Dexia (www.dexia.com).

Informatie aan de aandeelhouders

BEURSGEGEVENS 31 december 2007 Koers van het aandeel (1) (in EUR) Beurskapitalisatie (in miljoenen EUR)

31 december 2008

17,22

3,200

20 295

5 640

(1) Gemiddelde van de slotkoersen op Euronext Brussel en Euronext Parijs.

EVOLUTIE VAN DE BEURSGEGEVENS VAN DEXIA Koers van het aandeel op 31/12/2007 (in EUR) Koers van het aandeel op 31/12/2008 (in EUR) Hoogste/laagste koers (in EUR) Gemiddeld dagelijks volume aan transacties (in miljoenen EUR) Dagelijks aantal verhandelde effecten (in duizenden)

Brussel

Parijs

17,23

17,21

3,200

3,200

18,86/2,261

18,86/2,275

67,004

54,603

5 712

4 762


BEHEERSVERSLAG

Op 14 januari 2009 voerde Euronext zijn single order book in. Daardoor wordt de liquiditeit van de waarden die genoteerd staan op de contantmarkten van Amsterdam, Brussel en Parijs geconcentreerd op één enkel handelsplatform. Het single order book introduceert het concept “referentiemarkt” voor elke waarde, waarvoor samen met de emittenten objectieve criteria werden vastgesteld die ter goedkeuring werden voorgelegd aan de regelgevers. In het geval van waarden die op meer dan één beurs genoteerd staan, vindt de handel plaats op één enkel platform, namelijk de gekozen referentiemarkt. Hoewel er slechts één handelsplatform is, kunnen de beursgenoteerde ondernemingen er nog steeds voor opteren om genoteerd te worden op meer dan één markt van Euronext, om hun bekendheid te vergroten, in aanmerking te worden genomen voor de lokale indexen of om hun handelsvolumes en koers gepubliceerd te zien in de nationale persorganen. De voornaamste voordelen van het single order book voor de beleggers, de emittenten en de cliënten vloeien voort uit een verhoogde efficiëntie, een grotere omvang en een grotere liquiditeit van de markt. Bovendien zal de grensoverschrijdende handel vergemakkelijkt en vereenvoudigd worden door de harmonisering van de markten. Als gevolg van deze hervorming is Euronext Brussel voortaan de referentiemarkt voor het Dexia-aandeel. Het aandeel blijft echter nog steeds genoteerd op Euronext Brussel, Euronext Parijs en de beurs van Luxemburg. Dat wijzigt niets aan het feit dat Dexia deel uitmaakt van de CAC 40.

COMPTES CONSOLIDÉS

2008 gaat de beursannalen in als een zeer slecht jaar. De S&P 500, de meest representatieve index van de Amerikaanse beursmarkt, liet zijn slechtste jaarprestatie optekenen sinds 1931 (-38,5 %). Voor het Dexia-aandeel was 2008 veeleer goed begonnen met tot midden juni een outperformance van het aandeel ten opzichte van de sector, ten dele dankzij de goed onthaalde resultaten van 2007. De resultaten van het eerste kwartaal 2008, die werden beïnvloed door de eerste verliezen van FSA op de Amerikaanse vastgoedmarkt, begonnen twijfel te zaaien bij de beleggers. Vanaf de maand juni leed het aandeel eveneens onder de negatieve analyse over de toekomst van FSA door bepaalde alternatieve beheerders. De short-selling versterkte dit verschijnsel nog met nooit eerder gezien dagvolumes op de beurs. Tijdens de tweede jaarhelft had het aandeel te lijden onder zowel de slechte prestaties van FSA, het negatieve effect van de waardering tegen marktwaarde van de obligatieportefeuilles als onder de actualiteit van de sector. Over de tweede helft van september verdwenen immers heel wat financiële instellingen van de tabellen, waardoor een risico- en liquiditeitssituatie ontstond die een bijzonder nadelige uitwerking had voor het aandeel Dexia. In dit negatieve klimaat sloot de EuroStoxx Banks 2008 af met een daling van bijna 64 %, de CAC 40 met 42,7 % en de BEL20 met 53,8 %. Het Dexia-aandeel verloor in 2008 meer dan 80 %.

Single order book

COMPTES SOCIAUX

EVOLUTIE VAN DE BEURSKOERS IN 2008


31/12/08

20/07/08

20/03/08

20/11/07

20/07/07

20/03/07

20/11/06

20/07/06

20/03/06

20/11/05

20/07/05

20/03/05

20/11/04

20/07/04

20/03/04

20/11/03

20/07/03

20/03/03

20/11/02

31/12/08

20/07/08

20/03/08

20/11/07

20/07/07

20/03/07

20/11/06

20/07/06

20/03/06

20/11/05

20/07/05

20/03/05

20/11/04

20/07/04

20/03/04

20/11/03

20/07/03

20/03/03

20/11/02

20/07/02

20/03/02

20/11/01

31/12/08

20/07/08

20/03/08

20/11/07

20/07/07

20/03/07

20/11/06

20/07/06

20/03/06

20/11/05

20/07/05

20/03/05

20/11/04

20/07/04

20/03/04

20/11/03

20/07/03

20/03/03

20/11/02

20/07/02

20/03/02

20/11/01

20/07/01

20/03/01

20/11/00

20/07/00

20/03/00

20/11/99

20/07/99

20/03/99

20/11/98

20/07/98

20/03/98

20/11/97

20/07/97

20/03/97

20/11/96

BEHEERSVERSLAG

EuroStoxx Banks

20/07/02

20/03/02

20/11/01

Dexia

20/07/01

20/03/01

20/11/00

20/07/00

Dexia

20/07/01

20/03/01

20/11/00

Maandelijks volume

20/07/00

Maandelijks volume

20/03/00

20/11/99

20/07/99

20/03/99

20/11/98

20/07/98

20/03/98

20/11/97

20/07/97

20/03/97

20/11/96

COMPTES CONSOLIDÉS

Gemiddelde Dexia

20/03/00

20/11/99

20/07/99

20/03/99

20/11/98

20/07/98

20/03/98

20/11/97

20/07/97

20/03/97

20/11/96

COMPTES SOCIAUX


KOERSVERLOOP VAN DEXIA (VAN NOVEMBER 1996 TOT EIND DECEMBER 2008)

27 EUR EuroStoxx50

24 EUR

21 EUR

18 EUR

15 EUR

12 EUR

9 EUR

6 EUR

3 EUR

KOERSVERLOOP VAN DEXIA IN PARIJS EN VERHANDELDE VOLUMES (VAN NOVEMBER 1996 TOT EIND DECEMBER 2008)

25 EUR CAC 40

200 000 000

20 EUR

180 000 000

160 000 000

140 000 000

15 EUR

120 000 000

10 EUR

100 000 000

80 000 000

5 EUR

60 000 000

40 000 000

0 EUR

20 000 000 0

KOERSVERLOOP VAN DEXIA IN BRUSSEL EN VERHANDELDE VOLUMES (VAN NOVEMBER 1996 TOT EIND DECEMBER 2008)

25 EUR BEL20

250 000 000

20 EUR

200 000 000

15 EUR

150 000 000

10 EUR

100 000 000

5 EUR

50 000 000

0 EUR

0


Gewicht in de index

Positie

BEL20 (1)

3,8 %

9

CAC 40 (1)

0,31 %

40

Euronext 100

0,30 %

73

FTSE EuroTop 100

0,14 %

96

Dow Jones EuroStoxx Banks

0,70 %

24

BEHEERSVERSLAG

POSITIE VAN DEXIA IN DE VOORNAAMSTE EUROPESE INDEXEN (OP 31 DECEMBER 2008)

Aantal aandelen

31/12/2004

31/12/2005

31/12/2006

31/12/2007

31/12/2008 1 762 478 783

1 145 261 366

1 107 469 030

1 163 184 325

1 178 576 763

waarvan eigen aandelen

40 050 935

20 550 020

490 607

8 932 736

293 570

Inschrijvingsrechten (warrants)

50 684 800

55 903 030

58 697 872

62 817 843

71 787 214

1 195 946 166

1 163 372 060

1 221 882 197

1 241 394 606

1 834 559 567

31/12/2005

31/12/2006

31/12/2007

31/12/2008

Totaal aantal aandelen en inschrijvingsrechten (1)

(1) Raadpleeg ook het luik “Wettelijke informatie” op www.dexia.com voor meer details.

GEGEVENS PER AANDEEL 31/12/2004 Winst per aandeel (in EUR) - basis volgens Dexia GAAP (1)

1,58

- basis volgens EU GAAP (1)

1,63

1,87

2,49

2,18

(2,54)

- verwaterd volgens EU GAAP (2)

1,62

1,85

2,45

2,15

(2,54)

- basis (3)

1 118 723 767

1 091 316 100

1 104 950 054

1 162 666 262

1 309 993 150

- verwaterd (3)

1 124 050 279

1 103 413 861

1 120 893 987

1 179 329 735

1 309 993 150

Gewogen gemiddeld aantal aandelen

Nettoactiva per aandeel (in EUR) (4) - volgens Dexia GAAP (5)

9,95

- m.b.t. kern eigen vermogen (6)

8,87 (8)

9,86

11,60

12,87

9,92

- m.b.t. eigen vermogen van de Groep (7)

10,32 (8)

12,25

13,21

11,51

2,22

Brutodividend

0,62

0,71

0,81

0,91

- (9)

Nettodividend (10)

0,47

0,53

0,61

0,68

- (9)

Nettodividend voor aandelen met een VVPR-strip (11)

0,53

0,60

0,69

0,77

- (9)

Dividend (in EUR)

(1) Verhouding tussen het nettoresultaat groepsaandeel en het gewogen gemiddeld aantal aandelen. (2) Verhouding tussen het nettoresultaat groepsaandeel en het gewogen gemiddeld aantal verwaterde aandelen. (3) Exclusief eigen aandelen. (4) Verhouding tussen de nettoactiva en het aantal aandelen op het einde van de periode (met aftrek van de eigen aandelen). (5) Met inbegrip van het FAB groepsaandeel. (6) Zonder BVV (Beschikbaar voor verkoop), KSA- (Kasstroomdekkings-) reserve en gecumuleerde omrekeningsverschillen. (7) Met BVV (Beschikbaar voor verkoop), KSA- (Kasstroomdekkings-) reserve en gecumuleerde omrekeningsverschillen. (8) Op 1 januari 2005. (9) De raad van bestuur heeft beslist om aan de algemene vergadering van aandeelhouders van 13 mei 2009 voor te stellen om over 2008 uitzonderlijk geen dividend uit te keren. (10) Na afhouding van de Belgische roerende voorheffing van 25 %. (11) Na afhouding van de Belgische roerende voorheffing van 15 % (de afhouding is teruggebracht tot 15 % voor aandelen met VVPR-strip).


COMPTES SOCIAUX

EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANDELEN

COMPTES CONSOLIDÉS

(1) Berekend op de free float.


COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

BELANGRIJKSTE AANDEELHOUDERS VAN DEXIA Percentage participatie in het kapitaal van Dexia NV op 31 december 2008 Caisse des dépôts et consignations

17,61 %

Gemeentelijke Holding

14,34 %

Groep Arco

13,92 %

Franse overheid

5,73 %

Belgische federale overheid

5,73 %

Groep Ethias

5,04 %

CNP Assurances

2,97 %

Vlaams Gewest via het Vlaams Toekomstfonds

2,87 %

Waals Gewest

2,01 %

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

0,86 %

Medewerkers

2,06 %

Andere institutionele en individuele aandeelhouders

26,86 %

BEURSRATIO’S 2004

2005

2006

2007

2008

COMPTES SOCIAUX

Payoutratio (in %) (1) - volgens Dexia GAAP

38,7

- volgens EU GAAP

37,6

37,9

34,3

42,0

Price earnings ratio (2)

x10,7

x10,4

x8,3

x7,9

n.v.t. (3)

Price to book ratio (4)

x1,7

x2,0

x1,8

x1,3

x0,3

3,7

3,6

3,9

5,3

Jaarlijkse return (in %) (5)

-

- (3)

(1) Verhouding tussen het totaalbedrag van de dividenden en het nettoresultaat groepsaandeel. (2) Verhouding tussen de gemiddelde koers van het aandeel op 31 december en de winst per aandeel van het jaar. (3) De raad van bestuur heeft beslist om aan de algemene vergadering van aandeelhouders van 13 mei 2009 voor te stellen om over 2008 uitzonderlijk geen dividend uit te keren. (4) Verhouding tussen de gemiddelde koers van het aandeel op 31 december en de nettoactiva per aandeel op 31 december (met betrekking tot het kern eigen vermogen sinds 2005). (5) Verhouding tussen het brutodividend per aandeel en de koers van het aandeel op 31 december.

RELATIES MET DE AANDEELHOUDERS Dexia schenkt veel aandacht aan de kwaliteit van de relaties met zijn aandeelhouders. Deze relaties staan beschreven in het hoofdstuk “Corporate governance” van dit jaarverslag (zie pagina 14-15).

Ontmoetingen met de aandeelhouders in 2009 Woensdag 13 mei

Brussel

Gewone en buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders

Donderdag 14 mei

Parijs Espace Grande Arche

Onder het voorzitterschap van Pierre Mariani

Vrijdag 20 – Zaterdag 21 november

Parijs – Palais des Congrès

Salon Actionaria


tot een minimum te beperken. Er zal naar oplossingen worden gezocht in het kader van een sociale dialoog en in overeenstemming met de Principes inzake sociaal beheer van Dexia. Eind 2008 telde Dexia 36 760 medewerkers van 85 verschillende nationaliteiten, gespreid over 40 landen (inclusief RBC Dexia Investor Services en de zelfstandige kantoren in België).

KERNCIJFERS sAnciënniteit: meer dan 63 % van de medewerkers werkt nog geen tien jaar bij de Groep en de gemiddelde anciënniteit van de medewerkers van de Groep is 10,5 jaar. sLeeftijd: de medewerkers van de Groep zijn jong; in totaal is 43,1 % van de medewerkers jonger dan 35 jaar en 59,6 % jonger dan 40 jaar. De gemiddelde leeftijd bedraagt 39 jaar voor mannen en 36 jaar voor vrouwen, en de globale gemiddelde leeftijd bedraagt 38 jaar. sMannen/vrouwen: de globale verdeling van het personeelsbestand tussen mannen en vrouwen is goed in evenwicht, met respectievelijk 51,1 % en 48,9 %. sPersoneelsverloop: 9,1 % van de medewerkers met een contract van onbepaalde duur. sDeeltijdarbeid: 14,4 % van de medewerkers van de Groep werkt deeltijds. sAantal opleidingsdagen: het gemiddeld aantal opleidingsdagen per medewerker is 1,8 dagen per jaar.

6 850 51,1 % 2 708

15 045 48,9 %

4 113

8 044

AANTAL MEDEWERKERS op 31 december 2008 (1)

VERDELING MANNEN/VROUWEN Mannen

Vrouwen

België Turkije Luxemburg Frankrijk Andere landen (1) Met inbegrip van de medewerkers van de zelfstandige kantorennetten en RBC Dexia Investor Services.


COMPTES CONSOLIDÉS

De gevolgen van de financiële crisis hebben de opdrachten en de prioriteiten van de HR-teams van de groep Dexia gewijzigd. De teams hebben hun aandacht voornamelijk toegespitst op de begeleiding van het personeel en op de uitwerking van een hervormingsplan dat Dexia in staat moet stellen zich aan zijn nieuwe omgeving aan te passen. De financiële crisis kreeg Dexia plots in haar greep. De medewerkers dachten dat de onderneming bestand was tegen de moeilijkheden en dat zij de crisis het hoofd kon bieden. Dat de bank op enkele dagen tijd nagenoeg failliet ging, dat er een dringende kapitaalverhoging nodig was en dat de governance op enkele weken tijd moest worden aangepast, zorgde dan ook voor een groot trauma. Tegen die achtergrond is het in een eerste fase de taak van Human Resources de medewerkers gerust te stellen en ondersteuning te bieden, de managers middelen aan te reiken om een antwoord te geven op de vragen van de medewerkers, de commerciële teams te ondersteunen in hun contacten met de cliënten, en de sociale partners geregeld op de hoogte te houden van de situatie. In een tweede fase werden de teams van Human Resources gemobiliseerd om samen met het management de echte hervorming van Dexia voor te bereiden. Alle competenties zullen in 2009 worden ingezet om de hervorming van Dexia te doen slagen en de impact op de teams

COMPTES SOCIAUX

HUMAN RESOURCES EN DE FINANCIËLE CRISIS

BEHEERSVERSLAG

Human Resources

Human Resources

REKRUTERING, TALENTENBEHEER EN MOBILITEIT

BEHEERSVERSLAG

> 59 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 < 20

COMPTES CONSOLIDÉS

20 % 15 % 10 %

5%

0%

5 % 10 %

15 % 20 %

LEEFTIJD Vrouwen

Mannen

> 40 36-40 31-35

COMPTES SOCIAUX

26-30

Rekening houdend met de specifieke context van de banksector in 2008 en de verslechtering van de economische en financiële situatie van de Groep, heeft Dexia al snel beslist om de rekruteringen af te remmen, en zelfs stop te zetten, in de voornaamste operationele entiteiten van de Groep. Deze evolutie versterkte nog de noodzaak aan een nauwgezet beheer en een stipte opvolging van de kerncompetenties van de Groep. Die opvolging gebeurde door de teams voor loopbaanbeheer, die gebruikmaakten van tools zoals Talent Review (opsporen van prestaties en potentieel van medewerkers) om te komen tot een optimale afstemming van de individuele wensen en competenties enerzijds, en de behoeften van de onderneming anderzijds. Om te zorgen voor de begeleiding van de promoties en de interne mobiliteit, hebben bijna 100 kaderleden deelgenomen aan het programma van een development center met een individuele opvolging van hun evolutie (assessment center, opleidingsprogramma’s, coaching, mentoring enz.).

21-25 16-20

OPLEIDING

11-15 6-10 0-5 50 % 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % 10 % 20 % 30 % 40 % 50 %

ANCIËNNITEIT Vrouwen

Mannen

HR-integratie van DenizBank DenizBank ontwikkelde zich zeer sterk in 2008 met een structuur van 400 kantoren en meer dan 8 000 medewerkers eind 2008. Er wordt zeer veel aandacht besteed aan interne promotie en mobiliteit. Bijna 70 % van de managers maakte intern promotie en bijna 3 500 personen veranderden in 2008 van functie. De integratie met Dexia werd versterkt met onder meer de lokale implementatie van het evaluatieproces van de Groep (Performance Development Program).


2008 werd gekenmerkt door de consolidatie van de rol van Dexia Corporate University in de totstandkoming van een gemeenschappelijk leerplatform voor de hele groep Dexia. In nauwe samenwerking met de opleidingsafdelingen van de voornaamste entiteiten werd het Dexia Personal Training Path uitgewerkt, een gemeenschappelijk opleidingstraject voor de hele Groep dat aansluit bij de sleutelmomenten in de loopbaan van de medewerkers. In totaal volgden 2 450 deelnemers minstens een van de 151 sessies die Dexia Corporate University in 2008 organiseerde. Vanaf oktober 2008 werden eveneens specifieke programma’s uitgewerkt zoals de opleiding Crisis, Uncertainty and Change Management om de teams van Human Resources in staat te stellen de medewerkers van de Groep te helpen het hoofd te bieden aan de periode van onzekerheid en verandering die Dexia doormaakt. Bovendien heeft Dexia een team van interne coaches samengesteld om tegemoet te komen aan de behoeften van de managers op het vlak van individuele en teamcoaching. Op het einde van 2008 en conform de algemene besparingsprincipes in het kader van het hervormingsplan, werden de activiteiten van Dexia Corporate University uitsluitend toegespitst op programma’s rond de kernactiviteiten en change management.

LOONBELEID De opdrachten van het team People Reward op het vlak van het bezoldigingsbeleid zijn meestal projecten die over het hele jaar gespreid zijn. Bijgevolg en rekening houdend met wat al werd aangehaald in verband met de financiële crisis, werd het begin van het jaar 2008 gekenmerkt door het opstarten van projecten zoals de voorbereiding van het aandeelhoudersplan 2008, het optieplan, de uitstap uit het aandeelhoudersplan 2003-2008 … De crisis heeft Dexia genoodzaakt om de plannen aan te passen en de werkwijze te herzien. Zodoende werd het aandeelhoudersplan door de duik van het Dexia-aandeel op de beurs, opgeschort en uitgesteld na de reservering door de medewerkers. De sociale partners werden geïnformeerd tijdens een extra bijeenkomst van de raden van toezicht. De medewerkers kregen ook extra informatie over de uitstap uit het plan 2003-2008 om een antwoord te geven op de talloze vragen.

SOCIALE DIALOOG De Europese Ondernemingsraad (EOR) van Dexia telt dertig permanente leden uit dertien verschillende entiteiten van Dexia. Dit sociaal orgaan is bevoegd om met de directie in debat te gaan over elke belangrijke grensoverschrijdende aangelegenheid. Rekening houdend met de actualiteit was het sociaal jaar bijzonder goed gevuld en werden er tal van bijeenkomsten georganiseerd (met name zeven bijeenkomsten van de EOR en elf vergaderingen van het bureau van de EOR) om de personeelsafgevaardigden geregeld op de hoogte te houden van de evolutie van de situatie. Zodoende werd op 30 september 2008 een Buitengewone Europese Ondernemingsraad bijeengeroepen om met de sociale partners te debatteren over de kapitaalverhoging van Dexia door de overheden. Dit orgaan kwam op het einde van het jaar opnieuw bijeen om kennis te nemen van de mogelijke acties in het kader van het hervormingsplan van het management. Op lokaal vlak vond er het hele jaar door een drukke sociale dialoog plaats in de diverse entiteiten van de Groep met 36 collectieve overeenkomsten of akkoorden binnen de entiteiten met een personeelsvertegenwoordiging en een deelnemingspercentage van 77 % aan de sociale verkiezingen in de entiteiten. Het hervormingsplan dat de directie wil doorvoeren, zal leiden tot tal van raadplegingsrondes en sociale onderhandelingen, zowel op het niveau van de Groep als bij de entiteiten, die het verdere verloop van 2009 zullen bepalen.


COMPTES CONSOLIDÉS

Dexia heeft altijd bijzondere aandacht gehad voor diversiteit, een engagement dat in 2008 andermaal werd bevestigd. Dexia wil elk individu in staat stellen het beste van zichzelf te geven, en zijn competenties te optimaliseren en te benutten, ongeacht zijn geslacht, nationaliteit, geloofsovertuiging of handicap. De voornaamste actiepijlers in 2008 waren: sde promotie van vrouwen in de onderneming en hun plaats in leidinggevende functies; shet beheer van de senioren en meer in het algemeen het behoud van de inzetbaarheid tijdens hun hele beroepsloopbaan; sde integratie en de promotie van personen met een handicap; sde integratie en de promotie van personen van uiteenlopende nationaliteiten.

Los daarvan heeft Dexia blijvend aandacht besteed aan de mobiliteit conform het Paspoort voor Dexia (mobiliteitscharter) om tegemoet te komen aan de behoeften van de diverse metiers en de ondersteunende functies. Ten slotte heeft Dexia zijn loonbeleid doen evolueren in diverse domeinen, met name door een meer verantwoordelijk beleid inzake bedrijfswagens. Er werden diverse maatregelen genomen om de medewerkers met een bedrijfswagen te laten overstappen naar ecologische en minder vervuilende wagens.

COMPTES SOCIAUX

DIVERSITEIT

BEHEERSVERSLAG

Human Resources

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Duurzame ontwikkeling

Verslag duurzame ontwikkeling 2008 van Dexia AANDACHTSPUNTEN VAN HET VERSLAG 2008 In juni 2008 heeft Dexia een panel van niet-gouvernementele organisaties en niet-financiële ratingbureaus samengebracht om van gedachten te wisselen over de inhoud van zijn verslag duurzame ontwikkeling. Tijdens deze bijeenkomst is er gesproken over het beleid van Dexia op het vlak van duurzame ontwikkeling en de manier waarop de bank over dit onderwerp communiceert met zijn stakeholders. Er werden voorstellen tot verbetering geformuleerd. Een van de belangrijkste verwachtingen van de panelleden was de uitbreiding van de beschikbare informatie over de impact van de commerciële activiteiten van Dexia. Om aan deze verwachtingen tegemoet te komen, werd de structuur van het verslag 2008 herzien. Dexia koos voor een thematische en transversale aanpak, die hoofdzakelijk de nadruk legt op de projecten die het voor zijn cliënten heeft uitgewerkt en op de acties met betrekking tot de strijd tegen de klimaatverandering. Omdat Dexia zijn rechtstreekse milieu-impact wil beperken, zal het verslag duurzame ontwikkeling 2008 niet langer in papieren vorm verkrijgbaar zijn. Voortaan kunt u het verslag elektronisch raadplegen op www.dexia.com.

BELANGRIJKSTE THEMA’S Identiteit en strategie Opvallende gebeurtenissen 2008

Voornaamste uitdagingen s Strijd tegen de klimaatopwarming - Onze cliënten begeleiden bij hun acties - De impact van onze financieringen meten - Koolstofneutraal worden s De toegang tot de dienstverlening bevorderen - Producten ontwikkelen die tegemoetkomen aan de verwachtingen van onze cliënten - Totaaloplossingen voorstellen aan onze cliënten s Op een transparante manier werken - De relaties met onze cliënten efficiënt beheren - Een transparant informatiebeleid uitwerken s Onze medewerkers betrekken bij duurzame ontwikkeling - Innovatie aanmoedigen - De medewerkers betrekken bij een weldoordacht gebruik van consumptieartikelen - Duurzame ontwikkeling integreren in onze metiers

Onze prestaties meten s Reporting s Prestatie-indicatoren s Verslag van de commissaris Meer informatie op www.dexia.com.


Deze krachtlijnen zijn gebaseerd op financieringscriteria die uitgaan van: sde algemene principes op het vlak van mensenrechten en biodiversiteit die van toepassing zijn op alle projecten uit de energiesector; sspecifieke criteria voor elk van de volgende subsectoren: olie en gas, biobrandstoffen, omvorming van fossiele brandstoffen, productie van elektriciteit of warmte op basis van thermische, hydraulische of nucleaire bronnen en de overdracht en distributie van elektriciteit. Meer informatie over de krachtlijnen is beschikbaar op www.dexia.com. (1) Hoeveelheid CO2 die uitgestoten wordt bij de productie van één energie-eenheid.


COMPTES CONSOLIDÉS

Dexia heeft op 4 november 2008, in overeenstemming met de doelstellingen van zijn actieplan duurzame ontwikkeling, nieuwe krachtlijnen rond zijn financieringen van infrastructuur in de energiesector, goedgekeurd. De nieuwe krachtlijnen zijn van toepassing op: projectfinancieringen, corporatefinancieringen waarvan het doel bekend is en die verwant zijn met projectfinanciering, en op financiële waarborgen voor leningen in het kader van projectfinancieringen. De klemtoon ligt vooral op de klimaatimpact van de gefinancierde projecten in de energiesector. Door de toepassing van deze krachtlijnen wordt Dexia de eerste bank ter wereld met een kwantitatieve doelstelling voor de CO2-intensiteit (1) van zijn portefeuille projectfinancieringen voor de energiesector. De bank belooft dat haar CO2-intensiteit 30 % lager zal liggen dan de aanbevelingen van het Internationaal Energieagentschap. Het Internationaal Energieagentschap dringt erop aan de CO2-intensiteit van de wereldwijde portefeuille van projecten voor de opwekking van elektriciteit of warmte met 3,5 % per jaar te doen dalen ten opzichte van 2005 (dit is 0,6 ton CO2 per MWh). De bepalingen van het Internationaal Energieagentschap hebben als doel de CO2-concentratie in de atmosfeer tegen 2030 te verlagen tot maximaal 450 deeltjes per miljoen.

COMPTES SOCIAUX

De krachtlijnen voor de energiesector bepalen

BEHEERSVERSLAG

Duurzame ontwikkeling

Risicobeheer

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Kredietrisico’s BEHEER VAN HET RISICO Het kredietrisico is het potentiële verlies (vermindering van de waarde van de activa of wanbetaling) dat Dexia zou kunnen lijden als gevolg van de verslechtering van de solvabiliteit van een tegenpartij. Dexia beheert zijn kredietrisico door het te meten, te controleren en te optimaliseren. Het Risk Management-team van de Groep houdt toezicht op de kredietrisico’s van Dexia en rapporteert aan het directiecomité en aan gespecialiseerde risicocomités. Het werkt het beleid en de richtlijnen uit, inclusief het beslissingsproces en het delegatiekader, en ziet toe op de analyse of ratingprocessen en op de functies die toezicht houden op de posities. Kredietrisicolimieten worden vastgelegd met het oog op het beheer van het algemene risicoprofiel en om risicoconcentraties te beperken. Er wordt een theoretische limiet toegewezen aan elke tegenpartij, overeenkomstig het vastgelegde kredietrisicobeheer. Deze theoretische limiet is het maximale kredietrisico dat Dexia wil aanvaarden op een tegenpartij. Binnen deze theoretische limiet wordt een daadwerkelijke limiet vastgelegd. Daarbovenop kunnen nog limieten worden bepaald per economische sector of per product. Elke operationele entiteit is verantwoordelijk voor de dagelijkse controle van haar limieten en rapporteert aan het Risk Management van de Groep. Om rekening te houden met de meest recente gebeurtenissen, kan Risk Management op elk ogenblik specifieke limieten vastleggen. Binnen de context van Bazel II maakt de groep Dexia gebruik van interne ratingsystemen. Kredietrisicoanalisten zijn verantwoordelijk voor het toekennen van een rating aan alle tegenpartijen. Elke rating is gebaseerd op een beoordeling van het risiconiveau van de tegenpartij en wordt uitgedrukt op een interne ratingschaal. Behoudens een behoorlijk gerechtvaardigde uitzondering houdt de tegenpartijrating ook rekening met eventuele risico’s verbonden aan het land waar de tegenpartij gevestigd is. Ratings ondergaan doorgaans jaarlijks een herziening conform de richtlijnen van de Groep. Deze herziening omvat de mogelijkheid om de tegenpartij op een watchlist te plaatsen of, indien nodig, een default-status toe te kennen. Naast de tegenpartijrating, die haar probability of default bepaalt, kent Dexia aan elke transactie een loss given default-parameter toe, die een raming geeft van de verliezen die Dexia zou kunnen lijden in geval van wanbetaling door de tegenpartij (na inachtne-


ming van de risicoreducerende factoren of credit risk mitigants), en een credit conversion-factor voor buitenbalansverplichtingen. Om de kwaliteit en de coherentie van het algemene proces voor toekenning van ratings en de kwaliteit van de toegekende rating te kunnen garanderen, werd binnen Credit Risk de functie Quality Control gecreëerd. Deze functie is een van de drie essentiële controlefuncties van Bazel II: validering, modelbeheer en kwaliteitscontrole. De voornaamste doelstellingen zijn het correcte gebruik en de effectieve toepassing van de IRS (internal rating systems) en het behoud van het auditspoor in het ratingproces. Deze functie rapporteert aan de Rating Committees. Het financiële jaar 2008 was erg moeilijk met de bijna teloorgang van de financiële sector in de VS en Europa en met overheden die dramatische reddingsplannen op het getouw zetten. In dit verband werd Dexia getroffen door een aantal significante defaults op Amerikaanse en IJslandse banken. Een globaal overzicht van de impact van de financiële crisis op de resultaten van Dexia vindt u in het hoofdstuk Financiële resultaten op pagina 72 van dit jaarverslag. Anderzijds werden er tot nu toe geen significante kredietverslechteringen vastgesteld in de andere kredietportefeuilles. Er werden maatregelen genomen om het kredietrisico terug te dringen, met inbegrip van een substantiële beperking van de kredietverlening buiten de kernmarkten en een inkrimping van de kredietactiviteit ten aanzien van institutionele tegenpartijen. Dexia past striktere toekenningscriteria en -beleidslijnen toe resulterend in onder meer lagere kredietlimieten en striktere richtlijnen voor een aantal financiële instrumenten. Kredietnemers met een minder solide financieel profiel werden geïdentificeerd. Hun posities worden op de voet gevolgd en waar mogelijk verminderd. De inschatting van potentiële liquiditeitsproblemen als gevolg van de huidige financiële crisis vormt een onderdeel van deze bijsturing met de nadruk op de meest gevoelige economische sectoren. Vanuit die invalshoek werden een aantal sectoren en portefeuilles doorgelicht, waarbij de kwaliteit van de kredietportefeuilles verder werd onderzocht. Voor de meest gevoelige kredietportefeuilles werden collectieve waardeverminderingen geboekt omdat de kredietverliezen tijdens de eerstvolgende jaren mogelijk zouden stijgen. De herzieningen van de ratings van de kredietportefeuilles waren vooral ingegeven door de onrust in de banksector (vooral in de VS en Spanje) en door de druk op de Oost- en CentraalEuropese soevereine namen. Toch maakt Dexia zich geen grote zorgen over deze ratingverschuivingen, aangezien de ratings nog altijd aanvaardbaar zijn, ook na de downgrades. De beleggingen in asset-backed securities werden bevroren, terwijl de bestaande posities op kwartaalbasis worden opgevolgd.

HET KREDIETRISICO VAN DEXIA Het kredietrisico omvat: shet netto uitstaand bedrag voor andere balansactiva dan derivatencontracten (d.w.z. boekwaarde na aftrek van specifieke voorzieningen); shet netto uitstaand bedrag (d.w.z. de marktwaarde) voor derivatencontracten (1); shet volledige uitstaande bedrag voor de buitenbalansverplichtingen. Het volledige uitstaande bedrag is het niet opgenomen deel van de liquiditeitsfaciliteiten of het maximumbedrag dat Dexia zou moeten betalen voor de waarborgen die het heeft toegestaan aan derden.

De totale uitstaande positie van de Groep (2) bedroeg 660 011 miljoen EUR op 31 december 2008. De spreiding van de tegenpartijen in de portefeuille van Dexia is zeer stabiel. De helft van het uitstaande bedrag betreft de sector van de openbare besturen.

0,2 % 14,3 %

11,9 %

6,9 % 2,6 % 7,9 % 2,2 %

45,3 %

8,7 %

UITSTAANDE BEDRAGEN VAN DE GROEP DEXIA PER TYPE VAN TEGENPARTIJ (2) op 31 december 2008 Centrale overheden Lokale overheden Bedrijven Kredietverzekeraars ABS/MBS Financiering van projecten Particulieren, professionelen, zelfstandigen en kmo's Financiële instellingen Andere

(1) Het risico voor afgeleide producten voor 2007 was gebaseerd op het netto uitstaand bedrag plus een coëfficiënt (add-on). Vanaf 2008 wordt het kredietrisico voor afgeleide producten bepaald conform de IFRS 7-vereisten (2) Zonder de verzekeringsactiviteiten van FSA.


COMPTES CONSOLIDÉS

Naast het directiecomité bestaan er binnen de Groep diverse comités die de verschillende aspecten van kredietrisicobeheer behandelen. Het Risk Policy Committee keurt de regels voor de toewijzing van het kredietrisico goed, die in het kredietrisicobeleid worden vastgelegd. Het beslissingsproces voor transacties is georganiseerd volgens een cascade van kredietcomités. Het Group Credit Committee keurt de transacties goed die niet werden gedelegeerd aan de metiers of de entiteiten. Delegatie van een transactie gebeurt volgens specifieke delegatieregels op basis van het type tegenpartij, het ratingniveau en de blootstelling aan het kredietrisico. Binnen de Groep (entiteiten, dochterondernemingen en bijkantoren) werden er subkredietcomités opgericht waarin deze transacties worden behandeld. Voor de publieke sector, die doorgaans een lager kredietrisico vertoont in vergelijking met de privésector, beschikken commerciële teams ook over een welomlijnde delegatiebevoegdheid. Elk dossier dat wordt voorgelegd aan een kredietcomité, omvat een onafhankelijke analyse die werd uitgewerkt door de afdeling Risk Management. Het Management Credit Committee neemt de uiteindelijke beslissing voor grote dossiers of voor kredietdossiers met een verhoogd kredietrisico. De Group and Entity Watchlist Committees houden toezicht op de activa met een verhoogd risicoprofiel. De Group and Entity Default Committees beslissen over en monitoren de tegenpartijen in default op grond van Bazel IIcriteria die gelden binnen Dexia. De Group and Entity Rating Committees waken erover dat de interne ratingsystemen correct worden toegepast en dat het ratingproces afdoende en accuraat wordt toegepast. Het Credit Lines Committee bepaalt en volgt de limieten op voor specifieke soorten tegenpartijen (banken, verzekeringen).

Als het kredietrisico gewaarborgd is door een derde met een lagere risicoweging, geldt het substitutieprincipe. Het kredietrisico omvat de volledig geconsolideerde dochterondernemingen van de Groep en 50 % van de joint venture RBC Dexia Investor Services. Aangezien Dexia in november 2008 een sale and purchaseovereenkomst over de verkoop van FSA Holdings heeft gesloten met Assured Guaranty, maakt het risico van FSA geen deel meer uit van het kredietrisico van Dexia. De Financial Productsportefeuille van FSA, die buiten de scope van de verkoop valt, blijft inbegrepen in het kredietrisico van Dexia.

COMPTES SOCIAUX

ORGANISATIE EN CONTROLE

BEHEERSVERSLAG

Risicobeheer

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Risicobeheer

Op 31 december 2008 waren de posities van de Groep voornamelijk geconcentreerd in de Europese Unie (71,1 %, 471,7 miljoen EUR), voornamelijk in Frankrijk (17,0 %) en in België (17,6 %). De posities van de Groep in de Verenigde Staten en in Canada vertegenwoordigden 16,1 % van de totale uitstaande bedragen, wat veel lager is dan vorig jaar, omdat het kredietrisico van FSA Insurance uit de scope geweerd werd. 0,9 % 0,6 %

3,3 % 3,1 % 17,6 %

16,1 %

17,0 %

2,3 % 2,3 %

18,6 %

6,5 % 1,9 % 9,8 %

UITSTAANDE BEDRAGEN VAN DE GROEP DEXIA PER GEOGRAFISCHE REGIO (1) op 31 december 2008 België Frankrijk Duitsland Italië Luxemburg Andere landen van de EU Rest van Europa

Turkije Verenigde Staten en Canada Zuid- en Centraal-Amerika Zuidoost-Azië Japan Andere

Op 31 december 2008 had meer dan de helft van de posities een rating AAA of AA. Slechts 5,6 % van de posities had een rating non-investment grade (NIG). 0,3 % 5,7 % 5,6 % 27,9 % 14,4 %

19,9 %

26,2 %

UITSTAANDE BEDRAGEN VAN DE GROEP DEXIA PER RATING (1) op 31 december 2008 AAA AA A BBB

NIG D Geen rating

(1) Zonder de verzekeringsactiviteiten van FSA.


Risicobeheer bij FSA BELANGRIJKE MEDEDELING Op 14 november 2008 heeft Dexia een sale and purchaseovereenkomst gesloten met Assured Guaranty Ltd over de verkoop van FSA Holdings. De Financial Products-portefeuille, die hoofdzakelijk bestaat uit gewaarborgde deposito-overeenkomsten (guaranteed investment contracts) en de spreadactiviteit van Global Funding, maakt geen deel uit van de verkoop van FSA Holdings. Deze activiteit wordt dus uit de transactie geweerd en afgebouwd onder de verantwoordelijkheid van Dexia, dat de nodige liquiditeit reeds verzekert (de liquiditeitslijn van 5 miljard USD die in 2008 toegekend werd, werd in 2009 met 3 miljard USD verhoogd). De Belgische en de Franse overheid hebben erin toegestemd een waarborg te verstrekken voor de activa van de Financial Products-portefeuille. Deze waarborg is op 13 maart 2009 goedgekeurd door de Europese Commissie en bepaalt dat Dexia het eerste verlies draagt van 4,5 miljard USD, waaronder de bestaande provisies ten belope van ongeveer 2 miljard USD op 31 december 2008 (1,5 miljard USD op de Financial Products-portefeuille en collectieve waardeverminderingen ten belope van 420 miljoen USD op Amerikaanse RMBS). Als het uiteindelijke verlies meer bedraagt dan 4,5 miljard USD, hebben de overheden recht op gewone aandelen van Dexia of op preferente aandelen. Dit mechanisme zal ter goedkeuring worden voorgelegd aan een buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders van Dexia.

KREDIETRISICO Het grootste kredietrisico is verbonden aan de portefeuille asset-backed securities (ABS). Ook al was FSA niet blootgesteld aan de meest toxische soorten ABS, toch boekte het over 2008 een aanzienlijke waardevermindering op zijn Amerikaanse RMBS-portefeuille als gevolg van de verslechtering van de Amerikaanse hypotheekmarkt, de aanhoudende toename van de wanbetalingen en de zogenaamde severity rates. FSA moest schadevergoedingen betalen op zijn HELOC-portefeuille en verwacht potentiële verliezen in alle segmenten van de RMBS-portefeuille. Voor de zogenaamde Pooled Corporate-risico’s worden er op dit moment – behalve voor één belangrijke niet-performerende transactie – geen significante verliezen verwacht, ook niet in geval van downgrades als gevolg van de economische recessie en van potentiële bedrijfsfalingen. De meeste van deze transacties werden gestructureerd tegen een hoog attachment level. Ze genieten eind 2008 nog steeds een rating AAA. De activiteit van het verzekeren van ABS-transacties werd stopgezet in 2008.

Het liquiditeitsrisico van FSA bevindt zich vooral in de Financial Products-portefeuille. Dit risico ontstaat bij een vervroegde beëindiging van de guaranteed investment contracts (GICs) aan de passiefzijde of in geval van een eis tot hoger collateral door GIC-providers. Het risico wordt op de voet gevolgd door de risicobeheerteams van Dexia en FSA en wordt getemperd door het aanhouden van een buffer van liquide activa en een liquiditeitslijn toegekend door Dexia. De verzekeringsportefeuille vertoont een kleiner liquiditeitsrisico aangezien FSA doorgaans alleen maar verliezen moet uitbetalen aan de polishouders als het verlies zich effectief voordoet, zonder een versnellingseffect voor FSA.

MARKTRISICO Het marktrisico van FSA bevindt zich vooral in de Financial Products-portefeuille. Activa en passiva met een renterisico worden ingedekt met afgeleide producten. Het overblijvende renterisico is zeer klein en wordt opgevolgd aan de hand van gevoeligheidslimieten.

Het Bazel II-kader Sinds 1 januari 2008 gebruikt de groep Dexia de AIRBAmethode (Advanced Internal Rating Based Approach), een geavanceerde methode die gebaseerd is op interne ratings om het vereiste eigen vermogen en de solvabiliteitsratio’s te berekenen. Naar aanleiding van de beslissing van 18 december 2007 van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assuran-


COMPTES CONSOLIDÉS

LIQUIDITEITSRISICO

tiewezen was Dexia de eerste Belgische bank die deze zowel conceptueel als operationeel erg veeleisende methode mocht aanwenden. Aan de goedkeuring waren enkele aanbevelingen gekoppeld die het hele jaar door bijzondere aandacht kregen. De planning om aan de aanbevelingen tegemoet te komen werd correct nageleefd. De nieuwe COREP (Common Reporting) wordt opgesteld in het kader van een nauwe samenwerking tussen de entiteiten van de Groep. Dit van nature erg complexe en veeleisende proces in termen van gegevenskwaliteit en technische middelen wordt nog bemoeilijkt door de verschillen tussen de landen. De rapporteringstermijn werd in de loop van het jaar geleidelijk aan afgebouwd en aansluitend bij de harmonisering op Europees vlak zou de termijn alweer worden ingekort. Dexia staat dus voor een grote uitdaging. De hervorming van Bazel II blijft niet beperkt tot de berekening van het reglementair kapitaal in verhouding tot het kredietrisico, het marktrisico en het operationele risico. Pijler 2, die in België van kracht is sinds 31 december 2008, verplicht banken immers om bij de regulatoren aan te tonen dat ze over voldoende kapitaal beschikken om hun risico’s te dekken. Ze moeten hiertoe over interne systemen beschikken om hun risico’s te berekenen en te beheren en om hun behoefte aan economisch kapitaal op een correcte manier in te schatten (ICAAP – Internal Capital Adequacy Assessment Process). Zo heeft Dexia alle soorten risico’s geïdentificeerd, een methodologie uitgewerkt om risico’s te meten en, rekening houdend met de diversificatiewinst, het bedrag van het Economic Capital berekend op groepsniveau. Dexia heeft dit totaal toegewezen aan elk van de hoofdentiteiten en dochterondernemingen. Er werd eveneens een transversaal projectteam opgericht om toe te zien op de goede afloop van Pijler 2. Een voorafgaand dossier in verband met de toepassing van Pijler 2, zoals vereist door de circulaire PPB-2007-15-CPB-CPA, werd overeenkomstig de voorziene termijn ter beschikking gesteld van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen. De benadering van Pijler 2 is sterk geïntegreerd in het beheer van de bank (risicogebonden beslissingen, reporting, commerciële strategie en financiële plannen). Zo is het budgetproces voor 2009 gebaseerd op het begrip risicobereidheid, een van de doorslaggevende factoren. De raad van bestuur en het directiecomité van Dexia NV werden uitgebreid ingelicht over de ontwikkelingen naar aanleiding van Pijler 2. Pijler 3, die betrekking heeft op de verspreiding van kwalitatieve en kwantitatieve informatie onder de marktspelers, is enkel van toepassing op geconsolideerd niveau. Deze informatie maakt dus integraal deel uit van de externe communicatie van Dexia NV vanaf 2008. Dexia was ten slotte ook nauw betrokken bij de nationale en internationale raadplegingen in verband met de amendementen op de Capital Requirement Directive, met name wat de hervorming van de reglementering voor grote risico’s en de versterking van het Europees toezicht betreft. Dexia is een

COMPTES SOCIAUX

De Municipal-portefeuille vertoont een veel lager kredietrisicoprofiel. Alvorens een muncipal revenue bond te verzekeren, vraagt FSA beslagrecht op de belastingontvangsten of op andere specifieke inkomstenstromen van essentiële overheidsdiensten. Meer in het algemeen moeten alle transacties bij aanvang minstens investment grade zijn, aan wettelijke en structureringsvereisten beantwoorden en binnen individuele en globale risicolimieten passen. De Financial Products-portefeuille is in grote mate geconcentreerd op Amerikaanse RMBS (bijna 70 % van de totale portefeuille) en had te lijden onder de huidige hypotheekcrisis in de Verenigde Staten. Voor deze portefeuille worden bijkomende kredietverliezen verwacht, waarvoor provisies werden aangelegd. De beleggingsportefeuille (verzekeringspremies van de verzekeringsactiviteit van FSA worden via deze portefeuille belegd) is zeer gediversifieerd en is in hoofdzaak belegd in Amerikaanse municipal bonds.

BEHEERSVERSLAG

Risicobeheer

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Risicobeheer

grote pleitbezorger van deze richtlijn, aangezien het aandringt op een behoud van een operationeel contact met de lokale regulatoren, een versterking van de rol van het Committee of European Banking Supervisors (CEBS), dat vorm krijgt in een gezaghebbend orgaan op Europees niveau, en een versterking van de banden van die toekomstige autoriteit met de Europese Centrale Bank.

Marktrisico’s BEHEER VAN HET RISICO Het marktrisico omvat het risico van de Groep met betrekking tot negatieve evoluties van de marktprijzen (algemene en specifieke renterisico’s, wisselkoersen, aandelenprijzen enz.) die voortvloeien uit de activiteiten op het vlak van Thesaurie en financiële markten (TFM). Doorgaans zijn de marktrisico’s die de andere metiers genereren, ingedekt. De positie van Dexia aangaande het marktrisico, gemeten in termen van Value at Risk (VaR), is hoofdzakelijk afkomstig van het algemene renterisico en van het specifieke renterisico (spread) dat een weerspiegeling is van de huidige volatiliteit op de kredietmarkten, terwijl het marktrisico dat voortvloeit uit de tradingposities in aandelen en andere risicofactoren, veel kleiner blijft. De groep Dexia hanteert de VaR als centrale risicomaatstaf. De VaR meet het potentiële verlies binnen een betrouwbaarheidsinterval van 99 % over een termijn van tien dagen. Dexia maakt gebruik van verschillende VaR-benaderingen om een nauwkeurige meting te geven van het marktrisico inherent aan de diverse portefeuilles. sDe algemene rente- en wisselrisico’s worden gemeten met een parametrische VaR-benadering. sHet specifieke renterisico van de tradingportefeuilles en het aandelenrisico worden gemeten met een historische VaR-benadering. sDe niet-lineaire en de bijzondere risico’s worden gemeten met specifieke en historische VaR-methodes, met het oog op een betere inschatting en meting van de gevoeligheid van deze posities voor de marktvolatiliteit. Aanvullend op de VaR-risicometingen en -triggers past Dexia een brede waaier toe van aanvullende risicomaatstaven op basis van hun vermogen om de risico’s die inherent zijn aan elke specifieke activiteitslijn in kaart te brengen (nominale, vervaldagen toegestane marktlimieten, gevoeligheidslimieten en Greeks- en scenarioanalyse).


De credit spread portfolio (bancaire portefeuille) is niet onderworpen aan VaR-limieten, gelet op zijn verschillende beleggingshorizon. Als gevolg van het hervormingsplan van Dexia wordt deze portefeuille afgebouwd. De groep Dexia gebruikt haar intern VaR-model voor de berekening van de reglementaire vereisten inzake eigen vermogen voor het wisselrisico en voor het algemene renterisico binnen de tradingperimeter. Een verzoek werd ingediend bij de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen voor het verkrijgen van de goedkeuring voor een aanvullend intern model voor het aandelenrisico. De back-testingresultaten volgens de voornaamste risicofactor bleven goed, gelet op de marktvolatiliteit, wat in 2008 leidde tot zes uitzonderingen voor rente- en wisselrisico’s, vier uitzonderingen voor het aandelenrisico en vijf uitzonderingen voor het krediet-spreadrisico.

ORGANISATIE EN CONTROLE Het directiecomité van Dexia stippelt strategische beleidslijnen uit inzake het risicobeheer (algemene risicobereidheid, methodologische keuzes, organisatie van de rapportering en van de beslissingsprocessen). Deze beslissingen worden daarna omgezet in beleidslijnen, richtlijnen en procedures binnen de diverse entiteiten van de Groep. De afdeling Risicobeheer van de Groep bepaalt de berekeningsmethodes met betrekking tot resultaatberekening en risicometing die moeten worden toegepast binnen de Groep. De dagelijkse verantwoordelijkheid voor een krachtdadig en accuraat marktrisicobeheer en de opvolging (berekening van risico-indicatoren, controle op de limieten en de inbreuken op de triggers) ligt bij de risicobeheerteams van de voornaamste entiteiten van de Groep (dochterondernemingen inbegrepen). Deze teams zijn ook bevoegd voor de rapportering aan de lokale controleautoriteiten. Het volledige proces wordt gecoördineerd en geconsolideerd op groepsniveau met het oog op een coherente en kwaliteitsvolle risicocontrole binnen de Groep. Het Market Risk and Guidelines Committee vergadert minstens één keer per maand en behandelt thema’s die verband houden met het marktrisico. De agenda bevat een brede waaier aan aspecten zoals de rapportering inzake risico’s en triggers, het vastleggen en herzien van limieten, voorstellen voor de goedkeuring van nieuwe producten, besprekingen van beleidslijnen en richtlijnen, risicogovernance en -normen en risicoconcepten en -metingsmethoden.

Gevoeligheid voor kredietspreads Op 31 december 2008 bedraagt de gevoeligheid van de reële waarde als gevolg van een spreadstijging met één basispunt -38,5 miljoen EUR voor de credit spread portfolio (bancaire portefeuille) en -83,0 miljoen EUR voor de verbintenissen publieke sector in de vorm van obligaties (bancaire portefeuille).

Waardering van de bankportefeuille Omwille van de illiquiditeit van de markten en de beperkte beschikbaarheid van de prijzen/spreads voor het waarderingsproces, werd eind 2008 een mark-to-modelwaardering ontwikkeld.

Rentegevoeligheid van de credit spread portfolio en verbintenissen tegenover de publieke sector in de vorm van obligaties (bancaire portefeuille) Dexia beheert op 31 december 2008 een credit spread portfolio van 77,3 miljard EUR (waarvan 29,1 miljard EUR ondergebracht bij Leningen en vorderingen na herclassificatie). De belangrijkste activacategorieën zijn banken, covered bonds, MBS en ABS. De gemiddelde rating was AA- op 31 december 2008. De verbintenissen tegenover de publieke sector in de vorm van obligaties beliepen op 31 december 2008 88,1 miljard EUR (waarvan 57,3 miljard EUR ondergebracht bij Leningen en vorderingen na herclassificatie). De belangrijkste activacategorieën zijn de lokale overheden en openbare instellingen. De gemiddelde rating op 31 december 2008 was A.

Obligaties die werden geherclassificeerd bij Leningen en vorderingen De afgeschreven AFS-reserve van 30 september 2008 wordt gebruikt voor de berekening van de AFS-reserve. De mark-tomodel die wordt gebruikt voor Leningen en vorderingen in de Franse local GAAP en de IFRS-toelichtingen bij de jaarrekeningen is echter gebaseerd op een methodologie van gewogen marktprijzen waarbij de gehanteerde parameters een onderscheid maken tussen de activaklasse en de marktsector. Deze aangepaste marktprijzen worden lijn per lijn geplafonneerd om geen prijzen te tonen die hoger liggen dan de situatie op 30 juni 2008.

VALUE AT RISK VAN TFM (1) 2007

(in miljoenen EUR) VaR (10 dagen, 99 %)

Individueel Gemiddeld Maximum Globaal

(2)

(3)

2008

(5)

IR & FX EQT Spread (Trading & Trading Trading Banking)(4)

Overige (Inflatie, CO2, commodities)

(2)

(3)

(5)

EQT IR & FX Spread (Trading & Trading Trading Banking) (4)

34,1

7,0

25,2

0,4

43,6

7,3

73,3

2,3

58,0

16,0

57,4

2,8

90,6

14,4

116,0

5,9

Gemiddeld

66,5

126,6

Maximum

100,3

179,1

VaR einde kwartaal Limiet

Overige (Inflatie, CO2, commodities)

99,8 142,0

127,5 178 (eind 2008: 130)

(1) Inclusief DenizBank. (2) IR: renterisico. (3) FX: wisselrisico. (4) Zonder Assets & Liabilities Management (ALM) non delegated, Dynamic & Equity. (5) EQT: aandelen.


COMPTES CONSOLIDÉS

Het gebruik van de VaR binnen Thesaurie en financiële markten (TFM) wordt toegelicht in de onderstaande tabel. De gemiddelde VaR inclusief DenizBank bedroeg 126,6 miljoen EUR (tegen 66,5 miljoen EUR in 2007), en weerspiegelt de toegenomen volatiliteit op de financiële markten in alle belangrijke risicofactoren. Conform de strategische hervorming van Dexia werden de limieten in belangrijke mate beperkt. Herclassificatie volgens het IAS 39-amendement, die toegepast wordt vanaf 1 oktober 2008, maakte het mogelijk de volatiliteit van enkele ex-tradingportefeuilles te beperken, zowel wat de VaR als wat de resultatenrekening betreft.

Rentegevoeligheid Het renterisico van de credit spread portfolio is heel beperkt omdat het renterisico is ingedekt.

COMPTES SOCIAUX

Value at Risk

BEHEERSVERSLAG

Risicobeheer

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Risicobeheer

Obligaties die geclassificeerd worden als voor verkoop beschikbare activa en gewaardeerd zijn volgens model De mark-to-model van obligaties die geclassificeerd worden als voor verkoop beschikbare activa, is gebaseerd op stressed Bazel II probability of default en loss given default plus liquiditeitskosten. Deze waarderingsprijzen worden lijn per lijn geplafonneerd om geen prijzen te tonen die hoger liggen dan de situatie op 30 september 2008.

boekhoudtermen bevindt zich voornamelijk op het langetermijngedeelte van de Europese rentecurve en vloeit voort uit het structurele onevenwicht tussen de activa en passiva van Dexia. De metingen van het gevoeligheidsrisico weerspiegelen het risico van de balans ten aanzien van gevoeligheids- en gedragsrisico’s van de eerste en de tweede orde.

Voor obligaties die geclassificeerd worden als voor verkoop beschikbare activa en gewaardeerd zijn tegen reële waarde De prijzen worden zoals gebruikelijk gewaardeerd (op basis van marktprijzen) om de reële waarde van de voor verkoop beschikbare activa te verkrijgen.

De Value at Risk-risicometing wordt toegepast met het oog op het inschatten van de kwetsbaarheid van de portefeuille als gevolg van negatieve evoluties van de aandelenprijzen, volatiliteit of correlatie. Het marktrisicobeheer omvat onder meer Earnings at Risk- en Stress-Testmetingen die een indicatie geven van het potentiële boekhoudkundige verlies in diverse scenarioberekeningen.

Beheer van actief-/ passiefrisico’s (ALM)

(Structureel) Wisselrisico

BEHEER VAN HET RISICO De structurele rente-, wissel-, aandelen- en liquiditeitsrisico’s worden beheerd door en staan onder het toezicht van het Asset and Liability Management van de Groep (ALM).

Rente Het ALM-renterisicobeheer omvat twee categorieën: shet kortetermijn-ALM (tot twee jaar en langer voor bepaalde gedelegeerde munten) en het Cash- en Liquiditeitsbeheer dat gemeten wordt aan de hand van een geïntegreerd in de marktrisicobeheer gestuurde benadering (VaR-limieten en triggers, gevoeligheidslimieten, dagelijkse follow-up enz.); shet langetermijn-ALM valt onder de rechtstreekse beslissingsbevoegdheid en het toezicht van het ALCO van de Groep (ALM-comité), dat elke maand bijeenkomt. Het meten van de balansrisico’s werd geharmoniseerd tussen de diverse entiteiten van de Groep. Een berekening van de gevoeligheid van de huidige nettowaarde van de ALM-posities wordt gebruikt als voornaamste ALM-indicator. Deze indicator wordt aangevuld door het meten van de gevoeligheid van de inkomsten van Dexia als gevolg van een mogelijke negatieve evolutie van de rentevoeten in het kader van de hedge accounting van het IFRS-stelsel. De risicopositie zoals ze wordt gemeten in economische en


Aandelen

Hoewel de EUR de rapporteringsmunt van Dexia is, worden zijn activa, passiva, opbrengsten en kosten ook uitgedrukt in andere munten (bijvoorbeeld USD, CAD, TRY). Het ALCO beslist over de indekking van de wisselrisico’s. Bovendien bestudeert Dexia de mogelijkheid van een volledige of gedeeltelijke indekking van het wisselrisico dat te maken heeft met zijn investeringen in participaties in vreemde munten.

Verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen Specifieke rapporteringen aangaande verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen worden eveneens voorgelegd aan het ALCO. Op beide niveaus zijn er ad-hocprocessen en -comités. De factoren met betrekking tot rente, inflatie en aandelenrisico worden gerapporteerd aan het ALCO van de Groep. De risico-indicatoren worden berekend op basis van een specifieke maar geharmoniseerde risicomethode.

ORGANISATIE EN CONTROLE De ALM-risico’s worden globaal beheerd door het ALM-comité van de groep Dexia. Het ALM-comité ziet toe op de algemene coherentie van het Asset and Liability Management van de Groep, beslist over de methodes en de richtlijnen inzake risicometing (meer bepaald voor de investering van de eigen middelen en de mechanismen inzake interne transferprijzen) en over beleggingsstrategieën in de lokale entiteiten (rente, forex, aandelen).

Risicobeheer

(in miljoenen EUR) 31 december 2007

Marktwaarde

VaR

(1)

% VaR/MW (2)

EaR

1 105

97

8,7 %

(11)

31 maart 2008

895

94

10,5 %

(57)

30 juni 2008

822

96

11,7 %

(94)

30 september 2008

599

76

12,7 %

(129)

31 december 2008

396

66

16,7 %

(69)

BEHEERSVERSLAG

GEVOELIGHEID BEURSGENOTEERDE AANDELEN – PORTEFEUILLE BANKEN

(in miljoenen EUR )

% VaR/MW (1)

EaR

Marktwaarde

VaR

31 december 2007

2 451

170

6,9 %

(36)

31 maart 2008

2 635

237

9,0 %

(153)

30 juni 2008

2 397

205

8,6 %

(369)

30 september 2008

1 985

190

9,6 %

(440)

31 december 2008

1 601

225

14,1 %

(307)

(1) % VaR/MW vertegenwoordigt het potentiële verliespercentage op de marktwaarde, zonder rekening te houden met risicomitigatie (gedeeld risico verzekeraar - verzekerde) via winstdeelname.

ALM-RISICO ALM-renterisico op lange termijn (ALM-gevoeligheid) Het langetermijn-ALM valt onder de rechtstreekse beslissingsbevoegdheid en het toezicht van het ALCO van de Groep (ALM-comité), dat elke maand bijeenkomt. De rentegevoeligheid meet de verandering in de economische nettowaarde van de balans indien de rente over de hele curve met 1 % stijgt. De ALM-langetermijngevoeligheid van de groep Dexia bedroeg -198 miljoen EUR op 31 december 2008 (tegenover -116 miljoen EUR op 31 december 2007), zonder de posities van de verzekeringsmaatschappijen en van de pensioenfondsen.

ALM-aandelenrisico (gevoeligheid beursgenoteerde aandelen) De equity Value at Risk (VaR) meet de potentiële wijziging in marktwaarde, terwijl de Earnings at Risk (EaR) de potentiële impact weergeeft van de VaR-simulatie op het boekhoudresultaat. De door Dexia berekende VaR meet het potentiële verlies binnen een betrouwbaarheidsinterval van 99 % over een termijn van tien dagen.

Er worden waardeverminderingstesten uitgevoerd wanneer de marktwaarde tot onder 75 % van de initiële aankoopprijs daalt en/of wanneer er een langdurige daling van de reële waarde wordt vastgesteld. 60 % van het risico tot daling van de positie op de genoteerde aandelen wordt door een collar-strategie bij de verzekeraar ingedekt.

LIQUIDITEIT Liquiditeitscrisis Het liquiditeitsbeheer van Dexia werd tijdens de financiële crisis van 2007-2008 zwaar op de proef gesteld, in het bijzonder na het faillissement van Lehman Brothers. Het in belangrijke mate opdrogen van de wholesale gelden kapitaalmarkten (zowel de gewaarborgde als de niet-gewaarborgde financieringsbronnen, met uitzondering van de repo’s tegen collateral van hoge kwaliteit) sinds het uitbreken van de crisis, heeft Dexia niet gespaard. Dankzij de gezamenlijke steun van de Belgische, de Franse en de Luxemburgse overheid en de aanzienlijke reserves van kwalitatief hoogstaande activa, slaagde Dexia erin het hoofd te bieden aan deze schaarste op de liquiditeitsmarkt.


COMPTES SOCIAUX

GEVOELIGHEID BEURSGENOTEERDE AANDELEN – PORTEFEUILLE VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJEN

COMPTES CONSOLIDÉS

(1) DenizBank niet inbegrepen. (2) % VaR/MV vertegenwoordigt het potentiële verliespercentage op de marktwaarde.

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Risicobeheer

Sinds 9 oktober 2008 maakt Dexia voor een groot deel van zijn financieringen gebruik van de gezamenlijke waarborg van de Belgische, Franse en Luxemburgse overheid. Deze waarborg slaat op een totaalbedrag van maximaal 150 miljard EUR (op 31 december 2008 beliep de gewaarborgde funding 59 miljard EUR) en dekt de verplichtingen van Dexia ten aanzien van kredietinstellingen en institutionele tegenpartijen, alsook obligaties en overige schuldbewijzen uitgegeven ten behoeve van diezelfde tegenpartijen, mits deze verplichtingen, obligaties of schuldbewijzen vervallen vóór 31 oktober 2011 en werden aangegaan, uitgegeven of vernieuwd tussen 9 oktober 2008 en 31 oktober 2009. In een nog steeds onstabiele context verbeterde de liquiditeit van de Groep geleidelijk na de moeilijke situatie van eind september en begin oktober 2008 dankzij de staatswaarborgen die werden toegekend op 9 oktober 2008. Deze ondersteuning liet Dexia toe om in het eerste kwartaal 2009 drie publieke transacties ten belope van 8,5 miljard EUR uit te geven. Ze heeft de toegang tot de fundingmarkten vergemakkelijkt en de stabilisatie van de depositobasis mogelijk gemaakt. Deze verbetering kwam er ook door het doelbewust verlagen van nieuwe krediettoekenningen buiten de kernmarkten en een daling in het opnemen van toegestane kredietlijnen in de Verenigde Staten. In de toekomst zal Dexia elke marktopportuniteit benutten om de looptijd van zijn fundingbronnen te verlengen. Begin oktober 2008 vond er een beperkte uitstroom plaats bij de retaildeposito’s, maar die was slechts van korte duur en bracht onze algemene liquiditeitspositie nooit in gevaar. De crisis heeft de grondvesten van het liquiditeitsbeheer zwaar doen daveren. Dexia heeft deze gewijzigde situatie beantwoord met een aanpassing van het kader van zijn liquiditeitsrisicobeheer en met een grondige analyse van zijn huidige balans en zijn toekomstige businessplannen teneinde de fundingbehoeften aanzienlijk terug te schroeven. Zoals dat het geval is voor vele andere financiële instellingen hangt de liquiditeitspositie van Dexia af van de heropening van de wholesale gelden kapitaalmarkten en/of van de blijvende steun van de gezamenlijke waarborg van de Belgische, Franse en Luxemburgse overheid.

Kader voor het liquiditeitsrisicobeheer Dexia’s benadering van het liquiditeitsrisicobeheer werd bijgestuurd in het kader van de huidige financiële en liquiditeitscrisis. Als algemeen principe geldt dat de toekomstige fundingbehoeften nooit hoger zouden mogen liggen dan de aanwezige capaciteit in gewaarborgde funding. De toekomstige fundingbehoeften worden op een dynamische en omvattende wijze ingeschat, rekening houdend met


de liquiditeitsbehoeften die voortvloeien uit zijn huidige en toekomstige balans- en buitenbalanstransacties. Zijn gewaarborgde financieringscapaciteit wordt op een voorzichtige manier bepaald, rekening houdend met de meest recente lessen die uit de huidige crisis werden getrokken. Het afstemmen van de toekomstige liquiditeitsbehoeften van Dexia op zijn gewaarborgd fundingvermogen wordt getest zowel op basis van een continu scenario alsook op basis van een reeks ernstige stressscenario’s met inbegrip van bankspecifieke en marktstressscenario’s of zelfs van een combinatie van beide. Het toezicht op de fundingbehoeften op korte termijn gebeurt dagelijks. De fundingbehoeften op langere termijn (tot drie jaar) worden maandelijks opgevolgd. Meer in het algemeen staat het liquiditeitsrisicobeheer centraal in het financiële driejarenplan van Dexia. Dit kader wordt onderworpen aan een back-testing en wordt geregeld geactualiseerd, waardoor het beantwoordt aan de meest recente regelgevende aanbevelingen en best practices. Bovenop de vereisten die voortvloeien uit zijn intern kader voor liquiditeitsrisicobeheer houdt Dexia ook rekening met alle lokale regelgevende vereisten. De richtlijnen omvatten een plan inzake globale liquiditeitscontinuïteit, dat geregeld wordt getest. De verscheidenheid van de fundingbronnen waartoe Dexia toegang heeft, dient beschouwd als een belangrijke matigende factor van het liquiditeitsrisico. De voornaamste fundingbronnen van Dexia zijn: scovered bonds (vooral Obligations Foncières van Dexia Municipal Agency of Pfandbriefe van Dexia Kommunalbank Deutschland); sniet-gesecuriseerde obligaties (inclusief obligaties die worden verkocht via de eigen netwerken); svanaf 2009 obligaties en CP’s gewaarborgd door de Belgische, de Franse en de Luxemburgse overheid; sretaildeposito’s (vooral België, Luxemburg en Turkije); stenderverrichtingen door centrale banken; sbilaterale en trilaterale repotransacties; seen verscheidenheid aan wholesale kortlopende niet-gewaarborgde fundingbronnen: deposito’s van centrale banken, CP/ CD’s, fiduciaire deposito’s, interbanken- en niet-bancaire deposito’s, waarvan sommige genieten van de staatswaarborg. Het liquiditeitsrisico van Dexia wordt centraal beheerd. Hoewel de lokale liquiditeitsposities door de diverse entiteiten van de groep Dexia worden beheerd, zorgt de activiteitslijn cash- en liquiditeitsbeheer ervoor dat de hele Groep eenzelfde strategie toepast. Dexia stuurde in 2008 eveneens zijn intern systeem voor transferprijzen bij om de snel veranderende kosten van zijn voornaamste fundingbronnen beter te weerspiegelen. Die aanpassing beoogt een juiste impuls te geven aan de diverse metiers om te komen tot een degelijk evenwicht tussen het kredietverlenend vermogen en de fundingcapaciteit.

sDuidelijke governance met duidelijk omschreven taken en verantwoordelijkheden Het directiecomité ziet nauwgezet toe op de evolutie van het risicoprofiel van de diverse activiteiten van de Groep en neemt de vereiste beslissingen. Het Risk Policy Committee, een strategisch comité met vertegenwoordigers van het directiecomité, keurt de beleidslijnen voor de hele Groep goed. Het Operational Risk Guidelines Committee, voorgezeten door de Chief Risk Officer van de Groep, werkt de goedgekeurde beleidslijnen in detail uit in de vorm van richtlijnen die zijn aangepast aan de activiteiten en zorgt voor het transversale toezicht op de gebeurtenissen van het operationeel risico en de daarmee verbonden analyse. Het Operational Risk and Security Committee, voorgezeten door de directeur Group Operational Risk, zorgt voor de totstandkoming van een consequent operationeelrisicokader voor de hele Groep met onder meer business continuity en crisismanagement, informatiebeveiliging en verzekeringspolitiek. Het lijnmanagement is voornamelijk verantwoordelijk voor het operationeelrisicobeheer. Voor hun activiteitsdomein stellen zij een operationeelrisicocorrespondent aan die moet zorgen voor de coördinatie van het verzamelen van risicogegevens en voor de Risk and Control Self-Assessment. sVerzamelen van de gegevens inzake het operationeel risico De groep Dexia heeft voor het vijfde jaar de gegevens over operationeelrisico-incidenten in een centrale database verzameld. De belangrijkste incidenten omvatten een plan voor het mitigeren van het risico dat wordt uitgewerkt door het lijnmanagement, en worden door de operationeelrisicofunctie gemeld aan het directiecomité. sRisk and control self-assessment De oefeningen inzake risk and control self-assessment omvatten alle belangrijke activiteiten van Dexia, en spitsen zich toe

sUitwerking en follow-up van actieplannen Het lijnmanagement zorgt voor het uitwerken van corrigerende maatregelen in verband met belangrijke incidenten die werden opgespoord of risico’s die werden geïdentificeerd, en voor een geregelde follow-up. Deze follow-up maakt deel uit van de kwartaalreporting over alle activiteiten. sBerekening van de vereisten inzake het reglementair kapitaal Dexia past de gestandaardiseerde benadering toe voor het berekenen van het reglementair kapitaal voor de operationele risico’s in 2008.

Economisch eigen vermogen Het kader voor het economisch eigen vermogen omvat alle risicofactoren. Er vindt een zeer strikte assessment plaats (99,97 %, één jaar). Het economisch eigen vermogen van Dexia (zonder FSA) beliep 13 746 miljoen EUR op het einde van 2008. Het kredietrisico omvat het solvabiliteits- en spreadrisico en vertegenwoordigt meer dan de helft van de aanwending van het economisch eigen vermogen. Het marktrisico is de tweede risicofactor en omvat het renterisico, het wisselrisico en het prijsrisico. Het operationeel risico (business en operationeel risico) is de derde risicofactor. Het metier Public and Wholesale Banking levert de grootste bijdrage aan het economisch eigen vermogen, gevolgd door het metier Financiële dienstverlening aan particulieren. De beschikbare financiële middelen blijven groter dan het totaal economisch eigen vermogen dat de metiers nodig hebben om onverwachte en ernstige verliezen te kunnen dekken.


COMPTES CONSOLIDÉS

Het kader voor het beheer van het operationeel risico berust voornamelijk op de volgende elementen.

op de identificatie en de inschatting van de voornaamste risico’s en controles, die kunnen leiden tot het uitwerken van mitigerende acties. Deze risk and control self-assessments worden geregeld geüpdatet. Bovendien werden in het domein van Information Risk and Business Continuity groepsrichtlijnen uitgevaardigd met het oog op hetzelfde niveau van risicomitigatie in de hele Groep.

COMPTES SOCIAUX

Operationele risico’s

BEHEERSVERSLAG

Risicobeheer

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Risicobeheer

Gewogen risico’s, kapitaaltoereikendheid, kwaliteit van de activa en ratings GEWOGEN RISICO’S Sinds 1 januari 2008 gebruikt Dexia het kader van Bazel II voor de berekening van de kapitaalvereisten voor kredietrisico’s en voor de publicatie van zijn solvabiliteitsratio’s. Meer informatie hierover vindt u in het deel “Het Bazel II-kader” van dit hoofdstuk. Op het einde van het jaar beliepen de totale gewogen risico’s van Dexia 152,8 miljard EUR tegenover 159,4 miljard EUR op het einde van 2007. De overschakeling naar Bazel II op 1 januari 2008 heeft geleid tot een vermindering van het gewogen risico met 42 miljard EUR. De stijging die in het tweede deel van het jaar werd vastgesteld, vloeit voort uit volgende elementen: seen stijging van de gewogen kredietrisico’s als gevolg van (i) de overschakeling van DenizBank naar Bazel II in het derde kwartaal 2008 en (ii) de opname van de Financial Productsportefeuille van FSA in de bancaire portefeuille van Dexia in het vierde kwartaal (+24,5 miljard EUR); seen daling van de gewogen marktrisico’s als gevolg van de herclassificatie van financiële activa ingevolge de toepassing van amendement IAS 39 eind 2008; s een toename van de gewogen operationele risico’s op 31 december 2008 als gevolg van de berekeningswijze van de operationele risico’s volgens de Bazel II-standaardmethode (gebaseerd op de gemiddelde recurrente opbrengsten van de voorbije drie jaar).

GEWOGEN RISICO’S (in miljoenen EUR) Gewogen kredietrisico’s Gewogen marktrisico’s Gewogen operationele risico’s TOTAAL

KAPITAALTOEREIKENDHEID (in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld) Tier 1-kapitaal Totaal reglementair eigen vermogen

KAPITAALTOEREIKENDHEID Eind 2008 kwam het Tier 1-kapitaal uit op 16 126 miljoen EUR, een stijging van 11 % na de kapitaalverhoging met 6,0 miljard EUR van 3 oktober 2008, afgezwakt door het nettoverlies over het jaar. Het kapitaal werd ingebracht na een significante verslechtering van de activiteit en van het marktklimaat en als gevolg van de financiële onrust. De extra 0,4 miljard EUR bijdrage van de Luxemburgse overheid aan het Tier 1-kapitaal is nog niet opgenomen in het kern eigen vermogen. De reserves van voor verkoop beschikbare obligaties en de cashflowdekkingsreserves zijn geen onderdeel van het reglementair eigen vermogen. De positieve reserves van voor verkoop beschikbare aandelen worden toegevoegd aan het Tier 2kapitaal. Indien zij negatief waren geweest, zouden zij zijn afgetrokken van het Tier 1-kapitaal. Dat wordt toegelicht in de verwerkingsprincipes en -regels voor geconsolideerde jaarrekeningen die worden gepubliceerd in dit jaarverslag. De Tier 1-ratio steeg van 9,1 % eind 2007 tot 10,6 % op 31 december 2008 met een piek van 14,5 % eind september 2008, toen het kapitaal met 6,0 miljard EUR werd verhoogd. Tijdens het vierde kwartaal van 2008 werden de reglementaire verwerking van de aan de gang zijnde verkoop van de verzekeringsactiviteiten van FSA en de impact van de Financial Products-portefeuille in aanmerking genomen (dit is een verlies van 1,7 miljard EUR in verband met de verkoop van FSA en voor 24,5 miljard EUR aan gewogen risico’s die gelinkt zijn aan de Financial Products-portefeuille). Dat had een negatieve impact van 350 basispunten op de solvabiliteitsratio. De bijdrage van de hybride instrumenten aan de Tier 1-ratio eind 2008 was relatief klein (9 %). De core Tier 1-ratio kwam op dezelfde datum uit op 9,6 %. Deze ratio’s blijven boven de reglementaire vereisten.

Bazel I

Bazel II

31 dec. 2007

31 maart 2008

30 juni 2008

30 sept. 2008

31 dec. 2008

153 504 5 879 n.v.t. 159 383

105 094 5 923 9 096 120 113

106 884 5 690 9 096 121 670

114 580 5 724 9 096 129 400

139 495 3 073 10 269 152 837

31 maart 2008 13 483

30 juni 2008 13 843

30 sept. 2008 18 741

31 dec. 2008 16 126

Bazel I 31 dec. 2007 14 549

Bazel II

15 345

14 533

14 997

19 747

18 077

159 383

120 113

121 670

129 400

152 837

Tier 1-ratio

9,1 %

11,2 %

11,4 %

14,5 %

10,6 %

Capital adequacy ratio

9,6 %

12,1 %

12,3 %

15,3 %

11,8 %

Gewogen risico’s

Nota bene: voor de berekening van de solvabiliteitsratio’s in 2007 werden de gekwalificeerde participaties in banken verzekeringsinstellingen van het totaal reglementair eigen vermogen afgetrokken.


RISICOKWALITEIT (in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld) Dubieuze leningen aan het cliënteel Waardeverminderingen op portefeuille (1)

31 dec. 2007 1 218

31 maart 2008 1 170

30 juni 2008 1 227

30 sept. 2008 1 329

31 dec. 2008 3 535

818

789

810

853

2 083

Asset quality ratio (2)

0,50 %

0,48 %

0,47 %

0,38 %

0,99 %

Dekkingsratio (3)

67,2 %

67,4 %

66,0 %

64,2 %

58,9 %

(1) Zonder de provisie tot dekking van potentiële risico’s op aandelenleaseproducten. (2) De verhouding tussen de dubieuze leningen en de bruto uitstaande vorderingen. (3) De verhouding tussen de waardeverminderingen op portefeuille en de dubieuze leningen.

RATINGS De belangrijkste entiteiten van de Groep – Dexia Bank België, Dexia Crédit Local en Dexia Banque Internationale à Luxembourg – hebben een rating AA- met stable outlook door Fitch (30 september 2008), A1 met negative outlook door Moody’s

RATINGS

(19 januari 2009), A met stable outlook door Standard & Poor’s (19 december 2008) en AA (low) met negative trend door DBRS (17 november 2008). De rating triple-A van Dexia Municipal Agency werd bevestigd door Fitch (1 oktober 2008), Moody’s (23 januari 2009) en Standard & Poor’s (7 oktober 2008).

Langetermijnrating

Outlook

Kortetermijnrating

Dexia Bank België

AA-

Stable outlook

F1+

Dexia Crédit Local

AA-

Stable outlook

F1+


AA-

Stable outlook

F1+

AAA

-

Dexia Bank België

A1

Negative outlook

P-1

Dexia Crédit Local

A1

Negative outlook

P-1


A1

Negative outlook

P-1

Aaa

-

Dexia Bank België

A

Stable outlook

A-1

Dexia Crédit Local

A

Stable outlook

A-1


A

Stable outlook

A-1

AAA

-

Dexia Bank België

AA (low)

Negative trend

R-1 (middle)

Dexia Crédit Local

AA (low)

Negative trend

R-1 (middle)


AA (low)

Negative trend

R-1 (middle)

Fitch

Dexia Municipal Agency Moody’s

Dexia Municipal Agency Standard & Poor’s

Dexia Municipal Agency DBRS


COMPTES CONSOLIDÉS

Als gevolg van de toename van de uitstaande leningen en vorderingen die voortvloeit uit de herclassificatie van activa op 1 oktober 2008 (toepassing van het IAS 39-amendement), namen de dubieuze leningen aanzienlijk toe tijdens het vierde

kwartaal van 2008. Bovendien werden de waardeverminderingen op de portefeuille beïnvloed door de waardeverminderingen op de Financial Products-portefeuille, die volledig werd overgeheveld naar Leningen en vorderingen. Daardoor bedroegen de asset quality ratio en de dekkingsratio op het einde van het jaar respectievelijk 0,99 % en 58,9 %.

COMPTES SOCIAUX

KWALITEIT VAN DE ACTIVA

BEHEERSVERSLAG

Risicobeheer

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Financiële resultaten

VOORAFGAANDE OPMERKINGEN BIJ DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING Wijzigingen in de consolidatiekring In 2007 sOp 30 juni 2007 verlieten Dexia Banque Privée France en Belstar Verzekeringen NV de consolidatiekring van de Groep nadat de verkooptransactie werd afgerond. sDe Turkse verzekeringsmaatschappij Deniz Hayat Sigorta AS wordt sinds 1 april 2007 geconsolideerd. sDexia Lettre de Gage (LdG) Banque SA, een volle dochter van Dexia BIL, wordt sinds 1 juli 2007 volledig geconsolideerd. De hoofdactiviteit van Dexia LdG Banque SA is de herfinanciering van activa die door de activiteit van de Groep worden gegenereerd op het vlak van de financiering van de publieke sector van de OESO-landen en in de Europese Economische Zone door de uitgifte van gedekte obligaties. sConsumentenkredietvennootschap Fidexis werd in het vierde kwartaal van 2007 verkocht. In 2008 sDexia stapte in het vierde kwartaal uit Kommunalkredit Austria AG (voordien voor 49 % in handen van Dexia) en verwierf de volledige controle over Dexia Kommunalkredit Bank AG (voordien voor 51 % in handen van Dexia). sDexia ondertekende op 14 november 2008 een bindende overeenkomst over de verkoop van FSA Holdings aan Assured Guaranty Ltd, een obligatieverzekeraar die genoteerd staat op de beurs van New York. De activiteit Financial Products valt buiten deze transactie. Op 20 januari 2009 gaven de Amerikaanse antitrustautoriteiten hun toestemming voor de verkoop van de verzekeringsactiviteiten van FSA aan Assured Guaranty. Dexia boekte de volledige boekhoudkundige en prudentiële gevolgen van de verkoop van FSA in het vierde kwartaal van 2008.

Analytische verwerking De impact van de wijzigingen van de consolidatiekring was erg beperkt. In absolute bedragen komt het verschil tussen het gerapporteerde en het proformanettoresultaat groepsaandeel voor 2007 uit op +2 miljoen EUR (de opbrengsten daalden met 20 miljoen EUR; de kosten daalden met 15 miljoen EUR; de kosten van het risico daalden met 4 miljoen EUR; de belastingen daalden met 3 miljoen EUR). De scope van de diverse metiers en de transferprijzen binnen de Groep bleven behouden met het oog op de rapportering over het volledige jaar. De resultaten van Public and Wholesale Banking omvatten nog steeds de obligatieportefeuille van de publieke sector en zijn gebaseerd op transferprijzen die de stijgende fundingkosten niet correct weerspiegelen.

IAS 39-herclassificatie De geconsolideerde jaarrekening werd opgesteld in overeenstemming met alle door de EU bekrachtigde IFRS. Dexia maakte gebruik van de herclassificatie-amendementen van IAS 39 en IFRS 7, waarbij een aantal niet-afgeleide activa kunnen worden overgeheveld als aan specifieke voorwaarden is voldaan. Dexia herclassificeerde een deel van zijn voor verkoop beschikbare activa en van zijn voor handelsdoeleinden aangehouden activa voor een totaalbedrag van 100 miljard EUR, met ingang vanaf 1 oktober 2008. Zonder deze herclassificaties zou de netto-impact van de wijzigingen van de reële waarde en de waardeverminderingen op de resultatenrekening van 2008 beperkt zijn gebleven en zou de reserve van de voor verkoop beschikbare activa 1,3 miljard EUR lager hebben gelegen eind december 2008.

Impact van de financiële crisis De presentatie voor analisten en beleggers over de resultaten van het vierde kwartaal en het volledige jaar 2008 bevat een diepgaande analyse van de risico’s die verband houden met de impact van de financiële crisis. Deze presentatie is beschikbaar op de website van Dexia (www.dexia.com).



GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING (in miljoenen EUR)

2007

2008

Evolutie

Opbrengsten

6 896

3 556

-48,4 %

Kosten

(3 834)

(4 119)

+7,4 %


3 062

Kosten van risico Waardevermindering op (im)materiële vaste activa Resultaat vóór belastingen Belastingen

(163) (7) 2 892 (256)

(563)

n.s.

(3 292)

x20,2

(22)

x3,1

(3 877) 629

n.s. n.s.

Nettoresultaat

2 636

(3 248)

n.s.

Aandeel van derden

(103) 2 533

(78) (3 326)

-24,3 % n.s.

(358)

(5 868)

Nettoresultaat groepsaandeel waarvan impact financiële crisis waarvan nettoresultaat zonder financiële crisis Winst per aandeel (in EUR)

2 894 2,18

2 543

x16,4 -12,1 %

(2,54)


BEHEERSVERSLAG

Dexia boekte over 2008 een nettoverlies van 3 326 miljoen EUR in vergelijking met een nettowinst van 2 533 miljoen EUR in 2007. Globaal genomen had de financiële crisis een significante impact op de resultaten van Dexia over 2008 met een kost van 5 868 miljoen EUR, waarbij de impact die enkel verband hield met FSA uitkwam op 3 139 miljoen EUR. Zonder impact van de crisis, bedroeg het nettoresultaat groepsaandeel 2 543 miljoen EUR, een daling van 12,1 % in vergelijking met 2007. Als we de crisis buiten beschouwing laten, boekten alle metiers positieve resultaten: 1 126 miljoen EUR voor Public and Wholesale Banking (zonder FSA); 338 miljoen EUR voor FSA; 581 miljoen EUR voor Financiële dienstverlening aan particulieren; 69 miljoen EUR voor Asset Management; 81 miljoen EUR voor Investor Services; 715 miljoen EUR voor Thesaurie en financiële markten.

COMPTES CONSOLIDÉS

Het jaar 2008 werd gekenmerkt door een uitzonderlijk zware financiële crisis die zorgde voor een aanzienlijke verstoring van de algemene marktliquiditeit, van de aandelenmarkten en door specifieke risico’s van RMBS en bancaire kredieten. In het vierde kwartaal 2008 diepte de financiële crisis verder uit. De terugval van de aandelenmarkten versnelde met een daling van de EuroStoxx50 van 44 % voor het volledige jaar 2008 en van 19 % enkel over het vierde kwartaal 2008. In die omstandigheden werd Dexia op diverse manieren getroffen door aanpassingen van de reële waarde, waardeverminderingen of verliezen. In 2008 boekte Dexia ook alle boekhoudkundige gevolgen van de aan de gang zijnde verkoop van FSA Insurance, die bekendgemaakt werd op 14 november 2008.

Nettoresultaat groepsaandeel

COMPTES SOCIAUX

ANALYSE VAN DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING


COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Impact van de financiële crisis Dexia werd op diverse manieren getroffen door aanpassingen van de reële waarde, waardeverminderingen of verliezen: s Alle gevolgen van de aan de gang zijnde verkoop van FSA Insurance aan Assured Guaranty werden geboekt in het vierde kwartaal 2008 voor in totaal -1 655 miljoen EUR na belastingen. Dit omvat niet alleen het kapitaalverlies, maar ook een aantal hieraan verbonden gevolgen, zoals de afschrijving van uitgestelde belastingen (actief) en de gedeeltelijke omkering van de positieve waardeaanpassingen van het eigen kredietrisico. s De activiteit Financial Products van FSA (voor 676 miljoen EUR na belastingen) en FSA Insurance (voor 810 miljoen EUR na belastingen) werden beide rechtstreeks getroffen door de crisis op de Amerikaanse hypotheekmarkt. Beide boekten substantiële waardeverminderingen op hun risico’s op de zogenaamde residential mortgage-backed securities (vooral HELOC, Alt-A, subprime en option ARMs). De impact van de crisis op de Financial Products-portefeuille omvat een collectieve waardevermindering van 300 miljoen EUR (geen belastingimpact) op de Amerikaanse RMBS-sector, om de voortdurende verslechtering van de Amerikaanse hypotheekmarkt te weerspiegelen en uit voorzichtigheid. s Bij de eigen verzekeringsactiviteiten boekte Dexia een aantal waardeverminderingen op beleggingsportefeuilles, hoofdzakelijk op financiële obligaties en aandelen, voor in totaal 597 miljoen EUR na belastingen. Als we rekening houden met de gerealiseerde winsten en verliezen, komt de geraamde impact van de financiële crisis uit op -594 miljoen EUR na belastingen. s De beleggingsportefeuilles van Dexia werden getroffen door de waardeverminderingen en verliezen op sommige bancaire tegenpartijen en beleggingen voor in totaal 810 miljoen EUR na belastingen, die hoofdzakelijk geboekt werden in het derde kwartaal 2008. De belangrijkste componenten waren: 473 miljoen EUR op Lehman Brothers; 174 miljoen EUR op IJslandse banken; 57 miljoen EUR op Washington Mutual. Ze omvatten – naast een aantal andere minder belangrijke elementen –

waardeverminderingen en verliezen op bankaandelen en op Tier 1 achtergestelde obligaties voor respectievelijk 60 miljoen EUR en 30 miljoen EUR na belastingen. s Dexia boekte collectieve waardeverminderingen voor kredietrisico’s voor in totaal 386 miljoen EUR na belastingen. Door een minder duidelijke kijk op de toekomst en ongunstige kredietrisicofactoren koos Dexia voor een voorzichtige opstelling. s De waardeverminderingen op het risico van Dexia op de kredietverzekeraars beliepen 320 miljoen EUR na belastingen. De waardeverminderingen en kredietwaardeaanpassingen op het risico van Dexia (hoofdzakelijk indirect, via activa gewaarborgd door kredietverzekeraars) bedroegen eind 2008 472 miljoen EUR (vóór belastingen), nadat voor elke kredietverzekeraar rekening werd gehouden met een verschillend invorderingspercentage. s De categorie “Andere waardeaanpassingen” (98 miljoen EUR) omvat een aantal aanpassingen van de reële waarde op andere risico’s in de voor handelsdoeleinden aangehouden portefeuilles van Dexia. s De categorie “Andere” bevat een aantal atypische rubrieken in verband met de financiële crisis voor in totaal 604 miljoen EUR. De voornaamste elementen zijn: - een kost na belastingen van 199 miljoen EUR in verband met de uitstap van Dexia uit Kommunalkredit Austria AG en de verwerving van de volledige controle over Dexia Kommunalkredit Bank; - een wisselkoersverlies van een cliënt ten belope van 59 miljoen EUR via de Slowaakse dochteronderneming van de Groep; - waardeverminderingen op fondsen voor 101 miljoen EUR na belastingen; - waardeverminderingen op het Madoff-risico met een impact van 86 miljoen EUR na belastingen; - een aantal kleinere negatieve gevolgen werden eveneens rechtstreeks toegeschreven aan deze uitzonderlijke financiële crisis; ze bedroegen 159 miljoen EUR na belastingen.

IMPACT VAN DE FINANCIËLE CRISIS IN 2008 (in miljoenen EUR) FSA

Opbrengsten (vóór belastingen)

Kosten van risico (vóór belastingen)

Nettoresultaat

(2 060)

(1 665)

(3 139)

FSA Financial Products

(344)

(339)

(676)

FSA Insurance

(452)

(884)

(810)

Verkoop van FSA Insurance

(1 264)

(442)

(1 655)

Waardeverminderingen en andere

(2 114)

(1 187)

(2 729)

Waardeverminderingen en verliezen – verzekeringsactiviteit

(649)

Waardeverminderingen en verliezen – bancaire tegenpartijen (1)

(613)

Collectieve waardeverminderingen

-

Kredietverzekeraars

(381)

Andere waardeaanpassingen

(169)

Andere

(420)

Eigen kredietrisico (zonder FSA)

118

TOTAAL (1) Zonder bancaire tegenpartijen binnen de verzekeringsactiviteiten.


(4 173)

-

(594)

(368)

(810)

(500)

(386)

(91)

(320)

(228) (2 852)

(98) (604) 83 (5 868)

De totale opbrengsten over 2008 beliepen 3 556 miljoen EUR, en werden bijna gehalveerd (-48,4 %) in vergelijking met eind 2007 als gevolg van de financiële crisis. De opbrengsten werden negatief beïnvloed voor een bedrag van 4 173 miljoen EUR, waarvan 2 060 miljoen EUR rechtstreeks verband hield met FSA. De overblijvende 2 114 miljoen EUR hadden vooral te maken met: s waardeverminderingen en verliezen op het niveau van de verzekeringsactiviteiten (649 miljoen EUR) en op de beleggingsportefeuilles van Dexia (613 miljoen EUR); s waardeverminderingen op het risico van Dexia op de kredietverzekeraars (381 miljoen EUR); s kosten in verband met de situatie in Centraal-Europa (177 miljoen EUR); s waardeverminderingen op fondsen (127 miljoen EUR). Als we de financiële crisis buiten beschouwing laten, stegen de opbrengsten met 3,9 % in vergelijking met eind 2007. Zonder de impact van de crisis en FSA, namen de opbrengsten voor Public and Wholesale Banking toe met 14 % als gevolg van hogere uitstaande verbintenissen. Bij de Financiële dienstverlening aan particulieren namen de opbrengsten (zonder impact van de crisis) af met 1 % tegenover 2007 doordat het volume van en de marges op de spaarrekeningen, alsook de commissies die werden gegenereerd op spaarproducten, onder druk stonden.

De kosten van risico kwamen in 2008 uit op 3 292 miljoen EUR, in vergelijking met 163 miljoen EUR vorig jaar. Binnen de kosten van risico is 2 852 miljoen EUR (vóór belastingen) toe te schrijven aan de financiële crisis, waar van 1 665 miljoen EUR rechtstreeks te maken had met FSA. Dit bedrag omvat collectieve waardeverminderingen ten belope van 300 miljoen EUR op de Amerikaanse RMBS-portefeuille, om de voortdurende verslechtering van de Amerikaanse hypotheekmarkt te weerspiegelen en uit voorzichtigheid. De overige 1 187 miljoen EUR vindt in hoofdzaak zijn oorsprong in: s waardeverminderingen en verliezen op de beleggingsportefeuilles van Dexia (368 miljoen EUR); s waardeverminderingen op het risico van Dexia op de kredietverzekeraars (91 miljoen EUR); s waardeverminderingen op het Madoff-risico (122 miljoen EUR); s een collectieve waardevermindering voor kredietrisico’s (500 miljoen EUR). Door een minder duidelijke kijk op de toekomst en ongunstige kredietrisicofactoren koos Dexia voor een voorzichtige opstelling en legde het deze aanvullende reserve aan. De financiële crisis buiten beschouwing gelaten, bedroegen de kosten van risico 439 miljoen EUR. Zonder de financiële crisis, FSA en de kosten van risico bij Dexia Bank Nederland (110 miljoen EUR) bedroeg de “kosten van risico”-ratio (nettokosten uitgedrukt als een percentage op de gemiddelde omloop van de kredieten aan het cliënteel) voor de bankactiviteiten 10 basispunten in 2008.

Kosten De kosten beliepen 4 119 miljoen EUR in 2008, een toename van 7 % of +285 miljoen EUR in vergelijking met 2007. Uitzonderlijke uitgaven die verband houden met het hervormingsplan van Dexia ten belope van 229 miljoen EUR (vóór belastingen) verklaren grotendeels de toename van de kosten in 2008. Zonder die kosten, bedroeg de toename 2 % tegenover 2007. Als gevolg van de impact van de financiële crisis op de opbrengsten, bedroeg de exploitatiecoëfficiënt 115,8 % in 2008, in vergelijking met 55,6 % in 2007. Zonder de financiële crisis en de uitzonderlijke kosten in verband met het hervormingsplan van Dexia zou de exploitatiecoëfficiënt in 2008 zijn uitgekomen op 50,3 %, tegenover 51,3 % in 2007.

Belastingen Als gevolg van de financiële crisis bedroeg het resultaat vóór belastingen -3 877 miljoen EUR in 2008. In de resultatenrekening werd een nettobelastingvoordeel geboekt van 629 miljoen EUR, dat vooral kan worden toegeschreven aan de boeking van uitgestelde belastingen (actief) op provisies en aanpassingen van de reële waarde.

Brutobedrijfsresultaat Het brutobedrijfsresultaat werd zwaar getroffen door de gevolgen van de financiële crisis. Het kwam uit op -563 miljoen EUR in 2008 tegenover 3 062 miljoen EUR in 2007. Zonder impact van de crisis zou het brutobedrijfsresultaat stabiel gebleven zijn op 3 611 miljoen EUR (-0,3 % tegenover 2007).


COMPTES CONSOLIDÉS

Kosten van risico

COMPTES SOCIAUX

Opbrengsten

BEHEERSVERSLAG



BEHEERSVERSLAG

Solvabiliteit SOLVABILITEIT 31 dec. 2007

Tier 1-kapitaal (in miljoenen EUR) (1) Totale gewogen risico’s (in miljoenen EUR) (1) Tier 1-ratio (1)

30 sept. 2008

31 dec. 2008

Verschil op 3 maanden

14 549

18 741

16 126

-14,0 %

159 383 9,1 %

129 400 14,5 %

152 837 10,6 %

+18,1 %

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

(1) Bazel I toegepast in december 2007; Bazel II toegepast in september en december 2008.

Sinds 1 januari 2008 gebruikt Dexia het kader van Bazel II voor de berekening van de kapitaalvereisten voor kredietrisico’s en voor de publicatie van zijn solvabiliteitsratio’s. Op het einde van 2008 kwamen de totale gewogen risico’s van Dexia uit op 152,8 miljard EUR, tegenover 159,4 miljard EUR eind 2007. De overgang naar Bazel II op 1 januari 2008 lieten een daling van de gewogen risico’s toe van 42 miljard EUR. De gewogen risico’s op het einde van 2008 namen toe met 18 % (+24,5 miljard EUR) tijdens het vierde kwartaal 2008 als gevolg van de opname van de Financial Products-portefeuille van FSA in de bancaire portefeuille van Dexia. Zonder Financial Products namen de gewogen risico’s tijdens het vierde kwartaal 2008 af met 1 %. De kapitaalpositie van Dexia profiteerde in 2008 van de kapitaalverhoging van 6,0 miljard EUR die op 30 september 2008 werd aangekondigd en waarop werd ingetekend door de Belgische en de Franse overheid en door de hoofdaandeelhouders van Dexia. De Tier 1-ratio van Dexia kwam eind 2008 uit op 10,6 %, met inbegrip van een core Tier 1-ratio van 9,6 %. Ze omvatten alle gevolgen van de aan de gang zijnde verkoop van FSA Insurance en de prudentiële consolidatie van de activiteit Financial Products van FSA, die samen een negatief effect hadden van ongeveer 350 basispunten, zoals werd aangekondigd op 14 november 2008. Met de waarborg van de Belgische en de Franse overheid op de Financial Products-activa, die goedgekeurd werd door de Europese Commissie op 13 maart 2009, zijn de solvabiliteitsratio’s van Dexia beschermd tegen verdere potentiële verliezen van de activiteit Financial Products. De Tier 1-ratio eind 2008 houdt geen rekening met de kapitaalbijdrage ten belope van 0,4 miljard EUR vanwege de Luxemburgse overheid, die aangekondigd werd op 30 september 2008.

Winst per aandeel De winst per aandeel voor 2008 (-2,54 EUR) werd berekend op basis van 1 310 miljoen aandelen (gemiddeld gewogen aantal). De verwaterde winst per aandeel voor 2008 beliep -2,54 EUR.

Voorgesteld dividend De raad van bestuur heeft beslist om aan de algemene vergadering van aandeelhouders van 13 mei 2009 voor te stellen om over het boekjaar 2008 uitzonderlijk geen dividend uit te keren.


ANALYSE VAN DE GECONSOLIDEERDE BALANS De totale geconsolideerde balans kwam op 31 december 2008 uit op 651 miljard EUR, een stijging van 46,4 miljard EUR of +7,7 % in vergelijking met 31 december 2007. Aangezien het beleid van Dexia erop gericht is het risico op de renteschommelingen te beperken, dekt Dexia zijn activa en passiva in met afgeleide producten. De globale stijging van de balans is ten dele toe te schrijven aan de daling van de rentevoeten in vergelijking met 31 december 2007, wat geleid heeft tot een toename van de reële waarde van de afgeleide producten, de waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille (zowel aan de actief- als aan de passiefzijde) en de ingedekte rubrieken (schulden aan cliënten en voor verkoop beschikbare activa aan de actiefzijde). De impact op het nettoresultaat is beperkt.

Eigen vermogen Het eigen vermogen van de Groep bestaat uit het kern eigen vermogen (kapitaal, uitgiftepremies, reserves, nettoresultaat van het boekjaar vóór toewijzing min eigen aandelen) en de niet in de resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen (of other comprehensive income). Het eigen vermogen van de groep Dexia beliep 3,9 miljard EUR op 31 december 2008 tegen 14,5 miljard EUR op 31 december 2007, dit is een daling van 10,6 miljard EUR. De financiële crisis was de aanleiding tot een aantal aanpassingen van de reële waarde, waardeverminderingen en verliezen die wogen op het nettoresultaat over 2008 en had een directe impact op de reële waarde van de financiële instrumenten, zonder enige impact op de resultatenrekening maar wel op de zogenaamde other comprehensive income. Het kern eigen vermogen nam toe met 1,4 miljard EUR tot 17,5 miljard EUR. Dat is het gevolg van: s de kapitaalverhoging van 6 miljard EUR, waarop werd ingeschreven door de Belgische en de Franse overheid en door de bestaande hoofdaandeelhouders; s de betaling van het dividend over de resultaten van 2007 (-1,1 miljard EUR); s het verwerven van eigen aandelen (-0,2 miljard EUR); s het nettoverlies over de periode (-3,3 miljard EUR).

Verplichtingen De deposito’s van cliënten en het schuldpapier (kasbons, certificaten en obligaties) bedroegen op 31 december 2008 303 miljard EUR (-8,4 %). Hun aandeel in het balanstotaal bedroeg 47 %. De deposito’s van cliënten beliepen 114,7 miljard EUR, een terugval van 9,4 %. De zichtdeposito’s en de termijndeposito’s namen respectievelijk af met 9,1 miljard EUR en 8,3 miljard EUR. Deze daling is ten dele toe te schrijven aan de overstap van producten gebaseerd op een kortetermijnrente naar spaarproducten gebaseerd op een langetermijnrente in een klimaat van een dalende kortetermijnrente eind 2008. De verkoopsovereenkomsten vertoonden een toename van 6,3 miljard EUR. Het schuldpapier viel terug met 7,8 % tot 188,2 miljard EUR. Dit item werd eveneens beïnvloed door de overheveling van de verzekeringsactiviteiten van FSA naar de voor verkoop beschikbare passiva. De financiële verplichtingen tegen reële waarde bedroegen 19,0 miljard EUR, een vrijwel onveranderde situatie (+0,7 miljard EUR) met evenwel tegenstrijdige evoluties:

Activa De belangrijke veranderingen binnen elke activacategorie vloeiden voort uit de toepassing van het amendement van IAS 39 en IFRS 7 met ingang vanaf 1 oktober 2008. De voor verkoop beschikbare activa en de voor handelsdoeleinden aangehouden activa werden geherclassificeerd voor een totaal bedrag van 100 miljard EUR: 10 miljard EUR aan voor handelsdoeleinden aangehouden activa werden overgeheveld naar de voor verkoop beschikbare activa (3 miljard EUR) en naar leningen en vorderingen (7 miljard EUR), terwijl voor 91 miljard EUR aan voor verkoop beschikbare activa werden overgeheveld naar leningen en vorderingen. Zonder deze herclassificaties, zou de reserve van de voor verkoop beschikbare activa 1,3 miljard EUR lager zijn uitgekomen eind december 2008 en zou de impact op de resultaten beperkt gebleven zijn. Dit wordt toegelicht in toelichting 7.7 bij de geconsolideerde jaarrekening. Als gevolg daarvan namen de financiële investeringen eind 2008 af met 43,2 % tot 125 miljard EUR, vooral door de nettotransfers ten belope van -88 miljard EUR van de voor verkoop beschikbare portefeuille naar andere rubrieken. Bovendien werden voor 4 miljard EUR aan activa overgeheveld naar de activa aangehouden voor verkoop, vooral als gevolg van de aangekondigde verkoop van de verzekeringsactiviteit van FSA. De leningen en voorschotten aan cliënten kwamen op 31 december 2008 uit op 369 miljard EUR, een stijging van 52 % of +126 miljard EUR, waarvan 77 % (of 97 miljard EUR) kan worden verklaard door de hiervoor vermelde herclassificatie. Het saldo is vooral het gevolg van de toename van de uitstaande bedragen voor de financiële dienstverlening aan de publieke sector in 2008.


COMPTES CONSOLIDÉS

shet eigen kredietrisico op schuldpapier tegen de reële waarde genereerde een totaal bedrag van -474 miljoen EUR (tegen -30 miljoen EUR op 31 december 2007); sde financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde namen toe als gevolg van nieuwe uitgiften van euro-obligaties voor de retail- en de privatebankingcliënten (vooral de nieuwe uitgiften van Dexia Funding Netherlands, die nu worden gewaardeerd tegen reële waarde); sde verplichtingen tegen reële waarde afkomstig van de aan beleggingsinstellingen gekoppelde producten daalden in overeenstemming met de evolutie van de financiële markten. De achtergestelde schulden beliepen 4,4 miljard EUR, een daling van 9,8 %. De schulden aan kredietinstellingen stegen met 19,3 % tot 213,2 miljard EUR en werden gekenmerkt door de grotere mate waarin een beroep werd gedaan op de centrale banken.

COMPTES SOCIAUX

De zogenaamde other comprehensive income (de reële waarde van de voor verkoop beschikbare portefeuille, de reële waarde van de kasstroomafdekkingen en de omrekeningsreserve) beliep -13,6 miljard EUR, een daling van 12 miljard EUR. Het negatieve verschil kan worden verklaard door: s 10,4 miljard EUR aan de reserve van de voor verkoop beschikbare activa als gevolg van de verruiming van de kredietspreads en de daling van de aandelenmarkten. In dat verband besloot Dexia om het amendement van IAS 39 en IFRS 7 toe te passen en hevelde het met ingang van 1 oktober 2008 een deel van zijn voor verkoop beschikbare portefeuille over naar de categorie leningen en vorderingen. De voor verkoop beschikbare reserve van deze geherclassificeerde obligaties werd bevroren op de datum van de herclassificatie en zal worden afgeschreven over de resterende looptijd van de obligaties, zonder enige impact op de resultaten. Bovendien werden modellen toegepast om bepaalde niet geherclassificeerde voor verkoop beschikbare activa te waarderen omdat sommige markten illiquide en inactief zijn geworden. s-1,2 miljard EUR aan kasstroomafdekkingsreserve, vooral als gevolg van de reële waarde van de derivaten die in economisch opzicht activa indekken die nu geboekt worden bij de leningen en vorderingen. s-0,4 miljard EUR aan omrekeningsreserve als gevolg van de schommelingen van de USD- en TRY-wisselkoers. De minderheidsbelangen bleven stabiel op 1,7 miljard EUR. De discretionaire winstdelingselementen kwamen op 31 december 2008 uit op nul als gevolg van de daling van de reële waarde van activa die een negatief bedrag vertegenwoordigden.

BEHEERSVERSLAG



COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

VEREENVOUDIGDE GECONSOLIDEERDE BALANS (in miljoenen EUR) ACTIEF

31 dec. 2007

31 dec. 2008

604 564

651 006

waarvan Kas en tegoeden bij centrale banken Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening Financiële investeringen Derivaten

8 835

2 448

54 776

61 864

242 619

368 845

37 565

16 044

220 290

125 029

29 218

55 213

Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille

(185)

Investeringen in geassocieerde deelnemingen

861

682

Materiële vaste activa

2 257

2 353

Immateriële activa en goodwill

2 524

2 193

PASSIEF

604 564

651 006

Verplichtingen waarvan

588 170

645 388

Schulden aan kredietinstellingen

178 681

213 192

Schulden aan en deposito’s van cliënten

126 680

114 728

Financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening

18 301

18 952

Derivaten

31 365

75 834

204 013

188 120

Schuldpapier Achtergestelde schulden

3 938

4 885

4 407

Technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen

15 071

16 739

Eigen vermogen

16 394

5 618

Kern eigen vermogen

16 112

17 488

Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen

(1 587)

(13 572)

Eigen vermogen van de Groep

14 525


3 916

Activiteiten en resultaten van de metiers

Public and Wholesale Banking ..................................................................... 79 Financiële dienstverlening aan particulieren .............................................. 84 Asset Management ....................................................................................... 88 Investor Services ............................................................................................ 90 Thesaurie en financiële markten .................................................................. 92

Kernmarkten s In België werd in 2008 een stevige langetermijnproductie genoteerd: +8 % in vergelijking met 2007, tot 8,4 miljard EUR, een trend die vooral te danken was aan het segment financiering van de publieke sector, dat een jaarlijkse groei van 44 % liet optekenen. Dexia behield in 2008 zijn marktaandeel (76 %) en verhoogde zijn marges. De langetermijnverbintenissen kwamen eind december 2008 uit op 43,6 miljard EUR, een stijging van 13 %. s In Frankrijk daalde de langetermijnproductie in 2008 met 27 %, tot 9,8 miljard EUR. Het segment financiering van de publieke sector daalde met 36 % als gevolg van een futloze activiteit in de eerste helft van het jaar na de lokale verkiezingen. In de tweede helft van het jaar bleef Dexia, ondanks zijn eigen moeilijkheden, een van de actiefste kredietverstrekkers van de Franse lokale besturen, terwijl andere banken in hun kredieten snoeiden. De activiteit op het vlak van de financiering van projecten was stevig: Dexia organiseerde als mandated lead arranger negen PPS-transacties die verband hielden met verbintenissen van vóór de crisis (voor een totaal bedrag van 700 miljoen EUR). De langetermijnverbintenissen kwamen eind 2008 uit op 78 miljard EUR, een stijging van 4 % tegenover eind 2007. s In Spanje en Portugal verdubbelde de productie in 2008 in vergelijking met 2007, zowel wat de financiering van de publieke sector als wat de financiering van projecten betreft. De langetermijnverbintenissen kwamen eind december uit op 15,6 miljard EUR, een stijging van 46 %.


BEHEERSVERSLAG

2008 werd gekenmerkt door een radicale strategiewijziging als gevolg van de liquiditeitscrisis, die in oktober 2008 tot de herkapitalisatie van de Groep leidde. Het bestaande businessmodel van Public and Wholesale Banking werd zwaar getroffen door drie crisissen: s in de context van het liquiditeitstekort, kreeg de Groep af te rekenen met een ernstige liquiditeitscrisis vanwege het deel van de langetermijnverbintenissen van Dexia dat op kortetermijnbasis werd geherfinancierd; s de ruimere kredietspreads voor alle activacategorieën tastten de marktwaarde van de obligatieportefeuilles van de Groep in belangrijke mate aan; s FSA werd zwaar getroffen door de ineenstorting van de Amerikaanse kredietmarkt. In de eerste helft van het jaar had Dexia in vele landen grote volumes aan activa gegenereerd. In de tweede jaarhelft 2008 moest het, gezien de hiervoor vermelde gebeurtenissen, zijn productie in een context van schaarse liquiditeit sterk beperken en zich opnieuw op zijn kernmarkten concentreren. Globaal genomen komt het neer op een aanzienlijke daling van de productie. De langetermijnverbintenissen stegen in 2008 met 10 % tot 362,6 miljard EUR, en stabiliseerden zich vanaf september 2008 na de strategische heroriëntatie. Voor de financiering van de publieke sector namen de verbintenissen bij gelijke wisselkoers toe met 7 %. Voor de financiering van projecten stegen de verbintenissen met 28 %, tot 42,1 miljard EUR. De corporate-activiteit steeg met 30 %, tot 20,7 miljard EUR. Zoals al gezegd, waren deze stijgingen hoofdzakelijk te danken aan een erg dynamisch eerste halfjaar 2008. De nieuwe langetermijnkredieten en andere verbintenissen daalden in 2008 met 18 % tegenover 2007, namelijk van 80,9 miljard EUR naar 66,7 miljard EUR. Dexia koos er in de tweede jaarhelft voor zijn nieuwe productie drastisch te verminderen. Vooral in het vierde kwartaal daalde de productie, meer bepaald met 73 % (tot 8 miljard EUR). De daling was bijzonder uitgesproken in de niet-kernmarkten. Tijdens die periode werden de kredietspreads ruimer als gevolg van de financiële crisis en van het liquiditeitstekort, terwijl het kredietrisico op zich doorgaans matig bleef. De beleggingen in

COMPTES CONSOLIDÉS

ACTIVITEIT

obligaties op de secundaire markt werden eind 2008 stopgezet en werden over het hele jaar gehalveerd (tot 11,4 miljard EUR). De activiteit Financial Engineering, verbonden aan uitstaande kredieten – vooral gestuurd door de behoefte van de cliënten om hun risico’s te dekken –, bleef op een hoog peil (nagenoeg 30 miljard EUR), hoewel ze in vergelijking met 2007 met 7 % daalde. De depositoinzamelingdiensten en beleggingsproducten daalden lichtjes in 2008 (-0,6 %), van 42,2 miljard EUR tot 42,0 miljard EUR, waarvan 28,5 miljard EUR aan balansproducten. Na twee kwartalen van groei, werd in het derde kwartaal een daling van de fondsen van 1,6 miljard EUR vastgesteld. De helft van deze uitstroom werd aan het einde van het jaar teruggewonnen, dankzij de staatswaarborg en een doelgerichte en proactieve commerciële benadering. Relevante regionale trends worden hierna beschreven.

COMPTES SOCIAUX

Public and Wholesale Banking

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG


s In Italië daalde de langetermijnproductie over heel 2008 met 38 %. Deze daling is enerzijds het gevolg van de moeilijke omstandigheden voor het segment financiering van de publieke sector, met strikte balansbeperkingen die door de centrale overheid aan de lokale besturen werden opgelegd. Anderzijds had de beslissing van de Groep om zich op louter commerciële transacties toe te spitsen, een negatieve impact op de volumes, maar ze hielp de marges verbeteren. De langetermijnverbintenissen kwamen eind december 2008 uit op 38,8 miljard EUR, een daling van 3 %. Andere markten s De langetermijnproductie in het Verenigd Koninkrijk daalde in 2008 met 58 %, tot 2,7 miljard EUR, meer bepaald als gevolg van een drastische inkrimping van de activiteit in het tweede deel van het jaar. De productie op het gebied van de financiering van projecten nam toe met 7 % in vergelijking met 2007. De langetermijnverbintenissen kwamen eind december 2008 uit op 11,6 miljard EUR, een daling van 12 %. s De langetermijnproductie in Duitsland noteerde in 2008 een daling van 31 %, na een inkrimping van de Duitse markt als gevolg van een toename van de belastinginkomsten van de lokale besturen. De langetermijnverbintenissen stegen eind december 2008 met 5 %. s In de Verenigde Staten en Canada beliep de langetermijnproductie 16,2 miljard EUR in 2008, een stijging van 22 %. Dit cijfer weerspiegelt de stevige activiteit van de eerste jaarhelft 2008, toen Dexia voor grote bedragen aan kredietbrieven en liquiditeitswaarborgen uitgaf om de Amerikaanse gemeenten financieringsoplossingen te bieden na de ineenstorting van de markt voor auction rate securities. De langetermijnverbintenissen stegen eind 2008 met 23 % bij gelijke wisselkoers, namelijk tot 65 miljard EUR. s In Japan bedroeg de langetermijnproductie in 2008 5,6 miljard EUR, een stijging van 19 %. De activiteit nam in de laatste maanden van het jaar sterk af (-51 % in het vierde kwartaal), in een context van een inkrimping van de obligatieportefeuille en een terugkeer naar de kernmarkten en naar hoge marges. De langetermijnverbintenissen beliepen aan het eind van het jaar 13,5 miljard EUR.


s De productie van kredieten en andere verbintenissen vanuit de internationale hoofdzetel daalde in 2008 aanzienlijk (- 78 %), ook als gevolg van de drastische achteruitgang van de obligatieactiviteit. Het jaar 2009 zal wellicht worden gekenmerkt door een sterke productiedaling en de toepassing van het hervormingsplan, dat erop gericht is de activiteit Public and Wholesale Banking opnieuw te concentreren op markten waar de Groep commercieel sterk aanwezig is, toegang heeft tot lokale langetermijnfinanciering en over een rendabel groeipotentieel beschikt. Deze analyse heeft tot de volgende geografische verschuivingen geleid: s in Australië, Oost-Europa (met uitzondering van Dexia banka Slovensko), Mexico, India en Scandinavië worden de activiteiten stopgezet. Ze zullen, na raadpleging van de bevoegde regelgevende instanties, aan partners worden verkocht of overgedragen; s in Japan, Duitsland en Zwitserland blijven de vestigingen bestaan, om te blijven beschikken over platformen die toegang geven tot financieringsbronnen, meer bepaald de Duitse Pfandbriefe, maar zonder enige commerciële ontwikkeling; s in het Verenigd Koninkrijk en Noord-Amerika worden de activiteiten aanzienlijk afgebouwd; s in landen waar Dexia over een stevige commerciële aanwezigheid beschikt (Frankrijk, België en Luxemburg, alsook Italië en het Iberisch Schiereiland) wordt de activiteit versterkt en het productengamma verruimd.


31 december 2008

Europa

234 850

België

38 788 6 727

Centraal en Oost-Europa

Evolutie

2007

2008

Evolutie

249 155

+6,1 %

48 404

40 708

-15,9 %

43 636

+12,5 %

7 751

8 388

+8,2 %

7 779

+15,6 %

1 768

2 050

+15,9 %

Duitsland

36 621

38 341

+4,7 %

6 366

4 384

-31,1 %

Frankrijk

74 927

77 602

+3,6 %

13 427

9 834

-26,8 %

Iberisch Schiereiland (Spanje en Portugal)

10 671

15 614

+46,3 %

2 585

5 333

x2,1

Italië

39 834

38 805

-2,6 %

5 144

3 173

-38,3 %

Luxemburg

2 376

2 464

+3,7 %

496

430

-13,3 %

Turkije (2)

3 271

4 345

+32,8 %

2 381

2 978

+25,1 %

13 245

11 600

-12,4 %

6 319

2 681

-57,6 %

Zweden

Verenigd Koninkrijk

3 754

3 614

-3,7 %

805

1 032

+28,2 %

Zwitserland

4 637

5 355

+15,5 %

1 362

425

-68,8 %

59 435

81 304

+36,8 %

19 564

23 097

+18,1 %

1 218

1 267

+4,0 %

942

639

-32,1 %

Israel

612

794

+29,8 %

186

185

-0,1 %

Japan

6 252

13 481

x2,2

4 678

5 583

+19,3 %

Buiten Europa Australië

1 305

1 196

-8,3 %

507

467

-7,8 %

Verenigde Staten en Canada

Mexico

50 048

64 566

+29,0 %

13 251

16 222

+22,4 %

Internationale hoofdzetel (3)

34 233

32 123

-6,2 %

12 970

2 846

-78,1 %

328 518

362 583

+10,4 %

80 938

66 651

-17,7 %

278 890

299 773

+7,5 %

58 794

49 330

-16,1 %

Volledig geconsolideerde dochterondernemingen waarvan publieke sector waarvan financiering van projecten

33 383

42 070

+26,0 %

12 335

10 156

-17,7 %

waarvan corporate

16 245

20 740

+27,7 %

9 809

7 165

-27,0 %

(1) Bedragen tegen de lopende wisselkoers. (2) Zal worden geïntegreerd in de activiteiten van Retail and Commercial Banking vanaf 2009. (3) ˝Internationale hoofdzetel˝ verwijst naar transacties die worden uitgevoerd door de hoofdzetel in landen waar de Groep niet rechtstreeks aanwezig is.

INZAMELING VAN DEPOSITO’S EN BELEGGINGSPRODUCTEN (INCLUSIEF BUITENBALANSPRODUCTEN) 31 december 2007

31 december 2008

Evolutie

Balans Buitenbalans

26 767 15 457

28 500 13 480

+6,5 % -12,8 %

TOTAAL

42 224

41 980

-0,6 %

(in miljoenen EUR)


COMPTES CONSOLIDÉS

31 december 2007

(in miljoenen EUR)

Langetermijnproductie (1)

COMPTES SOCIAUX

Langetermijnverbintenissen (1)

BEHEERSVERSLAG

LANGETERMIJNVERBINTENISSEN EN -PRODUCTIE


COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

FSA De activiteit van FSA moet worden bekeken in de context van de ineenstorting van de kredietverzekeringsmarkt. Op 14 november 2008 kondigde Dexia een bindende overeenkomst aan om de verzekeringsactiviteiten van FSA aan Assured Guaranty Ltd te verkopen. Gemeentelijke activiteit: in 2008 bedroeg de bruto geactualiseerde waarde (GW) van de premies van FSA 582 miljoen USD, dit is -28 % tegenover 2007. Deze daling is te wijten aan: s een scherpe afname van de penetratie van kredietverzekering (van 47 % in 2007 naar 17 % in 2008) in een context van toenemende onzekerheid rond de belangrijkste kredietverzekeraars, waardoor veel emittenten ervoor kozen obligaties uit te geven op hun eigen ratings; s de beslissing van Moody’s (op 21 juli 2008) om de rating Aaa van FSA te herzien met het zicht op een eventuele verlaging, wat de marktpositie van FSA verzwakte. ABS-activiteit: Dexia en FSA besloten in 2008 om uit de ABSmarkt te stappen, wat een daling van de bruto GW van de premies met 78 % (tot 83 miljoen USD) tot gevolg had. In de tweede jaarhelft werd vrijwel geen nieuwe productie verwezenlijkt.

RESULTATEN Het gerapporteerde nettoresultaat groepsaandeel van Public and Wholesale Banking beliep in 2008 -1 924 miljoen EUR, tegenover 1 025 miljoen EUR in 2007, nadat rekening was gehouden met een verlies bij FSA van in totaal 2 767 miljoen EUR. Alle gevolgen van de aan gang zijnde verkoop van de verzekeringsactiviteiten van FSA aan Assured Guaranty werden in het vierde kwartaal 2008 geboekt voor in totaal -1 655 miljoen EUR na belastingen. Ze omvatten niet alleen het kapitaalverlies, maar ook een aantal aanverwante gevolgen, zoals de afschrijving van uitgestelde belasting (actief) en de gedeeltelijke omkering van de positieve waardeaanpassingen van het eigen kredietrisico. De financiële crisis had eveneens zware gevolgen voor FSA. De Financial Productsportefeuille van FSA (voor 676 miljoen EUR na belastingen) en FSA Insurance (voor 810 miljoen EUR na belastingen) werden beide rechtstreeks getroffen door de crisis op de Amerikaanse hypotheekmarkt en door de marktcrisis. Beide boekten substantiële waardeverminderingen op hun risico’s op de zogenaamde residential mortgage-backed securities (vooral HELOC, Alt-A, subprime en option ARMs). De impact van de crisis op de Financial Products-portefeuille van FSA omvat collectieve waardeverminderingen ten belope van


300 miljoen EUR (geen belastingimpact) op de Amerikaanse RMBS-sector. Zonder FSA bedroeg het nettoresultaat groepsaandeel 843 miljoen EUR, een daling van 19 % in vergelijking met 2007. Het omvatte de impact van de financiële crisis voor een negatief totaalbedrag van 283 miljoen EUR na belastingen, vooral met betrekking tot: s verliezen in verband met de Kommunalkredit Austria/Dexia Kommunalkredit Bank-transactie in Centraal Europa; s waardeverminderingen op de beleggingsportefeuille van de verzekeringsactiviteiten, s collectieve waardeverminderingen voor kredietrisico’s. Zonder de impact van de financiële crisis, vertoonde het nettoresultaat groepsaandeel een stijging van 9 % in vergelijking met 2007. De totale opbrengsten zonder FSA bedroegen in 2008 2 452 miljoen EUR, een stijging van 9 % tegenover 2007. Zonder de impact van de financiële crisis zouden de opbrengsten met 14 % zijn gestegen in vergelijking met 2007. De opbrengsten profiteerden van: s grote volumes, met een stijging van 10 % van de uitstaande bedragen, deels dankzij een sterke activiteit gedurende de eerste jaarhelft 2008; s relatief stabiele marges; s het opnemen van liquiditeitslijnen met een hoge marge in de Verenigde Staten op het einde van het jaar. De kosten zonder FSA stegen met 7 % tot 869 miljoen EUR. Deze stijging heeft te maken met internationale ontwikkelingen, die zich in de eerste negen maanden van het jaar voordeden. Ze werden ondertussen stopgezet. De gewijzigde strategie waartoe op het einde van het jaar werd beslist, zorgde in het vierde kwartaal 2008 al voor een daling van de kosten. Het brutobedrijfsresultaat zonder FSA kwam in 2008 uit op 1 583 miljoen EUR, een stijging van 10 % in vergelijking met 2007. Zonder de impact van de financiële crisis, bedroeg het brutobedrijfsresultaat 1 695 miljoen EUR, een toename van 18 % tegenover 2007. De kosten van risico zonder FSA namen aanzienlijk toe, tot 391 miljoen EUR, tegenover 58 miljoen EUR in 2007. Deze toename was vooral te wijten aan collectieve voorzieningen voor kredietrisico’s ten belope van 152 miljoen EUR. Zonder de impact van de financiële crisis, bedroegen de kosten van risico 168 miljoen EUR. De belastingen kwamen uit op 336 miljoen EUR, zonder FSA en de impact van de financiële crisis voor het volledige jaar 2008, en vertegenwoordigden een stijging van 11 % in vergelijking met 2007.


Opbrengsten Kosten Brutobedrijfsresultaat Kosten van risico Resultaat vóór belastingen Belastingen Nettoresultaat Aandeel van derden Nettoresultaat groepsaandeel waarvan impact financiële crisis waarvan nettoresultaat zonder financiële crisis Exploitatiecoëfficiënt Totaal toegewezen eigen vermogen (gemiddelde)

2007 (1) 2 259 (816) 1 443 (58) 1 385 (297)

2008

Evolutie

2 452

+8,5 %

(869) 1 583 (391) 1 184

+6,6 % +9,7 % x6,7 -14,5 %

(286)

-3,7 %

898

-17,5 %

47

54

+15,0 %

1 041

843

-19,0 %

1 088

8

(283)

1 033

1 126

36,2 %

35,5 % 5 077

3 620

Gewogen risico’s – Bazel I

90 654

-

Gewogen risico’s – Bazel II

-

74 462

n.s. +9,0 %

COMPTES SOCIAUX

(1) Pro forma.

COMPTES CONSOLIDÉS

(in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld)

BEHEERSVERSLAG

RESULTATENREKENING ZONDER FSA


BEHEERSVERSLAG COMPTES CONSOLIDÉS COMPTES SOCIAUX

Financiële dienstverlening aan particulieren ACTIVITEIT De activiteiten van Financiële dienstverlening aan particulieren bleken goed bestand te zijn tegen de crisis en leverden een forse bijdrage tot de algemene liquiditeit van de Groep. Voor het volledige jaar 2008 bleven de totale deposito’s stabiel op 69 miljard EUR en de kredieten namen toe tot 42 miljard EUR, een stijging van 10 % in vergelijking met eind 2007. In België, Luxemburg en Slowakije werd tijdig aangepast gecommuniceerd met de cliënten om de vele vragen over de uitzonderlijk zware financiële crisis die 2008 kenmerkte, te beantwoorden. In België hield de commerciële franchise goed stand en bevonden de deposito’s zich aan het einde van het jaar weer op het niveau van vóór de crisis (+1 % tussen eind september en eind december 2008). In 2009 zal Dexia zich verder toeleggen op de ontwikkeling van interessante retail-, private- en commerciële activiteiten in België, Luxemburg, Turkije en Slowakije. Die activiteiten worden, net als Asset Management en Investor Services, opgenomen in het nieuwe metier Retail and Commercial Banking. De voornaamste strategische doelstellingen van Retail and Commercial Banking in 2009 zijn: shet uitbreiden van het cliëntenbestand en de depositobasis; shet verbeteren van de relatieve kostenpositie; shet verder benutten van het bestaande potentieel van de kantorennetten conform het hervormingsplan dat in november 2008 werd gelanceerd. Dexia zal in 2009 het netwerk in Turkije blijven uitbreiden, de multikanaaldistributie blijven ontwikkelen, kredietproducten blijven promoten en blijven tegemoetkomen aan de verwachtingen van de cliënten. Ondanks de betreurenswaardige vertrouwenscrisis als gevolg van het plotse gebrek aan liquiditeit eind september 2008, bleven de totale deposito’s eind 2008 stabiel in vergelijking met december 2007 (69 miljard EUR). Toch werden aanzienlijke verschuivingen vastgesteld in de spaar- en beleggingsstromen als gevolg van een in de loop van het jaar toenemende risicoafkeer van de cliënten. Bovendien zorgde de dalende kortetermijnrente in het vierde kwartaal voor een overstap van producten gebaseerd op een kortetermijnrente (zoals kasbons en termijndeposito’s) naar producten gebaseerd op een langetermijnrente (zoals de obligaties uitgegeven door de Groep). Meer bepaald, slieten de gestructureerde obligaties uitgegeven door de Groep een stijging optekenen van 20 % (tot 12 miljard EUR) in vergelijking met vorig jaar en een groei van 8 % in het vierde kwartaal van 2008; sbleef de daling van de uitstaande bedragen op spaarrekeningen beperkt (6 % in vergelijking met vorig jaar) dankzij de


succesvolle nieuwe internetspaarrekening in België, die een hoge interest biedt, en die eind 2008 meer dan 3,3 miljard EUR van de uitstaande bedragen voor zijn rekening nam. Eind december 2008 bevonden de uitstaande bedragen op spaarrekeningen zich weer op het niveau van september 2008, namelijk op 24 miljard EUR. Deze veerkracht werd vooral in België vastgesteld; snamen, na negen maanden van sterke stijging, de kasbons en de termijnrekeningen af in het vierde kwartaal tot 25 miljard EUR eind 2008. Als gevolg van een uitgesproken negatief markteffect, vielen de buitenbalansactiva (inclusief de levensverzekeringsproducten) terug met 22 % tot 52 miljard EUR, met inbegrip van de daling van 34 % voor de gemeenschappelijke beleggingsfondsen. De technische levensverzekeringsreserves bleven stabiel op 16 miljard EUR (of -0,2 % in vergelijking met 2007). De algemene terugval bij de buitenbalansactiva kan gedeeltelijk worden verklaard door het succes van interessante alternatieve producten, zoals termijnrekeningen en gestructureerde obligatieproducten. De totale cliëntentegoeden kwamen eind december 2008 uit op 121 miljard EUR, een daling van 11 %, vooral als gevolg van de daling bij de buitenbalansactiva. Er werd een tweecijferige groei opgetekend voor de kredieten aan het cliënteel met een stijging van 10 % (tot 42 miljard EUR) eind december 2008 in vergelijking met vorig jaar. Alle segmenten bleven snel uitbreiden (+15 % voor kredieten aan kmo’s en zelfstandigen, +7 % voor consumentenkredieten en +10 % voor hypothecaire kredieten in vergelijking met vorig jaar). In absolute bedragen leverde België de grootste bijdrage aan deze groei. In België bevestigde Dexia Bank zijn multikanaaldistributie en bereidde het de lancering voor van zijn nieuw distributiemodel. Het model spitst zich toe op relatiebeheer en specialisatie om beter tegemoet te komen aan de behoeften van de cliënten. Het vernieuwende openkantoorconcept werd geïntroduceerd in een aantal testkantoren en zal vanaf 2009 worden veralgemeend in alle 959 kantoren. Dit concept werd haalbaar dankzij de investering in een nieuwe generatie van geldautomaten, waarmee cash kan worden gedeponeerd. De verwerking van cash geld wordt geconcentreerd in de Self-Service Bankingzone van het kantoor en het klassieke bankloket verdwijnt. Dat leidt tot een kantoor met een open ruimte dat volledig is toegespitst op de adviesverlening aan de cliënten en op diensten met een hoge toegevoegde waarde. Luxemburg werd als financieel centrum zwaarder getroffen door de crisis door zijn positie op het vlak van private banking. De cliëntentegoeden en -portefeuilles werden aangetast door een uitgesproken negatief markteffect. Dexia bleef echter investeren in zijn privatebankingactiviteiten en opende in oktober 2008 een nieuw bijkantoor in Monaco dat ten dienste staat van de Europese privatebankingcliënten.

CLIËNTENTEGOEDEN EN KREDIETEN AAN HET CLIËNTEEL (in miljarden EUR)

31/12/2007

31/12/2008

Evolutie

TOTALE CLIËNTENTEGOEDEN EN KREDIETEN AAN HET CLIËNTEEL

173,8

162,6

-6,5 %

Totale cliëntentegoeden

136,0

121,0

-11,0 %

69,3

68,9

-0,5 %

Zichtrekeningen

8,5

7,9

-7,9 %

Spaarrekeningen

25,7

24,2

-5,7 %

Kasbons en termijnrekeningen

25,3

25,1

-0,7 %

Deposito’s

Obligaties uitgegeven door de Groep

9,8

11,7

+19,9 %

50,9

36,3

-28,7 %

Gemeenschappelijke beleggingsfondsen

32,4

21,3

-34,2 %

Effectenrekeningen (1)

18,4

15,0

-18,9 %

Technische levensverzekeringsreserves

15,9

15,9

-0,2 %

Totale kredieten aan het cliënteel

37,8

41,5

+9,9 %

Hypothecaire kredieten

21,5

23,6

+9,8 %

Consumentenkredieten

2,4

2,6

+7,1 %

Kredieten aan kmo’s en zelfstandigen

8,8

10,1

+15,0 %

Andere kredieten

5,1

5,2

+2,6 %

-3,5 %

Buitenbalansproducten

Cliëntentegoeden en kredieten aan het cliënteel – retailbanking en kmo’s

120,6

116,5

Cliëntentegoeden

87,2

79,7

-8,5 %

Kredieten aan het cliënteel

33,5

36,7

+9,6 %

Cliëntentegoeden en kredieten aan het cliënteel – private banking

53,1

46,1

-13,2 %

Cliëntentegoeden

48,9

41,3

-15,4 %

4,3

4,8

+11,9 %

Kredieten aan het cliënteel

(1) Financiële cliëntentegoeden (aandelen, obligaties, coöperatieve deelbewijzen …) die bij de bank op effectenrekeningen staan.


COMPTES CONSOLIDÉS

TRY (3,7 miljard EUR). Deze uitstekende prestatie was zowel te danken aan de retailkredieten als aan de kredieten aan kmo’s en landbouwbedrijven. Turkije blijft een groeiplatform op lange termijn en houdt tegelijkertijd zijn balans en risico’s nauwlettend in het oog. In Slowakije bereidde Dexia banka Slovensko in 2008 de overstap naar de euro (die plaatsvond op 1 januari 2009) voor. De afdelingen IT en marketing zorgden mee voor het welslagen van deze operatie.

COMPTES SOCIAUX

In Turkije hield de expansie van DenizBank in 2008 aan met de opening van 80 nieuwe kantoren (waardoor het totaal aantal kantoren op het einde van het jaar uitkwam op 400) en een stijging van 21 % van het aantal geldautomaten. DenizBank heeft nu meer dan 3 miljoen cliënten en zijn naambekendheid neemt verder toe. Eind december 2008 kwamen de cliëntentegoeden uit op 9,3 miljard TRY (4,3 miljard EUR), dit is een toename van 28 % in vergelijking met vorig jaar. De kredieten groeiden fors (+43 % in vergelijking met eind 2007) en de uitstaande bedragen kwamen eind 2008 uit op 7,8 miljard

BEHEERSVERSLAG

Financiële dienstverlening aan particulieren


COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

RESULTATEN Vanuit financieel oogpunt woog het marktklimaat duidelijk op de prestatie van de Financiële dienstverlening aan particulieren. Voor het volledige jaar 2008 werd een nettoverlies geboekt van 143 miljoen EUR, vooral door waardeverminderingen en verliezen op de beleggingsportefeuille van de verzekeringsactiviteit. De crisis zorgde voor een daling van het nettoresultaat van 723 miljoen EUR in 2008, vooral als gevolg van: s504 miljoen EUR aan verliezen en waardeverminderingen op de verzekeringsportefeuilles; seen bijdrage van 33 miljoen EUR van Dexia Banque Internationale à Luxembourg (Dexia BIL) aan de Association pour la Garantie des Dépôts Luxembourg na de insolvabiliteit van de IJslandse banken in Luxemburg; s56 miljoen EUR aan collectieve waardeverminderingen voor kredietrisico’s; s30 miljoen EUR in verband met het buitensporige muntrisico opgebouwd door een aantal professionele cliënten bij Dexia banka Slovensko; s86 miljoen EUR aan waardeverminderingen op het Madoff-risico. Bovendien werden een aantal eenmalige elementen die geen verband houden met de crisis, opgenomen in de resultaten over 2008: svoor 33 miljoen EUR aan herstructureringskosten na belastingen bij Dexia Bank België voor zijn nieuw distributiemodel zoals hiervoor al werd aangehaald; svoor 7 miljoen EUR aan kosten na belastingen die verband houden met het terugschroeven van de activiteit inzake consumentenkredieten in Rusland. Zonder rekening te houden met de gevolgen van de crisis, beliep het nettoresultaat groepsaandeel 581 miljoen EUR eind 2008, een daling van 20 % (of van 15 % indien geen rekening wordt aangehouden met zowel eenmalige elementen als gevolgen van de crisis). De gerapporteerde opbrengsten beliepen 2 197 miljoen EUR in 2008, en 2 795 miljoen EUR zonder de gevolgen van


de financiële crisis, een daling van 1 %. Daarachter gaat een groei schuil van 25 % bij DenizBank (dankzij de aanhoudende hoge groei van de kredieten en de depositovolumes alsook van de commissies) die meer dan gecompenseerd werd door een daling van 4 % in België en van 10 % in Luxemburg. In deze laatste twee landen werden de opbrengsten beïnvloed door het lage aantal deposito’s en de lage depositomarges, alsook door de lagere commissies. De kosten beliepen 1 997 miljoen EUR, dit is een stijging van 6 % in vergelijking met vorig jaar. Laatstgenoemd percentage omvat een stijging van 16 % in Turkije, vooral als gevolg van de uitbreiding van het kantorennet en de hogere activiteit (het omvat eveneens de eenmalige kosten in verband met Rusland), een stijging van 3 % in België en van 8 % in Luxemburg. De stijging van de kosten in België weerspiegelt uitgaven die te maken hebben met de voornoemde herstructureringskosten voor het nieuw distributiemodel. De kostenbasis in Luxemburg werd beïnvloed door de ontwikkeling van de privatebankingactiviteit in 2008. Als we geen rekening houden met de impact van de financiële crisis of met de eenmalige elementen die hiervoor worden toegelicht, kwam de exploitatiecoëfficiënt in 2008 uit op 71 % in vergelijking met 67 % in 2007. De kosten van risico kwamen eind 2008 uit op 368 miljoen EUR, vooral als gevolg van de waardeverminderingen op het Madoff-risico en in mindere mate door de algemene provisie voor kredietrisico’s en het verlies bij Dexia banka Slovensko. Zonder de impact van de financiële crisis kwamen de kosten van risico in 2008 uit op 114 miljoen EUR, een stijging van 52 miljoen EUR die vooral te wijten is aan Turkije (+35 miljoen EUR) door de toename van het kredietvolume en de verslechtering van de lokale risico’s. Als gevolg daarvan kwam het resultaat vóór belastingen in 2008 uit op -180 miljoen EUR, of 672 miljoen EUR zonder de impact van de crisis, in vergelijking met 866 miljoen EUR in 2007.


2007 (1)

2008

Evolutie -22,1 %

Opbrengsten

2 820

2 197

Kosten

(1 889)

(1 997)

+5,7 %

200

-78,5 %


931

Kosten van risico

(62)

(368)

x6,0

Resultaat vóór belastingen

866

(180)

n.s.

Belastingen

(132)

Nettoresultaat

733

Aandeel van derden Nettoresultaat groepsaandeel waarvan impact financiële crisis waarvan nettoresultaat zonder financiële crisis Exploitatiecoëfficiënt Totaal toegewezen eigen vermogen (gemiddelde)

19

n.s.

(162)

n.s.

5

(19)

n.s.

728

(143)

n.s.

0

(723)

n.s.

728

581

-20,3 %

67,0 %

90,9 %

2 243

2 580


30 525

-


-

18 463

COMPTES SOCIAUX

(1) Pro forma.

COMPTES CONSOLIDÉS


BEHEERSVERSLAG

RESULTATENREKENING


COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Asset Management ACTIVITEIT De sector van het asset management beleefde een moeilijk 2008, vooral na de uitzonderlijk zware marktverstoring die zich voordeed tijdens het laatste kwartaal van het jaar. Eind december 2008 beliepen de beheerde activa 79,3 miljard EUR, een daling van 30,4 miljard EUR (of -27,7 %), waarvan 14,4 miljard EUR in het vierde kwartaal. Op jaarbasis beliep het negatieve markteffect 14,3 miljard EUR (of 47 % van de daling), terwijl de netto-uitstroom uitkwam op 16,1 miljard EUR, vooral bij de retail- en de institutionele fondsen. Tegen deze achtergrond vertaalde de toenemende risicoafkeer van de cliënten zich in een netto-uitstroom van 9,2 miljard EUR bij de retailbeleggingsfondsen en privémandaten, die eveneens werden beïnvloed door een negatief markteffect van 7,8 miljard EUR. Op het einde van het jaar kwamen de totale activa beheerd in retailfondsen en privémandaten uit op 32,2 miljard EUR.

De institutionele beleggingsfondsen en mandaten namen af met 13,3 miljard EUR (of -22 %) sinds het begin van het jaar tot 47,2 miljard EUR. Dat kan worden verklaard door een negatief markteffect ten belope van 6,4 miljard EUR en een netto-uitstroom van 6,9 miljard EUR, die vooral tijdens het laatste kwartaal van het jaar bij de fixed income en de geldmarktfondsen (vooral door het verlies van twee mandaten) te merken was. De beheerde activa bleven goed gespreid over de diverse activaklassen: 14 % in aandelenfondsen, 31 % in obligatiefondsen, 15 % in geldmarktfondsen, 33 % in gediversifieerde fondsen, 7 % in alternatieve en gestructureerde fondsen. De duurzame en verantwoorde beleggingsfondsen vertegenwoordigden 20 % van de totale in fondsen belegde activa. Op 31 december 2008 vertegenwoordigden de institutionele activa 59 % van de totale beheerde activa, waarbij de overige 41 % ging naar activa afkomstig van de retail- en de privatebankingcliënten.

BEHEERDE ACTIVA (1) (in miljarden EUR)

31/12/2007

31/12/2008

Evolutie

TOTAAL Per beheersoort

109,7

79,3

-27,7 %

69,5

44,8

-35,5 %

25,7

15,9

-38,3 %

43,7

28,9

-33,9 %

5,5

3,3

-40,2 %

34,8

31,3

-10,2 %

Gemeenschappelijke beleggingsfondsen Institutionele fondsen Retailfondsen Privémandaten Institutionele mandaten Per soort gemeenschappelijk beleggingsfonds Aandelenfondsen

14,3

6,8

-52,7 %

Obligatiefondsen

18,3

12,9

-29,2 %

Geldmarktfondsen

12,4

11,8

-4,9 %

7,8

3,1

-59,9 %

Alternatieve fondsen Gediversifieerde fondsen

12,9

8,1

-37,4 %

Gestructureerde producten

3,0

2,0

-33,5 %

Andere

0,8

0,1

-89,9 %

(1) Activa beheerd door Dexia Asset Management. Inclusief dubbel getelde activa.


RESULTATENREKENING (in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld) Opbrengsten Kosten Brutobedrijfsresultaat Kosten van risico Resultaat vóór belastingen Belastingen Nettoresultaat Aandeel van derden Nettoresultaat groepsaandeel waarvan impact financiële crisis waarvan nettoresultaat zonder financiële crisis Exploitatiecoëfficiënt

2007 (1)

2008

Evolutie

284

161

-43,4 %

(158)

(143)

125

18

-9,9 % -85,7 %

0

0

-

125

18

-85,7 %

(2)

-76,5 %

(7) 118

16

-86,2 %

4

5

+12,5 %

114 0

11 (57)

-90,1 % n.s.

114

69

-39,8 %

55,8 %

88,8 %

Totaal toegewezen eigen vermogen (gemiddelde)

70

79


46

-


-

410

(1) Pro forma.


COMPTES CONSOLIDÉS

Het nettoresultaat groepsaandeel beliep 11 miljoen EUR in 2008. Zonder de eenmalige commerciële acties die verband houden met de financiële crisis en die geboekt werden tijdens de tweede jaarhelft (57 miljoen EUR), kwam het nettoresultaat groepsaandeel uit op 69 miljoen EUR, een daling van 40 % in vergelijking met 2007, als gevolg van lagere commissies. De totale opbrengsten beliepen 161 miljoen EUR in 2008. Als we geen rekening houden met de eenmalige commerciële acties bedroegen de opbrengsten 218 miljoen EUR, een daling van 23 % als gevolg van de dalende beheerscommissies

(-20 %) en performancecommissies (-42 %), die werden beïnvloed door het negatieve markteffect op fondsen en door de lagere netto-ingezamelde bedragen. De kosten daalden tot 143 miljoen EUR (-10 % in vergelijking met 2007) dankzij een actieve controle op de kosten en meer bepaald op de personeelskosten, en op de uitgaven voor IT en marketing. Het brutobedrijfsresultaat van het jaar beliep 18 miljoen EUR (75 miljoen EUR zonder de eenmalige commerciële acties) in vergelijking met 125 miljoen EUR in 2007. In 2008 kwam de exploitatiecoëfficiënt uit op 65 % zonder de eenmalige commerciële acties.

COMPTES SOCIAUX

RESULTATEN

BEHEERSVERSLAG

Asset Management

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Investor Services ACTIVITEIT De volumes van RBC Dexia Investor Services werden beïnvloed door de scherpe daling van de wereldwijde marktindexen in 2008. Op 31 december 2008 beliepen de activa in beheer 1 896 miljard USD, een daling van 34 % in vergelijking met 2007. De daling is in grote mate toe te schrijven aan het effect van de negatieve marktwaarde. De forse waardestijging op het einde van de periode van de USD ten opzichte van de CAD (+23,4 %) en de EUR (+5,1 %) droeg eveneens bij tot de daling, gelet op het grote aandeel van de activa in beheer die in deze munten zijn uitgedrukt. Het aantal administratief beheerde fondsen nam toe met 17 % (+874 portefeuilles) in vergelijking met december 2007.

De nieuw aangetrokken cliënten en de interne groei van de bestaande cliënten zorgden voor de groei. Ook het aantal transferagentrekeningen nam tussen december 2007 en december 2008 toe met 6 %, van 7,6 tot 8,1 miljoen eenheden. Bij de voornaamste mandaten die in 2008 werden binnengehaald koos Swisscanto voor RBC Dexia Investor Services als provider voor een brede waaier aan investor services zoals custody, administratief fondsenbeheer en transferagent voor zijn 16 miljard EUR aan activa in fondsen naar Luxemburgs recht. Aegon Canada koos eveneens voor RBC Dexia Investor Services voor het leveren van diensten op het vlak van de fondsenboekhouding en de functie als transferagent aan de onderneming voor haar 160 fondsen.

INVESTOR SERVICES

COMPTES SOCIAUX

2007

2008

Evolutie

Activa in beheer (1) (in miljarden USD)

2 882

1 896

-34,2 %

Aantal administratief beheerde fondsen

5 134

6 008

+17,0 %

Aantal aandeelhoudersrekeningen in de functie als transferagent (in duizenden)

7 645

8 125

+6,3 %

(1) Activa in custody, administratief beheerde fondsen en activiteit als transferagent.


RESULTATENREKENING

(1) De wisselkoersen voor de activiteit worden berekend op een spotbasis (einde van het jaar), en op een gemiddelde basis voor de resultaten. In 2008 nam de USD spot ten opzichte van EUR toe met +5,1 % tussen december 2007 en december 2008, en de gemiddelde USD ten opzichte van EUR neemt af met -6,6 %.

(1)


2007 (2)

2008

Evolutie

Opbrengsten

426

409

-4,1 %

Kosten

(285)

(297)

+4,4 %


142

112

-21,2 %

Kosten van risico Resultaat vóór belastingen

0

(1)

x2,3

140

111

-21,2 %

Belastingen

(38)

(27)

-28,9 %

Nettoresultaat

102

83

-18,3 %

2

2

-10,5 %

100

81

-18,5 %

0

0

n.s.

100

81

-18,5 %


66,8 % 176

72,7 % 178


2 361

-


-

2 941

(1) Aandeel van Dexia in RBC Dexia Investor Services. (2) Pro forma.


COMPTES CONSOLIDÉS

Het nettoresultaat voor 2008 werd beïnvloed door een waardedaling met 6,6 % voor de gemiddelde USD ten opzichte van de EUR (1), en door een soortgelijke trend voor de CAD, alsook door de algemene verslechtering van de financiële markten. Het nettoresultaat groepsaandeel daalde met 19 % in vergelijking met 2007 en bedroeg 81 miljoen EUR. Bij gelijke wisselkoers kwam de daling uit op 16 % in vergelijking met 2007. De totale opbrengsten van 409 miljoen EUR namen af met 4 % op jaarbasis en bleven ongewijzigd bij gelijke wisselkoers. Het moeilijke klimaat op de financiële markten tijdens de tweede helft van 2008 beïnvloedde de opbrengsten door lagere commissies, gekoppeld aan waardeverminderingen van activa, lagere wisselkoerstransactievolumes en dalende volumes van leningen op effecten. Die trend versnelde nog tijdens het vierde kwartaal van het jaar. De kosten kwamen in 2008 uit op 297 miljoen EUR, een stijging van 4 % in vergelijking met vorig jaar, en met 7 % bij gelijke wisselkoers. De omvangrijke nieuwe mandaten die werden bin-

nengehaald tijdens het jaar, zorgden voor een toename van de personeelsuitgaven bovenop de hogere IT-bestedingen. Op het einde van het jaar werden de kosten beperkt mede doordat de opbrengsten onder druk kwamen te staan. Het brutobedrijfsresultaat beliep 112 miljoen EUR voor het volledige jaar, een daling van 21 % en van 18 % bij gelijke wisselkoers. De belastingen beliepen 27 miljoen EUR in vergelijking met 38 miljoen EUR in 2007. De daling van de belastingen vloeit voort uit: shet lager belastbaar inkomen; seen eenmalige fiscale regularisering ten belope van 6 miljoen EUR; seen verlaging van het statutaire belastingtarief van Canada.

COMPTES SOCIAUX

RESULTATEN

BEHEERSVERSLAG

Investor Services

BEHEERSVERSLAG COMPTES CONSOLIDÉS COMPTES SOCIAUX

Thesaurie en financiële markten ACTIVITEIT 2008 werd gekenmerkt door een uitzonderlijk zware financiële crisis die leidde tot een aanzienlijke verstoring van de algemene marktliquiditeit, de aandelenmarkten en specifieke risico’s met betrekking tot bancaire kredieten. De neergang van de economie, vooral in de Verenigde Staten, en de versnelde ontwrichting van de markten leidden tot nog meer moeilijkheden voor de kredietverzekeraars en andere financiële instellingen. In deze context werden de activiteiten Thesaurie en financiële markten in grote mate negatief beïnvloed. In het begin van het vierde kwartaal 2008 bouwde het metier zijn risicobereidheid gevoelig af en de tradingactiviteiten voor eigen rekening werden stopgezet. De Value-at-Risklimieten op andere tradingactiviteiten werden gehalveerd. Begin oktober 2008 werd de toegang van de Groep tot liquiditeiten ernstig aangetast door de crisis en de onzekerheid over de toekomst van Dexia. De onmiddellijke overheidssteun, met de waarborg die op 9 oktober 2008 werd toegekend voor nieuwe niet-gesecuriseerde kredieten, droeg bij tot een verbetering van de situatie. De steun heeft de stabilisatie van de depositobasis mogelijk gemaakt en, in combinatie met de onbeperkte kredieten van de centrale banken, zorgde ze ook voor een nieuwe toegang tot kortetermijnfinanciering. Dexia gaf in het eerste kwartaal 2009 drie gewaarborgde publieke transacties uit, ten belope van 8,5 miljard EUR. De liquiditeit van de Groep werd ook verbeterd door het doelbewust verlagen van krediettoekenningen en een daling in de opnames van toegestane kredietlijnen in de Verenigde Staten. In de toekomst zal Dexia elke marktopportuniteit benutten om de looptijd van zijn fundingbronnen te verlengen. Het segment Langetermijnfunding van de Groep was actief in 2008, hoewel de omstandigheden vanaf september moeilijker werden. Dexia zamelde in 2008 27,1 miljard EUR aan langetermijnfunding in, tegenover 26,4 miljard EUR in 2007. Ongeveer 60 % van de nieuwe uitgiften gebeurde via Dexia Municipal Agency en Dexia Kommunalbank Deutschland, twee emittenten van gesecuriseerde obligaties binnen de Groep. De gemiddelde fundingkosten tegen Euribor 3 maanden stegen van -1,5 basispunten in 2007 tot +11,7 basispunten in 2008. In de tweede helft van het jaar hadden de wholesalefinancieringsmarkten, met inbegrip van de markten van de gesecuriseerde obligaties, te lijden onder de algemene liquiditeitscrisis en de nasleep van het faillissement van Lehman Brothers. Het segment Fixed Income beheert de credit spread portfolio, die op 31 december 2008 op 71,3 miljard EUR uitkwam, in vergelijking met 74,9 miljard EUR eind december 2007. De tradingactiviteiten, waarvoor de risicolimieten in 2008 neerwaarts werden herzien, boden het hoofd aan de aanhoudende en


aanzienlijke volatiliteit op de kredietmarkten. Voor de effectiseringsactiviteit bleven de commerciële opportuniteiten beperkt. In het segment Thesaurie zette Cash & Liquidity Management in 2008 sterke resultaten neer, omdat Dexia nog steeds kon profiteren van ruime spreads tussen de eendags- en de driemaandsrente. Bovendien werden de resultaten ondersteund door de renteverlagingen eind 2008. Market Engineering en Trading groepeert de knowhow van de bank voor het verstrekken van gestructureerde producten aan retail- en privatebankingcliënten en aan de cliënten van de publieke sector. Het beheert tevens de activiteiten met betrekking tot rentevoeten, wisselkoersen en aandelen. Personal Financial Services Engineering noteerde stevige volumes doorheen de hele eerste helft van het jaar, terwijl de cliënten in de tweede jaarhelft de voorkeur gaven aan gewone producten, wat een negatieve weerslag had op de marges. Makelaardij van aandelen en fondsen van derden voor retailcliënten had te lijden onder ongunstige marktvoorwaarden. Public Finance Market Engineering kende een moeilijk jaareinde, vooral door de impact van de hoge volatiliteit op zijn tradingactiviteiten.

RESULTATEN Thesaurie en financiële markten rapporteerde een nettoverlies groepsaandeel van 789 miljoen EUR in 2008, tegenover een nettowinst van 317 miljoen EUR in 2007. Het verlies van 2008 omvat een aantal atypische elementen die te maken hebben met de financiële crisis, dit voor een totaal nettobedrag van 1 504 miljoen EUR. sDe slechtere kredietwaardigheid van sommige bancaire tegenpartijen in de beleggingsportefeuilles in obligaties van het metier leidde tot waardeverminderingen van 750 miljoen EUR na belastingen. Deze aanpassingen dekken, voor elke problematische tegenpartij, de verliezen op obligaties en kredieten en de vervangingskosten van derivatencontracten. Dit bedrag na belastingen kan als volgt worden uitgesplitst: 473 miljoen EUR op Lehman Brothers, 174 miljoen EUR op IJslandse banken, 57 miljoen EUR op Washington Mutual en 7 miljoen EUR op Hypo Real Estate. sEen totaal van 320 miljoen EUR na belastingen aan negatieve aanpassingen werd in de rekeningen van 2008 geboekt voor het risico van de Groep op kredietverzekeraars. Het omvatte waardeverminderingen op de door kredietverzekeraars gewaarborgde activa van Dexia alsook waardeaanpassingen op intermediatiedeals tussen kredietverzekeraars en derde banken voor de verkoop van kredietprotecties op specifieke obligaties. Terwijl de aan deze activiteit (die begin 2008 werd stopgezet) verbonden waardeaanpassingen tot nu toe een beperkte impact hebben gehad op de rekeningen van Dexia, heeft het gecombineerde effect van stijgende kosten voor de protectie van de onderliggende obligaties en hogere risico’s op kredietverzekeraars tot grotere verliezen geleid, vooral in de tweede helft van 2008.

RESULTATENREKENING (in miljoenen EUR, behalve waar anders vermeld)

2007 (1)

2008

Evolutie

33

-94,3 %

(215)

(245)

+14,0 %

366

(212)

n.s.

(9)

(716)

x79,5

Resultaat vóór belastingen

357

(930)

n.s.

Belastingen

(37)

140

n.s.

Nettoresultaat

320

(790)

n.s.

Opbrengsten Kosten Brutobedrijfsresultaat Kosten van risico


581

3

0

317

(789)

(155)

(1 504)

472

715

37,0 %

741,4 %

1 775

1 795


31 078

-


-

23 710

n.s. n.s. x9,4 +51,4 %

(1) Pro forma.


COMPTES CONSOLIDÉS

Het segment Fixed Income leverde een negatieve bijdrage aan de opbrengsten, vooral door de gevoelige impact van atypische elementen verbonden aan de financiële crisis. De opbrengsten van het segment Market Engineering and Trading stegen van 115 miljoen EUR in 2007 tot 147 miljoen EUR in 2008, dankzij grotere kredietvolumes en aanverwante diensten aan institutionele cliënten. De kosten stegen in 2008 met 14 %, tot 245 miljoen EUR. Een derde van deze stijging kan worden toegeschreven aan de herstructurering van de activiteiten van Thesaurie en financiële markten. Het brutobedrijfsresultaat was negatief en bedroeg -212 miljoen EUR, in vergelijking met +366 miljoen EUR in 2007. In 2008 werd voor 716 miljoen EUR aan waardeverminderingen geboekt (tegenover 9 miljoen EUR in 2007), die nagenoeg allemaal met de financiële crisis te maken hadden. Ze omvatten de kosten voor de vervanging van derivatencontracten met Lehman, alsook waardeverminderingen op kredieten aan IJslandse banken, een deel van de waardeverminderingen op kredietverzekeraars en het wisselkoersverlies bij cliënten van Dexia banka Slovensko. De belastingen waren positief (140 miljoen EUR), dankzij de impact van diverse atypische elementen met betrekking tot de financiële crisis.

COMPTES SOCIAUX

sDiverse waardeverminderingen hadden een negatieve impact (201 miljoen EUR na belastingen) op het nettoresultaat van het metier. De tradingportefeuilles van Dexia werden aangetast door een nooit eerder geziene marktberoering. Toenemende spreads leidden tot negatieve waarderingen tegen marktwaarde van de tradingportefeuilles van Thesaurie en financiële markten. Deze negatieve elementen werden gedeeltelijk gecompenseerd door een positieve aanpassing op een aan effectisering gekoppelde CDS. sCollectieve waardeverminderingen voor kredietrisico’s ten belope van 177 miljoen EUR. sEen aantal kleinere negatieve gevolgen kunnen eveneens rechtstreeks aan de financiële crisis worden toegeschreven. Ze worden becijferd op 114 miljoen EUR na belastingen. Daartoe behoorde in het bijzonder een deel van het wisselkoersverlies bij cliënten van Dexia banka Slovensko. Zonder deze atypische elementen met betrekking tot de financiële crisis, zou het nettoresultaat groepsaandeel 715 miljoen EUR hebben bedragen in 2008, in vergelijking met 472 miljoen EUR in 2007. De opbrengsten beliepen in 2008 33 miljoen EUR, tegenover 581 miljoen EUR in 2007. Zonder bovengenoemde atypische elementen, zouden de opbrengsten 1 189 miljoen EUR hebben bedragen in 2008, tegenover 775 miljoen EUR in 2007. Dit heeft vooral te maken met een positieve bijdrage van het Cash & Liquidity Management binnen het segment Thesaurie.

BEHEERSVERSLAG

Thesaurie en financiële markten

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Algemene informatie

1. Toegestaan kapitaal (artikel 608 van het Wetboek Vennootschappen) Het toegestane kapitaal werd hernieuwd door een beslissing van de buitengewone algemene vergadering van 10 mei 2006 voor een nieuwe periode van vijf jaar ten belope van maximaal 4 887 500 000 EUR (zonder uitgiftepremie), een beslissing die van kracht werd op 2 juni 2006. In de loop van het boekjaar 2008 heeft de raad van bestuur driemaal van het toegestane kapitaal gebruikgemaakt. s Tijdens zijn bijeenkomst van 14 mei 2008 heeft de raad beslist om maximaal 10 664 000 inschrijvingsrechten (“warrants”) uit te geven in het kader van het aandelenoptieplan 2008 (“ESOP 2008”) van Dexia, met opheffing van het voorkeurrecht tot inschrijving van de aandeelhouders ten voordele van bepaalde medewerkers van de groep Dexia die aan dit plan deelnemen. Op dit maximum van 10 664 000 warrants, werden er daadwerkelijk 10 559 805 uitgegeven. s Tijdens zijn bijeenkomst van 14 mei 2008 heeft de raad beslist om maximaal 16 000 000 nieuwe aandelen zonder nominale waarde uit te geven in het kader van het aandeelhoudersplan 2008 van Dexia, met opheffing van het voorkeurrecht tot inschrijving van de aandeelhouders ten voordele van de medewerkers van de groep Dexia. Op zijn zitting van 20 oktober 2008 heeft de raad van bestuur van Dexia, rekening houdend met de marktomstandigheden, beslist de uitvoering van het aandeelhoudersplan uit te stellen.

sTijdens zijn bijeenkomst van 3 oktober 2008 heeft de raad van bestuur unaniem beslist tot een kapitaalverhoging binnen het kader van het toegestane kapitaal ten belope van 2 781 557 748,66 EUR door de creatie van 606 060 606 nominatieve aandelen (1), zonder nominale waarde, met dezelfde rechten en verplichtingen als de bestaande aandelen maar zonder VVPR-strips, die allemaal volgestort zijn. Het voorkeurrecht tot inschrijving van de bestaande aandeelhouders werd geschrapt, aangezien de nieuwe aandelen uitsluitend bestemd waren voor de volgende personen: Arcofin CVBA, Gemeentelijke Holding NV, Caisse des dépôts et consignations, Ethias, CNP Assurances, Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij (Belgische federale overheid), de Société de Prise de Participation de l’Etat (Franse overheid), het Vlaams Toekomstfonds, het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rekening houdend met een boekhoudkundig pari van 4,59 EUR per aandeel, werd het beschikbare saldo van het toegestane kapitaal na deze verrichting teruggebracht tot 1 618 019 243 EUR. De gedetailleerde gegevens over de voorwaarden en de gevolgen van deze uitgiften staan vermeld in de bijzondere verslagen van de raad van bestuur van Dexia, waarvan een exemplaar beschikbaar is op de website van Dexia in het deel “Wettelijke informatie”.

(1) De inschrijvingsprijs per aandeel bedroeg negen euro negentig cent (9,90 EUR). De opbrengst van de volstorting werd ten belope van twee miljard zevenhonderdeenenachtig miljoen vijfhonderdzevenenvijftigduizend zevenhonderdachtenveertig euro zesenzestig cent (2 781 557 748,66 EUR) toegewezen aan de rekening “Kapitaal” en ten belope van drie miljard tweehonderdachttien miljoen vierhonderdtweeënveertigduizend tweehonderdvijftig euro vierenzeventig cent (3 218 442 250,74 EUR) aan een onbeschikbare rekening “Uitgiftepremies”.

2. Terugkoop van eigen aandelen (artikel 624 van het Wetboek Vennootschappen) OVERZICHT VAN DE VERRICHTINGEN MET EIGEN AANDELEN Periode van 31/12/2007 tot 31/12/2008

Situatie in het begin van de periode

Aantal aandelen in omloop (geplaatst kapitaal)

1 178 576 763

Eigen aandelen (Dexia NV en zijn rechtstreekse dochterondernemingen) % in het kapitaal

Aantal eigen aandelen

Boekhoudkundig pari (EUR)

Tegenwaarde per aandeel (EUR)

op 31 dec. 2007

op 31 dec. 2008

8 932 736

4,59

20,199

0,04 %

0,76 %

Acquisities tijdens de periode

+13 631 370

4,59

16,869

0,74 %

1,16 %

Annuleringen tijdens de periode

-22 258 236

4,59

18,305

n.s.

1,89 %

-12 300

4,59

12,680

0,01 %

0,00 %

293 570

4,59

9,544

0,76 %

0,02 %

Verkoopverrichtingen tijdens de periode Uitgiften tijdens de periode

+606 160 256

Situatie op het einde van de periode

1 762 478 783


De buitengewone algemene vergadering van 14 mei 2008 verleende opnieuw machtiging tot het verwerven en vervreemden van eigen aandelen en heeft beslist om alle eigen aandelen van de vennootschap te annuleren en vernietigde aldus de 22 258 236 eigen aandelen die ze op 9 mei 2008 bezat, zonder kapitaalvermindering (er was daartoe immers een onbeschikbare reserve aangelegd). Het saldo van de portefeuille eigen aandelen op 31 december 2008 stemt overeen met het aantal Dexia-aandelen dat Dexia Crédit Local (een rechtstreekse dochter van Dexia NV in de zin van artikel 627, §1 van het Wetboek Vennootschappen) bezit in het kader van een aandelenoptieplan dat die dochteronderneming uitwerkte in 1999. De bewegingen die vermeld staan in de rubriek “Verkoopverrichtingen tijdens de periode” van de voorgaande tabel “Overzicht van de verrichtingen met eigen aandelen” vloeien voort uit de uitoefening van deze opties.

3. Overzicht van de rechtstreekse participaties van Dexia NV op 31 december 2008 Dexia NV bezat op 31 december 2008 de volgende dertien rechtstreekse participaties: s100 % in Dexia Bank NV (België); s100 % in Dexia Crédit Local SA (Frankrijk); s57,68 % in Dexia Banque Internationale à Luxembourg SA (Luxemburg); s100 % in Dexia Management Services Ltd (Verenigd Koninkrijk); s100 % in Dexia Employee Benefits NV (België); s99,99 % in Dexia Participation Luxembourg SA (Luxemburg), dat 42,23 % in handen heeft van Dexia Banque Internationale à Luxembourg SA;

Dexia NV heeft twee vaste vestigingen, een in Frankrijk en een in Luxemburg.

4. Geschillen 4.1. DEXIA BANK NEDERLAND Achtergrond De moeilijkheden met betrekking tot de effectenleaseactiviteit van de voormalige Bank Labouchere (thans Dexia Bank Nederland NV, hierna “DBnl”) werden eind 2001 duidelijk tijdens de snelle en scherpe daling van de koersen op de Amsterdamse effectenbeurs. De waarde van de effecten die als onderpand fungeerden voor de door DBnl verstrekte leningen, bleek in een groot aantal contracten niet toereikend te zijn. Als gevolg hiervan dreigde er, in plaats van de winst waarop aanvankelijk gehoopt werd, mogelijkerwijs een restschuld te ontstaan. Hierbij wordt verwezen naar de gedetailleerde informatie die vervat ligt in het jaarverslag van 2007 van Dexia (in het bijzonder pagina 106 tot 108) alsook naar de in de loop van 2008 gepubliceerde driemaandelijkse financiële verslagen, die beschikbaar zijn op www.dexia.com.

Geschillen Verwezen wordt naar de gedetailleerde informatie die vervat ligt in het jaarverslag van 2007 van Dexia (meer in het bijzonder de paragraaf met betrekking tot de Duisenberg-Regeling). Op 28 maart 2008 heeft de Hoge Raad der Nederlanden een uitspraak gedaan en het hoger beroep dat Dexia Bank Nederland NV (DBnl) had ingesteld met betrekking tot de zogenaamde “toestemming van de echtgeno(o)t(e)” verworpen. Volgens dit arrest is een overeenkomst van effectenlease een vorm van koop op afbetaling of huurkoop in de zin van art. 1:88 van het Nederlands Burgerlijk Wetboek, zodat de echtgenoot van de cliënt schriftelijke toestemming diende te geven voor het aangaan van een dergelijke overeenkomst. Derhalve kunnen echtgenoten die DBnl


COMPTES CONSOLIDÉS

In het kader van dit programma voor de terugkoop van eigen aandelen, heeft Dexia NV 13 631 370 eigen aandelen teruggekocht tussen 4 januari 2008 en 11 april 2008.

s10 % in Dexia Holdings Inc., de moedermaatschappij van Financial Security Assurance Holdings Ltd (Verenigde Staten); s100 % in Dexia Nederland Holding NV (Nederland); s100 % in Dexia Funding Luxembourg SA (Luxemburg); s95,39 % in Dexia Participation België NV; s99,53 % in Associated Dexia Technology Services SA (Luxemburg); s1 aandeel in Deniz Faktoring AS, 99,99 % wordt aangehouden door DenizBank AS; s 72 aandelen in Deniz Leasing AS, 83,62 % wordt aangehouden door DenizBank AS, 16,38 % door Deniz Faktoring AS.

COMPTES SOCIAUX

Op basis van de beslissing van de buitengewone algemene vergadering van 9 mei 2007 om machtiging te verlenen tot het verwerven en vervreemden van eigen aandelen, heeft de raad van bestuur op 30 augustus 2007 een programma opgestart om eigen aandelen terug te kopen. De uitvoering van dat plan werd toevertrouwd aan Dexia Bank België, dat binnen de grenzen van het budget waarover het beschikt, discretionair beslist over de uit te voeren terugkopen.

BEHEERSVERSLAG

Algemene informatie

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Algemene informatie

een zogenaamde vernietigingsbrief hebben gestuurd binnen de verjaringstermijn van drie jaar vanaf het moment dat ze van het bestaan van het contract op de hoogte werden gebracht en die geen schikking (zoals het Dexia-Aanbod of de Duisenberg-Regeling) troffen, zich inderdaad beroepen op nietigheid van de overeenkomst van de cliënt. Een voorziening van 32 miljoen EUR werd in 2008 geboekt ten gevolge van dit arrest. Die voorziening betreft alle zaken waarvan vaststaat dat de vernietigingsbrief op tijd is ontvangen. Aangezien de exacte verjaringstermijn zaak per zaak beoordeeld zal moeten worden, alle individuele omstandigheden van iedere zaak in aanmerking genomen, zal een extra voorziening misschien nodig zijn.

nen alleen de 20 000 cliënten die vóór 1 augustus 2007 een opt-outverklaring hebben afgegeven en op dit moment geen schikking hebben getroffen, nog steeds een procedure tegen Dexia opstarten of voortzetten.

In meerdere uitspraken hebben de gerechtshoven van Amsterdam, Arnhem en Den Bosch geoordeeld dat betaalde rente geen deel zou moeten uitmaken van de schade van de cliënt. De Amsterdamse kantonrechters houden echter vast aan het standaardvonnis van april 2007, waarin een bredere definitie van schade wordt gehanteerd. Derhalve was DBnl genoodzaakt tegen de vonnissen in eerste aanleg hoger beroep in te stellen. Niettemin heeft de rechtbank van Amsterdam, naar aanleiding van een verzoek van Dexia Bank Nederland, in twee vonnissen van 25 november 2008 beslist om de lopende procedures handelend over de zorgplichtkwestie voorlopig aan te houden. Vrijwel alle andere rechtbanken hebben inmiddels besloten alle aanhangige effectenleasezaken waarbij de zorgplichtkwestie aan de orde is, aan te houden. Zorgplichtkwesties, met inbegrip van de juiste definitie van het begrip relevante schade, zullen deel uitmaken van arresten van de Hoge Raad der Nederlanden die in het eerste deel van 2009 verwacht worden. De voorzieningen van DBnl zijn gebaseerd op de kosten van de Duisenberg-Regeling en niet op de “standaardbeslissingen” van de Amsterdamse kantonrechters.

De Duisenberg-Regeling geldt niet voor de groep van ongeveer 5 500 cliënten die effectenleasecontracten in combinatie met effectendepots hebben afgesloten (“Depot Lease”). Eind 2008 is met vrijwel alle Depot Lease-cliënten een schikking bereikt. DBnl wordt nog steeds geconfronteerd met een aantal rechtszaken van Depot Lease-cliënten, maar verwacht met een groot deel van deze groep ook een schikking te bereiken. Er zijn voldoende voorzieningen getroffen.

Het Amsterdamse gerechtshof heeft op 14 oktober 2008 beslist dat het zogenaamde Dexia-Aanbod, een minnelijke schikking met cliënten uit 2003, inderdaad een geldige schikking is. Door deze beslissing hoeven de voorzieningen van DBnl met betrekking tot deze kwestie niet te worden aangepast. Op 31 december 2008 is DBnl nog betrokken in ruim 2 800 civiele rechtszaken, waarbij meer dan 3 000 cliënten betrokken zijn. De meeste zaken zijn echter opgeschort. Het aantal procederende cliënten nam in 2008 snel af en zal in 2009 blijven afnemen wegens te verwachten schikkingen na het arrest van de Hoge Raad.

Geschillen in het algemeen Er zijn tussen DBnl en zijn cliënten diverse geschillen ontstaan in verband met de effectenleaseproducten. Gezien de aard van deze geschillen verwijst Dexia naar de eerdere jaarverslagen en driemaandelijkse financiële verslagen. In het algemeen kun-


Dutch Securities Institute (DSI) Op het einde van 2008 waren er nog twintig zaken in behandeling bij de Geschillencommissie van DSI en was er slechts één zaak in behandeling bij de Commissie van Beroep van DSI.

Depot Lease

Voorzieningen op 31 december 2008 De voorzieningen worden elk kwartaal aangepast. Ze kunnen beïnvloed worden door de koersschommelingen van de onderliggende aandelen van de effectenleasecontracten, door het cliëntengedrag en door toekomstige uitspraken van het gerecht.

4.2. LERNOUT & HAUSPIE Dexia is op diverse wijzen betrokken bij het faillissement van Lernout & Hauspie Speech Products (LHSP) en bij de gevolgen daarvan. Daar werd in de jaarverslagen van 2006 en 2007 gedetailleerd op ingegaan. Sindsdien hebben zich volgende relevante feiten voorgedaan.

4.2.1. Vordering op Lernout & Hauspie Speech Products Dexia Bank heeft een vordering in USD ten laste van het faillissement van LHSP voor een hoofdsom van 28 963 083,03 EUR (wisselkoers 1,3971 USD/EUR) – waarvan 182 354,31 EUR gereserveerde interesten –, waarvoor een waardevermindering van 24 092 917,71 EUR werd geboekt. Deze schuldvordering vindt zijn oorsprong in het aandeel van de voormalige Artesia Bank in een consortiaal krediet aan de N.V. LHSP van 430 000 000 USD op 5 mei 2000. Het aandeel van Artesia Bank bedroeg 50 000 000 USD. De vereffening van de activa van LHSP maakt het voorwerp uit van aparte procedures in België en in de Verenigde Staten.

De uitstaande vordering van Dexia Bank op Lernout & Hauspie Investment Company (LHIC) bedraagt op 31 december 2008 52 240 144,08 EUR – waarvan 6 919 585,09 EUR gereserveerde interesten. Voor de resterende vordering werd een waardevermindering van 43 959 626,92 EUR geboekt. Als onderdeel van de waarborg voor zijn vordering, heeft Dexia Bank nog een pand op een effectenportefeuille van LHIC, waarvan de waarde op ongeveer 1 200 000 USD wordt geraamd.

4.2.3. Vervolging van Dexia Bank in België Op 4 mei 2007 werd Dexia Bank samen met twintig andere partijen gedagvaard voor het hof van beroep van Gent. Volgens de dagvaarding wordt Dexia Bank vervolgd wegens vermeend mededaderschap aan valsheid in de jaarrekening van LHSP en andere verwante misdrijven, waaronder valsheid in geschrifte, emissiebedrog en koersmanipulatie. Het Openbaar Ministerie voert in hoofdzaak aan dat Artesia Banking Corporation (hierna ABC) LHSP heeft geholpen bij en aangezet tot het creëren van fictieve inkomsten, door de toekenning van een krediet van 20 miljoen USD aan de heren Lernout, Hauspie en Willaert, terwijl ABC geweten zou hebben dat het management van LHSP deze middelen zou aanwenden voor valse omzeterkenning. Daarnaast eist het Openbaar Ministerie de verbeurdverklaring voor een bedrag van ongeveer 29 000 000 EUR. Dexia Bank is van oordeel over ernstige argumenten te beschikken om deze aantijgingen te weerleggen. De pleidooien over het strafrechtelijke aspect van de zaak werden afgesloten op 19 december 2008. Het hof van beroep heeft op 30 januari 2009 de strafzaak in beraad genomen, en een arrest valt te verwachten in de loop van 2009. Dexia Bank benadrukt zijn onschuld in deze zaak en betwist de beschuldigingen die aan zijn adres worden geuit. De partijen die aanvoeren dat ze in het kader van de vervolgde misdrijven verlies hebben geleden, kunnen in het kader van de strafprocedure een vordering instellen tot de laatste dag van het proces. Op 31 december 2008 had Dexia Bank kennis van de volgende relevante eisen tot schadevergoeding (enkel de belangrijkste worden hierna vermeld). sOngeveer 15 000 individuele aandeelhouders, waaronder de aandeelhouders vertegenwoordigd door Deminor en Spaarverlies, die allen tezamen ongeveer 315 000 000 EUR vorderen.

Alle voormelde bedragen zijn in hoofdsom, waar de interesten nog aan moeten worden toegevoegd. Over de omvang en de startdatum van de interesten bestaat nog discussie. In het slechtste geval is de toe te passen rentevoet de wettelijke rentevoet, die momenteel 7 % bedraagt. Met betrekking tot de startdatum met ingang van dewelke interesten zijn te berekenen, hanteren de burgerlijke partijen verschillende benaderingen, zoals een welbepaalde datum (bijvoorbeeld 9 november 2000, de datum van aankoop van de aandelen LHSP, of de datum van faillissement van LHSP in oktober 2001), of een gemiddelde datum. De werkelijke omvang van de gevorderde schade blijft tot op heden zeer moeilijk te bepalen, en wel omwille van onder meer de volgende redenen: seen aantal partijen vordert momenteel bedragen te provisionelen titel; ser bestaat discussie over de toe te passen rentevoet en de omrekeningskoers USD/EUR; shet definitieve aantal burgerlijke partijen is nog niet gekend; shet bewijs van het oorzakelijk verband tussen de schade van de beleggers en de beweerde fout van Artesia Bank is een zeer ingewikkelde aangelegenheid. Te noteren valt dat het Gentse hof van beroep heeft besloten tot een afsplitsing van het strafrechtelijk en het burgerrechtelijk luik. De behandeling van de burgerlijke belangen werd door het hof voor onbepaalde tijd uitgesteld. In oktober 2007 heeft Dexia Bank zich op zijn beurt burgerlijke partij gesteld tegen de heren Lernout, Hauspie, Willaert en Bastiaens en tegen N.V. LHSP. Dexia Bank eist een schadevergoeding voor een provisioneel bedrag van 2 EUR. De vordering van Dexia Bank heeft betrekking op het verlies dat het op zijn LHSPportefeuille heeft geleden (Dexia Bank bezit nog 437 000 LHSPaandelen) en op een bedrag van 28 963 083,03 EUR dat LHSP hem nog verschuldigd is in het kader van een consortiale kredietfaciliteit van 430 000 000 USD van 5 mei 2000 (zie paragraaf 4.2.1. hiervoor).


COMPTES CONSOLIDÉS

4.2.2. Vordering op Lernout & Hauspie Investment Company

sDe Belgische curatoren van N.V. LHSP, die 744 128 638,37 EUR vorderen. Die eis overlapt gedeeltelijk die van andere partijen. De overlapping lijkt in de huidige stand van de analyse door de bank niet van dien aard te zijn dat ze kan leiden tot een substantiële vermindering van de vordering van de curatele van N.V. LHSP. sMercator & Noordstar, dat 17 662 724 EUR vordert. sDe curatoren van N.V. The Learning Kernel, die 7 259 107,06 EUR vorderen.

COMPTES SOCIAUX

Volgens de Belgische curatoren van LHSP zullen Dexia Bank en de andere niet-bevoorrechte schuldeisers wellicht geen dividend ontvangen uit het faillissement van LHSP in België.

BEHEERSVERSLAG

Algemene informatie

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Algemene informatie

4.2.4. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in België 4.2.4.1. Vordering door de curatoren van LHSP In juli 2005 stelden de Belgische curatoren van LHSP rechtsvervolging in tegen eenentwintig partijen, waaronder Dexia Bank. Zij vorderen een vergoeding van het nettopassief van het faillissement van LHSP. Volgens de voorlopige inschatting van de vordering door de curatoren, zou de vordering neerkomen op ongeveer 439 miljoen EUR. Die vordering, die grotendeels overlapt met de vorderingen die werden ingesteld in het kader van de strafprocedure, zal wellicht geen enkele evolutie kennen zolang de strafprocedure niet is beëindigd, gelet op het principe le criminel tient le civil en état.

BAN voor een bedrag van 10 miljoen USD. De verkoopprijs van 25 miljoen USD werd gecrediteerd op drie individuele rekeningen die bij BAN geopend waren door de heren Lernout, Hauspie en Willaert. Ervan uitgaande dat dit geld verschuldigd was aan L&H Holding, vordert de curator van L&H de terugbetaling van dit bedrag. Dexia Bank betwist met klem de gegrondheid van deze verzoekschriften. Volledigheidshalve is te vermelden dat de curatele van L&H Holding van de bank ook een schadevergoeding vordert, voorlopig geraamd op 1 EUR provisioneel, voor het waardeloos geworden zijn van de participatie in LHSP (ruim 12 000 000 aandelen).

4.2.7. Banque Artesia Nederland 4.2.4.2. Vorderingen door individuele personen Bepaalde burgerlijke vorderingen werden ingesteld door groepen beleggers in het LHSP-aandeel tegen diverse partijen, waaronder Dexia Bank. De voornaamste vordering werd ingesteld door Deminor in naam van 4 941 beleggers. De eisers wensen vergoed te worden voor hun verliezen, waarvan de omvang nog niet werd bepaald. Die vorderingen, die grotendeels overlappen met de vorderingen die werden ingesteld in het kader van de strafprocedure, zullen wellicht geen enkele evolutie kennen zolang de strafprocedure niet is beëindigd, gelet op het principe le criminel tient le civil en état.

4.2.5. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in de Verenigde Staten De enige burgerlijke rechtszaak die in de Verenigde Staten nog liep, uitgaande van de Litigation Trustee, werd afgehandeld in september 2008. Bijgevolg zijn alle rechtszaken die in de Verenigde Staten tegen Dexia Bank waren ingesteld, definitief en integraal beëindigd. Dexia Bank heeft de bedragen die in het kader van de dadingen (andere dan de dading inzake de NASDAQ-class action) werden betaald, niet openbaar gemaakt, omdat dit de belangen van Dexia Bank ernstig zou kunnen schaden.

4.2.6. L&H Holding Op 27 april 2004 dagvaardde de curator van L&H Holding de heren Lernout, Hauspie en Willaert, samen met Banque Artesia Nederland (BAN) en Dexia Bank, in betaling van 25 miljoen USD in hoofdsom. Dit deeldossier betreft een krediet van 25 miljoen USD dat in juli 2000 door BAN aan de heer Bastiaens werd toegekend voor het verwerven door de heer Bastiaens van LHSP-aandelen in eigendom van L&H Holding. Het voormalige Artesia Banking Corporation (ABC) gaf een bankwaarborg uit ten gunste van


In oktober 2006 verkocht Dexia Bank zijn dochteronderneming Banque Artesia Nederland (BAN) aan General Electric (GE). In het kader van die transactie werd in essentie overeengekomen dat Dexia Bank de financiële gevolgen van de LHSP-zaak voor BAN zal dragen, zij het maximaal ten belope van de prijs die door de koper werd betaald. De meeste hangende rechtszaken houden verband met het krediet dat door BAN aan de heer Bastiaens werd verstrekt (zie paragraaf 4.2.6. hiervoor). Zij omvatten de vordering die door de curator van L&H Holding zowel in het kader van het strafrechtelijk onderzoek m.b.t. LHSP (in de vorm van een burgerlijke partijstelling) als voor de burgerlijke rechtbank werd ingesteld (zie paragraaf 4.2.6. hiervoor). Bovendien is BAN betrokken in een aantal rechtszaken in verband met Parvest-aandelen die door de heren Lernout, Hauspie en Willaert werden verworven met de opbrengst van de verkoop van de LHSP-aandelen aan de heer Bastiaens. De onderzoeksrechter in de Belgische strafzaak, L&H Holding en KBC Bank hebben allemaal vorderingen ingediend met betrekking tot deze aandelen en hebben er bewarend beslag op laten leggen in handen van BAN. Daarenboven heeft het hof van beroep van Luxemburg op 12 juli 2006 een vonnis uitgesproken op verzoek van Crédit Agricole Indosuez Luxembourg (CAIL), waarbij BNP Paribas Luxembourg werd opgedragen de Parvest-aandelen tegen 30 juni 2007 aan CAIL te leveren of aan CAIL op 30 juni 2007 de tegenwaarde van deze Parvest-aandelen te betalen als deze aandelen niet vóór 1 juli 2007 aan CAIL werden geleverd. Het hof van beroep van Luxemburg veroordeelde BAN tot het vergoeden en het vrijwaren van BNP Paribas Luxembourg van welke schade dan ook die het ingevolge deze veroordeling zou lijden. Daar geen opheffing van de verschillende beslagen op de Parvest-aandelen werd bekomen, betaalde BAN de tegenwaarde van de Parvest-aandelen aan BNP Paribas Luxembourg. Dexia Bank betaalde dit bedrag (30 039 336,54 USD) op 9 juli 2007 aan BAN terug in uitvoering van voormelde garantie ten voordele van GE (zie eerste alinea van huidige paragraaf).

Algemene informatie

Op 31 december 2008 beliep het risico van Dexia Bank in het kader van de uitstaande vorderingen m.b.t. de kredieten die werden verstrekt in de zaak Lernout & Hauspie, ongeveer 81 142 273,06 EUR – waarvan 7 104 106,89 EUR gereserveerde interesten (zie paragrafen 4.2.1., 4.2.2. en 4.2.7. hiervoor). De waardeverminderingen voor het dossier Lernout & Hauspie bedroegen op dezelfde datum zowat 68 052 544,63 EUR. Dexia Bank gaat ervan uit dat het in staat zal zijn het verschil te recupereren, gezien de beschikbare zekerheden. Dexia Bank heeft geen provisies aangelegd voor de vorderingen ingesteld tegen hem in België, en dit op grond van volgende motieven: sIn de huidige stand is de waarschijnlijkheid, naar het oordeel van de bank, dat een rechterlijke beslissing de bank zou veroordelen tot schadeloosstelling minder dan 50 %. De raadslieden van de bank zijn van oordeel dat de bank ernstige argumenten heeft om de weerhouden tenlasteleggingen te betwisten. sOp burgerlijk gebied stellen we vast dat verschillende dagvaardingen (Deminor …) geen melding maken van het precieze bedrag dat gevorderd wordt. Vaak worden ook provisionele bedragen gevorderd. sHet aantal burgerlijke partijstellingen, alsook de bedragen die zij vorderen, kunnen momenteel niet definitief begroot worden. sDexia Bank heeft uitgebreid geconcludeerd en heeft de onontvankelijkheid, minstens de ongegrondheid geargumenteerd van de meerderheid van de burgerlijke partijstellingen. De niet aangewende provisies voor de Amerikaanse procedures, werden in het derde kwartaal van 2008 teruggenomen. Dexia betwist ten stelligste de geldigheid en de gegrondheid van alle vorderingen lastens hem.

4.4. FINANCIAL SECURITY ASSURANCE – DAGVAARDINGEN (SUBPOENA) Op 4 februari 2008 ontving Financial Security Assurance Holding Ltd (FSA) een schrijven van de Securities and Exchange Commission (SEC), ook wel “Wells Notice” genoemd, waarin staat dat de stafmedewerkers van de SEC overwegen om de SEC aan te bevelen een niet-strafrechtelijke vordering tegen FSA in te stellen wegens vermeende schendingen van een aantal bepalingen van de Amerikaanse effectenwetgeving m.b.t. zogenaamde ”bid rigging” (aanbestedingsafspraken) in gemeentelijke “guaranteed investment contracts” (GICs), die eveneens door het Amerikaanse ministerie van Justitie wordt onderzocht. FSA voert gesprekken met het ministerie van Justitie en de SEC over een voorstel dat, indien het wordt goedgekeurd, een einde zou stellen aan het probleem met het ministerie van Justitie, de SEC en de Internal Revenue Service, ook wat de Wells Notice van februari 2008 betreft. FSA is ook gedagvaard in een class action en in andere burgerlijke rechtszaken die verband houden met het voorwerp van het onderzoek door de regering, met inbegrip van rechtszaken in naam van diverse staten die gemeentelijke GICs hebben aangekocht. De staten kunnen beslissen om aan het globale voorstel deel te nemen, wat zou neerkomen op een regeling van de burgerlijke rechtszaken van de diverse staten.

5. Agenda van de algemene vergaderingen De agenda van de gewone algemene vergadering en van de buitengewone algemene vergadering die plaatsvinden op woensdag 13 mei 2009 in Brussel, is beschikbaar op de website van Dexia NV: www.dexia.com.


BEHEERSVERSLAG

Het onderzoek dat het gerecht op 28 september 1999 ten aanzien van Dexia Bank heeft geopend naar mogelijke fraude rond successierechten lijkt rond te zijn. Vier vroegere managers werden eind maart 2004 in beschuldiging gesteld. Deze tenlastelegging betekent evenwel niet dat de betrokkenen, in wie Dexia zijn vertrouwen behoudt, ook effectief schuldig zijn. Dexia Bank bevestigt dat het dankzij de noodzakelijke interne audit- en IT-procedures beantwoord heeft aan de CBFA-richtlijnen ter zake. In 2008 deed zich geen fundamentele ontwikkeling voor in dit dossier. Het dossier zal in 2009 voor de raadkamer gebracht worden.

COMPTES CONSOLIDÉS

4.2.8. Voorzieningen en waardeverminderingen

4.3. SUCCESSIERECHTEN

COMPTES SOCIAUX

BAN is tegen de uitspraak van het hof van beroep van Luxemburg in beroep gegaan bij het Luxemburgse hof van cassatie, dat uitspraak zal doen op 2 april 2009. Tot slot betaalde Dexia Bank in oktober 2007 de bankwaarborg van 10 000 000 USD in hoofdsom die ten gunste van BAN werd uitgegeven (zie paragraaf 4.2.6. hiervoor). Dit leidde tot de betaling van 17 538 614,58 USD aan BAN op 30 oktober 2007.

Algemene informatie

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

6. Vennootschappelijk kapitaal 6.1. EVOLUTIE VAN HET KAPITAAL TIJDENS HET BOEKJAAR 2008 De evolutie van weergegeven.

het

kapitaal

is

hierna

chronologisch

6.1.1. 30 juni 2008: kapitaalverhoging – uitoefening van inschrijvingsrechten (warrants “F1998”, “ESOP 2002”, “ESOP 2003” en “ESOP 2004”) Bij notariële akte van 30 juni 2008 werd een kapitaalverhoging via de uitgifte van 94 150 nieuwe aandelen met VVPRstrip vastgesteld. Ze is het resultaat van de uitoefening van volgende categorieën van inschrijvingsrechten: a) 67 650 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “F1998” tegen de prijs van 11,27 EUR. Deze opties werden, in het kader van het toegestane kapitaal, uitgegeven door de raad van bestuur van Dexia NV van 6 juli 2000 ten voordele van bepaalde medewerkers van de Groep (uitgifte van 100 190 warrants “F1998” die kunnen worden uitgeoefend tegen de prijs van 112,67 EUR) (1). b) 6 000 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2002” werden door de begunstigden uitgeoefend tegen de prijs van 11,88 EUR (alle begunstigden, met uitzondering van de Franse begunstigden). Deze opties werden uitgegeven door de raad van bestuur van Dexia NV van 23 mei 2002, met name ten voordele van bepaalde personeelsleden en managers van de onderneming, haar dochterondernemingen, kleindochterondernemingen en bijkantoren. c) 14 500 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2003” werden door de begunstigden uitgeoefend tegen de prijs van 11,37 EUR. Deze opties werden uitgegeven door de raad van bestuur van Dexia NV van 21 mei 2003, met name ten voordele van bepaalde personeelsleden en managers van de vennootschap, haar dochterondernemingen, kleindochterondernemingen en bijkantoren. d) 6 000 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2004” werden door de begunstigden uitgeoefend tegen de prijs van 13,56 EUR. Deze opties werden uitgegeven door de

raad van bestuur van Dexia NV van 12 mei 2004, met name ten voordele van bepaalde personeelsleden en managers van de vennootschap, haar dochterondernemingen, kleindochterondernemingen en bijkantoren. Ten gevolge van deze uitoefening is het kapitaal van de vennootschap gestegen van 5 307 005 111,92 EUR tot 5 307 437 260,42 EUR en wordt het vertegenwoordigd door 1 156 412 677 aandelen.

6.1.2. 3 oktober 2008: kapitaalverhoging Bij notariële akte van 3 oktober 2008 werd een kapitaalverhoging via uitgifte van 606 060 606 nieuwe aandelen op naam, zonder vermelding van nominale waarde, met dezelfde rechten en verplichtingen als de bestaande aandelen, maar zonder VVPR-strips vastgesteld. De inschrijvingsprijs van deze aandelen bedroeg 9,90 EUR, zijnde het gemiddelde van de slotkoersen van het Dexia-aandeel op NYSE Euronext Brussel gedurende de 30 kalenderdagen die 30 september 2008 voorafgingen. Ten gevolge van deze uitgifte is het bedrag van het vennootschappelijk kapitaal gestegen van 5 307 437 260,42 EUR naar 8 088 995 009,08 EUR, vertegenwoordigd door 1 762 473 283 aandelen.

6.1.3. 29 december 2008: kapitaalverhoging – uitoefening van inschrijvingsrechten (warrants “ESOP 2003”) Bij notariële akte van 29 december 2008 werd een kapitaalverhoging via de uitgifte van 5 500 nieuwe aandelen met VVPRstrip vastgesteld. Ze is het resultaat van de uitoefening van 5 500 inschrijvingsrechten van de categorie warrants “ESOP 2003” die werden uitgeoefend door de begunstigden tegen de prijs van 11,37 EUR. Deze opties werden uitgegeven door de raad van bestuur van Dexia NV van 21 mei 2003, met name ten voordele van bepaalde personeelsleden en managers van de vennootschap, haar dochterondernemingen, kleindochterondernemingen en bijkantoren. Ten gevolge van deze uitoefening is het bedrag van het vennootschappelijk kapitaal gestegen van 8 088 995 009,08 EUR naar 8 089 020 254,08 EUR, vertegenwoordigd door 1 762 478 783 aandelen.

(1) Aantal en uitoefenprijs vóór de splitsing in 10.


Algemene informatie

Uitoefenprijs (in EUR)

Uitoefenperiode

van

tot

Aantal toegekende warrants

Aantal uitgeoefende warrants

Aantal Aantal overgeannublijvende leerde warwarrants rants door vóór verkoop nietigverklaring

3 083 963

BEHEERSVERSLAG

6.2. OVERZICHTSTABEL VAN DE INSCHRIJVINGSRECHTEN (“WARRANTS”) DEXIA (OP 31 DECEMBER 2008)

Warrants “ESOP 2000”

14,58

30 nov. 2000 (1)

31 dec. 2010 (1)

5 915 000

2 831 037

17,86

30 juni 2004 (1)

31 dec. 2011 (1)

8 100 000

2 715 038

23 juli 2012 (1) 10 000 000

5 541 057

Warrants toegekend in 2001 Warrants “ESOP 2001”

115 750

5 269 212

Warrants toegekend in 2002 Warrants “ESOP 2002”

13,66/11,88 (2)

30 sept. 2005 (1)

4 458 943

13,66

1 118 938

11,88

3 340 005

Warrants toegekend in 2003 11,37

30 sept. 2006 (1)

24 juli 2013 (1) 10 000 000

2 247 878

7 752 122


13,56

30 sept. 2007 (1)

24 juli 2014 (1) 10 000 000

81 250

9 918 750

Warrants “aandeelhoudersplan net 2004”

15,77

30 okt. 2009

30 okt. 2009

184 074

0

184 074


18,03

30 juni 2008 (1)

29 juni 2015 (1)

9 994 950

15 000

Warrants “aandeelhoudersplan net 2005”

18,20

29 okt. 2010

29 okt. 2010

189 972

0

189 972


18,62

30 juni 2009 (1)

29 juni 2016 (1)

9 760 225

15 000

9 745 225

Warrants “aandeelhoudersplan 2006”

21,25

29 okt. 2011

29 okt. 2011

197 748

0

197 748

Warrants “ESOP 2006” (DenizBank)

20,71

15 dec. 2009

14 dec. 2016

235 000

0

235 000

23,25

30 juni 2010 (1)

29 juni 2017 (1) 10 322 550

0

10 322 550


COMPTES CONSOLIDÉS

Warrants toegekend in 2000

Warrants toegekend in 2005 110 100

9 869 850


Warrants toegekend in 2007 Warrants “ESOP 2007” Warrants toegekend in 2008 Warrants “ESOP 2008”

10,09

30 juni 2011

29 juni 2018

7 093 355

0

7 093 355


12,65

30 juni 2012

29 juni 2018

3 466 450

0

3 466 450

(1) Behoudens bijzondere voorwaarden. (2) 13,66: Frankrijk/11,88: andere landen.


COMPTES SOCIAUX


COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

BEHEERSVERSLAG

Algemene informatie

6.3. VENNOOTSCHAPPELIJK KAPITAAL OP 31 DECEMBER 2008 Op 31 december 2008 bedroeg het vennootschappelijk kapitaal 8 089 020 254,08 EUR, vertegenwoordigd door 1 762 478 783 aandelen zonder nominale waarde, waarvan 853 741 855 aandelen op naam, 890 221 613 gedematerialiseerde aandelen en 18 515 315 (fysieke) aandelen aan toonder. De aandelen zijn genoteerd op Euronext Brussel, Euronext Parijs en de beurs van Luxemburg.

6.4. KENNISGEVINGEN IN HET KADER VAN DE TRANSPARANTIEWETGEVING Krachtens de wet van 2 mei 2007 (de “Wet”) op de openbaarmaking van belangrijke deelnemingen in emittenten waarvan de aandelen verhandeld worden op een gereglementeerde markt en zijn koninklijk uitvoeringsbesluit van 14 februari 2008 die van kracht werden op 1 september 2008, en krachtens artikel 5 van de statuten van Dexia NV, zijn de aandeelhouders verplicht hun participatie te melden aan de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen en aan Dexia, zodra deze participatie een drempel van 3 %, vervolgens 5 % of een veelvoud van 5 % overschrijdt. De overgangsbepalingen voorzien dat wie op 1 september 2008 een belangrijke participatie aanhoudt in een emittent, uiterlijk 31 oktober 2008 een dergelijke melding moet doen. Voor de berekening van de deelnemingspercentages bestaat de teller uit het aantal stemrechten dat verbonden is aan de effecten die stemrecht geven of die niet gekoppeld zijn aan effecten, verminderd of vermeerderd met het aantal stemrechten die verworven kunnen worden bij de uitoefening van gelijkgeschakelde financiële instrumenten die in het bezit zijn van de persoon die de kennisgeving doet. De noemer bestaat uit het totaal aantal stemrechten van Dexia NV zoals het wordt gepubliceerd op de website. Krachtens het “Protocol betreffende het prudentieel toezicht op de groep Dexia” (zie hoofdstuk “Corporate governance” op pagina 48) heeft Dexia NV bovendien aan zijn belangrijke aandeelhouders gevraagd om vooraf en zo snel mogelijk de onderneming en de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen te informeren over elke hiervoor vermelde transactie. In dat verband ontving Dexia NV op 8 oktober 2008 een kennisgeving van de Société de Prise de Participation de l’Etat die op 3 oktober 2008 de drempel van 5 % van het kapitaal van Dexia NV overschreden had. Op basis van voornoemde overgangsbepalingen werd Dexia NV op 9 oktober 2008 op de hoogte gebracht van het afslui-


ten van een overeenkomst tussen een aantal aandeelhouders van Dexia (namelijk Arcopar, Arcofin, de Gemeentelijke Holding, de Caisse des dépôts et consignations, Ethias en CNP Assurances) op grond waarvan zij geacht worden personen te zijn “die handelen in onderling overleg” in de zin van de Belgische wet op de openbare overnameaanbiedingen (zie punt 6.5.). De deelneming in het kapitaal van Dexia NV van de aandeelhouders die handelen in onderling overleg, overschreed op 1 september 2008 de drempel van 50 %. Diezelfde aandeelhouders maakten vervolgens op 9 oktober 2008 bekend dat hun gezamenlijk belang in het kapitaal van Dexia NV op 3 oktober 2008 de drempel van 55 % overschreed. Op 13 november 2008 maakte de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij bekend dat ze op 3 oktober 2008 meer dan 5 % van het kapitaal van Dexia NV bezat. Deze kennisgevingen worden volledig gepubliceerd op de website van Dexia NV onder de rubriek “Wettelijke informatie/Transparantieverklaringen”.

6.5. WETGEVING OP OPENBARE OVERNAMEAANBIEDINGEN 6.5.1. Overgangsregeling Krachtens artikel 74 van de wet van 1 april 2007 op de openbare overnameaanbiedingen zijn personen die op 1 september 2007, hetzij alleen, hetzij in onderling overleg, meer dan 30 % bezitten van de stemrechtverlenende effecten van een Belgische genoteerde vennootschap, niet verplicht een openbaar overnamebod op effecten van deze vennootschap uit te brengen onder meer op voorwaarde dat zij hiervan uiterlijk 21 februari 2008 een kennisgeving doen aan de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen en een mededeling richten aan deze vennootschap. Op 30 augustus 2007 werd Dexia NV op de hoogte gebracht van het afsluiten van een overeenkomst tussen een aantal van zijn aandeelhouders (Arcofin, de Gemeentelijke Holding, de Caisse des dépôts et consignations, Ethias en CNP Assurances) op grond waarvan zij geacht worden personen te zijn “die handelen in onderling overleg” in de zin van de wet van 1 april 2007 op de openbare overnameaanbiedingen. De deelneming in het kapitaal van Dexia NV van de aandeelhouders die handelen in onderling overleg, overschrijdt de drempel van 50 %. Deze overeenkomst werd ter kennis gebracht van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen en meegedeeld aan Dexia NV, conform artikel 74, § 6 en § 7, van de wet van 1 april 2007 op de openbare overnameaanbiedingen. De voornaamste elementen van deze mededeling, die op de website van Dexia NV gepubliceerd werden, vindt u hierna terug.

s“Vanaf 25 augustus 2008 wordt Nateus NV nog altijd gecontroleerd door Ethias Gemeen Recht, maar de controleparticipatie van Ethias Gemeen Recht is gedaald van 100 % op 1 september 2007 tot 80 % op 27 december 2007 na de fusie door overname van Belstar Verzekeringen NV (voor 100 % gecontroleerd door Ethias Leven) door Nateus NV en een verkoop van aandelen van Nateus NV aan Ethias Leven door Ethias Gemeen Recht.” Deze ondernemingen zijn verbonden met partijen die handelen in onderling overleg en worden derhalve geacht met hen in onderling overleg te handelen krachtens artikel 3, §2 van de wet van 1 april 2007.

COMPTES CONSOLIDÉS

Bovendien moeten krachtens artikel 74, §8 van deze wet, de personen die handelen in onderling overleg jaarlijks elke wijziging bekendmaken van hun participatie die zich heeft voorgedaan sinds 1 september 2007. Dexia NV ontving op 2 september 2008 diverse kennisgevingen met meer details over de verrichtingen op effecten die plaatsvonden tussen 1 september 2007 en 29 augustus 2008, waarvan u de voornaamste elementen hierna terugvindt. Deze kennisgevingen vermelden ook volgende wijzigingen in de controlekettingen. s“Na de fusie door overname van Ethias Brand door Ethias Gemeen Recht op 23 mei 2008 (met boekhoudkundige terugwerkende kracht tot 1 januari 2008), werd de participatie van 12,18 % van Ethias Brand in Bel Ré SA overgeheveld naar Ethias Gemeen Recht. Vanaf 25 augustus 2008 wordt Bel Ré SA dus gecontroleerd door Ethias Gemeen Recht, Ethias Leven en Ethias Arbeidsongevallen.”

BEHEERSVERSLAG

Algemene informatie

Aantal effecten met stemrecht in bezit op 1 september 2007

Percentage effecten met stemrecht in bezit op 1 september 2007

Aantal effecten met stemrecht in bezit op - 29 augustus 2008 (A) - 25 augustus 2008 (B)

Percentage effecten met stemrecht in bezit op - 29 augustus 2008 (A) - 25 augustus 2008 (B)

204 751 478

17,57 %

209 037 791 (A)

18,08 % (A)

811 886

0,07 %

(A)

0,11 % (A)

Gemeentelijke Holding NV

190 564 978

16,35 %

Caisse des dépôts et consignations, bijzondere instelling naar Frans recht

137 504 606

11,80 %

1 912 000

0,16 %

14 752 833

1,27 %

15 664 833 (B)

1,35 % (B)

43 204 221

3,71 %

(B)

3,62 % (B)

900 834

0,08 %

2 900 834 (B)

0,25 % (B)

Bel Ré SA, naamloze vennootschap naar Luxemburgs recht

11 695 763

1,00 %

11 695 763 (B)

1,01 % (B)

CNP Assurances SA, naamloze vennootschap naar Frans recht

23 064 643

1,98 %

Personen die in onderling overleg op 1 september 2007 meer dan 30 % van de effecten met stemrechten van Dexia NV bezitten

Arcofin CVBA Arcopar CVBA

Ethias Brand, onderlinge verzekeringsvereniging Ethias Gemeen Recht, onderlinge verzekeringsvereniging Ethias Leven, onderlinge verzekeringsvereniging Ethias Arbeidsongevallen, onderlinge verzekeringskas

1 327 764

41 898 721


COMPTES SOCIAUX

PERSONEN DIE HANDELEN IN ONDERLING OVERLEG

Algemene informatie

BEHEERSVERSLAG

VERBONDEN ONDERNEMINGEN Ondernemingen verbonden met personen die handelen in onderling overleg

COMPTES CONSOLIDÉS

Percentage effecten met stemrecht in bezit op 1 september 2007

Aantal effecten met stemrecht in bezit op - 29 augustus 2008 (A) - 25 augustus 2008 (B)

Percentage effecten met stemrecht in bezit op - 29 augustus 2008(A) - 25 augustus 2008 (B)

1 025 000

0,09 %

1 330 500 (B)

0,12 % (B)

Arcoplus CVBA

111 600

0,01 %

267 639 (A)

0,02 % (A)

Arcosyn NV

187 000

0,02 %

343 039 (A)

0,03 % (A)

0,04 %

669 402

(A)

0,06 % (A)

192 710

(B)

0,02 % (B)

Ethias Investment RDT-DBI NV

COMPTES SOCIAUX

Aantal effecten met stemrecht in bezit op 1 september 2007

Auxipar NV Nateus NV

513 363 192 710

6.5.2. Informatie over de bevoegdheden van het bestuursorgaan Overeenkomstig de artikelen 607 en 620 van het Wetboek Vennootschappen, kan de algemene vergadering aan de raad van bestuur bepaalde bevoegdheden toekennen inzake kapitaalverhoging en verwerving van eigen aandelen. De buitengewone algemene vergadering van 9 mei 2007 heeft in dat kader beslist volgende machtigingen toegekend aan de raad van bestuur, te vernieuwen. Machtiging tot kapitaalverhoging in het kader van het toegestaan kapitaal tijdens een periode van openbaar bod De buitengewone algemene vergadering van 9 mei 2007 heeft de raad van bestuur overeenkomstig de wettelijke voorwaarden voor een nieuwe periode van drie jaar uitdrukkelijk de machtiging verleend om in een periode van openbaar bod tot verwerving van de effecten van de vennootschap het kapitaal


0,02 %

te verhogen via de inbreng in natura of in contanten, met de mogelijkheid het voorkeurrecht van de huidige aandeelhouders te beperken of af te schaffen, zonder dat deze kapitaalverhogingen (zonder uitgiftepremie) het saldo van het toegestaan kapitaal mogen overschrijden. Machtiging om eigen aandelen te verwerven om op korte termijn een ernstig en dreigend nadeel te vermijden De buitengewone algemene vergadering van 9 mei 2007 heeft aan de raad van bestuur, voor een nieuwe periode van drie jaar, overeenkomstig artikel 7, lid 2 en 3 van de statuten, de machtiging verleend om eigen aandelen van de vennootschap te verwerven en te vervreemden om te vermijden dat de vennootschap op korte termijn een ernstig en dreigend nadeel zou ondervinden (deze machtiging geldt ook voor de rechtstreekse dochtervennootschappen overeenkomstig artikel 627, lid 1 van het Wetboek Vennootschappen).

Geconsolideerde jaarrekening Financiële situatie op 31 december 2008

2008 Geconsolideerde balans ..................................................................... Geconsolideerde resultatenrekening ................................................. Geconsolideerde staat van de wijzigingen in eigen vermogen ........ Geconsolideerd kasstroomoverzicht .................................................. Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening .............................. Toelichting 1. Verwerkingsprincipes en -regels voor geconsolideerde jaarrekeningen ...................... Toelichting 2. Belangrijke wijzigingen in de consolidatiekring en lijst van de voornaamste dochterondernemingen en geassocieerde deelnemingen van de groep Dexia .... Toelichting 3. Segmentrapportering .............................................. Toelichting 4. Belangrijke bestanddelen die deel uitmaken van de resultatenrekening ....................................... Toelichting 5. Gebeurtenissen na balansdatum .............................. Toelichting 6. Geschillen .............................................................. Toelichting 7. Toelichtingen bij het actief van de geconsolideerde balans ................................ Toelichting 8. Toelichtingen bij het passief van de geconsolideerde balans ................................ Toelichting 9. Andere toelichtingen bij de geconsolideerde balans ... Toelichting 10. Toelichtingen bij de geconsolideerde buitenbalansposten ................................................ Toelichting 11. Toelichtingen bij de geconsolideerde resultatenrekening .................................................. Toelichting 12. Toelichtingen met betrekking tot het risicobeheer ....... Verslag van de commissaris over de geconsolideerde jaarrekening afgesloten op 31 december 2008 .................................

108 110 111 114 115

115

138 140 141 141 142 146 160 169 187 188 198 224

Geconsolideerde balans

ACTIEF

Toelichting

31/12/07

31/12/08

I.

Kas en tegoeden bij centrale banken

7.2.

8 835

2 448

II.

Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen

7.3.

54 776

61 864

III.


7.4.

242 619

368 845

IV.

Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening

7.5.

37 565

16 044

V.

Financiële investeringen

7.6.

220 290

125 029

VI.

Derivaten

9.1.

29 218

55 213

VII.


VIII.


7.8.

861

682

IX.


7.9.

2 257

2 353

X.


XI.

Belastingvorderingen

7.11. & 9.2.

2 524 1 384 (1)

4 139

XII.

Overige activa

7.12. & 9.3.

4 381 (1)

1 998

XIII.

Activa aangehouden voor verkoop

7.13. & 9.6.

39

6 260

604 564

651 006

(185)

7.10.

TOTAAL VAN HET ACTIEF

(1) Een bedrag van 61 miljoen EUR aan bedrijfsbelastingen werd overgeboekt van XI. “Belastingvorderingen” naar XII. “Overige activa”. De toelichtingen van pagina 115 tot 223 maken integraal deel uit van deze financiële verslagen.

COMPTES SOCIAUX

GECONSOLIDEERDE JAARREKENING

RAPPORT DE GESTION

(in miljoenen EUR)


3 938

2 193

VERPLICHTINGEN 31/12/07

31/12/08

I.


8.1.

178 681

213 192

II.


8.2.

126 680

114 728

III.


8.3.

18 301

18 952

IV.

Derivaten

9.1.

31 365

75 834

V.


VI.

Schuldpapier

8.4.

204 013

188 120

VII.

Achtergestelde schulden

8.5.

4 885

4 407

VIII.


9.3.

15 071

16 739

IX.

Voorzieningen en andere verplichtingen

8.6.

X.

Belastingverplichtingen

XI.

Overige verplichtingen

XII.

Verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten

(206)

1 543

1 487

8.7. & 9.2.

1 353 631 (1)

8.8.

7 396 (1)

4 393

8.9. & 9.6.

TOTAAL VAN DE VERPLICHTINGEN

0 588 170

302 5 691 645 388

(1) Een bedrag van 147 miljoen EUR aan bedrijfsbelastingen werd overgeboekt van “Belastingverplichtingen“ naar “Overige verplichtingen“.

RAPPORT DE GESTION

Toelichting


(in miljoenen EUR)

(in miljoenen EUR)

Toelichting

31/12/07

31/12/08

XIV.

Geplaatst kapitaal

XV.

Uitgiftepremies

XVI.

Ingekochte eigen aandelen

(176)

(23)

XVII.

Reserves en overgedragen resultaat

(1 951)

(870)

XVIII.

Nettoresultaat van het boekjaar

2 533

9.7.

KERN EIGEN VERMOGEN XIX.

8 089 13 618

(3 326)

16 112

17 488


(1 587)

(13 572)

a) Reserves voor verkoop beschikbare effecten

(1 490)

(11 866)

(97)

(1 706)

b) Overige reserves EIGEN VERMOGEN VAN DE GROEP XX. Minderheidsbelangen XXI.

5 307 10 399

Discretionaire-winstdelingselement van verzekeringscontracten

TOTAAL EIGEN VERMOGEN TOTAAL VERPLICHTINGEN EN EIGEN VERMOGEN

9.3.

14 525 1 754

3 916 1 702

115

0

16 394

5 618

604 564

651 006

De toelichtingen van pagina 115 tot 223 maken integraal deel uit van deze financiële verslagen.


COMPTES SOCIAUX

EIGEN VERMOGEN

Geconsolideerde resultatenrekening


RAPPORT DE GESTION

(in miljoenen EUR)

Toelichting

31/12/07

I.

Renteopbrengsten

11.1.

100 136

107 859

II.

Rentekosten

11.1.

(95 610)

(101 786)

III.

Dividenden

11.2.

147

IV. V.

Nettoresultaat uit geassocieerde deelnemingen

11.3.

108

VI.

Nettoresultaat uit investeringen

11.4. 11.5.

(163) 720

VII.

Ontvangen provisies en honoraria

11.6.

VIII. IX.

11.6.

(357)

(325)

X.

Betaalde provisies en honoraria Premies en technische opbrengsten uit verzekeringsactiviteiten Technische kosten uit verzekeringsactiviteiten

11.7. & 9.3. 11.7. & 9.3.

5 013 (5 007)

4 577 (4 513)

XI.

Overige netto-opbrengsten

Nettoresultaat uit financiële instrumenten gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening

OPBRENGSTEN XII. Personeelskosten XIII.

Algemene en administratiekosten

XIV.

Vergoeding van het net

XV.

Afschrijvingen

XVI.

Geactiveerde acquisitiekosten

11.8.

BRUTOBEDRIJFSRESULTAAT XVII. Waardevermindering op leningen en voorzieningen voor kredietverbintenissen XVIII. Waardevermindering op immateriële en materiële activa XIX. Waardevermindering op goodwill

Belastingen

50

(1) (614) (3 515) 1 756

(53)

6 896 (1 905)

3 556 (2 021)

11.10.

(1 232)

(1 390)

11.11.

(367)

(370)

(284)

(296)

(46)

(42)

(3 834)

(4 119)

3 062

(563)

11.12.

(163)

(3 292)

11.13. 11.14.

(3) (4)

(10) (12)

NETTORESULTAAT VOOR BELASTINGEN XX.

1 859

171

11.9.

KOSTEN

COMPTES SOCIAUX

31/12/08

2 892 11.15.

NETTORESULTAAT

(256)

(3 877) 629

Aandeel van minderheidsbelangen

2 636 103

(3 248) 78

Aandeel van de houders van eigenvermogensinstrumenten van de moedermaatschappij

2 533

(3 326)

- gewoon

2,18

(2,54)

- verwaterd

2,15

(2,54)

(in EUR) Resultaat per aandeel



11.16.

Geconsolideerde staat van de wijzigingen in eigen vermogen Eigen aandelen

Reserves en overgedragen resultaat

(1)

(3 783)

(in miljoenen EUR) OP 31 DECEMBER 2006 Wijzigingen tijdens het boekjaar

5 238

10 229

69

170

- Uitgifte van geplaatst kapitaal

Nettoresultaat van het boekjaar 2 750

(2)

- Verwerven van eigen aandelen

Kern eigen vermogen

14 433 237

(178)

(178)

- Handel in eigen aandelen

1

1

- Verkoop en vernietiging van ingekochte eigen aandelen

2

2

- Overboeking naar reserves

2 750

- Dividenden - Op aandelen gebaseerde betalingen: toegekend aan het personeel - Wijzigingen in de consolidatiekring

(2 750)

(942)

- Overige wijzigingen

(942)

35

35

(10)

(10)

1

1

- Nettoresultaat van het boekjaar OP 31 DECEMBER 2007

NIET IN RESULTATENREKENING OPGENOMEN WINSTEN EN VERLIEZEN (in miljoenen EUR) OP 31 DECEMBER 2006

5 307

10 399

(176)

(1 951)

Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen Filialen bestemd voor verkoop 1

Financiële activa

1 958

Derivaten

10

Gecumuleerde omrekeningsverschillen Geassocieerde deelnemingen

15

0

(118)

2 533

2 533

2 533

16 112

Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen – Aandeel van de Groep

1 866

Wijzigingen tijdens het boekjaar - Nettowijzigingen in reële waarde via eigen vermogen – voor verkoop beschikbare financiële activa

(3 129)

- Nettowijzigingen in reële waarde via eigen vermogen – kasstroomafdekkingen

81

14

(26)

- Omrekeningsverschillen (1)

- Terugname van waardeveranderingen in reële waarde ten gevolge van het niet langer opnemen van voor verkoop beschikbare financiële activa OP 31 DECEMBER 2007

(3 160)

14

- Nettowijzigingen in reële waarde ten gevolge van overboeking naar het resultaat – kasstroomafdekkingen - Wijzigingen in de consolidatiekring

(31)

81

- Nettowijzigingen in reële waarde ten gevolge van overboeking naar het resultaat – voor verkoop beschikbare financiële activa

32

6

11

3

(376) 0

(1 490)

(26) (29)

9 13

(8) 74

(24)

RAPPORT DE GESTION

Uitgiftepremies

(384) (147)

(1 587)




Geplaatst kapitaal

COMPTES SOCIAUX

KERN EIGEN VERMOGEN

MINDERHEIDSBELANGEN

Kern eigen vermogen


Minderheidsbelangen

DISCRETIONAIREWINSTDELINGSELEMENT VAN VERZEKERINGSCONTRACTEN

1 664

46

1 710

426

(in miljoenen EUR) OP 31 DECEMBER 2006

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

Wijzigingen tijdens het boekjaar - Kapitaalverhoging

18

18

- Dividenden

(60)

(60)

- Nettoresultaat van het boekjaar

103

103

- Nettowijzigingen in reële waarde via eigen vermogen

(15)

(15)

- Terugname van waardeveranderingen in reële waarde ten gevolge van het niet langer opnemen van voor verkoop beschikbare financiële activa

1

1

- Omrekeningsverschillen

1

1

(1)

(5)

1

1

33

1 754

- Wijzigingen in de consolidatiekring

(4)

- Overige wijzigingen OP 31 DECEMBER 2007

1 721

(291)

(5) (15)

115

Kern eigen vermogen

16 112

Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen toe te kennen aan de houders van eigenvermogensinstrumenten van de moedermaatschappij

(1 587)

Minderheidsbelangen

1 754

Discretionaire-winstdelingselement van verzekeringscontracten

115

TOTAAL EIGEN VERMOGEN OP 31 DECEMBER 2007

KERN EIGEN VERMOGEN

16 394

Geplaatst kapitaal

Uitgiftepremies

5 307

10 399

2 782

3 219

Eigen aandelen

(in miljoenen EUR) OP 31 DECEMBER 2007 Wijzigingen tijdens het boekjaar - Uitgifte van geplaatst kapitaal - Verwerven van eigen aandelen

(176)

Reserves en overgedragen resultaat (1 951)

Nettoresultaat van het boekjaar

Kern eigen vermogen

2 533

16 112

(6)

5 995

(231)

(231)

- Handel in eigen aandelen

(24)

(24)

- Verkoop en vernietiging van ingekochte eigen aandelen

408

(407)

- Overboeking naar reserves

2 533

- Dividenden

(1 052)

1 (2 533)

0 (1 052)

- Op aandelen gebaseerde betalingen: toegekend aan het personeel

23


(4)

(4)

- Overige

(6)

(6)

- Nettoresultaat van het boekjaar OP 31 DECEMBER 2008

8 089

13 618



(23)

(870)

23

(3 326)

(3 326)

(3 326)

17 488

NIET IN RESULTATENREKENING OPGENOMEN WINSTEN EN VERLIEZEN (in miljoenen EUR)

Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen Financiële activa

OP 31 DECEMBER 2007

(1 490)

Derivaten

74

Geassocieerde deelnemingen (24)

Gecumuleerde omrekeningsverschillen

Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen – Aandeel van de Groep (1 587)

(147)

Wijzigingen tijdens het boekjaar

(120)

(1 194)

1 352

- Nettowijzigingen in reële waarde ten gevolge van overboeking naar het resultaat – kasstroomafdekkingen

1 352

(15)

- Terugname van waardeveranderingen in reële waarde ten gevolge van het niet langer opnemen van voor verkoop beschikbare financiële activa

(15)

79

- Omrekeningsverschillen

79

(229)

(22)


(21)

1

- Afschrijving van het nettobedrag van de reële waarde op de geherclassificeerde portefeuille in toepassing van IAS 39 gewijzigd

229 (11 866)

MINDERHEIDSBELANGEN

135

4

(649) 119

229 (1 156)

(9)

(541)

(13 572)

Kern eigen vermogen


Minderheidsbelangen

DISCRETIONAIREWINSTDELINGSELEMENT VAN VERZEKERINGSCONTRACTEN

1 721

33

1 754

115

(in miljoenen EUR) OP 31 DECEMBER 2007

(398)

Wijzigingen tijdens het boekjaar - Kapitaalverhoging

97

97

- Dividenden

(62)

(62)

- Nettoresultaat van het boekjaar

78

- Nettowijzigingen in reële waarde via eigen vermogen - Terugname van waardeveranderingen in reële waarde ten gevolge van het niet langer opnemen van voor verkoop beschikbare financiële activa - Nettowijziging in reële waarde ten gevolge van overboeking naar het resultaat - Omrekeningsverschillen - Wijzigingen in de consolidatiekring

(79)

- Afschrijving van het nettobedrag van de reële waarde op de geherclassificeerde portefeuille in toepassing van IAS 39 gewijzigd - Overige wijzigingen OP 31 DECEMBER 2008 Kern eigen vermogen

78 (118)

5

5

4

4

4

4

15

(64)

3

3

1 1 756

TOTAAL EIGEN VERMOGEN OP 31 DECEMBER 2008

(115)

1 (54)

Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen toe te kennen aan de houders van eigenvermogensinstrumenten van de moedermaatschappij Minderheidsbelangen

(118)

1 702

RAPPORT DE GESTION

(1 194)

- Nettowijzigingen in reële waarde ten gevolge van overboeking naar het resultaat – voor verkoop beschikbare financiële activa

OP 31 DECEMBER 2008

(11 906)

0 17 488 (13 572) 1 702 5 618




(11 786)

- Nettowijzigingen in reële waarde via eigen vermogen – kasstroomafdekkingen

COMPTES SOCIAUX

- Nettowijzigingen in reële waarde via eigen vermogen – voor verkoop beschikbare financiële activa

Geconsolideerd kasstroomoverzicht (in miljoenen EUR) KASSTROOM UIT BEDRIJFSVERRICHTINGEN Nettoresultaat na belasting

31/12/07

31/12/08

2 636

(3 248)

Aanpassingen m.b.t.: - Waardevermindering, afschrijving en overige waardecorrecties - Waardevermindering op obligaties, aandelen, leningen en overige activa


RAPPORT DE GESTION

- Netto-opbrengsten uit investeringen - Kosten wegens voorzieningen (voornamelijk voorzieningen verzekeringen)

4 (630) (1) 3 369

347 3 215 1 040 (1) 3 980

- Niet-gerealiseerde winsten of verliezen

(101)

- Inkomsten uit geassocieerde deelnemingen

(108)

1

- Dividenden uit geassocieerde deelnemingen

44

47

(135)

(883)

- Uitgestelde belastingen - Overige aanpassingen Wijzigingen in bedrijfsactiva en -verplichtingen

35

(169)

22

(10 782)

(9 778)

(5 353)

(5 426)

KASSTROOM UIT INVESTERINGSVERRICHTINGEN Aankoop van vaste activa

(573)

(622)

Verkoop van vaste activa

216

NETTOKASSTROOM UIT BEDRIJFSVERRICHTINGEN

142

Verwerving van niet-geconsolideerde aandelen

(2 854)

(2 334)

Verkoop van niet-geconsolideerde aandelen

2 356

2 520

Verwerven van filialen en bedrijfsonderdelen

(27)

Verkoop van filialen en bedrijfsonderdelen

212

NETTOKASSTROOM UIT INVESTERINGSVERRICHTINGEN

COMPTES SOCIAUX

315

KASSTROOM UIT FINANCIERINGSVERRICHTINGEN Uitgifte van nieuwe aandelen Uitgifte van achtergestelde en converteerbare schulden Terugbetaling van achtergestelde en converteerbare schulden Aankoop van eigen aandelen Verkoop van eigen aandelen Betaalde dividenden NETTOKASSTROOM UIT FINANCIERINGSVERRICHTINGEN

(670)

254 1 283

(15) 7 (302)

6 142 318

(672) (178) 2

(703) (231) 1

(1 002)

(1 114)

(313)

4 413

NETTOKASSTROOM

(6 336)

(1 315)

GELDMIDDELEN EN EQUIVALENTEN BIJ HET BEGIN VAN HET BOEKJAAR

57 941

51 603

(5 353)

(5 426)

Kasstroom uit bedrijfsverrichtingen Kasstroom uit investeringsverrichtingen

(670)

Kasstroom uit financieringsverrichtingen

(313)

Impact ten gevolge van wijzigingen van wisselkoersen en consolidatiekring op geldmiddelen en equivalenten GELDMIDDELEN EN EQUIVALENTEN OP HET EINDE VAN DE PERIODE

(2) 51 603

BIJKOMENDE INFORMATIE Betaalde inkomstenbelasting

(498)

Ontvangen dividenden

191

Ontvangen interesten Betaalde interesten

100 515 (95 539)

(302) 4 413 (573) 49 715

(119) 218 106 193 (99 980)

(1) 2007: Omvat 54 miljoen EUR ten gevolge van de verkoop van Belstar Verzekeringen NV en 59 miljoen EUR ten gevolge van de verkoop van Dexia Banque Privée France. 2008: Omvat 951 miljoen EUR in verband met de overeenkomst om de verzekeringsactiviteit van FSA te verkopen. De toelichtingen van pagina 115 tot 223 maken integraal deel uit van deze financiële staten.


Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening

TOELICHTING BIJ DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING 1. GRONDSLAGEN VOOR FINANCIËLE VERSLAGGEVING 1.1. Basis van de financiële verslaggeving 1.2. Wijzigingen in de waarderingsregels sinds de vorige publicatie die invloed kunnen hebben op Dexia 1.3. Consolidatie 1.4. Saldering van financiële activa en financiële verplichtingen 1.5. Omrekening van vreemde valuta en transacties in vreemde valuta 1.6. Boekhoudkundige verwerking op basis van de transactiedatum en de afwikkelingsdatum 1.7. Gerealiseerde meer- en minderwaarden op de verkoop van financiële activa 1.8. Bijzondere waardeverminderingen op financiële activa 1.9. Renteopbrengsten en -kosten 1.10. Honoraria en provisie-opbrengsten en -kosten 1.11. Verzekerings- en herverzekeringsactiviteiten 1.12. Vergoeding van het net 1.13. Uitgestelde acquisitiekosten 1.14. Schulden aan kredietinstellingen en schulden aan en deposito’s van cliënten 1.15. Financiële activa of financiële verplichtingen die voor handelsdoeleinden worden aangehouden en financiële activa of financiële verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening 1.16. Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn en effecten aangehouden tot einde looptijd 1.17. Derivaten

116 116

116 117 118 118 119 119 119 120 120 120 123 123 123

1.18. Derivaten als afdekkingsinstrumenten 1.19. Afdekking van het renterisico van een portefeuille 1.20. Winst of verlies op dag één 1.21. Materiële vaste activa 1.22. Immateriële activa 1.23. Goodwill 1.24. Overige activa 1.25. Leaseovereenkomsten 1.26. Verkoop- en terugkoopovereenkomsten en effectenuitleningen 1.27. Leningen 1.28. Uitgestelde belasting op de winst 1.29. Personeelsbeloningen 1.30. Voorzieningen 1.31. Aandelenkapitaal en ingekochte eigen aandelen 1.32. Fiduciaire activiteiten 1.33. Geldmiddelen en equivalenten 1.34. Winst per aandeel 1.35. Reële waarde

124 124

127 128 128 128 129 129 129 130 130 130

2. TRANSACTIES MET VERBONDEN PARTIJEN

130

3. SEGMENTRAPPORTERING

130

3.1. Bedrijfssegmenten (primaire segmentatiebasis) 3.2. Geografische segmenten (secundaire segmentatiebasis)

4. BELEID INZAKE RISICOBEHEER EN AFDEKKINGSACTIVITEITEN 123

125 125 126 126 127 127 127 127

4.1. Reële waarde van financiële instrumenten 4.2. Markt- en ALM-risico 4.3. Kredietrisico 4.4. Liquiditeit 4.5. Kapitaaltoereikendheid

130 131

131 131 132 134 135 136



ALGEMENE INFORMATIE

COMPTES SOCIAUX

Deze jaarrekeningen bevatten de toelichtingen die vereist zijn door de Europese boekhoudkundige regelgeving gepubliceerd tot 31 december 2008. Aanvullende grondslagen voor financiële verslaggeving en toelichtingen kunnen vereist zijn om te beantwoorden aan de nationale wetgeving, boekhoudnormen en beursreglementen.

RAPPORT DE GESTION

1. Verwerkingsprincipes en -regels voor geconsolideerde jaarrekeningen

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

ALGEMENE INFORMATIE Dexia verleent financiële diensten aan de publieke sector en is een van ’s werelds grootste spelers inzake Public and Wholesale Banking. In Europa biedt Dexia retail- en private-bankingdiensten aan, alsook asset management en verzekeringen. De moedermaatschappij van de Groep is Dexia NV, een naamloze vennootschap die werd opgericht en gedomicilieerd is in België. Het adres van de hoofdzetel is: Rogierplein 11 – B-1210 Brussel (België). Dexia staat genoteerd op Euronext in Parijs en Brussel, alsook op de Luxemburgse beurs. Deze jaarrekening werd op 1 april 2009 door de raad van bestuur goedgekeurd voor bekendmaking.

TOELICHTING BIJ DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING De voornaamste grondslagen voor de financiële verslaggeving die bij de opstelling van deze geconsolideerde jaarrekening zijn toegepast, worden hieronder toegelicht. Daarbij worden de volgende afkortingen gebruikt: ARC: Accounting Regulatory Committee EFRAG: European Financial Reporting Advisory Group EU GAAP: de International Financial Reporting Standards zoals goedgekeurd door de Europese Unie (EU) IASB: International Accounting Standards Board IFRIC: International Financial Reporting Interpretations Committee IFRS: International Financial Reporting Standard.

1. GRONDSLAGEN VOOR FINANCIËLE VERSLAGGEVING 1.1. BASIS VAN DE FINANCIËLE VERSLAGGEVING 1.1.1. Algemeen De geconsolideerde jaarrekening van Dexia is opgesteld in overeenstemming met de door de EU bekrachtigde IFRS. De Europese Commissie (EC) publiceerde op 19 juli 2002 de Verordening EG 1606/2002, die beursgenoteerde groepen verplicht om IFRS toe te passen vanaf 1 januari 2005. Deze verordening werd verscheidene keren geactualiseerd sinds 2002. De Europese Commissie publiceerde op 3 november 2008 Verordening EG 1126/2008. Deze Verordening bundelt alle standaarden en interpretaties die tot op 15 oktober 2008 door de Europese Commissie werden goedgekeurd en heeft als doelstelling de communautaire wetgeving inzake financiële verslaggeving te vereenvoudigen. Bijgevolg is de jaarrekening van Dexia opgesteld in overeenstemming met “alle IFRS-standaarden zoals goedgekeurd door de EU” en die per 31 december 2008 door de EC gepubliceerd en bekrachtigd waren, met inbegrip van de voorwaarden voor de toepassing van transacties tot afdekking van het renterisico van een portefeuille en de mogelijkheid om “core deposits” af te dekken. De geconsolideerde financiële verslagen zijn opgesteld vanuit een going concern principe. Tenzij anders vermeld, zijn ze opgesteld in miljoenen EUR.

1.1.2. Boekhoudkundige ramingen Bij de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening dient het management ramingen en veronderstellingen te hante-


ren die de gerapporteerde bedragen beïnvloeden. Hoewel het management van oordeel is dat het bij het opstellen van die ramingen alle beschikbare informatie in overweging heeft genomen, zouden de werkelijke resultaten kunnen afwijken van deze ramingen en zouden de verschillen aanmerkelijk kunnen zijn voor de jaarrekening. De inschattingen en ramingen worden voornamelijk op de volgende domeinen gemaakt: sraming van het recupereerbaar bedrag van de activa die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan; sbepalen van de reële waarde van niet-genoteerde financiële instrumenten; sbepalen van de gebruiksduur en de restwaarde van de eigendommen, machines en uitrusting, vastgoedbeleggingen en immateriële activa; sbepalen van de verplichtingen van verzekeringscontracten; sactuariële ramingen bij het bepalen van de verplichtingen uit hoofde van personeelsvoordelen en activa van de fondsen; sraming van de huidige verplichtingen van gebeurtenissen uit het verleden bij het erkennen van voorzieningen.

1.2. WIJZIGINGEN IN DE WAARDERINGSREGELS SINDS DE VORIGE PUBLICATIE DIE INVLOED KUNNEN HEBBEN OP DEXIA 1.2.1. Nieuwe IFRS-normen, IFRICinterpretaties en wijzigingen De IASB publiceerde vier herziene standaarden die bestaande standaarden zullen vervangen en die respectievelijk van toepassing zullen zijn voor jaarrekeningen die beginnen op of na 1 juli 2009 voor de eerste drie standaarden en vanaf of na 1 januari 2009 voor de laatste standaard. sIFRS 3 “Bedrijfscombinaties” vervangt de norm die gepubliceerd werd in 2004. De herziening van deze norm zal Dexia om diverse redenen beïnvloeden: Voor nieuwe overnames, kan Dexia niet langer de kosten van een overname kapitaliseren als onderdeel van de kostprijs van de overgenomen onderneming. In geval van een gefaseerde bedrijfscombinatie moet Dexia eerst de bestaande deelneming opnieuw aan marktwaarde waarderen waarbij de aanpassingen aan reële waarde van de voorheen erkende activa en verplichtingen in de resultatenrekening worden erkend. Voor elke nieuwe minderheidsparticipatie in een verworven onderneming, kan Dexia opteren voor de “full goodwill methode”. Voor de nieuwe overnames dient een analyse te gebeuren om na te gaan of een voorwaardelijke verplichting bij de overgenomen partij al dan niet een bestaande verplichting vormt. sIAS 27 “Geconsolideerde en enkelvoudige jaarrekening”. De wijzigingen in het percentage van de zeggenschap van een moedermaatschappij in een dochteronderneming zullen geen impact hebben op de resultatenrekening, maar wel op het eigen vermogen. sIFRS 1 “Eerste toepassing van IFRS” zonder impact op Dexia omdat Dexia IFRS niet meer voor de eerste keer toepast. sHerziene IAS 14 “Gesegmenteerde informatie”. De IASB publiceerde in januari 2008 een herziene IAS 14 “Gesegmenteerde informatie” die geen significante impact heeft op Dexia. IFRS 8 vervangt IAS 14 voor jaarrekeningen die beginnen op of na 1 januari 2009. IFRS 8 maakt de publicatie van gesegmenteerde informatie mogelijk in overeenstemming met de managementreporting en de externe financiële communicatie.

Jaarlijkse verbeteringen 2008 aan IFRS De International Accounting Standards Board (IASB) publiceerde op 22 mei 2008 een reeks van aanpassingen aan de International Financial Reporting Standards (IFRS). Deze aanpassingen zijn het resultaat van conclusies die de Board heeft getrokken uit voorstellen geformuleerd in het kader van een jaarlijks verbeteringsproject. De gepubliceerde aanpassingen worden voorgesteld in twee delen: sdeze die verband houden met boekhoudkundige wijzigingen op het vlak van voorstelling, erkenning of waardering, en sdeze die verband houden met terminologie of redactionele wijzigingen die een minimale impact hebben op de rapportering. Tenzij anders vermeld, gaan de aanpassingen in voor jaarrekeningen die beginnen op of na 1 januari 2009, hoewel entiteiten ze vroeger mogen toepassen. De herziening van deze normen zal Dexia voornamelijk op de volgende manieren beïnvloeden: sAls Dexia zich verbonden heeft tot een verkoopplan met verlies van de controle over een dochteronderneming, zal Dexia alle activa en verplichtingen van die dochteronderneming boeken als “Aangehouden voor verkoop”, ongeacht of Dexia na

De volgende interpretaties of aanpassingen aan normen werden door de Europese Commissie bekrachtigd: sAanpassing aan IAS 1: “Presentatie van de jaarrekening”. sIFRIC 14 IAS 19 “De limiet voor een actief uit hoofde van een toegezegd-pensioenregeling, minimale dekkingsgraden en de wisselwerking hiertussen”. sAanpassing aan IFRS 2 “Op aandelen gebaseerde betalingen”. sAanpassing aan IAS 23 “Financieringskosten”. sAanpassing aan IFRS 7 “Financiële instrumenten: Informatieverschaffing”.

1.2.3. Wijziging in de voorstelling Herclassificatie van financiële activa Dexia heeft van de mogelijkheid gebruikgemaakt om bepaalde financiële activa te transfereren van (i) de portefeuille “Aangehouden voor handelsdoeleinden” naar “Beschikbaar voor verkoop” en “Leningen en voorschotten” en (ii) van de portefeuille “Beschikbaar voor verkoop” naar “Leningen en voorschotten”. De impact en bijkomende informatie over de jaarrekening worden gerapporteerd in de bijlage “7.7. Herclassificatie van financiële activa”. Herclassificatie van operationele taksen In de geconsolideerde jaarrekening per 31 december 2008 werden operationele taksen op 31 december 2007 anders voorgesteld. sEen bedrag van 61 miljoen EUR van “Belastingvorderingen” (rubriek XI) naar “Overige activa” (rubriek XII) en seen bedrag van 147 miljoen EUR van “Belastingschulden” (rubriek X) naar “Overige schulden” (rubriek XI).

1.3. CONSOLIDATIE 1.3.1. Dochterondernemingen De geconsolideerde jaarrekening omvat de jaarrekening van de moedermaatschappij en de jaarrekeningen van haar dochterondernemingen en entiteiten opgericht voor een bijzonder doel (Special Purpose Entities of SPE’s). Dochterondernemingen en SPE’s zijn entiteiten waarin Dexia rechtstreeks of onrechtstreeks zeggenschap heeft over het financieel en het operationeel beleid.


RAPPORT DE GESTION

1.2.2. Door de Europese Commissie bekrachtigde IASB- en IFRIC-teksten


de verkoop al dan niet een minderheidsbelang aanhoudt in haar voormalige dochteronderneming. sDe IASB publiceerde een aanpassing zodat eigendom in aanbouw of in ontwikkeling voor toekomstig gebruik voortaan als vastgoedbelegging binnen het toepassingsgebied van IAS 40 valt in plaats van IAS 16. De impact blijft beperkt tot de presentatie en is zonder gevolg voor de waardering. De IFRIC publiceerde drie interpretaties die respectievelijk ingaan voor jaarrekeningen die op of na 1 januari 2009 beginnen voor de eerste twee interpretaties en op of na 1 juli 2009 voor de laatste: sIFRIC 15 “Overeenkomsten voor de constructie van vastgoed”; sIFRIC 16 “Afdekking van een netto-investering in een buitenlandse activiteit”; sIFRIC 17 “Uitkering van niet-monetaire activa aan aandeelhouders”. Deze interpretaties hebben geen impact voor Dexia.

COMPTES SOCIAUX

De IASB publiceerde eveneens vijf aanpassingen aan bestaande normen. s Aanpassing aan IFRS 2 “Voorwaarden voor de verwerving van rechten en annuleringen” van toepassing vanaf 1 januari 2009 en zonder belangrijke impact op Dexia. sAanpassing aan IAS 32 en IAS 1 “Instrumenten met terugneemverplichting (puttable instrument) en verplichtingen” van toepassing vanaf 1 januari 2009 en eveneens zonder belangrijke impact. sAanpassing aan IFRS 1 “Eerste toepassing van IFRS” en aan IAS 27 “Geconsolideerde en enkelvoudige jaarrekening”, met als titel “Kostprijs van investeringen in dochterondernemingen, gemeenschappelijke ondernemingen of geassocieerde deelnemingen”, eveneens van toepassing vanaf 1 januari 2009. De impact is niet materieel. sAanpassing aan IAS 39 “In aanmerking komende afgedekte items” van toepassing vanaf 1 juli 2009. De impact van dit amendement op Dexia heeft vooral betrekking op een beperkt aantal afdekkingstransacties. sAanpassing aan IAS 39 “Financiële instrumenten: Opname en waardering” en IFRS 7 “Financiële instrumenten: Rapportering van toegelaten herclassificatie van bepaalde financiële instrumenten”. Deze aangepaste standaarden bieden ondernemingen die rapporteren in overeenstemming met IFRS de mogelijkheid van deze aanpassing gebruik te maken om vanaf 1 juli 2008 bepaalde financiële activa die geen afgeleide producten zijn te transfereren indien aan specifieke voorwaarden is voldaan: i) van de portefeuille “Aangehouden voor handelsdoeleinden” naar “Beschikbaar voor verkoop” en “Leningen en voorschotten”; ii) van de portefeuille “Beschikbaar voor verkoop” naar “Leningen en voorschotten”. Dexia heeft van deze mogelijkheid gebruikgemaakt om bepaalde financiële activa te transfereren van (i) de portefeuille “Aangehouden voor handelsdoeleinden” naar “Beschikbaar voor verkoop” en “Leningen en voorschotten” en (ii) van de portefeuille “Beschikbaar voor verkoop” naar “Leningen en voorschotten”. De impact en bijkomende informatie over de jaarrekening worden gerapporteerd in de bijlage “7.7. Herclassificatie van financiële activa”.

RAPPORT DE GESTION GECONSOLIDEERDE JAARREKENING COMPTES SOCIAUX

Dochterondernemingen worden geconsolideerd vanaf de datum waarop de feitelijke zeggenschap aan Dexia wordt overgedragen, en worden niet langer geconsolideerd vanaf de datum waarop de controle van Dexia ophoudt te bestaan. Transacties tussen ondernemingen van Dexia, saldi en nietgerealiseerde winsten en verliezen op transacties tussen ondernemingen van Dexia werden geëlimineerd. Intragroepsverliezen kunnen een aanwijzing vormen voor een bijzondere waardevermindering die in de geconsolideerde jaarrekening moet worden erkend. Waar nodig, is het beleid inzake de financiële verslaggeving van de dochterondernemingen gewijzigd om de overeenstemming met het door Dexia toegepaste beleid te verzekeren. Het eigen vermogen en het nettoresultaat die toegewezen kunnen worden aan minderheidsbelangen, worden afzonderlijk vermeld in respectievelijk de balans en de resultatenrekening.

1.3.2. Entiteiten waarover gezamenlijk zeggenschap wordt uitgeoefend Een joint venture is een contractuele afspraak waarbij twee of meer partijen een economische activiteit aangaan waarover zij gezamenlijk zeggenschap hebben. Joint ventures worden boekhoudkundig verwerkt volgens de methode van de proportionele consolidatie. In de jaarrekening worden joint ventures geïntegreerd doordat hun aandeel in de activa, verplichtingen, opbrengsten en kosten rubriek per rubriek wordt gecombineerd. De verwerkingswijze die wordt toegepast bij de consolidatie van dochterondernemingen wordt eveneens toegepast bij de consolidatie van transacties tussen ondernemingen van Dexia. Waar nodig is het beleid inzake de financiële verslaggeving van de dochterondernemingen gewijzigd om de overeenstemming met het door Dexia toegepaste beleid te verzekeren.

1.3.3. Geassocieerde deelnemingen Investeringen in geassocieerde deelnemingen worden boekhoudkundig verwerkt volgens de methode van de vermogensmutatie. Geassocieerde deelnemingen zijn investeringen waarin Dexia invloed van betekenis heeft, maar waarover het geen zeggenschap uitoefent. In het algemeen is dit het geval wanneer Dexia tussen 20 % en 50 % van de stemrechten bezit. De participatie in het nettoresultaat over het jaar wordt geboekt als opbrengsten uit geassocieerde deelnemingen en de investering wordt in de balans geboekt voor een bedrag dat het aandeel in de nettoactiva, inclusief netto goodwill, weerspiegelt. Niet-gerealiseerde winsten op transacties tussen Dexia en zijn volgens de methode van de vermogensmutatie verwerkte investeringen worden geëlimineerd ten bedrage van het belang van Dexia in de geassocieerde deelneming. Niet-gerealiseerde verliezen worden eveneens geëlimineerd, tenzij uit de transactie een bijzondere waardevermindering van de overgedragen actiefwaarde blijkt. Het erkennen van de verliezen van geassocieerde deelnemingen wordt beëindigd wanneer de boekwaarde van de investering nul is, tenzij Dexia verplichtingen met betrekking tot verbintenissen van de geassocieerde deelnemingen heeft aangegaan of gewaarborgd. Waar nodig zijn de grondslagen voor financiële verslaggeving van de geassocieerde deelnemingen gewijzigd om de overeenstemming met de door Dexia toegepaste grondslagen te verzekeren.


1.4. SALDERING VAN FINANCIËLE ACTIVA EN FINANCIËLE VERPLICHTINGEN Financiële activa en verplichtingen worden gecompenseerd (en bijgevolg wordt enkel het nettobedrag gerapporteerd) wanneer Dexia een wettelijk afdwingbaar compensatierecht heeft en wanneer het de intentie heeft tot hetzij een nettovereffening, hetzij een gelijktijdige tegeldemaking van het actief en de verplichting.

1.5. OMREKENING VAN VREEMDE VALUTA EN TRANSACTIES IN VREEMDE VALUTA De bedragen in de geconsolideerde jaarrekening zijn uitgedrukt in EUR (functionele en voorstellingsvaluta), de valuta vermeld in de statuten van Dexia.

1.5.1. Omrekening van vreemde valuta Bij consolidatie worden de resultatenrekeningen en de kasstroomoverzichten van buitenlandse entiteiten waarvan de functionele valuta verschilt van de voorstellingsvaluta van Dexia (EUR), omgerekend in de voorstellingsvaluta van Dexia tegen de gemiddelde wisselkoersen over het jaar of de periode, en worden hun activa en verplichtingen omgerekend tegen de wisselkoersen die golden aan het einde van respectievelijk het jaar of kwartaal. Koersverschillen die ontstaan uit de omrekening van de netto-investering in buitenlandse dochterondernemingen en geassocieerde deelnemingen en van leningen en andere valuta-instrumenten die als afdekkingen van dergelijke investeringen zijn aangewezen, worden geboekt als een cumulatief omrekeningsverschil binnen het eigen vermogen. Wanneer een buitenlandse entiteit wordt afgestoten, worden dergelijke valutakoersverschillen in de resultatenrekening geboekt als deel van de winst of het verlies op de verkoop. Goodwill en aanpassingen van de reële waarde die voortvloeien uit de overname van een buitenlandse entiteit worden behandeld als activa en verplichtingen van de buitenlandse entiteit en worden omgerekend tegen de slotkoers.

1.5.2. Transacties in vreemde valuta Voor individuele Dexia-entiteiten worden transacties in vreemde munten boekhoudkundig verwerkt aan de hand van de benaderende wisselkoers die geldt op de transactiedatum. De uitstaande saldi op het einde van het jaar in een vreemde valuta worden omgerekend tegen de wisselkoersen die gelden aan het einde van het jaar voor monetaire rubrieken en nietmonetaire rubrieken die tegen reële waarde worden geboekt. Niet-monetaire rubrieken die tegen kostprijs worden geboekt, worden aan historische koersen omgerekend. De voortvloeiende valutakoersverschillen van monetaire rubrieken worden in de geconsolideerde resultatenrekening geboekt; voor nietmonetaire rubrieken die tegen reële waarde worden geboekt, volgen de valutakoersverschillen dezelfde boekhoudkundige verwerking als voor aanpassingen naar de reële waarde.

1.7. GEREALISEERDE MEER- EN MINDERWAARDEN OP DE VERKOOP VAN FINANCIËLE ACTIVA Voor financiële activa die niet via de resultatenrekening worden geherwaardeerd, is de gerealiseerde meer- of minderwaarde bij vervreemding het verschil tussen de ontvangen opbrengst (na aftrek van transactiekosten) en de kostprijs of afgeschreven kostprijs van de investering.

1.8. BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN OP FINANCIËLE ACTIVA Dexia boekt voorzieningen voor bijzondere waardeverminderingen wanneer er objectief bewijs bestaat dat een financieel actief of een geheel van financiële activa in waarde is afgenomen, conform IAS 39 § 58-70. Het management heeft de best mogelijke ramingen gemaakt van de bijzondere waardeverminderingen op elke balansdatum. Een rentedragend financieel actief heeft een bijzondere waardevermindering ondergaan als de boekwaarde groter is dan de geschatte realiseerbare waarde. Het bedrag van de bijzondere waardevermindering voor activa die tegen geamortiseerde kostprijs worden geboekt, wordt berekend als het verschil tussen de boekwaarde van het actief en de contante waarde van verwachte toekomstige kasstromen die worden gedisconteerd tegen de oorspronkelijke effectieve rente van het financieel instrument of de huidige effectieve rentevoet voor niet-vastrentende instrumenten. De realiseerbare waarde van een instrument dat tegen reële waarde wordt gewaardeerd is de contante waarde van de verwachte toekomstige kasstromen die worden gedisconteerd tegen de actuele marktrente voor een soortgelijk financieel actief. De buitenbalansrisico’s zoals kredietsubstituten (bv. waarborgen en standbykredietbrieven) en kredietverbintenissen worden doorgaans omgezet in balansrubrieken wanneer ze worden opgevraagd. Toch kunnen er omstandigheden zijn, zoals onzekerheid over de tegenpartij, waarbij voor een buitenbalansrisico een waardevermindering geboekt moet worden. De kredietverbintenissen worden behandeld als deze die een bijzondere waardevermindering ondergaan wanneer de


RAPPORT DE GESTION GECONSOLIDEERDE JAARREKENING

Alle volgens standaard marktconventies afgewikkelde aankoop- en verkoopverrichtingen van financiële instrumenten worden erkend en niet langer opgenomen op de afwikkelingsdatum, met name de datum van de levering aan of door Dexia. Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële instrumenten worden echter erkend en niet langer opgenomen op de transactiedatum. Voor financiële activa en verplichtingen die aanvankelijk tegen reële waarde worden geboekt via resultatenrekening, boekt Dexia vanaf de transactiedatum eventuele niet-gerealiseerde meer- of minderwaarden die voortvloeien uit de herwaardering van het contract tegen reële waarde op de balansdatum. Die niet-gerealiseerde meer- en minderwaarden worden in de resultatenrekening geboekt, tenzij de transacties werden toegewezen aan kasstroomafdekkingsrelaties of verband houden met een voor verkoop beschikbaar actief.

kredietwaardigheid van de cliënt dermate is verslechterd dat de terugbetaling van de lening of de daarmee verbonden interesten twijfelachtig zijn. Voorzieningen voor bijzondere waardeverminderingsverliezen worden geboekt op activa bij “Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen” en “Leningen en voorschotten aan cliënten” en wel als volgt: sSpecifieke waardeverminderingen – Het bedrag van de waardevermindering voor specifiek geïdentificeerde activa is het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde, zijnde de contante waarde van de verwachte kasstromen, inclusief de realiseerbare waarde van waarborgen en zekerheden, die wordt gedisconteerd op basis van de effectieve rentevoet op het moment waarop de waardevermindering zich voordoet. Activa met kleine saldi (inclusief leningen aan particulieren) met vergelijkbare risicokenmerken worden in die waardering doorgaans samengevoegd. Wanneer een actief wordt beschouwd als een waardevermindering, wordt een specifiek waardeverlies geboekt en wordt het onderliggende actief geweerd uit de portefeuille waarop een collectieve waardevermindering wordt berekend. sCollectieve waardeverminderingen – Bijzondere waardeverminderingen omvatten opgelopen verliezen waarbij er geen specifieke waardevermindering is maar wel een objectief bewijs bestaat dat er mogelijke verliezen zijn in segmenten van de portefeuille of andere met verstrekte leningen verband houdende verbintenissen op de balansdatum. Deze werden geraamd op basis van in het verleden vastgestelde patronen van verliezen in elk segment, de aan de kredietnemers toegekende kredietratings en het huidig economisch klimaat waarin de kredietnemers actief zijn. Daartoe ontwikkelt Dexia kredietrisicomodellen op basis van een benadering die toepasselijke “default probability” (kans dat een tegenpartij in gebreke blijft) en de informatie over de “loss given default” (de omvang van het verlies als de tegenpartij in gebreke blijft) combineert die onderworpen zijn aan een geregelde back-testing en gebaseerd zijn op de gegevens en de risicomodellen van Bazel II. In het licht van de huidige marktvoorwaarden heeft Dexia zijn methode aangepast om de impact van de financiële crisis op de ratings en de verwachte verliezen duidelijker tot uiting te laten komen. sLandenrisicocomponent – Opgenomen in specifieke en collectieve waardeverminderingen. Wanneer het management oordeelt dat een actief oninbaar is, wordt het afgeschreven met de daarmee verband houdende waardevermindering. Later geïnde bedragen worden eveneens in de resultatenrekening geboekt onder de rubriek “Waardeverminderingen op leningen en voorzieningen voor kredietverbintenissen”. Als het bedrag van de waardevermindering daarna afneemt als gevolg van een gebeurtenis die zich voordoet na de afschrijving van de oorspronkelijke waardevermindering, wordt de vrijgave van de voorziening gecrediteerd bij de “Waardeverminderingen op leningen en voorzieningen voor kredietverbintenissen”. Voor verkoop beschikbare financiële activa zijn alleen onderworpen aan de specifieke waardeverminderingen. Voor verkoop beschikbare beursgenoteerde aandelen worden tegen hun reële waarde gewaardeerd via “Niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen”, of, in het geval van een waardevermindering, in de resultatenrekening. Dexia analyseert alle aandelen waarvan de beurskoers met meer dan 25 % gedaald is ten opzichte van de aanschafwaarde of wanneer een risico door het management wordt vastgesteld, en beslist een waardevermindering te erkennen wanneer geoordeeld

COMPTES SOCIAUX

1.6. BOEKHOUDKUNDIGE VERWERKING OP BASIS VAN DE TRANSACTIEDATUM EN DE AFWIKKELINGSDATUM


wordt dat er objectieve bewijzen zijn van waardevermindering op basis van IAS 39. Een belangrijke of langdurige daling van de reële waarde tot onder de kostprijs is eveneens een objectief bewijs van een waardevermindering. Waardeverminderingen op aandelen kunnen niet in de resultatenrekening worden teruggenomen wanneer de beurskoersen zich later herstellen. Terugname van waardeverminderingen op schuldeffecten worden geval per geval behandeld, rekening houdend met de standaard. Wanneer voor verkoop beschikbare effecten een waardevermindering hebben ondergaan, worden de daarmee verband houdende gecumuleerde aanpassingen naar de reële waarde in de resultatenrekening opgenomen als “Nettoresultaat uit investeringen”. Waardeverminderingen op leningen die zijn geclassificeerd als “Leningen die voor verkoop beschikbaar zijn” worden gerapporteerd onder de rubriek “Waardeverminderingen op leningen en voorzieningen voor kredietverbintenissen”. We verwijzen ook naar “4.3. Kredietrisico” voor meer informatie over hoe Dexia het kredietrisico opvolgt.

1.9. RENTEOPBRENGSTEN EN -KOSTEN Renteopbrengsten en -kosten worden voor alle rentedragende instrumenten in de resultatenrekening geboekt volgens het toewijzingsbeginsel met behulp van de effectieve-rentemethode gebaseerd op de werkelijke aankoopprijs (inclusief transactiekosten). Transactiekosten zijn extra kosten die direct kunnen toegewezen worden aan de verwerving van een financieel actief of verplichting en gebruikt worden voor de berekening in het kader van de effectieve-rentemethode. Extra kosten zijn kosten die niet zouden gemaakt zijn indien de entiteit het financieel instrument niet had verworven. De gelopen rente wordt in de balans gerapporteerd in dezelfde rubriek als het daarmee verband houdende financieel actief of de daarmee verband houdende verplichting. Nadat een rentedragend financieel actief is afgeschreven tot zijn geschatte realiseerbare waarde, worden renteopbrengsten geboekt tegen de rentevoet op basis waarvan de toekomstige kasstromen zijn gedisconteerd voor het bepalen van de realiseerbare waarde.

1.10. HONORARIA EN PROVISIE-OPBRENGSTEN EN -KOSTEN Provisies en honoraria worden geboekt in overeenstemming met IAS 18. Conform deze norm wordt het merendeel van de provisies die voortvloeien uit de activiteiten van Dexia, geboekt volgens het toewijzingsbeginsel over de looptijd van de onderliggende transactie. Belangrijke items, zoals provisies en honoraria die voortvloeien uit het onderhandelen of bij het deelnemen aan de onderhandeling van een transactie voor een derde (bv. bij onderhandeling van leningen, aandelen of andere effecten of de aankoop of verkoop van bedrijven), worden geboekt op basis van het stadium van voltooiing van de onderliggende transactie of wanneer de onderliggende transactie is voltooid. Voor vermogensbeheeractiviteiten bestaan de opbrengsten voornamelijk uit beheers- en administratievergoedingen voor beveks en beleggingsfondsen. Opbrengsten uit vermogensbeheer worden geboekt als zijnde verdiend wanneer de dienst


wordt verstrekt. Prestatieprovisies worden geboekt wanneer ze definitief verworven zijn, dit wil zeggen wanneer aan alle onderliggende voorwaarden is voldaan. Vergoedingen voor de beschikbaarstelling van kredieten worden als deel van de effectieve rentevoet geboekt als het krediet wordt toegekend en worden als opbrengsten geboekt bij het aflopen als geen krediet wordt toegekend.

1.11. VERZEKERINGS- EN HERVERZEKERINGSACTIVITEITEN 1.11.1. Verzekeringen Dexia is voornamelijk actief in bankproducten. Sommige verzekeringsproducten die verkocht worden door verzekeringsmaatschappijen werden beschouwd als financiële instrumenten, aangezien ze niet voldoen aan de vereisten van verzekeringsproducten volgens IFRS 4. IFRS 4 stelt een onderneming in staat verzekeringscontracten te boeken volgens de lokale boekhoudnormen als ze als dusdanig worden bestempeld onder IFRS 4. Daarom heeft Dexia ervoor gekozen om de lokale grondslagen van financiële verslaggeving te gebruiken voor het waarderen van de technische voorzieningen van de contracten die vallen onder IFRS 4 en de beleggingscontracten met discretionaire deelnemingskenmerken (DPF). Een contract dat beantwoordt aan de voorwaarden van een verzekeringscontract, blijft een verzekeringscontract tot alle rechten en verplichtingen ophouden te bestaan of vervallen. Een verzekeringscontract is een contract volgens hetwelk een partij (de verzekeraar) een significant verzekeringsrisico aanvaardt van een andere partij (de polishouder) door ermee akkoord te gaan de polishouder te vergoeden als de polishouder wordt getroffen door een welbepaalde onzekere toekomstige gebeurtenis (de verzekerde gebeurtenis). Een contract kan beginnen als een beleggingscontract en een verzekeringscontract worden wanneer het significante verzekeringscomponenten omvat naarmate de tijd vordert. De ontvangen en betaalde bedragen die verband houden met verzekeringsproducten (met inbegrip van de vorderingen nietleven) worden respectievelijk gerapporteerd onder “Premies en technische opbrengsten uit verzekeringsactiviteiten”, terwijl verliezen en wijzigingen in de voorzieningen voor de activiteiten inzake kredietverbetering, die gelijkenis vertonen met bankactiviteiten, gerapporteerd worden onder “Waardevermindering op leningen en voorziening voor kredietverbintenissen”. Alle andere posten die ontstaan uit verzekeringsactiviteiten worden volgens hun aard in de balans geclassificeerd, behalve de technische voorzieningen, die onder een afzonderlijke lijn worden vermeld. De verzekeringsactiviteiten van Dexia worden voornamelijk uitgeoefend door Dexia Insurance Belgium (DIB) voor producten leven en niet-leven en door Financial Security Assurance (FSA) in de VS op het vlak van de kredietverbetering van overheidsen bedrijfsobligaties. Activiteiten DIS: leven en niet-leven De verzekeringsproducten van DIS worden gerapporteerd volgens de lokale boekhoudprincipes. Deze groep bestaat voornamelijk uit Belgische entiteiten, die vallen onder de toepassing van de Belgische boekhoudwetgeving (Koninklijk Besluit van 17 november 1994), als ze als dusdanig worden bestempeld volgens IFRS 4. Voorzieningen voor rampen en evenredigheidsreserves werden echter tegengeboekt.

Shadow Accounting Een verzekeraar mag, maar is daartoe niet verplicht, zijn grondslagen voor financiële verslaggeving aanpassen zodat een geboekt(e) maar niet-gerealiseerd(e) winst of verlies op een actief, de waarderingen op dezelfde wijze beïnvloedt als een gerealiseerd(e) winst of verlies. De daarmee verbonden aanpassing aan de verzekeringsverplichtingen (of uitgestelde acquisitiekosten en immateriële activa) wordt geboekt bij het eigen vermogen als en alleen als de niet-gerealiseerde winst of het verlies rechtstreeks in het eigen vermogen wordt geboekt. Dexia heeft besloten om de zogenaamde “shadow accounting” toe te passen, indien overeenkomstig de wettelijke en/ of contractuele voorwaarden de realisatie van de winst op de activa van een verzekeraar een rechtstreekse invloed heeft op de waardering van sommige of al zijn verzekerings- en beleggingscontracten met discretionaire winstdeelneming (DPF). “Shadow-loss”-aanpassing Om de noodzaak te kunnen bepalen van een “Shadow-loss”aanpassing van de verliezen moet Dexia bepalen of er aanvullende verplichtingen nodig zouden zijn, daarbij rekening houdend met de huidige marktconforme rendementen van beleggingen, veeleer dan met de geraamde opbrengsten op de activa. Als het bedrag van de vereiste verplichtingen hoger ligt dan de totale verplichtingen, dan zou het tekort de niet-verwezenlijkte meerwaarden die werden opgenomen in het eigen vermogen moeten verminderen en de verplichtingen doen toenemen via een “Shadow premium deficiency”-aanpassing. Daartoe moet de toereikendheidstest van de verplichtingen (zie “Toereikendsheidstest van de verplichtingen”) worden toegepast na alle – eventuele – “Shadow-loss”-aanpassingen.

Verzekeringscontracten met depositocomponent (splitsing) Alle unit-linked producten die zowel een verzekeringscontract als een depositocomponent omvatten, worden gesplitst. De boekhoudkundige principes voor de verzekeringscontracten worden toegepast op het verzekeringscomponent; deze voor de financiële instrumenten op het depositocomponent. De unit-linked producten die kunnen worden omgezet in een gewaarborgd beleggingsproduct (Tak 21) met winstdeelneming, vallen onder de toepassing van IFRS 4 (belegging met DPF) en worden niet gesplitst. In contracten besloten derivaten Voor de derivaten die vervat zijn in een verzekeringscontract geldt IAS 39, behalve wanneer het besloten afgeleid product zelf een verzekeringscontract is. De vereisten voor verzekeringscontracten met DPF gelden ook voor financiële instrumenten met DPF-elementen. Als uitzondering op de vereisten van IAS 39, hoeft Dexia geen splitsing en dus geen waardering tegen reële waarde toe te passen op de optie van een polishouder om een verzekeringscontract af te kopen voor een vast bedrag (of voor een bedrag dat gebaseerd is op een vast bedrag en een rentevoet), zelfs als de uitoefenprijs verschilt van het geboekt bedrag van de verzekeringsverplichting. De vereiste van IAS 39 geldt echter wel voor een putoptie of een optie tot cashafkoop die deel uitmaakt van een verzekeringscontract, als de afkoopwaarde verschilt als gevolg van de wijziging van een financiële variabele (zoals de prijs van een effect, een grondstof of een index), of een niet-financiële variabele die niet specifiek is voor een van de contracterende partijen. DPF in financiële instrumenten Als de emittent een element geheel of gedeeltelijk classificeert als een aparte kapitaalcomponent, mag de verplichting die


RAPPORT DE GESTION

Discretionaire winstdeelneming (DPF) Discretionaire winstdeelneming is een contractueel recht voor het ontvangen van aanvullende voordelen bovenop een gewaarborgd rendement: sdie een aanzienlijk aandeel kunnen zijn van de totale contractuele voordelen; swaarvan het bedrag of de timing contractueel aan het goeddunken van de emittent wordt overgelaten; en sdie contractueel gebaseerd zijn op: - de prestatie van een welbepaalde pool van contracten van een specifiek type contract; - de gerealiseerde en/of niet-gerealiseerde beleggingsreturns van een specifieke pool van activa die in het bezit zijn van de emittent; of - de winst of het verlies van de onderneming, het fonds of een andere entiteit die het contract uitgeeft. Alle niet-gerealiseerde winst en verlies van beleggingen die dienen als dekking van verzekerings- en beleggingscontracten met DPF, worden naar verhouding tot het aandeel dat verband houdt met de verzekerings- en beleggingscontracten met een discretionair-winstdelingselement in een aparte rubriek van het eigen vermogen ondergebracht. De proportionele berekening gebeurt op basis van de technische reserves en door een afzonderlijk beheer van de activa.


Classificatie De classificatie gebeurt polis per polis, voor de groepsverzekeringen gebeurt dit op het niveau van de werkgever. Levensverzekeringsproducten worden op basis van de Belgische boekhoudprincipes ondergebracht bij een van de onderstaande categorieën: sType 1: Tak 21: gewaarborgde verzekeringsproducten met of zonder winstdeelneming; sType 2: Tak 21: beleggingsproducten met winstdeelneming ; sType 3: Tak 21: beleggingsproducten zonder winstdeelneming; sType 4: Tak 23: beleggingsproducten met risico – Unit Linked-producten; sType 5: Tak 23: beleggingsproducten zonder risico; sType 6: Tak 23: beleggingsproducten die kunnen worden omgezet in een Tak 21-beleggingsproduct met een risico (klasse 23); sType 7: Tak 23: beleggingsproducten die kunnen worden omgezet in een Tak 21-beleggingsproduct met winstdeelneming. De portefeuille van niet-levensverzekeringen omvat enkel verzekeringscontracten met een significant verzekeringsrisico.

Zijn er onvoldoende niet-verwezenlijkte kapitaalmeerwaarden in het eigen vermogen om in overeenstemming te zijn met de aanpassing, dan moet de aanvullende verhoging van de verplichtingen geboekt worden in de resultatenrekening.

COMPTES SOCIAUX

De portefeuille levensverzekeringen omvat: sverzekeringscontracten, inclusief herverzekeringscontracten en de aanvaarde herverzekeringsverdragen met uitzondering van de eigen zogenaamde “toegezegd-pensioenregeling”; sfinanciële instrumenten die worden uitgegeven met een discretionaire winstdeelneming (DPF); sunit-linked contracten die stellen dat de polishouder op elk ogenblik gratis kan overstappen naar een beleggingsproduct met een gewaarborgde rente en een mogelijke winstdeelneming.

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

geboekt wordt voor het hele contract niet lager liggen dan het bedrag dat zou voortvloeien uit de toepassing van IAS 39 op het gewaarborgde element. Dexia gaat op elke balansdatum na of voldaan is aan deze minimumvereiste, en zo niet worden de overeenkomstige verplichtingen verhoudingsgewijs aangepast. Toereikendheidstest van de verplichtingen (Liability Adequacy Test – LAT) Een verzekeraar past een toereikendheidstest toe op zijn verzekerings- en beleggingscontracten met DPF. Dexia beoordeelt op elke balansdatum of de geboekte verzekeringsverplichtingen toereikend zijn, gebruikmakend van actuele schattingen van toekomstige kasstromen uit hoofde van zijn verzekeringscontracten. Als uit die schatting (op basis van de afzonderlijke verzekeringsportefeuilles leven en niet-leven) blijkt dat het boekhoudkundig bedrag van zijn verzekeringsverplichting (min de daaraan gekoppelde uitgestelde acquisitiekosten en immateriële activa) niet volstaan in het licht van de geraamde toekomstige kasstromen, dan moet het volledige tekort worden opgenomen in de resultatenrekening. Voor de levensverzekeringen maakt de LAT gebruik van de volgende parameters (gebaseerd op het Koninklijk Besluit van 14 november 2003 met betrekking tot de activiteit leven): spremies: inventaris geïnde premies plus inventaris contractueel voorziene premies; srente voor de actualisering van de kasstromen: rendementen van de activa die dienen als dekking van verzekeringsverplichtingen; ssterftetabellen: ervaringstabel van het land (Assuralia voor België); skosten: berekening gebaseerd op de laatst herziene tariefkosten en de geboekte kosten; sde tariefkosten houden rekening met de inventaristoeslagen, de commerciële toeslagen en met de vaste bedragen; sde reëel toegewezen kosten houden rekening met de beheerskosten, de kosten voor het verwerken van de schadegevallen en de commissies. Deze kosten worden aangegeven per productengroep en worden geïndexeerd. Afhankelijk van de vervaldagen, overlijden en de afloop wordt het jaarlijks verschil vermeld tussen de tariefkosten en de werkelijk toegewezen kosten. De verschillen worden dan geactualiseerd volgens de LAT. Voor niet-leven gaat de LAT na of de premie en de voorzieningen voor schadegevallen volstaan om de geopende schadedossiers en/of de schadegevallen die zich binnen de contractuele looptijd van de contracten zullen voordoen, definitief af te handelen. Alle producten worden onderworpen aan een LAT. De test bestaat uit twee delen. In een eerste fase van de test gaat Dexia na of de aangelegde reserves voor de reeds geopende schadedossiers volstaan, en in een tweede fase maakt Dexia een raming van de vermoedelijke verliezen voor de verzekeringsportefeuilles en gaat het na of de niet ontvangen premiereserves toereikend zijn. Met betrekking tot de reserves voor de reeds geopende schadedossiers, maakt Dexia aanvullende berekeningen op basis van ramingen voor de kosten van de afhandeling van de schadegevallen. Voor een evaluatie van het verliespercentage voor de verzekeringsportefeuille, volgt Dexia een redenering die uitgaat van percentages (gemiddeld verliespercentage van de voorbije vijf jaar en administratieve kosten van het voorbije jaar).


Activiteiten van FSA Algemeen Dexia is actief op het vlak van de kredietverbetering van overheidsobligaties en geëffectiseerde schuldvorderingen via Financial Security Assurance Inc. (FSA) in de VS. Een aantal verzekeringsproducten die door verzekeringsmaatschappijen worden verkocht, worden volgens IFRS 4 beschouwd als verzekeringscontracten. Dexia past sinds 1 januari 2005 IFRS 4 toe om in overeenstemming te zijn met de datum van de eerste toepassing van IAS 32 en 39. De financiële garantie biedt doorgaans een onvoorwaardelijke en onherroepelijke garantie om de houder van een financiële verbintenis te beschermen tegen het niet uitbetalen van de hoofdsom en de interest op de vervaldag. Bij de niet-betaling van een verzekerde verbintenis moet Dexia doorgaans de hoofdsom, alsook de interest en andere verschuldigde bedragen uitbetalen overeenkomstig het oorspronkelijk terugbetalingsschema van de verbintenis, of op basis van een eigen keuze kan het deze bedragen versneld terugbetalen. Het contract kan beschouwd worden als een afgeleid product of als een verzekeringscontract dat afhangt van bepaalde wettelijke kenmerken. De bruto- en de afgestane premies bij voorafbetalingen zijn verworven in verhouding tot het bedrag van het uitstaand risico over de verwachte afdekkingsperiode. De uitgestelde premie-inkomsten en de voorafbetaalde verzekeringspremies vertegenwoordigen het deel van de premie dat geldt voor de risicoafdekking dat in de toekomst moet worden voorzien op de bestaande polissen. Dexia legt voorzieningen aan voor potentiële verliezen op basis van zijn raming van specifieke en niet-specifieke verliezen. Dexia legt ook voorzieningen aan voor de zogenaamde “loss adjustment expenses” (LAE) (uitgaven voor verliesaanpassingen), die bestaan uit de geraamde kosten voor het afhandelen van schadegevallen, met inbegrip van de wettelijke en andere uitgaven die verband houden met het afhandelen van de dossiers. Dexia berekent een verlies- en een LAE-kans op basis van de risico’s die inherent zijn aan zijn verzekerde portefeuille. Als een individueel polisrisico een vermoedelijk verlies vertegenwoordigt op de balansdatum, wordt een specifieke reserve aangelegd. Voor de overige polisrisico’s in de portefeuille, wordt een niet-specifieke reserve aangelegd voor de inherente kredietverliezen die statistisch kunnen worden geraamd. Dexia legt een specifieke reserve aan voor de actuele waarde van het geraamde verlies, zonder recuperaties, wanneer naar de mening van het management de kans op een verlies in de toekomst voor een welbepaalde verzekerde obligatie op de balansdatum bestaande is of redelijkerwijze kan worden geraamd. Wanneer een verzekerde obligatie beantwoordt aan de criteria voor het aanleggen van een specifieke reserve en de transactie een premie in schijven betaalt, dan worden de premies, als men verwacht ze in de toekomst te ontvangen, beschouwd als een vorm van recuperatie en zijn ze niet langer verworven als premie-inkomsten. Een specifieke reserve wordt aangelegd met gebruikmaking van kasstromen- of vergelijkbare modellen die neerkomen op de door Dexia geraamde actuele waarde van het verwachte tekort tussen: sde geplande betalingen op de verzekerde obligatie plus de verwachte uitgave voor verliesaanpassing en sde verwachte kasstroom van en te ontvangen opbrengsten op de verkoop van enige onderliggende waarden van de obligatie en andere verwachte recuperaties.

1.11.2. Herverzekering De herverzekeringscontracten van Dexia met derden die voldoende verzekeringsrisico’s bevatten om geclassificeerd te worden als een verzekeringscontract, worden geboekt volgens de lokale boekhoudprincipes. Op een herverzekeringsactief wordt een bijzondere waardevermindering erkend als: ser objectieve bewijzen bestaan ten gevolge van een gebeurtenis die zich voordeed na de aanvankelijke erkenning van het herverzekeringsactief, dat de cedent niet alle krachtens het contract aan hem verschuldigde bedragen zal ontvangen; en sdie gebeurtenis een betrouwbare meetbare impact heeft op de bedragen die de cedent zal ontvangen van de herverzekeraar. Voor de meting van de solvabiliteit van de herverzekeraar verwijst Dexia naar diens kredietrating en naar de regels inzake bijzondere waardevermindering.

1.12. VERGOEDING VAN HET NET Deze rubriek bevat de commissies die werden betaald aan tussenpersonen die een exclusief verkoopmandaat hebben afgesloten voor het aanbrengen van transacties met cliënten.

1.14. SCHULDEN AAN KREDIETINSTELLINGEN EN SCHULDEN AAN EN DEPOSITO’S VAN CLIËNTEN Kredieten die als “Leningen en voorschotten” zijn ingedeeld, zijn de kredieten die niet zijn opgenomen onder “Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden”, “Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening” en “Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn”, worden geboekt tegen de geamortiseerde kostprijs, met name het bedrag van de uitstaande hoofdsom, na aftrek van eventuele uitgestelde vergoedingen en materiële directe kosten op leningen, en na aftrek van eventuele niet-afgeschreven premies of kortingen.

1.15. FINANCIËLE ACTIVA OF FINANCIËLE VERPLICHTINGEN DIE VOOR HANDELSDOELEINDEN WORDEN AANGEHOUDEN EN FINANCIËLE ACTIVA OF FINANCIËLE VERPLICHTINGEN AANGEWEZEN ALS GEWAARDEERD TEGEN REËLE WAARDE VIA RESULTATENREKENING 1.15.1. Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Voor handelsdoeleinden aangehouden leningen worden opgenomen onder “Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden” en worden tegen reële waarde geboekt, waarbij niet-gerealiseerde winsten en verliezen in de resultatenrekening opgenomen worden als “Nettoresultaat uit financiële instrumenten gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening”. De renteopbrengsten nemen toe op basis van de methode van de effectieve rentevoet en worden geboekt onder de “Renteopbrengsten”. Voor handelsdoeleinden aangehouden effecten zijn effecten die zijn verworven met als doel winst te boeken uit koersschommelingen op korte termijn of uit handelsmarges, of effecten die


RAPPORT DE GESTION

De uitgestelde acquisitiekosten gelden enkel voor de activiteiten van FSA en bestaan uit kosten voor de productie, met inbegrip van de betaalde commissies voor effectieve herverzekering, de compensatie en de aanverwante kosten voor het personeel voor de inschrijvingen en de marketing, bepaalde kosten voor ratingbureaus, premietaksen en bepaalde andere inschrijvingskosten, verminderd met de afgestane commissies op premies die werden gecedeerd aan herverzekeraars. Uitgestelde acquisitiekosten worden afgeschreven over de periode waarin de verbonden premies werden ontvangen. De afschrijving van uitgestelde acquisitiekosten wordt weergegeven onder een afzonderlijke rubriek binnen de operationele kosten. Wanneer een verzekerde uitgifte wordt teruggetrokken of geannuleerd vóór het einde van de verwachte afdekkingsperiode, worden de overige uitgestelde acquisitiekosten geboekt in de resultatenrekening. Het inbaar karakter van de uitgestelde acquisitiekosten wordt bepaald door: shet ramen van toekomstige opbrengsten (uitgestelde premie-opbrengsten en verwachte toekomstige betalingen); sen de actuele waarde van de verwachte verliezen en de uitgaven voor aanpassingen van verliezen.


Toereikendheidstest van de verplichtingen (Liability Adequacy Test – LAT) Een verzekeraar past conform IFRS 4 een toereikendheidstest (LAT) toe op zijn verzekeringsproducten. Dexia oordeelt op elke balansdatum of de geboekte verzekeringsverplichtingen toereikend zijn, daarbij gebruikmakend van actuele schattingen van toekomstige kasstromen in het kader van zijn verzekeringscontracten. Voor niet-leven is de toereikendheidstest binnen IFRS 4 een test die nagaat of de premie en de voorzieningen voor schadegevallen volstaan als afdekking van de geopende schadedossiers en/of de schadegevallen die zich zouden kunnen voordoen binnen de contractuele looptijd van de contracten.

1.13. UITGESTELDE ACQUISITIEKOSTEN

COMPTES SOCIAUX

Het geraamd verlies, zonder recuperaties, op een transactie wordt verdisconteerd tegen een risicoloze rente voor de termijn van de verzekerde obligatie op het ogenblik dat de reserve wordt aangelegd. Dexia boekt een algemene reserve voor het weergeven van de inherente kredietrisico’s van zijn portefeuille. De algemene reserves plus de specifieke reserves vertegenwoordigen de raming van de totale reserves door Dexia. Doorgaans, wanneer een verzekerd krediet verslechtert tot op een punt dat er schadedossiers worden verwacht, wordt een specifieke reserve aangelegd. Het bedrag van de algemene reserve houdt rekening met alle beschermingsniveaus (bv. herverzekering en overwaarborging). Het netto-uitstaand bedrag voor polissen die stammen uit deze periode wordt vermenigvuldigd met factoren inzake de frequentie en de grootte van de verliezen. De verliesfactoren die worden gehanteerd voor de berekening zijn het product van de defaultfrequentie van Moody’s en de groottefactoren van S&P. Moody’s werd gekozen om zijn geloofwaardigheid, zijn grote populatie, het statistisch formaat en de betrouwbaarheid van toekomstige updates. Dexia past een ervaringsfactor toe op de resultaten van de statistische berekening.


zijn opgenomen in een portefeuille waarbij sprake is van een patroon van winstneming op korte termijn. Voor handelsdoeleinden aangehouden effecten worden bij de eerste opname geboekt tegen reële waarde en worden daarna tegen de reële waarde geherwaardeerd. Alle daarmee verband houdende gerealiseerde en niet-gerealiseerde winsten en verliezen worden opgenomen in “Nettoresultaat uit financiële instrumenten gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening”. De interest die werd ontvangen tijdens de periode dat Dexia het actief bezat, wordt geboekt als “Renteopbrengsten”. De ontvangen dividenden worden geboekt onder “Dividenden”. Alle aan- en verkoopverrichtingen van voor handelsdoeleinden aangehouden effecten die geleverd worden binnen de voorgeschreven of de door marktconventies vastgelegde termijn (volgens standaardmarktconventies afgewikkelde aan- en verkoopverrichtingen) worden geboekt op transactiedatum. Andere handelstransacties worden als derivaten behandeld tot ze worden afgewikkeld (zie ook alinea 1.6. “Boekhoudkundige verwerking op basis van de transactiedatum en de afwikkelingsdatum”).

1.15.2. Verplichtingen die voor handelsdoeleinden worden aangehouden Voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen volgen dezelfde boekhoudkundige verwerking als deze die gelden voor “Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden”.

1.15.3. Leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening Leningen en effecten die worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de resultatenrekening volgen dezelfde boekhoudkundige verwerking als die voor “Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden”. Onder “Aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening” (Fair Value Option – FVO) kunnen een financieel actief, een financiële verplichting, of een groep van financiële instrumenten door de entiteit geboekt worden als zijnde tegen reële waarde via resultatenrekening, op voorwaarde dat dit leidt tot meer relevante informatie of indien dit de betrouwbaarheid van de interpretatie ten goede komt. De “Fair Value Option” vereenvoudigt de toepassing van IAS 39. Ze wordt gebruikt: swanneer dergelijke vermelding een eventuele inconsequentie in de waardering of erkenning wegwerkt of aanzienlijk verkleint; swanneer een groep van financiële activa, financiële verplichtingen of beide wordt beheerd en de prestatie ervan wordt gewaardeerd tegen reële waarde, in overeenstemming met een gedocumenteerd risicobeheer of beleggingsstrategie; swanneer een instrument een niet nauw verwant besloten afgeleid product bevat. Het gebruik van “Fair Value Option” is een keuze op het vlak van de boekhoudprincipes die men moet maken voor het volledig financieel instrument, bij de aanvankelijke erkenning en als bepaalde documentatievoorwaarden vervuld zijn.


1.15.4. Verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde via de resultatenrekening Bovenstaande toelichtingen bij de “Fair Value Option” gelden ook voor de verplichtingen.

1.16. LENINGEN EN EFFECTEN DIE VOOR VERKOOP BESCHIKBAAR ZIJN EN EFFECTEN AANGEHOUDEN TOT EINDE LOOPTIJD Het management bepaalt de geschikte classificatie van de beleggingen bij hun eerste erkenning. Onder bepaalde voorwaarden kunnen de financiële activa echter worden geherclassificeerd. Genoteerde effecten met een vaste looptijd worden geclassificeerd als “Effecten aangehouden tot einde looptijd” (HTM) wanneer het management zowel de intentie heeft als in staat is om de activa tot het einde van de looptijd aan te houden. Effecten, leningen en vorderingen die bedoeld zijn om voor onbepaalde duur te worden aangehouden en die kunnen worden verkocht naar aanleiding van een behoefte aan liquide middelen of naar aanleiding van wijzigingen in rentevoeten, wisselkoersen of aandelenkoersen, worden als “Beschikbaar voor verkoop” geclassificeerd. Effecten, leningen en vorderingen worden bij de eerste opname geboekt tegen de reële waarde plus transactiekosten. De rente wordt op basis van de effectieve-rentemethode geboekt bij de renteopbrengsten. Daarna worden de voor verkoop beschikbare financiële activa geherwaardeerd tegen de reële waarde op basis van genoteerde biedkoersen en/of biedkoersen afgeleid van beschikbare marktspreads of bedrag afgeleid uit interne waarderingsmodellen in geval van niet-actieve markten. Niet-gerealiseerde winsten en verliezen die voortvloeien uit wijzigingen in de reële waarde van financiële activa die zijn geclassificeerd als “Voor verkoop beschikbaar”, worden geboekt in het eigen vermogen. Wanneer effecten worden verkocht, worden de daarmee verband houdende geaccumuleerde aanpassingen naar de reële waarde in de resultatenrekening opgenomen als “Nettoresultaat uit investeringen”. Effecten aangehouden tot einde looptijd worden geboekt tegen de geamortiseerde kostprijs volgens de effectieverentemethode, na aftrek van een eventuele voorziening voor waardevermindering.

1.17. DERIVATEN Derivaten omvatten doorgaans deviezencontracten, valuta- en rentefutures, rentetermijncontracten, valuta- en renteswaps en (zowel geschreven als gekochte) valuta- en renteopties. Alle derivaten worden bij de eerste erkenning in de balans geboekt tegen reële waarde en worden daarna tegen de reële waarde geherwaardeerd. De reële waarde wordt, naargelang het geval, berekend op basis van genoteerde marktprijzen, gedisconteerde-kasstroommodellen en waarderingsmodellen. Derivaten worden geboekt als activa wanneer de reële waarde positief is, en als verplichting wanneer de reële waarde negatief is.

1.19. AFDEKKING VAN HET RENTERISICO VAN EEN PORTEFEUILLE Dexia heeft besloten om de door de EU bekrachtigde IAS 39 toe te passen omdat die de wijze waarop Dexia zijn activiteiten beheert beter weerspiegelt. Afdekkingsrelaties zijn bedoeld om het renterisico te beperken dat voortkomt uit de geselecteerde categorie van activa of verplichtingen die zijn aangewezen als de in aanmerking komende afgedekte posities. De entiteit voert een globale analyse van het renterisico uit. Deze bestaat uit een beoordeling van de vaste-renterisicopositie, rekening houdend met alle risico’s die voortkomen uit al dan niet in de balans opgenomen rubrieken. Bij deze globale analyse kunnen bepaalde componenten van het risico worden uitgesloten, zoals financiële-marktactiviteiten, op voorwaarde dat de risicopositie die uit de uitgesloten activiteiten voortvloeit voor elke individuele activiteit wordt gecontroleerd. De entiteit selecteert activa en/of verplichtingen die moeten worden opgenomen in de afdekking van het renterisico van de portefeuille. De entiteit definieert bij aanvang de af te dekken risicopositie, de duur van de tijdband en de wijze waarop en de frequentie waarmee ze tests uitvoert. Bij het selecteren van de in de portefeuille op te nemen activa en verplichtingen past


RAPPORT DE GESTION

Op de datum waarop een afgeleid contract wordt afgesloten, kan Dexia bepaalde derivaten bestempelen als: seen afdekking van de reële waarde van een geboekt actief of verplichting of als een vaste toezegging (reële-waarde afdekking); of als seen afdekking van een toekomstige kasstroom die kan worden toegerekend aan een geboekt actief, een geboekte verplichting of een verwachte transactie (kasstroomafdekking); of als seen afdekking van een nettoinvestering in een buitenlandse entiteit (afdekking van een nettoinvestering). Als een afgeleid product niet aangewezen is als afdekkingsinstrument, wordt het geacht een voor handelsdoeleinden aangehouden afgeleid product te zijn. “Hedge accounting” (administratieve verwerking van afdekkingstransacties) kan worden gebruikt voor derivaten die als dusdanig bestemd zijn, op voorwaarde dat bepaalde criteria vervuld zijn. De criteria voor de boekhoudkundige verwerking van een afgeleid afdekkingsinstrument impliceren onder andere: shet afdekkingsinstrument, de afgedekte positie en de afdekkingsdoelstelling, -strategie en -relatie moeten formeel worden gedocumenteerd voordat “hedge accounting” kan worden toegepast; sde afdekking moet worden gedocumenteerd, waaruit moet blijken dat ze naar verwachting zeer effectief (binnen een bandbreedte van 80 % tot 125 %) zal zijn in het compenseren van veranderingen in de reële waarde of kasstromen die zijn toe te rekenen aan het afgedekte risico in de afgedekte rubriek gedurende de gehele verslagperiode; en sde afdekking is effectief bij aanvang en blijft daarna gelden. De entiteiten van Dexia maken gebruik van interne derivaten (“internal hedging”), voornamelijk tot afdekking van hun renterisico. Deze interne contracten worden gecompenseerd door met derden afgesloten derivaten. Als de contracten niet met derden kunnen worden gecompenseerd, is niet aan de afdekkingscriteria voldaan. Interne derivaten tussen afzonderlijke afdelingen binnen dezelfde wettelijke entiteit en tussen afzonderlijke entiteiten binnen de geconsolideerde Groep kunnen in aanmerking komen voor “hedge accounting” in de geconsolideerde jaarrekening enkel en alleen als de interne contracten worden gecompenseerd door derivaten met een partij buiten de geconsolideerde Groep. In dit geval wordt het extern contract beschouwd als het afdekkingsinstrument. Veranderingen in de reële waarde van derivaten die zijn bestemd tot en in aanmerking komen als reële-waardeafdekkingen en waarvan is aangetoond dat ze zeer effectief


1.18. DERIVATEN ALS AFDEKKINGSINSTRUMENTEN

zijn met betrekking tot het afgedekte risico, worden in de resultatenrekening geboekt, samen met de overeenkomstige verandering in de reële waarde van de afgedekte activa of verplichtingen die aan dat specifieke afgedekte risico kunnen worden toegerekend. Als de afdekking niet langer voldoet aan de criteria voor “hedge accounting” (reële-waarde-afdekkingsmodel), wordt de aanpassing van de boekwaarde van een afgedekt rentedragend financieel instrument afgeschreven via de resultatenrekening over de periode tot de vervaldatum via een aanpassing van het rendement van de afgedekte positie. Veranderingen in de reële waarde van derivaten die zijn aangewezen en in aanmerking komen als kasstroomafdekkingen en waarvan is aangetoond dat ze zeer effectief zijn met betrekking tot het afgedekte risico, worden in de afdekkingsreserve in het eigen vermogen geboekt als “Niet in de resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen” (zie “Geconsolideerde staat van de wijzigingen in eigen vermogen”). Het niet-effectieve deel van de veranderingen in de reële waarde van de derivaten wordt in de resultatenrekening geboekt. Indien de verwachte toekomstige transactie leidt tot de opname van een niet-financieel actief of verplichting, worden de voorheen in het eigen vermogen uitgestelde winsten en verliezen overgedragen vanuit het eigen vermogen en opgenomen in de eerste waardering van de kostprijs van het actief of de verplichting. In het andere geval worden in het eigen vermogen uitgestelde bedragen overgedragen naar de resultatenrekening en geclassificeerd als opbrengsten of lasten in de perioden waarin de afgedekte vaste toezegging of verwachte toekomstige transactie de resultatenrekening beïnvloedt. Hoewel bepaalde transacties met betrekking tot derivaten effectieve economische afdekking onder risicobeheerposities van Dexia verschaffen, komen ze niet in aanmerking voor “hedge accounting” overeenkomstig de specifieke regels in IFRS en worden ze bijgevolg behandeld als voor handelsdoeleinden aangehouden derivaten, waarbij de toename of afname van de reële waarde in de resultatenrekening worden geboekt.

COMPTES SOCIAUX

Het volgens deze regels op de balans geboekt bedrag omvat de betaalde/ontvangen premies na afschrijvingen, de herwaardering tegen reële waarde en de gelopen rente, waarbij de som van alle elementen de reële waarde van het afgeleid product vertegenwoordigt. Bepaalde derivaten die besloten zijn in andere financiële instrumenten, worden behandeld als aparte derivaten als: shun risico’s en kenmerken niet nauw verbonden zijn met die van het basiscontract; en shet hybride contract niet tegen de reële waarde wordt geboekt met verwerking van niet-gerealiseerde meer- en minderwaarden in de resultatenrekening.


de entiteit constant dezelfde methode toe. Activa en verplichtingen worden op een cumulatieve basis opgenomen in alle tijdbanden van de portefeuille. Wanneer ze uit de portefeuille worden verwijderd, moeten ze bijgevolg worden verwijderd uit alle tijdbanden waarin ze een invloed hadden. De entiteit mag kiezen welke activa en/of verplichtingen ze in de portefeuille wenst te classificeren, op voorwaarde dat deze in de globale analyse worden opgenomen. Direct opvraagbare deposito’s en spaarrekeningen kunnen in de portefeuille worden opgenomen op basis van een gedragsstudie voor een raming van de verwachte vervaldatum. De entiteit kan verschillende categorieën van activa of verplichtingen, zoals voor verkoop beschikbare activa of leningportefeuilles, bestempelen als in aanmerking komende afgedekte posities. De afdekkingsinstrumenten zijn een portefeuille van derivaten. Een dergelijke portefeuille van derivaten kan compenserende posities bevatten. De afdekkingsposten worden geboekt tegen hun volledige reële waarde (inclusief opgelopen rentekosten of -opbrengsten), waarbij aanpassingen worden verwerkt in de resultatenrekening. De beoordeling van de effectiviteit bestaat erin na te gaan of aan de afdekkingsdoelstelling, namelijk de beperking van het renterisico, is voldaan. Inefficiëntie kan alleen voortkomen uit een te grote afdekking als gevolg van het feit dat er zich binnen de categorieën van activa of verplichtingen niet-contractuele gebeurtenissen voordoen. Een op het afgedekt renterisico gebaseerde herwaardering van elementen uitgevoerd tegen geamortiseerde kostprijs wordt geboekt onder deze regel “Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille”.

1.20. WINST OF VERLIES OP DAG ÉÉN Het beste bewijs van de reële waarde van een afgeleid product bij de initiële erkenning is de transactieprijs (dit is de reële waarde van de gegeven of gekregen vergoedingen) behalve als de reële waarde van dat instrument gestaafd wordt door vergelijking met andere waarneembare huidige markttransacties in hetzelfde instrument (dit is zonder wijziging of herverpakking) of op basis van een waarderingstechniek waarvan de variabelen enkel gegevens van waarneembare markten omvatten. Het verschil tussen de transactieprijs en de reële waarde op basis van een waarderingstechniek wordt doorgaans een “Winst of verlies op dag één” genoemd. Als de reële waarde wordt bepaald door middel van waarderingsmodellen waarvoor alle inputs waarneembaar zijn in de markt, boekt Dexia de “Winst of verlies op dag één” tegen de initiële erkenning in de resultatenrekening. Wanneer dergelijk bewijs niet bestaat, wordt de erkenning van “Winst of verlies op dag één” uitgesteld en geboekt in de resultatenrekening in die mate dat het voortvloeit uit een verandering in een factor (ook de tijd kan een factor zijn) waarmee marktspelers zouden rekening houden bij het bepalen van de prijs. Het uitgesteld bedrag van de “Winst of verlies op dag één” wordt afgeschreven over de resterende looptijd van de transactie. Als daarna de inputs waarneembaar worden op de markt, of wanneer het instrument tegengeboekt wordt, wordt het resterend bedrag van de uitgestelde “Winst of verlies op dag één” volledig opgenomen in de resultatenrekening.


1.21. MATERIËLE VASTE ACTIVA Materiële vaste activa omvatten eigendom, machines, uitrusting en vastgoedbeleggingen. Alle eigendommen, machines en uitrusting worden opgenomen tegen historische kostprijs na aftrek van gecumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen. De afschrijvingen worden berekend met behulp van de lineaire afschrijvingsmethode om de kostprijs van dergelijke activa af te schrijven tot hun restwaarde over hun geschatte gebruiksduur. Hierbij wordt uitgegaan van de volgende gebruiksduur: sgebouwen (inclusief aanschaffingskosten en niet-aftrekbare belastingen): 20 tot 50 jaar; scomputerapparatuur: 3 tot 6 jaar; sverbeteringen aan geleasde activa, materieel en meubilair: 2 tot 12 jaar; svoertuigen: 2 tot 5 jaar. Een item van eigendommen, machines en uitrusting kan bestaan uit significante onderdelen met een individueel verschillende nuttige levensduur. In dergelijk geval wordt elk onderdeel apart afgeschreven over zijn geraamde nuttige levensduur. De volgende onderdelen werden vastgelegd: sstructuur van het gebouw: 50 jaar; sdak en voorgevel: 30 jaar; stechnische uitrusting: 10 tot 20 jaar; sroerende goederen en inrichting: 10 tot 20 jaar. De wisselkoersverliezen op verplichtingen voor de verwerving van een actief alsook de rente op specifieke of algemene kredieten voor de financiering van de constructie van in aanmerking komende activa, worden onmiddellijk als kosten opgenomen. Indien de boekwaarde van een actief groter is dan zijn geschatte realiseerbare waarde, wordt het actief afgeschreven tot zijn realiseerbare waarde. Winsten en verliezen op de vervreemding van materiële vaste activa worden bepaald op basis van hun boekwaarde en worden geboekt bij de “Overige netto-opbrengsten”. Uitgaven die de voordelen van vastgoed of vaste activa doen toenemen of uitbreiden, worden geactiveerd en daarna afgeschreven. Vastgoedbeleggingen zijn eigendommen die worden aangehouden met het oog op het realiseren van huuropbrengsten of een stijging van de kapitaalwaarde. Voorts kan Dexia deels gebruikmaken van bepaalde vastgoedbeleggingen. Indien de delen “Voor eigen gebruik” afzonderlijk kunnen worden verkocht of afzonderlijk in lease kunnen worden gegeven op grond van een financiële lease, worden die delen afzonderlijk geboekt. Als de delen “Voor eigen gebruik” niet afzonderlijk kunnen worden verkocht, wordt het eigendom een vastgoedbelegging, enkel en alleen als Dexia een onbelangrijk deel voor eigen gebruik aanhoudt. Vastgoedbeleggingen worden geboekt tegen aanschaffingskosten na aftrek van gecumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen. Vastgoedbeleggingen worden lineair afgeschreven over hun gebruiksduur. De afschrijving van gebouwen die in operationele lease werden gegeven, wordt geboekt als “Afschrijving”, terwijl de afschrijvingen op andere activa die in operationele lease werden gegeven, geboekt worden onder “Overige netto-opbrengsten”.

1.23. GOODWILL 1.23.1. Positieve goodwill De goodwill vertegenwoordigt het positieve verschil tussen de kostprijs van een overname en de reële waarde van het aandeel van Dexia in de nettoactiva van de overgenomen dochteronderneming of geassocieerde onderneming op de datum van de overname. De goodwill die voortvloeit uit een overname die op of na 1 januari 2004 plaatsvond, wordt als een immaterieel actief in de balans geboekt. Goodwill wordt toegerekend aan kasstroomgenererende eenheden om te onderzoeken of er sprake is van bijzondere waardevermindering. Kasstroomgenererende eenheden kunnen een rechtspersoon zijn of komen tot stand op basis van de criteria geografisch gebied en bedrijfssegment. Veranderingen in het percentage van de participatie in volledig geconsolideerde bedrijven worden beschouwd als transacties met aandeelhouders. Bijgevolg vinden geen aanpassingen naar de reële waarde of aanpassingen van de goodwill plaats wanneer procentuele toenames of afnames plaatsvinden zonder verandering van de consolidatiemethode. Het verschil tussen de aankoop of verkoop van een nettoactiefwaarde en de aankoop- of verkoopprijs wordt direct in het eigen vermogen geboekt.

1.23.2. Bijzondere waardevermindering op goodwill De boekwaarde van goodwill wordt op het einde van het jaar herzien wanneer omstandigheden of gebeurtenissen aangeven dat er mogelijk onzekerheid bestaat over de boekwaarde. Een bijzondere waardevermindering wordt geboekt indien de realiseerbare waarde van de activiteiten niet volstaat om de boekwaarde te ondersteunen.

1.24. OVERIGE ACTIVA Overige activa bestaan voornamelijk uit verworven opbrengsten (die geen verband houden met rente), vooruitbetalingen, operationele belastingen en andere handelsvorderingen. Ze

1.25.1. Een Dexia-vennootschap is de leasingnemer Financiële leasing is een leaseovereenkomst die nagenoeg alle aan de eigendom van een actief verbonden risico’s en voordelen overdraagt. Een operationele leasing is een leaseovereenkomst die geen financiële leasing is. Dexia sluit voornamelijk operationele leaseovereenkomsten af voor de huur van uitrusting of vastgoed. De in het kader van een leaseovereenkomst betaalde huurgelden worden lineair in de resultatenrekening geboekt over de duur van de lease. Wanneer een operationele leasing wordt beëindigd vóór de leaseovereenkomst verstreken is, worden eventuele bedragen die bij wijze van boete aan de leasinggever moeten worden betaald, opgenomen als kosten over de periode waarin de operationele leasing wordt beëindigd. Als de leaseovereenkomst nagenoeg alle aan de eigendom van het actief verbonden risico’s en voordelen overdraagt, wordt ze geboekt als een financiële leasing en wordt het daarmee verband houdend actief geactiveerd. Bij het aangaan van de leaseovereenkomst wordt het actief geboekt tegen de contante waarde van de minimale leasebetalingen of tegen de reële waarde indien deze laatste waarde lager is, en wordt het actief afgeschreven over zijn geschatte gebruiksduur. De desbetreffende huurverplichtingen worden als leningen en rentebetalingen geboekt volgens de effectieve-rentemethode.

1.25.2. Een Dexia-vennootschap is de leasinggever Wanneer aangehouden activa het voorwerp uitmaken van een financiële leasing, wordt de contante waarde van de leasebetalingen geboekt als een vordering. Het verschil tussen de brutovordering en de contante waarde van de vordering wordt geboekt als niet-ontvangen financieringsopbrengsten. Opbrengsten uit een leaseovereenkomst worden volgens de netto-investeringsmethode (vóór belastingen) geboekt over de looptijd van de leaseovereenkomst, wat een constant periodiek rendement weerspiegelt.

1.26. VERKOOP- EN TERUGKOOPOVEREENKOMSTEN EN EFFECTENUITLENINGEN Effecten die worden verkocht in het kader van een gekoppelde terugkoopovereenkomst (“repo’s”) blijven in de jaarrekening opgenomen als voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa, voor verkoop beschikbare financiële activa of tot het einde van de looptijd aangehouden financiële activa. De bijbehorende verplichting wordt opgenomen onder “Schulden aan kredietinstellingen” of “Leningen aan en deposito’s van


RAPPORT DE GESTION

1.25. LEASEOVEREENKOMSTEN


Immateriële activa bestaan voornamelijk uit intern gegenereerde en verworven software. De kosten die verband houden met het onderhoud van computersoftware worden als kosten geboekt op het moment dat ze worden gemaakt. Uitgaven die de voordelen van computersoftware doen toenemen of uitbreiden tot meer dan één jaar, worden echter bij de oorspronkelijke kostprijs van de software toegevoegd. Kosten voor de ontwikkeling van computerprogramma’s die als activa worden geboekt, worden lineair afgeschreven over hun gebruiksduur vanaf het moment waarop de software kan worden gebruikt. Deze afschrijvingsperiode bedraagt doorgaans drie tot vijf jaar. Indien de boekwaarde van een actief groter is dan zijn geschatte realiseerbare waarde, wordt het actief afgeschreven tot zijn realiseerbare waarde. Meer- en minderwaarden op de vervreemding van immateriële activa worden bepaald op basis van hun boekwaarde en worden geboekt op de lijn “Nettoresultaat uit investeringen”. Uitgaven die zorgen voor een verbetering of een toename van de voordelen worden geactiveerd en vervolgens afgeschreven.

omvatten ook verzekeringsproducten (herverzekering, te ontvangen verzekeringspremies enz.), bouwprojecten in opdracht van derden, voorraden en fondsbeleggingen in verband met verplichtingen uit hoofde van personeelsbeloningen. Deze overige activa worden geboekt tegen geamortiseerde kostprijs na aftrek van een eventuele voorziening voor waardevermindering of op basis van een geldende norm. Fondsbeleggingen worden geboekt in overeenstemming met de vereisten van IAS 19.

COMPTES SOCIAUX

1.22. IMMATERIËLE ACTIVA


cliënten”, naargelang het geval. Het actief wordt in de toelichtingen opgenomen als zijnde in pand gegeven. Effecten die werden gekocht in het kader van verkoopovereenkomsten (“reverse repo’s”) worden geboekt: sbuiten balans als een verplichting om effecten terug te leveren; en sals “Schulden aan kredietinstellingen” of “Leningen aan en deposito’s van cliënten”, al naargelang het geval. Het verschil tussen de verkoop- en terugkoopprijs wordt behandeld als renteopbrengsten of -kosten en wordt over de looptijd van de overeenkomsten in resultaat erkend volgens de effectieve-rentemethode. Effecten uitgeleend aan tegenpartijen blijven in de jaarrekening opgenomen. Geleende effecten worden niet in de jaarrekening opgenomen. Als ze worden verkocht aan derden, wordt de winst of het verlies opgenomen onder “Netto-opbrengsten uit financiële instrumenten gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening” en wordt de verplichting om ze terug te leveren geboekt tegen reële waarde onder “Financiële verplichtingen aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde”.

1.27. LENINGEN Leningen worden bij erkenning geboekt tegen reële waarde, zijnde de opbrengst uit hun uitgifte, na aftrek van de transactiekosten. Daarna worden leningen geboekt tegen de geamortiseerde kostprijs en wordt een eventueel verschil tussen de netto-opbrengst en de geamortiseerde waarde opgenomen in de resultatenrekening over de periode van de leningen volgens de effectieve-rentemethode. Schulden worden in de jaarrekening opgenomen, maar veeleer op basis van hun economische onderliggende contracten dan op basis van hun rechtsvorm.

1.28. UITGESTELDE BELASTING OP DE WINST Er wordt een voorziening aangelegd voor het volledige bedrag van de uitgestelde belasting op de winst, volgens de “liability”-methode, op tijdelijke verschillen die ontstaan tussen de fiscale boekwaarde van activa en verplichtingen en hun boekwaarde in de jaarrekening. De voornaamste tijdelijke verschillen ontstaan uit de afschrijving van materiële vaste activa, de herwaardering van bepaalde financiële activa en verplichtingen inclusief derivaten, voorzieningen voor pensioenen en andere vergoedingen na pensionering, voorzieningen voor waardeverminderingen op leningen en andere waardeverminderingen en voorzieningen voor overgedragen fiscale verliezen; en met betrekking tot overnames, uit het verschil tussen de reële waarde van de verworven nettoactiva en hun fiscale boekwaarde. De tarieven die bepaald of voldoende bepaald zijn op de balansdatum, worden gebruikt om de uitgestelde belasting op de winst te bepalen. Uitgestelde belastingvorderingen worden geboekt in zoverre het waarschijnlijk is dat in de toekomst fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee de tijdelijke verschillen kunnen worden verrekend. Er wordt een voorziening aangelegd voor de uitgestelde belasting op de winst op tijdelijke verschillen die voortvloeien uit investeringen in dochterondernemingen, geassocieerde deelnemingen en joint ventures, behalve wanneer er invloed kan worden uitgeoefend op het tijdstip waarop het tijdelijk verschil


wordt afgewikkeld en het waarschijnlijk is dat het verschil in de nabije toekomst niet zal worden afgewikkeld. Uitgestelde belastingen in verband met de herwaardering tegen reële waarde van voor verkoop beschikbare investeringen en kasstroomafdekkingen die direct in het eigen vermogen worden verwerkt, worden eveneens direct in het eigen vermogen verwerkt en worden daarna samen met de uitgestelde winst of het uitgestelde verlies in de resultatenrekening opgenomen.

1.29. PERSONEELSBELONINGEN Verplichtingen uit hoofde van personeelsbeloningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de geschatte toekomstige uitstroom van kasmiddelen, waarbij gebruik wordt gemaakt van de rentevoeten van bedrijfsobligaties met een rating AA waarvan de looptijd in de buurt komt van de looptijd van de daarmee verband houdende verplichtingen, en rekening houdend met actuariële en demografische veronderstellingen. De waardering van deze verplichtingen wordt uitgevoerd door bevoegde interne en externe actuarissen. Alle veronderstellingen en resultaten inzake waarderingen worden gecontroleerd en gevalideerd door een externe actuaris voor Dexia, dit verzekert dat alle berekeningen geharmoniseerd zijn en uitgevoerd werden conform IAS 19 en IFRS 2.

1.29.1. Pensioenverplichtingen Dexia heeft een aantal pensioenregelingen met een te bereiken doel (defined benefit) en met vaste bijdrage (defined contribution) over heel de wereld, waarvan de activa doorgaans in afzonderlijke verzekeringsmaatschappijen worden aangehouden. De pensioenregelingen worden doorgaans gefinancierd door bijdragen van werknemers en door de desbetreffende Dexia-bedrijven. 1.29.1.1. Pensioenregeling met een te bereiken doel (Defined Benefit Plan) Voor “defined benefit”-pensioenregelingen worden de pensioenkosten geraamd volgens de “projected units credit”-methode. Volgens deze methode worden de kosten van het verstrekken van pensioenen als kosten geboekt in de resultatenrekening teneinde de normale kosten te spreiden over de diensttijd van werknemers. De netto opgebouwde niet-geboekte actuariële meer- en minderwaarden die de bandbreedte overschrijden (groter dan 10 % van de contante waarde van de brutoverplichting uit hoofde van te bereiken doel pensioenregelingen of 10 % van de reële waarde van eventuele fondsbeleggingen) worden in de resultatenrekening geboekt over de gemiddelde resterende looptijd van de regeling. De toegezegde verplichting wordt na aftrek van de fondsenbeleggingen opgenomen als een verplichting, tenzij de activa aangehouden worden door een entiteit van de Groep, in welk geval de activa bruto in de desbetreffende regels van de activa worden geboekt. 1.29.1.2. Pensioenregeling met vaste bijdragen (Defined Contribution Plan) De bijdragen van Dexia aan “defined contribution”-regelingen worden als kosten in de resultatenrekening geboekt in het jaar waarop ze betrekking hebben. De verplichting van Dexia is beperkt tot de bijdragen die Dexia aanvaard heeft namens de werknemer in het fonds te storten.

Dit omvat voornamelijk voorzieningen voor jubileumuitkeringen die werknemers ontvangen wanneer ze hier recht op hebben.

1.13.1. Kosten voor de uitgifte van aandelen Externe marginale kosten die direct toerekenbaar zijn aan de uitgifte van nieuwe aandelen, uitgezonderd aandelen die in het kader van een bedrijfscombinatie zijn uitgegeven, worden in mindering gebracht op het eigen vermogen na aftrek van enige daarmee verband houdende belasting op de winst.

1.31.2. Dividenden op gewone aandelen 1.29.4. Ontslagvergoedingen Een voorziening voor een ontslagvergoeding wordt alleen aangelegd wanneer Dexia zich ertoe verbonden heeft de tewerkstelling te beëindigen vóór de normale pensioneringsdatum of voordelen biedt als gevolg van een aanbod met het oog op vrijwillige afvloeiing. Dexia moet over een gedetailleerd formeel plan beschikken en heeft geen realistische mogelijkheid om zich terug te trekken.

Dividenden op gewone aandelen worden in het eigen vermogen opgenomen in de periode waarin ze worden aangegeven (dit wil zeggen wanneer de dividenden zijn goedgekeurd en de entiteit er niet langer vrij over kan beslissen). Dividenden voor het jaar die na de balansdatum worden aangegeven, worden vermeld in de toelichting inzake gebeurtenissen na de balansdatum.

1.31.3. Preferente aandelen 1.29.5. Op aandelen gebaseerde betalingen Aan de bestuurders en aan sommige werknemers worden aandelenopties toegekend. De kosten van de opties worden in de resultatenrekening erkend op basis van de ontvangen diensten. De reële waarde van de opties wordt berekend op basis van waarderingstechnieken en marktgegevens. Dexia biedt ook een korting aan voor de kapitaalverhogingen die voor zijn personeel zijn gereserveerd. Deze korting wordt als kosten geboekt aangezien deze aandelen gedurende een bepaalde periode geblokkeerd blijven.

1.29.6. Aanspraken van werknemers Aanspraken van werknemers op jaarlijkse vakantie en vakantie wegens langdurig dienstverband worden geboekt wanneer ze aan werknemers toekomen. Er wordt een voorziening aangelegd voor de geschatte verplichting uit hoofde van de jaarlijkse vakantie en de vakantie wegens langdurig dienstverband in het kader van de diensten die de werknemers hebben geleverd tot op de balansdatum.

1.30. VOORZIENINGEN Volgens IAS 37 is een voorziening een verplichting van een onzekere omvang of met een onzeker tijdstip. Voorzieningen worden geboekt op basis van hun gedisconteerde waarde wanneer: sDexia een bestaande in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting heeft als gevolg van gebeurtenissen in het verleden; shet waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen die economische voordelen inhouden vereist zal zijn om de verplichting na te komen; en shet bedrag van de verplichting op betrouwbare wijze kan worden geschat.

Niet-aflosbare preferente aandelen waarbij het de bestuurders volledig vrijstaat dividenden aan te geven, worden als eigen vermogen geclassificeerd.

RAPPORT DE GESTION

1.29.3. Andere langetermijnpersoneelsbeloningen

1.31. AANDELENKAPITAAL EN INGEKOCHTE EIGEN AANDELEN


Sommige Dexia-bedrijven verschaffen vergoedingen voor medische kosten aan hun gepensioneerde werknemers. Het recht op die vergoedingen is doorgaans afhankelijk van het voortduren van het dienstverband van de werknemer tot de pensioengerechtigde leeftijd en de voltooiing van een minimale duur van het dienstverband. De verwachte kosten van deze vergoedingen lopen op over de duur van het dienstverband, waarbij wordt gebruikgemaakt van een methode die vergelijkbaar is met de methode voor “defined benefit”-pensioenregelingen.

Voor voorzieningen voor kredietverbintenissen worden bovenstaande veronderstellingen toegepast door middel van dezelfde methodologie die wordt gebruikt voor de waardevermindering van financiële activa die worden geboekt tegen geamortiseerde kostprijs zoals in IAS 39.

1.31.4. Ingekochte eigen aandelen Indien Dexia of zijn dochterondernemingen aandelenkapitaal van Dexia kopen of rechten verkrijgen om zijn aandelenkapitaal te kopen, wordt de betaalde vergoeding inclusief eventuele toe te rekenen transactiekosten na winstbelastingen in mindering gebracht van het totale eigen vermogen. Meer- en minderwaarden op de verkoop van eigen aandelen worden geboekt onder “Ingekochte eigen aandelen” binnen het eigen vermogen.

1.31.5. Verzekeringen met een discretionair winstdelingselement De niet-gerealiseerde winsten en verliezen die betrekking hebben op activa die zijn opgenomen als beschikbaar voor verkoop of als dekking dienen voor verzekeringscontracten die een discretionair winstdelingselement bevatten, worden door Dexia als volgt opgenomen: sals verplichting ten belope van het aan de contracthouders gegarandeerd rendement; sals een afzonderlijke component van het eigen vermogen ten belope van dat element.

1.32. FIDUCIAIRE ACTIVITEITEN Activa en opbrengsten die hierdoor ontstaan, evenals de daarmee verband houdende verbintenissen om dergelijke activa terug te leveren aan cliënten, worden niet in deze jaarrekening opgenomen indien Dexia optreedt in een fiduciaire hoedanigheid, zoals een gevolmachtigde, trustee of agent.


COMPTES SOCIAUX

1.29.2. Andere verplichtingen na pensionering

1.33. GELDMIDDELEN EN EQUIVALENTEN


RAPPORT DE GESTION

Met het oog op het kasstroomoverzicht omvatten geldmiddelen en equivalenten items met een resterende looptijd van minder dan drie maanden die zijn opgenomen in kas en tegoeden bij centrale banken, leningen en voorschotten aan kredietinstellingen, leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden, leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn en leningen en effecten aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening.

1.34. WINST PER AANDEEL De gewone winst per aandeel wordt berekend door het voor de gewone aandeelhouders beschikbare nettoresultaat te delen door het gewogen gemiddeld aantal gewone uitgegeven aandelen tijdens het jaar, exclusief het door Dexia aangekochte en als ingekochte eigen aandelen aangehouden gemiddelde aantal gewone aandelen. Voor de verwaterde winst per aandeel wordt het gewogen gemiddelde aantal gewone uitgegeven aandelen aangepast op basis van de veronderstelling dat alle potentiële gewone aandelen die tot verwatering zullen leiden, zoals converteerbare schulden en aan werknemers toegekende aandelenopties, worden omgezet. Potentiële of voorwaardelijke aandelenuitgiftes worden als verwaterend behandeld wanneer de derivaten “in the money” zijn en hun omzetting in aandelen de nettowinst per aandeel zou verlagen.

COMPTES SOCIAUX

1.35. REËLE WAARDE De principes en methodes toegepast bij het bepalen van de reële waarde van financiële instrumenten worden beschreven in punt 4.1.

2. TRANSACTIES MET VERBONDEN PARTIJEN Er is sprake van verbonden partijen als één partij zeggenschap kan uitoefenen over een andere partij of invloed van betekenis kan uitoefenen op het financieel en operationeel beleid van de andere partij. De moedermaatschappij van de Groep is Dexia NV, een NV naar Belgisch recht. Relaties met volgens de methode van de vermogensmutatie verwerkte bedrijven worden gerapporteerd, alsook relaties met de bestuurders.

3. SEGMENTRAPPORTERING Een segment is een duidelijk te onderscheiden onderdeel van Dexia dat producten of diensten levert (bedrijfssegment) of dat producten of diensten levert binnen een bepaalde economische omgeving (geografisch segment) en dat een van andere segmenten afwijkend risico- en rendementsprofiel heeft. Over segmenten waarbij het merendeel van de opbrengsten afkomstig is uit de verkoop aan externe cliënten en waarvan de opbrengsten, resultaten of activa minstens 10 % van de opbrengsten, resultaten of activa van alle segmenten vertegenwoordigen, wordt afzonderlijk gerapporteerd.


3.1. BEDRIJFSSEGMENTEN (PRIMAIRE SEGMENTATIEBASIS) De rapporteerbare segmenten van Dexia worden bepaald door gebruik te maken van de managementbenadering. Deze segmenten weerspiegelen de interne organisatie van Dexia en worden door het management gebruikt om strategische en operationele beslissingen te nemen. Dexia is als volgt georganiseerd: sPublic and Wholesale Banking; sFinanciële dienstverlening aan particulieren; sAsset Management; sInvestor Services; sThesaurie en financiële markten; sNiet-toegewezen – Centrale activa. Het “niet-toegewezen” deel bestaat voornamelijk uit: saandelenportefeuilles die niet aan andere segmenten kunnen worden toegewezen; sovertollig aandelenkapitaal; sgebouwen en andere materiële en immateriële vaste activa die niet aan andere segmenten kunnen worden toegewezen; saandelenleaseactiviteit in Nederland; sitems die niet aan andere segmenten kunnen worden toegerekend. Dexia richt zich tot twee soorten cliënten: bedrijven en particulieren. Alle distributieactiviteiten in verband met deze twee markten vallen onder een specifiek metier (eerste en tweede metier). Bovendien vertonen sommige activiteiten raakpunten op basis van hun aard en zijn ze gemeenschappelijk voor alle commerciële metiers. Deze activiteiten (Vermogensbeheer en Fondsenbeheer) zijn gegroepeerd als een “productie- en servicecentra”-functie (derde metier). Ten slotte heeft Dexia een metier “Thesaurie en financiële markten” (vierde metier), waaronder alle beursactiviteiten en de daarmee verband houdende activiteiten vallen, zowel voor de metiers van de Groep als voor externe tegenpartijen. Relaties tussen de metiers, en met name tussen commerciële metiers, financiële markten en productie- en servicecentra, zijn onderworpen aan retrocessies en/of analytische overdrachten, beheerst door “service level agreements” op basis van normale commerciële voorwaarden en marktvoorwaarden. De resultaten van elk metier omvatten ook: sde opbrengsten uit commerciële activiteiten, inclusief de beheerskosten van die activiteiten en het eigen vermogen van de Groep dat aan die activiteit wordt toegewezen op basis van op middellange en lange termijn uitstaande bedragen; sinterest op economisch kapitaal: economisch kapitaal wordt aan de metiers toegewezen voor interne doeleinden, en het rendement op economisch kapitaal wordt gebruikt om de prestaties van elk metier te meten; sfundingkosten. Activa en verplichtingen van de segmenten bestaan uit bedrijfsactiva en -verplichtingen, die het merendeel van de balans uitmaken, maar omvatten geen items zoals belastingactiva en -verplichtingen. De Chief Operations Officer (COO) beheert de voornaamste materiële en immateriële activa. Die worden bijgevolg toegewezen aan “Niet-toegewezen”, behalve wanneer ze direct door een commercieel of financieel metier worden beheerd. De grondslagen voor financiële verslaggeving van de segmenten zijn dezelfde als die welke in het overzicht van de belangrijkste gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving zijn beschreven.

De reële waarde is het bedrag waarvoor een actiefwaarde kan worden verhandeld, of een passiefwaarde kan worden vereffend, tussen ter zake goed geïnformeerde, tot een transactie bereid zijnde onafhankelijke partijen. De prijzen die worden genoteerd op een actieve markt (zoals een erkende effectenbeurs) worden gebruikt als reële waarde, aangezien de reële waarde van een financieel instrument het best blijkt uit deze genoteerde prijzen. Voor een aanmerkelijk aantal van de door Dexia aangehouden of uitgegeven financiële activa en passiva zijn er echter geen genoteerde prijzen beschikbaar. Voor financiële instrumenten waarvoor dergelijke genoteerde prijzen niet beschikbaar zijn, wordt de reële waarde geschat aan de hand van het eigen waarderingsmodel van de bank en van markthypotheses, zoals de contante waarde of een andere schatting, alsook van waarderingsmodellen of -technieken (hierna modellen genoemd) die gebaseerd zijn op de marktomstandigheden op de balansdata. De waarden die worden verkregen uit de toepassing van deze technieken, worden aanzienlijk beïnvloed door de onderliggende veronderstellingen met betrekking tot zowel de bedragen als het tijdstip van toekomstige kasstromen en de disconteringsvoeten. Als een financieel instrument niet wordt verhandeld op een actieve markt, worden waarderingsmodellen gebruikt. Een waarderingsmodel geeft weer wat de transactieprijs zou zijn geweest op de datum van waardering in geval van een transactie tegen normale marktvoorwaarden die gemotiveerd wordt door normale businessoverwegingen, d.i. de prijs die de houder van de financiële activa zou hebben ontvangen in een regelmatige transactie die geen gedwongen liquidatie of verkoop is. Het waarderingsmodel moet rekening proberen te houden met alle factoren die de marktspelers in aanmerking zouden nemen bij het bepalen van de prijs van de activa. Het meten van de reële waarde vereist dat met de geldende marktomstandigheden rekening wordt gehouden. Voor zover waarneembare input beschikbaar is, zou die in het model moeten worden opgenomen. Financiële instrumenten die geclassificeerd worden als activa en passiva aangehouden voor handelsdoeleinden, activa of passiva aangewezen als gewaardeerd tegen reële waarde via de resultatenrekening, beschikbaar voor verkoop en afgeleide producten, worden geboekt tegen hun reële waarde op basis van de eventueel beschikbare marktprijzen. Indien geen genoteerde marktprijzen beschikbaar zijn, wordt de reële waarde geschat op basis van waarderingsmodellen of gedisconteerde kasstromen waarbij waarneembare en/of niet-waarneembare marktgegevens worden gebruikt. De reële waarde is gelijk aan de boekwaarde voor deze items. Voor financiële instrumenten, die tegen reële waarde worden gewaardeerd via de resultatenrekening of die voor verkoop beschikbaar zijn, waarvoor geen genoteerde prijzen beschikbaar zijn, trachten de waarderingsmodellen zo precies mogelijk de marktomstandigheden op de berekeningsdatum, alsook de wijzigingen in de kredietkwaliteit van de financiële instrumenten en de marktliquiditeit te weerspiegelen. Voor nietgenoteerde en weinig significante posities worden bepaalde vereenvoudigende hypotheses toegepast: sde boekwaarde van financiële instrumenten die binnen twaalf maanden vervallen, benadert hun reële waarde;

4. BELEID INZAKE RISICOBEHEER EN AFDEKKINGSACTIVITEITEN Dit deel bevat informatie over de blootstelling van Dexia aan, en zijn beheer en beheersing van inzonderheid de primaire risico’s die aan het gebruik van financiële instrumenten verbonden zijn: shet marktrisico is de blootstelling aan waarneembare marktvariabelen, zoals rentevoeten, wisselkoersen, aandelenmarkten en spreads; shet kredietrisico is het risico dat voortvloeit uit het in gebreke blijven van cliënten of tegenpartijen of wijzigingen in rating en ontstaat uit kredietposities in alle vormen, inclusief het vereffeningsrisico; shet financierings- en liquiditeitsrisico is het risico niet in staat te zijn verschuldigde betalingen te verrichten op het moment dat die betalingen verschuldigd zijn, of niet in staat te zijn op de markt middelen te lenen, zonder of zelfs met zekerheidsstelling, tegen een aanvaardbare prijs ter financiering van feitelijke of voorgestelde verbintenissen. De notionele bedragen van bepaalde soorten financiële instrumenten verschaffen een basis voor vergelijking met in de balans opgenomen instrumenten, maar geven niet noodzakelijk een indicatie van de bedragen van de betrokken toekomstige kasstromen of van de actuele reële waarde van de instrumenten en geven bijgevolg evenmin een indicatie van de blootstelling van Dexia aan krediet- of prijsrisico’s. De afgeleide instrumenten worden gunstig (activa) of ongunstig (passiva) als gevolg van schommelingen in de onderliggende rente, wisselkoersen of kredietrisico’s of in het onderliggende eigen vermogen, rekening houdend met hun voorwaarden. Het totale contractuele of notionele bedrag van beschikbare afgeleide financiële instrumenten, de mate waarin instrumenten gunstig of ongunstig zijn, en bijgevolg de totale reële waarde van afgeleide financiële activa en verplichtingen, kunnen aanzienlijk schommelen. Er werden veronderstellingen en technieken ontwikkeld om voor de activa en passiva van Dexia een consistente meting van de reële waarde te verschaffen. Aangezien andere instellingen mogelijk andere methoden en veronderstellingen hanteren, kan de verstrekte informatie over de reële waarde echter niet noodzakelijk worden vergeleken met die van een andere instelling. In dit deel wordt ook informatie verschaft over het reglementair kapitaal van de Groep.


RAPPORT DE GESTION

Hoewel de bedrijfssegmenten van Dexia op wereldwijde basis worden beheerd, zijn ze actief in vier grote geografische gebieden, namelijk: sde eurozone (landen die de euro als munteenheid gebruiken); sde rest van Europa (Europese landen die niet tot de eurozone behoren); sde Verenigde Staten; sde rest van de wereld.


4.1. REËLE WAARDE VAN FINANCIËLE INSTRUMENTEN

COMPTES SOCIAUX

3.2. GEOGRAFISCHE SEGMENTEN (SECUNDAIRE SEGMENTATIEBASIS)


sde reële waarde van niet-vastrentende financiële instrumenten benadert hun boekwaarde. Naast voornoemde veronderstellingen kunnen de volgende opmerkingen worden gemaakt m.b.t. de reële waarde van kredieten en schuldvorderingen: sde reële waarde van kredieten en hypothecaire leningen met een vaste rentevoet wordt geschat door vergelijking met de marktrentevoeten wannneer de kredieten werden toegekend met actuele marktrentevoeten van toepassing op soortgelijke kredieten; scaps, floors en opties tot vervroegde terugbetaling worden mee in aanmerking genomen voor het bepalen van de reële waarde van leningen en schuldvorderingen; svoor de meeste leningen en schuldvorderingen blijft de credit spread over de hele looptijd stabiel. De ervaring wijst echter uit dat in een aantal portefeuilles de credit spread tijdens de looptijd wijzigt. Voor deze portefeuilles hielden we ook rekening met de meest recente credit spreads om de reële waarde te berekenen. Voor obligaties geclassificeerd in AFS en gewaardeerd via een model Dexia gebruikte een “discounted cash flow model” gebaseerd op een discount spread die rekening houdt met zowel het krediet- als het liquiditeitsrisico. De credit spread werd geraamd op basis van de voor het effect specifieke Bazel II-gegevens, rekening houdend met marktverschuivingen op basis van CDSindexen. De liquiditeitsspread is een beste schatting van de fundingkosten voor het effect afhankelijk van de mate waarin het in aanmerking komt voor herfinanciering (als deze voorhanden is) of van een normale marktdeelnemer die het actief zou willen kopen. De combinatie van credit spread en liquiditeitskosten is de input voor de reële waarde voor financiële activa geclassificeerd als AFS. De reële waarde werd echter beperkt tot het niveau van de reële waarde op 30 september 2008. Bijgevolg kan de reële waarde geen hogere waarde opleveren dan de op 30 september 2008 genoteerde prijs. Voor obligaties geclassificeerd in voor handelsdoeleinden aangehouden of in AFS, die nog genoteerd zijn op een actieve markt De prijzen worden berekend op basis van genoteerde biedkoersen en/of biedkoersen afgeleid uit beschikbare marktspreads om de reële waarde AFS te verkrijgen. Voor financiële activa geherclassificeerd van voor handelsdoeleinden aangehouden AFS naar L&V op 1 oktober 2008 De AFS-reserve werd op 30 september 2008 bepaald (bevroren) en zal worden afgeschreven via een nieuw berekende effectieve rente op basis van de verwachte resterende levensduur van de onderliggende financiële activa. Daar voor sommige financiële activa de genoteerde prijzen op een actieve markt niet meer beschikbaar waren, besloot Dexia deze activa naar “Leningen en vorderingen” over te brengen. Aangezien een niveau 1- of 2-waardering niet mogelijk is gelet op de illiquiditeit van de markten en het niet beschikbaar zijn van waarneembare marktgegevens, zijn de gerapporteerde reële waarden gebaseerd op een intern model dat rekening houdt met de beschikbare marktinformatie op verschillende waarderingstijdstippen en wegingen gebaseerd op eigen hypotheses om de evolutie van illiquiditeit in die specifieke markt tijdens het jaar weer te geven.


4.2. MARKT- EN ALM-RISICO 4.2.1. Structuur van het marktrisicobeheer Het marktrisico is het risico op verliezen die ontstaan uit schommelingen in waarneembare marktrisicofactoren, zoals rentevoeten, wisselkoersen en aandelenkoersen en spreads, plus enkele kleinere risicofactoren zoals inflatie en CO2. Dexia loopt een marktrisico als gevolg van handelsactiviteiten, die zijn geconcentreerd in het metier “Thesaurie en financiële markten” (TFM). Dit risico ontstaat uit market-making activiteiten, ondersteuning van cliënten en eigen posities in aandelen, spread, rentedragende producten en posities in vreemde valuta. TFM neemt niet-handelsgebonden risicoposities die ontstaan uit balans- en vermogensbeheeractiviteiten op korte en lange termijn (alle AFS-portefeuilles). Marktrisico’s ontstaan ook, zij het in veel beperktere mate, in andere metiers, voornamelijk als gevolg van de ondersteuning van bedrijfsactiviteiten van cliënten. Risk Management Group (RMG) definieert de risicoregels, het kader en de controleprocedures, en fungeert als een onafhankelijke risicobeheerseenheid voor marktrisico’s, kredietrisico’s en operationele risico’s. Elke hoofdentiteit van Dexia heeft haar eigen risico-eenheid die de risicoregels van de Groep operationeel toepast. Het directiecomité van Dexia daarbij geadviseerd door Risk Management Group, blijft uiteindelijk verantwoordelijk voor het uitstippelen van het strategische beleid van het Markt- & het ALM-risicobeheer (globale risicobereidheid, methodologische keuzes, organisatie van de rapportering en van de beslissingsprocessen). RMG moet in samenwerking met het Risk Management van de diverse entiteiten, deze beslissingen vertalen in duidelijke schriftelijke beleidslijnen, richtlijnen en procedures en moet toezicht houden op de daadwerkelijke toepassing ervan. RMG is eveneens verantwoordelijk voor het vastleggen van de berekeningsmethodes die binnen de Groep moeten worden toegepast en die betrekking hebben op de resultatenrekening en risicometing. De dagelijkse operationele verantwoordelijkheid voor het uitvoeren en garanderen van een robuust marktrisicobeheer en voor de opvolging ligt bij de entiteiten (berekening van de risico-indicatoren, toezicht op de limieten ...). Elke entiteit is verantwoordelijk voor de opvolging van haar marktactiviteiten (dochterondernemingen inbegrepen), voor het nazicht ervan en voor de rapportering aan de plaatselijke overheden. Het volledige proces wordt op groepsniveau gecoördineerd met het oog op de coherentie en de kwaliteit van de risicocontrole binnen de hele Groep. In een volgende fase worden de risico-indicatoren voor elke activiteitslijn door het Risk Competence Center geconsolideerd. Begin 2006 is de organisatie van het marktrisicobeheer in handen van gespecialiseerde Risk Competence Centers (CC). De CC zijn transversaal verantwoordelijk voor de analyse, opvolging en rapportering van de risico’s en de resultaten van hun activiteitslijn binnen de hele Groep. In een laatste fase consolideert Risk Management Group de gegevens inzake risico’s en het resultaat per activiteit tot cijfers op het niveau van de Groep. Het Market Risk and Guidelines Committee bestaat uit de leden van het directiecomité van de Groep die verantwoordelijk zijn voor “Thesaurie en financiële markten” en “Risk Management”, de hoofden van de activiteitslijnen en de plaatselijke hoofden van het Market Risk Management en ALM. Ze

4.2.2. Meting van het marktrisico Het activiteitenscala van de verschillende TFM- of ALM-metiers wordt opgevolgd binnen een marktrisicobeheerskader gedefinieerd op maat van de omvang, complexiteit, aard en oriëntatie van de aangegane risico’s.

RAPPORT DE GESTION

De voornaamste risico-opvolgings- en controle-instrumenten met betrekking tot marktrisico zijn de “Value at Risk” (VaR), de sensitiviteit (basis point value) en de “stress tests”. De VaR drukt het potentiële verlies uit op de actuele portefeuille als gevolg van ongunstige marktontwikkelingen, uitgaande van een specifieke tijdshorizon voordat posities kunnen worden aangepast (bezitsduur van tien dagen), en gemeten volgens een specifiek betrouwbaarheidsinterval (99 %), op basis van in het verleden vastgestelde marktbewegingen. De “stress tests” worden berekend op basis van een reeks potentiële toekomstige scenario’s gebruikmakend van stressveranderingen in marktvariabelen, die geregeld worden herzien en bijgestuurd. Waar nodig worden ook aanvullende controles uitgevoerd om concentratierisico in kaart te brengen, waarbij rekening wordt gehouden met variaties in prijsvolatiliteit en marktdiepte en -liquiditeit. Ze omvatten controles op de blootstelling aan individuele marktrisicovariabelen, zoals individuele rentevoeten of wisselkoersen en posities in de effecten van individuele emittenten.

Het renterisico is het risico op verliezen die voortvloeien uit rentewijzigingen. Dit risico wordt voornamelijk beheerd binnen de goedgekeurde limietstructuur. Voor alle rentegevoelige posities, of ze nu worden gewaardeerd op basis van de reële marktprijs dan wel tegen geamortiseerde kostprijs wordt de blootstelling aan rentewijzigingen uitgedrukt als de impact van een verandering van één basispunt (0,01 %) in de rentevoeten op hun reële waarde. De rentegevoeligheid is een van de factoren die worden gebruikt in het “Value at Risk”-model. Niet-handelsgebonden Het renterisico is inherent aan veel van Dexia’s activiteiten en ontstaat uit factoren zoals verschillen in tijdstip tussen contractuele vervaldagen of het herprijzen van activa, verplichtingen en afgeleide instrumenten. De meeste niet-handelsgebonden renterisico’s op korte termijn worden geïdentificeerd bij het aangaan van een transactie en overgedragen aan een managementeenheid, namelijk de ALMafgevaardigde – CLM-eenheid (Cash and Liability Management) van het metier “Thesaurie en financiële markten”, waar ze worden beheerd binnen de VaR en de sensitiviteitslimieten die beschreven worden in punt 4.2.2. De niet-handelsgebonden renterisico’s op lange termijn worden beheerd in de afdeling Assets and Liabilities Management (ALM). Binnen Dexia worden de ALM-risico’s in hoofdzaak beheerd door middel van: seen sensitiviteitslimiet op schommelingen van de nettoactiefwaarde (NAV), waarbij de impact wordt gemeten op de “waarde” van het ALM-profit center ten gevolge van een renteschommeling met 100 bp. Deze limiet werd ingevoerd conform Pijler 2 van Bazel II “Renterisico in het banking book”; seen specifieke sensitiviteitslimiet (+/- 1 %) op waardeschommelingen van negatieve-convexiteitsproducten die beheerd worden binnen de langetermijn ALM-perimeter (swaptions, CMO floaters, MBS DKK); seen VaR (horizon tien dagen, 99 % betrouwbaarheidsinterval) waarvan het resultaat systematisch aan het ALM-comité van de Groep wordt gerapporteerd. De margerisico’s die verbonden zijn aan retailproducten worden niet getransfereerd en blijven binnen de bedrijfseenheid waar ze onderworpen worden aan een aanvullende analyse en controle. Veel cliëntenproducten hebben geen contractuele vervaldatum of direct aan de markt gekoppelde rente. Hun renterisico wordt op een samengevoegde basis overgedragen



4.2.3. Renterisico

COMPTES SOCIAUX

komen op zijn minst één keer per maand bijeen en behandelen alle onderwerpen die te maken hebben met de marktrisico’s. Bovendien wordt het Risk Policy Committee door de afdeling Risk Management Group tenminste om de drie maanden of vaker als nodig blijkt, op de hoogte gehouden van alle wijzigingen van het risicoprofiel. Het RPC (Risk Policy Committee) van 7 november 2008 besliste tot een belangrijke verlaging van het marktrisicoprofiel van Dexia, als gevolg van zijn strategische heroriëntatie: er werden limietbeperkingen goedgekeurd op het vlak van TFM en ALM. Het ALM-beheer binnen de Groep is gecentraliseerd. Het werkterrein van het ALM-comité van de Groep bestrijkt de volgende domeinen: shet toezicht en de opvolging van de ALM-risico’s (rente-, wissel-, aandelen-, kapitaal- en liquiditeitsrisico); sbeheersbeslissingen voor de volledige Groep, verzekeringen en pensioenfondsen inbegrepen. De risico’s van de “Thesaurie en financiële markten” vallen daarbuiten. Het ALM-comité van de Groep bepaalt de diverse regels met betrekking tot het omschrijven, meten en beheren van de ALM-risico’s binnen Dexia, geeft aanbevelingen over het ALM-risicobeheer op termijn, vooral in verband met de renteverwachtingen van de Groep, en beslist over de nodige beleggingen en afdekkingen voor de hele Groep. Ten slotte kijkt het ALM-comité toe op een coherente toepassing van het kader voor het beleggen van het eigen vermogen dat beschikbaar is in de Groep. Het comité vergadert elke maand. Volgende personen nemen hieraan deel: de leden van het directiecomité van de Groep, de voorzitters van de belangrijkste plaatselijke directiecomités (DBB, DBIL en DCL) en hun CFO’s, de directeurs van de metiers, de directeur van het Risk Management, het hoofd van de Front ALM, de hoofden van Marktrisico & ALM, evenals de directeur van de Audit Groep. De rol van het ALM-comité kan als volgt worden samengevat: sde regels vastleggen voor het omschrijven, meten en beheren van de ALM-risico’s binnen de groep Dexia, aanbevelingen doen over ALM-risicobeheer op termijn, voornamelijk met betrekking tot de renteverwachtingen van de Groep, het liquiditeitsbeheer; sde methodologie valideren die wordt gebruikt voor het definiëren van de ALM-risicometing; sde limieten bepalen van de ALM-positie van de Groep en de uitsplitsing van deze limieten per entiteit; sopvolgen van de risiconiveaus ten opzichte van de limieten en ook hoe de ALM-inkomsten over het jaar evolueren; szorgen voor een coherent kader voor het beleggen van het eigen vermogen dat beschikbaar is in de Groep; sde ALM-risico’s coördineren (plafonds instellen voor ALMrisico-indicatoren voor Dexia en per entiteit die vertegenwoordigd is in het Comité); sliquiditeitsindicatoren vastleggen en opvolgen op het niveau van de Groep; sbeslissen over alle beleggingen die moeten worden gedaan en over alle acties die moeten worden ondernomen op het vlak van rentevoeten, wisselkoersen, aandelen en liquiditeit.

RAPPORT DE GESTION

via “replicatieportefeuilles” – portefeuilles van transacties tussen de bedrijfseenheid die die transacties aangaat en het metier “Thesaurie en financiële Markten” of ALM-afdeling tegen marktrentevoeten die bedoeld zijn om hun gemiddelde kasstromen en herzieningsgedrag te schatten. De structuur en de parameters van de replicatieportefeuilles worden ingesteld in overeenstemming met het op lange termijn waargenomen gedrag van de markt en de cliënten, en worden periodiek herzien. Dexia bepaalt via modellen het potentieel gedrag van de cliënt voor specifieke producten zoals hypotheken, spaar- en zichtrekeningen (bv. rationele patronen voor vervroegde terugbetalingen of sneller dan verwachte uitstromen). De rentepositie wordt dan beheerd door ALM op basis van het resultaat van het model dat statistische metingen combineert met een scenarioanalyse. Het gedragsrisico wordt gerapporteerd via sensitiviteits- en convexiteitsmetingen in de rapportering door Risk Management aan de leden van het ALM-comité van de Groep.

COMPTES SOCIAUX


4.2.4. Wisselkoersrisico Het wisselkoersrisico is het risico op verliezen die voortvloeien uit wisselkoerswijzigingen. Handelsgebonden Dexia is actief op de valutamarkten en loopt een wisselkoersrisico als gevolg van deze marktzaalactiviteiten, die voornamelijk plaatsvinden in de MET-eenheid van het metier “Thesaurie en financiële markten”. Deze handelsgebonden risico’s zijn onderworpen aan VaR-, stress- en concentratielimieten. Niet-handelsgebonden De rapporteringsmunt van Dexia is de euro, maar zijn activa, verplichtingen, opbrengsten en kosten zijn uitgedrukt in tal van andere munten, met belangrijke bedragen in Amerikaanse dollar (USD). De gerapporteerde winsten of verliezen worden op elke balansdatum omgezet in euro, waardoor de invloed van wisselkoerswijzigingen op het resultaat van Dexia wordt beperkt. Op geregelde tijdstippen gaat Dexia over tot het proactief afdekken van belangrijke verwachte winsten/kosten uit vreemde valuta (voornamelijk in USD) in overeenstemming met de instructies van de raad van bestuur van Dexia.

4.2.5. Aandelenrisico Het aandelenrisico is het risico op verliezen die voortvloeien uit wijzigingen in de niveaus van aandelenindexen en de waarde van individuele aandelen. De MET-eenheid van het metier “Thesaurie en financiële markten” is een minder belangrijke speler op de belangrijke aandelenmarkten en loopt door zijn tradingactiviteiten een beperkt aandelenrisico. Bovendien bevatten de ALM-portefeuilles van de banken verzekeringsentiteiten AFS-portefeuilles van aandelen, die worden opgevolgd door het ALCO van de Groep. Al deze risico’s zijn onderworpen aan VaR-, stress- en concentratielimieten.

4.2.6. Spreadrisico Het spreadrisico is het risico op verliezen die voortvloeien uit wijzigingen van de credit spreads die niet het resultaat zijn van een aanpassing van de rating of het defaultrisico (kredietrisico). Het is bijvoorbeeld het risico dat de spread op een obligatie wijzigt zonder enige verandering van de rating of het kredietprofiel.


De activiteitslijnen Fixed Income en in mindere mate MET en Groepsthesaurie van het metier “Thesaurie en financiële markten” lopen een spreadrisico, zowel binnen de handels- als niethandelsgebonden activiteiten. Het spreadrisico van de tradingactiviteiten wordt gemeten aan de hand van een aantal limieten die bestaan uit VARen sensitiviteitsmeetinstrumenten, stress tests en andere concentratielimieten.

4.3. KREDIETRISICO Het kredietrisico vertegenwoordigt het verlies dat Dexia zou lijden als een cliënt of tegenpartij zijn, respectievelijk haar, contractuele verplichtingen niet zou nakomen. Dit risico is inherent aan klassieke bankproducten – kredieten, kredietverbintenissen en andere voorwaardelijke verplichtingen, zoals kredietbrieven – en in verhandelde producten – afgeleide contracten zoals termijncontracten, swaps en opties, en terugkoopovereenkomsten en transacties met betrekking tot het lenen en uitlenen van effecten. Dalingen van de marktwaarde van verhandelbare activa (effecten en andere voor handelsdoeleinden aangehouden verplichtingen in verhandelbare vorm) die voortvloeien uit wijzigingen in de kredietkwaliteit van individuele verplichtingen, worden beschouwd als een marktrisico. Om een consequente en uniforme benadering met gepaste (onderlinge) controles te verzekeren, hebben alle entiteiten met aanmerkelijke kredietrisico’s onafhankelijke functies voor het beheer van het kredietrisico. Ze zijn verantwoordelijk voor de ratings van tegenpartijen en de beoordelingen van het kredietrisico. De hoogste beslissingsbevoegdheid op het vlak van kredietrisico, inclusief de beslissingsbevoegdheid inzake het aanleggen van voorzieningen voor kredietverliezen, berust bij de kredietcomités op het niveau van de Groep. Dexia beheert en controleert concentraties van kredietrisico’s overal waar deze worden vastgesteld, met name bij individuele tegenpartijen en groepen en bij bedrijfssectoren en landen. Dexia legt limieten vast met betrekking tot zijn kredietpositie in zowel individuele tegenpartijen als groepen van tegenpartijen. Het risico van bankproducten wordt gemeten als het bedrag van de nominale waarde. Voor alle verhandelde producten wordt de kredietpositie gemeten voor interne risicobeheerdoeleinden, niet alleen op basis van de actuele vervangingswaarde van de contracten, maar ook op basis van potentiële toekomstige veranderingen in de vervangingswaarde (op basis van een “add-on” volgens producttype en looptijd), en kredietlimieten worden op die basis toegepast. Transacties met betrekking tot het lenen en uitlenen van effecten worden in de balans voorgesteld door middel van de waarde van zekerheden in geldmiddelen die werden geplaatst bij of werden ontvangen van tegenpartijen, terwijl transacties van (omgekeerde) terugkoopovereenkomsten worden voorgesteld door middel van de bedragen van de termijnverbintenissen. Dexia maakt actief gebruik van kredietderivaten om kredietrisico, aanwezig binnen zijn verschillende portefeuilles, af te dekken. Voorts maakt Dexia bij de verhandeling van “over-thecounter”-derivaten indien mogelijk gebruik van “master netting”-overeenkomsten, en heeft het in overeenstemming met algemene markttrends ook bilaterale overeenkomsten inzake waarborgstellingen afgesloten met markttegenpartijen. Er is sprake van kredietrisicoconcentratie als cliënten zich toeleggen op soortgelijke activiteiten, of zich bevinden in dezelfde geografische regio of vergelijkbare economische kenmerken

4.4. LIQUIDITEIT 4.4.1. Liquiditeitscrisis Het liquiditeitsbeheer van Dexia werd tijdens de financiële crisis van 2007-2008 zwaar op de proef gesteld, in het bijzonder na het faillissement van Lehman Brothers. Het in belangrijke mate opdrogen van de wholesale gelden kapitaalmarkten (zowel de gewaarborgde als de niet-gewaarborgde financieringsbronnen, met uitzondering van de repo’s tegen collateral van hoge kwaliteit) sinds het uitbreken van de crisis, heeft Dexia niet gespaard. Dankzij de gezamenlijke steun van de Belgische, de Franse en de Luxemburgse regering en de aanzienlijke reserves van kwalitatief hoogstaande activa, slaagde Dexia er in het hoofd te bieden aan deze schaarste op de liquiditeitsmarkt. Sinds 9 oktober maakt Dexia voor een groot deel van zijn financieringen gebruik van de gezamenlijke waarborg van de Belgische, Franse en Luxemburgse overheid. Deze waarborg slaat op een totaalbedrag van maximaal 150 miljard EUR (op 31 december 2008 beliep de gewaarborgde funding 59 miljard EUR) en dekt de verplichtingen van Dexia ten aanzien van

4.4.2. Kader voor het liquiditeitsrisicobeheer Dexia’s benadering van het liquiditeitsrisicobeheer werd bijgestuurd in het kader van de huidige financiële en liquiditeitscrisis. Als algemeen principe geldt dat de toekomstige fundingbehoeften nooit hoger zouden mogen liggen dan de aanwezige capaciteit in gewaarborgde funding. De toekomstige fundingbehoeften worden op een dynamische en omvattende wijze ingeschat, rekening houdend met de liquiditeitsbehoeften die voortvloeien uit zijn huidige en toekomstige balans- en buitenbalanstransacties. Zijn gewaarborgde financieringscapaciteit wordt op een voorzichtige manier bepaald, rekening houdend met de meest recente lessen die uit de huidige crisis werden getrokken. Het afstemmen van de toekomstige liquiditeitsbehoeften van Dexia op zijn gewaarborgd fundingvermogen wordt getest zowel op basis van een continu scenario alsook op basis van een reeks ernstige stressscenario’s, met inbegrip van bankspecifieke en marktstressscenario’s of zelfs van een combinatie van beide. Het toezicht op de fundingbehoeften op korte termijn gebeurt op dagelijkse basis. De fundingbehoeften op langere termijn (tot drie jaar) worden op maandelijkse basis opgevolgd. Meer in het algemeen staat het liquiditeitsrisicobeheer centraal in het financiële driejarenplan van Dexia. Dit kader wordt onderworpen aan een back-testing en wordt geregeld geactualiseerd, waardoor het beantwoordt aan de meest recente regelgevende aanbevelingen en best practices. Bovenop de vereisten die voortvloeien uit zijn intern kader voor liquiditeitsrisicobeheer houdt Dexia ook rekening met alle lokale regelgevende vereisten.



kredietinstellingen en institutionele tegenpartijen, alsook obligaties en overige schuldbewijzen uitgegeven ten behoeve van diezelfde tegenpartijen, mits deze verplichtingen, obligaties of schuldbewijzen vervallen vóór 31 oktober 2011 en werden aangegaan, uitgegeven of vernieuwd tussen 9 oktober 2008 en 31 oktober 2009. In een nog steeds onstabiele context verbeterde de liquiditeit van de Groep geleidelijk na de moeilijke situatie van eind september en begin oktober 2008 dankzij de staatswaarborgen die werden toegekend op 9 oktober 2008. Deze ondersteuning liet Dexia toe om in het eerste kwartaal 2009 drie publieke transacties ten belope van 8,5 miljard EUR uit te geven. Ze heeft de toegang tot de fundingmarkten vergemakkelijkt en de stabilisatie van de depositobasis mogelijk gemaakt. Deze verbetering kwam er ook door het doelbewust verlagen van nieuwe krediettoekenningen buiten de kernmarkten en een daling in het opnemen van toegestane kredietlijnen in de Verenigde Staten. In de toekomst zal Dexia elke marktopportuniteit benutten om de maturiteit van zijn fundingbronnen te verlengen. Begin oktober vond er een beperkte uitstroom plaats bij de retaildeposito’s, maar die was slechts van korte duur en bracht onze algemene liquiditeitspositie nooit in gevaar. De crisis heeft de grondvesten van het liquiditeitsbeheer zwaar doen daveren. Dexia heeft deze gewijzigde situatie beantwoord met een aanpassing van het kader van zijn liquiditeitsrisicobeheer en met een grondige analyse van zijn huidige balans en zijn toekomstige businessplannen teneinde de fundingbehoeften aanzienlijk terug te schroeven. Zoals dat het geval is voor vele andere financiële instellingen hangt de liquiditeitspositie van Dexia af van de heropening van de wholesale gelden kapitaalmarkten en/of van de blijvende steun van de gezamenlijke waarborg van de Belgische, Franse en Luxemburgse overheid.

COMPTES SOCIAUX

hebben, in die mate dat hun mogelijkheid om aan contractuele verplichtingen te voldoen op vergelijkbare wijze zou worden beïnvloed door wijzigingen in economische, politieke of andere omstandigheden. Bijgevolg worden stressmetingen gedaan om de impact van variaties in faillissementscijfers en in de waarde van activa te beoordelen, rekening houdend met de risicoconcentraties in elke portefeuille. Dexia classificeert een vordering als een vordering die een bijzondere waardevermindering heeft ondergaan indien de boekwaarde van de vordering groter is dan de contante waarde van de kasstromen die in toekomstige perioden daadwerkelijk worden verwacht – betalingen van leningsrente en geplande terugbetalingen van hoofdsommen, of andere verschuldigde betalingen, bijvoorbeeld op waarborgen, en inclusief de vereffening van zekerheidstellingen indien deze beschikbaar zijn. Leningen worden verder geclassificeerd als “non-performing” (met name leningen waarvan rente- en aflossingsverplichtingen niet worden nagekomen) wanneer betalingen van rente, hoofdsommen of vergoedingen meer dan negentig dagen achterstallig zijn of wanneer insolventieprocedures zijn ingeleid of verplichtingen zijn geherstructureerd op basis van de voorwaarden van de concessionaris. Feitelijke kredietverliezen doen zich onregelmatig voor, zowel in termen van tijdstip als bedrag, en de kredietverliezen hebben gewoonlijk betrekking op transacties die in voorgaande verslagperioden zijn afgesloten. Teneinde het gemiddelde kredietverlies in rekening te nemen, gebruikt Dexia voor beheersdoeleinden het concept “verwacht verlies”. Het verwacht verlies is een statistische maatstaf die de gemiddelde jaarlijkse kosten uitdrukt die doorheen de tijd voortvloeien uit posities die een waardevermindering ondergaan, en in functie van de kans dat de tegenpartij in gebreke blijft (bepaald door de rating van de tegenpartij), actuele en vermoedelijke toekomstige blootstelling aan de tegenpartij en de vermoedelijke omvang van het verlies indien de tegenpartij in gebreke blijft. Voor meer gedetailleerde verwerkingsprincipes inzake erkenning van bijzondere waardeverminderingen op financiële activa alsook het bepalen van het bedrag van de waardevermindering, verwijzen we naar 1.8. “Bijzondere waardeverminderingen op financiële activa” van Dexia’s boekhoudprincipes en -regels van de geconsolideerde jaarrekening.


De richtlijnen omvatten een plan inzake globale liquiditeitscontinuïteit, dat geregeld wordt getest. De verscheidenheid van de fundingbronnen waartoe Dexia toegang heeft, dient beschouwd als een belangrijke matigende factor van het liquiditeitsrisico. De voornaamste fundingbronnen van Dexia zijn: scovered bonds (vooral Obligations Foncières van Dexia Municipal Agency of Pfandbriefe van Dexia Kommunalbank Deutschland); sniet-gesecuriseerde obligaties (inclusief obligaties die worden verkocht via de eigen netwerken); svanaf 2009 obligaties en CP’s gewaarborgd door de Belgische, de Franse en de Luxemburgse overheid; sretaildeposito’s (vooral België, Luxemburg en Turkije); stenderverrichtingen door centrale banken; sbilaterale en trilaterale repotransacties; seen verscheidenheid aan wholesale kortlopende niet-gewaarborgde fundingbronnen: deposito’s van centrale banken, CP/CD’s, fiduciaire deposito’s, interbanken- en niet-bancaire deposito’s, waarvan sommige genieten van de staatswaarborg. Het liquiditeitsrisico van Dexia wordt centraal beheerd. Hoewel de liquiditeitsposities door de diverse entiteiten van de groep Dexia worden beheerd, zorgt de activiteitslijn cash- en liquiditeitsbeheer ervoor dat de hele Groep eenzelfde strategie toepast. Dexia stuurde in 2008 eveneens zijn interne systeem voor transfer pricing bij om de snel veranderende kosten van zijn voornaamste fundingbronnen beter te weerspiegelen. Die aanpassing beoogt een juiste impuls te geven aan de diverse metiers om te komen tot een degelijk evenwicht tussen het kredietverlenend vermogen en de fundingcapaciteit.

4.5. KAPITAALTOEREIKENDHEID De toereikendheid van het eigen vermogen van Dexia wordt gecontroleerd aan de hand van, naast andere maatstaven, de regels en ratio’s die werden vastgelegd door het “Basel Committee on Banking Supervision” (“BIS-regels/ratio’s”). De ratio’s van de Bank of International Settlements (BIS) vergelijken het bedrag van het in aanmerking komend vermogen (in Totaal en Tier 1) met de totale risicogewogen activa (RWAs). Hoewel Dexia zijn eigen-vermogensratio’s opvolgt en rapporteert overeenkomstig de BIS-regels, moet het aan de CBFA (Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen) rapporteren over het eigen vermogen dat vereist is ter ondersteuning van zijn activiteiten krachtens de prudentiële voorschriften en de prudentiële regels inzake conglomeraten. Dexia houdt zich aan alle regels inzake het reglementair of economisch vermogen (regulatory capital) voor alle rapporteringsdata.

4.5.1. Het volgens de BIS in aanmerking komend vermogen Het volgens de BIS in aanmerking komend vermogen bestaat uit twee delen: shet Tier 1-vermogen bestaat uit aandelenkapitaal, uitgiftepremies, het overgedragen resultaat (inclusief de winst over het actuele jaar), het hybride kapitaal, de omrekeningen van vreemde valuta en de minderheidsbelangen, min de immateriële activa, de te betalen dividenden, de nettoaangehouden posities in eigen aandelen en de goodwill; shet Tier 2-vermogen bestaat uit het in aanmerking komend deel van de achtergestelde langetermijnschulden, min de


achtergestelde schulden van en aandelen in financiële instellingen. Het Tier 1-vermogen moet minstens 4 % en het totaal in aanmerking komend vermogen moet minstens 8 % van de risicogewogen activa bedragen.

4.5.2. De risicogewogen activa volgens de BIS Sinds 1 januari 2005 publiceert Dexia zijn jaarrekening overeenkomstig de door de EU goedgekeurde IFRS. De CBFA heeft geëist om de ratio te berekenen op basis van de IFRS-bedragen, waarbij voor Dexia de volgende belangrijkste aanpassingen van toepassing zijn: sAFS-reserves en cashflowreserves maken geen deel uit van het eigen vermogen; sAFS-reserves op aandelen worden toegevoegd aan het Tier 2vermogen als ze positief zijn, met een procentuele verlaging, of worden in mindering gebracht op het Tier 1-vermogen als ze negatief zijn; sbepaalde IFRS-aanpassingen op achtergestelde schulden, minderheidsbelangen en schulden moeten worden teruggeboekt om de kenmerken van de verwerking van het verlies van die instrumenten te weerspiegelen; sandere elementen (SPV, uitgestelde belastingen enz.) worden ook aangepast op basis van de vereisten van de CBFA. Bovendien heeft de CBFA sinds 1 januari 2007 op grond van de CRD-regelgeving (Capital Requirement Directive) zijn definitie van het reglementair eigen vermogen aangepast. Het voornaamste aspect dat invloed heeft op Dexia, is dat de elementen die werden afgetrokken van het totaal reglementair vermogen (banken waarop de vermogensmutatiemethode wordt toegepast, deelnemingen in financiële vennootschappen of achtergestelde schulden die worden uitgegeven door dergelijke financiële vennootschappen) voor 50 % in mindering zullen worden gebracht van het Tier 1-vermogen en voor 50 % van het totaal reglementair vermogen. Voor de elementen die te maken hebben met verzekeringsmaatschappijen, wordt de nieuwe aftrekregel toegepast vanaf 2012. Toch maakte Dexia voor de bekendmaking van de solvabiliteitsratio gebruik van de flexibiliteit die de richtlijn en de CBFA toestaan, in die zin dat de verplichtingen ter zake (pijler III) niet van toepassing zijn als de bank nog maar pas begonnen is de nieuwe berekeningsmethodes (Bazel II) te gebruiken. Tot 31 december 2007 is Dexia zijn ratio’s blijven bekendmaken op basis van de vorige regel, die toestond dat participaties van het totale reglementaire vermogen werden afgetrokken. Vanaf 1 januari 2008 berekent Dexia zijn kapitaaltoereikendheid volgens de Bazel II-reglementering en wordt zijn reglementair vermogen navenant berekend. De totale risicogewogen activa bestaan uit drie elementen, namelijk het kredietrisico, het marktrisico en het operationeel risico, die hieronder worden omschreven. Het kredietrisico is het potentiële verlies (vermindering van activawaarde en wanbetaling) dat Dexia kan oplopen door de verslechterde kredietkwaliteit van de tegenpartij. Voor het inschatten van het kredietrisico van één enkele tegenpartij, houdt Dexia rekening met drie elementen: sProbability of Default (PD); sExposure at Default (EAD); sLoss Given Default (LGD). Het marktrisico is het risico op verlies als gevolg van wijzigingen in het niveau van de marktprijzen, in de liquiditeit van financiële instrumenten, in de volatiliteit van de marktprijzen of in de correlatie tussen instrumenten. Marktrisico houdt verband met wijzigingen in het niveau van volgende para-


vega-risico) en het wisselkoersrisico (zonder de wisselderivaten boeken). Deze methodologie omvat het berekenen van verschillen en correlaties voor alle risicofactoren en het volledig kader is hoofdzakelijk gebaseerd op de RiskMetrics-methodologie. De belangrijkste veronderstelling is dat returns een normale distributie vertonen. Dexia berekent de delta normale VaR en gebruikt ook de delta gamma parametrische VaR voor de activa met een grote convexiteit. sDe historische VaR-methodologie wordt toegepast voor de wisselderivaten en de interestderivaten voor vega, voor het aandelenrisico en voor het specifieke renterisico (spreadrisico). Bij deze methodologie wordt op de bestaande portefeuille een tijdreeks van historische rendementen toegepast. Ze gaat niet uit van een normale distributie van rendementen. sHet algemeen en het specifiek aandelenrisico wordt afgedekt door de historische VaR met een volledige waardering. sHet spreadrisico wordt afgedekt door de historische VaR op basis van de gevoeligheden. Beide metingen zijn gebaseerd op het gebruik van 250 scenario’s.

COMPTES SOCIAUX

meters, rekening houdend met prijsvolatiliteit (geïmpliceerde volatiliteit) en prijscorrelatie: rentevoeten (algemeen en specifiek), wisselkoersen, aandelenkoersen, grondstoffenprijzen en liquiditeit. Het operationele risico is het risico op direct en aanzienlijk indirect verlies als gevolg van ongeschikte of mislukte interne processen, mensen en systemen of van externe gebeurtenissen. Sinds 31 december 2007 worden de interne modellen voor het marktrisico op de tradingboeken op alle entiteiten van de groep Dexia toegepast: Dexia Bank België, Dexia Crédit Local en Dexia Banque Internationale à Luxembourg. Dit geldt voor het rente- en wisselrisico op tradingboeken. Zoals reeds werd aangehaald heeft de groep Dexia gekozen voor de Value-at-Risk-metingsmethode als een van de voornaamste marktrisico-indicatoren. Dit zijn de belangrijkste kenmerken van de VaR-berekeningsmodellen die worden gebruikt voor elke deelportefeuille: sde parametrische methode wordt gebruikt voor de berekening van de VaR van algemene renterisico’s (zonder het


2. Belangrijke wijzigingen in de consolidatiekring en lijst van de voornaamste dochterondernemingen en geassocieerde deelnemingen van de groep Dexia

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

2.1. BELANGRIJKE WIJZIGINGEN IN DE CONSOLIDATIEKRING Per 31 december 2007

Per 31 december 2008

Op 30 juni 2007 verlieten Dexia Banque Privée France en Belstar Verzekeringen NV de consolidatiekring nadat de verkoop was afgerond. Deniz Hayat Sigorta AS, een Turkse verzekeringsmaatschappij wordt volledig geconsolideerd sinds 1 april 2007. Dexia LdG Banque SA, een volle dochtermaatschappij van Dexia BIL, wordt volledig geconsolideerd sinds 1 juli 2007. De hoofdactiviteit van Dexia LdG Banque SA bestaat in het herfinancieren van de groep Dexia voor de publieke sector in de landen van de OESO en van de Europese economische ruimte, door de uitgifte van gedekte obligaties. De maatschappij voor consumentenkrediet Fidexis werd verkocht in het vierde kwartaal van 2007.

Dexia trekt zich terug uit Kommunalkredit Austria AG (voorheen voor 49 % in handen van Dexia) en neemt de volledige controle over van Dexia Kommunalkredit Bank AG (voorheen voor 51 % in handen van Dexia). Dexia heeft een bindende overeenkomst getekend voor de verkoop van FSA Holdings aan Assured Guaranty, een obligatieverzekeraar die genoteerd staat op de beurs van New York. De activiteit Financial Products valt buiten deze transactie. Op 20 januari 2009 gaven de antitrust autoriteiten toestemming voor de verkoop van de verzekeringsactiviteiten van FSA aan Assured Guaranty. Dexia heeft de volledige boekhoudkundige en prudentiële impact met betrekking tot de verkoop van FSA in de cijfers van het vierde kwartaal 2008 opgenomen.

2.2. VOORNAAMSTE DOCHTERONDERNEMINGEN EN GEASSOCIEERDE DEELNEMINGEN VAN DE GROEP DEXIA (1) Naam

Zetel

RECHTSTREEKSE PARTICIPATIES VAN DEXIA NV Associated Dexia Technology 23, Atrium Business Park, z.a. Bourmicht L-8070 Bertrange Services SA (ADTS) Dexia Employee Benefits NV Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel Dexia Funding Luxembourg SA 180, rue des Aubépines L-1145 Luxembourg Dexia Management Services Ltd Shackleton House 4 Battle Bridge Lane UK-London SE1 2RB Dexia Nederland Holding NV Piet Heinkade 55 NL-1019 GM Amsterdam Dexia Participations Belgique NV Rogierplein 11 B-1210 Brussel Dexia Participations Luxembourg SA 69, route d’ Esch L-2953 Luxembourg Group DenizBank AS Büyükdere Cad. No: 106 T-34394 Esentepe/Istanbul Group Dexia Bank Nederland NV Piet Heinkade 55 NL-1019 GM Amsterdam

Gehouden deel van het kapitaal (%)

Consolidatiemethode

100

volledig

100

volledig

100

volledig

100

volledig

100

volledig

100

volledig

100

volledig

99,85

volledig

100

volledig

10

vermogensmutatie

100

volledig

100

volledig

100

volledig

100

volledig

100

volledig

99,79

volledig

100

volledig

100

volledig

DEXIA BANK BELGIË NV: VOORNAAMSTE PARTICIPATIES EN VERBONDEN ONDERNEMINGEN Crédit du Nord SA Dexia Auto Lease Dexia Bank België NV Dexia Commercial Finance Dexia Epargne Pension Dexia Funding Netherlands NV Dexia Insurance Belgium NV Dexia Insurance Belgium Invest NV Dexia Investment Company NV (1) Volledige lijst beschikbaar op verzoek.


59, boulevard Haussmann F-75008 Paris Rogierplein 11 B-1210 Brussel Pachecolaan 44 B-1000 Brussel Rogierplein 11 B-1210 Brussel 79, rue de la Victoire F-75009 Paris Strawinskylaan 3105 NL-1077 ZX Amsterdam Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel Jozef II-straat 96 B-1000 Brussel Pachecolaan 44 B-1000 Brussel

Gehouden deel van het kapitaal (%)

Consolidatiemethode

Dexia Investments Ireland SA

6 George’s Dock IRL-IFSC Dublin 1

100

volledig

Dexia Lease Belgium

Rogierplein 11 B-1210 Brussel

100

volledig

Dexia Lease Services NV

Rogierplein 11 B-1210 Brussel

100

volledig

Dexia Life and Pensions SA

2, rue Nicolas Bové L-1253 Luxembourg

100

volledig

Dexia Woonkredieten NV

Pachecolaan 44 B-1000 Brussel

100

volledig

DIS Finance SA

2, rue Nicolas Bové L-1253 Luxembourg

100

volledig

Parfipar SA

180, rue des Aubépines L-1145 Luxembourg

100

volledig

DEXIA BANQUE INTERNATIONALE À LUXEMBOURG SA: VOORNAAMSTE PARTICIPATIES EN VERBONDEN ONDERNEMINGEN Dexia Asset Management Luxembourg SA (1)

136, route d’Arlon L-1150 Luxembourg

100

volledig


69, route d’Esch L-2953 Luxembourg

99,95

volledig

Dexia LdG Banque SA

69, route d’Esch L-2953 Luxembourg

100

volledig

RBC Dexia Investor Services Ltd

77 Queen Victoria Street UK-London EC4N 4AY

50

proportioneel

RBC Dexia Investor Services Bank SA 14, rue Porte de France L-4360 Esch-sur-Alzette

50

proportioneel

RBC Dexia Investor Services Trust Ltd 77 King Street West Royal Trust Tower, 35th floor Toronto, ON, Canada M5W-1P9

50

proportioneel

RAPPORT DE GESTION

Zetel


Naam

59, boulevard Haussmann F-75008 Paris

10

vermogensmutatie

Dexia CLF Banque

1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 F-92919 La Défense Cedex (Paris)

80

volledig

Dexia Crediop Spa

Via Venti Settembre 30 I-00187 Roma

70

volledig

Dexia Crediop Ireland

6 George’s Dock IRL-IFSC Dublin 1

100

volledig

Dexia Crédit Local SA


100

volledig

Dexia Delaware LLC

15 East North Street Delaware 1991, 19901 Dover – USA

100

volledig

Dexia Holdings Inc.

31 West 52nd Street New York, NY 10019 – USA

100

volledig

Dexia Kommunalbank Deutschland AG

Charlottenstrasse 82 D-10969 Berlin

100

volledig

Dexia Kommunalkredit Bank AG

Türkenstrasse 9 A-1092 Wien

100

volledig

Dexia Municipal Agency SA


100

volledig

Dexia Sabadell Banco Local

Paseo de las 12 Estrellas 4 Campo de las Naciones E-28042 Madrid

60

volledig

Dexia Sofaxis

Route de Créton F-18110 Vasselay

100

volledig

Financial Security Assurance Holdings Ltd

31 West 52nd Street New York, NY 10019 – USA

99,34

volledig

SISL SA

180, rue des Aubépines L-1145 Luxembourg

100

volledig

(1) 49 % onder Dexia Bank België NV, 51 % onder Dexia Banque Internationale à Luxembourg SA.


COMPTES SOCIAUX

DEXIA CRÉDIT LOCAL SA: VOORNAAMSTE PARTICIPATIES EN VERBONDEN ONDERNEMINGEN Crédit du Nord SA

3. Segmentrapportering Woord vooraf met betrekking tot segmentrapportering: de perimeter van de diverse metiers en de transferprijzen binnen de Groep bleven behouden met het oog op de reporting van 4T 2008 en FY 2008. Aangezien ze in de nabije toekomst zullen veranderen, zullen pro forma historische gegevens ter beschikking gesteld worden.

RAPPORTERING PER BEDRIJFSSEGMENT


RAPPORT DE GESTION

(in miljoenen EUR)


Asset Management en Investor Services

Thesaurie en financiële markten

Niet toegewezen – Centrale activa

Dexia

OP 31 DECEMBER 2007 Opbrengsten waarvan nettoresultaat uit geassocieerde ondernemingen Nettoresultaat voor belastingen

2 374

2 855

711

486

470

6 896

24

65

0

0

19

108

1 356

884

267

266

119

2 892

279 809

57 524

8 923

196 100

5 946

548 302

275

578

0

0

8

861

176 948

81 746

10 089

254 201

1 461

524 445

Activa Subtotaal van de activa (1) waarvan investeringen in geassocieerde deelnemingen

COMPTES SOCIAUX


Verplichtingen Subtotaal van de verplichtingen (2) Andere segmentinformatie (123)

0

0

0

(280)

(403)

Afschrijvingen

Geactiveerde kosten

(10)

(44)

(2)

0

(228)

(284)

Bijzondere waardeverminderingen (3)

(69)

(64)

(2)

(2)

(6)

(143)

(8)

(7)

(5)

(3)

(33)

(56)

Andere niet-kaskosten (4)

Om vergelijking mogelijk te maken, werden de cijfers van 31 december 2007 herzien ten gevolge van wijzigingen in de segmentrapportering vanaf 1 januari 2008. De details betreffende deze wijzigingen werden gepubliceerd op 18 april 2008 op www.dexia.com. In het derde trimester van 2008 werd de benaming “Financiële dienstverlening aan de publieke sector, financiering van projecten en credit enhancement” vereenvoudigd tot “Public and Wholesale Banking”.

RAPPORTERING PER BEDRIJFSSEGMENT



Asset Management en Investor Services

995

2 197

570

(in miljoenen EUR)

Thesaurie Niet en toegefinanciële wezen markten – Centrale activa

Dexia

OP 31 DECEMBER 2008 Opbrengsten waarvan nettoresultaat uit geassocieerde ondernemingen Nettoresultaat voor belastingen

(58) (2 126)

41 (180)

0 129

33 0 (929)

(239) 16 (771)

3 556 (1) (3 877)

Activa Subtotaal van de activa (1) waarvan investeringen in geassocieerde deelnemingen

268 428

55 819

5 665

231 455

4 116

565 483

97

553

0

0

32

682

158 266

68 081

8 660

295 351

2 421

532 779

Verplichtingen Subtotaal van de verplichtingen (2) Andere segmentinformatie Geactiveerde kosten Afschrijvingen Bijzondere waardeverminderingen (3) Andere niet-kaskosten (4)

(130)

0

0

0

(246)

(8)

(38)

0

(1)

(249)

(296)

(3 185)

(900)

(1)

(1 358)

(389)

(5 833)

(44)

(5)

(44)

(92)

0

1

(376)

(1) Bevat ”Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen”, ”Leningen en voorschotten aan cliënten”, ”Leningen en effecten die voor handelsdoeleinden worden aangehouden”, ”Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn”, ”Investeringen in verbonden deelnemingen” en ”Overige activa specifiek voor verzekeringsmaatschappijen”. (2) Bevat ”Schulden aan kredietinstellingen”, ”Leningen aan en deposito’s van cliënten”, ”Schuldpapier”, ”Technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen”. (3) Bevat ”Waardeverminderingen op materiële en immateriële activa”, ”Waardeverminderingen op aandelen”, ”Waardeverminderingen op leningen en toegezegde kredietlijnen” en ”Waardevermindering op goodwill”. (4) Bevat de kosten voor op aandelen gebaseerde betalingen, nettodotatie aan voorzieningen voor herstructurering, nettodotatie voor voorzieningen in het kader van IAS 19, verliezen voortvloeiend uit het omwisselen van activa.


RAPPORTERING PER GEOGRAFISCH SEGMENT

Eurozone (1)

Rest van Europa (2)

s rente op economisch kapitaal: economisch kapitaal wordt aan de bedrijfslijnen toegerekend voor interne doeleinden, en de prestaties van elk metier worden gemeten op basis van het rendement op economisch kapitaal; s kosten van financiering. Materiële en immateriële activa worden toegerekend aan ”Niet-toegewezen – Centrale Activa”, tenzij ze rechtstreeks door een commercieel of financieel metier worden beheerd.

USA

Rest van de wereld

(in miljoenen EUR)

Transacties tussen de geografische zones

Dexia

OP 31 DECEMBER 2007 Nettoresultaat voor belastingen Totaal van het actief Investeringen

2 252

343

174

123

554 508

24 360

69 657

26 198

(350)

(39)

(4)

2 892 (70 159)

(10)

604 564 (403)

RAPPORT DE GESTION

Relaties tussen metiers, en met name tussen commerciële metiers, financiële markten en productie- en dienstencentra zijn onderworpen aan retrocessies en/of analytische overdrachten, beheerst door ”service level agreements” op basis van normale commerciële voorwaarden en marktvoorwaarden. De resultaten van elk metier omvatten eveneens: s de winst uit commerciële omzetting, inclusief de beheerskosten van die omzetting en het eigen vermogen van de Groep dat aan die activiteit wordt toegerekend op basis van het op middellange en lange termijn uitstaande bedrag;

OP 31 DECEMBER 2008

Investeringen

(788) 588 893 (327)

206 26 088 (39)

(3 076) 83 885 (2)

(219) 36 319 (8)

(3 877) (84 179)

651 006 (376)

(1) Landen die de euro gebruiken. (2) Turkije inbegrepen vanaf 2T 2008. De cijfers van december 2007 werden bijgevolg herzien.

Geografische reporting gebeurt volgens kostenplaats, zijnde het land van de onderneming die de transactie heeft geboekt en niet het land van de cliënten.

4. Belangrijke bestanddelen die deel uitmaken van de resultatenrekening De gerapporteerde bedragen houden verband met belangrijke ongebruikelijke transacties en zijn niet enkel grote transacties. De financiële crisis heeft de creditspread vergroot, wat leidt tot negatieve mark-to-market van de CDS’en van FSA voor een brutobedrag van 493 miljoen EUR. Wegens de aanhoudende verslechtering van de hypotheekmarkt in de VS, boekte FSA 996 miljoen EUR waardeverminderingen op effecten en nettovoorzieningen voor een bedrag van 1 403 miljoen EUR. Een positief bedrag van 308 miljoen EUR werd geboekt op de verplichtingen van FSA ten gevolge van de achteruitgang van zijn eigen kredietrisico. Als gevolg van de beslissing om de verzekeringsactiviteiten van FSA te verkopen, boekte Dexia een verlies van 1,7 miljard EUR in het resultaat van het vierde kwartaal. s Wegens de verlaging van de rating van sommige bankinstellingen van de Groep, zijn hun verplichtingen met besloten derivaten gewaardeerd tegen reële waarde het voorwerp van een aanpassing van het eigen kredietrisico voor een bedrag van 118 miljoen EUR. Dit bedrag houdt rekening met de toegenomen financieringskosten. s Verliezen en waardeverminderingen werden geboekt in nettoresultaat uit investeringen indien ze betrekking hebben op effecten en in kosten van risico indien ze betrekking hebben op leningen en waarborgen. Ten gevolge van de financiële crisis werd een nettoverlies van 1 404 miljoen EUR geboekt. De belangrijkste verliezen werden geboekt op Lehman Brothers, Washington Mutual, IJslandse Banken.

Ten gevolge van de achteruitgang van de algemene economische situatie, werden bijkomende collectieve waardeverminderingen geboekt voor diverse klassen van activa waarvan het kredietrisico aanzienlijk toenam. s De Hoge Raad der Nederlanden besliste op 28 maart 2008 dat de toestemming van de echtgeno(o)te verplicht is voor het afsluiten van effectenleasecontracten. De financiële gevolgen voor Dexia van deze definitieve uitspraak worden geraamd op 32 miljoen EUR. Hiervoor werd een voorziening aangelegd in het eerste trimester 2008. s De CDS’en die gekocht werden op de synthetische effectiseringen van Dublin Oak en Wise leiden daarentegen tot een positieve mark-to-market voor een brutobedrag van 431 miljoen EUR. s Dexia Crediop boekte een gunstige belastingimpact dankzij een eenmalig belastingkrediet van 68 miljoen EUR. s Dexia heeft zich teruggetrokken uit Kommunalkredit Austria AG (KA) en heeft de volledige controle overgenomen van Dexia Kommunalkredit Bank AG (DKB). De transactie heeft geleid tot een nettoverlies na belastingen van 105 miljoen EUR.

5. Gebeurtenissen na balansdatum Op 21 januari 2009 maakte Dexia bekend dat de wettelijke wachttijd voor de overname van Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA) door Assured Guaranty Ltd (AG) op 20 januari 2009 verstreek. Deze wachttijd wordt opgelegd door de Amerikaanse “Hart-Scott-Rodino Antitrust Improvements Act” (“HSR”) van 1976.



Totaal van het actief

COMPTES SOCIAUX

Nettoresultaat voor belastingen

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

De deur staat nu open voor de volgende stappen in de transactie. Dexia hoopt de operatie nog altijd af te ronden tegen de lente 2009. De Europese Commissie heeft op 13 maart 2009 de garantie van de Belgische en Franse overheid goedgekeurd die betrekking heeft op de activa van de portefeuille Financial Products van FSA. Na Standard & Poors en Fitch in december 2008, verleende Moody’s in januari 2009 de rating van het koninkrijk België, Aa+/Aa1 aan schuldpapier dat gewaarborgd wordt door de Belgische, Franse en Luxemburgse overheid. De instrumenten die de waarborg genieten, zijn ongedekte senior effecten en financiële instrumenten, alsook interbankendeposito’s die worden ingezameld door Dexia NV, Dexia Banque Internationale à Luxembourg, Dexia Bank België en Dexia Crédit Local, en hun emissievehikels naar Belgisch, Frans en Luxemburgs recht, uitgegeven tussen 9 oktober 2008 en 31 oktober 2009, met als uiterste vervaldag 31 oktober 2011, en deze, voor een globale verbintenis van 150 miljard EUR. De achtergestelde schulden en de hybride gedekte instrumenten vallen buiten het toepassingsgebied van deze waarborg. Op 30 januari 2009 maakte Dexia de invoering bekend van zijn hervormingsplan: sVerbetering van het risicoprofiel van de Groep (verkoop van de verzekeringsactiviteiten van FSA en een grondige herstructurering van de tradingactiviteiten); sVersnelde heroriëntering van de publicfinance-activiteiten; sRealisatie van 200 miljoen EUR aan besparingen vanaf 2009; in deze context legde Dexia vandaag aan de sociale partners een plan voor om de werkgelegenheid aan de nieuwe activiteitsdomeinen aan te passen door het schrappen van ongeveer 900 banen in 2009. sGezamenlijke inspanning van aandeelhouders, management en werknemers: voorstel om het dividend voor 2008 uitzonderlijk te schrappen, vermindering van de bezoldiging van de bestuurders voor 2009, geen bonussen voor het management met betrekking tot 2008.

6. Geschillen 6.1. DEXIA BANK NEDERLAND 6.1.1. Achtergrond De moeilijkheden met betrekking tot de effectenleaseactiviteit van de voormalige Bank Labouchere (thans Dexia Bank Nederland NV, hierna “DBnl”) werden eind 2001 duidelijk tijdens de snelle en scherpe daling van de koersen op de Amsterdamse effectenbeurs. De waarde van de effecten die als onderpand fungeerden voor de door DBnl verstrekte leningen, bleek in een groot aantal contracten niet toereikend te zijn. Als gevolg hiervan dreigde er, in plaats van de winst waarop aanvankelijk gehoopt werd, mogelijkerwijs een restschuld te ontstaan. Hierbij wordt verwezen naar de gedetailleerde informatie die vervat ligt in het jaarverslag van 2007 van Dexia (in het bijzonder pagina 106 tot 108) alsook naar de in de loop van 2008 gepubliceerde driemaandelijkse financiële verslagen, die beschikbaar zijn op www.dexia.com.


6.1.2. Geschillen Verwezen wordt naar de gedetailleerde informatie die vervat ligt in het jaarverslag van 2007 van Dexia (meer in het bijzonder de paragraaf met betrekking tot de Duisenberg-Regeling). Op 28 maart 2008 heeft de Hoge Raad der Nederlanden een uitspraak gedaan en het hoger beroep dat Dexia Bank Nederland NV (DBnl) had ingesteld met betrekking tot de zogenaamde “toestemming van de echtgeno(o)t(e)” verworpen. Volgens dit arrest is een overeenkomst van effectenlease een vorm van koop op afbetaling of huurkoop in de zin van art. 1:88 van het Nederlands Burgerlijk Wetboek, zodat de echtgenoot van de cliënt schriftelijke toestemming diende te geven voor het aangaan van een dergelijke overeenkomst. Derhalve kunnen echtgenoten die DBnl een zogenaamde vernietigingsbrief hebben gestuurd binnen de verjaringstermijn van drie jaar vanaf het moment dat ze van het bestaan van het contract op de hoogte werden gebracht en die geen schikking (zoals het Dexia-Aanbod of de Duisenberg-Regeling) troffen, zich inderdaad beroepen op nietigheid van de overeenkomst van de cliënt. Een voorziening van 32 miljoen EUR ten gevolge van dit arrest werd in 2008 geboekt. Die voorziening betreft alle zaken waarvan vaststaat dat de vernietigingsbrief op tijd is ontvangen. Aangezien de exacte verjaringstermijn zaak per zaak beoordeeld zal moeten worden, alle individuele omstandigheden van iedere zaak in aanmerking genomen, zal een extra voorziening misschien nodig zijn. In meerdere uitspraken hebben de gerechtshoven van Amsterdam, Arnhem en Den Bosch geoordeeld dat betaalde rente geen deel zou moeten uitmaken van de schade van de cliënt. De Amsterdamse kantonrechters houden echter vast aan het standaardvonnis van april 2007, waarin een bredere definitie van schade wordt gehanteerd. Derhalve was DBnl genoodzaakt tegen de vonnissen in eerste aanleg hoger beroep in te stellen. Niettemin heeft de rechtbank van Amsterdam, naar aanleiding van een verzoek van Dexia Bank Nederland, in twee vonnissen van 25 november 2008 beslist om de lopende procedures handelend over de zorgplichtkwestie voorlopig aan te houden. Vrijwel alle andere rechtbanken hebben inmiddels besloten alle aanhangige effectenleasezaken waarbij de zorgplichtkwestie aan de orde is, aan te houden. Zorgplichtkwesties, met inbegrip van de juiste definitie van het begrip relevante schade, zullen deel uitmaken van arresten van de Hoge Raad der Nederlanden die in het eerste deel van 2009 verwacht worden. De voorzieningen van DBnl zijn gebaseerd op de kosten van de Duisenberg-Regeling en niet op de “standaardbeslissingen” van de Amsterdamse kantonrechters. Het Amsterdamse gerechtshof heeft op 14 oktober 2008 beslist dat het zogenaamde Dexia-Aanbod, een minnelijke schikking met cliënten uit 2003, inderdaad een geldige schikking is. Door deze beslissing hoeven de voorzieningen van DBnl met betrekking tot deze kwestie niet te worden aangepast. Op 31 december 2008 is DBnl nog betrokken in ruim 2 800 civiele rechtszaken, waarbij meer dan 3 000 cliënten betrokken zijn. De meeste zaken zijn echter opgeschort. Het aantal procederende cliënten nam in 2008 snel af en zal in 2009 blijven afnemen wegens te verwachten schikkingen na het arrest van de Hoge Raad.

Op het einde van 2008 waren er nog twintig zaken in behandeling bij de Geschillencommissie van DSI en was er slechts één zaak in behandeling bij de Commissie van Beroep van DSI.

6.1.5. Depot Lease De Duisenberg-Regeling geldt niet voor de groep van ongeveer 5 500 cliënten die effectenleasecontracten in combinatie met effectendepots hebben afgesloten (“Depot Lease”). Eind 2008 is met vrijwel alle Depot Lease-cliënten een schikking bereikt. DBnl wordt nog steeds geconfronteerd met een aantal rechtszaken van Depot Lease-cliënten, maar verwacht met een groot deel van deze groep ook een schikking te bereiken. Er zijn voldoende voorzieningen getroffen.

6.1.6. Voorzieningen op 31 december 2008 De voorzieningen worden elk kwartaal aangepast. Ze kunnen beïnvloed worden door de koersschommelingen van de onderliggende aandelen van de effectenleasecontracten, door het cliëntengedrag en door toekomstige uitspraken van het gerecht.

6.2. LERNOUT & HAUSPIE Dexia is op diverse wijzen betrokken bij het faillissement van Lernout & Hauspie Speech Products (LHSP) en bij de gevolgen daarvan. Daar werd in de jaarverslagen van 2006 en 2007 gedetailleerd op ingegaan. Sindsdien hebben zich volgende relevante feiten voorgedaan.

6.2.1. Vordering op Lernout & Hauspie Speech Products Dexia Bank heeft een vordering in USD ten laste van het faillissement van LHSP voor een hoofdsom van 28 963 083,03 EUR (wisselkoers 1,3971 USD/EUR) – waarvan 182 354,31 EUR gereserveerde interesten –, waarvoor een waardevermindering van 24 092 917,71 EUR werd geboekt. Deze schuldvordering vindt zijn oorsprong in het aandeel van de voormalige Artesia Bank in een consortiaal krediet aan de N.V. LHSP van 430 000 000 USD op 5 mei 2000. Het aandeel van Artesia Bank bedroeg 50 000 000 USD. De vereffening van de activa van LHSP maakt het voorwerp uit van aparte procedures in België en in de Verenigde Staten. Volgens de Belgische curatoren van LHSP zullen Dexia Bank en de andere niet-bevoorrechte schuldeisers wellicht geen dividend ontvangen uit het faillissement van LHSP in België.

De uitstaande vordering van Dexia Bank op Lernout & Hauspie Investment Company (LHIC) bedraagt op 31 december 2008 52 240 144,08 EUR – waarvan 6 919 585,09 EUR gereserveerde interesten. Voor de resterende vordering werd een waardevermindering van 43 959 626,92 EUR geboekt. Als onderdeel van de waarborg voor zijn vordering, heeft Dexia Bank nog een pand op een effectenportefeuille van LHIC, waarvan de waarde op ongeveer 1 200 000 USD wordt geraamd.

6.2.3. Vervolging van Dexia Bank in België Op 4 mei 2007 werd Dexia Bank samen met twintig andere partijen gedagvaard voor het hof van beroep van Gent. Volgens de dagvaarding wordt Dexia Bank vervolgd wegens vermeend mededaderschap aan valsheid in de jaarrekening van LHSP en andere verwante misdrijven, waaronder valsheid in geschrifte, emissiebedrog en koersmanipulatie. Het Openbaar Ministerie voert in hoofdzaak aan dat Artesia Banking Corporation (hierna ABC) LHSP heeft geholpen bij en aangezet tot het creëren van fictieve inkomsten, door de toekenning van een krediet van 20 miljoen USD aan de heren Lernout, Hauspie en Willaert, terwijl ABC geweten zou hebben dat het management van LHSP deze middelen zou aanwenden voor valse omzeterkenning. Daarnaast eist het Openbaar Ministerie de verbeurdverklaring voor een bedrag van ongeveer 29 000 000 EUR. Dexia Bank is van oordeel over ernstige argumenten te beschikken om deze aantijgingen te weerleggen. De pleidooien over het strafrechtelijke aspect van de zaak werden afgesloten op 19 december 2008. Het hof van beroep heeft op 30 januari 2009 de strafzaak in beraad genomen, en een arrest valt te verwachten in de loop van 2009. Dexia Bank benadrukt zijn onschuld in deze zaak en betwist de beschuldigingen die aan zijn adres worden geuit. De partijen die aanvoeren dat ze in het kader van de vervolgde misdrijven verlies hebben geleden, kunnen in het kader van de strafprocedure een vordering instellen tot de laatste dag van het proces. Op 31 december 2008 had Dexia Bank kennis van de volgende relevante eisen tot schadevergoeding (enkel de belangrijkste worden hierna vermeld): sOngeveer 15 000 individuele aandeelhouders, waaronder de aandeelhouders vertegenwoordigd door Deminor en Spaarverlies, die allen tezamen ongeveer 315 000 000 EUR vorderen. sDe Belgische curatoren van N.V. LHSP, die 744 128 638,37 EUR vorderen. Die eis overlapt gedeeltelijk die van andere partijen. De overlapping lijkt in de huidige stand van de analyse door de bank niet van dien aard te zijn dat ze kan leiden tot een substantiële vermindering van de vordering van de curatele van N.V. LHSP. sMercator & Noordstar, dat 17 662 724 EUR vordert. sDe curatoren van N.V. The Learning Kernel, die 7 259 107,06 EUR vorderen. Alle voormelde bedragen zijn in hoofdsom, waar de interesten nog aan moeten worden toegevoegd. Over de omvang en de startdatum van de interesten bestaat nog discussie. In het slechtste geval is de toe te passen rentevoet de wettelijke rentevoet, die momenteel 7 % bedraagt. Met betrekking tot de startdatum met ingang van dewelke interesten zijn te berekenen, hanteren de burgerlijke partijen verschillende benaderingen, zoals een welbepaalde datum


RAPPORT DE GESTION

6.1.4. Dutch Securities Institute (DSI)

6.2.2. Vordering op Lernout & Hauspie Investment Company


Er zijn tussen DBnl en zijn cliënten diverse geschillen ontstaan in verband met de effectenleaseproducten. Gezien de aard van deze geschillen verwijst Dexia naar de eerdere jaarverslagen en driemaandelijkse financiële verslagen. In het algemeen kunnen alleen de 20 000 cliënten die vóór 1 augustus 2007 een opt-outverklaring hebben afgegeven en op dit moment geen schikking hebben getroffen, nog steeds een procedure tegen Dexia opstarten of voortzetten.

COMPTES SOCIAUX

6.1.3. Geschillen in het algemeen


(bijvoorbeeld 9 november 2000, de datum van aankoop van de aandelen LHSP, of de datum van faillissement van LHSP in oktober 2001), of een gemiddelde datum. De werkelijke omvang van de gevorderde schade blijft tot op heden zeer moeilijk te bepalen, en wel omwille van onder meer de volgende redenen: s een aantal partijen vordert momenteel bedragen te provisionelen titel; ser bestaat discussie over de toe te passen rentevoet en de omrekeningskoers USD/EUR; shet definitieve aantal burgerlijke partijen is nog niet gekend; shet bewijs van het oorzakelijk verband tussen de schade van de beleggers en de beweerde fout van Artesia Bank is een zeer ingewikkelde aangelegenheid. Te noteren valt dat het Gentse hof van beroep heeft besloten tot een afsplitsing van het strafrechtelijk en het burgerrechtelijk luik. De behandeling van de burgerlijke belangen werd door het hof voor onbepaalde tijd uitgesteld. In oktober 2007 heeft Dexia Bank zich op zijn beurt burgerlijke partij gesteld tegen de heren Lernout, Hauspie, Willaert en Bastiaens en tegen N.V. LHSP. Dexia Bank eist een schadevergoeding voor een provisioneel bedrag van 2 EUR. De vordering van Dexia Bank heeft betrekking op het verlies dat het op zijn LHSP-portefeuille heeft geleden (Dexia Bank bezit nog 437 000 LHSP-aandelen) en op een bedrag van 28 963 083,03 EUR dat LHSP hem nog verschuldigd is in het kader van een consortiale kredietfaciliteit van 430 000 000 USD van 5 mei 2000 (zie paragraaf 6.2.1. hiervoor).

Dexia Bank heeft de bedragen die in het kader van de dadingen (andere dan de dading inzake de NASDAQ-class action) werden betaald, niet openbaar gemaakt, omdat dit de belangen van Dexia Bank ernstig zou kunnen schaden.

6.2.4. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in België

6.2.7. Banque Artesia Nederland

6.2.4.1. Vordering door de curatoren van LHSP In juli 2005 stelden de Belgische curatoren van LHSP rechtsvervolging in tegen eenentwintig partijen, waaronder Dexia Bank. Zij vorderen een vergoeding van het nettopassief van het faillissement van LHSP. Volgens de voorlopige inschatting van de vordering door de curatoren, zou de vordering neerkomen op ongeveer 439 miljoen EUR. Die vordering, die grotendeels overlapt met de vorderingen die werden ingesteld in het kader van de strafprocedure, zal wellicht geen enkele evolutie kennen zolang de strafprocedure niet is beëindigd, gelet op het principe le criminel tient le civil en état. 6.2.4.2. Vorderingen door individuele personen Bepaalde burgerlijke vorderingen werden ingesteld door groepen beleggers in het LHSP-aandeel tegen diverse partijen, waaronder Dexia Bank. De voornaamste vordering werd ingesteld door Deminor in naam van 4 941 beleggers. De eisers wensen vergoed te worden voor hun verliezen, waarvan de omvang nog niet werd bepaald. Die vorderingen, die grotendeels overlappen met de vorderingen die werden ingesteld in het kader van de strafprocedure, zullen wellicht geen enkele evolutie kennen zolang de strafprocedure niet is beëindigd, gelet op het principe le criminel tient le civil en état.

6.2.5. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in de Verenigde Staten De enige burgerlijke rechtszaak die in de Verenigde Staten nog liep, uitgaande van de Litigation Trustee, werd afgehandeld in september 2008. Bijgevolg zijn alle rechtszaken die in de Verenigde Staten tegen Dexia Bank waren ingesteld, definitief en integraal beëindigd.


6.2.6. L&H Holding Op 27 april 2004 dagvaardde de curator van L&H Holding de heren Lernout, Hauspie en Willaert, samen met Banque Artesia Nederland (BAN) en Dexia Bank, in betaling van 25 miljoen USD in hoofdsom. Dit deeldossier betreft een krediet van 25 miljoen USD dat in juli 2000 door BAN aan de heer Bastiaens werd toegekend voor het verwerven door de heer Bastiaens van LHSP-aandelen in eigendom van L&H Holding. Het voormalige Artesia Banking Corporation (ABC) gaf een bankwaarborg uit ten gunste van BAN voor een bedrag van 10 miljoen USD. De verkoopprijs van 25 miljoen USD werd gecrediteerd op drie individuele rekeningen die bij BAN geopend waren door de heren Lernout, Hauspie en Willaert. Ervan uitgaande dat dit geld verschuldigd was aan L&H Holding, vordert de curator van L&H de terugbetaling van dit bedrag. Dexia Bank betwist met klem de gegrondheid van deze verzoekschriften. Volledigheidshalve is te vermelden dat de curatele van L&H Holding van de bank ook een schadevergoeding vordert, voorlopig geraamd op 1 EUR provisioneel, voor het waardeloos geworden zijn van de participatie in LHSP (ruim 12 000 000 aandelen).

In oktober 2006 verkocht Dexia Bank zijn dochteronderneming Banque Artesia Nederland (BAN) aan General Electric (GE). In het kader van die transactie werd in essentie overeengekomen dat Dexia Bank de financiële gevolgen van de LHSP-zaak voor BAN zal dragen, zij het maximaal ten belope van de prijs die door de koper werd betaald. De meeste hangende rechtszaken houden verband met het krediet dat door BAN aan de heer Bastiaens werd verstrekt (zie paragraaf 6.2.6. hiervoor). Ze omvatten de vordering die door de curator van L&H Holding zowel in het kader van het strafrechtelijk onderzoek m.b.t. LHSP (in de vorm van een burgerlijke partijstelling) als voor de burgerlijke rechtbank werd ingesteld (zie paragraaf 6.2.6. hiervoor). Bovendien is BAN betrokken in een aantal rechtszaken in verband met Parvest-aandelen die door de heren Lernout, Hauspie en Willaert werden verworven met de opbrengst van de verkoop van de LHSP-aandelen aan de heer Bastiaens. De onderzoeksrechter in de Belgische strafzaak, L&H Holding en KBC Bank hebben allemaal vorderingen ingediend met betrekking tot deze aandelen en hebben er bewarend beslag op laten leggen in handen van BAN. Daarenboven heeft het hof van beroep van Luxemburg op 12 juli 2006 een vonnis uitgesproken op verzoek van Crédit Agricole Indosuez Luxembourg (CAIL), waarbij BNP Paribas Luxembourg werd opgedragen de Parvest-aandelen tegen 30 juni 2007 aan CAIL te leveren of aan CAIL op 30 juni 2007 de tegenwaarde van deze Parvest-aandelen te betalen als deze aandelen niet vóór 1 juli 2007 aan CAIL werden geleverd. Het hof van beroep van Luxemburg veroordeelde BAN tot het vergoeden en het vrijwaren van BNP Paribas Luxembourg van welke schade dan ook die het ingevolge deze veroordeling zou lijden.

6.4. FINANCIAL SECURITY ASSURANCE – DAGVAARDINGEN (SUBPOENA) Op 4 februari 2008 ontving Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA) een schrijven van de Securities and Exchange Commission (SEC), ook wel “Wells Notice” genoemd, waarin staat dat de stafmedewerkers van de SEC overwegen om de SEC aan te bevelen een niet-strafrechtelijke vordering tegen FSA in te stellen wegens vermeende schendingen van een aantal bepalingen van de Amerikaanse effectenwetgeving m.b.t. zogenaamde ”bid rigging” (aanbestedingsafspraken) in gemeentelijke “guaranteed investment contracts” (GICs), die eveneens door het Amerikaanse ministerie van Justitie wordt onderzocht. FSA voert gesprekken met het ministerie van Justitie en de SEC over een voorstel dat, indien het wordt goedgekeurd, een einde zou stellen aan het probleem met het ministerie van Justitie, de SEC en de Internal Revenue Service, ook wat de Wells Notice van februari 2008 betreft. FSA is ook gedagvaard in een class action en in andere burgerlijke rechtszaken die verband houden met het voorwerp van het onderzoek door de regering, met inbegrip van rechtszaken in naam van diverse staten die gemeentelijke GICs hebben aangekocht. De staten kunnen beslissen om aan het globale voorstel deel te nemen, wat zou neerkomen op een regeling van de burgerlijke rechtszaken van de diverse staten.


RAPPORT DE GESTION

Op 31 december 2008 beliep het risico van Dexia Bank in het kader van de uitstaande vorderingen m.b.t. de kredieten die werden verstrekt in de zaak Lernout & Hauspie, ongeveer 81 142 273,06 EUR – waarvan 7 104 106,89 EUR gereserveerde interesten (zie paragrafen 6.2.1., 6.2.2. en 6.2.7. hiervoor). De waardeverminderingen voor het dossier Lernout & Hauspie bedroegen op dezelfde datum zowat 68 052 544,63 EUR. Dexia Bank gaat ervan uit dat het in staat zal zijn het verschil te recupereren, gezien de beschikbare zekerheden. Dexia Bank België heeft geen provisies aangelegd voor de vorderingen ingesteld tegen hem in België, en dit op grond van volgende motieven: sIn de huidige stand is de waarschijnlijkheid, naar het oordeel van de bank, dat een rechterlijke beslissing de bank zou veroordelen tot schadeloosstelling minder dan 50 %. De raadslieden van de bank zijn van oordeel dat de bank ernstige argumenten heeft om de weerhouden tenlasteleggingen te betwisten. sOp burgerlijk gebied stellen we vast dat verschillende dagvaardingen (Deminor …) geen melding maken van het precieze bedrag dat gevorderd wordt. Vaak worden ook provisionele bedragen gevorderd. s Het aantal burgerlijke partijstellingen, alsook de bedragen die zij vorderen, kunnen momenteel niet definitief begroot worden. s Dexia Bank heeft uitgebreid geconcludeerd en heeft de onontvankelijkheid, minstens de ongegrondheid geargumenteerd van de meerderheid van de burgerlijke partijstellingen. De niet-aangewende provisies voor de Amerikaanse procedures, werden in het derde kwartaal van 2008 teruggenomen. Dexia betwist ten stelligste de geldigheid en de gegrondheid van alle vorderingen lastens hem.

Het onderzoek dat het gerecht op 28 september 1999 ten aanzien van Dexia Bank heeft geopend naar mogelijke fraude rond successierechten lijkt rond te zijn. Vier vroegere managers werden eind maart 2004 in beschuldiging gesteld. Deze tenlastelegging betekent evenwel niet dat de betrokkenen, in wie Dexia zijn vertrouwen behoudt, ook effectief schuldig zijn. Dexia Bank bevestigt dat het dankzij de noodzakelijke interne audit- en IT-procedures beantwoord heeft aan de CBFA-richtlijnen ter zake. In 2008 deed zich geen fundamentele ontwikkeling voor in dit dossier. Het dossier zal in 2009 voor de raadkamer gebracht worden.


6.2.8. Voorzieningen en waardeverminderingen

6.3. SUCCESSIERECHTEN

COMPTES SOCIAUX

Daar geen opheffing van de verschillende beslagen op de Parvest-aandelen werd bekomen, betaalde BAN de tegenwaarde van de Parvest-aandelen aan BNP Paribas Luxembourg. Dexia Bank betaalde dit bedrag (30 039 336,54 USD) op 9 juli 2007 aan BAN terug in uitvoering van voormelde garantie ten voordele van GE (zie eerste alinea van huidige paragraaf). BAN is tegen de uitspraak van het hof van beroep van Luxemburg in beroep gegaan bij het Luxemburgse hof van cassatie, dat uitspraak zal doen op 2 april 2009. Tot slot betaalde Dexia Bank in oktober 2007 de bankwaarborg van 10 000 000 USD in hoofdsom die ten gunste van BAN werd uitgegeven (zie paragraaf 6.2.6. hiervoor). Dit leidde tot de betaling van 17 538 614,58 USD aan BAN op 30 oktober 2007.

7. Toelichtingen bij het actief van de geconsolideerde balans (in miljoenen EUR) 7.1. GELDMIDDELEN EN EQUIVALENTEN In het kasstroomoverzicht omvatten de geldmiddelen en equivalenten de volgende saldi met een resterende looptijd van minder dan 90 dagen:

RAPPORT DE GESTION

A. Uitsplitsing volgens aard

Geldmiddelen en tegoeden bij centrale banken Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Voor verkoop beschikbare financiële activa Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa Financiële activa geboekt tegen reële waarde TOTAAL

31/12/07

31/12/08

8 819 37 064 5 478 211 31

2 438 43 700 3 195 378 4

51 603

49 715

31/12/07

31/12/08

7 547 6 232 2

957 26 421 2

13 781

27 380

COMPTES SOCIAUX


B. Waarvan aan beperkingen onderworpen geldmiddelen

Verplicht aan te houden reserves (1) Kaswaarborg (2) Andere TOTAAL

(1) Verplicht aan te houden reserves: verplichte reservedeposito’s die kredietinstellingen dienen aan te houden bij de Europese Centrale Bank of andere centrale banken. (2) De cijfers van 31 december 2007 werden herzien.

7.2. KAS EN TEGOEDEN BIJ CENTRALE BANKEN Uitsplitsing volgens aard 31/12/07

31/12/08

Contanten

579

714

Tegoeden bij centrale banken, uitgezonderd verplichte reservedeposito’s

694

768

Verplichte reservedeposito’s

7 562

966

TOTAAL waarvan opgenomen in geldmiddelen en equivalenten

8 835

2 448

8 819

2 438

31/12/07

31/12/08

Nostro rekeningen en kaswaarborgen

11 474

31 447

Verkoopovereenkomsten Leningen en andere voorschotten (1)

24 165

9 387

18 819

15 210

7.3. LENINGEN EN VOORSCHOTTEN AAN KREDIETINSTELLINGEN A. Uitsplitsing volgens aard

Schuldinstrumenten (1)

318

5 863

Specifieke waardevermindering op leningen die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan

0

111

Schuldinstrumenten die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan

0

9

Specifieke waardevermindering op leningen en schuldinstrumenten die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan

0

(98)

Algemene waardeverminderingen

0

(65)

54 776 37 064

61 864 43 700

Minus:

TOTAAL waarvan opgenomen in geldmiddelen en equivalenten (1) De cijfers van 31 december 2007 werden herzien.


B. Uitsplitsing van de kwaliteit Zie toelichting 7.15. Kwaliteit van financiële activa.

C. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.4., 12.5. en 12.6.

D. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.

E. Herclassificatie van financiële activa (IAS 39 gewijzigd)

31/12/07

31/12/08

Publieke sector

128 137

196 409

Overige

114 500

172 426

Leningen die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan

1 219

1 623

0

1 911

Minus: Leningen en schuldinstrumenten die een bijzondere specifieke waardevermindering hebben ondergaan (1)

(818)

(2 083)

Algemene waardeverminderingen (2)

(419)

(1 441)

242 619

368 845

4 320

5 002

Schuldinstrumenten die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan

TOTAAL waarvan opgenomen in financiële leasing

(1) 31/12/2007: omvat 107 miljoen EUR met betrekking tot aandelenlease van DBnl. 31/12/2008: omvat 78 miljoen EUR met betrekking tot aandelenlease van DBnl en 1 059 miljoen EUR met betrekking tot de activiteiten Financial Products van FSA. (2) 31/12/2007: omvat 32 miljoen EUR met betrekking tot aandelenlease van DBnl. 31/12/2008: omvat 76 miljoen EUR met betrekking tot aandelenlease van DBnl en 316 miljoen EUR met betrekking tot de activiteiten Financial Products van FSA.

B. Uitsplitsing volgens aard 31/12/07 Verkoopovereenkomsten

31/12/08

12 287

4 690

226 497

262 691

Schuldinstrumenten

3 853

101 454

Leningen die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan

1 219

1 623

0

1 911

(818)

(2 083)

(419)

(1 441)

242 619

368 845

4 320

5 002

Leningen en andere voorschotten

Schuldinstrumenten die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Minus: Leningen en schuldinstrumenten die een bijzondere specifieke waardevermindering hebben ondergaan (1) Algemene waardeverminderingen

(2)

TOTAAL waarvan opgenomen in financiële leasing

(1) 31/12/2007: omvat 107 miljoen EUR met betrekking tot aandelenlease van DBnl. 31/12/2008: omvat 78 miljoen EUR met betrekking tot aandelenlease van DBnl en 1 059 miljoen EUR met betrekking tot de activiteiten Financial Products van FSA. (2) 31/12/2007: omvat 32 miljoen EUR met betrekking tot aandelenlease van DBnl. 31/12/2008: omvat 76 miljoen EUR met betrekking tot aandelenlease van DBnl en 316 miljoen EUR met betrekking tot de activiteiten Financial Products van FSA.

C. Uitsplitsing van de kwaliteit Zie toelichting 7.15. Kwaliteit van financiële activa.

D. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.4., 12.5. en 12.6.



A. Uitsplitsing volgens tegenpartij

COMPTES SOCIAUX

7.4. LENINGEN EN VOORSCHOTTEN AAN CLIËNTEN

RAPPORT DE GESTION

Zie toelichting 7.7.

E. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.

F. Herclassificatie van financiële activa (IAS 39 gewijzigd) Zie toelichting 7.7.

7.5. FINANCIËLE ACTIVA GEWAARDEERD TEGEN REËLE WAARDE VIA RESULTATENREKENING 31/12/07

31/12/08

30 411

10 836

7 154

5 208

37 565

16 044

31/12/07

31/12/08

Publieke sector

3 381

1 302

Banken

5 266

1 257

Overige

21 764

8 277


30 411

10 836

211

378

31/12/07

31/12/08

Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa


RAPPORT DE GESTION

Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde TOTAAL

Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa A. Uitsplitsing volgens tegenpartij

B. Uitsplitsing volgens aard

COMPTES SOCIAUX

Leningen Obligaties uitgegeven door publiekrechtelijke lichamen Andere obligaties en vastrentende instrumenten Aandelen en niet-vastrentende instrumenten TOTAAL

423

3

1 357

842

28 234

9 834

397

157

30 411

10 836

C. Schatkistcertificaten en ander bij centrale banken herfinancierbaar waardepapier

Schatkistcertificaten en ander bij centrale banken herfinancierbaar waardepapier

31/12/07

31/12/08

47

423

D. Effecten verpand in het kader van terugkoopovereenkomsten met andere banken 31/12/07 Marktwaarde Opgenomen in obligaties uitgegeven door publiekrechtelijke lichamen Opgenomen in andere obligaties en vastrentende instrumenten

E. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.4., 12.5. en 12.6.

F. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.

G. Herclassificatie van financiële activa (IAS 39 gewijzigd) Zie toelichting 7.7.


31/12/08 Marktwaarde

63

6

561

907

Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde A. Uitsplitsing volgens tegenpartij

265

190

Banken

2 020

512

Overige

4 869

4 506


7 154

5 208

31

4

31/12/07

31/12/08

B. Uitsplitsing volgens aard

Leningen

337

67

Obligaties uitgegeven door publiekrechtelijke lichamen

216

184

Andere obligaties en vastrentende instrumenten

517

396

Aandelen en niet-vastrentende instrumenten Aan beleggingsfondsen gekoppelde verzekeringen TOTAAL

44

39

6 040

4 522

7 154

5 208

C. Schatkistcertificaten en ander bij centrale banken herfinancierbaar waardepapier

Schatkistcertificaten en ander bij centrale banken herfinancierbaar waardepapier

31/12/07

31/12/08

30

30

RAPPORT DE GESTION

Publieke sector

31/12/08


31/12/07

Opgenomen in andere obligaties en vastrentende instrumenten



10

1

E. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.4., 12.5. en 12.6.

F. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1. De Fair Value Option (FVO) voor financiële activa wordt vooral gebruikt in de volgende situaties: s Wanneer verplichtingen een in een contract besloten derivaat bevatten dat niet in nauw verband staat met de karakteristieken van het basiscontract en waarvan de opbrengst verbonden is aan de investering in een specifieke pool van activa van verzekeraars. s De FVO wordt gebruikt als een alternatieve methode om de volatiliteit van winst of verlies te verminderen, wanneer a priori het risico bestaat dat de boekhoudkundige vereisten inzake dekking niet vervuld zullen zijn.

Om de reële waarde te bepalen van niet-genoteerde financiële instrumenten aangewezen tegen reële waarde, worden de waarderingsmodellen gebruikt en de procedures gevolgd zoals bepaald door Group Risk Management. De waarderingstechniek is een ”discounted cash flow model” waarbij de netto actuele waarde bepaald wordt door een rentevoet die gebaseerd is op de beschikbare marktrentevoeten die gelden voor gelijkaardige effecten en voor emittenten met een gelijkaardige kredietrating.


COMPTES SOCIAUX

D. Effecten verpand in het kader van terugkoopovereenkomsten met andere banken

7.6. FINANCIËLE INVESTERINGEN A. Uitsplitsing volgens tegenpartij 31/12/07

31/12/08

Publieke sector

78 298

53 359

Banken

65 935

55 876

Overige

75 649

14 842

599

2 613

220 481

126 690

Financiële activa die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan

RAPPORT DE GESTION

TOTAAL FINANCIËLE INVESTERINGEN VOOR BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN Minus: Specifieke en collectieve waardevermindering op financiële investeringen waarop een bijzondere waardevermindering werd toegepast (1)

(191)


(1 661)

220 290 5 478

125 029 3 195

(1) Diverse specifieke waardeverminderingen werden geboekt in 2008, voornamelijk op Lehman Brothers, IJslandse banken en Washington Mutual.

B. Uitsplitsing van de kwaliteit Zie toelichting 7.15. Kwaliteit in financiële activa.


C. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.4., 12.5. en 12.6.

D. Uitsplitsing volgens aard (financiële investeringen voor bijzondere waardeverminderingen) Effecten beschikbaar voor verkoop

Totaal

31/12/07

31/12/08

31/12/07

31/12/08

31/12/07

31/12/08

256

46

0

0

256

46

68 390

46 294

990

1 147

69 380

47 441

144 219

73 761

925

820

145 144

74 581

5 701

4 622

0

0

5 701

4 622

218 566

124 723

1 915

1 967

220 481

126 690

Leningen

COMPTES SOCIAUX

Effecten aangehouden tot einde looptijd

Obligaties uitgegeven door publiekrechtelijke lichamen Andere obligaties en vastrentende instrumenten Aandelen en niet-vastrentende instrumenten TOTAAL

E. Converteerbare obligaties opgenomen in de portefeuille beschikbaar voor verkoop (posities hoger dan 50 miljoen EUR) Nihil.

F. Overdrachten tussen portefeuilles 31/12/07

31/12/08

Effecten overgeboekt van de portefeuille “Voor verkoop beschikbaar” naar “Tot einde looptijd aangehouden” tijdens het boekjaar (1)

0

(304)

Impact op het eigen vermogen met betrekking tot de overboeking naar de portefeuille “Tot einde looptijd aangehouden”

0

(1)

(1) Betreft de herclassificatie door DenizBank van obligaties uitgegeven door de Turkse overheid.

G. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.

H. Herclassificatie van financiële activa (IAS 39 – gewijzigd) Zie toelichting 7.7.


7.7. HERCLASSIFICATIE VAN FINANCIËLE ACTIVA (IAS 39 GEWIJZIGD)

6 591

2 704

90 784

6 342

2 655

95 522

6 298

2 651

93 399

(16)

7

(2 123)

28

12

n.v.t.

(44)

(4)

n.v.t.

Afschrijving van de agio/disagio in resultatenrekening tijdens het boekjaar (B) BEDRAG NIET OPGENOMEN IN RESULTAAT (1) (2) TEN GEVOLGE VAN HERCLASSIFICATIE (A)-(B) Bedrag niet opgenomen in AFS-reserve (3) ten gevolge van herclassificatie Belastingeffect

n.v.t. 14

n.v.t. 1

(2 123)

NETTO Afschrijving agio/disagio in AFS-reserve tijdens het boekjaar

(30) n.v.t.

(3) n.v.t.

(1 344) 293

779

31/12/08 Collectieve waardevermindering via resultatenrekening, aangelegd tijdens het kwartaal als gevolg van de herclassificatie naar leningen en vorderingen Belastingeffect op de collectieve waardevermindering via resultatenrekening, aangelegd tijdens het kwartaal als gevolg van de herclassificatie naar leningen en vorderingen

(42) 9

Sommige totalen kunnen afwijken als gevolg van afrondingen.

Dexia besloot over te gaan tot de toepassing van het amendement van IAS 39 & IFRS 7 – Herclassificatie van financiële activa voor bepaalde financiële activa. Dexia was meer in het bijzonder van oordeel dat na het faillissement van Lehman Brothers en de daaruit voortvloeiende financiële crisis, de prijzen die werden genoteerd niet langer de reële waarde vertegenwoordigden, maar wel zogenaamde “distressed” of indicatieve makelaarsprijzen. Gelet op deze uitzonderlijke omstandigheden opteerde Dexia voor het transfereren van bepaalde activa van ”Aangehouden voor handelsdoeleinden” naar ”Beschikbaar voor verkoop – AFS” of naar ”Leningen en vorderingen – L&V” (op voorwaarde dat voldaan is aan de definitie) omdat ze niet langer op korte termijn voor verkoop worden aangehouden. Bovendien, gelet op deze gewijzigde intentie herclassificeerde Dexia bepaalde activa eveneens van ”Voor verkoop beschikbaar” naar ”Leningen en vorderingen” (als aan de definitie is voldaan). De herclassificatie naar ”Leningen en vorderingen” geeft aan dat Dexia deze financiële activa in de nabije toekomst wil en kan aanhouden. De herclassificaties vonden plaats vanaf 1 oktober 2008. Herclassificatie van “Aangehouden voor handelsdoeleinden” naar “Leningen en vorderingen” en “Beschikbaar voor verkoop” Deze financiële activa werden aanvankelijk geboekt als ”Aangehouden voor handelsdoeleinden” omdat Dexia van plan was ze op korte termijn te verhandelen. Als gevolg van de hierboven aangehaalde uitzonderlijke omstandigheden, de illiquiditeit van de markt, het ontbreken van ”representatieve marktprijzen” en inactieve markten, herclassificeerde Dexia obligaties met een hoge kredietkwaliteit die het niet langer aanhoudt voor verkoop

RAPPORT DE GESTION

Wijziging van de reële waarde die zou geboekt zijn, indien er geen herclassificatie was geweest (A)

Van de portefeuille Van de portefeuille “Voor handelsdoel- “Beschikbaar voor einden aangehouverkoop” naar den” naar de porte“Leningen en feuille “Beschikbaar vorderingen” voor verkoop” (3) (2)


Boekwaarde van de geherclassificeerde activa op 1 oktober 2008 Boekwaarde van de geherclassificeerde activa op 31 december 2008 Reële waarde van de geherclassificeerde activa op 31 december 2008

Van de portefeuille “Voor handelsdoeleinden aangehouden” naar “Leningen en vorderingen” (1)

op korte termijn en die het in de nabije toekomst wil en kan aanhouden. De impact vindt u in de bovenstaande tabel. Herclassificatie van ”Beschikbaar voor verkoop” naar ”Leningen en vorderingen” Dexia heeft een specifieke portefeuille ”Beschikbaar voor verkoop” met een zeer lange looptijd, die leidt tot een significante verandering van de waarde als gevolg van kleine verschuivingen van de spreads. Enkel financiële activa waarvoor geen prijzen worden genoteerd op een actieve markt en waarvoor er geen aanwijzingen waren voor waardeverminderingen en die Dexia in de nabije toekomst wil en kan aanhouden, werden getransfereerd naar ”Leningen en vorderingen”. In 4T 2008 werden er collectieve waardeverminderingen geboekt op ”Leningen en vorderingen”, inclusief op de geherclassificeerde obligaties. Er werden in 4T 2008 geen specifieke waardeverliezen geboekt op deze getransfereerde activa. De enige uitzondering is FSA Asset Management (de activiteit inzake financiële producten die bij Dexia bleef) waarbij obligaties met waardeverminderingen werden getransfereerd van ”Voor verkoop beschikbaar” naar ”Leningen en vorderingen”. Als de herclassificatie niet had plaatsgevonden zou de specifieke waardevermindering zijn uitgekomen op 588 miljoen USD, in plaats van op 57 miljoen USD zoals werd geboekt in 4T 2008. Toch boekte Dexia in 4T 2008 een collectieve waardevermindering op US RMBS waarvoor het aandeel van FSA Asset Management 441 miljoen USD op de getransfereerde bedragen beloopt. Daarom zou de totale impact op de resultaten zijn uitgekomen op -90 miljoen USD, of op -59 miljoen USD na belastingen (-40 miljoen EUR). Dexia Jaarverslag 2008 151

COMPTES SOCIAUX

DATUM VAN HERCLASSIFICATIE 1 OKTOBER 2008

RAPPORT DE GESTION

De wijziging van de AFS-reserve die zou zijn geboekt als de herclassificatie niet had plaatsgevonden, wordt berekend op basis van waarderingsmodellen die rekening houden met de evolutie van de liquiditeit op de diverse markten, aangezien er geen representatieve marktprijzen meer voorhanden waren. De geherclassificeerde effecten bevatten vastrentende obligaties (nominale rente van nul tot 12,5 % en waarvan de effectieve rentevoet schommelt tussen 0,48 % en 47,7%). Aangezien de rentevoet van de geherclassificeerde obligaties die aangehouden worden voor handelsdoeleinden of beschikbaar zijn voor verkoop, gedekt was, is het renterisico vooral een herzienbare rentevoet, vervat in de gevoeligheid van ALM. De verwachte cashflows hangen bijgevolg af van de evolutie van de kortlopende rente. Vermits de geherclassificeerde financiële activa die beschikbaar zijn voor verkoop, vooral in rente gedekt zijn, is hun balanswaarde gevoelig voor de rente-evolutie. Bijgevolg verklaart de daling van de rente eind 2008 de waardestijging van deze activa op 31 december (95,5 miljard EUR) tegenover die op de datum van herclassificatie (90,8 miljard EUR).

Impact van de herclassificatie op de toekomstige rentemarge sGeen impact voor de activa die van “Financiële activa beschikbaar voor verkoop” overgeheveld zijn naar “Leningen en vorderingen”, vermits de afschrijving van het agio/disagio van het actief precies wordt gecompenseerd door de afschrijving van de bevroren reserve voor de reële waarde. sVoor de activa die van “Financiële activa aangehouden voor handelsdoeleinden” overgeheveld zijn naar “Financiële activa beschikbaar voor verkoop” of “Leningen en vorderingen”, zal de toekomstige rentemarge positief worden beïnvloed door de afschrijving van de negatieve herwaardering tegen marktwaarde van de vorige periodes (geraamd bedrag: 547 miljoen EUR). Dit bedrag zal worden gespreid over de resterende looptijd van de geherclassificeerde activa (geraamde bedragen: +140 miljoen EUR in 2009 en +107 miljoen EUR in 2010).

COMPTES SOCIAUX


7.8. INVESTERINGEN IN GEASSOCIEERDE DEELNEMINGEN A. Boekwaarde

BOEKWAARDE OP 1 JANUARI Aanschaffingen

2007

2008

826 10

861 34

Vervreemdingen

0

(5)

Wijziging in consolidatiekring (uit) (1)

0

(41)

Aandeel in resultaat vóór belastingen

147

31

Aandeel in belastingen

(39)

(20)

Uitgekeerd dividend

(44)

(47)

Wijziging van goodwill (zie hieronder) Aandeel in verlies en winst niet opgenomen in de resultatenrekening

0 (41)

(1) (121)

Omrekeningsaanpassingen

0

2

Bijzondere waardevermindering: geboekt

0

(12)

Overige

2

1

861

682

2007

2008

229

229

BOEKWAARDE OP 31 DECEMBER (1) Voornamelijk Kommunalkredit Austria AG.

B. Positieve goodwill opgenomen in de boekwaarde

AANSCHAFFINGSWAARDE OP 1 JANUARI Wijziging in consolidatiekring (uit) (1)

0

(19)

AANSCHAFFINGSWAARDE OP 31 DECEMBER (A)

229

210

GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN GECUMULEERDE WAARDEVERMINDERINGEN OP 1 JANUARI

(46)

(46)

Geboekt

0

(12)

Wijziging in consolidatiekring (uit) (1)

0

17

GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN GECUMULEERDE WAARDEVERMINDERINGEN OP 31 DECEMBER (B)

(46)

(41)

NETTO BOEKWAARDE OP 31 DECEMBER (A)+(B)

183

169

(1) Voornamelijk Kommunalkredit Austria AG.


C. Lijst van de belangrijkste geassocieerde deelnemingen 2008 Boekwaarde

Crédit du Nord

508

Kommunalkredit Austria

169

397

SLF Finances SA

64

64

64

64

www.slf.be

Popular Banca Privada

45

56

46

58

www.popularbancaprivada.es

786

1 337

617

822

TOTAAL

507

2008 Verwijzing naar website Reële waarde van de deelneming 700 www.groupe-credit-du-nord.com www.kommunalkredit.at

7.9. MATERIËLE VASTE ACTIVA A. Boekwaarde Terreinen en gebouwen Eigen gebruik Eigenaar

AANSCHAFFINGSWAARDE PER 1 JANUARI 2007

Kantoormeubilair en andere uitrusting

Eigen gebruik Financiële leasing

Eigen gebruik Eigenaar


Vastgoedbeleggingen

Totaal

Operationele leasing

1 942

7

1 279

53

63

894

4 238

Aanschaffingen

214

0

119

11

31

28

403

Latere uitgaven

14

0

0

0

0

17

31

(188)

0

0

(7)

(10)

(438)

0

0

0

Vervreemding Wijziging in consolidatiekring (in)

1

0

(233) 0

1

Wijziging in consolidatiekring (uit)

0

0

(4)

0

0

0

(4)

Overdrachten en annuleringen

8

(4)

(28)

0

1

0

(23)


3

0

1

5

0

0

9

1 994

3

1 134

69

88

929

4 217

AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31 DECEMBER 2007 (A) GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 1 JANUARI 2007

(424)

(1)

(1 037)

(29)

(24)

Geboekt

(71)

0

(66)

(10)

(11)

(21)

(179)

Terugneming

12

0

234

0

4

5

255

Wijziging in consolidatiekring (uit) Overdrachten en annuleringen Omrekeningsaanpassingen GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 31 DECEMBER 2007 (B) NETTOBOEKWAARDE PER 31 DECEMBER 2007 (A)+(B)

(535) (2 050)

0

0

3

0

0

0

3

(36)

1

23

0

0

28

16

0

0

(2)

(3)

0

0

0

(845)

(42)

(31)

(523) (1 960)

3

289

27

57

406

(519)

1 475

RAPPORT DE GESTION

2007 Reële waarde van de deelneming 820


2007 Boekwaarde

(5)

2 257


COMPTES SOCIAUX

Geassocieerde deelnemingen

Terreinen en gebouwen Eigen gebruik Eigenaar AANSCHAFFINGSWAARDE PER 1 JANUARI 2008


Eigen gebruik Eigenaar


Operationele leasing

Vastgoedbeleggingen

Totaal

1 994

3

1 134

69

88

929

4 217

Aanschaffingen

183

0

126

11

49

7

376

Latere uitgaven

11

0

0

0

0

92

103

(123)

0

(22)

0

(12)

(15)

(172)

Vervreemding

COMPTES SOCIAUX

Kantoormeubilair en andere uitrusting



(15)

0

0

0

0

0

(15)


0

0

(85)

0

(1)

(25)

(111)


(4)

0

(15)

(15)

0

0

(34)

65

124

988

4 364

AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31 DECEMBER 2008 (A) GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 1 JANUARI 2008

2 046

3

1 138

(519)

0

(845)

(42)

(31)

(523)

(1 960)

(72)

0

(79)

(8)

(17)

(18)

(194)

Vervreemding

1

0

18

0

7

8

34


6

0

68

0

0

19

93


1

0

6

9

0

0

16

Geboekt

GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 31 DECEMBER 2008 (B) NETTOBOEKWAARDE PER 31 DECEMBER 2008 (A)+(B)

(583)

1 463

0

(832)

(41)

3

306

24

(41)

83

(514)

(2 011)

474

2 353

31/12/07

31/12/08

B. Reële waarde

Reële waarde bekomen via een onafhankelijke waardering Reële waarde niet bekomen via een onafhankelijke waardering TOTAAL

3

0

446

509

449

509

31/12/07

31/12/08

43

51

C. Kosten

Geactiveerde kosten voor de constructie van materiële vaste activa

D. Contractuele verplichtingen met betrekking tot vastgoedbeleggingen op het einde van de periode Nihil.


Intern ontwikkelde software

Andere immateriële activa (1)

Totaal

2 158

536

612

3 306

4

96

52

152

Vervreemdingen

0

(3)

(38)

(41)

Wijziging in consolidatiekring (in)

0

0

1

1


0

0

(7)

(7)

AANSCHAFFINGSWAARDE PER 1 JANUARI 2007 Aanschaffingen

Overdrachten en annuleringen Omrekeningsaanpassingen AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31 DECEMBER 2007 (A) GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 1 JANUARI 2007 Geboekt

0

0

(25)

(25)

114

0

22

136

2 276

0 629

617

3 522

(221)

(405)

(287)

(913)

(4)

(60)

(72)

(136)

Wijziging in consolidatiekring (in)

0

0

3

3

Vervreemdingen

0

0

34

34


0

2

16

18


(1)

0

(3)

(4)

(463)

(309)

(998)

166

308

GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 31 DECEMBER 2007 (B) NETTOBOEKWAARDE PER 31 DECEMBER 2007 (A)+(B)

(226) 2 050

2 524

COMPTES SOCIAUX

(1) Andere immateriële activa omvatten ook aangekochte software en immateriële activa begrepen in de aankoop van DenizBank groep.


Positieve goodwill

RAPPORT DE GESTION

7.10. IMMATERIËLE ACTIVA EN GOODWILL


Positieve goodwill

Intern ontwikkelde software

Andere immateriële activa (1)

Totaal

2 276 0

629

617 58

3 522 149

AANSCHAFFINGSWAARDE PER 1 JANUARI 2008 Aanschaffingen Vervreemdingen Overdrachten en annuleringen Omrekeningsaanpassingen


RAPPORT DE GESTION

AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31 DECEMBER 2008 (A) GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 1 JANUARI 2008 Geboekt Overdrachten en annuleringen Omrekeningsaanpassingen GECUMULEERDE AFSCHRIJVINGEN EN BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN PER 31 DECEMBER 2008 (B) NETTOBOEKWAARDE PER 31 DECEMBER 2008 (A)+(B)

0

(2)

(1)

(3)

(50)

(3)

(5)

(58)

(290)

(1)

(57)

(348)

1 936

714

612

(226)

(463)

(309)

(998)

(12)

(62)

(74)

(148)

50

3

6

59

2

0

16

18

(186) 1 750

3 262

(522)

(361)

(1 069)

192

251

2 193

(1) Andere immateriële activa omvatten ook aangekochte software en immateriële activa begrepen in de aankoop van DenizBank groep.

7.11. BELASTINGVORDERINGEN 31/12/07 Belastingen lopend boekjaar Uitgestelde belastingvorderingen (zie toelichting 9.2.)

COMPTES SOCIAUX

91

TOTAAL

31/12/08

294

160

1 090

3 979

1 384

4 139

2007: een bedrag van 61 miljoen EUR werd overgeboekt naar ”Overige activa”.

Uitgestelde belastingvorderingen werden gevormd. Deze vinden hun oorsprong voor 3,1 miljard EUR in de negatieve reserve van voor verkoop beschikbare obligaties en voor


0,2 miljard EUR in de cash flow hedge reserve. Het saldo heeft betrekking op andere elementen, met name recupereerbare fiscale verliezen en provisies.

7.12. OVERIGE ACTIVA 31/12/07

31/12/08

Overige activa (1)

3 121

1 804

Overige activa specifiek voor verzekeringsactiviteiten (2)

1 260

194

4 381

1 998

TOTAAL

Verworven opbrengsten Over te dragen kosten Overige vorderingen Fondsbeleggingen (1)

31/12/07

31/12/08

199

106

59

89

2 197

1 232

16

17

Bouwprojecten

1

1

Voorraden

4

4

61

82

584

273

3 121

1 804

31/12/07

31/12/08

Bedrijfsbelastingen Overige activa TOTAAL (1) Zie toelichting 8.6.i.

B. Overige activa specifiek voor verzekeringsactiviteiten Uitsplitsing volgens aard (aanschaffingswaarde en aandeel van de herverzekeraars) Aandeel van herverzekeraars in de technische reserves

81

87

Vorderingen die voortvloeien uit directe verzekeringstransacties

91

64

1

1

Nog uit te geven premies Geactiveerde acquisitiekosten (1) Overige verzekeringsactiva (1) Verzekeringsactiva die een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan

236

0

851

42

1

1

(1)

(1)

1 260

194

Minus: Specifieke bijzondere waardevermindering TOTAAL

(1) Daling in 2008 is toe te schrijven aan de overdracht van de activa van de verzekeringsactiviteit van FSA Holdings naar voor verkoop aangehouden activa.

7.13. VOOR VERKOOP AANGEHOUDEN VASTE ACTIVA

Voor verkoop aangehouden activa van dochterondernemingen (1) Voor verkoop aangehouden materiële en immateriële activa Overige activa TOTAAL

31/12/07

31/12/08

0

6 225

38

33

1

2

39

6 260

(1) Zie toelichting 9.6.C. Analyse van groepen aangehouden voor verkoop.



Uitsplitsing volgens aard

COMPTES SOCIAUX

A. Overige activa

RAPPORT DE GESTION

(1) De cijfers per 31 december 2007 werden herzien. Ze omvatten nu de bedrijfsbelastingen. (2) Daling in 2008 is toe te schrijven aan de overdracht van de activa van de verzekeringsactiviteit van FSA Holdings naar ”Activa aangehouden voor verkoop”.

7.14. LEASING 1. Dexia als leasinggever

A. Financiële leasing Bruto-investering in de financiële leasing

31/12/07

31/12/08

872 2 124 2 036

1 033 2 308 2 615

5 032

5 956

728

962

4 304

4 994

31/12/07

31/12/08

739 1 846 1 719

848 1 949 2 197

4 304

4 994

31/12/07

31/12/08

8 4 145 4

31 4 780 19

31/12/07

31/12/08

31 88 68

36 94 55

187 0

185 1

31/12/07

31/12/08

83 308 282

99 314 273

673

686

31/12/07

31/12/08

6

10

Niet langer dan 1 jaar Langer dan 1 jaar en niet langer dan 5 jaar Langer dan 5 jaar

RAPPORT DE GESTION

SUBTOTAAL (A) ONVERDIENDE FINANCIERINGSOPBRENGSTEN FINANCIËLE LEASING (B) NETTO-INVESTERING IN DE FINANCIËLE LEASING (A)-(B) De netto-investering in de financiële leasing kan als volgt worden uitgesplitst Niet langer dan 1 jaar Langer dan 1 jaar en niet langer dan 5 jaar Langer dan 5 jaar


TOTAAL

Bedrag van oninbare financiële leasingvorderingen opgenomen in de waardecorrecties voor verliezen op verstrekte leningen op einde periode Geschatte reële waarde van financiële leasing Gecumuleerde waardecorrecties voor oninbare minimale leasingbetalingen

COMPTES SOCIAUX

B. Operationele leasing Toekomstige netto minimale leasebetalingen op grond van niet-opzegbare operationele leasings worden als volgt uitgesplitst Niet langer dan 1 jaar Langer dan 1 jaar en niet langer dan 5 jaar Langer dan 5 jaar TOTAAL Bedrag van voorwaardelijke leasebetalingen die tijdens de periode in verlies en winst werden opgenomen

2. Dexia als leasingnemer

A. Financiële leasing Betrokken bedragen zijn immaterieel – zie toelichting 7.9.

B. Operationele leasing Toekomstige netto minimale leasebetalingen op grond van niet-opzegbare operationele leases, zijn als volgt uitgesplitst Niet langer dan 1 jaar Langer dan 1 jaar en niet langer dan 5 jaar Langer dan 5 jaar TOTAAL

Bedrag van toekomstige minimale leasebetalingen te ontvangen op grond van nietopzegbare subleaseovereenkomsten op balansdatum Lease en subleasebetalingen opgenomen als kost tijdens de periode: - minimale leasebetalingen - subleasebetalingen TOTAAL


124 0

159 (7)

124

152

7.15. KWALITEIT VAN FINANCIËLE ACTIVA Brutobedrag (A) 31/12/07

Normale beleggingen die tot einde looptijd worden aangehouden Normale voor verkoop beschikbare financiële activa - waarvan vastrentende instrumenten

54 776

61 907

242 637

368 835

1 915

1 967

217 967

122 110

212 803

118 976

- waarvan aandelen Normale financiële activa van verzekeringsondernemingen

5 164 1 260

3 134

Normale andere rekeningen en vorderingen

2 195

1 109

Normale overige activa

584

354

Algemene waardeverminderingen voor leningen die geen bijzondere waardevermindering hebben ondergaan

(419)

TOTAAL

Uitsplitsing van kredieten en beleggingen waarop een bijzondere waardevermindering werd toegepast

Brutobedrag (B)

Specifieke bijzondere waardevermindering (C)

31/12/08

31/12/07

Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen waarop een bijzondere waardevermindering werd toegepast

0

120

0

Leningen en voorschotten aan cliënten waarop een bijzondere waardevermindering werd toegepast

1 219

3 534

599 62

- waarvan vastrentende instrumenten - waarvan aandelen

(1 506) 554 970

520 915

31/12/07

Voor verkoop beschikbare financiële activa waarop een bijzondere waardevermindering werd toegepast

194

31/12/08

Totaal (B)+(C) 31/12/07

31/12/08

(98)

0

22

(818)

(2 083)

401

1 451

2 613

(191)

(1 661)

408

952

1 125

(34)

(817)

28

308

537

1 488

(157)

(844)

380

644

Financiële activa van verzekeringsondernemingen waarop een bijzondere waardevermindering werd toegepast

1

1

(1)

(1)

0

0

Andere rekeningen en vorderingen waarop een bijzondere waardevermindering werd toegepast

4

328

(2)

(283)

2

45

Overige activa waarop een bijzondere waardevermindering werd toegepast

0

1

(1)

0

0

TOTAAL

1 823

6 597

(4 127)

811

2 470

Normale + items die bijzondere waardevermindering hebben ondergaan

Brutobedrag (A)+(B) 31/12/07

Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Beleggingen die tot einde looptijd worden aangehouden

31/12/08

54 776

62 027

243 856

372 369

1 915

1 967 124 723

212 865

120 101

5 701

4 622

Financiële activa van verzekeringsondernemingen

1 261

195

Andere rekeningen en vorderingen

2 199

1 437

Overige activa

584

355

Algemene waardeverminderingen voor leningen die geen bijzondere waardevermindering hebben ondergaan

(419)

- waarvan vastrentende instrumenten - waarvan aandelen

TOTAAL

522 738

(1 012)

Specifieke bijzondere waardevermindering (C)

218 566

Voor verkoop beschikbare financiële activa

0

(1 506) 561 567

31/12/07 0 (818) 0

31/12/08

Totaal (A)+(B)+(C) 31/12/07

31/12/08

(98)

54 776

61 929

(2 083)

243 038

370 286

1 915

1 967

(1 661)

218 375

123 062

(34)

(817)

212 831

119 284

(157)

(844)

5 544

3 778

(1)

(1)

1 260

194

(2)

(283)

2 197

1 154

0

(1)

584

354

0

0

(419)

(191)

(1 012)

0

(4 127)

521 726

(1 506) 557 440


RAPPORT DE GESTION

Normale leningen en voorschotten aan cliënten


Normale leningen en voorschotten aan kredietinstellingen

31/12/08

COMPTES SOCIAUX

Uitsplitsing van normale kredieten en beleggingen

8. Toelichtingen bij het passief van de geconsolideerde balans (in miljoenen EUR) 8.1. SCHULDEN AAN KREDIETINSTELLINGEN

RAPPORT DE GESTION

A. Uitsplitsing volgens aard 31/12/07

31/12/08

Direct opeisbaar

16 371

13 197

Op termijn

76 133

12 393

Terugkoopactiviteit

35 755

35 331

Centrale banken

12 414

120 559

Andere schulden

38 008

31 712

178 681

213 192

TOTAAL

B. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet

COMPTES SOCIAUX


Zie toelichting 12.4., 12.5. en 12.6.

C. Uitsplitsing van de reële waarde Zie toelichting 12.1.

8.2. SCHULDEN AAN EN DEPOSITO’S VAN CLIËNTEN A. Uitsplitsing volgens aard 31/12/07

31/12/08

Direct opvraagbare deposito’s

39 994

30 874

Spaardeposito’s

26 845

26 072

Termijndeposito’s

50 924

42 587

2 730

2 807

120 493 2 994

102 340 9 314

3 193

3 074

6 187

12 388

126 680

114 728

Andere deposito’s van cliënten TOTAAL DEPOSITO’S VAN CLIËNTEN Terugkoopactiviteit Andere leningen TOTAAL SCHULDEN AAN CLIËNTEN TOTAAL

B. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet Zie toelichting 12.4., 12.5. en 12.6.



8.3. FINANCIËLE VERPLICHTINGEN GEWAARDEERD TEGEN REËLE WAARDE VIA RESULTATENREKENING

Financiële verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden Financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde TOTAAL

31/12/08

1 995

273

16 306

18 679

18 301

18 952

31/12/07

31/12/08

1 911

216

Financiële verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden A. Uitsplitsing volgens aard

Obligaties uitgegeven door openbare besturen

38

7

Aandelen

46

50

TOTAAL

1 995

273

31/12/07

31/12/08

12 007

15 135


Andere obligaties

RAPPORT DE GESTION

31/12/07



A. Uitsplitsing volgens aard

Niet-achtergestelde schulden Achtergestelde schulden (1) Aan beleggingsinstellingen gekoppelde producten TOTAAL

0

347

4 299

3 197

16 306

18 679

(1) Lijst beschikbaar op verzoek.


COMPTES SOCIAUX

Financiële verplichtingen aangeduid tegen marktwaarde



COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

De Fair Value Optie (FVO) van financiële verplichtingen wordt vooral gebruikt in volgende situaties: sBij de verzekeringsactiviteit, wanneer verplichtingen een in een contract besloten derivaat bevatten dat niet in nauw verband staat met de karakteristieken van het basiscontract en waarvan de opbrengst verbonden is aan de investering in een specifieke pool van activa van verzekeraars (aan beleggingsinstellingen gekoppelde producten, “de unit linked contracts”). Om volatiliteit in het eigen vermogen en resultaat te vermijden, heeft Dexia de activa en de verplichtingen van aan beleggingsinstellingen gekoppelde producten (Tak 23) gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening. sDoor FSA, wanneer de hedge accounting vereisten niet vervuld zijn of wanneer het risico bestaat dat ze niet vervuld zullen zijn, wordt de FVO als een alternatief gebruikt om de volatiliteit van winsten en verliezen te verminderen. De volgende types van verplichtingen aangegaan door FSA worden in de Fair Value Optie ondergebracht: a) vastrentende verplichtingen op maat van de klant doordat het in bijzondere mate ontwikkeld werd volgens de specifieke behoeften van de investeerder;

b) globale vastrentende verplichtingen aangegaan ter financiering. Voor beide types verplichtingen is de wijziging in kredietwaardigheid beperkt aangezien het gaat om verplichtingen met een rating AAA tot einde 2007 en op maat geschreven verplichtingen. De schulden worden gewaarborgd door FSA Inc. en de wijzigingen van vorig jaar geven enkel de wijzigingen in liquiditeitsspread weer. In 2008 werd de rating van FSA Inc. verlaagd en de liquiditeitskost nam verder toe, wat leidde tot een toename van het eigen kredietrisico met -323 miljoen EUR. sBij uitgifte van schuldpapier met besloten derivaten. Om de reële waarde te bepalen van niet-genoteerde financiële instrumenten aangewezen tegen reële waarde, worden de waarderingsmodellen gebruikt en de procedures gevolgd zoals bepaald door Group Risk Management. De waarderingstechniek is een “discounted cash flow model” waarbij de netto actuele waarde bepaald wordt door een rentevoet die gebaseerd is op beschikbare marktrentevoeten die gelden voor gelijkaardige effecten en voor emittenten met een gelijkaardige kredietrating. Aangezien de rating van sommige banken van de Groep, die financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde geboekt hebben, werd verlaagd in 2008, werd een resultaat van 118 miljoen EUR geboekt om rekening te houden met de ratingverlaging en de toegenomen financieringskost.

8.4. SCHULDPAPIER A. Uitsplitsing volgens aard

Depositobewijzen Spaarcertificaten van cliënten Converteerbare schulden Niet-converteerbare obligaties TOTAAL

Converteerbare schulden – lijst beschikbaar op aanvraag.




31/12/07

31/12/08

40 587

16 466

5 332

5 011

3

3

158 091

166 640

204 013

188 120

8.5. ACHTERGESTELDE SCHULDEN A. Uitsplitsing volgens aard Achtergestelde, niet-converteerbare schulden Eeuwigdurende achtergestelde schulden Overige TOTAAL

31/12/07

31/12/08

772

823

3 881

3 352

4 653

4 175

31/12/07

31/12/08

232

232

Hybride kapitaalinstrumenten en terugbetaalbare preferente aandelen

Dexia BIL heeft een hybride kapitaalinstrument (perpetuele schuld) uitgegeven ten belope van 225 miljoen EUR tegen een interestvoet van 6,821 %, vervroegde terugbetaling mogelijk op jaarlijkse basis vanaf 6 juli 2011.

B. Achtergestelde schulden converteerbaar in Dexia-aandelen Nihil.

RAPPORT DE GESTION

Lijst beschikbaar op aanvraag.

C. Uitsplitsing volgens looptijd en rentevoet GECONSOLIDEERDE JAARREKENING

Zie toelichting 12.4., 12.5. en 12.6.

D. Uitsplitsing van de reële waarde

COMPTES SOCIAUX

Zie toelichting 12.1.


8.6. VOORZIENINGEN EN ANDERE VERPLICHTINGEN

RAPPORT DE GESTION

A. Uitsplitsing volgens aard 31/12/07

31/12/08

Claims uit gerechtelijke procedures (1)

228

248

Herstructurering

125

181

Langlopende toegezegd-pensioenregelingen

639

676

Andere verplichtingen na pensionering

51

52

Andere langetermijnpersoneelsbeloningen Voorzieningen voor niet in de balans opgenomen kredietverplichtingen (2)

42

36

110

121

Verlieslatende contracten Overige voorzieningen (niet-verzekering) (3) TOTAAL (4)

28

54

130

119

1 353

1 487

(1) Claims uit gerechtelijke procedures omvatten voorzieningen voor werknemers, belastingen, administratieve en andere claims. (2) En waarvan 99 miljoen EUR en 81 miljoen EUR toe te schrijven zijn aan Dexia Bank Nederland (Legio Lease Voorziening) respectievelijk in 2007 en 2008. (3) De Overige voorzieningen bestaan hoofdzakelijk uit: voorziening voor het herstellen van materiële vaste activa in zijn oorspronkelijke staat en een aantal voorzieningen voor immateriële gebeurtenissen. (4) Claims met de grootste risico’s worden in detail geanalyseerd in toelichting 6. Geschillen.

COMPTES SOCIAUX


B. Uitsplitsing van bewegingen Claims uit gerechtelijke procedures

Herstructurering

Pensioenen en andere personeelsbeloningen

150 0

693 0

Verlieslatende contracten

Overige voorzieningen

135 (1)

11 0

127 1

Voorziening voor niet in de balans opgenomen kredietverplichtingen

OP 1 JANUARI 2007 Wisselkoersverschillen

352 (9)

Dotatie aan de voorzieningen

42 (51)

9 (3)

126 (19)

44 (9)

26 (2)

63 (15)

(109)

Teruggenomen niet-gebruikte bedragen

(31)

(64)

(59)

(8)

(41)

Wijzigingen in de consolidatiekring (uit)

0

0

(3)

0

0

Overdrachten

3

0

(1)

0

1

0 (5)

228

125

732

110

28

Claims uit gerechtelijke procedures

Herstructurering

Pensioenen en andere personeelsbeloningen

Voorziening voor niet in de balans opgenomen kredietverplichtingen

Verlieslatende contracten

Aangewend tijdens het jaar

OP 31 DECEMBER 2007

OP 1 JANUARI 2008 Wisselkoersverschillen

130 Overige voorzieningen

228 5

125 (1)

732 (1)

110 (2)

28 0

130 1

Dotatie aan de voorzieningen

113

91

112

158

35

88

Teruggenomen niet-gebruikte bedragen

(108)

(2)

(19)

(1)

(2)

(4)

Aangewend tijdens het jaar

(55)

(32)

(60)

(72)

(7)

(30)

Overdrachten

65

0

0

(72)

0

(66)

248

181

764

OP 31 DECEMBER 2008

C. Uitsplitsing volgens looptijd Zie toelichting 12.6.


121

54

119

D. Voorzieningen voor pensioenen en overige voordelen op lange termijn 31/12/08

2 282

1 948

2. Pensioenkosten van verstreken diensttijd

91

88

3. Rentekosten

95

103

4. Werknemersbijdragen

7

7

5. Rechtzettingen

6

2

6. Actuariële (winsten)/verliezen

(309)

(140)

7. Uitkeringen betaald

(105)

(118)

8. Betaalde kosten

0

9. Betaalde belastingen

0

0

(3)

(4)

11. Acquisities/desinvesteringen (1) 12. Inperkingen van de regeling

(2)

18

(14)

0

13. Afwikkeling van de regeling

(99)

0

(1)

(7)

14. Wisselkoersverschillen 15. BRUTOVERPLICHTINGEN BIJ JAARAFSLUITING

1 948

1 897

(1) Er is een transfer van activa en verplichtingen gebeurd voor hetzelfde bedrag. Het betreft het in rekening brengen van verzekeringscontracten die door een pensioenfonds werden aangegaan ter uitbetaling van rente aan gepensioneerden. In het verleden werden deze verzekeringscontracten als volgt behandeld: op het ogenblik van het onderschrijven van het verzekeringscontract werd de koopsom voor dit contract getoond als een uitbetaling, gelijktijdig met een daling van de verplichtingen. Daar dit niet volledig in lijn is met de principes van IAS 19, daar het een verzekeringscontract betreft dat niet werd onderschreven ten voordele van de rentegenieter maar wel ten voordele van de trustee, blijft er een verplichting in hoofde van Dexia.

b. Variatie van de fondsbeleggingen 1. Reële waarde van de fondsbeleggingen aan het begin van het jaar

31/12/07

31/12/08

1 483

1 380

2. Verwacht rendement van de fondsbeleggingen

65

79

3. Actuariële winst/(verlies) op fondsbeleggingen

(44)

(141)

4. Werkgeversbijdragen

77

83

5. Werknemersbijdragen

7

6. Uitkeringen betaald

(105)

6 (118)

7. Betaalde kosten

0

8. Betaalde belastingen

0

0

9. Betaalde premies

(3)

(4)

(98)

0

10. Afwikkeling van de pensioenregeling

0

11. Acquisities/desinvesteringen

(1)

9

12. Wisselkoersverschillen

(1)

(7)

13. REËLE WAARDE VAN DE FONDSBELEGGINGEN OP HET EINDE VAN HET JAAR

1 380

1 287

31/12/07

31/12/08

1. Brutoverplichtingen uit gefinancierde pensioenregelingen

1 408

1 357

2. Reële waarde van de fondsbeleggingen

1 380

1 287

c. Bedragen geboekt in de balans

3. Tekort (overschot) van gefinancierde pensioenregelingen

28

70

4. Brutoverplichtingen uit niet-gefinancierde pensioenregeling

540

540

5. Netto actuariële winsten (verliezen) niet in de balans opgenomen

140

130

6. Pensioenkosten van verstreken diensttijd niet in de balans opgenomen

0

0

7. Effect van limiet paragraaf 58(b)

6

7

714

747

8. NETTOVERPLICHTINGEN (ACTIVA) Bedragen in de balans 1. Verplichtingen

RAPPORT DE GESTION

10. Betaalde premies

0


1. Contante waarde van de pensioenverplichtingen bij opening

31/12/07

730

764

2. Activa

(16)

(17)

3. NETTOVERPLICHTINGEN (ACTIVA)

714

747


COMPTES SOCIAUX

a. Variatie van de contante waarde van de brutoverplichting

d. Bestanddelen van pensioenkosten

31/12/07

31/12/08

Bedragen geboekt in de resultatenrekening 1. Aan dienstjaar toegekende pensioenkosten

91

88

2. Rentekosten

95

103

3. Verwacht rendement op fondsbeleggingen

(65)

(79)

4. Verwacht rendement op restitutierechten

0

0

5. Afschrijving kosten van verstreken diensttijd incl. §58(a)

5

3

6. Afschrijving netto actuariële (winst) verlies incl. §58(a)

(5)

(10)

7. Effect van limiet paragraaf 58(b) 8. Geboekte actuariële (winst)/verlies door inperking


RAPPORT DE GESTION

9. Geboekte actuariële (winst)/verlies bij acquisities/desinvesteringen 10. TOTALE PENSIOENKOSTEN GEBOEKT IN RESULTATENREKENING Reëel rendement op fondsbeleggingen Reëel rendement op fondsbeleggingen

1 0

6

0

120

106

21

(62)

0

0

31/12/07

31/12/08

1. Balansverplichting (activa)

676

714

2. Kosten geboekt in resultatenrekening tijdens het boekjaar

120

106

Reëel rendement op restitutierechten e. Balansreconciliatie

3. Bedragen geboekt in eigen vermogen (SORIE) tijdens het boekjaar

0

0

4. Werkgeversbijdragen tijdens het boekjaar

56

62

5. Uitkeringen rechtstreeks betaald door onderneming tijdens het boekjaar

21

21

6. Krediet voor terugbetalingen

0

0

7. Acquisities/desinvesteringen

(6)

9

8. Correcties voor wisselkoersverschillen – (winst)/verlies

1

1

714

747

9. BALANSVERPLICHTING (ACTIVA) JAAREINDE (1)+(2)+(3)-(4)-(5)+(6)+(7)+(8)

COMPTES SOCIAUX

6 (13)

f. Fondsbeleggingen Categorie van fondsbeleggingen

Percentage van fondsbeleggingen 31/12/07

31/12/08

1. Aandelen

15,42 %

13,03 %

2. Schuldbewijzen

83,73 %

85,07 %

3. Vastgoed

0,25 %

0,34 %

4. Overige (1)

0,60 %

1,56 %

31/12/07

31/12/08

(1) Omvat in aanmerking komende verzekeringscontracten.

g. Historiek van ervaringen betreffende winsten en verliezen

31/12/05

31/12/06

1. Verschil tussen de huidige en de verwachte opbrengst van fondsbeleggingen a. Bedrag b. Percentage van fondsbeleggingen

54 3%

(28) -2 %

(44) -3 %

(141) -11 %

2. Ervaringswinsten (-) en -verliezen uit verplichtingen verbonden aan de regimes a. Bedrag b. Percentage van actuariële waarde van de verplichtingen verbonden aan de regimes


93 4%

(31) -1 %

(53) -3 %

(5) 0%

h. Hypotheses voor berekening pensioenlasten 31/12/2007

Europa

Verdisconteringspercentage

Inflatie

Verwacht rendement van fondsbeleggingen

Verwacht rendement op obligaties

Verwacht rendement op aandelen

Salarisstijgingen

2,50 % – 5,50 %

4,42 % – 5,50 %

2,50 %

3,80 % – 5,80 %

3,50 % – 5,50 %

6,50 % – 8,50 %

Zwitserland

3,25 %

1,20 %

3,25 %

3,25 %

6,25 %

2,50 %

Verenigd Koninkrijk

5,80 %

3,30 %

7,69 %

5,80 %

8,80 %

4,80 %

Verdisconteringspercentage

Inflatie

Verwacht rendement van fondsbeleggingen

Verwacht rendement op obligaties

Verwacht rendement op aandelen

Salarisstijgingen

2,25 % – 5,25 %

2,25 %

5,00 % – 5,60 %

5,00 % – 5,75 %

8,00 % – 8,75 %

3,25 %

1,30 %

3,75 %

3,25 %

6,25 %

2,50 %

Verenigd Koninkrijk

6,40 %

3,20 %

6,78 %

6,00 %

8,10 %

4,70 %

Toelichting bij de hypotheses Het verdisconteringspercentage is in principe gelijk aan het verwacht rendement op de obligaties uit de fondsbeleggingen. Voor het rendement op de aandelen wordt rekening gehouden met een risicopremie. Het verwacht rendement van de fondsbeleggingen is gebaseerd op het verwachte rendement van de portefeuille samengesteld uit obligaties en aandelen. i. Reconciliatie met de jaarrekening Langetermijnverbintenissen Uitstaande verbintenissen i.v.m. langlopende toegezegd-pensioenregeling

2007

2008

639

676

Uitstaande verbintenissen i.v.m. andere verplichtingen na pensionering

51

52

Uitstaande verbintenissen i.v.m. andere langetermijnpersoneelsbeloningen

42

36

TOTALE UITSTAANDE VERBINTENISSEN GEBOEKT IN DE JAARREKENING (1)

732

764

TOTALE VERBINTENISSEN BEREKEND DOOR ACTUARISSEN

730

764

TOTALE VERBINTENISSEN IN VERBAND MET TE VERWAARLOZEN PENSIOENREGELINGEN Uitstaande activa vermeld in de rekeningen (2) TOTALE ACTIVA GEANALYSEERD DOOR ACTUARISSEN TOTALE ACTIVA IN VERBAND MET TE VERWAARLOZEN PENSIOENREGELINGEN

2

0

16

17

16

17

0

0

(1) Zie toelichting 8.6.A. (2) Zie toelichting 7.12.A.

j. Concentratierisico

Enkele van Dexia’s fondsbeleggingen zijn verzekeringscontracten aangegaan met Ethias. De reële waarde van de fondsbeleggingen bedragen 1 024 miljoen EUR en 954 miljoen EUR, respectievelijk voor 31 december 2007 en 31 december 2008. Gevoeligheid aan wijziging in interestvoet Een verhoging/verlaging van 25 basispunten van de interestvoet zou volgende gevolgen hebben voor de bedragen van 2008: De brutoverplichtingen eind 2008 zouden afnemen/toenemen met 2,3 %/2,5 %, maar het bedrag gerapporteerd in voorzieningen zou ongewijzigd blijven, aangezien de geactualiseerde winsten en verliezen het verschil zouden compenseren. De kosten voor 2009 zouden verminderen/toenemen met 2,7 %/3 %, rentekosten zouden toenemen/afnemen met 1,6 %/1,7 % en het rendement van fondsbeleggingen zou toenemen/afnemen met 4,7 %/4,7 %. De totale nettokost van de pensioenregelingen zou in 2009 afnemen/toenemen met 6,6 %/5,7 %, aangezien deze bijkomende stijging van 25 basispunten zou resulteren in een hogere afschrijving van de actuariële winsten.

E. Toegezegde-bijdragen pensioenregeling De bijdragen aan wettelijke pensioenstelsels zijn niet inbegrepen in deze bedragen. Het bedrag dat in 2007 en 2008 als kosten voor de pensioenregelingen met vaste bijdragen werd geboekt, beloopt 30 miljoen EUR.



5,00 % – 5,75 %

Zwitserland

COMPTES SOCIAUX

Europa

RAPPORT DE GESTION

31/12/2008

8.7. BELASTINGVERPLICHTINGEN Uitsplitsing volgens aard

31/12/07

31/12/08

Verschuldigde inkomstenbelasting

226

231

Uitgestelde belastingverplichtingen (zie toelichting 9.2.)

405

71

631

302

TOTAAL


RAPPORT DE GESTION

2007: een bedrag van 147 miljoen EUR aan bedrijfsbelastingen werd overgeboekt naar ”Overige verplichtingen”.

8.8. OVERIGE VERPLICHTINGEN 31/12/07

31/12/08

Overige verplichtingen (uitgezonderd verzekeringsactiviteiten) (1)

5 210

4 230

Specifieke verplichtingen voor verzekeringsactiviteiten (2)

2 186

163

7 396

4 393

TOTAAL

(1) 2007: een bedrag van 147 miljoen EUR aan bedrijfsbelastingen werd overgeboekt van de rubriek belastingverplichtingen. (2) Daling in 2008 is toe te schrijven aan de overdracht van de verplichtingen van de verzekeringsactiviteit van FSA Holdings naar verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten.

A. Overige verplichtingen 31/12/07

31/12/08

Gelopen kosten

178

238

Uitgestelde opbrengsten

135

311

Subsidies Overige schulden Overige toegekende ontvangen bedragen

COMPTES SOCIAUX

Salarissen en sociale lasten (te betalen) Uit te keren dividend aan aandeelhouders

86

84

3 417

2 369

0

1

547

316

88

115

Bedrijfsbelastingen

147

159


612

637

5 210

4 230

31/12/07

31/12/08

TOTAAL

B. Verplichtingen specifiek voor verzekeringsactiviteiten

Schulden voor deposito’s van cessionarissen Schulden voortvloeiend uit directe verzekeringstransacties (1) Schulden voortvloeiend uit herverzekeringstransacties Andere verzekeringsverplichtingen TOTAAL

35

32

2 092

111

56

20

3

0

2 186

163

(1) Daling in 2008 is toe te schrijven aan de overdracht van de verplichtingen van de verzekeringsactiviteit van FSA Holdings naar verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten.

8.9. VERPLICHTINGEN VERVAT IN GROEPEN DIE WORDEN AFGESTOTEN

Verplichtingen van dochterondernemingen aangehouden voor verkoop (1) TOTAAL (1) Zie toelichting 9.6.C. Analyse van groepen die worden aangehouden voor verkoop.


31/12/07

31/12/08

0

5 691

0

5 691

9. Andere toelichtingen bij de geconsolideerde balans (in miljoenen EUR) 9.1. DERIVATEN A. Analyse volgens aard 31/12/08 Actief

Derivaten aangehouden voor handelsdoeleinden

16 711

15 354

45 408

42 094

Derivaten aangewezen als reële-waardeafdekking

5 602

9 147

3 214

22 605

Derivaten aangewezen als kasstroomafdekking

1 541

1 022

1 332

2 508

Derivaten aangewezen als afdekking van het renterisico van een portefeuille

5 364

5 833

5 238

8 627

0

9

21

0

29 218

31 365

55 213

75 834

Derivaten aangewezen als afdekking van een netto-investering in een buitenlandse entiteit TOTAAL

Verplichtingen

B. Detail van de derivaten aangehouden voor handelsdoeleinden 31/12/07 Notioneel bedrag

31/12/08

Actief Verplichtingen

Te ontvangen Te leveren Wisselkoersderivaten Interestderivaten

Notioneel bedrag


Te ontvangen Te leveren

98 626

98 802

1 542

769

83 489

83 366

3 409

2 215

875 060

877 257

12 852

12 437

917 943

928 812

35 263

35 586

Aandelenderivaten

12 144

12 201

1 308

1 607

13 937

12 152

2 754

2 869

Kredietderivaten

47 142

83 016

986

517

28 367

19 316

3 976

1 416

62

62

23

24

62

46

6

8

1 033 034

1 071 338

16 711

15 354

1 043 798

1 043 692

45 408

42 094

Grondstofderivaten TOTAAL

C. Detail van de derivaten aangewezen als reële-waardeafdekking 31/12/07 Notioneel bedrag

31/12/08


Te ontvangen Te leveren Wisselkoersderivaten Interestderivaten Aandelenderivaten Kredietderivaten Grondstofderivaten TOTAAL

Notioneel bedrag



45 658

47 300

1 166

2 845

45 383

47 596

1 030

4 096

188 477

186 938

3 809

5 775

201 291

200 874

1 897

18 055

12 467

13 416

575

527

10 669

11 442

272

450

50

50

3

0

45

48

0

3

123

123

49

0

71

71

15

1

246 775

247 827

5 602

9 147

257 459

260 031

3 214

22 605

D. Detail van de derivaten aangewezen als kasstroomafdekking 31/12/07 Notioneel bedrag

31/12/08


Te ontvangen Te leveren Wisselkoersderivaten Interestderivaten TOTAAL

Notioneel bedrag



2 584

2 107

500

67

3 170

2 824

548

315

125 611

125 605

1 041

955

126 146

126 050

784

2 193

128 195

127 712

1 541

1 022

129 316

128 874

1 332

2 508


RAPPORT DE GESTION

Verplichtingen


Actief

COMPTES SOCIAUX

31/12/07

E. Detail van de derivaten aangewezen als afdekking van het renterisco van een portefeuille 31/12/07 Notioneel bedrag

31/12/08


Te ontvangen Te leveren Wisselkoersderivaten Interestderivaten


RAPPORT DE GESTION

TOTAAL


1 196

1 200

5

133

992

871

2

179

563 135

557 985

5 359

5 700

458 580

461 579

5 236

8 448

564 331

559 185

5 364

5 833

459 572

462 450

5 238

8 627

F. Derivaten aangewezen als afdekking van een netto-investering in een buitenlandse entiteit 31/12/07 Notioneel bedrag

31/12/08


Te ontvangen Te leveren Wisselkoersderivaten

331

340

Notioneel bedrag


Te ontvangen Te leveren 0

9

356

335

21

0

Dexia heeft het grootste gedeelte van de aankoop van FSA in 2001 gefinancierd door de uitgifte van leningen in EUR. Het gedeelte van de leningen dat overeenkomt met het eigen vermogen van FSA werd afgedekt tegen de fluctuatie van de US dollar door een wisselkoerstransactie. Het gedeelte dat overeenkomt met de goodwill werd niet afgedekt.

9.2. UITGESTELDE BELASTINGEN A. Analyse

NETTO UITGESTELDE BELASTINGVORDERINGEN (-VERPLICHTINGEN) waarvan:

COMPTES SOCIAUX

Notioneel bedrag Te ontvangen Te leveren

Uitgestelde belastingverplichtingen Uitgestelde belastingvorderingen Niet opgenomen uitgestelde belastingvorderingen

31/12/07

31/12/08

685

3 908

(405) 1 194

(71) 4 550

(104)

(571)

2007

2008

B. Bewegingen van het jaar

OP 1 JANUARI Bewegingen van het jaar:

(418)

685

- Resultatenrekening kost/opbrengst - Rubrieken rechtstreeks toegerekend aan het eigen vermogen - Effect van veranderingen in belastingtarief – resultatenrekening

114 960 21

890 2 806 (6)

- Effect van veranderingen in belastingtarief – eigen vermogen

5

(5)

- Wisselkoersverschillen

(20)

66

- Overige bewegingen (1)

23

(528)

OP 31 DECEMBER

685

3 908

(1) In 2008 is het belangrijkste bedrag toe te schrijven aan de overdracht van de verzekeringsactiviteit van FSA Holdings naar groepen aangehouden voor verkoop.


31/12/07

31/12/08

Kas, leningen en voorzieningen op leningen

216

Effecten

545

(2 061) 1 702

Derivaten

(415)

(1 772)

Materiële en immateriële activa

(211)

(177)

Overige activa en verplichtingen specifiek voor verzekeringsactiviteiten

(74)

1

(11) 50

(2 301)

31/12/07

Uitgestelde belastinglatenties komende van balansverplichtingen

31/12/08

Derivaten

975

4 507

Ontleningen, deposito’s en uitgifte van obligaties

(265)

1 159

Voorzieningen Pensioenen

39

97

122

114

Overige activa en verplichtingen specifiek voor verzekeringsactiviteiten

(39)

Overdraagbare fiscale verliezen

287 4

Overdraagbare fiscale tegoeden

(35) 1 080 6

Wettelijke fiscaal vrijgestelde voorzieningen

(414)

(111)

Entiteiten met een specifiek belastingsregime

(173)

(161)

Overige

203

124

739

6 780

TOTAAL

c. Vervaldatum van niet-erkende uitgestelde belastingvorderingen Aard

Minder dan 1 jaar

1 tot 5 jaar

Langer dan 5 jaar

Onbepaald

Totaal

Tijdelijk verschil

0

0

0

(464)

(464)

Overgedragen fiscale verliezen

0

0

0

(107)

(107)

0

0

0

(571)

(571)

TOTAAL

RAPPORT DE GESTION

TOTAAL

6


Overige


COMPTES SOCIAUX

Uitgestelde belastinglatenties komende van balansactiva

9.3. VERZEKERINGSCONTRACTEN A. Levensverzekeringscontracten A.1. Inkomsten en lasten PREMIE-INKOMEN 31/12/07


RAPPORT DE GESTION

Verzekeringscontracten

Bruto ontvangen premies Afgestane premies aan herverzekeraars Wijziging in brutovoorziening voor niet-verdiende premie (UPR) NETTOPREMIES NA HERVERZEKERING


Beleggingscontracten met DPF (1)

Individueel

Groep

Individueel

Groep

Individueel

Groep

Individueel

Groep

486

321

3 050

88

421

313

2 753

53

(4)

(59)

(1)

(1)

(6)

(57)

0

0

(2)

0

0

0

(2)

0

0

0

262

3 049

87

256

2 753

53

480

413

(1) Discretionaire-winstdelingselement.

SCHADEGEVALLEN 2007 Verzekeringscontracten Individueel Betaalde schade bruto

COMPTES SOCIAUX

31/12/08

Beleggingscontracten met DPF (1)

Schadereserves op 1 januari Wijziging in opening als gevolg van wijzigingen in de consolidatiekring Schadereserves op 31 december Overgedragen schadereserves

Groep

(126)

(133)

12

14

2008 Beleggingscontracten met DPF

Individueel (455) 8


Groep (97)

(176)

0

18

Groep (115) 5

Individueel (1 227) 34

Groep (19) 0

0

0

0

0

(1)

(1)

0

0

(18)

(5)

(34)

0

(36)

(10)

(22)

0

0

0

0

0

3

16

0

0 0

0

Deel herverzekeraars

(137)

19

136

0 0

NETTOSCHADELAST

(269)

(114)

(345)

(97)


Individueel

Beleggingscontracten met DPF

(9)

(192)

(105)

(1 215)

(19)

WIJZIGINGEN IN TECHNISCHE RESERVES 1. Wijzigingen in reserves levensverzekeringen





Individueel

Groep

Individueel

Groep

Individueel

Groep

Individueel

Groep

2 367

741

8 006

228

3 974

911

9 450

306

Wijziging van de opening als gevolg van wisselkoers en wijziging in de consolidatiekring Reserves leven op 31 december Overgedragen reserves leven Deel herverzekeraars in de reserves leven op 1 januari

0 (3 974)

0 (9 450)

0 (306)

(228)

(169)

(89)

(66)

(2 755)

(808)

(12 059)

(269)

(31)

22

0

0

(58)

(33)

0

0

(10)

(5)

(1)

0

(12)

(7)

0

0

0

0

0

0

2

4

0

0

12

7

0

0

13

3

0

0

1

(1)

0

0

(1)

0

0

0

(78)

935

(99)

Wijziging van de opening als gevolg van wisselkoers en wijziging in de consolidatiekring Deel herverzekeraars in de reserves leven op 31 december Deel herverzekeraars in overgedragen reserves leven NETTOWIJZIGINGEN IN DE RESERVES LEVEN

0 (911)

(1 635)

(147)

(1 445)

(2 698)

(29)

RAPPORT DE GESTION

Reserves leven op 1 januari

2008


2007

2007

2008





Individueel

Groep

Individueel

Groep

Individueel

Groep

Individueel

Groep

Reserves winstdeelneming per 1 januari

5

8

48

0

10

13

91

2

Reserves winstdeelneming per 31 december

(10)

(13)

(91)

(2)

(13)

(6)

(9)

(1)

Betaalde winstdeelneming

1

1

0

0

0

0

0

0

(4)

(4)

(43)

(2)

(3)

7

82

1

NETTOWIJZIGINGEN IN DE RESERVES WINSTDEELNEMING

VERLIEZEN UIT DE TOEPASSING VAN DE TOEREIKENDHEIDSTEST VAN DE VERPLICHTINGEN (LAT) Nihil.


COMPTES SOCIAUX

2. Wijzigingen in reserves winstdeelneming

A.2. Activa en verplichtingen BRUTORESERVES 31/12/07 Verzekeringscontracten

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

Reserves leven local GAAP Reserves in toepassing van de correcties ten gevolge van shadow accounting TOTAAL LEVEN BRUTORESERVES Schadereserves Brutovoorziening voor niet-verdiende premie (UPR) Overige technische reserves TOTAAL BRUTORESERVES

31/12/08




Individueel

Groep

Individueel

Groep

Individueel

Groep

Individueel

Groep

3 746

742

9 362

240

2 755

808

12 059

269

0

1

0

0

(3)

(30)

2

(2)

3 743 18

744 4

9 332 34

238 0

2 755 36

809 10

12 059 23

269 1

0 12

0 13

0 90

0 2

1 13

0 7

0 9

0 1

3 773

761

9 456

240

2 805

826

12 091

271

DEEL HERVERZEKERAARS 31/12/07 Verzekeringscontracten

Deel herverzekeraars in de reserves leven Deel herverzekeraars in de schadereserves TOTAAL DEEL HERVERZEKERAARS

31/12/08




Individueel

Groep

Individueel

Groep

Individueel

Groep

Individueel

Groep

10

3

0

0

13

3

0

0

2

0

0

0

2

0

0

0

12

3

0

0

15

3

0

0

DISCRETIONAIRE-WINSTDELINGSELEMENT OPGENOMEN IN HET EIGEN VERMOGEN 31/12/07

31/12/08

Contracten met DPF

Netto discretionaire-winstdelingselement opgenomen in het eigen vermogen

Contracten met DPF

Individueel

Groep

Totaal

Individueel

Groep

Totaal

102

13

115

0

0

0

Er zijn slechts twee producten die in aanmerking komen als verzekeringscontracten en beleggingscontracten met DPF, met besloten derivaten die zijn aangewezen als afzonderlijk gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening, maar de bedragen zijn niet significant.


RECONCILIATIE VAN WIJZIGINGEN IN RESERVES LEVEN

RESERVES LEVEN OP 1 JANUARI Nettostortingen en/of gevorderde premies Additionele reserves in toepassing van shadow accounting

2008

Herverzekeringsbedrag

Nettobedrag

Brutobedrag


Nettobedrag

11 375

17

11 358

3 567

22

3 545

14 057

13

14 044

3 295

20

3 275

(62)

0

(62)

(693)

(16)

(677)

(1 464)

(18)

(1 446)

Resultaten leven en dood

(79)

(2)

(77)

(131)

(3)

(128)

Toewijzing van technische interest

414

3

411

637

4

633

82

(4)

86

(533)

0

(533)

(547)

(7)

(540)

(3)

0

(3)

Betaalde schadegevallen

Overige wijzigingen Wijzigingen in de consolidatiekring RESERVES LEVEN OP 31 DECEMBER

14 057

13

14 044

34

15 892

0

16

34

15 876

B. Verzekeringscontracten Niet-Leven

RAPPORT DE GESTION

2007 Brutobedrag

31/12/07

31/12/08

Uitgegeven premies bruto

381

417

Premies overgedragen aan herverzekeraars

(28)

(33)

353

384

NETTOPREMIES NA HERVERZEKERAARS (A) Wijziging in brutovoorziening voor niet-verdiende premie (UPR)

(5)

(9)

Aandeel van herverzekeraar in voorziening voor niet-verdiende premie (UPR)

1

1

(4)

(8)

WIJZIGING IN NETTOVOORZIENING VOOR NIET-VERDIENDE PREMIE (UPR) (B) TOTAAL NETTOPREMIE-INKOMEN (A)+(B)

349

376

2007

2008

Betaalde schadegevallen bruto

(199)

(217)

Schadereserve op 1 januari

571

600

Schadereserve op 31 december

(600)

(631)

SCHADEGEVALLEN

Deel herverzekeraars NETTOSCHADELAST

7

14

(221)

(234)

2007

2008

WIJZIGINGEN IN OVERIGE RESERVES NIET-LEVEN

Overige reserves niet-leven op 1 januari

18

19

Overige reserves niet-leven op 31 december

(19)

(19)

Deel herverzekeraars in overige reserves niet-leven op 1 januari

(1)

(1)

Overige herverzekeraars in overige reserves niet-leven op 31 december

1

1

(1)

0

NETTOWIJZIGINGEN IN VERZEKERINGSSCHULDEN

VERLIEZEN UIT DE TOEPASSING VAN TOEREIKENDHEIDSTEST VAN DE VERPLICHTINGEN (LAT) Nihil.


COMPTES SOCIAUX

PREMIE-INKOMEN


B.1. Inkomsten en lasten

B.2. Activa en verplichtingen BRUTORESERVES 31/12/07

31/12/08

532

564

Schadereserves Reserves voor interne schaderegelingskosten (ULAE)

29

31

Reserves voor zich voorgevallen maar niet-gerapporteerde schadegevallen (IBNR)

39

36

600 19

631 19

88

96

707

746

31/12/07

31/12/08

Deel herverzekeraars in schadereserves

63

65

DEEL HERVERZEKERAARS IN TOTAAL SCHADERESERVES Deel herverzekeraars in overige technische reserves

63 1

65 1

2

3

66

69


RAPPORT DE GESTION

TOTAAL BRUTO SCHADE Overige technische reserves Voorziening voor niet-verdiende premie (UPR) TOTAAL BRUTORESERVES

DEEL HERVERZEKERAARS

Deel herverzekeraars in UPR TOTAAL DEEL HERVERZEKERAARS

RECONCILIATIE VAN WIJZIGINGEN IN SCHADERESERVES

COMPTES SOCIAUX

2007

2008

Brutobedrag


Nettobedrag

SCHADERESERVES OP 1 JANUARI

Brutobedrag


Nettobedrag

570

66

504

600

63

537

Betaalde premies vorige jaren

(87)

(2)

(85)

(113)

(5)

(108)

Wijziging schadegevallen vorige jaren

(38)

(4)

(34)

(29)

(22)

(7)

Verplichtingen voor schadegevallen van dit jaar

155

3

152

173

30

143

600

63

537

631

66

565

2007

2008

SCHADERESERVES OP 31 DECEMBER

EVOLUTIE SCHADEGEVALLEN Afloopdriehoek totale kosten (brutocijfers) Lopende jaar

Vereffeningsjaar Voorgaande

2004

2004

399

227

2005

316

118

240

2006

266

68

129

237

2007

222

56

75

133

267

2008

187

48

60

77

145


2005

2006

285

9.4. TRANSACTIES MET VERBONDEN PARTIJEN A. Transacties met verbonden partijen Entiteiten met Dochtergezamenlijke ondernemingen zeggenschap of invloed van betekenis op een andere entiteit (2)

Geassocieerde deelnemingen

Joint ventures waarin de entiteit een deelnemer is

31/12/07 31/12/08 31/12/07 31/12/08 31/12/07 31/12/08 31/12/07 31/12/08 31/12/07 (3)

31/12/08

5

0

914

1 777

2

6

2 650

234

81

Renteopbrengsten

0

0

29

52

0

0

42

12

2

3

Uitstaande deposito’s (3)

9

3

347

1 744

2

6

1 684

304

3 093

2 676

Leningen

64

Rentekosten

0

0

(23)

(32)

0

0

(10)

(7)

(123)

(135)

Overige inkomsten – honoraria

0

0

0

1

0

0

(3)

4

(14)

(11)

Door de Groep verstrekte garanties en toegekende verbintenissen (4)

0

0

108

347

0

0

1 227

44

1 379

1737

Door de Groep bekomen garanties en toegekende verbintenissen

0

0

606

507

0

1 853

2 489

4

16

15


(1) Managers op sleutelposities omvat de raad van bestuur en het directiecomité. (2) We verwijzen naar de belangrijkste aandeelhouders van Dexia (2007-2008): Arcofin, Gemeentelijke Holding, Caisse des dépôts et consignations. Dexia rapporteerde geen transacties met de overheid omwille van volgende redenen: 1) Transacties werden afgesloten tegen marktrente. 2) Volgens Exposure Draft IAS 24, worden de overheden niet langer beschouwd als verbonden partijen. (3) Alle transacties met verbonden partijen worden tegen marktconforme voorwaarden toegekend. (4) Toegezegde niet-gebruikte kredietlijnen.

RAPPORT DE GESTION

Managers op sleutelposities (1)

Er werden geen provisies aangelegd voor kredieten toegekend aan verbonden partijen. De groep Dexia heeft geen investeringstransacties met verbonden partijen aangegaan voor een bedrag groter dan 25 miljoen EUR.

31/12/07

31/12/08

Kortetermijnpersoneelsbeloningen

11

9

Vergoedingen na uitdiensttreding

2

3

Andere langetermijnpersoneelsbeloningen

0

0

Ontslagvergoedingen

0

Op aandelen gebaseerde betalingen

3

0 2

Details per persoon worden in het Beheersverslag 2008 vermeld op pagina 42.

Kortetermijnpersoneelsbeloningen bevatten salarissen, bonussen en andere beloningen. Vergoedingen na uitdiensttreding: vergoeding aan de huidige dienstperiode berekend in overeenstemming met IAS 19. Op aandelen gebaseerde betalingen bevatten de kostprijs van aandelenopties en de aan de managers toegestane korting bij kapitaalsverhoging.

C. Vergoeding van de commissaris Deze informatie staat vermeld op pagina 48 van dit jaarverslag.


COMPTES SOCIAUX

B. Compensaties managers op sleutelposities

9.5. EFFECTISERING Dexia Bank België en DenizBank Groep hebben effectiseringsvehikels. De activa werden opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening.

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

Dexia Bank België heeft vijf effectiseringsinstrumenten: Atrium-1, Atrium-2, MBS, Dexia Secured Funding Belgium en Penates. De totale activa van deze transacties bedroegen per 31 december 2007 en 31 december 2008 respectievelijk 1 926 miljoen EUR en 16 100 miljoen EUR. Atrium-1 is een effectiseringstransactie van leningen voor sociale woningbouw overeenkomstig een langlopende kredietfaciliteit tussen Dexia Bank België en Domus Flandria NV (de leningnemer) en gewaarborgd door het Vlaamse Gewest. De waarborg door het Vlaamse Gewest werd overgedragen aan de SPV. De transactie vertegenwoordigde oorspronkelijk een waarde van 188 miljoen EUR. Op 30 april 1996 werden twee klassen van vastrentende schuldbewijzen uitgegeven, beide met dezelfde Moody’s-rating als de Vlaamse regering (aanvankelijk Aa2, nu Aaa). Per 31 december 2008 staat er nog 99,3 miljoen EUR uit onder categorie A2, terwijl categorie A1 terugbetaald is. Atrium-2 is een effectiseringstransactie van leningen voor sociale woningbouw overeenkomstig een langlopende kredietfaciliteit tussen Dexia Bank België en Domus Flandria NV (de leningnemer) en gewaarborgd door het Vlaamse Gewest. De waarborg door het Vlaamse Gewest werd overgedragen aan de SPV. De transactie vertegenwoordigde oorspronkelijk een waarde van 129,3 miljoen EUR. Op 19 juni 1997 werden twee klassen van vastrentende schuldbewijzen uitgegeven, beide met dezelfde Moody’s-rating als de Vlaamse regering (aanvankelijk Aa2, nu Aaa). Per 31 december 2008 staat er nog 73,6 miljoen EUR uit onder categorie A2. MBS heeft zes compartimenten waarvan er momenteel nog één actief is. MBS-4 is een effectiseringstransactie van Belgische hypothecaire woonkredieten. De transactie, waarvan het uitstaande bedrag oorspronkelijk 272,7 miljoen EUR beliep, werd gestart op 25 november 1998. Er werden vier variabel rentende tranches van schuldbewijzen uitgegeven, namelijk drie klassen van hogere rangorde (“senior”) met de naam Klasse A1 tot en met A3 en de rating Aaa/AAA van Moody’s en Fitch, en één klasse van lagere rangorde (“junior”) met de naam Klasse B en de rating A3/A van Moody’s en Fitch. Per 31 december 2008 staat er nog 33,5 miljoen EUR uit. Er staat 29,8 miljoen EUR uit onder Klasse A3 (nog steeds met rating Aaa/AAA van Moody’s en Fitch) en 3,7 miljoen EUR onder Klasse B (momenteel met de rating Aa1/AA van Moody’s en Fitch). Dexia Secured Funding Belgium NV (DSFB) is een Belgisch effectiseringsvehikel (Institutionele vennootschap voor belegging in schuldvorderingen (VBS) naar Belgisch recht) dat momenteel zes compartimenten telt, waarvan er drie actief zijn. DSFB-1 is een effectiseringstransactie van kredieten die werden toegekend aan openbare instellingen in België of voor 100 % gewaarborgd worden door dergelijke openbare instellingen. Deze transactie ten belope van 1,7 miljard EUR werd gelanceerd op 28 juni 2007. Er werd een tranche uitgegeven van floating rate notes, met een rating van AA/Aa1/AA+ van


respectievelijk S&P, Moody’s en Fitch bij het afsluiten van het contract. Dexia Bank België stond borg voor de betaling van de hoofdsom en interest op de notes. Op 31 december 2008 was er een uitstaand bedrag van 1,632 miljard EUR en de notes hebben momenteel een rating van A/A1/AA-. DSFB-2 is een effectiseringstransactie van kredieten die werden toegekend aan openbare instellingen in België. Alle kredieten zijn 100 % gewaarborgd door een van de drie Belgische regionale overheden. Deze transactie ten belope van 1,6 miljard EUR werd gelanceerd op 28 april 2008. Er werd een tranche uitgegeven van floating rate notes, met een rating AA/Aa1/AA+ van respectievelijk S&P, Moody’s en Fitch. Dexia Bank België staat borg voor de betaling in hoofdsom en interest op de notes. Op 31 december 2008 is er een uitstaand bedrag van 1,611 miljard EUR. De huidige rating van de effecten is A/A1/AA-. DSFB-3 is een effectiseringstransactie van kredieten die werden toegekend aan openbare en sociale instellingen in België. Deze transactie ten belope van 928 miljoen EUR werd gelanceerd op 9 oktober 2008. Er werd een tranche uitgegeven van floating rate notes, met een rating A+ van S&P. Dexia Bank België staat borg voor de betaling in hoofdsom en interest op de notes. Op 31 december 2008 is er een uitstaand bedrag van 928 miljoen EUR. De huidige rating van de effecten is A. De DSFB-transacties werden volledig geplaatst bij entiteiten van de Groep. Penates Funding NV is een Belgisch effectiseringsvehikel (VBS naar Belgisch recht) dat momenteel drie compartimenten telt, waarvan er twee actief zijn. Op 27 oktober 2008 realiseerde Dexia Bank een RMBS effectiseringstransactie ten belope van 8,08 miljard EUR. In compartiment Penates-1 werden hypothecaire kredieten van Dexia Bank geëffectiseerd en werden vijf tranches van notes uitgegeven: Klasse A Mortgage-Backed Floating Rate Notes due 2041 ten belope van 7,6 miljard EUR met rating Fitch AAA/ S&P AAA; Klasse B Mortgage-Backed Floating Rate Notes due 2041 ten belope van 160 miljoen EUR met rating Fitch AA; Klasse C Mortgage-Backed Floating Rate Notes due 2041 ten belope van 120 miljoen EUR met rating Fitch A; Klasse D Mortgage-Backed Floating Rate Notes due 2041 ten belope van 120 miljoen EUR met rating Fitch BBB en Achtergestelde Klasse E Floating Rate Note due 2041 ten belope van 80 miljoen EUR zonder rating. Op 31 december 2008 is het oorspronkelijk uitgegeven bedrag nog steeds uitstaand. Op 15 december 2008 realiseerde Dexia Bank een RMBS effectiseringstransactie ten belope van 3,636 miljard EUR. In compartiment Penates-2 werden hypothecaire kredieten van Dexia Bank geëffectiseerd en werden vijf tranches van notes uitgegeven: Klasse A Mortgage-Backed Floating Rate Notes due 2041 ten belope van 3,384 miljard EUR met rating Fitch AAA / S&P AAA; Klasse B Mortgage-Backed Floating Rate Notes due 2041 ten belope van 72 miljoen EUR met rating Fitch AA; Klasse C Mortgage-Backed Floating Rate Notes due 2041 ten belope van 72 miljoen EUR met rating Fitch A; Klasse D MortgageBacked Floating Rate Notes due 2041 ten belope van 72 miljoen EUR met rating Fitch BBB en Achtergestelde Klasse E Floating Rate Note due 2041 ten belope van 36 miljoen EUR zonder rating. Op 31 december 2008 is het oorspronkelijk uitgegeven bedrag nog steeds uitstaand.

s USD 70 million Series 2005-C Fixed Rate Notes Due 2010, gedeeltelijk trimestrieel terugbetaald en bedroegen nog 29,1 miljoen USD op 31 december 2008. Op 31 december is er nog steeds een uitstaand bedrag van 94,1 miljoen USD. In juni 2007 rondde DenizBank een effectiseringstransactie af, nl. de “DPR (Diversified Payment Rights)“-effectisering. s USD 200 million Series 2007-B Fixed Rate Notes Due 2015, volledig geplaatst bij entiteiten van de Groep. s USD 150 million Series 2007-B Fixed Rate Notes Due 2015, gedeeltelijk geplaatst bij entiteiten van de Groep. Op 31 december 2008 is er nog een uitstaand bedrag van 350 miljoen USD.

9.6. OVERNAMES EN OVERDRACHTEN

RAPPORT DE GESTION

In juni 2005 rondde DenizBank een effectiseringstransactie af, nl. de “DPR (Diversified Payment Rights)“-effectisering. De bank effectiseert haar betalingorders van de categorie SWIFT MT 100 die voornamelijk afkomstig zijn van depositobanken en luiden in EUR, USD en GBP. De SPC “DFS Funding Corporation Cayman” gaf drie reeksen (Series) tranches uit en kocht de “Diversified Payment Rights”. Deze drie reeksen zijn: s USD 150 million Series 2005-A Floating Rate Notes Due 2010 die verkocht werden op 3 juli 2007; s USD 80 million Series 2005-B Fixed Rate Notes Due 2012, gedeeltelijk trimestrieel terugbetaald en bedroegen nog 65 miljoen USD op 31 december 2008.

A. Voornaamste acquisities

B. Voornaamste verkooptransacties Jaar 2007 Belstar Verzekeringen NV werd verkocht op 15 mei 2007. De groep Dexia Banque Privée France werd verkocht op 2 mei 2007. Fidexis werd verkocht op 21 december 2007. Jaar 2008 In juni 2008 verkocht de Groep Omega 8-10, eigenaar van het gebouw Omega Court. De activa en passiva geven het volgende beeld: 2007 Belstar Verzekeringen Geldmiddelen en equivalenten

2008

Dexia Banque Privée France

Fidexis

Omega 8-10

5

31

14

0


24

266

0

0


65

284

181

0

Financiële activa geboekt tegen reële waarde via resultatenrekening Financiële investeringen

56

0

0

0

559

290

0

0

Derivaten

9

5

1

0

Overige activa

9

24

10

13


(35)

(400)

(182)

Leningen aan en deposito’s van cliënten

(33)

(305)

Financiële verplichtingen aangeduid tegen marktwaarde

(56)

0

0

0

0

(1)

0

0

0

Derivaten Schuldpapier

(8)

0

0

(56)

0

0

(558)

0

0

0

Overige passiva

(19)

(22)

(22)

(1)

NETTOACTIVA (1) Opbrengsten uit verkoop (in cash)

26 70

116 178

2 5

4 7

Min: geldmiddelen en equivalenten in de verworven dochter

(5)

(31)

(14)

0

65

147

(9)

7

Technische voorzieningen van verzekeringsactiviteiten

NETTOCASHINSTROOM OP VERKOOP

(1) Belstar: inclusief 9 miljoen EUR niet in resultatenrekening opgenomen winsten en verliezen en discretionaire-winstdelingselement van verzekeringscontracten.


COMPTES SOCIAUX


Er vonden geen significante acquisities plaats in 2007, noch in 2008.


RAPPORT DE GESTION

C. Activa en verplichtingen vervat in groepen die aangehouden worden voor verkoop Zoals vereist door IFRS 5 wordt de verzekeringsactiviteit van FSA Holdings sinds 1 oktober gerapporteerd als een groep aangehouden voor verkoop (overeenkomst ondertekend op 14 november 2008). De verkoopovereenkomst met Assured Guaranty bepaalt een verkoopprijs bestaande uit een 50/50 betaling in contanten (361 miljoen USD) en aandelen (44,6 miljoen aandelen). Op datum van de ondertekening was zowel het gedeelte in contanten als het gedeelte in aandelen gelijk aan 361 miljoen USD (44,6 miljoen aandelen tegen een prijs van 8,1 USD, de prijs van het Assured-aandeel op contractdatum). Bij de afronding van het contract heeft Assured de mogelijkheid de betaling in aandelen te vervangen door een betaling in contanten van 8,1 USD per aandeel. Deze optie is beperkt tot maximaal 22,3 miljoen van de 44,6 miljoen aandelen. Aangezien het aantal aandelen en de waarde van de aandelen bij het afronden van de verkoop momenteel onbekend zijn, werd voor boekhoudkundige doeleinden, de waarde van het aandeel bij ondertekening van de overeenkomst gebruikt, zijnde 8,1 USD.

RESULTATENREKENING

2008 – USD

2008 – EUR

Vierde kwartaal 2008 – USD

Vierde kwartaal 2008 – EUR

Renteopbrengsten

278

189

68

46

Rentekosten

(61)

(41)

(14)

(10)

Dividenden

2

1

0

0

Nettoresultaat uit financiële instrumenten gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening

COMPTES SOCIAUX

Op 31 december 2008 bedroeg de prijs 11,4 USD per Assuredaandeel. Het contract is afhankelijk van diverse regelgevende en andere voorwaarden. Nochtans is het directiecomité tot de slotsom gekomen dat de transactie zeer waarschijnlijk is. Informatie ontvangen na 31 december 2008 – zie gebeurtenissen na balansdatum – bevestigt de visie van de directie om de verzekeringsactiviteiten van FSA te beschouwen als aangehouden voor verkoop. De verzekeringsactiviteiten vertegenwoordigen geen deel van de activiteiten van Dexia en werden bijgevolg niet beschouwd als stopgezette activiteiten. De activa en verplichtingen van deze activiteit werden op één lijn voorgesteld op de balans en het verschil tussen het verkochte eigen vermogen en de verkoopprijs werd opgenomen in “Nettoresultaat uit investeringen”. Het resultaat van het vierde kwartaal 2008 werd zoals in de vorige kwartalen lijn per lijn geconsolideerd, aangezien Dexia nog steeds de controle heeft over deze activiteit. Het economisch resultaat vanaf 1 oktober 2008 is evenwel voor Assured Guaranty aangezien de verkoopprijs gebaseerd is op het eigen vermogen op 30 september 2008, behalve in enkele uitzonderlijke omstandigheden.

(698)

(475)

(300)

(204)

Nettoresultaat uit investeringen

(8)

(5)

(12)

(8)

Ontvangen provisies en honoraria

1

1

0

0

Betaalde provisies en honoraria

(4)

(3)

(1)

(1)

Premies en technische opbrengsten uit verzekeringsactiviteiten

722

491

186

126

Technische kosten uit verzekeringsactiviteiten

(176)

(120)

(52)

(35)

Overige netto-opbrengsten

25

17

1

1

OPBRENGSTEN Personeelskosten

81

55

(124)

(85)

(38)

(26)

(18)

(12)

Algemene en administratiekosten

(45)

(31)

(3)

(2)

(43) 33

(29) 22

(61)

(41)

(13)

(9)

(147)

(100)

(41)

(28)

Afschrijvingen Geactiveerde acquisitiekosten KOSTEN

(66)

(45)

(165)

(113)

Waardevermindering op leningen en voorzieningen voor kredietverbintenissen

(2 031)

(1 381)

(676)

(460)

NETTORESULTAAT VOOR BELASTINGEN Belastingen

(2 097) 816

(1 426) 555

(841) 323

(573) 220

(1 281)

(871)

(518)

(354)

BRUTOBEDRIJFSRESULTAAT

NETTORESULTAAT Sommige totalen kunnen afwijken als gevolg van afrondingen.


2

1

140

100

26

19

5 824

4 169

Derivaten (activa)

221

158


786

Leningen en voorschotten aan cliënten Financiële investeringen

562

Overige activa Derivaten (verplichtingen) Schuldpapier

1 694 (1 494) (717)

1 212 (1 069) (513)


(1 509)

(1 080)


(3 282)

(2 349)

1 690

1 210

Verwachte opbrengsten uit de verkoop

722

517

Minus: transactiekosten

(16)

NETTOACTIVA

VERWACHT NETTORESULTAAT – VERLIES OP DE VERKOOP OPGENOMEN IN “NETTORESULTAAT UIT INVESTERINGEN“

(11) (201)

Minus: cumulatieve omrekeningsverschillen – consolidatieaanpassingen

(984)

(906)

Sommige totalen kunnen afwijken als gevolg van afrondingen.

9.7. EIGEN VERMOGEN Per aandelencategorie 2007

2008

Aantal toegestane niet-uitgegeven aandelen

1 004 339 582

352 542 645

Aantal uitgegeven aandelen en volstort Aantal uitgegeven aandelen en niet-volstort

1 178 576 763

1 762 478 783

Nominale waarde per aandeel Uitstaand op 1 januari

0

0

Geen nominale waarde

Geen nominale waarde

1 163 184 325

1 178 576 763

Aantal uitgegeven aandelen

15 392 438

606 160 256

Aantal vernietigde aandelen

0

(22 258 236)

1 178 576 763

1 762 478 783

Uitstaand op 31 december Rechten, preferentie en beperkingen, inclusief beperkingen op de uitkering van dividenden en terugbetaling van kapitaal Aantal ingekochte eigen aandelen Aantal aandelen gereserveerd voor uitgifte onder aandelenopties en contracten voor de verkoop van aandelen

0

0

8 967 312

293 570

305 870

293 570


RAPPORT DE GESTION

Geldmiddelen en equivalenten Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen

EUR


USD

COMPTES SOCIAUX

ACTIVA EN VERPLICHTINGEN VERVAT IN GROEPEN DIE WORDEN AFGESTOTEN

9.8. OP AANDELEN GEBASEERDE BETALINGEN AANDELENOPTIEPLANNEN VEREFFEND IN DEXIA-AANDELEN

31/12/07

31/12/08

Aantal opties (1)

Aantal opties (1)

Uitstaand aan het begin van de periode

58 878 292

62 824 793

Toegekend tijdens de periode

10 322 550

10 559 805

Opgegeven tijdens de periode

(15 510)

Uitgeoefend tijdens de periode (2)

(6 293 095)

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

Vervallen tijdens de periode

(67 444)

0 (106 600) (1 490 784)

Uitstaand aan het einde van de periode

62 824 793

71 787 214

Uitoefenbaar op het einde van de periode

31 867 198

40 352 840

(1) De uitstaande opties omvatten ook de call-opties die in 1999 aan de medewerkers van Dexia Crédit Local werden toegekend. (2) De gewogen gemiddelde uitoefenprijs voor 2007 en 2008 bedroeg respectievelijk 13,59 en 11,60 EUR per aandeel.

MARGE VAN DE UITOEFENPRIJS (EUR)

31/12/07 Aantal uitstaande opties

10,09

Gewogen gemiddelde uitoefenprijs (EUR)

31/12/08 Gewogen gemiddelde resterende looptijd (jaar)

Aantal uitstaande opties

Gewogen gemiddelde uitoefenprijs (EUR)

Gewogen gemiddelde resterende looptijd (jaar)

-

-

-

7 093 355

-

9,50

10,97 - 11,37

7 861 772

11,37

5,51

7 752 122

11,37

4,56

11,88 - 13,66

14 696 319

13,18

5,84

17 844 143

13,18

5,90

13,81 - 14,58

3 083 963

14,58

3,00

3 083 963

14,58

2,00

15,17 - 15,88

1 127 332

15,17

0,79

184 074

-

0,83

17,23 - 17,86

5 384 962

17,86

4,00

5 269 212

17,86

3,00

18,03 - 18,20

10 169 922

-

7,41

10 059 822

18,03

6,41

18,62 - 21,25

10 177 973

-

8,42

10 177 973

-

7,42

23,25

10 322 550

-

9,50

10 322 550

-

8,50

AANDELENOPTIEPLANNEN VEREFFEND IN DEXIA-AANDELEN Toekenningsdatum

Plan 2007 Medewerkers Dexia




29/6/2007

30/6/2008

30/6/2008

23/9/2008

10 322 500

6 945 450

3 466 450

147 905

Uitoefenprijs

23,25

10,09

12,65

10,09

Aandelenprijs op de toekenningsdatum

23,35

10,28

10,28

10,20

10 jaar

10 jaar

10 jaar

10 jaar

Aantal toegekende instrumenten

Looptijd (jaar) Voorwaarden voor onvoorwaardelijke toezegging Vereffening Reële waarde per toegekend instrument op toekenningsdatum Waarderingsmodel

(1)

(1)

(1)

(2)

Dexia-aandelen

Dexia-aandelen

Dexia-aandelen

Dexia-aandelen

3,65

1,72

0,90

3,62

(3)

(3)

(3)

(3)

(1) De toekenningsvoorwaarden zijn de volgende: 40 % onmiddellijk toegekend, 20 % jaarlijks toegekend over de volgende drie jaar. (2) Onmiddellijk in bezit op toekenningsdatum. (3) M.b.t. het aandelenoptieplan voor de medewerkers van Dexia, gebruikte Dexia de reële waarde verkregen van een niet-verbonden derde partij.

31/12/07

31/12/08

In eigen-vermogensinstrumenten afgewikkeld

35

21

In geldmiddelen afgewikkeld (1)

19

(16)

Alternatieven voor afwikkeling

0

0

54 76

5 0

0

0

76

0

TOTALE UITGAVEN In eigen-vermogensinstrumenten afgewikkeld (1) Alternatieven voor afwikkeling TOTALE SCHULDEN

(1) Prestatieaandelen Plan FSA. In 2008 werd de voorziening, die werd aangelegd in het verleden, teruggenomen omwille van de daling van het Dexia-aandeel.


FSA AANDELEN

Uitstaand aan het begin van de periode

Toegekend tijdens de periode

Verworven tijdens de periode

Opgegeven tijdens de periode

Uitstaand aan het einde van de periode

Aandelenprijs op datum van toekenning (in USD)

2007

1 210 294

306 368

2008

1 114 602

313 245

(364 510)

(37 550)

1 114 602

145,61

(349 533)

(100 901)

977 413

156,99

RAPPORT DE GESTION

Tot 2004 werden prestatieaandelen toegekend krachtens het Equity Participation Plan van 1993 (het “1993 Equity Plan”). Dit participatieplan staat de discretionaire toekenning van prestatieaandelen toe door het Human Resources-comité van FSA aan topmedewerkers. Het voor elk prestatieaandeel ontvangen bedrag hangt af van het bereiken van bepaalde groeivoeten van de gecorrigeerde boekwaarde per uitstaand aandeel over een periode van drie jaar. Prestatieaandelen uitgegeven voor 1 januari 2005, laten de deelnemer toe om een keuze te maken, op het ogenblik van de toekenning, of de groeicijfers al dan niet de gerealiseerde en niet-gerealiseerde winsten en verliezen op de beleggingsportefeuille bevatten. De prestatieaandelen uitgegeven na 1 januari 2005 bieden geen mogelijkheid om rekening te houden met de impact van niet-gerealiseerde winsten en verliezen op de beleggingsportefeuille. Er vindt geen uitbetaling plaats wanneer de samengestelde jaarlijkse groeivoet van de gecorrigeerde boekwaarde en de boekwaarde per uitstaand aandeel

lager is dan 7 % over de bepaalde periode van drie jaar en er is een uitbetaling tegen 200 % als de samengestelde jaarlijkse groeivoet groter of gelijk is aan 19 %. De uitbetalingspercentages worden geïnterpoleerd voor samengestelde jaarlijkse groeivoeten tussen 7 % en 19 %. In 2004 keurde FSA het Equity Participation Plan 2004 goed (het “2004 Equity Plan”), dat een voortzetting was van het Incentive Compensation Program dat voorheen werd aangenomen krachtens het Equity Participation Plan van 1993. Het 2004 Equity Plan voorziet in eenheden van prestatieaandelen die bestaan uit 90 % prestatieaandelen (die houden een betaling in die gebaseerd is op de prestaties van FSA over een specifieke prestatiecyclus zoals hierboven beschreven) en 10 % beperkte Dexia NV-aandelen. De beperkte Dexia NV-aandelen vormen een vast plan, waarbij FSA Dexia-aandelen verwerft. De kost wordt afgescheven over de periode van dienstverlening, zijnde 2,5 en 3,5 jaar. In 2008 en 2007 kocht FSA aandelen in voor respectievelijk 3,8 en 4,7 miljoen USD met het oog op een schuldafbouw. Deze bedragen worden afgeschreven via de resultatenrekening over de werknemerswachtperiodes.


Prestatieaandelen toegekend bij FSA

PER 1 JANUARI 2007

1 664

Kapitaalverhoging

18

Dividenden

(60)

Nettowinst over de periode

103

Wijziging van de consolidatiekring

(4)

PER 31 DECEMBER 2007 (1)

1 721

PER 1 JANUARI 2008

1 721

Kapitaalverhoging

97

Dividenden

(62)

Nettowinst over de periode

78

Wijziging van de consolidatiekring

(79)

Overige PER 31 DECEMBER 2008 (1)

1 1 756

(1) Dit bedrag omvat: - 700 miljoen EUR eeuwigdurende diep achtergestelde niet-cumulatieve schuldbewijzen, uitgegeven door DCL en geboekt voor respectievelijk 700 miljoen EUR en 698 miljoen EUR in 2007 en 2008. - 500 miljoen EUR eeuwigdurende achtergestelde niet-cumulatieve schuldbewijzen uitgegeven door Dexia Funding Luxemburg en geboekt voor 498 miljoen EUR.


COMPTES SOCIAUX

9.9. IN EIGEN VERMOGEN GEPRESENTEERDE MINDERHEIDSBELANGEN

9.10. BIJDRAGE AAN DE FINANCIËLE STATEN

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

31/12/2007

31/12/2008

Banken en andere activiteiten

FSA

Overige verzekeringsactiviteiten (1)

Totaal


FSA


Totaal

I.


8 835

0

0

8 835

2 448

0

0

2 448

II.


54 585

139

52

54 776

61 805

0

59

61 864

III.


242 339

27

253

242 619

359 498

7 543

1 804

368 845

IV.

Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening

V.

Financiële investeringen

VI.

Derivaten

VII.


Investeringen in VIII. geassocieerde deelnemingen

31 412

113

6 040

37 565

11 522

0

4 522

16 044

188 120

16 489

15 681

220 290

108 263

1 711

15 055

125 029

28 838

369

11

29 218

54 991

217

5

55 213

0

0

3 938

0

0

3 938

(185)

(185)

831

0

30

861

652

0

30

682

IX.


2 193

19

45

2 257

2 144

0

209

2 353

X.


2 385

8

131

2 524

2 061

1

131

2 193

XI.


923

384

77

1 384

2 839

1 047

253

4 139

XII.

Overige activa

2 930

1 186

265

4 381

1 727

10

261

1 998

XIII.


39

0

0

39

35

6 225

0

6 260

TOTAAL VAN HET ACTIEF

563 245

18 734

22 585

604 564

611 923

16 754

22 329

651 006

I.


178 674

1

6

178 681

213 074

46

72

213 192

II.


118 497

7 894

289

126 680

108 181

6 344

203

114 728

III.


7 279

6 696

4 326

18 301

9 608

6 147

3 197

18 952

IV.

Derivaten

31 063

301

1

31 365

76 029

1

75 834

V.


VI.

Schuldpapier

VII.


(206)

0

0

1 543

0

0

1 543

203 526

487

0

204 013

188 120

0

0

188 120

4 838

0

47

4 885

4 360

0

47

4 407

2

134

14 935

15 071

3

0

16 736

16 739

1 102

0

251

1 353

1 197

0

290

1 487

602

0

29

631

274

0

28

302

Technische voorzieningen van VIII. verzekeringsmaatschappijen

(206)

(196)

IX.


X.

Belastingverplichtingen

XI.


4 795

2 282

319

7 396

4 035

72

286

4 393

XII.


0

0

0

0

0

5 691

0

5 691

550 172

17 795

20 203

588 170

606 424

18 104

20 860

645 388

TOTAAL VAN DE VERPLICHTINGEN

(1) Dexia Insurance Belgium NV en Deniz Hayat Sigorta AS.

De cijfers per 31 december 2007 werden herzien.


31/12/2008 Overige verzekeringsactiviteiten (1)

Totaal

224

619

6 073

1

111

171

0

0

Totaal


FSA

3 851

205

470

4 526

5 230

80

3

64

147

59

106

0

2

108

(1)

2

Rentemarge Dividenden Nettoresultaat uit geassocieerde deelnemingen Nettoresultaat uit financiële instrumenten aangewezen tegen reële waarde via resultatenrekening

254

Nettoresultaat uit beleggingen

558

Ontvangen provisies en honoraria Premies en technische opbrengsten uit verzekeringsactiviteiten Technische kosten uit verzekeringsactiviteiten Overige netto-opbrengsten

1 464

(419)

(1)

(163)

(493)

(119)

(2)

(614)

7

155

720

(898)

(1 910)

(707)

(3 515)

(3)

41

1 502

1 402

33

1 431

4

459

4 114

4 577

1

(120)

(4 394)

(4 513)

(71)

17

4

486

4 523

5 013

2

(179)

(4 830)

(5 007)

46

3

1

50

(4)

1

(53)

OPBRENGSTEN

6 365

103

428

6 896

5 233

(1 452)

(225)

3 556

Personeelskosten

(1 737)

(66)

(102)

(1 905)

(1 890)

(26)

(105)

(2 021)

Algemene- en administratiekosten

(1 135)

(1 390)

(26)

(71)

(1 232)

(1 221)

(85)

(84)

Vergoedingen van het net

(308)

0

(59)

(367)

(309)

0

(61)

(370)

Afschrijvingen

(274)

(2)

(8)

(284)

(285)

(2)

(9)

(296)

(46)

0

(46)

(42)

0

(42)

Geactiveerde acquisitiekosten

0

0

KOSTEN

(3 454)

(140)

(240)

(3 834)

(3 705)

BRUTOBEDRIJFSRESULTAAT

2 911

(37)

188

3 062

(23)

0

Waardevermindering op leningen en voorzieningen voor kredietverbintenissen

(140)

(155)

(259)

(4 119)

1 528

(1 607)

(484)

(563)

(163)

(1 589)

(1 703)

0

(3 292)

Waardecorrrecties op immateriële en materiële activa

(3)

0

0

(3)

(10)

0

0

(10)

Waardevermindering op goodwill

(4)

0

0

(4)

(5)

(7)

0

(12)

(76)

(3 317)

NETTORESULTAAT VOOR BELASTINGEN Belastingen NETTORESULTAAT Aandeel van het minderheidsbelang Aandeel van de houders van eigenvermogensinstrumenten van de moedermaatschappij

2 764 (318) 2 446 100

2 346

(60) 59 (1) 0

(1)

188 3

2 892 (256)

191

2 636

3

103

188

2 533

40 (36) 96

(132)

532 (2 785) (18)

(2 767)

(484) 57 (427) 0

(427)

RAPPORT DE GESTION


(3 877) 629 (3 248) 78

(3 326)

(1) Dexia Insurance Belgium NV en Deniz Hayat Sigorta AS.

De bijdrage aan de financiële staten is opgemaakt conform IFRS na eliminatie van saldi en transacties, opbrengsten en kosten binnen de Groep en komt daarom niet overeen met de gepubliceerde jaarrekening van FSA opgemaakt conform US GAAP of met DIB opgemaakt conform de Belgische boekhoudprincipes.



FSA

COMPTES SOCIAUX

31/12/2007 Banken en andere activiteiten

9.11. CONTRIBUTIE VAN DE JOINT VENTURES IN DE FINANCIËLE STATEN 31/12/2007

31/12/2008


10 842

9 586

Totaal van de verplichtingen

10 622

9 279

Opbrengsten

443

428

Kosten

(284)

(299)

159

129

115

95

RAPPORT DE GESTION

BRUTOBEDRIJFSRESULTAAT Nettoresultaat Aandeel van het minderheidsbelang Aandeel van de houders van eigenvermogensinstrumenten van de moedermaatschappij


3 92

9.12. WISSELKOERSEN 31/12/2007 Slotkoers

COMPTES SOCIAUX

3 112

31/12/2008

Gemiddelde koers

Slotkoers

Gemiddelde koers

Australische Dollar

AUD

1,6749

1,6359

2,0305

1,7506

Canadese Dollar

CAD

1,4439

1,4676

1,6943

1,5655

Zwitserse Frank

CHF

1,6552

1,6462

1,4861

1,5787

Tsjechische Kroon

CZK

26,5940

27,7016

26,8551

25,0188

Deense Kroon

DKK

7,4575

7,4518

7,4488

7,4553

Euro

EUR

1,0000

1,0000

1,0000

1,0000

Brits Pond

GBP

0,7336

0,6874

0,9535

0,8018

Hongkongse Dollar

HKD

11,4774

10,7598

10,8275

11,4473

Hongaarse Forint

HUF

252,6639

251,3037

265,2744

250,3233

Israëlische Sjekel

ILS

5,6635

5,6338

5,2880

5,2337

JPY

164,9005

162,0907

126,6890

151,4854

Mexicaanse Peso

MXN

16,0587

15,0657

19,3270

16,3725

Noorse Kroon

NOK

7,9643

8,0113

9,7371

8,2804

Nieuw-Zeelandse Dollar

NZD

1,8995

1,8628

2,4253

2,0913

Zweedse Kroon

SEK

9,4219

9,2636

10,8841

9,6779

Singaporese Dollar

SGD

2,1186

2,0697

2,0130

2,0689

Nieuwe Turkse Lire

TRY

1,7060

1,7719

2,1332

1,9053

Amerikaanse Dollar

USD

1,4718

1,3794

1,3971

1,4707

Japanse Yen


10. Toelichtingen bij de geconsolideerde buitenbalansposten (in miljoenen EUR) 10.1. HANDEL VOLGENS STANDAARDMARKTCONVENTIES

14 283

7 129

Te ontvangen fondsen en verkopen van activa

23 470

17 707

31/12/07

31/12/08

10.2. WAARBORGEN

Gegeven waarborgen aan banken Gegeven waarborgen aan cliënten (1)

523

2 868

12 617

14 236

Ontvangen waarborgen van banken

1 047

1 149

Ontvangen waarborgen van cliënten

36 399

49 551

0

59 345

Ontvangen waarborgen van de overheden

(1) De cijfers per 31 december 2007 werden herzien. “Standby bonds purchase agreements” werden overgeboekt van waarborgen naar kredietlijnen voor een bedrag van 25 685 miljoen EUR.

10.3. KREDIETLIJNEN 31/12/07 Niet-gebruikte kredietlijnen verstrekt aan kredietinstellingen Niet-gebruikte kredietlijnen verstrekt aan cliënten (1) Niet-gebruikte kredietlijnen bekomen van kredietinstellingen Niet-gebruikte kredietlijnen bekomen van cliënten

31/12/08

1 339

957

94 083

86 206

1 775

9 649

23

5

(1) De cijfers per 31 december 2007 werden herzien. “Standby bonds purchase agreements” werden overgeboekt van waarborgen naar kredietlijnen voor een bedrag van 25 685 miljoen EUR.

10.4. ANDERE VERBINTENISSEN 31/12/07

31/12/08

Verzekeringsactiviteit – Gegeven verbintenissen

394 276

6

Verzekeringsactiviteit – Ontvangen verbintenissen

31

Bankactiviteit – Gegeven verbintenissen (1)

93 807 111 640

223 170

Bankactiviteit – Ontvangen verbintenissen (1)

102 064

97 144

(1) De cijfers van 2007 werden herzien aangezien activa in bewaring (toevertrouwd aan en door derden) niet worden beschouwd als verbintenissen. Daarom werden ze uitgesloten uit deze toelichting.



Te verstrekken leningen en aankopen van activa

RAPPORT DE GESTION

31/12/08

COMPTES SOCIAUX

31/12/07

11. Toelichtingen bij de geconsolideerde resultatenrekening (in miljoenen EUR) 11.1. RENTEOPBRENGSTEN – RENTEKOSTEN

RENTEOPBRENGSTEN a) Renteopbrengsten op activa niet gewaardeerd tegen reële waarde Kas en tegoeden bij centrale banken

RAPPORT DE GESTION

Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Voor verkoop beschikbare financiële activa Tot einde looptijd aangehouden beleggingen


31/12/08

100 136 24 017

107 859 27 947

205

210

3 032

4 412

11 205

13 804

9 354

9 245

109

106

Rente op activa waarop een waardevermindering is geboekt

36

55

Overige

76

115

76 119

79 912

1 419

1 224

b) Renteopbrengsten op activa gewaardeerd tegen reële waarde Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa Financiële activa geboekt tegen reële waarde

97

60

40 933

44 802

33 670

33 826

(95 610) (21 053)

(101 786) (22 119)


(8 266)

(7 283)

Schulden aan en deposito’s van cliënten (1)

(4 487)

(5 989)

Schuldpapier

(8 022)

(8 330)

(247)

(441)

Tradingderivaten Derivaten als afdekkingsinstrumenten RENTEKOSTEN a) Rentekosten op verplichtingen niet gewaardeerd tegen reële waarde

Achtergestelde schulden Rente op preferente aandelen en hybride kapitaalinstrumenten Uitgaven met betrekking tot de gewaarborgde bedragen door de overheden

COMPTES SOCIAUX

31/12/07

Overige b) Rentekosten op verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde Financiële verplichtingen aangehouden voor trading doeleinden Financiële verplichtingen aangeduid tegen reële waarde (1) Tradingderivaten Derivaten als afdekkingsinstrumenten NETTORENTEOPBRENGSTEN

(15)

(15)

0

(36)

(16) (74 557)

(25) (79 667)

(19)

(8)

(368)

(560)

(40 707)

(44 936)

(33 463)

(34 163)

4 526

6 073

(1) De cijfers per 31 december 2007 werden herzien: een bedrag van 252 miljoen EUR werd overgeboekt van “Interesten betaald op financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde” naar “Interesten betaald op schulden aan en deposito’s van cliënten”.

11.2. DIVIDENDEN

Voor verkoop beschikbare financiële activa Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa Financiële activa geboekt tegen reële waarde TOTAAL


31/12/07

31/12/08

143 3 1

166 4 1

147

171

11.3. NETTORESULTAAT UIT GEASSOCIEERDE DEELNEMINGEN 31/12/07

31/12/08

Resultaat van geassocieerde deelnemingen, vóór belastingen

147

31

Aandeel van belastingen

(39)

(20)

0

(12)

108

(1)

Waardevermindering op goodwill (1) TOTAAL

Nettoresultaat uit handelsdoeleinden

(570)

31/12/08 (1 015)

Nettoresultaat uit afdekkingen

65

Nettoresultaat uit financiële instrumenten gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening en resultaat uit de gerelateerde afgeleide producten (1)

21

(10)

Wijziging in eigen risico’s

33

426

288

(183)

(163)

(614)

344

576

31/12/07

31/12/08

11

82

Wisselkoersactiviteit en -verschillen TOTAAL (1) waaronder afgeleide producten aangehouden voor handelsdoeleinden opgenomen in een fair value option strategie

168

Resultaat uit afdekkingen

Reële waardeafdekkingen Verandering in reële waarde van het afgedekt bestanddeel toe te schrijven aan het afgedekt risico Verandering in reële waarde van afdekkingsderivaten Kasstroomafdekking Verandering in reële waarde van afdekkingsderivaten – ineffectief gedeelte Stopzetting van kasstroomafdekking (kasstromen zullen naar verwachting niet meer plaatsvinden) Afdekking van het renterisico van een portefeuille

(2 570)

14 943

2 581 0

(14 861) 3

0

3

43

1

11

82

Verandering in reële waarde van het afgedekt bestanddeel

(706)

3 171

Verandering in reële waarde van afdekkingsderivaten

717

(3 089)

TOTAAL Stopzetting van kasstroomafdekking (kasstromen zullen nog steeds naar verwachting plaatsvinden) – Bedragen opgenomen in de rentemarge

65

168

19

15



31/12/07

COMPTES SOCIAUX

11.4. NETTORESULTAAT UIT FINANCIËLE INSTRUMENTEN GEWAARDEERD TEGEN REËLE WAARDE VIA RESULTATENREKENING

RAPPORT DE GESTION

(1) Kommunalkredit Austria AG.

11.5. NETTORESULTAAT UIT INVESTERINGEN

Winsten op leningen en voorschotten Winsten op voor verkoop beschikbare financiële activa

RAPPORT DE GESTION

27

265

883

619

12

8

Winsten op verkoop van activa aangehouden voor verkoop

13

12

Winsten op verplichtingen

21

27

2

0

TOTALE WINST Verliezen op leningen en voorschotten

958 (9)

931 (205)

Verliezen op voor verkoop beschikbare financiële activa (1)

(238)

(1 705)

Verliezen op materiële vaste activa

(4)

(8)

Verliezen op immateriële activa

(1)

0

Verliezen op verkoop van activa aangehouden voor verkoop

(1)

0

(12)

(9)

(265)

(1 927)

27

(2 519)

720

(3 515)

Verliezen op verplichtingen TOTAAL VERLIES NETTO WAARDEVERMINDERING


31/12/08

Winsten op materiële vaste activa

Overige winsten

TOTAAL (1) Zie toelichting 9.6.C. Analyse van groepen aangehouden voor verkoop.

Waardevermindering op effecten Specifiek risico Waardeverminderingen

COMPTES SOCIAUX

31/12/07

Totaal

Terugnemingen

Op 31 december 2007 Effecten die voor verkoop beschikbaar zijn

(32)

59

27

TOTAAL Op 31 december 2008

(32)

59

27

(2 612)

93

(2 519)

(2 612)

93

(2 519)

Effecten die voor verkoop beschikbaar zijn TOTAAL


11.6. HONORARIA EN ONTVANGEN EN BETAALDE PROVISIES

Netto

Ontvangen

Betaald

Netto

Beheer van beleggingsfondsen

508

(41)

467

387

(19)

368

Administratie van beleggingsfondsen

153

(19)

134

138

(15)

123

77

(5)

72

74

(5)

69

Kredietactiviteit

140

(31)

109

189

(21)

168

Aankoop en verkoop van effecten

116

(32)

84

106

(22)

84

57

(10)

47

35

(9)

26

219

(75)

144

253

(81)

172

Provisies aan niet-exclusieve makelaars

25

(11)

14

26

(19)

7

Financiële technieken

33

0

33

38

(6)

32

Verzekeringsactiviteiten

Aankoop en verkoop van beleggingsfondsen Betalingsdiensten

Diensten met betrekking tot effecten, uitgezonderd bewaring Bewaring Uitgiftes en plaatsingen van effecten Effectiseringsvergoedingen Private banking

(9)

37

38

(8)

30

(48)

176

195

(44)

151

23

(4)

(4)

20

(2)

19 (1)

24

1

1

0

1

36

(5)

31

(10)

21

8

(15)

31 (7)

8

(12)

(4)

84

(34)

50

74

(28)

46

109

(16)

93

139

(22)

117

1 859

(357)

1 502

1 756

(325)

1 431

Verrekening en afwikkeling Uitlening van effecten Overige TOTAAL

46 224

De bedragen voor honoraria en commissies met betrekking tot financiële activa en financiële verplichtingen die niet gewaardeerd worden tegen reële waarde via resultatenrekening, zijn immaterieel.

11.7. TECHNISCHE MARGE VAN DE VERZEKERINGSACTIVITEIT Premies en technische opbrengsten uit verzekeringsactiviteiten

Premies en ontvangen bijdragen

31/12/07

31/12/08

4 812

4 416

Schadelast – deel herverzekeraars

28

30

Wijzigingen in technische reserves – aandeel van de herverzekeraars

(1)

Overige technische opbrengsten OPBRENGSTEN

7

174

124

5 013

4 577

31/12/07

31/12/08

Technische kosten uit verzekeringsactiviteiten

Ontvangen premies overgedragen aan herverzekeraars

(272)

(216)

Premies en betaalde bijdragen

(160)

(170)

Schadelast

(1 010)

(1 754)

Wijzigingen in technische reserves

(3 429)

(1 864)

(136)

(509)

(5 007)

(4 513)

Overige technische kosten KOSTEN


RAPPORT DE GESTION

Betaald


Ontvangen

31/12/08

COMPTES SOCIAUX

31/12/07

11.8. OVERIGE NETTO-OPBRENGSTEN 31/12/07 Bedrijfsbelastingen Huuropbrengsten Andere bankopbrengsten Overige opbrengsten OVERIGE OPBRENGSTEN


RAPPORT DE GESTION

Bedrijfsbelastingen

3

3

37

43

2

5

299

287

341

338

(31)

(42)

Onderhoud en herstellingen van gebouwen die tijdens het lopende boekjaar opbrengsten genereerden

(1)

(1)

Overige bankkosten

(9)

(49)

(250)

(299)

(291)

(391)

50

(53)

Overige kosten OVERIGE KOSTEN TOTAAL

11.9. PERSONEELSKOSTEN 31/12/07

31/12/08

1 322

1 445

316

352

Pensioenkosten – toegezegde-pensioenregelingen (1)

90

66

Pensioenkosten – toegezegde-bijdrageregelingen

30

30

1

1

Lonen en salarissen Sociale zekerheid en verzekeringskosten

Andere verplichtingen na pensionering

COMPTES SOCIAUX

31/12/08

Op aandelen gebaseerde betalingen

54

5

Andere langetermijnpersoneelsbeloningen

(2)

(6)

Herstructureringskosten

(19)

Overige

113

115

1 905

2 021

TOTAAL (1) Zie toelichting 9.8.


13

Werknemers

(GEMIDDELD VTE) 31/12/2007

Management Werknemers Overige TOTAAL

Volledig geconsolideerd

Proportioneel geconsolideerd

Totaal

501

28

529

476

24

500

24 039

2 376

26 415

24 892

2 663

27 555

40

2

42

42

2

44

24 580

2 406

26 986

25 410

2 689

28 099

Overige TOTAAL

Totaal

België

Frankrijk

Luxemburg

Turkije

Andere Europese landen

VS

Andere landen

Totaal

308

38

77

20

28

18

40

529

9 310

2 341

3 025

7 372

2 345

619

1 403

26 415

5

11

0

0

8

12

6

42

9 623

2 390

3 102

7 392

2 381

649

1 449

26 986

Frankrijk

Luxemburg

Turkije

Andere Europese landen

VS

Andere landen

Totaal

De cijfers van 2007 werden herzien. (GEMIDDELD VTE) 31/12/2008

Management Werknemers Overige TOTAAL

België

291

38

74

23

43

15

17

501

9 268 4

2 506

3 207

8 035

597

1 521

27 554

12

0

0

2 420 9

14

5

44

9 563

2 556

3 281

8 058

2 472

626

1 543

28 099


RAPPORT DE GESTION

Management

Proportioneel geconsolideerd


Volledig geconsolideerd

31/12/08

COMPTES SOCIAUX

31/12/07

(GEMIDDELD VTE)

11.10. ALGEMENE EN ADMINISTRATIEVE KOSTEN 31/12/07

RAPPORT DE GESTION

Nutsvoorzieningen

31/12/08

83

79

Operationele leasing (m.u.v. technologie- en systeemkosten)

114

117

Honoraria

194

208

Marketing, reclame en public relations

123

123

Technologie- en systeemkosten

188

195

Softwarekosten en onderzoeks- en ontwikkelingskosten

62

77

Herstellings- en onderhoudskosten

16

15

Herstructureringskosten andere dan personeel

(2)

45

Verzekeringen (m.u.v. deze met betrekking op pensioenen)

25

19

Waardentransport

59

58

Bedrijfsbelastingen

96

103

274

351

1 232

1 390

31/12/07

31/12/08

Afschrijvingen materiële vaste activa

78

79

Afschrijvingen op andere materiële activa

78

88

128

129

284

296

Andere algemene en administratieve kosten TOTAAL

COMPTES SOCIAUX


11.11. AFSCHRIJVINGEN

Afschrijvingen op immateriële activa TOTAAL

11.12. WAARDEVERMINDERING OP LENINGEN EN VOORZIENINGEN VOOR KREDIETVERBINTENISSEN 31/12/07

Collectieve waardeverminderingen Dotatie Leningen Kredietverbetering (algemene voorziening) TOTAAL

(121) 0 (121)

31/12/08

Terugname

Dotaties

Totaal

58

(63)

27

27

85

(36)

Totaal

(1 169)

58

(1 111)

(37)

0

(37)

(1 206)

58

(1 148)

31/12/07

Specifieke waardeverminderingen Dotatie Leningen en voorschotten aan cliënten

Terugname

Terugname Verliezen

Recuperaties

Totaal

(188)

159

(7)

6

(1)

1

0

0

0

Verplichtingen

(70)

24

0

0

(46)

Credit enhancement (individuele reserve)

(54)

21

(18)

0

(51)

(313)

205

(25)

6

(127)

Overige vorderingen (1)

TOTAAL (1) Wordt gepubliceerd op lijn XII van het Actief.


(30)

31/12/08 Verliezen

Recuperaties

Totaal

(98)

0

(11)

0

(109)


(421)

86

(11)

9

(337)

Overige vorderingen (1)

(281)

(283)

2

0

0

Overige activa

(1)

0

0

0

(1)

Verplichtingen

(163)

8

0

0

(155)

Credit enhancement (individuele reserve) (2)

(862)

8

(407)

0

(1 261)

(1 828)

104

(429)

9

(2 144)

TOTAAL (1) Wordt gepubliceerd op lijn XII van het Actief. (2) Heeft betrekking op FSA Inc.

11.13. WAARDEVERMINDERINGEN OP MATERIËLE VASTE ACTIVA EN IMMATERIËLE ACTIVA 31/12/07

31/12/08

Waardevermindering op voor verkoop aangehouden vaste activa

(2)

(4)

Waardevermindering op immateriële activa

(1)

(6)

(3)

(10)

TOTAAL

Waardeverminderingen worden aangelegd als aan alle criteria is voldaan. Een nazicht van de markten verkoopsvoorwaarden wordt op geregelde tijdstippen uitgevoerd en dat minstens eenmaal per jaar. Wanneer de verwachte verliezen bij verkoop lager liggen dan de bestaande waardevermindering wordt er overgegaan tot een terugname van de bijzondere waardevermindering.

11.14. WAARDEVERMINDERING OP GOODWILL 31/12/07 Waardevermindering op goodwill

(4)

RAPPORT DE GESTION


Terugname


Dotatie

31/12/08 (12)

De goodwill op onze dochteronderneming in Jersey werd herzien en een waardevermindering werd toegepast in 2007. De goodwill op Dexia Bank Denmark A/S en de goodwill op Financial Security Assurance Holding Ltd. werd herzien en een waardevermindering werd toegepast in 2008. De goodwill op DenizBank werd onderzocht en er werd geen waardevermindering toegepast. De resultaten van DenizBank zijn nog steeds in overeenstemming met de budgetten en plannen. De resultaten van januari 2009 liggen boven het budget en eind 2008 zijn de interestvoeten sterk gedaald.


COMPTES SOCIAUX

Specifieke waardeverminderingen

11.15. BELASTINGEN

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

31/12/07

31/12/08

Inkomstenbelastingen lopend boekjaar

(479)

(328)

Uitgestelde belastinglatenties lopend boekjaar

118

917

BELASTINGEN OP HET RESULTAAT VAN HET LOPEND BOEKJAAR (A) Inkomstenbelastingen vorige boekjaren

(361) 78

589 68

Uitgestelde belastinglatenties vorig boekjaar

17

(33)

Voorzieningen voor fiscale geschillen

10

5

OVERIGE BELASTINGEN (B)

105

40

TOTAAL (A)+(B)

(256)

629

Effectieve vennootschapsbelastingen De standaard belastingvoet toepasselijk in België voor 2007 en 2008 bedraagt 33,99 %. Het effectief groepsbelastingtarief bedraagt respectievelijk 13 % en 15,30 % voor 2007 en 2008. Het verschil tussen de twee tarieven kan als volgt geanalyseerd worden: 31/12/07 NETTORESULTAAT VOOR BELASTINGEN Winsten en verliezen van vennootschappen geboekt volgens de vermogensmutatiemethode Waardevermindering op goodwill BELASTBARE BASIS Statutair belastingtarief

2 892 108 (4) 2 788 33,99 %

31/12/08 (3 877) (1) (12) (3 864) 33,99 %

BELASTINGEN OP BASIS VAN STATUTAIR BELASTINGTARIEF Effect van belastingtarief in andere wetgeving

947 (121)

(1 313) 21

Belastingeffect van niet-belastbare opbrengsten (1)

(545)

(308)

Belastingeffect van niet-aftrekbare kosten

137

665

Belastingeffect door gebruik van voorheen niet-erkende fiscale verliezen Belastingeffect op belastbare opbrengsten die voorheen niet in resultaat werden erkend Belastingeffect door herwaardering van niet-erkende actieve belastinglatenties Belastingeffect van veranderingen in belastingtarief Inkomsten belast aan verminderd tarief Andere toename (afname) van statutaire belastingen BELASTINGEN OP HET RESULTAAT VAN HET LOPEND BOEKJAAR Belastbare basis Effectief belastingtarief (1) Voornamelijk niet-belastbare meerwaarden op verkoop van aandelen.


(3) 0 43

0 (5) 454

(21)

4

(6)

(56)

(70)

(51)

361

(589)

2 788

(3 864)

13,0 %

15,3 %

11.16. WINSTEN PER AANDEEL GEWONE WINST PER AANDEEL Gewone winst per aandeel is de verhouding van het nettoresultaat dat toekomt aan de houders van eigenvermogensinstrumenten van de moedermaatschappij tot het gewogen gemiddelde van het aantal uitstaande gewone aandelen gedurende de periode, met uitsluiting van het aantal gewone aandelen verworven door de vennootschap die aangehouden worden als eigen aandelen.

2 533

(3 326)

Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen (in miljoenen)

1 163

1 310

Gewone winst per aandeel (uitgedrukt in EUR per aandeel)

2,18

(2,54)

VERWATERDE WINST PER AANDEEL Verwaterde winst per aandeel wordt berekend door correctie van het gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen met het effect van verwatering ingevolge de uitoefening van alle aan het personeel toegekende aandelenopties. Met betrekking tot de aandelenopties werd het aantal aandelen dat zou kunnen worden verworven tegen reële waarde (vastgesteld als de gemiddelde aandelenprijs van de vennootschapsaandelen voor het financiële jaar) berekend, gebaseerd op de monetaire waarde van de onderschreven aandelenopties. Het hierboven berekend aantal aandelen wordt vergeleken met het aantal aandelen dat zou worden uitgegeven in de veronderstelling dat de aandelenopties worden uitgeoefend. Het potentieel aantal gewone aandelen zoals hierboven berekend, wordt enkel beschouwd als verwaterend indien de omzetting in gewone aandelen, de winst per aandeel doet afnemen. Ze zijn niet verwaterend en worden buiten beschouwing gelaten indien hun omzetting in gewone aandelen, het verlies per aandeel doet afnemen. Het nettoresultaat toegerekend aan de houders van eigenvermogensinstrumenten van de moedermaatschappij werd niet gecorrigeerd gezien er geen in Dexia-aandelen converteerbare financiële instrumenten zijn uitgegeven. 31/12/07

31/12/08

Nettoresultaat toegerekend aan de houders van de eigenvermogensinstrumenten van de moedermaatschappij

2 533

(3 326)

Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen (in miljoenen)

1 163

1 310

16

0

1 179

1 310

Correcties voor aandelenopties (in miljoenen) Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen als basis voor de berekening van de verwaterde winst per aandeel (in miljoenen) Verwaterde winst per aandeel (uitgedrukt in EUR per aandeel)

2,15

(2,54)



Nettoresultaat toegerekend aan de aandeelhouders van de vennootschap

RAPPORT DE GESTION

31/12/08

COMPTES SOCIAUX

31/12/07

12. Toelichtingen met betrekking tot het risicobeheer (in miljoenen EUR) Zoals vereist door IFRS 7 § 34 zijn de toelichtingen gebaseerd op interne informatie aan de managers op sleutelposities.

12.1. REËLE WAARDE

RAPPORT DE GESTION

A. Uitsplitsing van de reële waarde In overeenstemming met onze waarderingsregels komt de reële waarde van bepaalde rubrieken overeen met de boekhoudkundige waarde. A.1. Uitsplitsing van de reële waarde van activa 31/12/07 Boekhoudkundige waarde

COMPTES SOCIAUX


Kas en tegoeden bij centrale banken Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen

Reële waarde

31/12/08 Verschil

Boekhoudkundige waarde

Reële waarde

Verschil

8 835

8 835

0

2 448

2 448

54 776

54 759

(17)

61 864

59 550

(2 314)

0

1 570

368 845

371 206

2 361

242 619

244 189


30 411

30 411

0

10 836

10 836

0

Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde

7 154

7 154

0

5 208

5 208

0

218 375

218 375

0

123 062

123 062

0

1 915

2 089

174

1 967

2 009

42

29 218

29 218

0

55 213

55 213

0


Voor verkoop beschikbare financiële activa Tot einde looptijd aangehouden beleggingen Derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille

(185)


861

1 412

10 546 39 604 564

Overige activa (1) Activa aangehouden voor verkoop TOTAAL

(185)

0

3 938

3 938

0

551

682

887

205

10 546

0

10 683

10 683

0

67

28

6 260

6 285

25

606 870

2 306

651 006

651 325

319

(1) Omvat materiële vaste activa, immateriële activa en goodwill, belastingenvorderingen en overige activa.

De lijn “Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille” komt overeen met de herziening van het renterisico van activa die afgedekt worden. Deze activa zijn opgenomen in de lijn “Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen” en “Leningen en voorschotten aan cliënten”.


A.2. Uitsplitsing van de reële waarde van verplichtingen 31/12/08 Boekhoudkundige waarde

Reële waarde


178 681 178 024

(657)

213 192 210 669


126 680 126 698

18

114 728 114 889

Financiële verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden

1 995

1 995

0

273

273

Verschil

(2 523) 161 0

Financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde

16 306

16 306

0

18 679

18 679

0

Derivaten

31 365

31 365

0

75 834

75 834

0

1 543

1 543


(206)

(206)

0

204 013 203 619

Schuldpapier

(394)

188 120 184 742

0 (3 378)


4 885

4 885

0

4 407

4 378

Overige verplichtingen (1)

24 451

24 451

0

22 921

22 921

0

0

0

0

5 691

5 691

0


588 170 587 137

TOTAAL

645 388 639 619

(1 033)

(29)

(5 769)

(1) Omvat technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen, voorzieningen en andere verplichtingen, belastingverplichtingen en overige verplichtingen.

De eigen creditspread op verplichtingen wordt verondersteld ongewijzigd te zijn voor de bepaling van de reële waarde behalve voor “Financiële verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden” en “Financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde”. De lijn “Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille” komt overeen met de herziening van het renterisico van verplichtingen die afgedekt worden. Deze verplichtingen zijn opgenomen in de lijn “Schulden aan kredietinstellingen” en “Schulden aan en deposito’s van cliënten”.

B. Analyse van de reële waarde van financiële instrumenten B.1. Activa 31/12/07

Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa

Niveau 1 (1)

Niveau 2 (2)

605

54 154

7 171 237 018 25 967

4 444


6 453

701


146 257

71 637

Tot einde looptijd aangehouden beleggingen Derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille TOTAAL

31/12/08

Niveau 3 (3)

Totaal

0

54 759

0 244 189

Niveau 1 (1)

Niveau 2 (2)

Niveau 3 (3)

Totaal

128

52 948

6 474

59 550

710 265 294 105 202 371 206

0

30 411

6 692

2 409

0

7 154

4 803

380

481 218 375

39 097

64 301

1 735

10 836

25

5 208

19 664 123 062

1 475

614

0

2 089

506

1 149

354

2 009

172

28 407

639

29 218

335

54 383

495

55 213

0

3 938

0

3 938

0

(185)

188 100 396 790

0

(185)

1 120 586 010

52 271 444 802 133 949 631 022

(1) Reële waarde gebaseerd op marktprijzen in een actieve markt. (2) Reële waarde gebaseerd op observeerbare parameters in een markt. (3) Reële waarde gebaseerd op waarderingsmodellen waarvan sommige belangrijke parameters niet observeerbaar zijn in een markt.


RAPPORT DE GESTION

Verschil


Reële waarde

COMPTES SOCIAUX

31/12/07 Boekhoudkundige waarde

B.2. Verplichtingen 31/12/07

RAPPORT DE GESTION

Niveau 1 (1)


Niveau 3 (3)

Totaal

Niveau 1 (1)

Niveau 2 (2)

Niveau 3 (3)

Totaal


1 344

176 680

0

178 024

0

188 516

22 153

210 669


5 448

121 250

0

126 698

0

95 219

19 670

114 889


1 995

0

0

1 995

271

2

0

273


4 500

5 109

6 697

16 306

3 865

8 667

6 147

18 679

361

29 963

1 041

31 365

297

74 464

1 073

75 834

Derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier Achtergestelde schulden TOTAAL

COMPTES SOCIAUX

Niveau 2 (2)

31/12/08

7

1 536

0

1 543

4 865

0

198 754

(206)

0

0

203 619

(206)

6 774

177 462

506

184 742

0

4 885

0

4 885

0

4 378

0

4 378

18 513

536 435

7 738

562 686

11 214

550 244

49 549

611 007

(1) Reële waarde gebaseerd op marktprijzen in een actieve markt. (2) Reële waarde gebaseerd op observeerbare parameters in een markt. (3) Reële waarde gebaseerd op waarderingsmodellen waarvan sommige belangrijke parameters niet observeerbaar zijn in een markt.

C. Bekendmaking van het verschil tussen de transactieprijzen en de gemodelleerde waarden (uitgestelde winst of verlies op dag één) Er werden geen significante bedragen geboekt als uitgestelde winst of verlies op dag één (DOP) per 31 december 2007 en ook niet per 31 december 2008. Aangezien Dexia eenvoudige producten verkoopt zoals renteswaps (IRS) of complexe producten zoals gestructureerde transacties die perfect ingedekt zijn in de markt, wordt de DOP onmiddellijk erkend. Slechts enkele transacties voor niet-significante bedragen hebben niet-observeerbare parameters. Vandaar dat de uitgestelde DOP immaterieel is. De onmiddellijk erkende DOP bedroeg 79 miljoen EUR per 31 december 2007 en 45 miljoen EUR per 31 december 2008. De bedragen werden geboekt in “Nettoresultaat uit handelsdoeleinden” (toelichting 11.4.).


De kredietrisico’s van de lopende verkoop van FSA (verzekerde activa en beleggingsportefeuille) bedroegen 297,1 miljard EUR. Ze worden apart weergegeven. De kredietrisico’s van de groep

Uitstaande bedragen per geografische regio

Vergelijkende informatie tegenover de voorgaande periode: Vanaf 2008 zijn de kredietrisico’s met betrekking tot derivaten gelijk aan de mark-to-market-waarde. In 2007 omvatten ze ook een add-on voor het potentieel toekomstig risico. De cijfers van 2007 werden niet herzien voor deze wijziging. Sommige totalen kunnen afwijken als gevolg van afrondingen.

31/12/07

31/12/08

FSA Inc. 31/12/08

België

103 958

116 081

10

Frankrijk

109 411

112 391

1 583

Duitsland

46 866

42 741

768

Italië

67 427

64 799

1 482

Luxemburg Andere landen van de EU

16 684

12 780

35

145 137

122 876

17 435

Rest van Europa

14 870

15 419

194

Turkije

14 803

15 480

276

334 592

106 255

266 149

Centraal- en Zuid-Amerika

Verenigde Staten en Canada

3 526

4 115

609

Zuidoost-Azië

8 476

6 084

55

Japan

12 089

21 610

1 057

Andere (1)

24 667

19 379

7 446

902 506

660 011

297 097

TOTAAL (2)

(1) Supranationale entiteiten zoals Europese Centrale Bank inbegrepen. (2) Voor FSA Inc. bedroeg het herverzekerde bedrag 93,8 miljard EUR op 31 december 2007 en 86,7 miljard EUR op 31 december 2008.

Uitstaande bedragen per categorie van tegenpartij Staten

31/12/07

31/12/08

FSA Inc. 31/12/08

74 856

78 800

1 007

429 021

298 989

200 660

Bedrijven

58 663

57 095

4 508

Monolineverzekeraars

20 677

14 766

13 652

Lokale overheden

ABS/MBS

135 137

52 213

68 106

Projectfinanciering

19 377

16 986

6 891

Particulieren, zelfstandigen en kmo’s

42 288

45 619

0

119 744

94 375

1 137

2 743

1 168

1 137

902 506

660 011

297 097

Financiële instellingen Andere TOTAAL (1)

(1) Voor FSA Inc. bedroeg het herverzekerde bedrag 93,8 miljard EUR op 31 december 2007 en 86,7 miljard EUR op 31 december 2008.


RAPPORT DE GESTION

Informatie met betrekking tot de kredietrisicopositie wordt vrijgegeven op dezelfde wijze als ze wordt gerapporteerd aan het management. Het gaat om: s De nettoboekwaarde voor activa andere dan derivaten (boekhoudkundige waarde na afhouding van bijzondere waardeverminderingen). s “Mark-to-market” voor derivaten; s Het volledige bedrag van de buitenbalansverbintenissen, zijnde: het niet opgenomen gedeelte van de liquiditeitsfaciliteiten of het maximale bedrag dat Dexia gehouden kan zijn te betalen in het kader van aan derden verleende waarborgen. s Het netto uitstaande bedrag voor kredietrisico’s van FSA. In de tabel over de kredietrisico’s van FSA staan echter zowel het netto uitstaande bedrag als het via herverzekeraars herverzekerde bedrag.


A. Analyse van de totale kredietrisicopositie van de groep Dexia

Dexia uitgezonderd de kredietrisico’s van de activiteiten FSA die voor verkoop worden aangehouden, bedroegen 660 miljard EUR. Dit bedrag was hoger dan vorig jaar, voornamelijk omdat reeds werd rekening gehouden met de lopende verkoop van FSA (FSA wordt vanaf 2008 beschouwd als een tegenpartij). De kredietrisico’s worden uitgesplitst per geografische regio en per tegenpartij en houden rekening met de ontvangen waarborgen. Dit betekent dat wanneer het kredietrisico wordt gewaarborgd door een derde partij van wie het gewogen risico (volgens de Bazel II-reglementering) lager ligt dan dat van de oorspronkelijke kredietnemer, het risico wordt overgedragen op de geografische regio en de activiteitssector van de borgverlener. De kredietrisico’s zijn gebaseerd op een consolidatiekring die de volledig geconsolideerde dochterondernemingen van de groep Dexia en 50 % van de joint venture RBC Dexia Investor Services omvat.

COMPTES SOCIAUX

12.2. KREDIETRISICO’S – UITSTAANDE BEDRAGEN

B. Verzekerde portefeuille van FSA Netto uitstaande bedragen van de portefeuille van FSA (verzekeringsportefeuille en portefeuille “Financial Products”) B.1. Uitsplitsing per sector (totale netto uitstaande bedragen) 31/12/07 Woninghypotheken Uitstaande vorderingen consumenten

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

Pooled corporates Andere Asset-Backed

13 458

FSA Inc. 31/12/08 12 226

7 863

4 323

40 229

39 298

1 423

Financiële producten (1)

12 274

Internationaal

21 492

ABS

31/12/08

96 739

1 164 9 783

0 16 498

9 783

73 509

Algemene verbintenissen

77 609

89 516

Niet-algemene fiscale verbintenissen

33 875

39 695

Nutsvoorzieningen

30 129

36 032

Gezondheidszorg

9 510

8 722

Huisvesting

5 207

5 321

Transport

11 827

15 249

Onderwijs

3 708

5 656

Overige publieke sector

1 645

1 561

Internationaal

18 587

17 588

GEMEENTE

192 097

219 340

TOTAAL (2)

288 836

9 783

292 849

(1) Op 31 december 2008 geeft dit bedrag het risico weer dat bij Dexia blijft. Het betreft Financial Products en Global Funding. (2) Voor FSA bedroeg het herverzekerde bedrag 93,8 miljard EUR op 31 december 2007 en 86,7 miljard EUR op 31 december 2008.

B.2. Rating (totale netto uitstaande bedragen) 31/12/07

31/12/08

FSA Inc. 31/12/08

AAA

86 862

3 548

56 425

AA

80 685

2 559

93 428

A

86 735

849

102 188

BBB

31 751

1 210

30 205

2 803

1 617

10 603

288 836

9 783

292 849

Non-investment grade TOTAAL

C. Kredietrisico voor iedere categorie van financiële instrumenten Dexia heeft beslist om vanaf 2008 een gedetailleerde uitsplitsing te verschaffen van het kredietrisico per categorie van financiële instrumenten. De cijfers van 31 december 2007 werden niet herzien. 31/12/07 Schuldpapier

239 630

Leningen en voorschotten

261 874

Andere financiële instrumenten Buiten balans TOTAAL

19 335 381 667 902 506

86 % van de schuldinstrumenten is geklasseerd onder “Voor verkoop beschikbare financiële activa”.


Voor verkoop beschikbare financiële activa (uitgezonderd niet-vastrentende effecten) Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde (uitgezonderd niet-vastrentende effecten)

31/12/08

FSA Inc. 31/12/08

119 592

13 020

594

Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa (uitgezonderd niet-vastrentende effecten)

10 976

Leningen en voorschotten (tegen geamortiseerde kostprijs)

381 373

Tot einde looptijd aangehouden beleggingen

1 906

Derivaten

11 488 2 056

Verstrekte kredietlijnen

81 672

Verstrekte waarborgen

50 355

284 078

660 011

297 097

TOTAAL

Dexia houdt zowel financiële als materiële waarborgen aan. Het gros van de financiële dekking bestaat uit cash en termijndeposito’s, in mindere mate uit investment grade obligaties (uitgiften van de overheid of van banken met een AAA-AA rating). Materiële waarborgen omvatten voornamelijk hypotheken op residentieel en kleiner commercieel vastgoed en waarborgen op verschillende andere activa (schuldvorderingen en inpandname handelszaak). Enkel dekkingen die aanvaard worden onder de Bazel II-reglementering en die rechtstreeks in handen zijn van Dexia worden vermeld. De in aanmerking genomen dekkingen zijn vooral leningen, voorschotten en buitenbalansverbintenissen.


D. Kredietkwaliteit van financiële activa die noch vervallen zijn, noch een waardevermindering hebben ondergaan

RAPPORT DE GESTION

Overige financiële instrumenten

Dexia heeft beslist om vanaf 2008 een gedetailleerde uitsplitsing te verschaffen van het kredietrisico per categorie van financiële instrumenten. De cijfers van 31 december 2007 werden niet herzien. De cijfers van 31 december 2007 betreffen de kredietkwaliteit van financiële activa die geen waardevermindering hebben ondergaan, terwijl ze vanaf 2008 de kredietkwaliteit betreffen van financiële activa die noch een waardevermindering hebben ondergaan, noch vervallen zijn. 31/12/07 A+ tot BBB-

Non investment grade of geen rating

DenizBank (1)

Totaal

Schuldpapier

166 801

64 749

6 478

1 581

239 609

Leningen en voorschotten

135 236

87 872

28 856

8 654

260 618

Andere financiële instrumenten Buiten balans TOTAAL

12 886

5 528

836

77

19 327

215 513

145 789

15 707

4 572

381 581

530 436

303 938

51 877

14 884

901 135

(1) In de loop van 2007 werden de kredietrisico’s van DenizBank in het algemeen kader van de Groep geleidelijk geïntegreerd door het herdefiniëren van de organisatie, door het integreren van de reportings en door het begin van de harmonisering van de interne ratings die Dexia uitwerkte in het kader van de invoering van Bazel II. Aangezien de ratingmethodologie die Dexia toepast, nog niet volledig geïmplementeerd werd in de DenizBank organisatie en aangezien er slechts een beperkt aantal externe ratings beschikbaar zijn voor Turkse posities, rapporteert Dexia de kredietkwaliteit van DenizBank in een aparte kolom. Dankzij het behoud van de interne scorings van DenizBank en van de systemen voor de follow-up van de risico’s beschikken we nog altijd over een globaal beeld van de risico’s van de portefeuille.


COMPTES SOCIAUX

AAA tot AA-

31/12/08

Voor verkoop beschikbare financiële activa (uitgezonderd niet-vastrentende effecten) Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde (uitgezonderd niet-vastrentende effecten)

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa (uitgezonderd niet-vastrentende effecten) Leningen en voorschotten (tegen geamortiseerde kostprijs) Tot einde looptijd aangehouden beleggingen Derivaten Overige financiële instrumenten

AAA tot AA- A+ tot BBB-

Non investment grade

Geen rating

DenizBank

Totaal

71 091

46 634

598

699

404

119 426

138

323

22

111

0

594

7 349

3 048

23

543

9

10 972

195 050

138 196

23 627

12 164

8 134

377 170

821

835 3 866

29 962

107 799

114 21

1 906 11 194

5 546

Verstrekte kredietlijnen

51 851

20 22 351

0 4 023

1 826 2 915

196 458

2 056 81 599

Verstrekte waarborgen

28 787

11 502

1 932

2 842

5 164

50 227

360 647

226 776

31 216

22 005

14 499

655 143

TOTAAL

13

De ratings toegepast voor de berekening van het kredietrisico zijn ofwel intern ofwel extern. Inderdaad, Dexia past AIRBA (Advanced Internal Ratings Based Approach) toe voor de berekening van de kapitaalvereisten voor het kredietrisico in het kader van Pijler I van Bazel II. Nochtans voor ABS-posities wordt het kredietrisico berekend op basis van externe ratings (Fitch, Standard & Poors of Moody’s) en voor een deel van de portefeuille, voonamelijk DenizBank, wordt het kredietrisico berekend volgens de Bazel II-Standaard. Kredietkwaliteit van de financiële activa van DenizBank Gedurende 2008 werden de kredietrisico’s van DenizBank verder geïntegreerd in de algemene benadering van Dexia door het verder herdefiniëren van de interne organisatie, integratie van de rapportering en harmonisering van de modellen voor interne rating die gebruikt worden om de kredietkwaliteit van de activa vast te stellen. Op 31 december 2008 worden de financiële activa, ten gevolge van de integratie, gewaardeerd via modellen voor interne rating gevalideerd op groepsniveau of gecontroleerd door de afdeling kredietrisico’s van de Groep. De gemiddelde kredietkwaliteit van de financiële activa van DenizBank is sterk verbonden met het zeer hoge overwicht van Turkse activa (meer dan 90 %) die de facto sterk aansluiten bij de rating van de Turkse overheid (interne rating: BBvoor vreemde valuta, BB+ voor de lokale munt). De meeste financiële activa van DenizBank bevinden zich bijgevolg in de categorie Non investment grade. Kredietkwaliteit van de belangrijkste financiële activa: sRisico’s op de centrale overheid zijn enkel gekoppeld aan de Turkse staat, waarvan de interne rating gelijk is aan BB- stabiel voor vreemde valuta/BB+ stabiel voor de lokale munt. sLokale publieke sector: omwille van de kenmerken van deze activa en de selectie van tegenpartijen, gemaakt door de kre-


dietcomités van Dexia NV, waarop DenizBank risicoposities mag innemen, liggen de interne ratings van deze categorie activa tussen B en BB-. sDe corporate en commercials portefeuille is volledig samengesteld uit Turkse tegenpartijen of ermee verbonden tegenpartijen. Het kredietrisico van deze portefeuille is daarom nauw gekoppeld met de evolutie van de Turkse economie en de kredietwaardigheid wordt beoordeeld via een intern ratingsysteem, speciaal ontwikkeld voor Turkse tegenpartijen. Dit systeem, dat erop gericht is te voldoen aan de normen van Bazel II, is gebaseerd op de gemiddelde Probability of Default, die tussen BB- en B+ ligt. s Het kredietrisicoprofiel van de retail- en kmo-portefeuille wordt opgevolgd door het Retail Competence Center van Dexia NV en wordt opgenomen in de trimestriële risicorapportering van deze activiteit. Specifieke Probability of Default- en Loss Given Default-modellen zijn in ontwikkeling voor zowel retail als kmo (landbouw inbegrepen). De voltooiing van deze modellen wordt verwacht tijdens het eerste semester van 2009. sDe activa van DenizBank bij financiële instellingen (4T 2008) bestaan hoofdzakelijk uit Investment Grade internationale banken, terwijl Speculative Grade banken, die bijna uitsluitend Turkse banken uit de BB-categorie zijn, circa 40 % van de totale portefeuille vertegenwoordigen.

E. Boekwaarde van financiële activa die anders achterstallig zouden zijn of een waardevermindering zouden hebben ondergaan, maar waarvoor heronderhandeling over de voorwaarden heeft plaatsgevonden Onder dit punt vallen geen belangrijke operaties omdat Dexia voornamelijk in de publieke sector actief is.

F. Financiële activa die achterstallig zijn of een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan Een financiëel actief is achterstallig zodra de tegenpartij verzuimd heeft een som te betalen die contractueel verschuldigd is. Dit wordt beschouwd per contract. Bijvoorbeeld indien een tegenpartij nagelaten heeft de interest te betalen op vervaldatum, wordt de volledige lening beschouwd als achterstallig.

0

0

0

62

0

762

161

44

1 219

357

762

161

44

1 281

357

Waarborgen aangehouden door Dexia bestaan voornamelijk uit hypotheken op residentieel of kleiner commercieel vastgoed en onderpanden op verschillende andere activa (schuldvorderingen, inpandname handelszaak). Achterstallige uitstaande bedragen staan voornamelijk uit op particulieren en bedrijven. Waardeverminderingen op financiële activa worden toegepast in overeenstemming met de waarderingsregels beschreven onder 1.8.

31/12/08 Financiële activa die op de vervaldatum zijn maar geen waardevermindering hebben ondergaan b 90 dagen > 90 dagen > 180 b 180 dagen dagen

Voor verkoop beschikbare financiële activa (uitgezonderd niet-vastrentende effecten) Leningen en voorschotten (tegen geamortiseerde kostprijs) (1) Overige financiële instrumenten TOTAAL

Boekwaarde van financiële activa waarvan individueel is vastgesteld dat ze een waardevermindering hebben ondergaan, voor aftrek van bijzondere waardeverminderingen

Aangehouden waarborgen voor leningen en schuldinstrumenten die vervallen zijn of waarop een waardevermindering werd toegepast

1

0

0

1 125

0

1 482

398

382

3 653

1 301

21

5

9

329

0

1 504

403

391

5 107

1 301

(1) Boekwaarde van financiële activa waarvan individueel is vastgesteld dat ze een waardevermindering hebben ondergaan, voor aftrek van bijzondere waardeverminderingen, omvat een bedrag van 1 919 miljoen EUR aan schuldinstrumenten geboekt in de categorie “Leningen en vorderingen”.



TOTAAL

Aangehouden waarborgen voor leningen en schuldinstrumenten die vervallen zijn of waarop een waardevermindering werd toegepast

COMPTES SOCIAUX

Schuldpapier Leningen en voorschotten

Boekwaarde van financiële activa waarvan individueel is vastgesteld dat ze een waardevermindering hebben ondergaan, voor aftrek van bijzondere waardeverminderingen

RAPPORT DE GESTION

31/12/07 Financiële activa die op de vervaldatum zijn maar geen waardevermindering hebben ondergaan > 180 b 90 dagen > 90 dagen dagen b 180 dagen

G. Waarborgen en andere kredietverbeteringen verkregen door inbezitneming van de aangehouden waarborg Aard van de activa verkregen tijdens de periode door inbezitneming van de waarborg

31/12/08

Cash

9

203

Schuldinstrumenten

4

1 391

Leningen en voorschotten Materiële vaste activa Overige TOTAAL

1

1

17

26

8

4

39

1 625

Dexia heeft niet de bedoeling de waarborgen te behouden. De aangehouden waarborgen worden omgezet in liquide middelen, in overeenstemming met de wettelijke procedures in elk land voor inbeslagname van roerende en onroerende goederen. In 2008 betreffen cash en schuldinstrumenten, waarborgen die verkregen werden in het kader van het faillissement van Lehmann Brothers. Schuldinstrumenten werden verkregen in het kader van een tripartiete terugkoopovereenkomst met Euroclear. Cash betreft meer specifiek waarborgen die verkregen werden voor derivaten voor een bedrag van 85 miljoen EUR, en 109 miljoen EUR werd verkregen voor een tripartiete terugkoopovereenkomst met Euroclear.

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

Boekwaarde 31/12/07


H. Waardevermindering voor kredietverliezen

waarvan aandelen Activa van verzekeringsmaatschappijen Diverse vorderingen WAARDEVERMINDERINGEN VOOR REEDS GELOPEN, MAAR NOG NIET GERAPPORTEERDE VERLIEZEN OP FINANCIËLE ACTIVA EN SPECIFIEKE WAARDEVERMINDERINGEN OP FINANCIËLE ACTIVA DIE COLLECTIEF GEËVALUEERD WORDEN TOTAAL

waarvan aandelen

Recuperaties Kosten onmiddellijk onmiddellijk geboekt in geboekt in resultatenrekening resultatenrekening

215

(213)

(23)

1 012

6

(7)

942

(121)

188

(159)

(33)

817

6

(7)

232 27

(23) 0

26 22

(53) (11)

10 (3)

192 35

205 1

(23)

4

(42)

13

0

0 1

0 (1)

0

157 1

0

2

419

0

0

1 431

6

(7)

2

0

357

(3)

121

(58)

2

1 534

(147)

336

(271)

(21)

1 012 0

Afboekingen

(98)

Dotaties

3 415

Terugnames

(181)

Overige (1)

(21)

Per 31 dec. 2008

10

(22)

0

98

0

(11)

10

(11)

10

(22)

98

0

817

(70)

421

(86)

1 001

2 083

192 35 157

(28) (2) (26)

2 612 1 811 801

(93) (8) (85)

(1 022) (1 019)

1 661 817 844

0

Diverse vorderingen

2

0

0 283

Overige activa

0

0

1

Recuperaties Kosten onmiddellijk onmiddellijk geboekt in geboekt in resultatenrekening resultatenrekening

4 127

0

1

TOTAAL

Per 31 dec. 2007

(144)

Activa van verzekeringsmaatschappijen

WAARDEVERMINDERINGEN VOOR REEDS GELOPEN, MAAR NOG NIET GERAPPORTEERDE VERLIEZEN OP FINANCIËLE ACTIVA EN SPECIFIEKE WAARDEVERMINDERINGEN OP FINANCIËLE ACTIVA DIE COLLECTIEF GEËVALUEERD WORDEN

Overige

1 177

Per 1 jan. 2008

SPECIFIEKE WAARDEVERMINDERINGEN VOOR FINANCIËLE ACTIVA DIE INDIVIDUEEL GEËVALUEERD WORDEN Leningen en voorschotten aan kredietinstellingen Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn waarvan vastrentende effecten

Terugnames

(3)

0

0

1

(2)

0

283

0

0

1

419

(11)

1 169

(58)

(13)

1 506

1 431

(109)

4 584

(239)

(34)

5 633

(1) Een bedrag van 1 045 miljoen EUR aan specifieke waardeverminderingen voor financiële activa die individueel geëvalueerd worden, werd geherclassificeerd van de portefeuille “Beschikbaar voor verkoop” naar “Leningen en voorschotten aan cliënten” ten gevolge van de toepassing van IAS 39-gewijzigd.


RAPPORT DE GESTION

Leningen en voorschotten aan cliënten Leningen en effecten die voor verkoop beschikbaar zijn waarvan vastrentende effecten

Dotaties


SPECIFIEKE WAARDEVERMINDERINGEN VOOR FINANCIËLE ACTIVA DIE INDIVIDUEEL GEËVALUEERD WORDEN

Afboekingen

COMPTES SOCIAUX

Per 1 jan. 2007

I. Kredietrisico voor leningen gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening Per 31 december 2007 MAXIMALE BLOOTSTELLING AAN KREDIETRISICO

Bedrag van de verandering in de reële waarde van de lening dat toe te rekenen is aan veranderingen in het kredietrisico van het financiële actief Wijziging tijdens de periode

Gecumuleerd bedrag

5

5

361

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

Per 31 december 2008 MAXIMALE BLOOTSTELLING AAN KREDIETRISICO

Bedrag van de verandering in de reële waarde van de lening dat toe te rekenen is aan veranderingen in het kredietrisico van het financiële actief Wijziging tijdens de periode

Gecumuleerd bedrag

0

0

67

Er worden geen kredietderivaten aangehouden om de maximale blootstelling aan kredietrisico te beperken. Dexia raamt de reële waarde van de leningen door toekomstige kasstromen te berekenen van de activa en door de betalingen te disconteren tegen een discontovoet die rekening houdt met de onzekerheid van deze kasstromen. De wijziging van de creditspread is niet significant en het kredietrisico is niet ingedekt.

J. Kredietrisico voor financiële verplichtingen aangeduid tegen reële waarde via resultatenrekening Per 31 december 2007 BOEKWAARDE

16 305

Bedrag van de wijziging in reële waarde toe te wijzen aan wijzigingen van het kredietrisico van de verplichting Wijziging tijdens de periode

Gecumuleerd bedrag

0

0

Verschil tussen de boekwaarde van de financiële verplichting en het bedrag dat contractueel moet betaald worden op vervaldatum (1)

220

(1) Dit bedrag omvat de premie/korting en de wijziging in marktwaarde.

In 2007 kon geen wijziging in de reële waarde van de financiële verplichtingen worden toegewezen aan wijzigingen van het kredietrisico van de verplichting. Op 31 december 2007 werd een aanpassing van -30 miljoen EUR geboekt aan de reële waarde van de verplichtingen van FSA. Dit kan niet worden toegeschreven aan de kredietwaardigheid van de verplichting, maar geeft de impact van de algemene liquiditeitscrisis op de creditspreads concreet weer. Per 31 december 2008 BOEKWAARDE

18 679

Bedrag van de wijziging in reële waarde toe te wijzen aan wijzigingen van het kredietrisico van de verplichting Wijziging tijdens de periode

Gecumuleerd bedrag

(474)

(474)

Verschil tussen de boekwaarde van de financiële verplichting en het bedrag dat contractueel moet betaald worden op vervaldatum (1)

215

(1) Dit bedrag omvat de premie/korting en de wijziging in marktwaarde.

In 2008 werd de rating van FSA verlaagd en de liquiditeitskost bleef toenemen. Dat leidde tot het boeken van een toename van het eigen kredietrisico met een bedrag van 356 miljoen EUR. Dit bedrag wordt volledig beschouwd als een wijziging van het kredietrisico, omwille van de moeilijkheid om liquiditeitsrisico en kredietrisico op te splitsen. Daarenboven werd een bedrag geboekt van 118 miljoen EUR voor de wijziging van het kredietrisico van niet-genoteerde verplichtingen die uitgegeven zijn door Dexia Bank België en door Dexia Banque Internationale à Luxembourg. (Zie ook toelichting 8.3. Financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde via resultatenrekening – Financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde.)


12.3. INFORMATIE OVER ZEKERHEDEN

Zekerheid verkregen op 31 december 2008

Reële waarde van Reële waarde van de zekerheden dergelijke zekerheden die verkocht zijn of tot zekerheid zijn verstrekt aan derden

Reële waarde van de Reële waarde van zekerheden dergelijke zekerheden die verkocht zijn of tot zekerheid zijn verstrekt aan derden

Aandelen Schuldpapier Leningen en voorschotten TOTAAL

71

0

1 100

0

27 005

25 057

22 377

10 658

422

0

5 819

0

27 498

25 057

29 296

10 658

Een onderpand wordt verkregen in het kader van de activiteiten m.b.t. terugkoopovereenkomsten en obligatieleningen. Contracten die de voorwaarden voor een herinpandgeving bepalen zijn ofwel Overseas Securities Lending Agreements (OSLA) – eventueel aangepast door de juridische afdeling – ofwel de contracten die worden uitgewerkt door de juridische afdeling. Herinpandgeving is een courante marktpraktijk.

B. Verstrekte zekerheden Boekwaarde van in pand gegeven financiële activa per 31 december 2007

Boekwaarde van in pand gegeven financiële activa per 31 december 2008

voor verplichtingen

voor voorwaardelijke verplichtingen

voor verplichtingen

voor voorwaardelijke verplichtingen

72 191

0

195 897

0

De activa worden vooral in pand gegeven voor het indekken van terugkoopovereenkomsten en schulden aan de centrale banken en aan de Europese Centrale Bank. De boekwaarde is niet beperkt tot het werkelijke ontleende bedrag. De cijfers van 2007 werden bijgevolg herzien. Het terugbetalingsbedrag van terugkoopovereenkomsten kwam uit op 39 miljard EUR op 31 december 2007 en op 44 miljard EUR op 31 december 2008.



Zekerheid verkregen op 31 december 2007

COMPTES SOCIAUX

AARD VAN DE TOT ZEKERHEID VERKREGEN ACTIVA

RAPPORT DE GESTION

A. Zekerheden die mogen verkocht worden of tot zekerheid mogen verstrekt worden

12.4. RENTEHERZIENINGSRISICO: UITSPLITSING VOLGENS RESTERENDE LOOPTIJD TOT DE VOLGENDE RENTEVOETBEPALING Zichtrekeningen en spaarrekeningen zijn opgenomen in de kolom “Op zicht en direct opeisbaar”, aangezien we hierin de resterende looptijd weergeven tot aan de volgende fixing van de rente en dat op wettelijke betaaldatum en niet via hypotheses over het waargenomen gedrag van cliënten. Deze oefening wordt wel uitgevoerd in de rentegevoeligheidsanalyse (zie toelichting 12.5.).

ACTIEF

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

Op 31/12/07 Kas en tegoeden bij centrale banken

Op zicht Minder 3 maand en direct dan tot opeis- 3 maand 1 jaar baar

1 tot 5 jaar

Meer Onbepaald dan 5 jaar

Gelopen rente

Aanpassing Waardenaar reële verminwaarde dering

Totaal

8 208

610

0

0

0

0

17

0

0

8 835


12 268

24 608

9 654

4 097

3 416

15

427

291

0

54 776


19 640

42 931

48 498

41 975

88 327

656

2 297

(467)


454

22 871

1 595

1 180

4 818

147

251

(905)


126

270

192

267

1 886

4 396

11

1 497

78 085

18 886

27 560

88 707

3 263

2 689

2

211

255

733

672

0

Voor verkoop beschikbare financiële activa Tot einde looptijd aangehouden beleggingen Derivaten

(2 121)

0

30 411

0

7 154

(191) 218 375

42

0

0

1 915

7 303

21 915

0

29 218

(185)

0

Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Investeringen in geassocieerde deelnemingen

6

(1 238) 242 619

(185)

861

861


2 257

2 257


2 524

Belastingvorderingen (1)

1 487

Overige activa (1)

1 603

621

146

365

430

Activa aangehouden voor verkoop TOTAAL

43 798 170 207

79 226

76 177

188 256

2 524

1 203

0

16

(103) (3)

42

0

0

(3)

16 851

13 037

18 550

(1) Een bedrag van 61 miljoen EUR aan bedrijfsbelastingen werd overgeboekt van “Belastingvorderingen” naar “Overige activa”.


1 384 4 381 39

(1 538) 604 564

VERPLICHTINGEN

Op zicht Minder 3 maand en direct dan tot opeisbaar 3 maand 1 jaar

1 tot 5 jaar

Meer dan 5 jaar

Onbepaald Gelopen rente

Aanpassing naar reële waarde

Totaal

Op 31/12/07 91 333

6 532

2 178

455

145

636

33 629

6 323

7 829

2 286

48

940


41

398

994

473

6

46

38


7

1 093

790

6 041

3 622

4 324

Derivaten


(1)

80 422

7

1 799

35 111 39 247 183

1 387

1 995

129

300

16 306

23 134

31 365

(1 081) 204 013 4 885 48

(206) 1 892

178 681

8 231

Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier

163

(289) 126 680

45 494

159

2 769

1 303

42

116

(206)


15 071

15 071


1 353

1 353

Belastingverplichtingen (1) Overige verplichtingen (1) TOTAAL

631 2 380

1 032

157 480 209 706

631

1 006

1 022

1 623

4

50 262 58 161

54 188

23 442

12 863

329

0

7 396

22 068 588 170

(1) Een bedrag van 147 miljoen EUR aan bedrijfsbelastingen werd overgeboekt van “Belastingverplichtingen” naar “Overige verplichtingen”.

NETTOPOSITIE Op 31/12/07 Sensitivity gap in de balans

RAPPORT DE GESTION

77 239 75 914

Op zicht en direct opeisbaar

Minder dan 3 maand

3 maand tot 1 jaar

1 tot 5 jaar

Meer dan 5 jaar

Onbepaald

(113 682)

(39 499)

28 964

18 016

134 068

(6 591)


Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan en deposito’s van cliënten

COMPTES SOCIAUX

De sensitivity gap opgenomen in de balans is afgedekt door derivaten.


ACTIEF


1 tot 5 jaar

Meer dan 5 jaar

Onbe- Gelopen Aanpassing paald rente naar reële waarde

Waardevermindering

Totaal

0

2 448

Op 31/12/08


RAPPORT DE GESTION


2 193

245

0

0

0

0

10

0


13 975

35 186

5 072

3 719

2 915

0

403

756


58 376 57 690

155 767

665

3 551

13 608

61 864

19 501

63 211


6

7 761

1 870

1 051

2 405

158

90

(2 505)

0

10 836


9

285

189

70

132

4 566

9

(52)

0

5 208

685

34 464

10 460 19 532

55 671

3 343

1 849

(1 281)

0

505

670

0

Voor verkoop beschikbare financiële activa Tot einde looptijd aangehouden beleggingen

249

491

Derivaten


(3 524) 368 845

(1 661) 123 062

52

0

0

1 967

8 663

46 550

0

55 213

3 938

0

3 938

Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille 682

682


2 353

2 353


2 193


4 710

Overige activa

389

554

84

51

159


COMPTES SOCIAUX

(162)

TOTAAL


36 758 142 211

76 300 82 604

217 719

2 193 (571)

4 139

1 031

0

15

(285)

1 998

6 270

0

0

(10)

6 260

25 971

14 627

61 029

(6 213) 651 006

1 tot 5 jaar

Meer dan 5 jaar

Op 31/12/08

Onbe- Gelopen Aanpaspaald rente sing naar reële waarde

Totaal


78 439

121 837

5 900

2 153

4 128

0

550

185

213 192


65 063

35 607

7 798

3 257

2 032

56

943

(28)

114 728


3

4

45

61

146

12

5

(3)

273


35

3 016

4 844

3 369

3 641

3 198

Derivaten

210

366

18 679

9 997

65 837

75 834

1 543

1 543

2 884

2 064

188 120

103

135

4 407

Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier Achtergestelde schulden

305

56 270

31 035

45 181

50 381

0

843

908

911

1 370

Technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen Voorzieningen en andere verplichtingen 2 033

995

128

67

181

Verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten TOTAAL

NETTOPOSITIE Op 31/12/08 Sensitivity gap in de balans

16 739

16 739

1 487

1 487

302

Belastingverplichtingen Overige verplichtingen

0 137

145 878

218 572

50 658

54 999

61 879

302

985

4

5 006

0

685

5 691

27 922

14 696

70 784

645 388

0

RAPPORT DE GESTION


4 393


Minder dan 3 maand

3 maand tot 1 jaar

1 tot 5 jaar

Meer dan 5 jaar

Onbepaald

(109 120)

(76 361)

25 642

27 605

155 840

(1 951)

COMPTES SOCIAUX

De sensitivity gap opgenomen in de balans is afgedekt door derivaten.


VERPLICHTINGEN



RAPPORT DE GESTION

12.5. MARKTRISICO EN ALM De graadmeters voor het marktrisico worden als volgt voorgesteld: A. Activiteiten in Thesaurie en op de financiële markten - Value at Risk (met inbegrip van beheer van liquide middelen en kredietbeheer/gedelegeerd asset and liability management) - Spreadgevoeligheid voor de portefeuille creditspreads (CSP) en de verbintenissen publieke sector onder vorm van obligaties B. ALM renterisico - Lange termijn ALM gevoeligheid en Value at Risk - Gevoeligheid van FSA C. ALM aandelen – Gevoeligheid van beursgenoteerde aandelen.

De activiteiten Thesaurie en financiële markten (TFM) van Dexia zijn voornamelijk opgevat als een ondersteunende functie voor de Groep. TFM neemt posities in trading- en niet-tradingactiviteiten die voortvloeien uit kortetermijnbalans- en uit kapitaalmanagementactiviteiten. Ingevolge de heroriëntering van TFM-activiteiten, besliste het Risk Policy Comittee op 7 november 2008 om de VaR-limieten van TFM te beperken, voornamelijk in het domein van de creditspreads in trading. TFM beheert ook de Credit Spread Portfolio’s (CSP) en de verbintenissen publieke sector onder de vorm van obligaties. Deze portfolio’s worden afgebouwd.

a. Value at Risk – 99 %, 10 dagen (in miljoenen EUR) De groep Dexia berekende een VaR betreffende het interestrisico en het wisselrisico die vooral gebaseerd is op de parametrische methode (99 %, 10 dagen), een VaR op aandelen die gebaseerd is op een historische methode en – enkel voor tradingdesks – een historische VaR voor de creditspreads.

Het gedetailleerde gebruik van de VaR bij de groep Dexia wordt in onderstaande tabel weergegeven. De cijfers zijn exclusief de CSP en verbintenissen publieke sector onder de vorm van obligaties waarvan het risico opgevolgd wordt aan de hand van sensibiliteitsmaatstaven voor het banking gedeelte (zie infra).

Value at Risk (in miljoenen EUR) VaR (10 dagen, 99 %), in miljoenen EUR

COMPTES SOCIAUX

A. Activiteiten van Thesaurie en financiële markten

2007 (1) IR (2) & FX (3) (Trading en Banking) (4) 1T

Volgens risicofactor

2T

3T

4T

Gemiddeld

49,0 41,7 18,2 27,3

Maximum

56,5 58,0 21,3 38,3

EQT (5) Trading

Overige Risico’s (6)

Spread Trading

1T

2T

3T

4T

5,2

6,1

9,8

6,9

9,9

8,6 32,1 50,1

0,0

0,0

0,2

0,7

10,9 10,5 16,0 10,4

15,5

9,6 55,9 57,4

0,0

0,0

0,2

2,8

Globaal

1T

2T

3T

4T

1T

2T

3T

4T

Gemiddeld 66,5 Maximum 100,3 Limiet 142

(1) De cijfers per 31 december 2007 werden herzien en omvatten nu DenizBank. (2) IR: rente. (3) FX: wisselkoers. (4) IR & FX: zonder niet-gedelegeerd ALM en dynamisch ALM. (5) EQT: aandelen. (6) Overige risico’s: inflatie, grondstoffen en CO2.

VaR (10 dagen, 99 %), in miljoenen EUR

2008 IR

(1)

& FX (Trading en Banking) (3)

1T Volgens risicofactor

(2)

2T

3T

4T

Gemiddeld

30,0 43,6 38,4 62,7

Maximum

37,1 52,1 48,0 90,6

Globaal

EQT

(4)

Trading

Overige risico’s (5)

Spread Trading

1T

2T

3T

4T

1T

6,5

7,7

7,5

7,7

60,0 79,4 78,0 75,9

1,8

1,3

2,4

3,7

14,4 12,2 11,3 11,9

78,4 91,1 116,0 112,7

3,5

2,4

3,0

5,9

Gemiddeld 126,6 Maximum 179,1 Limiet 3T: 178

2T

3T

4T

4T: 130

(1) IR: rente. (2) FX: wisselkoers. (3) IR & FX: zonder niet-gedelegeerd ALM en dynamisch ALM. (4) EQT: aandelen. (5) Overige risico’s: inflatie, grondstoffen en CO2.

TFM registreerde een VaR van 127,5 miljoen EUR tegenover een beperkte limiet van 130 miljoen EUR.


1T

2T

3T

4T

b. Credit Spread Portfolio en verbintenissen publieke sector onder de vorm van obligaties (alleen banking book) Blootstelling (in miljarden EUR) 2007

2008

Credit Spread Portfolio (CSP-banking book) (1)

70,8

77,3

Verbintenissen publieke sector onder de vorm van obligaties (2)

78,1

88,1

2007

2008

Credit Spread Portfolio (CSP-banking book)

AA-

AA-

Verbintenissen publieke sector onder de vorm van obligaties

AA-

A

Rentegevoeligheid Aangezien de portefeuille mikt op creditspreads is het renterisico ervan ingedekt. De gevoeligheid voor rentewijzigingen is dan ook vrij beperkt. Gevoeligheid voor creditspreads De volgende tabel geeft, in miljoenen EUR, de gevoeligheid van de fair value weer ten gevolge van een spreadstijging met één basispunt. 2007

2008

Credit Spread Portfolio (CSP-banking book)

(41,4)

(38,5)

Verbintenissen publieke sector onder de vorm van obligaties

(60,1)

(83,0)

B. ALM – Renterisico Het lange termijn ALM valt onder de directe beslissings- en controlebevoegdheid van de ALCO Group (ALM Committee), die maandelijks bijeenkomt. De gevoeligheid meet de verandering in de netto economische waarde van de balans indien de rente over de hele curve met 1 % stijgt. Voor de berekening van de gevoeligheid wordt de resterende looptijd van de portefeuille tot de volgende datum voor de bepaling van de interest gedefinieerd op basis van inschattingen van het geobserveerde gedrag van de klanten en niet op basis van de wettelijke terugbetalingsdatum (zie toelichting 12.4.). a. Banken en verzekeringsmaatschappijen, uitgezonderd FSA en pensioenfondsen 2007 (1) Rente (4) (in miljoenen EUR) Banken ALM (2)

1T Gevoeligheid VaR 10 dagen, 99 %

Verzekeringen (3)

Gevoeligheid

2T

3T

Credit Spread (5)

Aandelen 4T

1T

2T

3T

4T

103

92

117

97

104

106

144

170

(468) (155) (136) (131) 148

73

52

58

10

8

9

6

VaR 10 dagen, 99 %

1T

2T

3T

4T

(16) (16) (15) (15)

(1) De cijfers per 31 december 2007 werden herzien en omvatten nu DenizBank. (2) Gedelegeerd ALM en CLM uitgezonderd. (3) Zonder FSA en Financial Products. (4) Gevoeligheid voor een wijziging van 1 %. (5) Gevoeligheid voor een wijziging van 1 basispunt.



Gemiddelde rating

COMPTES SOCIAUX

De toename in blootstelling wordt verklaard door de herclassificatie van de ex-trading portefeuille en door de opname van enkele kleinere dochterondernemingen.

RAPPORT DE GESTION

(1) Per 31 december 2008 werd 29,1 miljard EUR opgenomen in leningen en vorderingen ingevolge de herclassificatie volgens IAS 39-gewijzigd. (2) Per 31 december 2008 werd 57,3 miljard EUR opgenomen in leningen en vorderingen ingevolge de herclassificatie volgens IAS 39-gewijzigd.

2008 Rente (in miljoenen EUR) Banken ALM (1)

1T Gevoeligheid

3T

4T

(185) (282)

Gevoeligheid

Credit Spread (4)

Aandelen

2T

VaR 10 dagen, 99 % Verzekeringen (2)

(3)

(177)

(197)

68

125

111

161

9

5

8

8

VaR 10 dagen, 99 %

1T

2T

3T

4T

94

96

76

66

237

205

190

225

1T

2T

3T

4T

(16) (15) (15) (16)

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

(1) Gedelegeerd ALM en CLM uitgezonderd. (2) Zonder FSA en Financial Products. (3) Gevoeligheid voor een wijziging van 1 %. (4) Gevoeligheid voor een wijziging van 1 basispunt.

b. Gevoeligheid van het ALM van FSA Om de impact van de schommelingen van de koers van de USD te isoleren zijn alle bedragen in USD uitgedrukt. Dit vergemakkelijkt ook de reconciliatie met de financiële communicatie van FSA. b.1. Rentegevoeligheid FSA bezit twee grote beleggingsportefeuilles: - een algemene beleggingsportefeuille die deel uitmaakt van de activiteiten die verkocht worden aan Assured Guaranty. Deze portefeuille beliep 5,9 miljard USD op 31 december 2008 (5,2 miljard USD op 31 december 2007); - een beleggingsportefeuille Financial Products (“FP”) van activa voortvloeiend uit de activiteiten van Guaranteed Investment Contracts (“GIC”) voor een bedrag van 13,4 miljard USD op 31 december 2008 (19 miljard USD in 2007), ter ondersteuning van de verplichtingen ten gevolge van deze GIC’s. Deze portefeuille blijft bij Dexia behouden.

Meer dan 99 % van de algemene beleggingsportefeuilles van FSA was op 31 december 2008 in vastrentende instrumenten belegd. De rentegevoeligheid voor een hypothetische rentestijging van 1,0 % over de hele rentecurve, zou leiden tot een afname van de AFS-reserve van 291,7 miljoen USD na belastingen (150,9 miljoen USD in 2007). De beleggingsportefeuille Financial Products van FSA bestaat voornamelijk uit asset-backed securities in USD, effecten van Amerikaanse instellingen en overheden en mortgage-backed securities. De voornaamste beheersdoelstellingen van deze portefeuille bestaan erin een stabiele nettorentemarge te genereren, de liquiditeit te behouden en de voor het risico gecorrigeerde rendementen te optimaliseren. De activa en verplichtingen die voortvloeien uit de activiteit FP GIC, worden afgedekt via renteswaps en -futures. Sommige categorieën van activa en verplichtingen zijn economisch afgedekt, zonder gebruik van derivaten. Een hypothetische rentestijging van 1 % zou na belastingen het volgend effect hebben:

(in miljoenen USD) Wijziging in reële waarde van activa (1)

2007

2008

(129,2)

(116,2)

Wijziging in reële waarde van derivaten ter afdekking van activa (2)

107,0

152,5

Wijziging in reële waarde van verplichtingen (3)

245,9

371,9

(225,2)

(340,1)

Wijziging in reële waarde van derivaten ter afdekking van verplichtingen (2) NETTO WIJZIGINGEN IN REËLE WAARDE

(1,5)

68,1

(1) Hoofdzakelijk geboekt als “Leningen en vorderingen” in 2008 en als “Voor verkoop beschikbaar” in 2007. (2) Geboekt in resultaat. (3) Wijzigingen in de reële waarde van verplichtingen worden in het resultaat opgenomen indien ze aangewezen werden als afgedekte positie of als ze gewaardeerd werden tegen reële waarde via resultatenrekening, overeenkomstig IAS 39.


Marktwaarde

VaR

31/03/2007

1 471

103

7,0 %

0

(11)

30/06/2007

1 490

92

6,2 %

(1)

(17)

30/09/2007

1 558

117

7,5 %

(11)

(75)

31/12/2007

1 105

97

8,7 %

(11)

(56)

A. BANKEN (ALM-PORTEFEUILLE)

% VaR

EaR

-25 %

31/03/2008

895

94

10,5 %

(57)

(106)

30/06/2008

822

96

11,7 %

(94)

(155)

30/09/2008

599

76

12,7 %

(129)

(163)

31/12/2008

396

66

16,7 %

(69)

(90)

Marktwaarde

VaR

% VaR

EaR

-25 %

B. VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJEN 31/03/2007

1 727

104

6,0 %

(1)

(37)

30/06/2007

2 030

106

5,2 %

(3)

(91)

30/09/2007

2 236

144

6,4 %

(23)

(19)

31/12/2007

2 451

170

6,9 %

(36)

(248)

31/03/2008

2 635

237

9,0 %

(153)

(628)

30/06/2008

2 397

205

8,6 %

(369)

(763)

30/09/2008

1 985

190

9,6 %

(440)

(796)

31/12/2008

1 601

225

14,1 %

(307)

(597)



De Value at Risk (VaR) vertegenwoordigt de potentiële wijziging in marktwaarde, terwijl de Earnings at Risk (EaR) de impact op het boekhoudresultaat vertegenwoordigt als de VaR werkelijkheid wordt. De door Dexia berekende VaR meet het potentiële verlies met een waarschijnlijkheid van 99 % en voor een periode van tien dagen. De kolom “-25 %” vertegenwoordigt de waardevermindering die in het boekhoudkundig resultaat zou kunnen worden opgetekend indien de waarde met 25 % daalt en indien een structurele waardevermindering is vastgesteld op deze aandelen door het Default Comité.

RAPPORT DE GESTION

C. ALM aandelen – Gevoeligheid beursgenoteerde aandelen

COMPTES SOCIAUX

b.2. Creditspread- en marktgevoeligheid De portefeuille Credit Default Swap (CDS)-contracten van FSA bestaat hoofdzakelijk uit synthetische gestructureerde kredietderivaten die door FSA gewaarborgd zijn en is onderverdeeld in verschillende categorieën, die bepaald worden door de onderliggende activa, de kredietrating, de vervaldatum en de parameters eigen aan hun structuur. Deze CDS’en maken deel uit van de verkochte activiteiten aan Assured Guaranty. Wijzigingen in de reële waarde van verzekerde CDS-contracten zijn doorgaans te wijten aan veranderingen in creditspreads. Omdat de portefeuille van door FSA verzekerde CDS niet op een markt verhandeld wordt, heeft FSA een reeks creditspreadalgoritmes gebaseerd op marktindices voor activa uitgewerkt om de reële waarde te bepalen. FSA wil al deze contracten tot hun vervaldatum behouden; nochtans, omdat ze als derivaten beschouwd worden, zijn de schommelingen van de reële waarden in het resultaat weerspiegeld. De afname van de reële waarde in deze portefeuille van verzekerde CDS-contracten die het resultaat zou zijn van een stijging van de credit spreads met één basispunt, bedraagt vóór belastingen 24,6 miljoen USD (30,9 miljoen USD in 2007). De afname in de reële waarde van de beleggingsportefeuille Financial Products (activiteit die bij Dexia behouden blijft) die het resultaat zou zijn van een stijging van de creditspreads met één basispunt per type effect, beloopt vóór belastingen 4,2 miljoen USD in de AFS-reserve (8,3 miljoen USD op 31 december 2007).

12.6. LIQUIDITEITSRISICO: UITSPLITSING VOLGENS RESTERENDE LOOPTIJD TOT VERVALDAG Dexia’s benadering van het liquiditeitsrisicobeheer werd bijgestuurd in het kader van de huidige financiële crisis en liquiditeitscrisis. Als algemeen principe geldt dat de toekomstige fundingbehoeften nooit hoger zouden mogen liggen dan de aanwezige capaciteit in gewaarborgde funding. We verwijzen naar punt 4.4. van de boekhoudregels. Zichtrekeningen en spaarrekeningen worden opgenomen in de kolom “Op zicht en direct opeisbaar”, zelfs al is de werkelijke terugbetalingsdatum onbepaald.

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

ACTIEF

Uitsplitsing van brutobedrag en agio/disagio Op zicht en direct opeisbaar

Minder dan 3 maand

3 maand tot 1 jaar

1 tot 5 jaar

Meer dan 5 jaar

Onbepaald

Gelopen rente

Aanpassing naar reële waarde

Waardevermindering

Totaal

Op 31/12/07 Kas en tegoeden bij centrale banken

8 208

610

0

0

0

0

17

0

0

8 835


11 746

24 073

8 519

5 407

4 297

16

427

291

0

54 776


14 751

16 761

20 650

50 838

138 537

490

2 297

(467)


0

212

1 638

8 249

20 565

401

251

(905)


0

34

109

453

2 144

4 397

11


466

5 127

13 585

49 712

145 809

3 297

2 689

Beleggingen die tot einde looptijd worden aangehouden

2

141

196

750

786

0

Derivaten


36 726

47 593

44 845 115 774

471

312 609

218 373

0

0

1 917

21 915

0

29 218

0

(185)

2 524 (103)

1 384

1 196

0

16

(3)

4 381

42

0

0

(3)

39

16 968

13 037

18 550

(1 538)

604 564

(1) Een bedrag van 61 miljoen EUR aan bedrijfsbelastingen werd overgeboekt van “Belastingvorderingen“ naar “Overige activa“.


(191)

2 257

2 524 365

7 154

2 257

1 487 148

0

861

Belastingvorderingen (1) 635

30 411

861

Immateriële activa en goodwill 1 553

0

42

(185)


TOTAAL

(2 121)

242 619

7 303


Overige activa (1) Activa aangehouden voor verkoop

6

(1 238)

Uitsplitsing van brutobedrag en agio/disagio

VERPLICHTINGEN

Meer dan Onbepaald 5 jaar

Gelopen Aanpassing rente naar reële waarde

Totaal


Minder dan 3 maand

3 maand tot 1 jaar

1 tot 5 jaar


76 862

81 886

6 040

5 379

7 571

144

636

163

178 681

Leningen aan en deposito’s van cliënten

76 042

30 940

5 596

8 638

4 766

47

940

(289)

126 680


1

398

999

500

15

45

38

(1)

1 995


0

455

1 294

6 168

3 636

4 324

129

300

16 306

8 231

23 134

31 365

(206) (1 081)

(206) 204 013

1 346

37 746

30 895

64 306

68 032

0

0 2 769


7

148

119

1 224

2 696

527

116


5

135

459

3 449

10 864

48

4 885

159

15 071


1 353

1 353

Belastingverplichtingen (1)

631

Overige verplichtingen TOTAAL

(1)

631

2 612

1 151

335

1 007

1 022

1 265

4

0

7 396

156 875

152 859

45 737

90 671

98 602

8 495

12 863

22 068

588 170


Derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier

RAPPORT DE GESTION

Op 31/12/07

Op 31/12/07 Nettoliquiditeitsgap


Minder dan 3 maand

3 maand tot 1 jaar

1 tot 5 jaar

Meer dan 5 jaar

Onbepaald

(120 149)

(105 266)

(892)

25 103

214 007

8 473

Deze tabel houdt geen rekening met de liquiditeit noch met de mogelijkheid om het actief te herfinancieren zodat sommige opgenomen langlopende activa kunnen verkocht worden wanneer dit om liquiditeitsredenen nodig wordt geacht.


COMPTES SOCIAUX

(1) Een bedrag van 147 miljoen EUR aan bedrijfsbelastingen werd overgeboekt van “Belastingverplichtingen” naar “Overige verplichtingen”.


ACTIEF

Onbepaald Gelopen Aanpassing rente naar reële waarde

Waardevermindering

Totaal


Minder dan 3 maand

3 maand tot 1 jaar

1 tot 5 jaar

Meer dan 5 jaar


2 193

245

0

0

0

0

10

0

0

2 448


14 196

29 503

4 142

6 076

6 881

69

403

756

(162)

61 864


13 608

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

Op 31/12/08

14 385

15 434

25 790

82 486

216 450

665

3 551


2

376

1 687

4 361

6 667

158

90

(2 505)

0

10 836


0

5 208

0

4

91

321

269

4 566

9

(52)


130

3 065

8 034

35 178

74 062

3 686

1 849

(1 281)

Beleggingen die tot einde looptijd worden aangehouden

0

170

183

767

795

0

Derivaten

(1 661) 123 062

52

0

0

1 967

8 663

46 550

0

55 213

3 938

0

3 938

Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Investeringen in geassocieerde deelnemingen

(3 524) 368 845

682

682


2 353

2 353


2 193


4 710

Overige activa Activa aangehouden voor verkoop TOTAAL


348

31 254

568

49 365

86

51

40 013 129 240

166

305 290

0

2 193

(571)

4 139

1 049

0

15

(285)

1 998

6 270

0

0

(10)

6 260

26 401

14 627

61 029

(6 213)

651 006


VERPLICHTINGEN Op zicht en direct opeisbaar

Minder 3 maand dan 3 tot maand 1 jaar

1 tot 5 jaar

Meer Onbepaald Gelopen Aanpassing rente naar reële dan waarde 5 jaar

Totaal

123 139

5 024

4 505

7 256

0

550

185

213 192

64 529

27 685

8 554

6 153

6 836

56

943

(28)

114 728


2

4

45

61

147

12

5

(3)

273


0

716

2 284

4 661

7 244

3 198

Derivaten Waarderingsverschillen van afdekking van het renterisico van een portefeuille Schuldpapier Achtergestelde schulden Technische voorzieningen van verzekeringsmaatschappijen Voorzieningen en andere verplichtingen Belastingverplichtingen Overige verplichtingen Verplichtingen vervat in groepen die worden afgestoten TOTAAL

Op 31/12/08 Nettoliquiditeitsgap

210

366

18 679

9 997

65 837

75 834

0

1 543

1 543

271

31 275

19 560

68 197

63 869

0

2 884

2 064

188 120

0

28

165

689

2 332

955

103

135

4 407

19

238

719

3 959

11 754

50

16 739

1 487 302

1 487 302

1 954

139 308

1 025

184 110

106

36 457

67

88 292

181

99 619

1 056

4

0

4 393

5 006

0

685

5 691

12 122

14 696

70 784

645 388


Minder dan 3 maand

3 maand tot 1 jaar

1 tot 5 jaar

Meer dan 5 jaar

Onbepaald

(108 054)

(134 745)

3 556

40 948

205 671

14 279

Deze tabel houdt geen rekening met de liquiditeit noch met de mogelijkheid om het actief te herfinancieren zodat sommige opgenomen langlopende activa kunnen verkocht worden wanneer dit om liquiditeitsredenen nodig wordt geacht.



72 533


COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

Op 31/12/08

12.7. VALUTARISICO EUR

Andere EUmunten

USD

Andere

Totaal


430 215


414 243

40 202

84 214

49 933

604 564

38 406

113 149

38 766

604 564

15 972

1 796

(28 935)

11 167

0

EUR

Andere EUmunten

USD

Andere

Totaal


449 027

39 055

107 465

55 459

651 006


453 412

24 478

134 424

38 692

651 006

(4 385)

14 577

(26 959)

16 767

0

Op 31/12/07

COMPTES SOCIAUX


RAPPORT DE GESTION

NETTO IN DE BALANS OPGENOMEN POSITIE

Op 31/12/08

NETTO IN DE BALANS OPGENOMEN POSITIE

De balanspositie wordt afgedekt door derivaten, zodat bijna alle valutaposities zijn afgesloten.

12.8. VERZEKERINGSRISICO’S De verzekeringsactiviteiten worden in de groep Dexia uitgeoefend door FSA en de groep DIB (DIS) (zie Boekhoudprincipes, punt 1.11.). De risico’s van FSA zijn voornamelijk kredietrisico’s en worden in toelichting 12.2.B. geanalyseerd. FSA verzekert gewoonlijk enkel de “senior”-tranches van de uitgiften van asset-backed activa, die een zeer laag percentage van niet-betaling en een belangrijke invorderingsgraad vertonen door het hoge niveau van de ontvangen waarborgen, de reserves aan liquide middelen, de aftrekbare bedragen of de beschermingen die de eerste verliezen dekken (zie bijlage over de ratings in toelichting 12.2.B.). Vooraleer een gemeentelijke obligatie te verzekeren, ontvangt FSA een recht op de belastingontvangsten of een recht op de specifieke gemeentelijke inkomstenstromen die afkomstig zijn van basisoverheidsdiensten. De verzekerde


portefeuille is gediversifieerd op basis van de emittenten, in geografisch en industrieel opzicht en volgens het type van verkregen waarborgen. Om het risicoprofiel te beheren, verdeelt FSA ook het risico en de risicodekking over herverzekeraars die een zeer hoge rating hebben. DIS is actief op het vlak van verzekering leven (meer dan 89 % van de uitgegeven premies) en niet-leven en heeft geen belangrijke concentratie van risico’s. Sommige risico’s worden herverzekerd (zie toelichting 9.3.). Gelet op de activiteiten van DIS, de herverzekering van een gedeelte van zijn risico’s en de omvang van zijn activiteiten ten opzichte van de totale activiteiten en risico’s van de groep Dexia, zal een wijziging van de verzekeringsvariabelen geen belangrijke weerslag hebben op de financiële situatie van de groep Dexia.

12.9. SOLVABILITEIT A. Vergelijking totaal eigen vermogen (jaarrekening) en totaal berekend reglementair eigen vermogen

Reglementair

14 525

14 525

3 916

3 916

1 754

1 749

1 702

1 694

1 721

1 711

1 757

1 749

Eigen vermogen van de Groep Minderheidsbelangen waarvan kern eigen vermogen waarvan winsten en verliezen niet opgenomen in de resultatenrekening Verzekeringscontracten met discretionaire winstdeling TOTAAL EIGEN VERMOGEN

33

38

(55)

(55)

115

0

0

0

16 394

16 274

5 618

5 610

Opmerkingen i.v.m. reglementaire verplichtingen zijn opgenomen in punt 4.5. van de verwerkingsprincipes en -regels voor geconsolideerde jaarrekeningen. Voor reglementair gebruik worden verzekeringsondernemingen verwerkt volgens de vermogensmutatiemethode. Daarom verschillen de minderheidsbelangen met die gepubliceerd in de jaarrekening. Contracten met discretionaire winstdeling hebben enkel betrekking op verzekeringsondernemingen.

B. Reglementair kapitaal, totaal gewogen risico en solvabiliteitsratio’s

TOTAAL REGLEMENTAIR KAPITAAL (NA WINSTVERDELING) TIER 1 KAPITAAL Kern eigen vermogen van de Groep Gecumuleerde omrekeningsverschillen – Groep Minderheidsbelangen (bruikbaar als Tier 1) (1) Aftrekposten en prudentiële filters Hybride reglementair Tier 1-kapitaal (2) BIJKOMEND EIGEN VERMOGEN Eeuwigdurende achtergestelde schulden Achtergestelde schulden Aftrekposten en prudentiële filters

31/12/07

31/12/08

Bazel I

Bazel II

15 345

18 077

14 549 16 112

16 126 17 488

(147) 517

(540) 557

(3 356)

(2 800)

1 423

1 421

796 767

1 951 815

3 053

2 795

(3 024)

(1 659)

(1) In de reglementaire benadering worden de bedragen geboekt als minderheidsbelangen en bruikbaar als hybride reglementair Tier 1-kapitaal afzonderlijk voorgesteld. Op 31 december 2007 en op 31 december 2008 werden respectievelijk 1 198 miljoen EUR en 1 196 miljoen EUR als hybride reglementair Tier 1kapitaal bruikbaar opgenomen in de minderheidsbelangen. (2) Dit bedrag is het resultaat van drie verrichtingen: - 700 miljoen EUR eeuwigdurende, diep achtergestelde niet-cumulatieve schuldbewijzen, uitgegeven door Dexia Crédit Local en geboekt voor 698 miljoen EUR onder minderheidsbelangen; - 500 miljoen EUR eeuwigdurende, achtergestelde niet-cumulatieve schuldbewijzen, uitgegeven door Dexia Funding Luxembourg en geboekt onder minderheidsbelangen voor 498 miljoen EUR; - hybride kapitaal uitgegeven door Dexia BIL op 6 juli 2001 voor een bedrag van 225 miljoen EUR, met een interest van 6,821 % geboekt onder achtergestelde schulden in de balans.

TOTAAL GEWOGEN RISICO Kredietrisico

159 383 153 504

152 837 139 495

Marktrisico

5 879

3 073

Operationeel risico

n.v.t.

10 269

SOLVABILITEITSRATIO’S Tier 1-ratio

9,1 %

10,6 %

Totale kapitaalratio

9,6 %

11,8 %

Dexia houdt zich aan alle regels inzake het reglementair eigen vermogen voor alle rapporteringsdata. De totale kapitaalratio moet minimaal gelijk zijn aan 8 %.



Jaarrekening

RAPPORT DE GESTION

31/12/08

Reglementair

COMPTES SOCIAUX

31/12/07 Jaarrekening


Dexia NV Verslag van de commissaris over de geconsolideerde jaarrekening afgesloten op 31 december 2008 gericht tot de algemene vergadering van aandeelhouders Aan de aandeelhouders Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen we u verslag uit in het kader van het mandaat van commissaris dat ons werd toevertrouwd. Dit verslag omvat ons oordeel over de geconsolideerde jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermelding.

VERKLARING OVER DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING ZONDER VOORBEHOUD, MET EEN TOELICHTENDE PARAGRAAF We hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde jaarrekening van Dexia NV (“de vennootschap”) en haar dochterondernemingen (samen “de Groep”), opgesteld in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften. Deze geconsolideerde jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde balans op 31 december 2008, de geconsolideerde winsten verliesrekening, het geconsolideerde mutatieoverzicht van het eigen vermogen en het geconsolideerde kasstroomoverzicht voor het boekjaar eindigend op die datum, alsmede een overzicht van de belangrijkste gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en toelichtingen. Het geconsolideerde balanstotaal bedraagt 651 006 miljoen EUR en het geconsolideerde verlies (aandeel van de Groep) van het boekjaar bedraagt 3 326 miljoen EUR. Het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening zodat deze geen afwijkingen van materieel belang, als gevolg van fraude of van fouten, bevat, het kiezen en toepassen van geschikte grondslagen voor financiële verslaggeving, en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking te brengen op basis van onze controle. We hebben onze controle uitgevoerd over-


eenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de geconsolideerde jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Overeenkomstig deze controlenormen, hebben we controlewerkzaamheden uitgevoerd ter verkrijging van controle-informatie over de in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen bedragen en toelichtingen. De selectie van deze controlewerkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling welke een inschatting omvat van het risico dat de geconsolideerde jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van onze risico-inschatting houden we rekening met de bestaande interne controle van de Groep met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening ten einde in de gegeven omstandigheden de gepaste werkzaamheden te bepalen maar niet om een oordeel over de effectiviteit van de interne controle van de Groep te geven. We hebben tevens de gegrondheid van de grondslagen voor financiële verslaggeving, de redelijkheid van de boekhoudkundige ramingen gemaakt door de vennootschap, alsook de voorstelling van de geconsolideerde jaarrekening als geheel beoordeeld. Ten slotte, hebben we van de raad van bestuur en van de verantwoordelijken van de vennootschap de voor onze controlewerkzaamheden vereiste ophelderingen en inlichtingen verkregen. Naar ons oordeel geeft de geconsolideerde jaarrekening een getrouw beeld van de financiële toestand van de Groep per 31 december 2008, en van haar resultaat en kasstromen voor het boekjaar eindigend op die datum, in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften. Zonder afbreuk te doen aan ons oordeel vestigen we de aandacht op de commentaren opgenomen in het management report en de informatie opgenomen in de toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening aangaande de impact van de financiële crisis op de liquiditeitspositie van Dexia en de boekhoudkundige verwerking van de verkoopovereenkomst van de verzekeringsactiviteiten van FSA.

Het opstellen en de inhoud van het geconsolideerde jaarverslag vallen onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermelding op te nemen die niet van aard is om de draagwijdte van onze verklaring over de geconsolideerde jaarrekening te wijzigen: shet geconsolideerde jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de geconsolideerde

jaarrekening. We kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de Groep wordt geconfronteerd, alsook van haar positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op hun toekomstige ontwikkeling. We kunnen evenwel bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties vertonen met de informatie waarover we beschikken in het kader van ons mandaat.

RAPPORT DE GESTION

BIJKOMENDE VERMELDING

Antwerpen, 2 april 2009 De commissaris,

Bernard De Meulemeester

COMPTES SOCIAUX

Frank Verhaegen


DELOITTE Bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. CVBA Vertegenwoordigd door


RAPPORT DE GESTION COMPTES CONSOLIDÉS JAARREKENING

Jaarrekening Financiële situatie op 31 december 2008

JAARREKENING

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

2008 Balans .......................................................................................................... 228 Buitenbalanstelling ................................................................................... 229 Resultatenrekening .................................................................................... 230 Toelichting bij de jaarrekening ................................................................ 231 Verslag van de commissaris over de jaarrekening afgesloten op 31 december 2008 ................................................................................ 253

Balans (vóór winstverdeling) ACTIEF (in EUR)

RAPPORT DE GESTION

VASTE ACTIVA I. Oprichtingskosten

COMPTES CONSOLIDÉS

31/12/08

22 343 276 875 6 862 955

28 368 527 711 8 760 308

II.

Immateriële vaste activa

1 757 908

3 214 898

III.


2 885 895

2 442 275

B. Installaties, machines en uitrusting C. Meubilair en rollend materieel E. Overige materiële vaste activa IV.

Financiële vaste activa A. Verbonden ondernemingen 1. Deelnemingen 2. Vorderingen C. Andere financiële vaste activa

117 010

2 645 878

2 028 424

110 939

296 841

22 331 770 117

28 354 110 230

22 331 013 099

28 353 319 650

18 952 029 542

24 882 425 655

3 378 983 557

3 470 893 995 790 580

757 018

790 580

382 622 037 34 048 252

144 272 403 44 235 576

B. Overige vorderingen

34 048 252

44 235 576

Vorderingen op ten hoogste één jaar

72 536 814

27 530 313

VLOTTENDE ACTIVA V. Vorderingen op meer dan één jaar VII.

129 078

757 018

2. Vorderingen en borgtochten in contanten

VIII.

JAARREKENING

31/12/07

A. Handelsvorderingen

1 534 032

3 385 163

B. Overige vorderingen

71 002 782

24 145 150

Geldbeleggingen

177 659 475

182 529

A. Eigen aandelen

177 476 946

0

182 529

182 529

B. Overige beleggingen IX.

Liquide middelen

48 924 494

24 359 941

X.

Overlopende rekeningen

49 453 002

47 964 044

22 725 898 912

28 512 800 114

TOTAAL DER ACTIVA


A. Geplaatst kapitaal II.

Uitgiftepremies

IV.

Reserves

19 078 633 845 5 307 005 112

24 464 780 922 8 089 020 254

5 307 005 112

8 089 020 254

10 398 540 030

13 617 667 343

1 507 592 844

1 500 746 683

A. Wettelijke reserve

523 773 914

530 700 511

B. Onbeschikbare reserves

177 476 946

0

1. Voor eigen aandelen

177 476 946

0

806 341 984

970 046 172

D. Beschikbare reserves V.

Overgedragen winst

V. bis.

Resultaat van het boekjaar (1)

VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN VII. A. Voorzieningen voor risico’s en kosten 2. Belastingen 4. Overige risico’s en kosten SCHULDEN VIII. Schulden op meer dan één jaar

IX.

31/12/08

783 974 433

412 661 386

1 081 521 426

844 685 256

22 751 448 22 751 448

21 212 877 21 212 877

3 140 155

1 782 450

19 611 293

19 430 427

3 624 513 619 200 000 000

4 026 806 315 200 000 000

A. Financiële schulden

200 000 000

200 000 000

5. Overige leningen Schulden op ten hoogste één jaar

200 000 000

200 000 000

3 377 332 805

3 794 906 864

B. Financiële schulden

3 192 037 751

3 593 022 030

3 192 037 751

3 593 022 030

1. Kredietinstellingen C. Handelsschulden

39 729 166

61 382 635

1. Leveranciers

39 729 166

61 382 635

16 573 599

25 285 479

E. Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 1. Belastingen

198 233

567 925

16 375 366

24 717 554

128 992 289

115 216 720

47 180 814

31 899 451

22 725 898 912

28 512 800 114

31/12/07

31/12/08

32 550

p.m. 39 300

- Persoonlijke zekerheid gesteld voor rekening van Dexia Funding Lux SA - Zakelijke zekerheden gesteld op eigen activa

500 000 000

500 000 000

17 019

16 093

- Op termijn gekochte deviezen – te ontvangen

141 168 500

141 168 500

2. Bezoldigingen en sociale lasten F. Overige schulden X.

Overlopende rekeningen

TOTAAL DER PASSIVA (1) Zie punt 1 van de toelichting bij de jaarrekening.

Buitenbalanstelling (in EUR) Diverse rechten en verplichtingen: - Tijdelijke garantie verkregen van de Franse, Belgische en Luxemburgse overheid - Persoonlijke zekerheden gesteld voor rekening van derden

- Op termijn verkochte deviezen – te leveren - Verplichting tot uitgifte van aandelen verbonden aan stock options - Verbintenis t.a.v. Financial Security Assurance Holdings Ltd (“FSA”) - Verbintenis t.a.v. Dexia Bank Nederland NV

91 202 460

96 078 863

1 055 272 927 203 832 042

1 142 895 058 214 730 513

p.m.

p.m.


COMPTES CONSOLIDÉS

EIGEN VERMOGEN I. Kapitaal

31/12/07

JAARREKENING

(in EUR)

RAPPORT DE GESTION

PASSIEF

Resultatenrekening

31/12/07

31/12/08

Bedrijfsopbrengsten

1 688 547

2 678 323

D. Andere bedrijfsopbrengsten

1 688 547

(in EUR) I.

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

II.

Bedrijfskosten

(146 688 172)

2 678 323 (205 760 229)

B. Diensten en diverse goederen

(107 287 735)

(150 908 175)

(48 781 949)

(48 728 103)

D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa

(4 986 397)

(5 818 831)

F. Voorzieningen voor risico’s en kosten: toevoegingen (-) / bestedingen en terugnemingen (+)

14 573 781

C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen

G. Andere bedrijfskosten

180 866 (485 986)

III.

Bedrijfsverlies

IV.

Financiële opbrengsten

1 376 320 424

1 435 928 155

A. Opbrengsten uit financiële vaste activa

1 360 836 110

1 361 054 516

11 746 641

61 376 214

B. Opbrengsten uit vlottende activa C. Andere financiële opbrengsten V.

3 737 673

(203 081 906)

13 497 425

(203 605 493)

(168 915 282)

A. Kosten van schulden

(178 790 062)

(164 734 184)

C. Andere financiële kosten VI.

Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening, vóór belasting

VII.

Uitzonderlijke opbrengsten A. Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste activa D. Meerwaarden bij de realisatie vaste activa

VIII.

(144 999 625)

Financiële kosten

B. Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa

JAARREKENING

(205 872)

(24 815 431)

(4 181 098)

1 027 715 306

1 063 930 967

606 358

20 000

34 167

0

572 191

0

0

20 000

Uitzonderlijke kosten

0

B. Waardeverminderingen op financiële vaste activa

0

(284 146 133) (284 146 133)

IX.

Winst van het boekjaar vóór belasting

1 028 321 664

779 804 834

X.

Belastingen op het resultaat

53 199 762

64 880 422

A. Belastingen

(3 140 169)

(1 785 058)

B. Regularisering van belastingen en terugneming van voorzieningen voor belastingen

56 339 931

66 665 480

XI.

Winst van het boekjaar

1 081 521 426

844 685 256

XIII.

Te bestemmen winst van het boekjaar

1 081 521 426

844 685 256

Overgedragen winst van het vorige boekjaar Te bestemmen winst van het boekjaar TE BESTEMMEN WINST


783 974 433

412 661 386

1 081 521 426

844 685 256

1 865 495 859

1 257 346 642

Toelichting bij de jaarrekening

2. Jaarrekening en rekeningstelsel Dexia NV, een financiële holding, is een vennootschap naar Belgisch recht waarvan de financiële instrumenten op een Belgische gereglementeerde markt mogen worden verhandeld, en is zodoende onderworpen aan het gemeen recht betreffende de jaarrekening dat is opgenomen in het Wetboek Vennootschappen en het bijbehorende uitvoeringsbesluit van 30 januari 2001. Het rekeningstelsel stemt inzake inhoud, voorstelling en nummering overeen met het rekeningstelsel bedoeld in het Koninklijk Besluit van 12 september 1983 (gewijzigd bij Koninklijk Besluit van 4 augustus 1996). De rekeningen uit het rekeningstelsel die voor de onderneming niet relevant zijn, komen in de publicatie niet voor. De jaarrekening is opgesteld in euro.

3.2.1. Oprichtingskosten (rubriek I.) De oprichtingskosten worden in de activa opgenomen en lineair afgeschreven in jaarlijkse tranches van minstens 20 %.

3.2.2. Immateriële vaste activa (rubriek II.) De aankoop van licenties, de externe kosten voor de ontwikkeling van software en de aanmaak van de website van de groep Dexia worden geboekt aan de actiefzijde onder de rubriek immateriële vaste activa voor een minimumbedrag van 495,79 EUR, zijnde de aanschaffingswaarde per bedrijfsmiddel, of indien de levering wordt uitgevoerd in deelleveringen van minder dan 495,79 EUR, maar moet in totaal minstens 495,79 EUR bedragen. De immateriële vaste activa worden afgeschreven over maximum vijf jaar. Bovendien komen de interne kosten voor de ontwikkeling en de exploitatie van de software en de website volledig ten laste van het boekjaar waarin ze werden gemaakt.

3.2.3. Materiële vaste activa (rubriek III.) Er worden uitzonderlijke afschrijvingen geboekt teneinde de boekwaarde van de vaste activa af te stemmen op de gebruikswaarde ervan voor de onderneming, indien ze in waarde zijn verminderd of omdat de economische of technologische omstandigheden zijn veranderd. Als de uitzonderlijke afschrijvingen niet meer gerechtvaardigd zijn, worden ze teruggenomen.

3.2.4. Financiële vaste activa (rubriek IV.)

3. Waarderingsregels 3.1. ALGEMENE REGELS 3.1.1. Wetgeving De waarderingsregels zijn conform het Koninklijk Besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek Vennootschappen. Indien de wet in een keuzemogelijkheid voorziet of een uitzondering toestaat, wordt in de waarderingsregels (zie verder) de gekozen optie of de toegepaste uitzondering vermeld.

3.1.2. Omrekening van deviezen in EUR De monetaire tegoeden, schulden, rechten en verplichtingen in deviezen worden omgerekend in EUR door de pariteiten van de EUR te kruisen met elk van de deviezen op basis van de gemiddelde indicatieve koers op de afsluitingsdatum. De niet-monetaire bestanddelen worden omgerekend in EUR door de pariteiten van de EUR te kruisen met elk van de deviezen op basis van de koers op de verrichtingsdatum.

De deelnemingen, aandelen en deelbewijzen worden in de balans opgenomen tegen hun aanschaffingswaarde of hun inbrengwaarde. De bijkomende aanschaffingskosten worden ten laste genomen van het boekjaar waarin de aanschaffing plaatshad. Waardeverminderingen worden geboekt indien een duurzame minderwaarde of waardeverlies vastgesteld wordt. Dit moet blijken uit de positie, de rentabiliteit of de vooruitzichten van de vennootschap waarin de aandelen en/of deelbewijzen worden aangehouden. De deelnemingen, aandelen en deelbewijzen kunnen ook worden geherwaardeerd. Daartoe moet hun waarde, die wordt vastgesteld op grond van hun nut voor de onderneming, op vaststaande en duurzame wijze uitstijgen boven hun boekwaarde. De vorderingen die zijn opgenomen onder de financiële vaste activa, worden volgens dezelfde principes gewaardeerd als de schuldvorderingen op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar.


RAPPORT DE GESTION

3.2. ACTIVA

COMPTES CONSOLIDÉS

Dexia NV stelt zijn jaarrekening vóór winstverdeling voor. De winst van het boekjaar 2008 bedraagt 844,7 miljoen EUR. De overgedragen winst van het vorige boekjaar beloopt 412,6 miljoen EUR. Zodoende komt de totale te bestemmen winst uit op 1 257,3 miljoen EUR. We stellen voor om deze winst als volgt te bestemmen: s42,2 miljoen EUR (zijnde 5 % van het resultaat van 2008) aan de wettelijke reserve sen om het saldo naar de overgedragen winst over te brengen.

De opbrengsten en kosten in deviezen worden omgerekend in EUR door de pariteiten van de EUR te kruisen met elk van de deviezen op basis van de koers van de dag waarop de resultaten worden berekend.

JAARREKENING

1. Voorstelling van de jaarrekening

3.2.5. Schuldvorderingen op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar (rubrieken V. en VII.)

4. Toelichting bij de jaarrekening

De schuldvorderingen worden in de balans opgenomen tegen hun nominale waarde en er worden waardeverminderingen op toegepast indien de terugbetaling op de vervaldag onzeker is.

Dexia NV is een grensoverschrijdende overkoepelende vennootschap die beschikt over twee vaste vestigingen in Parijs en Luxemburg. Vanuit een boekhoudkundig standpunt omvatten de statutaire rekeningen van Dexia NV de rekeningen van Brussel, de maatschappelijke zetel van Dexia NV, en die van de twee vaste vestigingen.

JAARREKENING

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

3.2.6. Geldbeleggingen en liquide middelen (rubrieken VIII. en IX.) De tegoeden op rekening worden gewaardeerd tegen hun nominale waarde. De effecten worden geboekt tegen hun aanschaffingswaarde, terwijl de bijkomende aanschaffingskosten van deze effecten ten laste van het boekjaar worden genomen. Bij het afsluiten van het boekjaar maken de geldbeleggingen en liquide middelen het voorwerp uit van waardeverminderingen indien de realisatiewaarde lager ligt dan de boekwaarde. Er worden aanvullende waardeverminderingen toegepast om rekening te houden met ofwel de evolutie van de realisatieof marktwaarde, ofwel wisselvalligheden die gerechtvaardigd worden door de aard van de betrokken tegoeden. De eigen aandelen die werden verworven om te worden vernietigd, worden echter gewaardeerd tegen hun aanschaffingsprijs, want ze kunnen slechts vernietigd worden na goedkeuring door de algemene vergadering.

3.3. PASSIVA 3.3.1. Herwaarderingsmeerwaarden (rubriek III.) De deelnemingen en aandelen die deel uitmaken van de financiële vaste activa kunnen worden geherwaardeerd wanneer hun waarde, die wordt vastgesteld op basis van het nut voor de onderneming, op vaststaande en duurzame wijze uitstijgt boven hun boekwaarde. De herwaarderingsmeerwaarden worden in deze rubriek behouden tot de realisatie van de betrokken activa of tot de opneming in het kapitaal.

3.3.2. Voorzieningen voor risico’s en kosten (rubriek VII.) Bij de afsluiting van elk boekjaar spreekt de raad van bestuur zich voorzichtig, oprecht en te goeder trouw uit over de voorzieningen die moeten worden aangelegd tot dekking van alle verwachte risico’s of eventuele verliezen die tijdens het boekjaar of de vorige boekjaren zijn ontstaan. De voorzieningen in verband met de vorige boekjaren worden regelmatig herzien en in de resultaten opgenomen indien ze niet meer relevant zijn.

3.3.3. Schulden op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar (rubrieken VIII. en IX.) De schulden worden in de balans opgenomen tegen hun nominale waarde.

3.4. BUITENBALANSRUBRIEKEN De buitenbalansrubrieken worden opgenomen tegen de nominale waarde van de rechten en verplichtingen die vermeld staan in het contract, of zo niet tegen hun geraamde waarde.


4.1. BALANSTOTAAL (VÓÓR WINSTVERDELING) Het balanstotaal komt op 31 december 2008 uit op 28 513 miljoen EUR, tegenover 22 726 miljoen EUR op 31 december 2007. Dit is een stijging met 25 %.

4.2. ACTIVA VASTE ACTIVA 4.2.1. Oprichtingskosten Alle kosten die verband houden met de kapitaalverhogingen, worden op de actiefzijde geboekt onder de rubriek “Oprichtingskosten” en afgeschreven over een periode van vijf jaar. De nettoboekwaarde van de oprichtingskosten bedraagt 8,8 miljoen EUR. De oprichtingskosten omvatten de erelonen en makelaarslonen die rechtstreeks verband houden met de kapitaalverhogingen en de uitgaven voor de aandeelhoudersplannen van de voorgaande jaren die bestemd zijn voor de medewerkers van de Groep in alle landen waar de groep Dexia gevestigd is.

4.2.2. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa bedragen 3,2 miljoen EUR en hebben betrekking op de aankoop en de installatie van software, alsook de externe kosten i.v.m. de ontwikkeling van de website van Dexia. Deze vaste activa worden lineair afgeschreven over een periode van drie jaar.

4.2.3. Materiële vaste activa De materiële vaste activa hebben een nettoboekwaarde van 2,4 miljoen EUR en een brutoaanschaffingswaarde van 8,9 miljoen EUR. De installaties, de machines en het meubilair dragen voor 3,7 miljoen EUR bij aan de brutoaanschaffingswaarde en worden lineair afgeschreven over een periode van tien jaar. Het bureau- en informaticamateriaal vertegenwoordigt een bruto-investering van 4,6 miljoen EUR, die lineair wordt afgeschreven tegen 25 %, terwijl het rollend materieel, waarvan de brutoaanschaffingswaarde 0,1 miljoen EUR beloopt, lineair wordt afgeschreven over een periode van vijf jaar. De overige materiële vaste activa bedragen 0,3 miljoen EUR en hebben betrekking op de inrichting van de gehuurde ruimten (brutoaanschaffingswaarde van 0,5 miljoen EUR), waarvan de afschrijving lineair gespreid is over de duur van de huurperiode.

4.2.4. Financiële vaste activa Deelnemingen in verbonden ondernemingen De rubriek “Deelnemingen” die op 31 december 2007 een bedrag van 18 952 miljoen EUR vertegenwoordigde, kwam op 31 december 2008 uit op 24 882,4 miljoen EUR.

0,01 % van Deniz Faktoring, Istanbul, Turkije. p.m.: 0,01 % van Deniz Finansal Kiralama, Istanbul, Turkije. De deelneming van 3 miljoen EUR die Dexia NV had in Dexia Habitat SA, Parijs, Frankrijk, werd op 30 april 2008 verkocht aan Dexia Crédit Local SA. Vorderingen op verbonden ondernemingen Deze rubriek ter waarde van 3 470,9 miljoen EUR heeft betrekking op achtergestelde leningen die aan entiteiten van de Groep werden toegekend. Overige financiële vaste activa Dexia NV betaalde 0,8 miljoen EUR als huurwaarborg voor de nieuwe kantoorruimte in de Tour Dexia – CBX.

VLOTTENDE ACTIVA

RAPPORT DE GESTION

p.m.:

Overige vorderingen Sinds 2002 is de vaste vestiging van Dexia NV in Parijs de overkoepelende vennootschap van de fiscale integratiekring in Frankrijk, die op 31 december 2008 de volgende vennootschappen omvat: sCBX Gestion (voorheen Europrojet Développement) sCLF Marne-la-Vallée Participation sCompagnie pour le Foncier et l’Habitat sDexia Assuréco sDexia Bail sDexia CBXIA1 sDexia CBXIA2 sDexia CLF Avenir sDexia CLF Développement s$exia CLF Energy sDexia CLF Immo sDexia CLF Organisation sDexia Crédit Local sDexia Éditions Locales de France sDexia Établissement Stable Paris sDexia Habitat s$exia Finance sDexia Flobail sDexia Municipal Agency sDexia Sofaxis sDexint Développement sFloral sGenebus Lease (voorheen Dexia CLF Energia) sGuide pratique de la Décentralisation. Aangezien de door Dexia Crédit Local en zijn dochterondernemingen aangegane verbintenissen Dexia in staat stellen om via zijn vaste vestiging tijdelijke fiscale besparingen te verwezenlijken, werd overeengekomen dat de aldus door de vaste vestiging vrijgemaakte middelen worden uitgeleend aan de dochterondernemingen van de fiscaal geïntegreerde groep die belastingbesparingen mogelijk hebben gemaakt. De in dit kader ter beschikking gestelde middelen, worden hieronder voorschotten t.g.v. uitgestelde belastingen genoemd. Het totaal van de door de vaste vestiging toegestane voorschotten t.g.v. uitgestelde belastingen die contractueel na 31 december 2009 vervallen, bedraagt 44,2 miljoen EUR op 31 december 2008.


COMPTES CONSOLIDÉS

4.2.5. Vorderingen op meer dan één jaar

JAARREKENING

Deze rubriek omvat de volgende deelnemingen: 10 114,0 miljoen EUR: 100 % van Dexia Crédit Local SA, Parijs, Frankrijk. Als gevolg van de herkapitalisering van de groep Dexia waarover de Franse, Belgische en Luxemburgse regering en de bestaande aandeelhouders op 30 september 2008 beslisten, besloot Dexia NV het vennootschappelijk kapitaal van zijn dochteronderneming Dexia Crédit Local SA te verhogen met 3 500 miljoen EUR, aan de hand van een inbreng in contanten op 22 december 2008. 8 997,0 miljoen EUR: 100 % van Dexia Bank België NV, Brussel, België. Als gevolg van de herkapitalisering van de groep Dexia waarover de Franse, Belgische en Luxemburgse regering en de bestaande aandeelhouders op 30 september 2008 beslisten, ging Dexia NV op 29 december 2008 eveneens over tot een kapitaalverhoging van zijn dochteronderneming Dexia Bank NV, aan de hand van een inbreng in contanten ten belope van 2 500 miljoen EUR. 2 644,4 miljoen EUR: 95,39 % van Dexia Participation Belgique NV, Brussel, België. Op 1 augustus 2008 verhoogde Dexia NV het vennootschappelijk kapitaal van zijn dochteronderneming Dexia Participation Belgique NV, door de opneming van twee schuldvorderingen ten belope van 217,5 miljoen EUR. 1 751,8 miljoen EUR: 57,68 % van Dexia Banque Internationale à Luxembourg SA (Dexia BIL), Luxemburg. 1 279,2 miljoen EUR: 99,99 % van Dexia Participation Luxembourg SA, Luxemburg, dat 42,23 % van Dexia BIL bezit. 93,0 miljoen EUR: 100 % van Dexia Nederland Holding NV, Amsterdam, Nederland. 1,5 miljoen EUR: 100 % van Dexia Employee Benefits NV, Brussel, België. 1,5 miljoen EUR: 99,53 % van Associated Dexia Technology Services SA (ADTS), Luxemburg. p.m.: 10 % van Dexia Holdings Inc., New York, VS, een holding die 99,34 % van Financial Security Assurance Holdings Ltd bezit. Er werd beslist om over te gaan tot een waardevermindering van 284,1 miljoen EUR met betrekking tot de deelneming in Dexia Holdings Inc., die aan de actiefzijde was opgenomen voor de reële kostprijs van 284,1 miljoen EUR. Deze evaluatie houdt rekening met de financiële situatie van Dexia Holdings Inc. en zijn vooruitzichten op het vlak van rentabiliteit, gelet op de bijzonder moeilijke economische context waarin we ons vandaag bevinden. p.m.: 100 % van Dexia Management Services Ltd, Londen, Verenigd Koninkrijk. p.m.: 100 % van Dexia Funding Luxembourg, Luxemburg.

4.2.6. Vorderingen op ten hoogste één jaar

JAARREKENING

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

Handelsvorderingen De rubriek “Handelsvorderingen” heeft betrekking op de commerciële vorderingen ten laste van dochterondernemingen van de Groep (2,8 miljoen EUR), schuldvorderingen van derden (0,4 miljoen EUR) en op voorschotten die gestort werden aan de leveranciers (0,2 miljoen EUR). Overige vorderingen De vaste vestiging van Dexia NV in Parijs is de overkoepelende vennootschap van de fiscale consolidatiekring in Frankrijk. Daarom moet zij de vennootschapsbelasting, de Franse voorheffing en de jaarlijkse forfaitaire belasting betalen die door de Groep verschuldigd is in het kader van de fiscale integratie, aangezien de belastingen die verschuldigd zijn door de ondernemingen die deelnemen aan de fiscale consolidatie, gestort moeten worden aan de vaste vestiging. Op 31 december 2008 heeft de vaste vestiging van Parijs een vordering van 19,8 miljoen EUR op de Franse fiscus als overkoepelende vennootschap van de consolidatiekring in Frankrijk. Het feit dat de dochterondernemingen deel uitmaken van de fiscale consolidatiekring is zonder belang voor de fiscale situatie waarin zij verkeerd zouden hebben indien er geen sprake was van integratie. De dochterondernemingen moeten dus hun bijdrage in de betaling van de vennootschapsbelasting van de fiscale consolidatiekring aan de vaste vestiging storten. Op 31 december 2008 bedraagt de vordering ten laste van dochterondernemingen voor de belasting die ze aan de overkoepelende vennootschap schuldig zijn 2,2 miljoen EUR. Bovendien is de vaste vestiging van Dexia NV in Luxemburg vanaf 1 januari 2007 een overkoepelende holding van de fiscaal geïntegreerde groep in Luxemburg. Zij is dan ook de enige schuldenaar van de vennootschapsbelasting en van de gemeentelijke belasting op ondernemingen die verschuldigd is door de ondernemingen die deel uitmaken van de geïntegreerde groep in Luxemburg. Deze vennootschappen maken deel uit van de fiscaal geïntegreerde groep in Luxemburg: sBil Ré SA sDexia Banque Internationale à Luxembourg SA sDexia SA, Luxembourg branch sDexia Participation Luxembourg SA sExperta Corporate and Trust Services SA sSociété Luxembourgeoise de Leasing BIL Lease. Op 31 december 2008 heeft de vaste Luxemburgse vestiging een vordering van 1 miljoen EUR op de vennootschappen die deel uitmaken van de fiscale consolidatie in Luxemburg. Deze vordering komt overeen met de belastingen die door deze vennootschappen verschuldigd zijn op hun aandeel in het geconsolideerd fiscaal resultaat.

van 22 258 236 eigen aandelen voor een totaalbedrag van 407,4 miljoen EUR. Deze eigen aandelen werden verworven met inachtneming van de bij wet bepaalde voorwaarden en met het oog op de vernietiging ervan, die werd goedgekeurd tijdens de buitengewone aandeelhoudersvergadering die plaatsvond op 14 mei 2008. De bijkomende aanschaffingskosten voor de aankoop van deze eigen aandelen werden onmiddellijk geboekt. Overige beleggingen In deze rubriek noteren we VVPR-strips van Dexia voor een waarde van 0,2 miljoen EUR.

4.2.8. Liquide middelen Het beschikbaar bedrag van de tegoeden op zichtrekeningen beloopt 24,4 miljoen EUR.

4.2.9. Overlopende rekeningen De over te dragen kosten belopen 1,7 miljoen EUR, terwijl de verworven opbrengsten 46,3 miljoen EUR bedragen. De verworven opbrengsten omvatten met name de proratabedragen van de rente van achtergestelde leningen die werden toegekend aan de entiteiten van de Groep (44 miljoen EUR), van de lopende deviezen- en renteswap met Dexia Crédit Local (1,7 miljoen EUR), van de beschikbare waarden (0,1 miljoen EUR), van de voorschotten t.g.v. uitgestelde belastingen (0,2 miljoen EUR) en van prestaties voor diensten die werden geleverd aan andere entiteiten van de Groep (0,3 miljoen EUR).

4.3. PASSIVA EIGEN VERMOGEN Op 31 december 2008 bedroeg het eigen vermogen van de holding, rekening houdend met het resultaat over 2008 vóór de verdeling ervan, 24 464,8 miljoen EUR. Het omvat de volgende componenten:

4.3.1. Kapitaal

De maatschappelijke zetel heeft een belastingvordering op de Belgische fiscus ten belope van 0,2 miljoen EUR roerende voorheffing die moet worden gerecupereerd voor de boekjaren 2007 en 2008. Het arbeidsreglement bepaalt dat de bezoldigingen vooraf moeten worden betaald. Op 31 december 2008 vertegenwoordigden ze een vordering van 0,9 miljoen EUR.

Het kapitaal waarop werd ingeschreven bedroeg 8 089 miljoen EUR op 31 december 2008 t.o.v. 5 307 miljoen EUR op 31 december 2007. Deze toename met 2 782 miljoen EUR vloeit voort uit de volgende transacties: 1. Kapitaalverhoging van 2 781,6 miljoen EUR waarop werd ingeschreven door de Belgische overheid, de Belgische institutionele aandeelhouders van de Gemeentelijke Holding NV, Arcofin CV en Ethias, de Franse regering en de Caisse des dépôts et consignations. 2. De uitoefening van warrants die werden toegekend aan het personeel voor een bedrag van 0,4 miljoen EUR. Op 31 december 2008 werd het kapitaal vertegenwoordigd door 1 762 478 783 aandelen, waarvan 18 515 315 aandelen aan toonder, 890 221 613 gedematerialiseerde aandelen en 853 741 855 aandelen op naam. Het totaal aantal VVPR-strips van Dexia beloopt 684 333 504.

4.2.7. Geldbeleggingen

4.3.2. Uitgiftepremies

Eigen aandelen Na de goedkeuring door de buitengewone algemene aandeelhoudersvergadering van 9 mei 2007 ging Dexia NV vanaf 31 augustus 2007 en tot 11 april 2008 over tot de terugkoop

Elke kapitaalverhoging gaat gepaard met een uitgiftepremie, zodat het bedrag van deze premies op 31 december 2008 uitkomt op 13 617,7 miljoen EUR.


De rubriek “Reserves” omvat de wettelijke reserve (530,7 miljoen EUR) en een beschikbare reserve ten belope van 970 miljoen EUR. De overgedragen winst, die rekening houdt met de verdeling van het boekjaar 2007, beloopt 412,7 miljoen EUR.

4.3.4. Resultaat van het boekjaar Op 31 december 2008 beliep de winst 844,7 miljoen EUR. Deze rubriek is het resultaat van de ontvangen dividenden van de operationele entiteiten van Dexia (+1 197,1 miljoen EUR), de financiële resultaten (+69,9 miljoen EUR), de uitzonderlijke resultaten (-284,1 miljoen EUR) en de nettobelastingopbrengst (+64,9 miljoen EUR), verminderd met de werkingskosten van de holding (-203,1 miljoen EUR).

VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN

Handelsschulden De nog niet betaalde facturen van leveranciers belopen 13,2 miljoen EUR, terwijl de te ontvangen facturen een bedrag vertegenwoordigen van 48,2 miljoen EUR. Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten Deze rubriek omvat: sde te betalen btw (0,4 miljoen EUR); sde bedrijfsvoorheffing (0,2 miljoen EUR); sde schulden m.b.t. bezoldigingen en sociale lasten (24,7 miljoen EUR). Overige schulden De nog te betalen dividenden voor het boekjaar 2007 belopen 33,3 miljoen EUR, terwijl het saldo van de verschuldigde dividenden voor de vorige boekjaren uitkomt op een bedrag van 81,8 miljoen EUR. Het saldo van 0,1 miljoen EUR heeft betrekking op andere diverse schulden.

RAPPORT DE GESTION

4.3.3. Reserves en overgedragen winst

4.3.6. Voorzieningen voor overige risico’s en kosten Als opvolger van Dexia Crédit Local aan het hoofd van de fiscale consolidatiekring in Frankrijk, heeft Dexia via zijn vaste vestiging t.a.v. de voormalige overkoepelende holding een verbintenis overgenomen die aanvankelijk door Dexia Crédit Local was aangegaan in het kader van een transactie met een fiscaal hefboomeffect die plaatsvond in Frankrijk en erkend werd door de Franse belastingoverheid. Deze transactie heeft m.b.t. het boekjaar 2008 een belastingbesparing opgeleverd van 0,4 miljoen EUR (onmiddellijke thesauriebesparing), die deel uitmaakt van het bedrag van 65,8 miljoen EUR dat vermeld wordt in de toelichting 4.5.4. “Belastingen op het resultaat”, alsook tot het aanleggen van een voorziening voor eenzelfde bedrag. Bovendien vond tijdens het boekjaar 2008 een terugneming plaats van voorzieningen voor risico’s en kosten ten belope van 0,6 miljoen EUR, met betrekking tot de belastingbesparing die in 2007 in het kader van de fiscale hefboomverrichtingen werd gerealiseerd. Het saldo van de voorzieningen voor andere risico’s en kosten kwam op 31 december 2008 uit op 19,4 miljoen EUR in plaats van 19,6 miljoen EUR op 31 december 2007.

SCHULDEN 4.3.7. Financiële schulden op meer dan één jaar De financiële schulden op meer dan één jaar hebben betrekking op leningen die werden afgesloten bij vennootschappen van de Groep voor een bedrag van 200 miljoen EUR.

4.3.8. Schulden op ten hoogste één jaar Financiële schulden Deze schulden hebben betrekking op financieringen op korte termijn die werden aangegaan bij vennootschappen van de Groep voor een tegenwaarde van 3 586,9 miljoen EUR, en op debetstanden op zichtrekeningen ten belope van 6,1 miljoen EUR.

4.3.9. Overlopende rekeningen Het gaat uitsluitend om toe te rekenen kosten, die als volgt kunnen worden uitgesplitst: sfinanciële kosten voor deviezen- en renteswaps (3,2 miljoen EUR); sfinanciële kosten voor leningen bij vennootschappen van de Groep (24,4 miljoen EUR); sprorata van algemene kosten voor het boekjaar 2008 (4,3 miljoen EUR).

4.4. BUITENBALANSRECHTEN EN VERBINTENISSEN Dexia NV heeft belangrijke verbintenissen die buiten balans moeten worden vermeld:

4.4.1. Op 2 november 2006 gaf Dexia NV een achtergestelde waarborg uit in het kader van een achtergestelde “hybrid Tier 1”-uitgifte van Dexia Funding Luxembourg SA (DFL), een volle dochter van Dexia NV (eeuwigdurende niet-cumulatieve effecten met een gewaarborgde vaste/vlottende rente, voor een totaalbedrag van 500 miljoen EUR). Deze achtergestelde waarborg werd uitgegeven ten gunste van de houders van effecten die hebben ingeschreven op de voornoemde achtergestelde effecten en dient tot dekking van de betaling door DFL van (i) elke coupon waarvan het niet afgezien zou hebben conform de voorwaarden van de uitgifte alsook van (ii) de terugbetalingsprijs in geval van de vereffening of het faillissement van DFL (of soortgelijke situaties) of (iii) van de terugbetalingsprijs in geval van een terugkoop conform de voorwaarden van de uitgifte.

4.4.2. De acquisitie van de Amerikaanse groep Financial Security Assurance werd gedeeltelijk gedekt d.m.v. een deviezen- en renteswap die met Dexia Crédit Local werd afgesloten voor een bedrag van 134,2 miljoen USD (96,1 miljoen EUR op 31 december 2008) tegenover 141,2 miljoen EUR op termijn. 4.4.3. Op 31 december 2008 beliep het aantal toegekende maar nog niet uitgeoefende warrants 71 787 214. Rekening houdend met de uitoefenprijs, genereert deze transactie een bedrag buiten balans van 1 142,9 miljoen EUR.


JAARREKENING

Er werd een voorziening aangelegd voor een belastingrisico ten belope van 1,8 miljoen EUR om rekening te houden met een eventueel herstel (zie 4.5.4. Belastingen op het resultaat).

COMPTES CONSOLIDÉS

4.3.5. Voorzieningen voor belastingen

JAARREKENING

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

4.4.4. Op 18 mei 2005 heeft Dexia NV 100 % van de aandelen van Dexia Nederland Holding NV teruggekocht van Dexia Financière NV op basis van een waardering van 93 miljoen EUR, onder voorbehoud van een clausule “inzake de terugkeer van de schuldenaar in beteren doen”, die wordt toegestaan aan Dexia BIL en aan Dexia Bank, de overige aandeelhouders van Dexia Financière, als de waarde van Dexia Nederland Holding, met inbegrip van de participatie in Dexia Bank Nederland, opwaarts zou worden herzien als gevolg van gunstige beslissingen in het voordeel van Dexia Bank Nederland. 4.4.5. Op 22 november 2006 sloot Dexia NV een inbrengovereenkomst met zijn kleindochter Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA) in het kader van de uitgifte van een “hybrid Tier 1”-krediet van 300 miljoen USD door FSA. Deze inbrengovereenkomst bepaalt dat Dexia NV zich ertoe verbindt middelen in te brengen in FSA voor het betalen van de uitgestelde rente op de hybride schulden als (i) FSA de betaling van de rente op deze schuld zou willen uitstellen en als (ii) FSA niet voldoende kapitaal kan bijeenbrengen voor het financieren van deze uitgestelde rente tijdens een periode van vijf jaar. In elk geval is de verplichting van Dexia NV in het kader van deze overeenkomst beperkt tot 300 miljoen USD, wat bij benadering overeenkomt met tien jaar samengestelde interest op de hybride schulden. Het is voorzien dat het engagement van Dexia m.b.t. deze inbrengovereenkomst wordt overgenomen door Assured Guaranty Limited, in het kader van zijn verwerving van de kleindochter Financial Security Assurance Holdings Ltd (“FSA”), op het ogenblik van de closing. 4.4.6. Op 5 december 2002 verbond Dexia NV zich ertoe, tegenover zijn dochteronderneming Dexia Bank Nederland NV en tegenover elke entiteit die zou zijn ontstaan uit de splitsing van Dexia Bank Nederland, met uitzondering van elke andere persoon, ervoor te zorgen dat Dexia Bank Nederland of de entiteiten op elk ogenblik in staat zouden zijn hun verbintenissen tegenover derden na te komen en hun activiteiten voort te zetten, met inbegrip van de instandhouding van hun relaties met de rekeninghouders en de overige cliënten; deze verbintenis had met name tot doel te beletten dat derden zouden worden benadeeld door de splitsing van Dexia Bank Nederland. De wijziging of de intrekking van deze verbintenis moest vooraf worden goedgekeurd door de DNB (“De Nederlandsche Bank”). De verkoop van Kempen & Co NV aan een groep van financiële beleggers en aan het management was rond op 15 november 2004. In het kader van deze verkoop bevestigde Dexia NV in een brief van diezelfde datum zijn verbintenis t.a.v. Dexia Bank Nederland, dat voor 100 % een dochter blijft van Dexia, met uitsluiting van elke andere persoon. Naast de gebruikelijke waarborgen die aan de kopers worden gegeven en waaraan Dexia NV zich eveneens heeft gehouden, stelt Dexia NV Kempen & Co schadeloos voor de risico’s m.b.t. de aandelenleasecontracten die verkocht werden door Dexia Bank Nederland NV, het voormalige Labouchere, en heeft het zich ertoe verbonden Kempen & Co te vergoeden voor de schade die voortvloeit uit een beperkt aantal geïdentificeerde elementen. 4.4.7. Tijdelijke waarborg van de Franse, Belgische en Luxemburgse Staat Op 9 oktober 2008 sloten de Franse, Belgische en Luxemburgse regering een ontwerpovereenkomst met het oog op


de invoering van een garantiemechanisme ten gunste van Dexia NV, Dexia Bank België, Dexia Banque Internationale à Luxembourg en Dexia Crédit Local. Nadat de Europese Commissie op 19 november 2008 het licht op groen had gezet, werd op 9 december 2008 een overeenkomst ondertekend die de uitvoeringsmodaliteiten van die tijdelijke waarborg regelt. De waarborg dekt senior effecten en financiële instrumenten zonder zekerheden, evenals interbancaire deposito’s die opgehaald zijn door Dexia NV, Dexia Banque Internationale à Luxembourg, Dexia Bank België, Dexia Crédit Local, en hun emissievehikels naar Belgisch, Frans en Luxemburgs recht. Deze instrumenten moeten uitgegeven zijn tussen 9 oktober 2008 en 31 oktober 2009 en ten laatste op 31 oktober 2011 vervallen. De globale gewaarborgde verbintenis is begrensd op 150 miljard EUR. De achtergestelde schulden en de hybride en beveiligde instrumenten vallen buiten de waarborg.

4.4.8. Successierechten Het onderzoek dat het gerecht op 28 september 1999 ten aanzien van Dexia Bank heeft geopend naar mogelijke fraude rond successierechten lijkt rond te zijn. Vier vroegere managers werden eind maart 2004 in beschuldiging gesteld. Deze tenlastelegging betekent evenwel niet dat de betrokkenen, in wie Dexia zijn vertrouwen behoudt, ook effectief schuldig zijn. Dexia Bank bevestigt dat het dankzij de noodzakelijke interne audit- en IT-procedures beantwoord heeft aan de CBFA-richtlijnen ter zake. In 2008 deed zich geen fundamentele ontwikkeling voor in dit dossier. Het dossier zal in 2009 voor de raadkamer gebracht worden.

4.4.9. Lernout & Hauspie Dexia is op diverse wijzen betrokken bij het faillissement van Lernout & Hauspie Speech Products (LHSP) en bij de gevolgen daarvan. Daar werd in de jaarverslagen van 2006 en 2007 gedetailleerd op ingegaan. Sindsdien hebben zich volgende relevante feiten voorgedaan. 4.4.9.1. Vordering op Lernout & Hauspie Speech Products Dexia Bank heeft een vordering in USD ten laste van het faillissement van LHSP voor een hoofdsom van 28 963 083,03 EUR (wisselkoers 1,3971 USD/EUR) – waarvan 182 354,31 EUR gereserveerde interesten –, waarvoor een waardevermindering van 24 092 917,71 EUR werd geboekt. Deze schuldvordering vindt zijn oorsprong in het aandeel van de voormalige Artesia Bank in een consortiaal krediet aan de N.V. LHSP van 430 000 000 USD op 5 mei 2000. Het aandeel van Artesia Bank bedroeg 50 000 000 USD. De vereffening van de activa van LHSP maakt het voorwerp uit van aparte procedures in België en in de Verenigde Staten. Volgens de Belgische curatoren van LHSP zullen Dexia Bank en de andere niet-bevoorrechte schuldeisers wellicht geen dividend ontvangen uit het faillissement van LHSP in België. 4.4.9.2. Vordering op Lernout & Hauspie Investment Company De uitstaande vordering van Dexia Bank op Lernout & Hauspie Investment Company (LHIC) bedraagt op 31 december 2008 52 240 144,08 EUR – waarvan 6 919 585,09 EUR gereserveerde interesten. Voor de resterende vordering werd een waardevermindering van 43 959 626,92 EUR geboekt.

4.4.9.4. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in België 4.4.9.4.1. Vordering door de curatoren van LHSP In juli 2005 stelden de Belgische curatoren van LHSP rechtsvervolging in tegen eenentwintig partijen, waaronder Dexia Bank. Zij vorderen een vergoeding van het nettopassief van het faillissement van LHSP. Volgens de voorlopige inschatting van de vordering door de curatoren, zou de vordering neerkomen op ongeveer 439 miljoen EUR. Die vordering, die grotendeels overlapt met de vorderingen die werden ingesteld in het kader van de strafprocedure, zal wellicht geen enkele evolutie kennen zolang de strafprocedure niet is beëindigd, gelet op het principe le criminel tient le civil en état. 4.4.9.4.2. Vorderingen door individuele personen Bepaalde burgerlijke vorderingen werden ingesteld door groepen beleggers in het LHSP-aandeel tegen diverse partijen, waaronder Dexia Bank. De voornaamste vordering werd ingesteld door Deminor in naam van 4 941 beleggers. De eisers wensen vergoed te worden voor hun verliezen, waarvan de omvang nog niet werd bepaald. Die vorderingen, die grotendeels overlappen met de vorderingen die werden ingesteld in het kader van de strafprocedure, zullen wellicht geen enkele evolutie kennen zolang de strafprocedure niet is beëindigd, gelet op het principe le criminel tient le civil en état. 4.4.9.5. Burgerlijke rechtszaken tegen Dexia Bank in de Verenigde Staten De enige burgerlijke rechtszaak die in de Verenigde Staten nog liep, uitgaande van de Litigation Trustee, werd afgehandeld in september 2008. Bijgevolg zijn alle rechtszaken die in de Verenigde Staten tegen Dexia Bank waren ingesteld, definitief en integraal beëindigd. Dexia Bank heeft de bedragen die in het kader van de dadingen (andere dan de dading inzake de NASDAQ-class action) werden betaald, niet openbaar gemaakt, omdat dit de belangen van Dexia Bank ernstig zou kunnen schaden.


RAPPORT DE GESTION COMPTES CONSOLIDÉS

4.4.9.3. Vervolging van Dexia Bank in België Op 4 mei 2007 werd Dexia Bank samen met twintig andere partijen gedagvaard voor het hof van beroep van Gent. Volgens de dagvaarding wordt Dexia Bank vervolgd wegens vermeend mededaderschap aan valsheid in de jaarrekening van LHSP en andere verwante misdrijven, waaronder valsheid in geschrifte, emissiebedrog en koersmanipulatie. Het Openbaar Ministerie voert in hoofdzaak aan dat Artesia Banking Corporation (hierna ABC) LHSP heeft geholpen bij en aangezet tot het creëren van fictieve inkomsten, door de toekenning van een krediet van 20 miljoen USD aan de heren Lernout, Hauspie en Willaert, terwijl ABC geweten zou hebben dat het management van LHSP deze middelen zou aanwenden voor valse omzeterkenning. Daarnaast eist het Openbaar Ministerie de verbeurdverklaring voor een bedrag van ongeveer 29 000 000 EUR. Dexia Bank is van oordeel over ernstige argumenten te beschikken om deze aantijgingen te weerleggen. De pleidooien over het strafrechtelijke aspect van de zaak werden afgesloten op 19 december 2008. Het hof van beroep heeft op 30 januari 2009 de strafzaak in beraad genomen, en een arrest valt te verwachten in de loop van 2009. Dexia Bank benadrukt zijn onschuld in deze zaak en betwist de beschuldigingen die aan zijn adres worden geuit. De partijen die aanvoeren dat ze in het kader van de vervolgde misdrijven verlies hebben geleden, kunnen in het kader van de strafprocedure een vordering instellen tot de laatste dag van het proces. Op 31 december 2008 had Dexia Bank kennis van de volgende relevante eisen tot schadevergoeding (enkel de belangrijkste worden hierna vermeld): s Ongeveer 15 000 individuele aandeelhouders, waaronder de aandeelhouders vertegenwoordigd door Deminor en Spaar– verlies, die allen tezamen ongeveer 315 000 000 EUR vorderen. s De Belgische curatoren van N.V. LHSP, die 744 128 638,37 EUR vorderen. Die eis overlapt gedeeltelijk die van andere partijen. De overlapping lijkt in de huidige stand van de analyse door de bank niet van dien aard te zijn dat ze kan leiden tot een substantiële vermindering van de vordering van de curatele van N.V. LHSP. s Mercator & Noordstar, dat 17 662 724 EUR vordert. s De curatoren van N.V. The Learning Kernel, die 7 259 107,06 EUR vorderen. Alle voormelde bedragen zijn in hoofdsom, waar de interesten nog aan moeten worden toegevoegd. Over de omvang en de startdatum van de interesten bestaat nog discussie. In het slechtste geval is de toe te passen rentevoet de wettelijke rentevoet, die momenteel 7 % bedraagt. Met betrekking tot de startdatum met ingang van dewelke interesten zijn te berekenen, hanteren de burgerlijke partijen verschillende benaderingen, zoals een welbepaalde datum (bijvoorbeeld 9 november 2000, de datum van aankoop van de aandelen LHSP, of de datum van faillissement van LHSP in oktober 2001), of een gemiddelde datum. De werkelijke omvang van de gevorderde schade blijft tot op heden zeer moeilijk te bepalen, en wel omwille van onder meer de volgende redenen:

s een aantal partijen vordert momenteel bedragen te provisionelen titel; s er bestaat discussie over de toe te passen rentevoet en de omrekeningskoers USD/EUR; s het definitieve aantal burgerlijke partijen is nog niet gekend; s het bewijs van het oorzakelijk verband tussen de schade van de beleggers en de beweerde fout van Artesia Bank is een zeer ingewikkelde aangelegenheid. Te noteren valt dat het Gentse hof van beroep heeft besloten tot een afsplitsing van het strafrechtelijk en het burgerrechtelijk luik. De behandeling van de burgerlijke belangen werd door het hof voor onbepaalde tijd uitgesteld. In oktober 2007 heeft Dexia Bank zich op zijn beurt burgerlijke partij gesteld tegen de heren Lernout, Hauspie, Willaert en Bastiaens en tegen N.V. LHSP. Dexia Bank eist een schadevergoeding voor een provisioneel bedrag van 2 EUR. De vordering van Dexia Bank heeft betrekking op het verlies dat het op zijn LHSP-portefeuille heeft geleden (Dexia Bank bezit nog 437 000 LHSP-aandelen) en op een bedrag van 28 963 083,03 EUR dat LHSP hem nog verschuldigd is in het kader van een consortiale kredietfaciliteit van 430 000 000 USD van 5 mei 2000 (zie paragraaf 4.4.9.1. hiervoor).

JAARREKENING

Als onderdeel van de waarborg voor zijn vordering, heeft Dexia Bank nog een pand op een effectenportefeuille van LHIC, waarvan de waarde op ongeveer 1 200 000 USD wordt geraamd.


4.4.9.6. L&H Holding Op 27 april 2004 dagvaardde de curator van L&H Holding de heren Lernout, Hauspie en Willaert, samen met Banque Artesia Nederland (BAN) en Dexia Bank, in betaling van 25 miljoen USD in hoofdsom. Dit deeldossier betreft een krediet van 25 miljoen USD dat in juli 2000 door BAN aan de heer Bastiaens werd toegekend voor het verwerven door de heer Bastiaens van LHSP-aandelen in eigendom van L&H Holding. Het voormalige Artesia Banking Corporation (ABC) gaf een bankwaarborg uit ten gunste van BAN voor een bedrag van 10 miljoen USD. De verkoopprijs van 25 miljoen USD werd gecrediteerd op drie individuele rekeningen die bij BAN geopend waren door de heren Lernout, Hauspie en Willaert. Ervan uitgaande dat dit geld verschuldigd was aan L&H Holding, vordert de curator van L&H de terugbetaling van dit bedrag. Dexia Bank betwist met klem de gegrondheid van deze verzoekschriften. Volledigheidshalve is te vermelden dat de curatele van L&H Holding van de bank ook een schadevergoeding vordert, voorlopig geraamd op 1 EUR provisioneel, voor het waardeloos geworden zijn van de participatie in LHSP (ruim 12 000 000 aandelen). 4.4.9.7. Banque Artesia Nederland In oktober 2006 verkocht Dexia Bank zijn dochteronderneming Banque Artesia Nederland (BAN) aan General Electric (GE). In het kader van die transactie werd in essentie overeengekomen dat Dexia Bank de financiële gevolgen van de LHSP-zaak voor BAN zal dragen, zij het maximaal ten belope van de prijs die door de koper werd betaald. De meeste hangende rechtszaken houden verband met het krediet dat door BAN aan de heer Bastiaens werd verstrekt (zie paragraaf 4.4.9.6. hiervoor). Zij omvatten de vordering die door de curator van L&H Holding zowel in het kader van het strafrechtelijk onderzoek m.b.t. LHSP (in de vorm van een burgerlijke partijstelling) als voor de burgerlijke rechtbank werd ingesteld (zie paragraaf 4.4.9.6. hiervoor). Bovendien is BAN betrokken in een aantal rechtszaken in verband met Parvest-aandelen die door de heren Lernout, Hauspie en Willaert werden verworven met de opbrengst van de verkoop van de LHSP-aandelen aan de heer Bastiaens. De onderzoeksrechter in de Belgische strafzaak, L&H Holding en KBC Bank hebben allemaal vorderingen ingediend met betrekking tot deze aandelen en hebben er bewarend beslag op laten leggen in handen van BAN. Daarenboven heeft het hof van beroep van Luxemburg op 12 juli 2006 een vonnis uitgesproken op verzoek van Crédit Agricole Indosuez Luxembourg (CAIL), waarbij BNP Paribas Luxembourg werd opgedragen de Parvest-aandelen tegen 30 juni 2007 aan CAIL te leveren of aan CAIL op 30 juni 2007 de tegenwaarde van deze Parvest-aandelen te betalen als deze aandelen niet vóór 1 juli 2007 aan CAIL werden geleverd. Het hof van beroep van Luxemburg veroordeelde BAN tot het vergoeden en het vrijwaren van BNP Paribas Luxembourg van welke schade dan ook die het ingevolge deze veroordeling zou lijden. Daar geen opheffing van de verschillende beslagen op de Parvest-aandelen werd bekomen, betaalde BAN de tegenwaarde van de Parvest-aandelen aan BNP Paribas Luxembourg. Dexia Bank betaalde dit bedrag (30 039 336,54 USD) op 9 juli 2007 aan BAN terug in uitvoering van voormelde garantie ten voordele van GE (zie eerste alinea van huidige paragraaf).


BAN is tegen de uitspraak van het hof van beroep van Luxemburg in beroep gegaan bij het Luxemburgse hof van cassatie, dat uitspraak zal doen op 2 april 2009. Tot slot betaalde Dexia Bank in oktober 2007 de bankwaarborg van 10 000 000 USD in hoofdsom die ten gunste van BAN werd uitgegeven (zie paragraaf 4.4.9.6. hiervoor). Dit leidde tot de betaling van 17 538 614,58 USD aan BAN op 30 oktober 2007. 4.4.9.8. Voorzieningen en waardeverminderingen Op 31 december 2008 beliep het risico van Dexia Bank in het kader van de uitstaande vorderingen m.b.t. de kredieten die werden verstrekt in de zaak Lernout & Hauspie, ongeveer 81 142 273,06 EUR – waarvan 7 104 106,89 EUR gereserveerde interesten (zie paragrafen 4.4.9.1., 4.4.9.2. en 4.4.9.7. hiervoor). De waardeverminderingen voor het dossier Lernout & Hauspie bedroegen op dezelfde datum zowat 68 052 544,63 EUR. Dexia Bank gaat ervan uit dat het in staat zal zijn het verschil te recupereren, gezien de beschikbare zekerheden. Dexia Bank België heeft geen provisies aangelegd voor de vorderingen ingesteld tegen hem in België, en dit op grond van volgende motieven: s In de huidige stand is de waarschijnlijkheid, naar het oordeel van de bank, dat een rechterlijke beslissing de bank zou veroordelen tot schadeloosstelling minder dan 50 %. De raadslieden van de bank zijn van oordeel dat de bank ernstige argumenten heeft om de weerhouden tenlasteleggingen te betwisten. s Op burgerlijk gebied stellen we vast dat verschillende dagvaardingen (Deminor …) geen melding maken van het precieze bedrag dat gevorderd wordt. Vaak worden ook provisionele bedragen gevorderd. s Het aantal burgerlijke partijstellingen, alsook de bedragen die zij vorderen, kunnen momenteel niet definitief begroot worden. s Dexia Bank heeft uitgebreid geconcludeerd en heeft de onontvankelijkheid, minstens de ongegrondheid geargumenteerd van de meerderheid van de burgerlijke partijstellingen. De niet-aangewende provisies voor de Amerikaanse procedures, werden in het derde kwartaal van 2008 teruggenomen. Dexia betwist ten stelligste de geldigheid en de gegrondheid van alle vorderingen lastens hem.

4.4.10. Dexia Bank Nederland 4.4.10.1. Achtergrond De moeilijkheden met betrekking tot de effectenleaseactiviteit van de voormalige Bank Labouchere (thans Dexia Bank Nederland NV, hierna “DBnl”) werden eind 2001 duidelijk tijdens de snelle en scherpe daling van de koersen op de Amsterdamse effectenbeurs. De waarde van de effecten die als onderpand fungeerden voor de door DBnl verstrekte leningen, bleek in een groot aantal contracten niet toereikend te zijn. Als gevolg hiervan dreigde er, in plaats van de winst waarop aanvankelijk gehoopt werd, mogelijkerwijs een restschuld te ontstaan. Hierbij wordt verwezen naar de gedetailleerde informatie die vervat ligt in het jaarverslag van 2007 van Dexia (in het bijzonder pagina 106 tot 108) alsook naar de in de loop van 2008 gepubliceerde driemaandelijkse financiële verslagen, die beschikbaar zijn op www.dexia.com.

4.4.10.3. Geschillen in het algemeen Er zijn tussen DBnl en zijn cliënten diverse geschillen ontstaan in verband met de effectenleaseproducten. Gezien de aard van deze geschillen verwijst Dexia naar de eerdere jaarverslagen en driemaandelijkse financiële verslagen. In het algemeen kunnen alleen de 20 000 cliënten die vóór 1 augustus 2007 een

opt-outverklaring hebben afgegeven en op dit moment geen schikking hebben getroffen, nog steeds een procedure tegen Dexia opstarten of voortzetten.

4.4.10.6. Voorzieningen op 31 december 2008 De voorzieningen worden elk kwartaal aangepast. Ze kunnen beïnvloed worden door de koersschommelingen van de onderliggende aandelen van de effectenleasecontracten, door het cliëntengedrag en door toekomstige uitspraken van het gerecht.

4.4.11. Financial Security Assurance – Dagvaardingen (Subpoena) Op 4 februari 2008 ontving Financial Security Assurance Holdings Ltd (FSA) een schrijven van de Securities and Exchange Commission (SEC), ook wel “Wells Notice” genoemd, waarin staat dat de stafmedewerkers van de SEC overwegen om de SEC aan te bevelen een niet-strafrechtelijke vordering tegen FSA in te stellen wegens vermeende schendingen van een aantal bepalingen van de Amerikaanse effectenwetgeving m.b.t. zogenaamde ”bid rigging” (aanbestedingsafspraken) in gemeentelijke “guaranteed investment contracts” (GICs), die eveneens door het Amerikaanse ministerie van Justitie wordt onderzocht. FSA voert gesprekken met het ministerie van Justitie en de SEC over een voorstel dat, indien het wordt goedgekeurd, een einde zou stellen aan het probleem met het ministerie van Justitie, de SEC en de Internal Revenue Service, ook wat de Wells Notice van februari 2008 betreft. FSA is ook gedagvaard in een class action en in andere burgerlijke rechtszaken die verband houden met het voorwerp van het onderzoek door de regering, met inbegrip van rechtszaken in naam van diverse staten die gemeentelijke GICs hebben aangekocht. De staten kunnen beslissen om aan het globale voorstel deel te nemen, wat zou neerkomen op een regeling van de burgerlijke rechtszaken van de diverse staten.

4.5. RESULTATENREKENING 4.5.1. Bedrijfsresultaat De overige bedrijfsopbrengsten hebben betrekking op de recuperatie van de kosten (2,6 miljoen EUR) en structurele verminderingen op het vlak van de bedrijfsvoorheffing (0,1 miljoen EUR). De diensten en diverse goederen nemen toe met 43,6 miljoen EUR tot 150,9 miljoen EUR. Deze rubriek omvat de erelonen die de consultants, externe dienstverleners, experts, revisoren en de dochterondernemingen van de Groep ontvingen voor hun prestaties, ten belope


COMPTES CONSOLIDÉS

4.4.10.5. Depot Lease De Duisenberg-Regeling geldt niet voor de groep van ongeveer 5 500 cliënten die effectenleasecontracten in combinatie met effectendepots hebben afgesloten (“Depot Lease”). Eind 2008 is met vrijwel alle Depot Lease-cliënten een schikking bereikt. DBnl wordt nog steeds geconfronteerd met een aantal rechtszaken van Depot Lease-cliënten, maar verwacht met een groot deel van deze groep ook een schikking te bereiken. Er zijn voldoende voorzieningen getroffen.

RAPPORT DE GESTION

4.4.10.4. Dutch Securities Institute (DSI) Op het einde van 2008 waren er nog twintig zaken in behandeling bij de Geschillencommissie van DSI en was er slechts één zaak in behandeling bij de Commissie van Beroep van DSI.

JAARREKENING

4.4.10.2. Geschillen Verwezen wordt naar de gedetailleerde informatie die vervat ligt in het jaarverslag van 2007 van Dexia (meer in het bijzonder de paragraaf met betrekking tot de Duisenberg-Regeling). Op 28 maart 2008 heeft de Hoge Raad der Nederlanden een uitspraak gedaan en het hoger beroep dat Dexia Bank Nederland NV (DBnl) had ingesteld met betrekking tot de zogenaamde “toestemming van de echtgeno(o)t(e)” verworpen. Volgens dit arrest is een overeenkomst van effectenlease een vorm van koop op afbetaling of huurkoop in de zin van art. 1:88 van het Nederlands Burgerlijk Wetboek, zodat de echtgenoot van de cliënt schriftelijke toestemming diende te geven voor het aangaan van een dergelijke overeenkomst. Derhalve kunnen echtgenoten die DBnl een zogenaamde vernietigingsbrief hebben gestuurd binnen de verjaringstermijn van drie jaar vanaf het moment dat ze van het bestaan van het contract op de hoogte werden gebracht en die geen schikking (zoals het Dexia-Aanbod of de Duisenberg-Regeling) troffen, zich inderdaad beroepen op nietigheid van de overeenkomst van de cliënt. Een voorziening van 32 miljoen EUR ten gevolge van dit arrest werd in 2008 geboekt. Die voorziening betreft alle zaken waarvan vaststaat dat de vernietigingsbrief op tijd is ontvangen. Aangezien de exacte verjaringstermijn zaak per zaak beoordeeld zal moeten worden, alle individuele omstandigheden van iedere zaak in aanmerking genomen, zal een extra voorziening misschien nodig zijn. In meerdere uitspraken hebben de gerechtshoven van Amsterdam, Arnhem en Den Bosch geoordeeld dat betaalde rente geen deel zou moeten uitmaken van de schade van de cliënt. De Amsterdamse kantonrechters houden echter vast aan het standaardvonnis van april 2007, waarin een bredere definitie van schade wordt gehanteerd. Derhalve was DBnl genoodzaakt tegen de vonnissen in eerste aanleg hoger beroep in te stellen. Niettemin heeft de rechtbank van Amsterdam, naar aanleiding van een verzoek van Dexia Bank Nederland, in twee vonnissen van 25 november 2008 beslist om de lopende procedures handelend over de zorgplichtkwestie voorlopig aan te houden. Vrijwel alle andere rechtbanken hebben inmiddels besloten alle aanhangige effectenleasezaken waarbij de zorgplichtkwestie aan de orde is, aan te houden. Zorgplichtkwesties, met inbegrip van de juiste definitie van het begrip relevante schade, zullen deel uitmaken van arresten van de Hoge Raad der Nederlanden die in het eerste deel van 2009 verwacht worden. De voorzieningen van DBnl zijn gebaseerd op de kosten van de Duisenberg-Regeling en niet op de “standaardbeslissingen” van de Amsterdamse kantonrechters. Het Amsterdamse gerechtshof heeft op 14 oktober 2008 beslist dat het zogenaamde Dexia-Aanbod, een minnelijke schikking met cliënten uit 2003, inderdaad een geldige schikking is. Door deze beslissing hoeven de voorzieningen van DBnl met betrekking tot deze kwestie niet te worden aangepast. Op 31 december 2008 is DBnl nog betrokken in ruim 2 800 civiele rechtszaken, waarbij meer dan 3 000 cliënten betrokken zijn. De meeste zaken zijn echter opgeschort. Het aantal procederende cliënten nam in 2008 snel af en zal in 2009 blijven afnemen wegens te verwachten schikkingen na het arrest van de Hoge Raad.


van 82,1 miljoen EUR, tegenover 65,1 miljoen EUR in 2007. De toename van de erelonen heeft vooral te maken met de prestaties van de dochterondernemingen van de Groep. De erelonen vloeien ook voort uit de sturings- en controleopdrachten die worden uitgevoerd door de corporate-teams van de groep Dexia. De Dexia Corporate University, die opleidingsprogramma’s op hoog niveau wil uitwerken voor de werknemers van de hele groep Dexia, kostte 1,7 miljoen EUR. De andere werkingskosten (huur van gebouwen, telecommunicatie, reiskosten, opleidingen, bijdragen en benodigdheden) bedragen 33,9 miljoen EUR, tegenover 32,8 miljoen EUR in 2007; de toename van deze kosten is voornamelijk het gevolg van de stijgende levensduurte. De druk- en reclamekosten die gekoppeld zijn aan de verspreiding van informatie belopen 2,9 miljoen EUR, tegenover 3,7 miljoen EUR in 2007, terwijl de kosten met betrekking tot het hervormingsplan van de Groep 26,1 miljoen EUR bedragen. De rechtstreekse en onrechtstreekse bezoldigingen die werden toegekend aan de bestuurders bedragen 4,2 miljoen EUR. De kosten voor bezoldigingen en sociale lasten bleven stabiel, ondanks de toename van het gemiddeld aantal personen dat rechtreeks voor Dexia werkt (stijging van 242 naar 261). De afschrijvingen op oprichtingskosten vertegenwoordigen 3,7 miljoen EUR, de afschrijvingen op immateriële vaste activa komen uit op 1,6 miljoen EUR, terwijl de afschrijvingen met betrekking tot materiële vaste activa 0,5 miljoen EUR bedragen.

4.5.2. Financieel resultaat De opbrengsten uit de financiële vaste activa omvatten de dividenden die werden uitgekeerd door de entiteiten van de Groep (1 197,2 miljoen EUR), en de ontvangen en de te ontvangen rente op achtergestelde leningen (163,9 miljoen EUR). De opbrengsten uit vlottende activa omvatten de interest die gegenereerd wordt door de deviezen- en renteswap die werd afgesloten met Dexia Crédit Local (7,1 miljoen EUR), door de voorschotten op de uitgestelde belastingen (1,4 miljoen EUR), alsook door de thesauriebeleggingen (52,9 miljoen EUR). De overige opbrengsten vloeien voort uit een dekkingsverrichting ten belope van 2,1 miljoen EUR en positieve wisselkoersverschillen op de dollar en de Turkse lira voor respectievelijk 0,9 miljoen EUR en 10,5 miljoen EUR. De betaalde en verschuldigde rente met betrekking tot leningen die door de entiteiten van de Groep werden toegekend, beloopt 157,7 miljoen EUR. De financiële kosten voor de


deviezen- en renteswap die werd afgesloten met Dexia Crédit Local bedragen 6,8 miljoen EUR, terwijl de overige rentekosten uitkomen op 0,2 miljoen EUR. De overige financiële lasten omvatten de provisies die te maken hebben met de betaling van dividenden door de betaalinstellingen Dexia Bank, Dexia BIL en Caceis (2,5 miljoen EUR), de beheerskosten voor de effectendienstverlening (0,5 miljoen EUR), de kosten voor de terugkoop van eigen aandelen (0,1 miljoen EUR) en diverse andere financiële kosten (0,2 miljoen EUR). Bovendien werden omzettingsverschillen op latente wisselkoersverliezen m.b.t. de dollar ten laste genomen voor een bedrag van 0,9 miljoen EUR.

4.5.3. Uitzonderlijk resultaat De verkoop van de deelneming in Dexia Habitat SA aan Crédit Local SA heeft een meerwaarde van 0,02 miljoen EUR opgebracht. Andere uitzonderlijke kosten hebben betrekking op de waardevermindering van 284,1 miljoen EUR die geboekt werd op de deelneming in Dexia Holdings Inc. (zie punt 4.2.4. Financiële vaste activa).

4.5.4. Belastingen op het resultaat De belastingen op het resultaat hebben betrekking op een voorziening voor een belastingrisico (1,8 miljoen EUR) (zie rubriek 4.3.5. Voorzieningen voor belastingen). Deze voorziening moet in verband worden gebracht met de Belgische belastingwetgeving met betrekking tot overschotten van definitieve belaste inkomsten, volgens dewelke deze niet overdraagbaar was naar een latere periode. Over dit punt is intussen een arrest van het Europees Gerechtshof verschenen (12 februari 2009), waarin uitgelegd staat dat de Belgische wetgeving in strijd is met de Moeder-Dochter-richtlijn. De bovenvermelde voorziening wordt dus teruggenomen in 2009. De overige belastingregularisaties vinden hun oorsprong in het feit dat de vaste vestigingen van Parijs en Luxemburg de overkoepelende holding zijn van de fiscale consolidatiekring in hun land. De belastingbesparingen die werden verwezenlijkt door elke geïntegreerde groep, worden bij deze vaste vestigingen geboekt en als onmiddellijke winst van het boekjaar beschouwd (0,9 miljoen EUR in Luxemburg en 65,8 miljoen EUR in Frankrijk).

4.5.5. Winst van het boekjaar De winst van het boekjaar 2008 bedraagt 844,7 miljoen EUR.

4.6. STAAT VAN OPRICHTINGSKOSTEN (in EUR)

Bedragen 6 862 955

NETTOBOEKWAARDE PER 31/12/07 Mutaties tijdens het boekjaar: - nieuwe kosten van het boekjaar

5 576 603

- afschrijvingen

(3 679 250)

8 760 308

4.7. STAAT VAN DE IMMATERIËLE VASTE ACTIVA (LICENTIES) (in EUR)

Bedragen

AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31/12/07 Mutaties tijdens het boekjaar:

6 555 616

- Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa

3 045 708

AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31/12/08

9 565 061

AFSCHRIJVINGEN PER 31/12/07 Mutaties tijdens het boekjaar:

4 797 708

- Geboekt

1 588 718

- Afgeboekt na overdrachten en buitengebruikstellingen

(36 263)

AFSCHRIJVINGEN PER 31/12/08

6 350 163

NETTOBOEKWAARDE PER 31/12/08

3 214 898

4.8. STAAT VAN DE MATERIËLE VASTE ACTIVA

(in EUR) AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31/12/07 Mutaties tijdens het boekjaar: - Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa

Installaties, machines en uitrusting

Meubilair en rollend materieel

Overige materiële vaste activa

771 885

8 496 752

235 944

306 024

263 793

8 513

- Overdrachten en buitengebruikstellingen

(211 987)

(1 016 783)


568 411

7 785 993

499 737

642 807

5 850 874

125 005

20 581

452 391

77 891

(211 987)

(545 696)

AFSCHRIJVINGEN PER 31/12/07 Mutaties tijdens het boekjaar: - Geboekt - Afgeboekt na overdrachten en buitengebruikstellingen

0

0

AFSCHRIJVINGEN PER 31/12/08

451 401

5 757 569

202 896


117 010

2 028 424

296 841


COMPTES CONSOLIDÉS

(36 263)

JAARREKENING


RAPPORT DE GESTION

8 760 308

NETTOBOEKWAARDE PER 31/12/08 Waarvan kosten van oprichting of kapitaalverhoging, kosten bij uitgifte van leningen en andere oprichtingskosten

4.9. STAAT VAN DE FINANCIËLE VASTE ACTIVA 1. Deelnemingen en aandelen (in EUR)

Bedragen 18 952 029 542

AANSCHAFFINGSWAARDE PER 31/12/07 Mutaties tijdens het boekjaar: - Aanschaffingen

6 217 522 246


(2 980 000) 25 166 571 788

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION


- Geboekt

284 146 133 284 146 133

WAARDEVERMINDERINGEN PER 31/12/08

24 882 425 655


2. Vorderingen (in EUR) NETTOBOEKWAARDE PER 31/12/07 Mutaties tijdens het boekjaar: - Toevoegingen - Terugbetalingen - Wisselkoersverschillen

JAARREKENING

0

WAARDEVERMINDERINGEN PER 31/12/07 Mutaties tijdens het boekjaar:



1. Verbonden ondernemingen

2. Andere ondernemingen

3 378 983 557

757 018

0

34 562

0 91 910 438 3 470 893 995

(1 000) 0 790 580

4.10. DEELNEMINGEN EN MAATSCHAPPELIJKE RECHTEN AANGEHOUDEN IN ANDERE ONDERNEMINGEN Hieronder worden de ondernemingen vermeld waarin de onderneming een deelneming bezit, alsmede de andere ondernemingen waarin de onderneming maatschappelijke rechten bezit ten belope van ten minste 10 % van het geplaatste kapitaal.

Deniz Finansal Kiralama – BO Rihtim Caddesi – Karaköy 26 T-Istanbul Gewone aandelen

dochters

Jaarrekening per

Muntcode

Eigen vermogen

Nettoresultaat

Aantal

%

%

(+) of (-) (in eenheden)

1 493

99,53

0,47

31/12/07

EUR

1 517 444

41 718

1

0,01

99,99

31/12/08

TRY

77 678 299

20 149 721

72

0,01

99,99

31/12/08

TRY

345 558 671

71 762 223

359 412 609

100,00

0,00

31/12/07

EUR

2 980 564 579

793 207 820

(1)

Dexia Bank België NV Pachecolaan 44 B-1000 Brussel BE 0403.201.185 Gewone aandelen Dexia Banque Internationale à Luxembourg SA – BO (1) 69, route d’Esch L-1470 Luxembourg Gewone aandelen

1 163 720

57,68

42,27

31/12/07

EUR

1 676 006 981

202 487 233

Dexia Crédit Local SA – BO (1) 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 F-92919 Paris Gewone aandelen

87 045 743

100,00

0,00

31/12/07

EUR

2 756 281 600

319 477 197

Dexia Employee Benefits NV Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel BE 0866.161.005 Gewone aandelen

14 999

100,00

0,00

31/12/07

EUR

1 019 530

318 219

31

100,00

0,00

31/12/07

EUR

Dexia Funding Luxembourg SA – BO (1) 180, rue des Aubépines L-1145 Luxembourg Gewone aandelen Dexia Holdings Incorporated – BO (1) 31 West 52nd Street New York, NY 10019 USA Gewone aandelen

(40 974)

(71 974)

1

10,00

90,00

31/12/07

USD

3 449 009 767

Dexia Management Services Ltd – BO (1) 4 Battle Bridge Lane Shackleton House, 2nd Floor UK-London SE1 2RB Gewone aandelen

10 000

100,00

0,00

31/12/07

GBP

64 835

(10 183)

Dexia Nederland Holding NV – BO (1) Piet Heinkade 55 NL-1919 GM Amsterdam Gewone aandelen

50 000

100,00

0,00

31/12/08

EUR

452 147 000

(44 116 000)

103 515

95,39

4,61

31/12/08

EUR

2 768 934 104

(1 564 653)

25 759

99,99

0,01

31/12/08

EUR

1 408 358 098

Dexia Participation Belgique NV Rogierplein 11 B-1210 Brussel BE 0882.068.708 Gewone aandelen Dexia Participation Luxembourg SA – BO (1) 69, route d’Esch L-1470 Luxembourg Gewone aandelen

147 144 578

127 842 363

(1) Buitenlandse onderneming.


RAPPORT DE GESTION

Deniz Faktoring – BO (1) Rihtim Caddesi – Karaköy 26 T-Istanbul Gewone aandelen

de onderneming (rechtstreeks)

Gegevens geput uit de laatst beschikbare jaarrekening

COMPTES CONSOLIDÉS

Associated Dexia Technology Services SA – BO (1) 23, Z.A. Bourmicht L-8070 Bertrange Gewone aandelen

Maatschappelijke rechten gehouden door

JAARREKENING

Naam, volledig adres van de zetel en zo het een onderneming naar Belgisch recht betreft, het ondernemingsnummer

4.11. OVERIGE GELDBELEGGINGEN

(in EUR) Overige geldbeleggingen

Vorig boekjaar

Boekjaar

182 529

182 529

4.12. OVERLOPENDE REKENINGEN VAN HET ACTIEF

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

(in EUR) Over te dragen kosten

Boekjaar 1 723 850

Verkregen opbrengsten: interesten

45 934 194

Verkregen opbrengsten: herfacturatie kosten

306 000

4.13. STAAT VAN HET KAPITAAL EN AANDEELHOUDERSSTRUCTUUR A. Geplaatst kapitaal Bedragen (in EUR)

Aantal aandelen

5 307 005 112

GEPLAATST KAPITAAL PER 31/12/07 Wijzigingen tijdens het boekjaar - uitoefening warrants toegekend aan personeel - kapitaalsverhoging - vernietiging van eigen aandelen

457 393

99 650

2 781 557 749 0

606 060 606 22 258 236

8 089 020 254

GEPLAATST KAPITAAL PER 31/12/08

JAARREKENING

B. Samenstelling van het kapitaal Bedragen (in EUR)

Aantal aandelen

8 089 020 254

1 762 478 783

Soorten aandelen - Aandelen zonder vermelding van nominale waarde die elk 1/1 762 478 783e van het maatschappelijk kapitaal vertegenwoordigen - Aandelen op naam

853 741 855

- Aandelen aan toonder

908 736 928

C. Eigen aandelen gehouden door Kapitaalbedrag (in EUR) - de vennootschap zelf - haar dochters


Aantal aandelen

0

0

1 347 486

293 570

D. Verplichtingen tot uitgifte van aandelen Kapitaalbedrag (in EUR)

Aantal aandelen

Als gevolg van de uitoefening van inschrijvingsrechten: - Aantal inschrijvingsrechten in omloop

71 787 214

- Bedrag van het te plaatsen kapitaal

329 503 312

- Maximum aantal uit te geven aandelen

71 787 214

Bedrag (in EUR) 1 618 019 248

F. Aandeelhoudersstructuur van de onderneming op de datum van de jaarafsluiting, zoals die blijkt uit de kennisgevingen die de onderneming heeft ontvangen

COMPTES CONSOLIDÉS

Caisse des dépôts et consignations: 17,61 % Gemeentelijke Holding: 14,34 % Arcofin: 13,92 % Société de Prise de Participation de l’Etat (SPPE): 5,73 % Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij (FPIM): 5,73 % Groep Ethias: 5,04 % CNP Assurances: 2,97 %

4.14. PROVISIES VOOR OVERIGE RISICO’S EN KOSTEN (in EUR)

Boekjaar 19 430 427

JAARREKENING

Verbintenis als hoofd van de fiscale consolidatie (Frankrijk)

4.15. STAAT VAN DE SCHULDEN Uitsplitsing van de schulden met een oorspronkelijke looptijd van meer dan een jaar, naargelang hun resterende looptijd.

Hoogstens één jaar (in EUR)

Meer dan één jaar, doch hoogstens 5 jaar

Meer dan 5 jaar

Financiële schulden

0

200 000 000

0

5. Overige leningen

0

200 000 000

0

0

200 000 000

0

TOTAAL DER SCHULDEN

RAPPORT DE GESTION

E. Toegestaan, niet-geplaatst kapitaal


4.16. SCHULDEN M.B.T. BELASTINGEN, BEZOLDIGINGEN EN SOCIALE LASTEN (in EUR)

Boekjaar

Belastingen a) Vervallen belastingschulden

0

b) Niet-vervallen belastingschulden

567 925

c) Geraamde belastingschulden

0

Bezoldigingen en sociale lasten

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

a) Vervallen schulden ten aanzien van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid

24 717 554

4.17. OVERLOPENDE REKENINGEN VAN HET PASSIEF (in EUR)

Boekjaar

Toe te rekenen kosten: interesten

27 596 281

Toe te rekenen kosten: algemene kosten

4 303 170

4.18. BEDRIJFSRESULTATEN (in EUR)

Vorig boekjaar

Boekjaar

21 684

90 949

Andere bedrijfsopbrengsten Exploitatiesubsidies en vanwege de overheid ontvangen compenserende bedragen Werknemers ingeschreven in het personeelsregister in België a) Totaal aantal op de afsluitingsdatum b) Gemiddeld personeelsbestand berekend in voltijdse equivalenten c) Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren

JAARREKENING

0

b) Andere schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten

239

252

219,0

234,2

326 355

367 047

Personeelskosten a) Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen

38 462 616

34 101 047

b) Werkgeversbijdragen voor sociale verzekeringen

6 173 063

9 468 227

c) Werkgeverspremies voor bovenwettelijke verzekeringen

3 499 210

4 266 663

647 060

892 166

d) Andere personeelskosten Voorzieningen voor risico’s en kosten Toevoegingen Bestedingen en terugnemingen Andere bedrijfskosten Bedrijfsbelastingen en -taksen Andere Uitzendkrachten en ter beschikking van de onderneming gestelde personen a) Totaal aantal op de afsluitingsdatum b) Gemiddeld aantal berekend in voltijdse equivalenten c) Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren d) Kosten voor de onderneming


1 042 559

397 443

15 616 340

578 309

182 528

469 717

23 344

16 269

2

1

1,9

1,9

3 306

3 352

108 047

132 665

4.19. FINANCIËLE RESULTATEN (in EUR)

Vorig boekjaar

Boekjaar

Koersverschillen

60 417

11 384 428

3 677 225

2 112 997

31

0

5 795 502

2 492 757

Andere financiële opbrengsten Uitsplitsing van de overige financiële kosten Kosten van betaling dividenden Minderwaarde op de realisatie vlottende activa Koersverschillen

15 516 340

0

2 814 745

11 001

Omrekeningsverschillen Andere overige financiële kosten Kosten bij aankoop eigen aandelen

64 956

874 992

535 149

687 371

88 739

114 977

4.20. BELASTINGEN OP HET RESULTAAT (in EUR)

Boekjaar 1 782 450

Belastingen op het resultaat van het boekjaar a) Verschuldigde of betaalde belastingen en voorheffingen

148 212

b) Geactiveerde overschotten van betaalde belastingen en voorheffingen

(148 212)

c) Geraamde belastingsupplementen

1 782 450 2 608

Belastingen op het resultaat van vorige boekjaren a) Verschuldigde of betaalde belastingsupplementen

2 608

b) Geraamde belastingsupplementen of belastingen waarvoor een voorziening werd gevormd

0

Belangrijkste oorzaken van de verschillen tussen de winst voor belastingen, zoals die blijkt uit de jaarrekening, en de geraamde belastbare winst Definitief belaste inkomsten

493 812 751

Vrijgestelde winsten van de vaste inrichtingen Niet-aftrekbaarheid van de waardevermindering op financiële vaste activa

566 945 935

JAARREKENING

284 146 133

Invloed van de uitzonderlijke resultaten op de belastingen op het resultaat van het boekjaar De uitzonderlijke resultaten zijn zonder invloed op de belastingen op het resultaat van het boekjaar. De waardevermindering op Dexia Holdings Inc. is fiscaal niet aftrekbaar in België en de meerwaarde op de verkoop van Dexia Habitat is voor 95 % vrijgesteld van belastingen in Frankrijk. Bronnen van belastinglatenties a) Actieve latenties Andere actieve latenties - Afschrijvingsexcedenten

1 476 636

4.21. BELASTING OP DE TOEGEVOEGDE WAARDE EN BELASTINGEN TEN LASTE VAN DERDEN (in EUR)

Vorig boekjaar

Boekjaar

2 182

30 808

10 616

69 888

In rekening gebrachte belasting op de toegevoegde waarde: 1. Aan de onderneming (aftrekbaar) 2. Door de onderneming

COMPTES CONSOLIDÉS

Opbrengst verbonden aan een dekkingsverrichting

RAPPORT DE GESTION

Uitsplitsing van de overige financiële opbrengsten

Ingehouden bedragen ten laste van derden als: 1. Bedrijfsvoorheffing

15 062 412

14 128 371

2. Roerende voorheffing

93 829 529

110 137 267


4.22. NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN (in EUR) Door de onderneming gestelde of onherroepelijk beloofde persoonlijke zekerheden als waarborg voor schulden of verplichtingen van derden

Boekjaar

500 039 300

waarvan: - Maximumbedrag ten belope waarvan andere verplichtingen van derden door de onderneming zijn gewaarborgd

- Verkochte (te leveren) deviezen

141 168 500 96 078 863

Belangrijke hangende geschillen en andere belangrijke verplichtingen Zie toelichtingen jaarrekening: rubriek 4.4.

In voorkomend geval, beknopte beschrijving van de regeling inzake het aanvullend rust- of overlevingspensioen ten behoeve van de personeels- of directieleden, met opgave van de genomen maatregelen om de daaruit voortvloeiende kosten te dekken. De personeelsleden genieten een aanvullend rust- en overlevingspensioen waarbij zowel de patronale als de persoonlijke premies aan een groepsverzekering gestort worden. Bepaalde leden van het directiecomité genieten eveneens een aanvullend regime waarvan de bijdragen aan een externe verzekeringsmaatschappij worden gestort.

JAARREKENING

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

Termijnverrichtingen - Gekochte (te ontvangen) deviezen

500 039 300


5. Financiële betrekkingen 5.1. BETREKKINGEN MET VERBONDEN ONDERNEMINGEN EN MET ONDERNEMINGEN WAARMEE EEN DEELNEMINGSVERHOUDING BESTAAT

FINANCIËLE VASTE ACTIVA Deelnemingen

22 331 013 099 18 952 029 542

28 353 319 650 24 882 425 655

Achtergestelde vorderingen

3 378 983 557

3 470 893 995

VORDERINGEN op meer dan één jaar

35 052 654 34 048 252

50 249 322 44 235 576

op hoogstens één jaar

1 004 402

6 013 746

GELDBELEGGINGEN Aandelen

0 0

0 0

Vorderingen

0

0

SCHULDEN op meer dan één jaar

3 452 564 090 200 000 000

3 820 949 561 200 000 000

op hoogstens één jaar

3 252 564 090

3 620 949 561

500 000 000

500 000 000

203 832 042

214 730 513

1 360 836 093

1 361 054 516

11 741 751

61 374 836

PERSOONLIJKE EN ZAKELIJKE ZEKERHEDEN Door de onderneming gesteld of onherroepelijk beloofd als waarborg voor schulden of verplichtingen van verbonden ondernemingen ANDERE BETEKENISVOLLE FINANCIËLE VERPLICHTINGEN FINANCIËLE RESULTATEN Opbrengsten uit financiële vaste activa Opbrengsten uit vlottende activa Andere financiële opbrengsten Kosten van schulden Andere financiële kosten

0

0

178 761 391

164 731 595

21 466 938

2 364 425

0 0

20 000 20 000

REALISATIE VAN VASTE ACTIVA Verwezenlijkte meerwaarden

5.2. BETREKKINGEN MET BESTUURDERS, NATUURLIJKE OF RECHTSPERSONEN DIE DE ONDERNEMING RECHTSTREEKS OF ONRECHTSTREEKS CONTROLEREN ZONDER VERBONDEN ONDERNEMINGEN TE ZIJN, OF ANDERE ONDERNEMINGEN DIE DOOR DEZE PERSONEN RECHTSTREEKS OF ONRECHTSTREEKS GECONTROLEERD WORDEN Rechtstreekse en onrechtstreekse bezoldigingen en ten laste van de resultatenrekening toegekende pensioenen, voor zover deze vermelding niet uitsluitend of hoofdzakelijk betrekking heeft op de toestand van een enkele identificeerbare persoon Aan bestuurders

4 200 005

5.3. BETREKKINGEN MET DE COMMISSARIS EN DE PERSONEN MET WIE HIJ VERBONDEN IS Bezoldiging van de commissaris

180 000

Bezoldiging voor uitzonderlijke werkzaamheden of bijzondere opdrachten uitgevoerd binnen de vennootschap door de commissaris Andere controleopdrachten

297 200

Belastingsadviesopdrachten

94 500

Andere opdrachten buiten de revisorale opdrachten

0


COMPTES CONSOLIDÉS

Boekjaar

JAARREKENING

Vorig boekjaar

RAPPORT DE GESTION

Verbonden ondernemingen

6. Afgeleide financiële instrumenten niet gewaardeerd op basis van de reële waarde Schatting van de reële waarde voor elke categorie afgeleide financiële instrumenten die niet gewaardeerd zijn op basis van de waarde in het economisch verkeer, met opgave van de omvang en de aard van de instrumenten Deviezen- en renteswap: 1 contract – Exclusief de verlopen intresten

37 421 689

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

7. Verklaring betreffende de geconsolideerde jaarrekening De onderneming heeft een geconsolideerde jaarrekening en een geconsolideerd jaarverslag opgesteld en openbaar gemaakt.

8. Sociale balans 8.1. STAAT VAN DE TEWERKGESTELDE PERSONEN IN 2008 A. Werknemers ingeschreven in het personeelsregister in België Voltijds (boekjaar)

Deeltijds (boekjaar)

1. Tijdens het boekjaar en het vorige boekjaar Gemiddeld aantal werknemers Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren Personeelskosten (in EUR)

Totaal (T) of totaal in voltijdse equivalenten (VTE) (boekjaar)

209,3

42,3

234,2

(VTE)

219,0

(VTE)

354 527

12 520

367 047

(T)

326 355

(T)

40 744 895

1 438 864

42 183 759

(T)

42 272 673

(T)

587 150

(T)

Bedrag van de voordelen bovenop het loon (in EUR)

JAARREKENING

Totaal (T) of totaal in voltijdse equivalenten (VTE) (vorig boekjaar)

Voltijds

Deeltijds

Totaal in voltijdse equivalenten

a. Aantal werknemers ingeschreven in het personeelsregister

208

44

239,3

b. Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst Overeenkomst voor een onbepaalde tijd

207

44

238,3

1

0

1,0

126

28

145,3

9

0

9,0

13

2

14,3

104

26

122,0

82

16

94,0

5

1

5,8

hoger niet-universitair onderwijs

29

4

31,3

universitair onderwijs

48

11

56,9

2. Op de afsluitingsdatum van het boekjaar

Overeenkomst voor een bepaalde tijd c. Volgens het geslacht Mannen: secundair onderwijs hoger niet-universitair onderwijs universitair onderwijs Vrouwen: secundair onderwijs

d. Volgens de beroepscategorie Directiepersoneel Bedienden


23

17

35,3

185

27

204,0

B. Uitzendkrachten en ter beschikking van de onderneming gestelde personen

Tijdens het boekjaar Gemiddeld aantal tewerkgestelde personen Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren Kosten voor de onderneming (in EUR)

Ter beschikking van de onderneming gestelde personen

1,9

0

3 352

0

132 665

0

8.2. TABEL VAN HET PERSONEELSVERLOOP TIJDENS HET BOEKJAAR A. Ingetreden

a. Aantal werknemers die tijdens het boekjaar in het personeelsregister werden ingeschreven

Voltijds

Deeltijds


27

1

27,9

27

1

27,9

Voltijds

Deeltijds


14

1

14,7

14

1

14,7

1

0

1,0

3

1

3,7

10

0

10,0

0

0

0

RAPPORT DE GESTION

Uitzendkrachten

B. Uitgetreden

a. Aantal werknemers met een in het personeelsregister opgetekende datum waarop hun overeenkomst tijdens het boekjaar een einde nam b. Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst Overeenkomst voor onbepaalde tijd c. Volgens de reden van beëindiging van de overeenkomst Pensioen Afdanking Andere reden Waarvan: het aantal werknemers dat als zelfstandige ten minste op halftijdse basis diensten blijft verlenen aan de onderneming


JAARREKENING

Overeenkomst voor onbepaalde tijd

COMPTES CONSOLIDÉS

b. Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst

8.3. INLICHTINGEN OVER DE OPLEIDINGEN VOOR DE WERKNEMERS TIJDENS HET BOEKJAAR Totaal van de formele voortgezette beroepsopleidingsinitiatieven voor de werknemers ten laste van de werkgever Aantal betrokken werknemers

Vrouwen

72

53

3 061

2 472

Nettokosten voor de ondermeming (in EUR)

550 995

444 965

- waarvan brutokosten rechtstreeks verbonden met de opleiding (in EUR)

550 995

444 965

Mannen

Vrouwen

Aantal gevolgde opleidingsuren

Totaal van de minder formele en informele voortgezette beroepsopleidingsinitiatieven voor de werknemers ten laste van de werkgever Aantal betrokken werknemers Aantal gevolgde opleidingsuren Nettokosten voor de onderneming (in EUR)

JAARREKENING

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

Mannen


23

19

159

203

64 738

82 677

VERKLARING OVER DE JAARREKENING ZONDER VOORBEHOUD, MET EEN TOELICHTENDE PARAGRAAF We hebben de controle uitgevoerd van de jaarrekening van Dexia NV over het boekjaar afgesloten op 31 december 2008, opgesteld op basis van het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel, met een balanstotaal van 28 512 800 (000) EUR en waarvan de resultatenrekening afsluit met een winst van het boekjaar van 844 685 (000) EUR. Het opstellen van de jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening zodat deze geen afwijkingen van materieel belang, als gevolg van fraude of van fouten, bevat, het kiezen en toepassen van geschikte waarderingsregels, en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze jaarrekening tot uitdrukking te brengen op basis van onze controle. We hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Overeenkomstig deze controlenormen, hebben we controlewerkzaamheden uitgevoerd ter verkrijging van controleinformatie over de in de jaarrekening opgenomen bedragen en toelichtingen. De selectie van deze controlewerkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling welke een inschatting omvat van het risico dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of van fouten.

BIJKOMENDE VERMELDINGEN EN INLICHTINGEN Het opstellen en de inhoud van het jaarverslag, alsook het naleven door de vennootschap van het Wetboek Vennootschappen en van de statuten, vallen onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermeldingen en inlichtingen op te nemen die niet van aard zijn om de draagwijdte van onze verklaring over de jaarrekening te wijzigen: shet jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de jaarrekening. We kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de vennootschap wordt geconfronteerd, alsook van haar positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op haar toekomstige ontwikkeling. We kunnen evenwel


COMPTES CONSOLIDÉS

Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen brengen we u verslag uit in het kader van het mandaat van commissaris dat ons werd toevertrouwd. Dit verslag omvat ons oordeel over de jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermeldingen en inlichtingen.

Bij het maken van onze risico-inschatting houden we rekening met de bestaande interne controle van de vennootschap met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening ten einde in de gegeven omstandigheden de gepaste werkzaamheden te bepalen maar niet om een oordeel over de effectiviteit van de interne controle van de vennootschap te geven. We hebben tevens de gegrondheid van de waarderingsregels, de redelijkheid van de boekhoudkundige ramingen gemaakt door de vennootschap, alsook de voorstelling van de jaarrekening als geheel beoordeeld. Ten slotte, hebben we van de raad van bestuur en van de verantwoordelijken van de vennootschap de voor onze controlewerkzaamheden vereiste ophelderingen en inlichtingen verkregen. We zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel geeft de jaarrekening afgesloten op 31 december 2008 een getrouw beeld van het vermogen, de financiële toestand en de resultaten van de vennootschap, in overeenstemming met het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel. Zonder afbreuk te doen aan ons oordeel vestigen we de aandacht op de commentaren opgenomen in het management report van de groep Dexia, dat als bijlage werd opgenomen bij de statutaire jaarrekening, aangaande de impact van de financiële crisis op de liquiditeitspositie van Dexia.

JAARREKENING

Aan de aandeelhouders

RAPPORT DE GESTION

Dexia NV Verslag van de commissaris over het boekjaar afgesloten op 31 december 2008 gericht tot de algemene vergadering van aandeelhouders

gensrechtelijke gevolgen van de beslissingen van de raad van bestuur van 28 februari 2008 met betrekking tot de vergoedingen van de voormalig gedelegeerd bestuurder en de voormalige voorzitter van de raad van bestuur en van de beslissingen van de raad van bestuur van 13 november 2008 met betrekking tot de vergoedingen van de gedelegeerd bestuurder en de voorzitter van de raad van bestuur, in welk verband we van een strijdig belang op de hoogte werden gebracht. De inlichtingen met betrekking tot deze beslissingen zijn opgenomen in het verslag van de raad van bestuur in het onderdeel met betrekking tot de vergoedingen van de raad van bestuur en het directiecomité. We zijn van oordeel dat deze informatie voldoende is, en van die aard om de aandeelhouders omtrent de vermogensrechtelijke gevolgen van betrokken beslissingen in te lichten.

Antwerpen, 2 april 2009 De commissaris DELOITTE Bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. CVBA Vertegenwoordigd door

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties vertonen met de informatie waarover we beschikken in het kader van ons mandaat. sOnverminderd formele aspecten van ondergeschikt belang, werd de boekhouding gevoerd overeenkomstig de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften. sWe dienen u geen verrichtingen of beslissingen mede te delen die in overtreding met de statuten of het Wetboek Vennootschappen zijn gedaan of genomen. De verwerking van het resultaat die aan de algemene vergadering wordt voorgesteld, stemt overeen met de wettelijke en statutaire bepalingen. sOvereenkomstig artikel 523 van het Wetboek Vennootschappen dienen we tevens verslag uit te brengen omtrent de vermo-

JAARREKENING

Frank Verhaegen


Bernard De Meulemeester

De vennootschap heet “Dexia”.

Maatschappelijke zetel De zetel van de vennootschap is gevestigd in België, Rogierplein 11 te 1210 Brussel (RPR Brussel BTW BE 0458.548.296).

Rechtsvorm, oprichting, duur De vennootschap is een naamloze vennootschap naar Belgisch recht die een publiek beroep doet op het spaarwezen. Zij werd op 15 juli 1996 voor onbepaalde duur opgericht. De vennootschap heeft twee vaste vestigingen, een in Frankrijk en een in Luxemburg.

Plaatsen waar de voor het publiek bestemde documenten kunnen worden geraadpleegd

Vennootschappelijk doel Artikel 3 van de statuten luidt als volgt: “De vennootschap heeft tot doel, zowel in België als in het buitenland: 1. het verwerven, het behoud, het beheren en het vervreemden, op om het even welke manier, van alle soorten deelnemingen in bestaande of nog op te richten vennootschappen en alle andere rechtspersonen, ongeacht hun juridische vorm, die werkzaam zijn als kredietinstelling, verzekerings- of herverzekeringsonderneming of die financiële, industriële, handels- of burgerlijke, administratieve of technische activiteiten uitoefenen, alsmede van alle soorten aandelen, obligaties, overheidsfondsen en alle andere financiële instrumenten, van welke aard ook;

De statuten van de vennootschap liggen ter inzage op de griffie van de rechtbank van koophandel van Brussel en op de zetel van de vennootschap. De verslagen over het boekjaar, de jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening werden bij de Nationale Bank van België neergelegd. Deze documenten zijn eveneens verkrijgbaar op de zetel van de vennootschap. De beslissingen inzake benoeming en beëindiging van het mandaat van de leden van de raad van bestuur worden in de Bijlage bij het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. De financiële berichten aangaande de vennootschap verschijnen op de website van Dexia (www.dexia.com). De oproepingen tot de algemene vergaderingen verschijnen op de website en in de financiële dagbladen, de kranten en tijdschriften.

INTERNATIONALE AANWEZIGHEID VAN DE GROEP

Adinfo Pachecolaan 44 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 81 74 Fax: + 32 2 222 24 37 www.adinfo.be Associated Dexia Technology Services 23, ZA Bourmicht L-8070 Bertrange Tel.: + 352 4590 3093 Fax: + 352 4590 5754 Ausbil Dexia Ltd Veritas House – Level 23 207 Kent Street Sydney NSW 2000 Australia Tel.: + 61 2 925 90 200 Fax: + 61 2 925 90 222 www.ausbil.com.au

CBX.IA 2 1, passerelle des Reflets Tour Dexia - La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 77 77 Fax: + 33 1 58 58 70 00

DenizBank AS Büyükdere Cad. No. 106 34394 Esentepe/Istanbul Turkey Tel.: + 90 212 355 08 00 Fax: + 90 212 274 79 93 www.denizbank.com

Corona Metrologielaan 2 B-1130 Brussel Tel.: + 32 7 815 14 15 Fax: + 32 2 216 23 98 www.corona.be

Dexia Asset Management Alternative Dublin Ltd George’s Dock 6 IRL-Dublin 2 Tel.: + 353 1 440 65 15

DenizBank AG Austria Thomas-Klestil-Platz 1 A-1030 Wien Tel.: + 43 505 105 2020 Fax: + 43 505 105 2029 www.denizbank.at

Dexia Asset Management Belgium Koningsstraat 180 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 52 42 Fax: + 32 2 222 07 07 www.dexia-am.com


COMPTES CONSOLIDÉS

Benaming

2. het administratief, commercieel en financieel ondersteunen of beheren en het verrichten van alle studies ten behoeve van derden en in het bijzonder van de vennootschappen en alle andere rechtspersonen, ongeacht hun juridische vorm, waarin zij rechtstreeks of onrechtstreeks een deelneming bezit, alsmede het toekennen van leningen, voorschotten, waarborgen of borgtochten, in welke vorm ook; 3. het uitvoeren van alle roerende, onroerende, financiële, industriële, handels- of burgerlijke verrichtingen, inclusief het verwerven, het beheren, het verhuren en het vervreemden van alle roerende en onroerende goederen, die rechtstreeks of onrechtstreeks bijdragen tot de verwezenlijking van het doel van de vennootschap of die de verwezenlijking ervan kunnen bevorderen.”

COMPTES SOCIAUX

ALGEMENE GEGEVENS

RAPPORT DE GESTION

Aanvullende inlichtingen

COMPTES SOCIAUX

COMPTES CONSOLIDÉS

RAPPORT DE GESTION

Dexia Asset Management France 40, rue Washington F-75408 Paris Cedex 08 Tel.: + 33 1 53 93 40 00 Fax: + 33 1 45 63 31 04 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Luxembourg SA 136, route d’Arlon L-1150 Luxembourg Tel.: + 352 2797-1 Fax: + 352 2797-4940 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Luxembourg SA Canadian Representative Office 77, King Street West Royal Trust Tower (32nd floor) Toronto, Ontario Canada Tel.: + 1 416 974 9055 Dexia Asset Management Luxembourg SA Zweigniederlassung Deutschland An der Welle 4 D-60422 Frankfurt Tel.: + 49 69 7593 8823 Fax: + 49 69 7593 7301 Dexia Asset Management Luxembourg SA Sucursale en España Calle Ortega y Gasset, 26 E-28006 Madrid Tel.: + 34 91 360 94 75 Fax: + 34 91 360 98 99 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Luxembourg SA Succursale italiana Corso Italia 1 I-20122 Milano Tel.: + 39 02 31 82 83 61 Fax: + 39 02 31 82 83 84 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Luxembourg SA Succursale de Genève 2, rue de Jargonnant CH-1207 Genève Tel.: + 41 22 707 90 00 Fax: + 41 22 707 90 99 www.dexia-am.com


Dexia Asset Management Luxembourg SA Middle East Representative Office Bahrain Financial Harbour West, Financial center West Harbour Tower, Level 23 King Faisal Highway PO Box 75766 Manama Kingdom of Bahrain Tel.: + 973 17 566 727 Dexia Asset Management Nederlands bijkantoor Lichtenauerlaan 102-120 NL-3062 ME Rotterdam Tel.: + 31 10 204 56 53 Fax: + 31 10 204 58 79 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Luxembourg SA Zweigniederlassung Österreich Regus Vienna Opera Kärntner Ring 5-7 A-1010 Wien Tel.: + 43 1 205 1160 1026 Fax: + 43 1 205 1160 1008 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Luxembourg SA Spólka Akcyjna, Oddzial W Polsce ul. Sienna, 39 PL-00-121 Warszawa Tel.: + 48 22 528 6682 Fax: + 48 22 520 6701 www.dexia-am.com Dexia Asset Management Luxembourg SA Svenska Filial Engelbrektsplan 2 PO Box 7573 SE-10393 Stockholm Tel.: + 46 8 407 57 80 Fax: + 46 8 407 57 01 www.dexia-am.com Dexia Bail 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 84 06 Fax: + 33 1 58 58 76 22

Dexia Bank België Pachecolaan 44 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 11 11 Fax: + 32 2 222 40 32 www.dexia.be www.axionweb.be Dexia Bank Belgium Dublin Branch 6 George’s Dock IRL-IFSC Dublin 1 Tel.: + 353 16 45 50 31 Fax: + 353 18 29 15 77 Dexia Bank Belgium London Branch Shackleton House, Hay’s Galleria 4 Battle Bridge Lane UK-London SE1 2GZ Tel.: + 44 20 7556 3060 Fax: + 44 20 7556 2560 Dexia Bank Denmark A/S Grønningen 17 DK-1270 København K Tel.: + 45 33 46 11 00 Fax: + 45 33 32 42 01 www.dexia-bank.dk Dexia Bank Nederland Piet Heinkade 55 Postbus 808 NL-1000 AV Amsterdam Tel.: + 31 900 339 4222 Fax: + 31 20 523 7560 www.dexiabank.nl Dexia banka Slovensko Hodzova 11 01011, Zilina Slowakije Tel.: + 421 41 51 11 101, 102 Fax: + 421 41 56 24 129 www.dexia.sk Dexia Banque Internationale à Luxembourg 69, route d’Esch L-2953 Luxembourg Tel.: + 352 4590 1 Fax: + 352 4590 2010 www.dexia-bil.lu Dexia BIL Singapore Branch Raffles Place # 29-01 Republic Plaza Singapore 048619 Tel.: + 65 6 222 76 22 Fax: + 65 6 536 02 01 www.dexia-bil.lu

Dexia Crediop Via Venti Settembre, 30 I-00187 Roma Tel.: + 39 06 47 71 1 Fax: + 39 06 47 71 59 52 www.dexia-crediop.it Dexia Crédit Local 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 77 77 Fax: + 33 1 58 58 70 00 www.dexia-creditlocal.fr Dexia Crédit Local Canada Branch 800 Square Victoria, Bureau 1620 CP 201, Montréal (Québec) Canada H4Z 1 E3 Tel.: + 1 514 868 1200 Fax: + 1 514 868 1840 Dexia Crédit Local Dublin Branch 6 George’s Dock IRL-IFSC Dublin 1 Tel.: + 353 1 670 27 00 Fax: + 353 1 670 27 05 Dexia Crédit Local New York Branch 445 Park Avenue New York, NY 10022 USA Tel.: + 1 212 515 70 00 Fax: + 1 212 753 55 22 www.dexia-americas.com

Dexia Epargne Pension 76, rue de la Victoire F-75009 Paris Tel.: + 33 1 55 50 15 15 Fax: + 33 1 45 26 34 20 www.dexia-ep.com Dexia Finance 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 40 69 28 40 Fax: + 33 1 40 69 28 58 Dexia Flobail 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 84 06 Fax: + 33 1 58 58 76 22 Dexia Ingénierie Sociale 13, rue Croquechataigne BP 30064 F-45380 La Chapelle St Mesmin Tel.: + 33 2 36 56 00 00 Fax: + 33 2 36 56 00 01 [email protected] Dexia Insurance Belgium Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 286 76 11 Fax: + 32 2 286 76 99 www.dvvlap.be Dexia Investment Company Pachecolaan 44 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 71 94 Fax: + 32 2 285 35 48

Dexia Israel Bank Ltd 19 Ha’arbaha Str. – Hatihon Building PO Box 709 61200 Tel Aviv Israel Tel.: + 972 3 764 76 00 Fax: + 972 3 760 45 57 Dexia Kommunalbank Deutschland AG Charlottenstraße 82 D-10969 Berlin Tel.: + 49 30 25 59 8-0 Fax: + 49 30 25 59 8-2 00 www.dexia.de Dexia LdG Banque SA 69, route d’Esch L-1470 Luxembourg Tel.: + 352 4590-3639 Fax: + 352 4590-2164 Dexia Lease Belgium Maatschappelijke zetel Pachecolaan 44 B-1000 Brussel Exploitatiezetel Rogierplein 11 B-1210 Brussel Tel.: + 32 2 222 37 08 Fax: + 32 2 222 37 13 www.dexialease.be

RAPPORT DE GESTION

Dexia Commercial Finance Rogierplein 11 B-1210 Brussel Tel.: + 32 2 282 66 33 Fax: + 32 2 282 66 99 www.dexia-factors.be

Dexia Editions 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 78 78 Fax: + 33 1 58 58 68 20 www.dexia-editions.com

Dexia Investments Ireland 6 George’s Dock IRL-IFSC Dublin 1 Tel.: + 353 1 645 50 00 Fax: + 353 1 829 15 77 www.dexia-investments.ie

COMPTES CONSOLIDÉS

Dexia CLF Régions Bail 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 84 06 Fax: + 33 1 58 58 76 22

Dexia Crédit Local Bank Tokyo Branch Meiji Seimei Kan 5F 2-1-1 Marunouchi Chiyoda-ku, Tokyo 100-0005 Japan Tel.: + 81 3 6268 4180 Fax: + 81 3 6268 4185

COMPTES SOCIAUX

Dexia CLF Banque 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 72200 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 88 02 Fax: + 33 1 58 58 88 10

Dexia Lease Services Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 222 38 36 Fax: + 32 2 222 37 13 Dexia Life & Pensions Luxembourg 2, rue Nicolas Bové L-1253 Luxembourg Tel.: + 352 262 54 41 Fax: + 352 262 54 45 480 www.dexia-life.com Dexia Location Longue Durée 22, rue des Deux Gares F-92564 Rueil-Malmaison Cedex Tel.: + 33 1 57 69 55 55 Fax: + 33 1 57 69 65 87 www.dexia-lld.fr


RAPPORT DE GESTION COMPTES CONSOLIDÉS COMPTES SOCIAUX

Dexia Municipal Agency 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 TSA 92202 F-92919 La Défense Cedex Tel.: + 33 1 58 58 77 77 Fax: + 33 1 70 70 66 25

Dexia Sabadell Paseo de las Doce Estrellas 4 Campo de las Naciones E-28042 Madrid Tel.: + 34 91 721 33 10 Fax: + 34 91 721 33 20 www.dexiasabadell.es

Dexia Private Bank Jersey Ltd PO Box 12 2-6, Church Street St Helier, Jersey JE4 9NE Tel.: + 44 1534 83 44 00 Fax: + 44 1534 83 44 11 www.dexia-privatebank.je

Dexia Securities France 112, avenue Kléber F-75116 Paris Tel.: + 33 1 56 28 52 00 Fax: + 33 1 56 28 52 80

Dexia Private Bank Switzerland Beethovenstraße 48 Postfach 2192 CH-8022 Zürich Tel.: + 41 1 286 92 92 Fax: + 41 1 201 14 71 www.dexia-privatebank.ch Dexia Private Financial Services SA World Trade Center Avenida Luis A. de Herrera 1248 Torre II Piso 20 11300 Montevideo Uruguay Dexia Private Financial Services SAM Les Boulingrins 5bis, avenue Princesse Alice MC-98000 Monaco Dexia Public Finance Bank Shackleton House 4 Battle Bridge Lane UK-London SE1 2RB Tel.: + 44 207 378 77 57 Fax: + 44 207 378 71 88 www.uk-dexia.com Dexia Public Finance Switzerland 2, rue de Jargonnant CH-1207 Genève Tel.: + 41 22 718 01 20 Dexia Re 2, rue Nicolas Bové L-1253 Luxembourg Tel.: + 352 227 343 1 Fax: + 352 227 347 Dexia Real Estate Capital Markets 1180 NW Maple Street Suite 202 Issaquah, WA 98027 USA Tel.: + 1 425 313 46 00 Fax: + 1 425 313 10 05 www.dexia-cmbs.com


Dexia Sofaxis Route de Creton F-18100 Vasselay Tel.: + 33 2 48 48 10 10 Fax: + 33 2 48 48 10 11 www.dexia-sofaxis.com Dexia Woonkredieten Maatschappelijke zetel Pachecolaan 44 B-1000 Brussel Exploitatiezetels s#HAUSSÏEDE$INANT B-5100 Wépion Tel.: + 32 81 46 82 11 Fax: + 32 81 46 05 55 s(#ONSCIENCESTRAAT B-8800 Roeselare Tel.: + 32 51 23 21 11 Fax: + 32 51 23 21 45 Domiserve 6, rue André Gide F-92320 Châtillon Tel.: + 33 8 10 55 55 55 Fax: + 33 1 55 92 25 55 www.domiserve.com Elantis Maatschappelijke zetel en exploitatiezetel Rue des Clarisses 38 B-4000 Liège Tel.: + 32 4 232 45 45 Fax: + 32 4 232 45 01 Exploitatiezetel Sint-Michielslaan 50 B-1040 Brussel Tel.: + 32 2 732 12 12 Fax: + 32 2 737 29 27 www.elantis.be Eurco Ltd/Eurco Re Ltd 6, George’s Dock IRL-Dublin 1 Tel.: + 353 1 851 5200 Fax: + 353 1 829 0433

Eurco Rück AG Beethovenstraße 49 CH-8002 Zürich Tel.: + 41 43 34 43 350 Eurco SA 2, rue Nicolas Bové L-1253 Luxembourg Tel.: + 352 227 343 1 Fax: + 352 227 347 Experta (Zwitserland) AG Steinengraben 22 CH-4002 Basel Tel.: + 41 61 285 17 17 Fax: + 41 61 285 17 77 www.experta.ch Experta Corporate and Trust Services 283, route d’Arlon L-1150 Luxembourg Tel.: + 352 26 92 55 1 Fax: + 352 26 92 55 3366 www.experta.lu Experta Trust Company (Bahamas) Limited Trade Winds Building, 4th Floor Bay Street PO Box N-10697 Nassau Bahamas Tel.: + 1 242 325 09 22 Fax: + 1 242 325 09 11 www.experta.bs Experta Trust Services Jersey Ltd PO Box 300 2-6, Church Street St Helier, Jersey JE4 8YL Tel.: + 44 1534 83 44 44 Fax: + 44 1534 83 44 55 www.experta.je Funds Management Services Hoche SA 105, rue Réaumur F-75002 Paris Tel.: + 33 1 70 37 83 00 Fax: + 33 1 70 37 83 03 www.rbcdexia-is.com Kommunalkredit Dexia Asset Management AG Türkenstraße 9 A-1092 Wien Tel.: + 43 1 31 6 31 0 Fax: + 43 1 31 6 31 505 www.kdam.at

RBC Dexia Investor Services Belgium SA Rogierplein 11 B-1210 Brussel Tel.: + 32 2 222 06 01 Fax: + 32 2 222 56 26 www.rbcdexia-is.com RBC Dexia Investor Services Cayman Limited Royal Bank House 4th Floor 24 Shedden Road PO Box 1586 Grand Cayman KY1-1110 Tel.: + 352 2605 6761 www.rbcdexia-is.com RBC Dexia Investor Services Bank Esch-sur-Alzette Zürich Branch Badenerstraße 567 P.O. Box 101 CH-8066 Zürich Tel.: + 41 44 405 97 00 Fax: + 41 44 405 97 52 www.rbcdexia-is.com

RBC Dexia Investor Services Netherlands NV Piet Heinkade 55 NL-1019 GM Amsterdam Tel.: + 31 20 348 50 05 Fax: + 31 20 348 50 09 www.rbcdexia-is.com

RBC Dexia Trust Services Holding (Hong Kong) Limited 51/F, Central Plaza 18 Harbour Road Wanchai, Hong Kong Tel.: + 852 2978 5656 Fax: + 852 2845 0390 www.rbcdexia-is.com

RBC Dexia Investor Services Trust Royal Trust Tower, 35th Floor 77 King Street West Toronto, ON MW 1P9 Canada Tel.: + 1 416 955 62 51 www.rbcdexia-is.com

RBC Dexia Investor Services Ireland Ltd George’s Quay House 43 Towsend Street IRL-Dublin 2 Tel.: + 353 1 613 04 00 Fax: + 353 1 613 04 01 www.rbcdexia-is.com

RBC Dexia Trust Services Singapore Limited 20 Cecil Street #28-01 Equity Plaza Singapore 049705 Tel.: + 65 6823 5000 Fax: + 65 6823 5118 www.rbcdexia-is.com

RBC Dexia Investor Services Italia S.p.A Via Messina 38 I-20154 Milano Tel.: + 39 02 33 62 31 Fax: + 39 02 33 62 32 30 www.rbcdexia-is.com

Sepia Livingstonelaan 6 B-1000 Brussel Tel.: + 32 2 286 63 27 Fax: + 32 2 284 74 76

RBC Dexia Investor Services Limited 77 Queen Victoria Street UK-London EC4V 4AY Tel.: + 44 207 002 2700 Fax: + 44 207 236 0976 www.rbcdexia-is.com

SISL 180, rue des Aubépines L-1145 Luxembourg Tel.: + 352 45 90 33 09 Fax: + 352 45 90 47 92 Société Luxembourgeoise de Leasing BIL Lease 48, rue d’Eich L-1460 Luxembourg Tel.: + 352 22 77 33 1 Fax: + 352 22 77 44 www.dexia-bil.lu


RAPPORT DE GESTION

RBC Dexia Investor Services Bank SA 14, Porte de France L-4360 Esch-sur-Alzette Tel.: + 352 26 05 1 Fax: + 352 24 60 95 00 www.rbcdexia-is.com

RBC Dexia Investor Services Bank France SA 105, rue Réaumur F-75002 Paris Tel.: + 33 1 70 37 83 00 Fax: + 33 1 70 37 83 03 www.rbcdexia-is.com

RBC Dexia Investor Services (Malaysia) SDN.BHD Prima Avenue, Block 3508 Jalan Teknokrat 6 63000 Cyberjaya Malaysia Tel.: + 603 8686 3888 Fax: + 603 8686 3500

COMPTES CONSOLIDÉS

RBC Dexia Investor Services Australia PTY Limited 2 Park Street, Level 17 Sydney, NSW 2000 Australia Tel: + 61 2 8262 5000

RBC Dexia Investor Services España S.A. Fernando el Santo 20 E-28010 Madrid Tel.: + 34 91 360 99 00 Fax: + 34 91 360 99 01 www.rbcdexia-is.es

COMPTES SOCIAUX

Popular Banca Privada SA José Ortega y Gasset 29 E-28006 Madrid Tel.: + 34 914 18 93 40 Fax: + 34 914 18 93 50 www.popularbancaprivada.com

Het jaarverslag 2008 van Dexia is een publicatie van de directie Financiële communicatie van de Groep. Dit document is eveneens beschikbaar in het Frans en het Engels. Het is verkrijgbaar op eenvoudig verzoek bij de zetel van Dexia in Brussel of Parijs of via de internetsite: www.dexia.com.

Dexia NV Rogierplein 11 B-1210 Brussel IBAN BE61-0682-1136-2017 BIC GKCCBEBB RPR Brussel BTW BE 0458.548.296 In Parijs 1, passerelle des Reflets Tour Dexia – La Défense 2 F-92919 La Défense Cedex In Luxemburg 69, route d’Esch L-2953 Luxembourg

CONTACT Persdienst E-mail: [email protected] Tel. Brussel: + 32 2 213 50 81 Tel. Parijs: + 33 1 58 58 59 05 Investor Relations E-mail: [email protected] Tel. Brussel: + 32 2 213 57 46 Tel. Parijs: + 33 1 58 58 85 97 Website www.dexia.com

FINANCIËLE KALENDER Gewone algemene vergadering voor het boekjaar 2008 13 mei 2009 Resultaten op 31 maart 2009 13 mei 2009 Resultaten op 30 juni 2009 27 augustus 2009 Resultaten op 30 september 2009 13 november 2009 Resultaten op 31 december 2009 25 februari 2010 Gewone algemene vergadering voor het boekjaar 2009 12 mei 2010

Foto’s: Marc Vanderslagmolen – Concept: édit&moi Realisatie: Nord Compo – 7, rue de Fives – BP 123 – F-59653 Villeneuve d’Ascq –Tel. + 33 3 20 41 40 01 – Druk: Imprimerie Massoz – Alleur – België

SDXI 0147-2 04-09

Jaarverslag Beheersverslag Geconsolideerde jaarrekening Jaarrekening Aanvullende inlichtingen

Recommend Documents