Samen tussen Amstel en IJ, Stichting voor Openbaar Primair Onderwijs
Jaarverslag 2011
STAIJ, Juni 2012
Pagina 1 van 29
1
AANBIEDING
2 ORGANISATIE 2.1
STRUCTUUR
2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.2.6 2.2.7 2.2.8 2.2.9
BELEIDSONTWIKKELINGEN IN 2011
Koersplan Voor en Vroegschoolse Educatie (V.V.E.) Jeugd‐ en onderwijsagenda van stadsdeel Oost (J.O.O.S.T.) Facilitaire zaken Kwaliteitsverbetering Basisonderwijs Amsterdam‐trajecten (K.B.A.) Huisvesting Bewegingsonderwijs Opleiden in school (O.I.S.) Passend Onderwijs: Verwijzingen en indicaties
3 BESTUURSVERSLAG 3.1 ALGEMENE INFORMATIE
3.1.1 3.1.2 3.1.3
Juridische structuur en organisatiestructuur Kernactiviteiten Code Goed Bestuur
3.2 PERSONEEL, ONDERWIJSBELEID 3.2.1 Personeel: Onderwijzend Personeel, Onderwijs Ondersteunend Personeel ,Directie 3.2.2 Personeelsbeleid 3.3 FINANCIËN 3.4 RISICOPARAGRAAF 3.5 TOEKOMSTPARAGRAAF Bijlagen Jaarrekening 2011 Begroting 2012 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Pagina 2 van 29
1 Aanbieding Het bestuur van de Stichting Samen Tussen Amstel en IJ (STAIJ) biedt u hierbij het rapport inzake de jaarrekening en jaarverslag over de periode 1 januari 2011 tot en met 31 december 2011 aan. Het voorwoord van het bestuursverslag 2010 begon met “Het jaar 2010 heeft de Stichting Samen tussen Amstel en IJ voor een aantal majeure keuzen gesteld, die hoge kosten met zich mee hebben gebracht”. Uiteindelijk hebben die keuzen geleid tot een fors negatief resultaat over dat jaar. Voor 2011 moeten we tot dezelfde conclusie komen, waarbij het resultaat deels bepaald wordt door het boekjaar, maar ook door het nemen van verliezen van voorgaande jaren. Begin 2011 hebben we besloten om de financiële administratie te versterken, om o.m. tot goede kwartaalrapportages te komen. Die rapportages hebben ons duidelijk gemaakt, dat de controlling en het financieel beheer onvoldoende op orde waren, onder meer blijkend uit een onvoldoende aansluiting van de personele en financiële administratie, een onbetrouwbare totaalbegroting 2011, en een achterstand in de verantwoording van huisvestingsgelden en projectsubsidies. In het financieel verslag wordt meer in detail ingegaan op de oorzaken van het negatieve resultaat. Begin september 2011 is besloten om een investerings‐ en vacaturestop in te stellen, die ook in 2012 zal gelden. Voorts is de organisatie van de controlling en het financieel beheer beoordeeld als onvoldoende. Eind 2011 is besloten tot ingrijpende wijzigingen in deze, hetgeen o.m. in 2012 zal leiden tot het vertrek van de controller en het heroverwegen van de invulling financieel beheer op de scholen, STAIJ en administratie op het kantoor niveau. Tevens zullen de meerjarenperspectieven en –begrotingen worden aangepast op bevindingen en relevante ontwikkelingen, zoals groei en krimp van scholen en verder teruglopende bekostiging. Het Bestuursformatieplan 2012 ‐2013 zal worden toegesneden op de krapper wordende mogelijkheden, waarbij een aantal tijdelijke contracten niet verlengd zal worden. De meerjaren documenten zullen in september/oktober 2012 beschikbaar zijn, waarbij we uitgaan van een strakke normering van de formaties van de scholen en van de staf. We verwachten dat het doorvoeren van de normering zo’n drie jaar zal vergen omdat we te maken hebben met vaste aanstellingen, waardoor natuurlijk verloop en interne mobiliteit de instrumenten zijn die kunnen worden ingezet. Daarbij is ons uitgangspunt, dat de kwaliteit van het primaire proces, het lesgeven in de groepen, moet worden gewaarborgd en waar nodig nog moet worden verbeterd. Noodzakelijke ingrepen, gezien interne omstandigheden en externe ontwikkelingen, want een gezonde financiële basis is voorwaarde voor behoud en verdere verbetering van de kwaliteit van de scholen. Beleid gericht op kwaliteit is ook in 2011 voortgezet. Eind 2011 kunnen we constateren, dat er nog twee scholen de inspectiekwalificatie zwak hebben. De verwachting is, dat beide scholen in 2012 daarvan af zijn. Tevens zijn de verbetertrajecten op de Flevoparkschool, de Olympus, de Kaap en de Kraal voortgezet. De trajecten op de eerste twee scholen worden in 2012 afgerond. In het najaar van 2011 is gestart met het maken van een nieuw strategisch beleidsplan; het Koersplan 2012‐ 2016. Dat zal in het voorjaar van 2012 gereed zijn. Het wordt gemaakt in nauwe samenwerking met de directeuren en GMR leden, om inhoudelijk goede en werkbare keuzen te kunnen maken. In 2011 zijn twee nieuwe schoolgebouwen gerealiseerd. Op IJburg is het nieuwe gebouw van Laterna Magica en Het Spectrum in het najaar in gebruik genomen. Laterna Magica is een Integraal Kind Centrum, dat samen
Pagina 3 van 29
met SKON kinderopvang is ontwikkeld. Het nieuwe gebouw van Daltonschool De Meer is eind 2011 opgeleverd in de wijk Jeruzalem, in de Watergraafsmeer. Dit verslag bestaat uit een balans per 31 december 2010 en een exploitatierekening over de periode 1 januari 2011 tot en met 31 december 2011, welke beiden zijn voorzien van de nodige specificaties en toelichtingen. Aangezien dit Jaarverslag eind juni 2012 onder meer wordt aangeboden aan het Dagelijks bestuur respectievelijk de raad van stadsdeel Oost, zal het Bestuur van STAIJ door middel van een brief eind augustus/begin september het stadsdeel op de hoogte brengen van de actuele stand van zaken wat betreft de genomen en de mogelijk nog te nemen maatregelen met betrekking tot het financieel beheer. Dit dus nog voor de behandeling in de stadsdeelraad. Het rapport inzake de jaarrekening maakt onderdeel uit van dit jaarverslag. Namens het Bestuur Stichting Samen Tussen Amstel en IJ, Jaap Meindersma, Bestuursvoorzitter
Pagina 4 van 29
2 ORGANISATIE 2.1 Structuur De belangrijkste taak van het bestuur is het uitzetten van de kaders waarbinnen de algemeen directeur in samenwerking met de directeuren van de scholen het beleid verder dient de concretiseren en binnen de organisatie uitdraagt. Regelmatig vindt er een toetsing plaats of de uitgezette acties tot het beoogde resultaat hebben geleid. Het bestuur belegt hiertoe maandelijks een vergadering met de algemeen directeur. In 2011 hebben 10 regulier geplande momenten van overleg plaatsgevonden. Het bestuur bestaat per 31 december 2011 uit de volgende leden: De heer J. Meindersma ‐ voorzitter De heer J.Sluijter ‐ secretaris De heer M. Baba ‐ penningmeester Mw. W. de Savornin Lohman ‐ lid; plaatsvervangend voorzitter Mw. G. Ledoux ‐ lid Er is een lijst van aftreden van bestuursleden opgesteld. Op het moment dat er zich een vacature voordoet, wordt een kandidaat gezocht waarbij de benodigde competenties vooraf zijn beschreven. In 2011 hebben zich geen wisselingen binnen het bestuur voorgedaan. Het bestuur legt de stadsdeelraad de (kalender)jaarbegroting en het (kalender)jaarverslag voor en brengt jaarlijks verslag uit omtrent zijn werkzaamheden via dit verslag. Het mandaat van bestuurlijke taken en bevoegdheden wordt geregeld via het managementstatuut. Het directeurenberaad, waarin alle directeuren zitting hebben, fungeert voor de algemeen directeur als klankbord. Het bestuur wordt periodiek van informatie voorzien door de algemeen directeur. De Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) vertegenwoordigt ouders en personeel van de scholen. Iedere STAIJ school vaardigt 1 ouder en 1 personeelslid af voor de GMR. De GMR heeft in 2011 keer 9 keer vergaderd. Als vertegenwoordiger van het bestuur was de algemeen directeur bij de reguliere GMR vergaderingen aanwezig. Naast deze officiële vergaderingen hebben er verschillende voorgesprekken plaatsgevonden tussen de algemeen directeur en de voorzitter van de GMR. Het bestuurskantoor van STAIJ is gevestigd aan de Cruquiusweg 68‐70 te Amsterdam. Het bestuur van STAIJ heeft het beheer over 16 scholen voor openbaar primair onderwijs op 27 locaties, gelegen in de gemeente Amsterdam, stadsdeel Oost. De dagelijkse leiding van de scholen ligt in handen van de schooldirecteuren. De taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in het managementstatuut.
Pagina 5 van 29
De scholen: School
Aldoende Dapper Kaap Kleine Kapitein
Kraal De Meer Pinksterbloem Flevopark JP Coen Laterna Magica
Linnaeus Olympus* Steigereiland 5e Montessori 8e Montessori Gouden Ei** Spectrum
Leerlingaantal Per 1‐10‐2011 Volgens DUO 324 306 110 173 314 477 379 299 246 232 251 386 511 609 505 110 149
Groei Beoordeling KBA‐traject Stabiel inspectie Dalend Per 1‐10‐2011 Stabiel basis nee Dalend basis nee Stabiel zwak ja Groei basis nee Stabiel basis ja Stabiel basis nee Stabiel basis nee Stabiel basis ja Stabiel basis nee Groei basis nee Stabiel basis nee Stabiel basis ja Groei basis nee Stabiel basis nee Stabiel basis nee Stabiel ‐ ja Stabiel zwak nee
*De Bataviaschool is administratief ondergebracht bij de Olympus ** Per 1-8-2011 is deze school, voorheen de Rietlanden, overgenomen van schoolbestuur AMOS.
Samenwerkingsverband WSNS (Weer Samen Naar School): De scholen van STAIJ zijn aangesloten bij het samenwerkingsverband Amsterdam Oost ‐ Diemen. Het verwijzingspercentage in 2011 naar het speciaal basis onderwijs was 1,3%.
2.2 Beleidsontwikkelingen in 2011 Over de volgende onderwerpen heeft de algemeen directeur verantwoording afgelegd aan het bestuur: Jaarverslag 2010 Begroting 2011 Meerjarig Integraal Huisvesting Plan Bestuur formatieplan Meerjarig onderhoudsplan Inspectiebezoeken en Kwaliteits trajecten van K.B.A.‐scholen Inrichting bestuurskantoor GMR‐reglement en –statuut Resultaten n.a.v. management tweedaagse april 2011 Beoordelingsgesprekken directeuren 2.2.1 Koersplan
Pagina 6 van 29
In oktober 2011 is begonnen met het opstellen van een Koersplan voor STAIJ. In een breed opgezette werkgroep, bestaande uit directeuren, GMR‐leden en staf is er een concept Koersplan ontwikkeld waarin de beleidspunten voor de periode 2012‐2015 zijn beschreven. Het Koersplan STAIJ met de titel “Samen leren voor het leven” is in het voorjaar van 2012 als voorgenomen besluit vastgesteld door het bestuur van STAIJ. Het plan licht nu ter instemming voor aan de GMR. 2.2.2 Voor‐ en Vroegschoolse Educatie (V.V.E.) In 2011 heeft het Stadsdeel Oost, na overleg met de schoolbesturen, het Uitbreidingsplan V.V.E. vastgesteld. Zowel het aantal voorschoolplekken als het bereik onder doelgroepkinderen moet de komende jaren jaar flink stijgen. Om het aantal voorschoolplekken uit te breiden zijn begin 2011 voorbereidingen getroffen voor het starten van extra voorschoolpeuterspeelzalen en het scholen van leidsters in de kinderopvang. STAIJ heeft in 2011 met het Stadsdeel Oost afgesproken dat uiterlijk in 2013 alle STAIJ scholen werken met een V.V.E. partner en een erkend V.V.E. programma. Om de V.V.E. voor meer scholen aantrekkelijk te maken in termen van inspanning en kosten is door de gemeente Amsterdam in 2011 een Vroegschoolvariant ontwikkeld voor scholen met minder dan 10% gewichtenleerlingen. In 2011 is binnen STAIJ een start gemaakt met het invoeren van deze “VVE light” versie oftewel de Vroegschoolvariant. Hieronder een overzicht van de stand van zaken van de erkenning van de V.V.E. op de STAIJ scholen per 31‐ 12‐2011:
School: Aldoende ZOZ Batavia Dapper De Meer Flevopark JP Coen De Kaap Kleine Kapitein Laterna Magica De Kraal Linneaus 4e Montessori Pinksterbloem 5e Montessori WGM 8e Montessori Zeeburg Montessori Steigereiland Olympus SBO Spectrum Gouden Ei
Status erkenning: Erkend Nvt Erkend Planning 2012 Erkend Erkend Erkend Erkend Planning 2013 Erkend Erkend Bezig met erkenning Planning 2012 Bezig met erkenning Planning 2013 Erkend Nvt Bezig met erkenning
2.2.3. J.O.O.S.T. Het Stadsdeel Oost heeft in 2011, in overleg met de schoolbesturen, gewerkt aan Jong Oost; de jeugd‐ en onderwijsagenda van stadsdeel Oost, kortweg JOOST. JOOST is uiteindelijk in november 2011 vastgesteld door de stadsdeelraad. In deze agenda staat welke afspraken het stadsdeel met partners heeft gemaakt over het lokale jeugd‐ en onderwijsbeleid voor de periode 2011‐2014. Pagina 7 van 29
In het kader van de uitvoering van JOOST worden aan de scholen van STAIJ middelen beschikbaar gesteld voor onder andere: - VVE (ouderkamer en coördinatie) - Brede school (activiteiten en coördinatie) - Projecten Sociale Competentie (projecten van diverse aanbieders) - Zorg (logopedie, schoolmaatschappelijk werk en schoolbegeleiding) - Vakleerkrachten (gymnastiek en Beeldende vorming) Tot augustus 2011 waren de JOOST middelen alleen beschikbaar voor de scholen in voormalig stadsdeel Oost/Watergraafsmeer. Vanaf augustus 2011 is het beleid van het stadsdeel geharmoniseerd en werd het JOOST budget verdeeld over alle scholen in het Stadsdeel. Vooralsnog heeft het stadsdeel aangegeven in 2011 de omvang van de totale subsidie JOOST gelijk te houden, maar voornemens te zijn de bestedingsdoelen te wijzigen. Hierover vindt overleg plaats met de schoolbesturen in het Decentraal Lokaal Overleg (DLO). 2.2.4. Facilitaire zaken Begin dit jaar heeft STAIJ een Europese aanbesteding voor de schoonmaakwerkzaamheden in haar scholen afgerond. De bedrijven ISS en Hectas hadden na de aanbesteding voor STAIJ de prijs/kwaliteit verhouding en hebben beiden een deel van de panden van STAIJ als schoonmaak objecten gekregen. Met deze aanbesteding heeft STAIJ een aanzienlijke besparing gerealiseerd. ISS en Hectas zijn in februari 2012 begonnen met hun werkzaamheden. Per jaar zullen er 4 VSR metingen (schoonmaak kwaliteit) door Masterkey‐plus worden gehouden om de kwaliteit van de schoonmaak te bewaken. 2.2.5. KBA‐trajecten In 2011 hebben de volgende scholen deelgenomen aan het traject Kwaliteitsverbetering basisonderwijs Amsterdam (K.B.A.): Olympus Flevoparkschool De Kraal De Kaap Gouden Ei, vanaf 2012 De verbetertrajecten hebben bij de Flevoparkschool en de Kraal geleid tot een basisarrangement vanuit de Onderwijsinspectie. De Kaap is onder invloed van het verbetertraject in voorjaar 2012 uit de kwalificatie “zwak” komen. Basisschool Olympus had reeds een basisarrangement, net als de overige STAIJ‐scholen voor basisonderwijs. Olympus zit in het derde jaar van het KBA‐traject; de zogeheten borgingsfase. 2.2.6. Huisvesting Nieuwe scholen. In 2011 zijn er van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen beschikkingen verkregen voor de financiering voor de start van 2 scholen. 1 school wordt gehuisvest in Amstelkwartier en zal starten op 1 januari 2013 en 1 school zal starten op 1 augustus 2012 op Zeeburger eiland. Pagina 8 van 29
Omdat op genoemde data de permanente huisvesting nog niet gereed is zal de huisvesting van de nieuwe STAIJ scholen plaatsvinden in tijdelijke behuizing in of nabij het plangebied. Uitbreiding huisvesting. In 2011 zijn 2 nieuwe schoolgebouwen opgeleverd. Op Haveneiland Oost is een nieuw schoolgebouw gerealiseerd.Het bestaat uit 16 lokalen voor Laterna Magica en een 10 tal lokalen voor de dependance van Het Spectrum. Tevens zijn er 2 gymnastieklokalen in het gebouw opgenomen. Bij de bouw is rekening gehouden met de omstandigheid dat Laterna Magica bij groei van het leerlingaantal aanvullende huisvesting kan vinden in het gebouwgedeelte van het Spectrum. Door de stagnatie van de woningbouw is onder meer de groei van STAIJ school voor speciaal basisonderwijs het Spectrum minder snel dan verwacht. Dit komt omdat deze school voor speciaal basisonderwijs bestemd is voor alle leerlingen voor speciaal basisonderwijs in geheel IJburg. In de Watergraafsmeer is aan het eind van 2011 het nieuwe schoolgebouw van basisschool De Meer opgeleverd. Het gebouw telt 17 leslokalen, faciliteiten voor kinderopvang en een gymnastieklokaal. Er is bij de bouw veel aandacht geschonken aan duurzaamheid en beperking van de exploitatiekosten door een onderhoudsvrije buitenzijde van het gebouw en extra energie besparende maatregelen. Aanpassingen schoolgebouwen. Door verkregen subsidies van het stadsdeel Oost zijn de gebouwen van de 4e Montessorischool en de Dapper aangepast. De middelen zijn vooral besteed om interne verkeersruimtes aan te passen en nevenruimtes (zoals een personeelskamer) te realiseren. 2.2.7. Bewegingsonderwijs In februari 2011 zijn op verzoek van onderwijshuisvesting stadsdeel Oost conceptroosters gemaakt. De rechten en wensen van alle basisscholen zijn daarin meegenomen. Dit heeft geleid tot de definitieve gymroosters waar vanaf augustus 2011 mee gewerkt is. In 2011 is de relatie gelegd tussen STAIJ‐project “ Opleiden in school” en het verbeteren van de kwaliteit van de (opleiding) van het bewegingsonderwijs op de STAIJ scholen. Concreet zijn daar de volgende zaken ingevoerd: o gebruik maken van de faciliteiten van Opleiden in school o stage bieden aan opleidingen die opleiden voor het STAIJ werkveld ( ALO en PABO leergang BeWo) o collegiale consultatie, coaching en intervisie In 2011 zijn alle gymzalen waar STAIJ scholen gebruik van maakt, akoestisch onderzocht door Acour lawaaibestrijding. Slechts 2 van de 16 gymzalen voldoen aan de door KVLO/NOC*NSF gestelde akoestische norm voor sportaccommodaties. In november 2011 heeft een overleg plaatsgevonden tussen STAIJ en stadsdeel Oost naar aanleiding van de akoestische meetrapporten. Het stadsdeel onderkent de problematiek en is bereid geld vrij te maken in de begroting om de akoestiek van de gymzalen gefaseerd te verbeteren. De drie zalen die er het ernstigst aan toe zijn worden als eerste aangepakt. STAIJ heeft een lijst van gymzalen opgesteld in volgorde van ernst. De JP Coen (Balistraat), Dapper en Pinksterbloem voeren die lijst aan. Pagina 9 van 29
In 2011 werd bekend dat de subsidie Jong Oost (JOOST) zou verminderen. Deze subsidie wordt bij de scholen in het voormalige stadsdeel Oost/Watergraafsmeer vooral in bewegingsonderwijs en beeldende vorming gestoken. STAIJ scholen in voormalig stadsdeel Zeeburg hebben deze subsidie nooit gehad. Gevolgen van de verminderde inkomsten zijn in het bestuurs formatieplan verwerkt. In 2011 hebben 9 ALO studenten een stageplek gevonden op STAIJ scholen. In september 2011 hebben twee STAIJ teams meegedaan aan de Dam tot Damloop. In september 2011 is een netwerkbijeenkomst ”Samen tussen Bewegen en Sport” georganiseerd voor de gymleraren in het opleidingslokaal van STAIJ. Er waren 5 deelnemers. Tijdens de halfjaarlijkse landelijke netwerkbijeenkomst voor vakgroep coördinatoren heeft STAIJ zich middels haar coördinator bewegingsonderwijs aangesloten bij een werkgroep die zich bezig houdt met taakomschrijving van de vakleerkracht. In oktober 2011 zijn de gymzalen aan de Eva Besnyöstraat in IJburg opgeleverd. De coördinator bewegingsonderwijs STAIJ heeft veel tijd moeten besteden aan het herstellen van fouten en aanvullen van inventaris van deze zalen. In 2011 is een nieuwe rekstokinstallatie geïnstalleerd in gymzaal Weesperzijde. In november 2011 hebben de bouwkundige en installatietechnische inspecties van de gymzalen plaatsgevonden. Eind december 2011 is het nieuwe schoolgebouw van De Meer opgeleverd met daarin een gymzaal die direct voldoet aan de akoestische normen.
2.2.8. Opleiden in school Historisch perspectief: In 2006 startten de openbare scholen van het stadsdeel Zeeburg en de lerarenopleiding basisonderwijs van Hogeschool van Amsterdam Onderwijs en Opvoeding (Pabo HvA) de samenwerking rondom Opleiden in de School (OIS). Na de bestuurlijke verzelfstandiging werd de samenwerking tussen de Pabo HvA en het schoolbestuur STAIJ, officieel vastgelegd en de Opleidingsschool STAIJ door het ministerie van onderwijs erkend als opleidingsschool. Inmiddels worden er op jaarbasis ruim 90 studenten opgeleid van de HvA‐PABO en van de Universitaire Pabo van Amsterdam Missie: De opleidingsschool STAIJ staat voor een goed georganiseerd leven lang leren. In juli 2011 is aan twee basisscholen van de Opleidingsschool STAIJ de vindplaatsaanvraag in het kader van het project “Ruimte voor talent” toegekend. Deze scholen zijn herkend als voorlopers op het gebied van Wetenschap & Techniek. (onderzoekend en ontwerpend leren) Bovenstaande ervaring heeft in 2011 geleid tot conceptualisering van de Academische Opleidingsschool STAIJ. In december 2011 is door de opleidingsschool de “aanvraag verankering regeling Academische Opleidingsschool” ingediend. Het ministerie van onderwijs heeft de aanvraag op kwaliteit getoetst. De kwaliteit is herkend en erkend. STAIJ OIS is nu een officieel erkende Academische Opleidingsschool. Kenmerkend voor het academische opleidingsmodel van STAIJ is de zogenaamde Vindplaatsstructuur. Een vindplaats is een onderwijs‐arrangement, een leer‐ en onderzoekomgeving binnen de Academische Opleidingsschool STAIJ waar kwalitatief hoogwaardige expertise op een specifiek gebied aanwezig is en verder wordt ontwikkeld. Wat heeft het STAIJ opgeleverd in 2011? Pagina 10 van 29
Een groot deel van de doelstellingen heeft vorm en inhoud gekregen en kunnen we in 2011 als behaald zien: Structurele binding met de opleidingen hebben gezorgd voor structurele “aanvoer” van nieuw personeel. De afgelopen 3 jaar zijn ruim 30 studenten doorgestroomd naar een baan binnen STAIJ. Er is een aanvullend carrièreperspectief geopend voor zittend personeel en interne expertise opgebouwd. Het ontwikkelde model op de Academisch opleidingsschool STAIJ kan nu verdergaande invulling geven aan de doelstellingen die een leven lang leren verbinden met school ontwikkel ‐ perspectief en daarmee met het leren van kinderen. De opleidingsschool STAIJ is een aantrekkelijke partner geworden voor opleidingsinstituten. Daarmee verbindt STAIJ expertise aan zich die het zelf niet kan of wil ontwikkelen. Expertise ontwikkeling In 2011 hebben we de volgende expertise opgebouwd, uitgebouwd of duurzaam aan ons verbonden: Binnen het opleidingsteam:
Coaching op de werkplek Eigen ontwikkelde manier van video‐coaching Intervisie Supervisie Assessment afname Training en coaching van mentoren/opleiders Training van leerkrachten op specifieke didactische gebieden Opleidings‐ontwikkel‐kwaliteit (“velon”‐geregistreerde opleiders) Opleidings‐ontwerp‐kwaliteit Onderzoeks expertise
Binnen de vindplaatsen:
Didactiek van het onderzoekend en ontwerpend leren Cultuureducatie Modelontwikkeling coaching binnen STAIJ Modelontwikkeling professionaliseren binnen STAIJ Modelontwikkeling onderzoeken binnen STAIJ Modelontwikkeling “school‐ontwikkeling” binnen STAIJ STAIJ inspiratie middagen
2.2.9 Passend Onderwijs: Verwijzingen en indicaties VIA Amsterdam stelt ieder schooljaar de VIA‐monitor op. In oktober 2011 is de monitor 2010/2011 opgesteld. Hieronder een aantal relevante gegevens uit deze monitor. Er wordt steeds uitgegaan van een leerlingenaantal van STAIJ van 5125 en een totaal aantal leerlingen in het samenwerkingsverband Oost van 12419. Het samenwerkingsverband Oost/Diemen had in het schooljaar 2010/2011 een deelnamepercentage SBO van 1,3% . Dit is zowel in vergelijking met het landelijke (2,7%) als het Amsterdam/Diemen deelnamepercentage (2,28%) uitzonderlijk laag te noemen.
Pagina 11 van 29
Let op: het verwijzingspercentage is iets anders dan het deelnamepercentage. Deelnamepercentage SBO
SBO
Samenwerkingsverband
Aantal leerlingen
159
Procentueel
12211
1,3%
(Bron tabel: Zorgplan samenwerkingsverband 2012/2013) Verwijzingspercentage naar het SBO SBO verwijzing
% t.o.v. aantal leerlingen
STAIJ
7
0,1%
Alle besturen (excl. SBO)
25
0,2%
Verwijzingspercentages SO 10/11
% t.o.v. aantal SO cluster 2 leerlingen
% t.o.v. SO cluster aantal 3 leerlingen
% t.o.v. SO aantal cluster 4 leerlingen
STAIJ
2
0,0%
1
0,0%
0
0,0%
Alle besturen SWV Oost
4
0,0%
2
0,0%
10
0,1%
Aantal rugzak toewijzingen 10/11
% t.o.v. LGF aantal cluster 2 leerlingen
% t.o.v. LGF aantal cluster 3 leerlingen
% t.o.v. LGF aantal cluster 4 leerlingen
STAIJ
6
0,0%
7
0,0%
12
0,2%
Alle besturen SWV Oost
9
0,1%
10
0,1%
29
0,2%
aantal leerlingen
aantal rugzak‐ leerlingen
%
Stichting Openbaar Onderwijs Samen Tussen Amstel en IJ
5284
86
1,6%
27
24
35
Totaal alle besturen Oost/SWV
12578
203
1,6%
62
37
96
159
14
8,8%
0
11
3
12419
189
1,5%
62
26
93
Aantal rugzakken
Totaal SBO (Spectrum) Totaal PO
(Bron tabel: Cfi.nl, september 2011)
Pagina 12 van 29
LGF cluster LGF LGF cluster 2 cluster 3 4
3 Bestuursverslag 3.1 Algemene informatie 3.1.1 Juridische structuur en organisatiestructuur Onder Stichting Samen Tussen Amstel en IJ ressorteren per 31 december 2011 16 scholen voor openbaar basisonderwijs, waaronder 1 school voor speciaal basisonderwijs. Het betreft 16 brin (bekostiging) nummers op in totaal 22 locaties. De scholen zijn gelegen in Amsterdam Oost. De rechtspersoonlijkheid van STAIJ is een stichtingsvorm. De stichting is opgericht op 1 januari 2008 en is ontstaan uit de verzelfstandiging en fusie van besturen van scholen voor openbaar primair onderwijs in Amsterdam Zeeburg en Oost Watergraafsmeer. Periodiek legt de Algemeen Directeur verantwoording af aan het bestuur. Daarnaast functioneert een stafbureau met beleidsmedewerkers en administratieve ondersteuners. Administratiekantoor OSG verzorgt de personele‐ en de financiële administratie. De dagelijkse leiding van de scholen ligt in handen van de schooldirecteuren. De taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in de statuten en de notariële akte stichtingsakte. Schooldirecteuren leggen verantwoording af aan de Algemeen Directeur. In het verslagjaar hebben zich geen wijzigingen in de organisatiestructuur voorgedaan. Op de 5e Montessorischool, Kunstmagneetschool De Kraal en De Kaap zijn nieuwe directeuren benoemd. Per 1‐8‐2011 is één van de scholen (de Rietlanden) van schoolbestuur AMOS overgenomen. Deze school heet per genoemde datum ’t Gouden Ei. 3.1.2 Kernactiviteiten STAIJ verzorgt openbaar primair onderwijs aan 4 tot 12 jarigen in stadsdeel Amsterdam Oost vanuit een openbare grondslag. De missie van STAIJ luidt: (concept Koersplan 2011) STAIJ richt zich op het benutten van kansen en het omgaan met de uitdagingen die zich in een diverse en open samenleving voordoen. STAIJ staat voor het ontwikkelen van talenten en het creëren van maximale ontwikkelingsmogelijkheden voor alle betrokkenen. (kinderen en personeelsleden) In een eenvoudige boodschap: “Samen leren voor het leven”
STAIJ neemt midden in Amsterdam Oost haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. Daarbij gaat zij uit van de onbeperkte en grensverleggende mogelijkheden die onderwijs aan iedereen kan bieden. De scholen van STAIJ helpen kinderen en personeelsleden nieuwe kansen te ontwikkelen en uitdagingen aan te gaan. De scholen van STAIJ bieden de aan hun toevertrouwde kinderen een vernieuwende, inspirerende leeromgeving met perspectieven voor hun toekomst!
Deze missie draagt STAIJ uit door middel van de volgende speerpunten: Gericht op een professionele cultuur; “Samen op weg naar een vitale leergemeenschap”
Resultaatgericht; “Kwalitatief hoogwaardig en maatschappelijk betrokken onderwijs in stadsdeel Oost”
Pagina 13 van 29
Ontwikkelingsgericht; “Samen oneindig veel leren!”
Toekomstgericht; “Samen op weg naar een digitale toekomst”
3.1.3 Code Goed Bestuur Stichting Samen tussen Amstel en IJ gebruikt een eigen Code Goed Bestuur, die grotendeels hetzelfde is als de Code Goed Bestuur PO‐raad. Het besef dat goed bestuur bijdraagt aan beter onderwijs voor ieder kind is leidend voor STAIJ bij deze code. 3.2
Personeel
3.2.1. Personeel: Onderwijzend Personeel, Onderwijs Ondersteunend Personeel ,Directie.
Leeftijdopbouw aantal Man
Totaal:
Vrouw
< 25
4
29
33
25-35
20
111
131
35-45
18
129
147
45-55
27
122
149
55-60
27
82
109
24 120
44 517
68
>60 Totaal
Dir
Oop
< 25
637
Totaal:
Op 2
31
33
25-35
1
15
115
131
35-45
9
24
114
147
45-55
11
45
93
149
55-60
11
21
77
109
6 38
17 124
45 475
637
> 60 Totaal:
68
3.2.2 Personeelsbeleid Het personeelsbeleid van STAIJ is gericht op het behoud van werkgelegenheid op behoud en versterking van de kwaliteit van het personeel. De volgende aspecten hebben in 2011 extra aandacht gekregen: 1. Arbobeleid Een werkgroep bestaande uit de arbeidsdeskundige, voorzitter GMR en vicevoorzitter GMR, beleidsmedewerker P&O en twee directeuren heeft besproken hoe arbobeleid nader invulling te geven. Bewust is gekozen om eerst concrete speerpunten te benoemen en via projectmatige aanpak te behalen. Met als doel in 2012 tot een eenduidige visie te komen van waaruit beleid opgesteld kan worden. Pagina 14 van 29
Behandeld en ingesteld in 2011: Vaststelling verzuimprotocol; Actualisering van bestaand protocol naar Wet verbetering Poortwachter. Eigenaarschap voor re‐ integratie bij casemanager (leidinggevende) en werknemer. Vervolg aan deelname PO actief van het vervangingsfonds. Daarin werd de mogelijkheden geboden aan leidinggevenden om trainingen te volgen om verzuim beter te kunnen begeleiden/beheersen; bezocht de regioconsulent van het Vf een aantal scholen met verhoogd verzuim en werd in het kalenderjaar 2011 aan werknemers van 45 jaar en ouder aangeboden deel te nemen aan de zogeheten Workability Index. Via een vragenlijst werd in beeld gebracht of er sprake was van balans in werk en privé; wat het werkvermogen is. Ingeval de score matig of onvoldoende was kon men vrijblijvend een adviesgesprek aangaan met een arbeidsdeskundige van het Vervangingsfonds. Ingeval van doorverwijzing ter preventie of om herstel te bevorderen stelde het Vf een budget van maximaal € 3000 per werknemer ter beschikking. Er waren 323 potentiële deelnemers; 33% heeft uiteindelijk de vragenlijst ingevuld en verzonden – de respons ligt 8% lager dan het gemiddelde binnen overheid en onderwijs. Wat opvalt, is dat een hoog percentage (42%) van de respondenten zich in de risicogroep bevindt. Dat betekent dat het werkvermogen gemiddeld lager ligt dan de benchmark (17%). Medewerkers met een matig of slechte score op werkvermogen hebben een sterk verhoogd risico op langdurig verzuim in de komende 4 jaar. Uiteindelijk heeft 23% gebruik gemaakt van de werkbelevingsgeprekken. Opvallende punten: o 22% meent dat de schoolleiding niet weet wat er speelt onder het personeel; o 20% ervaart het functioneringsgesprek niet als zinvol; o 44% vindt dat er onvoldoende wordt gedaan om de werkdruk binnen de perken te houden; o 34% vindt dat signalen van werkdruk en overbelasting niet goed wordt opgepakt door de schoolleiding; o 30% is niet tevreden over het personeelsbeleid binnen de school; o 16% voelt zich belast door de sfeer binnen school; o 22% voelt zich belast door de klimatologische omstandigheden in het gebouw; o 34% vindt dat de leiding actief optreedt tegen collega’s die de kantjes er vanaf lopen; o 36% vindt dat collega’s elkaar aanspreken op de wijze waarop taken worden uitgevoerd; o 48% is van mening dat ze zelf het werktempo kunnen regelen; o 85% voelt zich niet belast door intimiderend agressief gedrag van ouders; o 9 tot 16% geeft aan last te hebben van verplichtingen in het persoonlijk leven. In het vervolg hierop werd in 2011 na een vergelijk van een tweetal offertes gekozen voor Human Invest om op alle scholen en schoollocaties een Risico Inventarisatie en evaluatie (RI&E) af te nemen. Onderdeel van het onderzoek was ook een medewerkers‐ tevredenheidsonderzoek. De RI&E van een aantal scholen werd verschoven naar begin 2012 omdat ze ofwel net verhuisd waren naar een nieuw pand of een grondige renovatie ondergingen. Naar verwachting zal het onderzoek en de aanbevelingen voor de zomer van 2012 afgerond zijn. De werkgroep streeft ernaar om de conclusies van het onderzoek in een plan van aanpak per school en bovenschools uit te werken dat jaarlijks bijgehouden zal worden.
Pagina 15 van 29
Sociale integriteit. Er lag een verzoek om te komen tot een gedragscode tegen ongewenst gedrag. De werkgroep heeft in samenspraak met Bureau Integriteit gekeken naar de mogelijkheid om te komen tot een beleidsstuk sociale integriteit geheten. Uitgangspunt in de werkgroep was dat er een gezamenlijk gedragen set van normen en waarden ontwikkeld zou moeten worden waaruit diverse protocollen opgesteld kunnen worden. Daarbij valt te denken aan: bewaking privacy, omgang met sociale media, vertrouwenspersonen, ongewenst gedrag, integriteit ten aanzien van inkoop, financieel beheer. Door het vertrek van een aantal leden van de werkgroep – verkiezing GMR, vertrek arbeidsdeskundige – is dit niet nader uitgewerkt.
Er is een start gemaakt met het netwerk vertrouwenspersonen. Onder leiding van de externe vertrouwenspersoon mevrouw Beer – jeugdarts GGD, komen de vertrouwenspersonen van de scholen minimaal 2 keer per jaar bijeen. Het afgelopen jaar werden de navolgende thema’s behandeld: taak en positie vertrouwenspersonen, per school invulling geven aan vertrouwenspersonen, taak vertrouwensinspecteur. 2. Personeel
Directeursvacatures; In het schooljaar 2010/2011 werd de directeurstaak op de Kaap en de Kraal via interim management ingevuld. Het bevoegd gezag streefde naar invulling van de vacatures voor directeur De Kaap resp. de Kraal met ingang van het nieuwe schooljaar. Op beide scholen was het zogeheten KBA traject (Kwaliteitsaanpak verbetering Basisonderwijs Amsterdam) ingezet. Voor de zomer liet de directeur van de 5e Montessorischool weten dat hij een baan bij het Montessori Lyceum Amsterdam had geaccepteerd. Na de sollicitatieprocedures die gelijktijdig intern en extern werd uitgezet, werden op 1 augustus 2011 benoemd tot directeur, mevrouw Van den Berg op de Kraal (voorheen leerkracht op de Kraal en afkomstig uit de kweekvijver), de heer Stam op de Kaap (voorheen werkzaam bij AWBR en afkomstig uit de kweekvijver directeuren federatie), mevrouw Van Teunenbroek (extern op de 5e Montessorischool.
De STAIJ‐deelnemer in de kweekvijver directeuren Federatie werd benoemd als directeur op een school bij OOADA. Vanuit de federatie Openbaar basisonderwijs Amsterdam werd het initiatief verder uitgewerkt om te komen tot een nascholingstraject voor zittende intern begeleiders en een kweekvijvertraject voor intern begeleiders. Vanuit STAIJ neemt na een selectieprocedure één kandidaat vanuit de 4e Montessorischool deel aan het kweekvijvertraject. Voor de zittende IB‐ers werd een ontwikkel assessment verplicht gesteld op basis waarvan het nascholingstraject ingericht zou worden. In het Directieberaad werd de discussie gevoerd of in navolging van Sirius en bestuur Noord de taak van intern begeleider omgezet diende te worden tot een functie. Het DB adviseerde het bevoegd gezag om Intern begeleider als taak te beschouwen voor een leerkracht. Wel is de beroepsstandaard voor IB overgenomen zoals dat in het breed bestuurlijk overleg Amsterdam is vastgesteld. Vooralsnog worden IB ers bij STAIJ in de LA schaal gewaardeerd. Het komend kalenderjaar zal gekeken worden of nadere differentiatie inschaling in LA of LB doorgevoerd wordt.
In het breed bestuurlijk overleg Amsterdam werd in 2010 vastgesteld dat in samenspel met de sector welzijn onderwijsassistenten een verplichte taaltoets dienen af te leggen. Voldoende beheersing van de Nederlandse taal wordt als voorwaarde gezien om werkzaam te zijn in de voorschool en achterstand weg te werken bij leerlingen. Ontheffing voor de taaltoets gold voor degenen die een HBO opleiding hebben of een certificaat konden overleggen waarin het vereiste taalniveau B2 op spreken – lezen – schrijven overlegd kon worden. De taaltoets is opgesteld en wordt afgenomen door UvA. Daarnaast verzorgt het ROC van Amsterdam taaltraining en begeleiding voor degenen die nog geen voldoende score hebben behaald. In 2012 worden herhaal toetsen afgenomen. In de
Pagina 16 van 29
Federatie openbaar onderwijs is afgesproken dat het herhaaldelijk niet behalen van de verplichte taaltoets leidt tot rechtspositionele maatregelen.
Eind 2010 nam de stadsdeelraad Oost het advies van het bestuur STAIJ over om de Evenaar op te heffen per 1 augustus 2011. Voor het schooljaar 2011/2012 was besloten om de groepen 7 en 8 bijeen te houden in het gebouw van de Evenaar. De overige leerlingen werden in overleg met hun ouders herplaatst. Merendeel van de leerlingen is naar de Kraal gegaan. Voor de begeleiding van de groepen 7 en 8 werden twee externe leerkrachten aangetrokken met aantoonbare meerjarige ervaring in de bovenbouw. Eén leerkracht van het voormalige team bleef ook verbonden aan deze groepen. De overige leerkrachten werden herplaatst binnen STAIJ. Eén medewerker verkoos een andere loopbaan en kreeg een outplacementtraject en een medewerker is niet herplaatst omdat er sprake is van langdurig verzuim. Voor de zomer van 2011 was er sprake van een warme overdracht van de leerlingen van groep 7 die allen overgingen naar de Kraal. In overleg met de ouders zijn deze leerlingen verdeeld over de twee parallelgroepen. Twee leerkrachten werden ook overgeplaatst naar de Kraal om begeleiding te continueren en vertrouwd aanspreekpunt voor de ouders te zijn. Een andere leerkracht werd op een andere school binnen STAIJ herbenoemd.
Op 23 december 2011 overleed onverwachts een leerkracht bij de Meer, mevrouw Belfor. De directie liet in samenspraak met de GGD dezelfde dag een brief uitgaan naar alle ouders. Aangezien de (klein) kinderen van mevrouw Belfor op de Linnaeusschool zitten en zij jarenlang werkzaam was op de Kraal zijn, hebben de betreffende schooldirecteuren in gezamenlijk overleg, collega’s en ouders op de hoogte gehouden van het afscheid. Na de kerstvakantie werd er op de Linnaeus en de Meer gelegenheid geboden tot rouw.
Pagina 17 van 29
3.3 Financieel Onderstaand treft u een overzicht en analyse van de financiële situatie op de balansdatum. Aangezien financiën op de balansdatum een momentopname betreft en sturing dient plaats te vinden over de jaren heen, is een trend in de ontwikkeling van de verhoudingscijfers inzichtelijk gemaakt. Deze trend laat zien dat er een strakker beheer met betrekking tot de baten en lasten noodzakelijk is wanneer STAIJ haar beleid de komende jaren wil kunnen blijven uitvoeren. Dit jaar sluit STAIJ af met een resultaat van ‐1.873 Resultaat (x 1.000 EUR)
2011 realisatie ‐1.809 1.806
2011 2010 2010 2009 begroot realisatie begroot realisatie 1 ‐1.721 58 ‐197
Op het negatieve resultaat in 2010 is niet ingegrepen in de personele of materiële sfeer. Dit is niet gebeurd omdat bij analyse van 2010 bleek dat het negatieve resultaat met name was ontstaan uit incidentele uitgaven. Tevens had STAIJ elk jaar een sluitende begroting en was de financiële positie goed. De werkelijke (negatieve) situatie kwam ook niet volledig naar voren omdat de stichting nog steeds een groeiend aantal leerlingen heeft. Verder zag STAIJ zich in 2011 geconfronteerd met onvoorziene zaken, waarbij in de begroting geen rekening is gehouden, zoals: Kosten nemen van niet of onvolledig verantwoorde of bestede projectsubsidies van stadsdeel Oost. Achterstallige servicekosten, die aan STAIJ alsnog in rekening werden gebracht. Onvoorziene bouwkosten bij de oprichting van het Integraal Kindcentrum Laterna Magica. Ten onrechte niet begrote kosten van KBA projecten. In maart 2011 is de formatie uitgebreid met een assistent‐controller en is STAIJ daarmee een aantal werkzaamheden die voorheen door OSG werden uitgevoerd, gaan insourcen. Daarmee zijn de kosten van OSG verminderd. Aan de hand van managementrapportages en het daaruit blijkende wederom negatieve resultaat in 2011, zijn de volgende stappen ondernomen: Er is met ingang van oktober 2011 een investeringsstop afgekondigd. Om meer grip te krijgen op de onderhoudsuitgaven zijn in 2011 de volgende begrotingen opgesteld: o (meerjaren)begroting contractonderhoud. o (meerjaren)begroting voor planmatig onderhoud o begroting voor dagelijks‐ en klein onderhoud. Er zijn met alle scholen opnieuw schoonmaakcontracten afgesloten, passende binnen de MI. Pagina 18 van 29
Er is vanaf dat moment scherper gestuurd op een liquiditeitsbegroting die regulier wordt bijgesteld. Er is een inhaalslag gemaakt om het risico op terugbetaling van projectgelden zoveel mogelijk te verkleinen. Inmiddels heeft STAIJ dat risico terug kunnen brengen van 7 naar 3 ton. Om zicht te krijgen op de huisvestingsprojecten zijn alle huisvestingsprojecten van 2008 t/m 2011 afgestemd met het stadsdeel.
Alle hens aan dek In maart 2012 is besloten om een quickscan door een extern bureau te laten uitvoeren naar het financieel beheer. Op basis van de conclusies daaruit is een plan van aanpak gemaakt, dat inmiddels volop in uitvoering is. De volgende zaken worden momenteel aangepakt: 1. Herijking van de personele begroting 2012 (inclusief directe‐ en indirecte evenals overige personele kosten). 2. Aansluiten van deze personele begroting op het bestuursformatieplan 3. Analyse van de personele ‘ruimte’, zowel op school als op STAIJ‐niveau. 4. Nulmeting inzake personele bezetting binnen de scholen 5. Opstellen normatief kader inzake de instandhouding bovenschoolse kosten 6. Opstellen normatief kader ten behoeve van formatieplan 2012/2013 De ingrepen die worden gedaan in de personele sfeer liggen rond de 9 ton. De investeringsstop blijft voor 2012 gehandhaafd, terwijl ook de staf/ schoolbegrotingen krapper worden gemaakt. Vervolgens wordt het bestuursformatieplan 2012 2013 uitgewerkt, wordt de begroting 2012 opnieuw gemaakt ivm met de forse ingrepen, die per 1 augustus 2012 worden gedaan. Het liquiditeitsbeheer, dat aan het eind van het jaar enigszins onder druk zou kunnen komen te staan, wordt op basis van de aangepaste begroting, herzien. Deze documenten zijn eind juli 2012 gereed. Al met al kunnen we spreken van een zorgelijke situatie. De ingrepen, die zijn gedaan zijn noodzakelijk, maar waarschijnlijk nog niet voldoende. De komende drie jaar zal de formatie/ en begrotingdiscipline zeer strak moeten zijn, om zowel in de personele, als in de materiële sfeer het geheel weer beheersbaar te krijgen, terwijl er ook weer reserves moeten worden opgebouwd. Alle hens aan dek voor de continuïteit.
Continuïteit Het kalenderjaar 2011 is afgesloten met een negatief exploitatie resultaat van € 1,8 miljoen. Deze ontwikkeling heeft er toe geleid dat er vanaf september 2011 een investeringsstop is afgekondigd. Daarnaast is medio 2012 het besluit genomen om voor een groot aantal tijdelijke medewerkers de arbeidsovereenkomst te beëindigen. Tevens is er een normatief kader opgesteld dat als uitgangspunt zal dienen voor de personele inzet voor de komende jaren. Op dit moment wordt het bestuursformatieplan voor komend schooljaar opgesteld en de begroting 2012 herijkt. Door de in 2012 genomen maatregelen lijkt de basis van herstel om te komen tot een financieel gezonde situatie gelegd. Er is ten aanzien van de te hanteren grondslagen voor de waardering en bepaling van het resultaat naar de Pagina 19 van 29
mening van het Bestuur geen aanleiding om deze op basis van het voorgaande aan te passen.
Exploitatieresultaat 2011 In het resultaat van 2011 zitten veel effecten van voorgaande jaren. Financieel zijn er veel zaken afgerond en uitgezocht, waarvan het effect in 2011 is verwerkt. Totaal resultaat 2011 ‐1.806 ‐ resultaat effecten uit voorgaande jaren kosten 955 opbrengsten 320 ‐ resultaat uit bedrijfsvoering 2011 ‐1.171 De effecten van voorgaande jaren zijn: Kosten: ‐ Terugbetaling aan Pantar en stadsdelen/afwaardering vordering* 345 ‐ Achterstallige servicekosten 8e Montessorischool. 150 ‐ Opname van kosten risico op terugbetaling projectsubsidies* 160 ‐ Inhouding DUO vanwege participatiefonds 120 ‐ Huisvestingsprojecten, onvoldoende onderbouwde vorderingen stadsdeel* 110 ‐ Uit voorgaande jaren doteren van vakantie‐uitkeringvoorziening 70 *STAIJ is in hierover in gesprek met het stadsdeel. Totaal Opbrengsten: ‐ Huur/medegebruik/Huisvesting 310 ‐ Laat ontvangen subsidie Vervangingsfonds 10 Totaal Hierna volgt een korte vergelijking met de begroting en de realisatie 2010.
955
320
Baten Realisatie
Begroting
Realisatie
2011
2011
2010
(Rijks)bijdragen Ministerie van OCW
Pagina 20 van 29
(Normatieve) rijksbijdrage
29.771.009
29.461.109
28.665.186
460.675
-
110.659
-
-
95.500
30.231.684
29.461.109
28.871.345
Ministerie OC &W Geoormerkt Niet-geoormerkt Totaal (Rijks)bijdragen Ministerie OCW
De (Normatieve) Rijksbijdrage is toegenomen vanwege de groei van STAIJ. Ook zitten in 2011 zowel de positieve effecten als negatieve effecten van de overname van AMOS/Rietlanden. De groeibekostiging was niet begroot. In de begroting zijn de opbrengsten voor Opleiden in de School(OIS) en Excellentie opgenomen onder (Normatieve) Rijksbijdrage (425.000,‐‐). In de realisatie zijn ze opgenomen onder Geoormerkte subsidies. De geoormerkte subsidies zijn de ontvangsten voor Opleiden in de School, Excellentie en cultuureducatie. Vorig jaar zijn de opbrengsten voor OIS en Excellentie ook opgenomen onder "Geoormerkte subsidies". Voor een juiste vergelijking zijn ze in 2011 weer verantwoord onder geoormerkte subsidies. Realisatie
Begroting
Realisatie
2011
2011
2010
Overige overheidsbijdragen Gemeentelijke bijdragen
2.818.875
1.884.913
2.183.758
683.296
363.552
1.746.155
3.502.171
2.248.465
3.929.913
Verhuur
160.763
-
15.013
Detachering van personeel
109.950
-
67.221
Overige Totaal overige overheids bijdragen Overige baten
Ouderbijdragen
-
-
4.025
Overige
719.231
626.861
314.695
Totaal overige baten
989.944
626.861
400.954
De overige overheidsbijdragen en overige baten moeten in combinatie met elkaar worden gezien.
Onder de gemeentelijke bijdragen vallen alle subsidies van DMO en stadsdeel Oost: - ID-banen - KBA - JOOST subsdies - Schakelklassen - Zij-instromers
Tevens zijn de avond- en klokuurvergoeding gymlokalen van het stadsdeel hierin opgenomen.
Pagina 21 van 29
In de overige overheidsbijdragen zit de vergoeding van AMOS voor het Gouden Ei met daarbinnen de zorgvergoeding van de WSNS.
De opbrengsten van het Gouden Ei waren in 2011 niet begroot. De gemeentelijke subsidies in 2011 waren conservatief begroot. De KBA-kosten rekening STAIJ voor een viertal scholen was niet begroot. Verder was de avond- en klokuurvergoeding niet onder deze post begroot.
De afname van de gemeentelijke vergoedingen in 2011 t.o.v. 2010 wordt voornamelijk veroorzaakt door het verminderen van de Pantarsubsidie (ID-banen). In 2011 hebben de projecten "frisse scholen" via de exploitatie gelopen.
Onder de overige baten is bij "Overige" alleen het verhuur- en medegebruik begroot. In de realisatie zit in deze post van 719.231 inderdaad een gedeelte van de verhuur en medegebruik opbrengst, maar ook:
- vergoeding voor coördinatie overblijf - bijdrage van Hogeschool van Amsterdam voor OIS
- vergoeding van stadsdeel Oost voor zonwering De Dapper, die in een ander jaar in de exploitatie als kosten is verantwoord. - vergoeding voor kleinere subsidies zoals: het Kweekvijverproject en VTB projecten. - opbrengsten uit verhuur- en medegebruik/huisvesting voorgaande jaren van 310.000,--.
Realisatie
Begroting
Realisatie
2011
2011
2010
Personeelslasten Bruto lonen en salarissen
20.772.891
25.627.351
20.303.321
Sociale lasten
4.626.943
-
4.255.629
Pensioenlasten
2.680.092
-
2.511.667
28.079.926
25.627.351
27.070.617
-
-
33.026
Overige
2.363.686
2.238.364
2.713.469
Totaal overige personele lasten
2.363.686
2.238.364
2.746.495
Uitkeringen (-/-)
947.122--
8.459
1.163.193-
29.519.148
27.874.174
28.653.919
Lonen en salarissen
Dotatie personele voorziening
Totale personele lasten
De loonkosten zijn t.o.v. 2010 gestegen vanwege de groei van de scholen en de overname van het Gouden Ei. Deze loonkosten voor het Gouden Ei waren niet begroot. Ook waren de loonkosten voor de personele groei i.r.t. de leerling-groei niet begroot. Er is onvoldoende zicht geweest op het aantal FTE voor OP, OOP en Dir. waardoor het formatieplan en de loonkostenbegroting niet op elkaar waren afgestemd.
Pagina 22 van 29
Realisatie
Begroting
Realisatie
2011
2011
2010
Afschrijvingen Materiële vaste activa
838.683
676.500
535.200
Totaal afschrijvingen
838.683
676.500
535.200
Hierin zit ook de afschrijvingskosten 1e herwaardering ad 326.000,‐‐ De afschrijvingslasten zijn toegenomen door de forse kwaliteitsinvesteringen die STAIJ in 2010 en 2011 heeft gedaan. Voorbeelden hiervan zijn aanschaf digiborden, onderhoud, onderwijsleerpakketten, ICT, meubilair en schilderwerk. In 2011 is een correctie toegepast op de afschrijvingstermijnen Groot Onderhoud dat is geactiveerd. Deze had een standaard afschrijvingstermijn van 25 jaar. De afschrijvingskosten op activa van voorgaande jaren komen daarmee 50K hoger uit. Realisatie
Begroting
Realisatie
2011
2011
2010
Huisvestingslasten Huur
44.396
48.000
74.306
Onderhoud
546.351
540.800
521.725
Energie en water
429.985
354.500
593.320
Schoonmaakkosten
851.393
703.000
815.561
Heffingen Overige
78.934
-
53.420
564.343
461.518
886.488
2.515.402
2.107.818
2.944.819
De energielasten zijn in 2011 gedaald t.o.v. 2010. Dat heeft 2 oorzaken: 1) Bij een aantal scholen zijn energiebesparende maatregelen gerealiseerd. 2) STAIJ heeft nieuwe contracten afgesloten met energieleveranciers voor lagere prijzen.
De overige huisvestingslasten zijn t.o.v. 2010 beduidend lager. In 2010 heeft STAIJ het project'frisse scholen` gedaan, voor een bedrag van 430.000,‐‐. In 2011 zijn er daarentegen weer extra huisvestingskosten gemaakt voor het inregelen van het medegebruik van SKON binnen het Integraal Kindcentrum Laterna Magica, maar voor ook de brede school De Meer. De overschrijding van het bouwbudget voor onderwijskundige vernieuwing Olympus is op deze post verantwoord. Pagina 23 van 29
Overige lasten Administratie- en beheers
Realisatie
Begroting
Realisatie
2011
2011
2010
831.172
218.500
709.489
1.531.065
788.200
1.390.431
-
-
1.322.068
721.242
774.619
3.684.305
1.727.942
2.874.539
lasten Inventaris, apparatuur en leermiddelen Dotatie overige voorzieningen Overige
De lasten voor het administratiekantoor zijn weliswaar verlaagd door gedeeltelijke insourcing, maar de bijdragen aan bestuurlijke organisaties en deskundigenadvies werd voorheen verantwoord onder overige personeelskosten en nu onder beheerskosten. Kosten voor Inventaris, apparatuur en leermiddelen zijn t.o.v. 2010 gestegen door groei van het aantal leerlingen, maar ook door de KBA projecten. In de begroting zijn de materiële kosten op projectsubsidies onvoldoende meegenomen. De stijging van de overige kosten 2011 t.o.v. 2010 wordt met name veroorzaakt door de kosten voorgaande jaren. Het gaat om 955.000, vallend onder deze post. Balanspositie Activa Materiele Vaste Activa Boekwaarde Investering Afschrijving 1‐1‐2011 Gebouwen en terreinen 125.455 8.851 ‐ Inventaris en apparatuur 3.238.567 1.012.883 687.692 Andere vaste bedrijfs‐ middelen 983.083 55.163 142.140 Totaal 4.221.650 1.193.501 838.683 Pagina 24 van 29
Boekwaarde 31‐12‐2011 116.604 3.563.758 896.106 4.576.468
Oktober 2011 is er een investeringsstop afgekondigd. Er is in 2011 voor 1,2 miljoen geïnvesteerd. Voor ICT 450.000,‐‐ , leermiddelen 265.000,‐‐, onderhoud/huisvestingsvoorzieningen 180.000,‐‐, meubilair 250.000,‐‐ en apparatuur 50.000,‐‐. De afschrijvingstermijnen voor onderhoud/huisvestingsvoorzieningen zijn gewijzigd naar de juiste verwachte economische levensduur.
Vorderingen 31‐12‐2011 31‐12‐2010 Debiteuren 49.072 58.674 Ministerie van OCW 1.447.814 1.436.498 Overige overheden 850.604 1.062.394 Overige vorderingen 74.582 13.402 Overige overlopende activa 961.028 1.412.666 3.383.100 3.983.634 De vordering op het ministerie wordt opgenomen in verband met het betaalritme dat DUO/OCW hanteert. De vordering op de overige overheden is met name de rekening courant in verband met de huisvestingsvoorzieningen. De overige vorderingen betreffen vorderingen op personeel, zoals bijv. het fietsplan. De overlopende activa zijn de vorderingen op Pantar, vorderingen die verband houden met contract op medegebruik‐ verhuur en enkele te vorderen subsidies op stadsdeel Oost. Liquide middelen 31-12-2011 31-12-2010 Kasmiddelen 2.003 3.826 Tegoeden op bankrekeningen 2.477.581 4.001.353 Overige 17.100 11.014 Totaal liquide middelen 2.496.684 4.016.194
De jaarlijks grote investeringen en negatieve resultaten uit voorgaande jaren leggen een grote druk op de liquide middelen. De volgende maatregelen ter verbetering zijn genomen:
- opstellen van een actuele liquiditeitsbegrotingen. - investeringsstop - met het stadsdeel is afgesproken met voorschotten te werken in bouwprojecten. PASSIVA
Saldo
Eigen vermogen
Pagina 25 van 29
1-1-2011
Bestemming resultaat
Saldo
31-12-2011
Algemene reserve
6.119.163
1.480.329-
370.486
326.603-
6.489.649
‐1.806.932
Bestemmingsreserves Totaal eigen vermogen Totaal vermogen
4.638.834 43.883 4.682.717
6.489.649 ‐1.806.932 4.682.717 De resultaten worden jaarlijks ten laste of ten gunste van de algemene reserve gebracht. Door de jaarlijkse negatieve resultaten heeft dat een grote aanslag op de algemene reserve betekend. De afschrijvingskosten van de 1e herwaardering komen ten laste van de bestemmingsreserve. STAIJ heeft een bestemde reserve voor deze 1e herwaardering. Deze bestemmingsreserve is na 2012 volledig vrij gevallen. Kortlopende schulden
Crediteuren
31-12-2011
Overlopende passiva
832.934 ‐ ‐ 1.154.701 361.681 876.222 2.011.550
Totaal kortlopende schulden
5.237.088
OCW Schulden aan groepsmaatschappijen Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake van pensioenen Overige kortlopende schulden
Uitsplitsing Vooruitontvangen subsidies OCW Vooruitontvangen termijnen Vakantiegeld Overige
86.791 751.663 926.402 247.694 2.011.5501 2.011.501
totaal
31-12-2010
1.527.332 103.787 ‐
1.151.888 339.330 ‐ 2.020.031 5.142.368
105.297 ‐ 950.617 964.117 2.020.031
Onder de kortlopende schulden is tevens een bedrag opgenomen van circa 3 ton voor het risico op het terug betalen van niet juist verantwoorde en onvolledige bestede projectsubsidies aan DMO en stadsdelen uit voorgaande jaren.
De vooruitontvangen termijnen, zijn de vooruitontvangen projectsubsidies JOOST. Deze subsidie wordt vooruitontvangen in december. Als de uitgaven op dit project gelijkmatig over het schooljaar worden gedaan, dan staat dit bedrag als vooruitontvangen/nog weer terug te betalen op de balans per einde 2011.
Kengetallen Pagina 26 van 29
Signalerings
2009
2010
2011 1,1 0,45 ‐0,05 0,30 0
waarde CVO*
Liquiditeit 2,56 1,56 min 0,5 max 1,5 (vlottende activa/kortlopende schuld) Solvabiliteit 0,67 0,58 min 0,2 (eigen vermogen+ voorz/totaal passiva) Rentabiliteit 0 ‐0,05 min 0, max 0,05 (netto‐resultaat/totale baten) Kapitalisatiefactor 0,4 0,37 max 0,35 (totaal kapitaal‐boekw gebouwen/ totale baten) Weerstandsvermogen 0,22 0,08 max 0,05 (Eigen Vermogen ‐/‐ materiele vaste activa / totale baten) *Gezien de snelheid waarmee de kengetallen richting de ondergrens van de signaleringswaarde gaan, zijn acties ondernomen ter verbetering. Verloop van het eigen vermogen 2009 2010 2011 4.682.717 8.205.037 6.489.649 4.616.300 Verloop liquide middelen 2009 2010 2011 7.559.451 4.016.194 2.496.684 Treasurybeleid De stichting hanteert een treasurystatuut, waarin de handelswijze staat omschreven betreffende het beheer van de bankrekeningen van de stichting. Van de mogelijkheid om maanddeposito’s uit te zetten is in 2011, vanwege de lage marktrente, geen gebruik gemaakt. Er zijn geen andere financiële instrumenten gebruikt. Pagina 27 van 29
4. RISICOPARAGRAAF Financiële ontwikkelingen Op basis van de tweede kwartaalrapportage van 2011 is besloten per september 2011 een investeringsstop door te voeren, verwoord in de Notitie De tering naar de nering. Conclusie was, dat de werkelijke uitgaven niet in de pas liepen met de begroting. De investeringstop zal in ieder geval voor geheel 2012 gelden. Begin voorjaar 2012 is besloten om een quick scan uit voeren om helder te krijgen hoe Staij er feitelijk voor staat. Op basis daarvan is besloten drastisch in te grijpen om de financiële organisatie weer up to date te krijgen. Dit betekent o.m. het bezuinigen op vrijwel alle tijdelijk e personeelsleden, een vacaturestop, het herinrichten van de begroting 2012, het drastisch herzien van de meerjarenbegroting en het maken van een meerjarenbestuursformatieplan. De druk op de liquiditeit te verlichten is op korte termijn doel, met als achterliggend doel het weer volledig beheersen van de financiën. Meerjarenonderhoudsplan en huisvesting De kosten voor het meerjarenonderhoud van de schoolgebouwen kunnen niet geheel worden gedekt door de rijksvergoeding. Om de exploitatie van de schoolgebouwen te kunnen uitvoeren, is de stichting niet alleen afhankelijk van de opbrengsten voor medegebruik, maar ook van de vergoedingen van het stadsdeel voor het gebruik van de gymlokalen, de klokuur vergoeding en de vergoedingen in het huisvestingsplan van het stadsdeel. Daarnaast zijn de rijksvergoedingen voor schoonmaak en energie structureel te laag. Er is een concept‐meerjarenonderhoudsplan dat zal worden geactualiseerd, tot een realistisch en weerbaar plan. Subsidies gemeente/stadsdeel In 2011 is duidelijk geworden dat de door DMO en stadsdeel Oost gesubsidieerde projecten, ten dele worden gecontinueerd. De stichting zal de op deze projecten weggeschreven personele lasten deels niet meer vergoed krijgen. In het Bestuursformatieplan 2012‐2013 zal hier rekening mee moeten worden gehouden. Vanwege het wegvallen van de vergoeding voor bestuur en management in 2010 en het wegvallen van de bruidsschat vergoeding vanaf 2013 zal de financiering van met name het stafbureau volledig uit de bovenschoolse middelen betaald moeten worden. In de begroting 2012 is daar deels rekening mee gehouden. Eind 2011 is begonnen met het op orde brengen van de verantwoordingen van een groot aantal projecten van de afgelopen vier jaar. Voor een groot deel kunnen deze projecten alsnog worden verantwoord. Er is een voorziening opgenomen voor het risico, dat niet alle projecten volledig zijn verantwoord. Personele ontwikkelingen
Pagina 28 van 29
De formaties van de scholen van de scholen zullen met in gang van het schooljaar 2012 ‐2013 behoorlijk onder druk komen te staan. In veel sterkere mate dan waarmee met het opstellen van de begroting 2012 rekening is gehouden. Vrijwel alle tijdelijke contracten zullen per 1 augustus 2012 worden opgezegd, om te komen tot forse besparingen en om de personeelsformaties binnen de normen te krijgen. Er wordt een normeringskader ingevoerd, om tot een realistischer formatiebeheer te komen. We moeten er rekening mee houden, dat de druk op de bekostiging en daarmee ook op de personeelsformaties de komende jaren groter zal worden, als gevolg van minder middelen van rijk en gemeente, door daling van leerlingaantallen op een aantal scholen, door het saneren van zoals hiervoor, aan het begin van de risicoparagraaf is geschetst. 5. TOEKOMSTPARAGRAAF “Het Bestuur wil voor alles voorkomen dat nog eens een resultaat van een dergelijke omvang moet worden gepresenteerd. In 2011 wordt een strak begrotingsregime ingesteld en wordt veel gerichter en directer gestuurd op het financieel beheer”, zo stond in het jaarverslag over 2010. Dat is helaas niet gelukt. De stichting gaat uit van een minimalisering betreffende de inzet van extern personeel, structurele kostenbeheersing op materieel gebied op basis van meerjaren begrotingen per deelgebied, zoals het MJOP. Om tot beheersing van de overige lasten te komen is in 2011 gestart met centrale inkoop van energie, onderhoud, schoonmaak en ICT voor STAIJ als geheel. Voor schoonmaak is dit gerealiseerd, voor de andere terreinen zal in nauwe samenspraak met de directeuren worden gewerkt aan besparingen. Binnen de Amsterdamse Federatie voor Openbaar onderwijs is een inventarisatie gestart om te bekijken of gezamenlijk inkopen door zeven besturen mogelijkheden biedt voor samenwerking en besparingen. Eind 2012 zal hier duidelijkheid over komen. De leerling‐groei en de scholengroei leveren meer financiële middelen op, het stafbureau zal daarin niet evenredig meegroeien. In 2012 zullen twee nieuwe scholen starten. Zeeburgereiland zal per 1 augustus starten met een klas; het school gebouw zal per 1 augustus 2012 in gebruik worden genomen. Eind 2012 start de bouw van de school in Over Amstel. Het gebouw zal in 2014 gereed zijn. Het monitoren en verder ontwikkelen van het beheer op de scholen wordt verder verfijnd. Het is aannemelijk, dat de driehoek school‐staf staij‐adminstratiekantoor drastische wijzigingen zal ondergaan: een strakker beheer vereist verdere structuur en sturing.
Pagina 29 van 29