september 2015 - A.M. van Essen, L.M. Sluys ©Tympaan Instituut
Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
IInhoud
blz
1Inleiding 1.1 1.2 1.3 1.4
Aanleiding Vraagstelling Aanpak Leeswijzer
1 1 1 2
2Kenmerken werkgebied 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
Kenmerken werkgebied SWT samengevat Bevolking Huishoudens en woningen Inkomen Gebruik van zorg en ondersteuning Onderwijs
3 3 5 5 6 8
3Kenmerken SWT 3.1 3.2 3.3 3.4 3.4.1 3.4.2 3.5
Kenmerken SWT samengevat Algemeen Doelgroepen Activiteiten Ondersteuning leefgebieden Type ondersteuningsactiviteiten Organisatie
9 9 9 9 9 10 10
4Functioren SWT 4.1 4.2 4.3 4.4 4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.4 4.4.5
Functioneren SWT samengevat Algemeen Het team Uitvoering taken Gesprek, integraal plan en regie op naleving afspraken Duidelijke analyse problemen? Passende ondersteuningsplannen? Goede naleving afspraken? Outreachend werken
Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
11 11 11 13 13 13 14 14 14
4.4.6 4.4.7 4.4.8 4.5 4.5.1 4.5.2 4.5.3
Inzet methoden? Regelmatige contacten? Keukentafelgesprekken? Samenwerking partners Toeleiding van casussen Voldoende en juiste casussen? Samenwerking over ondersteuning
5Aandachtspunten
2 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
14 14 14 14 15 15 15
1Inleiding 1.1
Aanleiding In de regio Holland Rijnland zijn in 2014 in meerdere gemeenten sociale wijkteams (SWT’s) opgezet. Daarmee willen gemeenten een nieuwe, integrale werkwijze hanteren die zich in grote lijnen als volgt kenmerkt: • het vroegtijdig signaleren van problemen; • het voeren van integrale keukentafelgesprekken; • het opstellen van integrale ondersteuningsplannen; • het (zorgen voor) uitvoering van ondersteuningsplannen; • nazorg en monitoring. De regio verwacht dat de integrale werkwijze leidt tot adequatere hulpverlening aan kwetsbare burgers. Door tijdige signalering worden burgers eerder bereikt en kan escalatie worden voorkomen; de integrale aanpak kan leiden tot effectievere hulpverlening en is daardoor mogelijk kostenbesparend. Om te kunnen beoordelen of de SWT’s inderdaad als beoogd functioneren en de beoogde doelen bereiken, is het belangrijk ze te monitoren en evalueren. Vanuit de regio Holland Rijnland hebben de gemeenten Leiden en Leiderdorp het Tympaan Instituut gevraagd een aantal aspecten van het functioneren in en rond de SWT’s in kaart te brengen. Onderhavige rapportage is daarvan de weerslag. Het in kaart brengen van de effecten van de SWT’s heeft op dit moment geen prioriteit en maakt dus geen onderdeel uit van de rapportage.
1.2
Vraagstelling In deze rapportage wordt antwoord gegeven op de volgende vragen: • Wat zijn de algemene kenmerken van het werkgebied van SWT Leiderdorp? • Wat zijn de algemene kenmerken van SWT Leiderdorp? • Hoe functioneert SWT Leiderdorp? • Welke aandachtspunten zijn er voor SWT Leiderdorp?
1.3
Aanpak Algemene kenmerken (demografie, gebruik van zorg en ondersteuning en dergelijke) van het werkgebied van SWT Leiderdorp zijn in kaart gebracht met behulp van beschikbare databestanden uit de Databank van het Tympaan Instituut. Algemene gegevens over SWT Leiderdorp (doelgroepen, activiteiten, organisatie en dergelijke) zijn verzameld met behulp van een opgestelde checklist voor coördinatoren/teamcoaches van de SWT’s. Gegevens over het functioneren van het team zijn verzameld aan de hand van een opgestelde vragenlijst voor de teamleden van de SWT’s.
Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
1.4
Leeswijzer Hoofdstuk 2 kenschetst het werkgebied van SWT Leiderdorp aan de hand van een aantal demografische en zorggegevens. Deze gegevens worden vergeleken met die van de werkgebieden van de andere SWT’s of met die van Leiden totaal. Hoofdstuk 3 beschrijft de doelgroepen, activiteiten en organisatie van SWT Leiderdorp per april 2015 op basis van wat de teamcoach/coördinator daarover heeft aangegeven. Hoofdstuk 4 geeft het functioneren van het SWT op een aantal aspecten weer, zoals per april 2015 ervaren door de medewerkers van SWT Leiderdorp. Daarbij wordt een aantal kanttekeningen geplaatst en gepleit voor nadere analyse en duiding van de antwoorden door en binnen SWT Leiderdorp. Hoofdstuk 5 ten slotte geeft een aantal aandachtspunten. Voor de SWT’s in Leiden zijn vergelijkbare rapportages verschenen. Om algemenere conclusies te trekken en om de SWT’s met elkaar te vergelijken is aanvullende rapportage aangewezen.
2 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
2.1
2Kenmerken werkgebied Kenmerken werkgebied SWT samengevat In het werkgebied van SWT Leiderdorp zijn meer kinderen dan in Leiden, maar ook meer ouderen en sterke vergrijzing de gemiddelde inkomensposities van de inwoners goed, er is wel verschil tussen wijken in Leiderdorp • meer huishoudens die gebruikmaken van regelingen in vergelijking met Leiden • vooral vragen naar begeleiding van ouderen en mensen met GGZ-problematiek door overgang van AWBZ naar Wmo • •
2.2
Bevolking In Leiderdorp wonen totaal zo’n 26.800 mensen (CBS 2015). Deze inwoners zijn verdeeld over 3 (statistische) wijken. Er is 1 wijk waar Oranjewijk, het Doeskwartier en het buitengebied onder vallen (3.900 inwoners) en 1 wijk waar Buitenhof en Leyhof onder vallen (8.100 inwoners). Alle overige buurten, waarvan de grootste Ouderzorg inclusief de Houtkamp is, vormen ook samen een (statistische) wijk (14.700 inwoners). Zo’n 6.200 inwoners zijn jonger dan 20 jaar, ongeveer 23% van het totaal aantal inwoners van Leiderdorp. De helft van deze jongeren woont in de wijk Ouderzorg inclusief Houtkamp en omstreken. Ten opzichte van het aantal inwoners hebben de 2 andere wijken in Leiderdorp veel jonge inwoners (figuur 1). Het aandeel oudere bewoners ligt in Leiderdorp gemiddeld hoger dan in Leiden. De verwachting is dat in 2025 het aantal inwoners met 3% is afgenomen. Het aantal 75-plussers neemt met 49% groei toe en het aantal 0-19-jarigen neemt met 15% af (ABF Research 2014). Leiderdorp vergrijst dus erg sterk.
Figuur 1
Bevolking in de Leiderdorpse wijken en Leiden naar leeftijd, in percentages
buitenhof/leyhof oranjewijk e.o ouderzorg inclusief de houtkamp e.o leiden 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 0-19
20-64
65-74
75-plus
bron: CBS 2015; bewerking Tympaan Instituut 2015
De 0-14-jarigen wonen met name geconcentreerd in Oranjewijk en omstreken (kaart 1a). De 75-plussers wonen geconcentreerd op enkele plekken in Leiderdorp (kaart 1b).
3 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
Kaart 1a
Dichtheid 0-14-jarigen
Kaart 1b Dichtheid 75-plussers
bron: Wijkenatlas Tympaan Instituut 2015
bron: Wijkenatlas Tympaan Instituut 2015
Er zijn in 2013 255 baby’s geboren bij gezinnen in Leiderdorp, waarvan 165 in de wijk Ouderzorg inclusief Houtkamp. Er zijn 195 personen overleden in 2013 (CBS 2015). In Leiderdorp wonen minder niet-westerse allochtonen (11%) en minder westerse allochtonen (10%) dan in Leiden. Gemiddeld is het aandeel westerse allochtonen in Leiden 14% en het aandeel niet-westerse allochtonen 15%. Met name in de wijk Oranjewijk en omstreken wonen minder niet-westerse allochtonen. In Leiderdorp zijn veel meer mensen gehuwd dan in Leiden (figuur 2). In de wijk Ouderzorg inclusief Houtkamp en omstreken is het aandeel verweduwden het hoogst. Dit past bij het beeld dat er veel ouderen in deze wijk wonen.
Figuur 2
Bevolking naar burgerlijke staat, in percentages leiden
buitenhof/leyhof oranjewijk e.o ouderzorg inclusief de houtkamp e.o 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% gehuwd
verweduwd
gescheiden
bron: CBS 2015; bewerking Tympaan Instituut 2015
4 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
ongehuwd
2.3
Huishoudens en woningen Er zijn zo’n 11.900 huishoudens in Leiderdorp. Het aandeel huishoudens met kinderen ligt met 36% ver boven het gemiddelde van Leiden, waar ongeveer een kwart van de huishoudens kinderen heeft (CBS 2015). De wijken Oranjewijk en omstreken en Buitenhof/Leyhof hebben met respectievelijk 42 en 43% de hoogste aandelen huishoudens met kinderen. Het aandeel eenpersoonshuishoudens is met 33% lager in Leiderdorp dan in de gemeente Leiden (gemiddeld 53%). Het hoogste aandeel eenpersoonshuishoudens is te vinden in de wijk Ouderzorg inclusief Houtkamp en omstreken (37%). Het aandeel eengezinswoningen ligt in de kinderrijke wijken Oranjewijk en omstreken en Buitenhof/Leyhof veel hoger dan in Ouderzorg inclusief Houtkamp en omstreken. Het aandeel corporatiewoningen is in Oranjewijk opvallend laag, lager dan in alle wijken van Leiden. Tabel 1 Aandeel eengezinswoningen, koopwoningen en corporatiewoningen in de totale voorraad, in percentages eengezinswoningen
koopwoningen
corporatiewoningen
ouderzorg inclusief houtkamp e.o.
51
54
30
oranjewijk e.o.
77
77
15
buitenhof/leyhof
72
69
26
leiderdorp
61
61
27
leiden
44
44
35
bron: CBS 2015
2.4
Inkomen Inwoners in Leiderdorp hebben gemiddeld een betere inkomenspositie dan in Leiden. Er zijn meer huishoudens met een hoog inkomen en minder huishoudens met een laag inkomen (figuur 3) 1. De vrij goede gemiddelde inkomenspositie van de inwoners blijkt ook uit het lage aandeel huishoudens dat rond het sociaal minimum leeft in Leiderdorp (6%). Dit ligt onder het gemiddelde van Leiden, waar 11% van alle huishoudens van het sociaal minimum leeft.
1
Huishoudens met een laag inkomen betreffen huishoudens die tot de 40% laagste inkomens van Nederland horen. Hoge inkomens betreffen huishoudens die tot de 20% hoogste inkomens van Nederland horen.
5 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
Figuur 3
Percentage huishoudens met hoog of laag inkomen per wijk
45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% ouderzorg inclusief houtkamp e.o.
oranjewijk e.o.
huishoudens met laag inkomen
buitenhof/leyhof
leiden
huishoudens met hoog inkomen
bron: CBS 2015
In totaal zijn er in 2013 zo’n 1.570 mensen met een bijstands-, arbeidsongeschiktheids- of WW-uitkering in Leiderdorp. Per 100 huishoudens zijn er in Leiderdorp minder bijstandsuitkeringen en iets meer arbeidsongeschiktheidsuitkeringen in Leiden (tabel 2). Tabel 2 Aantal uitkeringen per 100 huishoudens in 2013 bijstandsuitkering
arbeidsongeschiktheidsuitkering
ww-uitkering
leiderdorp
2
8
3
leiden
4
7
3
bron: CBS 2015; bewerking Tympaan Instituut 2015
2.5
Gebruik van zorg en ondersteuning In de Stapelingsmonitor heeft het CBS met behulp van gegevens uit 2011 berekend hoeveel huishoudens gebruikmaken van een of meerdere regelingen op het gebied van inkomensondersteuning, zorg en welzijn, jeugdzorg, onderwijs en arbeidsparticipatie. Uit deze cijfers blijkt dat van regelingen in jeugdzorg en onderwijs het minst gebruikt wordt gemaakt (vaak minder dan 1%) en dat inkomensondersteuning de meest gebruikte regeling is. Dit laatste wordt mede veroorzaakt door de populariteit van de regeling ‘tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg)’. De Wtcg bestaat met ingang van 2015 niet meer, waardoor het aantal huishoudens dat nu gebruikmaakt van regelingen wellicht wordt overschat. In Leiderdorp maken gemiddeld meer mensen gebruik van ondersteuningsregelingen dan in Leiden. Tussen de wijken zitten wel verschillen. Zo wordt er in de Oranjewijk en omstreken. duidelijk minder gebruikgemaakt van ondersteuningsregelingen dan in de andere 2 wijken (tabel 3). In totaal zijn er in Leiderdorp 1.890 huishoudens die gebruikmaken van 3 of meer regelingen (mogelijk in hetzelfde domein). Van deze 1.890 huishoudens zijn er zo’n 400 huishoudens die gebruikmaken van ondersteuning in 3 of meer domeinen. Deze huishoudens hebben waarschijnlijk een bredere ondersteuningsvraag nodig van het wijkteam.
6 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
Tabel 3 Percentage huishoudens dat gebruikmaakt van 1 of meerdere regelingen in 2011 minimaal 1 regeling
3 of meer regelingen in 3 verschillende domeinen
minimaal 1 regeling minimaal 1 regeling zorg en welzijn arbeidsparticipatie
ouderzorg inclusief houtkamp e.o.
51
4
12
17
oranjewijk e.o.
42
1
6
12
buitenhof/leyhof
48
3
10
15
leiderdorp
49
3
11
16
leiden
40
3
9
17
bron: CBS 2014
2014 was het laatste jaar van de AWBZ. Deze wet is in 2015 opgevolgd door de Wet langdurige zorg (Wlz) en een heel aantal functies uit de AWBZ zijn overgegaan naar de Wmo 2015 en Zorgverzekeringswet. Tabel 4 laat zien hoeveel mensen gebruikmaken van verschillende vormen van zorg en om welke reden en uit welke wet deze zorg in 2015 geëigend is. Op basis van tabel 4 valt te zeggen, dat er met name een begeleidingsvraag komt van verschillende doelgroepen, waarbij de groep 65-plussers en mensen met GGZ-problematiek de grootste zijn. Tabel 4 Extra- en intramurale zorg in Leiderdorp aantallen 2014 awbz
vertaling naar situatie 2015 wmo
aantal 65-plussers met persoonlijke verzorging
300
aantal 65-plussers met begeleiding (groep en individueel)
90
90
aantal volwassenen met verstandelijke beperking met persoonlijke verzorging
15
15
aantal volwassenen met ggz-problematiek met persoonlijke verzorging
10
10
aantal volwassenen met verstandelijke beperking met begeleiding individueel
25
25
aantal volwassenen met ggz-problematiek met begeleiding individueel
60
60
aantal mensen met een lichamelijke beperking of 0-64-jarigen met somatische aandoening met persoonlijke verzorging
60
aantal mensen met een lichamelijke beperking of 0-64-jarigen met somatische aandoening met begeleiding individueel
30
aantal volwassenen met ggz-problematiek in instelling aantal mensen en met een verstandelijke beperking in instelling aantal ouderen in een verpleeg- en verzorgingshuis
wlz
zorgverzekering 300
60
30
90
90
225
225
bron: CIZ, stand 1 januari 2014 opgevraagd 11 mei 2015, afgerond op vijftallen; bewerking Tympaan Instituut 2015
7 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
2.6
Onderwijs Er zijn 10 basisscholen in Leiderdorp. In totaal gaan hier in oktober 2014 zo’n 2.600 kinderen naar school. Hiervan heeft zo’n 3% laagopgeleide 2 en 2% zeer laagopgeleide ouders. Het aantal laagopgeleide ouders en het aantal zeer laagopgeleide ouders ligt onder het gemiddelde in Leiden, waar van de basisschoolleerlingen respectievelijk 4% laagopgeleide ouders en 6% zeer laagopgeleide ouders heeft. Kaart 3 Locaties van basisscholen in het werkgebied van het SWT
2
Zeer laagopgeleide ouders, zijn ouders met maximaal basisonderwijs of (voortgezet) speciaal onderwijs-zmlk of gelijkwaardig. Laagopgeleide ouders zijn ouders met maximaal lbo/vbo, praktijkonderwijs of vmbo basis- of kaderberoepsgerichte leerweg. Of de ouder heeft maximaal 2 jaar onderwijs in een andere schoolopleiding in het voortgezet onderwijs aansluitend op het basisonderwijs gehad.
8 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
3.1
3Kenmerken SWT Kenmerken SWT samengevat
SWT Leiderdorp richt zich op dit moment vooral op ondersteuning aan mensen met een lichamelijke beperking, mensen met een verstandelijke beperking en mensen met psychische problemen • ondersteuning op de leefgebieden lichamelijke gezondheid en activiteiten dagelijks leven • lichte ondersteuning •
3.2
Algemeen Onder de teamcoach/coördinator van het sociale wijkteam Leiderdorp is een ‘checklist kenmerken’ uitgezet. Daarmee is een aantal huidige kenmerken van het SWT verzameld betreffende doelgroepen, activiteiten en organisatie van het SWT.
3.3
Doelgroepen SWT Leiderdorp richt zich op dit moment vaak vooral op mensen met een lichamelijke beperking, verstandelijke beperking en psychische problemen. Ondersteuning aan kwetsbare jeugdigen en gezinnen en multiproblemhuishoudens komt (bijna) nooit voor. Tabel 3 Doelgroepen van SWT Leiderdorp, naar frequentie van ondersteuning zeer vaak lichamelijke beperking
vaak
soms
nooit
weet niet
v
verstandelijke beperking
v
psychosociale problemen psychische problemen
v v
kwetsbare jeugdigen en gezinnen multiproblemhuishoudens
v v
bron: Tympaan Instituut 2015
3.4
Activiteiten
3.4.1
Ondersteuning leefgebieden SWT Leiderdorp levert op dit moment zeer vaak ondersteuning op het gebied van lichamelijke gezondheid en activiteiten dagelijks leven en vaak op andere leefgebieden zoals financiën, geestelijke gezondheid en mantelzorg. Op de andere leefgebieden wordt minder vaak (soms) ondersteuning geboden.
9 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
Tabel 4 Ondersteuning door SWT Leiderdorp op leefgebieden, naar frequentie zeer vaak
vaak
financiën
v
dagbesteding
v
soms
huisvesting
v
huiselijke relaties
v
geestelijke gezondheid lichamelijke gezondheid
weet niet
v v
verslaving activiteiten dagelijks leven
nooit
v v
zorgtaken (mantelzorg)
v
sociaal netwerk
v
maatschappelijke participatie
v
justitie
v
bron: Tympaan Instituut 2015
Naast deze ondersteuning wil SWT Leiderdorp zich in de toekomst gaan richten op het verbeteren van de sociale infrastructuur van de wijk. Samenwerkingsafspraken met bestaande organisaties of structuren in de wijk zijn dus nog in ontwikkeling.
3.4.2
Type ondersteuningsactiviteiten Op de genoemde leefgebieden worden door SWT Leiderdorp op dit moment verschillende typen ondersteuningsactiviteiten ontplooid. Het gaat om: • het signaleren van problematiek op (een) leefgebied(en); • het beoordelen van (aard, mate, ernst van) de problematiek; • het zelf verlenen van ondersteuning (interveniëren); • het toeleiden van cliënten naar samenwerkingspartners (verwijzen, opschalen); • het afstemmen van de verschillende ondersteuningsactiviteiten aan de cliënten. Bij het zelf verlenen van ondersteuning (interveniëren) gaat het om lichte ondersteuning.
3.5
Organisatie SWT Leiderdorp is op dit moment samengesteld uit medewerkers van de gemeente en (gedetacheerde) medewerkers van aanbieders van zorg en welzijn. In het team zijn de volgende disciplines opgenomen: • maatschappelijk werk • Wmo-consulent • MEE-consulent • wijkverpleegkundige • ouderenadviseur De coördinatie van het team is in handen van de teamcoördinator, iemand van een externe organisatie. Het team wordt gefinancierd door structurele financiering vanuit de gemeente en door structurele bijdragen (geld of menskracht) van deelnemende aanbieders van zorg en welzijn.
10 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
4Functioneren SWT’s 4.1
Functioneren SWT samengevat (Een deel van de) medewerkers van SWT Leiderdorp •
•
• • •
4.2
verschilt/verschillen van over diverse aspecten van het teamfunctioneren, zoals (duidelijkheid over) de doelen, uitwisseling en gebruik van interne en externe expertise en de snelheid van de besluitvorming vindt/vinden dat de uitvoering van de taken ‘keukentafelgesprek’ en ‘opstellen ondersteuningsplan’ in het algemeen goed verlopen en denken dat cliënten/cliëntsystemen daarover ook tevreden zijn geeft/geven aan dat de samenwerking en afspraken met de partners over de ondersteuning van cliënten goed gaat, maar dat de toeleiding van clienten beter kan is/zijn verdeeld over de vraag of er sprake is van outreachend werken en de ‘methodiek 1 plan’ merkt/merken op dat het team nog te kort functioneert om voldoende inzicht te hebben en alle vragen te kunnen beantwoorden
Algemeen Onder alle medewerkers van SWT Leiderdorp is een online ‘vragenlijst functioneren SWT’s’ uitgezet. De vragenlijst bestond naast een aantal vragen voornamelijk uit stellingen met de antwoordcategorieën ‘zeer mee eens’, ‘mee eens’, ‘mee oneens’ en ‘zeer mee oneens’. De antwoordcategorie ‘weet niet’ is daaraan toegevoegd. Daarmee is een aantal aspecten van het functioneren van SWT Leiderdorp per april 2015 in kaart gebracht vanuit het gezichtspunt van de medewerkers zelf. De uitkomsten betreffen hun mening. Van de 13 medewerkers van SWT Leiderdorp hebben 5 medewerkers de vragenlijst ingevuld en geretourneerd. Het volgende dient hierbij nog te worden opgemerkt. Soms wordt een vraag maar door 2 of 3 medewerkers beantwoord. De 5 respondenten zijn het op lang niet alle punten met elkaar eens, gezien de spreiding van de antwoorden. Ook zijn er nogal wat twoorden in de categorie ‘weet niet’. Verondersteld wordt dat dit komt omdat het SWT nog niet zo lang functioneert en medewerkers zich nog helemaal niet op bepaalde aspecten van het functioneren hebben kunnen oriënteren. Een nadere analyse en duiding van de antwoorden door en binnen SWT Leiderdorp lijkt dan ook nuttig.
4.3
Het team Het functioneren van het team is op hoofdlijnen in kaart gebracht aan de hand van stellingen over diverse aspecten van het teamfunctioneren. Opgemerkt wordt dat het team nog te kort functioneert om voldoende inzicht te hebben en alle vragen te kunnen beantwoorden.
11 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
Tabel 5 Oordeel over stellingen met betrekking tot diverse aspecten van teamfunctioneren (n=5) zeer mee eens
mee eens mee oneens
weet niet
1
1
het is duidelijk aan welke doelen voor bewoners en/of wijk het team moet werken
1
het takenpakket van het team past bij de doelen waaraan het team moet werken
3
de huidige samenstelling van het team past bij de taken die het team voor bewoners en/of de wijk moet uitvoeren
5
er is voldoende expertise en competentie in het team aanwezig om de taken juist uit te voeren
5
er vindt voldoende uitwisseling van expertise en competenties in het team plaats
3
2
het team maakt voldoende gebruik van expertise en competenties buiten het team
2
2
1
3
1
de leden van het team ontwikkelen zich voldoende van specialist naar generalist er is sprake van kwalitatief goede besluitvorming in het team
4
er is sprake van snelle besluitvorming in het team
1
1
zeer mee oneens
1
2
bron: Tympaan Instituut 2015
Doelen duidelijk? Of de doelen duidelijk zijn is nagegaan aan de hand van de stelling: ‘het is duidelijk aan welke doelen voor bewoners en/of wijk het team moet werken’. De meningen hierover lopen sterk uiteen. Kennelijk laat duidelijkheid over de doelen voor meerdere medewerkers te wensen over.
Passend takenpakket? De meeste medewerkers vinden wel dat het takkenpakket passend is voor de (niet voor iedereen duidelijke) doelen waaraan het team moet werken.
Passende samenstelling? Alle medewerkers vinden dat de huidige samenstelling van het team past bij de feitelijke taken die het team thans voor bewoners en/of de wijk moet uitvoeren.
Voldoende expertise en competenties? Ook zijn alle medewerkers het eens met de stelling dat er voldoende expertise en competentie in het team aanwezig is om de (huidige) taken van SWT Leiderdorp juist uit te voeren.
Voldoende uitwisseling expertise en competenties? Of er voldoende uitwisseling van die expertise en competenties in SWT Leiderdorp plaatsvindt is een andere kwestie. De meningen hierover zijn dan ook verdeeld: een paar van de medewerkers geeft aan het eens te zijn met de betreffende stelling en een paar andere dat ze het oneens zijn.
Voldoende gebruik externe expertise? De meningen lopen ook uiteen als het gaat om de vraag of het team voldoende gebruikmaakt van expertise en competenties van buiten het team. 12 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
Voldoende ontwikkeling van specialist naar generalist? De meeste medewerkers zijn het oneens met de stelling dat de leden van het team zich voldoende ontwikkelen van specialist naar generalist, terwijl 1 medewerker aangeeft dat niet te weten.
Goede en snelle besluitvorming? Over de kwaliteit van de besluitvorming zijn de meesten het eens: 4 medewerkers vinden dat er sprake is van een kwalitatief goede besluitvorming. De snelheid van de besluitvorming laat kennelijk te wensen over.
4.4
Uitvoering taken De uitvoering van een aantal essentiële taken is ook in kaart gebracht aan de hand van stellingen.
4.4.1
Gesprek, integraal plan en regie op naleving afspraken Tabel 6 Oordeel over stellingen met betrekking tot keukentafelgesprek, integraal plan en regie op naleving afspraken (n=5) zeer mee mee eens mee eens oneens de (keukentafel)gesprekken leiden altijd tot een duidelijke analyse van problemen en vragen van de cliënten of cliëntsystemen
4
analyse van problemen en vragen monden altijd uit in een passend ondersteuningsplan
4
1
1 2
de manier waarop volgens de ‘methodiek 1 plan’ wordt toegezien op het naleven van afspraken verloopt goed
zeer mee weet niet oneens
2
4
samenwerkende partners zijn op dit moment tevreden met de manier waarop volgens de ‘methodiek 1 plan’ wordt toegezien op afspraken cliënten/cliëntsystemen zijn tevreden met het verloop van (keukentafel)gesprekken
3
1
cliënten/cliëntsystemen zijn tevreden met het ondersteuningsplan
3
1
bron: Tympaan Instituut 2015
4.4.2
Duidelijke analyse problemen? 4 medewerkers zijn het eens met de stelling dat keukentafelgesprekken altijd leiden tot een duidelijke analyse van problemen en vragen van cliënten of cliëntsystemen. 1 medewerker is het ermee oneens. Volgens de meeste medewerkers zijn cliënten ook tevreden met het verloop van de keukentafelgesprekken. Opgemerkt wordt dat een aantal zaken nog niet goed zijn opgepakt omdat de nadruk ligt op de herindicatie en opstart van het team en de systemen.
13 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
4.4.3
Passende ondersteuningsplannen? De meeste medewerkers denken ook dat de analyse van problemen altijd uitmondt in een passend ondersteuningsplan. Ook zijn de meesten het eens met de stelling dat cliënten/ cliëntsystemen tevreden zijn met het ondersteuningsplan; 1 medewerker geeft aan dit niet te weten.
4.4.4
Goede naleving afspraken? De stelling dat de manier waarop volgens de ‘methodiek 1 plan’ wordt toegezien op het naleven van afspraken goed verloopt, wordt niet onderschreven. 2 medewerkers zijn het er niet mee eens, 2 anderen weten het niet. De meesten weten ook niet of samenwerkende partners op dit moment tevreden zijn met de manier waarop wordt toegezien op afspraken.
4.4.5
Outreachend werken Tabel 7 Oordeel over stellingen met betrekking tot outreachend werken (n=5) zeer mee mee eens mee eens oneens
zeer mee weet niet oneens
het team zet diverse methoden in om in contact te komen met moeilijk bereikbare, kwetsbare burgers
1
1
1
de inzet van die methoden leidt ook feitelijk tot regelmatige contacten met die moeilijk bereikbare, kwetsbare burgers
1
1
1
contacten met die moeilijk bereikbare, kwetsbare burgers monden uit in keukentafelgesprekken en passende ondersteuningsplannen
1
1
1
bron: Tympaan Instituut 2015
4.4.6
Inzet methoden? De meeste medewerkers die op de stelling terzake hebben gereageerd verschillen van mening over de vraag of het team diverse methoden inzet om in contact te komen met moeilijk bereikbare, kwetsbare burgers. Ook hier geldt de opmerking dat een aantal zaken nog niet goed zijn opgepakt, omdat de nadruk ligt op de herindicatie en opstart van het team en de systemen.
4.4.7
Regelmatige contacten? Uiteenlopende reacties zijn er ook op de stelling dat de outreachende methoden feitelijk ook leiden tot regelmatige contacten met die moeilijk bereikbare, kwetsbare burgers.
4.4.8
Keukentafelgesprekken? Over de vraag of die contacten met moeilijk bereikbare, kwetsbare burgers ook uitmonden in keukentafelgesprekken en passende ondersteuningsplannen zijn de meningen ook verdeeld.
4.5
Samenwerking partners De samenwerking met partners in het team is in kaart gebracht aan de hand van een aantal stellingen over de toeleiding van casussen en ondersteuning van cliënten.
14 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
Tabel 8 Oordeel over stellingen met betrekking tot samenwerking partners (n=5) zeer mee eens
mee eens
mee oneens
het proces van toeleiding van casussen door de partners naar het swt verloopt altijd goed
1
de partners leiden op dit moment voldoende casussen toe naar het swt
2
de partners leiden op dit moment de juiste casussen toe naar het swt
2
1
de samenwerking en de afspraken met de partners over de ondersteuning van cliënten verloopt goed
3
1
zeer mee oneens
weet niet
2
1 2 1
bron: Tympaan Instituut 2015
4.5.1
Toeleiding van casussen De stelling dat het proces van toeleiding van casussen door de partners naar het SWT altijd goed verloopt, wordt overwegend niet onderschreven.
4.5.2
Voldoende en juiste casussen? Medewerkers reageren uiteenlopend op de stellingen dat partners op dit moment voldoende en juiste casussen naar het SWT toeleiden.
4.5.3
Samenwerking over ondersteuning De meeste medewerkers vinden wel dat de samenwerking en de afspraken met de partners over de ondersteuning van cliënten goed verloopt.
15 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
16 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]
5Aandachtspunten SWT Leiderdorp geeft vooral ondersteuning op het gebied van lichamelijke gezondheid en dagelijkse activiteiten. Dit past bij het vrij hoge aandeel ouderen in Leiderdorp en de groepen die zijn overgegaan van AWBZ naar Wmo. • Diverse aspecten van het teamfunctioneren laten volgens (een deel van) het team te wensen over, zoals duidelijkheid over de doelen en de uitwisseling van expertise. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor het werken volgens de ‘methodiek 1 plan’ en het ‘outreachend werken’. Dat heeft onder meer te maken met de huidige nadruk op de herindicaties en met de opstart van het team en de systemen. Een nadere analyse en duiding van de uitkomsten door en binnen SWT Leiderdorp is nuttig teneinde knelpunten gezamenlijk vast te stellen en suggesties voor oplossingen te formuleren. • Voor de leden van het SWT is het niet altijd duidelijk of cliënten en samenwerkingspartners tevreden zijn met taken die worden uitgevoerd. Voor alle partijen is het belangrijk om hier periodiek onderzoek naar te (laten) doen met het oog op het formuleren van verbeterpunten. • Om conclusies te trekken op het niveau van Leiden/Leiderdorp als geheel en om de SWT’s met elkaar te vergelijken is aanvullende rapportage wenselijk. •
17 Sociale wijkteams bekeken: Leiderdorp - Tympaan Instituut -
[email protected]