WHIPLASH MAGAZINE
HÉT WHIPLASH LIJFBLAD 24e jaargang | nummer 1 | april 2012
Special:
Over Leven & geld Onvoorspelbaarheid vraagt om maatwerk
Voel je rijk Regie over energie en pijn
advertentie
Ondersteuning van rug en nek DEFA Bolletjeskussen • Zeer geschikt voor mensen met een gevoelige rug • Getest en aanbevolen door fysiotherapeuten • Ventilerende werking • Eenvoudig te plaatsen op elk gewenste stoel DEFA Lumbaar Lendenkussen • Vermindert vermoeidheid • Ondersteunt de ruggengraat • Verlicht spanning en pijn in de onderrug • Ideaal voor in de auto, thuis of op de werkplek DEFA Hoofdsteunkussen • Helpt ter voorkoming van een whiplash en ontspant de nekspieren • Aanbevolen door ergonomen • Universeel toepasbaar op vrijwel elke hoofdsteun Voor informatie Telefoon: 020-6846226 Email:
[email protected] of kijk op www.defa.nl
Het kussen dat masseert
45 .50 Geeft uw rug zijn verdiende rust
32 .50 Veilig én comfortabel!
29 .50
DEFA Lordose Zitsteun • Voorkomt en bestrijdt rugklachten • Ontwikkeld en getest door fysiotherapeuten • Zorgt voor een anatomisch natuurlijke zithouding • Past op elke stoel; op hoogte instelbaar
DEFA Ergonomische Lendensteun (verstelbaar) • Extra steun in de onderrug • Goede zijdelingse steun • Vermindert vermoeidheid • Verstelbaar d.m.v. spanbanden • Past in elke auto • Incl. hoes DEFA Anatomisch Wig- Zitkussen • Voorkomt spanning in nek, schouders en rug • Corrigeert de houding van bekken en rug • Extra comfort en veiligheid • Tegen wegglijden in de stoel
Verkrijgbaar bij o.a. Welzorg en Thuiszorgwinkels, Fysiotherapeuten, de Medische Vakhandel, Halfords, Brezan, Heuts mobiliteit en vrije tijd, Medicorners van Vierstroomzorgring, AutoStyle dealers en de betere autoshop. Ook in België.
Voor een zithouding zonder rugklachten
29.95 Voor totale ontspanning
32 .50 Meer zitcomfort minder klachten
34 .50 Op al onze gezondheidskussens 2 jaar garantie
Is veel draaien in bed gezond? Nee, veel draaien verstoort de diepe slaap, met als gevolg, veel minder energie voor de volgende dag. Dat mensen ‘s nachts veel draaien heeft als reden: •
Dat men niet lekker ligt. Hoe komt dat? Tijdens de diepe slaap verslappen de spieren en banden, die de wervels in stand houden. Daardoor zoeken de wervels een stabiele positie en komt de mens in een verkeerde houding te slapen zoals de buikligging en de ¾ houding. Door deze langdurige spanningen ontstaat druk op de zenuwen, met als gevolg; “veel draaien in bed”.
•
Dat men op de buik slaapt, hetgeen een verkeerde slaaphouding is. DE OPLOSSING (Leer slapen met de “Anti Nekpijn Pillow” en de “Sleepmate”. Een rolvormig kussen gevuld met gekaarde kapok, (ook wel goeling genoemd), die ervoor zorgt, dat het lichaam niet naar de buikligging kantelt.
Voor meer info zie www.nekpijn.nl www.topslapen.nl
Onder [P] Langstraat Arnhem - Centrum Telefoon 026 - 44 22 777
Voorwoord
Financiële crisis Afgelopen dagen hebben de kranten, radio en televisie bol gestaan over de nieuwe bezuinigingen van meer dan 10 miljard om de Nederlandse begroting weer op orde te krijgen en te laten voldoen aan de Europese regels. Inmiddels hebben de drie heren van de VVD, CDA en gedoogpartner PVV zich in het Catshuis teruggetrokken om stapsgewijs deze bezuinigingen verder in te vullen. Gezien het vorige pakket van 18 miljard ben ik opnieuw bevreesd dat de zwakkeren in de samenleving het weer opnieuw zullen moeten ontgelden. Enerzijds wordt er gesproken over het flink verhogen van het eigen risico in de zorg, anderzijds wordt er gedacht aan verdere eigen bijdragen op sommige zorgvoorzieningen. Voor een aantal whiplashpatiënten en andere chronisch zieken zal dit betekenen dat opnieuw goed gekeken zal worden naar hun eigen uitgavenpatroon. Op welke wijze kunnen we de nieuwe bezuinigingen weer verwerken? Welke zaken zullen we in ons dagelijks leven moeten missen en welke dingen zullen we in ieder geval blijven doen? Vaak een lastig proces, maar wellicht kunnen we u een beetje ondersteunen met ideeën en nuttige suggesties. Gelukkig is er ook goed nieuws te melden. Opnieuw heeft een ervaren bestuurder zich gemeld om de taak van secretaris binnen ons bestuur op zich te nemen. Peter van der Wiel stelt zich op pagina 2 aan u voor. Daarnaast kan ik u melden dat een viertal nieuwe, goede vertegenwoordigers uit de gezondheidszorg zitting nemen in onze Medische Advies Raad (MAR). Allereerst heb ik professor R. Geenen (psycholoog en onderzoeker) van de Utrechtse Universiteit bereid gevonden zitting te nemen in de MAR. U kent hem misschien van het artikel uit Whiplash Magazine april 2011, waarin hij verslag doet van zijn onderzoek naar het onbegrip bij whiplashpatiënten. Verder heeft de Nederlandse Orthopedie Vereniging de orthopeed J. Rondhuis afgevaardigd. De heer Rondhuis is gespecialiseerd in de aandoening whiplash. Vervolgens heb ik uitvoerig gesproken met de directie van arbodienst 365 (het vroegere Arboned). Inmiddels hebben zij Marieke van Hoffen, bedrijfsarts, afgevaardigd naar de MAR. Als laatste is Paula van Genugten, osteopaat en bestuurslid van de Nederlandse vereniging voor osteopathie, toegetreden tot de MAR. We zijn erg blij met deze versterking van onze MAR. Als laatste punt wil ik u graag oproepen om mee te werken aan onze projecten en de diverse onderzoeken die nu lopen. Kijk vooral regelmatig op de website. Juist het inbrengen van patiëntervaringen is een belangrijke toegevoegde waarde van een patiëntenorganisatie. Louk de Both, voorzitter
[email protected]
1
Nieuw in het bestuur... Ambitie bij de Whiplash
Peter van der Wiel 1
65, nog steeds actief, nu al jaren als zzp-er . Sinds
Stichting: er alles aan doen om
december 2011 secretaris in het bestuur.
de huidige hoge kwaliteit van dienstverlening, ondersteuning
Relatie met whiplash: geen ervaringsdeskundige, maar
en onderzoek in stand te houden
zat er na een ernstige val in 2000 met nekletsel wel
en waar mogelijk te verbeteren,
dichtbij. Regelmatig onderhoud bij de chiropractor
ondanks alle bezuinigingen die de overheid ons in een
koester ik nog steeds, ook vanwege rugproblemen
bijna ongenadig tempo oplegt. Binnen de beperkte
vanuit mijn jeugd. Gelukkig heb ik veel aan sport
financiële mogelijkheden alle toegewijde medewerkers
kunnen doen en dat doe ik in vele vormen nog steeds
zoveel mogelijk ruimte geven zich te blijven inzetten
met veel plezier. Verder is relevant dat ik wel veel
voor de Stichting en waar noodzakelijk hen tijdig te
ervaring heb met individuele gevalsbehandeling bij al
informeren, begeleiden en toch ook te stimuleren.
of niet blijvende arbeidsongeschiktheid.
Leden hebben recht op optimale inzet van de middelen, medewerkers hebben recht op zorgvuldigheid en vrij-
Ik ben trots op: mijn kinderen en mijn kleinkinderen.
willigers vormen het hart van de organisatie.
Omdat ik altijd de helft van de zorg voor mijn kinderen op mij heb genomen, voelt het ook vertrouwd aan te zorgen voor, maar vooral ook te genieten van mijn kleinkinderen. Dat geeft ook kracht aan nek en rug als een kleinzoon daarom vraagt. Mensen vragen mij vaak om: advies. Los van mijn brede ervaring in werk, politieke en maatschappelijke activiteiten, zorgt mijn analytische aanleg vaak voor goede ondersteuning in de gedigitaliseerde samenleving met al zijn regeltjes. Een voortdurend leermoment vloeit hier ook uit voort: mijn tempo is regelmatig te hoog voor de persoon waar het dan om draait. Dat vergt terecht weer aanpassen van mijn kant. Een goed gevoel krijg ik van: blote voeten in het zand, wijntje in de hand en kijken naar een zonsondergang. Daar geniet ik waar ook ter wereld van, maar toch het meest van het mij zo vertrouwde strand van Scheveningen. Bijna net zo mooi is het licht van de ondergaande zon op de toppen van de bomen van het bos waar ik op uit kijk. 2
1 ZZP’er: Zelfstandige Zonder Personeel
advertentie
Inhoud 4 Ik voel me rijk Fleur zit niet in een winterdip. In haar column lezen we hoe je je toch rijk kunt voelen ondanks de recessie.
5 Slim budgetteren in financieel mindere tijden Overzicht van de belangrijkste bezuinigingen en regelingen voor 2012, met tips om op financieel gebied meer over te houden.
4-12
8 Ik blijf bij mijn ambities Joanne (26 jaar) raakte ruim twee jaar geleden betrokken bij een ski-ongeval. Ze probeert haar leven weer op te pakken en vertelt over de invloed van whiplash op haar financiën en studie tot gebarentolk.
11 Consuminderen en tips voor de kleine beurs 24
Van onze lezers en ‘vrek’ Hanneke van Veen
18 Pijn- en Energiemeter 27
De pijn- en energiemeter geeft inzicht in uw belastbaarheid en de activiteiten die de meeste pijn en vermoeidheid bezorgen.
24 Zeven jaar strijd met een goed einde Het verhaal van het moeizame gevecht van Judith om het hoofd boven water te houden.
En verder: Column van de voorzitter..............................................................1 Nieuw bestuurslid.........................................................................2 Column Kees Vos ‘Onbegrip van alle kanten’........................... 13 Prikbord....................................................................................... 14 Column Jacquelien...................................................................... 20 Meedoen met project ‘Pijn in zicht’.......................................... 21 Onvoorspelbaar verloop hindert re-integratie.......................... 22 Prikbord....................................................................................... 26 Oproep mediprudentie............................................................... 26 Koken met whippies.................................................................. 27
Ik voel me rijk Nederland is in een recessie beland. Wat komt er op me af? Buiten in de kou fluiten de mussen vrolijk verder. Voor mij is het de hoogste tijd om mijn financiën te ordenen. Al weken schuif ik deze klus voor me uit. Veel liever ga ik op jacht in mijn favoriete winkels. In het koopjeshuis waar voor miniprijsjes goede merkkleding uit faillissementen te scoren is. Of naar mijn bloemenstal, waar regelmatig alles voor de helft van de prijs aangeboden wordt. Het spel om op het juiste tijdstip op de juiste plek te zijn, scherpt mijn concentratie. Met plezier zet ik al mijn zintuigen open om dit moment te pakken. Dan pak ik met een vriend de fiets, broodjes en een
Een vriendin noemt me daarom de zuinige Bourgondiër.
thermoskan thee en gaan we op pad. De sleutel ligt in het creëren van voldoende situaties die aan mijn behoeftes tegemoet komen. Dat geeft vrijheid. Zowel bij materiële
Kwaliteit voor zo min mogelijk geld vinden, is een sport
dingen als bij activiteiten die voor mij van waarde zijn.
die aan te leren is. Ontwikkel dat talent! Mij helpt het om
De recessie is een feit. Financieel gaat het me nu echter
goed met een kleine uitkering te leven. Vroeger ging dat
niet beter of slechter dan in de zogenaamde goede tijd.
anders, krampachtiger. Toen overheerste de angst om
Ik realiseer me wel dat de recessie mijn leven kan gaan
niet genoeg te hebben in de toekomst. Nu vertrouw ik er
beïnvloeden. Maar iemand zei me eens:
meer op dat ik de dingen tegen kom als ik ze nodig heb. Laatst zag ik een documentaire; een onderzoek of meer
‘Zorgen maken is negatieve meditatie’.
geld gelukkiger maakt. Als de basis er is (zoals een huis, eten, kleding, gezondheidzorg en sociale contacten),
Zorgen maken verspilt nodeloos energie en tijd. Het
maakt meer verdienen niet gelukkiger. Dan blijkt vrije tijd
gaat meer om adequaat handelen als zich een probleem
een grotere rol te spelen.
voordoet. Inmiddels zijn de mussen gevlogen en dwarrelen
Ik heb beperkt geld maar juist veel tijd. Een kwaliteit
sneeuwvlokken traag naar de grond. Al voel ik me rijk,
die ik lang onderschat heb. Ik kan weliswaar weinig op
ik moet nu toch echt aan mijn administratie beginnen.
vakantie, maar elk moment dat de zon schijnt kan ik buiten genieten.
4
Fleur van Leeuwen
Informatief
Slim budgetteren in financieel mindere tijden
Door Ilona Jansen De wereldwijde economische crisis slaat Nederland
u werkt. De kosten van de kinderopvang wegen ook
niet over. Reden voor veel Nederlanders om hun
mee bij de ‘maximale leenlast’ (ING Magazine 2011)
hand op de knip te houden. Welke belangrijkste
die u kunt krijgen bij het kopen van een huis.
bezuinigingsmaatregelen heeft de overheid dit jaar ingevoerd en welke gevolgen hebben deze
Kosten zorgverzekering gestegen
financieel mindere tijden voor ons? We hebben
De premies van de zorgverzekeringen zijn ge-
voor u de belangrijkste bezuinigingen en regelingen
stegen en er wordt minder vergoed vanuit de basis-
inzichtelijk gemaakt en geven tips om op financieel
verzekering. Het eigen risico is omhoog gegaan
gebied meer over te houden.
van € 170,- naar € 220,-.
Minder te besteden Uit de in januari gepubliceerde koopkrachtcijfers1 van
Langer studeren of extra studie duurder
Studenten die langer over hun studie doen moeten
het Nibud, het Nationaal Instituut voor Budgetvoor-
€ 3.000,- extra collegegeld betalen en degenen die
lichting, blijkt dat iedereen er op achteruit gaat in
een tweede studie willen doen betalen meer.
2012. Een koopkrachtdaling van 1 tot 2 % is geen uitzondering. Huishoudens hebben € 10,- tot € 100,- per maand minder te besteden.
Gepensioneerden gekort
Het inkomen van gepensioneerden compenseert de stijgende prijzen niet en de extra arbeidskorting voor
Belangrijkste bezuinigingen op een rij
57-plussers is afgeschaft. Ook is de doorwerkbonus
Wat zijn de belangrijkste veranderingen die de overheid
voor 63-plussers verlaagd.
heeft doorgevoerd ten opzichte van vorig jaar? Ouders met kinderen gekort
Voorwaarden bijstandsuitkering strenger
Ouders met kinderen zijn gekort op de kinderbijslag
Voor bijstandsgerechtigden daalt de koopkracht
of het kindgebonden budget. Dit heeft vooral
met 1,2 - 2,5%. Ook kan er geen individuele bij-
gevolgen voor grote gezinnen. Werkende ouders
standsuitkering meer worden aangevraagd, doordat
die hun kinderen naar een kinderdagverblijf bren-
de inkomsten van alle gezinsleden (inclusief een
gen, moeten zelfs rekening houden met €150,minder koopkracht per maand. Dit komt doordat de kinderopvangtoeslag is verlaagd en de overheid minder vergoedt. Dit is afhankelijkvan hoeveel uur
1 Koopkracht is het verschil tussen inkomen en uitgaven. Een positief koopkrachteffect wil zeggen dat de inkomsten dit jaar harder zullen stijgen dan de uitgaven.
5
kind ouder dan 18) worden meegeteld. Voor som-
Consuminderen
mige gezinnen is het recht op een bijstandsuit-
Het Nibud geeft op haar website budget- en bespaartips.
kering komen te vervallen. Afhankelijk van het inkomen van het kind is er helemaal geen recht meer
Enkele tips op een rijtje:
op een bijstandsuitkering en kan het huishouden er
Pin 1x per week, op is op.
meer dan 30% op achteruit gaan.
Kijk of u kunt besparen op uitgaven die niet direct noodzakelijk zijn.
Grip op de portemonnee
Probeer te besparen op de boodschappen door
We moeten er allemaal aan geloven: de economische
huismerken te gebruiken en op aanbiedingen te
crisis brengt bezuinigingen met zich mee. Voor de een
letten.
heeft de crisis meer financiële gevolgen dan voor de
Las een bedenkperiode in voor u iets koopt. Als u
ander. Maar een huishoudboekje bijhouden kan voor
iets na een tijdje nog steeds wilt hebben, dan is het
iedereen zinvol zijn.
u geld waard. Loop
de
uitgaven
eens
na
die
regelmatig
Een huishoudboekje met een overzicht van inkomsten
terugkomen (vaste lasten), zoals elektriciteit, water,
en uitgaven geeft inzicht in uw financiële situatie. Dat
abonnementskosten en verzekeringen. Hier zijn
kunt u op papier doen, maar ook online. Zo’n digitaal
vaak besparingen te winnen.
huishoudboekje wordt onder andere door banken
Zoek kortingsacties op internet.
online aangeboden. Vaak is dit online huishoudboekje gekoppeld aan uw bankrekening. Ook het Nibud heeft
Subsidies en toeslagen
een gratis online tool, het ‘Persoonlijk budgetadvies’,
Als u een klein inkomen heeft, dan heeft u recht op
waarmee u uw financiën handig op een rijtje kunt
extra geld van de overheid. U kunt bijvoorbeeld in
zetten. Zodat u bewuster met uw geld om kunt gaan
aanmerking komen voor zorg- of huurtoeslag. Op
en voorbereid bent op onverwachte situaties of grote
de website berekenuwrecht.nl of via de gemeente of
uitgaven. Doordat u weet waar u uw geld aan uitgeeft,
belastingdienst kunt u achterhalen op welke subsidies
is het makkelijker om keuzes te maken over deze
of toeslagen u recht heeft.
uitgaven. Voor whiplashpatiënten zijn er verschillende overOm na te gaan waarop u kunt bezuinigen, kunt u
heidsregelingen om extra kosten te compenseren die
onderscheid maken tussen uitgaven die ‘moeten’
niet vergoed worden door andere regelingen.
en uitgaven die ‘mogen’. Vaste lasten en bepaalde huishoudelijke uitgaven zoals kleding, eten en drinken
Interessante regelingen voor whiplashpatiënten
moeten in ieder geval betaald worden. Het bedrag dat
Ook persoonlijke gebeurtenissen kunnen van invloed
u vervolgens overhoudt kunt u besteden aan vrij te
zijn op iemands financiële situatie.
besteden uitgaven, oftewel de uitgaven die ‘mogen’. Op deze uitgaven kunt u het makkelijkst besparen.
Whiplashpatienten kunnen extra kosten maken voor bijvoorbeeld zorg en hulpmiddelen die niet vergoed wor-
6
den. Die extra kosten worden meerkosten genoemd.
Meer informatie is te vinden op meerkosten.nl. Op deze
Per januari 2009 is de ‘Wet tegemoetkoming chronisch
website kunt u ook een test doen om te kijken of u voor
zieken en gehandicapten’ (Wtcg) ingegaan. Met behulp
de Wtcg-tegemoetkoming in aanmerking komt.
van deze wet komt de overheid chronisch zieken en gehandicapten financieel tegemoet. Dit jaar worden
Mensen met een chronische aandoening worden
Wtcg-tegemoetkomingen alleen nog uitgekeerd tot
vooral financieel meer benadeeld door de bezuinigin-
een bepaalde inkomensgrens. Kijk voor algemene in-
gen die doorgevoerd zijn voor de zorgverzekering,
formatie of vragen over de Wtcg op www.wtcg.info of
zorgtoeslag, persoonsgebonden budget en AWBZ.
bel met de Rijksoverheid: 0800-8051.
Voor whiplashpatiënten is het van belang te weten dat er een verlaging is van het aantal vergoede consul-
Chronisch zieken en gehandicapten kunnen gebruik
ten bij de eerstelijnspsycholoog van 8 naar 5 en dat er
maken van de aftrek van specifieke zorgkosten via
een verhoging is voor het aantal fysiotherapie-
een andere tegemoetkomingsregeling of belasting-
behandelingen dat voor eigen rekening komt voor
voordelen, zoals de jongegehandicaptenkorting of de
volwassenen van 12 naar 20.
startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid. Ook kunnen zij in aanmerking komen om onder bepaalde voorwaar-
Bronnen:
den € 85,- terug te krijgen van het CAK, ter compen-
- Website Nibud, www.nibud.nl;
satie van het eigen risico van € 220,- in de Zorg-
- Website CG-Raad, www.meerkosten.nl;
verzekeringswet (CER). Zij horen automatisch bericht
- ING Magazine 2011; Goede voornemens. Zijn ze er
te krijgen, maar dit gebeurt niet altijd.
nog? Esma Linnemann /Rhijnvis media 2012 7
Persoonlijk
Joanne: ‘ik blijf bij mijn ambities’ Door Joyce Popping Joanne (26 jaar) raakte ruim twee jaar geleden betrokken bij een ski-ongeval. Ze probeert haar leven weer op te pakken en volgt momenteel de 4 jarige hbo-opleiding ‘tolk gebarentaal’ in Utrecht. Ze vertelt over de invloed van whiplash op haar studie en financiën. Je studie ‘tolk gebarentaal’, hoe pak je dat op? Een whiplash is bij mijn opleiding erg onhandig. Het is een heel actieve opleiding, wij zitten niet gewoon achter ons bureau. Alles wat ik nodig heb om te tolken doet bij mij zeer. Je gebruikt constant je armen, schouders, nek, hoofd en alles in je gezicht. Daarom is het voor mij ook niet mogelijk om alle uren op school te volgen. De studie die ik volg is voltijds, en ik ga ongeveer 4 tot 8 uur per week naar school. Mijn concentratie is veel minder dan voorheen, dus studeren moet in fases. Behalve de uren op school, moet je thuis ook studeren. Vooral omdat ik veel schooluren mis, doe ik thuis veel zelfstudie. De afstand tussen huis en Utrecht maakt het nog ingewikkelder. Openbaar vervoer en zelf
voor eerstejaarsstudenten: wanneer de opleiding niet
autorijden is nauwelijks een optie, omdat dit te zwaar
bevalt, kan je zonder boete van het DUO1 stoppen met
is. Mijn ouders brengen mij zeker twee keer per week
de opleiding. Het daarop volgende schooljaar ben ik
naar school en hebben dit gelukkig tot dusver altijd in
weer begonnen, omdat ik het thuiszitten beu was en
hun agenda vrij kunnen maken. Zonder hen had ik mijn
persé mijn opleiding wilde afmaken. Maar al snel bleek
opleiding niet kunnen volgen.
ik het programma en tempo niet aan te kunnen. In overleg met school heb ik toen het programma gesplitst:
Alles wat ik nodig heb om te tolken, doet bij mij zeer.
het eerste jaar heb ik alle theorievakken gevolgd en dit jaar volg ik de praktijkvakken. Hoe het de komende 3 jaar van mijn opleiding gaat weet ik niet. Of ik deze
Heb je studievertraging opgelopen door
volgens het gewone traject kan volgen of weer een
je whiplash? Ik ben direct na mijn ongeluk gestopt met school omdat er een speciale ‘februari-regeling’ is. Dit is een regeling
8
1 DUO is de uitvoeringsorganisatie van de rijksoverheid voor het onderwijs.
aangepast programma moet maken? Misschien was
weer opgepakt. Een huwelijk duurt twee uur waarin je
het verstandiger geweest om een andere opleiding te
rond rent; het is kort maar krachtig. Voor mijn whiplash
kiezen, maar mijn ambities liggen nu eenmaal bij deze
deed ik soms drie huwelijken achter elkaar, maar dat is
studie.
echt niet meer vol te houden.
Wat betekent dit voor je studiefinanciering?
Denk je dat je minder inkomen of meer kosten hebt,
Het eerste jaar heeft mij door de ‘februari-regeling’ alleen
dan als je gezond zou zijn?
schoolgeld gekost voor de maanden die ik gevolgd
Absoluut. Ik kan door mijn whiplash niet meer de
heb. Het eerste jaar is door het DUO kwijtgescholden
uren werken die ik voorheen werkte. Dit in combinatie
op basis van een handicap. Maar hierna moet ik nog
met alle medische kosten die erbij komen kijken,
drie jaar. Of ik die zonder vertraging kan afmaken, is
neemt een flinke hap uit je budget. Hierbij moet je
nog niet duidelijk.
niet alleen denken aan kosten voor therapieën, maar ook de bijkomende vervoerskosten lopen in een jaar
Hoe gaat de Hogeschool met jouw whiplash om?
natuurlijk stevig op. Daarnaast ga je ook nog op zoek
Meteen toen ik gestopt ben met de opleiding is er veel
naar aangepaste stoelen, kussens etc. Mijn vriend en
contact geweest met mijn decaan. Die heeft sindsdien
ik hadden net een huis gekocht en hier zeker geen
als bemiddelaar gefungeerd tussen mij en de examen-
rekening mee gehouden. Dit heeft dus een stevige
commissie en mij en het DUO. Mijn decaan heeft
impact op ons budget. Waar we voorheen konden
ook geregeld dat ik het schooljaar kon opsplitsen en
genieten van een etentje, weekendje weg, weg met
samen kijken we naar de toekomst. Verder heb ik veel
vrienden en een simpel bezoek aan de bios, moeten
contact met mijn leraren. Door ze geïnformeerd te
we nu maandelijks rekenen en tellen wat we wel en niet
houden is er veel onderling begrip ontstaan en heeft
kunnen ondernemen. Je sociale leven verandert er dus
de Hogeschool Utrecht mij gesteund in mijn mogelijk-
wel iets door. Ik ben hierdoor ook meer gaan lenen bij
heden en – helaas voornamelijk – onmogelijkheden.
het DUO om het een beetje te kunnen compenseren.
Ook de examencommissie heeft hierin een positieve rol gespeeld, anders had ik intussen wel een formeel negatief studieadvies moeten ontvangen. Mijn medestudenten helpen mij wanneer ik hierom vraag.
Mijn decaan fungeert als bemiddelaar.
Mijn studie wordt een meerjarenplan, maar ik wil en zal deze voltooien. Hoe zien jouw toekomstplannen eruit? Mijn studie word in elk geval een meerjarenplan, maar ik wil en zal deze voltooien. Momenteel voorzie ik
En een bijbaan?
helaas geen fulltime, maar een parttime baan. Meer
Ik had een bijbaan als gastvrouw bij huwelijken op
kan ik momenteel fysiek gewoon niet aan. Gelukkig ga
Kasteel Heeswijk. Ik heb dit door mijn whiplash het
je in mijn vak veelal als freelancer aan de slag, dus dit
eerste jaar opgegeven. Daarna heb ik dit langzaam
zal geen invloed hebben op het vinden van werk.
9
Vacature Vrijwilligers met vakkennis (m/v) Maak een verschil met uw vakkennis en steun zo de Whiplash Stichting! De Whiplash Stichting Nederland is een organisatie die steeds in ontwikkeling is. Om deze ontwikkeling te kunnen ondersteunen, zoeken we vrijwilligers die zich willen inzetten voor een specifieke taak. Op dit moment zoeken we:
Webredacteu r entiert ve ad or vo r ke er ew Salesmed e in az hiplash Mag verkoop website en W rver Social Media -deskundige Fondsenwe Naast een onkostenvergoeding bieden wij u een uitdagende en inspirerende ‘baan’ als vrijwilliger. Een baan waarin u veel kunt betekenen voor whiplashpatiënten. Is uw interesse gewekt en wilt u uw ervaring inzetten om anderen tot steun te zijn? Schrijf dan naar de Whiplash Stichting Nederland, t.a.v. Karin van der Maas, vrijwilligerscoördinator, postbus 105, 3980 CC Bunnik. Of e-mail naar:
[email protected]. Wilt u eerst meer informatie, dan kunt u Karin bellen op telefoonnummer: 088-6565700. advertentie
ing
M Line Athletic Pillow
Ledenaanbied
®
hoofdkussen dat uw slaaphouding corrigeert is het eerste
Uitholling Schouderuitsparing Nekgleuf Ooruitsparing Universele slaapzijde
wellness SpeciaalCulinair voor de leden van Whiplasharrangement Stichting Nederland heeft de
Culinair wellness arrangement
Veluwse Bron een Culinair wellness arrangement samengesteld De Veluwse Bron ligt tussen Apeldoorn midden in de€mooie Veluwse natuur van Emst. met een speciale prijs vanen€Zwolle 59,00 voor 49,00. Een droomplek waar rust en ontspanning de boventoon voeren. Het wellnessresort ligt op een 21 hectare groot landgoed en biedt meer dan 9.000 m2 aan de mooiste wellnessfaciliteiten.
Gebruik van saunaen wellnessfaciliteiten van 10 totvan 23Emst. uur De Veluwse Bron ligt tussen Apeldoorn en Zwolle midden in de mooie Veluwse natuur Maakwaar nu zelfrust kennis de Veluwsede Bron. Speciaal voor de leden Whiplash Stichting Nederland Een droomplek en met ontspanning boventoon voeren. Hetvan wellnessresort ligt op een de Veluwse Bron een Culinair wellness arrangement samengesteld. 21 hectare heeft groot landgoed en biedt meer van dan 9.000 m2 aan de mooiste wellnessfaciliteiten. Onbeperkt gebruik douchegel, shampoo en scrubzout
Heeft u last van nek- of rugklachten of wilt u gewoon uw slaap-houding verbeteren en zo het maximale uit de nacht halen? Kies nu voor het revolutionaire M Line Athletic Pillow! Dit unieke kussen is getest onder een panel whiplashpatiënten en 80% van deze groep gaf aan dat het Athletic Pillow heeft geholpen bij het verbeteren van hun nachtrust.
Culinairmet wellness arrangement Maak nu zelf de Veluwse Bron. Speciaal voor de leden van Whiplash Stichting Nederland kennis Driegangen dinerbuffet Ontvangst tussen 10.00 en 10.30 uur met koffie of thee heeft de Veluwse Bron een Culinair wellness arrangement samengesteld. Uitleg en rondleiding door gastvrouw Gebruik van alle sauna- en wellnessfaciliteiten tot 23.00 uur Onbeperkt gebruik van douchegel, shampoo en scrubzout Culinair wellness arrangement dinerbuffet Ontvangst Driegangen tussen 10.00 en 10.30 uur met koffie of thee Online reserveren is verplicht. Ga op www.veluwsebron.nl naar ‘online Uitleg en rondleiding door gastvrouw Speciale prijs van € 59,00 voor € 49,00 Gebruik van alle sauna- en wellnessfaciliteiten tot 23.00 uur reserveren’ en voer de actiecode in.€ 45,00! De aanbieding Onbeperkt gebruik van douchegel, shampoo en scrubzout ACTIE: Bij reservering van 3 ofhier meer betaalt u geen € 49,00‘Whiplash’ per persoon maar Driegangen dinerbuffet
isVoorwaarden geldig t/m 30 juni 2012 m.u.v. officiële feestdagen. Kijk voor de
Speciale prijs van € 59,00 voor € 49,00 Het Culinair wellness arrangement is niet geldig in combinatie met andere acties en/of aanbiedingen
Online Reserveren is verplicht. Dit kan via voorwaarden www.veluwsebron.nl o.v.v.op actiecode Whiplash. uitgebreide informatie en www.whiplashstichting.nl
Aanbieding isvan geldig juni 2012 m.u.v. u officiële feestdagen en kerst& voorjaarsvakantie ACTIE: Bij reservering 3t/m of 30 meer betaalt geen € 49,00 per persoon maar € 45,00! Indien u met minder personen een bezoek brengt dan waar u in eerste instantie voor gereserveerd had, kan de Veluwse Bron de prijzen opnieuw berekenen op basis van de nieuwe samenstelling
Voorwaarden Het Culinair wellness arrangement is niet geldig in combinatie met andere acties en/of aanbiedingen Online Reserveren is verplicht. Dit kan via www.veluwsebron.nl o.v.v. actiecode Whiplash. Aanbieding is geldig t/m 30 juni 2012 m.u.v. officiële feestdagen en kerst- & voorjaarsvakantie Indien u met minder personen een bezoek brengt dan waar u in eerste instantie voor gereserveerd had, kan de Veluwse Bron de prijzen opnieuw berekenen op basis van de nieuwe samenstelling
www.veluwsebron.nl
www.mline.nl
Van onze lezers: TIPS VOOR DE KLEINE BEURS
Gratis, goedkoper, korting
Kansen Gemeentes bieden regelmatig gratis of
Lees een gratis krant, zoals Metro en Spits.
goedkope cursussen voor vrijwilligers.
Skype is goedkoper dan telefoneren.
Geld verdienen door op mailtjes te klikken:
Meld je aan bij United Consumers voor
moneymiljonair, zinns e.d.
kortingen of bij sites als ‘beste deal’, ‘groupon’.
Zet een advertentie om woningruil te doen
Goedkoop aanschaffen, bijvoorbeeld via marktplaats, kringloopwinkel, Aldi, Lidl, Action,
naar een andere streek in Nederland zodat je
aanbiedingen bijhouden en groot inslaan van
toch op vakantie kunt. Voel je niet verplicht een cadeautje te kopen
houdbare producten.
als iemand jarig is. Het is leuk dat je komt.
Ga na of het goedkoper is om te veranderen
Stuur een e-card in plaats van een kaart
van energieleverancier, verzekeraar, internet, mobiele en vaste telefoon en CAI
per post.
abonnementen. Zet apparaten uit, dat scheelt veel geld. Spaarlampen. Sparen op brandstofkosten met het ‘nieuwe rijden’. Tips op internet.
Bespaartips van onze penningmeester Contributie Whiplash Stichting declareren bij de zorgverzekering. Als de contributie niet vergoed wordt door uw zorgverzekering, de contributie voor de WSN als gift aanmerken en van uw belasting
Meer informatie Independer is ook een site die je in je
aftrekken. De WSN is door de belastingdienst
favorieten moet hebben staan, want je kunt
aangemerkt als een Algemeen Nut Beogende
hier altijd vergelijken.
Instelling (ANBI). Hierdoor zijn uw giften fiscaal aftrekbaar van uw belasting.
Nibud: website met veel informatie over besparingen.
11
Column van Hanneke van Veen
Ook nog consuminderen? Op de vraag of ik een column wilde schrijven
een paar weken lang) precies op waar elke
met financiële tips voor mensen met een
cent blijft (vaste lasten doen niet mee, want
whiplash heb ik direct ja gezegd. Van whiplash
daar kun je weinig aan veranderen). Maak dan
weet ik weinig, maar van financiën des te meer.
een helder overzicht van al je uitgaven. Pas als
Ook weet ik dat het hebben van een bepaalde
je jezelf die ‘spiegel’ hebt voorgehouden, kan
ziekte niet alleen vervelend is vanwege pijn en
je beslissen waarop je wel en waarop je niet
andere beperkingen. Maar dat het allerlei extra
wilt/kunt bezuinigen.
kosten veroorzaakt, zeker als je in ziektewet of Hanneke van Veen
andere uitkering komt. Geld besparende tips
Als dat je allemaal te ver gaat, begin dan met
zijn dan welkom, zou je denken.
één categorie, voedsel bijvoorbeeld. Bekijk al
is maatschappelijk werker en beheerder van http://sparen. startpagina.nl/ en www.vanspaarbankveranderen.nl.
je uitgaven goed. Probeer daarna in eenzelfde Maar enthousiast consuminderen lukt niet zo
periode het totaalbedrag flink naar beneden
maar. Zolang je jezelf vooral ziet als slachtoffer,
te brengen. Bijvoorbeeld door:
werken die adviezen hoogstwaarschijnlijk niet. Ze roepen dan eerder verzet op: ik heb het al zo moeilijk, dus heb ik juist recht op extra lekker
In de jaren negentig
eten of mooie kleren. Of: ik maak me al genoeg
werd Hanneke
zorgen, nu ga ik me niet ook nog eens druk
ondermeer bekend met de Vrekkenkrant (nu www.genoeg.nl).
maken over geld. Heel begrijpelijk allemaal,
voordelige huismerken te kopen in plaats van A-merken. ‘vreemd te gaan’ in andere winkels met voordelige aanbiedingen. vaker rauwkost te eten, daar heb je minder van nodig.
maar de rekening wordt ooit onherroepelijk
een goede, smakelijke maaltijd te maken
gepresenteerd. En dan is er straks niet alleen
voor een euro per persoon. Echt, het kan!
meer sprake van ziekte, maar misschien ook
het aantal keren dat je boodschappen doet
van schulden, of een met moeite gespaarde buffer die tot nul is gereduceerd.
beperken. nooit met een lege maag op pad te gaan! Als het je lukt de kosten voor voeding naar
Nagaan waar het geld nu blijft
beneden te brengen, kun je andere categorieën
Voordat je je in bezuinigingstips gaat verdie-
aanpakken. Maak er een sport van. Het geeft
pen, is het dus zaak na te gaan of je er wel
een kick als het lukt. Succes toegewenst!
echt voor open staat. Als de uitslag positief is, zoek dan allereerst uit waar je nu je geld aan uitgeeft. De meeste mensen hebben daar geen flauw idee van. Ga dus gewoon door met hoe je het nu gewend bent, maar schrijf (minstens
12
Column van Kees Vos
Onbegrip aan vele kanten Prof. Rinie Geenen, Evelien Koetsier en
Dat veel patiënten zich onbegrepen en
Marianne Kool van de Universiteit Utrecht,
niet serieus genomen voelen kwam ook
afdeling Klinische en Gezondheidspsycholo-
uit ‘de nationale pijnmeting’ naar voren.
gie, hebben kortgeleden de resultaten van
Van de ongeveer 10.000 mensen die de
hun onderzoek naar ‘onbegrip voor whiplash’
internetvragenlijst invulden heeft ongeveer
beschreven. Hier volgen enkele citaten uit
3.500 mensen de moeite genomen om
hun rapport: ‘Een groot deel, ongeveer 2
(vaak heel uitgebreid) te vertellen over hun
op de 3, van de whiplashpatiënten ervaart
persoonlijke ervaringen in de medische wereld.
vooral onbegrip op de werkvloer en van
‘Wederzijds ervaren onbegrip’ en ‘niet serieus
maatschappelijke instanties zoals het UWV.
genomen voelen’ was met voorsprong de
Maar ook in de medische wereld meldt de
meest genoemde klacht.
Kees Vos, voorzitter Medische Advies Raad
helft onbegrip te ervaren.’ Dat ervaar ik als een ernstige klacht tegen ons Pijnlijker is nog dat hoe slechter mensen met
huidige medische systeem. Aan de onkunde
het whiplashsyndroom lichamelijk functione-
is wat te doen door middel van nascholing.
ren, hoe meer onbegrip zij ervaren.
Het gebrek aan empathie voor de chronische
‘De resultaten laten duidelijk zien dat onbe-
pijnpatient is veel moeilijker te veranderen.
grip een probleem is dat in verband staat met de ernst van de symptomen van men-
Een voorbeeld van onbegrip op een ander
sen met het whiplashsyndroom. Het lijkt
niveau kwam naar voren uit een opmerking van
erop dat gebrek aan acceptatie eerder tot
een van onze zeer ervaren vrijwilligers Petra:
onbegrip leidt, maar andersom geldt ook dat
mensen vertellen haar vaak dat er naast pijn
onbegrip tot verminderde acceptatie van de
in de nek, een andere pijn is. Ze krijgen dan
ziekte kan leiden. Het is moeilijker om het
bijvoorbeeld medicijnen voor neuropathische
whiplashsyndroom te accepteren wanneer de
pijn, die dan wel de ‘andere’ (neuropathische)
omgeving het syndroom niet serieus neemt of
pijn soms wat verzachten, maar niets doen
zelfs vindt dat er sprake is van aanstellerij.’
tegen de ‘gewone’ nekpijn. Zo ervaren mensen dit.
‘Artsen kunnen moeite hebben met blijven-
Haar vraag: ’welke mogelijkheden zouden er
de whiplashsymptomen, omdat ze niet goed
specifiek voor de nekpijn zijn?’
weten hoe ze deze kunnen behandelen. Zo wordt onbegrip een wederzijds gebeuren.’
>
13
vervolg Column van Kees Vos >
Een mooi voorbeeld van inhoudelijk onbegrip. In
verschillende vormen van pijn. Daar waar de
eerdere Whiplash Magazine- afleveringen is dit
mensen dit niet uitgelegd krijgen, ontstaat
meerdere keren aan bod geweest. Chronische
onbegrip tussen patiënt en arts en kan het niet
pijn in de nek is een vorm van gemengde
anders dan tot een onbevredigend resultaat
pijn. Een combinatie van ‘gewone’ nekpijn en
leiden.
‘zenuwpijn’. Gewone pijnstillers werken voor de gewone nekpijn (nociceptieve pijn), maar
Onbegrip is er in vele soorten en gedaanten
doen niets aan zenuwpijn (neuropathische
en kan alleen maar tot mislukken van een
pijn), ook wel die ‘andere’ pijn genoemd.
behandeling leiden. Begrip, empathie en
Omdat het ervaren karakter van de pijn anders
aandacht is het eerste wat de whiplashpatiënt
is. Zenuwpijn heeft een heel andere aanpak
niet alleen nodig heeft, maar volgens mij
nodig wil het iets doen aan de ‘andere’ pijn.
ook mag verlangen van elk contact met
Een goede behandeling bestaat uit minimaal
behandelaar en medemens.
twee totaal verschillende middelen voor totaal
Prikbord Expert Meeting met bedrijfsartsen en verzekeringsartsen Op 29 november vond de expert meeting plaats ‘Urenbeperking: hoe
Expertmeeting
29 november 2011
kunnen de perspectieven van zieke werknemer, verzekeringsarts en bedrijfsarts elkaar verrijken?’. De Whiplash Stichting Nederland en de Steungroep ME & Arbeidsongeschiktheid organiseerden de meeting. Aanleiding voor het thema is de constatering uit de voorgaande expert meeting1 dat er kwaliteitswinst is te behalen bij de vaststelling van de urenbeperking. Verzekeringsarts prof. H. Wind: ‘Urenbeperking is de enige aanpassing die direct invloed heeft op de hoogte van de uitkering en ligt daarom zo gevoelig.’
1 Expert meeting 18 november 2010 ‘Bedrijfsarts, verzekeringsarts en zieke werknemer: drie perspectieven, één doel!?
14
Urenbeperking: Hoe kunnen de pe rs zieke werknemer pectieven van , verzekeringsarts en bedrijfsarts elka ar verrijken? Georganiseerd door Whiplash Stichting Nederland en Steun ‘Kennis en kracht groep ME en Arbeid : samen naar een songeschiktheid in betere keuringsprak het kader van het tijk’. Dit project wordt project gesubsidieerd door het ministerie van VWS.
Prikbord Vele zieke werknemers met whiplash en ME/CVS ervaren de urenbeperking als de belangrijkste werkaanpassing om arbeidsmogelijkheden zoveel als haalbaar te benutten.
3. Een helder gedocumenteerd overzicht van de eerste twee ziektejaren Essentieel voor verzekeringsartsen om de ervaringen van werknemer en bedrijfsarts uit de eerste twee ziektejaren optimaal mee kunnen
Tijdens de meeting bespraken bedrijfsartsen, verzeke-
wegen in hun beoordeling van nut en noodzaak
ringsartsen en (vertegenwoordigers van) zieke werk-
van een urenbeperking.
nemers wat nodig is voor een goede vaststelling van de
Ervaringen in eigen werk verschaffen aan de
urenbeperking. Als voorproefje op het verslag, hebben
verzekeringsartsen ook belangrijke argumenten
wij de belangrijkste ideeën voor u op een rijtje gezet:
voor de beoordeling van mogelijkheden tot gangbare arbeid.
1. Ondersteunen actieve rol zieke werknemer met werkboek Ontwikkelen van een werkboek met vragenlijsten en invulschema’s. Opzet van het werkboek is afgestemd op de aandachtspunten van zowel de bedrijfsarts als de verzekeringsarts. In het werkboek is aandacht voor beperkingen, aanpassingen en mogelijkheden, en de ontwikkeling door de tijd. 2. Multidisciplinaire besprekingen tijdens moeizaam lopende re-integratie Kanttekening: niet alleen bij moeizame re-
Een goed doortimmerd re-integratieverslag is: Dynamisch: heldere probleemanalyse, plan van aanpak met een duidelijk omschreven einddoel, verloop in de praktijk, evaluaties, hoe en waarom van bijstellingen. Brede scoop: niet alleen medisch, maar ook arbeidssituatie en de thuissituatie. En multidisciplinair. Randvoorwaarden: werken vanuit gezamenlijkheid en veiligheid. Meer over de achtergronden van deze ideeën leest u in het verslag van de Expert Meeting! Het verslag is te downloaden op www.whiplashstichting.nl.
integratie, maar vanaf het begin. Belangrijke rol werkgever, maar ook jobcoach of psycholoog, mogelijk verzekeringsarts. De zieke werknemer steunen in een actieve rol (werkboek). Urenbeperking staat nooit op zichzelf en
Feestdagen en verhuizing bij de WSN Het voorjaar verrast ons met vele feestdagen. Goed om te weten dat de WSN gesloten is op goede vrijdag 6 april, tweede paasdag 9 april, Bevrijdingsdag
zou ook geen doel op zich moeten zijn: het
5 mei, Hemelvaartsdag 17 en 18 mei, en tweede
is altijd onderdeel van een groter plan van
pinksterdag 28 mei. Daarnaast staat er een verhuizing
aanpak, waarbij alle factoren en mogelijke
van ons kantoor op stapel. Dit betekent dat wij in de
aanpassingen worden meegenomen.
laatste week van mei moeilijk of niet bereikbaar zijn.
15
Prikbord Whiplashonderzoek UMC Groningen Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) voert begin 2012 een wetenschappelijk onderzoek uit naar whiplash. In deze studie wordt onderzoek gedaan naar het functioneren van de hersenen bij mensen met whiplash. De resultaten vergelijken ze met die van gezonde vrijwilligers. Als de onderzoekers verschillen vinden, kan dat leiden tot beter begrip van
In Memoriam
whiplash en nieuwe behandelmethoden.
Op 29 februari is onze oud-medewerker Marleen
Het UMCG zoekt voor daarom vrouwen met whiplash
Willems overleden op de leeftijd van 53 jaar.
en gezonde vrouwen om mee te doen aan het
In de beginjaren van de Whiplash Stichting was zij
onderzoek. De leeftijd van de vrouwen die mee
een gedreven kracht op het kantoor in Maarssen.
kunnen doen ligt tussen de 18-45 jaar.
Marleen was zeer betrokken bij de whiplashpatiënten. Wij herinneren haar als een bijzonder hartelijke,
Als u geïnteresseerd bent om aan dit onderzoek
fijne vrouw.
deel te nemen en meer informatie wilt, kunt u op werkdagen (behalve op woensdag) tussen 10 en 17 uur contact opnemen met: Mw. C.M. Beers, Centrum voor Uroneurologie Email:
[email protected], Telefoon: 050-3638213
Advies? Bellen maar...
Op onze website www.whiplashstichting.nl treft u ook
Whiplashlijn: de medewerkers op ons secretariaat
meer achtergrondinformatie.
(T. 088-6565700) kunnen u vertellen op welke tijden (ochtend, middag en/of avond) onze contactpersonen bereikbaar zijn. Tevens zijn onze contactpersonen
Pijnperiodiek gratis voor onze leden
bereikbaar via e-mail. U kunt dan mailen naar
Als lid van de Whiplash Stichting Nederland kunt u
[email protected]
sinds begin dit jaar kosteloos het nieuwe tijdschrift Pijnperiodiek ontvangen. Pijnperiodiek is een
Letselschadehelpdesk: Via T. 088-6565700 (werk-
driemaandelijks tijdschrift over pijn, pijnbehandeling
dagen van 10.00-13.00 uur) kunt u onze medewerkers
en pijnbestrijding voor en door behandelaars
vragen om het telefoonnummer van de ASP-advocaat
en patiënten. Het PijnPlatformNederland (www.
die bereikbaar is op donderdagmiddag van 15.00-
pijnplatform.nl) verzorgt het tijdschrift.
17.00 uur.
In het eerste nummer van het Pijnperiodiek is een brief gevoegd, waarin het pijnplatform vraagt om een
Advies-en meldpunt ziekteverzuim en arbeidsonge-
vrijwillige bijdrage. Dit bracht mensen soms aan het
schiktheid: advies op werkdagen van 9.00-13.00 uur
twijfelen of het Pijnperiodiek wel echt gratis is. Ja,
op T. 050-5492906. Of geef uw ervaringen door!
voor u als lid van de WSN is het Pijnperiodiek gratis.
Wat anderen ondervonden: ingezonden brief Marieke Pastoors
De scan gaf geen bloe-
Een speelse stoeipartij tijdens mijn vakantie op het
zo geweest dan had ik
zonnige Spaanse eiland La Palma verandert mijn leven.
de vlucht naar Nederland
dingen aan. Was dit wel
niet overleefd. Op La Wat begon met een potje stoeien bij het zwembad,
Palma hadden ze niet de
eindigde in een val van 3,5 meter, dwars door een
moeite genomen een scan te maken.
tafel, met mijn hoofd op de grindtegels. Daar lag ik,
Ook in Nederland kreeg ik de diagnose hersen-
bloed liep uit een wond. Mijn vriend vertelde mij later
schudding. Ik moest rustig aan doen en de dingen
dat ik even van de wereld was, maar hij hield mij
weer langzaam opbouwen.
wakker tot de ambulance verscheen.
Dat probeerde ik, maar ik voelde mij ziek en heel
De rit naar het ziekenhuis was vreselijk. We reden
moe. Ging veel te snel weer aan het werk. Ik had
over bergweggetjes met hobbels en haarspeld-
het gevoel dat ik een robot was, deed alles op de
bochten. Ik verging van de pijn.
automatische piloot. Ondertussen voelde ik mij zieker
In het ziekenhuis aangekomen lieten ze mij lang
en zieker worden, alles was wazig. Ik leefde in een
liggen. Ik was schaars gekleed en bloedde nog
schemerwereld. Ik ben maanden over mijn grenzen
steeds. Ze zaten niet te wachten op een gewonde
gegaan, niemand kon mij helpen. Ik werkte alleen
buitenlandse, dat was duidelijk.
maar en lag daarna op bed. Hoe ik dit vol heb kunnen
Er werden foto´s gemaakt. De diagnose was: hersen-
houden is me nog steeds een raadsel.
schudding. Ik werd een nachtje wakker gehouden en de volgende ochtend vriendelijk doch dringend
Ik had inmiddels een telefoonnummer gekregen van
verzocht te vertrekken. Ik kreeg nog wel een recept
Jenny Palm (psychologe). Zij heeft een praktijk voor
mee voor pijnstillers en een antibioticakuur tegen
hulp bij hersenletsel. Ik heb moeten smeken bij mijn
infectie. Volgens de Spaanse arts kon ik makkelijk
huisarts om een verwijzing te krijgen.
terug vliegen, niks aan de hand. Het werd een helse
Jenny Palm is mijn redding geweest. Bij haar kreeg
vlucht, mijn hoofd barstte bijna uit elkaar.
ik de juiste diagnose. Zij zag wat er met mij aan de hand was. Jenny heeft het revalidatiecentrum De
Eenmaal thuis ging het heel slecht met me. Ik dacht
Hoogstraat een brief geschreven en ik kon daar voor
dat mijn hoofd uit elkaar zou klappen. Ik wist niet wat
een revalidatietraject geplaatst worden.
voor of achter was en alles was schemerig. Na vier dagen stortte ik in en werd ik per ambulance naar het
Mijn revalidatie is een zware periode geweest. We zijn
UMC gebracht. Daar werd een scan gemaakt.
nu vijftien maanden verder. Ik ben klaar met revalide-
Een jonge verpleegster kwam mij ophalen voor de
ren, maar zal de rest van mijn leven een beperking hou-
CT-scan. Tijdens de rit botste ze overal tegenaan,
den. Ik moet hier mee leven en zo goed mogelijk met
waarop ze lachend zei: ‘Ik hoop niet dat je hier met
mijn beperkingen leren om te gaan. Ik blijf optimistisch.
hoofdklachten bent’.
Marieke
17
PEP-meter
De ‘pijn en energie-meter’ maakt onzichtbare klachten zichtbaar Door José Kocx-Perquin
U heeft een whiplash en kampt met pijnklachten, vermoeidheid en verminderde concentratie. De Pijn en Energie (PEP)-meter is een hulpmiddel om deze relatief onzichtbare klachten inzichtelijk te maken. Door uw bezigheden tijdens twee ‘normale’ weken te vermelden op het invulschema van de PEP-meter, krijgt u meer inzicht in uw belastbaarheid en de activiteiten die de meeste pijn en vermoeidheid bezorgen. Dit kan u helpen om op een verantwoorde manier te leren omgaan met pijn en vermoeidheid. Balans vinden
Het is lastig om daarmee om te gaan. Alleen rust nemen
Overbelasting herkent u door signalen van uw lichaam.
is niet de oplossing. Gek genoeg is zelfs lichamelijke
U bent vermoeider en de (pijn)klachten verergeren.
activiteit, conditietraining en spierkrachtontwikkeling
Overbelasting is op zich niet slecht, maar wordt het
nodig om de belastbaarheid te verbeteren. De dosering
wel als u uzelf heel vaak overbelast. U merkt dan dat
van activiteiten is hierbij van groot belang, anders
u steeds eerder last krijgt van pijn, vermoeidheid of
heeft dit een averechts effect. Bij teveel rust kan de
andere klachten, omdat het lichaam geen kans krijgt om
belastbaarheid zelfs afnemen. Het gaat erom een per-
te herstellen.
soonlijke balans te vinden tussen wat u wilt en moet, de ‘belasting’, en wat u aankan, de ‘belastbaarheid’. De PEP-meter kan u hierbij helpen.
De PEP-meter is oorspronkelijk ontwikkeld voor studenten die te maken hebben met energieproblemen of
Het invullen
pijn. Zij zijn door de gevolgen van deze klachten vaak
Het is de bedoeling dat u de PEP-lijsten zelf invult. Dit
niet in staat om hetzelfde studietempo vol te houden
kunt u doen door op onze website in te loggen op ‘mijn
als andere studenten. Maar mensen die dezelfde
PEP-meter’. Na het inloggen ziet u een schema met
klachten en problemen hebben, kunnen ook met
weken en dagen. Door een dag te selecteren, krijgt u
behulp van de PEP-meter een beter inzicht krijgen hoe
toegang tot het invulschema van die dag. In de kolom
zij op een verantwoorde manier beter met hun energie
‘activiteit’ is ruimte voor een omschrijving wat u gedaan
om kunnen gaan. Met onder andere de medewerking
heeft, bijvoorbeeld ‘bedden opmaken’ of ‘stuk schrijven
van ‘Handicap & Studie’ (www.handicap-studie.nl) kan
op pc’.
de Whiplash Stichting de PEP-meter ook aan u aanbieden via www.whiplashstichting.nl.
U hoeft niet elk half uur iets in te vullen. Dat kan op een moment dat het u uitkomt, bijvoorbeeld na de maaltijd of tijdens een koffie- of theepauze.
18
Vanaf begin februari 2012 draait de PEP-meter op onze website. Heeft u behoefte aan advies? Dan kunt u contact opnemen met de Whiplash Stichting Nederland. Achter de ‘activiteit’ is plek om de ‘energiescore’ en de ‘pijnscore’ in te vullen. U kunt ook aangeven hoe belastend de activiteit voor uw was. Door minimaal twee weken lang de lijsten dagelijks in te vullen, ontstaat een goed overzicht van het verloop van de dagindeling. U kunt het terugzien in een tabel en grafiek per week. De analyse Aan de hand van een aantal analysevragen krijgt u inzicht in de eigen situatie. De PEP-meter benadrukt dat u zelf de expert bent. U bent immers als enige op de hoogte van de factoren die van invloed zijn, zoals medicatie, slaapproblemen en werkhouding. Aan de hand van de analyse kunt u zo nodig uw ritme, planning en dagindeling aanpassen om inspanning, ontspanning en rust meer in balans te brengen. Later kunt u de PEP-meter opnieuw invullen en de resultaten vergelijken. Zo kan de PEP-meter u ondersteunen uw balans te vinden of te behouden bij veranderingen in uw leven, die uw evenwicht (opnieuw) verstoren. Bijvoorbeeld als uw werkzaamheden veranderen of u andere medicatie gaat gebruiken. Tijdens een gesprek met bijvoorbeeld de huisarts of uw werkgever kunt u de resultaten van de PEP-meter (tabellen en grafieken) ook gebruiken om helder te maken waar u tegenaan loopt, of welke aanpassingen een positief effect hebben op uw belastbaarheid.
> 19
IWTC 2011 PEP-meter
Column Jacquelien
Try-out door Floor Ik was nieuwsgierig naar de PEP-meter en zodra hij
Veel mensen, van jong tot oud, kennen mij persoonlijk.
online was, ben ik meteen begonnen met invullen. Het
Anderen hebben wellicht alleen van mijn naam gehoord.
viel nog niet mee om alles voor elkaar te krijgen, maar
Er wordt veel gezegd en geschreven over mij. Soms
zelfs mij lukte het uiteindelijk. En dat wil wat zeggen. Ik
klopt dit, soms niet. Maar ook al ken je me niet, als je
was mijn wachtwoord vergeten en heb toen de Whiplash
moeite wilt doen om mij te leren kennen zul je snel meer
Stichting gebeld. Zij hebben mij op weg geholpen. Nadat
over mij te weten komen.
ik de handleiding goed gelezen had, heb ik de PEPmeter twee weken ingevuld. Dat ging heel eenvoudig.
Toch blijf ik voor de mensen die mij alleen van naam
Stap voor stap.
kennen vaak moeilijk te plaatsen …
Na twee weken kreeg ik meer inzicht in mijn pijn
Met de mensen die mij persoonlijk kennen, heb ik een
en energie-ervaring en kwam ik erachter dat ik een
soort van haat-liefde verhouding. Er zijn periodes dat je
rommeltje van mijn belastbare bestaan gemaakt had. Ik
veel met mij te stellen hebt. Eerlijk is eerlijk, ik maak het
kreeg meer inzicht in mijzelf. Ik weet nu dat ik eerder
je dan ook soms erg moeilijk. Ik kan je veel pijn doen en
moet stoppen met een voor mij te zware activiteit. Af en
vraag veel energie. Daar tegenover zeggen veel mensen
toe zegt mijn verstand ‘ja’, maar mijn lijf ‘nee’.
ook dat ik, ondanks alles, ze ook goeds heb gebracht.
Ik werk graag in de tuin en als ik bezig ben, ga ik maar
Vaak wordt er gezegd dat mensen moeten accepteren
door. Ik neem nu de kookwekker mee. Na dertig minuten
dat ik er ben. Ik heb gemerkt dat dit bij de een makkelijker
gaat er een heel irritant piepertje af, maar ik weet dat ik
gaat dan bij de ander. Jacquelien heeft lang moeite gehad
dan moet stoppen. Ik zet dan een pot thee en geniet van
met het accepteren dat ik in haar leven ben gekomen.
wat ik heb kunnen doen.
Maar nu ze zich er in heeft berust dat ik er ben, zijn er wezenlijk dingen voor haar veranderd. Nu durft ze ook te
’s Avonds was ik meestal ‘uitgeblust’ en had veel te
luisteren naar haar lichaam en ‘nee’ te zeggen wanneer
veel pijn. Ook daar zie ik nu een lichte verbetering in.
iets niet goed voor haar is. Dit gaat nog steeds met ups
Ik blijf voorlopig de PEP-meter invullen en hoop voor de
en downs, maar er zit zeker vooruitgang in.
toekomst dat mijn pijn daardoor zal verminderen en mijn energiepeil zal verbeteren.
Jacquelien is op zoek naar een balans MET mij. Ze verzet zich niet meer tegen mij en ze zegt nu ook: ‘Het
Floor
IS zoals het IS.’ Yoga en meditatie zijn voor haar goede
Probeer het zelf ook eens.
20
hulpmiddelen. Jacquelien is nu Jacquelien, en ik ben een onderdeel van haar. Alles draait niet meer alleen om mij en dat is voor ons beiden een groot voordeel.
Eigen project
Zicht op pijn Opnieuw aandacht voor pijnpatiënten
zoveel mogelijk goede informatie krijgen van de mensen
De aandacht voor pijn is in de afgelopen jaren afge-
waar het om gaat. We nodigen u dan ook van harte uit
zwakt. Maar door meer belangstelling op nationaal en
om uw ervaringen (en meningen) met ons te delen.
internationaal niveau begint ‘pijn’ opnieuw in zicht te
Wat vindt u dat er in zo’n vragenlijst zou moeten staan?
komen. Als zelfstandige aandoening, maar ook als ge-
Welk onderdeel van de pijnbestrijding verdient volgens
volg van allerlei andere ziekten en aandoeningen.
u extra aandacht?
Tot nu toe is er helaas maar weinig ruimte voor de inbreng
In een groepsgesprek met andere patiënten zullen we
van patiënten zelf. Vijf organisaties die zich inzetten voor
proberen dit op een rij te zetten.
pijnpatiënten, willen hierin verandering brengen met het project ‘Zicht op pijn’. Het gaat om het Pijnplatform
Het groepsgesprek zal plaatsvinden op:
Nederland, de Whiplash Stichting Nederland, Stichting
vrijdag 20 april van 11.00 uur tot 13.00 uur
Pijn-Hoop (PH), NVVR ‘de Wervelkolom’ en de Sar-
of
coïdose Belangen Vereniging.
maandag 7 mei van 17.30 uur tot 19.30 uur. In de pauze(s) wordt gezorgd voor broodjes.
Project ‘Zicht op Pijn’
Het gesprek zal waarschijnlijk in Utrecht zijn, uw reis-
Op 1 januari is het project ‘Zicht op Pijn’ gestart. Een
kosten worden in ieder geval vergoed.
belangrijk deel van het project is de ontwikkeling van een korte vragenlijst. Deze vragenlijst gaat over ervaringen
Meedenken?
van patiënten met chronische pijn. Deze kan toegevoegd
Wilt u met ons meedenken? Meldt u dan vóór 15 april
worden aan bestaande patiënten vragenlijsten, maar
2012 aan bij Maarten Krol via
[email protected] of T. 030-
meet dan iets waar tot nog toe weinig aandacht voor
2729761.
was: pijnbeleving en pijnbestrijding zoals ervaren door de
Geeft u bij uw aanmelding alstublieft aan welke dag(en)
verschillende patiëntengroepen met chronische pijn. Op
u kunt. Uiteindelijk zullen we de dag kiezen waarvoor de
deze manier komt er meer informatie beschikbaar over
meeste mensen zich hebben aangemeld. We nemen zo
bijvoorbeeld chronische pijn bij whiplash. Voor patiënten
spoedig mogelijk contact met u op over de definitieve
zelf, maar ook voor zorgverleners en beleidsmakers.
keuze van de dag en ook de plaats van het gesprek.
Deze vragenlijst wordt ontwikkeld in samenwerking met het NIVEL (www.nivel.nl), Nederlands instituut voor
Alvast hartelijk dank voor uw hulp!
onderzoek van de gezondheidszorg. Meer achtergrondinformatie: Hoe denkt u over pijn en pijnbestrijding?
Whiplash Stichting Nederland
Zoals gezegd staat de patiënt centraal in dit project, ook
T. 088-6565700 of via
[email protected]
bij het ontwikkelen van de vragenlijst. Daarom willen we
21
Eigen project
Onvoorspelbaar verloop hindert re-integratie Door projectteam DIA
Voor mensen met whiplash-, ME/CVS of PDS vormt het onvoorspelbare verloop van de aandoening een belangrijke beperking om mee te (blijven) doen in werk. De aandoeningen worden moeizaam erkend en dit kan tot onbegrip of zelfs conflicten leiden met werkgever, zorgverleners en vrienden/ familie. De re-integratiekansen nemen toe door maatwerk in werkdiagnose en werkafspraken en door een constructieve begripvolle benadering van de werkgever. Dit blijkt uit het onderzoek dat TNO/Welder uitvoerde in opdracht van de projectpartners. Vooronderzoek
Daarnaast zijn er algemene belemmeringen die niet
In het vooronderzoek van het project ‘Dialoogge-
zozeer aandoeninggebonden zijn, zoals de omgang
stuurde re-integratie’ is voor whiplash-, ME/CVS- en
met collega’s en de mate waarin een bedrijf positieve
PDS-patiënten gezocht naar belemmerende en be-
aandacht heeft voor arbeidsomstandigheden, perso-
gunstigende factoren voor het meedoen in werk, als
neelsbeleid en verzuimbeleid.
ook naar oplossingsrichtingen. Uit literatuuronderzoek, interviews en focusgroepen is veel informatie ver-
Bevorderende factoren voor werk
kregen. TNO en de Weldergroep begeleidden het
Bevorderende factoren voor het behoud van werk
onderzoek.
zijn onder andere begrip op de werkvloer, regelmogelijkheden en afwisseling kunnen brengen in het
Belemmeringen voor werk
werk, flexibele werktijden, thuiswerken en een des-
De drie aandoeningen gaan vaak gepaard met
kundige ondersteuning vanuit het bedrijf. Tevens kan
aanzienlijke belemmeringen in het werk. Veel ge-
het belang van een, op het individu toegespitste,
noemde algemene belemmeringen die voor alle
goede werkdiagnose met een regelmatige evaluatie
drie de aandoeningen gelden, zijn een verminderde
genoemd worden, waarbij aandacht is voor zowel
urenbelasting, een verminderde energetische belast-
belemmeringen als oplossingen. Dit omdat de inten-
baarheid en een wisselende belastbaarheid per werk-
siteit van de ziekte, het klachtenpatroon en de werk-
dag of werkweek. Een cruciale belemmering is de
situatie per individu en ook over de tijd sterk uiteen
moeilijkheid die men heeft om erkenning te krijgen.
kunnen lopen. Specifiek voor whiplash worden nog
Belemmeringen door whiplash die relatief vaak wor-
genoemd: aanpassingen van de werkplek, afwisseling
den
(tillen,
van lichamelijke en geestelijke activiteiten, evenwicht
duwen, trekken), pijn, vermoeidheid en cognitieve
tussen belastbaarheid en belasting en een goede
beperkingen.
lichaamshouding tijdens het werk.
22
genoemd
zijn
nek/schouderklachten
Pilot: naar de praktijk Met de resultaten uit het vooronderzoek wordt een werkwijzer en zelfmanagementtraining ontwikkeld. Zieke werknemers die gebruik maken van deze hulpmiddelen, gaan we tijdens de pilot volgen in hun contacten met de bedrijfsarts. Hiermee willen we meer te weten komen over: de dialoog met de bedrijfsarts: wat helpt en wat helpt niet om knelpunten helder te krijgen en te spreken over oplossingen; wat werknemers nodig hebben van een bedrijfsarts om een actieve inbreng te kunnen leveren; hoe zieke werknemers de werkwijzer en training waarderen; en ook: hoe denken de bedrijfsartsen over de Advies
dialoog met de werknemer.
Voor het vervolg van het project is geadviseerd om instrumenten voor werknemers te ontwikkelen die
Uw medewerking wordt gevraagd!
hen steunen om goed inzicht in de eigen situatie te
Voor de pilot zijn we op zoek naar zieke werknemers
krijgen en hierover te communiceren met personen op
met whiplash. Heeft u zich maximaal 18 maanden ge-
het werk. Verder zijn informatie en een ‘vertrouwen in
leden (gedeeltelijk) ziek gemeld? Is de diagnose ge-
eigen kunnen’ erg belangrijk.
steld en is uw bedrijfsarts ook bereid aan dit project deel te nemen?
Dr. Romy Steenbeek, onderzoeker TNO: ‘Het be-
Dan willen we u graag 6 maanden lang volgen in de
geleiden van de focusgroepen was erg leuk om
gesprekken met uw bedrijfsarts!
te doen, vooral vanwege de enorme inzet van de deelnemers. De deelnemers waren heel betrokken
Voldoet u aan de gestelde voorwaarden? Dan komen
en bereid om persoonlijke en soms emotionele in-
we heel graag met u in contact.
formatie met elkaar en ons te delen. Deze informatie
Ook als u op een andere manier interesse heeft in het
had veel toegevoegde waarde voor het onderzoek.
project kunt u via onderstaande gegevens contact met
Door de ervaringsdeskundigheid van de deelnemers
ons opnemen.
werd extra diepgang toegevoegd aan de betekenis
Astrid van Waart, projectleider,
van gezondheidsklachten voor deelname aan de
[email protected];
arbeidsmarkt. Ook leverde het veel informatie op over
Karin van der Maas, projectmedewerker WSN,
mogelijke oplossingen om deze patiënten te helpen om
[email protected]
hun werk te behouden of weer aan het werk te kunnen.’
23
Persoonlijk
Zeven jaar strijd met een goed einde Door Katy van der Sluis
Judith van Houten-Gunning draagt als alleenstaande moeder de volledige praktische en financiële zorg voor haar gezin. Wanneer zij in 2002 betrokken raakt bij een whiplashongeval, volgt noodgedwongen een jarenlange strijd voor erkenning van de gevolgen. Op 15 april 2009 wint Judith het hoger beroep tegen het UWV over haar WAO-beoordeling. Na zeven jaar kan zij een periode afsluiten, vol juridische procedures en financiële problemen. Nu heeft zij weer geluk en rust gevonden. In 2002 heeft Judith (dan 40 jaar) een druk leven.
goed mogelijk voor haar kinderen zorgen en probeert
Ze volgt een gecombineerd werk/studie-traject als
verschillende therapieën, zoals manuele therapie
operatieassistente en heeft daarnaast de zorg voor
en acupunctuur. Ook doet ze pogingen om op een
haar twee tienerkinderen. Op weg naar een winter-
aangepaste wijze weer aan het werk te komen.
sportvakantie wordt ze aangereden. Judith heeft direct
Uiteindelijk wordt ze volledig afgekeurd en later volgt
klachten en de artsen stellen een hersenschudding
ontslag bij het ziekenhuis.
en whiplash vast. Het ongeval verandert haar leven compleet. In het dal
Het gevoel van gerechtigheid heeft me geholpen om opnieuw balans te vinden.
Ondanks het feit dat ze problemen heeft met haar gezichtsvermogen en concentratie, gaat Judith twee
Arbeidsgeschikt en dan?
weken na het ongeval weer volledig aan het werk. ‘Dat
In 2005 wordt Judith opgeroepen voor een nieuwe
was heel confronterend,’ vertelt ze. ‘Ik wist bijvoorbeeld
beoordeling door het UWV. ‘In het gesprek met de
niet meer hoe ik de instrumenten voor een operatie
keuringsarts kreeg ik veel begrip en medeleven,’ vertelt
klaar moest leggen, maar probeerde dat te verbloemen
ze, ‘maar tot mijn verbijstering ontving ik vervolgens
voor mijn omgeving.’ Ondanks twee maanden volledige
een beschikking, waarin ik volledig arbeidsgeschikt
rust, stort ze na een half jaar volledig in. ‘Ik kon niet
werd verklaard.’ De beslissing van het UWV betekent
meer autorijden en bij het lopen verloor ik steeds mijn
dat Judith zonder inkomen komt te zitten. ‘Mijn WAO-
evenwicht,’ verzucht ze.
uitkering verviel, ik had geen werk en aanvankelijk
Een periode volgt waarin Judith op alle fronten het
ook geen WW,’ vertelt Judith. ‘Ik moest leven van mijn
hoofd boven water moet zien te houden. Ze wil zo
spaargeld, financiële hulp van vrienden en later van een
24
gedeeltelijke WW-uitkering. Mijn zoon besloot met zijn
naar de positieve kanten,’ besluit ze. ‘Het gevoel van
studie te stoppen en te gaan werken om zijn steentje bij
gerechtigheid heeft me geholpen om opnieuw balans
te dragen. Dat wil je niet als moeder.’ Judith informeert
te vinden.’
bij de Whiplash Stichting naar juridische hulp en wordt gewezen op Roel Beukema van Juricon. Visie Roel Beukema, Juricon BV Juridisch gevecht
Het hoger beroep van Judith werd gewonnen doordat de
Het wordt een lange juridische weg, waarin Judith
Raad, in navolging van de ingeschakelde deskundige,
zich gelukkig zeer gesteund voelt door Beukema. De
haar klachten en beperkingen plausibel vond, terwijl er
bezwaarprocedure bij het UWV levert weinig op en
geen neurologische oorzaak was aan te wijzen.
dus volgt beroep bij de rechtbank. ‘Ik had zelf een uitgebreid onderzoek laten doen bij het Whiplash
Het bijzondere is dat in veel whiplashzaken de klachten
Instituut Nederland en daaruit bleek dat ik nogal wat
en beperkingen niet geaccepteerd worden, met als
beperkingen had,’ zegt Judith. De rechtbank wees ook
argument dat er geen objectiveerbare neurologische of
een neuroloog aan als onafhankelijk deskundige en
psychiatrische afwijking te vinden is. Zo niet bij Judith.
die kwam tot gelijksoortige bevindingen. Toch wijst de
Wat hielp is dat het UWV ook cognitieve beperkingen
rechtbank het beroep af. De laatste strohalm is hoger
had aangenomen. De Raad vond daarom dat er feitelijk
beroep bij de Centrale Raad voor Beroep. Beukema
geen verschil van medisch inzicht was. De vraag is wat
weet het hoger beroep te winnen. Met terugwerkende
de Raad gezegd zou hebben als dat niet het geval was
kracht heeft Judith alsnog recht op een volledige
geweest.
uitkering vanaf 2005. Het UWV heeft haar sindsdien niet meer opgeroepen voor een nieuwe beoordeling.
Dat het oordeel van de ingeschakelde deskundige
Met de gerechtelijke uitspraak in de hand wordt
gevolgd moet worden sluit aan bij de bestaande praktijk.
vervolgens de letselschadeprocedure afgerond. Judith
Het betekent wel dat de Raad ook deskundigen volgt
ontvangt in 2011 compensatie voor de gemaakte en
die, bij hetzelfde ziektebeeld, van mening zijn dat er
toekomstige kosten en inkomensderving.
geen beperkingen zijn. Een neuroloog of psychiater, die zich strikt aan de richtlijnen houdt, komt bij whiplash
Geluk en balans
nooit tot verdergaande beperkingen, omdat dit niet tot
In de zwarte periode ontmoet Judith haar huidige
hun vakgebied behoort. In een beroepszaak is daarom
man. In 2007 verhuist ze naar Vlieland, waar haar
veel afhankelijk van de deskundige die je treft.
man woont. Daar kan ze nu weer genieten van haar
De uitspraak in het hoger beroep is te vinden onder
leven: de prikkelarme omgeving doet haar goed, ze
nummer LJN BI1382
heeft nieuwe hobby’s gekregen, ze loopt veel met de honden en ze doet daar waar mogelijk vrijwilligerswerk. ‘Ik heb geleerd om het verlies los te laten en te kijken
25
Prikbord Via de website uw gegevens doorgeven
WWW-eetjes
Wij stellen het zeer op prijs als u uw gegevens
Nieuw kunt u vinden op onze website:
actueel wilt houden. Dit kunt u doen via onze website
Het advocatenblog van mr. Tim Bueters. Namens
http://www.whiplashstichting.nl/nl/contact/gegevens-
de Vereniging van Advocaten voor Slachtoffers
wijzigen.html.
van Personenschade (ASP) schrijft Tim elke twee
De WSN registreert uw gegevens om u zo
maanden over de laatste stand van zaken op het
goed mogelijk van dienst te zijn. Uw actuele
gebied van whiplashjurisprudentie.
contactgegevens zijn belangrijk om u te kunnen
Een interne gedragscode, klachtenprocedure,
bereiken en bijvoorbeeld ons tijdschrift aan u te
informatie over sponsoring en leden, en een
kunnen verzenden.
privacystatement.
Aanvullende informatie gebruiken wij om zo goed
Pijn- en Energiemeter (zie ook p. 18).
mogelijk in kaart te brengen waar u mee te maken
Verslag TNO-onderzoek naar factoren die het
krijgt, en hoe wij u hierin kunnen ondersteunen.
meedoen in werk voor whiplashpatiënten positief
Vanzelfsprekend behandelen wij uw gegevens
en negatief beïnvloeden (zie ook p. 22).
vertrouwelijk.
advertentie
Meedoen aan het project Mediprudentie?! Heeft u een interessante rapportage over een arbeidsongeschiktheidsbeoordeling van een UWV-arts voor ons? Of wilt u vanuit uw praktijkervaring meedenken? Voor dit project zijn we op zoek
Whiplash en onbegrepen!
naar interessante rapportages om vanuit het patiëntenperspectief te toetsen (zowel goede als mindere goede
de Juricon Adviesgroep
ervaringen, keuringsdata vanaf 1 januari 2010). Denkt u
gespecialiseerd in Sociaal Verzekeringsrecht
dat u er zo een heeft? Of wilt u met ons meedenken of
(WAZ, WAO, WW), Sociale Voorzieningen (WVG en Pgb)
heeft u vragen? Neem dan contact op met Esther Derks, projectmedewerker bij de WSN:
[email protected]. 26
en reïntegratie (REA). Bezwaar-, beroeps- en hoger beroepszaken en praktische reïntegratie. Landelijk werkend. Roel Beukema - ASSEN - tel. 0592 - 405336
de ‘zouterik’ moet verwijderen. Zijn de steeltjes echt hard of bruin, dan laat je ze het beste in de winkel liggen,
Zeekraal is een geweldige en gezonde groente. Het lijkt
een beetje op een cactus, maar dan zonder stekeltjes. Het
Sommige recepten vertellen je dat je de steeltjes van
‘schorren’, daar waar zout en zoet water elkaar ontmoeten.
speciaals’ wilt maken moet je dit beslist ondernemen.
Fingerlicking, heet dat.
plantje is zo’n 10 cm groot en groeit op de zogenoemde
Dit is geen budgetrecept. Echt niet. Maar als je iets ‘heel
niet al te dunne plakjes.
borsteltje (niet afspoelen!) en snij ze, net zo voorzichtig, in
Borstel de cantharellen voorzichtig schoon met een zacht
peperig.
geeft deze soort je gerecht het speciale aroma: kruidig en
oftewel ‘Trompette de la Morte’. In kleine hoeveelheden
tharel dan heb je te maken met ‘de Hoorn des Overvloeds’
Mocht je de hand weten te leggen op de bijna zwarte can-
verse paddenstoelen- of seizoenmix.
in zo’n geval uit naar de gedroogde variant of naar een
niet, over het algemeen vind ik ze slecht verkrijgbaar. Wijk
ook geteeld, zegt ‘groentenenfruitbureau.nl’. Ik weet het
mag niet meer en ze worden nu geïmporteerd. Ze worden
ik het over een zeer grijs verleden, plukten we die zelf. Dat
die groeien in loof- en naaldbossen. Vroeger, en dan heb
Cantharellen, of hanenkammen, zijn wilde paddestoelen
niet in een bakje water leggen!).
en die verdraagt niet teveel kraanwater (dus al helemáál
water en laat ze uitlekken. Zeekraal heeft een zilte smaak
Doe ze in een vergiet. Spoel de zeekraal af met kokend
tjes haal je in ieder geval wèl weg, zo ze er al zijn.
zo lekker meer. De bruine puntjes onderaan de stamme-
want dan is het plantje al aan het verhouten en niet
Bereiding vraagt lichte inspanning
Zeekraal met cantharellen en gegrilde gamba’s
Zeekraal met cantharellen en gegrilde gamba’s
Koken met Whippies
Boodschappenlijstje
Snipper de bosui. Plet de knoflook en snij ze fijn. Fruit dit, op niet al te hoog vuur, in olijfolie tot de uitjes glazig zijn.
Zeekraal met cantharellen en gegrilde gamba’s
Bereiding vraagt lichte inspanning
Boodschappenlijstje:
1 bosje lente-uitjes
(voor de zeekraal, 2 personen)
te slinken. Wanneer dat het geval is gaat de zeekraal erin.
2 teentjes knoflook
Doe de cantharellen erbij en fruit ze mee tot ze beginnen Er gaat beslist geen zout bij, zonde van de zilte smaak.
sap van ½ limoen
Wanneer de zeekraal begint te verkleuren gaat het sap
± 300 gram cantharellen
± 200 gram zeekraal
2 tot 3 ons rauwe gamba’s
(voor de gamba’s, 2 personen)
of een seizoenmix
van ½ limoen erdoor. Blijf omscheppen tot het aroma eraf
3 eetlepels olijfolie om te bakken
Schep regelmatig om.
1 dl. olijfolie, zoveel knoflook als je wilt; heel grof gesnepeper en het sap van ½ citroen. Wees creatief en gebruik
den, rode pepers in parten, zeezout naar smaak, zwarte Erbij kies ik voor gegrilde gamba’s. Ook weer zo’n niet te
wat groene kruiden als dille, peterselie of basilicum.
komt en zet dan direct het vuur uit. Serveer koud of warm.
versmaden zeeding.
peper en zeezout
5 tot 8 teentjes knoflook Rijg ze aan satéprikkers en leg ze onder de grill, ongeveer
sap van ½ citroen
Koop rauwe, die niet zijn schoongemaakt. Dat kun je makkelijk zelf. De smaak is uiteindelijk echt beter.
6-8 minuten bij 220º en draai zo nu en dan om.
Je kunt dan makkelijk de schilletjes eraf halen. Het staartje
gezellig etentje want dan doe je dat aan tafel, gewoon met
Maak je ze niet schoon dan heb je naar mijn idee een heel
Voor erbij:
groene kruiden (vers of gedroogd)
1 of 2 rode pepers
Even de chirurgische ingreep: draai eerst de kop eraf en
laat je zitten, dat haal je er op je bord pas af (gewoon
je vingers. Zet er schaaltjes water met citroensap naast
knak dan de garnaal even tegen de bolling van de rug in.
voorzichtig trekken). Haal tenslotte met een cocktailprik-
FRIETJES!
© 2012 Henk Brejaart,
om je vingers te reinigen. Deze gamba’s gaan ongeveer even lang onder de grill als
kertje het darmkanaaltje eruit door het voorzichtig op te wippen. Dat is een donker sliertje aan de onderkant in de richting van de staart.
het vlees wit. Af en toe even omdraaien natuurlijk.
www.kokenmetwhippies.nl
Na het schoonmaken leg je de gamba’s een uur of twee in
De garnalen, bedoel ik.
de gepelde; ze zijn klaar als het harnas mooi oranje is en de marinade. Dat is, eenvoudig genoeg, een mengsel van
Contact
Colofon De Whiplash Stichting Nederland streeft naar contact, voorlichting en ondersteuning ten behoeve van mensen met whiplash.
Algemene gegevens Whiplash Stichting Nederland, Postbus 105, 3980 CC Bunnik T: 088-6565700 (maandag tot en met vrijdag van 10.00 tot 13.00 uur) F: 088-6565777, E:
[email protected] I: www.whiplashstichting.nl Betaalrekening WSN: ABN Amrobank te Bunnik, rek.nr: 43.71.31.815 BIC: ABNANL2A | IBAN: NL82ABNA0437131815 Bovengenoemd adres en telefoonnummer zijn bedoeld voor administratieve inlichtingen, adreswijzigingen, bestellingen enzovoorts. Voor een persoonlijk gesprek kunnen wij u doorverwijzen naar onze contactpersonen. De medewerkers op ons secretariaat kunnen u vertellen op welke tijden (ochtend, middag en avond) onze contactpersonen van de telefonische hulpdienst bereikbaar zijn. Zij kunnen u ook informeren over de e-mailhulpverlening (
[email protected]) en het activiteitenprogramma. Onze sterren: contactpersonen en vrijwilligers. Contactpersonen van de Whiplash Stichting Nederland bieden informatie, advies en een luisterend oor. Dit doen zij onder meer via de telefonische hulpdienst, e-mailhulpverlening, informatiebijeenkomsten, trainingen en lezingen. Een aantal vrijwilligers ondersteunt de WSN in onder meer administratie, organisatie, belangenbehartiging en websitebeheer.
Beschermheer Prof. mr. Pieter van Vollenhoven Bestuur dhr. L. de Both dhr. J. Jacobze dhr. H. Kalfsterman dhr. P. van der Wiel
dhr. dr. L.M.G. Geeraedts mw. I. vd Dobbelsteen-Kegels dhr. W. Lorjé
Medische Advies Raad De Medische Advies Raad bestaat uit een huisarts/ wetenschapper, chiropractor, anaesthesioloog, neuroloog, anatoom, neurowetenschapper, stress- en reïntegratiedeskundige, revalidatiearts, optometrist, osteopaat, orthopeed, psycholoog en bedrijfsarts. Uitgifte en oplage Het Whiplash Magazine verschijnt drie maal per jaar, in april, september en december. De oplage van het Whiplash Magazine wordt aangepast per uitgave. ISSN nummer: 1878-898X Dit nummer werd gedrukt in een oplage van 3.000 exemplaren. Incidentele verzending vindt plaats aan personen, organisaties en instanties die op enig andere wijze betrokken zijn bij de Whiplash Stichting Nederland. Redactie mw. J. Popping mw. I. Jansen mw. J. Kocx-Perquin H. Kalfsterman mw. F. van Leeuwen mw. L. Zantman (beeldredactie) K. van der Sluis met dank aan: P. Hendrickx Eindredactie Daniëlle van Eden Redactieadres Redactie Whiplash magazine Postbus 105, 3980 CC Bunnik, T: 088-6565700 E:
[email protected] Ontwerp logo/huisstijl SPRANQ creatieve communicatie, Utrecht Opmaak WEES Kreatief, Streefkerk Technische realisatie PD Graffic Support, Groningen Inzenden kopij Bijdragen kunnen gezonden worden aan het redactieadres. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen te redigeren, in te korten of niet te plaatsen. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de inzendingen ligt bij de inzenders. Het bestuur van de Whiplash Stichting Nederland draagt geen enkele verantwoordelijkheid voor op- of aanmerkingen en suggesties betreffende behandelingen, medicijnen, enz. Bijdragen voor het volgende nummer moeten in bezit zijn van de redactie uiterlijk 25 juni 2012. © Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of gekopieerd, zonder schriftelijke toestemming van de Whiplash Stichting Nederland. * De Whiplash Stichting Nederland is niet aansprakelijk voor eventuele gevolgen van de producten of diensten die in de advertenties worden aangeboden.
Advocaten voor Slachtoffers van Personenschade Op 6 februari 2006 is een convenant gesloten tussen de WSN en ASP. Doel van dit convenant is om de juridische dienstverlening aan whiplashpatiënten te optimaliseren. Door de ervaringsdeskundigheid van de WSN te combineren met de juridische expertise van de leden van de ASP kunnen beide organisaties elkaar op een hoger niveau brengen.
Wat doet de ASP advocaat?
Landelijke dekking
De ASP advocaat behartigt de belangen van het slachtoffer in
ASP advocaten verdeeld over heel Nederland nemen deel aan
diens letselschade dossier. Bij deze belangenbehartiging staan
het samenwerkingsconvenant. Dankzij deze landelijke dekking
een optimaal resultaat, betrokkenheid, voortvarendheid en
zullen leden van de WSN in voorkomende gevallen dus altijd
goede communicatie hoog in het vaandel.
een beroep kunnen doen op een ASP advocaat in de buurt.
De ASP advocaat is specialist op het gebied van letselschade en beschikt over ruime ervaring. De ASP advocaat treedt in letselschade zaken uitsluitend op voor slachtoffers en behartigt dus
Unieke samenwerking
niet (tevens) de belangen van aansprakelijkheidsverzekeraars.
Met het convenant tussen de WSN en ASP is een unieke samenwerking tot stand gekomen tussen ervaringsdeskundigheid en betrokken juridische dienstverlening waarvan de resultaten aan de leden van de WSN ten goede zullen komen.
ASP Advocaten voor Slachtoffers van Personenschade • ASP is de landelijke vereniging van gespecialiseerde letselschade advocaten die uitsluitend voor slachtoffers Contact
optreden • ASP ondersteunt de belangen van whiplashslachtoffers
Wanneer u als lid contact opneemt met de Whiplash Stichting
• ASP bevordert de kwaliteit van haar leden
Nederland, tel. 030 - 656 50 00 wordt u doorverwezen naar een
• ASP is de juridische partner van de Whiplash Stichting
ASP advocaat bij u in de buurt.
Nederland
Voor meer informatie:
www.asp-advocaten.nl Postbus 650, 8901 BL Leeuwarden
[email protected]
