ON kruid op en in de bodem
Ecologisch leven koken en tuinieren
wat is Onkruid ?
Onkruiden zijn planten die we niet in onze tuin willen hebben en die groeien en woekeren tussen de wel gewilde planten
Ecologisch leven koken en tuinieren
Hoe kom ik van onkruid af ? Nooit?
Herkenning en vermeerdering
Ecologisch leven koken en tuinieren
herkenning onkruid
grote weegbree, paardenbloem, jacobs kruiskruid madeliefje, canadese fijnstraal, zenegroen=ajuga, herderstasje
herkenning
salvia sclarea, toorts (verbascum), teunisbloem, smeerwortel en slangenkruid, digitalis, digitalis en toorts
vermeerdering van planten -Vooral met zaad (pioniers): - 1, en 2-jarigen, kortlevende meerjarigen - bomen, struiken - Uitgroeiend wortelstelsel (ruigteplanten): - polvormende planten
- planten met een diepe, rechte penwortel of vertakte wortel
- planten met ondergrondse wortelstokken of uitlopers - Bovengrondse uitlopers: meerjarige kruiden - Zich afleggende twijgen: struiken
Ecologisch leven koken en tuinieren
met ondergrondse uitlopers
Ecologisch leven koken en tuinieren
vermeerdering van planten voorbeelden zaadonkruiden:
eenjarige planten straatgras, (vogel)muur, kleine brandnetel, melganzevoet, klein kruiskruid, melkdistel, ….
Wortelonkruiden:
twee- en meerjarige en vaste planten zevenblad, haagwinde, kweekgras, akkerdistel, heermoes, kleefkruid, grote brandnetel, paardenbloem, kruipende boterbloem,…..
onkruid?
hondsdraf, wilgenroosje, madeliefje, hop, duizendblad, speenkruid…..
Ecologisch leven koken en tuinieren
vermeerdering van planten meer voorbeelden – tuinplanten…. zaad:
kattenstaart, kaardenbol, koninginnekruid, springbalsemien
bomen struiken zaad:
vlinderstruik, berk, esdoorn, es, krentenboom,
struik met worteluitlopers: ranonkelstruik, fluweelboom (Rhus), framboos….
penwortel:
paardenbloem,peen, schorseneer, witlof, stokroos, ……..
wortelstokken:
darmera, groot hoefblad, varen, lelie, zegge, kalmoes,
ondergrondse uitlopers:
bamboe, munt, tiarella, anemoon (sylvestris), +/- asters, aardpeer, adelaarsvaren, struisvaren, pluimpapaver, wederik, guldenroede, veel waterplanten ….
wortelknol, bol:
speenkruid, daslook, sneeuwklokje …..
bovengrondse uitlopers:
kruipende boterbloem, hondsdraf, (bos)aardbei, maagdenpalm …
zich afleggende twijgen:
viburnum bodn., cornus alba, ….
Invasieve exoot
Ecologisch leven koken en tuinieren
Functies van een wortel
*
het vastzetten van een plant in de grond,
*
het opnemen van water + voedingsstoffen uit de grond, tbv de fotosynthese
*
ze bevatten reservevoedsel
Ecologisch leven koken en tuinieren
fotosynthese Met de bladeren maakt de plant suiker = de energie om te leven.
Ecologisch leven koken en tuinieren
zaadonkruiden harig knopkruid
vogelmuur
kleine veldkers
kleefkruid
zaadonkruiden
invasieve exoot
Ecologisch leven koken en tuinieren
zaadonkruiden kale jonker
zaadonkruiden
rosa multiflora bosrank=clematis
koninginnekruid reuzenberenklauw =invasieve exoot
Akkerdistel Van 100.000 zaadpluisjes bevatten er slechts 20.000 een zaadje. Van deze 20.000 zaadjes zijn er 4.000 tot 8.000 levensvatbaar.
Daarvan zullen alleen bij hoge windsnelheden (krachtige wind, meer dan 5 beaufort) 40 tot 400 zaadjes verder dan 50 meter vanaf de moederplant worden verspreid. Van deze 40 tot 400 zaden maken er 2 tot 48 zaden kans om te kiemen, mits zij in braakliggende grond terechtkomen. Als er een gewas staat, is de kans dat een kiemplant tot een volwassen plant uitgroeit lager. Ecologisch leven koken en tuinieren
bol
zaadonkruiden melkdistel
sneeuwklokje
smalle weegbree
perzikkruid
Roomse kervel
daslook
Ecologisch leven koken en tuinieren
Hoe zorgen we dat zaad niet kiemt?
bodem bedekt houden - met planten
- mulchen
wortelonkruid
kweekgras
rietgras
Ecologisch leven koken en tuinieren
wortelonkruiden
Ecologisch leven koken en tuinieren
‘wortelonkruid’
Ecologisch leven koken en tuinieren
‘wortelonkruid’
wortelonkruid heermoes, ereprijs, speenkruid, schijnaardbei (potentilla) ,
w. klaver
Ecologisch leven koken en tuinieren
Ecologisch leven koken en tuinieren
Wortelonkruid
Japanse duizendknoop =invasieve exoot Ecologisch leven koken en tuinieren
Hoe ruimen we de zaad- en wortelonkruiden op ?
Ecologisch leven koken en tuinieren
opruimen Selectief ongewenste planten verwijderen ! Zaadonkruid ?
- vaak eenvoudig door plukken, wieden met de hand - niet in zaad (bloei) laten komen
- afval van hardnekkige zaadvormers niet op de composthoop Penwortel ?
- speciale onkruidstekers
Wortelstokken ?
- uit de grond met een riek
Worteluitlopers ?
- uit de grond met een riek
Wortelknolletjes?
- uit de grond met een riek
Of voorzichtig plukken of maaien of branden (stoep) !
of afdichten van licht. Stukken wortel, knolletjes van hardnekkige wortelonkruiden niet op de composthoop
het juiste gereedschap
Tuinieren.nl
Ecologisch leven koken en tuinieren
gereedschap
Tuin De Rammekenshof, Ritthum
Ecologisch leven koken en tuinieren
de oprit
Ecologisch leven koken en tuinieren
Kijk eens met andere ogen
zevenblad doorlevende plant met ondergrondse uitlopers,
komt voor op alle bodemtypes, vaak voedselrijk
- In gazon: intensief maaibeheer - In borders aanplanten concurrerende planten in het voorjaar zoveel mogelijk verwijderen - In struikaanplantingen: als bodembedekker behouden maaien aan randen voorkomt uitbreiding naar andere percelen www.makkelijkemoestuin.nl
Zevenblad if you cant beat it, eat it! ‘Ik heb me erbij neergelegd, zevenblad is here to stay. Maar er is één troost: zevenblad kun je eten. Het waren nota bene de Romeinen die hier zevenblad hebben geïntroduceerd om de soldaten van verse groenten te voorzien. En ik moet zeggen, dat is een briljant plan geweest. Want zevenblad hoef je geen water te geven, niet te bemesten en de slakken lusten het niet. Kortom, een zorgeloze Romeinse moestuin. Zevenblad is qua smaak vergelijkbaar met spinazie. Als je het rauw eet is het vrij pittig. Verwerkt in een soep, quiche of omelet is het best wel lekker. En pesto.’ Uit: wroeten.nl
Ecologisch leven koken en tuinieren
heermoes doorlevende plant met diepe, kruipende zwarte wortelstok.
groeit op droge tot vochtige voedselrijke bodem. in de schaduw is hij minder sterk.
•verstoring VERMIJDEN
•door frequent maaien of afknippen •gebruik ‘concurrentieplanten’ m.a.w die heermoes wegconcurreren
Ecologisch leven koken en tuinieren
heermoes
Tuin van mevr. Laqueur, Schilde
haagwinde doorlevende plant met lange, kruipende wortelstokken, komt voor op alle grondsoorten, slingerplant
• In graslanden: zelden probleem; indien wel: maaien • In hagen, heggen en struikachtige aanplantingen: geen bedreiging voor voortbestaan van deze houtgewassen Afknippen. De grond een jaar lang afdekken met zwart landbouwplastiek.
Bodem niet bedekken met verhakseld hout
haagwinde
Waltham Place GB
grote brandnetel doorlevende plant met wortelstokken, groeit graag op matig vochtige en beschaduwde plaatsen, stikstofminnend
• wieden met wiedvork of handschoenen en dan uittrekken, uitscheppen • uitputten planten door maaien • randen van beplanting afdichten met bijv. Spireasoorten,…
Ecologisch leven koken en tuinieren
kweek Doorlevende plant met lange, taaie wortelstokken, komt voor op alle grondsoorten
bij aanleg tuin: wortelstokken verwijderen
of braakliggende terreinen inzaaien met raaigras en veelvuldig maaien waardoor kweek verdwijnt
Ecologisch leven koken en tuinieren
Distels tweejarig: vermenigvuldigen zich via zaad doorlevend: vermenigvuldigen zich via uitlopers (op diepe penwortel) en zaad Beheer van tweejarige distels (Speerdistel, Kale jonker, Kruldistel): • Maaien vlak (voor) of na de bloei Beheer van overjarige distel (Akkerdistel): • Intensief maaibeheer • Eind juni, begin juli maaien en een tweede maal in augustus Ecologisch leven e e • Het 2 en 3 jaar herhalen koken en tuinieren
Groeivoorwaarden planten
DUS:
• • • •
licht rust organisch materiaal water
Vermijden van plantengroei
smyrnium
door: • afschermen van licht • voldoende betreding • ophoping vermijden van organisch materiaal • geen voedsel
Atalanta Dagpauwoog Kleine vos Landkaartje Gehakkelde Aurelia
Ecologisch leven koken en tuinieren