}
op één na
Vlagtwedde, de mooiste gemeente.
www.vlagtwedde.nl
Programmaverantwoording 2013
Inhoudsopgave Voorwoord
1 –
2
Financiële positie
3 –
12
- Balans met toelichting
13 –
30
- Overzicht van baten en lasten met toelichting
31 –
36
- Verantwoording specifieke uitkeringen (Sisa)
37 –
40
- Programmaverantwoording beleidsmatig
41 –
86
- Programmaverantwoording financieel
87 – 112
Jaarrekening:
Jaarverslag:
- Paragrafen
113 – 164
Controleverklaring
165 – 168
2
Financiële positie
3
Financiële ontwikkelingen Inleiding In de financiële positie wordt aandacht besteed aan ontwikkelingen op financieel gebied. Tevens wordt de ontwikkeling van de belangrijkste inkomensbron, de algemene uitkering, toegelicht. Daarnaast wordt in hoofdlijnen een analyse gegeven van het bij de zomernota geprognosticeerde resultaat en het werkelijke resultaat. Ontwikkelingen Ook dit jaar wordt stilgestaan bij een aantal ontwikkelingen op financieel terrein. 1. Vordering op Enexis B.V; 2. Wet werk en bijstand (werkdeel); 3. Wet werk en bijstand (inkomensdeel); 4. Huidige Wmo; 5. Rechtmatigheidsonderzoek; 6. Automatisering; 7. Drie decentralisaties; 8. Regionale uitvoeringsdienst; 9. Sociale dienst Bellingwedde; 10. Samenwerking belastingen met Bellingwedde; 11. Inkoop en aanbesteding; 12. Schatkistbankieren; 13. Financieel beleid; 14. Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) 15. Emslandermeer
1.
Vordering op Enexis B.V.
Bij de verkoop van de aandelen Essent op 30 september 2009 is een groot deel van de verkoopopbrengst in contanten ontvangen. Ter herfinanciering van een gedeelte van een bestaande bruglening van Essent B.V. is er een viertal leningen als aandeelhouderslening verstrekt aan Enexis. Deze vier leningen, voor onze gemeente voor een totaalbedrag van € 2.136.258, worden elk inééns terugbetaald volgens een vooraf afgesproken aflossingsschema, namelijk in de jaren 2012, 2014, 2016 en 2019. In 2012 is de eerste tranche van de lening afgelost. De tweede tranche, een bedrag van € 593.405, is op 30 september 2013 afgelost. Dit is een jaar eerder dan gepland. In verband met de vervroegde aflossing lopen wij enkele maanden rente mis, maar er is door Enexis een aflossingsvergoeding betaald. Het in 2013 hiermee behaalde voordeel ad. € 8.681 is verantwoord in deze jaarrekening.
2.
Wet Werk en bijstand (werkdeel)
De re-integratie- en TDC activiteiten worden gefinancierd met Rijksmiddelen en bijdragen van de gemeente. Per saldo heeft dit geleid tot een positieve mutatie over 2013 van de voorziening werk- deel WWB (€ 112.000) en de voorziening TDC (€ 30.000). Een deel van dit positieve saldo (€ 89.000) wordt verzoorzaakt, doordat in het jaar 2013 zowel de compensabele/verrekenbare BTW over 2012 als 2013 is verrekend.
3.
Wet werk en bijstand (inkomensdeel)
Het nadeel op de gebundelde uitkering van € 469.000 (begroot nadeel € 377.000) is onttrokken uit de BR inkomensdeel WWB. Daarnaast is een voordeel ad € 6.000 (begroot € 3.000 V) behaald op de bijstand zelfstandigen voor zover het niet onder de gebundelde uitkering valt. Dit voordeel is ook gestort in deze reserve. Voor het tekort op de gebundelde uitkering 2012 is met succes een beroep gedaan op het garantiefonds en dit heeft geleid tot een niet begrote bate van € 176.000. Dit bedrag is ook gestort in de BR inkomensdeel WWB. Voor het tekort op de gebundelde uitkering 2013 wordt eveneens nog een beroep gedaan op de garantieregeling omdat het tekort meer bedraagt dan 10% van het budget inzake de gebundelde uitkering. Voor Vlagtwedde betekent dit dat maximaal een bedrag van € 213.000 zal worden ontvangen. Daar het nog onzeker is welk bedrag zal worden toegekend (landelijk plafond/ mate van inzet gemeenten), is hiervoor nog geen vordering in de jaarrekening opgenomen. Het bedrag zal t.z.t. worden gestort in de BR inkomensdeel WWB.
4
Het inkomensdeel van de WWB blijft in ieder geval tot 2018 een specifieke uitkering. Pas dan wordt bezien of het zal worden overgeheveld naar het gemeentefonds.
4.
Huidige Wmo
In de afgelopen jaren moest jaarlijks een fors bedrag vanuit de algemene middelen toegevoegd worden aan de middelen die vanuit het Rijk beschikbaar zijn voor de Wmo. Om die reden is in 2012 nadrukkelijk gezocht naar mogelijkheden om te besparen met behoud van de kwaliteit en een acceptabel niveau van dienstverlening aan de burger: een sober doch rechtvaardig beleid. Daarbij draaide het enerzijds om het afsluiten van nieuwe contracten en contractbeheer, anderzijds het aanpassen van het beleid (de kanteling van de Wmo inclusief het uitbreiden van de mogelijkheid om eigen bijdragen te vragen binnen de grenzen die de wet aangeeft). Dit heeft in 2013 zijn vruchten afgeworpen. Het bedrag wat in 2013 bij de primitieve begroting uit de algemene middelen werd bijgepast is € 281.302 . Bij de eerste Bestuursrapportage konden de kosten € 101.000 naar beneden worden bijgesteld. Bij de tweede Bestuursrapportage (de Zomernota) € 145.000. Het geraamde nadeel kwam daarmee op € 35.302. Uiteindelijk bleek het voordeel in 2013 bij het opmaken van de jaarrekening € 498.601. Ten opzichte van de primitieve begroting (nadeel € 281.302) dus een positief resultaat van € 779.903. Omdat een groot deel van deze bezuiniging structureel van aard is, wordt verwacht dat hiermee de door het Rijk aangekondigde bezuiniging op huishoudelijke hulp in 2015 geheel of grotendeels kan worden opgevangen. Bij resultaatbestemming wordt voorgesteld een bedrag van € 424.695 toe te voegen aan de bestemmingsreserve Wmo. Een hoger bedrag is niet mogelijk omdat hiermee het vastgestelde plafond voor de bestemmingsreserve ad € 930.000 wordt bereikt. Het aanvullen van die reserve is een verstandige keuze met de aangekondigde decentralisatie van de AWBZ en de bezuinigingen op het budget voor huishoudelijke hulp in het vooruitzicht (ruim € 720.000). Het budget voor huishoudelijke verzorging gaat voorlopig niet over naar het sociaal domein, maar blijft verdeeld via de bestaande integratie-uitkering.
5.
Rechtmatigheidsonderzoek
Sinds 2004 dient de accountant in zijn controleverklaring niet alleen een oordeel te geven over het getrouwe beeld, maar ook over de rechtmatigheid. Voldoen we dus aan wet- en regelgeving. Het “Interne Controleplan” is in de loop van 2007 vastgesteld door het College van B&W en dient als basis voor de jaarlijkse interne toetsing van de getrouwheid van de informatieverstrekking en rechtmatigheid van beheershandelingen. Op 18 maart jl. is het toetsingskader (normenkader) voor het dienstjaar 2013 vastgesteld door het College van B&W en tevens ter informatie naar de raad gestuurd. Voor de verbijzonderde Interne Controles (IC) en rechtmatigheidsonderzoeken in 2013 met betrekking tot de verlening van bijstandsuitkeringen WWB, IOAW/IOAZ/Bbz 2004, de verstrekking van Wmo voorzieningen, de subsidies, het leerlingenvervoer en de inkoop- en aanbesteding is een externe partij ingehuurd. Deze rapportages zullen onderdeel uitmaken van de rechtmatigheidscontrole behorende bij het dienstjaar 2013.
6.
Automatisering
Op vele fronten is in 2013 gewerkt aan de uitvoering van de gedefinieerde projecten ter realisatie van het “Informatiebeleid Vlagtwedde 2012-2015 - Op weg naar 24/7 on demand dienstverlening”. In 2013 zijn 7 projecten volledig afgerond (o.a. inrichting testserver Decos en upgrade Microsoft licenties) en 11 projecten zijn in uitvoering. De fasering hiervan loopt uiteen van “net begonnen” tot nagenoeg gereed. De overige projecten staan gepland voor 2014-2015. Daarnaast heeft er in 2013 een inventarisatie plaatsgevonden van de benodigde aanpassingen van de hardware. De uitvoering hiervan zal in 2014 plaatsvinden. Het gaat hier om de centrale systemen van de gemeente Stadskanaal waar Vlagtwedde ook gebruik van maakt. Aanschaf en ingebruikname wordt door Stadskanaal ter hand genomen. Verder zal het noodzakelijk zijn het besturingssysteem van de lokale pc’s te vervangen. Hiervoor is Vlagtwedde zelf verantwoordelijk. De hieraan verbonden kosten kunnen worden opgevangen binnen het exploitatiebudget.
7.
Drie decentralisaties (sociaal domein)
Met ingang van 1 januari 2015 worden de gemeenten in Nederland verantwoordelijk voor de Jeugdzorg, delen van de AWBZ en de Participatiewet. Om voor een soepele overgang en invoering te zorgen heeft Vlagtwedde samen met Bellingwedde een programma team. Het geld dat hiermee gepaard gaat wordt ondergebracht in een deelfonds sociaal domein (integratie uitkering). Binnen het deelfonds mogen de middelen vrij worden besteed aan de drie onderdelen (ontschot). Na drie jaar wordt het budget onderdeel van de algemene uitkering van het gemeentefonds.
5
Jeugdzorg Voor jongeren die onder jeugdzorg vallen geldt dat we de overgang zo geruisloos mogelijk willen laten verlopen. Onze gemeente heeft samen met de andere gemeenten in de provincie daarover afspraken gemaakt. Vlagtwedde wil tegelijkertijd dat de aanpak in de Jeugdzorg snel gaat veranderen, omdat zij minder geld voor de Jeugdzorg krijgt. De overdracht naar het rijk gaat gepaard met een korting van 6% oplopend tot circa 15% in 2017. Het voorlopige budget 2015 (€ 3.776.249) is nu nog gebaseerd op historische cijfers. De planning is dat ingaande 2016 wordt overgegaan naar een objectief verdeelmodel. In de komende meicirculaire 2014 wordt: Het budget voor jeugdzorg 2015 definitief vastgesteld; Compensatie voor uitvoeringskosten bekend gemaakt; Budget voor invoeringskosten jeugdzorg verhoogd (van 8 naar 40 mln landelijk); Een indicatie gegeven van de maximale toegestane afwijking (herverdeeleffecten) van de gemeentelijke budgetten 2016 (objectief model) ten opzichte van 2015 (historisch model).
AWBZ-taken
Ook voor de uitvoering van de overdracht van de AWBZ functies krijgt de gemeente in 2015 minder geld. Er is op het over te dragen budget (€ 3.637.427) een (macro)korting toegepast van circa 17% (circa € 750.000). Het budget is gebaseerd op historische gegevens. Vanuit het perspectief dat vernieuwing en verandering kunnen leiden tot ‘verdienen’ denken wij de kortingen op de budgetten te kunnen opvangen. De Wmo heeft tot doel de burgers te laten participeren, de zelfredzaamheid te vergroten en zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen. In de komende meicirculaire 2014 wordt een objectief verdeelmodel AWBZ 2016 gepubliceerd.
Participatiewet
Ook de Participatiewet valt onder de decentralisaties. Doel van de wet is om mensen met een beperking meer kansen te bieden op de reguliere arbeidsmarkt. SW-ers moeten niet langer instromen in de sociale werkvoorziening, maar aan het werk bij reguliere bedrijven. Mensen met bijstand moeten ook op loonwaarde aan de slag in het reguliere bedrijf. In de regio Oost-Groningen zijn de werkgelegenheid en de (arbeids-)participatie laag. De korting per WSW werknemer bedraagt elk jaar oplopend € 500. De subsidie wordt hiermee in zes jaar afgebouwd van € 25.900 naar € 22.700 per plek. Omdat de gemeente Vlagtwedde veel mensen in die regeling heeft en het arbeidsmarkt perspectief niet gunstig is zit hier een groot risico. Daarnaast zien we momenteel een oplopend aantal klanten in de bijstand die voor hun reintegratie ook een beroep doen op hetzelfde participatiebudget. In de uitvoering van de Participatiewet zit dan ook een aanzienlijk financieel risico.
8.
Regionale uitvoeringsdienst
Per 1 november 2013 is de omgevingsdienst Groningen van start gegaan. Zeven medewerkers zijn overgeplaatst van de gemeente Vlagtwedde naar de omgevingdienst. De omgevingsdienst voert voor de gemeente de uitvoeringstaken van de wabo en wabo plustaken uit. De front-office van de gemeente fungeert als eerste aanspreekpunt en stuurt de aanvragen door. Door de afdeling Ruimte worden periodiek gesprekken gevoerd met de omgevingsdienst over voortgang en geleverde kwaliteit.
9.
Sociale dienst Bellingwedde
In 2013 heeft Vlagtwedde voor het eerste jaar de sociale dienst voor Bellingwedde uitgevoerd. De uitkeringen zijn tijdig en rechtmatig binnen de daarvoor geldende marges verzorgd. De uitvoeringskosten ad. € 390.000 zijn ruim binnen het in rekening gebrachte budget van € 400.000 gebleven. Het van te voren ingeschatte voordeel van de samenwerking is gerealiseerd, doordat het team minder kwetsbaar is en er meer expertise is om de uitvoering op een kwalitatief hoog niveau te houden voor beide gemeenten.
10.
Samenwerking belastingen met Bellingwedde
In 2013 is de samenwerking op het gebied van lokale heffingen en de uitvoering van de wet WOZ gezocht met de gemeente Bellingwedde. De gemeente Bellingwedde verzorgt de lokale belastingen per 1 januari 2014 voor de gemeente Vlagtwedde. Ook stelt de gemeente Bellingwedde de WOZ-waarde voor alle onroerende zaken in beide gemeenten vast. De betrokken medewerkers zijn per 1 januari 2014 gedetacheerd naar de gemeente Bellingwedde.
11.
Inkoop en aanbesteding
De Aanbestedingswet 2012 is op 1 april 2013 in werking getreden. Deze wet regelt een aantal zaken die nieuw zijn ten opzichte van de huidige regelgeving. Het gaat hierbij om de begrippen:
6
- objectiviteit; - transparantie; - proportionaliteit; - maatschappelijke waarde creëren; - samenvoegen en splitsen; - beperking administratieve lasten. Daarnaast geldt voor een aantal zaken het principe “pas toe of leg uit”. In de tweede helft van 2013 is het gemeentelijke Inkoop- en Aanbestedingsbeleid aangepast aan de Aanbestedingswet 2012. Om de decentrale inkopers tijdig te informeren over de gevolgen van de wet op het dagelijks inkopen en aanbesteden, is er in maart 2013 een in company cursus georganiseerd. In 2014 zal de introductie plaatsvinden van het digitaal inkoopdossier. Middels een workflow worden de decentrale inkopers ondersteund bij het inkoopproces. Daarnaast wordt middels een checklist aangegeven welke documenten in het inkoopdossier moeten worden opgeslagen. In de vorm van een soort workshop zullen de decentrale inkopers wegwijs worden gemaakt van deze nieuwe functionaliteit binnen het document management systeem.
12.
Schatkistbankieren
De gemeente Vlagtwedde is eind december 2013 verplicht gaan schatkistbankieren. Met schatkistbankieren worden de risico’s van beleggen voor decentrale overheden tot nul gereduceerd. De invoering van verplicht schatkistbankieren is probleemloos verlopen.
13.
Financieel beleid
Nog altijd kan gesteld worden dat de financiële positie van de gemeente Vlagtwedde solide is. Dit is een gevolg van evenwichtig financieel beleid in de afgelopen jaren en van de keuzes die vanaf 2011 zijn gemaakt binnen de ombuigingstranches 2011, 2012 en 2013. In totaal bedroeg de ombuigingsoperatie 2,45 miljoen euro, waarvan in 2014 en 2015 nog € 460.000 moet worden ingevuld. Dit verdient ook de komende jaren dus nog de nodige aandacht. Maar daarmee zijn we er nog niet! Gezien het perspectief voor de nabije toekomst, werd vrij snel duidelijk dat er opnieuw forse keuzes noodzakelijk zijn, wanneer het gaat om onze financiele positie. Een vierde tranche bezuinigingen van ruim 1,5 miljoen euro staan voor de periode 2014-2017 al in de steigers. Het management is momenteel bezig invulling te geven aan dit ombuigingsplan. De decentralisaties van de Jeugdzorg, de Wmo en AWBZ en de Participatiewet zullen voor een belangrijk deel de agenda vullen voor de komende jaren en daarmee de beperkte financiële speelruimte bepalen voor eventuele aanvullende nieuwe beleidsambities.
14.
Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT)
Op 13 november 2012 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel “normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector” aangenomen. Per 1 januari 2013 is de wet in werking getreden. De WNT bevat grenzen voor de hoogte van de bezoldiging en de ontslagvergoeding van topfunctionarissen bij gemeenten, en regels over de openbaarmaking van deze gegevens. Topfunctionarissen mogen niet meer verdienen dan het wettelijk maximum: de WNT-norm. Jaarlijks wordt dit bedrag vastgesteld in een ministeriële regeling. De WNT norm voor 2013 bedraagt € 228.599,- . Onder het begrip “topfunctionaris” vallen bij gemeenten de gemeentesecretaris en de griffier. Ingevolge deze wet moet de bezoldiging van onze gemeentesecretaris en griffier vanaf de jaarrekening 2013 openbaar worden gemaakt, ook wanneer deze de norm niet overschrijdt. Verantwoording vindt plaats in de toelichting op het overzicht van baten en lasten.
15.
Emslandermeer
Op 4 maart is Parc Emslandermeer failliet verklaard. Het faillissement is op het moment van dit schrijven nog niet afgehandeld. Alle vorderingen zijn in beeld, bij de curator ingediend en door ons voorzien als mogelijk oninbaar. Zodra de financiële consequenties van het faillissement in beeld zijn, zal onze raad zich hierover nog moeten buigen. De gemeente Vlagtwedde heeft een vordering op het Parc in de vorm van een achtergestelde lening en uitgestelde rentebetaling. Deze 2 posten waren reeds voorzien en leveren voor 2013 dus geen extra last op. De toeristenbelasting wordt altijd een jaar na afloop van het boekjaar opgelegd. Dit betekent dat de toeristenbelasting 2013 van het vakantiepark eveneens is voorzien, voor een bedrag van € 46.968.
7
Gemeentefonds De volgende mutaties hebben in het jaar 2013 plaatsgevonden met betrekking tot de algemene uitkering.
Uitkeringsjaar 2011 (exclusief COA) De algemene uitkering 2011 is op 20 december 2013 definitief vastgesteld op € 15.370.329 ( exclusief de decentralisatie- en integratie uitkeringen). De mutaties in 2013 hebben geleid tot een voordeel ter grootte van € 17.000 (Raad 19-11-2013 (sept. circ. 2013) en B&W 21-01-2014 (dec. circ. 2013)).
Uitkeringsjaar 2012 (exclusief COA) De mutatie van de algemene uitkering over het jaar 2012 bedraagt € 57.000 voordelig (Raad 24-09-2013 (zomernota), Raad 19-11-2013 (sept.circ. 2013) en B&W 21-01-2014 (dec. circ. 2013)).
Uitkeringsjaar 2013 (exclusief COA) De primitieve begroting 2013 is gebaseerd op de junicirculaire 2012. Nadien zijn er nog verschenen de septembercirculaire 2012, decembercirculaire 2012, meicirculaire 2013, septembercirculaire 2013 en decembercirculaire 2013. Dit ziet er in cijfers als volgt uit: Stand van zaken Junicirculaire 2012 (= begroot 2013) (excl. COA) (bedrag is inclusief € 2.464.520 WMO-uitkeringen) Mutaties septembercirculaire 2012 Ontwikkeling uitkeringsfactor: Accres (1 pnt neg.) Corr. BTW verhoging ter voorkoming van dubbele compensatie (6 pnt neg.) Kinderopvangtoeslag voor doelgroepouders Bevolkingskrimp DU invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg DU Centrum voor jeugd en gezin DU zichtbare schakel IU Wmo actualisatie Mutatie aantallen Stand van zaken Septembercirculaire 2012 (Raad nov. 2012) (bedrag is inclusief € 2.480.994 Wmo-uitkeringen) Mutaties decembercirculaire 2012 Ontwikkeling uitkeringsfactor (uitdeling verdeelreserve 2011 (2 pnt pos.) IU Wmo Mutaties aantallen ( eenouderhuishoudens, uitk. gerechtigden klantenpot. reg., oeverlengte binnenwater, OAD, opp. beb. buitengeb., en woonkernen en inwoners)
Mutaties WOZ waarden Stand van zaken Decembercirculaire 2012 (Raad juli 2013) (bedrag is inclusief € 2.504.658 Wmo-uitkeringen) Mutaties Meicirculaire 2013 Ontwikkeling uitkeringsfactor: Ontwikkeling uitkeringsbasis( 1 pnt neg.) Ontwikkeling accres (14 pnt neg.) Acress 2012 verwerkt in 2013 ( 16 pnt neg.) Daling WOZ waarden Integratie uitkering Wmo
8
€
17.320.830
-
10.996
+ + + + + €
65.977 23.823 63.928 22.031 10.627 46.060 16.474 84.193 17.294.961
+ +
22.011 23.664
+ + €
40.817 63.220 17.444.673
+ +
11.094 144.226 177.509 32.725 10.114
Mutatie aantallen (bijstandsontvangers, lage inkomens, uitkeringsontvangers, bedrijfsvestigingen en inwoners)
Mutaties aantallen (leerlingen VO) DU centrum voor jeugd en gezin DU invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg DU Impuls brede scholen en combinatiefuncties Winstwaarschuwing 2012 (vrijval balanspost) Stand van zaken Meicirculaire 2013 (Raad sept. 2013) (bedrag is inclusief € 2.514.772 WMO-uitkeringen) Mutaties septembercirculaire 2013 Ontwikkeling uitkeringsfactor: Ontwikkeling uitkeringsbasis( 1 pnt pos.) Ontwikkeling accres (2 pnt neg.) Armoedebeleid Integratie uitkering Wmo DU centrum voor jeugd en gezin Digitaal klantdossier Daling WOZ waarden Mutatie aantallen ( eenouderhuishoudens, uitkeringsontvangers en inwoners)
Stand van zaken Septembercirculaire 2013 (= Raad nov. 2013) (bedrag is inclusief € 2.544.834 Wmo-uitkeringen)
+ 101.271 + 12.266 6.664 + 33.329 + 35.520 € 17.330.405 + 100.000 € 17.430.405
+ + + + -
11.095 22.191 9.797 30.062 3.801 697 1.003
€
8.830 17.446.231
Mutaties decembercirculaire 2013 Ontwikkeling uitkeringsfactor: Onderuitputting departementale begr.(3 pnt neg) 33.345 Ontwikkeling accres (herfstakkoord)(10 pnt pos.) + 111.150 Uitdeling verdeelreserve (1 pnt pos.) + 11.115 Uitvoeringskosten inburgering + 3.123 Mutatie aantallen ( uitkeringsontvangers, eenouder huishoudens en inwoners) + 28.132 Stand van zaken Decembercirculaire 2013(excl. COA) (B&W 210114) € 17.566.406 (bedrag is inclusief € 2.544.834 Wmo uitkering) Mutaties na balansdatum Nog te betalen 311213 Stand van zaken jaarrekening 2013 (bedrag is inclusief € 2.544.834 Wmo uitkering)
-
23.607
€
17.542.799
Dit betekent ten opzicht van de november raad 2013 een voordeel van € 96.568. Hiertegenover staan lasten ter grootte van € 3.123 ( uitvoeringskosten inburgering). De bate is als volgt verantwoord in de jaarrekening 2013: Algemene uitkering 2013 Wmo 2013
€ €
14.997.965 2.544.834
Totaal
€
17.542.799
9
Herijking gemeentefonds/ invoering BAG De herverdeeleffecten van het eerste deel van de herijking van het gemeentefonds in combinatie met de invoering van de BAG zijn eind maart 2014 bekend gemaakt. Voor de gemeente Vlagtwedde betekent dit een korting op het gemeentefonds van voorlopig € 360.000. In hoofdlijnen hebben deze herverdeeleffecten betrekking op: 1. Minder geld voor wegen & water buitengebied en meer voor wegen & water stedelijk gebied. 2. Minder geld voor onderwijshuisvesting VO. 3. Invoering BAG. Deze korting is voorlopig omdat: De onderzoeksgegeven nog moeten worden geactualiseerd van 2010 naar 2014; De gemeente Vlagtwedde zich heeft aangesloten bij de actie groep BAG gemeenten onder leiding van de gemeente Ermelo. De gemeente Vlagtwedde ondervindt nl. nadeel van de invoering van de BAG door relatief veel bijzondere woongebouwen die in de BAG niet volledig meer meetellen. De actie groep is van mening dat de BAG gemeenten niet op achterstand moeten worden gesteld. Hierover zijn nu gesprekken gaande met het ministerie. Het definitieve herverdeeleffect wordt bekend gemaakt in de meicirculaire 2014. Verder nog van belang is dat: De financiële gevolgen van deel twee van de herijking van het gemeentefonds in de meicirculaire 2015 bekend worden gemaakt; Er een suppletie uitkering komt voor de gewenning aan de financiële gevolgen van de herijking van het gemeentefonds. Het is nog niet duidelijk hoe die eruit komt te zien.
Analyse rekeningresultaat In de zomernota hebben wij het rekeningresultaat 2013 geprognosticeerd op € 260.000 (positief), namelijk het saldo van de posten “onvoorzien”. Het uiteindelijke resultaat bedraagt € 825.000 (positief). Dit betekent een voordeel ten opzichte van de zomernota van € 565.000. Het voordeel ad € 565.000 wordt veroorzaakt door diverse posten. Een gedetailleerde analyse is opgenomen in de programmaverantwoording. Hieronder volgt een opsomming van een aantal belangrijke posten (> € 40.000) die verantwoordelijk zijn voor het positieve resultaat. Met de verschillen in apparaatskosten is hierbij geen rekening gehouden, aangezien dit over het algemeen verschuivingen tussen producten zijn. -
Voordeel op kosten rioleringen, vooral door lagere kapitaallasten (rentedeel) en correctie milieuheffing op electra van pompen en gemalen Voordelig saldo op Wmo; voor de specificatie zie programma 5 Exploitatievoordeel peuterspeelzaalwerk 2012 Stichting RZijn Nadelen op de exploitatiekosten voor de zwembaden: energie, entreegelden en salarissen van ingehuurd personeel Op de sportvelden zijn er nadelen op CT kosten en energiekosten Algemene uitkering 2011 en 2012 Algemene uitkering 2013 Na de zomernota is nog toegevoegd aan de onvoorzien posten Toevoeging aan de voorziening dubieuze debiteuren De primitief begrote tweede tranche bezuinigingen is nog niet ingevuld Rente saldireserve 4% in plaats van 1,5% Voordelig saldo op rente kort geld Hogere toevoeging van rente aan de reserves Hogere onderhoudslasten traktie Afroming reserves ten gunste van de exploitatie Voordelen op salaris- en personeelskosten, als volgt gespecificeerd: * inhuur beveiligingscoördinator € 20.000 N * meer salaris- en studiekosten afd. M&A € 22.000 N
10
€ € €
102.000 V 499.000 V 54.000 V
€ € € € € € € € € € € €
54.000 40.000 91.000 96.000 27.000 95.000 50.000 200.000 75.000 46.000 41.000 45.000
N N V V V N N N V N N V
* inhuur applicatiebeheerder van Stadskanaal * niet ingevulde vacatureruimte afd. facilitaire zaken * voordelen op reis- en studiekosten afd. facilitaire zaken * minder salariskosten afd.ruimte i.v.m. overgang naar ODG * inzet formatie afd. ruimte ten bate van projecten * afd.samenleving: voordelen door niet ingevulde vacatureruimte en door samenwerking soc.dienst Bellingwedde * voordeel overige personeelskosten afd. ruimte binnendienst * diversen
€ € € € €
38.000 30.000 16.000 30.000 60.000
€ € €
40.000 V 57.000 V 4.000 N
Diversen
N V V V V
€
149.000 V
€
47.000 N
€
565.000 V
Bestemming resultaat 2013 Het rekeningresultaat over 2013 ad. € 825.365 is in de balans per 31 december 2013 verantwoord als onverdeeld resultaat. Voorgesteld wordt dit resultaat als volgt te bestemmen: - Van het overschot op de Wmo 2013 ad. € 498.601 een bedrag van € 424.695 (i.v.m. plafond reserve) toevoegen aan de bestemmingsreserve Wmo - Het van RZijn teruggevorderde exploitatieoverschot peuterspeelzaalwerk 2012 storten in een nieuw te vormen bestemmingsreserve “jeugdzorg en educatie” (B&W 191113) - Het voordelige resultaat op riolering in 2013 storten in een nieuw te vormen egalisatiereserve riolering - Het resterende rekeningresultaat toevoegen aan de algemene reserve Totaal
11
€
424.695
€
53.617
€ €
102.174 244.879
€
825.365
12
Balans met toelichting
13
Balans voor Activa
31-12-2013
01-01-2013
Vaste Activa Materiële vaste activa investeringen met een economisch nut investeringen met een economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing wordt geheven investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut
€
23.649.442
€
23.547.786
€
8.432.361
€
9.290.895
€ €
560.513 32.642.316
€ €
525.425 33.364.106
€
74.647
€
74.647
€ € € € € €
310.599 1.251.106 1.649.319 3.300.001 1.067.912 7.653.584
€ € € € € €
310.599 1.844.511 1.624.165 3.300.001 1.074.729 8.228.653
€
40.295.900
€
41.592.758
€
2.705.683
€
2.851.529
€ €
42.398 2.748.081
€ €
41.581 2.893.109
€ € € € €
3.448.514 772.748 5.000.000 1.496.407 10.717.669
€ € € € €
3.280.392 6.507.418 1.689.127 11.476.937
€
580.362
€
939.970
€ € €
908.974 75.400 984.374
€ € €
866.265 29.799 896.063
Totaal vlottende activa
€
15.030.486
€
16.206.079
Totaal Generaal
€
55.326.386
€
57.798.837
Financiële vaste activa Kapitaalverstrekking aan: - deelnemingen Leningen aan: - woningbouwcorporaties - deelnemingen Overige langlopende leningen Overige uitzettingen rentetypische looptijd > 1 jaar Bijdragen aan activa van derden
Totaal vaste activa
Vlottende activa Voorraden Grond- en hulpstoffen: - niet in exploitatie genomen gronden Onderhanden werk: - bouwgronden in exploitatie Uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar Vorderingen op openbare lichamen Rekening-courantverhoudingen Kasgeldleningen/spaartegoeden Overige vorderingen Liquide middelen Kas- en banksaldi Overlopende activa Te ontvangen Rijksbijdragen met specifiek bestedingsdoel Overige vooruitbetaalde bedragen en transitoria
14
resultaatbestemming Passiva
31-12-2013
01-01-2013
Vaste passiva Eigen vermogen Reserves - Algemene reserves - Bestemmingsreserves
€ € € € €
21.258.841 24.530.350 45.789.191 825.365 46.614.556
€ € € € €
20.438.679 26.587.180 47.025.859 1.618.716 48.644.575
€
2.914.804
€
2.689.146
€ € €
384.840 310.599 695.439
€ € €
451.445 326.554 777.999
€
50.224.799
€
52.111.720
Vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar Overige schulden
€
4.011.192
€
4.651.363
Liquide middelen Kas- en banksaldi
€
417
€
1.663
€ € €
1.030.472 59.505 1.089.977
€ € €
1.005.126 28.966 1.034.092
Totaal vlottende passiva
€
5.101.587
€
5.687.117
Totaal Generaal
€
55.326.386
€
57.798.837
Gewaarborgde geldleningen
€
19.438.304
€
19.930.589
Gerealiseerd resultaat Voorzieningen - Voorzieningen Vaste schulden met een rentetypische looptijd > 1 jaar Onderhandse leningen van: - binnenlandse banken en ov. financiële instellingen - binnenlandse bedrijven
Totaal vaste passiva
Vlottende passiva
Overlopende passiva Voorschotten Rijksbijdragen met specifiek bestedingsdoel Overige vooruitontvangen bedragen en transitoria
15
Toelichting op de balans per 31 december 2013 Resultaatbestemming De bij resultaatbestemming 2012 voorgestelde stortingen in en onttrekkingen aan reserves zijn – conform voorstel – verwerkt in het boekjaar 2013. Voor het boekjaar 2013 wordt een rekeningsaldo van € 825.365,- gepresenteerd. Voorgesteld wordt hiervan op voorhand € 580.486,- te storten in een drietal bestemmingsreserves. Het resterende rekeningsaldo kan worden toegevoegd aan de algemene reserve. Na besluitvorming zal de resultaatbestemming 2013 in het boekjaar 2014 worden verwerkt. Waarderingsgrondslagen Materiële vaste activa De materiële vaste activa bestaan uit investeringen met een economisch nut en investeringen in openbare ruimten met een maatschappelijk nut. De investeringen met economisch nut betreffen activa die kunnen bijdragen aan het genereren van middelen en/of verhandelbaar zijn. De waardering geschiedt tegen de verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs verminderd met bijdragen van derden die in directe relatie staan met het actief. Reserves worden niet in mindering gebracht op deze activa. De waardering van investeringen in openbare ruimten met een maatschappelijk nut geschiedt tegen verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs verminderd met bijdragen van derden die in directe relatie staan met het actief en verminderd met onttrekkingen uit reserves. Afschrijving vindt plaats naar rato van de verwachte gebruiksduur of nuttigheidsduur. Financiële vaste activa De verstrekte langlopende leningen worden gewaardeerd op basis van de nominale waarde minus aflossingen. De deelnemingen zijn gewaardeerd op basis van de verkrijgingprijs. De kapitaalverstrekkingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. De uitgezette (belegde) gelden zijn gewaardeerd op de (gegarandeerde) nominale waarde. Conform artikel 63 van het BBV zijn voorzieningen wegens mogelijke oninbaarheid van langlopende vorderingen verrekend met de nominale waarde van die vorderingen. Dit is het geval voor de lening Takkenkamp (Emslandermeer), en de vordering op “verkoop Vennootschap BV” (ontstaan na verkoop Essent aandelen). Dit alles voor een totaalbedrag van € 1.817.903,- per jaareinde. Overigens is de situatie omtrent de lening Takkenkamp op dit moment wel erg actueel geworden, gezien het recent aangekondigde faillissement van het park Emslandermeer. Over de financiële afwikkeling hiervan zal in de loop van 2014 ongetwijfeld meer duidelijk worden. De verwachting is dat de (100% voorziene) lening volledig moet worden afgeboekt. Voorraden De in exploitatie genomen bouwgronden werden tot dit boekjaar steeds gewaardeerd tegen de gemaakte kosten verminderd met de opbrengst van de grondverkopen. Periodiek worden de kostprijsberekeningen van de complexen geactualiseerd. Geconstateerde tekorten worden ten laste van het resultaat verantwoord. De voordelen worden bij het afsluiten van het complex in het resultaat opgenomen. Gezien de huidige economische situatie, en de invloed daarvan op met name de ontwikkeling van bedrijventerreinen, is in 2011 een voorziening getroffen om dit risico af te dekken. De voorraden zijn voor een totaalbedrag van € 1.860.000 afgewaardeerd naar een reëel bedrag ergens tussen de boekwaarde (aankoop- en bijkomende kosten minus opbrengst grondverkopen) en agrarische waarde. Conform de geldende voorschriften is deze voorziening in mindering op de activa gebracht.
16
Reserves De fictieve rentebaten met betrekking tot de saldireserve (4% bespaarde rente), de gebonden bestemmingsreserves en de voorzieningen (beiden 1,5% bespaarde rente) worden ten gunste van de exploitatie gebracht. De fictieve rentebaten (1,5% bespaarde rente) met betrekking tot de algemene reserve en de bestemmingsreserves worden aan deze reserves toegevoegd. Voorzieningen Voorzieningen zijn gevormd voor kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. Daarnaast zijn tevens voorzieningen gevormd voor van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van nog niet bestede uitkeringen van Europese en Nederlandse overheidslichamen met een specifiek bestedingsdoel. Deze bedragen moeten worden verantwoord als vooruitontvangen middelen onder de overlopende passiva. Tenslotte zijn voorzieningen gevormd voor verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten. En voor op de balansdatum bestaande risico’s terzake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen, waarvan de omvang redelijkerwijs te schatten is. Voor wat betreft de riolering geldt voor het vormen van een voorziening een afwijkend regime. Dit wordt in de volgende alinea nader toegelicht. Rioleringen: activeren, voorzieningen en reserves Op 4 maart 2014 is het Verbreed Gemeentelijk Riolering Plan 2014-2018 vastgesteld. Bij het vorige GRP was ervoor gekozen de heffing, bij onveranderd beleid, tot in lengte van dagen gelijk te laten. Om bezuinigingsredenen is dit nu gewijzigd. De rioolheffing blijft gebaseerd op de dekking van alle noodzakelijke investeringen, maar er wordt minder gespaard voor de toekomst. Door daarnaast investeringen met een hoge rente vervroegd af te lossen kan de heffing ingaande 2014 fors dalen. In de toekomst wordt een stapsgewijze stijging van de heffing, in perioden van vijf jaar, voorzien. Er is één voorziening voor vervangingsinvesteringen van rioleringen, en één bestemmingsreserve voor groot onderhoud. Aan de bestemmingsreserve voor groot onderhoud wordt jaarlijks een deel van het riooltarief (conform vGRP) toegevoegd, en de kosten voor reiniging en inspectie van rioleringen worden eraan onttrokken. De jaarlijkse stortingen in de voorziening voor vervanging zijn gebaseerd op de berekeningen uit het vGRP. Zolang er nog oude investeringen met hoge rente op de balans staan, wordt het saldo van deze voorziening aan het einde van elk jaar gebruikt om die oude investeringen vervroegd af te lossen. Nieuwe investeringen worden geactiveerd en afgeschreven conform de verwachte gebruiksduur. Ook in het boekjaar 2013 is op deze wijze gewerkt. Er wordt tevens voorgesteld vanaf dit boekjaar de overschotten en tekorten op riolering te verrekenen met een nieuw te vormen egalisatiereserve. Overige activa en passiva De waardering van de overige activa en passiva geschiedt tegen nominale waarde. Wanneer hiervan wordt afgeweken, is dit in de toelichting bij de desbetreffende post vermeld.
17
Toelichting op de individuele posten van de balans ACTIVA De activa zijn onder te verdelen in vaste activa en vlottende activa. Vaste Activa De vaste activa kunnen onderscheiden worden naar hun aard; - stoffelijk (materiële vaste activa) en - financiële vaste activa. 1. Materiële vaste activa € 32.642.316 (€ 33.364.106) Het verloop van de boekwaarde in 2013 is als volgt: Boekwaarde per 1 januari Bij: vermeerderingen: - investeringen
€
33.364.106 3.709.285
Af: verminderingen: - bijdragen derden - afschrijvingen - afboeking riolering t.l.v. voorziening - afboeking t.l.v. algemene reserve (verkoop aandelen Essent) Totaal verminderingen
€
96.132 4.431.075
Boekwaarde per 31 december
€
32.642.316
650.742 2.621.026 1.063.175
De samenstelling van de materiële vaste activa is als volgt: primo 2013 Economisch nut - gronden en terreinen - bedrijfsgebouwen - grond- weg- en waterbouwkundige werken - rioleringen - vervoermiddelen - machines en installaties - overige vaste activa Maatschappelijk nut - grond- weg en waterbouwkundige werken - overige vaste activa
€
767.608 19.029.305 1.030.000 9.290.895 441.089 271.959 2.007.825
ultimo 2013 €
510.195 15.230
Totaal
€
18
33.364.106
767.608 19.004.021 974.472 8.432.361 617.709 312.594 1.973.038 529.012 31.501
€
32.642.316
Toelichting op de materiële activa:
Gronden en terreinen Het betreffen de boekwaarden van scholen, sportparken, gymlokaal en sporthal Ter Apel, zwembad Ter Apel, de brandweerkazerne in Vlagtwedde, de werkplaats in Ter Apel, de MFA in Vlagtwedde en het kindercentrum in Ter Apel.
Bedrijfsgebouwen De belangrijkste posten zijn (bedragen > € 200.000): primo 2013 - verbouwingen gemeentehuis € 603.000 - sporthal Ter Apel en sportzaal Vlagtwedde 282.000 - brandweergarages Ter Apel en Vlagtwedde 605.000 - Pork, uitbreiding schoolgebouw 332.000 - Barnflair, uitbreiding schoolgebouw en gymlokaal 521.000 - school de Rots, uitbreiding 343.000 - nieuwbouw OBS De Vlinder 1.861.000 - politiebureau Ter Apel 264.000 - MFA Vlagtwedde 3.850.000 - jeugdgebouw Sellingen 210.000 - nieuwbouw gymlokaal De Vlinder 796.000 - kindercentrum Ter Apel 2.238.000 - jeugdgebouw Hoofdstraat 54 Ter Apel 464.000 - nieuwbouw OBS Plaggenborg 837.000 - RSG, nieuwbouw en verbouwingen 2011 1.911.000 - School W.Lodewijck, permanente uitbr. 2012 328.000
ultimo 2013 € 686.000 253.000 590.000 321.000 500.000 337.000 1.836.000 255.000 4.011.000 204.000 787.000 2.213.000 450.000 815.000 1.855.000 332.000
Grond-, weg- en waterbouw (economisch nut) Het betreft hier hoofdzakelijk de kunstgrasvelden in Ter Apel en Vlagtwedde.
Rioleringen De investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven, worden apart op de balans verantwoord. Voor de vermindering van de boekwaarde van de rioleringen wordt verwezen naar de toelichting op de balans, onderdeel waarderingsgrondslagen “rioleringen: activeren, voorzieningen en reserves”.
Vervoermiddelen Het gaat hier om dienstauto’s en -busjes, een vrachtauto’s, tractor, gazonmaaier en fietsen voor de medewerkers van de buitendienst. In 2013 is voor € 210.000 geïnvesteerd in busjes.
Machines en installaties De belangrijkste posten per jaareinde zijn de telefooncentrale met toestellen (€ 53.000), drie zoutstrooiers (€ 52.000), een klepelmaaier (€ 43.000) en de noodstroomaggregaat (€ 78.000).
Overige vaste activa De belangrijkste posten zijn (bedragen > € 30.000): - meubilair/toestellen gymlokalen - meubilair/speeltoestellen div. scholen OBS - meubilair/inrichting MFA Vlagtwedde 19
€
primo 2013 47.000 199.000 114.000
€
ultimo 2013 40.000 201.000 107.000
- aanschaf lesmethoden diverse OBS - inrichting Westermarke t.b.v. RSG - openbare verlichting - nostalgische verlichting vesting Bourtange - skatebaan Ter Apel - herinrichting raadzaal + raadsinformatiesysteem - veldverlichting kunstgrasvelden TA en Vlw. - schoolplein Bonifatiusschool - RSG inrichting lokaal techniek breed - Inrichting lokalen VO AZC - RSG inrichting PSO leslokaal
182.000 57.000 586.000 36.000 37.000 102.000 71.000 33.000 262.000 49.000 50.000
168.000 53.000 687.000 35.000 36.000 79.000 68.000 31.000 242.000 45.000 47.000
Grond-, weg- en waterbouw (maatschappelijk nut) Het betreft hier: - wegen - bruggen en oevers - RSG aanpassing schoolterrein
€
primo 2013 22.000 306.000 182.000
€
ultimo 2013 30.000 321.000 178.000
2. Financiële vaste activa € 7.653.584 (€ 8.228.653) Op de balans zijn de financiële vaste activa gesplitst in kapitaalverstrekkingen, verstrekte langlopende geldleningen, overige uitzettingen met een rentetypische looptijd > 1 jaar en bijdragen aan activa van derden. a. Kapitaal verstrekkingen aan deelnemingen € 74.647 (€ 74.647) De deelnemingen betreffen de navolgende aandelen (ongewijzigd in 2013): - 16.458 aandelen BNG - aandelen Waterbedrijf - 177.645 aandelen Enexis Holding N.V. - 177.645 aandelen Publiek Belang Elektr.productie B.V. (Borssele) - 177.645 aandelen Attero Holding B.V. - 2.374 aandelen Vordering op Enexis B.V. - 2.374 aandelen Verkoop Vennootschap B.V. - 2.374 aandelen Cross Border Lease Vennootschap B.V. - 2.374 aandelen Claim Staat Vennootschap B.V. Totaal
nominale waarde ultimo 2013 €
37.341 3.176 34.032 (*) 1 (*) 1 (*) 24(**) 24(**) 24(**) 24(**)
€
74.647
De deelnemingen hebben geleid tot de volgende dividendopbrengsten: - BNG; dividend € 1,49 per aandeel - Enexis Holding N.V. € 0,7649540 per aandeel - Attero Holding N.V. € 0,0501 per aandeel - Verkoop Vennootschap B.V. € 3,00 per aandeel agiouitk.
dividend 2013 € 24.522 € 135.890 € 8.900 € 7.122
Uit de verhouding dividend versus nominale waarde blijkt dat de werkelijke waarde van deze deelnemingen aanmerkelijk hoger is dan de nominale waarde.
20
Na de verkoop van de aandelen Essent N.V. in 2009 is de gemeente aandeelhouder geworden van zeven vennootschappen(*)(**). Drie (*) van deze vennootschappen zijn nodig om de bedrijfsonderdelen van Essent onder te brengen die niet konden of mochten worden verkocht. De overige vier (**) vennootschappen hebben geen operationele activiteiten, maar beheren de rechten en verplichtingen van de aandeelhouders. Zij kunnen worden geliquideerd nadat het gestelde doel is bereikt. b. Leningen aan woningbouwcorporaties, deelnemingen en overige verbonden partijen € 1.561.705 (€ 2.155.110) De specificatie is: primo 2013 ultimo 2013 leningen woningbouw (woongroep Acantus) € 310.599 € 310.599 leningen aan deelnemingen: - achtergestelde lening Enexis B.V. 242.319 242.319 - leningen aan “Vordering op Enexis B.V. “ 1.602.192 1.008.788 - lening aan “Verkoop Vennootschap B.V.” 524.506 524.506 subtotaal € 2.679.616 € 2.086.211 voorziening langlopende vorderingen: - lening aan “Verkoop Vennootschap B.V.” -524.506 -524.506 Totaal
€
2.155.110
€ 1.561.705
De post leningen aan “Vordering op Enexis B.V.” betreft een viertal leningen, welke als aandeelhouderslening zijn verstrekt aan Enexis, ter herfinanciering van een gedeelte van een bestaande bruglening van Essent N.V. Deze leningen worden in vier delen afgelost in de jaren 2012, 2014, 2016 en 2019. De rente wordt jaarlijks achteraf betaald. Inmiddels zijn twee van de leningen afgelost, want de lening aflopend in 2014 is reeds in 2013 vervroegd afgelost. Er resteert nog een saldo van € 1.008.788 . De gemeente heeft ook een lening verstrekt aan “Verkoop Vennootschap B.V.” (afsplitsing van een deel van de verkoopopbrengst) , resterend saldo € 524.506. Deze dient als zekerheid voor mogelijke claims voortvloeiende uit de transactie- of rechtshandelingen van de verkoop. Omdat op dit moment geen inschatting gemaakt kan worden of deze vermogens aangewend zullen moeten worden ter dekking van claims, wordt deze lening 100% voorzien. c. Overige langlopende leningen € 1.649.319 (€ 1.624.165) De specificatie is: primo 2013 - sport algemeen € 169.468 - hypothecaire leningen ambtenaren 1.815 - lening stichting welzijn 533.942 - leningen RSG Ter Apel 847.449 - lening opstartkosten soc.dienst Bellingwedde 71.491 - stimuleringsleningen part.woningverbetering 0 - VROM startersleningen 0 - achtergestelde lening Takkenkamp 1.234.362 subtotaal 2.858.527 voorziening langlopende vorderingen: - achtergestelde lening Takkenkamp -1.234.362 Totaal
€
21
1.624.165
ultimo 2013 € 156.982 0 519.911 815.321 80.000 40.555 ** 36.550 ** 1.293.397 * 2.942.716 -1.293.397 * € 1.649.319
*De rente 2012 is toegevoegd aan de langlopende lening. De rente over 2013 is ook (nog) niet voldaan, maar wordt verantwoord onder de kortlopende vorderingen. Omdat er onzekerheid bestaat over de volwaardigheid van deze lening is een voorzieningen gevormd. ** Dit zijn de leningen die via SVN zijn uitgezet bij particulieren. Het deel van de gelden wat bij SVN is geparkeerd, maar nog niet bij cliënten is uitgezet, is verantwoord onder de kortlopende vorderingen. d. Overige uitzettingen > 1 jaar € 3.300.001 (€ 3.300.001) De specificatie is: primo 2013 - ABN/AMRO asset management € 3.300.001
ultimo 2013 € 3.300.001
De actuele waarde bedraagt per 31 december 2013 € 4.103.181 . Vermeld dient te worden dat dit beleggingsproduct momenteel staat aangemerkt als een zgn. “single A” rating product. Gemeenten mogen in principe alleen beleggen met partijen en in producten met minimaal een AA rating. Een uitzondering is echter gemaakt voor reeds bestaande – langlopende – producten. Dit product loopt tot 2015. e. Bijdragen in activa van derden € 1.067.912 (€ 1.074.729) De specificatie is: primo 2013 - duurzame woningaanpassingen (WMO) 463.577 - bijdrage kleedvoorzieningen FC Ter Apel 177.125 - bijdrage in seniorenwoningen Sellingen 198.627 - kleedvoorzieningen/scheidsrechtersruimte sportpark Vlagtwedde 235.400 Totaal
€
22
1.074.729
ultimo 2013 489.431 172.415 196.669 209.397 € 1.067.912
Vlottende Activa Vlottende activa zijn activa welke op korte termijn in liquide middelen omgezet kunnen worden. Te onderscheiden zijn de voorraden, de uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar, de liquide middelen en de overlopende activa. 1. Voorraden € 2.748.081 (€ 2.893.109) De voorraden betreffen: - Niet in exploitatie genomen gronden waarvan voorzien i.v.m. verwachte verliezen € - Bouwgronden in exploitatie waarvan voorzien i.v.m. verwachte verliezen Totaal voorraden
€
primo 2013 4.551.528 -1.700.000 2.851.528
ultimo 2013 4.405.683 -1.700.000 € 2.705.683 €
€
€
201.581 -160.000 41.581
€
202.398 -160.000 42.398
€
2.893.109
€
2.748.081
a.
Niet in exploitatie genomen gronden € 2.705.683 (€ 2.851.528) Dit betreffen de overige gronden. Voor een overzicht wordt verwezen naar de bijlagen. Een belangrijk onderdeel van de overige gronden zijn de gronden die bestemd zijn voor de 2e fase van de revitalisering van het bedrijventerrein Zuid-Groningen. In 2011 is een voorziening gevormd in verband met een verwacht tekort op deze grondexploitatie. De boekwaarde bedroeg op de balans per 31 december 2013 ruim € 4,4 miljoen ; hiervan is € 1,7 miljoen voorzien. De voorziening is conform de voorschriften in mindering gebracht op de activa.
b.
Bouwgronden in exploitatie € 42.398 (€ 41.581) Dit betreft het Industrieterrein Sellingen-dorp. De boekwaarde van deze grondexploitatie bedraagt per ultimo 2013 € 202.398 , waarvan € 160.000 is voorzien.
2.
Uitzettingen met en rentetypische looptijd < 1 jaar € 10.717.669 (€ 11.476.937) primo 2013
ultimo 2013
Vorderingen op openbare lichamen: Vordering inzake OB / BCF Overige vorderingen op openbare lichamen
€ € €
2.647.809 632.583 3.280.392
€ € €
2.276.650 1.171.864 3.448.514
Kasgeldleningen/spaartegoeden
€
6.507.418
€
5.000.000
Rekening-courantverhoudingen SVN
€
0
€
€
570.232 1.412.982 285.341 275.866 26.357 2.570.778
€
772.748 *
Overige vorderingen: Subadministratie debiteuren Bij jaarrekening opgenomen vorderingen Opgenomen vorderingen voorgaande jaren Belastingdebiteuren Vorderingen personeel inzake fiscale regelingen Totaal vorderingen
23
€
€
544.597 1.400.388 135.792 363.350 15.991 2.460.118
Voorziening dubieuze debiteuren Voorziening dubieuze belastingdebiteuren Subtotaal Totaal
€
- 781.651 - 100.000 1.689.127
€
- 863.711 - 100.000 1.496.407
€
11.476.937
€
10.717.669
Van de subadministratie debiteuren was per 3 april 2014 € 230.073,- (42%) nog niet ontvangen. Voor een meer gedetailleerde specificatie van de vorderingen wordt verwezen naar de bijlagen. * Dit is het deel van de bij SVN uitgezette gelden, bestemd voor duurzaamheidsleningen en startersleningen, wat nog niet is uitgezet bij cliënten. De belangrijkste bedragen uit de subadministratie debiteuren betreffen (> € 30.000): Vereniging Protestants Christelijk Onderwijs (VPCO) 110.000 Gemeente Stadskanaal 37.000 ABN AMRO bank 43.000 Camping de Papaver 33.000 Emslandermeer, rente lening 2013 (voorzien) 62.000 De belangrijkste bij jaarrekening opgenomen vorderingen betreffen (> € 30.000): - WWB 2013 (is voor een bedrag van € 645.000 voorzien) 1.064.000 - Nedvang, vergoeding nascheiding plastics 65.000 - Toeristen- en forensenbelasting 2013 138.000 - RZijn, ouderbijdragen peuterspeelzaalwerk 2013 35.000 - RZijn, bijdragen gebruik MFA 2013 34.000 De belangrijkste opgenomen vorderingen voorgaande jaren betreffen (> € 30.000): - Nedvang, vergoeding nascheiding plastics 105.000 3. Liquide middelen € 580.362 (€ 939.970) Specificatie kas- en banksaldi:
primo 2013
Kas Kas publiekszaken Postbank Rabobank ABN/AMRO ING bank publiekszaken B.N.G. B.N.G. inz. schatkistbankieren Irischeques Totaal kas- en banksaldi 4.
€
€
8.808 600 426.542 33.879 32.857 28.113 406.596 0 2.575 939.970
ultimo 2013 €
€
6.955 600 7.220 19.753 123 3.171 418.238 123.327 975 580.362
Overlopende activa € 984.374 (€ 896.063) De specificatie is als volgt:
primo 2013
Voorschotten rijksbijdr. specifieke besteding Vooruitontvangen bedragen
24
ultimo 2013
€
866.265 29.799
€
908.974 75.400
€
896.063
€
984.374
a. Te ontvangen Rijksbijdragen met een specifiek bestedingsdoel € 908.974 (€ 866.265) Bedragen in € Saldo per 01/01/2013 Min.SZW, WWB budget 25% regeling Prov.Groningen, agenda v/d veenkoloniën COA, inz VO onderwijs 2011-2012
Toevoegingen Ontvangen Saldo per /verrekende 31/12/2013 bedragen 99.595 99.595 2.298
2.298 118.137
-
118.137
BBZ, rijksvergoeding
23.442
23.442
-
ESF subsidie NUG-ers
57.134
57.134
-
Prov.Groningen, BDU W.Lodewijkstraat COA, te declareren inz. PO ondewijs Subsidie Leader t.b.v. grensoverschrijdende promotie BDU subsidie verkeerseducatie
85.000
85.000
71.133
71.133
38.877
8.048
30.829
13.614
6.807
6.807
BDU subsidie bushaltes
131.266
131.266
Algemene uitkering, WOZ 2012
17.386
17.386
Algemene uitkering 2013
20.077
20.077
105.000
105.000
17.510
17.510
127.671
127.671
2.088
2.088
176.071
176.071
Subsidie Leader Stelmakerij Subsidie Leader terrein ’s Lands Huys BDU subsidie verkeersveiligheid kruispunten Rijksvergoeding bijstand zelfstandigen 2013 Min.SZW, aanvullende uitkering WWB 2012 Min.SZW, aanvullende uitkering WWB 2011 Totaal
475.172 866.265
715.206
475.172
-
672.496
908.974
b. Overige vooruitbetaalde bedragen en transitoria € 75.400 (€ 29.799) De belangrijkste posten per ultimo 2013 zijn: St. Promotie Westerwolde, inz. mountainbikeroutes RZijn inz. dorpsactiverende methode, bijdragen 2014 Vooruitbetaald op crediteuren conform subadministratie
25
€ € €
18.750 22.500 22.741
PASSIVA De passivazijde van de balans is onderverdeeld in vaste en vlottende passiva. Onder de vaste passiva zijn opgenomen de reserves, het onverdeelde resultaat, de voorzieningen en de vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Vaste Passiva 1. Reserves € 45.789.191 (€ 47.025.859) De reserves zijn, voor bestemming van het resultaat over 2013, als volgt te specificeren: primo 2013 ultimo 2013 - Algemene reserves € 20.438.679 € 21.258.841 - Bestemmingsreserves 26.587.180 24.530.350 Totaal
€
Mutaties in de reserves:
47.025.859
€
45.789.191
Algemene reserves
Bestemmingsreserves
Stand per 1/1/2013 Bij: rentetoevoeging resultaatbestemming 2012 overige dotaties Af: resultaatbestemming 2012 overige onttrekkingen Overige: overboeking tussen reserves/voorz. afroming reserves
€
20.438.679 186.580 1.864.458 7.122 -897.667 -340.331 -
€
26.587.180 371.921 114.105 1.303.642 -359.847 -3.509.920 79.789 -56.520
Stand per 31/12/2013
€
21.258.841
€
24.530.350
Voor de diverse specificaties wordt verwezen naar de staat van reserves en voorzieningen. 2. Gerealiseerd resultaat € 825.365 Voorgesteld wordt om dit resultaat als volgt te bestemmen: - Van het overschot op de WMO 2013 ad. € 498.601 een bedrag van € 424.695 (i.v.m. plafond reserve) toe te voegen aan de bestemmingsreserve WMO - Het van RZijn teruggevorderde exploitatieoverschot peuterspeelzaalwerk 2012 te storten in een nieuw te vormen bestemmingsreserve “jeugdzorg en educatie” (B&W 191113) - Het voordelige resultaat op riolering in 2013 te storten in een nieuw te vormen egalisatiereserve riolering - Het resterende rekeningresultaat toevoegen aan de algemene reserve Totaal
26
€
424.695 53.617 102.174
€
244.879 825.365
3. Voorzieningen € 2.914.804 (€ 2.689.146) Het verloop van de voorzieningen is als volgt: Stand per 1/1/2013 Bij: diverse dotaties overboeking tussen reserves/voorzieningen Af: diverse onttrekkingen Stand per 31/12/2013
€
€
2.689.146 1.980.679 260.542 -2.015.563 2.914.804
De belangrijkste voorzieningen zijn getroffen voor groot onderhoud, dienende ter gelijkmatige verdeling van lasten over verschillende jaren (bijv. voorziening groot onderhoud gemeentelijke objecten), en voor toekomstige verplichtingen (bijv. pensioenvoorziening wethouders). Voor een specificatie wordt verwezen naar de staat van reserves en voorzieningen. 4. Langlopende schulden € 695.439 (€ 777.999) Voor een verdere specificatie van de langlopende schulden wordt verwezen naar de staat van opgenomen langlopende geldleningen, in de bijlagen.
27
Vlottende Passiva De vlottende passiva bestaan uit vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar, de liquide middelen en de overlopende passiva. 1. Vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar € 4.011.192 (€ 4.651.363) De specificatie is als volgt:
primo 2013
Subadministratie crediteuren
€
2.407.165
Bij jaarrekening opgenomen verplichtingen Verplichtingen voorgaande jaren Schulden inzake salarissen, loonheffing, premies Schulden WWB en inkomensvoorzieningen Schulden inzake WVG/WMO Overige schulden RSG
ultimo 2013 €
601.292 706.555 526.977 170.865 215.393 9.311 13.805 €
4.651.363
619.981 770.254 524.155 282.445 152.959 7.819 0 €
De belangrijkste te betalen posten zijn: Subadministratie crediteuren (crediteuren > € 30.000): Wedeka € Gemeente Stadskanaal Randstad uitzendbureau Aannemersbedrijf Koen Meijer ARCG (afvalverwerking) Roelofs wegenbouw Fuhler BV Stichting RZijn Thorbecke Ziut B.V. Noorderpoort college Van Gansewinkel Waterschap Hunze & Aa’s Schagen Infra B.V. Gemeente Groningen Bij jaarrekening opgenomen verplichtingen (> € 30.000): RSG, VO onderwijs anderstaligen 4e kw. 2013 € Bellingwedde, restitutie uitvoeringskstn. Soc.dienst ARCG, nascheiding kunststof 2e halfjr. 2013 RBZG, verrekenbare BCF 2e halfjr. 2013 BBS-en, personeel en materiële overschrijding Verplichtingen voorgaande jaren (> € 30.000): BBS, overschrijdingsuitkering 2005 t/m 2011 €
57.000 136.000 67.000 78.000 139.000 65.000 150.000 30.000 47.000 48.000 37.000 49.000 45.000 64.000 39.000 176.000 40.000 65.000 30.000 85.000 760.000
2. Liquide middelen € 417 (€ 1.663) Het betreft hier een debetsaldo op de BNG rekening voor belastingdebiteuren. 28
1.653.579
4.011.192
3. Overlopende passiva €€ 1.089.977 (€ € 1.034.092) De specificatie is als volgt:
primo 2013
Voorschotten rijksbijdr. specifieke besteding Vooruitontvangen bedragen
ultimo 2013
€
1.005.126 28.966
€
1.030.472 59.505
€
1.034.092
€
1.089.977
a. Specificatie voorschotten Rijksbijdragen met specifiek bestedingsdoel € 1.030.472 (€ 1.005.126) Bedragen in € Saldo per 01/01/2013
Ontvangen
Vrijgevallen/ terugbetaling
Subsidie verkeersplan
74.230
26.580
Algemene uitkering 2012
80.841
80.841
Min. SZW, inburgering 2007-2009 Provincie Groningen, BDU toegankelijkheid bushaltes Invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg COA, VO onderwijs
158.917
158.917
4.198
4.198
Prov.Groningen, ISV subsidie Hoofdstraat TA Min.SZW, Wet Inburgering 2010 Min.SZW, BBZ
172.480
172.480
4.231
4.231
31.566
31.566
Min.SZW, WSW
12.611
45.193
71.138
659.034
Saldo per 31/12/2013 47.650
57.804 127.395
82.856
68.447
312.058
63.311
375.369
3.123
3.123
50.004
50.004
DLG noord, subsidie kruitkelders Algemene uitkering 2013
10.000
10.000
23.607
23.607
Gebiedsfonds Westerwolde
45.000
45.000
Min. OC&W, rijksvergoeding onderwijsachterstandenbeleid Min. SZW, handhaving inburgering GKB, afrekening 2013
Totaal
1.005.126
29
659.034
27.480
294.092
633.688
123.823
1.030.472
b. Overige vooruitontvangen bedragen en transitoria € 59.505 (€ 28.966) De belangrijkste posten per ultimo 2013 zijn: Transitoria inzake WWB Vlagtwedde Transitoria inzake WWB Bellingwedde Min. Vrom, bijdrage gehandicaptenwoningen (t.b.v. Acantus)
€ € €
6.062 35.623 15.955
Gewaarborgde geldleningen Voor een specificatie wordt verwezen naar de staat van gewaarborgde geldleningen. De gewaarborgde geldleningen betreffen door derden verstrekte geldleningen aan woningbouwcorporaties en verzorgingshuizen, de Waprog en de garantie voor het rekening-courantkrediet van de stichting bedrijvenpark Zuid-Groningen. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Met Interoffice Kantoorinrichting B.V. is een overeenkomst afgesloten voor de huur van 6 Kyocera digitale kopieermachines/printers. De overeenkomst is ingegaan per oktober 2012 met een looptijd van 5 jaar. De overeenkomst loopt dus af in oktober 2017 en valt in twee delen uiteen. De all-in-serviceovereenkomst blijft bij Interoffice, en levering van de machines is ondergebracht in een leaseovereenkomst met Grenkefinance N.V. De kosten voortvloeiende uit beide overeenkomsten bedragen € 20.920,-- per jaar (excl. Btw). Voor het softwarepakket Pepperflow is medio 2008 een gebruikersovereenkomst aangegaan voor een periode van minimaal 3 jaar. In 2011 is een nieuwe overeenkomst gesloten voor wederom 3 jaar. Het hiervoor verschuldigde bedrag is afhankelijk van het aantal geautoriseerde medewerkers en bedraagt ruim € 12.000,-- (excl. Btw) per jaar. In verband met de overstap naar Centric-applicaties is met Centric een overeenkomst aangegaan met een minimale duur van vijf jaar. Op basis van deze overeenkomst is de gemeente een jaarlijkse vergoeding verschuldigd voor te verrichten onderhoud aan de geleverde applicaties van € 50.000,-- (excl. Btw). Ten behoeve van de levering van software is met Oracle een leaseovereenkomst gesloten met een looptijd van 5 jaar en eindigende op 1 februari 2015. Op basis van deze overeenkomst is jaarlijks een leasebedrag verschuldigd van € 17.542,-- (excl. Btw). Oracle heeft vervolgens de rechten en plichten van de leaseovereenkomst overgedragen aan een Cessionaris, te weten BNP Paribas Lease Group B.V. te Amsterdam. Voor de WABO-applicatie Powerforms is een gebruikersovereenkomst aangegaan tot en met 31 december 2013. De overeenkomst is inmiddels met drie jaar verlengd. Het huurbedrag bedraagt per jaar € 14.622,-- (excl. Btw).
30
Overzicht van baten en lasten met toelichting
31
Overzicht van baten en lasten Begroting 2013 voor wijziging
Begroting 2013 na wijziging
(cf primitieve begroting 2013) Lasten
Baten
Saldo
Lasten
Baten
Saldo
Programma's 1. Burger en bestuur 2. Veiligheid 3. Ruimte 4. Werk en inkomen 5. Zorg 6. Toerisme en cultuur 7. Educatie 8. Financiën Diverse programma's
3.491.241 1.060.724 9.063.027 11.542.813 5.643.346 3.343.796 7.942.751 -988.393 -33.670
-307.038 -140.927 -4.867.444 -10.185.002 -2.838.963 -208.953 -4.631.322 -633.394 16.332
3.184.203 919.797 4.195.583 1.357.811 2.804.383 3.134.843 3.311.429 -1.621.787 -17.338
3.559.757 1.076.879 18.255.146 12.553.385 5.558.913 4.432.918 8.215.043 220.416 -28.446
-297.365 -140.927 -4.893.982 -10.598.868 -2.974.514 -206.453 -4.780.442 -635.472 16.332
3.262.392 935.952 13.361.164 1.954.517 2.584.399 4.226.465 3.434.601 -415.056 -12.114
Programma's
41.065.635
-23.796.711
17.268.924
53.844.011
-24.511.691
29.332.320
Algemene dekkingsmiddelen Belastingen Algemene uitkering Dividend Saldo financieringsfunctie Overige algemene dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien Onvoorziene uitgaven: * begrotingsresultaat * tussentijdse beleidswensen * incidenteel * MIP projecten * verkiezingen * doorwerken begrotingswijzigingen
33.670
33.670
-1.906.196 -15.455.403 -183.927 -212.372 -320.000
28.446
-18.077.898
-18.044.228
0
1.208.979
SALDO VAN BATEN EN LASTEN Resultaatbestemming 1. Burger en bestuur 2. Veiligheid 3. Ruimte 4. Werk en inkomen 5. Zorg 6. Toerisme en cultuur 7. Educatie 8. Financiën Resultaatbestemming
-17.913.674
-17.885.228
0
917.715
129.357 29.504 10.375 714.829 20.000 13.650
60.000 40.000 1.075.329 20.000 13.650 1.208.979
28.446
-1.846.893 -15.352.976 -181.433 -212.372 -320.000
917.715
433.675
0 0 240.223 48.489 0 0 246.255 824.009
0 0 -168.409 -238.638 -52.673 -64.393 -334.003 -971.294
1.358.976
-1.829.410
-470.434
RESULTAAT
-36.759
32
12.364.807
0 0 240.223 48.489 40.799 0 246.255 2.280.626
0 0 -9.298.120 -825.379 -80.828 -1.160.071 -432.919 -3.423.881
2.856.392
-15.221.198
-12.364.806 1
Overzicht van baten en lasten Werkelijk 2013
Lasten
Werkelijk 2012
Baten
Saldo
Lasten
Baten
Saldo
Programma's 1. Burger en bestuur 2. Veiligheid 3. Ruimte 4. Werk en inkomen 5. Zorg 6. Toerisme en cultuur 7. Educatie 8. Financiën Diverse programma's
3.627.068 1.075.591 11.355.134 12.490.189 5.238.467 3.533.641 8.882.576 -311.615 -37.296
-305.159 -155.446 -5.310.977 -10.829.595 -3.178.632 -184.015 -5.076.601 -731.293 100.243
3.321.909 920.145 6.044.157 1.660.594 2.059.834 3.349.626 3.805.975 -1.042.907 62.947
3.661.558 1.124.167 11.482.107 12.624.453 6.176.834 3.767.933 8.830.487 -376.125 -52.543
-319.803 -138.486 -5.711.662 -11.153.877 -2.886.932 -198.562 -6.134.424 -1.212.650 190.416
3.341.755 985.681 5.770.445 1.470.577 3.289.903 3.569.371 2.696.063 -1.588.775 137.873
Programma's
45.853.755
-25.671.475
20.182.280
51.357.946
-38.822.203
19.672.892
Algemene dekkingsmiddelen Belastingen Algemene uitkering Dividend Saldo financieringsfunctie Overige algemene dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien Onvoorziene uitgaven: * begrotingsresultaat * tussentijdse beleidswensen * incidenteel * MIP projecten * verkiezingen * doorwerken begrotingswijzigingen
37.296
37.296
-1.848.320 -15.539.752 -176.525 -304.963 -320.000
52.543
-18.189.560
-18.152.264
0 0 0 0 0 0
175.761
-1.880.159 -15.871.413 -172.714 -391.067 -120.000 -20.003.447
-19.827.686
0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
2.030.016
SALDO VAN BATEN EN LASTEN Resultaatbestemming 1. Burger en bestuur 2. Veiligheid 3. Ruimte 4. Werk en inkomen 5. Zorg 6. Toerisme en cultuur 7. Educatie 8. Financiën
4.600 8.100 288.543 254.039 40.799 0 389.971 2.492.479
0 0 -2.183.876 -849.089 -62.009 -274.532 -1.079.165 -1.885.241
Resultaatbestemming
3.478.532
-6.333.913
-2.855.381 -825.365
RESULTAAT
33
-7.291.943
0 0 576.130 531.132 10.000 89.466 1.085.069 9.440.909
-30.521 -78.791 -2.607.918 -514.991 -682.126 -354.252 -662.716 -9.710.179
7.196.680
-7.665.182
-468.501 -7.760.444
Toelichting bij het overzicht van baten en lasten 2013 - reserves jìí~íáÉë=áå=ÇÉ=êÉëÉêîÉëW A.R. Algemeen
820.162
Mutatie algemene reserves
820.162
B.R. recreatie en toerisme B.R. vervanging meubilair OBS B.R. vervanging leermiddelen OBS B.R. ICT O.B.S. B.R. GOA B.R. Onderwijshuisvesting OBS + BBS B.R. categoriale bijzonder bijstand B.R. egalisering automatisering B.R. WMO B.R. opvang vluchtelingen B.R. ontwikkeling woonplannen B.R. personeelsbeleid OBS B.R. inkomensdeel Wet werk en bijstand B.R. groot onderhoud wegen B.R. BCF B.R. act.jeugd 12 tot 21 jr. B.R. grondzaken B.R. nieuwe beleidswensen OBS B.R. aangegane verplichtingen B.R. zorgfonds basisonderwijs B.R. railverbinding Emmen via Ter Apel B.R. ondernemingsraad B.R. krimpmaatregelen B.R. COA gelden B.R. verbreding N33 Assen-Zuidbroek B.R. OHBA B.R. NUP gelden (6291010), meicirculaire 2011 B.R. revitalisering centrum Ter Apel B.R. groot onderhoud MFA B.R. groot onderhoud OBS B.R. groot onderhoud rioleringen B.R. instandhouding bruggen en oevers
67.0307.93815.485 12.699 1.033 129.7038.392 158.294 47.128144.732484.334892.59415.830 6.361396 40.8948.970 43.46218.222 182.891608 114.09952.3362.375 32.695 23.707 523.1698.696 11.16762.371 184.249
Mutatie bestemmingsreserves
2.193.818-
Geb. Algemene reserve Geb. B.R. kinderopvang Geb. B.R. sport incl. zwembaden Geb. B.R. recreatie en toerisme Geb. B.R. act.jeugd 12-21 jaar
156.123 1.1307.1279.0061.870-
Mutatie gebonden reserves
136.990
Per saldo storting in de reserves, conform de staat van reserves (inclusief resultaatbestemming 2012)
1.236.666-
Resultaatbestemming 2012
1.618.716
mÉê=ë~äÇç=çåííêÉââáåÖ=ìáí=ÇÉ=êÉëÉêîÉë=ÅçåÑçêã=ÜÉí=çîÉêòáÅÜí î~å=Ä~íÉå=Éå=ä~ëíÉå=OMNP
=========OKURRKPUOJ
34
Toelichting bij het overzicht van baten en lasten 2013 - WNT tÉí=åçêãÉêáåÖ=ÄÉòçäÇáÖáåÖ=íçéÑìåÅíáçå~êáëëÉå=éìÄäáÉâÉ=Éå=ëÉãáéìÄäáÉâÉ=ëÉÅíçê=EÜáÉêå~W=tkqF Het normenkader rondom de WNT is bekrachtigd in het Besluit van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (hierna: BZK) van 26 februari 2014, nr. 2014-0000106049 en de Regeling van de Minister van BZK van 26 februari 2014, nr. 2014-0000104920. De Aanpassingswet WNT is als onderdeel van dit normenkader nog niet formeel aangenomen door de Eerste Kamer. Voor het opmaken van de jaarrekening is in de lijn met de mededeling van de minister van BZK d.d. 12 februari 2014, gepubliceerd in de Staatscourant d.d. 18 februari 2014, de Aanpassingswet WNT wel als onderdeel van het normenkader gehanteerd. De WNT is per 1 januari 2013 in werking getreden. Beloningen van bestuurders en overige topfunctionarissen in de (semi)publieke sector dienen wettelijk genormeerd, respectievelijk gemaximeerd te worden. Dit heeft geresulteerd in de wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT). Hiermee wordt WOPT ingetrokken. De WNT voorziet in een democratisch gelegitimeerd instrument waarmee normen en verplichtingen kunnen worden opgelegd voor de bezoldiging van bestuurders en andere topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector. Gemeenten zijn verplicht om jaarlijks in het financieel jaarverslag de bezoldiging van iedere topfunctionaris en gewezen topfunctionaris op persoonsnaam op te nemen, ongeacht een eventuele overschrijding van het bezoldigingsmaximum.
De gemeente Vlagtwedde heeft in 2013 geen interim-functionarissen ingehuurd, waarvan de bezoldiging het in de WNT gestelde maximum te boven gaat (en die bovendien géén topfunctie vervullen). Ten aanzien van interim-functionarissen die geen topfunctie vervullen hebben wij gebruik gemaakt van de mogelijkheid die paragraaf 6 van de Beleidsregels toepassing WNT biedt inzake de volledige openbaarmaking van deze functionarissen. Op basis van de Beleidsregels toepassing WNT (inclusief de wijziging van paragraaf 6 volgens besluit van de Minister van BZK van 12 maart 2014, nr. 2014-0000142706) kán en hoeven wij niet volledig te voldoen aan de verplichting voor openbaarmaking van deze interim-functionarissen zoals voorgeschreven in artikel 4.2 lid 2c van de WNT (inclusief verwerking Aanpassingswet WNT). Het bezoldigingsmaximum bestaat uit 130% van het brutosalaris van een minister, verhoogd met: - sociale-verzekeringspremies; - (belaste) onkostenvergoeding; - beloningen betaalbaar op termijn (voornamelijk het werkgeversdeel van de pensioenreservering). Voor 2013 gelden de volgende bedragen: - € 187.340,- (bruto beloning); - € 8.069,- (onkostenvergoeding); - € 33.190,- (voorziening ten behoeve van beloningen op termijn). Totaal € 228.599,- . In 2013 hebben geen bezoldigingen boven deze bezoldigingsnorm plaatsgevonden. Zowel bij vast als bij tijdelijk personeel. Aandachtspunt De WNT geeft aan dat de gemeente Vlagtwedde verplicht is om jaarlijks in het financieel jaarverslag de bezoldiging van iedere topfunctionaris en gewezen topfunctionaris op persoonsnaam op te nemen, ongeacht een eventuele overschrijding van het bezoldigingsmaximum. Dit houdt in dat de secretaris en de griffier opgenomen moeten worden in het financieel jaarverslag. In 2013 betreft dit de volgende personen: Functie
Aard van de
Naam
Beloning
functie
secretaris
topfuntionaris
J.M. de Vos
€
84.489
griffier
topfuntionaris
K. Willems
€
23.564
griffier
topfuntionaris
H.R. Kastermans
€
19.680
Belastbare
WG-deel van
Datum aanvang
Datum einde
Omvang
vaste + variabele
voorzieningen
dienstverband in
dienstverband in
dienstverband
onkosten-
t.b.v. beloningen
boekjaar (indien
boekjaar (indien
norm (indien
vergoeding
op termijn
van toepassing)
van toepassing)
van toepassing)
€
1.306
€
18.102 31-07-2013 01-09-2013
35
Interim
Motivering overschrijding
1,0 fte
nee
n.v.t.
0,44 fte
ja, > 6 mnd.
n.v.t.
0,44 fte
ja, > 6 mnd.
n.v.t.
Toelichting op het gebruik van onvoorzien 2013 bij jaarrekening verantwoord in programma: låîççêòáÉåÉ=ìáíÖ~îÉå=ÄÉÖêçíáåÖëêÉëìäí~~íW
Primitief begroot Bij: Af:
0
primitief geraamd begrotingsresultaat 1e bestuursrapportage doorwerking septembercirculaire 2012 doorwerking zomernota 2012 zomernota 2013 uitbreiding tijdsbesteding wethouder septembercirculaire 2013 jaarrekening RBZG 2012
86.755 232.178 80.34025.00040.2519.19325.9488.844-
Begroting na wijzigingen
129.357
Bij jaarrekening te verantwoorden: Bij: Af:
decembercirculaire 2013 decembercirculaire 2013 detachering manager samenleving t/m 16-09-2014 invulling vacature beleid publiekszaken bijdrage schoonmaakkosten CBS de Zaaier bijdrage speeltuinvereniging Avebedorp Invoering burgernet Bijdrage herdenking neergestorte Lancaster
210.383 3.12380.00011.00010.0003.0008.1003.000-
8 4 8 (KP) 8 (KP) 8 (DP) 6 2 6 92.160 221.517
Totaal niet benut (voordeel bij jaarrekening) låîççêòáÉåÉ=ìáíÖ~îÉå=íìëëÉåíáàÇëÉ=ÄÉäÉáÇëïÉåëÉå
Primitief begroot Af:
60.000
verduurzamen verlichting gemeentehuis / zonnepan. aanvullende investering MFA 't Aambeeld doorwerkingen zomernota 2012
3.3234.80022.37330.496-
Begroting na wijzigingen = niet benut
29.504
låîççêòáÉåÉ=ìáíÖ~îÉå=áåÅáÇÉåíÉÉä
Primitief begroot Af:
40.000
1e bestuursrapportage zomernota
28.75087529.62510.375
Begroting na wijzigingen Bij jaarrekening te verantwoorden: Af:
kosten bureau Berenschot
9.072-
Totaal niet benut (voordeel bij jaarrekening)
1.303
låîççêòáÉåÉ=ìáíÖ~îÉå=jfmJéêçàÉÅíÉå
Primitief begroot Af:
1.075.329
Mip 903 verenigingsondersteuning Mip 1302 burgerparticipatie Mip 1306 onderzoek saneren gem.gronddepots Mip 1307 onderhoud openbare ruimte Mip 1310 wandelpad groen lint Mip 1312 basisregistratie grootschalige topografie Mip 1316 barak Sellingerbeetse, voorbereiding Mip 1322 asbest dakplaten werkplaats Sellingen
8.00037.50025.00070.00015.00070.00060.00075.000360.500714.829
Begroting na wijzigingen = niet benut
36
1
Verantwoording Specifieke Uitkeringen
37
V&J
A1
Verzameluitkering Veiligheid & Justitie
Regeling verzameluitkering
Gemeenten
BZK
C7C
Investering stedelijke vernieuwing (ISV) II
Provinciale beschikking en/of verordening
Project-gemeenten (SiSa tussen medeoverheden)
Besteding 2013
1
Beschikkingskenmerk Besteding 2013 ten laste van provinciale middelen. Overige bestedingen 2013 Cumulatieve bestedingen ten laste van provinciale middelen tot en met 2013. Cumulatieve bestedingen ten laste van provinciale middelen tot en met 2013.
Indicator
Omschrijving indicator
Ontvanger
Juridische grondslag
Specifieke uitkering
Nummer
Departement
Bijlage specifieke uitkeringen (SiSa) 2013
€
201334.346/36/B.7,RP € 54.714 €
519.290
€
54.714
€
519.290
Eindverantwoording ja/nee OCW
I&M
D9
E27B
Onderwijsachterstandenbeleid (OAB) 2011-2014 Gemeenten
Brede doeluitkering verkeer Provinciale beschikking en/of en vervoer verordening
Gemeenten
929.188
nee
Besteding 2013 aan voorzieningen voor voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166. eerste lid WPO )
€
268.292
Besteding 2013 aan overige activiteiten (naast WE) voor leerlingen met grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)
€
-
Besteding 2013 aan afspraken over voor-en vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO)
€
39.233
Opgebouwde reserve ultimo 2012 € Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie.
312.058
Gemeenten (SiSa tussen medeoverheden)
1
Beschikkingskenmerk
2012-48121
Besteding 2013 ten laste van de provinciale middelen Overige bestedingen 2013
€
67.560
€
16.016
Cumulatieve besteding 2013 ten laste van provinciale middelen Cumulatieve overige bestedingen 2013
€
399.730
€
113.483
Toelichting
was 2011-37325
Eindverantwoording ja/nee
2
nee
Beschikkingskenmerk
2012-58388
Besteding 2013 ten laste van de provinciale middelen Overige bestedingen 2013
€
-
€
-
Cumulatieve besteding 2013 ten laste van provinciale middelen Cumulatieve overige bestedingen 2013
€
-
€
-
Toelichting afwijking Eindverantwoording ja/nee
3
nee
Beschikkingskenmerk Besteding 2013 ten laste van de provinciale middelen Overige bestedingen 2013 Cumulatieve besteding 2013 ten laste van provinciale middelen Cumulatieve overige bestedingen 2013
2012-20276 €
130.309
€
134.993
€
130.309
€
134.993
Toelichting afwijking Eindverantwoording ja/nee
38
ja
4
Indicator
Omschrijving indicator
Ontvanger
Juridische grondslag
Specifieke uitkering
Nummer
Departement
Bijlage specifieke uitkeringen (SiSa) 2013
Beschikkingskenmerk
2012-20289
Besteding 2013 ten laste van de provinciale middelen Overige bestedingen 2013
€
24.780
€
25.659
Cumulatieve besteding 2013 ten laste van provinciale middelen Cumulatieve overige bestedingen 2013
€
24.780
€
25.659
Toelichting afwijking Eindverantwoording ja/nee
5
ja
Beschikkingskenmerk
2013-07381
Besteding 2013 ten laste van de provinciale middelen Overige bestedingen 2013
€
6.806
€
18.539
Cumulatieve besteding 2013 ten laste van provinciale middelen Cumulatieve overige bestedingen 2013
€
6.806
€
18.539
Toelichting afwijking Eindverantwoording ja/nee
6
ja
Beschikkingskenmerk Besteding 2013 ten laste van de provinciale middelen Overige bestedingen 2013 Cumulatieve besteding 2013 ten laste van provinciale middelen Cumulatieve overige bestedingen 2013
2012-20043 €
6.823
€
12.672
€
6.823
€
12.672
Toelichting afwijking Eindverantwoording ja/nee SZW
G1
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over 2013,ongeacht of er in 2013 geen, enkele of alle inwonders werkzaam waren bij een Openbaar lichaam o.g.v. de Wgr.
Het totaal aantal geindiceerde inwoners van uw gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2013
Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2013, uitgedrukt in arbeidsjaren Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
SZW
G1A
Wet sociale werkvoorziening (WSW)totaal 2012
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal 2012 (dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2012 regeling G1B + deel gemeente uit 2012 regeling G1C1) na controle door de gemeente.
Hieronder per regel één gemeente (code) uit 2012 selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen. Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2012. ( incl. deel openbaar lichaam) Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2012, uitgedrukt in arbeidsjaren. Incl. deel openbaar lichamen. Het aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in 2012, uitgedrukt in arbeidsjaren. Incl. deel openbaar lichamen Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkplekken voor geïndiceerde inwoners in 2012, uitgedrukt in arbeidsjaren. Incl. deel openbaar lichamen.
39
nee
8,38
0,00
nee
48
419,75
17,83
316,15
7,86
SZW
G2
Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB gemeente 2013
Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over 2013, ongeacht of de gemeente in 2013 geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Indicator
Omschrijving indicator
Ontvanger
Juridische grondslag
Specifieke uitkering
Nummer
Departement
Bijlage specifieke uitkeringen (SiSa) 2013
Besteding 2013 algemene bijstand
€
2.438.553
Baten 2013 algemene bijstand (excl.Rijk)
€
66.326
Besteding 2013 IOAW Gemeente I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeelte-lijk Baten 2013 IOAW(excl.rijk) arbeidsonge- schikte werkloze werknemers (IOAW)
€
199.770
€
1.200
Besteding 2013 IOAZ Gemeente I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte Baten 2013 IOAZ (exclusief Rijk) gewezen zelfstandigen (IOAZ)
€
11.318
€
-
Besteding 2013 Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen.
€
7.848
Baten 2013 Bbz 2004 levensonderhoud beginnene zelfstandigen.
€
-
Baten 2013 WWIK (exclusief Rijk)
€
-
Gemeente I.1 Wet werk en bijstand (WWB)
Gemeente I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levens onderhoud beginnende zelfstandigen (Bbz 2004) Gemeente I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee Ja SZW
SZW
G3
G5
Besluit bijstandverlening Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen) gemeente 2013
Wet participatiebudget (WPB)gemeente 2013
Wet participatiebudget (WPB)
Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over 2013, ongeacht of de gemeente in 2013 geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over 2013, ongeacht of de gemeente in 2013 geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Besteding 2013 levensonderhoud gevestigde zelfstandige (excl. Bob ) Besteding 2013 kapitaalverstrekking (excl.Bob) Baten 2013 levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (excl.Bob) (excl.Rijk) Baten 2013 kapitaalverstrekking (excl.Bob) (excl.Rijk) Besteding 2013 aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (excl. Bob) Besteding 2013 Bob
€
11.493
€
-
€
-
€
16.019
€
4.939
€
-
Baten 2013 Bob (excl.Rijk)
€
-
Besteding 2013 aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
€
-
Besteding 2013 participatiebudget
€
846.162
Waarvan besteding 2013 van educatie bij Roc's
€
36.547
Baten 2013 (niet-Rijk) participatiebudget
€
246.921
Waarvan baten 2013 van educatie bij Roc's
€
-
Besteding 2013 Regelluw Dit onderdeel is uitsluitend van toepassing op gemeenten die in 2012 duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk Het aantal door de gemeente in 2013 ingekochte contacturen (educatie) Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
ja
0
228 ja
40
Programmaverantwoording beleidsmatig
41
42
Programma 1 - Burger en bestuur
Beleid
Missie en doelstelling Onze gemeente heeft zich als doel gesteld vertrouwen en ambitie uit te stralen. Wij willen een gemeente zijn waar de inwoners trots op zijn en waar het prettig wonen, werken en recreëren is. De doelstellingen in het kort: beleid samen met de inwoners maken; zo optimaal mogelijke dienstverlening realiseren.
Wat wilden we bereiken en wat hebben we bereikt? Om de doelstelling verder te concretiseren, is per programma-onderdeel een aantal beoogde maatschappelijke effecten geformuleerd. Voor zover mogelijk zijn deze maatschappelijke effecten meetbaar gemaakt.
Bestuur Een grotere betrokkenheid van burgers en organisaties bij de gemeente.
Het organiseren van een grotere betrokkenheid van burgers en organisaties is in 2013 vanuit diverse (beleids)perspectieven gerealiseerd. Enerzijds door via het project Wonen en Leven in te zetten op de zogenaamde Activerende Dorpen Methode. In Sellingen, Bourtange, Jipsinghuizen, Jipsingboertange en ‘Ter Apel Zuid’ zijn in 2013 avonden geweest waarin met bewoners om de tafel is gezeten. De dorpen-ronde voor het centrum van Ter Apel is verschoven naar januari, omdat de planning toch te krap bleek om alle dorpenrondes in oktober en november 2013 uit te kunnen voeren. De eerste resultaten van de dorpenrondes heeft een aantal concrete ideeën opgeleverd. Voorbeelden hiervan zijn: - Organiseren van buurtteams t.b.v. eerste hulp met AED’s; - Meer activiteiten organiseren voor kinderen en jongeren; - Invulling locatie Clockeslach in Vlagtwedde; - Snel internet in Harpel; - Aanpassen website dorp(sbelangen) en dorpskrant; - Opstarten werkgroep t.b.v. inventarisatie historische panden. Door Stichting Rzijn wordt de komende periode begeleiding gegeven in het verder uitwerken, ontwikkelen en prioriteren van deze ideeën door de inwoners van de verschillende dorpen. Eind maart 2014 worden de uitkomsten van de dorpsanalyses gepresenteerd aan alle inwoners van de dorpen. Naast voorgaande interactie met inwoners is binnen de beleidsvelden van het project Wonen en Leven, maar ook via bijvoorbeeld de lijn van de decentralisaties, de samenwerking met organisaties en instellingen geïntensiveerd.
Dienstverlening Verder inhoud geven aan een op maat gesneden dienstverlening aan de inwoners van onze gemeente, deels in lijn met wettelijke verplichtingen, maar vooral vanuit de behoefte van onze klanten, waar mogelijk in samenwerking met onze buurgemeenten. Zoals ook al in de zomernota vermeldt proberen we meer diensten in de eerste lijn af te werken. Hierdoor verkorten we de wachttijden en zijn we minder afhankelijk van de beschikbaarheid van de back-officemedewerkers. Hiermee proberen we de dienstverlening te verbeteren en aan te sluiten bij de wensen van de burgers. Hiermee wordt een begin gemaakt met het 24/7 beschikbaar zijn van de gemeente voor de burger.
Verbetering van de elektronische dienstverlening De verbetering van elektronische dienstverlening is een continu proces. Er wordt doorlopend gekeken naar manieren om de burger efficiënter en beter van dienst te zijn.
43
Programma 1 - Burger en bestuur Indicatoren: Omschrijving - aantal aangevraagde producten via de website - afhandeltijd meldingen E = effectindicator P = prestatieindicator
Beleid E/P P P
Bron website gemeente
Meting 79 7,4
Streefwaarde 75 8
Communicatie en samenwerking Voortzetting, intensivering en optimalisering van de samenwerking met de gemeente Bellingwedde. Met recht kan worden gezegd dat in 2013 het onderwerp intergemeentelijke samenwerking een prominente plaats op de bestuurlijke agenda heeft gehad. In de eerste plaats zijn stappen gezet in de intensivering en concretisering van de samenwerking met de gemeente Bellingwedde. Na de start van de uitvoering van sociale zaken door Vlagtwedde voor de gemeente Bellingwedde, is in het vervolg van het jaar de samenwerking volgtijdelijk vorm gegeven op de terreinen communicatie, personeel en organisatie en belastingen.
Verzakelijking van de samenwerking met de gemeente Stadskanaal. De samenwerking met de gemeente Stadskanaal is conform de lopende afspraken in 2013 gecontinueerd. Inmiddels vindt in goed overleg de gedachtewisseling plaats over de toekomstige vormgeving van de ICT samenwerking vanuit het besef dat op dit punt aan schaalvergroting niet valt te ontkomen. Medio 2014 zullen hierin keuzes worden gemaakt.
De komende jaren zal meer energie gestoken worden die grensoverschrijdende samenwerking met zowel onze buren in de provincie Drenthe als onze Duitse collega-gemeenten ons kan bieden. Ook grensoverschrijdend is in 2013 de samenwerking volop in beweging geweest. Zo is naast de al lopende samenwerking met Haren (Ems), bijvoorbeeld op het terrein van recreatie en toerisme, ook vorm gegeven aan de samenwerking op brandweergebied tussen de gemeentelijke korpsen.
Verder invulling geven aan het communicatiebeleidsplan. Ongeveer 90% van de communicatienota 2010-2013 is uitgevoerd. Afgelopen jaar hebben we o.a. kantinesessies ingevoerd en is er een burgerpanel beschikbaar via de website. Ook is het gebruik van social-media verder uitgebreid, waarvoor tevens een handleiding is geschreven. Zo kunnen we inmiddels ook het communicatiemiddel Facebook inzetten. Het verfrissen van de huisstijlelementen in onze communicatie-uitingen is gerealiseerd en ook de promotiefilm is aangepast aan deze nieuwe huisstijl. Indicatoren: Omschrijving - aantal bezoekers website gemeente Vlagtwedde - aantal pageviews website gemeente Vlagtwedde E = effectindicator P = prestatieindicator
E/P P P
Bron website website
Meting 34.040 221.285
Streefwaarde 100.000 500.000
Om het aantal bezoekers en hun gedrag op de website te meten maakt onze website gebruik van zogeheten ‘cookies’. Door de wetgeving die ons verplicht om de bezoeker de keus te laten om cookies op te slaan is het niet exact meer te meten hoeveel bezoekers www.vlagtwedde.nl hebben bezocht. Uit bovenstaande gegevens kan daarom enkel worden opgemaakt dat er 34.040 unieke bezoekers zijn die de website hebben bezocht en de cookies hebben geaccepteerd. Deze bezoekers hebben samen 221.285 pagina’s bezocht.
44
Programma 1 - Burger en bestuur
Beleid
Gemeentelijke herindeling Op 28 februari 2013 bracht de commissie Jansen zijn advies uit in de vorm van het rapport "Grenzeloos Gunnen". De in dit rapport gemaakte inhoudelijke analyse werd vervolgens door de commissie vertaald in een vorm van grootschalige herindeling: zes gemeenten in de provincie Groningen (effectuering vindt plaats per 1 januari 2018) Vlagtwedde wordt met Bellingwedde, Stadskanaal en Oldambt een nieuwe gemeente ‘Oost Groningen’ Na het verschijnen van genoemd rapport sprak de gemeenteraad op 28 maart 2013 in een extra meningsvormende vergadering over de inhoud hiervan. De conclusies aan het einde van deze vergadering waren: een meerderheid is voorstander van herindeling met als vertrekpunt de variant BSV de mening van de inwoners moet worden betrokken bij de vorming van een definitief standpunt In vervolg hierop nam het college, samen met het college van Bellingwedde, het initiatief om gesprekken te voeren met de gemeenten Stadskanaal, Oldambt, Veendam en Pekela. Bovendien werden in diezelfde periode (mei 2013) een drietal inwonersavonden georganiseerd met als belangrijkste reacties: de herindelingschaal mag niet te groot zijn er moet aandacht zijn voor de financiële positie na herindeling er moet aandacht zijn voor culturele samenhang en culturele verschillen het bestuur mag niet te ver van de burgers af komen te staan (burgernabijheid) Nadat in het vervolg de herindelingsvariant Bellingwedde-Vlagtwedde ook in financieel perspectief een aantrekkelijke variant bleek te zijn (rapport Berenschot), kwam het college als resultante van het doorlopen proces en de daarbij gemaakte inhoudelijke afwegingen dan ook tot het voorstel aan de raad om te kiezen voor deze herindelingsvariant. Vervolgens besloot de raad op 17 december 2013: 1. in te stemmen met de principekeuze voor een herindeling van de gemeenten Bellingwedde en Vlagtwedde onder gelijktijdige vormgeving van resultaatgerichte samenwerking op grotere schaal; 2. het college van b&w op te dragen op basis van dit principebesluit en in afstemming met het college van Bellingwedde een herindelingsontwerp (conform de wet Arhi) voor Bellingwedde en Vlagtwedde op te stellen en dit ontwerp aan de raad ter besluitvorming uiterlijk op 28 januari 2014 voor te leggen in de raadsvergadering; 3. het college van b&w op te dragen zich, in samenwerking met het college van Bellingwedde, verder te oriënteren op de partners voor en vormgeving van de benodigde niet-vrijblijvende resultaatgerichte samenwerking op grotere schaal; 4. het college van b&w op te dragen, gedurende de Arhi-procedure, open te staan voor initiatieven van derde gemeenten en alsdan besprekingen aan te gaan over aansluiting van deze gemeenten bij de Bellingwedde-Vlagtwedde procedure; 5. Gedeputeerde Staten van de provincie Groningen van dit besluit op de hoogte te stellen. Inmiddels hebben de raden van Bellingwedde en Vlagtwedde op 28 januari 2014 het besluit genomen tot vaststelling van het herindelingsontwerp van de nieuwe gemeente Westerwolde en is hiermee de Arhi-procedure gestart. Krimp en leefbaarheid
Het stimuleren van de bewustwording en acceptatie van krimp. In mei is de beleidsvisie ‘Wonen en Leven’ vastgesteld. Daarin zijn de demografische prognoses opgenomen die wijzen op een afname van de totale bewonersomvang en een substantiële toename van het aantal ouderen (ruim 30% van het totaal aantal inwoners).
45
Programma 1 - Burger en bestuur
Beleid
Wat hebben we ervoor gedaan? De ambities van onze gemeente zijn uiteengezet in een aantal activiteiten, welke zijn ontplooid om de beoogde maatschappelijke effecten te kunnen bereiken. Hieronder volgt per programmaonderdeel een weergave van de activiteiten die zijn ontplooid en de mate waarin die activiteiten zijn afgerond.
Bestuur Verdere uitvoering van de communicatievisie 2010-2012. - Externe communicatie Sinds enkele maanden kunnen we via de website de mening van burgers peilen. Dit gebeurt d.m.v. een poll op de homepage van de gemeente. We hebben hier bijvoorbeeld in het kader van de herindelingsplannen ook gebruik van gemaakt. Via een handig overzicht is te zien hoeveel mensen hebben deelgenomen aan de poll en hoe de verdeling van de antwoorden is. Ook hebben we het aantal social-media instrumenten uitgebreid. Zo is er nu ook een facebook account van de gemeente Vlagtwedde actief. Het blijkt dat ook burgers via deze weg vragen stellen en hierop kan de afdeling communicatie snel en effectief reageren. - Interne communicatie Afgelopen jaar zijn de kantinesessies ingevoerd. Een bijeenkomst waarin een afdeling een actueel thema presenteert waar de organisatie iets over zou moeten weten, zoals bijvoorbeeld het HRMbeleidsplan dat in december is gepresenteerd. Daarnaast krijgt het gebruik van Atrium als intranet steeds meer vorm en inhoud. - Promotie De raad heeft unaniem een motie van het CDA aangenomen over de intensivering van de promotie van de gemeente Vlagtwedde en het herintroduceren van de slogan ‘Vlagtwedde, de op één na mooiste gemeente’. Er is een pakket aan maatregelen opgesteld ter uitvoering van deze motie. De slogan is begin 2013 geherintroduceerd en heeft nu een vaste plek op de verschillende communicatie-uitingen van de gemeente. Ook de promotiefilm is aangepast. Er is begin 2014 een nieuwe brochure over de gemeente verschenen waarin de gemeente als woon-, werk- en leefgebied wordt gepromoot. Daarnaast wordt op de website www.vlagtwedde.nl nog meer de nadruk gelegd op het toerisme en de bijzondere karakteristieken van onze gemeente. Tot slot heeft de gemeente sinds 2013 een eigen Facebook account waarmee de gemeente – naast Twitter - nog actiever kan worden gepromoot. - Elektronische dienstverlening De verbetering van elektronische dienstverlening is een continu proces. Er wordt doorlopend gekeken naar manieren om de burger efficiënter en beter van dienst te zijn. Er is een module voor het plaatsen van een poll ontwikkeld zodat we op een snelle manier de mening van inwoners kunnen peilen. Daarnaast maakt de gemeente steeds meer gebruik van dossierpagina’s op de website. Hierdoor kunnen geïnteresseerden alle gepubliceerde informatie over een bepaald onderwerp op één plek raadplegen. Het dossier Herindeling is hierbij een uitstekend voorbeeld. Ook hebben we als gemeente een Facebook account aangemaakt. In de praktijk is al gebleken dat inwoners via deze weg ook vragen stellen aan de gemeente en aan de reacties te zien verloopt dit naar tevredenheid. - Mediabeleid/Perscontacten In januari 2013 heeft het college een mediatraining gevolgd. Wekelijks wordt er een persuurtje gehouden, waarbij o.a. de besluiten van het college worden toegelicht.
Versterking van het projectmatig en resultaatgericht werken. Is continu proces. Doorgaande verbetering van de planning en controlcyclus. Verwezen wordt naar programma 8
Doorontwikkeling van het HRM beleid. Het HRM beleidsplan 2013-2016 heeft als uitgangspunt dat het aansluit op en bijdraagt aan de doelstellingen van de organisatie. Daarnaast is het HRM beleidsplan afgestemd op de omgevings-
46
Programma 1 - Burger en bestuur
Beleid
factoren waar de gemeente Vlagtwedde in de komende jaren mee te maken krijgt. De speerpunten van het HRM beleid zoals ze zijn vastgesteld: Ontwikkelen van medewerkers; Ontwikkeling van de organisatiecultuur; Strategische personeelsplanning (in-, door- en uitstroom); Aantrekken, binden en boeien hoger opgeleiden; Rolbewustzijn op diverse niveau. In het HRM-beleidsplan worden de lange termijn doelen (speerpunten) vertaald naar operationele activiteiten: 1. Invoeren resultaatgericht werken; 2. Een nieuw generiek functiehuis d.m.v. invoering HR21; 3. Vernieuwen gesprekscyclus (beoordeling/functionering/POP); 4. Strategische personeelsplanning; 5. Opleiding (scholing en ontwikkelings) plan; 6. Het nieuwe werken. 2013 In 2013 zijn de voorbereidingen getroffen voor de omzetting van het oude naar het nieuwe functiehuis HR21. Ook is een begin gemaakt met de voorbereiding van de invoering van resultaatgericht werken. Er is een nulmeting uitgevoerd (in combinatie met het Preventief Medisch Onderzoek (PMO)) onder alle medewerkers om inzichtelijk te krijgen wat onze medewerkers van het huidige HR beleid vinden. De uitslagen zullen begin 2014 worden gepresenteerd en de resultaten zullen worden meegenomen in de uitvoering van het HRM beleidsplan. 2014 In 2014 zullen we overgaan naar een nieuw generiek functiehuis met nieuwe functiebeschrijvingen en competentieprofielen. Dit zal volgens het systeem HR21 plaatsvinden. Daarnaast zal resultaatgericht werken worden ingevoerd waarbij resultaatbeschrijvingen voor alle medewerkers worden opgesteld . Bovenstaande functiebeschrijvingen, competentieprofielen en resultaatbeschrijvingen vormen de basis voor de nieuwe HR (gespreks)cyclus die in 2014 ook wordt vernieuwd. Daarnaast starten we met Strategische personeelsplanning: het voorbereiden, vormgeven en implementeren van beleid rondom de instroom, doorstroom en uitstroom van personeel waardoor de juiste personen op de juiste momenten aanwezig zijn op de juiste plaats in de organisatie, teneinde de activiteiten uit te kunnen voeren benodigd voor het behalen van de strategische doelen.
Kwaliteit van voorbereiding en nazorg m.b.t. besluitvorming door college en raad. In 2013 is op basis van signalen uit de gemeenteraad dat de raadsvoorstellen van wisselende kwaliteit zijn, gekeken naar mogelijkheden om deze kwaliteit op een consistent en goed niveau te brengen. Hiertoe is inmiddels een nieuw format voor een BenW-advies en raadsvoorstel ontworpen. Nadat in de tweede helft van 2013 de medewerkers getraind zijn in het schrijven van BenW-adviezen en raadsvoorstellen conform het nieuwe format, zijn eind 2013/begin 2014 in afstemming met de griffie de laatste punten op de ‘i’ gezet. De intentie is om met het nieuwe format te gaan werken met ingang van de nieuwe raadsperiode (medio april 2014).
Professionalisering van de inkoop en aanbesteding. In 2013 is het gemeentelijke Inkoop- en Aanbestedingsbeleid aangepast aan de op 1 april 2013 in werking getreden Aanbestedingswet 2012. Tevens is overgegaan tot het invoeren van een klachtenregeling Aanbestedingen. Tot slot is de gemeente overgegaan tot aansluiting bij TenderNed. Dienstverlening
Verbreding van het dienstverleningsaanbod via de centrale publieksbalie. Van oudsher kan de burger bij de centrale publieksbalie terecht voor “burgerzaken” producten, zoals bijvoorbeeld reisdocumenten en rijbewijzen. In 2013 hebben we het aanbod verder uitgebreid met o.a.
47
Programma 1 - Burger en bestuur
Beleid
de 2 vormen van leningen (duurzaamheids en stimuleringsleningen), regelen van ophalen van grof vuil en witgoed. In het 4de kwartaal van 2013 komen door de komst van de ODG alle aanvragen rondom vergunningverlening ook binnen bij de publieksbalie.
Doorontwikkelen van de meldpuntfunctie, in termen van verbetering van registratie, adequate afhandeling van meldingen en het verkrijgen van gerichte managementinfo. In het afgelopen jaar is er een vergaande doorontwikkeling van de meldpuntfunctie doorgevoerd. Met name in de afhandeling naar de burger is er een stap gezet, door de burger via de mail te informeren indien een melding is afgewikkeld. Intern is het zo geregeld dat alle meldingen binnenkomen bij de publieksbalie. De afhandelduur van de meldingen is verbeterd van 12,1 dagen gemiddeld in 2012 naar 7 dagen gemiddeld in 2013. Het aantal meldingen is (mede door betere registratie) verhoogd van 989 in 2012 naar 1.499 meldingen in 2013.
Aantal meldingen per hoofdcategorie 2013
Aantal meldingen per plaats 2013 en 2012
Versterken van de externe communicatie. Zie hiervoor onder bestuur.
48
Programma 1 - Burger en bestuur
Beleid
Doorontwikkeling website en vergroten mogelijkheden voor burgers tot het online aanvragen van diensten en/of producten. Voortdurend wordt er aan de website gesleuteld om deze toegankelijk te houden en wordt er gekeken hoe deze ingezet kan worden om de inwoners beter van dienst te zijn. Onderdeel hiervan zijn de vernieuwde webrichtlijnen waarvoor in 2013 reeds de nodige voorbereidende werkzaamheden zijn verricht. Ook is in 2013 de mogelijkheid om nieuwsbrieven te versturen geïmplementeerd.
Scherper in beeld brengen van de wensen van onze klanten via een gericht klanttevredenheidsonderzoek en/of benchmark (www.waarstaatjegemeente.nl). De gemeente heeft in het najaar van 2013 meegedaan aan de benchmark waarstaatjegemeente.nl. De resultaten van dit onderzoek worden vanaf 25 maart 2014 openbaar gemaakt. Het rapport is echter al wel in ons bezit.
Doorontwikkeling DMS-systeem in combinatie met zaakgericht werken. Het jaar 2013 is vooral gebruikt om achter de schermen de nodige voorbereidingen te treffen voor doorontwikkeling van het DMS en zaakgericht werken. Zo is er een testserver met een nieuwe versie van het DMS-systeem (Decos) ingericht. Hierdoor kan beheer en inrichting van een op te zetten zaaktypencatalogus efficiënter gebeuren. Daarmee is tevens het fundament gelegd voor het inrichten van een landelijk gestandaardiseerd zaaksysteem, die kan worden gekoppeld aan zaaksystemen van ketenpartners. Ook wordt het zodoende toekomstig mogelijk burgers te voorzien van statusinformatie. Verder zijn er voorbereidingen getroffen om een aantal zaaktypen in te richten volgens de ontwikkelde standaarden. Tevens is aansluiting gezocht bij stichting GemGids. Hiermee profiteren we van de mogelijkheden om gebruik te maken van alle oplossingen en koppelingen die door andere deelnemers al zijn ontwikkeld en betaald om de elektronische overheid te realiseren.
Doorontwikkeling Intranet. In het kader van digitaal werken wordt er ook op het intranet zoveel mogelijk gebruik gemaakt van digitale formulieren. Daarnaast is het intranet in 2013 - door een intensiever aanbod en een grotere diversiteit aan informatie - meer een zoekplaats van gegevens geworden voor medewerkers. Ook is er een plek ingericht voor projecten. Hierdoor wordt de betrokkenheid van collega’s bij elkaars werkzaamheden vergroot.
Opzetten en ontwikkelen van Regionale Uitvoerings Diensten (RUD’s). Per 1 november is de gemeenschappelijke regeling omtrent de regionale uitvoeringsdienst in werking getreden. De naam van de nieuwe organisatie is Omgevingsdienst Groningen (ODG). Voor onze gemeente voert zij alle taken uit met betrekking tot vergunningverlening, handhaving en toezicht op de taakvelden milieu, ruimtelijke ordening, bouw, APV en bijzondere wetten. Hiervoor zijn 7 medewerkers van de gemeente per die datum in dienst getreden van de ODG.
Communicatie en Samenwerking
Een versterking van bestuurlijke-ambtelijke samenwerking met Bellingwedde, gekoppeld aan inhoudelijke vraagstukken (operationele samenwerkingsagenda). Met recht kan worden gezegd dat in 2013 het onderwerp intergemeentelijke samenwerking een prominente plaats op de bestuurlijke agenda heeft gehad.
49
Programma 1 - Burger en bestuur
Beleid
Organisatorische aanpassingen op maat, daar waar nodig om de doelstellingen van samenwerking (verhogen kwaliteit, financieel voordeel, efficiency en continuïteit) zo optimaal mogelijk te realiseren. In de eerste plaats zijn stappen gezet in de intensivering en concretisering van de samenwerking met de gemeente Bellingwedde. Na de start van de uitvoering van sociale zaken door Vlagtwedde voor de gemeente Bellingwedde, is in het vervolg van het jaar de samenwerking volgtijdelijk vorm gegeven op de terreinen communicatie, personeel en organisatie en belastingen. De samenwerking met de gemeente Stadskanaal is conform de lopende afspraken in 2013 gecontinueerd en vindt er inmiddels in goed overleg een gedachtewisseling plaats over de toekomstige vormgeving van de ICT samenwerking vanuit het besef dat op dit punt aan schaalvergroting niet valt te ontkomen.
Een brede bestuurlijke- en ambtelijke acceptatie van te zetten stappen, waarbij de financiële beheersbaarheid van het samenwerkingsproces een belangrijke randvoorwaarde is. Verwezen wordt hiervoor naar het item “Gemeentelijke herindeling”.
Verkenning samenwerkingsmogelijkheden op het terrein van economische ontwikkeling, infrastructuur, cultuur en recreatie en toerisme. In 2013 zijn de resultaten bekend geworden van het onderzoek van MCON naar de mogelijkheden voor grensoverschrijdende samenwerking op het gebied van landschap, energie, landbouw, recreatie en toerisme. Er blijken voldoende mogelijkheden om de samenwerking de volgende jaren te continueren. In het Memorandum van Ter Apel spreken de deelnemers af om verder te gaan met projecten. Op het gebied van toerisme wordt onderzocht welke mogelijkheden er de komende jaren zijn om Interreg subsidie binnen te halen. Op het gebied van water wordt bekeken hoe het water tussen Nederland en Duitsland letterlijk verbonden kan worden. Tenslotte vindt een pilot plaats naar het zinvol gebruik van biomassa die vrijkomt bij onderhoud aan het landschap. Daarnaast wordt actief deelgenomen aan bijeenkomsten van EDR en EDBF.
Geven van uitvoering aan de notitie burgerparticipatie, o.a. middels: - de pilot activerende dorpsmethode; Zie hieronder bij Krimp en leefbaarheid: spoor 3, extern met bewoners.
-
burgerpanel;
Via de website is het mogelijk om de mening van burgers snel en overzichtelijk te peilen. Hier is al diverse keren succesvol gebruik van gemaakt. Via het CMS is in een handige rapportage te zien hoeveel mensen hun mening hebben geuit en hoe deze is verdeeld. -
raadsvergaderingen live in beeld en geluid;
-
onderzoek naar de beste wijze van promotie van Vlagtwedde, met als belangrijkste uitgangspunten boodschap, visie en imago.
De kosten en mogelijkheden zijn in kaart gebracht. Op dit moment is een voorstel in beraad.
Zie promotie. Een werkgroep heeft destijds een pakket van maatregelen samengesteld die inmiddels zijn ingevoerd. Krimp en leefbaarheid
Het formuleren van een actieplan met een mogelijke vertaling in verschillende dorpsplannen, bestaande uit de volgende stappen: - inventarisatie en analyse van de te verwachten ontwikkelingen; - definiëren wat de gemeente Vlagtwedde beleidsmatig wil bereiken en hoe deze plannen – deels via intergemeentelijke samenwerking – kunnen worden gerealiseerd; - financiële kaders in beeld brengen; - zorg voor draagvlak bij betrokken partijen (ook bewoners). Het beleidskader, welke in mei vastgesteld is, geeft op meerdere thema’s onze ambities weer voor de komende jaren. Deze thema’s betreffen: wonen, zorg, economie, recreatie, toerisme & cultuur, primair onderwijs, voortgezet onderwijs, onderwijs & arbeidsmarkt, sport en leefbare dorpen. Het betreft een breed en integraal opgezette beleidsvisie. Er is een plan van aanpak gemaakt om de beleidsvisie door te ontwikkelen naar een uitvoeringsprogramma ‘Wonen en Leven’, welke aangeeft op welke wijze en met welke partijen we de ambities waar willen maken. Hiervoor wordt een 3-sporen pad gevolgt. Een intern spoor, een spoor met lokaal opererende organisaties en ondernemingen en een spoor met bewoners.
50
Programma 1 - Burger en bestuur
Beleid
Deze drie tezamen moeten leiden tot een uitvoeringsplan vol activiteiten en projecten, onderbouwd met een financiële paragraaf, waarmee de ambities gezamenlijk kunnen worden bereikt. Voorbeelden zijn het lokale Woonplan, die samen met Woonzorg Nederland en Acantus wordt opgesteld. In het lokale Woonplan komt als apart onderdeel het scheiden van wonen en zorg aan de orde. Dit wordt samen met de partners van het ‘Koersdocument Wonen en Zorg’ tot stand gebracht. Ook samenwerking met onze buurgemeente Bellingwedde vindt plaats door het gezamenlijk laten uitvoeren van een woningmarktonderzoek ten behoeve van de basisgegevens voor dit Woonplan. Het externe spoor met bewoners wordt uitgevoerd aan de hand van de dorpsactiverende methode. Bewoners worden daarin gevraagd wat zij goed vinden of willen verbeteren aan de in de visie genoemde thema’s. Deze methode is begin 2014 afgerond en leidt tot diverse acties die door bewoners, organisaties, gemeente of in gezamenlijkheid tot stand worden gebracht. Als laatste kan nog de oprichting van het Fonds Wonen en Leven genoemd worden. Bewoners(organsiaties) kunnen cofinanciering aanvragen tot een maximum van € 5.000,- voor projecten en activiteiten die te maken hebben met leefbaarheid in de breedste zin van het woord.
Uitvoering MIP projecten: inclusief dienstondersteunende producten met een directe relatie tot de bedrijfsvoering (gemeentelijke objecten etc.) Mip project 406 Digitalisering burgelijke stand Het project is aanbesteed en de uitvoering ervan loopt. De akten van de Burgerlijke Stand, persoonskaarten en Bevolkingsregisters worden ingescand en naar verwachting is dit project medio 2014 afgerond. MIP project 1006: aanpassing en herinrichting archiefbewaarplaats Na het doorlopen van de aanbestedingsprocedure is met de uitvoering van dit project begonnen, zulks in afstemming met de Archiefinspectie. De uitvoering loopt naar verwachting door tot medio 2014. MIP project 1112: optimalisatie werk- en vergaderruimtes gemeentehuis Project is gereed. MIP project 1203: verplaatsing Tourist Information Ter Apel Dit project is afgerond. MIP project 1322: vervanging asbest dakplaten werkplaats Sellingen Alle voorbereidende werkzaamheden zijn afgerond en met de feitelijke vervanging wordt gestart direct na de winterperiode. MIP project 1007: realisatie Nationaal Uitvoeringsprogramma Het betreft hier een restant krediet dat is gereserveerd voor de aanschaf en inrichting van een Mid-office en software voor het klantcontactcentrum binnen de frontoffice van de gemeente. De afgelopen periode heeft een oriëntatie op de verschillende mogelijkheden plaatsgevonden en de verwachting is dat daadwerkelijke realisatie zal plaatsvinden in 2014.
Uitvoering overige investeringsprojecten Renovatie kleedgelegenheid Moekesgat Is afgerond. Raadsinformatiesysteem Er wordt op dit moment gewerkt aan een raadsvoorstel waarin het college positief advies geeft voor het invoeren van live raadsbeelden. ICT samenwerking Stadskanaal Dit project is afgerond en het investeringskrediet kan worden afgesloten. Herinrichting raadzaal Er moet nog een verrekening plaatsvinden met een leverancier en er is nog sprake van een laatste ingehouden termijn van een leverancier vanwege de levering van een ondeugdelijke lichtspot. Vloerbedekking gemeentehuis Is afgerond.
51
Programma 1 - Burger en bestuur
Beleid
Openbaar toilet Ter Apel Zie MIP 1203. Vervanging dak gemeentehuis Is afgerond. Vervanging noodstroomaggregaat Is afgerond. Verduurzaamheid verlichting gemeentehuis Is afgerond. Zonnepanelen gemeentehuis Is afgerond. Conversie belastingapplicatie Eind 2013 zijn de voorbereidingen gestart voor de conversie van de belastingapplicatie. Het krediet zal uiterlijk bij de zomernota 2014 worden afgesloten.
52
Programma 2 - Veiligheid
Beleid
Missie en doelstelling Onze gemeente wil een veilige gemeente zijn voor iedereen, nu en in de toekomst. Inwoners, ondernemers en bezoekers moeten met een veilig gevoel kunnen wonen, werken en recreëren. De doelstellingen in het kort: het bevorderen van een veilige en leefbare woonomgeving; handhaving van de openbare orde; naleving van de vergunningsvoorschriften; voorbereid zijn op een eventuele crisis of ramp.
Wat wilden we bereiken en wat hebben we bereikt? Om de doelstelling verder te concretiseren, is per programmaonderdeel een aantal beoogde maatschappelijke effecten geformuleerd. Voor zover mogelijk zijn deze maatschappelijke effecten meetbaar gemaakt.
Integrale veiligheid Versterking van het veiligheidsgevoel van de inwoners en ondernemers. Doel is om het veiligheidsgevoel te versterken. Ondanks dat we nog geen harde cijfers hebben vanuit de veiligheidsmonitor (2014) is wel het gevoel dat we op de goede weg zijn. Met name door een goede samenwerking met de politie en stadswachten kunnen we inspringen op de actuele ontwikkelingen in onze gemeente. Indicatoren: Omschrijving E/P Bron Meting Streefwaarde - rapportcijfer veiligheid P veiligheidsmonitor 6,9* 7 - terugdringen percentage vaak voorkomende overlast van groepen jongeren P veiligheidsmonitor 3%* 2% E = effectindicator P = prestatieindicator * cijfers 2011; in 2014 wordt een nieuwe Veiligheidsmonitor vastgesteld en worden deze cijfers geactualiseerd
Brandweer In 2013 is er binnen de brandweer gewerkt aan de regionalisering die per 1 januari 2014 moest zijn gerealiseerd. Voor de RBZG betekende dat opheffing van de gemeenschappelijke regeling RBZG die in 2013 ook zijn 40 jarig bestaan heeft gevierd. Per 1 januari 2014 zal de Veiligheidsregio Groningen (VrG) dus alle taken van de RBZG overnemen, waarmee er geen grond meer zal zijn voor het instandhouden van het korps. De brandweerzorg zal nog wel steeds vanuit de huidige brandweerposten uitgevoerd worden. De verantwoordelijkheid daarvan wordt in de handen van de VrG gelegd, die dan de brandweerzorg voor de gehele provincie Groningen verzorgd. De VrG voert haar taken zowel centraal vanuit Groningen uit, als in 8 werkgebieden -clusters- voor de lokale brandweerzorg. Het RBZG gebied vormt samen met de gemeente Bellingwedde één cluster, het clusterkantoor (de nieuwe brandweerkazerne) zetelt aan de Veenstraat in Stadskanaal die in 2013 is geopend.
53
Programma 2 - Veiligheid
Beleid
Minder persoonlijke en materiële schade. Er is in 2013 geen persoonlijke schade geweest en er is relatief weinig materiele schade geweest.
Handhaven paraatheid zowel door het opleiden, oefenen en werven van vrijwilligers als het beheer van materieel. Er is maximaal geworven en dat heeft geleid tot het aannemen van enkele nieuwe vrijwilligers. Het materieel is in goede staat.
Verminderen van het aantal loze meldingen. Daar is geen positief resultaat geboekt. De brandweer is afhankelijk van de meldkamer en van de systemen die niet opbrengen wat wel was toegezegd. Indicatoren: Omschrijving - aantal uitrukken van de brandweer Ter Apel Vlw - % uitrukken binnen de normtijd E = effectindicator P = prestatieindicator
E/P E P
Bron Meting jaarverslag brandweer 177 idem 100%
Streefwaarde
Rampenbestrijding Inzetbaarheid van zowel het gemeentelijk beleidsteam als de gehele gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie binnen anderhalf uur na alarmering. Er is in 2013 regelmatig geoefend op bereikbaarheid van de gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie. De conclusie na de evaluatie was dat er bij een mogelijke crisissituatie de gemeente Vlagtwedde in staat is om tijdig een crisisorganisatie in te richten.
Planvorming gebaseerd op realistische scenario’s en op een actuele risico inventarisatie. De gemeentelijke plannen zijn geactualiseerd en zijn meegenomen in de regionale risicoinventarisaties.
Een effectieve en efficiënte rampenbestrijdingsorganisatie voor de gehele regio. Het jaar 2013 stond in het teken van het werven en opleiden van mensen voor de regionale crisisbeheersingsorganisatie. De gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie was in 2013 beschikbaar en inzetbaar in het geval van een crisissituatie.
Professionalisering aan de warme kant door inzet van adequaat, gemotiveerd, competent, opgeleid en geoefend personeel. In 2013 is gestart met het werven en opleiden van medewerkers voor de regionale crisisorganisatie. Hiermee wordt verder invulling gegeven aan het verder professionaliseren van de crisisorganisatie.
Wat hebben we ervoor gedaan? De ambities van onze gemeente zijn uiteengezet in een aantal activiteiten, welke zijn ontplooid om de beoogde maatschappelijke effecten te kunnen bereiken. Hieronder volgt per programmaonderdeel een weergave van de activiteiten die zijn ontplooid en de mate waarin die activiteiten zijn afgerond.
Integrale veiligheid Terugdringen winkeldiefstallen. De aangiften van winkeldiefstal zijn gemonitord zodat bij een stijging het mogelijk was om snel in te grijpen. Uiteindelijk zijn de aangiften gedaald. Toch is het van belang om dit aantal verder omlaag te brengen. Met partners wordt uitgezocht waar en wat mogelijk is om het aantal verder omlaag te brengen. Daarnaast zijn in de drukke decembermaand de stadswachten extra ingezet om winkeldiefstallen te voorkomen.
Uitvoering van de Wet Tijdelijk Huisverbod. In 2013 is er 2 keer een huisverbod opgelegd. Vanaf november 2013 worden door de politie alle casussen, waarbij signalen zijn van mogelijk huiselijk geweld via de gemeente doorgestuurd naar de hulpverlening. Zodoende kan er sneller hulp worden opgestart en kan geweld of een huisverbod worden voorkomen.
54
Programma 2 - Veiligheid
Beleid
Uitvoering van het horecaconvenant. In 2013 hebben er vier keer overleggen plaatsgevonden. De vertegenwoordigende horecabedrijven zijn: partycentrum Rendering te Vlagtwedde en Fair Play Casino te Ter Apel. Twee horecabedrijven zijn benaderd om deel te nemen, waarvan één heeft aangegeven belangstelling te hebben.
Aanpakken van problematische jeugdgroepen. In Ter Apel ontstond een jeugdgroep. Door de jongeren in samenwerking met jongerenwerk en politie actief te benaderen is er geen jeugdgroep ontstaan. Ook was er in Sellingen overlast van jeugd. Ook hierop is geïnvesteerd door de politie en jongerenwerk. Met name door de politie in aanloop naar de jaarwisseling. Uiteindelijk is de jaarwisseling rustig verlopen.
Voortzetten project woninginbraken Partners hebben hun verantwoordelijkheden opgepakt en aangetoond gezamenlijk de woninginbraken terug te willen dringen. De impact op de gedupeerden speelde hierin een belangrijke rol. Ondanks de aanpak vinden er nog steeds te veel woninginbraken plaats. Helaas is er geen aanwijzing richting een dader of dadergroep. Ook is er geen verband te ontdekken. Daarom is het van belang om woninginbraken te blijven prioriteren.
Brandweer Verlaging van het risico van brand d.m.v. voorlichting, toetsing van bouwplannen en afgifte en controle van gebruiksvergunningen. Gebruiksvergunningen zijn in 2013 omgezet naar omgevingsvergunningen en die zijn getoetst. Verder is er 100% gecontroleerd op de door het bestuur van de RBZG vastgestelde criteria. Er is voorlichting gegeven bij bejaardentehuizen, op scholen (vuurwerkproject) en op uitnodiging aan diverse groepen.
Het voorbereiden op daadwerkelijke incidenten d.m.v. opleiden, oefenen en beheer van materieel. Er is opgeleid en geoefend volgens het opleidingsplan en het oefenbeleidsplan. Daar is voor 100% aan voldaan.
Uitrukken binnen de normtijd. Er is voor 100% voldaan aan de norm van 18 minuten (vanaf telefonische melding, alarmering Meldkamer, alarmering van de brandweer, opkomst en uitruk). Normtijden verschillen en afhankelijk van de aard van de objecten is ongeveer 30% binnen de norm voor spoedeisende meldingen.
Het op peil houden van alle vrijwilligers. Er is een aantal vrijwilligers geworven en deze vrijwilligers worden opgeleid en beoefend.
Het bewuster maken van de bevolking ten aanzien van brandgevaar met als inzet zelfredzaamheid. Er is voorlichting gegeven over het verkleinen van risico’s van brand en het project brandveilig leven is opgestart en loopt nog door in 2014. In 2013 is de brandweer (RBZG) 419 keer uitgerukt ten opzichte van 442 keer in 2012 (-5,2%). De post Stadskanaal 242 keer ten opzichte van 288 in 2012 (-16%), de post Ter Apel 113 keer ten opzichte van 85 keer in 2012 (+32,9%) en de post Vlagtwedde 64 keer ten opzichte van 69 keer in 2012 (-7,2%). In 2013 is er binnen de brandweer gewerkt naar de regionalisering dat per 1 januari 2014 moest zijn gerealiseerd. Voor de RBZG betekende dat opheffing van de gemeenschappelijke regeling RBZG dat in 2013 ook zijn 40 jarig bestaan heeft gevierd.
Per 1 januari 2014 zal de Veiligheidsregio Groningen (VrG) dus alle taken van de RBZG overnemen, waarmee er geen grond meer zal zijn voor het instandhouden van het korps. De brandweerzorg zal nog wel steeds vanuit de huidige brandweerposten uitgevoerd worden, de verantwoordelijkheid daarvan wordt in de handen van de VrG gelegd, die dan de brandweerzorg voor de gehele provincie Groningen verzorgd.
55
Programma 2 - Veiligheid
Beleid
De VrG voert haar taken zowel centraal vanuit Groningen uit, als in 8 werkgebieden -clusters- voor de lokale brandweerzorg. Het RBZG gebied vormt samen met de gemeente Bellingwedde één cluster, het clusterkantoor (de nieuwe brandweerkazerne) zetelt aan de Veenstraat in Stadskanaal die in 2013 is geopend.
Rampenbestrijding Van een gemeentelijk rampenplan naar een regionaal crisisplan: landelijk en regionaal een eenduidige aanpak met dezelfde organisatiestructuur. In 2013 is de term rampenbestrijding veranderd in crisisbeheersing. Daar is een aantal zeer tastbare aanleidingen voor geweest (MKZ-crisis, dreiging grieppandemie, terreurdreiging, strooizoutcrisis, hoogwater etc.). Er was behoefte aan een grotere organisatieschaal dan de gemeentelijke schaal. In Groningen heeft dat geleid tot regionalisering van de taken met betrekking tot crisisbeheersing, zowel in de “koude” kant (voorbereiding) als in de “warme” kant (uitvoering). De Gemeentelijke Kolom Groningen heeft zich in 2013 verder geprofessionaliseerd en in 2013 is besloten dat de adviseurs crisisbeheersing en de oefenleiders per 1 januari 2014 gedetacheerd worden bij de gastgemeente Hoogezand-Sappemeer. Uiterlijk 1 januari 2016 zou de Gemeentelijke Kolom Groningen deel moeten gaan uitmaken van de Veiligheidsregio Groningen.
Van gemeentelijke risico-inventarisatie naar een regionaal risicoprofiel. Conform de wet op de veiligheidsregio is dit in 2013 opgepakt. Voorbeeld is hiervan het incidentsbestrijdingsplan aardbevingen, maar ook de bestrijdingsplannen bij hoog water.
Van lokale actieteams naar regionale expertteams. Er is eind 2013 een start gemaakt met het werven van mensen voor de regionale expertteams en op 1 maart 2014 zullen dan de lokale actieteams verdwenen zijn.
Van hoofd gemeentelijke coördinatiecentrum (23) naar algemeen commandant (6). In het eerste kwartaal van 2013 zijn de algemeen commandanten benoemd.
Van gemeentelijke vertegenwoordiger in COPI (46) naar officieren van dienst bevolkingszorg (8). In het eerste kwartaal van 2013 zijn de officieren van dienst bevolkingszorg benoemd.
Van alle deelprocessen (8) en plannen (3) naar een Plan Bevolkingszorg (1). Er is één plan bevolkingszorg met drie taakorganisaties, zijnde communicatie, publieke zorg en informatie en ondersteuning.
Van reguliere oefeningen naar een Oefenbeleidsplan, gebaseerd op landelijke competenties. In 2013 is er met name op het gebied van het gemeentelijke beleidsteam geoefend. Dit zal ook in de toekomst zo blijven. Omdat de organisatie nog niet volledig is ingericht, is er in 2013 minder geoefend dan in vergelijking met andere jaren. Voor 2014 staan er weer de nodige oefeningen gepland, zoals een themacollege aardbevingen.
Van geen piket naar harde en zachte piketten (van geen consignatie naar consignaties). Er zijn in 2013 een drietal regionale functies op hard piket (5 mensen per functie voor de hele regio) gezet (Algemeen Commandant Bevolkingszorg, Officier van Dienst Bevolkingszorg, Hoofden taakorganisaties Bevolkingszorg). Elke gemeente is daarmee 24/7 gegarandeerd van bezetting van de bovenstaande functies.
56
Programma 3 - Ruimte
Beleid
Missie en doelstelling Onze gemeente wil haar inwoners ook in de toekomst een breed woonpakket kunnen aanbieden, rekening houdend met demografische ontwikkelingen, met daarbij aandacht voor ondermeer voorzieningen, zorg, leefbaarheid, veiligheid en groen. Bij bouwen en wonen zal de nadruk moeten liggen op kwaliteit in plaats van kwantiteit. De doelstellingen in het kort: kwaliteitsverbetering van het woningbestand; het scheppen van randvoorwaarden voor een goed ondernemers- en vestigingsklimaat; zorg voor een duurzame groene en veilige leefomgeving.
Wat wilden we bereiken en wat hebben we bereikt? Om de doelstelling verder te concretiseren, is per programmaonderdeel een aantal beoogde maatschappelijke effecten geformuleerd. Voor zover mogelijk zijn deze maatschappelijke effecten meetbaar gemaakt.
Wonen Zorg voor een groene gemeente waar het goed en veilig wonen is. Door diverse activiteiten op de beleidsterreinen groen, openbare orde en ruimtelijke ordening behalen we dit effect.
Rekening houden met demografische ontwikkelingen, met de nadruk op kwaliteit bij het wonen en de woonomgeving. In regionaal verband zijn hiervoor de Regionale Prestatieafspraken in december vastgesteld. Uitwerking vindt plaats in lokale Woonplannen en monitoring van de afspraken via de regionale woningmarktmonitor. Lokaal is de beleidsvisie ‘Wonen en Leven’ vastgesteld, waarin ook ambities op het thema ‘Wonen en Openbare Ruimte zijn vastgesteld.
Economie Een duurzaam veilige inrichting van de openbare ruimte. In 2013 zijn verschillende knelpunten in de openbare ruimte aangepakt. Tevens is er een start gemaakt met de herinrichting van de Hoofdstraat te Ter Apel.
Goed functionerende bestaande bedrijventerreinen en positieve/actieve relatie met het bedrijfsleven. De bedrijventerreinen functioneren naar behoren. Op het bedrijventerrein ’t Heem is een actief parkmanagement aanwezig, waarin de bedrijvencontactfunctionaris als vertegenwoordiger van de gemeente ook zitting heeft. Daarnaast zijn wij lid van de Industriekring en wonen de maandelijkse vergaderingen bij. Ook zijn wij als gemeente lid van de handelsverenigingen in Ter Apel, Sellingen en Vlagtwedde. De contacten hiermee zijn goed en bijeenkomsten worden zoveel mogelijk bijgewoond.
Het creëren van een sterke economie, dat zorgt voor (groei van) banen, kansen biedt aan ondernemers en welvaart genereert voor burgers. Samen met afdeling Samenleving trachten we zoveel mensen aan het werk te krijgen en de contacten met werkgevers te onderhouden en te verstevigen. Daarnaast faciliteren wij de ondernemers daar waar mogelijk. Ook zorgen we voor een goede infrastructuur zoals de renovatie van het centrum van Ter Apel, ‘Raboplein’ te Vlagtwedde en de Hoofdstraat van Ter Apel. De vooruitzichten bij twee grote werkgevers, het COA en Avebe, zijn goed.
Behoud en waar mogelijk uitbreiding van het plaatselijke bedrijfsleven. Dit is een continu proces. Het winkelbestand binnen de gemeentegrenzen is goed op peil. In Ter Apel zijn er verscheidende nieuwe ondernemers bij gekomen en hebben wij geen leegstand, in de dorpen Vlagtwedde en Sellingen op beperkte schaal. Over 2013 zijn er slechts 2 faillissementen uitgesproken.
Geen uitbreiding van het aantal toegestane koopzondagen. Er is over 2013 alleen toestemming gegeven voor de wettelijk toegestane 12 koopzondagen, derhalve is er geen uitbreiding geweest. Jumbo en Karwei, beiden gevestigd te Ter Apel, hebben over 2013 van de
57
Programma 3 - Ruimte
Beleid
koopzondagen gebruik gemaakt.
De ondernemers moeten op één plek terecht kunnen met hun vragen (één loket gedachte). Sinds 2011 is er een digitaal ondernemersloket op onze site waar ondernemers met hun vragen terecht kunnen. Daarnaast kan er telefonisch contact gezocht met de Bedrijvencontactfunctionaris. Indien gewenst kan er ook fysiek een afspraak met de Bedrijvencontactfunctionaris gemaakt worden.
Het op peil houden van de lokale voorzieningen. Heeft sterk onze aandacht en is belangrijk in het tijdperk van demografische veranderingen. Binnen de Gemeente opereert de werkgroep W&L. Deze werkgroep is in 2013 actief bezig geweest. Burgerparticipatie is hierbij een belangrijk onderwerp. Over 2013 zijn er diverse dorpsronden gehouden. Binnen het item “economie” zijn er een aantal bijeenkomsten in deze georganiseerd, zoals de eerdergenoemde ‘Retail 2020”. Ook zijn er gesprekken geweest met ondernemersverenigingen en dorpsbelangen.
Duurzame inkoop en aanbesteding. De duurzaamheidscriteria maken standaard onderdeel uit van het gemeentelijke Inkoop- en Aanbestedingsbeleid. Deze zijn verwoord in het in oktober 2013 geactualiseerde Inkoop- en Aanbestedingsbeleid, versie 2.0.
Duurzame en veilige leefomgeving Er kan veilig aan het verkeer worden deelgenomen over goed begaanbare wegen en paden voor alle soorten verkeer, waarbij een goede afweging is gemaakt tussen enerzijds de bereikbaarheid en anderzijds de negatieve effecten (milieuschade en verkeersonveiligheid). Op hoofdlijnen is het doel bereikt. Het onderhoud aan asfaltwegen is conform het meerjarenplan uitgevoerd. Het onderhoud aan klinkerwegen is volgens ons “anti-schadeclaimbeleid” uitgevoerd. Aanpassingen ten behoeve van gehandicapten en ouderen zijn weinig gevraagd. De klinkerweg Moersloot is gerenoveerd tot asfaltweg.
Voldoende “groene” voorzieningen leveren. Op hoofdlijnen is het doel bereikt. Het groen is op redelijk niveau onderhouden. De zware bomen voor de Hoofdstraat zijn vastgelegd. Westerstraat en de rotonde Havenstraat in Ter Apel en de Willem Lodewijkstraat in Bourtange zijn beplant. De Leerwerkkwekerij is begonnen met het uitplanten van winterbloeiers. De investeringen in de Ecologische Hoofd Structuur worden duidelijker en naar onze mening positief zichtbaar.
Een duurzame bijdrage leveren aan de functies wonen, recreatie, natuur, werken en milieu. Op hoofdlijnen is het doel bereikt. De openbare ruimte wordt nagenoeg gifvrij onderhouden. Bij alle aankopen wordt gelet op het aspect duurzaamheid. Daarbij worden wel nuchtere keuzes gemaakt.
Overtollig grond- hemel- en afvalwater wordt op een duurzame manier afgevoerd, het oppervlaktewater is schoon. De riolering werkt naar behoren. Het waterschap heeft de monitoring van de helofytenvelden vanwege de goede resultaten geminimaliseerd. Enkele IBA’s blijven punt van zorg. In het vGRP 2014-2016 is het sanitair baggeren van enkele watergangen opgenomen. Uitvoering door het waterschap is met het waterschap besproken.
Wat hebben we ervoor gedaan? De ambities van onze gemeente zijn uiteengezet in een aantal activiteiten, welke zijn ontplooid om de beoogde maatschappelijke effecten te kunnen bereiken. Hieronder volgt per programmaonderdeel een weergave van de activiteiten die zijn ontplooid en de mate waarin die activiteiten zijn afgerond.
58
Programma 3 - Ruimte
Beleid
Wonen Met het project “wonen en leven” de dorpen in en discussie voeren over de toekomst van het dorp. Het laatste kwartaal van 2013 en het eerste kwartaal van 2014 hebben we, met behulp van de dorpsactiverende methode, alle dorpen in onze gemeente aangedaan om in gesprek te gaan de eigen woon- en leefomgeving van de bewoners. Dit resulteert in diverse dorpsvisies, met daarin concrete projecten en activiteiten die bedoeld zijn om het wonen en de leefbaarheid op peil te brengen en/of te houden in de dorpen.
Het met voorrang in beeld brengen van “rotte kiezen”. Via het project ‘Waardebehoud Onroerend Goed (WOG)’ zijn alle sterk verpauperde panden in beeld gebracht. Conclusie is dat in onze gemeente, op zichtlocaties, weinig sterk verpauperde panden aanwezig zijn. Die er zijn, worden actief door WOG benaderd en ondersteund in het opknappen van de woning. In een aantal gevallen blijkt dat deze ondersteuning (helpende hand) niet werkt en dat een straffende hand nodig is. Handhaving is nodig om te voorkomen dat deze rotte kiezen een te grote invloed gaan hebben om de leefbaarheid van de directe woonomgeving en daarmee ook zorgen voor waardedaling van het omliggende vastgoed. In regionaal verband wordt gewerkt aan juridische instrumentarium ten behoeve van deze straffende hand. Leidraad hierbij is de rotte kiezen aanpak uit Friesland.
Meer woningen geschikt (laten) maken voor het langer zelfstandig thuis blijven wonen (scheiden wonen & zorg) In de regionale prestatieafspraken is ook inzichtelijk gemaakt welke consequenties het scheiden van wonen en zorg heeft. In het woningmarktonderzoek dat we samen met Bellingwedde uitvoeren, wordt nadrukkelijk aandacht hiervoor gevraagd. Uitwerking vindt plaats in het woonplan, samen met corporaties, welzijn en zorgorganisaties. De realisatie van woonservicegebieden zal hierbij een centraal thema zijn.
Realisatie Plan van aanpak en start uitvoering “wijkverbetering”. Het betreft hier een koppeling van de thema’s ‘Wonen en Woonomgeving’ en ‘Leefbare Dorpen’ uit de beleidsvisie ‘Wonen en Leven’. De ambities op deze thema’s zijn vastgesteld en leiden tot dorpsvisies, die gedragen worden door de inwoners van de diverse dorpen in onze gemeente. In de loop van 2014 zal op basis van maatwerk een structurele vorm van overleg met de dorpen plaats gaan vinden. Tijdens deze overleggen worden beleid, projecten en activiteiten van bewoners, gemeente en andere belanghebbenden besproken en tot uitvoering gebracht.
stijging in %
Percentage WOZ waardestijging woningen gedurende het jaar 6,0
gemeente Vlagtwedde
4,0
Landelijk (bron: waarderingskamer)
2,0 0,0 -2,0
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
-4,0 -6,0
Stimulering van duurzame woningverbetering en energieneutraal bouwen, door: - bevordering alternatieve energie; - bevordering investeringen energiebesparing binnenklimaat overheidsgebouwen en scholen; Zonnepanelen geplaatst op het gemeentehuis, verduurzaming uitgevoerd van verlichting in het gemeentehuis en sportzaal Vlagtwedde, voorbereiding aanbesteding van verduurzaming verlichting en verwarming in 2 openbare scholen, 2 gymlokalen, en sporthal Ter Apel en verwarming gemeentehuis.
59
Programma 3 - Ruimte -
Beleid
stimulering maatregelen millennium doelstellingen; In 2013 geen acties op plaatsgevonden.
-
duurzame inkoop- en aanbesteding. In samenwerking met Oost Groninger gemeenten inkoop van groene stroom voor gemeentelijk totaalverbruik.
Economie Het verbeteren van de infrastructuur. Dit is een doorlopend proces. Het wegennet is redelijk goed op orde binnen de gemeentegrenzen. Op regionaal niveau binnen Oost Groningen zijn we bezig met het uitzoeken hoe wij een breedbandnetwerk zouden kunnen realiseren. Binnen de gemeente Oldambt draait een pilot. In 2013 is een stichting opgericht die een coöperatievorm wil introduceren waarin bewoners/bedrijven zelf eigenaar worden van het breedbandnetwerk. Begin 2014 wordt een start gemaakt met een business case die toepasbaar is voor de gehele regio.
Het zoveel mogelijk reduceren van ingewikkelde en overbodige procedures. Wij zijn binnen de regio Oost-Groningen in samenwerking met de Kamer van Koophandel in 2013 gestart met een inventarisatieronde om te kijken waar we tegen aanlopen bij aanvragen voor vestingen uitbreidingvergunningen voor bedrijven. Dit zal in 2014 een vervolg krijgen. Daarnaast zijn binnen onze gemeente alvast in alle nieuwe bestemmingsplannen de mogelijkheden
voor het vestigen en hebben van een beroep en/of bedrijf aan huis verruimd. Daarnaast wordt binnenkort de lijst met in het buitengebied toegestane beroepen en bedrijfstakken geactualiseerd en in geringe mate uitgebreid. Samenwerking tussen ondernemers faciliteren. Daar waar mogelijk gebeurt dit. De contacten met ondernemers wordt bevorderd door lidmaatschappen van de Parkmanagement, Industriekring en van Ondernemersverenigingen en het bezoeken van bijeenkomsten georganiseerd door ondernemers. Daarnaast is er in mei 2013 een open dag op het industrieterrein ’t Heem georganiseerd. Namens de gemeente heeft de bedrijvencontactfunctionaris in de organisatie gezeten.
Het structureel afleggen van bedrijfsbezoeken. Het College legt regelmatig een bedrijfsbezoek af. Over 2013 zijn er bezoeken afgelegd bij Alraf Aluminium Kozijnen, Solen Energy Nederland BV, Zorggroep Meander en Agrar.bedrjif B. Ruiter. Eén werkbezoek is afgezegd door de ondernemer. In verband met fusie besprekingen en de daar gekoppelde bewonersavonden zijn er in het najaar geen bedrijfsbezoeken afgelegd. Wel zijn in november en december afzonderlijke bijeenkomsten met de besturen van de handelsverenigingen gehouden en gesproken over actuele onderwerpen die de ondernemers bezighouden. Daarnaast worden door de Bedrijvencontactfunctionaris en door de Accountmanagers van Samenleving doorlopend bedrijfsbezoeken afgelegd. Regelmatig vindt er afstemming plaats tussen beide afdelingen om de bedrijfsbezoeken op elkaar af te stemmen.
Waar nodig ondersteunen van agrariërs, toeristische ondernemers, ZZP-ers, starters en het MKB. Continu proces. De toeristische sector is momenteel goed in beweging met bijv. 3 nieuwe ondernemers in deze branche (De Slangenborg, De Barkhoorn, Moekesgat). In april 2013 hebben wij samen met Gem. Stadskanaal een startersbijeenkomst gehouden met een goede opkomst (55 personen). De bedrijvencontactfunctionaris heeft in de organisatie gezeten van de open dag Industriekring Ter Apel en omgeving op Industrieterrein ’t Heem Ter Apel. Ook zijn in 2013 een tweetal bijeenkomsten (regio breed) georganiseerd voor ondernemers met onderwerpen ‘Retail 2020’en ‘Ondernemersvriendelijk aanbesteden’.
Actief optreden richting nieuwe ondernemers. Over 2013 hebben zich 32 nieuwe starters ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (veelal EZ en ZZP-ers) De Bedrijvencontactfunctionaris heeft over 2013 fysiek 15 afspraken gehad met (potentiële) starters. Daarnaast komen er telefonische vragen binnen, dan wel nemen starters rechtstreeks contact op met vergunningverleners. Wij zijn zoveel mogelijk bij openingen van nieuwe bedrijven aanwezig, zeker als wij een uitnodiging krijgen.
60
Programma 3 - Ruimte
Beleid
Blijvend zoeken naar woon/werklocaties. Er zijn een aantal woon/werklocaties beschikbaar (oa in Sellingen). Hier is echter weinig vraag naar. “Integrale” profilering van onze gemeente op beurzen en evenementen. Op 9 en 10 april hebben wij samen met de 6 andere gemeenten in Oost-Groningen op de Bedrijvencontactdagen in Assen gestaan met een stand en plein. Op 20 april waren wij met een stand in de tent aanwezig op de Open dag van de Industriekring Ter Apel en omgeving. Op 5, 6 en 7 juli werd de Vlagtwedder Landbouwbeurs gehouden en hebben wij flink uitgepakt met een stand en het weggeven van ‘ vergeet mijn nietjes’. Op 5 en 6 november hebben wij in een gezamenlijke stand met Gemeente Bellingwedde ons dynamisch gebied en het mooie Westerwolde gepromoot op de Promotiedagen voor Noord Nederland in Groningen.
Het uitbouwen van grensoverschrijdende samenwerking tussen het bedrijfsleven (EDBF/EDR bijeenkomsten). We hebben aan alle EDBF bijeenkomsten van 2013 deelgenomen en ons actief met de invulling bemoeid. Daarnaast zijn de bestuurlijke contacten binnen de EDBF gemeenten aangescherpt en hebben op dit niveau een aantal overleggen plaatsgevonden. Naast de traditionele EDBF bijeenkomsten zijn we binnen deze organisatie in 2013 begonnen met inventarisatie van lopende en toekomstige grensoverschrijdende projecten. Inmiddels hebben zich nog 9 andere gemeenten (6 NL en 3 DE) bij dit initiatief aangesloten. Dit krijgt in 2014 een vervolg.
Duurzame en veilige leefomgeving Aanpak van de Hoofdstraat in Ter Apel. De herinrichting is technisch voorbereid, na de bouwvak aanbesteed en de uitvoering is in oktober gestart. De parkeerplaats Stationsstraat is gereed.
Verder verbeteren van de toegankelijkheid van de openbare ruimte voor mensen met een lichamelijke beperking. In Sellingen is de verharding voor het gemeentehuis rollatorvriendelijk gemaakt. In 2013 zijn circa 200 gehandicapteninritten aangepast. Het project nadert de afronding.
Toepassen van energiezuinige openbare verlichting bij vervanging. De rotonde Havenstraat en het Mansholtpark zijn voorzien van LED-verlichting.
Een actieve rol van de gemeente bij het ontwikkelen van de EHS “Westerwolde”. De burgemeester zit de Gebiedscommissie voor, de portefeuillehouder is lid en ambtelijk is de gemeente bij de voorbereiding vertegenwoordigd. De wagons Ter Wupping, Ellersinghuizerveld II en de koppeling Runde-Ruiten Aa zijn in uitvoering gegaan. Ellersinghuizerveld II is in december 2013 geopend. De wagons Ter Apel en Ter Walslage-Renneborg zijn in voorbereiding genomen.
Uitvoering van maatregelen uit het vGRP. De geplande activiteiten uit het GRP 2008-2012 zijn grotendeels uitgevoerd. Enkele lang lopende investeringen (reparatie, onderzoek grondwater) zijn overgeheveld naar de volgende vGRP. Het nieuwe vGRP is eind 2013 in procedure gegaan.
Aansluiting van de Runde op de Ruiten Aa. Het project is opgedeeld in clusters. De clusters binnen onze gemeente zijn alle in uitvoering gegaan. Het meest zuidelijke traject tot de bebouwde kom van Ter Apel wordt in 2014 afgerond. Het deel binnen de bebouwde kom is nagenoeg gereed.
Transformatie Moekesgat. Zie programma 6.
61
Programma 3 - Ruimte
Beleid
Het vaststellen van de laatste niet actuele bestemmingsplannen. De bestemmingsplannen Ter Apel Dorp, Vlagtwedde Dorp, Bourtange Dorp en Sellingen Dorp zijn in 2013 vastgesteld. De beheersverordening Emslandermeer is voorbereid en wordt begin 2014 vastgesteld. Daarmee heeft de gemeente Vlagtwedde al zijn bestemmingsplannen actueel.
Uitvoering MIP projecten MIP project 205: Woonplan 2002-2010 Is in 2012 afgewikkeld en kan afgevoerd worden. MIP project 218: verkeers- en vervoersplan voor de hele gemeente Op basis van een uitgebreide consultatie is een conceptplan inclusief kostenramingen opgesteld. In maart 2014 zal dit plan in een informatieve raadsvergadering worden gepresenteerd. MIP project 252: uitvoering beleidsplan openbare verlichting De verlichting van de Markt in Ter Apel en de Willem Lodewijkstraat te Bourtange zijn vervangen. De ad hoc vervanging van versleten lichtmasten is uitgesteld om de vervanging planmatig te kunnen doen binnen het verduurzamingsproject MIP 1201. MIP project 302: herziening bestemmingsplan buitengebied Het bestemmingsplan Buitengebied is vastgesteld. In verband met enkele op onderdelen noodzakelijke herzieningen dient een aanvullend krediet aangevraagd te worden. MIP project 334: invoeren groenbeheerkaart Het project is gekoppeld aan de MIP projecten 335 (wegenkaart), 1311 (overige kaarten) en 1312 (grootschalige basiskaart topografie). November 2013 zijn de kredieten goedgekeurd en is de uitvoering gestart. MIP project 335: invoeren wegenbeheerkaart Zie project 334. MIP project 426: herziening 7 oude bestemmingsplannen Bestemmingsplannen zijn vastgesteld. Het krediet wordt afgesloten. MIP project 702: Regionale waterplan Westerwolde Het baggeren en de overdracht van watergangen binnen de bebouwde kom zijn met het Waterschap uitgewerkt. De financiering van een en ander is voorgesteld in het vGRP 2014-2018. MIP project 703: div.projecten provinciaal meerjarenprogramma 2007-2013 Voor dit budget worden verschillende bijdragen als cofinanciering in het kader van Leader projecten bekostigd. Dit project is afgerond. In het kader van nieuwe aanvragen Leader is aan de raad wederom een krediet voor een aantal jaren gevraagd. Deze zal meegenomen worden bij de MIP afweging voor 2015. MIP project 801: herinrichting Nederveen Cappelstraat De planvorming is afgerond. Onderdelen hierbij zijn: Aanpassing van de kruising Havenstraat en veilige “smok en vot” zones bij de Vlinder, Hoeksteen en Kiekeboe. De uitvoering wordt in 2014 gestart. MIP project 802: verbeteren toegankelijkheid openbare ruimte Zie programma 3. Duurzame en veilige leefomgeving. MIP project 804: verharding parkeerplaats vv Westerwolde Het project is door de vereniging en de gemeente succesvol afgerond.
62
Programma 3 - Ruimte
Beleid
MIP project 805: bermenplan Voorbeetseweg, Bosweg en Wollinghuizerweg tot Renneborg zijn door het werkgelegenheidsproject Werken aan de Weg voorzien van een bermversteviging. In het kader van het verkeers- en vervoersplan zijn de bermen aan de orde geweest. Op basis van die bevindingen wordt gewerkt aan een MIP-voorstel. MIP project 806: toegankelijkheidsnetwerk openbaar busvervoer In 2013 zijn 14 bushaltes voor minder validen aangepast. De abri’s bij de gemeentelijke bushaltes zijn vervangen. Het project is nagenoeg gereed. Bij de herinrichting van de Nederveen-Cappelstraat zullen de laatste twee bushaltes aangepast worden. MIP project 902: reconstructie Willem Lodewijkstraat Bourtange De entree tot de vesting Bourtange is voorzien van nieuwe verharding, laanbeplanting energiezuinige verlichting.
en
MIP project 1000: parkeerterrein Mansholtpark Het project is gereed. Er wordt al goed gebruik gemaakt van de nieuwe voorzieningen.
MIP project 1100: baggeren en aanleg oeverbeschoeiing Veelerdiep Zie MIP 1109 Uitvoering baggerplan. MIP project 1103: opwaarderen bossingel B.B.-dorp Ter Apel De werkzaamheden zullen in het plantseizoen 2013-2014 worden uitgevoerd. MIP project 1104: reconstructie Princessebuurt De wensen en ideeën van bewoners zijn geïnventariseerd en verwerkt in een reconstructieplan. Een nieuwe, gescheiden riolering maakt deel uit van het plan en wordt gefinancierd uit het nieuwe vGRP. Het plan in de loop van 2014 worden uitgevoerd. MIP project 1109: uitvoering baggerplan De kosten van het baggeren van watergangen, mits rioolgerelateerd, zijn begroot en opgenomen in het vGRP 2014-2018. Indien dit vGRP in februari 2014 door de raad wordt goedgekeurd, zal het waterschap met de uitvoering starten. Daarna zal overdracht van de watergangen plaatsvinden. MIP project 1201: verduurzamen van de openbare verlichting De uitvoering is opgedeeld in fasen. De eerste twee fasen (diverse locaties) zijn voorbereid. De eerste fase is in november aanbesteed en zal in januari 2014 in uitvoering gaan. De tweede fase wordt in januari 2014 aanbesteed. MIP project 1207: N366, traverses gemeente Vlagtwedde Het plan voor de aansluiting Westerstraat is door de raad goedgekeurd. Alle aansluitingen zijn technisch uitgewerkt en worden binnenkort aanbesteed. De aansluiting naar Duitsland is nog in overlegstadium. MIP project 1301: actualiseren en effectueren woonschepenbeleid In 2013 heeft voorbereidend werk plaatsgevonden, zodat in januari 2014 de nieuwe verordening Woonschepen inclusief een liggeldverordening. Ook vinden in 2014 een aantal civiel technische werkzaamheden plaats, onder andere aansluiting op het riool en aanpassingen van de electriciteit.
63
Programma 3 - Ruimte
Beleid
MIP project 1302: burgerparticipatie In september is het Fonds ‘Wonen en Leven’ vastgesteld. Hiermee kunnen bewoners(organisaties) cofinanciering aanvragen voor activiteiten en projecten die betrekking hebben op de leefbaarheid in hun directe woon- en leefomgeving. Ook wordt hiermee het externe spoor met bewoners gefinancierd in de vorm van een dorpscoach. MIP project 1304: herinrichting Raboplein Vlagtwedde Het plein is in november gereed gekomen en met bewoners en belanghebbenden feestelijk geopend.
MIP project 1305: herinrichten plein Molenweg/Omloop Doorgeschoven naar 2014. MIP project 1306: saneren gemeentelijke gronddepots Project is nog niet gestart. MIP project 1307: nota onderhoud openbare ruimte Het krediet is in november 2013 goedgekeurd. De uitvoering is gestart. MIP project 1309: groot onderhoud Hassebergerweg Doorgeschoven naar 2014. MIP project 1311: digitalisering kaartkoppeling en actualisering onderhoudsprogramma’s Zie MIP project 334. MIP project 1312: basisregistratie grootschalige topografie Zie MIP project 334. MIP project 1315: aanpak verkeersonveilige kruisingen De rotonde Havenstraat-Stationsstraat en de plateaukruising Stationsstraat-Oude Weg zijn gereed. MIP project 1324: verkeersveilige schoolomgeving Doorgeschoven naar 2014.
Uitvoering overige investeringsprojecten Ontsluitingsweg COA Ter Apel Het project wordt in samenhang met de aansluiting N366/Westerstraat meegenomen. Reconstructie Westerstraat Behoudens enkele afrondende werkzaamheden gereed.
64
Programma 3 - Ruimte
Beleid
Herinrichting Dr. P. Rinsemastraat Vlagtwedde De herinrichting van het plein voor het nieuwe appartementencomplex, is gereed. Tevens is het carillon teruggeplaatst en heeft de Wilhelminaboom een nieuwe plaats gekregen. Hoofdstraat Ter Apel De voorbereiding van dit project is eind 2013 opgestart, het project is medio 2014 gereed. Reconstructie Ter Apelkanaal De afronding van de herinrichting bestaat uit het aanbrengen van rabatstroken op de rijweg om het gevoel van onveiligheid weg te nemen. Het parkeren zal worden verbeterd door het verwijderen van parkeerbanden en getracht wordt om rommelhoekjes op te ruimen. Aan bewoners is gevraagd om persoonlijke wensen (bijv. een extra parkeerplaats) door te geven. Naar verwachting zal het werk in 2014 worden uitgevoerd. Onderzoek OV buitengebied Is afgerond.
Verduurzaamheid openbare verlichting Voor de uitvoering hiervan is een plan gemaakt welke in 3 jaarschijven wordt uitgevoerd. De eerste fase is in uitvoering. Bruggen/oevers vm. Stad Groningen In de Nota Onderhoud Openbare Ruimte zal een aangepaste onderbouwing van de onderhoudsplanning opgenomen worden. Het restant krediet zal daarin meegenomen worden. Deze nota is medio 2014 gereed. Koppeling Runde-Ruiten Aa Het project verloopt gestaag en voorspoedig. Westerwolde schoon In 2014/2015 volgt uitvoering baggeren en beschoeiing Bourtangerkanaal in combinatie met restant MIP 702 (Waterplan). Een voorstel zal in april 2014 aan de raad worden voorgelegd. Bij goedkeuring kan het project uitgevoerd worden door het Waterschap en het water worden overgedragen. GRP 2008-2012 Dit krediet behelst het gehele uitvoeringsplan van het GRP. Een aantal maatregelen daarvan zijn nog in uitvoering of in voorbereiding. Stimuleringsleningen woningverbetering Sinds begin 2013 in werking. Recentelijk heeft hierover een tussenevaluatie plaatsgevonden. VROM startersleningen Zie stimuleringslening
Terra Mora In december heeft de startbijeenkomst voor het project plaatsgevonden. Er is eindelijk duidelijkheid over de toekenning van een subsidie van SNN. Het project wordt onder leiding van het Groninger Landschap in samenwerking met de Stichting Vesting Bourtange uitgevoerd. Naar verwachting is het project in 2015 gereed.
65
Programma 4 - Werk en inkomen
Beleid
Missie en doelstelling Onze gemeente realiseert zich dat voldoende werkgelegenheid essentieel is voor het goed functioneren van de gemeente. Voorop staat het bevorderen van zelfredzaamheid, omdat dit de beste manier is om kwetsbare groepen te helpen. Indien mensen niet voor zichzelf kunnen zorgen, moet de gemeente (tijdelijk) een vangnetfunctie vervullen.
Wat wilden we bereiken en wat hebben we bereikt? Om de doelstelling verder te concretiseren, is per programmaonderdeel een aantal beoogde maatschappelijke effecten geformuleerd. Voor zover mogelijk zijn deze maatschappelijke effecten meetbaar gemaakt.
Reïntegratie en participatie Bemiddeling naar reguliere arbeid als primair uitgangspunt. De focus heeft in 2013 gelegen in het benutten van vacatures naar reguliere arbeid. Waar dat nog niet mogelijk was is ingezet op arbeidsfit blijven voor de arbeidsmarkt voor als er wel betaald werk beschikbaar komt.
Inwoners van de gemeente door reguliere arbeid of eigen bedrijf in hun eigen levensonderhoud laten voorzien. Door de economische crisis waren er zeer weinig vacatures beschikbaar waardoor de bemiddeling naar reguliere arbeid sterk achter is gebleven.
Het waarborgen van maatschappelijke participatie van alle inwoners. De maatschappelijke participatie is op verschillende fronten gestimuleerd en gewaarborgd. Indicatoren: Omschrijving - aantal mensen in werk/activeringstraject - totale uitstroom bijstandsgerechtigden - WSW dienstverbanden in se - WSW wachtlijst in personen E = effectindicator P = prestatieindicator
E/P P P P E
Bron GWS-4all GWS-4all Wedeka Wedeka
Meting 248 105 306,24 65
Streefwaarde 200 155 320 70
Verstrekken van uitkeringen De inwoners van de gemeente Vlagtwedde zijn zo zelfredzaam mogelijk. Degene die geen inkomen of uitkering hebben, wordt tijdelijk een uitkering verstrekt totdat ze weer in hun eigen inkomen kunnen voorzien. Het bijstandsvolume is met 35% toegenomen in plaats van het gestelde doel om 10% te dalen. De oorzaak ligt bij het uitblijven van vacatures op de arbeidsmarkt. Dit werd versterkt door een hoger aantal aanvragen dan begroot. Indicatoren: Omschrijving - totale instroom bijstandsgerechtigden (aanvragen, mensen die een beroep doen op een uitkering) - aantal bijstandsgerechtigden op 31-12-2013 E = effectindicator P = prestatieindicator
E/P E P
Bron GWS-4all GWS-4all
Meting
Streefwaarde
164 205
120 130
Bijzondere bijstand en minimabeleid Iedereen doet mee, ook burgers die leven van een minimum inkomen participeren aan de maatschappij en krijgen ondersteuning. Sociale uitsluiting wordt zoveel mogelijk voorkomen. Het minimabeleid van de gemeente is onverkort voortgezet, waardoor maatschappelijke participatie voor minima is gewaarborgd en sociale uitsluiting zoveel mogelijk voorkomen.
66
Programma 4 - Werk en inkomen Indicatoren: Omschrijving - aantal mensen die een beroep doen op bijzondere bijstand, categoriale bijz. en chronisch zieken - Langdurigheidstoeslag - Participatieregeling E = effectindicator P = prestatieindicator
Beleid E/P E
Bron GWS-4all
Meting
Streefwaarde
251 77 359
450) ) )
Wat hebben we ervoor gedaan? De ambities van onze gemeente zijn uiteengezet in een aantal activiteiten, welke zijn ontplooid om de beoogde maatschappelijke effecten te kunnen bereiken. Hieronder volgt per programmaonderdeel een weergave van de activiteiten die zijn ontplooid en de mate waarin die activiteiten zijn afgerond.
Reïntegratie en participatie Voortzetting van het intensieve re-integratiebeleid, waarbij alle werkzoekenden direct worden ondersteund om weer aan het werk te komen. Het intensieve re-integratiebeleid, de 1-2-3-Methode, is in 2013 voortgezet.
Blijvend actief bemiddelen tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, vanuit een gezamenlijk belang van werkzoekende, werkgever en gemeente. Door samenwerking tussen de clusters Economische Zaken en Sociale Zaken is aan relatiebeheer gedaan, zijn werkgevers bediend bij het matchen op vacatures, is deelgenomen aan beurzen en is een goed bezochte ondernemersbijeenkomst gehouden.
Extra ondersteuning van mensen in een kwetsbare arbeidspositie die moeite hebben met het vinden van een baan, zoals WSW gerechtigden, jongeren en mensen met een beperking. In samenwerking met Wedeka is door de werkcoaches en trajectbegeleiders extra ondersteuning geboden aan WSW gerechtigden en anderen in een kwetsbare arbeidspositie.
Inzetten op projecten die zich ervoor lenen om tijdelijk en/of langdurig werkzoekenden in te schakelen (bijvoorbeeld de leerwerkkwekerij). De Leerwerkkwekerij is omgebouwd tot een training- en diagnosecentrum (TDC). In heel de regio Oost-Groningen is eenzelfde werkwijze opgezet, ondersteund met financiële middelen van het Rijk en de provincie Groningen. Het project assistentbeveiliger bij de Penitentiaire Inrichting heeft aan 3 kandidaten betaald werk met een Mbo 2 opleiding opgeleverd.
Verstrekken van uitkeringen Zorgen voor het tijdig en correct verstrekken van een WWB uitkering. De uitkeringen zijn tijdig en correct, binnen de daarvoor gestelde marges, verstrekt.
Het verder uitbouwen van de samenhang tussen de WWB en de Wmo op mogelijkheden tot meer synergie en voordelen voor de doelgroep. De samenhang is vooral in de klussendienst tot uitdrukking gekomen.
Bijzondere bijstand en minimabeleid Continuering van het ingezette minimabeleid in onze gemeente. Door diverse communicatiemiddelen in te zetten wordt het gebruik van de voorzieningen door de minima zoveel mogelijk gestimuleerd. Burgers die onverwachte noodzakelijke kosten in het bestaan hebben, maar niet de financiële middelen, worden ondersteund. Het minimabeleid is onveranderd gecontinueerd in 2013. Door gebruik te maken van de Steunstee’s en netwerken zoals die van Humanitas, Maatschappelijk Werk en Voedselbank, is in 2013 een grote groep minima bereikt.
67
Programma 4 - Werk en inkomen
Beleid
Uitvoering investeringsprojecten Lening opstartkosten sociale dienst Bellingwedde Krediet afgesloten bij zomernota 2013. Dit is conform begroting verlopen.
68
Programma 5 - Zorg
Beleid
Missie en doelstelling Wanneer mensen niet volledig voor zichzelf kunnen zorgen heeft onze gemeente een taak. Beperkingen kunnen worden gecompenseerd, tijdelijk of structureel. Naast oog voor het individu heeft de gemeente zich ook als doel gesteld de leefbaarheid in buurten en wijken te bevorderen. Voorlichting en preventie spelen een grote rol. Het gemeentelijke beleid op het gebied van zorg wordt vooral bepaald door de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) en de Wpg (Wet publieke gezondheid).
Wat wilden we bereiken en wat hebben we bereikt? Om de doelstelling verder te concretiseren, is per programmaonderdeel een aantal beoogde maatschappelijke effecten geformuleerd. Voor zover mogelijk zijn deze maatschappelijke effecten meetbaar gemaakt. Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
Een tevreden burger op het gebied van de Wmo. De gemeente Vlagtwedde laat jaarlijks onderzoek doen naar de tevredenheid van cliënten die via de Wmo een individuele vergoeding ontvangen. Het onderzoek wordt uitgevoerd door het SGBO. Uit het Cliënttevredenheidsonderzoek dat in 2013 werd gehouden over 2012 blijkt dat de burgers over het geheel genomen tevreden zijn. De onderzoeken zijn openbaar.
Burgers te laten participeren en de zelfredzaamheid te vergroten. Dankzij de verstrekte individuele voorzieningen en het bemiddelen naar collectieve en algemene voorzieningen, kunnen inwoners met een beperking beter participeren in de samenleving en wordt de zelfredzaamheid vergroot. Indicatoren: Omschrijving E/P - rapportcijfer cliënttevredenheid hulp bij huishouden E - rapportcijfer Wmo-hulpmiddelen+woonvoorzieningen E - rapportcijfer Collectief vervoer E E = effectindicator P = prestatieindicator
Bron SGBO SGBO SGBO
Meting 8,0 7,4 7,2
Streefwaarde 7,8 (landelijk) 7,4 (landelijk) 7,0 (landelijk)
Volksgezondheid
Schone en hygiënische leefomgeving voor de burger, hetgeen de volksgezondheid ten goede komt. Iedere burger kan in beginsel beschikken over een schone en hygiënische leefomgeving. Door middel van diverse activiteiten en interventies, die door partijen als de GGD, Lentis (GGZ), Verslavingszorg Noord Nederland (VNN) etc. worden uitgevoerd en aangeboden, ook op scholen, wordt de aandacht voor een gezonde leefstijl duurzaam onder de aandacht gebracht. Ouderenwerk
Oudere burgers kunnen zo lang en volwaardig mogelijk zelfstandig deelnemen aan de samenleving. De maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid van ouderen wordt door de gemeente maximaal gestimuleerd. Denk daarbij aan de subsidie van activiteiten door Stichting Rzijn, de afspraken in het Wonen, Welzijn en Zorg, overleg met partijen als Meander, Woonzorg en Acantus etc. Sociaal cultureel werk
Het welzijn van de burgers bevorderen door een samenhangend beleid te voeren tussen beleidsterreinen welzijn, zorg en onderwijs. Er wordt een samenhangend beleid gevoerd op de beleidsterreinen welzijn, zorg en onderwijs. Op diverse manieren worden de beschikbare menskracht, tijd en middelen op elkaar afgestemd.
Vanuit de gemeentelijke regierol nauw samenwerken met jeugdzorg, politie, verslavingszorg en scholen. De gemeente voert de regie op de taken jeugdzorg, politie, verslavingszorg en scholen. Een belangrijke rol hierbij is weggelegd voor het Centrum voor Jeugd, Gezin en Veiligheid (CJGV).
69
Programma 5 - Zorg Indicatoren: Omschrijving - levensverwachting mannen bij geboorte - levensverwachting vrouwen bij geboorde E = effectindicator P = prestatieindicator
Beleid E/P E E
Bron Gem.Vlagtw. GGD gezond77,5 jr heidsprofiel 2012 81,9 jr
Landelijk 78,3 jr (CBS) 82,5 jr (CBS)
Wat hebben we ervoor gedaan? De ambities van onze gemeente zijn uiteengezet in een aantal activiteiten, welke zijn ontplooid om de beoogde maatschappelijke effecten te kunnen bereiken. Hieronder volgt per programmaonderdeel een weergave van de activiteiten die zijn ontplooid en de mate waarin die activiteiten zijn afgerond. Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo)
Het in voldoende mate beschikbaar zijn van zorg- en welzijnsvoorzieningen voor hen die dat nodig hebben. De raad van de gemeente Vlagtwedde heeft in 2012 de ‘Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Vlagtwedde 2012’ vastgesteld. Aansluitend heeft het college het nieuwe ‘Besluit voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Vlagtwedde’ en de nieuwe ‘Beleidsregels voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Vlagtwedde’ vastgesteld. Op basis van deze verordening, dit besluit en deze beleidsregels wordt geregeld hoe inwoners van de gemeente Vlagtwedde gecompenseerd kunnen worden voor bepaalde beperkingen op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Het gaat hierbij om het verstrekken van voorzieningen zoals huishoudelijke hulp, woningaanpassingen, lokaal vervoer en rolstoelen. Met dit nieuwe beleid is ook voor 2013 de stap gezet naar een “gekantelde uitvoering” van de Wmo, waar het accent is komen te liggen op wat iemand zelf kan (of het netwerk kan) in plaats van wat iemand niet kan. Daar waar het nodig is dat de gemeente via een individuele voorziening een beperking compenseert, wordt die voorzienig verstrekt.
Uitwerking van het Beleidsplan Wmo 2008-2012 en uitvoeringsprogramma’s. Het Beleidsplan Wmo 2008-2012 is in de afgelopen jaren uitgewerkt in uitvoeringsplannen gericht op deelterreinen. Inmiddels is het Beleidsplan Wmo 2013-2017 door de gemeenteraad vastgesteld. Ook dit beleidsplan zal de komende jaren nader uitgewerkt worden.
Continuering van het begeleid wonen project. Het project Begeleid wonen is per 1 januari 2011 formeel overgedragen aan de Stichting Rzijn. Aanleiding hiertoe vormde het feit dat Woningstichting Acantus een rechtstreeks contract wenste af te sluiten met de zorgverlenende instantie. In dit geval met de Stichting Rzijn. In 2013 is het in 2012 in samenwerking met de gemeente Stadskanaal gestarte pilotproject 9-uurs begeleid wonen uitgevoerd. Deze pilot is in de tweede helft van 2013 op een meer flexiblee wijze (soms ambulant, soms meer of minder dan 9 uur) uitgevoerd. Als gevolg van de positieve bevindingen wordt deze flexibele werkwijze in 2014 verder vervolmaakt en uitgevoerd door Elker. In het kader van Beleidsgestuurde Contract Financiering (BCF) is aan stichting Rzijn ook voor 2013 de opdracht verstrekt om het project 4-uurs begeleid wonen in Ter Apel uit te voeren. De werkzaamheden van de Wmo-adviesraad worden gefaciliteerd en ambtelijk ondersteund. Ook in 2013 zijn de werkzaamheden van de Wmo-adviesraad gefaciliteerd en ambtelijk ondersteund. Vanaf 1 januari 2014 heeft de gemeente Vlagtwedde een Participatieraad die voort is gekomen uit de Wmo-adviesraad, de Seniorenraad en de Cliëntenraad WWB.
Het stimuleren van de integratie van lichamelijk en verstandelijk gehandicapten in de samenleving. De integratie van lichamelijk- en verstandelijk gehandicapten is een doorlopend proces en wordt zoveel mogelijk gestimuleerd. De rol van de gemeente wordt in 2015 zelf nog belangrijker i.v.m. de aangekondigde overdracht van taken vanuit de AWBZ. Volksgezondheid
Uitvoering van het jaarlijkse activiteitenplan naar aanleiding van de Nota Lokaal Gezondheidszorg. Aan de nota Lokaal Gezondheidsbeleid werd door middel van jaarlijkse interventies invulling gegeven. Zo worden hieruit de voorlichtingsactiviteiten van Verslavingszorg Noord Nederland (VNN) op de
70
Programma 5 - Zorg
Beleid
RSG bekostigd, wordt jaarlijks een opvoeddebat georganiseerd en werden diverse interventies op het gebied van voorkomen van middelengebruik uitgevoerd. Tevens was er meer aandacht voor het thema “Weerbaarheid” op de basisscholen. Verder werd vanuit het gezondheidsbeleid een bijdrage geleverd aan het project Vlagtwedde Actief voor diverse leefstijlinterventies. Ouderenwerk
Het organiseren en bevorderen van maatschappelijke participatie van ouderen. De samenwerking tussen de medewerkers van Rzijn - die uitvoering geven aan een substantieel deel van dit beleid - en de gemeente is in 2013 geïntensiveerd.
Het faciliteren van de klussendienst voor ouderen, ouderenadviseurs, seniorenvoorlichting, advies- en informatierol van 3 Steunstee’s in de 3 grote kernen etc. De samenwerking tussen de medewerkers van Rzijn - die uitvoering geven aan een substantieel deel van dit beleid - en de gemeente is in 2013 geïntensiveerd door middel van het maken van prestatieafspraken in een proces van Beleidsgestuurde Contract Financiering (BCF).
Adequate ondersteuning van mantelzorgers. Samen met Stadskanaal wordt het Steunpunt Mantelzorg in Stadskanaal bekostigd. Dit steunpunt heeft een advies en informatiefunctie voor de mantelzorgers in onze regio. Voor de gemeente Vlagtwedde geldt dat er een nauwe samenwerking bestaat tussen de Steunstees en het Steunpunt Mantelzorg. Omdat Mantelzorg steeds belangrijker wordt in onze samenleving, hebben de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde aanvang 2012 een nota Mantelzorg vastgesteld. In 2013 heeft een Steunpunt Mantelzorg een groot aantal activiteiten uit dit plan uitgevoerd..
De werkzaamheden van de Seniorenraad worden gefaciliteerd en ambtelijk ondersteund. Gezamenlijk met de Wmo-adviesraad en de Cliëntenraad heeft de Seniorenraad zich samengevoegd tot één Participatieraad per 1 januari 2014.
71
Programma 5 - Zorg
Beleid
Sociaal cultureel werk
Het continueren van buurtwerk. Om de sociale cohesie in de wijken en buurten in onze gemeente te bevorderen, worden diverse burgerinitiatieven financieel ondersteund door de gemeente. Denk daarbij aan dorpshuizen, diverse activiteiten, EHBO-verenigingen etc. In de Pilot Burgerparticipatie, zoals deze in Vlagtwedde, Harpel en Veele heeft plaatsgevonden, is in 2013 een vervolg gegeven in de gehele gemeente. Door middel van deze werkwijze trachten we bestaande en nieuwe burgerinitiatieven te faciliteren en te ondersteunen.
Maximale inzet op het blijven waarderen, stimuleren en ondersteunen van vrijwilligerswerk. Het steunpunt Vrijwilligerswerk is in 2013 actief geweest in het ondersteunen, faciliteren en plaatsen van vrijwilligers. In het afgelopen jaar heeft het Steunpunt tevens de waardering van het Vrijwilligerswerk vormgegeven door maandelijks een vrijwilligersorganisatie in het zonnetje te zetten en faciliteert zij tevens diverse activiteiten tijdens de landelijke vrijwilligersactie NL-doet.
De 3 Steunstee’s in de 3 grote kernen dienen als advies- en informatiepunt. Inwoners van de gemeente kunnen in de drie steunstees terecht voor informatie en advies over alle onderwerpen. Actieve ondersteuning kan men verwachten op de onderdelen Wmo, Mantelzorg en vrijwilligerswerk.
Rzijn faciliteren als welzijnsinstelling. De samenwerking tussen de medewerkers van Rzijn -die uitvoering geven aan een substantieel deel van dit beleid- en de gemeente is in 2013 verder geïntensiveerd door middel van het nog nader toespitsen van de prestatieafspraken in het proces van Beleid gestuurde Contract Financiering (BCF).
Uitvoering overige investeringsprojecten Duurzame woningaanpassingen Wmo Het betreft hier de verstrekte woonvoorzieningen van € 5.000 en hoger (product Wmo64620020, categorie 61001). Deze investeringen worden gekapitaliseerd (omgeslagen over 25 jaar). Aangezien aanvragen van burgers voor dure woningaanpassingen per jaar aanzienlijk kunnen fluctueren, worden grote uitschieters in de begroting dankzij de methodiek van kapitaliseren voorkomen.
72
Programma 6 - Toerisme en cultuur
Beleid
Missie en doelstelling De gemeente Vlagtwedde wil – als onderdeel van het oude landschap Westerwolde – de sterke karakteristieken van het gebied benutten voor verdere ontwikkelingen op het gebied van toerisme en cultuur. Hierbij blijft de gastvrije uitstraling met een gevarieerd cultureel, toeristisch, recreatief en sportief aanbod speerpunt van beleid. In samenwerking met de buurgemeenten Bellingwedde en Stadskanaal wordt het ingezette beleid in de praktijk gebracht.
Wat wilden we bereiken en wat hebben we bereikt? Om de doelstelling verder te concretiseren, is per programmaonderdeel een aantal beoogde maatschappelijke effecten geformuleerd. Voor zover mogelijk zijn deze maatschappelijke effecten meetbaar gemaakt.
Cultuurbeleid De nadruk leggen op het versterken en vastleggen van de bestaande culturele infrastructuur waarbij een samenhang tussen het cultuurhistorische erfgoed en recreatie en toerisme centraal staat. Evenals in voorgaande jaren is ook in 2013 de cultuurnota ‘Tussen klooster en vesting’ als leidraad voor het uitgevoerde cultuurbeleid genomen. De gemeente heeft zowel de Vesting Bourtange als het Klooster te Ter Apel financieel, materieel en facilitair ondersteund. In het kader van de ontwikkeling van de EHS is inhoudelijke ondersteuning verleend waar het gaat om het historische boerderijenbestand (de erven Huisingh en Pollingh te Jipsinghuizen) en de accentuering van cultuurhistorische elementen in de herinrichtingswerkzaamheden (bijvoorbeeld de Karel Schencksloot bij Ellersinghuizen en de Heilige Stoel bij Weende). De Groninger taal & cultuur stond opnieuw centraal in de ‘Grunneger Weke’ van 16 t/m 23 maart. Het gevarieerde programma – w.o. ook de uitreiking van de cultuurprijs - trok hogere bezoekersaantallen dan het jaar daarvoor. De basisscholen hebben – soms eerder, soms later – de cultuurmap van de gemeente Vlagtwedde gebruikt. In 2013 zijn verschillende initiatieven op het gebied van de podiumkunsten financieel ondersteund binnen de kaders van de subsidieverordening. Een opvallend ‘living-act’-festival was daarbij ‘Middeleeuws Ter Apel’ van 30 augustus t/m 2 september van het vorig jaar. Daarnaast is ingesprongen op verschillende nieuwe initiatieven die pasten binnen de afgesproken beleidskaders. Ook het partnerschapscomité heeft in 2013 weer een aantal activiteiten georganiseerd dan wel gefaciliteerd. Centraal stond het jubileumweekend in Andrésy van 10 t/m 13 oktober 2013 (20 jaar jumelage Haren/Ems-Andrésy), waarbij de gemeente met een delegatie aanwezig is geweest. Tevens zijn de eerste aanzetten gedaan om te komen tot een herijking van het ‘internationaal beleid’ (toekomstvisie en bilateraal overleg).
Behoud en verdere ontwikkeling van het cultuurhistorisch erfgoed Een in het oog springend project betrof de afronding van de restauratie van de Oude Stelmakerij in Sellingen in de eerste helft van 2013. De restauratie werd uitgevoerd door aannemersbedrijf Blokzijl BV te Blijham onder auspiciën van de afdeling Bouwkunde van de gemeente en Architectbureau Siemer te Assen. Op 27 september kon de officiële opening plaatsvinden en werd de sleutel overgedragen aan het Streekhistorisch Centrum te Stadskanaal, die het pand in gebruik nam als bezoekerscentrum gericht op de cultuurhistorie en bewoningsgeschiedenis van Westerwolde. Medegebruiker van het pand werd Tourist Info Westerwolde, die verhuisde van de Noordmee naar de Oude Stelmakerij. In het weekend van 14 en 15 september kon het pand al worden bezichtigd in het kader van het Open Monumentenweekend (thema: “Macht en pracht”). In de zomer en het najaar heeft tevens de eerste expositie plaatsgevonden: ‘Nu en later is er hoop’, over de bekende puntdichter Kees Stip (1913-2001), die jarenlang in Laudermarke woonachtig was. Het Streekhistorisch Centrum heeft de laatste maanden van het jaar gewerkt aan de verdere inrichting van het pand. Een ander, sterk in de belangstelling staand project was de opstart van de restauratie van de laatste barak van het voormalige interneringskamp De Beetse. Naast de verdere ontwikkeling van het projectplan en de daarop volgende fondsenwerving, konden in het najaar een bouwhistorisch
73
Programma 6 - Toerisme en cultuur
Beleid
onderzoek en een archeologische opgraving worden gerealiseerd. In de laatste maanden van het jaar kon het bestek worden voltooid, het proces van aanbesteding worden ingezet en daadwerkelijk worden begonnen met de restauratie. De restauratie wordt uitgevoerd door aannemersbedrijf Blokzijl BV uit Blijham en staat onder leiding van de afdeling Bouwkunde van de gemeente. Verschillende organisaties, w.o. het Streekhistorisch Centrum te Stadskanaal en het Herinneringscentrum Kamp Westerbork alsmede de werkgroep Kamp De Beetse zijn in het restauratieproces meegenomen. In december was het exterieur van de barak goeddeels gereed. De verwachting is dat het geheel in het voorjaar van 2014 zal worden opgeleverd. Indicatoren: Omschrijving - aantal betalende bezoekers Vesting Bourtange - aantal betalende bezoekers ’t Klooster Ter Apel E = effectindicator P = prestatieindicator
E/P P P
Bron Jaarrekening 2013 Jaarverslag 2013
2013 48.092 32.656
2012 53.654 32.442
Monumentenzorg Het beschermen en behouden van cultuurhistorisch waardevolle en monumentale objecten. De restauratie van ‘de oude stelmakerij’ in Sellingen is gerealiseerd. In het gebouw is een vestiging van de Tourist Info Westerwolde gekomen. Daarnaast worden er cultuurhistorische tentoonstellingen georganiseerd door het Streekhistorisch Centrum. De eerste tentoonstelling ging over het literaire erfgoed van Kees Stip. De restauratie van de Barak in Sellingerbeetse is van start gegaan. Het pand zal in 2014 worden opgeleverd.
Recreatie en toerisme Versterking van het imago toeristische gastvrijheid, waarbij marketing en promotie centraal staat. De marketing en promotie van het gebied Westerwolde is door de Stichting Promotie Westerwolde opgepakt. Samen met Marketing Groningen is de website www.westerwolde.groningen.nl verder ontwikkeld. Daarnaast is door hen een reis voor de pers georganiseerd. In samenwerking met de gemeente Emmen is ingezet op de promotie van de vaarverbinding. Op de website www.veenvaart.nl is informatie te vinden over de vaarverbinding. De brochures zijn onder meer op de Hiswa verspreid. De samenwerking met de andere gemeenten in Oost-Groningen is vervolgd met een stand op de Rad + Reise Messe in Lingen, Duitsland. Bovendien is begonnen met de voorbereidingen voor gezamenlijke promotie op de Landesgartenschau die in 2014 in Papenburg plaats zal vinden.
Stimuleren en faciliteren van ontwikkelingen op het terrein van natuur- en cultuurhistorie. De gemeente neemt actief deel aan de herontwikkeling van de Ecologische Hoofdstructuur langs de Ruiten Aa. In 2013 zijn de werkzaamheden aan het Ellersinghuizenveld afgerond. De planvorming en financiering van de herontwikkeling van het gebied in Ter Wupping is gereedgekomen. In 2014 wordt dit uitgevoerd.
Stimuleren en faciliteren van ontwikkelingen op het terrein van het vaartoerisme. De vaarverbinding tussen Ter Apel en Erica is in 2013 opgeleverd. Dit is direct te merken geweest aan het aantal vaarbewegingen dat ten opzichte van 2012 is verdubbeld.
Stimuleren en faciliteren van ontwikkelingen op het terrein van het verblijfstoerisme. Dit is de inzet van de gemeente en van de Stichting Promotie Westerwolde.
74
Programma 6 - Toerisme en cultuur
Beleid
Stimuleren en faciliteren van ontwikkelingen op het terrein van het welbevinden. Het initiatief voor dergelijke ontwikkelingen ligt bij de ondernemers. Wanneer zij met plannen komen, wordt hier met een positieve insteek aan meegewerkt.
Stimuleren van toeristisch-recreatieve initiatieven en ontwikkelingen. Dit is de inzet van de gemeente en van de Stichting Promotie Westerwolde. Indicatoren: Omschrijving - aantal toeristische overnachtingen - aantal vaarbewegingen
E/P P E
Bron
2013 155.237 Wedeka - ri DLD 2.759 - ri Gron 2.050 - ri Drenthe 2.710
2012 170.327 960 1.066 …
E = effectindicator P = prestatieindicator
Sport Versterking van de sportinfrastructuur. Met de verenigingen is gesproken over de mogelijkheden om elkaar te ondersteunen in de levering van diensten. In het kader van Wonen en Leven zal hieraan verder aandacht worden besteed.
Vergroting van deelname aan sport- en beweegactiviteiten door zowel jongeren als ouderen. In het kader van het Nationaal Aktieplan Sport en Bewegen worden activiteiten georganiseerd voor alle leeftijdsgroepen in de bevolking om het meer bewegen te stimuleren. Indicatoren: Omschrijving - aantal sport stimulerende activiteiten E = effectindicator P = prestatieindicator
E/P P
Bron
Meting 45
Streefwaarde …
Wat hebben we ervoor gedaan? De ambities van onze gemeente zijn uiteengezet in een aantal activiteiten, welke zijn ontplooid om de beoogde maatschappelijke effecten te kunnen bereiken. Hieronder volgt per programmaonderdeel een weergave van de activiteiten die zijn ontplooid en de mate waarin die activiteiten zijn afgerond.
Cultuurbeleid Het in stand houden van een bibliotheekaanbod in onze gemeente. Met de Stichting Openbare Bibliotheken Zuid Groningen is inmiddels overeenstemming over overname van het pand Ter Apel. De stichting zal worden opgeheven en worden vervangen door een rechtstreekse subsidie relatie met de Stichting Biblionet Groningen. Afronding van dit proces zal in 2014 plaatsvinden.
Het in stand houden van een aanbod van muziekonderwijs in onze gemeente. De bezuinigingen op de subsidie voor het muziek onderwijs door beide gemeenten heeft het bestuur van het Centrum voor de Kunsten genoodzaakt maatregelen te nemen om een optimaal aanbod te kunnen realiseren.
Het initiëren en faciliteren van activiteiten op het gebied van kunst en cultuur, zoals omschreven binnen de kaders van de cultuurnota en de subsidieverordening. Zie onder ‘cultuurbeleid’.
Het uitvoeren en ondersteunen van activiteiten die de Groninger taal ondersteunen, zoals de Grunneger Schriefwedstried. Zie onder ‘cultuurbeleid’.
De ontwikkeling van de “Oude Stelmakerij” als een bezoekerscentrum voor de cultuurhistorie van Westerwolde en als steunpunt voor Toerist Info Westerwolde. Zie onder ‘cultuurbeleid’.
75
Programma 6 - Toerisme en cultuur
Beleid
De ontwikkeling van barak “De Beetse” als een herinneringscentrum voor de periode 1935-1948. Zie onder ‘cultuurbeleid’.
Het participeren aan gemeenteoverschrijdende projecten die bijdragen aan de invulling van de kaders uit de cultuurnota. Zie onder ‘recreatie en toerisme’ (“Vitaal Eems en Aa’s”, INTERREG V A).
Gestalte geven aan de partnerschapsbanden en andere daaraan gerelateerde activiteiten op het gebied van internationaal beleid. Zie onder ‘cultuurbeleid’.
Monumentenzorg Uitvoering van gemeentelijk monumentenbeleid. De gemeente heeft geen beschreven gemeentelijk monumentenbeleid. De raad heeft bij de behandeling van de MIP-voorstellen niet ingestemd met de opzet hiervan. De werkzaamheden die vanuit de Monumentenwet komen zijn uitgevoerd.
Instandhouding van monumenten in eigendom van de gemeente, door planmatig onderhoud. Het onderstel van de molen, de staartbalk en de trap zijn in 2013 hersteld. Het planmatig onderhoud in de Vesting Bourtange wordt uitgevoerd door de Stichting Vesting Bourtange.
Deelname aan de Open Monumentendag i.s.m. Tourist Info Westerwolde. In 2013 heeft de Open Monumentendag plaatsgevonden in Sellingen. De opening vond plaats in de middeleeuwse kerk. De diverse activiteiten zijn gestart bij de oude stelmakerij. De eerste Westerwoldse autoroute langs monumenten is gepresenteerd. Ook konden bezoekers onder leiding van een gids het cultuurhistorische landschap rondom Sellingen bezoeken.
Inwoners van de gemeente Vlagtwedde betrekken bij de instandhouding van het cultureel erfgoed, via plaatselijke media en de gemeentelijke website. Dit is in 2013 gebeurd via de Open Monumentendag.
Recreatie en toerisme Uitvoering geven aan het toeristisch recreatief beleids- en actieplan. Zie de uitwerking van de verschillende onderdelen van het plan hieronder.
Structurele subsidiering Tourist Info Westerwolde. Dit is uitgevoerd.
Regelmatig overleg met Toepla en TROG. Toepla en TROG zijn vervallen. Er vindt regelmatig overleg plaats met de Stichting Promotie Westerwolde.
Deelname aan het marketingproject “de slimme stap” van Marketing Groningen. Dit project is afgerond.
Het uitbouwen van de (lands)grensoverschrijdende samenwerking. Dit is een regelmatig terugkerend aandachtspunt. Het Interreg V-A project Vitaal Eems- en Aa’s gebied is afgerond. Meer dan 250 stakehouders uit de regio hebben deelgenomen aan discussies over regionale uitdagingen, samengewerkt aan het ontwikkelen van beleid en concrete grensoverschrijdende projecten op het gebied van natuur, water, recreatie en toerisme en landbouw en energie.
76
Programma 6 - Toerisme en cultuur
Beleid
Regelmatig overleg met samenwerkingspartners en -instellingen op het vlak van natuur- en cultuurhistorie. Dit is gebeurd.
Deelname aan projectgroep EHS. De gemeente heeft intensief deelgenomen aan de projectgroep en maakt deel uit van de Gebiedscommissie Westerwolde.
Uitvoering van de koppeling Runde-Ruiten Aa. Met de feestelijke afronding van het project Het Schot op vrijdag 6 december zijn de twee beken Runde en Ruiten Aa officieel met elkaar verbonden. Er is een nieuw beektraject gegraven waardoor beide riviertjes nu aan elkaar gekoppeld zijn. De oplevering werd gemarkeerd met het omhoogtrekken van een schot, waardoor het water vanuit de Runde de wijk instroomde. In de periode 2014-2015 worden de andere onderdelen van het project uitgevoerd.
Uitwerking mogelijkheden versterking groene zone Ruiten Aa in combinatie met wandelpad Klooster Ter Apel naar Theehuis Smeerling. Aan de Stichting Wandelen in Westerwolde is de opdracht verleend om een wandelroute te realiseren. In maart 2014 zal dit project worden afgerond.
Afstemming brugbediening met gemeenten in de Veenkoloniën en Haren (Ems) Over de brugbedieningstijden hebben diverse gesprekken plaatsgevonden vooral met de gemeente Stadskanaal. Er zijn veel klachten geweest over de konvooivaart in Stadskanaal. In 2014 zal Stadskanaal de service verbeteren.
Deelname aan het overleg vaarverbinding Ter Apel – Erica. De vaarverbinding is gerealiseerd. De laatste vergadering van de projectgroep heeft in december plaatsgevonden. De projectgroep is ontbonden.
Het volgen van de advisering over ontwikkelingen en het stimuleren van kwaliteitsverbetering van bestaande bedrijven. Dit is een continu aandachtspunt.
Het onderzoeken van de mogelijkheden voor zorgtoerisme in samenwerking met ondernemers. Er zijn geen ontwikkelingen geweest op dit gebied.
Realisatie en instandhouding van het fietsnetwerk. In 2012 is een provinciaal contract afgesloten voor het onderhoud en beheer van het fietsknooppuntennetwerk.
Het onderhouden van de recreatieve fiets- en wandelpaden. Het onderhoud van de recreatieve fietspaden is opgenomen in het reguliere onderhoud. Het onderhoud van wandelpaden wordt uitgevoerd door de vrijwilligers van de Stichting Wandelen in Westerwolde en de verschillen natuurbeheerders.
Deelname aan de werkgroep Fietsknooppunten Groningen De werkgroep is met de afronding van dit project opgeheven.
Uitvoering herbestemming camping Moekesgat tot een openbaar groengebied annex dagrecreatieve functie. Zie MIP 1206. Sport Uitvoering van de speerpunten uit de nota “Vlagtwedde aan de start voor een nieuw sportbeleid”. De speerpunten in de nota worden met name uitgevoerd in het kader van het NASB project. Daarnaast wordt getracht voorzieningen te privatiseren.
77
Programma 6 - Toerisme en cultuur
Beleid
Continuering van het breedtesportbeleid door deelname aan het NASB-project. In het kader van het NASB project zijn ruim 45 activiteiten georganiseerd voor diverse leeftijdsgroepen veelal in samenwerking met diverse sportverenigingen en sportscholen.
Uitvoering MIP projecten MIP project 245: dagrecreatieve functie Moekesgat Zie Mip project 1206. MIP project 606: verbeteren waterkwaliteit Moekesgat Zie Mip project 1206. MIP project 607: oeverbescherming en pomp vesting Bourtange In 2013 is een proefstuk aangelegd met oeverbescherming van wilgentenenmatten als optie voor de uitvoering van de laatste fase. In het voorjaar van 2014 wordt dit geëvalueerd een besluit genomen over het gevolg. MIP propject 903: verenigingsondersteuning Dit budget is beschikbaar voor ondersteuning en stimulering van bewegings activiteiten. Hieruit zijn twee activiteiten ondersteund. MIP project 904: sportstimulering Dit budget is ook in 2013 ingezet voor de uitvoering van net NASB project. MIP project 905: kleedvoorzieningen sportparken Ter Apel/Vlagtwedde De kleedvoorzieningen op beide sportparken zijn inmiddels aangepast/uitgebreid waarmee dit project is afgerond. MIP project 1002B: verbeteren sportparken Ter Apel en Sellingen Dit project is inmiddels gerealiseerd en opgeleverd. MIP project 1203: verplaatsing Tourist Information Ter Apel / openbaar toilet Dit project is gerealiseerd en opgeleverd. MIP project 1204: herinrichting terrein Bourtange (Brouwhuysplein) Dit project is opgeleverd. We wachten nu op de afwikkeling van de leadersubsidie. MIP project 1205: brugbediening op zondag Met ingang van 2012 is de bediening op zondag structureel ingevoerd. MIP project 1206: transformatie omgeving Moekesgat (inclusief MIP 245 en 606) In 2013 is de herontwikkeling van Moekesgat in een stroomversnelling gekomen. De raad heeft besloten om de herontwikkeling van het gebied te starten met een nieuwe camping op het oude kampeerterrein. In de tweede helft van het jaar is gewerkt aan een overeenkomst met de gekozen ondernemers en zijn plannen gemaakt voor de invulling van het terrein en de voorzieningen. De camping met bijbehorend Beach café zal in 2014 geopend worden. In 2014 zal ook een start gemaakt worden met het opwaarderen van de openbare ruimte. MIP project 1209: kruitkelders Vesting Bourtange
Het krediet is goedgekeurd door de raad. Het bestek en de bestekstekening zijn gereed. De omgevingsvergunning wordt aangevraagd. Uitvoering zal plaatsvinden in het 2e kwartaal 2014.
78
Programma 6 - Toerisme en cultuur
Beleid
MIP project 1310: groen lint, wandelpaden Ruiten Aa Het krediet voor het project is goedgekeurd door de raad en er is ingestemd met het uitvoeringsplan van de Stichting Wandelen in Westerwolde. Zij hebben de opdracht gekregen om een wandelroute te realiseren. In de lente van 2014 zal dit project worden afgerond. MIP project 1316: restauratie en inrichting barak en terrein De Beetse De werkzaamheden zijn in 2013 gestart en zullen in 2014 worden afgerond. MIP project 1317: nieuwe locatie manege Ter Apel Doorgeschoven naar 2014.
Uitvoering overige investeringsprojecten Inrichting gymlokaal AZC Project afgesloten bij zomernota 2013. Oude stelmakerij De restauratie is gereed. Renovatie kleedgelegenheid Moekesgat Project afgesloten bij zomernota 2013. Terra Mora In december heeft de startbijeenkomst voor het project plaatsgevonden. Er is eindelijk duidelijkheid over de toekenning van een subsidie van SNN. Het project wordt onder leiding van het Groninger Landschap in samenwerking met de Stichting Vesting Bourtange uitgevoerd. Naar verwachting is het in 2015 gereed.
79
Programma 7 - Educatie
Beleid
Missie en doelstelling De komende jaren wordt ingezet op een stevige verankering van kwaliteit in het onderwijs. Dit helpt kinderen zich te ontplooien tot mensen met verantwoordelijkheidsbesef en respect voor het individu en als volwassene een plek te veroveren op de arbeidsmarkt. Het onderwijsbeleid bepaalt grotendeels de uitvoering van dit programma, maar ook het jongerenwerk, de kinderopvang en het peuterspeelzaalwerk dragen hun steentje bij.
Wat wilden we bereiken en wat hebben we bereikt? Om de doelstelling verder te concretiseren, is per programmaonderdeel een aantal beoogde maatschappelijke effecten geformuleerd. Voor zover mogelijk zijn deze maatschappelijke effecten meetbaar gemaakt.
Onderwijs Alle leerlingen uit onze gemeente presteren op school overeenkomstig hun capaciteiten. In 2013 is gebleken dat alle basisscholen in de gemeente Vlagtwedde onder het basistoezicht van de onderwijsinspectie vallen. Daarmee kan worden gesteld dat alle leerlingen uit de gemeente Vlagtwedde overeenkomstig hun capaciteiten op de scholen presteren.
Het voorkomen en verkleinen van onderwijsachterstanden bij kinderen en het voorkomen van voortijdig schoolverlaten. De gemeente heeft in 2013 ingezet op het verkleinen van onderwijsachterstanden en het voorkomen van voortijdig schoolverlaten door middel van het VVE-beleid, het project Brede School en het project Dropouts. Aantal VSV’ers Landelijk absoluut 2010-2011 2011-2012
39.115 36.569
RMC-regio Veendam
Vlagtwedde
VSVabsoluut percentage 3,0 % 467 2,8% 390
VSVabsoluut percentage 3,9 % 36 3,3 % 44
VSVpercentage 2,8 % 3,4 %
Bron: VSV-verkenner
De cijfers van Vlagtwedde worden vervuild door de jongeren die woonachtig zijn in het asielcentrum Ter Apel en het land moeten verlaten. Op 1 oktober 2012 ging het om 12 jongeren in het centrum en 32 in de gemeente Vlagtwedde zelf. De cijfers van 1 oktober 2013 zijn nog niet bekend.
Behoud van openbaar basisonderwijs in de kleine kernen. Er zijn geen openbare basisscholen in 2013 gesloten en dat betekent omgekeerd geredeneerd dat in de kleine kernen als Jipsinghuizen het openbaar basisonderwijs is behouden.
Een jaarlijkse opbrengst in de CITO eindtoets op de openbare basisscholen, die ligt op de bovengrens van de voor elke school van toepassing zijnde schoolgroep. De CITO eindtoets 2013 gaf als beeld dat 50% van de openbare basisscholen de doelstelling heeft gehaald en de andere 50% niet.
Handhaving van het huidige aanbod van voortgezet onderwijs in onze gemeente. Deze doelstelling is gerealiseerd. Het aanbod is gehandhaafd. Indicatoren: Omschrijving E/P - VVE-groepen peuterspeelzaalwerk (extra 3e/4e dagdeel) P - deelname doelgroepkinderen in VVE-programma psz E - aantal 3-jarigen in peuterspaalzaal of kinderopvang P E = effectindicator P = prestatieindicator
80
Bron adm.Rzijn adm.Rzijn leerl.adm.LPA
Meting 3 groepen 40 78%
Streefwaarde 2 groepen (32 pl.) 32 peuters 95%
Programma 7 - Educatie
Beleid
Jeugdbeleid Een goede fysieke en sociale ontwikkeling van alle jongeren in de gemeente Vlagtwedde. Het jongerenwerk is actief betrokken bij het programma Vlagtwedde Actief. Daarnaast organiseert het jongerenwerk in de jeugdgebouwen diverse voorlichtende activiteiten en zorgt waar nodig voor individuele begeleiding van jongeren met problemen.
Het bieden van een goede startpositie op de arbeidsmarkt. Het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters in de gemeente Vlagtwedde op 1 oktober … was lager dan het regionale en het landelijk gemiddelde. Het voeren van samenhangend beleid tussen de beleidsterreinen welzijn, zorg en onderwijs. In het kader van het CJGV-beleid, VVE-beleid en de Brede Schoolontwikkeling vond afstemming plaats.
Vanuit de gemeentelijke regierol nauw samenwerken met jeugdzorg, politie, verslavingszorg en scholen. Deze samenwerking komt intensief tot stand binnen het CJGV. Indicatoren: Omschrijving - gemiddeld bezoek per jongerenactiviteit - activiteit per jeugdcentrum - inzet aantal uren jongerenwerk E = effectindicator P = prestatieindicator
E/P E P P
Bron jaarverslag Rzijn jaarverslag Rzijn jaarverslag Rzjin
Meting 15 2 60
Streefwaarde 15 2 p/maand 60 uur
Peuterspeelzaalwerk en kinderopvang Het bieden van voldoende mogelijkheden voor algemene ontwikkeling van peuters van 2,5 tot 4 jaar (door spelen, leren en ontmoeten). Er zijn voor de voorschoolse voorzieningen geen wachtlijsten geweest in 2013. Hieruit kan worden afgeleid dat het aanbod voldoende is.
Voldoende en veilige speelplekken voor de jeugd in de woonomgeving. Het initiatief voor het realiseren van speelvoorzieningen ligt bij de plaatselijke belangen organisaties. De gemeente draagt financieel bij in de realisering en het onderhoud. Op dit moment worden op een zestal locaties in de gemeente op deze wijze speelvoorzieningen in stand gehouden.
Het bieden van voldoende en adequate voorzieningen voor peuterspeelzaalwerk en kinderopvang ter bevordering van de ontwikkeling van het kind. In 2013 is uitvoering gegeven aan het peuterspeelzaalbeleid zoals geformuleerd in de notities: - Ambitieniveau peuterspeelzaalbeleid 2011-2014; - VVE-beleid 2011-2014; - Huisvestingsplan peuterspeelzaalwerk 2011-2014. Het creëren van voorzieningen voor kinderopvang is strikt genomen geen taak van de gemeente. De kinderopvang van de Stichting Rzijn wordt wel betrokken in het VVE-beleid van de gemeente om kinderen met een risico op ontwikkelingsachterstand een adequaat aanbod te kunnen doen. Indicatoren: Omschrijving - aantal peuterspeelzalen in de gemeente - % 2-jarige peuters dat psz of kinderopvang bezoekt - % 3-jarige peuters dat psz of kinderopvang bezoekt - aantal buurtspeelplekken (trapveldjes, speelvoorz.) E = effectindicator P = prestatieindicator
E/P P E E P
81
Bron jaarverslag Rzijn leerl.adm.LPA leerl.adm.LPA jaarlijkse schouw
Meting 7 63% 78% 16
Streefwaarde 7 25% 95% 16
Programma 7 - Educatie
Beleid
Wat hebben we ervoor gedaan? De ambities van onze gemeente zijn uiteengezet in een aantal activiteiten, welke zijn ontplooid om de beoogde maatschappelijke effecten te kunnen bereiken. Hieronder volgt per programmaonderdeel een weergave van de activiteiten die zijn ontplooid en de mate waarin die activiteiten zijn afgerond.
Onderwijs Het (nog meer) invullen van de leerweg 0-12 jaar als een geïntegreerde onderwijsloopbaan (kinderopvang, peuterspeelzalen, basisonderwijs). In 2013 is uitvoering gegeven aan het Plan van aanpak Brede School ontwikkeling. De versterking van de doorgaande lijn tussen voorschoolse voorzieningen en basisonderwijs is een van de speerpunten van dit Plan van aanpak. Op 27 juni 2013 hebben de schoolbesturen van het basisonderwijs, de directies van de basisscholen en Rzijn een verklaring ondertekend waarin de intentie wordt uitgesproken om tot een intensievere samenwerking te komen.
Het terugdringen van taal- en ontwikkelingsachterstanden via voorschools onderwijs in peuterspeelzalen en kinderopvang. In 2013 is uitvoering gegeven aan het VVEbeleid zoals geformuleerd in de notitie VVEbeleid 2011-2014. Op alle peuterspeelzalen en locaties kinderopvang van Rzijn wordt gebruik gemaakt van het taalstimulerings-programma Piramide. Peuters met een SE-gewicht en/of een indicatie van JGZ krijgen gratis extra dagdelen peuterspeelzaalwerk aangeboden.
Bestrijding van voortijdig schooluitval in samenwerking met de scholen voor voortgezet onderwijs, het MBO, het RMC, het Centrum voor Jeugd en Gezin en Veiligheid alsmede het jongerenwerk. Ook in 2013 hebben alle betrokken partijen hun uiterste best gedaan om voortijdig schooluitval te voorkomen. Jongeren die nu nog uitvallen hebben meestal te kampen met meervoudige persoonlijke problemen, die niet eenvoudig op te lossen zijn. De uitval is het grootst in het MBO.
Het zoeken naar een modus om bestuurlijke en politieke verantwoordelijkheden te scheiden. De zoektocht heeft geleid in een eindrapport van VOS/ABB inzake eventuele verzelfstandiging van het openbaar basisonderwijs. De gemeentelijke herindeling in de provincie zal een dermate grote invloed hebben op de toepasbaarheid van dit rapport, dat besloten is eerst deze belangwekkende ontwikkeling af te wachten.
Jeugdbeleid Realisering van een jeugdgebouw in Vlagtwedde. Het jeugdgebouw Vlagtwedde heeft het eerste volledige jaar met succes gefunctioneert en voorziet in een behoefte. Door de realisering van deze voorziening is de wens om in de hoofdkernen een jeugdvoorziening te realiseren vervult.
Subsidiering van jeugdcentra. De gemeente draagt financieel bij in het exploiteren van een viertal jeugdvoorzieningen in de gemeente.
Inzet van jongerenwerk voor activiteiten en zorg. Het jongerenwerk wordt ingezet als laagdrempelig loket voor het Centrum voor Jeugd Gezin en Veiligheid en het bestrijden van Voortijdig Schoolverlaten.
Peuterspeelzaalwerk en kinderopvang Subsidiëring van peuterspeelzalen (via de Stichting Rzijn). Op 24 april 2012 heeft de raad ingestemd met een drietal beleidsnotities met betrekking tot het peuterspeelzaalwerk. Hierin is het ambitieniveau van de gemeente tot en met 2014 vastgelegd.
82
Programma 7 - Educatie
Beleid
De implementatie van de OKE-wet in het peuterspeelzaalwerk ondersteunen. De peuterspeelzalen van Rzijn voldeden in 2013 aan de wettelijke eisen.
Het bewaken en handhaven van de kwaliteit van de kinderopvang in de gemeente. Alle locaties van kinderopvang/gastouderbureau’s worden sinds 2011 vastgelegd en bijgehouden in het Landelijk Register Kinderopvang. Op basis van deze gegevens ontvangen ouders van de belastingdienst een kinderopvangtoeslag. De gemeentelijke handhavingstaak wordt uitgevoerd door de GGD. Op basis van rapportages van de GGD kan de gemeente handhavend optreden.
Samenwerking tussen voorschoolse voorzieningen (peuterspeelzalen en kinderopvang) en basisscholen bevorderen. In 2013 is uitvoering gegeven aan het Plan van aanpak Brede School ontwikkeling. De versterking van de doorgaande lijn tussen voorschoolse voorzieningen en basisonderwijs is een van de speerpunten van dit Plan van aanpak. Op 27 juni 2013 hebben de schoolbesturen van het basisonderwijs, de directies van de basisscholen en Rzijn een verklaring ondertekend waarin de intentie wordt uitgesproken om tot een intensievere samenwerking te komen.
Het versterken van de interne en externe zorgstructuur voor peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. In het kader van het Plan van aanpak Brede Schoolontwikkeling is in 2013 extra aandacht geschonken aan de versterking van de communicatie van de Interne Begeleiders van Rzijn met het Centrum voor Jeugd, gezin en veiligheid.
Het ondersteunen van de toeleiding van peuters naar het peuterspeelzaalwerk via kinderopvang en het consultatiebureau. In het kader van het VVE-beleid heeft periodiek overleg plaatsgevonden tussen de verpleegkundige van het consultatiebureau en de Interne Begeleiders van Rzijn over peuters met een indicatie voor extra ondersteuning.
Uitvoering MIP projecten Mip project 908: verbetering en uitbreiding VVE Op 24 april 2012 heeft de Raad besloten de resterende middelen MIP 908 (€ 49.725) beschikbaar te stellen voor het aanstellen van een tweede betaalde leidster in alle groepen van de VVE-locaties in Ter Apel en Vlagtwedde. (Zie Raadsbesluit nr. 10). Omdat deze besluitvorming pas eind april 2012 heeft plaatsgevonden heeft de gemeente niet het volledige bedrag overgemaakt, maar een voorschot (€ 38.363,33), rekening houdende met de ingangsdatum 1 mei 2012. Daar het schooljaar 2011-2012 op dat moment nog slechts 2 maanden telde, heeft Rzijn de tweede betaalde leidster per 1 september 2012 aangesteld, zodat het toegekende bedrag niet geheel is besteed. Er was een batig saldo van € 19.182. Vermoedelijk eenmalig want in 2013 zijn deze leidsters het hele jaar in dienst. Het overschot met betrekking tot de tweede betaalde leidster was onderdeel van een groter overschot in 2012 op het reguliere peuterspeelzaalwerk. Uit de jaarrekening van Rzijn is gebleken dat de stichting in 2012 een onderbesteding had van € 95.529. Het ging vooral om eenmalige overschotten, zodat hieruit niet kan worden afgeleid dat de financiële bijdrage van de gemeente structureel naar beneden kan worden bijgesteld. Rzijn heeft aan de gemeente gevraagd de overgebleven middelen te mogen reserveren in verband met de transities en wetswijzigingen die ons in de komende jaren te wachten staan. Op 19 november 2013 heeft het college besloten: 1. Stichting Rzijn toestemming te verlenen een bedrag van € 35.312 uit het incidenteel exploitatieoverschot peuterspeelzaalwerk 2012 toe te voegen aan de eigen Bestemmings-
reserve Welzijn Algemeen.
2. De rest van het exploitatieoverschot peuterspeelzaalwerk 2012 (€ 53.617) terug te vorderen. 3. Bij de bestemming van het jaarresultaat 2013 de Raad verzoeken dit bedrag te storten in een nieuw te vormen bestemmingsreserve ‘jeugdzorg en educatie’. (Zie B&W-besluit nr. B04).
83
Programma 7 - Educatie
Beleid
Het MIP-project 908 kan worden afgesloten. Mip project 1114: haalbaarheidsonderzoek MFA Sellingen Krediet afgesloten bij zomernota 2013. Mip project 1320: MFA Sellingen (inclusief klimaatbeheersingsmaatregelen) Na uitvoerige gesprekken met de participanten te hebben gevoerd over hoe zij zich zelf zien in de MFA en waar kansen tot samenwerking liggen, is deze input verwerkt in een voorlopig ontwerp (VO). Dat VO is vervolgens aan de gebruikers (december 2013), de gemeenteraad (december 2013) en (in januari 2014) aan ouders en omwonenden gepresenteerd. Het enthousiasme is groot. Uit die presentaties kwamen enkele aandachtspunten die begin 2014 nader worden verkend.
Uitvoering overige investeringsprojecten Jongeren ontmoetingscentrum Ter Apel Krediet afgesloten bij zomernota 2013. OBS W.Lodewijk, permanente uitbreiding Eind 2013 is deze verbouwing afgerond en heeft de school het vierde lokaal in gebruik genomen. De officiële opening zal in het voorjaar van 2014 plaats vinden. Herinrichting schoolplein de Klimop Eind 2013 is dit project afgerond en is het schoolplein feestelijk in gebruik genomen.
H. Gerardus, vervanging dakbedekking Dit project loopt nog en wordt begin 2014 afgerond. Renovatie douche en gevelkachel W.Lodewijk Is betrokken bij het project “permanente uitbreiding” van deze school en is eind 2013 afgerond. RK Bonifatius, verbouwing Dit project loopt nog en wordt begin 2014 afgerond. H. Gerardus, verbouwing Dit project loopt nog en wordt begin 2014 afgerond. Eerste inrichting noodlokalen OBS de Vlinder Dit project kan worden afgesloten. Hekwerk de Vlinder Dit project loopt nog en wordt begin 2014 afgerond.
84
= mêçÖê~ãã~===U==J==cáå~åÅáØå==========================================================================================_ÉäÉáÇ== = = = jáëëáÉ=Éå=ÇçÉäëíÉääáåÖ= = Het in stand houden van de financiële weerbaarheid van de gemeente Vlagtwedde, waarbij de lastendruk voor onze burgers in relatie staat tot het gewenste voorzieningenniveau.
= =
t~í= ïáäÇÉå= ïÉ= ÄÉêÉáâÉåI= ï~í= ÜÉÄÄÉå= ïÉ= ÄÉêÉáâí= Éå= ï~í= ÜÉÄÄÉå= ïÉ= Éêîççê= ÖÉÇ~~å\= = Om de doelstelling verder te concretiseren, is per programmaonderdeel een aantal beoogde maatschappelijke effecten geformuleerd. Voor zover mogelijk zijn deze maatschappelijke effecten meetbaar gemaakt. Eventuele activiteiten die zijn ontplooid om de beoogde effecten te kunnen bereiken zijn toegelicht.
Uitgeleende gelden, beleggingen en garantieverplichtingen Het treasurystatuut beoogt het beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht op de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. Voor deze onderwerpen wordt verwezen naar de “treasuryparagraaf”.
Algemene reserves en weerstandsvermogen Op basis van het bestaande beleid worden ten aanzien van het weerstandsvermogen de volgende uitgangspunten gehanteerd: J een algemene reserve van minimaal € 2.250.000 ; J een saldireserve van minimaal € 5.000.000.
Verwezen wordt naar de paragraaf weerstandsvermogen, alsmede naar de staat van reserves en voorzieningen in de bijlagen.
Planning en Control: toezicht In de loop van het jaar en na afloop van het jaar wordt verantwoording afgelegd aan de raad over het al of niet bereiken van de aangegeven beleidsdoelstellingen in de diverse programma’s. Bij 1e Bestuursrapportage en Zomernota is tussentijds reeds verantwoording afgelegd, zowel cijfermatig als beleidsmatig. Thans wordt er eindverantwoording afgelegd over in hoeverre de kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen zijn gerealiseerd. Verwezen wordt naar de verantwoording bij de verschillende programma’s en de paragrafen.
Doorgaande verbetering van de planning en control cyclus.
Na een ingrijpende verandering in 2012 in het proces van de planning en control cyclus hebben we in 2013 het proces gefinetuned. De 1ste bestuursrapportage, de kadernota, de zomernota, de begroting en deze jaarrekening zijn verder verbeterd. Ook de aanlevering van de stukken naar het college en de raad en de bespreking van deze stukken zijn goed verlopen.
Belastingen Dit jaar zijn er veel gegronde WOZ-bezwaren. De consequentie hiervan is dat veel WOZ-waarden en de OZB aanslagen zijn verlaagd. Daarnaast zijn er extra controles uitgevoerd. Het gevolg hiervan is dat de opbrengst voor 2013 naar beneden moest worden bijgesteld . In 2013 zijn 173 geschriften (332
betrokken objecten) geheel c.q. gedeeltelijk gegrond verklaard.
Jaar Aantal bezwaren Aantal gegrond
2010 183 75
2011 225 92
2012 319 172
2013 285 173
Overige Voor informatie omtrent de overige financiële zaken wordt verwezen naar het hoofdstuk “Financiële positie” en naar de paragrafen “Weerstandsvermogen”, “Lokale heffingen”, “Treasury” en “Onderhoud kapitaalgoederen”.
85
86
Programmaverantwoording financieel
87
88
= mêçÖê~ãã~=N===J==_ìêÖÉê=Éå=ÄÉëíììê====================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = t~í=ÜÉÉÑí=ÜÉí=ÖÉâçëí\= = Tabel 1.1 geeft de baten en lasten van het programma weer, zowel voor als na de mutaties in de reserves die betrekking hebben op dit programma. Voor een specificatie van de baten en lasten per productgroep en per activiteit wordt verwezen naar het overzicht “recapitulatie programma’s en productgroepen” in de bijlagen. De mutaties in de reserves zijn nader gespecificeerd in tabel 1.2. Voor een meer gedetailleerde specificatie verwijzen wij naar de toelichting behorende bij de staat van reserves en voorzieningen, in de bijlagen. Tabel 1.1: financieel overzicht Lasten en baten per beleidsproduct Bestuursorganen bestuursondersteuning Burgerzaken Verkiezingen Baten secretarieleges burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad/rekenk. Lijkbezorging
Rekening 2012 1.013.571 1.673.649 509.047 43.105 97.632 37.659 149.569 137.326
Totaal lasten
3.661.558
Bestuursorganen bestuursondersteuning Burgerzaken Verkiezingen Baten secretarieleges burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad/rekenk. Lijkbezorging
Totaal baten Programmaresultaat voor bestemming Stortingen in reserves Onttrekkingen aan reserves Programmaresultaat na bestemming
712 21.277 10.219 248.372
Begroting Begroting na primitief wijzigingen 2013 2013 946.201 962.783 1.642.556 1.684.938 484.993 479.595 24.365 24.369 75.579 80.532 40.269 40.270 134.257 142.820 143.021 144.450
3.491.241
Verschil Rekening begroting/rekening 2013 2013 1.049.370 -86.587 N 1.723.392 -38.454 N 467.865 11.730 V 9.374 14.995 V 70.432 10.100 V 37.389 2.881 V 110.586 32.234 V 158.662 -14.212 N
3.559.757
3.627.068
8.000
8.000 1.135
3.159 21.488 12.988
259.018
238.210
39.223
40.020
50.020
210.756 8.000 158 48.609
319.803
307.038
297.365
305.159
3.341.755 0 -30.521 3.311.234
3.184.203 0 0 3.184.203
3.262.392 0 0 3.262.392
3.321.909 4.600 0 3.326.509
-67.311 N 3.159 V 13.488 V 11.853 V 0V -27.454 N 8.000 V 158 V -1.411 N 7.794 V -59.517 -4.600 0 -64.117
N N V N
Tabel 1.2: toelichting mutaties reserves Beleidsproduct Bestuursorganen
Omschrijving Uitbreiding uren wethouder
Reserve BR aangeg.verpl.
Begroting 2013 0
Rekening 2013 4.600
0
4.600
Totaal stortingen in reserves
= = ^å~äóëÉ=îÉêëÅÜáä=ÄÉÖêçíáåÖLêÉâÉåáåÖ= Het verschil tussen de werkelijk gerealiseerde baten en lasten en de begrote baten en lasten ad. € 64.000 nadelig (na mutatie reserves) kan in grote lijnen als volgt worden verklaard. Bestuursorganen J Lagere vergoeding gemeentebestuur. J Lagere vergoeding raad. J Hogere apparaatskosten m.n. i.v.m. uitbreiding griffie. Dekking hiervoor zit enerzijds op saldo kostenplaatsen en anderzijds op d.o.p P&O ( programma 8). J Als gevolg van ziekte is extra personeel ingehuurd tbv het secretariaat.
89
€ €
9.000 V 9.000 V
€
65.000 N
= mêçÖê~ãã~=N===J==_ìêÖÉê=Éå=ÄÉëíììê====================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = € €
30.000 N 13.000 N
€ € € €
25.000 8.000 11.000 8.000
€ € €
15.000 V 4.000 V 76.000 N
€
35.000 N
€
15.000 N
€ €
16.000 V 7.000 V
€
59.000 V
Burgerzaken J Lagere apparaatskosten ondermeer door ziekte (€ 15.000 V). Voor extra ondersteuning als gevolg van ziekte is een krediet ad € 35.000 beschikbaar. De totale kosten bedroegen € 42.000. Overschrijding deels ten laste van beleidsproduct burgerzaken (€ 6.000 N). J Niet begrote vergoeding GBA audit 2012 van Agentschap BPR. J Hogere opbrengst voor kadastermetingen.
€ € €
9.000 V 4.000 V 8.000 V
Verkiezingen J Lagere apparaatskosten ondermeer door ziekte (€ 12.000 V). Voor extra ondersteuning als gevolg van ziekte is een krediet ad € 35.000 beschikbaar. De totale kosten bedroegen € 42.000. Overschrijding deels ten laste van verkiezingen (€ 3.000 N). J Er is geen onderhoud gepleegd.
€ €
9.000 V 5.000 V
Secretarieleges Burgerzaken J De opbrengsten van de secretarieleges zijn lager dan begroot. Het verschil wordt met name veroorzaakt door afgifte van minder reisdocumenten.
€
19.000 N
Bestuurlijke samenwerking J Niet begrote vergoeding vanwege 40 jarig Partnerschap met Haren (Ems).
€
8.000 V
Bestuursondersteuning raad/rekenkamer J Vrijval budget rekenkamer 2011 en 2012. J In 2013 zijn er door de rekenkamer geen onderzoeken verricht.
€ €
20.000 V 13.000 V
Lijkbezorging - Hogere apparaatskosten. Verschuiving met andere produten.
€
16.000 N
Diversen, per saldo
€
8.000 V
€
64.000 N
J
Dekking zit op saldo kostenplaatsen ( programma 8). Er zijn extra kosten gemaakt voor bijeenkomsten inzake herindeling.
Bestuursondersteuning J Per saldo hogere apparaatskosten voorlichting, representatie en gemeentelijke internetsite. J Voordeel op overige kosten voorlichting en representatie (per saldo). J Lagere overige voorlichtingskosten (per saldo). J De interne controle werkzaamheden zijn niet uitbesteed. J De begroting voormalig personeel is per abuis te hoog bijgesteld. Er is geen rekening gehouden met de salarissen die laste van de voorziening pensioenen wethouders konden worden gebracht. J Van de cursus pensioen in zicht is geen gebruik gemaakt. J Hogere apparaatskosten handhaving algemeen J Als gevolg van ziekte is extra personeel ingehuurd tbv het secretariaat. Dekking zit op saldo kostenplaatsen ( programma 8). J Hogere advieskosten bestuur. Deels ( € 9.000) zit dekking op onvoorzien (programma 8). J Voordeel op beloningsdifferentiatie, werkelijke kosten op saldo kostenplaatsen (programma 8). J Lagere overige kosten ondernemingsraad J Per saldo minder apparaatskosten toegerekend aan de onderdelen Secretariaat ambtelijke management, advisering bestuur, beleidsontwikkeling P&O, beleidsadvisering en ondernemingsraad.
90
N V V V
= mêçÖê~ãã~==O==J==sÉáäáÖÜÉáÇ===================================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = t~í=ÜÉÉÑí=ÜÉí=ÖÉâçëí\= = Tabel 2.1 geeft de baten en lasten van het programma weer, zowel voor als na de mutaties in de reserves die betrekking hebben op dit programma. Voor een specificatie van de baten en lasten per productgroep en per activiteit wordt verwezen naar het overzicht “recapitulatie programma’s en productgroepen” in de bijlagen. De mutaties in de reserves zijn nader gespecificeerd in tabel 2.2. Voor een meer gedetailleerde specificatie verwijzen wij naar de toelichting behorende bij de staat van reserves en voorzieningen, in de bijlagen. Tabel 2.1: financieel overzicht Begroting Begroting na primitief wijzigingen 2013 2013 821.110 837.204 239.614 239.675
Verschil Rekening begroting/rekening 2013 2013 802.034 35.170 V 273.558 -33.883 N
Lasten en baten per beleidsproduct Brandweer en rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid
Rekening 2012 792.072 332.095
Totaal lasten
1.124.167
1.060.724
1.076.879
1.075.591
1.288 V
88.814 49.672
88.923 52.004
88.923 52.004
92.089 63.357
3.166 V 11.353 V
Totaal baten
138.486
140.927
140.927
155.446
14.519 V
Programmaresultaat voor bestemming Stortingen in reserves Onttrekkingen aan reserves Programmaresultaat na bestemming
985.681 0 -78.791 906.890
919.797 0 0 919.797
935.952 0 0 935.952
920.145 8.100 0 928.245
15.807 -8.100 0 7.707
Brandweer en rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid
V N V V
Tabel 2.2: toelichting mutaties reserves Beleidsproduct Openb.orde en veiligheid
Omschrijving Deelname burgernet
Reserve BR aangeg.verpl.
Begroting 2013 0
Rekening 2013 8.100
0
8.100
Totaal stortingen in reserves
= ^å~äóëÉ=îÉêëÅÜáä=ÄÉÖêçíáåÖLêÉâÉåáåÖ=
=
Het verschil tussen de werkelijk gerealiseerde baten en lasten en de begrote baten en lasten ad € 8.000 nadelig (na mutatie reserves) kan in grote lijnen als volgt worden verklaard: Brandweer en rampenbestrijding - Nadelige afrekening exploitatie RBZG 2012 dubbel begroot. - Voordelige afrekening exploitatie RBZG 2013. - Voordelige afrekening hulpverleningsdienst Groningen 2013. - Minder apparaatskosten toegerekend .
€ € € €
9.000 10.000 9.000 7.000
V V V V
Openbare orde en veiligheid - De kosten voor deelname burgernet gaan via de BR aangegane verplichtingen mee naar 2014 en worden gedekt uit onvoorzien (progr. 8)(B&W (191113). - Hogere lasten electra gebouw in Ter Apel. - De onderhoudskosten van het gebouw in Ter Apel zijn hoger dan geraamd. Verrekening vindt plaats met de voorziening onderhoud gem obj. op progr. 3 (volkshuisvesting). - De doorberekende apparaatskosten zijn aanzienlijk hoger dan begroot. - Hogere opbengst leges in verband met 5 jaarlijkse vergunning casino.
€ €
8.000 N 7.000 N
€ € €
8.000 N 21.000 N 8.000 V
-
€
9.000 V
€
8.000 V
Diversen, per saldo
91
= =mêçÖê~ãã~==P==J==oìáãíÉ========================================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = t~í=ÜÉÉÑí=ÜÉí=ÖÉâçëí\= = Tabel 3.1 geeft de baten en lasten van het programma weer, zowel voor als na de mutaties in de reserves die betrekking hebben op dit programma. Voor een specificatie van de baten en lasten per productgroep en per activiteit wordt verwezen naar het overzicht “recapitulatie programma’s en productgroepen” in de bijlagen. De mutaties in de reserves zijn nader gespecificeerd in tabel 3.2. Voor een meer gedetailleerde specificatie verwijzen wij naar de toelichting behorende bij de staat van reserves en voorzieningen, in de bijlagen. Tabel 3.1: financieel overzicht Lasten en baten per beleidsproduct Wegen, straten en pleinen Verkeer Openbaar Vervoer Economische zaken Overige agrarische zaken, jacht en visserij Openbaar groen Afval Riolering Milieu Ruimtelijke ordening Volkshuisvesting Grondexploitatie
Totaal lasten
Begroting Begroting na primitief wijzigingen 2013 2013 2.267.085 9.698.156 222.906 401.906 1.378 90.198 168.138 168.423 0 0 1.050.436 1.526.215 1.668.365 1.668.366 2.201.440 2.185.439 424.995 574.046 322.796 393.084 679.526 1.437.126 55.962 112.187
Rekening 2012 2.728.247 245.807 0 193.778 0 1.079.093 1.531.564 1.975.839 326.549 334.163 1.397.204 1.669.863
Verschil Rekening begroting/rekening 2013 2013 3.761.139 5.937.017 V 258.047 143.859 V 542 89.656 V 187.941 -19.518 N 0 0V 974.741 551.474 V 1.679.078 -10.712 N 2.101.806 83.633 V 429.051 144.995 V 357.076 36.008 V 934.742 502.384 V 670.970 -558.783 N
11.482.107
9.063.027
18.255.146
11.355.134
Wegen, straten en pleinen Verkeer Openbaar Vervoer Economische zaken Overige agrarische zaken, jacht en visserij Openbaar groen Afval Riolering Milieu Ruimtelijke ordening Volkshuisvesting Grondexploitatie
14.380 8.767 0 170.487 398 41.186 1.828.945 2.522.517 4.131 30.058 183.239 907.554
13.517 0 0 42.538 500 915 1.959.627 2.583.028 0 0 211.357 55.962
13.517 0 0 28.850 500 915 1.959.627 2.567.028 0 0 211.357 112.188
30.552 1.320 0 30.035 370 994 1.961.818 2.586.124 2.500 0 228.217 469.047
6.900.012 V 17.035 1.320 0 1.185 -130 79 2.191 19.096 2.500 0 16.860 356.859
Totaal baten
5.711.662
4.867.444
4.893.982
5.310.977
416.995 V
Programmaresultaat voor bestemming Stortingen in reserves Onttrekkingen aan reserves Programmaresultaat na bestemming
5.770.445 576.130 -2.607.918 3.738.657
4.195.583 240.223 -168.409 4.267.397
13.361.164 240.223 -9.298.120 4.303.267
6.044.157 288.543 -2.183.876 4.148.824
7.317.007 -48.320 -7.114.244 154.443
V V V V N V V V V V V V
V N N V
Het grote verschil tussen de lasten in de begrotingen vóór en ná wijzigingen (€ 9.063.027 resp. € 18.255.146) treedt vooral op doordat investeringskredieten die in 2012 niet zijn afgerond in 2013 als begrotingswijziging opnieuw worden geraamd. Gezien de vele investeringsprojecten in de openbare ruimte, waarmee veelal grote bedragen zijn gemoeid, doet dit verschijnsel zich vooral voor bij programma 3. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar tabel 3.2 (projecten die gedekt worden door reserves), en naar de analyse.
92
= =mêçÖê~ãã~==P==J==oìáãíÉ========================================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = Tabel 3.2: toelichting mutaties reserves Beleidsproduct Wegen (bruggen) Riolering Volkshuisvesting
Omschrijving Bruggen, storting cf. meerjarenplan Storting conform GRP Woonplan, perceel Pr.Bernhardlaan
Reserve BR bruggen/oevers BR gr.oh.riolering BR woonplannen
Reconstructie en overname Westerstraat Parkeerplaats VV Westerwolde Parkeerterrein Winselweg Parkeerterrein Mansholtpark Wegenbeheerkaart (kap.lasten) Afsluiting deel Ter Apeler Venen Herinrichting Nederveen Cappelstraat Traverses N366 (Mip 1207) N366, aansluiting Westerstraat N366, aansluiting Westerstraat Verkeersonveilige kruisingen Ter Apel Herinrichting P. Rinsemastraat, raboplein Herinrichting Hoofdstraat Ter Apel Herinrichting Prinsessenbuurt Voorbereiding herinrichting Ter Apelkanaal Groot onderhoud Hassebergerweg Oprimaliseren parkeren Molenweg, voorber. Onderzoek openb.verlichting buitengebied Verduurzamen openbare verlichting Bruggen vm. stad, exploitatielasten Bruggen vm. stad, kapitaallasten Verbeteren toegankelijkheid openbare ruimte Toegankelijkheid openbaar busvervoer Verkeerseducatie Verkeersveilige schoolomgeving (Mip 1324) Noordelijke promotiedagen Marktgebouw Ter Apel (kap.lasten) Koppeling Runde-Ruiten Aa Invoering RUD Onderz. saneren gem.gronddepots (Mip 1306) Bestemmingsplan Zuid-Groningen Updaten 7 bestemmingsplannen Bestemmingsplan buitengebied Burgerparticipatie Wonen en leven Woonplan seniorenwoningen Sellingen Waardebehoud onr.goed Oost-Groningen Waardebehoud onr.goed Oost-Groningen Woonschepenbeleid Woonplan 't Heem Invoering RUD Storting VZ Vrom startersleningen Zonebeheersplan bedrijvenpark Z-Groningen Centrum Ter Apel/marktplein per saldo
AR AR BR recr/toerisme BR COA gelden gebonden AR AR AR AR AR BR railverbinding AR BR woonplannen div.reserves BR woonplannen AR BR wegen AR AR AR BR bruggen/oevers BR bruggen/oevers AR AR BR aangeg.verpl. AR AR geb.BR recr/toer. AR AR AR AR BR aangeg.verpl. AR AR BR krimpgelden gebonden AR BR aangeg.verpl. BR krimpgelden AR BR woonplannen AR BR woonplannen BR grondzaken BR Grondzaken
Totaal stortingen in reserves Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (verharding) Wegen (openb.verlichting) Wegen (openb.verlichting) Wegen (bruggen) Wegen (bruggen) Wegen (ov.voorzieningen) Openbaar vervoer Verkeer Verkeer Economische zaken Economische zaken Openbaar groen Milieu Milieu Ruimtelijke ordening Ruimtelijke ordening Ruimtelijke ordening Volkshuisvesting Volkshuisvesting Volkshuisvesting Volkshuisvesting Volkshuisvesting Volkshuisvesting Volkshuisvesting Volkshuisvesting Volkshuisvesting Grondexploitatie Grondexploitatie
Totaal onttrekkingen aan reserves
93
Begroting 2013 182.577 57.646 0
Rekening 2013 183.175 57.646 47.722
240.223
288.543
77.984 5.252 9.500 221.731 20.000 4.444 380.263 926.533 1.000.000 188.750 188.000 149.450 2.032.650 40.000 32.950 110.000 50.000 5.925 1.970.000 75.440 62.031 98.139 88.820 4.000 175.000 10.000 0 468.280 72.000 25.000 50.000 17.390 2.899 37.500 201.887 938 37.330 78.122 30.000 210.912 72.000 67.000 0 0
37.402 4.334 0 205.105 0 0 26.064 57.007 0 188.750 188.000 126.723 401.524 15.634 32.950 0 0 3.598 99.152 87.334 21.497 57.173 0 4.000 0 0 1.134 14.331 68.621 0 4.981 17.390 1.850 12.500 105.629 938 37.330 12.670 10.000 2.711 68.621 67.000 56.226 145.697
9.298.120
2.183.876
= =mêçÖê~ãã~==P==J==oìáãíÉ========================================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = ^å~äóëÉ=îÉêëÅÜáä=ÄÉÖêçíáåÖLêÉâÉåáåÖ= = Het verschil tussen de werkelijk gerealiseerde baten en lasten en de begrote baten en lasten ad. € 154.000 voordelig (na mutatie reserves) kan in grote lijnen als volgt worden verklaard. Wegen, straten en pleinen - Door het achterlopen van investeringen op de begroting is een voordeel ontstaan op de lasten van € 4.145.000. Dit wordt met name veroorzaakt door: Herinrichting Hoofdstraat Ter Apel (€ 1.631.000) Herinrichting Nederveen Cappelstraat (€ 354.000) Traverses N366 (€ 1.874.000) Reconstructie Westerstraat (€ 41.000) Groot onderhoud Hassebergerweg (€ 110.000) Optimaliseren parkeren Molenweg (€ 50.000) Herinrichting Prinsessenbuurt (€ 24.000) Toegankelijkheid openbare ruimte (€ 41.000) Hiertegenover staat een lagere onttrekking uit de reserves voor hetzelfde bedrag. - Er zijn nadelen op de CT kosten binnen de producten bermen en sloten (€ 43.000) en wegbeplanting (€ 23.000). Dit nadeel wordt overigens goedgemaakt door een voordeel van € 57.000 op openbaar groen, zie verderop in deze analyse. Het is soms lastig civieltechnische kosten voor groen in de openbare ruimte te scheiden, omdat de werkzaamheden tussen bermen, wegbeplanting en plantsoenen elkaar overlappen. Hierdoor ontstaat soms een verschuiving tussen de producten. - Hogere apparaatskosten met name op wegbeplantingen en gladheidsbestrijding, in totaal voor alle producten in de productgroep wegen, straten en pleinen: Voor apparaatskosten geldt overigens dat het over het algemeen gaat om een verschuiving tussen producten, zonder gevolgen voor het resultaat. - Meer traktiekosten op voornamelijk bermen en sloten, doordat er veel werk aan de bermen is verricht en veel blad is geruimd. - Door enige achterstand in de uitvoering van projecten (vervanging en groot onderhoud) van openbare verlichting lopen de kosten achter ten opzichte van de begroting. De onttrekking uit diverse reserves is hiermee ook lager (€ 1.873.000). - Een besparing op (vooral energie-)kosten voor openbare verlichting van - Een nadeel op straatmeubilair is ontstaan doordat in 2013 bovengemiddeld veel meubilair (banken enz.) en afvalbakken moest worden vervangen. - Een nadeel op bruggen wordt vooral veroorzaakt door schade zonder dader - Door de strenge en lange winter 2012-2013 is er meer aan gladheidsbestijding gedaan. Ook viel een zoutcontract voor gegarandeerde levering duurder uit. Het schommelfonds voor gladheidsbestrijding is bij de laatste nota reserves en voorzieningen opgeheven; resultaten worden bij jaarrekening gepresenteerd. - Een is een voordeel op onderhoud van verhardingen door minder uitgevoerd asfaltonderhoud (€ 26.000). Daarnaast is weinig onderhoud gepleegd aan zand- en puinwegen (€ 29.000) maar juist meer onderhoud aan klinkerwegen (€ 20.000). Met nog wat kleine verschillen is hier per saldo een voordeel van - Voordeel op bouwkundig onderhoud in deze productgroep van totaal Dit wordt verrekend met de voorziening, zie productgroep volkshuisvesting. Verkeer - Hogere apparaatskosten van met name buitendienst veroorzaken hier een groot deel van het nadelige verschil. Er is vooral veel aan (onderhoud van) bebording gedaan in 2013. - Omdat het project “verkeersveilige schoolomgeving, Mip 1324” nog niet is uitgevoerd, is een voordeel ten opzichte van de begroting ontstaan van € 175.000 . Hier tegenover staat een lagere onttrekking uit de algemene reserve. Openbaar vervoer - Door het achterlopen van investeringen op de begroting is een voordeel ontstaan van € 89.000 (toegankelijkheidsmaatregelen openbaar busvervoer). Hiertegenover
94
€
-
€
60.000 N
€
48.000 N
€
21.000 N
€ €
11.000 V
€ €
14.000 N 8.000 N
€
24.000 N
€ €
33.000 V 7.000 N
€
35.000 N
€
-
= =mêçÖê~ãã~==P==J==oìáãíÉ========================================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = staat ook een lagere onttrekking uit de algemene reserve van hetzelfde bedrag.
Economische zaken - Voor de Noordelijke promotiedagen was de geraamde onttrekking van € 10.000 uit de algemene reserve niet nodig vanwege een besparing op de kosten. - Hogere apparaatskosten voor de contacten met het bedrijfsleven, pr en acquisitie (€ 66.000). Daarnaast zijn de apparaatskosten voor het Bedrijvenpark Zuid-Groningen lager dan geraamd (€ 35.000). Met wat kleine verschillen is het nadeel op apparaatskosten:
€
-
€
-
€
28.000 N
Openbaar groen - Door het achterlopen van de investeringen voor het project Koppeling Runde – Ruite Aa is op de begroting een voordeel ontstaan van € 454.000. Hier tegenover staat ook een lagere onttrekking uit de algemene reserve van hetzelfde bedrag. - Voordelen op apparaatskosten (€ 25.000) en traktiekosten (€ 15.000) openbaar groen. - Voordeel op kosten van civieltechniek. Zoals gemeld bij het onderdeel “wegen, straten en pleinen” vindt er overlap plaats tussen de kosten van deze producten.
€
40.000 V
€
57.000 V
Afval - Minder verleende kwijtscheldingen. - Hogere apparaatskosten afval.
€ €
14.000 V 28.000 N
€ €
2.000 N 59.000 V
€
59.000 V
€ €
29.000 N 16.000 V
€ €
101.000 V 8.000 V
Riolering - Hogere apparaatskosten riolering (€ 14.000) en lagere traktiekosten (€ 12.000). - Kapitaallasten (rentedeel) zijn lager dan geraamd. - Voordeel op electra van pompen en gemalen door correctie van de milieuheffing met terugwerkende kracht over een aantal jaren. - Nadeel op civieltechniek, vooral door monitoring van de helofytenvelden in opdracht van het waterschap. - Niet begrote vergoeding waterschap voor het plaatsen van een gemaal - Overigens wordt bij resultaatbestemming voorgesteld het overschot op riolering ad. € 102.174 te storten in een nieuw te vormen egalisatiereserve. Milieu - Lagere apparaatskosten milieu, onder meer door een verschuiving van de tijdsbesteding naar handhaving algemeen. - Minder kosten voor inhuur van derden. - Omdat het project “saneren gemeentelijke gronddepots” nog niet is uitgevoerd, is een voordeel ten opzichte van de begroting ontstaan van € 25.000 . Hier tegenover staat een lagere onttrekking uit de algemene reserve. - Diverse kleinere voordelen, op beheer geluidszones (€ 2.000), bodemonderzoeksrapporten (€ 3.000), niet begrote dwangsommen (€ 2.500) en ongediertebestrijding (€ 1.500) vormen samen een voordeel van Ruimtelijke ordening - Omdat het project “bestemmingsplan Zuid-Groningen” nog niet is afgerond, is een voordeel ten opzichte van de begroting ontstaan van € 45.000 . Hier tegenover staat een lagere onttrekking uit de algemene reserve. Volkshuisvesting - Door het achter lopen van investeringen op de begroting is een voordeel ontstaan op de lasten van het product Volkshuisvesting van € 415.000. Dit wordt veroorzaakt door: Wonen en leven € 96.000 Waardebehoud onroerend goed € 65.000 Woonschepenbeleid € 20.000 Woonplan ’t Heem € 208.000 Burgerparticipatie € 25.000
95
€
-
€
-
€
9.000 V
€
-
= =mêçÖê~ãã~==P==J==oìáãíÉ========================================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = Hiertegenover staat een lagere onttrekking uit de reserves van hetzelfde bedrag. - Het saldo op bouwkundig onderhoud ten opzichte van het meerjarenplan van alle gemeentelijke gebouwen wordt verrekend met de voorziening groot onderhoud gemeentelijke objecten . Per saldo een storting in de voorziening. Op de overige programma’s/producten staan voordelen voor in totaal hetzelfde bedrag. - De opbrengst van een alsnog verkochte kavel aan de Pr.Bernhardlaan (€ 48.000) wordt conform het oude woonplan gestort in de BR woonplannen. - Lagere apparaatskosten op de producten van Volkshuisvesting. - Voor de inhuur van tijdelijk personeel (€ 21.000) staat de dekking op programma 8, product “saldo kostenplaatsen” (kostenplaats ruimte). - De opbrengst leges bouwvergunningen zijn lager dan begroot.
€
-
€
62.000 N
€ €
151.000 V
€ €
21.000 N 11.000 N
Grondexploitatie - Er is een nadeel op het product grondexploitatie van per saldo € 202.000 . Ter dekking van dit saldo zijn enkele bedragen onttrokken aan de reserves. De specificatie is als volgt: - zonebeheersplan bedrijvenpark Z-Groningen € 56.000 (BR grondzaken); - centrumplan/marktplein Ter Apel € 146.000 (BR revitalisering centrum TA); Na deze onttrekkingen/stortingen is het product grondexploitatie in evenwicht.
€
-
Diverse kosten, afrondingen
€
6.000 N
€
154.000 V
96
= mêçÖê~ãã~==Q==J==tÉêâ=Éå=áåâçãÉå===================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = t~í=ÜÉÉÑí=ÜÉí=ÖÉâçëí\= = Tabel 4.1 geeft de baten en lasten van het programma weer, zowel voor als na de mutaties in de reserves die betrekking hebben op dit programma. Voor een specificatie van de baten en lasten per productgroep en per activiteit wordt verwezen naar het overzicht “recapitulatie programma’s en productgroepen” in de bijlagen. De mutaties in de reserves zijn nader gespecificeerd in tabel 4.2. Voor een meer gedetailleerde specificatie verwijzen wij naar de toelichting behorende bij de staat van reserves en voorzieningen, in de bijlagen. Tabel 4.1: financieel overzicht Lasten en baten per beleidsproduct Bijstandsverlening Werkgelegenheid Maatschappelijke begeleiding en advies
Totaal lasten Bijstandsverlening Werkgelegenheid Maatschappelijke begeleiding en advies
Totaal baten Programmaresultaat voor bestemming Stortingen in reserves Onttrekkingen aan reserves Programmaresultaat na bestemming
Rekening 2012 3.062.088 9.120.056 442.310
Begroting Begroting na primitief wijzigingen 2013 2013 2.605.922 3.435.803 8.614.669 8.666.000 322.222 451.582
Verschil Rekeningbegroting/rekening 2013 2013 3.551.381 -115.578 N 8.542.273 123.727 V 396.534 55.048 V
12.624.454
11.542.813
12.553.385
12.490.189
63.196 V
2.478.053 8.692.661 -16.837
1.716.002 8.454.000 15.000
2.254.261 8.310.331 34.276
2.466.411 8.288.023 75.161
212.150 V -22.308 N 40.885 V
11.153.877
10.185.002
10.598.868
10.829.595
230.727 V
1.470.577 531.132 -514.991 1.486.718
1.357.811 48.489 -238.638 1.167.662
1.954.517 48.489 -825.379 1.177.627
1.660.594 254.039 -849.089 1.065.544
293.923 -205.550 23.710 112.083
V N V V
Tabel 4.2: toelichting mutaties reserves Beleidsproduct Bijstandsverlening Bijstandsverlening Bijstandsverlening Maatsch.begel. en advies
Omschrijving Mutatie vorderingen WWB Aanvulling gebundelde uitk. i.v.m. tekort 2012 Intensivering bijz.bijstand kwetsbare groepen Overschot vluchtelingen
Reserve BR ink.deel WWB BR ink.deel WWB BR cat. bijz.bijst. BR vluchtelingen
Begroting 2013 0 0 48.489 0
Rekening 2013 5.007 176.071 48.489 24.472
48.489
254.039
Tekort alg.bijstand, gebundelde uitkering Hogere lasten bijz.bijstand Tekort bijstand zelfst, gebundelde uitkering Tekort IOAW/IOAZ, gebundelde uitkering Kosten 60+ banen Tekort schuldhulpverlening Wegwerken wachtlijst schuldhulpverl. (SPUK) Tekort vluchtelingen
BR ink.deel WWB BR cat. bijz.bijst. BR ink.deel WWB BR ink.deel WWB BR ink.deel WWB BR ink.deel WWB BR ink.deel WWB BR vluchtelingen
206.949 66.000 17.430 150.000 195.000 70.000 110.000 10.000
251.673 45.039 1.943 209.888 193.542 92.004 55.000 0
825.379
849.089
Totaal stortingen in reserves Bijstandsverlening Bijstandsverlening Bijstandsverlening Bijstandsverlening Werkgelegenheid Maatsch.begel. en advies Maatsch.begel. en advies Maatsch.begel. en advies
Totaal onttrekkingen aan reserves
^å~äóëÉ=îÉêëÅÜáä=ÄÉÖêçíáåÖL=êÉâÉåáåÖ=
=
Het verschil tussen de werkelijk gerealiseerde baten en lasten en de begrote baten en lasten ad. € 112.000 voordelig (na mutatie reserves) kan in grote lijnen als volgt worden verklaard. Bijstandsverlening J Het nadeel op de gebundelde uitkering van € 469.000 (begroot nadeel € 377.000) is onttrokken uit de BR inkomensdeel WWB. Daarnaast is een voordeel ad € 6.000 (begroot € 3.000 V) behaald op de bijstand zelfstandigen voor zover het niet onder de gebundelde uitkering valt. Dit voordeel is ook gestort in deze reserve. J Voor het tekort op de gebundelde uitkering 2012 is met succes een beroep
97
€
-
= mêçÖê~ãã~==Q==J==tÉêâ=Éå=áåâçãÉå===================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = =
J J
-
gedaan op het garantiefonds. Dit heeft geleid tot een niet begrote bate van € 176.000. Dit bedrag is evenals de mutatie vordering WWB ad € 5.000 gestort in de BR inkomensdeel WWB. De apparaatskosten zijn fors hoger (€ 38.000 N), met name op het onderdeel verhaal en terugvordering (€ 28.000 N) als gevolg van een te lage raming . Lagere kosten inhuur fraudebestrijding doordat meer zelf is gedaan. De lasten bijzondere bijstand zijn € 21.000 lager dan begroot. Dit heeft geleid tot eenzelfde lagere onttrekkking uit de BR categoriale bijzondere bijstand. Het voordeel wordt veroorzaakt door: Beperking aantal vergoedingssoorten; Verscherpt beleid op bewijsstukken. Per saldo lagere advieskosten bijstand zelfstandigen. Lagere overige kosten.
Werkgelegenheid - De reintegratie- en TDC activiteiten worden gefinancierd met Rijksmiddelen en bijdragen van de gemeente. Per saldo heeft dit geleid tot een positieve mutatie over 2013 van de voorziening werkdeel WWB (€ 112.000) en de voorziening TDC (€ 30.000). Een deel van dit positieve saldo (€ 89.000) wordt verzoorzaakt doordat in het jaar 2013 zowel de compensabele/verrekenbare BTW over 2012 als 2013 is verrekend. - Voordeel op de apparaatskosten door de toerekening aan de samenwerking sociale dienst met Bellingwedde en een verschuiving naar bezwaar, beroep en toetsing ( programma 8 dienstondersteunende producten). Hiertegenover staan de kosten van ingeleend personeel - De voedselbankbijdrage is per abuis niet begroot ( B&W 200312) - De herstructering WSW heeft i.v.m. de participatiewet geen doorgang gevonden. Tevens is er een voordeel behaald op de uitvoeringskosten door eigen uitvoering begeleid werken.
€
-
€ €
38.000 N 9.000 V
€ €
8.000 V 5.000 V
€ € €
85.000 V 16.000 N 8.000 N
€
26.000 V
€
12.000 V
Maatschappelijke begeleiding en advies - De bijstelling van de raming i.v.m. het wegwerken van de wachtlijst ( € 55.000) heeft twee maal plaatsgevonden waardoor het voordeel ad € 33.000 in werkelijkheid een nadeel van € 22.000 is. Het wegwerken van de wachtlijst is duurder gebleken. Per saldo dus een hogere onttrekking aan de BR inkomensdeel WWB. - De kosten voor vluchtelingen zijn € 35.000 lager dan begroot. Dit wordt m.n. veroorzaakt door een niet begrote COA bijdrage voor statushouders en een voordelige afrekening van Essent. Hierdoor in plaats van een onttrekking ad € 10.000 een storting van € 25.000 in de BR opvang vluchtelingen. J Voordeel op de kosten participatieregeling doordat het aantal aanvragen lager is. Het opnieuw moeten aanvragen bleek voor clienten toch een drempel. Daarnaast is er ook een aantal afwijzingen geweest. Voordeel bestaat voor € 24.000 uit apparaatskosten.
€
30.000 V
Diversen, per saldo
€
1.000 N
€
-
€
-
€ 112.000 V
98
= mêçÖê~ãã~==R==J==wçêÖ==============================================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = t~í=ÜÉÉÑí=ÜÉí=ÖÉâçëí\= = Tabel 5.1 geeft de baten en lasten van het programma weer, zowel voor als na de mutaties in de reserves die betrekking hebben op dit programma. Voor een specificatie van de baten en lasten per productgroep en per activiteit wordt verwezen naar het overzicht “recapitulatie programma’s en productgroepen” in de bijlagen. De mutaties in de reserves zijn nader gespecificeerd in tabel 5.2. Voor een meer gedetailleerde specificatie verwijzen wij naar de toelichting behorende bij de staat van reserves en voorzieningen, in de bijlagen. Tabel 5.1: financieel overzicht Begroting Begroting na primitief wijzigingen 2013 2013 4.946.013 4.779.718 57.863 57.863 639.470 721.332
Verschil Rekeningbegroting/rekening 2013 2013 4.349.950 429.768 V 79.913 -22.050 N 808.603 -87.271 N
Lasten en baten per beleidsproduct Maatschappelijke begeleiding en advies Sociaal cultureel werk Volksgezondheid
Rekening 2012 5.452.288 70.951 653.596
Totaal lasten
6.176.835
5.643.346
5.558.913
5.238.467
Maatschappelijke begeleiding en advies Sociaal cultureel werk Volksgezondheid
2.832.615 0 54.317
2.838.963 0 0
2.974.514 0 0
3.065.096 0 113.536
Totaal baten
2.886.932
2.838.963
2.974.514
3.178.632
320.446 V 90.582 V 0V 113.536 V 204.118 V
Programmaresultaat voor bestemming Stortingen in reserves Onttrekkingen aan reserves Programmaresultaat na bestemming
3.289.903 10.000 -682.126 2.617.777
2.804.383 0 -52.673 2.751.710
2.584.399 40.799 -80.828 2.544.370
2.059.834 40.799 -62.009 2.038.624
524.565 0 -18.819 505.746
V V N V
Tabel 5.2: toelichting mutaties reserves Beleidsproduct Maatsch.begel. en advies
Omschrijving Bijstelling IU WMO (mei- en sept.circulaire)
Reserve BR WMO
Totaal stortingen in reserves Maatsch.begel. en advies Volksgezondheid Volksgezondheid
Aanbesteding WMO indicatiestellingen BR WMO Legionella preventie gem.gebouwen (kap.lasten) gebonden ABR Nota jeugd en alcoholmatiging BR aangeg.verpl.
Totaal onttrekkingen aan reserves
Begroting 2013 40.799
Rekening 2013 40.799
40.799
40.799
1.815 52.673 26.340
1.815 52.673 7.521
80.828
62.009
^å~äóëÉ=îÉêëÅÜáä=ÄÉÖêçíáåÖLêÉâÉåáåÖ=
=
Het verschil tussen de werkelijk gerealiseerde baten en lasten en de begrote baten en lasten ad. € 506.000 voordelig (na mutatie reserves) kan in grote lijnen als volgt worden verklaard. Sociaal cultureel werk Hoger apparaatskosten. Verschuiving met andere producten. Volksgezondheid - De interne doorbelasting voor exploitatie en beheerskosten consultatie bureau is niet geraamd als last. Bate staat op d.o.p. MFA Vlagtwedde (programma 8). J Lagere apparaatskosten. Verschuiving met andere producten. J Van de gemeente Groningen ontvangt de Regio Stadskanaal/Vlagtwedde een subsidie MO, OGGZ middelen. De gemeente Stadskanaal doet dienst als regiogemeente. Dit betekent dat Stadskanaal de subsidie ontvangt en de verdeling en verantwoording organiseert. Vlagtwedde heeft € 24.907,van de gemeente Stadskanaal ontvangen. Deze subsidie is geheel ingezet voor het Centrum Jeugd, Gezin en Veiligheid. Specifiek voor de onderdelen:
99
€ 22.000 N
€ 5.000 N € 13.000 V
= mêçÖê~ãã~==R==J==wçêÖ==============================================================================================cáå~åÅáÉÉä= = = =
J
Projectleiding/coördinatie OGGz/CJGV + ex-gedetineerden ; Administratie OGGz/CJGV; Huiselijk geweld (geoormerkt); Huiselijk geweld kind hulp/gezin. De uitvoering van het krediet nota jeugd en alcoholmatiging is deels doorgeschoven naar 2013. Dit leidt tot een voordeel van € 18.000. Hier tegenover staat ook eenzelfde lagere onttrekking uit de reserve.
Maatschappelijke begeleiding en advies J Per saldo lagere apparaatskosten voor m.n. ouderenbeleid. Verschuiving met andere producten. J Op het product WMO is ten opzichte van begroot een voordeel behaald van € 499.000. Dit bestaat ondermeer uit: Hogere eigen bijdragen doordat in 2013 over meer zaken een eigen bijdrage is geheven in combinatie met een hogere eigen bijdrage per km c.q. hoger opstarttarief (€ 80.000 V); Daarnaast is een groter bedrag teruggevorderd in verband met ten onrechte verstrekte voorzieningen (€ 13.000 V); Hogere apparaatskosten (€ 45.000 N); Door de gemeente Stadskanaal in rekening gebrachte kosten voor het BSV project De Kanteling 2011 en 2012, waarvan dekking plaats vindt uit de reserve Wmo (€ 22.000 N); Lagere lasten door de gunstige aanbestedingen huishoudelijke hulp en door het aanscherpen van het toekenningsbeleid, hetgeen zich in versterkte mate heeft voortgezet in 2013 ( € 135.000 V); De kosten voor de vervoersvoorzieningen + rolstoelen waren ten opzichte van de begroting 2013 aanzienlijk lager dan geraamd (€ 256.000 V); Er is minder subsidie verstrekt aan de steunpunt Mantelzorg omdat er later gestart is (€ 13.000 V); De kapitaallasten van de duurzame woningaanpassingen zijn iets hoger dan geraamd (€ 4.000 N). Daarnaast zit er een voordeel op de woningaanpassingen (lager dan € 5.000 per eenheid) van (€ 63.000 V); Tenslotte zijn er geen kosten gemaakt voor “uitkering psychosociaal” waarvan een raming was opgenomen van (€ 10.000 V). De raad wordt voorgesteld het voordeel, tot een maximale reserve Wmo van € 935.000, via resultaatbestemming te storten in deze reserve (€ 425.000). J Lagere bijdrage aan de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Oldambt. Diversen, per saldo
€
-
€
-
€ 15.000 V
€ 499.000 V €
6.000 V
€
-
€ 506.000 V
100
= mêçÖê~ãã~==S==J==qçÉêáëãÉ=Éå=Åìäíììê==============================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = t~í=ÜÉÉÑí=ÜÉí=ÖÉâçëí\= = Tabel 6.1 geeft de baten en lasten van het programma weer, zowel voor als na de mutaties in de reserves die betrekking hebben op dit programma. Voor een specificatie van de baten en lasten per productgroep en per activiteit wordt verwezen naar het overzicht “recapitulatie programma’s en productgroepen” in de bijlagen. De mutaties in de reserves zijn nader gespecificeerd in tabel 6.2. Voor een meer gedetailleerde specificatie verwijzen wij naar de toelichting behorende bij de staat van reserves en voorzieningen, in de bijlagen. Tabel 6.1: financieel overzicht Begroting Begroting na primitief wijzigingen 2013 2013 540.739 540.739 289.045 289.044 848.046 969.638 438.677 438.678 427.976 394.060 247.820 261.820 245.971 658.201 305.522 880.738
Verschil Rekening begroting/rekening 2013 2013 536.518 4.221 V 272.075 16.969 V 775.206 194.432 V 438.127 551 V 399.685 -5.625 N 294.552 -32.732 N 424.335 233.866 V 393.142 487.596 V
Lasten en baten per beleidsproduct Openbare bibliotheek Vormings- en ontwikkelingswerk Sport Zwembaden Groene sportvelden en terreinen Kunst en cultuur Oudheidkunde/musea Recreatie en toersime
Rekening 2012 559.454 267.505 907.831 520.285 436.719 318.167 361.779 396.193
Totaal lasten
3.767.933
3.343.796
4.432.918
3.533.641
0 0 58.401 56.756 28.961 46 17.610 36.788
0 0 55.147 113.790 23.273 0 13.993 2.750
0 0 55.147 113.790 20.773 0 13.993 2.750
0 0 55.899 85.802 8.714 0 27.878 5.722
198.562
208.953
206.453
184.015
3.569.371 89.466 -354.252 3.304.585
3.134.843 0 -64.393 3.070.450
4.226.465 0 -1.160.071 3.066.394
3.349.626 0 -274.532 3.075.094
Openbare bibliotheek Vormings- en ontwikkelingswerk Sport Zwembaden Groene sportvelden en terreinen Kunst en cultuur Oudheidkunde/musea Recreatie en toerisme
Totaal baten Programmaresultaat voor bestemming Stortingen in reserves Onttrekkingen aan reserves Programmaresultaat na bestemming
899.277 V 0 0 752 -27.988 -12.059 0 13.885 2.972
V V V N N V V V
-22.438 N 876.839 0 -885.539 -8.700
V V N N
Tabel 6.2: toelichting mutaties reserves Beleidsproduct
Omschrijving
Reserve
Oeverbescherming vesting Bourtange Herinrichting terrein nabij 's Lands Huys Oude Stelmakerij Sellingen (kap.lasten) Stelmakerij, structurele lasten Voorbereidingskosten barak Sellingerbeetse Restauratie/inrichting barak Sellingerbeetse Verbouwing infocentrum Bourt. (kap.lasten) Kruitkelders (Mip 1209) Terra Mora Tocht om de Noord Moekesgat, voorbereiding/herontwikkeling Gebiedsvisie Sellingerbeetse Inrichtingsmaatregelen EHS Wandelpad groen lint Beleidsplan "Westerwolde op de kaart"
AR AR geb.AR BR aangeg.verpl. BR aangeg.verpl. BR recr./toerisme geb.BR recr./toer. BR recr./toerisme AR BR recr./toerisme AR AR BR recr./toerisme BR recr./toerisme BR recr./toerisme
Totaal stortingen in reserves Oudheidkunde/musea Oudheidkunde/musea Oudheidkunde/musea Oudheidkunde/musea Oudheidkunde/musea Oudheidkunde/musea Oudheidkunde/musea Oudheidkunde/musea Oudheidkunde/musea Recreatie en toerisme Recreatie en toerisme Recreatie en toerisme Recreatie en toerisme Recreatie en toerisme Recreatie en toerisme
101
Begroting 2013
Rekening 2013
0
0
143.159 40.618 3.625 15.000 3.000 60.000 2.485 30.000 120.284 2.500 488.466 25.000 34.250 15.000 8.000
20.294 40.618 3.625 15.000 3.000 60.000 2.485 3.361 0 2.500 17.522 0 0 10.000 8.000
= mêçÖê~ãã~==S==J==qçÉêáëãÉ=Éå=Åìäíììê==============================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = Beleidsproduct Recreatie en toerisme Recreatie en toerisme Groene sportvelden en terr Sport Sport Sport Sport Sport Sport Sport Zwembaden Zwembaden Kunst en cultuur
Omschrijving VVV kantoor TA (kap.lasten) Dagrecreatief terrein Sell.beetse (kap.lasten) Kunstgrasveld Ter Apel, kapitaallasten Verenigingsondersteuning, Mip 903 NASB W.Lodewijkschool, doucheruimtes gymzaal Uitbreiding toestelbergingen (kap.lasten) Renovatie sporthal Ter Apel (kap.lasten) Speeltoestellen (kap.lasten) Renovatie sporthal Ter Apel (kap.lasten) Zwembad Sell., bassinafdekking (kap.lasten) Zwembad TA, entree/duikplank (kap.lasten) Informatiebrochure cultuur
Reserve geb.BR recr./toer. geb.BR recr./toer. geb.AR BR aangeg.verpl. BR aangeg.verpl. BR onderwijshuisv geb.AR geb.AR geb.AR geb.BR sport geb.AR geb.BR sport BR aangeg.verpl.
Totaal onttrekkingen aan reserves
Begroting 2013 5.875 646 25.157 7.000 100.713 6.688 3.478 1.992 3.775 6.000 2.233 1.127 4.000
Rekening 2013 4.741 646 25.157 7.000 32.508 0 2.447 1.992 3.001 6.000 2.233 1.127 1.275
1.160.071
274.532
^å~äóëÉ=îÉêëÅÜáä=ÄÉÖêçíáåÖLêÉâÉåáåÖ=
=
Het verschil tussen de werkelijk gerealiseerde baten en lasten en de begrote baten en lasten ad. € 9.000 nadelig (na mutatie reserves) kan in grote lijnen als volgt worden verklaard. Vormings- en ontwikkelingwerk J Lagere apparaatskosten. Verschuiving met andere producten.
€
17.000 V
Kunst en cultuur J Hogere apparaatskosten. Verschuiving met andere producten.
€
36.000 N
Oudheidkunde/musea J Door het achterblijven van de investeringen is er een voordeel ontstaan op de lasten bij de begroting van: Oeverbescherming vesting Bourtange (€ 123.000) Terra Mora (€ 120.000) Kruitkelders vesting Bourtange (€ 27.000) Hier staat tegenover een lagere onttrekking uit de reserves. J Voor de restauratie van de molen Ter Haar zijn de kosten € 36.000 hoger dan begroot, echter is er € 14.000 subsidie ontvangen. Het saldo wordt op programma 3, product volkshuisvesting, verrekend met de voorziening. J Hogere apparaatskosten. Verschuiving met andere producten.
€
-
€ €
22.000 N 8.000 V
Recreatie en toerisme J Door het achterblijven van de investeringen is er een voordeel ontstaan op de lasten bij de begroting van: Gebiedsvisie Sellingerbeetse Mip 1407 (€ 25.000) Herontwikkeling Moekesgat (€ 471.000) Inrichtingsmaatregelen EHS (€ 34.000) Wandelpad groen lint (€ 5.000) Hier staat tegenover een lagere onttrekking uit de reserves. - Nadeel op apparaatskosten. Verschuiving met andere producten. - Voordeel op schoonmaakkosten openbaar toilet Ter Apel
€ € €
51.000 N 4.000 V
Zwembaden Per saldo nadelige exploitatie zwembad Ter Apel ad € 18.000 o.a. door: Hogere energielasten Lagere apparaatskosten Minder opbrengst entreegelden
€ € €
16.000 N 18.000 V 20.000 N
102
= mêçÖê~ãã~==S==J==qçÉêáëãÉ=Éå=Åìäíììê==============================================================cáå~åÅáÉÉä= = = = -
Per saldo nadelige exploitatie zwembad Sellingen ad € 10.000 o.a. door: Nadeel op salariskosten ingehuurd personeel Lagere apparaatskosten Minder opbrengst entreegelden
Groene sportvelden en terreinen J Verschillen in de cultuurtechnische kosten voor de sportvelden: Vlagtwedde (€ 15.000 N), Sellingen (€ 8.000 N), Ter Apel (€ 6.000 V). De hogere kosten in Vlagtwedde zijn ontstaan na de verbouwingen/aanpassing parkeerplaats. - Voordeel op apparaatskosten. Verschuiving met andere producten. J De energiekosten op alle sportvelden samen, rekening houdend met de doorberekeningen aan de sportverenigingen, laten een nadeel zien van Sport - De geraamde (en tot en met 2013 opgespaarde) gemeentelijke bijdragen voor het NASB project bedragen in totaal € 126.000. Hiervan is in 2013 € 58.000 uitgegeven, zodat het verschil ad. € 68.000 via de BR aangegane verplichtingen wordt overgebracht naar het begrotingsjaar 2014. Dit komt tot uitdrukking door een onttrekking uit deze reserve van € 33.000 in plaats van de geraamde onttrekking van € 101.000 . J De bijdragen voor verenigingsondersteuning voor zowel 2012 (gereserveerd) als 2013 blijken niet meer nodig - Op het bouwkundig onderhoud voor de sportvoorzieningen constateren wij de navolgende verschillen, die op programma 3, onderdeel volkshuisvesting worden verrekend met de voorziening: Sporthal Ter Apel, voordeel (groot onderhoud uitgesteld) Sportzaal Vlagtwedde, nadeel Gymzalen, voordelen op met name Sellingen (€ 18.000) en Ter Apelkanaal (€ 7.000), totaal voor alle gymzalen Speelweiden, voordeel - Verschillen in de personeelskosten voor de sporthal Ter Apel (€ 15.000 N) en de sportzaal Vlagtwedde (€ 4.000 V) J Hogere energielasten bij de gymzalen, in totaal Diversen, per saldo
103
€ € €
10.000 N 12.000 V 8.000 N
€ €
17.000 N 19.000 V
€
23.000 N
€
-
€
15.000 V
€ €
87.000 V 13.000 N
€ €
32.000 V 5.000 V
€ €
11.000 N 11.000 N
€ €
12.000 V 9.000 N
Programma 7 - Educatie
Financieel
Wat heeft het gekost? Tabel 7.1 geeft de baten en lasten van het programma weer, zowel voor als na de mutaties in de reserves die betrekking hebben op dit programma. Voor een specificatie van de baten en lasten per productgroep en per activiteit wordt verwezen naar het overzicht “recapitulatie programma’s en productgroepen” in de bijlagen. De mutaties in de reserves zijn nader gespecificeerd in tabel 7.2. Voor een meer gedetailleerde specificatie verwijzen wij naar de toelichting behorende bij de staat van reserves en voorzieningen, in de bijlagen. Tabel 7.1: financieel overzicht Begroting Begroting na primitief wijzigingen 2013 2013 4.812.975 4.845.080 463.314 481.702 386.942 400.747 1.041.119 1.252.419 52.723 25.817 397.618 444.487 788.060 764.791
Verschil Rekening begroting/rekening 2013 2013 5.211.944 -366.864 N 474.874 6.828 V 777.911 -377.164 N 1.226.999 25.420 V 41.319 -15.502 N 431.790 12.697 V 717.739 47.052 V
Lasten en baten per beleidsproduct Openbaar basisonderwijs Bijzonder basisonderwijs Voortgezet onderwijs Lokaal bestuurlijke onderwijstaken Volwasseneneducatie Sociaal cultureel werk Kinderopvang
Rekening 2012 5.225.332 462.257 641.710 1.120.859 110.788 348.662 920.879
Totaal lasten
8.830.487
7.942.751
8.215.043
8.882.576
-667.533 N
Openbaar basisonderwijs Bijzonder basisonderwijs Voortgezet onderwijs Lokaal bestuurlijke onderwijstaken Volwasseneneducatie Sociaal cultureel werk Kinderopvang
5.205.322 0 49.129 710.533 106.823 3.385 59.232
4.274.372 0 52.763 178.500 50.000 3.452 72.235
4.285.400 0 52.763 348.948 23.094 3.452 66.785
4.328.814 0 262.958 342.319 36.595 19.989 85.927
43.414 0 210.195 -6.630 13.501 16.537 19.142
Totaal baten
6.134.424
4.631.322
4.780.442
5.076.601
296.159 V
Programmaresultaat voor bestemming Stortingen in reserves Onttrekkingen aan reserves Programmaresultaat na bestemming
2.696.063 1.085.069 -662.716 3.118.416
3.311.429 246.255 -334.003 3.223.681
3.434.601 246.255 -432.919 3.247.937
3.805.975 389.971 -1.079.165 3.116.781
-371.374 -143.716 646.246 131.156
V V V N V V V
N N V V
Tabel 7.2: toelichting mutaties reserves Beleidsproduct Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Lokaal best.onderwijstaken
Omschrijving Storting rijksvergoeding ICT Storting rijksvergoeding meubilair Storting rijksvergoeding leermiddelen Storting Rijksvergoeding NOAT Storting Rijksvergoeding LGF en taal/rekenen Storting rijksvergoeding ABB Storting saldo personeelsformatie/-kosten Storting teruggave basispremie WAO/WIA Storting rijksvergoeding mat.instandhouding Storting rijksvergoeding mat.instandhouding Zorgfonds basisonderwijs 2-12 jaar
Reserve BR ICT OBS BR meub.OBS BR leermidd.OBS BR leermidd.OBS BR leermidd.OBS BR nw.beleidsw. BR pers.beleid BR pers.beleid BR groot oh OBS BR groot oh MFA BR zorgfonds
Totaal stortingen in reserves Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs
Onderwijs asielzoekers 7/12 deel Kapitaallasten ICT OBS Exploitatielasten ICT OBS Kapitaallasten meubilair OBS Kapitaallasten leermiddelen OBS Exploitatielasten leermiddelen OBS 5-jaarlijkse afrekening onderwijs
104
BR pers.beleid BR ICT OBS BR ICT OBS BR meub.OBS BR leermidd.OBS BR leermidd.OBS AR
Begroting 2013 67.966 15.025 102.088
45.000
Rekening 2013 71.465 15.678 107.184 2.145 7.369 16.176 65.778 16.537 34.412 8.227 45.000
246.255
389.971
16.248 50.300 20.043 38.990 67.842
370.242 18.501 57.471 23.917 44.048 159.980 1.102
16.176
Programma 7 - Educatie
Beleidsproduct Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Openbaar basisonderwijs Voortgezet onderwijs Voortgezet onderwijs Lokaal best.onderwijstaken Lokaal best.onderwijstaken Lokaal best.onderwijstaken Lokaal best.onderwijstaken Lokaal best.onderwijstaken Sociaal cultureel werk Sociaal cultureel werk Kinderopvang Kinderopvang Kinderopvang
Financieel
Omschrijving Kapitaallasten OBS Kapitaallasten + exploitatielasten Bijdrage Clockeslach in huismeester MFA Eindrapportage onderzoek huisvesting Afrek.vergoeding VO onderwijs 2011-2012 Onderzoek verzelfstandiging OBS Onttrekking i.v.m. onderwijshuisv. per saldo Asbestinventarisatie schoolgebouwen Schoolbegeleiding Schoollogopedie Pinocchio Tijdelijke jeugdonderkomens (kap.lasten) Skatevoorziening Ter Apel (kap.lasten) Brandveiligheid kinderopvang (kap.lasten) Kindercentrum Bourtange (kap.lasten) Huisvesting peuterspeelzaal Klein Grut
Reserve BR groot oh OBS BR nw.beleidsw. BR pers.beleid BR onderw.huisv. BR pers.beleid BR aangeg.verpl. BR onderw.huisv. BR onderw.huisv. BR zorgfonds BR vluchtelingen geb.AR geb.BR stim.jeugd geb.BR kinderopv. geb.AR geb.AR
Totaal onttrekkingen aan reserves
Begroting 2013 1.600 0 2.500 13.805 0 16.008 140.592 9.000 27.768 7.996 10.000 1.870 1.130 4.727 2.500
Rekening 2013 0 7.420 2.500 6.740 134.962 16.008 177.016 3.267 27.768 7.996 10.000 1.870 1.130 4.727 2.500
432.919
1.079.165
Analyse verschil begroting/rekening Het verschil tussen de werkelijk gerealiseerde baten en lasten en de begrote baten en lasten ad. € 131.000 voordelig (na mutatie reserves) kan in grote lijnen als volgt worden verklaard. Onderwijs: openbaar, bijzonder, voortgezet en lokaal bestuurlijke onderwijstaken - Het openbaar basisionderwijs kent over 2012 op de personeelsformatie en personeelsbeleid een voordeel van € 66.000. Dit bedrag wordt toegevoegd aan de reserve personeels beleid. - Verschillen in apparaatskosten op de produkten voor onderwijs, en wel op bestuurlijke onderwijstaken algemeen (€ 54.000 N), openbaar onderwijs (€ 22.000 V), en op schoollogopedie, schoolbegeleiding en leerlingenvervoer (samen € 20.000 V). Per saldo een verschil van - Lagere kosten van vervoer van leerlingen ivm ritten van en naar school, en van en naar de gymzaal (Plaggenborg) - Op het produkt Bestuurlijke taken onderwijs algemeen wordt een voordeel van € 31.000 veroorzaakt door: * lagere onderzoekskosten verzelfstandiging OBS (€ 8.000 V) * overschot weerbaarheid basisschoolleerlingen (€ 17.000 V) * voordeel onderwijsachterstandenbeleid (€ 6.000) Sociaal cultureel werk - Op het produkt jeugdbeleid zijn er diverse kleine voordelen van in totaal € 9.000 . Noemenswaardig zijn het project “gaan voor kansen” (€ 2.000) en het bouwkundig onderhoud voor de jeugdgebouwen (€ 3.000 , verrekend met de voorziening op programma 3 onderdeel “volkshuisvesting”). - Van onvoorzien jeugdbeleid (Mip 321) is € 3.000 nog niet gerealiseerd. - Lagere apparaatskosten jeugdbeleid. Verschuiving met andere producten. Kinderopvang - Voor kinderopvang en peuterspeelzaalwerk is er een voordeel op bouwkundig onderhoud van € 16.000 . Dit voordeel wordt met de voorziening verrekend op programma 3, onderdeel “volkshuisvesting”. - Het exploitatievoordeel 2012 wat door de Stichting RZijn aan ons is teruggestort vormt een voordeel van € 53.617,- . Bij resultaatbestemming wordt geadviseerd dit bedrag te storten in een nieuw te vormen bestemmingsreserve “jeugdzorg en educatie”. Dit om een buffer te creëren voor de verwachte transitiekosten in het kader van de jeugdzorg, passend onderwijs, voorschoolse
105
€
-
€
11.000 N
€
12.000 V
€
31.000 V
€ € €
9.000 V 3.000 V 17.000 V
€
16.000 V
Programma 7 - Educatie
-
Financieel
educatie en voortijdig schoolverlaten. Een voordeel op apparaatskosten. Betreft een verschuiving tussen producten. Door een stelselwijziging is de financiering van kinderopvang voor uitkeringsgerechtigden gewijzigd. Voorheen was hiervoor specifiek geld beschikbaar, echter nu moet dit uit eigen middelen worden gefinancierd.
Diversen, per saldo
€ €
54.000 V 12.000 V
€
16.000 N
€
4.000 V
€ 131.000 V
106
= mêçÖê~ãã~===U==J==cáå~åÅáØå=================================================================================cáå~åÅáÉÉä== = = = t~í=ÜÉÉÑí=ÜÉí=ÖÉâçëí\= = Tabel 8.1 geeft de baten en lasten van het programma weer, zowel voor als na de mutaties in de reserves die betrekking hebben op dit programma. Voor een specificatie van de baten en lasten per productgroep en per activiteit wordt verwezen naar het overzicht “recapitulatie programma’s en productgroepen” in de bijlagen. De mutaties in de reserves zijn nader gespecificeerd in tabel 8.2. Voor een meer gedetailleerde specificatie verwijzen wij naar de toelichting behorende bij de staat van reserves en voorzieningen, in de bijlagen. Tabel 8.1: financieel overzicht Lasten en baten per beleidsproduct Leningen en beleggingen Geldleningen/uitzettingen >= 1 jaar Belastingen Algemene uitkeringen Algemene lasten en baten Saldo kostenplaatsen
Rekening 2012 390.129 0 165.300 35.669 215.496 -1.182.719
Totaal lasten
Begroting Begroting na primitief wijzigingen 2013 2013 230.782 230.782 0 0 176.529 176.529 12.719 12.719 1.198.003 1.022.820 -1.397.447 -304.719
Verschil Rekening begroting/rekening 2013 2013 310.972 -80.190 N 0 0V 175.429 1.100 V 11.968 751 V 96.308 926.512 V -906.291 601.572 V
-376.125
220.586
1.138.131
-311.615
1.449.746 V
Leningen en beleggingen Geldlen./uitzett.>= 1 jaar Belastingen Algemene uitkeringen Algemene lasten en baten Saldo kostenplaatsen
327.837 869.657 1.880.310 15.871.767 508.016 0
183.927 1.101.512 1.904.118 15.455.403 50.000 0
181.433 1.101.512 1.846.893 15.352.976 50.000 0
271.929 1.150.447 1.848.320 15.539.752 0 10.162
90.496 48.935 1.427 186.776 -50.000 10.162
Totaal baten
19.457.587
18.694.960
18.532.814
18.820.610
287.796 V
Programmaresultaat voor bestemming Stortingen in reserves Onttrekkingen aan reserves Programmaresultaat na bestemming
-19.833.712 9.440.909 -9.710.179 -20.102.982
-18.474.374 824.009 -971.294 -18.621.659
-17.394.683 2.280.626 -3.423.881 -18.537.938
-19.132.224 2.492.479 -1.885.241 -18.524.986
Verloop financieringsoverschot over de afgelopen 10 jaren 16.000 14.000
euro's x 1.000
12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0
200 4 200 5 200 6 200 7 200 8 200 9 201 0 201 1 201 2 201 3
Het financieringsoverschot is vooral door de Essent gelden in 2011 toegenomen en neemt nu jaarlijks door de vele investeringen weer af.
107
1.737.541 -211.853 -1.538.640 -12.952
V V V V N V
V N N N
= mêçÖê~ãã~===U==J==cáå~åÅáØå=================================================================================cáå~åÅáÉÉä== = = = Tabel 8.2: toelichting mutaties reserves Beleidsproduct Leningen en beleggingen Belastingen Algemene uitkering Algemene uitkering Algemene uitkering Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Mutatie reserves
Omschrijving Agio uitkering Vennootschap BV Extra opbrengst toeristenbelasting COA gelden Nationaal Uitvoeringsprogramma Meicirculaire 2013 Toevoeging rente aan reserves inhuur extra personeel t.b.v. 2014 (facilitair) inhuur extra personeel t.b.v. 2014 (samenleving) ICT vervanging 2014 Overschot automatiseringsbudget 2013 Bestemming rekeningresultaat 2012
Reserve AR BR recr./toerisme BR COA gelden BR NUP gelden BR onderw.huisv. div.reserves BR aangeg.verpl. BR aangeg.verpl. BR aangeg.verpl. BR automatis. div.reserves
Minder dividend Essent na verkoop aandelen Mip 805 Bermenplan (onvoorzien MIP) Mip 1302 Burgerparticipatie (onvoorzien MIP) Mip 1306 Saneren gronddepots (onvz.MIP) Mip 1308 Verhard.puinwegen (onvz.MIP) Mip 1315 Verkeersonveilige kruis. (onvz.MIP) Realisatie NUP ICT samenwerking Stadskanaal Aanpassing werk/vergaderruimtes gem.huis Document Management Systeem (kap.lasten) Conversie belastingapplicatie Muziekschool/bibliotheek Vlagtw. (kap.lasten) inhuur bureau Paas optimaliseren werkklimaat MFA + fietsenstall. MFA Sellingen, voorbereidingskrediet MFA Sellingen, haalbaarheidsonderzoek Werkplaats Sellingen, vervanging dakplaten Nota onderhoud openbare ruimte Basisregistratie grootschalige topografie Groenbeheerkaart Digitalisering kaartkoppeling inhuur extra personeel afd. Facilitaire zaken inhuur extra personeel afd. Samenleving inhuur extra personeel afd. Ruimte Inhuur DIV medewerkers Quickscan burger/publiekszaken Vrijval rente 2012 Afroming reserves Bestemming rekeningresultaat 2012
AR AR AR AR AR AR AR AR geb.AR BR automatis. AR geb.AR BR aangeg.verpl. geb.AR BR onderw.huisv. AR AR AR AR AR AR AR AR AR BR aangeg.verpl. BR aangeg.verpl. BR aangeg.verpl. div.reserves onbestemd res.
Totaal stortingen in reserves Leningen en beleggingen Algemene baten en lasten Algemene baten en lasten Algemene baten en lasten Algemene baten en lasten Algemene baten en lasten Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen Mutatie reserves Mutatie reserves Mutatie reserves
Totaal onttrekkingen aan reserves
Begroting 2013 7.122 14.550 92.606 22.970 12.266 512.396 0 0 0 0 1.618.716
Rekening 2013 7.122 14.550 92.606 22.970 12.266 558.503 38.720 46.201 30.000 50.825 1.618.716
2.280.626
2.492.479
25.893 59.329 112.500 75.000 280.000 188.000 75.040 6.046 6.480 16.272 76.000 9.319 4.500 7.000 15.000 16.168 75.000 70.000 280.000 120.000 110.000 92.000 8.000 10.500 50.000 6.160 0 10.957 1.618.716
25.893 0 0 0 0 0 1.584 2.977 5.253 16.272 35.653 9.319 4.500 5.343 15.000 14.346 761 0 18.000 0 0 14.935 6.898 10.500 16.611 6.160 7.261 49.259 1.618.716
3.423.880
1.885.241
^å~äóëÉ=îÉêëÅÜáä=ÄÉÖêçíáåÖLêÉâÉåáåÖ=
=
Het verschil tussen de werkelijk gerealiseerde baten en lasten en de begrote baten en lasten ad. € 13.000 nadelig (na mutatie reserves) kan in grote lijnen als volgt worden verklaard. Algemene uitkering Decembercirculaire 2013 bij rekening verantwoorden (B&W 210114) Verrekening algemene uitkering 2011 Verrekening algemene uitkering 2012 Verrekening algemene uitkering 2013 Nagekomen afrekeningen in 2013 m.b.t. : Algemene uitkering 2013 (bijst. klantenpotentieel en OAD)
108
€ € €
8.000 V 83.000 V 120.000 V
€
24.000 N
= mêçÖê~ãã~===U==J==cáå~åÅáØå=================================================================================cáå~åÅáÉÉä== = = = Belastingen geen bijzonderheden
-
Leningen en beleggingen/ Geldleningen en uitzettingen langer dan 1 jaar De lening van Essent is vervroegd afgelost. Hierdoor € 6.000 minder rente ontvangen. Tevens een vergoeding ontvangen voor de hierdoor gemiste renteopbrengsten (€ 15.000 V). Algemene baten en lasten Niet uitgegeven deel van: onvoorzien doorw. begr. wijz. onvoorziene uitg. tuss. bel wensen onvoorzien verkiezingen
€ € €
9.000 V
€
64.000 V
€
10.000 V
€
130.000 V
€
95.000 N
€
50.000 N
€
110.000 V
14.000 30.000 20.000
-
Niet uitgegeven deel onvoorzien incidenteel Een deel van dit saldo ad € 9.000 is op rekeningbasis nog toegevoegd. Er resteert dan nog een bedrag van € 1.000. Niet uitgegeven deel onvoorzien begrotingsresultaat. Een deel van dit saldo ad € 92.000 is op rekeningbasis nog toegevoegd. Er resteert dan nog een bedrag van € 222.000. Dotatie voorziening dubieuze debiteuren algemeen (€ 20.000 N), debiteuren WWB (€8.000 N), belastingdebiteuren (€ 9.000 N), rente Parc Emslandermeer (€3.000 N) en toeristenbelasting (€ 58.000). Daarnaast een afboeking van een vordering (€ 3.000 V). De primitief begrote tweede tranche bezuinigingen in de vorm van verhoging van de leges is nog niet ingevuld. Salariskosten van bovenformatieve personeelsleden. Hiertegenover staat een nadeel op salariskosten onder saldo kostenplaatsen. ` Mutaties reserves Voor het verschil tussen de begrote mutaties en de werkelijke mutaties wordt verwezen naar de bijlagen (staat D). De mutaties in de reserves zijn verwerkt bij de diverse programma’s. Saldo kostenplaatsen Het nadeel op de kapitaallasten wordt veroorzaakt door: Een foutieve raming rente saldireserve, gerekend met 1,5% rente (idem andere reserves) terwijl dit voor deze reserve 4% blijft. Dat er meer rente is bijgeboekt op reserves; Een voordelig saldo op de rente kort geld; Het achterlopen van sommige projecten, hierdoor minder rente doorberekend aan de diverse producten. Nadeel salariskosten publiekszaken m.n. door: een bovenformatieve functie . Dekking op algemene baten en lasten. (€ 44.000 N) salariskosten publiekszaken die zijn begroot bij ruimte binnen. (€ 50.000 N) overschrijding personeel derden beveiligingscoördinator (€ 20.000 N) Nadeel salariskosten M&A m.n. door: overschrijding salariskosten (€ 12.000 N) overschrijding studiekosten (€ 10.000 N) Inhuur gemeente Stadskanaal applicatiebeheer (€ 14.000 N) Voordeel op salariskosten facilitaire zaken. De vacatureruimte is deels gebruikt voor personeel derden. Per saldo nog een voordeel op m.n.: Niet ingevulde vacatureruimte (€ 30.000 V)
109
€
€
-
€ € €
200.000 N 46.000 N 75.000 V
€
124.000 N
€
114.000 N
€
36.000 N
= mêçÖê~ãã~===U==J==cáå~åÅáØå=================================================================================cáå~åÅáÉÉä== = = = -
-
-
-
-
Voordeel op reis- en studiekosten (€ 16.000 V) Overige oa teruggaaf premie WAO/WIA (€ 6. 000 V) Nadeel op salariskosten samenleving bestaat m.n. uit: Voordeel op salariskosten door toerekening aan de samenwerking Sociale dienst Bellingwedde en vacatureruimte (€ 40.000 V) Een deel van de salariskosten personeel derden wordt bij jaarrekening gedekt door onvoorzien (€ 80.000 N) Extra kosten inhuur gemeente Stadskanaal voor applicatiebeheer (€ 24.000,- N) Extra studiekosten (€ 6.000 N) Extra interne controlekosten WWB (€ 4.000 N) Voordeel op salariskosten ruimte binnen vooral door: - salariskosten die zijn begroot bij ruimte maar geboekt bij publiekszaken (€ 50.000 V). - een bovenformatieve functie. Dekking op algemene baten en lasten ( € 70.000 N). - lagere salariskosten i.v.m. overgang ODG (€ 30.000 V) - formatie ingezet voor projecten (€ 60.000 V) Voordeel op m.n. reis- en verblijfkosten, overig personeelsbeleid en aankoop materiaal CT ruimte binnendienst Een nadeel op de doorberekening van apparaatskosten naar producten. Hier tegenover staan nadelen op andere producten / diverse programma’s. Dit kan op verschillende manieren ontstaan, bijvoorbeeld: - Medewerkers, eventueel ingehuurd, die geen tijd schrijven; - Begrotingswijzigingen die op een andere manier worden doorbelast dan bij de jaarrekening; - De gebruikelijke afwijkingen door bijv. verschillen in productiviteit. Voordelig saldo samenwerking Sociale Dienst Bellingwedde. Afroming reserves ten gunste van de exploitatie: Egalisatie reserve automatisering BR aangegane verplichtingen Nadeel op de dienstondersteunende producten. De belangrijkste oorzaken worden hierna toegelicht.
Diversen, per saldo
Verklaring nadeel op dienstondersteunende producten ad € 2.000. Per saldo is er een voordeel op de apparaatskosten ter grootte van € 65.000. Het grootste voordeel zit op leidinggeven (€ 351.000 V). Daarnaast grote uitschieters op invorderingskosten (€ 74.000 N), telefoonkosten (€ 76.000 N), organisatie ( € 76.000 N)en klachtenafhandeling (€ 47.000 N). Voordeel op portokosten. Doordat de archiefbewaarplaats nog niet is aangepast (MIP 1006) is er een voordeel ontstaan op de kapitaallasten. Voordeel op kapitaallasten automatisering door het doorschuiven van project “digitalisering burgerlijke stand” naar 2014. De kosten ten behoeve van huisvesting gemeentehuis vallen hoger uit. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door: Nadeel op bouwkundig onderhoud (€ 69.000 N). Dit wordt verrekend met de voorziening op programma 3, volkshuisvesting. Voordeel op CT kosten (€ 8.000 V) m.n. doordat rolcontainer dubbel is geraamd. Nadeel op energiekosten door lang koud voorjaar (€ 8.000 N).
110
€
52.000 V
€
73.000 N
€
70.000 V
€ €
57.000 V 95.000 N
€
10.000 V
€ €
38.000 V 7.000 V
€
2.000 N
€
3.000 V
€
13.000 N
€ €
65.000 V 10.000 V
€
10.000 V
€
14.000 V
= mêçÖê~ãã~===U==J==cáå~åÅáØå=================================================================================cáå~åÅáÉÉä== = = =
-
-
Voordeel op kapitaallasten ( € 9.000 V). Nadeel op inhuur personeel derden (€ 20.000 N), gedekt op saldo kostenplaatsen. Lagere druk- en fotocopieerkosten door met name door een besparing op de huur kopieermachines en aanschaf papier. Voordeel op de onderhoudskosten werkplaats Sellingen. Dit wordt verrekend met de voorziening op programma 3, volkshuisvesting. Per saldo een nadeel op tractielasten door met name: Lagere kapitaallasten als gevolg van uitgestelde investeringen. Hogere onderhoudslasten. Een snipperaar is gehuurd doordat vervanging nog niet had plaatsgehad (€ 10.000),en een deel van het materieel is later vervangen dan gepland waardoor er extra onderhoud nodig was. Verder is er op de KP ruimte buiten € 15.000 begroot voor aanschaf gereedschappen en klein materieel wat hoofdzakelijk op traktie is geboekt. Op de KP dus voordeel. Hogere brandstoflasten . De vervoermiddelen hebben veel extra gereden doordat meer wordt gemaaid, en doordat de voormannen i.v.m. nieuwe werkverdeling uitgebreide inspecties hebben uitgevoerd. Boekwinst verkoop oude tractiemiddelen. Lagere doorberekening aan producten. Dit komt tot uitdrukking in voordelen op andere producten / programma’s. De hogere lasten personeelderden voor geografische informatievoorziening worden gedekt op saldo kostenplaatsen. Voordeel op personeelsvoorziening met name door lagere lasten sollicitaties en vacatures . Voordeel op de aankoop/ verkoop van vakantiedagen door het personeel. Voor de kosten voor inhuur van een interim manager facilitaire zaken, staat dekking op saldo kostenplaats.
Diversen, per saldo
111
€
72.000 N
€
11.000 V
€
9.000 V
€
25.000 V
€
41.000 N
€ €
22.000 N 11.000 V
€
29.000 N
€
35.000 N
€ €
28.000 V 10.000 V
€
9.000 N
€
13.000 V
€
2.000 N
112
Paragrafen
113
114
Paragraaf 1
Lokale heffingen
Beleid ten aanzien van lokale heffingen Lokale heffingen hebben tot doel het door de gemeente verwerven van eigen middelen voor het vinden van dekking van haar uitgaven in het kader van de uitvoering van de gemeentelijke taken. De invoering, wijziging of intrekking van lokale heffingen dient door middel van een door de gemeenteraad vast te stellen verordening te geschieden. De definitieve vaststelling van de tarieven voor het jaar 2013 door de gemeenteraad heeft plaats gevonden ultimo 2012. Lokale heffingen worden onderscheiden in heffingen waarvan de besteding gebonden dan wel ongebonden is. De paragraaf lokale heffingen heeft betrekking op beide. De OZB is een ongebonden lokale heffing en wordt tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend, omdat zij niet aan een inhoudelijk begrotingsprogramma zijn gerelateerd. De besteding is niet gebonden aan een bepaalde taak. Gebonden heffingen, zoals de afvalstoffen- en rioolheffing, worden verantwoord op het betreffende programma en worden niet tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. De paragraaf Lokale Heffingen geeft inzicht in de diverse gemeentelijke belastingen en de consequenties daarvan voor de inwoners van de gemeente Vlagtwedde en is als volgt opgebouwd: algemene en specifieke kaders; gerealiseerde belastingopbrengsten 2013; heffing, inning en kwijtschelding van gemeentelijke belastingen; overzicht lokale lastendruk.
Algemene en specifieke kaders De volgende algemene en specifieke kaders zijn van toepassing op de uitvoering van het gemeentelijke fiscale beleid, te weten: Algemene kaders: fiscale wetgeving, gemeentelijke belastingverordeningen en beleidsregels, relevante jurisprudentie, algemene beginselen van behoorlijk bestuur en de redelijkheid en billijkheid bij de heffing en invordering. Specifieke kaders: een gematigd trendmatig tarievenbeleid, kostendekkende tarieven voor de bestemmingsheffingen (zoals afvalstoffenheffing en rioolrechten) alsmede doelmatige/doeltreffende uitvoering van de heffing, invordering en kwijtschelding. De fiscale beleidsuitvoering in 2013 heeft plaatsgevonden binnen de hiervoor aangegeven kaders met als resultaat: verhoging van de tarieven in 2013 met 2,6%. De tarieven van de onroerendezaakbelastingen zijn conform de richtlijnen van de begroting verhoogd met 3,6% (2,6% +1% verhoging conform het ombuigingsplan 2012, 2e tranche); handhaving van bestaande doelmatigheid van de heffing en invordering van de gemeentelijke belastingen in het algemeen en het door middel van een gecombineerde aanslag heffen van de OZB, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing in het bijzonder; voortzetting van het invorderingsbeleid die gericht is op het bieden van de mogelijkheid tot automatische incasso.
Gerealiseerde belastingopbrengsten 2013 In de rekening 2013 is een totale belastingopbrengst gerealiseerd van € 6.743.000 bruto. Voor een bedrag van € 51.755,39 heeft kwijtschelding plaats gevonden in 2013. De samenstelling van de geraamde en gerealiseerde opbrengsten, alsmede de afwijkingen van de realisatie ten opzichte van de ramingen, wordt in onderstaande tabel schematisch weergegeven. De in de tabel opgenomen gerealiseerde opbrengsten worden daarna afzonderlijk per belastingsoort gespecificeerd weergegeven en besproken en de afwijkingen ten opzichte van de raming worden waar nodig toegelicht.
115
Paragraaf 1
Lokale heffingen
(bedragen x € 1.000)
Opbrengst gemeentelijke heffingen 2013 Raming Onroerende-zaakbelasting gebruiker
Realisatie
Saldo
V/N
197
199
2
1.511
1.511
0
Toeristenbelasting
129
114
-15
N
Forensenbelasting
19
25
6
V
Afvalstoffenheffing/reinigingsrechten
1.817
1.896
79
V
Rioolrechten
2.567
2.566
-1
N
3
2
-1
N
28
26
-2
N
Omgevingsvergunning
156
145
-11
N
Secretarieleges
238
211
-27
N
50
48
-2
N
6.715
6.743
28
V
-67
-52
15
V
6.648
6.691
43
V
Onroerende-zaakbelasting eigenaar
Liggelden Marktgelden
Lijkbezorgingsrechten Bruto opbrengst gemeentelijke heffingen Af: derving in verband met kwijtschelding Netto opbrengst gemeentelijke heffingen
V
Belastingopbrengsten per soort Onroerende zaakbelasting (De wet Waardering Onroerende Zaken (Wet Woz)) De Woz-waarden worden jaarlijks herzien. Voor 2013 zijn de waarden naar het prijspeil van 1 januari 2012 van toepassing. De totale opbrengst van de OZB is in 2013 ten opzichte van 2012 met 3,6 % gestegen, zoals verwoord is in de richtlijnen. Dit betekent een stijging van de tarieven in 2013 met: OZB-eigenaar 0,0926 %; OZB-gebruiker 0,0632 %. De opbrengst van de onroerende zaakbelasting is een algemeen dekkingsmiddel. De aanslagen/Wozbeschikkingen zijn samen met de afvalstoffen- en rioolheffing als gecombineerde aanslag eind februari 2013 verzonden. Er zijn in totaal 8407 aanslagen verzonden. Het aantal Woz-objecten was 8.787. Er zijn tegen de waarden van 448 objecten bezwaren (367 woningen en 81 niet-woningen) ingediend in 285 geschriften. Hiervan zijn 173 geschriften (332 betrokken objecten) geheel c.q. gedeeltelijk gegrond verklaard. Tegen de uitspraken is 6 maal beroep ingesteld bij de rechtbank. Het percentage bezwaren (afgezet tegen het aantal objecten) lag op 448/8.787 *100 = 5,1 %. Landelijk
was dat rond 3,1 %.
De gerealiseerde baten van de OZB-eigenaar over 2013 bedragen € 1.511.481 (raming € 1.511.000) De gerealiseerde baten van de OZB-gebruiker over 2013 bedragen € 199.144 (raming € 197.000)
Afvalstoffenheffing en reinigingsrechten Het tarief voor afvalstoffenheffing is voor 2013 vastgesteld op € 265,62 per perceel, ongeacht de hoeveelheid aangeboden afval. Bij de vaststelling van het tarief wordt uitgegaan van 100% kostendekkendheid. Het recht wordt geheven van gebruikers van woningen. Er zijn in totaal 6.871 aanslagen opgelegd. Hetzelfde tarief geldt voor de inzameling van afval bij gemeentelijke gebouwen de. z.g. reinigingsrechten. Hiervoor zijn in totaal 60 aanslagen opgelegd. De gerealiseerde baten van de afvalstoffenheffing/reinigingheffingen 2013 bedragen € 1.896.229 en vallen € 63.398 hoger uit dan begroot (€ 1.817.377). In 2013 is voor een bedrag van € 50.536 aan kwijtschelding verleend.
116
Paragraaf 1
Lokale heffingen
De gerealiseerde lasten van de afvalstoffenheffing/reinigingsrechten over 2013 bedragen € 1.346.584 en vallen € 256.782 lager uit dan begroot (€ 1.603.366). Ten opzichte van de raming levert het product afval een positief exploitatiesaldo op van € 193.384.
Rioolheffing Rioolheffing wordt geheven van eigenaren van eigendommen die aangesloten zijn op de gemeentelijke riolering. Voor 2013 is de rioolheffing vastgesteld op € 329,00. Dit betekent een stijging van 2,0% ten opzichte van 2012. Bij de vaststelling van het tarief wordt uitgegaan van 100% kostendekkendheid. De totaal gerealiseerde opbrengsten in 2013 voor rioolheffing zijn € 2.566.162. Dit is € 866 lager dan begroot en kan worden verklaard door lagere opbrengsten uit rioolrechten. In 2013 is voor een bedrag van € 1.218,70 aan kwijtschelding verleend. De totaal gerealiseerde uitgaven in 2013 voor rioolbeheer en waterzuivering zijn € 529.662. De kosten zijn ruim € 1.654.277 lager dan het begrote bedrag van € 2.183.939.
Toeristen- en forensenbelasting Bij toeristenbelasting is het aantal overnachtingen in hotels, pensions, vakantieonderkomens, mobiele kampeeronderkomens, niet beroepsmatig verhuurde ruimten en op vaste standplaatsen tegen vergoeding in welke vorm dan ook door personen die niet als ingezetene in de gemeentelijke basisadministratie zijn opgenomen de basis. Bij watertoeristenbelasting gaat het om overnachting in havens. Het tarief voor 2009 – 2016 bedraagt € 0,75 per overnachting. De aanslagen 2013 worden met dagtekening 15 april 2014 opgelegd. De opbrengst in 2013 bedraagt € 113.690 (raming € 128.133). Bij de forensenbelasting is de Woz-waarde van de beschikbare woning de basis. Bij een waarde minder dan € 70.000 bedraagt de te betalen belasting € 202,11 en bij een waarde daarboven € 256,23. De aanslagen forensenbelasting 2013 worden met dagtekening 15 april 2014 opgelegd. De opbrengst in 2013 bedraagt € 24.757(raming € 18.893).
Liggelden Deze rechten worden geheven van het gebruik van de gemeentelijke haven te Bourtange, de aanlegsteigers aan de Hoofdstraat te Ter Apel en de aanlegmogelijkheden aan weerszijden van de Westerstraatbrug te Ter Apel. De tarieven zijn in Streekraadverband vastgesteld. De opbrengst in 2013 bedraagt € 2.371 (raming € 2.750).
Marktgelden Deze belasting wordt geheven voor het innemen van een standplaats op de markt te Ter Apel en Vlagtwedde. Ingaande 2013 is het tarief met 1,6% verhoogd. Het tarief voor 2013 bedraagt dan € 0,89 per strekkende meter, met een minimum van € 3,50. De opbrengst in 2013 voor de weekmarkt in Ter Apel is gebaseerd op 20 vaste standplaatshouders en bedraagt € 14.699 (raming € 15.000); De opbrengst in 2013 voor de weekmarkt in Vlagtwedde is gebaseerd op 18 vaste standplaatshouders en bedraagt € 11.633. (raming € 12.500).
Leges omgevingsvergunning De heffing van de leges omgevingsvergunning geschiedt op grond van de legesverordening. Met ingang van 2013 zijn de tarieven met 2,6% gestegen t.o.v. voorgaand jaar. De leges omgevingsvergunning bedragen in 2013 € 145.514 (raming € 156.000).
Secretarieleges Dit zijn rechten geheven voor het verlenen van diensten (leges burgerlijke stand, reisdocumenten en rijbewijzen) genoemd in de legesverordening en rijksregelingen. De tarieven voor Publiekszaken zijn in 2013 met 2,6% verhoogd ten opzichte van 2012 met dien verstande, dat de tarieven voor reisdocumenten zijn vastgesteld op het door het ministerie bepaalde maximum.
117
Paragraaf 1
Lokale heffingen
De totaal geraamde opbrengst leges Publiekszaken bedroeg in 2013 € 238.210, waarvan € 80.532 Rijksleges betrof. De werkelijke opbrengst in 2013 bedraagt € 210.756, waarvan bijna € 72.248 is doorbetaald aan rijksleges.
Lijkbezorgingsrechten Deze rechten worden geheven voor het gebruik van de gemeentelijke begraafplaatsen en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaatsen. De heffing is gebaseerd op artikel 229 van de Gemeentewet. De tarieven zijn ingaande 2013 met 2,6% verhoogd. De gerealiseerde opbrengst bedraagt in 2013 € 48.269 (raming € 50.000). De gerealiseerde lasten bedragen in 2013 € 144.430 (raming € 155.034). De totale exploitatie van de begraafplaatsen geeft een nadelig saldo van € 12.335. De kostendekkendheid bedraagt 31,1%.
Heffing en inning en kwijtschelding De aanslagen Ozb, rioolrecht en afvalstoffenheffing worden sinds 1998 in een gecombineerde aanslag op één aanslagbiljet verenigd. Het heffen en innen van deze belastingen geschiedt in eigen beheer. In 2013 zijn 8.407 gecombineerde aanslagen verzonden. Ook wordt belastingplichtigen de mogelijkheid geboden via automatisch incasso de aanslag te betalen -in het algemeen- in tien maandelijkse termijnen. In 2013 hebben (53%) belastingplichtigen gebruik gemaakt van deze mogelijkheid.
Kwijtschelding kan worden verleend voor de afvalstoffenheffing en de rioolrechten. Voor belastingplichtigen met de laagste inkomens bestaat de mogelijkheid van gehele of gedeeltelijke kwijtschelding. De afhandeling vindt plaats in samenwerking met het waterschap Hunze & Aa’s. De gemeente verleend 100% kwijtschelding, als belastingplichtige daar naar omstandigheden beoordeeld, voor in aanmerking komt. In 2013 zijn 342 aanvragen om kwijtschelding binnengekomen. Hiervan kregen 200 volledige kwijtschelding en 11 gedeeltelijke kwijtschelding. In 131 gevallen is geen kwijtschelding verleend. In 15 gevallen is beroep aangetekend tegen de afwijzing. Het totaalbedrag aan kwijtschelding bedraagt € 51.755.
Overzicht lokale lastendruk Om de belastingdruk voor huishoudens goed in beeld te kunnen brengen, volgen hieronder twee overzichten. Bij de bepaling van de belastingdruk voor huishoudens wordt gekeken naar belastingen die zijn gerelateerd aan het wonen. Dit betekent dat de belastingdruk per huishouden wordt berekend aan de hand van de onroerende zaakbelastingen, de afvalstoffenheffing en de rioolrechten.
118
Paragraaf 1
Lokale heffingen
Het eerste overzicht geeft de belastingdruk weer van een gezin met een eigen woning waarvan de Woz waarde € 100.000 bedraagt. Bij het tweede overzicht wordt uitgegaan van een Woz waarde van € 200.000. WOZ waarde woning € 100.000
Belastingdruk 2009-2013 in euro's per huishouden 2009
2010
2011
2012
2013
84,00
85,00
87,00
89,00
92,00
Afvalstoffenheffing
245,36
259,89
255,03
256,42
265,62
Rioolrechten
295,10
306,51
317,55
322,63
329,00
Totaal
624,46
651,40
659,58
668,05
686,62
Onroerende-zaakbelasting eigenaar
WOZ waarde woning € 200.000
Belastingdruk 2009-2013 in euro's per huishouden 2009
2010
2011
2012
Onroerende-zaakbelasting eigenaar
168,00
170,00
174,00
179,00
185,00
Afvalstoffenheffing
245,36
259,89
255,03
256,42
265,62
Rioolrechten
295,10
306,51
317,55
322,63
329,00
Totaal
708,46
736,40
746,58
758,05
779,62
119
2013
= m~ê~Öê~~Ñ=O==
=
oáëáÅçÛë=Éå=ïÉÉêëí~åÇëîÉêãçÖÉå=
= tÉÉêëí~åÇëîÉêãçÖÉå=
=
De paragraaf weerstandsvermogen heeft tot doel het geven van inzicht in de samenstelling en de omvang van enerzijds de gemeentelijke weerstandscapaciteit en anderzijds het gemeentelijk risicoprofiel. Er doen zich risico’s voor, die nog niet zo concreet zijn dat er al een voorziening voor kan worden gevormd. Op basis van de BBV dienen deze risico’s in de paragraaf weerstandsvermogen bij de begroting en jaarrekening te worden opgenomen. Het weerstandsvermogen geeft de relatie aan tussen de risico’s waar geen maatregelen voor zijn getroffen en de capaciteit die een gemeente heeft om die niet begrote kosten op te vangen. Het geeft in feite aan hoe robuust de begroting is. Door aandacht te hebben voor het weerstandsvermogen kan worden voorkomen dat elke financiële tegenvaller ons dwingt te bezuinigen. Weerstandscapaciteit zijn alle middelen en mogelijkheden waarover de gemeente Vlagtwedde beschikt om niet begrote kosten te dekken, zonder dat de begroting en het beleid behoeven te worden aangepast. Het weerstandsvermogen is dus de verhouding tussen de bekende risico’s (risicoprofiel) en weerstandscapaciteit (de beschikbare middelen om eventuele tegenvallers op te kunnen vangen).
tÉÉêëí~åÇëÅ~é~ÅáíÉáí=
de
=
Er wordt onderscheid gemaakt tussen incidentele weerstandscapaciteit om eenmalige tegenvallers op te vangen en structurele weerstandscapaciteit, die permanent inzetbaar zijn om tegenvallers op te vangen. - tot de incidentele weerstandscapaciteit worden gerekend de vrij aanwendbare reserves, de begrotingsruimte, het saldo van onvoorzien incidenteel en de stille reserves; - tot de structurele weerstandscapaciteit rekenen wij de onbenutte belastingcapaciteit, het saldo van onvoorzien structurele beleidswensen en de bezuinigingsmogelijkheden. Wij berekenen de weerstandscapaciteit aan de hand van vier elementen:
1. De omvang van de vrij aanwendbare reserves
Hieronder valt allereerst de algemene reserve. Dat geldt alleen indien we de rente daarvan niet benutten voor de exploitatie. Wanneer we de rente in de begroting als structurele inkomstenbron gebruiken, is de algemene reserve niet meer vrij aanwendbaar. Iedere aanwending betekent immers een verlaging van de rente-inkomsten, wat leidt tot een exploitatietekort. Ook de bestemmingsreserves kunnen vrij aanwendbaar zijn. Bij de bestemmingsreserves onderscheiden we verplichte en intentionele reserves. De raad kan de bestemming van verplichte reserves niet wijzigen. Dit zijn bijvoorbeeld reserves op basis van rijkssubsidies. Van intentionele reserves kan de raad de bestemming wel wijzigen. Omdat de verdeling naar verplichte en intentionele bestemmingsreserves moeilijk is te maken, laten we ze bij de berekening van het weerstandsvermogen buiten beschouwing.
2. Stille reserves
Een stille reserve is kortweg het verschil tussen boekwaarde en actuele waarde. Stille reserves kunnen besloten liggen in Onroerend goed, Voorraden en Voorzieningen. - Stille reserves in onroerend goed kunnen ontstaan doordat de in de jaarrekening gekozen afschrijvingstermijn korter is dan de bedrijfseconomische levensduur. Een andere mogelijkheid is dat er zich waardestijgingen van de activa hebben voorgedaan. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan panden die in de loop van de tijd meer waard zijn geworden terwijl er boekhoudkundig op afgeschreven is. - Stille reserves in voorraden kunnen ontstaan doordat er prijsstijgingen optreden op de in voorraad gehouden goederen. Te denken valt hierbij aan onderhanden werk dat tegen kostprijs in de jaarrekening is opgenomen of voorraad die in de jaarrekening volgens het LIFO (‘last in, first out’) systeem gewaardeerd is. - Voorzieningen met een langdurend karakter dienen, om te komen tot de reële (actuele) waarde, te worden opgenomen tegen de contante waarde. Indien de jaarrekening is opgemaakt op fiscale grondslagen dan heeft een aantal voorzieningen (bijvoorbeeld voorziening assurantie
120
= m~ê~Öê~~Ñ=O==
=
oáëáÅçÛë=Éå=ïÉÉêëí~åÇëîÉêãçÖÉå=
eigen risico en de vervangingsreserve) feitelijk het karakter van een vermogensreserve en dienen deze daarom bij het eigen vermogen opgeteld te worden. De bepaling van de stille reserves blijft grotendeels natte vingerwerk, derhalve nemen wij de stille reserves als een PM-post mee.
3. De omvang van de onbenutte belastingcapaciteit
De omvang van de onbenutte belastingcapaciteit is de ruimte tussen de feitelijke opbrengst uit het totaal van de onroerende-zaakbelasting, de rioolrechten en de reinigingsheffingen enerzijds en de verwachte opbrengst indien de gemeente een beroep zou doen op een aanvullende bijdrage op grond van artikel 12 ( de zogenaamde artikel 12-norm van de Financiële –verhoudingswet) anderzijds. Ons gemiddelde OZB-tarief ligt ruim onder de artikel 12-norm. De tarieven voor rioolrechten en reinigingsheffingen zijn in 2013 overeenkomstig deze normen honderd procent kostendekkend. De omvang van de onbenutte belastingcapaciteit is berekend op € 1.286.000.
4. De hoogte van de posten onvoorzien bedragen ultimo 2013 a. onvoorziene uitgaven begrotingsoverschot 2013 b. onvoorziene uitgaven incidenteel c. onvoorzien structurele beleidswensen Weerstandscapaciteit ultimo 2013 Bron: jaarrekening 2013
€ 4.632 € 1.303 € 45.377 Bedragen x € 1.000 Incidenteel
Vrij aanwendbare reserves
structureel
10.000
Vrijmaken van stille reserves
p.m.
Onbenutte belastingcapaciteit
1.286
Begrotingsruimte ultimo 2013
5
Onvoorzien incidenteel ultimo 2013
1
Onvoorzien “tussentijdse beleidswensen” ultimo 2013
45
Bezuinigingenen/of ruimtescheppende maatregelen
p.m. 10.006
1.331
Het rijk en de provincie Groningen hanteren geen voorschriften over de noodzakelijke hoogte van een dergelijke buffer. Ook zijn er geen algemene rekenmethoden, waarmee de noodzakelijke omvang van het weerstandsvermogen kan worden bepaald. Sommige provincies geven minimumnormen voor de algemene (vrij besteedbare) reserve, waarbij een percentage wordt genomen van de algemene uitkering uit het gemeentefonds vermeerderd met de inkomstenmaatstaf Ozb. De norm van een bepaald bedrag per woonruimte of per inwoner wordt ook wel toegepast. Veel toegepast is echter aansluiting te zoeken bij het risicoprofiel van de gemeente. Hieronder geven wij een uitwerking van de weerstandscapaciteit in relatie tot ons risicoprofiel.
oáëáÅçJáåîÉåí~êáë~íáÉ=EëéÉÅáÑáÉâÉ=êáëáÅçÛëF=
=
Wij hebben de risico’s geïnventariseerd en voor zover mogelijk worden er financiële gevolgen aan de risico’s toegekend en als dat nodig blijkt worden er maatregelen aan verbonden. Het proces van risicomanagement houdt een viertal stappen in: identificatie, analyse, beoordeling en structurele inpassing in het beleid. Vervolgens hebben wij een inschatting gemaakt van de kans dat een gebeurtenis optreedt. De volgende stap is om er voor te zorgen dat er iets met de risico’s gebeurt: hoe gaan wij met risico’s om? Hieronder volgt een inventarisatie op hoofdlijnen van de risicofactoren, die een relatie hebben met de uitvoering van het voorgestelde beleid van de gemeente Vlagtwedde.
121
= m~ê~Öê~~Ñ=O==
=
oáëáÅçÛë=Éå=ïÉÉêëí~åÇëîÉêãçÖÉå=
oáëáÅçÛë=~äë=ÖÉîçäÖ=î~å=ÉñíÉêåÉ=åáÉí=ÄÉ≥åîäçÉÇÄ~êÉ=Ñ~ÅíçêÉåK= = - Gemeentefonds
De herverdeeleffecten van het eerste deel van de herijking van het gemeentefonds in combinatie met de invoering van de BAG zijn eind maart 2014 bekend gemaakt. Voor de gemeente Vlagtwedde betekent dit een korting op het gemeentefonds van voorlopig € 360.000. In hoofdlijnen hebben deze herverdeeleffecten betrekking op: 1. Minder geld voor wegen & water buitengebied en meer voor wegen & water stedelijk gebied. 2. Minder geld voor onderwijshuisvesting VO. 3. Invoering BAG. Deze korting is voorlopig omdat: De onderzoeksgegeven nog moeten worden geactualiseerd van 2010 naar 2014; De gemeente Vlagtwedde zich heeft aangesloten bij de actie groep BAG gemeenten onder leiding van de gemeente Ermelo. De gemeente Vlagtwedde ondervindt nl. nadeel van de invoering van de BAG door relatief veel bijzondere woongebouwen die in de BAG niet volledig meer meetellen. De actie groep is van mening dat de BAG gemeenten niet op achterstand moeten worden gesteld. Hierover zijn nu gesprekken met het ministerie. Het definitieve herverdeeleffect wordt bekend gemaakt in de meicirculaire 2014. Verder nog van belang is dat: De financiële gevolgen van deel twee van de herijking van het gemeentefonds in de meicirculaire 2015 bekend worden gemaakt. Er een suppletie uitkering komt voor de gewenning aan de financiële gevolgen van de herijking van het gemeentefonds. Het is nog niet duidelijk hoe die eruit komt te zien.
-
Decentralisaties
In 2015 worden een drietal taken overgeheveld naar de gemeente. Het betreffen de AWBZ functies, jeugdzorg en participatiewet. Het geld dat hiermee gepaard gaat wordt ondergebracht in een deelfonds sociaal domein (integratie uitkering). Binnen het deelfonds mogen de middelen vrij worden besteed aan de drie onderdelen (ontschot). Na drie jaar wordt het budget onderdeel van de algemene uitkering van het gemeentefonds. AWBZ 2015. Voor de uitvoering van de overdracht van de AWBZ functies krijgt de gemeente in 2015 minder geld. Er is op het over te dragen budget ( € 3.637.427) een (macro)korting toegepast van circa 17% ( circa € 750.000). Het budget is gebaseerd op historische gegevens. Vanuit het perspectief dat vernieuwing en verandering kunnen leiden tot ‘verdienen’ denken wij de kortingen op de budgetten te kunnen opvangen. Jeugdzorg 2015 Voor jongeren die onder jeugdzorg vallen geldt dat we de overgang zo geruisloos willen laten verlopen. Onze gemeente heeft samen met de andere gemeenten in de provincie daarover afspraken gemaakt. Vlagtwedde wil tegelijkertijd dat de aanpak in de Jeugdzorg snel gaat veranderen, omdat zij minder geld voor de Jeugdzorg krijgt. De overdracht naar het rijk gaat gepaard met een korting van 6% oplopend tot circa 15% in 2017. Het voorlopige budget 2015 ( € 3.776.249) is nu nog gebaseerd op historische cijfers. Participatiewet –regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt met ingang van 2015. Met de Participatiewet vindt ontschotting plaats van de budgetten WSW en WWB-reintegratie. Financiering via specifieke uitkering (sociaal deelfonds). De resterende korting van ongeveer € 3.000 per SE (6 jaar x € 500 per SE per jaar)op de WSW levert een potentieel risico op voor onze gemeente van 1,2 miljoen euro (bijdrage Wedeka) over de periode 2015 – 2020.
-
Nieuwe wetgeving/aanpassing bestaande regelgeving
-
Ontwikkeling economische conjunctuur
Aanpassingen van bestaande regelgeving of nieuwe wetgeving brengen financiële risico’s met zich mee. Als voorbeeld noemen we de verschuivingen in het sociale domein waar door decentralisatie aanzienlijke consequenties worden verwacht.
De kredietcrisis en de daardoor voortwoekerende problemen in Europa zijn ook van invloed op de economische ontwikkelingen in Vlagtwedde. De woningbouw, de bedrijfsontwikkeling en de werkgelegenheid hebben er zeer zeker onder te lijden. Het risico is dat de vraag naar woningen,
122
= m~ê~Öê~~Ñ=O==
=
oáëáÅçÛë=Éå=ïÉÉêëí~åÇëîÉêãçÖÉå=
bedrijfsterreinen en werk afneemt, hetgeen consequenties heeft voor de financiële huishouding van onze gemeente. Als dit alles doorzet, zullen wij ongetwijfeld met meer nadelen te maken krijgen. -
Renterisico’s
De gemeente Vlagtwedde verkeert in de gelukkige omstandigheid dat zij haar eigen vermogen nagenoeg met eigen geld heeft gefinancierd. Het liquiditeitsoverschot werd tot en met 2013 “prudent” weggezet bij Nederlandse banken. In het begrotingsakkoord 2013 is echter afgesproken dat decentrale overheden in 2013 gaan schatkistbankieren zonder leenfaciliteit. Schatkistbankieren houdt in dat tegoeden worden aangehouden in de Nederlandse schatkist. Hierdoor zal de Nederlandse staat minder geld hoeven te lenen op de financiële markten en zal de staatsschuld dalen. Voor de gemeente Vlagtwedde betekent dit dat er minder rentevergoeding wordt ontvangen, omdat de rentevergoeding bij de Nederlandse staat lager is dan bij de huidige marktpartijen. Met ingang van 16 december 2013 is het verplichte schatkistbankieren ingegaan.
oáëáÅçÛë=áå=ÇÉ=ÄÉÇêáàÑëîçÉêáåÖ= -
Claims
-
Proceskosten
-
Overheadskosten
-
Grondcomplexen
De risico’s binnen de bedrijfsvoering zijn afhankelijk van de kwaliteit van de interne organisatie, mensen, systemen en processen. Er zijn echter externe ontwikkelingen die leiden tot een verhoogd risicoprofiel, bijvoorbeeld de toenemende claimbereidheid van burgers (bij schadekwesties) en van afgeschreven inschrijvers in aanbestedingsprocedures. Naast de toenemende claimbereidheid is de burger ook steeds meer bereid de gang naar de rechter te maken, al dan niet bijgestaan door zijn rechtsbijstandsverzekering. Wanneer de gemeente een beslissing moet intrekken op basis van bezwaar dan is zij een bedrag aan proceskosten verschuldigd aan de bezwaarmaker. Deze kosten lopen van enkele tientjes tot duizenden euro’s per zaak. Het aantal zaken waarin proceskostenveroordeling aan de orde is, is de afgelopen jaren toegenomen, evenals de hoogte van het bedrag. Daarnaast krijgt de gemeente een enkele keer per jaar te maken met een civiele procedure. In deze procedures dient geprocedeerd te worden door een advocaat. Ook deze kosten kunnen flink oplopen en zijn nauwelijks voorzienbaar. De effecten van de economische crisis werken door in de financiële huishouding van de gemeente Vlagtwedde. Wanneer er geen of minder gronden worden verkocht zullen er minder uren worden toegerekend aan het Grondbedrijf. Ook vertraging in de ontwikkeling en uitvoering van allerlei investeringsprojecten hebben effect op de gemeentelijke huishouding en zorgt voor “onderdekking” doordat er minder uren kunnen worden doorberekend aan deze kapitaalwerken.
De risico’s met betrekking tot de grondexploitatie zitten met name in het complex “Overige Gronden”. Onderdeel van het complex Overige gronden zijn een tweetal percelen grond in Ter Apelkanaal die te zijner tijd voor de realisering van de 2e fase van het Bedrijventerrein Zuid Groningen aan de Stichting Bedrijventerrein Zuid-Groningen zullen worden overgedragen. In 2011 is hiervoor een voorziening getroffen. Verwezen wordt naar Paragraaf 7 Grondbeleid waarin nader wordt ingegaan op de risico’s van dit complex.
oáëáÅçÛë=íÉå=ÖÉîçäÖÉ=î~å=çéÉå=ÉáåÇÉ=êÉÖÉäáåÖÉå= De gemeente Vlagtwedde voert, net zoals andere gemeenten dat doen, open einde-regelingen uit. Daarbij kan het beroep dat de burgers op de regeling doen het aanwezige budget overstijgen en zal de gemeente meer middelen in moeten zetten dan waarvoor wij gecompenseerd worden. De aanvraag weigeren, omdat het budget niet toereikend is, kan en mag niet. Regelingen in dat kader zijn: De Wet Basisvoorziening Kinderopvang, de Wmo, het leerlingenvervoer, de Wet werk en bijstand e.d. Wanneer de kosten van de aanvragen hoger zijn dan het beschikbare budget in een bepaald jaar zal dit tot een negatief exploitatieresultaat leiden. Voor een aantal regelingen is in het verleden een reserve of voorziening ingesteld, die bij overschrijding van het budget aangewend kan worden. Dit geldt
123
= m~ê~Öê~~Ñ=O==
=
oáëáÅçÛë=Éå=ïÉÉêëí~åÇëîÉêãçÖÉå=
ondermeer voor de Wmo (BR Wmo) en de Wwb (BR inkomensdeel WWB/ voorziening werkdeel WWB). Maar ook die reserves zijn niet onuitputtelijk. Het beïnvloedt het risico-profiel van onze gemeente.
-
Wmo
-
WWB
-
WSW
-
Risico’s met betrekking tot verbonden partijen
Vanaf 2007 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wmo. Kern van de regelgeving is het verstrekken van Wmo-hulpmiddelen en huishoudelijke hulp. Het verstrekken van huishoudelijke hulp was per 1 januari 2007 een nieuwe taak, die vanuit de AWBZ naar de gemeenten werd overgeheveld. Het Rijk is van plan per 1 januari 2015 vanuit de AWBZ nog meer taken naar de gemeente over te hevelen. Te weten: dagopvang, begeleiding en kortdurende opvang. Deze overdracht van taken zal gepaard gaan met een korting op het macro budget van ongeveer 25%. Dit percentage wordt genoemd in het Regeerakkoord. Hoe hoog de korting voor Vlagtwedde daadwerkelijk zal zijn, wordt in de loop van 2014 duidelijk. Dit brengt een financieel risico met zich mee, omdat het nog niet duidelijk is hoe het overgangsrecht en de continuïteit van zorg in 2015 geregeld zal worden. Bovendien zal naar verwachting de bijdrage voor Huishoudelijke Hulp in 2015 met 40% verlaagd zal worden, zonder dat nu duidelijk is welke taak de gemeente op dit gebied minimaal zal krijgen, omdat de nieuwe Wmo in de loop van 2014 nog vastgesteld moet worden. Omdat de gemeente Vlagtwedde in 2013 al een substantiële bezuiniging heeft gerealiseerd op de Wmo, is de verwachting dat de verlaging van het budget daarmee geheel of grotendeels kan worden opgevangen. Maar ook deze aangekondigde korting op het budget blijft een risico. Daarnaast streeft het Rijk erna dat mensen langer thuis blijven wonen en is de toegang tot verzorgingshuizen per 1 januari 2013 beperkt. De verwachting is dan ook dat inwoners langer gebruik zullen maken van Wmo-hulpmiddelen (inclusief woningaanpassingen). Daar staat tegenover dat het Rijk de eigen bijdrage die burgers via het CAK betalen per 1 januari 2015 zal verhogen. Het effect van deze – deels tegengestelde maatregelen – valt moeilijk in te schatten. Door de economische crisis is het bijstandsvolume de afgelopen jaren toegenomen en daarmee ook de rijksbudgetten ter dekking van de uitkeringskosten. De afgelopen jaren is met succes gebruik gemaakt van de garantieregeling, waardoor het financiële risico beperkt is gebleven tot 10% van het rijksbudget. Deze 10% kan vooralsnog gedekt worden uit de in het verleden opgebouwde weerstandsreserve Inkomensdeel. Op enig moment komt de bodem van de BR inkomensdeel WWB in zicht en is dit van invloed op het risico-profiel van onze gemeente.
Het kabinet heeft de rijksbijdrage voor de Wsw verlaagd waardoor het werkvoorzieningschap Wedeka hier niet langer mee uit kan komen en inteert op de eigen reserves. Er komt een moment, hoe het nu lijkt in 2015, dat de reserves van Wedeka op zijn en dat de aangesloten gemeentes bij de gemeenschappelijke regeling, waaronder Vlagtwedde, bij zullen moeten dragen in het exploitatietekort. Daarnaast speelt de invoering van de participatiewet, waarbij het Rijk voornemens is om de rijksbijdrage nog verder te verlagen. Hierdoor zal het exploitatietekort groter worden en daarmee het risico voor de gemeente groter. In een aantal gevallen heeft de gemeente Vlagtwedde relaties in zogenaamde derde rechtspersonen. Het algemene risico inzake deze partijen betreft de mogelijke calamiteiten die zich voordoen bij gemeenschappelijke regelingen, vennootschappen en gesubsidieerde instellingen waarin de gemeente op enigerlei wijze financieel en bestuurlijk participeert. Dit risico kan variëren van verlies of afwaardering van ingebracht kapitaal tot het moeten deelnemen in verliesafdekking. Voor nadere informatie wordt verwezen naar de paragraaf “Verbonden partijen”.
lîÉêáÖÉ=êáëáÅçÛë=== -
Debiteurenrisico’s
Vorderingen op derden nemen wij op de balans op voor de nominale waarde zolang er reële verhaalsmogelijkheden aanwezig zijn. Wanneer er geen verhaalsmogelijkheid meer is, wordt er een voorstel tot oninbaar verklaring gedaan en vindt afboeking van de vordering plaats. Daarnaast is voor gewone debiteuren van de algemene dienst per 31 december 2013 een voorziening getroffen
124
= m~ê~Öê~~Ñ=O==
=
oáëáÅçÛë=Éå=ïÉÉêëí~åÇëîÉêãçÖÉå=
van € 83.000. Ook voor belastingdebiteuren is een voorziening getroffen van € 100.000. Voor oninbaar geachte vorderingen ten aanzien van uitkeringsgerechtigden in het kader van de Wwb is per 31 december 2013 een voorziening oninbare vorderingen getroffen van € 645.000. Aanleiding hiervoor was de wijziging van de bekostigingssystematiek van de Wwb en de hogere risico’s die wij dienaangaande lopen. Voor de niet betaalde rente groot € 62.000 van de achtergestelde lening Emslandermeer is eveneens een voorziening getroffen. Dit betreft de rentevordering 2013; eerdere niet betaalde rentevorderingen zijn bij de – overigens ook voorziene – langlopende lening opgeteld. De weerstandscapaciteit is echter nog ruimschoots toereikend om, uitgaande van de theoretische kans dat alle genoemde risico’s zich gelijktijdig zouden voordoen, de daaruit voortvloeiende financiële schade op te vangen. =
Risico’s per subgroep (2013 e.v. jaren) (Bron: jaarrekening 2013) Aanduiding onderwerp risico Bron Jaarrekening 2013 oáëáÅçÛë=Ó=åáÉí=ÄÉ≥åîäçÉÇÄ~êÉ=Ñ~ÅíçêÉå oáëáÅçÛë=Ó=áå=ÇÉ=ÄÉÇêáàÑëîçÉêáåÖ= Gronddepots en grondstromen (2013 en 2014) Verwijdering opslag bermgrond Decentralisatie Jeugdzorg, Awbz en participatiewet Schatkistbankieren Leningen Claims en proceskosten Investeringsprojecten Uitvoering ruimtelijke ordening Reconstructie Centrumplan Ter Apel (2013 en 2014) oáëáÅçÛë=Ó=çéÉå=ÉáåÇÉ=êÉÖÉäáåÖÉå= oáëáÅçÛë=Ó=îÉêÄçåÇÉå=é~êíáàÉå= Overige risico’s Dubieuze debiteuren afdeling sociale zaken Totaal reëel risico bedrag
125
Reëel risicobedrag Incidenteel
Reëel risicobedrag Structureel
100.000 20.000 300.000 100.000 135.000 10.000 500.000 235.000
645.000 € 1.615.000
€ 430.000
= m~ê~Öê~~Ñ=O==
=
oáëáÅçÛë=Éå=ïÉÉêëí~åÇëîÉêãçÖÉå=
tÉÉêëí~åÇëÅ~é~ÅáíÉáí=áå=ÅáàÑÉêë=
===
Er is een inschatting gemaakt van de kans dat de betreffende omstandigheid zich voor zou kunnen doen als van de schade die daar voor ons mogelijk uit voort zou kunnen vloeien. Het resultaat van deze inschattingen zijn gewogen financiële risicobedragen, met inachtneming van waarschijnlijkheidsmarges. De aldus verkregen bedragen zijn afgezet tegen de intern beschikbare financiële weerstandscapaciteit. Als de reële specifieke risico’s dan worden gerelateerd aan de weerstandscapaciteit van de Gemeente Vlagtwedde kunnen we constateren dat de gemeente Vlagtwedde voldoende weerstandsvermogen heeft, zoals uit onderstaande tabel blijkt. Weerstandscapaciteit
(Bedragen x € 1.000)
Bron Jaarrekening 2013 A 1. Weerstandscapaciteit in reserves, begrotingsruimte
Incidenteel
structureel
10.006
en onvoorzien incidenteel A 2. Weerstand in onbenutte belastingcapaciteit en
1.331
onvoorzien “tussentijdse beleidswensen” B. Risico’s
1.615
430
8.391
901
6.2
3.1
C. Weerstandsvermogen Absoluut (A -/-B) Ratio
(A/B)
126
Paragraaf 3
Treasury
Inleiding Het Treasurystatuut beoogt het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. De kern van de treasury activiteiten bestaat uit zogenaamd risicobeheer. Het gaat daarbij in hoofdzaak om rente-, krediet- en liquiditeitsrisico’s.
Renterisicobeheer Voor het bepalen van de rentevisie is doorgaans geen harde informatie beschikbaar. Op basis van de economische situatie en de daarin voorziene ontwikkelingen hebben wij eigen inschattingen gemaakt. Wij laten ons daarbij leiden door opvattingen en inzichten die daaromtrent bij onze huisbankier Bank voor Nederlandsche Gemeenten (BNG) en bij andere in dit vakgebied opererende instellingen bestonden. De rentepercentages in de markt hebben zich in 2013 op een laag niveau bewogen. Enerzijds werd voor de weggezette gelden een laag rentepercentage vergoed. Anderzijds waren de percentages voor opgenomen geld ook erg laag. In december 2013 is de Wet financiering decentrale overheden gewijzigd en is het verplicht schatkistbankieren ingevoerd. Deze wet verplicht alle decentrale overheden om hun overtollige (liquide) middelen aan te houden bij het ministerie van Financien in plaats van bij een bank. Met schatkistbankieren wordt een risicoarm en een doelmatig beheer van publieke gelden beoogd.
Renteparagraaf/overzicht kapitaallasten Lasten Omschrijving Rente langlopende geldleningen Rente reserves en voorzieningen Rente RSG Rente kort geld financiering Voordeel renteomslag TTotaaltaal Baten Omschrijving Rente investeringen Rente belegging overtollige financieringsmiddelen - centrumplan Ter Apel - overige gronden - industrieterrein dorp Sellingen Nadeel renteomslag Totaal
Rekening 2012 36.781 669.006
begroting 2013 33.670 705.472
Rekening 2013 33.670 945.725
15.761 1.464.138 2.185.686
-5.224 1.397.471 2.131.389
3.626 1.108.597 2.091.618
Rekening 2012 1.995.271 190.415
begroting 2013 2.120.282 196.040
Rekening 2013 2.120.282 204.720
2.185.686
2.316.322
2.325.002
Toepassing kasgeldlimiet en renterisiconorm Het renterisico is dus het gevaar van ongewenste veranderingen van de (financiële) resultaten van de gemeente door rentewijzigingen. Dit is voor onze gemeente gering, gelet op het schuldrestant van de langlopende leningen (€ 777.999 op 1 januari 2013). Voor het beheersen van renterisico’s gelden twee richtlijnen, te weten: de kasgeldlimiet; de renterisconorm.
Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet geeft de limiet aan voor de vlottende schuld van een gemeente. Onder vlottende
127
Paragraaf 3
Treasury
schuld worden ondermeer begrepen leningen met een looptijd tot maximaal 1 jaar en schulden in rekening courant verminderd met ondermeer contante gelden en tegoeden in rekening courant. De kasgeldlimiet wordt bepaald door een percentage van de totale begroting van de gemeente bij aanvang van het dienstjaar. Zodra een gemeente met de omvang van de vlottende middelen deze grens structureel overschrijdt, ontstaat een verplichting de omvang van de vlottende middelen te verlagen. Dit is mogelijk door vlottende middelen te vervangen door een langlopende geldlening. Indien de gemeente voor het derde achtereenvolgende kwartaal een overschrijding heeft van de kasgeld-limiet moet de Provincie op de hoogte worden gesteld. Voor 2013 bedraagt het begrotingstotaal € 44,3 miljoen (situatie 1-1-2013). Het door het Ministerie vastgestelde percentage bedraagt 8,5%. Derhalve bedraagt de kasgeldlimiet voor onze gemeente in 2013 € 3,8 miljoen. Dit is dus het maximum wat de gemeente aan vlottende schuld mag hebben. bedragen * € 1.000
Kasgeldlimiet 2013 Omvang begroting (=grondslag) 1. Toegestane kasgeldlimiet - in procenten van de grondslag - in bedrag 2. Omvang vlottende schuld per 1-1-2013
44.300 8,5% 3.766 5.687
(opgenomen gelden <1 jaar, schuld in rekening-courant, gestorte gelden door derden < 1 jaar, overige geldleningen niet zijnde vaste schuld) 3. Vlottende middelen per 1-1-2013 (contante gelden in kas, tegoeden in rek-courant, ov. uitstaande gelden < 1 jaar) 4. Toets kasgeldlimiet a. totaal netto vlottende schuld (2-3) totaal overschot vlottende middelen (3-2) b. toegestane kasgeldlimiet (1) c. ruimte (+) / overschrijding (-) (b-a) +
16.206 0 10.519 3.766 14.285
Renterisiconorm De renterisiconorm heeft als doel om het renterisico bij herfinanciering te beheersen. De nieuwe renterisiconorm houdt in, dat de jaarlijks verplichte aflossingen en de renteherzieningen niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Voor onze gemeente betekent dit een absolute norm van 20% van 44,3 miljoen euro is € 8,9 miljoen euro. Deze norm is voor de gemeente Vlagtwedde ruim voldoende met een leningenportefeuille van € 777.999 op 1 januari 2013 waarvan de jaarlijkse aflossing € 82.560 bedraagt.
bedragen * € 1.000
Renterisiconorm 2013 1a 1b 1 2 3 4 5
Renteherziening vaste schuld o/g Renteherziening vaste schuld u/g Netto renteherziening vaste schuld (1a - 1b) Betaalde aflossingen Renterisico op vaste schuld (1+2) Renterisiconorm Ruimte Berekening renterisiconorm: Begrotingstotaal Percentageregeling Renterisiconorm
0 0 0 83 83 8.920 8.837 44.600 20% 8.920
128
Paragraaf 3
Treasury
Kasbeheer Het kasgeldbeheer heeft betrekking op geldstromenbeheer en saldo- en liquiditeitenbeheer korter dan 1 jaar. Het betalingsverkeer wordt zoveel mogelijk via één bank, de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG), uitgevoerd. Door gebruikmaking van de overeenkomst financiële dienstverlening van deze bank wordt een optimaal rendement bereikt. Teneinde de kosten van het geldstromenbeheer te beperken, wordt: het liquiditeitsgebruik beperkt door de geldstromen op gemeenteniveau op elkaar en de liquiditeitsplanning af te stemmen. Hierbij wordt erop toegezien dat de liquiditeitspositie voldoende is om te garanderen dat de verplichtingen tijdig kunnen worden voldaan; het betalingsverkeer zoveel mogelijk elektronisch uitgevoerd door één bank (BNG).
Leningenportefeuille en financieringsbehoefte Algemeen Er is dagelijks aandacht voor het liquiditeitenbeheer van onze gemeente. Periodiek wordt de samenstelling van de leningenportefeuille bekeken. Aan de hand van een analyse van de ontwikkeling van de structurele geldstromen is een liquiditeitenplanning opgesteld, waardoor een betere sturing op het doen van werkelijke betalingen in relatie met (verwachte) ontvangsten mogelijk is. Met betrekking tot risicobeheer gelden de volgende algemene uitgangspunten: De gemeente mag leningen of garanties uit hoofde van de “publieke taak” uitsluitend verstrekken aan door de gemeenteraad goedgekeurde derde partijen, waarbij vooraf advies wordt ingewonnen over de financiële positie en de kredietwaardigheid van de betreffende partij; De gemeente mag middelen uitzetten uit hoofde van de treasuryfunctie indien deze uitzettingen een prudent karakter hebben en niet zijn gericht op het genereren van inkomen door het lopen van overmatig risico; het gebruik van derivaten is toegestaan, maar deze worden uitsluitend toegepast ter beperking van financiële risico’s.
Opgenomen geldleningen Per 1 januari 2013 bedragen de opgenomen vaste geldleningen € 777.999, waarvan € 310.599 aan Acantus is doorverstrekt. Deze lening wordt in 2035 in één keer afgelost.
Uitgezette middelen Het saldo van de uitgezette middelen (kasgeldleningen/spaartegoeden) bedraagt per 1 januari 2013 € 7.443.681. De actuele waarde van de belegging van de opbrengst verkoop aandelen Bouwfonds bedraagt € 4.103.181 (per 31-12-2013). De opbrengst van deze verkoop is belegd in een garantieproduct. Jaarlijks komt er een bedrag van € 92.400 vrij. De hoofdsom (€ 3.300.000) komt in 2015 gegarandeerd vrij.
Kredietrisicobeheer Het treasurystatuut schrijft voor dat de gemeente bij uitzettingen uit hoofde van treasury zich beperkt tot die producten waarbij geen koersrisico wordt gelopen. Uitzettingen dienen uitsluitend te gebeuren bij Nederlandse overheden en andere publieksrechtelijke lichamen die volledig solvabel zijn, alsmede bij financiële instellingen die over de bij het treasurystatuut vereiste creditrating beschikken. Ook bij het wegzetten van de verkoopopbrengst van de Essent-aandelen is hiermede rekening gehouden. Bij deze uitzetting in de vorm van dagelijks opvraagbare spaartegoeden wordt voldaan aan de criteria van het treasurystatuut. Ten aanzien van het verstrekken van leningen en garanties uit hoofde van de publieke taak wordt een zeer terughoudend beleid gevoerd. Wij achten het verstrekken van leningen en garanties geen taak van de gemeente Vlagtwedde. Waar de gemeente vroeger veel garanties verstrekte ten behoeve van de financiering van de woningbouw, gebeurt dit tegenwoordig door de nationale hypotheekgarantie voor particulieren en door het waarborgfonds sociale woningbouw voor de woningcorporaties.
129
Paragraaf 3
Treasury
De gemeente Vlagtwedde kent een beperkt aantal langlopende beleggingen. Deze zijn veelal historisch bepaald en/of door bijzondere omstandigheden ontstaan. Het betreft deelnemingen uit hoofde van de publieke taak in de aandelenkapitalen van nutsbedrijven (waterbedrijf, Enexis (a)) en de BNG. De revenuen van deze beleggingen in de vorm van dividenden zijn in de jaarrekening verantwoord. a) Na de verkoop van de aandelen Essent N.V. in 2009 is de gemeente aandeelhouder geworden van zeven vennootschappen. Drie (*) van deze vennootschappen zijn nodig om de bedrijfsonderdelen van Essent onder te brengen die niet konden of mochten worden verkocht. De overige vier (**) vennootschappen hebben geen operationele activiteiten, maar beheren de rechten en verplichtingen van de aandeelhouders. Zij kunnen worden geliquideerd nadat het gestelde doel is bereikt. Naast deze deelnemingen zijn in verband met de overeenkomst met RWE nog een aantal bestaande leningen u/g in het volgende overzicht opgenomen. Overzicht deelnemingen en aan derden verstrekte geldleningen per 31-12-2013
Kredietnemer
Risico
Deelnemingen:
Nauwelijks risico, solvabele bedrijven 16.458 aandelen
- BNG - Waterbedrijf - Enexis, PBE Borsele en Attero (*) - Vordering op Enexis, Verkoop Vennootschap, Cross Border Lease vennootschap, claim Staat Vennootschap (**)
Bedrag * € 1.000) Nominale waarde 75
177.645 aandelen 2.374 aandelen beheer van de rechten en plichten van de aandeelhouders
Versterkte geldleningen: Enexis Aandeelhoudersleningen: vloeien voort uit overeenkomst Essent/RWE ter financiering van netwerkbedrijf; aflossing gebeurt in vier termijnen tot en met 2019. Verkoop Vennootschap BV Deze verstrekte lening dient als zekerheid voor mogelijke claims voortvloeiende uit de transactie- of rechtshandelingen v/d verkoop Essent Enexis (voorheen Essent) (achtergestelde lening) Woongroep Acantus (leningen woningbouw) Bouwfonds Ned. Gemeenten Overige langlopende leningen - sportverenigingen algemeen - opstartkosten Soc. Dienst Bellingwedde - Stimuleringslen. part. Woningverb. (via SVn) - Vrom startersleningen (via SVn) - lening Stichting Welzijn - achtergestelde geldlening Takkenkamp
Nauwelijks risico, solvabel bedrijf
1.602
525 Ter dekking van claims wordt 100% via een voorziening hierin voorzien -525 Nauwelijks risico, solvabel bedrijf Nauwelijks risico, solvabel bedrijf wordt in 2035 in één keer afgelost)
242 311
Beleggingsproduct is een single A-rating product. Dit product loopt tot 2015.
bij het afsluiten van deze achtergestelde lening is via een voorziening voor 100% voorzien ter dekking van de onzekerheid
Bijdragen in activa van derden
3.300 157 80 41 37 520 1.294 -1.294 1.068
Totaal
130
7.433
Paragraaf 4
Onderhoud kapitaalgoederen
Inleiding In de openbare ruimte vindt een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Voor al die activiteiten bestaat die openbare ruimte uit enkele kapitaalgoederen, die als volgt kunnen worden gerubriceerd: Infrastructuur (wegen, straten, pleinen, bermen, riolering en kunstwerken); Voorzieningen (openbaar groen, begraafplaatsen, sportfaciliteiten en verlichting); Gebouwen.
Kaders Het onderhoud van deze kapitaalgoederen is een structureel proces en vergt nogal wat budgettaire middelen. De besteding voor de instandhouding van kapitaalgoederen hebben wij opgenomen in de verschillende programma’s van de begroting/rekening. Veel klachten van burgers gaan over het onderhoud van kapitaalgoederen. Problemen met het wegdek, openbaar groen e.d. zijn zaken waarop raadsleden vaak worden aangesproken. De raad heeft in deze paragraaf de mogelijkheid om de kaders aan te geven voor de inrichting van het onderhoud en het beoogde onderhoudsniveau voor het openbaar groen, water, riolering, wegen, kunstwerken en gebouwen. Beleidskader - nota onderhoud openbare ruimte - beheerplan wegen - beheerplan bermen - nota gem. rioleringsplan (GRP) - beheerplan kunstwerken - beheerplan groen - beleidsplan openbare verlichting - nota onderhoud gebouwen
vastgesteld 2007 2008 2007 2007 2009 nee 2006 2011
Actualisatie voorziening 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2015 2015
Infrastructuur Nota onderhoud openbare ruimte De gemeenteraad moet ingevolge de Financiële Verordening elke 4 jaar een Nota onderhoud openbare ruimte vaststellen. De beheerplannen zijn nodig voor de cijfermatige onderbouwing van deze beleidsnota en eventuele bestemmingsreserves. Eén en ander is om capaciteits- en routinereden niet mogelijk in eigen beheer. In het meerjaren-investeringsplan 2013 is voorzien in het laten maken van deze nota door derden. Daarbij zullen de relevante beheerplannen voor zover nodig (groen) geactualiseerd worden. In november 2013 heeft de gemeenteraad een krediet van € 70.000 goedgekeurd voor het maken van de nota inclusief actualisatie van de relevante beheerplannen. Nota riolering De gemeenteraad moet ingevolge de Financiële Verordening elke 4 jaar een Nota riolering vaststellen. Daarnaast eist de Wet Milieubeheer het vaststellen van een Gemeentelijk Rioleringsplan. Om praktische reden combineren wij beide plannen. Het Gemeentelijk Rioleringsplan vGRP 2014-2018 is in november 2013 aan de raad gepresenteerd en zal naar verwachting in maart 2014 worden vastgesteld. Overige beheerplannen Zie Nota onderhoud openbare ruimte.
131
Paragraaf 4
Onderhoud kapitaalgoederen
Nogo rastructuur bedragen (€ De lasten voor de infrastructuur bedragen
Omschrijving -
verhardingen bermen en sloten wegbeplantingen rioolbeheer kunstwerken (bruggen/steigers/oevers)
begroting 2013 612.803 414.992 371.920 2.185.439 337.284
werkelijk 2013 565.741 462.552 423.851 2.101.806 328.692
begroting 2013 1.526.215 144.450 394.060 2.206.430
werkelijk 2013 974.741 158.662 399.685 337.956
Voorzieningen Zie infrastructuur, nota openbare ruimte. De lasten voor de overige voorzieningen bedragen
Omschrijving -
openbaar groen begraafplaatsen sportterreinen openbare verlichting
Gebouwen Inleiding Door de gemeente Vlagtwedde worden onder andere de volgende gebouwen onderhouden: 1 gemeentehuis, 2 werkplaatsen voor de buitendienst, 1 sporthal, 1 sportzaal, 5 gymzalen, 2 zwembaden, 2 brandweergarages, 1 politiebureau, 2 molens, 4 kleedgebouwen, 5 jeugdgebouwen, 6 kindercentra/ peuterspeelzalen, 7 schoolgebouwen, 1 bibliotheek, enz. Nota onderhoud gemeentelijke gebouwen De begroting van 2013 is gebaseerd op de meerjarenplanning groot onderhoud gebouwen die is opgesteld in 2011. In 2011 is de nieuwe “nota onderhoud gebouwen 2012-2015” geactualiseerd, deze is in december 2011 door de raad vastgesteld. Sommige geplande werkzaamheden zijn wel uitgevoerd en anderen zijn uitgesteld of naar voren gehaald, afhankelijk van de actuele stand van zaken. Voorziening groot onderhoud gemeentelijke objecten Het groot onderhoud aan gebouwen kent een cyclisch verloop. Om de jaarlijkse lasten van het cyclisch onderhoud te kunnen egaliseren hebben wij een “Voorziening onderhoud gemeentelijke objecten” ingesteld. In voornoemde “Nota onderhoud gebouwen” is ook de “Voorziening groot onderhoud gemeentelijke objecten” aan de orde gekomen. In de loop van 2015 zal de meerjarenplanning geactualiseerd worden, hierna zal ook een nieuwe ‘Nota onderhoud gebouwen’ geschreven worden.
132
Paragraaf 4
Onderhoud kapitaalgoederen
De stand van de onderhoudsvoorziening gemeentelijke objecten is: Saldo 1 jan 2013
Omschrijving Voorziening groot onderhoud gem. objecten
Storting
Onttrekking
Saldo 31 dec 2013
833.555
Stortingen 2013 Restauratiefonds Molen Ter Haar Overschot bouwkundig onderhoud 2012 Verschil mjp en begrotingsruimte
13.389 62.309 5.973
Onttrekkingen 2013 Overschotsaldo vm woningbedrijf Kap.lasten vervanging dak gemeentehuis Kap.lasten vervanging vloerbedekking gem.huis Totaal
833.555
81.671
5.160 76 3.011 8.247
906.979
Naast het reguliere onderhoud vanuit het beheerplan zijn de volgende werkzaamheden in 2013 uitgevoerd aan gemeentelijke gebouwen: - Gemeentehuis: vervangen schuifdeurautomaten entreedeuren, modernisering liftinstallatie, dakbedekking tpv zonnepanelen, airco afd. OSW, vervangen gordijnen oude gedeelte; - Politiebureau/brandweer Ter Apel: vervangen CV ketel; - Sporthal Ter Apel: vervangen scheidingswand; - Sportzaal Vlagtwedde: vervangen verlichting (duurzaam), groot onderhoud scheidingswand; - Gymzaal Kapelweg: vernieuwen regelkast installatie; - Zwembad Ter Apel: diverse onderhoud installatie (moeten vervangen worden); - Zwembad Sellingen: herstel tegelwerk zwembad, aanpassingen leidingwerk, reinigen leidingsysteem; - Sportterrein Vlagtwedde: vervangen dakbedekking; - Sportterrein ’t Heem: aanpassingen leidingwerk; - Sportterrein Jipsingboertange: vervangen boiler (uit kleedgebouw Bourtange); - Jeugdgebouw Hebe: vervangen installatie; - Kindercentrum Ter Apel: herstel plafond; - Vesting Bourtange: nieuwe wachthuisjes, herstel diverse bruggen, trappen, sentinels; - Molen Ter Haar: schilderwerk; - Molen Bourtange: schilderwerk. Verantwoording voorziening jaarrekening 2013 A. De volgende onderdelen zijn wel begroot in 2013, maar zijn niet besteedt in 2013: Molen Ter Haar - Een deel van het groot onderhoud is bekostigd door BRIM-subsidie; Vm. Badhuis Sellingen – uitstel vervanging CV in verband met nieuw te bouwen MFA; Sporthal Ter Apel – geen noodzaak tot vervanging tegelwerk en sanitair; Gymlokaal Sellingen – geen vervanging dakbedekking in verband nieuw te bouwen MFA; Sportterrein Bourtange – uitstel vervanging dakbedekking in verband met onduidelijkheid gebruik gebouw; Gymzaal Kapelweg – boiler wordt in 2014 vervangen; Gymzaal Ter Apelkanaal – boiler wordt in 2014 vervangen. B. De volgende onderdelen waren niet begroot in 2013. Sommige onderdelen zijn begroot in een ander jaartal, maar door uitstel of noodzakelijke vroegtijdige vervanging in 2013 uitgevoerd. Ook zijn enkele onderdelen niet begroot, maar wel uitgevoerd. Gemeentehuis – In verband met het aanbrengen van zonnepanelen is een deel van de dakbedekking vervanging in plaats van in 2018; Politiebureau Ter Apel – De CV installatie is vanwege einde levensduur in 2013 vervangen in plaats van in 2014;
133
Paragraaf 4
Onderhoud kapitaalgoederen
Jeugdgebouw Hebe – De CV installatie is vanwege einde levensduur vervangen in plaats van in 2015; Sportzaal Vlagtwedde – Duurzame aanpassingen van de verlichting; Markt Ter Apel – In verband met aanpassing marktgebouw schilderwerk naar voren geschoven van 2014 naar 2013; Zwembad Ter Apel – Noodzakelijk achterstallig onderhoud uitgevoerd, uitgebreid onderhoud uitgesteld in verband met plannen renovatie zwembad; Zwembad Sellingen – Aanpassingen installatie in verband met legionella; Sportterrein Vlagtwedde – Dakbedekking eerder uitgevoerd in verband met renovatie kleedgebouw; Sporthal ter Apel – vervangen schuifwand (begroot in 2012); Sportterrein ’t Heem – extra aanpassingen leidingwerk ivm legionella. Onderhoud gemeentelijke gebouwen Vesting Bourtange Bij het opstellen van de nota onderhoud gebouwen is ook de ‘Voorziening voor de gemeentelijke gebouwen in de vesting Bourtange’ in het leven geroepen. Met de Stichting Vesting Bourtange (SVB) is afgesproken dat zij het onderhoud laten uitvoeren en coördineren. De werkzaamheden en de financiën zullen gecontroleerd worden door de gemeente Vlagtwedde. De SVB doet jaarlijks een aanvraag voor een voorschot voor het onderhoud, jaarlijks wordt ook een afrekening gemaakt van het uitgevoerde onderhoud. In de vesting Bourtange zijn de volgende werkzaamheden in 2013 uitgevoerd: -
Kaarsenmakerij: Cultuurlog. en gasterij: Dagen van Roem: Filmzaal de Poort:
goot herstellen, schilderwerk; schilderwerk; schilderwerk; vervangen luchtverwarming.
De stand van de onderhoudsvoorziening gebouwen Vesting Bourtange Omschrijving Voorziening groot onderhoud gem. objecten vesting Bourtange
Saldo 1 jan 2013
Storting
Onttrekking
Saldo 31 dec 2013
349.335
Stortingen 2013 Onttrekkingen 2013 Voorschot groot onderhoud SVB Onderhoud molen Bourtange Totaal
134
349.335
25.000 11.282 36.282
313.053
Paragraaf 5
Bedrijfsvoering
Inleiding De paragraaf Bedrijfsvoering geeft inzicht in de stand van zaken en de beleidsvoornemens ten aanzien van de interne bedrijfsvoering in 2013. Eveneens geven we inzicht in de omvang, de samenstelling en de toedeling van de middelen die voor de bedrijfsvoering beschikbaar zijn. Uitgangspunt is dat de gemeentelijke middelen rechtmatig, doelmatig en doeltreffend besteed worden. In de paragraaf Bedrijfsvoering behorende bij de begroting 2013 is aangegeven “Wat we wilden bereiken” ten aanzien van de bedrijfsvoering. Hierna wordt aandacht besteed aan de realisatie van beleid en beleidsvoornemens met betrekking tot de bedrijfsvoering 2013. De vraag “Wat hebben we er voor gedaan” wordt hieronder dus nader uitgewerkt. We concentreren ons daarbij op de volgende thema’s: Personeel en organisatie; Informatievoorziening en automatisering; Dienstverlening; Inkoop- en aanbestedingsbeleid; (Juridische) kwaliteitszorg.
Personeel en organisatie Wat wilden we bereiken! Het HRM beleidsplan 2013-2016 heeft als uitgangspunt dat het aansluit op en bijdraagt aan de doelstellingen van de organisatie. Daarnaast is het HRM beleidsplan afgestemd op de omgevingsfactoren waar de gemeente Vlagtwedde in de komende jaren mee te maken krijgt. De speerpunten van het HRM beleid zoals ze zijn vastgesteld: Ontwikkelen van medewerkers; Ontwikkeling van de organisatiecultuur; Strategische personeelsplanning (in-, door- en uitstroom); Aantrekken, binden en boeien hoger opgeleiden; Rolbewustzijn op diverse niveau. In het HRM-beleidsplan worden de lange termijn doelen (speerpunten) vertaald naar operationele activiteiten: 1. Invoeren resultaatgericht werken; 2. Een nieuw generiek functiehuis d.m.v. invoering HR21; 3. Vernieuwen gesprekscyclus (beoordeling/functionering/POP); 4. Strategische personeelsplanning; 5. Opleiding (scholing en ontwikkelings) plan; 6. Het nieuwe werken.
Wat hebben we gedaan! In 2013 hebben zijn de voorbereidingen getroffen voor de omzetting van het oude naar het nieuwe functiehuis HR21. Ook is een begin gemaakt met de voorbereiding van de invoering van resultaatgericht werken. Er is een nulmeting uitgevoerd (in combinatie met het Preventief Medisch Onderzoek (PMO)) onder alle medewerkers om inzichtelijk te krijgen wat onze medewerkers van het huidige HR beleid vinden. De uitslagen zullen begin 2014 worden gepresenteerd en de resultaten zullen worden meegenomen in de uitvoering het HRM beleidsplan.
135
Paragraaf 5
Bedrijfsvoering
Bezetting personeelsformatie in fte formatie conform begroting 2013
Afdeling
ambtelijk personeel werkelijk 2013
Raadsleden Burgemeester en wethouders Griffie Directie + Staf Middelen en Advies Ruimte Samenleving Publiekszaken Facilitaire zaken Bovenformatief
17,00 3,50 1,12 4,00 17,23 41,60 23,10 9,96 22,22 1,89
17,00 3,00 0,72 5,00 18,06 35,08 24,13 8,75 20,11 5,55
Totalen
141,62
137,40
Informatievoorziening en automatisering Wat wilden we bereiken! In het vierde kwartaal van 2012 zal de actualisatie van het informatiebeleid zijn afgerond. Deze actualisatie leidt tot een beleidsplan voor de jaren 2012-2015. Uit dit plan komen meerdere projecten voort. In 2013 wordt een aanvang gemaakt met de uitvoering van deze plannen. Hierbij moet worden gedacht aan verbetering dienstverlening door de basis in te richten voor een Klantcontactcentrum, het optimaliseren en digitaliseren van de werkprocessen, de invoering van de overige authentieke basisregistraties, beveiliging en continuïteitsmanagement, kwaliteitsmanagement en het structureren van het applicatielandschap.
Wat hebben we gedaan! Op vele fronten is in 2013 gewerkt aan de uitvoering van de gedefinieerde projecten ter realisatie van het “Informatiebeleid Vlagtwedde 2012-2015 Op weg naar 24/7 on demand dienstverlening”. In 2013 zijn 7 projecten volledig afgerond en 11 projecten zijn in uitvoering. De fasering hiervan loopt uiteen van “net begonnen” tot “nagenoeg gereed”. De overige projecten staan gepland voor 2014-2015.
Dienstverlening Wat wilden we bereiken! In 2013 zal verder uitwerking worden gegeven aan het dienstverleningsconcept “Kijk op het beste antwoord”. Hiervoor willen we (nog) meer diensten digitaal aanbieden en meer producten via de publieksbalie kunnen afhandelen. In 2013 hebben we als doel om 80% van de gemeentevragen in één klantcontact af te handelen. Om onze ambities op het gebied van (digitale) dienstverlening waar te maken is een adequaat opgezette informatievoorziening en ondersteuning door ICT van wezenlijk belang, temeer daar de afhankelijkheid hiervan steeds groter wordt. Daarom wordt in de komende periode gewerkt aan een informatieplan waarin het beleid wordt geschetst voor de periode van 2012 – 2015. Dit plan bevat visie, uitgangspunten en een vertaling in concrete projecten voor de komende periode, afgestemd op onze ambities. Per project zal te zijner tijd een concreet plan worden opgesteld. Op basis van een eerste globale verkenning wordt ingeschat, dat de met de uitvoering van de projecten gepaard gaande kosten kunnen worden gedekt uit de reguliere middelen en dat de eigen inspanningen binnen de huidige formatie kunnen worden verricht. Tevens wordt er druk gewerkt aan een continuïteitsplan om ook in geval van calamiteiten de nodige dienstverlening van kritische bedrijfsprocessen te kunnen continueren.
Wat hebben we gedaan! In 2013 is de eerste stap gezet in het in eerste lijn beantwoorden van de telefonische vragen.
136
Paragraaf 5
Bedrijfsvoering
Daarnaast zijn er een flink aantal producten naast de rijbewijzen en reisdocumenten nu in de eerste lijn beschikbaar, zoals de stimulerings- en duurzaamheidsleningen. Steeds meer informatie is beschikbaar bij de publieksbalie, zodat bij het eerste klantcontact de burger een goed en eenduidig antwoord kan verwachten. Door veranderingen binnen het team van de publieksbalie is eind 2013 gekeken wat de beste samenstelling is op welke momenten en hoe de informatie beter gedeeld kan worden. Dit moet leiden tot een nog betere dienstverlening in de eerste lijn in 2014. Verder wordt verwezen naar Programma 1 - Burger en bestuur. Het continuïteitsplan is in concept gereed, maar moet aangepast worden als gevolg van de verandering binnen de crisisbeheersing. Als gevolg van de wet op de veiligheidsregio’s is niet de gemeente zelf, maar de veiligheidsregio verantwoordelijk voor de organisatie van de crisisteams in het geval van een ramp.
Inkoop en aanbestedingsbeleid Wat wilden we bereiken! Op rijksniveau wordt gewerkt aan een nieuwe Aanbestedingswet. Deze wet regelt een aantal zaken die nieuw zijn ten opzichte van de huidige regelgeving. Het gaat hierbij om de begrippen: - objectiviteit - transparantie - proportionaliteit - maatschappelijke waarde creëren - samenvoegen en splitsen - beperking administratieve lasten. Daarnaast geldt voor een aantal zaken het principe “pas toe of leg uit”. Zodra de nieuwe wet is vastgesteld, zal worden bezien op welke onderdelen het gemeentelijke beleid moet worden aangepast, zodat het gemeentelijke beleid in lijn komt met de nieuwe Aanbestedingswet. De ophanden zijnde wijziging van de Europese aanbestedingsrichtlijnen is nog niet opgenomen in de nieuwe wet. Dit gebeurt op een later tijdstip. Alsdan zal wederom moeten worden beoordeeld op welke punten het gemeentelijke beleid moet worden aangepast.
Wat hebben we gedaan! De Aanbestedingswet 2012 is in werking getreden op 1 april 2013. Om de decentrale inkopers tijdig te informeren over de gevolgen van de wet op het dagelijks inkopen en aanbesteden, is er in de maand maart een in company cursus georganiseerd. In het vervolg van het jaar is het gemeentelijke Inkoop- en Aanbestedingsbeleid aangepast aan de Aanbestedingswet 2012. De belangrijkste wijzigingen hebben betrekking op: - Introductie van het begrip proportionaliteitsbeginsel; - Verplicht toepassen van de Gids Proportionaliteit; - Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten (Bao) is vervallen; - Verplicht gebruik ARW 2012; - Verplicht gebruik TenderNed voor opdrachten boven de Europese aanbestedingsdrempels; - Invoering klachtenregeling aanbestedingen; - Begrip lokale ondernemer opgenomen in beleid (was al wel vastgesteld door het college); - Het is niet toegestaan opdrachten onnodig samen te voegen; - Een opdracht dient in meerdere percelen opgedeeld te worden, tenzij dit niet passend is (moet dan worden gemotiveerd); - Het is niet toegestaan een opdracht te splitsen met het oogmerk om onder de toepassing van de Aanbestedingswet 2012 uit te komen; - Gunning dient te geschieden op basis van emvi (economische meest voordelige inschrijving). In bijzondere gevallen mag hiervan gemotiveerd worden afgeweken. In 2013 is de Europese aanbesteding van het schoonmaken van gebouwen via TenderNed gelopen. Er is geen gebruik gemaakt van de klachtenregeling.
137
Paragraaf 5
Bedrijfsvoering
Overige Zaken (Juridische) kwaliteitszorg Wat wilden we bereiken! Tot slot van deze paragraaf bedrijfsvoering worden een aantal belangrijke onderwerpen in relatie tot c.q. met gevolgen voor de bedrijfsvoering benoemd die in 2013 mede de uitvoeringsagenda (blijvend) bepalen: - doorgaande uitvoering communicatievisie; - versterken structuur projectmatig werken; - samenwerking BSV; - ontwikkeling van Regionale Uitvoerings Diensten en ´inregelen´ consequenties voor de latende organisatie; - decentralisatie van beleid (o.a. Jeugdzorg, AWBZ, etc.); - regionalisering van de brandweer.
Wat hebben we gedaan! In 2013 is de Omgevingsdienst Groningen (ODG, voorheen: RUD) van start gegaan. De staf heeft op juridisch en HRM vlak een (grote) bijdrage geleverd aan de totstandkoming van het orgaan zelf maar ook gewerkt aan een goede overdracht van personeel naar de ODG en zijn intern de processen en mandaten op orde gebracht om de ODG voor de gemeente te kunnen laten functioneren. Naast de totstandkoming van de gemeenschappelijke regeling voor de ODG is de gemeenschappelijke regeling voor de Regionale Brandweer Zuid Oost Groningen (RBZG) in staat van liquidatie gebracht. De brandweer diende namelijk op grond van de Wet Veiligheidsregio’s ondergebracht te worden bij de Veiligheidsregio. Zowel op personeelsvlak, financieel als juridisch zijn verschillende zaken afgehandeld. De RBZG zal in ieder geval nog tot de jaarrekening 2013 in liquidatie blijven. De gemeenschappelijke regeling van de Veiligheidsregio, waar de gemeente deelnemer in was, is gewijzigd. De poot “gezondheid” heeft haar eigen gemeenschappelijke regeling gekregen. De brandweer is overgegaan naar de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio. Deze gemeenschappelijke regeling heeft ook de mandaten meegekregen om taken voor de gemeente Vlagtwedde te kunnen uitvoeren. Intern is gewerkt aan een project om de kwaliteit van de adviezen te verhogen. Alle beleidsmedewerkers zijn getraind in het schrijven van een nieuw format. Dit format zal begin 2014 worden geïmplementeerd in de organisatie.
138
m~ê~Öê~~Ñ=S=================================================================================================sÉêÄçåÇÉå=é~êíáàÉå== = fåäÉáÇáåÖ==== Het Besluit begroting en verantwoording (BBV) provincies en gemeenten schrijft voor dat provincies en gemeenten in een paragraaf gegevens over “Verbonden partijen” moeten opnemen. In 2006 is er een “Nota Verbonden partijen” gemaakt. Deze nota is door de raad in de raadsvergadering van februari 2006 vastgesteld. In de nota wordt een definitie gegeven van het begrip verbonden partijen gebaseerd op het BBV. Het doel van deze paragraaf is op een centrale plaats inzicht verschaffen in en informatie verstrekken over alle partijen, waarmee de gemeente bestuurlijke en financiële banden onderhoudt. Inzicht hierin is relevant omdat betrokken partijen: direct of indirect belast (kunnen) zijn met uitvoering van beleid dat door de gemeente aan de betreffende partij is overgedragen; daarmee gemeentelijke middelen gemoeid kunnen zijn en financiële risico’s worden gelopen. = =
t~í=áë=ÉÉå=îÉêÄçåÇÉå=é~êíáà= Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel (geen subsidie) belang heeft. Beide belangen houden het volgende in: Bestuurlijk Gemeentelijke zeggenschap uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur dan wel uit hoofde van stemrecht; Financieel Gemeentelijke aansprakelijkheid ten aanzien van aan betrokken partij beschikbaar gestelde financiële middelen die niet verhaalbaar zijn bij faillissement of het bedrag waarvoor de gemeente aansprakelijk gesteld kan worden indien de partij haar verplichtingen niet nakomt. = =
låíëí~~å=î~å=êÉä~íáÉë=ãÉí=ÇÉêÇÉå= Deze relaties zijn ontstaan met de gedachte om gezamenlijk bepaalde taken uit te voeren. De gemeente Vlagtwedde verbindt zich in principe alleen bestuurlijk en financieel jegens een derde als deze verbintenis een duidelijk aantoonbare meerwaarde oplevert ten opzichte van alternatieven zoals “zelf” doen. Dit wordt gekozen met het oog op het realiseren van (een) specifieke beleidsdoelstelling (en) hetzij vanuit: bestuurlijke overwegingen; dan wel vanuit een oogpunt van doelmatigheid en doeltreffendheid; dan wel vanuit financieel-economische overwegingen. =
lîÉêòáÅÜí=îÉêÄçåÇÉå=é~êíáàÉå== Onderstaand een overzicht van de verbonden partijen van de gemeente Vlagtwedde met de bestuurlijke inbreng en de financiële bijdrage. Naam Plaats vestiging
Omschrijving Doel
Bestuurlijke belang
Financieel belang
Samenwerkingsverband Afvalstoffenverwijdering Oost en ZuidoostGroningen te Hoogezand
Doelmatig en vanuit oogpunt van milieuhygiëne op verantwoorde wijze verwijderen van afvalstoffen binnen samenwerkingsgebied Op doelmatige en vanuit oogpunt van brandweerzorg op verantwoorde wijze bestrijden van brand en rampen in het verzorgingsgebied en evt. daarbuiten
1 lid en 1 plv lid AB
verrekening in tarief afvalstoffenheffing
Burgemeester en 3 leden AB
Jaarlijkse bijdrage € 474.100
Regeling Brandweer organisatie Zuid-Groningen te Stadskanaal (De RBZG houdt miv 1-1-2014 op bestaan ivm de regionalisering van brandweer, voor de afwikkeling van lopende zaken verkeerd de RBZG liquidatie)
te de de in
139
(jaarrekeningcijfers RBZG 2013 nog niet bekend)
m~ê~Öê~~Ñ=S=================================================================================================sÉêÄçåÇÉå=é~êíáàÉå== = Centrum voor automatisering Noord Nederland Stichting Centrum voor de Kunsten Zuid Groningen Werkvoorzieningschap de Kanaalstreek te Stadskanaal (Wedeka) Gemeenschappelijke regeling Bestuursacademie Noord-Nederland te Groningen IZA Nederland te Nieuwegein
Veiligheids- en Gezondheidsregio Groningen (V&GR)
Eems Dollard Regio (EDR) te Nieuweschans Stichting bedrijvenpark Groningen
Zuid-
NV Bank Nederlandse gemeenten te Den Haag
Enexis Holding N.V.* te ‘s Hertogenbosch Attero Holding BV te Arnhem Publiek Belang Electriciteitsproductie B.V. (PBE Borsele) te ’s Hertogenbosch Verkoop Vennootschap B.V te Den Bosch Vordering op Enexis B.V. te Den Bosch Cross Border Lease Vennootschap B.V. te Den Bosch
Claim Staat Vennootschap BV te
In liquidatie tot uiterlijk 2015 Bevordering kunstzinnige vorming van bevolking deelnemende gemeenten t.b.v. muziekonderwijs Uitvoering van WSW voor doelgroep onder inwoners deelnemende gemeenten Verzekering van behoud en verdere ontwikkeling van bestuursdienst onderwijs in Drenthe, Friesland en Groningen Het geven van onderling gelijke aanspraken van recht op vergoeding van kosten van geneeskundige verzorging aan medewerkers van deelnemende gemeenten en het gezamenlijk dragen van kosten die de aanspraken met zich meebrengen Door doelmatige uitvoering en coördinatie uitvoering geven aan - repr. en prev. brandbestrijding - hulpverlening bij ongevallen en rampen (incl. geneesk. hulp) - bescherming en bevordering van gezondheid bevolking - afstemming ambulance hulpverlening Grensoverschrijdende samenwerking op diverse aandachtsvelden in het aangewezen gebied. Realiseren van een bedrijventerrein nabij de AVEBE locatie te Ter Apelkanaal en alles wat bevorderlijk is (daar rechtstreeks of zijdelings verband mee houdend is) te doen Bank van en voor overheden en instellingen van maatschappelijk belang met gespecialiseerde financiële dienstverlening tegen zo laag mogelijke kosten Nutsbedrijf, distributie en transporteren van energie, netwerkbeheer Vuilverwerking
2 leden (voor 1 jaar)
Belang in Electriciteits Productiemaatschappij Zuid-Nederland nv (EPZ) Maximalisatie uiteindelijke verkoopopbrengst; optimalisering risicoafdekking Bundeling van belangen in de bruglening aan Enexis Deelneming in CBL-fonds ter afdekking van eventuele verliezen voortvloeiende uit in het verleden afgesloten CBL-overeenkomsten met Amerikaanse investeerders Bundeling belang in verband met
140
3 leden AB
Geen bijdrage in 2013 Jaarlijkse bijdrage € 266.450 Geen bijdrage in 2013
1 lid AB
0
Indirect via VNG
0
1 lid en 1 plv lid AB
Jaarlijkse bijdrage € 638.288
2 leden in regioraad
Jaarlijkse bijdrage € 2.300 0
Minimum 2 leden in bestuur
16.458 aandelen á € 2,50 is € 41.145
Jaarlijks dividend
177.645 aandelen
Dividend
177.645 aandelen
Dividend
177.645 aandelen
Dividend
2.374 aandelen
Dividend
2.374 aandelen , verstrekte geldleningen 2.374 aandelen
Rente en aflossing
2.374 aandelen,
Dividend
Rente
m~ê~Öê~~Ñ=S=================================================================================================sÉêÄçåÇÉå=é~êíáàÉå== = Den Bosch
potentiële schadevordering op de Staat met betrekking tot indirect geleden schade als gevolg van de splitsingswetgeving NV Waterbedrijf te Groningen Het duurzaam veilig stellen van de waterbelangen in de provincie Groningen Vereniging Nederlandse gemeen- VNG dient de volgende doelen: ten te Den Haag - belangenbehartiging van alle gemeenten bij andere overheden. De Tweede Kamer, Kabinet en maatschappelijke organisaties zijn belangrijke gesprekspartners. - dienstverlening: advisering aan alle leden over actuele ontwikkelingen (pro actief) en advisering aan individuele leden (op verzoek); - de platformfunctie wordt uitgeoefend via de VNG-commissies, Provinciale afdelingen, congressen, studiedagen en ledenvergaderingen. Vereniging Groningse gemeenten Zie VNG te Groningen
Langlopende vordering die is voorzien 7 aandelen 1 lid AB
1 lid AB
(er wordt geen dividend uitgekeerd) Jaarlijkse bijdrage € 21.770
Jaarlijkse bijdrage € 10.397
Een nader uitwerking van de bestuurlijke inbreng is opgenomen in de “lijst vertegenwoordiging in Verbonden partijen”. Hierin staat aangegeven welke bestuurder in welke gemeenschappelijke regeling zit als vertegenwoordiger van de gemeente.
141
Paragraaf 7
Grondbedrijf
Nota Grondbeleid gemeente Vlagtwedde Om het grondbeleid in de gemeente gestalte te geven is een Nota Grondbeleid ontwikkeld. Hierin zijn verschillende door de raad gestelde aandachtspunten geïmplementeerd. De Nota Grondbeleid geeft aan welke rol de gemeente in welke situatie kan vervullen, en welke instrumenten kunnen worden ingezet. Belangrijke punten die in deze Nota aandacht hebben gekregen: - Relatie met bestaand beleid zoals Woonplan, ruimtelijk beleid en waardebehoud onroerend goed; - Richtlijnen hoe om kan worden gegaan met het grondprijzenbeleid; - Aangeven hoe een actief en slagvaardig grondbeleid kan worden gevoerd als het gaat om voor de gemeente van belang zijnde strategische grondaankopen; - Faciliterend zijn, waarbij het bestemmingsplan en Woonplan instrumenten zijn die hierbij een rol spelen; - Samenwerkingsvormen met andere gemeenten en wooncorporaties op het gebied van de volkshuisvesting en ontwikkeling van bedrijfslocaties; - Samenwerking met projectontwikkelaars; - Bestaande eigendommen verkopen die geen relevantie hebben voor de toekomstige ontwikkelingen. De nota is geactualiseerd, vervangt die van 2008 en is door de raad vastgesteld in haar vergadering van april 2013.
Bouwgrondexploitaties Een voorbeeld van een samenwerkingsvorm met een projectontwikkelaar(s), die momenteel loopt, is het Centrum van Ter Apel en Vlagtwedde. De samenwerking met wooncorporatie Acantus, inzake het Woonplan is afgerond, maar er zijn plannen voor nieuwe afspraken. De uitvoering van de onderdelen ’t Heem-West te Ter Apel en locatie De Wit te Vlagtwedde zijn in een afrondende fase. De verkoop van kavels stagneert. Een actief grondbeleid wordt gevoerd t.a.v. de bedrijfslocaties in ’t Heem te Ter Apel en Sellingen Dorp te Sellingen. De ontwikkeling voor het bestemmingsplan Oostersingel 3e fase te Vlagtwedde is gestaakt. De gronden zijn tegen agrarische waarde in de jaarrekening opgenomen en de bestemming wonen is gewijzigd in agrarisch.
Tussentijdse winstneming Gelet op de huidige situatie m.b.t. de grondexploitaties is van winstneming geen sprake.
Financiële positie Er is één complex in exploitatie, n.l. “Revitalisering Centrum Ter Apel”. Op het bedrijventerrein ’t Heem te Ter Apel zijn nog 2 kavels te koop. Voor beide kavels is concrete belangstelling. De kavels van het bedrijventerrein “Sellingen Dorp”, waar een combinatie van wonen en werken tot de mogelijkheden behoort zijn momenteel te koop. Vooralsnog is er geen belangstelling. Bestemmingsreserve Grondzaken De bestemmingsreserve Grondzaken is ingesteld om negatieve exploitatieresultaten en risico’s zoals waardevermindering van gronden op te vangen. Daarnaast is het de bedoeling de reserve aan te wenden voor het adequaat inspelen op ontwikkelingen op het gebied van de ruimtelijke ordening. De reserve is onder meer opgebouwd door stortingen van de positieve exploitatieresultaten van afgesloten grondexploitaties en de jaarlijkse toevoeging van de rente.
142
Paragraaf 7
Grondbedrijf
De stand van de Bestemmingsreserve Grondzaken bedraagt per 1 januari 2013
€ 1.022.112
Onttrekking 2013: - Vrijval deel reserves i.v.m. nota’s reserves en voorzieningen - Zone beheersplan Bedrijvenpark Z-Gr4., 2e fase
€ -/- €
56.226
Toevoeging 2013: - Rente 2013 - Resultaat diverse grondverkopen Stand per 31 december 2013
€ € €
15.332 981.218
Risico’s De kavels van het bedrijventerrein “Sellingen Dorp”, waar een combinatie van wonen en werken tot de mogelijkheden behoort, zijn momenteel te koop. Ultimo 2013 bedraagt de waarde van het complex (13.960 m2) na aftrek van de voorziening € 42.000 (circa € 3 p/m² (prijs agrarische grond)). De lasten voor het vormen van de voorziening worden middels resultaatbestemming gedekt uit de algemene reserve. Daarnaast zitten de risico’s met betrekking tot de grondexploitatie met name in het complex “Overige Gronden”. Onderdeel van het complex Overige gronden zijn een tweetal percelen grond in Ter Apelkanaal die te zijner tijd voor de realisering van de 2e fase van het Bedrijventerrein Zuid Groningen aan de Stichting Bedrijventerrein Zuid-Groningen zullen worden overgedragen. De kosten van aankoop en bijkomende kosten (rentelasten, waterschapslasten, kosten planontwikkeling, kosten bestemmingsplan etc.) bedroegen (rekening houdend met de afwaardering van € 1712.000 ) per 31 december 2013 € 1.660.000. In 2011 is bij rekening een voorziening getroffen van 50%, zijnde € 1.700.000 van de toenmalige boekwaarde. De lasten voor het vormen van deze voorziening zijn gedekt uit de algemene reserve. Wij verwachten dat binnen voorzienbare tijd de economie wel weer zal aantrekken en dat er daarna weer gronden zullen worden verkocht. Ook op dit moment is er belangstelling voor kavels op het bedrijventerrein. Na het treffen van de voorziening bedraagt de resterende kavelprijs ongeveer € 6.
Strategische aan- en verkopen De gemeente heeft de laatste jaren een aantal percelen grond strategisch aangekocht. Als deze gronden niet in een grondexploitatie zullen worden ingebracht zal de dekking t.z.t. vanuit de reserve dienen plaats te vinden. De gemaakte kosten voor de aanschaf van een aantal panden en gronden zijn: - Aankoop grond spoorbaan NS vastgoed te Ter Apel/Ter Apelkanaal
€ 35.000
- Aankoop grond Wedderstraat, Kaput te Vlagtwedde
€ 30.000
- Aankoop grond Wedderstraat, Smit te Vlagtwedde
€
- Aankoop grond Wedderstraat, Smit te Vlagtwedde
€ 40.000
- Aankoop perceel grond Eitens, Ekkelkamp te Vlagtwedde
€ 35.000
- Bisschopsweg 36 te Bourtange
€ 29.000
- Aankoop Witherenstraat 27 te Ter Apel Jeugdgebouw.
€ 185.000
- Aankoop terrein Wolbers/Wösten
€ 305.000 Totaal
143
7.000
€ 666.000
Paragraaf 8
Wet maatschappelijke ondersteuning
Algemeen De Wmo heeft tot doel de burgers te laten participeren, de zelfredzaamheid te vergroten en zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen. Daarbij worden 10 prestatievelden onderscheiden: Binnen de W.m.o. worden 10 prestatievelden onderscheiden. 1. bevordering leefbaarheid en sociale samenhang in buurt en wijk 2. preventieve ondersteuning van jeugdigen en hun opvoeders 3. informatie, advies en cliëntondersteuning 4. ondersteuning mantelzorgers en vrijwilligers 5. algemene voorzieningen voor mensen met een beperking (fysiek en/of psychisch) 6. verlening van individuele voorzieningen aan mensen met een beperking (fysiek en/of psychisch) 7. het bieden van maatschappelijke opvang, advies en steunpunten huiselijk geweld 8. bevordering openbare geestelijke gezondheidszorg 9. bevordering van verslavingsbeleid 10. aangepast wonen en wonen met zorg
Ook in 2013 heeft de gemeente op al deze 10 prestatievelden bijgedragen. Over het algemeen kan worden geconcludeerd dat het voorzieningenniveau en de leefbaarheid in de gemeente Vlagtwedde ook in 2013 goed was. Daarbij heeft de gemeente een belangrijke rol gespeeld. Tegelijkertijd kan worden opgemerkt dat de gemeente het moet doen met middelen die door het Rijk beschikbaar worden gesteld. Deze middelen waren tot en met 2012 niet toereikend. Om die reden is in 2012 uitdrukkelijk gezocht naar mogelijkheden om te besparen met behoud van de kwaliteit. Daarbij draaide het enerzijds om het afsluiten van nieuwe contracten en contractbeheer, anderzijds het aanpassen van het beleid en de uitvoering. Dit heeft in 2013 zijn vruchten afgeworpen. Bij het opstellen van de begroting voor 2013 werd medio 2012 nog uitgegaan van een bedrag ad € 281.302 dat uit de algemene middelen bijgepast moest worden. Bij de eerste en de tweede bestuursrapportage kon dit bedrag naar beneden worden bijgesteld en inmiddels is duidelijk dat we bijna € 500.000 overhouden.
Beleidsontwikkelingen Individuele voorzieningen en overdracht van taken vanuit de AWBZ. Voor 2014 is de verwachting dat de kwaliteit van de dienstverlening op peil blijft. Ingrijpende beleidswijzigingen voor het jaar 2014 worden op het gebied van het verstrekken van individuele voorzieningen niet verwacht. Voor 2015 is het veel lastiger om een juiste inschatting te maken. Het kabinet is voornemens in 2015 40% op de Huishoudelijke Hulp te korten. Wat de minimale taken van de gemeente echter zullen worden is nog niet bekend. Ook worden vanuit de AWBZ per 1 januari 2015 taken overgeheveld naar de Wmo. Het gaat hierbij met name om dagopvang voor mensen die extramuraal wonen én begeleiding. Deze transitie gaat gepaard met een aangekondigde bezuiniging van 25%. Eén en ander zal worden vastgelegd in de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning 2015. Besluitvorming in de Tweede en de Eerste kamer moet echter nog plaatsvinden. Begeleid Wonen De middelen die jarenlang zijn aangewend voor het Gebiedsprogramma, dat per 31-12-2012 is beëindigd, zijn vanaf vorig jaar aangewend voor de voortzetting van het Project Begeleid Wonen in Ter Apel. Dit project wordt uitgevoerd door de Stichting Rzijn en de uitvoeringafspraken maken onderdeel uit van het budgetsubsidiecontract met Rzijn. De lichte vorm van begeleid wonen voor jongeren in Ter Apel maakt onderdeel uit van een breder aanbod van voorzieningen voor (probleem)jongeren. Samen met de gemeente Stadskanaal wordt een flexibele (ambulante) vorm van opvang en begeleiding geboden aan jongeren die meer dan 4 uur begeleiding per week nodig hebben. Daarnaast is per 1 januari 2014 een 24-uurs vorm van begeleid wonen in Scheemda geopend waar jongeren zeer intensief worden begeleid.
144
Paragraaf 8
Wet maatschappelijke ondersteuning
Mantelzorgondersteuning Samen met Stadskanaal wordt het Steunpunt Mantelzorg in Stadskanaal bekostigd. Dit steunpunt heeft een advies en informatiefunctie voor de mantelzorgers in onze regio. Voor de gemeente Vlagtwedde geldt dat er een nauwe samenwerking bestaat tussen de Steunstees en het Steunpunt Mantelzorg. Omdat Mantelzorg steeds belangrijker wordt in onze samenleving, hebben de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde aanvang 2012 een nota “Mantelzorg en vrijwilliger thuishulp” vastgesteld. Voor Vlagtwedde betekent dit jaarlijks een extra bijdrage van ruim 12.000 euro aan het Steunpunt. De filosofie hierachter is dat een versterking van preventie het beroep op dure individuele voorzieningen kan doen verminderen. De nieuwe werkzaamheden van het steunpunt Mantelzorg en de Steunstees zijn officieel per 3 april 2013 gestart.
Financiën Besteding van het budget Wmo begroting na wijziging 2.667.394 996.728 417.775 4.081.897
werkelijk 2013 2.541.524 671.480 462.504 3.675.508
begroting na wijziging
werkelijk 2013
verschil
2.455.504 89.330 10.737 10.000 335.000
2.455.504 89.330 10.737 22.977 414.302
0 0 0 - 12.977 - 79.302
40.000 2.940.571
39.933 3.032.783
67 - 92.212
951.830 208.887 6.653
951.830 208.887 6.653
0 0 0
Totaal baten
4.107.941
4.200.153
- 92.212
Subtotaal saldo lasten -/- baten
- 26.044
- 524.645
- 498.601
begroting na wijziging 66.843
werkelijk 2013 424.695
Lasten Wmo- huishoudelijke hulp (H.H.) Overige Wmo voorzieningen Apparaatskosten Wmo Totaal lasten
verschil - 125.870 - 325.248 44.729 - 406.389
Integratieuitkering + Eigen bijdragen Baten
Wmo-huishoudelijke hulp (H.H.): Integratieuitkering Wmo Rijksvergoeding Pakketmaatregel AWBZ Wmo 2012 Terugvord. Wmo -uitkeringen Eigen bijdragen Wmo (H.H.)
Overige Wmo voorzieningen: Eigen bijdragen - Ov. Wmo-voorzieningen
Subtotaal baten Dekking uit Algemene Middelen Beschikbaar uit Alg. Middelen (v.m. Wvg gelden) Beschikbaar uit Alg. Middelen (Personeelskosten) Beschikbaar uit Alg. Middelen (bezwaar + beroep)
Mutaties Reserves Mutaties Reserves Wmo Storting in de reserve (ov. Wmo-voorz.) Onttrekking uit de reserve (ov. Wmo-voorz.) Totaal
66.843
424.695
verschil 357.852 0 357.966
Bij Resultaat bestemming wordt het overschot in de Bestemmingreserve Wmo gestort tot het maximum van € 930.000 is bereikt. Dit resulteert in een storting van € 424.695.
145
Paragraaf 9
Krimpparagraaf
Algemeen Gemeenten met een sterke bevolkingsdaling krijgen vanaf 2011 financiële middelen voor het tegengaan van de gevolgen van krimp. Het Rijk heeft in het gemeentefonds vanaf 2011 een tijdelijke krimpmaatstaf voor 5 jaar ingebouwd. Dit geldt alleen voor gemeenten in Groningen, Limburg en Zeeland. Verloren inwoners Niet alle gemeenten in de drie provincies komen in aanmerking voor de krimpmaatstaf. Alleen gemeenten waarvan het inwoneraantal in het uitkeringsjaar tenminste één procent lager ligt dan zeven jaar ervoor. Vanaf één procent bevolkingsdaling begint de teller te lopen: € 397,63 (in basis) per verloren inwoner die aan de criteria voldoen. Het totale bedrag van deze herverdeling binnen het gemeentefonds is 14,8 miljoen euro. Tijdelijk De tijdelijke krimpmaatstaf is een herverdeling binnen het gemeentefonds. Zoals gezegd betreft het een tijdelijke maatregel van vijf jaar. Dat betekent dat de invoering van de maatstaf leidt tot een kleine stijging van de uitkeringsbasis en een bescheiden verlaging van de uitkeringsfactor. Dit effect op de uitkeringsfactor geldt overigens voor alle gemeenten, dus ook voor de gemeenten met krimpmaatstaf. In de praktijk houdt dit in dat een gemeente die maar ternauwernood meer dan 1% krimpt, haar marginale voordeel van de maatstaf grotendeels teniet ziet gaan door het tegengestelde effect van de uitkeringsfactor. +/- Bevolkingsdaling gemeente Vlagtwedde In Noord-Oost Groningen is er sprake van soms forse bevolkingsdaling (krimp). In de gemeente Vlagtwedde moeten we een onderscheid maken tussen bevolkingsomvang met en zonder bewoners van AZC, uitzetcentra etc. Zonder die laatste groep is er sprake van een bevolkingsdaling van 7% in de laatste 10 jaar (bron: CBS). Intussen gaat de bevolkingsdaling van de oorspronkelijke bevolking met een normale status gewoon door (nog 3% tot 2020, bron: CBS). De belangrijkste kenmerken van de bevolkingsdaling van de oorspronkelijke bevolking zijn vergrijzing en ontgroening.
Wat betekent dit voor de gemeente Vlagtwedde Per 2011 werd een tijdelijke krimpmaatstaf voor 5 jaar in het gemeentefonds geïntroduceerd. Op basis van de hiertoe ontwikkelde criteria voor uitkering maakt onze gemeente hier ook aanspraak op. Er zijn overigens geen bestedingsvoorwaarden aan de uitkering verbonden, terwijl deze uitkering een tijdelijk karakter heeft met een beperkte doelgroep en over 5 jaar door definitieve besluitvorming wordt gevolgd. We moeten ons wel realiseren dat een daling van de bevolking ook een negatieve impact heeft op de algemene uitkering. De “extra” krimpuitkering is dus ook een compensatie voor het verlies aan middelen uit de Algemene uitkering. Het gehele bedrag kan dan ook zeker niet worden gebruikt voor het creëren van een voorziening voor krimpmaatregelen. Uitgaande van de toen bekende gegevens werd in de begrotingsparagraaf berekening opgenomen:
2013 de volgende
Vergelijking van het inwoneraantal in het uitkeringsjaar verminderd met het inwoneraantal van 7 jaar geleden minus 1 % levert het volgende beeld op: 2012
(-/- 2005)
16.259 -/- (16.525 x 0.99 = 16.360)
= -/- 106
2013
(-/- 2006)
16.259 -/- (16.612 x 0,99 = 16.446)
= -/- 187
2014
(-/- 2007)
16.259 -/- (16.600 x 0,99 = 16.599)
= -/- 340
2015
(-/- 2008)
16.259 -/- (16.325 x 0,99 = 16.162)
= +/+ 97
Deze tijdelijke maatstaf beloopt in: 2012 - 106 inw. x € 397,63 (in basis) x 1,496 (accres) 2013 - 187 inw. x € 397,63 (in basis) x 1,475 (accres) 2014 - 340 inw. x € 397,63 (in basis) x 1,481 (accres) 2015 - 0 inw. x € 397,63 (in basis) x 1,454 (accres)
146
is € 62.906 (juni circulaire 2012) is € 109.606 is € 103.056 is € 0
Paragraaf 9
Krimpparagraaf
De basis voor de herberekening Op 1 januari 2012 hadden we een inwoneraantal van 16.259. Zouden we echter rekening houden met demografische ontwikkelingen in deze regio en daarbij uitgaan van de prognose van de bevolkingsopbouw van het CBS (statline.cbs.nl) dan dalen we tot 2015 met 77 inwoners per jaar. Daarnaast moeten we asielzoekers die een half jaar in onze gemeente verblijven verplicht opnemen in onze gemeentelijke basisadministratie (GBA). Maar op dit moment (1 januari 2013) is ons inwoneraantal in werkelijkheid echter 16.132. Dat gegeven is de basis voor onderstaande berekening. Uitgaande van de vaste gegevens voor 2012 en 2013 komen we tot onderstaande krimpuitkering voor beide jaren. Voor de geprognosticeerde krimpuitkering daarna gaan we uit van het werkelijk aantal inwoners op 1 januari 2013. Dit leidt tot de volgende krimpuitkering: Vergelijking van het inwoneraantal in het uitkeringsjaar verminderd met het inwoneraantal van 7 jaar geleden minus 1 % levert het volgende beeld op: 2012
( -/-2005)
16.259 -/- (16.525 x 0,99 = 16.360)
= -/- 101
2013
( -/-2006)
16.132 -/- (16.612 x 0.99 = 16.445)
= -/- 313
2014
( -/-2007)
16.132 -/- (16.600 x 0,99 = 16.434)
= -/- 302
2015
( -/-2008)
16.132 -/- (16.325 x 0,99 = 16.162)
= -/- 30
De herberekening voor 2012 en 2013 alsmede de geprognosticeerde uitkering voor 2014 e.v. jaren: 2012 - 101 inw. x € 397,63 (in basis) x 1,505 (accres) is € 60.442 (sept. circulaire 2013). 2013 - 313 inw. x € 397,63 (in basis) x 1,447 (accres) is € 180.091 (dec. circulaire 2013). 2014 - 302 inw. x € 397,63 (in basis) x 1,488 (accres) is € 178.685 2015 - 30 inw. x € 397,63 (in basis) x 1,440 (accres) is € 17.778 Besloten is de ontvangen bijdrage over 2011 te storten in een “Bestemmingsreserve Krimpmaatregelen”. De bijdragen voor 2012 e.v. jaren worden in de betreffende dienstjaren ingeboekt als Algemeen dekkingsmiddel.
Onderzoek Na vijf jaar moet er een duidelijk beeld zijn van de financiële gevolgen van bevolkingsdaling voor gemeenten. Hiervoor wordt onderzoek gedaan bij de gemeenten die extra geld krijgen. Het Ministerie van BZK vraagt de gemeenten om met ingang van 2011 op vrijwillige basis in hun begrotingen en rekeningen een “krimpparagraaf” op te nemen. Een krimpparagraaf kan namelijk een goed instrument zijn voor het formuleren van een integrale visie op de aanpak van de gevolgen van krimp. Daar de kosten van krimp op meerdere beleidsterreinen/programma’s van een gemeente betrekking kunnen hebben, dienen de deelnemende gemeenten met ingang van 2011 in zowel begroting als jaarrekening een krimpparagraaf op te nemen. Op basis van een reeks van krimpparagrafen kan vervolgens een goed beeld ontstaan van de kosten van krimp, beleidsvoornemens en –realisaties. Dit kan verder bijdragen aan een goed inzicht in de gevolgen van krimp. Het actieplan bevolkingsdaling specificeert vier soorten financiële gevolgen van krimp: kosten van herstructurering woningvoorraad (herstructureringskosten); kosten herinrichting openbare ruimte (herinrichtingskosten); kosten van concentratie van voorzieningen (concentratiekosten); kosten voor het behoud en de bevordering van de sociaaleconomische vitaliteit. Het ministerie van BZK verzoekt ons om bij het inrichten van de krimpparagraaf deze vierdeling te hanteren. De looptijd van het onderzoek is evenals bij de krimpmaatstaf 5 jaar. Herstructureringskosten woningvoorraad In 2013 zijn lokaal nog geen nieuwe prestatieafspraken met de lokaal opererende corporaties gemaakt. Wel is er in regionaal verband gewerkt aan regionale prestatieafspraken. Deze zijn eind 2013
147
Paragraaf 9
Krimpparagraaf
ondertekend. Ondertekenende partijen zijn: provincie Groningen, de zeven oost Groninger gemeenten, de corporaties Groninger huis, Lefier, Acantus en Woonzorg Nederland. Daarnaast hebben een aantal zorgpartijen (o.a. Meander en Oosterlengte) deze prestatieafspraken mede ondertekend. Er zijn afspraken gemaakt op een achttal thema’s. Deze betreffen: Opvang van gevolgen van het scheiden wonen en zorg; Passendheid van de sociale huurwoningvoorraad; Duurzaamheid en woonlasten; Verkoop sociale huurwoningen; Participatie en leefbaarheid; Krimp op termijn; Verdunningsopgave; Regionale afstemming. Deze afspraken worden gebruikt voor de opzet van het lokale Woonplan. Hiervoor zijn de eerste stappen gezet in 2013. Samen met de lokale corporaties en welzijn- en zorginstellingen, zullen lokale prestatieafspraken op deze acht afspraken worden gemaakt. Ten behoeve van het lokale Woonplan is eind 2013 gestart met een woningmarktonderzoek, samen met de gemeente Bellingwedde. Hierin wordt bekeken hoe de huidige woningmarkt functioneert en welke opgaven er te verwachten zijn in de toekomst. In het eerste kwartaal van 2014 is dit onderzoek gereed. Het project wat in 2011 gestart is, Waardebehoud Onroerend Goed, heeft ook afgelopen jaar positieve resultaten laten zien. Eén woning is aangekocht en wordt gesloopt. De grond zal in eigendom komen van de gemeente. Een viertal andere woningen zijn in samenwerking met de eigenaren door de stichting opgeknapt. Herinrichtingskosten openbare ruimte Door de bevolkingsdaling zijn op meerdere plekken open plekken ontstaan. In het afgelopen jaar is op drie open plekken gewerkt aan een permanente oplossing. In Vlagtwedde, wordt samen met een werkgroep bestaande uit bewoners, gewerkt aan een invulling van de locatie ‘De Clockeslach’. In Sellingen wordt een open plek toegevoegd aan de MFA Sellingen. En in Ter Apel wordt door een nieuw opgerichte buurt- en speeltuinvereniging, samen met Acantus en de gemeente gewerkt aan de invulling van een terrein van 10.000 m2. Concentratiekosten van voorzieningen In 2013 is definitief besloten om de MFA te Sellingen te realiseren. Een budget is hiervoor beschikbaar gesteld en het ontwerp is definitief gemaakt. Daarnaast is gestart met een eerste inventarisatie van de gemeentelijk gefinancierde voorzieningen. Besloten is om in 2014 een accommodatiebeleid te maken waarin ook onderzocht zal worden of afstoten / privatiseren mogelijk is. Kosten voor het behoud en de bevordering van de sociaaleconomische vitaliteit. In de tweede helft van 2013 is voor elk dorp een dorpsanalyse gemaakt, volgens de ‘activerende dorpsmethode’. Dit op basis van het thema ‘Leefbare dorpen’ uit de visie ‘Wonen en Leven’. Veel zaken worden door de bewoners als positief ervaren. Toch zijn er meerdere punten waar verbetering in aan te brengen is. Een aantal is al opgelost door bewoners, een aantal via (bewoners)werkgroepen. In de loop van 2014 zullen concrete resultaten zichtbaar worden. Ook is het fonds ‘Wonen en Leven’ opgericht. In 2013 is hier door een aantal verenigingen of stichtingen al aanspraak op gedaan.
Tenslotte Met de introductie van de krimpmaatstaf wordt invulling gegeven aan het kabinetsbeleid op het gebied van bevolkingsdaling. Via de krimpmaatstaf ontvangen gemeenten, die te maken hebben met een substantiële bevolkingsdaling, een tegemoetkoming in de transitiekosten waarvoor zij zich als gevolg van deze krimp eventueel geplaatst zien. BZK heeft begin 2013 een onderzoek laten uitvoeren door bruno steiner advies. Doel is geweest om het informatiegehalte van de krimpparagrafen in de gemeentelijke begrotingen en rekeningen 2011/13 te verhogen. Deze informatie zou een rol kunnen spelen bij het evalueren van de tijdelijke krimpmaatstaf, in het bijzonder of hij na 2015 moet worden gecontinueerd. Uitsluitsel hierover zal in de meicirculaire van 2015 worden gegeven.
148
m~ê~Öê~~Ñ=NM==
=
fåîÉëíÉêáåÖëéêçàÉÅíÉå=
^äÖÉãÉÉå= In deze paragraaf worden de bestuurlijk relevante investeringsprojecten weergegeven.
fåîÉåí~êáë~íáÉë=jfm=éêçàÉÅíÉå= Om een volledig beeld te krijgen van de projecten binnen de gemeente Vlagtwedde kunnen limitatief de volgende acties worden omschreven. Lopende en nieuwe MIP-projecten met betrokkenheid afd. Samenleving MIP project 804: verharding parkeerplaats VV Westerwolde De werkzaamheden zijn afgerond. De financiële afwikkeling met de v.v. Westerwolde moet nog plaatsvinden.
Mip-project 903: verenigingsondersteuning Dit budget is beschikbaar voor ondersteuning en stimulering van bewegingsactiviteiten. Hieruit zijn twee activiteiten ondersteund.
Mip project 904: sportstimulering Dit budget is ook in 2013 ingezet voor de uitvoering van net NASB project.
Mip project 905: kleedvoorzieningen sportparken Ter Apel/Vlagtwedde De kleedvoorzieningen op beide sportparken zijn inmiddels aangepast/uitgebreid waarmee dit project is afgerond.
Mip project 908: verbetering en uitbreiding VVE Het project kan worden afgesloten. Het restant van het exploitatieoverschot 2012 Stichting Rzijn peuterspeelzaalwerk ad. € 53.617 is teruggevorderd en kan worden gestort in een nieuw te vormen bestemmingsreserve “Jeugdzorg en educatie”.
Mip 1002B verbeteren sportparken Ter Apel en Sellingen Dit project is inmiddels gerealiseerd en opgeleverd.
Mip project 1114: haalbaarheidsonderzoek MFA Sellingen Krediet afgesloten bij zomernota 2013.
Mip project 1316: restauratie/inrichting Barak en terrein de Beetse De werkzaamheden zijn in 2013 gestart en zullen in 2014 worden afgerond.
Mip project 1317 nieuwe locatie manege Ter Apel Doorgeschoven naar 2014.
Mip project 1320: voorbereidingskrediet MFA Sellingen Na uitvoerige gesprekken met de participanten te hebben gevoerd over hoe zij zich zelf zien in de MFA en waar kansen tot samenwerking liggen, is deze input verwerkt in een voorlopig ontwerp (VO). Dat VO is vervolgens aan de gebruikers (december 2013), de gemeenteraad (december 2013) en (in januari 2014) aan ouders en omwonenden gepresenteerd. Het enthousiasme is groot. Uit die presentaties kwamen enkele aandachtspunten die begin 2014 nader worden verkend.
Lopende en nieuwe investeringen afd. Samenleving Inrichting gymlokaal AZC Project afgesloten bij zomernota 2013.
149
m~ê~Öê~~Ñ=NM==
=
fåîÉëíÉêáåÖëéêçàÉÅíÉå=
MFA optimalisering klimaat De uitvoering van het projectplan is in 2013 voortvarend ter hand genomen, maar is nog niet afgerond. Onder andere door vertraging van leveranties. De financiële afwikkeling vindt waarschijnlijk plaats in het voorjaar van 2014. Naar verwachting wordt het krediet niet overschreden.
Oude Stelmakerij De restauratie is gereed. Zie ook programma 6.
Jongeren ontmoetingscentrum Ter Apel Krediet afgesloten bij zomernota 2013.
Duurzame woningaanpassing Het betreft hier de verstrekte woonvoorzieningen van € 5.000 en hoger (product Wmo64620020, categorie 61001). Deze investeringen worden gekapitaliseerd (omgeslagen over 25 jaar). Aangezien aanvragen van burgers voor dure woningaanpassingen per jaar aanzienlijk kunnen fluctueren, worden grote uitschieters in de begroting dankzij de methodiek van kapitaliseren voorkomen.
Lening opstartkosten Sociale Dienst Bellingwedde Dit krediet is in 2013 volledig benut en kan daarmee worden afgesloten. In 2013 heeft de eerste aflossing met rente plaatsgevonden vanuit de vergoeding die Bellingwedde aan Vlagtwedde ter beschikking stelt. Het krediet zal daarmee in vijf jaar worden terugbetaald.
OBS W. Lodewijk. Permanente uitbreiding Er zijn enkele tegenvallers geweest tijdens het traject (o.a. asbestverwijdering). Krediet kan worden afgesloten.
Herinrichting schoolplein de klimop Krediet kan worden afgesloten.
H.Gerardus, vervanging dakbedekking Loopt nog. Wordt in het voorjaar 2014 afgewikkeld.
Renovatie douche + gevelkachel W. Lodewijckschool Loopt nog. Wordt in het voorjaar 2014 afgewikkeld.
RK Bonifatius, verbouwing Wordt in het voorjaar 2014 afgewikkeld.
H. Gerardus, verbouwing Wordt in het voorjaar 2014 afgewikkeld.
Eerste inrichting noodlokalen OBS de Vlinder Dit project kan worden afgesloten.
Hekwerk de Vlinder Dit project loopt nog en wordt begin 2014 afgerond.
Lopende en nieuwe MIP-projecten met betrokkenheid afd. Facilitaire Zaken MIP project 1006: aanpassing en herinrichting archiefbewaarplaats Na een doorlopen aanbestedingsprocedure is met de uitvoering van dit project begonnen, dit in afstemming met de Archiefinspectie. De uitvoering loopt naar verwachting door tot medio 2014.
MIP project 1112: optimalisatie werk- en vergaderruimtes gemeentehuis Project is gereed.
150
m~ê~Öê~~Ñ=NM==
=
fåîÉëíÉêáåÖëéêçàÉÅíÉå=
MIP project 1203: verplaatsing Tourist Information Ter Apel Project is afgerond, gerealiseerd en opgeleverd.
MIP project 1205: brugbediening op zondag Met ingang van 2012 is de bediening op zondag structureel ingevoerd.
MIP project 1209: kruitkelders Vesting Bourtange Het krediet is goedgekeurd door de raad. Het bestek en de bestekstekening zijn gereed. De omgevingsvergunning wordt aangevraagd. Uitvoering zal plaatsvinden in het 2e kwartaal 2014.
MIP project 1322 vervanging asbest dakplaten werkplaats Sellingen Alle voorbereidende werkzaamheden zijn afgerond en de met de feitelijke vervanging wordt gestart direct na de winterperiode.
Lopende en nieuwe investeringen met betrokkenheid afd. Facilitaire Zaken Renovatie kleedgelegenheid Moekesgat Is afgerond.
Raadsinformatiesysteem Er wordt op dit moment gewerkt aan een raadsvoorstel waarin het college positief advies geeft voor het invoeren van live raadsbeelden.
ICT samenwerking Stadskanaal Dit project is afgerond en het investeringskrediet kan worden afgesloten.
Herinrichting raadzaal Er moet nog een verrekening plaatsvinden met een leverancier en er is nog sprake van een laatste ingehouden termijn van een leverancier vanwege de levering van een ondeugdelijke lichtspot.
Vloerbedekking gemeentehuis Is afgerond.
Openbaar toilet Ter Apel Is afgerond. Zie ook MIP 1203.
Vervanging dak gemeentehuis Is afgerond.
Vervanging noodstroomaggregaat Is afgerond.
Verduurzaamheid verlichting gemeentehuis Is afgerond.
Zonnepanelen gemeentehuis Is afgerond.
Lopende en nieuwe investeringen met betrokkenheid afd. Middelen en Advies Conversie belastingapplicatie Eind 2013 zijn de voorbereidingen gestart voor de conversie van de belastingapplicatie. Het krediet zal uiterlijk bij de zomernota 2014 worden afgesloten.
151
m~ê~Öê~~Ñ=NM==
=
fåîÉëíÉêáåÖëéêçàÉÅíÉå=
Lopende en nieuwe MIP-projecten met betrokkenheid afd. Publiekszaken Mip project 406 Digitalisering burgerlijke stand Het project is aanbesteed en de uitvoering ervan loopt. De akten van de Burgerlijke Stand, persoonskaarten en Bevolkingsregisters worden in gescand en naar verwachting is dit project medio 2014 afgerond.
MIP project 1007: realisatie Nationaal Uitvoeringsprogramma Het betreft hier een restant krediet dat is gereserveerd voor de aanschaf en inrichting van een Mid-office en software voor het klantcontactcentrum binnen de frontoffice van de gemeente. De afgelopen periode heeft een oriëntatie op de verschillende mogelijkheden plaatsgevonden en de verwachting is dat daadwerkelijke realisatie zal plaatsvinden in 2014.
Lopende en nieuwe MIP-projecten met betrokkenheid afd. Ruimte MIP project 205: woonplan 2002-2010 Is in 2012 afgewikkeld en kan afgevoerd worden.
MIP project 218: verkeers- en vervoersplan voor de hele gemeente Op basis van een uitgebreide consultatie is een conceptplan inclusief kostenramingen opgesteld. In maart 2014 zal dit plan in een informatieve raadsvergadering worden gepresenteerd.
MIP project 245: dagrecreatieve functie Moekesgat Zie Mip project 1206.
MIP project 252: uitvoering beleidsplan openbare verlichting De verlichting van de Markt in Ter Apel en de Willem Lodewijkstraat te Bourtange zijn vervangen. De ad hoc vervanging van versleten lichtmasten is uitgesteld om de vervanging planmatig te kunnen doen binnen het verduurzamingsproject MIP 1201.
MIP project 302: herziening bestemmingsplan buitengebied Het bestemmingsplan Buitengebied is vastgesteld. In verband met enkele op onderdelen noodzakelijke herzieningen dient een aanvullend krediet aangevraagd te worden.
MIP project 334: invoeren groenbeheerkaart Het project is gekoppeld aan de MIP projecten 335 (wegenkaart), 1311 (overige kaarten) en 1312 (grootschalige basiskaart topografie). November 2013 zijn de kredieten goedgekeurd en is de uitvoering gestart.
MIP project 335: invoeren wegenbeheerkaart Zie project 334.
MIP project 426: herziening 7 oude bestemmingsplannen Bestemmingsplannen zijn vastgesteld. Het krediet wordt afgesloten.
MIP project 606: verbeteren waterkwaliteit Moekesgat Zie Mip project 1206.
MIP project 607: oeverbescherming en pomp vesting Bourtange In 2013 is een proefstuk aangelegd met oeverbescherming van wilgentenenmatten als optie voor de uitvoering van de laatste fase. In het voorjaar van 2014 wordt dit geëvalueerd een besluit genomen over het gevolg.
MIP project 702: regionale waterplan Westerwolde Het baggeren en de overdracht van watergangen binnen de bebouwde kom zijn met het Waterschap uitgewerkt. De financiering van een en ander is voorgesteld in het GRP 2014-2018.
152
m~ê~Öê~~Ñ=NM==
=
fåîÉëíÉêáåÖëéêçàÉÅíÉå=
MIP project 703: diverse projecten Provinciaal Meerjarenprogramma 2007-2013 Voor dit budget worden verschillende bijdragen als cofinanciering in het kader van Leader projecten bekostigd. Dit project is afgerond. In het kader van nieuwe aanvragen Leader is aan de raad wederom een krediet voor een aantal jaren gevraagd. Deze zal meegenomen worden bij de MIP afweging voor 2015.
MIP project 801: herinrichting Nederveen Cappelstraat De planvorming is afgerond. Onderdelen hierbij zijn: Aanpassing van de kruising Havenstraat en veilige “smok en vot” zones bij de Vlinder, Hoeksteen en Kiekeboe. De uitvoering wordt in 2014 gestart.
MIP project 802: verbeteren toegankelijkheid openbare ruimte Zie programma 3. Duurzame en veilige leefomgeving.
MIP project 804: verharding parkeerplaats v.v. Westerwolde Het project is door de vereniging en de gemeente succesvol afgerond.
MIP project 805: bermenplan Voorbeetseweg, Bosweg en Wollinghuizerweg tot Renneborg zijn door het werkgelegenheidsproject Werken aan de Weg voorzien van een bermversteviging. In het kader van het verkeers- en vervoersplan zijn de bermen aan de orde geweest. Op basis van die bevindingen wordt gewerkt aan een MIP-voorstel.
Mip project 806: toegankelijkheid openbaar busvervoer In 2013 zijn 14 bushaltes voor minder validen aangepast. De abri’s bij de gemeentelijke bushaltes zijn vervangen. Het project is nagenoeg gereed. Bij de herinrichting van de Nederveen-Cappelstraat zullen de laatste twee bushaltes aangepast worden.
MIP project 902: reconstructie Willem Lodewijkstraat Bourtange De entree tot de vesting Bourtange is voorzien van nieuwe verharding, laanbeplanting en energiezuinige verlichting.
MIP project 1000: parkeerterrein Mansholtpark Het project is gereed. Er wordt al goed gebruik gemaakt van de nieuwe voorzieningen.
MIP project 1100: baggeren en aanleg oeverbeschoeiing Veelerdiep Zie MIP 1109 Uitvoering baggerplan.
MIP project 1103: opwaarderen bossingel B.B.-dorp Ter Apel De werkzaamheden zullen in het plantseizoen 2013-2014 worden uitgevoerd.
MIP project 1104: reconstructie Princessebuurt De wensen en ideeën van bewoners zijn geïnventariseerd en verwerkt in een reconstructieplan. Een nieuwe, gescheiden riolering maakt deel uit van het plan en wordt gefinancierd uit het nieuwe GRP. Het plan zal in de loop van 2014 worden uitgevoerd.
MIP project 1109: uitvoering baggerplan De kosten van het baggeren van watergangen, mits riool gerelateerd, zijn begroot en opgenomen in het GRP 2014-2018. Indien dit vGRP in februari 2014 door de raad wordt goedgekeurd, zal het waterschap met de uitvoering starten. Daarna zal overdracht van de watergangen plaatsvinden.
MIP project 1201: verduurzamen van de openbare verlichting De uitvoering is opgedeeld in fasen. De eerste twee fasen (diverse locaties) zijn voorbereid. De eerste fase is in november 2013 aanbesteed en zal in januari 2014 in uitvoering gaan. De tweede fase wordt in januari 2014 aanbesteed.
153
m~ê~Öê~~Ñ=NM==
=
fåîÉëíÉêáåÖëéêçàÉÅíÉå=
MIP project 1204: herinrichting terrein tussen ’s Lands Huys, Turfschuur, Rosmolen en Kapiteinslogement (Brouwhuysplein) Dit project is opgeleverd. We wachten nu op de afwikkeling van de leadersubsidie.
MIP project 1206: transformatie omgeving Moekesgat (inclusief MIP 245 en 606) In 2013 is de herontwikkeling van Moekesgat in een stroomversnelling gekomen. De raad heeft besloten om de herontwikkeling van het gebied te starten met een nieuwe camping op het oude kampeerterrein. In de tweede helft van het jaar is gewerkt aan een overeenkomst met de gekozen ondernemers en zijn plannen gemaakt voor de invulling van het terrein en de voorzieningen. De camping met bijbehorend Beach café zal in 2014 geopend worden. In 2014 zal ook een start gemaakt worden met het opwaarderen van de openbare ruimte.
MIP project 1207: N366, traverse gemeente Vlagtwedde Het plan voor de aansluiting Westerstraat is door de raad goedgekeurd. Alle aansluitingen zijn technisch uitgewerkt en worden binnenkort aanbesteed. De aansluiting naar Duitsland is nog in overlegstadium.
MIP project 1301: actualiseren en effectueren woonschepenbeleid In 2013 heeft voorbereidend werk plaatsgevonden, zodat in januari 2014 de nieuwe verordening Woonschepen inclusief een liggeldverordening in werking treedt. Ook vinden in 2014 een aantal civiel technische werkzaamheden plaats, onder andere aansluiting op het riool en aanpassingen van de elektriciteit.
MIP project 1302: Burgerparticipatie In september is het Fonds ‘Wonen en Leven’ vastgesteld. Hiermee kunnen bewoners (organisaties) cofinanciering aanvragen voor activiteiten en projecten die betrekking hebben op de leefbaarheid in hun directe woon- en leefomgeving. Ook wordt hiermee het externe spoor met bewoners gefinancierd in de vorm van een dorpscoach.
MIP project 1304: herinrichting Raboplein Vlagtwedde Het plein is in november gereed gekomen en met bewoners en belanghebbenden feestelijk geopend.
MIP project 1305: herinrichten plein Molenweg/Omloop Doorgeschoven naar 2014.
MIP project 1306: onderzoek saneren gemeentelijke gronddepots Project is nog niet gestart.
MIP project 1307: nota onderhoud openbare ruimte Het krediet is in november 2013 goedgekeurd. De uitvoering is gestart.
MIP project 1309: groot onderhoud Hassebergerweg Doorgeschoven naar 2014.
MIP Project 1310: groen lint, wandelpaden Ruiten Aa (Simone) In 2013 is de herontwikkeling van Moekesgat in een stroomversnelling gekomen. De raad heeft besloten om de herontwikkeling van het gebied te starten met een nieuwe camping op het oude kampeerterrein. In de tweede helft van het jaar is gewerkt aan een overeenkomst met de gekozen ondernemers en zijn plannen gemaakt voor de invulling van het terrein en de voorzieningen. De camping met bijbehorend Beach café zal in 2014 geopend worden. In 2014 zal ook een start gemaakt worden met het opwaarderen van de openbare ruimte.
MIP project 1311: digitalisering kaartkoppeling en actualisering onderhoudsprogramma’s Zie MIP project 334.
154
m~ê~Öê~~Ñ=NM==
=
fåîÉëíÉêáåÖëéêçàÉÅíÉå=
MIP project 1312: basisregistratie grootschalige topografie Zie MIP project 334.
MIP project 1315: Aanpak verkeersonveilige kruisingen De rotonde Havenstraat-Stationsstraat en de plateaukruising Stationsstraat-Oude Weg zijn gereed.
MIP project 1324: verkeersveilige schoolomgeving Doorgeschoven naar 2014.
Lopende en nieuwe investeringen afd. Ruimte Ontsluitingsweg COA Ter Apel Het project wordt in samenhang met de aansluiting N366/Westerstaat meegenomen.
Reconstructie Westerstraat Behoudens enkele afrondende werkzaamheden gereed.
Herinrichting Dr. P. Rinsemastraat Vlagtwedde De herinrichting van het plein voor het nieuwe appartementencomplex is gereed. Tevens is het carillon teruggeplaatst en heeft de Wilhelminaboom een nieuwe plaats gekregen.
Hoofdstraat Ter Apel De voorbereiding van dit project is eind 2013 opgestart. Het project is medio 2014 gereed.
Reconstructie Ter Apelkanaal De afronding van de herinrichting bestaat uit het aanbrengen van rabatstroken op de rijweg om het gevoel van onveiligheid weg te nemen. Het parkeren zal worden verbeterd door het verwijderen van parkeerbanden en getracht wordt om rommelhoekjes op te ruimen. Aan bewoners is gevraagd om persoonlijke wensen (bijv. een extra parkeerplaats) door te geven. Naar verwachting zal het werk in 2014 worden uitgevoerd.
Onderzoek OV Buitengebied De uitvoering is gereed, rapport “Groen licht in Westerwolde“ is dit voorjaar aan de raad aangeboden. Het dient als uitgangspunt bij de verduurzaming van de openbare verlichting.
Verduurzaamheid openbare verlichting Voor de uitvoering hiervan is een plan gemaakt welke in 3 jaarschijven wordt uitgevoerd. De eerste fase is in uitvoering.
Bruggen/oevers vm. Stad Groningen In de Nota Onderhoud Openbare Ruimte zal een aangepaste onderbouwing van de onderhoudsplanning opgenomen worden. Dit restant krediet zal daarin meegenomen worden. Deze nota is medio 2014 gereed.
Koppeling Runde-Ruiten Aa Het project verloopt gestaag en voorspoedig.
Westerwolde schoon In 2014/2015 volgt uitvoering baggeren en beschoeiing Bourtangerkanaal in combinatie met restant MIP 702 (Waterplan). Een voorstel zal in april 2014 aan de raad worden voorgelegd. Bij goedkeuring kan het project uitgevoerd worden door het Waterschap en het water worden overgedragen.
GRP 2008-2012 Dit krediet behelst het gehele uitvoeringsplan van het GRP. Een aantal maatregelen daarvan zijn nog in uitvoering of in voorbereiding.
155
m~ê~Öê~~Ñ=NM==
=
fåîÉëíÉêáåÖëéêçàÉÅíÉå=
Stimuleringsleningen woningverbetering Sinds begin 2013 in werking. Recentelijk heeft hierover een tussenevaluatie plaatsgevonden.
VROM startersleningen Zie stimuleringslening.
Terra Mora In december heeft de startbijeenkomst voor het project plaatsgevonden. Er is eindelijk duidelijkheid over de toekenning van een subsidie van SNN. Het project wordt onder leiding van Groninger Landschap in samenwerking met de Stichting Vesting Bourtange uitgevoerd. Naar verwachting is het in 2015 gereed.
156
m~ê~Öê~~Ñ=NN=
=
fåíÉêÄÉëíììêäáàâ=íçÉòáÅÜí=
fåäÉáÇáåÖ= Voor het eerst treft u in de jaarrekening een hoofdstuk in het kader van het Interbestuurlijk Toezicht (verder: IBT) aan. Dit hoofdstuk zal vanaf nu een vast onderdeel vormen van zowel de jaarrekening als van de begroting. Het IBT geldt voor de gebieden: - Financiën, Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) - Ruimtelijke ordening, - Huisvesting statushouders, - Monumenten en Archeologie; - en Archief.
Achtergrond Op 1 oktober 2012 is de wet Revitalisering Generiek Toezicht van kracht geworden. Deze wet bevat een aantal fundamentele wijzigingen van het interbestuurlijk toezicht. Kernpunten van de nieuwe wet is dat het toezicht van provincies op gemeenten soberder en risicogerichter is geworden. Een ander belangrijk punt is, dat het in eerste instantie niet aan de toezichthouder, maar aan vertegenwoordigende organen als gemeenteraad en Provinciale Staten is om in het kader van de horizontale verantwoording toezicht te houden op de uitvoering van taken (vooral taken in medebewind) door de colleges. Basisuitgangspunt is dat de provincie niet meer hoeft te weten dan de raad behoort te weten. Voor de provincie is het belangrijk dat de gemeenteraden nadrukkelijk hun verantwoordelijkheid in het kader van het nieuwe interbestuurlijk toezicht oppakken. Pas wanneer dit gebeurt kunnen zij hun inzet als toezichthouder ook daadwerkelijk naar een lager niveau brengen. Daarnaast hecht de provincie aan duidelijke informatie vanuit de colleges naar de gemeenteraden. Die duidelijkheid bestaat er uit, dat de gemeenteraad in termen van goed, matig, slecht (of groen, oranje, rood) door de colleges worden geïnformeerd. Verderop zullen per vakgebied de criteria voor groen, oranje en rood uiteen worden gezet. Daarna zal een eerste verantwoording per vakgebied worden afgelegd. Deze verantwoording zal tevens worden toegezonden aan de provincie. De provincie zal beoordelen of het college juist naar de raad heeft verantwoord. Hiervan zal door de provincie een terugkoppeling worden gegeven. Deze terugkoppeling zal ter informatie worden toegezonden aan de raad en worden verwerkt in de volgende rapportage.
Proefjaar 2013 Het kalenderjaar 2013 betrof voor de provincie en gemeenten een proefjaar om te zien hoe het IBT ingericht kon worden. Na de jaarrekening bleek dat gemeenten hele verschillende invullingen hadden gegeven en dat dit weer afweek van de provinciale verwachtingen. In samenwerking met de werkgroep coördinatoren en vakinhoudelijke ambtenaren is gewerkt aan nieuwe toetskaders. Deze nieuwe kaders variëren van een kleine aanscherping, naar volledig nieuwe en uitgebreidere toetskaders. Groen, oranje of rood Zoals hiervoor al aangegeven zal de status van de gemeente op de diverse vakgebieden worden samengevat in één woord. Goed, matig of slecht. De provincie heeft hier drie kleuren aan verbonden: groen, oranje of rood. De criteria die leiden tot een bepaalde kwalificatie zullen hieronder -in verkorte versie- worden opgenomen nu het IBT voor het eerst in de jaarrekening is opgenomen. In de volgende verantwoordingen zullen deze criteria als bijlage worden gevoegd.
157
m~ê~Öê~~Ñ=NN=
=
fåíÉêÄÉëíììêäáàâ=íçÉòáÅÜí=
dÉÄáÉÇÉå= NK=cáå~åÅáØå=
In het kader van IBT zijn toetsingscriteria financieel toezicht ontwikkeld zoals in onderstaande tabel is weergegeven: Toezichtregime LAAG -> GROEN
(repressief toezicht) 1.De begroting is structureel en reëel in evenwicht en 2.Uit meerjarenraming is aannemelijk dat dit evenwicht wordt gecontinueerd en 3.Er is voor zover bekend geen sprake van bestuurlijke relevante onderwerpen die de financiële positie substantieel nadelig kunnen beïnvloeden. 1
Intensiteit toezicht: Laag - Begroting vergt geen goedkeuring - Regulier ambtelijk en bestuurlijk contact - Monitoren begrotingswijzigingen - Themaonderzoeken - Onderzoek programmarekening met accountantsverslag - Opvragen nota’s deelonderwerpen financiële positie
Toezichtregime MIDDEL -> ORANJE
Toezichtregime HOOG -> ROOD
(repressief toezicht)
(preventief toezicht)
1. De begroting is structureel en reëel in evenwicht. Uit meerjarenbegroting is nog niet aannemelijk dat dit evenwicht behouden blijft of 2. De begroting is structureel en reëelniet in evenwicht. Uit de meerjarenbegroting is aannemelijk dat dit evenwicht wordt hersteld en/of 3. Er is sprake van één of meer relevante onderwerpen die de financiële positie substantieel nadelig kunnen beïnvloeden. (zie voetnoot 1)
1. De begroting is structureel en reëel niet in evenwicht en 2. Uit meerjarenbegroting is niet aannemelijk dat dit evenwicht wordt hersteld. 3. Ook kan sprake zijn van één of meer bestuurlijk relevante onderwerpen die de financiële positie substantieel nadelig kunnen beïnvloeden. (zie voetnoot 1). Deze onderwerpen bepalen mede de intensiteit van toezicht.
Intensiteit toezicht: Middel
Intensiteit toezicht: Hoog
- Begroting vergt geen goedkeuring - Verdiepingvragen rondom meerjarige financiële problematiek - Intensivering ambtelijk en bestuurlijk contact - Monitoren van herstelmaatregelen / begrotingswijzigingen - Het zijn van sparringpartner - Themaonderzoeken - Onderzoek programmarekening met accountantsverslag - Opvragen nota’s deelonderwerpen financiële positie
- Goedkeuring begroting / begrotingswijzigingen noodzakelijk - Besluit inrichting toezichtregime - Intensivering ambt en bestuurlijk contact - Verdiepingsvragen rondom financiële problematiek - Afspraken rondom termijn herstel - Monitoren van herstelmaatregelen - Het zijn van sparringpartner - Themaonderzoeken - Opvragen nota’s deelonderwerpen - Facultatief: het houden van een begrotingsscan - Onderzoek programmarekening met accountantsverslag
Uit dit overzicht blijkt globaal aan welke criteria een gemeente moet voldoen om voor repressief toezicht in aanmerking te komen en wanneer een gemeente onder het preventieve toezicht wordt geplaatst. Ook kan op grond van deze criteria een oordeel gegeven worden over de gemeente en kan de gemeente concluderen hoe het financieel toezicht in grote lijnen zal worden uitgevoerd (intensiteit).
1
Hier kan worden gedacht aan de jaarrekening, het weerstandsvermogen, de grondexploitatie of andere onderwerpen.
158
m~ê~Öê~~Ñ=NN=
=
fåíÉêÄÉëíììêäáàâ=íçÉòáÅÜí=
Er worden in het kader van het IBT 7 toetsingscriteria toegepast om te komen tot een oordeel goed matig - slecht . De 7 toetsingscriteria zijn de volgende: 1
Begrotingsjaar structureel en reëel in evenwicht (sluitend, oordeel van GS) Laatste jaarschijf meerjarenraming structureel en reëel in evenwicht (Oordeel van GS). Weerstandsvermogen (positief / negatief)
goed
goed
5
Onderhoud kapitaalgoederen: (vastgestelde actuele beheerplannen, geen achterstallig onderhoud) Grondexploitatie: (actuele exploitatieopzetten)
6
Toepassing BBV
goed
7
Uitkomsten jaarrekeningen (drie voorgaande jaren)
goed
2 3 4
goed goed
goed
Conclusie: De gemeente Vlagtwedde scoort goed /groen voor het taakveld Financiën. OK=t^_l= Goed: Gemeente voldoet v.w.b. risicovolle vth-taken in voldoende mate aan de beoordelingscriteria.
Matig: Gemeente voldoet v.w.b. risicovolle vth-taken op een aantal aspecten niet in voldoende mate aan de beoordelingscriteria of biedt onvoldoende inzicht.
Slecht: Gemeente voldoet v.w.b. risicovolle vth-taken op meerdere cruciale aspecten niet aan de beoordelingscriteria en/of laat niet voldoende verbetering zien na interventie.
Concrete uitwerking:
Concrete uitwerking:
Concrete uitwerking:
Beleid, probleem- /risicoanalyse 1. Actueel beleid (minimaal vergunningen- en handhavingbeleid inclusief brandveiligheid, protocol bouwplantoetsing, bodembeleid) en probleem- en risicoanalyse (<4 jaar) is beschikbaar voor GS. 2. Beleid bevat doelen en prioriteiten, ambitieniveau is in lijn met capaciteit. 3. Beleid en probleem- en risicoanalyse besteedt aandacht aan de onderkende Wabo-risico’s (asbest, verontreinigde grond, brandveiligheid bij de opslag van gevaarlijke stoffen, constructieve veiligheid en brandveiligheid) en is duidelijk over wat de specifieke gemeentelijke risico’s zijn. Tevens wordt in kader toezicht en handhaving aandacht besteed aan de prioritaire RO belangen: veiligheid/ gezondheid, landschap, natuur en cultuurhistorie Jaarprogramma 4. Voor 1 januari is het jaarlijkse uitvoeringsprogramma vth-taken vastgesteld door B&W aangeboden aan raad en beschikbaar voor GS. 5. Jaarprogramma heeft duidelijke relatie met risico’s, doelen, prioriteiten en evaluatie vorig programma. Beschikbare middelen toereikend voor uitvoering. 6. In jaarprogramma zijn vwb
Beleid, probleem-/risicoanalyse 1. Beleid en/of probleem- en risicoanalyse is niet actueel (>4 jaar) of incompleet. 2. Beleid bevat geen doelen en/of prioriteiten, ambitieniveau is niet in lijn met capaciteit. 3. Beleid en/of probleem- en risicoanalyse besteedt geen of onvoldoende aandacht aan onderkende Wabo-en RO risico’s, geen duidelijkheid over specifieke gemeentelijke risico’s). Jaarprogramma 4. Programma is niet op 1 januari maar wel voor 1 maart vastgesteld door B&W aangeboden aan raad en beschikbaar voor GS. 5. Jaarprogramma roept vragen op (Onduidelijk hoe het programma is afgestemd op de onderkende Wabo-risico’s en gemeentespecifieke risico’s. Geen of onduidelijke relatie met beleidsdoelen, prioriteiten en evaluatie vorig programma vwb risicovolle taken. Beschikbare middelen ontoereikend voor uitvoering programma). 6. Informatie over systematiek en werkzaamheden voor het actueel houden van vergunningen ontbreekt of is onduidelijk. Jaarverslag 7. Verslag is niet op 1 april, of samen met jaarrekening op 15 juli, maar
Beleid, probleem- /risicoanalyse 1. Gemeente heeft geen beleid en/of probleem- en risicoanalyse. Jaarprogramma 2. Gemeente heeft geen (vastgesteld) jaarprogramma of pas na 1 maart vastgesteld door B &W aangeboden aan raad en beschikbaar voor GS. 3. Gemeente heeft onvoldoende personele en financiële middelen om programma uit te voeren en stelt ambitieniveau niet bij. Jaarverslag 4. Gemeente heeft geen jaarverslag of pas na 1 september aangeboden aan raad en beschikbaar voor GS.
159
Intensiteit toezicht: hoog
In het algemeen is er bij toezichtregime rood geen of onvoldoende verbetering nadat er onder toezichtregime oranje al veelvuldig ambtelijke en bestuurlijke contacten zijn geweest Zo mogelijk en wenselijk nog bestuurlijk overleg. Indien geen of onvoldoende effect: interventie volgens de bestuurlijke interventieladder (uiteindelijk bv via inschakelen van adviesbureau op kosten van de gemeente).
m~ê~Öê~~Ñ=NN= vergunningverlening in ieder geval de systematiek en werkzaamheden voor het actueel houden van vergunningen voor risicovolle activiteiten beschreven. Jaarverslag 7. Voor 1 april, dan wel samen met de jaarrekening voor 15 juli, is het jaarverslag vth-taken aangeboden aan raad en beschikbaar voor GS 8. Jaarverslag bevat duidelijke conclusies over mate van uitvoering jaarprogramma, de bijdrage aan beleidsdoelen, de beheersing van risico’s en of beleid, prioriteiten en/of programma bijgesteld dienen te worden.
Intensiteit toezicht: laag
Ambtelijk contact: 1 keer per jaar Steekproef eens per 3 á 4 jaar.
=
fåíÉêÄÉëíììêäáàâ=íçÉòáÅÜí=
wel voor 1 september aangeboden aan raad en beschikbaar voor GS. 8. Jaarverslag roept vragen op (Onduidelijk in hoeverre het programma is uitgevoerd. Onduidelijke of geen evaluatie in hoeverre activiteiten hebben bijgedragen aan het behalen van de beleidsdoelen. Niet duidelijk of risico’s worden beheerst en of bijsturing nodig is van het programma, beleid en/of prioriteiten).
Intensiteit toezicht: gemiddeld
Ambtelijk contact: maatwerk Interventie: ambtelijk verzoek om toelichting op vraagpunten. Als onduidelijkheid blijft, bestuurlijk overleg.
De WABO+-taken zijn per 1 november 2013 overgedragen aan de Omgevingsdienst Groningen (ODG). Bij de Dienstverleningsovereenkomst is als bijlage toegevoegd een notitie waarin is aangegeven welke taken in de periode van 1 november 2013 tot en met 31 december 2014 door de ODG dienen te worden uitgevoerd. Dit kan worden beschouwd als het WABO-uitvoeringsplan 2014. Behalve de WABO-taken zijn daarin ook de taken op het gebied van APV en bijzondere wetten meegenomen. De taken zijn gepland op basis van de risico-analyses voor de taakvelden bouw en milieu die in eerdere uitvoeringsplannen zijn vastgelegd. De overdracht van taken aan de ODG alle werkzaamheden die daarmee samenhangen hebben vanaf medio 2012 veel tijd gekost. Er is daarom geen WABO-uitvoeringsprogramma 2013 opgesteld. Gelet daarop en gezien de aanloopproblemen bij de inwerkingtreding van de ODG zal ook geen jaarverslag over 2013 worden opgesteld. Eind 2014 zal ten behoeve van de opdrachtverstrekking aan de ODG wel een uitvoeringsplan 2015 worden opgesteld. Er zal naar worden gestreefd dit plan zodanig vorm te geven dat het volgens het ontwikkelde beoordelingskader voor de kwaliteit de score “goed” zal behalen. Begin 2015 zal op basis van de door de ODG te leveren gegevens ook een jaarverslag 2014 worden opgesteld. Dit betekent dat over 2013 niet wordt voldaan aan de eisen die de provincie aan de gemeente stelt en er rood gescoord moet worden. Wel kan daar direct aan verbonden worden dat er voor 2014 bij begroting al het vooruitzicht van een oranje score is gegeven en over 2015 een groene score verwacht wordt. Conclusie: De gemeente Vlagtwedde scoort rood/slecht op het taakveld Wabo.
PK=oìáãíÉäáàâÉ=çêÇÉåáåÖ Goed
Matig
Slecht
Bestemmingsplan en beheersverordening:
Bestemmingsplan en beheersverordening
Bestemmingsplan en beheersverordening
- de gemeente beschikt voor het gehele grondgebied over één of meer bestemmingsplannen of beheersverordeningen
- voor delen van het grondgebied waar prioritaire belangen aan de orde zijn (veiligheid/gezondheid, natuur, landschap en cultuurhistorie) gelden geen actuele bestemmingsplannen - de gemeente beschikt echter over een programma om dit verzuim binnen een redelijke termijn aan de wettelijke taak te voldoen
-voor delen van het grondgebied waar prioritaire belangen aan de orde zijn (veiligheid/gezondheid, natuur, landschap en cultuurhistorie) gelden geen actuele bestemmingsplannen - de gemeente beschikt niet over een programma om dit verzuim binnen een redelijke termijn te herstellen
Toezicht en handhaving
Toezicht en handhaving
Toezicht en handhaving -voor 1 januari van elk nieuw kalenderjaar is het jaarlijkse programma voor toezicht en handhaving in het kader van de Wro aan de raad aangeboden en aan GS
160
m~ê~Öê~~Ñ=NN= gestuurd. -Voor 1 april dan wel samen met de jaarrekening is het jaarverslag toezicht en handhaving in het kader van de Wro aan de raad aangeboden en aan GS gestuurd
Intensiteit toezicht: laag
- ambtelijk overleg 1 a 2 keer per jaar - steekproef eens per 3 a 4 jaar
=
fåíÉêÄÉëíììêäáàâ=íçÉòáÅÜí=
- het jaarlijkse programma toezicht en handhaving in het kader van de Wro is niet voor 1 januari, maar wel voor 1 maart aan de raad aangeboden en aan GS gestuurd; -het jaarverslag toezicht en handhaving in het kader van de Wro is niet voor 1 april dan wel samen met de jaarrekening voor 15 juli, maar wel voor 1 september aan de raad aangeboden en aan GS gestuurd
-de gemeente heeft geen of pas na 1 maart het jaarlijkse programma toezicht en handhaving in het kader van de Wro aan de raad aangeboden en aan GS gestuurd; -de gemeente heeft geen of pas na 1 september het jaarverslag toezicht en handhaving in het kader van de Wro aan de raad en aan GS gestuurd
Intensiteit toezicht: gemiddeld
In het algemeen is er bij toezichtregime rood geen of onvoldoende verbetering nadat er onder toezichtregime oranje al veelvuldig ambtelijke en bestuurlijke contacten zijn geweest Zo mogelijk en wenselijk nog bestuurlijk overleg. Indien geen of onvoldoende effect: interventie volgens de bestuurlijke interventieladder
- ambtelijk overleg: maatwerk - als programma niet tijdig wordt uitgevoerd: bestuurlijk overleg en afhankelijk van uitkomst daarvan toezichtregime rood
Intensiteit toezicht: hoog
In 2013 is een aantal bestemmingsplannen vastgesteld, te weten Ter Apel Dorp, Bourtange Dorp, Ter Apelervenen, Vlagtwedde Dorp en Sellingen Dorp. Voor het Parc Emslandermeer is een beheersverordening opgesteld. De vaststelling van deze beheersverordening is in maart 2014 voorzien. Op dat moment gelden voor -nagenoeg- het gehele grondgebied van de gemeente actuele plannen/verordeningen. Alleen voor die gedeelten van het bestemmingsplan Buitengebied die zijn vernietigd door de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State moet nog een herziening plaatsvinden. Met deze herziening is inmiddels een aanvang gemaakt. In het kader van de Wet ruimtelijke ordening dient er jaarlijks een programma en een jaarverslag toezicht en handhaving te worden opgesteld. Dit programma en jaarverslag maken deel uit van het gemeentelijk handhavingsbeleid op grond van de Wabo. Verwezen wordt naar hetgeen daarover hiervoor onder het kopje WABO is gesteld. De gemeente Vlagtwedde scoort over 2013 groen als het de bestemmingsplannen betreft en rood waar het de toezicht en handhaving betreft. Conclusie: De gemeente Vlagtwedde scoort matig/oranje op het taakveld ruimtelijke ordening.
QK=eìáëîÉëíáåÖ=ëí~íìëÜçìÇÉêë=
In het jaar 2013 is er sprake geweest van een goede uitvoering. De gemeente heeft zowel de halfjaarlijkse als de jaarlijkse taakstelling gerealiseerd. Aan het eind van 2013 was er zelfs een voorsprong van 4 gehuisveste statushouders ontstaan. Conclusie: De gemeente Vlagtwedde scoort goed/groen op het taakveld statushouders.
RK=jçåìãÉåíÉå=Éå=^êÅÜÉçäçÖáÉ=
In de begroting 2014 was het onderdeel “Monumenten en archeologie” voor het eerst opgenomen in de paragraaf IBT. In de tussentijd is hard gewerkt aan een toetskader voor de jaarrekening. De antwoorden op de vragen en de toetscriteria van de provincie zijn dik en onderstreept opgenomen in de onderstaande tekst. Algemene vragen. Voor de provincie Groningen is het van belang om een beeld te hebben van de ‘orde van grootte’ rond het onderwerp ‘monumenten en archeologie’ in onze gemeente. Daarom worden een aantal algemene vragen gesteld rond aantallen, menskracht e.d.. Het antwoord op deze vragen maakt géén onderdeel uit van de beoordeling in het kader van Interbestuurlijk Toezicht maar worden wel opgenomen om een compleet beeld naar de provincie toe te kunnen schetsen.
161
m~ê~Öê~~Ñ=NN=
=
fåíÉêÄÉëíììêäáàâ=íçÉòáÅÜí=
1. Wat is in uw gemeente: a. het aantal gebouwde en archeologische rijksmonumenten? 52 b. aantal (rijks) beschermde stads- en dorpsgezichten? 1 c. aantal gemeentelijke gebouwde monumenten? 0 d. aantal archeologisch waardevolle terreinen? 1 2. Hoeveel menskracht is (in totaal) binnen uw gemeente aanwezig voor beleid, vergunningverlening en toezicht op het gebied van monumenten en archeologie? 0,25 3. a. Is er een archeologische waardenkaart? nee b. Zo ja, hoe vaak wordt deze geactualiseerd? n.v.t. 4. Hoeveel beschikkingen zijn er het afgelopen jaar afgegeven voor wijziging, sloop of verwijdering van rijksmonumenten? 1 5. Hoeveel (pre-)adviezen heeft de monumentencommissie het afgelopen jaar uitgebracht t.a.v. rijksmonumenten? 1 6. Hoeveel vondstmeldingen (ex. art. 53 Monumentenwet) zijn het afgelopen jaar in uw gemeente gemeld c.q. geregistreerd? 1 in Bourtange bij aanleg Brouwhuijsplein Indicatoren beleid: Onderstaand de indicatoren die van toepassing zijn voor de uiteindelijke conclusie van groen/oranje/rood. De gescoorde waarde is in de betreffende kleur gearceerd. 7. Zijn de bestemmingsplannen c.q. beheersverordening voor het hele gemeentelijke grondgebied Maltaproof2 én zijn alle (rijks) beschermde stads- en dorpsgezichten opgenomen in bestemmingsplannen c.q. beheersverordening? a. goed: de vastgestelde of in procedure zijnde bestemmingsplannen (binnen de wettelijke termijnen) zijn voor het hele gemeentelijke grondgebied Maltaproof en alle (rijks) beschermde stads- en dorpsgezichten zijn erin opgenomen; b. matig: de vastgestelde of in procedure zijnde bestemmingsplannen zijn voor het hele gemeentelijke grondgebied Maltaproof en alle (rijks) beschermde stads- en dorpsgezichten zijn erin opgenomen; echter de in procedure zijnde bestemmingsplannen zijn (deels) buiten de wettelijke termijnen; c. slecht: de bestemmingsplannen c.q. beheersverordening zijn niet voor het hele gemeentelijke grondgebied Maltaproof en/of niet alle (rijks) beschermde stads- en dorspgezichten zijn erin opgenomen. 8. Heeft de gemeente voor de gebouwde rijksmonumenten een monumentencommissie die voldoet aan artikel 15 van de Monumentenwet?
Toelichting:
In artikel 15 van de Monumentenwet 1988 is bepaald dat collegeleden geen deel uit mogen maken van deze commissie en dat binnen de commissie enkele leden deskundig moeten zijn op het gebied van de monumentenzorg. a. goed: een ingestelde monumentencommissie die voldoet aan art. 15 Monumentenwet b. matig: wel een monumentencommissie maar voldoet niet aan art. 15 Monumentenwet c. slecht: geen monumentencommissie ingesteld
Indicatoren Vergunningen en adviezen 9. Houdt het college voor de gebouwde rijksmonumenten een openbaar register bij van verleende omgevingsvergunningen (als bedoeld in art. 20 Monumentenwet)? Toelichting: Het gaat hier zowel om monumenten als bedoeld in artikel 7, eerste lid, als om vergunningen als bedoeld in artikel 11, tweede lid, van de Monumentenwet. 2
Maltaproof verwijst naar de Wet van Malta waarin Europees beleid voor archeologie en opgravingen is vastgesteld.
162
m~ê~Öê~~Ñ=NN=
=
fåíÉêÄÉëíììêäáàâ=íçÉòáÅÜí=
a. goed: er is een openbaar en compleet register en er wordt voldaan aan de termijnen waarbinnen verleende vergunningen in het register moeten zijn opgenomen; b. matig: er is een openbaar en compleet register, maar er wordt niet (altijd) voldaan aan de wettelijke termijnen waarbinnen opname in het register plaats moet vinden; c. slecht: openbaar register ontbreekt en/of is onvolledig. 10. Wordt in alle wettelijk verplichte gevallen voor gebouwde rijksmonumenten advies gevraagd aan de monumentencommissie? ja a. goed: in alle gevallen wordt advies gevraagd aan de monumentencommissie; b. matig: niet in alle gevallen is advies aan de monumentencommissie gevraagd; c. slecht: er worden geen adviezen gevraagd aan de monumentencommissie. Indicatoren Toezicht en handhaving 11. Hebben er het afgelopen jaar incidenten in uw gemeente plaatsgevonden? Zo nee, dan is deze vraag niet van toepassing. nee Zo ja, hoe zijn deze incidenten opgevolgd?
Toelichting:
Onder ‘incidenten’ wordt verstaan: meldingen van voorvallen die kunnen leiden tot het vaststellen van een overtreding van artikel 11 en artikel 63 lid 2 en 3 van de Monumentenwet 1988. Denk bijvoorbeeld aan de bepalingen van artikel 11 Monumentenwet en handelingen die gebouwd en archeologisch erfgoed (monumenten) aantasten. a. goed: op alle incidenten is passende actie ondernomen; b. matig: op incidenten is niet in alle gevallen passende actie ondernomen; c. slecht: op incidenten is geen actie ondernomen of het is onduidelijk of en in hoeverre actie is ondernomen.
Conclusie: De gemeente Vlagtwedde scoort goed/groen op het taakveld Monumenten & Archeologie. = =
SK=^êÅÜáÉÑ=
Iedere gemeente dient haar informatiehuishouding op orde te hebben en helder te communiceren of zij aan de eisen van wet- en regelgeving voldoet. Hiervoor heeft de VNG een raamwerk van Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s) ontwikkeld. Op basis van deze indicatoren kan de situatie voor de vier door de provincie aangegeven cruciale risicothema's als volgt worden samengevat. 1. Kwaliteitssysteem [input o.a. uit KPI vragen 1.2, 1.3, 2.1, 4.1, 4.2, 10.3, 10.4] Eindoordeel: matig
Verbetermaatregelen:
2.1 De gemeente werkt niet met een kwaliteitssysteem. Met betrekking tot de archiefzorg en de postbehandeling zijn er geen tot weinig procedures en/of protocollen vastgelegd. Geïnventariseerd zal worden welke componenten aanwezig zijn en welke tot een kwaliteitssysteem gerekend kunnen worden. Vervolgens zal onderzocht worden in welke vorm een kwaliteitssysteem ontwikkeld kan worden. 2. Goede, geordende en toegankelijke staat [input o.a. uit KPI vragen 3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5, 3.6, 4.3, 4.4, 4.5, 4.6] Eindoordeel: alleen door het ontbreken van een ingevuld DSP met specifieke gegevens van gemeente matig
Verbetermaatregelen:
3.1 De gemeente maakt gebruik van een DMS/zaaksysteem, waarin zaken digitaal worden opgeslagen en afgehandeld. Omdat op persoonlijke- en afdelingsschijven documenten en in verscheidene applicaties data digitaal worden opgeslagen is het hebben van een documentair structuurplan (DSP)
163
m~ê~Öê~~Ñ=NN=
=
fåíÉêÄÉëíììêäáàâ=íçÉòáÅÜí=
onontbeerlijk. De gemeente beschikt over een Model DSP/I-navigator, maar een inventarisatie van gemeente specifieke gegevens zijn daarin nog niet in opgenomen. Dit zal in 2014 worden opgepakt. 3.2 De fysieke archieven van de rechtsvoorgangers van de gemeente Vlagtwedde over de periode 1808-1987 bevinden zich in goede-, geordende- en toegankelijke staat. De authenticiteit, samenhang van documenten en uitgevoerde beheeractiviteiten kunnen uit de fysieke zaakdossiers herleid worden. Met betrekking tot de goede-, geordende- en toegankelijke staat van het archief van Vlagtwedde vanaf 1987 zijn nog enige verbeteringen aan te brengen. Een planning van uit te voeren werkzaamheden wordt vervaardigd. 3.6 Te bewaren fysieke documenten worden in duurzame verpakkingsmaterialen opgeborgen die, voor zover bekend, 100 jaar mee zal gaan. Er wordt (formeel) nog niet digitaal gearchiveerd. 3. Selectie, vernietiging en openbaarmaking [input o.a. uit KPI vragen 5.1, 5.2, 5.3, 6.1, 6.2, 6.3, 8.1, 8.2, 8.3] Eindoordeel: voor fysieke archief: goed voor digitaal archief: matig
Verbetermaatregelen:
5.1 De gemeente selecteert en vernietigd jaarlijks de daarvoor in aanmerking komende archiefbescheiden. 5.3 Er worden geen fysieke documenten vervangen. Omgekeerde substitutie komt wel voor (bijv. email met bijlagen en andere documenten die digitaal binnenkomen of worden opgemaakt). Deze van oorsprong digitale documenten worden, indien van belang, op papier uitgeprint en gearchiveerd. 6.1 / 8.2 De archieven van de voormalige gemeenten Bourtange en Vlagtwedde zijn geplaatst in de openbare archiefbewaarplaats. Formeel zijn deze archieven overgedragen. 4. Beheeromgevingen [input o.a. uit KPI vragen 4.1, 7.2, 7.3, 7.4, 9.1, 9.2, 10.2] Eindoordeel: Matig
Verbetermaatregelen:
De gemeente beschikt niet over een goedgekeurde archiefbewaarplaats. Daarnaast is er een archiefruimte in gebruik, die eveneens niet aan de eisen voldoet. De gemeente heeft inmiddels maatregelen getroffen en zal in de tweede helft van 2014 de archiefbewaarplaats herinrichten. Door het onder meer op de juiste wijze plaatsen van een klimaatinstallatie en het installeren van verrijdbare archiefstellingen zullen de problemen worden opgelost. Conclusie: De gemeente Vlagtwedde scoort matig/oranje op het gebied van de totale kwaliteit van informatiehuishouding.
164
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
165
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: Gemeente Vlagtwedde
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2013 van gemeente Vlagtwedde gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2013 en de staat van baten en lasten over 2013 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen, alsmede de SiSa-bijlage. Verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Vlagtwedde is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de Beleidsregels toepassing Wet normering bezoldiging topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector (WNT), alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen en de Beleidsregels toepassing WNT. Het college van burgemeester en wethouders is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden en de “Beleidsregels toepassing WNT” inclusief het controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeente.
166
Pagina 2
Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten en toevoegingen aan reserves. Op basis van Artikel 2 lid 7 BADO is deze goedkeuringstolerantie door de Gemeenteraad bij raadsbesluit van 28 februari 2013 vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel met beperking te bieden. Onderbouwing van het rechtmatigheidsoordeel met beperking Wij hebben geconstateerd dat de gemeente Vlagtwedde voor een bedrag van € 809.000 inkopen heeft verricht welke ten onrechte niet volgens de externe en/of interne aanbestedingsregels zijn aanbesteed. Hiervan heeft € 632.000 betrekking op het niet naleven van de Europese aanbestedingsregels en € 177.000 betrekking op het niet naleven van de interne aanbestedingsregels. Aangezien dit bedrag boven de goedkeuringstolerantie uitkomt, verstrekken wij een verklaring met beperking voor wat betreft de rechtmatigheid. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van Gemeente Vlagtwedde een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2013 als van de activa en passiva per 31 december 2013 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de “Beleidsregels toepassing WNT”. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties over 2013 uitgezonderd de aangelegenheden beschreven in de paragraaf “Onderbouwing van het rechtmatigheidsoordeel met beperking” in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen en de “Beleidsregels toepassing WNT”.
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge Artikel 213 lid 3 onder d van de Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening.
Groningen, 19 mei 2014
Ernst & Young Accountants LLP
w.g. drs. R.H. Bouman RA
167