SAMENWERKINGSVORMEN, FUSIES EN SPLITSINGEN IN DE SOCIAL PROFIT
SAMENWERKINGSVORMEN, FUSIES EN SPLITSINGEN IN DE SOCIAL PROFIT
Stefaan TUYTTEN Senior consultant social profit SBB Accountants & Adviseurs cvba Docent bij UAMS Lector graduaat boekhouden, graduaat marketing en postgraduaat fiscaliteit aan het VAZOV-Oudenaarde Gastprofessor aan de Hogeschool West-Vlaanderen Lid werkgroep ‘Verenigingen en stichtingen’ van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen Lid werkgroep ‘Ratio’s verenigingen en stichtingen’ van de Nationale Bank van Belgie¨ Lid kernredactie ‘Vzw-actueel’ en ‘Vzw-info’ Redactielid ‘Praktijkgids voor de VZW’s’ en ‘Management in de non-profit’ Auteur van verschillende boeken en artikelen over de social profit
2012
ISBN 978 90 4653 931 6 D 2012 2664 008 BP/RNPS-BI12047 Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk Ragheno Business Park Motstraat 30 B-2800 Mechelen Tel.: 0800/14500 (gratis nummer) www.kluwer.be # 2012 Wolters Kluwer Belgie¨ Behoudens de uitdrukkelijk bij Wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever.
IV
Samenwerkingsvormen, fusies en splitsingen in de social profit – Kluwer
INHOUD DEEL I. Samenwerkingsvormen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
Hoofdstuk 1. Herstructurering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2
Hoofdstuk 2. Functionele samenwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Samenwerkingsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Geen rechtspersoonlijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Organen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1. Directe belastingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2. Registratierecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.3. BTW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Boekhoudkundig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8 8 10 14 17 17 23 24 27
Hoofdstuk 3. Structurele samenwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Functionele samenwerking versus structurele samenwerking . . . . . . . . . . 2. Vereniging als rechtsvorm voor de structurele samenwerking . . . . . . . . . . 2.1. Vereniging zonder winstoogmerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1.1. Statuten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1.2. Rechtspersoonlijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2. Internationale vereniging zonder winstoogmerk . . . . . . . . . . . . . . . 2.3. Fiscaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.1. Directe belastingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.2. Registratierechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.3. BTW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.4. Patrimoniumtaks. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4. Boekhoudkundig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Vennootschap als rechtsvorm voor de structurele samenwerking . . . . . . . 3.1. Vennootschap met sociaal oogmerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1.1. Statutaire bepalingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1.2. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2. Andere vennootschapsvormen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.1. BVBA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.2. NV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.3. Comm.VA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.4. CVBA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.5. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Boekhoudkundige verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
28 28 32 32 32 39 40 45 45 46 46 46 49 50 52 52 56 58 59 60 62 63 65 65
Hoofdstuk 4. Personele unie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Nuttig alternatief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Statutaire bepalingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
66 66 69 71
Kluwer – Samenwerkingsvormen, fusies en splitsingen in de social profit
V
INHOUD 4. Boekhoudkundige verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
72
DEEL II. Fusies en splitsingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Hoofdstuk 1. Algemeen kader . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Hoofdstuk 2. Procedure in discontinuı¨teit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Fusieovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.1. Middelenverbintenis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2. Inhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.1. Partijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.2. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.3. Confidentialiteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.4. Nieuwe entiteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.5. Algemene vergadering en raad van bestuur . . . . . . . . . . . . . 1.2.6. Controleorgaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.7. Timing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.8. Kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.9. Vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.10. Organogram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3. Beslissingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Ontbinding bestaande verenigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Oprichting nieuwe vereniging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
82 82 82 85 85 86 86 87 88 89 92 93 94 94 95 98 108
Hoofdstuk 3. Procedure in continuı¨teit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Overdracht vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Procedure. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1. Voorstel van inbreng om niet door de raad van bestuur . . . . . . . . . 2.2. Verslag van de raad van bestuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3. Beslissing algemene vergadering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4. Akte tot vaststelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5. Bescherming rechten derden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6. Niet-toekenning vermogensbestanddelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7. Sancties bij het niet naleven van de procedure . . . . . . . . . . . . . . . . 2.8. Aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
118 118 123 123 125 125 126 127 129 130 130
Hoofdstuk 4. Andere rechtspersonen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Internationale vereniging zonder winstoogmerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Vennootschap met sociaal oogmerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Stichting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Vennootschap en VZW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
131 131 132 134 134
Hoofdstuk 5. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Procedure in discontinuı¨ teit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.1. Rechtspersonenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2. BTW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3. Registratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
136 136 136 146 149
VI
Samenwerkingsvormen, fusies en splitsingen in de social profit – Kluwer
INHOUD 1.4. Patrimoniumtaks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Inbreng van een algemeenheid of van een bedrijfstak. . . . . . . . . . . . . . . . 2.1. Rechtspersonenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2. BTW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3. Registratierechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4. Patrimoniumtaks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
150 152 152 153 153 153
Hoofdstuk 6. Boekhoudkundige verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 Wetgeving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157 Bibliografie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Kluwer – Samenwerkingsvormen, fusies en splitsingen in de social profit
VII
