Inhoud 0. Inleiding..................................................................................................................... 3 0.1 0.2 0.3
1. 1.1 1.2 1.3
2. 2.1 2.2
3. 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11
4. 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10
5. 5.1 5.2 5.3 5.4
6. 6.1 6.2 6.3
7. 7.1 7.2 7.3
8. 8.1 8.2
Doelen en procedures van het schoolplan .................................................................................. 3 Uitgangssituatie van de school.................................................................................................... 7 Strategisch beleid ...................................................................................................................... 10
Algemene uitgangspunten ........................................................................................11 Missie / visie .............................................................................................................................. 11 Levensbeschouwelijke identiteit ............................................................................................... 14 Kader Goed Onderwijs .............................................................................................................. 15
Zorg voor kwaliteit ....................................................................................................17 Kwaliteitszorg ............................................................................................................................ 17 Voorwaarden voor Kwaliteitszorg ............................................................................................. 18
Onderwijs en Leren ...................................................................................................20 Leerlingenzorg ........................................................................................................................... 20 Functionaliteit Handelingsplannen ........................................................................................... 21 Leerstofaanbod ......................................................................................................................... 22 Onderwijstijd ............................................................................................................................. 27 Pedagogisch handelen / klimaat ............................................................................................... 31 Didactisch handelen .................................................................................................................. 33 Actieve,zelfstandige rol leerlingen ............................................................................................ 34 Schoolklimaat ............................................................................................................................ 35 Opbrengsten .............................................................................................................................. 36 Burgerschap en integratie ......................................................................................................... 37 ICT .............................................................................................................................................. 38
Beleid en organisatie.................................................................................................39 Integraal personeelsbeleid ........................................................................................................ 39 Beroepshouding ........................................................................................................................ 40 Professionalisering .................................................................................................................... 41 Interne communicatie ............................................................................................................... 42 Externe contacten ..................................................................................................................... 43 Contacten met ouders ............................................................................................................... 44 De schoolleiding ........................................................................................................................ 45 Inzet van middelen .................................................................................................................... 46 Schooladministratie &procedures............................................................................................. 47 Veiligheidsbeleid ....................................................................................................................... 48
Bovenschoolse netwerken ........................................................................................49 commissie van indicatiestelling ................................................................................................. 49 coördinatie ambulante begeleiding .......................................................................................... 49 begeleiding van ouders ............................................................................................................. 49 optionele REC-taken .................................................................................................................. 50
Analyse / Vervolg schoolontwikkeling .......................................................................51 Kwaliteitsprofiel ........................................................................................................................ 51 Overzicht verbeterdoelen / actiepunten................................................................................... 53 Schoolontwikkelingsplan (4 jaar) .............................................................................................. 57
Financieel beleid .......................................................................................................61 Overzicht Inkomsten ................................................................................................................. 61 Sponsoring ................................................................................................................................. 61 Begrotingen (verwijzingen) ....................................................................................................... 61
Bijlagen.....................................................................................................................62 Formulier vaststelling van schoolplan ...................................................................................... 62 Formulier instemming met schoolplan .................................................................................... 63
Schoolplan SO Drachten
Pagina 2
0. INLEIDING 0.1
DOELEN EN PROCEDURES VAN HET SCHOOLPLAN
0.1.1 DOELEN EN FUNCTIE VAN HET SCHOOLPLAN Het schoolplan is een beleidsdocument van de school. Bij het opstellen van het schoolplan denkt men opnieuw na over doelstellingen en prioriteiten. Dat geeft houvast bij initiatieven in de school die erop gericht zijn om de kwaliteit van het onderwijs te handhaven en verbeteren. Het schoolplan heeft dus vooral de functie van beleidsdocument; hiermee willen wij voor de periode 2011-2015 het beleid vaststellen met betrekking tot de volgende onderdelen: onderwijskundig beleid, personeelsbeleid, beleid m.b.t. bewaking en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs (kwaliteitszorg), overige beleidsterreinen (algemeen strategisch, financieel, materieel en relationeel). In het schoolplan kunnen wij het beleid zo vaststellen dat het gebruikt kan worden voor planmatige schoolontwikkeling en als uitgangspunt voor de planning per schooljaar. Een ander doel van het schoolplan is het op gang brengen van een dialoog over de kwaliteit van het onderwijs en over het onderwijsbeleid van de school. Het schoolplan lokt deze dialoog uit onder teamleden, maar ook tussen de directie en het bestuur van de school. Ook de oudergeleding wordt hierbij betrokken. Tenslotte is het schoolplan ook bedoeld als verantwoording aan het bevoegd gezag en de overheid. Het schoolplan wordt in ontvangst genomen door de inspectie en bij schoolbezoek getoetst aan de werkelijke situatie. 0.1.2 GEBRUIKTE DIAGNOSE-INSTRUMENTEN T.B.V. STERK/ZWAK ANALYSE Bij het opstellen van de verbeterdoelen in de schoolontwikkeling voor de komende 4 jaar is gebruik gemaakt van de volgende diagnose instrumenten: Interne kwaliteitsmetingen: Quick scan (WMK): Een brede zelfevaluatie van alle beleidsterreinen. (voor de onderdelen die niet in de kwaliteitscyclus zijn behandeld) Diagnoses( WMK): Cyclische en gedetailleerde zelfevaluatie van een aantal domeinen Vragenlijst ouders: vragenlijst met vragen over relevante beleidsterreinen Externe kwaliteitsmeting Inspectieonderzoeken De uitgebreide resultaten van de verschillende metingen en de daaruit volgende analyse kunt u terug vinden in het kwaliteitshandboek van de school. Verder wordt de uitslag van de metingen periodiek vastgelegd in het kwaliteitsprofiel (hoofdstuk 6.1) als basis voor verdere planning.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 3
0.1.3 PROCEDURES OPSTELLEN/VASTSTELLEN SCHOOLPLAN De totstandkoming en status van ons schoolplan Dit schoolplan is opgesteld door ; Dirk Brouwer, directeur SO Drachten, Betty de Boer, teamleider locatie Poarte, Francien Adema, teamleider locatie G.N. Gerritsmaschool, Minze Havinga, teamleider de Rank en Alex Zijlstra, schoolontwikkelaar SO Drachten Diverse teamleden van de school en het centraal bureau van SGSO Fryslân hebben gegevens aangeleverd. Bovenschools beleid Ten behoeve van het te formuleren strategisch beleid van de nieuwe stichting SGSO Fryslân hebben de directies van de fusiepartners in 2010 een boven schoolse SWOT- analyse geformuleerd. Vanuit deze boven schoolse analyse zijn tactische doelen opgesteld t.b.v. de planning van het beleid van de school op middellange termijn. Er is gekozen om het boven schoolse beleid vast te stellen voor de periode 2010-2015. Op deze wijze kunnen anno 2011 de geformuleerde doelstellingen in de pas blijven lopen met de cyclus van dit schoolplan: 2011-2015. Op schoolniveau vormen de kwaliteitspeilingen, die volgens de vastgestelde cyclus worden uitgevoerd, de basis voor een actueel kwaliteitsprofiel van de school. De uitkomsten van de verschillende (zelf-)evaluaties en externe onderzoeken zijn vertaald in actiepunten. Naast deze actiepunten vormen de boven schoolse strategische beleidskeuzes, de opbrengsten van de vorige schoolplanperiode, het jaarverslag, maar ook de keuzes van het onderwijskundig management, de basis voor een analyse op schoolniveau. Op basis van deze analyse worden in hoofdstuk 6.2 de beleidskeuzes en verbeterdoelen voor de komende 4 jaar per domein vastgelegd en vertaald naar een realistische planning in het zgn. Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.3) De medezeggenschapsraad heeft instemming verleend en het bestuur heeft na overleg met de directie het schoolplan vastgesteld. Ambitie niveau Bij de beoordeling van de uitgangspunten zoals vastgelegd in de kwaliteitskaart, streeft de school minimaal naar een “ruim voldoende” beoordeling door de respondenten . Dit betekent in de gemiddelde kwaliteitspeilingen een score tussen 3,25 en 3,50 Scores van interne peilingen die gemiddeld liggen tussen 3,00 en 3,25 kunnen op basis van analyse leiden tot verbeterdoelen. De algehele analyse is hierbij leidend voor de prioritering in de planning. Onvoldoende scores van externe peilingen (inspectie) leiden altijd naar verbeterdoelen. De kwaliteitskaart voor dit onderdeel is te vinden in het “Kwaliteitshandboek” en in de map ”Kader goed onderwijs” van de school. Evaluatie en bijstelling van ons plan Opstellen van het Jaarplan Nadat het schoolplan is vastgesteld wordt het eerste jaarplan opgesteld. Binnen het jaarplan wordt het volgende onderscheid gemaakt: Trajecten gericht op “visiebepaling” Trajecten gericht op “praktijk ervaring” Trajecten gericht op “implementatie” Trajecten gericht op ”borging” Voor elk traject worden de doelen geformuleerd (SMART) en tevens wordt vastgelegd, welke concrete opbrengst(en) er aan het eind van het traject gerealiseerd dienen te zijn. Vervolgens worden belanghebbenden team, ouders geïnformeerd. De directie verdeelt, in overleg met de intern begeleiders, de trajecten over het schooljaar, waarbij zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met de “reguliere werkzaamheden” van de betrokken teamleden, ter voorkoming van een te grote “piekbelasting”. Schoolplan SO Drachten
Pagina 4
Tevens wordt door de directie bepaald, in overleg met de intern begeleider, in hoeverre er externe deskundigen worden ingeschakeld bij de uitvoering van de trajecten. De doelen voor het komende schooljaar worden vermeld in de schoolgids. Uitvoering van het Jaarplan De trajecten worden uitgevoerd volgens een van te voren vastgesteld stappenplan, met daaraan gekoppeld een duidelijk tijdpad (zie format Jaarplan). Vervolgens wordt vastgelegd, wie er verantwoordelijk is voor de coördinatie en de uitvoering. Bij de uitvoering maken we een duidelijk onderscheid tussen de rol van de teamleiders en de intern begeleiders. De directeur verzorgt de algehele coördinatie. De rol van de teamleiders is vooral gericht op de trajecten gericht op visiebepaling en borging. De rol van de schoolontwikkelaar/ intern begeleider is vooral gericht op ondersteuning bij de trajecten (onderwijs inhoudelijk) gericht op visiebepaling, praktijkervaring en implementatie. Gedurende het traject wordt de voortgang van de uit te voeren activiteiten en stappen vastgelegd in het concept jaarverslag, zodat de voortgang van het traject voor alle belanghebbenden zichtbaar is. Op basis van deze verslaggeving wordt aan het eind van het traject het eindverslag opgesteld, met eventueel aanbevelingen t.b.v. het vervolgtraject. Jaarverslag per schooljaar Het eindverslag van elk traject wordt opgenomen in het Jaarverslag. Op basis van het schoolontwikkelingsplan (planning voor 4 jaar) en het jaarverslag wordt het jaarplan voor het volgende schooljaar opgesteld. Nadat het team is geïnformeerd, wordt het jaarverslag opgenomen in de schoolgids. Vastleggen en vaststellen hernieuwde situatie Indien de resultaten van de verbetertrajecten gevolgen heeft voor het beleid tot dusver, kan de “huidige situatie” o.a. worden geactualiseerd in het document : “Schoolplan 2011-2015, actuele versie”. De hernieuwde huidige situatie blijft hiermee, volgens het cyclisch proces van kwaliteitszorg. altijd actueel. Bij het formuleren van het nieuwe schoolplan in 2015 zijn de beschikbare gegevens daarmee “up to date”. Overigens blijft het vastgestelde document Schoolplan 2011-2015, zoals vastgesteld door bevoegd gezag, formeel het leidende document. Daarnaast worden relevante veranderingen o.a. vastgelegd in de volgende beleidsdocumenten: De map Kader Goed Onderwijs Kwaliteitshandboek map Leerlingenzorg instructiemappen per vakgebied Evaluatie schoolplan In het schooljaar 2014-2015 zal het volledige schoolplan worden geëvalueerd en geanalyseerd volgens bovenstaande systematiek. Daarbij zullen alle geledingen – dus ook de ouders – worden betrokken.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 5
0.1.4 VERWIJZINGEN NAAR AANVULLENDE INFORMATIE In dit schoolplan zal veelvuldig worden verwezen naar bestaande beleidsdocumenten, procedures, , afspraken en andere bronnen. Het gaat daarbij om de volgende documenten: Strategisch beleidsplan SGSO Fryslân SWOT analyse SGSO Fryslân Tactisch beleid 2010-2015 SGSO Fryslân Directiestatuut SGSO Fryslân Map Kader goed onderwijs: verantwoording van het onderwijskundig beleid van de school. Kwaliteitshandboek: actuele gegevens kwaliteitspeilingen en schoolontwikkeling Map Leerlingenzorg: verantwoording van beleid op het gebied van leerlingenzorg Groeps map De jaarlijkse schoolgidsen Informatiemap voor personeel Map begrotingen Map Arbo en BHV Fusierapport Map werving en selectie Communicatieplan Inspectierapport PKO (Poarte 2-11-2010, Gerritsmaschool 16-04-2009 en de Rank 21-4 2010) Schoolplan 2007-2011
Schoolplan SO Drachten
Pagina 6
0.2
UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL
0.2.1 GEGEVENS VAN DE STICHTING / SCHOOL Gegevens van de stichting Bij de Stichting Scholengemeenschap Speciaal Onderwijs Fryslân SGSO Fryslân zijn 6 scholen aangesloten. Dit zijn de Piet Bakkerschool in Sneek, De Wingerd in Damwoude, De Rank, De Poarte en De Gerritsmaschool in Drachten (SO Drachten) en Talryk (VSO Drachten). In totaal bezoeken ongeveer 700 leerlingen in de leeftijd van 4 – 20 jaar deze drie scholen. Bij de stichting zijn ongeveer 325 personeelsleden werkzaam (226,60 FTE) . Het centraal bureau van de stichting zetelt in Drachten. De algemeen directeur, de ambtelijk secretaris, de stafmedewerkers financiën en P&O werken vanuit dit bureau. SGSO Fryslân vindt de gemeenschappelijke ideële basis voor haar handelen en de inhoud van het onderwijs in de grondslag en doelen van de stichting, zoals die zijn weergegeven in de statuten van de stichting. De stichting heeft de algemeen bijzondere grondslag en houdt scholen voor zeer moeilijk lerende alsmede meervoudig gehandicapte leerlingen in stand die, in de geest van eerbied voor elkaars levensbeschouwelijke overtuiging, hun oorspronkelijke identiteit behouden. Dit zijn de christelijke, de algemeen bijzondere en de openbare identiteit. Het bestuur van SGSO Fryslân heeft gekozen voor een mandatering van bevoegdheden en verantwoordelijkheden. De verdeling van taken en bevoegdheden van het bestuur en de algemeen directeur zijn vastgelegd in het directiestatuut. Het uitgangspunt bij de mandatering van bevoegdheden is, dat centraal wordt behandeld wat bedrijfseconomisch, onderwijskundig en personeelsmatig van belang is en dat gedecentraliseerd wordt wat mogelijk en verantwoord is. Het streven is er daarbij op gericht dat de verantwoordelijkheden en bevoegdheden zo laag mogelijk in de organisatie worden neergelegd. Gegevens van de school: Het SO Drachten bestaat uit drie scholen voor speciaal onderwijs in Drachten. Op deze drie scholen wordt onderwijs gegeven aan leerlingen in de leeftijd van 4 tot uiterlijk 14 jaar. Na de SO periode volgt in de regel het voortgezet speciaal onderwijs. Meestal worden deze leerlingen aangemeld op de VSO Talryk, maar ouders kunnen ook een andere keuze maken. Het SO Drachten bestaat uit de volgende scholen: De Rank Protestants Christelijke SO school voor ZML met Verbrede Toelating Op deze school zijn momenteel 60 leerlingen ingeschreven en zijn 33 medewerkers werkzaam. (18.0742FTE) De G.N. Gerritsmaschool Neutraal bijzondere SO school voor ZML en MG Op deze school zijn momenteel 56 leerlingen ingeschreven en zijn 56 medewerkers werkzaam. 27.4428 FTE) De Poarte Neutraal bijzondere SO school voor ZML Op deze school zijn momenteel 37 leerlingen ingeschreven en zijn 19 medewerkers werkzaam. (10.0457 FTE) Totaal FTE SO Drachten 55.5627 Het SO Drachten wordt aangestuurd door een directeur en iedere school heeft een eigen teamleider die integraal verantwoordelijk is voor zijn / haar locatie. Het ligt in de planning dat De Poarte in de loop van het nieuwe schooljaar (2011-2012) intrekt bij de GN Gerritsmaschool. Bovendien zijn er gesprekken met de gemeente Smallingerland gaande over nieuwbouw voor het SO Drachten. We richten ons op nieuwbouw rond 2017 / 2018. Schoolplan SO Drachten
Pagina 7
0.2.2 LEERLINGENPOPULATIE [UITGANGSSITUATIE] Om te kunnen worden toegelaten tot SO Drachten moet een leerling voldoen aan de indicatiecriteria voor cluster 3 ZML of MG onderwijs. Een ZML- indicatie wordt afgegeven bij: 1. IQ van 35 - 55 2. IQ van 55 - 70 in combinatie met een gediagnosticeerde stoornis en zeer geringe sociale redzaamheid voor leerlingen tot 8 jaar 3. IQ van 55 -70 en daarbij sprake van een ernstige structurele beperking in de onderwijsparticipatie en zeer geringe sociale redzaamheid voor leerlingen vanaf 8 jaar. Met daarnaast een leerachterstand. Voor leerlingen vanaf 12 jaar betekent dit: schoolvorderingen die niet verder gaan dan de beheersing van de leerstof op het niveau van eind groep 3. 4. ZML met Down syndroom een verklaring van een arts is vereist. Een MG-indicatie wordt afgegeven bij: 1. Een IQ van < dan 20 2. Een IQ van 20-35 + bijkomende problematiek. Namelijk een beperkt gedragsrepertoire en andere stoornissen 3.Een IQ 55 -70 in combinatie met ernstige gedragsproblematiek en schoolvorderingen die niet verder gaan dan beheersing van de leerstof tot en met eindgroep 3. 4. Een IQ < 70 met gediagnosticeerd autisme in combinatie met ernstige gedragsproblemen. En schoolvorderingen die niet verder gaan dan beheersing van de leerstof tot en met eindgroep 3. 5. IQ < 70 + lichamelijke handicap (vastgesteld door medische specialist) die leiden tot een ernstige belemmering voor de onderwijsdeelname. 0.2.3 GEGEVENS LERAREN EN DIRECTIE [UITGANGSSITUATIE] Het bevoegd gezag is werkgever van de schooldirecteuren, leerkrachten en het onderwijsondersteunende personeel dat werkzaam is op de scholen. Er zijn 330 personeelsleden in dienst voor totaal 226,60 FTE. Onderstaand overzicht geeft de ontwikkeling van het aantal personeelsleden en FTE’s weer over de afgelopen schooljaren. 2009-2010 2010-2011 311 330 Aantal personeelsleden 229 254 Aantal parttimers Aantal fte’s 15,54 15,59 leidinggevenden 101,37 100,56 Aantal fte’s OP 107,52 107,29 Aantal fte’s OOP 224,43 223,44 Totaal aantal fte’s 0.2.4 SITUERING SCHOOL (WIJK, REGIO, DORP) [UITGANGSSITUATIE] Het SO Drachten bestaat uit school De Rank, GN Gerritsmaschool en De Poarte. Alle drie scholen staan in Drachten. De Rank De Rank staat in een boomrijke en autoluwe straat vlak bij het busstation en op loopafstand van een winkelcentrum. De school staat midden in de wijk Noordoosten van Drachten en het schoolgebouw is ongeveer 35 jaar oud. Er is incidenteel contact met de buurtbewoners, met name op de open dagen van de school. De meeste leerlingen zijn thuiswonend en komen voornamelijk uit de oost- en zuidoostelijke gemeenten van de provincie Friesland. Van een tweetal gemeenten uit de provincie Groningen kiest een aantal ouders ook voor De Rank. (Grootegast en Marum) Binnen de school is een KDC zorggroep van zorgorganisatie Talant gehuisvest. Bovendien wordt de school op woensdagmiddag en zaterdagen gebruikt door “Wille” speciale kinderopvang uit Sneek. Schoolplan SO Drachten
Pagina 8
De G.N. Gerritsmaschool De GN Gerritsmaschool, ongeveer 35 jaar oud, stond in een parkachtig gebied ver weg van doorgaande wegen. In 2008 is er een start gemaakt om het gebied rond de school bouwrijp te maken voor een nieuwe wijk. Ondertussen zijn de eerste huizen opgeleverd en zijn de toegangswegen aangepast. De GN Gerritsmaschool is daardoor in een mooie ruime nieuwbouw wijk komen te liggen, vlak bij een winkelcentrum en een kinderboerderij. Ook zorgorganisatie Talant heeft in deze wijk nog een aantal (woon)voorzieningen staan en breidt nog uit. Er is een mooie combinatie ontstaan van gewone bewoning, beschermd wonen en onderwijs. De leerlingen die de GN Gerritsmaschool bezoeken komen vrijwel uit de gehele provincie Friesland. (Smallingerland, Opsterland, Heerenveen, Leeuwarderadeel, Kollumerland, Dantumadeel, Franekeradeel, Weststellingwerf, Sneek, Tytsjerksteradiel e.a.) Op woensdagmiddag wordt de gymzaal gebruikt door zorgorganisatie Talant. De Poarte De Poarte, ongeveer 35 jaar oud, staat in een mooie ruime woonwijk. De school is middels een lange oprijlaan gescheiden van de doorgaande weg. De meeste leerlingen die de school bezoeken zijn thuiswonend en komen voornamelijk uit de regio Drachten. Het ligt in de planning dat De Poarte in maart 2012 gaat verhuizen naar de GN Gerritsmaschool. Zoals eerder beschreven is het SO Drachten met de gemeente Smallingerland in overleg ten aanzien van nieuwbouw. De directie en het MT hebben de wens uitgesproken, deze nieuwbouw te realiseren op de huidige locatie van de GN Gerritsmaschool. Gewenste situatie: Een nieuwe school voor het SO Drachten. Actiepunten: Overleg voeren met de gemeente Smallingerland.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 9
0.3
STRATEGISCH BELEID
0.3.1 TOEKOMSTIGE ONTWIKKELINGEN (PROGNOSES) Op basis van de centrale doelen van de stichting en de SWOT analyse zijn de relevante toekomstige ontwikkelingen van de stichting en de scholen in kaart gebracht. Ze zijn opgenomen in het strategisch beleidsplan (bijlage) Het SO Drachten volgt de boven schoolse planning ten aanzien van ontwikkelpunten uit het strategisch beleid. 0.3.2 SWOT ANALYSE De SWOT analyse is opgenomen in het strategisch beleidsplan (bijlage) 0.3.3 STRATEGISCH BELEID Het strategisch beleid is opgenomen in het strategisch beleidsplan (bijlage) 0.3.4 TACTISCHE DOELEN De tactische doelen zijn opgenomen in het strategisch beleidsplan (bijlage)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 10
1. ALGEMENE UITGANGSPUNTEN 1.1
MISSIE / VISIE
1.1.1 HUIDIGE SITUATIE Missie SGSO Fryslân: Met als uitgangspunt dat alle mensen gelijkwaardig zijn, ieder kind uniek is en alle kinderen recht op onderwijs hebben, dient het bestuur vanuit de grondslag van de stichting optimaal passend onderwijs te creëren, zodat de leerlingen van de aangesloten scholen zich zo goed mogelijk kunnen voorbereiden op een eigen geïntegreerde plaats in onze samenleving. De stichting SGSO Fryslân wil een bron zijn voor respectvol, inspirerend, zorgzaam en kwalitatief sterk onderwijs in Fryslân. Momenteel zijn er lesplaatsen in Damwoude, Drachten en Sneek. Visie en strategische doelen SGSO Fryslân: De pedagogische opdracht van de scholen is de leerlingen een veilige leeromgeving te bieden, waarin zij leren zo zelfstandig mogelijk keuzes te maken en waar ze zich optimaal kunnen ontwikkelen. Wij willen de leerlingen zodanig begeleiden, stimuleren en motiveren dat zij zo zelfstandig en volwaardig mogelijk kunnen deelnemen aan de samenleving. De toegevoegde waarde van ons onderwijs ligt in onze identiteiten, waar waarden als respect, inspiratie, verantwoordelijkheid en zorg voor ons richtinggevend zijn en onze toetsstenen vormen. Wij hechten waarde aan het bieden van kwaliteit in de ruimste zin van het woord. We denken daarbij allereerst aan kwalitatief goed onderwijs aan onze leerlingen m.b.t. de hoofddoelen van het onderwijs aan zeer moeilijk lerende en meervoudig gehandicapten namelijk wonen, werken en vrije tijd. Met het oog hierop besteden we ook aandacht aan een goede communicatie en samenwerking tussen alle betrokkenen (medewerkers) binnen de stichting onderling maar ook tussen de betrokkenen (medewerkers) en derden zoals de ouders van de leerlingen. Om dit te kunnen realiseren beschikken de scholen over een professioneel, gediplomeerd team van directeur, teamleider(s), leerkrachten, specialisten en onderwijsondersteunende medewerkers en worden de scholen ondersteund door het centraal bureau van de stichting. Het onderwijs wordt verzorgd in goed geoutilleerde, op de doelgroep afgestemde gebouwen die voldoen aan alle wettelijke eisen m.b.t. o.a. brandveiligheid en arbeidsomstandigheden. Binnen de gegeven uitgangspunten en doelen is er ruimte voor eigen schoolbeleid. Wij streven naar de profilering van het ‘eigen gezicht’ van onze scholen, rekening houdend met de maatschappelijke ontwikkelingen. Een weerslag van het school specifieke is te vinden in de schoolgidsen en in de schoolplannen. 1.1.2 GEWENSTE SITUATIE Bovenstaande missie, visie en strategische doelen zijn in een statement vastgelegd in de statuten en uitgewerkt in het strategisch beleidsplan. Dit statement geld voor alle scholen. De scholen hebben bovenstaande visie vertaald in een visie die past bij de school. Missie SO Drachten: “Specialist in passend onderwijs!” SO Drachten is een school die door breed te willen inzetten op mogelijkheden, hoge verwachtingen durft te hebben! “Daar kan ik, wil ik en durf ik te leren”. De Poarte, de GN Gerritsmaschool en De Rank verzorgen in de regio Drachten het ZML- MG onderwijs voor 4 tot 14 jarigen onder de werknaam SO Drachten. De scholen zijn gehuisvest op verschillende locaties in Drachten. De Poarte en de GN Gerritsmaschool zullen in het schooljaar 20122013 gehuisvest worden in het gebouw op de Lanen, de huidige locatie van de G.N. Gerritsmaschool. De Rank is onlangs deels gerenoveerd. Schoolplan SO Drachten
Pagina 11
SO Drachten heeft als doel vanaf 2017 het onderwijs te verzorgen op één nieuw te bouwen locatie in Drachten. Deze locatie zal ook ruimte bieden aan één of meerdere andere maatschappelijk relevante organisaties. Doelgroepen: SO Drachten biedt onderwijs aan leerlingen met een verstandelijke beperking en leerlingen met een verstandelijke en lichamelijke beperking en/of bijkomende stoornissen c.q. gedragsproblemen. De school valt onder de Wet Expertise Centra en behoort tot de zogenaamde cluster 3 scholen. SO Drachten is specialist in onderwijs aan leerlingen met een verstandelijke- en bijkomende beperking en geeft opbrengstgericht onderwijs aan de diverse doelgroepen Identiteit: Het onderwijs op De Rank heeft een protestants christelijke identiteit en de GN Gerritsmaschool en De Poarte bieden onderwijs zonder godsdienstige of ander levensbeschouwelijke richting als grondslag. SO Drachten respecteert alle leerlingen ongeacht hun afkomst, nationaliteit, godsdienst of levensbeschouwing. SO Drachten geeft de gelegenheid protestants Christelijk onderwijs of algemeen beschouwend onderwijs te volgen. Passend onderwijs SO Drachten is gespecialiseerd in onderwijs aan een brede doelgroep en stimuleert regulier onderwijs daar waar het kan en speciaal onderwijs daar waar dat noodzakelijk is. Onze expertise is dermate specialistisch dat we het belangrijk vinden dat deze (gedetacheerd) in wordt gezet, en beschikbaar wordt gesteld, voor de gehele onderwijsketen in- en buiten onze scholen. Duurzame opbrengst van ons onderwijs: De school wil de maatschappelijke integratie van de leerlingen bevorderen door hen voor te bereiden op deelname aan de samenleving met daarbij aandacht voor werken, wonen en vrijetijdsbesteding in een voor hen geschikte omgeving. Daartoe zien wij ons zelf als bruggenbouwer naar de het voortgezet (speciaal) onderwijs, waar onze leerlingen in staat worden gesteld basisvaardigheden te oefenen in een praktisch schoolsituatie. SO Drachten wil zich profileren als “levensschool” voor al zijn leerlingen. Visie SO Drachten: “Gewoon maatwerk” Onze uitdaging is om deze kleurrijke doelgroep optimale ontwikkelingskansen te bieden in een veilige en uitnodigende onderwijsomgeving. Ons onderwijs aanbod gaat uit van de behoefte aan competentie (wat kan ik), relatie (ik en de ander, de ander en ik) en autonomie (wie ben ik, wat wil ik en wat durf ik) Kernwaarden voor ons zijn: De leerling staat centraal Wij gaan uit van de mogelijkheden Onze benadering is positief en met respect Wij bieden structuur en duidelijkheid in onze houding, in ons les aanbod en in onze organisatie Wij bieden ruimte om verantwoordelijkheid te nemen en initiatief te ontwikkelen We gebruiken onze deskundigheid en creativiteit om flexibel in te spelen op didactische en pedagogische vragen Wij richten ons op ontwikkeling We werken samen
Schoolplan SO Drachten
Pagina 12
Deze kernwaarden vertalen wij in ons kwaliteitsbeleid t.a.v. de leerlingenzorg, de schoolontwikkeling en het personeelsbeleid. Deze kernwaarden zijn tevens uitgangspunt voor de communicatie met elkaar en met ouders, verzorgers. “Gewoon waar het kan, Speciaal waar het moet” We hebben een breed onderwijsaanbod voor een brede doelgroep en hanteren de leertijd die de inspectie voorschrijft. Echter elk kind is uniek, niet elke leerling kan gewoon meekomen. We durven, beredeneerd, keuzes te maken in het onderwijsaanbod en/ of leertijd van de individuele leerling. Daar waar mogelijk bieden wij met onze specialismen, creatieve aanpassingen in lesaanbod, materialen en/of pedagogisch handelen. Het bieden van gewoon en maatwerk is onze kracht. SO Drachten is een kleurrijke school waar alle leerlingen zich welkom voelen in een sfeer van saamhorigheid, enthousiasme en daadkracht. 1.1.3 BEOORDELING & ANALYSE De missie en visie van de school is besproken op het teamoverleg van 10 en 12 mei 2011. Vastgesteld op 17 mei 2011. 1.1.4 ACTIEPUNTEN SO Drachten is onze werknaam en deze willen we vervangen door een nieuwe naam voor onze nieuwe school.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 13
1.2
LEVENSBESCHOUWELIJKE IDENTITEIT
1.2.1 HUIDIGE SITUATIE Het is bijzonder en relatief uniek dat SGSO Fryslân scholen beheert met verschillende signatuur. Zowel scholen voor christelijk -, bijzonder neutraal - en openbaar onderwijs vallen onder één bestuur. Een sterk punt is dat de scholen een eigen gezicht blijven houden binnen de regio en hun eigen identiteit kunnen behouden en versterken. Elke school heeft een missie en een visie beschreven binnen de kaders van SGSO Fryslân. Gezien de verschillende identiteiten zullen de scholen ook een verschillende invulling geven aan de gezamenlijke kernwaarden respect, inspiratie, verantwoordelijkheid en zorg. Met andere woorden: “Hoe gaan we met elkaar om?”. Door dit met elkaar af te spreken krijgt identiteit invulling en dat zou je terug moeten zien in de relaties tussen teamleden onderling, teamleden en leerlingen, teamleden en ouders, enz. Op deze wijze wordt duidelijk hoe de identiteit uitgedragen kan worden en krijgen de scholen nog meer “een eigen gezicht”. 1.2.2 GEWENSTE SITUATIE Gezien de verschillende signatuur van de scholen zullen de scholen ook een verschillende invulling geven aan de gezamenlijke kernwaarden, respect, inspiratie, verantwoordelijkheid en zorg. De scholen geven hun identiteit dus vorm en dat is terug te zien in de relaties tussen teamleden onderling, teamleden en leerlingen, teamleden en ouders, enz. 1.2.3 BEOORDELING & ANALYSE Om de gewenste situatie te kunnen realiseren geeft SO Drachten haar eigen identiteit de komende jaren vorm. 1.2.4 ACTIEPUNTEN SO Drachten neemt dit de komende jaren op in de schoolontwikkelingsplannen. Conform strategisch beleidsplan moet de gewenste situatie in augustus 2015 gerealiseerd zijn.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 14
1.3
KADER GOED ONDERWIJS
1.3.1 HUIDIGE SITUATIE Ontwikkelingsproces van de afgelopen schoolplanperiode (2007-2011): SO Drachten( De Rank, de Poarte en de G.N. Gerritsmaschool) heeft deelgenomen en bijgedragen aan een gezamenlijk onderwijsontwikkelingsproces van 9 ZML scholen vallend onder REC Fryslân. Opbrengst van deze gezamenlijke ontwikkeling is o.a. geweest dat voor de doelgroepen van de scholen algemene uitgangspunten zijn geformuleerd ten behoeve van het onderwijskundig kader voor ZML/MG leerlingen. Deze beschrijvingen en uitgangspunten zijn gebundeld In een map ”Kader goed onderwijs ZML/MG” en dient bij SO Drachten als bron voor het verder specificeren van het school specifieke onderwijskundige kader. In deze map zijn o.a. opgenomen: Leerlingenkenmerken van de verschillende doelgroepen Relevante onderwijsbehoeften per doelgroep Uitgangspunten t.b.v. de onderwijsinrichting Aanbevelingen t.b.v. het gewenste onderwijsconcept. Vanuit dit algemene onderwijskundig kader zijn voor alle onderdelen van het inspectiekader beschrijvingen opgenomen, waar nodig verder geïllustreerd met voorbeeldbestanden en is de gewenste situatie vastgelegd in een kwaliteitskaart REC-Fryslân. Bij het beschrijven van de onderwijskundige domeinen in dit schoolplan zal dan ook veelvuldig worden verwezen naar deze map “Kader goed onderwijs”. Per onderdeel zal worden aangegeven of de algemene beschrijving dekkend is voor SO Drachten en dus wordt overgenomen als school specifiek, óf dat de huidige situatie van SO Drachten afwijkt en nadere beschrijving of afstemming behoeft. In dat geval wordt aangegeven wanneer afstemming en vaststelling van dit domein / onderdeel is gepland in de meerjarenplanning. zie: Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.1) Concrete opbrengsten van de afgelopen schoolplanperiode (2007-2011): zie ook Jaarverslagen per schooljaar SO Drachten heeft tijdens de afgelopen schoolplanperiode het onderdeel “Kader goed onderwijs ZML/MG ”prominent op de verbeteragenda geplaatst, met als belangrijkste opbrengsten: de gewenste situatie is vastgelegd in een kwaliteitskaart Kader goed onderwijs ZML/MG” De gewenste onderwijsinrichting is op hoofdlijnen ingevoerd (zie uitgangspunten) de onderwijsrelevante leerlingenkenmerken beschreven, het uitstroomperspectief bepaald en volgt de historische uitstroom van leerlingen planmatig en structureel Er is een start gemaakt met het verdelen van het onderwijs in leerwegen afgestemd op het perspectief per doelgroep en de verfijning in doelen en leerstofpakketten Voor de kernvakken: Mondelinge taal, Lezen, Rekenen, sociaal emotionele vorming is dit proces afgerond voor de doelgroepen A en B De vertaling van onderwijsinrichting naar het plannen en volgen van doelen in het digitale leerlingvolgsysteem is grotendeels gereed. De concrete invulling van doelen voor de doelgroepen B,C en D moet voor een aantal vakgebieden nog worden voltooid De kwaliteit van de onderwijskundige uitgangspunten wordt geborgd volgens het cyclisch proces van kwaliteitszorg.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 15
1.3.2 GEWENSTE SITUATIE Uitgangspunten: Voor het beschrijven van de gewenste kwaliteit maakt SO Drachten gebruik van zgn. kwaliteitskaarten. Ook voor dit onderdeel heeft de school haar uitgangspunten vastgelegd in een kwaliteitskaart. Deze kwaliteitskaart beschrijft de uitgangspunten in zgn. indicatoren. De specifieke uitwerking van deze indicatoren wordt vertaald in kernkwaliteiten. Bij het opstellen van deze uitgangspunten worden de wettelijke eisen als uitgangspunt gebruikt (o.a. inspectiekader, WEC), waar nodig aangevuld met de specifieke kwaliteitseisen van de school. De kwaliteitskaart geeft dus aan welke kwaliteit de school voor dit onderdeel belooft en hoe men dat terug kan zien in de onderwijspraktijk. De kwaliteitskaart voor dit onderdeel is besproken met het team in november 2010 en is vastgesteld door de directie in december 2010, maar zal op tekstueel niveau nog worden aangepast. 1.3.3 BEOORDELING & ANALYSE De huidige situatie van dit onderdeel is door middel van interne- en/of externe kwaliteitspeilingen beoordeeld. De uitkomst van deze kwaliteitspeilingen gaven de volgende scores: Interne kwaliteitsbepaling: MT Leerkrachten Specialisten Assistenten Scores 2.61 2.81 2.72 2.86 percentage 50% 62% 85% 53,33% 1.3.4 ACTIEPUNTEN Na analyse van bovenstaande kwaliteitspeilingen heeft de school voor dit onderdeel de volgende verbeterdoelen opgesteld: De vertaalslag van de inhoud van de map kader goed onderwijs moet gemaakt worden in het management team en door de leerkrachten. Op deze manier kun je een duidelijk beeld krijgen van wat er op de scholen wel en niet aanwezig is. Voor de uitwerking van deze verbeterdoelen verwijzen we naar het jaarplan 2011-2012. Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn (2011-2015) verwijzen we naar het Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.3)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 16
2. ZORG VOOR KWALITEIT 2.1
KWALITEITSZORG
2.1.1 HUIDIGE SITUATIE Ontwikkelingsproces van de afgelopen schoolplanperiode (2007-2011): SO Drachten(De Rank, de Poarte en de G.N. Gerritsmaschool) heeft deelgenomen en bijgedragen aan een gezamenlijk onderwijsontwikkelingsproces van 9 ZML scholen vallend onder REC Fryslân. Opbrengst van deze gezamenlijke ontwikkeling is o.a. geweest dat voor de doelgroepen van de scholen algemene uitgangspunten zijn geformuleerd ten behoeve van het onderwijskundig kader voor ZML/MG leerlingen. Deze beschrijvingen en uitgangspunten zijn gebundeld In een map ”Kader goed onderwijs ZML/MG” en dient bij SO Drachten als bron voor het verder specificeren van het school specifieke onderwijskundige kader. In de situatie van SO Drachten houdt dit concreet in dat er een kwaliteitscyclus is ontwikkeld (zie map kader goed onderwijs, hoofdstuk 1) waarin de kwaliteitsbepalingen uitmonden in een kwaliteitsprofiel (hoofdstuk 6.1). Concrete opbrengsten van de afgelopen schoolplanperiode (2007-2011): zie ook Jaarverslagen per schooljaar SO Drachten heeft tijdens de afgelopen schoolplanperiode het onderdeel “Kader goed onderwijs ZML/MG ” prominent op de verbeteragenda geplaatst, met als belangrijkste opbrengsten: de gewenste situatie is vastgelegd in een kwaliteitskaart Kwaliteitszorg ZML/MG de gewenste cyclus kwaliteitszorg is vastgesteld de gewenste procedures t.a.v. de kwaliteitszorg en schoolontwikkeling zijn vastgesteld in het Kwaliteitshandboek De kwaliteitskaart Kwaliteitszorg is dit jaar in de QuickScan gescoord. 2.1.2 GEWENSTE SITUATIE Uitgangspunten: Voor het beschrijven van de gewenste kwaliteit maakt de SO Drachten gebruik van zgn. kwaliteitskaarten. Ook voor dit onderdeel heeft de school haar uitgangspunten vastgelegd in een kwaliteitskaart. Deze kwaliteitskaart beschrijft de uitgangspunten in zgn. indicatoren. De specifieke uitwerking van deze indicatoren wordt vertaald in kernkwaliteiten. Bij het opstellen van deze uitgangspunten worden de wettelijke eisen als uitgangspunt gebruikt (o.a. inspectiekader, WEC), waar nodig aangevuld met de specifieke kwaliteitseisen van de school. De kwaliteitskaart geeft dus aan welke kwaliteit de school voor dit onderdeel belooft en hoe men dat terug kan zien in de onderwijspraktijk. De kwaliteitskaart voor dit onderdeel zal in het schooljaar 2011-2012 worden besproken met het team en vastgesteld worden door directie. Vervolgens zal de kwaliteitskaart worden gescoord. 2.1.3 BEOORDELING & ANALYSE De score vanuit de Quickscan was net voldoende (3.03) Duidelijk is wel dat de manier om je kwaliteit in kaart te brengen nog niet duidelijk is bij het personeel. (zie ook opmerkingen bij kader goed onderwijs) 2.1.4 ACTIEPUNTEN De kwaliteitskaart voor dit onderdeel zal in het schooljaar 2011-2012 worden besproken met het team en vastgesteld worden door de directie. Vervolgens zal de kwaliteitskaart worden gescoord. Daarnaast zal de directie dit onderdeel gaan borgen.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 17
2.2
VOORWAARDEN VOOR KWALITEITSZORG
2.2.1 HUIDIGE SITUATIE Ontwikkelingsproces van de afgelopen schoolplanperiode (2007-2011) Er is een gewenste cyclus kwaliteitszorg vastgesteld, waarin de koppeling met de visie op onderwijs en leerlingenzorg is verwerkt. In de beschrijving van deze werkwijze is de aansturing door de schoolleiding opgenomen en de betrokkenheid van de verschillende geledingen als: directie, ouders, leerlingen, personeel en bestuur. 2.2.2 GEWENSTE SITUATIE Uitgangspunten: Schematische weergave van onze kwaliteitszorg/ effectieve schoolontwikkeling:
1 beginsituatie Waar staan we?
Structuur effectieve schoolontwikkeling 2 visie bepalen 3 planning 4 uitvoering Wat willen we? Wanneer doen Hoe doen we we wat? dat?
kwaliteitsprofiel Analyseren Sterk/zwak onderwijs 1.Extern: *inspectie *collega school *visitatie
Schoolplan Beschrijven Tactisch beleid
1.Huidige situatie *visie/missie *kader goed onderwijs
2.Intern 2.Planning *zelfevaluatie(WMK) *ouderenquête *leerling enquête
Effectief team Professionaliteit, Ontwikkelingscapaciteit, Communicatie en draagkracht
Schoolplan SO Drachten
5 borging Hoe bewaren we het?
Ontwikkelplan Plannen Lange termijn
Jaarplan Doen
Jaarverslag Vastleggen Controle en check
Jaar 1
Per onderwerp: 1.Ontwikkelfase 2.Doelen 3.Opbrengst 4.Criteria 5.Planning
Per onderwerp
Jaar 2
Jaar 3
Teamoverleg schoolontwikkeling *voorbereiding *oriëntatie team *scholing/ instructie *meningsvorming *besluitvorming *invoering *borging
Jaar 4
Voorwaarden effectief onderwijs De professionele school Effectief leiderschap Besluitvorming en aansturing
Pagina 18
1.Resultaat vastleggen 2.Borgings afspraken 3.Vervolg plannen
Effectieve structuur Organisatie en procedure, taak en verantwoordelijkheid, tijdsbesteding en planning, communicatie, onderwijsstructuur
Voor het beschrijven van de gewenste kwaliteit maakt het SO Drachten gebruik van zgn. kwaliteitskaarten. Ook voor dit onderdeel heeft de school haar uitgangspunten vastgelegd in een kwaliteitskaart. Deze kwaliteitskaart beschrijft de uitgangspunten in zgn. indicatoren. De specifieke uitwerking van deze indicatoren wordt vertaald in kernkwaliteiten. Bij het opstellen van deze uitgangspunten worden de wettelijke eisen als uitgangspunt gebruikt (o.a. inspectiekader, WEC), waar nodig aangevuld met de specifieke kwaliteitseisen van de school. De kwaliteitskaart geeft dus aan welke kwaliteit de school voor dit onderdeel belooft en hoe men dat terug kan zien in de onderwijspraktijk. De kwaliteitskaart voor dit onderdeel zal in het schooljaar 2011-2012 worden besproken met team en vastgesteld worden door directie. Vervolgens zal de kwaliteitskaart ook worden gescoord. 2.2.3 BEOORDELING & ANALYSE Vanuit de QuickScan is een score van 3.01 te constateren. Dit is nog net voldoende. Met name de koppeling van de kwaliteitszorg met de visie op ontwikkeling, leren en onderwijzen is een aandachtspunt vanuit de kwaliteitspeiling. 2.2.4 ACTIEPUNTEN Na de analyse van bovenstaande kwaliteitspeilingen heeft de school voor dit onderdeel de volgende verbeterdoelen opgesteld: Borging van de taakverdeling Professionele schoolcultuur Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn ( 2011-2015) verwijzen we naar het Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.3)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 19
3. ONDERWIJS EN LEREN 3.1
LEERLINGENZORG
3.1.1 HUIDIGE SITUATIE De afgelopen jaren heeft de leerlingenzorg op zowel de Poarte, Gerritsmaschool en de Rank de prioriteit gekregen. Dit heeft geresulteerd in de huidige situatie: De leerlingenzorg is weggezet in een gesprekkencyclus waarin alle onderdelen van de leerlingenzorg een plek hebben gekregen (zie map leerlingenzorg voor de beschrijvingen). In een jaarplanning worden alle gesprekken geagendeerd die gericht zijn op de zorg van de leerlingen. Hierin heeft de commissie van begeleiding een duidelijke rol gekregen. Ook de specialisten (logopedie, fysiotherapie, etc.) zijn in de gesprekkencyclus opgenomen en zetten hun begeleiding weg in het digitale leerlingvolgsysteem. Zowel op de Rank, Poarte en Gerritsmaschool is de leerlingenzorg voldoende beoordeeld maar zal er een actie moeten plaatsvinden ten aanzien van de analyse van factoren die belemmerend en bevorderend hebben gewerkt op het behalen van de doelen zoals ze zijn gesteld in het handelingsplan(zie beschrijving functionaliteit handelingsplan). 3.1.2 GEWENSTE SITUATIE Uitgangspunten: In de gewenste situatie willen we de opbrengsten van de leerlingen in kaart brengen. De leerlingen worden gevolgd in een ontwikkelingsperspectief in combinatie met de begeleidingsbehoefte. De opbrengsten willen we meten met behulp van de nieuwe Cito toetsen die worden ontwikkeld voor het speciaal onderwijs en de leerlijnen zoals we die hebben vastgesteld in het leerlingvolgsysteem. Ook willen we onze ambitie vastleggen (zie hoofdstuk 3.9: opbrengsten) waarin we een vooraf vastgesteld percentage van het aantal leerlingen, per ontwikkelingsperspectief, willen nastreven. Daarnaast zal op de doelen die zijn gesteld in het handelingsplan, tijdens de evaluatie, een analyse komen. Deze analyse moet gelden voor alle gestelde doelen. De kwaliteitskaart leerlingenzorg bespreken en invoeren. 3.1.3 BEOORDELING & ANALYSE Vanuit de inspectierapporten van de drie scholen is het onderdeel leerlingenzorg in zijn geheel als voldoende beoordeeld. Maar het ontbreekt de scholen aan een analyse van factoren die belemmerend en bevorderend hebben gewerkt op het behalen of niet behalen van de doelen. Intern hebben we de leerlingenzorg gescoord in de QuickScan. Binnen de scholen is dit onderdeel ook voldoende gescoord(3.07). 3.1.4 ACTIEPUNTEN Het in kaart brengen van de opbrengsten van leerlingen binnen SO Drachten en daarnaast de invoering van de nieuwe toetsen Cito voor het speciaal onderwijs. Er zal een actie moeten plaatsvinden ten aanzien van de analyse op de doelen zoals ze zijn gesteld in het handelingsplan. (zie beschrijving functionaliteit handelingsplan) Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn (2011-2015) verwijzen we naar het schoolontwikkelingsplan. (hoofdstuk 6.3)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 20
3.2
FUNCTIONALITEIT HANDELINGSPLANNEN
3.2.1 HUIDIGE SITUATIE Ontwikkelingsproces van de afgelopen schoolplanperiode (2007-2011): SO Drachten heeft deelgenomen en bijgedragen aan een gezamenlijk onderwijsontwikkelingsproces van 9 ZML scholen vallend onder REC Fryslân. Opbrengst van deze gezamenlijke ontwikkeling is o.a. geweest dat de gewenste procedures en afspraken in een map leerlingenzorg is vastgelegd. Er is een vertaling gemaakt naar een passend digitaal leerling volgsysteem, waarin de leerstofplanning voor de profielen vertaald worden naar doelen per leerjaar. Deze doelen worden vertaald naar het handelingsplan. 3.2.2 GEWENSTE SITUATIE Uitgangspunten: Als SO Drachten willen we binnen ons leerlingvolgsysteem vier profielen koppelen aan een uitstroomperspectief. Elk perspectief heeft een ander verwachtingspatroon gekoppeld aan de ontwikkelingsleeftijd van het kind. Zo zal er een PRO-VSO A profiel komen, VSO B en VSO C profiel. Deze profielen gaan uit van de cognitieve mogelijkheden van het kind. Daarnaast zal de uitstroom mede bepaald worden door de mate van begeleidingsbehoefte van onze leerlingen. Het op deze manier volgen van de leerlingen in combinatie met een goed werkende toetsingssysteem (methode onafhankelijk) moeten de opbrengsten van de scholen duidelijk in kaart brengen. De enige onzekerheid in deze is nog de ontwikkeling van de CITO toetsen voor de speciale leerlingen. Naast de bovengenoemde drie profielen zal er ook een aparte ontwikkelingslijn komen voor de EMG groep. Doordat de ontwikkeling grillig is bij deze kinderen zal er geen sprake zijn van een doorgaande leerlijn. Voor deze leerlingen zal er binnen het thematisch onderwijs gekeken worden naar activiteiten die gekoppeld zijn aan de ervaringsordeningen. 3.2.3 BEOORDELING & ANALYSE Op de Gerritsmaschool zijn alle onderdelen als voldoende beoordeeld. Op de Poarte en de Rank is onderdeel 3.8 in het systeem van leerlingenzorg (de commissie van begeleiding evalueert de uitvoering van de handelingsplannen) als onvoldoende beoordeeld. Hierbij werd het volgende gesteld: Het ontbreekt de school aan een analyse van factoren die belemmerend en bevorderend hebben gewerkt op het behalen van de doelen. De Quickscan, die intern de kwaliteit scoort, was op dit onderdeel ook voldoende(3.01). Aandachtspunten zijn vermeld onder de actiepunten. 3.2.4 ACTIEPUNTEN Aanpassen van de leerlijnen/ ontwikkelingslijnen per profiel en de doelformuleringen in het leerlingenvolgsysteem. Invoeren van de Cito toetsen voor het speciaal onderwijs. Het maken van een groepsplanning. Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn ( 2011-2015) verwijzen we naar het Schoolontwikkelingsplan. (hoofdstuk 6.3)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 21
3.3
LEERSTOFAANBOD
3.3.1 HUIDIGE SITUATIE Ontwikkelingsproces van de afgelopen schoolplanperiode (2007-2011) We hebben als scholen deelgenomen aan de volgende voortrekkersgroepen in het REC: Taal en sociaal emotioneel en zijn we volgers van de groepen Rekenen en EMG. Vanuit deze groepen zijn alle onderdelen beschreven in een invoering map. In het schema hieronder zijn de ontwikkelingen op schoolniveau weergegeven:
Huidige situatie We maken gebruik van Kind op Maandag in de bovenbouw groepen. In de andere groepen wordt gebruik gemaakt van een bijbelrooster waarbij gebruik wordt gemaakt van de Kijkbijbel.
Huidige situatie In de afgelopen vier jaar zijn er zowel op de Poarte en de Rank geen acties geweest ten aanzien van de sociaal emotionele ontwikkeling. Op de Gerritsmaschool is er een heel summiere kennismaking geweest met de STIP methode. Er wordt op dit moment gebruik gemaakt van de SLO doelen.
Huidige situatie Op dit moment wordt er op de drie scholen gebruik gemaakt van de SLO doelen. Deze staan vermeld in het handelingsplan en de leerlijn spelontwikkeling.
Schoolplan SO Drachten
Godsdienstige vorming (Rank) Gewenste situatie Als doel hebben we gesteld dat er door de hele school met hetzelfde verhaal en onderwerp wordt gewerkt. Dit is op dit moment niet het geval.
Sociale emotionele ontwikkeling Gewenste situatie In de komende jaren willen we gaan kijken welke methode past binnen onze scholen. We kunnen dan gebruik maken van de expertise die er is opgedaan in de REC voortrekkersgroep.
Spelontwikkeling Gewenste situatie De leerlijnen aanpassen aan de verschillende uitstroomperspectieven. Daarnaast moeten de doelen gekoppeld worden aan aanbod. Dit betekent dat er in kaart moet worden gebracht hoe en waarmee de doelen worden behaald.
Pagina 22
Actiepunten Kritisch kijken naar de inzet van Kind op Maandag en indien noodzakelijk kijken naar een methode die meer aansluit bij onze kinderen (de planning hiervan is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan).
Actiepunten Aanschaf van een methode sociaal emotionele ontwikkeling en de implementatie van deze methode in de school (de planning hiervan is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan).
Actiepunten Aanpassen van de leerlijnen en in kaart brengen van het aanbod en dit koppelen aan de doelen (de planning hiervan is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan).
Huidige situatie De leerlijnen zijn aangepast op de verschillende uitstroomperspectieven. Deze moeten nog worden verwerkt in het leerlingvolgsysteem. We maken gebruik van de SLO doelen.
Huidige situatie
Zintuiglijke ontwikkeling Gewenste situatie De leerlijnen aanpassen aan de verschillende uitstroomperspectieven. Daarnaast moeten de doelen gekoppeld worden aan aanbod. Dit betekent dat er in kaart moet worden gebracht hoe en waarmee de doelen worden behaald.
Praktische redzaamheid Gewenste situatie
Actiepunten Aanpassen van de leerlijnen en in kaart brengen van het aanbod en dit koppelen aan de doelen (de planning hiervan is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan).
Actiepunten
De leerlijnen zijn aangepast op de verschillende uitstroomperspectieven. Deze moeten nog worden verwerkt in het leerlingvolgsysteem. We maken gebruik van de SLO doelen.
De leerlijnen aanpassen aan de Aanpassen van de leerlijnen en in verschillende uitstroomkaart brengen van het aanbod en perspectieven. Daarnaast moeten dit koppelen aan de doelen de doelen gekoppeld worden aan (de planning hiervan is aanbod. Dit betekent dat er in opgenomen in het kaart moet worden gebracht hoe schoolontwikkelingsplan). en waarmee de doelen worden behaald. Bij deze vakken is er meteen ook een koppeling naar de kerndoelen speciaal onderwijs, zoals deze zijn opgesteld in januari 2010. Het gaat bij deze vakgebieden om de leergebied overstijgende kerndoelen.
Huidige situatie
Mondelinge Taal Gewenste situatie
De Poarte maakt gebruik van de methode Taaltrapeze. Op de Rank zijn we bezig met de invoering van de methode Fototaal en de Gerritsmaschool maakt voor een groot gedeelte gebruik van de Bas methode. De methoden Fototaal en Taaltrapeze voldoen aan de kerndoelen SO.
Actiepunten
Op alle drie scholen moet er een Gerritsmaschool: goede mondelinge taal methode Methode keuze en deze worden gebruikt die voldoet aan implementeren. de kerndoelen. Dit betekent dat er Rank: implementeren Fototaal op de Gerritsmaschool een deel 2-3-4 . methode keuze zal moeten worden gemaakt. De Rank moet Voor alle drie scholen geldt dat er de delen 2-3-4 implementeren in een verder koppeling zal worden het aanbod mondelinge taal. gemaakt met Oriëntatie Mens en Daarnaast zal mondelinge taal Wereld (de planning hiervan is gekoppeld worden aan het opgenomen in het thematisch werken zoals dat schoolontwikkelingsplan). gedaan wordt met Oriëntatie Mens en Wereld Taaltrapeze en Fototaal voldoen aan de kerndoelen speciaal onderwijs
Schoolplan SO Drachten
Pagina 23
Huidige situatie Op alle drie scholen wordt gebruik gemaakt van de methode Leeslijn van K. de Baar. Op de Gerritsmaschool en de Rank is de nieuwste versie inmiddels ingezet. Op de Rank maken we gebruik van niveaugroepen.
Huidige situatie
Technisch Lezen Gewenste situatie Naast de inzet van de methode zal er ook gekeken moeten worden naar de kinderen die niet of moeilijk komen tot het leesproces. Voor deze kinderen zal naast het reguliere leerproces een lijn moeten komen waar de klankgebaren en het globaal lezen een plekje krijgen. Daaraan gekoppeld is het goed om de daarbij ondersteunende materialen (audio-visueel) hierin mee te nemen. De Leeslijn voldoet aan de kerndoelen
Actiepunten Verder uitwerken van het aanleren van de klankgebaren. Verder ontwikkelen van het aanleren van het globaal lezen in het leesproces. Eventueel aanschaffen van audio- visuele middelen die dienen ter ondersteuning van het leesproces (de planning hiervan is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan).
Spelling Gewenste situatie
Actiepunten
Op alle scholen wordt gebruik Op dit moment is de huidige Geen. gemaakt van de methode situatie ook de gewenste. Woordbouw Nieuw. Deze Wel moet elk jaar gekeken worden methode wordt ingezet voor de naar de meest optimale manier kinderen die lezen op het niveau van aanbieden. Dat wil zeggen dat AVI M3. we in het aanbieden gebruik Op de Rank maken we gebruik van maken van het directe instructie niveaugroepen. model. Woordbouw nieuw voldoet aan de kerndoelen
Huidige situatie Er wordt gebruik gemaakt van de doelen zoals ze zijn opgesteld door de voortrekkersgroep binnen het REC. Daarbij maken we gebruik van de remediërende methoden Remelka en Maatwerk. Op de Rank maken we gebruik van niveaugroepen.
Schoolplan SO Drachten
Rekenen Gewenste situatie Inzet van het praktisch rekenen zoals dat wordt ontwikkeld binnen het REC door de scholen die meedoen aan het reken verbeter traject. Hier staat het rekenen vanuit een praktisch situatie (winkel opstelling) centraal.
Pagina 24
Actiepunten Implementeren van de rekenlijn zoals die is ontwikkeld in de REC voortrekkersgroep. Vanuit het reken verbetertraject verdere ontwikkeling van het winkel project. Ruime aanbod voor het voorbereidend rekenen (de planning hiervan is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan).
Oriëntatie Mens en Wereld (ruimte, tijd, natuur & techniek, mens & samenleving Huidige situatie Gewenste situatie Actiepunten Op de Rank zijn de begrippen (SLO) die bij de verschillende thema’s horen in een doorgaande lijn weggezet. Op dit moment wordt er gekeken naar de toetsing en registratie. Op de Poarte wordt wel thematisch gewerkt maar zal er nog een duidelijke koppeling moeten worden gemaakt met de mondelinge taal. Er is inmiddels een koppeling gemaakt tussen de thema’s uit Taaltrapeze en de SLO thema’s Op de Gerritsmaschool zijn we op dit moment bezig met het invoeren van het thematisch werken.
Totaal aanbod (inclusief toetsing en registratie) die ingezet worden bij de begrippen en doelformuleringen zoals ze zijn opgesteld door het SLO.
Invoeren van de toetsing en registratie gekoppeld aan de begrippen van SLO. Invoeringstraject opzetten voor de Gerritsmaschool om thematisch werken in te voeren en daaraan gekoppeld een doorgaande lijn binnen de school (de planning hiervan is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan).
Creatieve Vorming (beeldend, muzikaal, dramatisch) Huidige situatie Gewenste situatie Actiepunten Op de Rank wordt niet via een vaste methode gewerkt. De opdrachten worden gekoppeld aan het thematisch werken. “Moet je doen” wordt als bron gebruikt maar er is geen overzicht van aan te leren technieken en materialen. GNG: Beeldend: Staat op elk rooster, maar wordt ingevuld naar inzicht van de leerkracht: technieken en creatieve vorming. Methode aanwezig: handvaardigheid moet je doen, tekenen moet je doen (beide niet volledig) Muzikaal: Staat op elk rooster , maar naar inzicht van de leerkracht wordt het ingevuld. Methode aanwezig: muziek in de basisschool, muziek moet je doen (niet compleet), hee psst…, liedjeston. Drama: naar inzicht van de leerkracht of het wordt aangeboden. Methode aanwezig: drama moet je doen (niet compleet). De Poarte: Op elk rooster staat de creatieve vorming. Wordt ingevuld naar eigen inzicht: techniek en creatieve vorming. Methode: handvaardigheid moet je doen, tekenen moet je doen Schoolplan SO Drachten
Werkgroepen formeren die zich daarin gaan verdiepen en gaan uitwerken.
Duidelijk omschrijven wat we met de vakken creatieve vorming willen bereiken, hoe we dat doen en wat het aanbod daarbij zal zijn. Een lijn voor de creatieve vorming: wat kan een leerling aan op zijn/haar ontwikkelingsniveau, hoe volgen. Aanbod vaststellen/lijn. Een omschrijving van en afspraken over aanbod : verdeling tijdsbesteding per vakgebied. (een evenwichtig aanbod).
Pagina 25
Voorbereidings- / uitwerkings werkgroep (school overstijgend) (de planning hiervan is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan).
(beide onvolledig), blokboeken tekenen. Alles wordt gebruikt als bronnenboek. Daarnaast worden er boeken geleend uit de bibliotheek en wordt er gebruikt van internet. Drama moet je doen (onvolledig). Muzikaal: Geen methode.
Huidige situatie Op alle drie scholen worden de lessen verzorgd door een vakleerkracht gymnastiek. GNG: Spel en bewegen wordt heel gericht ingezet binnen het gymonderwijs. Binnen de klas wordt dit tijdens het buitenspel ingezet. De klas geeft hier zelf invulling aan. Hier is een map met lessuggesties aanwezig en wordt gericht ingezet. De Poarte: In elke klas staat spel en bewegen op het rooster. Spel en bewegen wordt heel gericht ingezet binnen het gymonderwijs : jaarplan gym. Binnen de klas wordt dit tijdens het buitenspel ingezet. De klas geeft hier zelf invulling aan.
Huidige situatie
Spel en Beweging Gewenste situatie De doorgaande lijn spel en beweging opnemen in het leerlingvolgsysteem zodat er een leerlijn ontstaat waarbij de doelen gekoppeld zijn aan aanbod.
Groepsdoelen opstellen Individueel volgen van leerlingen: Jonge leerlingen: aanbod
Schrijven Gewenste situatie
Op de Rank wordt op dit moment gewerkt met de methode “ABC schrijf maar mee”. Deze methode is nooit goed geïmplementeerd en niet volledig aangeschaft. Vandaar dat er op dit moment gekeken wordt naar eventuele aanpassingen of vernieuwingen. GNG: Iedere klas op het rooster. Methode aanwezig: Schrijven op maat, mijn eigen handschrift, schrijfkriebels.
Actiepunten Nieuwe methode (Rank en Poarte) (de planning hiervan is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan).
Een goed aanbod.
De Poarte: Schoolplan SO Drachten
Actiepunten De doelen en aanbod verwerken in het leerlingvolgsysteem. Aanbod en doelen vaststellen (de planning hiervan is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan).
Pagina 26
In elke klas staat schrijven op het rooster. Losbladige (gedateerde) methode: blokschrift.
Huidige situatie Op de Rank maakt iedere leerling gebruik van het schoolzwemmen. GNG: Klassenzwemmen en fysio zwemmen in eigen school.
Zwemmen Gewenste situatie Waar mogelijk zwemmen in de Welle voor het behalen van een diploma. Waar wenselijk zwemmen/ watergewenning in het therapie bad op de GNG
De Poarte: Maakt onderdeel uit van bewegingsaanbod. Zwemmen in de Welle voor alle groepen
3.3.2 GEWENSTE SITUATIE Zie in het schema hierboven. 3.3.3 BEOORDELING & ANALYSE Intern is dit onderdeel als onvoldoende beoordeeld (Quickscan) 2.84 3.3.4 ACTIEPUNTEN Zie actiepunten in het schema.
3.4
ONDERWIJSTIJD
Schoolplan SO Drachten
Pagina 27
Actiepunten Visie bepalen ten aanzien van het zwemmen (de planning hiervan is opgenomen in het schoolontwikkelingsplan).
3.4.1 HUIDIGE SITUATIE Binnen REC Fryslân is een referentietabel opgesteld waarin de vakken zijn opgenomen met daarbij horende tijdsinvestering(in percentages) deze tabel hebben wij omgezet in een schema waarin we een verantwoording van uren per vakgebied hebben gesteld. Dit geldt voor SO fase 1 en 2 Onderwijstijd de Rank
S.O. fase 1 (4 t/m 6 jarigen) Verantwoording uren (in kwartieren weggezet) Godsdienstige vorming Sociale emotionele ontwikkeling Spelontwikkeling Zintuiglijke ontwikkeling Mondelinge Taal Technische Lezen Rekenen Oriëntatie Mens Wereld
: : : : : : :
4 5 10 8 11 3 3
(ruimte, tijd, natuur & techniek, mens & samenleving)
Creatieve Vorming (beeldend, muzikaal, dramatisch) Spel en Beweging Zwemmen Schrijven Praktische redzaamheid
: 10 : 10 :9 :2 :2 :6
Totaal
:83 kwartieren (20.75 uur=100%)
S.O. fase 2 (7 t/m 13 jarigen) Verantwoording uren (in kwartieren weggezet) Godsdienstige vorming Sociale emotionele ontwikkeling Spelontwikkeling Mondelinge Taal Technische Lezen Begrijpend Lezen Spelling Rekenen Oriëntatie Mens Wereld
: : : : : : : :
4 5 5 12 12 4 4 12
Creatieve Vorming (beeldend, muzikaal, dramatisch) Spel en Beweging Zwemmen Schrijven Praktische redzaamheid
: 12 : 10 :8 :2 :4 :6
Totaal
: 100 kwartieren (25 uur=100%)
(ruimte, tijd, natuur & techniek, mens & samenleving)
Onderwijstijd op de Poarte en Gerritsmaschool Schoolplan SO Drachten
Pagina 28
S.O. fase 1 (4 t/m 6 jarigen) Verantwoording uren (in kwartieren weggezet) Sociale emotionele ontwikkeling Spelontwikkeling Zintuiglijke ontwikkeling Mondelinge Taal Technische Lezen Rekenen Oriëntatie Mens Wereld
:5 : 10 :8 : 12 :3 :5
Creatieve Vorming (beeldend, muzikaal, dramatisch) Spel en Beweging Zwemmen Schrijven Praktische redzaamheid
: 11 : 10 :9 :2 :2 :6
Totaal
:83 kwartieren (20.75 uur=100%)
(ruimte, tijd, natuur & techniek, mens & samenleving)
S.O. fase 2 (7 t/m 13 jarigen) Verantwoording uren (in kwartieren weggezet) Sociale emotionele ontwikkeling Spelontwikkeling Mondelinge Taal Technische Lezen Begrijpend Lezen Spelling Rekenen Oriëntatie Mens Wereld (ruimte, tijd, natuur & techniek, mens & samenleving)
Creatieve Vorming (beeldend, muzikaal, dramatisch) Spel en Beweging Zwemmen Schrijven Praktische redzaamheid
:5 :5 : 14 : 12 :4 :4 : 14 : 12 : 10 :8 :2 :4 :6
Totaal : 100 kwartieren (25 uur=100%) De leerkrachten zorgen ervoor dat deze vakgebieden worden weggezet in een weekrooster.
3.4.2 GEWENSTE SITUATIE Waar we naar toe werken is dat we de gestelde doelen willen koppelen aan aanbod zodat we ook meer grip krijgen op tijdsinvesteringen per vakgebied. 3.4.3 BEOORDELING & ANALYSE Vanuit de inspectie is aangegeven dat op de scholen de Poarte en de Rank men de onderwijstijd onvoldoende afstemt op de behoeften van de leerlingen. De school motiveert onvoldoende welke keuzes zij maakt in de tijdsinvestering in relatie tot de onderwijsbehoeften van bepaalde (groepen) leerlingen. Daarnaast werd geconstateerd dat er op de Rank nog onderwijstijd werd gerekend voor fruit eten en drinken. Bij de Gerritsmaschool werd het volgende geconstateerd: Het effectief omgaan met de onderwijstijd blijkt een hardnekkig probleem hoewel de Schoolplan SO Drachten
Pagina 29
begintijden van de lessen nu beter worden gehanteerd. Dit is door de inspectie als onvoldoende beoordeeld. De interne kwaliteitsbepaling gaf aan dat de onderwijstijd als voldoende wordt beoordeeld (3.10) 3.4.4 ACTIEPUNTEN Onderwijs tijd voor de VSO D profiel vaststellen. Kader vaststellen wanneer er beredeneerd kan worden afgeweken van de vastgestelde onderwijstijd. Controleren of een ieder per fase de onderwijstijd hanteert. Per jaar wordt tijdens de startbespreking het rooster per groep doorgenomen en gestaafd aan het schema zoals we die hierboven hebben vermeld. Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn (2011-2015) verwijzen we naar het Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.3)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 30
3.5
PEDAGOGISCH HANDELEN / KLIMAAT
3.5.1 HUIDIGE SITUATIE Extern is geconstateerd dat op alle drie scholen de sfeer in de klassen ontspannen is en dat de leraren respect tonen voor de leerlingen. Ondanks deze beoordeling hebben we twee studiemomenten ingeruimd aangaande het pedagogisch handelen binnen de drie scholen. De studiemomenten hebben als doel gehad om te komen tot een beschrijving van een algemeen pedagogisch klimaat waarin een ieder zich kan vinden en voor elke leerling met een verstandelijke beperking geldt. Beschrijving pedagogisch klimaat SO Drachten: Het Pedagogisch klimaat dat wij bieden wordt gekenmerkt door: Een omgeving waarin aangesloten wordt bij de lichamelijke behoefte van het kind aan inspanning én ontspanning. Om zich prettig te voelen is het nodig dat het kind zich lichamelijk kan ontspannen door middel van een goede verzorging (goed eten/drinken, passend meubilair en materiaal, juiste temperatuur) en een rustige omgeving waarin aandacht is voor de hoeveelheid zintuigelijke prikkels (lichamelijk contact, geluiden en visuele prikkels). Ook willen wij kinderen een veilig, geborgen en zeker gevoel geven door het bieden van duidelijkheid, voorspelbaarheid, een rustige houding en het bieden van vertrouwen. De school stelt zich actief op om tegemoet te komen aan de behoefte van het kind aan sociaal contact, door tijd te nemen voor contact met het individuele kind én door gelegenheid te creëren voor- en het stimuleren van het samen zijn/spelen/werken met andere kinderen. Door de onderkenning en de acceptatie van de eigenheid van elk kind én het ruimte bieden voor die eigenheid willen wij tegemoet komen aan de behoefte van elk kind aan waardering en erkenning. Dit doen we door de kinderen op individueel niveau aan te spreken vanuit een positieve benadering, uitgaande van de mogelijkheden van elk kind. Door daarnaast een uitdagende en stimulerende omgeving te bieden waarin creatief en oplossingsgericht gedacht wordt en waarin ruimte gegeven wordt aan het kind om te experimenteren en positieve en minder positieve ervaringen op te doen, ontwikkelen de leerlingen zich tot een zo autonoom, zelfstandig en zelfredzaam mogelijk persoon met vertrouwen in zichzelf en de ander. 3.5.2 GEWENSTE SITUATIE De beschrijving pedagogisch klimaat opnemen in de map kader goed onderwijs. Ook zullen er dan klassenbezoeken plaatsvinden, waarbij we kijken of we datgene dat beschreven is ook te zien is in de praktijk. Als laatste zal deze beschrijving geborgd moeten worden door de directie. 3.5.3 BEOORDELING & ANALYSE Zoals gezegd is de beoordeling van de inspectie voldoende op alle drie scholen. Intern heeft in december 2010 een kwaliteitsbepaling plaatsgevonden. Deze is als een kwaliteitskaart ingevuld en niet per locatie. Ook intern is dit onderdeel als voldoende gewaardeerd: SO Drachten Percentage ingevuld Score 62,5% 3.40 (bron WMK-ec, een score onder de drie is een actie,- verbeterpunt)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 31
3.5.4 ACTIEPUNTEN De uitwerking van het pedagogisch klimaat ten aanzien van groepsindeling, leerkracht gedrag, regels, etc. Kijken of deze op schoolniveau wordt uitgevoerd en als laatste borgen en opnemen in map kader goed onderwijs. Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn (2011-2015) verwijzen we naar het Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.3)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 32
3.6
DIDACTISCH HANDELEN
3.6.1 HUIDIGE SITUATIE Ontwikkelingsproces van de afgelopen schoolplanperiode: Gezien het inspectierapport van de Poarte(02-11-10) en dat van de Rank(21-04-10) hebben deze scholen een voldoende gescoord op dit onderdeel. De Gerritsmaschool is onvoldoende beoordeeld(05-03-09). Bij didactisch handelen staat centraal het geven van instructie en het verwerken van de opdrachten. Op alle drie scholen zijn er een drietal studiemomenten geweest met het directe instructie model als onderwerp. Er is duidelijk ingezet op het handelen van de leerkracht ten aanzien van het aanbod en de behoefte van de kinderen. Er hebben klassenbezoeken plaatsgevonden waar de intern begeleider aan de hand van een kijkwijzer heeft gekeken naar de uitvoering van het directe instructie model. Deze gegevens zijn teruggekoppeld naar de leerkracht. Het directe instructie model is geïmplementeerd in de drie scholen. Het les model en de kijkwijzer zijn terug te vinden in de map kader goed onderwijs. Daarnaast is de kwaliteitskaart per school ingevuld. 3.6.2 GEWENSTE SITUATIE Inzet van het directe instructie model op alle scholen. Vanuit de interne kwaliteitsbepaling is naar voren gekomen dat onderdelen terugblik en vooruitblik nog niet voldoende aan bod komen in de lessen en dat hier gekeken moet worden in mogelijkheden en manieren. Daarnaast moet dit onderdeel geborgd worden door de directie. Op de Gerritsmaschool moet het didactisch handelen door de inspectie ook als voldoende worden beoordeeld. 3.6.3 BEOORDELING & ANALYSE In de beoordeling van de inspectie is naar voren gekomen dat alleen op de Gerritsmaschool dit onderdeel als onvoldoende is gescoord. Alleen de werksfeer werd als positief ervaren. De interne kwaliteitsbepaling was positief: Poarte Gerritsmaschool Rank Percentage ingevuld 62,5% 67,5% 64% Totale score 3.62 3.26 3.16 (bron WMK-ec, een score onder de drie is een actie,- verbeterpunt)
3.6.4 ACTIEPUNTEN Begeleiding van de leerkrachten door middel van klassenbezoeken en nagesprekken. Kijken naar de invulling van de onderdelen terugblik en vooruitblik. De directie zal het onderdeel didactisch handelen borgen zodat het kan worden vastgesteld in de map kader goed onderwijs. Op de Gerritsmaschool moet het didactisch handelen door de inspectie ook als voldoende worden beoordeeld. Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn (2011-2015) verwijzen we naar het Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.3)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 33
3.7
ACTIEVE,ZELFSTANDIGE ROL LEERLINGEN
3.7.1 HUIDIGE SITUATIE Als je kijkt naar het vorige schoolplan, dan is er geen actie geweest richting de actieve en zelfstandige rol van de leerlingen. Door de inspectie is aangegeven dat hierin verbeterpunten liggen waar we mee aan de slag moeten. Naast de scholing die er is geweest gericht op het directe instructie model is er ook binnen de groepen een vertaalslag gemaakt naar het zelfstandig verwerken van de leertaken. Wel moet er meteen gesteld worden dat er binnen SO Drachten nog geen afspraken, op schoolniveau, zijn gemaakt. 3.7.2 GEWENSTE SITUATIE Leerkrachten moeten binnen hun eigen groep de mogelijkheden van de leerlingen (profielschets in ons leerlingenvolgsysteem) in kaart brengen. Aan de hand hiervan kun je het aanbod en de zelfstandige verwerking van leerlingen bepalen en invulling hieraan geven binnen je groep. Hier moeten afspraken over gemaakt worden binnen SO Drachten. Deze afspraken lopen gelijk aan de afspraken die gemaakt worden aangaande het pedagogisch handelen die vanuit de fysieke behoefte van een kind en uiteindelijk eindigt bij zelfontplooiing. 3.7.3 BEOORDELING & ANALYSE Vanuit de inspectie is het volgende teruggekoppeld: De verantwoordelijkheid van leerlingen voor hun eigen leerproces is onvoldoende. Werken met dagtaken, leerlingen het eigen werk laten beoordelen en leerlingen te leren zelfstandig aan leertaken te werken, vergroot zelfstandig werken en het dragen van verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces. De interne kwaliteitsbepaling komt overeen met die van de inspectie want ook deze geeft een onvoldoende op dit onderdeel (2.82). 3.7.4 ACTIEPUNTEN Er moet op schoolniveau afspraken worden gemaakt die ertoe leiden dat kinderen niet worden onderschat en niet worden overschat, maar dat kinderen zelf betrokken zijn bij de lestaken en hierin aangeven wat ze wel en niet kunnen. Dit zullen afspraken worden ten aanzien van het leerkracht gedrag en klassenmanagement. De leerlingen hebben, indien mogelijk, verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun eigen leerproces die past bij hun ontwikkelingsniveau. Daarnaast moeten ze inzicht krijgen in hun eigen leer en ontwikkelingsproces en moeten ze, indien mogelijk, de opgedane kennis actief toepassen in andere situaties. Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn (2011-2015) verwijzen we naar het Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.3)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 34
3.8
SCHOOLKLIMAAT
3.8.1 HUIDIGE SITUATIE Een goed (pedagogisch) schoolklimaat heeft een positieve invloed op de motivatie en het gedrag van de leerlingen. Dit geldt zeker voor onze leerlingen. Onze leerlingen zijn hiervoor erg gevoelig. We creëren op school daarom een klimaat waarin onze leerlingen zich zo optimaal kunnen ontwikkelen, rekening houdend met hun beperkingen. Voor zowel leerlingen als personeel is de school een veilige omgeving, waarin respect voor elkaar wordt betoond. De scholen proberen de betrokkenheid van ouders/verzorgers zoveel mogelijk te stimuleren. Onze ouders zijn over het algemeen goed betrokken bij de scholen en erg tevreden over het pedagogisch klimaat, zoals bleek uit de vragenlijst voor ouders (april 2011) Een goed schoolklimaat bevorderen wij o.a. door: ieder kind als uniek te behandelen respectvol met elkaar om te gaan elkaar aan te spreken op fout gedrag ouders op tijd in te schakelen ouders te betrekken bij de school / het onderwijs pestgedrag te voorkomen / tegen te gaan. 3.8.2 GEWENSTE SITUATIE Naast alles wat er gedaan is aan een goed schoolklimaat zullen we zorg dragen voor een veiligheidsprotocol. Ook zullen er vragenlijsten gemaakt moeten worden waarmee we de veiligheidsbeleving van zowel de leerlingen als de teamleden kunnen peilen. 3.8.3 BEOORDELING & ANALYSE Vanuit de inspectie is dit onderdeel op de drie scholen als onvoldoende beoordeeld. Met als opmerking: Dat de sociale veiligheidsbeleving niet gepeild is bij leerlingen en personeelsleden. De vragenlijsten voor deze peiling zijn al wel gereed en zullen dit schooljaar nog afgenomen worden. Het ontwikkelen van een veiligheidsprotocol vindt bovenschools plaats waarna een vertaling naar de school plaatsvindt. Overigens heeft de inspectie geen signalen opgevangen over mogelijke (sociale of emotionele) onveiligheid. Intern is het schoolklimaat wel voldoende gescoord (3.19) 3.8.4 ACTIEPUNTEN Maken van een veiligheidsprotocol en vragenlijsten maken die gericht zijn op de veiligheidsbeleving van de leerlingen en teamleden. Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn ( 2011-2015) verwijzen we naar het Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.3).
Schoolplan SO Drachten
Pagina 35
3.9
OPBRENGSTEN
3.9.1 HUIDIGE SITUATIE Op de drie scholen hebben we de opbrengsten niet in kaart gebracht. Wel worden het uitstroomperspectief(leerroute) en de mate van begeleiding als beginsituatie in het leerlingvolgsysteem gezet. Dit perspectief wordt elke keer bekeken en eventueel bijgesteld tijdens leerlingenbesprekingen. Dit is een onderdeel van onze gesprekkencyclus zoals die is opgenomen in onze leerlingenzorg (zie ook map leerlingenzorg). Dit uitstroomperspectief is gekoppeld aan een leerstofplanning per vakgebied met de te verwachte doelen hieraan gekoppeld. Deze leerlijnen zijn terug te vinden in het leerlingvolgsysteem. 3.9.2 GEWENSTE SITUATIE Aan de hand van onze leerstoflijnen die gekoppeld zijn aan de uitstroomperspectieven en het referentieniveau, willen we het kind volgen en kijken of we de juiste koers volgen. Het aanbod kan getoetst worden door de methode gebonden toetsen en door onafhankelijke toetsing door Cito. De commissie van begeleiding kan dan door middel van analyse kijken of het kind het goede aanbod en begeleiding krijgt. Dit alles wordt bijgehouden in het leerlingvolgsysteem. In ons ambitieniveau (SO Drachten) zitten we op dit moment op de volgende percentages: Meetdatum april 2011: Gewenst: PRO/ VSO A 31% PRO/ VSO A 35% VSO B 44% VSO B 40% VSO C 18% VSO C 15% VSO D 7% VSO D 10%* *In onze ambitie is het percentage van de VSO D profiel omhoog gegaan omdat wij denken dat we met onze deskundigheid deze kinderen een goede plek kunnen geven en dat kinderen die misschien in de zorg zouden opgaan nu ook onderwijs kunnen genieten. 3.9.3 BEOORDELING & ANALYSE Intern hebben we dit onderdeel nog niet beoordeeld en vanuit de inspectie is geconstateerd dat de opbrengsten nog niet te beoordelen zijn. Intern is het onderdeel opbrengsten als voldoende (3.08) beoordeeld (Quickscan). 3.9.4 ACTIEPUNTEN Analyse opbrengsten (aanbod-leertijd-leerkrachtgedrag) elk jaar in kaart brengen en eventueel het ambitieniveau hierop aanpassen. Daarnaast worden de Cito toetsen voor speciale kinderen ingevoerd. Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn (2011-2015) verwijzen we naar het Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.3)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 36
3.10
BURGERSCHAP EN INTEGRATIE
3.10.1 HUIDIGE SITUATIE We kennen nog geen apart beschreven speciaal beleid rondom burgerschapskunde en sociale integratie. Op deze zeer speciale scholen zijn we al jaren gewend om de kinderen zo goed mogelijk voor te bereiden op de maatschappij. Kinderen leren omgaan met hun handicap en ze weerbaar maken hoort hier al tot de dagelijkse praktijk. Tijdens de spellessen en lessen drama, maar ook tijdens kringgesprekken en individuele gesprekken is dit goed waarneembaar. 3.10.2 GEWENSTE SITUATIE Beleid rondom burgerschapskunde en sociale integratie ontwikkelen en wegzetten in een document in de map kader goed onderwijs. Daarnaast zal ons aanbod en de houding van de teamleden ten opzichte van de leerlingen hierop gericht zijn. 3.10.3 BEOORDELING & ANALYSE Vanuit de inspectie is dit onderdeel niet beoordeeld. Intern is dit onderdeel als onvoldoende beoordeeld (2.40). 3.10.4 ACTIEPUNTEN Aanbod voor dit onderdeel op de scholen ontwikkelen. Dit aanbod moet voldoen aan de kerndoelen voor het speciaal onderwijs. Dit zal ook moeten worden weggezet in een beschrijving. Daarnaast zal dit ook in onderwijstijd moeten worden weggezet. Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn (2011-2015) verwijzen we naar het Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.3).
Schoolplan SO Drachten
Pagina 37
3.11
ICT
3.11.1 HUIDIGE SITUATIE ICT is een belangrijk onderdeel binnen de maatschappij en dus ook binnen de scholen. ICT is een dure aangelegenheid en daarom is dat bij SGSO Fryslân gesplitst in twee onderdelen namelijk: het technische deel en het inhoudelijke deel. Het technische deel is uitbesteed aan een bedrijf dat tegenwoordig alles op afstand kan bedienen. Het inhoudelijke deel ligt bij de intern begeleiders. Zij bepalen welke nieuwe software er voor de leerlingen aangeschaft moet worden. Deze wordt dan geïnstalleerd door een personeelslid die een taak ICT heeft. Deze persoon lost naast deze taak ook kleine probleempjes op. De taak van installatie van software zal steeds kleiner worden, omdat er steeds meer wordt overgeschakeld naar web based programma’s. Door de uitsplitsing van ICT in een technisch deel en een inhoudelijk deel wordt het ICT beleid helder en kost het de scholen afzonderlijk veel minder geld. Dat geld kan weer terugvloeien naar de leerlingen van de school. Voor het technische deel is een abonnement afgesloten en het inhoudelijke deel wordt geregeld door personeelsleden die sowieso al een functie binnen de school hebben. Er wordt daarom niemand meer benoemd voor sec ICT werkzaamheden. Dat levert de school geld op. Geld dat ingezet kan worden voor de leerlingen. Wat ICT betreft is er ten opzichte van de vorige situatie een duidelijk beleid ontstaan. Waar eerder nog een verantwoordelijke voor ICT op de school rondliep is ICT nu een proces waarbij deskundigheid vanuit verschillende hoeken wordt ingezet voor minder geld. De kosten zijn per school minimaal met 40% afgenomen. 3.11.2 GEWENSTE SITUATIE Bovenstaande situatie. 3.11.3 BEOORDELING & ANALYSE Bestuur en directie zijn content met bovenstaande werkwijze. Besproken op de onderwijsmiddag van SGSO Fryslân op 4 april 2011. Voor ICT wordt in deze periode de kwaliteitskaart ingevuld met als doel een nulmeting te doen. 3.11.4 ACTIEPUNTEN In kaart brengen welke competenties er actueel zijn bij de teamleden en waar eventueel scholing op plaats moeten vinden. Daarnaast moet er geïnventariseerd worden waar de aanwezige software wordt ingezet (software koppelen aan het aanbod).
Schoolplan SO Drachten
Pagina 38
4. BELEID EN ORGANISATIE 4.1
INTEGRAAL PERSONEELSBELEID
4.1.1 HUIDIGE SITUATIE Om de scholen te laten beschikken over een professioneel, gediplomeerd team van directeur, teamleiders, leerkrachten, specialisten en onderwijsondersteunende medewerkers is het van groot belang dat zowel organisatie en personeelsbeleid voor elkaar zijn. Als sterk punt komt uit de SWOT analyse naar voren dat SGSO Fryslân een goed besturingsmodel gebruikt waarbinnen de verantwoordelijkheden en mandaten geregeld zijn. Bovendien is er kort na de fusie een functieboek/ functiebouwwerk en taakbeleid vastgesteld. Ook zijn de competenties voor startende-, basis- en seniorleerkrachten in concept klaar. De scholen bouwen aan professionele teams. Hiervoor is een cultuurslag nodig. Jezelf blijven ontwikkelen in het belang van het kind is nog betrekkelijk nieuw in het onderwijs. De scholen werken gericht aan de, hiervoor benodigde, professionaliteit. Er moet nog bovenschools beleid ontwikkeld en/of uitgevoerd worden om teamleden competent te houden. Het gaat om bijvoorbeeld beleid t.a.v. mobiliteit en leeftijdsopbouw, verzuimbeleid, gesprekkencyclus en de functiemix. De benodigde beleidsonderdelen zullen in kaart gebracht worden waarna de ontwikkeling en uitvoering van die beleidsonderdelen gedurende de looptijd van het strategisch beleidsplan weggezet kunnen worden. De wet BIO (beroepen in het onderwijs) wordt daarbij als een kans gezien en vormt tevens een goed kader voor de ontwikkeling van integraal personeelsbeleid binnen SGSO Fryslân. Deze beleidsontwikkelingen worden voorbereid door de P&O afdeling waarover SGSO Fryslân beschikt. 4.1.2 GEWENSTE SITUATIE Het integraal personeelsbeleid (IPB) wordt verder ontwikkeld binnen de stichting. 4.1.3 BEOORDELING & ANALYSE De verschillende belangrijke beleidsonderwerpen binnen dit beleid zullen gedurende de looptijd van het strategisch beleidsplan worden ontwikkeld en geïmplementeerd. Voorbeelden hiervan zijn verzuimbeleid, mobiliteit, leeftijdsopbouw, enz. 4.1.4 ACTIEPUNTEN Conform de tactische doelen uit het strategisch beleidsplan zullen er jaarlijks, bovenschools een aantal onderwerpen binnen dit vakgebied worden geagendeerd. Per jaar kunnen deze door SO Drachten opgenomen worden in het schoolontwikkelingsplan.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 39
4.2
BEROEPSHOUDING
4.2.1 HUIDIGE SITUATIE Beschreven bij huidige situatie 4.1.1. 4.2.2 GEWENSTE SITUATIE Beroepshouding is een onderdeel van integraal personeelsbeleid en wordt ontwikkeld conform de beschreven gewenste situatie in 4.1.2. 4.2.3 BEOORDELING & ANALYSE Beroepshouding wordt niet als een apart beleidsonderdeel ontwikkeld. 4.2.4 ACTIEPUNTEN Geen
Schoolplan SO Drachten
Pagina 40
4.3
PROFESSIONALISERING
4.3.1 HUIDIGE SITUATIE Er is beleid ten aanzien van professionalisering vastgelegd in het scholingsbeleidsplan SGSO Fryslân. 4.3.2 GEWENSTE SITUATIE Zie bijlage scholingsbeleid SGSO Fryslân. 4.3.3 BEOORDELING & ANALYSE Zie bijlage scholingsbeleid SGSO Fryslân. 4.3.4 ACTIEPUNTEN Zie bijlage scholingsbeleid SGSO Fryslân.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 41
4.4
INTERNE COMMUNICATIE
4.4.1 HUIDIGE SITUATIE Zie strategisch beleidsplan. De locatie Gerritsmaschool en de Poarte beschikken over intranet. Maandelijks wordt er een MT nieuwsbrief SO Drachten uitgebracht. Er is een wekelijkse locatie nieuwsbrief In de jaarkalender staan alle overleggen gepland t.a.v. de cyclus leerlingenzorg, scholingsmomenten, personeelsvergaderingen 4.4.2 GEWENSTE SITUATIE SGSO Fryslân beschikt over een communicatieprotocol dat gemakkelijk te raadplegen is via internet. 4.4.3 BEOORDELING & ANALYSE Deze doelen zijn opgenomen in het tactisch beleid. Zie strategisch beleidsplan. 4.4.4 ACTIEPUNTEN Intranet wordt bovenschools gerealiseerd in december 2011. De streefdatum voor realisatie communicatieprotocol is januari 2014.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 42
4.5
EXTERNE CONTACTEN
4.5.1 HUIDIGE SITUATIE Wordt in kaart gebracht bij de ontwikkeling van het communicatieplan. De drie scholen van het SO Drachten onderhouden contacten met de volgende externe organisaties: Het REC (Regionaal Expertise Centrum) werkeenheid Fryslân cluster 3 ZML partners in de regio: Lyndensteijn en It Twalûk SBO Sjalomschool in Drachten SBO Heechhof in Drachten Basisscholen in de regio i.v.m. het verzorgen van ambulante begeleiding Er is een intensief contact en samenwerking met het KDC It Bijehûs in Drachten MEE Friesland MOD Drachten GGD Fryslân Gemeente Smallingerland AMK (Algemeen Meldpunt Kindermishandeling) De Zwaai in Drachten (cluster 4 school) Begeleiders gezinsvervangende woonvormen Opleidingen die stagiaires leveren Mikado (observatiecentrum) Effectief Onderwijs uit Sneek Inspectie voor het onderwijs 4.5.2 GEWENSTE SITUATIE Wordt herzien bij de ontwikkeling van het communicatieplan. Door de invoering van Passend Onderwijs zullen de contacten met o.a. het basisonderwijs (samenwerkingsverbanden) geïntensiveerd worden. 4.5.3 BEOORDELING & ANALYSE Nog niet van toepassing. 4.5.4 ACTIEPUNTEN Nog niet van toepassing.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 43
4.6
CONTACTEN MET OUDERS
4.6.1 HUIDIGE SITUATIE In de schoolgids staat het communicatieplan ouders/ school vermeld. Daarin staan de Formele contacten die voortvloeien uit de cyclus leerlingenzorg (20 min. gesprekjes etc) De contact/ informatie momenten over het reilen en zeilen van de klas en de school ((klassen)ouderavond, meeloop dag, communicatieschrift etc.) De informele/ sociale contactmomenten met school (ouder activiteitenlijst, Sint viering, familiefeest etc.) Daarnaast worden er ook nieuwsbrieven uitgegeven waar actuele zaken worden besproken. 4.6.2 GEWENSTE SITUATIE SO Drachten beschikt over een communicatieplan ouders, waarin zowel de formele (voortvloeiend uit de cyclus leerlingenzorg) als de informele contactmomenten vermeld staan. De locaties van SO Drachten hebben een oudercommissie met als doel de betrokkenheid van ouders/ verzorgers te maximaliseren. 4.6.3 BEOORDELING & ANALYSE De scholen hebben dit onderdeel gescoord met behulp van de Quickscan. Deze score liet een voldoende zien. Met als aandachtpunt dat de school ouders op de hoogte moet houden ten aanzien van opvattingen en verwachtingen van het onderwijs. 4.6.4 ACTIEPUNTEN Afstemmen van de communicatieplannen van de drie scholen tot een communicatieplan SO Drachten. Beschrijven van het doel, taken, verantwoordelijkheden van de oudercommissie Voor de planning van de verbeterdoelen en activiteiten voor de lange termijn (2011-2015) verwijzen we naar het Schoolontwikkelingsplan (hoofdstuk 6.3)
Schoolplan SO Drachten
Pagina 44
4.7
DE SCHOOLLEIDING
4.7.1 HUIDIGE SITUATIE Zie ook strategisch beleidsplan De Schoolleiding wordt gevormd door een directeur en per locatie een teamleider. De teamleider draagt gemandateerde integrale verantwoordelijkheid voor de eigen locatie. Het betreft 3 locaties. Zowel teamleiders als directeur zijn vrijgesteld van lesgevende taken. Het managementteam, bestaande uit directeur en 3 teamleiders, vergadert eens in de 2 weken op maandagochtend. 4.7.2 GEWENSTE SITUATIE Zie ook strategisch beleidsplan De intentie is te komen tot de vorming van 1 SO Drachten, voor leerlingen met een cluster 3 indicatie in de leeftijd van 4 tot uiterlijk 14 jaar. De school wordt geleid door een directeur en afhankelijk van de grootte heeft de school een of meerdere teamleiders. 4.7.3 BEOORDELING & ANALYSE Zie ook strategisch beleidsplan. Dit onderdeel is gescoord met behulp van de Quickscan. De score was voldoende. (3.19) 4.7.4 ACTIEPUNTEN Zie ook strategisch beleidsplan Gefaseerd terugbrengen van het coördinerend vermogen. Naarmate de vorming van een SO Drachten gestalte krijgt.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 45
4.8
INZET VAN MIDDELEN
4.8.1 HUIDIGE SITUATIE Inzet van middelen is vastgelegd in beleidsplan planning en control SGSO Fryslân. 4.8.2 GEWENSTE SITUATIE Niet van toepassing. 4.8.3 BEOORDELING & ANALYSE Niet van toepassing. 4.8.4 ACTIEPUNTEN Niet van toepassing.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 46
4.9
SCHOOLADMINISTRATIE &PROCEDURES
4.9.1 HUIDIGE SITUATIE De schooladministratie opereert autonoom en hanteert de procedures die gelden voor de school. 4.9.2 GEWENSTE SITUATIE Er is een bovenschools handboek voor administraties waarin eenduidige richtlijnen zijn opgenomen. 4.9.3 BEOORDELING & ANALYSE Dit is toegevoegd aan het strategisch beleidsplan als tactisch doel. 4.9.4 ACTIEPUNTEN Bovenschools ontwikkelen van een handboek voor administraties in 2013.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 47
4.10
VEILIGHEIDSBELEID
4.10.1 HUIDIGE SITUATIE De school heeft de situatie van de veiligheid binnen de school in kaart gebracht middels een Quickscan. Er zijn verschillende onderdelen die verbeterd moeten worden. 4.10.2 GEWENSTE SITUATIE Er ligt een beleidsplan veiligheid na afloop van de looptijd van het schoolplan. 4.10.3 BEOORDELING & ANALYSE Sommige onderdelen worden bovenschools ontwikkeld. De overige onderdelen worden door de school zelf ontwikkeld. 4.10.4 ACTIEPUNTEN Bovenschools: SO Drachten zie 3.8.4
Schoolplan SO Drachten
Pagina 48
5. BOVENSCHOOLSE NETWERKEN 5.1
COMMISSIE VAN INDICATIESTELLING
5.1.1 HUIDIGE SITUATIE Zie www.recfryslan.nl 5.1.2 GEWENSTE SITUATIE Niet van toepassing. 5.1.3 BEOORDELING & ANALYSE Niet van toepassing. 5.1.4 ACTIEPUNTEN Niet van toepassing.
5.2
COÖRDINATIE AMBULANTE BEGELEIDING
5.2.1 HUIDIGE SITUATIE Zie www.recfryslan.nl 5.2.2 GEWENSTE SITUATIE Niet van toepassing. 5.2.3 BEOORDELING & ANALYSE Niet van toepassing. 5.2.4 ACTIEPUNTEN Niet van toepassing.
5.3
BEGELEIDING VAN OUDERS
5.3.1 HUIDIGE SITUATIE Zie www.recfryslan.nl 5.3.2 GEWENSTE SITUATIE Niet van toepassing. 5.3.3 BEOORDELING & ANALYSE Niet van toepassing. 5.3.4 ACTIEPUNTEN Niet van toepassing. Schoolplan SO Drachten
Pagina 49
5.4
OPTIONELE REC-TAKEN
5.4.1 HUIDIGE SITUATIE Zie www.recfryslan.nl 5.4.2 GEWENSTE SITUATIE Niet van toepassing. 5.4.3 BEOORDELING & ANALYSE Niet van toepassing. 5.4.4 ACTIEPUNTEN Niet van toepassing
Schoolplan SO Drachten
Pagina 50
6. ANALYSE / VERVOLG SCHOOLONTWIKKELING 6.1
KWALITEITSPROFIEL Poarte
Inspectie: Opbrengsten
Gerritsmaschool
Rank
2009
2010
2009
2008
2010
n.v.t .
n.v.t .
n.v.t.
n.v.t
n.v.t
20112012
20122013
20102011
20112012
Cyclisch proces kwaliteitszorg Systeem van leerlingenzorg Functionaliteit handelingsplan Leerstofaanbod Tijd (ortho)pedagogisch handelen (ortho)didactisch handelen Actieve en zelfstandige rol leerlingen Schoolklimaat Interne kwaliteitsbepaling (WMK)
20102011
1.1
Missie/ Visie
1.3
Kader goed onderwijs
2.69
2.1
Kwaliteitszorg
3.03
2.2
3.01
3.1
Voorwaarden kwaliteitszorg Leerlingenzorg
3.2
Handelingsplannen
3.01
3.3
Leerstofaanbod*
2.84
3.4
Onderwijstijd
3.10
3.5
Pedagogisch handelen
3.6
Didactisch handelen
3.7
Zelfst. rol leerlingen
2.82
3.8
Schoolklimaat
3.9
Opbrengsten
3.10
Burgerschap/integratie
3.11
ICT
4.1
Integraal personeelsbel.
4.2
Beroepshouding
4.3
Professionalisering
4.4
Interne communicatie
4.5
Externe contacten
4.6
Contacten met ouders
4.7
De schoolleiding
4.8
Inzet middelen
4.9
Administratie
3.19 3.08 2.40 X 2.86 3.23 3.09 3.20 2.60 3.21 3.19 2.99 X
2013 2014
20102011
20112012
2013 2014
2.69
2.69
3.4
3.4
3.4
3.62
3.26
3.16
3.07
De volgende onderdelen zijn gescoord met behulp van deQuickscan: 2.1/2.2/3.1/3.2/3.3/3.4/3./3.8/3.9/3.10/4.1/4.2/4.3/4.4/4.5/4.6/4.7/4.8
Rood is onvoldoende, oranje is twijfelachtig en groen is voldoende
Schoolplan SO Drachten
20122013
Pagina 51
20122013
2013 2014
Kwaliteitscyclus SO Drachten
’10-‘11 1.1 1.3 2.1 2.2 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9
Missie/ Visie Kader goed onderwijs Kwaliteitszorg Voorwaarden kwaliteitszorg Leerlingenzorg Handelingsplannen Leerstofaanbod* Onderwijstijd Pedagogisch handelen Didactisch handelen Zelfst. rol leerlingen Schoolklimaat Opbrengsten Burgerschap/integratie ICT Integraal personeelsbeleid Beroepshouding Professionalisering Interne communicatie Externe contacten Contacten met ouders De schoolleiding Inzet middelen Administratie
’11-‘12
2.69
’12-‘13
’13-‘14
X
’14-‘15 X
X
X X
X X X
X X
3.4 3.35
X
’15-‘16
X X X
X X
X
X X
X X
X
X X X
X X X
X
Vanaf domein 4 zal vanuit bovenschools bepaald worden welke kwaliteitskaarten gescoord moeten worden.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 52
6.2
OVERZICHT VERBETERDOELEN / ACTIEPUNTEN
Analyse en keuzes Op basis van de verbeterdoelen per onderdeel is een verzamelstaat opgesteld, met een overzicht van alle te plannen verbeteracties voor de komende 4 jaar. Na een analyse op schoolniveau is hieruit een keuze gemaakt voor de daadwerkelijk te plannen beleidsvoornemens in het Schoolontwikkelingsplan. Bij deze analyse is betrokken: Strategisch en tactisch bovenschools beleid SWOT analyse (eventueel vertaald naar de schoolsituatie) Interne en externe kwaliteitspeilingen (zie ambitieniveau) Opbrengsten uit de vorige schoolplancyclus Inschatting van urgentie door (onderwijskundig) management en team Als belangrijkste criteria worden gehanteerd: Wettelijke eisen Toekomstige ontwikkelingen en tendensen Ambitie van de school Haalbaarheid van doelen, draagkracht van het team Beschikbare deskundigheid Financiële en personele haalbaarheid Bij -
het formuleren van de verbeterdoelen is gebruik gemaakt van de volgende bronnen: SP Vorige schoolplancyclus SB Strategisch Beleidsplan SGSO (bovenschools) KZ Interne en externe kwaliteitsmetingen: school, inspectie, audits O&L Ouders en leerlingenenquêtes IB Ingebracht door IB-ers Dir. Ingebracht door directie A Anders
Domein 1: Nr.
Bron SB
KZ
SB
Domein 2: Nr.
Bron KZ
KZ
Algemene uitgangspunten Omschrijving
Missie/ visie Nieuwe naam in plaats van de werknaam SO Drachten Vormgeven nieuwe school (onderwijs inhoudelijk en organisatie) Kader goed onderwijs: De vertaalslag van de inhoud van de map kader goed onderwijs moet gedaan worden in het management team en de leerkrachten. Op deze manier kun je een duidelijk beeld krijgen van wat er op de scholen wel en niet aanwezig is. Levensbeschouwelijke identiteit: Gezien de verschillende signatuur van de scholen zullen de scholen ook een verschillende invulling geven aan de gezamenlijke kernwaarden, respect, inspiratie, verantwoordelijkheid en zorg. De scholen geven hun identiteit dus vorm en dat is terug te zien in de relaties tussen teamleden onderling, teamleden en leerlingen, teamleden en ouders, enz.
Zorg voor kwaliteit Omschrijving
De kwaliteitskaart voor dit onderdeel zal in het volgende schooljaar worden besproken met team en vastgesteld worden door directie. En dan zal de kwaliteitskaart ook worden gescoord. Daarnaast zal de directie dit onderdeel moeten borgen. Na de analyse van bovenstaande kwaliteitspeilingen heeft de school voor dit onderdeel de volgende verbeterdoelen opgesteld:
Schoolplan SO Drachten
Pagina 53
Borging van de taakverdeling Professionele schoolcultuur
Domein 3:
Onderwijs en Leren
3.1 Zorg en begeleiding Nr.
Bron KZ
Omschrijving
Bron KZ
Omschrijving
Bron IB
Omschrijving
Bron SP/ KZ
Omschrijving
Bron KZ
Omschrijving
Bron KZ
Omschrijving
Het in kaart brengen van de opbrengsten van leerlingen binnen SO Drachten en daarnaast de invoering van de nieuwe toetsen Cito voor het speciaal onderwijs. Er zal een actie moeten plaatsvinden ten aanzien van de analyse op de doelen zoals ze zijn gesteld in het handelingsplan (zie beschrijving functionaliteit handelingsplan). 3.2 Functionaliteit handelingsplannen Nr.
Aanpassen van de leerlijnen en de doelformuleringen in het leerlingenvolgsysteem. Invoeren van de Cito toetsen voor het speciaal onderwijs. Het maken van een groepsplanning. 3.3 Onderwijsaanbod Nr.
Rekenen; zorgen voor een complete leerlijn (doelen en aanbod) rekenen, inclusief toetsing en materialen. IB Technisch lezen; afstemming in gebruik en inzet van de methode en materialen en het maken van beslismomenten waarin keuzes gemaakt welke strategie zal worden gebruikt (picto lezen, globaal lezen). IB Mondelinge taal methode keuze maken op de Gerritsmaschool IB Oriëntatie mens en wereld: verdere uitwerking van het thematisch onderwijs op de scholen. SP Spel en bewegen; een doorgaande leerlijn voor dit onderdeel gekoppeld aan de kerndoelen SO. IB Schrijven; op de Rank wordt onderzocht welke schrijfmethode geschikt is. Daarnaast moeten er afspraken worden gemaakt qua inzet van materialen. SP VSO D aanbod verzorgen. SP Leerlijn(doelen en aanbod) sociaal emotioneel invoeren met als eerste proces een methode keuze maken (hierin moet ook de seksuele voorlichting een plaats krijgen). 3.4 Leertijd / onderwijstijd Nr.
Controleren of een ieder per fase de onderwijstijd nastreven. Per jaar wordt tijdens de startbespreking het rooster per groep doorgenomen en gestaafd aan het schema zoals we die hierboven hebben vermeld. 3.5 Pedagogisch klimaat /handelen Nr.
De beschrijving zoals die is vastgesteld toetsen in de praktijk en als laatste borgen en opnemen in map kader goed onderwijs. 3.6 Didactisch handelen Nr.
KZ/SP
KZ KZ
Begeleiding van de leerkrachten door middel van klassenbezoeken en nagesprekken. Kijken naar de invulling van de onderdelen terugblik en vooruitblik. En de directie zal het onderdeel didactisch handelen borgen zodat het kan worden vastgesteld in de map kader goed onderwijs. Daarnaast komt dit onderdeel in de fase van borging. Dit onderdeel valt onder de verantwoordelijkheid van de directie. Op de Gerritsmaschool moet het didactisch handelen door de inspectie ook als voldoende worden beoordeeld.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 54
3.7 Actieve, zelfstandige rol leerlingen Nr.
Bron KZ
IB
Omschrijving
Er moet op schoolniveau afspraken worden gemaakt die ertoe leiden dat leerlingen niet worden onderschat en niet worden overschat maar dat leerlingen zelf betrokken zijn bij de lestaken en hierin aangeven wat ze wel en niet kunnen. Dit zullen afspraken worden ten aanzien van het leerkracht gedrag en klassenmanagement. Dit zal opgenomen worden in ons pedagogisch handelen en didactisch handelen want vanuit deze twee gebieden kun je dit onderdeel gestalte geven. Maken van een kwaliteitskaart
3.8 Schoolklimaat Nr.
Bron KZ/Dir SB SB
Omschrijving
Maken van een veiligheidsprotocol en vragenlijsten maken die gericht zijn op de veiligheidsbeleving van de leerlingen en teamleden. Gesprekken voeren met verschillende samenwerkingsverbanden, REC’s en collega scholen met betrekking tot behoud van zorgmiddelen. Alle scholen bieden kwalitatief goed onderwijs dat vervolgens resulteert in een, door de inspectie toegekend, blijvend basisarrangement.
3.9 Opbrengsten Nr.
Bron IB
Omschrijving
Bron IB/ Dir Dir
Omschrijving
Analyse opbrengsten (aanbod-leertijd-leerkrachtgedrag) elk jaar in kaart brengen en eventueel het ambitieniveau hierop aanpassen. Daarnaast worden de Cito toetsen voor speciale kinderen ingevoerd. 3.10 Burgerschap en integratie Nr.
In 2013 gaan we beginnen met de oriëntatie van de burgerschap en integratie. Kwaliteitskaart maken voor dit onderdeel.
3.11 ICT Nr.
Bron Dir
Omschrijving
In kaart brengen van de ICT competenties van de teamleden
Schoolplan SO Drachten
Pagina 55
Domein 4:
Beleid en organisatie
A. Personeel Nr. Bron Omschrijving SB Conform de tactische doelen uit het strategisch beleidsplan zullen er jaarlijks,
bovenschools een aantal onderwerpen binnen dit vakgebied worden geagendeerd. Per jaar kunnen deze door SO Drachten opgenomen worden in het schoolontwikkelingsplan. Nr.
B. Organisatie Bron Omschrijving SB Conform de tactische doelen uit het strategisch beleidsplan zullen er jaarlijks,
bovenschools een aantal onderwerpen binnen dit vakgebied worden geagendeerd. Per jaar kunnen deze door SO Drachten opgenomen worden in het schoolontwikkelingsplan. Ontwikkelen van een handboek voor administraties door P&O Arbo beleid
SB SB C. Financiën Nr. Bron Omschrijving SB Conform de tactische doelen uit het strategisch beleidsplan zullen er jaarlijks,
SB
Nr.
bovenschools een aantal onderwerpen binnen dit vakgebied worden geagendeerd. Per jaar kunnen deze door SO Drachten opgenomen worden in het schoolontwikkelingsplan. Ontwikkeling van een integrale meerjarenbegroting in combinatie met formatieplan waarbinnen fluctuaties in leerlingaantallen kunnen worden opgevangen.
D. Huisvesting Bron Omschrijving SB Conform de tactische doelen uit het strategisch beleidsplan zullen er jaarlijks,
bovenschools een aantal onderwerpen binnen dit vakgebied worden geagendeerd. Per jaar kunnen deze door SO Drachten opgenomen worden in het schoolontwikkelingsplan. Nr.
E. Communicatie (intern / extern / ouders) Bron Omschrijving SB Conform de tactische doelen uit het strategisch beleidsplan zullen er jaarlijks,
SB
bovenschools een aantal onderwerpen binnen dit vakgebied worden geagendeerd. Per jaar kunnen deze door SO Drachten opgenomen worden in het schoolontwikkelingsplan. Websites SGSO Fryslân en SO Drachten SGSO Fryslân beschikt over intranet
Schoolplan SO Drachten
Pagina 56
6.3
SCHOOLONTWIKKELINGSPLAN (4 JAAR)
Schoolontwikkelingsplan (planning verbeterdoelen 2011-2015) Werkwijze: De te plannen verbeterdoelen worden op hoofdlijn geformuleerd in het Schoolontwikkelingsplan. In het jaarplan worden de verbeterdoelen uitgewerkt in jaardoelen en te plannen stappen. In dit schoolontwikkelingsplan is per beleidsterrein de ontwikkelingsfase aangegeven:* 1= Visie ontwikkeling/planning &voorbereiding ( beschrijven gewenste situatie) 2= praktijkervaring/ invoering 3= implementatie 4= evaluatie/borging Achter het huidige schooljaar is een extra kolom toegevoegd: Middels een afkorting wordt de verantwoordelijke coördinator van dit onderdeel toegevoegd: D=directeur T=teamleider I = IB-er S=schoolontwikkelaar O= orthopedagoog L=leerkracht Hiermee krijgt men tevens een overzicht van de draagkracht en capaciteit van de aansturing . Het totaal aan geplande acties in het schoolontwikkelingsplan dient als leidraad bij de te formuleren jaarplannen. Op basis van deze voorgenomen ontwikkelingen kan in de financiële paragraaf een reservering /begroting gemaakt worden t.b.v. de financiële consequenties van deze ontwikkeling.
Schoolplan SO Drachten
Pagina 57
Schoolontwikkelingsplan (planning lange termijn) Beleidsterrein
Domein 1 1.1 Missie/ visie 1.2 levensbeschouwelijke identiteit 1.3 Kader goed onderwijs Domein 2 2.1 kwaliteitszorg 2.2 voorwaarden kwaliteitszorg
Domein 3 3.1 Zorg en begeleiding 3.2 Functionaliteit handelingsplannen 3.3 Onderwijsaanbod Vakgebied: Sociaal emotioneel Rekenen Technisch lezen Mondelinge taal Schrijven Oriëntatie mens en wereld Spel en beweging Zwemmen Creatieve vorming VSO D aanbod 3.4 Leertijd / onderwijstijd
2011-2012
2012-2013
2013-2014
2014-2015
Algemene uitgangspunten X X
1
D/T D
X X
2
X X
3
X X
4
X
2
S
X
2
X
3
X
4
4 4
S/D S/D
3 3
S S/T
X X
3
X
4
1/2 4 4 3/4
X
3/4
Zorg voor Kwaliteit X X
Onderwijs & Leren X X
X X X(GNG)
2 3 1/2
I/S I/S I/S
X X X X (GNG)
X
X X X X
3/4 I/S 1/2 L/S/I 1/2 D/T
X
1/2
I/S
X
3
T
X X
3/4 3 3/4
4
X X
X
4 X
4
3.5 Pedagogisch klimaat /handelen 3.6 Didactisch handelen 3.7 Actieve, zelfstandige rol leerlingen 3.8 Schoolklimaat 3.9 Opbrengsten 3.10 Burgerschap en integratie 3.12 ICT
Domein 4 4.1 IPB 4.2 Beroepshouding 4.3 Professionalisering 4.4 Interne Communicatie 4.5 Externe contacten 4.6 Contacten ouders 4.7 De schoolleiding 4.8 Inzet middelen 4.9 Administratie
Domein 5 NVT
Schoolplan SO Drachten
X
1/2 D/O
X
3/4
X X
3 1
I/D I/S
X X
4 2
X X
3 1
D S
X X
4 2
X
2
S
X
3
Beleid & Organisatie X X
1/2
D
X
3/4
X
3
X
2
D/S
Netwerken NVT
Pagina 60
X
3
X
4
X
3
X X
3/4 1
X
4
X
4
X
4
X
4
7. FINANCIEEL BELEID 7.1
OVERZICHT INKOMSTEN
7.1.1 HUIDIGE SITUATIE Inkomsten liggen vast in de begroting. De begroting maakt deel uit van het beleid planning en control SGSO Fryslân. 7.1.2 GEWENSTE SITUATIE Conform het beleid planning en control SGSO Fryslân. 7.1.3 BEOORDELING & ANALYSE Niet van toepassing. 7.1.4 ACTIEPUNTEN Niet van toepassing. 7.2
SPONSORING
7.2.1 HUIDIGE SITUATIE Sponsoring vindt plaats naar aanleiding van bepaalde projecten en heeft geen structureel karakter binnen SGSO Fryslân. Er is een lijst gemaakt van sponsoren die bij projecten kunnen worden benaderd. 7.2.2 GEWENSTE SITUATIE Conform huidige situatie. 7.2.3 BEOORDELING & ANALYSE Niet van toepassing. 7.2.4 ACTIEPUNTEN Niet van toepassing. 7.3
BEGROTINGEN (VERWIJZINGEN)
7.3.1 HUIDIGE SITUATIE De begroting maakt deel uit van het beleid planning en control SGSO Fryslân. 7.3.2 GEWENSTE SITUATIE Conform het beleid planning en control SGSO Fryslân. 7.3.3 BEOORDELING & ANALYSE Niet van toepassing. 7.3.4 ACTIEPUNTEN Niet van toepassing.
8. BIJLAGEN 8.1
FORMULIER VASTSTELLING VAN SCHOOLPLAN
FORMULIER “Vaststelling van schoolplan”
School:
Adres:
Postcode/plaats:
Het bevoegd gezag van bovengenoemde school heeft het
van _________________ tot __________________ (datum) *)
geldende schoolplan van deze school vastgesteld.
Namens het bevoegd gezag,
plaats, land datum handtekening naam functie
*) maximaal vier jaar
Schoolplan SO Drachten
Pagina 62
8.2
FORMULIER INSTEMMING MET SCHOOLPLAN
FORMULIER “Instemming met schoolplan”
School:
Adres:
Plaats:
VERKLARING Hierbij verklaart de medezeggenschapsraad van bovengenoemde school in te stemmen met het
van _________________ tot __________________ (datum) *)
geldende schoolplan van deze school.
Namens de medezeggenschapsraad,
plaats, land datum handtekening naam functie
*) maximaal vier jaar
Schoolplan SO Drachten
Pagina 63