nieuwetijd magazine voor openbare diensten
Wordt water het nieuwe spanningsveld in Europa?
maandblad van AC V-O p enbare D iensten – maar t 2014 v.u.: L . H a m e lin ck, H e lihave nl aa n 21, 10 0 0 B r u s s e l
2
In dit nummer
04
10
focus
16
zorg
03
edito Overheidspensioenen niet te hoog of te duur
07
Opleiding Timemanagement en work-life balans voor vrouwelijke militanten
04
focus Wordt water het nieuwe spanningsveld binnen het verenigd Europa?
08
zorg Hoger opgeleide verpleegkundigen = minder overlijdens in ziekenhuizen?
05
Een beroepsgerichte opleiding met behoud van loon, zeker iets voor jou?
10
De privatisering van een woonzorgcentrum: zinlozer dan zinloos?
06
Openbare diensten te koop? Verkiezingsdebat in Gent
13
06
Memorandum voor de openbare sector
lokale & regionale besturen Openbare Diensten TE KOOP? Een HARDE realiteit in het Gewest Gent-Eeklo
14
Lokale en Regionale Besturen, Favela of de basis van onze democratische samenleving?
COLOFON
Federale overheid
16
federale overheid Krijtlijnen voor de evaluatie van het burgerpersoneel van defensie
17
De pop-up school. Opleidingen voor bevorderingsexamens bij de federale overheid zijn groot succes
18
vlaamse overheid Universiteit Gent kiest de vertegenwoordigers administratief en technisch personeel voor de Raad van Bestuur
19
bijzondere korpsen ACV Politie sluit sectoraal akkoord
Redactie Luc Hamelinck | Amélie Janssens | Chris Herreman | Joris Lermytte | Thomas Vael | Ilse Heylen | Marc Saenen | Frédéric De Gelissen | Jan Mortier Eindredactie Amélie Janssens | Luc Hamelinck Vormgeving Gevaert Graphics Druk Corelio Printing | www.corelio.be
3
edito
Overheidspensioenen niet te hoog of te duur
24
D
e minister van Pensioenen heeft een commissie van experten ingesteld die moet nadenken over de toekomst van de pensioenen. De commissie is samengesteld uit kleppers van namen en zal binnenkort haar verslag uitbrengen. Je kan er donder op zeggen dat op dat ogenblik we opnieuw te maken krijgen met een regelrechte aanval in de media op het stelsel van de overheidspensioenen. Daarom herhalen we het nog maar eens: we zijn het echt niet eens met de kritiek van sommigen als zouden de overheidspensioenen te royaal zijn. We hebben daarvoor goede redenen.
Eén, de overheidspensioenen zijn niet te hoog. In netto termen (na belastingen) valt het gemiddeld overheidspensioen helemaal niet zo hoog uit dan men graag de publieke opinie voorhoudt. Berekeningen van professor Berghmans (KU Leuven) leren dat de hoogste pensioenen niet te vinden zijn in de openbare sector. Dat komt omdat de overheidspensioenen worden afgetopt. De regeling van de overheidspensioenen kent hierdoor de minste ongelijkheid. Dit geldt ook voor de verdeling tussen mannen en vrouwen. De overheidspensioenen komen overeen met het Europees gemiddelde. Dat is dus zeker niet te hoog. Contractuelen die enkel kunnen terugvallen op het algemeen werknemersstelsel komen er zelfs bekaaid van af. Precies daarom vragen we een aanvullende regeling voor het contractueel overheidspersoneel.
PENSIOENEN
21
vervoer AUTOBUS-AUTOCAR Uitvoering van de sociale programmatie 2013-2014! Een stand van zaken
23
De Lijn: Twijfels!
24
pensioenen Een evenwichtig pensioenstelsel loopt op twee benen
Volg ons op twitter.com/acvopenbaar
Twee, de evolutie van de kosten voor de overheidspensioenen is helemaal niet te hoog. De afgelopen tijd heeft VVSG, de vereniging van steden en gemeenten, er blijkbaar een strijdpunt van gemaakt. Zij probeert er bij de publieke opinie in te drammen dat de kosten voor de overheidspensioenen ondraagbaar hoog zijn. Dat is fel overdreven. Want als de uitgaven toenemen, heeft dat vooral te maken met het feit dat er meer gepensioneerden zijn en door de indexatie. Ook speelt mee dat vrouwen meer een volledige loopbaan hebben uitgebouwd. Welnu, pensioenen verminderen louter omdat er meer gepensioneerden zijn, gaat echt niet op. De groei van de uitgaven tot 2030 voor het overheidsstelsel zal minder groot zijn dan in de andere stelsels (werknemers & zelfstandigen). Dat komt omdat de andere stelsels hun achterstand inlopen. De overheidspensioenen zijn helemaal niet de grote kostendrijver achter de vergrijzing. En wat lokale besturen betreft: de pensioenen liggen maar voor 1/24e aan de basis van de toename van de uitgaven! Onbetaalbaar is wat anders…
Waarom zouden we de fundamenten van het stelsel laten afbreken?
Drie, bij pensioendiscussies wordt telkens uitgekeken naar de uittredeleeftijd. Want we moeten nu eenmaal allemaal langer werken. Maar zowel op het stuk van de feitelijke uittredeleeftijd als het aantal jaren dat mensen effectief gewerkt hebben, scoort overheidspersoneel beter dan het globaal gemiddelde in ons land. Slotsom: De fundamenten van het stelsel van het overheidspensioen zijn echt wel OK Meer nog, de overheidspensioenen zijn het enige volwaardige wettelijke stelsel in ons land. Waarom zouden we dit laten afbreken? Vriendelijke groeten
Like ons op facebook.com/acv-openbarediensten
www. acv-openbarediensten.be
Luc Hamelinck, Voorzitter
4
focus
Wordt water het nieuwe spanningsveld binnen het verenigd Europa? Eerste Europese burgerinitiatief eist toegang tot water en behoorlijke sanitaire voorzieningen Peter De Paepe
is de eerste organisatie die gebruik gemaakt
Er is voldoende water ter beschikking van de
heeft van het burgerinitiatief en ook geslaagd
mensheid. De vraag stelt zich vooral of het
is in zijn opzet.
drinkbaar is en hoe de bevolking er toegang
De UNO verwacht dat tegen 2040 het waterverbruik wereldwijd met 30% het aanbod zal overschrijden.
toe heeft. Om ons in deze globale economie
Het doel was om via de petitie de politieke druk
het hele jaar door aardbeien uit Marokko, Ro-
te verhogen. Uiteraard is het Europees burge-
zen uit Ethiopië of Kenia en soja uit andere
rinitiatief verre van een wondermiddel, maar
ontwikkelingslanden ter beschikking te stellen,
dit is het enige wettelijke mechanisme dat
tot 20 maart om mee te delen welk standpunt
moeten deze landen hun watervoorraden gro-
momenteel bestaat voor het Europese partici-
ze inneemt en welke acties ze zal ondernemen.
tendeels verbruiken. Op Valentijn schenken we
patief burgerschap. Het geeft de kans om aan
duizenden rozen weg. Voor de productie van
te tonen dat de besluitvorming op Europees
Geen privatisering
één roos heeft men in Kenia 5 liter water nodig.
niveau er een is waarin mensen niet langer iets
Om water te beschermen moet men het milieu
Jammer genoeg hebben 30% van de Kenianen
te zeggen hebben.
beschermen. In België en Europa zijn talloze woningen niet aansluitbaar op het waterlei-
geen toegang tot water. De UNO verwacht dat tegen 2040 het waterverbruik wereldwijd met
De publieke hoorzitting van 17 februari om-
dingnet en moeten ze zich behelpen met put-
30% het aanbod zal overschrijden.
trent het burgerinitiatief is de eerste in zijn
water. Putwater is in vele gevallen bezoedeld
soort. Het was de bedoeling een dialoog te cre-
door chemicaliën of afvalwater. Dit bedreigt
Europees burgerinitiatief gehoord in het parlement
ëren tussen de afgevaardigden van verschillen-
de volksgezondheid, want zowel Hepatitis A
de Europese commissies, het Europese Parle-
als bloederige diarree kunnen hier het gevolg
Op maandag 17 februari werden de initiatief-
ment en de initiatiefnemers. In België haalden
van zijn.
nemers van het burgerinitiatief (EPSU en zijn
we meer dan veertigduizend handtekeningen,
deelorganisaties waaronder ACV-Openbare
wat merkelijk meer was dan het vooropge-
Naast het verankeren van water als mensen-
Diensten) gehoord door het Europese Parle-
stelde aantal. In totaal ondertekenden meer
recht, moet ook werk gemaakt worden van
ment. Het burgerinitiatief wil van de toegang
dan één miljoen achthonderdduizend Euro-
twee aansluitende doelstellingen. Zo mogen
tot water en degelijke sanitaire voorzieningen
pese burgers de petitie, waarvan er 1.680.172
de watervoorziening en het beheer van de
een mensenrecht maken. Watervoorraden en
officieel aanvaard zijn. Na de hoorzitting van
voorraden niet aan marktregels worden on-
-voorzieningen zijn een gemeenschappelijk
de Europese Commissie en het Europees Parle-
derworpen en moet men wereldwijd toegang
goed en geen commercieel product. EPSU
ment van 17 februari, heeft de Commissie tijd
hebben tot drinkbaar water. Via het liberaliseren van de voorzieningen door de Europese Commissie zullen minderbedeelden de toegang ontzegd worden omdat ze niet over voldoende financiële middelen beschikken. Private bedrijven leveren enkel als er boter bij de vis is. Tegengesteld is de overheid verplicht om aan alle mensen (zowel arm als rijk) te leveren. Een openbare dienst is verplicht water te leveren • van een goede kwaliteit. • tegen kostprijs (in principe is water een product uit de natuur dat gratis ter beschikking wordt gesteld. Het is wel aanvaardbaar dat de transportkosten en investeringen in rekening gebracht worden).
5
focus
Een beroepsgerichte opleiding met behoud van loon,
zeker iets voor jou? • aan de inwoners van zijn verzorgingsgebied. • water te allen tijde beschikbaar aan de bewoners van het verzorgingsgebied.
uit de natuur is en ons door de natuur gratis ter beschikking gesteld wordt, is de kostprijs hiervan in principe verwaarloosbaar. De investeringen gaan voornamelijk naar het aan-
Nieuwe oproep voor de kwalificerende trajecten thuiszorg en kinderopvang
leggen en onderhouden van netten. Vooral Ecuador als voorbeeld mag voor de ganse we-
de private bedrijven nemen het niet zo nauw
Langdurige opleidingen tijdens de arbeids-
reld als model staan hoe men met water om-
met het onderhouden van deze netten. Elke
tijd met behoud van loon: het klinkt zeer aan-
gaat. De grondwet voorziet voor elke inwoner
interventie om de leidingen intact te houden
trekkelijk. Vanaf september 2014 organiseert
het recht op water.
heeft een kostprijs. Herstellingen worden door
Diverscity in samenwerking met het deeltijds
• Art 3: ….het dagelijks genot voor elke in-
de private exploitanten dikwijls genegeerd. De
volwassenenonderwijs kwalificerende tra-
woner van Ecuador van het beschikbaar
kostprijs van het verloren lopend water is te
jecten, met het oog op het behalen van één
hebben van drinkbaar water, ongeacht de
verwaarlozen ten opzichte van de herstelkos-
of meerdere van volgende kwalificaties:
opleiding, gezondheidstoestand en sociale
ten. Dit resulteert op sommige plaatsen (bv. in
• Verzorgende
zekerheidstoestand.
Cairo) in een verlies van 40% van het beschik-
• Zorgkundige
bare water. Dit is roofbouw op de natuur.
• Begeleider buitenschoolse kinderopvang
• Art 12: het mensenrecht voor water is fun-
• Begeleider kinderopvang
damenteel en onvervreemdbaar. Water is een strategisch element van belang.
Ook voor België is dit een belangrijk aandachtspunt. De netten zijn verouderd en investerin-
Vanaf 10 maart kan je je hiervoor kandidaat
gen in het vernieuwen van de netten dringen
stellen. Voor de geïnteresseerde werknemers
De watervoorziening is in handen van de staat
zich op. In deze context is de verleiding groot
zijn er regionale infosessies tussen 24 maart
en wordt beschouwd als strategisch belang
om te privatiseren of de uitbestedingen van
en 4 april mits inschrijving vooraf. Daar wordt
voor het land en zijn volk.
bepaalde onderdelen van het waterbeheer
uitgelegd hoe alles in zijn werk gaat. Dienst-
te verhogen. Door het huidige economische
verantwoordelijken die hun medewerkers
De waterproblematiek is in het verleden te veel
klimaat en het bezuinigingsbeleid dat de over-
willen ondersteunen zijn ook welkom. De
als een zuiver technisch probleem gecatalo-
heden voeren, blijven de nodige investeringen
data en locaties van de infosessies alsook de
geerd. De roofbouw die gepleegd is op de na-
uit. Hierdoor kan de openbare sector zijn ver-
brochures met de modaliteiten van de diver-
tuur en de watervoorraden verscherpt de strijd
plichting ten opzichte van de bevolking en de
se opleidingstrajecten vind je op de website
om het beheer van de resterende watervoor-
natuur niet waarmaken. Hopelijk worden we
van www.diverscity.be.
raden. De diagnose, gemaakt door de Club
later als openbare dienst niet met de vinger
van Rome, dat ons Westers model van leven
gewezen op het niet efficiënt beheer van de
Wat is diverscity?
en productie van goederen de beschikbare
installaties en infrastructuur.
Diverscity is een samenwerkingsverband
• ...
tussen VVSG (Vlaamse Vereniging van Ste-
natuurlijke rijkdom opeet, is geen fictie, maar een realiteit. Het beschikbaar stellen van water
Hoe water en sanitaire voorzieningen als een
den en Gemeenten) en de drie erkende
en sanitair dwingt ons dan ook naar een fun-
mensenrecht erkennen?
overheidsvakbonden (ACV-Openbare Dien-
damentele gedragswijziging. Verspilling van
• Erkennen dat water geen handelswaar is.
sten, ACOD-LRB en VSOA). Het bevordert en
natuurlijke middelen is uit den boze.
• Erkennen dat water levensnoodzakelijk is
ondersteunt vernieuwende projecten rond
voor alle mensen en levende wezens.
Investeringen dringen zich op Vele drinkwaternetten zijn aangelegd door de overheid. De dwang naar privatisering heeft in sommige regio’s in de wereld een invloed gehad op het onderhoud en de exploitatie van deze netten. Gezien water een product
• Erkennen dat water NOOIT mag geprivatiseerd worden.
arbeidsmarktbeleid en HRM-beleid in de sector lokale besturen.
6
focus
Openbare diensten te koop? Verkiezingsdebat in Gent Op dinsdagavond 25 februari vulde de Gentse
Deelnemers aan het debat waren: Chris Re-
Minard zich met politici en vakbondsmensen
niers (Algemeen Secretaris ACOD), Luc Ha-
om, naar aanleiding van de verkiezingen op 25
melinck ( Voorzitter ACV-Openbare Diensten)
mei, de toekomst en de rol van de openbare
en Henk Herman (Algemeen Secretaris VSOA)
sector te bespreken. De vertegenwoordigers
voor de vakbonden. Deelnemende politici wa-
van de politieke partijen bleven opvallend
ren: Marius Meremans (Vlaams Parlementslid
mild voor de openbare diensten en de amb-
N-VA), Cindy Franssen (CD&V), Carina Van Cau-
tenaren. Zowat iedereen bleek bijvoorbeeld
ter (Federaal Parlementslid Open VLD), Kurt
voorstander van het behoud van de statutaire
De Loor (Federaal Parlementslid sp.a), Wou-
aanstelling van overheidspersoneel. Het te-
ter Van Besien (Voorzitter Groen) en Tom De
gendeel beweren zou natuurlijk onverstandig
Meester (PVDA).
zijn voor de verkiezingen. Voor ACV-Openbare Diensten nam voorzitter Luc Hamelinck het
Moderator Christophe Callewaert van De We-
woord. Hij vroeg onder meer dat de politiek in
reld Morgen leidde het debat in goede banen,
de komende legislatuur werk zou maken van
al was dat niet altijd even makkelijk. Vanuit het
de wetgeving rond het aanvullend pensioen
publiek klonk duidelijk het ongenoegen over
van contractueel overheidspersoneel. Daar-
de standpunten van bepaalde partijen met
naast klaagde hij ook het gebrek aan overleg
betrekking tot de openbare sector.
met de vakbonden aan.
Memorandum voor de openbare sector Op 20 februari stelde ACV Openbare Dien-
van een goed georganiseerde openbare sec-
Je kan het memorandum nalezen op
sten, Overheidsbedrijven en Onderwijs (dat
tor in 4 thema’s:
www.acv-openbarediensten.be
is het equivalent van FCSOD, het samenwer-
1. Geen terugtrekkende, maar een betere
kingsverband tussen de ACV centrales voor de openbare sector) haar memorandum voor de openbare sector voor. De voorzitters van de verschillende centrales presenteerden het memorandum aan een publiek van politici en topambtenaren. Ze benadrukten het belang
overheid 2. De overheid moet een aantrekkelijke werkgever zijn 3. Overheidspensioenen zijn het enige volwaardige wettelijke stelsel 4. Goede sociale relaties in de openbare sector
Naar aanleiding van het memorandum, ontwikkelden we ook enkele video’s om de 4 thema’s te illustreren. De video’s kan je vinden op het YouTube kanaal van ACV-Openbare Diensten (via de link op onze site).
7
focus
Opleiding Timemanagement en work-life balans
Het in balans houden van de drie afzonderlijke rollen is een dagelijkse uitdaging.
voor vrouwelijke militanten Hilde De Leeuw De (vrouwelijke) vakbondsafgevaardigde ervaart een steeds groter spanningsveld tussen de functie als ambtenaar binnen de openbare diensten, het engagement binnen de vakbond, en het behouden van een gezonde werk-privé balans. Het in balans houden van deze drie afzonderlijke rollen (vakbondsafgevaardigde, ambtenaar en vrouw) is een dagelijkse uitdaging. Drie zaken maken deze uitdaging des te groter:
anderzijds steeds duidelijker voelbaar wordt. Met andere woorden: de tijd en
Vrouwelijke militanten die willen deel-
energie van de vakbondsafgevaardigde
nemen kunnen inschrijven tot 15 april
is een schaars goed en vraagt een goed
bij
[email protected]
persoonlijk timemanagement. Bewust omgaan met tijd en energie is hierbij on-
Timing: De training beslaat telkens één
ontbeerlijk.
dag van 9u00 tot 16u30
2. Als ambtenaar ervaart de militant een steeds sneller veranderende werkinhoud
De trainingen lopen van april 2014 tot
en procedures: meer taken, minder perso-
en met juni 2014 en wel op volgende
neel. Slim werken (prioritiseren, begren-
dagen:
zen, omgaan met tijdsvreters, rekening
25 april Antwerpen
houden met energiebalans, …) is hierbij
8 mei Antwerpen
onontbeerlijk.
26 mei Gent
3. De vrouwelijke militant heeft ook vaak
27 mei Torhout
1. Algemeen functioneert de gemiddelde
een groot takenpakket in te vullen en
2 juni Gent
vakbondsafgevaardigde momenteel bin-
verder persoonlijke interesses. Een goede
17 juni Hasselt
nen een uiterst uitdagende arbeidscon-
work-life balans is hierbij onontbeerlijk.
24 juni Brussel
text. Openbare diensten moeten meer
(regio Vlaams Brabant)
doen met minder, de toekomst is op veel
Deze opleiding is dynamisch, interactief en
vlakken onzeker en veranderingen volgen
Solution Focused. Ze bestaat uit een mix van
elkaar in sneltempo op. Dit alles maakt dat
inhoud, theoretische inzichten en praktische
De groepen worden beperkt tot maxi-
de sandwichpositie van de vakbondsaf-
oefeningen en cases. Theoretische aspecten
maal 20 personen. Dus snel inschrijven
gevaardigde tussen de belangen van de
worden gekoppeld aan praktijksituaties.
is de boodschap.
werkgevers en de vakbond enerzijds, en
26 juni Hasselt
Tot dan?
de noden en belangen van de collega’s
De vorige vormingen voor vrouwelijke militanten werden telkens gesmaakt door de deelneemsters.
8
zorg
Hoger opgeleide verpleegkundigen = minder overlijdens in ziekenhuizen? ACV-Openbare Diensten heeft sterke vragen bij sloganeske taal van de KU Leuven Jan Mortier “Meer en hoger opgeleide verpleegkundigen betekent minder overlijdens in ziekenhuizen” schrijft de KU Leuven bovenaan haar persbericht naar aanleiding van een internationaal onderzoek in Europese algemene ziekenhuizen onder leiding van professor Walter Sermeus. Als een verpleegkundige een extra patiënt toegewezen krijgt, stijgt het overlijdensrisico van patiënten na een routinematige heelkundige ingreep met 7 %. De studie zou daarenboven uitwijzen dat het risico op overlijden met 7 % daalt bij 10 % meer verpleegkundigen met een bachelor diploma. Eens te meer wordt dit laatste aangegrepen om de HBO5-opleiding verpleegkunde in vraag te stellen. Voor ACV-Openbare Diensten zijn beide opleidingen volwaardige verpleegkundige opleidingen en moeten deze worden behouden.
De overheid moet ook binnen de zorgsector een aantrekkelijke werkgever willen zijn. Al onderschrijft de federale regering dit misschien wel, toch blijft ze talmen met de uitvoering van bepaalde dossiers. Zo is bijv. de invoering van de tweede pensioenpijler voor het contractueel personeel van de publieke zorgsector nog steeds niet geregeld hoewel de middelen werden vrijgemaakt. Dit zint ACV-Openbare Diensten helemaal niet.
overheid meer financiële middelen zou vrij-
Er kan geen sprake zijn van een nieuwe aanval op de HBO5opleiding
maken om bijkomend verpleegkundig en ver-
In Vlaanderen, net zoals in heel wat andere
zorgend personeel aan te trekken binnen de
Europese landen, zijn er twee verpleegkun-
zorginstellingen. Een verhoogde financiering
dige opleidingen: de HBO5-opleiding die
moet resulteren in extra jobs. Het is daarbij
ondergebracht werd bij het hoger beroeps-
noodzakelijk dat aan de instellingen striktere
onderwijs (de vroegere A2-opleiding) en de
regels worden opgelegd zodat het minimum
bacheloropleiding in het hoger onderwijs
aantal verpleeg- en zorgkundigen per shift en
(vroegere A1-opleiding). Beide diploma’s ge-
per dienst kan worden gegarandeerd. Naast
ven volwaardige toegang tot het verpleeg-
correcte loon- en arbeidsvoorwaarden moet
kundig beroep en dat is maar goed ook.
ACV-Openbare Diensten eist al jaren dat de
Pas door een beleid te ontwikkelen dat teambevorderend is, kan de beste zorg gewaarborgd worden
kiezen dan weer niet altijd voor een instelling.
ook worden ingezet op de kwaliteit van de zorg. Aan (zorg)medewerkers dienen o.a. fa-
Volgens de studie zou er niet alleen een oor-
ciliteiten te worden toegekend om een haal-
zakelijk verband zijn tussen het overlijden
bare combinatie van arbeid en gezin moge-
van patiënten en het aantal patiënten per
lijk te maken, zijn ruime mogelijkheden voor
verpleegkundige maar zou het daarenboven
vorming en opleiding aangewezen, moeten
een rol spelen of de verpleegkundigen een
onregelmatige prestaties degelijk worden
bachelor of HBO5-opleiding genoten. Als
vergoed en zullen er op het vlak van ergono-
door professor Sermeus dan nog eens wordt
mie bijkomende inspanningen nodig zijn.
gesteld dat vanuit het perspectief van patiëntveiligheid een grondig debat over de struc-
Wij stellen echter vast dat pas na veel aan-
tuur van het verpleegkundig onderwijs zich
dringen heel sporadisch maatregelen worden
opdringt, dan weten wij eens te meer hoe laat
genomen die aan onze eisen wat tegemoet
het is.
komen. De werkdruk binnen de instellingen blijft zeer hoog en nog te veel verpleegkundi-
Voor ACV-Openbare Diensten is het onaan-
gen en verzorgenden verlaten vroegtijdig de
vaardbaar dat deze studie (die trouwens op
sector. Pas afgestudeerde verpleegkundigen
dit vlak sterk moet worden genuanceerd)
9
zorg
wordt aangegrepen om opnieuw het debat te
en hier scoren de HBO5-verpleegkundigen
Het moet maar eens stoppen om steeds op-
voeren over de HBO5-opleiding. Wij weten dat
zeer goed. Veel bachelors kunnen dan weer
nieuw verpleegkundigen, die dagelijks het
het voor sommigen helemaal niet gaat om de
doorgroeien naar verantwoordelijke functies
beste van zichzelf geven en die bereid zijn
inhoud of de kwaliteit van de zorg maar wel
binnen de zorg (afdelingsverantwoordelijke,
gedurende hun ganse loopbaan bijscholing
om een finaliteit, m.n. de afschaffing van de
directeur woonzorgcentrum, dagverzorgings-
te volgen, te viseren.
HBO5-opleiding. Blijkbaar een oude droom
centrum…). Ook in het kader van erkenning
die af en toe terug opflakkert.
van
Maar het is vooral een ziekelijke droom. ACV-
zorgprogram-
Een zorginstelling is een complex raderwerk
ma’s… worden functies specifiek voorbehou-
waar elke functie bijdraagt tot zorgkwaliteit.
den voor bachelors.
Pas door een beleid te ontwikkelen dat team-
ziekenhuisafdelingen,
bevorderend is, kan de beste zorg gewaar-
Openbare Diensten meent dat er andere prio-
competente verpleegkundigen opleiden en
Alle verpleegkundigen zijn nodig om kwaliteitsvolle zorg te waarborgen
de praktijk wijst uit dat de twee opleidings-
Het is aan de instellingen om in overleg met
vormen noodzakelijk zijn. De HBO5-opleiding
het personeel na te gaan hoe een verpleeg-
Als men dan toch iets nuttigs wil doen, dat men
werd in Vlaanderen daarenboven grondig
kundige het best kan worden ingezet zodat
dan eens zoekt naar de juiste maatregelen om
hervormd om aan de Europese eisen te vol-
efficiënte kwalitatieve zorg kan worden ge-
het verplegend en verzorgend personeel dat
doen.
boden.
de sector heeft verlaten of er nooit is gestart
riteiten zijn in de zorgsector. Het valt nu eenmaal niet te betwisten dat beide opleidingen
borgd worden. Bakkeleien over de opleiding is momenteel niet aan de orde en het helpt de sector helemaal niet vooruit.
terug te winnen. Ook voor hen is er nog plaats. Maar er is meer. De grafiek hieronder toont cesvol zijn. Het aandeel van de bacheloropleiding bedraagt gemiddeld ongeveer 57 %, los
20.000
duidelijk aan dat beide opleidingen ook suc-
Evolutie aantal studenten verpleegkunde dagonderwijs
Brussel versus 38 % in Limburg). En zelfs met de toename van het aantal studenten in het verpleegkundig beroep blijft het voor som-
15.000
van heel sterke regionale verschillen (78 % in
kundigen. De HBO5-opleiding schrappen, zou pas nefast zijn voor de kwaliteit van de zorg.
10.000
mige instellingen hard zoeken naar verpleeg-
geven tot de uitoefening van het verpleegkundig beroep dat er op de werkvloer geen verschillen zijn. De jobinhoud, de verloning en
5.000
Het is niet omdat beide opleidingen toegang
de verantwoordelijkheden zijn meestal verschillend. Zo werden bijv. de bijzondere beroepstitels voorbehouden voor de bachelors. Maar de zorg aan het bed en het sociaal contact met de patiënt of de bewoner blijft een cruciaal onderdeel van kwaliteitsvolle zorg
0
3 2 1 -2001 -2002 -2003 -2004 -2005 -2006 -2007 -2008 -2009 -2010 -201 -201 -201 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
BACHELOR
TOTAAL
HBO5
10
zorg
De privatisering van een woonzorgcentrum: zinlozer dan zinloos? Enkele bedenkingen over het onnut van privatiseringsoefeningen in de zorg Jan Mortier Sommige OCMW-besturen denken eraan hun woonzorgcentrum over te dragen aan de private sector. Het privatiseren van woonzorgcentra is nochtans compleet zinloos. Het levert geen besparing op en getuigt in de meeste gevallen van een gebrek aan langetermijnvisie op ouderenzorg.
Sommige besturen zijn overtuigd geraakt en bergen hun plannen op.
tor. In deze bijdrage willen we stilstaan bij een aantal valse argumenten die maar al te vaak in het privatiseringsdebat worden gebruikt.
“De loon- en arbeidsvoorwaarden moeten worden gelijkgeschakeld?”
De Vlaamse decreetgever heeft de lokale
Er zijn politici die stellen dat de noodzaak aan
besturen weliswaar een aantal wettelijke in-
privatisering het gevolg is van de verschil-
strumenten gegeven om verzelfstandiging
lende loon- en arbeidsvoorwaarden tussen de
en privatisering mogelijk te maken maar de
private en de publieke zorgsector. Dus moe-
besturen die dit laatste in de praktijk wil-
ten ze worden gelijkgeschakeld. Wat willen ze
len omzetten, zien “en cours de route” dat
daarmee bereiken? Dat de loon- en arbeids-
het niet allemaal rozengeur en maneschijn
voorwaarden van de private sector omhoog
is. Soms is het dan al te laat, werd veel geld
moeten? Of omgekeerd? Ondertussen wordt
uitgegeven aan consultancy, maar vooral, het
de “fabel van de immense verschillen” verder
resulteert niet in een besparing en heeft zelfs
gevoed.
als pervers gevolg dat het de realisatie van renzorgbeleid vertraagt en in de weg staat.
“De statutairen zijn te duur en te veel ziek.”
ACV-Openbare Diensten heeft de besturen
Minder dan 1 op 4 medewerkers van het
hierop herhaaldelijk gewezen. Sommige
OCMW is op vandaag statutair. Het overige
besturen zijn overtuigd geraakt en bergen
personeel heeft een arbeidsovereenkomst,
hun plannen op. Andere besturen zijn hard-
waarvan vrij veel personeel met een tijdelijk
leers en doen gestaag verder. ACV-Openbare
of vervangingscontract. En voor wie er mocht
Diensten is zeker dat ook die besturen tot het
aan twijfelen statutairen zijn binnen de zor-
besef zullen komen dat ze met veel factoren
ginstellingen niet meer of minder ziek dan
geen rekening hebben gehouden waardoor
contractueel personeel.
bijkomende bedden en een coherent oude-
hun proces zinloos wordt. De huisvesting en
personeel van de instelling hebben, mag niet
“De riante verlofregelingen in de woonzorgcentra nekken de OCMW’s”.
het voorwerp zijn van een lichtzinnige zoek-
De meeste OCMW’s hebben voor hun perso-
tocht naar middelen.
neel van de woonzorgcentra al een rechtspo-
zorg van meestal (zwaar) zorgbehoevende ouderen, die soms als enig houvast nog het
sitieregeling (RPR) die minder gunstig is dan
De rol van de publieke zorgsector
deze van het gemeentepersoneel. Het ver-
ACV-Openbare Diensten heeft reeds in vorige
schil met de private sector is hier quasi nihil.
nummers van de Nieuwe Tijd de rol van de openbare zorgsector in de verf gezet. Openbare zorg is voor iedereen toegankelijk, is
“Het personeel wordt te veel betaald in de openbare zorgsector.”
pluralistisch en transparant, kwaliteitsvol en
Helemaal niet. Werken in een woonzorgcen-
betaalbaar en is een belangrijke prijsregula-
trum is zwaar werk dat veel energie, zowel fy-
11
zorg
We moeten bijzonder alert blijven want het gaat hier om de toekomst van de zorg
gedragen personeel terug te schroeven. Dit
voorwaarden zijn allesbehalve te hoog. Of is
“Met te privatiseren daalt de loonkost van de contractuelen?”
het misschien een schande om medewerkers
Enkel met nieuwe werknemers kunnen na de
baar en mochten er dergelijke beslissingen
die instaan voor de dagelijkse en vaak com-
overdracht afwijkende loon- en arbeidsvoor-
door een bestuur eenzijdig worden genomen,
plexe zorg van zorgbehoevende ouderen
waarden worden bedongen. Nochtans trach-
dan zullen deze ook juridisch worden aange-
tijdens hun laatste levensjaren correct te ver-
ten besturen al één jaar na de overdracht de
vochten.
lonen?
loon- en arbeidsvoorwaarden van het over-
Het verschil in de loonkost zit hem eerder
sisch als psychisch, vergt. De loon- en arbeids-
is voor ACV-Openbare Diensten onaanvaard-
WZC Sint Jozef te WUUSTWEZEL – MINISTER KEURT PRIVATISERING NIET GOED Een praktijkvoorbeeld Kirsten Casteleyn In één van de vorige edities brachten we de geplande privatisering van het WZC Sint Jozef te Wuustwezel al onder de aandacht. Dit keer kunnen we melden dat de geplande privatisering niet alleen uitgesteld is, maar ook door de minister over gans de lijn afgekeurd.
bracht, worden nu ook door de Minister aan-
arbeidsvoorwaarden behouden bij de
gewend ter motivatie van zijn beslissing:
nieuwe VZW. Dit levert al evenmin een be-
• Het statutair personeel dat wordt gede-
sparing op.
tacheerd naar een VZW kan niet verder in
• De nieuwe personeelsleden die vanaf 1 ja-
aanmerking komen voor financiering via
nuari 2011 in dienst zijn gekomen bij het
het RIZIV. De nieuwe VZW zou hierdoor
woonzorgcentrum vielen reeds onder de
maar liefst 1.000.000 EUR aan ontvang-
toepassing van de nieuwe rechtspositiere-
sten verliezen. Geen onbelangrijk detail in
geling en hebben reeds een minder gun-
een besparingsdossier.
stige verlofregeling dan voorheen. Het be-
• Het bestuur wenste het aantal statutai-
stuur wou doen geloven dat er nog steeds
ren af te bouwen (statutairen worden
een verschil was van 12 dagen verlof met
De bestuursmeerderheid van het OCMW
niet meer vervangen of alleen nog door
de private zorgaanbieder. In realiteit is dit
Wuustwezel wenste om zogenaamde bespa-
contractueel personeel). Het OCMW van
slechts 3 dagen.
ringsredenen haar woonzorgcentrum om te
Wuustwezel houdt geen rekening met het
vormen tot een privaatrechtelijke VZW. Een
feit dat hierdoor de responsabiliserings-
Hoewel nog een beroep tegen de beslissing
eerste principiële beslissing werd reeds geno-
bijdragen voor de pensioenen van de sta-
mogelijk is bij de raad van state is deze beslis-
men in de raad voor maatschappelijk welzijn
tutairen gevoelig verhogen. Andermaal
sing alvast een opsteker voor de vele militan-
van enige besparing geen sprake.
ten en het personeel die zich steeds tegen
van 2 april 2013. ACV-Openbare Diensten heeft samen met het
• Om besparingen of saneringen door te voe-
deze privatisering hebben verzet. De verant-
personeel in dit dossier steeds duidelijke stel-
ren is de oprichting van een privaatrechte-
woordelijkheid voor de zorg voor hulpbehoe-
ling ingenomen tegen deze privatisering.
lijke VZW helemaal niet noodzakelijk.
vende ouderen zomaar overdragen naar een
Een aantal argumenten die ACV-Openbare
• Overgedragen contractuele personeels-
Diensten in de vele discussies heeft inge-
leden moeten hun huidige loons- en
VZW gaat dus nog altijd niet zo makkelijk. Gelukkig maar.
12
zorg
in het aantal “bovennorm” personeelsleden
besluit dat de financiering regelt, is zeer dui-
fast voor een modern ouderenzorgbeleid. Een
die bij de openbare sector aanzienlijk ho-
delijk en het RIZIV houdt er terecht een correc-
bestuur dat vindt dat ouderenzorg geen geld
ger is dan bij de private non-profit sector en
te interpretatie op na. Enkel eigen personeel
mag kosten, is hoe dan ook verkeerd bezig en
de commerciële sector. Uiteraard heeft dit
kan worden betoelaagd en gedetacheerd per-
zet een ganse groep van de bevolking letter-
rechtstreekse gevolgen voor de kwaliteit van
soneel is geen eigen personeel van de VZW.
lijk en figuurlijk op straat. Openbare besturen moeten in de eerste
de zorg. Vandaar dat de kwaliteit van de zorg
plaats bijkomend investeren in ouderenzorg,
openbare instellingen veel minder geconfron-
“Geen probleem voor de middelen van de sociale Maribel?”
teerd met klachten van bewoners en familie.
De middelen vanuit de sociale Maribel zijn
daarnaast inzetten op thuiszorg.
ACV-Openbare Diensten blijft pleiten voor het
middelen die tot doel hebben bijkomende
De OCMW’s met een woonzorgcentrum heb-
optrekken van de personeelsnormen zodat
tewerkstelling te creëren. Hiervoor moet een
ben de laatste decennia een enorme exper-
ook in de niet-openbare zorgsector voldoen-
bepaald arbeidsvolume op peil worden ge-
tise ontwikkeld op het vlak van ouderenzorg
de kwalitatieve zorg wordt geboden.
houden. Door de overdracht van personeels-
en hebben hiermee een enorme voorsprong
leden daalt het arbeidsvolume en kan een
opgebouwd. Zij gaan die expertise toch niet
“Bij een overdracht naar een VZW behouden we de financiering van het RIZIV?”
bestuur de middelen van de sociale Maribel
verpanden? De besturen moeten deze zelf ge-
kwijtspelen. ACV-Openbare Diensten zal haar
bruiken en aanwenden in andere domeinen
goedkeuring niet geven om afwijkingen op
van de ouderenzorg, zoals bijv. de realisatie
Besturen denken dat zij bij het overbrengen
deze regel te bedingen bij het beheerscomité
van woonzorgzones. Dat OCMW’s ook een be-
van hun woonzorgcentrum naar een VZW ver-
van de sociale Maribel.
langrijke coördinatierol hebben, is al evenzeer
beter is in openbare instellingen en worden
een feit maar zonder zelf een voldoende aan-
der kunnen genieten van dezelfde financiering van het RIZIV, ook voor de gedetacheerden. Dat is helemaal niet zo. Het ministerieel
moeten bijkomende plaatsen creëren en
“Bij privatisering behouden we als bestuur toch de verdere controle want we maken deel uit van de raad van bestuur van de VZW?”
ACV-Openbare Diensten als sterkhouder
OCMW’s die hun dienstverlening willen pri-
Wij kunnen natuurlijk maar onze rol volledig
vatiseren, verliezen ook de impact op de or-
spelen als we sterk staan. Inhoudelijk heb-
ganisatie van de residentiële ouderenzorg.
ben we de juiste argumenten maar we heb-
Eenmaal de overdracht is geregeld, kan de
ben onze militanten en veel leden nodig om
afgestoten instelling haar eigen leven gaan
onze boodschap kracht bij te zetten. Hoog
leiden. Het OCMW zal wel nog mogen beta-
tijd dat iedereen die tewerkgesteld is binnen
len. De private sector zal de verliezen van het
de (zorg)sector aan hetzelfde zeil trekt want
woonzorgcentrum niet zelf dragen. Men blijft
de aanvallen zijn nog moeilijk te overzien en
dus middelen van de gemeenschap, zelfs van
komen vanuit verschillende hoeken. Het erg-
de lokale gemeenschap, aanwenden maar de
ste daarbij is dat aanvallen op personeel van
democratische controle op deze middelen
overheidsdiensten bij een bepaalde groep
wordt ontweken of vermeden.
populair blijken te zijn. Dat tij zullen we keren.
bod te hebben, is deze rol verwaarloosbaar.
ACV-Openbare Diensten maakt nu reeds het
Een vals debat
verschil en heeft al vaak een dam opgewor-
Juist op het moment dat alle krachten moe-
pen tegen privatisering. We moeten met zo-
ten worden gebundeld om meer bedden in
veel mogelijk bijzonder alert blijven want het
de ouderenzorg te realiseren en nieuwe zorg-
gaat hier om de toekomst van de zorg en dus
vormen op te richten, steken lokale besturen
ook om onze eigen toekomst. Zorg die uitein-
geld en tijd in het onderzoeken van een mo-
delijk iedereen, veel of weinig, vroeg of laat,
gelijke privatisering van een woonzorgcen-
zal nodig hebben. Dit basisrecht zullen wij als
trum. Hierbij wordt tijd noch moeite gespaard
ACV-Openbare Diensten blijven verdedigen.
maar niets wordt opgelost. Er wordt geen enkel bijkomend bed gecreëerd, integendeel. Dergelijke tijd verspillende activiteiten zijn ne-
13
lokale & regionale besturen
Openbare Diensten
TE KOOP?
Een HARDE realiteit in het Gewest Gent-Eeklo Peter Wieme Op 25 februari 2014 was de ‘Gentse Minardschouwburg’ volgeladen met vakbondsmilitanten uit de Openbare Sector, dit voor een debat tussen vakbondsleiders en politici over het thema ‘Openbare Diensten TE KOOP?’. In het gewest Gent-Eeklo is dit een zeer toepasselijke vraag. Zelzate Op de avond van Valentijnsdag ging de
We zijn bijna één maand verder en wat het
OCMW-raad door in Zelzate. Hier werd beslist
OCMW-bestuur met de schorsing gaat doen
dat het OCMW zal overgaan tot de bouw van
is ons een raadsel. Nazareth heeft wel een
het nieuw WoonZorgCentrum maar dat de
overleg georganiseerd rond ‘Sociale Maribels’,
uitbating niet meer zal gebeuren door OCMW
het bestuur wil subsidies om zo extra tewerk-
de personeelsleden zitten met heel veel vra-
personeel. Ook de lokale kinderopvang zal
stelling te creëren…
gen. Voorlopig voeren we geen acties om de klanten niet in de kou te laten staan!
niet meer worden uitgebaat door het OCMW. Kortom, door het jarenlang financieel wanbe-
Als ACV-Openbare Diensten hebben we ons
leid is zorg geen kerntaak meer van het lokaal
akkoord gegeven, echter wel met opmerkin-
bestuur in Zelzate. Geen hart voor het perso-
gen. We vermeldden dat we het betreuren
neel, maar hard voor het personeel!
dat er in 2013 in het OCMW Nazareth er 21
Meer info over de Gentse meerjarenplanning
personeelsleden werden afgedankt.
online op www.REDgent.blogspot.be en voor de andere besturen binnen ons gewest Gent-Eeklo
Wat de bouw van het nieuw WoonZorgCentrum betreft, hier loopt men het risico dat door de ge-
Gent
speelde politieke spelletjes, de mogelijke subsi-
Bij Stad Gent is het rond de inhoudelijke
die van 9 miljoen euro in het gedrang komt. We
cijfers (-435 VTE’s) inzake de meerjarenplan-
hebben meermaals een oproep gedaan dat het
ning oorverdovend stil, we zijn drie maand
personeel niet het slachtoffer mag worden van
verder…
de politieke spelletjes in Zelzate! We hopen dat men dit uiteindelijk eens beseft!
Wordt vervolgd!
Eeklo Ook in Eeklo wil men de DienstenChequeOn-
Nazareth
derneming van het OCMW afbouwen! Con-
U zal zich waarschijnlijk ook nog herinneren
creet gaat het hier over een afbouw van 19
dat we maanden geleden in Nazareth sensi-
Voltijdse Equivalenten. In de praktijk (gezien
biliseringsacties hebben gevoerd tegen de
de vele deeltijdse contracten) kan het gaan
gedeeltelijke privatisering van de Diensten-
over 38 personeelsleden van de 66 perso-
ChequeOnderneming van het OCMW. Naast
neelsleden uit de DienstenChequeOnderne-
deze sensibiliseringsacties hebben we ook op
ming van het OCMW.
diverse fronten klacht ingediend. Zo dienden we klacht in bij de Oost-Vlaamse Gouverneur
De afbouw moet gerealiseerd moeten wor-
Briers en bij de bevoegde Minister Bourgeois.
den tegen 2017. Mondeling heeft het bestuur werkzekerheid gegeven voor 2014-2015-
Op 7 februari 2014 werd door de gouverneur
2016. Dit moet uiteraard nog formeel worden
de beslissing van de OCMW-raad van 5 no-
bevestigd!
vember 2013 geschorst omdat het ‘gunningsverslag’ tekortkomingen vertoont op vlak van
Op de personeelsvergadering was de versla-
motivering.
genheid onder het personeel enorm groot,
op www.lrbgenteeklo.blogspot.be
AZ Jan Palfijn Gent: Syndicale werking 1 jaar later, het is ‘hartverwarmend’ Peter Wieme 1 jaar geleden (1 maart 2013) is Kim Colman gestart als Nieuwe Vast Afgevaardigde AZ Jan Palfijn Gent – OCMW Gent en ZORGplatform Gent-Eeklo. Eén van onze doelstellingen was om bij AZ Jan Palfijn Gent vanuit iedere discipline binnen het ziekenhuis een vertegenwoordiging te hebben. We hadden 10 afgevaardigden voorop gesteld, op 25 februari 2014 hebben we Rudy Van Win (Zorgkundige) aangesteld als onze 10e afgevaardigde. Bij deze wensen wij de volledige ploeg van AZ Jan Palfijn Gent (Arlette, Bianca, Carine, Cathy, Erik, Ghislaine, Kim, Marie-Christine, Rudy, Viviane, Wendy) van harte te bedanken voor hun dagelijkse inzet voor het personeel!
14
lokale & regionale besturen
Lokale en Regionale Besturen, Favela of de basis
van onze democratische samenleving? Egoïsme in goede tijden is makkelijk; in slechte tijden heb je solidariteit nodig.
Christoph Vandenbulcke Terwijl iedereen zich warmloopt voor ‘De moeder aller verkiezingen’, leveren steden en gemeenten een strijd op leven en dood om budgettair rond te komen. In deze struggle for life komt de dienstverlening al eens zwaar onder druk te staan. Afbouw van openingsuren, inkrimpen van de dienstverlening, afbouw of zelfs ontslag van dienstverleners, etc…
Natuurlijk is Vlaanderen super belangrijk nu
kenhuis over sociale dienstverlening, bijstand
denkbeeldig dat de maatschappij levenslang
de 6de staatshervorming een feit is; vanzelf-
en zorg op maat tot rusthuis; het OCMW staat
zal opdraaien voor de winsten van de privé-
sprekend is Europa allesbepalend. Maar waar
tot uw dienst. Kwaliteit tegen een betaalbare
aandeelhouders. En of de kwaliteit van de
wonen, werken en leven de stemgerechtig-
prijs. Kan dit nog verder aan de modale bur-
zorg en dienstverlening dan nog meespeelt?
den? Met welke publieke dienstverlening krij-
ger gegarandeerd worden nu de gemeente-
gen zij dagelijks te maken? Waar is er recht-
besturen door budgettaire besognes bijna
Als er al één zekerheid is dan is het dit; ieder-
streeks contact tussen burger en overheid?
gedwongen worden om diensten uit te be-
een is in zijn/haar leven ooit afhankelijk van
Waar is het vertrouwen in de overheid het
steden en privatiseren? Ik denk het niet! Tot
de hopelijk goede, menselijke en betaalbare
grootst? Juist ja, in steden en gemeenten…
nu toe heeft het uitbesteden van openbare
zorg…
Het is dan ook bijzonder moeilijk om te be-
dienstverlening zelden of nooit geleid tot
grijpen - laat staan aanvaarden - dat de poli-
een betere of beter betaalbare service. De ge-
Uitbesteden…
tieke tenoren er blijkbaar op uit zijn om net
meentebesturen kunnen, nu het (financieel)
In de voortdurende zoektocht naar midde-
dit bestuursniveau te laten bloeden.
water hen aan de lippen staat, moeilijk weer-
len laten kortzichtige bestuurders zich nogal
staan aan de lokroep en euro’s van gretige in-
makkelijk verleiden tot de totale uitverkoop.
Zorg…
vesteringsmaatschappijen. Als de visie van de
Snel geld, minder zorgen en de volgende le-
Onder meer via de OCMW’s staan de gemeen-
bestuurders (of de portemonnee) niet verder
gislatuur zien we wel weer! Voor privé-inves-
ten in voor een breed scala van zorg. Van zie-
reikt dan de legislatuur, is het risico niet on-
teerders, met aandeelhouders die enkel procentueel bevredigd kunnen worden, zijn dit gouden tijden. Op lange termijn is deze pakde-poen-show natuurlijk dramatisch. Je kunt maar één keer iets te gelde maken. Al te vaak wordt een publiek monopolie overgenomen door een private monopolist. En daar spelen enkel economische belangen en motieven. Eens een dienst uitbesteed of verkocht, zijn er nieuwe bazen met andere wetten. Zij zullen in de toekomst bepalen welke diensten tegen welke prijzen verleend zullen worden. De kwaliteit zal niet bespreekbaar, wel een gegeven zijn. Te nemen of te laten, als je het al kan betalen natuurlijk… En of het nu gaat om zorg, huisvuil, infrastructuur, informatica, etc… Een verantwoordelijke overheid zou de uitzonderlijke uitbesteding van diensten enkel mogen overwegen na
15
lokale & regionale besturen
iedereen is in zijn/haar leven ooit afhankelijk van de hopelijk goede, menselijke en betaalbare zorg een grondige kosten/batenanalyse waarbij
dijoverheid en de FOD’s. Is iedere ambtenaar
personeelsleden die net wel of net niet onder
de kwaliteit omschreven en gegarandeerd
gelijk voor de wet/de wetgever?
het toepassingsgebied (en dus in de prijzen) vallen. Een voorbeeld van hoe het niet moet,
kan worden, rekening houdend met de sociale last. Als de overheid nog de ambitie heeft
Sectoraal Akkoord
als alles dan toch efficiënt en effectief moet
om regulerend en corrigerend op te treden,
De afspraken rond arbeidsvoorwaarden wor-
verlopen?
dan zal die overheid altijd moeten voorzien
den normaliter om de 2 jaar vastgelegd in een
in een volwaardig openbaar alternatief voor
Sectoraal Akkoord. De gesprekken om tot een
Broodnodige overheid…
de soms beursgenoteerde marktspelers. Dit
akkoord te komen, lopen moeilijk. Om alsnog
Egoïsme in goede tijden is makkelijk; in slechte
‘behoorlijk bestuur’ is een verantwoordelijke
de meubelen te redden, werden de bespreek-
tijden heb je solidariteit nodig. Om iedereen
overheid de burger verschuldigd!
punten door de toeziende Vlaamse overheid
van minimale rechten en dienstverlening te
gedevieerd naar werkgroepen. De conclusies
verzekeren, is er een goede, efficiënte overheid
Kwaliteit…
van deze werkgroepen worden medio maart
nodig. In de eerste plaats een overheid dicht
Zeker nu er weer eens naar de gunst van de
verwacht. Op korte termijn een eerbaar ak-
bij de mensen. Om die rol ten volle en in alle
kiezer moet gehengeld worden, zal geen en-
koord bereiken zou in de gegeven omstan-
objectiviteit te kunnen laten opnemen, zijn
kel politicus de nood van kwalitatieve dienst-
digheden een klein mirakel zijn. De Vlaamse
er middelen nodig. Dus, Vlaanderen, niet aan
verlening aan de burger in twijfel durven trek-
voogdijoverheid zou moeten beseffen dat het
uw ‘peterschap’ verzaken, Nieuwjaar is al een
ken. Maar koken kost geld; en lekker koken...
realiseren van een verbetering van de collec-
beetje voorbij, wij (ver)wachten nog steeds…
Om goede mensen aan te trekken en te be-
tieve arbeidsvoorwaarden quasi onmogelijk is
houden, die kunnen instaan voor die kwa-
zonder input. Als er geen specifieke middelen
litatieve dienstverlening, moeten er ook
voorzien worden voor het afsluiten van soci-
competitieve arbeidsvoorwaarden voorzien
ale akkoorden voor het collectief van het per-
worden. In de openbare sector worden die
soneel van Lokale en Regionale Besturen, dan
behoorlijke arbeidsvoorwaarden normaliter
organiseer je de onvrede. Bij ontstentenis van
gegarandeerd door de statutaire benoe-
een budget voor sociale akkoorden moeten
ming. In de Lokale en Regionale Besturen is
de middelen hier en daar bijeengesprokkeld
die vaste benoeming eerder de uitzondering
worden. Een puzzel van middelen uit de Fede-
dan regel geworden. Dit ‘voorrecht’ is enkel
rale zorg akkoorden, een beetje VIA-middelen,
nog voorbehouden voor hogere functies of
aangevuld door hier en daar een korting op
afhankelijk van de goodwill (lees willekeur)
sociale zekerheid of Sociale Maribel midde-
van de toevallige bestuurders. Waar de vaste
len… Een soep!
benoeming vroeger de objectiviteit van de ambtenaar over de politieke legislaturen
Bijkomend zijn al die verschillende ‘potjes’ en-
moest helpen garanderen, is dit verworden
kel inzetbaar voor de omschreven doelgroep,
tot de spreekwoordelijke wortel…
met eigen criteria en regels. Dit zorgt ervoor dat voorziene middelen soms niet optimaal
Ondertussen blijft de vaste benoeming tot
kunnen benut worden en ook - en jammer
nader order wel de regel bij de Vlaamse voog-
genoeg vooral - voor verdeeldheid tussen de
16
federale overheid
Krijtlijnen
voor de evaluatie van het burgerpersoneel van defensie Hilde De Leeuw Het K.B. van 24 september 2013 betreffende de evaluatie van personeel in het federaal openbaar ambt werd besproken in het sectorcomité van defensie.
Het moet voor iedereen duidelijk zijn wat het takenpakket inhoudt.
De evaluatie geldt voor het burgerpersoneel
De evaluator is dus een ambtenaar, aangeduid
van defensie met uitzondering van het onder-
door de leidend ambtenaar. Iedere geëva-
wijzend personeel van de KMS en Saffraan-
lueerde weet wie zijn evaluator is. Dit wordt
berg, de aalmoezeniers, morele consulenten,
hem bij het begin van de evaluatie meege-
het wetenschappelijk personeel van het
deeld. Belangrijke informatie over de evalu-
museum en contractuelen die werken voor
atie zal via intranet gecommuniceerd worden.
beiden ondertekend wordt. Dit document en
derden (bijvoorbeeld Amerikaans Leger). Het
Daar vind je ook bij welke contactpersoon je
een duidelijke planning zijn de bouwstenen
personeel van ACOS IS en het administratief
terecht kan met je vragen.
voor een goede evaluatie.
Alle evaluatoren kregen vorming om de pro-
De voorzitter van het sectorcomité heeft
cedure in goede banen te leiden. Het is niet
duidelijk gesteld dat er geen quota voorop-
De leidend ambtenaar(= de voorzitter van de
de taak van de directie om een aantal perso-
gesteld zijn in defensie. Het is vrij duidelijk:
directieraad) duidt de hiërarchische meerde-
nen de rekening te presenteren, maar op een
iedereen die een ‘uitzonderlijk’ verdient, zal
re aan. Deze laatste is ook evaluator en heeft
constructieve basis de loopbaan van de me-
dit ook krijgen. Objectiviteit is hier dan ook
steeds het statuut van rijksambtenaar.
dewerker te helpen uitbouwen.
nodig. Want de evaluator zal ook zijn evalu-
De functionele chef is de persoon die dage-
Aangezien defensie pas begonnen is om het
lijks met de geëvalueerde werkt. Dit kan een
nieuwe systeem uit te werken voorziet de
In ieder geval : één ding is duidelijkheid. Bur-
militair of burger zijn. De functionele chef
directie dat men pas eind maart zal rond zijn
gers evalueren burgers en de ‘uitzonderlijke’
heeft als opdracht constructief mee te wer-
met de functiebeschrijving en het plannings-
ambtenaar zal beloond worden.
ken bij de bespreking van de functiebeschrij-
gesprek.
en technisch personeel van het Museum krijgen een aparte regeling.
atie tot een goed einde moeten brengen.
Ondanks alles zal ACV-Openbare Diensten de
ving, die een reële weergave is van de huidige functie van de geëvalueerde. De hiërarchi-
Tijdens dit gesprek wordt er verwacht dat
evaluatie opvolgen en niet nalaten tussen te
sche meerdere (= de evaluator) ontvangt de
men niet alleen de functiebeschrijving goed
komen waar nodig.
nodige informatie van de functionele chef en
definieert maar ook de planning maakt voor
overloopt samen met de geëvalueerde het
het komende werkjaar. Beide partijen (= eva-
takenpakket. Iedereen kan op- of aanmerkin-
luator en geëvalueerde) ontvangen een
gen maken. De hiërarchische meerdere moet
basisdocument dat ze verder
erover waken dat tijdens de hele procedure
kunnen
de objectiviteit bewaard blijft. Uiteindelijk is
en door
hij eindverantwoordelijke en zal op het einde van de rit ook hij geëvalueerd worden. Het moet voor iedereen duidelijk zijn wat het takenpakket inhoudt.
aanvullen
17
federale overheid
De pop-up school
Opleidingen voor bevorderingsexamens bij de federale overheid zijn groot succes Mark Saenen ACV-Openbare Diensten zet al enkele jaren in op vorming van onze leden. Dankzij de opleidingen zijn ze beter voorbereid op de bevordering- of wervingsexamens en vergoten hun slaagkansen aanzienlijk. Ook bij de federale overheid worden opleidingen georganiseerd. De lesgevers zijn meestal militanten. Zij weten hoe de examens worden afgenomen, en kunnen onze leden dus heel gericht begeleiden in hun voorbereiding. Luc Jacobs en Mita Van Damme zetten zich dit werkjaar in voor de vorming ter voorbereiding op de bevorderingsexamens bij de federale overheid.
We leveren geen bandwerk af, maar een degelijke en kwalitatieve opleiding.
Luc, Mita, zijn de opleidingen ook dit werkjaar weer een succes?
ben we onlangs een hoofdstuk rond logisch
Wat brengt de toekomst?
en abstract denken toegevoegd, omdat we
De opleiding voor wervings- en bevorde-
Zeker. We hadden tot nu al ongeveer 600
merkten dat Selor hier meer aandacht voor
ringsexamens is onze core-business en heeft
deelnemers aan onze vormingen. Per werk-
had. Onze opleiding is dus continu in ontwik-
veel succes. We zullen dit dan ook niet snel
jaar kunnen ongeveer 1000 mensen deelne-
keling, om zo goed mogelijk aan te sluiten bij
opgeven. Maar vanaf deze zomer zullen we
men aan de vormingen. Dat is wel het maxi-
het bevorderingsexamen van Selor.
ook opleiding geven over evaluaties, zowel voor geëvalueerden als voor evaluatoren. We
mum. We letten erop dat we geen bandwerk
werken via het systeem ‘train-the-trainer’. We
opleiding.
De opleiding wordt aangepast en bijgeschaafd. Geldt dat ook voor de lesgevers?
Vanwaar dat succes?
De kwaliteit van de lesgevers is zeker een
en de vaardigheden aan te leren om deze
Dit jaar organiseert Selor (het selectiebureau
permanent aandachtspunt. We zijn allemaal
materie goed te kunnen over brengen. Deze
van de federale overheid, nvdr) een bevorde-
vakbondsmilitanten die zich hebben bijge-
mensen kunnen dan op hun beurt vorming
ringsexamen naar niveau A voor de federale
schoold. En we krijgen een grondige opleiding
geven rond evaluatie, op vraag van groepen,
overheid. Het is 5 jaar geleden dat dit gebeur-
vooraleer we voor een ‘klas’ gaan staan. Een
gewesten of instellingen. We hopen natuurlijk
de, en dus is er veel interesse. Wij organiseren
opleiding wordt ook altijd gegeven door 2 of
dat dit ook zo’n succes wordt.
een opleiding voor het eerste algemene ge-
3 lesgevers. Dat zorgt niet alleen voor afwisse-
deelte van het examen. Wie daarvoor slaagt,
ling voor de deelnemers. Maar iedere lesgever
Wil je meer informatie over de opleidingen?
mag naar de universiteit of hogeschool om
heeft ook zijn specialiteit. We zijn trouwens al-
Neem dan contact op met cindy.decleene@acv-
er een opleiding te volgen op master-niveau.
tijd op zoek naar nieuwe lesgevers, maar door
csc.be
afleveren, maar een degelijke en kwalitatieve
die grondige voorbereiding en opleiding, kun-
Merken jullie goede resultaten van de opleiding? Ja. Wie heeft deelgenomen aan onze vorming, heeft duidelijk een streepje voor. We zien een slaagpercentage van 33%, en dat is zeker hoger dan wie zonder opleiding aan het examen deelneemt. We zorgen dan ook voor een kwaliteitscontrole van onze opleiding. Na iedere lesdag evalueert de lesgever de vorming samen met de deelnemers. Soms worden enkele zinnetjes aangepast omdat ze onduidelijk zijn. Soms worden zelfs nieuwe hoofdstukken toegevoegd. Zo heb-
nen maar 2 of 3 mensen per jaar instromen.
selecteerden een aantal mensen om bij een externe organisatie (Arabel vzw) de theorie
18
Verkiezingen
Vertegenwoo
durf
vlaamse overheid
Stefanie Vermeire
rdigers ATP in de Raad va n Bestuur
STEMMEN
TITULARIS
5/5/2014 tot 9/5/2014
Hilde Dewulf
Universiteit Gent
VERVANGER
kiest de vertegenwoordigers administratief en technisch personeel voor de Raad van Bestuur Amélie Janssens Tussen 5 en 9 mei kan het administratief en technische personeel (ATP) van UGent zijn stem uitbrengen op hun vertegenwoordigers in de Raad van Bestuur. Deze vertegenwoordigers zetelen de komende 4 jaar in de Raad van Bestuur van de universiteit en zorgen er voor dat het ATP personeel een stem krijgt. Kandidaten voor ACV-Openbare Diensten zijn
Welke zijn jullie belangrijkste programma-
Stefanie Vermeire (titularis) en Hilde Dewulf
punten?
(vervanger).
Een eerste punt van ons programma is de correcte verloning en duidelijke communicatie over
Stefanie, Hilde, waarom is het zo belangrijk
salariswijzigingen. Geen foutieve inkomstenfi-
om vertegenwoordigers voor het adminis-
ches meer! Er is veel onduidelijkheid rond de
tratief en technisch personeel te hebben in
inschaling van de personeelsleden. De verlo-
de Raad van Bestuur?
ning, hieraan gekoppeld, kan daardoor grote
Stefanie: Reeds jaren ben ik actief als vrijge-
verschillen tonen. Er zijn verdere onderhan-
stelde voor het ACV en als lid van de ATP raad.
delingen nodig over de eindejaarspremie! In
Hierbij staat het belang van het ATP voorop.
2014 krijgen alle personeelsleden een ecoche-
Een zitje in de Raad van Bestuur betekent mee
que bovenop de eindejaarspremie...Wij willen
besturen, een stem kunnen uiten, een beleid
dit op termijn uiteraard verankerd zien in het
kunnen bepalen en uitstippelen.
loon.
Hilde: Vanuit de Raad van Bestuur worden
Een tweede punt van ons programma is een
verschillende commissies toegewezen, zoals
nieuwe functieclassificatie met aandacht voor
bijvoorbeeld de begrotingscommissie, com-
experten-loopbanen en bevorderingsmoge-
missie zelfstandig academisch personeel, com-
lijkheden voor iedereen. Onze huidige functie-
missie ATP... In de commissies worden de grote
classificatie dateert van 2004. Ondertussen zijn
lijnen uitgezet over het personeelsbeleid, de
er al heel wat nieuwe functies bijgekomen met
financiering, enzovoort. De commissie ATP is
nieuwe profielen. Een nieuwe functieclassifica-
momenteel niet actief, wat we graag veran-
tie dringt zich op. Met meer parameters om de
derd zien. Ik vind het belangrijk dat we al van
functie te wegen en meer functiefamilies om
bij de commissies betrokken zijn bij de bespre-
de functies te catalogeren. Momenteel moet
king van de dossiers.
men vaak ad hoc oplossingen invoeren, met
Een derde punt op het programma is een uitbreiding van de aanvullende pensioenverzekering voor alle contractuelen! De wet op de aanvullende pensioenen stelt dat er geen discriminatie mag bestaan tussen de contractuelen bepaalde duur en onbepaalde duur. Daar de personeelsleden met een contract onbepaalde duur beschikken over een aanvullende pensioenverzekering, is een uitbreiding naar de contractuelen bepaalde duur een must en wettelijk verplicht sedert 2003. Als ATP vertegenwoordiger zien we toe op een correcte uitbreiding en regularisatie van het verleden! Een afbouw van verworven rechten kan niet toegestaan worden. Als laatste punt op ons programma willen we het beleid rond psychosociaal welzijn nog verder uitbreiden. Momenteel is er centraal één vertrouwenspersoon. Op termijn dienen er decentrale vertrouwenspersonen te komen in alle faculteiten, die de signalen snel kunnen
grote ongelijkheid op de werkvloer tot gevolg. De functieclassificatie moet uitgebreid worden met experten-loopbanen, opdat personeelsleden die uitmuntend presteren hiervoor beloond kunnen worden binnen hun graad. Bewijzen dat je goed bent via een rapport van potentieelinschatting is overbodig als je de functie reeds jarenlang uitvoert! Bevorderen naar een hogere graad moet kunnen op basis van de juiste competenties en eventueel op basis van een geschiktheidsonderzoek per functie voor alle categorieën.
doorgeven aan de centrale vertrouwenspersoon. Van daaruit kan dan met toestemming van het personeelslid een oplossing gezocht worden. Om deze oplossingen te kunnen realiseren, moet er een solidair systeem komen van beschikbare centrale punten om eventuele verplaatsingen zo snel mogelijk te kunnen realiseren. Vandaag stellen we vast dat verplaatsingen over de faculteiten heen zeer moeilijk zijn, aangezien men als faculteit het contingent aan punten niet graag ziet dalen bij een vertrek van een statutair personeelslid. Een centrale vervangingspool met enkele punten kan op korte termijn heel wat soelaas brengen. Wat is jullie boodschap aan het administratief en technisch personeel van UGent? In de eerste plaats: durf stemmen! De stemming is vrij, dus het is belangrijk dat de personeelsleden niet vergeten om hun stem uit te brengen. Er zal een online een verkiezingsmodule beschikbaar zijn. Mensen nemen best ook een kijkje op onze site www.acv-openbaredienstenugent.be , daar kan je alle informatie vinden over de verkiezingen.
19
bijzondere korpsen
ACV Politie
sluit sectoraal akkoord Jan Adam Op 26 februari 2014 heeft ACV Politie een
Met het oog op het bepalen van de graadan-
sectoraal akkoord afgesloten. Er waren drie
ciënniteit, wordt rekening gehouden met de
uitgangspunten om tot dit akkoord te komen:
sinds 01/04/2001 opgebouwde graadanciën-
•
niteit. Voor de Calog’ers die evenwel pas op
Het uitvoeren van eerdere akkoorden ofwel reeds gepubliceerd en van
01/01/2002 werden ingeschaald en nu nog
kracht
steeds diezelfde graad hebben, zal het vereis-
ofwel in finale fase voor publicatie in
te aantal jaren graadanciënniteit verminderd
het Belgisch Staatsblad:
worden met 9 maanden.
-
Valorisatie geldelijke anciënniteit Deze maatregel is van toepassing op het ge-
bonden bijzondere bevoegdheden, niet de
A4A
hele personeel van de geïntegreerde politie
verantwoordelijkheid van omkadering door
Het in aanmerking nemen van de
(Ops en Calog, statutair en contractueel). De
een lid van het middenkader (HINP).
competentietoelage voor de be-
visualisering op het uniform gebeurt door
rekening van het pensioen
middel van een graadsymbool dat zal worden
Het verwerven van deze hoedanigheid zal in
aangebracht op het uniformstuk dat de graad
aanmerking genomen worden voor de verde-
weergeeft.
re loopbaanontwikkeling; dit zal in de ontwik-
- Bevordering loonschaal AA4 -
- … •
Realistisch cahier gelet de korte tijdspanne en de budgettaire krapte
•
Over deze items werd een akkoord bereikt tussen de overheid en de vakbonden
Eerder kwalitatieve maatregelen
keling van een concept van “EVC” (eerder verDeze erkenning genereert geen bijkomende
worven competenties) opgenomen worden.
geldelijke valorisering en behelst een auto-
Conclusies van de onderhandelingen
noom concept.
Verminderde prestaties wegens medische redenen
Voor wat betreft de sectorale onderhande-
OGP/HPK-bevoegdheid voor INP-RECH
Na uitputting van de duur van het voorziene
lingen 2012 – 2013 werd een akkoord be-
Om de werking van de recherchediensten te
stelsel van verminderde prestaties wegens
reikt tussen de overheid en de representa-
optimaliseren, zullen de inspecteurs aange-
ziekte, kan het betrokken personeelslid de
tieve vakbonden ACV-Politie en NSPV over
wezen voor de lokale recherche en voor een
verminderde prestaties verlengen overeen-
de volgende items:
ambt binnen DGJ, de OGP/HPK-bevoegdheid
komstig de in het statuut van het federaal
verkrijgen. Daartoe zal de functionele oplei-
openbaar ambt voorziene verlengingen in
Zichtbaar maken van de anciënniteit
ding worden aangepast. De actuele leden van
het raam van het stelsel van de verminderde
Ter aanvulling en verfijning van de actuele
de lokale recherche en DGJ zullen die oplei-
prestaties wegens een langdurige medische
HRM-concepten die van toepassing zijn bin-
ding ook volgen met uitsluiting van zij die op
ongeschiktheid.
nen de geïntegreerde politie, zal de opge-
1 januari 2014 reeds 50 jaar zijn tenzij zij hier-
bouwde anciënniteit gevisualiseerd worden
toe vrijwilliger zijn.
door de toevoeging van het kwalificatief “eer-
Proeven sociale promotie Calog De overheid engageert er zich toe die proe-
ste” bij de graad en dit na het verwerven van
Op basis van vrijwilligheid kan een inspecteur
ven op een regelmatige basis te organiseren,
13 jaren graadanciënniteit. Het vereiste aantal
met 6 jaar kaderanciënniteit zich ook inschrij-
te weten om de twee jaar, beginnende in 2014
jaren graadanciënniteit zal verminderd wor-
ven voor de opleiding OGP/HPK (geen evalu-
met een duidelijke examenkalender.
den met het aantal jaren dat het betrokken
atie onvoldoende en, bij weigering, een gemo-
personeelslid is aangesteld in de betrokken
tiveerd advies van de korpschef ).
Geldigheidsduur brevetten Sociale promotie Calog
De alzo verworven hoedanigheid van OGP/
Voormelde brevetten verkrijgen een geldig-
HPK beoogt de uitvoering van de daaraan ver-
heidsduur van onbepaalde duur. Dit is ook het
graad.
20
bijzondere korpsen
geval voor de reeds behaalde brevetten.
een zondag, een feestdag of tijdens de nacht,
welzijnsaspecten en begeleidende maatrege-
Ter zake zal een navolgend debat worden ge-
gelden de volgende regels:
len. Dit team zal ook regelmatig en proactief
voerd m.b.t. de andere brevetten.
•
indien de toelagen die verschuldigd zijn
feedback geven aan de vakorganisaties. Het is
Frequentie directiebrevet
voor de reële dienstprestaties op een za-
tijdens deze vergaderingen dat de specifieke
De overheid engageert er zich toe die proe-
terdag, een zondag, een feestdag of tij-
sociale maatregelen aan bod zullen komen.
ven op een regelmatige basis te organiseren,
dens de nacht gelijk of groter zijn dan het
Die maatregelen zullen vervolgens, zo nodig,
te weten om de twee jaar tenzij de kaderbe-
forfait → het personeelslid ontvangt de
worden voorgelegd aan het hoog overlegco-
hoeften voldaan zijn.
reëel verschuldigde toelagen
mité dan wel aan het onderhandelingscomité.
indien de toelagen die verschuldigd zijn
Deze aanpak zal model staan voor andere re-
met de sociale partners worden geëvalueerd
voor de reële dienstprestaties op een za-
organisaties en fusies.
in 2014.
terdag, een zondag, een feestdag of tij-
Concept en inhoud van die opleiding zullen
Arbeidsongevallen – herneming
•
dens de nacht kleiner zijn dan het forfait
Syndicaal statuut - omzendbrief
→ het personeelslid ontvangt het forfait.
Ten behoeve van de werkgevers en de syndicale organisaties zal een omzendbrief worden
Een personeelslid dat na een arbeidsongeval gedeeltelijk tijdelijk arbeidsongeschikt blijft,
Deze maatregel maakt onderdeel uit van het
uitgevaardigd (reeds onderhandeld) met be-
kan aanspraak maken op de schadeloosstel-
globaal actieplan tegen geweld op politie-
trekking tot de toepassing van het syndicaal
ling voor tijdelijke arbeidsongeschiktheid (cfr.
ambtenaren.
statuut binnen de geïntegreerde politie. Het doel van die verduidelijkingen is bij te dragen
GPI 36).
Reglementair kader voor ordemaatregelen
tot het optimaliseren van de sociale dialoog
ling ook een forfait bevat ter vergoeding van de niet genoten toelagen voor dienstpresta-
De overheid en de representatieve vakbon-
verhogen van het welzijn, de veiligheid en de
ties uitgevoerd op een zaterdag, een zondag,
den zijn het eens over de noodzaak om een
hygiëne op het werk.
een feestdag of tijdens de nacht. Indien het
reglementair kader te scheppen betreffende
deeltijds tewerkgestelde personeelslid even-
de ordemaatregelen. Dit moet de geldigheid
wel in het raam van zijn deeltijdse werkhervat-
van de procedures alsmede de eerbiediging
Het uitzonderlijk verlof voor de begeleiding van bepaalde personen
ting dienstprestaties levert op een zaterdag,
van de wederzijdse rechten en plichten ten
De bepalingen die dienaangaande van toe-
goede komen. Onderhandelingen daartoe
passing zijn binnen het federaal openbaar
Er valt aan te stippen dat die schadeloosstel-
zullen worden aangeknoopt.
Sociale maatregelen bij optimalisatie
en de werking van de diensten alsmede het
ambt, zullen worden opgenomen in het RPPol.
Geweld tegen politieambtenaren
Een Change-team zal de optimalisa-
De overheden bevestigen hun respectieve
tiebeweging van de federale poli-
engagementen vervat in het protocol nr 309.
tie alsmede bepaalde delen van de
De vier werkgroepen en de overkoepelende
opdrachtbrief van de commissaris-
ministeriële stuurgroep zetten hun werkzaam-
generaal en het NVP faciliteren. Via
heden en vergaderingen verder en het item
programma’s en projecten zullen er
zal geregeld worden geagendeerd op het
voorstellen ontwikkeld worden voor
onderhandelingscomité. Om de vooruitgang
validatie op het directiecomité. Het
te kunnen meten, wordt een geactualiseerde
change-team houdt het overzicht,
stand van zaken van de werkzaamheden bin-
waakt over de coherentie van de
nenkort op onze website www.acvpolitie.be
programma’s en het integreren van
gepubliceerd.
21
vervoer
AUTOBUS-AUTOCAR Uitvoering van de sociale programmatie 2013-2014! Een stand van zaken Het besef groeit dat het openbaar vervoer niet stopt aan de gewestgrenzen.
Jan Coolbrandt Op het einde van 2013 werd in de verschillende sectoren ‘openbare autobusdiensten’, ‘speciale diensten’ en ‘autocardiensten’ een akkoord afgesloten over de sociale programmatie ‘2013-2014’.
Hierover werden een reeks cao’s afgesloten.
de periode van 1 januari 2014 tot en met
Bij de ‘openbare diensten’ verwijzen wij naar
30 juni 2014 (referteperiode) ten opzichte
de cao van 21 november 2013 en naar de cao
van de periode van 1 januari 2013 tot en
van 13 februari 2014. De cao’s voor de sec-
met 30 juni.
toren ‘speciale diensten’ en ‘autocardiensten’
•
werden getekend op 13 februari 2014.
Fietsvergoeding: met ingang van 1 januari 2014 is deze vergoeding opgetrokken naar 0,21 euro/kilometer;
Een kort overzicht:
•
Anciënniteitsverlof: met ingang van 1 januari 2014 wordt een dag anciënniteits-
Openbare autobusdiensten
verlof ingevoerd voor alle leden van het
•
Niet-recurrente bonus:
rijdend personeel met vier jaar anciën-
In de cao van 21 november 2013 werd af-
niteit. De toekenning ervan gebeurt op
gesproken dat een niet-recurrente bonus
basis van de dienstanciënniteit verwor-
van 140 euro (bruto) wordt uitbetaald. In
ven op 1 juli van het toekenningsjaar. Bij
de cao van 13 februari wordt het toeken-
deeltijdse tewerkstelling wordt het anci-
ningsplan, ons opgelegd door de wet,
ënniteitsverlof geproratiseerd in functie van het arbeidsregime;
opgenomen.
In de maand augustus 2014 zal een bo-
•
geldelijke loopbaan wordt vanaf 1 janu-
worden uitbetaald aan de voltijdse werk-
ari 2014 verlengd met de toekenning van een halve biënnale na 2 jaar.
nemers van de sector die tijdens de referteperiode tewerkgesteld waren. Het be-
Geldelijke loopbaan: het einde van de
nus van 140 euro bruto (niet-recurrent)
•
Uniform: de werkgevers die werkkledij
drag van de bonus wordt geproratiseerd
ter beschikking stellen betalen een jaar-
in functie van de arbeidsprestaties. Voor
lijkse vergoeding voor het onderhoud van
werknemers die in dienst zijn getreden in
de kledij van 26,88 euro per jaar. De werk-
de loop van de referteperiode wordt de
gevers die geen werkkledij ter beschik-
bonus berekend pro rata van 1/181ste per
king stellen betalen een maandelijkse
gepresteerde (of gelijkgestelde) dag.
vergoeding van 8,05 euro per maand. De
Deze bonus kan slechts worden uitbe-
sjaal, de muts, het thermisch ondergoed
taald indien de algemene doelstelling
en de fleece worden aan de kledijmassa
wordt gehaald. Het betreft een verhoging
toegevoegd.
van de ontvangsten van de VVM tijdens
22
vervoer
Speciale diensten
Vanaf 1 januari 2014 wordt de nachtvergoe-
Chauffeurs die uit dienst treden tussen januari
Op 13 februari 2014 is in het paritair comité
ding verhoogd tot 1 euro per uur.
en 30 juni 2014 behouden hun rechten. De uitbetaling gebeurt uiterlijk op 30 juni van
een cao afgesloten over de toekenning van een ecocheque van 125 euro. De ecocheque
Autocardiensten
wordt elk jaar uitbetaald uiterlijk voor 30 juni
Ook in deze sector moeten de chauffeurs mi-
van het betreffende toekenningsjaar. Een eer-
nimum 5 opeenvolgende jaren bij dezelfde
Voor meer informatie kan u altijd op onze
ste keer dus in 2014.
werkgever hebben gewerkt om het recht te
website www.acvbuscar.be terecht. Voor in-
‘openen’. De duur van de prestaties speelt
formatie over de ecocheques verwijzen wij
Chauffeurs die minimum vijf opeenvolgende
geen rol. Ook de aard van de arbeidsovereen-
naar www.ecocheques.be
jaren tewerkgesteld zijn in hetzelfde bedrijf
komst speelt geen rol.
elk jaar. In dit geval: 30 juni 2014.
hebben recht op deze ecocheque. De duur van de prestaties speelt geen rol. Aan deze
Op het moment dat het recht is geopend,
voorwaarde moet voldaan worden in de loop
wordt voor het vaststellen van het bedrag
van de maand januari van het betreffend jaar.
(volledige of gedeeltelijk) teruggrepen naar de toepassingsmodaliteiten van de einde-
Voor het bepalen van het bedrag (volledig of
jaarspremie ‘autocar’.
de eindejaarspremie rekening gehouden met
In tegenstelling tot de speciale diensten wordt
Uitbetaling van de vakbondspremie
volgende elementen: de berekening gebeurt
nog een voorwaarde opgelegd. Chauffeurs
Begin maart starten wij met de uitbeta-
over een referteperiode van 12 maanden.
die in 2013 geen zes maanden hebben ge-
ling van de vakbondspremie 2013 (uitbe-
Voor diegenen die geen 12 maanden tewerk-
werkt hebben geen recht.
taald in 2014).
gedeeltelijk) wordt zoals bij de berekening van
Voor een voltijdse werknemer bedraagt
gesteld zijn geweest wordt het bedrag prorata het aantal maanden berekend. Een effectieve
Chauffeurs die in 2013 in dienst zijn getre-
de premie 135 euro. Voor een deeltijdse
prestatie van 10 dagen geldt voor een volle-
den krijgen het bedrag pro rata het aantal
werknemer 67,50 euro.
dige maand. De wettelijke vakantiedagen en
gewerkte maanden. Chauffeurs die in 2013
de afwezigheidsdagen als gevolg van ziekte of
ziek of arbeidsongeschikt zijn geweest krij-
Wat moet je hiervoor doen? Je bezorgt
arbeidsongeval worden gelijkgesteld met da-
gen het bedrag prorata het aantal maanden
je legitimatiekaart, dat je per post werd
gen arbeidsprestaties met een maximum van
arbeidsprestaties. Een effectieve prestatie van
bezorgd, aan uw vakbondsafgevaardigde
zes maanden.
10 dagen geldt voor een volledige maand.
van je bedrijf of je bezorgt dit attest aan
Wettelijke vakantiedagen en ziektedagen (en
uw ACV-secretariaat.
Deeltijdse chauffeurs krijgen het bedrag van
arbeidsongeval) worden gelijkgesteld met da-
125 euro prorata hun wekelijkse arbeidsduur.
gen arbeidsprestaties met een maximum van
Chauffeurs die tussen januari en het tijdstip van
6 maanden.
Nieuwe uurlonen garagepersoneel De nieuwe uurlonen van het garageper-
de uitbetaling uit dienst treden behouden hun rechten. De uitbetaling gebeurt uiterlijk op 30
Deeltijdse chauffeurs krijger het bedrag van
soneel (vanaf 1 januari 2014) vinden jullie
juni van elk jaar. In ons geval dus 30 juni 2014.
125 euro prorata hun wekelijkse arbeidsduur.
op onze website www.acvbuscar.be
23
vervoer
De Lijn:Twijfels! Jan Coolbrandt Eerst het goede nieuws. Tijdens de bijeenkomst van het paritair comité van 4 februari jl. werd onze cao ‘brugpensioen’ verlengd tot eind december 2016. Het gaat hier over het brugpensioen op 55 jaar met een loopbaan van 38 jaar, en op 58 jaar voor werknemers met een loopbaan van 25 jaar.
Uiteraard worden in het licht van de verkiezingen politieke spelletjes gespeeld
Reorganisatie
Kwaliteit
Er valt niet zo veel (goed?) nieuws te vertel-
We kunnen natuurlijk niet op de zaken voor-
Binnenkort wil De Lijn de gesprekken op-
len over de fameuze reorganisatie ‘De Lijn
uit lopen maar ook hier moeten we de vrees
starten over de harmonisatie van de loon-
van de toekomst’. Medewerkers hebben
uitdrukken, dat ondanks de goede intenties
en arbeidsvoorwaarden. Het zogenaamde
ondertussen hun persoonlijke brief ontvan-
en inzet van iedereen, de kwaliteit van onze
‘regelset’-dossier. De Lijn wil omwille van
gen en weten waar ze staan. Alhoewel! Heel
dienstverlening aan onze medewerkers er,
het gelijkheidsprincipe – laten we daar nu
wat medewerkers tasten nog in het duister,
zeker in eerste instantie, niet zal op voor-
eventjes van uitgaan –, en omwille van SAP
ondanks het feit dat het jobcenter op volle
uit gaan. We hebben steeds gezegd dat het
àlle regels onder de loep nemen en ‘gelijk
toeren draait. Het is nog te vroeg om hier-
succes van deze reorganisatie staat of valt
trekken’. Dit is geen simpele oefening en
over een definitief oordeel te vellen. Toch
met een goeie dienstverlening naar o.a.
raakt ook aan wezenlijke elementen van
hopen we dat onze vrees niet zal worden
onze werknemers. Als het moet zullen wij
onze loon- en arbeidsvoorwaarden. We zul-
bevestigd. Deze reorganisatie heeft alles in
De Lijn hierop ook appelleren.
len hier omzichtig te werk moeten gaan.
werkers teleur te stellen. Sommigen onder
Voor wat de directie ‘Techniek’ betreft,
En voor de duidelijkheid. De Lijn zal moeten
hen zullen zich ondergewaardeerd voelen,
hebben wij tijdens het paritair comité van
beseffen dat wij ook lokale afspraken niet
anderen overbodig. Van verspilling van ta-
februari de gelegenheid gehad om onze
met een vingerknip ongedaan zullen ma-
lent gesproken. Net op het moment dat
vragen, verzuchtingen en opmerkingen
ken. Deze lokale en andere afspraken zor-
men wil inzetten op talentmanagement…
aan de directie over te maken. Het betreft
gen er met name voor dat de kern, de mo-
Medewerkers zullen nieuwe functies, an-
de organisatiestructuur, de organogram-
tor van onze activiteiten, t.t.z. de exploitatie
dere taken toegewezen krijgen. In de mate
men, de invulling van de nieuwe organisa-
en de technische diensten blijven draaien.
dat zij hierin begeleid en gesteund en on-
tiestructuur, de functies(-beschrijvingen),
Houden zo!
dersteund kan dit lukken. Hopelijk wordt
de inschaling van bepaalde functies. Bij
ook geen ‘talent’ verkwist. Hier ligt ook een
het ter perse gaan, hadden wij nog geen
Nu wij toch onze twijfels uiten, kunnen
grote verantwoordelijkheid bij het hoge en
concrete antwoorden vanwege de directie.
wij er niet onderuit dat De Lijn de laatste
middenkader.
Vreemd, want deze plannen liggen nu toch
tijd ook extern onder druk staat. Uiteraard
al een tijdje op tafel. Mogen wij hier toch
worden in het licht van de verkiezingen
Medewerkers zullen ook anders moeten
een pleidooi houden voor duidelijkheid en
politieke spelletjes gespeeld en worden re-
gaan werken. De transitieperiode voor de
continuïteit? Mogen wij onze zorg uiten
keningen vereffend. Trouwens een treurig
implementatie van de reorganisatie is van
over ‘onze’ technische diensten’? En mogen
schouwspel, als je ons vraagt!
start gegaan. De eerste afdelingen verdwij-
wij de directeur-generaal geloven wanneer
nen in de entiteiten en de centrale diensten.
hij zegt dat het net de bedoeling is om onze
Dit is alvast geen goed nieuws show. Wij
De nieuwe gemeenschappelijke diensten
technische diensten sterker, performanter
durven er alvast aan twijfelen dat hierachter
worden in de entiteiten opgestart. Onder-
te maken? Waarom geloven wij, en de me-
goede bedoelingen schuil gaan!
tussen is men ook volop bezig aan de voor-
dewerkers, dat nog niet?
zich om heel wat trouwe en goede mede-
bereiding van de implementatie van ERP.
Een evenwichtig pensioenstelsel loopt
op twee benen Joris Lermytte Om mensen aan te zetten tot langer werken pleiten veel partijen er vandaag voor om meer nadruk te leggen op de lengte van de loopbaan. Leeftijdsgrenzen worden dan minder belangrijk. Te veel nadruk op de loopbaanduur dreigt evenwel onze pensioenstelsels uit evenwicht te brengen.
Langer werken blijft hoog op de agenda staan.
Leeftijd en loopbaan
jaar. Op die manier zouden we met z’n allen
alleen de wereldreizigers het gelach zullen
Langer werken blijft hoog op de agenda
langer aan de slag blijven. Daarenboven zou
betalen, kunnen we beter achterwege laten.
staan. Wie langer werkt, betaalt immers
dit ook een vereenvoudiging betekenen. De
langer bijdragen en ontvangt minder lang
lat zou voor iedereen gelijk komen te liggen.
Solidariteit en verzekering
een pensioen, zo luidt de redenering. Dat
Het grote gevaar bij dit soort voorstellen is
Vandaag wordt het evenwicht tussen de
komt de financiën ten goede. De huidige
dat ze aantrekkelijk lijken omwille van hun
twee benen van ons pensioenstelsel, het
pensioenhervorming verstrengt reeds de
schijnbare logica en eenvoud, maar dat ze
verzekeringsprincipe en het solidariteits-
loopbaanvoorwaarden
vervroegd
in de praktijk heel wat mensen uitsluiten.
principe bereikt door belang te hechten aan
pensioen, waardoor we reeds langer aan de
Meer nadruk op de loopbaanduur betekent
zowel de loopbaan, als de leeftijd. Enerzijds
slag moeten blijven. Vervroegd pensioen op
dat iedereen die niet voldoet aan een loop-
bepaalt de loopbaan de omvang van het
62 jaar, na een loopbaan van 40 jaar wordt
baaneis langer zal moeten gaan werken.
pensioen. Wie minder lang gewerkt heeft,
nu de norm. Na een lange loopbaan van
Loopbaankeuzes uit het verleden zullen
krijgt dan ook op de eerste plaats een la-
42 jaar is het mogelijk om vanaf 60 jaar te
hierdoor een grotere impact gaan krijgen.
ger pensioen. Het pensioenbedrag wordt
vertrekken. Na een loopbaan van 41 jaar op
In de praktijk betekent dit vooral dat wie in
zo gestuurd door het verzekeringsprin-
61 jaar. Wie aan geen van deze voorwaar-
het verleden bepaalde periodes niet heeft
cipe. De leeftijdgrenzen voegen dan weer
den voldoet kan pas met pensioen vanaf
gewerkt, zonder daarvoor een vervangings-
solidariteit toe. De pensioenleeftijd is voor
de pensioenleeftijd. Die ligt op 65 jaar. De
inkomen te krijgen, in de toekomst langer
iedereen gelijk en waarborgt dat iedereen
pensioenleeftijd is dus de leeftijd vanaf
zou moeten gaan doorwerken. Wie recht
op een bepaald moment recht heeft op
wanneer iedereen met pensioen kan, on-
had op een vervangingsinkomen heeft im-
een pensioen. De loopbaanvereisten voor
geacht de lengte van de loopbaan. Voor de
mers recht op een gelijkstelling, waardoor
vervroegd pensioen dalen met de leeftijd.
aanvang van het pensioen spelen loopbaan
die periode meetelt voor het pensioen.
Op die manier is het pensioenstelsel niet
en leeftijd dus beide een cruciale rol. Dat is
De vraag is dan wie langer zal moeten
uitsluitend een verzekering, maar zorgt het
overigens niet het geval bij de berekening
gaan werken. Op de eerste plaats zullen dat
ook voor een sociale correctie. Daarmee is
van het pensioenbedrag. Dat wordt bepaald
vrouwen zijn. We weten dat tien jaar gele-
het stelsel in evenwicht. Wie meer nadruk
door de loopbaan en het inkomen.
den slechts 1/3e van de vrouwen bij hun
wil gaan leggen op het verzekeringsaspect
pensioen een loopbaan van 40 volle jaren
zal ons pensioenstelsel uit balans brengen.
Loopbaanduur
of langer konden voorleggen. Slechts 1/4e
De sociale rekening zal dan betaald worden
Vandaag pakken de partijen uit met voor-
haalde 42 volle jaren. Bij de mannen bereik-
door zij die vandaag op mededogen kun-
stellen om de loopbaaneis voor vervroegd
te slechts 1 op 6 geen 40 loopbaanjaren, en
nen rekenen.
pensioen op te trekken tot 42 jaar of zelfs 45
1 op 4 geen 42 loopbaanjaren. De illusie dat
voor