Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE
Doelstelling(en) van de presentatie
●
Een denkoefening houden over de belangrijkste aandachtspunten op het vlak van het energiebeheer van een gebouw.
2
Algemeen schema van de presentatie
●
De logica van de Trias Energetica volgen: waarom en hoe?
●
De behoeften verminderen: prestaties van de gebouwschil
●
Hernieuwbare energie
●
Doeltreffende technieken
●
Monitoring
●
Conclusies
3
De Trias Energetica De vraag verminderen Werken aan de gebouwschil
Hernieuwbare energiebronnen gebruiken
Rationeel gebruik maken van fossiele energie = Zorgen voor thermisch, adem- en visueel comfort tegen een lagere energieprijs 4
De vraag verminderen Werken aan de gebouwschil
= De gebouwschil ontwerpen om: ►
de warmtebehoefte in de winter te beperken
►
de koudebehoefte in de zomer te beperken
►
de behoefte aan verlichting te beperken
5
De vraag verminderen Werken aan de gebouwschil De warmtebehoefte beperken
Goede compactheid Hoog isolatieniveau [029_V_Woestyn]
Goede luchtdichtheid [068_Loi 42]
Gecontroleerde mechanische ventilatie (GMV – dubbele stroom) [084_Traversière]
Optimalisatie van de zoninbreng 6 [081_Archives]
De vraag verminderen Werken aan de gebouwschil De koudebehoefte beperken
De interne belasting beperken
Matriciel
De zonbelasting beperken
[040_Aeropolis II]
7
De vraag verminderen Werken aan de gebouwschil De koudebehoefte beperken
Zorgen voor een hoge thermische inertie
[040_Aeropolis II]
Zorgen voor natuurlijke ventilatie, passieve koeling
8
De vraag verminderen Werken aan de gebouwschil De behoefte aan verlichting beperken
De daglichtinval optimaliseren [040_Aeropolis II]
De kunstmatige verlichting optimaliseren
[040_Aeropolis II]
9
Hernieuwbare energiebronnen gebruiken Naargelang van de bronnen die beschikbaar zijn op de site: Zonne-energie
Thermische zonne-energie
Fotovoltaïsche zonne-energie [065_Marly]
10
Hernieuwbare energiebronnen gebruiken Lucht
Warmtepomp
Daikin
Night cooling/Free cooling
Free chilling
Baltimore
11
Hernieuwbare energiebronnen gebruiken Bodem
Aardwarmtewisselaar
Geothermische warmte [040_Aéropolis II]
Terra Energy
Biomassa
Pellets Ökofen
Warmtekrachtkoppeling
Warmtekrachtkoppeling 12
Rationeel gebruik maken van fossiele energie Productie / distributie / emissie / regeling
= 4 elementen waaraan moeten worden gewerkt om een performant systeem te krijgen
►
van Energie+
Rendement η van de systemen: Een hoog rendement = minder verbruik voor eenzelfde comfortniveau
η globaal = ηproductie * ηregeling *η distributie * ηemissie
13
Rationeel gebruik maken van fossiele energie Productie / distributie / emissie / regeling
Keuze van energievector: conversiefactor primaire energie Aardgas: 1 Elektriciteit: 2,5
Biomassa: 0,32
14
Rationeel gebruik maken van fossiele energie Productie / distributie / emissie / regeling
Keuze van warmtegeleidende vloeistof: Water
of
lucht (ventilatie) Vervuilde lucht
Verse lucht
Richttemperatuur 20 °C
Energie+
15
Rationeel gebruik maken van fossiele energie Distributie / emissie
Punten ontwikkeld in de presentatie “Stand van zaken van de systemen”
16
Rationeel gebruik maken van fossiele energie Regeling
Een factor die vaak over het hoofd wordt gezien, maar die toch belangrijk is voor ►
de optimale werking van de installaties
►
een laag energieverbruik
Manuele kraan
Kamerthermostaat (voorbeeld met klok)
Thermostatische kraan
Buitenvoeler
17
Follow-up van het gebouw
Monitoring
Om de goede werking van de installaties te garanderen, is een grondig toezicht noodzakelijk. ►
Bij de opstart van het gebouw: finetuning
18
Buitentemp.
dinsdag 27/jul/10 12:00
dinsdag 27/jul/10 0:00
maandag 26/jul/10 12:00
35,00
maandag 26/jul/10 0:00
Mesures 1307 - 2807 Week 2
zondag 25/jul/10 12:00
zondag 25/jul/10 0:00
zaterdag 24/jul/10 12:00
woensdag 14/jul/10 12:00
woensdag 14/jul/10 0:00
maandag 19/jul/10 12:00
maandag 19/jul/10 0:00
zondag 18/jul/10 12:00
zondag 18/jul/10 0:00
zaterdag 17/jul/10 12:00
zaterdag 17/jul/10 0:00
vrijdag 16/jul/10 12:00
vrijdag 16/jul/10 0:00
donderdag 15/jul/10 12:00
donderdag 15/jul/10 0:00
Temperatuur in °C
26,2 °C
zaterdag 24/jul/10 0:00
Buitentemp.
25 °C
vrijdag 23/jul/10 12:00
vrijdag 23/jul/10 0:00
donderdag 22/jul/10 12:00
donderdag 22/jul/10 0:00
Temperatuur in °C
►
woensdag 21/jul/10 12:00
woensdag 21/jul/10 0:00
Follow-up van het gebouw
Monitoring
Voorbeeld: Aéropolis
30,00
Mesures 1307 - 2807 Week 1
Net opgeleverd gebouw:
25,00
20,00
- nachtelijke ventilatie buiten gebruik opstart
15,00
10,00
5,00
0,00
Tijdstip
- bij gebrek aan nachtelijke ventilatie, koeling uitsluitend via aardwarmtewisselaars
Tkantoor +4
30,00
23,5 °C
25,00
20,00
15,00
10,00
5,00
0,00
Tijdstip Tkantoor +4
19
Follow-up van het gebouw
Monitoring ►
In exploitatiefase: follow-up van het verbruik
20 Cenergie
Follow-up van het gebouw
Monitoring ►
In exploitatiefase: follow-up van het verbruik
21 Cenergie
Follow-up van het gebouw
Meetcampagnes
De meetcampagnes maken het mogelijk om, op basis van nauwkeurige metingen (van temperatuur, RV, debiet, …): ►
de installaties te controleren op hun goede werking
►
na te gaan in welke mate het comfort wordt bereikt
►
te bepalen op welke plekken moet worden ingegrepen om de toestand te verbeteren
►
de regeling te optimaliseren
22
Follow-up van het gebouw
Meetcampagnes ►
Voorbeeld: Aéropolis › Doeltreffendheid van de warmte- en vochtrecuperatie › Conformiteit met de vragen op het vlak van de regeling
Installatie stilgelegd om 21.15 uur Weer van start om 3.00 uur
Lage warmte- en vochtrecuperatie. Onevenwicht tussen aanblazing en afzuiging (slechte regeling van de ventilatoren)
Regeling niet conform met bezetting 23
Besluit ●
Trias Energetica = basis van het ontwerp van gebouwen met een hoge energieprestatie
●
Tal van aandachtspunten die met elkaar samenhangen, onderling verband tussen gebouwschil en technieken
belang van een iteratief proces, verschillende trajecten ►
Bv.: dichtheid vs optimalisatie van bezonning / daglichtinval vs kunstverlichting
►
Bv.: hoog isolatieniveau vs thermische inertie vs passieve koeling 24
Nuttige hulpmiddelen, websites, enz.: ●
Voorbeeldgebouwen op de website van Leefmilieu Brussel: http://www.leefmilieu.brussels/themas/gebouwen/voorbeeldgebou wen?view_pro=1&view_school=1
●
Energie plus: http://www.energieplus-lesite.be/
Referentie Gids duurzame gebouwen: www.leefmilieubrussel.be/gidsduurzamegebouwen ●
Thema Energie van de gids 25
Om te onthouden van de presentatie ●
De logica van de Trias Energetica
De vraag verminderen Werken aan de gebouwschil
Hernieuwbare energiebronnen gebruiken
Rationeel gebruik maken van fossiele energie
●
Het belang van de follow-up van de installaties vanaf de start van het gebouw
Follow-up van het gebouw 26
Contact Anne-Laure MAERCKX Adviseur Duurzaam bouwen Coördinaten:
: 02/513 96 13
E-mail:
[email protected]
27
