Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel
VOORBEELDEN VAN WATERBEHEER Maggy HOVERTIN MATRIciel
Plan van de uiteenzetting ●
"Ducuroir"-project: flatgebouwen in Vorst waterbeheer, sociale en natuurlijke aspecten;
●
"Petits Riens"-project: industriële site recuperatie en retentie van regenwater;
●
"Hoppa"-project: Woon- en leefcentrum voor volwassen met een meervoudige handicap in Sint-Agatha-Berchem: water en aanleg van de omgeving
2
Doel van de presentatie
●
Illusteren aan de hand van 3 voorbeelden: ►
Recuperatie en gebruik van regenwater;
►
Afvloeiingsbeheer op het perceel;
►
De link tussen waterbeheer, biodiversiteit en welzijn
3
flatgebouwen in Vorst
●
Ducuroir-project
●
BH: JCX IMMO
●
AR: ARCHI 2000
●
ST: MATRIciel
●
Landschapsarchitect: Landscape Design Partnership
4
Inleiding ●
Gemeente Vorst
●
Voormalige industriële site (magazijnen Ducuroir) afbraak en heropbouw van residentiële gebouwen
5
Inleiding
6
Regenwaterbeheer ●
Afzonderlijk netwerk ►
●
2 netwerken: regenwater, afvalwater tot de laatste kamer voor de openbare weg (afkoppelingsput)
Bepaling van het recuperatievolume ►
GSV: 33 l/m² 1210 m² x 33 l/m² = 40 m³ › Optimale werking?
●
Gedetailleerde berekening van het recuperatievolume: ►
Behoefte aan regenwater: › wc: 132 personen x 21 l/dag.persoon = 2772 l/dag; › Onderhoud van het gebouw en de omgeving: 124 l/d; › Totaal: 2896 l/dag 1058 m³/jaar
►
Potentieel van de regenwaterrecuperatie: 1131 m³/jaar 7
Regenwaterbeheer ●
Gedetailleerde berekening van het recuperatievolume: ►
Volume van de regenwatertank: 50 m³
CHOIX DU VOLUME DE LA CITERNE DE RÉCUPÉRATION D’EAU DE PLUIE Appoint en
Fraction
eau de ville
économisée
[m³/an]
[%]
651 m³/an
407 m³/an
62%
688 m³/an
1.058 m³/an
789 m³/an
268 m³/an
75%
30 m³
1.058 m³/an
868 m³/an
189 m³/an
40 m³
1.058 m³/an
923 m³/an
50 m³
1.058 m³/an
60 m³
Consommation
Economie
d'eau [m³/an]
d'eau [m³/an]
10 m³
1.058 m³/an
20 m³
Rejet d'eau
Rejet
Autonomie
Assèchemen
[jours]
t
51%
3 jours
29%
549 m³/an
41%
7 jours
19%
82%
470 m³/an
35%
10 jours
13%
135 m³/an
87%
415 m³/an
31%
14 jours
10%
959 m³/an
98 m³/an
91%
379 m³/an
28%
17 jours
7%
1.058 m³/an
982 m³/an
75 m³/an
93%
355 m³/an
27%
21 jours
6%
70 m³
1.058 m³/an
998 m³/an
60 m³/an
94%
339 m³/an
25%
24 jours
4%
80 m³
1.058 m³/an
1.010 m³/an
47 m³/an
96%
325 m³/an
24%
28 jours
4%
90 m³
1.058 m³/an
1.021 m³/an
37 m³/an
96%
314 m³/an
23%
31 jours
4%
Volume
[m³/an]
d'eau/eau récoltée [%]
8
Regenwaterbeheer ●
Kwaliteit van het gerecupereerde water: ►
Regenwater afkomstig van de groene daken.
►
Voorzieningen om geuren en een bruinachtige kleur te beperken: › rooster, hoger gelegen zelfreinigende filter, bezinktank, beluchter voor de tank, filter van 5 μ en koolstoffilter.
9
Regenwaterbeheer ●
Retentie: ► ►
►
●
Zone met aanzienlijk overstromingsrisico GemSV: meer veeleisend retentievolume van 50 l/m² in horizontale projectie (daken, omgevingen, balkons,…). Wordt in minstens 4u leeggemaakt.
Bepaling van het retentievolume: ►
Dakoppervlak in horizontale projectie: 2870 m².
►
Retentievolume: ± 145 m³ (50 liter/m²)
10
Regenwaterbeheer ●
Afvoer van regenwater: ►
Infiltratie van regenwater? › Afgesloten ruimte zonder mogelijke afvoer voor regenwater bij verstopping of slecht functioneren van de infiltratievoorziening.
11
Regenwaterbeheer ●
Afvoer van regenwater: ►
Infiltratie van regenwater? › Plaats die regelmatig overstroomt bij hevige regen overstromingskaarten opgenomen in het regenplan en de ervaring van de site Bata, gebouwd door hetzelfde vastgoedbedrijf.
Regelmatig overstroomde gebieden
12
Regenwaterbeheer ●
Afvoer van regenwater: ►
Alternatief: › Recuperatie van regenwater voor de toiletten van de appartementen; het sproeien van de omgeving en het onderhoud van de gebouwen; › Infiltratiegreppel langs de spoorwegberm voor afvloeiend water van de tuinen met volle grond aan de achterzijde van het perceel. › Afvoer met geregeld debiet (5 l/s.ha) naar de riolering bij hevige regen.
13
Regenwaterbeheer
14
Industriële site: Les Petits Riens
●
Project: Petits Riens
●
BH: Les Petits Riens vzw
●
AR: CERAU Architects Partners
●
ST en milieubegeleiding: MATRIciel
15
Regenwaterbeheer ●
Geen bekend overstromingsrisico (rampenfonds en database van HYDROBRU);
●
Wel aanzienlijk waterafstotend maken van de site water vasthouden, zodat het niet te snel stroomafwaarts afvloeit;
●
GSV: waterrecuperatievolume van 33 l/m² op het dak;
●
Geen opgelegde eisen voor het retentievolume en het lekdebiet.
16
Regenwaterbeheer ●
Bepaling van het recuperatievolume ►
GSV: 33 l/m² X 9303 m² 307 m³ › Optimale werking?
●
Gedetailleerde berekening van het recuperatievolume: ►
Behoefte aan regenwater: 1108 m³/jaar › WC › Wasmachines (materiaaltest vóór wederverkoop) › Reinigen van vrachtwagens › Onderhoud van het gebouw
►
Potentieel van de regenwaterrecuperatie: 4802 m³/jaar. Potentieel van waterrecuperatie veel kleiner dan de behoeften
17
Regenwaterbeheer ●
Gedetailleerde berekening van het recuperatievolume: ►
Groene daken die niet zijn aangesloten op de tank om een achteruitgang van de waterkwaliteit te voorkomen. Potentieel van de regenwaterrecuperatie: 3975 m³/jaar
►
Tank van 60-70 m³
18
Regenwaterbeheer ●
●
Retentie regenwater: ►
Retentie direct ter hoogte van de inzameloppervlakken (daken en omgeving)
►
Tienjaarlijkse regen: 23 l/m²
►
Voorziene retentievolume op de site: 470 m³
Afvoer ►
Infiltratie? › Grond matig bevorderlijk voor infiltratie: klei met lokaal zand › Ondiep grondwater (-2 tot -0,7 m diepte)
Beperkte infiltratie van regenwater ►
Afvoer aan geregeld debiet naar de riolering (lekdebiet: 5 l/s.ha) 19
Regenwaterbeheer
3 2
1
1
1
1
20
Regenwaterbeheer
Bron: MATRIciel
21
Regenwaterbeheer ●
Kwaliteit van het regenwater: ►
Parkeerplaatsen, waterdichte wegen en niet-waterdichte trottoirs: filtratie door de ondergrond en het infiltratiemassief vervuilingseffect van het afvloeiend water bevestigd door studies vanaf 15 cm diep.
Reinigingsproces van de afwaterende straatstenen - CRR
22
HOPPA"-project
●
●
HOPPA-project
●
BH: vzw HOPPA
●
AR: ADV
●
Energie- en Milieubegeleiding: MATRIciel
Woon- en leefcentrum voor volwassen met een meervoudige handicap in Sint-Agatha-Berchem ►
Opvang van 25 volwassenen
►
4 paviljoenen gelegen in de vorm van een ster en gegroepeerd rond gemeenschappelijke livings
►
Personen met zeer weinig mobiliteit en een grotere gevoeligheid voor temperatuurvariaties.
►
Rustige en groene woonwijk
23
Regenwaterbeheer ●
Context ►
Gelijkvloers gebouw
►
Project met lage dichtheid: grote
dakvlakken (groot volume gerecupereerd regenwater) ►
Waterbehoeften < 50% water
ingezameld op het dak ►
Infiltratie mogelijk
24
Regenwaterbeheer ●
Inrichtingen: ►
►
►
1_Verzamelde dakoppervlakken voor de recuperatie van regenwater (wc, wasplaats, washok, onderhoud en sproeien)
5
3 2
2_Verzamelde dakoppervlakken voor infiltratie in de bodem via infiltratiegreppels/geulen 3_Retentie- en infiltratiegreppels/geulen van regenwater afkomstig van de daken van de gebouwen en de omgeving.
►
4_Waterbanen aangelegd in open lucht
►
5_Reinigingsgeulen voor het water van de verkeerswegen en parkeerplaatsen.
2
5 1 2
2
2
1
4
3
25
Regenwaterbeheer ●
Beheer van regenwater
• 50% verzamelde daken infiltratie en retentie (storm) in greppels/geulen
• 50% verzamelde daken recuperatietank en retentietank (storm)
26
Wat u moet onthouden van de uiteenzetting ●
De dimensionering van een recuperatietank voor regenwater gebeurt op basis van de kennis van de behoefte aan water en de hoeveelheid regenwater dat gerecupereerd kan worden.
●
Alternatief beheer van regenwater op het perceel past perfect in een bredere aanpak om: ►
De levenskwaliteit van de bewoners te verbeteren: microklimaat, gebieden voor contact met de natuur, ontspanning, ontmoetingen, uitwisselingen, …
►
Vergroten van de biodiversiteit
27
Contact MATRIciel s.a. Maggy HOVERTIN Bio-ingenieur Place de l’Université 25, Etg.2. 1348 Louvain-la-Neuve
: 010 / 24.15.70
E-mail :
[email protected]
DANK U… 28