Regiobijeenkomst NVBU
17-03-2016 21-03-2016 24-03-2016
Zelfstandige zonder personeel
Van VAR, BGL naar DBA
Steeds meer werknemers kiezen voor zelfstandigheid.
Totaal aantal zelfstandigen eind 2013 ruim 800.000. 65% man en 35% vrouw. – 15% hiervan heeft een dienstbetrekking. Binnen 5 jaar stopt gemiddeld 35% ZZP-ers komen (veel) voor in de bouw, transport en zorg.
Verschil ZZp-er werknemer (1)
Werknemer: Bw 7:610. De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende een zekere tijd arbeid te verrichten. 3 criteria: –
Persoonlijke arbeid Loon
–
Sprake zijn van een gezagsverhouding.
–
Verschil ZZP-er en werknemer (2)
De ZZP-er is zelfstandig in die zin dat hij/zij geen arbeidsovereenkomst heeft, maar wel diensten en/of goederen levert aan klanten of opdrachtgevers. Er is geen sprake van een gezagsverhouding, waardoor hij/zij geen werknemer is en niet onder de wettelijke bepalingen voor werknemer valt.
VAR verklaring (tot 01-05-2016).
VAR = Verklaring arbeidsrelaties. Aanvragen bij de belastingdienst (www.belastingdienst.nl) Aan de hand van een vragenlijst gaat belastingdienst controleren of er sprake is van zelfstandigheid of dienstbetrekking.
Verklaring arbeidsrelatie mogelijkheden winst –
VAR-wuo
voor –
uit onderneming
rekening en risico van de vennootschap
VAR-dga
resultaat –
VAR-row
loon –
uit overige werkzaamheden
uit dienstbetrekking
VAR-loon !!!! Let op omschrijving werkzaamheden !!!!!
VAR sinds 2005
-Geschat 2005: 70 000 VAR-WUO houders -2009 173 250 -2013 423 000
Verklaring arbeidsrelatie Var
verklaring komt per 01-05-2016 te vervallen. –
Tot 01-05-2016 blijft de var verklaring van 2014 geldig.
Vanaf –
01-05-2016 komt de DBA.
Deregulering beoordeling arbeidsrelaties
Wetgeving DBA “Wet-en regelgeving wijzigt verder niet”
-VAR en enkele bijzondere regelingen worden afgeschaft -De DBA volgt de LH wetgeving. Er wordt geen oordeel gegeven over ondernemerschap.
Doel DBA 1 -Breder leggen van de verantwoordelijkheid: zowel opdrachtgever als opdrachtnemer -Verbetering van de handhaafbaarheid -Zekerheid door “goedgekeurde” overeenkomsten -Zekerheid geldt alleen als conform overeenkomst wordt gewerkt
Doel DBA 2 Er zijn drie soorten overeenkomsten: Algemene overeenkomsten – –
– –
Overeenkomsten voor branches en groepen –
Modelovereenkomst geen werkgeversgezag Modelovereenkomst inhuur externe deskundige Modelovereenkomst tussenkomst Modelovereenkomst vrije vervanging
Vervoerssector en de Bouw.
Individuele overeenkomsten
Doel DBA 3
Opdrachtgever en/of opdrachtnemer mag ook werken met zelf opgestelde overeenkomsten. –
Hij kan deze eventueel ter toetsing voorleggen aan de belastingdienst.
Hoe beoordeelt de Belastingdienst? 1 Beoordeling van de dienstbetrekking op basis complexe wet- en regelgeving en rechtspraak: -Burgerlijk Wetboek -belastingwetten -sociale verzekeringswetgeving Geen simpel lijstje mogelijk!
Hoe beoordeelt de Belastingdienst? 2 -Gezag
-Persoonlijke arbeid -Looptijd -Beloning
Hoe beoordeelt de Belastingdienst? 3 Oordeel onder meer over: -Bedoeling opdrachtgever en opdrachtnemer -De werkzaamheden: -aard werk, reële zelfstandigheid -dezelfde werkzaamheden onder dezelfde omstandigheden ook door werknemers verricht? -Persoonlijk verrichten van de arbeid -Werktijden -Aanwijzingen en instructies
Hoe beoordeelt de Belastingdienst? 4 -Looptijd en beëindiging -Arbeidsbeloning (loon), materiaal, onkosten -Rechten op gerealiseerd resultaat werkzaamheden -Geheimhouding; beperking werkzaamheden voor derden -Aansprakelijkheid en schadevergoeding
Voorbeeldovereenkomsten
Onafhankelijkheid / Gezag –
– –
–
Opdrachtnemer is vrij in het indelen van zijn werkzaamheden binnen de context van de opdracht en de overeengekomen resultaatverplichting. Opdrachtnemer is vrij in het aannemen van opdrachten voor derden. Opdrachtnemer zal zodanig gekleed zijn tijdens uitvoering werk dat hij voldoende herkenbaar is dat hij zijn eigen bedrijf vertegenwoordigt Maakt gebruik van vervoersmiddelen die hem in eigendom toebehoren dan wel door hem geleased zijn of gehuurd.
In de praktijk
Voorbeeldovereenkomst bouw: – – – –
Kleding Gereedschap Vervoermiddel Samenwerken
VAR verklaring (redelijk) duidelijk.
Opdrachtgever niet aansprakelijk indien er sprake was van een VAR WUO. – “Deels” schijnzekerheid gezien uitspraken rechtbank. (alsnog sprake van een dienstverband voornamelijk bij arbeidsongeschiktheid (ongeval) Alleen opdrachtnemer (ZZP-er) is aansprakelijk bij constatering geen zelfstandigheid.
DBA Deregulering Beoordeling arbeidsrelatie
Grootste wijziging DBA t.o.v. VAR
Was bij de VAR alleen de opdrachtnemer (ZZP-er) aansprakelijk bij de DBA wordt ook de opdrachtgever aansprakelijk bij onjuiste beoordeling.
Gevolgen DBA en risico’s
Lastenverzwaring voor opdrachtgevers. –
Controle van de DBA op werkzaamheden
Bij onjuiste beoordeling kans op verhaal werknemersverzekeringen. Wat gaan cao partijen doen indien er sprake is van afwijzing/correctie DBA.
Adviesbureau Charl de Graaf Telefoon 0516 – 520197 Fax 0516 – 520183 Internet www.adviesbureau-charldegraaf.nl e-mail
[email protected]
Wet Werk en Zekerheid
Per 01-01-2015.
Wijzigingen “drie trapsraket”
01-01-2015 –
01-07-2015 – – –
Voornamelijk wijzigingen arbeidsovereenkomst
Aanpassing ketenbepaling Wijziging ontslagrecht Invoering transitievergoeding.
01-01-2016 –
Voornamelijk wijzigingen WW recht duur e.d.
Wijziging per 01-01-2015 -1
Aanpassen arbeidsovereenkomst –
Contract < of gelijk aan 6 maanden geen proeftijd.
–
Tip Indien werknemer komt vanuit WW situatie dan via UWV proefplaatsing aanvragen.
Concurrentiebeding niet meer opnemen ( bij contract bepaalde tijd alleen bij zwaarwegend belang).
–
Beëindiging van rechtswege is niet meer voldoende bij contracten voor bepaalde tijd van zes maanden of langer nu ook aanzeggen.
Archiveren van de aanzegtermijn. Van toepassing ook op lopende contracten !!!
Wijzigingen per 01-07-2015 -1
Maximale duur arbeidscontracten voor bepaalde tijd was 3-3-3 en wordt 3-2-6 – – – –
Maximaal 24 maanden of ten hoogste 3 arbeidscontracten. Tussenpozen van langer dan zes maanden onderbreken de ketting. (was 3 maanden) Afwijking bij cao mogelijk Momenteel veel contracten 7 – 8 – 8 maanden.
Wijzigingen per 01-07-2015 -2
Het BBA en ontslagbesluit vervallen, overheveling naar boek 7 BW. – –
Voorheen “vrije keus” UWV of kantonrechter Per 01-07-2015:
UWV alleen bij bedrijfseconomische redenen of langdurige arbeidsongeschikt. Verstoorde arbeidsverhouding, disfunctioneren of verwijtbaar handelen: ontbinding kantonrechter. Hoger beroep en cassatie is mogelijk.
Ontslag voor 01-07-2015 en na 0107-2015
Transitievergoeding 01-07-2015.
Bij een contract van 24 maanden of langer recht op transitievergoeding: – – – – –
Na elke 6 maanden dienstverband 1/6 maandsalaris. Na 10 jaar dienstverband elke 6 maanden dienstverband 1/4 maandsalaris. Onvrijwillig ontslag Maximaal € 76.000,-- bruto (01-01-2016) of jaarsalaris (indien hoger) Overgangsrecht voor werknemers 50+
Transitievergoeding 01-07-2015
LET OP CONTRACTEN EINDIGEN NA 01-07-2015 2 contracten bepaalde tijd van 12 maanden dan ook aanspraak transitievergoeding.
Voorbeeld: Contract bepaalde tijd van 1 jaar aangegaan 01-05-2014 op 01-05-2015 verlenging met 1 jaar dus einde 01-05-2016. Dan recht op transitievergoeding !!!! Bij verlenging ook gelijk contract onbepaalde tijd.
Transitiekosten en inzetbaarheidskosten
Transitiekosten –
Kosten die werkgever maakt in het zicht van een ontslagsituatie en die erop gericht zijn om werkloosheid van de werknemer te voorkomen of te bekorten (scholingskosten, outplacementkosten, langere opzegtermijn)
Inzetbaarheidskosten –
Kosten die al eerder tijdens de duur dienstverband zijn gemaakt en die erop gericht zijn wkn-er breder inzetbaar te maken voor arbeidsmarkt (scholingskosten niet gerelateerd aan eigen functie.
Overgangsregeling 50+ & kleine ondernemer.
Tot 2020 is er sprake van overgangsrecht –
–
Werknemers op datum ontslag 50 jaar of ouder, en langer dan 10 jaar in dienst, dan recht op 1/2 maandsalaris per 6 maanden. Werkgevers <25 wn’s mogen bij bedr.econ. ontslag voor berekening uitgaan van 01-05-2013.
Geen recht op transitievergoeding bij bereiken AOW gerechtigde leeftijd en bij verwijtbaar handelen van de werknemer. LET OP wel na twee jaar arbeidsongeschiktheid !!!!
Transitievergoeding BBL
BBL leerling contracten van 2 jaar. Na beëindiging overeenkomst recht op een transitievergoeding. – –
Contract bepaalde tijd. Transitievergoeding 1/6 maandsalaris per half jaar (na 2 jaar dienstverband)
Adviesbureau Charl de Graaf Telefoon 0516 – 520197 Fax 0516 – 520183 Internet www.adviesbureau-charldegraaf.nl e-mail
[email protected]