13
SPECIAL 100e jaargang 14 oktober 2010 nr. Opinies en achtergronden voor de financiële professional Het VB: 100 jaar het zout voor de branche Wat is er toch met Het VB aan de hand? AM en VB nu complementair De consument grijpt de macht
VBNET.NL
Het Verzekeringsblad
schrijft historie
7/: +2%$)%4
%%. 34%6)' &5.$!-%.4 3)-0%, 3.%, %. 3#(%20 )NTER"ANK BIEDT U EEN INTERESSANT PRODUCT HET 7/: KREDIET %EN MOOI ALTERNATIEF VOOR DE TWEEDE HYPOTHEEK 5 PROl TEERT VAN EEN LANGE DOOR LOPENDE PROVISIE %R WORDEN GEEN DOSSIERKOSTEN IN REKENING GEBRACHT EN U REGELT EEN 7/: KREDIET IN WEINIG TIJD (IERDOOR KUNT U UW KLANT SNEL VAN DIENST ZIJN MET EEN PRODUCT MET EEN LAGE RENTE :O WERKT U AAN EEN STEVIG FUNDAMENT VOOR UW ONDERNEMING EN EEN SOLIDE RELATIE MET UW KLANTEN -EER WETEN +IJK OP WWWINTERBANKNL
)NTER"ANK IS ONDERDEEL VAN #RÏDIT !GRICOLE 'ROEP
H OO F DR ED ACTIO N EEL
Colofon Het Verzekeringsblad Opinies en achtergronden voor de financiële professional
Langlevenrisico
Hoofdredactie Michiel Huisman Redactie Alex Klein (adjunct-hoofdred.) Yvonne Neppelenbroek Secretariaat Elly Gravendeel T 0570 - 647730 E
[email protected] I www.VBnet.nl Postbus 23 7400 GA Deventer Uitgever Kluwer Martijn van de Poel E
[email protected] Marketing Joris Krabbenborg Abonnementen en verzending Kluwer Afd. Klantcontacten Postbus 878 7400 AW Deventer T 0570 - 673 555 E
[email protected] Abonnementsprijs 2010 € 125,00 incl. btw. Collectieve abonnementen meer dan 20 exemplaren: 10% reductie. Annulering abonnement is mogelijk tot 3 maanden voor het begin nieuwe abonnementsperiode. Losse nummer € 8 excl. btw VB Specials: € 12,25 excl. btw Advertenties Kluwer Postbus 23 7400 GA Deventer Emilie Kars-van der Goes T 0570 - 648 912 E
[email protected] Media Order Service Toos Schurink T 0570 - 648685 E
[email protected] Sluitingsdatum: Maandag 9 dagen voor het verschijnen. Zet- en lithokosten worden doorberekend. Ontwerp Edenspiekermann, Amsterdam Vormgeving Colorscan bv, Voorhout Fotografie Wilco van Dijen Druk Senefelder Misst ISSN 0165-7909 Kluwer BV legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements) overeenkomst. De gegevens kunnen door Kluwer, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen.
In elk jubileum schuilt het gevaar dat het accent verschuift van het heden en de toekomst naar het verleden. Ik blik liever vooruit. Iets overigens wat ik met de jubilaris – Het Verzekeringsblad dus – gemeen heb. In al die honderd jaar van zijn bestaan heeft deze krasse knar vooruitgeblikt. De parallel met de 100-jarige Godfried Bomans die zich op de dag van zijn eeuwfeestje liet interviewen terwijl hij juist bezig was met zijn dagelijkse gymnastiekoefeningen (bestaat dat woord nog?) en zijn hand niet omdraaide voor een volgelnestje in de ringen, dringt zich op. Bomans riep in zijn onvergetelijke verhalenbundel een levenslustige 100-jarige ten tonele die nog vol toekomstplannen zit, en passant zijn omgeving een beetje ‘te kakken’ zet, maar wel met de charme die van honderd jaar ervaring verwacht mag worden en die subtiel laat blijken zich nog lang niet weg te laten zetten door een jongere garde. Omdat Bomans dat allemaal veel beter kan verwoorden dan ik, volgt hier een kort citaat uit Bomans’ bundel ‘Capriolen’ die goed weergeeft hoe Het VB zich voelt en waar het voor staat. “Is vader thuis?”, vroeg ik aan het oude mannetje, dat open deed. Hij knikte, en liet mij in een kamertje waar een nóg ouder mannetje zat, dat al bijna dood was. Haastig rukte ik een spreekhoorn van de wand en schreeuwde in zijn oor: “wel gefeliciteerd!” “U bent abuis”, zei de oude man met doffe stem, “vader is boven”. Ik vloog de trap op, want ik begreep, dat het nu een kwestie van seconden was. Daar hing de honderdjarige aan de touwen: hij was bezig een vogelnestje te maken. Ik kroop bijna in zijn oor en gilde: “wel gefeliciteerd!!!” De jubilaris schudde het hoofd, maakte een dubbele salto en sprong op de grond. “Ik ben niet doof, zei hij, zijn jas aantrekkend, “ik ben alleen maar oud. Wat is er aan de hand?” “Bent u niet honderd jaar geworden?!”, brulde ik. “Man, schreeuw niet zo”, sprak de grijsaard, de ringen optrekkend, “ik weet het heus wel. [...] Waarvoor komt u eigenlijk?”, vroeg het mannetje wrevelig. “Komt u iets aanbieden?” “Ik kom iets vragen”, zei ik, “vooreerst, hoe bent u zo oud geworden?” “Het ging vanzelf”, antwoordde de jubilaris. [...] “Doet u er iets voor?” “Nee, ik doe er niets voor, het gaat vanzelf. Dat is het leuke van dit soort werk.” En zo is het: Plezier in het vak, een gezond lijf en een flexibele geest. Dan word je wel honderd. Jawel: u mag ons feliciteren. Michiel Huisman
[email protected]
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
3
8
Inhoud Hoofdredactioneel
3
Felicitaties
6
Nederland 1910-2010 t 1910-1940: Geen groot dansfeest
8
Nederland 1910-2010 t 1940-1945: Verzekeren tijdens de bezetting 27
14
Nederland 1910-2010 t 1950-2000: Van zuinigheid tot overdaad
18
Nederland 1910-2010 t 2001-2010: De klant aan de macht
22
Verbond van Verzekeraars
27
Richard Weurding t Wat is er toch met Het VB aan de hand?
Adfiz 29
29
Wilbert Schellens t Een baken in de markt
100 jaar verzekeringsjournalistiek
32
AssurantieMagazine
41
Henri Drost t AM en VB nu complementair
Beursbengel 48
Infinance 56
43
Dik van Velzen t Over kroegen en verzekeringen: de Beursbengel
45
Eckhardt Dulfer t InFinance, voor en door ondernemers
VVP
47
Willem Vreeswijk t Een missie met passie
Marktonderzoek
48
VB Barometer t Het langstlopende imago-onderzoek van de branche 62
Het Nederland van Nationale-Nederlanden
54
Barbier
66
32
VERZEKERINGSJOURNALISTIEK
De komst van Het Verzekeringsblad voor Nederland en België in 1910 had het effect van een steen in de tot dan rimpelloze vijver van de verzekeringsvakpers. Voor het eerst werd de branche geconfronteerd met een journalistiek blad dat de activiteiten van de marktpartijen kritisch volgt. Dat was even wennen, de vakmedia gaven toen nog braaf bijna een-op-een de berichten door die zij van verzekeraars kregen.
8
Het Verzekeringsblad: 100 jaar het zout voor de branche
De altijd positief gestemde jaarverslagen kregen in dezelfde toonzetting hun plaats in de bladen. Dat deed de eerste hoofdredacteur van Het Verzekeringsblad, W. Wiebes Leemans, heel anders. Hij rekende het tot zijn taak verzekeraars voor (verdere) misstappen te behoeden en vooral de consumenten, via hun adviseurs, te
EEN TERUGBLIK
39
BRANCHE
waarschuwen als een aanbieder een scheve schaats reed. Met die taakopvatting legde hij een basis onder het blad, die de honderd jaar van het bestaan ongeschonden heeft doorstaan.
De vakpers over de vakpers
Nederland 1910-2010 1910 is het jaar waarin Moeder Teresa werd geboren en Florence Nightingale overleed. Het geboortejaar ook van schrijver-criminoloog Willem Hendrik Nagel die onder het pseudoniem J.B. Charles – de schuilnaam die hij in het verzet gebruikte – furore maakt met zijn boek ‘Volg het spoor terug’. En dat is wat wij op deze pagina’s proberen te doen, zij het met grote stappen: een sfeerbeeld van het Nederland in de honderd jaren waarin Het Verzekeringsblad (met een korte onderbreking in de Tweede Wereldoorlog) is verschenen.
48
VB BAROMETER
Het langstlopende imago-onderzoek De meeste onderzoeken zijn eenmalig, maar er is een onderzoek dat al jaren loopt. Nog geen eeuw oud, maar wel al een onderzoek waar elk jaar reikhalzend naar wordt uitgekeken: de VB Barometer. Sinds 2002 voert GfK elk jaar dit onderzoek uit naar het imago van de verschillende distributiekanalen die de Nederlandse consument van financieel advies en financiële producten voorzien.
Vier collega-hoofdredacteuren feliciteren Het VB met zijn 100-jarig bestaan en geven daarbij ieder hun eigen visie op de verzekeringsjournalistiek en op hun eigen vakblad. Dat levert een even pluriform beeld op als onze samenleving en onze bedrijfstak.
58
BRANCHE
Van seminar naar branchedag
De 20e Verzekeringsbranchedag heeft als thema ‘100 jaar intermediaire distributie’ meegekregen. Vanaf dit jaar is ook AssurantieMagazine als partner toegetreden tot dit oudste en grootste netwerkevenement van de intermediaire branche. Het evenement wordt dit jaar gehouden in de Rotterdamse Doelen. Het VB keert daarmee terug naar de plek waar de Branchedag geschiedenis schreef. Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
5
100 J A A R
Wij feliciteren het 100-jarige
6
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
Verzekeringsblad
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
7
1910 - 1 9 4 0
1910 is het jaar waarin Moeder Teresa werd geboren en Florence Nightingale overleed. Het geboortejaar ook van schrijver-criminoloog Willem Hendrik Nagel die onder het pseudoniem J.B. Charles – de schuilnaam die hij in het verzet gebruikte – furore maakt met zijn boek ‘Volg het spoor terug’. En dat is wat wij op deze pagina’s proberen te doen, zij het met grote stappen: een sfeerbeeld van het Nederland in de honderd jaren waarin Het Verzekeringsblad (met een korte onderbreking in de Tweede Wereldoorlog) is verschenen.
Een eeuw Nederland 1910-1940: geen
groot dansfeest
W
ie er de kronieken op naslaat, krijgt het gevoel dat de wereld aan het begin van de twintigste eeuw één groot dansfeest was. Verhalen over hoop, optimisme en enthousiasme over de technische vooruitgang voerden de boventoon. De wereldtentoonstellingen pronkten vanaf de expo in Parijs in 1889, die de Eiffeltoren voortbracht met nieuwe vindingen: bezoekers vergaapten zich aan wonderen als elektriciteit, radio, vliegtuigen en zelfs rollende trottoirs. In 1900 deed de Franse hoofdstad de wereldtentoonstelling nog eens dunnetjes over en opende bij die gelegenheid de metro.
8
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
Tien jaar later vond de expo plaats op het grondgebied dat het zojuist opgerichte Verzekeringsblad voor Nederland en België bestreek, in Brussel. Deze ging de geschiedenis in als ‘de vergeten wereldtentoonstelling’, hoewel de verzekeringsbedrijfstak er toch herinneringen aan moest hebben gehad: de Britse, Franse en Italiaanse paviljoens gingen in augustus in vlammen op, net als de hoofdingang en de dierentuin. Er vielen geen slachtoffers, meldden de kranten en vergaten daarbij dat de meeste roofdieren bij de brand omkwamen. Het evenement noch de brand heeft Het Verzekeringsblad gehaald. Het blad had in de eerste jaren de handen vol om de ontwikkelingen binnen de branche zelf kritisch te volgen. De schadebranche was nog tamelijk overzichtelijk met voornamelijk zakelijke risico’s in de boeken. En dat is niet zo vreemd als je bedenkt dat de Nederlandse bevolking in de breedte niet veel bezittingen had om te verzekeren.
Geen vetpot Voor de gemiddelde Nederlander was het leven in het begin van de vorige eeuw minder romantisch dan de mondiale geschiedschrijvers willen doen geloven. Dertig procent van de bevolking verdiende een karige boterham met hard werken in de agrarische sector en de visserij. Voor de
fabrieksarbeiders was het loon ook geen vetpot en alleen de happy few profiteerde van beter betaalde kantoorbanen. De regering stelde al in de 19e eeuw sociale wetgeving in het vooruitzicht. De schatkist van het Rijk was daarvoor genoeg gevuld, dankzij het feit dat de belastinginkomsten na de industriële revolutie uit het bedrijfs-
‘Al met al zijn er voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog ruim 700 schadeverzekeraars actief’ leven fors stegen. Toch duurde het tot 1912 voordat de uit 1854 stammende Armenwet enigszins gemoderniseerd werd en de eerste Ouderdomswet zijn intrede deed. Handel en industrie groeiden, maar dat leidde niet tot meer welvaart voor boeren, vissers, middenstanders en arbeiders. Dat waren ook de bevolkingsgroepen die hun stem niet konden laten horen: het kiesrecht was voorbehouden aan burgers met een voldoende belastbaar inkomen. Een ideale voedingsbodem voor actievoerende
0O[FWFSOJFVXEF PWFSMJKEFOTSJTJDPWFS[FLFSJOH CJFEUVHPVEFOLBOTFO TDIFSQFQSFNJFT 6CJFEUVXSFMBUJFT FFO[FFSDPODVSSFSFOE UBSJFGWBOFFOTPMJEF "NFSL
HFNBLNFU FFOHF[JDIU 7PPSBMPO[F SFMBUJFTFFOWBTUF DPOUBDUQFSTPPO CJOOFOnOCVJUFO
LPQQFMCBBSNFU IZQPUIFFL
VJUTUFLFOEF QSPDFTTFO
)FUWFSOJFVXEF -FFGEPPS1MBOJT QFSGFDUUFTMVJUFO CJKFFOIZQPUIFFL
0O[FTZTUFNFO[JKO HFNBBLUPNIFUV[P HFNBLLFMJKLNPHFMJKLUF NBLFO%BUXFSLUQSFUUJH WPPSVFOVXSFMBUJFT
0OUEFLIFUOJFVXF %&-"-FFGEPPS1MBOPO[F °HPVEFOTVDDFTGBDUPS± #JK %&-" *OUFSNFEJBJS XFSLFO XF HSBBH NFF BBO VX TVDDFT%BUEPFOXFNFUWFSTDIJMMFOEFTVDDFTGBDUPSFO &O NFU USPUT WPFHFO XF EBBS OV IFU WFSCFUFSEF %&-" -FFGEPPS1MBOBBOUPF.FUEF[FPWFSMJKEFOTSJTJDPWFS[FLF SJOHWFS[FLFSUVEF°HPVEFONPNFOUFO±WBOVXSFMBUJFT &OEBUCJFEUPPL°HPVEFOLBOTFO±WPPSV0NEBUXFFML LBOUPPSNFUSBBEFOEBBECJKTUBBO LPNFOXFNFUQMF[JFS CJKVMBOHTPNEBUQFSTPPOMJKLUPFUFMJDIUFO
,JKLWPPSNFFSJOGPSNBUJFPQJOUFSNFEJBJSEFMBOM PGCFMWPPSFFOBGTQSBBL
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
9
partijen zoals de SDAP, de socialistische partij van Pieter Jelles Troelstra, die de Prinsjesdagen van 1911 en 1912 omvormde tot ‘Rode Dinsdagen’ met grootschalige acties voor het invoeren van algemeen kiesrecht. Dat werd in 1917 ingevoerd voor de mannen. Twee jaar later mochten ook de vrouwen hun stem uitbrengen.
Sociale onrust Hoewel Nederland in de Eerste Wereldoorlog neutraal bleef, kreeg de binnenlandse economie een grote terugslag. Troelstra probeerde van deze situatie gebruik te maken door De Grote Revolutie af te kondigen, maar hij rekende daarbij buiten onze cultuur, die meer heil zag in veranderingen langs de lijnen der geleidelijkheid. De overheid ging de onrust te lijf door echt werk te maken van sociale wetgeving. Het ministerie van Sociale Zaken werd gevormd en werkgevers en werknemers kregen in de Hoge Raad van Arbeid een eigen overlegorgaan. Mede daardoor ontstond er een toename van het aantal cao’s, vooral in het land- en tuinbouwbedrijf, waarin afspraken werden gemaakt over kinderbijslag en oudedagsvoorzieningen.
Ongekende bloei Er brak een periode van tien jaar aan, waarin de sociale onrust werd ingedamd en de economie tot ongekende bloei kwam. Het was ook het begin van de verzuiling die ons land decennialang heeft gekenmerkt. In elk geval zorgde dat na 1918 voor een stabiel politiek systeem. De voormannen van de confessionele en andere levensbeschouwelijke zuilen wisten dat zij de macht met elkaar moesten delen en waren bereid tot het sluiten van compromissen. Zij legden als het ware de basis voor wat
‘1937: minister Romme kwam werklozen tegemoet met ‘het kwartje van Romme’’ we later het poldermodel zijn gaan noemen. Ze werkten eraan mee de loonstijgingen en daarmee de inflatie onder controle te houden. Dat stimuleerde de economie. Nederland deed zich gelden als exportland, bedrijven investeerden en de consumptie van de werknemers die profiteerden van betere arbeidsverhoudingen, groeide sterk. Het bezit en de bezittingen van de gemiddelde Nederlander namen toe en daarmee de behoefte om die eigendommen te verzekeren. Het private verzekeringsbedrijf maakte een stormachtige ontwikkeling door. Niet elke maatschappij floreerde goed. Het waren de brandverzekeraars die de markt domineerden. Zij kregen te maken met een zo’n grillig schadebeeld, dat zij nauwelijks in staat waren een adequate premie te berekenen. De brandschade leek mee te deinen met de conjunctuurschommelingen. Dat kwam sterk tot uiting toen de (tot dan 10
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
toe) ongekende grote banken- en beurscrisis in 1929 een abrupt einde maakte aan de economische groei. Het aantal werknemers, dat zich dagelijks met een stempelkaart moest melden bij de vakbond, groeide explosief en bereikte in 1936 een hoogtepunt. Het zal nooit bekend worden om hoeveel werknemers het ging, omdat alleen de bij een vakbond georganiseerden werden geregistreerd. Wel wist de buurman het als je werkloos was. Hij herkende dat bijvoorbeeld aan het aparte rijwielbelastingplaatje, de steunkleren van je kinderen, het bezoek van controleurs en de dagelijkse gang naar het stempellokaal. Deze situatie leidde onder meer tot de Jordaanoproer, maar opvallender is dat die oproer een uitzondering vormde op de algemene regel dat van noemenswaardige sociale onrust nauwelijks sprake was.
Het kwartje van Romme Minister Romme kwam werklozen tegemoet met ‘het kwartje van Romme’. Als goed katholiek zorgde hij ervoor dat vooral de kinderrijke gezinnen van zijn regeling konden profiteren. Werkloze gezinnen met meer dan twee kinderen die een kwartje per week spaarden, kregen van de overheid een kwartje daarbovenop en bij gezinnen met vijf of meer kinderen liep die subsidie op tot veertig cent, overigens uitgekeerd in de vorm van schoenen, kleding en dekens.
Wankele positie verzekeraars De levensverzekeraars waren in 1910 goed voor nog geen miljard gulden aan verzekerd kapitaal. Net voor de Tweede Oorlog was dat bedrag ruim vervijfvoudigd. Begin jaren twintig bleek de solvabiliteit bij een aantal grote levensverzekeraars niet in orde. Dat leidde tot de eerste toezichtwet en levensverzekeraars werden onder toezicht gesteld van de Verzekeringskamer. Bij schade werden in die periode naast brand en industriële risico’s ook de branches auto en aansprakelijkheid belangrijk. Zeker nadat bestuurders van deze ‘moordenaars op de openbare weg’ vanaf 1924 verplicht werden een aansprakelijkheidsverzekering te sluiten. In zijn algemeenheid gold, dat naarmate iemand rijker was, er meer bij hem te halen was indien hij aansprakelijk gesteld kon worden voor een schade. Dat vergrootte de vraag naar aansprakelijkheidsverzekeringen. Al met al zijn er voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog ruim 700 binnenlandse schadeverzekeraars actief. Tel daarbij de 260 buitenlandse aanbieders en we zien dat op schadegebied duizend aanbieders elkaar verdrongen. Deze heftige concurrentie – zo waarschuwde Het Verzekeringsblad keer op keer – leverde gevaar op voor de solvabiliteit van menig verzekeraar die meer aandacht had voor omzetgroei dan voor de winstmarge. Door: Jan Aikens, Bucom services
Voogd & Voogd Met één muisklik toegang tot 20 verzekeraars. De meest uitgebreide en scherpst geprijsde autoverzekeringen. En een concurrerend huismerkenassortiment met o.a. het onlangs geïntroduceerde BedrijvenTotaalPakket. Dat bieden wij u als bemiddelaar. Eenvoudig, slim en snel. s¬ Klik & Sluit® Kantoor- en Webmodules s¬ MijnPolisMap® inclusief MijnPolisCheck® s¬ Klik & Sluit® Webtotaal s¬ Uw Backoffice s¬ Aplaza Als innovatieve partner voor bemiddelaars slaan wij de brug tussen de verzekeraars en uw klanten en werken we samen aan uw succes. Hoe..? De heer Jobse van Schep Assurantiën deelt graag zijn ervaringen met u.
Wie slim is kiest voor sterk! Hoewel internet in toenemende mate wordt ingezet voor het afsluiten van verzekeringen blijft het voor menig consument een zoektocht naar het beste aanbod. Remko Jobse: ’Met Klik & Sluit® hebben we 20 aanbieders in één oogopslag beschikbaar en daar kiezen we de beste oplossing voor onze klanten uit. Dat bespaart niet alleen veel tijd, maar draagt enorm bij aan onze klantgerichtheid.’ Schep Assurantiën is een onafhankelijk en adviesvrij financieel advieskantoor. Zij hebben geen enkele contractuele verplichting voor het kiezen van financiële producten van bepaalde verzekeringsmaatschappijen, banken of hypotheekverstrekkers. Door die onafhankelijkheid is Schep Assurantiën in staat hun klanten waardevrij, maar met het beste advies van dienst te zijn. ’Ruim 7 jaar geleden zijn wij gaan samenwerken met Voogd & Voogd.’ zegt Jobse. ’Die samenwerking levert ons enorme voordelen op. Zo kunnen we naast het vergelijken van het aanbod van 20 verzekeraars onze klanten supersnel van dienst zijn. Bovendien beschikt Voogd & Voogd vanuit hun automotive specialisatie over gunstige voorwaarden en aantrekkelijke premies voor autoverzekeringen, ook voor jongeren onder de leeftijd van 23 jaar. Voeg daarbij dat we via Klik &
Sluit® heel gemakkelijk toegang hebben tot de informatie van het RDW, bijvoorbeeld voor het opvragen van de catalogusprijs op basis van het kenteken, en het is duidelijk waarom Voogd & Voogd zo’n aantrekkelijke partner voor ons is.’ ’Aplaza biedt ons een koppeling met het extranet van Voogd & Voogd waardoor onze administratie op de achtergrond volledig automatisch wordt bijgewerkt. Dat biedt enorme voordelen. Daarnaast krijgen onze klanten de mogelijkheid van een ‘eigen’ digitale polismap waarin zij de verzekeringsproducten kunnen raadplegen die via ons kantoor zijn afgesloten. Zo beschikken wij online over alle informatie en verlopen adviesgesprekken uitermate effectief. Dat bevordert de snelheid waarmee verzekeringsvragen worden afgehandeld aanzienlijk,’ besluit Jobse.
Remko Jobse, Schep Assurantiën
’Met Klik & Sluit® de gegevens van mijn klanten in één oogopslag direct beschikbaar!’
Beste serviceprovider voor schadeverzekeringen 2009 én 2010 Bureau D&O* interviewde meer dan 600 bemiddelaars en op alle 16 meest belangrijke items in de samenwerking met serviceproviders versloeg Voogd & Voogd haar belangrijkste concurrenten. Zo biedt Voogd & Voogd onder andere: - het meest vernieuwende aanbod producten van hoge kwaliteit - uitstekende technische ondersteuning voor software en webapplicaties - het best functionerende extranet - goede administratieve verwerking - een duidelijke versterking van uw concurrentiepositie. Kijk op www.voogd.com voor meer informatie.
*Bron: D&O Onderzoek Koepelorganisaties 2010
Postbus 14 3240 AA Middelharnis T 0187 - 488555 F 0187 - 488551 E
[email protected] I www.voogd.com
%!!%&($!$*&%&% !&($!$&)"$!!!& !"!%' !&)$%!$%&*! !!"(!
! !%"! !!! )$""*""($$%&*!!!"(! $' &*!)!'*"!*!%&($ !!&($&$!$%$!"!%& )$"!&!'! "&!(!)$! ! &'%($*$!%(%'$
$)$%!&')*!& %%!$)"$!! &"!%"!&&!&""!!(!!! $%)"$! &&! %!$)"$!"#"%&
!&*!!"(!&) ""#)*! &&!&"&%! ($*$$%&&"!$!! $&'$!"#"&"$& '$ $ !&$&$*$!&&"! "" !'%(%'$"#""
1940 - 1 9 4 5
De oorlogsjaren hebben uiteraard veruit het zwaarste stempel gedrukt op de Nederlandse bevolking de afgelopen honderd jaar. In dit overzicht past het om begrijpelijke redenen niet in te gaan op de gruwelijke gevolgen. Daarom beperken we ons tot een aantal verzekeringstechnische zaken.
1940-1945
Verzekeren tijdens de bezetting A
l in 1937 besloten Engelse verzekeraars gezien de internationale situatie om de schade ontstaan door oorlogshandelingen op de polissen, met uitzondering van transportverzekeringen, uit te sluiten. Nederlandse verzekeraars volgden dat voorbeeld. De Britse herverzekeringsmarkt werd voor de Nederlandse markt onbereikbaar. Om dat gat te dichten, vervulde de staat de rol van herverzekeraar voor molestverzekeringen voor zee- en luchtvervoer. Daarnaast bleven (her)verzekeringen ter beurze mogelijk door de oprichting in 1940 van de Verenigde Assurantiebedrijven Nederland (VAN). Belangrijkste doel
van de VAN was om te voorkomen dat Duitse maatschappijen de rol van de verdwenen Britse verzekeraars overnamen. De Duitse bezetter reageerde hierop met het beperken van de dekkingscapaciteit van de VAN.
90%-clausule Levensverzekeraars waren beducht voor een toename van de sterfte onder de verzekerden. Daarom construeerden zij eind 1940 de zogenoemde 90%-clausule, waarmee zij de mogelijkheid kregen om tijdens een door de Verzekeringskamer vast te stellen ‘actieve oorlogstoestand’ de uitkeringen 14
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
tot 90% te kunnen verlagen en de resterende 10% te reserveren. Deze actieve oorlogssituatie ging op 15 september 1944 in, maar ondanks de clausule hebben verzekeraars over het algemeen toch steeds de volle 100% uitbetaald.
Levenproductie groeit spectaculair Opvallend is dat gedurende de oorlogsjaren het verzekerde kapitaal van de levensverzekeraars met bijna 70% groeide. De renteverzekeringen hadden een belangrijk aandeel in deze spectaculaire stijging. Als reden hiervoor werd wel aangevoerd dat beleggen in het buitenland niet mogelijk was en ook dat de bestedingsmogelijkheden beperkt waren door de schaarste aan consumptiegoederen. Daarbij kwam dat in 1941 het Besluit Inkomstenbelasting werd ingevoerd met aantrekkelijke aftrekposten voor levensverzekeringspremies. Bedrijven grepen die fiscale kans aan om hoge bedragen te investeren in pensioenregelingen voor hun personeel.
Joodse polissen De afwikkeling van ‘Joodse polissen’ heeft tot ver na de oorlog geduurd. Vanaf mei 1942 moesten joodse burgers hun levensverzekeringen, lijfrenten, pensioenen en schadeverzekeringen melden bij een instelling die de naam Lippmann, Rosenthal & Co (Liro) meekreeg. Deze naam behoorde toe aan Joodse bank, die door de Duitsers is geconfisqueerd. Vervolgens gebruikte de bezetter dezelfde naam voor de Duitse instelling waar de Joden hun polissen moesten inleveren en aan wie verzekeraars (via onder meer de Verzekeringskamer) de uitkeringen moesten overmaken. In september 1943 werden verzekeraars gedwongen deze verzekeringen te beëindigen en de eventuele afkoopsom of een belangrijk deel van de premiereserve, bij Liro te deponeren. Op die manier kreeg Liro 26 miljoen gulden van joodse verzekerden in handen. Al tijdens de bezetting werden maatregelen voorbereid voor het naoorlogse rechtsherstel, waaronder een regeling die ervan uitging dat de
anti-joodse bezitsverordeningen nooit van kracht zijn geweest. Verzekeraars moesten de verplichtingen uit de door Liro afgekochte polissen honoreren. In feite betekent dit dat verzekeraars die de afkoopwaarde aan Liro uitgekeerd hadden, gedwongen werden om dezelfde polis nog een keer uit te betalen. Dat zou de solvabiliteit van verzekeraars in gevaar kunnen brengen. Uiteindelijk viel dat nogal mee. In 1956 bleek namelijk dat de boedel van Liro zoveel waarde vertegenwoordigde, dat aan verzekeraars 90% van hun vordering op Liro kon worden terugbetaald.
‘De afwikkeling van ‘Joodse polissen’ heeft tot ver na de oorlog geduurd’ In 1997 kreeg de discussie met betrekking tot de joodse tegoeden een vervolg toen de commissieScholten de feitelijke systematiek rond het rechtsherstel over financiële tegoeden van oorlogsslachtoffers onderzocht. Voordat dit onderzoek was afgerond, sloot het Verbond van Verzekeraars een overeenkomst met het Centraal Joods Overleg, waarbij het Verbond namens de bedrijfstak vijftig miljoen gulden beschikbaar stelde, twintig miljoen voor individuele uitkeringen, vijfentwintig miljoen voor doelen die de joodse gemeenschap zelf kon vaststellen en vijf miljoen voor het onderzoeks- en internetproject Monument Joodse Gemeenschap. Tot slot trad het Verbond in 2000 toe tot de Commissie Eagleburger. Een commissie bestaande uit toezichthouders uit de VS, vertegenwoordigers van Israël en Joodse organisaties en verzekeraars, die claims van joodse nabestaanden op Europese verzekeraars onderzocht en die in 2007 is opgeheven. Door: Jan Aikens, Bucom services
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
15
'!) !
*(+%"%"
%$'$%+#' )().'(($ **' $(%"#) (+'(&""$%"$((%##$," '$$'" !(#-- $,)$,")' %"#"(%$"$&*"'$$!$,))' %%!$%$"$+%#!$)#%" !%#)$ "!%()$-)'),%'$+%%'&%)$)/"!"$)$ $21."( +$,$#( *3-)$(-%.0, 2($(#$$8-$-4(1($4$01/0$(#$- $-'$!)$4..04$$+,$-1$-!$2$*$-(1$!.3525 0,$0$+ 2($1./ ,$2$$-&0.2$&0.$/,$-1$-#($$-2'.31( 12.4$0)$6()-$-*+ -2 4 -)$*3--$-5.0#$-.%!+()4$- 2(15 2#$1."( +$,$#( 4..0 12$$#1,$$0.-#$0-$,$01!$2$*$-$- 0'.$#.$)$'$2/0$"($1$+$-4.$+$-#0$,/$+40$$1!()1."( +$ ,$#( 5.012$+$-,$2#$40 &'.$6$$0$%%$"2($%,$$*3--$- .,& -$-5$+*$*$36$16$*3--$-, *$-()#$-1'$2$4$-$,$-2 *(+%"%", *23.//0.#3"2($4$5()6$*$--(1,$2 #(4$01$4.0,$-4 -1."( +,$#(
'%'## $, *$-#$6$# &$$-12 02,$21."( +,$#( 4..035!$#0()% #$(-20.#3"2($6()-$025$$5.0*1'./1-#$$$012$& 23$$-12 02 , *$-,$2.-+(-$/3!+("$0$-4 - 02(*$+$-4..035#.$+&0.$/$ 25$$#$5.0*1'./& 2.4$0$$-13""$14.+/0.7$+./(-*$#-$- -#$0$1."( +$-$25$0*$-
"$!$%&&$ 5$0*2,$2$$-,$$&$!0 "'2$+ /2./$-!0$-&2#(0$"2'$2 &$+$$0#$(-#$/0 *2()*..0#$/0 *2(1"'$(-12$$*& 23- 0'3(1 ,$2$$-'..%#4.+(#$$8-$-+$$023*$36$1, *$-.4$035$(&$- ,$#( 120 2$&($
&'!' 0-. --(-*'$+/26$+%12 -#(&$/0.%$11(.- +1(-2$0-$21+(,2.$2$ / 11$-6.# 26$,$$0*+ -2$-*0()&$-0-.(1(-(2( 2($%-$,$04 - . #$."( +$#( +3!$#$0+ -#
$(' +$%#'$%'#) ()*./555*+35$0-+./+$(#(-&$-7- -"(8+$#($-124$0+$-(-& .%!$+
0 *2()* !()$$-*.,12$-4..0+$6$014 -$2 $06$*$0(-&1!+ #$- -#$0$&$9-2$0$11$$0#$- .$+ ./$$-/0 *2()*&$0("'2$, -($0*$--(1$- 4 0#(&'$#$-./#.$-.% -2$1"'$0/$-., !$2$02$%3-"2(.-$0$-(-*+ -2, - &$,$-2
FhWaj_`a
Ons doel is het best passende pensioen voor iedere onderneming AEGON Modulair Pensioen is het eerste
passende pensioen voor iedere onderneming.
pensioen dat u zelf (online) kunt ontwerpen voor
Het mooie daarbij is dat de pensioenofferte direct
uw klanten. Een pensioen op maat is daarmee
gekoppeld is aan het administratiesysteem van
niet langer weggelegd voor grote bedrijven,
AEGON. Als u direct een offerte wilt, dan kunt u
maar komt nu binnen handbereik van elke
zelf de gegevens invoeren en zijn alle juridische
onderneming.
stukken direct beschikbaar.
U kunt voor uw klanten zelf de beste pensioen-
Zoals u misschien al begrepen heeft, zijn wij
regeling samenstellen uit de vele ‘bouwstenen’.
zeer overtuigd van AEGON Modulair Pensioen.
Door uw expertise kunt u de klantwens snel
Vraag uw AEGON-accountmanager om meer
en eenvoudig vertalen naar een passende
informatie of kijk op onze website
pensioenofferte. Met als resultaat het best
www.aegon.nl/online_zakendoen_pensioen
Eerlijk over AEGON Modulair Pensioen. AEGON Levensverzekering N.V., Postbus 23002, 8900 MC Leeuwarden, AEGON Levensverzekering N.V. is ingeschreven in het register dat de AFM en DNB aanhouden.
1950 - 2 0 0 0
Op de laatste vijftig jaar van de vorige eeuw valt niet een enkel etiket te plakken. Het tijdperk na de oorlog begon overzichtelijk en er leefde grote eensgezindheid onder de bevolking. Dankzij de voor de oorlog ontstane verzuiling voelden de mensen zich thuis in hun beschutte omgeving. Na een korte periode van wederopbouw, die voortvarend ter hand werd genomen, groeide de welvaart voor veel gezinnen. Althans voor de begrippen van die tijd.
1950-2000
Van zuinigheid tot overdaad H
et behoefteniveau lag nog niet zo hoog en het aanbod van consumptiegoederen aan het begin van deze halve eeuw kon niet in de schaduw staan van het assortiment waarmee we het jaar 2000 in gingen. De vijftiger jaren worden vaak gekenmerkt als ‘het decennium van de spruitjeslucht’. Later ingevoerde termen als ‘het gezin is de hoeksteen van de samenleving’ en ‘waarden en normen’ waren toen vanzelfsprekend. Kostwinners werkten gemiddeld negen uur per
dag en zes dagen per week. De gelukkigen hadden zaterdagmiddag vrij. Werk en woning bevonden zich vaak op korte afstand, die per fiets werd afgelegd. In de avond schaarde het gezin zich in een halve kring om de kolenhaard en vond afleiding door te luisteren naar radioprogramma’s als De Bonte Dinsdagavondtrein, Mastklimmen of Negen heit de Klok. Met eerbiedigende stilte werd geluisterd als stemmen van hoogwaardigheidsbekleders vervormd uit de radiokastjes klonken. Kritiek van andersgezinden werd afgedaan met een schouderophalen of domweg genegeerd. 18
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
Rust Er heerste rust in het land. Niet alleen in gezinsverband. Datzelfde gold voor partijen die verschillende belangen hadden te behartigen. De oorlogsjaren hebben duidelijk een impuls gegeven aan de gedachte dat alle Nederlanders tot één en hetzelfde volk behoren. Werkgevers en werknemers vonden elkaar in de Stichting van de Arbeid en in 1950 werd de Sociaal-Economische Raad opgericht, het platform waar sociale partners en de overheid elkaar treffen. Het poldermodel, toen nog overlegeconomie genoemd, is geboren. Ongetwijfeld heeft dat eraan bijgedragen dat de economie zich vanaf dat moment lange tijd bijzonder goed ontwikkelde. Gesmede coalities hielden lang stand en datzelfde gold voor de gesloten huwelijken. Eindigt nu een derde in een scheiding, in 1950 was dat in 1,7% van de huwelijken het geval.
Revolutie De rust zou niet lang standhouden. Vrijwel alle maatschappelijke stromingen wierpen lang elk hun eigen argumenten in de strijd om de komst van televisie tegen te houden. Het zal niet de laatste keer zijn dat bij mensen de gedachte leeft dat zij technische ontwikkelingen kunnen tegenhouden. Uiteraard was er Philips alles aan gelegen dat er zo snel mogelijk na de oorlog een nationale televisiezender zou komen. De sociaaldemocraten vonden een dergelijk luxe artikel echter niet passen in de wederopbouwperiode. Gereformeerden meenden in de tv het oog van de duivel te herkennen, de katholieken vreesden het eind van het radiotijdperk en psychologen voorspelden dat een donkere televisiekamer leidt tot een donkere hersenkamer. Toen de televisie toch doorbrak, werd de blik die eerst beperkt was tot de veilige huiskamer zodanig verruimd dat een kijkje genomen kon worden in alle ontwikkelingen die in de wereld gaande waren. Intussen vingen ook de radioluisteraars signalen van buiten de landsgrenzen op. Deze blikverruiming geteld bij het feit dat middelbare scholen hun poorten openden voor meisjes en jongens uit alle lagen van de bevolking zorgde voor een revolutionaire omslag in de bevolkingsmoraal en voor een diepe kloof tussen de generaties. Gestimuleerd door nieuwe muziekvormen, de literaire beweging van de Vijftigers, de Provobeweging en de Dolle Mina’s zag de jeugd zich als een autonome bevolkingsgroep met eigen zeden en gewoonten.
Van de wieg tot het graf De naoorlogse generatie verdiende een goede boterham en was niet bang om geld uit te geven, ook als het om geld ging dat nog niet verdiend was. Hypotheek werd niet echt gezien als een
schuld, maar als een investering. Het aantal koopwoningen steeg dan ook van 24% van het totale woningbestand in 1960 tot 51% in 1998. De kabinetten Drees hebben een forse impuls gegeven aan de ontwikkeling van de sociale zekerheidswetgeving. De kinderbijslag kwam in 1951 ook binnen het bereik van kleine zelfstandigen, in 1963 gevolgd door de Algemene Kinderbijslagwet. De AOW deed, als opvolger van de Noodwet Drees, in 1956 zijn intrede, drie jaar later gevolgd door de Algemene Weduwen- en Wezenwet (later vervangen en uitgekleed door de Anw). De Nederlander: ‘verzorgd van wieg tot graf’.
Nog behoefte aan een aftrekpost? Met die zekerheid in het achterhoofd en een goed pensioen in het vooruitzicht reikten de consumptieve mogelijkheden tot in de hemel. Levensverzekeraars hebben daar in ruime mate van geprofiteerd. De tijdens de bezetting geconstrueerde fiscale aftrekbaarheid van betaalde levensverzekeringspremies werd na de oorlog gehandhaafd en uitgebreid. Uiteindelijk gold in 1987 een maximum aftrekbaar bedrag in de ‘eerste tranche’ van circa 17.000 gulden. Banken, verzekeraars en in koopsommen gespecialiseerde intermediairs lieten niet na de consument op deze aftrekmogelijkheid te wijzen. De vraag was niet of een klant een levensverzekering nodig had voor het opvangen van een oudedagshiaat, maar of hij nog behoefte had aan een vette aftrekpost. Opvolgende kabinetten zagen die ontwikkeling
‘De naoorlogse generatie verdient een goede boterham en is niet bang om geld uit te geven, ook als het om geld gaat dat nog niet is verdiend’ met lede ogen aan, maar werden echt wakker geschud toen met name het bankbedrijf de ‘dubbele aftrektruc’ ging toepassen. De klant hoefde het bedrag voor de aftrekbare premie van de koopsom niet zelf op tafel te leggen, maar kon dat van de bank lenen. De rente op die lening was in die tijd ook fiscaal aftrekbaar. Die handelwijze leidde uiteindelijk tot de Brede Herwaardering I, een wetswijziging die in 1987 werd aangekondigd maar pas in 1992 is geëffectueerd. Het hoeft geen betoog dat in de tussentijd nog tal van verzekeringen werden gesloHet Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
19
ten. De premieomzet steeg bij levensverzekeraars in die periode met gemiddeld 17% per jaar. Maar ook spaarhypotheken hielpen verzekeraars aan een goede omzet en niet te vergeten de beleggingsverzekeringen. Beleggen was ‘sexy’ en veel consumenten wilden wel een gokje wagen
‘Later zou blijken dat veel verzekeraars nauwelijks weet hadden welke risico’s zij hadden geaccepteerd’ via een unit linkedproduct. Verzekeringen veranderden daardoor van karakter: zij boden niet zozeer zekerheid, maar werden een vehikel voor vermogensopbouw.
194
0-2
010
De economische groei kende ook een dip. In het begin van de tachtiger jaren moest Nederland door een korte recessie die het gevolg was van de oliecrisis in 1973, het jaar dat gekenmerkt werd door een serie autoloze zondagen. “Het wordt nooit meer als het was”, zei premier Den
Uyl met een somber hoofd. Feit is, dat de recessie redelijk snel voorbij ging en gevolgd werd door een lange periode van hoogconjunctuur. De verzekeringsbedrijfstak profiteerde daarvan in hoge mate. Zozeer, dat een zekere luiheid toesloeg bij de marktpartijen. Beleggingsverzekeringen gingen als warme broodjes over de toonbank en de klanten toonden zich zeer tevreden omdat zij de beurskoersen alleen maar zagen stijgen. Ook schadeverzekeraars profiteerden van het gunstige beursklimaat. Zij hoefden nauwelijks aandacht te schenken aan het technische resultaat, omdat de beleggingsinkomsten die in het niet deden verzinken. Later zou blijken dat veel verzekeraars nauwelijks weet hadden welke risico’s zij hadden geaccepteerd. Groot, groter, grootst is het motto in de tweede helft van de vorige eeuw. Het samengaan van de Nationale Levensverzekering-Bank met De Nederlanden van 1845 (de twee grootste verzekeraars van ons land) was nog maar een kleine fusie, vergeleken met het samensmelten later van banken en verzekeraars die daarna expansie zochten in het buitenland. Pas door schaalvergroting, is de gedachte, kun je met een gerust hart de 21e eeuw binnengaan. Door: Jan Aikens, Bucom services
70…
Honderd nderd d jaar VB en OOM Verzekeringen doett daar zeventig jaar bij! aar nog eens zevent Samen kennis en ervaring. en n goed voor 170 jaar k OOM Verzekeringen, uw verzekeraar voor: Ondernemers uit alle branches
Nederlanders in het buitenland
9 !.$!,)2-%5%17%+%1).'
9 )%+3%+/23%.5%17%+%1).'"4)3%.,!.$
9 /,%235%17%+%1).'
9 #(!$%5%17%+%1).'%."4)3%.,!.$
9 %$1)*&22#(!$%5%17%+%1).'
!.201!+%,)*+(%)$25%17%+%1).'
9 ."1!!+5%17%+%1).'
%#(32")*23!.$5%17%+%1).'
9 1!.$5%17%+%1).'%.5//1%,$%12-/%),)*+
."/%$%,5%17%+%1).'
3%5%17%+%1%./&")*7/.$%1%1)2)#/2
%)25%17%+%1).'
Consumenten
..4,%1).'25%17%+%1).'
9 %17%+%1).'5//11%#1%!3)%6/.).'%.%.
.'%5!,,%.5%17%+%1).'
Ron Sanders,
231!.$(4)2*%2).%$%1,!.$
Navin Balraadjsing,
Buitenlanders in Nederland
uw brandspecialist
9 1!&-/.4-%.3%.5%17%+%1).'
uw buitenlandspecialist
9 )%+3%+/23%.5%17%+%1).'
www.oombrandverzekeringen.nl %,%&//.
www.oomverzekeringen.nl %,%&//.
%(!.$%,2.!!-%17%+%1).'%.6/1$3'%"14)+3$//1/,$).',/"!,!1% #(!$%5%17%+%1).'%.8:.$%1,).'%/,%235%17%+%1).'!!32#(!00)*!,,% 23!343!)1'%5%23)'$3%%.!!'%.+!.3//1(/4$%.$3%)*26)*+%.).'%2#(1%5%.")*$%5%.!!' /.$%1$%.4--%12 1%20
20 Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010 OOM Verzekeringen Al 70 ja a r gre n ze loos de s k undi g
1 9 4 0 - 2 0 1 0
Bedankt voor uw stem. Bedankt voor uw waardering. Bedankt voor het compliment. Reken erop dat u ons niet alleen beloont. Het krijgen van de Gouden Spreekbuis en Performance Award voor het beste imago en de beste prestaties, moedigt ons vooral aan. En motiveert om te blijven werken aan nog
Winnaar Gouden Spreekbuis 2010 Winnaar Performance Award 2010
betere producten en een actieve en alerte dienstverlening. Met dezelfde energie die u van ons gewend bent. Komend jaar gaat u nog veel van ons horen, als bank voor de grotere belangen.
2001 - 2 0 1 0
De overgang naar de 21e eeuw gaat ook in de verzekeringswereld niet zonder spanning gepaard. Allerlei doemscenario’s liggen op tafel die schetsen welke rampen ons staan te wachten wanneer oudere software de eeuwsprong niet zou herkennen. Hele pelotons programmeurs in ruste worden aangerukt om hun expertise in verouderde computertalen nog één keer te gebruiken.
2001-2010
De klant aan de macht V
erzekeraars maakten massaal gebruik van hun en bloc-bevoegdheden om de eventuele massale millenniumschade van de individuele dekkingen uit te sluiten. In de nieuwe voorwaarden werd verwezen naar een Millenniumpool waar verzekerden terecht konden onder het motto ‘op is op’, wat zoveel betekent dat een van tevoren vastgesteld bedrag zou worden omgeslagen over de ingediende schadeclaims. Uiteindelijk bleken de energiecentrales gewoon door te werken, bleven de liften functioneren en ook alle andere apparaten die een chip in zich borgen trokken zich niets van de millenniumwisseling aan. De verzekeringsbedrijfstak haalde opgelucht adem. Misschien de enige meevaller van de laatste tien jaar. 2001 is ook het jaar waarin het nieuwe belastingstelsel in werking trad. Onderdeel daarvan is het boxenstelsel. De levensverzekeringsmarkt kreeg een ge-
22
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
voelige klap doordat de basisaftrek van een levensverzekeringspremie werd teruggebracht tot € 1000. Die aftrekmogelijkheid hield het slechts twee jaar vol en werd per 1 januari 2003 helemaal geschrapt. Vanaf dat moment kan alleen nog fiscaalvriendelijk voor de oude dag gespaard worden wanneer aantoonbaar sprake is van een hiaat in de pensioenopbouw. Het berekenen van zo’n gat kost het intermediair, die moet graven in het arbeidsverleden van zijn relaties uren werk en vergt daarbij de nodige wiskundige talenten. Het is de eerste klap die de levenmarkt te verwerken kreeg.
De kracht van internet Hoewel tijdens de millenniumwisseling pijnlijk duidelijk is geworden welke centrale plaats de techniek in het dagelijks leven is gaan innemen, blijft de bedrijfstak liever discussiëren over ketenintegratie dan die daadwerkelijk van de grond te tillen. Internet neemt in elk huishouden een steeds belangrijker plaats in, maar het belang van het medium werd in de beginjaren van deze eeuw nauwelijks gezien. Het is hooguit een aardig medium om te laten zien dat je bestaat, een plek waar je de etalage van je bedrijf kunt tonen. Niet zo’n wonderlijke gedachte op een moment dat de meeste Nederlanders via een traag modem contact moesten zoeken met de digitale snelweg en elke verbindingsminuut op de telefoonrekening werd bijgeschreven. De enorme vlucht die breedband zou nemen, heeft de markt overvallen. Datzelfde geldt voor de cultuuromslag die internet teweegbrengt bij de consument. Vooral jongeren omarmen deze technologie die de spil wordt van hun leefwereld. Op het moment dat de gevestigde orde nog denkt dat een mobiel is uitge-
Voor de derde keer op rij waardeerde u ook onze accountmanagers als de beste van het land. En daar zijn ze toch even stil van. Reken erop dat ze hun verkiezing niet alleen zien als een compliment. Maar hen vooral motiveert om te blijven werken aan datgene waar ze zo goed in zijn.
Bekroning Beste Accountmanagers 2010
Relaties bouwen door gedegen service en advies. Op het gebied van hypotheken, effecten en van verfrissende nieuwe producten en diensten die ze voor u in petto hebben. En graag komen presenteren, zodra ze weer met beide benen op de grond staan.
vonden om ermee te telefoneren, geeft een nieuwe generatie zich over aan een geheel nieuwe vorm van communiceren. Er is sprake van een keerpunt in het gedrag van consumenten. Zij zijn niet langer bereid de voor hen geëffende paden af te lopen, maar creëren zelf nieuwe wegen die zij willen bewandelen.
Daardoor komt op een abrupte wijze een einde aan de voor de buitenwereld minder transparante vormen van innige samenwerking tussen aanbieders en adviseurs. Het is niet alleen de laatste groep die de bedrijfsvoering op deze nieuwe realiteit moet herinrichten, ook verzekeraars moeten het roer omgooien.
Holle Bolle Gijs Weinig indruk De techniek is niet meer alleen een hulpmiddel, maar verandert de standaard waarop mensen met elkaar communiceren. ‘Real time’ wordt een gevleugeld begrip. Wie wat te zeggen heeft of iets wil weten, aarzelt geen seconde om dat kenbaar te maken en verwacht binnen de kortste keren een adequate reactie. In de verzekeringswereld worden deze ontwikkelingen op gepaste afstand gevolgd. Dat de reisbranche in korte tijd verandert van een voornamelijk advies- in een digitale organisatie maakt weinig indruk, omdat verzekeringsproducten adviesgevoelig zijn en blijven. Voor onze branche is internet meer een informatie- dan een transactiemedium, is de algemene gedachte. Intussen richten direct writers hun websites wel zodanig in dat de consument daarop direct verzekeringen kunnen sluiten. Intermediairmaatschappijen vrezen de klanten te verliezen die liever doe-het-zel-
‘In het laatste decennium heeft de consument voorgoed de macht overgenomen’ ven dan een adviseur te raadplegen. Dat leidt tot de opkomst van labels als Ditzo, Allsecur, Izio en Inshared. Adviseurs zijn zacht gezegd niet blij met deze ontwikkeling en beschuldigen hun partners in business van verraad.
Innige band doorbroken Dat is niet de enige en zelfs niet de belangrijkste reden dat de verhouding tussen aanbieders en adviseurs verhardt. De kiem daarvoor wordt gelegd in de ontwikkeling van de toezichtswetgeving. Voordat in 2004 de Wfd werd ingevoerd formeerde de AFM diverse werkgroepen, waarin naast de toezichthouder en het ministerie van Financiën ook delegaties uit de branche zitting hadden. Daar werd duidelijk dat de wetgeving, in het spoor van Europese richtlijnen, de aanbieders en adviseurs verschillende taken en verantwoordelijkheden oplegt. De zorgplicht van een verzekeraar wordt in het kader van de consumentenbescherming duidelijk afgepaald. En datzelfde geldt voor de eisen die gesteld worden aan adviseurs en bemiddelaars. Dat betekent het einde van de vervlechting die in de praktijk bestond tussen de werkzaamheden van beide beroepsgroepen. Elk heeft een eigen verantwoording die niet doorgeschoven kan worden binnen de intermediaire kolom. 24
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
De Wfd – die een jaar later opgaat in een crosssectorale en daardoor volslagen onleesbare Wft – blijkt een Holle Bolle Gijs te zijn die niet vol genoeg met regelingen gestopt kan worden. De consument weet zich verzekerd van talrijke in het oog springende podia, waarop alle echte en veronderstelde misstanden binnen de branche breed worden uitgemeten. Het woordenboek wordt ‘verrijkt’ met termen als perverse prikkels, woekerpolissen en woekerpensioen. De ene keer is de aanbieder de kwade genius achter producten die alleen zijn ontworpen om de klant een poot uit te trekken en de eigen portemonnee te vullen. Op een ander moment is het de adviseur die alleen naar de provisie en niet naar het klantbelang kijkt. Elke publicatie of tv-uitzending met deze strekking mag zich verheugen op een vervolg in het parlement. Gevolg is een nieuwe activiteit van de wetgever, die regel op regel stapelt om een opnieuw ontdekte exces de wereld uit te helpen. Het is nog geen vijf jaar geleden dat de overheid bezwoer dat de toezichtregels de bestaande marktordening zouden respecteren en de markttoegang niet zouden bemoeilijken. Het is goed om de wetgever en de toezichthouder nog eens aan die belofte te herinneren.
Bespelen van consumentisme In het laatste decennium hebben de consumenten voorgoed de macht overgenomen. Daardoor is de volgorde binnen de keten veranderd. Niet meer de aanbieder bepaalt welk product via welke distributievorm aan de klant wordt aangeboden. Het is de consument die de vraag en de behoefte definieert, dat vertaald wil zien in een transparant en zo eenvoudig mogelijk product en zelf uitmaakt op welke wijze hij dat product wil bemachtigen. Dat zal de ene keer aan het bankloket zijn, een andere keer via internet of na advies ingewonnen te hebben via het intermediair. De consument immers heeft alle mogelijkheden in huis om zich grondig te informeren en zijn kennis via fora en social networks waarin hij wel een groot vertrouwen heeft te verdiepen. Hij zal van die mogelijkheden gebruikmaken in goede tijden, maar ook in slechte tijden waarin elke euro telt en (het gebrek aan) de duurzaamheid van een financieel product aan de oppervlakte komt. Het goed bespelen van dit ‘consumentisme’ is een voorwaarde om met een gezond bedrijf het komende decennium in te gaan. Door: Jan Aikens, Bucom services
Het succes stapelt zich op.
Goed voorbereid inspringen op de vraag naar bancaire lijfrente?
transparantie. En dus een groeiende vraag naar de succesvolle Lijfrente
Zorg dat u genoeg kopjes in huis heeft voor uw gesprekken met klanten.
Groeirekening van Delta Lloyd. Ga voor meer informatie over het succes
Want de pensioenproblematiek van deze tijd en de aandacht die de media
van dit product naar www.ddd.nl/bancairelijfrente
eraan besteden, zorgen voor een groeiende vraag naar zekerheid en
Waaraan herkent u een ONVZ-verzekerde?
Dat is eenvoudig. Die lijkt namelijk nogal op u. Staat net zo onafhankelijk in het leven als u. Is actief, positief en ondernemend van aard. Maar met z’n gezondheid en gezin neemt hij geen risico’s. Dus voelt hij zich meteen thuis bij de zorgverzekeraar die optimale keuzevrijheid biedt. Dat is ONVZ. Kom naar onvz.nl of maak meteen een afspraak met ons op 030-63 96 410.
Koester je kostbaarste bezit. ONVZ Zorgverzekeraar
100 JAAR
Wat is er toch met Het VB aan de hand? Er moet iets zijn met Het VB. De vraag is wat? Honderd jaar worden, is voor een mens al een hele prestatie. Voor een tijdschrift geldt dat des te meer. Een tijdschrift, weet u nog wel: gemaakt van papier, voorzien van een kaft met foto en coverteksten, dan een colofon met daarin wie het geschreven, gedrukt, vormgegeven en betaald heeft. Dan nog de hele rataplan van opgemaakte en geïllustreerde artikelen, verhalen en columns die je moet lezen. En advertenties die je goddank alleen maar hoeft te bekijken – en dat dan elke maand en al honderd jaar lang.
Richard Weurding: ’De opinies in Het Verzekeringsblad zijn altijd prikkelend, soms zelfs confronterend. Maar voor onze bedrijfstak zijn dit soort kritische observaties van belang’ Dat zo’n naar drukinkt geurend artefact in deze digitale eeuw de honderd jaar haalt, is nogal bijzonder. Dan kun je je vandaag de dag tooien met de politiek correcte geuzennaam ‘mastodont’ of nog klassieker: ‘a grand old lady’. Ik lees Het VB altijd met belangstelling. Oók in het besef dat Het VB, net als andere vakbladen, een intrinsieke voorsprong heeft op massamedia: focus. Een vakblad kan het zich immers permitteren dieper in de materie te duiken en dat met doorgaans meer kennis van zaken. Ook Het VB is zich de laatste jaren volgens mij meer gaan toeleggen op achtergronden en duiding. En terecht, want dáár ligt de kracht van een vakblad. De opinies in Het Verzekeringsblad zijn altijd prikkelend, soms zelfs confronterend. Maar voor onze bedrijfstak zijn dit soort kritische observaties van belang. Het scherpt de geest en schaaft het gedrag. Een sector die zich wil vernieuwen en de klant écht aan het stuur wil zetten, kan daarbij een scherpe pen goed gebruiken. Wat is er met Het VB aan de hand, vroeg ik me af. Honderd jaar worden, getuigt van grote vitaliteit. En lezers voelen dat: ‘She’s still going strong!’. Dát is er dus met Het VB aan de hand. De wil en het vermogen om op een frisse manier door te gaan met wat ze al die jaren zonder haperen doet: berichten uit en over de bedrijfstak. Voor een grand old lady behoor je achting en ook enig ontzag te hebben. Dat is in het geval van Het Verzekeringsblad bijna een vanzelfsprekendheid; een felicitatie waard dus. Door: Richard Weurding Algemeen directeur Verbond van Verzekeraars
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
27
0RRLHQGDQ QXLQGHYROJHQGH YHUVQHOOLQJ
*HQHUDOLLVHHQNOHLQHYHU]HNHUDDUHQGDWLVQXMXLVWRQ]HNUDFKW'DDURPNXQQHQZLMSHUVRRQOLMN FRQWDFWZDDUPDNHQ:HOXLVWHUHQJRHGQDDURQ]HNODQWHQGHQNHQPHHHQKRXGHQRQVDDQRQ]H DIVSUDNHQ'DWLVYRRURQVYDQ]HOIVSUHNHQGHQQXKHEEHQZLMHURRNKHWo.HXUPHUN.ODQWJHULFKW 9HU]HNHUHQpYRRUJHNUHJHQ*RHGYRRURQVPDDUYRRUDOYRRUXHQXZNODQWHQ:LMJDDQYHUGHURS GHLQJHVODJHQZHJPRUJHQGRHQZHpWQRJEHWHUGDQYDQGDDJ:LOWXRRNVDPHQZHUNHQPHWHHQ YHU]HNHUDDUGLHSHUVRRQOLMNYRRUXNODDUVWDDW"%HOPHW
'HSHQVLRHQHQLQNRPHQVYHU]HNHUDDU
*HQHUDOL:LMEHORYHQQLHW:LMYHU]HNHUHQ
ZZZJHQHUDOLQO
100 JAAR
Een baken in de markt We leven en werken in een rumoerige markt. In de tien jaren van deze eeuw is er meer veranderd dan in de hele eeuw daarvoor. Gouden tijden voor de vakpers. Onze branche is dan ook nog steeds gezegend met vele titels die het doen en laten in de markt op de voet volgen. Ieder met een eigen profiel. De nieuwsjagers, de verdiepers, de vernieuwers, de scherprechters.
Wilbert Schellens: ’Maar we mogen niet klagen, de vakpers begrijpt onze markt een stuk beter dan de meeste algemene media. En laten we eerlijk zijn, we kunnen niet zonder’ De laatste jaren weten zij een toenemend leger bloggers, twitteraars en andere online publicisten in hun kielzog. De strijd om het primaat op het nieuws wordt daarmee ook – en steeds dynamischer – in onze markt gevoerd. Voor een branchevereniging is zo’n breed spectrum aan journalistieke en particuliere verslaggevers en nieuwsmakers een zegen. Ze bieden een spiegel, verwoorden het marktsentiment, zijn een extra vinger aan de pols en zetten aan tot denken. Overigens zijn ze ook regelmatig een kwelgeest, omdat ze, zoals goede journalistiek betaamt, maar beperkt beïnvloedbaar zijn. Of, omdat ze niet over die informatie beschikken waar wij dan weer wel over beschikken. Dan klagen we intern over de verkeerde kop, de ongemakkelijke vraag, het uit zijn context gelichte citaat. Maar we mogen niet klagen, de vakpers begrijpt onze markt een stuk beter dan de meeste algemene media. En laten we eerlijk zijn, we kunnen niet zonder. Wie de pers omhelst bij goednieuwsshows, moet zich niet verstoppen als het even niet goed uitkomt. In dat brede spectrum aan uitgaven en uitlatingen is Het Verzekeringsblad een baken in de markt. Niet het enige baken, maar wel één die er al 100 jaar staat. Adfiz feliciteert Het Verzekeringsblad met haar eeuwfeest. Niet veel (vak)tijdschriften weten zich zo lang staande te houden. Adfiz, voortgekomen uit de honderdjarige NBVA en de zestigjarige NVA, heeft haar hele bestaan gedeeld met Het VB. Ook die 100 jaar kenmerkte zich vaak door een goede verhouding, en soms ook een verstoorde, als ‘die gasten’ in Den Haag en later in Deventer “het weer eens niet goed hadden begrepen.” Vanuit ons perspectief dan. Vaak hing de sfeer van de relatie ook af van de roerganger van Het VB. Tijden veranderen, het intermediair verandert, belangenbehartigers veranderen, bladen veranderen. Het VB heeft recent een drastische koerswijziging gemaakt door van tweewekelijkse verschijning naar maandelijkse verschijning te gaan. De diepte zoekt ze echter nog altijd en intenser. Daarmee blijft ze ook voor Adfiz een aangename vriend. Zo één die best eens een schouderklopje uitdeelt als je hem echt verdient, maar ook één die niet schroomt om je terecht te wijzen wanneer zij daar redenen voor ziet. Door: Wilbert Schellens, directeur Adfiz
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
29
Het nieuwe adviseren begint met het Hofstaete
Internet Platform sAS 70 type II CERTIFICERING
Samen met de klant werken in één systeem, waar en wanneer het u beiden uitkomt Hofstaete Internet Platform: voor uw commerciële en administratieve efficiency Hofstaete Internet Platform (HIP) biedt u de mogelijkheid om een geheel eigen distributienetwerk te creëren op internet. Aangesloten tussenpersonen en hun adviseurs kunnen via moderne en interactieve websites hun klanten efficiënt adviseren en service verlenen. De klant kan 24/7 verzekeringen afsluiten, beheren en schades melden via zijn online polisdossier. Met Straight Through Processing worden de gegevens direct geschreven in de backoffice. Daarnaast biedt het HIP u een grote flexibiliteit bij het inrichten en uitbreiden van uw eigen netwerk. Ontdek de voordelen van het Hofstaete Internet Platform en bel of mail vandaag nog voor een uitgebreide demo.
Gooimeer 6-30 1411 DD Naarden Tel: (035) 699 15 50 E-mail:
[email protected]
www.hofstaete.nl
)FU /FEFSMBOE EBUBM FFOFFVX WFSUSPVXU PQ[O 7FS[FLFSJOHT CMBE
/BUJPOBMF/FEFSMBOEFOGFMJDJUFFSU IFU7FS[FLFSJOHTCMBENFU[JKOKBSJH CFTUBBO)POEFSEKBBSEJFQHBOH BDIUFSHSPOEFOFOPOUXJLLFMJOHFOJOEF WFS[FLFSJOHTCSBODIF)POEFSEKBBS SJDIUJOHHFWFOEFOPONJTCBBSWPPSJFEFSFFO EJFJOEFWFS[FLFSJOHTXFSFMEXFSL[BBNJT 8FGFMJDJUFSFOBMMFCFUSPLLFOFO
100 J A A R
De komst van Het Verzekeringsblad voor Nederland en België in 1910 had het effect van een steen in de tot dan rimpelloze vijver van de verzekeringsvakpers. Voor het eerst werd de verzekeringsbranche geconfronteerd met een journalistiek blad dat de activiteiten van de marktpartijen kritisch volgt. Dat was even wennen, want de bedrijfstak was tot dat moment gewend aan vakmedia die zich beperkten tot het bijna een-op-een doorgeven van de berichten die zij van verzekeraars ontvingen. De altijd positief gestemde jaarverslagen kregen in dezelfde toonzetting hun plaats in de bladen.
Het Verzekeringsblad: 100 jaar het zout voor de branche D
at deed de eerste hoofdredacteur van Het Verzekeringsblad, W. Wiebes Leemans, heel anders. Hij rekende het tot zijn taak verzekeraars voor (verdere) misstappen te behoeden en vooral de consumenten, via hun adviseurs, te waarschuwen als een aanbieder een scheve schaats reed. Met die taakopvatting legde hij een basis onder het blad, die de honderd jaar van het bestaan ongeschonden heeft doorstaan. Ook na een eeuw krijgt de redactie vanuit de doelgroep opmerkingen als “jullie kritiek kwam hard aan, maar heeft wel iets bij ons losgemaakt”.
Hoofdredacteur W. Wiebes Leemans 32
Dat geeft er blijk van dat voor de marktpartijen “de kritiek het zout, de prikkel is die zij nodig hebben om, wanneer het betere is bereikt, te trachten het beste te verkrijgen”, zoals Wiebes Leemans het verwoord zou hebben.
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
Het VB heeft nooit alleen aan verslaggeving gedaan, maar ook altijd richtinggevende journalistiek bedreven. Dat een dergelijke missie niet altijd door iedereen met gejuich werd ontvangen, moge duidelijk zijn. Zo kreeg Wiebes Leemans er al in 1913 flink van langs. De Verzekeringsbode vond het maar niets dat dit nog jonge vakblad zich overgaf aan het kraken van kritische noten. Dat liet de hoofdredacteur niet op zich zitten en sloeg hard terug naar het blad “dat jaren lang heeft geleefd in een beperkt kringetje van zelfgenoegzame menschen, die hooglijk met eigen doen en laten zijn ingenomen en die in den waan leven, dat wat zij doen, goed is gedaan en het bijna met een halsmisdaad gelijk staat, daarop ook maar eene enkele aanmerking te maken.”
Toezichthouder Terugkijkend naar de eerste tien jaar, kan geconstateerd worden dat Wiebes Leemans met zijn blad een hiaat in de wetgeving vulde. Tot 1923 bestond er geen toezicht op verzekeraars. Zij konden vrij hun gang gaan en lieten kruiken te water gaan tot die letterlijk barstten, daarbij de verzekerden volledig in de kou achterlatend. Het Verzekeringsblad vond het in het belang van de branche en de consument daarom nodig de jaar-
verslagen van de maatschappijen onder de loep te leggen en aan alle kanten uit te spinnen. Vond Wiebes de cijfers niet solide genoeg, dan liet hij dat in klare taal weten. En dat was meer dan eens het geval getuige zijn bekentenis: “Aan ons geestesoog toch gaat voorbij een lange rij van mannen en instellingen, waarvan wij willen aannemen, dat zij bedoelden, zoo goed als het in hun vermogen was, hun bedrijf te ontwikkelen, maar die daarin faalden, waardoor talloos velen tot slachtoffer werden gemaakt. En het aantal van hunne slachtoffers zoude nog grooter zijn geweest, indien de critiek had gezwegen”, voegde hij daar veelbetekenend aan toe. “Dat het aantal hunner slachtoffers nog zóó groot is, is echter niet de schuld der critici, maar van diegenen, die den toestand van eene maatschappij van Levensverzekering beoordeelen, alleen naar den zonnigen kant, desnoods naar de kleur van den omslag, omdat zij toch iets willen hebben, waarover de loftrompet kan worden gestoken.”
blad melden dat de verschijning op last van de overheid helemaal gestaakt moest worden “met dien verstande dat de vier nog bestaande verzekeringsvakbladen ongeacht hun geheel verschillende strekking, zouden worden gecombineerd.” De onderhandelingen daarover verliepen moeilijk, meldde Rompelman. De vergadering verliep zoda-
‘Jullie kritiek kwam hard aan, maar heeft wel iets bij ons losgemaakt’ nig “dat wij meenden ons te moeten terugtrekken en liever de consequenties van tijdelijke stopzetting te moeten aanvaarden. Hiermede nemen wij afscheid, maar wij hebben goeden moed en daarom: ‘Tot weerziens, naar wij hopen spoedig!’”
Volop werk aan de winkel De Verzekeringskamer Het duurde tot 1923 dat Wiebes assistentie kreeg van een door de overheid aangestelde toezichthouder: de Verzekeringskamer ging op grond van de Wet op het Levensverzekeringsbedrijf (WOL) toezicht uitoefenen op levensverzekeraars.
Oorlogen Het Verzekeringsblad floreerde en zelfs zodanig dat in 1914 besloten werd om de tot dan veertiendaagse uitgave in een grotere frequentie uit te brengen. De lezer werd beloofd dat hij het blad elke maand op 1e, de 11e en de 21e in de bus mocht verwachten. Die aankondiging gebeurde overigens in een extra dik nummer van 16 pagina’s. Het gewone blad telde altijd 12 pagina’s. De ambitie kon niet worden waargemaakt, daar stak de Eerste Wereldoorlog een stokje voor. Het blad bleef tweewekelijks verschijnen, “zoowel redenen van typografisch-technischen, als van financieelen aard, gevolgen van den woest oplaaiende wereldbrand, dwongen ons daartoe.”
De andere vakbladen gingen samen in de Verenigde Verzekerings Pers (zie ook de bijdrage van Willem Vreeswijk in deze editie). Het duurt tot 16 december 1945 voordat de eerstvolgende aflevering verscheen. En er was in de niet vergeten VB-traditie volop werk aan de winkel. “De afgeloopen oorlogsjaren hebben ons bedrijf in omvang sterk doen toenemen”, aldus Otto Rompelman in zijn eerste na-oorlogse commentaar, “maar de ongezonde bodem, waarop deze uitbreiding groeide, heeft veel ongezonde vruchten opgeleverd in den vorm van verzekeringen, die voor een duurzaam bestaan niet waren voorbeschikt. Wij zullen met een reactie rekening moeten houden. De ongunstige gevolgen van deze reactie zoo klein mogelijk te doen zijn, daartoe werke ieder op de hem aangewezen plaats mede. Wat ons betreft, wij willen als voorheen daartoe naar beste weten en kunnen medewerken nu de ons opgedrongen schorsing van ons blad een einde heeft genomen.”
De gevolgen van de Tweede Wereldoorlog waren ingrijpender, ook voor Het Verzekeringsblad. Wiebes Leemans hoefde dat niet meer mee te maken. Hij overleed in 1935. Hij liet niet alleen een blad achter, maar vooral een vakjournalistiek voorbeeld dat navolging verdiende en kreeg.
Vakkennis
Hij werd opgevolgd door Otto Rompelman, die zich in tegenstelling tot zijn voorganger met zijn voornaam liet aanspreken. In een kort bericht moest hij op 1 juli 1942 melden dat zijn blad nog maar één keer per maand mocht verschijnen als gevolg van de beperking van de papierproductie. Een jaar later, op 16 juli moest Het Verzekerings-
Rompelman heeft naast het aan de kaak stellen van misstanden (“Het verzekeringsbedrijf heeft altijd een grote aantrekkingskracht gehad voor avonturiers, die door duistere manipulaties het publiek geld uit de zak wisten te kloppen”) Het VB ook op de kaart gezet als verspreider van vakkennis.
Nog zes jaar zwaait Rompelman de scepter om op 1 juni 1951 het stokje over te dragen aan W.J. Wiers. Wiers was tot dan toe redacteur van De Revue van het Verzekeringswezen, welk blad toen in Het Verzekeringsblad opging.
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
33
Ook schade Onder het regime van Wiebes Leemans en Rompelman ging de grootste aandacht van het blad uit naar levensverzekeraars en levenproducten. Wat dat betreft gooide Wiers het roer om. ‘Het Geeltje’, zoals Het VB in de wandelgangen ook wel genoemd werd, ging meer aandacht schenken aan schade. Wiers bleef maar kort in functie. In 1955 werd, zonder aanwijsbare reden, mr. J.H. van der Grijp door de uitgever aangesteld als hoofdredacteur van alle verzekeringsuitgaven, “waaronder dus ook Het Verzekeringsblad, dat de bijvoeging ‘voor Nederland en België’ heeft verloren. Hij neemt zich voor “in ruime mate aandacht te besteden aan de in aantal en omvang toenemende theoretische en practische vraagstukken, waarvoor het verzekeringsbedrijf zich heden ten dage gesteld ziet.”
Er breekt een periode aan die niet tot de gloriejaren van Het Verzekeringsblad gerekend kunnen worden. Dat valt overigens niet Van der Grijp te verwijten. De verzekeringsindustrie heeft zich gesetteld. Na de levensverzekeraars zijn ook de schademaatschappijen onder toezicht gekomen van de Verzekeringskamer en laten we eerlijk zijn: tussen ruwweg 1955 en 1970 maakt het verzekeringsbedrijf een tijd pas op de plaats. Daarnaast hengelden nog twee min of meer op dezelfde leest geschoeide vaktijdschriften in dezelfde vijver: VVP en De Vraagbaak, een uitgave van de Leidse uitgeverij/drukkerij Batteljee & Terpstra. Dat blad won aan gezag toen ene Ton van Rooijen de redactie daarvan op zich nam. Hij vond het leuker om ‘een eigen blad’ te runnen dan dat van een ander en hij kreeg die kans toen uitgeverij Van Soeren & Co zichzelf en Het Verzekeringsblad in de verkoop deed.
ALAM Van Rooijen werd als hoofdredacteur van Het VB een begrip in de verzekeringswereld. Zelfs de jongere generatie die de artikelen van zijn hand niet zelf hebben gelezen, kennen uit overlevering de sporen die ALAM (zijn voorletters werden zijn handelsmerk) op de bedrijfstak drukte. Het elan van Wiebes Leemans keerde terug, maar dan geschoeid op moderne leest. Van Rooijen blies het blad nieuw leven in, zowel inhoudelijk als typografisch. Zijn pen, volgens sommigen ‘in vitriool gedoopt’ deed menig topman sidderen. Hij had dat ook aangekondigd. “Voor zover mij bekend”, schreef hij in zijn eerste column, “kwam het blad nooit in opspraak, heeft er nooit een onvertogen woord in de kolommen gestaan en werd de redaktie nog immer in een kort of lang geding voor de rechter gedaagd. Misschien daardoor een tikkeltje saai”, constateert hij” en hij belooft een “levendiger redaktionele inhoud”, een belofte die hij meer dan waar heeft gemaakt. “Voorts zal het vernieuwde Verzekeringsblad in een reeds jaren bestaande lacune in de vakpers voorzien: pragmatische marketing ten dienste van de verkoopkanalen.” Waarbij hij overigens maar één kanaal voor ogen had: het intermediair.
Brugfunctie
A.L.A.M. VAN ROOIJEN ALAM (zijn voorletters werden zijn handelsmerk): “Het verzekeringsbedrijf heeft altijd een grote aantrekkingskracht gehad voor avonturiers, die door duistere manipulaties het publiek geld uit de zak wisten te kloppen.”
34
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
Tussen haakjes: dat redaktie in bovenaangehaalde passage met een ‘k’ werd geschreven, is geen toeval. Van Rooijen keek wat dat betreft nooit in het ‘groene boekje’, hij verbood de auteurs domweg het gebruik van de letter c. Alle woorden waarin de c als k werd uitgesproken, moesten met een k geschreven worden. Hij heeft dat jarenlang volgehouden.
Voor Ton van Rooijen bestond maar één doelgroep en dat was de intermediaire bedrijfskolom. Zijn doel was met het blad een brug te slaan tussen aanbieders en adviseurs. Ook wat dat betreft legde hij een fundament onder het blad waarop het nog steeds steunt. De achterliggende gedachte dat een verzekering een product is waarvoor advies moet worden ingewonnen bij een professioneel intermediair, leeft nog altijd bij de VB-redactie. Zij het dat de doelgroep pas echt goed geinformeerd is wanneer die ook weet welke stappen de concurrentie zet. Van Rooijen had die opvatting niet. Als direct writers of banken iets deden wat niet door de beugel kon, sloeg hij hen links en rechts om de oren. Verder deed hij alsof zij niet bestonden. Maar ook wanneer verzekeraars in zijn ogen niet handelden in het belang van hun adviseurs, kregen zij er fors van langs.
een objectieve manier aan de lezer door te geven en heeft dat nog steeds niet. Juist in het geven van een duiding, ontwikkelingen te becommentariëren en van achtergrondinformatie te voorzien, vond en vindt Het VB haar bestaansrecht. Zoals uit dit overzicht blijkt, schroomde het blad niet om misstanden aan de kaak te stellen. Maar heeft dat altijd gedaan met de bedoeling de
‘Als direct writers of banken iets deden wat niet door de beugel kon, sloeg hij hen links en rechts om de oren’
Niet objectief Dat gaf soms aanleiding tot de kritiek dat Het Verzekeringsblad niet objectief was. Een volledig terechte opmerking. Het VB heeft nimmer de bedoeling gehad nieuws en achtergronden op
'EFELICITEERD
branche te stimuleren in haar zelfreinigend vermogen. Het blad heeft altijd pal gestaan voor de partijen die op een zuivere manier binnen de branche opereren. Met hen heeft Het VB zich als
3NEL PERSOONLIJK EN EXCLUSIEF VOOR HET INTERMEDIAIR À`
>`ÃV
iÊ Û>Ê £n£È]Ê À«ÃÃÌÀ>>ÌÊ nÓä]Ê £ÇÓ{Ê /Ê "Õ`>Àëi]ÊÊ TÊäÓÓÈ®ÊÎÎÊ£nÊ£ÈÊFÊäÓÓÈ®ÊÎÎÊ£nÊÓÈÊEÊvJ
£n£È°ÊIÊÜÜÜ°
£n£È°Ê
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
35
Ook partijen als Hamburg-Mannheimer, Polis Direct en Verzekerd Keur hadden de redactie graag voor de rechter gezien, maar nooit is het er echt van gekomen. Met meer dan alleen journalistieke interesse heeft Het VB het in de steigers zetten van de toezichtswetgeving gevolgd. Omdat veel verschillende belangengroeperingen als een soort medewetgever een plaats kregen 1989: Het eerste VB-Congres vond plaats in het Amsterdamse Tuschinski Theater. aan de onderhandelingstafel waar de Wfd werd uitgewerkt, dreigde het ware vereenzelvigd. Dat betekent dat de cowhet intermediair met eisen opgezadeld te worden boys aan hun eigen lasso van hun paard gesleurd die zwaarder waren dan strikt noodzakelijk. De werden en ook dat onterechte aanvallen van buiredactie heeft zich daartegen in het blad, maar ten af in het blad in scherpe bewoordingen werook tijdens bijeenkomsten in het land, steeds den gepareerd. Dat was het uitgangspunt van sterk verzet. Datzelfde geldt voor de overdaad Van Rooijen, maar evenzeer van zijn opvolgers aan regelgeving die daarna is gevolgd. Dat daarKees de Kruiff, Eckhardt Dulfer, Jan Aikens en bij minder successen zijn geboekt, heeft in beMichiel Huisman. langrijke mate te maken met de verschillende en zelfs tegenstrijdige lobby’s die vanuit de bedrijfsProcesbedreigingen tak worden gevoerd. Dat is een nieuwe realiteit: Ook oneerlijke concurrentie werd aan de kaak verzekeraars en intermediairs zijn niet meer elgesteld, hoe machtig de organisaties ook waren kaars natuurlijke bondgenoten, maar hebben door de maatschappelijke en politieke ontwikkelingen verschillende belangen te dienen. Dat maakt de functie van een blad dat als het ware midden in de intermediaire kolom staat, nog belangrijker.
‘Het VB schroomde niet om misstanden aan de kaak te stellen, maar altijd met de bedoeling de branche te stimuleren in haar zelfreinigend vermogen’
die langs oneigenlijke weg de verzekeringsbedrijfstak bedreigden. Een sprekend voorbeeld is ABP, die in de ogen van Het VB niet serieus genoeg omsprong met de waterscheiding die hoorde te bestaan tussen de publieke uitvoering van de pensioenregeling en de activiteiten van de commerciële dochters die op een wel heel makkelijke manier aan de gegevens van de pensioendeelnemers konden komen. Het VB kon aantonen hoe ABP de verschillende gegevens aan elkaar knoopte. Als reactie op de publicatie werd Het VB letterlijk telefonisch meegedeeld dat een ‘peloton advocaten’ naar de redactie op weg was. 36
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
Niet alleen het blad Het VB is een merk dat niet alleen het blad siert. De redactie heeft dikwijls de vleugels verder uitgeslagen. Zo was Het Verzekeringsblad het eerste vakblad met (sinds 1996) een eigen website, toen bereikbaar via het geheimzinnige adres www.vb.wkkbi.nl. Zoals in Het VB van 29 juli en 26 augustus al werd gememoreerd, heeft de VerzekeringsBranchedag, voortgekomen uit de VB-congressen een grote naam opgebouwd. En als zich grote ontwikkelingen voordoen, dan helpt Het VB de lezers met uitgebreide artikelen in speciale katernen. Tot slot mogen we een ander initiatief van Wiebes Leemans niet vergeten en dat is de Info Pocket Adressengids, waarvan de geschiedenis nog verder teruggaat dan van Het Verzekeringsblad. De opvolger van ‘Wiebes Jaarcijfers’ beleeft dit jaar zijn 111e jaargang.
52% KANS DAT UW KLANT DIT JAAR MEER OP ZIJN GELD LET
DE KLANTVRIENDELIJKE EERLIJKHEID VAN REAAL. REALIST IN ONDERNEMEN Consumenten willen duidelijkheid. En die behoefte aan transparante producten en kosten gaat nog veel groter worden. REAAL doet er alles aan om uw klanten eerlijk en helder van dienst te zijn. En we waarderen het zeer als u ons daar scherp in wilt houden. Daar wordt immers iedereen beter van.
Wij hebben geen callcenter. Onze receptioniste verbindt u direct door met de juiste persoon.
'UXN YRRU HHQ OHXNH VWXGHQW 'UXN YRRU UXVWJHYHQGH
'XV DOV X PHHU ZLOW ZHWHQ RYHU RQ]H SHQVLRHQSURGXFWHQ
PX]LHN+HODDVGLHH[WUDVHUYLFHNXQQHQZLMXQLHWELHGHQ
EHOWX (QYHUELQGHQZHXGLUHFWGRRUQDDU
:DQWELM&RQVHUYDWUL[KHEEHQZLMQRJJHZRRQHHQUHFHSWLH
5RQ 6FKLSSHU KHW KRRIG YDQ RQ]H DIGHOLQJ 3HQVLRHQ HQ
GLHXGLUHFWGRRUYHUELQGWPHWGHJHQHGLHHUHFKWRYHUJDDW
/LMIUHQWHYHU]HNHULQJHQ
Een beetje conservatief is zo gek nog niet.
100 JAAR
Een keer in de honderd jaar mag de verzekeringsvakpers wel eens voor eigen parochie preken. Daarom heb ik de collega-hoofdredacteuren in de gelegenheid gesteld Het VB met zijn 100-jarig bestaan te feliciteren en en passant hun eigen visie op verzekeringsjournalistiek en eigen vakblad te geven. Dat levert een even pluriform beeld op als onze samenleving en onze bedrijfstak.
De vakpers over de vakpers W
il je krantachtig nieuws? Of kies je liever voor de analyse en de achtergronden van het nieuws? Zoek je opinies en meningen om je eigen visie te ontwikkelen? Het kan allemaal. Met vier serieuze en onafhankelijke vakbladen, en in het kielzog een keur aan gespecialiseerde en min of meer aan bedrijfstakken of organisaties gelieerde bladen, is de informatievoorziening in de financiële dienstverlening optimaal geregeld. Dat we elkaar wel eens in de weg zitten, zal de branche herkennen. Immers, verzekeraars, banken en andere financiële instellingen, maar ook de diverse distributiekanalen, vallen met enige regelmaat over elkaar heen. Gelukkig maar, dat levert ‘het journaille’ de nodige stof op.
Gelet op het voorgaande is het met veel plezier dat Het VB redactionele ruimte voor de collega’s ter beschikking heeft gesteld. Dat dat hier en daar wat op een advertorial is gaan lijken, vergeef ik hen genereus en is inherent aan deze uitnodiging (waar dat nodig was, heb ik gecensureerd). In ieder geval levert het een beeld op dat even divers is als de redacties van de onderscheiden vakbladen. Het 100-jarige VB brengt daar graag een toost op uit. Door: Michiel Huisman
Ik maar denken dat een aanvraag Ondernemer in Privé complex is Sander, intermediair Zorgeloosch, Alkmaar
Een hypotheekaanvraag voor een ondernemer kan complex zijn. Ook voor deze aanvragen is de ING uw partner in business. Uw deskundige accountmanager helpt u graag verder met al uw vragen over de Ondernemer in Privé. Wilt u meer weten? Ga naar ING-intermediairs.nl.
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
39
! #! # $
!! !"! #
$
" !
! "$ ! $
#$
100 JAAR
AM en VB nu
complementair Henri Drost: ‘Bij de start van AM genoot Het VB en diens markante hoofdredacteur A.L.A.M. (Ton) van Rooijen zichtbaar de voorkeur van de grote intermediairverzekeraars en de bestuurders van de intermediaire koepels’
In het najaar van 1978 werkten de voormalige dagbladjournalisten Piet Biemans en Richard Vroom (afkomstig van het Algemeen Dagblad) bij de toenmalige uitgeverij Samsom aan de start van een ‘ander vakblad’ voor de verzekeringsbedrijfstak. Het tweewekelijks verschijnende tijdschrift met een krantachtige vormgeving verscheen op 25 januari 1979 voor het eerst.
D
e onafhankelijke positionering, kritische benadering en journalistieke aanpak die de redactie ruim dertig jaar later nog steeds kenmerken, zorgde (en zorgt) niet altijd voor bijval vanuit de branche zelf, die destijds in de ogen van de initiatiefnemers en naar de mening van de huidige redactie nog altijd, weinig kritisch door de buitenwereld werd bekeken. Anderzijds erkennen veel mensen die werkzaam zijn in de financiële dienstverlening de waarde van een sterk journalistiek medium in hun bedrijfstak. Dat blijkt onder meer uit de onstuimige groei die AM vanaf de beginjaren doormaakte en het nieuwsblad al snel tot het meest gelezen en best gewaardeerde vaktijdschrift maakte. Van groei van het abonneebestand was ook in 2009 nog sprake, waardoor het lezersaantal de 30.000 oversteeg. Het laat zien dat het verdienmodel, eind jaren zeventig opgezet naar het voorbeeld van reclame- en zusterblad Adformatie, AM niet in een spagaat brengt. Ja, kritische journalistiek is wel degelijk te combineren met de afhankelijkheid van advertentie-inkomsten. Immers, de lezer is allesbepalend. Als de inhoud van AM veel lezers
bevalt, leidt dat vanzelf tot een omvang van het lezerspubliek waar adverteerders niet omheen kunnen. En die lezers komen uit alle geledingen, van algemeen directeur tot schade-expert en van kantooreigenaar tot acceptant, maar ook mensen van buiten de branche lezen AM. De status van ‘nieuwsbrenger van de branche’ onderstreepte AM in 1994 met de komst van AM Signalen. De nieuwsbrief, toen nog per fax verstuurd, markeert voor menig branchegenoot het begin van de werkdag. Voor de liefhebbers wordt het nieuws tegenwoordig ook verspreid over de dag razendsnel via internet gebracht. Meer dan vijfduizend mensen brengen dagelijks een bezoek aan AM Web, vooral om kennis te nemen van het laatste nieuws. De redactie van AM feliciteert Het VB met zijn honderdjarig bestaan. Bij de start van AM genoot Het VB en diens markante hoofdredacteur A.L.A.M. (Ton) van Rooijen zichtbaar de voorkeur van de grote intermediairverzekeraars en de bestuurders van de intermediaire koepels. De komst en groei van AM veranderde dat spectrum en leverde zo nu en dan een felle strijd op tussen beide bladen. Door de overname door het Wolters Kluwer-concern van de uitgever van AM zijn beide vakbladen uiteindelijk binnen één uitgeverij terechtgekomen. Anno 2010 is die strijd er niet meer. AM en Het VB zijn nu volledig complementair aan elkaar. Alle professionals uit de financiële dienstverlening kunnen profiteren van het nieuws dat hen via AM bereikt. Aanvullend kunnen zij zich via Het VB op een verdiepingsslag en een grondige analyse abonneren. Door: Henri Drost, AssurantieMagazine Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
41
$OVRQWGHNNLQJVUHL]LJHUYDQÔQXÕQHHPLNXZPDQDJHPHQWWHDPPHHRSUHLV QDDURQEHNHQGHRIVFKLMQEDDURQEHUHLNEDUHZHUHOGHQ8ZRSGUDFKWNDQ JHULFKW]LMQRSKHWYHUKRJHQYDQGHSURGXFWLHKHWYHURYHUHQYDQHHQPDUNWRI KHWYHUEHWHUHQYDQKHWUHQGHPHQW,QDOOHJHYDOOHQLVGHRQWGHNNLQJJHULFKWRS KHWEHKDOHQYDQEXLWHQJHZRQHUHVXOWDWHQ 1LHXZVJLHULJJHZRUGHQ",NEHVSUHHNXZDPELWLHVHQGURPHQJUDDJWLMGHQV HHQZDQGHOLQJLQÔV+HUWRJHQERVFK8NXQWPLMRRNEHYUDJHQRYHUXZ JHGURRPGHUHLVGRHOLQHHQJRHGUHVWDXUDQWELMXLQGHEXXUW ,NNLMNXLWQDDURQ]HRQWPRHWLQJ
VLQWMDQVVLQJHO
WOVUL
QOGDÔVKHUWRJHQERVFK
LTHPSWRP#RQWGHNNLQJVUHL]LJHUQX
WKHQHWKHUODQGV
^LIZP[LZZZRQWGHNNLQJVUHL]LJHUQX
Samen werkt het beter! De 7 redenen om met ons samen te werken: 1. Glasverzekering op maat 2. Specifieke expertise voor particulieren, bedrijfspanden en collectiviteiten 3. Glasschade wordt na één telefoontje hersteld 4. Landelijk netwerk van professionele schadeherstelbedrijven 5. Advies op basis van risicoanalyse 6. Online managementinformatie 7. Samenwerking met het professionele intermediair Meer weten? Bel (0575) 51 54 42 of ga naar www.samenwerkthetbeter.nl
samen werkt het beter
42
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
Ansvaridea en de intermediairs hebben elkaar nodig. Zoekt u ook een partij met een uitstekende WISSELWERKING "EL VRIJBLIJVEND OF MAIL NAAR KENNISMAKEN ANSVARIDEANL
[email protected] – www.ansvaridea.nl
s UITSTEKENDE BEREIKBAARHEID s PERSOONLIJK CONTACT OOK NIET STANDAARD ZAKEN zijn bij ons bespreekbaar) s POLISSEN BINNEN UUR VERWERKT s E MAILS SNEL EN ADEQUAAT BEANTWOORD s DIGITALE OFFERTE AANVRAAG SERVICE s GOEDE EN UNIEKE DEKKINGEN EN EXCLUSIVITEIT
T 020 617 04 26 – F 020 617 00 76
De tussenpersoon… dat is niet zomaar iemand. Wij werken uitsluitend met intermediairs. En met succes, ons marktaandeel groeit. Ruim 100 intermediairs hebben onlangs voor ons gekozen en wij voor hen. Waarom? Het is onze passie om samen verder te komen:
Postbus 90386 – 1006 BJ Amsterdam
*HYROPDFKWLJG$JHQWHQ0)3
Waar zouden we zijn zonder...
Overschiestraat 59a – 1062 XD Amsterdam
2QWGHNNLQJVUHL]LJHU
100 JAAR
Over kroegen en verzekeringen:
de Beursbengel Dik van Velzen: ‘De Beursbengel: een naam, die ook gebruikt werd voor een ouderwetse bel in de assurantiebeurs zelf, die werd geluid bij bijzondere gebeurtenissen’
De Beursbengel was een kroeg in Amsterdam. Op het Damrak. Vroeger – toen ik nog op school zat – heb ik er wel eens biertje gedronken. Tijden veranderen. Er zit nu een Argentijns steakrestaurant.
D
e naam van die kroeg was geen toeval. In de Beurs van Berlage, recht tegenover die kroeg, zat de Amsterdamse assurantiebeurs. Assuradeuren en makelaars deden daar verzekeringszaken. En – het waren andere tijden – liepen na afloop naar de overkant om nog wat zaken na te bespreken. Verzekeringsbeurzen en alcohol hebben een zekere traditie. Daar had die kroeg goede klandizie aan. Daarom de naam: de Beursbengel. Een naam, die ook gebruikt werd voor een bel in de assurantiebeurs zelf, die werd geluid bij bijzondere gebeurtenissen. In die kroeg kwam een aantal verzekeringsheren (verzekeringsvrouwen waren er destijds niet) ooit op het idee een assurantieclub op te richten. De Amsterdamsche Beursclub. In 1938 gevolgd door een tijdschrift: de Beursbengel. Met als onderschrift: ‘officieel orgaan van de Amsterdamsche Beursclub, Vereeniging tot bevordering der wetenschap op assurantiegebied’. Natuurlijk vonden de redactievergaderingen van het blad in de kroeg plaats. Dat kwam de leesbaarheid van het blad beslist ten goede. Redactieadres in 1938: Heerengracht in Amsterdam. Bij bladen als Het VB en AM spat de bedrijfstak uit de titel. Bij de Beursbengel niet. Niemand associeert de Beursbengel spontaan met verzekeringen. Nieuwkomers in ons vak moeten daar altijd even aan wennen. Soms is dat ronduit hinderlijk en tegelijkertijd willen we dat ook niet
kwijt. Je moet je ooit in de inhoud van ons vak hebben verdiept, wil ‘de Beursbengel’ je wat zeggen. Maar dan weet je het ook voor altijd. Dat is nog steeds de bedoeling van de Beursbengel. Verwacht geen vluchtig verzekeringsnieuws. Geen megalomane verhalen van snelle jongens, die, niet ontbloot van enige persoonsverheerlijking en op zoek naar free publicity, nieuwe franchiseformules aanbieden. Geen woord over de 35e excellente hypotheekvorm die dit jaar bedacht is of over een nieuw onderzoek waaruit blijkt dat 85% van ons volk nog geen aparte verzekering heeft voor de crematiekosten van hun kat. Wel informatie over echte vaktechniek. Over de toepassing van nieuwe sociale, fiscale en pensioenwetten. Over aansprakelijkheid van ouders na echtscheiding en over de verzekering van goederenvervoer per container. Over verzuimverzekeringen en private WIA-dekkingen. En natuurlijk over de zorgplicht van financieel dienstverleners. Geen blad voor degenen die net zo makkelijk auto’s verkopen als verzekeringen. Een vakblad met de nadruk op het element ‘vak’. Met soms een beetje beschouwend commentaar, net als in een kroeg. De gelijknamige kroeg is inmiddels verdwenen. Met het verdwijnen van de assurantiebeurs verdween waarschijnlijk ook de klandizie van de kroeg. De redactie heeft in de loop der jaren overal vergaderd, maar – nu is het redactieadres toch weer de Herengracht in Amsterdam. Met na afloop een goed diner: die traditie is altijd gebleven. Volgens ons komt dat de leesbaarheid nog steeds ten goede. Daar zullen we ook een glas heffen op 100 jaar VB: van harte gefeliciteerd. Door: Dik van Velzen, de Beursbengel Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
43
Nieuw: de BLG Bankspaarhypotheek. Het ideale hypotheekproduct in een markt die toe is aan rust. Uw klanten proÀteren van ouderwetse zekerheid en een aangenaam woongevoel. En u doet zaken met een partij die persoonlijke aandacht voor het intermediair heeft. Als u ook kennis wilt maken met onze ouderwetse service, komen wij graag persoonlijk bij u langs. Kijk voor meer informatie op www.ouderwetsezekerheid.nl. Hier kunt u ook direct een afspraak maken.
100 JAAR
InFinance, voor en door ondernemers Eckhardt Dulfer: ‘Nu in 2010 staan we voor dezelfde uitdagingen als de hele vakpers in de financiële sector: we moeten meer doen met minder, want de crisis is voelbaar’
InFinance is in 1997 opgezet als aanvulling van de portfolio van Triple i, een in financiële bladen gespecialiseerd familiebedrijf. Deze uitgeverij was met name actief in de consumentenmarkt met het special interest magazine CASH als paradepaardje.
ce. Aanvankelijk had ons blad nog niet zoveel verstand van verzekeren, maar des te meer van beleggen, software en de beurs en kon zich ook zo onderscheiden van de andere vakbladen die onder het intermediair verspreid werden. In ons blad besteedden we veel aandacht aan financiële planning, toen nog een vak in ontwikkeling.
N
u in 2010 staan we voor dezelfde uitdagingen als de hele vakpers in onze sector: we moeten meer doen met minder, want de crisis is voelbaar. Naast het blad (oplage 16.000) onderhouden we een website, maken we een dagelijkse nieuwsbrief, bedienen we social media als Twitter en LinkedIn en organiseren we de vakcongressen HypoVak en PensioenVak. Dat is vandaag. Hoewel we met de actuele ontwikkelingen zijn meebewogen, zijn we in de kern niet veranderd.
Naast de andere thematiek en het afwijkende (kranten)formaat wilden we met een bijzondere propositie voor de lezer ook de adverteerders op een afwijkende wijze bedienen. Beleggingsfondsen, verzekeraars, serviceproviders, softwarehuizen en hypotheekverstrekkers wilden via advertorials graag een-op-een hun verhaal, zonder een journalistieke vertaling, in het blad kwijt. Vandaag kennen we nog steeds de rubriek Scoop waarin we op een transparante wijze onze adverteerders aan het woord laten.
De initiatiefnemers signaleerden in 1996 een behoefte aan een tijdschrift dat minder journalistiek en opiniërend van opzet was dan het toenmalige aanbod en meer feitelijk en zakelijk, kort en bondig wat betreft de inhoud. Voor en door ondernemers. Tegelijkertijd werd ook veel aandacht besteed aan de vorm om de toegankelijkheid te waarborgen. De uitgeverij gebruikte de kennis en ervaring in de publieksbladen om het vakblad aantrekkelijk vorm te geven. De feitelijkheid van InFinance speelde in op een behoefte in de markt. Internet stond bij de start van InFinance nog in de kinderschoenen. Het begrip vergelijkingssite was nog onbekend. Offertesoftware kon nog niet over de schotten van één maatschappij uitkijken. Vergelijkend productonderzoek dat gepresenteerd werd in de nu bekende lijsten, vormde de kern van InFinan-
InFinance kende bij de start een brede lezersdoelgroep. Finance sloeg aanvankelijk naast intermediairs, banken en verzekeraars ook op beleggers, accountants en controllers. Hoewel we die doelgroepen nog steeds onder onze lezers kennen, konden we steeds meer intermediairs als lezer verwelkomen. Met mijn komst in 2006 werd InFinance versneld het puur intermediairblad dat het nu is. Van de 100 jaar vakpers, die Het VB nu terecht mag vieren, heb ik (onder verschillende petten) een kleine twintig jaar aan die vakpers bijgedragen. Daarvoor was ik als verzekeringsvakman lezer van die bladen. Ik dacht toen dat het normaal was, dat een branche meerdere onafhankelijke vakbladen kende. Nu weet ik dat de financiële sector op dat vlak een unieke positie inneemt. Al 100 jaar. Door: Eckhardt Dulfer, InFinance Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
45
P[a[hPWa[dZe[d0 Z_h[YjWdjmeehZ efX_`dWWbb[lhW][d
?dZ[pWa[b_`a[iY^WZ[cWhajm_bb[dabWdj[dij[[ZilWa[h [[djejWWbWZl_[i"mWWhX_`kc[jp[c[[Z[daj$:WWh ^[bf[dm_`k]hWW]X_`"peZWjkZkkhpWWcikYY[ileb akdjp_`d$D[[cX_`leehX[[bZedil[hd_[kmZ[PPF# edb_d[ioij[[c:WWhc[[X[h[a[djkleehc[[hZWd jWY^j_]fheY[djlWdZ[pWa[b_`a[iY^WZ[cWhajZ[ fh[c_[i"ij[bj[he\\[hj[ic[[iWc[d[dZ_[dj[hWWd# lhW][dc[[_d$PeakdjkZ_h[Yjl[hZ[h"mWdjWbb[imehZj h[Wbj_c[l[hm[haj$8el[dZ_[d_iedp[Yecc[hY_b[
X_dd[dZ_[dijh[Y^jijh[[aiX[iY^_aXWWheccWWjm[ha# efbeii_d][dj[X_[Z[d$IWc[dc[j[[dk_j][Xh[_Z iY^WZ[l[hp[a[h_d]ifWaa[jleehedZ[hd[c[hi[d[[d Yecfb[[jfh[l[dj_[fhe]hWccWmWWhc[[iY^WZ[i akdd[dmehZ[dleehaec[d"X[djkZ[edZ[hd[c[h m[ha[b_`alWdZ_[dij$:_h[YjWdjmeehZefX_`dWWbb[ lhW][d$MWjm_bjkde]c[[h5C[[hm[j[del[hedp[ P[a[hPWa[dZe[d#m[ham_`p[5D[[cZWdYedjWYjef c[jcWha[j_d]i[hl_Y[i$Wl[he6WY^c[W$db$
100 JAAR
Een missie met passie Willem Vreeswijk: ’De uitdaging is en blijft in al die jaren: pal staan voor deskundigheid, vernieuwing én trots op het vak van financieel dienstverlener’
Ondernemers helpen ondernemen, dat vind ik de missie bij uitstek waar we als redactieteam van VVP Weekblad voor financiële dienstverleners voor moeten staan. Het gaat erom relevante vakinformatie, best practices en visies te geven en trends en ontwikkelingen te vertalen naar de dagelijkse praktijk van het advieskantoor. Maar dat is niet genoeg.
D
e passie van een verzekeringsjournalist moet verder reiken dan dat. VVP wil zich graag sterk maken voor een nieuwe financiële wereld, een wereld die bijdraagt aan het welzijn van klanten, medewerkers en een gezonde economie voor mens en samenleving en een wereld waarin de financiële dienstverlener weer trots op zijn vak kan zijn. Daarom maken we ons sterk voor de invoering van een beroepsverklaring voor verzekeraars en adviseurs. Dit in navolging van de beroepsverklaring voor bankiers. In dat kader refereer ik ook graag aan onze Ondernemersdag van 2008, de grootste dialoogsessie ooit in Nederland. Maar ook aan de lezingencyclus ‘Meet the Masters’. In samenwerking met Spirit in Finance is dat een ontmoetingsplaats voor financiële dienstverleners die geloven in verandering en vernieuwing.
VVP heeft nog niet zo’n lange historie als Het VB, maar kan ook bogen op een rijk verleden. Momenteel beleeft VVP haar 68e jaargang. In 1943 dwong papierschaarste drie assurantietijdschriften tot samenwerking en dat betekende het ontstaan van de Verenigde Verzekerings Pers, al snel bekend onder de roepnaam VVP.
Hoofdredacteur Arie de Bruijn stond in 1954 aan de basis van de oprichting van de Presse Internationale des Assurances (PIA), een platform van Europese verzekeringsvakbladen met als doel het snel uitwisselen van betrouwbare vakinformatie. Alle hoofdredacteuren hebben het presidentschap vervuld: Arie de Bruijn (1974-1980), Hermen Kranendonk (1980-1990), Roel Veldwijk (1999-2000) en ondergetekende (2002-2007). Ook nu is VVP – evenals Het Verzekeringsblad en AssurantieMagazine – nog lid van de PIA, waar nog circa dertig andere vakbladen uit meer dan twintig landen bij zijn aangesloten. In 1988 nam de huidige uitgever, Nijgh Periodieken uit Schiedam, het blad over en lanceerde onder aanvoering van de van Het VB afkomstige Roel Veldwijk een geheel vernieuwde redactionele formule en in 1998 nam ondergetekende het stokje over. De uitdaging is en blijft in al die jaren: pal staan voor deskundigheid, vernieuwing én trots op het vak van financieel dienstverlener. Het allerbelangrijkste zijn natuurlijk de mensen die de missie vervullen. De huidige redactie bestaat uit Toon Berendsen (sinds 1986 bij VVP), Lennart Kik (sinds 2000) en Paul van den Bogaard (sinds 2007), stuk voor stuk betrouwbare en betrokken vakmensen. Met hen samenwerken is een feest. VVP hoopt haar missie met passie minstens te mogen uitoefenen tot aan ons eigen eeuwfeest. Wij wensen Het Verzekeringsblad een fantastisch jubileum toe en een succesvolle toekomst. Door: Willem Vreeswijk, VVP Weekblad voor financiële dienstverleners
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
47
MARK TO ND E R ZO E K
Elke maand mag GfK u in Het VB meenemen in de wereld van het onderzoek, waarbij getracht wordt met interessante onderzoeksresultaten de markt wat overzichtelijker te maken voor de professionals die in de financiële branche werkzaam zijn. De meeste onderzoeken zijn eenmalig, maar er is een speciaal VB-onderzoek dat al jaren loopt. Nog geen eeuw oud, maar wel al een onderzoek waarnaar elk jaar reikhalzend wordt uitgekeken, is de VB Barometer. Door: Michel van der List, GfK Panelservices B.V.
VB Barometer Het langstlopende imago-onderzoek van de branche S
inds 2002 voert GfK elk jaar een onderzoek uit naar het imago van de verschillende distributiekanalen die de Nederlandse consument van financieel advies en financiële producten voorzien. Sinds 2002 dus, een tijd waarin het aantal le-
‘Het rechtstreekse kanaal is – met name via internet – het intermediair voorbijgestreefd’ vensverzekeringen in bezit van Nederlandse huishoudens nog toenam. Een tijd waarin de waardering voor de tussenpersoon, uitgedrukt in een rapportcijfer, nog op een 7- lag. Een tijd, waarin de slechtst gewaardeerde wijze van het afsluiten van nieuwe financiële producten het afsluiten via internet was. Er is veel veranderd in het kleine decennium dat sinds de geboorte van de VB Barometer is verstreken. 48
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
Neem bijvoorbeeld het rapportcijfer voor het intermediair. Dit steeg tot een mooie 7 in 2004 en is toen in vijf jaar tijd gekelderd. Met een 6,2 in 2009 is het intermediair inmiddels het slechtst gewaardeerde distributiekanaal. Dit moet invloed hebben op het distributieaandeel, zou je zeggen. En die assumptie klopt. In figuur 1 is vanuit het TOF-onderzoek van GfK te zien dat van alle schadeverzekeringen die Nederlandse huishoudens in portefeuille hebben, niet langer het grootste deel via een tussenpersoon is afgesloten. Het rechtstreekse kanaal is – met name via internet – het intermediaire kanaal voorbijgestreefd. En deze trend zal zich verder voortzetten, aangezien in de productie van schadeverzekeringen het intermediair ver achterblijft bij de direct writers.
Wat is er misgegaan? De resultaten van de VB Barometer van de voorbije jaren wijzen vooral naar de beloningsproblematiek. In 2002 was provisie waarvan de consument nauwelijks weet had, nog de gangbare situatie. De klant betaalde provisie, had geen
7,0 7,0
7,0 6,9
6,8 6,6 6,6 6,4
6,4 6,2 6,2 6,0 5,8
Direct writer
Bank
Intermediair
Figuur 1. Rapportcijfer distributiekanalen 2004-2009
idee hoeveel dit eigenlijk was en dus was hij eigenlijk wel tevreden. Wat niet weet, wat niet deert. Maar de eerste signalen dat provisie best wel eens een fors bedrag zou kunnen zijn, waren al wel doorgedrongen. Van de consumenten gaf destijds 19% aan, dat het betalen van provisie niet hun voorkeur had. Liever betaalden deze consumenten een uurtarief. Een uurtarief, dat in 2010 inmiddels niet meer de voorkeur van de consument heeft. Uit onderzoek blijkt dat een vooraf afgesproken vast bedrag vaker de goedkeuring van de consument weg kan dragen. Hoe komt het dat de consument in 2002 nog de voorkeur gaf aan een uurtarief en dit uurtarief inmiddels geen optie meer voor hem is? Het antwoord is, dat de consument in 2002 nog veel minder dan nu een idee had van de tarieven die een adviseur per uur rekent. In 2002 werd dit ingeschat op gemiddeld € 38 per uur. En voor dat tarief wil iedereen wel een adviseur inschakelen. Inmiddels is het de consument langzaamaan duidelijker geworden (met name door de eisen aan beloningstransparantie die sinds 2009 in werking zijn getreden) dat een adviseur tarieven hanteert die zeker boven de € 38 liggen.
Impact internet De consument heeft intussen ook steeds meer de indruk, dat afsluiten via een tussenpersoon duurder is dan wanneer hij dit direct doet. Dit, terwijl dat door bijvoorbeeld de marketingkosten van direct writers helemaal niet het geval hoeft te zijn. Maar het beeld is er en het pad naar internet wordt dan ook door steeds meer consumenten bewandeld. Het intermediair heeft de voorbije jaren de wind duidelijk op kop. De beloningen zijn open en te hoog naar de zin van de consument. De betrouwbaarheid wordt steeds meer in twijfel getrokken door bijvoorbeeld de woekerpolisaffaire en de algehele malaise op de financiële markten. En dan is er natuurlijk de opkomst van internet. In Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
49
Imago Intermediair Direct writer Bank
60
50
48 42
43
40
41 38 38
30 27
34
33
21
22
20
2006
2008
2010
29
20 19 14 10
0
2002
2004
Figuur 2. Distributieaandelen in portefeuille: schade totaal
In 2002 vond 58% van de Nederlanders bijvoorbeeld dat een assurantietussenpersoon (zeer) betrouwbaar is. In 2009 was dit nog maar 42%. Een ander voorbeeld. In 2002 gaf 37% aan het intermediair als een (zeer) onafhankelijk kanaal te zien. In 2009 was dit meer dan gehalveerd (18%). Om een teruggang in het zakelijke succes van het intermediair louter aan externe factoren te wijten, is dus te kort door de bocht. Het imago van de tussenpersoon zelf is hevig onder druk komen te staan. Terwijl in 2002 de boodschap uit de VB Barometer al was, dat het er niet rooskleurig uitzag voor het intermediair. Dat was op basis van de kennis van toen. De kennis van nu maakt de uitspraak van 2002 enigszins koddig.
En wat nu? 2002 was internet voor veel consumenten nog best eng. Een cd bestellen via bol.com, dat ging nog wel. Maar dan liefst met een acceptgiro. Creditcardgegevens doorgeven was voor veel consumenten een brug te ver en het afsluiten van een financieel product via internet was al helemaal iets waar de gemiddelde consument niet aan dacht. Hoe anders is het nu; hele volksstammen doen alle bankzaken via internet (Wanneer bent u voor het laatst bij de bank geweest?). Bepaalde
‘De tussenpersoon moet onafhankelijk voor de klant het beste product kiezen’ simple riskproducten worden voor het grootste deel via internet afgesloten en er komen steeds meer online vergelijkingssites die de consument bij de hand nemen bij de keuze voor een financieel product. En hoewel dit laatste feitelijk een exponent van het intermediaire kanaal is, is dit ook meteen vrijwel het enige dat het intermediair aan ‘geweld’ op internet heeft losgelaten. Het kanaal is voor het grootste deel trouw gebleven aan de oude, vertrouwde rol van ‘het mannetje op de hoek’ en is niet met de digitale tijd meegegaan. Bij een gang van de consument naar internet kan deze dan ook bijna niet meer anders dan zijn toevlucht te zoeken in het directe kanaal. Dat hebben we de voorbije jaren dan ook zien gebeuren. Internet komt op, direct writers komen op, het bankkanaal wordt ook wat meer gebruikt en het intermediair ziet handel door de vingers glijden. Maar de eerlijkheid gebiedt ook te zeggen, dat het niet alleen de externe factoren van weten regelgeving en internet zijn. 50
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
Maar wat moet het intermediair nu met deze kennis? Is het dan echt een doodlopend pad waar de bemiddelingsbranche zich in bevindt? Het antwoord luidt: het ligt er per individuele tussenpersoon aan hoe hij het pad zelf inricht of het businessmodel stand zal houden. De tijd van producten aan de man brengen omdat het zo lekker verdiende zonder daar rekenschap voor te hoeven afleggen, is voor het grootste deel voorbij. En voor de producten waar deze praktijken nog steeds plaats kunnen vinden, zal het ‘feest’ ook eindig zijn. Verstandiger is het om te kijken wat de consument nu eigenlijk belangrijk vindt. Hoe zorgt de tussenpersoon ervoor dat klanten de weg naar zijn kantoor blijven vinden? En dan blijkt het eigenlijk helemaal niet zo ingewikkeld. De VB Barometer toont al jaren aan wat een tussenpersoon moet doen. Hij moet volledig handelen in het belang van de klant en meedenken met de persoonlijke situatie. Hij moet onafhankelijk het beste product voor de klant kiezen. En als hij dan ook nog prettig hulp kan bieden bij het invullen van papieren en het afhandelen van schadegevallen, is het helemaal geweldig. Eigenlijk helemaal niet ingewikkeld en voor zich sprekend, nietwaar?
Tweespalt De prijs die een consument hiervoor wil betalen, is een vraagstuk op zich. En op welke wijze deze beloning dan moet worden afgestemd en betaald, is al tijden onderwerp van tweespalt tussen intermediairs en verzekeraars. Maar als twee partijen het niet eens zijn, hebben ze toch de neiging om het uiteindelijk wel eens te worden. Elk conflict eindigt een keer, verzekeraars en tussenpersonen zullen het uiteindelijk ook wel over de CAR-problematiek eens worden. Laten we wel hopen dat deze overeenstemming niet tot het 200-jarig jubileum van Het VB op zich laat wachten. Laten we wél hopen dat onze achterkleinkinderen in het jaar 2110 de 109e versie van de VB Barometer rapporteren aan een gezonde, eensgezinde, financiële markt.
% $ " !
! ! ! "
#
& " & ! !% & $ #
!"
"""""" $
!" # "
" !# # $ #
#
" %
# # $%
% %
"
! %
" #
"
! ! !%
" #%"#
#"# %$
!
!# %
!
" %
%
# !"# "! !%
Dé grootste intermediair glasverzekeraar van Nederland
Een uitvaartverzekering is snel gesloten.
Maar wie verzorgt de uitvaart van mijn klanten? Monuta weet wat er speelt, wat er kan en wat het kost. Het voordeel van uitvaartzorg en -verzekeringen onder één dak.
Midglas NV Postbus 3232 - 4800 DE Breda Tel: 076-522 44 77 -
[email protected]
www.midglas.nl
meer weten? Bel ons Service Center Zakelijke Markt voor een afspraak, 055 - 539 11 30 of mail naar
[email protected]
BRANC HE
Nationale-Nederlanden viert dit jaar haar 165ste verjaardag. In dit artikel geen financiële cijfers en ook geen beschrijving van de problematiek die een conglomeraat bij tijd en wijle kenmerkt. We gaan het hebben over het Nederland van Nationale-Nederlanden.
Het Nederland van Nationale-Nederlanden H
et label Nationale-Nederlanden dateert uit de jaren zestig. Op 3 april 1963 werd door De Nederlanden van 1845 en de Nationale LevensverzekeringBank een fusieovereenkomst ondertekend. Voor de Nationale een extra bijzonder moment, de maatschappij vierde dat jaar ook haar 100-jarig jubileum. De fusie werd tot een goed einde gebracht. Vanaf dat moment prijkte de naam Nationale-Nederlanden op de vele imposante kantoorgebouwen die de combinatie toen al bezat. Het bouwen van architectonische
‘De klant krijgt zijn podiumplaats weer terug, belooft CEO Lard Friese’ hoogstandjes zit ook bij Nationale-Nederlanden in het DNA verweven. De Nederlanden gaf Den Haag in de jaren zestig haar eerste ‘wolkenkrabber’. NN gaf de stad in 1995 de Haagse Poort. Het niet te missen groen-wit gestreepte kantoorgebouw dat de Utrechtse Baan overspant, was jarenlang de moderne toegangspoort tot Den Haag.
Flowerpower Terwijl de fusiepartijen het nieuwe NationaleNederlanden vormgaven, kwam buiten op straat de maatschappelijke onrust tot een hoogtepunt. In de jaren zestig werd alles anders – of beter gezegd – de jongeren wilden iets anders. De wederopbouw kenmerkte zich door hard werken en een sober leven. De sixties stonden voor protesten, woningnood, burgerlijke ongehoorzaamheid en het breken met tradities. De loonpolitiek ging op de helling met alle gevolgen van dien. Huishoudens gingen op grote schaal over tot de aan54
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
schaf van telefoon, televisie, koelkast en wasmachine. Ook de auto werd gezichtsbepalend in de Nederlandse straten. Verzekeringstechnisch gezien allemaal goede ontwikkelingen. Begin jaren zeventig roerde de vrouwenbeweging zich. Inspelend op de groeiende rol van de vrouw, introduceerde NN in 1973 de man/ vrouw-polis. Dat gebeurde niet in stilte. De verzekeraar ontwikkelde een mediacampagne die in die tijd tot verbeelding sprak. Ook ontstond in die periode een nieuwe vorm van klantenbinding, het relatiegeschenk. Dit fenomeen bestond al wel, maar werd nog niet op grote schaal ingezet. Er verschenen allerlei zaken als kaartspelen, puzzels, asbakken, sleutelhangers en buttons. In elke keukenlade was eind jaren zeventig wel een item met reclameopdruk te vinden. Opvallend bij NN was het uitbrengen van een eigen grammofoonplaat met de titel ‘Doorgaan met leven’.
Het Oranjegevoel Begin jaren tachtig profileerde NN zich met de ‘Rij op zeker...’-campagne. Menig auto werd voorzien van een ‘Rij op zeker AUTOPOLIS’-sticker. Later promoot de verzekeraar zijn autopolis onder de slogan ‘De heilige koe vraagt steeds meer offers’. Het product is dan onderdeel van de ZekerheidsCombinatie geworden. Een grote stap voorwaarts, en misschien wel de grootste, in het promoten van het NN-merk, werd gezet in de jaren negentig. In 1992 tekenen NN en de KNVB een sponsorovereenkomst met als inzet het Nederlands voetbalelftal. Oranje vindt Oranje! Al snel verschenen de eerste producten, gericht op het Oranjelegioen. De huishouding is in de jaren negentig zeker niet meer alleen het domein van de vrouwen. In 1995 verwijzen affiches en andere reclame met een knipoog naar deze ontwikkeling. ‘Mannen kokke-
rellen steeds vaker’. ‘Nationale-Nederlanden, wat er ook gebeurt’, is een bekende slogan uit die tijd. Het samengaan met NMB Postbank Groep geeft de intermediaire verzekeringstak nieuwe mogelijkheden op het bancaire terrein. In een advertentie die NN-Financiële Diensten in de vakpers plaatste, bezigde men de slogan: ‘Intermediairs hebben alles in huis om te kunnen bankieren’.
Een nieuwe toekomst De missie die Nationale-Nederlanden vanuit haar verleden nastreeft, is verankerd in de nieuwe toekomststrategie van het bedrijf. Ook NN is in de jaren negentig een belangrijk deel van de essentie van verzekeren uit het oog verloren. De klant krijgt zijn podiumplaats weer terug. Deze belofte deed Lard Friese, CEO Nationale-Nederlanden, zijn vijf miljoen particuliere en zakelijke klanten in april van dit jaar.
De mediacampagnes van Nationale-Nederlanden die inspeelden op een veranderende maatschappij in de laatste decennia
“We moeten terug naar de kern, naar de klanten en naar wat belangrijk voor hen is: hun thuis, hun gezinssituatie en het inkomen voor later. De essentie van verzekeren is onzekerheden wegnemen, oplossingen bieden voor levensechte vragen van particulieren en bedrijven.” En dat is nou precies de redenatie die zes notabelen 165 jaar geleden deed besluiten tot de oprichting van De Nationale.
vorige eeuw willen we een grote rol in de samenleving spelen. In de tijd van de Dolle Mina’s (Wie kent ze nog?) en vrouwenemancipatie kwam NN met de man/vrouw-polis en impliciet daarmee met het destijds belangrijke statement dat de vrouw op gelijke voet staat (en verzekerd moet worden) met de man. En ook in de heftige discussies die losbarstten naar aanleiding van de overstromingen van onze grote rivieren nam NN het voortouw.” En zo wil Friese het anno nu ook graag zien: “Midden in de samenleving staan.”
Ambitie Friese heeft ook een ambitie, terend op de oude NN-successen: “We hebben een maatschappelijke missie. Net als in de laatste decennia van de
Door: Alex Klein
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
55
165 JAAR VERZEKERINGSHISTORIE De Nederlanden 1845 Oprichting Assurantie Maatschappij tegen Brandschade door Gerrit Jan Dercksen. 1859 Oprichting De Nederlanden 1859 door Dercksen, als herverzekeraar voor de Assurantie Maatschappij tegen Brandschade. 1888 Samenvoeging bedrijven tot de Assurantie Maatschappij tegen Brandschade De Nederlanden van 1845 (De Nederlanden). 1903 De Nederlanden start met levensverzekeringen. 1925 Overname van bedrijfs-, ongevallen- en transportverzekeringsmaatschappijen (resp. Labor, Fatum en de Binnenlandsche Vaart Risico Sociëteit). Invoering motto ‘Alle verzekeringen’. WO-IIDoor WO-II zit het noodhoofdkantoor in Nederlands-Indië, later op Curaçao.
De Nationale 1863 Een zestal notabelen richt op 17 januari de Nationale LevensverzekeringBank (De Nationale) op. 1928 Overname van de Eerste Rotterdamse. De Nationale heeft haar pakket nu uitgebreid met schadeverzekeringen. 1932 Eerste samenwerking op het gebied van collectieve verzekeringen met De Nederlanden. 1949 Opening nieuw hoofdkantoor in Rotterdam. 1956 Overname van de verzekeringsmaatschappij Tiel-Utrecht door De Nationale en overname Belgische verzekeringsmaatschappij.
Nationale-Nederlanden 1963 De Nationale en De Nederlanden tekenen fusieovereenkomst. 1970 De samengevoegde leven- en schadeafdelingen gaan verder als Nationale-Nederlanden Levensverzekering Maatschappij NV en de Nationale-Nederlanden Schadeverzekering Maatschappij. 1991 Fusie van Nationale-Nederlanden met NMB Postbank Groep tot Internationale Nederlanden Groep (ING Groep). 2009 ING start met het samenvoegen van de labels Nationale-Nederlanden, RVS en ING Verzekeren Retail in het merk Nationale-Nederlanden. Later kondigde ING het voornemen aan om bank en verzekeringsactiviteiten te gaan scheiden.
56
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
Wat u hierin ook ziet, wij bedenken er graag een passende financieringsoplossing voor.
Stel u loopt tegen een pand aan, waar u ongekende mogelijkheden in ziet. Dan is het wel zo prettig als u over de financiering kunt praten met een hypotheekverstrekker die er óók in gelooft. En die alle bouwstenen kan leveren voor een passende financieringsoplossing. Overigens hebben we bij de RNHB Hypotheekbank niet alleen oog voor ‘de stenen’, maar ook voor de ondernemer achter het object en zijn visie. Als specialist in de financiering van beleggingsvastgoed en bedrijfspanden in het middensegment, zijn we vaak nét wat inventiever. Dus als u geen kansen wilt missen, meer wilt weten over onze specifieke benadering van de vastgoedmiddenmarkt en of wij ook u een passende financieringsoplossing kunnen bieden, dan belt u 030 - 755 20 00 of kijkt u op www.rnhb.nl.
Financier van de vastgoedmiddenmarkt. Leidseveer 30 - Postbus 2244 - 3500 GE Utrecht Telefoon 030-755 2000 - Fax 030-755 2020 - www.rnhb.nl -
[email protected]
BRANC HE
De 20ste Verzekeringsbranchedag heeft als thema ‘100 jaar intermediaire distributie’ meegekregen. Vanaf dit jaar is ook AssurantieMagazine als partner toegetreden tot dit oudste en grootste netwerkevenement van de intermediaire branche. Het evenement wordt dit jaar gehouden in de Rotterdamse Doelen. Het VB keert daarmee terug naar de plek waar de Branchedag geschiedenis schreef.
Van seminar tot
branchedag O
p 15 november 1989 vond het eerste VBCongres plaats, voorloper van het latere VBseminar en de huidige Verzekeringsbranchedag, in het Amsterdamse Tuschinski Theater. Thema van deze kennismiddag ‘De assurantietussenpersoon: spilfunctie in het mkb’. Want ruim twintig jaar geleden zoemde het al rond in de branche; het midden- en kleinbedrijf is een echte groeimarkt, niet alleen voor het afsluiten van schade- en levensverzekeringen, maar ook voor andere vormen van zakelijke dienstverlening.
Wie maakt de financiële dienst uit? De Beatrixzaal in Utrecht vormde het toneel van de eerste officiële VB-seminar dat de titel ‘Wie maakt de financiële dienst uit?’ droeg. Die keuze
kwam in 1991 niet geheel uit de lucht vallen. Vanaf 1 januari 1990 werd de waterscheiding tussen bank- en verzekeringsproducten opgeheven. Een jaar later fuseerde Nationale-Nederlanden met NMB Postbank Groep. De branche zat bij dit eerste VB-seminar nog midden in de cultuurschok van een totaal nieuwe markt.
De ATP bepaalt de geldstroom De vraag in de titel van het eerste VB-seminar werd in de titel van de tweede editie beantwoord: ‘De ATP bepaalt de geldstroom’. In 1992 werd de Brede Herwaardering ingevoerd. Daarmee had ook de term ‘financiële planning’ het eerste levenslicht gezien. Het seminar stond dan ook in het teken van oudedagsvoorzieningen, sparen en hypotheken. De dag werd gehouden in De Doelen te Rotterdam.
Distributie
Het VB ontvangt jaarlijks ruim 2000 gasten in de Prins Willem-Alexanderzaal van het Nederlandse Congresgebouw in Den Haag. 58
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
De vragende vorm zette zich ook in 1993 door: ‘Wie bepaalt de distributie?’. Maurice de Hond deed voor dit seminar een consumentenonderzoek. Een ieder kon opgelucht ademhalen, het marktaandeel van het intermediair ten opzichte van direct writers en banken was vrijwel gelijk gebleven. Met de beloningsdiscussie die we anno
Naast serieuze zaken biedt de dag ook luchtige onderwerpen. In 1993 laat Stad Rotterdam Verzekeringen de voltallige Feyenoord-selectie haar voetbalkunsten op het VB-podium vertonen. 2010 (nog steeds) voeren, is het goed te weten dat in 1993 ruim 80% van de ondervraagde consumenten al bereid was om geld te betalen voor de diensten van een verzekeringsadviseur.
Het Congresgebouw Het evenement was inmiddels uitgegroeid tot hét congres van de branche. Om alle onderdelen van deze bijzondere dag te herbergen, bleek begin jaren negentig maar één gebouw in Nederland voldoende ruimte te bieden. Het Haagse Congresgebouw vormde de volgende acht jaar de thuisbasis voor het VB-seminar. In de kelder van dit gebouw werd de lunch toen nog aan tafel uitgeserveerd. Voor 2000 gasten een operatie van formaat.
nalistieke geschiedenis van het blad. Met de woorden ‘van kroontjespen tot internet’ opende de toenmalige hoofdredacteur, A.L.A.M. van Rooijen, die dag de website van Het Verzeke-
‘Op het beloningsvraagstuk was het boegeroep uit de zaal niet van de lucht’ ringsblad. Daarmee had Het VB een primeur binnen de vakpers en ver daarbuiten.
Samen gaten vullen LEVE(n) de ZORG Het begrip ‘employee benefits’ kwam over Het Kanaal naar Nederland. De branche zag prachtige kansen voor de zakelijke markt. De vraag was alleen hoe en met welk uitgangspunt. Het dilemma klonk door in de titel van het VB-seminar in 1994: ‘LEVE(n) de ZORG’. NIPO deed in opdracht van Het VB onderzoek naar de nieuwe markt. Wat bleek, het intermediair had een aantal sterke troeven in handen op de eb-markt. Tijdens het seminar werd het intermediair aangespoord zich te specialiseren en meer de nadruk te leggen op de ‘advisering van een totaalconcept’.
Van kroontjespen tot internet 1995 was het jaar van de automatisering. Velen kunnen het zich anno 2010 niet voorstellen, maar van internet werd in die tijd nog maar weinig gebruikgemaakt. Het woord e-mail rolde nog bij niemand over de lippen. Voor Het VB betekende het vijfde seminar een nieuwe stap in de jour-
In 1996 was het seminar-thema ‘Samen gaten vullen op miljoenenmarkten’. Rode draad deze dag was de impact van een terugtredende overheid, verdergaande liberalisering en nieuwe verkoopmethoden. Het was vooral een zoektocht naar het antwoord op de vraag ‘Hoe pakt ieder zijn deel?’. Opnieuw werd in het Congresgebouw in Den Haag een batterij deskundigen in een Lagerhuis-opstelling in stelling gebracht om de bezoeker de juiste weg te wijzen.
De assurantieadviseur privé In 1997 droeg het zevende VB-seminar het thema ‘De assurantie-adviseur privé’. Het was voor een belangrijk deel een vervolg op het eb-siminar in 1994. Drie jaar later werden de ideeën van destijds verder uitgekristalliseerd. Ook de overheid bleef zich verder terugtrekken uit de sociale voorzieningen en sociale verzekeringen. Een kans voor het intermediair op de grote en kleine collectieve markten. De privatisering legt een Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
59
! " ! # $ %%& '!& % & " & % % !
enorme privémarkt bloot en die dient te worden afgedekt. Centrale boodschap op deze dag: de actieve verzekeringsadviseur deed er goed aan zich te transformeren tot een ‘breed financieel planner’ voor zijn klant: de werknemer en de mkb’er/dga.
De ATP: dominant, ook na 2000! De ATP: dominant, ook na 2000! Het was de titel van het VB-seminar in 1998. Onderzoeken toonden steeds weer aan dat de branche een harde, onrendabele toekomst tegemoet ging. Niet volgens Het VB. Voor ondernemende adviseurs die weten waar hun sterke en zwakke kanten liggen, kent de toekomst rendabele kansen genoeg. “Iedere ondernemer zal zichzelf moeten afvragen of zijn boterham in de toekomst wordt verdiend met de werkwijze van vandaag”, zo hield toenmalig hoofdredacteur Kees de Kruiff de lezer een spiegel voor.
De winst zit binnen! Tijdens het VB-seminar in 1999 werd het al snel duidelijk. De winst zit binnen! De schijnwerpers stonden deze dag gericht op de interne bedrijfsvoering van het intermediair. Deze moest worden voorbereid op de oogsten die in de 21e eeuw in het verschiet liggen. Voorbereid op nieuwe toetreders die klaar stonden om een graantje mee te pikken. Alfred Oosenbrug speelde deze dag handig in op het bekend worden dat Nederland een pensioengat had van 30 miljard gulden per jaar. “De winst zit binnen? Nee, ú zit binnen! En op straat ligt 275 miljard gulden.
De kracht van het persoonlijk advies In 2000 stond het VB-seminar in het teken van ‘De kracht van het persoonlijk advies’. Het was een tijd waarin de nieuwe economie terrein begon te winnen. Tegelijkertijd moest een aantal van deze nieuwe initiatieven worden gered door de oude economie. Persoonlijk advies was de kracht van de adviseur, daarmee kon hij het verschil maken met de www-business. Dagvoorzitter was Saskia Stuiveling, president van de Algemene Rekenkamer. Zij repte tien jaar geleden al over het imago van de verzekeringsbranche in het algemeen: “saai, stoffig en grijs”. Ze vervolgde: “Het moet toch mogelijk zijn dat
de branche betrouwbaar en zorgvuldig is en te zelfder tijd creatief en spannend.” Spannend werd het zeker toen de laag stof in de jaren erna langzaam verdween.
Krachten bundelen In 2001 werden de krachten gebundeld. Het intermediair kreeg dit jaar voor het eerst een levendig debat voorgeschoteld waaraan de intermediair zelf ook actief kon deelnemen. Er werd gedebatteerd over een aantal prikkelende stellingen. Onder leiding van dagvoorzitter Pim Fortuyn nam een twintigtal topbestuurders uit het brede intermediaire distributieveld deel aan het
‘Het moet toch mogelijk zijn betrouwbaar en zorgvuldig te zijn en te zelfder tijd creatief en spannend’ debat. De inleiders deze dag waren toenmalig VVD-leider Hans Dijkstal en Verbondsdirecteur Eric Fischer. Beide heren waarschuwden ervoor geen overhaaste wijzigingen aan te brengen in het toezicht. Inmiddels weten we hoe het toezichtsvraagstuk is afgelopen.
Voor niets gaat de zon op Den Haag is mede dankzij het fileleed niet langer het domein van het VB-seminar. In 2002 en 2003 werd het intermediair verwelkomd in de Amsterdam RAI. In 2002 was het thema ‘Voor niets gaat de zon op!’. Er werden straatinterviews getoond waarin willekeurige consumenten werden aan-
Klasgenoten in 1995. Kopstukken uit de branche krijgen bijles van Koos Postema. Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
61
Het VB-Lagerhuis in 1996 o.l.v. Marcel van Dam. Gasten waren o.a. Els Borst, Annemarie Jorritsma en Ad Melkert.
gesproken door een VB-redacteur. Vooral op het beloningsvraagstuk was het boegeroep uit de zaal niet van de lucht. Achttien euro per uur moet voldoende zijn, stelde een vrouw, afkom-
‘Ongekend in zijn soort was de nieuwe opzet. Brutaal en eigenzinnig, maar zeker ook stijlvol’
YDDBSOYA! 2 december 2004 werd een historische dag voor het VB-seminar. De dag werd omgedoopt tot VerzekeringsBranchedag. De locatie: Americahal, Apeldoorn. De nieuwe opzet was ongekend in zijn soort. Brutaal en eigenzinnig, maar zeker ook stijlvol. Het thema was evenzo gewaagd gekozen: YDDBSOYA!, dat staat voor ‘You don’t do business sitting on your ass’.
Van kans naar keus stig uit de Randstad. In 2003 werden wederom de krachten gebundeld. De branche moest koersen op meerwaarde. Krachten bundelen staat echter ook voor aansluiting zoeken bij de brancheorganisaties. Samen een krachtige stem vormen in de (politieke) lobby.
De Americahal vormde tot 2009 jaarlijks het toneel voor een opvallende VerzekeringsBranchedag. Het grootste netwerkevent van de branche werd elke jaar opgehangen aan een nieuw subthema, dat naast Het VB veelal ook door de standhouders op soms ludieke wijze werd gevolgd. 2005 was in dat opzicht een bijzondere Branchedag. Het thema ‘Van kans naar keus’ werd opgehangen aan het subthema spellen. Want, zo luidde de uitleg, het intermediaire speelbord verandert in een rap tempo. En er stond in 2005 ook veel op stapel. WAO veranderde in WIA, WGA en IVA en het nieuwe stelsel van ziektekostenverzekering was in aantocht.
Landen en doorstarten
Dagvoorzitter Pim Fortuyn zorgde in 2001 voor een levendige discussie tussen publiek en het forum op het podium. 62
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
In 2006 was het thema ‘Landen en doorstarten’. Er werd veel informatie over de branche uitgestort, vooral vanuit de wetgever. Nu de informatie was geland, werden tijdens de Branchedag handvatten geboden om de informatiebrei naar de praktijk van alledag te vertalen. Het subthema werd opgehangen aan de luchtvaart. Er hing zelfs een echt vliegtuigje aan de dakspanten van de Americahal. Hoog boven de hoofden van de ruim 1900 bezoekers. Het VB lanceerde deze dag een nieuwe huisstijl. Hiervoor werd voor het eerst een eigen VB-stand ingericht.
Motivaction experience ‘Motivaction experience’, geen woord Nederlands in het thema van de Branchedag 2007. In de Americahal stond een complete tv-studio opgesteld waar onder andere de toen nog kersverse AFM-voorzitter Hans Hoogervorst door dagvoorzitter Jan Driessen aan de tand werd gevoeld. Hij sprak zijn hoop uit over vier jaar te kunnen zeggen dat 95% van de hypotheekadviezen naar behoren is. Het is voor deze deadline inmiddels kort dag geworden.
Winnen door teamwork In 2008 werd de Americahal omgebouwd tot een heuse voetbalarena. Het thema van de VB Branchedag was dat jaar ‘winnen door teamwork’. Vlekkeloos teamwork is volgens Het VB een vereiste om krachtig genoeg te kunnen zijn om het hoofd te bieden aan de ontwikkelingen die gaande zijn en nog op de branche afkomen. Arena stond in dat licht voor strijdperk. Druk bezocht was de plenaire presentatie van D&O-directeur Jurjen Oosterbaan Martinius, die het toekomstig profiel van de adviseur schetste. “U gaat naar een situatie dat u nog maar heel beperkt de ruimte heeft om dingen gratis te doen. Dat is straks afgelopen.” Dit vooruitzicht werd sneller waarheid dan menigeen toen nog kon bedenken.
Survival! In 2009 ging Het VB met zijn gasten op ‘Survival!’ Het bleek vooral een vooruitblik te zijn. Er waren soms ook felle discussies tijdens de workshops en inloopsessies van de partners. De degens werden gekruist over de beloningsstructuur. Aanbieder en afnemer staken hun frustratie niet onder stoelen of banken. Want wie is de schuldige van de torenhoge provisies die een selecte groep van
adviseurs wist te bedingen en waar Den Haag vervolgens een volledige beroepsgroep op afrekent? Zoals gezegd, was het deze dag ook vooruitkijken. Handvatten aanreiken om een dikke streep onder het verleden te zetten.
Kom ook naar De Doelen Op 24 november 2010 zal dagvoorzitter Jort Kelder de 20ste Verzekeringsbranchedag aftrappen. Hier zal onder meer Fred de Jong, onderzoeksmanager ACIS, de resultaten presenteren van een onderzoek over de maatschappelijke relevantie en economische waarde van het intermediair in de afgelopen 100 jaar. Wim de Ridder, econometrist en futuroloog (hoogleraar aan de Universi-
‘Ik hoop in 2011 te kunnen zeggen dat 95% van de hypotheekadviezen naar behoren is’ teit van Twente), schetst het assurantiekantoor anno 2020. Hij stelt concrete business en verdienmodellen aan de orde, die later op de dag terugkeren tijdens een interactief debat, aangevoerd door Jort Kelder. In het panel zitten onder andere Bob Veldhuis (Adfiz), Kalo Bagijn (Brand New Day) en Klaas Knot, directeur Financiële Markten en plaatsvervangend thesaurier-generaal. Vind actuele informatie over de dag op de site Verzekeringsbranchedag.nl. Door: Alex Klein
De Americahal bood ruimte aan bijna alle wensen. In 2006 hing er een echt vliegtuigje aan de dakspanten, hoog boven de hoofden van de ruim 1900 bezoekers. Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
63
Je bereikt me alleen met inhoud
VB is de community voor de onafhankelijke verzekerings- en beleggingsadviseur, de financieel planner en de ondernemer in de financiële dienstverlening. Kortom, voor zwaargewicht dienstverleners met honger naar verdieping. En zakelijk interessant omdat zij een doorslaggevende stem hebben in de aanschaf van uw product of dienst. Dus als u zaken met hen wilt doen, bent u het snelst in beeld wanneer u de vakmedia inschakelt die voor hen het meest relevant zijn. VB dus. Benieuwd naar de crossmediale communicatiemogelijkheden? Bel of mail Emilie Kars: 0570 - 64 89 12 of
[email protected].
Praktisch onmisbaar Ook voor adverteerders Het Verzekeringsblad
VBnet.nl
Verzekeringsbranchedag
DE WERELD BESTAAT NIET ALLEEN UIT CINDY’S
Het liefst ziet u natuurlijk dat uw cliënten voldoen aan het ideaalbeeld: jong en kerngezond. Maar de praktijk van iedere levensverzekeraar en tussenpersoon leert dat er heel wat mensen zijn die niet aan dit beeld voldoen. Bijvoorbeeld doordat zij lijden aan diabetes, een hartafwijking, nierziekte of kanker. U zou ze graag helpen maar vindt het risico verzekeringstechnisch te groot. Dossier gesloten? Via een professioneel samenspel van maatschappij, assurantieadviseur en De Hoop is er in veel gevallen toch
een oplossing op maat te vinden in de vorm van een specifieke herverzekering. Op basis van grote expertise, aanpassingen van sterftetabellen en een stevige financiële grondslag kunnen wij ook voor cliënten met een sterk verhoogd medisch risico met een offerte komen. Hoe het precies werkt is minder van belang dan dat het werkt. Inmiddels 100 jaar lang. Staat u voor zo’n vraag, bedenk dan dat het geen onoplosbaar dilemma hoeft te zijn.
POSTBUS 532, 2501 CM ‘S-GRAVENHAGE. TELEFOON (070) 342 13 13.
Niemand is perfect
SAT I R E
Staak Bij de verhuizing naar het ultramoderne Barbiercentrum, waar ik samen met de collega’s onder één dak alle soorten klanten bedien, kon ik weinig spullen uit mijn vertrouwde winkeltje meenemen. Omdat ik nu eenmaal niks kan weggooien, verdwenen veel spullen naar de zolder. Zo snel als ik die naar boven bracht, zo lang duurde het weer voordat ik de volgende lading ging halen. Vooral het hoekje dat het leven van opa, de oprichter van het familiebedrijf, weerspiegelt, heeft nog niets van zijn aantrekkingskracht verloren. Prominent hangt daar de met rood-witte windingen beschilderde Staak, die jarenlang de winkelpui heeft gesierd. Daterend uit de tijd dat de drogist met zijn Gaper en de barbier met de Staak hetzelfde gezag van de bevolking afdwongen als de andere notabelen: de dokter, notaris, schoolmeester, dominee en pastoor. De Staak stond symbool voor vakkundigheid en integriteit en is als vanzelf uit het straatbeeld verdwenen toen barbierbarbaren grote salons openden en klanten op de lopende band plaatsten waar ze met een eenheidscoupe weer vanaf geduwd werden. En met lege beurzen, maar volle handen met nutteloze flacons via de automatisch openende deuren het pand werden uitgezwaaid. Het is die Staak die de herinnering oproept aan de tijd dat de barbier nog geld verdiende aan bijbaantjes. In de Middeleeuwen deed hij dat als chirurgijn. De patiënt vond steun aan de stok tijdens de aderlating. Zo gezien had de Staak dus ook nog goed in onze tijd gepast. Trouwens, mijn grootvader was ook niet vies van extra inkomsten en die werden hem op een presenteerblaadje aangereikt. In zijn hoekje op zolder ligt nog een groot emaillen bord van De Nederlanden van 1845. Op een dag kwam de inspecteur van die maatschappij 66
Het Verzekeringsblad nummer 13 - 14 oktober 2010
bij hem langs. “Barbier, jij praat de hele dag aan één stuk door met je klanten. Kan je meteen tussendoor even wijzen op de gevaren die zij lopen met al die nieuwe vindingen. Met gas en vooral elektra hoeft het maar even fout te gaan en het hele huis staat in lichterlaaie. Onze polissen bieden je klanten uitkomst en jou het beleg op je boterham. Hoe meer verzekeringen je weet te verkopen, hoe dikker het beleg. Twee polissen betekent twee plakken ham en vier polissen levert je al gauw zes plakken op. Heb je er tien verkocht, dan hoef je niet meer te aarzelen als je spiegel vervangen moet worden en bij twintig gaan we kijken hoe we met een modernere kappersstoel je zaak leuker kunnen aankleden. Zo ligt in een vitrine grootvaders C-diploma die hij kreeg uitgereikt toen hij met zijn babbels een hoeveelheid polissen aan de man had gebracht die twee stoelen waard was. Dat diploma is zijn hele leven geldig gebleven en heeft ervoor gezorgd dat zijn hoekje op zolder naast kappersspullen gevuld is met gezelschapsspelletjes van verzekeringsmaatschappijen die stuk voor stuk in rook zijn opgegaan. Bijbeunen is van alle tijden en voor alle beroepen, behalve voor barbiers. Die mogen nu hun handen al dichtknijpen als ze ongestoord hun beroep mogen uitoefenen en niet te vaak bezocht worden door heren in lange regenjassen en grote hoeden met de boeteformulieren in de aanslag. Het wordt tijd de Staak weer in ere te herstellen. Maar dan voor iedereen die als bijbaantje in het verlengde van hun hoofdberoepswerkzaamheden aan het haar van mijn klanten mogen zitten. Als waarschuwing dus voor de consument die daar argeloos naar binnen stapt: staak hier je bezoek voordat schaar, mes en tondeuse tevoorschijn worden gehaald!
‘Tuurlijk zijn wij erbij.
Altijd als er iets in ‘t honderd loopt.
ARAG feliciteert Het Verzekeringsblad met haar 100-jarige bestaan. Als juridisch dienstverlener zijn wij er graag snel bij. Nu dus ook, ARAG feliciteert de redactie en alle medewerkers van Het Verzekeringsblad van harte met deze mijlpaal. Een prachtige prestatie. Mocht er op de redactie iets in het honderd lopen, dan kunnen jullie uiteraard op onze hulp rekenen. Gefeliciteerd! www.arag.nl
! " # $ % " & ' $ & "
()) # % ' )) *
+
, #