Coach Organisatie: Centrum voor Beweging en Onderzoek Groningen Contactpersoon: mevrouw Siska Sprenger Contactpersoon 2: mevrouw Brechje Houet Erkenningen: Goed beschreven
Sport- en beweegaanbod Achtergrond Samenvatting COACH methode Het doel van de COACH methode is het stimuleren van lichamelijke activiteit van mensen met bewegingsarmoede die niet of nauwelijks gemotiveerd zijn en uit zichzelf niet gaan bewegen. Door activiteiten te bevorderen in het dagelijks leven zoals wandelen, fietsen en traplopen, en deze in te passen in de dagelijkse (beweeg)routine is deze methode zeer geschikt voor mensen die geen affiniteit hebben met sport of trainen. De COACH methode is in te zetten bij: - Volwassenen; - Ouderen; - Mensen met een chronische aandoening; - Werknemers. Een basis COACH project duurt 12 maanden: een activeringsfase van 4 maanden en een follow up fase van 8 maanden. Deelnemers leren leefstijlactiviteiten in te bouwen in het dagelijks leven. Het stimuleren van lichamelijke activiteiten wordt ondersteund door een speciaal getrainde COACH met ‘COACH gesprekken’, en door gebruik te maken van een stappenteller in combinatie met My Coach (monitoringsysteem). Het veranderen van beweegroutines is primair geconcentreerd op gedrag en niet op bewustwording. In de praktijk blijkt dat gewoon doen en voelen hoe het gaat veel effectiever is dan het beredeneren van de noodzaak van verandering. Per locatie die de COACH methode wil invoeren wordt een projectplan op maat gemaakt, hierin wordt de nadruk gelegd op: - Projectontwikkeling, begeleiding en advisering; - COACH training (5 dagdelen): de opgeleide Coaches gaan na deze training het project uitvoeren binnen de organisatie; - Fittest aan begin en einde van het project;
1/6
- Materiaal; - Evaluatie met wetenschappelijke rapportage. Effecten - Significante toename van de lichamelijke activiteit met 38%; - Significante toename fysieke fitheid (kracht, coördinatie en uithoudingsvermogen); - Significante afname van bloeddruk en vetpercentage; - Stijging van het percentage deelnemers dat voldoet aan de NNGB; - De COACH methode is positief gewaardeerd door de deelnemers; - Verbetering kwaliteit van leven bij ouderen; - Verbetering ziektebeloop, ziektesymptomen, kwaliteit van leven bij chronische aandoeningen. Materialen: - Gebruikershandleiding en COACH Training voor de uitvoering van COACH methode; - Protocollen; - Stappenteller; - Folders (werk/zorg); - My Coach/website. Kostenindicatie: De kosten zijn afhankelijk van de lokale situatie en aantal deelnemers. Variërend van €300 - €450 per deelnemer. Bij een eerste project zijn er eenmalige opstartkosten voor o.a. de training die hoort bij COACH.
Doel van het sport- en beweegaanbod Het doel van het COACH leefstijlprogramma is het bereiken van een verhoging van de lichamelijke activiteit van sedentaire (letterlijk ‘zittende’) mensen door middel van het bevorderen van activiteiten in het dagelijks leven. Het gaat bij lichamelijke activiteit niet om sport, maar om eenvoudige bewegingen als wandelen, fietsen en traplopen. Doel is, dat de deelnemers leren hoe zij deze leefstijlactiviteiten kunnen inbouwen in hun dagelijks leven. De concrete, SMART doelstelling wordt individueel, per individu op maat vastgesteld. Deze worden geformuleerd door de deelnemer op grond van de motivatie die in het eerste COACH gesprek wordt besproken, en op grond van het huidige beweegpatroon. Met de COACH methode worden de beweegdoelen gebaseerd op de 10.000 stappennorm. Bij elk COACH counselingsgesprek wordt het huidige beweegpatroon met deelnemer besproken o.g.v. stapgegevens en hierop worden concrete doelen gesteld (in aantal stappen, termijn, welke activiteiten).
Hoofddoel Subdoelen Doelgroep De doelgroep wordt bij COACH als volgt omschreven: mensen (leeftijdsonafhankelijk) met of zonder chronische aandoening, die onvoldoende bewegen (kijkend naar de 10.000 stappennorm) en weinig intrinsiek gemotiveerd zijn om dit te veranderen. Daarnaast is een kenmerk van de doelgroep het feit dat zij geen affiniteit hebben met sport of trainen (dit kan ook samenhangen met beperking door een aandoening). Het project richt zich op mensen die te weinig bewegen volgens de 10.000 stappennorm en/of NNGB. Binnen de groep sedentaire mensen zijn overeenkomsten als het gaat om de redenen dat zij onvoldoende bewegen en de motivatie die hier bij hoort: weinig intrinsieke motivatie en een sterke externe attributie zijn eigenschappen die je hier ziet. Intermediaire doelgroepen Met het oog op inbedding van de COACH methode binnen provinciaal en gemeentelijk beleid, wordt samengewerkt met verschillende partijen: provinciale sportraden, gemeenten, ROSsen, GGDen, gezondheidscentra, huisarts- en fysiotherapiepraktijken, ziekenhuizen. Werkzaamheden die in het kader van deze doelstelling zullen worden uitgevoerd zijn gespecificeerd in projectplannen. In het projectplan worden concrete
2/6
doelstellingen omschreven, de werkwijze binnen het project en de takenverdeling tussen verschillende partijen. Nieuw is de nauwe samenwerking met landelijke fysiotherapieketens en zorggroepen, waardoor makkelijker op lokaal niveau beslissingen kunnen worden genomen (door landelijk draagvlak dat ontstaat). Subdoelgroep In sommige gevallen worden partners van de deelnemers betrokken. Zij komen niet via de officiële screening binnen in het project, maar via de partner. Na het intakegesprek met de COACH
Intermediaire doelgroep
Probleembeschrijving Probleem
Aanpak Strategie Samenwerking Duur en intensiteit Opzet van de interventie Locatie en uitvoerders
Overdraagbaarheid Ondersteuning Om COACH uit te voeren, moet de hiervoor door CBO/RuG ontwikkelde Training COACH worden gevolgd. Geschikte personen om deze Training te volgen zijn: onder meer fysiotherapeuten, verpleegkundigen en bewegingswetenschappers. In een profielschets van de Exercise Counselor zijn deze vereisten nader aangegeven. Het Train-de-trainer principe wordt nadrukkelijk niet toegepast. Elk nieuw op te starten COACH project kent, parallel aan de uitvoeringsfase, een begeleidingstraject. Deze wordt verzorgd door CBO Groningen. Een medewerker van RuG/CBO neemt na het eerste, na het derde en vlak vóór het 6e gesprek contact op met de counselor om de gesprekken te bespreken. Wat ging er goed, wat ging er minder goed. Er wordt gezamenlijk gekeken naar de beste oplossing. Hierbij wordt door zowel CBO, als de counselor ingelogd op My Coach; op die manier kan heel concreet naar beweegdoelen van deelnemers gekeken worden en ook naar eventuele problemen die de counselor in de gesprekken ondervindt. Waar nodig kan CBO de counselor tips geven over de mogelijkheden binnen de motiverende gesprekken. Naast de inhoudelijke kant van de counselingsgesprekken, komt ook de organisatorische kan aan de orde en ook te gebruiken materialen (meetinstrumenten, protocollen, evaluatieformulieren, etc). Ook bij vervolgprojecten is en blijft er te allen tijde een helpdeskfunctie beschikbaar bij RuG/CBO.
3/6
De eind- en tussenevaluatie wordt altijd door RuG en/of CBO gemaakt.
Handleiding nvt
Kwaliteitsbewaking Alle begeleidende Coaches worden opgeleid door CBO/RuG (i.v.m. kwaliteitswaarborging van de implementatie van COACH. Daarnaast heeft het CBO een pakket met Algemene Voorwaarden opgesteld, waarin regels zijn vastgelegd met betrekking tot voorwaarden voor offertes en overeenkomsten, prijsopgaven, levertijden, kosten, intellectuele eigendomsrechten, aansprakelijkheid, scholingsprogrammatuur en gebruiksrecht, etc. Er wordt met iedere uitvoerende organisatie een overeenkomst gemaakt waarin de uitvoering van het project, de kosten, de begeleiding en de randvoorwaarden worden vastgelegd. In verband met de kwaliteitswaarborg die het landelijk COACH-team wil bieden, dient de COACH methode te worden toegepast in de door CBO/RuG ontwikkelde vorm; het oogmerk is de exclusiviteit en het evidence-based karakter van de COACH methode te garanderen. Er is een aantal variaties binnen de COACH methode mogelijk; dit wordt vooraf in overleg vastgesteld (Sprenger et al, 2011). Een standaard onderdeel van de COACH methode is het evaluatieprotocol (uit te voeren door CBO). In een evaluatierapport wordt de opbrengst van het project beschreven (werkwijze, effect, toepasbaarheid en tevredenheid binnen betreffende locatie). Daarnaast wordt de COACH methode regelmatig door externe partijen onder de loep genomen. De COACH methode is sinds 2007 opgenomen in de publiekscampagne 30 minuten bewegen en Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB). In dat kader worden door NIVEL jaarlijks kansrijke interventies geëvalueerd (uitvoerbaarheid, effecten, kosten-baten), waarbij COACH bij de koplopers uitkomt (Sprenger et al2011).
Materialen Implementatie
Randvoorwaarden Draagvlak Deskundigheid Bereik Locaties Aantal deelnemers
4/6
Ervaringen met de uitvoering
Referenten Referenten Naam en functie emailadres telefoonnummer Uitspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod
Naam organisatie Type organisatie Website Referent 2 Naam en functie emailadres telefoonnummer Uirspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod
Naam organisatie
5/6
Type organisatie Website
Kosten en uren Kosten en uren Toelichting op kosten en uren Bijlage 101
6/6
