SPOEDGEVALLEN INHOUD. Redactie Spoedgevallen. Vlaamse Vereniging van Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg vzw. Bestuursleden V.V.V.S

Redactie ‘Spoedgevallen’ Hoofdredactie

SPOEDGEVALLEN

Door Lauwaert

Vlaamse Vereniging van Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg vzw. Redactieleden Johan Beullens Marc Van Bouwelen

Eindredactie en Vormgeving Johan Beullens

Bestuursleden V.V.V.S.

INHOUD

Voorzitter Marc Weeghmans

Redactioneel

3

Ondervoorzitter Door Lauwaert

Secretaris Geert Berden

Penningmeester Patrick Dagnelie

Bestuursleden Rita De Cock Marc Van Bouwelen Erik Vanderheyden Willem Teerlinck Dirk Vandenboer Nicole Reynders Johan Beullens Geert Van Iseghem Patrick Dagnelie Peter Van de Voorde Philippe Fortain

Secretariaat Geert Berden Wouterveld 51 B-3850 Kozen Tel/Fax: 011/59.70.75 e-mail: [email protected]

Ledenadministratie Johan Beullens Kleine Nieuwedijkstraat 152 B-2800 MECHELEN Fax: 015/55.18.67 e-mail: [email protected]

Lidmaatschap Student : • 16,11 Lid : • 27,27 Instelling : • 49,58 Over te maken op VVVS-rekening Fortis Bank 001-1165249-64 Vermeld Naam + Lidmaatschap

Wat leeft er in de wetstraat? - aanpassingen normen “eerste opvang van spoedgevallen” - aanpassingen normen “gespecialiseerde spoedgevallen” - aanpassingen normen MUG - Ministerieel Besluit tot opname van de erkende functies “mobiele urgentiegroep” in de dringende geneeskundige hulpverlening

4 5 10

14

Gemeld

17

Website

21

Voor u gelezen

23

Krachtlijnen van de wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt, Staatsblad 26 september 2002

25

De Vraagbaak

27

Agenda 2003

30

RICHTLIJNEN VOOR AUTEURS De redactieraad van Spoedgevallen is continu op zoek naar nieuwe artikels voor publicatie in het tijdschrift.

de tekst! Illustraties

Zend je manuscript op aan volgend adres: A.Z. V.U.B. - Dienst Spoedgevallen T.a.v. Dhr. Door Lauwaert Laarbeeklaan 101 B-1090 Jette Om jouw artikel snel door het publicatieproces te krijgen doe je er goed aan 3 exemplaren van het manuscript op te sturen, samen met de origenele afdrukken van illustraties en foto’s, alsook een diskette met het tekstbestand.

: Illustraties kunnen ingevoegd worden om de tekst te verduidelijken. Diagrammen worden zwartwit aangeleverd op wit papier dubbel zo groot dan het normale format. Elke gebruikte figuur moet correct gelabeld zijn, waar bij een voldoende groot lettertype gebruikt moet worden, rekening houdend met evntuele verkleining van de figuur. Foto’s kunnen eveneens worden ingevoegd. Bij voorkeur worden deze afzonderlijk aangeleverd (originele afdruk). Onze voorkeur gaat uit naar duidelijke zwartwit foto’s met hoog contrast en afgedrukt op glan zend fotopapier.

DISKETTE Ondersteunde formaten datadrager zijn: 1. 31/2”” IBM-geformateerde diskette. 2. ZIP 100 Mb IBM-geformateerd 3. CD-rom Specifier duidelijk naam en versie van de gebruikte tekstverwerker. De door ons leesbare tekstwerwerkerbestanden zijn WORD voor Windows (T.e.m. Versie 2000), Word Perfect (T.e.m. Versie 5.x)

Nummer elke illustratie, tekening, diagram en/of foto op de keerzijde met vermelding van artikel auteurnaam - adres. Fotomateriaal en andere illustraties worden niet teruggestuurd aan de auteur van het artikel ( tenzij anders overeengekomen). Referenties

PRESENTATIE VAN MANUSCRIPTEN Taal

: Nederlands

Afdruk

: Eénzijdig, dubbele spatiëring, brede marge van minstens 3 cm rondom de tekst.

Titelpagina

: Titel in hoofdletters, daaronder de namen van de auteur(s) in volgorde van belangrijkheid(lower

Citaties worden steeds gevolgd door de naam van de auteur, datum en pagina van publicatie tussen haakjes.

case) Elke auteur wordt vernoemd met: titel -voornaam - initialen - naam functie - werkgever Eventuele vermelding van adressen van de auteurs dient tot een minimum beperkt. Inhoud houd

Een lijst van alle referenties dienen in alfabetisch volgorde op een afzonderlijke papier worden aangeleverd met dubbele spatiëring . Elke referentie moet volgende gegevens bevatten: Naam auteur(s) met Voornaam en Initialen Publicatiejaar Volledige titel van het artikel Volledige naam van het tijdschrift Volume nummer Eerste en laatste pagina van het artikel

: De auteur is volledig verantwoordelijk voor de invan het ingezonden artikel.

Abstract : Een abstract van de aangeleverde tekst, maximum 200 woorden, die de hooflijnen van het artikel aangeeft dient op een afzonderlijke pagina te worden aan geleverd. Hoofdingen

Tabellen

: De inhoud van het artikel bepaald de hoofdingen die worden gebruikt. Als het artikel een onderzoek betreft wordt de gebruikelijke layout aangehouden: Introductie Achtergrond / Literatuur Methodes Gegevens / Resultaten Discutie Besluit Andere layouts zijn mogelijk, maar denk eraan dat de gebruikte hoofdingen het lezen en verstaan van een artkel moeten bevorderen.

: Tabellen worden met dubbele spatiëring afgedrukt op een afzonderlijke pagina.. Ze worden voorzien van een correcte verwijzing en legende, en zo nodig verduide lijkende voetnoten. Zorg ervoor dat elke tabel duidelijk geciteerd is in

: De juistheid van de aangeboden refenrenties is de ver- antwoordelijkheid van de auteur(s). In de tekst wordt de naam van de auteur en jaar van publicatie tussen haakjes geplaatst. Als er twee auteurs zijn worden beide namen vernoemd. Indien er meer dan drie aut e u r s zijn worden de eerste drie vernoemd gevolgd door ‘et al’.

Voorbeeld: Aabakken L (1999) Small-bowel side-effects of non- steroidal anti-inflammatory drugs. European Journal of Gastroentrologie and Hepatology. 11- 4,383-388 Adhiyaman V. et al (2000) Colonic perforation associated with slow-release diclofenac sodium. International Journal of Clinical Practice. 54-5, 338-339

CHECKLIST Vooraleer jouw manuscript op te sturen is het best volgende checklist nog eens te overlopen: * Originele tekst + twee copijen + gelabelde diskette, ZIP of CD * Figuren, tabellen en/of foto’s van goede kwaliteit, géén fotocopijen * Complete referentielijst (ontbrekende details?)

Redactioneel Terwijl het nieuwe jaar zich reeds goed heeft geïnstalleerd, beginnen ook de nieuwigheden en veranderingen in de Wetstraat zich aan te dienen. “Spoedgevallen” zal zich deze keer dan ook grotendeels focussen op het nieuws uit de Wetstraat. De aanpassingen op de normen voor de functies: * eerste opvang * gespecialiseerde spoedgevallen * MUG werden uit het Belgisch Staatsblad geplukt, én ... voor de nieuwsgierigen hebben we zelfs de lijst van de erkende MUG’s een plaatsje gegeven. Ook over de rechten van de patiënt zetten we even de puntjes op de spreekwoordelijke i… Verder hebben we uiteraard nog wel wat voor je gelezen en staan er nog een vijftal pittige hoofd-brekers voor je klaar in de Vraagbaak. Surfend verpleegkundig Vlaanderen krijgt in onze WebSite weer wat extra links aangeboden, van waaruit de virtuele wereld weer wat verder kan worden verkend. Tenslotte hebben we ook aan onze toekomstige congresgangers gedacht in de agenda. Graag geven we nog even mee dat we volop bezig zijn met de organisatie van ons komend symposium “Een dag op spoedgevallen…”, meer info hierover volgt later.

Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

3

Wat leeft er in de Wetstraat??? 27 APRIL 1998. - Koninklijk besluit houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “eerste opvang van spoedgevallen” moet voldoen om te worden erkend 18 NOVEMBER 1998. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “eerste opvang van spoedgevallen” moet voldoen om te worden erkend

ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. Gelet op de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987, inzonderheid op artikel 68; Gelet op het koninklijk besluit van 30 januari 1989 houdende vaststelling van aanvullende normen voor de erkenning van ziekenhuizen en ziekenhuisdiensten alsmede tot nadere omschrijving van de ziekenhuisgroeperingen en van de bijzondere normen waaraan deze moeten voldoen, gewijzigd door de koninklijke besluiten van 4 maart 1991, 12 oktober 1993, 23 december 1993, 28 maart 1995, 20 augustus 1996 en 21 januari 1998;

(kenletter G), en van de ziekenhuizen die uitsluitend beschikken over gespecialiseerde diensten voor behandeling en revalidatie (kenletter Sp), al of niet samen met diensten voor gewone hospitalisatie (kenletter H), moet ieder algemeen ziekenhuis dat niet beschikt over een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” moet beschikken over een functie “eerste opvang van spoedgevallen”. Artikel 2. § 1. De in artikel 1 bedoelde functie moet beschikken over een duidelijk herkenbaar lokaal dat toegankelijk is voor ambulante en bedlegerige patiënten.

Op de voordracht van Onze Minister van Volksgezondheid en Pensioenen en van Onze Minister van Sociale Zaken, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

§ 2. Het in § 1 bedoelde lokaal moet zich bevinden in de nabijheid van de zone van onthaal van ziekenwagens en moet bewaakt worden door een aangestelde die beschikt over de middelen om een dringende oproep te doen op de geneesheer bedoeld in artikel 5. Aangepaste geneesmiddelen en plasmasubstituten zijn voorradig in het lokaal. Het lokaal is uitgerust met een vaste zuurstoftoevoer, met voorzieningen voor aspiratie en met een rechtstreekse telefoonlijn. Het ziekenhuis dient te beschikken over een voorraad O-Rh-negatief rode bloedcellen concentraat. Het lokaal moet uitgerust zijn met een reanimatiekar die materiaal bevat voor toezicht op en behandeling van een patiënt in kritieke toestand (monitoring, defibrillator, EKG, respirator, materiaal voor aspiratie, materiaal voor intraveneuze perfusie en intubatie, een draagbare zuurstofbron). Een mobiel RX-apparaat moet 24 uur op 24 uur ter beschikking zijn om opnames van thorax, abdomen en elementaire botfoto’s te maken.

Artikel 1. Met uitzondering van de geïsoleerde geriatriediensten

Artikel 3. De in artikel 1 bedoelde functie beschikt over minstens 3

Gelet op het koninklijk besluit van 27 april 1998 waarbij sommige bepalingen van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987, toepasselijk worden verklaard op de functie “eerste opvang van spoedgevallen”; Gelet op het advies van de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen, Afdeling Programmatie en Erkenning, gegeven op 9 juni 1994; Gelet op de adviezen van de Raad van State van 13 juni 1995 en 25 november 1997;

4


bedden voor intensieve verzorging, aangepast aan de intensiteit van de activiteit van de functie en aan de behoeften van de behandelde patiënten, tenzij de functie deel uitmaakt van een ziekenhuis dat beschikt over een erkende functie voor intensieve zorg. Indien het ziekenhuis niet beschikt over een erkende functie voor intensieve zorg, dient het een samenwerkingsovereenkomst af te sluiten met een ziekenhuis dat wel over dergelijke functie beschikt. Artikel 4. Een geneesheer-specialist heeft de leiding van de functie “eerste opvang van spoedgevallen” en is verantwoordelijk voor de opleiding van het betrokken personeel. Die geneesheer moet voltijds verbonden zijn aan het ziekenhuis, en hetzij drager zijn van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde, hetzij de opleiding, bedoeld in artikel 5, § 2, 2, b) van het ministerieel besluit van 12 november 1993 tot vaststelling van de bijzondere criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten, houders van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde, alsook van de stagemeesters en stagediensten in de urgentiegeneeskunde, gevolgd hebben. Artikel 5. De medische permanentie wordt 24 uur op 24 uur waargenomen door een geneesheer. Deze geneesheer mag terzelfdertijd de permanente aanwezigheid, bedoeld in artikel 2, § 1, 4° van het koninklijk besluit van 30 ja

nuari 1989 houdende vaststelling van aanvullende normen voor de erkenning van ziekenhuizen en ziekenhuisdiensten alsmede tot nadere omschrijving van de ziekenhuisgroeperingen en van de bijzondere normen waaraan deze moeten voldoen, verzekeren. De in het eerste lid bedoelde geneesheer wordt bijgestaan door een verpleegkundige. Artikel 6. Dit besluit treedt in werking 6 maanden na de bekendmaking ervan in het Belgisch Staatsblad, met uitzondering van de in artikel 4 bedoelde voorwaarde om drager te zijn van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde of de opleiding, bedoeld in artikel 5, § 2, 2, b) van voornoemd ministerieel besluit van 12 november 1993 gevolgd te hebben, die in werking treedt twee jaar na het in het Belgisch Staatsblad is bekendgemaakt. Dit besluit treedt in werking op 19 december 1998 Arikel 7. Onze Minister van Volksgezondheid en Pensioenen en Onze Minister van Sociale Zaken zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering van dit besluit. Gegeven te Brussel, 27 april 1998. ALBERT Van Koningswege : De Minister van Volksgezondheid en Pensioenen, M. COLLA De Minister van Sociale Zaken, Mevr. M. DE GALAN

27 APRIL 1998. - Koninklijk besluit houdende vaststelling van de normen waaraan een functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg » moet voldoen om erkend te worden 26 MAART 1999. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg “ moet voldoen om erkend te worden WERD INGETROKKEN 28 APRIL 1999. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg » moet voldoen om erkend te worden 9 FEBRUARI 2001. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg » moet voldoen om erkend te worden WERD INGETROKKEN 19 APRIL 2001. - Ministerieel besluit houdende verlenging van de termijnen bedoeld in artikel 13, §§ 1, 2 en 3 van het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg » moet voldoen om erkend te worden 25 NOVEMBER 2002. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” moet voldoen om erkend te worden Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

5

ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

HOOFDSTUK I. Architectonische normen en uitrusting Afdeling 1. - Algemene bepalingen

Gelet op de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987, inzonderheid op artikel 68; Gelet op het koninklijk besluit van 28 november 1986 houdende vaststelling van de normen waaraan een dienst voor medische beeldvorming waarin een transversale axiale tomograaf wordt opgesteld, moet voldoen om te worden erkend als medisch-technische dienst zoals bedoeld in artikel 6bis, § 2, 6°bis, van de wet op de ziekenhuizen, gewijzigd door het koninklijk besluit van 12 augustus 1991; Gelet op het koninklijk besluit van 27 april 1998 waarbij sommige bepalingen van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987, toepasselijk worden verklaard op de functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg»; Gelet op de adviezen van de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen, Afdeling Programmatie en Erkenning, uitgebracht op 9 juni 1994 en 10 oktober 1996; Gelet op de adviezen van de Raad van State gegeven op 13 juni 1995 en 25 november 1997; Gelet op de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, inzonderheid op artikel 84, eerste lid, 2°, ingevoegd bij de wet van 4 augustus 1996; Gelet op de dringende noodzakelijkheid die als volgt wordt gemotiveerd : overwegende dat de kwaliteitsnormen voor de functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg », in het belang van de volksgezondheid en als basis voor de in te stellen erkenningsnormen voor de functie « mobiele urgentiegroep », dringend in werking dienen te treden en dat ook voor dit jaar de nodige kredieten in de begroting zijn voorzien; overwegende dat de Raad van State reeds een advies heeft uitgebracht op 25 november 1997; overwegende dat er, na het advies van de Raad van State, nog één enkele wijziging werd aangebracht, met name de bepalingen inzake de inwerkingtreding in artikel 15 die, omwille van hoger vermelde motivering, werd vervroegd tot de eerste dag van de zesde maand volgend op deze gedurende welke het besluit in het Belgisch Staatsblad is bekendgemaakt (met uitzondering van de architectonische normen bedoeld in de artikelen 1, 2 en 3, § 1, eerste lid, 1°, 3°, 5°, 6°, 7° en 8°, en tweede lid) in plaats van de eerste dag van de vierentwintigste maand volgend op de bekendmaking; Gelet op het advies van de Raad van State, uitgebracht op 19 maart 1998, binnen een termijn van drie dagen; Op de voordracht van Onze Minister van Volksgezondheid en Pensioenen en van Onze Minister van Sociale Zaken, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : 6

Artikel 1. De functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg » bestaat uit een administratief en een technisch gedeelte die, zowel architectonisch als functioneel een geheel vormen. Ze beschikt over een eigen, duidelijk aangegeven ingang,bestaande uit een toegang voor voetgangers en uit een overdekte en verwarmde zone voor ziekenwagens die kan afgesloten worden. Zij moet toegankelijk zijn voor mindervaliden.

Afdeling 2. - Het administratief gedeelte Art. 2. Het administratief gedeelte bestaat uit: 1° een inkomhal; 2° een ruimte voor de administratieve formaliteiten; 3° een wachtzaal; 4° sanitaire installaties voor het personeel; 5° afzonderlijke sanitaire installaties voor bezoekers die toegankelijk moeten zijn voor mindervaliden; 6° een spreekkamer voor de opvang van de patiënten en hun familie; 7° een werkruimte voor de geneesheren en verpleegkundigen van de functie; 8° lokalen voor het opslaan van linnen, voorraad, kledij en waardevolle voorwerpen; 9° een ontspanningslokaal voor het personeel van de func tie; 10° een rustkamer voor de arts die de permanentie in de functie waarneemt. De in 4°, 5°, 8° en 9° bedoelde accommodaties mogen worden gedeeld met een andere dienst, functie of afdeling, mits deze architectonisch grenst aan de functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg». De in 10° bedoelde rustkamer mag buiten de functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg» gelokaliseerd zijn. « De Koning bepaalt de voorwaarden en modaliteiten volgens welke de functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” beurtelings georganiseerd kan worden op één of meerdere vestigingsplaatsen van een ziekenhuis. »

Afdeling 3. Het technisch gedeelte Art. 3. § 1.Het technische gedeelte bestaat minstens uit: 1° onderzoekslokalen die ontworpen zijn om de intimiteit van de patiënt te vrijwaren en die uitgerust zijn voor het toedienen van geneeskundige zorg; 2° een of meer lokalen die uitgerust zijn voor de vrijwaring, de stabilisering en het herstel van de vitale func ties van minstens twee patiënten in kritieke toestand; 3° een zaal uitgerust voor kleine chirurgie onder locoregionale anesthesie; 4° een lokaal met minstens 4 bedden voor de observatie, bedoeld in artikel 2, tweede lid, 4°, van het koninklijk Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

besluit van 27 april 1998 waarbij sommige bepalingen van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987, toepasselijk worden verklaard op de functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg », waarvan ten minste één bed is voorzien van de nodige uitrusting voor de bewaking van een patiënt in kritieke toestand. De uitrusting is te onderscheiden van de uitrusting bedoeld in 2°; 5° een ruimte die als sorteerruimte kan dienen in geval van massale toestroom van slachtoffers; dit kan de ruimte zijn bedoeld in artikel 2, 1°, 3° of 6° alsook de in artikel 1, tweede lid, bedoelde zone voor ziekenwagens; 6° een lokaal waar patiënten met een acute psychiatrische pathologie tegen auto-mutilatie kunnen beschermd worden en van de andere patiënten kunnen worden afgezonderd; 7° een zaal voor het aanleggen van gipsverbanden; 8° een lokaal waar hygiënische zorg kan worden toegediend aan bedlegerige of ambulante patiënten. De in punt 1° tot 5° bedoelde plaatsen moeten zo zijn ontworpen dat er een mobiel radiografietoestel kan worden gebruikt. § 2. De in § 1, 2° en 4°, bedoelde uitrusting waarvan het gebruik strikt beperkt is tot de functie zelf, bestaat minstens uit: 1° apparatuur voor kunstmatige beademing; 2° defibrillator met beeldscherm voor de monitoring van het hartritme; 3° apparatuur voor gastro-intestinale aspiratie; 4° apparatuur voor endotracheale aspiratie; 5° apparatuur voor monitoring van de perifere O2 concentratie van een patiënt; 6° apparatuur voor de monitoring van het uitgeademde CO2-gehalte van een patiënt. § 3. De functie moet eveneens over de volgende apparaten beschikken: 1° een E.K.G.-toestel met twaalf afleidingen; 2° het nodige materiaal voor de cardiorespiratoire reanimatie van de volwassene en van het kind; 3° verschillende draagbare zuurstofbronnen voor de beademing van patiënten die binnen het ziekenhuis worden vervoerd; 4° een voldoende aantal mobiele brancards. § 4. Met het oog op het in dienst houden van de hierbovenvermelde apparaten in geval van het uitvallen van de normaal gebruikte stroombron(nen) dient de functie aangesloten te zijn op de autonome noodstroombron van het ziekenhuis.

HOOFDSTUK II. Functionele normen Art. 4. § 1. De functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg» moet, binnen het algemeen ziekenhuis waarvan het deel uitmaakt,op ieder ogenblik een beroep kunnen doen: Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

1° op minstens 3 bedden voor intensieve verzorging, aangepast aan de intensiteit van de activiteit van de functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg» en aan de behoeften van de behandelde patiënten, of op een erkende functie voor intensieve zorg; 2° op een polyvalent operatiekwartier uitgerust en georganiseerd voor dringende chirurgische interventies; 3° op een laboratorium van klinische biologie uitgerust en georganiseerd om ter plaatse en op elk ogenblik de noodzakelijke analyses uit te voeren; 4° op een dienst voor medische beeldvorming beschikkend over de nodige apparatuur voor diagnostische, radiologische en echografische onderzoeken met in begrip van een mobiel radiologisch apparaat en een transversale axiale tomograaf georganiseerd om ter plaatste en op elk moment de nodige diagnostische onderzoeken uit te voeren; 5° op een dienst voor archivering van medische dossiers die 24 uur op 24 toegankelijk is. § 2. In de functie zelf moet een voorraad rode bloedcellenconcentraat, inbegrepen een voorraad O-Rh-negatief rode bloedcellenconcentraat, en plasmavervangmiddelen voorhanden zijn tenzij het ziekenhuis beschikt over een bloedbank die op ieder ogenblik voor de toelevering van deze produkten kan instaan. In de functie zelf dient er eveneens een voorraad geneesmiddelen, noodzakelijk om het hoofd te bieden aan urgenties, voorhanden te zijn. Art. 5. De functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg» moet beschikken over : 1° een telefonische buitenlijn die onafhankelijk van de centrale van het ziekenhuis functioneert en die uitsluitend bestemd is om onmiddellijk oproepen te kunnen ontvangen van het eenvormig oproepstelsel; 2° over de in het eenvormig oproepstelsel gebruikte telecommunicatiemiddelen die worden vastgesteld door de Minister die de Volksgezondheid onder zijn bevoegdheid heeft. Er dient een telefaxtoestel aanwezig te zijn evenals een radiostation met minstens drie frequenties. De Minister die de Volksgezondheid onder zijn bevoegdheid heeft bepaalt tot welke frequenties de “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” toegang moeten hebben. Art. 6. De functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” moet binnen het ziekenhuis waar het deel van uitmaakt beroep kunnen doen op een aangepaste infrastructuur voor de permanente vorming in de urgentiezorg van zijn medisch, verpleegkundig en paramedisch personeel. Art. 7. De functie moet deelnemen aan een specifieke registratie van de activiteiten in de functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” volgens de modaliteiten voorgeschreven door de Minister die de Volksgezondheid onder zijn 7

bevoegdheid heeft.

HOOFDSTUK III. Organisatorische normen Afdeling 1. - Medische staf Art. 8. Een erkend geneesheer specialist, houder van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde en voltijds aan het ziekenhuis verbonden, is geneesheer-diensthoofd van de functie. Hij besteedt meer dan de helft van zijn werktijd aan de activiteit in de functie en aan de permanente vorming van het personeel van zijn functie. « De geneesheer-diensthoofd, bedoeld in dit artikel kan tergelijkertijd de geneesheer zijn die de leiding heeft van de functie “mobiele urgentiegroep” (MUG), zoals bedoeld in artikel 5 van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “mobiele urgentiegroep” (MUG) moet voldoen om te worden erkend. » Art. 8bis. Het ziekenhuis dat beschikt over een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” die ingeschakeld is in de werking van de dringende geneeskundige hulpverlening moet, overeenkomstig artikel 4 van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “mobiele urgentiegroep” (MUG) moet voldoen om te worden erkend, een protocol sluiten met de overige ziekenhuizen van dezelfde provincie of in het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad, die beschikken over een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” die ingeschakeld is in de werking van de dringende geneeskundige hulpverlening. Art. 9. § 1. De medische permanentie wordt waargenomen door minstens één, minstens halftijds aan het ziekenhuis verbonden, geneesheer met één van de volgende kwalificaties: 1° een geneesheer-specialist houder van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde; 2° een geneesheer-specialist in opleiding om de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde te behalen; 3° een geneesheer die de opleiding, bedoeld in artikel 5, § 2, 2°, b), van het ministerieel besluit van 12 november 1993 tot vaststelling van de bijzondere criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten, houders van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde, alsook van de stagemeesters en stagediensten in de urgentiegeneeskunde gevolgd heeft. § 2. Het aantal geneesheren dat deelneemt aan de medische permanentie moet worden aangepast aan de intensiteit van de activiteit van de functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg ». 8

Voor die aangepaste permanentie komen in aanmerking de in § 1 bedoelde geneesheren-artsen alsook de geneesheren-specialisten en de kandidaat-geneesheer-specialisten met minstens twee jaar opleiding, in een van de disciplines bedoeld in artikel 2, § 1, van het ministerieel besluit van 12 november 1993 tot vaststelling van de bijzondere criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten houders van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde, alsook van de stagemeesters en stagediensten in de urgentiegeneeskunde. § 3. De in § 1 en § 2 bedoelde geneesheren verzekeren de medische permanentie uitsluitend in de functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg”. “en mogen, met uitzondering van de toepassing van het tweede lid, tegelijkertijd geen andere medische permanentie uitvoeren, zoals bedoeld in artikel 14 van het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie voor intensieve zorg moet voldoen om erkend te worden en in artikel 6 van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “mobiele urgentiegroep” moeten voldoen om te worden erkend.; Indien er op de bedoelde vestigingsplaats een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg”, een functie “mobiele urgentiegroep” (MUG) en een functie voor intensieve zorg worden uitgebaat, mogen de geneesheren die de permanentie waarnemen in de functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” tegelijkertijd de medische permanentie waarnemen in de functie “mobiele urgentiegroep” (MUG), als bedoeld in artikel 6 van het voornoemde koninklijk besluit van 10 augustus 1998, voorzover een bijkomende geneesheer, die beantwoordt aan de vereisten bedoeld in § 1, in de functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” aanwezig is binnen vijftien minuten nadat de eerstgenoemde geneesheer de bedoelde functie heeft verlaten ingevolge een oproep van de functie “mobiele urgentiegroep” (MUG). Zolang die geneesheer niet ter plaatse is, dient een geneesheer die, met toepassing van de artikelen 14 en 15 van het voornoemde koninklijk besluit van 27 april 1998, de permanentie waarneemt in de functie voor intensieve zorg, eveneens de permanentie waar te nemen in de functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg”. De in § 1, bedoelde geneesheren mogen tegelijkertijd de permanente aanwezigheid vervullen, zoals bedoeld in artikel 2, § 1, 4°, van het koninklijk besluit van 30 januari 1989 houdende vaststelling van aanvullende normen voor de erkenning van ziekenhuizen en ziekenhuisdiensten alsmede tot nadere omschrijving van ziekenhuisgroeperingen en bijzondere normen waaraan deze moeten voldoen. ; § 4. De medische permanentie in de gespecialiseerde functie voor spoedgevallen moet 24 uur op 24 waargenomen worden. § 5. De geneesheren die aan de medische permanentie deelnemen mogen niet langer dan 24 uur na elkaar een medische permanentie in een ziekenhuis vervullen.


Art. 10. § 1. De geneesheer die de permanentie waarneemt moet d.m.v. vooraf opgestelde modaliteiten te allen tijde minstens beroep kunnen doen op : 1° een geneesheer-specialist in de inwendige geneeskunde, 2° een geneesheer-specialist in de heelkunde; 3° een geneesheer-specialist in de anesthesiologie en reanimatie, 4° een geneesheer-specialist in de röntgendiagnose; 5° een geneesheer-specialist in de pediatrie, 6° een geneesheer-specialist in de orthopedische heelkunde, 7° een geneesheer-specialist in de gynaecologie-verloskunde; 8° een geneesheer-specialist in de otorhinolaryngologie; 9° een geneesheer-specialist in de oftalmologie; 10° een geneesheer-specialist in de psychiatrie of de neuropsychiatrie; 11° een geneesheer-specialist in de neurologie of de neuropsychiatrie. § 2. De in § 1 bedoelde geneesheren moeten binnen de kortst mogelijke tijd na de oproep ter plaatse kunnen zijn.

Afdeling 2. - Het verpleegkundig personeel Art. 11. § 1. De hoofdverpleegkundige is drager van de bijzondere beroepstitel van gegradueerde verpleger of gegradueerde verpleegster in intensieve zorg en spoedgevallenzorg tenzij hij/zij gegradueerde verpleger of gegradueerde verpleegster is en kan bewijzen minstens 5 jaar ervaring te hebben in deze functie op datum van de inwerkingtreding van dit besluit. Bedoelde ervaring dient opgedaan te zijn hetzij in een erkende dienst voor intensieve verzorging, hetzij in een dienst voor intensieve behandeling die beantwoordt aan de omschrijving in de bijlage 3 van het koninklijk besluit van 28 november 1986 houdende vaststelling van de normen waaraan een dienst voor medische beeldvorming waarin een transversale axiale tomograaf wordt opgesteld, moet voldoen om te worden erkend als medisch-technische dienst zoals bedoeld in artikel 6bis, § 2, 6°bis, van de wet op de ziekenhuizen, hetzij in een spoedgevallendienst die beantwoordt aan de omschrijving in de bijlage 1 bij voormeld besluit van 28 november 1986.of hij/zij gebrevetteerde verpleger of verpleegster is en kan bewijzen minstens 5 jaar ervaring te hebben in deze functie van hoofdverpleegkundige, op de datum van de inwerkingtreding van dit besluit. § 2. De functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg » beschikt over een eigen specifiek verpleegkundig team waarbij een permanentie van 24 uur op 24 uur wordt verzekerd door ten minste 2 verpleegkundigen, waaronder minstens 1 drager is van de bijzondere beroepstitel van gegradueerde verpleger of gegradueerde verpleegster in intensieve zorg en spoedgevallenzorg “ tenzij hij/zij als Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

gegradueerd of gebrevetteerd verpleger of verpleegster kan bewijzen dat hij/zij op het ogenblik van de bekendmaking van onderhavig besluit, minstens 5 jaar ervaring heeft opgedaan in één van de diensten bedoeld in § 1, tweede lid. Het verpleegkundig team moet aangepast worden naar gelang van de activiteiten van de dienst; hierbij gelden dezelfde bekwaamheidsvereisten als bedoeld in het eerste lid.

Afdeling 3. - Permanente vorming Art. 12. Het medisch en verpleegkundig personeel van de functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” staat voor het ganse ziekenhuis in voor de permanente vorming in de basisbeginselen van de reanimatie.

HOOFDSTUK V. - Overgangsmaatregelen Art. 13. § 1. Tot 31 december 2005 kan het in artikel 8 bedoelde diensthoofd ook een geneesheer-specialist zijn, in een van de disciplines bedoeld in artikel 2, § 1, van voornoemd ministerieel besluit van 12 november 1993. § 2. Gedurende de in § 1, bedoelde periode kan de medische permanentie ook worden waargenomen door een geneesheer-specialist in een van de disciplines bedoeld in artikel 2, § 1, van hoger vermeld ministerieel besluit van 12 november 1993. § 3. Gedurende de in § 1 bedoelde periode mag de medische permanentie eveneens worden waargenomen door een kandidaat-geneesheer-specialist in opleiding, in een van de disciplines bedoeld in artikel 2, § 1, van hoger vermeld ministerieel besluit van 12 november 1993 voorzover deze ten minste twee jaar opleiding heeft genoten, dat de dienst waarin hij de permanentie waarneemt is opgenomen in zijn stageprogramma en dat hij in een spoedgevallendienst of een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” vertrouwd werd gemaakt met alle aspecten van reanimatie en dringende geneeskundige behandeling. § 4. De Minister die de Volksgezondheid onder zijn bevoegdheid heeft, kan de in § 1, 2 en 3 bedoelde overgangstermijnen verlengen indien zou blijken dat bij het verstrijken van deze termijnen nog niet voldoende geneesheren beantwoorden aan de voorwaarden bedoeld in de artikelen 8 en 9 van dit besluit.

HOOFDSTUK VI. - Slotbepalingen Art. 14. De bijlage 1 van het koninklijk besluit van 28 november 1986 houdende vaststelling van de normen waaraan een dienst voor medische beeldvorming waarin een transversale axiale tomograaf wordt opgesteld, moet voldoen 9

om te worden erkend als medisch-technische dienst zoals bedoeld in artikel 6bis, § 2, 6°bis, van de wet op de ziekenhuizen, gewijzigd door het koninklijk besluit van 12 augustus 1991, wordt opgeheven. Art. 15. Dit besluit treedt in werking de eerste dag van de zesde maand volgend op deze gedurende welke het in het Belgisch Staatsblad is bekendgemaakt, met uitzondering van de artikelen 1, 2 en 3, § 1, eerste lid, 1°, 3°, 5°, 6°, 7°, en 8°, en tweede lid, die in werking treden de eerste dag van de vierentwintigste maand volgend op deze gedurende welke dit besluit in het Belgisch Staatsblad is bekendgemaakt.

Art. 16. Onze Minister van Volksgezondheid en Pensioenen en Onze Minister van Sociale Zaken zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering van dit besluit. Gegeven te Brussel, 27 april 1998. ALBERT Van Koningswege : De Minister van Volksgezondheid en Pensioenen, M. COLLA De Minister van Sociale Zaken, Mevr. M. DE GALAN

10 AUGUSTUS 1998. - Koninklijk besluit houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “mobiele urgentiegroep” (MUG) moet voldoen om te worden erkend

28 APRIL 1999. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie « mobiele urgentiegroep » (MUG) moet voldoen om te worden erkend

9 FEBRUARI 2001. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie « mobiele urgentiegroep » (MUG) moet voldoen om te worden erkend WERD INGETROKKEN 15 JULI 2002. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie « mobiele urgentiegroep » (MUG) moet voldoen om te worden erkend

15 JULI 2002. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie « mobiele urgentiegroep » (MUG) moet voldoen om te worden erkend 25 NOVEMBER 2002. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “mobiele urgentiegroep” (MUG) moet voldoen om te worden erkend ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. Gelet op de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987, inzonderheid op artikel 68 en op artikel 69, 3°, gewijzigd door de wet van 21 december 1994; Gelet op het koninklijk besluit van 10 april 1995 waarbij sommige bepalingen van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987, toepasselijk worden verklaard op de functie “mobiele urgentiegroep”; Gelet op het koninklijk besluit van 25 april 1997 houdende nadere omschrijving van de associatie van ziekenhuizen en van de bijzondere normen waaraan deze moeten voldoen, inzonderheid op artikel 6, gewijzigd bij het koninklijk besluit van 23 juni 1998; 10

Gelet op het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” moet voldoen om erkend te worden; Gelet op de adviezen van de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen, Afdeling Programmatie en Erkenning, uitgebracht op 19 mei 1994, 10 juli 1997 en 9 juli 1998; Gelet op het advies van de Raad van State, gegeven op 13 juni 1995; Gelet op het advies van de inspecteur van Financiën van 2 maart 1998; Gelet op het besluit van de Ministerraad van 20 maart Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

1998 over de adviesaanvraag binnen de termijn van een maand; Gelet op het advies van de Raad van State, gegeven op 12 mei 1998. met toepassing van artikel 84, eerste lid, 1 °, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State; Op de voordracht van Onze Minister van Volksgezondheid en Pensioenen en van Onze Minister van Sociale Zaken, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

HOOFDSTUK I. Begripsomschrijvingen Artikel 1. Voor de toepassing van dit besluit moet worden verstaan onder : 1° Minister : de Minister tot wiens bevoegdheid de Volks gezondheid behoort; 2° interventiezone : de zone toegewezen, overeenkomstig het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 tot oprichting van de Commissies voor dringende geneeskundige hulpverlening en waarbinnen de MUGfunctie haar taken uitvoert; 3° MUG : mobiele urgentiegroep die, uitsluitend op vraag van de aangestelde van het éénvorrnig oproepstelsel, werkt binnen de haar toegewezen interventiezone; 4° functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” : de functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” bedoeld in het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vast stelling van de normen waaraan een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” moet voldoen om erkend te worden; 5° associatie : een erkende associatie van ziekenhuizen bedoeld in het koninklijk besluit van 25 april 1997 houdende nadere omschrijving van de associatie van ziekenhuizen en van de bijzondere normen waaraan deze moet voldoen; 6° protocol : de overeenkomst bedoeld in artikel 7, derde lid, 2° en 3°, van het koninklijk besluit van 2 april 1965 houdende vaststelling van de modaliteiten tot in richting van de dringende geneeskundige hulpverlening en houdende aanwijzing van de gemeenten als centra van het eenvormig oproepstelsel, waarin de op vang van de patiënten door de ziekenhuizen wordt geregeld,afgesloten tussen alle ziekenhuizen van de provincie of van het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad met een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg”, die ingeschakeld is in de werking van de dringende geneeskundige hulpverlening.

HOOFDSTUK II. Algemene bepalingen Artikel 2 Om te worden erkend en erkend te blijven, moet de MUGfunctie tegelijkertijd zijn opgenomen in de werking van Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

de dringende geneeskundige hulpverlening en moet deze voldoen aan de erkenningsnormen van dit besluit. Een MUG-functie kan slechts worden erkend indien zij wordt uitgebaat door een ziekenhuis of een associatie die op dezelfde vestigingsplaats een erkende functie « gespecialiseerde spoedgevallenzorg » uitbaat die is opgenomen in de werking van de dringende geneeskundige hulpverlenging.

HOOFDSTUK III. Functionele normen Artikel 3. § 1er. Het beheer van elke in de provincie of in het arrondissement Brussel-Hoofdstad beschikbare MUG-functie geschiedt door een ziekenhuis of een ziekenhuisassociatie. Wanneer er zich in een interventiezone meer ziekenhuizen met een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” bevinden, die zich kandidaat stellen om een MUG-functie op te richten, moeten alle MUG-functies binnen deze interventiezone uitgebaat worden door één associatie, samengesteld uit alle bedoelde kandiderende ziekenhuizen. In afwijking tot artikel 6, § 1, van het koninklijk besluit van 25 april 1997 houdende nadere omschrijving van de associatie van ziekenhuizen en van de bijzondere normen waaraan deze moeten voldoen. kan een door een associatie uitgebate MUG-functie zich op meer dan één vestigingsplaats bevinden, uitsluitend voor zover dit voor een alternerende werking bestemd is en deze functie derhalve niet simultaan op meer dan één vestigingsplaats functioneert. § 2. Naast de aangelegenheden die, ingevolge de toepassing van het voormeld koninklijk besluit van 25 april 1997, in de associatie-overeenkomst moeten geregeld worden, regelt de overeenkomst minstens volgende aangelegenheden : 1° de aanwijzing van de plaats van vertrek van het interventieteam, die verdeeld kan worden tussen verschillende ziekenhuizen voor zover deze binnen een redelijke afstand van elkaar verwijderd zijn. Onder redelijke afstand wordt verstaan een afstand in de orde van grootheid van maximum 8 km. Wanneer het een ruraal gebied betreft kan de overheid die bevoegd is voor de erkenning van de associaties een afwijking toestaan op deze maximum afstand voor zover de ziekenhuizen die van de associatie deel uitmaken hiertoe een gemotiveerd verzoek indienen. De motivering moet minstens bestaan uit een document dat zowel de behoeften van de regio als het potentieel aan mogelijke vertrekplaatsen aanduidt; 2° de wijze van structurering van de medische activiteit met daarin begrepen de wijze van aanstelling van de medisch coördinator; 3° de wijze van structurering van de verpleegkundige activiteit met daarin begrepen de wijze van aanstelling van de verpleegkundig coördinator; 4° de algemene modaliteiten inzake werking en samenwerking, financiële aspecten inbegrepen; 5° de taakverdeling tussen de betrokken ziekenhuizen en 11

de organisatie van de ritten; 6° de verdeling van de wachtdiensten onder de ziekenhuizen. Ingeval één associatie meerdere MUG-functies uitbaat moeten in de overeenkomst die aangelegenheden worden aangeduid die per MUG-functie afzonderlijk die nen geregeld te worden. Hiertoe behoren minstens de aangelegenheden bedoeld in 1°, 5° en 6°. Artikel 4. Een protocol moet worden afgesloten tussen alle ziekenhuizen met een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” die ingeschakeld is in de werking van de dringende geneeskundige hulpverlening en die in dezelfde provincie of in het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad gelegen zijn, alvorens de MUG-functies in de betrokken provincie of in voornoemd administratief arrondissement kunnen worden erkend.

HOOFDSTUK IV. Organisatorische normen Afdeling 1. - Medisch en verpleegkundig personeel Arikel 5. De geneesheer die de leiding van de functie heeft moet een geneesheer-specialist, houder van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde en voltijds aan het ziekenhuis of aan één der ziekenhuizen van de associatie verbonden zijn. « De geneesheer die de leiding van de functie heeft zoals bedoeld in dit artikel, kan tegelijkertijd het geneesheerdiensthoofd van de functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” zijn, zoals bedoeld in artikel 8 van het koninklijk besluit van 27 april 1998 tot vaststelling van de normen waaraan een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” moet voldoen om erkend te worden. Artikel 6. § 1. Onverminderd de bepalingen inzake de beschikbaarheid van het medisch personeel van de functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg”, moet de MUG-functie instaan voor een eigen medische permanentie 24 uur op 24. § 2. De medische permanentie wordt waargenomen door minstens één, minstens halftijds aan het ziekenhuis verbonden, geneesheer met één van de volgende kwalificaties : 1° een geneesheer-specialist houder van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde; 2° een geneesheer-specialist in opleiding om de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde te behalen; 3° een geneesheer die de opleiding, bedoeld in artikel 5, § 2, 2, b) van het ministerieel besluit van 12 november 1993 tot vaststelling van de bijzondere criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten houders van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde, alsook van de stagemeesters en stagediensten in de urgentiegeneeskunde gevolgd heeft. 12

De in deze paragraaf bedoelde geneesheren mogen evenwel tegelijkertijd de permanente aanwezigheid vervullen, zoals bedoeld in artikel 2, § 1, 4°, van het koninklijk besluit van 30 januari 1989 houdende vaststelling van de aanvullende normen voor de erkenning van ziekenhuizen en ziekenhuisdiensten alsmede tot nadere omschrijving van ziekenhuisgroeperingen en de bijzondere normen waaraan deze moeten voldoen. De geneesheren die aan de medische permanentie deelnemen mogen niet langer dan 24 uur na elkaar een medische permanentie in een ziekenhuis vervullen. De in deze paragraaf bedoelde geneesheren verzekeren de medische permanentie in de functie “mobiele urgentiegroep” (MUG). Zij kunnen niet tegelijkertijd de medische permanentie waarnemen als bedoeld in artikel 14 van het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie voor intensieve zorg moet voldoen om te worden erkend. Zij kunnen evenmin tegelijkertijd de medische permanentie waarnemen, als bedoeld in artikel 9, § 3, van het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “gespecialiseerde spoed-gevallenzorg” moet voldoen om erkend te worden, tenzij zulks gebeurt met inachtneming van de voorwaarden bepaald in het tweede lid van die bepaling. In het geval de permanentie wordt waargenomen door een geneesheer welke niet een geneesheer-specialist is zoals bedoeld in artikel 2, § 1, van voornoemd ministerieel besluit van 12 november 1993 en er op de vestigingsplaats waar de vertrekplaats zich bevindt, zich eveneens een erkende functie voor intensieve zorg bevindt, zoals bedoeld in het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie voor intensieve zorg moet voldoen om erkend te worden, dient een geneesheer-specialist, bedoeld in artikel 2, § 1, van voornoemd ministerieel besluit, aanwezig te zijn op bedoelde vestigingsplaats. Artikel 7. De hoofdverpleegkundige die de leiding van het verpleegkundig personeel van de functie heeft, moet houder zijn van de bijzondere beroepstitel van gegradueerde verpleger of gegradueerde verpleegster in intensieve zorg en spoedgevallenzorg of gegradueerde verpleger of verpleegster zijn die het bewijs levert dat hij/zij, op het ogenblik van de bekendmaking van onderhavig besluit, minstens 5 jaar ervaring heeft opgedaan in één der in artikel 7, tweede lid, bedoelde diensten of gebrevetteerde verpleger of verpleegster zijn die kan bewijzen minstens 5 jaar ervaring te hebben in deze functie van hoofdverpleeg-kundige op de datum van de bekendmaking van dit besluit. Bedoelde ervaring dient opgedaan te zijn hetzij in een erkende dienst voor intensieve verzorging, hetzij in een dienst voor intensieve behandeling die beantwoordt aan de omschrijving in de bijlage 3 van het koninklijk besluit van 28 november 1986 houdende vaststelling van de normen waaraan een dienst voor medische beeldvorming waarin een transversale axiale tomograaf wordt opgesteld, moet voldoen om te worden erkend als medisch-techniSpoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

sche dienst zoals bedoeld in artikel 6bis, § 2, 6°bis, van de wet op de ziekenhuizen, hetzij in een spoedgevallendienst die beantwoordt aan de omschrijving in de bijlage I bij voormeld besluit van 28 november 1986. Artikel 8. Onverminderd de bepalingen inzake de beschikbaarheid van het verpleegkundig personeel van de functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg”, moet de MUG-functie 24 uur op 24 voorzien in eigen verpleegkundige permanentie, van ten minste één persoon die houder is van de bijzondere beroepstitel van gegradueerde verpleger of gegradueerde verpleegster in intensieve zorg en spoedgevallenzorg “tenzij hij/zij als gegradueerd of gebrevetteerd verpleger of verpleegster kan bewijzen dat hij/zij op het ogenblik van de bekendmaking van dit besluit,minstens 5 jaar ervaring heeft opgedaan in één der in artikel 7, tweede lid, bedoelde diensten. Artikel 9. Onverminderd de bepalingen inzake de beschikbaarheid van het medisch korps en het verpleegkundig personeel in een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg”, maakt het personeel dat ermee belast is de opdrachten van de MUG-functie uit te voeren deel uit van het medisch korps en verpleegkundig personeel van een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” zoals bedoeld in artikel 3, § 1. Artikel 10. Voor iedere interventie omvat het medisch interventieteam van de MUG-functie ten minste een geneesheer en een verpleegkundige die voldoen aan de voorwaarden bedoeld in respectievelijk de artikelen 6 en 8, en maakt deze gebruik van een uitgerust voertuig zoals bedoeld in de artikelen 13 tot 17. Artikel 11. De MUG-functie moet het bewijs leveren dat haar medisch en verpleegkundig personeel, overeenkomstig de door de Minister bepaalde modaliteiten, permanent bijgeschoold wordt. Artikel 12. De MUG-functie moet actief deelnemen aan de opleiding van de hulpverleners-ambulanciers, bedoeld in artikel 6bis van de wet van 8 juli 1964 betreffende de dringende geneeskundige hulpverlening.

Afdeling 2. - Uitrusting

schikken over een persoonlijke uitrusting waarvan de eigenschappen door de Minister vastgesteld worden. Artikel 15. Het volgend draagbaar materieel moet zich aan boord van hel voertuig bevinden : 1° een cardioscoop voorzien van een defibrillator met mogelijkheid van een aangepaste registratie op papier van EKG-grafiek; 2° een pulse-oxymeter; 3° een niet-invasieve bloeddrukmeter; 4° een draagbare zuurstofvoorraad, die voldoende is om een patiënt gedurende 90 minuten zuurstof a rato van 10 liter/minuut toe te dienen; 5° een injectiespuitpomp; 6° een glycometer; 7° spalken voor de halswervels en de ledematen, die bij gebruik hun vorm behouden gedurende minstens 6 uren; 8° een elektrisch aspiratietoestel; 9° het materieel nodig voor een doorgedreven reanimatie van volwassenen en kinderen; 10° een mobiele zender-ontvanger met de regionale en nationale frequenties van de dienst 100 evenals de frequentie voor de communicatie tussen ziekenhuizen, overeenkomstig de geldende reglementering terzake; 11° een draagbare zender-ontvanger met de in 10° bedoelde frequenties; 12° elk ander door de Minister vastgesteld materieel of uitrusting. Alle bovengenoemde aangedreven toestel len moeten minstens 90 minuten autonoom kunnen functioneren. Artikel 16. De Minister kan een lijst opstellen van de geneesmiddelen die zich aan boord van het voertuig moeten bevinden. Die geneesmiddelen moeten worden bewaard volgens de bepalingen van de Belgische farmacopee. Artikel 17. Alle toestellen moeten goed onderhouden zijn, behoorlijk functioneren en klaar zijn voor gebruik.

HOOFDSTUK V. Overgangsmaatregelen Artikel 18. § 1. Tot 31 december 2005 kan het in artikel 5 bedoelde diensthoofd ook een geneesheer-specialist zijn in een van de disciplines bedoeld in artikel 2, § 1, van het voornoemde ministerieel besluit van 12 november 1993.

Artikel 13. De MUG-functie moet beschikken over tenminste een voertuig dat gestationeerd is in het ziekenhuis waar het medisch interventieteam zich bevindt. Het voertuig moet conform zijn aan de door de Minister vastgestelde eigenschappen.

§ 2. Gedurende de in § 1, bedoelde periode kan de medische permanentie ook worden waargenomen door een geneesheer-specialist in een van de disciplines bedoeld in artikel 2, § 1, van hoger vermeld ministerieel besluit van 12 november 1993.

Artikel 14. Alle leden van het medisch interventieteam moeten be-

§ 3. Gedurende de in § 1 bedoelde periode mag de medische permanentie eveneens worden waargenomen door


13

een kandidaat-geneesheer-specialist in opleiding in een van de disciplines bedoeld in artikel 2, § 1, van hoger vermeld ministerieel besluit van 12 november 1993 voorzover deze ten minste twee jaar opleiding heeft genoten, dat de dienst waarin hij de permanentie waarneemt is opgenomen in zijn stageprogramma en dat hij in een spoedgevallendienst of een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” vertrouwd werd gemaakt met alle aspecten van reanimatie en dringende geneeskundige behandeling. § 4. De Minister die de Volksgezondheid onder zijn bevoegdheid heeft, kan de in §§ 1, 2 en 3 bedoelde overgangstermijnen verlengen indien zou blijken dat bij het verstrijken van deze termijnen nog niet voldoende geneesheren beantwoorden aan de voorwaarden bedoeld in de artikelen 8 en 9 van dit besluit.

HOOFDSTUK VI. Slotbepalingen Artikel 19. In het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” moet voldoen om erkend te worden, wordt een artikel 8bis ingevoegd luidend als volgt : « Art. 8bis. Het ziekenhuis dat beschikt over een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” die ingeschakeld is in de werking van de dringende geneeskundige hulpver-

lening moet, overeenkomstig artikel 4 van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 houdende vaststelling van de normen waaraan een functie “mobiele urgentiegroep” (MUG) moet voldoen om te worden erkend, een protocol sluiten met de overige ziekenhuizen van dezelfde provincie of in het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad, die beschikken over een functie “gespecialiseerde spoedgevallenzorg” die ingeschakeld is in de werking van de dringende geneeskundige hulpverlening. ». Artikel 20. Dit besluit treedt in werking op de datum bepaald door de Minister van Sociale Zaken en de Minister van Volksgezondheid en Pensioenen, en in ieder geval uiterlijk op 1 mei 1999. Dit besluit treedt in werking op 1 mei 1999, met uitzondering van het bij artikel 2, ingevoegde artikel 6, § 2, zevende lid, dat in werking treedt op 1 mei 2001. Artikel 21. Onze Minister van Sociale Zaken en Onze Minister van Pensioenen, zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering van dit besluit. Gegeven te Châteauneuf-de-Grasse, 10 augustus 1998. ALBERT Van Koningswege : De Minister van Volksgezondheid en Pensioenen, M. COLLA De Minister van Sociale Zaken, Mevr. M. DE GALAN

29 JANUARI 2003. - Ministerieel besluit tot opname van de erkende functies « mobiele urgentiegroep » in de dringende geneeskundige hulpverlening De Minister van Volksgezondheid,

ninkrijk zo goed en zo volledig mogelijk te bestrijken;

Gelet op de wet van 8 juli 1964 betreffende de dringende geneeskundige hulpverlening, inzonderheid op artikel 1, derde lid, vervangen bij de wet van 22 februari 1998;

Overwegende bovendien dat dit besluit onverwijld dient te worden gepubliceerd, aangezien de van kracht zijnde regelgeving bepaalt dat de functies “mobiele urgentiegroep” in de werking van de dringende geneeskundige hulpverlening worden opgenomen op voorwaarde dat zij tegelijkertijd door de bevoegde overheden worden erkend. Aangezien de functies “mobiele urgentiegroep” ondertussen erkend werden, is het absoluut noodzakelijk dit ministerieel besluit dat de lijst van erkende functies bevat, de vertrekplaats(en) ervan vastlegt en de interventiezone bepaalt die door de functies “mobiele urgentiegroep” wordt bediend, te publiceren;

Gelet op het koninklijk besluit van 2 april 1965 houdende vaststelling van de modaliteiten tot inrichting van de dringende geneeskundige hulpverlening en houdende aanwijzing van de gemeenten als centra van het eenvormig oproepstelsel, inzonderheid op artikel 6bis, gewijzigd bij het koninklijk besluit van 18 juli 2002; Gelet op de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, inzonderheid op artikel 3, § 1, vervangen bij de wet van 4 juli 1989 en gewijzigd bij de wet van 4 augustus 1996; Gelet op de dringende noodzakelijkheid; Overwegende dat de besluiten die recent terzake werden gepubliceerd een aanzienlijke stijging van het aantal functies “mobiele urgentiegroep” hebben mogelijk gemaakt, met als doel tot een adequate en optimale spreiding van die functies te komen, en het grondgebied van het Ko14

Aangezien de aanwezigheid op het terrein van de functies “mobiele urgentiegroep” noodzakelijk is voor de goede werking van de urgentiegeneeskunde kan het niet-opnemen van die functies in de werking van de dringende geneeskundige hulpverlening, tegelijkertijd met de erkenning, zware gevolgen hebben voor de volksgezondheid; bijgevolg dient dit besluit zo snel mogelijk te worden gepubliceerd teneinde de hele organieke regelgeving die recent terzake werd gepubliceerd ten uitvoer te leggen, Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

Besluit : Artikel 1. Worden in de werking van de dringende geneeskundige hulpverlening opgenomen, in toepassing van artikel 6bis van het koninklijk besluit van 2 april 1965 houdende vaststelling van de modaliteiten tot inrichting van de dringende geneeskundige hulpverlening en houdende aanwijzing van de gemeenten als centra van het eenvormig oproepstelsel, de volgende erkende functies « mobiele urgentiegroep ». Voor elke functie « mobiele urgentiegroep » worden respectievelijk vermeld : de uitbatende ziekenhuisbasis, hetzij een ziekenhuis, hetzij een ziekenhuisverband, alsook de campussen die als vertrekplaats(en) gelden. a) voor het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad : - Academisch Ziekenhuis (V.U.B.), Jette - campus Aca demisch Ziekenhuis (V.U.B.); - Universitair Verplegingscentrum Brugmann - campus Schaarbeek; - Clinique Universitaire de Bruxelles Hôpital Erasme, Anderlecht - campus Clinique Universitaire de Bruxelles Hôpital Erasme; - Cliniques Universitaires St.-Luc, Woluwé - campus Cliniques Universitaires St.-Luc; - Universitair Medisch Centrum Sint-Pieter, Brussel campus Universitair Medisch Centrum Sint-Pieter; - V.Z.W. Europaziekenhuizen, Ukkel - campus St. Elisabeth, Ukkel; - Militair Hospitaal Koningin Astrid, Neder-overHeembeek - campus Militair Hospitaal Koningin Astrid.

Universitair Ziekenhuis Antwerpen; - Algemeen Ziekenhuis St.-Jozef, Malle - campus Algemeen Ziekenhuis St.-Jozef; - Imeldaziekenhuis, Bonheiden - campus Imelda-ziekenhuis; - Heilig Hart ziekenhuis v.z.w. Lier - campus Heilig Hartziekenhuis; - Algemeen Ziekenhuis St. Dimpna, Geel - campus Algemeen Ziekenhuis St. Dimpna; - Algemeen Ziekenhuis St. Elisabeth, Herentals - campus Algemeen Ziekenhuis St. Elisabeth; - St. Elisabethziekenhuis, Turnhout - campus St. Elisabethziekenhuis. c) voor de provincie Vlaams-Brabant : - Jan Portaels ziekenhuis, Vilvoorde - campus Van Helmont; - Universitaire Ziekenhuizen K.U.L., Leuven - campus Gasthuisberg; - V.Z.W Algemeen Ziekenhuis Heilig Hart, Tienen - campus Mariëndal; d) voor de provincie Waals-Brabant : - Centre Hospitalier de Tubize-Nivelles - campus Tubize; - Centre Hospitalier de Tubize-Nivelles - campus Nivelles; - Clinique Saint-Pierre, Ottignies - campus Clinique SaintPierre; - Centre Hospitalier Interrégional Edith Cavell, Brainel’Alleud - campus Centre Hospitalier Interrégional Edith Cavell, Braine-l’Alleud;

b) voor de provincie Antwerpen :

e) voor de provincie West-Vlaanderen :

- Associatie Algemeen Centrum Ziekenhuis Antwerpen en Monica v.z.w. Onze-Lieve-Vrouw Middelares en St.Vincentiusziekenhuis, Antwerpen - campus Stuivenberg en campus O.L.Vrouw Middelares Deurne en campus St.-Vincentius; - Associatie Algemeen Centrum Ziekenhuis Antwerpen en Monica v.z.w. Onze-Lieve-Vrouw Middelares en St.Vincentiusziekenhuis, Antwerpen - campus Stuivenberg en campus O.L.Vrouw Middelares Deurne en campus St.-Vincentius; - Associatie Algemeen Ziekenhuis Middelheim en Algemeen Ziekenhuis St. Augustinus, Wilrijk - campus Algemeen Ziekenhuis Middelheim en campus Algemeen Ziekenhuis St. Augustinus; - Associatie Algemeen Ziekenhuis Klina, Brasschaat en Algemeen Ziekenhuis Jan Palfijn-Gallifort, Merksem campus Algemeen Ziekenhuis Klina en campus Jan Palfijn; - Associatie Algemeen Ziekenhuis St. Maarten, Mechelen en Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis, Mechelen - campus Algemeen Ziekenhuis St. Maarten, Mechelen en campus Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis; - Universitair Ziekenhuis Antwerpen, Edegem - campus

- Algemeen Ziekenhuis Groeninge, Kortrijk - campus Maria’s Voorzienigheid; - V.Z.W. Gezondheidszorg Oostkust, Knokke-Heist - campus Onze Lieve Vrouw Ter Linden, Knokke-Heist; - V.Z.W. Gezondheidszorg Oostkust, Knokke-Heist - campus Fabiola, Blankenberge; - Algemeen Ziekenhuis St. Jan, Brugge - campus Algemeen Ziekenhuis St. Jan; - St. Rembertziekenhuis, Torhout - campus St. Rembertziekenhuis; - Regionaal Ziekenhuis Jan Yperman, Ieper - campus Onze Lieve Vrouw, Ieper; - Associatie Stedelijk Ziekenhuis, Roeselare en Heilig Hart Ziekenhuis, Roeselare - campus Stedelijk Ziekenhuis en campus Heilig Hart, Roeselare; - Heilig Hart Ziekenhuis, Roeselare - campus Heilig Hart Menen; - Associatie Henri Serruysziekenhuis, Oostende en Algemeen Ziekenhuis Damiaan, Oostende - campus Henri Serruysziekenhuis en campus St. Jozef, Oostende; - St. Andriesziekenhuis, Tielt - campus St. Andriesziekenhuis; - St. Augustinuskliniek, Veurne - campus St. Augustinus-


15

kliniek; f) voor de provincie Oost-Vlaanderen : - Associatie Onze-Lieve-Vrouw ziekenhuis, Aalst en Algemeen Stedelijk Ziekenhuis, Aalst - campus OnzeLieve-Vrouwziekenhuis en campus Algemeen Stedelijk Ziekenhuis, Aalst; - Algemeen Ziekenhuis St. Elisabeth, Zottegem - campus algemeen ziekenhuis St. Elisabeth; - Algemeen Ziekenhuis St. Blasius, Dendermonde - campus algemeen ziekenhuis St. Blasius; - Heilig Hartkliniek, Eeklo - campus Heilig Hartkliniek; - Universitair Ziekenhuis, Gent - campus universitair ziekenhuis; - Associatie Algemeen Ziekenhuis Jan Palfijn, Gent en Algemeen Ziekenhuis St. Lucas, Gent - campus Watersportbaan en Algemeen Ziekenhuis St. Lucas; - Associatie Algemeen Ziekenhuis Waasland, St. Niklaas en Algemeen Ziekenhuis Maria Middelares, St. Niklaas - campus Stadskliniek en campus Maria Middelares; - Auroraziekenhuis, Oudenaarde - campus Auroraziekenhuis; - A.Z. Zusters van Barmhartigheid, Ronse - campus A.Z. Zusters van Barmhartigheid; g) voor de provincie Henegouwen : - C.H.R. de la Haute Senne, Soignies - campus Tilleriau; - Centre de Santé des Fagnes, Chimay - campus Centre de Santé des Fagnes; - C.H. de Mouscron, Mouscron - campus Le Refuge; - Associatie SMUR de la Région du Centre - campus C.H.U. du Tivoli, La Louvière en campus C.H. de Jolimont-Lobbes, Haine-Saint-Paul; - Association A.S.B.L Sirius, Mons - campus C.H.U. Ambroise Paré, Mons en campus C.H.R. Saint-Joseph Hôpital de Warquignies, Mons; - Association A.S.B.L Sirius, Mons - campus C.H.R. Saint-Joseph Hôpital de Warquignies, Boussu; - Association CRAMU, Charleroi - campus Clinique Notre-Dame de Grâce, Gosselies; - Association CRAMU, Charleroi - campus C.H.U. de Charleroi, Charleroi en C.H. Notre-Dame, Charleroi; - Association CRAMU, Charleroi - campus C.H.U. A. Vésale, Montigny-le-Tilleul; - Association U.M.T., Tournai - campus Clinique NotreDame en C.H.R de Tournai La Dorcas en Réseau hospitalier de médecine sociale; - Réseau Hospitalier de Médecine Sociale, Ath - campus Réseau Hospitalier de Médecine Sociale, Ath;

Notre Dame des Bruyères, Chênée; - Accord d’Association Arrondissement Liège-Waremme - campus Centre Hospitalier Régional de la Citadelle; - Accord d’Association Arrondissement Liège-Waremmecampus C.H. du Bois de l’Abbaye et de Hesbaye, Seraing en campus C.H. du Bois de l’Abbaye et de Hesbaye, Waremme; - Accord d’Association Arrondissement Liège-Waremme - campus Notre-Dame, Waremme en campus Clinique de l’Espérance, Montegnée; - St. Nikolaus Hospital, Eupen - campus St. Nikolaus Hospital; - Klinik St.- Josef, Sankt-Vith - campus Klinik St.- Josef; i) voor de provincie Limburg : - Ziekenhuis Oost-Limburg, Genk - campus St. Jan; - Associatie Virga Jesse Ziekenhuis, Hasselt en Algemeen Ziekenhuis Salvator - St Ursula, Hasselt - campus Virga Jesse en campus Salvator; - Regionaal Ziekenhuis St. Trudo, St. Truiden - campus St. Trudo; - St. Franciscusziekenhuis, Heusden-Zolder - campus St. Franciscusziekenhuis; - Mariaziekenhuis Noord-Limburg, Lommel - campus Maria Middelares; - Ziekenhuis Maas en Kempen, Maaseik - campus Maaseik; - Algemeen Ziekenhuis Vesalius, Tongeren - campus al gemeen ziekenhuis Vesalius. j) voor de provincie Luxemburg : - Clinique du Sud-Luxembourg, Arlon - campus clinique du Sud - Luxembourg Arlon; - Centre Hospitalier de l’Ardenne, Libramont - campus Centre hospitalier de l’Ardenne, Libramont; - Intercommunale Hospitalière Famenne Ardenne Condroz, Bastogne - campus Bastogne; - Intercommunale Hospitalière Famenne Ardenne Condroz, Marche-en-Famenne - campus Aye; k) voor de provincie Namen : - Centre Hospitalier Régional du Val de Sambre, Auvelais - campus CHR du Val de Sambre Auvelais; - Centre Hospitalier de Dinant, Dinant - campus St. Vincent; - Cliniques Universitaires de Mont-Godinne, Yvoir - campus cliniques universitaires de Mont-Godinne; - Centre Hospitalier Régional, Namur - campus CHR Namur.

h) voor de provincie Luik : Artikel 2. - Centre Hospitalier Hutois, Huy - campus Centre Hospitalier Hutois; - C.H. Peltzer - La Tourelle, Verviers - campus La Tourelle; - Accord d’Association Arrondissement Liège-Waremme - campus CHU Sart Tilman, Liège en campus Clinique 16

In toepassing van artikel 6bis, § 1, tweede lid, van hetzelfde besluit worden de interventiezones van de functies « mobiele urgentiegroep » bepaald. Bij het omschrijven van dit gebied, of interventiezone, Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

zal door de aangestelde gebruik worden gemaakt van de hulpmiddelen die door de bevoegde federale gezondheidsinspecteur ter beschikking worden gesteld of door hem werden gevalideerd. Hij zal telkens de functie “mobiele urgentiegroep” vorderen die binnen de kortste tijdspanne de plaats van interventie kan bereiken. In dat verband is het de aangestelde van het centrum van het eenvormig oproepstelsel die telkens de functie “mobiele urgentiegroep” vordert die de opdracht moet uitvoeren. Bij het vorderen van deze functie “mobiele urgentiegroep” zal hij rekening houden met de vertrekplaats en zal hij tevens het gebied aanduiden waarin deze zal fungeren, en dit door het aanduiden van de plaats waar de zieke of het slachtoffer zich bevindt en waar de functie “mobiele urgentiegroep” zich derhalve moet begeven. Binnen elke Commissie voor Dringende Geneeskundige Hulpverlening dient een in artikel 5, § 2, van het koninklijk besluit van 10 augustus 1998 tot oprichting van de Commissies voor Dringende Geneeskundige Hulpverle-

ning bedoelde werkgroep regelmatig samen te komen om het gebruik van de door de federale gezondheidsinspecteur ter beschikking gestelde of gevalideerde middelen te evalueren. Het doel van deze regeling bestaat erin, eenieder in België de aangepaste zorgen te garanderen die op de kortst mogelijke termijn via de equipe van de functie “mobiele urgentiegroep” aangebracht worden. Artikel 3. Dit besluit treedt in werking op de eerste dag van de maand na die waarin het is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad . Brussel, 29 januari 2003. J. TAVERNIER

Gemeld De V.V.I.Z.V. meldt enkele wijzigingen in de Raad van Beheer:

Diegenen die de VVBV of contactpersoon Peter Van de Voorde wensen te bereiken , kunnen dit voortaan via volgende cöordinaten:

Dhr. Tom Verbeke geeft het voorzitterschap door aan Mevr. Brigitte Claes. De Maatschappelijke zetel verhuist naar: Beukenhoflaan 17 B-2630 Aartselaar [email protected]

V.V.B.V. P/a Van de Voorde Peter Vanovers 35 B-9990 Maldegem

Dhr. Ivan Jansen geeft het secretariaatswerk door aan Mevr. Veerle Hautekeete. Het nieuwe secretariaatsadres is: Secretariaat V.V.I.Z.V. Postbus 35 B-9850 Nevele Tel/Fax : 09/245.82.72

@

Tel : 050/71.83.92 Fax : 050/72.04.49 GSM : 0495/22.88.13 : [email protected] [email protected]

VVBV, wijziging contactadres... In Spoedgevallen 2002, JG 21, Nr. 5 werd op pagina 112 de Vlaamse Vereniging voor Brandweer Verpleegkundigen voorgesteld. Er werden echter problemen vastgesteld met de e-mail bezorging via provider planetinternet. Hierdoor werd beslist van provider te veranderen. Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

17

ADVERTENTIE SILVERT MEDICAL QUADRI

ADVERTENTIE SILVERT MEDICAL QUADRI

ADVERTENTIE ROCHE DIAGNOSTICS QUADRI

WebSite J.P.A. Beullens, VPK Spoed A.Z. St. Maarten - Campus Mechelen

http://www.v-tachonline.com/acls/ Alles wat je wil en wou weten over ACLS: * Algoritmes * ACLS-medicatie * Megacode * ... Je kan het terugvinden op deze website! Als je alles hebt ingestudeerd kan je gebruik maken van de online-quiz om je ‘skills’ te testen. Uiteraard ontbreken de medische links niet. Als je het wil kan je zelfs een kaartje en commentaar achterlaten voor de webmaster...

http://www.virtualnurse.com/index.php Nog maar eens een portaal-site van waar je je verpleegkundig georiënteerde surf-exploten kan starten. De vraag is alleen, hoe lang nog? Vermits het geheel recent werd te koop aangeboden. In elk geval kan je via de keuzebalk rechtsbovenaan snel een interesseveld terugvinden, aanklikken, waarna je scherm gevuld wordt met al dan niet nuttige links... Zoekplezier verzekerd!

http://www.medicaledu.com/ “Alles over wondzorg” gegroepeerd op één plaats. Dit vereenvoudigd uiteraard het opzoekwerk als je eens met een vraag over dit topic zit. Via de eenvoudige zoekmotor krijg je snel toegang tot het gezochte onderwerp. De aangeboden informatie is rijkelijk voorzien van fotografisch materiaal, waardoor de informatie nog veel toegankelijker wordt. Zelfs al ben je niet veel met complexe wondzorg bezig, is deze site een echte aanrader... Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

21

http://www.decubitus.be Decubitusletsels zijn niet meteen de frequent voorkomende problematiek op spoedgevallen, maar het kan wel eens voorvallen dat een patiënt met zulk een letsel langere tijd op spoed verblijft en dus zorgen nodig heeft... Ook naar preventie toe biedt de site een weelde aan tips. Op deze site kan je de Belgische richtlijnen wat betreft zorg aan decubitusletsels terugvinden. De navigatie op de site is éénvoudig en vooral snél! Zonder meer interessant.

http://www.ispub.com/ Via deze site kan je online journals raadplegen. Meestal heb je echter wel een account en logon nodig om de volledige artikels te kunnen lezen (wat jammer is). De abstracts zijn uiteraard steeds vrij te lezen, en wat meer is, vele van de online magazines hebben een dienstverlening waarbij je, mits achterlaten van je e-mail adres, gratis op de hoogte wordt gehouden van de inhoud van de verschijnende nummers. Interessant voor diegenen die ergens een account en logon kunnen “lenen”.

De links zijn aanklikbaar via onze website...

http://www.vvvs.be Laatst nog een goede website bezocht? Een online tijdschrift gevonden dat de moeite waard is of misschien zelfs een presentatie of online tutorial ? Wens je deze informatie te delen met collega’s hulpverleners? Stuur dan even een mailtje met de betreffende site of de URL en eventueel een korte bespreking of appreciatie naar volgend adres:

[email protected] Je kan natuurlijk ook gewoon een briefje sturen aan: VVVS - Website P/a Kleine Nieuwedijk 152 B-2800 MECHELEN

22


Voor u gelezen... J.P.A. Beullens - VPK Spoed A.Z. St. Maarten - Campus Mechelen

Nursing the breathless patient

waarden ongedetecteerd gevaarlijk kunnen verhogen!

Claire Bennet MA, PGCHE, BSc(Hons), DipN, RGN Nursing standard, Januari 2003, Vol 17, No 17, p. 45-51 Het ervaren van ademnood is een subjectief gevoel en dient gekaderd in zijn context... Zo is er een verschil tussen ademnood als gevolg van een zware insapnning of ten gevolge van een COPD-opstoot. In dit artikel worden de diverse oorzaken van ademnood besproken . Tevens wordt het onderzoek van een patiënt met ademnood gedetailleerd besproken en worden er tal van tips meegegeven . Verder wordt er ingegaan op de topics: * zuurstoftherapie * aërosoltherapie * correcte inhalatietherapie * correcte aspiratietechnieken Na het lezen van deze tekst zal je een kortademige patiënt op een andere wijze gaan benaderen...

Verder in het artikel worden de klinische toepassingen zowel bij geïntubeerde (beademde) patiënten zowel als bij spontaan ademende patiënten besproken. Bij geïntubeerde patiënten weerhouden we : 1. controle van goede plaatsing E.T. en bewaking van eventuele dislocatie 2. evalueren van reanimatie-pogingen 3. titreren van EtCO2 waarden bij neonaten en patiënten verdacht op verhoogde intracraniële druk... Bij spontaan ademende patiënten zijn dit: 1. Bronchospastische aandoeningen als oa. COPD 2. Hypoventilatie door oa. intoxicaties, sedativa, hoofdletsels, ... 3. Shock Men besluit dat het beschikbaar worden van capnometrie voor niet-geïntubeerde patiënten belangrijke kansen voor zowel onderzoek als verbetering in de patiëntenzorg. Gesteld wordt dat het potentiëel voor een verbetering van patiëntenzorg en outcome verhoogd door de mogelijkheid tot bijkomende objectieve data-collectie... .

Capnography in EMS Baruch Krauss, MD, EdM, FAAP JEMS, January 2003, Vol. 28, No. 1, p. 28-41 Capnografie heeft de laatste 3 jaar een stevige plaats ingenomen in de prehospitaal hulpverlening. Het geeft de paramedic een idee van de perfusiestatus en geeft een vroege alarmering van optredende shock door detectie van belangrijke vermindering van de Cardiac Output (CO) vooraleer er opmerkelijke veranderingen in de bloeddruk optreden.. In dit artikel wordt eerst de techniek achter de capnografie verduidelijkt om daarna via een opfrisser fysiologie (oa. de Krebs-cyclus) te komen tot een belangrijke stelling: => Capnografie geeft géén beeld van de oxygenatie => Pulseoximetrie géén beeld geeft van de ventilatoire toestand van een patiënt. Het is een feit dat hoge pulseoximetrie-waarden een vals gevoel van veiligheid kunnen geven, omdat tegelijk de CO2Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

23

Krachtlijnen van de wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt, Staatsblad 26 september Delmal Katelijne, Juridisch adviseur AZ VUB 2002 De wet van 22 augustus 2002, die de rechten van de patiënt vaststelt, is in grote mate een codificatie van de bestaande rechtspraak en incorporatie in het Belgisch recht van bestaande beginselen vervat in verdragteksten, algemene rechtsbeginselen, de Grondwet en in het strafrecht. Ze is toepasselijk op privaatrechtelijke en publiekrechtelijke rechtsverhoudingen inzake gezondheidszorg verstrekt door een beroepsbeoefenaar aan een patiënt (art. 3). Uit de definitie blijkt dat het toepassingsgebied niet beperkt is tot zieken. Ook een gezond persoon die zich op eigen initiatief of op verzoek bv. van de werkgever laat onderzoeken, wordt beoogd. De beroepsbeoefenaar is degene die bedoeld is in het KB nr. 78 van 10 november 1967 betreffende de uitoefening van de gezondheidsberoepen alsook de beoefenaar van een niet-conventionele praktijk bedoeld in de wet van 29 april 1999. De beroepsbeoefenaar is verplicht de rechten van de patiënt na te leven binnen zijn wettelijke bevoegdheden en in de mate waarin de patiënt hieraan zijn medewerking verleent. In het belang van de patiënt pleegt hij desgevallend multidisciplinair overleg. Rechten van de patiënt : de nieuwe wet geeft zeven rechten aan de patiënt. Kwaliteitsvolle dienstverlening (art. 5) De patiënt heeft, in zijn relatie met de beroepsbeoefenaar, recht op een kwaliteitsvolle dienstverlening, die beantwoordt aan zijn behoeften, met eerbiediging van zijn menselijke waardigheid en zijn zelfbeschikking en zonder enig onderscheid op welke grond ook.

patiënt.De patiënt kan vragen dat zij hem schriftelijk wordt bevestigd. De wet hakt geen knopen door over de bewijslast nopens het geven van (on)voldoende informatie. De rechtspraak is daarover verdeeld, zodat het nog steeds veilig is om schriftelijke, goed uitgewerkte informatie te geven om bewijsproblemen te voorkomen (dit geldt ook voor de hieronder besproken informatie). - De patiënt kan schriftelijk verzoeken om de informatie mee te delen aan zijn vertrouwenspersoon. Het verzoek en de identiteit van de vertrouwenspersoon worden vermeld in het dossier. - De informatie wordt niet aan de patiënt verstrekt bij de zgn. therapeutische exceptie, d.i. als de arts meent dat het meedelen van informatie een ernstig nadeel voor de patiënt zou betekenen. Vooraf dient er een andere beroepsbeoefenaar geraadpleegd te worden en er moet een schriftelijke motivering toegevoegd worden aan het dossier. De eventueel aangewezen vertrouwenspersoon moet ingelicht worden. Als het meedelen van informatie geen nadeel meer oplevert, dan moet de informatie alsnog meegedeeld worden. - Wanneer de patiënt uitdrukkelijk verzoekt de informatie niet mee te delen, dan mag de beroepsbeoefenaar ze niet meedelen, tenzij het niet meedelen een ernstig nadeel voor de gezondheid van de patiënt of van derden oplevert. Hierover dient vooraf met een andere beroepsbeoefenaar overlegd worden ; de eventuele vertrouwens persoon moet gehoord worden. Het verzoek van de patiënt wordt in het dossier genoteerd. Toestemming (artikel 8)

Vrije keuze van de beroepsbeoefenaar (art. 6) De patiënt heeft recht op vrije keuze van de beroepsbeoefenaar en recht op wijziging van die keuze, tenzij, in beide gevallen, de wet beperkingen oplegt, bv. preventieve geneeskunde, arbeidsongevallenwetgeving. Informatie over de gezondheidstoestand (art. 7) - De patiënt heeft recht op alle hem betreffende informatie, nodig om inzicht te krijgen in zijn gezondheidstoestand en de vermoedelijke evolutie ervan. De informatie wordt in beginsel mondeling en in een duidelijke taal medegedeeld, rekening houdend met de individuele 24

- De patiënt heeft het recht om geïnformeerd, vooraf en vrij toe te stemmen in ieder optreden van de beroepsbeoefenaar. Hij heeft ook het recht om de toestemming te weigeren of in te trekken. - De informatie heeft betrekking op het doel (diagnostisch of therapeutisch karakter), de aard (pijnlijk, invasief), de graad van urgentie, de frequentie, de duur, de voor de patiënt relevante risico’s, de contra-indicaties, nevenwerkingen, de nazorg, de mogelijke alternatieven, de financiële gevolgen, de mogelijke gevolgen bij weigering of intrekking van de toestemming, als ook andere door de patiënt of door de zorgverlener beSpoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

langrijk geachte verduidelijkingen. Samengevat dient meegedeeld te worden wat relevant is voor de beslissing van de patiënt, rekening houdend met de ernst en frequentie van de risico’s en met de persoon van de patiënt. De informatie wordt vooraf, tijdig en in een duidelijke taal verstrekt. De patiënt kan uitdrukkelijk verzoeken om de informatie niet te krijgen of ze aan zijn vertrouwenspersoon mee te delen. - Een voorafgaande schriftelijke weigering van de patiënt toen hij zijn wil nog kon uitdrukken, tot een wel omschreven interventie (geen vage instructie) moet geëerbiedigd worden. Een voorafgaande weigering krijgt hierdoor hetzelfde rechtsgevolg als een actuele weige ring. In de wet kan men dus een juridische basis vinden voor de zgn. levenstestamenten, waarin patiënten aan geven dat zij bepaalde behandelingen bv. kunstmatige beademing of voeding, weigeren. - Als er bij een urgentie geen duidelijkheid bestaat over de wil van de patiënt of zijn vertegenwoordiger handelt de beroepsbeoefenaar in het belang van de gezondheid van de patiënt. De beroepsbeoefenaar maakt daar melding van in het dossier. Zodra mogelijk, moet hij de informatie- en toestemmingsverplichting alsnog naleven. - De toestemming wordt in beginsel uitdrukkelijk gegeven, doch kan ook afgeleid worden uit de gedragingen van de patiënt. Op verzoek van de patiënt of van de beroepsbeoefenaar en met de instemming van de beroepsbeoefenaar of van de patiënt, wordt de toestemming, de weigering of intrekking ervan, schriftelijk vast gelegd in het dossier. Beide partijen dienen er dus mee in te stemmen. Dat verhindert niet dat in het dossier genoteerd wordt op welke dag de interventie besproken werd, of de patiënt daarmee instemde of weigerde om een toestemmingsformulier te ondertekenen. Patiëntendossier, inzagerecht en recht op afschrift (art. 9) - De patiënt heeft recht op een zorgvuldig bijgehouden en veilig bewaard patiëntendossier. Hij heeft recht om er documenten te laten aan toevoegen. - Hij heeft recht op inzage in dat dossier ten laatste bin nen 15 dagen na ontvangst van het (schriftelijk of mon deling) verzoek. De persoonlijke notities van een beroepsbeoefenaar en gegevens die betrekking hebben op derden zijn uitgesloten. Hij kan zich laten bijstaan door een vertrouwenspersoon. Als die een beroeps beoefenaar is, dan krijgt hij ook inzage in de persoon lijke notities. - De patiënt heeft volgens dezelfde modaliteiten als ho ger, tegen kostprijs, recht op afschrift (bv. fotokopie, email, diskette) van het geheel of van een gedeelte van het dossier. Ieder afschrift vermeldt dat het strikt per soonlijk en vertrouwelijk is. De beroepsbeoefenaar kan Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

weigeren als hij duidelijke aanwijzingen heeft dat de patiënt onder druk wordt gezet om het afschrift aan derden mee te delen. - Overlijdt de patiënt, dan hebben de echtgenoot, de wettelijk samenwonende partner, de partner en de bloed verwanten tot en met de tweede graad, recht op inzage via een aangewezen beroepsbeoefenaar. Hun verzoek moet voldoende gemotiveerd en gespecificeerd (welke onderdelen) zijn. De patiënt mag er zich niet uitdrukkelijk tegen verzet hebben. De beroepsbeoefenaar heeft ook recht op de persoonlijke notities. Bescherming persoonlijke levenssfeer (art. 10) - De patiënt heeft recht op bescherming van zijn persoonlijke levenssfeer bij iedere tussenkomst van de beroepsbeoefenaar, in het bijzonder voor de informatie m.b.t. zijn gezondheid. - De patiënt heeft recht op respect voor zijn intimiteit. Enkel de personen waarvan de aanwezigheid is verantwoord, kunnen aanwezig zijn bij de zorg, de onderzoeken en de behandeling. Afwijkingen hierop kunnen met het akkoord van de patiënt. - Geen inmenging met betrekking tot de uitoefening van dit recht is toegestaan dan voor zover het bij de wet is voorzien en nodig is voor de bescherming van de volksgezondheid of voor de bescherming van de rechten en de vrijheden van anderen. Klachtenbemiddeling (art.11) De patiënt kan een klacht indienen over de uitoefening van zijn patiëntenrechten bij een bevoegde ombudsfunctie. De ombudsfunctie heeft de volgende opdrachten : - het voorkomen van vragen en klachten door bevordering van de communicatie tussen de patiënt en de beroepsbeoefenaar - het bemiddelen bij de klachten om een oplossing te bereiken. - het informeren van de patiënt inzake de mogelijkheden voor de afhandeling van zijn klacht indien er d.m.v. bemiddeling geen oplossing wordt bereikt - het informeren over de organisatie, de werking en de procedureregels van de ombudsfunctie - het formuleren van aanbevelingen ter voorkoming van tekortkomingen die kunnen leiden tot klachten. Meer gedetailleerde voorwaarden waaraan de ombudsfunctie dient te voldoen, moeten nog bepaald worden in een uitvoeringsbesluit. Vertegenwoordiging van de patiënt (art. 12-15) In principe oefent de patiënt zelf zijn rechten uit, mits een aantal uitzonderingen : - Bij een minderjarige patiënt oefenen de ouders die het gezag over de minderjarige hebben of zijn voogd, de 25

rechten uit. Hij wordt betrokken bij de uitoefening van zijn rechten, rekening houdend met zijn leeftijd en maturiteit. De minderjarige die tot een redelijke beoordeling van zijn belangen in staat is, kan zijn rechten zelfstandig uitoefenen. - Bij een meerderjarige patiënt die zich in staat van verlengde minderjarigheid bevindt of onbekwaam is verklaard, oefenen de ouders of de voogd de patiënten rechten uit. Hij wordt er zoveel als mogelijk en in verhouding tot zijn begripsvermogen bij betrokken. - Meerderjarigen die niet onder een dergelijk statuut vallen maar toch niet in staat zijn hun rechten zelf uit te oefenen, worden vertegenwoordigd door een persoon (ev. buiten de familie) die voorafgaand door de patiënt is aangeduid om in zijn plaats op te treden. Deze aanwijzing van een “door de patiënt benoemde vertegenwoordiger” moet gebeuren met een gedagtekend “bijzonder mandaat” dat door de beide personen onderte kend moet zijn. Het mandaat kan zowel door de patiënt als door de vertegenwoordiger op dezelfde wijze her roepen worden. Let wel, de wet schrijft geen model voor en evenmin waar het document bewaard moet worden. Heeft de patiënt geen vertegenwoordiger aangeduid of treedt die niet op, dan dient verplicht een cascaderegeling te worden gevolgd. Eerst oefent de echtgenoot of de partner de rechten uit. Wil die niet of als die ontbreekt, dan oefent, in dalende volgorde, een meerderjarig kind, een ouder, een meerderjarige broer of zus van de patiënt, de rechten uit. Is ook dat niet mogelijk (bv. bij conflict tussen verwanten), dan behartigt de betrokken beroepsbeoefenaar, eventueel in multidisciplinair overleg, de belangen van de patiënt.

is. De commissie is samengesteld uit vertegenwoordigers van patiënten, beroepsbeoefenaars, ziekenhuizen en verzekeringsinstellingen. Nadere regelen i.v.m. de samenstelling en de werking van de commissie dienen nog bij uitvoeringsbesluit bepaald te worden. Aflevering van getuigschriften in de context van verzekeringen (art. 19) De wet wijzigt artikel 95 van de wet op de verzekeringsovereenkomsten. - De behandelende arts kan (is niet verplicht) informatie geven die nodig is voor het sluiten of het uitvoeren van een verzekeringscontract . Het getuigschrift beperkt zich tot een beschrijving van de huidige gezondheidstoestand en mag uitsluitend aan de adviserend arts van de verzekeraar worden bezorgd. - Ook het medisch onderzoek, noodzakelijk voor het sluiten en het uitvoeren van een verzekeringsovereenkomst, kan slechts steunen op de voorgeschiedenis van de huidige gezondheidstoestand van de kandidaat-verzekerde en niet op technieken van genetisch onderzoek. - Mits de verzekeraar aantoont de voorafgaande toestemming van de verzekerde te bezitten, geeft de behandelende arts aan de adviserende arts van de verzekering, een verklaring over de doodsoorzaak.

In het belang van de patiënt kan de beroepsbeoefenaar mits schriftelijke motivering in het medisch dossier en na multidisciplinair overleg, afwijken van de beslissingen van de vertegenwoordiger, tenzij die zich kan beroepen op de uitdrukkelijke wil van de patiënt. Federale commissie “rechten van de patiënt” (art. 16) Bij het ministerie van sociale zaken wordt een Federale commissie “Rechten van de Patiënt” opgericht. Die heeft o.a. de volgende opdrachten : - verzamelen en verwerken van informatie over patiënt en rechtelijke aangelegenheden. - advies aan de minister over rechten en plichten van patiënten en beroepsbeoefenaars - evaluatie van patiëntenrechten - evaluatie van de werking van de ombudsfunctie - klachten behandelen over de werking van de ombudsfunctie. Bij de commissie wordt een ombudsdienst opgericht. Die dienst verwijst de klachten van de patiënt door naar de bevoegde ombudsfunctie of, behandelt die zelf, als er geen 26


De Vraagbaak D. Lauwaert, HVP SPGD AZ VUB R. Beckers, Urgentiearts SPGD AZ VUB

Vragen Vraag 1: Een kankerpatiënt, die een Porth-a-cath heeft voor de toediening van chemotherapie, komt naar de Spoedgevallendienst (SPGD) met klachten van heesheid, een drukkend gevoel in het hoofd en tintelingen in de vingers. Welke oorzaak van de klachten zal de verpleegkundige dienen te zoeken op basis van de antecedenten en van de huidige symptomen? A: Congestief hartfalen B: Hypernatremie C: Vena cava superior syndroom D: Thoracic outlet syndroom

dat zijn vrienden verklaard hebben dat hij Ecstasy (3,4methylenedioxymethamphetamine, MDMA, XTC) heeft ingenomen. Welke van de volgende bevindingen komen overeen met het gebruik van Ecstasy? A: Vernauwde pupillen B: Hypothermie C: Bradycardie D: Hypertensie

Vraag 4: Een vochtbolus wordt voorgeschreven wanneer een patiënt met een rechter ventrikel infarct (RVI) zich op de SPGD aanbiedt. Op welke manier wordt het effect van deze therapie door de verpleegkundige gemonitord?

Vraag 2: Bij het plaatsen van een verblijfsonde bij een patient, verschijnt er ± 50 ml urine die dezelfde kleur heeft als cola. Welke van de volgende aandoeningen of toestanden zal hier de oorzaak van zijn? A: een urinaire infectie B: een pyelonefritis C: een niertrauma D: de patiënt heeft gedurende een onbepaalde tijd op de grond gelegen na een val

A: opgezette halsvaten B: het ontstaan van krakende geluiden in de longen C: het vertragen van het hartritme D: het stijgen van de bloeddruk

Vraag 5: Een 58-jarige nierdialysepatient wordt op de SPGD binnengebracht. Hij was een weekendje gaan vissen en voelt zich nu zeer zwak. Het EKG bij opname vindt U hieronder. U denkt aan een:

Vraag 3: Een 20-jarige man wordt door de 100-ziekenwagen naar de Spoedgevallendienst gebracht nadat hij plots in mekaar gezakt was op een fuif. De ambulanciers vertellen

A: een hypokaliemie B: een hyperkaliemie C: een hyponatriemie D: een hypermagnesemie

EKG-tracée bij vraag 5 Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

27

Advertentie 3M Healthcare Zwart-Wit

Antwoorden: Vraag 1: C Een vena cava superior syndroom is het gevolg van een belemmeren van de drainage van de vena cava superior. De ernst van de symptomen wordt bepaald door de graad en de uitgebreidheid van het belemmeren en de snelheid van optreden van de symptomen. In het merendeel van de gevallen bij patiënten met kanker is de oorzaak de tumor die op de vene drukt; nochtans in 5 % van de gevallen is de oorzaak een trombose ten gevolge van een catheter. Naast de vage symptomen als een drukgevoel in het hoofd en de nek en een zwelling van de handen, moet er eveneens gezocht worden naar een zwelling van het aangezicht en de lippen, heesheid, thoracale pijn, veneuze uitzetting ter hoogte van de thoraxwand, en visusstoornissen. Een congestief hartfalen resulteert meer in een oedeem van de onderste ledematen en hypernatremie resulteert in een gegeneraliseerd oedeem. Een thoracic outlet syndroom is een gevolg van de compressie van de neuro-vasculaire structuren van onderaan de clavicula naar de oksel. De patiënten hebben pijn en paresthesien uitstralend van de hals of de schouder naar de voorarm en de vingers.

Klassieke symptomen van RVI zijn: koude klamme huid, opgezette halsvenen, heldere ademhalingsgeluiden, perifeer oedeem, en hypotensie. Een verhoogde vochttoediening wordt gebruikt om de cardiac output en de perifere perfusie te verhogen en de ventriculaire vulling te verbeteren; de verpleegkundige zal dus de verbetering van de bloeddruk dienen te bewaken. Het doel van de vochtbolus is het rechter ventrikel beter te vullen waardoor de kracht van de contractie verbetert (wet van Starling). Patiënten met een RVI lopen ook het risico om een bradycardie te ontwikkelen en een 2de of 3de graads AVblock dat resistent is aan atropine

Vraag 5: B De patient had een kaliemie van 9.6 mmol/L. Bij hyperkaliemie kunnen volgende afwijkingen aanwezig zijn: kleine of afwezige P-golven, VKF, wijd QRS, verkort of afwezig ST-segment, wijde, grote en gedempte T-golven, zelfde VF.

Vraag 2: D De cola-kleurige urine is meestal het gevolg van het vrijkomen van myoglobine wanneer de skeletspieren worden aangetast. Een patiënt, die gedurende onbepaalde tijd op de grond heeft gelegen, zal chronische drukletsels hebben ter hoogte van de skeletspieren. Bij de 3 andere aandoeningen kan hematurie aanwezig zijn.

Vraag 3: D Ecstasy heeft een vergelijkbare chemische structuur als amfetamines en veroorzaken symptomen als hypertensie en tachycardie, gedilateerde pupillen, angst, agitatie en zweten. Andere symptomen zijn paranoia, tremor, spierspasmen, nystagmus en acute hyperthermie. De complicaties kunnen zijn: electrolytenstoornissen, DIC, rhabdomyolysis, stuipen, aritmieen, nierfalen, cardiovasculaire collaps, en hepatoxiciteit

Vraag 4: D Een rechter ventrikel infarct (RVI) resulteert in een inadequaat pompen van bloed van de rechter kant van het hart door het bloedbed van de longen naar de linker kant van het hart. Dit resulteert in een inadequate vulling van de pomp van de linker kant van het hart en een gedaalde cardiac output met als gevolg hypotensie. Spoedgevallen - Jaargang 22 - Nummer 1

29

Agenda 2003 Posthogeschoolvorming voor Verpleegkundigen Werkzaam op Intensieve Zorg en Spoedgevallenzorg Trauma en zwangerschap Updating recht i.v.m. Intensieve Zorg, Spoed en MUG Stomp thoraxtrauma, mediastinaal trauma en myocardcontusie Neuro-traumapatiënt Datum Locatie

Info

Kost

: 17 februari 2003 : Gaselwest auditorium Gaselwest Electrabel President Kennedypark 12 8500 Kortrijk : KATHO Departement HIVV Doorniksesrteenweg 145 8500 Kortrijk. Tel. : 056/26.41.10 Fax: : 056/20.46.89 @ : [email protected] : • 31,-

29ste Week van de Verpleegkundigen en Vroedvrouwen NVKVV Datum Locatie

Info

: 10 tot 14 maart 2003 : Thermae Palace Koningin Astridlaan 7 Oostende : NVKVV Vergote Square 43 1030 Brussel Tel : 02/737.97.83 Fax : 02/734.84.60 @ : [email protected] Http://www.nvkvv.be

Aandacht voor traumapatiënten Permanente vorming “Intensieve Verpleging en Spoedgevallenzorg” Datum Locatie Info

30

: 11 maart 2003 : U.Z. Gasthuisberg Onderwijs en Navorsing GA3 : Dhr. Herman Verbruggen Verpleegkundig Manager Kritieke

Kost

Diensten Universitaire Ziekenhuizen K.U. Leuven Herestraat 49 3000 Leuven Tel : 016/34.39.61 of 60 Fax : 016/34.49.70 @ : Herman.Verbruggen@ uz.kuleuven.ac.be : • 13,-

23rd International Symposium on Intensive Care and Emergency Medicine Belgian Socity of Intensive Care and Emergency Medicine (BeSEDiM) Datum Locatie Info

: 18 tot 21 maart 2003 : Brussels Congres Center : Dr. Luc Mortelmans A.Z. Klina - Spoedgevallen Augustijnslei 100 B-2930 Brasschaat

Posthogeschoolvorming voor Verpleegkundigen Werkzaam op Intensieve Zorg en Spoedgevallenzorg Intracerebrale en subarachnoïdale bloedingen Kindermishandeling: medische en medico-legale aspecten Nierdialyse op Kritieke Diensten Neurotrans-mitters: praktische toepassingen op Intensieve Zorg en Spoed Datum Locatie

: 21 maart 2003 : Gaselwest auditorium Gaselwest Electrabel President Kennedypark 12 8500 Kortrijk Info : KATHO Departement HIVV Doorniksesrteenweg 145 8500 Kortrijk. Tel. : 056/26.41.10 Fax: : 056/20.46.89 @ : [email protected] Kost : • 31,-


2nd Central & Eastern European Conference for Emergency and Disaster Medicine Datum Locatie

Info

: 5 & 6 april 2003 : Mariott Hotel Budapest Hongarije :Congress Office: New Instant DC., Ms Judit Blaho Address: H-1013 Budapest, Attilastr. 29 Tel.: +36 (1) 212-3018 Fax: +36 (1) 212-2232 @ : [email protected]

Info

: KATHO Departement HIVV Doorniksesrteenweg 145 8500 Kortrijk. Tel. : 056/26.41.10 Fax: : 056/20.46.89 @ : [email protected] Kost : • 31,-

Ramp en Bestrijding Vakbeurs Datum Locatie

Info

: 7 tot 10 mei 2003 : Autotron Graafsebaan 133 Rosmalen - Nederland : http://www.rampenbestrijding.com

Urgences 2003 Société Francophone de Médecine d’Urgence Datum : 16 tot 18 april 2003 Locatie : Palais des Congrès Porte Maillot 2, place de la Porte Maillot 75017 Paris Frankrijk Info : MCO Congres 27, rue du four à chaux 13007 Marseille Frankrijk @ : [email protected]

Posthogeschoolvorming voor Verpleegkundigen Werkzaam op Intensieve Zorg en Spoedgevallenzorg Gebruik van bloedcomponenten bij de kritisch zieke patiënt en de traumapatiënt Brandwondenzorg: lessen uit de ramp in Volendam Werkwinkels: Cardiologie en ritmestoornissen Traumatologie Verpleegkundige benadering en observatie van slachtoffers Vrije ademweg en beademing Zorg voor zorgenden Datum Locatie

: 6 mei 2003 : Gaselwest auditorium Gaselwest Electrabel President Kennedypark 12 8500 Kortrijk Namiddag: KATHO campus Dep. Verpleeg- en Vroedkunde Doorniksesteenweg 145 8500 Kortrijk


Nationaal Forum Crisisbeheersing en Rampenbestrijding Datum : 7 tot 8 mei 2003 Locatie : Autotron Graafsebaan 133 Rosmalen Nederland Info : NFCR Postbus 93109 2509 AC DEN HAAG Tel. : 00-31-70/441 57 41 Fax : 00-31-70/441 57 90 @ : [email protected] http://www.elseviercongressen.nl

Colloque de médecine d’urgence BE.S.E.DI.M, Croix-Rouge, A.F.I.U., F.R.C.S.P.B. , Service des Urgences C.H.A. Datum : 9 en 10 mei 2003 Locatie : Centre Culturel de Libramont Info : BESEDIM Colloque de médecine d’urgence Rue des Dominicains 1A B-6800 Libramont Sectrétariat : Mme. N. Bellevaux Tel. : 0496/07 58 18 @ : [email protected]

Venticare 2003 Hét congres voor de acute zorg Datum : 22 én 23 mei 2003 Locatie : Jaarbeurs Congres- en Vergadercentrum Utrecht Beatrixgebouw 31

Info

: Venticare Postbus 13141 NL- 3507 LC Utrecht Nederland Tel : 00-31-30/271 71 12 Fax : 00-31-30/271 22 93 @ : [email protected] http://www.venticare.nl

12de Symposium V.V.V.S. Een dag op spoedgevallen... Datum : 14 en 15 oktober 2003 Locatie : Club Floreal Koning Albertlaan 59 8370 Blankenbergen Info : volgt

Bijscholingsaanbod 2003 V.V.I.Z.V. vzw.

Acuut Renaal Falen

UZA

AZ VUB

Virga Jesse

UZ GENT

AZ St. JAN

28-04-03

19-05-03

05-05-03

22-04-03

08-05-03

24-02-03

12-03-03

01-04-03

05-05-03

02-04-03

18-03-03

02-04-03

11-03-03

09-04-03

29-04-03

31-03-03

05-05-03

24-02-03

10-03-03

05-03-03

Dr. Philippe Duym NMSJ Gent

Drugs, hoe & wat? Dhr. Philippe Fortain Spoedgevallen UZ Gent

Nieuwe tendensen in neurologische monitoring Dr. Luc Heylen AZ St. Augustinus

Infectiecontrole op IZ Dr. Hilde Jansens UZA

Info

Kost Locaties

32

: V.V.I.Z.V. Postbus 35 B-9850 Nevele Tel/Fax : 09/245 82 72 @ : [email protected] Http://www.vvizv.be : Leden V.V.I.Z.V. : gratis Niet-leden : • 6,: 1) UZA - Auditorium Kinsbergen 2) AZ VUB - Auditorium Kiekens 3) Virga Jesse ZH 4) UZ Gent - Auditorium C 5) AZ St. Jan -

- Wilrijkstraat 10 - Laarbeeklaan 101 - Stadsomvaart 11 - De Pintelaan 185 - Ruddersvoorde 10

- B-2650 Edegem - B-1090 Jette - B-3500 Hasselt - B-9000 Gent - B-8000 Brugge


SPOEDGEVALLEN INHOUD. Redactie Spoedgevallen. Vlaamse Vereniging van Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg vzw. Bestuursleden V.V.V.S

Recommend Documents