Opleidingsstatuut Bachelor opleiding Elektrotechniek Studiejaar 2015 – 2016
Deel 3
Beschrijving van het onderwijs De inhoud van dit deel maakt onverkort deel uit van de Onderwijs- en examenregeling (OER) die in deel 2 van dit opleidingsstatuut is opgenomen.
Inhoudsopgave 1.
2.
Curriculumoverzichten (voltijd en deeltijd) ..................................................................................... 3 1.1
Samenstelling propedeutische fase (voltijd, deeltijd) ............................................................. 3
1.2
Samenstelling postpropedeutische fase (voltijd, deeltijd) ...................................................... 4
Gegevens onderwijseenheden en integrale toets Propedeutische fase ......................................... 5 Integrale Toets ................................................................................................................................... 81
3.
Gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen post-propedeutische fase ........................... 82 Integrale Toets ................................................................................................................................. 143
4.
Verkorte programma’s ................................................................................................................. 144
5.
Gegevens HAN-gecertificeerde minoren en daartoe behorende onderwijseenheden ............... 147
6.
Opsomming onderwijseenheden van AD-graad naar Bachelor-graad ........................................ 167
7.
Eindkwalificaties HBO-bachelor-graad ......................................................................................... 168
2
1.
Curriculumoverzichten (voltijd en deeltijd)
1.1 Samenstelling propedeutische fase (voltijd, deeltijd) Conform artikel 4.1 lid 1 en artikel 6.1 lid 1 van de OER De propedeutische fase omvat per inrichtingsvorm als bedoeld in artikel 3.1 lid 1 van de OER en per programma met een bijzondere eigenschap als bedoeld in artikel 3.1 lid 3 van de OER de volgende onderwijseenheden met de daarbij vermelde studielast. A. Voltijd differentiatie Industrial and Power Systems Periode OWE Semester 1 Electrical Engineering Project 1 Semester 1 Information Technology 1 Semester 1 Electrical Engineering Fundamentals 1 Semester 2 Industrial and Power Systems Project 2 Semester 2 Electromechanics Semester 2 Electrical Engineering Fundamentals 2
Studielast 10 10 10 10 10 10
B. Voltijd differentiatie Embedded Systems Periode OWE Semester 1 Electrical Engineering Project 1 Semester 1 Information Technology 1 Semester 1 Electrical Engineering Fundamentals 1 Semester 2 Embedded Systems Project 2 Semester 2 Information Technology 2 Semester 2 Electrical Engineering Fundamentals 2
Studielast 10 10 10 10 10 10
C. Deeltijd differentiatie Industrial and Power Systems (regulier) Periode OWE Blok 1 PD1 - Machinebesturingen Blok 2 PD2 - Energie en Duurzame opwekking Blok 3 PD3 - Robotica Blok 4 PD4 - Elektrisch aangedreven voertuig
Studielast 15 15 15 15
D. Deeltijd differentiatie Industrial and Power Systems (werken-leren) Periode OWE Blok 1 PW1 - Machninebesturingen Blok 2 PW2 - Energie en Duurzame opwekking Blok 3 PW3 - Robotica Blok 4 PW4 - Elektrisch aangedreven voertuig
Studielast 15 15 15 15
3
1.2 Samenstelling postpropedeutische fase (voltijd, deeltijd) Conform artikel 4.1 lid 1 en artikel 6.1 lid 1 van de OER De postpropedeutische fase omvat per inrichtingsvorm als bedoeld in artikel 3.1 lid 1 van de OER en per programma met een bijzondere eigenschap als bedoeld in artikel 3.1 lid 3 van de OER de volgende onderwijseenheden met de daarbij vermelde studielast. A. Voltijd differentiatie Industrial and Power Systems Niveau afstudeer bekwaam Periode OWE Semester 1 HV-Electronics; Design, Signals & Systems Semester 2 HV-Power; Generation, Distribution and Conversion Semester 1 HV-Stage Semester 2 HV-Automation; Motion Control, Sensors and Embedded Systems Niveau beroeps bekwaam Periode OWE Semester 2 Afstudeeropdracht
Studielast 30 30 30 30
Studielast 30
Minor 30 studiepunten B. Deeltijd differentiatie Industrial and Power Systems (regulier en werken-leren) Niveau afstudeer bekwaam Periode OWE Studielast Semester 1 HD-Electronics; Design, Signals & Systems 22,5 Semester 2 HD-Power; Generation, Distribution and Conver- 22,5 sion Semester 1 HD-Automation; Motion Control, Sensors and 22,5 Embedded Systems Semester 2 HD-Project 22,5 Semester 1/2 HD-Stage 30 Niveau beroeps bekwaam Periode OWE Semester 1/2 Afstudeeropdracht
Studielast 30
Minor 30 studiepunten
4
2.
Gegevens onderwijseenheden en integrale toets Propedeutische fase
Conform artikel 4.1 lid 2 van de OER
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Nieuwe onderwijseenheid
Naam owe
Electrical Engineering Project 1
Code owe
EEP1
Doelgroep
Propedeuse voltijd Elektrotechniek
Onderwijsperiode
Semester 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
10EC/280SBU
Geprogrammeerde contacttijd:
Aantal klokuren 126
Blok 1: Tutoruur 8*1 lesuren Microcontroller 8*2 lesuren (Theorieles) Elektronica 8*2 lesuren (Theorieles) Prof. Skills 8*2 lesuren (Theorieles) Project 8*4 lesuren (Projectwerk) Algemeen contactuur 8*1 lesuren (Theorieles) Blok 2: Tutoruur 8*1 lesuren Prof. Skills 8*2 lesuren (Theorieles) Project 8*4 lesuren (Projectwerk) Oplevering 1*8 lesuren Algemeen contactuur 8*1 lesuren (Theorieles)
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
154 280
Voldoen aan toelating tot opleiding Elektrotechniek.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT5: Embedded systemen ontwikkelen
Beroepsproducten
Productrapport, Product, Productpresentatie
5
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C4. Beheren C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
De student ontwikkelt op projectmatige wijze in teamverband een embedded systeem waarbij gebruik wordt gemaakt van eenvoudige digitale invoer (drukknoppen, schakelaars, etc.) en uitvoer (LED’s, 7-segment displays, etc.). Het embedded systeem wordt opgebouwd rond een 8-bit Atmel AVR microcontroller welke wordt geprogrammeerd in de taal C.
Samenhang
De benodigde kennis en vaardigheden op het gebied van digitale bouwstenen en het programmeren in de taal C wordt behandeld in onderwijseenheid Information Technology 1. De benodigde kennis en vaardigheden op het gebied van elektronische componenten en schakelingen wordt behandeld in onderwijseenheid Electrical Engineering Fundamentals 1. Project 1 legt de basis voor de komende projecten.
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Projectwerk
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Electrical Engineering Project 1 – Productrapport Electrical Engineering Project 1 – Product Electrical Engineering Project 1 – Productpresentatie Electrical Engineering Project 1 – Tentamen project 1 Electrical Engineering Project 1 – Professional Skills Electrical Engineering Project 1 – Projectweek Engineering
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
EEP1 - prdr EEP1 - prd EEP1 - prdp EEP1 - tent EEP1 - ps EEP1 - pwe
Tentamenmoment
Semester 1 A. EEP1 - prdr B. EEP1 - prd C. EEP1 - prdp blok 2 D. EEP1 - tent E. EEP1 - ps F. EEP1 - pwe blok 2
Tentamenvorm
A. B. C. D.
blok 2 blok 2 blok 1 blok 2
EEP1 - prdr rapport (geïndividualiseerd) EEP1 - prd product (geïndividualiseerd) EEP1 - prdp presentatie (geïndividualiseerd) EEP1 - tent schriftelijk 6
E. EEP1 - ps reflectieverslag F. EEP1 - pwe presentatie (geïndividualiseerd) Aantal examinatoren
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
EEP1 - prdr EEP1 - prd EEP1 - prdp 2 EEP1 - tent EEP1 - ps EEP1 - pwe 2
2 2
A. B. C. D. E. F.
EEP1 - prdr EEP1 - prd EEP1 - prdp vink EEP1 - tent EEP1 - ps EEP1 - pwe vink
cijfer cijfer
1 1
cijfer vink
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. EEP1 - prdr 5.0 B. EEP1 - prd 5.0 C. EEP1 - prdp voldaan D. EEP1 - tent 5.0 E. EEP1 - ps voldaan F. EEP1 - pwe voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F.
Beoordelingscriteria
EEP1 - prdr EEP1 - prd EEP1 - prdp EEP1 - tent EEP1 - ps EEP1 - pwe -
30% 30% 40% -
A. EEP1 - prdr 1. De (technische) resultaten behorende bij de fases binnen het V-model worden beschreven (PvA, User/Functional/Technical Requirements, High-Level/Detail design, Realization, Tests). 2. Het productrapport bevat een degelijke onderbouwing van gemaakte keuzes in de taal van de techniek. 3. Het productrapport beschrijft de werking en functie van toegepaste componenten, protocollen en besturingssignalen. 4. Er worden passende conclusies en aanbevelingen gegeven over het eindresultaat. 5. Het productrapport voldoet voor wat betreft vorm, stijl en onderdelen aan alle basiseisen van een rapport en is in de Nederlandse taal geschreven. 6. In het productrapport is een beschrijving van het teamproces opgenomen. 7. De student heeft zich actief en betrokken ingezet voor de projectdoelen. B. EEP1 - prd 1. Het product is ontworpen op basis van de eisen en wensen van de opdrachtgever.
7
2. Het ontwikkelde prototype is op de juiste wijze getest (volgens V-model structuur) op gewenste specificaties van de opdrachtgever. 3. Het product is van voldoende kwaliteit (bedieningsgemak, constructie) en voldoet toonbaar aan de specificaties. 4. Het product is voorzien van een bruikbare gebruikershandleiding. 5. De student heeft zich actief en betrokken ingezet voor de projectdoelen. C. EEP1 - prdp 1. De productpresentatie heeft een eenduidige en heldere structuur en is to-the-point. 2. De doelgroep is in passende vorm en op passend niveau aangesproken. 3. Er worden passende conclusies en aanbevelingen gegeven over het eindresultaat. 4. Uitspraken/aannames/bevindingen worden zodanig beargumenteerd dat de betrouwbaarheid ervan blijkt. 5. Vragen worden adequaat beantwoord. D. EEP1 - tent 1. De student configureert de poorten van de microcontroller voor gebruik met schakelaar/drukknoppen en aansturing van LED’s. 2. De student programmeert interrupts met interrupt handler. 3. De student voert voor basis signaal conditioneringsschakelingen de benodigde berekeningen uit om de componentwaardes te bepalen. 4. De student kan basis elektronicaschakelingen voor embedded systemen toepassen. E. EEP1 - ps 1. De student is in staat een eenduidige en helder structuur aan te brengen in technische teksten. 2. De student hanteert correcte vorm en stijl. 3. De student is in staat een eenduidige en helder structuur aan te brengen in mondelinge communicatie. 4. De student is in staat projectvergaderingen voor te zitten. F. EEP1 - pwe 1. De student zet een voor het bedrijf bruikbaar resultaat neer zoals aangegeven in de opdrachtomschrijving en overeengekomen met de contactpersoon van het bedrijf. 2. De student heeft zich actief opgesteld bij de periodieke afstemming van werkzaamheden binnen het projectteam en houdt zich aan de taakstelling en de procedureel gemaakte afspraken. 3. De student communiceert met het bedrijf, het projectteam en de docentbegeleider.
8
4. De student handelt vanuit een multidisciplinaire basis (de verschillende capaciteiten van de groepsleden gebruiken, van elkaar en hulp zoeken bij anderen). 5. De inhoudelijke rapportage over de voortgang van het project aan de opdrachtgever wordt uitgevoerd. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
n.v.t.
Studiematerialen Verplichte literatuur
Boek(en): Grit, R. (2015). Projectmanagement. Noordhoff Uitgevers B.V. Elling, R. Rapportagetechniek, Noordhoff Uitgevers, 5e druk, 97890-01-84174-4
Software
Atmel AVR Studio 6.2 Microsoft Office
Hardware
Atmel AVR8 Development kit
9
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Nieuwe onderwijseenheid
Naam owe
Information Technology 1
Code owe
INFT1
Doelgroep
Propedeuse voltijd Elektrotechniek
Onderwijsperiode
Semester 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
10EC / 280SBU
Geprogrammeerde contacttijd Blok 1: C-Programming C-Programming Logic Circuits
8*2 lesuren (Theorieles) 8*2 lesuren (Practicum) 8*2 lesuren (Theorieles)
Blok 2: C-Programming Logic Circuits Logic Circuits
8*2 lesuren (Practicum) 8*2 lesuren (Theorieles) 8*2 lesuren (Practicum)
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 72
208 280
Voldoen aan de toelating tot de opleiding Elektrotechniek
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT5. Embedded systemen ontwikkelen
Beroepsproducten
- Ontwerpen, realiseren en testen van digitale systemen. - Toepassen van logische circuits, de hardware beschrijvingstaal VHDL en FPGA’s - Ontwerpen, realiseren en testen van software gemaakt in de programmeertaal C - Het opstellen van het functionele ontwerp en het technisch ontwerp - Het opstellen van productrapportages
10
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren
Algemene omschrijving
Het ontwerpen, realiseren en testen van digitale of embedded systemen, bestaande uit hardware en software. - Logica en digitale circuits (hardware realisatie) - VHDL en FPGA's (hardware programmeren) - C programma (software programmeren)
Samenhang
Levert de kennis en vaardigheid voor hard- en software realisatie voor Project1 in de propedeuse. Bereidt voor op de onderwijseenheden Information Technology 2, Digitaal Systeem Ontwerp en Operating Systems.
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Information Technology 1 - C programming Information Technology 1 - Logic Circuits Information Technology 1 - C practicum Information Technology 1 - C eindopdracht Information Technology 1 - VHDL practicum Information Technology 1 - VHDL eindopdracht
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
INFT1 - cp INFT1 - lc INFT1 - cprac INFT1 - ceind INFT1 - vprac INFT1 - veind
Tentamenmoment
Semester 1: A. INFT1 - cp B. INFT1 - lc C. INFT1 - cprac D. INFT1 - ceind E. INFT1 - vprac F. INFT1 - veind
blok 1 blok 1 blok 1 blok 2 blok 2 blok 2
A. B. C. D. E. F.
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel mondeling, opdrachten, individueel mondeling, opdracht, individueel mondeling, opdrachten, individueel mondeling, opdracht, individueel
Tentamenvorm
INFT1 - cp INFT1 - lc INFT1 - cprac INFT1 - ceind INFT1 - vprac INFT1 - veind
11
Aantal examinatoren
1
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. INFT1 - cp 5.0 B. INFT1 - lc 5.0 C. INFT1 - cprac voldaan D. INFT1 - ceind 5.0 E. INFT1 - vprac voldaan F. INFT1 - veind 5.0 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F.
Beoordelingscriteria
A. INFT1 – cp - kan met correcte syntaxis een C programma of programmafragment die aan gestelde functionele eisen voldoet schrijven - kan de volgende software engineering aspecten adequaat nastreven: goede leesbaarheid programma, zinvol commentaar in de code en een modulaire opbouw (interface en implementatie files) van het programma - kan de juiste datatypen selecteren - kan variabelen en constanten onderscheiden - kan onderscheid maken tussen simpele en samengestelde typen, arrays en pointertypen - kan globale en lokale variabelen onderscheiden - stelt rekenkundige en logische expressies samen die het gestelde doel realiseren - stelt logische expressies op bitniveau samen die het gestelde doel realiseren - kan selectie en herhaallussen toepassen - kan functies met parameterlijst en een passend return type en waarde maken - geeft de programma-uitvoer op een geschikt en verzorgd formaat weer - kan gebruik maken van flowcharts om de (relevante) stappen in de uitvoering van een programma en (complexe) functies te kunnen weergeven.
INFT1 - cp INFT1 - lc INFT1 - cprac INFT1 - ceind INFT1 - vprac INFT1 - veind
INFT1 - cp INFT1 - lc INFT1 - cprac INFT1 - ceind INFT1 - vprac INFT1 - veind
cijfer cijfer vink cijfer vink cijfer
25% 25% 25% 25%
B. INFT1 – lc (Combinatoriek) - kent de representatie van numerieke data in verschillende talstelsels - rekent in verschillende talstelsels
12
-
converteert getallen tussen talstelsels kent de representatie van tekstuele data in ASCII-code kent de logische operaties: AND, OR, NOT en XOR stelt logische functies op die aan gestelde eisen voldoen kan die functies vereenvoudigen kan timingdiagrammen lezen
C. INFT1 – cprac - beheerst alle eerder genoemde aspecten bij C-programming - kan programma's debuggen - past de gestelde programmeerrichtlijnen toe - alle opdrachten voldoende gemaakt, demonstraties werkende programma's conform de gestelde eisen D. INFT1 – ceind - beheerst alle eerder genoemde aspecten bij C programming - draagt zorg voor een modulaire implementatie (toepassen van implementatie en header files) - opdracht voldoende gemaakt, demonstratie werkend en getest programma en toelichting productdocument E. INFT1 – vprac Logic Circuits (Sequentieel) - beheerst alle eerder genoemde aspecten bij Combinatoriek - kan sequentiële schakelingen samenstellen, die aan gestelde eisen voldoen. - past geheugenschakelingen toe VHDL - kent de syntax van de taal VHDL en is bekend met VHDL- begrippen als architectuur, entiteit en component - kan een combinatorische schakeling in VHDL omzetten - kan een sequentiële schakeling in VHDL omzetten - weet hoe een testbench te interpreteren, aan te passen of op te zetten - kan VHDL debuggen aan de hand van timingdiagrammen - alle opdrachten voldoende gemaakt en werking toegelicht F. INFT1 - veind Logic Circuits - beheerst alle eerder genoemde aspecten (Combinatoriek en Sequentieel) - ontwerpt eenvoudige statemachines (type Moore) - kan de werking ervan beschrijven met een statediagram VHDL - beheerst alle eerder genoemde aspecten (VHDL) - kan een in VHDL gegeven eenvoudige statemachine (type Moore) testen en uitbreiden op basis van een toegevoegde specificatie - weet hoe een testbench voor de statemachine te interpreteren, aan te passen of op te zetten
13
- kan de VHDL-code voor de statemachine debuggen aan de hand van timingdiagrammen en het statediagram - demonstratie van werkende toepassing tijdens practicumuren, maken van een productdocument in digitale vorm Compensatiemogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. INFT1 - cp: geen B. INFT1 - lc: niet-programmeerbare rekenmachine, die bovendien niet in staat is hexadecimaal te rekenen C. INFT1 - cprac: ontwikkelomgeving C programma's D. INFT1 - ceind: ontwikkelomgeving C programma's E. INFT1 - vprac: ontwikkelomgeving VHDL programma's F. INFT1 - veind: ontwikkelomgeving VHDL programma's
Studiematerialen Verplichte literatuur
- Leo van Moergestel. In zee met C. Academic Service - Allen Hambley, Electrical Engineering (6th edition). Pearson International Editions - Mark Zwolinski, Digital System Design with VHDL. Prentice Hall
Software
C programming: - Integrated Development Environment: QtCreator van Digia - C compiler: MinGW (meegeleverd met QtCreator) Logic Circuits: - Xilinx ISE webpack - Altium Designer
14
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Nieuwe onderwijseenheid
Naam owe
Electrical Engineering Fundamentals 1
Code owe
EEF1
Doelgroep
Propedeuse voltijd Elektrotechniek
Onderwijsperiode
Semester 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
10 EC/280 SBU
Geprogrammeerde contacttijd: Blok 1: Wiskunde Netwerken Practicum
8*3 lesuren (theorieles) 8*3 lesuren (theorieles) 8*3 lesuren (practicum)
Blok 2: Wiskunde Netwerken Practicum
8*3 lesuren (theorieles) 8*3 lesuren (theorieles) 8*3 lesuren (practicum)
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 108
172 280
Voldoen aan toelating tot opleiding Elektrotechniek
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen BT5. Embedded systemen ontwikkelen
Beroepsproducten
n.v.t.
Competenties
C1. Analyseren C3. Realiseren C5. Managen C7. Onderzoeken
15
Algemene omschrijving
Eenvoudige berekeningen aan elektrische en magnetische velden binnen elektrotechnische componenten. Basisvaardigheden wiskunde Basiskennis van de netwerkanalyse Basisvaardigheden metingen voor analyse van schakelingen
Samenhang
Noodzakelijke kennis/vaardigheden ten behoeve van owe Project 1. Noodzakelijke kennis/vaardigheden voor alle volgende owe’s
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E.
Electrical Engineering Fundamentals 1 – Wiskunde 1 Electrical Engineering Fundamentals 1 – Wiskunde 2 Electrical Engineering Fundamentals 1 – Netwerken 1 Electrical Engineering Fundamentals 1 – Netwerken 2 Electrical Engineering Fundamentals 1 – Netwerken practicum 1 F. Electrical Engineering Fundamentals 1 – Netwerken practicum 2
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Tentamenmoment
Semester 1 EEF1 - xxxx1: EEF1 - xxxx2:
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F.
Aantal examinatoren
1
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
EEF1 - wis1 EEF1 - wis2 EEF1 - net1 EEF1 - net2 EEF1 - netp1 EEF1 - netp2 blok 1 blok 2
EEF1 - wis1 schriftelijk, individueel EEF1 - wis2 schriftelijk, individueel EEF1 - net1 schriftelijk, individueel EEF1 - net2 schriftelijk, individueel EEF1 - netp1 logboek beoordeling, individueel EEF1 - netp2 logboek beoordeling, individueel
EEF1 - wis1 cijfer EEF1 - wis2 cijfer EEF1 - net1 cijfer EEF1 - net2 cijfer EEF1 - netp1 EEF1 - netp2
cijfer cijfer
16
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. EEF1 - wis1 5.0 B. EEF1 - wis2 5.0 C. EEF1 - net1 5.0 D. EEF1 - net2 5.0 E. EEF1 - netp1 5.0 F. EEF1 - netp2 5.0 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F.
Beoordelingscriteria
EEF1 - wis1 17% EEF1 - wis2 17% EEF1 - net1 17% EEF1 - net2 17% EEF1 - netp1 EEF1 - netp2
16% 16%
A. EEF1 - wis1 1. Kan grafiek van machtsfunctie ( gehele of gebroken exponent) bepalen. 2. Kan de inverse van een machtsfunctie bepalen 3. Kan grafieken van exponentiële en logaritmische functies bepalen. 4. Beheerst de rekenregels voor logaritmen. 5. Beheerst de goniometrische verhoudingen in rechthoekige driehoek, kan hoeken in graden en radialen uitdrukken. 6. Kan goniometrische betrekkingen vanuit de eenheidscirkel afleiden en beheerst definities van goniometrische functies voor een willekeurige hoek. 7. Kan grafiek van goniometrische functies weergeven 8. Beheerst de goniometrische formules voor de som of verschil van twee hoeken. 9. Kan periodieke functies schrijven door middel van een goniometrische functie, de bijbehorende sinusoïde tekenen en ken-merkende eigenschappen ervan bepalen. Kan alle oplossingen van een eenvoudige goniometrische vergelijking op een gegeven interval vinden. 10 Kan het veranderingsgedrag van een functie door middel van een differentiequotiënt beschrijven en differentiequotiënten berekenen en interpreteren, ook vanuit een contextprobleem. 11. Kan voor het bepalen van de afgeleide functie en de interpretatie daarvan binnen een context gebruik maken van de som-, verschil, product, quotiëntregel. 12.Beheerst de kettingregel voor het differentiëren van samengestelde functies. 13 Kan de oplossing bepalen voor optimalisering van kostenfuncties die van één variabele afhangen. B. EEF1 - wis2 1. Kan rekenen met complexe getallen, beheerst hierbij zowel de notatie met reëel en imaginair deel als ook de modulus argument notatie.
17
2.Beheerst de exponentiële vorm van een complex getal ( Eulernotatie) en kan bewerkingen (som, verschil productdeling) ,uitvoeren op getallen in deze weergave. 3. Beheerst de stelling van De Moivre en kan de oplossingen bepalen voor een vergelijking van de tweede graad.. C. EEF1 - net1 1. Heeft kennis van de definities van de grootheden spanning, stroom, vermogen en energie 2. Gaat correct om met referenties voor grootheden spanning en stroom. 3. Past de wet van Ohm en de wetten van Kirchhoff correct toe 4. Beschrijft de netwerkelementen aan de hand van spanningstroom relatie 5. Bepaalt correct stromen en spanningen in eenvoudige weerstandsnetwerken 6. Bepaalt equivalente weerstand voor serie- of parallelschakeling van weerstand 7. Past principe van stroom en spanningsdeling toe 8. Kan systematische oplosmethode toepassen, weet correct stelsel in knooppuntspanningen op te stellen. 9. Past theorema's van Norton en Thévenin toe voor het bepalen van een bron vervangingsschema 10. Past het superpositie theorema toe bij het bepalen van stromen en spanningen in lineaire netwerken D. EEF1 - net2 1. Beheerst de stroom stroom-spanning relaties van capaciteit en inductie en kan deze toepassen voor eenvoudige stroom en spanningsprofielen. 2. Bepalen van equivalente capaciteit of inductie bij serie- of parallelschakeling 3. Harmonische excitatie van een netwerk, begrip stationair harmonische situatie. Kan de fasor (wijzer) bepalen van een harmonisch signaal. 4. Beschrijft het gedrag van netwerkelementen met hun complexe impedanties (stationair harmonische situatie) 5. Past een systematische oplosmethode toe voor het oplossen van een netwerk voor de stationair- harmonische situatie. (bepalen wijzers van stromen en spanningen en deze weergeven in een diagram) 6. Berekenen van het door een component opgenomen vermogen. (stationair harmonische situatie) 7. Berekenen van het door een component opgenomen reactief (blind) vermogen (stationair harmonische situatie) 8. Het voor een gegeven bronbelasting bepalen van wattvermogen, reactief vermogen en schijnbaar vermogen. 9. Stelt Norton en Thévenin bron-vervangingsschema's op voor de stationair harmonische situatie. 10. Bepaalt de belasting voor maximale vermogensoverdracht
18
E. EEF1 - netp1 1. Gebruikt fysische wetten bij metingen; wet van Ohm,, wetten van Kirchhoff, en past methoden uit elektriciteitsleer en wiskunde toe; superpositietheorema, differentiequotiënt. . 2. Leid relaties af tussen meetwaarden, legt deze relaties vast in formules en verbind conclusies aan de gevonden relaties. 3. Gebruikt een multimeter op het DC V en DC A bereik 4. Gebruikt een oscilloscoop voor het meten van spanningen 5. Kan DC spanning- en stroombronnen instellen 6. Bepaalt de doorwerking van meetfouten in gevonden resultaten 7. Tekent met de hand schema’s en gebruikt daarbij de juiste symbolen en tekenafspraken. 8. Structureert taken door deze in volgorde af te werken, hanteert logboek voor goed gestructureerde en leesbare verslaglegging. 9. Reflecteert op eigen leeractiviteiten en past handelen aan n.a.v. feedback van de docent 10. Verbetert het logboek zelfstandig n.a.v. feedback van de docent. F. EEF1 - netp2 1. Gebruikt correct complexe rekenwijze en weet op juiste wijze impedanties te bepalen en de wetten van Kirchhoff. toe te passen op phasors. 2. Kan wisselstroomgedrag van weerstand condensator en spoel bepalen 3. Kan wijzerdiagrammen (phasors) tekenen, fasehoek en arbeidsfactor berekenen 4. Gebruikt een multimeter op het AC V en AC A bereik 5. Verifieert metingen met simulatiesoftware 6. Kan AC spanningsbronnen instellen 7. Gebruikt een oscilloscoop voor het meten van spanningen en stromen 8. Bepaalt de doorwerking van meetfouten in gevonden resultaten 9. Tekent met de hand schema’s en gebruikt daarbij de juiste symbolen en tekenafspraken. 10. Structureert taken door deze in volgorde af te werken, hanteert logboek voor goed gestructureerde en leesbare verslaglegging. 11. Reflecteert op eigen leeractiviteiten en past handelen aan n.a.v. feedback van de docent 12. Verbetert het logboek zelfstandig n.a.v. feedback van de docent Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. EEF1 - wis1 rekenmachine Casio fx-82MS B. EEF1 - wis2 rekenmachine Casio fx-82MS C. EEF1 - net1 rekenmachine Casio fx-82MS
19
D. EEF1 - net2 rekenmachine Casio fx-82MS E. EEF1 - netp1 F. EEF1 - netp2 -
Studiematerialen Verplichte literatuur
Electrical Engineering International Edition, sixth edition Allan R. Hambley, Pearson Education Limited ISBN-13:978-0-273-79325-0 Wiskunde voor het hoger onderwijs Deel B Noordhoff Uitgevers Groningen |Houten HTO Basisvaardigheden Noordhoff Uitgevers Groningen |Houten
Software
Altium Designer
20
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Nieuwe onderwijseenheid.
Naam owe
Industrial and Power Systems Project 2: Power & Control
Code owe
IPSP2
Doelgroep
Propedeuse voltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Semester 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
10EC/280SBU
Geprogrammeerde contacttijd:
Aantal contacturen 126
Blok 3 Tutoruur Projectopdracht Professional skills PLC Algemeen contactuur
8x1 uur/week (8) 8x4 uur/week (32) 8x2 uur/week (16) 8x2 uur/week (16) 8x1 uur/week (8)
Blok 4 Tutoruur Projectopdracht Professional skills Stroomkringschema’s Oplevering Algemeen contactuur
8x1 uur/week (8) 8x4 uur/week (32) 8x2 uur/week (16) 8x2 uur/week (16) 1x8 uur (8) 8x1 uur/week (8)
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
154 280
Onderwijseenheden EEF1, INFT1 en EEP1 dienen te zijn doorlopen.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
Productrapport, Product, Productpresentatie
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C4. Beheren 21
C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren Algemene omschrijving
In deze moduul worden basisprincipes van de volgende gebieden behandeld: Het magnetisme en de (3-fase) elektrische machines. De basisbegrippen van translatie en rotatie. PLC- besturingen en stroomkringschema’s
Samenhang
Zie hoofdstuk 1 en 2 van Deel 3 ‘Beschrijving van het onderwijs’.
Activiteiten en werkvormen
Werkvormen: Theorielessen Practicumopdrachten Project
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E.
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G.
IPSP2 - prdr IPSP2 - prd IPSP2 - prdp IPSP2 - plc IPSP2 - sks IPSP2 - ps IPSP2 - IT
Tentamenmoment
A. B. C. D. E. F. G.
IPSP2 - prdr blok 4 IPSP2 - prd IPSP2 - prdp IPSP2 - plc IPSP2 - sks IPSP2 - ps IPSP2 - IT
A. B. C. D. E. F.
IPSP2 - prdr rapport (geïndividualiseerd) IPSP2 - prd product (geïndividualiseerd) IPSP2 - prdp presentatie (geïndividualiseerd) IPSP2 - plc opdracht(en) per twee studenten IPSP2 - sks opdracht(en) per individuele student IPSP2 - ps reflectieverslag
Tentamenvorm
Industrial and Power Systems Project 2 - Productrapport Industrial and Power Systems Project 2 - Product Industrial and Power Systems Project 2 - Productpresentatie Industrial and Power Systems Project 2 - PLC Industrial and Power Systems Project 2 – Stroomkringschema’s F. Industrial and Power Systems Project 2 - Professional Skills G. Industrial and Power Systems Project 2 - Integrale toets
blok 4 blok 4 blok 3 blok 4 blok 4 blok 4
22
Aantal examinatoren
Oordeel
G. IPSP2 - IT
mondeling assessment
A. B. C. D. E. F. G.
IPSP2 - prdr 2 IPSP2 - prd IPSP2 - prdp IPSP2 - plc IPSP2 - sks IPSP2 - ps IPSP2 - IT
2 2 1 1 1 2
A. B. C. D. E. F. G.
IPSP2 - prdr cijfer IPSP2 - prd IPSP2 - prdp IPSP2 - plc IPSP2 - sks IPSP2 - ps IPSP2 - IT
cijfer vink vink vink vink cijfer
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. IPSP2 - prdr 5.0 B. IPSP2 - prd 5.0 C. IPSP2 - prdp voldaan D. IPSP2 - plc voldaan E. IPSP2 - sks voldaan F. IPSP2 - ps voldaan G. IPSP2 - IT 5.0 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F. G.
Beoordelingscriteria
IPSP2 - prdr 25% IPSP2 - prd IPSP2 - prdp IPSP2 - plc IPSP2 - sks IPSP2 - ps IPSP2 - IT
25% 50%
A. IPSP2 - prdr 1. De (technische) resultaten behorende bij de fases binnen het V-model worden beschreven (PvA, User/Functional/Technical Requirements, High-Level/Detail design, Realization, Tests). 2. Het productrapport bevat een degelijke onderbouwing van gemaakte keuzes in de taal van de techniek. 3. Het productrapport beschrijft de werking en functie van toegepaste componenten, protocollen en besturingssignalen. 4. Er worden passende conclusies en aanbevelingen gegeven over het eindresultaat. 5. Het productrapport voldoet voor wat betreft vorm, stijl en onderdelen aan alle basiseisen van een rapport en is in de Nederlandse taal geschreven. 6. In het productrapport is een beschrijving van het teamproces opgenomen. 7. De student heeft zich actief en betrokken ingezet voor de projectdoelen. B. IPSP2 - prd 23
Besturen van een overslagkraan met drie DC-motoren. De besturing gaat m.b.v. een PLC. Sensoren plus bediening worden ter beschikking gesteld Op te leveren producten: -Berekenen koppels en toerentallen -Berekenen H-brug stromen en spanningen -Ontwerpen en maken besturingsschema’s -Programmeren PLC Realisatie: Aantal overslagkranen ter beschikking stellen. Kranen hebben de benodigde sensoren, DC-motoren en H-bruggen C. IPSP2 - prdp 1. De productpresentatie heeft een eenduidige en heldere structuur en is to-the-point. 2. De doelgroep is in passende vorm en op passend niveau aangesproken. 3. Er worden passende conclusies en aanbevelingen gegeven over het eindresultaat. 4. Uitspraken/aannames/bevindingen worden zodanig beargumenteerd dat de betrouwbaarheid ervan blijkt. 5. Vragen worden adequaat beantwoord. D. IPSP2 - plc Een werkend programma voor een PLC kunnen maken. Structuur met behulp van SFC’s aangebracht. E. IPSP2 - sks Een stroomkringschema kunnen tekenen, met de juiste symbolen, tekenwijze en kaders. F. IPSP2 - ps 1. De student is in staat een eenduidige en helder structuur aan te brengen in technische teksten. 2. De student hanteert correcte vorm en stijl. 3. De student is in staat een eenduidige en helder structuur aan te brengen in mondelinge communicatie. 4. De student is in staat projectvergaderingen voor te zitten. G. 1. 2. 3.
IPSP2 - IT Student legt de werking van een besturingssysteem uit. Student kan uitleg geven bij de gebruikte schema’s. Student kan gemaakte keuzes onderbouwen en verantwoorden.
Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
n.v.t.
24
Studiematerialen Verplichte literatuur
[A] Elektromechanica I, Elm1-tt.pdf, E. de Jongh [B] De Gelijkstroommachine, Elm2-H2.pdf, E. de Jongh [C] Inleiding-vec-tt-2014-V11.pdf, E. de Jongh [D] Mechanica, mech-tt.pdf, E. de Jongh [E] Algemene kenmerken van de elektrische machine, Elm2-H1-V21.pdf, E. de Jongh [F] Reader PLC techniek 2013.pdf, S. van Sterkenburg
Software
CoDeSys ProfiCad Eplan
25
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Nieuwe onderwijseenheid.
Naam owe
Electromechanics
Code owe
ELMECH
Doelgroep
Propedeuse voltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Semester 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
10EC/280SBU
Geprogrammeerde contacttijd: Blok 3 Mechanica Elektromechanica Blok 4 Elektrische machines Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal contacturen 48 8x2 uur/week (16) 8x2 uur/week (16)
8x4 uur/week (32) 232 280
Onderwijseenheden EEF1, INFT1 en EEP1 dienen te zijn doorlopen.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
n.v.t.
Competenties
C2. Ontwerpen C7. Onderzoeken
Algemene omschrijving
In deze moduul worden basisprincipes van de volgende gebieden behandeld: Het magnetisme en de (3-fase) elektrische machines. De basisbegrippen van translatie en rotatie.
Samenhang
Zie hoofdstuk 1 en 2 van Deel 3 ‘Beschrijving van het onderwijs’.
26
Activiteiten en werkvormen
Werkvormen: Theorielessen Practicumopdrachten
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. Tentamen Elektromechanica 1 B. Tentamen Elektromechanica 2
Code (deel)tentamen
A. Elm1 B. Elm2
Tentamenmoment
A. Elm1 B. Elm2
blok 3 blok 4
Tentamenvorm
A. Elm1 B. Elm2
schriftelijk, individuele beoordeling schriftelijk, individuele beoordeling
Aantal examinatoren
A. Elm1 B. Elm2
1 1
Oordeel
A. Elm1 B. Elm2
cijfer cijfer
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. Elm1 B. Elm2
5.0 5.0
Weging
A. Elm1 50% B. Elm2 50% Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Beoordelingscriteria
A. Elm1 Krachten kunnen ontbinden in een eenvoudige constructie Translatie en rotatie bewegingen kunnen doorrekenen Een gegeven magnetisch circuit kunnen doorrekenen Vervangingsschema uit een meting kunnen bepalen B. Elm2 De drie verschillende elektrische machines kunnen omschrijven en de specifieke kenmerken noemen Eén fase transformator en spoel kunnen berekenen Statische werkpunten van een geregelde DC machine kunnen berekenen
Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. Elm1 B. Elm2
rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS
Studiematerialen Verplichte literatuur
[A] Elektromechanica I, Elm1-tt.pdf, E. de Jongh [B] De Gelijkstroommachine, Elm2-H2.pdf, E. de Jongh
27
[C] Inleiding-vec-tt-2014-V11.pdf, E. de Jongh [D] Mechanica, mech-tt.pdf, E. de Jongh [E] Algemene kenmerken van de elektrische machine, Elm2-H1-V21.pdf, E. de Jongh Software
28
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Nieuwe onderwijseenheid
Naam owe
Electrical Engineering Fundamentals 2
Code owe
EEF2
Doelgroep
Propedeuse voltijd Elektrotechniek
Onderwijsperiode
Semester 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
10 EC/280SBU
Geprogrammeerde contacttijd: Blok 3: Wiskunde Netwerken Practicum
8*3 lesuren (theorieles) 8*3 lesuren (theorieles) 8*3 lesuren (practicum)
Blok 4: Wiskunde Netwerken Practicum
8*3 lesuren (theorieles) 8*3 lesuren (theorieles) 8*3 lesuren (practicum)
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 108
172 280
Onderwijseenheid EEF1 dient te zijn gevolgd. .
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen BT5. Embedded systemen ontwikkelen
Beroepsproducten
n.v.t.
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken
29
Algemene omschrijving
vaardigheden wiskunde beschrijving van en metingen aan het gedrag van netwerk in tijd en frequentiedomein
Samenhang
Noodzakelijke kennis/vaardigheden voor alle volgende owe’s
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Electrical Engineering Fundamentals 2 – Wiskunde 1 Electrical Engineering Fundamentals 2 – Wiskunde 2 Electrical Engineering Fundamentals 2 – Netwerken 1 Electrical Engineering Fundamentals 2 – Netwerken 2 Electrical Engineering Fundamentals 2 – Netwerken practicum 1 Electrical Engineering Fundamentals 2 – Netwerken practicum 2
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
EEF2 - wis1 EEF2 - wis2 EEF2 - net1 EEF2 - net2 EEF2 - netp1 EEF2 - netp2
Tentamenmoment
Semester 2 EEF2- xxxx1: EEF2 - xxxx2:
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F.
Aantal examinatoren
1
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
blok 3 blok 4
EEF2 - wis1 schriftelijk, individueel EEF2 - wis2 schriftelijk, individueel EEF2 - net1 schriftelijk, individueel EEF2 - net2 schriftelijk, individueel EEF2 - netp1 logboek beoordeling, individueel EEF2 - netp2 logboek beoordeling, individueel
EEF2 - wis1 cijfer EEF2 - wis2 cijfer EEF2 - net1 cijfer EEF2 - net2 cijfer EEF2 - netp1 EEF2 - netp2
Minimaal oordeel (deel)tenta- A. EEF2 - wis1 5.0 men B. EEF2 - wis2 5.0 C. EEF2 - net1 5.0 D. EEF2 - net2 5.0 E. EEF2 - netp1 F. EEF2 - netp2
cijfer cijfer
5.0 5.0 30
Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger. Weging
Beoordelingscriteria
A. B. C. D. E. F.
EEF2 - wis1 17% EEF2 - wis2 17% EEF2 - net1 17% EEF2 - net2 17% EEF2 - netp1 EEF2 - netp2
16% 16%
A. EEF2 - wis1 1. Beheerst bewerkingen optellen, vermenigvuldiging met scalar,en ontbinden in eenheidsvectoren op vectoren uit R2 en R3 . 2. Kan voor vectoren de lengte bepalen, kan het inwendig product bepalen voor twee vectoren, kan de hoek bepalen tussen twee vectoren. 3. Kan het uitwendig vectorproduct bepalen voor twee vectoren en kan dit toepassen in bijvoorbeeld het bepalen van de krachtvector op een door een magnetisch veld bewegend geladen deeltje. B. EEF2 - wis2 1. Kennis van het begrip primitieve functie, kan de primitieve bepalen voor eenvoudige functies. 2. Kan de oppervlakte bepalen tussen een grafiek van een functie en de x-as met behulp van de hoofdstelling van de integraalrekening. 3. Kan in een toepassing een bepaalde integraal opstellen en berekenen zonder gebruik van de grafische rekenmachine en kan de integraal exact berekenen in het geval de integrand de gedaante f(x) + c, f(x + c), c•f(x) of f(c•x) heeft, waarbij f een machtsfunctie, een exponentiële functie, de sinus of cosinus functie is. 4. Kan de rekenregels hanteren en vanuit de gegeven standaardintegralen de integralen berekenen met de substitutiemethode, partiele integratie. 5. Kan met behulp van breuksplitsen een gebroken functie splitsen in eenvoudiger deeltermen waarvan de primitieve kan worden bepaald. 6. Kan enkele typen integralen van functies met daarin machten van goniometrische functies integreren.
C. EEF2 - net1 1. Kennis van voorkomen van hogere harmonischen in een periodiek signaal. 2. Kan betekenis van het begrip overdrachtsfunctie uitleggen. 3. Stelt de overdracht als bepaald (aangegeven) in een eerste orde netwerk op. 4. Bepaalt het Bode-diagram bij een overdracht van de eerste orde en rekent met logaritmische frequentieschaal. 5. Het voor de seriekring en parallelkring, beide tweede orde netwerken, kunnen bepalen van een in het netwerk vastgelegde overdracht. Het voor beide kringen kunnen bepalen van resonantiefrequentie, bandbreedte, kwaliteitsfactor en filtertype.
31
6. Bepaalt het Bode-diagram voor elk type tweede orde overdracht, geeft daarbij de snijpunten van asymptoten en karakteristieke waarden als maxima duidelijk aan gaat correct om met een logaritmische frequentieschaal. 7. Het kunnen toepassen van het gestuurde-spanningsbron model van een versterker. Het kunnen bepalen van spanningsversterking stroomversterking en vermogensversterking voor een gegeven versterkerschakeling. D. EEF2 - net2 1. Stelt de differentiaalvergelijking op voor een stroom of spanning in een eerste orde RL of RC netwerk. 2. Kan de statische toestand van een netwerk bepalen. Kan hieruit waarden bepalen van stromen en spanningen in een netwerk 3. Bepaalt de algemene oplossing van de onder 1 opgestelde differentiaalvergelijking voor de situatie waarbij op t=0 s een bron wordt ingeschakeld met een constante of harmonische bronfunctie. 4. Bepaalt de begincondities die nodig zijn voor oplossing van de onder 1 opgestelde differentiaalvergelijking en verwerkt deze in de oplossing. 5. Maakt een duidelijke grafiek voor een gevraagde stroom of spanning voor de situatie waarbij een bron met constante bronfunctie wordt ingeschakeld en geeft hierbij karakteristieke waarden duidelijk aan op de assen. E. EEF2 - netp1 1. Kan versterking uitdrukken in deciBell, weet juist te rekenen met logaritmische functies. 2. Kan het begrip “overdracht” toepassen op een passief netwerk. 3,. Maakt correct gebruik van de oscilloscoop, bepaalt juiste instellingen voor AC/DC koppeling, gevoeligheid en tijdbasis 4. Kan een overdracht weergeven in een Bodediagram. 5. Kan karakteristieke waarden als kantelpunt, bandbreedte en resonantiefrequentie juist bepalen en weer te geven in het Bodediagram 6 Verifieert gevonden resultaten met behulp van simulatie van het systeemgedrag en gebruikt hierbij op juiste wijze simulatiesoftware. 7. Tekent met de hand schema’s en gebruikt daarbij de juiste symbolen en tekenafspraken. 8. Structureert taken door deze in volgorde af te werken, hanteert logboek voor goed gestructureerde en leesbare verslaglegging. 9. Reflecteert op eigen leeractiviteiten en past handelen aan n.a.v. feedback van de docent 10. Verbetert het logboek zelfstandig n.a.v. feedback van de docent F. EEF2 - netp2
32
1. Meet en analyseert voor spoel en condensator de relatie tussen stroom en spanning als functies van de tijd. 2, Meet de condensatorspanning of spoelstroom als functie van de tijd, bij een eerste orde RC of RL netwerk, na het inschakelen van bron met constante bronspanning. 3. Heeft inzicht in de topologie, en de daarbinnen optredende stroom en spannings-functies, van een Buck of Boost converter. Kan voor de converter de relatie tussen ingang en uitgangsspanning afleiden. 4. Tekent met de hand schema’s en gebruikt daarbij de juiste symbolen en tekenafspraken. 5. Structureert taken door deze in volgorde af te werken, hanteert logboek voor goed gestructureerde en leesbare verslaglegging. 6. Reflecteert op eigen leeractiviteiten en past handelen aan n.a.v. feedback van de docent 7. Verbetert het logboek zelfstandig n.a.v. feedback van de docent Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F.
EEF2 - wis1 rekenmachine Casio fx-82MS EEF2 - wis2 rekenmachine Casio fx-82MS EEF2 - net1 rekenmachine Casio fx-82MS EEF2 - net2 rekenmachine Casio fx-82MS EEF2 - netp1 EEF2 - netp2 -
Studiematerialen Verplichte literatuur
Electrical Engineering International Edition, sixth edition Allan R. Hambley, Pearson Education Limited ISBN-13:978-0-273-79325-0 Wiskunde voor het hoger onderwijs Deel B Noordhoff Uitgevers Groningen |Houten HTO Basisvaardigheden Noordhoff Uitgevers Groningen |Houten
Software
Altium Designer
33
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Nieuwe onderwijseenheid.
Naam owe
Embedded Systems Project 2: sensoren en actuatoren (ESP2)
Code owe
ESP2
Doelgroep
Propedeuse voltijd Elektrotechniek, Embedded Systems
Onderwijsperiode
Semester 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
10 EC / 280 SBU Geprogrammeerde contacturen: 180 Zelfstandig studie-uren: 100
Ingangseisen
Onderwijseenheid EEP1, EEF1 en INFT1 dienen te zijn doorlopen.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT5: Embedded systemen ontwikkelen
Beroepsproducten
plan van aanpak, functioneel ontwerprapport, technisch ontwerprapport, IPV-formulieren 0 t/m 3, try-out bij klant, procesverslag, user manual, productrapport, product, productpresentatie, productdemonstratie
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C4. Beheren C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
De student heeft binnen een projectgroep van ongeveer vijf studenten de rol van ontwikkelaar om een product te ontwikkelen voor een opdrachtgever. Uitgangspunt voor het te ontwikkelen systeem is een 32-bit microcontroller die in de taal C moet worden geprogrammeerd. Er moet bovendien een website ontwikkeld worden en er moeten sensoren worden toegepast. Het individuele eindcijfer van Project 2 is tevens het cijfer voor de Integrale Toets propedeutische fase.
Samenhang
Project 2 bouwt voort op EEP1 en biedt een gedegen basiskennis voor Project 3 t/m 5 binnen de differentiatie ES.
Activiteiten en werkvormen
Deelnemen aan de workshops Projectvaardigheden Deelnemen aan de projectvergaderingen Deelnemen aan de mondelinge assessment Meewerken aan het ontwikkelen van het op te leveren product 34
Opleveren van bovengenoemde beroepsproducten Deelnemen aan workshop Fablab
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Embedded Systems Project 2 - Productrapport Embedded Systems Project 2 - Product Embedded Systems Project 2 - Productpresentatie Embedded Systems Project 2 - Printontwerp Embedded Systems Project 2 - Professional Skills Embedded Systems Project 2 - Integrale toets
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
ESP2 - prdr ESP2 - prd ESP2 - prdp ESP2 - pcb ESP2 - ps ESP2 - IT
Tentamenmoment
Semester 2 A. ESP2 - prdr B. ESP2 - prd C. ESP2 - prdp blok 4 D. ESP2 - pcb E. ESP2 - ps F. EEP2 - IT
blok 4 blok 4 blok 3 blok 4 blok 4
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F.
ESP2 - prdr rapport (groepsproduct) ESP2 - prd product (groepsproduct) ESP2 - prdp presentatie/demonstratie (groepsproduct) ESP2 - pcb printontwerp ESP2 - ps reflectieverslag ESP2 - IT mondeling assessment
Aantal examinatoren
A. B. C. D. E. F.
ESP2 - prdr ESP2 - prd ESP2 - prdp 2 ESP2 - pcb ESP2 - ps ESP2 - IT
2 2
A. B. C. D. E. F.
ESP2 - prdr ESP2 - prd ESP2 - prdp vink ESP2 - pcb ESP2 - ps ESP2 - IT
cijfer cijfer
Oordeel
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. ESP2 - prdr B. ESP2 - prd
1 1 2
vink vink cijfer 5.0 5.0 35
C. ESP2 - prdp voldaan D. ESP2 - pcb voldaan E. ESP2 - ps voldaan F. ESP2 - IT 5.0 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger. Weging
Beoordelingscriteria
A. B. C. D. E. G.
ESP2 - prdr ESP2 - prd ESP2 - prdp ESP2 - pcb ESP2 - ps ESP2 - IT
25% 25% 50%
A. ESP2 - prdr 8. De (technische) resultaten behorende bij de fases binnen het V-model worden beschreven (PvA, User/Functional/Technical Requirements, High-Level/Detail design, Realization, Tests). 9. Het productrapport bevat een degelijke onderbouwing van gemaakte keuzes in de taal van de techniek. 10. Het productrapport beschrijft de werking en functie van toegepaste componenten, protocollen en besturingssignalen. 11. Er worden passende conclusies en aanbevelingen gegeven over het eindresultaat. 12. Het productrapport voldoet voor wat betreft vorm, stijl en onderdelen aan alle basiseisen van een rapport en is in de Nederlandse taal geschreven. 13. In het productrapport is een beschrijving van het teamproces opgenomen. 14. De student heeft zich actief en betrokken ingezet voor de projectdoelen. B. ESP2 -prd 1. Het product is ontworpen op basis van de eisen en wensen van de opdrachtgever. 2. Het ontwikkelde prototype is op de juiste wijze getest (volgens V-model structuur) op gewenste specificaties van de opdrachtgever. 3. Het product is van voldoende kwaliteit (bedieningsgemak, constructie) en voldoet toonbaar aan de specificaties. 4. Het product is voorzien van een bruikbare gebruikershandleiding. 5. De student heeft zich actief en betrokken ingezet voor de projectdoelen. C. ESP2 - prdp 1. De productpresentatie heeft een eenduidige en heldere structuur en is to-the-point. 2. De doelgroep is in passende vorm en op passend niveau aangesproken. 3. Er worden passende conclusies en aanbevelingen gegeven over het eindresultaat.
36
4. Uitspraken/aannames/bevindingen worden zodanig beargumenteerd dat de betrouwbaarheid ervan blijkt. 5. Vragen worden adequaat beantwoord. D. ESP2 - ps 1. De student is in staat een eenduidige en helder structuur aan te brengen in technische teksten. 2. De student hanteert correcte vorm en stijl. 3. De student is in staat een eenduidige en helder structuur aan te brengen in mondelinge communicatie. 4. De student is in staat projectvergaderingen voor te zitten. E. ESP2 - pcb 1. Correct schema overzichtelijk opgezet. 2. PCB lay-out volgens richtlijnen opgezet. F. ESP2 - IT 1. Student legt de werking van een microcontrollerprogramma uit. 2. Student kan uitleg geven bij de gebruikte schema’s. 3. Student kan gemaakte keuzes onderbouwen en verantwoorden. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
n.v.t.
Studiematerialen Verplichte literatuur
Software
Het boek 'Project management' Roel Grit Wolters Noordhoff De 'Microcontroller datasheet STM32F051R8’ STM
Keil MDK-ARM
37
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Nieuwe onderwijseenheid
Naam owe
Information Technology 2
Code owe
INFT2
Doelgroep
Propedeuse voltijd Elektrotechniek, Embedded Systems.
Onderwijsperiode
Semester 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
10EC / 280SBU
Geprogrammeerde contacttijd Blok 3: C++-Programming C++-Programming
8*2 lesuren (Theorieles) 8*2 lesuren (Practicum)
Blok 4: C++-Programming
8*2 lesuren (Practicum)
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 36
244 280
Voldoende kennis/vaardigheid Information Technology 1 onderdeel C programming.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT5. Embedded systemen ontwikkelen
Beroepsproducten
Ontwerpen, realiseren en testen van object georiënteerde software in C++. Samenstellen van een testplan bestaande uit testcases en het bijbehorende testprogramma. Graphical User Interface (GUI) in C++. UML class diagram van core code kunnen tekenen. Schrijven van productrapportages.
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren
38
Algemene omschrijving
Het centrale thema is het object georiënteerde ontwerpen, realiseren en testen van software in de programmeertaal C++. Tevens komt hierbij de ontwikkeling van een eenvoudige GUI aan bod. Het testen krijgt extra aandacht om effectieve testcode op basis van een test-framework te kunnen maken.
Samenhang
Information Technology 1 onderdeel C programming vormt het uitgangspunt voor Information Technology 2. Information Technology 2 levert de kennis en vaardigheid voor projecten waarin de software in C++ moet worden gerealiseerd en getest.
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. Information Technology 2 - C++ programming B. Information Technology 2 - C++ practicum C. Information Technology 2 - C++ eindopdracht
Code (deel)tentamen
A. INFT2 - cpp B. INFT2 - cppprac C. INFT2 - cppeind
Tentamenmoment
Semester 2: A. INFT2 - cpp B. INFT2 - cppprac C. INFT2 - cppeind
blok 3 blok 3 blok 4
Tentamenvorm
A. INFT2 - cpp schriftelijk, individueel B. INFT2 - cppprac mondeling, opdrachten, individueel C. INFT2 - cppeind mondeling, opdracht, individueel
Aantal examinatoren
1
Oordeel
A. INFT2 - cpp cijfer B. INFT2 - cppprac C. INFT2 - cppeind
vink cijfer
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. INFT2 - cpp 5.0 B. INFT2 - cppprac voldaan C. INFT2 - cppeind 5.0 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. INFT2 - cpp 30% B. INFT2 - cppprac C. INFT2 - cppeind
Beoordelingscriteria
70%
A. INFT2 - cpp - kan met correcte syntaxis een object georiënteerd C++ programma of programmafragment schrijven die aan gestelde functionele eisen voldoet 39
- kan daarbij passende UML class diagrammen tekenen - kan passende testmethoden selecteren en dit onderbouwen B. INFT2 - cppprac - beheerst alle genoemde aspecten uit het onderdeel cpp - kan programma's debuggen - past de gestelde programmeerrichtlijnen toe - alle opdrachten voldoende gemaakt, demonstreert werkende programma's conform de gestelde eisen - vermijdt C programmeertaal constructies en functies C. INFT2 - cppeind - beheerst alle genoemde aspecten uit het onderdeel cppprac - kan programma's debuggen - kan de volgende software engineering aspecten adequaat nastreven: goede leesbaarheid programma, zinvol commentaar in de code en gebruik van interface en implementatie files - toont een werkend object georiënteerd C++ programma uitgevoerd met een passende GUI - levert een verzameling adequate testen gemaakt met een unittest framework - stelt een goed leesbaar in correct zakelijk Nederlands geformuleerd productdocument (samenvatting, inleiding, eisenoverzicht, ontwerp met UML class diagram, implementatie, testen en handleiding) op Compensatiemogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0
Toegestane hulpmiddelen
A. INFT2 - cpp geen B. INFT2 - cppprac C. INFT2 - cppeind
ontwikkelomgeving C++ programma's ontwikkelomgeving C++ programma's
Studiematerialen Verplichte literatuur
- Gertjan Laan. Aan de slag met C++. Academic Service. - Frits Feldbrugge. Software testing. HAN.
Software
- ontwikkelomgeving C++ : QtCreator van Digia. - C++ compiler (meegeleverd met QtCreator). - C++ unittest framework unittest++ library.
40
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
PD1: Machinebesturing
Code owe
ED-PD1
Doelgroep
Propedeuse deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Blok 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
15EC/420SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 60 360 420
De student dient een voor de opleiding Elektrotechniek relevante functie in de te vervullen.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
n.v.t.
Competenties
C2. Ontwerpen C3. Realiseren C7. Onderzoeken
Algemene omschrijving
Wiskunde, natuurkunde, netwerken en het practicum zijn de basisonderdelen voor deze OWE. Je maakt hierin kennis met de beginselen van de elektrotechniek. Naast de basisonderdelen wordt het onderdeel Techniek verzorgd. Dit onderdeel staat in het teken van de automatisering waarbij tijdens deze owe wordt gefocust op digitale techniek en PLC-programmeren.
Samenhang
Deze eerste onderwijseenheid van de opleiding is voorbereidend op de komende onderwijseenheden.
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum Software instructie
41
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Propedeuse Deeltijd 1 - Wiskunde Propedeuse Deeltijd 1 - Natuurkunde Propedeuse Deeltijd 1 - Netwerken Propedeuse Deeltijd 1 - Practicum Netwerken Propedeuse Deeltijd 1 - Techniek Propedeuse Deeltijd 1 - Portfolio
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
PD1 - wis PD1 - nat PD1 - net PD1 - netp PD1 - tech PD1 - pf
Tentamenmoment
Alle tentamens blok 1
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F.
Aantal examinatoren
Voor alle deeltentamens: 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. PD1 - wis 5.0 B. PD1 - nat 5.0 C. PD1 - net 5.0 D. PD1 - netp voldaan E. PD1 - tech voldaan F. PD1 - pf voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F.
Beoordelingscriteria
A. PD1 - wis De student: 1. Manipuleert wiskundige formules om elektrotechnische problemen aan te pakken. 2. Heeft algebraïsche vaardigheden en begrip van functies. 3. Voert meetkundige bewerkingen uit.
PD1 - wis PD1 - nat PD1 - net PD1 - netp PD1 - tech PD1 - pf
PD1 - wis PD1 - nat PD1 - net PD1 - netp PD1 - tech PD1 - pf
PD1 - wis PD1 - nat PD1 - net PD1 - netp PD1 - tech PD1 - pf
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel logboek beoordeling, individueel opdracht(en), individueel opdracht(en), individueel
cijfer cijfer cijfer vink vink vink
35% 30% 35% -
42
4. Past goniometrische functies toe. B. PD1 - nat De student kent de volgende begrippen en kan de daarbij horende relaties en formules binnen een eenvoudige context toepassen: 1. Ladingen en krachten op ladingen. 2. Het elektrische veld binnen eenvoudige condensatorconfiguraties en de capaciteit van deze configuraties. 3. Energie en potentiaal binnen de context van de elektrostatica. 4. Elektrische stroom in relatie met de elektrische weerstand. 5. De soortelijke weerstand. 6. Eenvoudige modellen die de diodewerking beschrijven C. PD1 - net De student: 1. Heeft kennis van de definities van de grootheden spanning, stroom, vermogen en energie. 2. Gaat correct om met referenties voor grootheden. 3. Past de wet van Ohm en de wetten van Kirchhoff toe. 4. Beschrijft de netwerkelementen aan de hand van spanningstroom relatie. 5. Bepaalt correct stromen en spanningen in eenvoudige weerstandsnetwerken. 6. Bepaalt equivalente weerstand voor serie- of parallelschakeling van weerstanden. 7. Past principe van stroom en spanningsdeling toe. 8. Kan systematische oplosmethoden toepassen, weet correct stelsel in knooppuntspanningen of maasstromen op te stellen. 9. Past theorema's van Norton en Thévenin toe voor het bepalen van een bron vervangingsschema. 10. Past het superpositie theorama toe bij het bepalen van stromen en spanningen in lineaire netwerken. D. PD1 - netp De student: 1. Gebruikt formules: Wet van Ohm, richtingscoëfficiënt, Wetten van Kirchoff, Superpositietheorema. 2. Verwerkt meetwaarden met formules en sluit deze daarna met conclusies af. 3. Gebruikt een multimeter op het DCV en DCA bereik. 4. Gebruikt een oscilloscoop voor het meten van spanningen. 5. Kan DC spanning- en stroombronnen instellen. 6. Houdt een logboek bij. 7. Bepaalt meetfouten. 8. Tekent schema's die de juiste symbolen en tekenafspraken bevatten met de hand. 9. Structureert door opdrachten in volgorde af te werken; structureert in het logboek d.m.v. een goed leesbare verslaglegging. 10. Reflecteert op eigen leerontwikkeling en past doelen aan.
43
11. Verbetert het logboek zelfstandig. E. PD1 - tech De student: 1. Rekent in verschillende talstelsels. 2. Converteert getallen tussen talstelsels. 3. Stelt logische functies. 4. Past geheugenschakelingen toe. 5. Implementeert een correct plc-programma volgens specificatie. 6. Geeft een tijdvolgordediagram van de besturing 7. Interpreteert PLC-programma's in code: SFC, LD, IL of ST. Kan relevante projectdocumentatie verzamelen en presenteren. F. PD1 - pf De student: 1. Analyseert en beschrijft de eigen functie en bijbehorende taken. 2. Brengt structuur aan in de werkzaamheden en maakt op basis daarvan een planning. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F.
PD1 - wis PD1 - nat PD1 - net PD1 - netp PD1 - tech PD1 - pf
rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS -
Studiematerialen Verplichte literatuur
Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Hambley, A.R. (2013). Electrical Engineering, Principles and Applications. Pearson Education Limited.
Software
n.v.t.
44
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
PW1: Machinebesturing
Code owe
ED-PW1
Doelgroep
Propedeuse deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Blok 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
15EC/420SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 88 332 420
De student dient een voor de opleiding Elektrotechniek relevante functie in de te vervullen.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
n.v.t.
Competenties
C2. Ontwerpen C3. Realiseren C7. Onderzoeken
Algemene omschrijving
Wiskunde, natuurkunde, netwerken en het practicum zijn de basisonderdelen voor deze OWE. Je maakt hierin kennis met de beginselen van de elektrotechniek. Naast de basisonderdelen wordt het onderdeel Techniek verzorgd. Dit onderdeel staat in het teken van de automatisering waarbij tijdens deze owe wordt gefocust op digitale techniek en PLC-programmeren.
Samenhang
Deze eerste onderwijseenheid van de opleiding is voorbereidend op de komende onderwijseenheden.
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum Software instructie
45
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Propedeuse WerkenLeren 1 - Wiskunde Propedeuse WerkenLeren 1 - Natuurkunde Propedeuse WerkenLeren 1 - Netwerken Propedeuse WerkenLeren 1 - Practicum Netwerken Propedeuse WerkenLeren 1 - Techniek Propedeuse WerkenLeren 1 - Portfolio
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
PW1 - wis PW1 - nat PW1 - net PW1 - netp PW1 - tech PW1 - pf
Tentamenmoment
Alle tentamens blok 1
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F.
Aantal examinatoren
Voor alle deeltentamens: 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. PW1 - wis 5.0 B. PW1 - nat 5.0 C. PW1 - net 5.0 D. PW1 - netp voldaan E. PW1 - tech voldaan F. PW1 - pf voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F.
Beoordelingscriteria
A. PW1 - wis De student: 5. Manipuleert wiskundige formules om elektrotechnische problemen aan te pakken. 6. Heeft algebraïsche vaardigheden en begrip van functies. 7. Voert meetkundige bewerkingen uit.
PW1 - wis PW1 - nat PW1 - net PW1 - netp PW1 - tech PW1 - pf
PW1 - wis PW1 - nat PW1 - net PW1 - netp PW1 - tech PW1 - pf
PW1 - wis PW1 - nat PW1 - net PW1 - netp PW1 - tech PW1 - pf
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel logboek beoordeling, individueel opdracht(en), individueel opdracht(en), individueel
cijfer cijfer cijfer vink vink vink
35% 30% 35% -
46
8. Past goniometrische functies toe. B. PW1 - nat De student kent de volgende begrippen en kan de daarbij horende relaties en formules binnen een eenvoudige context toepassen: 7. Ladingen en krachten op ladingen. 8. Het elektrische veld binnen eenvoudige condensatorconfiguraties en de capaciteit van deze configuraties. 9. Energie en potentiaal binnen de context van de elektrostatica. 10. Elektrische stroom in relatie met de elektrische weerstand. 11. De soortelijke weerstand. 12. Eenvoudige modellen die de diodewerking beschrijven C. PW1 - net De student: 11. Heeft kennis van de definities van de grootheden spanning, stroom, vermogen en energie. 12. Gaat correct om met referenties voor grootheden. 13. Past de wet van Ohm en de wetten van Kirchhoff toe. 14. Beschrijft de netwerkelementen aan de hand van spanningstroom relatie. 15. Bepaalt correct stromen en spanningen in eenvoudige weerstandsnetwerken. 16. Bepaalt equivalente weerstand voor serie- of parallelschakeling van weerstanden. 17. Past principe van stroom en spanningsdeling toe. 18. Kan systematische oplosmethoden toepassen, weet correct stelsel in knooppuntspanningen of maasstromen op te stellen. 19. Past theorema's van Norton en Thévenin toe voor het bepalen van een bron vervangingsschema. 20. Past het superpositie theorama toe bij het bepalen van stromen en spanningen in lineaire netwerken. D. PW1 - netp De student: 12. Gebruikt formules: Wet van Ohm, richtingscoëfficiënt, Wetten van Kirchoff, Superpositietheorema. 13. Verwerkt meetwaarden met formules en sluit deze daarna met conclusies af. 14. Gebruikt een multimeter op het DCV en DCA bereik. 15. Gebruikt een oscilloscoop voor het meten van spanningen. 16. Kan DC spanning- en stroombronnen instellen. 17. Houdt een logboek bij. 18. Bepaalt meetfouten. 19. Tekent schema's die de juiste symbolen en tekenafspraken bevatten met de hand. 20. Structureert door opdrachten in volgorde af te werken; structureert in het logboek d.m.v. een goed leesbare verslaglegging. 21. Reflecteert op eigen leerontwikkeling en past doelen aan.
47
22. Verbetert het logboek zelfstandig. E. PW1 - tech De student: 8. Rekent in verschillende talstelsels. 9. Converteert getallen tussen talstelsels. 10. Stelt logische functies. 11. Past geheugenschakelingen toe. 12. Implementeert een correct plc-programma volgens specificatie. 13. Geeft een tijdvolgordediagram van de besturing 14. Interpreteert PLC-programma's in code: SFC, LD, IL of ST. Kan relevante projectdocumentatie verzamelen en presenteren. F. PW1 - pf De student: 3. Analyseert en beschrijft de eigen functie en bijbehorende taken. 4. Brengt structuur aan in de werkzaamheden en maakt op basis daarvan een planning. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F.
PW1 - wis PW1 - nat PW1 - net PW1 - netp PW1 - tech PW1 - pf
rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS -
Studiematerialen Verplichte literatuur
Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Hambley, A.R. (2013). Electrical Engineering, Principles and Applications. Pearson Education Limited.
Software
n.v.t.
48
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
PD2: Energie en duurzame opwekking
Code owe
ED-PD2
Doelgroep
Propedeuse deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Blok 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
15EC/420SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 60 360 420
De student dient een voor de opleiding Elektrotechniek relevante functie in de te vervullen, PD1 dient te zijn gevolgd.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
n.v.t.
Competenties
C2. Ontwerpen C3. Realiseren C7. Onderzoeken
Algemene omschrijving
Onderwijseenheid PD2 legt middels de onderdelen Wiskunde, Netwerken en Natuurkunde de verdere theoretische basis die nodig is voor het vervolg van de opleiding Elektrotechniek tot en met de afstudeerfase. Het themaonderdeel (Techniek) van deze onderwijseenheid richt zich specifiek op de beroepstaak Elektrische energiesystemen ontwikkelen teneinde de studenten basisvaardigheden binnen het vakgebied te laten kennen en om een beeld van de beroepspraktijk op specifiek deze beroepstaak te geven.
Samenhang
Deze tweede onderwijseenheid van de opleiding is voorbereidend op de komende onderwijseenheden.
49
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum Software instructie
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Propedeuse Deeltijd 2 - Wiskunde Propedeuse Deeltijd 2 - Natuurkunde Propedeuse Deeltijd 2 - Netwerken Propedeuse Deeltijd 2 - Practicum Netwerken Propedeuse Deeltijd 2 - Techniek Propedeuse Deeltijd 2 - Portfolio
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
PD2 - wis PD2 - nat PD2 - net PD2 - netp PD2 - tech PD2 - pf
Tentamenmoment
Alle tentamens blok 2
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F.
Aantal examinatoren
Voor alle deeltentamens: 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. PD2 - wis 5.0 B. PD2 - nat 5.0 C. PD2 - net 5.0 D. PD2 - netp voldaan E. PD2 - tech voldaan F. PD2 - pf voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E.
PD2 - wis PD2 - nat PD2 - net PD2 - netp PD2 - tech PD2 - pf
PD2 - wis PD2 - nat PD2 - net PD2 - netp PD2 - tech PD2 - pf
PD2 - wis PD2 - nat PD2 - net PD2 - netp PD2 - tech
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel logboek beoordeling, individueel opdracht(en), individueel opdracht(en), individueel
cijfer cijfer cijfer vink vink vink
35% 30% 35% 50
F. PD2 - pf Beoordelingscriteria
-
A. PD2 - wis De student: 1. Kan rekenen met complexe getallen en kan verschillende vormen hanteren en is in staat dit toe te passen op de complexe impedantie. 2. Kan lineaire, kwadratische en machtsfuncties hanteren, interpreteren binnen een context, de grafieken beschrijven en in een functievoorschrift vastleggen, eenvoudige vergelijkingen oplossen en werken met eenvoudige transformaties. B. PD2 - nat De student: 1. Begrijpt magnetische velden en hun interactie met bewegende ladingen 2. Berekent krachten op bewegende ladingen en stroomvoerende geleiders door het magnetisch veld 3. Berekent de in een spoel opgewekte spanning door een veranderende magnetische flux of in een geleider die door een magnetisch veld snijdt 4. Bepaalt de inductie en mutuele inductie van spoelen bij gegeven fysische parameters 5. Gebruikt de vervangingsschema's van transformatoren om hun eigenschappen te bepalen C. PD2 - net De student: 1. Kent de stroom stroom-spanning relaties van capaciteit en inductie en kan deze toepassen voor eenvoudige stroom en spannings profielen. 2. Bepalen van equivalente capaciteit of inductie bij serie- of parallelschakeling 3. Harmonische excitatie van een netwerk, begrip stationair harmonische situatie. Kan de fasor ( wijzer) bepalen van een harmonisch signaal. 4. Beschrijft het gedrag van netwerkelementen met hun complexe impedanties (stationair harmonische situatie) 5. Past een systematische oplosmethode toe voor het oplossen van een netwerk voor de stationair- harmonische situatie. ( bepalen wijzers van stromen en spanningen) 6. Berekenen van het door een component opgenomen vermogen.(stationair harmonische situatie) 7. Berekenen van het door een component opgenomen reactief ( blind) vermogen (stationair harmonische situatie) 8. Het van een gegeven bronbelasting bepalen van wattvermogen, reactief vermogen en schijnbaar vermogen. 9. Stelt Norton en Thévenin bron vervangingsschema's op voor de stationair harmonische situatie. 10. Bepaalt de belasting voor maximale vermogensoverdracht
51
D. PD2 - netp De student: 1. Gebruikt formules met de Complexe rekenwijze: Wet van Ohm, Wetten van Kirchoff. Kan rekenen met deciBel 2. Kan wisselstroomgedrag van condensator en spoel bepalen 3. Kan wijzerdiagrammen (phasors) tekenen, fasehoek en arbeidsfactor berekenen 4. Kan een eerst-orde passief filter nameten en een Bodegrafiek tekenen 5. Verwerkt meetwaarden met formules en sluit deze daarna met conclusies af 6. Gebruikt een multimeter op het ACV en ACA bereik 7. Gebruikt een oscilloscoop voor het meten van spanningen en stromen 8. Kan AC spanningsbronnen instellen 9. Tekent schema's die de juiste symbolen en tekenafspraken bevatten met de hand 10. Structureert door opdrachten in volgorde af te werken; structureert in het logboek d.m.v. een goed leesbare verslaglegging 11. Reflecteert op eigen leerontwikkeling en past doelen aan 12. Verbetert het logboek zelfstandig
E. PD2 - tech De student: 1. De student berekent de opbrengst van een PV installatie en kan hiermee het eisen programma voor de installatie aanvullen. F. PD2 - pf De student: 1. Analyseert een gegeven probleem (als bij projectweek engineering) 2. Kan een Productdefinitie of Programma van Eisen toelichten 3. Kan de NEN1010 lezen en interpreteren (voor huisinstallaties). 4. Legt voortgang vast in de vorm van een logboek 5. Is in staat effectief te communiceren met het bedrijf, het team en de slb-docent 6. Drukt zich helder en kernachtig uit in de taal van de techniek Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F.
PD2 - wis PD2 - nat PD2 - net PD2 - netp PD2 - tech PD2 - pf
rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS -
Studiematerialen
52
Verplichte literatuur
Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Hambley, A.R. (2013). Electrical Engineering, Principles and Applications. Pearson Education Limited.
Software
n.v.t.
53
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
PW2: Energie en duurzame opwekking
Code owe
ED-PW2
Doelgroep
Propedeuse deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Blok 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
15EC/420SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 88 360 420
De student dient een voor de opleiding Elektrotechniek relevante functie in de te vervullen, PW1 dient te zijn gevolgd.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
n.v.t.
Competenties
C2. Ontwerpen C3. Realiseren C7. Onderzoeken
Algemene omschrijving
Onderwijseenheid PW2 legt middels de onderdelen Wiskunde, Netwerken en Natuurkunde de verdere theoretische basis die nodig is voor het vervolg van de opleiding Elektrotechniek tot en met de afstudeerfase. Het themaonderdeel (Techniek) van deze onderwijseenheid richt zich specifiek op de beroepstaak Elektrische energiesystemen ontwikkelen teneinde de studenten basisvaardigheden binnen het vakgebied te laten kennen en om een beeld van de beroepspraktijk op specifiek deze beroepstaak te geven.
Samenhang
Deze tweede onderwijseenheid van de opleiding is voorbereidend op de komende onderwijseenheden.
54
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum Software instructie
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Propedeuse WerkenLeren 2 - Wiskunde Propedeuse WerkenLeren 2 - Natuurkunde Propedeuse WerkenLeren 2 - Netwerken Propedeuse WerkenLeren 2 - Practicum Netwerken Propedeuse WerkenLeren 2 - Techniek Propedeuse WerkenLeren 2 - Portfolio
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
PW2 - wis PW2 - nat PW2 - net PW2 - netp PW2 - tech PW2 - pf
Tentamenmoment
Alle tentamens blok 2
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F.
Aantal examinatoren
Voor alle deeltentamens: 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. PW2 - wis 5.0 B. PW2 - nat 5.0 C. PW2 - net 5.0 D. PW2 - netp voldaan E. PW2 - tech voldaan F. PW2 - pf voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E.
PW2 - wis PW2 - nat PW2 - net PW2 - netp PW2 - tech PW2 - pf
PW2 - wis PW2 - nat PW2 - net PW2 - netp PW2 - tech PW2 - pf
PW2 - wis PW2 - nat PW2 - net PW2 - netp PW2 - tech
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel logboek beoordeling, individueel opdracht(en), individueel opdracht(en), individueel
cijfer cijfer cijfer vink vink vink
35% 30% 35% 55
F. PW2 - pf Beoordelingscriteria
-
A. PW2 - wis De student: 3. Kan rekenen met complexe getallen en kan verschillende vormen hanteren en is in staat dit toe te passen op de complexe impedantie. 4. Kan lineaire, kwadratische en machtsfuncties hanteren, interpreteren binnen een context, de grafieken beschrijven en in een functievoorschrift vastleggen, eenvoudige vergelijkingen oplossen en werken met eenvoudige transformaties. B. PW2 - nat De student: 6. Begrijpt magnetische velden en hun interactie met bewegende ladingen 7. Berekent krachten op bewegende ladingen en stroom voerende geleiders door het magnetisch veld 8. Berekent de in een spoel opgewekte spanning door een veranderende magnetische flux of in een geleider die door een magnetisch veld snijdt 9. Bepaalt de inductie en mutuele inductie van spoelen bij gegeven fysische parameters 10. Gebruikt de vervangingsschema's van transformatoren om hun eigenschappen te bepalen C. PW2 - net De student: 11. Kent de stroom stroom-spanning relaties van capaciteit en inductie en kan deze toepassen voor eenvoudige stroom en spanningsprofielen. 12. Bepalen van equivalente capaciteit of inductie bij serie- of parallelschakeling 13. Harmonische excitatie van een netwerk, begrip stationair harmonische situatie. Kan de fasor ( wijzer) bepalen van een harmonisch signaal. 14. Beschrijft het gedrag van netwerkelementen met hun complexe impedanties (stationair harmonische situatie) 15. Past een systematische oplosmethode toe voor het oplossen van een netwerk voor de stationair- harmonische situatie. ( bepalen wijzers van stromen en spanningen) 16. Berekenen van het door een component opgenomen vermogen.(stationair harmonische situatie) 17. Berekenen van het door een component opgenomen reactief ( blind) vermogen (stationair harmonische situatie) 18. Het van een gegeven bronbelasting bepalen van wattvermogen, reactief vermogen en schijnbaar vermogen. 19. Stelt Norton en Thévenin bron vervangingsschema's op voor de stationair harmonische situatie. 20. Bepaalt de belasting voor maximale vermogensoverdracht
56
D. PW2 - netp De student: 13. Gebruikt formules met de Complexe rekenwijze: Wet van Ohm, Wetten van Kirchoff. Kan rekenen met deciBel 14. Kan wisselstroomgedrag van condensator en spoel bepalen 15. Kan wijzerdiagrammen (phasors) tekenen, fasehoek en arbeidsfactor berekenen 16. Kan een eerst-orde passief filter nameten en een Bodegrafiek tekenen 17. Verwerkt meetwaarden met formules en sluit deze daarna met conclusies af 18. Gebruikt een multimeter op het ACV en ACA bereik 19. Gebruikt een oscilloscoop voor het meten van spanningen en stromen 20. Kan AC spanningsbronnen instellen 21. Tekent schema's die de juiste symbolen en tekenafspraken bevatten met de hand 22. Structureert door opdrachten in volgorde af te werken; structureert in het logboek d.m.v. een goed leesbare verslaglegging 23. Reflecteert op eigen leerontwikkeling en past doelen aan 24. Verbetert het logboek zelfstandig
E. PW2 - tech De student: 1. Kan de Nederlandse elektriciteitsvoorziening schematisch weergeven. 2. Kan de componenten van de Nederlandse elektriciteitsvoorziening beschrijven. 3. Kan de NEN1010 lezen en interpreteren (voor huisinstallaties). 4. Kan een huisinstallatie volgens NEN1010 ontwerpen. 5. Kan de jaaropbrengst van een zonnepaneelinstallatie beoordelen. F. PW2 - pf De student: 7. Analyseert een gegeven probleem (als bij projectweek engineering) 8. Kan een Productdefinitie of Programma van Eisen toelichten 9. Kan de NEN1010 lezen en interpreteren (voor huisinstallaties). 10. Legt voortgang vast in de vorm van een logboek 11. Is in staat effectief te communiceren met het bedrijf, het team en de slb-docent 12. Drukt zich helder en kernachtig uit in de taal van de techniek Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. PW2 - wis B. PW2 - nat C. PW2 - net
rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS
57
D. PW2 - netp E. PW2 - tech F. PW2 - pf
-
Studiematerialen Verplichte literatuur
Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Hambley, A.R. (2013). Electrical Engineering, Principles and Applications. Pearson Education Limited.
Software
n.v.t.
58
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
PD3: Robotica
Code owe
ED-PD3
Doelgroep
Propedeuse deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Blok 3
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
15EC/420SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 60 360 420
De student dient een voor de opleiding Elektrotechniek relevante functie in de te vervullen. PD1 en PD2 hebben gevolgd.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
n.v.t.
Competenties
C2. Ontwerpen C3. Realiseren C7. Onderzoeken
Algemene omschrijving
Wiskunde, natuurkunde, netwerken en het practicum zijn de basisonderdelen voor deze OWE. Je maakt hierin kennis met de beginselen van de elektrotechniek. Naast de basisonderdelen wordt het onderdeel Techniek verzorgd. Dit onderdeel staat in het teken van de robotica waarbij tijdens deze owe wordt gefocust op (interface/sensor) elektronica.
Samenhang
Deze onderwijseenheid is voorbereidend op de komende onderwijseenheden.
Activiteiten en werkvormen
Theorieles
59
Practicum Software instructie Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Propedeuse Deeltijd 3 - Wiskunde Propedeuse Deeltijd 3 - Natuurkunde Propedeuse Deeltijd 3 - Netwerken Propedeuse Deeltijd 3 - Practicum Netwerken Propedeuse Deeltijd 3 - Techniek Propedeuse Deeltijd 3 - Portfolio
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
PD3 - wis PD3 - nat PD3 - net PD3 - netp PD3 - tech PD3 - pf
Tentamenmoment
Alle tentamens blok 3
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F.
Aantal examinatoren
Voor alle deeltentamens: 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. PD3 - wis 5.0 B. PD3 - nat 5.0 C. PD3 - net 5.0 D. PD3 - netp voldaan E. PD3 - tech voldaan F. PD3 - pf voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F.
Beoordelingscriteria
A. PD3 - wis
PD3 - wis PD3 - nat PD3 - net PD3 - netp PD3 - tech PD3 - pf
PD3 - wis PD3 - nat PD3 - net PD3 - netp PD3 - tech PD3 - pf
PD3 - wis PD3 - nat PD3 - net PD3 - netp PD3 - tech PD3 - pf
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel logboek beoordeling, individueel opdracht(en), individueel opdracht(en), individueel
cijfer cijfer cijfer vink vink vink
35% 30% 35% -
60
1. Kan het veranderingsgedrag van een grafiek, tabel of functie onder meer door middel van toenamediagrammen en differentiequotiënten beschrijven en differentiequotiënten berekenen en interpreteren, ook vanuit een contextprobleem. 2. Kan exponentiële en logaritmische functies hanteren, interpreteren binnen een context, de grafieken beschrijven en in een functievoorschrift vastleggen, eenvoudige vergelijkingen oplossen en werken met eenvoudige transformaties. 3. Kan de lokale verandering van een functie benaderen zowel met een differentiaal quotiënt als numeriek-grafisch en de afgeleide functie van een polynoom en van eenvoudige goniometrische functies bepalen en gebruiken zowel voor bestudering van het veranderingsgedrag van een functie als voor het benaderen van een functiewaarde. 4. Kan voor het bepalen van de afgeleide functie en de interpretatie daarvan binnen een context gebruik maken van de som-, verschil en productregel en van de kettingregel bij enkelvoudig samengestelde functies. B. PD3 - nat 1. Kan concepten betreffende mechanica begrijpen en gebruiken in berekeningen 2. Kan gebruik maken van begrippen krachten, versnelling, koppel, draaiversnelling en wrijving 3. Manipuleert wiskundige formules om elektrotechnische problemen aan te pakken C. PD3 - net 1. Kennis van de hogere harmonischen in een periodiek signaal. 2. Kan betekenis van het begrip overdrachtsfunctie uitleggen. 3. Stelt de overdracht als bepaald (aangegeven) in een eerste orde netwerk op. 4. Bepaalt het Bode-diagram bij een overdracht van de eerste orde en rekent met logaritmische frequentieschaal. 5. Het voor de seriekring en parallelkring, beide tweede orde netwerken, kunnen bepalen van een in het netwerk vastgelegde overdracht. Het voor beide kringen kunnen bepalen van resonantiefrequentie, bandbreedte, kwaliteitsfactor en filtertype. 6. Bepaalt het Bode-diagram voor elk type tweede orde overdracht, geeft daarbij de snijpunten van asymptoten en karakteristieke waarden als maxima duidelijk aan gaat correct om met een logaritmische frequentieschaal. 7. Het kunnen toepassen van het gestuurde-spanningsbron model van een versterker. Het kunnen bepalen van spanningsversterking stroomversterking en vermogensversterking voor een gegeven versterkerschakeling. D. PD3 - netp
61
1. Gebruikt de formules voor deciBel, kantelpunt, bandbreedte, resonantie 2. Kan het begrip “overdracht” toepassen op passieve en actieve netwerken 3. Kan een overdracht weergeven in een Bodegrafiek 4. Kan de functie van een Operational Amplifier nameten 5. Kan het Gain Bandwidth Product bepalen 6. Leest Engelstalige documenten zoals Datasheets 7. Voert opdrachten uit m.b.v. software en toont de opdrachten met hardcopies 8. Maakt correct gebruik van de oscilloscoop wat betreft instellingen voor AC/DC koppeling, gevoeligheid en tijdbasis 9. Houdt een logboek bij 10. Gebruikt basiskennis van netwerktheorie om met woorden en tekeningen te analyseren voordat met de uitvoering wordt begonnen 11. Verifieert metingen met simulatiesoftware 12. Kopieert de opdracht niet in het logboek maar schrijft een zelfstandig leesbaar document 13. Reflecteert op eigen leerontwikkeling en past doelen aan 14. Verbetert het logboek zelfstandig E. PD3 - tech 1. Kan de functies voor de besturing van een voertuig vaststellen 2. Vertaalt formele specificaties naar functionele specificaties 3. Manipuleert wiskundige formules om elektrotechnische problemen aan te pakken 4. Kan opamps gebruiken voor het realiseren van versterkers en filters 5. Kan transistoren en diodes gebruiken voor het manipuleren van signalen F. PD3 - pf 1. Analyseert een probleem 2. Kan Plan van Eisen naar functionele specificaties vertalen. 3. Kan Functionele specificaties vertalen naar Technische specificaties. 4. Past basiskennis toe bij het ontwerpen van een elektronisch systeem 5. Past basiskennis (programmeren) toe bij het maken van een geautomatiseerd systeem 6. Bewijst of een basisontwerp aan de specificaties voldoet 7. Brengt structuur aan in de werkzaamheden en maakt op basis daarvan een planning 8. Maakt een verslag over een technisch onderwerp op het gebied van Programmeren”. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
62
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F.
PD3 - wis PD3 - nat PD3 - net PD3 - netp PD3 - tech PD3 - pf
rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS -
Studiematerialen Verplichte literatuur
Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. ` Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Hambley, A.R. (2013). Electrical Engineering, Principles and Applications. Pearson Education Limited.
Software
n.v.t.
63
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format
Naam owe
PW3: Robotica
Code owe
ED-PW3
Doelgroep
Propedeuse deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Blok 3
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
15EC/420SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 88 332 420
De student dient een voor de opleiding Elektrotechniek relevante functie in de te vervullen. PW1 en PW2 hebben gevolgd.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
n.v.t.
Competenties
C2. Ontwerpen C3. Realiseren C7. Onderzoeken
Algemene omschrijving
Wiskunde, natuurkunde, netwerken en het practicum zijn de basisonderdelen voor deze OWE. Je maakt hierin kennis met de beginselen van de elektrotechniek. Naast de basisonderdelen wordt het onderdeel Techniek verzorgd. Dit onderdeel staat in het teken van de robotica waarbij tijdens deze owe wordt gefocust op (interface/sensor) elektronica.
Samenhang
Deze onderwijseenheid is voorbereidend op de komende onderwijseenheden.
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum
64
Software instructie Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Propedeuse WerkenLeren 3 - Wiskunde Propedeuse WerkenLeren 3 - Natuurkunde Propedeuse WerkenLeren 3 - Netwerken Propedeuse WerkenLeren 3 - Practicum Netwerken Propedeuse WerkenLeren 3 - Techniek Propedeuse WerkenLeren 3 - Portfolio
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
PW3 - wis PW3 - nat PW3 - net PW3 - netp PW3 - tech PW3 - pf
Tentamenmoment
Alle tentamens blok 3
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F.
Aantal examinatoren
Voor alle deeltentamens: 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. PW3 - wis 5.0 B. PW3 - nat 5.0 C. PW3 - net 5.0 D. PW3 - netp voldaan E. PW3 - tech voldaan F. PW3 - pf voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F.
Beoordelingscriteria
A. PW3 - wis
PW3 - wis PW3 - nat PW3 - net PW3 - netp PW3 - tech PW3 - pf
PW3 - wis PW3 - nat PW3 - net PW3 - netp PW3 - tech PW3 - pf
PW3 - wis PW3 - nat PW3 - net PW3 - netp PW3 - tech PW3 - pf
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel logboek beoordeling, individueel opdracht(en), individueel opdracht(en), individueel
cijfer cijfer cijfer vink vink vink
35% 30% 35% -
65
1. Kan het veranderingsgedrag van een grafiek, tabel of functie onder meer door middel van toenamediagrammen en differentiequotiënten beschrijven en differentiequotiënten berekenen en interpreteren, ook vanuit een contextprobleem. 2. Kan exponentiële en logaritmische functies hanteren, interpreteren binnen een context, de grafieken beschrijven en in een functievoorschrift vastleggen, eenvoudige vergelijkingen oplossen en werken met eenvoudige transformaties. 3. Kan de lokale verandering van een functie benaderen zowel met een differentiaal quotiënt als numeriek-grafisch en de afgeleide functie van een polynoom en van eenvoudige goniometrische functies bepalen en gebruiken zowel voor bestudering van het veranderingsgedrag van een functie als voor het benaderen van een functiewaarde. 4. Kan voor het bepalen van de afgeleide functie en de interpretatie daarvan binnen een context gebruik maken van de som-, verschil en productregel en van de kettingregel bij enkelvoudig samengestelde functies. B. PW3 - nat 1. Kan concepten betreffende mechanica begrijpen en gebruiken in berekeningen 2. Kan gebruik maken van begrippen krachten, versnelling, koppel, draaiversnelling en wrijving 3. Manipuleert wiskundige formules om elektrotechnische problemen aan te pakken C. PW3 - net 1. Kennis van de hogere harmonischen in een periodiek signaal. 2. Kan betekenis van het begrip overdrachtsfunctie uitleggen. 3. Stelt de overdracht als bepaald (aangegeven) in een eerste orde netwerk op. 4. Bepaalt het Bode-diagram bij een overdracht van de eerste orde en rekent met logaritmische frequentieschaal. 5. Het voor de seriekring en parallelkring, beide tweede orde netwerken, kunnen bepalen van een in het netwerk vastgelegde overdracht. Het voor beide kringen kunnen bepalen van resonantiefrequentie, bandbreedte, kwaliteitsfactor en filtertype. 6. Bepaalt het Bode-diagram voor elk type tweede orde overdracht, geeft daarbij de snijpunten van asymptoten en karakteristieke waarden als maxima duidelijk aan gaat correct om met een logaritmische frequentieschaal. 7. Het kunnen toepassen van het gestuurde-spanningsbron model van een versterker. Het kunnen bepalen van spanningsversterking stroomversterking en
66
vermogensversterking voor een gegeven versterkerschakeling.
D. PW3 - netp 1. Gebruikt de formules voor deciBel, kantelpunt, bandbreedte, resonantie 2. Kan het begrip “overdracht” toepassen op passieve en actieve netwerken 3. Kan een overdracht weergeven in een Bodegrafiek 4. Kan de functie van een Operational Amplifier nameten 5. Kan het Gain Bandwidth Product bepalen 6. Leest Engelstalige documenten zoals Datasheets 7. Voert opdrachten uit m.b.v. software en toont de opdrachten met hardcopies 8. Maakt correct gebruik van de oscilloscoop wat betreft instellingen voor AC/DC koppeling, gevoeligheid en tijdbasis 9. Houdt een logboek bij 10. Gebruikt basiskennis van netwerktheorie om met woorden en tekeningen te analyseren voordat met de uitvoering wordt begonnen 11. Verifieert metingen met simulatiesoftware 12. Kopieert de opdracht niet in het logboek maar schrijft een zelfstandig leesbaar document 13. Reflecteert op eigen leerontwikkeling en past doelen aan 14. Verbetert het logboek zelfstandig E. PW3 - tech 1. Kan de functies voor de besturing van een voertuig vaststellen 2. Vertaalt formele specificaties naar functionele specificaties 3. Manipuleert wiskundige formules om elektrotechnische problemen aan te pakken 4. Kan opamps gebruiken voor het realiseren van versterkers en filters 5. Kan transistoren en diodes gebruiken voor het manipuleren van signalen F. PW3 - pf 1. Analyseert een probleem 2. Kan Plan van Eisen naar functionele specificaties vertalen. 3. Kan Functionele specificaties vertalen naar Technische specificaties. 4. Past basiskennis toe bij het ontwerpen van een elektronisch systeem 5. Past basiskennis (programmeren) toe bij het maken van een geautomatiseerd systeem 6. Bewijst of een basisontwerp aan de specificaties voldoet
67
7.
Brengt structuur aan in de werkzaamheden en maakt op basis daarvan een planning Maakt een verslag over een technisch onderwerp op het gebied van Programmeren”.
8.
Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F.
PW3 - wis PW3 - nat PW3 - net PW3 - netp PW3 - tech PW3 - pf
rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS -
Studiematerialen Verplichte literatuur
Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. ` Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Hambley, A.R. (2013). Electrical Engineering, Principles and Applications. Pearson Education Limited.
Software
n.v.t.
68
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
PD4: Energie en duurzame opwekking
Code owe
ED-PD4
Doelgroep
Propedeuse deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Blok 4
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
15EC/420SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 60 360 420
De student dient een voor de opleiding Elektrotechniek relevante functie in de te vervullen, PD1, PD2 en PD3 dienen te zijn gevolgd.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
n.v.t.
Competenties
C2. Ontwerpen C3. Realiseren C7. Onderzoeken
Algemene omschrijving
Onderwijseenheid PD4 legt middels de onderdelen Wiskunde, Netwerken en Natuurkunde de verdere theoretische basis die nodig is voor het vervolg van de opleiding Elektrotechniek tot en met de afstudeerfase. Het themaonderdeel (Techniek) van deze onderwijseenheid richt zich specifiek op de beroepstaak Elektrische energiesystemen ontwikkelen teneinde de studenten basisvaardigheden binnen het vakgebied te laten kennen en om een beeld van de beroepspraktijk op specifiek deze beroepstaak te geven.
Samenhang
Deze laatste onderwijseenheid van de propedeuse Elektrotechniek is voorbereidend op de komende onderwijseenheden.
69
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum Software instructie
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G.
Propedeuse Deeltijd 4 - Wiskunde Propedeuse Deeltijd 4 - Natuurkunde Propedeuse Deeltijd 4 - Netwerken Propedeuse Deeltijd 4 - Practicum Netwerken Propedeuse Deeltijd 4 - Techniek Propedeuse Deeltijd 4 - Portfolio Propedeuse Deeltijd 4 - Integrale toets
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G.
PD4 - wis PD4 - nat PD4 - net PD4 - netp PD4 - tech PD4 - pf PD4 – IT
Tentamenmoment
Alle tentamens blok 4
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F. G.
Aantal examinatoren
Voor alle deeltentamens: 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F. G.
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. PD4 - wis 5.0 B. PD4 - nat 5.0 C. PD4 - net 5.0 D. PD4 - netp voldaan E. PD4 - tech voldaan F. PD4 - pf voldaan G. PD4 - IT 5.5 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
PD4 - wis PD4 - nat PD4 - net PD4 - netp PD4 - tech PD4 - pf PD4 - IT
PD4 - wis PD4 - nat PD4 - net PD4 - netp PD4 - tech PD4 - pf PD4 - IT
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel logboek beoordeling, individueel opdracht(en), individueel opdracht(en), individueel mondeling assessment
cijfer cijfer cijfer vink vink vink cijfer
70
Weging
Beoordelingscriteria
A. B. C. D. E. F. G.
PD4 - wis PD4 - nat PD4 - net PD4 - netp PD4 - tech PD4 - pf PD4 - IT
25% 20% 25% 30%
A. PD4 - wis De student: 1. Kan samengestelde functies, inverse functies hanteren en kan de formule van de inverse bepalen, kan cyclometrische functies, de e-macht en de natuurlijke logaritme en de absolute waarde hanteren, de grafieken beschrijven en in een functievoorschrift vastleggen, eenvoudige vergelijkingen oplossen en werken met eenvoudige transformaties en kan de kettinglijn toepassen . 2. Kan de oppervlakte bepalen tussen een grafiek van een functie en de x-as met behulp van de hoofdstelling van de integraalrekening en kan de primitieve van een functie bepalen en kan in een toepassing een bepaalde integraal opstellen en berekenen zonder gebruik van de grafische rekenmachine en kan de integraal exact berekenen in het geval de integrand de gedaante f(x) + c, f(x + c), c·f(x) of f(c·x) heeft, waarbij f een machtsfunctie, een exponentiële functie, de functie sinus of de functie cosinus is. 3. Kan de rekenregels en standaardintegralen hanteren en kan integralen berekenen met de substitutiemethode en met partiele integratie en kan integralen van gebroken functies en van goniometrische functies bepalen. 4. Kan een lineaire differentiaalvergelijking met constante coëfficiënten oplossen als er aan een gegeven randvoorwaarde moet worden voldaan. B. PD4 - nat De student: 1. kent de constructie van een gelijkstroommachine en verklaart hoe hier een koppel mee opgewekt kan worden 2. Berekent bij gegeven machineparameters en belasting de stroom en het toerental van een gelijkstroommachine berekenen 3. Maakt de koppel-toerenkromme van een gelijkstroommachine op 4. Kent de constructie van een 3-fase draaistroommachine en verklaart hoe hier een draaiveld mee opgewekt kan worden 5. Bepaalt het toerental en draairichting van een draaiveld van machines met meerdere poolparen 6. Berekent aan de hand van het gereduceerd T-model van een asynchrone machine de slip als functie van de belasting
71
C. PD4 - net De student: 1. Stelt de differentiaalvergelijking op voor een stroom of spanning in een eerste ordeRC of RL netwerk. 2. Kan de statische toestand van een netwerk bepalen. Kan hieruit beginwaarden bepalen van stromen en spanningen in een netwerk 3. Bepaalt de algemene oplossing van de onder 1 opgestelde differentiaalvergelijking voor de situatie waarbij op t=0 s een bron wordt ingeschakeld met een constante of harmonische bronfunctie. 4. Bepaalt de begincondities die nodig zijn voor oplossing van de onder 1 opgestelde differentiaalvergelijking en verwerkt deze in de oplossing. 5. Maakt een duidelijke grafiek voor een gevraagde stroom of spanning voor de situatie waarbij een bron met constante bronfunctie wordt ingeschakeld en geeft hierbij karakteristieke waarden duidelijk aan op de assen. D. PD4 - netp De student: 1. Analyseert meetresultaat van metingen aan spoelen en magnetische gekoppelde ketens 2. Stelt het gereduceerde vervangingsschema van een transformator via metingen op 3. Rekent met het gereduceerde vervangingsschema van een ideale en niet ideale transformator 4. Kent de belangrijkste eigenschappen van MOSFETs en IGBTs en weet wanneer welke component het best toegepast kan worden 5. Kan een schakeltransistor toepassen in een pulsbreedte gestuurde spanningsomvormer 6. Geeft uitleg over de belangrijkste aspecten die samenhangen met schakelende voedingen: Schakelverliezen, belastingstroomrimpel, leemte- en leemtevrij bedrijf, pulsbreedtesturing 7. Realiseert een halve brug converter 8. Maakt correct gebruik van de oscilloscoop wat betreft instellingen voor AC/DC koppeling, gevoeligheid en tijdbasis 9. Houdt een logboek bij volgens de richtlijnen 10. Gebruikt basiskennis Netwerktheorie om met woorden en tekeningen te analyseren voordat met de uitvoering wordt begonnen 11. Past de nauwkeurigheid van een meetinstrument op de juiste wijze toe 12. Berekent de nauwkeurigheid van een samengestelde grootheid aan de hand van de nauwkeurigheid van de afzonderlijke grootheden 13. Structureert door opdrachten in volgorde af te werken; structureert in het logboek d.m.v. een goed leesbare verslaglegging
72
14. Reflecteert op eigen ontwikkeling en past doelen aan 15. Verbetert het logboek zelfstandig n.a.v. feedback van de docent E. PD4 - tech De student: 2. Rekent met het gereduceerde vervangingsschema van een ideale en niet ideale transformator 3. Stelt het gereduceerde vervangingsschema van een transformator via metingen op 4. Begrijpt de belangrijkste aspecten die samenhangen met schakelende voedingen 5. Kent de belangrijkste eigenschappen van MOSFETs en IGBTs en weet wanneer welke component het best toegepast kan worden 6. Bepaalt de vermogensverliezen in een schakelde component en een geschikte koeling voor een component uitzoeken 7. Begrijpt de werking van een halve brug converter 8. Ontwerpt een elektrische aandrijflijn 9. Omschrijft de globale opzet van een tekening 10. Tekent een eenvoudig stroomkringschema aan de hand van een gegeven omschrijving van de werking van de schakeling 11. Werkt, in hardware (relais), een besturing uit aan de hand van een gegeven functionele omschrijving F. PD4 - pf De student: 13. Kan technische oplossingen realiseren en testen op het gebied van aandrijftechniek 14. Maakt een Plan van Aanpak waarin een planning en taakverdeling zijn opgenomen 15. Voert werkzaamheden volgens het PvA uit en stelt de planning bij indien nodig 16. Is in staat effectief te communiceren met het bedrijf, het team en de slb-docent 17. Maakt een verslag over een technisch onderwerp 18. Reflecteert op het bereiken van de eigen leerdoelen in relatie tot de verrichte werkzaamheden en studieresultaten (terugblikken) 19. Verbetert de eigen persoonlijke effectiviteit door gebruik te maken van feedback van collega’s en docent/ leidinggevende 20. Kan de eigen activiteiten efficiënt en effectief organiseren en uitvoeren G. PD4 - IT 1. Beschrijft een elektrotechnisch probleem 2. Onderscheidt verschillende soorten factoren in de analyse (zoals klanteisen, kosten, duurzaamheid, technische randvoorwaarden en specificaties, bruikbaarheid, uitvoerbaarheid) 3. Kan in een gegeven situatie de belangrijkste elementen van een programma van eisen benoemen
73
4. Kan uitleggen welke elementen of componenten een ontwerp moet bevatten (functioneel ontwerp) 5. Kan uitleggen en onderbouwen welke keuzes gemaakt zijn m.b.t. een technisch ontwerp 6. Kan aangeven welke berekeningen, formules en/of metingen ingezet zijn/ zouden moeten worden 7. Onderbouwt dat een basisontwerp aan de specificaties voldoet 8. Kan uitleggen op welke – methodische - wijze een elektrotechnisch probleem is aangepakt 9. Beschrijft een kennisprobleem in het project en de wijze waarop daarvoor oplossingen zijn gezocht 10. Drukt zich helder en kernachtig uit in de taal van de techniek 11. Reflecteert op de eigen rol in de projectgroep 12. Reflecteert op het bereiken van de eigen leerdoelen; de eigen leerresultaten in relatie tot de verrichte werkzaamheden en beschrijft zijn leerdoelen voor de hoofdfase. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F. G.
PD4 - wis PD4 - nat PD4 - net PD4 - netp PD4 - tech PD4 - pf PD4 - IT
rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS
Studiematerialen Verplichte literatuur
Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Hambley, A.R. (2013). Electrical Engineering, Principles and Applications. Pearson Education Limited.
Software
n.v.t.
74
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
PW4: Energie en duurzame opwekking
Code owe
ED-PW4
Doelgroep
Propedeuse deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Blok 4
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
15EC/420SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 88 360 420
De student dient een voor de opleiding Elektrotechniek relevante functie in de te vervullen, PW1, PW2 en PW3 dienen te zijn gevolgd.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
n.v.t.
Competenties
C2. Ontwerpen C3. Realiseren C7. Onderzoeken
Algemene omschrijving
Onderwijseenheid PW4 legt middels de onderdelen Wiskunde, Netwerken en Natuurkunde de verdere theoretische basis die nodig is voor het vervolg van de opleiding Elektrotechniek tot en met de afstudeerfase. Het themaonderdeel (Techniek) van deze onderwijseenheid richt zich specifiek op de beroepstaak Elektrische energiesystemen ontwikkelen teneinde de studenten basisvaardigheden binnen het vakgebied te laten kennen en om een beeld van de beroepspraktijk op specifiek deze beroepstaak te geven.
Samenhang
Deze laatste onderwijseenheid van de propedeuse Elektrotechniek is voorbereidend op de komende onderwijseenheden.
75
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum Software instructie
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G.
Propedeuse WerkenLeren 4 - Wiskunde Propedeuse WerkenLeren 4 - Natuurkunde Propedeuse WerkenLeren 4 - Netwerken Propedeuse WerkenLeren 4 - Practicum Netwerken Propedeuse WerkenLeren 4 - Techniek Propedeuse WerkenLeren 4 - Portfolio Propedeuse WerkenLeren 4 - Integrale toets
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G.
PW4 - wis PW4 - nat PW4 - net PW4 - netp PW4 - tech PW4 - pf PW4 - IT
Tentamenmoment
Alle tentamens blok 4
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F. G.
Aantal examinatoren
Voor alle deeltentamens: 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F. G.
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. PW4 - wis 5.0 B. PW4 - nat 5.0 C. PW4 - net 5.0 D. PW4 - netp voldaan E. PW4 - tech voldaan F. PW4 - pf voldaan G. PW4 - IT 5.5 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
PW4 - wis PW4 - nat PW4 - net PW4 - netp PW4 - tech PW4 - pf PW4 - IT
PW4 - wis PW4 - nat PW4 - net PW4 - netp PW4 - tech PW4 - pf PW4 - IT
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel logboek beoordeling, individueel opdracht(en), individueel opdracht(en), individueel mondeling assessment
cijfer cijfer cijfer vink vink vink cijfer
76
Weging
A. B. C. D. E. F. G.
PW4 - wis PW4 - nat PW4 - net PW4 - netp PW4 - tech PW4 - pf PW4 - IT
25% 20% 25% 30%
Beoordelingscriteria
A. PW4 - wis De student: 5. Kan samengestelde functies, inverse functies hanteren en kan de formule van de inverse bepalen, kan cyclometrische functies, de e-macht en de natuurlijke logaritme en de absolute waarde hanteren, de grafieken beschrijven en in een functievoorschrift vastleggen, eenvoudige vergelijkingen oplossen en werken met eenvoudige transformaties en kan de kettinglijn toepassen . 6. Kan de oppervlakte bepalen tussen een grafiek van een functie en de x-as met behulp van de hoofdstelling van de integraalrekening en kan de primitieve van een functie bepalen en kan in een toepassing een bepaalde integraal opstellen en berekenen zonder gebruik van de grafische rekenmachine en kan de integraal exact berekenen in het geval de integrand de gedaante f(x) + c, f(x + c), c·f(x) of f(c·x) heeft, waarbij f een machtsfunctie, een exponentiële functie, de functie sinus of de functie cosinus is. 7. Kan de rekenregels en standaardintegralen hanteren en kan integralen berekenen met de substitutiemethode en met partiele integratie en kan integralen van gebroken functies en van goniometrische functies bepalen. 8. Kan een lineaire differentiaalvergelijking met constante coëfficiënten oplossen als er aan een gegeven randvoorwaarde moet worden voldaan. B. PW4 - nat De student: 7. kent de constructie van een gelijkstroommachine en verklaart hoe hier een koppel mee opgewekt kan worden 8. Berekent bij gegeven machineparameters en belasting de stroom en het toerental van een gelijkstroommachine berekenen 9. Maakt de koppel-toerenkromme van een gelijkstroommachine op 10. Kent de constructie van een 3-fase draaistroommachine en verklaart hoe hier een draaiveld mee opgewekt kan worden 11. Bepaalt het toerental en draairichting van een draaiveld van machines met meerdere poolparen 12. Berekent aan de hand van het gereduceerd T-model van een asynchrone machine de slip als functie van de belasting
77
C. PW4 - net De student: 6. Stelt de differentiaalvergelijking op voor een stroom of spanning in een eerste ordeRC of RL netwerk. 7. Kan de statische toestand van een netwerk bepalen. Kan hieruit beginwaarden bepalen van stromen en spanningen in een netwerk 8. Bepaalt de algemene oplossing van de onder 1 opgestelde differentiaalvergelijking voor de situatie waarbij op t=0 s een bron wordt ingeschakeld met een constante of harmonische bronfunctie. 9. Bepaalt de begincondities die nodig zijn voor oplossing van de onder 1 opgestelde differentiaalvergelijking en verwerkt deze in de oplossing. 10. Maakt een duidelijke grafiek voor een gevraagde stroom of spanning voor de situatie waarbij een bron met constante bronfunctie wordt ingeschakeld en geeft hierbij karakteristieke waarden duidelijk aan op de assen. D. PW4 - netp De student: 16. Analyseert meetresultaat van metingen aan spoelen en magnetische gekoppelde ketens 17. Stelt het gereduceerde vervangingsschema van een transformator via metingen op 18. Rekent met het gereduceerde vervangingsschema van een ideale en niet ideale transformator 19. Kent de belangrijkste eigenschappen van MOSFETs en IGBTs en weet wanneer welke component het best toegepast kan worden 20. Kan een schakeltransistor toepassen in een pulsbreedte gestuurde spanningsomvormer 21. Geeft uitleg over de belangrijkste aspecten die samenhangen met schakelende voedingen: Schakelverliezen, belastingstroomrimpel, leemte- en leemtevrij bedrijf, pulsbreedtesturing 22. Realiseert een halve brug converter 23. Maakt correct gebruik van de oscilloscoop wat betreft instellingen voor AC/DC koppeling, gevoeligheid en tijdbasis 24. Houdt een logboek bij volgens de richtlijnen 25. Gebruikt basiskennis Netwerktheorie om met woorden en tekeningen te analyseren voordat met de uitvoering wordt begonnen 26. Past de nauwkeurigheid van een meetinstrument op de juiste wijze toe 27. Berekent de nauwkeurigheid van een samengestelde grootheid aan de hand van de nauwkeurigheid van de afzonderlijke grootheden 28. Structureert door opdrachten in volgorde af te werken; structureert in het logboek d.m.v. een goed leesbare verslaglegging
78
29. Reflecteert op eigen ontwikkeling en past doelen aan 30. Verbetert het logboek zelfstandig n.a.v. feedback van de docent E. PW4 - tech De student: 12. Rekent met het gereduceerde vervangingsschema van een ideale en niet ideale transformator 13. Stelt het gereduceerde vervangingsschema van een transformator via metingen op 14. Begrijpt de belangrijkste aspecten die samenhangen met schakelende voedingen 15. Kent de belangrijkste eigenschappen van MOSFETs en IGBTs en weet wanneer welke component het best toegepast kan worden 16. Bepaalt de vermogensverliezen in een schakelde component en een geschikte koeling voor een component uitzoeken 17. Begrijpt de werking van een halve brug converter 18. Ontwerpt een elektrische aandrijflijn 19. Omschrijft de globale opzet van een tekening 20. Tekent een eenvoudig stroomkringschema aan de hand van een gegeven omschrijving van de werking van de schakeling 21. Werkt, in hardware (relais), een besturing uit aan de hand van een gegeven functionele omschrijving F. PW4 - pf De student: 21. Kan technische oplossingen realiseren en testen op het gebied van aandrijftechniek 22. Maakt een Plan van Aanpak waarin een planning en taakverdeling zijn opgenomen 23. Voert werkzaamheden volgens het PvA uit en stelt de planning bij indien nodig 24. Is in staat effectief te communiceren met het bedrijf, het team en de slb-docent 25. Maakt een verslag over een technisch onderwerp 26. Reflecteert op het bereiken van de eigen leerdoelen in relatie tot de verrichte werkzaamheden en studieresultaten (terugblikken) 27. Verbetert de eigen persoonlijke effectiviteit door gebruik te maken van feedback van collega’s en docent/ leidinggevende 28. Kan de eigen activiteiten efficiënt en effectief organiseren en uitvoeren G. PW4 - IT 13. Beschrijft een elektrotechnisch probleem 14. Onderscheidt verschillende soorten factoren in de analyse (zoals klanteisen, kosten, duurzaamheid, technische randvoorwaarden en specificaties, bruikbaarheid, uitvoerbaarheid) 15. Kan in een gegeven situatie de belangrijkste elementen van een programma van eisen benoemen
79
16. Kan uitleggen welke elementen of componenten een ontwerp moet bevatten (functioneel ontwerp) 17. Kan uitleggen en onderbouwen welke keuzes gemaakt zijn m.b.t. een technisch ontwerp 18. Kan aangeven welke berekeningen, formules en/of metingen ingezet zijn/ zouden moeten worden 19. Onderbouwt dat een basisontwerp aan de specificaties voldoet 20. Kan uitleggen op welke – methodische - wijze een elektrotechnisch probleem is aangepakt 21. Beschrijft een kennisprobleem in het project en de wijze waarop daarvoor oplossingen zijn gezocht 22. Drukt zich helder en kernachtig uit in de taal van de techniek 23. Reflecteert op de eigen rol in de projectgroep 24. Reflecteert op het bereiken van de eigen leerdoelen; de eigen leerresultaten in relatie tot de verrichte werkzaamheden en beschrijft zijn leerdoelen voor de hoofdfase. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F. G.
PW4 - wis PW4 - nat PW4 - net PW4 - netp PW4 - tech PW4 - pf PW4 - IT
rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS rekenmachine: fx-82MS
Studiematerialen Verplichte literatuur
Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (2009). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel A uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B. Noordhoff Uitgevers B.V. Kemme, S. (). Wiskunde voor het hoger onderwijs, deel B uitwerkingen. Noordhoff Uitgevers B.V. Hambley, A.R. (2013). Electrical Engineering, Principles and Applications. Pearson Education Limited.
Software
n.v.t.
80
Integrale Toets Voltijd differentiatie Industrial and Power Systems OWE Deeltentamen Omschrijving Industrial and Power Eindcijfer OWE Mondeling assessment binnen IPSP2 Systems Project 2 Voltijd differentiatie Embedded Systems OWE Deeltentamen Embedded Systems Eindcijfer OWE Project 2
Omschrijving Mondeling assessment binnen ESP2
Deeltijd differentiatie Industrial and Power Systems (regulier) OWE Deeltentamen Omschrijving PD4 - Elektrisch PD4 - IT Mondeling assessment binnen PD4 aangedreven voertuig Deeltijd differentiatie Industrial and Power Systems (werken-leren) OWE Deeltentamen Omschrijving PW4 - Elektrisch PW4 - IT Mondeling assessment binnen PW4 aangedreven voertuig
81
3.
Gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen post-propedeutische fase
Conform artikel 6.1 lid 2 van de OER
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
HV-Electronics: Design, signals and systems
Code owe
HV-EL
Doelgroep
Hoofdfase voltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Semester 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
30EC/840SBU
Geroosterde uren weken Per.1:A..F: Systeem beschrijvingen 6uur/wk Digitale signaalbewerkingen 3 uur/wk Elektronica 6uur/wk Programmeren 2 uur/wk Microcontoller 2 uur/wk CVN 1 uur/wk Geroosterde uren weken per 1:H..Per2: C: Regeltechniek 4 uur/wk Digitale signaalbewerkingen 2 uur/wk Elektronica 2 uur/wk Programmeren 2 uur/wk CVN 1 uur/wk Elektronica prakticum: 3 uur/wk Modeling prakticum 2 uur/wk Projecturen weken per 1:H..Per2: C: 6 uur/wk waarvan 1 met tutor begeleiding Projecturen weken Per 2: E..J: 30 uur/wk waarvan elke dag 1 uur met tutor begeleiding De totale studiebelasting bedraagt 840 uren. Dit is inclusief de hierboven aangegeven uren.
82
Aantal klokuren (volgens de IMIdefinities voor onderwijstijd in de bijlage) Geprogrammeerde contacttijd
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage
Hoorcollege Onderwijsgroep Practicum Workshop Totaal Zelfstudie Project Etc..
140 27 20 187 420 210
Totaal 630 Totaal geprogrammeerde onderwijstijd 817 Ingangseisen
Propedeuse Elektrotechniek gevolgd en een voorlopig positief studieadvies
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT5. Embedded systemen ontwikkelen
Beroepsproducten
Productrapport, Product
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
Binnen de elektrotechniek is algemene kennis m.b.t. elektronica, programmeren en meet en regeltechniek noodzakelijk. Deze technieken worden binnen alle elektrotechnische bedrijven gebruikt. In deze onderwijseenheid komen deze aan de orde. Tevens verzorgt deze onderwijseenheid de basis voor hoofdfase taken: Power en Automation Naast de genoemde onderdelen wordt een projectonderdeel uitgevoerd binnen de beroepstaak Embedded systemen ontwikkelen. Binnen dit projectonderdeel wordt in groepen van student gewerkt aan een projectopdracht.
Samenhang
Onderwijseenheid Electronics legt middels de onderdelen Elektronica, Regeltechniek en programmeren de verdere 83
theoretische basis die nodig is voor het vervolg van de opleiding Elektrotechniek tot en met de afstudeerfase. Het projectonderdeel van deze onderwijseenheid richt zich specifiek op de beroepstaak Embedded systemen ontwikkelen teneinde de studenten basisvaardigheden binnen het vakgebied te laten kennen en om een beeld van de beroepspraktijk op specifiek deze beroepstaak te geven. Activiteiten en werkvormen
Deelnemen aan theorielessen Deelnemen aan practica Deelnemen aan projectactiviteiten van de projectgroep Deelnemen aan studieloopbaanprogramma Deelnemen aan de deeltentamens Opleveren van bovengenoemde beroepsproducten
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M. N.
Systeem beschrijvingen 1 Systeem beschrijvingen 2 Regeltechniek 1 Digitale signaalbewerkingen 1 Digitale signaalbewerkingen 2 Elektronica 1 Elektronica 2 Programmeren Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Elektronica prakticum Modeling prakticum Project CVN
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M. N.
SysB 1 SysB 2 Reg 1 DSB 1 DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca Pr. Model Project CVN
Tentamenmoment
Semester 1 A. SysB 1 B. SysB 2 C. Reg 1 D. DSB 1
blok 1 blok 2 blok 1 blok 1
84
E. F. G. H. I. J. K. L. M. N. Tentamenvorm
DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca Pr. Model Project CVN
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M.
blok 2 blok 1 blok 2 blok blok blok blok blok blok 2 blok 2
SysB 1 SysB 2 Reg 1 DSB 1 DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca Pr. Model Project seerd) N. CVN
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel verslag, per twee studenten verslag, per twee studenten verslag, per twee studenten verslag, per twee studenten verslag product (geïndividuali-
Aantal examinatoren
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M. N.
SysB 1 SysB 2 Reg 1 DSB 1 DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca Pr. Model Project CVN
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K.
SysB 1 SysB 2 Reg 1 DSB 1 DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca
cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer vink vink vink
verslag, presentatie, individueel
85
L. Pr. Model M. Project N. CVN
vink cijfer vink
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. SysB 1 5.0 B. SysB 2 5.0 C. Reg 1 5.0 D. DSB 1 5.0 E. DSB 2 5.0 F. Elca 1 5.0 G. Elca 2 5.0 H. Prog 5.0 I. Opdr. Programmeren voldaan J. Opdr. Microcontoller voldaan K. Pr. Elca voldaan L. Pr. Model voldaan M. Project 5.0 N. CVN voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M. N.
Beoordelingscriteria
A. SysB 1 1.Begrip van het differentie- en differentiaal quotiënt, kennis van het begrip “rate” als snelheid van veranderen van een signaal. 2. Kan voor eenvoudige elektrische en mechanische systemen het basismodel, als de verzameling van de elementaire fysische structuur en elementvergelijkingen , opstellen. 3. Het herkennen van variabelen die kenmerkend zijn voor de toestand van een systeem. 4. Kan voor eenvoudige lineaire systemen van de eerste of tweede orde de differentiaalvergelijking voor het input-output gedrag opstellen. 5. Kan voor lineaire differentiaalvergelijkingen van eerste of tweede orde de homogene oplossing bepalen. 6. Kan voor een lineaire differentiaalvergelijking van de eerste of tweede orde de particuliere oplossing bepalen in de situatie van een harmonische inputsignaal of een inputsignaal met een orde die kleiner of gelijk is aan 2.
SysB 1 SysB 2 Reg 1 DSB 1 DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca Pr. Model Project CVN
10% 10% 10% 10% 5% 15% 5% 5% 30% -
86
7. Kan rand(begin) voorwaarden bepalen en gebruiken voor het bepalen van de oplossing van een differentiaalvergelijking. 8. Kan vanuit de vergelijkingen van het onder 2 genoemde basismodel een voor simulatie geschikt blokschema opstellen 9. Kan een differentiaalvergelijking toepassen (gebruiken) als “recept” voor een blokschema voor systeemsimulatie B. SysB 2 1. Begrijpt de definitie van de Laplace transformatie en kan deze toepassen voor eenvoudige tijdfuncties 2. Kennis van s, het wiskundige begrip frequentie. De Laplace getransformeerde kunnen interpreteren als frequentiespectrum van een signaal. 3. Heeft kennis van de Laplace getransformeerden van de standaard tijdfuncties en kan rekenregels toepassen bij het bepalen van Laplace getransformeerden. 4. Kunnen bepalen van de Laplace getransformeerde van de afgeleide functie en dit kunnen toepassen bij de transformatie van differentiaalvergelijkingen 5. Het kunnen toepassen van breuksplitsen om systeemresponsies te bepalen in het proces van de inverse transformatie 6. Het kunnen opstellen van overdrachtsfuncties als bepaald door eenvoudige mechanische en elektrische systemen 7. Kan de relatie leggen tussen het pn-beeld van de overdracht en de homogene oplossing van de systeemdifferentiaalvergelijking C. Reg 1 1. Geeft het principiële onderscheid tussen sturing en regeling aan 2. Heeft inzicht in het effect van feedback, inzicht in opbouw van de regelkring 3. Kan voor eenvoudige systemen het procesmodel in tijddomein opstellen 4. Kan voor eenvoudige systemen de d.v. voor het input-output gedrag opstellen 5. Past de regels voor vereenvoudiging van blokschema’s toe 6. Past de Laplace-transformatie voor de systeembeschrijving in het frequentiedomein toe 7. Interpreteert het Bode-diagram en gebruikt dit voor het bepalen van de systeemresponsie op harmonische ingangssignalen 8. Gebruikt computertools bij het ontwerp van regelacties en de analyse van het gedrag van het geregelde systeem. Computertools worden gebruikt voor • Begrip van invloed van P-regeling op systeemgedrag en demping van teruggekoppelde systeem • Begrip van concept fase- en versterkingsmarge als waarborg voor demping.
87
• inzicht effect lag-lead filter in controller overdracht op gedrag van geregeld systeem. D. DSB 1 1. De student kan eigenschappen van digitale signalen beschrijven. 2. De student kan differentievergelijkingen opstellen. 3. De student kan z-transformaties toepassen. 4. De student kent eigenschappen van frequentieresponsies. 5. De student kan het Nyquist criterium toepassen. 6. De student kan een eenvoudig digitaal filter in het z-domein beschrijven en kan de frequentieresponsie berekenen. E. DSB 2 1. De student kan digitale signalen en systemen in Matlab invoeren en analyseren. 2. De student kan direct een 1e orde IIR filter ontwerpen uit een geven amplituderesponsie. 3. De student kan een analoog 1e orde filter transformeren naar een tijddisreet IIR filter. 4. De student kan de (inverse) (discrete) Fouriertransformatie van signalen en systemen berekenen. 5. De student kan een FIR filter ontwerpen middels de IDFT. 6. De student kan de Matlab FFT toepassen als digitale spectrum analyser. 7. De student kan beperkingen van de DFT/FFT benoemen. F. Elca 1 1. Grootsignaal gedrag van verschillende halfgeleidercomponenten beschrijven 2. Stroombronnen, stroomspiegels en differentiaal trap kunnen ontwerpen op basis van halfgeleidercomponenten 3. Herkennen en dimensioneren van verschillende uitgangscircuits 4. Nullorvoorwaarden van opamp schakeling kennen en kunnen toepassen 5. De 4 basisversterkers kennen en kunnen dimensioneren G. Elca 2 1. Bekend zijn met onnauwkeurigheden van een opamp en kunnen bepalen hoe groot de invloed is op de uitgang 2. Herkennen en dimensioneren van 1e en 2e order aktive filters 3. Stabiliteit van opamp schakelingen kunnen verklaren 4. Herkennen en dimensioneren van comperatoren. 5. Bepalen van oscillatie voorwaarden 6. Kunnen dimensioneren van single supply opamp schakelingen H. Prog 1. Begrijpt en interpreteert een programmeeropdracht 2. Demonstreert kennis van de taal C (variabelen en types, herhalingsstructuren, keuzestructuren, functies, pointers, karakters, strings, arrays, structs en files) 3. Ontwerpt PSD's of pseudocode
88
4. Vertaalt het ontwerp in correcte C-code 5. Verdeelt het ontwerp op de juiste wijze in functies I. Opdr. Programmeren 1. Begrijpt en interpreteert een programmeeropdracht 2. Demonstreert kennis van de taal C (variabelen en types, herhalingsstructuren, keuzestructuren, functies, pointers, karakters, strings, arrays, structs en files) 3. Ontwerpt PSD's of pseudocode 4. Vertaalt het ontwerp in correcte C-code 5. Verdeelt het ontwerp op de juiste wijze in functies J. Opdr. Microcontroller 1. Begrijpt en interpreteert een programmeeropdracht 2. Vertaalt een opdracht in een software-ontwerp 3. Gebruikt een microcontroller om software uit te voeren 4. Gebruikt IO om een microcontroller met zijn omgeving te koppelen (GPIO, ADC, DAC, I2C, SPI, UART) 5. Realiseert software en test met de juiste hulpmiddelen K. Pr. Elca 1. Verzamelt en analyseert informatie 2. Kan een functie opdelen in deelfuncties 3. Past kennis en inzicht toe bij het ontwerpen met analoge halfgeleidercomponenten 4. Maakt technische ontwerpspecificaties 5. Modelleert / simuleert elektronische systemen en verklaart de resultaten 6. Maakt een testplan 7. Bouwt een prototype op basis van de ontwerptekening 8. Kiest en gebruikt meetinstrumentarium 9. Verifieert meetresultaten met simulaties 10. Kan meetresultaten overzichtelijk in een verslag weergeven 11. Trekt conclusies uit meetresultaten en simulaties L. Pr. Model 1.Analyseert dynamisch gedrag van het (audio) proces, door middel van metingen. 2. Bepaalt door metingen het Bode diagram van het proces 3.Bepaalt de overdracht van het systeem ( systeemidentificatie) op basis van het xPC target ontwikkelomgeving en Matlab tools 4. Past Matlab- tool toe voor systeemanalyse en het ontwerp en instellen ( tunen ) van de regelaar 5. Implementeert de regeling en evalueert het gedrag van het geregelde systeem M. Project 1. Stelt een Programma van Eisen op 2. Omschrijft het probleem gedetailleerd. Onderscheidt hierbij hoofd- en bijzaken 3. Maakt een functioneel ontwerp
89
4. Maakt een technisch ontwerp 5. Onderbouwt keuzes 6. Maakt systeembeschrijvingen in de vorm van Bode en Nyquist diagrammen voor een samenstelling van basissystemen 7. Stelt blokschema’s op en vereenvoudigt deze 8. Maakt een testplan om aan te tonen dat het ontwerp aan de specificaties voldoet en verklaart de meetresultaten 9. kan samen met andere studenten een werkend prototype maken 10. Kan een simulatie maken van een eenvoudige lineaire eindversterker 11. Kan relevante informatie uit artikelen gebruiken 12. Kan een verslag maken waarin de belangrijke ontwerp keuzes in beschreven worden 13. De student geeft een zakelijke en overtuigende presentatie (blijkend uit een goede structuur en afstemming op de doelgroep) inclusief demonstratie van de projectopdracht 14. De presentatie voldoet qua vorm aan de eisen aan verstaanbaarheid, eigen verhaal, houding en hulpmiddelen. N. CVN 1. Kan kennis m.b.t. projectmatig werken toepassen in een plan van aanpak 2. Maakt een plan van aanpak met een heldere probleemanalyse 3. Maakt een rapport/ verslag dat voldoet aan de volgende eisen Het verslag heeft de juiste structuur: vereiste onderdelen zijn aanwezig met indeling volgens de richtlijnen voor een productrapport van projecten inhoudsopgave: correct en volledig er is een in correct Engels geschreven managementsamenvatting aanwezig illustraties zijn voorzien van nummer (= verwijzing in de tekst) en bijschrift en hebben een duidelijke opbouw verwijzingen naar bijlagen zijn aanwezig bronverwijzingen: volgens de richtlijnen opmaak van het verslag: verzorgd 4. Het verslag heeft de juiste stijl, spelling en grammatica heeft een duidelijke en juiste zins- en alineaopbouw heeft een correcte spelling en woordgebruik geeft een zakelijke beschrijving 5. De student werkt goed samen met betrokkenen bij de opdracht (bedrijfsbegeleider, collega’s en evt. partnerstudent) (bv door zich te houden aan afspraken, door een voldoende workload op zich te nemen, door adequaat te communiceren) Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0
Toegestane hulpmiddelen
A. SysB 1 B. SysB 2 C. Reg 1
rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS
90
D. E. F. G. H. I. J. K. L. M. N.
DSB 1 DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca Pr. Model Project CVN
rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS -
Studiematerialen Verplichte literatuur
•Electrical Engineering Hambley •Dictaat ‘Differentiaalvergelijkingen’ syllabusnummer 3225 •Dictaat ‘De eenzijdige Laplace transformatie’ syllabusnummer 3227 •Dictaat ‘Hoofdstukken Regeltechniek’ syllabusnummer 3218 •Introduction to Digital Signal Processing, Bob Meddins. ISBN 07506-5048-6. •Electronic Devices Ninth Edition Floyd ISBN 978-0-13-266888-0
Software
Microsoft Windows Vista/7/8 Microsoft Office National Instruments Multisim Matlab
91
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
HD-Electronics: Design, signals and systems
Code owe
HD-EL
Doelgroep
Hoofdfase deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Semester 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
22.5EC/630SBU
Geroosterde uren per week gedurende 19 weken = 9 lesuren Deze uren zijn verdeeld over de volgende vakken. Systeem beschrijvingen 33 lesuren Digitale signaalbewerking 27 lesuren Elektronica 41 lesuren Programmeren 32 lesuren Regeltechniek 21 lesuren Aantal klokuren (volgens de IMIdefinities voor onderwijstijd in de bijlage) Geprogrammeerde Hoorcollege 116 contacttijd Onderwijsgroep 0 Practicum 0 Etc.. Totaal 116 Geprogrammeerde Zelfstudie 397 onderwijstijd voor Stage/werkplekleren zelfwerkzaamheid Etc.. en stage Totaal 397 Totaal geprogrammeerde onderwijstijd 513 De totale studiebelasting bedraagt 513 uren. Dit is inclusief de hierboven aangegeven uren. Gemiddelde studielast is 27 uur/week. Ingangseisen
Propedeuse Elektrotechniek gevolgd en een voorlopig positief studieadvies
92
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT5. Embedded systemen ontwikkelen
Beroepsproducten
-
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
Binnen de elektrotechniek is algemene kennis m.b.t. elektronica, programmeren en meet en regeltechniek noodzakelijk. Deze technieken worden binnen alle elektrotechnische bedrijven gebruikt. In deze onderwijseenheid komen deze aan de orde. Tevens verzorgt deze onderwijseenheid de basis voor hoofdfase taken: Power en Automation Naast de genoemde onderdelen wordt een projectonderdeel uitgevoerd binnen de beroepstaak Embedded systemen ontwikkelen. Binnen dit projectonderdeel wordt in groepen van student gewerkt aan een projectopdracht.
Samenhang
Onderwijseenheid Electronics legt middels de onderdelen Elektronica, Regeltechniek en programmeren de verdere theoretische basis die nodig is voor het vervolg van de opleiding Elektrotechniek tot en met de afstudeerfase. Het projectonderdeel van deze onderwijseenheid richt zich specifiek op de beroepstaak Embedded systemen ontwikkelen teneinde de studenten basisvaardigheden binnen het vakgebied te laten kennen en om een beeld van de beroepspraktijk op specifiek deze beroepstaak te geven.
Activiteiten en werkvormen
Deelnemen aan (theorie)lessen Deelnemen aan de deeltentamens Uitvoeren van opdrachten
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G.
Systeem beschrijvingen 1 Systeem beschrijvingen 2 Regeltechniek 1 Digitale signaalbewerkingen 1 Digitale signaalbewerkingen 2 Elektronica 1 Elektronica 2
93
H. I. J. K. L. M.
Programmeren Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Elektronica prakticum Modeling prakticum CVN
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M.
SysB 1 SysB 2 Reg 1 DSB 1 DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca Pr. Model CVN
Tentamenmoment
Verdeeld over semester 1
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M.
Aantal examinatoren
Voor alle deeltentamens: 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M.
SysB 1 SysB 2 Reg 1 DSB 1 DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca Pr. Model CVN
SysB 1 SysB 2 Reg 1 DSB 1 DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca Pr. Model CVN
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel verslag, per twee studenten verslag, per twee studenten verslag, per twee studenten verslag, per twee studenten verslag, presentatie, individueel
cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer vink vink vink vink vink 94
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. SysB 1 5.0 B. SysB 2 5.0 C. Reg 1 5.0 D. DSB 1 5.0 E. DSB 2 5.0 F. Elca 1 5.0 G. Elca 2 5.0 H. Prog 5.0 I. Opdr. Programmeren voldaan J. Opdr. Microcontoller voldaan K. Pr. Elca voldaan L. Pr. Model voldaan M. CVN voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M.
Beoordelingscriteria
A. SysB 1 1.Begrip van het differentie- en differentiaal quotiënt, kennis van het begrip “rate” als snelheid van veranderen van een signaal.. 2. Kan voor eenvoudige elektrische en mechanische systemen het basismodel, als de verzameling van de elementaire fysische structuur en elementvergelijkingen , opstellen. 3. Het herkennen van variabelen die kenmerkend zijn voor de toestand van een systeem. 4. Kan voor eenvoudige lineaire systemen van de eerste of tweede orde de differentiaalvergelijking voor het input-output gedrag opstellen. 5. Kan voor lineaire differentiaalvergelijkingen van eerste of tweede orde de homogene oplossing bepalen. 6. Kan voor een lineaire differentiaalvergelijking van de eerste of tweede orde de particuliere oplossing bepalen in de situatie van een harmonische inputsignaal of een inputsignaal met een orde die kleiner of gelijk is aan 2. 7. Kan rand (begin) voorwaarden bepalen en gebruiken voor het bepalen van de oplossing van een differentiaalvergelijking. 8. Kan vanuit de vergelijkingen van het onder 2 genoemde basismodel een voor simulatie geschikt blokschema opstellen 9. Kan een differentiaalvergelijking toepassen (gebruiken) als “recept” voor een blokschema voor systeemsimulatie
SysB 1 SysB 2 Reg 1 DSB 1 DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca Pr. Model CVN
15% 15% 10% 10% 10% 15% 15% 10% -
95
B. SysB 2 1. Begrijpt de definitie van de Laplace transformatie en kan deze toepassen voor eenvoudige tijdfuncties 2. Kennis van s, het wiskundige begrip frequentie. De Laplace getransformeerde kunnen interpreteren als frequentiespectrum van een signaal. 3. Heeft kennis van de Laplace getransformeerden van de standaard tijdfuncties en kan rekenregels toepassen bij het bepalen van Laplace getransformeerden. 4. Kunnen bepalen van de Laplace getransformeerde van de afgeleide functie en dit kunnen toepassen bij de transformatie van differentiaalvergelijkingen 5. Het kunnen toepassen van breuksplitsen om systeemresponsies te bepalen in het proces van de inverse transformatie 6. Het kunnen opstellen van overdrachtsfuncties als bepaald door eenvoudige mechanische en elektrische systemen 7. Kan de relatie leggen tussen het pn-beeld van de overdracht en de homogene oplossing van de systeemdifferentiaalvergelijking C. Reg 1 1. Geeft het principiële onderscheid tussen sturing en regeling aan 2. Heeft inzicht in het effect van feedback, inzicht in opbouw van de regelkring 3. Kan voor eenvoudige systemen het procesmodel in tijddomein opstellen 4. Kan voor eenvoudige systemen de d.v. voor het input-output gedrag opstellen 5. Past de regels voor vereenvoudiging van blokschema’s toe 6. Past de Laplace-transformatie voor de systeembeschrijving in het frequentiedomein toe 7. Interpreteert het Bode-diagram en gebruikt dit voor het bepalen van de systeemresponsie op harmonische ingangssignalen 8. Gebruikt computertools bij het ontwerp van regelacties en de analyse van het gedrag van het geregelde systeem. Computertools worden gebruikt voor • Begrip van invloed van P-regeling op systeemgedrag en demping van teruggekoppelde systeem • Begrip van concept fase- en versterkingsmarge als waarborg voor demping. • inzicht effect lag-lead filter in controller overdracht op gedrag van geregeld systeem. D. DSB 1 1. De student kan eigenschappen van digitale signalen beschrijven. 2. De student kan differentievergelijkingen opstellen.
96
3. De student kan z-transformaties toepassen. 4. De student kent eigenschappen van frequentieresponsies. 5. De student kan het Nyquist criterium toepassen. 6. De student kan een eenvoudig digitaal filter in het z-domein beschrijven en kan de frequentieresponsie berekenen. E. DSB 2 1. De student kan digitale signalen en systemen in Matlab invoeren en analyseren. 2. De student kan direct een 1e orde IIR filter ontwerpen uit een geven amplituderesponsie. 3. De student kan een analoog 1e orde filter transformeren naar een tijddisreet IIR filter. 4. De student kan de (inverse) (discrete) Fouriertransformatie van signalen en systemen berekenen. 5. De student kan een FIR filter ontwerpen middels de IDFT. 6. De student kan de Matlab FFT toepassen als digitale spectrum analyser. 7. De student kan beperkingen van de DFT/FFT benoemen. F. Elca 1 1. Grootsignaal gedrag van verschillende halfgeleidercomponenten beschrijven 2. Stroombronnen, stroomspiegels en differentiaal trap kunnen ontwerpen op basis van halfgeleidercomponenten 3. Herkennen en dimensioneren van verschillende uitgangscircuits 4. Nullorvoorwaarden van opamp schakeling kennen en kunnen toepassen 5. De 4 basisversterkers kennen en kunnen dimensioneren G. Elca 2 1. Bekend zijn met onnauwkeurigheden van een opamp en kunnen bepalen hoe groot de invloed is op de uitgang 2. Herkennen en dimensioneren van 1e en 2e order aktive filters 3. Stabiliteit van opamp schakelingen kunnen verklaren 4. Herkennen en dimensioneren van comperatoren. 5. Bepalen van oscillatie voorwaarden 6. Kunnen dimensioneren van single supply opamp schakelingen H. Prog 1. Begrijpt en interpreteert een programmeeropdracht 2. Demonstreert kennis van de taal C (variabelen en types, herhalingsstructuren, keuzestructuren, functies, pointers, karakters, strings, arrays, structs en files) 3. Ontwerpt PSD's of pseudocode 4. Vertaalt het ontwerp in correcte C-code 5. Verdeelt het ontwerp op de juiste wijze in functies I. Opdr. Programmeren 1. Begrijpt en interpreteert een programmeeropdracht
97
2. Demonstreert kennis van de taal C (variabelen en types, herhalingsstructuren, keuzestructuren, functies, pointers, karakters, strings, arrays, structs en files) 3. Ontwerpt PSD's of pseudocode 4. Vertaalt het ontwerp in correcte C-code 5. Verdeelt het ontwerp op de juiste wijze in functies J. Opdr. Microcontroller 1. Begrijpt en interpreteert een programmeeropdracht 2. Vertaalt een opdracht in een software-ontwerp 3. Gebruikt een microcontroller om software uit te voeren 4. Gebruikt IO om een microcontroller met zijn omgeving te koppelen (GPIO, ADC, DAC, I2C, SPI, UART) 5. Realiseert software en test met de juiste hulpmiddelen K. Pr. Elca 1. Verzamelt en analyseert informatie 2. Kan een functie opdelen in deelfuncties 3. Past kennis en inzicht toe bij het ontwerpen met analoge halfgeleidercomponenten 4. Maakt technische ontwerpspecificaties 5. Modelleert / simuleert elektronische systemen en verklaart de resultaten 6. Maakt een testplan 7. Bouwt een prototype op basis van de ontwerptekening 8. Kiest en gebruikt meetinstrumentarium 9. Verifieert meetresultaten met simulaties 10. Kan meetresultaten overzichtelijk in een verslag weergeven 11. Trekt conclusies uit meetresultaten en simulaties L. Pr. Model 1.Analyseert dynamisch gedrag van het (audio) proces, door middel van metingen. 2. Bepaalt door metingen het Bode diagram van het proces 3.Bepaalt de overdracht van het systeem ( systeemidentificatie) op basis van het xPC target ontwikkelomgeving en Matlab tools 4. Past Matlab- tool toe voor systeemanalyse en het ontwerp en instellen ( tunen ) van de regelaar 5. Implementeert de regeling en evalueert het gedrag van het geregelde systeem M. CVN 1. Kan kennis m.b.t. projectmatig werken toepassen in een plan van aanpak 2. Maakt een plan van aanpak met een heldere probleemanalyse 3. Maakt een rapport/ verslag dat voldoet aan de volgende eisen Het verslag heeft de juiste structuur: vereiste onderdelen zijn aanwezig met indeling volgens de richtlijnen voor een productrapport van projecten inhoudsopgave: correct en volledig
98
er is een in correct Engels geschreven managementsamenvatting aanwezig illustraties zijn voorzien van nummer ( = verwijzing in de tekst) en bijschrift en hebben een duidelijke opbouw verwijzingen naar bijlagen zijn aanwezig bronverwijzingen: volgens de richtlijnen opmaak van het verslag: verzorgd 4. Het verslag heeft de juiste stijl, spelling en grammatica heeft een duidelijke en juiste zins- en alineaopbouw heeft een correcte spelling en woordgebruik geeft een zakelijke beschrijving 5. De student werkt goed samen met betrokkenen bij de opdracht ( bedrijfsbegeleider, collega’s en evt. partnerstudent) ( bv door zich te houden aan afspraken, door een voldoende workload op zich te nemen, door adequaat te communiceren) Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M.
SysB 1 SysB 2 Reg 1 DSB 1 DSB 2 Elca 1 Elca 2 Prog Opdr. Programmeren Opdr. Microcontoller Pr. Elca Pr. Model CVN
rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS -
Studiematerialen Verplichte literatuur
•Electrical Engineering Hambley •Dictaat ‘Differentiaalvergelijkingen’ syllabusnummer 3225 •Dictaat ‘De eenzijdige Laplace transformatie’ syllabusnummer 3227 •Dictaat ‘Hoofdstukken Regeltechniek’ syllabusnummer 3218 •Introduction to Digital Signal Processing, Bob Meddins. ISBN 07506-5048-6. •Electronic Devices Ninth Edition Floyd ISBN 978-0-13-266888-0
Software
Microsoft Windows Vista/7/8 Microsoft Office National Instruments Multisim Matlab
99
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
HV-Power: Generation, distribution & conversion
Code owe
HV-POW
Doelgroep
Hoofdfase voltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Semester 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
30EC/840SBU
Geprogrammeerde contacttijd Blok 3 Synchrone machine Synchroon prac. (halve klas1) Vermogenselektronica Vermogensprac (halve klas1) Software Kortsluitstromen Productie Engels (halve klas om en om) Projecturen (1 uur begeleiding) Blok 4 Asynchrone machine Asynchroon prac (halve klas1) Vermogenselektronica Vermogens prac (halve klas1) Laagspanningstechniek Praktische digitale regelingen Engels (halve klas om en om) Projecturen (1 uur begeleiding)
Aantal contacturen 248 8x2 uur/week (16) 4x3 uur/week ( 6) 8x2 uur/week (16) 4x3 uur/week ( 6) 8x2 uur/week (16) 8x2 uur/week (16) 8x2 uur/week (16) 8x2 uur/week ( 8) 8x4 uur/week (32)
8x2 uur/week (16) 4x3 uur/week ( 6) 8x2 uur/week (16) 4x3 uur/week ( 6) 8x2 uur/week (16) 8x2 uur/week (16) 8x2 uur/week ( 8) 8x4 uur/week (32)
1
) De practica draaien tegen elkaar in. De student heeft gedurende de helft van de practica. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
592 840
Propedeuse Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Doelen en werkvormen Beroepstaak/
BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen 100
beroepstaken Beroepsproducten
Productrapport, Product
Competenties
C2. Ontwerpen C3. Realiseren C5. Managen C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
In deze moduul worden basisprincipes van de 3-fase elektrische machines, vermogensomzetters en netberekeningen behandeld. De belangrijkste onderwerpen zijn: -Draaiveld machines, synchrone, asynchrone, BLDC, etc. -Vermogensomzetters, choppers en inverters -Symmetrische kortsluitstroom -Geleiderdoorsnede conform NEN1010
Samenhang
Zie hoofdstuk 1 en 2 van Deel 3 ‘Beschrijving van het onderwijs’.
Activiteiten en werkvormen
Werkvormen: Theorielessen Practicumopdrachten Projectwerk
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J.
Projectopdracht Tentamen Synchrone machines Tentamen Productie Tentamen Kortsluitstromen Tentamen Vermogenselektronica Practicum Elektro-mechanica Software Praktische digitale regelingen Laagspanningstechniek (BLDC,NEN1010) Engels
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J.
Proj Sync Prod Kort Vec Elmp/vecp Softw Pdr Lst Cve
Tentamenmoment
Semester 2 101
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J.
Proj Sync Prod Kort Vec Elmp/vecp Softw Pdr Lst Cve blok 4
blok 4 blok 3 blok 3 blok 3 blok 4 blok 4 blok 3 blok 4 blok 4
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J.
Proj geïndividualiseerde groepsbeoordeling Sync schriftelijk, individueel Prod schriftelijk, individueel Kort schriftelijk, individueel Vec schriftelijk, individueel Elmp/vecp practicumopdracht(en), per twee studenten Softw opdracht(en), per twee studenten Pdr opdracht(en), per twee studenten Lst opdracht(en), individueel Cve presentatie, individueel
Aantal examinatoren
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J.
Proj Sync Prod Kort Vec Elmp/vecp Softw Pdr Lst Cve 1
2 1 1 1 1 1 1 1 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J.
Proj Sync Prod Kort Vec Elmp/vecp Softw Pdr Lst Cve vink
cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer vink vink vink vink
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H. I.
Proj Sync Prod Kort Vec Elmp/vecp Softw Pdr Lst
5.0 5.0 5.0 5.0 5.0 voldaan voldaan voldaan voldaan
102
J. Cve voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger. Weging
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J.
Proj Sync Prod Kort Vec Elmp/vecp Softw Pdr Lst Cve -
40% 15% 15% 15% 15% -
Beoordelingscriteria
A. Proj Een werkende vermogensomzetter ontwerpen en bouwen. (DC-wcd, DC-DC converter, BLDC-aandrijving, etc.) B. Sync Aan de hand van de vervangingsschema’s de stabiele werkpunten van draaiveld machines kunnen berekenen. Koppel-toeren grafieken, machinediagram en V-krommes kunnen tekenen en toepassen. Werking van afwijkende uitvoeringsvormen kunnen verklaren (BLDC, schijfanker, etc.) C. Prod De verschillende klassieke processen om mechanische energie uit thermische energie te halen kunnen beschrijven. Eenvoudige berekeningen aan wind- en zonne-energiesystemen kunnen uitvoeren. D. Kort In een gegeven 3-fase netwerk de symmetrisch kortsluitstromen kunnen berekenen. E. Vec De schakelverliezen van een gegeven halfgeleiderschakelaar kunnen berekenen. Basis topologieën omzetters kunnen beschrijven. Up-down choppers, fly-back, direct en halve brug F. Elmp/vecp Aan de hand van een gestructureerde opdracht praktische metingen en berekeningen aan machines en omzetters kunnen uitvoeren. Metingen correct uitgevoerd en verslag voldoende. G. Softw Een werkend programma voor een microcontroller kunnen maken. De volgende functies komen voor: klokfrequentie, IO, interrupts, timers, pwm en ad-conversie.
103
H. Pdr Een eenvoudige halve brug aansturing kunnen ontwerpen. Een eenvoudige regeling voor een SMPS kunnen maken in software. I. Lst Bij een gegeven belasting, op correcte wijze, de geleider-doorsnede van bedrading en kabels kunnen berekenen. J. Cve De student moet een duidelijke, gestructureerde presentatie in behoorlijk Engels kunnen verzorgen. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J.
Proj Sync Prod Kort Vec Elmp/vecp Softw Pdr Lst Cve -
rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS -
Studiematerialen Verplichte literatuur
[A] Toegepaste Energietechniek deel 1 J. Ouwehand, Uitgever: SDU Den Haag, ISBN 90 395 2304 5 [B] Duurzame Energietechniek J. Ouwehand, Uitgever: Academic Service ISBN 978 90 395 278 94 [C] Elm2-H4-V23.pdf, E. de Jongh [D] Elm2-H3-V23.pdf, E. de Jongh [E] VE-deel-1a.pdf, E. de Jongh [F] VE-deel-1c.pdf, E. de Jongh [G] C programmeren.pdf, S. van Sterkenburg [H] Besturingen voor schakelende voedingen.pdf, S. van Sterkenburg [J] Kortsluitstromen-tt-2014-V21.pdf, E. de Jongh [K] Gevaar-Elektriciteit.pdf, E. de Jongh [M] Thermische-belast-geleider.pdf, E. de Jongh
Software
IDE (Microchip, Keil of TI) Kabel++
104
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe/it
HD-Power: Generation, distribution & conversion
Code owe/it
HD-POW
Doelgroep
Hoofdfase deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Semester 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
22,5EC/630SBU
Geprogrammeerde contacttijd Blok 3 Synchrone machine Synchroon prac (halve klas1). Vermogenselektronica Vermogens prac (halve klas1). Productie Software Blok 4 Asynchrone machine Asynchroon prac. (halve klas1). Vermogenselektronica Vermogens prac. (halve klas1). Software NEN1010
Aantal contacturen 128 8x2 uur/week (16) 1x2 uur/week 8x2 uur/week (16) 2x2 uur/week 8x2 uur/week (16) 8x2 uur/week (16)
8x2 uur/week (16) 2x2 uur/week 8x2 uur/week (16) 1x2 uur/week 8x2 uur/week (16) 8x2 uur/week (16)
1
) Practica in B0.42 De practica uren zijn i.p.v. de theorie-uren, vandaar dat ze niet meegeteld zijn Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
502 630
Propedeuse Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
-
Competenties
C2. Ontwerpen 105
C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren Algemene omschrijving
In deze moduul worden basisprincipes van de 3-fase elektrische machines, vermogensomzetters en netberekeningen behandeld. De belangrijkste onderwerpen zijn: -Draaiveld machines, synchrone, asynchrone, BLDC, etc. -Vermogensomzetters, choppers en inverters -Geleiderdoorsnede conform NEN1010
Samenhang
Zie hoofdstuk 1 en 2 van Deel 3 ‘Beschrijving van het onderwijs’.
Activiteiten en werkvormen
Werkvormen: Theorielessen Practicumopdrachten
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Tentamen Synchrone machine Tentamen Productie Tentamen Asynchrone machine Tentamen Vermogenselektronica Software Geleiderdoorsnede NEN1010
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Sync Prod Asyn Vec Softw Geleid
Tentamenmoment
Semester 2 A. Sync B. Prod C. Asyn D. Vec E. Softw F. Geleid
blok 3 blok 3 blok 4 blok 4 blok 3 & 4 blok 4
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F.
Sync Prod Asyn Vec Softw Geleid
schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel opdracht(en), per twee studenten opdracht(en), individueel
Aantal examinatoren
A. B. C. D.
Sync Prod Asyn Vec
1 1 1 1
106
E. Softw F. Geleid
1 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
cijfer cijfer cijfer cijfer vink vink
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. Sync 5.0 B. Prod 5.0 C. Asyn 5.0 D. Vec 5.0 E. Softw voldaan F. Geleid voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F.
Beoordelingscriteria
A. Sync Aan de hand van de vervangingsschema’s de stabiele werkpunten van de synchrone machine kunnen berekenen. Koppel-toeren grafieken, machinediagram en V-krommes kunnen tekenen en toepassen. Werking van afwijkende uitvoeringsvormen kunnen verklaren (BLDC, etc.)
Sync Prod Asyn Vec Softw Geleid
Sync Prod Asyn Vec Softw Geleid
25% 25% 25% 25% -
B. Prod De verschillende klassieke processen om mechanische energie uit thermische energie te halen kunnen beschrijven. Eenvoudige berekeningen aan wind- en zonne-energiesystemen kunnen uitvoeren. C. Asyn Aan de hand van de vervangingsschema’s de stabiele werkpunten van de asynchrone machine kunnen berekenen. Koppel-toeren grafieken kunnen tekenen en toepassen. Aanloopgedrag en generatorbedrijf verklaren. Werking van afwijkende uitvoeringsvormen kunnen verklaren (Schijfanker, etc.) D. Vec De schakelverliezen van een gegeven halfgeleiderschakelaar kunnen berekenen. Basis topologieën omzetters kunnen beschrijven. Up-down choppers, fly-back, direct en halve brug
107
E. Softw Een werkend programma voor een microcontroller kunnen maken. De volgende functies komen voor: klokfrequentie, IO, interrupts, timers, pwm en ad-conversie. F. Geleid Bij een gegeven belasting, op correcte wijze, de geleider-doorsnede van bedrading en kabels kunnen berekenen. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F.
Sync Prod Asyn Vec Softw Geleid
rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS -
Studiematerialen Verplichte literatuur
[A] Toegepaste Energietechniek deel 1 J. Ouwehand, Uitgever: SDU Den Haag, ISBN 90 395 2304 5 [B] Duurzame Energietechniek J. Ouwehand, Uitgever: Academic Service ISBN 978 90 395 278 94 [C] Elm2-H4-V23.pdf, E. de Jongh [D] Elm2-H3-V23.pdf, E. de Jongh [E] VE-deel-1a.pdf, E. de Jongh [F] VE-deel-1c.pdf, E. de Jongh [G] C programmeren.pdf, S. van Sterkenburg [H] Besturingen voor schakelende voedingen.pdf, S. van Sterkenburg [J] Gevaar-Elektriciteit.pdf, E. de Jongh [K] Thermische-belast-geleider.pdf, E. de Jongh
Software
IDE (Microchip, Keil of TI) Kabel++
108
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format. Nieuwe inhoud DSB C.
Naam owe
HV-Automation: Motion Control, sensors and embedded software
Code owe
HV-AU
Doelgroep
Hoofdfase voltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Semester 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
30EC/840SBU
Geprogrammeerde contacttijd Blok 1: Tutoruur Reg2 Sen Mod IntEl DCM DSB C CV
8*1 lesuren 16*2 lesuren 8*2 lesuren 8*2 lesuren 8*2 lesuren 8*2 lesuren 8*3 lesuren 4*2 lesuren
Blok 2: Tutoruur Servo Mod SigInt DSB C CV
16*1 lesuren 8*2 lesuren 8*2 lesuren 8*2 lesuren 8*2 lesuren 4*2 lesuren
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 168
672 840
Propedeuse Elektrotechniek behaald HV-Electronics moet zijn doorlopen en project binnen HV-Electronics moet zijn behaald. Integrale toets hoofdfase: HV-EL behaald, HV-POW behaald, HV-AU doorlopen.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT5. Embedded systemen ontwikkelen
109
Beroepsproducten
Plan van Aanpak Tussenrapportage Eindrapport Prototype Eindpresentatie/ demonstratie Projectrapportage
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C4. Beheren C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
De student volgt binnen deze onderwijseenheid het onderwijs van de onderdelen Digitale signaalbewerking, Datacommunicatie, Signaal integriteit, Regeltechniek en Sensoren welke aan het einde worden afgesloten middels een individueel schriftelijk deeltentamen. Ze vormen de kern van de kennis en vaardigheden die voor het succesvol leren en werken binnen de beroepstaak Industrieel automatiseren waarvoor de opleiding Elektrotechniek opleidt nodig is. Naast de genoemde onderdelen wordt in teamverband een project uitgevoerd. Er zijn verschillende projecten beschikbaar met onderwerpen binnen de elektronica, energietechniek en industriële automatiseringen welke allen nauw aansluiten op de beroepstaak Industrieel automatiseren. Tijdens het project wordt je inhoudelijk (hoofdzakelijk competenties C1, C2 en C3) en procesmatig (hoofdzakelijk competenties C5, C6, C7 en C8) gecoacht door een tutor. Geef een korte omschrijving van de integrale toets. Aan het eind van de onderwijseenheid volgt er een mondelinge integrale toets die over de gehele hoofdfase gaat(HV-EL, HV-POW en HV-AU). Deelname aan de integrale toets is alleen mogelijk als HV-EL en HV-POW behaald zijn en als HV-AU doorlopen is.
Samenhang
Deze onderwijseenheid vormt de laatste binnenschoolse onderwijseenheid binnen de major van de opleiding Elektrotechniek en bestaat uit ongeveer 50% intensief onderwijs en 50% project. Het intensieve onderwijs brengt theoretische verdieping aan (op niveau 2) binnen de beroepstaak Industrieel automatiseren en sluit aan op de in de propedeuse en onderwijseenheid Electronics gelegde basis m.b.t. deze beroepstaak. Gedurende de projecten van de voorgaande onderwijseenheden is naast inhoudelijke aspecten steeds aan delen van competenties C5, C6, C7 en C8 gewerkt. In het project van deze onderwijseenheid komt alles samen en wordt integraal aan de gehele competenties gewerkt. 110
Activiteiten en werkvormen
Activiteiten: Deelnemen aan theorielessen Deelnemen aan practica Deelnemen aan projectactiviteiten van de projectgroep Deelnemen aan studieloopbaanprogramma Deelnemen aan de deeltentamens Werkvormen: Lessen, practica en opdrachten
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K.
Regeltechniek 2 Servotechniek Sensoren Modelvorming Signaalintegriteit Interface elektronica Datacommunicatie Digitale signaalbewerking C Project Communicatieve vaardigheden Integrale toets
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K.
Reg2 Servo Sen Mod SigInt IntEl DCM DSB C PRJ CV ITAU
Tentamenmoment
Semester 2 A. Reg2 B. Servo C. Sen Blok 3 D. Mod E. SigInt F. IntEl G. DCM H. DSB C I. Prj J. CV K. ITAU
Tentamenvorm
A. Reg2 B. Servo
Blok 3 Blok 4 Blok 4 Blok 4 Blok 3 Blok 3 Blok 3&4 Blok 3&4 Blok 3&4 Blok 4 schriftelijk, individueel opdracht(en), per twee studenten 111
Aantal examinatoren
Oordeel
C. D. E. F. G. H. I. J. K.
Sen schriftelijk, individueel en opdracht Mod schriftelijk, individueel SigInt opdracht(en) IntEl schriftelijk, individueel DCM schriftelijk, individueel DSB C schriftelijk, individueel en opdracht(en) Prj geïndividualiseerde groepsbeoordeling CV opdracht(en) ITAU Mondeling assessment, individueel
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K.
Reg2 Servo Sen 1 Mod SigInt IntEl DCM DSB C Prj CV ITAU
1 1
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K.
Reg2 Servo Sen cijfer Mod SigInt IntEl DCM DSB C Prj CV ITAU
cijfer cijfer
1 1 1 1 1 2 1 2
cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer vink cijfer
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. Reg2 5.0 B. Servo 5.0 C. Sen 5.0 D. Mod 5.0 E. SigInt 5.0 F. IntEl 5.0 G. DCM 5.0 H. DSB C 5.0 I. Prj 5.5 J. CV voldaan K. ITAU 5.5 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F.
Reg2 Servo Sen 5% Mod SigInt IntEl
10% 5% 5% 5% 5%
112
G. H. I. J. K. Beoordelingscriteria
DCM DSB C Prj CV ITAU
5% 10% 40% 10%
A. Reg 2 1. Heeft inzicht in effect van feedback en in de opbouw van de regelkring 2. Vereenvoudigt blokschema's 3. Kunnen tekenen en interpreteren van het Bode-diagram voor eenvoudige overdrachtsfuncties, het kunnen bepalen van de systeemresponsie op harmonische ingangssignalen 4. Systeemanalyse op basis van de kennis van beschrijving en systeemgedrag van de basissystemen in tijd en frequentiedomein 5. Begrijpen en kunnen toepassen van het begrip bandbreedte als maat voor snelheid van het geregelde systeem 6. Begrip van invloed van P-regeling op systeem-bandbreedte en systeemgedrag 7. Inzicht in de invloed van P-regeling op demping, stabiliteit van het teruggekoppeld systeem 8. Gebruiken van fase- en versterkingsmarge als ontwerpcriteria voor het ontwerp van een regeling 9. Kennis van invloed van delay op systeemgedrag 10. Heeft kennis van begrip statische fout, effect en instelling van de integrerende regelactie 11. Kennis van effect van een differentiërende regelactie op het systeemgedrag, instelling van differentiërende regelactie 12. Gebruikt MATLAB bij het ontwerp van regelacties en analyse van het gedrag van het geregelde systeem B. Servo 1. Verklaart de werking van de brushed DC servomotor, brushless DC servomotor en stappenmotor 2. Modelleert de DC servomotor met behulp van een blockdiagram 3. Analyseert de interactie tussen de DC servomotor en zijn belasting benaderd als lineair systeem 4. Simuleert een servo aandrijving, bestaande uit een dc servo motor, transmissie en belasting 5. Tuned de servo-loop met behulp van Matlab 6. Kent het belang van feedback- cascade en feed forward control in een servo aandrijving en kan deze simuleren in Simulink C. Sen 1. Verklaart de principes van basis mechatronica- en process sensoren 2. Geeft meetfouten aan van een sensor, een meetmethode en van een meet/control systeem 3. Rekent met meetfouten 113
4. Ontwikkelt meetmethoden 5. Selecteert geschikte sensoren en actuatoren voor bepaalde control systems D. Mod 1. Moduleert lineaire translerende elektromechanische systemen met overdrachtsfuncties op basis van metingen en theoretische systeembeschouwingen 2. Moduleert lineaire roterende elektromechanische systemen met overdrachtsfuncties op basis van metingen en theoretische systeembeschouwingen E. SigInt 1. Herkent signaalintegriteits problemen van snelle moderne elektronische systemen 2. Heeft kennis van methodes om signaalintegriteit van PCB's te verbeteren en past die toe F. IntEl 1. Ontwerpt elektronica voor het omzetten van sensorsignalen naar geconditioneerde meetsignalen 2. Verschillende AD-DA conversie structuren herkennen en juiste structuur kunnen kiezen. 3. Dimensioneren van instrumentatie versterker. 4. Werking van isolatie versterker kunnen verklaren en kunnen toepassen. 5. Kunnen dimensioneren van een single supply opamp.
G. Datacommunicatie 1. Brengt de bit error rate in verband met berichtgrootte en efficiënte benutting van de verbinding 2. Kent diverse methoden van datatransport (synchroon en asynchroon) en de verschillende wijzen van coderen 3. Kent methoden van foutdetectie, foutcorrectie en datacompressie 4. Herkent en ontleedt communicatieframes (in de datalink-laag) H. DSB C 1. De student kan eigenschappen van filterstructuren beschrijven. 2. De student kan convolutie en modulatie operatoren uitvoeren. 3. De student kan filterstructuren implementeren. 4. De student kan mulltirate filtering toepassen. 5. De student kent eigenschappen van ruisprocessen. 6. De student kan kennis van ruis op digitale systemen toepassen. 7. De student kan model-based filters ontwerpen. I. Proj
114
1. Stelt een plan van aanpak op. 2. Is in staat het probleem te verhelderen op basis van klantinput en onderzoek. 3. Omschrijft een probleem gedetailleerd en onderscheidt hierbij hoofd- en bijzaken. 4. Past de basiskennis (systeembeschrijvingen, regeltechniek) nodig voor het ontwerpen van automatiseringstoepassingen toe. 5. Stelt een functioneel ontwerp op basis van het gegeven probleem en verwerkt hier de klantinput. 6. Stelt een technisch ontwerp op basis van het functioneel ontwerp en de aanwezige kennis dan wel kennis opgedaan tijdens literatuuronderzoek. 7. Is in staat elektrotechnische specificaties op te stellen. 8. Is in staat te bewijzen of een ontwerp aan de elektrotechnische specificaties voldoet. 9. Past de basiskennis (systeembeschrijvingen, regeltechniek, programmeren) nodig voor het realiseren van automatiseringstoepassingen toe. 10. Is in staat het werk te structuren en op basis hiervan een realistische planning op te stellen. 11. Bij de structurering van het werk wordt een methodische aanpak gehanteerd. 12. Voortgang wordt vastgelegd in het logboek en notulen. 13. Analyseert het probleem. 14. Identificeert hiaten in de benodigde kennis en vaardigheden. 15. Selecteert goede en betrouwbare bronnen. 16. Kan de relevantie van oplossingsrichtingen gevonden (in literatuur) door andere onderzoekers weergeven. 17. Is in staat de gevonden informatie te interpreteren. 18. Kan uit gevonden informatie aanvullende benodigde theoretische kennis extraheren. 19. Weet literatuuronderzoek te verantwoorden. 20. Is in staat communicatieafspraken te maken met klanten. 21. Kan mondeling effectief communiceren (zowel met de klant als met medetechnici) met verschillende doelstellingen en doelgroepen. 22. Kan schriftelijk effectief communiceren (zowel met de klant als met medetechnici) met verschillende doelstellingen en doelgroepen. 23. Is in staat overdrachtsdocumentatie op te stellen. 24. Kan een instructiedocument opstellen voor het correct kunnen uitvoeren van handelingen. 25. Kan professioneel een boodschap in beeld brengen. 26. Kan feedback geven en verwerken m.b.t. samenwerken, persoonlijke effectiviteit en organiserend vermogen 27. Kan reflecteren op het werkproces, de behaalde resultaten en de eigen bijdrage daarin J. CV 1. Brengt een eenduidige en heldere structuur aan in complexe teksten.
115
2. Correcte vorm, stijl en spelling. 3. Uitspraken/aannames/bevindingen worden zodanig beargumenteerd dat de betrouwbaarheid ervan blijkt. 4. De presentatie heeft een eenduidige en heldere structuur. 5. De doelgroep is in passende vorm en op passend niveau aangesproken. 6. De boodschap is overgekomen. 7. De presentatie is to-the-point. 8. Gebruikt de poster als beeldend hulpmiddel 9. Visualiseert de boodschap
K. ITAU 1. Beschrijft een elektrotechnisch probleem 2. Onderscheidt verschillende soorten factoren in de analyse (zoals klanteisen, kosten, duurzaamheid, technische randvoorwaarden en specificaties, bruikbaarheid, uitvoerbaarheid) 3. Kan in een gegeven situatie de belangrijkste elementen van een programma van eisen benoemen 4. Kan uitleggen welke elementen of componenten een ontwerp moet bevatten (functioneel ontwerp) 5. Kan uitleggen en onderbouwen welke keuzes gemaakt zijn m.b.t. een technisch ontwerp 6. Kan aangeven welke berekeningen, formules en/of metingen ingezet zijn/ zouden moeten worden 7. Onderbouwt dat een basisontwerp aan de specificaties voldoet 8. Kan uitleggen op welke – methodische - wijze een elektrotechnisch probleem is, dan wel moet worden aangepakt 9. Kan keuzes in een Plan van aanpak beargumenteren 10. Beschrijft een kennisprobleem en een daarvoor relevante onderzoeksaanpak 11. Drukt zich helder en kernachtig uit in de taal van de techniek 12. Reflecteert op de eigen rol in de projectgroep 13. Reflecteert op het bereiken van de eigen leerdoelen; de eigen leerresultaten in relatie tot de verrichte werkzaamheden en beschrijft zijn leerdoelen voor de afstudeerfase. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K.
Reg2 Servo Sen Mod SigInt IntEl DCM DSB C Prj CV ITAU
rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS
116
Studiematerialen Verplichte literatuur
Electronic devices; Thomas L. Floyd; ISBN13 9780132668880 Sensors For Mechatronics; Paul P.L. Regtien;ISBN13 978-0-12391497-2
Dictaten: 3247 Systeembeschrijving voor mechanische systemen in tijd en frequentiedomein De Gelijkstroommachine (scholar) 4226 Sensoren (scholar) Software
Microsoft Windows Vista/7/8 Microsoft Office Mathworks MatLab
117
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format. Nieuwe inhoud DSB C.
Naam owe/it
HD-Automation: Motion Control, sensors and embedded software
Code owe/it
HD-AU
Doelgroep
Hoofdfase voltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Semester 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
22.5EC/630SBU
Geprogrammeerde contacttijd Blok 1: Mod Reg2 IntEl Sen DCM
8*1 lesuren 8*2 lesuren 8*2 lesuren 8*2 lesuren 8*2 lesuren
Blok 2: Mod Servo SigInt DSB C
8*2 lesuren 8*3 lesuren 8*2 lesuren 8*2 lesuren
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 108
522 630
Propedeuse Elektrotechniek behaald HD-Electronics en HD-Power doorlopen.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT5. Embedded systemen ontwikkelen
Beroepsproducten
-
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C4. Beheren C5. Managen 118
C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren Algemene omschrijving
De student volgt binnen deze onderwijseenheid het onderwijs van de onderdelen Digitale signaalbewerking, Datacommunicatie, Signaal integriteit, Regeltechniek en Sensoren welke aan het einde worden afgesloten middels een individueel schriftelijk deeltentamen. Ze vormen de kern van de kennis en vaardigheden die voor het succesvol leren en werken binnen de beroepstaak Industrieel automatiseren waarvoor de opleiding Elektrotechniek opleidt nodig is.
Samenhang
Dit is de laatste reguliere onderwijseenheid voor het project semester. HD Automation bouwt voort op HD Electronics en HD Power. De verzorgde onderdelen zijn daarbij gericht op de beroepstaak Industrieel automatiseren.
Activiteiten en werkvormen
Activiteiten: Deelnemen aan theorielessen Deelnemen aan practica Deelnemen aan de deeltentamens Werkvormen: Lessen, practica en opdrachten
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H.
Regeltechniek 2 Servotechniek Sensoren Modelvorming Signaalintegriteit Interface elektronica Datacommunicatie Digitale signaalbewerking C
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H.
Reg2 Servo Sen Mod SigInt IntEl DCM DSB C
Tentamenmoment
Semester 1 A. Reg2 B. Servo C. Sen blok 1 D. Mod E. SigInt
blok 1 blok 2 blok 2 blok 2
119
F. IntEl G. DCM H. DSB C
blok 1 blok 1 blok 2
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F. G. H.
Aantal examinatoren
Voor alle deeltentamens: 1
Oordeel
Voor alle deeltentamens: cijfer
Minimaal oordeel (deel)tentamen
Voor alle deeltentamens: 5.0 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F. G. H.
Beoordelingscriteria
Reg2 schriftelijk, individueel Servo opdracht(en), per twee studenten Sen schriftelijk, individueel Mod schriftelijk, individueel SigInt opdracht(en) IntEl schriftelijk, individueel DCM schriftelijk, individueel DSB C schriftelijk, individueel
Reg2 Servo Sen 10% Mod SigInt IntEl DCM DSB C
15% 15% 15% 10% 10% 10% 15%
A. Reg 2 13. Heeft inzicht in effect van feedback en in de opbouw van de regelkring 14. Vereenvoudigt blokschema's 15. Kunnen tekenen en interpreteren van het Bode-diagram voor eenvoudige overdrachtsfuncties,het kunnen bepalen van de systeemresponsie op harmonische ingangssignalen 16. Systeemanalyse op basis van de kennis van beschrijving en systeemgedrag van de basissystemen in tijd en frequentiedomein 17. Begrijpen en kunnen toepassen van het begrip bandbreedte als maat voor snelheid van het geregelde systeem 18. Begrip van invloed van P-regeling op systeem-bandbreedte en systeemgedrag 19. Inzicht in de invloed van P-regeling op demping, stabiliteit van het teruggekoppeld systeem 20. Gebruiken van fase- en versterkingsmarge als ontwerpcriteria voor het ontwerp van een regeling 21. Kennis van invloed van delay op systeemgedrag 22. Heeft kennis van begrip statische fout, effect en instelling van de integrerende regelactie 23. Kennis van effect van een differentiërende regelactie op het systeemgedrag, instelling van differentiërende regelactie
120
24. Gebruikt MATLAB bij het ontwerp van regelacties en analyse van het gedrag van het geregelde systeem B. Servo 7. Verklaart de werking van de brushed DC servomotor, brushless DC servomotor en stappenmotor 8. Modelleert de DC servomotor met behulp van een blockdiagram 9. Analyseert de interactie tussen de DC servomotor en zijn belasting benaderd als lineair systeem 10. Simuleert een servo aandrijving, bestaande uit een dc servo motor, transmissie en belasting 11. Tuned de servo-loop met behulp van Matlab 12. Kent het belang van feedback- cascade en feed forward control in een servo aandrijving en kan deze simuleren in Simulink C. Sen 6. Verklaart de principes van basis mechatronica- en process sensoren 7. Geeft meetfouten aan van een sensor, een meetmethode en van een meet/control systeem 8. Rekent met meetfouten 9. Ontwikkelt meetmethoden 10. Selecteert geschikte sensoren en actuatoren voor bepaalde control systems D. Mod 3. Moduleert lineaire translerende elektromechanische systemen met overdrachtsfuncties op basis van metingen en theoretische systeembeschouwingen 4. Moduleert lineaire roterende elektromechanische systemen met overdrachtsfuncties op basis van metingen en theoretische systeembeschouwingen E. SigInt 3. Herkent signaal-integriteitsproblemen van snelle moderne elektronische systemen 4. Heeft kennis van methodes om signaalintegriteit van PCB's te verbeteren en past die toe F. IntEl 6. Ontwerpt elektronica voor het omzetten van sensorsignalen naar geconditioneerde meetsignalen 7. Verschillende AD-DA conversie structuren herkennen en juiste structuur kunnen kiezen. 8. Dimensioneren van instrumentatie versterker. 9. Werking van isolatie versterker kunnen verklaren en kunnen toepassen. 10. Kunnen dimensioneren van een single supply opamp.
121
G. Datacommunicatie 5. Brengt de bit error rate in verband met berichtgrootte en efficiënte benutting van de verbinding 6. Kent diverse methoden van datatransport (synchroon en asynchroon) en de verschillende wijzen van coderen 7. Kent methoden van foutdetectie, foutcorrectie en datacompressie 8. Herkent en ontleedt communicatieframes (in de datalink-laag) H. DSB C 8. De student kan eigenschappen van filterstructuren beschrijven. 9. De student kan convolutie en modulatie operatoren uitvoeren. 10. De student kan filterstructuren implementeren. 11. De student kan multirate filtering toepassen. 12. De student kent eigenschappen van ruisprocessen. 13. De student kan kennis van ruis op digitale systemen toepassen. 14. De student kan model-based filters ontwerpen. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F. G. H.
Reg2 Servo Sen Mod SigInt IntEl DCM DSB C
rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS
Studiematerialen Verplichte literatuur
Electronic devices; Thomas L. Floyd; ISBN13 9780132668880 Dictaten: 3247 Systeembeschrijving voor mechanische systemen in tijd en frequentiedomein De Gelijkstroommachine (scholar) 4226 Sensoren (scholar)
Software
Microsoft Windows Vista/7/8 Microsoft Office Mathworks MatLab
122
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe/it
HD-Project
Code owe/it
HD-PROJ
Doelgroep
Hoofdfase deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Semester 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
22,5EC/630SBU
Geprogrammeerde contacttijd Blok 3
Aantal contacturen 128
Blok 4
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
712 630
Propedeuse Elektrotechniek, Industrial and Power Systems. De onderwijseenheden HD-EL, HD-POW en HD-AU dienen te zijn doorlopen.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
Productrapport, Product, Productpresentatie
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C5. Managen C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
De student ontwikkelt op projectmatige wijze in teamverband een elektrotechnisch systeem. De student ontwikkelt hiermee de vereiste competenties. Ondersteuning wordt geboden op het gebied van de professional skills (communicatieve vaardigheden Nederlands en Engels, projectmatige werken, …) en middels project specifieke workshops.
123
Samenhang
De onderwijseenheid HD Project is aanvullend op de andere hoofdfasetaken en lessen en opdrachten mbt de kennis en vaardigheden die niet gericht zijn op de elektrotechnische kennis en vaardigheden, maar op de competenties die de ingenieur nodig heeft om zijn werkprocessen goed te kunnen beheersen.
Activiteiten en werkvormen
Werkvormen: Theorielessen (Practicum)opdrachten Projectbijeenkomsten
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
HD Project - Productrapport HD Project - Product HD Project - Tentamen HD Project - Opdrachten HD Project - Practicum HD Project - Professional Skills
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
HDPROJ - prdr HDPROJ - prd HDPROJ - tent HDPROJ - opdr HDPROJ - pract HDPROJ - ps
Tentamenmoment
Semester 2 A. HDPROJ - prdr B. HDPROJ - prd C. HDPROJ - tent D. HDPROJ - opdr E. HDPROJ - pract F. HDPROJ - ps
blok 4 blok 4 blok 3 blok 3 blok 3 blok 3
A. B. C. D. E.
HDPROJ - prdr HDPROJ - prd HDPROJ - tent HDPROJ - opdr HDPROJ - pract ten F. HDPROJ - ps
rapport (geïndividualiseerd) product (geïndividualiseerd) schriftelijk, individueel opdracht(en), per twee studenten practicumopdracht(en), per twee studen-
Aantal examinatoren
A. B. C. D. E. F.
2 2 1 1 1 1
Oordeel
A. HDPROJ - prdr B. HDPROJ - prd
Tentamenvorm
HDPROJ - prdr HDPROJ - prd HDPROJ - tent HDPROJ - opdr HDPROJ - pract HDPROJ - ps
opdrachten en presentatie, individueel
cijfer cijfer
124
C. D. E. F.
HDPROJ - tent HDPROJ - opdr HDPROJ - pract HDPROJ - ps
cijfer vink vink cijfer
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. HDPROJ - prdr 5.0 B. HDPROJ - prd 5.0 C. HDPROJ - tent 5.0 D. HDPROJ - opdr voldaan E. HDPROJ - pract voldaan F. HDPROJ - ps 5.0 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F.
Beoordelingscriteria
A. HDPROJ – prdr 1. Het rapport voldoet aan de structuureisen. 2. Het rapport geeft blijk van een projectmatige aanpak van het project. 3. Het rapport maakt opties, keuzes en argumenten in het ontwerptraject inzichtelijk.
HDPROJ - prdr HDPROJ - prd HDPROJ - tent HDPROJ - opdr HDPROJ - pract HDPROJ - ps
30% 20% 20% vink vink 30%
B. HDPROJ – prd 1. Het (deel)product voldoet aan de gestelde specificaties. 2. Het (deel)product is gerealiseerd volgens het ontwerp zoals beschreven in het rapport. C. HDPROJ – tent De student is in staat om een casustoets met voldoende resultaat af te leggen. De casustoets legt een integraal probleem voor aan de student. Inhoudelijk is het tentamen gekoppeld aan het project en dus aan de beroepstaken Industrieel automatiseren en Elektrische energiesystemen ontwikkelen. D. HDPROJ – opdr Met voldoende resultaat (onderzoeks)opdrachten uitvoeren m.b.t. de beroepstaken Industrieel automatiseren en Elektrische energiesystemen ontwikkelen. E. HDPROJ – pract Met voldoende resultaat praktische (onderzoeks)opdrachten/metingen uitvoeren m.b.t. de beroepstaken Industrieel automatiseren en Elektrische energiesystemen ontwikkelen.
125
F. HDPROJ – ps De student: 1. Kan de verschillende rollen m.b.t. vergaderen vervullen. 2. Kent de structuureisen van een technisch rapport. 3. Is in staat in passende stijl een gestructureerde presentatie in zowel het Nerderlands als Engels te verzorgen. 4. Kan reflecteren op het eigen handelen. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F.
HDPROJ - prdr HDPROJ - prd HDPROJ - tent HDPROJ - opdr HDPROJ - pract HDPROJ - ps
rekenmachine Casio fx-82MS -
Studiematerialen Verplichte literatuur
Afhankelijk van project
Software
Afhankelijk van project
126
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
Stage
Code owe
EV-Stage-Industrial-BT3 EV-Stage-Energy-BT4 EV-Stage-Embedded-BT5
Doelgroep
Hoofdfase voltijd Elektrotechniek
Onderwijsperiode
Semester 1 of 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
30EC/840SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 3 837 840
Propedeuse behaald HV-Electronics en HV-Power doorlopen Toestemming van de Studieloopbaanbegeleider (SLB-er)
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
De stage is gericht op één van de drie beroepstaken van de opleiding: BT3. Industrieel automatiseren BT3. Elektrische energiesystemen ontwikkelen BT4. Embedded systemen ontwikkelen
Beroepsproducten
1. Stageplan 2. Stageverslag 3. Presentatie op stageterugkomdag, of: organiseren van een meeloop dag of: een mediapresentatie t.b.v. de voorlichting over de opleiding
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C4. Beheren C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
Stages vormen een belangrijk onderdeel binnen een beroepsopleiding en hebben vooral tot doel om je aan 127
competenties te laten werken in een beroepsmatige omgeving. Je verwerft de competenties doordat werkervaring wordt opgedaan die bijdraagt aan de vorming tot (beginnend) beroepsbeoefenaar. Bij de stage is het van belang dat je een planmatige werkhouding laat zien en dat de werkzaamheden volgens de gangbare procedures worden uitgevoerd. Je staat onder supervisie van een ervaren medewerker. Je schriftelijke rapportages bevatten een duidelijke structuur waarin de doelen en conclusies zijn opgenomen. Samenhang
Gedurende de propedeuse en het eerste deel van de hoofdfase basis onderwijseenheden zijn basiskennis en vaardigheden van de elektrotechniek opgebouwd. Steeds is gewerkt aan een complexer worden project waarbij aan de integrale ontwerpcompetenties is gewerkt. De volgende stap in deze lijn is het toepassen van het geleerde in de reële beroepspraktijk.
Activiteiten en werkvormen
Activiteiten: Activiteiten die nodig zijn tijdens de stage, maar ook: Realiseren van het stageplan Realiseren van de tweewekelijkse tussenrapportages Realiseren van het stageverslag Communicatie met de bedrijfsbegeleider onderhouden Deelname aan stageterugkomdag/ (evt.) Organiseren van een meeloop dag/ (evt.) Maken van een mediapresentatie Werkvorm: Stage
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. Stageplan B. Communicatie C. Meeloop dag 1e jaars, Mediapresentatie of Presentatie op stageterugkomdag D. 100 dagen voldaan E. Stageverslag F. Beoordeling door bedrijfs-begeleider
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F.
Tentamenmoment
Alle deeltentamens tijdens het stage-semester
Tentamenvorm
A. B. C. D.
STP CM MLD-OD 100D STV BBB
STP CM MLD-OD 100D
rapport registratie presentatie registratie
128
E. STV F. BBB
verslag beoordelings-formulier
Aantal examinatoren
Alle deeltentamens: 1 examinator
Oordeel
A. B. C. D. E. F.
STP CM MLD-OD 100D STV BBB
vink
A. B. C. D. E. F.
STP CM MLD-OD 100D STV BBB
voldaan
A. B. C. D. E. F.
STP CM MLD-OD 100D STV BBB
-
Minimaal oordeel (deel)tentamen
Weging
Beoordelingscriteria
vink vink vink Cijfer Cijfer voldaan voldaan voldaan 5.5 5.5 70% 30%
A. STP Beschrijft duidelijk en concreet de opdracht(en) en evt. nevenwerkzaamheden en de beoogde resultaten van de opdracht(en) Maakt een realistische tijdsplanning voor de geplande activiteiten Beschrijft de eigen leerdoelen voor de stage ( POP) B. CM Begeleidend docent is regelmatig op de afgesproken manier op de hoogte gehouden van de stand van zaken binnen het stagetraject. C. MLD-OD Stageterugkomdag De student formuleert kernachtig en zorgt voor een logische opbouw van zijn presentatie en demonstratie. Hij onderscheidt hoofd- en bijzaken Geeft een overtuigende en zakelijke presentatie en demonstratie Geeft inzicht in de bedrijfs- en branche-specifieke context van de stage Reflecteert op de eigen kennis in relatie tot de opdracht Organisatie van een meeloop dag voor propedeusestudenten
129
Onderneemt de noodzakelijke voorbereidende acties om enkele propedeusestudenten een dag mee te laten lopen op het stageadres Verzorgt een relevante toelichting voor de studenten
Mediapresentatie De student brengt kernachtig de werkzaamheden van de stage in beeld in een korte mediapresentatie ( bv filmpje of poster). De student zorgt voor een goede toegankelijkheid van de presentatie. Geeft inzicht in de bedrijfs- en branche-specifieke context van de stage Reflecteert op de eigen kennis in relatie tot de opdracht D. 100D 100 stagedagen gemaakt. Bij aantoonbare overmacht kan afgeweken worden tot minimaal 95 stagedagen. E. STV Maakt een analyse van de opdracht(en) Beschrijft een concreet programma van eisen voor een ontwerp, product of proces of onderzoeksopdracht Levert een overzicht van geraadpleegde informatie Beschrijft mogelijke oplossingen voor de opdracht waaraan gewerkt wordt Beschrijft de elementen van het ontwerp/ onderzoek concreet en in samenhang Geeft in het ontwerp/ onderzoek blijk van toepassing van relevante theoretische kennis Gebruikt modellen en tekeningen om ontwerpconcepten vorm te geven en te verduidelijken Levert een inzichtelijke onderbouwing van gemaakte keuzes Onderzoekt – waar relevant - onderdelen via metingen of simulatie ter verbetering van het ontwerp Geeft – waar relevant - blijk van een juiste toepassing van o Meetinstrumenten o software o materialen , …… o veiligheidsvoorschriften/ NEN-normen o PLC, microcontroller o EMC o Programmeren Beschrijft passende conclusies en aanbevelingen Levert inzichtelijke documentatie van zijn werkzaamheden Evalueert de planning en aanpak van de werkzaamheden in relatie tot de bereikte resultaten De onderzoeksactiviteiten ( in het kader van de analyse, het ontwerp of het testen) en de bijbehorende resultaten en conclusies zijn helder beschreven. Onderzoek is op een methodisch juiste wijze uitgevoerd
130
Het verslag bevat de omschrijving van de taak of de werkzaamheden die de stagiair zijn opgedragen. Het verslag heeft een goede structuur en voldoet aan de grammaticale normen: o geeft een zakelijke beschrijving o vereiste onderdelen zijn aanwezig met indeling volgens de richtlijnen voor een productrapport van projecten o inhoudsopgave: correct en volledig o illustraties: nummer en bijschrift o opbouw van de illustraties: duidelijk o verwijzingen naar illustraties: aanwezig o verwijzingen naar bijlagen: aanwezig o opmaak van het verslag: verzorgd o heeft een duidelijke en juiste zinsopbouw o heeft een correcte spelling Beschrijft de organisatievorm van het bedrijf (structuur, werkoverleg, communicatie) en de plaats die de afdeling, waarop de stagiair werkzaam is, in dat bedrijf inneemt. Het verslag bevat een beschrijving van de functie van een pas afgestudeerde elektrotechnisch ingenieur op hbo-niveau en iemand met ten minste vijf jaar ervaring. Reflecteert op het bereiken van de eigen leerdoelen in relatie tot de verrichte werkzaamheden
F. BBB De student neemt initiatief en is actief betrokken bij het vaststellen van de opdracht De wensen van de opdrachtgever zijn verwerkt in een probleemstelling en/of een programma van eisen. Voor het ontwerp/ het onderzoek zijn beargumenteerde keuzes gemaakt Student heeft gebruik gemaakt van de in de opleiding geleerde kennis en vaardigheden Voor het ontwerpen en testen is – indien relevant - op de juiste manier gebruik gemaakt van apparatuur, voorschriften en normen De student werkt planmatig en methodisch De student organiseert zijn werk en neemt initiatieven om zijn werk efficiënt en effectief in te richten Wijzigingen die tijdens het ontwikkeltraject zijn ontstaan worden adequaat doorgevoerd Het onderzoek – indien van toepassing - dat de student heeft verricht is transparant De resultaten van het onderzoek zijn relevant voor de opdracht, c.q. het bedrijf De student draagt zijn mening en informatie doelgericht en overtuigend over op anderen De student werkt effectief samen met collega’s De student toont voldoende energie en enthousiasme
131
De student staat open voor feedback, vraagt om feedback en trekt lering uit feedback en ervaringen De student blijft effectief functioneren bij onzekerheden, spanningen en werkdruk
Compensatie-mogelijkheden
Géén
Toegestane hulpmiddelen
n.v.t.
Studiematerialen Verplichte literatuur
Stagegids Voltijd 2015-2016, P. Brouwer Projectmanagement, Noordhoff Uitgevers, R. Grit, 6e druk
Software
n.v.t.
132
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
Stage
Code owe
ED-Stage-Industrial-BT3 ED-Stage-Energy-BT4 ED-Stage-Embedded-BT5
Doelgroep
Hoofdfase deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Semester 1 of 2 , parallel aan HD-Automation en/of HD-Project
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
30EC/840SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 0 840 840
Propedeuse behaald HD-Electronics en HD-Power doorlopen Toestemming van de Studieloopbaanbegeleider (SLB-er)
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
De stage is gericht op één van de drie beroepstaken van de opleiding: BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen BT5. Embedded systemen ontwikkelen
Beroepsproducten
1. Stageplan 2. Stageverslag
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C4. Beheren C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
Stages vormen een belangrijk onderdeel binnen een beroepsopleiding en hebben vooral tot doel om je aan competenties te laten werken in een beroepsmatige omgeving. Je 133
verwerft de competenties doordat werkervaring wordt opgedaan die bijdraagt aan de vorming tot (beginnend) beroepsbeoefenaar. Bij de stage is het van belang dat je een planmatige werkhouding laat zien en dat de werkzaamheden volgens de gangbare procedures worden uitgevoerd. Je staat onder supervisie van een ervaren medewerker. Je schriftelijke rapportages bevatten een duidelijke structuur waarin de doelen en conclusies zijn opgenomen. Samenhang
Gedurende de propedeuse en het eerste deel van de hoofdfase basis onderwijseenheden zijn basiskennis en vaardigheden van de elektrotechniek opgebouwd. Steeds is gewerkt aan een complexer worden project waarbij aan de integrale ontwerpcompetenties is gewerkt. De volgende stap in deze lijn is het toepassen van het geleerde in de reële beroepspraktijk.
Activiteiten en werkvormen
Activiteiten: Activiteiten die nodig zijn tijdens de stage, maar ook: Realiseren van het stageplan Realiseren van het stageverslag Communicatie met de bedrijfsbegeleider onderhouden Werkvorm: Stage
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D.
Stageplan Communicatie Stageverslag Beoordeling door bedrijfs-begeleider
Code (deel)tentamen
A. B. C. D.
STP CM STV BBB
Tentamenmoment
Alle deeltentamens tijdens het stage-semester
Tentamenvorm
A. B. C. D.
Aantal examinatoren
Alle deeltentamens: 1 examinator
Oordeel
A. B. C. D.
Minimaal oordeel (deel)tentamen
STP rapport CM registratie STV verslag BBB beoordelings-formulier
STP vink CM STV cijfer BBB
vink vink
A. STP voldaan B. CM voldaan 134
C. STV 5.5 D. BBB
voldaan
Weging
A. B. C. D.
STP CM STV 100% BBB -
Beoordelingscriteria
A. STP Beschrijft duidelijk en concreet de opdracht(en) en evt. nevenwerkzaamheden en de beoogde resultaten van de opdracht(en) Maakt een realistische tijdsplanning voor de geplande activiteiten Beschrijft de eigen leerdoelen voor de stage ( POP) B. CM De begeleidend docent is regelmatig op de afgesproken manier op de hoogte gehouden van de stand van zaken binnen het stagetraject. C. STV Maakt een analyse van de opdracht(en) Beschrijft een concreet programma van eisen voor een ontwerp, product of proces of onderzoeksopdracht Levert een overzicht van geraadpleegde informatie Beschrijft mogelijke oplossingen voor de opdracht waaraan gewerkt wordt Beschrijft de elementen van het ontwerp/ onderzoek concreet en in samenhang Geeft in het ontwerp/ onderzoek blijk van toepassing van relevante theoretische kennis Gebruikt modellen en tekeningen om ontwerpconcepten vorm te geven en te verduidelijken Levert een inzichtelijke onderbouwing van gemaakte keuzes Onderzoekt – waar relevant - onderdelen via metingen of simulatie ter verbetering van het ontwerp Geeft – waar relevant - blijk van een juiste toepassing van o Meetinstrumenten o software o materialen , …… o veiligheidsvoorschriften/ NEN-normen o PLC, microcontroller o EMC o Programmeren Beschrijft passende conclusies en aanbevelingen Levert inzichtelijke documentatie van zijn werkzaamheden Evalueert de planning en aanpak van de werkzaamheden in relatie tot de bereikte resultaten
135
De onderzoeksactiviteiten ( in het kader van de analyse, het ontwerp of het testen) en de bijbehorende resultaten en conclusies zijn helder beschreven. Onderzoek is op een methodisch juiste wijze uitgevoerd Het verslag bevat de omschrijving van de taak of de werkzaamheden die de stagiair zijn opgedragen. Het verslag heeft een goede structuur en voldoet aan de grammaticale normen: o geeft een zakelijke beschrijving o vereiste onderdelen zijn aanwezig met indeling volgens de richtlijnen voor een productrapport van projecten o inhoudsopgave: correct en volledig o illustraties: nummer en bijschrift o opbouw van de illustraties: duidelijk o verwijzingen naar illustraties: aanwezig o verwijzingen naar bijlagen: aanwezig o opmaak van het verslag: verzorgd o heeft een duidelijke en juiste zinsopbouw o heeft een correcte spelling Reflecteert op het bereiken van de eigen leerdoelen in relatie tot de verrichte werkzaamheden
D. BBB De student neemt initiatief en is actief betrokken bij het vaststellen van de opdracht De wensen van de opdrachtgever zijn verwerkt in een probleemstelling en/of een programma van eisen. Voor het ontwerp/ het onderzoek zijn beargumenteerde keuzes gemaakt Student heeft gebruik gemaakt van de in de opleiding geleerde kennis en vaardigheden Voor het ontwerpen en testen is – indien relevant - op de juiste manier gebruik gemaakt van apparatuur, voorschriften en normen De student werkt planmatig en methodisch Komt gemaakte afspraken na Werkt samen met collega’s bij de planning en uitvoering van werkzaamheden Drukt zich helder en kernachtig uit in de taal van de techniek Laat zien dat hij het werk goed wil doen Gaat goed om met de feedback van collega’s en leidinggevenden Neemt initiatieven om problemen op te lossen Compensatie-mogelijkheden
Géén
Toegestane hulpmiddelen
n.v.t.
136
Studiematerialen Verplichte literatuur
Stagegids Deeltijd 2015-2016, P. Brouwer Projectmanagement, Noordhoff Uitgevers, R. Grit, 6e druk
Software
n.v.t.
137
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
Afstudeeropdracht/ Integrale opdracht niveau 3 voltijd en deeltijd
Code owe
EV-AFST-Industrial-BT3 / ED-AFST-Industrial-BT3 EV-AFST-Energy-BT4 / ED-AFST-Energy-BT4 EV-AFST-Embedded-BT5 / ED-AFST-Embedded-BT5
Doelgroep
Afstudeerfase Elektrotechniek, Industrial and Power Systems
Onderwijsperiode
Semester 1 of 2
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
30EC/840SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 3 837 840
De overige onderdelen van de major moeten zijn afgerond op het moment van starten van de afstudeeropdracht. De minor hoeft niet noodzakelijkerwijs te zijn afgerond. Indien de OWE’en van de major nog niet geheel zijn afgerond dient de student zijn slb’er ervan te overtuigen dat hij de resterende deeltentamens nog voor of tijdens het afstuderen kan afronden. De student dient in ieder geval tenminste 180 studiepunten te hebben bij aanvang van het afstuderen voor de onderwijseenheden van de major. Om te mogen starten met de afstudeeropdracht dien je verder aan de volgende eisen te voldoen: - Toestemming van je slb’er om te starten met afstuderen ( 8 weken voorafgaand aan de start) - Indien je voornemens bent te gaan afstuderen, dan dien je dat minimaal 8 weken voor aanvang, bij de afstudeercoördinator aan te geven. Deze kent – na een principe-goedkeuring van de afstudeeropdracht- en het afstudeerbedrijf een begeleider en examinator toe. Goedkeuring van de afstudeeropdracht ( concept Plan van aanpak) door je afstudeerbegeleider
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
De afstudeeropdracht is gericht op één van de drie beroepstaken van de opleiding: BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen BT5. Embedded systemen ontwikkelen 138
Beroepsproducten
1. Plan van aanpak 2. Eindrapport 3. Presentatie en interview 4. Beoordeling werkproces
Competenties
De student geeft in zijn concept Plan van Aanpak aan welke competenties aan de orde zijn in zijn afstudeeropdracht. Kies hieruit (één of meer): C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C4. Beheren C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
Tijdens het afstuderen wordt zelfstandig aan grotere onderzoeksen/of ontwikkel(deel)opdrachten gewerkt. Het is een proeve van bekwaamheid waarin je laat zien dat je het werk van een beginnend beroepsbeoefenaar op hbo-niveau aan kunt. Je studeert in beroepsta(a)k(en) af die je zelf hebt gekozen. Bij afstuderen is het van belang dat je een planmatige en gestructureerde aanpak hanteert bij het uitvoeren van een project met de omvang van vijf maanden. Binnen dit project laat je ook zien dat je reeds aangeleerde kennis toe kunt passen en dat je nieuwe kennis zelfstandig kunt verwerven en kunt verwerken in je oplossing. Een schriftelijk plan van aanpak dat je ter goedkeuring voorlegt aan je afstudeerbedrijf en met de begeleidend docent van de opleiding is voor het afstudeertraject vereist. Je kunt de afstudeeropdracht individueel of als duo doen. In de beoordeling van de omvang en diepgang van de opdracht wordt hiermee rekening gehouden. NB het bedrijf waar je gaat afstuderen en de bedrijfsbegeleider dienen aan bepaalde voorwaarden te voldoen. Raadpleeg hiervoor en voor andere richtlijnen de afstudeergids.
Samenhang
Gedurende de propedeuse en de hoofdfase basis heeft de student kennis en vaardigheden opgebouwd m.b.t. de drie beroepstaken van de opleiding elektrotechniek. Studenten hebben een steeds complexer wordend project uitgevoerd waarbij aan de integrale ontwerpcompetenties is gewerkt. De laatste stap in deze lijn is het zelfstandig toepassen van het geleerde in een reële beroepsopdracht, waarmee de student aantoont “beroeps-bekwaam” te zijn.
Activiteiten en werkvormen
Activiteiten die nodig zijn tijdens de afstudeeropdracht, tenminste: 139
Maken van een concept en definitief plan van aanpak Realiseren van tweewekelijkse tussenrapportages Maken van het eindrapport Communicatie met de bedrijfsbegeleider onderhouden
Naam (deel)tentamen
A. B. C. D.
Plan van aanpak Rapport Presentatie en interview Beoordeling werkproces
Code (deel)tentamen
A. B. C. D.
PVA RAPP PRES WERK
Tentamenmoment
Alle deeltentamens: tijdens afstudeerperiode / semester.
Tentamenvorm
A. B. C. D.
PVA RAPP PRES WERK
rapport rapport presentatie en interview Beoordeling van communicatief en professioneel handelen door school- en bedrijfsbegeleider
Aantal examinatoren
A. B. C. D.
PVA RAPP PRES WERK
1 2 2 1
Oordeel
A. B. C. D.
PVA RAPP PRES WERK
vink cijfer cijfer cijfer
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. B. C. D.
PVA RAPP PRES WERK
voldaan 5.5 5.5 5.5
Weging
A. B. C. D.
PVA RAPP PRES WERK
80% 10% 10%
Beoordelingscriteria
A. PVA Beschrijft duidelijk en concreet de opdracht, het op te lossen probleem en de beoogde resultaten Maakt een realistische tijdsplanning voor de geplande activiteiten Het plan van aanpak geeft blijk van een methodische op de opdracht toegesneden werkwijze
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen
140
Maakt een onderzoeks-, c.q. ontwerpplan, dat voldoet aan de kwaliteitscriteria van onderzoek - waarmee de kennis verworven wordt ter onderbouwing van de eindresultaten Beschrijft SMART de eigen competentiedoelen voor het afstuderen en licht deze toe. Geeft aan welke beroepstaak centraal staat in de opdracht
B. RAPP Het rapport bevat een beschrijving en analyse van de elektrotechnische probleemstelling. De analyse wordt ondersteund door literatuur. Het rapport bevat een beschrijving van mogelijke oplossingen en een vergelijking daarvan aan de hand van aan de opdracht ontleende criteria De gedocumenteerde specificatie van eisen van een elektrotechnisch systeem bevat een helder omschreven programma van eisen dat aansluit bij de geformuleerde opdracht van de opdrachtgever De elementen van het ontwerp zijn concreet en in samenhang beschreven De onderbouwing van het ontwerp geeft blijk van toepassing van relevante theoretische kennis Er worden modellen en tekeningen gebruikt om ontwerpconcepten vorm te geven en te verduidelijken Er is onderzoek uitgevoerd via metingen of simulatie van onderdelen ter verbetering van het ontwerp Het rapport bevat een testplan, waaruit blijkt dat de testen voldoen aan de kwaliteitscriteria die horen bij het doen van onderzoek Er is sprake van een juiste toepassing van hulpmiddelen en normen, bv o meetinstrumenten o software o materialen o veiligheidsvoorschriften/NEN-normen o PLC, microcontroller o EMC Het rapport bevat een onderbouwing of een basisontwerp aan de specificaties voldoet en een verklaring van de testresultaten Het rapport geeft blijk van een methodische op de opdracht toegesneden ( projectmatige) werkwijze Eventuele wijzigingen tijdens de uitvoering van het project zijn beschreven en onderbouwd Het rapport bevat een reflectie op de uitvoering van de werkzaamheden in relatie tot de bereikte resultaten Het rapport bevat een beschrijving van de bedrijfskundige voorwaarden of consequenties van de projectresultaten
141
Het rapport bevat een rapportage van de onderzoeksactiviteiten (meting, testen, simulatie) en de bijbehorende resultaten en conclusies. De werkwijze en de onderzoeksresultaten zijn gedocumenteerd, transparant, valide en betrouwbaar De conclusies van het rapport zijn onderbouwd door de onderzoeksresultaten Het rapport heeft de juiste structuur: o vereiste onderdelen zijn aanwezig met indeling volgens de richtlijnen voor een productrapport van projecten o inhoudsopgave: correct en volledig o er is een in correct Engels geschreven managementsamenvatting aanwezig o illustraties zijn voorzien van nummer (= verwijzing in de tekst) en bijschrift en hebben een duidelijke opbouw o verwijzingen naar bijlagen zijn aanwezig o bronverwijzingen: volgens de richtlijnen o opmaak van het verslag: verzorgd Het verslag heeft de juiste stijl, spelling en grammatica o heeft een duidelijke en juiste zins- en alineaopbouw o heeft een correcte spelling en woordgebruik o geeft een zakelijke beschrijving De student heeft aangetoond dat hij zich nieuwe kennis heeft eigengemaakt
C. PRES De presentatie geeft een gestructureerd en helder overzicht van het geleverde werk en resultaat waarbij hoofd- en bijzaken zijn gescheiden en er een heldere inleiding en conclusies is. D. WERK Het werkproces is gestructureerd, effectief, efficiënt, initiatiefrijk en gedegen doorlopen. Compensatie-mogelijkheden
Géén
Toegestane hulpmiddelen
n.v.t.
Studiematerialen Verplichte literatuur
Afstudeergids 2015-2016, P. Brouwer
Software
n.v.t.
142
Integrale Toets Afstudeer bekwaam: Voltijd differentiatie Industrial and Power Systems OWE Deeltentamen Omschrijving HV-Automation; ITAU Mondeling assessment binnen HV-Automation. Motion Control, Sensors and Embedded Systems Deeltijd differentiatie Industrial and Power Systems OWE Deeltentamen Omschrijving HD - Project Eindcijfer OWE Mondeling assessment binnen HD-Project.
Beroeps bekwaam: Differentiatie Industrial and Power Systems OWE Deeltentamen Afstudeeropdracht Eindcijfer OWE
Omschrijving De uitvoering van de afstudeeropdracht die wordt afgesloten met een presentatie en verdediging is de integrale toets om de beroeps bekwaamheid te beoordelen.
143
4.
Verkorte programma’s
Conform artikel 7.9 lid 5 van de OER Sinds het studiejaar 2012-2013 biedt de opleiding elektrotechniek geen verkorte trajecten aan voor specifieke doelgroepen. Wel zijn er nog studenten die in 2015-2016 aan het onderwijs deelnemen en die op basis van besluiten van de toenmalige examencommissie elektrotechniek (2006-2011) een verkort traject of vrijstelling(en) hebben gekregen. In de onderstaande toelichting is een onderscheid gemaakt in “collectieve vrijstelling” en in “individuele vrijstellingen”. Bij collectieve vrijstellingen (bv op basis van de mbo-vooropleiding) is geen individuele bewijslast gevraagd naast een controle het voldoen aan de voorwaarden. Bij individuele vrijstellingen is door de student bewijslast overlegd. Het betreft de volgende trajecten (zie ook bijlagen 3 en 6): 1) Voltijd tot 2012 Mbo-gediplomeerden kregen in de propedeuse vrijstelling voor de eerste stage in de hoofdfase (30 studiepunten). Dit op grond van de stage/ beroepspraktijkvorming die zij in het mbo hadden doorlopen. Deze vrijstelling is gesanctioneerd door de examencommissie. 2) Deeltijd tot 2012 Mbo-gediplomeerden kunnen en konden op grond van onder andere vooropleiding en werkervaring de propedeuse in één jaar halen. In de hoofdfase kregen/ krijgen mbo-gediplomeerden collectief vrijstelling van de eerste stage voor 30 studiepunten. Dit op grond van de stage/ beroepspraktijkvorming die zij in het mbo hadden doorlopen. Deze vrijstellingsregel is gesanctioneerd door de examencommissie. Het curriculum van de deeltijdopleiding tot 2006 bestond uit: a. een keuze van 2 uit 4 certificaatstudies. Elke certificaatstudie nam 2 jaar in beslag b. algemeen vormende vakken, lopend naast de certificaatstudies c. praktijkervaring (minimaal 2 jaar; blijkend uit werkgeversverklaring) d. afstudeeropdracht (1 jaar) In dit Opleidingsstatuut waren geen studiepunten verbonden aan de onderwijsonderdelen. Er was geen te onderscheiden propedeuse. Het bewijs dat twee certificaatstudies met goed gevolg zijn afgerond, alsmede een dergelijk bewijs voor de algemeen vormende vakken, de praktijkervaring en de afstudeeropdracht gaf recht op de bachelor-graad. Keuze van 2 uit 4 van de volgende certificaatstudies 1. Industriële Automatisering 2. Technische computerkunde 3. Elektronica en telecommunicatie 4. Energietechniek Algemeen vormende vakken Communicatieve vaardigheden Engels Bedrijfskunde Milieukunde
144
Afstudeeropdracht Praktijkervaring; blijkend uit een werkgeversverklaring. Toelichting: Bij een overstap van de certificaatstudie naar het reguliere curriculum werd individueel bezien met welke Hoofdtaken (HT’s) de volledig of niet-volledig afgelegde certificaatstudies overeenkwamen. Op deze wijze werd bepaald welke HT(‘s) nog moesten worden behaald om in aanmerking te komen voor de bachelor-graad. Dit individuele traject is gesanctioneerd door de examencommissie. OS/OER 2006-2007 tot en met 2011-2012 Propedeuse BEA PTA PTB BEB totaal Collectieve vrijstelling voor 7.5 SP per OWE op basis van vooropleiding en werkervaring Totaal propedeuse
code
studiepunten 7.5 7.5 7.5 7.5 30 30
60 studiepunten
Toelichting De inhoud en de eindtermen van de OWE’en in de propedeuse kwamen overeen met de voltijd. Op basis van studielast is er per OWE 7,5 SP toegekend, terwijl de aanwezige praktijkervaring en kennis uit de vooropleiding feitelijk onderdeel uitmaakte van de OWE’en . Alle deeltijd studenten hebben werkervaring. Van de werkervaring wordt gebruik gemaakt in het deeltijd curriculum. Hierdoor kan een deeltijd student de studie versneld volgen. Versneld wil hier zeggen in de nominale studieduur van vier jaar, maar met een lagere studielast dan 40 uur per week. Voor een deeltijd student met juiste werkervaring geldt een studielast van 20 uur per week. Deze lagere studielast werd en wordt op drie manieren gerealiseerd: 1) Door te refereren aan de toepassing in het theorie-onderwijs, waardoor studenten de stof sneller zullen beheersen. Door transfer tussen werken en leren te stimuleren beklijft vakinhoud beter en sneller. 2) Doordat de relatief omvangrijke projectopdrachten van de voltijd in de deeltijd vervangen zijn door beknopte praktische opdrachten, die alleen de kernvaardigheden bevatten. Deeltijdstudenten hebben geen behoefte aan het type projecten dat voltijdstudenten moet motiveren en leren samenwerken. 3) Doordat deeltijd studenten door levens- en werkervaring sneller en efficiënter kunnen studeren. Doordat ze over meer ontwikkelde metacognitieve vaardigheden beschikken en met sommige zaken al eens eerder in aanraking zijn gekomen. De verkorte studieduur en studielast gelden alleen wanneer de deeltijd student daadwerkelijk over de juiste werkervaring beschikt. Indien dit laatste niet het geval is, zal of de studieduur en/of de studielast toenemen.
145
OS/OER 2006-2007 tot en met 2011-2012
Hoofdfase Keuze van 3 HT’s uit 8 HT 1 + leerlijn SL of SB HT 2 ,, HT 2 ,, HT 3 ,, HT 4 ,, HT 5 ,, HT 6 ,, HT 7 ,, HT 8 ,, AIC ,, Minor Afstudeeropdracht Collectieve vrijstelling stage1 op basis van de in het mbo gevolgde stage/ beroepspraktijkvorming Stage 2 Totaal
studiepunten 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 30 30 30
30 180 studiepunten
Toelichting: er is sprake van een collectieve vrijstelling voor het onderdeel stage 1, vanwege de in het mbo gevolgde stage of beroepspraktijkvorming. Mbt stage 2: Studenten die zijn ingestroomd voor aug 2010 krijgen/ kregen vrijstelling voor deze stage als zij aantonen 3 jaar werkervaring op mbo + niveau te hebben (geauthenticeerd middels werkgeversverklaring). Studenten die met ingang van 2010-2011 en daarna zijn ingestroomd tonen met een verslag, een bedrijfsbeoordeling en een presentatie aan dat zij de – met de stage verbonden competenties beheersen ( zie Stage 2 verkort traject). Voor de minor was tot en met 2010-2011 op grond van een besluit van de examencommissie Elektrotechniek vrijstelling mogelijk als een student voldeed aan de volgende voorwaarden: - beschikking over aantoonbare werkervaring die boven het mbo-niveau uitstijgt en dat minimaal 5 jaar. Deze werkervaring kan zowel op technisch gebied liggen als op bedrijfskundig gebied of een combinatie hiervan, De werkervaring hoeft dus niet perse op het gebied van elektrotechniek te zijn; wel moet deze passen bij de studie en/of het carrièreperspectief en uiteraard op het bovengenoemde niveau; en/of - gevolgd hebben van een opleiding of cursussen gevolgd op een met een hbo-opleiding vergelijkbaar niveau al dan niet op elektrotechnisch gebied Dit moest worden aangetoond met de volgende 'bewijsstukken': Een CV, waarin de student zijn werkervaring beschrijft Een werkgeversverklaring, waarin de ervaring geauthenticeerd werd Een beschrijving van welke (relevante) cursussen gevolgd zijn
146
5.
Gegevens HAN-gecertificeerde minoren en daartoe behorende onderwijseenheden
Opsomming van de HAN-gecertificeerde minoren die de opleiding verzorgt. Conform artikel 3.4 lid 8 van de OER Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe
Power Minor
Code owe
E-M-Power
Doelgroep
Hoofdfase voltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems Landelijke Minor Elektrotechniek
Onderwijsperiode
Semester 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
30EC/840SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 129 711 840
Propedeuse plus minstens 30 EC in de hoofdfase Elektrotechniek.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
Productrapport
Competenties
C2. Ontwerpen C3. Realiseren C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
Deze minor is ontwikkeld in samenwerking met TenneT en de Haagse Hogeschool. De minor bevat de volgende onderdelen. -Productie: Door de klimaatverandering wordt opwekking van energie, en vooral renewable energie, een steeds belangrijker issue.
147
-Transport: Energie die is opgewekt in centrales of zonneparken, moet over grote afstanden getransporteerd worden naar de gebruikers. Dat gebeurt via het hoogspanningstransportnet. -Distributie: Bij het ontwerp van distributienetten is de uitdaging om het verlies van energie zo laag mogelijk te houden en tegelijkertijd de leveringszekerheid zo hoog mogelijk. Dat vraagt om ontwerpers die vanuit systemen kunnen denken en met innovatieve oplossingen komen. Samenhang
Zie hoofdstuk 1 en 2 van Deel 3 ‘Beschrijving van het onderwijs’.
Activiteiten en werkvormen
De minor bestaat uit een aantal theorielessen bij de betreffende hogeschool (geconcentreerd in enkele dagen per week) plus een projectopdracht. Werkvormen: Theorielessen Practicumopdrachten Projectwerk Excursies
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H.
Projectopdracht Tentamen 1 Tentamen 2 Tentamen 3 Tentamen 4 Tentamen 5 Practicum Kortsluitstromen en beveiligingen Excursies
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H.
Proj Tent1 Tent2 Tent3 Tent4 Tent5 Kortp Excur
Tentamenmoment
A. B. C. D. E. F. G. H.
Proj Tent1 Tent2 Tent3 Tent4 Tent5 Kortp Excur
blok 4 blok 1 blok 1 blok 2 blok 2 blok 2 blok 3 blok 3&4
148
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F. G. H.
Proj Tent1 Tent2 Tent3 Tent4 Tent5 Kortp Excur
geïndividualiseerde groepsbeoordeling schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel practicumopdracht(en), per twee studenten deelname
Aantal examinatoren
A. B. C. D. E. F. G. H.
Proj Tent1 Tent2 Tent3 Tent4 Tent5 Kortp Excur
2 1 1 1 1 1 1 1
Oordeel
A. B. C. D. E. F. G. H.
Proj Tent1 Tent2 Tent3 Tent4 Tent5 Kortp Excur
cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer vink vink
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. Proj 5.0 B. Tent1 5.0 C. Tent2 5.0 D. Tent3 5.0 E. Tent4 5.0 F. Tent5 5.0 G. Kortp voldaan H. Excur voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F. G. H.
Beoordelingscriteria
A. Proj Een energie-technisch ontwerp kunnen maken met daarin kortsluitstroomberekeningen, loadflow, beveiligingen, etc. Het eindproduct is een verslag met de benodigde berekeningen en onderbouwingen.
Proj Tent1 Tent2 Tent3 Tent4 Tent5 Kortp Excur
50% 10% 10% 10% 10% 10% -
B. Tent1
149
Een gegeven driefasen systeem kunnen doorrekenen. Spanningen, stromen en vermogens. Aan de hand van de vervangingsschema’s de stabiele werkpunten kunnen berekenen. machinediagram en V-krommes kunnen tekenen en toepassen. Onderbouwde afweging kunnen maken tussen de diverse energie vormen. C. Tent2 De (a)symmetrische kortsluitstroom in een gegeven netwerk kunnen berekenen. De diverse netstructuren kunnen tekenen en de correcte beveiliging van dergelijke netten kunnen aangeven. D. Tent3 De benodigde constructieve vormen aan kunnen geven om voldoende doorslagvastheid te krijgen bij hoogspanningsinstallaties. Verloop van de veldsterkte kunnen tekenen van een gegeven constructie. E. Tent4 De werking van de verschillende netbeveiligingen kunnen omschrijven. De juiste beveiliging kiezen voor een gegeven toepassing. Vergelijk AC-DC-net kunnen maken. F. Tent5 De geleiderdoorsnede volgens de NEN1010 kunnen bepalen. De gevolgen van netvervuiling kunnen verklaren. De technische werking van de F-V regeling kunnen verklaren. G. Kortp Aan de hand van een gestructureerde opdracht praktische metingen en berekeningen aan netmodellen en beveiligingen kunnen uitvoeren. Metingen correct uitgevoerd en verslag voldoende. H. Excur Aanwezigheid. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0. Indien niet aan de vink voor het deeltentamen Excur is voldaan, dient een vervangende opdracht te worden uitgevoerd.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F. G. H.
Proj Tent1 Tent2 Tent3 Tent4 Tent5 Kortp Excur
standaard rekenmachine (bijv. Casio fx-82MS) standaard rekenmachine (bijv. Casio fx-82MS) standaard rekenmachine (bijv. Casio fx-82MS) standaard rekenmachine (bijv. Casio fx-82MS) standaard rekenmachine (bijv. Casio fx-82MS) -
150
Studiematerialen Verplichte literatuur
[A] Duurzame Energietechniek J. Ouwehand, Uitgever: Academic Service ISBN 978 90 395 278 94 [B] Transport-distributie-2013-V20.pdf, E. de Jongh [C] Vermogensschakelaars.pdf, E. de Jongh [D] Energietechniek1-2.pdf, E. de Jongh [E] Gevaar-Elektriciteit.pdf, E. de Jongh [F] Thermisch-belast-geleider.pdf, E. de Jongh [G] Trafo-kabel-beveiliging.pdf, E. de Jongh [H] Inl-Eveld.pdf, E. de Jongh [J] Netvervuiling.pdf [K] Kortsluitstromen-tt-2014-V21.pdf, E. de Jongh [L] Netten voor distributie van elektriciteit, P.M. van Oirsouw, Phase To Phase
Software
Vision (Phase To Phase) Kabel++
151
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format.
Naam owe/it
Power Minor Deeltijd
Code owe/it
ED-M-Power
Doelgroep
Hoofdfase deeltijd Elektrotechniek, Industrial and Power Systems Landelijke Minor Elektrotechniek
Onderwijsperiode
Semester 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
30EC/840SBU
Geprogrammeerde contacttijd Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 105 735 840
Propedeuse plus minstens 30 EC in de hoofdfase Elektrotechniek.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
Productrapport
Competenties
C2. Ontwerpen C3. Realiseren C5. Managen C6. Adviseren C7. Onderzoeken C8. Professionaliseren
Algemene omschrijving
Deze minor is ontwikkeld in samenwerking met TenneT. De minor bevat de volgende onderdelen. -Productie: Door de klimaatverandering wordt opwekking van energie, en vooral renewable energie, een steeds belangrijker issue. -Transport: Energie die is opgewekt in centrales of zonneparken, moet over grote afstanden getransporteerd worden naar de gebruikers. Dat gebeurt via het hoogspanningstransportnet. -Distributie: Bij het ontwerp van distributienetten is de uitdaging om het verlies van energie zo laag mogelijk te houden en tegelijkertijd de leveringszekerheid zo hoog mogelijk. Dat vraagt
152
om ontwerpers die vanuit systemen kunnen denken en met innovatieve oplossingen komen.
Samenhang
Zie hoofdstuk 1 en 2 van Deel 3 ‘Beschrijving van het onderwijs’.
Activiteiten en werkvormen
De minor bestaat uit een aantal theorielessen op een vaste middag-avond per week. Werkvormen: Theorielessen Practicumopdrachten Projectwerk Excursies
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E.
Projectopdracht Tentamen 1 Tentamen 2 Practicum Kortsluitstromen en beveiligingen Excursies
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E.
Proj Tent1 Tent2 Kortp Excur
Tentamenmoment
A. B. C. D. E.
Proj Tent1 Tent2 Kortp Excur
blok 2 blok 1 blok 2 blok 2 blok 1&2
Tentamenvorm
A. B. C. D. E.
Proj Tent1 Tent2 Kortp Excur
geïndividualiseerde groepsbeoordeling schriftelijk, individueel schriftelijk, individueel practicumopdracht(en), per twee studenten deelname
Aantal examinatoren
A. B. C. D. E.
Proj Tent1 Tent2 Kortp Excur
2 1 1 1 1
Oordeel
A. B. C. D. E.
Proj Tent1 Tent2 Kortp Excur
cijfer cijfer cijfer vink vink
153
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. Proj 5.0 B. Tent1 5.0 C. Tent2 5.0 D. Kortp voldaan E. Excur voldaan Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E.
Beoordelingscriteria
A. Proj Een energie-technisch ontwerp kunnen maken met daarin kortsluitstroomberekeningen, loadflow, beveiligingen, etc. Het eindproduct is een verslag met de benodigde berekeningen en onderbouwingen.
Proj Tent1 Tent2 Kortp Excur
50% 25% 25% -
B. Tent1 Aan de hand van de vervangingsschema’s de stabiele werkpunten kunnen berekenen. machinediagram en V-krommes kunnen tekenen en toepassen. De (a)symmetrische kortsluitstroom in een gegeven netwerk kunnen berekenen. De diverse netstructuren kunnen tekenen en de correcte beveiliging van dergelijke netten kunnen aangeven. C. Tent2 De gevolgen van netvervuiling kunnen verklaren. De technische werking van de F-V regeling kunnen verklaren. Werking en nauwkeurigheid van spannings- en stroomtrafo’s kunnen verklaren. Verschillende soorten netaarding en hun toepassing kunnen noemen. D. Kortp Aan de hand van een gestructureerde opdracht praktische metingen en berekeningen aan netmodellen en beveiligingen kunnen uitvoeren. Metingen correct uitgevoerd en verslag voldoende. E. Excur Aanwezigheid. Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens beoordelingen deeltentamens op 5.0. Indien niet aan de vink voor het deeltentamen Excur is voldaan, dient een vervangende opdracht te worden uitgevoerd.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D.
Proj Tent1 Tent2 Kortp
standaard rekenmachine (bijv. Casio fx-82MS) standaard rekenmachine (bijv. Casio fx-82MS) -
154
E. Excur
-
Studiematerialen Verplichte literatuur
[A] Transport-distributie-2013-V20.pdf, E. de Jongh [B] Vermogensschakelaars.pdf, E. de Jongh [C] Energietechniek1-2.pdf, E. de Jongh [D] Meettransformatoren.pdf, E. de Jongh [E] Trafo-kabel-beveiliging.pdf, E. de Jongh [F] Inl-Eveld.pdf, E. de Jongh [G] Netvervuiling.pdf [H] Kortsluitstromen-tt-2014-V21.pdf, E. de Jongh [J] Netten voor distributie van elektriciteit, P.M. van Oirsouw, Phase To Phase, Arnhem
Software
Vision (Phase To Phase)
155
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format. Vaknamen zijn gewijzigd maar hebben dezelfde onderwerpen gehouden. Het vak power system dynamics is toegevoegd.
Naam owe
Minor Out of Control Voltijd
Code owe
EV-MOOC
Doelgroep
Doelgroep zijn studenten van de HAN in een bachelor Elektrotechniek, Embedded systems engineering, Werktuigbouwkunde of Autotechniek die minimaal 120 ECTS en propedeuse hebben doorlopen of (internationaal) gelijkwaardige studenten.
Onderwijsperiode
Semester 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
30EC/840SBU
Geprogrammeerde contacttijd: Blok 1: Introduction systems Engineering Modelling and Simulation Power system Dynamics Lab soft sensors Project tutor contact Blok 2: Digital control Power conversion Lab smart coding Project tutor contact
7*2 lesuren (theorieles) 7*2 lesuren (theorieles) 7*2 lesuren (theorieles) 7*3 lesuren (practicum) 7*2 lesuren
7*2 lesuren (theorieles) 7*2 lesuren (theorieles) 7*3 lesuren (practicum) 7*2 lesuren
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid aan project Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 105
735 840
Studenten van de HAN in een bachelor Elektrotechniek, Embedded systems engineering, Werktuigbouwkunde of Autotechniek die minimaal 120 ECTS en propedeuse hebben doorlopen of (internationaal) gelijkwaardige studenten.
156
Doelen en werkvormen Beroepstaak/ beroepstaken
BT1. Mechanisch ontwikkelen BT2. Energetisch ontwikkelen BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
Ontwerp van (ingewikkelde) op first principles gebaseerde modellen van real world systemen. Ontwerp van regelingen voor deze systemen.
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C6. Adviseren C7. Onderzoeken
Algemene omschrijving
De volgende onderwerpen komen aan bod in vakken van de minor: -Introduction systems engineering -Modelling and simulation -Lab soft sensors -Digital control -Lab smart coding -Power system dynamics -Power conversion Aan het einde worden deze vakken afgesloten middels een individueel schriftelijk deeltentamen, mondeling tentamen of een opdracht. Naast de genoemde onderdelen wordt in teamverband een project uitgevoerd. Er zijn verschillende projecten beschikbaar met onderwerpen binnen de energietechniek en industriële automatiseringen .
Samenhang
Is binnen de beroepstaak 3 BT3 onderwijs op het hoogste niveau. Verdiepend voor studenten van Elektrotechniek, Embedded systems engineering, Werktuigbouwkunde en Autotechniek.
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H.
Introduction systems engineering Modelling and simulation Lab soft sensors Digital control Lab smart coding Power system dynamics Power conversion Project
157
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G. H.
Tentamenmoment
Semester 1 A. MOOC-ISE: blok 1 B. MOOC-MS: C. MOOC-LSS: D. MOOC-DC: blok 2 E. MOOC-LSC: F. MOOC-PSD: G. MOOC-PC: blok 2 H. MOOC-P:
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F. G. H.
Aantal examinatoren
1
Oordeel
A. B. C. D. E. F. G. H.
MOOC-ISE MOOC-MS MOOC-LSS MOOC-DC MOOC-LSC MOOC-PSD MOOC-PC MOOC-P
blok 1 blok 1 blok 2 blok 1 blok 2
MOOC-ISE schriftelijk MOOC-MS mondeling MOOC-LSS poster presentatie MOOC-DC opdracht MOOC-LSC opdracht MOOC-PSD schriftelijk MOOC-PC schriftelijk MOOC-P rapportage/presentaties
MOOC-ISE MOOC-MS MOOC-LSS cijfer MOOC-DC MOOC-LSC cijfer MOOC-PSD cijfer MOOC-PC MOOC-P
cijfer cijfer cijfer
cijfer cijfer
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. MOOC-ISE 5.0 B. MOOC-MS 5.0 C. MOOC-LSS 5.0 D. MOOC-DC 5.0 E. MOOC-LSC 4.0 F. MOOC-PSD 5.0 G. MOOC-PC 4.0 H. MOOC-P 5.0 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D.
MOOC-ISE MOOC-MS MOOC-LSS 7% MOOC-DC
7% 7% 7%
158
Beoordelingscriteria
E. F. G. H.
MOOC-LSC 7% MOOC-PSD 7% MOOC-PC MOOC-P
A. 1. 2. 3.
MOOC-ISE Uit een gebruikersvraag de requirements afleiden Requirements indelen in verschillende catagorieen Onderscheid maken tussen expectations en perfomance criteria Benoemen disciplines die bij een probleemstelling naar voren komen Kan stakeholders onderscheiden in groepen Requirements kan toekennen aan systeemonderdelen Weet wat een mission analysis oplevert. Kan functionele en performance requirements onderverdelen Noem de belangrijkste activiteiten van een functionele analyse Kunnen onderscheid aangeven tussen MOE en MOP en kunnen dit kunnen benoemen in een praktisch probleem.
4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
7% 51%
B. MOOC-MS 1. Modelleert electrische, mechanische, thermische en flowsystemen. 2. Kan uit real World praktijkvoorbeelden een model destilleren door gefundeerde aannames te maken 3. Kan differentiaalvergelijkingen omzetten in statespace beschrijvingen en vice versa. C. MOOC-LSS 1. Is able to clarify the problem based on client input and other investigations 2. Can define the in- and outputs and system boundaries 3. The student is able to develop models based on electromechanical equations or energy and mass balances. 4. The student can direct the research in a pro active way. 5. Can communicate effectively in written presentations 6. Can communicate efficiently in oral presentations. 7. Can professionaly visualize a message D. MOOC-DC 1. De student kan een in Simulink gemaakt systeem analyseren 2. De student kan voor het in Simulink gemaakte systeem een digitale PID regelaar ontwerpen 3. De student kan d.m.v. simulaties laten zien dat de regelaar adequaat is ontworpen. E. MOOC-LSC 1. Student kan programmeren met code generatie tool in simulink 2. Student begrijpt analoga en digitale IO van microcontrollers en kan deze in een praktisch voorbeeld toepassen 159
3. Student kan ingangssignalen converteren in een bruikbaar signaal 4. Student kan een selftest en plausibiliteitstest van sensoren ontwikkelen en implementeren. 5. Student kan logging ontwerpen en implementeren voor een specifiek voorbeeld 6. Student kan een closed loop regelsysteem realiseren. F. MOOC-PSD 1. Understand the fundamental concepts which determine machine performance. 2. Explain the relationship between electric currents and magnetic flux/flux linkage 3. Identify types electric machines and their applications 4. Explain the design and working principle of synchronous machine, its equivalent circuit and governing equations. 5. Explain the design and working principle of asynchronous machines, governing equations, and power-torque-speed characteristics. 6. Describe an electric drive, role of various components and specify areas of application. 7. Design feedback controls for motor drives – e.g. speed control G. 1. 2. 3.
MOOC-PC Student moet keuzes kunnen maken in topologieen Student kan regelaar ontwerpen voor power stage Student kan experimenten ontwerpen ter validatie van regelaar ontwerp 4. Inzicht in de voor- en nadelen van verschillende topologieen. (schakelverliezen, fysieke afmetingen) 5. Kan functie van componenten aangeven in een bepaalde topologie. H. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
MOOC-P Can formulate a useful problem formulation Uses knowledge gained during courses. Is able to structure the work in activities and can make a realistic planning for each activity Is able to make a realistic time plan Is able to clarify the problem based on client input and other investigations Describes the problem in detail in a problem definition and is able to distinguish between main and side issues. Can make relevant recommandations Can communicate effectively in oral presentations. Is able to make adequate transfer documentation. Can communicate effectively in written presentations Can professionaly visualize a message The student has shown initiative The student functions under stress, uncertainty etc. The student has the correct attitude
160
15. The student functions well within a group Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens deeltentamens op 5.0 of 4.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F. G. H.
MOOC-ISE MOOC-MS MOOC-LSS MOOC-DC MOOC-LSC MOOC-PSD MOOC-PC MOOC-P
rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS -
Studiematerialen Verplichte literatuur
[A] Power electronics: a first course, Ned Mohan, Wiley, ISBN : 978-1-118-07480-0 [B] Electric machines and drives: a first course, Ned Mohan, ISBN: 978-1118074817
Software
Matlab Matlab Simulink HANcoder HANtune
161
Algemene informatie Gewijzigd t.o.v. 2014-2015
Beschrijving aangepast aan nieuw format. Vaknamen zijn gewijzigd maar hebben dezelfde onderwerpen gehouden. Het vak power system dynamics is toegevoegd.
Naam owe
Minor Out of Control Deeltijd
Code owe
ED-MOOC
Doelgroep
Doelgroep zijn studenten van de HAN in een bachelor Elektrotechniek, Embedded systems engineering, Werktuigbouwkunde of Autotechniek die minimaal 120 ECTS en propedeuse hebben doorlopen of (internationaal) gelijkwaardige studenten.
Onderwijsperiode
Semester 1
Studiepunten/ Studielast en onderwijstijd
30EC/840SBU
Geprogrammeerde contacttijd: Blok 1: Introduction systems Engineering Modelling and Simulation Lab soft sensors Project tutor contact Blok 2: Digital control Power conversion Lab smart coding Project tutor contact
7*2 lesuren (theorieles) 7*2 lesuren (theorieles) 7*3 lesuren (practicum) 7*2 lesuren
7*2 lesuren (theorieles) 7*2 lesuren (theorieles) 7*3 lesuren (practicum) 7*2 lesuren
Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid aan project Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Ingangseisen
Aantal klokuren 94,5
745,5 840
Studenten van de HAN in een bachelor Elektrotechniek, Embedded systems engineering, Werktuigbouwkunde of Autotechniek die minimaal 120 ECTS en propedeuse hebben doorlopen of (internationaal) gelijkwaardige studenten.
Doelen en werkvormen Beroepstaak/
BT1. Mechanisch ontwikkelen 162
beroepstaken
BT2. Energetisch ontwikkelen BT3. Industrieel automatiseren BT4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen
Beroepsproducten
Ontwerp van (ingewikkelde) op first principles gebaseerde modellen van real world systemen. Ontwerp van regelingen voor deze systemen.
Competenties
C1. Analyseren C2. Ontwerpen C3. Realiseren C6. Adviseren C7. Onderzoeken
Algemene omschrijving
De volgende onderwerpen komen aan bod in vakken van de minor: -Introduction systems engineering -Modelling and simulation -Lab soft sensors -Digital control -Lab smart coding -Power conversion Aan het einde worden deze vakken afgesloten middels een individueel schriftelijk deeltentamen, mondeling tentamen of een opdracht. Naast de genoemde onderdelen wordt in teamverband een project uitgevoerd. Er zijn verschillende projecten beschikbaar met onderwerpen binnen de energietechniek en industriële automatiseringen .
Samenhang
Is binnen de beroepstaak 3 BT3 onderwijs op het hoogste niveau. Verdiepend voor studenten van Elektrotechniek, Embedded systems engineering, Werktuigbouwkunde en Autotechniek.
Activiteiten en werkvormen
Theorieles Practicum
Tentaminering Informatie per (deel)tentamen Naam (deel)tentamen
A. B. C. D. E. F. G.
Introduction systems engineering Modelling and simulation Lab soft sensors Digital control Lab smart coding Power conversion Project
Code (deel)tentamen
A. B. C. D. E.
MOOC-ISE MOOC-MS MOOC-LSS MOOC-DC MOOC-LSC 163
F. MOOC-PC G. MOOC-P Tentamenmoment
Semester 1 A. MOOC-ISE: B. MOOC-MS: C. MOOC-LSS: D. MOOC-DC: E. MOOC-LSC: F. MOOC-PC: G. MOOC-P:
blok 1 blok 1 blok 1 blok 2 blok 2 blok 2 blok 2
Tentamenvorm
A. B. C. D. E. F. G.
MOOC-ISE MOOC-MS MOOC-LSS MOOC-DC MOOC-LSC MOOC-PC MOOC-P
schriftelijk mondeling poster presentatie opdracht opdracht schriftelijk rapportage/presentaties
Aantal examinatoren
1
Oordeel
A. B. C. D. E. F. G.
MOOC-ISE MOOC-MS MOOC-LSS MOOC-DC MOOC-LSC MOOC-PC MOOC-P
cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer cijfer
Minimaal oordeel (deel)tentamen
A. MOOC-ISE 5.0 B. MOOC-MS 5.0 C. MOOC-LSS 5.0 D. MOOC-DC 5.0 E. MOOC-LSC 4.0 F. MOOC-PC 4.0 G. MOOC-P 5.0 Eindcijfer owe is voldoende indien 5.5 of hoger.
Weging
A. B. C. D. E. F. G.
Beoordelingscriteria
A. 11. 12. 13.
MOOC-ISE MOOC-MS MOOC-LSS MOOC-DC MOOC-LSC MOOC-PC MOOC-P
12% 12% 12% 12% 12% 12% 28%
MOOC-ISE Uit een gebruikersvraag de requirements afleiden Requirements indelen in verschillende catagorieen Onderscheid maken tussen expectations en perfomance criteria 14. Benoemen disciplines die bij een probleemstelling naar voren komen 164
15. 16. 17. 18. 19.
Kan stakeholders onderscheiden in groepen Requirements kan toekennen aan systeemonderdelen Weet wat een mission analysis oplevert. Kan functionele en performance requirements onderverdelen Noem de belangrijkste activiteiten van een functionele analyse 20. Kunnen onderscheid aangeven tussen MOE en MOP en kunnen dit kunnen benoemen in een praktisch probleem. B. MOOC-MS 4. Modelleert elektrische, mechanische, thermische en flowsystemen. 5. Kan uit real World praktijkvoorbeelden een model destilleren door gefundeerde aannames te maken 6. Kan differentiaalvergelijkingen omzetten in statespace beschrijvingen en vice versa. C. MOOC-LSS 8. Is able to clarify the problem based on client input and other investigations 9. Can define the in- and outputs and system boundaries 10. The student is able to develop models based on electromechanical equations or energy and mass balances. 11. The student can direct the research in a pro active way. 12. Can communicate effectively in written presentations 13. Can communicate efficiently in oral presentations. 14. Can professionaly visualize a message D. MOOC-DC 4. De student kan een in Simulink gemaakt systeem analyseren 5. De student kan voor het in Simulink gemaakte systeem een digitale PID regelaar ontwerpen 6. De student kan d.m.v. simulaties laten zien dat de regelaar adequaat is ontworpen. E. MOOC-LSC 7. Student kan programmeren met code generatie tool in simulink 8. Student begrijpt analoga en digitale IO van microcontrollers en kan deze in een praktisch voorbeeld toepassen 9. Student kan ingangssignalen converteren in een bruikbaar signaal 10. Student kan een selftest en plausibiliteitstest van sensoren ontwikkelen en implementeren. 11. Student kan logging ontwerpen en implementeren voor een specifiek voorbeeld 12. Student kan een closed loop regelsysteem realiseren. F. MOOC-PC 6. Student moet keuzes kunnen maken in topologieen 7. Student kan regelaar ontwerpen voor power stage
165
8. Student kan experimenten ontwerpen ter validatie van regelaar ontwerp 9. Inzicht in de voor- en nadelen van verschillende topologieen. (schakelverliezen, fysieke afmetingen) 10. Kan functie van componenten aangeven in een bepaalde topologie. G. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.
MOOC-P Can formulate a useful problem formulation Uses knowledge gained during courses. Is able to structure the work in activities and can make a realistic planning for each activity Is able to make a realistic time plan Is able to clarify the problem based on client input and other investigations Describes the problem in detail in a problem definition and is able to distinguish between main and side issues. Can make relevant recommandations Can communicate effectively in oral presentations. Is able to make adequate transfer documentation. Can communicate effectively in written presentations Can professionaly visualize a message The student has shown initiative The student functions under stress, uncertainty etc. The student has the correct attitude The student functions well within a group
Compensatie-mogelijkheden
Ondergrens deeltentamens op 5.0 of 4.0.
Toegestane hulpmiddelen
A. B. C. D. E. F. G.
MOOC-ISE MOOC-MS MOOC-LSS MOOC-DC MOOC-LSC MOOC-PC MOOC-P
rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS rekenmachine Casio fx-82MS -
Studiematerialen Verplichte literatuur
[A] Power electronics: a first course, Ned Mohan, Wiley, ISBN : 978-1-118-07480-0
Software
Matlab Matlab Simulink HANcoder HANtune
166
6.
Opsomming onderwijseenheden van AD-graad naar Bachelor-graad
Conform artikel 3.2 lid 8 van de OER N.v.t.
167
7.
Eindkwalificaties HBO-bachelor-graad
Conform artikel 1.3 van de OER De onderstaande (binnen het domein Engineering landelijk vastgestelde) competenties en (tussen de opleidingen Elektrotechniek landelijk vastgestelde) niveaus vormen de eindkwalificaties van de opleiding Elektrotechniek. De kennis en vaardigheden die onderdeel uitmaken van de competenties zijn omschreven in de BoKS. Competentieprofiel Competentie Analyseren
Niveau 3
Ontwerpen
3
Realiseren
3
Beheren
2
Managen
2
Toelichting Het analyseren van een engineeringvraagstuk omvat de identificatie van het probleem of klantbehoefte, de afweging van mogelijke ontwerpstrategieën / oplossingsrichtingen en het eenduidig in kaart brengen van de eisen / doelstellingen / randvoorwaarden. Hierbij wordt een scala aan methoden gebruikt, waaronder wiskundige analyses, computermodellen, simulaties en experimenten. Randvoorwaarden op het gebied van mens & maatschappij, gezondheid, veiligheid, milieu & duurzaamheid worden hierbij meegenomen. Het realiseren van een engineeringontwerp en hierbij kunnen samenwerken met ingenieurs en niet-ingenieurs. Het te realiseren ontwerp kan voor een apparaat, een proces of een methode zijn en kan meer omvatten dan alleen het technisch ontwerp, waarbij de engineer een gevoel heeft voor de impact van zijn ontwerp op de maatschappelijke omgeving, gezondheid, veiligheid, milieu, duurzaamheid (bijv. cradle-to-cradle) en commerciële afwegingen. De engineer maakt bij het opstellen van zijn ontwerp gebruik van zijn kennis van ontwerpmethodieken en weet deze toe te passen. Het te realiseren ontwerp is gebaseerd op het programma van eisen en vormt een volledige en correcte implementatie van alle opgestelde producteisen. Het realiseren en opleveren van een product of dienst of de Implementatie van een proces dat aan de gestelde eisen voldoet. De Engineer ontwikkelt hiervoor praktische vaardigheden om engineeringproblemen op te lossen en voert hiervoor onderzoeken en testen uit. Deze vaardigheden omvatten kennis van het gebruik en de beperkingen van materialen, computer simulatie modellen, engineeringprocessen, apparatuur, praktische vaardigheden, technische literatuur en informatiebronnen. De bachelor is ook in staat om de wijdere (veelal niet-technische) gevolgen te overzien van zijn werkzaamheden, bijv. op het gebied van ethiek, maatschappelijke omgeving, duurzaamheid, commercie en industrie. Het optimaal laten functioneren van een product, dienst of proces in zijn toepassingscontext of werkomgeving, rekening houdend met aspecten op het gebied van veiligheid, milieu, technische en economische levensduur. De Engineer geeft richting en sturing aan organisatieprocessen en de daarbij betrokken medewerkers teneinde de doelen te realiseren van het organisatieonderdeel of het project waar hij leiding aan geeft. 168
Adviseren
1
Onderzoeken
2
Professionaliseren
2
Niveaus Niveau 1
2
3
De Engineer geeft goed onderbouwde adviezen over het ontwerpen, verbeteren of toepassen van producten, processen en methoden en brengt renderende transacties tot stand met goederen of diensten binnen het Domein Engineering. Het gebruik van geschikte methoden en technieken m.b.t. het vergaren van informatie, om toegepast onderzoek uit te kunnen voeren. Deze methoden kunnen zijn: literatuuronderzoek, het ontwerp en de uitvoering van experimenten, de interpretatie van data en computer simulaties. Hiervoor kunnen databases, normen, standaarden en veiligheidsnormen geraadpleegd worden. Het zich eigen maken en bijhouden van vaardigheden die benodigd zijn om de overige engineeringcompetenties effectief uit te kunnen voeren. Deze vaardigheden kunnen ook in breder verband van toepassing zijn en omvatten ook het op de hoogte zijn van de nieuwste ontwikkelingen, ook in relatie tot ethische dilemma’s en maatschappelijk geaccepteerde normen en waarden.
Toelichting aard van de taak: eenvoudig, gestructureerd, past bekende methoden direct toe volgens vaststaande normen aard van de context: bekend; eenvoudig, monodisciplinair, in schoolsituatie mate van zelfstandigheid: sturende begeleiding aard van de taak: complex, gestructureerd, past bekende methoden aan wisselende situaties aan aard van de context: bekend; complex, monodisciplinair, in de praktijk onder begeleiding mate van zelfstandigheid: begeleiding indien nodig aard van de taak: complex, ongestructureerd, verbetert methoden en past normen aan de situaties aan aard van de context: onbekend; complex, multidisciplinair in de praktijk mate van zelfstandigheid: zelfstandig
169
BoKS
1 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19
In landelijke Onderwerpen BoKS Netwerktheorie V Lezen / begrijpen elektrotechnische schema's V Netwerk elementen (bronnen, weerstand, condensator, spoel) V Basiswetten (Ohm, Kirchoff) V Netwerkberekeningen DC: Superpositie V Netwerkberekeningen DC: Thevenin en Norton Netwerkberekeningen DC: Maas en knooppunt vergelijkingen V Netwerkberekeningen DC: Matrix methoden V Signaalvormen: harmonisch en niet harmonisch V Signaalvormen: effectief en gemiddelde waarde V Vector diagram / phasor diagram V Netwerkberekeningen AC met complexe rekenwijze V V V V V
V
2 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 3 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 4
Frequentieafhankelijk gedrag, zoals filtering, resonantie Q-factor Overdrachtsfunctie: eerste orde netwerken Bode diagram Rekenen met dB's Schakelgedrag: 1ste orde transient (RL, RC) Schakelgedrag: 2ste orde transient (RLC) Werkzaam, blind- en schijnbaar vermogen Vermogensdiagram / vermogensdriehoek Natuurkunde Basisvaardigheden Statica Dynamica Arbeid en energie Trillingen, golven en licht
V V V
V V V V V V V V V V
Elektriciteit Elektromagnetisme Inductie en wisselstromen Thermodynamica (warmte stromen, warmteweerstand) Persoonlijke ontwikkeling en communicatie Doelgroep gerichte schriftelijke en mondelinge communicatie Stijl en structuur verslagen Presentatievaardigheden Overtuigen en onderbouwen Projectmatig werken / plannen Creativiteit en improvisatie Studievaardigheden Analyseren en oordeelvorming Reflectie op gedrag en kennis Projectmanagement Ontwerp / ontwikkel methoden 170
4,01 4,02 4.03 4.04 4.05 4.06 4.07
V V V V V V V
5 5,01
V
5,02
V
5,03 5,04 5,05
V V V
6 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06
V V V V V V
6,07 6,08 7 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10
V V V V V V
V V
Systematisch ontwerpen ( fasering, (voorbereiden, uitvoeren, testen en evalueren) Ontwerpmethodieken (V-model, SDM, etc.) Systeembeschrijving ( Input, proces, output, hierarchie, architectuur) Elektro Magnetische Comptabiliteit Toepassen ontwerpgereedschappen (PCB ontwerp, Installatie ontwerp, etc.) Toepassen circuitsimulatoren (Pspice, Ltspice, Multisim, etc.) Toepassen wiskundige analyse gereedschappen ( Matlab, Scilab, etc.) Programmeren Basisbeginselen (variabelen, programma flow, functies, etc.) Documenteren en structureren van programma’s (Flowchart, Program Stucture Diagram, versiebeheer, etc.) Hardware gericht programmeren (microcontroller, interrupt, ADC, flash, seriële communicatie, etc. ) Basisbeginselen objectgeoriënteerd programmeren (klasse, etc.) Programmable Logic Controller (PLC) programmeren Analoge techniek Basistheorie halfgeleiders (werking PN overgang, MOSFET, etc.) Basis schakelingen diodes Transistoren (BJT, (MOS)-FET ) als schakelaar Transistoren (BJT, (MOS)-FET ) als versterker Transistoren (BJT, (MOS)-FET ) klein signaal gedrag (wisselstroom analyse) Basis schakelingen Op-amp Deelsystemen / functionele blokken (Spanningsregelaars, vermogensversterkers, actieve filters, brugschakelingen, etc.) Schakelende voedingsprincipes ( buck, boost, etc.) Digitale techniek Getal representatie en codesystemen Binair rekenen, two's complement Booleaanse algebra Logische basisfuncties Combinatorische logische schakelingen Opstellen van waarheidstabellen Vereenvoudigen van waarheidstabellen via Karnaugh Realiseren van combinatorische schakelingen met een hardware beschrijvende taal en programmeerbare logica (FPGA's) Sequentiële componenten, geheugenwerking Toestandsmachine machines (zoals Finite state, Moore, Mealy)
8 8,01 8,02
Signaalbewerking Bemonsteren, aliasing, AD / DA Digitaal filteren
9 9,01 9,02
Systeemleer / Regeltechniek Systeembeschrijving (IPO, Sensoren, actuatoren, interfacing, etc.) Systeemeigenschappen onderzoeken
V
171
9,03 9,04 9,05
V
10 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 10,10 10,11 10,12 10,13 10,14 10,15 10,16 10,17
V V V V V
11 11,01
Regelaar ontwerp (on-off, PI, PID ) Simulatie en modelvorming van mechanische en elektrische systemen Servotechniek Wiskunde Algemene algebraïsche vaardigheden, rekenen met cijfers en letters Basis rekenregels & prioriteitsregels Gebroken machten en wortels Haakjes verdrijven en ontbinden in factoren ABC formule 1e en 2e graads functies & vergelijkingen Machtfuncties, wortelfuncties, gebroken functies Exponentiële functies & vergelijkingen Logaritmische functies & vergelijkingen Goniometrische functies & vergelijkingen Complex rekenen Differentiaalrekening Integraalrekening Differentiaalvergelijkingen Laplace transformatie Matrix rekenen Fourier analyse
11,04 11,05 11,06
Energie techniek Opwekking( traditioneel, wind, water, zon, etc.) Transport & distributie ( Spanningsniveaus, Lijnen en kabels, Edison versus Tesla, 3 fase netwerken, smart grids, etc.) Gebruik ( Verlichting, aandrijvingen, etc.) 3 fase netwerken (vermogen, loadflow berekeningen, kortsluiting en selectiviteit, etc.) Vermogensomzetters (AC-AC, AC-DC, DC-DC, DC-AC, mutator, etc.) Arbeidsfactor en arbeidsfactor correctie
12 12,01 12,02 12,03 12,04
Aandrijftechniek Gelijkstroommachines (generator/motor, borstelloos DC, etc.) Transformatoren Draaistroommachines (Synchrone en Asynchrone machines) Geregelde aandrijvingen
11,02 11,03
13 V 13,01 13,02 13,03 14 14,01 14,03 14,04
V
Tele- en datacommunicatie Basis tele- en datacommunicatie en netwerken (Quality of Service, transmissie schema’s, error control, flowcontrol, modulatie / demodulatie, kanaalcapaciteit, bandbreedte en protocol specificaties) LAN, intranet en wireless netwerken Transportprotocollen Bedrijfskunde Project management Kostprijsberekening en investeringsbeslissing Duurzaamheid (People Planet Profit, etc.) 172
15 15,01 15,02 15,03 15,04 15,05 15,06 15,07
V V V
16
Testen en meten Systematisch storing zoeken Veilig werken: NEN 3140 Meetvaardigheden Analyse van meetresultaten Meetnauwkeurigheid en meetfouten Systematisch opbouwen Meetsystemen ontwerpen Toegepast onderzoek
16,01
V
Formuleren van probleemstelling, doelstelling, onderzoeksvraag
16.02 16,03 16.04 16,05
V V V V
Onderzoeksmethodieken Uitvoering en beheersing (control) van onderzoekproces Analyse van onderzoeksresultaten Onderzoeksverslag (doelgroep, gebruik literatuur, refereren, etc.)
173