Programmarekening 2014
Inhoudsopgave 1
Inleiding / samenvatting ................................................................................................... 7 1.1 1.2
Inleiding ..................................................................................................................... 7 Samenvatting ............................................................................................................ 9 1.2.1 Exploitatie ....................................................................................................... 9 1.2.2 Investeringen ................................................................................................ 11 1.2.3 In één oogopslag / Waterschap Roer en Overmaas in cijfers ...................... 13
Deel I Jaarverslag ...................................................................................................................... 15 2
Programmaplan ............................................................................................................... 17 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7
3
4
Overige paragrafen ......................................................................................................... 41 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
Ontwikkelingen en uitgangspunten ......................................................................... 41 Incidentele opbrengsten en kosten ......................................................................... 43 Onttrekkingen aan overige bestemmingsreserves en voorzieningen ..................... 44 Waterschapsbelastingen ........................................................................................ 45 Het weerstandsvermogen ....................................................................................... 47 3.5.1 Risico's.......................................................................................................... 47
3.6
De financiering ........................................................................................................ 50 3.6.1 Rentevisie, de treasuryfunctie en de uitvoering van het treasurybeleid ....... 50 3.6.2 Liquiditeitspositie .......................................................................................... 53 3.6.3 Treasurybeheer ............................................................................................ 54
3.7 3.8 3.9 3.10
Verbonden partijen.................................................................................................. 56 Bedrijfsvoering ........................................................................................................ 56 EMU-saldo .............................................................................................................. 57 Topinkomens .......................................................................................................... 58
Waterschapsbedrijf Limburg ......................................................................................... 59 4.1 4.2 4.3 4.4
5
Programma Plannen ............................................................................................... 18 Programma Watersysteem ..................................................................................... 20 Programma Veiligheid............................................................................................. 25 Programma Zuiveren .............................................................................................. 28 Programma Instrumenten ....................................................................................... 30 Programma Bestuur, externe communicatie en belastingen .................................. 34 Programma Bedrijfsvoering .................................................................................... 37
Relatie ..................................................................................................................... 59 Begroting ................................................................................................................. 59 Geldstroom ............................................................................................................. 59 Reservepositie ........................................................................................................ 60
Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen ........................................... 61 5.1 5.2
Relatie ..................................................................................................................... 61 Begroting / begrotingswijzigingen ........................................................................... 61
Programmarekening 2014 / 1502518
3
5.3 5.4
Geldstroom ............................................................................................................. 61 Reservepositie ........................................................................................................ 62
Deel II Jaarrekening .................................................................................................................. 63 6
7
Balans met toelichting .................................................................................................... 65 6.1 6.2 6.3 6.4
Balans ..................................................................................................................... 65 Indeling en waardering balansposten ..................................................................... 66 Vaste activa ............................................................................................................ 67 Vlottende activa ...................................................................................................... 70 6.4.1 Uitzettingen met een looptijd korter dan een jaar ......................................... 70 6.4.2 Liquide middelen .......................................................................................... 70 6.4.3 Kortlopende vorderingen .............................................................................. 70 6.4.4 Overlopende activa ....................................................................................... 72
6.5
Vaste passiva .......................................................................................................... 73 6.5.1 Eigen vermogen ........................................................................................... 73 6.5.2 Voorzieningen ............................................................................................... 76 6.5.3 Vaste schulden ............................................................................................. 77
6.6
Vlottende passiva .................................................................................................... 78 6.6.1 Netto vlottende schulden .............................................................................. 78 6.6.2 Overlopende passiva .................................................................................... 78
6.7
Niet in de balans opgenomen verplichtingen .......................................................... 80
Exploitatierekening naar programma’s ........................................................................ 81 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8
8
Exploitatierekening naar kostendragers ...................................................................... 95 8.1 8.2 8.3 8.4
9
Programma Plannen ............................................................................................... 83 Programma Watersysteem ..................................................................................... 84 Programma Veiligheid............................................................................................. 86 Programma Zuiveren .............................................................................................. 87 Programma Instrumenten ....................................................................................... 88 Programma Bestuur, externe communicatie en belastingen .................................. 89 Programma Bedrijfsvoering .................................................................................... 90 Investeringskredieten .............................................................................................. 92
Kostentoerekening .................................................................................................. 95 Kostendrager .......................................................................................................... 96 Dekkingsmiddelen................................................................................................... 96 Realisatie kostendragers 2014 versus gewijzigde begroting 2014 ........................ 97
Exploitatierekening naar kosten en opbrengsten ....................................................... 99 9.1 9.2 9.3
Toelichting op kosten ............................................................................................ 101 Toelichting op opbrengsten .................................................................................. 105 Exploitatieresultaat ................................................................................................ 107
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant ....................................................... 109
4
Waterschap Roer en Overmaas
Voorstellen ............................................................................................................................... 111 Deel III Bijlagen ........................................................................................................................ 115 Bijlage A Bijlage B Bijlage C Bijlage D Bijlage E Bijlage F Bijlage G Bijlage H Bijlage I Bijlage J Bijlage K
Vaste Activa Reserves en voorzieningen Vaste schulden Personeelslasten Berekening van het rente-omslagpercentage Kostenverdeelstaat Begroting WBL en BsGW Programma’s en beleidsproducten Treasury Opbouw EMU-saldo Meerjarig investeringsplan
Programmarekening 2014 / 1502518
5
6
Waterschap Roer en Overmaas
1 Inleiding / samenvatting 1.1
Inleiding
Hierbij bieden wij u de programmarekening 2014 aan waarin verantwoording wordt afgelegd over de opgaven waarvoor het waterschap in het verslagjaar is geplaatst. Het jaar 2014 is voor ons waterschap beleidsmatig en financieel gezien naar tevredenheid verlopen. Ook het investeringsniveau is nagenoeg gehaald. Zo blijft de inzet van de ‘egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteemheffing’ beperkt en is sprake van een toevoeging aan de ‘egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsheffing’. In deze programmarekening kunt u lezen hoe wij invulling hebben gegeven aan de voornemens in het verslagjaar. Naast de inleiding en samenvatting, bestaat de programmarekening uit drie onderdelen, te weten Deel I: Het Jaarverslag o Programmaverantwoording o De paragrafen o Relatie met Waterschapsbedrijf Limburg (WBL) o Relatie met Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW) Deel II: De jaarrekening o De balans met toelichting o Exploitatierekening naar programma’s o Exploitatierekening naar kostendragers o Exploitatierekening naar kosten en opbrengsten o De controleverklaring o Voorstel tot vaststelling van de jaarrekening inclusief bestemming van het resultaat Deel III: De bijlagen Jaarverslag Het jaarverslag begint met een financiële verantwoording van de uitvoering van het programmaplan bestaande uit de netto kosten per programma. Verder wordt in de programmaverantwoording ingegaan op drie vragen: Wat hebben we bereikt Onder ‘wat hebben we bereikt’ wordt verantwoording afgelegd over de wijze waarop in het verslagjaar de gestelde doelen zijn gerealiseerd. Wat hebben we gedaan De teksten ‘wat hebben we gedaan’ vermelden wat we gedaan hebben om datgene te bereiken wat we bereikt hebben. Voor zover kwantificeerbaar wordt een en ander door middel van kengetallen nader toegelicht. Wat kost het In dit onderdeel wordt de financiële realisatie in het verslagjaar gecomprimeerd weergegeven en wordt de afwijking ten opzichte van de gewijzigde begroting gepresenteerd. Daarnaast zijn in het jaarverslag de verplichte paragrafen volgens de Bepalingen Beleidsvoorbereiding en Verantwoording Waterschappen (BBVW) opgenomen. Hierin wordt ingegaan op de ontwikkelingen gedurende het verslagjaar, de incidentele kosten en opbrengsten en de onttrekkingen aan de overige bestemmingsreserves en voorzieningen. Ook wordt aandacht besteed aan de waterschapsbelastingen, het weerstandsvermogen en de financiering. Verder worden de (eventuele) verbonden partijen toegelicht en komt de bedrijfs-
Programmarekening 2014 / 1502518
7
voering aan de orde. Tot slot wordt het EMU saldo nog in beeld gebracht en aandacht besteed aan de topinkomens zoals voorgeschreven in de Wet Normering Topfunctionarissen publieke en semipubliek sector (WNT). Jaarrekening De jaarrekening vormt de basis voor de controleverklaring en is door de accountant onderzocht op getrouwheid en rechtmatigheid. De jaarrekening betreft het cijfermatige deel van de programmarekening en is opgesteld in overeenstemming met de landelijke beleid- en beheerproducten (BBP) structuur. De BBP-opzet bestaat onder meer uit een systematiek van doorberekening van overheadkosten. Ook maken de controleverklaring en het voorstel tot vaststelling van de jaarrekening inclusief de bestemming van het rekeningresultaat deel uit van de jaarrekening. Verder omvat de jaarrekening de balans per 31 december 2014. Hoofdstuk 6 geeft de balanspositie van het waterschap per 31 december 2014 weer, met een nadere uiteenzetting per afzonderlijke balanspost. In de jaarrekening wordt ook ingegaan op de financiële realisatie van de programma’s. Het zwaartepunt van de beleidsmatige aspecten is opgenomen in het jaarverslag terwijl de presentatie op de financiële aspecten een plek krijgt in de jaarrekening. Tot slot wordt nog ingegaan op de kostendragers (lees taken) en kosten en opbrengsten en wordt een korte analyse gegeven van de gewijzigde begroting 2014 versus realisatie. Bijlagen In deel III zijn de bijlagen en het meerjarig investeringsplan (MIP) inclusief de af te sluiten projecten opgenomen. In het MIP wordt de realisatie versus de raming van de investeringsprojecten weergegeven. Daarnaast wordt aangegeven welke projecten zijn afgerond en financieel worden afgesloten. In totaliteit zijn elf bijlagen bijgevoegd, waaronder de staat van vaste activa, reserves en voorzieningen, vaste schulden en personeelslasten.
8
Waterschap Roer en Overmaas
1.2
Samenvatting
In deze paragraaf wordt op hoofdlijnen het resultaat van de exploitatie op programma- en kostensoortenniveau gepresenteerd evenals de investeringen. Verder wordt een korte toelichting op beide onderdelen ten opzichte van de gewijzigde begroting 2014 gegeven. Ten slotte wordt nog een overzicht gepresenteerd met de belangrijkste cijfers van ons waterschap. 1.2.1
Exploitatie
Exploitatie op programmaniveau Het beleid kan op programmaniveau op basis van de netto kosten in het verslagjaar als volgt worden weergegeven. Program m a
Realisatie 2014
Plannen Watersysteem Veiligheid Zuiveren Instrumenten Bestuur, externe communicatie en belastingen Program m atotaal Onvoorzien Waterschapsbedrijf Limburg Frictiekosten BsGW Goodw ill toetreders BsGW Landsbanki Totaal netto kosten
3.497.126 14.653.574 2.056.472 42.960.319 6.531.470 6.899.165 76.598.126 + + -
Opbrengst w aterschapsbelastingen, inclusief kw ijtschelding en oninbaarverklaringen Exploitatieresultaat
179.486 361.175 1.039.076 513.744 75.585.967 76.107.139 521.172
Voor een nadere toelichting op de programmakosten wordt verwezen naar hoofdstuk 7. Exploitatie op kostensoortenniveau Omdat in de jaarrekening de verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting 2014 op kostensoortenniveau worden verklaard kan het positief resultaat van de jaarrekening van € 521.172 volgens de indeling van de kostensoorten als volgt worden weergegeven. Kosten / Opbrengsten Kosten Opbrengsten Exploitatieresultaat
Realisatie 2014 78.724.262 79.245.434 521.172
Voor een nadere toelichting op de kostensoorten wordt verwezen naar hoofdstuk 9. Kosten en opbrengsten 2014, realisatie versus gewijzigde begroting. De kosten zijn met € 1.055.000 afgenomen (1,32%) en de opbrengsten zijn toegenomen met € 1.121.000 (1,43%), ten opzichte van de gewijzigde begroting en afgerond op duizendtallen. Onderstaand worden de voornaamste afwijkingen in de kosten en opbrengsten toegelicht, eveneens afgerond op € 1.000.
Programmarekening 2014 / 1502518
9
Kosten Rente en afschrijvingen Personeelslasten Goederen en diensten van derden Bijdragen aan derden Toevoegingen aan voorzieningen Onvoorzien
afw ijking tov gew ijzigde begroting 24.000 -634.000 -575.000 83.000 156.000 -109.000
Rente en afschrijvingen zijn afgenomen omdat de berekende rente over de eigen financieringsmiddelen (lees interne rentelasten) achterwege is gebleven als gevolg van de neerwaartse bijstelling van het rentepercentage door de renteontwikkeling op de financiële markten. De afschrijvingen zijn gestegen als gevolg van extra afschrijvingen. Personeelslasten zijn lager als gevolg van de gemiddeld lagere personeelssterkte. Goederen en diensten van derden zijn gedaald door de afname van het onderhoud derden, lagere kosten voor dienstverlening derden, lagere energiekosten en kosten gerelateerd aan de in het verslagjaar verkochte loods Sittard. De hogere bijdrage aan derden is een gevolg de verrekening van de regeling niet-kerende grondbewerking tegenover deze verhoging staat dat van de geplande uitgaven voor de ‘stimuleringsregeling aanpak riooloverstorten’ geen gebruik is gemaakt. De stijging van de toevoegingen aan de voorzieningen is het gevolg van de niet geraamde toevoeging aan de ‘voorziening pensioen- en uitkeringsverplichtingen’ en de extra toevoeging aan de voorziening ‘onderhoud bedrijfspand Rijksweg Noord 305’, om energiebesparende maatregelen te kunnen treffen. De post onvoorzien is niet aangewend. Opbrengsten Financiële baten Personele baten Goederen en diensten aan derden Bijdragen van derden Bijdragen van derden WPM Waterschapsbelastingen Interne verrekeningen
afw ijking tov gew ijzigde begroting -185.000 -12.000 350.000 525.000 77.000 361.000 5.000
Financiële baten zijn afgenomen door de lagere opbrengst van de interne rente als gevolg van de neerwaartse bijstelling van het rentepercentage van 0,75% naar 0%. Personele baten zijn gedaald door een lagere bijdrage van de Uitkeringsinstantie voor Werknemers Verzekeringen (UWV) in de kosten van zwangerschap en ziekte. Goederen en diensten aan derden zijn toegenomen door grondverkopen, de boekwinst als gevolg van de verkoop van de loods Sittard en de verhaalde kosten voor het uitvoeren van bestuursdwang. Bijdragen van derden is met name toegenomen door de verkoop van de vordering op Landsbanki. De bijdrage van derden WPM betreft de verevening van het aantal vervuilingseenheden per 31 december 2014 met Waterschap Peel en Maasvallei. De Waterschapsbelastingen zijn als gevolg van een hogere opbrengst over de oude belastingjaren toegenomen. De interne verrekeningen zijn toegenomen doordat meer uren aan projecten zijn besteed door projectleiders, medewerkers projecten en grondaankopers. Voor een uitgebreidere toelichting op de kostensoorten wordt verwezen naar hoofdstuk 9.
10
Waterschap Roer en Overmaas
1.2.2
Investeringen
Het investeringsvolume, met uitzondering van bedrijfsvoering, die betrekking hebben op het watersysteem zijn gebaseerd op het Waterbeheersplan WRO 2010-2015, het Interimplan waterkeringen 2013-2015, de inspanningsverplichtingen zoals opgenomen in de Europese e Kaderrichtlijn Water, Waterbeleid 21 eeuw (WB21), het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW), de Vierde Nota Waterhuishouding (NW4), het Provinciaal Omgevingsplan Limburg e (POL) en de voorbereiding op de 4 toetsingsronde van de primaire waterkeringen. De netto investeringsuitgaven in 2014 per programma kunnen als volgt worden weergegeven. Program m a (afgerond € 1.000) Watersysteem Veiligheid Instrumenten Bestuur, externe communicatie & belastingen Bedrijfsvoering Totaal netto investeringsuitgaven
Realisatie 2014 6.798.000 5.411.000 60.000 7.000 498.000 12.774.000
In de primitieve begroting werd uitgegaan van een netto investeringsniveau van € 14.727.000. Gedurende het verslagjaar waren de inzichten in de investeringen zodanig dat de totale netto investeringsuitgaven via de voor- en najaarsrapportage neerwaarts zijn bijgesteld tot € 13.026.000. Netto investeringsuitgaven 2014, realisatie versus gewijzigde begroting. Ten opzichte van deze bijstelling zijn de netto investeringsuitgaven uiteindelijk € 252.000 lager dan verwacht en kan als volgt worden weergegeven. Afw ijking netto investeringsuitgaven (afgerond € 1.000) Watersysteem Veiligheid Instrumenten Bestuur, externe communicatie & belastingen Bedrijfsvoering
2014 339.000 -236.000 -124.000 7.000 -238.000
Totaal afw ijking netto investeringsuitgaven
-252.000
De afwijking van het programma watersysteem, veiligheid, instrumenten en bedrijfsvoering worden kort toegelicht.
Watersysteem De inkomsten zijn € 965.000 lager, wat een verhogend effect heeft op de afwijking, vooral veroorzaakt door het afzien van een voorschot op het op de provinciale subsidie ter financiering van het Uitvoeringsprogramma, (lees partnercontract). Anderzijds zijn de uitgaven met € 626.000 afgenomen, vooral veroorzaakt door een lagere bijdrage aan het project Caumerbeek, waarvan de gemeente Heerlen trekker is. Ook is de overdracht van BBL-gronden op het project Vlootbeek achtergebleven. Verder is op het project Rode Beek Brunssum een bouwstop geweest als gevolg van problematiek met betrekking tot niet-gesprongen explosieven.
Programmarekening 2014 / 1502518
11
Veiligheid Binnen het project Alexanderhaven heeft de aannemer weliswaar de mijlpaal van 19 december damwand gereed bereikt, echter zonder dit op papier afdoende aan te tonen. Als gevolg hiervan zijn nog geen betalingen verricht. Dit heeft een verlagend effect op de uitgaven in 2014. Omdat de uitgaven en inkomsten aan elkaar gerelateerd zijn, heeft dit eveneens een verlagend effect op de inkomsten in 2014.
Instrumenten De uitgaven betreffende de gegevensverzameling primaire waterkeringen (verzameling van e gegevens die nodig zijn voor de 4 toetsronde) zijn lager. Vanuit de ontwikkeling van het nieuw hiervoor benodigde instrumentarium is nog geen duidelijkheid over de te verwachte wijzigingen in de gegevensvraag. De werkzaamheden schuiven door naar 2015, wanneer het Rijk (ontwikkeling van het instrumentarium) meer duidelijkheid geeft over de gegevensvraag.
Bedrijfsvoering In verband met de fusie per 1 januari 2017 met WPM zijn vervangingsinvesteringen voor de werkplekken uitgesteld totdat bekend is hoe ICT vorm krijgt in Waterschap Limburg. Dit geldt eveneens voor de ontwikkelingen betreffende de geo-informatie.
Voor een uitgebreidere toelichting op de netto investeringsuitgaven per programma wordt verwezen naar hoofdstuk 7.
12
Waterschap Roer en Overmaas
1.2.3
In één oogopslag / Waterschap Roer en Overmaas in cijfers
In onderstaand overzicht zijn de belangrijkste kerncijfers weergegeven waardoor in één oogopslag inzicht wordt verkregen in de financiële positie van het waterschap. Onderdeel
1 Exploitatiesaldo
Jaarrekening 2013
2014
5.727.133
521.172
76.304.747
78.724.262
82.031.880
79.245.434
3 Afschrijvingen
7.412.606
7.351.759
4 Aflossingen langlopende geldleningen
5.643.000
5.396.000
1,31
1,36
9.587.000
9.979.000
7 Aantal fte's
132,56
131,42
8 Personeelskosten per fte
72.300
75.900
16.397.000
18.414.000
110.518.000
115.900.000
28.609.000
29.130.000
964.000
1.385.000
13 Langlopende geldleningen
61.260.000
67.965.000
14 Opbrengst w aterschapslasten (netto)
76.896.000
76.107.000
318.500
318.942
16 Tarief ingezetenen per w oonruimte
35,68
35,93
17 WOZ-w aarde gebouw d (x € 1.000)
76.085.000
73.140.000
2 a. Exploitatie kosten b. Exploitatie opbrengsten
5 Verhouding afschrijving / aflossing 6 Personeelskosten (excl bestuur)
9 Bruto investeringen 10 Boekw aarde vaste activa 11 Eigen vermogen 12 Voorzieningen
15 Aantal ingezetenen (huishoudens)
18 Tarief gebouw d (percentage van WOZ-w aarde)
0,0201%
0,0208%
56.590
55.828
20 Tarief ongebouw d per hectare
24,68
24,92
21 Aantal belastinghectaren natuur
14.033
13.674
2,36
2,42
1.019.500
1.016.500
49,73
48,52
19 Aantal belastinghectaren ongebouw d
22 Tarief natuur per hectare 23 Aantal vervuilingseenheden 24 Zuiveringsheffing per ve
Programmarekening 2014 / 1502518
13
14
Waterschap Roer en Overmaas
Deel I Jaarverslag
Programmarekening 2014 / 1502518
15
16
Waterschap Roer en Overmaas
2 Programmaplan In het programmaplan wordt het naar de programma's onderscheiden en te realiseren beleid voor het waterschap over het verslagjaar weergegeven. Het plan is opgebouwd uit zeven programma’s die door het bestuur zijn vastgesteld. Een programma is een samenhangend geheel van activiteiten op basis waarvan het bestuur het beleid van het waterschap vaststelt.
Program m a Begroting Plannen Watersysteem Veiligheid Zuiveren Instrumenten Bestuur, externe communicatie en belastingen Bedrijfsvoering Program m atotaal
3.774.341 14.765.486 2.106.961 43.036.550 6.898.936 6.823.254 77.405.528
2014 Gew ijzigde begroting 3.724.841 14.813.362 2.116.961 43.036.550 6.924.576 7.014.266 169.287 77.799.843
Realisatie 3.497.126 14.653.574 2.056.472 42.960.319 6.531.470 6.899.165 76.598.126
Het programma bedrijfsvoering heeft een bijzondere functie. Dit programma bevat alle activiteiten die erop gericht zijn om de organisatie te ondersteunen bij het realiseren van de bestuurlijke doelstellingen. Hier worden de ondersteunende activiteiten verantwoord en uiteindelijk doorberekend naar de programma's. Alle kosten die betrekking hebben op de huisvesting, informatiebeleid en automatisering behoren tot het programma bedrijfsvoering. Evenals de kosten van juridische, facilitaire, financiële en personele aangelegenheden. Ook de salariskosten en de rente en afschrijvingen worden verantwoord binnen dit programma. De kosten worden eenmaal per jaar doorberekend naar de overige programma’s. Tussentijdse wijzigingen binnen het programma worden niet doorberekend naar de programma’s. In de programmarekening wordt, evenals de programmabegroting en tussentijdse rapportages, per programma ingegaan op de volgende onderdelen: en wat doen we om dit te bereiken Wat willen we bereiken, gepresenteerd als Kop (puntsgewijze acties), aangevuld met kengetallen. Kosten Investeringen De voorgenomen acties worden, evenals in de tussentijdse rapportages, voorzien van gekleurde smileys: ‘blije smiley’: de voor 2014 geplande maatregelen zijn gerealiseerd. Hierop wordt vervolgens een toelichting gegeven.
‘neutrale smiley’: de geplande maatregelen zijn niet of niet volledig uitgevoerd omdat als gevolg van nieuwe inzichten inmiddels anders is besloten. Hierop wordt vervolgens een toelichting gegeven.
‘droevige smiley’: de geplande maatregelen voor 2014 zijn niet gerealiseerd. Hierop wordt vervolgens een toelichting gegeven.
Programmarekening 2014 / 1502518
17
2.1
Programma Plannen
Programma-inhoud Dit programma is vooral gericht op het opstellen van eigen plannen en overige beleidsaspecten. Ook de kosten voor studie en onderzoek voor het formuleren van nieuw beleid maken hier deel van uit. Het belangrijkste beleidsplan is het waterbeheersplan met de nieuwe beleidsaspecten e zoals de Kaderrichtlijn Water, waterbeheer 21 eeuw / Nationaal Bestuursakkoord Water en Gewenst Grond- en Oppervlaktewater Regime (GGOR). Maar ook hiervan afgeleide werkprocessen en beleidsplannen, zoals plannen van derden, gebiedsgericht werken, landinrichting, watertoets en wateradvies, het beheersplan waterkeringen en het calamiteitenplan, het grondbeleid, recreatief medegebruik, cultuurhistorische waarden, visserij en jacht worden tot dit programma gerekend. Op 29 september 2009 is het Waterbeheerplan (WBP) 2010-2015 vastgesteld waarin opgenoe men de Kaderrichtlijn Water, waterbeheer 21 eeuw/Nationaal Bestuursakkoord Water, Gewenst Grond en Oppervlaktewater Regime (GGOR) en andere beleidsvelden die de komende jaren richtinggevend zijn voor onze werkzaamheden. Het waterbeheersplan maakt deel uit van de algemene plansystematiek, met onder andere het Provinciaal Waterplan en het Stroomgebiedsbeheersplan Maas. Op de maatregelen die voor de Kaderrichtlijn Water in het Stroomgebiedsbeheersplan Maas zijn opgenomen, is een resultaatverplichting van toepassing. Aangezien het vigerende waterbeheersplan eind 2015 afloopt, is in 2014 samen met Waterschap Peel en Maasvallei een nieuw ontwerp Waterbeheerplan 2016-2021 opgesteld. Uitvoeren maatregelen WBP 2010-2015 en afgeleide processen en plannen
Monitoring uitvoering WBP: een meer systematische monitoring van de beleidsdoelen en uitvoering van het WBP onder andere ten behoeve van de bestuursrapportages 2014 en volgende jaren. Dit gebeurt o.a. door het bijhouden van stroomgebied factsheets. In 2013 is door middel van een midterm review gerapporteerd over de voortgang van het lopende waterbeheerplan. Voor 2014 en 2015 ligt de nadruk op het ontwikkelen van het nieuwe WBP, waarbij ook een monitoringssystemantiek wordt ontwikkeld om de uitvoering van het WBP te bewaken. Met ingang van het nieuwe WBP wordt deze systematiek operationeel. Onteigening inzetten als instrument: grondverwerving op minnelijke basis biedt niet altijd voldoende zekerheid over de realisatie van projecten. Bij grondverwerving van projecten voor veiligheid zal nadrukkelijker gekeken worden naar de mogelijkheden van het opleggen van gedoogplichten en onteigenen op grond van de Waterwet en Onteigeningswet. Afgelopen jaar is het instrument onteigening niet ingezet. Het is in gesprekken met grondeigenaren enkele malen aangeduid als alternatief voor minnelijke verwerving, maar tot op heden niet nodig gebleken. Uitwerken onderzoeken en acties uit WBP: het betreft o.a. onderzoek naar gebruiksmogelijkheden van nieuwe technieken op het gebied van het opstellen van hydrologische modellen, onderzoek naar verwijdering van hormoon verstorende stoffen en medicijnresten, onderzoek naar de waterkwaliteit van oppervlakkig afstromend water bij hevige neerslag en voor het invullen van kennishiaten in het functioneren van het watersysteem (onderzoeken vallen financieel onder het Programma Watersysteem of Instrumenten).
18
Waterschap Roer en Overmaas
De onderzoeken, financieel verantwoord bij de programma’s Watersysteem en Instrumenten zijn in 2013 en 2014 afgerond. Hiervoor wordt verwezen naar de betreffende programma’s. Voorbereiden inspraakprocedure Stroomgebiedbeheerplan en Waterbeheerprogramma: in 2013 is op landelijk- en Maasbreed niveau begonnen met de voorbereiding van de nieuwe beheerplannen. Dit betekent dat binnen ons beheersgebied gestart is met publieke participatie in de vorm van gebiedsprocessen tussen waterschap, provincie, gemeenten en extern betrokken partijen. Het Stroomgebiedsbeheerplan en ons Waterbeheerplan liggen beiden conform planning ter inspraak.
Veiligheid
Implementatie Richtlijn Overstromingsrisico’s (ROR): samen met de Provincie Limburg en de Waterdienst de ROR implementeren wat zal resulteren in een Overstromingsrisicobeheerplan (ORBP) voor het Maasstroomgebied in 2015. In het ORBP Maas legt Nederland als uitwerking van de Europese ROR vast welke maatregelen er genomen worden om bescherming tegen overstromingen te bieden en de gevolgen van toch optredende overstromingen te beperken. Het gaat vooral om maatregelen die door decentrale overheden (waterschappen, provincie, gemeenten) worden uitgevoerd. Hierom heeft het waterschap een rol gehad in het opstellen van het ORBP. Het betreft geen nieuwe maatregelen maar het samenbrengen van bestaande maatregelen en beleidsvoornemens. Het heeft hiermee dus geen gevolgen voor de programmering van onze eigen maatregelen. Het ontwerp ORBP is in 2014 afgerond en ligt begin 2015 samen met het Ontwerp Nationaal Waterplan ter inzage.
Kengetallen program m a plannen Begroting Aantal adviezen / beoordelen plannen (w atertoetsen)
200
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie 168
100
NB Het aantal ter advisering aangebo den plannen (waterto etsen) is minder dan enkele jaren geleden. Dit is vo o ral verklaarbaar do o r de
eco no mische recessie en de inmiddels do o r gemeenten gerealiseerde inhaalslag in het updaten en digitaliseren van bestemmingsplannen.
Wat kost het Onderstaand zijn de financiële gegevens van het programma weergegeven. Voor een specificatie met toelichting wordt verwezen naar paragraaf 7.1.
Begroting
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
3.774.341 -
3.724.841 -
3.497.126 -
Financiële gegevens program m a plannen
Kosten Investeringen
Programmarekening 2014 / 1502518
19
2.2
Programma Watersysteem
Programma-inhoud Dit programma betreft het realiseren en onderhouden van waterhuishoudkundige werken van het watersysteem, zijnde het waterkwantiteit- en het passieve waterkwaliteitsbeheer. Het programma omvat de inrichting van stromende en stilstaande wateren in zowel het landelijke gebied als de bebouwde omgeving. Hiertoe behoren ook beekherstel en maatregelen ten behoeve van de verbetering van vismigratie evenals duurzaam stedelijk waterbeheer, waterbodemsanering (baggeren), aanpak diffuse bronnen van watervervuiling en andere (fysieke) maatregelen voor de verbetering van de waterkwaliteit. Verder behoren de inrichting van het watersysteem op basis van de nieuwe normering, voorkomen van wateroverlast, aanleg regenwaterbuffers en retentie, aanpak van bodemerosie en oppervlakkige afstroming in hellend gebied, gewenst grond- en oppervlaktewaterregime (GGOR) en peilbeheer tot dit programma. In de planperiode worden de maatregelen uitgevoerd die zijn opgenomen in het Waterbeheerplan 2010-2015. Hierin is opgenomen dat de wateren gedeeltelijk zijn, of worden, ingericht zodat ze voldoen aan de eisen uit de Kaderrichtlijn Water (KRW). Ook dient het watersysteem e te voldoen aan de nieuwe normering Waterbeheer 21 eeuw (WB21) en het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW). Beschermen tegen wateroverlast / droogte
20
Vergroting van regenwaterbuffers: de voorbereiding en uitvoering van circa 30 bestaande (stedelijke) regenwaterbuffers in de 2e tranche en voorbereiding van de 3e tranche. Het project Regenwaterbuffers fase 2 is conform planning afgerond. Deelname Deltaplan Hoge Zandgronden (DHZ): van 2011 tot en met 2014 neem het waterschap deel aan dit project. Hierin wordt voor Zuidoost Nederland een visie ontwikkeld om te komen tot een klimaatbestendig regionaal watersysteem in 2050, vooral gerelateerd aan droogteproblematiek. In 2014 hebben Brabantse en Limburgse overheden in de stuurgroep DHZ de strategie vastgesteld voor de ontwikkeling van een watersysteem dat zorgt voor voldoende zoetwater voor menselijk gebruik en natuur. Deze strategie bestaat uit drie sporen: 1. het zo lang mogelijk vasthouden van water in het gebied; 2. het aanvoeren van water uit andere gebieden; 3. het aanpassen van het gebruik van gebieden op (perioden van) watertekorten. Het Rijk heeft via het Deltafonds een bijdrage toegezegd voor realisatie van maatregelen binnen deze sporen. In 2014 is gestart met de voorbereiding van verschillende pilots om te onderzoeken welke maatregelen binnen de genoemde sporen genomen kunnen worden. Binnen ons beheersgebied betreft het 2 pilots: één in stedelijk gebied (Parkstad) en één in landelijk gebied (Pepinusbeek) deze worden uitgevoerd in 2015. Watersysteemtoets: in 2014 wordt getoetst waar onze beken en regenwaterbuffers nog niet voldoen aan de wateroverlastnormering. Maatregelen die hieruit volgen worden opgenomen in het nieuwe ontwerp Waterbeheerprogramma 2016-2021. De Watersysteemtoets is afgerond. De benodigde input voor het Waterbeheerplan is tijdig geleverd. Afronding landinrichtingen: de landinrichtingscommissie Mergelland Oost wordt in 2014 opgeheven waarmee de grote landinrichtingen zijn voltooid, behoudens Schinveldse Es. De landinrichting is voltooid en de commissie is opgeheven.
Waterschap Roer en Overmaas
Verbetering waterverdeling Maasnielderbeek-Vijverpartijen Roermond. Het project is conform planning gerealiseerd. Aanleg regenwaterbuffer Steegweg in Jabeek. Het project is conform planning uitgevoerd als onderdeel van project Regenwaterbuffers fase 2. Aanleg regenwaterbuffer ’t Brook te Stein. Het project is conform planning uitgevoerd. Aanleg regenwaterbuffer St. Janshof langs de Rode Beek te Schinveld. Deze buffer nu deels uitgevoerd in het kader van de Schinveldse Es. Als onderdeel van het project ‘Herinrichting Rode Beek Schinveld zal de buffer verder worden vorm gegeven en uitgediept.
Oppervlaktewateren optrekbaar maken voor vissen
Oplossen van de vismigratieknelpunten bij molens. Om vismigratieknelpunten op te lossen is overeenstemming noodzakelijk met de eigenaar van de molen. Vaak blijkt dit een moeizaam proces, meestal door discussies over het te hanteren stuwpeil of de waterafvoer via de molen. Omdat de vispassage een minimale hoeveelheid water nodig heeft om te kunnen functioneren, ontstaat vaak een conflict met de hoeveelheid water die in dat geval voor de molen resteert. Daarnaast speelt in veel gevallen de discussie of energieopwekking wel of niet mogelijk is na het aanleggen van de vispassage. Op dit moment vindt onder andere overleg plaats over de Wittemermolen, de Epenermolen, de Commandeursmolen, de Volmolen en de Baalsbruggermolen. Er is zicht op uitvoering van de Baalsbruggermolen en de Volmolen in 2015, waarmee aan het partnercontract kan worden voldaan.
Waar mogelijk verwijderen van overkluizingen binnen stedelijk gebied
Ontkluizing van de Caumerbeek in Heerlen. Volgens planning moet het project medio 2015 worden afgerond. De voortgang verloopt volgens schema. Fase 1 (van Koumenweg tot monding Geleenbeek) is in 2011 uitgevoerd. Fase 2 is aanbesteding gereed en komt begin 2015 in uitvoering. Fase 3 (Koumenweg tot Huisbergstraat) is in 2013 gerealiseerd. Fase 4 en 5 (Huisbergstraat tot Meezenbroekweg) is in 2014 uitgevoerd. Herinrichting en ontkluizing Keutelbeek, kern Beek. Fase 1a is conform planning opgeleverd, fase 1b en fase 2 wordt in 2015 e.v. in voorbereiding opgestart.
Optimaliseren kwaliteit oppervlaktewater en ecologie
Stimuleren van het reduceren van de overstortfrequenties op (zeer) kwetsbare oppervlaktewateren. In 2014 is op basis van onze stimuleringsregeling gestart met de aanpak van alle overstorten in het stroomgebied van de Rode Beek in de gemeenten Onderbanken, Brunssum en Schinveld. Indien deze pilot succesvol wordt afgesloten kan de aanpak ook in andere
Programmarekening 2014 / 1502518
21
stroomgebieden worden toegepast. Verder wordt de problematiek in het kader van het opstellen van gemeentelijke rioleringsplannen e.d. bij hen onder de aandacht gebracht.
In het kader van het Gewenst grond- en oppervlakte regime (GGOR) bekijken hoe de waterhuishouding dient te zijn zodat de gewenste natuurwaarden zich kunnen ontwikkelen. Voor de natuurgebieden IJzerenbos, Doort en Haeselaarsbroek zijn GGOR-maatregelen in voorbereiding. De uitvoering vindt naar verwachting in 2015 plaats.
Sanering verontreinigde waterbodems
Voorbereiding en uitvoering van het (sanerings)project Oude Kanjel en Kanjel benedenstrooms Kanaal. Conform planning bevindt het project zich in de grondverwervingsfase. Er is nog geen zicht op moment van uitvoering.
(SEF-)beken dienen natuurlijk of bijna natuurlijk te worden ingericht
22
Uitvoeren van een gedeelte van in het Waterbeheersplan opgenomen ca. 110 km ecologisch beekherstel, zoals: Herinrichting van de Geul benedenstrooms kern Valkenburg fase 2 (Leeuw brouwerij). Met de gemeente Valkenburg is overeenstemming bereikt over de principe oplossing. De planvoorbereidingen zijn gestart. Uitvoering is voorzien vanaf eind 2015 c.q. begin 2016. Herinrichting brongebied Maasnielderbeek. Het project is nagenoeg afgerond. Herinrichting Middelsgraaf. De afronding van de laatste grondtransacties, nodig om de werken aan de Middelsgraaf te kunnen starten, hebben lichte vertraging opgelopen. De verwachting is dat de werkzaamheden aan de Middelsgraaf voor eind 2015, begin 2016 kunnen worden afgerond overeenkomstig de afspraken in het partnercontract 2013-2015 met Provincie Limburg. Herinrichting Vlootbeek, Aerwinkel - grens NL/DL. Is opgeleverd conform planning. Herinrichting Geleenbeek Corio Glana en Beekdalen Geleen. De herinrichting van de Geleenbeek Corio Glana en Beekdalen Geleen is een complex proces, waarbij herinrichting van de beek is gekoppeld aan lokale gebiedsontwikkelingen. Als gevolg hiervan kan meerwaarde voor het gebied worden gegenereerd, maar het vraagt ook veel afstemming en overleg met andere overheden en partijen. Door dit overleg heeft bij een aantal highlights binnen Corio Glana vertraging opgelopen. In het partnercontract 2013-2015 met Provincie Limburg zijn 8 highlights opgenomen. Van deze 8 highlights worden naar verwachting 6 highlights in 2015 uitgevoerd, 1 highlight wordt naar verwachting begin 2016 afgerond en 1 highlight zal uiterlijk in 2016 kunnen worden uitgevoerd. Ontkluizing Rode Beek Brunssum. Het project is conform planning aanbesteed. Het heeft echter in de uitvoering vertraging opgelopen ten gevolgen van Niet Gesprongen Explosieven-problematiek. Momenteel is er overeenstemming over de oplossing voor deze problematiek. Het project wordt naar verwachting medio 2016 afgerond en niet voor eind 2015 zoals voorzien.
Waterschap Roer en Overmaas
Duurzaam stedelijk waterbeheer: uitvoering van het bestuursakkoord water, verbetering van kosten, kennis en kwetsbaarheid bij de betrokken organisaties Samenwerken in de afvalwaterketen: voor alle gemeenten moet een samenwerking operationeel zijn wat leidt tot besparingen op samenwerkingsniveau en doelrealisaties. Dit wordt vormgegeven door het programmamanagement stedelijke water en accountmanagement. Als waterschap participeren wij in de 4 samenwerkende regio’s zijnde: Limburgse Peelen, Parkstad, Westelijke Mijnstreek en Maas en Mergelland. De samenwerkingsverbanden hebben afgelopen jaar samengewerkt aan diverse projecten zoals Gemeentelijke rioleringsplannen in de regio Parkstad en Westelijke Mijnstreek. In Maas en Mergelland is gestart met de voorbereiding van een basisrioleringsplan op zuiveringskringniveau. Hierin wordt ook aandacht gegeven aan wateroverlast. Daarnaast is een aantal onderzoeksprojecten uitgevoerd, zoals het onderzoek naar de kwaliteit van de rioleringsgegevens in Maas en Mergelland, toetsing van riooloverstorten in Noord en Midden Limburg, 1e deel van het Onderzoek naar gewenste organisatievorm in de samenwerking in Parkstad. In Parkstad loopt een onderzoek naar een organisatievorm waarin gemeenten kunnen gaan samenwerken. Alle regio’s vallen in de categorie koploper in de beoordeling door de landelijke visitatiecommissie. Juist en goed afgestemd onderhoudsniveau van het watersysteem, rekening houdend met de hydrologische en ecologische functies Op een efficiënte wijze onderhouden van het complete watersysteem waarbij wordt gestreefd naar een goed werkend watersysteem en een positieve beleving van de omgeving. Om vorenstaande goed te kunnen borgen, worden beheer- en onderhoudsplannen opgesteld voor uiteindelijk alle objecten in het beheersgebied. In de beheer- en onderhoudsplannen worden de ecologische en hydrologische eisen, die aan het watersysteem gesteld worden, vastgelegd. Ten aanzien van beheer- en onderhoudsplannen van complexe hydrologische watergangen is nog een verdere slag nodig. Daarnaast wordt zoveel mogelijk rekening gehouden en meegewerkt met en aan recreatief medegebruik op en over waterschap eigendommen.
Implementeren van een onderhoudsbeheersysteem waarin alle onderhoudsactiviteiten (voor zover mogelijk) worden gepland en geregistreerd op basis van vooraf vastgestelde onderhoudsconcepten. Het onderhoudssysteem is geïmplementeerd. Het dient ter ondersteuning van het onderhoudsproces. Daar waar het meerwaarde oplevert, wordt het systeem verder uitgebouwd. Uitvoering van onderhoudsbaggerwerkzaamheden. De baggerwerkzaamheden zijn op basis van inspecties gepland en uitgevoerd.
Voor muskus- en beverratbestrijding onder het gestelde landelijke normeringgetal blijven
Effectief en efficiënt bestrijden van de muskus- en beverrat: met ingang van 1 januari 2011 is de taak van de bestrijding van de muskus- en beverraten formeel overgegaan naar het waterschap. Het waterschap blijft de komende jaren kritisch kijken naar de bestrijding in relatie tot de benodigde inzet, waarbij de borging van het bereikte niveau van de afgelopen jaren voorop staat. De verhoogde migratie van muskusratten via de Roer en de Worm heeft geleid tot een stijging van 37%. De eveneens verhoogde aanvoer van beverratten verloopt geheel via de
Programmarekening 2014 / 1502518
23
grensoverschrijdende beken. Dit heeft geleid tot een stijging van 100%. Door de uitbraak van vogelgriep en het Seoulvirus bij de bruine rat zijn de bestrijders een deel van hun tijd niet inzetbaar geweest.
Kengetallen program m a w atersysteem Begroting Aantal projecten in voorbereiding * Aantal projecten in uitvoering * Aantal meldingen mbt het w atersysteem Aantal muskusrattenvangsten per km Aantal beverrattenvangsten per km
36 22 350 0,20 0,06
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
28 13 550 0,24 0,08
28 11 530 0,30 0,09
* De pro jecten gaan van vo o rbereidingsfase via de uitvo eringsfase naar de nazo rgfase. Dit heeft de afwijking tussen de realisatie versus pro gno se to t gevo lg.
Wat kost het Onderstaand zijn de financiële gegevens van het programma weergegeven. Voor een specificatie met toelichting wordt verwezen naar paragraaf 7.2.
Financiële gegevens program m a w atersysteem Begroting Kosten Investeringen
24
14.765.486 8.415.000
2014 Gew ijzigde begroting 14.813.362 6.459.000
Realisatie 14.653.574 6.797.932
Waterschap Roer en Overmaas
2.3
Programma Veiligheid
Programma-inhoud Dit programma omvat de aanleg en onderhoud van waterkeringen, de hoogwateractiviteiten (dijkbewaking) en de calamiteitenbestrijding. Onder deze noemer zijn de (uitvoerings)maatregelen gebracht die voortkomen uit het Interimplan Waterkeringen 2013-2015. Veilige keringen
Start uitvoering van de verbetermaatregelen om de waterkeringen te versterken en gedeeltelijk te verhogen. De uitvoering van de versterking van de waterkering in de Alexanderhaven te Roermond is gestart. Binnen het project Sluitstukkaden is de uitvoering van de versterkingen in Geulle aan de Maas, Merum en Brachterbeek aanbesteed. De versterkingen in Ohé en Laak, Roosteren en Grevenbicht zijn in voorbereiding. De versterkingen in Maastricht zijn uitgevoerd. Leveren van een bijdrage, capaciteit, aan het Delta programma voor het ontwikkelen en actualiseren van een nieuwe normering. Het waterschap heeft deelgenomen aan de diverse werksessies en overleggen over de nieuwe normering die vanuit het Deltaprogramma geïnitieerd zijn en tevens inhoudelijke bijdragen geleverd.
Daadkrachtig en efficiënt optreden bij calamiteiten
Maken en actualiseren van bestrijdingsplannen voor bijzondere en dreigende situaties. Alle bestrijdingsplannen zijn opgesteld. Alleen binnen het bestrijdingsplan wateroverlast moeten nog de deelplannen wateroverlast Geul en Buffers worden opgesteld in 2015. Aandacht is nodig voor de implementatie van deze plannen. De crisisorganisatie wordt verder opgeleid en geoefend op basis van het Meerjarig Beleidsplan Opleiding Training en Oefeningen (OTO) 2012-2015. Het aantal oefeningen/trainingen 2014 is afgestemd op de haalbaarheid (jaarplan OTO 2014). Het OTO jaarplan is voor een groot deel zo gerealiseerd als gepland. Een paar workshops zijn doorgeschoven naar 2015. De behoefte in de organisatie blijft onverminderd groot om te oefenen en vaardigheden te trainen. Naast de oorspronkelijk geplande oefeningen zijn een extra aantal kleinschalige trainingen en bijeenkomsten georganiseerd waardoor toch nog een groter aantal oefeningen/trainingen is gehouden dan oorspronkelijk gepland. In 2014 is o.a. geoefend met de Kadewacht, het OC en het actiecentrum Buiten. Integreren en afstemmen van activiteiten op het terrein van crisisbeheersing en rampenbestrijding. In 2014 zijn enkele medewerkers vanuit de bestaande ‘lijnorganisatie’ ingezet om de activiteiten op het gebeid van crisisbeheersing meer te integreren en af te stemmen. De kennis en kunde van deze medewerkers is en blijft ingezet in de ontwikkeling van de crisisorganisatie. In 2014 verder uitvoering geven aan de in Programma Veiligheid en ISO calamiteitenzorg gedefinieerde actiepunten. De vanuit het Programma Veiligheid geïnventariseerde actiepunten zijn in 2014 grotendeels opgepakt en uitgevoerd. Zo zijn in 2014 een aantal bestrijdingsplannen
Programmarekening 2014 / 1502518
25
geactualiseerd en vastgesteld. Door middel van oefeningen en workshops zijn de actiecentra van de ‘warme’ crisisorganisatie getraind en opgeleid. Daarnaast is een start gemaakt met implementeren van het delen van tijdige en juiste informatie (netcentrisch werken) voor de crisisorganisatie. Optimaliseren onderhoud waterkeringen
Uitvoeren van inspecties, regulier onderhoud en bijhouden van het beheerregister. Hieraan is uitvoering gegeven. Controleren en inspecteren van de waterkeringen en kunstwerken op basis van een vastgesteld inspectie en onderhoudsplan. Alle primaire, regionale- en overige waterkeringen worden minimaal twee keer per jaar geïnspecteerd. Ook worden de waterkeringen geïnspecteerd op de aanwezigheid van muskus- en beverratten of andere schadelijke dierlijke activiteiten zoals mollen en konijnen. In het kader van de Zorgplicht Waterkeringen is in 2014 gestart met structurele inspecties van de keringen. De keringen zijn in het voorjaar en in het najaar (voor de start van het Hoogwater seizoen) aan de hand van een checklist en beleidsuitgangspunten geïnspecteerd. De resultaten zijn input voor vervolgacties van diverse processen (onderhoud, handhaving, vergunningverlening etc.). Het bestrijden van muskus- en beverraten of andere schadelijke dierlijke activiteiten heeft ook in 2014 actief plaatsgevonden. Ontwikkelen van een beheer en onderhoudsvisie waterkeringen. Gestart is met de ontwikkeling van een brede visie op het beheer en onderhoud van zowel de waterkeringen als ook het watersysteem. Deze visie zal leiden tot concrete beleidsuitgangspunten ten aanzien van het beheer en onderhoud. De planning is om het plan eind 2015 gereed te hebben.
Bevorderen bewustwording hoogwaterrisico’s
De risicobeleving en het beleid ten aanzien van risicocommunicatie wordt nader onderzocht, waarbij de social media worden ingezet. In 2014 is aangehaakt bij de landelijke campagne 'Ons Water', gericht op het bevorderen van waterbewustzijn. Dit is een goede basis voor het verder uitbouwen van risicobewustzijn en -communicatie in 2015. Verder is tijdens en na de hevige regen en (dreigende) wateroverlast van afgelopen zomer volop gecommuniceerd over waterbewustzijn, risico's en handelingsperspectief voor inwoners en gemeenten.
Kengetallen program m a veiligheid Begroting Aantal projecten in voorbereiding Aantal projecten in uitvoering Aantal opschalingen calamiteitenorganisatie w aterkeringen Aantal oefeningen / trainingen mbt calamiteitenbestrijding Aantal meldingen / klachten mbt veiligheid
26
1 2 5 1 5
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
1 2 3 10 5
1 2 0 14 0
Waterschap Roer en Overmaas
Wat kost het Onderstaand zijn de financiële gegevens van het programma weergegeven. Voor een specificatie met toelichting wordt verwezen naar paragraaf 7.3.
Begroting
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
2.106.961 5.412.000
2.116.961 5.647.000
2.056.472 5.410.632
Financiële gegevens program m a veiligheid
Kosten Investeringen
Programmarekening 2014 / 1502518
27
2.4
Programma Zuiveren
Programma-inhoud Dit programma omvat de investeringen en onderhoudskosten die gemaakt worden voor de waterketen, ofwel het zuiveringsbeheer. De investeringen, het beheer en onderhoud van zuiveringstechnische werken (rioolwaterzuiveringsinstallaties, BBP: gezuiverd afvalwater) plus slibverwerking, het rioleringsbeleid en de kosten voor het rioolwatertransportsysteem (BBP: transport afvalwater) maken hier deel van uit. Ook de samenwerking in de waterketen behoort tot dit programma. In het bestuursprogramma van het Waterschap Roer en Overmaas is met betrekking tot het Waterschapsbedrijf Limburg (WBL) opgenomen: de mogelijkheden voor samenwerking met gemeenten in de afvalwaterketen worden optimaal benut. duurzaamheid in de bedrijfsvoering wordt nagestreefd. Hierbij wordt de regio nadrukkelijk betrokken. Een en ander wordt nader uitgewerkt in relatie tot het amoveren van installaties, het gebruik van andere technieken, het besparen/ opwekken van energie, etc. Het gebruik van duurzame materialen en het realiseren van projecten waarbij zo min mogelijk onderhoud resteert, zijn aandachtspunt. In het bestuursakkoord van het Waterschap Peel en Maasvallei is hiervoor opgenomen: het stimuleren van samenwerking met gemeenten en bedrijven in de afvalwaterketen. de bedrijfsmatige aanpak van het WBL moet versterkt worden voorgezet. Sturing vindt plaats op afstand. In aansluiting hierop heeft het bestuur van het WBL onder andere de volgende uitgangspunten geformuleerd: versterking bedrijfsmatige focus. ambities in de afvalwaterketen zijn gericht op beheer en onderhoud van gemalen, databeheer, capaciteitsberekeningen en het projectmanagement van gemeenschappelijke projecten. Op basis van de geformuleerde bestuurlijke uitgangspunten, zijn in de bestuurlijke notitie ‘Uitgangspunten Meerjarenraming 2014-2018 en begroting 2014’ de missie en de visie van het bedrijf geformuleerd. Missie:
28
transporteren en zuiveren afvalwater, verwerken van slib een hoogwaardige bestemming voor gezuiverd water / ontwaterd slib het zuiveringsproces vergt een zo laag mogelijke energiebehoefte investeren in kwaliteitsorganisatie voldoen aan wet- en regelgeving bedrijfsvoering tegen zo laag mogelijke kosten
Waterschap Roer en Overmaas
Visie: optimaliseren afvalwaterinfrastructuur bedrijfsvoering waarin centraal staat vernieuwing, innovatie en continu verbeteren samenwerken met sterke partners waardoor waarde gecreëerd wordt voor WBL samenwerken gericht op schaalvoordelen leidend tot lagere kosten en beter en duurzamer product organisatie inrichten naar model van high performance organisatie (betere financiële en niet-financiële resultaten dan vergelijkbare bedrijven voor periode van minimaal 5 jaar)
Optimale werking en capaciteit installaties; zuiveren. Transporteren afvalwater binnen gestelde normen. Verbruik grondstoffen verminderen en milieubelasting als gevolg van reststoffen beperken. Kostenreductie op alle processen met behoud van kwaliteit. Tevredenheid partners verbeteren. Kwaliteit organisatie aan top in branche met gemotiveerde medewerkers / management in veilige werkomgeving. Maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Dit programma wordt uitgevoerd door het Waterschapsbedrijf Limburg (WBL). Het WBL rapporteert per kwartaal over de activiteiten door middel van de bestuursrapportage die ook aan het algemeen bestuur van ons waterschap wordt aangeboden. Daardoor wordt dan ook voor dit onderdeel verwezen naar de bestuursrapportages van het WBL. Dit programma wordt uitgevoerd door het Waterschapsbedrijf Limburg (WBL). Het WBL rapporteert per kwartaal over de activiteiten door middel van de bestuursrapportage en in de jaarrekening die ook aan het algemeen bestuur van ons waterschap wordt aangeboden. Daardoor wordt dan ook voor dit onderdeel verwezen naar de jaarrekening van het WBL. Wat kost het Onderstaand zijn de financiële gegevens van het programma weergegeven. Voor een specificatie met toelichting wordt verwezen naar paragraaf 7.4.
Begroting
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
43.036.550 -
43.036.550 -
42.960.319 -
Financiële gegevens program m a zuiveren
Kosten Investeringen
Programmarekening 2014 / 1502518
29
2.5
Programma Instrumenten
Programma-inhoud Dit programma omvat een aantal (beheers)instrumenten die het waterschap tot zijn beschikking heeft om de taakuitoefening op een adequate manier te kunnen uitvoeren. Hieronder vallen de Leggers, vergunningverlening en handhaving op grond van de Waterwet en de keur. Eveneens valt hieronder de veiligheidstoets van de waterkeringen. Daarnaast heeft het waterschap enkele financiële regelingen (stimuleringsregeling aanpak riooloverstorten 2010-2016 (zgn. overstortregeling) en de stimuleringsregeling afkoppelen verhard oppervlak). Tevens wordt de monitoring tot dit programma gerekend. Een actueel en adequaat beleid, regelgeving en instrumentarium
Het Keur-instrumentarium (de Keur, de Algemene Regels op grond van de Keur en de Beleidsregels Vergunningverlening) wordt actueel gehouden. Dit gebeurt op basis van geconstateerde behoeftes uit de praktijk en ontwikkelingen bij de Unie van Waterschappen. Het Keur instrumentarium is in het verslagjaar vernieuwd. Dit is gebeurd op aangeven van een nieuw model Keur door de Unie van Waterschappen. Tevens zijn de algemene- en beleidsregels (regionale keuzes en invullingen) up to date gebracht. Het vaststellingsproces heeft geen noemenswaardige zienswijzen opgeleverd. De herziene Legger kan nog functioneler gemaakt worden voor onze klanten. Daartoe wordt bezien of en hoe de presentatievorm meer dynamisch en interactief vorm kan worden gegeven. Ruimtelijke ontwikkelingen en vergunning consequenties worden snel in de Legger opgenomen. De actuele Legger is voor onze klanten digitaal raadpleegbaar op de waterschapswebsite. Ruimtelijke ontwikkelingen, projecten en vergunningen worden meteen in de Legger verwerkt door in het bestuurlijke besluitvormingsproces parallel aan het Projectbesluit of de vergunningverlening, ook de leggeraanpassingen vast te stellen.
Vergunningverlening en toezicht handhaving – klantgericht, samenwerkend, integraal en transparant Bij klantgericht werken worden in elk geval de instrumenten deregulering, voorlichting en communicatie ingezet. In 2014 wordt geïntensiveerd contact gezocht met gemeenten, in de vorm van creëren van partnerschap, om mee te kunnen sturen in ruimtelijke ontwikkelingen. In het kader van klantgericht werken zijn de instrumenten deregulering, voorlichting en communicatie ingezet. Verder is er geïntensiveerd contact gezocht met gemeenten, dit in de vorm van creëren van partnerschap, om mee te kunnen sturen in ruimtelijke ontwikkelingen.
30
Vergunningverlening, meldingsafhandeling, toezicht en handhaving blijven qua intensiteit en impact de bestuursrechtelijk meest maatgevende basisinstrumenten. Op vergunningsverzoek of melding van klanten wordt op een zo weinig mogelijk belastende en ondersteunende wijze meegewerkt aan de realisering van de klantenwens. Vergunningverlening, meldingsafhandeling, toezicht en handhaving zijn ook weer in 2014 qua intensiteit en impact de bestuursrechtelijk meest maatgevende basisinstrumenten gebleken. Op vergunningsverzoek of melding van klanten is op een zo weinig mogelijk belastende en ondersteunende wijze meegewerkt aan de realisering van de klantenwens.
Waterschap Roer en Overmaas
Bij het toezicht worden in eerste aanleg de instrumenten preventie, informatieverstrekking en voorlichting ingezet. Waar nodig wordt handhavend opgetreden. Toezicht geschiedt, voor zover effectief en efficiënt, in samenwerking met handhavingspartners. Bij het toezicht zijn in eerste aanleg de instrumenten preventie, informatieverstrekking en voorlichting ingezet. Waar nodig werd handhavend opgetreden; de kleine 10 gevallen waar bestuurs- dan wel strafrechtelijke maatregelen noodzakelijk bleken mogen daarvan getuigen. Bij de strafrechtelijke onderzoeken is op een effectieve manier samengewerkt met het Regionale Milieu Team van de Politie. De digitale dienstverlening aan de burgers en bedrijven blijft aandacht houden. Via het landelijke digitale Omgevingsloket (OLO) kunnen naast Omgevingswet vergunningen ook Waterwetvergunningen aangevraagd en behandeld worden. De regionale keuzes, als bijvoorbeeld vastgelegd in de Keur-instrumenten, zijn in het OLO door vertaald. De digitale dienstverlening aan de burgers en bedrijven is gecontinueerd. Via het landelijke digitale Omgevingsloket (OLO) zijn naast Omgevingswet vergunningen ook Waterwetvergunningen aangevraagd en behandeld geworden. De regionale keuzes, als vastgelegd in de nieuwe Keur-instrumenten, zijn in het OLO door vertaald. De Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD) voeren de taken uit voor de provincie Limburg en gemeenten in het kader van het omgevingsrecht. In samenspraak met de andere waterbeheerders in Limburg wordt verder inhoud gegeven aan het samen met deze RUD’s bewaken van de wateraspecten. Gedurende het programmajaar is samen met de Regionale Uitvoeringsdiensten (welke de taken uit voor de provincie Limburg en gemeenten in het kader van het omgevingsrecht uitvoeren) inhoud gegeven aan het bewaken van de wateraspecten.
Financieel stimuleren
Gemeenten worden gestimuleerd om maatregelen te treffen die de kwaliteit van het oppervlaktewater ten goede komt. De afkoppelregeling is afgelopen. Besloten is het resterende budget in te zetten voor het aanpakken van de meest risicovolle overstorten. Gestart is in het stroomgebied van de Rode Beek waarover een overeenkomst gesloten zal worden met de gemeenten Brunssum, Schinnen en Onderbanken. Verder gaan we de gehanteerde werkwijze binnen het beschikbare budget op een vergelijkbare wijze uitrollen naar andere stroomgebieden en gemeenten. De bestaande financiële stimuleringsregelingen, voor maatregelen die de kwaliteit van het oppervlaktewater ten goede kwamen, zijn samengevoegd tot een nieuwe regeling hoofdzakelijk bedoeld voor de aanpak van overstorten. Op basis van een pilot is, in dit kader, gestart met KRW maatregelen aan de Rode Beek.
Veilige keringen
In 2013 is de verlengde landelijke derde toetsronde afgerond. De vierde landelijke toetsronde start in 2017. In voorbereiding daarop worden in de jaren 2014, 2015 en 2016 gegevens over objecten, waar we in de verlengde derde toetsronde nog niet tot een oordeel hebben kunnen komen, verzameld. Met deze gegevens moet het mogelijk zijn deze objecten in de vierde landelijke toetsronde wel van een oordeel te voorzien. We borgen hiermee dus een goede start van de vierde landelijke toetsronde in 2017. De werkzaamheden hebben zich gericht op de verzameling van de gegevens die nodig zijn voor de 4e landelijke toetsronde (uit te voeren naar verwachting in 2017).
Programmarekening 2014 / 1502518
31
Vanwege onvoldoende duidelijkheid over het nieuwe (toets)instrumentarium is het slechts in beperkte zin mogelijk gebleken gegevens te verzamelen. Werkzaamheden schuiven daarom door naar 2015 en 2016, wanneer er vanuit het Rijk meer duidelijkheid gegeven is Beschikken over een kennisbank met actuele gegevens over ons watersysteem – monitoring In 2013 is, voor een periode van vier jaar, een nieuwe overeenkomst gesloten voor het bemonsteren, analyseren en rapporteren van de kwaliteit van het water in oppervlaktewaterlichamen en de kwaliteit van geloosd afvalwater in het kader van vergunningverlening, toezicht en handhaving. Deze overeenkomst is gesloten in nauwe samenwerking en samenspraak met de waterpartners, WBL/WPM/BsGW. In 2013 is, voor een periode van vier jaar, een nieuwe overeenkomst gesloten met een externe partij voor het bemonsteren, analyseren en rapporteren van de kwaliteit van het water in oppervlaktewaterlichamen en de kwaliteit van geloosd afvalwater in het kader van vergunningverlening, toezicht en handhaving. De op basis van deze overeenkomst uitgevoerde werkzaamheden voor de samenwerkende waterpartners WBL, WPM, BsGW en WRO zijn naar tevredenheid uitgevoerd.
Het meetnet van het oppervlaktewater (kwaliteit en kwantiteit) wordt zo optimaal mogelijk ingezet. Door middel van monitoring worden gegevens verzameld noodzakelijk voor het uitvoeren van het dagelijkse waterbeheer, trenddetectie, effectiviteitbepaling van het gevoerde beleid, het KRW-beleid, inzetbepaling toezicht en advisering voor uitvoeringsprojecten. De plan- en projectmatige monitoringsonderzoeken op het gebied van kwantiteit en kwaliteit zijn uitgevoerd conform het jaarplan. Naar aanleiding van de (bijna) wateroverlastsituaties die zich in de zomer van 2014 op een aantal locaties hebben voorgedaan wordt het afvoer- en waterstandsmeetnet in 2015 uitgebreid om bij calamiteiten op een aantal kritische locaties meer zicht te hebben op de actuele situatie. Implementeren Dawaco: met een nieuwe database voor ecologische en chemische gegevens zijn we beter in staat gegevens in samenhang te beheren en te interpreteren. In 2014 voeren we deze implementatie uit. Het programma Dawaco, voor de opslag van waterkwaliteitsgegevens en ecologische gegevens, is in 2014 geïnstalleerd en getest. De testfase is succesvol afgerond, zodat in 2015 de beheerfase kan worden ingezet.
Kengetallen program m a instrum enten Begroting Aantal vergunningen Nalevingspercentage bij toezicht en handhaving Aantal meldingen Aantal toezichtacties - controles Juridische juisheid bij rechterlijke toets vergunning/melding Aantal bestuursrechterlijke maatregelen Aantal strafrechterlijke maatregelen Aantal gegevensleveringen * *
32
100 85% 200 1.250 95% 5 10 60
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
100 85% 300 1.250 100% 5 8 80
122 89% 340 1.774 100% 3 6 91
Het betreft pro ject- en ro utinematig verzamelde mo nito ringsgegevens o p het gebied van hydro lo gie en waterkwaliteit
Waterschap Roer en Overmaas
Wat kost het Onderstaand zijn de financiële gegevens van het programma weergegeven. Voor een specificatie met toelichting wordt verwezen naar paragraaf 7.5.
Begroting
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
6.898.936 300.000
6.924.576 184.000
6.531.470 60.028
Financiële gegevens program m a instrum enten
Kosten Investeringen
Programmarekening 2014 / 1502518
33
2.6
Programma Bestuur, externe communicatie en belastingen
Programma-inhoud Dit programma bevat alle aspecten die gemoeid zijn met het bestuur, de externe communicatie en de belastingheffing. Het vaststellen van de belastingtarieven is expliciet een taak van het bestuur. Bestuur Op 11 september 2012 heeft de Eerste Kamer ingestemd met een wetsvoorstel dat onder andere regelt dat de zittingstermijn van het in 2009 aangetreden bestuur wordt verlengd tot 8 januari 2015. Omdat in het regeerakkoord staat vermeld dat de waterschapsverkiezingen gelijktijdig met de verkiezingen van Provinciale Staten worden gehouden, is de zittingstermijn verlengd tot 18 maart 2015, de datum waarop de eerstvolgende verkiezing van de leden van Provinciale Staten is voorzien. Uitvoeren van het verlengde Bestuursprogramma 2009-2012
De stand van zaken met betrekking tot het Bestuursprogramma 2009-2012 per 1 november 2012 is 5 maart 2013 besproken in het algemeen bestuur. De uitvoering wordt gecontinueerd. Uitvoering heeft conform planning plaats gevonden binnen de kaders van de meerjarenraming en de begroting.
Externe communicatie Vergroten bekendheid waterschap bij alle doelgroepen en bijdragen aan een positieve houding ten opzichte van dit waterschap Meer op de doelgroepgerichte communicatie door inzet van crossmediale communicatie. In 2014 is een mix van communicatiekanalen ingezet, zowel on- als offline.
34
Intensievere inzet van social media zoals Twitter, Facebook, LinkedIn. De inzet van online communicatie en social media is geïntensiveerd afgelopen jaar. Vooral Twitter en Facebook worden intensiever gebruikt en met resultaat: we hebben meer dialoog met onze omgeving via deze kanalen. De inzet van LinkedIn is nog niet opgepakt. Inzet van nieuwsbrieven en informatieverstrekking via website, afgestemd op informatiebehoefte van doelgroepen. Zowel website als nieuwsbrief houdt rekening met de informatiebehoefte van de verschillende doelgroepen. Bij de nieuwsbrief kunnen abonnees zich inschrijven voor specifieke onderwerpen in specifieke gemeenten. Online burgerpanel als manier om burgers te betrekken en signalen uit de omgeving binnen halen. Door de intensivering van Twitter en Facebook is een online burgerpanel niet meer nodig. We ontvangen de signalen uit de omgeving al via de social media-kanalen.
Waterschap Roer en Overmaas
Watercafés organiseren als manier om signalen uit de omgeving binnen te halen en draagvlak voor beleid te vergroten. De Wateravond begin 2014 was succesvol. De tweede editie (zomer 2014) is geannuleerd in verband met beperkte interesse uit de omgeving. Uit analyse blijkt dat inwoners een voorkeur hebben voor informatiebijeenkomsten over specifieke onderwerpen bij hen in de buurt, niet over algemene wateronderwerpen. Voor het binnenhalen van signalen zijn social media effectiever. Daarom is besloten de Wateravonden niet voort te zetten, maar intensiever de dialoog met de omgeving aan te gaan via social media. Het educatiebeleid continueren door continuering lespakket/leermethode voortgezet onderwijs; voortzetten Droppie Water, voortzetten Watch. Het tot dusver gevoerde educatiebeleid is succesvol; de activiteiten zijn uitgevoerd. Recreatief medegebruik en zichtbaarheid van het waterschap in het werkgebied: plaatsen van informatieborden bij waterschapswerken, watergangen en buffers, ontwikkeling van waterleerpaden. Dit is in 2014 actief gebeurd, zo zijn bijvoorbeeld beeknaamborden en regenwaterbufferborden geplaatst. Waar dat mogelijk is worden tijdens en na afronding van uitvoeringsprojecten borden geplaatst en waterwandelingen of waterbeleefroutes gerealiseerd. Aanbieden rondleidingen op rwzi’s en langs beken onder leiding van een gids. Dit doen we actief en in afstemming met WBL en WPM.
Belastingen De belastingheffing wordt uitgevoerd door de Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW). De BsGW zorgt als uitvoeringsorganisatie van de deelnemende waterschappen en gemeenten voor het volledig, tijdig, rechtmatig, juist en doelmatig heffen en innen van de lokale belastingen. Kostenreductie en verbetering dienstverlening
De BsGW werkt aan een verdere optimalisering van het maatschappelijk rendement door in te zetten op minimaliseren van de uitvoeringskosten, optimaliseren van de belastingopbrengsten, kwaliteit van de dienstverlening en risicospreiding in de bedrijfsvoering. De optimalisatie van het maatschappelijk rendement is een constant aandachtspunt. In het verslagjaar is dit proces, ondanks de inspanningen die gemoeid waren met tien nieuwe toetreders, gecontinueerd. Actief wordt ingezet op het uitbreiden van het aantal deelnemers in de BsGW. Per 1 januari 2014 zijn de gemeente Stein, Maastricht, Sittard-Geleen, Heerlen, Brunssum, Landgraaf, Onderbanken, Simpelveld en Voerendaal toegetreden. Daarnaast is in het verslagjaar overeenstemming bereikt met de gemeente Weert, Eijsden-Margraten, Schinnen, Valkenburg, Meerssen, Vaals, Gulpen-Wittem, Beesel, Gennep en Kerkrade om per 1 januari 2015 toe te treden.
Programmarekening 2014 / 1502518
35
Kengetallen program m a bestuur, externe com m unicatie en belastingen
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
600 1.800 100 20 24 12 12
400 2.800 600 80 * 12 12
390 2.685 650 75 * * *
3.500 60 100% 98,5%
* 60 100% 99,5%
* 49** 100% 98,4%
Begroting
Abonnees digitale nieuw sbrief Volgers op Tw itter #reTw eets Interactie op Tw itter en Facebook (aantal gesprekken) Gedow nloade of gedeelde items via w ebsite of nieuw sbrieven Doorkliks naar Droppie w ater Gespeelde spellen online Bezoek aan specifieke themapagina's van de afzondelijke doelgroepen Rondleidingen Rw zi of langs beek % Opgelegde aanslag % Afdracht ontvangsten * mo nito ring website (en nieuwsbrieven) mo et no g wo rden uitgewerkt ** veel ro ndleidingen mo esten geannuleerd wo rden wegens werkzaamheden aan rwzi's
Wat kost het Onderstaand zijn de financiële gegevens van het programma weergegeven. Voor een specificatie met toelichting wordt verwezen naar paragraaf 7.6. Financiële gegevens program m a bestuur, externe com m unicatie en belastingen
Kosten Investeringen
36
Begroting
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
6.823.254 -
7.014.266 -
6.899.165 7.111
Waterschap Roer en Overmaas
2.7
Programma Bedrijfsvoering
Programma-inhoud Dit programma bevat alle activiteiten voor het managen, adviseren en ondersteunen van de organisatie met het oog op het behalen van de door het bestuur vastgestelde doelen binnen de aangegeven kaders. Ons ontwikkelen tot een professionele partner voor onze omgeving. Dit betekent een organisatie die haar werkprocessen integraal beheerst en gericht is op externe en interne samenwerking en ondersteuning. Begrippen als efficiënt, effectief en rechtmatig zijn dan ook vanzelfsprekend. Kwaliteitsmanagement en control dragen bij aan het op peil houden van het prestatieniveau van onze organisatie. Programmamanagement Oppakken van Programmamanagement voor proces overstijgende thema’s: bijvoorbeeld Programma Stedelijk Waterbeheer, Programma Veiligheid, Programma Dienstverlening. Door het op Programmaniveau oppakken van een aantal overstijgende thema’s zijn in 2014 diverse, inhoudelijke resultaten geboekt: het programma Stedelijk Waterbeheer heeft geleid tot een aantal samenwerkingsverbanden aan diverse projecten (zie ook tekst Programma Watersysteem), het Programma Veiligheid heeft concreet een aantal verbeterpunten en sturingsinstrumenten opgeleverd die in de lijnorganisaties verder zijn opgepakt en vanuit het Programma Dienstverlening is na het behalen van het Bewijs van Goede Dienst gewerkt aan een aantal verbeterpunten. Ten aanzien van het behalen van termijnen (zeker bij vergunningprocedures) is een forse verbetering gerealiseerd. Ook is door de nieuwe opzet van onze website gewerkt aan vindbaarheid en toegankelijkheid van informatie. Ten slotte dient vermeld te worden dat in het programmajaar 2014 servicenormen zijn vastgesteld voor de onderwerpen Bezoek, Post/Email, Telefoon/Social Media, Internet en Klachten/Meldingen. Ook de monitoring van deze servicenormen is, op basis van een nulmeting, voor meerdere onderwerpen opgestart. De overige programma's lopen nog. Risicomanagement Actualiseren van de risico’s en berekenen van het weerstandsvermogen ultimo 2014.. De risico's en de berekening van het weerstandsvermogen zijn ultimo 2014 geactualiseerd
Uitvoeren van onderzoek naar de effectiviteit van risico reducerende maatregelen. De voorbereidingen voor het geplande onderzoek naar de effectiviteit in 2015 zijn voltooid. Inhoudelijk verbreden van de scope van risico-inventarisatie. Het ontwikkelde voorstel wordt in samenwerking met WPM in 2015 en 2016 geïmplementeerd.
Integriteit Op peil houden van kennis over het eigen integriteitsbeleid, verzorgen van trainingen en waterschap brede afstemming van het integriteitsbeleid. De opleiding van beide integriteit coördinatoren is succesvol afgerond. WRO participeert in de provinciale werkgroep integriteit en heeft voor deze werkgroep uiteenzettingen over de toepassing van soft controls door WRO verzorgd. Ook heeft WRO buiten de waterschapswereld, op verzoek, zowel in het kader van de Nationale Leernetwerkdag voor lagere overheden als voor Integriteit coördinatoren tijdens de terugkomdag (Urenco) lezingen verzorgd over hoe WRO soft controls implementeert.
Programmarekening 2014 / 1502518
37
Door middel van gerichte audits toetsen van de naleving van het integriteitsbeleid. In het kader van dual purpose testing bij inkopen en aanbesteden is op integriteit getoetst en gerapporteerd.
Door ontwikkelen van integriteitsbeleid voor bestuurders en voorbereiden van integriteitsscan DB leden 2014. Het Algemeen Bestuur heeft 7 oktober 2014 het reglement van orde van het AB aangepast en daarin opgenomen dat voorafgaand aan de benoeming van de leden van het dagelijks bestuur een risicoanalyse integriteit zal worden uitgevoerd.
Kwaliteitsmanagement Uitvoering geven aan het continu verbeterproces van het kwaliteitssysteem ISO. Het kwaliteitssysteem is door onze interne kwaliteitsauditors geaudit, de hieruit voortkomende verbetervoorstellen zijn door de proceseigenaren opgepakt. Ook de externe ISO auditor heeft het kwaliteitsmanagementsysteem als voldoende beoordeeld. Interne auditing Met inachtneming van het controleprotocol en conform het normen- en toetsingskader worden interne audits uitgevoerd. De processen inkopen en aanbesteden, kapitaalslasten (treasury) inclusief schatkistbankieren zijn geaudit. In opdracht van de directie is tevens een onderzoek naar grondaankopen ingesteld en afgerond. Cultuur Institutionaliseren van soft controls in de bedrijfsvoering. Het instrumentarium voor het uitvoeren van de soft control scan is verder verfijnd. Conform planning wordt in 2015 de werking van soft controls meer gedetailleerd dan voorheen onderzocht. Klimaatneutraliteit Inzichtelijk maken welke stappen WRO moet nemen om klimaatneutraal te opereren. Op basis van de cijfers voor de Klimaatmonitor 2012 respectievelijk 2014 (cijfers van 2011 en 2013) is een analyse gemaakt hoe WRO (samen met WPM en WBL) klimaatneutraal kan worden. Hieruit volgt een voorstel aan de besturen in voorjaar 2015. Subsidies en overige externe financiering Implementatie van subsidiebeleid 2014-2020. Met het realiseren van de subsidiewijzer is een belangrijke extra impuls gegeven aan de subsidieverwerving. Financiën Verder ontwikkelen van de planning- en control cyclus. Evenals vorig jaar is ook in 2014 een aantal aanpassingen doorgevoerd met betrekking tot de doorontwikkeling van de P&C-cyclus, vooral gericht op inhoud.
38
Waterschap Roer en Overmaas
Naast een verklaring in het kader van de getrouwheid dient de accountant ook een verklaring af te geven voor rechtmatigheid. Op basis van de huidige inzichten zal de accountant over 2014 een goedkeurende verklaring voor zowel het onderdeel getrouwheid als rechtmatigheid afgeven. Aanbesteding accountantscontrole voor de dienstjaren na 2014. Samen met WPM en WBL en voor meerdere jaren aanbesteden, waardoor sprake is van een Europese aanbesteding. De gezamenlijke aanbesteding van de accountant voor de dienstjaren 2015-2018 is succesvol opgepakt. Het programma van eisen is gereed en wordt in het 1e kwartaal van 2015 door de Algemene Besturen van de betreffende organisaties vastgesteld.
Buitenland, internationale samenwerking Bevorderen van het uitwisselen van kennis en ervaring met het waterschap Somes Tisa in Cluj Napoca. Uitgangspunt is dat de beoogde samenwerking tot wederzijds voordeel strekt. In 2014 heeft Roemenië gevraagd om hulp bij het implementeren van de Kaderrichtlijn water. Dat zal in 2015 tot concrete kennisuitwisseling leiden in gezamenlijke seminars, in samenwerking met WPM en de UvW.
Op verzoek van de regering in Zuid Afrika werkt WRO samen met andere waterschappen, de Unie van Waterschappen en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten Internationaal aan het implementeren van (momenteel 3, uiteindelijk 9) Catchment Management Agencies in Zuid Afrika. Een samenwerking met wederzijdse leermomenten mede in het kader van Local Governance Capacity Program, mede gefinancierd door VNGi en het NBW Fonds. In 2014 zijn twee missies naar Limpopo-North West geweest gericht op kennis uitwisseling met betrekking tot HRM, financieel beheer, monitoring, afvalwaterzuivering, hoogwatermanagement, stakeholder betrokkenheid. Oproep voor bestuurders (Board members) is gedaan en benoeming vindt plaats in 2015. De acting CEO is benoemd.
Geografische informatievoorziening Onderzoeken, kiezen en implementeren van actuele softwareoplossingen ter vervanging/ aanvulling van de beschikbare IRIS software. De IRIS software is uitgefaseerd, het onderhoud afgesloten en actuele softwareoplossingen zijn geïmplementeerd.
Ontwikkelen van nieuwe en verbetering van bestaande middelen om de geografische gegevens te ontsluiten. Dit geldt voor zowel de eigen processen en toepassingen via het Intranet als ook voor derden via het Internet. Verbeteringen in de bestaande oplossingen zijn doorgevoerd. Geplande nieuwe ontwikkelingen zijn in verband met de aanstaande fusie en het ICT onderzoek uitgesteld tot 2016. Tussen 2013 en 2015 worden, gefaseerd per gemeente, de bronhoudersgrenzen van het waterschap voor de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) vastgelegd. Binnen deze grenzen worden bestaande gegevens, waar nodig opgewerkt, overgezet naar de BGT en door het waterschap in beheer genomen. De gefaseerde uitvoering van de transitie naar de BGT heeft landelijk en regionaal vertraging opgelopen. Initieel was het de bedoeling om de transitie naar de BGT evenredig te verdelen over 2013, 2014 en 2015, maar het grootste deel van de transitie wordt pas gestart in 2015.
Programmarekening 2014 / 1502518
39
Automatisering Naast het reguliere beheer van de operationele ICT-infrastructuur wordt het activiteitenplan automatisering 2014 t/m 2015 uitgevoerd. Uitvoering is gegeven aan de activiteiten conform het activiteitenplan 2014-2015. Bij bepaalde activiteiten rekening houdend met fusie Facilitaire aangelegenheden In 2014 worden enkele noodzakelijke vervangingsinvesteringen uitgevoerd aangaande het gebouw en de installaties conform de het 10 jaar onderhoudsplan gebouw 2013-2022. Uitvoering is gegeven aan de activiteiten conform het meerjarig onderhoudsplan Parklaan 10 en een meerjarig onderhoudsplan 2015-2022 is opgesteld voor het bedrijfspand Rijksweg Noord 305. Buitendienst Optimaliseren en verder uitbouwen (vullen met onderhoudsdata) van het Onderhoud Beheersysteem (OBS). In 2013 is naar aanleiding van een externe ISO kwaliteitsaudit een aanvullend plan van aanpak gemaakt voor verdere optimalisatie van het onderhoud beheerssysteem. De activiteiten en maatregelen opgenomen in dit plan van aanpak zijn nagenoeg allemaal gerealiseerd. De overige activiteiten worden in 2015 uitgevoerd.
Kengetallen program m a bedrijfsvoering Begroting % Ziekteverzuim exclusief zw angerschaps- en bevallingsverlof % Ziekteverzuim inclusief zw angerschaps- en bevallingsverlof Aantal poststukken Aantal bijlagen bij poststukken Beschikbaarheid ICT omgeving onder w erktijd Aantal facturen Aantal bezw aarschriften Aantal fte's
3% 4% 11.500 6.500 95% 5.000 5 136,93
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
3,5% 4,5% 13.000 7.000 95% 5.000 6 133,71
3,81% 4,27% 17.190 8.137 100% 5.063 6 131,42
Wat kost het Onderstaand zijn de financiële gegevens van het programma weergegeven. Voor een specificatie met toelichting wordt verwezen naar paragraaf 7.7.
Financiële gegevens program m a bedrijfsvoering Begroting Kosten Investeringen
40
600.000
2014 Gew ijzigde begroting 169.287 736.000
Realisatie 498.462
Waterschap Roer en Overmaas
3 Overige paragrafen 3.1
Ontwikkelingen en uitgangspunten
Op 26 november 2013 heeft het algemeen bestuur de programmabegroting 2014 vastgesteld. Onderstaand zijn de interne en externe factoren waarmee rekening was gehouden gecomprimeerd weergegeven. Onderdeel Interne factoren Basis
Verplichte uitgaven
Uitgangspunt 2014
Bestuursprogramma 2009-2012 Waterbeheersplan 2010-2015 Jaarrekening 2012 Begroting 2013, inclusief de wijzigingen tot en met de AB-vergadering van 5 maart 2013 • Meerjarenraming 2014 - 2018 • Nadere inzichten vanaf het moment van opstellen van de meerjarenraming 2014-2018 tot het opstellen van de begroting 2014 • • • •
• •
Afschrijving Reserves Oninbaarheid Onvoorzien
Nota activabeleid 2012 Nota reserves en voorzieningen 2012 0,50% van het belastingvolume 0,40% van het begrotingstotaal
Investeringsniveau
Externe factoren Basis
Kosten / Inflatie Personeelskosten Rente langlopende leningen Rente kortlopende leningen Rente reserves en voorzieningen
Begroting Waterschapsbedrijf Limburg 2014 (WBL) Begroting Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen 2014 (BsGW)
€ 14.727.000 en is als volgt samengesteld: - € 8.915.000 netto investeringsniveau - € 5.412.000 bijdrage in de kosten van het HWBP - € 400.000 te activeren uren
Waterschapswet artikel 77, 100 en 101 Bepalingen Beleidsvoorbereiding en Verantwoording Waterschappen (BBVW) • Burgerlijk Wetboek BWII • EMU verplichtingen voor waterschappen 2,00% 2,00% 4,00% 0,75% 0,75% • •
De economische situatie in het verslagjaar heeft - evenals de afgelopen jaren - een aanzienlijk effect gehad op de gehanteerde uitgangspunten (zie ook paragraaf 3.6.1). De realisatie in het verslagjaar wijkt op een aantal onderdelen af die onderstaand beknopt worden toegelicht.
Programmarekening 2014 / 1502518
41
Kosten / Inflatie In de begroting was rekening gehouden met een inflatiepercentage van 2% terwijl de daadwerkelijke inflatie in het verslagjaar 0,98% bedroeg (zie ook paragraaf 3.6.1). Personeelskosten In de begroting was rekening gehouden met een indexering van de loonsom van 2%. De waterschaps-CAO had een looptijd van 1 januari 2012 tot 1 januari 2014. Omdat nog geen nieuwe CAO is afgesloten zijn de lonen in het verslagjaar niet geïndexeerd. Wel hebben de werkgeverslasten een lichte stijging laten zien. Rente langlopende leningen Voor langlopende leningen was in de begroting uitgegaan van een rentepercentage van 4,00%. Door de achterblijvende economische groei en de voortdurende onrust in de wereld is de langlopende rente in het verslagjaar fors gedaald en bedroeg op het einde van het verslagjaar 1,80% (zie ook paragraaf 3.6.1). Rente kortlopende leningen Door het uitblijven van het economisch herstel is de kortlopende rente (lees debetrente) in het verslagjaar extreem laag gebleven. In de begroting werd nog uitgegaan van een percentage van 0,75% terwijl dit aan het einde van het verslagjaar 0,10% bedroeg (zie ook paragraaf 3.6.1). Rente reserves en voorzieningen Over de reserves en voorzieningen wordt rente toegerekend aan de exploitatie. Het gehanteerde rentepercentage is op begrotingsbasis gelijk aan het rentepercentage van de kortlopende geldleningen. Doordat de korte (credit)rente in het gehele verslagjaar op 0% is gebleven, wijkt dit percentage aanzienlijk af van de raming. Bij de begroting werd nog uitgegaan van een percentage van 0,75% terwijl de korte creditrente in het verslagjaar 0% bedroeg.
42
Waterschap Roer en Overmaas
3.2
Incidentele opbrengsten en kosten
Incidentele opbrengsten en kosten kunnen leiden tot minder inzicht in het reguliere (meerjarig) beeld van opbrengsten en kosten, en dus de netto kosten. Daarnaast zijn deze elementen relevant voor het beoordelen van de financiële positie. In de BBVW is dan ook voorgeschreven dat de incidentele opbrengsten en kosten in een aparte paragraaf dienen te worden toegelicht. Bij hantering van het begrip incidenteel is sprake indien opbrengsten en kosten zich maximaal drie jaar voordoen. Incidentele opbrengsten en kosten Opbrengsten Verkoop vordering Landsbanki Verkoop grond Boekw inst verkoop loods Sittard Bijdrage WPM in kosten Daw aco Verevening ve's met WPM Verkoop bedrijfsw agens Bijdrage Partnercontract (soortenbeleid) Bijdrage Ministerie van Economische Zaken in opleidingskosten buitendienstmedew erkers Verhaalde kosten uitvoering bestuursdw ang Bijdrage implementatie nieuw e zw emw aterw etgeving (WHVBZ) Bijdrage in de kosten beheer en onderhoud Oolderveste Kosten Provinciale afw ikkeling 'Niet kerende grondbew erking' Frictiekosten BsGW Extra afschrijvingen Kosten Daw aco Nadeelcompensatie Studiekosten buitendienstmedew erkers Bijdrage brug ECI
Programmarekening 2014 / 1502518
Jaar van vrijval
Bedrag
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
513.744 270.612 263.824 78.348 77.494 55.460 54.860
n.v.t. n.v.t. 2015 2016
48.600 15.323 15.083 31.250
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
392.700 352.180 291.661 134.431 110.000 85.000 60.000
43
3.3
Onttrekkingen aan overige bestemmingsreserves en voorzieningen
In de BBVW is opgenomen dat onttrekkingen aan de overige bestemmingsreserves en voorzieningen expliciet dienen te worden toegelicht in de begroting en de programmarekening. De onttrekkingen in het verslagjaar kunnen als volgt worden weergegeven:
Bestemmingsreserve Afkoppelen verhard oppervlak In het verslagjaar is vanuit de resultaatsbestemming 2013 € 259.616 onttrokken, als gevolg van de in 2013 betaalde bijdragen voor het afkoppelen van verharde oppervlakten. Verder is gelet op het besluit van het AB van 7 oktober 2014 het surplus van de reserve zijnde € 697.368 overgeheveld naar de reserve riooloverstorten.
Voorziening pensioen- en uitkeringsverplichtingen In het verslagjaar is € 11.308 onttrokken en betreft pensioenuitkeringen aan voormalige bestuursleden.
Voorziening onderhoud kantoorgebouw Parklaan 10 In het verslagjaar is € 9.367 onttrokken in verband met uitgaven voor het onderhoud van het gebouw en installaties op basis van een meerjarenonderhoudsplan.
Voor alle mutaties op de reserves en voorzieningen, inclusief het doel en de omvang, zie hoofdstuk 6 en bijlage B.
44
Waterschap Roer en Overmaas
3.4
Waterschapsbelastingen
De financieringsstructuur bestaat uit twee heffingen, te weten een watersysteemheffing en een zuiveringsheffing (indirecte lozingen). Beide zijn geregeld in de Waterschapswet. De verontreinigingsheffing (directe lozingen op oppervlakte water) is gebaseerd op de Wet verontreiniging oppervlaktewater (Wvo). De kosten van de waterkwantiteit, de waterkering en de zogenoemde passieve kwaliteit (o.a. integraal waterbeheer, monitoring en sanering van verontreinigde waterbodems), worden gefinancierd uit de watersysteemheffing, opgebracht door inwoners en de eigenaren van gebouwde, ongebouwde onroerende zaken en natuurterreinen. De zuiveringsheffing is toegespitst op de kosten van de zuivering, het transport van afvalwater en de verwerking van het zuiveringsslib. Voor de belastingtarieven 2014 zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: de geraamde opbrengst waterschapslasten 2014; Belastingopbrengst Watersysteemheffing Zuiveringsheffing Verontreinigingsheffing Totaal
Begroting 2014 28.832.610 48.618.520 703.540 78.154.670
de belastingmaatstaven zoals verwoord in de notitie 'prognose opbrengst waterschapsheffingen 2014' van de Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW).
Watersysteemheffing Naast de opbrengst 2014 beïnvloedt nog een aantal elementen de tarieven van de watersysteemheffing, te weten: 1. de kostentoedeling per 1 januari 2013 van het watersysteembeheer; Watersysteem beheer Ingezetenen Zakelijk gerechtigden gebouw d Zakelijk gerechtigden ongebouw d Zakelijk gerechtigden natuurterreinen Totaal
Kostentoedelingsverordening 2013 40,00% 52,02% 7,90% 0,08% 100,00%
2. de tariefdifferentiatie voor verharde wegen waarbij een gedifferentieerd tarief is gehanteerd dat 400% hoger is dan het tarief voor het 'overig ongebouwd'; 3. de rechtstreekse toedeling van categorie gebonden kosten aan de betreffende categorieën, te weten de perceptiekosten, de kosten van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) en de kosten van verkiezingen; 4. het reguliere accres en het effect van de hertaxatie bij het gebouwd als gevolg van de jaarlijkse herwaardering van de Wet WOZ. Uitgegaan is van een waardedaling in ons beheersgebied van 4,85% (te weten accres +0,15% en hertaxatie -5,0%); 5. de doorvertaling van de belastingbestanden op perceelsniveau voor de categorie natuur en ongebouwd; 6. de ontwikkeling van het aantal ingezetenen.
Programmarekening 2014 / 1502518
45
Voor de bepaling van de tarieven voor de categorie gebouwd wordt als heffingsmaatstaf een percentage van de WOZ-waarde gehanteerd. Bij de berekening van het tarief gebouwd is uitgegaan van een percentage van vier decimalen achter de komma. In verband met de jaarlijkse herwaardering van de WOZ is de waardepeildatum één jaar voor het begin van het kalenderjaar, waarvoor de WOZ-waarde geldt. De waardepeildatum voor het belastingjaar 2014 was 1 januari 2013. Zuiveringsheffing Het tarief van de zuiveringsheffing is bepaald door de opbrengst zuiveringsbeheer te delen door het aantal vervuilingseenheden indirecte lozingen, 1.002.000 voor 2014. Verontreinigingsheffing Het tarief voor de verontreinigingsheffing is gelijk aan het tarief van de zuiveringsheffing. Het aantal vervuilingseenheden directe lozingen bedroeg in 2014 14.500. Tarievenoverzicht Onderstaand zijn de tarieven 2014 weergegeven zoals die door het algemeen bestuur op 26 november 2013 zijn vastgesteld en gehanteerd zijn bij de aanslagoplegging 2014. Categorie Watersysteembeheer Ongebouwd (per hectare): - Openbare landwegen - Overig ongebouwd Natuur (per hectare) Gebouwd (percentage van WOZ-waarde) Ingezetenen (per wooneenheid)
Tarief 2014
124,60 24,92 2,42 0,0208% 35,93
Zuiveringsbeheer Zuiveringsheffing (per heffingseenheid)
48,52
Verontreinigingsheffing Verontreinigingsheffing (per heffingseenheid)
48,52
Opbrengst waterschapslasten Voor een overzicht van de belastingopbrengsten en een analyse raming versus realisatie wordt verwezen naar paragraaf 8.3 en 9.2. Kwijtschelding en oninbaarheid De belastingopbrengst wordt gecorrigeerd voor kwijtschelding en oninbaarheid. Kwijtschelding wordt alleen verleend voor het ingezetenendeel van de watersysteemheffing en de zuiveringsheffing (huishoudens). Bij kwijtschelding wordt als norm 100% van de bijstandsnorm gehanteerd. Daarnaast wordt automatisch kwijtschelding verleend aan de groep AOW'ers die een vermogen hebben van € 2.269 of minder en verder geen aanvullend pensioen. Voor de oninbaarheid is in 2014 een percentage gehanteerd van 0,5% van de opbrengst. Voor toelichting op deze onderdelen wordt verwezen naar paragraaf 8.3 en 9.2.
46
Waterschap Roer en Overmaas
3.5
Het weerstandsvermogen
Weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover de organisatie beschikt of kan beschikken om risico’s die niet op enige andere manier zijn afgedekt binnen de begroting op te kunnen vangen. Bij de bepaling van de weerstandcapaciteit worden de reserves (vooral de algemene reserves), de post onvoorzien, de belastingcapaciteit en bezuinigingsmogelijkheden betrokken. De relatie tussen de omvang van de financiële restrisico’s (geïnventariseerde risico’s, na het nemen van preventieve, repressieve en correctieve maatregelen) en de weerstandscapaciteit wordt aangeduid als weerstandsvermogen. Schematisch kan het weerstandsvermogen als volgt worden weergegeven:
Risico´s
Weerstandscapaciteit
Weerstandsvermogen Indien weerstandsvermogen aanwezig is, wordt voorkomen dat elke financiële tegenvaller dwingt tot directe begrotingsmaatregelen zoals bezuinigingen of inkomstenverhogende maatregelen. Hierdoor wordt voorkomen dat de door het bestuur vastgestelde kaders en de programmadoelstellingen schoksgewijs dienen te worden aangepast. 3.5.1
Risico's
Op grond van de BBVW dient het waterschap jaarlijks in de begroting en jaarrekening een afzonderlijke paragraaf op te nemen waarin wordt ingegaan op het weerstandsvermogen waarbij een relatie dient te worden gelegd tussen risico’s en weerstandscapaciteit. Samengevat kunnen de risico’s en het weerstandsvermogen als volgt schematisch met elkaar in verband worden gebracht.
Programmarekening 2014 / 1502518
47
Doelstelling waterschap
Bruto risico
Beheersmaatregelen
Netto risico
Reguliere
Goed meetbaar
Specifieke maatregelen
Niet goed
Geringe betekenis
voorziening
risico's meetbaar Niet reguliere
geen maatregel Materiële betekenis
weerstandsvermogen
risico's Goed meetbaar
Specifieke maatregelen
voorziening
Risicomanagement Het in beeld brengen van risico’s en getroffen beheersmaatregelen vormt een belangrijk onderdeel van risicomanagement. Op 29 september 2009 is de ‘Kadernota Risicomanagement’ vastgesteld. De methodiek voor het identificeren en kwantificeren van risico’s is hierin beschreven en drukt het risico uit in: kans op optreden van een gebeurtenis; en het gevolg van deze gebeurtenis. Risico inventarisatie 2014 Omdat de bepaling van het benodigde weerstandsvermogen een jaarlijks terugkomende actie is, is de risico inventarisatie 2013 geactualiseerd naar de situatie per ultimo 2014. De benodigde weerstandscapaciteit is gelijk aan de som van de financiële restrisico’s. Met het oog op de resultaten van de ‘risico inventarisatie 2014’ is de minimale hoogte van de algemene reserve bepaald op het bedrag van de geïnventariseerd risico’s (bij een veronderstelde kans van optreden van 15% voor de categorie middelgrote risico’s). De minimale stand van de algemene reserve is dan € 1.669.000. De maximale stand bedraagt 5% van het begrotingstotaal. De stand van de ‘algemene reserve watersysteembeheer en zuiveringsbeheer’ per 31-12-2014 is € 4.025.570. In de risico inventarisatie ultimo 2014 zijn 41 risico’s opgenomen: 16 strategische risico’s, 9 compliance risico’s en 16 operationele risico’s. Onderstaand zijn de belangrijkste financiële risico’s nader toegelicht.
48
Waterschap Roer en Overmaas
Opbrengst watersysteemheffing Aangezien de berekening van de tarieven watersysteemheffing, naast de 'prognose opbrengst waterschapsheffingen' die jaarlijks voor de begroting door de BsGW wordt afgegeven, gebaseerd is op prognosegegevens kan dit in de realisatie (lees belastingoplegging) afwijken. Opbrengst zuiveringsheffing Het aantal vervuilingseenheden in ons beheersgebied is de basis voor de opbrengst zuiveringsheffing. De in 2014 gerealiseerde zuiveringsheffing is gebaseerd op de prognose opbrengst waterschapsheffingen zoals opgenomen in de jaarlijkse afrekening van de BsGW. Omdat de afwikkeling van de zuiveringsheffing een periode van vijf jaar omvat en hierbij sprake is van voorlopige en definitieve aanslagen, kan de realisatie over de hele periode afwijken. Oninbaar / kwijtschelding Voor oninbaarheid is in het verslagjaar een percentage gehanteerd van 0,5% van de opbrengst waterschapslasten. Het effect van oninbaarheid is echter, gelet op het heffing- en invorderingstraject, pas na enkele jaren duidelijk. Ook niet beïnvloedbare factoren kunnen een effect hebben op de oninbaarheid, zoals de gevolgen van de economische situatie en hogere aanslagen. Dit is ook van toepassing op de kwijtschelding, waarbij de economische situatie eveneens een belangrijke rol speelt. Renterisico’s Renterisico’s spelen bij de beoordeling van financieringsvraagstukken een belangrijke rol. Aangezien de rentepercentages van de geldleningportefeuille voor de restantlooptijd van de geldleningen vastliggen, is bij het renterisico sprake van een kort termijnrisico. Plotselinge rentestijgingen kunnen tot een incidenteel tekort leiden op de begrootte rekeningcourantrente. Door het (eventueel) afsluiten van nieuwe langlopende geldleningen neemt het risico enigszins toe. De rentelasten worden verantwoord op de hulpkostenplaats kapitaallasten en verdisconteerd in het rente-omslagpercentage. Een stijging van de marktrente betekent een verhoging van de renteomslag en leidt tot een extra budgettaire last voor het waterschap. Voor het opvangen van mogelijke renteschommelingen is geen voorziening gevormd. Waterschapsbedrijf Limburg / Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen Het waterschap staat garant voor eventuele tekorten van WBL en BsGW voor zover dit de reservepositie (lees weerstandsvermogen) van deze partijen, die tot stand is gekomen op basis van een risico inventarisatie, overschrijdt. De netto risico’s bij het WBL en de BsGW zijn op basis van een risico inventarisatie per ultimo 2014 becijferd op € 2.700.000 en € 385.000 en vormen de basis voor de hoogte van de algemene reserve. Tot slot kan nog worden vermeld dat BsGW 2014 heeft afgesloten met een negatief resultaat van afgerond € 35.000 en WBL 2014 met een positief resultaat van € 927.000. Wet Hof Voor een nadere toelichting zie hoofdstuk 3.9 EMU saldo.
Programmarekening 2014 / 1502518
49
3.6
De financiering
De treasuryfunctie ondersteunt de uitvoering van de programma's. De basis van de treasuryfunctie wordt gevormd door het treasurystatuut. In verband met de invoering van het schatkistbankieren is door het algemeen bestuur op 1 juli 2014 het treasurystatuut 2014 vastgesteld. Treasury is het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico's. De treasuryfunctie bij het waterschap omvat de financiering van beleid en het uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. De uitvoering hiervan vereist adequaat handelen in een steeds complexere geld- en kapitaalmarkt. Drie componenten zijn bij de financiering van belang: 1. rentevisie, de treasuryfunctie en de uitvoering van het treasurybeleid; 2. liquiditeitspositie; 3. treasurybeheer. Het treasurystatuut geeft de infrastructuur voor de treasuryfunctie aan. De uitvoering van het treasurybeleid vindt zijn weerslag in de treasuryparagrafen van de begroting en de jaarrekening. In de begroting wordt de uitvoering van het treasurybeleid opgenomen door middel van concrete plannen. In de programmarekening gaat het om de realisatie van de plannen en om een verschillenanalyse tussen de plannen en de realisatie. Tevens dient in de begroting en programmarekening de berekening van de renterisiconorm te worden opgenomen. Om inzicht te verschaffen in de treasuryactiviteiten van het waterschap is de realisatie weergegeven van deze activiteiten in 2014. Tussentijds is gerapporteerd over de treasuryactiviteiten gedurende het eerste halfjaar van het verslagjaar. 3.6.1
Rentevisie, de treasuryfunctie en de uitvoering van het treasurybeleid
In dit onderdeel worden de belangrijkste interne en externe ontwikkelingen genoemd die in het verslagjaar invloed hebben gehad op de rentevisie, de treasuryfunctie en de uitvoering van het treasurybeleid. Interne ontwikkelingen In het verslagjaar werd (door de BsGW) de aanslag opgelegd van de watersysteem- en de zuiveringsheffing. Bij de watersysteemheffing is het waterschap sinds de invoering van de Wet WOZ voor de aanslagoplegging grotendeels afhankelijk van gemeenten. Dit heeft in 2014 niet tot problemen geleid. Voor de geblokkeerde objecten, die een gevolg zijn van de nog niet afgewikkelde bezwaarschriften tegen de WOZ-beschikking door de gemeenten, worden nog aanvullende kohieren opgelegd. De aanslag over het belastingjaar 2014 is gespreid opgelegd van 31 januari tot 31 maart 2014.
50
Waterschap Roer en Overmaas
Externe ontwikkelingen Inflatie De economie in de eurozone is in het verslagjaar met een zeer bescheiden tempo gegroeid. Verder heeft de lage inflatie in de eurozone de Europese beleidsmakers en de financiële markten niet onberoerd gelaten. De inflatie in de eurozone is in het verslagjaar uitgekomen op 0,43%. De Nederlandse inflatie is in vergelijking met de andere Europese landen hoger uitgevallen en heeft in 2014 0,98% bedragen. Het inflatiedoel van 2% is dan ook nog ver weg. Rente(visie) De Amerikaanse Centrale Bank (Fed) heeft in 2014 de rente ongewijzigd gelaten en gehandhaafd op het niveau van 0,25%. Hierbij is geen sprake van een vast rentetarief maar van een rentemarge tussen 0% en 0,25%. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft na een verlaging op 5 juni 2014 de belangrijkste beleidstarieven op 4 september 2014 nog eens met 0,10% verlaagd tot een historisch dieptepunt van 0,05%. De depositorente is zelfs verlaagd naar min 0,20%. De achterblijvende economisch groei heeft in het verslagjaar een belangrijk effect gehad op de financiële markten. Bij de vaststelling van de begroting 2014 is uitgegaan van een rentepercentage van 0,75% voor de korte rente. De korte rente is in het verslagjaar door het achterblijven van de economische groei echter gedaald tot een historisch laag niveau. De lange rente, die in tegenstelling tot de korte rente niet wordt bepaald door de ECB maar door de markt, is in het verslagjaar eveneens afgenomen tot een extreem laag niveau. De renteontwikkeling kan als volgt cijfermatig en grafisch worden weergegeven. Rentevorm
Renteniveau NWB per 1-1-2014 1-7-2014
31-12-2014
Korte rente rekening courantrente
0,25%
0,25%
0,10%
Lange rente 10 jaar gelijk 15 jaar gelijk 20 jaar gelijk 25 jaar gelijk
2,08% 2,65% 3,01% 3,28%
1,49% 2,00% 2,35% 2,59%
0,96% 1,35% 1,63% 1,80%
Programmarekening 2014 / 1502518
51
Renteverloop 2014 3,50%
3,00% 2,50% 2,00% 1,50%
Debetrente 25 jaar gelijk
1,00% 0,50% 0,00%
De renteontwikkeling heeft geen gevolgen gehad voor de liquiditeitspositie, alleen voor de hoogte van de rentekosten. Omdat de renteontwikkeling achter is gebleven bij de raming heeft dit in het verslagjaar geen negatief effect gehad maar geleid tot een tussentijdse neerwaartse aanpassing van de rentekosten rekening-courant. Schatkistbankieren In december 2013 is de wijziging van de Wet financiering decentrale overheden in verband met het rentedragend aanhouden van liquide middelen in ’s Rijks schatkist (verplicht schatkistbankieren) van kracht geworden. De detailverplichtingen zijn vastgelegd in een ministeriële Regeling schatkistbankieren decentrale overheden. In verband met technische problemen bij het inregelen van het schatkistbankieren voor de NWB-klanten is de ingangsdatum van het schatkistbankieren voor de waterschappen vastgesteld op 4 februari 2014. Schatkistbankieren kan worden gezien als een onderdeel van de centrale treasuryfunctie binnen het Rijk voor publieke middelen. Het principe van schatkistbankieren is dat publiek geld de schatkist niet eerder verlaat dan noodzakelijk is voor de uitvoering van de publieke taak. Hierdoor zal de Nederlandse staat minder geld hoeven te lenen op de financiële markten en zal de staatsschuld dalen. Deelnemers, zoals het waterschap, houden hun publieke middelen aan bij het ministerie van Financiën. Ze doen dat in de vorm van een rekening-courant, zoals bij een bank. Over de saldi die worden aangehouden, vergoedt de staat rente. Daarnaast hebben de deelnemers de mogelijkheid om deposito’s te plaatsen. De huisbank van de deelnemers (in ons geval de NWBbank) blijft het betalingsverkeer verzorgen. In de Regeling schatkistbankieren is opgenomen dat decentrale overheden onder voorwaarden tot een drempelbedrag uitgezonderd zijn van de verplichting tot schatkistbankieren. Voor ons waterschap geldt een drempelbedrag van 0,75% van het begrotingstotaal (2014 is € 592.084). Het drempelbedrag is gedefinieerd als een gemiddeld bedrag per kwartaal. Dat betekent dat het gemiddelde van het bedrag aan overtollige middelen dat een decentrale overheid gedurende het kwartaal elke kalenderdag buiten de schatkist heeft aangehouden niet boven het drempelbedrag mag liggen. Alleen positieve saldi tellen mee voor de benutting. Het hanteren van een gemiddelde per kwartaal geeft extra flexibiliteit aan de decentrale overheid.
52
Waterschap Roer en Overmaas
Over de hoogte en benutting van het drempelbedrag in ieder kwartaal rapporteert de decentrale overheid in de jaarstukken. Onderstaand is de hoogte en de benutting van het drempelbedrag over 2014 van ons waterschap in tabelvorm weergegeven. benutting van het drem pelbedrag drem pelbedrag
2014 1e kw artaal
194.183
592.084
2e kw artaal
214.225
592.084
3e kw artaal
222.459
592.084
4e kw artaal
264.031
592.084
3.6.2
Liquiditeitspositie
Liquiditeitspositie De liquiditeitspositie n 2014 kan afgerond op € 1.000 als volgt worden weergegeven.
Eind m aand Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December
NB
Liquiditeitstekort (-) of Liquiditeitsoverschot (+) -20.668.000 -21.123.000 -18.625.000 -12.030.000 -14.722.000 -12.577.000 -13.126.000 -13.346.000 -7.413.000 -5.855.000 -7.925.000 -4.568.000
Tussen 31 januari 2014 en 31 maart 2014 is de aanslag 2014 met vervaldatum 30 april en 30 juni 2014 opgelegd.
In de eerste helft van het verslagjaar zijn we geconfronteerd met een aanzienlijk liquiditeitstekort. Dit wordt nog versterkt doordat de verplichte bijdrage aan het HWBP vanaf 2014 (€ 5,4 miljoen) uiterlijk 1 juni betaald moet zijn. Door de aanslagoplegging van de waterschapslasten 2014, grotendeels opgelegd op 28 februari, het aangaan van een geldlening van € 5 miljoen in maart 2014 en een geldlening van € 7,1 miljoen in oktober voor de projectfinanciering waterkering Alexanderhaven Roermond, als de verkoop van de vordering van Landsbanki is de liquiditeitspositie in de tweede helft van het verslagjaar verbeterd. Ook de vervroegde uitbetaling (2014 i.p.v. 2017) in verband met de kasruimte van het HWBP2 van de beschikte bedragen voor het project Alexanderhaven in december heeft een positief effect gehad op de liquiditeitspositie. Het rekeningcourantsaldo op het einde van het verslagjaar sluit dan ook met een tekort van € 4.568.000. Ook in 2014 was de financieringsconstructie van het waterschap een punt van aandacht. Uitgangspunten hierbij waren de beperking van de rentekosten, de minimalisering van de renterisico's op lange termijn binnen kaders van de wet Fido en de interne beleidskaders.
Programmarekening 2014 / 1502518
53
Debetrente In het verslagjaar zijn (tijdelijke) liquiditeitstekorten door middel van kasgeldleningen gefinancierd. In 2014 zijn 35 kasgeldleningen afgesloten. Met deze systematiek is in het verslagjaar een rentevoordeel gerealiseerd van € 16.731. Creditgelden Door het verplicht schatkistbankieren dient het waterschap de publieke middelen - behoudens het drempelbedrag - aan te houden bij het ministerie van Financiën. Gelet op de liquiditeitspositie is in het verslagjaar slechts éénmaal een bedrag weggezet bij de schatkist waardoor de renteopbrengst zeer beperkt is gebleven. Kasgeldlimiet Indien bij een negatieve liquiditeitspositie van het waterschap de kasgeldlimiet (voor 2014 € 18.157.000, te weten 23% van het begrotingstotaal) drie opeenvolgende kwartalen wordt overschreden, is het op grond van de wet Fido verplicht de vlottende schuld te consolideren door middel van een vaste geldlening. Indien dit aan de orde is, dient het negatieve rekeningcourantsaldo, dat uitstaat tegen de lage debetrente, te worden omgezet in een vaste geldlening. Ondanks dat deze situatie zich in het verslagjaar niet heeft voorgedaan is ter beperking van de het renterisico’s 20 februari een geldlening bij de NWB-bank van € 5.000.000 per 3 maart afgesloten. Verder is voor de projectfinanciering van de waterkering Alexanderhaven Roermond per 1 oktober een lening van € 7.100.000 bij de NWB-bank afgesloten. 3.6.3
Treasurybeheer
Risicobeheer Dit onderdeel geeft inzicht in het risicoprofiel van het waterschap. Onder risico's worden zowel renterisico's, kredietrisico's, liquiditeitsrisico’s en koersrisico's (lees valutarisico's) verstaan. Het renterisico op de vlottende schuld wordt ingeperkt door het hanteren van de kasgeldlimiet. Als grondslag van de wettelijk toegestane omvang van de kasgeldlimiet wordt de omvang van de begroting per 1 januari voor het gehele verslagjaar aangehouden, vermenigvuldigd met het door ministeriële regeling vastgestelde percentage (30% voor waterschappen). Over het verslagjaar kan dit als volgt worden weergegeven. Kasgeldlimiet 2014 (x € 1.000) Ruimte (+) / Overschrijding (-)
1e kw artaal
2e kw artaal
1.982-
5.048
3e kw artaal 6.862
4e kw artaal 12.040
Uit dit overzicht is af te leiden dat de kasgeldlimiet in 2014 alleen in het eerste kwartaal is overschreden. De berekening van de kasgeldlimiet is opgenomen in bijlage I. Naast de kasgeldlimiet geeft de renterisiconorm inzicht in de feitelijke risico's op de vaste schuld. De renterisiconorm voor de waterschappen is bepaald op 30% van het begrotingstotaal en kan voor 2014 als volgt worden weergegeven. Toets renterisiconorm (x € 1.000) Renterisiconorm Renterisico op vaste schuld Ruimte (+) / Overschrijding (-)
2014 23.683 21.036 * 2.647
* Ondanks dat alleen sprake is van een renterisico op de variabele kredietopslag, die een fractioneel deel uitmaakt van het totale rentepercentage, dient op basis van de huidige inzichten het totale saldo van de basisrentelening ad € 15,6 miljoen te worden meegenomen als renterisico op de vaste schuld.
54
Waterschap Roer en Overmaas
Uit bovenstaand overzicht kan worden afgeleid dat het waterschap over het verslagjaar heeft voldaan aan de toets van de renterisiconorm. De berekening is ook opgenomen in bijlage I. Kredietrisico's op verstrekte geldleningen hebben zich in het verslagjaar niet voorgedaan, aangezien geen leningen van dien aard aan derden zijn verstrekt. Het liquiditeitsrisico is beperkt gebleven door de treasuryactiviteiten te baseren op een liquiditeitsprognose. Het koersrisico is nihil aangezien het waterschap alle betalingen en ontvangsten heeft verricht in euro's. Kasbeheer Om de kosten voor het geldstroomverkeer te kunnen beperken is in het verslagjaar de gehanteerde beleidslijn voortgezet. Dit betekent dat het liquiditeitsgebruik beperkt wordt door de geldstromen op waterschapsniveau op elkaar af te stemmen, het betalingsverkeer door één bank (NWB bank) elektronisch te laten uitvoeren en de betalingsopdrachten uitsluitend centraal door financiën te laten verwerken.
Programmarekening 2014 / 1502518
55
3.7
Verbonden partijen
Waterschapsbedrijf Limburg Het WBL is een volledige dochter van de beide Limburgse waterschappen. Het is een gemeenschappelijke uitvoeringsorganisatie waarvan de wettelijk kaders vastliggen in de 'Gemeenschappelijke Regeling Waterschapsbedrijf Limburg'. Voor een uitgebreide toelichting op de relatie met het WBL wordt verwezen naar hoofdstuk 4. Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen De BsGW is een gemeenschappelijke uitvoeringsorganisatie waarvan de kaders vastliggen in de ‘Gemeenschappelijke Regeling Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen. Voor een uitgebreide toelichting op de relatie met de BsGW wordt verwezen naar hoofdstuk 5. Nederlandse Waterschapsbank NV (NWB bank) Waterschap Roer en Overmaas is één van de partijen die aandelen heeft in de NWB-bank. De bank richt haar diensten exclusief op de overheidssector. De NWB-bank financiert provincies, gemeenten en waterschappen en verstrekt langlopende kredieten aan instellingen voor de volkshuisvesting, de gezondheidszorg en het onderwijs. Verder financiert de bank overheidsbedrijven werkzaam op het gebied van water en milieu. Voor de waterschappen is de bank huisbankier met diensten als betalingsverkeer, electronic banking en consultancy. De vennootschap wordt bestuurd door een directie die bestaat uit twee of meer directeuren. De raad van commissarissen bestaat uit minimaal zeven en maximaal elf leden en houdt onder meer toezicht op de directie. In de algemene vergadering van aandeelhouders heeft elk aandeel A één stem en een aandeel B vier stemmen. Het waterschap heeft evenals in het vorige verslagjaar 535 aandelen A en 146 aandelen B. Het Waterschapshuis WRO is één van de 23 deelnemende waterschappen die participeert in de ‘Gemeenschappelijke Regeling Het Waterschapshuis’ (HWH) die op 1 juli 2010 in werking is getreden. ‘Het Waterschapshuis’ fungeert als ondersteunende organisatie en aankoopcentrale voor de waterschappen en levert zodoende een bijdrage aan het verbeteren van de informatie- en de bedrijfsprocessen van de waterschappen ter bevordering van de kwaliteit en efficiëntie van de taakuitvoering door de waterschappen.
3.8
Bedrijfsvoering
Onder bedrijfsvoering wordt verstaan het geheel van interne organisatieonderdelen en processen die ondersteunend zijn ten behoeve van de primaire processen. Voor een toelichting op de bedrijfsvoering wordt verwezen naar paragraaf 2.7.
56
Waterschap Roer en Overmaas
3.9
EMU-saldo
Achtergrond EMU-problematiek In het kader van een verantwoorde ontwikkeling van de economie en het monetaire stelsel binnen de landen die deelnemen aan de EMU (Economische en Monetaire Unie), is in het Verdrag van Maastricht een aantal afspraken gemaakt. Een belangrijke afspraak is dat het EMU-tekort (lees overheidstekort) van een lidstaat niet meer mag bedragen dan 3% van het Bruto Binnenlands Product (BBP). Het EMU-saldo is opgebouwd uit het totaal van het Rijk, de sociale fondsen, gemeenschappelijke regelingen en de decentrale overheden. Indien de overheden in een jaar meer uitgeven dan ontvangen (op kasbasis) is sprake van een negatieve bijdrage aan het EMU-saldo. Op basis van de afspraken is de EMU-ruimte voor de decentrale overheden in 2014 0,5% van het Bruto Binnenlands Product (BBP). Wet Hof Europese afspraken over het beheersen van de EMU-saldi (voor begrotingstekort en schuld van de overheid) hebben ertoe geleid dat dat het Kabinet afspraken maakt met medeoverheden (provincies, gemeenten en waterschappen) met het oog op het Nederlandse EMU-saldo en deze in regelgeving vastlegt. Deze afspraken zijn in de Wet Houdbare Overheidsfinanciën (Wet Hof) vormgegeven en bevat regels over de begrotingsdiscipline van Rijk en decentrale overheden. De Wet Hof is door de Tweede Kamer op 23 april 2013 vastgesteld en op 10 december 2013 aangenomen door de Eerste Kamer. In de wet zijn o.a. de volgend afspraken verwerkt: Het Rijk stuurt alleen op het EMU-tekort voor alle decentrale overheden gezamenlijk (Provincies, Gemeenten en Waterschappen). Dit heeft tot voordeel dat hogere EMUtekorten van de ene groep decentrale overheden in een bepaald jaar gecompenseerd kunnen worden door lagere tekorten of overschotten van andere groepen. Tot en met 2015 wordt de EMU-ruimte voor de decentrale overheden niet minder dan 0,5%. De ruimte wordt later pas minder als een evaluatie in 2015 uitwijst dat dit op een verantwoorde wijze kan. Tot en met 2017 zullen geen sancties worden toegepast. De kern van de wet is bestuurlijk overleg waardoor een flexibel mechanisme is ontstaan. Alles is bespreekbaar in bestuurlijk overleg en de minister gaat ervan uit dat daarin altijd overeenstemming wordt bereikt. Pas als veelvuldig bestuurlijk overleg niet tot overeenstemming leidt zal de minister een voorgenomen besluit nemen die aan de Tweede Kamer worden voorgelegd. Bij sturing op het EMU-saldo zijn voorbeelden van maatregelen voor de waterschappen onder meer. Terugbrengen investeringsniveau. Activering bijdrage HWBP beëindigen en bijdrage opnemen in de exploitatie of activeringstermijn verkorten. EMU-saldo 2014 In de begroting en het jaarverslag dient het eigen EMU-saldo te worden opgenomen. De moeilijkheid is dat waterschappen, net zoals de andere decentrale overheden, een ander boekhoudstelsel gebruiken dan waarop het EMU-saldo is gebaseerd. De waterschappen hanteren het baten- en lastenstelsel, terwijl het EMU-saldo is gebaseerd op transactiestelsel (lees kasbasis). De informatie ten behoeve van het EMU-saldo moet dan ook een vertaalslag
Programmarekening 2014 / 1502518
57
ondergaan. Verder geldt dat bij de waterschappen de investeringen (inclusief de bijdrage van het HWBP) grote invloed hebben op het EMU-saldo, zeker omdat zij gemiddeld over alle waterschappen gezien een factor 3 groter zijn dan de jaarlijkse afschrijvingen. Omdat het investeringsvolume van de waterschappen aanzienlijk is, hebben de waterschappen per definitie een EMU-tekort. Over 2014 is sprake van een EMU-tekort van afgerond € 4.217.000. In de BBVW is opgenomen dat in het jaarverslag een specificatie van het EMU-saldo dient te worden opgenomen van het verslagjaar, inclusief de begroting en gewijzigde begroting, en het vorig verslagjaarjaar. De berekening van het EMU-saldo van 2013 en 2014 is opgenomen in bijlage J, waar tevens de realisatie versus gewijzigde begroting wordt toegelicht.
3.10 Topinkomens In de Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) die op 1 januari 2013 inwerking is getreden, is een openbaarmakingsverplichting voorgeschreven voor topfunctionarissen. Het gaat hierbij om personen die leiding geven aan de gehele organisatie. Bij een waterschap betreft dit de functie van Secretaris-Directeur. De wet schrijft topfunctionarissen een maximaal inkomen voor dat voor 2014 is vastgesteld op € 230.474 (= 130% van het brutosalaris van een minister, verhoogd met sociale verzekeringspremies, onkostenvergoedingen en beloningen betaalbaar op termijn). Bezoldigingen die uitgaan boven het door de WNT opgelegde maximum zijn strijdig met de wet en worden aangemerkt als onverschuldigde betaling. Verder verbiedt de WNT topfunctionarissen ontslagvergoedingen te verstrekken die meer bedragen dan € 75.000, dan wel één jaarsalaris als dit lager is dan € 75.000. Gelet op artikel 4.1 van de WNT zijn onderstaand de gegevens van de topfunctionaris van ons waterschap, te weten de functie van secretaris-directeur vermeld. Topfunctionaris Waterschap Roer en Overm aas Naam
J.M.G. In den Kleef
Functie
secretaris-directeur
Duur dienstverband
geheel 2014
Omvang dienstverband
36 uur per w eek
Beloning
€
122.051
Belastbare vaste en variabele onkostenvergoeding Voorzieningen ten behoeve van beloningen op termijn
€ €
1.575 20.152
In het verslagjaar is de beloning voor topfunctionarissen niet overschreden en zijn geen ontslagvergoedingen verstrekt.
58
Waterschap Roer en Overmaas
4 Waterschapsbedrijf Limburg 4.1
Relatie
WRO heeft in het verslagjaar voor de uitvoering van het zuiveringsbeheer gebruik gemaakt van de diensten van het WBL. Het WBL is een gemeenschappelijke uitvoeringsorganisatie waarvan de wettelijke kaders vastliggen in de ′Gemeenschappelijke Regeling Waterschapsbedrijf Limburg′. Voor de verhouding waterschappen ten opzichte van de gemeenschappelijke regeling (GR) geldt de hoofdregel dat het beleid voor de aan de regeling opgedragen taken een bevoegdheid blijft van de waterschapsbesturen. Het bestuur van de GR heeft een uitvoering- en voorbereidingsbevoegdheid. Daarmee is de regeling een vorm van afgeleid bestuur. In de regeling is aangegeven welke uitvoerende taken aan het WBL worden overgedragen. De beoogde bevoegdheidstoekenning aan het bestuur van de regeling wordt ingevuld via delegatie en mandaat. De verhouding tussen waterschappen en regeling betekent in dit verband dat: de reikwijdte van de gedelegeerde/gemandateerde bevoegdheid exact is omschreven; de waterschapsbesturen beleidsregels vaststellen voor de toepassing van bevoegdheden; bij mandaten de bevoegdheid tot het verlenen van ondermandaat is opgenomen; per delegatie en mandaat rapportageverplichtingen over het gebruik zijn afgesproken. Voor de relatie met het WBL worden een aantal randvoorwaarden gehanteerd om te komen tot een goed functionerende uitvoeringsorganisatie: een helder waterschapsbeleid waarbinnen en waarmee het WBL aan de slag kan; een goede onderlinge informatievoorziening tussen de organisaties waardoor een vaste opdracht- en verantwoordingscyclus kan groeien en past bij de beleidsverantwoordelijkheid van de waterschappen en de uitvoeringsorganisatie; een open en soepele samenwerkingshouding tussen de ambtelijke organisaties onderling vanwege de vele interacties in het dagelijkse werk tussen het systeem- en het ketenbeheer; heldere werkafspraken over een praktische invulling van de advies- en voorbereidingstaken van het bedrijf ten behoeve van de besluitvorming door de waterschapsbesturen; integrale productverantwoordelijkheid als één van de belangrijkste organisatorische uitgangspunten. Aan de relatie met het WBL is in het verslagjaar de nodige aandacht besteed. Onderdelen die in 2014 aan de orde zijn gekomen, zijn de begroting en de tussentijdse rapportages.
4.2
Begroting
Het algemeen bestuur van ons waterschap heeft op 1 juli 2014 de zienswijze op de conceptbegroting 2015 van het WBL vastgesteld. Het algemeen bestuur van het WBL heeft, rekening houdend met onze zienswijze, de begroting 2015 op 30 juli 2014 definitief vastgesteld.
4.3
Geldstroom
Voor wat betreft de geldstroom van het waterschap naar het WBL kan het volgende worden vermeld. Vertrekpunt van de geldstroom vormt de vastgestelde begroting van het WBL (inclusief eventuele begrotingswijzigingen) en de afgesproken verdeling van het begrotingstotaal over de beide waterschappen.
Programmarekening 2014 / 1502518
59
De verdeling van het zuiveringsbeheer is gebaseerd op het aantal vervuilingseenheden. Het watersysteembeheer wordt procentueel verdeeld, te weten 65% Roer en Overmaas en 35% Peel en Maasvallei. Het aandeel van ons waterschap in het WBL bedroeg in 2014 € 43.749.289. De raming is gelijk aan de realisatie. Bestuurlijk is afgesproken dat geen verrekening over en weer plaatsvindt op basis van de werkelijke exploitatiecijfers, maar dat een eventueel positief exploitatieresultaat van het WBL wordt afgedragen aan de beide waterschappen. Op basis van het aangehaalde bedrag voor ons waterschap is voor de uitvoering van de te verrichten activiteiten aan het WBL in 2014 maandelijks een bedrag van € 3.645.774 betaalbaar gesteld (begrotingsbedrag gedeeld door twaalf maanden).
4.4
Reservepositie
Het WBL heeft over 2014 een positief resultaat behaald van afgerond € 927.000. De algemene reserve van het WBL bedraagt op basis van de risico-inventarisatie 2013 die ook voor 2014 is gehanteerd (voor resultaatsbestemming) € 2.700.000.
60
Waterschap Roer en Overmaas
5 Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen 5.1
Relatie
WRO maakt voor de uitvoering van de belastingheffing gebruik van de diensten van de BsGW. De BsGW is een gemeenschappelijke uitvoeringsorganisatie waarvan de wettelijk kaders vastliggen in de 'Gemeenschappelijke Regeling Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen’. De BsGW behartigt als uitvoeringsorganisatie van de deelnemers (gemeenten en waterschappen) de zorg voor het volledig, tijdig, rechtmatig, juist en doelmatig heffen en innen van de lokale belastingen. De oprichters en (eerste) deelnemers in de Gemeenschappelijke regeling BsGW (per 01-04-2011), de zogenaamde ‘founding fathers’, zijn WRO, WPM en de gemeente Venlo. Per 1 januari 2012 zijn de gemeente Bergen en Nederweert als deelnemers toegetreden. Per 1 januari 2013 de gemeente Roermond, Beek, Leudal, Nuth, Maasgouw, Echt-Susteren, Roerdalen en Peel en Maas en per 1 januari 2014 de gemeente Stein, Maastricht, SittardGeleen, Heerlen, Brunssum, Landgraaf, Onderbanken, Simpelveld en Voerendaal. Voor de verhouding deelnemers ten opzichte van de GR geldt de hoofdregel dat het beleid voor de aan de regeling opgedragen taken een bevoegdheid blijft van de deelnemers. Het bestuur van de GR heeft een uitvoerings- en voorbereidingsbevoegdheid. Daarmee is de regeling een vorm van afgeleid bestuur. Ook aan de relatie met de BsGW is in het verslagjaar de nodige aandacht besteed. Onderdelen die in 2014 aan de orde zijn gekomen, zijn de begroting, de begrotingswijzigingen, de tussentijdse rapportages en de geldstroom van en naar de BsGW.
5.2
Begroting / begrotingswijzigingen
De bestuurlijke adviescommissies van het waterschap hebben op 8 april 2014 ingestemd met de conceptbegroting 2015 van de BsGW, hieromtrent een positieve zienswijze uit te brengen en af te zien van behandeling in het algemeen bestuur. Het algemeen bestuur van de BsGW heeft de begroting 2015 op 25 juni 2014 definitief vastgesteld. Verder heeft ons algemeen bestuur op 25 november 2014 ingestemd met de toetreding van de gemeenten Weert, Eijsden-Margraten, Schinnen, Valkenburg, Meerssen, Vaals, Gulpen-Wittem, Beesel, Gennep en Kerkrade tot de BsGW per 1-1-2015. Het aandeel van ons waterschap in de BsGW bedroeg in 2014 € 2.976.325 en is in het verslagjaar niet gewijzigd.
5.3
Geldstroom
Wat betreft de geldstroom kan het volgende worden vermeld. Deze bestaat uit twee stromingen, te weten de stroom van de het waterschap naar de BsGW en vice versa. WRO naar BsGW Vertrekpunt van deze geldstroom is de vastgestelde begroting van de BsGW. Na vaststelling van de begroting is het aandeel van de deelnemers een verplichte uitgave. Het aandeel van ons waterschap in de BsGW bedroeg in 2014 € 2.976.325 en is opgebouwd uit een zuiveringsdeel van € 1.069.762 en watersysteemdeel van € 1.906.563. De raming is gelijk
Programmarekening 2014 / 1502518
61
aan de realisatie. Bestuurlijk is afgesproken dat geen verrekening over en weer plaatsvindt op basis van de werkelijke exploitatiecijfers, maar dat een eventueel positief exploitatieresultaat van de BsGW wordt ingezet om de reservepositie van het bedrijf te verbeteren en/of wordt afgedragen aan de deelnemers. Op basis van het aangehaalde bedrag voor ons waterschap is voor de uitvoering van de te verrichten activiteiten aan de BsGW in 2014 maandelijks een bedrag van € 248.027 betaalbaar gesteld (begrotingsbedrag gedeeld door twaalf maanden). BsGW naar WRO Uitgangspunt voor deze geldstroom vormt de aanslagoplegging en invordering door de BsGW. De door de BsGW geïncasseerde belastinggelden, de rechtstreekse inkomstenbron voor het waterschap, komt meteen ter beschikking aan het waterschap. De afspraak is dat de ontvangsten van de belastingaanslag rechtstreeks ten goede komt aan het waterschap, behoudens een bedrag van € 100.000 voor corrigerende effecten op de aanslag. Van het opgelegde bedrag is in het verslagjaar € 74.163.263 ontvangen en afgedragen. Aangezien in de prognose (gebaseerd op ontvangstenpatroon 2013) werd uitgegaan van een afdracht van € 74.453.704, is over het belastingjaar 2014 een bedrag van € 290.441 minder ontvangen. Het werkelijke ontvangsten kunnen gelet op de aanslagoplegging in 2014 afgezet tegen de raming als volgt grafisch worden weergegeven: € 16.000.000 € 14.000.000 € 12.000.000 € 10.000.000 Begroting
€ 8.000.000
Realisatie
€ 6.000.000 € 4.000.000
€ 2.000.000 €0 jan
5.4
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug sept
okt
nov
dec
Reservepositie
De BsGW heeft over 2014 een negatief resultaat behaald van afgerond € 35.000. De algemene reserve van de BsGW bedraagt per 31 december 2014 (voor resultaatsbestemming) € 617.000. Op basis van de risico-inventarisatie 2014 is het weerstandsvermogen van de BsGW bepaald op € 385.000.
62
Waterschap Roer en Overmaas
Deel II Jaarrekening
Programmarekening 2014 / 1502518
63
64
Waterschap Roer en Overmaas
6 Balans met toelichting In dit hoofdstuk wordt de balans 2014 weergegeven met een toelichting op de individuele balansposten. De balansindeling is opgesteld volgens de BBVW, waarbij het nog te bestemmen resultaat 2014 onderdeel uitmaakt van het eigen vermogen. Bij de vaststelling van de jaarrekening neemt het algemeen bestuur een besluit ter dekking of bestemming van dit resultaat.
6.1
Balans
Om schrijving
31-12-2013
31-12-2014
1.532.212 108.879.367 106.405 110.517.984
15.742.857 100.049.953 106.405 115.899.215
1.786.231 2.811 1.541.713 427.280 3.758.035
37.800 2.221 2.903.411 257.383 3.200.815
114.276.019
119.100.030
Eigen vermogen: Algemene reserves Bestemminsreserves tariefsegalisatie Overige bestemmingsreserves Nog te bestemmen resultaat
4.025.570 14.785.740 4.070.350 5.727.133
4.025.570 20.458.049 4.125.175 521.172
Voorzieningen Vaste schulden Vaste passiva
963.962 61.260.701 90.833.456
1.384.734 67.965.429 98.480.129
Netto vlottende schulden Overlopende passiva Vlottende passiva
19.725.715 3.716.848 23.442.563
9.131.061 11.488.840 20.619.901
114.276.019
119.100.030
Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vaste activa Uitzettingen met een looptijd korter dan een jaar Liquide middelen Kortlopende vorderingen Overlopende activa Vlottende activa TOTAAL ACTIVA
TOTAAL PASSIVA
Programmarekening 2014 / 1502518
65
6.2
Indeling en waardering balansposten
Onderstaand wordt de indeling en waardering per balanspost toegelicht. Vaste activa Indeling immateriële, materiële en financiële vaste activa. De mutaties in de vaste activa zijn opgenomen in bijlage A. Waardering historische kostprijs. Ontvangen subsidies, bijdragen van derden en de afschrijvingen worden hierop in mindering gebracht. In het verslagjaar zijn geen afschrijvingsmethoden en -termijnen van investeringsprojecten gewijzigd. De afschrijvingen worden op lineaire basis, volgens de verwachte levensduur, berekend. Het eerste jaar worden de afschrijvingen voor een half jaar meegenomen. De afschrijvingstermijnen die in het verslagjaar voor nieuwe investeringen worden gehanteerd zijn conform de ‘nota activabeleid 2012’ en kunnen schematisch als volgt worden weergegeven. Activa
Afschrijvingstermijn
Gebouwen
30 jaar
Waterstaatkundige werken
30 jaar
Vervoermiddelen / Inventaris Automatisering Immateriële activa
≤ 10 jaar 5 jaar ≤ 10 jaar
Op grond wordt afgeschreven indien dit onderdeel uitmaakt van een waterstaatkundig werk. Indien gronden worden aangekocht om strategische reden wordt hierop niet afgeschreven tot het moment dat ze (eventueel) onderdeel gaan uitmaken van een waterstaatkundig werk. Op gronden waarop installaties of gebouwen zijn gelegen wordt niet afgeschreven. Vlottende activa Indeling voorraden, uitzettingen met een looptijd korter dan een jaar, liquide middelen, kortlopende vorderingen, effecten en overlopende activa (‘nog te ontvangen’ en ‘vooruitbetaalde’ bedragen). Waardering nominale waarde. Vaste passiva Indeling eigen vermogen (algemene reserves, bestemmingsreserves en exploitatieresultaat sluitpost van activa/passiva en kosten/opbrengsten), voorzieningen en vaste schulden (vaste geldleningen en waarborgsommen). De mutaties in de vaste passiva zijn opgenomen in bijlage B, eigen vermogen en voorzieningen, en bijlage C, vaste geldleningen. Waardering voorzieningen en vaste schulden: nominale waarde. Vlottende passiva Indeling netto vlottende schulden (kasgeldleningen, negatieve bank- en girosaldi, schulden aan leveranciers en schulden in verband met te betalen belastingen, sociale- en pensioenpremies) en overlopende passiva (‘nog te betalen’ en ‘vooruit ontvangen’ bedragen). Waardering nominale waarde.
66
Waterschap Roer en Overmaas
6.3
Vaste activa
Onder de vaste activa worden afzonderlijk opgenomen de immateriële, de materiële en de financiële vaste activa. Om schrijving Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vaste activa
31-12-2013
31-12-2014
1.532.212 108.879.367 106.405 110.517.984
15.742.857 100.049.953 106.405 115.899.215
Immateriële en materiële vaste activa In bijlage A worden immateriële en materiële vaste activa nader gerubriceerd. Onderstaand worden de mutaties onderhanden werken materiële vaste activa weergegeven en toegelicht. Onderhanden w erken m ateriële vaste activa Financieel afgesloten projecten per 31/12/2013 netto investeringsuitgaven afschrijvingen boekw aarde Niet/anders tot uitvoering gekomen projecten netto investeringsuitgaven afschrijvingen boekw aarde Nieuw e projecten netto investeringsuitgaven afschrijvingen boekw aarde
31-12-2013
+
4.712.400 1.323.680 3.388.720
-/-
31-12-2014
4.712.400 1.323.680
0 0 0
234.580 22.833 211.747
-99.040 112.707
135.540 135.540 0
0 0 0
114.482 9.829
114.482 9.829 104.653
Overige onderhanden projecten netto investeringsuitgaven afschrijvingen boekw aarde
54.587.333 5.860.248 48.727.085
7.417.192 2.017.998
Netto investeringsuitgaven Afschrijvingen Boekw aarde
59.534.313 7.206.761 52.327.552
7.432.634 2.140.534
10.039.335 836.611 14.751.735 2.160.291
51.965.190 7.041.635 44.923.555 52.215.212 7.187.004 45.028.208
Financieel afgesloten projecten per 31/12/2013. Na vaststelling van de jaarrekening 2013 op 1 juli 2014 zijn deze projecten overgeheveld van de onderhanden werken naar werken in exploitatie en komen per ultimo van het verslagjaar niet meer voor onder de onderhanden werken.
Niet/anders tot uitvoering gekomen projecten. In het verslagjaar is gebleken dat een aantal voorbereidingsprojecten niet, of niet als separaat project, tot uitvoering zijn komen. Deze zijn in het verslagjaar afgesloten en versneld afgeschreven (zie 9.1), waardoor de boekwaarde per 31 december van het verslagjaar nihil is.
Programmarekening 2014 / 1502518
67
Nieuwe projecten. Onderstaande projecten, gerubriceerd onder materiële vaste actie zijn in het verslagjaar gestart. Van elk project is het projectdoel opgenomen, zoals verwoord in de waterwerken-app, inclusief de afgeronde netto investeringsuitgaven.
Activiteitenplan automatisering. Optimaliseren en professionaliseren automatisering, inclusief reguliere vervanging ICT. Hoogwaterbescherming Slenaken, ter voorkoming van wateroverlast in Slenaken. Aanleiding is een onverwachte ‘flash flood’ (juli 2012) na hevige neerslag in het stroomgebied van de Gulp waardoor grote delen van Slenaken, Beutenaken en Pesaken in korte tijd blank kwamen te staan, met overlast in diverse woningen en bedrijven in de nabijheid van de Gulp. De gemeente Gulpen-Wittem, provincie Limburg en WRO hebben gezamenlijk besloten tot een duurzame oplossing om in de toekomst de kans op dit soort onverwachte calamiteiten te verminderen.
68
€ 95.000
€ 19.000
Overige onderhanden werken. De uitgaven kunnen als volgt worden gerubriceerd:
Van de 10 uitvoeringsprojecten worden onderstaand de netto investeringsuitgaven en het projectdoel zoals verwoord in de waterwerken-app weergegeven: Herinrichting Mergelland Oost. € 1.112.000 - Beperken van water- en modderoverlast; - Beek- en natuurherstel. Ontkluizing Keutelbeek kern Beek. € 839.000 - Het voorkomen / verminderen van wateroverlast, - Voldoen aan randvoorwaarden Europese Kaderrichtlijn Water, - Impuls geven aan recreatie en de beleving van water, - Herstel van historische waarden. Verbetering waterverdeling Maasnielderbeek. € 796.000 - Het beperken van water- en stankoverlast voor omwonenden vijverpartijen. Herinrichting Geleenbeek Corio Glana. € 793.000 - Werken aan schoon water en natuurherstel om te voldoen aan ecologische eisen Europese Kaderrichtlijn Water, - Opwaardering van het beekdal van de Geleenbeek, - Kansen voor recreatie benutten.
Waterschap Roer en Overmaas
Herinrichting Vlootbeek grens Nederland / Duitsland. - Voldoen aan de randvoorwaarden Europese Kaderrichtlijn Water en het Nationaal Bestuursakkoord Water, - Herstel van ecologische waarden in de Vlootbeek, - Vlootbeek vrij optrekbaar maken voor vissen. Opheffen overkluizing Caumerbeek. - Het voorkomen van wateroverlast uit gemeentelijk riool door rioolwater en schoon bronwater te scheiden, - Verbeteren waterkwaliteit in de Caumerbeek en Geleenbeek, - Herinrichting beekdal en parkgebied Caumerbeek / Geleenbeek, - Impuls geven aan recreatie in het beekdal van de Caumerbeek. Herstel oevers roer. - Het weer laten meanderen van de Roer, - Herstel ecologische waarden en realisatie doelen Kaderrichtlijn Water. Herinrichting Centraal Plateau. - Beperken van water- en modderoverlast, - Beek- en natuurherstel. Aanpak van waterstaatkundige en ecologische knelpunten van de Geul in de gemeente Valkenburg aan de Geul. - Het voorkomen van wateroverlast, - Herstel van cultuurhistorische monumentale elementen. Kleine investeringswerken fase 2. - Beperken van wateroverlast, - Herstel van natuurwaarden, - Vergroten van de beleving van water, - Instant houden watersystemen.
€ 705.000
€ 671.000
€ 331.000
€ 300.000 € 248.000
€ 208.000
De vermindering in de netto investeringsuitgaven is het gevolg van een wijziging in de verslaggevingsregels. Met ingang van het verslagjaar dient de bijdrage aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma te worden verantwoord onder de immateriële vaste activa. In het meerjarig investeringsplan (MIP), bijlage K, worden de uitgaven en inkomsten 2014 per project weergegeven. De afwijkingen tussen de bijgestelde raming en realisatie worden in hoofdstuk 7 toegelicht. Bovendien geldt voor wat betreft de grondaankopen dat elke aankoop wordt toegewezen aan een project. Dit wil echter niet zeggen dat alle projecten ook in uitvoering zijn genomen. De waarde van de gronden verantwoord op projecten in voorbereiding vertegenwoordigen per 31 december van het verslagjaar een waarde van € 3.787.340. Financiële vaste activa De financiële vaste activa kunnen per balansdatum als volgt worden gespecificeerd: Aandelen Nederlandse Waterschapsbank 99 aandelen A (à € 113,45 nominale w aarde 100% ) 436 aandelen A (à € 180,30 nominale w aarde 159% ) 146 aandelen B (à € 453,78 w aarop gestort 25%) Totaal financiële vaste activa
31-12-2014 11.231 78.611 16.563 106.405
Volgens de systematiek van de netto vermogenswaarde vertegenwoordigen de aandelen op basis van het jaarverslag 2014 van de NWB bank een waarde van € 17.250.622, zijnde de huidige waardering van € 106.405 en een stille reserve van € 17.144.217.
Programmarekening 2014 / 1502518
69
6.4
Vlottende activa
Om schrijving Uitzettingen met een looptijd korter dan een jaar Liquide middelen Kortlopende vorderingen Overlopende activa Vlottende activa
6.4.1
31-12-2013
31-12-2014
1.786.231 2.811 1.541.713 427.280 3.758.035
37.800 2.221 2.903.411 257.383 3.200.815
Uitzettingen met een looptijd korter dan een jaar
In het verslagjaar is de vordering op Landsbanki nagenoeg geheel verkocht, waardoor per 31 december 2014 een saldo resteert van € 38.800.
6.4.2
Liquide middelen
Onder de liquide middelen worden de creditposities van het waterschap bij banken, het Rijk (als gevolg van het schatkistbankieren) en het bedrag in kas verantwoord: Om schrijving Kasmiddelen Rekening courant met 's Rijks schatkist Bank- en girotegoeden Liquide m iddelen
6.4.3
31-12-2013
31-12-2014
136 0 2.675 2.811
140 55 2.026 2.221
Kortlopende vorderingen
Om schrijving Vorderingen op belastingdebiteuren Vorderingen als gevolg van subsidies en bijdragen Overige vorderingen Kortlopende vorderingen
31-12-2013
31-12-2014
629.258 721.372 191.083 1.541.713
1.134.820 1.654.194 114.397 2.903.411
Vorderingen op belastingdebiteuren De stand van de belastingdebiteuren primo en ultimo van het verslagjaar kan als volgt worden weergegeven:
70
Waterschap Roer en Overmaas
Om schrijving
31-12-2013
31-12-2014
Belastingdebiteuren 2009 Openstaande belastingdebiteuren Voorziening oninbaar belastingdebiteuren Voorziening kw ijtschelding belastingdebiteuren
83 0 0
0 0 0
Belastingdebiteuren 2010 Openstaande belastingdebiteuren Voorziening oninbaar belastingdebiteuren Voorziening kw ijtschelding belastingdebiteuren
87.740 -90.190 -5.349
244 0 0
Belastingdebiteuren 2011 Openstaande belastingdebiteuren Voorziening oninbaar belastingdebiteuren Voorziening kw ijtschelding belastingdebiteuren
102.527 -120.968 -66.122
52.896 -41.824 -11.125
Belastingdebiteuren 2012 Openstaande belastingdebiteuren Voorziening oninbaar belastingdebiteuren Voorziening kw ijtschelding belastingdebiteuren
502.867 -174.010 -100.986
186.792 -134.606 -51.705
Belastingdebiteuren 2013 Openstaande belastingdebiteuren Voorziening oninbaar belastingdebiteuren Voorziening kw ijtschelding belastingdebiteuren
912.734 -298.089 -120.979
200.193 -226.986 -16.796
0 0 0 629.258
1.570.906 -300.180 -92.989 1.134.820
Belastingdebiteuren 2014 Opgelegde / nog op te leggen aanslagen Betalingen aanslagen Gerealiseerde oninbaar Gerealiseerde kw ijtschelding Openstaande belastingdebiteuren Voorziening oninbaar belastingdebiteuren Voorziening kw ijtschelding belastingdebiteuren Vorderingen op belastingdebiteuren
m utaties 2014 78.723.000 -74.163.263 -93.820 -2.895.011
Gedurende het verslagjaar heeft de BsGW de afwikkeling van openstaande vorderingen van zowel het huidige als de oude jaren ter hand genomen. De openstaande vorderingen zijn beoordeeld en voorzien van een goedkeurende controleverklaring door Ernst & Young accountants, gedateerd op 9 april 2015. Vorderingen als gevolg van subsidies en bijdragen Het saldo per 31 december kan worden gerubriceerd in subsidies en bijdragen gerelateerd aan investeringsprojecten en aan de exploitatie: De investeringsbijdragen van € 1.449.310 hebben vooral betrekking op de provinciale bijdrage in de kosten van de aanpak van waterstaatkundige en ecologische knelpunten van de Geul in de gemeente Valkenburg aan de Geul. Verder hebben deze vorderingen betrekking op een gemeentelijke bijdrage in de kosten van kunstwerken in de Vloedgraaf, de bijdrage van WPM in de kosten van het gezamenlijke project watersysteemtoets en de afrekening van Aquadra. De exploitatiebijdragen van € 204.884 hebben voornamelijk betrekking op nog te ontvangen bijdragen in het kader van de muskus- en beverratbestrijding en de van WPM te ontvangen bijdrage in de kosten van de gezamenlijke aanschaf van Dawaco, database voor ecologische en chemische gegevens.
Programmarekening 2014 / 1502518
71
Deze vorderingen zijn per 31 december voor € 914.680 direct opeisbaar en in het eerste kwartaal 2015 geheel ontvangen. Het saldo van de niet opeisbare vorderingen ultimo 2014 van € 739.514 is in het eerste kwartaal 2015 afgenomen tot € 605.280. Overige vorderingen Het saldo ultimo 2014 heeft grotendeels betrekking op de van WPM te ontvangen verrekening voor de verevening van de vervuilingseenheden 2014 en de bijdrage in de kosten voor het onder bestuursdwang verwijderen van een woonboot en grondverkoop. Deze vorderingen zijn per 31 december voor € 108.434 direct opeisbaar en in het eerste kwartaal 2015 afgenomen tot € 22.272. Het saldo van de niet opeisbare vorderingen ultimo 2014 van € 5.963 is in het eerste kwartaal 2015 geheel ontvangen. 6.4.4
Overlopende activa
Om schrijving Nog te ontvangen bedragen Vooruitbetaalde bedragen Overlopende activa
31-12-2013
31-12-2014
321.775 105.505
105.156 152.227
427.280
257.383
Nog te ontvangen bedragen Het saldo per 31 december heeft vooral betrekking op een nog te ontvangen bijdrage van de Europese Unie, via ‘Aquadra’, voor de herinrichting van de Geul. Evenals een bijdrage van het Ministerie van Economische Zaken in de kosten van een opleiding van de buitendienstmedewerkers. Om schrijving De Europese Unie Het Rijk Overige openbare lichamen Overigen Nog te ontvangen bedragen
31-12-2013 Toevoegingen 68.700 250.000 3.075 321.775
51.868 2.733 54.601
Ontvangen 18.145 250.000 3.075 271.220
31-12-2014 50.555 51.868 2.733 105.156
Vooruitbetaalde bedragen Het saldo ultimo 2014 heeft betrekking op facturen in het verslagjaar of eerder ontvangen en verwerkt in de administratie, terwijl de kosten betrekking hebben op de exploitatie 2015. Hiervan is 76% het gevolg van vooruitbetaalde onderhoudscontracten in het kader van automatisering. De overige vooruitbetaalde kosten hebben voornamelijk betrekking op abonnementen, opleidingskosten en onderhoudskosten van de noodstroomvoorziening.
72
Waterschap Roer en Overmaas
6.5 6.5.1
Vaste passiva Eigen vermogen
Het saldo aan het begin en einde van het verslagjaar, inclusief de vermeerderingen en verminderingen worden onderstaand weergegeven. Vervolgens wordt per reserve het doel, de gewenste omvang en de mutatie in het verslagjaar nader toegelicht. Om schrijving
31-12-2013
+
-/-
31-12-2014
Algem ene reserves Algemene reserve w atersysteem- en zuiveringsbeheer
4.025.570
-
-
4.025.570
Bestem m ingsreserves tariefsegalisatie Egalisatiereserve w atersysteemheffing Egalisatiereserve zuiveringsheffing
8.538.811 6.246.929
5.998.848
326.539 -
8.212.272 12.245.777
Overige bestem m ingsreserves Calamiteiten w atersysteembeheer Afkoppelen verhard oppervlak Niet kerende grondbew erking Riooloverstorten
2.000.000 956.984 813.366 300.000
14.441 997.368
956.984 -
2.000.000 0 827.807 1.297.368
5.727.133 28.608.793
521.172 7.531.829
5.727.133 7.010.656
521.172 29.129.966
Nog te bestem m en resultaat Eigen Verm ogen
Algemene reserve watersysteem- en zuiveringsbeheer Doel bufferreserve voor het waterschap voor zowel de taken die voortvloeien uit het watersysteembeheer als het zuiveringsbeheer. Omvang het minimaal niveau van deze reserves is op basis van de risico-inventarisatie 2014 bepaald op € 1.669.000. Mutatie geen. Egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteemheffing Doel om ongewenste fluctuaties in het belastingtarief van de watersysteemheffing te beperken tot een acceptabel niveau. Omvang bij vaststelling van de ‘nota reserves en voorzieningen 2012’ is besloten voor deze reserve geen minimum- of streefpercentage vast te stellen. De argumentatie die aan deze besluitvorming ten grondslag lag was dat deze egalisatiereserve als doel heeft om fluctuaties in het belastingtarief als gevolg van schommelingen in de uitgaven en inkomsten (lees exploitatie) per taak te beperken tot acceptabele niveaus of zelfs geheel te neutraliseren. Door deze reserve te minimaliseren of te maximeren wordt hier afbreuk aan gedaan. Meer waarde wordt eraan gehecht om de egalisatiereserves consequent in te zetten in plaats van een minimum en/of streefpercentage te hanteren. Mutatie het resultaat 2013 is gedeeltelijk onttrokken aan deze reserve. Egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsheffing Doel ongewenste fluctuaties in het belastingtarief van de zuiveringsheffing te beperken tot een acceptabel niveau.
Programmarekening 2014 / 1502518
73
Omvang
Mutatie
bij vaststelling van de ‘nota reserves en voorzieningen 2012’ is besloten voor deze reserve geen minimum- of streefpercentage vast te stellen. De argumentatie die hieraan ten grondslag lag was dat deze egalisatiereserve als doel heeft om fluctuaties in het belastingtarief als gevolg van schommelingen in de uitgaven en inkomsten (lees exploitatie) per taak te beperken tot acceptabele niveaus of zelfs geheel te neutraliseren. Door deze reserve te minimaliseren of te maximeren wordt hier afbreuk aan gedaan. Meer waarde wordt eraan gehecht om de egalisatiereserves consequent in te zetten in plaats van een minimum en/of streefpercentage te hanteren. het resultaat 2013 is gedeeltelijk toegevoegd aan deze reserve.
Bestemmingsreserve calamiteiten watersysteembeheer Doel bestrijding van de kosten van hoogwatersituaties. Omvang gemaximeerd op € 2.000.000. Mutatie geen. Reserve afkoppelen verhard oppervlak Doel het waterschap wil met de ‘Regeling stimuleren afkoppelen bestaand verhard oppervlak’ gemeenten, bedrijven en particulieren stimuleren het hemelwater van bestaande verharde oppervlakten af te koppelen van het riool. Omvang de regeling geldt voor de periode 2007-2011 en bestaat uit vijf jaarlijkse bijdragen uit de exploitatie van € 300.000. Om ongewenste schommelingen in de exploitatie te voorkomen is de ‘reserve afkoppelen verhard oppervlak’ ingesteld. Mutatie het resultaat 2013 is gedeeltelijk onttrokken aan deze reserve en het surplus is, toegevoegd aan de ‘reserve riooloverstorten’. Het algemeen bestuur heeft op 7 oktober 2014 besloten het surplus van deze reserve, uiteindelijk € 697.368 toe te voegen aan de ‘reserve riooloverstorten’. Reserve niet kerende grondbewerking Doel het algemeen bestuur heeft in haar vergadering van 10 december 2007 besloten tot wijziging van het beleid ten aanzien van wateroverlast en bodemerosie. In dit verband zijn middelen in de exploitatiebegroting vrijgemaakt voor een stimuleringsregeling voor de toepassing van niet kerende grondbewerking. Omvang het betreft een bedrag van € 300.000 voor 2008 en € 500.000 per jaar voor de jaren 2009 t/m 2012. Om een goede uitvoerbaarheid van deze regeling mogelijk te maken is de ‘reserve niet kerende grondbewerking’ ingesteld. Mutatie het resultaat 2013 is gedeeltelijk toegevoegd aan deze reserve. Reserve riooloverstorten Doel In het verslagjaar is het doel van deze reserve gewijzigd in: Bevorderen van gemeentelijke projecten die als doel hebben de belasting van afvalwater op het huidige oppervlaktewater- en zuiveringssysteem terug te brengen. Omvang een jaarlijks bedrag van € 300.000 voor de jaren 2012-2016, totaal €1.500.000, aangevuld met het surplus van de ‘reserve afkoppelen verhard oppervlak’ van € 697.368. Mutatie het resultaat 2013 is gedeeltelijk toegevoegd aan deze reserve evenals het surplus van de ‘reserve afkoppelen verhard oppervlak’, conform besluit door het algemeen bestuur van 7 oktober 2014.
74
Waterschap Roer en Overmaas
Nog te bestemmen resultaat In het verslagjaar is het resultaat 2013 van € 5.727.133 conform het voorstel met betrekking tot de resultaatsbestemming 2013 verantwoord. Het positieve resultaat 2014 van € 521.172 wordt in hoofdstuk 9 van de exploitatierekening nader toegelicht.
Programmarekening 2014 / 1502518
75
6.5.2
Voorzieningen
Het saldo aan het begin en einde van het verslagjaar, inclusief de vermeerderingen en verminderingen worden onderstaand gepresenteerd. Vervolgens wordt per voorziening het doel, de gewenste omvang en de mutatie in het verslagjaar nader toegelicht. Om schrijving Pensioen / uitkeringsverplichtingen Onderhoud kantoorgebouw Onderhoud bedrijfspand Rijksw eg Noord Voorzieningen
31-12-2013 922.655 41.307 0 963.962
+
-/-
125.447 86.000 230.000 441.447
11.308 9.367 20.675
31-12-2014 1.036.794 117.940 230.000 1.384.734
Voorziening pensioen- en uitkeringsverplichtingen Doel aan de verplichting kunnen voldoen van de pensioenen van nog actieve en niet actieve bestuursleden die nog geen bestuurderspensioen ontvangen. Omvang afhankelijk van jaarlijks ontvangen actuariële opgave. Mutatie op basis van de actuariële opgave van Loyalis is toegevoegd aan deze voorziening en de salariskosten van voormalige bestuursleden zijn aan deze voorziening onttrokken. Voorziening onderhoud kantoorgebouw Doel het effectief en doelmatig onderhouden van het gebouw en installaties van Parklaan 10 te Sittard voor 2013-2022 op basis van een meerjarenonderhoudsplan. Omvang totale kosten van dit meerjarenonderhoudsplan: afgerond € 640.000. Van 2013 tot en met 2019 wordt jaarlijks € 86.000 toegevoegd, in 2020 en 2021 € 19.000 en in 2022 € 0. Mutatie in het verslagjaar is toegevoegd conform de programmabegroting 2014 en zijn uitgaven verantwoord op basis van het meerjarenonderhoudsplan 2013-2022 van het kantoorgebouw. Voorziening onderhoud bedrijfspand Rijksweg Noord Doel het effectief en doelmatig onderhouden van het gebouw en installaties van bedrijfspand Rijksweg Noord 305 te Sittard voor 2015-2024 op basis van een meerjarenonderhoudsplan. Omvang Totale kosten van dit plan € 494.000: € 464.000, aangevuld met € 30.000 voor energiebesparende maatregelen aan technische installaties. In 2014 wordt € 200.000 toegevoegd (aangevuld met € 30.000 extra), van 2015 tot en met 2018 jaarlijks € 56.000 en in 2019 € 40.000. Mutatie in het verslagjaar is € 200.000 toegevoegd conform de najaarsrapportage 2014 en is € 30.000 extra toegevoegd voor energiebesparende maatregelen aan technische installaties.
76
Waterschap Roer en Overmaas
6.5.3
Vaste schulden
Om schrijving
31-12-2013
31-12-2014
Onderhandse leningen van binnenlandse banken Waarborgsommen Vaste schulden
61.260.071 630 61.260.701
67.964.494 935 67.965.429
Onderhandse leningen van binnenlandse banken De leningen zijn grotendeels afgesloten bij de NWB bank. Verder zijn leningen afgesloten bij de Algemene Spaarbank Nederland (ASN bank), Bank Nederlandse Gemeenten en de Rabobank. In het verslagjaar zijn 2 geldleningen aangetrokken en zijn de reguliere aflossingen betaald. Het kortlopend deel van de langlopende schulden, de aflossingen 2014, bedraagt € 5.395.577. De aflossingsverplichting voor 2015 bedraagt € 5.359.696. Waarborgsommen In het kader van onderhoud door derden wordt voor de verstrekking van sleutels een waarborgsom ontvangen.
Programmarekening 2014 / 1502518
77
6.6 6.6.1
Vlottende passiva Netto vlottende schulden
Om schrijving
31-12-2013
31-12-2014
Kasgeldleningen Negatieve bank- girosaldi Schulden aan leveranciers Schulden in verband met te betalen belastingen, Netto vlottende schulden
0 15.772.651 3.332.240 620.824 19.725.715
0 4.570.249 3.899.776 661.036 9.131.061
Kasgeldleningen Kasgeldleningen worden afgesloten om tijdelijke liquiditeitstekorten te overbruggen. Zie ook paragraaf 3.6.2.Ultimo 2013 en 2014 zijn geen kasgeldleningen afgesloten. Negatieve bank- en girosaldi Het saldo van deze balanspost betreft het negatieve saldo bij de NWB bank. Schulden aan leveranciers Het verloop van de crediteuren kan als normaal worden beschouwd. In principe worden facturen binnen 30 dagen betaald. In het eerste kwartaal 2015 is het saldo afgenomen tot € 26.071. Schulden in verband met te betalen belastingen, sociale en pensioenpremie De te betalen belastingen, sociale premies en pensioenpremies worden binnen de afgesproken termijnen betaald. In het eerste kwartaal 2015 is het saldo geheel afgenomen.
6.6.2
Overlopende passiva
Om schrijving Nog te betalen bedragen Vooruitontvangen bedragen Overlopende passiva
31-12-2013
31-12-2014
2.641.759 1.075.089 3.716.848
2.882.668 8.606.172 11.488.840
Nog te betalen bedragen Ultimo 201 heeft € 1.276.927 betrekking op de rentekosten van vaste geldleningen die in 2015 vervallen maar betrekking hebben op 2014. Op deze wijze worden de jaarlijkse rentekosten toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Bovendien is de reservering van niet opgenomen vakantiedagen financieel gemaakt en bedraagt op het eind van het verslagjaar € 638.731. Daarnaast zijn in het verslagjaar verplichtingen opgebouwd die op een later tijdstip tot betaling komen. Ultimo 2014 dient nog voor € 967.010 aan facturen te worden ontvangen die grotendeels betrekking hebben op het onderhoud van de watersystemen, onderzoeken en adviezen en afwikkeling subsidiereling afkoppelen bestaand verhard oppervlak. Verder is de eind 2014 toegekende nadeelcompensatie nog niet geëffectueerd. In het eerste kwartaal 2015 is het saldo van deze verplichtingen afgenomen tot € 642.811.
78
Waterschap Roer en Overmaas
Vooruitontvangen bedragen Met ingang van het verslagjaar worden mutaties in de ‘vooruitontvangen bedragen’ nader gespecificeerd conform artikel 4.59 van het waterschapsbesluit. Om schrijving Het Rijk Provincies Overigen Vooruitontvangen bedragen
31-12-2013 Toevoegingen 997.506 15.083 62.500 1.075.089
7.582.455 3.196.086 10.778.541
Vrijgevallen 3.146.265 69.943 31.250 3.247.458
31-12-2014 5.433.696 3.141.226 31.250 8.606.172
De Rijksbijdrage per ultimo van het verslagjaar heeft betrekking op de bijdrage uit het HWBP2 voor het project Alexanderhaven. De provinciale bijdrage per 31 december 2014 heeft betrekking op het in 2014 ontvangen voorschot betreffende het partnercontract en wordt in 2015, het jaar waarin het partnercontract afloopt, ten gunste van de diverse investeringsprojecten verantwoord. De overige bijdrage heeft per ultimo betrekking op een afkoopsom voor het beheer en onderhoud in 2015 van Oolderveste te Roermond.
Programmarekening 2014 / 1502518
79
6.7
Niet in de balans opgenomen verplichtingen
Naast de in balans opgenomen verplichtingen is het waterschap verplichtingen aangegaan voor toekomstige jaren. Onderstaand worden de belangrijkste financiële verplichtingen die het jaarbedrag van € 20.000 exclusief btw overschrijden genoemd. De verplichtingen zijn gerubriceerd in 0-1 jaar, 1-5 jaar en >5 jaar. 0-1 jaar
118.400
Verzekeringen
117.500
Catering
64.500
Dataverbindingen
37.200 26.000
Digitale abonnementen 1-5 jaar
Jaarlijks
Onderhoudsbestekken maaien incl btw
1.160.500
Onderhoudsbestekken beplanten incl btw
389.100
Laboratoriumdiensten
178.700
Energiekosten
171.200
Schoonmaak / brand- en sluitronde / glasbew assing en sanitaire voorzieningen
95.000
Leaseauto's
74.400
Huur parklaan 15, inclusief parkeerplaatsen
74.500
Onderhoud softw are
43.000 31.400
Huur multifunctionals > 5 jaar Leaseauto's Transportkosten elektriciteit panden
80
Jaarlijks
Onderhoud softw are
Jaarlijks 154.700 22.800
Waterschap Roer en Overmaas
7 Exploitatierekening naar programma’s In het jaarverslag is in hoofdstuk 2 per programma een toelichting gegeven op wat we hebben bereikt en wat we hebben gedaan. Bovendien is een overzicht van financiële gegevens opgenomen. In het hoofdstuk ‘exploitatierekening naar programma’s’ worden deze financiële gegevens gespecificeerd: de afwijking in de realisatie ten opzichte van de gewijzigde begroting wordt nader toegelicht naar de onderdelen kosten (wat kost het) en investeringen (welke investeringsuitgaven zijn hiermee gemoeid). Kosten Deze worden als volgt onderverdeeld: Kosten en Opbrengsten. De afwijkingen hierop worden kort toegelicht. Bijdrage aan WBL. Deze wordt verantwoord op diverse programma’s. Hierin is de opbrengstverevening (de verevening van het aantal vervuilingseenheden per 31 december van het verslagjaar) met WPM verdisconteerd. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar paragraaf 9.2, bijdragen van derden. De afwijking van de realisatie ten opzichte van de gewijzigde begroting in het verslagjaar is dan ook het gevolg van deze opbrengstverevening. Bijdrage aan BsGW. Deze wordt verantwoord op diverse programma’s. Omdat de realisatie gelijk is aan de gewijzigde begroting is geen nadere toelichting op dit onderdeel noodzakelijk. Doorberekende kosten. Dit betreft de kosten van het programma bedrijfsvoering. Alle hierop verantwoordde kosten worden doorberekend naar de primaire programma’s. Onderstaand volgt de verklaring van deze kosten, gecomprimeerd tot de onderdelen: o Rente en Afschrijvingen (zie 9.1 rente en afschrijvingen, 9.2 financiële baten). Als gevolg van extra afschrijvingen zijn de afschrijvingen toegenomen. De interne rente, de berekende rente over de eigen financieringsmiddelen, is lager omdat in de gewijzigde begroting een rentepercentage is gehanteerd van 0,75% en op rekeningbasis 0%. o Personeelskosten (zie 9.1 personeelslasten). Deze worden verantwoord binnen het programma bedrijfsvoering en worden op basis van de geraamde uren doorberekend aan de programma’s. De personeelskosten zijn afgenomen omdat de salariskosten lager zijn. o Overige kosten. De toerekening van de overige kosten betreft de toerekening van de ondersteuning. Organisatieonderdelen die niet direct aan een bepaald programma gerelateerde werkzaamheden verrichten, maar hier diensten voor verrichten zodat de direct betrokken organisatieonderdelen hier op een verantwoorde wijze invulling aan kunnen geven. Het betreft onder andere facilitaire, administratieve en automatisering technische diensten. Indien de werkelijke kosten van deze onderdelen afwijken van de gewijzigde begroting, wijkt de toerekening hiervan eveneens af. Voor de verklaring van de afwijking in de kosten van de ondersteuning wordt verwezen naar de toelichting in paragraaf 7.7, exploitatierekening programma bedrijfsvoering. Investeringen De afwijking in de investeringsuitgaven en -inkomsten wordt per programma kort toegelicht. De individuele investeringsprojecten zijn opgenomen in het meerjarig investeringsplan (MIP), bijlage K, waarin naast de investeringsuitgaven en -inkomsten ook de beschikbaar gestelde kredieten zijn opgenomen.
Programmarekening 2014 / 1502518
81
De procedure met betrekking tot de kredietvotering per programma en kredietverlening per individueel project wordt in paragraaf 7.8 beschreven.
82
Waterschap Roer en Overmaas
7.1
Programma Plannen
Kosten Program m a plannen Begroting Kosten Opbrengsten Netto, exclusief bijdrage aan WBL, BsGW en doorberekende kosten Bijdrage aan WBL Doorberekende kosten Netto kosten program m a plannen
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
540.500 -
521.000 30.000
487.705 18.248
540.500
491.000
469.457
195.303 3.038.538 3.774.341
195.303 3.038.538 3.724.841
194.957 2.832.712 3.497.126
De kosten zijn binnen het beschikbare budget gebleven met een onderschrijding van 6,4%. De bijdrage vanuit ons waterschap aan het gezamenlijk projectbureau KRW-Maas, alle Maaswaterschappen en de beide provincies, wordt berekend op basis van de gemaakte uitgaven. In 2014 waren de uitgaven lager dan opgenomen in de jaarbegroting van het projectbureau, waardoor de bijdrage lager is dan geraamd. Verder zijn de kosten van het stedelijk waterbeheer achtergebleven. Diverse projecten zijn in 2014 uitgevoerd, maar nog niet verrekend. Dit speelt vooral in het samenwerkingsverband Limburgse Peelen. In Maas en Mergelland was nog een bijdrage voorzien voor het BRP Heugem-Limmel. Dit project wordt echter pas in 2015 gestart omdat de voorbereidingen meer tijd gevraagd hebben. Het WBL draagt voor 1/3 bij in de kosten die het waterschap maakt voor het stedelijk waterbeheer. Omdat de kosten in dit kader lager zijn, zijn de opbrengsten eveneens lager. De afwijking op de bijdrage aan WBL en doorberekende kosten is toegelicht in de inleiding van dit hoofdstuk. Investeringen Binnen dit programma zijn in het verslagjaar geen investeringen uitgevoerd.
Programmarekening 2014 / 1502518
83
7.2
Programma Watersysteem
Kosten
Begroting
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
3.775.796 150.000
4.079.721 406.050
4.005.135 473.385
3.625.796
3.673.671
3.531.750
11.139.690 14.765.486
11.139.691 14.813.362
11.121.824 14.653.574
Program m a w atersysteem
Kosten Opbrengsten Netto, exclusief bijdrage aan WBL, BsGW en doorberekende kosten Doorberekende kosten Netto kosten program m a w atersysteem
De kosten zijn binnen het beschikbare budget gebleven, met een onderschrijding van 2%. Lagere kosten hebben onder andere te maken met het feit dat in het verslagjaar geen bijdragen voor de stimuleringsregeling ‘aanpak riooloverstorten’ zijn gedaan. Ook zijn minder adviezen noodzakelijk gebleken voor o.a. kwaliteitsmaatregelen en onderhoudswerkzaamheden. Bovendien zijn nagenoeg geen schadevergoedingen betaald, ter compensatie voor geleden schade door beplantingsonderhoud, maaien en baggeren. Verder zijn voorziene beplantingswerkzaamheden niet tot uitvoer gekomen omdat beheer en onderhoudsplannen nog niet klaar zijn, waardoor onbekend is waar beplanting moet komen. Deze werkzaamheden worden in 2015 uitgevoerd. Naast bovengenoemde lager kosten zijn enkele kosten hoger dan verwacht. Baggerwerkzaamheden worden veelal bepaald door het uitvoeren van inspecties. Hiervoor bestaat nog geen uitvoeringsplan met cyclische baggerwerkzaamheden, waardoor het ene jaar meer gebaggerd wordt dan het andere. Ook de weersomstandigheden spelen een rol, waardoor veel of weinig slib in de buffers aanwezig is. Bovendien kunnen bepaalde werkzaamheden niet wordt uitgesteld omdat het risico op wateroverlast aanwezig is. Verder is in het verslagjaar de regeling niet-kerende grondbewerking met de Provincie Limburg verrekend. Deze wordt via de resultaatsbestemming 2014 conform de bestendige beleidslijn onttrokken aan de bestemmingsreserve ‘niet kerende grondbewerking’. De opbrengsten nemen toe als gevolg van grondverkoop en is de bijdrage vanuit het partnercontract hoger. De kosten gerelateerd aan het opruimen van beverdammen zijn voor 100% declarabel in het partnercontract. Dit geld ook voor het verwijderen van exoten, waaronder de grote waternavel. De maximale bijdrage uit het partnercontract voor het verwijderen van exoten is in het verslagjaar bereikt. De afwijking op de doorberekende kosten is toegelicht in de inleiding van dit hoofdstuk. Investeringen Program m a w atersysteem Begroting
84
2014 Bijgestelde begroting
Realisatie
Uitgaven
12.688.000
9.914.000
9.287.852
Inkomsten
4.273.000
3.455.000
2.489.920
Netto investeringsuitgaven
8.415.000
6.459.000
6.797.932
Waterschap Roer en Overmaas
De investeringsuitgaven zijn met 6% onderschreden. De lagere uitgaven worden in het bijzonder veroorzaakt door. Bouwstop op het project Rode Beek Brunssum ten gevolge van problematiek ten aanzien van niet-gesprongen explosieven. De gemeente Brunssum is opdrachtgever voor dit project, het moment van bijdragen van het waterschap hangt af van de voortgang van het project. Achterblijvende overdracht van BBL-gronden op het project Vlootbeek. Lagere bijdrage van het waterschap aan project Caumerbeek fase 3 en fase 4/5. Aangezien de gemeente Heerlen trekker van het project is en het waterschap bijdraagt zijn we voor de projectrealisatie afhankelijk van de gemeente. Tegenover deze lagere uitgaven zijn op een aantal projecten hogere uitgaven gerealiseerd die voornamelijk betrekking hebben op. Project Keutelbeek Beek. De bijdrage aan de Gemeente Beek (huidige projecttrekker) is hoger dan verwacht omdat de initiële projectkosten (projecttrekker waterschap) worden verrekend in 2015 in plaats van in 2014. Project Kademuren Emmalaan-Walramstuw Valkenburg waar in de afronding van het project onverwacht een aantal kademuren slechter was, waardoor deze zijn vernieuwd in plaats van hersteld. Vergroten buffers ten gevolge van een grotere realisatie dan verwacht in 2014. De inkomsten zijn 28% lager. Dit wordt vooral veroorzaakt door het afzien van een voorschot op de provinciale subsidie ter financiering van het Uitvoeringsprogramma Waterschap Roer en Overmaas 2013-2015 (lees partnercontract). De voortgang van het project afgezet tegen de al ontvangen voorschotten rechtvaardigde geen afroep van een nieuw voorschot in 2014. De rechten op de totale subsidie 2013-2015 blijven ongewijzigd.
Programmarekening 2014 / 1502518
85
7.3
Programma Veiligheid
Kosten Program m a veiligheid Begroting Kosten Opbrengsten Netto, exclusief bijdrage aan WBL, BsGW en doorberekende kosten Doorberekende kosten Netto kosten program m a veiligheid
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
277.030 31.250
287.030 31.250
279.237 31.250
245.780
255.780
247.987
1.861.181 2.106.961
1.861.181 2.116.961
1.808.485 2.056.472
De kosten zijn binnen het beschikbare budget gebleven met een onderschrijding van 3%. Doordat in het verslagjaar veel regulier maar minder groter onderhoud is gepleegd aan de keringen dalen de kosten. Verder is het verstrekken van zichtbare calamiteitenkleding niet noodzakelijk gebleken en zijn enkele geplande workshops, trainingen van de calamiteitenorganisatie, niet doorgegaan. Naast bovengenoemde lagere kosten hebben zich niet geplande calamiteitenkosten voorgedaan. In de zomer 2014 is op verschillende momenten hevige neerslag gevallen, wat op sommige plaatsen heeft geleid tot wateroverlast. Naar aanleiding hiervan is een actieplan opgesteld. De afwijking op de doorberekende kosten is toegelicht in de inleiding van dit hoofdstuk. Investeringen
Begroting
2014 Bijgestelde begroting
Realisatie
Uitgaven
8.412.000
9.897.000
8.560.165
Inkomsten
3.000.000
4.250.000
3.149.533
Netto investeringsuitgaven
5.412.000
5.647.000
5.410.632
Program m a veiligheid
De uitgaven hebben betrekking op de jaarlijkse bijdrage in het hoogwaterbeschermingsprogramma, de budgettair neutrale investering Sluitstukkades en het project Alexanderhaven Roermond. De uitgaven ‘Alexanderhaven Roermond’ zijn lager dan verwacht. De opdrachtnemer voor de uitvoering van het werk in de Alexanderhaven heeft een groot deel van het in 2014 uitgevoerde werk nog niet kunnen factureren. De werkzaamheden buiten zijn volgens planning uitgevoerd, diverse werkzaamheden binnen (o.a. verder ontwerp en onderbouwingen, projectmanagementaspecten) zijn echter achter geraakt op planning en stonden facturatie in 2014 in de weg. De aan de uitgaven gerelateerde inkomsten zijn verantwoord. Dit betreft 100% van de uitgaven Sluitstukkades en 90% van de uitgaven Alexanderhaven.
86
Waterschap Roer en Overmaas
7.4
Programma Zuiveren
Kosten Program m a zuiveren Begroting Bijdrage aan WBL Netto kosten program m a zuiveren
43.036.550 43.036.550
2014 Gew ijzigde begroting 43.036.550 43.036.550
Realisatie 42.960.319 42.960.319
Op dit programma wordt alleen de bijdrage aan het WBL verantwoord en de eventuele opbrengstverevening met WPM. De totale bijdrage 2014 aan WBL van € 43.749.289 is grotendeels, voor 98,4% gerelateerd aan het programma zuiveren. Per 31 december van verslagjaar is voor de verevening van het aantal (indirecte) vervuilingseenheden € 76.494 verrekend met WPM (zie paragraaf 9.2). Hiervan wordt eveneens 98,4% op het programma zuiveren verantwoord, waardoor per saldo de realisatie lager is dan geraamd. Investeringen Binnen dit programma zijn geen investeringsuitgaven door WRO aan de orde. Daarom wordt dit overzicht niet gepresenteerd. De exploitatiekosten van de door het WBL uitgevoerde investeringen zijn verdisconteerd in de verschuldigde bijdrage aan het WBL.
Programmarekening 2014 / 1502518
87
7.5
Programma Instrumenten
Kosten Program m a instrum enten Begroting Kosten Opbrengsten Netto, exclusief bijdrage aan WBL, BsGW en doorberekende kosten Bijdrage aan WBL Doorberekende kosten Netto kosten program m a instrum enten
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
558.250 30.083
583.890 30.083
603.474 49.545
528.167
553.807
553.929
22.166 6.348.603 6.898.936
22.166 6.348.603 6.924.576
22.127 5.955.414 6.531.470
De kosten zijn met 3,4% gestegen: In de Hambeek in Roermond lagen 3 woonboten die daar niet gewenst waren. Een boot is, om reden van illegaal ingenomen plaats, met bestuursdwang verwijderd. Met de andere 2 is in goed overleg gekomen tot overeenstemming over een vertrek, dit onder de toekenning van nadeelcompensatie. Met deze nadeelcompensatie is in de begroting geen rekening gehouden. Enkele kosten zijn achtergebleven. Zo is het vervangen van projectborden voor zwemwateren niet noodzakelijk gebleken. Verder zijn de energiekosten afgenomen en de onderhoudskosten aan meetstations en de kosten van het luchttoezicht goedkoper dan verwacht. De hogere opbrengsten hebben betrekking op de (eigenaar) verhaalde kosten voor het onder bestuursdwang verwijderen van een woonboot. Bovendien is een rijksbijdrage ontvangen in verband met de inzet van Buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA). De afwijking op de bijdrage aan WBL en doorberekende kosten is toegelicht in de inleiding van dit hoofdstuk. Investeringen Program m a instrum enten Begroting Uitgaven Inkomsten Netto investeringsuitgaven
2014 Bijgestelde begroting
Realisatie
300.000
184.000
-
-
60.028 -
300.000
184.000
60.028
Vooral de uitgaven in het kader van de gegevensverzameling primaire waterkeringen zijn lager dan verwacht. Het project richt zich op de verzameling van de gegevens die nodig zijn voor de e 4 toetsronde. Vanuit de ontwikkeling van het nieuwe hiervoor benodigde instrumentarium, is nog geen duidelijkheid over de te verwachten wijzigingen in de gegevensvraag. Om zaken zoveel mogelijk in één keer goed te doen en om gericht de juiste gegevens te kunnen verzamelen, is terughoudend hierop ingezet in 2014. Werkzaamheden schuiven door naar 2015 en 2016, wanneer vanuit het Rijk (ontwikkeling instrumentarium) meer duidelijkheid gegeven is over de gegevensvraag. Verder is de optimalisatie van het meetnet nog niet gestart omdat het beleidskader, het monitoringbeleidsplan, nog niet is vastgesteld.
88
Waterschap Roer en Overmaas
7.6
Programma Bestuur, externe communicatie en belastingen
Kosten
Begroting
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
Kosten Opbrengsten Netto, exclusief bijdrage aan WBL, BsGW en doorberekende kosten
2.318.025 9.500
2.514.037 14.500
2.494.943 14.812
2.308.525
2.499.537
2.480.131
Bijdrage aan WBL Bijdrage aan BsGW Doorberekende kosten Netto kosten program m a bestuur, externe com m unicatie en belastingen
315.465 2.976.325 1.222.939
315.465 2.976.325 1.222.939
314.906 2.976.325 1.127.803
6.823.254
7.014.266
6.899.165
Program m a bestuur, externe com m unicatie en belastingen
De kosten zijn met een onderschrijding van 1% binnen het beschikbare budget gebleven. Diverse kosten zijn lager dan verwacht. De DB-salarissen zijn lager (o.a. door het uitblijven van een generieke salarisverhoging), evenals de onkostenvergoedingen voor AB als DB. Bovendien zijn de sociale lasten lager, voornamelijk de premies in het ABP-cluster, evenals de kosten voormalig bestuur, door het wegvallen en het minderen van uitkerings- en pensioenaanspraken. Ook hebben bestuursleden minder deelgenomen aan congressen en studiedagen dan gepland. Verder is de realisatie van enkele voorlichtingsfilmpjes vertraagd, deze worden opgeleverd in 2015, in plaats van 2014. Ten slotte is als gevolg van de doorontwikkeling van de online communicatie (website en social media) minder advisering van derden noodzakelijk, omdat gebruik kan worden gemaakt van de eigen expertise. Ook leidt de toenemende online communicatie tot minder noodzaak voor drukwerk. Enkele kosten zijn gestegen. Het betreft de toevoeging aan de voorziening pensioen- en uitkeringsverplichtingen, op basis van de actuariële opgaven Loyalis, en de kosten van de bestuurlijke conferentie ‘Donkere wolken boven Limburg’. De afwijking op de bijdrage aan WBL, bijdrage aan BsGW en doorberekende kosten is toegelicht in de inleiding van dit hoofdstuk. Investeringen Program m a bestuur, externe com m unicatie en belastingen Begroting
2014 Bijgestelde begroting
Realisatie
Uitgaven
-
-
7.111
Inkomsten Netto investeringsuitgaven program m a bestuur, externe com m unicatie en belastingen
-
-
-
-
-
7.111
In het verslagjaar zijn de voorbereiding op de verkiezingen van 18 maart 2015 gestart.
Programmarekening 2014 / 1502518
89
7.7
Programma Bedrijfsvoering
Kosten Program m a bedrijfsvoering Begroting
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
Kosten Opbrengsten Netto, exclusief bijdrage aan WBL, BsGW en doorberekende kosten
24.096.202 485.250
24.421.669 641.430
23.766.979 920.741
23.610.952
23.780.239
22.846.238
Doorberekende kosten Netto kosten program m a bedrijfsvoering
-23.610.952 -
-23.610.952 169.287
-22.846.238 -
De kosten zijn 3% lager dan verwacht. De belangrijkste kostendalingen hebben betrekking op. Salariskosten, inclusief sociale lasten, vanwege het uitblijven van een generieke salarisverhoging, onderuitputting van de personele formatie en pensioenpremiemutaties die leiden tot een lagere werkgeverspensioenlast. Personeel van derden, omdat minder inhuur noodzakelijk is gebleken. Onderhoudskosten van soft- en hardware, onder andere als gevolg van wijzigingen in software pakketten en doordat het onderhoud storage hardware goedkoper is. De voorbereidingen voor het veiligstellen van data op een externe locatie vergen meer tijd dan verwacht, waardoor dit niet in het verslagjaar is geëffectueerd. Bijdrage in de kosten voor de Grootschalige Basiskaart Nederland (GBKN), vanwege de vertraging in de uitvoering van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Energie, is mede door de zachte winter en verkoop van een loods lager dan verwacht. Huren en pachten, als gevolg van latere levering van geleasede bedrijfsauto’s en in verband met een nieuw contract (met lagere kosten) van multifunctionals. Verzekeringen, door de verkoop van de loodsen is de brand en opstalverzekering lager. De gemeentelijke belastingen zijn minder gestegen dan verwacht. De behoefte tot advisering door derden is beperkt gebleken, vooral op het gebied van personeel, juridische aangelegenheden en automatisering. Naast bovengenoemde dalingen zijn enkele kosten gestegen. De afschrijvingskosten, als gevolg van extra afschrijvingen van investeringen waarvan de boekwaarde niet meer correct is (zie 9.1 toelichting op kosten). Bovendien is in verband met energiebesparende maatregelen aan technische installaties in het bedrijfspand Rijksweg Noord extra gedoteerd aan de voorziening ‘onderhoud bedrijfspand Rijksweg Noord’. Ook verloopt de implementatie van Dawaco (applicatie en database meetgegevens waterkwaliteit), dat samen met WPM wordt aangeschaft, voorspoediger dan verwacht. De opbrengsten zijn met 43% gestegen. Hoofdzakelijk als gevolg van de verkoop van de loods Nieuwstadterweg Sittard. Ook de opbrengst van verkocht materieel is hoger. Daarnaast is, door een voorspoedig verloop van de implementatie van Dawaco de bijdrage van WPM toegenomen. De afwijking op de doorberekende kosten is toegelicht in de inleiding van dit hoofdstuk.
90
Waterschap Roer en Overmaas
Investeringen Program m a bedrijfsvoering Begroting Uitgaven Inkomsten Netto investeringsuitgaven
2014 Bijgestelde begroting
Realisatie
600.000
736.000
-
-
498.462 -
600.000
736.000
498.462
De uitgaven zijn met 23% onderschreden. Vooral de uitgaven betreffende automatisering en de geo-informatie zijn lager dan gepland in verband met de fusie per 1 januari 2017 met Waterschap Peel en Maasvallei. Vervangingsinvesteringen betreffende de werkplekken en monitoren zijn uitgesteld totdat bekend is hoe ICT vorm krijgt in de nieuwe organisatie. Ook de ontwikkelingen betreffende de geo-informatie zijn uitgesteld tot 2016. Verder zijn NEN3140 aanpassingen van het kantoorgebouw uitgesteld in verband met een gezamenlijke aanpak NEN3140 met proces Onderhoud. Ten slotte geldt dat bij de transitie naar de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) het waterschap wordt ontzorgd door de stichting Samenwerkingsverband van bronhouders van de BGT (SVB BGT). Door de grote hoeveelheid verschillende bronhouders is de transitie niet alleen technisch, maar vooral ook een organisatorisch project. Het SVB BGT heeft eind 2014 pas geregeld gekregen dat de transitie voor het waterschap in 2015 in zijn geheel zal gaan plaatsvinden, waardoor in 2014 minder kosten zijn gemaakt.
Programmarekening 2014 / 1502518
91
7.8
Investeringskredieten
In de voorgaande paragrafen zijn de jaargebonden investeringsuitgaven en -inkomsten 2014 per programma weergegeven. Naast de jaarlijkse uitgaven en inkomsten zijn in de begroting per investeringsproject ook de beschikbaar gestelde kredieten en de in 2014 nog beschikbaar te stellen kredieten opgenomen. Immers, een krediet is noodzakelijk om gelegitimeerd investeringsuitgaven te mogen doen. Omdat deze uitgaven over meerdere jaren kunnen worden verantwoord, zijn kredieten dan ook jaaroverschrijdend. Procedure investeringskredieten: 1. Bij de vaststelling van de begroting is door het algemeen bestuur (AB) per programma een krediet gevoteerd en in de voorjaars- en/of najaarsrapportage (gewijzigde begroting) eventueel bijgesteld. In 2014 was dit totaal € 16.458.000, respectievelijk € 25.843.106. 2. De kredietverlening van een individueel investeringsproject binnen een programma is de verantwoordelijkheid van het dagelijks bestuur (DB). In 2014 is voor € 18.478.106 netto krediet verleend, waardoor in 2014 en volgende jaren gelegitimeerd uitgaven mogen worden gedaan. 3. In de jaarrekening wordt door het AB het saldo van het gevoteerde krediet per programma ingetrokken. Dit saldo betreft de niet door het DB verleende kredieten in 2014, € 7.365.000. In onderstaand schema is de procedure weergegeven. Netto kredietvotering / -verlening per program m a
Begroting
Watersysteem Veiligheid Instrumenten Bestuur, externe communicatie en belastingen Bedrijfsvoering Totaal netto kredietvotering / -verlening
8.756.000 5.412.000 1.075.000 1.215.000 16.458.000
AB 2014 Gew ijzigde begroting 17.108.405 6.059.701 1.075.000 1.200.000 400.000 25.843.106
DB2014 9.588.405 6.059.701 1.230.000 1.200.000 400.000 18.478.106
Conform de ‘verordening ex artikel 108 beleids- en verantwoordingfunctie Waterschap Roer en Overmaas’ (art.6 en 7) wordt over de door het DB verleende kredieten in de voorjaars- en najaarsrapportage evenals de jaarrekening gerapporteerd aan het AB. Aan deze verplichting wordt onderstaand per programma voldaan. Programma watersysteem Caumerbeek Zichtbaar Natuurlijk fase 4 en 5 te Heerlen € 700.000. De Caumerbeek krijgt een natuurlijke loop vanaf Palemig tot aan de rioolwaterzuivering Hoensbroek en vormt daarmee een verbinding met de Geleenbeek. Fase 3 betreft het traject Koumenweg-Meezenbroekerweg
92
Maatregelen wateroverlast Roer € 1.672.000 (uitgaven € 1.860.000, inkomsten € 188.000). Na inventarisatie van knelpunten wateroverlast langs de Roer zijn op tien locaties maatregelen geprojecteerd in het doelgebied. Hiermee wordt voldaan aan de bescherming zoals aangegeven op de normeringskaart wateroverlast welke in de Provinciale Omgevingsverordening is vastgesteld.
Waterschap Roer en Overmaas
Herinrichting oude Kanjel fase 1 € 202.450 (uitgaven € 541.000, inkomsten € 338.550). De planuitwerking van de herinrichting van de Oude Kanjel op het traject van Itteren tot aan de Geul is in samenwerking met Staatsbosbeheer (ook vertegenwoordiger van de gemeente Maastricht), Rijkswaterstaat en het Consortium Grensmaas uitgewerkt tot een gedragen plan.
Herinrichting Geleenbeek Corio Glana € 6.134.705 (uitgaven € 8.830.000, inkomsten € 2.695.295). Ten behoeve van de integrale ontwikkeling van de Geleenbeek en haar directe omgeving is een plan opgesteld. Tussen de oorsprong van de Geleenbeek in Benzenrade en het stadspark Sittard worden 19 aan of nabij de Geleenbeek gelegen highlights opgewaardeerd. Dit kan variëren van de aanleg van wandel en/of fietspaden, tot aanleg van een stadsmoeras of een ontwikkeling van een landgoed. Bij al deze highlights is in meer of mindere mate de herinrichting van een gedeelte van de Geleenbeek aan de orde. Thans worden de 8 highlights die zijn opgenomen in het met de provincie afgesloten partnercontract 2013-2015 uitgevoerd.
Caumerbeek Zichtbaar Natuurlijk fase 2 te Heerlen € 533.000. De Caumerbeek krijgt een natuurlijke loop vanaf Palemig tot aan de rioolwaterzuivering Hoensbroek en vormt daarmee een verbinding met de Geleenbeek. Fase 2 betreft de overkluisde verbinding (De Loopgraaf) tussen de buffers Passart en De Dem. Dit traject is nu nog volledig gerioleerd.
Herinrichting brongebied Maasnielderbeek in Roermond € 346.250 (uitgaven € 447.000, inkomsten € 100.750). De bronzone van de Maasnielderbeek bestaat uit ontwateringsgreppels en waterafvoerbeekjes ten behoeve van de agrarische functie die het gebied vroeger had. Om te kunnen voldoen aan de KRW en het realiseren van grondwaterpeilen die passen bij de gebiedsfuncties worden waterstaatkundige werkzaamheden uitgevoerd. Het project maakt onderdeel uit van het met de provincie afgesloten partnercontract 2013-2015.
Programma Veiligheid Bijdrage Hoogwaterbeschermingsprogramma 2014 € 5.396.701. De waterschappen dragen van 2011 t/m 2013 € 81 miljoen per jaar bij aan de waterschapsprojecten binnen het (tweede) HWBP. Dit is afgesproken tussen het Rijk en de Nederlandse waterschappen. Deze bijdrage stijgt in 2014 naar € 131 miljoen en in 2015 naar € 181 miljoen. De waterkeringen in het werkgebied van Waterschap Roer en Overmaas vallen niet onder deze programma’s. Het betreft een solidariteitsbijdrage voor hoogwaterbescherming in Nederland. Projecten van Waterschap Roer en Overmaas komen vanaf 2017 in aanmerking voor uitvoering binnen het (derde) HWBP.
Alexanderhaven Roermond € 663.000 (uitgaven € 6.630.000, inkomsten € 5.967.000). In het kader van het HWBP heeft het waterschap de opgave om in de Alexanderhaven Roermond de waterkeringen te vervangen dan wel te verhogen. In dit project worden twee van de drie deeltrajecten aangepast. Ter hoogte van deeltraject A (Jazz City) wordt een nieuwe kering aangelegd. Bij deeltraject B gaat een zogenaamde ‘verholen’ waterkering onderdeel uitmaken van Jazz City. De uitgaven komen voor 90% voor rekening van het HWBP, dat vanaf 2017 wordt uitgekeerd.
Programmarekening 2014 / 1502518
93
Programma instrumenten Gegevensverzameling primaire waterkeringen € 750.000. Vanuit de Waterwet zijn beheerders van primaire waterkeringen verplicht periodiek verslag uit te brengen over de veiligheidstoestand van deze waterkeringen. WRO heeft dit eind 2013 gedaan op basis van de resultaten van de verlengde derde Toetsronde. Voor ruim 20 km (= ca. 28%) aan waterkeringen kon hierbij nog geen veiligheidsoordeel worden gegeven, omdat aanvullend onderzoek en/of complexere analyses noodzakelijk bleken. Daarbij was (conform afspraken met het Rijk) een groot deel van de waterkerende kunstwerken en constructies nog niet beschouwd. Het is wenselijk om bij de vierde Toetsronde voor een groter deel van de waterkeringen tot een eindoordeel over de veiligheid te komen. Om dit te kunnen realiseren is het wenselijk om de periode van nu tot de start van de vierde Toetsronde (2017) te gebruiken voor het verzamelen van de gegevens die daarvoor nodig zijn.
Waterstandmeters en afvoermeters voor de alarmering en informatievoorziening bij calamiteiten € 480.000. Voor de calamiteitenbestrijding worden op korte termijn 44 nieuwe waterstandmeters in beken, 6 nieuwe waterstandmeters bij de waterkeringen langs de Maas en 18 waterstandmeters in buffers aangelegd. Tevens is het voor de calamiteitenbestrijding belangrijk te beschikken over afvoermeetstations in de Geleenbeek benedenstrooms van de Caumerbeek en in de Geul tussen Gulpen en Schin op Geul.
Programma bestuur, externe communicatie en belastingen Verkiezingen 2015 € 1.200.000. Alle aan de in maart 2015 te houden verkiezingen gerelateerde kosten, zowel het aandeel in de landelijke kosten als voorbereidingskosten. Programma bedrijfsvoering ICT vervangingen € 400.000. In het kader van de doorontwikkeling van automatisering en documentaire informatievoorzieningen worden zeven ICT-projecten gestart. Vijf projecten hebben betrekking op vervanging van hardware en twee op uitbreiding van de opslagcapaciteit en modernisering van de ICT-infrastructuur.
94
Waterschap Roer en Overmaas
8 Exploitatierekening naar kostendragers In dit hoofdstuk wordt de begroting naar kostendrager weergegeven. Het waterschap kent twee kostendragers, te weten het watersysteembeheer en het zuiveringsbeheer. Watersysteembeheer Het watersysteembeheer bevat de kosten van het waterkwantiteitsbeheer, het waterkeringsbeheer en het passieve kwaliteitsbeheer (verbeteringen van de waterkwaliteit in de diverse waterlichamen). Bovendien bevat het watersysteembeheer een deel van de kosten voor de aanslagoplegging en invordering van de belastingopbrengsten. De kosten van het watersysteembeheer worden opgebracht door inwoners en eigenaren van gebouwde en ongebouwde onroerende zaken en natuurterreinen. Zuiveringsbeheer Het zuiveringsbeheer bevat de kosten voor het zuiveren en transporteren van afvalwater en de verwerking van het zuiveringsslib en gedeeltelijk de kosten van vergunningen en meldingen, uitgevoerd door het WBL. Daarnaast wordt een deel van de kosten voor de aanslagoplegging en invordering van de belastingopbrengsten, uitgevoerd door de BsGW, gerekend tot het zuiveringsbeheer. Evenals een gedeelte van de kosten van bestuur en externe communicatie van zowel WBL als BsGW. De kosten van het zuiveringsbeheer worden opgebracht door zowel de huishoudens als de bedrijven op basis van het aantal vervuilingseenheden. De wijze van toerekening van de kosten naar de beide kostendragers wordt onderstaand kort toegelicht. Bovendien wordt per kostendrager een toelichting gegeven op de dekking van deze kosten; de 'dekkingsmiddelen'.
8.1
Kostentoerekening
De principes die gehanteerd zijn bij de kostentoerekening bepalen hoe de kosten worden toegerekend aan de uiteindelijke kostendragers (lees taken). Deze kostendragers vormen de basis voor de opbrengst waterschapslasten. Omdat de kostentoerekening van groot belang kan zijn op de hoogte van de belastingtarieven waarvoor bestuurlijke aandacht noodzakelijk is, is in de voorschriften opgenomen dat hier expliciet aandacht aan dient te worden geschonken. De interne kosten worden toegerekend op basis van bedrijfseconomische principes. Alle indirecte kosten worden doorberekend naar de producten die onderdeel uitmaken van programma's en bovendien onderdeel uitmaken van de taak watersysteembeheer en/of de taak zuiveringsbeheer. Een uitgebreide toelichting op de kostentoerekening is opgenomen in bijlage F. De kosten van het zuiveringsbeheer, totaal € 46.529.383 (bijlage H) bestaan uit: het aandeel van het zuiveringsbeheer van de aan WBL en BsGW te betalen bijdragen van € 43.749.289 en € 1.069.762 (bijlage G), een eventuele correctie, verevening, van het aantal ve’s met WPM, in het verslagjaar is € 77.494 ontvangen van WPM een gedeelte van de kosten van bestuur, externe communicatie en vergunningverlening en handhaving, € 1.787.826.
Programmarekening 2014 / 1502518
95
Het restant van de waterschapsbegroting is toegerekend aan het watersysteembeheer.
8.2
Kostendrager
Het resultaat van de kostentoerekening naar de kostendragers en de bijbehorende dekkingsmiddelen per kostendrager kan volgens de programma indeling als volgt worden weergegeven: Kostendrager Watersysteem Zuiverings beheer beheer
Kostendragers 2014
Plannen Watersysteem Veiligheid Zuiveren Instrumenten Bestuur, externe communicatie en belastingen Program m atotaal Onvoorzien Waterschapsbedrijf Limburg Frictiekosten BsGW Goodw ill toetreders BsGW Landsbanki Totaal netto kosten
+ + -
Totaal
3.301.595 14.653.574 2.056.472 5.438.106 4.618.996 30.068.743
195.531 42.960.319 1.093.364 2.280.169 46.529.383
3.497.126 14.653.574 2.056.472 42.960.319 6.531.470 6.899.165 76.598.126
231.513 666.048 329.310 29.304.898
179.486 129.662 373.028 184.434 46.281.069
179.486 361.175 1.039.076 513.744 75.585.967
Voor een nadere opbouw van de programma's met bijbehorende beleidsproducten wordt verwezen naar bijlage H.
8.3
Dekkingsmiddelen
De netto kosten per kostendrager zijn gedekt door de opbrengst waterschapsbelastingen en kan voor het verslagjaar als volgt worden weergegeven: Kostendrager Watersysteem Zuiverings beheer beheer
Dekkingsm iddelen 2014
Opbrengst w aterschapsbelasting Correctie kw ijtschelding Correctie oninbaarverklaringen Dekkingsm iddelen
+ -
29.891.844 822.265 108.178 28.961.401
49.487.980 2.156.518 185.724 47.145.738
Totaal
79.379.824 2.978.783 293.902 76.107.139
Voor een toelichting op de opbrengst waterschapsbelastingen, inclusief kwijtschelding en oninbaarverklaringen wordt verwezen naar paragraaf 9.2.
96
Waterschap Roer en Overmaas
8.4
Realisatie kostendragers 2014 versus gewijzigde begroting 2014
In artikel 4.33 van het Waterschapsbesluit is opgenomen dat naast de in de jaarrekening naar kostendragers genoemde bedragen ook het bedrag van de begroting en de begroting na wijziging van het verslagjaar dient te worden weergegeven. Watersysteembeheer Onderstaand wordt de realisatie van de netto kosten en de dekkingsmiddelen van het watersysteembeheer versus de begroting en de gewijzigde begroting weergegeven. Indien sprake is van een aanmerkelijk verschil ten opzichte van de gewijzigde begroting wordt dit kort toegelicht. Program m a's en dekkingsm iddelen w atersysteem beheer Plannen Watersysteem Veiligheid Instrumenten Bestuur, externe communicatie en belastingen Bedrijfsvoering Program m atotaal
Begroting
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
3.579.038 14.765.486 2.106.961 5.772.590 4.555.226 30.779.301
3.529.538 14.813.362 2.116.961 5.798.230 4.746.238 169.287 31.173.616
3.301.595 14.653.574 2.056.472 5.438.106 4.618.996 30.068.743
Onvoorzien Frictiekosten BsGW Goodw ill toetreders BsGW Landsbanki Totaal netto kosten
+ + -
115.000 225.747 666.063 30.453.985
108.685 225.747 666.063 30.841.985
0 231.513 666.048 329.310 29.304.898
Opbrengst w atersysteemheffing Opbrengst verontreinigingsheffing Correctie kw ijtschelding Correctie oninbaarverklaringen Onttrekking egalisatiereserve ontw ikkeling w aterschapslasten w atersysteemheffing Dekkingsm iddelen
+ + -
28.832.610 703.540 593.000 144.113
29.008.610 703.540 841.000 144.113
29.204.024 687.820 822.265 108.178
+
2.480.000 31.279.037
2.480.000 31.207.037
28.961.401
825.052
365.052
-343.497
Exploitatieresultaat
De realisatie op het programmatotaal is positief uitgevallen door een afname van het netto kostenniveau. Voor een toelichting op de afwijking van de individuele programma’s wordt verwezen naar hoofdstuk 7. Van de bijgestelde post onvoorzien Waterschap Roer en Overmaas is geen gebruik gemaakt en de verkoop van de vordering Landsbanki was niet voorzien. Voor een toelichting op de afwijking in de opbrengst watersysteem- en verontreinigingsheffing wordt verwezen naar paragraaf 9.2, evenals de stijging van de kwijtschelding en de afname van de oninbaarverklaringen. De onttrekking aan de ‘egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteemheffing’ is niet gerealiseerd omdat onttrekkingen aan reserves door middel van afzonderlijke besluitvorming zijn voorbehouden aan het algemeen bestuur.
Programmarekening 2014 / 1502518
97
Zuiveringsbeheer Onderstaand wordt de realisatie van de netto kosten en de dekkingsmiddelen van het zuiveringsbeheer versus de begroting en de gewijzigde begroting weergegeven. Indien sprake is van een aanmerkelijk verschil ten opzichte van de gewijzigde begroting wordt dit kort toegelicht. Program m a's en dekkingsm iddelen zuiveringsbeheer Plannen Zuiveren Instrumenten Bestuur, externe communicatie en belastingen Program m atotaal
Begroting
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
195.303 43.036.550 1.126.346 2.268.028 46.626.227
195.303 43.036.550 1.126.346 2.268.028 46.626.227
195.531 42.960.319 1.093.364 2.280.169 46.529.383
Onvoorzien Waterschapsbedrijf Limburg Frictiekosten BsGW Goodw ill toetreders BsGW Landsbanki Totaal netto kosten
+ + -
179.805 126.433 373.037 46.559.428
179.805 126.433 373.037 46.559.428
179.486 129.662 373.028 184.434 46.281.069
Opbrengst zuiveringsheffing Correctie kw ijtschelding Correctie oninbaarverklaringen Toevoegen egalisatiereserve ontw ikkeling w aterschapslasten zuiveringsheffing Dekkingsm iddelen
+ -
48.618.520 1.816.000 243.144
49.427.520 2.159.000 249.144
49.487.980 2.156.518 185.724
-
825.000 45.734.376
825.000 46.194.376
47.145.738
-825.052
-365.052
864.669
Exploitatieresultaat
De realisatie van het programmatotaal is gedaald. Voor een toelichting op de afwijking van de individuele programma’s wordt verwezen naar hoofdstuk 7. De verkoop van de vordering Landsbanki was niet voorzien. Voor een toelichting op de afwijking opbrengst zuiveringsheffing, de kwijtschelding en oninbaarverklaringen wordt verwezen naar paragraaf 9.2. De toevoeging aan de ‘egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsheffing’ is niet gerealiseerd omdat toevoegingen aan reserves door middel van afzonderlijke besluitvorming zijn voorbehouden aan het algemeen bestuur.
98
Waterschap Roer en Overmaas
9 Exploitatierekening naar kosten en opbrengsten Naast de programmaopzet blijven de kostensoorten in de BBVW een verplichting. In onderstaand overzicht worden dan ook de kosten en opbrengsten gepresenteerd van de begroting, de gewijzigde begroting en de realisatie 2014.
Om schrijving kosten Begroting
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
4101 4102 4103 41
Externe rentelasten Interne rentelasten Afschrijvingen van activa Rente en afschrijvingen
2.605.257 186.001 7.314.665 10.105.923
2.676.530 186.001 7.142.729 10.005.260
2.677.133 7.351.759 10.028.892
4201 4202 4204 4205 4206 42
Salarissen huidig personeel en bestuurders Sociale premies Overige personeelslasten Personeel van derden Uitkeringen voormalig personeel en bestuurders Personeelslasten
9.013.134 1.652.859 365.713 250.000 177.500 11.459.206
8.822.824 1.652.859 492.713 450.000 190.100 11.608.496
7.924.292 2.022.759 490.086 401.884 135.684 10.974.705
4301 4302 4303 4304 4307 4308 4309 4310 4310 4310 43
Duurzame gebruiksgoederen Overige gebruiks- en verbruiksgoederen Energie Huren en rechten Verzekeringen Belastingen Onderhoud door derden Overige diensten door derden Overige diensten door derden WBL Overige diensten door derden BsGW Goederen en diensten van derden
240.800 410.050 198.020 475.750 127.500 61.450 4.302.460 2.663.814 43.749.289 2.976.325 55.205.458
380.396 380.550 209.000 442.000 127.500 77.830 4.526.700 2.820.801 43.749.289 2.976.325 55.690.391
369.350 354.352 141.575 400.184 113.112 60.281 4.345.200 2.605.985 43.749.289 2.976.325 55.115.653
4402 4403 4404 44
Bijdragen aan het Rijk Bijdragen aan openbare lichamen Bijdragen aan overigen Bijdragen aan derden
1.923.010 50.000 1.973.010
1.196.477 874.518 10.000 2.080.995
1.206.139 950.202 7.224 2.163.565
86.000 115.000 201.000
286.000 108.685 394.685
441.447 441.447
78.944.597
79.779.827
78.724.262
4501 Toevoegingen aan voorzieningen 4502 Onvoorzien 45 Toevoegingen voorzieningen / onvoorzien Totaal kosten
Programmarekening 2014 / 1502518
99
Om schrijving opbrengsten Begroting 8101 Externe rentebaten 8102 Interne rentebaten 81 Financiële baten
2014 Gew ijzigde begroting
Realisatie
186.001 186.001
186.001 186.001
665 665
8201 Baten in verband met salarissen en sociale lasten 82 Personele baten
76.500 76.500
76.500 76.500
64.219 64.219
8301 8302 8304 8306 83
Verkoop van grond Verkoop van duurzame goederen Opbrengst uit grond en w ater Diensten voor derden Goederen en diensten aan derden
8.750 9.500 61.333 79.583
216.050 44.750 14.500 61.333 336.633
270.612 323.398 14.812 78.295 687.117
8402 8403 8404 8404 8405 84
Bijdragen van het Rijk Bijdragen van provincies Bijdragen van overige openbare lichamen Bijdragen van WPM Bijdragen van overigen Bijdragen van derden
1.039.100 150.000 1.189.100
50.000 40.000 1.139.280 150.000 1.379.280
51.100 54.860 1.135.672 77.494 661.657 1.980.783
8501 8502 8503 8504 8505 8506 8507 8508 8509 85
Opbrengst omslag gebouw d Opbrengst ingezetenenomslag Opbrengst omslag ongebouw d Opbrengst omslag natuurterreinen Opbrengst verontreinigingsheffing Opbrengst zuiveringsheffing bedrijven Opbrengst zuiveringsheffing huishoudens Oninbaarverklaringen Kw ijtscheldingen Waterschapsbelastingen
15.203.440 11.449.430 2.148.030 31.710 703.540 12.470.650 36.147.870 -387.257 -2.409.000 75.358.413
15.203.440 11.449.430 2.124.030 35.710 899.540 12.934.650 36.492.870 -393.257 -3.000.000 75.746.413
15.355.285 11.469.462 2.110.320 35.953 920.824 12.944.316 36.543.664 -293.901 -2.978.784 76.107.139
400.000 400.000
400.000 400.000
405.511 405.511
77.289.597
78.124.827
79.245.434
Exploitatieresultaat; saldo opbrengsten m inus kosten
-1.655.000
-1.655.000
521.172
Negatief exploitatieresultaat: dekking uit reserves Positief exploitatieresultaat: resultaatsbestem ing
-1.655.000
-1.655.000
521.172
8603 Geactiveerde lasten 86 Interne verrekeningen Totaal opbrengsten
In de voorschriften is opgenomen dat de kostensoorten dienen als informatieve waarde voor het algemeen bestuur waardoor een toelichting hierop niet verplicht is. Gelet op het feit dat een toelichting de inzichtelijkheid van deze componenten ten goede komt wordt - evenals voorgaande jaren - een korte toelichting gegeven op de realisatie versus de gewijzigde begroting. Dit is ook de lijn die gevolgd is in de begroting en in de voor- en najaarsrapportage 2014 waar eveneens een beschouwing is gegeven naar dit gezichtspunt.
100
Waterschap Roer en Overmaas
9.1
Toelichting op kosten
Onderstaand is de verdeling van de werkelijke kosten over het verslagjaar grafisch weergegeven.
Rente en afschrijvingen Van het totaal van € 10.028.892 heeft 27% betrekking op de rente en 73% op de afschrijvingen. De kosten hebben hoofdzakelijk betrekking op investeringsprojecten in materiële activa. Realisatie versus gewijzigde begroting De externe rentelasten zijn met een afwijking van 0,023% gerealiseerd. Op begrotingsbasis is voor de eigen financieringsmiddelen, interne rentelasten, een rentepercentage gehanteerd van 0,75%. Op rekeningbasis is dit percentage, gelet op de renteontwikkeling, 0% waardoor de afwijking het geraamde bedrag van € 186.001 is. De afschrijvingen op vaste activa zijn gestegen met € 209.030. Als gevolg van een lager investeringsniveau dalen de afschrijvingen met € 82.631. Voor een uitgebreide toelichting op het investeringsniveau 2014 wordt verwezen naar hoofdstuk 7 waarin per programma de investeringen nader toegelicht. Tegenover deze daling staat een toename als gevolg van extra afschrijvingen van € 291.661, die onderstaand worden toegelicht. Eenmaal per jaar wordt conform de ‘nota activabeleid 2012’ nagegaan of de activa die op de balans zijn vermeld, nog wel worden gebruikt en of deze, mede gezien de te verwachten resterende gebruiksduur, nog tegen de juiste waarde zijn gewaardeerd. Indien de activa tegen een te hoge waarde op de balans staan, dient de waardevermindering ten laste van de exploitatierekening te worden gebracht.
Programmarekening 2014 / 1502518
101
Dit heeft in het verslagjaar geresulteerd in extra afschrijving van onderstaande projecten. Als gevolg van de herinrichtingsvisie Corio Glana kunnen de oude projecten Geleenbeek fase 2B, 2C en 3C (gedeeltelijk) extra worden afgeschreven. Ter plaatse van deze projecten is de Geleenbeek nieuw heringericht, waardoor de oude investering teniet is gedaan. Voorbereidingsprojecten die niet, of anders, tot uitvoering komen worden afgesloten. Voor een toelichting op de individuele projecten zie bijlage K. Loods Nieuwstadterweg Sittard, in verband met verkoop. Projecten met een boekwaarde kleiner of gelijk is aan € 2.500 (conform de ‘nota activabeleid 2012’). Projecten Projecten eerder heringericht Verbetering Geleenbeek fase 2B, 2C en 3C
Bedrag 125.719
Projecten die niet/anders tot uitvoering kom en Monitoringsconstructie Hambeek Roer Regenw aterbuffer Grub Merkelbekerebeek Steegw eg in Jabeek Herinrichting middenloop Caumerbeek Verbetering stedelijke, noordelijke tak Jeker, Maastricht
26.700 34.996 36.644 1.309 6.889
Projecten die zijn afgew aardeerd in verband m et verkoop Loods Midden, Sittard
41.176
Projecten m et een boekw aarde kleiner dan € 2.500 Extra afschrijvingen 2014
18.228 291.661
Personeelslasten De personeelslasten van € 10.974.705 hebben voor 92% betrekking op de salariskosten en de sociale premies van het huidige en voormalige personeel en bestuur. Het restant betreft de overige personeelslasten - zoals studiekosten, kantine, geneeskundige dienst - en personeel van derden. Realisatie versus gewijzigde begroting salariskosten zijn met € 898.532 onderschreden, vooral veroorzaakt door lagere salarissen van het personeel als gevolg van de gemiddeld lagere personeelssterkte (werkelijke formatie 131,43 fte en normatieve formatie 136,93 fte). Verder is als gevolg van de verschuiving van de premie Zorgverzekeringswet naar de werkgever de bruto salarislast lager. sociale premies zijn overschreden met € 369.900, als gevolg van de genoemde verschuiving van de premie Zorgverzekeringswet. kosten voormalige personeel en bestuur zijn met € 54.416 onderschreden doordat minder gebruik is gemaakt van wachtgeldverplichtingen. personeel van derden zijn onderschreden met € 48.116. In het verslagjaar is o.a. door het niet invullen van vacatures, het inhuren van specifieke deskundigheid en zwangerschapsverlof gebruik gemaakt van de diensten van derden (uitzendkrachten en ingehuurd personeel). Dit bleek minder te zijn dan verwacht. overige personeelslasten, waaronder studiekosten, zijn met een afwijking van € 2.627 gerealiseerd. Goederen en diensten van derden De totale kosten van goederen en diensten van derden bedragen € 55.115.653 en bestaan voor 85% uit de bijdrage aan het WBL, € 43.749.289, en de BsGW, € 2.976.325.
102
Waterschap Roer en Overmaas
Van de overige kosten van € 8.390.039 heeft 52% betrekking op het onderhoud van het watersysteem (zowel waterlopen als waterkeringen), onderhoud soft- en hardware en onderhoud van gebouwen. Het aandeel van de dienstverlening door derden is 31%. Het betreft de bijdragen aan verenigingen (Stowa en de Unie van Waterschappen), de bijdrage aan het Waterschapshuis (HWH) en de overige diensten zoals juridische, financiële en technische advisering. De overige 17% hebben betrekking op onder andere huur - inclusief lease -, verzekeringen, energie, belastingen en geografische data, aanschaf duurzame gebruiksgoederen en overige gebruiks- en verbruiksgoederen. Realisatie versus gewijzigde begroting De bijdragen aan het WBL en de BsGW wijken niet af. Op de overige kosten resteert een overschot van afgerond € 575.000. De onderhoudskosten laten een overschot zien van € 182.000. De kosten voor het profiel onderhoud en onderhoud groenvoorziening zijn evenals de stortkosten voor het afvoeren van vuil en maaisel gedaald. Ook het onderhoud van hard- en software is achtergebleven, onder andere door wijzigingen in softwarepakketten en omdat het onderhoud storage hardware goedkoper is. Ook zijn de onderhoudskosten van meet- en regelapparatuur beperkt gebleven. Op dienstverlening door derden resteert een overschot van € 215.000, ondanks de niet geraamde toegekende nadeelcompensatie, ter compensatie van het vertrek van 2 woonboten uit de Hambeek te Roermond. Diverse advieskosten voor externe ondersteuning zijn niet noodzakelijk gebleken. Verder zijn als gevolg van de verkoop van de loods de bewakingskosten achtergebleven en is de realisatie van enkele voorlichtingsfilmpjes vertraagd (wordt 2015, in plaats van 2014). Ook is de voorbereiding voor het veiligstellen van data op een externe locatie niet in het verslagjaar geëffectueerd. Het overschot op de resterende overige kosten van € 178.000 wordt vooral veroorzaakt door lagere energiekosten, als gevolg van de zachte winter en verkoop van de loodsen, en lagere huurkosten, als gevolg van latere levering van geleasede bedrijfsauto’s en een nieuw contract van de multifunctionals. Ook de kosten voor de Grootschalige Basiskaart Nederland zijn afgenomen vanwege de vertraging in de uitvoering van de Basisregistratie Grootschalige Topografie. Bijdragen aan derden De bijdragen aan derden van € 2.163.565 en hebben voor 56% betrekking op bijdragen aan het Rijk en dan vooral de bijdrage voor de kostenverrekening wet WOZ aan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De bijdragen aan openbare lichamen hebben vooral betrekking op de frictiekosten van de 8 (LiBel) gemeenten die vanaf 1 januari 2014 zijn toegetreden tot de BsGW en de verrekening van de ‘regeling niet-kerende grondbewerking’ met de Provincie Limburg. Ook de kosten van de samenwerking met gemeenten en het WBL om besparingen te realiseren in de afvalwaterketen worden hiertoe gerekend. De bijdragen aan overigen betreft de aan de Unie van waterschappen betaalde bijdrage communicatiestrategie Waterschappen.
Programmarekening 2014 / 1502518
103
Realisatie versus gewijzigde begroting Het tekort van € 82.570 wordt vooral veroorzaakt doordat geen rekening is gehouden met de verrekening van de ‘regeling niet-kerende grondbewerking’ € 392.699. Daartegenover staat dat in het verslagjaar geen aanspraak is gemaakt op de ‘stimuleringsregeling aanpak riooloverstorten’, waarvoor € 300.000 was gereserveerd. Toevoegingen voorzieningen/onvoorzien In het verslagjaar is € 125.447 toegevoegd aan de 'voorziening pensioen en uitkeringsverplichtingen’, € 86.000 aan de ‘voorziening onderhoud kantoorgebouw’ en € 230.000 aan de ‘voorziening onderhoud bedrijfspand Rijksweg Noord Sittard’. Realisatie versus gewijzigde begroting De toevoeging aan de 'voorziening pensioen en uitkeringsverplichtingen’ is niet geraamd, deze komt tot stand op basis van een opgave van Loyalis over de actuariële berekening van zeven bestuurderspensioenen. Verder is geen rekening gehouden met een extra toevoeging van € 30.000 aan de ‘voorziening onderhoud bedrijfspand Rijksweg Noord Sittard’ voor energiebesparende maatregelen aan technische installaties. Van onvoorzien is geen gebruik gemaakt, terwijl deze post tussentijds als gevolg van de financiële effecten van de voor- en najaarsrapportage is bijgesteld tot € 108.685.
104
Waterschap Roer en Overmaas
9.2
Toelichting op opbrengsten
Onderstaand zijn de werkelijk opbrengsten over het verslagjaar grafisch weergegeven.
Financiële baten De externe rentebaten zijn beperkt gebleven tot € 665. Realisatie versus gewijzigde begroting Op begrotingsbasis is geen rekening gehouden met externe rentebaten. Verder is op begrotingsbasis voor de eigen financieringsmiddelen, interne rentebaten, een rentepercentage gehanteerd van 0,75%, terwijl op rekeningbasis dit percentage, gelet op de renteontwikkeling, 0% is waardoor de afwijking het geraamde bedrag van € 186.001 is. Personele baten De opbrengsten personele baten van € 64.219 hebben betrekking op de bijdrage van derden in de salariskosten. Realisatie versus gewijzigde begroting De bijdragen van de Uitkeringsinstantie voor Werknemers Verzekeringen (UWV) in de kosten van zwangerschap, ziekte en WAO zijn lager dan geraamd. Goederen en diensten aan derden De goederen en diensten aan derden van € 687.117 hebben vooral betrekking op de boekwinst die behaald is met de verkoop van de loods Nieuwstadterweg Sittard, grondverkopen en de opbrengst van verkocht materieel. Verder betreft dit de dienstverlening ten behoeve van de controle zwemwater voor de Provincie en het beheer en onderhoud van Oolderveste te Roermond. Evenals verleend jacht- en visrecht en de verhaalde kosten (voor het verwijderen van een woonboot), als gevolg van het uitvoeren van bestuursdwang.
Programmarekening 2014 / 1502518
105
Realisatie versus gewijzigde begroting De hogere opbrengsten van € 350.484 hebben vooral betrekking op de verkoop van de loods Sittard, waarmee geen rekening is gehouden. Verder is meer grond verkocht en is geen rekening gehouden met de verhaalde kosten voor het uitvoeren van bestuursdwang. Bijdragen van derden De rijksbijdrage van € 51.100 heeft betrekking op overheidssubsidie die wordt ontvangen in de opleidingskosten van de buitendienstmedewerkers. De provinciale bijdrage van € 54.860 betreft de bijdrage vanuit het partnercontract voor het verwijderen van exoten en het opruimen van beverdammen. De bijdrage van overige openbare lichamen van € 1.135.672 heeft betrekking op de goodwill van tot de BsGW toegetreden gemeenten, en de verrekening van de kosten in de afvalwaterketen, met gemeenten en het WBL. Verder wordt de bijdrage van WPM in de kosten van Dawaco hier verantwoord. De verrekening van het aantal ve’s met WPM wordt afzonderlijk verantwoord en is in het verslagjaar € 77.494. De oorzaak van de verevening is dat het aantal ve’s op basis van de realisatie over 2014 per beheersgebied afweek van de door de BsGW afgeven prognose bij de begroting 2014 (zie toelichting op waterschapsbelastingen). Naast het feit dat het aantal ve’s inkomsten genereert, wordt dit ook gehanteerd als verdeelsleutel bij de toerekening van de kosten van begroting van het WBL. Gelet op een in 2005 gesloten ‘vereveningsovereenkomst’ worden op het einde van het jaar de verschillen verrekend. De overige bijdragen van € 661.657 hebben betrekking op de vergoeding van de Landelijke Coördinatie Commissie Muskusrattenbestrijding (LCCM) voor de beverrattenbestrijding en de verkoop van de vordering van Landsbanki. Realisatie versus gewijzigde begroting De hogere bijdragen van € 601.503 zijn het gevolg van het feit dat met de verkoop van de vordering van Landsbanki van € 513.744 geen rekening is gehouden. Ook met de verrekening van het aantal ve’s met WPM is geen rekening gehouden. Waterschapsbelastingen Na afloop van het verslagjaar is door de BsGW een door de accountant gewaarmerkte afrekening waterschapsheffingen 2010 tot met 2014 inclusief toelichting overlegd. Deze afrekening is de basis voor de verantwoording in 2014 van de (bruto) opbrengst waterschapsbelastingen van € 79.379.824 en is als volgt samengesteld: Watersysteemheffing Gebouwd 15.355.285 Ingezetenen 11.469.462 Ongebouwd 2.110.320 Natuur 35.953
Verontreinigingsheffing Verontreinigingsheffing 920.824
Zuiveringsheffing Bedrijven Huishoudens
12.944.316 36.543.664
Verder is de belastingopbrengst gecorrigeerd voor € 2.978.784 kwijtschelding en € 293.901 oninbaarverklaringen, totaal € 3.272.685.
106
Waterschap Roer en Overmaas
Realisatie versus gewijzigde begroting. Ten opzichte van de bijgestelde begroting is de netto opbrengst waterschapsbelastingen in 2014 toegenomen met € 360.726. Uit de afrekening 2014 van de BsGW blijkt dat: watersysteemheffing is, door een nagekomen opbrengst van de belastingjaren 2011 en 2012 als gevolg van een hogere WOZ-waarde van de categorie gebouwd toegenomen met € 179.694. zuiveringsheffing is, als gevolg van een toename van het aantal vervuilingseenheden over de belastingjaren 2013 en 2014 gestegen met € 60.460. kwijtschelding is, door het afsluiten van het belastingjaar 2010 en een neerwaartse bijstelling van de prognose kwijtschelding over het belastingjaar 2011 met € 21.216 (0,7%) gedaald (heeft verhogend effect op belastingopbrengst). oninbaar is, door het afsluiten van het belastingjaar 2010 en een neerwaartse bijstelling van de prognose oninbaar van het belastingjaar 2011 met € 99.356 afgenomen (heeft verhogend effect op belastingopbrengst). Voor wat betreft de zuiveringsheffing kan nog worden opgemerkt dat in het verslagjaar het aantal ve’s in Limburg is toegenomen met 18.500 ten opzichte van de begroting: Aantal vervuilingseenheden
2014 Begroting
Realisatie
WPM
569.500
578.000
Mutatie 8.500
WRO
1.002.000
1.012.000
10.000
Totaal provincie Lim burg
1.571.500
1.590.000
18.500
Interne verrekeningen De interne verrekeningen hebben geheel betrekking op geactiveerde lasten. Conform de BBVW en de ‘nota activabeleid 2012’, wordt een gedeelte van de werkzaamheden van waterschapspersoneel verricht ten behoeve van investeringswerken geactiveerd. Realisatie versus gewijzigde begroting In het verslagjaar zijn meer uren aan projecten besteed dan geraamd.
9.3
Exploitatieresultaat
Gelet op bovenstaande uiteenzetting resulteert het saldo van kosten en opbrengsten over 2014 in een positief resultaat van € 521.172. In de begroting 2014 werd nog uitgegaan van een exploitatietekort van € 1.655.000. Dit betekent dan ook dat het exploitatieresultaat in het verslagjaar ten opzichte van de raming een positieve ontwikkeling laat zien. Voor de bestemming van het positieve resultaat wordt verwezen naar het aan deel II gevoegde ‘Voorstel tot vaststelling van de jaarrekening inclusief bestemming van het resultaat’.
Programmarekening 2014 / 1502518
107
108
Waterschap Roer en Overmaas
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het Algemeen Bestuur van Waterschap Roer en Overmaas Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit financieel verslag opgenomen jaarrekening 2014 van het Waterschap Roer en Overmaas te Sittard gecontroleerd, bestaande uit de balans per 31 december 2014 en de exploitatierekening 2014 naar soort met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het Dagelijks Bestuur Het Dagelijks Bestuur van Waterschap Roer en Overmaas is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, in overeenstemming met hoofdstuk 4 van het Waterschapsbesluit en de Beleidsregels toepassing Wet normering bezoldiging topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector (WNT), alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met hoofdstuk 4 van het Waterschapsbesluit. Tevens is het dagelijks bestuur verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de begroting en met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals vermeld in het controleprotocol d.d. 30 november 2010, het normenkader 2014 d.d. 25 november 2014 en het Controleprotocol WNT van de Beleidsregels toepassing WNT. Het dagelijks bestuur is daarnaast verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 109, tweede lid, van de Waterschapswet en de ‘Beleidsregels toepassing WNT’, inclusief het Controleprotocol WNT. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het controleprotocol dat d.d. 30 november 2010 vastgesteld is door het algemeen bestuur van Waterschap Roer en Overmaas en het normenkader 2014 dat 25 november 2014 is vastgesteld door het algemeen bestuur van Waterschap Roer en Overmaas. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan alsmede in het kader van de financiële rechtmatigheid voor de naleving van die relevante wet- en regelgeving, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die
Programmarekening 2014 / 1502518
109
passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van het Waterschap Roer en Overmaas. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het Dagelijks Bestuur van het Waterschap Roer en Overmaas gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten inclusief toevoegingen aan reserves. Deze goedkeuringstolerantie is d.d. 30 november 2010 vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Waterschap Roer en Overmaas. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van het Waterschap Roer en Overmaas per 31 december 2014 en het resultaat over 2014 in overeenstemming met hoofdstuk 4 van het Waterschapsbesluit en de Beleidsregels toepassing WNT. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties over 2014 in alle van materieel belang zijnde aspecten voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat de bedragen in overeenstemming met de begroting en met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals vermeld in het controleprotocol d.d. 30 november 2010, het normenkader 2014 d.d. 25 november 2014 en het Controleprotocol WNT van de Beleidsregels toepassing WNT. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 109, lid 3, onder d, Waterschapswet melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Maastricht, 26 mei 2015 Ernst & Young Accountants LLP
w.g. drs. N.A.J. Silverentand RA
110
Waterschap Roer en Overmaas
Voorstellen Voorstel tot vaststelling van de jaarrekening en bestemming van het positieve saldo Het dagelijks bestuur van Waterschap Roer en Overmaas verklaart dat deze jaarrekening ingevolge artikel 103, lid 3 van de Waterschapswet ter inzage is gelegd en dat van die neerlegging en verkrijgbaarstelling openbare kennisgeving is geschied. Mede gelet op de verklaring van de accountant van 26 mei 2015, die in onderhavige jaarrekening is opgenomen, wordt voorgesteld de jaarrekening 2014 conform het volgende conceptbesluit vast te stellen. Het batig saldo over 2014 bedraagt € 521.172. In hoofdstuk 8 is het aangehaalde saldo verdeeld over de twee taken. Het watersysteembeheer sluit met een negatief resultaat van € 343.497 en het zuiveringsbeheer met een positief resultaat van € 864.669. Voorgesteld wordt om een bedrag van € 392.699 te onttrekken aan de ‘reserve niet kerende grondbewerking’, € 300.000 toe te voegen aan de ‘reserve riooloverstorten’, € 250.798 te onttrekken aan de ‘egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteemheffing’ (watersysteembeheer); en € 864.669 toe te voegen aan de ‘egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsheffing’ (zuiveringsbeheer). Het dagelijks bestuur, de secretaris/directeur,
de voorzitter,
ing. J.M.G. In den Kleef
dr. J.J. Schrijen
Programmarekening 2014 / 1502518
111
112
Waterschap Roer en Overmaas
Vaststelling van de jaarrekening en bestemming van het positieve saldo Het algemeen bestuur van Waterschap Roer en Overmaas; Overwegende dat het dagelijks bestuur de jaarrekening 2014 heeft overlegd; Gezien het voorstel van het dagelijks bestuur inzake de vaststelling van de jaarrekening 2014 en de bestemming van het voordelig saldo; Mede gelet op de bepalingen voor vaststelling van de jaarrekening zoals die zijn opgenomen in de Waterschapswet; BESLUIT 1. De jaarrekening 2014 vast te stellen tot de volgende totalen: balans per 31 december € 119.110.030; rekening van kosten en opbrengsten 2014 respectievelijk € 78.724.262 en € 79.245.434.
2. Het batig saldo ad € 521.172 als volgt te bestemmen: watersysteembeheer € 392.699 onttrekken aan de ‘reserve niet kerende grondbewerking’ € 300.000 toevoegen aan de ‘reserve riooloverstorten’; € 250.798 onttrekken aan de ‘egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteemheffing’; zuiveringsbeheer € 864.669 toe te voegen aan de ‘egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsheffing’. 3. Het voor 2014 per programma beschikbaar gestelde krediet dat niet is verleend ad € 7.365.000 intrekken. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van het algemeen bestuur van 7 juli 2015. De secretaris/directeur,
De voorzitter,
ing. J.M.G. In den Kleef
dr. J.J. Schrijen
Programmarekening 2014 / 1502518
113
114
Waterschap Roer en Overmaas
Deel III Bijlagen
Programmarekening 2014 / 1502518
115
BIJLAGE A
Omschrijving
VASTE ACTIVA
Aanschafprijs
Stand 31-12-2013 Cumulatieve afschrijvingen
REKENING 2014
Mutaties 2014 Boekwaarde
Vermeerderingen Extern
Verminderingen
Intern
Overboeking onderhanden werken
Afschrijving
Aanschafprijs
Stand 31-12-2014 Cumulatieve afschrijvingen
Boekwaarde
Rente 2,46%
Financiële vaste activa * aandelen
-
106.405
-
-
-
-
-
106.405
0
106.405
-
106.405
-
106.405
-
-
-
-
-
106.405
-
106.405
-
1.713.928 8.475.905
1.404.041 7.301.062
309.887 1.174.843
394.080
-
93.969
-
97.654 486.507
1.713.928 8.776.017
1.501.695 7.787.569
212.233 988.448
26.592
66.600 144.317
66.245 97.189
355 47.128
5.396.701 -
-
-
9.202.724 -
355 89.945 14.432
66.600 15.436.036 144.317
66.600 926.556 111.621
14.509.480 32.696
4 178.353 981
10.400.750
8.868.538
1.532.212
5.790.781
-
93.969
9.202.724
688.892
15.742.857
205.930
* bedrijfsgebouwen * gronden * waterbouwkundige werken * overige bedrijfsmiddelen * machines, apparaten en werktuigen * waterkeringen
6.416.023 5.879.838 108.916.309 2.414.132 157.495 3.058.855
3.788.780 3.340.735 60.165.076 2.053.725 130.036 812.485
2.627.242 2.539.103 48.751.233 360.407 27.459 2.246.371
-
-
41.176 355.280 -
3.332.674 56.046 -
196.904 188.972 3.810.934 219.971 4.225 101.328
2.389.163 2.350.132 47.917.692 196.481 23.235 2.145.043
61.662 60.099 1.188.269 6.845 623 53.980
Totaal werk en in exploitatie
126.842.652
70.290.837
56.551.815
-
-
396.456
3.388.720
4.522.334
55.021.746
1.371.479
* bedrijfsgebouwen * gronden * waterbouwkundige werken * overige bedrijfsmiddelen * machines, apparaten en werktuigen * waterkeringen
3.048.734 45.175.453 1.178.467 10.131.660
140.078 5.672.836 889.568 504.278
2.908.656 39.502.617 288.898 9.627.382
151.369 8.578.088 324.406 3.163.464
405.511 -
2.040.671 3.149.533
3.332.67456.0469.202.724-
130.420 1.584.614 87.502 337.997
2.929.605 41.528.255 469.756 100.592
71.765 996.044 9.325 119.578
Totaal onderhanden werk en
59.534.313
7.206.761
52.327.552
12.217.327
405.511
5.190.204
12.591.444-
2.140.533
52.215.211
7.187.003
45.028.208
1.196.712
Totaal materiële vaste activa
186.376.965
77.497.598
108.879.367
12.217.327
405.511
5.586.660
9.202.724-
6.662.867
183.373.807
83.323.854
100.049.954
2.568.192
TOTAAL VASTE ACTIVA
196.884.120
86.366.137
110.517.984
18.008.108
405.511
5.680.629
7.351.759
209.617.110
93.717.894
115.899.215
2.774.121
Totaal financiële vaste activa
106.405
Immateriële vaste activa * afsluiten geldleningen * overige immateriële activa * bijdragen aan activa in eigendom van: - overheden - geactiveerde bijdragen rijk - overigen
Totaal immateriële vaste activa
26.136.897
10.394.041
Materiële vaste activa Werk en in exploitatie 6.374.847 5.879.838 112.370.270 3.317.291 157.495 3.058.855
131.158.596
3.985.684 3.529.707 64.452.577 3.120.809 134.260 913.813
76.136.850
Onderhanden werk en
-
Buitengebruik stellen (afboeken) van de activa van de in 2014 verkochte bedrijfsgebouw loods Midden.
3.200.103 0 48.309.139 599.714 0 106.256
270.498 0 6.780.883 129.958 0 5.664
BIJLAGE B
RESERVES EN VOORZIENINGEN
REKENING 2014
Mutaties in 2014 Omschrijving
Rentetoerekening 2014
Vermeerderingen
Stand 31-12-2013
Verminderingen
Interne Rente
Externe
Overige
Interne
Stand 31-12-2014
Externe
Bedrag
Rente%
Eigen vermogen Algemene reserves * Algemene reserve watersysteem- en zuiveringsbeheer
4.025.570
Totaal Algemene reserves
4.025.570
Bestemmingsreserves tariefsegalisatie * Egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteemheffing * Egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsheffing
8.538.811
Totaal b estemmingsreserves tariefsegalisatie
14.785.740
-
-
-
-
-
326.539
6.246.929
5.998.847
-
5.998.847
-
326.539
-
4.025.570
-
4.025.570
-
8.212.272
-
0,00
12.245.776
-
0,00
20.458.048
-
2.000.000 827.806 1.297.368
-
4.125.174
-
521.172
-
Overige b estemmingsreserves * Calamiteiten watersysteembeheer * Afkoppelen verhard oppervlak * Niet kerende grondbewerking * Riooloverstorten
2.000.000 956.984 813.366 300.000
Totaal Overige b estemmingsreserves
4.070.350
Nog te b estemmen resultaat * Exploitatiesaldo 2013 * Exploitatiesaldo 2014
5.727.133
Totaal nog te b estemmen resultaat
5.727.133
-
521.172
-
5.727.133
-
521.172
-
28.608.793
-
7.531.827
-
7.010.656
-
29.129.964
-
11.308 9.367
1.036.794 117.940 230.000
-
20.675
1.384.734
-
Totaal eigen vermogen
956.984 14.440 997.368
-
1.011.808
-
922.655 41.307
Totaal voorzieningen
963.962
125.447 86.000 230.000
-
441.447
-
5.727.133 -
521.172
Voorzieningen * Pensioen / uitkeringsverplichtingen * Onderhoud kantoorgebouw * Onderhoud bedrijfspand Rijksweg Nrd 305
956.984
-
-
0,00
0,00 0,00 0,00 0,00
geen rente geen rente
0,00 0,00 0,00
BIJLAGE C
Omschrijving
VASTE SCHULDEN
Stand 31-12-2013
Vermeerderingen
REKENING 2014
Mutaties 2014 Verminderingen Gewone Extra aflossingen aflossingen
Gemiddelden Stand 31-12-2014
Rente ten laste van 2014
Rentevoet
Restant looptijd
Vaste schulden * leningen opgenomen bij: - Nederlandse Waterschapsbank - Rabobank Nederland - CAP / Rabobank International - SWAP / Rabobank International
48.653.024
12.100.000
476.469
3.967.177
56.785.847
2.167.010
4,34
8 jr
381.175
95.294
14.402
4,70
1 jr
-36.052
5,74
9 jr
- Bank voor Nederlandse Gemeenten
3.970.578
567.225
3.403.353
207.576
5,85
6 jr
- A.S.N. Bank N.V.
8.160.000
480.000
7.680.000
299.831
3,87
16 jr
67.964.494
2.652.767
TOTAAL VASTE SCHULDEN
61.260.071
12.100.000
5.395.577
-
BIJLAGE D
PERSONEELSLASTEN Aantal fte
Organisatie eenheid
REKENING 2014
Rekening 2014
Begroting 2014
Bestuur
-
-
433.466
25.036
458.502
443.675
503.365
Directie
2,88
2,73
221.379
48.910
270.289
325.590
325.590
1
1
112.936
27.624
140.560
109.109
109.109
7,1
14,54
409.028
107.456
516.484
1.172.358
1.172.358
2
1
173.866
40.304
214.170
124.105
124.105
Personeel en Organisatie
3,72
3,72
158.709
41.239
199.948
292.880
292.880
Beleid, Onderzoek en Advies
21,46
20,34
1.138.111
312.532
1.450.643
1.620.457
1.620.457
Nieuwe Werken en Onderhoud
38,27
35,26
2.105.444
562.553
2.667.997
2.245.677
2.245.677
Beheer
32,41
30,44
1.943.538
512.020
2.455.557
2.219.179
2.219.179
Middelen
22,58
22,36
1.185.040
312.231
1.497.271
1.497.899
1.497.899
42.776
32.854
75.630
615.064
365.064
7.924.292
2.022.759
9.947.052
10.665.993
10.475.683
Bestuur en Communicatie Strategie en beleid
Overig
TOTAAL PERSONEELSLASTEN
5,54
131,42
136,93
Sociale lasten
Totaal personeelslasten Gewijzigde Begroting 2014 Begroting 2014
Rekening 2014
Planning en Control
Salarissen
Totaal personeelslasten
BIJLAGE E
BEREKENING VAN HET RENTE-OMSLAGPERCENTAGE
REKENING 2014
Het rente-omslagpercentage wordt berekend door de totale lasten van het waterschap die samenhangen met de aangegane geldleningen te delen door de totale boekwaarde van de vaste activa De totale lasten bestaan uit de volgende componenten: 1 de over vaste geldleningen de te betalen rente; 2 de betaalde rente die verband houdt met kortlopende geldleningen (inclusief rekening-courant) die zijn aangegaan om vaste activa te financieren (in de begroting kan dit percentage worden geraamd door het financieringstekort te vermenigvuldigen met het percentage dat naar verwachting gedurende het begrotingsjaar voor kortlopende geldleningen verschuldigd zal zijn); 3 de bespaarde rente in verband met de eigen financieringsmiddelen van het waterschap (reserves en voorzieningen); 4 de afschrijvingen van de kosten van de geldleningen. In de berekening dient worden uitgegaan van de gemiddelde boekwaarde van de activa, de gemiddelde stand van de geldleningen en de gemiddelde stand van de eigen financieringsmiddelen. De berekening van het rente-omslagpercentage is als volgt: 1
Rente vaste geldleningen: ten laste van 2014 volgens bijlage C van de vaste schulden
€
2.652.767
2
Rente financieringsmiddelen:
Betaalde rente die verband houdt met financieringstekort
-
23.700
3
Bespaarde rente
-
0
4
Afschrijvingen van de kosten van de geldleningen
-
97.654
€
2.774.121
Gemiddelde financieringspositie: 31/12/13 Boekwaarde vaste activa Totaal boekwaarde vaste activa Totaal lang vreemd vermogen Totaal eigen financieringsmiddelen Financieringsoverschot cq -tekort
110.517.984 61.260.071 23.845.623 -25.412.291
31/12/14 115.899.215 67.964.494 29.993.528 -17.941.193
Gemiddeld 113.208.600 64.612.282 26.919.576 -21.676.742
Totale lasten die samenhangen met de aangegane geldleningen
Gemiddelde boekwaarde vaste activa na correctie Totaal boekwaarde vaste activa Totaal buiten de rente-omslag houden Gemid.boekwaarde vaste activa na correctie
31/12/13 110.517.984 416.292 110.101.692
31/12/14 115.899.215 318.638 115.580.577
Gemiddeld 113.208.600 367.465 112.841.135
Het rente-omslagpercentage bedraagt: Lasten samenhangend met aangegane geldleningen Gemiddelde boekwaarde vaste activa na correctie
2.774.121 112.841.135 afgerond
2,46%
BIJLAGE F
KOSTENVERDEELSTAAT
REKENING 2014 Doorbelasting
Beleidsveld / beleidsproduct
Plannen 01 Eigen plannen 02 Plannen van derden 27 Rioleringsplannen en subsidies lozingen Watersysteem 07 Aanleg, verbetering en onderhoud watersysteem 08 Baggeren en saneren van waterlopen 28 Aanpak diffuse emissies derden Veiligheid 04 Aanleg en onderhoud waterkeringen 05 Dijkbewaking en calamiteitenbestrijding 10 Calamiteitenbestrijding watersysteem Zuiveren 12 Getransporteerd afvalwater 13 Gezuiverd afvalwater 14 Verwerkt slib Instrumenten 03 Beheersinstrumenten en waterkeringen 06 Beheersinstrumenten watersysteem 09 Beheer hoeveelheid water 11 Monitoring watersysteem 22 Keur 23 Vergunningen en keurontheffingen 24 Handhaving keur 25 Vergunningen en meldingen 26 Handhaving 33 Vergunningverlening grondwaterbeheer 34 Handhaving grondwaterbeheer Bestuur en externe communicatie en belastingen 29 Belastingheffing 30 Invordering 31 Bestuur 32 Externe communicatie
Netto kosten voor doorbelasting
Rente
Huisvesting en kosten GIV en I&A
Afschrijvingen
Totaal, inclusief doorbelasting
Overige ondersteunende producten
Werkmaterieel NWO
Indirecte kosten
664.414 262.594 370.844 30.976
7.727 7.727
137.980 137.980
-
1.954.440 1.226.202 723.856 4.382
-
732.565 432.710 298.313 1.542
3.497.126 2.067.213 1.393.013 36.900
3.531.750 3.172.482 359.268
2.179.250 2.179.250
5.281.540 5.281.540
-
2.059.901 1.966.426 93.475
229.595 221.395 8.200
1.371.538 1.302.504 69.034
14.653.574 14.123.597 529.977 -
247.987 152.718 42.844 52.425
351.911 351.911
529.270 529.270
-
532.457 135.237 361.433 35.787
163.996 40.999 81.998 40.999
230.851 109.415 103.681 17.755
2.056.472 1.319.550 589.956 146.966
42.960.319 7.863.801 23.882.963 11.213.555
-
-
-
-
-
-
42.960.319 7.863.801 23.882.963 11.213.555
576.056
77.205 5.820 898 38.915 31.572
538.200 128.474 12.580 229.453 167.693
-
3.824.141 251.915 53.711 245.225 1.257.426 429.778 502.636 58.189 549.084 343.967 14.442 117.768
16.399
1.499.469 81.357 19.742 127.258 464.246 169.731 196.491 37.406 216.849 134.721 5.090 46.578
6.531.470 467.566 86.931 753.735 2.275.250 599.509 699.127 230.448 788.060 446.966 19.532 164.346
1.011 935
45.534 44.645
-
690.919
-
390.338
76
889
6.899.165 3.337.149 823.903 2.264.335 473.778
96.485 354.313
134.853 22.127 31.722-
5.771.362 3.291.569 823.903 1.578.294 77.596
Bedrijfsvoering 51 Indirect hulpprodukt kapitaallasten 52 Indirecte afdelingen 53 Verdeling werkmaterieel 90 Ondersteunende produkten
22.846.238 10.028.227 10.114.863 276.118 2.427.030
TOTAAL
76.598.126
2.617.1042.774.121-
6.532.5247.254.106-
984 156.033
5.592 715.990
-
-
16.399
419.940 270.979
265.135 125.203
-
9.061.858-
409.990-
4.229.926
14.344.789127.296 5.155.635
409.990-
4.229.926-
-
-
4.224.761-
4.224.761-
-
-
-
76.598.126
BIJLAGE F
KOSTENVERDEELSTAAT
REKENING 2014
Doorbelasting kapitaallasten (51) De kapitaallasten worden per project procentueel verdeeld over een of meerdere beleidsproducten. Doorbelasting Huisvesting (913), Geografische informatievoorziening (912) en Informatie en automatisering (911) De grondslagen van de doorbelasting kunnen als volgt worden weergegeven: * Huisvesting kantoor: verdeling naar afdelingen, gebaseerd op aantal m2 * Huisvesting loodsen: verdeling volledig naar afdeling 'Nieuwe werken en onderhoud' buitendienst * GIV: verdeling naar afdelingen, gebaseerd op begrote urenbesteding * I&A: verdeling naar afdelingen, gebaseerd op het aantal werkplekken Doorbelasting indirecte kosten (52) De indirecte kosten worden verdeeld naar de directe en ondersteunende beheerproducten, gebaseerd op de begrote urenbesteding vermenigvuldigd met het bijbehorende tarief Per organisatieeenheid worden de volgende tarieven gehanteerd: Organisatie eenheid Basistarief Opslag Huisvesting kantoor Huisvesting loods GIV I&A Directie 154,68 30,88 Planning en Control 119,95 17,44 Bestuur en communicatie 62,61 7,63 7,14 Strategie eb Beleid 88,42 7,94 Personeel en organisatie 51,60 5,80 Beleid, Onderzoek en advies 71,33 8,72 16,81 Nieuwe werken en onderhoud, binnendienst 98,24 8,86 26,69 Nieuwe werken en onderhoud, buitendienst 44,24 9,58 Beheer 68,49 4,03 13,57 Middelen 45,73 5,90 2,46
Totaal 13,95 10,88 10,17 9,91 9,05 12,54 20,31 6,82 11,41 14,99
199,51 148,27 87,55 106,27 66,45 109,40 154,10 60,64 97,50 69,08
Doorbelasting werkmaterieel NWO (53) De kosten van het werkmaterieel worden procentueel verdeeld over meerdere beleidsproducten. Doorbelasting van overige ondersteunende producten De overige ondersteunende producten worden als volgt verdeeld: Ondersteunend product Obv. Tijdsbesteding per beheerproduct 901, 902, 903, 904, 905, 906, 907, 908, 909, 910, 914, 916,
Centraal management Organisatiebeleid en -beheer Personeelsbeleid en -beheer KAM Interne communicatie Bestuurlijke en juridische ondersteuning Concerncontrol en financieel beleid Meerjarenraming en begroting Management- en bestuursrapportages Comptabiliteit Interne faciliteiten Beheer calamiteitenorganisatie
Obv. Eerstvastgelegde bruto kosten per beheerproduct Procentueel over calamiteitenbestrijding waterkeringen en -systemen
x x x x x x x x x x x x
BIJLAGE G Programma's en beleidsproducten WBL
BEGROTING WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG 2014 Bruto kosten
REKENING 2014
Aandeel
Overige opbrengsten
Zuivering
Netto kosten
Aandeel WRO
Watersysteem
1.579.750
Zuivering
Watersysteem
1.008.500
Eigen plannen
257.638
257.638
257.638
Rioleringsplannen en subsidies lozingen
48.669
48.669
48.669
Plannen
306.307
-
306.307
306.307
Getransporteerd afvalwater
12.985.703
630.520
Gezuiverd afvalwater
37.699.386
Verwerkt slib Zuiveren
164.272 31.031 -
195.303
12.355.183
12.355.183
7.877.755
175.760
37.523.626
37.523.626
23.925.342
17.715.133
97.000
17.618.133
17.618.133
68.400.222
903.280
67.496.942
67.496.942
34.764
34.764
-
11.233.453 -
43.036.550
-
Monitoring watersystemen WVO-vergunningen en meldingen
34.764
22.166
Handhaving WVO Instrumenten Bestuur
34.764
-
34.764
34.764
-
22.166
-
574.763
80.000
494.763
494.763
494.763
494.763
-
315.465
-
68.332.776
68.332.776
-
43.569.484
-
282.000
282.000
68.614.776
68.614.776
-
43.749.289
-
-
-
-
-
-
315.465
Externe communicatie Bestuur, Externe communicatie en belastingen
Programmatotaal
Onvoorzien
574.763
69.316.056
80.000
983.280
282.000
179.805
Mutaties 'algemene' reserves
Totaal netto kosten
69.598.056
983.280
Geactiveerde lasten bouwprojecten
1.858.580
1.858.580
Geactiveerde lasten
1.858.580
1.858.580
547.760
547.760
72.004.396
3.389.620
Door baten gecompenseerde kosten van ondersteunende beheerproducten
Waterschapsbedrijf Limburg (WBL)
Programma's en beleidsproducten BsGW
-
68.614.776
2014 Bruto kosten
-
-
68.614.776
-
-
Aandeel
Overige opbrengsten
Netto kosten
Zuivering
-
43.749.289
-
Aandeel WRO
Watersysteem
Zuivering
Watersysteem
Belastingheffing
3.372.287
3.372.287
1.048.187
2.324.100
661.224
1.491.198
Invordering
1.294.989
1.294.989
647.622
647.367
408.538
415.365
Bestuur, Externe communicatie en belastingen
4.667.276
-
4.667.276
1.695.809
2.971.467
1.069.762
1.906.563
4.667.276
-
4.667.276
1.695.809
2.971.467
1.069.762
1.906.563
Mutaties 'algemene' reserves
Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW)
BIJLAGE H
PROGRAMMA’S EN BELEIDSPRODUCTEN
REKENING 2014
Kostendrager
Programma's, beleidsproducten en dekkingsmiddelen 2014
Watersysteembeheer
Totaal
Zuiveringsbeheer
Eigen plannen
1.902.658
164.555
2.067.213
Plannen van derden
1.393.012
-
1.393.012
5.925
30.976
36.901
3.301.595
195.531
3.497.126
Rioleringsplannen en subsidies lozingen Plannen Aanleg, verbetering en onderhoud watersystemen
14.123.599
Baggeren en saneren van waterlopen
14.123.599
529.975
Aanpak difusse emissies derden Watersysteem Calamiteitenbestrijding watersystemen Aanleg en onderhoud waterkeringen Dijkbewaking en calamiteitenbestrijding Veiligheid
529.975
-
-
-
14.653.574
-
14.653.574
146.966
-
146.966
1.319.549
-
1.319.549
589.957
-
589.957
2.056.472
-
2.056.472
Getransporteerd afvalwater
-
7.863.801
7.863.801
Gezuiverd afvalwater
-
23.882.963
23.882.963
Verwerkt slib
-
11.213.555
11.213.555
Zuiveren
-
42.960.319
42.960.319
467.566
-
467.566
86.931
-
86.931
753.735
-
753.735
Beheersinstrumenten waterkeringen Beheersinstrumenten watersystemen Beheer hoeveelheid water Monitoring watersystemen
2.275.250
-
2.275.250
Keur
599.509
-
599.509
Vergunningen en keurontheffingen
349.563
349.563
699.126
Handhaving keur
115.225
115.224
230.449
Vergunningen en meldingen
382.967
405.094
788.061
Toezicht WHVBZ/advies WABO
223.483
223.483
446.966
19.531
-
19.531
164.346
-
164.346
Instrumenten
5.438.106
1.093.364
6.531.470
Belastingheffing
2.675.924
661.225
3.337.149
415.365
408.538
823.903
1.267.129
997.206
2.264.335
Vergunningverlening grondwaterbeheer Handhaving grondwaterbeheer
Invordering Bestuur Externe communicatie Bestuur, externe communicatie en belastingen Programmatotaal
260.578
213.200
473.778
4.618.996
2.280.169
6.899.165
30.068.743
46.529.383
76.598.126 179.486
Onvoorzien Waterschapsbedrijf Limburg
+
-
179.486
Frictiekosten BsGW
+
231.513
129.662
361.175
Goodwill toetreders BsGW
-/-
666.048
373.028
1.039.076
Landsbanki
-/-
329.310
184.434
513.744
29.304.898
46.281.069
75.585.967
Totaal netto kosten Opbrengst waterschapsbelasting
29.891.844
49.487.980
79.379.824
Correctie kwijtschelding
-/-
822.265
2.156.518
2.978.783
Correctie oninbaarverklaringen
-/-
108.178
185.724
293.902
28.961.401
47.145.738
76.107.139
-343.497
864.669
521.172
Dekkingsmiddelen Exploitatieresultaat 2014
BIJLAGE I KASGELDLIMIET (X € 1.000)
Begrotingstotaal Percentage Kasgeldlimiet Financieringstekort (-) / overschot (+)
Ruimte (+) / overschrijding (-)
TREASURY 1e kwartaal
REKENING 2014 2e kwartaal
3e kwartaal
4e kwartaal
78.944 23% 18.157 -20.139
78.944 23% 18.157 -13.109
78.944 23% 18.157 -11.295
78.944 23% 18.157 6.117-
1.982-
5.048
6.862
12.040
TOETS RENTERISICONORM (x € 1.000)
2014
Renterisico op vaste schulden 1a 1b 1
Renteherziening vaste schulden o/g Renteherziening vaste schulden u/g Netto herziening vaste schulden (1a - 1b)
2
Betaalde aflossingen
3
Renterisico op vaste schuld (1+2)
15.640 15.640 5.396
21.036
Renterisiconorm 4a
Begrotingstotaal (ingaande 1-1-2013)
4b
Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage
4
78.944
30%
Renterisiconorm (4ax4b)
23.683
Toets renterisiconorm 4
Renterisiconorm
23.683
3
Renterisico op vaste schuld
21.036
5
Ruimte (+) / Overschrijding (-) (4-3)
+
2.647
BIJLAGE J
OPBOUW EMU-SALDO
Onderdeel, bedragen x € 1.000
REKENING 2014 2014 Gewijzigde begroting
2013 Begroting
1 EMU/exploitatiesaldo
Realisatie
5.727
-1.655
-1.546
521
16.397
22.000
20.731
18.414
7.273
7.705
5.640
2 Invloed investeringen bruto-investeringsuitgaven
-/-
investeringssubsidies
+
2.338
verkoop materiële en immateriële vaste activa
+
410
-
-
264
+
7.413
7.315
7.153
7.352
+
188
86
286
441
-
-
-
afschrijvingen 3 Invloed voorzieningen toevoegingen aan voorzieningen t.l.v. de exploitatie onttrekkingen aan voorzieningen t.b.v. de exploitatie
-/-
-
onttrekkingen rechtstreeks uit voorzieningen
-/-
3
-
-
-
-/-
67
18
18
21
-/-
-
-
-
-
-
-
-
-
-391
-8.999
-7.151
-4.217
betalingen rechtstreeks uit voorzieningen 4 Deelnemingen en aandelen boekwinst boekverlies
+
EMU-saldo (+ overschot / - tekort) Realisatie versus gewijzigde begroting, per onderdeel
1 Het exploitatiesaldo is als gevolg van enerzijds lagere kosten en anderzijds hogere opbrengsten gestegen. Voor een toelichting, zie hoofdstuk 9. 2 De investeringsuitgaven en investeringssubsidies (investeringsinkomsten) zijn beiden lager. In hoofdstuk 7 worden de investeringsuitgaven en -inkomsten per programma toegelicht. De verkoop materiële en immateriële vaste activa is gestegen vanwege de verkoop van de loods Nieuwstadterweg te Sittard. De afschrijvingen zijn vooral gestegen als gevolg van extra afschrijvingen, zie 9.1 Toelichting op rente en afschrijvingen. 3 De toevoegingen aan de voorzieningen zijn gestegen, zie 9.1 Toelichting op de toevoeging aan voorzieningen. De rechtstreekse betalingen uit de voorzieningen zijn nagenoeg conform planning gerealiseerd. Intergraal EMU-saldo
Onderdeel, bedragen x € 1.000
2014 Begroting
Realisatie
1 Waterschap Roer en Overmaas (WRO)
-8.999
-4.217
2 Waterschapsbedrijf Limburg (WBL) - aandeel WRO
-1.576
5.875
11
-117
-10.564
1.541
3 Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW) - aandeel WRO EMU-saldo (+ overschot / - tekort)
BIJLAGE K
INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
BIJLAGE K
MEERJARIG INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
INVESTERINGSOBJECT PER PROGRAMMA PROJECT- AT NUMMER
P1000124
30
P1600104
30
OMSCHRIJVING
Aanpassen molens en realisatie ecologische verbindingszone Verbetering stedelijke (noordelijke tak) Jeker, Maastricht
Watersysteem - Herinrichting stedelijk gebied
P1006301
30
A K
UITGAVEN Begroting 2014
Realisatie 2014
B
1.683
250
278
** B
9
-
-
B
Sanering en herinrichting Oude Kanjel en Kanjel ** B benedenstrooms Kanaal
Watersysteem - Sanering vervuilde waterbodems
B
17.993
237
2.150
-
237
2.385
18-
-
GEVOTEERD KREDIET 31-12-2014 UITG INK
INKOMSTEN
Realisatie tm 2013
Totaal
Begroting 2014
Realisatie 2014
1.961
-
-
-
-
2.103
875
-
9
-
-
-
-
-
-
-
20.378
219
18-
219
5.492
-
-
-
-
Totaal
Gevoteerd in 2014
Realisatie tm 2013
540
-
-
6.032
-
-
26.643
-
-
5.215
-
-
1.233
-
-
-
P0200115
30 Monitoringsconstructie hambeek en roer
** B
15
10
14
29
-
-
-
-
-
-
-
P1000131
30 Vispassage Epermolen Aquadra
** B
9
-
3
12
-
-
-
-
-
-
-
P1000132
30 Vispassage Volmolen
P1000133
30
P1200113 P1800102
B
39
30
26
65
-
-
-
-
890
209
-
** B
45
25
12
57
-
-
-
-
-
-
-
30 Vispassage Wittemermolen Wittem
** B
57
10
11
68
-
-
-
-
-
-
-
30 Vispassage Baalsbruggermolen Kerkrade
** B
10
40
25
35
-
-
-
-
-
-
-
174
115
890
209
Herstel kademuren en vispassage Commandeursmolen
Watersysteem - Vismigratie Verbetering waterverdeling Maasnielderbeek Vijverpartijen Roermond
P0100105
30
P0200116
30 Maatregelen wateroverlast Roer
P0500403 P0501802 P0502101
30 Wateroverlast Kollenberg Noord
P0602902
30 Regenwaterbuffers Aalbeek
P0602903
30
Aanleg regenwaterbuffer Nieuwhuis, Grijzegrubben te Nuth
P0607601
30 Regenwaterbuffer Spaans Vonderen
P0800101
30 Wateroverlast stroomgebied Ur, Stein
P1300111
30 Aanleg hoogwaterbescherming Slenaken
P2130115 P2130117 P2130202
30 Erosiemaatregelen Mergelland-West
P2130101
91
266
-
-
-
-
-
B
166
650
796
962
-
-
-
-
1.360
-
-
B
116
50
172
287
-
-
-
-
1.860
188
1.672
30 Regenwaterbuffer aan de Grub, Merkelbeek
** B
144
10
88-
56
-
-
-
-
-
-
-
30 Steegweg in Jabeek
** B
66
13
26-
40
-
-
-
-
-
-
-
B
49
110
49-
-
-
-
-
-
-
-
-
B
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
** B
11
-
0
11
-
-
-
-
-
-
-
B
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
B
348
100
94
442
6
60
112
118
545
140
-
** B
-
-
19
19
-
-
-
-
-
-
-
30 Vergroten buffers fase 2
B
1.943
800
1.113
3.056
163
1.200
1.034
1.198
3.995
1.500
-
30 Vergroten buffers fase 3
** B
256
50
452
708
-
-
9
9
-
-
-
B
1.378
108-
261-
1.117
54
-
-
54
2.150
451
-
1.675
2.223
6.699
223
Watersysteem - Wateroverlast
P2110210
B
5 Watersysteemtoets Algemeen Krediet planvoorberiding en 30 grondaankopen Watersysteem - Algemeen
B
4.477
1.260
1.155
1.378
9.910
2.279
1.672
B
93
305
304
397
28
75
94
122
452
127
-
B
-
-
-
-
-
-
-
-
5.700
-
-
93
305
304
397
28
75
94
122
B
PROGRAMMA WATERSYSTEEM
B
49.147
9.914
9.288
58.434
7.632
3.455
2.490
6.152
9.767
91.701
127
-
14.449
9.588
5.397
P5090005
30
Bijdrage kosten Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP)
B
10.039
5.397
5.397
15.436
-
-
-
-
15.436
-
P5090006
30 Bestuursovereenkomst Sluitstukkaden Maas
B
2.236
2.000
2.193
4.429
2.236
2.000
2.193
4.429
23.000
23.000
-
P5090008
30 Alexanderhaven Roermond
B
92
2.500
970
1.063
-
2.250
956
956
6.630
5.967
663
B
12.367
9.897
8.560
20.927
2.236
4.250
3.150
5.385
45.066
28.967
6.060
73
-
-
PROGRAMMA VEILIGHEID
P2110209
5 ondrzkn progr instrumenten wbp 10-15
B
55
10
10
65
-
-
-
-
P2130502
15 Optimalisatie en modernisering meetnet
B
-
18
-
-
-
-
-
-
-
-
-
P2130503
15
B
-
-
-
-
-
-
-
-
480
-
480
Aanleg waterstand- en afvoermeters voor alarmering/informatievoorziening bij calamiteiten
P5090004
5 Veiligheidstoetsing verlengde 3e ronde
B
170
6
3
173
-
-
-
-
200
-
-
P5090007
5 Gegevensverzameling primaire waterkeringen
B
-
150
47
47
-
-
-
-
750
-
750
B
224
184
60
284
-
-
-
-
1.503
-
1.230
B
-
-
7
7
-
-
-
-
1.200
-
1.200
B
-
-
7
7
-
-
-
-
1.200
-
1.200
PROGRAMMA INSTRUMENTEN
P2300705
4 Verkiezingen 2015
PROGRAMMA BESTUUR, EXTERNE COMMUNIATIE EN BELASTINGEN
BIJLAGE K
INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
INVESTERINGSOBJECT PER PROGRAMMA PROJECT- AT NUMMER
OMSCHRIJVING
A K
UITGAVEN Realisatie tm 2013
Begroting 2014
GEVOTEERD KREDIET 31-12-2014 UITG INK
INKOMSTEN
Realisatie 2014
Totaal
Realisatie tm 2013
Begroting 2014
Realisatie 2014
Totaal
Gevoteerd in 2014
P2200106
12 Kantoorgebouw
B
507
72
36
543
-
-
-
-
580
-
-
P2200208
30 Steunpunt buitendienst
B
2.788
112
115
2.903
247
-
-
247
2.910
247
-
382
20
17
399
-
-
-
-
420
-
-
P2300424
5 Geodata op orde
B
P2300425
5 Activiteiten informatievoorziening
B
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
P2300426
5 Activiteiten automatisering
B
218
82
65
283
-
-
-
-
300
-
-
P2300427
5 Implementatie BGT
B
-
25
6
6
-
-
-
-
130
-
-
P2300428
5 Implementatie E-HRM systeem
B
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
P2300429
5 Innovatie met Geo-informatie
B
57
200
164
221
-
-
-
-
530
-
-
P2300430
5 activiteitenplan automatisering
B
-
225
95
95
-
-
-
-
400
-
400
PROGRAMMA BEDRIJFSVOERING
B
3.953
736
498
4.452
247
-
-
247
5.270
247
400
65.691
20.731
18.414
84.105
10.114
7.705
5.639
15.399
144.740
43.663
18.478
TOTAAL PROGRAMMA'S
** Projecten gefinancierd uit het Algemeen krediet planvoorbereiding en grondaankopen (P21/301/01)
BIJLAGE K
MEERJARIG INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
BIJLAGE K
INVESTERINGSPLAN
Algemeen krediet planvoorbereiding en grondaankopen
REKENING 2014
BIJLAGE K
MEERJARIG INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
BIJLAGE K
INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
Algemeen krediet planvoorbereiding en grondaankopen In het overzicht per stroomgebied of onderdeel zijn diverse projecten gemarkeerd met **. Dit zijn projecten die zich nog in de voorbereidende sfeer bevinden. Er vinden alleen uitgaven plaats in het kader van de planvoorbereiding en de grondaankopen. Deze projecten worden gefinancierd uit het ‘Algemeen krediet planvoorbereiding en grondaankopen’. Onderstaand wordt de stand van zaken van dit krediet per 31 december 2014 weergegeven: Onderdeel
Krediet
Realisatie tot en met 31 december 2014
Restant
Planvoorbereiding Grondaankopen
2.000.000 3.700.000
664.715 3.787.340
1.335.285 -87.340
Totaal
5.700.000
4.452.056
1.247.944
Zodra de uitvoering van deze voorbereidende projecten ter hand wordt genomen, wordt aan het algemeen bestuur het totale krediet gevraagd, inclusief de uitgaven in het kader van de planvoorbereiding en de grondaankopen.
BIJLAGE K
MEERJARIG INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
BIJLAGE K
INVESTERINGSPLAN
Afsluiten investeringsprojecten per 31 december 2014
REKENING 2014
BIJLAGE K
MEERJARIG INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
BIJLAGE K
INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
Inleiding In de nota activabeleid 2012 zijn de beleidsregels verwoord met betrekking tot het afsluiten van investeringskredieten: Op het einde van het jaar waarin het Proces Verbaal van Eindopneming is opgemaakt wordt het krediet van een investeringsproject dat valt onder het proces ‘aanleg en verbetering’ afgesloten, tenzij het dagelijks bestuur anders besluit. Overige kredieten worden afgesloten op het einde van het jaar dat de geplande uitgaven en inkomsten binnen het geplande tijdsbestek zijn verantwoord. Kredieten worden met het opmaken van de jaarrekening afgesloten. Hierover wordt in de jaarrekening gerapporteerd. Onderstaand wordt het overzicht gepresenteerd van de per 31 december 2014 af te sluiten projecten die afzonderlijk worden toegelicht. Per saldo resteert een overschot aan kredieten: de totale uitgaven zijn € 2.624.363 lager dan geraamd en de totale inkomsten zijn € 793.012 lager dan geraamd. Het afsluiten van investeringskredieten heeft geen financiële consequenties. Uitgaven
Projectnum m er en om schrijving Krediet
Realisatie
Inkom sten Restant
Krediet
Realisatie
Restant
Voorbereidingsprojecten P0200115 Monitoringsconstructie Hambeek en Roer
0
28.779
-28.779
0
0
P0500403 Regenw aterbuffer grub merkelbekerbeek
0
55.998
-55.998
0
0
P0501802 Steegw eg in Jabeek
0
39.926
-39.926
0
0
P0602006 Herinrichting middenloop Caumerbeek
0
1.346
-1.346
0
0
P1600104 Stedelijke Jeker Maastricht
0
9.492
-9.492
0
0
P1000123 / Aanpak van w aterstaatkundige en ecologische knelpunten van de P1000124 Geul in de gemeente Valkenburg aan de Geul
12.490.183
11.695.686
794.497
5.215.183
P1006502 Herinrichting deeltraject Kanjel en vernieuw ing w aterinlaat nabij de Nieuw e of Ijzeren molen
1.485.000
1.194.385
290.615
0
0
73.000
64.513
8.487
0
0
Uitvoeringsprojecten
P2110209 Onderzoeken programma instrumenten w aterbeheerplan 20102015
4.819.224
395.959
P2130114 Kleine investeringsw erken fase 2
1.430.000
830.400
599.600
0
P2130202 Erosiemaatregelen Mergelland-West
2.150.000
1.117.275
1.032.725
451.000
53.947
397.053
P2200208 Steunpunt buitendienst
2.910.000
2.903.298
6.702
246.663
246.663
0
200.000
172.722
27.278
0
20.738.183
18.113.820
2.624.363
5.912.846
P5090004 Veiligheidstoetsing verlengde 3e ronde
TOTAAL
0
0
5.119.834
793.012
BIJLAGE K
MEERJARIG INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
Voorbereidingsprojecten P0200115 Monitoringsconstructie Hambeek en Roer Het betreft het aanleggen van een monitoringsconstructie in de vispassage Hambeek te Roermond. Dit om de werking van de vispassage te kunnen controleren en meer inzicht te krijgen in de vismigratie in de Hambeek en de Roer. In de voorbereidingsfase is een ontwerp gemaakt incl. uitvoeringsbegroting. Deze raming was zodanig hoog dat besloten is het project in deze vorm geen doorgang te laten vinden. Hierdoor kan het project worden afgesloten. De voorbereidingskosten hebben betrekking op diverse onderzoeken en geactiveerde uren. P0500403 Regenwater grub merkelbekerbeek Het betreft de aanleg van een regenwaterbuffer die 17.000 m³ water kan bergen, ter voorkoming van wateroverlast in Schinveld. In het kader van doelmatigheid wordt het project niet individueel uitgevoerd, maar als onderdeel van het vergroten regenwaterbuffers fase 3, waardoor het project in deze vorm kan worden afgesloten. De voorbereidingskosten hebben betrekking op onderzoeken, planvoorbereiding en geactiveerde uren. P0501802 Steegweg in Jabeek Het betreft de aanleg van een regenwaterbuffer die 4.150 m³ water kan bergen, ter beperking van water- en modderoverlast in Jabeek. In het kader van doelmatigheid is het project niet individueel uitgevoerd, maar als onderdeel van het vergroten regenwaterbuffers fase 2, waardoor het project in deze vorm kan worden afgesloten. De voorbereidingskosten hebben betrekking op onderzoeken, planvoorbereiding en geactiveerde uren. P0802008 Herinrichting middenloop Caumerbeek Het project wordt afgesloten, doch de scope van het project wordt toegevoegd aan het project Herinrichting gedeelte Caumerbeek nabij Aambos (P0602001). De voorbereidingskosten hebben betrekking op geactiveerde uren. P1600104 Verbetering stedelijke (noordelijke tak) Jeker, Maastricht. Het project Verbetering stedelijke Jeker Maastricht is ca. 15 jaar geleden in de begroting opgenomen om de noordelijke Jekertak te verbeteren. Enkele keren zijn pogingen ondernomen om met de gemeente Maastricht afspraken te maken om tot concrete voorbereiding van dit project te komen. Dit is om uitlopende redenen nooit gelukt, waardoor tot op heden geen feitelijk geen stappen qua voorbereiding van het project zijn gezet. Thans is noch bij de gemeente noch bij het waterschap enige activiteit met betrekking tot dit project. Bovendien is dit de komende jaren ook niet te verwachten. De voorbereidingskosten hebben betrekking op onderzoeken (als bijdragen aan de gemeente Maastricht) en geactiveerde uren.
BIJLAGE K
INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
Uitvoeringsprojecten P1000123 & P1000124 Aanpak van waterstaatkundige en ecologische knelpunten van de Geul in de gemeente Valkenburg aan de Geul. De kademuren in het centrum van Valkenburg aan de Geul zijn gerenoveerd en de Walramstuw is aangelegd. Dit draagt bij aan bescherming tegen wateroverlast. Door afkoppeling van verhard oppervlak komt minder schoon water in het riool. De aanleg van een vistrap heeft geleid tot opheffing van het vismigratieknelpunt. Verder draagt het verruimen van de doorvoercapaciteit bij de Franse Molen en de Oude Molen in Valkenburg ook bij aan het voorkomen van wateroverlast. Aanpassing van de maal- en lossluizen van de Franse Molen, de Oude Molen en het turbinegebouw van de Oude Molen zorgt voor herstel van cultuurhistorische elementen, welke in overleg met en gefinancierd door de gemeente Valkenburg in en rond de Geul zijn teruggebracht. Het project kan met een positief saldo worden afgesloten. In het verleden is een dreigende overschrijding geconstateerd van het uitvoeringskrediet waarna dit is verhoogd met € 1.500.000. Uiteindelijk heeft het waterschap de risico's dusdanig weten te beheersen, waardoor de overschrijding beperkt is gebleven en thans nog kredietruimte resteert. Van de provincie is de maximaal toegezegde bijdrage van € 2.700.515 in dit project ontvangen. De bijdrage van de gemeente Valkenburg in de projectkosten is lager, omdat deze bijdrage is gerelateerd aan de - uiteindelijk - lagere kosten. P1006502 Herinrichting deeltraject Kanjel en vernieuwing waterinlaat nabij de Nieuwe of ijzeren molen. Om het watersysteem van de Kanjel en Gelei te voorzien van een permanente wateraanvoer vanuit het Geulke zijn de lossluizen van de Rothemermolen geautomatiseerd. Ook is een nieuw tracé voor de Kanjel aangelegd bovenstrooms van de molen. Bovenstrooms van de huidige inlaat is een nieuwe loop gegraven die benedenstrooms het molengebouw aantakt. Bovenstrooms van de Maastrichterweg wordt een slibvang aangelegd. Deze vangt overtollig zand en slib op. Langs de tuinen van aanwonenden Willem-Alexanderweg in Maastricht wordt de oever van de Kanjel voorzien van stapelwerk. Het project kan met een positief saldo worden afgesloten. Naast het behaalde aanbestedingsvoordeel van 11%, zijn uiteindelijk geen maatregelen noodzakelijk gebleken aan de WBL-transportleiding, terwijl hier in het krediet wel rekening mee was gehouden. P2110209 Onderzoeken in het kader van het waterbeheerplan 2010-2015, programma instrumenten Diverse onderzoeken zijn uitgevoerd. Het betreft: voorbereidingen voor evaluatie van projecten, (nader)onderzoek naar biologische kwaliteitselementen voor de KRW en overige waterlichamen, het gebruik van effluent als beregeningswater en een verkenning van de invloed van afstromend wegwater op de waterkwaliteit. Verder is KRW-monitoring uitbesteed ten behoeve van het biologische kwaliteitselement ‘waterplanten’. Het project kan met een positief saldo worden afgesloten. De KRW-monitoring is gunstiger uitgevallen dan aanvankelijk is voorzien. P2130114 Kleine investeringswerken fase 2 Diverse kleine investeringen - ter beperking van wateroverlast en het in stand houden van het watersysteem - aan waterschapsobjecten worden geclusterd en in bestek uitgewerkt. Denk aan het verleggen van een beektracé, aanbrengen stapelmuur ter bescherming van een oever, herstel duikers en bruggen. De diverse locaties waar deze werken nodig zijn, liggen verspreid door het hele werkgebied. Bundeling van deze werken zorgt voor effectieve en efficiënte uitvoering
BIJLAGE K
MEERJARIG INVESTERINGSPLAN
REKENING 2014
Het project kan met een positief saldo worden afgesloten. De lagere uitgaven zijn een gevolg van aanbestedingsvoordeel - 40% t.o.v. de raming -, geen noodzakelijke aanpassingen aan kabels en leidingen en geen kosten voor de afzet van vrijkomende grond. P2130202 Erosiemaatregelen Mergelland-West Zoals verwoord in het convenant versterking aanpak bodemerosie en wateroverlast 2000 is het waterschap trekker voor de realisering van groenstroken, grasbanen, regenwaterbuffers e.d., voor zover dit niet geschiedt via landinrichting c.q. binnen landinrichtingsprojecten. Ook de nog te realiseren maatregelen binnen de voormalige ruilverkaveling Mergelland worden door het waterschap gerealiseerd. Het plan van aanpak hiervoor is opgesteld en goedgekeurd door de Stuurgroep wateroverlast en bodemerosie. Door middel van de aankoop van (ruil)gronden is medewerking verkregen om op de gewenste plaatsen de geplande erosieremmende voorzieningen te realiseren. Na aankoop van de gronden op de gewenste locaties worden de groenstroken en grasbanen aangelegd. Het project kan met een positief saldo worden afgesloten. De verwerving van gronden voor erosieremmende maatregelen is minder succesvol gebleken dan verwacht, waardoor de uitgaven zijn achtergebleven. De inkomsten betreffen een vast percentage van de uitgaven en fluctueren dan ook met de uitgaven. P2200208 Steunpunt buitendienst De realisatie van een centrale huisvesting voor de buitendienst met een centrale opslag voor (calamiteiten)materiaal is naar tevredenheid van bestuur en personeel uitgevoerd. Het project kan met een positief saldo worden afgesloten. De uitgaven voor de aankoop in 2012 en verbouwing (2014) van het bedrijfspand Rijksweg Noord te Sittard zijn binnen het beschikbaar gestelde krediet uitgevoerd. Van Rijkswaterstaat is een bijdrage ontvangen voor de uitbreiding van de opslagcapaciteit van kademateriaal (demontabele keringen) in het kader van de kadeophogingen in de Regio Roermond e
P5090004 Veiligheidstoets verlengde 3 toetsronde De ‘Verlengde 3e landelijke toetsing primaire waterkeringen’ is de completering van het landelijk toetsbeeld voor alle primaire waterkeringen. De aanvullende resultaten zijn in 2014 (voor zover noodzakelijk) meegenomen in het beoordelingsproces van het nieuwe hoogwaterbeschermingsprogramma (nHWBP). Bij de LRT3 heeft 36,0 km van het areaal in het werkgebied van Waterschap Roer en Overmaas de score ‘geen oordeel’ gekregen. Het percentage ‘geen oordeel’ is hiermee 47%. Het streven van het waterschap is om in de Verlengde 3e landelijke toetsing primaire waterkeringen’ een zo hoog mogelijk percentage ‘geen oordeel’ weg te werken. De Verlengde Derde Toetsronde (LRT3+) bestond uit diverse toets onderdelen. Een deel daarvan behoorde tot de minimale opgave en daarnaast was sprake van optioneel uit te voeren onderdelen. Het project kan met een positief saldo worden afgesloten. Voor enkele onderdelen uit de minimale opgave zijn de kosten lager gebleken dan geraamd, of heeft voortschrijdend inzicht geleid tot de conclusie dat deze niet meer uitgevoerd hoefden te worden.