Opleiding Duurzaam Gebouw : Binnenhuispolluenten: hoe ze te beperken? Leefmilieu Brussel NATUURLIJKE VERVEN EN OLIËN Olivier Daxhelet LA MAISON ECOLOGIQUE
NATUURLIJKE VERVEN, VERNISSEN EN OLIËN
Wat is het? Waarom moet het gebruik ervan worden aanbevolen?
Wat zijn de voordelen – nadelen – beperkingen?
2
Neem bijvoorbeeld verf, … Ik heb:
Men stelt voor:
* Een gevestigde industrie
* Een ontluikende industrie (2-3%)
* Een technisch perfect product
* Een kwaliteitsproduct met gekende beperkingen
* Een enorme keuze
* Keuze beperkt tot natuurlijke hulpbronnen
* Een ruim prijsassortiment
* Prijs van een klassiek kwaliteitsproduct
* Comfortabele marges
* Redelijke marges
* Commerciële ondersteuning +++
* Gerichte commerciële ondersteuning
* Een professionele markt zonder oog voor met het milieuaspect
* Niet-giftige, biologisch afbreekbare producten, goed voor de mens, de gezondheid en het milieu.
* Vaak giftige producten
Zal ik mijn gewoonten wijzigen of niet?
3
The difference
•
Elke industriële productie heeft een invloed op het milieu
ontginning van grondstoffen
Impact
Einde levensduur
productie
gebriuk
4
Profiel van een “zachte” chemie LEVENSCYCLUS VAN NATUURLIJKE PRODUCTEN •
Grondstoffen worden ontgonnen en verwerkt volgens duurzaamheidscriteria.
•
De gedroogde verfresten kunnen gecomposteerd worden op dezelfde manier als restjes hout.
•
Het energieverbruik tijdens het industriële proces is beperkt, doordat bijvoorbeeld zonnepanelen worden gebruikt.
•
Een van de beoordelingscriteria is de transparant vermelding van de onderdelen op de etiketten (anders veiligheidsfiche vragen, … het is verplicht).
Planten
Biologische Zonne-energie afbreekbaarheid
Aanbrengen
Plantaardige grondstoffen
Natuurlijke verven en onderhoudsproducten
5
Grondstoffen
Bijenwas (Duitsland)
6
Grondstoffen
Natuurlijk colofonium (Europa)
7
Grondstoffen
Minerale pigmenten en ijzeroxiden (Europa)
8
Grondstoffen
Plantaardige Dammar-hars (Azië)
9
Grondstoffen
Carnaubawas (Zuid-Amerika) 10
Grondstoffen
Standolie van lijnolie (Europa)
11
Grondstoffen
Jojoba-olie (Noord-Amerika)
12
Grondstoffen
Meekrapwortels (Turkije)
13
Grondstoffen
Bergamotolie (Europa)
14
Grondstoffen
Lavendelolie (Europa)
15
Grondstoffen
Reseda
16
De producten … Houten meubelen en oppervlakken
Lazuur voor hout, Aqua/Classic
Olie voor terrassen en tuinmeubilair
Olie – was vernis
Lak Aqua/ Classic
Houten vloeren
Harde olie, Pursolid/Classic
Harde was Eenlagige oliewas
Vloerzorg
17
De producten … Muren en plafonds Muurverf, grondverf
Kalkverf en plamuur, professionele kwaliteit Veel bestaande schakeringen, nieuwe kleuren zijn mogelijk
Glansrijke ideeën: onderhoudsproducten en speciale producten Schimmelwerend
Reiniger voor oven, vitrokeramische kookplaat,.. Verzorging en reiniging voor leder, vloeren, meubelen, keuken, sanitair, ...
18
De producten … Lijmen en speciale producten
Universele lijm
Vochtige reinigings- en verzorgingsdoekjes voor vloeren Afbijtpasta, plantaardige verdunner, latexlijm 19
Economische aspecten Gangbare opvatting: “natuurlijke of nietconventionele producten zijn duurder”. 1/ Verwar product niet met uitvoering! “kosten van de werken” = 80% arbeid 2/ Idee te herbekijken: ……. welke waarde voor welke kwaliteit?
20
De verkoopprijs van natuurlijke verven in de kleinhandel is vergelijkbaar met die van synthetische verven van goede kwaliteit, en kan zelfs lager zijn. Bijvoorbeeld: *10 liter witte matte synthetische muurverf: gemiddelde prijzen tussen 100 en 160 euro incl. btw *10 liter witte matte natuurlijke muurverf = 90 tot 115 euro excl. btw
Het dekvermogen is hetzelfde (9/10 m²/laag)
21
• De prijs van de natuurlijke oliën en vernissen ligt ongeveer 30% hoger dan die van de klassieke producten. • De kostprijs van de natuurlijke verven, oliën en lijmen is, door de herkomst en de diversiteit van de bestanddelen ervan, minder afhankelijk van de petrochemie waarvan de prijzen alleen maar in stijgende lijn gaan. • De groeiende vraag moet de fabrikanten van natuurlijke producten in staat stellen schaalvergrotingen te realiseren en de prijsevolutie binnen de perken te houden.
22
Kosten voor maatschappij / milieu / gezondheid: Vandaag zelden in aanmerking genomen De gemeenschap mag “de problemen oplossen”. ( cfr. bankencrisis: iedereen betaalt mee!) Wat pleit voor natuurlijke producten? - echt biologisch afbreekbaar - beperkte beroeps- en gezondheidsrisico’s - onschadelijk voor het milieu - sanering van terreinen is onnodig - doelstelling van “schone productie” 23
Maatschappelijke keuze die de consumenten meer betrekt door een duidelijke etikettering te hanteren (Frankrijk 2012: A+-B-…)
*Informatie over het emissieniveau van vluchtige stoffen in de binnenlucht, die giftig kunnen zijn bij inademing, op een klasseringschaal lopende van A+ (zeer lage emissies) tot C (hoge emissies)
24
Technische aspecten VERF
EN
OLIE
NATUURLIJK
SYNTHETISCH
Compatibiliteit isolatiematerialen
perfect – alle ademende materialen
minder “ademend” ( !! gassen en schimmels)
Bereiding/keuze van kleuren
manuele en/of machinale menging
machinale menging +++ onmiddellijk beschikbaar
alleen natuurlijke kleuren
zeer grote keuze van kleuren
Plaatsingscomfort
aangename, niet-giftige geur
vaak storende, soms zelfs giftige geuren
Droogtijd
langer
kort (VOS, andere sneldrogende middelen)
Toepassingsdomeinen
woningen, scholen, kantoren, crèches, ...
alle omgevingen volgens specifieke productkenmerken
Slijtvastheid
goed na volledige droging
verschillend, volgens specifieke 25 productkenmerken
VERF
EN
OLIE
NATUURLIJK
SYNTHETISCH
Afwerking
vaak mat – minder elastische gespannen vloeiing
alle afwerkingen – goede gespannen vloeiing volgens specifieke kenmerken
Lucht-/dampdoorlatendheid
uitstekend ademend karakter
zwak
Gezondheidsindex giftigheid
superieur – niet giftig
zeer zwak – vaak giftig
Comfort / welzijn
rustgevende afwerking vochtregeling
zwak
Recyclage – biologische afbreekbaarheid
superieur
zeer slecht
Dekvermogen
ongeveer 10 m² /liter/laag
ongeveer 10 m² /liter/laag
Prijsniveau incl.btw
gemiddeld-hoog
laag-gemiddeld-hoog 26
De “jungle” van labels is niet bevorderlijk voor bewustzijn en vertrouwen Geen uniek en dwingend Europees wettelijk kader buiten de VOS-wetgeving Gereglementeerde officiële nationale labels (ISO type I) Zelfverklaringen van producenten op hun eigen verantwoordelijkheid (ISO type II) Geen officiële definitie van natuurlijke verf! biologisch ≠ ecologisch ≠ natuurlijk Er bestaat geen label voor houtbeschermingsproducten
27
Impact op de gezondheid Volgens een rapport van de WGO is 30% van de pas gebouwde of gerenoveerde gebouwen getroffen door het Sick Building Syndrome (syndroom van ongezonde woning), vaak door een slechte luchtkwaliteit door de stoffen die in de nieuwe gebruikte materialen zitten.
28
Het beroep van schilder van gebouwen behoort volgens het Internationaal Centrum voor Kankeronderzoek tot de beroepen met het hoogte risico voor long- en blaaskanker De solventen bevatten Vluchtige Organische Stoffen die gevaarlijk zijn voor de gezondheid (hoofdpijn – ademhalingsproblemen - kanker) en het milieu ...
29
Formaldehyde is een VOS die alom aanwezig is in onze woningen. De stof kan irritatie van de slijmvliezen en van het ademhalings/spijsverteringssysteem, slaap- en concentratiestoornissen en hoofdpijn en misselijkheid veroorzaken, en is vermoedelijk kankerverwekkend (opmerking: de muurverf FRISWIT (AURO) breekt formaldehyden af)
Synthetische verven op waterbasis bevatten nog andere solventen en andere risicostoffen (biociden, glycolethers, isocyanaten, enz.)
30
OPMERKING OVER VOS’en De Vluchtige Organische Stoffen zijn antropogene (olieraffinaderijen, transport, solventen, meststoffen, …) of natuurlijke broeikasgassen, die in de lucht zitten en bijdragen tot fotochemische reacties die de ozonconcentratie in de troposfeer verhogen. Indirecte gezondheidseffecten: < ozon = < astma bij gevoelige personen, kwaliteitsvermindering van drinkwater door beluchting, klimaatverandering door temperatuurstijgingen met gevolgen voor landbouw en bodembeheer, ... Directe effecten: kankerverwekkend, teratogeen (aangeboren misvormingen veroorzakend) Doordat deze risico’s bestaan, wordt de wetgeving strenger.
31
Realisaties in natuurlijke verf
32
Reference objects
•
Practice rooms, Paediatrician, Germany
•
Products used Natural resin wall paint No. 321 Colour wash plant glaze No. 360
33
Reference objects
•
Haddon Lake House, Isle of Wight, United Kingdom
•
Products used Natural resin wall paint No. 321 Natural resin oil professional paint No. 322
34
Reference objects
•
St. Antoine Church, Belgium
•
Products used Natural resin wall paint No. 321 Full-shade tinting colour No. 330
35
Reference objects
•
Hotel Imaret, Kavala, Greece
•
Products used - Special primer No. 117 - Floor wax No. 187 - Floor care emulsion No. 431 - 2 in 1 Oil-Wax Classic No. 129 - Colour conc. for natural resin oils No. 150
36
Reference objects
•
Goldrain Castle, Italy
•
Products used - Hard Oil, clear No. 126 - 2 in 1 Oil-wax Classic No. 129 - Floor care emulsion No. 431
37
Reference objects
•
Prayer Shrine, Japan
•
Products used - Natural resin oil stain No. 930
38
Reference objects
• • • •
•
Tower Palace, Korea World Trade Center, Korea Ewha Women’s University, Korea Medical Center, Korea Products used - Natural resin wall paint No. 321
39
Uw rol van adviseur, beslisser, uitvoerder, voorschrijver of bewust handelend consument is een buitengewone hefboom om de zaken in beweging te brengen … op een duurzame manier.
40
Interessante tools, internetsites, enz.: ●
www.lamaisonecologique.be
41
Contact
DAXHELET Olivier Medezaakvoerder van La Maison Ecologique SPRL Gegevens
: 081 43 58 70
E-mail:
[email protected]
42