jekino EDUCATIE
PELLE
DE POLITIEWAGEN Film en educatie… ... ... in het vertoningscircuit van Lessen in het donker, in het kader van Filmfestival Open Doek, ter gelegenheid van een workshop verzorgd door Jekino of van een film in de klas... Het medium film kreeg een plaats in het lessenpakket van heel wat scholen, daarom zorgen wij graag voor een degelijke programmatie en pedagogische omkadering. We maken jaarlijks een pittige selectie van een 30-tal films uit het afgelopen seizoen, organiseren op heel wat plaatsen vertoningen en zorgen voor kant-enklare lesmappen voor een boeiende verwerking in de klas. Daarbij spelen we in op de eindtermen en ontwikkelingsdoelen. In elke lesmap streven we naar een filmtechnische en inhoudelijke benadering van de film en focussen we op één filmterm.
jekino EDUCATIE
www.jekino.be www.opendoek.be www.lesseninhetdonker.be
Online filmfiche! Doelgroep PELLE DE POLITIEWAGEN: vanaf 4 jaar
P2
Surf naar www.filmfiches.be en laat je (sterren)mening achter bij de film die je zag. De fiches zijn een digitale, meer visuele uitdieping van deze lesmap met trailers, foto’s en achtergrondinfo.
Inhoudstafel Filmfiche _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 4 Synopsis Technische kaart Uit de pers Voor de film begint: inleiding Van auto tot film _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 7 Regisseur Rasmus A. Sivertsen Het verhaal_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 11 Een film vol techniek en met een ecologische boodschap Filmindrukken verzamelen_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 13 Kleurplaat Stellingenspel De 5 W-vragen De personages_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 15 Auto’s versus otters Water _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 19 Onder een doek Watertafel Elektrische auto’s _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 23 Knutselactiviteit bandensporen Focus op… Animatiefilmtechniek: 3D animatie_ _ _ _ 27 Thaumatroop knutselen Lesbrief voor de leerlingen _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 30 Bijlagen_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 32
Filmfiche Kopieer de filmfiche op de volgende pagina voor je leerlingen. Zo zijn ze meteen goed voorbereid op de voorstelling! Ook voor je collega’s die de leerlingen vergezellen, kan het een handige leidraad zijn.
P3
Filmfiche Korte synopsis
Uit de pers “Vlot verteld, spannend voor de jongste kijkers, en voorzien van een nadrukkelijke eco-boodschap.” (De Volkskrant) “PELLE DE POLITIEWAGEN vertelt een rijk, gelaagd verhaal met vaart en humor en alle visuele grappen die we van het animatiegenre gewend zijn.” (NRC Handelsblad)
Bij een zware storm wordt Pelle, het schattigste politiewagentje van de stad, tijdens een reddingsactie getroffen door een krachtige stroomstoot. Iedereen vreest dat het afgelopen is met Pelle... tot er een mirakel gebeurt. Het autootje leeft nog en zit tjokvol energie! Die heeft hij zeker nodig wanneer hij de strijd aangaat met twee criminele broers. Ze tappen al het water uit het bergmeer en verkopen het aan woekerprijzen. De natuur rond het meer is in gevaar en de bouw van een enorme dam bedreigt de hele stad. Pelle en zijn vriendin Dottie Otter moeten alles uit de kast halen om de boel te redden.
Voor de film begint: inleiding Welke film krijgen we te zien en waarover gaat deze film? Een film wordt doorgaans beter ontvangen wanneer de kinderen
vooraf een beeld hebben van wat ze kunnen verwachten. We stellen regelmatig vast dat kinderen bij de schoolvoorstellingen niet eens weten welke film ze gaan bekijken. Enkele zinnen over de titel en de inhoud van de film helpen om hun aandacht te focussen! Als voorbereiding kan je met de kinderen de affiche van de film bekijken en bespreken. Zo maken ze al kennis met de belangrijkste personages. (Je vindt een A4 exemplaar van de poster in bijlage.) Wat staat er in het midden van de affiche?Wie staat er omheen? Wat heeft de politieman in zijn handen? Wat heeft de man achter de auto in zijn handen? Wat zou die van plan zijn? Welk dier zie je? Waar zou het verhaald zich afspelen? Hoe zie je dat?
Technische kaart PELLE DE POLITIEWAGEN Originele titel: Pelle Politibil Går I Vannet Regie: Rasmus A. Sivertsen Scenario: Arthur Johansen, gebaseerd op een personage van Åge Magnussen
P4
Noorwegen, 2010, 72 minuten Animatiefilm, Nederlands gesproken Distributeur: Jekino
P5
Van auto tot film Ooit was Pelle een echte Volkswagen Kever politiewagen, die rondreed in het kleine Noorse stadje Bodǿ. Die originele auto bestaat nog steeds en wordt bewaard in een museum! Age Magnussen was één van de agenten die met Pelle op stap ging. Hij schreef ook de eerste verhalen over Pelle, in het kader van een campagne voor verkeersveiligheid.
Pelle werd in heel Noorwegen bekend toen zijn avonturen drie seizoenen lang op de radio werden verteld. Later volgden er twee boeken én werd er een televisieserie over hem gemaakt. Daarin speelt ‘bedenker’ Age Magnussen zelf de rol van Oom Richard. Er volgde ook een speelfilm, met bijhorende broodtrommels, boekentassen en sleutelhangers. En
nu dus een animatiefilm! Bij de Noorse kinderen is Pelle alvast een echte held. Het Noorse stadje uit de film bestaat echt! De filmmakers gingen vooraf goed rondkijken in Bodǿ en vonden er inspiratie voor hun decors. De winkels, huizen, etalages, uithangborden, het gemeentehuis,…veel plaatsen uit de film kan je er in het echt terugvinden. Natuurlijk werd PELLE een geweldig succes in de plaatselijke bioscoop in Bodǿ! Producer Aage Aaberge: “De Volkswagen Kever is waarschijnlijk de meest succesvolle en bekendste auto die ooit werd geproduceerd. Een hele generatie heeft heel goede herinneringen aan de ‘Kever’, die model stond voor: eenvoudig, degelijk, goedkoop, makkelijk te krijgen,… Voor veel gezinnen in de jaren vijftig en zestig was de Kever de eerste auto die ze kochten.” P7
Regisseur Rasmus A. Sivertsen Na zijn studies ging de Noor Rasmus A. Sivertsen meteen aan de slag als hoofdanimator. Hij werkte verscheidene jaren in het Zweedse Stockholm, waar hij diverse films en series regisseerde. Recent werkte hij vooral aan de tv-serie voor kinderen ‘5 Friends on a Cattlehill’ en aan de lang animatiefilm KURT TURNS EVIL. Rasmus A. Sivertsen over deze film: “Ik investeerde enorm veel energie in het creëren van een universum, een wereld die past bij het figuurtje Pelle en zijn omgeving. Ik wilde Pelle terugbrengen naar de regio waar hij oorspronkelijk vandaan komt: het hoge noorden van Noorwegen. We hebben bijzondere inspanningen geleverd om het bijzondere landschap en licht van die streek tot leven te wekken. Pelle is een charmant en fantastisch karakter om mee te werken. Hij is kinderlijk, impulsief en hartverwarmend. Hij doet zijn job zo goed mogelijk en daar waar nodig steekt hij nog een tandje bij. Hij is dapper en speels tegelijk.”
P8
Het Verhaal Een dikke kabel voorziet een klein Noors kustdorpje van elektriciteit. Tijdens een hevige storm knapt de kabel en wordt het dorp in duisternis gehuld. Pelle de Politiewagen komt in actie en probeert een nieuwe kabel naar het dorp te leiden. Per ongeluk raakt hij de oude kabel aan en krijgt een vreselijke schok! Iedereen denkt dat Pelle’s laatste uur geslagen heeft. Maar dan komt hij, vol energie, weer tot leven. Voortaan gaat hij door het leven als elektrische auto! Voor Pelle is het tijdperk van vervuilende benzine definitief voorbij; voor hem alleen nog schone energie. Hij is echter nog niet helemaal de oude en de hoofdcommissaris van de politie stuurt hem op ziekenverlof. Er wordt een grote, nieuwe politiewagen naar het dorp gehaald om het bezoek van de prinses voor te bereiden. Ondertussen zijn buiten het dorp twee duistere figuren actief. Ze hebben een verborgen fabriekje gebouwd om het water uit het
meer (dat het dorp van drinkwater voorziet) te stelen! Onderaan het meer steken ze een grote stop. Het water wordt in dure designflesjes gegoten. Zo beroven ze het hele dorp en de omgeving van water. De boeven bouwen een gammele stuwdam die de hele streek onder water dreigt te zetten. Wanneer de warme zomer aanbreekt verkopen ze hun flesjes water aan de dorpsbewoners tegen woekerprijzen. Wanneer Pelle hen waarschuwt welk gevaar er hen boven het hoofd hangt, wil niemand van de dorpelingen hem geloven. Gelukkig heeft hij een trouwe vriendin aan de otter Dottie. Wanneer Dottie hem uitlegt hoe belangrijk schoon water en schone lucht zijn voor dieren en mensen, is het voor Pelle duidelijk: die twee waterdieven moeten gestopt worden! Met hulp van Oom Richard slaagt Pelle er in de boeven te ontmaskeren en het dorp te redden. Als beloning wordt hij benoemd tot ‘speciale-milieu-politiewagen’.
P 11
Een film vol techniek en met een ecologische boodschap! PELLE DE POLITEWAGEN biedt heel veel mogelijkheden en kapstokken om rond techniek en milieu aan de slag te gaan in de klas. Dit zijn maar enkele ideetjes. Je ontdekt er vast nog veel meer tijdens het kijken. • •
• •
De boeven stelen het water. Wat zijn de gevolgen voor de mensen, de dieren, de natuur? Hoe komt het dat er bij ons water uit de kraan stroomt? Is dat overal ter wereld zo? Tijdens een storm Pelle krijgt een shock die hem verandert in een elektrische auto. Wat is een storm? Hoe ontstaat bliksem? Is elektriciteit gevaarlijk? Hoe wordt elektriciteit geproduceerd en tot bij ons gebracht? Wat is het grote voordeel van elektrische auto’s? Een bouwvallige dam bedreigt het dorp. Wat is een stuwdam? Hoe werkt zo’n dam? Wanneer het regent, loopt het meer weer vol. Hoe zit de waterkringloop in elkaar?
Filmindrukken verzamelen Enkele leuke manieren om kort na de film de eerste indrukken en reacties van de kinderen op te vangen:
Kleurplaat Een manier om jonge kinderen bij het onderwerp te houden! In bijlage vind je een kleurplaat van Pelle. Laat de kinderen zo snel mogelijk na de filmvertoning de kleurplaat inkleuren. Stel tijdens het kleuren vragen over film. Kan je vertellen waar de film over ging? Wie deed er allemaal mee in de film? Wat vond je leuk aan de film? Wat vond je niet zo leuk? Moest je soms lachen? Wat vond je grappig? Was er een moment waarop je een beetje bang was of misschien verdrietig? Wat vind je ervan dat de boeven het water probeerden te stelen? Waarom mag dat niet?
P 12
Stellingenspel Ga met de kinderen in een kring zitten. Geef elk kind een rode stip op de ene hand en een groene stip op de andere hand. Kopieer de fiches met vragen en knip ze los van elkaar. (Zie bijlage). Laat de kinderen een fiche trekken. Lees de vraag voor en toon de afbeelding. Laat de kinderen antwoorden door één van hun handen op te steken. Spreek af dat de groene bol ‘ja’ is en de rode bol ‘nee’. Probeer van alle leerlingen te bekomen dat ze hun eigen mening verantwoorden en niet zomaar hun vriendjes nadoen. Het kan helpen om af te tellen ‘één-twee-drie’ zodat iedereen tegelijk z’n hand opsteekt. Zo heb je minder kans op ‘afkijkers’. Vraag telkens bij een paar leerlingen naar het ‘waarom’ van hun antwoord. Er zijn geen goede of foute antwoorden!
P 13
De 5 ‘W’ vragen Je kan het verhaal kort samenvatten door een antwoord te geven op de 5 ‘W’-vragen: • • • • •
De personages
Over WIE gaat het verhaal? WAAR speelt het verhaal zich af? WANNEER speelt het verhaal zich af? Over WAT gaat het verhaal? WAAROM krijgt het verhaal een bepaalde wending (of waardoor)?
Je kan de letter W op het bord schrijven en de kinderen zelf de vraag(woorden) laten zoeken aan de hand van deze beginletter. Als het wat stroef verloopt, kan je hen met een voorbeeld op weg helpen. Laat de kinderen vervolgens de vragen beantwoorden. Zo brengen ze alle belangrijke informatie uit de film overzichtelijk samen.
PELLE DE POLITIEWAGEN Veruit de beste politiewagen ter wereld Elektrisch en dus zeer milieuvriendelijk Slimme speurder die houdt van het oplossen van criminele zaken Stevig koetswerk Altijd in voor een snelle race Stuurt bij voorkeur zelf Zeker geen angsthaas, maar heeft wel een héél klein beetje watervrees Voelt onraad aan zijn remvloeistof Echte held! Eens politiewagen, altijd politiewagen!
P 14
PELLE DE POLITIEWAGEN is niet de enige film met een ‘levende’ VW Kever in de hoofdrol. ‘Herbie’ is de naam van een andere, heel bekende kever. Hij speelt de hoofdrol in een reeks live action Disneyfilms. Herbie herken je aan de rood-wit-blauwe streep en het nummer “53” op de motorkap en de deuren. Herbie was vroeger bekend onder de naam ‘De Dolle Kever’. De films zijn gebaseerd op het boek “Car-Boy-Girl” van Gordon Buford. In totaal werden er tussen 1969 en 2005 vijf films over Herbie gemaakt. Wie zag Herbie al ooit aan het werk?
P 15
DOTTIE DE OTTER Pelle’s beste vriendin Fantastische zwemster Getalenteerd waterskiër Niet te stoppen kwebbel Maakt verrassend veel lawaai Vergeetachtig Geen rat! Houdt van gekke wedstrijden, met de meest dwaze prijzen voor de winnaar Zeer tegen haar zin redder van vissen Wint graag Héél klein beetje gek
OOM RICHARD Pelle’s grootste fan Samen met Pelle het beste politieteam dat er bestaat Overbezorgd en emotioneel Mist assertiviteit “Luistert” naar de hoofdcommissaris Bescheiden Houdt van vissen
DE HOOFDCOMMISARIS De baas! Driftkikker Bijzonder ijdel en trots op zichzelf Wordt graag gevleid Houdt van vertoon en uiterlijke schijn Goedgelovig Verleent graag zijn toestemming Oneerlijk Houdt van glimmende, grote, stoere auto’s Vooraanstaand expert in Koninklijke Bezoeken
DE BOEVEN Twee criminele broers Waterdieven Willen stinkend rijk worden Een beetje dom Kennen de wet van vraag en aanbod
Auto’s versus otters In de film racen Pelle en Dottie om ter snelst rond het meer. Wie verliest, moet een levende worm op eten! Als je over de DVD beschikt kan je dit fragment eerst nog eens herbekijken. Ga naar een grote ruimte (turnzaal, speelplaats,…) en markeer
P 16
een parcours(= het meer) met kegels, pittenzakjes,…Verdeel de klas in twee groepen: de otters en de auto’s. De auto’s moeten op vier wielen (= handen en voeten) rond het ‘meer’. De otters moeten elkaars staart vasthouden (= handen geven). Wie legt het parcours het snelst af? Wissel daarna de groepen.
P 17
Water
PELLE DE POLITIEWAGEN doet ons nadenken over de noodzaak aan zuiver water voor de mensen, de dieren en de natuur. Probeer met de kinderen volgende denkoefening te maken: Op welke plekken in huis vind je water? De kraan in de keuken en de badkamer, de wc, de douche, in de gieter, de afwasmachine, de wasmachine, de koffiezetmachine,… Waarvoor gebruik je zuiver water? Drinken, afwassen, douchen, tanden poetsen, kleren wassen, wc doorspoelen, planten water geven, dieren water geven, zwembad, koken,…
Mensen in Europa gebruiken gemiddeld 140 liter water per dag. Dat zijn 14 grote emmers of 140 pakken melk! Water, water, lekker helder water, zonder water gaat het allemaal mis. Water, water, lekker helder water, fijn, fijn, dat er water is!
P 19
Onder een doek...
Watertafel
Leg een aantal voorwerpen die iets met water te maken hebben onder een doek, bvb. een gieter, emmer, beker, washandje, fles shampoo, bootje, zwembroek... Laat een kind onder de doek voelen en een voorwerp raden. Als dit te makkelijk is, kan het kind ook het voorwerp omschrijven zodat de andere kinderen kunnen raden. Wanneer het voorwerp geraden wordt, kan je de kinderen vragen om de link met ‘water’ te verduidelijken. De spullen die geraden zijn, worden in de kring gelegd. Wanneer alles er ligt, sluiten de kinderen de ogen en haal je een voorwerp weg. Wat is er weg?
Natuurlijk is een watertafel perfect wanneer je in de klas werkt rond PELLE DE POLITIEWAGEN. In de watertafel kunnen o.a.: schoonmaakspullen (dweil, vaatdoek, vaatborstel,…) bootjes, plastic dieren - zeef, emmer, plastic flesjes, trechters, potjes in alle soorten en maten - materiaal om te experimenteren rond drijven en zinken: spons, kurk, steen, hout, knikker, bal,…
P 20
Water kun je niet pakken Pakken pakken water dat lukt niet water stroomt zoals je ziet water druppelt en loopt weg pakken gaat niet, jammer zeg!
Elektrische auto’s
Na zijn ongeval is Pelle een ‘elektrische’ auto geworden. Weten de kinderen wat dit wilt zeggen? Wat heeft een normale auto nodig om te kunnen rijden? (benzine of gas) Waar moet je ‘tanken’? (tankstation langs de kant van de weg) Hoe gaat dat in zijn werk? (klepje van de auto openen, slang van de benzinepomp erin hangen, knopje duwen zodat de benzine in de tank gaat) Wat heeft Pelle nodig om te kunnen rijden? (elektriciteit) Waar haal je elektriciteit vandaan? (stopcontact) Heeft Pelle dan een snoer dat de
hele tijd verbonden is met een stopcontact? (nee, hij slaat elektriciteit op in een batterij. Wanneer de batterij leeg is, moet hij die opladen aan een stopcontact.) Pelle is nu een elektrische auto. Dat is beter voor het milieu: hij is minder vervuilend en maakt minder lawaai. Momenteel zijn al enkele elektrische auto’s beschikbaar, maar ze worden nog niet vaak gebruikt. Alle grote automerken hebben wel een elektrische wagen in ontwikkeling. Rond 2012 willen de meeste merken hun eerste ‘EV’s’(= elektrisch voertuig) op de markt brengen.
P 23
Bandensporen In de generiek van de film zie je verschillende bandensporen het beeld doorkruisen. Als je over de dvd beschikt, kan je dit fragment even herbekijken. Anders gebruik je de afbeelding uit bijlage. Wat zie je verschijnen? Waar komen die sporen vandaan? Zie verschillen of zijn ze allemaal hetzelfde?
P 24
Je kan dit effect op een eenvoudige manier imiteren met de kinderen. Doe verschillende kleuren verf op stukjes platte mousse in aparte schaaltjes. Zoek enkele speelgoedautootjes uit met een duidelijk bandenprofiel. Zet bij elk schaaltje een autootje. Rijd met je auto eerst over het verfkussentje en daarna over je blad. Herhaal met een andere auto en andere kleur verf. Leuke resultaten gegarandeerd!
P 25
Focus op animatiefilmtechniek: 3D animatie PELLE DE POLITIEWAGEN is een animatiefilm. Dat betekent dat het verhaal niet wordt geacteerd door levende mensen, maar dat de personages en decors getekend en/of geknutseld werden. De term ‘animatie’ komt van het Latijnse woord animo, wat ‘ziel’ betekent. In een tekenfilm is het immers alsof de filmmaker ‘leven’ geeft aan zijn tekeningen en de personages ‘bezielt’. Een animatiefilm wordt beeld per beeld opgenomen. Zo kunnen levenloze dingen (bvb tekeningen, poppen, foto’s, plasticine figuren, snippers, voorwerpen,…) tot leven (beweging) worden gebracht. In elk opeenvolgend filmbeeldje laat de animator zijn tekening (of object) een heel klein beetje verschillen van het vorige beeld. Als je zo’n reeks beelden heel snel na elkaar bekijkt (zoals bij een film, waarin je ongeveer 24 beeldjes per seconde te zien krijgt), lijkt het alsof de figuren op de tekening echt bewegen.
P 26
Afhankelijk van het materiaal dat hij gebruikt, kan een filmmaker verschillende animatietechnieken toepassen. Voor PELLE DE POLITIEWAGEN werd er vooral 3D animatie gebruikt. De illusie wordt gewekt dat er objecten te zien zijn, objecten die niet plat zijn zoals bij 2D animatie, maar ook diepte hebben. Andere bekende 3D animatiefilms zijn TOY STORY, SHREK,… Bij 3D animatie wordt een groot deel van het werk uitgevoerd door speciale computerprogramma’s: figuren tekenen, decors opbouwen, belichting,... Alles wordt door de computer berekend en geregeld. Betekent dit dat het heel eenvoudig is om razendsnel zo’n film in elkaar te knutselen? Helaas niet. Het maken van goed animeerbare modellen op de computer is complex en tijdrovend. En qua animatie moet er ook nog heel veel ‘met de hand’ worden gedaan, bvb elk beeldje op de juiste plaats zetten. Bovendien heeft de computer veel tijd nodig om alle
P 27
effecten (bvb licht en schaduw, huidskleur) correct te berekenen. Een voordeel van deze techniek is wel dat je allerlei effecten kan gebruiken die bij het ‘handwerk’ bijna onmogelijk zijn. Echte 3D animatie maken met de kinderen lukt helaas (nog) niet. Wel kunnen ze door deze eenvoudige oefening het principe van bewegende beelden zelf ervaren.
P 28
Thaumatroop knutselen Je vindt een voorbeeld van een thaumatroop om te kopiëren in bijlage. Knip de rondjes uit en kleef ze met de rug tegen elkaar: aan de ene kant staat de auto, aan de andere kant de waterdruppel. Zorg dat beide afbeelding ondersteboven staan ten opzichte van elkaar. Nu maak je twee gaatjes in de rand van het schijfje. Daaraan maak je telkens een elastiekje vast. Je doet het kartonnen schijfje snel om zijn as draaien en… Pelle zit in de druppel! Dit effect is een zogenaamde optische illusie: het lijkt alleen maar alsof er beweging of versmelting is. In werkelijkheid is dat niet zo: de tekeningen zelf blijven onveranderd.
Fiche voor de leerlingen
We verbruiken per dag gemiddeld 140 liter water: dat zijn 140 pakken melk!
Pelle was ooit een echte politiewagen! Die auto staat nu in een museum.
Water is voor mensen, dieren en planten van levensbelang. Er is steeds minder zuiver, zoet water. Kan jij enkele manieren bedenken waarop je zelf wat minder water zou kunnen verbruiken?
Het dorpje waar de film zich afspeelt, bestaat echt. De winkels en etalages uit de film kan je terugvinden op straat in het Noorse stadje Bodø.
Pelle is een elektrische auto. Hij rijdt op elektriciteit. Hij maakt veel minder lawaai en is veel minder vervuilend dan auto’s op benzine.
PELLE EN DE POLITIEWAGEN is een 3D animatiefilm. Bij 3D animatie wordt er heel veel werk uitgevoerd door speciale computerprogramma’s: het tekenen van de figuren, het opbouwen van de decors, de belichting,... Alles wordt door de computer berekend en geregeld. Ken jij nog andere 3D animatiefilms?
Bijlagen
Is de film spannend? Waarom (niet)? Vond je het een mooie film? Waarom (niet)?
Is er iets in de film dat je droevig vond? Wat?
Vond je de film grappig? Herinner je je nog een grappig stukje?
Zou je vrienden zoals de boeven willen? Waarom (niet)?
Zou je een vriend zoals Pelle willen? Waarom (niet)?
Wat zou je zelf kunnen doen om de natuur te beschermen?
Zou je in het stadje van Pelle willen wonen? Waarom (niet)?
Bandensporen