P R O G R A M B E G R O T I N G

PROGRAMBEGROTING 2006

INHOUDSOPGAVE PROGRAMBEGROTING 2006

Blz.

DEEL A: AANBIEDINGSBRIEF 1 2 3 4 5 6

Inleiding Totstandkoming Meerjarenbegroting Ontwikkelingen ten opzichte van de voorjaarsnota Maatregelen ten behoeve van de begroting 2006 Verband met andere stukken

9 10 11 12 13 15

DEEL B: BELEIDSVELDEN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Bestuur en communicatie Burgerdiensten Openbare orde en veiligheid Verkeer en vervoer Gebouwenbeheer en eigendommen Economische zaken Onderwijs Cultuur en toerisme Sport Beheer groen en Vesting Heusden Werk en inkomen Zorg en Welzijn Milieu en afval Bouwen en wonen Financiering en belastingen

Matrix beleidsvelden met bijbehorende producten

19 22 24 26 28 29 31 33 35 37 39 41 44 46 48 50

DEEL C: BIJLAGEN 1 2 3 4 .

Uitgangspunten begroting en meerjarenbegroting Meerjarenbegroting 2006-2009 Verplichte paragrafen Nieuw beleid, Externe ontwikkelingen en vervangingsinvesteringen per beleidsveld

55 58 61 91

Deel A

GEMEENTE HEUSDEN 2006

AANBIEDINGSBRIEF

Geachte leden van de raad, Met genoegen presenteren wij u de programbegroting 2006 met bijbehorend meerjarenbeeld over de jaren 2007 t/m 2009. Bij de samenstelling heeft de voorjaarsnota 2005 – 2009 als basis gediend.

De programbegroting bestaat uit drie onderdelen: • • •

Deel A, de aanbieding Deel B, de beleidsvelden Deel C, de bijlagen gevuld met : - de uitgangspunten voor samenstelling van de (meerjaren)begroting 2006-2009 - de meerjarenbegroting 2006-2009 - de verplichte paragrafen - een overzicht per beleidsveld van de (bijgewerkte) stelposten

1. Inleiding In het kader van het door u vastgestelde raadsprogramma 2002 - 2006 is dit de vierde en laatste begroting van deze raadsperiode. Wij hebben op ons genomen dit raadsprogramma uit te voeren. De nadruk moest vooral liggen en heeft dan ook gelegen op uitvoering van dit programma. De naam werkcollege is aan het begin van de raadsperiode bedacht en is steeds van toepassing. De afgelopen jaren is het niet altijd even gemakkelijk geweest om de middelen te vinden voor de uitvoering van het raadsprogramma. Voor nieuwe wensen was/ is nagenoeg helemaal geen ruimte en dat vinden wij jammer. Deze schaarste aan middelen werd voornamelijk veroorzaakt door de kortingen die van het rijk op ons af kwamen. Overigens stonden wij daarin als gemeente Heusden niet alleen. Er was sprake van een financieel probleem in bijna alle gemeenten. In 2004 hebben we dan ook samen met u een forse ombuigingsoperatie moeten uitvoeren om onze gemeente financieel gezond te houden. Uitgangspunt bij deze ombuigingsoperatie is steeds het in stand houden van het raadsprogramma geweest. Door goed gebruik te maken van onze reserves/ rentevoordelen, grondexploitaties, overige gronden, inkrimpen van de organisatie en een aantal andere maatregelen is dit gelukt. Ons goede voorzieningenniveau is daarbij niet aangetast.

In deel B van deze programbegroting – beleidsvelden - treft u per beleidsveld het kopje “Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning” aan. In dit onderdeel zijn de onderwerpen uit de beleidsplanning, inclusief raadsprogramma, opgenomen. Door deze tabel krijgt u inzicht in de voortgang van het raadsprogramma. Ook zijn er onderwerpen uit de beleidsplanning opgenomen die na de vaststelling van het raadsprogramma in de planning zijn opgenomen. In de beleidsvelden van deze begroting is vooral de stand van zaken te zien met betrekking tot het beleid, zoals opgenomen in de integrale beleidsplanning. Ook wordt per beleidsveld ingegaan op de ontwikkelingen die op het betreffende terrein spelen. Uit de overzichten blijkt hoeveel werk er de laatste jaren is verricht en hoeveel zaken er bestuurlijk zijn afgerond. Dit heeft geleid tot veel uitvoeringsactiviteiten. Een aantal grote projecten is inmiddels afgerond: • het sportcentrum Die Heygrave • het bezoekerscentrum Heusden • de reconstructie van de Mommersteeg Een aantal grote projecten loopt op dit moment: • het bedrijvenpark Het Hoog • het centrum van Drunen • de reconstructie van de Wolput • het centrumplan Vlijmen Daarnaast zal in deze zittingsperiode gestart worden met de uitvoering van: • het vervolg van de parallelstructuur/Parklaan • de upgrading van het zwembad Het Run • de gemeentewerf • de milieustraat Kortom veel van het raadsprogramma/ de integrale beleidsplanning is inmiddels omgezet in daden. Ook ziet het er naar uit dat we het raadsprogramma bestuurlijk af kunnen ronden.

2. Totstandkoming Het proces De in juli jongstleden vastgestelde voorjaarsnota 2005-2009 dient als basis voor deze begroting. In de voorjaarsnota was al aangegeven dat er geen grote structurele meevallers te melden waren en er dus geen sprake was van extra budgettaire ruimte. Het is onzeker of, en zo ja wanneer, de economie zich zal herstellen. De berichten in de media zijn niet eensluidend. Een herstel van de economie heeft naar verwachting een gunstig effect op de financiële situatie van onze gemeente. De in 2004 ingezette ombuigingsoperatie loopt nog door tot 2008. Eén van de maatregelen was een forse extra verhoging van de onroerende zaakbelasting (OZB). Tijdens de raadsvergadering over de ombuigingen heeft u ons gevraagd steeds nadrukkelijk te kijken naar de noodzakelijkheid van het verhogen van de OZB. Gelukkig konden we bij de begroting 2005 melden dat we de extra verhoging maar gedeeltelijk nodig hadden. Uit de voorjaarsnota 2005-2009 bleek dat het uitgangspunt van een financieel sluitende begroting steeds meer onder druk kwam te staan. Dit was vooral een gevolg van het niet halen van enkele financiële effecten uit de ombuigingsoperatie en door ontwikkelingen. De niet gehaalde ombuigingsmaatregelen betreffen de ouderbijdragen leerlingenvervoer en de maatregelen WVG. Bij ontwikkelingen moet met name gedacht worden aan de algemene uitkering, het beleidsplan brandweer en de hogere exploitatielast automatisering. Dit houdt dan ook in dat de in 2005 afgesproken extra verhoging van de OZB met 3% boven de inflatie tot en met 2008 in het meerjarenbeeld van de voorjaarsnota is opgenomen. Door enkele maatregelen en ontwikkelingen (zie onder punt 4 en 5) is het beeld na de voorjaarsnota iets gunstiger geworden. Daardoor zijn we in staat om enkele wensen in te vullen. Dit zijn: extra middelen voor de multifunctionele accommodatie Palet/ Vliedberg, minder verhoging van de begraafrechten en het opnemen van de fase 1c (bij Land van Ooit) van de parallelstructuur. De hiervoor genoemde extra verhoging van de OZB met 3% boven de inflatie is ook nu weer opgenomen in het meerjarenbeeld. Door de (verwachte) afschaffing van het gebruikersdeel woningen bij de OZB met ingang van 1 januari 2006 is het voordeel van deze tariefsverhoging voor onze gemeente verminderd. Voor de burger betekent het dat een tariefsverhoging hem minder in de portemonnee treft. Om echter ook grotere wensen, zoals, minder afhankelijkheid van de reservepositie, een aantal grote/ dure investeringen en aanpassing van de rekenrente mogelijk te maken is (nog) meer financiële ruimte nodig. Een positief meerjarenbeeld is voor onze gemeente noodzaak, omdat er ook in de toekomst de nodige zaken verder (financieel) vorm gegeven moeten worden. Gedacht kan worden aan het vervolg van de parallelstructuur, het centrumplan Vlijmen, de verbetering van de klantgerichtheid, diverse sportaccommodaties, brede scholen, wijkvisie Oudheusden enz. Gelukkig gaf onze jaarrekening 2004, vooral door winstnemingen uit gronden, een zeer positief saldo te zien. Hierdoor konden middelen opzij gezet worden voor het centrumplan Vlijmen en voor de wijkvisie Oudheusden. Daarnaast is er een egalisatiefonds algemene uitkering gevormd. Door dit zogenaamde “wiebelfonds” zijn we minder afhankelijk geworden van de algemene uitkering uit het gemeentefonds.

De systematiek Deze begroting is de vierde zogenaamde programbegroting. De programbegroting bestaat uit een 15-tal programma’s/ beleidsvelden, zoals die ook voorkomen in het raadsprogramma. De programbegroting vindt zijn oorsprong in het in 2002 in werking getreden dualisme en is verankerd in het “Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten” (BBV) dat van kracht is vanaf het begrotingsjaar 2004. Doel van de programbegroting is dat de raad meer inhoud kan geven aan de kaderstellende en controlerende taak. Om dit nog verder te verbeteren zal in de loop van 2005/ begin 2006 bekeken worden of een andere programma indeling hierbij een rol kan spelen. Deze nieuwe indeling kan dan de format vormen voor het nieuw op te stellen raadsprogramma na de verkiezingen van 2006. In de begroting 2005 is gestart met een nieuwe wijze van kostentoerekening van de ambtelijke organisatie. De afdelingstarieven zijn verlaten en vervangen door tarieven afhankelijk van het salarisniveau. Ook de overhead is eenduidiger toegerekend. In de begroting 2006 is deze toerekening verder verbeterd. Opgemerkt moet hierbij worden dat schrijven en dus toerekenen aan de producten steeds lastiger wordt. Dit heeft te maken met het steeds verder invoeren van de front office en met het integraal/ procesmatig werken. Vooral bij de front office is dit duidelijk te merken. Medewerkers zijn bezig met een activiteit – een klant informeren – en niet met een product. Gezien de diversiteit is het direct verantwoorden op een product niet haalbaar meer. Dit houdt in dat er steeds meer verdeelmaatstaven ontwikkeld moeten worden om de kosten op de producten te verantwoorden. Aangezien er nog bijna geen ervaringscijfers zijn op basis van het in 2005 ingevoerde systeem, is, daar waar er sprake is van kostendekkende tarieven, uit voorzichtigheidsoverwegingen gekozen voor verhoging met een inflatiecorrectie van 1,25%.

3. Meerjarenbegroting Wij bieden wij u voor het jaar 2006 een sluitende begroting aan. Het jaar 2006 laat een aanzienlijk gunstiger beeld zien dan de voorjaarsnota. Hierbij wordt opgemerkt dat dit voor een groot deel komt door een incidenteel voordeel vanwege onderuitputting. Daarnaast zijn er voordelen vanwege de extra afschrijvingen in 2005 en is het renteresultaat gunstiger. De meerjarenbegroting laat voor alle jaren een positief saldo zien. Wij zijn blij dat wij u een dergelijke positieve ontwikkeling kunnen presenteren. Zeker als bedacht wordt dat we kans gezien hebben om enkele wensen alsnog in te vullen. In de begroting is nu opgenomen: budget voor fase 1c van de parallelstructuur (land van Ooit), een extra budget voor de multifunctionele accommodatie Palet/ Vliedberg en de mogelijkheid om de begraafrechten minder te verhogen. De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de voorjaarsnota worden onder punt 4 en 5 nader toegelicht. De meerjarenbegroting laat na verwerking van alle mutaties het volgende beeld zien:

(+ is voordeel - is nadeel) De uitkomsten zijn in bedragen van € 1.000,-

2006

2007

2008

2009

+47

+77

+38

+197

4. Ontwikkelingen ten opzicht van de Voorjaarsnota Algemeen De voorjaarsnota 2005-2009 is gebaseerd op de begroting 2005, waarbij rekening is gehouden met de structurele gevolgen vanuit de jaarrekening 2004 en de 1e bestuursrapportage. Bij de samenstelling van de begroting zijn alle posten weer volledig doorgenomen. Ook berekeningen, zoals rente, onderuitputting, kapitaallasten enz. zijn daar waar nodig herzien. Dit leidt samen met de gewijzigde systematiek tot veel kleinere aanpassingen en verschuivingen. Daarnaast is er ook nog een aantal grotere en/of opvallender aanpassingen in de begroting verwerkt. Dit soort aanpassingen wordt hier nader toegelicht.

De algemene uitkering uit het gemeentefonds Mei- en septembercirculaire In de voorjaarsnota is rekening gehouden met een extra groei van de algemene uitkering in verband met economisch herstel. Het hiervoor opgenomen bedrag loopt op met € 100.000,per jaar van € 100.000,- in 2005 tot € 500.000,- in 2009. De mei/ juni-circulaire gaf echter nog geen verbetering in deze orde van grote te zien. Na de mei/ juni-circulaire volgt in september altijd nog een aanpassing van de algemene uitkering. Een indicatie van het bedrag dat hiermee gemoeid kan zijn is er op het moment van samenstelling van deze begroting niet. In de begroting is geen rekening gehouden met een structurele mee- of tegenvaller, omdat we uitgaan van de systematiek van het “wiebelfonds”. Een belangrijke wijziging uit de meicirculaire is de afschaffing van de OZB voor gebruikers van woningen. Onze gemeente wordt gezien als een zogenaamde “voordeelgemeente”. Echter dit voordeel komt slechts mondjesmaat, in een periode van ongeveer 20 tot 25 jaar, naar ons toe. De effecten van deze wijziging zijn in de begroting verwerkt. Op het moment van schrijven van deze aanbiedingsbrief was de besluitvorming echter nog niet geheel afgerond. Het nadeel van het zogenaamde WOZ effect, dat in de voorjaarsnota reeds werd genoemd, is in deze (meerjaren)begroting verwerkt.

Renteresultaat en onderuitputting Renteresultaat Het renteresultaat is fors hoger dan in 2005. Dit heeft een drietal oorzaken. Ten eerste is door het gunstige jaarresultaat onze reservepositie versterkt. Dit heeft een gunstig effect op onze financieringspositie. Ten tweede wordt er meer rente doorberekend aan gronden in exploitatie door de hogere boekwaarde van de gronden. Dit komt vooral door de boekwaarde Het Hoog en door de aankopen ten behoeve van de ontwikkeling van het centrum Vlijmen. Het derde effect is de gunstige percentages waarvoor in 2004 en 2005 leningen zijn afgesloten. Tegenover het hogere renteresultaat staat een hogere rentetoevoeging aan reserves. Bij de jaarrekening 2004 is besloten aan de reserves wijkvisie Oudheusden en centrumplan Vlijmen rente toe te voegen.

Verwacht wordt wel dat dit renteresultaat de komende jaren terug zal lopen, omdat we enerzijds een beroep moeten en willen doen op reserves en anderzijds wellicht minder rentelasten door kunnen berekenen aan grondexploitaties. In het meerjarenbeeld is een terugloop opgenomen van € 150.000,- met ingang van 2007. Onderuitputting Onderuitputting wil zeggen dat een (volledig) geraamde investering nog niet (geheel) is uitgegeven, waardoor een incidenteel voordeel ontstaat. Het opgenomen bedrag in de kolom 2006 van de voorjaarsnota was ongeveer € 400.000,lager dan nu in deze begroting is geraamd. Dit incidentele voordeel in 2006 is één van de oorzaken voor het positieve beeld van de begroting 2006 ten opzichte van de voorjaarsnota. De onderuitputting kapitaallasten is lager ten opzichte van 2005, omdat het totaal bedrag van de voorgenomen investeringen in deze begroting lager is dan in 2005. In 2006 is voor onderuitputting een bedrag ingerekend van € 825.000,-. Ombuigingen In de voorjaarsnota waren de ombuigingen met betrekking tot het personeel en de kostenreductie al verwerkt. Deze zijn onverkort in de begroting overgenomen, omdat wij deze als taakstellend zien. Overige aspecten van de organisatie zijn opgenomen in de bedrijfsvoeringparagraaf. Behalve de eerder gemelde tegenvallers (WVG en leerlingenvervoer) is de verwachting dat de ombuigingsmaatregelen het gewenste effect hebben.

5. Maatregelen ten behoeve van de Begroting 2006

(+ is voordeel - is nadeel x € 1.000,-) aanpassingen op de voorjaarsnota: - opnemen fase 1c – parallelstructuur (land van Ooit) - opnemen multifunctionele accommodatie Palet/ Vliedberg - minder verhoging begraafrechten ombuigingen: - taakstelling door verlaging prijscompensatie - afschrijven ineens investeringen met maatschappelijk nut - vervallen stelpost frictie BTW-compensatiefonds per saldo

2006

2007

2008

2009

-35

-70

-70

-70 -70

-20

-95

-95

-95

115 345

115 245

115 240

115 230

50

50

50

50

455

245

240

160

Prijsstijging Als algemene “kaasschaafmethode” is er voor gekozen de ramingen voor de kosten van derden voor het jaar 2006 te baseren op het prijspeil 2005. Bij kosten van derden moet gedacht worden aan kosten van onderhoud, kosten van abonnementen, enz. Per saldo levert dit een voordeel op van € 115.000,-.

Extra afschrijvingen Het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV) dat sinds het begrotingsjaar 2004 van kracht is maakt een onderscheid tussen investeringen met een economisch nut en investeringen met een maatschappelijk nut. Investeringen met een maatschappelijk nut hebben geen waarde in het economisch verkeer en/ of genereren geen opbrengsten. Te denken valt hierbij aan investeringen in wegen, groenomvorming en dergelijke. Het BBV geeft aan dat dit soort investeringen in principe ineens ten laste van de exploitatie/ een reserve gebracht moeten worden. Investeringen met een economisch nut moeten geactiveerd worden. Op onze staat van activa staan ultimo 2005 nog voor 4,5 miljoen aan investeringen uit het verleden, die ineens afgeschreven behoren te worden. Dit betreft voornamelijk investeringen met een maatschappelijk nut, maar ook enkele geactiveerde posten groot onderhoud. Om te handelen in de geest van de BBV en van onze eigen nota reserves, voorzieningen enz. worden deze activa in 2005 geheel afgeschreven. Dit wordt gedekt uit de algemene reserve. Dit gebruik van onze sterke reservepositie geeft een voordelig effect te zien van € 345.000,- in 2006.

Belastingdruk Bij de bepaling van de belastingdruk is het gebruikelijk te kijken naar de kosten van de OZB, rioolrecht en afvalstoffenheffing voor een gemiddeld gezin dat eigenaar is van een gemiddelde eigen woning. Het tarief voor het eigenaargedeelte van de OZB is verhoogd met 4,25% en het tarief voor het rioolrecht met 1,25%. Voor de afvalstoffenheffing wordt gerekend met de voorgestelde verlaging van de tarieven als gevolg van het nieuwe tariefstelsel voor de milieustraat. Overigens is dit afhankelijk van hetgeen ingebracht wordt in de nog te houden opiniërende vergadering. Daarnaast wordt rekening gehouden met het afschaffen van de OZB voor gebruikers van een woning. Voor een gemiddeld gezin nemen de totale lasten af van € 683,- in 2005 tot € 552,- in 2006. De geringe stijging van de tarieven OZB en rioolrecht lijkt ons alleszins redelijk, te meer omdat voor de burger in 2006 per saldo sprake is van een lastenverlaging.

Nieuwe wensen/ nieuw beleid In het raadsprogramma is veel nieuw beleid opgenomen. Zoals uit de toelichting op de beleidsvelden blijkt is bijna alles bestuurlijk afgerond. Ook de uitvoering van beleid/ nieuwe zaken loopt voorspoedig of start binnenkort. Naast de al afgehandelde en gestarte zaken staat er veel in de steigers. Te denken valt hierbij aan de structuurvisie +, het beleidsplan openbare ruimte vesting Heusden, de inhaalslag woningbouwproductie, sporthal Onder de Bogen, enz. Zoals bekend heeft dit college volop ambitie. De financiële middelen zijn echter beperkt. Het was en is nog steeds een balans zoeken tussen afschaffen of verminderen van bestaand beleid, de belastingdruk en nieuw beleid. Het raadsprogramma is steeds leidend geweest. Nieuwe en al langer bestaande wensen buiten dit programma kunnen helaas niet allemaal uitgevoerd worden. Voorbeelden van (nog) niet opgenomen wensen zijn de projecten Brakenstraat, Ruijsdaalstraat, Naulandseweg en de sportaccommodaties VV Haarsteeg en RK DVC.

Zoals eerder gemeld is in deze begroting tegemoetgekomen aan een aantal wensen/nieuw beleid, namelijk: - Fase 1c van de parallelstructuur Deze fase betreft de verbinding van Nieuwkuijk naar Drunen bij het Land van Ooit. Geraamd wordt een investering van € 2 miljoen in 2009. Aangezien er nog ongeveer € 1,2 miljoen in de reserve parallelstructuur zal zitten is een structurele last berekend van afgerond € 70.000,-. - Multifunctionele accommodatie Palet/ Vliedberg Voor het realiseren van deze accommodatie zijn berekeningen gemaakt. Deze berekeningen zijn in deze fase nog gebaseerd op een aantal aannamen en mede afhankelijk van de onderhandelingen met andere partijen/ partners. Duidelijk is dat om deze accommodatie te realiseren extra structurele middelen nodig zijn. In deze begroting is een extra structureel bedrag opgenomen van € 70.000,-. - Begraafrechten In de meerjarenbegroting is rekening gehouden met een forse verhoging van de begraafrechten. Dit heeft inmiddels tot weerstand en tot gewijzigde inzichten geleid. Om het mogelijk te maken de verhoging van de begraafrechten te matigen zijn de betreffende ramingen bijgesteld. Dit betekent een nadeel in 2006 van € 20.000,- en vanaf 2007 van € 95.000,-

6. Verband met andere stukken De programbegroting ten opzichte van de productenraming en de bijlagen De autorisatie door de raad aan het college vindt plaats op programmaniveau. De productenraming en de bijlagen moeten gezien worden als onderbouwing van de programbegroting. Paragraaf grondbeleid ten opzichte van de grondnota Voor 2006 is geen aparte grondnota gemaakt. In de paragraaf grondbeleid zijn de hoofdlijnen van het grondbeleid opgenomen. Daarnaast wordt vooral ingegaan op de huidige stand van zaken van de verschillende exploitaties. De grondnota, waarin uitgebreider en breder ingegaan wordt op alle beleidsaspecten met betrekking tot gronden, wordt (voortaan) voor een aantal jaren vastgesteld. Paragraaf lokale heffingen ten opzichte van belastingvoorstellen De paragraaf heffing is bedoeld als een overzicht op hoofdlijnen met betrekking tot de heffingen. In de belastingvoorstellen wordt veel dieper ingegaan op de wijzigingen in de diverse belastingen en retributies. Om het beleid, zoals dat in de begroting is verwerkt uit te kunnen voeren, is vaststelling van de betreffende verordeningen noodzakelijk. De belastingvoorstellen met bijbehorende verordeningen dienen apart van de begroting behandeld en besloten te worden. Het college van Heusden, de secretaris,

de burgemeester,

mr. J.T.A.J. van der Ven

drs. H.P.T.M. Willems

Deel B


BELEIDSVELDEN

BELEIDSVELD 1: Bestuur en Communicatie Beschrijving

‘Bestuur’ betreft het functioneren van de bestuursorganen. Deze bestuursorganen krijgen ambtelijke ondersteuning, advies over algemeen bestuurlijke aangelegenheden en over juridische zaken. ‘Communicatie’ met de inwoners, publieksgroepen, instellingen en bedrijven is een belangrijke taak van het bestuur. Zodoende behoren deze twee onderwerpen tot één beleidsveld.

Ontwikkelingen

Wetswijzigingen Op 1 juli 2005 zijn twee wetswijzigingen in werking getreden. Te weten: de Uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure (inspraak) en de planschadevergoeding. Er is geen reden om aan te nemen dat deze wijzigingen grote gevolgen voor onze gemeente hebben. De effecten en mogelijkheden van de wetswijziging over de bestuurlijke boete worden in 2006 nader in beeld gebracht.

Beleidsvoornemens/raadsprogramma

Bestuurlijke en Juridische Zaken Doelmatigheid/doeltreffendheid Op basis van art. 213a gemeentewet worden er jaarlijks een aantal onderzoeken naar doelmatigheid/doeltreffendheid uitgevoerd. Twee doeltreffendheidsonderzoeken (peuterspeelzalen en gebruik gemeentelijke eigendommen) en het doelmatigheidsonderzoek van het dienstonderdeel FAZA worden in 2005 afgerond. De ervaringen die hiermee worden opgedaan vinden hun vertaling in het programma van 2006, dat eind 2005 beschikbaar komt. Dualisme Een werkgroep vanuit de raad bereidt het instellen van de Rekenkamer(/-functie) voor. Dit moet nog in 2005 tot definitieve besluitvorming leiden. In oktober 2005 wordt gekozen welke accountant vanaf 2006 de accountantswerkzaamheden gaat verrichten. Het huidige contract met de accountant loopt namelijk op 1 januari 2006 af.


Communicatie Relatie burger - bestuur Het dualisme en de ontwikkeling van interactieve beleidsvorming vragen een goede communicatie met de inwoners. Een werkgroep uit de raad heeft zich gebogen over de gewenste hoofdlijnen van communicatie. De discussie hierover in de raad vormt de basis voor het op te stellen communicatiebeleidsplan (inclusief mediabeleid). Internationale samenwerking In 2003 is de samenwerking gestart met de stad Otjiwarongo in Namibië. De samenwerking staat in het teken van het versterken van het gemeentelijk functioneren en de strijd tegen HIV/AIDS en zal worden gecontinueerd. Informatievoorziening Het digitaal loket is een steeds belangrijker middel in de communicatie met de burger. Enerzijds geven we steeds verdergaande informatie via de digitale snelweg, anderzijds communiceert de burger via het digitaal loket met de gemeente. In 2006 staan alle gemeentelijke verordeningen en beleidsregels op de website. Ook bekendmakingen worden via de website ontsloten. Alle vergunningen, die digitaal worden afgehandeld, worden op de website gepubliceerd. De aanvragers zelf, maar bij vergunningen op gebied van bouwen en wonen, milieu en APV ook andere burgers, hebben on line toegang tot de digitale dossiers. Op deze wijze wordt de beschikbaarheid en toegankelijkheid van informatie verder verbeterd.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 001 Bestuursorganen 002 Bestuursondersteuning college van B & W 005 Bestuurlijke samenwerking 006 Bestuursondersteuning raad en rekenkamerfunctie Totaal der lasten 001 Bestuursorganen Totaal der baten Saldo

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 993 1.012 1.104 1.836 1.747 2.087 3 20 20

Meerjarenraming 2007 2008 2009 1.097 1.097 1.104 2.087 2.087 2.087 20 20 20

346

290

190

190

190

190

3.178

3.069

3.401

3.394

3.394

3.401

4

4

4

4

4

4

4 3.174

4 3.065

4 3.397

4 3.390

4 3.390

4 3.397

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Dualisme (incl. projectplan invoering artikelen 212, 213 en 213a van de Gemeentewet) • Informatievoorziening raad • Stedenband met stad in ontwikkelingsland (deelname VNG-project Namibië, Otjiwarongo) • Implementatie Wet BIBOB (Wet bevordering integriteitsbeoordelingen openbaar bestuur) • Integraal inkoopbeleid Nog te besluiten

• •

Rekenkamerfunctie Communicatiebeleid en burgerparticipatie (oriëntatie fase)

Geplande raadsvergadering December 2005 2006

BELEIDSVELD 2: Burgerdiensten Beschrijving

De gemeente Heusden brengt de dienstverlening dichter bij de inwoners door op drie locaties diensten aan te bieden in het Frontoffice. Voor de locaties Drunen en Vlijmen is dit het hele pakket aan gemeentelijke diensten. In de vesting Heusden gaat het om een beperkt pakket aan diensten, omdat daar géén backoffice capaciteit aanwezig is. In de backoffice van burgerdiensten - het cluster Burgerzaken van de afdeling Publiekszaken - gaat het om zaken zoals het uitvoeren van de gemeentelijke basisadministratie (G.B.A.); het beheren van de basisregistraties objecten, natuurlijke en niet natuurlijke personen, burgerlijke stand, naturalisaties, vreemdelingenloket, de organisatie van de verkiezingen voor bestuursorganen en de uitvoering van autonome taken (opstellen statistieken, verzorgen huisnummering en straatnaamgeving).

Ontwikkelingen

Trouwen op locatie Op dit moment loopt een pilot trouwen op locatie. In de eerste helft van 2006 wordt vastgelegd op welke wijze klanten in de gemeente Heusden kunnen trouwen of partneren. Rijbewijzen en reisdocumenten In augustus 2006 worden nieuwe reisdocumenten met biometrische gegevens geïntroduceerd. In oktober 2006 gevolgd door de introductie van het nieuwe rijbewijs. Aan deze documenten worden meer (veiligheids-)eisen gesteld. Consequenties hiervan zijn nog niet geheel te overzien, maar een kostenstijging voor zowel de burger als onze gemeente wordt verwacht.


Begraafplaatsen Het integraal begraafplaatsenplan wordt in december 2005 vastgesteld. Hierin wordt speciaal aandacht besteed aan de algemene begraafplaats Buytenhove te Heusden, omdat wordt verwacht dat deze begraafplaats rond 2010 vol is.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 003 Burgerzaken 004 Baten secretarieleges burgerzaken 724 Lijkbezorging Totaal der lasten 003 Burgerzaken 004 Baten secretarieleges burgerzaken 724 Lijkbezorging Totaal der baten Saldo

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 1.578 1.707 1.245 107 103 305 395 329

Meerjarenraming 2007 2008 2009 1.253 1.245 1.253 103 103 103 327 317 315

1.883

2.209

1.677

1.683

1.665

1.671

0 510 148

5 526 209

0 500 223

5 501 223

0 501 223

5 502 223

658 1.225

740 1.469

723 954

729 954

724 941

730 941

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering

•

Islamitische begraafplaats

•

Integraal begraafplaatsenplan

• Realisatie urnenmuur Nog te besluiten

Geplande raadsvergadering

December 2005

BELEIDSVELD 3: Openbare orde en Veiligheid Beschrijving

Openbare orde en veiligheid richt zich vooral op het tegengaan van criminaliteit, gevoelens van onveiligheid en overlast. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de gevaren van branden, ongevallen en rampen. De gemeente subsidieert het regionale Halt-project voor jeugdigen. In de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) zijn veel bepalingen opgenomen ter bescherming van de openbare orde en veiligheid en ter voorkoming van overlast. Het college is verantwoordelijk voor de uitvoering van de APV en voor de vergunningverlening op basis van een aantal bijzondere wetten, zoals de Drank- en Horecawet.

Ontwikkelingen

Brandveiligheid en hulpverlening In 2005 is gestart met de uitvoering van het vastgestelde beleidsplan Brandveiligheid en Hulpverlening 2005 – 2009. Dit leidt ertoe dat de kwaliteitsslag, die in regionaal verband is afgesproken, wordt gerealiseerd. Deze kwaliteitsslag bestaat uit het verbeteren van het oefenen en het uitrusten van de brandweer met materieel conform bestek BZK. Integraal veiligheidsbeleid Integraal veiligheidsbeleid is noodzakelijk om de gemeentelijke regierol goed uit te kunnen oefenen. In oktober 2005 worden de thema's op dit beleidsterrein gekozen en geprioriteerd. Vervolgens wordt per thema een uitvoeringsplan opgesteld waarbij uiteraard ook de partners van de gemeente hun inbreng hebben.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 120 Brandweer en rampenbestrijding 140 Openbare orde en veiligheid Totaal der lasten 120 Brandweer en rampenbestrijding 140 Openbare orde en veiligheid Totaal der baten Saldo

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 1.244 1.561 1.798 443 499 557

Meerjarenraming 2007 2008 2009 1.912 1.961 2.063 557 557 557

1.687

2.060

2.355

2.469

2.518

2.620

40 3

77 10

37 9

37 9

37 9

37 9

43 1.644

87 1.973

46 2.309

46 2.423

46 2.472

46 2.574

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Verslag rampenplanbestrijding 2002 en 2003 • Integraal horecabeleid (oriëntatiefase) • Integrale veiligheid / leefbaarheid • Brandweerbeleidsplan 2005-2008 • Rampenplan en rampenbestrijdingsplannen • Integraal handhaven Nog te besluiten • Beleidsplan Woonwagenzaken

Geplande raadsvergadering Februari 2006

BELEIDSVELD 4: Verkeer en Vervoer Beschrijving

De gemeentelijke organisatie draagt zorg voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte (onder andere de wegen en pleinen) binnen de gemeente. De zorg voor de verkeersafwikkeling, de afwikkeling van het parkeren in het openbaar gebied, is ook een taak van de gemeentelijke organisatie. Hierbij staan ordelijkheid en veiligheid voorop. Er worden ook voorwaarden geschapen voor goed openbaar vervoer in de gemeente Heusden.

Ontwikkelingen

Verkeer- en vervoerplan Sinds 2005 wordt door de provincie per regio een subsidie beschikbaar gesteld voor verkeers- en vervoersprojecten. Daarna vindt verdeling naar de gemeentelijke projecten plaats. Kwaliteitsbepaling wegen De landelijke werkgroep CROW heeft in 2005 besloten om de landelijke gemiddelde kwaliteitswaarden van wegen naar beneden bij te stellen. In het beleidsplan wegen wordt bepaald welke normen wij in Heusden hanteren.


Beleidsplan wegen In 2005 wordt het beleidsplan wegen geactualiseerd. In dit plan zal speciaal aandacht worden besteed aan de wegen in het buitengebied. In het buitengebied zijn diverse wegen in de loop de jaren van functie veranderd. Herijking verkeeren vervoerplan Het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP) wordt in 2006 geëvalueerd en herijkt. ParalIelstructuur In 2005/2007 wordt uitvoering gegeven aan de realisatie van fase 1a en 1b van de Parallelstructuur Drunen-Vlijmen. Dit gedeelte omvat de Parallelstructuur tussen de Jhr. Da la Courtstraat en de Vimmerik, de rotonde Jhr. De la Courtstraat en de kruising Jhr. De la Courtstraat/Wolput te Vlijmen. Fase 1c (het gedeelte Vimmerik – Parklaan) wordt in de periode 2008/2009 uitgevoerd.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 210 Wegen, straten en pleinen 211 Verkeersmaatregelen te land 214 Parkeren Totaal der lasten 210 Wegen, straten en pleinen 211 Verkeersmaatregelen te land 215 Baten parkeerbelasting Totaal der baten Saldo

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 3.570 3.500 3.094 179 196 129 78 110 107


3.827

3.806

3.330

3.389

3.385

3.446

346 2 79

35 1 84

50 1 101

50 1 101

50 1 101

50 1 101

427 3.400

120 3.686

152 3.178

152 3.237

152 3.233

152 3.294

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Doortrekken parallelstructuur • Beleids- en beheerplan verkeers- en straatmeubilair 2004 t/m 2009 • Beleidsplan aanvullend openbaar vervoer in de vorm van CVV • Beleidsplan openbare verlichting Nog te besluiten • Beleidsplan wegen • Beleidsplan rehabilitatie / renovatie wegen buiten de bebouwde kom • Actualisatie GVVP (Gemeentelijk Verkeeren Vervoersplan) • Beleidsplan Civieltechnische kunstwerken • Parkeerbeleidsplannen • Herinrichting Vliedberg fase 5 en 8

Geplande raadsvergadering December 2005 Februari 2006 Medio 2006 Najaar 2006 2006 Na 2007

BELEIDSVELD 5: Gebouwenbeheer en eigendommen Beschrijving

Op het gebied van beheer en onderhoud van gemeentelijke panden en gronden/landerijen heeft de gemeente als taak de panden zo doelmatig mogelijk te beheren en de juridische en administratieve transacties af te wikkelen.

Ontwikkelingen

Er vindt een inventarisatie plaats van de gemeentelijke eigendommen. In het kader van de ombuigingstaakstelling is aangegeven, dat er voor minimaal € 2 miljoen verkocht of afgestoten dient te worden. De opbrengsten worden gebruikt om investeringen met maatschappelijk nut vervroegd af te schrijven, waardoor structurele middelen vrijvallen.


Verkoop pachtvrije cultuurgronden De criteria, waaronder tot verkoop van cultuurgronden kan worden gekomen zijn in 2004 vastgesteld. De buitendijks gelegen cultuurgronden zijn op dit moment ingebracht in het project kavelruil waarvan de afronding eind 2005 wordt voorzien. In het kader van het project kavelruil wordt uitgegaan van minimaal 20 hectare verkoop van cultuurgronden. Privatisering Bij (de) verschillende accommodaties wordt de huidige beheersvorm in beeld gebracht en vergeleken met hetgeen gewenst is. Ook worden de (on)mogelijkheden van privatisering per soort accommodatie onderzocht.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 9132 Beheer gemeentelijke eigendommen Totaal der lasten

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 604 527 595

Meerjarenraming 2007 2008 2009 595 595 595

604

527

595

595

595

595

9132 Beheer gemeentelijke eigendommen

1.094

1.777

1.466

469

469

469

Totaal der baten Saldo

1.094 -490

1.777 -1.250

1.466 -871

469 126

469 126

469 126

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Notitie kavelruil • Ontwikkelingsvisie herstructurering glastuinbouw • Verkoop pachtvrije cultuurgronden Nog te besluiten


BELEIDSVELD 6: Economische Zaken Beschrijving

De economische ontwikkeling wordt gestimuleerd door bedrijvigheid te bevorderen (creëren van een goed ondernemingsklimaat) en zodoende de werkgelegenheid positief te beïnvloeden. Binnen de gemeente Heusden wordt Economische Zaken vormgegeven door middel van accountmanagement en beleidsontwikkeling. Kerntaken zijn het stroomlijnen van de dienstverlening aan de bedrijven en de ontwikkeling van het economisch beleid. Onder dit beleidsveld valt ook de organisatie van markten en kermissen.

Ontwikkelingen

Bedrijven De noodzaak van bedrijfslocaties in aanvulling op de beschikbare lokaties op bedrijvenpark Het Hoog dient zich aan. Dit komt doordat bedrijvenpark Het Hoog een regionaal park is, bedoeld voor grotere bedrijven in een zwaardere categorie. De ervaring leert echter dat er lokaal veel vraag is naar kleinere kavels voor bedrijven van een betrekkelijk lichte categorie en met een bescheiden grondbehoefte. Daarnaast is zowel bij de gemeente als bij de actoren in het economisch speelveld (in het bijzonder de bedrijven) behoefte aan een versteviging van de relatie. Dit moet enerzijds leiden tot stroomlijning van de dienstverlening en anderzijds moet dit bijdragen aan de ontwikkeling van het economisch beleid. Kermissen De belangstelling voor de kermissen wordt steeds minder. Hierdoor verlopen de kermissen steeds moeizamer. Vooral in de kleine kernen wordt dit echt problematisch. Als deze ontwikkeling blijft doorzetten, ontstaat de vraag of in alle kernen van onze gemeente kermissen moeten worden georganiseerd.


In de tweede helft van 2005 wordt gestart met de ontwikkeling van een (sociaal-) economisch actieplan 2006-2010. Dit plan zal in de tweede helft van 2006 aan de Raad worden voorgelegd. Het plan bevat een visie op de economische ontwikkelingen in de gemeente Heusden in de periode 2006-2010. Daarnaast zal op basis van doelstellingen een actieprogramma worden gepresenteerd om die doelstellingen in de komende jaren te realiseren. De bedoeling is dat dit op een interactieve wijze tot stand komt. Wat hiervan de consequenties zijn, is op dit moment nog niet bekend.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 310 Handel en ambacht Totaal der lasten

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 122 185 187

Meerjarenraming 2007 2008 2009 187 187 187

122

185

187

187

187

187

310 Handel en ambacht

33

45

43

43

43

43


33 89

45 140

43 144

43 144

43 144

43 144

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Parkmanagement • Gronduitgifte bedrijvenpark het Hoog, fase I • Evaluatie standplaatsenbeleid Drunen en Heusden Nog te besluiten


BELEIDSVELD 7: Onderwijs Beschrijving

Uitvoering geven aan de Wet op het Primair Onderwijs en de Verordening Huisvesting Onderwijs, op het gebied van openbaar basisonderwijs, bijzonder basisonderwijs, bijzonder speciaal onderwijs en bijzonder voortgezet onderwijs. Daarnaast voert de gemeente het beleid uit met betrekking tot nieuwe ontwikkelingen op het gebied van primair- en voortgezet onderwijs.

Ontwikkelingen

Autonomievergroting Als gevolg van het enige jaren geleden ingezet overheidsbeleid vindt er een steeds verdergaande autonomievergroting bij de schoolbesturen plaats. Per 1 augustus 2006 wordt de lump-sum financiering ook voor het basisonderwijs ingevoerd. Daarnaast gaan ook op de terreinen van schoolbegeleiding en achterstandsbestrijding per 1 augustus 2006 de gelden rechtstreeks naar de schoolbesturen. Multifunctionele accommodaties Over MFA Palet Vliedberg wordt nog in 2005 een besluit genomen, zodat in 2006 met de voorbereiding van de realisatie kan worden begonnen. Inmiddels is de voorbereiding van een MFA in Oudheusden gestart en wordt de mogelijkheid van een MFA in Venne-west 3 onderzocht.


Speciaal onderwijs Per 1 augustus 2005 is de Ireneschool uit Waalwijk verhuisd naar Oud-Heusden. Onder de naam de Leilinde is deze school met 4 lokalen van start gegaan. Op dit moment wordt het gebouw van Albert Schweitzerschool geschikt gemaakt voor speciaal onderwijs, zodat ook de Regenboog per 1 januari 2006 kan verhuizen naar Drunen. Hiermee beschikt onze gemeente met ingang van 2006 over 2 scholen voor speciaal basisonderwijs binnnen onze gemeentegrenzen. Onderwijskundige vernieuwingen In 2006 worden de laatste gelden voor de aanpassing van schoolgebouwen in verband met onderwijskundige vernieuwingen beschikbaar gesteld. Dan zijn alle schoolgebouwen aangepast aan de eisen van de huidige tijd. Onderwijsachterstanden In de loop van 2006 wordt het onderwijsachterstandenbeleid 2006–2010 vastgesteld.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product

Rekening 2004

421 Openbaar basisonderwijs, onderwijshuisvesting 423 Bijzonder basisonderwijs, onderwijshuisvesting 433 Bijzonder (voortgezet) speciaal onderwijs 443 Bijzonder voortgezet onderwijs 480 Gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs 482 Volwasseneneducatie

1.697 9 187

Totaal der lasten

Begroting 2006

Meerjarenraming 2007 2008 2009

312

337

331

320

315

2.133

2.133

2.125

2.140

2.094

158 276

90 286

89 257

88 252

86 248

1.936

1.776

1.579

1.580

1.577

1.574

588

588

589

589

589

589

4.698

5.243

5.014

4.971

4.966

4.906

682 563

473 581

236 582

205 582

205 582

205 582

1.245 3.453

1.054 4.189

818 4.196

787 4.184

787 4.179

787 4.119

281

480 Gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs 482 Volwasseneneducatie Totaal der baten Saldo

Begroting 2005

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Integraal huisvestingsplan • Projecten in het kader van onderwijsachterstandenbeleid 2003-2006 • Aanpassing verordening huisvesting onderwijs • Onderwijshuisvestingsprogramma 2005 • Afloop wet regeling schoolbegeleiding Nog te besluiten • Multifunctionele accommodatie Palet Vliedberg • Jaarverslag leerplicht 2004 • Onderwijshuisvestingsprogramma 2006 • Voorbereiding bredeschool Oudheusden en verplaatsing basisschool Nieuwenrooij naar Romeroschool

Geplande raadsvergadering Oktober 2005 Oktober 2005 November 2005 2007

BELEIDSVELD 8: Cultuur en toerisme Beschrijving

De gemeente ontwikkelt in samenwerking met andere partijen het toeristisch-recreatief beleid voor inwoners en bezoekers van de gemeente Heusden en geeft hier mede uitvoering aan. Zij subsidieert daarnaast het lokale Heusdens Buro voor Toerisme en vormt tot medio 2006 het coördinatiepunt en de postbus op de taakvelden toerisme en recreatie voor de in de regio ’s-Hertogenbosch samenwerkende gemeenten. De gemeente houdt de openbare bibliotheek in stand in de kernen Drunen, Vlijmen en Oudheusden en geeft uitvoering aan maatregelen gericht op het instandhouden van culturele activiteiten en voorzieningen.

Ontwikkelingen

Toerisme Toerisme en recreatie hebben een grote economische betekenis voor de lokale ondernemers. Samen met de sector en overige belanghebbende partijen beoordeelt de gemeente hoe het toeristisch-recreatief product Heusden zich het beste kan ontwikkelen en welke consequenties dat heeft voor het beleid en de uitvoering daarvan. Vorming basisbibliotheek De openbare bibliotheek Heusden onderzoekt een samenwerkingsvorm met de openbare bibliotheek Waalwijk. De openbare bibliotheek Loon op Zand heeft zich teruggetrokken uit dit verband. De gemeenten vervullen in dit proces een regiefunctie. Centrum voor Muziek en Dans De gemeente Loon op Zand heeft formeel voor 1-7-2005 aangegeven per 1-1-2006 uit de gemeenschappelijke regeling (GR) te stappen. Deze gemeente neemt deel aan het thans lopende onderzoek herstructurering CMD waarbij de GR niet meer de juridische huls zal zijn en mogelijk tot gebiedsuitbreiding wordt gekomen. Dit alles passend binnen de door de raden vastgestelde opdracht. Afhankelijk van de financiële kaders zal de gemeente Loon op Zand deel gaan uitmaken van het nieuwe samenwerkingsverband. Cultuureducatie Cultuureducatie is samen met de partners uit het veld overeengekomen en inmiddels door de Provincie met subsidie ondersteund. Een zgn. marktplaatscoördinator zal worden aangetrokken om cultuureducatie verder te ontwikkelen.


In 2006 zal de beleidsnota Cultuur worden vastgesteld.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 510 Openbaar bibliotheekwerk 540 Kunst 5411 Monumentenzorg 5602 Toerisme 580 Overige recreatieve voorzieningen

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 999 1.008 1.020 890 844 854 437 153 143 971 494 558 637 512 622

Totaal der lasten 510 Openbaar bibliotheekwerk 540 Kunst 5411 Monumentenzorg 5602 Toerisme 580 Overige recreatieve voorzieningen Totaal der baten Saldo

Meerjarenraming 2007 2008 2009 1.018 1.017 1.017 858 858 858 141 140 140 547 543 539 628 617 608

3.809

3.121

3.212

3.192

3.175

3.162

168 2 57 31 76

169 14 1 139 97

171 14 1 204 75

171 14 1 204 75

171 14 1 204 75

171 14 1 204 75

334 3.475

420 2.701

465 2.747

465 2.727

465 2.710

465 2.697

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Bezoekerscentrum Stadhuis Heusden • Toetsingskader lokale omroepen • Beheer- en inrichtingsplan Nationaal Park de Loonse en Drunense Duinen • Evaluatie beleidsnota 'recreatie en toerisme' • Verordening recreatie en toerisme • Aanpassing verordening Openluchtrecreatie 1998 • Expositiebeleid Bezoekerscentrum • Uitv. Giersbergen-De Margriet Nog te besluiten • Organisatievorm muziekonderwijs (onderzoek CMD) • Vorming basisbibliotheek • Nota kunst en cultuur (kadernota)

Geplande raadsvergadering December 2005 December 2005 December 2005

BELEIDSVELD 9: Sport Beschrijving

Het ontwikkelen en uitvoeren van het sportbeleid voor de inwoners van de gemeente Heusden. De uitvoer van het sportbeleid komt in hoofdlijnen neer op: - het beheren dan wel exploiteren van de gemeentelijke sportaccommodaties; - het in stand houden van de gemeentelijke sportaccommodaties; - het subsidiëren van sportverenigingen en de sportraad; - het stimuleren van sport(beoefening) in de gemeente Heusden

Ontwikkelingen

Breedtesportimpuls en BOS impuls De subsidie in het kader van de breedtesportimpuls is medio 2005 aan de gemeente toegekend. De projecten, waarvoor een subsidie is ontvangen, gaan begin 2006 van start. Als opvolger van de breedtesportimpuls heeft het ministerie van VWS een nieuwe regeling opgestart: de BOS impuls (buurt onderwijs sport). In 2005 worden de mogelijkheden voor de gemeente Heusden onderzocht, wat kan leiden tot een Heusdense subsidieaanvraag in 2006.


Sportbeleid In december 2005 wordt een kadernota voor het Heusdens Sportbeleid behandeld. Vervolgens wordt in 2006 het Heusdens Sportbeleid vastgesteld. Bij de totstandkoming van dit beleid wordt nauw samengewerkt met de Sportraad. Sportloket In 2006 gaat het Sportloket van start. Sporthal Onder de Bogen In 2006 wordt een besluit genomen over nieuwbouw sporthal Onder de Bogen. Zwembad “het Run” In oktober 2005 vindt besluitvorming plaats over upgrading van het zwembad ‘het Run’. Eind 2005/begin 2006 wordt het buitenzwembad ‘het Run’ gerenoveerd door het vernieuwen van de gebouwen en het uitvoeren van groot onderhoud aan de bassins. Daarbij worden ook de mogelijkheden voor de infrastructuur buiten het bad onderzocht.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 530 Sport 531 Groene sportvelden en terreinen Totaal der lasten 530 Sport 531 Groene sportvelden en terreinen Totaal der baten Saldo

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 3.462 3.421 3.158 878 979 821

Meerjarenraming 2007 2008 2009 3.141 3.328 3.314 813 805 767

4.340

4.400

3.979

3.954

4.133

4.081

922 613

1.225 634

1.033 627

1.022 627

1.002 627

996 627

1.535 2.805

1.859 2.541

1.660 2.319

1.649 2.305

1.629 2.504

1.623 2.458

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Upgrading Die Heygrave Nog te besluiten • Upgrading ‘t Run • Sportnota (kadernota) • Beleidsplan onderhoud en beheer van buitensportaccommodaties • Sporthal Onder de Bogen / Sport- en recreatiepark De Schroef

Geplande raadsvergadering Oktober 2005 December 2005 December 2005 2006

BELEIDSVELD 10: Beheer groen en Vesting Heusden

Beschrijving

Het beheer van het openbaar groen, bos, landschapselementen, bermen en de waterpartijen/vijvers binnen de gemeente Heusden, inclusief de vesting, wordt door de gemeentelijke organisatie verzorgd. Dit geschiedt middels het opstellen en actualiseren van beleidsplannen. Het beleid wordt geconcretiseerd in de vorm van beheerplannen.

Ontwikkelingen

Illegaal grondgebruik Uitvoering van gemeentelijk beleid is niet altijd mogelijk omdat gemeentegrond in gebruik is genomen door derden. Bij de vaststelling van het beleidsplan integrale handhaving 2005-2008 op 15 februari 2005 is € 50.000,- beschikbaar gesteld voor een verder herstel van de gemeentelijke eigendomsgrenzen. Hiervoor is een plan van aanpak opgesteld. Met de uitvoering van dit plan, waarvan de vaststelling door het college is voorzien in september 2005, wordt een aantal in het oog springende gevallen van illegaal grondgebruik aangepakt. Na afronding van dit proefproject vindt een evaluatie plaats. De evaluatie moet uitzicht bieden op de vraag of een vervolg nodig is en zo ja, hoe dat het beste in het gemeentelijk beleid en de organisatie kan worden ingebed en welke middelen nodig zijn. De financiële gevolgen zijn in het voorjaar van 2006 bekend.


Vesting Heusden Voor de vesting Heusden wordt gewerkt aan een integraal beleidsplan openbare ruimte, vanwege het unieke karakter van de vesting Heusden. Dit leidt tot speciale vormgeving en toepassing van afwijkende materialen ten opzichte van de rest van de gemeente, gerelateerd aan de sfeer van de vesting. De vaststelling van het beleidsplan openbare ruimte is gepland voor maart / april 2006.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 5412 Oudheidkunde/musea 5413 Vesting Heusden 5601 Openbaar groen en openluchtrecreatie Totaal der lasten 5412 Oudheidkunde/musea 5413 Vesting Heusden 5601 Openbaar groen en openluchtrecreatie Totaal der baten Saldo

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 900 315 312 820 632 3.742 3.288 3.025

Meerjarenraming 2007 2008 2009 313 312 312 632 632 632 3.024 3.022 3.021

4.642

4.423

3.969

3.969

3.966

3.965

62 109

57 61 95

8 66 129

8 66 128

9 66 127

9 66 126

171 4.471

213 4.210

203 3.766

202 3.767

202 3.764

201 3.764

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Groenbeheerplan • Herstel tuinmuren vesting Heusden • Beleidsplan Haarsteegse Wiel • Groenbeleidsplan Nog te besluiten • Beleidsplan openbare ruimte vesting Heusden • Herstel vestingmuren Heusden

Geplande raadsvergadering Maart 2006 2007

BELEIDSVELD 11: Werk en Inkomen

Beschrijving

Het betreft hier de uitvoering van (rijks)wetten. De Intergemeentelijke Sociale Dienst Midden-Langstraat (ISD ML) voert een (re)ïntegratiebeleid dat gericht is op het ondersteunen van: - personen die een gemeentelijke uitkering ontvangen; - personen met een uitkering op grond van de Algemene nabestaandenwet; - niet uitkeringsgerechtigden bij arbeidsinschakeling; Indien noodzakelijk het bepalen en aanbieden van een voorziening, waaronder sociale activering, gericht op arbeidsinschakeling De gemeente geeft maatschappelijke zorg en begeleiding. Dit houdt in: het vormgeven van beleid van de gemeente voor de inwoners die belemmeringen ondervinden bij het zich verplaatsen (verstrekken van hulpmiddelen), bij het vervoer (deeltaxi/eigen vervoer) en bij het wonen.

Ontwikkelingen

Het verwachte economisch herstel in 2005 blijft uit. In 2006 wordt algemeen een verbetering van het economisch klimaat verwacht. In de ISD organisatie werken deze ontwikkelingen met een vertragend effect door. De positieve effecten van het herstel van 2006 hebben in 2007 effect op het niveau van het aantal bijstandsklanten. Voor 2006 wordt een stabiel klantenbestand verwacht waarbij uitstroom en instroom in evenwicht blijven, voor 2007 en latere jaren wordt als gevolg van de aantrekkende economie en de gevolgen van reintegratie inspanningen een dalend verloop van het aantal uitkeringsgerechtigden verwacht.


Werk In het beleidsplan van de ISD ML zijn de volgende beleidsvoornemens voor 2006 opgenomen: − Sluitende aanpak voor personen die bemiddelbaar zijn (uitstroom 56 personen naar werk). − Versterking van de regie over reïntegratietrajecten. Meer inkoop op maat. − Extra aandacht voor: jongeren (< 23), alleenstaande ouders tussen 35 en 45 jaar, ouderen van 45 tot 57,5 en personen ouder dan 57,5 zonder arbeidsperspectief. − Realiseren dienstverleningsplan met CWI en UWV. − Actievere werkgeversbenadering − Bezuiniging van minimaal 10% op voormalige WIW en ID.


Inkomen Op het gebied van Inkomensbeleid zijn onderstaande voornemens in het beleidsplan van de ISD ML opgenomen: − Eventuele overschotten I-deel aanwenden voor reïntegratiebeleid. − Toename van het uitkeringsbestand lager dan landelijk gemiddelde. − Afwikkeling aanvragen voor 95% binnen 4 weken na ontvangst aanvraag (halvering wettelijke termijn). Alle aanvragen worden binnen wettelijke termijn afgewikkeld. − Minimaal 99% van de uitkeringen wordt rechtmatig verstrekt. − Versterking van handhaving door aanstelling van fraudepreventiemedewerker en het verkrijgen van een beter inzicht in de resultaten van sociale recherche. − Aanbieden van een collectieve aanvullende ziektekostenverzekering voor niet ISD-uitkeringsgerechtigden met een laag inkomen. − Afstemming tussen gemeentelijk armoedebeleid en beleid bijzondere bijstand ISD.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 610 Bijstandsverlening 611 Werkgelegenheid 614 Gemeentelijk minimabeleid 652 Voorzieningen gehandicapten (zie beleidsveld 12) Totaal der lasten 610 Bijstandsverlening 611 Werkgelegenheid 614 Gemeentelijk minimabeleid 652 Voorzieningen gehandicapten (zie beleidsveld 12) Totaal der baten Saldo

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 1.863 1.907 1.673 33 60 60 384 335 459

2.280


2.302

2.192

2.290

2.290

2.290

2.302

2.192

2.290

2.290

2.290

37 111 0

148 2.132

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Sluitende samenwerking • ISD • Vervoerscontracten • Regionale meerjarenbeleidsvisie Reïntegratiebeleid Nog te besluiten


BELEIDSVELD 12: Zorg en Welzijn

Beschrijving

De gemeente subsidieert de activiteiten van een regionale instelling voor algemeen maatschappelijk werk en het lokale ouderenbeleid. De gemeente draagt zorg voor recreatieve en sociaal-culturele activiteiten voor jeugd en jongeren, het sociaal cultureel werk en de instandhouding van wijkcentra. De taken op het terrein van gezondheidszorg zijn ondergebracht bij de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD). Hiermee wordt voldaan aan de bepalingen die staan in de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid (WCPV). Het vormgeven van beleid van de gemeente voor de inwoners, die belemmeringen ondervinden bij het zich verplaatsen (verstrekken van hulpmiddelen), bij het vervoer (deeltaxi/eigen vervoer) en bij het wonen. Ter ondersteuning van inwoners met een minimum inkomen verstrekt de gemeente een bijdrage in de kosten van abonnementen op cultureel vlak zoals bibliotheek, verenigingen, e.d. (Welzijnsfonds), bijzondere bijstand en kwijtschelding van belastingen en leges.

Ontwikkelingen

Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) De Wmo treedt naar verwachting deels met ingang van 1 juli 2006 in werking. De Wmo vervangt de huidige Welzijnswet, de Wet voorzieningen gehandicapten en delen van de Algemene wet bijzondere ziektekosten en de Wet collectieve preventie volksgezondheid. De Wmo beoogt mensen in staat te stellen (weer) mee te doen aan de maatschappij door op gemeentelijk niveau zorg te dragen voor een op de lokale situatie afgestemd stelsel van collectieve en individuele voorzieningen. Taakstellende bezuiniging Door de raad is besloten om in het kader van de Wet voorzieningen gehandicapten te komen tot een taakstelling van € 200.000,-. Expliciet is door de raad aangegeven dat de vergoeding in de kosten voor het gebruik van eigen auto dienen te worden gehandhaafd. Daardoor werd de taakstelling verlaagd met € 128.000,-. Bij de voorjaarsnota 2005 is dit als nadeel op eerder ingang gezet beleid gecorrigeerd. Wijkvisie Oudheusden Wijkvisie Oudheusden is een gezamenlijk project van Woonveste en de gemeente. De onderhandelingen met Woonveste hebben inmiddels geleid tot een principeafspraak over de gemeenschappelijke kosten alsmede de keuze voor een architect. Voor de uitvoering van fase 1 van de wijkvisie Oudheusden is het projectleiderschap ondergebracht bij Rottier Advies. Nog in 2005 wordt voor fase 1 een stedenbouwkundige visie en een bouwkundig schetsplan opgesteld. Ook wordt een sociaal plan uitgewerkt. In de eerste helft van 2006 wordt voor de woningen een definitief ontwerp gemaakt. De oplevering van de woningen vindt op zijn vroegst begin 2009 plaats.


Wet Maatschappelijke Ondersteuning Naar aanleiding van de inwerkingtreding van de Wmo zal er een gemeentelijke beleidsvisie op dit gebied worden geformuleerd. In vervolg hierop zal de huidige Wvgverordening worden aangepast en zal er met ingang van 2007 sprake moeten zijn van een vierjarenplan op Wmo-gebied. Zorgloket Wegwijs Binnen het kader van de Wmo is het de bedoeling om het zorgloket Wegwijs toe te laten groeien naar de lokale ingang voor alle zorgvragen van de burger op het gebied van wonen en welzijn in combinatie met zorg. Integraal jeugdbeleid Naar verwachting is eind 2005 de nota integraal jeugdbeleid vastgesteld door de gemeenteraad. Vanaf 2006 zal invulling worden gegeven aan de daarin vastgelegde beleidsvoornemens.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 620 Maatschappelijke begeleiding en advisering 621 Vreemdelingen 630 Sociaal-cultureel werk 641 Ouderenbeleid 650 Kinderdagopvang 652 Voorzieningen gehandicapten 714 Openbare gezondheidszorg 715 Jeugdgezondheidszorg, uniform deel 716 Jeugdgezondheidszorg, maatwerkdeel Totaal der lasten 620 Algemeen maatschappelijk werk 621 Vreemdelingen 630 Sociaal-cultureel werk 650 Kinderdagopvang 652 Voorzieningen gehandicapten 714 Openbare gezondheidszorg 715 Jeugdgezondheidszorg, uniform deel 716 Jeugdgezondheidszorg, maatwerkdeel Totaal der baten Saldo

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006

2007

Meerjarenraming 2008 2009

570 332 1.563 608 696 2.686 1.213

580 255 1.597 337 524 2.691 830 488 34

681 116 1.528 314 499 2.698 819 492 33

681 116 1.524 298 499 2.698 793 492 33

681 116 1.523 298 499 2.698 817 492 33

681 116 1.520 298 499 2.698 792 492 33

7.668

7.336

7.180

7.134

7.157

7.129

225 169 48 90 21 488

75 172 48 90 16 492

75 172 48 90 16 492

75 172 48 90 16 492

75 172 48 90 16 492

1.041 6.295

893 6.287

893 6.241

893 6.264

893 6.236

-3 271 189 457 101 509

1.524 6.144

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Lokaal volksgezondheidsplan • Sphinx (uitwerking aanbevelingen en conclusies extern onderzoek) • Zorgloket • Wijkbeheer Oudheusden • Uitbreiding uitvoerend maatschappelijk werk • Taakstelling uitvoering Wvg • Legionellabestrijding (krediet bouwkundige aanpassingen i.v.m. legionella bestrijding) • Actualiseren accommodatiebeleid (kadernota) • Nota Integraal Jeugdbeleid (kadernota) • Kinderopvang nieuw beleid • Onderzoek centrale huisartsenpost • Actualiseren subsidiebeleid (Evaluatie subsidieverordening en nieuwe subsidienota) • Nota inzake Wet Maatschappelijke Ondersteuning (inleiding) • Uitbreiding peuterspeelzaalwerk (fusie en professionalisering) Nog te besluiten • Wijkvisie Oudheusden • Implementatieplan Wet Maatschappelijke Ondersteuning • Integraal gehandicaptenbeleid

Geplande raadsvergadering December 2005 December 2005 Planning is afhankelijk van invoering voornemen nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)

BELEIDSVELD 13: Milieu en afval Beschrijving

Het beleid van de gemeente met betrekking tot milieu en afval is gericht op het stimuleren van bewustwording en gedragsverandering ten aanzien van natuur en milieu door voorlichting, normstelling en handhaving.

Ontwikkelingen

Milieustraat Aan de Duinweg in Drunen komt een nieuwe centrale gemeentewerf en een compacte milieustraat. In januari 2006 is de nieuwe milieustraat operationeel. Handhaving Onze organisatie voldoet voor 100% aan de kwaliteitseisen van VROM. Het is zaak om dat vast te houden. Onderzocht wordt of voor het verbeteren en borgen van het kwaliteitsproces een financiële bijdrage van de provincie kan worden verkregen. Geluid De Wet geluidhinder wordt aangepast. Waarschijnlijk heeft dit al in 2006 gevolgen voor onze gemeente. De extra taken die wij via deze nieuwe wet van de provincie krijgen, zijn de verlening van ontheffing van geluid en het zonebeheer van gezoneerde industrieterreinen. De omvang en de financiële consequenties hiervan zijn nog niet bekend. Lucht In 2005 is geconstateerd dat de plandrempel voor stikstof overschreden wordt bij de aansluiting op de Rijksweg in Vlijmen tot op korte afstand vanaf de weg. Op grond van de Besluit luchtkwaliteit moet onze gemeente uiterlijk in 2010 voldoen aan de grenswaarde voor stikstof. In 2007 wordt hiervoor een actieplan opgesteld.

Beleidsvoornem Afval ens/raadsEind 2005 wordt besloten of en zo ja, op welke wijze diftar wordt ingevoerd. programma

Milieu In 2006 start de voorbereiding van een nieuw milieubeleidsplan. Het bodembeleidsplan loopt van 2003 tot 2005. Het voornemen is om dit met één jaar te verlengen, zodat in 2006 het nieuwe bodembeleidsplan voor 2007 en verder kan worden vastgesteld. Beheerplan riolering In 2005 wordt het beheerplan riolering opgesteld.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 721 Afvalverwijdering en verwerking 722 Riolering en waterzuivering 723 Milieubeheer

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 5.082 5.239 5.195 1.773 2.852 2.821 965 1.189 1.177

Meerjarenraming 2007 2008 2009 5.192 5.189 5.188 2.820 2.894 2.963 1.166 1.186 1.168

Totaal der lasten 721 Afvalverwijdering en verwerking 722 Riolering en waterzuivering 725 Baten reinigingsrechten en afvalstofheffing 726 Baten rioolrechten

7.820 99 12 4.639 2.171

9.280 153 10 4.843 2.119

9.193 153 252 4.924 2.165

9.178 153 94 4.924 2.177

9.269 153 101 4.924 2.193

9.319 153 99 4.924 2.204


6.921 899

7.125 2.155

7.494 1.699

7.348 1.830

7.371 1.898

7.380 1.939

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Integraal handhaven (definitiefase) • Afvalbeheerplan 2004-2007 • Bodembeleidsplan • Gemeentelijk Rioleringsplan 2004 – 2008 • Haalbaarheidsstudie afkoppelen regenwater • Centrale werf/milieustraat (ontwerpfase) • Plan van aanpak zwerfafval • Integraal handhaven: handhavingsuitvoerings-programma 2005 • Evaluatie sanering vuilstort Bakkersdam • Integraal handhaven: voldoen aan kwaliteitscriteria VROM. Handhavingsbeleidsplan Nog te besluiten • Beslisdocument vorm van tariefsdifferentiatie (diftar) • Geluidnota • Milieubeleidsplan

Geplande raadsvergadering Oktober 2005 Oktober 2005 2006

BELEIDSVELD 14: Bouwen en Wonen Beschrijving

De gemeente zorgt voor een goed klimaat om te wonen, werken en recreëren door de ruimte te ordenen via beleidsvisies, bestemmingsplannen, uitvoeringsplannen en wijzigingsplannen. Zij staat een doelmatige voorziening in de plaatselijke behoefte aan woningen en bedrijfslocaties voor en wil de inwoners en bedrijven hierover informeren. Daarnaast vervult zij een toetsende rol met betrekking tot aspecten van planologische, esthetische, milieuhygiënische en bouwen woningtechnische aard. De gemeente Heusden voert een gemeentelijk grondbeleid, in zowel actieve als passieve vorm, waardoor de bouw van woningen en bedrijfsruimten tot stand kan komen.

Ontwikkelingen

Ontwikkelingsgerichte bestemmingsplannen Het bestemmingsplan voor het centrum Vlijmen wordt eind 2005/2006 vastgesteld. Samen met het Land van Ooit wordt gewerkt aan een nieuw bestemmingsplan. Het bestemmingsplan voor de wijkvisie Oud-Heusden wordt in 2006 gestart. Onder voorbehoud van overeenstemming met de stichting Woonveste over de uitgangspunten voor de locatieontwikkeling, wordt gestreefd naar het starten van de voorbereiding voor het bestemmingsplan Mommersteeg in 2006. Structuurvisie De structuurvisie wordt begin 2006 vastgesteld en biedt de ruimtelijke basis voor het woningbouwprogramma. Het woningbouwprogramma is leidend voor de prestatieafspraken met de stichting Woonveste. Verder wordt in de structuurvisie aangegeven waar en in welke mate een verdere ontwikkeling van de glastuinbouw in de gemeente inpasbaar is. Waterberging De kaderrichtlijn Water en de daaruit voortvloeiende Implementatiewet Kaderrichtlijn Water zijn vastgesteld. Deze richtlijn betreft het bergen van water om groot wateroverlast te beperken, zoals via overloopgebieden. In 2006 zal er op basis van deze richtlijn een waterplan worden vastgesteld.


Actualisatie bestemmingsplannen De actualisatie van de bestemmingsplannen verloopt volgens de in 2005 vastgestelde planning. In 2006 worden de volgende bestemmingsplannen afgerond: Vlijmen Vliedberg, Drunen Zuid, Drunen Noord, reparatieplan Elshout, reparatieplan Haarsteeg. De herziening bestemmingsplan buitengebied wordt in 2006 gestart. Nieuw vast te stellen bestemmingsplannen worden vanaf 2006 gedigitaliseerd op een wijze die raadpleging door burgers via internet mogelijk maakt. Woningbouwprogramma Het woningbouwprogramma zal ten opzichte van voorgaande jaren een versnelling te zien geven.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 810 822 823 830

Ruimtelijke ordening Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen Bouwgrondexploitatie

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 606 524 827 1.336 1.246 989 0 22 8.696 9.517 20.826

Meerjarenraming 2007 2008 2009 827 827 827 988 988 988 22 22 22 7.246 7.100 12.950

Totaal der lasten

10.630

11.287

22.664

9.083

8.937

14.787

810 822 823 830

37 35 655 12.140

70 33 661 9.517

60 32 666 20.826

60 32 666 7.246

60 32 666 7.100

60 33 666 12.950

12.867 -2.237

10.281 1.006

21.584 1.080

8.004 1.079

7.858 1.079

13.709 1.078

Ruimtelijke ordening Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen Bouwgrondexploitatie


Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • Visie Waalboss (conceptplan) • Volkshuisvestingsplan/Woonvisie (opname onderzoek bouwmogelijkheden kleine kernen en Oudheusden) • Centrumplan Vlijmen (Masterplan) • Centrumplan Drunen • Venne West 3, als bouwlocatie: bestemmingsplan • Welstandnota Nog te besluiten • Actualisatie bestemmingsplan Heesbeen • Actualisatie structuurvisie Heusden • Actualisatie bestemmingsplannen

Geplande raadsvergadering Oktober 2005 2006 Afzonderlijk traject per bestemmingsplan. Geplande realisatie januari 2010

BELEIDSVELD 15: Financiering en belastingen Beschrijving

De gemeente beschikt over twee belangrijke inkomstenbronnen. De belangrijkste inkomstenbron van de gemeente is de uitkering uit het gemeentefonds. Naast de algemene uitkering heft de gemeente belastingen en rechten. De rechten zijn onder de betreffende beleidsvelden/ programma’s opgenomen. De inkomsten uit eigen belastingen bedragen ongeveer 14% van de totale inkomsten van de gemeente. De gemeentelijke belastingen worden geheven op basis van door de raad vastgestelde verordeningen.

Ontwikkelingen

Wet WOZ/OZB Thans bestaat bij het kabinet het voornemen om de gebruikersheffing van woningen ingaande het jaar 2006 af te schaffen. De gemeenten worden hiervoor gecompenseerd via de Algemene uitkering. Onze gemeente wordt gezien als een zogenaamde “voordeel” gemeente. Het voordeel zal dan echter gefaseerd over een lange periode (25-30 jaar) naar onze gemeente toekomen. Algemene uitkering Bij de algemene uitkering voor 2006 en volgende jaren is uitgegaan van de afschaffing van de OZB-gebruikersheffing van woningen. Daarom is bij de raming van de algemene uitkering rekening gehouden met de compensatie ten gevolge van deze afschaffing. Een ander effect in het meerjarenbeeld van de algemene uitkering wordt veroorzaakt door een herverdeling van het cluster Bijstand en Zorg. Dit heeft uiteindelijk een negatief effect van € 300.000,-. De eventuele gevolgen van de (invoering van de) Wet Maatschappelijke Ondersteuning zijn nog niet nader bekend. Intergas N.V. Heusden heeft 61 aandelen Intergas n.V.. Een deel van dit bedrijf is in 2005 verkocht. De verkoop van het leveringsbedrijf (het onderdeel van het bedrijf dat energie levert) van Intergas levert ongeveer € 48 miljoen euro op. De verkoopopbrengst wordt aan de aandeelhouders uitgekeerd in de vorm van een superdividend. In totaliteit is dit voor de gemeente Heusden ongeveer € 700.000,-. In 2005 wordt daarvan al circa € 620.000,ontvangen.

Financiën (x € 1.000) Nummer en omschrijving product 9131 Beleggingen 914 Geldleningen en uitzettingen > 1 jaar 921 Algemene uitkeringen gemeentefonds 922 Algemene baten en lasten 930 Uitvoering Wet WOZ 931 Baten onroerende-zaakbelasting gebruikers 940 Lasten heffing en invordering gem.belastingen 941 Lastenverlichting Rijk 960 Saldo van kostenplaatsen 980 Mutaties reserves 990 Saldo van de rekening van baten en lasten

Rekening Begroting Begroting 2004 2005 2006 221 125 221 45 45 43 -43 11 14 476 -1.561 -389 370 373 395

Totaal der lasten 9131 Beleggingen 914 Geldleningen en uitzettingen > 1 jaar 921 Algemene uitkeringen gemeentefonds 922 Algemene baten en lasten 930 Uitvoering Wet WOZ 931 Baten onroerende-zaakbelasting gebruikers 932 Baten onroerende-zaakbelasting eigenaren 934 Baten baatbelasting 937 Baten hondenbelasting 980 Mutaties reserves Totaal der baten Saldo

Meerjarenraming 2007 2008 2009 221 221 221 42 41 40 14 14 14 -159 -214 -144 395 395 395

42

0

119 741 -1.249 3.459 4.889

185 0 217 1.636

143

143

143

143

0 1.968

65 968

113 968

200 968

9.070

1.031

2.395

1.689

1.681

1.837

526 3.687 23.318 794 380

367 3.702 22.430 1.118 188

367 4.213 24.897 965 188

367 4.063 25.413 965 188

367 3.913 25.565 965 188

367 3.763 26.169 965 188

2.281

2.413

652

766

883

883

2.915 1 241 5.107

3.066 1 253 1.977

3.146

3.146

3.146

3.146

242 1.167

242 1.312

242 1.447

242 1.369

39.250 -30.180

35.515 -34.484

35.837 -33.442

36.462 -34.773

36.716 -35.035

37.092 -35.255

Beleidsvoornemens uit integrale beleidsplanning Bestuurlijk afgerond / in uitvoering • BTW Compensatiefonds • Nota reserves en voorzieningen enz. • Uitwerken “vervuiler/gebruiker betaalt” Nog te besluiten


Matrix beleidsvelden en bijbehorende producten veld 1 1 1 1 2 2 2 3 3 4 4 4 4 5 6 7 7 7 7 7 7 8 8 8 8 8 9 9 10 10 10 11 11 11 12 12 12 12 12 12 12 12 12 13 13 13 13 13 14

oms.veld Bestuur en communicatie Bestuur en communicatie Bestuur en communicatie Bestuur en communicatie Burgerdiensten Burgerdiensten Burgerdiensten Openbare orde en veiligheid Openbare orde en veiligheid Verkeer en vervoer Verkeer en vervoer Verkeer en vervoer Verkeer en vervoer Gebouwenbeheer en eigendommen Economische zaken Onderwijs Onderwijs Onderwijs Onderwijs Onderwijs Onderwijs Cultuur en toerisme Cultuur en toerisme Cultuur en toerisme Cultuur en toerisme Cultuur en toerisme Sport Sport Beheer groen en Vesting Heusden Beheer groen en Vesting Heusden Beheer groen en Vesting Heusden Werk en inkomen Werk en inkomen Werk en inkomen Zorg en Welzijn Zorg en Welzijn Zorg en Welzijn Zorg en Welzijn Zorg en Welzijn Zorg en Welzijn Zorg en Welzijn Zorg en Welzijn Zorg en Welzijn Milieu en afval Milieu en afval Milieu en afval Milieu en afval Milieu en afval Bouwen en wonen

product 001 002 005 006 003 004 724 120 140 210 211 214 215 913.2 310 421 423 433 443 480 482 510 540 541.1 560.2 580 530 531 541.2 541.3 560.1 610 611 614 641 716 620 621 630 650 652 714 715 721 722 723 725 726 810

oms product Bestuursorganen Bestuursondersteuning college B&W Bestuurlijke samenwerking Bestuursonderst raad en rekenkamer Burgerzaken Baten secretarieleges burgerzaken Lijkbezorging Brandweer en rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid Wegen, straten en pleinen Verkeersmaatregelen te land Parkeren Baten parkeerbelasting Beheer gemeentelijke eigendommen Handel en ambacht Openbaar basisonderwijs, huisv Bijzonder basisonderwijs, huisv Bijzonder speciaal onderwijs, huisv Bijzonder voortgezet onderwijs, huisv Gemeesch.baten en lasten onderwijs Volwasseneneducatie Openbaar bibliotheekwerk Kunst Monumentenzorg Toerisme Overige recreatieve voorzieningen Sport Groene sportvelden en terreinen Oudheidkunde/musea Vesting Heusden Groen en recreatie Bijstandsverlening Werkgelegenheid Gemeentelijk minimabeleid Ouderenbeleid Jeugdgezondheidszorg maatwerkdeel Maatsch.begeleiding en advies Vreemdelingen Sociaal-cultureel werk Kinderdagopvang Voorzieningen gehandicapten Openbare gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg uniformdeel Afvalverwerking en -verwijdering Riolering en waterzuivering Milieubeheer Baten reinigingsrechten en afvalstoffenh Baten rioolrechten Ruimtelijke Ordening

veld 14 14 14 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

oms.veld Bouwen en wonen Bouwen en wonen Bouwen en wonen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen Financiering en belastingen

product 822 823 830 913.1 914 921 922 930 931 932 934 937 940 941 960 980 990

oms product Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen Bouwgrondexploitatie Beleggingen Geldleningen en uitzett. > 1 jaar Algemene uitkering gemeentefonds Algemene baten en lasten Uitvoering Wet WOZ Baten OZB gebruikers Baten OZB eigenaren Baten baatbelasting Baten hondenbelasting Lasten heffingen invordering gem. bel. Lastenverlichting Rijk Saldo van kostenplaatsen Mutaties reserves functie 0 t/m 9 Saldo rekening na bestemming

Deel C


BIJLAGEN

Bijlage 1

Uitgangspunten begroting 2006 en meerjarenbegroting

Algemeen De jaarrekening 2004, de begroting 2005 en de voorjaarsnota 2005-2009 hebben als basis e gediend voor de begroting 2006. Daarnaast zijn de effecten van de 1 bestuursrapportage 2005 opgenomen. De begrotingswijzigingen tot en met de raadsvergadering van juni 2005 zijn hierin verwerkt. In de Voorjaarsnota werd uitgegaan van het loon- en prijspeil 2005. Aantallen inwoners en woningen In de meerjarenbegroting is geen rekening gehouden met de consequenties van de toename van het inwonertal en de mutaties in het woonruimtebestand. In het schematisch overzicht van de uitgangspunten zijn de aantallen vermeld, zoals deze in de meerjarenbegroting 2004-2008 zijn opgenomen (respectievelijk 43.350 en 17.030) minus de bijstelling op grond van het werkelijk aantal inwoners per 1 januari 2005 en de gerealiseerde netto-woningbouw in 2004 ad 125 woningen. De bijgestelde aantallen belopen nu 43.150 inwoners en 16.905 woonruimten. Afschrijving ineens De nieuwe begrotings- en verantwoordingsvoorschriften gaan ervan uit, dat investeringen met een maatschappelijk nut niet geactiveerd worden. Alle investeringen met een dergelijk karakter zijn in 2005 vervroegd afgeschreven ten laste van de algemene reserve. Ingaande het jaar 2006 zullen dergelijke investeringen ten laste van de daarvoor gevormde reserve worden gebracht. Indien de onderhavige bestemmingsreserve niet toereikend is, zal wederom een beroep op de algemene reserve worden gedaan. Het spreekt vanzelf, dat rekening wordt gehouden met het door uw raad voorgeschreven minimum weerstandsvermogen van € 10 miljoen, alsmede met een bedrag van € 500.000,-, omdat een deel van de behoedzaamheidreserve is ingezet als structureel dekkingsmiddel. Extra afschrijvingen op investeringen met economisch nut, die nu niet meer geactiveerd worden Tot de begroting 2006 zijn de kapitaallasten van de vervangingsinvesteringen geraamd tot het volle bedrag. Ingaande 2006 wordt conform de nieuwe voorschriften (raadsbesluit 21 december 2004) een investering kleiner dan € 10.000,- niet meer geactiveerd. Dit houdt in, dat in de exploitatiebegroting een bedrag geraamd wordt, dat er borg voor staat, dat de onderhavige vervangingen toch kunnen plaatsvinden. Rente financieringsmiddelen In de begroting 2005 is rekening gehouden met 5% voor het aantrekken van vaste geldleningen, indien de financieringsbehoefte groter is dan de kasgeldnorm van ongeveer € 4.000.000,-. Gezien de meest recente ontwikkelingen op de kapitaalmarkt achten wij het gewenst dit percentage ook in het jaar 2006 te gebruiken. Tot het bedrag van de kasgeldnorm wordt gewerkt met dag- of kasgeld. Wij gaan er van uit, dat de vergoeding voor dit korte geld gemiddeld 2,5% zal bedragen. Zoals bekend wordt het verschil tussen de doorberekende rente van 6% en de te betalen rente vermeld als algemeen dekkingsmiddel in de begroting. Onderuitputting Conform wettelijk voorschrift zijn de kapitaallasten tot het volle bedrag in de begroting worden opgenomen. Op hoofdfunctie 9 is onder de post “onderuitputting” een correctie geraamd, omdat de meeste investeringen niet in het begrotingsjaar plaatsvinden en het jaar daarop slechts gedeeltelijk. De onderuitputting is als volgt berekend: - in het begrotingsjaar worden de kapitaallasten voor de volle 100% teruggeraamd;

- in het jaar volgende op het begrotingsjaar bedraagt de onderuitputting nog 25%. In de volgende jaren wordt geen onderuitputting geraamd; - de terugraming van de kapitaallasten zal 60% bedragen voor wat betreft de in het vorig jaar nieuw geraamde investeringen; Prijscompensatie/salarisstijging. Voor de berekening van de salariskosten 2006 is uitgegaan van een verhoging van 1,5% toen opzichte van de lonen per februari 2005. Deze salariskosten zijn gecorrigeerd met de aanwezige vacatures en reeds bekende mutaties. Bij de meicirculaire is er echter van uitgegaan dat er geen salarisverhoging plaats zal vinden in 2006. Eventuele bijstelling vindt plaats op het moment, dat de CAO voor overheidspersoneel bekend is. De bedragen zoals opgenomen in “bijlage 1: personeelssterkte” van de productenraming zijn nog inclusief een salarisverhoging van 1,5%. Omdat wij bij de samenstelling van de begroting uitgaan van de loon- en prijsstijging uit de algemene uitkering is een stelpost opgenomen op product 921- algemene uitkering. In de begroting 2006 is ten behoeve van de prijscompensatie gerekend met een percentage van 1,25. Dit komt overeen met de algemene uitkering. Bij het ramen van het totaalbudget voor de subsidies op grond van de Subsidienota is voor de budgetsubsidies uitgegaan van 40% bureau- en uitvoeringskosten en 60% salariskosten (gewogen stijging subsidies derhalve 0,5% boven de situatie 1 januari 2005). Dit is berekend als volgt: 60% van 0,0% vermeerderd met 40% van 1,25% = 0,5%. Ten behoeve van de te verwachten stijging van de budgetsubsidies is een afzonderlijke stelpost opgenomen in de begrotingen 2006 en volgende. Voor de genormeerde subsidies geldt dat deze gedurende de looptijd van de subsidienota in principe gelijk blijven. Hetgeen betekent dat in de begroting 2006 de ramingen van de genormeerde en budgetsubsidies in beginsel hetzelfde zijn als in de begroting 2005. Een budgetsubsidie kan indien noodzakelijk later separaat bijgesteld worden. De accommodatiesubsidies zijn verhoogd met 1,25% alsgevolg van de huurstijging. De ramingen, die zijn te beschouwen als een doorbetaling aan derden en waartegenover een doeluitkering staat worden buiten de prijscompensatie gehouden. Tarievenbeleid Bij de dienstverleningen, zoals afvalstoffenheffing, het rioolrecht, de leges, rechten, de hondenbelasting en de marktgelden streeft de gemeente naar een kostendekkend niveau. Ten aanzien van de hondenbelasting, de leges, marktgelden en de brandweerrechten is in het jaar 2005 het te verwachten inflatiepercentage toegepast, te weten 1,25% vanwege de nieuwe kostenverdeelsystematiek. In het jaar 2006 zal opnieuw bezien worden of gekomen kan worden tot kostendekkende tarieven. De verhoging met minimaal het inflatiepercentage is noodzakelijk om de hogere uitgaven als gevolg van prijsstijgingen in 2005 te kunnen compenseren. Zodra meer gegevens bekend zijn omtrent het te verwachten inflatiepercentage, dan zal dat aangepast worden. Voor de Onroerende zaakbelastingen zal ook het inflatiepercentage worden toegepast, verhoogd met de eerder afgesproken 3% vanwege de maatregelen tot het sluitend maken van de meerjarenbegrotingen.

SCHEMATISCH OVERZICHT UITGANGSPUNTEN BEGROTING 2006 1.

Aantal inwoners:

1 januari 2006:

43.150

2.

Aantal woningen: Aantal recreatiewoningen: Aantal bijzondere woongebouwen:

1 januari 2006:

16.591

3.

Rente-percentage voor nieuwe investeringen :

4.

Rente financieringsmiddelen

5 Capaciteit institutionele huishoudens:

309 6

Tot de kasgeldlimiet 2,5% Boven de kasgeldlimiet

5.

6.

Onderuitputting kapitaallasten

Loon- en prijscompensatie budgetten:

5,0%

- 1e jaar (begrotingsjaar)

100%

- 2e jaar

25%

- 2e jaar van nieuwe kredieten

60%

-

prijsstijging 2006: loonkosten 2006 (cao): incidentele verhogingen

-/-

1,25% 0,50% 0,50%

De daling van de loonkosten houdt verband met de invoering van de nieuwe ziektekostenverzekering. Voor gesubsidieerde instellingen gelden de verhogingen conform de c.a.o.-afspraken (op voorhand wordt ook hier uitgegaan van 0% voor algemene salarisronden). Voor 2006 zal bij subsidies derhalve een “gewogen” loon-/prijscom pensatie in de budgetaanvragen worden opgenomen van 0,5 % ten opzichte van de situatie per 1 januari 2005 . 7.

Tarieven

-

Rechten, zoals afvalstoffen, riool, hondenbelasting en leges in beginsel kostendekkend;

-

Hondenbelasting en leges

1,25%

-

Onroerende zaakbelastingen

4,25%

Bijlage 2

Meerjarenbegroting (x € 1.000)

Product K 001 002 003 004 005

Lasten

2006 Baten

Restant

Lasten

2007 Baten

Restant

Lasten

2008 Baten

Restant

Lasten

2009 Baten

Restant

006

Kostenplaatsen Bestuursorganen Bestuursondersteuning B&W Burgerzaken Baten secretarieleges burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad en rekenkamer

120 140

Brandweer en rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid

1.798 557

37 9

1.761 548

1.912 557

37 9

1.875 548

1.961 557

37 9

1.924 548

2.063 557

37 9

2.026 548

210 211 214 215

Wegen, straten en pleinen Verkeersmaatregelen te land Parkeren Baten parkeerbelasting

3.094 129 107

50 1

3.153 129 107

50 1

50 1

50 1

101

3.099 128 107 -101

3.214 129 103

101

3.103 128 107 -101

3.149 129 107

101

3.044 128 107 -101

101

3.164 128 103 -101

310

Handel en ambacht

43

144

187

43

144

187

43

144

187

43

144

421 423 433 443 480 482

Openbaar basisonderwijs, huisv. Bijzonder basisonderwijs, huisv. Bijzonder spec. onderwijs, huisv. Bijzonder voortg.onderwijs, huisv. Gemeensch. baten en lasten onderw. Volwasseneneducatie

337 2.133 90 286 1.579 589

236 582

337 2.133 90 286 1.343 7

331 2.125 89 257 1.580 589

205 582

331 2.125 89 257 1.375 7

320 2.140 88 252 1.577 589

205 582

320 2.140 88 252 1.372 7

315 2.094 86 248 1.574 589

205 582

315 2.094 86 248 1.369 7

510 530 531 540 541.1 541.2 541.3 560.1 560.2 580

Openbaar bibliotheekwerk Sport Groene sportvelden en terreinen Kunst Monumenten Oudheidkunde/musea Vesting Heusden Openbaar groen en openluchtrecreatie Toerisme Overige recreatieve voorzieningen

1.020 3.158 821 854 143 312 632 3.025 558 637

171 1.033 627 14 1 8 66 129 204 75

849 2.125 194 840 142 304 566 2.896 354 562

1.018 3.141 813 858 141 313 632 3.024 547 628

171 1.022 627 14 1 8 66 128 204 75

847 2.119 186 844 140 305 566 2.896 343 553

1.017 3.328 805 858 140 312 632 3.022 543 617

171 1.002 627 14 1 9 66 127 204 75

846 2.326 178 844 139 303 566 2.895 339 542

1.017 3.314 767 858 140 312 632 3.021 539 608

171 996 627 14 1 9 66 126 204 75

846 2.318 140 844 139 303 566 2.895 335 533

610

Bijstandsverlening

1.673

1.673

1.771

1.771

1.771

1.771

1.771

1.104 2.087 1.245 103 20

4

500

190

187

1.100 2.087 1.245 -397 20

1.097 2.087 1.253 103 20

190

190

4 5 501

1.093 2.087 1.248 -398 20

1.097 2.087 1.245 103 20

190

190

4

501

1.093 2.087 1.245 -398 20

1.104 2.087 1.253 103 20

190

190

4 5 502

1.100 2.087 1.248 -399 20 190

1.771

Bijlage 2

611 614 620 621 630 641 650 652 714 715 716 721 722 723 724


Product Werkgelegenheid Gemeentelijk minimabeleid Maatschappelijke begeleiding en advies Vreemdelingen Sociaal-cultureel werk Tehuizen Kinderopvang Voorzieningen gehandicapten

725 726

Openbare gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg, uniform deel Jeugdgezondheidszorg, maatwerk deel Afvalverwijdering en verwerking Riolering en waterzuivering Milieubeheer Lijkbezorging Baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing Baten rioolrechten

810 822 823 830

Ruimtelijke ordening Overige volkshuisvesting Bouwergunningen Bouwgrondexploitatie

913.1 Gemeentelijke eigendommen 913.2 Beleggingen Geldleningen en uitzettingen langer of 914 gelijk 1 jaar 921 Algemene uitkering gemeentefonds 922 Algemene baten en lasten 930 Uitvoering Wet WOZ 931 Baten OZB gebruikers 932 Baten OZB eigenaren 934 Baten baatbelasting 937 Baten hondenbelasting

Lasten 60 459

2006 Baten

Restant 60 459

Lasten 60 459

681 41 1.356 314 451 2.608

681 116 1.524 298 499 2.698

223

803 0 33 5.042 2.569 1.177 106

793 492 33 5.193 2.820 1.166 327

4.924 2.165

-4.924 -2.165

827 989 22 20.826

60 32 666 20.826

767 957 -644 0

221 595

367 1.466

43 14 -389 395

4.213 24.897 965 188 652 3.146 0 242

681 116 1.528 314 499 2.698 819 492 33 5.195 2.821 1.177 329

75 172 48 90 16 492 153 252

2007 Baten

Restant 60 459

Lasten 60 459

681 41 1.352 298 451 2.608

681 116 1.523 298 499 2.698

223

777 0 33 5.040 2.726 1.166 104

817 492 33 5.190 2.894 1.186 317

4.924 2.177

-4.924 -2.177

827 988 22 7.246

60 32 666 7.246

767 956 -644 0

-146 -871

221 595

367 469

-4.170 -24.883 -1.354 207 -652 -3.146 0 -242

42 14 -159 395

4.063 25.413 965 188 766 3.146 0 242

75 172 48 90 16 492 153 94

2008 Baten

Restant 60 459

Lasten 60 459

681 41 1.351 298 451 2.608

681 116 1.520 298 499 2.698

223

801 0 33 5.037 2.793 1.186 94

792 492 33 5.188 2.963 1.168 315

4.924 2.193

-4.924 -2.193

827 988 22 7.100

60 32 666 7.100

767 956 -644 0

-146 126

221 595

367 469

-4.021 -25.399 -1.124 207 -766 -3.146 0 -242

41 14 -214 395

3.913 25.565 965 188 883 3.146 0 242

75 172 48 90 16 492 153 101

2009 Baten

75 172 48 90 16 492

Restant 60 459 681 41 1.348 298 451 2.608

223

776 0 33 5.035 2.864 1.168 92

4.924 2.204

-4.924 -2.204

827 988 22 12.950

60 32 666 12.950

767 956 -644 0

-146 126

221 595

367 469

-146 126

-3.872 -25.551 -1.179 207 -883 -3.146 0 -242

40 14 -144 395

3.763 26.169 965 188 883 3.146 0 242

-3.723 -26.155 -1.109 207 -883 -3.146 0 -242

153 99

Bijlage 2

940 960 980


Product Lasten heffingen invordering gem. Belastingen Saldo van kostenplaatsen Mutaties reserves

Totaal generaal producten

Lasten

2006 Baten

143

Restant 143

Lasten

1.968

1.167

801

143 65 968

71.343

71.388

-45

57.178

2007 Baten

Restant

Lasten

2008 Baten

Restant

Lasten

2009 Baten

Restant

1.312

143 65 -344

143 113 968

0 1.447

143 113 -479

143 200 968

0 1.369

143 200 -401

57.253

-75

57.319

57.359

-40

63.396

63.593

-197

Bijlage 3 Verplichte paragrafen Titel 2.3 van het besluit Begroting en Verantwoording, dat ingaande de begroting 2004 van kracht is geworden, schrijft een aantal paragrafen voor. Het doel van de paragrafen is om inzicht te verschaffen in de financiële positie van de gemeente. Zij bevatten de beleidsuitgangspunten van beheermatige activiteiten en de lokale heffingen. Via de paragrafen kan de raad hier ook zelf de beleidsuitgangspunten vaststellen. a) Lokale heffingen b) Weerstandsvermogen c) Onderhoud kapitaalgoederen d) Financiering e) Bedrijfsvoering f)

Verbonden partijen

g) Grondbeleid

Bijlage 4 Nieuw beleid, Externe ontwikkelingen en Vervangingsinvesteringen per beleidsveld

1. Bestuur en communicatie 2. Burgerdiensten 3. Openbare orde en veiligheid 4. Verkeer en vervoer 7. Onderwijs 8. Cultuur en toerisme 9. Sport 10. Beheer groen en Vesting Heusden 12. Zorg en Welzijn 13. Milieu en afval 15. Financiering en belastingen

Bijlage 3a Lokale heffingen 1. Wettelijk kader In de Gemeentewet en in enkele bijzondere wetten is geregeld welke heffingen de gemeente aan haar inwoners en bedrijven mag opleggen. Het is aan de gemeenteraad om te bepalen welke van die heffingen ook daadwerkelijk worden geheven. De gemeente Heusden kent een aantal heffingen welke worden gelegitimeerd op basis van een belastingverordening die door de gemeenteraad is vastgesteld. In deze is een onderscheid te maken in belastingen en retributies. § Belastingen zijn heffingen waarvan de aanwending van de opbrengst vrij is. Tot deze groep behoren onroerende-zaakbelastingen en hondenbelasting, De gemeenteraad is in principe vrij om de hoogte van de tarieven te bepalen, zij het dat met ingang van het jaar 2006 de tarieven voor de heffing van onroerendezaakbelastingen een maximum verbonden zijn. § Retributies zijn heffingen waarbij een bepaalde vergoeding wordt betaald voor specifieke door de gemeente verleende dienst(en). Tot de retributies behoren de reinigingsheffingen, rioolrecht, leges, marktgeld, lijkbezorgingsrechten, brandweerrechten en parkeerbelasting. Bij retributies mogen de geraamde inkomsten niet boven de geraamde uitgaven van een dienst uitkomen met andere woorden winst maken is niet toegestaan. Bij sommige diensten gelden wettelijk vastgestelde tarieven die in het gehele land gelijk zijn. Bijvoorbeeld voor het opmaken van aktes van de burgerlijke stand of bij het behandelen van naturalisatieverzoeken. In bepaalde gevallen zijn in hogere wetgeving maximumtarieven opgenomen. Voorbeelden hiervan zijn de afgifte van paspoorten en identiteitskaarten. Voor de hoogte van tarieven en leges gelden de volgende beleidsuitgangspunten: 1. Voortzetten van gemaakte keuzes vanuit het verleden; 2. Streven naar kostendekkendheid van tarieven en leges; 3. Jaarlijkse aanpassing van de tarieven aan de ontwikkeling van de inflatie (voor 2006 wordt uitgegaan van een loon- en prijsontwikkeling van 1,25%). De paragraaf lokale heffingen bevat: 1. het beleid ten aanzien van: - onroerende-zaakbelastingen; - hondenbelasting; - afvalstoffenheffing; - reinigingsrecht; - rioolrecht; - wegaanlegbelasting; - parkeerbelasting; - begrafenisrechten; - brandweerrechten; - leges. 2. een overzicht op hoofdlijnen van de diverse belastingen en heffingen; 3. een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid.

2. Lokale heffingen 2.1 Onroerende-zaakbelasting De onroerende-zaakbelastingen (ozb) zijn onderverdeeld in een heffing op het gebruik en een heffing op het zakelijk recht (eigendom) van onroerende-zaken. De basis voor de heffing is de in het kader van de Wet Waardering Onroerende Zaken (Wet WOZ) vastgestelde waarde. Deze waarden zijn met ingang van 1 januari 2005 opnieuw vastgesteld. Als gevolg van een besluit van de rijksoverheid wordt de OZB-heffing van de gebruikers van woningen per 1 januari 2006 afgeschaft. Ter compensatie van de te derven inkomsten wordt de algemene uitkering uit het Gemeentefonds verhoogd op basis van de verwachte inkomsten in 2002, de volledige omvang van de compensatie is nog niet te berekenen aan de hand van de op dit moment beschikbare informatie. Tot en met het belastingjaar 2005 wordt voor de heffing van de ozb de vastgestelde waarde gedeeld door een bedrag van € 2.268,=. Het aantal eenheden dat daaruit ontstaat wordt vermenigvuldigd met het tarief. Met ingang van 2006 wordt dit gewijzigd en wordt de belasting voortaan geheven per eenheid van € 2.500,=. Om een juiste vergelijking te kunnen maken is het tarief van 2005 omgerekend naar een tarief per € 2.500,=. Hierdoor ontstaan de volgende tarieven: 2005 per € 2.268,= 2005 per € 2.500,= eigendom woningen € 1,32 € 1,46 eigendom niet-woningen € 2,29 € 2,52 gebruik niet-woningen € 1,84 € 2,03 Maximumtarief en rekentarief Met het afschaffen van de gebruikersheffing voor woningen zijn door het rijk wel maximum tarieven vastgesteld voor het eigendom van zowel woningen als niet-woningen en het gebruik van niet-woningen. Hierbij wordt gewerkt met een maximum tarief en een rekentarief per eenheid van € 2.500,= van de waarde. Deze bedragen voor het: eigendom woningen eigendom niet-woningen gebruik niet-woningen

maximum tarief € 6,62 € 8,29 € 6,68

rekentarief € 2,43 € 3,04 € 2,45

tarief Heusden € 1,46 € 2,52 € 2,03

De gemeenten die op dit moment al de maximum tarieven of hoger hanteren mogen deze tarieven voor 2006 niet verhogen. Gemeenten die een tarief hanteren tussen het rekentarief en het maximum tarief mogen hun tarieven verhogen met maximaal 2% (inclusief prijscompensatie). De tarieven in de gemeente Heusden blijven ruim binnen het maximumtarief en het rekentarief. Voor het jaar 2006 wordt voorgesteld de tarieven met 4,25% te verhogen, deze stijging bestaat uit een verhoging met 1,25% ter compensatie van de gestegen prijzen en 3% conform de in 2004 gevormde beleidsuitgangspunten.

De voorgestelde tarieven bedragen: eigendom woningen eigendom niet-woningen gebruik niet-woningen

2005 € 1,46 € 2,52 € 2,03

voorstel 2006 € 1,52 € 2,63 € 2,12

Het verplicht voorgeschreven maximum verschil tussen de heffing van de eigenaar en de heffing van de gebruiker wordt met ingang van het jaar 2006 ook afgeschaft. Op basis van de beleidsuitgangspunten en de genoemde tariefstijgingen kan de opbrengst geraamd worden op: Eigenaren woningen € 2.331.000,= Eigenaren niet-woningen € 815.000,= Gebruikers niet-woningen € 652.000,= Totaal geraamde opbrengst. € 3.798.000,= 2.2 Hondenbelasting Ondanks dat de hondenbelasting een algemene heffing is wordt deze aangewend als dekkingsmiddel van de kosten van uitvoering van het hondenbeleid. Een van de beleidsuitgangspunten hierbij is het bestrijden van overlast door honden. De grondslag voor de heffing is het aantal honden. Bij het doen van aangifte van het houden van een hond verstrekt de gemeente een hondenpenning die door de hond gedragen moet worden als deze op de openbare weg komt. De penning is een bewijs van aangifte, niet van betaling van hondenbelasting. Deze penning bewijst bij controle door de hondenwachter nog steeds zijn dienst. Ter compensatie van de gestegen prijzen worden de tarieven voor het jaar 2006 met 1,25% verhoogd. De tarieven bedragen - voor een eerste hond - voor een tweede hond - voor een derde hond - voor een kennel

2005 € 58,56; € 85,80; € 103,20; € 293,20.

voorstel 2006 € 58,80 € 86,28 € 103,68 € 293,76

Op basis van de voorgestelde tarieven en het aantal geregistreerde honden worden de opbrengsten voor het jaar 2006 geraamd op een totaalbedrag van € 242.000,=. 2.3 Afvalstoffenheffing en reinigingsrechten Afvalstoffenheffing en reinigingrecht zijn specifieke heffingen bedoeld om de kosten van afvalverwijdering en –verwerking te dekken. De afvalstoffenheffing wordt geheven voor het feitelijk gebruik van een perceel waarvoor krachtens de Wet milieubeheer een verplichting tot het inzamelen van huishoudelijke afvalstoffen geldt. Het voorstel tot vaststelling van de tarieven voor de afvalstoffenheffing wordt in de raadsvergadering van 20 december 2005 behandeld.

2.4 Rioolrecht Het rioolrecht is een specifieke heffing met het doel de kosten van afvoer en verwerking van afvalwater te kunnen dekken. Rioolrecht wordt geheven van de gebruiker van een eigendom van waaruit afvalwater direct of indirect op de gemeentelijke riolering wordt afgevoerd. Gezien de mate van dekking van de kosten wordt voorgesteld de tarieven te verhogen met de inflatiecorrectie van 1,25%. De tarieven bedragen: a. bij een afvoer van 1 tot en met 299 m³ afvalwater b. bij een afvoer van 300 tot en met 599 m³ afvalwater c. bij een afvoer van 600 tot en met 899 m³ afvalwater d. bij een afvoer van 900 tot en met 1199 m³ afvalwater e. bij een afvoer van 1200 tot en met 1499 m³ afvalwater f. bij een afvoer van 1500 en meer m³ afvalwater vermeerderd met een bedrag van per kubieke meter boven 1500 m³ afvalwater.

2005 € 117,96 € 219,36 € 328,92 € 444,60 € 556,32 € 556,32 € 0,31

voorstel 2006 € 119,40 € 222,12 € 333,00 € 450,12 € 563,28 € 563,28 € 0,31

Op basis van deze verhoging wordt de opbrengst aan rioolrecht geraamd op een totaalbedrag van € 2.165.000,=. 2.5 Wegaanlegbelasting De wegaanlegbelasting is een heffing die door de voormalige gemeente Vlijmen is ingevoerd. De aanslagen worden in een keer opgelegd. De belastingplichtige heeft de mogelijkheid de verschuldigde belasting in maximaal 20 jaar te betalen. Jaarlijks wordt 1/20 deel van de heffing in rekening gebracht. De laatste aanslagen worden in het jaar 2006 opgelegd. De heffing is bedoeld voor belastingplichtigen die in een voordeligere positie zijn gekomen door de aanleg van een weg. Er komen geen nieuwe belastingplichtigen meer bij. 2.6 Parkeerbelasting De parkeerbelasting is in onze gemeente ingevoerd om de parkeerdruk in de vesting beter te kunnen reguleren. De belasting bedraagt momenteel € 0,25 per tijdseenheid van twintig minuten (€ 1,- per uur). In de vesting zijn 85 betaalde parkeerplaatsen ingericht. In de verordening is onder andere bepaald: - het bedrag van de parkeerbelasting - het bedrag van de kosten waarmee een naheffingsaanslag wordt verhoogd en - zijn de kosten van een parkeervergunning opgenomen. Het bedrag van de kosten die bij een naheffingsaanslag in rekening gebracht mogen worden, is wettelijk bepaald op een bedrag van € 47,-. De gemeente mag het bedrag van de kosten van een naheffingsaanslag niet hoger vaststellen dan de werkelijke kosten van controle en inning zijn. De tarieven voor parkeervergunningen worden verhoogd met de inflatiecorrectie.

De in de begroting geraamde opbrengst aan parkeergeld wordt voor het jaar 2006 geraamd op een bedrag van € 72.000,-, aan parkeerboetes wordt een bedrag van € 21.000 geraamd en de opbrengst aan parkeervergunningen op € 8.000,-. De opbrengst wordt aangewend ter dekking van de kosten van onderhoud en controle van de apparatuur voor betaald parkeren en de controle op het fout en onbetaald parkeren. 2.7 Begrafenisrechten Op basis van de verordening begrafenisrechten worden rechten geheven voor het gebruik van de begraafplaats, voor het gebruik van de aula op de begraafplaats en voor het door of vanwege de gemeente verlenen van diensten in verband met het gebruik van de begraafplaats of de aula. De heffing dient ter dekking van de kosten van aanleg en onderhoud van de algemene begraafplaatsen met bijbehorende voorzieningen. Bij de bepaling van de tarieven voor de begraafplaatsen voor 2005 is de wens geüit om een onderzoek te doen naar de hoogte van de tarieven voor de begraafplaasten in onze gemeente. Als gevolg van de inrichting van een gedeelte van de begraafplaats in Vlijmen als islamitische begraafplaats is, vanwege de extra ruimte die benodigd is, voor 2005 een opslagpercentage vastgesteld. In de commissievergadering van 7 juni 2005 zijn de resultaten van het onderzoek aan de orde geweest. Hierbij is de wens uitgesproken om met de tarieven voor de algemene begraafplaatsen in Heusden aan te sluiten bij de tarieven die in gemeenten van soortgelijke omvang geheven worden. Hiermee worden maatschappelijk aanvaardbare tarieven bereikt. Een en ander is nader uitgewerkt en heeft geleid tot het voorstel tot vaststellen van tarieven voor het jaar 2006 (raadsvergadering van 4 oktober 2005). Als basis voor de vaststelling van de tarieven hebben de kosten voor begraven in een enkel eigen graf gediend. De overige tarieven zijn hiervan afgeleid rekening houdend met de grootte van het graf. Uitgangspunt is hierbij geweest het tarief voor een enkel eigen graf, voor 2006 verhoogd met 20%. De overige tarieven zijn gerelateerd aan de grootte van bijvoorbeeld een dubbel eigen graf, een kindergraf en een graf op het islamitisch deel van de begraafplaats. 2.8 Brandweerrechten Door middel van de verordening brandweerrechten heeft de gemeente de mogelijkheid kosten van inzet van de brandweer voor uitvoering van een niet specifieke brandweertaak te verhalen op degene die de inzet van de brandweer noodzakelijk maakt of die speciaal om de actie verzocht heeft. De tarieven zijn gebaseerd op de gemiddelde kosten van inzet van een brandweerman. De tarieven voor de inzet van materieel is gebaseerd op de kosten van aanschaf, onderhoud en gebruik.

De tarieven worden jaarlijks aangepast aan het kostenpeil. 2.9 Leges Onder de naam ‘leges’ worden rechten geheven ter zake van het genot van door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten. De belastbare feiten zijn opgenomen in de bij de legesverordening behorende tarieventabel. Deze bestaan bijvoorbeeld uit leges voor het sluiten van een huwelijk, het aanvragen van paspoorten en rijbewijzen, het behandelen van aanvragen voor een bouwvergunning en allerlei overige vergunningen en verzoeken tot vrijstelling en ontheffing. Bij de heffing van leges wordt zoveel mogelijk volledige kostendekking nagestreefd. Niet alle tarieven kunnen vrij worden vastgesteld. Met name de tarieven voor de zogenaamde reisdocumenten worden van rijkswege bepaald. Evenals bij rechten zoals het reinigingsrecht, de afvalstoffenheffing en het rioolrecht mogen bij leges slechts de kosten worden verhaald en is het maken van winst niet toegestaan. Wel is het zo dat bij leges niet voor iedere specifieke dienst de toets van niet meer dan kostenverhaal hoeft te worden toegepast. De legeskosten worden voor het jaar 2006 met het 1,25% gecorrigeerd.

3. Totaaloverzicht Onderstaand worden de opbrengsten van leges en rechten gerelateerd aan de totale kosten van de gemeente. Voor de onroerende-zaakbelastingen, de wegaanlegbelasting, de brandweerrechten en de leges wordt geen percentage uitgedrukt ten opzichte van de kosten, omdat de kosten ten opzichte van de heffingen niet specifiek zijn aan te duiden. Met de onroerende-zaakbelastingen wordt geen dekking van specifieke kosten nagestreefd.

Soort heffing

Kosten

Opbrengsten

Onroerendezaakbelastingen

Percentage dekking

€ 3.798.000

n.v.t.

€ 242.000

€ 242.000

100 %

Afvalstoffenheffing/ Reinigingsrecht

€ 5.296.000

€ 5.296.000

100%

Rioolrecht

€ 2.613.000

€ 2.165.000

83%

€ 424

n.v.t.

Hondenbelasting

Wegaanlegbelasting Parkeerbelasting

€ 105.000

€ 101.000

96%

Begrafenisrechten

€ 328.000

€ 223.000

67%

€ 510

n.v.t.

€ 1.286.000

n.v.t.

Brandweerrechten Leges

4. Kwijtschelding gemeentelijke heffingen De kwijtschelding van gemeentelijke heffingen is vastgelegd in een door de gemeenteraad op basis van de Leidraad Invordering vastgestelde kwijtscheldingsregeling. Kwijtschelding van betaling kan alleen worden aangevraagd door natuurlijke personen voor de volgende heffingen: 1. Hondenbelasting kwijtschelding mogelijk tot maximaal 50% van de belasting voor een eerste hond. 2. Rioolrecht kwijtschelding mogelijk tot maximaal 50% van het verschuldigde belastingbedrag. 3. Afvalstoffenheffing kwijtschelding mogelijk tot maximaal 50% van het verschuldigde belastingbedrag. Tot en met het jaar 2005 bestond ook een kwijtscheldingsmogelijkheid voor het gebruikersdeel van de onroerende-zaakbelastingen voor woningen.

Nu deze heffing vanaf 2006 wordt afgeschaft kan deze bepaling komen te vervallen. Tegelijk met de voorstellen tot aanpassing van leges en tarieven, wordt een voorstel gedaan om de kwijtscheldingsregeling aan te passen. Jaarlijks wordt door ongeveer 400 personen van de kwijtscheldingsregeling gebruik gemaakt. Het totale bedrag aan kwijtschelding in 2004 is € 83.000,-. Voor het jaar 2005 verwachten wij dat dit bedrag fors zal toenemen door de toename van het aantal aanvragen vanwege de economische omstandigheden. Rekening houdend met het vervallen van de kwijtschelding voor de gebruikersheffing van de onroerende-zaakbelastingen wordt verwacht dat in 2006 de uitgaven € 85.000,- zullen bedragen.

Bijlage 3b Weerstandsvermogen 1. Inleiding De paragraaf weerstandsvermogen geeft aan hoe robuust de begroting is. Dit is van belang wanneer er zich een financiële tegenvaller voordoet. Door aandacht voor het weerstandsvermogen kan worden voorkomen, dat elke financiële tegenvaller dwingt tot bezuinigen. We onderscheiden de incidentele weerstandscapaciteit (voor opvang van incidentele financiële tegenvallers) en de structurele weerstandscapaciteit (voor de opvang van structurele financiële tegenvallers). Voor het beoordelen van de robuustheid van de begroting is inzicht nodig in de omvang en in de achtergronden van de risico’s en in de aanwezige weerstandscapaciteit.

2. Weerstandscapaciteit Middels de nota Reserves en voorzieningen heeft uw raad een beleidslijn omtrent de incidentele en structurele weerstandscapaciteit vastgesteld. Onderstaand wordt ingegaan op deze beleidslijn in relatie tot de begroting 2006. 2.1 Incidentele weerstandscapaciteit In de nota Reserves en voorzieningen is een deel van de algemene reserve ter grootte van € 10 miljoen aangewezen voor de opvang van incidentele risico’s. Dit deel fungeert daardoor als algemene risicoreserve. Daarnaast is nog een deel van de algemene reserve tot een bedrag van € 500.000,- aangewezen als buffer in relatie tot de gedeeltelijk inzet in de begroting van de behoedzaamheidsreserve uit de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Specifiek voor de risico’s uit de grondexploitatie is een algemene reserve bouwgrondexploitatie gevormd, waarvan de minimale en de maximale hoogte zijn vastgesteld op respectievelijk € 2 miljoen en € 4 miljoen. Per 1 januari 2006 beloopt deze reserve naar raming € 3.993.000,-. Tenslotte behoort tot de incidentele weerstandscapaciteit de in de begroting 2006 geraamde post voor incidentele onvoorziene uitgaven. Deze bedraagt € 200.000,-. Ten opzichte van de situatie ten tijde van de vaststelling van de nota Reserves en voorzieningen hebben zich geen wijzigingen voorgedaan in de voor de incidentele weerstandscapaciteit relevante risico’s, die noodzaken tot aanpassing van de vastgestelde beleidslijn. Wel moet worden geconstateerd dat de algemene reserve, onder andere door de extra afschrijving van investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut, de laatste jaren flink is afgenomen. Hierdoor zijn, in aanmerking genomen het deel van de reserve dat als risicoreserve in stand moet blijven, de mogelijkheden van vrije inzet van de algemene reserve beperkt. 2.2 Structurele weerstandscapaciteit De structurele weerstandscapaciteit wordt gevormd door het totaal van de onbenutte belastingcapaciteit en van de in de begroting geraamde post voor structurele onvoorziene uitgaven. De onbenutte belastingcapaciteit is het verschil tussen de door het rijk vastgestelde norm voor de gemeentelijke belastingheffing en de feitelijke belastingheffing door de gemeente. Omdat voor dienstverleningen het uitgangspunt van kostendekkende

heffingen geldt, zit de belastingcapaciteit met name in de onroerende zaakbelastingen (ozb). In het kader van de voorgenomen afschaffing van de gebruikersheffing van de ozb zullen voor het jaar 2006 door het rijk maximaal toegestane tarieven voor de ozb worden vastgesteld. Ten opzichte van deze maximale tarieven bedraagt de onbenutte belastingcapaciteit voor 2006 € 1.624.000,-. Voor structurele onvoorziene uitgaven is in de begroting 2006 € 30.000,- geraamd. De totale structurele weerstandscapaciteit bedraagt derhalve € 1.654.000,-. In de nota Reserves en voorzieningen werd de structurele weerstandscapaciteit becijferd op € 3,4 miljoen. De verlaging van de capaciteit wordt met name veroorzaakt door de voorgenomen afschaffing van het gebruikersdeel van de ozb. Wij achten de beschikbare structurele weerstandscapaciteit ruim voldoende in relatie tot de risico’s.

3. Risico’s De risico’s die relevant zijn voor de weerstandscapaciteit zijn de risico’s die niet anderszins zijn ondervangen. Reguliere risico’s (risico’s die zich regelmatig voordoen en die veelal vrij goed meetbaar zijn) maken geen deel uit van de risico’s in de paragraaf weerstandsvermogen. Hiervoor kunnen immers verzekeringen worden afgesloten of voorzieningen worden gevormd. Onderstaand zijn de risico’s die wij in dit kader relevant achten opgesomd. Wij hebben daarbij een onderscheid gemaakt tussen de risico’s die gerelateerd zijn aan de incidentele weerstandscapaciteit en de risico’s die zijn gerelateerd aan de structurele weerstandscapaciteit. 3.1 Risico’s gerelateerd aan de incidentele weerstandscapaciteit 3.1.1 Grondexploitatie De gemeente tracht door strategische aankopen van grond in de toekomstige bouwlocaties een goede grondpositie te verwerven, waardoor optimale sturing en beheersing van de toekomstige ontwikkelingen mogelijk is. De keerzijde van deze positie is, dat in een vroegtijdig stadium investeringen worden gedaan, die door de rentebijschrijving verder oplopen, waardoor op den duur de boekwaarde hoger kan worden dan de economische waarde. De risico’s in deze dienen te worden bezien tegen de achtergrond van de bouwprognoses op middellange en lange termijn. Voor deze risico’s is een afzonderlijke reserve (algemene reserve bouwgrondexploitatie) gevormd. 3.1.2 Toerekening exploitatiekosten aan investeringen/Grondbedrijf In de begroting worden apparaatskosten toegerekend aan investeringen en aan de grondexploitatie. Deze berekening is gebaseerd op de in de beleidsplanning voorgenomen activiteiten. Bij een substantiële afname van de activiteiten voor investeringen en grondexploitatie kunnen minder apparaatskosten aan die activiteiten worden toegerekend, wat tijdelijk tot een hogere toerekening aan de jaarlijkse exploitatie kan leiden. Dit is het geval wanneer de vermindering van de personele capaciteit die door de afname van de activiteiten mogelijk is, niet onmiddellijk kan worden gerealiseerd. Er is dan dus sprake van tijdelijke frictiekosten. 3.1.3 Gemeente-eigendommen De gemeente beheert een aantal gebouwen en openbare voorzieningen (wegen, rioleringen etc.). Het onderhoud en beheer hiervan geschiedt op basis van

beheerplannen. Voor de kosten van de uitvoering van de beheerplannen zijn voorzieningen getroffen. Er bestaat altijd het risico van het ontstaan van calamiteiten die kosten met zich meebrengen die niet uit de voorzieningen kunnen worden bestreden. 3.1.4 Uitvoering werken Inherent aan het uitvoeren van publieke taken is dat er risico’s zijn bij die uitvoering. Hieruit kunnen –ook door een toenemend claimbewustzijn bij burgers- claims en rechtsgedingen voortvloeien, waarvan de eventuele financiële consequenties niet altijd door een verzekering (kunnen) worden gedekt. 3.1.5 Bodemvervuilingen Voor de thans bekende saneringsgevallen inzake bodemvervuiling is het treffen van een voorziening niet noodzakelijk. Er zit echter altijd een onzekerheid in de inschatting van de omvang van de vervuiling. Daarnaast blijkt soms dat saneringen nodig zijn op niet-geprogrammeerde plaatsen. 3.1.6 Planschadevergoedingen Op 1 juli 2005 is een wetswijziging inzake planschadevergoedingen in werking getreden. Deze wijziging behelst onder andere dat de gemeente de bevoegdheid heeft gekregen tot het sluiten van planschadevergoedingsovereenkomsten. Ook geldt voortaan een verjaringstermijn van 5 jaar voor het indienen van planschadeclaims en moet bij het indienen van een verzoek tot planschade een bedrag van € 300,- (dat wordt gerestitueerd als de aanvrage geheel of gedeeltelijk wordt gehonoreerd), worden betaald. Door deze bepalingen wordt het risico dat de gemeente loopt uit hoofde van planschadeclaims beperkt. 3.1.7 Centrumplan Vlijmen Kortheidshalve verwijzen wij naar de toelichting bij de paragraaf Grondbeleid. 3.1.8 Stadsgewest ‘s-Hertogenbosch Door de raden van de deelnemende gemeenten is in 1997 besloten de samenwerking op basis van de gemeenschappelijke regeling Stadsgewest ‘s-Hertogenbosch per 1 januari 1999 te beëindigen. Het Stadsgewest blijft tot het moment van overdracht van de voormalige vuilnisstortplaats De Vlagheide aan de provincie (waarschijnlijk per 1 januari 2011) verantwoordelijk voor de financiële administratie, de begroting, de jaarrekening en de nazorg daarvan. In dit kader meldt het bestuur van het Gewest een risico. Er dient een doelvermogen beschikbaar te zijn waaruit de kosten van de nazorg gedurende een periode van 300 jaar (= eeuwigdurend) betaald kunnen worden. De provincie heeft berekend dat hiervoor in 2010 een doelvermogen beschikbaar moet zijn van € 31,75 miljoen. Het Stadsgewest gaat op basis van een reële inschatting uit van maximaal € 21,46 miljoen. Voor het verschil is geen voorziening gevormd. 3.1.9 Naheffing omzetbelasting De belastingdienst is vanaf 2001 bezig met een boekenonderzoek voor de omzetbelasting. Inmiddels zijn over de jaren 1997 en 1998 naheffingsaanslagen ter behoud van rechten opgelegd tot een totaalbedrag van € 340.500,-. Tegen deze aanslagen is, in afwachting van de onderbouwing daarvan door de belastingdienst, bezwaar aangetekend en uitstel van betaling aangevraagd en verkregen. Onlangs is de

onderbouwing ontvangen. Deze wordt momenteel in samenwerking met een gespecialiseerde fiscalist bestudeerd. Het risico is aanwezig dat de naheffingsaanslagen deels in stand blijven en dat ook voor de jaren 1999 t/m 2002 nog naheffingsaanslagen volgen. Binnen de bouwgrondexploitatie is, gezien de toenmalig geldende zeer gecompliceerde regels voor het in aftrek brengen van omzetbelasting (de zogenaamde resolutie BTW-28) voor niet aftrekbare omzetbelasting een voorziening van € 310.000,- getroffen.

3.2 Risico’s gerelateerd aan de structurele weerstandscapaciteit 3.2.1 Renterisico In de begroting is uitgegaan van een rentepercentage voor aan te gane langlopende geldleningen van 5%. Hierdoor is al een veiligheidsmarge ingebouwd ten opzichte van de huidige marktrente. Er is een (gering) risico dat ten tijde van het afsluiten van een vaste geldlening de marktrente hoger is dan 5%. 3.2.2 Beleid van de rijksoverheid De gemeente wordt voortdurend geconfronteerd met de effecten van het gevoerde rijksbeleid. De belangrijkste risico’s die daarbij aan de orde zijn betreffen: a. Bijstelling gemeentefonds De hoogte van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds is mede afhankelijk van de toe- of afname van de rijksuitgaven (trap-op/trap-af). Afhankelijk van de economische ontwikkeling kunnen daarom extra kortingen en/of toevoegingen aan de algemene uitkering plaatsvinden. b. Huisvesting onderwijs Vanaf 1 januari 1997 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de huisvesting van onderwijsinstellingen. De vergoeding hiervoor is opgenomen in de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. De huisvesting bevat drie onderdelen, te weten de bouw en uitbreiding van scholen, het (buiten)onderhoud van de scholen en de klassenverkleining. De toekomst zal uitwijzen of de door het rijk beschikbaar gestelde middelen voldoende zullen zijn. c. Openeindregelingen Voor een aantal door het rijk aan de gemeenten overgedragen overheidstaken ontvangt de gemeente middelen via de algemene uitkering uit het gemeentefonds. De gemeente is bij de uitvoering van die taken gebonden aan regelgeving van het rijk en heeft daardoor slechts in beperkte mate greep op de omvang van de uitgaven. Dit speelt onder meer bij: de kosten van de Wet Voorzieningen Gehandicapten; ook de demografische ontwikkelingen spelen hierbij een rol; de kosten van bijstandsverlening; onderwijs. d. BTW-compensatiefonds Per 1 januari 2003 is het BTW-compensatiefonds (BCF) ingevoerd. De gemeenten kunnen hierdoor de betaalde omzetbelasting voor een groot deel declareren bij het BTW-compensatiefonds, waardoor deze omzetbelasting geen kostenpost meer vormt. Daartegenover staat een korting op de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Deze korting is gelijk aan het beroep dat de gezamenlijke gemeenten in 2003 doen op het BTW-compensatiefonds. Bij de invoering van het BCF is de algemene uitkering

gekort op basis van een schatting van het totaal door de gemeenten in 2003 te declareren bedrag. Tot op heden is er nog geen definitieve korting vastgesteld. Het risico bestaat dat de definitieve korting afwijkt van de schatting die tot nu toe is gehanteerd. e. Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) Naar verwachting zal per 1 juli 2006 de eerste tranche van de wet Maatschappelijke Ondersteuning in werking treden. Deze tranche omvat de huidige taken, zoals die zijn opgenomen in de Algemene wet Bijzondere Ziektekosten. De financiële en organisatorische gevolgen van de invoering van de WMO zijn nog niet bekend. 3.2.3 Onkruidbestrijding Momenteel maakt de gemeente bij het onderhoud van de groenvoorzieningen en verhardingen nog gebruik van chemische middelen. Het betreft voor de groenvoorziening het middel Casoron en voor de verhardingen het middel Round Up. Deze middelen zijn thans door het College voor de toelating van bestrijdingsmiddelen toegestaan tot 2008 respectievelijk 2012. Of het gebruik van deze middelen eerder of later wordt verboden, is niet voorspelbaar. Een verbod leidt tot hoge meerkosten en/of kwaliteitsverlies. 3.2.4 Beveiliging De gemeente moet, ter waarborging van de continuïteit van de dienstverlening, beschikken over een actueel bovensectoraal beveiligingsplan. In het kader van een actualisatie wordt momenteel een audit uitgevoerd, waar mogelijk acties uit zullen voortkomen.

Bijlage 3c Onderhoud kapitaalgoederen

1. Inleiding De gemeente heeft kapitaalgoederen in bezit. De belangrijkste daarvan zijn wegen (inclusief civieltechnische kunstwerken), riolering (inclusief rioolgemalen en bergbezinkbassins), water, groen- en sportvoorzieningen en gebouwen. Deze kapitaalgoederen moeten worden onderhouden om de kwaliteit op niveau te houden en de waarde in stand te houden. De lasten van het onderhoud komen op diverse programma’s in de begroting voor. Met het onderhoud van de kapitaalgoederen is een substantieel gedeelte van de begroting gemoeid. Een helder overzicht is daarom van belang voor een goed inzicht in de financiële positie. In deze paragraaf worden het beleidskader omtrent het onderhoud van kapitaalgoederen en de vertaling daarvan in de begroting, weergegeven.

2. Beleidsuitgangspunten Het beleidskader voor het onderhoud van de kapitaalgoederen wordt gevormd door beleidsplannen. In deze beleidsplannen zijn de uitgangspunten welke bij het onderhoud worden gehanteerd, vastgelegd. In essentie gaat het daarbij om een afweging tussen de na te streven kwaliteit en de beschikbare c.q. in te zetten middelen. Voor de volgende kapitaalgoederen zijn beleidsplannen beschikbaar: - Wegen - Openbare verlichting - Overige voorzieningen aan wegen (verkeersvoorzieningen en straatmeubilair) - Riolering - Groen - gebouwen Een viertal beleidsplannen is in voorbereiding: - Integraal begraafplaatsenplan (voorziene afronding december 2005) - Beleidsplan onderhoud en beheer van buitensportaccommodaties (voorziene afronding december 2005) - Beleidsplan Civieltechnische kunstwerken (afronding gepland in 2006) - Beleidsplan Openbare Ruimte Vesting Heusden (afronding gepland in 2006)

3. Vertaling van het beleidskader in de begroting 3.1 Algemeen Ten behoeve van de feitelijke uitvoering van het onderhoud worden de beleidsplannen vertaald in beheerplannen, waarin per jaar de uit te voeren onderhoudsmaatregelen en de daaraan verbonden kosten zijn weergegeven. Voor wegen, openbare verlichting, overige voorzieningen aan wegen en gebouwen zijn onderhoudsvoorzieningen gevormd, die jaarlijks (op basis van de gemiddelde

onderhoudskosten zoals die uit het beheerplan blijken) worden gevoed ten laste van de exploitatie en waaraan de werkelijke onderhoudskosten worden onttrokken. Op deze manier wordt budgettair gezien een egalisatie van de onderhoudskosten bereikt. Momenteel worden alle onderhoudskosten van wegen en gebouwen, dus ook de kosten van het dagelijks onderhoud, ten laste van de voorziening gebracht. Een onderhoudsvoorziening dient formeel echter betrekking te hebben op verplichtingen, samenhangend met het in de tijd onregelmatig gespreid zijn van kosten. Dit betekent dat de voorziening alleen betrekking dient te hebben op groot onderhoud en rehabilitatie en dat het dagelijks onderhoud ten laste van de exploitatie gebracht moet worden. In de begroting 2007 zal de splitsing in dagelijks en groot onderhoud plaatsvinden. Voor de openbare verlichting wordt deze splitsing nu reeds toegepast. Het onderhoud van de riolering wordt ten laste van de exploitatie gebracht. De budgettaire egalisatie, die ook van belang is om schommelingen in het tarief van het rioolrecht te voorkomen, wordt hier bereikt door middel van een egalisatiereserve. In het hierna volgende gaan wij voor de diverse categorieën kapitaalgoederen in op de vertaling van de beleidskaders in de begroting 2006. 3.2 Wegen In 2005 wordt het beleidsplan wegen geactualiseerd. In het vigerende plan is gekozen voor beperkt groot onderhoud. Dit heeft als consequentie dat er gedurende de looptijd van het beleidsplan een toename is van de hoeveelheid wegen met een onderhoudskwalificatie onvoldoende. Het gemiddelde kwaliteitscijfer voor de Heusdense wegen komt hierdoor net onder de landelijk gemiddelde streefwaarde uit. Het kwaliteitsniveau van de voet- en fietspaden ligt boven de streefwaarde. Als uitvloeisel van de ombuigingen is het ambitieniveau voor de rehabilitatie van wegen fors teruggedraaid. Dit heeft tot gevolg dat wegen die toe zijn aan rehabilitatie maar deels zijn aangepakt. Dit kan consequenties hebben voor de verkeersveiligheid en het comfort van de weggebruiker. De actualisatie is gebaseerd op twee speerpunten. Het eerste is om het onderhoud te blijven uitvoeren conform de landelijke erkende methode Rationeel wegbeheer. Daarnaast zal er beleid worden geformuleerd ten aanzien van onderhoud in relatie tot reconstructies, afkoppelen regenwater, prioritering van aanpakken van wegen en de manier waarop wordt omgegaan met wegen die constructief of ontwerptechnisch niet meer voldoen aan hun nieuwe functie (dit speelt met name bij wegen in het buitengebied). Het beleidsplan openbare verlichting is vastgesteld in februari 2005 en heeft een looptijd van 2005 t/m 2014. In het beleidsplan wordt gestreefd naar een éénduidig beheer en onderhoud voor de complete openbare verlichting. In de begroting 2006 is een toevoegingen aan de voorziening voor vervanging van lichtmasten/armaturen van € 187.000,-- geraamd. Voor onderhoudskosten is een bedrag van € 116.000,-beschikbaar. In 2006 zal het beleidsplan civiele kunstwerken ter vaststelling worden aangeboden. In dit plan zullen uitgangspunten voor het beheer en onderhoud van de civiele kunstwerken worden geformuleerd. Ook de financiële consequenties zullen in beeld gebracht worden. Het gaat hier onder meer om vaste en beweegbare bruggen, kademuren en vlonders.

3.3 Riolering Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP-3 2004-2008) geeft aan op welke wijze de gemeente haar zorgplicht voor een doelmatige inzameling en transport van het binnen de gemeente Heusden vrijkomende afvalwater gedurende de looptijd van het plan zal gaan invullen. Dit gebeurt o.a. door het opheffen van ongezuiverde lozingen, het terugdringen van vuiluitworp uit de overstorten en het doelmatig beheren en onderhouden van de riolering. In het GRP is opgemerkt dat er op een aantal terreinen nog geen duidelijkheid is over het functioneren van de riolering in de (nabije) toekomst. Eventuele financiële consequenties van in de toekomst te nemen maatregelen worden meegenomen in de periodieke evaluatie van het GRP. 3.4 Water Onlangs heeft uw raad een beheerplan voor de Haarsteegse Wiel vastgesteld. De uit het beheerplan voortvloeiende lasten zijn in de begroting 2006 geraamd. 3.5 Groen- en sportvoorzieningen De gemeente beschikt voor alle kernen over een groenstructuurplan en een groenbeheerplan. In het groenbeheerplan is onder meer het nagestreefde onderhoudsniveau vastgelegd. Om genoemde plannen te plaatsen binnen een beleidskader en om de samenhang tussen de plannen te waarborgen, is in oktober 2004 een groenbeleidsplan vastgesteld. In de begroting zijn de middelen om uitvoering te geven aan het groenbeheerplan geraamd. In april 2003 is een krediet beschikbaar gesteld voor het opstellen van een inventarisatie voor een onderhouds-, beheers- en beleidsplan voor de buitensportaccommodaties. De uitkomsten en conclusies uit dit plan zullen verwerkt worden in een kadernota Heusdens Sportbeleid, welke in december 2005 aan uw raad wordt aangeboden. 3.5 Gebouwen Het Beleidsplan beheer en onderhoud gemeentelijke gebouwen omvat het onderhoud van een 130-tal gemeentelijke gebouwen. De uitgangspunten voor het beheer en het onderhoud van de gebouwen, zoals die in het beleidsplan omschreven zijn, betreffen: de instandhouding van de bruikbaarheid de veiligheid en de gezondheid van de gebruikers de representativiteit toekomstgericht beleid kostenbewust en verantwoord onderhouden en beheren nivelleren van de onderhoudskosten door middel van onderhoudsvoorzieningen Op basis van het beleidsplan zijn in de begroting toevoegingen aan de onderhoudsvoorzieningen geraamd, gebaseerd op het 10 jaarlijks gemiddelde van de onderhoudskosten.

Bijlage 3d Financiering 1. Treasurybeleid en de algemene ontwikkelingen De treasuryfunctie omvat de financiering van beleid en het uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. De uitvoering ervan vereist snelle beslissingen in een complexer geworden gelden kapitaalmarkt. Het beleid van de gemeente Heusden is vastgelegd in het treasurystatuut als onderdeel van de Verordening financieel beheer (artikel 212 gemeentewet). Het belangrijkste uitgangspunt hierin is dat de gemeente zoveel mogelijk risico’s mijdt. Daarom zijn in het treasurystatuut randvoorwaarden opgenomen waaronder geld aangetrokken of uitgezet mag worden. Zo hebben we geregeld dat: - gelden alleen uitgezet worden bij banken met een zogenoemde AA-rating (meest veilige banken); - het aantrekken van leningen geschiedt door een offerte aan te vragen bij tenminste 2 financiële instellingen; - de gemeente geen gebruik maakt van derivaten. Door deze randvoorwaarden wordt gewaarborgd dat het risico bij de financiering laag blijft. Bij de aanpassing van de gemeentewet is de treasurytaak bij het college neergelegd. Eerder was dit de raad. Het treasurystatuut is hier nog niet op aangepast, dit wordt in 2005 geactualiseerd. Bij de beleidsnota “reserves en voorzieningen, weerstandsvermogen, activering, waardering en afschrijving van activa, en rente van de gemeente Heusden” is verder geregeld hoe omgegaan wordt met de rente over de activa, over de reserves en voorzieningen en het renteresultaat. In Heusden wordt aan de activa en aan de boekwaarde van de grondexploitaties rente toegerekend via een rekenrente. Deze rekenrente is een intern afgesproken rentepercentage dat bij de begroting wordt bepaald. Om ongewenste schommelingen in de lasten van de activa en dus in eventueel daarmee samenhangende tarieven te voorkomen zal aanpassing van dit rentepercentage alleen plaatsvinden als het verschil met het geraamde rentepercentage voor lang geld groter is dan 2 %. Het renteresultaat is het verschil tussen de toegerekende rente en de werkelijke rente. In Heusden is sprake van een fors positief renteresultaat, omdat we relatief weinig geldleningen hebben afgesloten. Uiteraard is dit het gevolg van onze sterke reservepositie. Het renteresultaat wordt in de begroting in de exploitatie tot uitdrukking gebracht.

2. Risicobeheer 2.1 De kasgeldlimiet, rente-risiconorm en financieringsbehoeften Verwacht wordt, dat door de hogere uitgaven de komende jaren behoefte zal zijn aan meer externe financiële middelen. Omdat van de uitgaven niet altijd duidelijk is in welk

jaar ze zullen plaatsvinden, is er geen liqiditeitenoverzicht aanwezig. Elk jaar wordt beoordeeld of het geld dat aangetrokken wordt kortlopend of langlopend zal zijn. De kasgeldlimiet en rente-risiconorm zijn hierbij de randvoorwaarden. Het beleid is erop gericht om de ruimte van de kasgeldlimiet volledig te benutten vooraleer aan lange termijnfinanciering wordt gedacht. De rente-risiconorm heeft betrekking op leningen met een looptijd van af 1 jaar. De renterisiconorm houdt in, dat maximaal 20% van de langlopende leningen per jaar afgelost mag worden. Deze norm beoogt een evenwichtige opbouw van de leningen in de tijd te bewerkstelligen. Naar verachting blijven we de komende 5 jaren binnen de norm. 2.2 Verstrekte geldleningen en waarborgen Op de verstrekte gelden wordt nauwelijks risico gelopen omdat of wel contragaranties zijn verstrekt of een hypotheek als onderpand is gegeven. Ook tegenover de gewaarborgde leningen staan weinig risico’s. 2.3 Financieringen Dit onderdeel geeft inzicht in de ontwikkeling van de financieringspositie van de gemeente Heusden. Zoals vermeld in de “staat van opgenomen geldleningen” beloopt het saldo per 1 januari 2006 € 26.250.000,-. De hieraan verbonden verplichte aflossingen bedragen € 4.000.000,-. Op dit moment staat nog het mandaat open om tot een bedrag van € 5 miljoen geldleningen af te sluiten. 2.4 EMU-saldo In het kader van het Stabiliteitspact, dat in Europees verband totstand is gekomen, mag het tekort op de nationale begroting (het zogenaamde EMU-saldo) de 3% niet overschrijden. In de praktijk blijkt, dat de uitgaven en inkomsten van lagere overheden (gemeenten, provincies en waterschappen) voor een deel van invloed zijn op het EMUsaldo. De lagere overheden zijn daarom verplicht in hun begroting een raming van hun eigen EMU-saldo op te nemen. Hiervoor is door het rijk een rekenmodel ontwikkeld. Toepassing van dit model resulteert voor onze gemeente in 2006 in een geraamd EMUoverschot van € 2,7 miljoen. Voor 2007 wordt het overschot geraamd op € 4,1 miljoen.

Bijlage 3e Bedrijfsvoering 1. Voorgeschiedenis Na afronding van de gemeentelijke herindeling bleef de organisatie in beweging. Met de Heusdense Manier van Werken zijn begin 2002 een werkwijze en werkomgeving geïntroduceerd, die de dienstverlening aan de klanten (en wat daar intern voor nodig is) beter dan daarvoor faciliteerde. Bovendien was de nieuwe vorm van dienstverlening innovatief, onder andere door de vergaande digitalisering van informatie en diensten. Begin 2002 is besloten in welke richting de gemeentelijke organisatie zich in de toekomst moest ontwikkelen, met de volgende drie doelen: • De burger staat centraal • Integraal werken • Locatieongebonden diensten verlenen. Om deze doelen te bereiken is in 2005 de organisatiemissie, visie en dienstverleningsnormen herijkt. Ook zijn kernwaarden en ordenings- en besturingsprincipes bepaald. Daarna is een ontwerp gemaakt voor een herinrichting van de organisatie.

2. Klantgerichte organisatie In oktober 2005 wordt de inrichting van de organisatie verder geïmplementeerd. Bij de nieuwe organisatiestructuur staan de klant en de klantvraag zichtbaar centraal. Processen worden ingedeeld naar teams voor de frontoffice, beleid en projecten (met onder meer een strategische functie), publieksdiensten (klantoriëntatie), Buiten, Interne services en Planning en Control (die de interne bedrijfsvoering vormen). Bij deze inrichting van teams is uitgegaan van zowel klantoriëntatie, procesoriëntatie als ook de grootte van de teams (span of control van de leidinggevenden). De frontoffice heeft de regie over de klantgeoriënteerde processen van de Backoffice en voert, afhankelijk van de betreffende taak, accountmanagement. De frontoffice wordt meer leading in de dienstverlening. Dit komt tot uitdrukking in de versterking van de frontoffice en een dienstverleningsconcept. Het team Ontwikkeling, Onderzoek en Projecten (OOP) geeft invulling aan de versterking van de strategische functie. 2.1 Klanttevredenheidsonderzoek Om gericht te werken naar klantgerichtheid is het van belang een perspectief te hebben op ontwikkelingen op lange termijn ten aanzien van onze klanten, maar ook om voortdurend zicht te houden op wat de klant vraagt van de gemeente. Hiertoe wordt periodiek een klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. In juni 2005 is een uitgebreid klanttevredenheidsonderzoek van start gegaan. Onderwerp van onderzoek is enerzijds een effectmeting (wat is het effect geweest van de in de afgelopen 4 jaar getroffen maatregelen op het niveau van tevredenheid van klanten) en anderzijds een nulmeting voor het Organisatieontwikkelingstraject. In

september 2005 wordt het onderzoek afgerond met een presentatie van de resultaten. Deze resultaten en bijbehorende acties gaan deel uit maken van de teamplannen 2006. Medio 2006 wordt de organisatiewijziging geëvalueerd en worden de effecten voor de dienstverlening gemeten. 2.2 Leiderschap en personeel De leiderschapsstijl binnen onze organisatie betekent leiderschap waarin perspectief geboden wordt aan medewerkers en klanten. Ook op het terrein van resultaten en strategische beleidsvorming staat de klant centraal, worden verantwoordelijkheden genomen en knopen doorgehakt. Deze leiderschapsstijl is uitgangspunt voor alle leidinggevenden in onze organisatie. Om deze kwaliteitsdoelstelling te bereiken zijn in 2005 competentieprofielen opgesteld voor de leidinggevende functies en nemen alle leidinggevenden deel aan een Managementontwikkelingstraject. In dit traject, dat doorloopt in 2006, wordt aandacht besteed aan zowel de bedrijfsmatige kant als aan de coachende kant van leidinggeven. Sturen op resultaten en ontwikkelen van medewerkers naar de gewenste samenwerkingscultuur, met de focus op de klant, vraagt om sterk leiderschap binnen de organisatie. De thema’s klanten resultaatgerichtheid zijn geïntegreerd in een aantal personeelsinstrumenten, waaronder de RGA/POP’s (resultaatafspraken en persoonlijke ontwikkelplannen). In de doorontwikkeling van RGA/POP, met onder meer training en scholing, zal dit ook benadrukt worden. Het management heeft de taak medewerkers doorlopend te coachen op deze thema’s, de kernwaarden van onze organisatie en de benodigde competenties.

3. Planning en control Dit jaar, maar ook de hele periode van de meerjarenbegroting staat planning en control op de agenda. De beheersing van processen en projecten wordt steeds belangrijker. Eén van de belangrijkste wensen van de klant is namelijk duidelijkheid over de afhandeling van verzoeken of activiteiten in de gemeente. 3.1 Procesgericht werken en informatievoorziening Het procesgericht werken en het digitaal loket zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden in deze organisatie. Door een proces in de organisatie digitaal en procesmatig af te handelen en gelijktijdig de burger de mogelijkheid te geven via het digitaal loket elektronisch zaken met de gemeente te doen bereiken we twee doelen: tevreden klanten en een efficiënte werkuitvoering. Via het digitaal loket beschikt de burger over een grote hoeveelheid productinformatie en daarnaast kan hij direct, online aanvragen indienen. Ook directe betaling via de internetkassa is mogelijk. Via een afdelingsgewijze aanpak, met een grote inbreng en betrokkenheid vanuit de afdeling worden processen opnieuw ontworpen. Het hoofddoel hierbij is concentratie en integratie van dienstverlening in en door de frontoffice, waarbij het digitaal loket een belangrijke plaats heeft. De totale dienstverlening wordt verbeterd door een gestructureerde afhandeling via het workflowmanagementsysteem.

Nu worden ca. 40 processen digitaal afgehandeld via workflow, waarvan de meeste beschikbaar zijn op het digitaal loket. In 2005 zijn verschillende nieuwe klantgerichte processen gedigitaliseerd, zoals de processen ‘Bezwaar WOZ/OZB’, ‘Informatievoorziening Klant’, ‘APV vergunningen en ontheffingen’ en de ‘Wvg voorzieningen’. In 2006 worden onder meer de klantgerichte processen Handhaving en Milieuvergunning digitaal afgehandeld. In 2005 is al een start gemaakt met het herontwerp van deze processen. Er is een sterke relatie met het programma Publiceren op het internet van: Vergunningen, Bekendmakingen en Locale regelgeving. De gemeente Heusden neemt deel aan drie spitsprojecten van het programmabureau Advies.Overheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het doel van deze projecten is om een publicatiestandaard en -methode voor overheidsinformatie op internet te ontwikkelen en in de praktijk te testen. Zo wordt informatie voor iedereen op een makkelijke en overzichtelijke manier toegankelijk. Deelname aan deze projecten levert de gemeente Heusden subsidie, kennis en concrete oplossingen op, die voldoen aan centrale standaarden. Zeker mag de positieve invloed op ons imago als digitale gemeente niet onvermeld blijven. In 2006 staan alle gemeentelijke verordeningen en beleidsregels op de website. Ook bekendmakingen worden via de website ontsloten. Alle vergunningen, die digitaal worden afgehandeld, worden op de website gepubliceerd. De aanvragers zelf, maar bij vergunningen op gebied van bouwen en wonen, milieu en APV ook andere burgers, hebben on line toegang tot de digitale dossiers. Het vergroten van de toegankelijkheid van overheidsinformatie (waaronder het beter ontsluiten van informatie over milieu en handhaving), heeft als belangrijkste doel een betere dienstverlening aan de klant en een hogere klanttevredenheid. Om de digitale informatie en interactie verder te verbeteren, is in 2005 de basis gelegd voor de nieuwe website, het digitaal zorgloket en het digitaal bedrijvenloket. De verdere fine tuning hiervan vindt in 2006 plaats. Via het managementinformatiesysteem (MIS) moet het management (en college) de komende jaren meer informatie krijgen over prestaties om op te sturen. Het instrument MIS wordt ingezet ter verbetering van o.a. de doorstroom van de afhandeling van processen, zoals aanvragen, maar ook die van projecten. Daarnaast wordt de organisatie vaker doorgelicht. Op basis van art. 213a gemeentewet worden er jaarlijks een aantal onderzoeken naar doelmatigheid/doeltreffendheid uitgevoerd. Twee doeltreffendheidsonderzoeken (peuterspeelzalen en gebruik gemeentelijke eigendommen) en het doelmatigheidsonderzoek van het dienstonderdeel FAZA worden in 2005 afgerond. De ervaringen die hiermee worden opgedaan vinden hun vertaling in het programma van 2006, dat eind 2005 beschikbaar komt. 3.2 Projectmatig werken De afgelopen jaren is de structuur van het projectmatig werken opgezet. In het nieuwe team OOP wordt het projectmatig werken verder ingebed, door de clustering van de grotere projecten in dit team. De advisering over de projectplannen en de voortgangsrapportages blijft aanwezig via het team kwaliteitscontrol.

De voortgang van de beleidsvoornemens en projecten uit onder meer het raadsprogramma en de begroting en de aangenomen moties worden bijgehouden via de integrale beleidsplanning. Indien er afwijkingen op de planning zijn, worden deze aan het college en het presidium gemeld. Hierbij wordt aangesloten bij de huidige cyclus van het Budget- en Beheerinstrumentarium.

4. Risicomanagement Het risicomanagement is in 2005 opgepakt en loopt door in 2006 en volgende jaren. Bij het risicomanagement worden niet alleen de financiële, maar ook de overige risico’s bekeken. Het is van belang dat op systematische wijze interne en externe bedreigingen van de gemeentelijke doelstellingen transparant en beheersbaar worden. De jaren erna zal dit steeds verder vormgegeven worden. Het eerste onderdeel van het risicomanagement is het opstellen geweest in 2005 van het interne controleplan. Inmiddels is gestart met de uitvoering. De rechtmatigheid van het handelen van de gemeente is één van de onderdelen van het interne controleplan. Bij de rechtmatigheid is het van belang om te waarborgen dat we onze gemeentelijke regelgeving en de landelijke wetten goed uitvoeren. In 2005 zijn alle regelgeving en beleidsregels geïnventariseerd. Tevens is gestart met het in kaart brengen van de risico’s per regelgeving of beleidsregel. De raad wordt in december 2005 een voorstel voor een normenkader aangeboden, waarbij besloten wordt waarop gecontroleerd gaat worden door de accountant. In oktober 2005 wordt gekozen welke accountant vanaf 2006 de accountantswerkzaamheden gaat verrichten. Het huidige contract met de accountant loopt namelijk op 1 januari 2006 af. Daarmee samenhangend wordt het intern controleplan aangepast om de bekende risico’s beter te monitoren.

5. Privatisering Op 24 mei 2005 is het beleidskader privatisering vastgesteld. Dit kader geeft handreikingen om te toetsen of het in een bepaald geval wenselijk is om te privatiseren. In eerste instantie richten we ons in 2006 op een aantal onderwerpen waarbij privatisering in welke vorm dan ook, tot de mogelijkheden zou kunnen behoren. Te noemen zijn: • Doorontwikkeling sportbedrijf (Horeca B.V.) • Catering/schoonmaak gemeentelijke gebouwen • Buitendienst Ook bij alle andere terreinen letten we op eventuele privatiseringsmogelijkheden. De methodiek zoals opgenomen in het beleidskader privatisering, wordt toegepast op het onderwerp ‘schoonmaak gemeentelijke gebouwen’.

Bijlage 3f Verbonden partijen 1. Inleiding De gemeente Heusden neemt bestuurlijk deel aan gemeenschappelijke regelingen en heeft financiële belangen in diverse organisaties en vennootschappen. Deze zogenaamde verbonden partijen voeren beleid uit voor onze gemeente, waarbij de gemeente beleidsmatige en financiële verantwoordelijkheden heeft voor deze partijen. De voornaamste gemeenschappelijke regelingen waarin wordt geparticipeerd, zijn:

Intergemeentelijke Samenwerking Regio ’s-Hertogenbosch (bestaande uit 7 portefeuillehoudersoverleggen)

Budget Budget 2005 2006 16.000,€ 16.000,- €

GGD, Hart voor Brabant

€

611.076,- €

612.162,-

Gemeenschappelijk Meldcentrum Brabant-Noord (GMC) Regionale Hulpverleningsdienst Brabant-Noord

€

340.381,- €

331.601,-

Werkbedrijf voor gesubsidieerde arbeid, activering en trajecten Midden-Langstraat (WML)

€

Centrum Muziek en Dans Midden-Langstraat en Stichting de Muzerije (tot en met 2005)

€

240.119,- €

257.451,-

Welstandszorg Noord-Brabant

€

37.000,- €

37.000,-

Streekarchief Land van Heusden en Altena

€

261.400,- €

267.641,-

ISD (Intergemeentelijke Sociale Dienst)

€ 1.647.397,- € 1.647.397 ,-

-

Hierbij heeft de gemeente invloed op de uitvoering van de regeling.

€

-

2. Belangrijkste deelnemingen De belangrijkste deelnemingen zijn voor de gemeente Heusden: − Bank Nederlandse Gemeenten − Brabant Water N.V. − Intergas N.V. − Effecten Gemeentelijke Instellingen voor Maatschappelijke Zorg − Grootboek Nationale Schuld − Nederlands Grootboek − Hypotheekfonds Noord-Brabantse Gemeenten De waarden van de deelnemingen zijn opgenomen in het product 913.1 beleggingen.

3. Risico’s Het algemene risico bij gemeenschappelijke regelingen is dat tariefsverhogingen slechts beperkt door de gemeente Heusden te beïnvloeden zijn. Het streven is om de stijging van de bijdragen te beperken tot de jaarlijkse indexering en soms de nullijn. Het risico bij de deelnemingen is beperkt, omdat het veelal overheidsinstanties zijn en het totaalbedrag niet hoog is.

Bijlage 3g Grondbeleid 1. Inleiding Het gemeentelijk grondbeleid heeft raakvlakken met verschillende andere beleidsterreinen van de gemeente en is daarnaast een beleidsterrein met een aanzienlijk financieel belang, met de daaraan verbonden financiële risico’s. Met het oog hierop is in artikel 16 van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) bepaald dat de begroting van de gemeente een paragraaf grondbeleid dient te bevatten, waarin het grondbeleid en de financiële aspecten daarvan worden toegelicht. In artikel 22 van de Financiële verordening gemeente Heusden is het bepaalde in het BBV verder uitgewerkt. Uw raad heeft in dit artikel bepaald dat het college tenminste eens in de vier jaar een nota grondbeleid ter behandeling en vaststelling aan de raad aanbiedt en dat jaarlijks bij de begroting en de jaarstukken middels de paragraaf grondbeleid verslag gedaan wordt van met name de financiële stand van zaken van de grondexploitatie. Het grondbeleid voor onze gemeente is laatstelijk vastgelegd in de Grondnota 2005, die op 2 november 2004 door uw raad is vastgesteld. Deze nota is een verdere uitwerking van en complementair aan de Nota grondbeleid deel 2 uit 2000, waarin een aantal beleidsuitgangspunten voor de bouwgrondexploitatie werd vastgelegd. Het beleid met betrekking tot de verpachting en ingebruikgeving van gronden valt buiten het kader van deze paragraaf. Het beleid hierover ligt vast in de Nota grondbeleid deel 1. In het vervolg van deze paragraaf wordt regelmatig gesproken over de algemene reserve en de algemene reserve bouwgrondexploitaties. Misschien ten overvloede hierop een toelichting. De gemeente kent twee algemene reserves, te weten de zogenoemde algemene reserve, die deels de functie van algemene risicoreserve heeft en deels vrij besteedbaar is en algemene reserve bouwgrondexploitatie, die specifiek is bestemd voor de risico’s uit de grondexploitatie.

2. Raakvlakken met de verschillende beleidsterreinen Het grondbeleid heeft raakvlakken met diverse beleidsterreinen van de gemeente. Te noemen zijn: ruimtelijke ordening, gebaseerd op de structuurvisie en uitgewerkt in bestemmingsplannen; woningbouw, beleidsmatig vastgelegd in de Woonvisie. Belangrijk zijn ook de prestatieafspraken met de Stichting Woonveste; economische zaken (bedrijventerreinen); verkeer en vervoer, met als beleidskader het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoers Plan (GVVP); diverse gemeenschapsvoorzieningen (zoals sportaccommodaties, schoolgebouwen, sociaal-culturele accommodaties, natuurontwikkeling);

financiën. De opgave is om het instrumentarium van het grondbeleid (aankopen, exploitatieovereenkomsten, PPS’en, Wet voorkeursrecht gemeenten, onteigening, gronduitgifte e.d.) zodanig in te zetten dat dit optimaal bijdraagt aan de realisering van de doelstellingen van de bovenstaande beleidsterreinen.

-

3. Hoofdlijnen van het grondbeleid In de eerder genoemde nota’s grondbeleid zijn als belangrijkste uitgangspunten van het grondbeleid geformuleerd: in exploitatiegebieden wordt in beginsel een actieve grondpolitiek gevoerd, dat wil zeggen het voor rekening en risico van de gemeente verwerven, bewerken en uitgeven van bouwgrond. Ook wanneer grond benodigd is voor verkeersdoeleinden of andere gemeenschapsvoorzieningen vindt actieve verwerving plaats in exploitatiegebieden waar sprake is van grote financiële risico’s kan gekozen worden voor een faciliterende (passieve) grondpolitiek. Het financiële risico voor de ontwikkeling wordt daarbij gedragen door een marktpartij. Wel behoudt de gemeente in deze gevallen uitdrukkelijk de regierol ook een mengvorm van bovenstaande werkwijzen is mogelijk, bijvoorbeeld in plannen waarin zowel de gemeente als marktpartijen een grondpositie verworven hebben. Er is dan sprake van een Publiek Private Samenwerking (PPS) er wordt primair ingezet op het verwerven van gronden op basis van minnelijke overeenstemming; als dit niet mogelijk blijkt en ook geen exploitatieovereenkomst kan worden gesloten, wordt een onteigeningsprocedure opgestart in de gebieden waar dit gewenst en mogelijk is wordt het voorkeursrecht op grond van de Wet voorkeursrecht gemeenten gevestigd uitgifte van gronden door middel van verkoop; derhalve geen uitgifte via erfpachtcontracten een marktgerichte benadering bij de vaststelling van de uitgifteprijs voor bouwgrond en bij PPS-overeenkomsten

4. Ontwikkelingen De geactualiseerde StructuurvisiePlus kan naar verwachting begin 2006 ter vaststelling worden aangeboden. In deze structuurvisie wordt aangegeven wat de gemeente de komende 10-15 jaar wil realiseren op het gebied van wonen, werken, verkeer/vervoer, landbouw, recreatie enz. en wat waar gepland wordt. In die zin vormt de structuurvisie een belangrijke pijler onder het grondbeleid. Als uitvloeisel van de grondnota 2005 zal de uitgifteprijs voor particuliere bouwkavels per 1 januari 2006 € 295,- per m² exclusief BTW (€ 351,05 inclusief BTW) bedragen. Om met name de bouw van betaalbare woningen voor starters mogelijk te maken worden in nieuwe plangebieden de mogelijkheden van het hanteren van gedifferentieerde grondprijzen bezien. In de grondnota 2005 is tevens bepaald dat de uitgifte prijs voor bedrijvenkavels op het bedrijventerrein Het Hoog jaarlijks verhoogd zal worden met het percentage dat in de begroting wordt aangehouden ter dekking van kostenstijgingen (voor 2006 1,25%), tenzij marktontwikkelingen tot andere verhogingen moeten leiden.

Wij bezien momenteel of er voor een prijsaanpassing op grond van marktontwikkelingen aanleiding is. Wij gaan er van uit dat in 2006 een aanvang gemaakt kan worden met de realisering van de gemeentelijke exploitatiegebieden Venne West 3 en Heesbeen. De exploitatie van de plangebieden Vlaemsche Hoeve en bedrijventerrein Nassaulaan Vlijmen wordt bij de jaarrekening 2005 gesloten. De complexen Elshout IV en Bruneilaan kunnen naar verwachting in 2006 worden afgesloten.

5. Financiële positie 5.1 Grondslagen voor waardering Bij de waardering van gronden wordt een onderscheid gemaakt tussen complexen die in exploitatie zijn en complexen die nog niet in exploitatie zijn genomen. Complexen in exploitatie De gronden bij complexen die in exploitatie zijn worden op de balans opgenomen tegen de daaraan bestede kosten, inclusief de bijgeschreven rente en verminderd met de opbrengst van de gerealiseerde grondverkopen. Tussentijds berekende winst of verlies worden op de boekwaarde gemuteerd ten gunste of ten laste van de algemene reserve bouwgrondexploitatie. Complexen die nog niet in exploitatie zijn genomen Gronden bij complexen die nog niet in exploitatie genomen zijn worden gewaardeerd tegen de daaraan bestede kosten, inclusief de bijgeschreven rente en verminderd met de opbrengst van gerealiseerde verkopen, dan wel tegen de lagere marktwaarde.

5.2 Grondslagen voor de methode van resultaatbepaling Grondslagen voor de resultaatbepaling zijn het zogenaamde ‘prospectief resultaat’ en het ontstaan van verlies of winst. Prospectief resultaat Het prospectief resultaat van de grondexploitatie is het totaal van de verwachte eindresultaten van de in exploitatie genomen complexen. Daarbij wordt rekening gehouden met alle op het moment van berekening bekende omstandigheden en met zo goed mogelijke aannames over de toekomstige baten en lasten. Op het aldus berekende resultaat worden de in de toekomst noodzakelijke afwaarderingen bij nog niet in exploitatie genomen complexen in mindering gebracht. Verlies- en winstneming Als uit de kostprijsberekening blijkt dat er een verlies op een complex ontstaat, wordt hiervoor een voorziening getroffen, die direct ten laste van de algemene reserve bouwgrondexploitatie wordt gebracht. Winstneming vindt plaats op het moment dat de laatste bouwkavel in een complex is uitgegeven. De winst komt ten gunste van de algemene reserve bouwgrondexploitatie, voorzover deze het in de nota reserves en voorzieningen bepaalde maximum van € 4 miljoen nog niet heeft bereikt. Bij

overschrijding van het maximum wordt de genomen winst toegevoegd aan de algemene reserve. Centrumplannen Bij de centrumplannen voor Drunen en Vlijmen is feitelijk meer sprake van een dorpsvernieuwingsproject dan van een bouwgrondexploitatie. Bij deze plannen is niet primair het uitgangspunt een sluitende exploitatie te bereiken. Om deze reden zijn voor de dekking van deze plannen afzonderlijke reserves gevormd.

5.3 Huidige financiële positie van de grondexploitatie Op basis van de genoemde grondslagen kunnen de boekwaarde, het geprognosticeerde resultaat en de standen van de reserves van de grondexploitatie worden bepaald. Dat gebeurt op basis van geactualiseerde exploitatieberekeningen en de werkelijke uitgaven en inkomsten. Meest recent is de financiële positie van de grondexploitatie bepaald bij het opstellen van de jaarrekening 2004. Tenzij er zich na het opstellen van deze jaarrekening nog ingrijpende mutaties hebben voorgedaan, worden hierna de cijfers van de jaarrekening 2004 gehanteerd. Resultaat grondexploitatie (exclusief centrumplannen) Het gecalculeerde resultaat van de in exploitatie zijnde complexen die door de gemeente worden geëxploiteerd bedraagt € 1.018.000,- positief. Dit bedrag is als volgt samengesteld: complex Elshout IV € 507.000,- positief complex Bruneilaan € 663.000,- positief bedrijventerrein Nassaulaan Vlijmen € 295.000,- negatief bedrijvenpark Het Hoog € 143.000,- positief € 1.018.000,- positief ============= Voor het gecalculeerde negatieve resultaat van het bedrijventerrein Nassaulaan Vlijmen is een voorziening getroffen die is begrepen in de Voorziening grondexploitaties. Het complex Vlaemsche Hoeve, dat op grond van een overeenkomst door een projectontwikkelaar tot exploitatie wordt gebracht, heeft een gecalculeerd resultaat van € 1.271.000,- negatief. Ook voor de dekking van dit resultaat zijn binnen de Voorziening grondexploitaties de benodigde middelen aanwezig. Centrumplannen De exploitatieopzet voor het centrumplan Drunen resulteert in een negatief resultaat van € 5.023.000,-. Voor de dekking van dit exploitatietekort is een bestemmingsreserve gevormd, waarop jaarlijks rente wordt bijgeschreven. Per 1 januari 2007 zal deze reserve een bedrag van € 5.111.000,- belopen, waardoor de dekking van het exploitatietekort is verzekerd. In juli j.l. hebben wij een keuze gemaakt voor de marktpartij waarmee bij de ontwikkeling van het centrumplan Vlijmen samengewerkt gaat worden. Momenteel wordt gewerkt aan een intentieovereenkomst tussen de gemeente en de ontwikkelaar. Of de ontwikkeling van het centrumplan Vlijmen tot een exploitatietekort zal leiden en zo ja, hoe groot dat tekort dan zal zijn, is in dit stadium nog niet aan te geven. Wel is het

reëel er rekening mee te houden dat de gemeente zal moeten investeren in de herinrichting van de openbare ruimte. Om het belang van de realisering van het centrumplan Vlijmen te onderstrepen heeft uw raad in de vergadering van 11 februari 2003 besloten hiervoor een reserve te vormen en daarin een bedrag van € 1 miljoen te storten. Daarnaast is uit het saldo van de jaarrekening 2004 een bedrag van € 2.444.000,- aan de reserve toegevoegd. Inclusief rentebijschrijving en inclusief een reeds aanwezige reservering voor plankosten ad € 115.000,-- is per 1 januari 2006 voor de uitvoering van het centrumplan Vlijmen een reserve van € 3.626.000,- beschikbaar. Uit de reserve zullen te zijner tijd, conform de besluitvorming van uw raad, mede de kosten van het opstellen van het masterplan en het bestemmingsplan voor het centrum Vlijmen gedekt worden. Winstneming In de complexen Elshout IV en Bruneilaan zal naar verwachting de laatste gronduitgifte in 2006 plaatsvinden. Overeenkomstig de onder 5.2 genoemde grondslagen kan daarom bij de jaarrekening 2006 tot winstneming worden overgegaan. Het gaat om een bedrag van € 1.170.000,-. De winst wordt ingevolge de nota reserves en voorzieningen gestort in de algemene reserve bouwgrondexploitatie, met dien verstande dat wanneer deze reserve het maximum van € 4 miljoen heeft bereikt, de winst aan de algemene reserve wordt toegevoegd, tenzij bij de winstneming anders wordt bepaald. Reservepositie Voor de afdekking van niet voorzienbare risico’s uit de grondexploitatie is de algemene reserve bouwgrondexploitatie beschikbaar. Het gaat dan met name om risico’s die samenhangen met conjuncturele ontwikkelingen, die tot gevolg hebben dat de gronduitgifte stagneert. In de nota reserves en voorzieningen zijn de minimale en maximale omvang van de algemene reserve grondexploitatie vastgesteld op respectievelijk € 2 miljoen en € 4 miljoen. De reserve beloopt per 1 januari 2006 naar raming een bedrag van € 3.993.000,-. In 2006 zal wegens de eerder beschreven winstneming een bedrag van € 7.000,- aan de reserve worden toegevoegd, waarna de maximale omvang van de reserve is bereikt. De resterende winstneming, zijnde € 1.163.000,- zal worden toegevoegd aan de algemene reserve, tenzij uw raad bij de jaarrekening 2006 tot een andere bestemming besluit. Voor de afdekking van de voorzienbare risico’s is een voorziening (Voorziening grondexploitaties) getroffen. In deze voorziening zijn bedragen beschikbaar voor de dekking van de nadelige saldi van de complexen Vlaemsche Hoeve en bedrijventerrein Nassaulaan Vlijmen. In verband met de afsluiting van deze complexen zal in 2005 over de voorziening worden beschikt. Zoals reeds eerder vermeld zijn voor de centrumplannen voor Drunen en Vlijmen bestemmingsreserves aanwezig, die per 1 januari 2006 respectievelijk € 4.821.000,- en € 3.626.000,- bedragen.

Beleidsveld 1 Bestuur en communicatie Nummer

€ Invest.

Termijn

€

€

€

€

€

Jaar

jaren

2005

2006

2007

2008

2009

2006 2007 2008 2009

4/5 3/5/7 3/5 4/5/7

Vervangingsinvesteringen Kpl. 14

Totaal Kpl. 14 Kpl. 16

Investeringen automatisering Specificatie aanwezig.

Investeringen buitendienst Specificatie aanwezig.

Totaal Kpl. 16

Totaal vervangingsinvesteringen

194.000 329.500 355.000 593.000

58.490

55.679 83.227

52.868 79.420 94.833

56.421

58.490 94.770

138.906 105.832

227.121 123.697

50.057 75.612 90.421 147.612 363.702 126.664

56.421

94.770

105.832

123.697

126.664

56.421

153.260

244.738

350.818

490.366

40.000

40.000

40.000

40.000

40.000

40.000

40.000

40.000

40.000

40.000

40.000

40.000

40.000

40.000

40.000

Bestaand en in gang gezet beleid 006.01

Rekenkamerfunctie Voor 1 januari 2006 wordt besloten over de invulling van de rekenkamer (functie).

Totaal 006.01

Totaal bestaand en in gang gezet beleid

Beleidsveld 2 Burgerdiensten Nummer

€ Invest.

Jaar

Termijn

€

€

€

€

€

jaren

2005

2006

2007

2008

2009

Externe ontwikkelingen 724.01

Begraafplaats Heusden De capaciteit op deze begraafplaats is ontoereikend. Ook dient de begraafplaats opgeknapt te worden. De totaallasten bedragen:

Totaal 724.01

Totaal externe ontwikkelingen

215.000

20

23.350

22.705

22.060

21.415

20.770

23.350

22.705

22.060

21.415

20.770

23.350

22.705

22.060

21.415

20.770

Beleidsveld 3 Openbare orde en veiligheid Nummer

€ Invest.

Termijn

€

€

€

€

€

Jaar

jaren

2005

2006

2007

2008

2009

2005 2006 2007 2008 2009

10 10/15 10/15 10 15

Vervangingsinvesteringen 120.01

Vervangingsinvesteringen brandweer Specificatie is aanwezig.

68.000 84.000 264.000 24.600 230.000

Totaal 120.01


4.000

3.850 12.340

3.700 11.902 35.373

3.550 11.464 34.201 3.936

4.000

16.190

50.975

53.151

3.400 11.026 33.029 3.788 29.133 80.376

4.000

16.190

50.975

53.151

80.376


Aanpassingen brandweerkazerne Drunen

16.000

2005

20

1.760

1.712

1.664

1.616

1.568

50.000

100.000

150.000

225.000

In verband met een tekort aan vrijwilligers in de dagsituatie is het noodzakelijk rekening te houden met het kunnen aantrekken van vrouwelijke vrijwilligers. Hiertoe moet de sanitaire voorziening worden aangepast. Het is gewenst deze voorziening, die wordt geraamd op € 11.000,-- en geldt als 2e prioriteit gelijktijdig met het onderhoud (1e prioriteit) in 2005 uit te voeren. In verband met onvoldoende lichttoetreding en ventilatie is het bovendien noodzakelijk om als 3e prioriteit een extra dakkapel aan te brengen in de werkruimte naast de keuken (kosten € 4.500,--)

120.01

Beleidsplan brandweer Om het beleidsplan brandweer uit te kunnen voeren is extra budget nodig. Het redvoertuig is reeds opgenomen in de 1e berap 2005. Bij een gefaseerde invoer bedraagt het extra budget

Totaal 120.01


1.760

51.712

101.664

151.616

226.568

1.760

51.712

101.664

151.616

226.568

Beleidsveld 4 Verkeer en vervoer Nummer

€ Invest.

Jaar

Termijn

€

€

€

€

€

jaren

2005

2006

2007

2008

2009


Investeringen buitendienst Specificatie aanwezig.

Totaal 210.04


8.470

11.403

10.923

10.444

9.965

8.470

11.403

10.923

10.444

9.965

8.470

11.403

10.923

10.444

9.965

228.097

268.613

268.613

268.613

0

228.097

268.613

268.613

268.613

0

228.097

268.613

268.613

268.613


Vervanging wegen In het beleidsplan wegen, dat is vastgesteld in juli 2000 is per jaar geld opgenomen voor de vervanging van een aantal wegen in de gemeente.

Totaal 210.02



Parallelstructuur nieuwe opzet: deel 1a en 1b Jhr. De la Courtstraat - Vimmerik 2005 Dekking reserve parallelstructuur deel 1a en 1b Jhr. De la Courtstraat - Vimmerik 2006 Dekking reserve parallelstructuur

1.717.000 1.205.000

2006

-1.205.000

deel 1c Vimmerik - Parklaan 2009

2.000.000

Dekking reserve parallelstructuur

-1.200.000

restant:

2005

-1.717.000

2009

800.000

2009

40

68.000

2004

260.000

2005

40

22.100

21.710

21.320

20.930

20.540

2005

260.000

2005

40

22.100

21.710

21.320

20.930

20.540

2006

260.000

2006

40

22.100

21.710

21.320

20.930

2007

260.000

2007

40

22.100

21.710

21.320

Duurzaam veilig

Totaal 210.01


44.200

65.520

86.450

84.890

151.330

44.200

65.520

86.450

84.890

151.330

Beleidsveld 7 Onderwijs Nummer

€

Termijn

€

€

€

€

€

Jaar

jaren

2005

2006

2007

2008

2009

495.000

2006

40

633.000 455.000

2008

40

2006

40

Invest.


Olof Palme heeft voor 2003 toestemming om 4 vervangende lokalen te bouwen krediet groot € 456.000 kap.lasten € 39.000 De effectieve uitvoering kan pas plaatsvinden in 2006. Na overleg heeft het schoolbestuur besloten het krediet voor 2003 'terug te geven' aan de gemeente en voor 2006 een nieuwe aanvraag in te dienen. Nieuwbouw en uitbreiding basisonderwijs: Basisschool Nieuwenrooij verplaatsen naar Romeroschool Aanvragen m.b.t. onderwijsvernieuwingen

Totaal 423.01


42.075

41.333

40.591

39.848

53.805

52.855

38.675

37.992

37.310

36.627

-

80.750

79.325

131.706

129.330

-

80.750

79.325

131.706

129.330

2.975

2.923

2.870

2.870


Voorbereiding Multifunctionele accommodatie Oudheusden

480.04

Multifunctionele accommodatie Palet Vliedberg

35.000

2006

40

Een concept-beheerplan en een voorlopig programma van Eisen voor de bouw van een Multifunctionele accommodatie zijn inmiddels gereed. Bouw 2 extra groepen voor extra capaciteit 480.04

695.000

2005

40

59.075

58.033

56.990

55.948

54.905

250.000

2005

40

21.250

20.875

20.500

20.125

19.750

Integraal krediet voor welzijnsinstellingen is noodzakelijk hieronder is een opzet gemaakt van welke instellingen er gehuisvest kunnen worden. Bouw 2 groepen en speellokaal t.b.v. Peuterspeelzalen

730.000

2005

40

62.050

60.955

59.860

58.765

57.670

Bouw functionele ruimte

170.000

2005

40

14.450

14.195

13.940

13.685

13.430

Kantoorruimte t.b.v. steunpunt

75.000

2005

40

6.375

6.263

6.150

6.038

5.925

Bouw ruimte t.b.v kinderopvang Deze kosten ( € 730.000,--) zullen voor rekening komen van de stichting Kinderopvang. De meerkosten voor de exploitatie worden geschat op structureel € 50.000,-Ombuigingstaakstelling 480.04

50.000

50.000

50.000

50.000

50.000

150.000-

150.000-

150.000-

150.000-

150.000-

35.000

70.000

70.000

70.000

63.200

95.321

127.440

124.561

121.680

63.200

95.321

127.440

124.561

121.680

Extra last risiconemend scenario

Totaal 480.04


Beleidsveld 8 Cultuur en toerisme Nummer

€

Termijn

€

€

€

€

€

Invest.

Jaar

jaren

2005

2006

2007

2008

2009

46.000

2005

20


Vervanging vloer jongerencentrum Utopia De vloer van het jongerencentrum Utopia dateert nog uit de tijd dat het complex De Voorste Venne nog in gebruik was als automuseum. De vloer is dan ook dringend aan vervanging toe.

Totaal 580.01


5.060

4.922

4.784

4.646

4.508

5.060

4.922

4.784

4.646

4.508

5.060

4.922

4.784

4.646

4.508

Beleidsveld 9 Sport Nummer

€ Invest.

Jaar

Termijn

€

€

€

€

€

jaren

2005

2006

2007

2008

2009


Investeringen sporthal Onder de Bogen Dit voorstel wordt betrokken bij de besluitvorming over recreatiepark De Schroef. Voor investeringen t.b.v. sporthal Onder de Bogen wordt voorlopig uitgegaan van € 200.000,-- netto-lasten in verband met kapitaallasten en het vrijvallen van exploitatielasten vanwege beëindiging van de exploitatie van sportzaal de Hoge Heide.

Totaal 530.02/03

2008

200.000

200.000

0

0

0

200.000

200.000

0

100.000

100.000

100.000

100.000

0

100.000

100.000

100.000

100.000

0

100.000

100.000

300.000

300.000

Sportaccommodaties 531.01

Onderhoud sportaccommodaties Het beleids- en beheersplan buitensportaccommodaties zal binnenkort gereed zijn. Op basis van dit plan kan een storting in een te vormen onderhoudsvoorziening worden geraamd. Overigens is de verwachting, dat als we de komende 10 jaar het onderhoud / vervangingsinvesteringen aan de buitensport-accommodaties goed willen uitvoeren extra middelen nodig zullen zijn. Hiervoor zal nog een voorstel volgen. Het thans geraamde bedrag is gebaseerd op de gereserveerde lasten volgens het huidige vervangingsschema.

Totaal 530.05



Upgrading van zwembad Het Run

In oktober 2005 vindt besluitvorming plaats over upgrading van het zwembad ‘het Run'. In 2006 wordt het buitenzwembad “het Run “ gerenoveerd door het vernieuwen van de gebouwen, en het uitvoeren van groot onderhoud aan de bassins. De netto extra last bedraagt € 10.050,--

Totaal 530.02


10.050

10.050

10.050

10.050

10.050

10.050

10.050

10.050

10.050

10.050

10.050

10.050

10.050

10.050

10.050

Beleidsveld 10 Beheer groen en Vesting Heusden Nummer

€ Invest.

Jaar

Termijn

€

€

€

€

€

jaren

2005

2006

2007

2008

2009

Vervangingsinvesteringen 542

Herstel tuinmuren vesting Heusden Om voorlopig de meest urgente muren te herstellen en om een goed overzicht te laten maken voor een brede aanpak van alle gemeentelijke tuinmuren in de vesting, wordt voorshands een bedrag van € 100.000 noodzakelijk geacht. Dekking reserve bijzondere projecten vesting Heusden

100.000

2005

-100.000

Totaal 542


0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Bestaand en in gang gezet beleid 542

Totaal 542

Herstel vestingmuren Heusden In het kader van de Wet op de waterkering zal het onderhoud van de vestingmuren op termijn overgedragen worden aan het Waterschap, mits de staat van onderhoud voldoende is. Om dit te realiseren is een investering nodig van ca € 1.600.000.

1.600.000

Getracht wordt bij Monumentenzorg voor het herstel een subsidie van ca. € 300.000 te verkrijgen Dekking reserve bijzondere projecten vesting Heusden

-300.000

2007

-1.300.000

560.01

Uitvoeringsprogramma Giersbergen – De Margriet Het uitvoeringsprogramma Giersbergen – De Margriet omvat een groot aantal projecten onder andere op het gebied van verkeer, recreatie, cultuurhistorie en landschap. Voor diverse projecten zal, naast subsidie van rijk, provincie en bijdragen van onder andere de Duinboeren en Natuurmonumenten een bijdrage geleverd dienen te worden door de gemeente. De gemeenteraad heeft op 12 oktober 1999 ingestemd met het Uitvoeringsprogramma de Margriet, waarin een raming is opgenomen voor de financiële bijdrage die van de gemeente wordt verwacht. Dekking: reserve realisatie Giersbergen - De Margriet

560.01

212.812 212.812-

2005

Haarsteegse wiel Om de Haarsteegse Wiel adequaat te kunnen beheren is een extra onderhoudsbudget noodzakelijk.

Totaal 560.01 560.02

18.000

9.000

9.000

9000

9000

18.000

9.000

9.000

9.000

9.000

-

-

-

-

-

18.000

9.000

9.000

9.000

9.000

Omvorming groenvoorzieningen De gemeente Heusden heeft zich ten doel gesteld -op termijn- geheel te stoppen met het gebruik van chemische middelen bij onkruidbestrijding op verharding en in plantsoenen. Om plantsoenen in de toekomst zonder chemische middelen goed te kunnen onderhouden, dienen de groenvoorzieningen hiertoe geschikt gemaakt te worden. We spreken hierbij over omvorming groenvoorzieningen. Vanaf 2002 is hiermee gestart. 114.398 Dekking: reserve omvorming groen

2005

114.398-

Tijdens de omvormingen is er geen budget geraamd voor renovatie. In de toekomst dient voor dit renovatiebudget in het groenbeheerplan een voorziening te worden opgenomen. Totaal 560.02


Beleidsveld 12 Zorg en welzijn Nummer

€ Invest.

Jaar

Termijn

€

€

€

€

€

jaren

2005

2006

2007

2008

2009


Integraal jeugdbeleid

77.500

77.500

77.500

77.500

77.500

77.500

77.500

77.500

77.500

77.500

77.500

77.500

77.500

77.500

77.500

29.412 13.750

29.412 13.375

29.412 13.000

29.412 12.625

29.412 12.250

43.162

42.787

42.412

42.037

41.662

43.162

42.787

42.412

42.037

41.662

De beoogde fusie in het peuterspeelzaalwerk is afgeketst. Met name ten behoeve van het wegwerken van achterstanden in de subsidieverlening aan diverse peuterspeelzalen i.v.m. nietdoorgerekende loon- en prijscompensatie is een bedrag van € 77.500,- op de gemeentebegroting opgenomen. In verband met de integrale benadering van het gehele jeugdwerk zal dit (extra)budget peuterspeelzaalwerk in deze integrale benadering betrokken worden. Totaal 650.01



Implementatie Lokaal Zorgloket In samenwerking met de betrokken organisaties is gestart met de daadwerkelijke realisering van het zorgloket. Ten behoeve van de exploitatiekosten wordt een bedrag van € 29.412,- geraamd. Voor de huisvesting van het zorgloket wordt geraamd:

Totaal 641.01


125.000

2005

20

Beleidsveld 13 Milieu en afval Nummer

€

Termijn

€

€

€

€

€

Invest.

Jaar

jaren

2005

2006

2007

2008

2009

50.000

2006

10


Vervanging hondepoepzuiger De vervanging vindt conform het vervangingsschema plaats.


8.000

7.700

7.400

7.100

0

8.000

7.700

7.400

7.100

0

8.000

7.700

7.400

7.100

286.485

286.485

286.485

286.485

286.485

70.486

70.486

70.486

70.486

66.830

66.830

66.830

74.407

74.407

-423.801

498.208-

568.458-

Externe ontwikkelingen Bestaand en in gang gezet beleid 722.01

Investeringen conform Gemeentelijk Riolerings Plan 2004

Dekking ten laste van G.R.P.:


4.618.000

2005

1.133.000

2006

40

1.078.000

2007

40

1.192.000

2008

40

1.133.000

2009

40

70.250 -286.485

-356.971

0-

0-

0

0

0

0-

0-

0

0

0

16.000-

21.000-

31.000-

31.000-

31.000-

16.000-

21.000-

31.000-

31.000-

31.000-

Ombuigingen 723.02

Hogere dwangsommen en kostenbesparende energieprojecten

Totaal ombuigingen

Beleidsveld 15 Financiering en belastingen Nummer

€ Invest.

Jaar

Termijn

€

€

€

€

€

jaren

2005

2006

2007

2008

2009

Externe ontwikkelingen Ombuigingen

922.01

Kostenbesparing en efficiency Inmiddels zijn vele ombuigingsmaatregelen gerealiseerd/verwerkt in de budgetten. Als stelposten resteren nu nog:

Totaal 922 931.01

38.000

121.000-

452.000-

452.000-

452.000-

38.000

121.000-

452.000-

452.000-

452.000-

111.000-

225.000-

342.000-

342.000-

-

111.000-

225.000-

342.000-

342.000-

232.000-

677.000-

794.000-

794.000-

Verhoging OZB

Totaal 931

Totaal ombuigingen

38.000

P R O G R A M B E G R O T I N G

Recommend Documents