Jaarverslag
Jaarverslag 2008
Inhoud Jaarverslag 2008 05 Inleiding
07 Bedrijfsvoering 08 Advies
14 Debat 17 Prestatieraster 20 Bijlage 1 Personen 21 Bijlage 2 Overzicht debatten
Jaarrekening 2008 28 Balans per 31 december 2008 30 Resultatenrekening 2008 31 Accountantsverklaring
Inleiding
E
r vonden in het jaar 2008 enkele belangrijke gebeurtenissen plaats die waarschijnlijk van groot belang zijn voor het functioneren van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur en van de Rotterdamse Kunststichting in de komende jaren. Deze gebeurtenissen worden in de volgende hoofdstukken van dit jaarverslag meer in detail toegelicht, in deze inleiding wordt vooral hun ‘impact’ beschreven. Het gaat hierbij om het cultuurplan- advies dat net voor 1 mei 2008 verscheen, om de heropening van De Unie in september en om de oprichting van jongrrkc.
Voor de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur was het cultuurplanadvies het moment suprème in de eerste vier jaar van zijn bestaan. Het was al twee jaar duidelijk dat dit advies van groot belang zou zijn voor het Rotterdamse culturele leven. Immers, bij de vormgeving van het huidige college van Burgemeester en Wethouders was in het collegeprogramma geen verruiming maar juist een bezuiniging op het cultuurbudget vastgelegd. Tegelijk zag de Raad een bloeiend cultureel leven in Rotterdam, veel nieuwe Rotterdammers die zich actief met kunst en cultuur bezighielden, veel nieuwe groepen die zich opmaakten om tot het cultuur- plan toe te treden, recent verzelfstandigde gemeentelijke musea en theaters die blaakten van ijver en vol goede voornemens zaten. Het was volstrekt duidelijk dat er een groot keuze- en afwegingsprobleem aan zat te komen en dat de Raad, wat hij ook zou adviseren, geen oplossing zou kunnen vinden waarmee hij iedereen te vriend zou houden.
De precieze omvang van het probleem werd pas rond de jaarwisseling 2007/2008 duidelijk toen bijna 140 cultuurplananvragen de burelen van de Raad binnenstroomden. Op welke wijze de Raad de afweging van deze plannen heeft gemaakt wordt uitvoerig toegelicht in het hoofdstuk Advies van dit jaarverslag. Op deze plaats kan worden opgemerkt dat het probleem zo groot was dat iedere keuze die de Raad zou maken hoe dan ook tot grote ophef zou leiden. Het gat tussen de beschikbare middelen inclusief bezuinigingstaakstelling en wat redelijkerwijs noodzakelijk was bedroeg immers zo’n 16 tot 18 miljoen euro per jaar. Dat was niet alleen de berekening van de Raad zelf, maar ook het gemeentelijk apparaat kwam tot dergelijke bedragen. De Raad besloot daarop om (niet voor het eerst) de spanning tussen het beschikbare en het wenselijke op een niet mis te verstane wijze zichtbaar te maken, daarbij het risico accepterend dat sommigen zijn boodschap wellicht zouden misverstaan. Het hanteren van een ‘kaasschaafmethode’ werd als onwerkbaar gezien.
Die boodschap leverde vervolgens, zoals te verwachten was, veel media-aandacht, publiciteit en bestuurlijke drukte op. Over de vraag of de Raad de juiste aanpak heeft gekozen wordt in dit jaarverslag geen oordeel uitgesproken. Dat is een vraag voor de media en de wetenschap. Over het uiteindelijke resultaat van zijn cultuurplanadvies is de Raad tevreden, het cultuurplanbudget is structureel verhoogd met 13,5 miljoen euro. De Raad is zowel bewonderd als verguisd, maar in ieder geval gehoord. Toen in de tweede helft van 2008 werd begonnen met het werven van nieuwe leden voor de Raad bleek het niet langer nodig uit te leggen waar de Raad voor staat en leverde een oproep in de krant veel reacties op van geïnteresseerden. Het cultuurplanadvies heeft dus ook in hoge mate bijgedragen aan de positionering van de Raad en heeft indirect bijgedragen aan een betere positionering van Rotterdam als cultuurstad, alleen al door de manier waarop het debat over het Rotterdamse cultuurplan in de nationale media is gevolgd. Ook is de opstelling van de Raad te beschouwen als een consequentie van het advies van de commissie-Kramer om een meer uitgesproken stellingname en standpunten te kiezen.
Over de achtergronden van de verbouwing van Zaal De Unie is in vorige jaarverslagen en jaarplannen al het nodige gezegd. Hier zij opgemerkt, dat na een verbouwing die in goede samenwerking tussen pandeigenaar, huurder Rotterdamse Kunststichting en de nieuwe huurder van het horecagedeelte is uitgevoerd, zaal en restaurant konden worden heropend in september 2008. Na een druk bezocht openingsweekend werd wekelijks een breed en intensief programma geboden. De indruk na vier maanden programmering is, dat de tevoren gestelde doelstellingen worden gehaald. Zaal De Unie is nu geen twee maar zes dagen per week in gebruik voor publieksactiviteiten en de programmering heeft in haar breedte en veelzijdigheid
een veel pluriformer publiek getrokken. De afdeling Debat heeft in de heropening en programmering veel energie gestoken. Dit bleef niet zonder effect. Aangezien de verbouwing en intensievere programmering budgetneutraal plaatsvonden is zonder extra kosten een groter cultureel aanbod gerealiseerd. Een prestatie waarop de stichting die de zaal exploiteert, de Rotterdamse Kunststichting, trots is. Op termijn zal overigens nagedacht moeten worden hoe de zaalexploitatie zich verhoudt tot de taken van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur.
In het begin van 2008 werd intensief gezocht naar jongeren die wilden toetreden tot jongrrkc (zo luidt de favoriete schrijfwijze van deze groep van dertien jongeren die elkaar dit jaar vonden onder de vleugels van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur). De jongeren werden in juni 2008 officieel door de Raad benoemd en in een gezamenlijke vergadering (op een toepasselijke locatie, watt) welkom geheten. Op de activiteiten van jongrrkc wordt verderop in het hoofdstuk Advies van dit jaarverslag ingegaan. Hier zij vermeld, dat jongrrk er is om specifieke belangen van Rotterdamse jongeren onder de aandacht van de Raad en vervolgens het gemeentebestuur te brengen.
Een groot deel van de Rotterdamse bevolking bestaat uit jongeren, die zo blijkt uit alle onderzoeken, cultureel bijzonder actief zijn. Gelet op de huidige samenstelling van de Raad zelf zou de veelvormigheid van de Rotterdamse jongerencultuur makkelijk aan zijn aandacht kunnen ontsnappen. Op dit punt houdt jongrrkc de Raad scherp, maar intervenieert ook in andere fora in de stad; jongrrkc bemoeit zich actief met allerlei voor jongeren relevante ontwikkelingen in de sector kunst en cultuur en heeft ook een ‘kweekfunctie’ voor de Raad en andere culturele, maatschappelijke en politieke gremia in de stad. De activiteiten van en discussies binnen jongrrkc leren jongeren omgaan met problemen van beleid en beheer, keuzes maken en verdelen van schaarse middelen in een stad als Rotterdam. Van de ervaring die de leden van jongrrkc nu opdoen kunnen zij een leven lang profijt hebben. In deze zin is jongrrkc ook een leerschool voor het beheer van het publieke domein. Dit geldt overigens ook voor de Confettiredactie, de uit jonge vrijwilligers bestaande redactie van de afdeling Debat. Ook de inbreng van deze jongeren is van belang voor de inhoud en de vormgeving van de debatten; de ervaring die deze vrijwilligers opdoen is van groot belang voor hun maatschappelijk functioneren.
Bedrijfsvoering Personeel en organisatie
Het Bureau van de Raad bestaat uit drie afdelingen. De drie afdelingshoofden vormen samen met de directeur het managementteam dat tweewekelijks bijeenkomt. Het systeembeheer is deels uitbesteed. De p&o diensten werden ingehuurd van de Servicedienst van de gemeente Rotterdam, terwijl Randstad HR Solutions de salarisadministratie verzorgde. De financiële administratie wordt met ingang van het verslagjaar door het bedrijfsbureau gevoerd. Het ziekteverzuimpercentage in 2008 was 1,5% (in 2007 bedroeg dit 1,7%, in 2006 2%). De omvang van de formatie is 14,5 fte. In de loop van 2008 vertrok de laatste boventallige medewerker (uit de tijd van de Rotterdamse Kunststichting). Aan het eind van het verslagjaar hebben alle medewerkers, op een na, een vaste aanstelling; één medewerker is in oktober in dienst getreden bij de afdeling Debat en heeft daarom nog een tijdelijk dienstverband. Voor de cultuurplanadvisering is tijdelijk, tot 1 mei 2008, een beleidsadviseur aangetrokken.
Huisvesting
De kale huur voor kantoor en zaal bedraagt e 136.000 per jaar incl. btw. De oppervlakte bedraagt vanaf 1 januari 2008 1.147 m2. Gedurende het verslagjaar was de bovenste verdieping van het kantoorpand Mauritsweg 35 in gebruik bij de medewerkers van Kosmopolis Rotterdam. In verband met de verbouwing van het Wereldmuseum en de restauratie van het definitieve kantoorpand in ’t Gemaal diende in de tijdelijke huisvesting van medewerkers en vrijwilligers te worden voorzien. Gelet op de aard van de werkzaamheden van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur kan geen opgave worden gedaan over ‘het bereik onder de doelgroepen van de gesubsidieerde activiteiten’ dan wel de ‘kunst- en cultuureducatie’.
Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur
De Raad vergaderde in het verslagjaar negen keer. Vooral in de eerste helft van 2008 waren er meer vergaderingen dan gebruikelijk; dit was nodig voor het vaststellen van de grote hoeveelheid cultuurplanadviezen. In de samenstelling van de Raad hebben zich geen wijzigingen voorgedaan. De zittingstermijn van alle leden eindigde op 19 juni 2008. Het college van Burgemeester en Wethouders heeft de zittingstermijnen verlengd tot 31 december 2008. In het najaar werd in enkele kranten en op verschillende websites en mailinglijsten een oproep geplaatst voor een nieuwe voorzitter en negen nieuwe leden voor de Raad. Op deze oproep kwamen ruim 130 reacties. De benoeming van voorzitter en leden kon bestuurlijk niet meer voor de jaarwisseling worden afgehandeld.
Bestuur Rotterdamse Kunststichting
Het bestuur van de Rotterdamse Kunststichting vergaderde in het verslagjaar zeven keer. De samenstelling van het bestuur bleef ongewijzigd.
Advies Cultuurplanadvies 2009-2012
Centraal in 2008 stond het advies aan het college van Burgemeester en Wethouders inzake het cultuurplan 2009-2012. De eerste vier maanden van het verslagjaar werden voor een groot deel in beslag genomen door de werkzaamheden verbonden aan dit cultuurplanadvies. In concreto betrof dit het voorbereiden, verslaan en uitwerken van de behandeling van de aanvragen van 136 instellingen door acht ad hoc commissies, te weten: V Erfgoed/musea,
secretaris Bart Krieger secretaris Tjeu Strous V Nieuwe Media/Film, secretaris Gepke Bouma V Dans, secretaris Bart Krieger V Muziek, secretaris Gepke Bouma V Theater/muziektheater/opera, secretaris Marc Fonville V Beeldende Kunst/bouwkunst/vormgeving, secretaris Hugo Bongers V Intermediairs/coördinatie/educatie, secretaris Giovanni Campbell V Letteren,
In de commissies hadden ruim 50 leden zitting.
De commissies behandelden de aanvragen volgens een drie-stappenmodel: a artistiek-inhoudelijke beoordeling (waarbij ook de sectoranalyses uit de Culturele Staalkaart, die in 2007 zijn opgesteld, werden betrokken); b functie(s) van de instelling in het cultuurbestel (de functies die de gemeente onderscheidt stonden in de in 2007 gepubliceerde Uitgangspuntenbrief van het College); c beoordeling van de plannen op grond van door het college van Burgemeester en Wethouders vastgestelde bestuurlijke thema’s: participatie, cultuur en school en internationalisering. Aan de voorbereiding van de commissieleden werd extra aandacht besteed. Er werd een vraagbaak samengesteld waarin de procedure, de te hanteren criteria en de verdeelsleutel van het budget over de verschillende disciplines werden uiteengezet. De commissies kwamen in de eerste vier maanden in totaal 36 keer bijeen, een voorlichtingsavond voor alle commissieleden ging hieraan vooraf. Daarnaast werden enkele bijeenkomsten met de voorzitters van de commissies georganiseerd over te hanteren criteria, spelregels, budgettering etc.. Per commissie kwam men vier of vijf keer bijeen en behandelde per keer vier of vijf aanvragen. De definitieve budgettaire afweging werd door de meeste commissies in een laatste aparte bijeenkomst gemaakt.
Voor de behandeling van de aanvraag van de Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam werd een afzonderlijke commissie ingesteld. Deze commissie bestond uit vertegenwoordigers van de andere commissies die eveneens over de Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam adviseerden. Daarnaast werden enkele aanvragen, die de functie debat bevatten, in een afzonderlijke door de dienst Kunst en Cultuur ingestelde commissie beoordeeld. Later werden de bevindingen van deze commissie aan het totaaladvies toegevoegd.
In totaal was – bij aanvang van de procedure – een bedrag van e 76,5 miljoen beschikbaar, e 42,4 miljoen voor de voormalige takken van dienst en e 34,1 miljoen voor structurele subsidies.
De toedeling voor de periode 2005-2008 hanteerde de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur als richtsnoer voor de verdeling van de e 34,1 miljoen en kwam tot een voorlopige verdeelsleutel voor de overige kunstinstellingen:
V Dans
V Letteren
V Muziek
V Theater
V BK/architectuur/fotografie
V Erfgoed/musea
V Nieuwe
V Intermediairs
media/film
4,6% 1,2% 23,4% (incl. Rotterdams Philharmonisch 2005-08: 16,0%) 23,2% 7,8% 2,8% 3,2% 33,8% (incl. SKVR: 2005-08: 25,7%)
Bij de beoordeling op basis van de aangegeven criteria werden de instellingen ondergebracht in een viertal categorieën: A instellingen verdienen op basis van de criteria zonder meer een plaats in het Rotterdamse bestel en komen in aanmerking voor het gehele aangevraagde bedrag; B instellingen verdienen een plaats in het cultuurbestel, echter voor een lager bedrag dan is aangevraagd. Het uiteindelijke bedrag hangt af van de beschikbare financiële ruimte en de prioriteitsstelling. Aan de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur werd gevraagd het definitieve bedrag vast te stellen, eventueel hoger dan het door de commissie geadviseerde; C instellingen verdienen een plaats in het cultuurbestel voor een bedrag lager dan is aangevraagd; D instellingen behoren niet in het cultuurplan te worden opgenomen.
Bij het afronden van de adviezen bleek het totaal van de structurele subsidies uit te komen op een bedrag van e 39,1 miljoen, 5 miljoen meer dan het beschikbare budget. De Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur had het College reeds in maart in een open brief laten weten dat het beschikbare budget absoluut onvoldoende zou zijn om alle aanvragen te kunnen honoreren en dat een budgetverhoging van tussen de 10 en 20 miljoen euro noodzakelijk was. Opvallend waren de positieve reacties van de politieke partijen op het pleidooi van de Raad voor een ruimer budget.
In het uitgebrachte advies moest, om binnen het afgesproken budget van 34,1 miljoen te blijven, een aantal instellingen onder de zogenaamde zaaglijn worden geplaatst waaronder enkele gerenommeerde Rotterdamse instellingen. In april werd daartoe in een speciale vergadering van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur unaniem besloten. Het advies met zaaglijn baarde overal veel opzien en zorgde voor een ongekende publiciteit. Het College liet bij ontvangst van het advies bij monde van de Burgemeester onmiddellijk weten het advies over enkele instellingen die onder de zaaglijn waren geplaatst niet over te nemen. Bij de vaststelling van de gemeentebegroting 2009 en het definitieve cultuurplan besloot de gemeenteraad in het najaar op voorstel van het College de structurele subsidies alsnog met ruim 12 miljoen te verhogen. De aanvragen van de instellingen die onder de zaaglijn terecht waren gekomen, konden daarmee alsnog naar behoren worden gehonoreerd. Ook op landelijk niveau kwam, na behandeling in de Tweede Kamer, alsnog extra geld beschikbaar waarvan enkele Rotterdamse instellingen konden profiteren.
Uit de evaluatie, die na afloop van de cultuurplancyclus is gehouden, kwam de suggestie naar voren dat de ’grote’ subsidievragers als Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam, Rotterdams Philharmonisch Orkest, Jeugdtheater Hofplein, Scapino en nog enkele andere instellingen, de volgende keer niet langer deel zouden moeten uitmaken van de volgens de verdeelsleutel vast te stellen budgetten, maar op een soortgelijke manier behandeld worden als de musea en theaters (voormalige takken van dienst). Met name in de toewijzing van een budget aan de commissie intermediairs wreekte dit zich waar onduidelijkheid over het budget van de Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam onvoldoende zicht gaf op wat voor de andere instellingen beschikbaar was.
Voor drie instellingen (Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam, Jeugdtheater Hofplein en Lantaren/Venster) adviseerde de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur een aanvullend onderzoek in de vorm van een visitatie, nog voordat de budgetten definitief zouden worden vastgesteld. Het college van Burgemeester en Wethouders heeft hieraan, voor wat betreft de Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam en Lantaren/Venster, gehoor gegeven en voor beide instellingen nog in het verslagjaar een advies laten uitbrengen door Bureau Berenschot.
Overige adviezen
In 2008 werden naast het cultuurplanadvies de navolgende adviezen uitgebracht of voorbereid:
V
Halen, brengen en inspireren (maart) over de culturele samenwerking van Rotterdam en de provincie Zuid-Holland De Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur had voor het schrijven van dit advies aan het gemeentebestuur drie belangrijke motieven. In de eerste plaats wordt de grens tussen de gebiedsdelen door de inwoners steeds minder als zodanig ervaren. In de tweede plaats is het de vraag, of in de werkpraktijk van kunstenaars en culturele instellingen de ambities wel voldoende tot uitdrukking kunnen komen binnen de huidige formele afspraken tussen rijk, provincie en gemeente. Een derde motief vormen de toekomstige keuzes in de cultuurpolitiek van de provincie Zuid-Holland en de gemeente Rotterdam. De Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur adviseert het college van Burgemeester en Wethouders: V de waarde en het belang van een goede samenwerking te erkennen; V aansprekende voorbeelden van samenwerking meer zichtbaar te maken; V samen met het bestuur van de provincie Zuid-Holland een langetermijnvisie te ontwikkelen; V structurele vormen van samenwerking aan te moedigen en te faciliteren; V samen met de provincie het toekomstig programmabudget voor cultuurparticipatie in te zetten. Daarnaast doet de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur een aantal aanbevelingen aan het veld.
Zuidvruchten kweken (maart) over de rol van kunst en cultuur in het Pact op Zuid In het advies wordt geconcludeerd dat de wijken in Rotterdam Zuid veel meer kunnen profiteren van investeringen in kunst en cultuur dan zo op het eerste gezicht gedacht wordt. Wil dit besef bij zowel Rotterdammers zelf als bij beleidsmakers en politici groeien, dan is een veel wervender aanpak nodig dan op dit moment het geval is. Men zou lering kunnen trekken uit de ervaringen die zijn opgedaan bij het project Welcome in my Backyard! (wimby!) in Hoogvliet. Ook Rotterdamse culturele instellingen moeten in dit opzicht meer van zich laten horen. Het onlangs uitgebracht blad Roffa 5314 van het Historisch Museum Rotterdam is een stap in de goede richting, evenals het al wat langer lopende project SkillCity.
V
V
What’s the 411 in Rotterdam? (oktober) over een Rotterdams Urban Podium, het eerste advies van jongrrkc Het urban culture podium is het eerste thema waarover jongrrkc zich uitsprak. Deze eerste raad voor kunst en cultuur in Nederland die volledig uit jongeren bestaat markeert hiermee zijn positie in de Rotterdamse kunst- en cultuursector. Met dit advies doet jongrrkc voorstellen voor een urban culture podium en de versterking van urban culture in Rotterdam.
V
V
Van stiefkind tot oogappel (april) over de rol van amateurkunst in het participatiebeleid van Rotterdam Dit advies concludeert dat adequate ondersteuning van vrijetijdskunstenaars door de gemeente Rotterdam met een Actieplan Vrijetijdskunst gestalte zou kunnen krijgen. Dit zou onderdeel kunnen zijn van het in de uitgangspunten voor het cultuurbeleid 2009-2012 aangekondigde gemeentelijk Programma Cultuurparticipatie, want het leidt tot betere presentaties en genereert meer publiek. De belangrijkste aanbevelingen zijn: V geef vrijetijdskunst meer smoel; V zorg voor adequate podia en werk- en repetitieruimte; V stel Rotterdammers in staat intensiever te participeren.
Effectmetingen (mei) Effectmetingen hebben tot doel de maatschappelijke outcome van uitgebrachte adviezen te meten. V Driemaal is Scheepsrecht uitgebracht in mei 2006, over ontwikkeling van locale cultuurcentra V Beelden in de storm uitgebracht in juli 2006, over kunst in de openbare ruimte
10
V
V Just beneath the surface uitgebracht in juli 2006, over de partijen die een urban programmering zouden kunnen opzetten V Rotterdam maakt werk van creativiteit uitgebracht in augustus 2006, over kansen voor de creatieve werkgelegenheid in Rotterdam V Rotterdam has got that pop uitgebracht in juli 2006, over popbeleid in Rotterdam V Erfgoed en het verhaal over de geschiedenis van de stad uitgebracht in augustus 2006, over erfgoedbeleid in Rotterdam V Aansluiting culturele instellingen op de glasvezelkabel naar aanleiding van een initiatief van v2_, Instituut voor de instabiele media en de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur in september 2006 V Opera in Rotterdam naar aanleiding van een advies in februari 2007 V De betekenis van het Fort aan den Hoek van Holland uitgebracht in november 2006 V De transnationale stad uitgebracht in december 2006, over de mogelijkheid van internationaal cultuurbeleid in Rotterdam V Meer cultuur in de architectuur (Puntig 2) uitgebracht in december 2006, aanbevelingen voor architectuurbeleid V Participatie en Cultuur uitgebracht in januari 2007, over de noodzaak van cultuurparticipatie V Van de Straat uitgebracht in maart 2007, inventarisatie van kunst- en cultuuropleidingen, binnen- en buitenschools, in Rotterdam V To be made in Rotterdam uitgebracht in juli 2007, over de wenselijkheid van een designplatform in Rotterdam
Cultuursurveys De Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur introduceerde een nieuw medium: het cultuursurvey. Een cultuursurvey is te zien als een kortdurende verkenning naar bijvoorbeeld draagvlak en/of noodzaak van een cultureel thema of onderwerp. Een cultuursurvey bestaat uit een verslag van een expertmeeting of een sectorbijeenkomst gericht op een specifieke vraag, eventueel aangevuld met aanbevelingen. De primeur had de werkbijeenkomst So you think you can program urban dance!? op 8 oktober. De focus van deze meeting, bedoeld voor het gehele Rotterdamse dansveld, lag op het in kaart brengen van de artistiek-inhoudelijke prioriteiten van de programmering voor het urban podium. Ruim zeventig ‘movers, shakers and makers’, waaronder dansers, docenten, choreografen/ makers, podiumdirecteuren, artistiek leiders van opleidingen, dansgezelschappen of andere dansinstellingen, crews en experts uit het formele en het informele talentontwikkelingscircuit kwamen op voor hun belangen en spraken hun wensen uit. Men zocht merkbaar toenadering in het proces van het gezamenlijk formuleren van aanbevelingen, hetgeen iets zegt over het belang en de urgentie van urban dansprogrammering in Rotterdam. De belangrijkste aanbevelingen uit de werkbijeenkomst urban dansprogrammering liggen op het gebied van het meer samenbrengen van de formele en de informele danswereld, de stimulering van de productiekracht van Rotterdamse urban producties en het investeren in de artistiekinhoudelijke ontwikkelingen op het brede terrein van urban arts, waaronder dans. Concreet is de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur voorstander van de oprichting van een disciplinebreed urban platform en per discipline een gatekeepersgroep.
Op 1 december 2008 werd een minisymposium gewijd aan het onderwerp kwaliteitsmanagement. Hierover meer in de paragraaf over kwaliteitsmanagement.
V
acb-traject (Actieprogramma Cultuurbereik) In het acb-traject werden jonge instellingen geprofessionaliseerd, vonden uitwisselingen plaats van zienswijzen tussen verschillende generaties en typen organisaties en werd het culturele en eigen netwerk verbreed.
11
Het begeleidingstraject werd dit jaar afgerond omdat het Actieprogramma Cultuurbereik ophoudt te bestaan, het acb-traject was hiervan een onderdeel. sbaw streeft naar een aangepaste versie van dit begeleidingstraject voor 2009 met instemming van alle betrokkenen, inclusief de dienst Kunst en Cultuur. De vetgedrukte instellingen deden voor het cultuurplan 2009-2012 een aanvraag, de cursief aangeduide gezelschappen werden daadwerkelijk opgenomen. Wegens ontoereikend budget haakte John 106 af, ondanks de positieve honorering.
Van deze gezelschappen stapten acht instellingen in het zogenaamde mentorproject waarbij geroutineerde gezelschappen de taak op zich namen om de jonge gezelschappen te begeleiden en te coachen in een reeks bijeenkomsten, verzorgd en opgezet door het bureau Carrière of Barrière. Op grond van de opgedane ervaringen is besloten de groepsbegeleiding om te zetten in individuele begeleiding op afroep.
V
De groepen die dit traject volgden zijn (met de organisatie die als mentor optrad): V Oluk (Onafhankelijk Toneel) V barr (Rotterdamse Schouwburg) V HipHopHuis (Passionate/Kunstbende) V Glazen Kin (Bonheur) V Ram Horna (Poetry International) V Theaterstraat (Onafhankelijk Toneel) V Global Village (Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur) V Skyway (Enviu) Aan het eind van het jaar waren deze trajecten nog niet allemaal afgerond, deze worden in 2009 voortgezet door sbaw.
Deelnemers acb-traject in 2008 V Oluk (jeugdtheater) V barr (theater) V John106 (urban film en muziek) V HipHopHuis (urban dance gezelschap) V Epitome (bemiddeling, talentbegeleiding) V Glazen Kin (straattheater), nieuw in 2008 V Ram Horna (programmering literatuurprojecten), nieuw in 2008 V Theaterstraat (theater/community arts), nieuw in 2008 V Global Village (urban programmering) V Skyway (programmering muziek voor doven) V Filmtent (film) V Pass the Mic (talentbegeleiding, programmering), nieuw in 2008
In het afgelopen verslagjaar werden drie kennisbijeenkomsten georganiseeerd: (met sbaw en stichting nrc); V mentoring (met bureau Carrière of Barrière); V vrijwilligerswerk (met de voorzitter van Stichting Zomercarnaval). V netwerkvorming
Kwaliteitszorg Aanvankelijk gold de afspraak om aan het eind van 2008 de functie kwaliteitsmanagement over te hevelen van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur naar de dienst Kunst en Cultuur. De nieuwe afspraak is om voorshands de functie kwaliteitszorg bij de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur te houden. Vanaf 2009 kan de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur hiervoor uit eigen middelen een bescheiden budget van 30.000 euro vrijmaken. Daarnaast heeft de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur in het jaarplan 2009 de gemeente verzocht dit bedrag te matchen. In lijn met het advies Op eigen kracht organiseerde de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur op 1 december 2008 een minisymposium over de introductie van kwaliteitsmanagement bij de Rotterdamse musea. Alle directies gaven aan de uitnodiging gehoor. Verder waren onder de ruim veertig deelnemers vertegenwoordigers van diverse instellingen in Nederland die met cultureel erfgoed doende zijn, waaronder museumconsulenten.
12
Uit het symposium kunnen de volgende conclusies worden getrokken: is een onherroepelijk gegeven in de sector cultureel erfgoed en heeft permanente aandacht, zowel landelijk als hier ter stede. V De gemeente moet duidelijkheid bieden over wat van de musea wordt verwacht op het gebied van kwaliteitsmanagement. De eisen die onderdeel zijn van de gemeentelijke toetsing (prestatieindicatoren e.d.) moeten worden geïntegreerd, dan wel zinvol worden gecombineerd met de aspecten waar kwaliteitsmanagement zich op richt. V De gemeente schept de randvoorwaarden en biedt faciliteiten. Deze taak heeft de gemeente uitbesteed aan de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur. Wie werkt aan kwaliteitsmanagement wordt hiervoor beloond, maar een budget voor deskundigheidsbevordering opdat medewerkers van musea vaardigheden ontwikkelen om zelf met kwaliteitsmanagement aan de slag te gaan is onontbeerlijk. V Ieder museum kiest uiteindelijk zijn eigen methodiek. Kwaliteitsmanagement moet gedragen worden door de gehele organisatie. V Kwaliteitsmanagement
Verder was de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur betrokken bij de voorbereiding van twee projecten van sbaw met betrekking tot kwaliteitsmanagement: Bestuur Lokaal (opleiding van jong etnisch divers bestuurstalent en matching van dit talent met besturen van Rotterdamse instellingen) en een coachingstraject voor instellingen die een voorlopige structurele jaarsubsidie ontvangen van de dienst Kunst en Cultuur. In beide trajecten zullen de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur en sbaw samenwerken in de organisatie van kennisbijeenkomsten.
V
jongrrkc De ontwikkeling dat nieuwe doelgroepen door hun toenemende aanwezigheid in de stad steeds zichtbaarder worden, kon de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur niet aan zich voorbij laten gaan. Wegens de relatief ‘grijze’ Raad en de wens om goed in te kunnen spelen op de verjongende en verkleurende stad werd in 2007 besloten een jongrrkc op te richten, die wat betreft kunst en cultuur speciale aandacht heeft voor de doelgroep jongeren. Nog een reden om tot vorming van een jongrrkc over te gaan was dat Rotterdam al enige tijd beschikte over een aantal overkoepelende jongerenbesturen die op verschillende terreinen actief zijn (economisch, sociaal-cultureel, politiek, multicultureel e.a.). Door de oprichting van jongrrkc werd ook in de wereld van kunst en cultuur een centraal aanspreekpunt voor jongeren en een gesprekspartner richting gemeente en andere instellingen gevormd. In 2008 ging jongrrkc na een intensieve wervingscampagne daadwerkelijk van start met dertien enthousiaste jongeren.
De doelstellingen van jongrrkc zijn: jongeren meer bij de ontwikkelingen op het gebied van kunst en cultuur in de stad betrekken. V Rotterdamse jongeren stimuleren om hun talenten op het gebied van kunst en cultuur in te zetten. V Een discussie voeren met Rotterdamse jongeren over onderwerpen op het gebied van kunst en cultuur. V Een betrouwbare en geloofwaardige gesprekspartner vormen voor de doelgroep jongeren binnen het Rotterdamse kunst- en cultuurbeleid. V Het meer openstellen van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur voor inbreng vanuit de doelgroep jongeren. V Rotterdamse
jongrrkc heeft een viertal taken: V Preadviseren over alle conceptadviezen die van belang zijn voor jongeren vóórafgaand aan de behandeling in de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur. V Signaleren van ontwikkelingen op het gebied van de jongerencultuur. V Volgen van ontwikkelingen: zoals de situatie van de poppodia, het urban culture podium, beeldcultuur, Jongerenjaar 2009, enz.. V In meer uitvoerende zin ondersteuning bieden aan Rotterdamse jongereninitiatieven op het gebied van kunst en cultuur. In oktober werd het eerste advies uitgebracht: What’s the 411 in Rotterdam? met daarin aanbevelingen voor een urban culture podium in de stad. Dat dit advies serieus werd genomen, blijkt uit het feit dat de betrokken wethouder onmiddelijk en rechtstreeks met jongrrkc contact opnam.
13
Debat
In het jaarplan 2008 werden 25 debatten aangekondigd, 16 zijn gerealiseerd voor de zomer- vakantie en nog eens 19 in het najaar, 10 debatten meer dan aangekondigd. Deze toename heeft alles te maken met de heropening van Zaal De Unie en de daaraan gekoppelde ambitie de debatprogrammering te intensiveren in samenwerking met diverse organisaties in de stad.
Toelichting
De series debatten liepen langs verschillende lijnen. Een reeks debatten over Onderwijs en Opvoeding in samenwerking met nrc Handelsblad. Jongerenredactie Confetti zocht aansluiting bij en samenwerking met het Jongerenjaar 2009. Zowel met Kosmopolis Rotterdam als met de gemeentelijke diensten, die de door de wethouder van onderwijs aangekondigde onderwijsdebatten organiseerden, werd samengewerkt. Naar aanleiding van Puntig 2 was er een debat over het architectuurbeleid in Rotterdam ter afronding van het architectuurjaar. Voorts waren er beleidsdebatten over amateurkunst, vrijwilligerswerk en cultuurparticipatie. Met diverse organisaties, zoals Mikado en Vereniging Artikel 1, werd overlegd over de opzet van gezamenlijke debatseries. De afdeling investeerde in de Confettiredactie, richtte een debatfederatie op en besteedde aandacht aan collectieve marketing.
Prestaties
In samenwerking met nrc Handelsblad werd een reeks van drie debatten georganiseerd met de titel De stad als laboratorium, waarin met onderwijs en opvoeding als casus, de vraag aan de orde werd gesteld of het Rotterdams gemeentebestuur niet te actief ingrijpt in de privésfeer van zijn burgers. In het debat Vadertje stad stonden de door de gemeente geïnitieerde opvoedingsdebatten centraal. In het debat De segregatiekloof werd gediscussieerd over de publicatie Burgerschap, identiteit en het gevoel erbij te horen van de door de gemeente aangestelde wetenschapper Tariq Ramadan. Dit debat werd in samenwerking met de dienst Jeugd Onderwijs en Samenleving (jos), Stichting de Meeuw en Kosmopolis Rotterdam georganiseerd. In Kunnen wij het maken? Nou en Of? stond het project Vakmanstad van de Rotterdamse filosoof Henk Oosterling centraal, waarbij de vraag aan de orde kwam of we hier te maken hebben met een ideale balans tussen, enerzijds het huidige paternalisme en anderzijds een laisser-faire, als het gaat om opvoeding en onderwijsbeleid.
Architectuurdebat
Het debat De Gelukkige stad: architectuur vanuit het perspectief van de gebruiker over de betekeniswaarde van architectuur voor de bewoners van de stad.
Confetti
Jongerenjaar waarom? een debat van Confetti in samenwerking met de Rotterdamse Jongerenraad over het Jongerenjaar 2009 in een afgeladen WaterFront. Voorts organiseerde Confetti nog vier debatten: Verbod op genot over de obsessie met gezondheid; een tweeluik onder de titel Wie zijn wij? Moeten we bang zijn voor elkaar?; naar aanleiding van het onderzoek van Han Entzinger: De Lat steeds Hoger. In het openingsweekend van De Unie organiseerde Confetti een familielunch waarbij gesproken werd over het familiebegrip naar aanleiding van het boek Family of Man van Edward Steichen. In het najaar organiseerde Confetti, in samenwerking met Kosmopolis Rotterdam en jongrrkc, het debat Let’s urbanize waarbij de wenselijkheid van een eventueel urban podium in de Maassilo het uitgangspunt was. Het functioneren van Confetti is geëvalueerd. Een van de conclusies was, dat het wat betreft de kwantiteit en de flair wel goed zit, maar dat de debatten kwalitatief beter kunnen.
14
Confetti was betrokken bij de ontwikkeling van het project I-Speak, een samenwerking van een aantal jongerenorganisaties (o.a. de Heuvel, Rotterdamse Jongerenraad, Rotterdam Verkeert, Rotterdam Mee, Sonor, Ettaouhid en Sensoor). I-speak brengt verschillende groepen jongeren in de stad in contact met elkaar en geeft hen de kans zich samen uit te spreken over verschillende onderwerpen. Deze jongeren zullen, gekoppeld aan een instelling, hun eigen evenement organiseren. In december heeft Your World financiering en medewerking toegezegd. Het project zal in februari van start gaan en in november 2009 eindigen met een groot gala.
Overige Beleidsdebatten
In het kader van het Groenjaar werden samen met horticultureel onderzoeker Gina Kranendonk twee debatten georganiseerd: De Groene stad. Uitgangspunt van de debatten was de vraag wat er allemaal moet veranderen wil Rotterdam een duurzame groene stad worden.
Debatfederatie
De in oprichting zijnde Rotterdamse debatfederatie is twee keer bijeeen geweest om kennis te maken en plannen te ontwikkelen voor een aantal debatseries. Een kwestie van Verschil is een serie debatten in samenwerking met de Vereniging Artikel 1 over de vraag hoe om te gaan met verschillen tussen groepen mensen. Met het debat De integratie voorbij werd in het najaar een begin gemaakt. Het debat Homo’s sporten niet!, over sport en homoseksualiteit was het tweede debat in deze reeks. Een voorzitter voor de federatie wordt nog gezocht, het hoofd van de afdeling Debat is voorzitter a.i.. Verder waren er series in samenwerking met Studium Generale en Erasmus podium van de Erasmus Universiteit Rotterdam, Platform Buitenlanders en Kosmopolis Rotterdam.
De Uni goes Unie
Speciaal voor Zaal De Unie bedacht Studium Generale de reeks waarin actuele kwesties (zoals de kredietcrisis en de miljoenenschedel van Damian Hirst) vanuit academisch perspectief benaderd worden.
Venus en Mars
Een serie gesprekken waarin nut en noodzaak van gendermainstream de dragende achtergrond is.
Bewogen beschouwing
Een reeks over de vraag welke rol geëngageerde kunstwerken kunnen spelen in het bevorderen van mondiale solidariteit. In het debat Het onzichtbare bestaan vormde de gelijknamige documentaire over illegale kunstenaars de aanleiding. In de Last Days of Shishmaref was de gelijknamige documentaire en multime- diale tentoonstelling in Las Palmas de aanleiding. Dit laatste debat werd in samenwerking met lp ii georganiseerd.
Losse samenwerkingsverbanden
Het Internationale Keuze debat, in samenwerking met de Rotterdamse Schouwburg, beleefde haar derde editie. In dit debat 1968-2008 van hoop naar bange dagen? werd teruggekeken op de erfenis van de jaren zestig. Het hilarisch optreden van panelgast Freek de Jonge zorgde voor een bijzonder debat, omdat behalve het thema ook de subteksten in het hoofd van een debatpanelgast centraal stonden.
In samenwerking met tu Delft, het Kluyver Centrum en de stichting Democratisering van de Waarheid werd een debat over biobrandstof georganiseerd. Met het cos Rijnmond & MiddenHolland een debat over Kinderen in Internationale samenwerking. En met studentenvereniging Histartes een muzikale theatervoorstelling waarin op humoristische wijze de toenemende manifestatiedrang van de jonge stedelijke generatie werd getoond. In samenwerking met Rotterdam Festivals en Salon de Lantaarn werd een debat georganiseerd over de zin of onzin van een verlicht kosmopolitisme met Erasmusprijswinnaar Ian Buruma en publicist Michaël Zeeman.
15
Hors Concours
Naar aanleiding van een bezoek van het Remarque Forum (een informele Trans-Atlantische Denktank onder leiding van de New Yorkse historicus Tony Judt) aan Rotterdam werd op verzoek van organisatoren Shervin Nekuee en Chris Keulemans de afdeling Debat betrokken bij de organisatie van de besloten bijeenkomsten in Hotel New York en een publiek debat, dat wegens ziekte van Tony Judt op het allerlaatste moment moest worden afgezegd.
De Unie werd in september feestelijk heropend. Onder het motto Space is the Place kwam met Sun Ra’s kosmische Jazz film Space is the Place de vraag aan de orde hoe bruikbaar het alienperspectief voor het grootstedelijk debat is. Socioloog Willem Schinkel discussieerde hierover met wethouder Cultuur en Participatie Rik Grashoff. Confetti belegde een bijeenkomst over de Family of Man gedachte.
Expertise
In het verslagjaar zijn het hoofd en de redacteur van de afdeling Debat regelmatig gevraagd voor advies en voorzitterschappen. Vooralsnog betreft het hier vriendendiensten of nevenactiviteiten. Het is denkbaar dat deze activiteiten in de toekomst de spil gaan vormen van een nog op te richten expertisecentrum De Unie. Zo zat het hoofd Debat een expertmeeting voor van Villa Zebra ten behoeve van het profiel van deze instelling; een dag over Erasmus en Gülen en maakte zij deel uit van de inhoudelijke adviesgroep van Tariq Ramadan (twee bijeenkomsten). De redacteur Debat adviseerde tent. over hoe debatten te organiseren; zat een dag voor van de Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam; een workshop over urban dance en was samen met het hoofd Debat workshopleider op een door de dienst Kunst en Cultuur georganiseerde dag over de resultaten van het Actieprogramma Cultuurbereik. Het hoofd Debat was tevens debatdocent bij de Academie van Bouwkunst in Amsterdam en de Academie van Bouwkunst in Rotterdam. De redacteur maakt sinds juni 2008 als secretaris deel uit van het bestuur van de Vereniging voor Nederlandse Debatcentra.
Uitreiking Pierre Bayle prijs voor cultuurkritiek
Op 4 november werd voor de tweede maal de Pierre Bayle prijs voor cultuurkritiek uitgereikt. Met de onorthodoxe keuze voor primatoloog Frans de Waal, die wereldberoemd geworden is met zijn observaties van het moreel gedrag van apen, koos het bestuur voor een laureaat met internationale uitstraling. De visie dat niet alleen mensen maar ook dieren moraliteit kennen, werd toegelicht in een aansprekende en toegankelijke presentatie. Burgermeester Ivo Opstelten reikte de prijs uit.
Overig
De programma’s van vaste samenwerkingspartners Stichting air en Off Screen zijn tijdens de verbouwing in Zaal Staal en het ro Theater ondergebracht.
16
Prestatieraster
JV 2007
Plan 2008
JV 2008
Aantal adviezen
5
5
4
Aantal cultuurplanadviezen
0
120-150
136
12
14
0
2
45
25
25
4.689
3.810
104
98
0
Aantal effectmeetingen Aantal cultuursurveys Aantal debatten Aantal bezoekers debatten Gemiddeld aantal bezoekers Publicaties
17
18
Bijlagen
19
Bijlage 1 Personen Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur Voorzitter mw M.D. Teenstra-Verhaar
Leden A.P.H. Achten A. Adriaanse R.J. van den Biesheuvel C. Esche A.J. Gosselaar A. Klamer mw M. Lammers F.J. Lavooij mw S. Naeyé L. Ouwens mw S.J. Rots mw M. van Steen J.A.C.F. Tuytel
jongRRKC P. van Amersfoort K. Amstelveen mw G. Anijs V. Cardinaal mw J. Coumou D. Dooghe R. Gerritsen, voorzitter S. Hacene mw F. Lamkharat M. Monden mw S. Nout mw Y. Özbilge L. Pieters mw D. van Schaik mw M. Van de Velde
Bestuur Rotterdamse Kunststichting G. Brouwer, voorzitter W. Dommering, secretaris mw M.C. Lewis, penningmeester
Medewerkers Bureau van de Raad L.E.C. Beaton (tot juni 2008) H.C. Bongers mw G. Bouma (tot mei 2008) mw F.N. Bruins G. Campbell (tot november 2008) mw E. Coumou, stagiaire M.F.M. Fonville H.M. Groenewegen D. Happee (tot juli 2008) B. Krieger mw. R. Kraaij mw L. Levy C.J. McClure mw F. Menke mw G.H.W. Meijers-de Graaf mw P. den Ouden mw G.M. Rodenrijs M.L. Strous mw I.W. Vlieg mw C. de Vos mw A. Warnaar (vanaf oktober 2008)
Bestuur Pierre Bayle Stichting O. Bouman W. van Bunge mw B. Donker M.J. van den Hoven, voorzitter M.J.F. Hudig (tot november 2008) mw L. Levy, secretaris mw M.C. Lewis (vanaf november 2008) M. Möring (vanaf november 2008) mw M. van Steen, penningmeester J. Sperna Weiland
Confettiredactie mw H. Bezemer (vanaf september 2008) mw J.H.A. Boer mw M. Donkers, stagiaire J. van Duuren, stagiair mw P. Ebecilio (tot juni 2008) M. Edink R. Gerritsen mw F. Lamkharrat M. Menouar J. van Ommen mw T. Rahimy, voorzitter mw W. Ramos Monteiro (tot juni 2008)
Tijdelijke medewerker mw M. van Bochove (Debat)
20
Bijlage 2 Overzicht debatten 2008 Januari Vrijdag 18 januari V Off Screen De Unie Met: de nieuwe festivaldirecteur Rutger Wolfson over de vraag hoe hij invulling gaat geven aan de komende festivaleditie. Verder de film De Muze van Ben van Lieshout, de korte film Flow van Ruben Broekhuis en een verassing met onder meer Alexander Sokoerov, Babette Schröder en Froukje Tan. Moderator is Christiaan van Schermbeek. Bezoekersaantal: 90 Dinsdag 22 januari V Architectuurdebat: De Gelukkige Stad Kriterion Debat met: Astrid Sanson, directeur stadsontwikkeling bij de dienst Stedenbouw en Volkshuisvesting; Jurgen van der Ploeg, van faro Architecten en Patrick van der Klooster, directeur Architectuur Instituut Rotterdam. Met gesproken columns van: Daria Scagliola, documentair fotografe; Tina Rahimy, filosofe en prof. Niels Mulder, psychiater. Moderator is Lucas Verweij. Bezoekersaantal: 330
Maart Vrijdag 14 maart V Off Screen ro Theater Met Getijden, een visueel essay van Karel Doing, RO TV, een documentaireserie over de stad Rotterdam van Pieter Kramer en André van der Hout; The Arabian Dream de documentaire van Maher Al Sabbagh. Moderator is Christiaan van Schermbeek. Bezoekersaantal: 86 Woensdag 19 maart V nrc reeks: De stad als laboratorium, deel 1 Vadertje stad Arminius Debat met: Leonard Geluk, wethouder Jeugd, Gezin en Onderwijs; prof. mr. Herman van Gunsteren, hoogleraar politieke theorieën en hun geschiedenis, Universiteit Leiden; Els Hostmann, directeur Consultatiebureau Ouder & Kind Rotterdam en Simon Overes, teammanager gezinscoaches bij Stichting Jeugdplein. Moderator is prof. dr. Godfried Engbersen, hoogleraar Algemene Sociologie, Erasmus Universiteit Rotterdam. Bezoekersaantal: 180
Woensdag 23 januari t/m zondag 3 februari V International Film Festival Rotterdam De Unie Tien dagen filmfestival.
Woensdag 26 maart V Architectuurcases Het kookpunt van publiek domein Zaal Staal Debat met: Maurice Nio en Joan Almekinders, nio architecten; Joke Vos, Joke Vos architecten en Willem Sulsters, directeur wsa Procesarchitectuur & management stedelijke ontwikkeling. Moderator is Patrick van der Klooster. Bezoekersaantal: 65
Februari
April
Dinsdag 26 februari V Confetti Jongerenjaar WaterFront Debat met: Henca Maduro, programmadirecteur Jongerenjaar 2009; Harry Hamelink, artistiek leider Motel Mozaique; Jos Verveen, directeur jongerenreclamebureau Keesie en Brenda Dirkse, burgerraadslid commissie Jeugd, Onderwijs en Cultuur. Optredens door theatergroep Rotjong en DJ Orkun. Moderator is Farid Tabarki. Bezoekersaantal: 280
Donderdag 17 april V nrc reeks: De stad als laboratorium, deel 2 De segregatiekloof Cinerama Debat met: Tariq Ramadan, filosoof, islamoloog en gasthoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam; Ad Verbrugge, universitair hoofddocent sociale en culturele filosofie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en voorzitter van de vereniging Beter Onderwijs Nederland; Guido Walraven, coördinator Kenniscentrum Gemengde Scholen en Paul Scharff, rector van het Libanon Lyceum. Moderator is Bert van Meggelen. Bezoekersaantal: 250
21
Maandag 21 april V Confetti Verbod op genot Dakpaviljoen van het Groot Handelsgebouw Debat: Inez de Beaufort, hoogleraar gezondheidsethiek aan het Erasmuc MC Rotterdam; Karen Duys, fractievoorzitter cda Rotterdam en andere deskundigen. Moderator is Marcel van der Steen, presentator bij omroep llink. Bezoekersaantal: 60
Mei Woensdag 21 mei V nrc reeks, De stad als laboratorium, deel 3 Kunnen we het maken? Nou en of! Hogeschool INHOLLAND Debat met: Henk Oosterling, filosoof; Dominic Schrijer, wethouder Werk, Sociale Zaken en Grotestedenbeleid; Simone den Haan, coördinator brede school bij de skvr en Wouter Pols, docent aan de pabo van de Hogeschool Rotterdam, onderzoeksbegeleider van de Kenniskring Opgroeien in de Stad (kos) en Ron van Neck, adjunct-directeur obs de Toermalijn. Moderator is Bert van Meggelen. Bezoekersaantal: 63 Dinsdag 27 mei V Confetti Wie zijn wij? Dakpaviljoen van het Groot Handelsgebouw Jongeren praten met elkaar over het gevoel of zij deel uitmaken van een gemeenschappelijk wij. Bezoekersaantal: 31 Woensdag 28 mei V ArchitectuurCases Confetti of kunstmest? Zaal Staal Debat met: Jan Oosterman, adviseur, adviesen ingenieursbureau dhv; Evert Verhagen, directeur, reuse bv; Stef Oosterloo, directeur dienst Kunst en Cultuur Rotterdam en Michelle Provoost, Crimson Architectural Historians. Panel bestaat o.a. uit Carol Hol, directeur Concire; Jord den Hollander, architect en bestuurslid Architectuur Filmfestival Rotterdam; Hans Kombrink, voormalig wethouder en voorzitter Stichting Walhalla; Micky Teenstra, voorzitter Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur en Herman van Wamelen, programmamanager cultuur Pact op Zuid. Moderator is JaapJan Berg, fflug werken. Bezoekersaantal: 60
22
Juni Dinsdag 10 juni V De stad als laboratorium: epiloog Burgers in de nieuwe stad Zaal Staal Met: Tony Judt, Brits historicus, oprichter en directeur van het Remarque instituut in New York en auteur van Postwar, a history of Europe since 1945 en het onlangs verschenen Reappraisals: Reflections on the forgotten twentieth century; Tariq Ramadan, filosoof, islamoloog en gasthoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam; Orhan Kaya, wethouder Participatie en Cultuur en Dominic Schrijer, wethouder Werk, Sociale Zaken en Grotestedenbeleid en het Remarque Forum 2.0: denkers en doeners uit Rotterdam, Parijs, New York, Londen, San Diego en Austin. Moderators zijn Chris Keulemans en Shervin Nekuee. Bezoekersaantal: Afgelast wegens ziekte Tony Judt Donderdag 12 juni V Cosmetisch groen versus duurzaam groen. Arboretum Trompenburg Met: Lucas Bolsius, wethouder Financiën, Sport en Buitenruimte; Jan Fischer, projectleider Groenjaar Rotterdam; Annemieke Bakker, landschapsarchitect en Wim Timmermans, auteur van Natuur in de Stad. Inleiding: Gina Kranendonk, horticultureel onderzoeker. Moderator is Eva Kuit. Voorafgaand aan het debat een rondleiding door Gert Fortgens, directeur Arboretum Trompenburg. Bezoekersaantal: 60 Dinsdag 17 juni V Confetti Moeten we bang zijn voor elkaar? Dakpaviljoen van het Groot Handelsgebouw Met: Han Entzinger, hoogleraar integratieen migratiestudies aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en auteur van De lat steeds hoger; de leefwereld van jongeren in een multi-etnische stad; Patrick Pouw, journalist en auteur van Salaam! Een jaar onder de orthodoxe moslims; Mohammed Cheppih, voormalig voorzitter van de Nederlandse tak van de Moslim Wereld Liga en initiatiefnemer van de Poldermoskee en Lloyd Beaton, directeur van Villa Heerlijkheid. Moderator is Liesbeth Levy. Bezoekersaantal: 73
Vrijdag 20 juni V Off Screen ro Theater Met: de korte film Rauw van Annelouk Sollaart en de documentaire Hoger dan de Kuip van Ingeborg Jansen. Moderator is Christiaan van Schermbeek. Bezoekersaantal: 55 Zondag 22 juni V Eetbaar groen Schooltuin De Enk Met: Debra Solomon, kunstenares en ontwerper; Ad Visser van zorgboerderij De Buytenhof in Rhoon; dr. Jan Willem van der Schans, strategisch onderzoeker bij het Landbouw Economisch Instituut en Annemiek Fontein, hoofd landschaps- architectuur bij dienst Stedenbouw en Volkshuisvesting. Inleiding: Gina Kranendonk, horticultureel onderzoeker. Moderator is Eva Kuit. Voorafgaand aan het debat een rondleiding door Gerrit Rouwkens, tuinmeester Schooltuin De Enk en tijdens het debat kinderactiviteiten. Bezoekersaantal: 55
September Maandag 15 september V Internationale Keuzedebat Schouwburg 1968-2008 van hoop naar bange dagen? Grote zaal Rotterdamse Schouwburg Debat met: Freek de Jonge, cabaretier; Herman Vuijsje, journalist en schrijver; Mark Elchardus, hoogleraar sociologie Vrije Universiteit Brussel; Naema Tahir, juriste en schrijver; Pierre Audi, artistiek directeur Nederlandse Opera en Theo Cornelissen, sp fractievoorzitter Rotterdam. Moderator is Michaël Zeeman. Bezoekersaantal: 300 Vrijdag 19 september V Officiële opening De Unie Door de nieuw aangetreden wethouder Participatie en Cultuur, Rik Grashoff. Bezoekersaantal: 60
23
Vrijdag 19 september Unie Openingsdebat: Hoe bruikbaar is het alien-perspectief? Debat met: Willem Schinkel, socioloog en Rik Grashoff, wethouder Participatie en Cultuur. Moderator is Michaël Zeeman. Na afloop een optreden van trombonist en componist Joost Buis met zijn band: de Astronotes. Originele composities van exotische grooves en solistisch vuurwerk, geïnspireerd op de muziek van Sun Ra. Bezoekersaantal: 140 V De
Zaterdag 20 september V Confetti familielunch: The Family of Man Revisited Met bijdragen van onder anderen fotograaf Carel van Hees en psychotherapeut Indra Boedjarath. Diverse optredens door de muzikale familie Campbell en familiefilmportretten van filmmaakster Kim Schonewille. Moderator is Mijke Loeven. Bezoekersaantal: 80 Dinsdag 23 september V Biobrandstof, problemen en oplossingen in maatschappelijk perspectief Debat met: Peter Aubert, secretaris Algemene Energieraad; Luuk van der Wielen, hoogleraar biotechnologie tuDelft; George Brouwer, Rotterdam Climate Initiative; Helias Udo de Haes, emeritus hoogleraar Milieukunde Universiteit Leiden; Claus Verbrugge, gemeenteraadslid pvda-fractie Rotterdam; Mark Woldburg, manager Business Development Royal Nedalco. Moderator is Menno van der Veen. Bezoekersaantal: 62 Woensdag 24 september V ArchitectuurCases Openbaar ontwerp Designhistoricus Timo de Rijk neemt stelling in het essay Weg met de openbare ruimte. In een viertal korte presentaties geven ontwerpers Rein Jansma, Zwarts&Jansma architects; Guido Marsille, buro marsille; Daan Roosegaarde, Studio Roosegaarde 3.0 en Iris Dijkstra, Atelier lek hun visie op de bijdrage van productontwerp aan de openbare ruimte. Moderator is Siebe Thissen, hoofd Kunst & Openbare Ruimte, Centrum Beeldende Kunst Rotterdam. Bezoekersaantal: 85
Oktober
Woensdag 15 oktober Uni goes Unie De kwestie Live: Crisis in het krediet Prof. dr. Mathijs van Dijk, associate professor of Finance Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit Rotterdam, licht toe hoe de kredietcrisis heeft kunnen ontstaan. Debat met: Liesbeth Noordegraaf-Eelens, econoom en filosoof, Erasmus Universiteit Rotterdam; Casper de Vries, hoogleraar monetaire economie en Prof Van Dijk. Namens handelsbank Kempen & Co komt macroanalist Wouter Sturkenboom en ook Robeco stuurt een gesprekspartner. Moderator is Jaap Roelants, chef Geld & Recht van het Algemeen Dagblad. Afsluiting door Jeroen Naaktgeboren, de WoordDansers. Bezoekersaantal: 120 V De
Woensdag 1 oktober V Kinderen in internationale samenwerking Met cos Rijnmond & Midden Holland (rmh), centrum voor internationale samenwerking in Rotterdam, een avond over projecten voor kinderen in ontwikkelingslanden. Inleiding door Mark Kirkels van Plan Nederland. Panel: Bregje van der Heijden, Hoedje van Papier; Mohammed Mdaghri, Algemene Onderwijsbond AOb en Leopold Foussom, Stichting Bafang Kids Steun. Aansluitend een publieksdebat. Moderator is Jos van Beurden. Bezoekersaantal: 35 Donderdag 9 oktober V Uitreiking Prijs voor de Jonge Kunstkritiek De Prijs voor de Jonge Kunstkritiek is een initiatief van de Appel, het Fonds bkvk en Witte de With. Jury: Oscar van den Boogaard, Camiel van Winkel, Maria Barnas, Bernard Dewulf, Edo Dijksterhuis en Barbara Visser. Moderator is Ann Demeester, prijsuitreiking door schrijver Oscar van den Boogaard. Bezoekersaantal: 75 Dinsdag 14 oktober V Venus & Mars Deel 1: Wilma Ruis interviewt Hans Blankert, voorzitter van de Economic Development Board Rotterdam. De Rotterdamse filmmaker Arthur Bueno voorziet het gesprek van beelden die geïnspireerd zijn op de aangedragen thema’s van de gesprekspartner. Bezoekersaantal: 5
Dinsdag 28 oktober V Confetti Let’s Urbanize! Debat over nieuw urban podium in Rotterdam Met: Rik Grashoff, wethouder Participatie en Cultuur; Aruna Vermeulen, medeoprichter en projectleider van het HipHopHuis; Dick Pakkert, directeur stichting What’s Live; Marijn Donkers, student Culturele en Maatschappelijke Vorming aan de Hogeschool Rotterdam; Osman Batal, commercieel directeur van Got Skills Nederland en lid van het Comité Urban Culture en John Olivieira, marketing manager van Xite. Verder een filmportret over urbanonderzoekster Janny Donker (gemaakt door Kim Schonewille en Kristel Kuiper) en een optreden van Concrete, spoken word artist en finalist Grote Prijs van Nederland. Moderator is Farid Tabarki. Bezoekersaantal: 140 Donderdag 30 oktober V Off Screen Filmavond met popo van Richard Raaphorst; Best in Town is de afstudeerfilm van Edward Cook; TimeCopy van Carina Hesper en 2km2 van Carel van Hees en André van der Hout. Moderator is Christiaan van Schermbeek. Bezoekersaantal: 60
24
November Dinsdag 4 november Diergaarde Blijdorp, Haaienzaal. V Uitreiking Pierre Bayle prijs voor algemene cultuurkritiek 2008 aan Frans de Waal Prof. dr. Frans de Waal ontvangt van burgemeester Ivo Opstelten de Pierre Bayle prijs voor cultuurkritiek 2008 en houdt de lezing De mens als morele aap: Beledigend of verheffend? Bezoekersaantal: 130 Donderdag 13 november V Erasmus nu! Uitreiking van de Publieksprijs Coolpolitics Cinema, met vertoning van de winnende film The Art Of Crying en een verhaal van nrc-columniste Stine Jensen. Bezoekersaantal: 64 Woensdag 19 november V Het onzichtbare bestaan Een manifestatie in samenwerking met illegale kunstenaars waarin de vraag centraal staat welke meerwaarde illegalen de Nederlandse samenleving opleveren. Een positieve reactie op de negatieve berichtgeving in Nederland. Met: documentairemaker Suzanne Raes en Arjo Klamer, hoogleraar economie. Op deze avond is werk te zien en te horen van een aantal kunstenaars die illegaal in Nederland verblijven of verbleven, waaronder een optreden van de singer-songwriter Lake Montgomery. Moderator is Ruben Maes. Bezoekersaantal: 35 Woensdag 26 november V De Uni goes Unie 2: De Kwestie Live: Hirst flikt een kunstje Debat met: universitair docent culturele economie Filip Vermeylen; promovenda Femke van Hest, beide verbonden aan de Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen van de Erasmus Universiteit Rotterdam; Ludo van Halem, conservator 20ste eeuw, specialisme moderne kunst Rijksmuseum Amsterdam en Renske Janssen, curator Witte de With, Centrum voor Hedendaagse Kunst Rotterdam. Moderator is Karin Ingelse, presentatrice rtv Rijnmond. Met een inleidende column van schrijver, publicist en columnist Mohammed Benzakour. Bezoekersaantal: 115
25
Donderdag 27 november V Salon de Lantaarn Debat met Ian Buruma, winnaar van de 50ste Erasmusprijs; Michaël Zeeman, Pauline Kleingeld, hoogleraar praktische wijsbegeerte en Rene Cuperus, auteur van het boek De wereldburger bestaat niet. Moderator is Maarten Asscher. Bezoekersaantal: 80 Vrijdag 28 november V Off Screen Filmprogramma met korte films: Garcia Lorca esta vivo? van Eef de Graaf; Het noorden is het noorden van Sander Alt; De Tijd van Bart Vegter en een Kort Rotterdams, Camhead van Daniel van den Broeke en de lange film Chicagoblok van Ingeborg Jansen. Moderator is Christiaan van Schermbeek. Bezoekersaantal: 43
December Dinsdag 2 december V Diner pensant: Waar is de nooduitgang? Besloten Diner pensant voor directeuren van culturele instellingen waarin naar aanleiding van theaterfragmenten wordt gedebatteerd over de vraag hoeveel ruimte onze samenleving nog biedt om, los van belangen en vanuit onverwachte perspectieven, de maatschappelijke werkelijkheid kritisch op haar geldigheidsaanspraak te ondervragen. Moderator is Michaël Zeeman. Bezoekersaantal: 17 Woensdag 3 december V ArchitectuurCases: de spaarlamp voorbij Vertoning van de documentaire Last call for Planet Earth – architects for a better world van Jacques Allard. Debat met: Nico Tillie, dienst Stedenbouw en Volkshuisvesting; Jan Jongert, 2012 Architecten; Aglaée Degros, Artgineering; Florian Boer, De Urbanisten en Jacques Vink, RuimteLab 11.0, de agenda voor een nieuw, duurzaam Rotterdam. Moderator is Piet Vollaard. Bezoekersaantal: 130
Donderdag 4 december V Première Gaandeweg – de poëzie van Rien Vroegindeweij Première van de documentaire Gaandeweg waarin regisseur Victor Vroegindeweij een geromantiseerd levensverhaal vertelt over zijn vader, de Rotterdamse dichter Rien Vroegindeweij, die als inleiding een selectie van zijn gedichten voorleest. Bezoekersaantal: 85 Donderdag 11 december V The Last Days of Shishmaref – Bewogen Beschouwing De tweede aflevering van Bewogen Beschouwing over mondiale solidariteit in relatie tot het klimaatprobleem. Debat met: Dana Lixenberg, fotograaf; Riekje Ziengs, editor van de gelijknamige documentaire; Bas Vroege, directeur van tentoonstellingsontwikkelaar Paradox; Maurits Groen, directeur van mcmg (Milieu en Communicatie) en initiatiefnemer van Al Gore’s bezoek aan Nederland en George Brouwer van het Rotterdam Climate Initiative. Moderator is Francisco van Jole. Bezoekersaantal: 40 Dinsdag 16 december V Een kwestie van verschil deel 1: De integratie voorbij Debat met: Guido Walraven, lector Dynamiek van de stad – lokale en globale netwerken bij Hogeschool INHolland en Ram Ramsahai, die promoveerde op het onderwerp Thuiswedstrijd in een vreemd land aan de Universiteit Utrecht op 3 november. Aansluitend rondetafelgesprekken met het publiek. Moderator is Godfried Engbersen, hoogleraar algemene sociologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Bezoekersaantal: 63 Woensdag 17 december V Theatergroep Aan Tafel: Vrouwtje met grote jas Op uitnodiging van Histartes muzikale theatervoorstelling waarin op humoristische wijze de toenemende manifestatiedrang van de jonge stedelijke generatie wordt getoond. Bezoekersaantal: 55
26
Donderdag 18 december Screen Filmprogramma met: Gaandeweg van Victor Vroegindeweij en anagram van Mike Redman. Moderator is Christiaan van Schermbeek. Bezoekersaantal: 70 V Off
Jaarrekening 2008
27
Balans per 31 december 2008 Activa
31 december 2008 e
vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
- 278.412 - ------------------
278.412
68.699 196.075 ------------------
26.319 301.332 ------------------
vlottende activa Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen
31 december 2007 e
- 69.501 - -----------------69.501
264.774 ------------------
327.651 ------------------
Totaal
543.186
397.152
28
Passiva
31 december 2008 e
eigen vermogen Egalisatiereserve
31 december 2007 e
154.181
160.202
-
langlopende schulden NG Rentevastlening 66.89.92.654
161.250
kortlopende schulden en overlopende passiva Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan leveranciers Belastingen en sociale premies Overlopende passiva
43.000 55.302 29.436 100.017 ------------------
- 63.186 34.758 139.006 ------------------
227.755 ------------------ 543.186
236.950 ------------------
397.152
Totaal
29
Resultatenrekening over 2008 bedrijfsopbrengsten: Subsidie Gemeente Rotterdam 1.634.878 Overige bedrijfsopbrengsten 26.291 ------------------ Som der bedrijfsopbrengsten bedrijfslasten: Personeelskosten 927.188 Afschrijvingen vaste activa 54.044 Huisvestingskosten 188.401 Organisatiekosten 227.140 Activiteitenkosten afdeling Advies 131.881 Activiteitenkosten afdeling Debat 161.460 Diverse baten en lasten 27.112- ------------------ Som der bedrijfslasten resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Financiële baten en lasten Buitengewone lasten - ------------------ Buitengewoon resultaat resultaat voor bestemming
1.663.002 ------------------ 1.833- 4.188- ------------------ 6.021- - ------------------ 6.021-
893.733 31.306 211.969 242.581 95.281 161.510 33.522- ------------------ - ------------------
----------------- 44.384
Onttrekking/Toevoeging egalisatiereserve
6.021 ------------------
44.384 ------------------
resultaat
0
0
30
2008 e 1.661.169
1.624.378 19.104 ------------------
2007 e
1.643.482
1.602.858 ------------------ 40.624 3.760 ------------------ 44.384
Accountantsverklaring Wij hebben gecontroleerd of de in dit jaarverslag opgenomen balans en resultatenrekening van Rotterdamse Kunststichting te Rotterdam over 2008 op de juiste wijze zijn ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening 2008 van Rotterdamse Kunststichting. Bij die jaarrekening hebben wij op 25 maart 2009 een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt. Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opstellen van de balans en resultatenrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals gehanteerd in de jaarrekening 2008. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de balans en resultatenrekening te verstrekken.
Werkzaamheden Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig dienen wij onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de balans en resultatenrekening op de juiste wijze zijn ontleend aan de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
Oordeel Naar ons oordeel zijn de balans en resultatenrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten op de juiste wijze ontleend aan de jaarrekening.
Toelichting Wij vestigen er de aandacht op dat voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financiële positie en de resultaten van de stichting en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van onze controle de balans en resultatenrekening dient te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan deze is ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 25 maart 2009 verstrekte goedkeurende accountantsverklaring. Deze toelichting doet geen afbreuk aan ons oordeel. Spijkenisse, 25 maart 2009 ABS Accountants B.V.
31
postadres
Postbus 2800 3000 cv Rotterdam kantooradres
Mauritsweg 35 3012 jt Rotterdam t
010 433 58 33 010 413 51 95 e
[email protected] f
www.rrkc.nl
postadres
Postbus 2800 3000 cv Rotterdam kantooradres
Mauritsweg 35 3012 jt Rotterdam t
010 433 58 33 010 413 51 95 e
[email protected] f
www.rrkc.nl
