ourant LENTE - KRIEBELS (c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent VAN DE LIBERALE BONDEN VAN GEPENSIONEERDEN Wondel' Of el' nog wonderen zijn

ourant DRIEMAANDELIJKS

TIJDSCHRIFT

VAN DE LIBERALE BONDEN VAN GEPENSIONEERDEN

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Prijs/nummer: Redaktie

Livornostraat

25, 1050 Brussel

45 fr. - Abonnement: 02-538 59 05

150 fr.

Afgiftekantoor

v. z. w. Lib. Bond.

Gep.

Brussel 5

ISSN 0773-3062

LENTE KRIEBELS

Wondel'

Of el' nog wonderen

zijn

hoe kun je zoiets Hagen kijk naar m'n tuin van leeg naar in ampcr

Uil

«

Van gansel' harte ", Baarn,

1990.

vol

zeven dagen

Toon Hermans

Sprekers hoek

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

door F. Dereze . voorzitter

BEJAARDEN

ZIJN MENSEN

Vaak wordt gesteld dat de huidige gepensioneerden, aktieve

senioren,

rol te spelen

generatie

bij de herwaardering

len zij zich schikken

(bejaarden,

naar het

«

zijn een

van de oudere

zelf om hierover bejaardenbeeld

»

mens.

te oordelen.

ZuI-

dat anderen

voor

hebben of zullen ze, als alle opa's en oma's weige-

ren om over zich heen te laten

lopen?

Bij het antwoord

gen

Op

elke

op deze vraag

moeten

zij zich dit wel

liseren:

tegenover

muziekgenres naar vaatje «

ogen

van diegenen

afgeschreven feit

hebben,

dat

sérieux

die

ze ook

genomen

zoals

van

hen

wordt

Er is we

maar

een

met zijn

wereld

allen

waar

in leven

en

ouderen zich als zeggen

-

toch

al

wat hebben ze ech-

ter te winnen?

Minstens

dit:

van eigenwaarde

blijft

overeind.

Dat

is

daarenboven

beperkte

spoor laat tekort.

in

die

om

in leven

wel

om

Daarom in wat

moeten

anderen eerste

moeten plaats

!).

niet

anderen

goed

is

hen

en

is. (Die

zich met

«

bejaarden

behoevende

te laten snoeren.

deringen

van

er bestaat

geen

volwassenen

bejaarden

».

van kinen

van

positief

of om

dit wi I

en hulp-

mensen de mond

en kunnen

ook wij

(onze toekomst)

en hoopvol

tegemoet

zien.

Het is dus lapg en

te stellen

dat voor die

dat en voor die andere past of wel

wereld

»

de

zijn er al vele uitzon-

die toekomst

deren;

opheffen

doet

zichzelf

moeten

weigeren

ti jd op dood

zetten,

dit niet

past.

in de

zichzelf

Zo past een liefdesverhouding elke

leeftijd.

op

leeftijd

Wegens zijn leeftijd

kijkt

men niet, omdat men oud is, naar een

bepaald

naar datgene

ze zich niet zo gedra-

naar u itgaat.

Daarom

Leest elke

boeken en niet een bepaald soort boeken.

ook

bemoeien moeten

voor

het

leven.

ze -er

dat

wat

slecht

maar

blijven

berusten

uitmaken

nodig

te blijven

te

met

als nutteloze

Let op : laat je niks wijs maken;

hypocriet niet

en

er bestaat geen wereld

«

wellicht

vertroete-

van vandaag.

zichzelf

verheffen,

zich

ze dan te verlie-

je je niet

laten

»

oude

verwacht.

Wie

leeftijds-

het

«

bemoeien

Gelukkig zen en/of

et niet exclusief uit

wereldgebeuren

dit voor een wel zeer korte tijd.

genoten. Wat hebben

alle

Ook moet

».

dankbaar

au

staat

worden

zelfs door sommige

men

Naar onze mening

hen

niet

deze

heeft voor

len en mag je (moet je) je blij-

het gevaar

belechelijk te maken in de

zich

het

rea-

leeftijd

belangstelling

ven

hun gevoel

2

ouderen

... ) er niet toe te bewegen

Het is nochtans aan de ouderen hen getekend

...

soort waar

film,

maar

de interesse

« Bejaarden » zijn mensen die al wat langer hebben geleefd. Iemand wordt oud, bejaard wordt hij gemaakt.

Zelfs indien tradities, folklore en legendes de neiging hebben tot vervagen, toch blijft Pasen nog meer dan het Kerstgebeuren het feest bij uitstek.

december 90 - blz. 12 « Het meten van de tijd ». Officieel

wordt

dus op Pasen uitslui-

PASEN (c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Pasen is vandaag de dag ontdaan van alle luister en feestelijkheden die een halve eeuw geleden nog in gebruik waren. Het beëindigen van de winter en de aankomende lente gaf nochtans onveranderlijk gedurende eeuwen aanleiding tot uitbundig feestvieren. De gebruiken daaromtrent zijn reeds ver in het verleden terug te vinden. Zelfs vóór het ontstaan van het Christendom werd er rond dat tijdstip bij de Kelten de komst van de lente gevierd. Het zijn evenwel de Hebreeërs die meer dan 1.000 jaar voor Christus, de eerste riten in verband met het Paasfeest neerschreven. Men herdacht de vlucht uit Egypte. Naar verluidt zou zelfs etymologisch gezien het woord Pasen komen van het woord « Pesah » dat « doorgang» (allusie op het openen der wateren) betekent. Behoudens deze verjaardag werd daarnaast een ceremonie gevierd die in verband stond met een agrarisch feest « feest der korenaren» genoemd. Bij die gelegenheid gingen de Israëlis in aangepaste kledij (reiskledij) gewapend met mand en sikkel in een korenveld, waar ritueel een bundel koren gesneden werd dat samen met een lam geofferd werd aan Jahweh. In sommige Joodse middens trouwens is deze rite nog in gebruik. Het dragen van die rituele kledij vindt men nog overal ter wereld terug: op Pasen trekt men verse kleren aan (ons zondagskostuum). Zo wordt nog in midden-Frankrijk en in bepaalde streken van Ital ië op Paasdag voor de eerste maal van het seizoen « lentekledij » aangetrokken. Zo zie je maar hoe oude rituelen vanuit het Oude Testament uiteindelijk ook onze contreien bereiken. Voor de Christenen zelf betekent Pasen de verrijzenis van Jezus. Conform de oude profeten diende de Messias uit de doden op te staan. De Kerk zelf heeft achteraf het Paasfeest vastgelegd op de eerste zondag die volgt op of na de eerste volle maan (lente equinox). Cfr. Courant nr 4 van

tend « de verrijzenis» gevierd terwijl alle andere folkloristische gebruiken rond Pasen hun oorsprong terug vinden in andere en veelal nog oudere gewoontes. Wellicht is de vierinq sornen én van de verrijzenis én van de lente, een toeval. Het kan ook zijn dat de Kerk van die gebeurtenis gebruik heeft gemaakt om een nieuwe zin te geven aan andere voorchristelijke rites. Uiteraard zullen de mensen in de loop der tijden daarbij andere gebruiken gevoegd hebben die reeds bestonden in vroegere tijden. Het aanleggen van vreugdevuren, de paaseieren, de terugkeer van de klokken ... enz. zijn dus buitenkerkelijke ceremoniële elementen die geleidelijk aan in het gehele kerkelijke gebeuren opgenomen werden. Eén van de markantste gebruiken vormen daarbij wel de paasklokken. Van waar komt dit? Als men de historici mag geloven zou een pauselijke beslissing de klokken niet te luiden, dateren van de Vilie eeuw. De stilte zou bedoeld zijn om de tijd te herdenken gelegen tussen het overlijden van Christus en zijn verrijzenis. Pas in de Xlle, begin Xilie eeuw wordt de idee geponeerd van een reis van de klokken naar Rome. Hoe die idee onstaan is weet men niet, doch ze komt in alle folkloristische evenementen tot uiting. Klokken worden immers beschouwd als levende wezens met een stem. Ze krijgen een voornaam en ze worden gedoopt. Ze wenen of ze zijn vreugdevol. Ze reageren als er gevaar dreigt; jagen de storm weg en verdrijven duivels en heksen ... Het is dan maar logisch dat ze ook af en toe eens naar Rome vliegen (liefst met vleugeltjes) of zoals men in sommige streken beweert per wagen vergezeld van de oudste inwoners van de stad.

door de ratel of een of ander slaginstrument. In sommige parochies slaan de gelovigen in cadans met stokken, houten hamers en klompen op de grond, banken of stoelen. Deze rité imiteert wellicht de aardbeving die zich zou hebben voorgedaan op het moment van Christus overlijden. Vaak is ze wellicht ook bedoeld als collectief uitjouwen van « de jood Judas» de verrader. Dit uitjouwen had beslist geen racistische bedoelingen, maar beantwoordde aan de toenmalige algemene kennis van zaken. Later ging men symbolisch een klopjacht op de joden houden; zij immers waren het die Christus beoordeeld hebben en hem hebben doen lijden. Om dit uit te beelden werden ze op Pasen uit de kerk gejaagd en werd een pop, die Judas voorstelde, terecht gesteld (verbrand) in een veld. De as werd daarop in het water gegooid. Dit gebruik van het (vreugde )vuur wordt nu nog weinig of zelden toegepast. Blijft nog een ander paasgebruik: het schenken van de paaseieren. Wellicht is dit gebruik ontstaan ten gevolge van de desti [ds door de Kerk opgelegde vastenperiode (de 40 dagen). Daar men geen eieren mocht eten in die periode groeide de voorraad aanzienlijk aan en om die te beperken werden ze aan de kinderen geschonken als speelgoed. Zo zou ook het gebruik ontstaan zijn om de eieren te versieren en te beschilderen. Volgens historici en folkloredeskundigen zou dit gebruik in Alsace zijn ontstaan, einde 15e eeuw. Het zou daarop overgenomen zijn door Holland, Zwitserland, Duitsland, Engeland en zelfs Schotland. Het einde van de Vasten, het Paasfeest, de terugkeer van de klokken heeft wellicht de legen-

Andere riten hebben zich bij het « wegvliegen» der klokken gevoegd. Op goede vrijdag is het in sommige streken de gewoonte om de doodstrijd van Christus te evoceren door lawaai te maken. Daar de klokken niet mogen geluid worden, worden ze vervangen

3

CALVADOS Eén van de best gekende en ruimst verspreidde vrucht op Het is ook één van de beruchtste (of beroemdste) vruchten want het was de appel die ervoor zorgde, mede door dat wij de tuin van Eden hebben moeten inruilen voor dijs »,

aarde is de appel. onder alle andere, toedoen van Eva, het « aardse para-

Behoudens genieten van een geurigrijpe jonagold, cox, James Grieve en noem maar op, kunnen we de appel ook nuttigen als drank. Inderdaad wij kennen het appelsap, de cider, de appelwijn en ... de appelbrandewijn beter gekend als de Calvados.

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Opnieuw mogen we stellen dat onze verre voorouders levensgenieters waren en dat ze precies wisten wat lekker was. Zo vermeldt de Bijbel dat de Hebreeërs cider kenden. Zo weten we ook uit historische bronnen dat de oude Noord-Afrikanen reeds appelwijn kenden en het wellicht via Spanje in onze contreien brachten. Dat na het maken van de appelbrandewijn de cider gekomen is, is vrij onzeker. Vermoedelijk heeft men appelsap te lang laten staan zodat het gaan gisten is. Het wellicht aanvankelijk eerder zure produkt - er waren toen uitsluitend wilde appelbomen werd dan aangelengd met zoeter perensap. Systematisch cultiveren van appelbomen (levert zoetere soorten op) en het uittesten van diverse verhoudingen (o.a. met peren- en appeldroesem ) leverde en levert nu nog de befaamde appelwijn/cider op. Een streek bij uitstek, die uiteraard veel appelbomen telde en telt, vormde de Normandische streek inzonderheid de Calvados (Frankrijk) en het is precies in die streek dat men erin slaagde uit appelwijn een soort «eau de vie» te stoken die later uiteindelijk de beruchte « Calva» is geworden. In de oude geschiedenis

vervolg

van blz. 3

de doen ontstaan dat de klokken vanuit Rome meteen de eieren meebrachten. In bepaalde streken van Frankrijk en Duitsland zou de paashaas (Osterhase) voor die aanvoer verantwoordelijk zijn. Hoe men daartoe gekomen is weet men niet. Het versieren van de eieren is uitgegroeid tot een echte kunstambacht. Hoewel vele versierde eieren geconsommeerd werden, werden ze gelukkig voor ons in sommige plaatsen (onder meer in Hongarije en Tsjechos4

spreekt men hiervan voor het eerst in 1553 (Lodewijk XIV) - wat maakt dat Calvados niet zo oud is als de geschiedenis van de ctder. De Calvados wordt gemaakt van cider. Hoewel nu jaar in jaar uit Calvados wordt gemaakt, gebeurt dit traditiegetrouw meestal in de herfst als de mensen hun vaten vullen met nieuwe cider. De oude resterende cider werd dan eerst overgepompt in een « alambic». Dit is een mobiele installatie voor de distillatie van Calvados. De cider wordt erin gekookt en de damp stijgt via een circuit van spiraalvormig kolven, waar het afkoelt en waar de neerslaande druppels de Calvados vormt. De installatie wordt met hout (nu ook al met olie) gestookt. Het is een vrij rustige activiteit dat wel enkele uren in beslag neemt. Daarna wordt het distillaat in houten vaten opgeborgen. Deze artisanale werkwijze levert een Calvados op van ca 60 %. Dus als je daar een slok van neemt is het de volgende seconden adem happen. Meestal maakt men hiermee de « koffie-Calva». Dit bestaat uit een sterke kop koffie met een behoorlijke scheut Calva.

lovaki je) waard.

voor

het

nageslacht

be-

In bepaalde streken werd met Pasen om de overschot van eieren weg te werken « eierspelen » georganiseerd. Eierduels of allerlei behendigheidsspelen werden gehouden. Daarnaast, hoe kan het anders, werd op Paasdag de overdaad aan eieren weggewerkt in enorme gerechten (pannekoeken, reuze ommeletten, taarten en gebak in de vorm van een - paaslam -). Trouwens op Pasen worden in sommige streken de vasten voor een jaartje vergeten en wordt de gelegenheid aangegrepen om overvloedig te eten (de

Uiteraard blijft de tijd ook daar niet stilstaan en gaat men nu ook industrieel stoken. Grotere hoeveelheden worder. er mee bereikt, maar het levert slechts een « Calva» op van ca 45 % wat uiteraard ook niet te versmaden is. Dit is de Calva die men u serveert in de restaurants. Nu is ook Frankrijk bezorgd voor het welzijn van zijn bewoners of is het om de staatskas te spijzen, doch sinds 1960 is het vrij stoken van Calvados aan banden gelegd. Slechts mits het betalen van forse taksen en onder streng toezicht van de overheid mag men wel een « Appellation réglementée » stoken. Jaarlijks mag men nog 1.000 graden niet belastbaar Calva stoken. Resultaat een zuiver ambachtelijk gebruik dreigt daardoor verloren te gaan en daar waar vroeger uitsluitend Calva, koffie-Calva en cider werd gedronken, ziet men nu meer en meer bier z'n intrede doen. Naar verluidt zou een nieuwsoortige drank - aperitief - op de boerderijen aldaar het levenslicht hebben gezien. Het zou bestaan uit de verhouding van 3 liter cider, 1 liter Calvados en 250 gr. suiker en een weinig pompelmoes. Na filtrering en een rustperiode van 3 maanden zou dit een weliswaar erg sterk doch drinkbaar aperitief opleveren dat geserveerd wordt met een stukje ijs. Hoe dan ook Calvados is en blijft een unieke drank en een aanbevolen hartverwarmer.

P.D.R.

eerste worsten van het jaar, een speenvarken, een geitje ... ). Meteen zitten wij terug bij de offeranderiten van de Joden. Gedurende eeuwen werd jaar op jaar met enige varianten per streek dus Pasen gevierd en werden legendes gaande gehouden. Vandaag de dag zijn vele helemaal verdwenen of blijven alleen bestaan in het geheugen van de ouderen. Religieus of niet, het blijft voor eenieder een mooi feest en een uniek symbolisch gebeuren. P.D.R.

MENTALE FITNESS : OPNIEUW

EEN GROOT SUCCES

De cursus mentale aanzienlijke

fitness

Gebruik

«

belangstelling.

er aan deel. Na een korte mentale begeleid over

bij de herontdekking

de menselijke

uw brein»

Een dertigtal

natuur

kende opnieuw

gepensioneerden

check-up

werden

van de talrijke beschikt

de deelnemers

mogelijkheden

om efficiënt

een

namen waar-

mentaal

te funk-

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

tioneren.

"Mentale

ness heeft bijgewoond, vernieuwde meen

kijk

"Aandachtig

luisteren

voldoende

.. " (Fata P.D.R.)

diger aandacht,

geheugen op

inpren-

en reproduktie

gevarieerde

wijze

geoefend. Heel wat aandacht

aan het creëren

werd besteed

van ideale

dities om die optimale stimuleren.

Lichamelijke

ning stond hierbij

con-

werking

Het informatieve cursus was

te

ontspan-

centraal.

gedeelte

bijzonder

van de

verzorgd.

boek»

beter

en anders

hierbij

centraal.

medicatie

leven

detail

over

op het vlak van

slaap- en kalmeermiddelen in

toegelicht

werd

door

een

geneesheer.

De evaluatie bijzonder deelnemers toren lovende

ning en ontspanning

te onderscheiden. een

over-

de

span-

van de kursus was Van heel wat

kregen de organisaachteraf

een

Een

dergelijk

pro-

kan LBG ook brengen

uw lokale

in

afdeling.

van elkaar

G.V.

In combinatie

muzikale

werd relaxatie

fitness

briefwisseling.

gramma

lichamelijke

over

rondom

mentaal

trouwens

OPGELET !

deelnemers

«

positief.

voudige

leerden

de dingen

aan elke deelnemer

Aan de hand van een reeks eenoefeningen

beschikt

stonden

Het gevaar

vooral

alge-

kennis om op veelvul-

ning werd een handigd.

ook

heeft een zijn

hem aan te gaan. Ter ondersteu-

funktioneren

daardoor

fit-

en geestelijk

en

wijze

Meer weten over ons lichamelijk en

op

lichamelijk

funktioneren

werden

met

(Foto P.D.R.)

Wie ooit een cursus mentale

Waarneming, ting,

check-up"

flink

achtergrond ingeoefend.

" Over medikotie

" (Foto P.D. R.)

Tenslotte kregen alle deelnemers de kans om tijdens dueel

gesprek

de mentale Voor "Efficiënt

mentaal

functioneren"

(Foto P. Buyck)

bepaalde

strategieën

indivi-

de resultaten

check-up

sommigen

hiervan

een

werd

van

te kennen. op basis

veranderings-

op punt gesteld.

" Geheugenspelen"

(Foto P. Buyck)

5

Waa~de Redactie

HET JOELFEEST In de oudheid hadden onze voorouders schrik voor de natuurelementen die ze niet konden verklaren. Ze vonden oppermachtige wezens uit die ze goden noemden.

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

De voornaamste onder hen was de « zonnegod». De zon is een zeer belangrijk hemellichaam. Zij geeft licht, warmte, doet de planten groeien en bloeien en laat de mens en dier toe te leven. Het verminderen van haar kracht brengt de karte dagen en lange, koude nachten mee. Dit was voor ons voorgeslacht een zeer moeilijke periode. Ze hadden angst voor de stormen, de sneeuw, het ijs, de koude, de roofdieren, de honger, in een woord « de winter »,

Met de winterzonnewende ontstaken ze vreugdevuren. Het was de uiting van vreugde voor hét eindigen van de korte dagen en het wederkeren van de lente; de overwinning van het licht op de duisternis; voor het nieuwe leven dat de lente zal brengen. Dit feest werd « Joelfeest» genoemd (joelen is met vrolijk geluid zijn vreugde uiten). Dit feest werd bijna over de hele wereld gevierd. De geboorte van Christus zou hebben

HET ZANGKOOR

plaatsgehad omstreeks die tijd. De Romeinen noemden dit feest de geboorte van de onoverwinnelijke zon. Paus Julius de eerste (337-352) besliste de geboorte van Christus vast te leggen op 25 december. Hij slapgde erin het oude feest te doen verdwijnen en er een Christelijk feest van te maken. Het joelfeest werd een kerkelijk feest. De zon werd een gewoon hemellichaam; ze is geen God meer. Vanaf dit ogenblik werd Jezus Christus het licht, de wedergeboorte, in plaats van de zon. Voor de vr ijz i nni qe n is het « joelfeest » gebleven : de natuur en het leven maken zich klaar om herboren te worden dankzij het licht en de warmte van de zon.

DISCRIMINATIE Hoewel de groep van ouderen vandaag ruim één vierde van de totale bevolking uitmaakt, zien we meer en meer dat 65 plussersuit het actieve leven worden uitgesloten. Dit geldt ook voor politieke mandatarissen. Zo verbieden de meeste partijen hen zelfs om nog deel te nemen aan de nationale politiek als mandataris en in bepaalde adviesorganen worden ze automatisch uitgesloten. Deze beslissing is hoogst discriminerend en onrechtvaardig. Ze is eveneens onwijs; vele van die ouderen hebben per slot van rekening enorme ervaring die ze graag ten dienste stellen van de bevolking. Vandaar dat ik van mening ben dat niemand maar dan ook niemand mag gediscrimineerd worden in een bepaalde functie en dat alleen maar omdat men pensioengerechtigde is.

Baeten G.G. (Moreel consulent, Aartselaar)

L. Durinck (Kinrooi)

IS TERUG

Eind vorig jaar greep in zaal Casino te Gent het traditioneel Kerst-

feest plaats. Na de gezellige

koffietafel

gevolgd door een prachtige show

ons gebracht door Jean Monnet kregen we als slot het eerste optreden van ons eigen zangkoor onder leiding van de nieuwe

dirigent,

de heer Walter Dhuyvetters.

Zij brachten enkele liederen ten gehore uit hun nieuwe repertorium. Het was al een gehele tijd geleden dat ze nog op de planken stonden. Het was dan ook niet verwonderlijk

dat na

lange stilte een zekere nervositeit te bespeuren was. Enkele dagen later evenwel volgde reeds een tweede optreden te Ledeberg en hier was van de nervositeit niets meer te merken. Dat bleek uit de reactie van de zaal want na het optreden volgde er een daverend applaus. Het zangkoor was herboren.

Gaston Desmedt (St.-Amandsberg) 6

Eerste"

officiële"

optreden

zangkoor

(Foto G. Desmedt)

COCORICO ... Zo heeft»

- wij laten onze spreker

Tijdens ons bezoek aan de 7de Inter-

«

nationale

maar verder babbelen

Postzegelbeurs,

ingericht

door de Tiense Club, vzw TlPOC, ontmoetten

wij er een lid van onze LBG

interview

ter Dehaene,

die net als wij verslaafd zijn aan postzegelverzamelen. Aanleiding

bekend dat weerhanen

van ons bezoek was de voorverkoop

Vlaamse

van de Belgische Kerstmiszegel terlandschap

- Joseph Lucas). Deze

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

een tafeltje

alcoholhoudend zonder

dixit

is als een vrouw

(een

bier

onze spreker,

zonder

sex ... ). Hij

is dan wel gepensioneerd,

maar be-

schikt «

zoals

gezond

u

betrof

merkt

brein

van gesprek

onze minis-

met vuur

in de ogen

hij dolverliefd voorkomend

torens

is op van

»,

«

Dat hij reeds een mooie

ling

bezit

andere

konden

de

aanschouwen

verzamekijkers

ten

»,

met een lekker biertje

alcohol,

tijdens een

«

(win-

ontmoeting vormde de aangelegenheid om eens gezellig « te kouten» achter

-

op de televisie

over

een

Ons onderwerp

»,

- hoe kan het anders -

Hij vervolgde:

wordt

over

ligt de man

in de patatten ... wat begrijpelijk als men weet welke problemen

is hij

moet oplossen tegen die ... nukkige weggebruikers

! »

«

Wel»

die

brave

minister,

-

«

ik

kosteloos,

gratis voor niks - het zijn zijn eigen

Zo is het voor dat, wanneer

hem

woorden

onbegrijpelijk

het Hageland

zo dik-

- een tip aanbevelen

zeker de goedkeuring

die

van

gen van alle weldenkende

postzegels

van

ganten; een tip die in de kortst mogelijke tijd van de minister de

afbeeldingen

Leuven, Diest, Aarschot, Zoutleeuw ... Tienen nooit in aanmerking

rijkste verzamelaar

komt!

gans Europa zal maken.

Tienen bezit nochtans een bi j-

zonder merkwaardig

O.L.V.-kerk,

'der

len pin!

de

op de Grote Markt, zon-

weerhaan

«

monument:

maar met eensto-

».

Ge moet het zien om het

te kunnen

geloven!

De ene beden-

king lokt de andere uit en alras werd

over weerhanen

en andere

Dehaene -een

vivant en sympathieke hij spreekt

de

-

te

hanen» Gent

«

hanenbloed

«

tenen.

heeft

» zit

hem thuis kraait, «

het

tot

het neren/of

zijn. Een andere emi-

nentie koestert liefst emigranten. er zijn er nog andere liefst

ongetand als

«

de

RICO !»

En

zij n (maar

Belgische

of scheefgedrukt),

imitateur»

Dehaene

is onze

onvervangbaar

lekkere

bieren

daar

aan waren.) zei onze spreker

En lach nu niet om mijn

tip

«

»,

. zit voor Dehaene eten en drinken En wat een gemak

»

Er

in !

voor onze toeris-

En een

leeuwen

Vlaanderen

...

ge

zit

in

ons

»

- in hanen - van Het volstaat

in te dienen

waar-

«

Maar

niet

ik.

leeuw

- windleeuw

leeuw,

met rode uitgestoken

»

«

weer-

te

te

hopen

dikwijls

het zuiden

is het

...

slecht,

dat met

de'

leeuw

zijn

«

staat,

want

weer

!»

g ..

»

dan

zo

zei

een Vlaamse tong

»,

Lachend,

droop

naar nieuwe dat we

gingen

onze

spreker

af,

horizonten.

af-

Onze spreker was in

(naam door de redactie bekend)

OFFICIELE BENAMING Naar

aanleiding

(door

de wet

betreffende

van de invoering

van 6 augustus

de ziekenfondsen

landsbonden

van

1990 en de

van een uniforme terminologie voor de respectievelijke mutualistische

entiteiten,

de klanten

is her

enige

en

der

verwarring

- getand,

• de benaming « VERBOND» of « FEDERATIE» worden vervangen door

de

benaming

« ZIEKEN-

FONDS »;

ziekenfondsen)

bij

gere-

• de benamingen « MUTUALITEIT» . KAS»

(in

hun

ZIEKENFONDS ». of « PRIMAIRE huidige,

bare

De officiële

benaming

werd

met

van 1.1.1991 de volgende:

worden

gang-

gen door de benaming « MAATSCHAPPIJ VAN ONDERLINGE BIJ-

ingang

betekenis)

«

zen.

die verwoede

postzege Iverza me laars dan

bij

in onze rege-

die orkestleider

wereldreiziger

in de

haantje»

zo kraait

Wij hebben

ring ministers

hem «

niet uit-

de

collectie

aan de Flanders-expositie toevertrouwd». « Het

En zoals

gens ».

dikkerd ... als zijn

niet vreemd

Bij het afscheid «

vangen door een leeuw, een

tijd

dat

bon-

loopt het sap hem zo uit

mond

wel

naar

(Het werd

en geraakte

Ik denk

Tiense. en Hoegaardse

bij al de hanen op de Vlaamse torens dienen ·te·worden verwijderd en ver-

scheid nemen. Onze minister

flamin-

hanen

gesproken. «

een wetsvoorstel

gepraat:

ten: geen twijfel meer: een haan op de toren en ge zit in Wallonië!

zal wegdra-

wijls aan bod komt met uitgifte met

vuur en vlam

- onze

spreker was nog niet uitgepraat wil

postzegels.

Als er maar

«

hanen gesproken

vervan-

STAND ».

doch ... minister : COCO-

• de benaming « NATIONALE . BOND» wordt vervangen door de benaming

«

LANDSBOND

»:

G. Messiaen 7

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Bereiding: Verwarm de glycerine en voeg geleidelijk de maïzena toe om te binden. Giet vervolgens langzaam het oranjebloesemwater of rozenwater erbij en blijf roeren tot de crème dik wordt. De crème dient na gebruik stevig afgesloten te worden in een potje, anders wordt ze hard.

Handen trekken altijd de aandacht. AI ziet een vrouw of man er nog zo verzorgd of knap uit, dit wordt tenietgedaan als de handen onverzorgd zijn. Ruwe handen met kloofjes en rimpels zijn niet altijd het gevolg van ouderdom of hard werken. Soms zijn handen al op 20-jarige leeftijd met rimpels bedekt terwijl andere handen op BO-jarige leeftijd nog zacht en gaaf zi jn.

Tips voor dagelijkse verzorging Doe zo veel mogelijk huishoudelijke karweitjes met rubberhandschoenen aan. Kan je daar niet mee werken, wrijf ze dan vooraf in met. een goede voedingscrème. Probeer zo weinig mogelijk in aanraking te komen met detergenten.

Heb je een schijfje citroen over, wrijf dan nadat je de handen gewassen hebt een schijfje citroen over nagels en handen. Uw ellebogen mag je tevens met citroen behandelen (citroen bleekt en maakt de huid zacht). Gebruik een scherpe zeep om je handen te wassen. Glycerinezeep en babyzeep houden de handen zacht. 8

Duw nooit de nagelriemen weg met een metalen instrument. Gebruik liever een bokkepootje dat voorzien is van een rubberen uiteinde. Maak eveneens de gewoonte om de nagelriemen zachtjes met een handdoek terug te duwen als je je handen afdroogt. Vijl of knip nooit de hoeken van de nagels weg, want dat vergroot de kans op inscheuring van de nagels. Het vijlen moet ook altijd in één richting gebeuren namelijk van de zijkanten naar het midden toe.

Eenvoudige handcrème (na handen wassen) 2 eetlepels glycerine 2 eetlepels maïzena 1 kopje oranjebloesemwater of rozenwater

Nagels lakken stap voor stap 1. Verwijder de nagellak met een produkt waaraan geen aceton is toegevoegd (aceton droogt de nagels uit). 2. Knip je nagels en vijl ze in de goede vorm. Gebruik hiervoor een diamantvijl of een vijl van schuurpapier. 3. Week de nagels een paar minuten in warm water met citroen en droog ze daarna zorgvuldig af. 4. Duw de nagelriem zachtjes terug met een rubber « bokkepootje ». 5. Knip eventuele velletjes voorzichtig weg. Trek nooit aan de vellet jes! 6. Breng een kleurloze basislak aan. Dit voorkomt verkleuring van de nagels. ' 7. Laat dit laagje goed drogen en breng een eerste nagellak aan in een kleur naar keuze. Let erop dat je een eindje van de nagelriemen bi i [ft. B. Als dit eerste laagje droog is, breng je een tweede laagje aan. Tot slot kan je eventueel een laatste beschermende laag aanbrengen. 9. Laat de nagels goed drogen en spoel ze even af onder koud water. Nagels kun je sneller laten drogen met de haardroger, of door haarspray erop te spuiten,

Oefeningen voor handen en polsen Deze oefeningen bevorderen de bloedcirculatie en verlichten een gespannen en stijf gevoel. 1. Strek de vingers en duim zo ver mogelijk uit en ontspan ze daarna. Herhaal dit tien tot vijftien keer. 2. Met gestrekte armen vanuit de polsen cirkels maken met de handen. Doe dit vijf tot tien maal en verander van richting.

J.e.

De sprekers/ofel

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

«

Op 3 en 5 december 1990 grepen bij de Liberale Mutualiteit van Oost-Vlaanderen te Gent, de Oostvlaamse LBG-kaderdagen plaats. 69 seniorenverantwoordelijken uit de provincie namen deel aan deze boeiende studiedagen. Thema: « op zoek naar eigenheid in ons verenigingsleven.

Deze « zoektocht» begon in de voormiddag met een historische schets van het wordingsproces van het liberalisme tot op heden. Uitgangspunt vormde hierbij de sociaal-economische trends, theorieën en acties die bij de aanvang van het decennium en te dele reeds in vroegere eeuwen (Franse Revolutie) ingang vonden. Dit « grasduinen» in de geschiedenis had niet alleen tot doel een beter inzicht te geven in het wordingsproces van de moderne liberale staatshuishoudkundige inzichten in acties van vandaag maar tevens een aantal typische liberale waarden, houdingen en liberale gedachtengoed weer te geven.

Deze originele en boeiende historische verkenning werd gebracht door de heer P. De Raedt (socioloog), hoofdstafmedewerker bij de Liberale Bonden van Gepensioneerden.

" Kritisch

,

luis/erende

ZOEKTOCHT

bes/uursveran/woordeli;ken

NAAR

"

EIGENHEID

verstomd te aanhoren dat de Liberale Partij de oudste is van België, het Willemsfonds de eerst gestichte volwassenorganisatie en onze grondwet in 1830 model stond in gans West-Europa voor zijn liberaal gedachtengoed !

j/

De diamontage van de heer G. De Smedt « Bezoek aan de Wetstraat ... » genoot veel bijval en testte onze kennis van de politieke actuele wereld.

Fi;ne gaslronomie

teit Gent was voortreffelijk. Gezelligheid, vriendschap en fijne gastronom ie vormden meteen een ideale gelegenheid om de bestuursverantwoordelijken van de LBG-afdelingen eventjes in de bloemen te zetten en te remunereren voor hun jaarlijkse inzet. In de namiddag waren wij te gast in het Liberaal Archief - Kramersplein te Gent. De archivaris, de heer Luc Pareyn, zorgde voor een leerzame rondleiding in dit liberale huis. Vele toehoorders stonden

LBG Oost-Vlaanderen durven hopen dat deze kadervorming in 1991 ingang vindt bij de seniorenafdelingen temeer een recente studie aantoont dat er een grote vraag is in het verenigingsleven naar politiek vormingswerk. Midden mei 1991 zal deze kaderen studiedag worden hernomen teneinde de afwezige afdelingen toe te laten te participeren. Komt u ook? M.V.H.

Een bezoek aan een waardevolle mini-tentoonstelling « Liberalisme - politieke karikaturen van 1830 tot op heden» ter plaatse opgericht, rondde deze voormiddag mooi af. De middaglunch in restaurant « De Klein Brug» aan de Rijksuniversi-

" Te gos/ in he/ Liberaal

Archief

... " (Alle

fa/o's

P. Buyck)

9

ZEEVOGELS ...

pervlaktewater met hogere temperaturen, of alleen maar water dat minder voedselrijk is ?

door P. Lust

Wanneer men normaal over « zeemeeuwen » spreekt, zal menig vogelkenner even nadenken: voor hen zijn meeuwen kust- en binnenlandvogels; enkele soorten komen regelmatig op de wereldzeeën voor. De zeeën zijn de domeinen van grote en kleine stormvogels en albatrosser, Jan van Genten, fregatvogels en keerkringvogels.

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Toch is er in de noordelijke Atlantische Oceaan een echte zeemeeuwen wel de « drieteenmeeuw ». Zij is de enige meeuw die over de gehele breedte van de oceaan, van Brest tot Halifax, kan worden aangetroffen en is dan ook een regelmatige verschijning in vrijwel alle tijden van het jaar. Drieteenmeeuwen zijn broedvogels van steile klifkusten van de Noordelijke Oceaan en Grote Oceaan, van Cornwall en NewFoundland in het zuiden tot Noord-Groenland, Spitsbergen en Frans Jozefsland in het noorden. Buiten de broedtijd zwerven zij over de oceanen, zoekend naar hun voedsel, dat uit allerlei dieren bestaat die aan het zeeoppervlak leven, zoals kreeftachtigen, inktvissen, borstelwormen en vissen. Hoewel enkele drieteenmeeuwen die op de Engelse broedplaatsen waren geringd, aan de kust van Noord-Amerika zijn terug gevangen en de vogels dan enorme zwervers blijken te kunnen zijn, verspreiden zij zich niet willekeurig over de oceanen. In het noorden vormt de zone van het drijfi [s een grens voor hun verdere verspreiding en in het zuiden schijnen zij slechts zelden het warme water van de Noordatlantische driftstroom en de golfstroom te passeren. En hier ontmoeten wij dan één van de vele vragen met betrekking tot de verspreiding van de zeevogels in het algemeen. Ook voor de zeevogels is het zeeoppervlak niet overal gelijk. Zeewatertemperaturen en opgeloste zouten en daarmede samenhan-

10

Alvorens men op deze vraag kan ingaan, zou men allereerst nauwkeurig de verspreiding in alle tijdvakken van het jaar moeten kennen en daar hapert thans nog wel wat aan.

gend waarschijnlijk de talrijkheid en de samenstelling van het dierenleven in het oppervlaktewater van de zee, blijken een belangrijke rol in de verspreiding van zeevogels te spelen. Doch de bijzonderheden daarover zijn nog grotendeels onbekend.

Behalve de drieteenmeeuwen zi jn ook de Noorse stormvogels kenmerkende zeevogels van de noordelijke Atlantische Oceaan. Ze zijn nog meer aan de open zee gebonden dan de drieteenmeeuwen en verschijnen alleen daar nabij de kust waar hun broedplaatsen zijn gelegen; dat zijn altijd winderige, sterk verbroken, steile rotskusten, waar zij op nauwe richels in gaten of spleten, al of niet onder vooruitspringende rotsen hun ene ei leggen. Zij vliegen met stijve, houterige vleugels en missen geheel de sierlijke, buigzame vlucht, waaraan meeuwen herkend kunnen worden.

In elk geval is het zeker dat zij zich niet ver van het arctische drijfijs wagen. Welke omstandigheden hen daarvan weerhouden is niet geweten. Er komen immers wel degelijk andere meeuwen in het gebied van het noordelijke drijf- en pakijs voor, zoals de spierwitte ivoormeeuw, die van gelijke afmetingen is als de drieteen. Het leven moet daar voor een meeuw dus wel mogelijk zijn.

Noorse stormvogels behoren dan ook geheel tot een andere groep van vogelsoorten die, in tegen-

Wat de zuidgrens betreft : het oppervlakteplankton en dus ook het aantal vissen en inktvissen is in het warme water ten zuiden van de golfstroom aanmerkelijk armer dan in het koudere water ten noorden daarvan. Dit is op zichzelf weer een boeiend verschijnsel, maar de vraag is hier: vermijdt de drieteenmeeuw op-

. /

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

stelling tot de groep der meeuwen, hun talrijkste vertegenwoordigers in de zeeën van het zuidelijk halfrond hebben. Hun vaardigheid in het vliegen bi i jkt pas, wanneer stormen over de hoog opgezweepte golven jagen : dan is hun vlucht wonderlijk licht en behendig; zonder merkbare inspan n i ng of waarneembare vleugelslag zeilen zij recht of schuin tegen de wind in, of volgen diepe golfdalen. Noorse stormvogels zijn de afvaleters en opruimers van de noordelijke zeeën, die zich bij duizenden rondom vissersschepen en vroeger ook rondom walvisvaarders verzamelden, azend op afval.

Er zijn ook stormvogels die hun broedtijd in de koude wateren van het zuidelijk halfrond hebben en hun wintermaanden op het noordelijk halfrond doorbrengen. Dat is meer het geval met de grote pijlstormvogel, een grote grijsbruin gekleurde zeevogel met lange, meestal stijf gehouden, puntige vleugels en een lange, aan het eind haakvormig gebroken snavel. Deze vogel broedt in de zuidelijke zomer op de eilanden van de Tristan da Cunha groep in de zuidelijke Atlantische Oceaan, en verschijnt in juni en juli in grote aantallen in het noorden van de oceaan, westelijk van Ierland, veelal in wateren onmiddellijk ten noorden van het warme water van de Noordatlantische driftstroom. Daarna verspreidt hij zich over de gehele noordelijke Atlantische Oceaan, tot Long Island en de zuidpunt van Groenland. Hij is talrijk daar waar veel vis in het oppervlaktewater voorkomt en verschijnt slechts uiterst zelden in de Noordzee. Vanaf december tot mei is hij niet meer of slechts bij uitzondering in het noorden te vinden. Dan heeft hij weer zijn zuidelijke broedplaats opgezocht.

EIEREN ZOEKEN Het ei is al duizenden jaren lang voor veel volkeren op aarde het symbool van het nieuwe leven en de vruchtbaarheid. Chinezen gaven elkaar 5000 jaar geleden al bont versierde eieren aan het begin van de lente. Voor de Soemeriërs was het ei bij hun rituele gebruiken van het voorjaarsfeest een symbool van de schepping van de wereld; in het oude Perzië is het nieuwjaarsfeest als het cc feest van het rode ei » tot op heden blijven bestaan. Evenals de oude Egyptenaren vereerden ook de Germanen het ei als vruchtbaarheidssymbool. In de mythen van verschillende volkeren duikt het ei telkens weer op als datgene wat er al was nog voordat er iets anders was. Voor veel volkeren was het ei ook de zetel van de ziel. In talrijke Europese volkssprookjes zijn voorbeelden te vinden, waarin de ziel en de levenskracht van monsters zich los van het lichaam in een ei verbergen. Volgens een oude Peruaanse mythe komt Pariacaca, de god van een bergvolk, in vijfvoudige gedaante voort uit vijf eieren. De Kalevala, het heilige boek van het oude Finland, vermeldt dat volgens een overlevering de wereld begon toen de god van de luchten op de uitstekende knie van een in de oceaan slapende zeegodin een gouden ei legde. Het brak toen de godin begon te sidderen en uit de brokstukken ervan ontstonden de delen van het heelal. De hemel vormde zich uit de bovenste helft van de schaal, het eigeel werd de zon, het eiwit de maan, de duizend kleinere stukjes veranderden in de sterren en de wolken. Bij rituele gebruiken komen eieren ook voor als grafgift; in delen van Kroatië worden zelfs nu nog zwart geverfde cc rouweieren » op het graf gelegd. Het ei werd ook in akkervoren gelegd in de hoop op een grotere vruchtbaarheid, of het werd bij de bouw van een huis of een brug ingemetseld tegelijk met de eerstesteenlegging. Het diende als genees- en tovermiddel en zelfs als orakel. In Estland werden en worden eieren gezocht op een manier die nog uit voorchristelijke tijd moet stammen. In de lente worden in het wild eieren gezocht i'n bossen en weilanden. Verliefden gaven de gevonden eieren aan elkaar. Zo vervulde het ei juist met betrekking tot de hofmakerij een belangrijke functie. Het ei of ook alleen de schaal vormde een wezenlijk bestanddeel van liefdesdranken in de vroegere Romeinse en Islamitische cultuurgebieden. Men kan ervan uitgaan dat de diepere zin van het zoeken van eieren uit de tijd stamt dat de mens nog volledig in het met de jaargetijden overeenstemmende ritme van de natuur leefde en daarvan afhankelijk was. De terugkerende trekvogels waren daarom niet alleen symbolisch de voorbode van de zomer, maar het waren juist hun eieren die als voedzame spijzen·golden. Ze waren zeer in trek, omdat de wintervoorraden uitgeput raakten en nieuwe vruchten nog niet rijp waren. Uit

cc

Het versierde ei » SiIvia Kost, 1986 11

HET METEN VAN

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Je gelooft het of niet maar nieuwjaar werd met 1 seconde uitgesteld. Zoals naar gewoonte eindigde het oude jaar netjes op 31 december 1990 om 23:59:60, doch om de klokken weer juist te doen lopen werd 1990 nog net bedacht met een « schrikkelseconde ». Dus het nieuwe jaar werd pas ingezet na één volle seconde wachten! Waarom ? Een woordje uitleg is nodig. Zoals u weet wordt vanouds de tijdsindeling gesteund op de tijd dat de aarde éénmaal rond haar as draait. Dit vormt een dag. Omdat dat niks te maken heeft met de aardbeweging rond de zon, past er geen geheel aantal dagen in de tijd die we nodig hebben om éénmaal rond de zon te draaien. Zoals vroeger gesteld. moeten we af en toe een schrikkeldag invoeren willen we het jaar min of meer in de pas houden. Intussen weet de wetenschap dat de aarde ook niet altijd even snel rond haar as draait. Zo zijn er kleine schommelingen in

ZOMERTIJD

Op zondagochtend a.s. 31 maart, om 3.00 uur gaat officieel opnieuw de zomertijd in. Dat doen we door het uurtje extra slaap in dit weekend in te leveren of door simpel de uurwerken één uur vooruit te zetten. In vrijwel alle Europese landen worden de klokken dan bijgezet. Uitzonderingen vormen l Jslcnd, Ierland en Groot-Brittannië. Onder druk vooral van de economische wereld, van het bankwezen wordt verwacht dat de Ierse en Britse parlementen hun tijdssysteem zullen aanpassen aan dat van de andere EG-landen. Vanaf 1992 zouden de uurwerken in de 'gehele gemeenschap het gehele jaar door gelijk lopen. Inmiddels is nog steeds niet duidelijk welk tijdssysteem in de EG in 1992 wordt aangehouden. Het huidige procédé van winteren 12

DE TIJD

de aardrotatie waar te nemen en elke dag verschilt zodat uiteindelijk gemiddeld de dagen iets langer worden als de aarde steeds trager gaat draaien. Gevolg, de officiële klokken gaan op den duur lichtjes afwijken. Daar onze tijdmeting daarenboven steeds preciezer wordt gedefinieerd met o.m. de atoomklok en daar wij de aardrotatie niet kunnen bijsturen zodat de tijd in de pas zou lopen met de aardrotatie, zijn wij verplicht de tijd op de klokken olthcns bij te regelen. Anders zouden we inderdaad riskeren dat middernacht vroeg of laat zou vallen als de zon reeds hoog aan de hemel staat. Vandaar het af en toe invoeren of laten wegvallen van één « schrikkei »seconde: Met dit bijstellen van Greenwich Mean Time» (G.M. T.) werd reeds in 1972 begonnen. Toen was het verschil met de astronomische tijd maar Iiefst tot 10 seconden opgelopen. In 1972 werden ze in één keer toegevoegd.

zomertijd, of een terugkeer het natuurlijke zomeruur.

naar

Een beslissing zal in alle geval nog dit jaar worden genomen door de EG commissie. Deze zal afhangen van de uitslag van een onderzoek naar de voor- en nadelen van het huidig zomer- en winteruur. Via een richtlijn voor de lidstaten zal het tijdssysteem voor 5 jaren (van 93 tot 97) worden vastgelegd. Zoals u weet zijn er tegen he.! halfjaarlijks omschakelen van de tijd

PALINDROOM Het is misschien nog niet opgevallen, maar we zitten met het palindroom van de eeuw. 1991 is het enige jaartal deze eeuw dat ook achterstevoren geschreven kan worden. Dat voor de volgende eeuw is 2002, zodat nogal wat van

Sindsdien brengen we correcties aan in de eerstvolgende nieuwjaarsnacht, zodra de afwijking groter wordt dan 1 seconde. In het geheel werden nu reeds 15 seconden toegevoegd. Let wel: door de onregelmatigheid in de aardrotatie zit er ook geen regelmaat in het invoeren van die schrikkelseconde. De vorige correctie geschiedde dan ook in 1988. De atoomklok zelf is het resultaat van de steeds hogere eisen die wetenschap en techniek stellen (luchtvaart, ruimtevaart, navigatiesystemen, enz.). Onze quartzuurwerken die slechts één seconde per duizend jaar afwijken, hebben (jammer genoeg) geen weet van schrikkelseconden. Je hoefde dan ook bi j de overgang van het oude naar het nieuwe niet nodeloos aan uw uurwerk te prutsen.

P.D.R.

heel wat tegenkantingen. Het bioritme wordt gestoord; er is een verhoogd geneesmiddelenverbruik (om slaapstoornissen te vermijden) en vooral senioren, kinderen en zieken zouden nogal wat last ervaren. Ook milieukringen staan negatief. Zij zijn van oordeel dat het effect van de zure regen versterkt wordt tijdens de zomertijd. Er komen immers meer uitlaatgassen vri j ti jdens de vervroegde avondpiek.

P:D.R.

onze lezers twee palindroomjaren tijdens hun leven zullen hebben meegemaakt. Vertellen aan de kleinkinderen, want nadien is het voor duizend jaar gedaan met twee palindroomjaren binnen een mensenleven. (Tenzij we tegen dan het mensen- . leven verlengd hebben).

TERUGBLIK Op 15 november '90 vierde de Bond van Onafhankelijke Gepensioneerden haar zilveren jubileum.

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Dit feit, dat toevallig plaatsvond enkele dagen voor de aanvang van de seniorenweek mocht beslist niet onopgemerkt voorbijgaan. Het bestuur heeft dan ook maanden voordien de nodige inspanningen gedaan opdat deze feestgelegenheid 100 % zou slagen. In aanwezigheid van enkele prominenten, het bestuur en de talrijke genodigden, werd in een gelegenheidswoord een stukje geschiedenis van deze bond geschetst. De afdeling, die de naam « Bond van Onafhankelijke Gepensioneerden leper» kreeg, werd op 23 september 1965 gesticht. Er waren toen slechts een 15-talleden die al vlug aangroeiden tot 300. De maandelijkse bijeenkomsten werden destijds gehouden in de « Concordia ». Pas in 1972 werd Café « De Telegraaf» de vaste verzamelplaats van het groeiende ledenaantal. De aanvankelijk koffie-namiddag, prijskaartingen en tombola ruimden plaats voor een ruim aanbod van sociaal-culturele aktiviteiten. AI van bij het begin sloot men aan bij de Nationale LBG-koepel en werd de club beheerd door een algemeen bestuur bestaande uit een voorzitter, ondervoorzitter, secretaris, penningmeester en commissarissen. In een minuut stilte werden de stichters zoals mevr. Blanche Roose, de eerste voorzitster, de heer Eeckhout Aloïs, ondervoorzitter en de heer Victor Boyen, de secretaris-penningmeester als-

VORMINGSCURSUSSEN L.B.G-Nationaal organiseert volgende vorm i ngscursussen in 1991 - noteer ze alvast in uw agenda.

1. « life-Fitness programma» Van 20 tot 28 september 1991 Te De Panne: Home De Blauwe Distel. Dit medisch-psychisch gerontologische preventieprogramma richt zich tot iedereen die om de

" Het bestuur

von BOG IEPER met enkele

mede de erevoorzitter, de heer Willy Dewijngaert, herdacht. Vele leden hebben nog een levendige herinnering bewaard aan die mensen die aan deze afdeling de naam en faam hebben gegeven die ze nu fier in haar vaandel draagt. Ook Raoul Souxdorf, de toenmalige ondervoorzitter, die na Blanche's overlijden de teugels in handen nam, werd in dierbare herinnering bedacht alsmede de talrijke overleden leden. Een onmisbare werkkracht, die zowel administratief als op organisatorisch vlak haar « man» staat is de huidige voorzitter mevrouw Jeanne De Crock. Samen met wijlen haar man Willy Dewi jngaert spendeerde en spendeert zij in haar vrije uurtjes, naast haar vele mutualiteitswerk, al haar tijd aan de

prominenten"

uitbouw, de groei en de bloei van haar» gepensioneerdenbond.

«

Als ondervoorzitter van de stedelijke raad voor de derde leeftijd, verkeert ze daarenboven i neen uitstekende positie om de belangen van haar leden te verdedigen. Naast haar werd ook de heer Melis, erevoorzitter en « stichter », in de bloemetjes gezet. Uiteraard werden evenmin de leden vergeten. Hun toewijding, medewerking en vertrouwen maakte het mogelijk dat dit zilveren jubileumfeest kon gevierd worden en zal borg staan voor het openen van heel wat nieuwe perspectieven. Vol optimisme werd dan ook meteen een aanvang gemaakt met het realiseren van de volgende 25 jaar ...

N.F.

1991 gezondheid

bekommerd

is.

2. « Anders werken met mensen» Van 15 tot 20 november 1991 Te De Panne: Home De Blauwe Distel. Dit programma behelst het leren hoe « anders met mensen kan worden gewerkt en welke de factoren zijn waarmee men rekening moet houden en over welke middelen men beschikt ».

Hoofdthema:

inspraak-participatie.

3. « Diverse vormingscursussen in de provinciale v.z.w. » L.B.G.-Nationaal brengt in samenwerking met de provinciale vzw diverse vormingscursussen. O. m. « Gebruik uw brein !», « zelfredzaamheid», e.a. (De uitnodiging via de provinciale v.z.w.). 13

IJNIJHE/IJ

GE

door F. Cosyn

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

DIT MOET JE BESLIST WETEN : In dit artikel willen we graag nader ingaan op enkele financiële gevolgen van de opname in het ziekenhuis. Om te voorkomen dat na een « pijnlijke» opname ook nog een pijnlijke rekening volgt, neem je best vooraf enkele informaties.

1. Welk ziekenhuis? Als patiënt kan je vrij kiezen in welk ziekenhuis je wenst opgenomen te worden. In praktijk is die keuze echter beperkt. Meestal word je door <:;Je huisarts naar een geneesheer-special ist doorverwezen. Als deze dan aan een ziekenhuis verbonden is, kom je daar ook meestal terecht bij een eventuele opname. Het verwijsgedrag van je huisarts is dikwijls ingesteld op een bepaald ziekenhuis. Daarbij komt nog dat niet alle ziekenhuizen over alle specialismen en apparatuur beschikken. Voor alleenstaanden en bejaarden is het belangrijk een ziekenhuis in de regio te kiezen zodat zij vlot bezoek kunnen ontvangen van hun familie en hun vrienden. Wanneer je bij spoedopname door de 100 wordt opgehaald, kan je het ziekenhuis niet zelf kiezen. Je kan achteraf wel vragen om naar een bepaalde instelling te worden overgebracht.

het ziekenhuis zodat een aantal afspraken op medisch vlak kunnen gemaakt worden. De kamerkeuze kan je maken bij opname. Uzelf of een begeleidende persoon zal bij opname een document moeten ondertekenen waarop de keuze van de kamer ingevuld wordt. Hou er rekening mee dat deze keuze gevolgen heeft voor de uiteindelijke rekening.

3. Wat kost een opname? Erzijn verschillende elementen die de uiteindelijke kostprijs bepalen.

De kamer Bij opname in het ziekenhuis betaalt de patiënt een klein aandeel in de verpleegdagprijs. Dit aandeel is van toepassing voor alle patiënten ongeacht de kamerkeuze. Het aandeel bedraagt 90 fr.

bedrag na 1 jaar en na 5 jaar. Indien je kiest voor een gemeenschappelijke kamer is dit je enig aandeel in de onkosten van de ligdag. Kies je echter voor een twee- of eenpersoonskamer dan is er wel een opleg voorzien. Het bedrag zal je meegedeeld worden bij ondertekening van het opnameformulier. Het moet ook aangebracht zijn in de desbetreffende kamer. Deze opleg is een vergoeding voor meer privacy en een groter comfort.

De erelonen

van de artsen

In het ziekenhuis zou een lijst moeten beschikbaar zi jn van degeconventioneerde en van de niet-geconventioneerde artsen. In principe moet de geconventioneerde arts zich houden aan de wettelijke tarieven voor behandeling van patiënten op een gemeenschappelijke kamer. De niet geconventioneerde arts kan in principe zijn honoraria vrij bepalen. Op de eenpersoonskamer en de tweepersoonskamer kunnen supplementen gevraagd worden. Soms lopen die op tot meer dan 100 % van het wettelijke ereloon.

ZIEKENHUISOPN 2. Hoe wordt geld?

de opname

gere-

Indien je huisarts voor de verwijzing naar het ziekenhuis instaat, zal hijzelf contact opnemen met 14

per dag voor opname van kinderen en betalen 225 fr. per dag (bedrag op 1/9/90). Bij opnames langer dan 90 dagen stijgt het aandeel; voor langdurige opnames in psychiatrische instellingen stijgt dit

In sommige ziekenhuizen is er een schriftelijke overeenkomst tussen de arts en het ziekenhuis waarin ook bepaald wordt welke supplementen aangerekend worden.

- Geneesmiddelen Per ligdag betaalt de patiënt 25 fr. voor de terugbetaal bare special iteiten. De niet-terugbetaalbare specialiteiten worden gefactureerd rekeninghoudend met het gebruik.

- Diverse kosten

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Dit zijn de kosten van telefoon, drank e.d. die ten laste zijn van de patiënt.

PENSIOENGIDSEN ... Begin april 1989 stelde mevrouw Detiège L., Staatssecretaris voor Pensioenen, een pensioenfarde voor. Met deze farde, herkenbaar aan een gestilleerde Griekse letter Pi,

4. De rekening Bij het verlaten van het ziekenhuis moet de patiënt zijn aandeel betalen in de rekening. Daar de rekening niet klaar is op dat ogenblik wordt vaak een voorlopige afrekening gemaakt. Het ziekenhuis int bij het ziekenfonds het terugbetaalbaar gedeelte. Op deze manier wordt vermeden dat de patiënt een te grote rekening moet betalen bij ontslag. Als er elementen zijn in de afrekening die niet duidelijk zijn, kan je hierover uitleg vragen in het ziekenhuis, bij je arts en zeker bij het ziekenfonds.

5. Enkele tips

- Vraag bij opname duidel ijke informatie omtrent de prijs van de kamer en de erelonen van de behandelende arts. - Bespreek dit ook met je behandelende arts. leder ziekenhuis voorziet in een onthaalbrochure, daarin kan je

AME heel wat informatie vinden. - Betaal niets zonder dat je een bewijs van betaling krijgt. - Komt de rekening je te hoog voor of begrijp je iets niet, neem dan contact op met je ziekenfonds.

Pensioen

Imi.,,;;r.)dj wou men de kandidaat gepensioneerden beter informatie verstrekken over hoe ze met hun pensioendossier aan hun trekken kunnen komen. Basisidee, naast het verstrekken van informatie, betrof vooral pensioenproblemen uit het exclusieve domein van zgn. « derden» te halen. Meteen werd ook een stap gezet in de vereenvoudiging van de reglementering terzake. Deze farde, verspreid over 10.000 exemplaren, is uitgeput en is gezien de pensioenperikelen van de laatste maanden, hoogdringend aan aktualisering toe.

Het lijkt paradoxaal om naast het bepleiten van een gelijkberechtiging van man en vrouw op pensioensvlak, een oeuvre te creëren specifiek voor vrouwen. Als geldige reden voert zi j aan dat de (economische) evolutie van de jongste jaren meer vrouwen op de arbeidsmarkt heeft gebracht, die nu pensioengerechtigde zijn. Het feit dat zij pas later in dit arbeidsproces werden opgenomen maakt evenwel dat hun dossier vaak zeer ingewikkeld wordt. Voeg daarbij, dat afhankelijk van meer en meer gewijzigde statuten - alleenstaanden, gescheiden, weduwen, etc. meer en meer vrouwen genieten van « afgeleide rechten» op grond van het inkomen van hun man. Conclusie, de pensioensmaterie is voor vrouwen (meestal) complexer. Nu is het boekje of gids niet bedoeld om een individuele berekening van een pensioendossier mogelijk te maken. Het boekje geeft alleen uitleg met welke factoren men zal rekening moeten houden en geeft verhelderende uitleg in de diverse pensioenregelingen. Terecht wordt er verwezen voor de pensioenberekening naar een verantwoordelijke pensioendienst.

AI die dus geïnteresseerd is in de (nieuwe) farde kan ze bekomen bij zijn gemeentebestuur of in een agentschap van het Gemeentekrediet. Bellen naar het kabinet van Detiège kan ook: 02/513.39.88. Alsof een gids niet volstaat, werd door dezelfde Staatssecretaris voor Pensioenen een boek (gids) geschreven voor de dames die met pensioen gaan: « Dame op rust» zo heet dit leesbare en mooi geïllustreerde (Nicole van Goethem) en bevattelijk voorgesteld naslagwerk.

« Dame op rust », pensioengids voor de vrouwen van L. Detiège kost in de handel 345 fr. 15

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Amadeus Mozart Op 5 december 1791 stierf Wolfgang Amadeus Mozart in de grootste onverschilligheid. Nu, tweehonderd jaar na zijn dood, is hij wellicht één van de weinige compositeurs waarvan zoveel uit het leven bekend is. Voor het grootste gedeelte danken we dit aan de aanzienlijke correspondentie die hij met zijn vader uitwisselde en aan brieven van zijn zuster en familievrienden. Niettegenstaande deze biografische gegevens bi i jft Mozart toch een mysterieuze figuur. Bepaalde facetten van zijn leven en werk zuilen we wellicht nooit doorgronden. We staan, zoals de helden uit de « Toverfluit ", voor de deuren van een myster ieuze tempel waarin we enkel na langdurig luisteren en zoeken misschien worden toegelaten. In vier afleveringen zullen we het leven en werk van deze boeiende componist beschrijven. In dit nummer schetsen we de historische en familiale achtergrond waarin de kleine Wolfgang opgroeide.

Mozorf

16

(6 ;.; spelend

voor de keizerlilke

fomilie

({Ik meld u dat op 27 [anuari, om acht uur 's avonds miin vrouw gelukkig bevallen is van een iongen. Maar men heeft haar de placenta moeten v erw ijd er e n, Daardoor is ze zeer zwak geweest. Nu, God zi] dank, stellen de moeder en het kind het goed. Zi] doet u de groeten van hun beiden. Het kind is genaamd .' JohannesChrysostomus-Wolfgang-Gotlieb ». Leopold Mozart, 9 februari

1756 Leopold Mozorf

Op zondag 27 januari 1756, wordt het zevende kind van Leopold Mozart en Anna-Maria Perlt geboren. Vijf kinderen zijn toen reeds op zeer jonge leeftijd gestorven. Enkel Marianne heeft de bestaande moeilijke hygiënische omstandigheden overleefd. In het Prinsbisdom Salzburg vermoedde op dit ogenblik nog niemand dat er een m uzi kaa I wonderl ijk begaafd ki nd geboren is. Oostenrijk, Pruisen, Frankrijk en Engeland beginnen aan een lange strijd en onderlinge verscheuring : de zevenjarige oorlog. In het zelfstandige Salzburg dat sedert 1750 geregeerd wordt door een prinsbisschop, leefden toen ongeveer tienduizend mensen. De maatschappij was er in kasten onderverdeeld. Aan het hoofd stond de prins-bisschop en enkele families van hoge adel. Onder hen, de kleine adelaar en de functionarissen. Zij leefden voor het grootste deel dank zij het « hof». De « bourgeois» vormden een afzonderlijke klasse. Ze leidden een eerder onafhankelijk leventje en waren bewust van hun superioriteit over de minst bedeelde klasse van lagere func-

(1719-1788)

tionarissen en dienaars. Tot deze klasse behoorden toen ook de « muzikanten ». In die tijd was volgende aankondiging courant:

({Men vraagt voor een herenhuis, een lakei die goed viool bespeelt en pianosonaten kan begeleiden ».

Dankzij een vroege muzikale opleiding bekwam alzo Leopold Mozart de betrekking van kamerdienaar bij graaf Jean-Baptist Thurn Vclsossina und Taxis. Hij was voorzitter van het kapittel van de kathedraal van Salzburg. Het merendeel van zijn tijd mocht Leopold Mozart besteden aan muziek en zeer vlug ontpopte hij zich tot een waarachtig musicus en muziek pedagoog. Hij was trouwens toendertijd de auteur van een tot buiten de grenzen vermaarde vervolmakingscursus voor violonisten. Door zijn talent bekwam hij in 1757 de plaats van hofcomponist en werkte alzo rechtstreeks onder de hoede van de prins-bisschop Segismond von Schrattenbach. Dit was voor l eopold, maar later ook voor Wolfgang een zeer belangrijk levensevenement. Het contract van Leopold voorzag inderdaad de mogelijkheid om met « aanneembare regelmaat» verlof te nemen zonder verlies van salaris. Het was zijn muzikale produktie die pr]-

REGULARISERING

meerde op zijn permanente wezigheid.

aan-

Tussen bezorgde en lieve ouders brachten Wolfgang en zuster Marianne - vaak Nannerl genaamd - hun eerste kinderteren door. Vader Mozart ontdekte al heel vlug dat z ijn zoontie bijzonder begaafd was voor muziek. Wolfgang was ongeveer drie [oer oud toen Nannerl haar eerste klavecimbellessen kreeg. De kleine Wolfgang luisterde aandachtig mee en speelde uit zichzelf al enkele korte menuetten na. Daarop besloot z ijn vader om ook zijn zoon het gebruik van de klavecimbel spe leriderwijs aan te leren.

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Voor mensen die tot na hun 20ste studeerden, bestond vroeger de rnoqelijkhe id hun studiejor en te regulariseren voor de berekening van de pensicenjor e n. Als de betrokkene een storting deed van pensioenbijdroqe voor die studie[oren beschouwde de pensioenkas die [oren als hebbende gewerkt. Die regeling was weinig bekend en vri] ingewikkeld.

(( Van zodra de kleine iongen zich aan de muziek begaf, bleek hi] er volledig door ingenomen. Kinderspelletjes lieten hem koud als er geen muzikale achtergrond was ».

Mozarl aan zijn piano bi; hel 'componeren

aan elkeen een prachtig stuk hofk ledi] aanbood. Met fierheid liet vader Mozart zijn kinderen in hun hoflijk ornaat portretteren. Van [onucr i 1762 dateert Wolfgang's eerste creatie, Menuet K2 en in de daarop volgende maanden componeert hi] nog drie Menuetten (KJ, K., K6) en een allegro voor klavecimbel. Niettegenstaande die grote muzikale produktie was de kleine Mozart voor vader Leopold vooreerst een lieflijk kind:

((Als kind en kleine [oriqen, ging ie naakt naar bed zonder dat we liedies zongen. Je stond recht op ie stoel en kustte me verscheidene keren. Je laatste zoen was altlid voor het topje van miin neus. Als ie later oud zal ziin, zo zei hi], zal ik ie goed bewaren. Ik wil ie altijd bi] me De moeder Maria Anno,

».

van Mozarl, geboren Perll

(1720-1778)

In 1762 zijn volgens Leopold Mozart de twee k i nderen voldoende onderlegd om in het publiek enkele klavecimbe\concerten te wagen. In München verbleven ze drie weken. Tussen half september en eind december treden ze op te Wenen, alwaar ze een groot succes behalen. De kleine Mozart speelde er voor Maria-Theresia in het prachtige paleis van Schönbrunn. De keizerin was zodanig opgetogen van het muzikale talent van Wolfgang en Nannerl dat ze

Brief van Leopold aan Wolfgang op 12 februari 1778

Dit schreef hi] aan z ijn zoon in één van zijn telrijke brieven. G.V.

Door de steeds langere studieduur nam het aantal werknemers dat nog aan een volledige loopbaan kwam (respectieve lijk 40 en 45 [ccr ) alsmaar af en werd (is) het recht om vanaf 60 [eer met pensioen te gaan voor velen bijno onmoqelijk. Minister van Pensioenen, Mottard en Staatssecretaris Detiège hebben daarom een nieuwe regeling ingevoerd voor het laten meetellen van studleloren voor het pensioen (dr. KB van woensdag 23 [onuori 1991). Het nieuwe KB voorziet dat studie[oren vanaf de leeftijd van 20 [oor kunnen meetellen. Die studleieren moeten wel volledig afgewerkt zijn. In aanmerking komen naast voltijdse daglessen, ook beroepsstoges of periodes van maximum 2 [oer die werden besteed aan het schrijven van een doctoraatsthesis. Betrokkene moet wel bereid zijn om per studiejccr een bijdrcqe te betalen die 7,5 % van het gewaarborgd minimum maandinkomen bedraagt (dit komt neer op ± 34.000 fr./iaar). Achteraf zou dit [eerlijks een extra-pensioenbedrag opleveren van ongeveer 7.000 fr. dat geregulariseerd werd. Als men dus rekent om vi if [oor of langer van het pensioen te genieten, doet u dus voordeel met deze operatie. Men kan in één keer betalen of een spreiding doen over maximaal 5 [oor. De [oorlijkse rente die wordt aangerekend, bedraagt dan wel 6,5 %. 17

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

trachten het gesprek op een andere baan te schuiven; lukt dat niet, dan moeit men er zich verder niet mee.

HET GESPREK EN HET GEDRAG

IN GEZELSCHAPPEN

Dit thema kwam reeds in een vorige Courant aan de orde. Een aantal aspecten konden wegens plaatsgebrek evenwel niet worden behandeld. Vandaar dat nu ook weer aandacht aan dit toch heel belangrijk menselijk gedragsaspect wordt besteed. Schertsen in een gezelschap is geoorloofd, op voorwaarde dat de scherts n iet pi j n Iijk is en de persoon om wie het gaat dit begrijpt en ook verdragen kan. Gezonde scherts vrolijkt een gezelschap op. Niet iedereen is echter daartoe in staat, want scherts ontaard allicht in hatelijkheden en in ongepastheid. Men veroorlooft zich nooit een scherts tegenover meerderen en ook niet tegen-

over minderen: in 't eerste geval zou men zich plichtig maken aan oneerbiedigheid, in het tweede geval aan lafheid, dcorde minderen niet op de man af durven te antwoorden. Terechtwijzingen mogen we alleen geven, wanneer we daar niet buiten kunnen en we door onze waardigheid, ons ambt, onze maatschappelijke rang verplicht zijn in te grijpen, terwijl onze onthouding zou kunnen aanzien worden als een gemis aan moed. Een terechtwijzing vergt kalmte en zelfbeheersing en moet vergezeld gaan van een lenigend woord. In een grote gezellige kring spreekt men zoveel mogelijk over onderwerpen waarmee iedereen vertrouwd is en waarover elkeen een woordje kan zeggen, doch nooit over zijn eigen leed of zorg, noch over zaken die de bevatting van de meeste aanwezigen te boven gaat en dus niet in staat zijn hun belangstelling te wekken. Men toont zich niet overgevoelig in een gesprek. Het kan gebeuren dat een brutaal aangelegd mens u iets krenkends zegt. Blijf dan bedaard, want een woordentwist moet onvoorwaardelijk vermeden worden in een deftig gezelschap. Men mengt zich ook niet in een woordenwisseling van anderen; wel kan men

18

Discussies over allerlei aangelegenheden komen vanzelf in een gezelschap voor. Zulke gedachtenwisselingen moeten steeds in het teken staan van de kalmte en de beleefdheid. Het is wenselijk dat men een dame en vooral de vrouw des huizes niet tegenspreekt. Men mag natuurlijk zijn mening verdedigen, maar dit moet gedaan worden in gekozen termen. Men vermijdt met bekende tegenstanders te discussiëren over godsdienst en politiek; want dit geeft gewoonlijk aanleiding tot heftige en te dikwijls onaangename woordenstrijd. Men onderbreekt zijn tegenstrever niet, terwijl deze bedaard en eerlijk zijn gronden aanvoert. Het is onbeleefd iemand in de rede te vallen of een gesprek te onderbreken, vooral zo men wil aantonen dat men de zaak veel beter kent dan de spreker. Heeft men iets belangwekkends mede te delen, dat wacht men totdat men natuurlijk aan de beurt komt. Toch mag men nu en dan een woord van instemming zeggen of om een inlichting verzoeken die het onderwerp betreft, ofwel een opwerping maken aangaande een belangrijk punt van het onderwerp in . kwestie. Dit gebeurt met .de vereiste kiesheid. Zo zegt men bijvoorbeeld: « Neem me niet kwalijk dat ik u even onderbreek; Verschoon me zo ik u in de rede val; Mag ik u even onderbreken, om er op te wijzen ... », of iets dergelijks. Het is onwelvoeglijk, blijken te geven van verveling terwijl iemand spreekt, bijvoorbeeld te gapen, laat staan te slapen, naar zijn horloge of de klok te kijken, een dagblad te lezen of een boek te doorbladen, met anderen te praten of te gekscheren, zich onrustig heen en weer te bewegen, enz. Dames moeten vermijden te spreken over « dat getob met haar meiden ». over geringe huiselijke bekommeringen die het gezelschap niet interesseren en vooral niet over haar ongesteldheden en haar kleine kwalen. Onder voorwendsel dat de politiek haar verveelt, mogen ze niet verwaarlozen geregeld het politiek overzicht van de krant te lezen. Een dame die in een ontwikkelde omgeving leeft, moet trachten min of

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

troost te vinden voor het nutteloos verlies van energie - uit dat gepraat wat te leren: het blijkt veelal een nooduitgang te zijn voor mensen die ergens zitten opgesloten waar de natuurlijke uitgang is versperd. Zij zouden omkomen, wanneer zij langs die weg niet konden ontsnappen.

meer op de hoogte te wezen van de vragen van de dag, anders loopt ze gevaar bij de eerste de beste gelegenheid met de mond vol tanden te staan of naar de bekende Franse uitdrukking, de Piraeus (dit is de haven van Athene) voor een mens aan te zien, hetgeen dan een weinig schitterende idee zou geven van haar snuggerheid. Enerzijds was het geoorloofd, op een receptie of in een gezelschap met de rug tegen de leuning van een stoel te leunen. Heden wordt die regel niet meer in acht genomen, zelfs niet door de dames. Toch behoort de houding steeds onberispelijk te wezen : het zou namelijk niet passend zijn, te gemakkelijk in een armstoel achterover te gaan liggen. In een gezelschap neemt men verder de regels en vormen in acht welke in beschaafde kringen gebruikelijk zijn.

OVER BABBELZUCHT

Ten onrechte worden alleen vrouwen van babbelzucht beschuldigd. Zij babbelen alleen nog meer dan mannen. Wanneer we onder babbelen verstaan het doen van mededelingen en het houden van gesprekken zonder samenhang of zin, waarvan de belangrijkheid even klein is als de duur lang, dan kunnen we vaststellen dat er op de lijn van het parlement naar het theekransje heel wat wordt gebabbeld. Voor de opmerkzame toeschouwer valt er - en hierin is ten minste enige

Een groot aantal mensen, die de gewoonte hebben in het openbaar veel te spreken, trachten daarmee voor zichzelf te verbloemen of goed te maken, dat zij in particuliere kring weinig hebben te zeggen; velen ook bedekken er gebreken !')lee; leiden hier althans de aandacht van af; ontelbare zoeken er een tegenwicht in voor hun minderwaardigheidsgevoel; weer anderen willen in woorden vergeten hoe moeilijk zij tot daden komen. Natuurlijk is ook pure hersenloosheid veelal oorzaak van eindeloos gebabbel; lieden wie het ontbreekt aan het vermogen om het belangrijke en het onbelangrijke te scheiden, moesten misschien onder een wet vallen welke het spreken rantsoeneert. Het is even triest als afmattend, het babbelen van domme, gedachteloze mensen te moeten aanhoren. Veel praten is vulgair, als alle overbodige geluid. Weinig onderwerpen zijn belangrijk genoeg om er geruime tijd over te spreken. Drukke praters zijn ook hinderlijk voor anderen. En hoe weinig mensen spreken goed. Hoe velen hebben slechte manieren ten opzichte van de taal!

niemand verder vertellen». Men behoeft zich zulk een beperking volstrekt niet te laten opleggen; de aard van de mededeling kan trouwens de morele plicht meebrengen om het vernomen bekend te maken. Men moet dan ook op zulk een slotwoord aanmerken: « dat had ge mij bij het begin moeten zeggen; ik had dan vrij kunnen beslissen of ik uw mededeling al dan niet wenste aan te horen ». Blijkt bij het begin van het gesprek niet, wat het onderwerp der vertrouwelijke mededeling zal zijn, dan zal men zich niet door nieuwsgierigheid mogen laten overhalen, de gevraagde belofte te doen; niemands zwijgen mag te koop zijn. Wie niet te voren weet waarover men hem gaat inlichten, moet zich zijn vrijheid voorbehouden en anders van de ongevraagde i nformatie afzien. In een brief wordt de eis tot stilzwijgendheid, wanneer tevens de vertrouwelijke mededeling plaats vindt, nog belangrijker : de ontvanger wordt overrompeld en kan niet te voren zeggen of hij al dan niet die eisen aanvaardt. Op ontvangst van zulk een brief behoud men zich schriftelijk zijn vrijheid voor. In dagelijkse omgang mogen wij elkaar niet ongevraagd verpltchtinqe n opleggen.

Wie veel zegt, heeft veel te verantwoorden. Babbelzucht leidt dikwijls tot uitingen, waarvan later rekenschap wordt gevraagd en dan beginnen de moeilijkheden. Daarom vertellen sommigen iets met het voorbehoud, dat de ander er niet over spreken mag. Waarom vertellen zij het eigenlijk ? Om zich op te luchten of gewichtig te maken? En waarom vergen zi j van een ander iets, waaraan zij zelf zich niet houden? De ander volgt dan ook menigmaal het voorbeeld. Een zeer slechte gewoonte is het, iemand iets mede te delen met het slotwoord : « denk er om : je mag dit aan 19

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

" Een zich! in de ieestzoo!

- eindeiaorsieesten

VAN

BIJ DE BONDEN

Als naar goede gewoonte

vierde

'90"

Inderdaad,

GEPENSIONEERDEN

de jaarlijkse

trip, dit

Na het trekken

van

een

LBG-Tienen in de grote stadsfeest-

jaar naar zee, lokte eens te meer

tombola

zaal,

een

prijzen, werd de lekkere kip opge-

het

eindejaarsfeest

van

onze gepensioneerden.

groot

aantal

deelnemers.

Met negen autocars naar zee, ge

met mooie

gratis

en nuttige

diend. En of die zich liet smaken!

moet het maar durven!

Meer dan 450 leden hadden onze oproep

beantwoord,

twintigtal

terwijl

zich hadden

ontschuldigen,

laten ver-

daar zij aan zee,

in de Cosmopolite,

De voorzitter,

een

vertoefden.

dokter Paul Vander-

(tevens voorzitter van het

verbond

Brabant en van de Libe-

Gezondheidsi

dankte trouw

nstell i ngen)

de aanwezigen

voor hun

aan ons ziekenfonds.

zijt onze beste propagandisten verklaarde

grijpelijk bereidwillig

«

tegemoet

gans de lijn:

lekker eten, animabovenste

van

de

hebben zestal tig

leden

",

Wilmaerts

zo

komt aan

de wensen van de gepensioneerden.

aan lid

zijn

de

van

dames

Pijpos, Anna Smets, Lucie en

Dotremont, Gerard

de

Louis

heren

echtelingen,

en

initiatief

dat voortaan die tijdens

de

het ver-

lopen dienstjaar

meer dan vijftig

jaren getrouwd

zijn en tijdens de

bijeenkomst

van oktober

zaal aanwezig

in de

zijn, eens bijzon-

der in de bloemen

Oe voorziller

overhondigl

Ier gelegenheid

een geschenk

van een gouden

;ubileum

kondigde

een nieuw

namelijk

Roger

Eyletten

Vanderstegen,

de voorzitter aan,

te een

die meer dan vijf-

effectief

ziekenfonds,

Amelie

en

aandenken

overhandigd

jaren

ons

plank

autocars.

Na het traditioneel

U

hij. Het is dan ook bedat het ziekenfonds

op

tie

luxueuze

meulen

ra Ie

Deze trip was een meevaller

zullen worden

Intussen zorgde Dirk Bauters voor een uitgelezen

muziekprogram-

ma en bracht de zaal, onbetaalbare het gieren. andere bal

met

met zijn

kwinkslagen,

aan

Tot 21 uur zou hij ten

verder

zorgen

piston-

voor een

en saxofoon

solo-artiesten.

gezet. Een onvergetelijke Alzo kwamen

in aanmerking

en

mevrouw

Wouters

August,

Van Winkelen o~,vaOfL,llel>chenklhellrodilioneeloandenken aan een lid (50 [aren aansluiling)

20

volgende

ren

Louis, Vital AI bert.

echtpa-

: de

heer

Pacolet

Henri,

Triest

Marcel,

Th., Kempeneers

avond!

Voor-

waar, de Bonden vän Gepensioneerden

van Tienen

en omstre-

ken hebben de wind in de zeilen! Proficiat,

doe zo voort!

F. en Vangilbergen F. Dereze (Tienen)

-

VERGETEN MAG

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

De nieuwe pensioenwet voert het principe in van flexibele pensioenleeftijd. Dit wil dus zeggen dat mannen en vrouwen vrij hun pensioenleeftijd kunnen kiezen (vanaf 60 jaar) en dat verder werken na 65 jaar in principe mag, hoewel men er geen bijkomende pensioenrechten mee verwerft. Zoals u wellicht weet, geldt deze regel niet voor bruggepensioneerden, invaliden, werklozen, enz. Die moeten met pensioen op 60 jaar voor de vrouwen en op 65 jaar voor de mannen. Hun brugpensioen-, werkloosheids-, inval iditeitsuitkering wordt trouwens ambtshalve stopgezet zodra ze die leeftijd bereiken. Een pensioenuitkering daarentegen wordt niet ambtshalve gestart. Men kri jgt maar een pensioenuitkering als men een pensioenaanvraag indient. Een bruggepensioneerde vrouw die niet wist dat

ze haar pensioen moest aanvragen vóór haar zestigste, pas na haar zestigste verjaardag vaststelt dat ze geen inkomen meer krijgt en nadien haar pensioenaanvraag indient, zal voor enkele maanden geen enkele uitkering krijgen. Haar pensioen zal maar ingaan vanaf de datum dat ze het aanvroeg; haar brugpensioenuitkering werd stopgezet op het ogenblik dat ze zestig werd. In de oude pensioenwet was er een uitweg voor zulke probleemsituaties. Het zogenaamde art. 4 bis liet toe dat iemand die te laat zijn pensioen aanvroeg, toch zijn pensioen kreeg met ingang van het moment waarop hij of zij recht had op dit pensioen. De pensioenministers schrapten dit artikel in de nieuwe pensioenwet. Doch, i n het Staatsblad van 20 december '90 verscheen een

koninklijk besluit dat zegt dat van personen van wie de uitkering (brugpensioen, werkloosheid, enz.) ambtshalve geschorst wordt wegens het bereiken van de verplichte pensioenleeftijd, moet onderzocht worden of ze hun pensioenaanvraag al indienden of niet. Ze mogen dus weer « vergeten» hun aanvraag in te dienen. De administratie zal voortaan ambtshalve de pensioendossiers onderzoeken van bruggepensioneerden, invaliden, enz. die vergeten zijn hun pensioenaanvraag in te dienen op het ogenblik dat ze met pensioen moeten. Let op : deze regel is dus niet van toepassing voor die mensen die nog werken vlak voor ze met pensioen gaan. Zij mogen niet vergeten een aanvraag in te dienen.

ZET HET NIET UIT JE HOOFD

Probeer er maar niet meer aan te denken, zet het uit je gedachten! » is een veelgehoord advies aan mensen die één of andere vervelende ervaring moeten verwerken. Maar volgens de Amerikaanse psycholoog Wegner is dit niet zo'n verstandig advies : volgens zijn onderzoeksresultaten raken we meer door iets bezeten naarmate we er sterker niet aan proberen te denken. «

Wegner gebruikte in zijn onderzoek een heel neutraal voorbeeld: hij vroeg een aantal proefpersonen gedurende vijf minuten niet aan een ijsbeer te denken. Deden zij dat toch, dan moesten ze een belletje indrukken. Het resultaat was dat de belletjes roodgloeiend stonden. Een controlegroep die niet expliciet de opdracht had gekregen niet aan een ijsbeer te denken, belde veel minder vaak. Als je ergens niet aan wil denken, dringt het zich paradoxaal genoeg des te

sterker aan je op. Volgens de onderzoekers zit de moeilijkheid in het feit dat je eerst aan een ijsbeer moet denken, voordat je hem kunt verdringen. Zo raakt een mens natuurlijk in een negatieve spiraal. De oplossing is misschien de te verdringen gedachte om te vormen in een actieve interesse in iets anders. Wegner vroeg een aantal proefper-

sonen om zo gauw ze aan een ijsbeer dachten aan een rode auto te denken. Deze personen lieten al veel minder vaak de bel rinkelen. Het helpt dus niet te proberen iets uit je gedachten te zetten, maar beter is het de zinnen te verzetten. (Journalof Personality and Social Psychology, 1987-53(1))

NADENKERT JES - Wij weten zo weinig van alles wat niet tot onze dagelijkse tine behoort.

rou-

- Een held maakt geen indruk op mensen die de oorlog moe zijn. - Verkeerde

actie is erger dan geen actie.

- We besparen tijd door gewoon te beginnen waar we willen eindigen.

met

- Actie wint het altijd van reactie. 21

VORMING BRABANT Het prachtige kasteel « La Motteen-Gée » te Tihange (Hoei) vormde eind vorig jaar gedurende een week het unieke kader waar LBGBrabant haar vormingsaktiviteiten voor bestuursverantwoordelijken Iiet plaatsv inden. Algemeen thema: programmeren en evalueren in sociaal cultureel vorm i ngswerk.

avond (toneelvoorstelling) met nabespreking georganiseerd en werd de nieuwe opgedane theorie via het organiseren van een sociaal-culturele uitstap in praktijk omgezet. Behoudens dit meer dan drukke programma-aanbod werd tijdens dit verblijf ook nog de Algemene Vergadering in Brabant georganiseerd.

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Dit vormde een unieke gelegenheid om een zeer op prijs gesteld Via de analyse per afdeling van de animatieprogramma te brengen. in 1990 uitgevoerde en aangebrachte sociaal-culturele aktiviteiTot slot van deze' drukke weeksesten werd samen met de staf in Brabant, bijgestaan door LBG- . sie, bracht de heer Letellier hulde aan de participanten en bedankte nationaal de werking Brabant geëhen van harte, niet alleen voor hun valueerd. Meteen werd deze aanwezigheid maar vooral om hun bijeenkomst aangewend om het actieve deelname aan - zoals een programma 1991 samen te readeelnemer het stelde - een « aanliseren.

De aanwezigheid van bijna alle bestuursverantwoordelijken uit het Brabantse vormde immers een unieke gelegenheid om het Brabantse en nationale sociaalcultureel aanbod te toetsen aan de eigen specifieke lokale noden en wensen. Ook werd op die wijze de gelegenheid geboden om van elkaar te leren om nieuwe of andere ideeën (kennis) te verwerven en uit te wisselen. Behoudens theoretische kennis - de dekretaire eisen werden nogmaals geanalyseerd en aanbreng van hoe je op verantwoorde wijze soclocl-culture!e aktiviteiten moet organiseren - werden de participanten in de gelegenheid gesteld met enkele uitgewerkte voorstellen nader kennis te maken. Zo werd een voorbeeld van spreekbeurt gegeven, werd een culturele

22

genome week ».

en

leerrijke

stage-

"La Molle-en-Gée

" Het bestuur

"S.c.

uitstap - Modave

tijdens

(Montage

L.V.

(Foto E. Pletinckx)

" (Foto P.o.R.)

een werk sessie "

foto P. O. R.)

HUURWET Eén van de goede voornemens van de regering op oudejaarsavond twee jaar geleden, was de goedkeuring van de lang beloofde « definitieve» huurwet. Volgens de regeringsplannen moest die wet per 1 januari een einde maken aan de reeks tijdelijke huurwetten, beter gekend onder de naam « huurwetten Gol ». Dit voornemen werd echter niet waargemaakt. De verantwoordelijke ministers Wathelet (PSC)en Claes (SP) vonden te laat een akkoord, zodat de regering beloofde het ontwerp tegen 1 maart te stemmen. kracht. De nieuwe wet (ontwerp) voorziet dat woningen die op de huurmarkt worden aangeboden, moeten voldoen aan elementaire vereisten inzake veiligheid, gezondheid en bewoonbaarheid.

De verhuurder kan de overeenkomst maar om de drie jaar opzeggen als hij of zijn familie zelf in het huis wil gaan wonen of als hij grondige vernieuwingswerken wil laten uitvoeren. Daarenboven kan hij de huurovereenkomst op om het even welk moment beëindigen op voorwaarde dat hij de huurder schadeloosstelling betaalt. De schadeloosstelling is gelijk aan twaalf maanden huur, negen maanden huur of zes maanden huur naargelang de beëindiging gebeurt tijdens de eerste, de tweede of de derde driejarige periode van de huurovereenkomst. De huurder kan het goed op elk ogenbl ik verlaten op voorwaarde dat hij een opzegtermijn respecteert en in geval dit gedurende de eerste 3 jaar gebeurt, moet hij schadevergoeding betalen. De huurprijs kan om de drie jaar worden herzien onder kontrole van de rechter. De jaarlijkse indexering van de huurovereenkomst blijft van

De nieuwe bepalingen vallen niet in goede aarde (zie in dit verband mijn artikel « bescherming bejaardenhuurders gevraagd » in Courant nr 4 - dec. 90) en sommige menen zelfs (de Bond recht op wonen) dat een stap terug is gezet in de bescherming van de woonzekerheid van de huurder. De voornaamste kritiek luidt dat de woonzekerheid enkel voor de lopende kontrakten van onbepaalde duur wettelijk gegarandeerd is en niet voor de kontrakten van bepaalde duur. Bovendien wordt bij elke nieuwe huurovereenkomst, ook de verlenging van een bestaande, de huurprijs volledig vrij bepaald. Om de huurder te beschermen acht de huurdersvereniging het noodzakelijk dat objectieve criteria bepalend zouden zijn voor de vaststelling van de huurprijs bij een nieuw kontrakt. Ook de mogelijkheid tot aanpassing van de huurprijzen (jaarlijkse indexering - de huren zijn niet lan-

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

De nieuwe wet bepaalt dat huurovereenkomsten in principe voor 9 jaren gelden en ze zijn onder bepaalde voorwaarden (pas) om de drie jaar opzegbaar (infeite 3-6-9 kontrakten ).

overal

ger geblokkeerd) die van rechtswege toegelaten is behoudens anders luidende schriftelijke overeenkomst zou aan objectieve criteria moeten onderworpen worden. Ook is men nogal huiverig tegenover de praktijk van de onderverhuring. Volgens de nieuwe wet zou zowel huurder als verhuurder expliciet met de onderverhuring akkoord moeten gaan. Ook de Nationale Confederatie van het Kaderpersoneel heeft bemerkingen kwa duurtijd van de huurovereenkomst. Zij menen dat het onbillijk is dat de huurders, in dit geval kaderpersoneel, vergoedingen moeten betalen bij huuropzeg zelfs indien er een wederzijdse toestemming is. Ook menen zij dat de huurovereenkomsten verlengbaar dienen te zijn voor kortere duur, zonder dat daaraan telkenmale buitensporige kosten worden verbonden. De nieuwe wet is onmiddellijk van toepassing op de huurovereenkomsten van onbepaalde duur en wordt slechts toegepast op de overeenkomst van bepaalde duur indien deze gesloten werden of vernieuwd zijn nadat deze wet van kracht werd. De huurprijs zal voor de meeste woningen wellicht met ongeveer 3,5 % stijgen. P.D.R.

SOCIAAL TARIEF VOOR GAS EN ELEKTRICITEIT Sommige personen met een handicap en bejaarden kunnen vrijstelling of vermindering aanvragen van de tarieven die betaald moeten worden voor bepaalde openbare diensten. In dit nummer bespreken we het sociaal tarief voor gas en elektriciteit.

men een vermogensbegrenzer plaatst van 2 Ampère. - 21.798 MJ gas.

Personen die het sociaal tarief kunnen genieten ï,

Tarief Het sociaal tarief voor gas en elektriciteit is gelijk aan het normale tarief verminderd met de vaste vergoeding. Het sociaal tarief wordt enkel toegekend indien het jaarlijks verbruik beperkt blijft: - 3.000 KW/H elektriciteit, tenzij

ming geniet volgens categorie I, 11 of 111.

2. Personen die recht hebben op het bestaansminimum of op het gewaarborgd inkomen voor beiaarden.

Gehandicapten

De aanvrager moet bewijzen dat hijzelf of zijn echtgenoot of een inwonend kind, kleinkind of ouder: - ofwel een tegemoetkoming geniet als minder-valide voor minstens 65 % arbeidsongeschiktheid (Wet van 27 juni 1969); - ofwel een inkomensvervangende tegemoetkoming geniet; - ofwel een integratietegemoetko-

Aanvraag De belanghebbende dient het sociaal tarief schriftelijk aan te vragen bij de plaatselijke gas- en elektriciteitsmaatschappij. Bij de aanvraag voegt men het bewijs dat men één van bovenvermelde uitkeringen geniet.

J.N. 23

PIONIERS DER WETENSCHAP NICOlAAS COPERNICUS ( 1473-1543) •••••. '~

7'"

L'I"

t:.

I'

~I''''\

I.,••J,,;"6IU. ••.••• ·,.

'J'

f

U

\"'

\.,

"

,,~\"

'i

r

I

I

PO WIS 6 r ..-,

•••. \

r.

O!' ~ I "M :.;-

c

"E

•.,;" :-Il.;"'

>''''
(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

f

In de loop van de geschiedenis zijn er drie mannen geweest die aan de astronomie een bijzondere bijdrage hebben geleverd: Claudius Ptolemaeus (Egyptenaar), Johan Kepler (Duitser) en Nicolaas Copernicus (Pool). Van deze drie was Copernicus de belangrijkste. Nicolaas Copernicus werd op 19 februari 1473 in Thorn (Oost-Pruisen) geboren. Zijn eigenlijke naam was Nicolas Koppernik. Hij studeerde in Krakau, Bologna en Rome, diverse wetenschappen en astronomie en promoveerde tot dokter in het Kerkelijk Recht.

Het grootste deel van zijn leven bracht hij door in Polen, namelijk te Frauenburg, waar hij tot Kannu'nik van de Dom benoemd werd. Daarnaast was hij een niet onbemiddeld arts. Ondanks zijn drukke praktijk besteedde hij heel wat tijd aan zijn astronomische waarnemingen en onderzoekingen. Als uitgangspunt nam hij het werk van Ptolemaeus, de eerste mens die geloofde dat de planeten bewogen. De aarde evenwel was volgens hem daarbij een centrale-stilstaande eenheid. Via zijn vele sterrekundige observaties en berekeningen kwam ICopernicus tot de vaststelling dat Ptolemaeus ongelijk had wat de aarde betrof. Ook de aarde, dacht .Copernicus, bewoog evenals de planeten om de zon heen. De zon was volgens hem het middelpunt van het zonnestelsel. Daarenboven ontdekte hij dat de aarde om haar as draait. Daarnaast berekende hij zelfs hoeveel tijd elke planeet nodig had om een omwenteling rond de zon te maken: Mercurius 87 dagen, Venus 224, de aarde 365, Mars 1 jaar en 321 dagen, Jupiter 11 jaren en Saturnus 29 jaren. Deze berekeningen die heel nauwkeurig bleken, werden met primitieve instrumenten gemaakt, honderd jaar voor men de telescoop uitgevonden had. Hoewel Copernicus wist dat de banen die de planeten om de zon heen beschreven niet cirkelvormig waren, kon hij nog niet verklaren

DAGVERZORGINGSCENTRA De Vlaamse regering keurde een ontwerpdekreet goed van Gemeenschapsminister van Welzijn (Lenssens) over de erkenning en subsidiëring van bejaardenvoorzieningen.

gingscentra voor bejaarden, met mogelijkheid van subsidiëring voor infrastructuurwerken en de werking zelf en een definitieve regeling voor rusthuizen die niet over een brandweerattest beschikken.

De belangrijkste wuzrqrnqen aan her bestaan bejaardendekreet zijn de erkenning van de dagverzor-

Het ligt in de bedoeling om vanaf 1 september 1991 de nog niet erkende rustoorden te erkennen

24

welke vorm deze banen hadden. Het was Kepler die zijn theorie afrondde door te berekenen dat die banen ellipsen waren. Copernicus was dus de belangrijkste onderzoeker. Zonder hem zou immers het werk van Ptolemaeus nutteloos zijn geweest en dat van Keppler onmogelijk. Het boek waarin voor het eerst het heliocentrisch stelsel aan de orde wordt gesteld heet : « Over de beweging der hemellichamen» en vormt één van de belangrijkste astronomische werken die ooit verschenen zijn. Naast deze wetenschappelijke bijdrage, is hij de eerste geweest die een wereldbeschouwing die meer dan 18 eeuwen als onaantastbaar had gegolden, dierf tegen te spreken en dit op risico uls « ketter » te worden behandeld. Zeer begrijpelijk dat hij dan ook lang geaarzeld heeft zijn vaststellingen te publiceren. Hoewel zij reeds in 1530 voltooid waren, verschenen ze pas op 24 mei 1543. Pas in 1616 begon men stilaan zijn theorieën te begrijpen en vooral te aanvaarden. Het werd eerst op de Index (verboden) geplaatst en bleef er tot 1759. Pas in 1822 werd het drukken van boeken, waarin de aarde als draaiend om de zon werd voorgesteld, Uitdrukkelijk toegelaten. Copernicus was in alle geval zijn tijd eeuwen vooruit. P.D.R.

indien zij voldoen aan de eisen van het nieuwe dekreet. Tegen rusthuizen die op 1 september niet voldoen aan de voorwaarden van het dekreet zal streng worden opgetreden. Verder krijgen de bejaarden de verzekering van inzage in hun persoonlijke rekening en in de samenstelling van de dagprijs.

HOELANG

MOETEN ZE BEWAARD WORDEN?

Wij leven in een papieren samenleving. Dagelijks worden we geconfronteerd met allerlei formulieren, facturen, betalingsbewijzen, bankoverschrijvingen,

contracten, polissen, enz ... Wat dienen we bij te houden en gedurende welke termijn? Een vraag die velen onder ons zich stellen. Hieronder geven we een overzicht

DOCUMENT

JAREN

Alimentatieof onderhoudsge betalingsbewijs

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Belastingen aangaande) Bestekken

(alle

Kinderbijslag bewijzen)

5 Duurtijd contract en 2 jaar na de opzegging

5

Bankoverschri jvingen documenten

A.V.

DOCUMENT

Id en

Arbeidscontract

van waardevolle papieren en het aantal jaren dat u die dient te bewaren.

(betalings- en ontvangst~

Kwitanties: - huur- en pachtgelden - betalingsbewijs van wegens schade

5 vergoeding

30 Tot de toekenning van het pensioen

5 voor uit te voeren werken

Diploma's

Eigendomstitels goederen

Tot na de betaling van de factuur der uitgevoerde werken Het hele leven

van

onroerende Het hele leven

Facturen: - van omvangrijke werken of herstellingen met inbegrip van betalingsbewijs - van vervoerders met inbegrip van betalingsbewijs - van alle waardevolle voorwerpen - alle andere met inbegrip van betalingsbewijs

Garantiekaarten

Huur- en verhuurcontracten

Huwel ijkscontract

dossiers

Het hele leven

Militair zakboekje en bijhorende ken o.a. Affectatiebericht Notariële

Postchèque-overschri Postwissels

R.S.Z.-bi Het hele leven

1

stukHet hele leven

akten

Het hele leven

5

jvi ngen

(strookjes)

Rente (betalingsbewijs geleend kapitaal)

2 van rente op

5 5

jdragen

Schoorsteenvegersgetu

1

igschrift

Spaarboekjes

Tot zij door de spaarkas vernietigd zijn

Trouwboekje

Het hele leven

Het hele leven

30 De termijn geldigheid

Hotelen pensionrekeningen inbegrip van betalingsbewijs

Medische

van

Verzekeringen - Polissen

Zolang het contract loopt en 2 jaar na de opzegging

met

1 Zolang het contract niet beëindigd is Het hele leven

I

5

Loonfiches

dien-

JAREN

I

- Premies bewijs)

(kwitanties

en betalings-

Water-gas-elektriciteit-telefoon tantie en betalingsbewijs

2 (kwi2

WOORDWIJS - Hardrijders zijn doodrijders,

zei de rij-instructeur ad-rem

- Zijn dat de duimschroeven vroeg

hij benepen

- Zo'n Latijnse liturgie is niets, zei de pastoor mistroostig - Ik heb blaren op mijn voeten zei hij doortrapt

25

GEWAARBORGD Zoals in de vorige gekondigd, borgd

Courant

steeg

inkomen

het

voor

aan-

gewaar-

Dit

is

24.000 fr. per maand

voor

een

gezin

voor

een

en

18.001

fr.

alleenstaande. i nkomen

bejaarden

ingevoerd

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Het gewaarborgd

wet

werd

van

1 april

bejaarden

bij

1969 om

alle'

een menswaardig

be-

staan te verzekeren. bijstandsregeling

toegekend, sioneerde

voor

Het is een

Zweden en Zwitser-

of de aanvrager

eender

bejaarden

indexaanpassing.

(Noorwegen, land),

met 2 % bovenop

per 1 januari de

INKOMEN

welk

ander

dan op voorwaarde gië recht heeft merspensioen

wanneer

de gepenpen-

sioen trekt en daarenboven

op een werkneals werknemer.

worden

te

een

ingediend

(dr.

tische aanpassing

»

kunnen

aanvraag «

Automa-

in Courant IV,

bejaarden

inkomen

voor

is dus niet hetzelfde als

het bestaansminimum, uitbetaald

door

een voordeel

dat wordt

het OCMW

is waarop

voor

inkomen

het

tijdens

de

man).

mogelijkheid • Hij/zi] naliteit

gië hebben

leven in Bel-

gewoond.

zou meer

inkomen

de

dan de

alleenstaande

dat beneden

het sociaal

levensminimum

ligt. Bij hoogbe-

jaarde echtparen

zou het om zo'n

Er zijn ook nog de uitbetalings-

30 % gaan.

voorwaarden.

alle bejaarden

7 % van

Ongeveer trekken

momen-

teel een gewaarborgd

moet

inkomen

moet de aanvrager in

België

Spanje

tekenen.

in de praktijk dat het

gewaarborgd

inkomen

uitbetaald

betrokkene

en

de postas-

voor ontvangst

Dat betekent

te ook

wonen

hij persoonlijk

signatie

niet kan

op een post- of

Het feit bijvoorbeeld

mag gaan wonen,

kent geenszins

dat

de

niet in bete-

dat hij niet met

Van hen hebben gemengd

inkomen.

er 32.000 een

pensioen,

als werkne-

mer en zelfstandige;

27.000 een

pensioen als zelfstandige 26.000 als werknemer hebben Ruim

geen

alleen;

en 17.000

beroepsverleden.

100.000 gepensioneerden

genieten

dus van een pensioen-

aanvulling.

Er zijn

momenteel

460-:000 gepensioneerde digen

en 1,4 miljoen

neerde

zelfstangepensio-

werknemers.

in prin-

OVERZICHTSTABEL

gelden

(Toestand

1/1/91)

GEWAARBORGD

RUSTPENSIOEN

moet de penleeftijd hebben

Werknemer

Zelfstandige

INKOMEN BEJAARDEN

Er is dus geen

tot vervroeging.

bezitten.

Of hijlzij

Gezin

29.921

20.952

24.001

Alleenstaande

23.944

16.065

18.001

waarmee

Overlevingspensioen

23.542

16.065

-

akkoorden

moet

zijn, of erkend vluchte-

of onderdaan

lidstaat,

26

worden.

moet de Belgische natio-

staatloze ling

zijn

minstens tien jaar effectief

bereikt (60 jaar voor de vrouw, 65 voor

de

van de bevoegde

gevraagd

van

moet

de aanvrager

voorwaarden:

• De aanvrager sioengerechtigde

in het buiten-

gewaarborgd

voor bejaarden,

wel enkele

verblijven,

wil

en

cipe iedereen recht heeft (zie hiernaast). Om in aanmerking te komen

langer

land

helft

bankrekening.

Het gewaarborgd

digheden

omstan-

80-plussers moeten leven van een

worden

dec. 90, blz. 23).

Als hij wegens

Als dit niet het geval is, dan moet

werkelijk recht

dan een maand

betreft.

Naar verluidt

trekken,

moet

blijf van minder

tief in België hebben

verbleven.

Er is geen

als het een ver-

minister

delen

dit

mag gaan.

• Er is ook de verbl i [fsvoorwaarde; de laatste vijf jaar effec-

over

beschikt.

vakantie

enkel probleem

toestemming

Om het gewaarborgd

van

maar

die kan worden

geen of te weinig

genieten

land,

dat hij in Bel-

geen of te geri nge bestaansm id-

Om

komt uit

of komen België heeft

van een EGuit een land wederzijdse afgesloten

PROGRAMMAWET Aansluitend

met het artikel i. v. m.

het gewaarborgd bejaarden

inkomen

voor

is er volgende regeling

als gewaarborgd uitgevaardigd.

bestaansminima

indien

een

kinderen

van de

wordt

dus zelf recht heeft staansminimum.

Voor een echtpaar

inwonende

meerderjarig

wardt

de

en

op een be-

In

dat

betrokken

geval

ouder

be-

rechthebbenden.

In realiteit

ble-

ken een aantal voorwaarden

om

hierop

aanspraak

streng.

Daarom

januari

1991 een aantal

wordt

het

bestaansminimum

schouwd als een samenwonende

gen

24.001

fr.;

voor

en wordt

echtgescheiden

een

staande met kinderen

alleen-

22.801 fr.;

voor een alleenstaande voor

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

en

een

18.001 fr.

samenwonende

nagenoeg

definitie

nende

met kinderen

alleenstaande

het

de

inkomen

tot

systeem

een

verdient.

Met de invoe-

ging van de burgerlijke

meerder-

jarigheid

maakten

plan

steeds

in werking,

waardoor

dit

verhoogd

het bedrag

definitie

voor een gezin.

van deze

op

18 jaar

meer

alleenstaande

ouders kennis

van 90 % naar 95 % van

wordt

categorie

is

onaangename Andere

bepaling.

bepalingen

«

wet, die op 12 oktober jl. door de

bevatten

ministerraad

band

werd goedgekeurd,

aangepast.

sociale

verbeteringen het

voorschotten definitie

ouder

hoedanigheid

zijn

alleenstaande

verliest de

met

TOEGESTANE

van

kinderen

op

heeft ook u

verklaring

bedrag

u

gedeelte

kelijk

van

en het

evenwel

verdienen

een

de

ki ndesinds 1

taak

bedrag

bel van dat bedrag, dan wordt het

om te

geschorst.

het

nog volle-

behouden

ervan

(bruto)

met

het pensioen

het maximum-

trokken

van

per kind.

tijk

2.000

bedroeg

voorschot

fr.

het

terwijl

maandelijks

houdsgeld

3.259

fr.

het

onderbedraagt.

kan het OCMW derde

rechthebbende halve

naar

gemiddelde

gemiddeld Tenslotte

opge-

In de prak-

1.885 fr.,

op

voortaan

wijzen

dat

ambts-

de

uitbetaald

ni-

- met kinderlast

voor-

kunnen

+

(werknemer - zonder

kinderlast

per maand

hoger

ligt dan

maar lager dan het wordt

: 19.467 fr.

of 229.028 fr.

per

jaar.

gelijktijdig

maand

ligt

hoger dan het dub-

-

plus 80 %

het

inkomen

als

werkne-

mer.

of 343.542 fr. per jaar.

• Als zelfstandige

(netto)

na

kinderlast

: 15.573 fr.

of 183.222 fr.

per

jaar.

van de bedrijfslasten.

het pen-

1/3 verminderd;

zelfstandig

totaal van het nettoberoepsinkovan

: 29.201 fr. per

loopbaan

of achtereenvolgend)

men als zelfstandige

- met kinderlast

aftrek

: 274.833 fr. per

gemengde

per maand Als het pensioen

sioen

(24.001 fr.).

wordt

• Onder

:

of

is afhan-

vastgelegde

ervan,

lag totnogtoe

4.000 fr.

- zonder

het bedrag,

dit

jaar.

veaus.

dubbele

op

kunnen

van het voorschot

worden.

na een

voorafgaande

pensioen

fr.

van het hoogste

bestaansminimum

schotten

• Als werknemer

toegelaten

dig

voor

De inkomensgrens

voorschotten uit te betalen aan de

Let op : de beroepsbezigheden

mag

iedere

met een

beroep

op het bedrag

die

volledig

dat

van

niet-betaalde

1989

in 1991 nog recht op bezoldigde arbeid.

slechts

in ver-

ren. De OCMW's hebben september

en zou

BEZOLDIGDE ARBEID

Als gepensioneerde

zijn

de »,

toekennen

onderhoudsgelden

In de huidige

van

programmawet

met

1

doen.

Daarnaast

met die voor hen

De

door de zgn. sociale programma-

vanaf bepalin-

vrouw 30.600

te

rneerderjor iq inwo-

de vierde fase van een vijfjarenbesta a nsm i nim u m

werden

versoepeld

de

kind geen 40.000 fr. per

maand

treedt nu eveneens

In

behoudt

het recht op de uitkering

zolang

Voor de categorie

gehalveerd.

nieuwe ouder

12.001 fr.

zijn bestaansminimum

te maken

- met - zonder per jaar.

kinderlast

: 183.222 fr.

kinderlast

per maand

:

23.360

fr.

of 274.833 fr. per

jaar.

27

Curslefje

door Frans

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

HET MOLENT .JE BOVEN Op 5 september vorig jaar is onze eerste zoon, Peter, geboren. Na een goed verlopen bevalling hielp de dokter hem naar buiten en legde hem te rusten op de buik die hij zonet had verlaten. Meteen waren Gerda en ik nu formeel een generatie ouder. Onder het motto « mij n eerste kreet op deze draaiende planeet ». gaf Peter na enkele seconden al te kennen wat hij over heel het gebeuren dacht - en dat was niet zo fraai. Het leek wel alsof hij ons wilde terechtwijzen daf er nu eens niet enkel aan het werk van de moeders moet gedacht worden, maar ook aan hetgeen de Boelen zelf hadden gepresteerd. « Een geboorte moet qua inspanning voor de baby te vergelijken zijn met de laatste 500 meter van een marathon» stond er in het « Babyboek voor vaders» en dat namen we dan maar voor waar aan. Wanneer Petertje na zijn verblijf van zes dagen in de kliniek naar huis mocht, konden we alle spulletjes die we al maanden van te voren gekocht, geleend en gekregen hadden, eindelijk in gebruik nemen. Voorzichtig legden we hem in zijn ledikant. Ondanks al onze goede voorzorgen, zagen we dat er nog één ding ontbrak, namelijk een muziekmolentje. De zachte klanken van zo'n dingetje moesten zelfs de hardnekkigste schreiende baby in een staat van vervoering brengen. Een uur voor twee groottantes van mij een kijkje zouden komen nemen, sprong ik dus de fiets op, reed naar de eerste de beste speelgoedwinkel en vond na enig zoeken wat ik nodig had. Blijkbaar hadden er nog mensen uit de buurt zeer recent een baby en een molentje gelacht, want het was 28

DE VVIEG

het laatste exemplaar. Trots op het eerste stuk speelgoed dat ik voor mijn eigen kindje gekocht had, snelde ik naar huis, want ik wilde het ding op de wieg geïnstalleerd hebben, voor de tantes zouden arriveren. Vlug pakte ik het uit en alles zat erop en eraan, behalve dan het verbindingsstuk waarmee je het spul op het ledikant moest vijzen. Mistroostig zat ik op mijn stoel naar het molentje in mijn hand te staren. « Je zou het misschien nog vlug kunnen verwisselen voor de mensen komen», stelde Gerda voor. Dat kon ik inderdaad, beter dan één of andere ersatz-oplossing uit te dokteren en dus sprong ik weer het stalen ros op, richting speelgoedwinkel. Daar mocht ik meteen een ander exemplaar nemen; het probleem was evenwel dat er geen ander was. Ja, ik kon mijn geld weerkrijgen, maar dan moest ik wel wachten totdat de betrokken kassierster terug zou zijn. Eerst moest de gerante erbij worden gehaald en Joost mocht weten waar die nu uithing. Geduldig ijsbeerde ik door de winkel - de wijzers van het uurwerk met mij. Eindelijk was het zover : het officiële bericht dat er geen tweede exemplaar van het molentje meer was en dat ik bijgevolg mijn geld terugkreeg. Geen nood echter, een honderdtal meters verder was een winkel die gespecialiseerd was in knuffeldiertjes. De winkelier keek bedenkelijk en krabte achter zijn oren: nu waren de molentjes jammer genoeg uitverkocht, maar als ik twee maanden later eens terugkwam, zou hij het zeker in huis hebben, in alle kleuren en maten. Als het voor mijzelf was, tot daar

nog aan toe, maar baby moest nu rustig worden en niet eerst na twee maanden. Twee winkels later had ik eindelijk succes. Ik spurtte door de drukke straat weer naar huis, tussen de auto's door die zich bumper aan bumper naar het stadscentrum begaven. Thuis had ik nog net de tijd om mijn fiets op te bergen, toen de tantes reeds aanbelden. In poëtische bewoordingen werd ons Petertje geprezen. « Hebben jullie nog zo geen molentje ? » vroeg mijn groottante, toen ze even later het ledikant inspecteerde. Ze keek mij aan met een blik van « Jij sufferd ! » « Dat is zeer goed hoor voor een kindje» voegde de andere tante eraan toe. En tegen Gerda : « Maar daar denken die mannen allemaal niet aan, hé meiske ». Nog nahijgend van mijn sprint antwoordde ik dat het spul nog in mijn tas stak. Onmiddellijk na het vertrek van beide tantes pakte ik het molentje uit en merkte tot mijn tevredenheid dat het ditmaal volledig was: het kostte dan ook meer dan het dubbel van het eerste exemplaar. Het ineenzetten was kinderspel, het bevestigen op het ledikant doerentegen niet. Zo'n molentje bleek eigenlijk bedoeld om op een box te bevestigen, vertelde de handleiding. Op de doos stonden inderdaad twee extatisch ogende kindjes te staren naar het dingetje dat boven hun hoofdje ronddraaide. Het aanhechtingsstukje diende normaal gezien « enkel maar» met een vijs tussen de spijlen aan de box vastgeklemd te worden. Het probleem was echter dat hierdoor het lakentje waarmee de wieg omkleed was, zou beschadigd worden. Na lang puzzelen lukte het mij toch om de bevestigingsarm van het molentje erop te krijgen door de bekleding wat los

te maken. Het geheel stond wat scheef en zag er weliswaar niet erg stabiel uit, maar als er niemand tegen stootte of blies, bleef het overeind. Tevreden hing ik het molentje aan de haak, als kroon op het werk.

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Er hingen vier diertjes aan, die stuk voor stuk uit een alkohol istische dierentuin leken ontsnapt te zijn: een blauwe kip, een geelwit paard, een groene hond en natuurlijk ook de roze olifant, bekend uit menig delirium tremens. Maar een kniesoor die daarop let en als het voor Petertje goed was, was het dat voor ons eveneens. Ik wond het molentje op en in spanning keken we uit naar wat er zou gebeuren. Op de tonen van een zacht xylofoonmuziekje begonnen de beestjes in tegenwijzerzin rond te draaien. De olifant stootte met zijn snuit tegen het stokje en maakte een halve draai om zijn as. De kip, het paard en de hond overkwam hetzelfde. Medelijdend lag Petertje hartstochtelijk te huilen in zijn wiegje. Ik onderzocht hoe ik het spul alsnog loodrecht kon bevestigen, maar de wieg, die ik inmiddels al was beginnen verwensen, bood geen andere perspectieven. Zoals zo vaak gebeurt, kwam de oplossing uit een totaal onverwachte hoek. Van één van onze vriendinnen kregen we een knuffelpoes, die we, naar de geefster zelf, Marietje doopten. Als je het koordje aan de buik van de poes helemaal uittrekt, hoor je « sur Ie pont d' Avignon». Soms, als baby al min of meer rustig is, wordt hij daar inderdaad nog rustiger van. Het molentje is inmiddels naar zijn bed verhuisd. Daar staan de spijlen gelukkig wel loodrecht, zodat de beestjes met ongeschonden aangezicht kunnen blijven rond-zweven. Er is echter één probleem : het muziekje speelt vals.

OVER GELD Naar het voorbeeld van centrale banken in het buitenland voert de Nationale Bank van België volgend jaar een grootscheepse reclamecampagne rond het invoeren van het nieuwe biljet van 10.000 Bfr. Deze campagne betekent tevens het begin van de introductie van een nieuw gamma bankbiljetten. De huidige generatie Belgische bankbiljetten dateert nog van het einde der jaren zeventig. Hoofdbedoeling van deze actie is vooral zich bewapenen tegen vervalsingen. Naar verluidt zou de vervalsers de dag van vandaag een gamma aan mogelijkheden ter beschikking staan, zoals geperfectioneerde kleurkopieerders en andere gesofistikeerde (vervalsings)apparatuur (o.a. laserscanners). De nieuwe biljetten moeten dit soort vervalsingen maken. Ze komen eind 1991 van de drukpersen.

onmogelijk

Nu de Europese Gemeenschap naar een monetaire unie opstapt, stelt zich de vraag, welke de naam zal zijn dat je aan het klein geld van de ECUgeeft. Zolang de European Currency Unit of Europese rekeneenheid enkel een werkinstrument was van de bankwereld had men infeite geen behoefte aan kleinere eenheden. De intentie van de Europese Commissies om de EEGambtenaren vanaf juli a.s. in ECU uit te betalen vergt het tot standbrengen van bankbiljetten of munten en vooral het creëren van kleinere eenheden van de ECU. Daarbij zal vooral moeten getracht worden voor deze munt een originele en populaire benaming te vinden die alle Europese partners bevalt. Dit laatste zal wellicht nog niet zo gemakkelijk -blijken. P.D.R.

FIT STAAT MOOI

OP ELKE LEEFTIJD

U bent een Liberaal Mutualist? 50 jaar of ouder en u bent bekommerd om uw eigen gezondheid? Dan bent u welkom in De Blauwe Distel van 20/9 tot 28/9 voor een mutualistisch medisch verantwoord preventief gezondheidsprogramma. Dit omvat : een volledige medische check-up, een geïndividualiseerd oefen- en spelprogramma, algemene informatie over gezondheid en dieet, animatie. Verblijf in volpension. Dit programma is een samenwerkingsproject tussen de Landsbond van Liberale Mutualiteiten, de Liberale Bonden van Gepensioneerden, de Liberale Gezondheidsinstellingen en de Vrije Universiteit van Brussel. Info en inschrijvingen: Liberale Bonden van Gepensioneerden, Livornostraat 25 te 1050 Brussel - tel. 02/538.59.05. Prijs ... ongelooflijk maar toch waar! 7.000 fr. in een tweepersoonskamer en 8.620 fr. voor een éénpersoonskamer.

29

FILMS

IN DE

MARGE

DRIVING MISS DAISY Regie : Bruce Beresford Met:

Morgan Freeman, Jessica Tandy, Dan Aykroyd

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Engelstalige

film met nederlandstalige

Thematische speelfilm,

3de leeftijd,

Bekroond met 4 oscars. (Beste film,

onderschriften, relatie

jong-oud,

best screenplay

U.S.A. 1989, kleur, 99 min. 16 min. en video (VHS) adaptation,

b,est Actress, best

make-up). Verdeelhuis

: Nieuwe Cinetone.

Wanneer Miss Daisy (Jessica Tandy) een 72-jarige weduwe uit Atlanta, met haar auto bij de buren belandt, beslist haar zoon (Don Aykroyd) dat het tijd is om een chauffeur aan te werven. De keuze valt op de sympathieke Hoke, (Morgan Freeman), een zwarte, die ongeveer 10 jaar jonger is dan zijn bazin. Het oude dametje - jodin, gewezen onderwijzeres, koppig en autoritair is niet meteen gesteld op dit nieuwe zwarte gezelschap. De jaren brengen hen evenwel dichter bij elkaar. Beetje bij beetje ruilt Miss Daisy haar vooringenomenheid en norsheid in voor een hechte vriendschap. Daisy leert Hoke lezen en schrijven, terwijl hij haar vertelt over mensenrechten en onrecht. Een paar (historis-

che) gebeurtenissen in het zuiden brengen de problemen van segregatie en antisemitisme onder de aandacht. In 1958 wordt de synagoge in brand gestoken en ervaart de joodse Miss Daisy heel even wat de zwarten al generaties lang moeten ondergaan. Zij woont zelf een huIdediner ter ere van Martin Luther King bij. Dit alles betekent echter niet dat ze Hoke ooit als haar gelijke beschouwt of haar diep gewortelde vooroordelen opzi j zet. Tot ze uiteindelijk in het bejaardenhuis belondt.. waar ze toegeeft dat Hoke haar beste vriend was ...

terige oude school juf. Een vrouw met rotsvaste principes. De eenvoud en eerlijkheid van Hoke daarentegen doen haar hardheid echter afbrokkelen. Hoke is niet de gekwetste zwarte man, maar een kerel met een goede i nborst en eerbied voor zijn werkgever. Wat de tachtigjarige Jessica Tandyen de zwarte Morgan Freeman hier neerzetten is grote kunst. Dit terecht met Oscars overladen werk van de Australische Hollywood - fi Imer Bruce Beresford is een staaltje van perfectie zowel door zijn technische vorm als door zijn diep humane, ontroerende inhoud.

Jessica Tandy verleent aan de figuur « Miss Daisy » een meer dan reëel beeld. Zij speelt er in de vit-

Een echte aanrader. Deze film is dit jaar beschikbaar gesteld als filmforum voor alle afdelingen.

GEEF ME DE VIJF - Het geheim van de Onbekende Soldaat is ontrafeld: het is een Vlaming! Hoe men dat weet? Anders was het een Onbekende Officier geweest. - «Wat doet u als beroep? « Binnenhuisarchitect !...

» »

en wat doe je buitenshuis?

»

- Onder familie: « Was oom nog tot het laatste ogenblik van zijn leven volledig bij kennis? » « Ik weet het niet. Vanmiddag wordt het testament pas geopend ». - Hij: Zij:

« Denk jij dat ik gek ben? » Nee, maar ik kan me natuurlijk

«

vergissen.

Bij de dokter: Mevrouw heeft u uw platen bij zich? » « Neen, ik wist niet dat we zouden dansen! «

30

»

EUROPA AAN

UW VOETEN

TEGEN VERMINDERDE U bent 60 en u reist geregeld internationaal. Dan kunt u de prijs van uw internationaal biljet met 30 tot 50 % reduceren. Daarvoor staat de Rail Europ Senior-kaart (RES-kaart), gekoppeld aan de (B)-Senior Internationaalkaart, garant.

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Deze kaart is te bekomen in elk station of erkend reisbureau en is gedurende 1 jaar geldig met ingang van de datum die u zelf bepaalt. Met deze kaart die 700 à 800 fr. kost, kunt u 30 tot 50 % vermindering krijgen op de prijs van uw internationale spoorwegbiljetten, eender of het gaat om een enkel biljet dan wel om heen- en terugof rondreisbiljetten, zowel in 1e als in 2e klasse.

Volgende toeslagen vallen evenwel niet onder het toepassingsgebied en dienen integraal betaald

PRIJS

te worden, o.a. EC-, IC-, bedplaats-, ligplaats- en reserveringstoeslagen. De kaart is erkend door 19 Europese landen. Ze kan gebruikt worden voor de aankoop van internationale biljetten. U hebt recht op een vermindering van 50 % in de volgende landen: België, Frankrijk, Griekenland, Groot-Brittonnië, Ierland, Luxemburg, Nederland, Portugal, Spanje en Zwitserland. 30 % vermindering wordt toegestaan voor: de Duitse Bondsrepubliek, Denemarken, Finland, Hongarije, Italië, Joegoslavië, Oostenrijk, Noorwegen en Zweden.

Verder verleent de kaart u in de meeste deelnemende landen vaste verminderingen op bepaalde autobusdiensten, scheepvaartl i j nen (bijv. op de zeevaartlijn OostendeDover), toeristische en privéspoorlijnen.

De Rail Europ Senior-kaart geeft u eveneens recht op dezelfde verkeersvoordelen bij aanschaf van internationale biljetten in het buitenland; uiteraard dient u zich hierbij te wenden tot de stations

Alle bijkomende informatie kan u bekomen in de spoorwegstations, ter plaatse of telefonisch (zie de rubriek « Spoorwegen » in de telefoongids of de rubriek 7080 in de Gouden Gids).

die deelnemen RES.

aan

de formule

LIBERALE BONDEN VAN GEPENSIONEERDEN NODIGEN Op vrijdag 12 en 19 april a.s. nodigen de LBG Oost-Vlaanderen alle Oostvlaamse LBGafdelingen uit tot het bijwonen van een theatervoorstelling. Op de affiche staat : « HET GEZIN VAN PAEMEL » van Cyriel BUYSSE (1903). Het « Gezin van Paemei » vormt een onbetwist hoogtepunt in de Vlaamse toneelgeschiedenis. Het is sinds de creatie in 1904 niet van het toneel, van het kleine en het grote scherm

OOST -VLAANDEREN

UIT :

geweest. het is legendarisch door de vertolkingen van Isidoor Benoot, Robert Moes, Jef Demedts, Senne Rouffaer. Het « Gezin van Paemei -. wordt gebracht door het N. T.G. (Nederlands Toneel Gent) in een bewerking van Dirk Tanghe. Regie: Dirk Tanghe Decor : Steven Demedts & Dirk Tanghe Licht : Jaak Van De Velde Met: Magda Cnudde, Karen De Visscher, Els Magerman, Lieve Moorthamer, Els De Schepper, Marijke Pinoy, Roger Bolders,

Jef Demedts, Peter Marichael, Eddy Spruyt, Cyriel van Gent, Mark Willems, e.a. De voorstelling vangt aan om 14u30.' Deze « provinciale teaternamiddag » vormt een unieke gelegenheid om met uw afdeling een « dagje uit" te organiseren. Raadpleeg eventueel een VVV-kantoor. LBG OostInfo Toneel Vlaanderen, Brabantdam 109 te 9000 Gent - tel. 091/23.19.76. M.V.H. 31

nr. 25 2

3

4

5

6

7

8

10

9

2

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

3

Winnaar:

B. Surmont (Oostrozebeke)

4 Oplossing puzzel nr. 24

5

2

6

3

4

5

7

8

9

10

2 3

7

4

5

8

6

~-t---t-+--

7

9

8 9

Hilde VAN WAES Horizontaal 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Bloemslingers Meisjesnaam - hoofddeksel, slappe muts Persoonlijk voornaamwoord - afgedaan Plus - vulkanen op de Filippijnen - grapje in film Ringvormige koraal-eilanden loot - vadsige lidwoord (frans) -zangstem - muzieknoot Frans schiIder (1841- 1919) - rivier Buitenaards wezen - godin van de dageraad Boven aan brieven, den lezer heil (afkorting latijn) fatsoen, maken van kledingstuk

DE l.B.G.·COURANT Driemcondelijk s tijdschrift von de liberale Bonden van Gepensioneerden Telefoon

-

Redactie De Dornes

De Ho-c-

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Rilling van afkeer, gruwel - lengtemaat Groenten - pelsdier Binnen - symbool voor Astatium Stad in Marokko - schermbloemige plant (felle geur) loon van leus, zonnegod, god van de schone kunsten Kwijtschelding van zonden Vochtig - chinese lengtemaat - roodbruin Doopsuiker - symbool voor tin Rivier in Friesland - meisjesnaam - voorzetsel Onbuigzaam - oorlogsmacht ter zee

02 537 OJ 40

J F N l A J P

CARDOEN COSYN FlEMS VAN NIEUWENBORGH VERNIMMEN DE LEEVER DE RAEDT o HOENGENAERT J NOTERMANS R VAN HEE M VAN HOEY G VERBRUGGHE

Hoofdredacteur Ome' HOENGENAERT Redactiesecretaris Gv.do VERBRUGGHE

Somen~~:~~i:t:~:~ö~redoctie Briefwisseling Alle brlefv:Issel1l1g In verbond met de -edocne de abonnementen en de odver re nuc s dienen gericht aan Of' t B G Couroor

van uw

Lvor oosuoot

25

1050 Bruvsc!

Abonnementen

j~gó005~7~r 1~c~6:~'d'e ~P8ICr' Prqs per ofz ouderlqk

Zend de oplossing naar ons adres met vermelding naam en uw adres uiterlijk tegen 30 april 1991

V.I.W.

Fax

02 538 59 05

- muzieknoot

Vertikaal

32

6

nummer

Veront;;~~~döJ~~ZE u~t~I~::,~ ..cloon 55 Druk

r"~CIH"U!HI'l"':l'r

45 Ir

3300

TIenen