Opleiding Duurzaam bouwen: WATER Leefmilieu Brussel
Zuivering van afvalwater met aanleg van een vloeiveld (LAGUNAGE) Door Christian HEYDEN: Biochemicus en projectleider
Doelstelling(en) van de presentatie Op basis van mijn 15-jarige ervaring met extensieve waterzuiveringssystemen in het Waals Gewest
(met erkenning sinds 2002), zet ik graag hun voor- en nadelen op een rijtje, om samen met u na te gaan in welke mate ze kunnen worden aangepast aan een stedelijke omgeving. 2
Plan van de uiteenzetting
●
Opdrachten voor de projectleider
●
Samenstelling van een individuele waterzuiveringseenheid
●
Stappen in de aanleg van een vloeiveld
●
Beheer van het systeem
3
Opdrachten voor een eengezinswoning ●
Terreinbezoek.
●
Afhandelen van de administratieve vereisten.
●
Opstellen van een gids voor de uitvoering.
●
Oplevering van de werken.
●
Overhandigen van een gebruikersgids.
●
Leveren van waterplanten (kwekerij).
●
Kwaliteitsanalyses van het gezuiverde water.
750 individuele waterzuiveringseenheden in het Waals Gewest sinds 1999 4
Belangrijkste voordelen: - Geen of laag energieverbruik. - Zeer eenvoudig beheer. - Geen onderhoudscontract. - Uitstekende integratie in uw tuin.
- Eventuele recuperatie van het gezuiverde water (gieten, poel, …). - Geen geur, geen hinder, geen zichtbaar water (veiligheid).
5
Een individuele zuiveringseenheid bestaat uit vier “schakels” 1. Leidingen - Waterdichtheid. - Scheiden van helder water. 2. Voorbehandeling (septische put voor “alle water”) 3. Een plantenbekken - Verticale afvoer - Horizontale afvoer 4. Afvoersysteem voor het gezuiverde water Waterloop, gracht, leidingen, verspreiding in de bodem.
6
Schakel 1: Afwateringswerken Plaatsen van leidingen op een gestabiliseerde zandbodem en afdekken met geel zand.
7
Schakel 2: Septische put voor “alle water” ● ● ●
Volume: 4 m³ voor 5 gebruikers (IE).
Gestabiliseerde zandbodem onder de septische put. ●
●
Materialen: Beton of HDPE.
Ventilatie, bijvoorbeeld tegen een boomstam.
Toegankelijkheid: kijkgat (60 x 60 cm) met gietijzeren deksel op de put.
8
Schakel 3: het plantenbekken Twee soorten van bekken met de volgende verschillen: 1. Grondinname: 2,5 m² per gebruiker of 6 m² per gebruiker. 2. Ondoorlatendheid: EPDM-membraan of beton. 3. Onderlaag: Rivierzand of kiezels. 4. Beplanting 5. Waterafvoer: Verticaal of horizontaal. 9
De “zandfilter beplant met riet” 1. Grondinname
2,5 m² per gebruiker 2. Ondoordringbaarheid Metselwerk of geprefabriceerde betonnen kuipen 3. Onderlaag Hoofdzakelijk rivierzand
4. Beplanting Hoofdzakelijk riet (rietgras) 5. Waterafvoer Verticaal 10
Doorsnede (5 IE) SYSTEEM VOOR VERDELING VAN HET WATER
STEENSLAG
BOORD IN BETON
T-IJZERS 50x50x6 mm
ZAND
GEOTEXTIEL
STEENSLAG
DRAINERING NAAR KIJKGAT, VERVOLGENS AFVOER
11
Waterdichtheid door plaatsing van een of meer (afhankelijk van de inhoud) geprefabriceerde betonnen kuipen.
12
Terugnamesysteem (drainage) van het gezuiverd water op de bodem van het bekken.
13
Het bekken wordt gevuld met rivierzand.
14
Systeem voor verdeling van het water over de oppervlakte van het bekken.
15
Overzicht van het procedé: septische put, beplant bekken en modelpoel.
Poel (voor het gezuiverd water)
Beplant bekken
Septische put
16
Voorbeeld van integratie langs een weg.
17
Het “percolatierietveld” 1. Grondinname 6 m² per gebruiker 2. Ondoordringbaarheid EPDM-membraan op gestabiliseerde bodem 3. Grondlaag Gekalibreerd grind: 7/14 en 20/40 mm 4. Beplanting Keuze uit een tiental soorten waterplanten
5. Waterafvoer Horizontaal 18
Bovenaanzicht (5 IE) Invoer
Ballast
Uitvoer
Steenslag Lengte: 12 m Breedte: 2,5 m Oppervlak: 30 m²
19
Grondwerk van het bekken (5 IE)
Lengte: 12 m Breedte: 2,5 m Diepte: 60 cm
20
Ondoorlatendheid van het bekken
Stap 1: Bodem in gestabiliseerd zand (10 cm) Stap 2: Plaatsing van een EPDM-membraan (1,2 mm) 21
Vullen van het bekken met gekalibreerd grind
Steenslag 7/14mm Ballast 20/40mm
Grind met twee verschillende korrelgroottes wordt gebruikt. Het grofste grind komt aan de ingang van het bekken. 22
Invoer- en uitvoersysteem
Deze systemen verdelen het water over de hele dwarsdoorsnede van het bekken. 23
De beplanting: bekken in de zomer
Lisdodde
Gele lis De meest gebruikte planten zijn: lisdodde, gele lis, mattenbies, egelskop, rietgras, vlotgras, moerasspirea, kattenstaart, … 24
Aanleg rondom en natuurljike poel
25
Maaien van de planten in de herfst.
De planten blijven van december tot eind maart op het bekken liggen als bescherming tegen de vorst. 26
Raming van het budget van een individuele waterzuiveringseenheid voor 5IE ●
Plaatsing van de septische put: 1.200 euro
●
Aanleg van het plantenbekken: 3.000 euro
●
Rioleringswerken: 25 euro / m
●
Eventuele plaatsing van een kijkgat: 350 euro / stuk
●
Afvoer van het gezuiverde water in de bodem: 500 euro
●
Gemiddelde totale kostprijs excl. btw: 7.000 euro
●
Premie van het Waals Gewest (bestaande woningen): 2.500 euro
●
Reële kostprijs afvalwaterzuivering: 1,50 euro/m³, of een jaarlijkse besparing van ongeveer 50 euro. 27
Interessante tools, internetsites, enz.: ●
Website: www.lagunage.be
●
S.D. Wallace, R.L. Knight, 2006.Small scale constructed wetland treatment systems. IWA Publishing.
●
R.H. Kadlec, S.D. Wallace, 2008. Treatment wetlands. Second edition. CRC Press.
●
J. Vymazal, 2008. Wastewater treatment in constructed wetlands with horizontal subsurface flow. Springer.
●
J. Vymazal,1998. Constructed wetlands for wastewater in Europe. Backhuys Publishers.
Referenties Praktische handleiding voor de duurzame bouw en andere bronnen ●
Praktische handleiding voor de duurzame bouw en renovatie van kleine gebouwen: http://app.leefmilieubrussel.be/handleiding_duurzaam_gebouw/(S(uxm5ppyccpz0 pbaeiievvu45))/Guide_NL.aspx
Fiches WAT00 - WAT02 - WAT04 De fiches worden op dit moment herwerkt en zullen de volgende titels dragen (onder voorbehoud): G_WAT 00 - G_WAT 02 - G_WAT 04.
28
Te onthouden uit de uiteenzetting: ●
Er zijn evenveel vloeiveldsystemen als mensen die erin geïnteresseerd zijn.
●
Lagunage (vloeiveld): Efficiëntie en duurzaamheid gaan hand in hand.
●
Lagunage (vloeiveld): Veel meer dan waterzuivering alleen.
●
“Eenvoud is de ultieme vorm van perfectie.”
●
“Gras groeit niet waar het wordt vertrappeld.” 29
Contactpersoon Christian HEYDEN Biochemicus en projectleider :
084 41 39 60
E-mail:
[email protected] Website: www.lagunage.be
30
