nieuwetijd Alles over de nieuwe pensioenhervorming magazine voor openbare diensten

nieuwetijd magazine voor openbare diensten

Alles over de nieuwe pensioenhervorming

maandblad van AC V-O p enbare D iensten – s eptemb er 2015 v.u.: L . H a m e lin ck, H e lihave nl aa n 21, 10 0 0 B r u s s e l

2

In dit nummer

05

15

federaal

03 04 05

09

edito Onze accenten

BRANDWEER

Het personeel van

zorg

Ontwikkelingssamenwerking is ongerust

Water is een mensenrecht federaal Handen af van mijn afgevaardigde!

06

Dienst Vreemdelingenzaken en Fedasil

07

Nieuwe nieuwsbrief voor

08

Fusie CODA en WIV

kreunen onder hoge werkdruk

10 12 13 14

19

ZORG

in de focus Europees burgerinitiatief

Beroeps of vrijwilliger, zie jij het verschil?

vlaamse overheid Wat brengt het najaar ons? lokale & regionale besturen De rechtspositieregeling onder vuur

15

Wij ook niet.

Privatisering zorgdiensten Ronse

juridische stappen en actie Bij ACV-Brandweer staat de mens centra

16

Privatisering woonzorgcentrum

17

Komt nieuw forensisch psychiatrisch

sint-jozef - OCMW en gemeente Interesse in info over de hervorming, onze werking, of... ? Inschrijven voor de nieuwsbrief via martine.ocula@a Wuustwezel andermaalkan teruggefloten

centrum Antwerpen in commerciële 82 ex-personeelsleden Hasselt zien

handen?

hun pensioen tot 1/3e toenemen Afslanking van de provincies Vlucht vooruit of afbraakpolitiek?

19

brandweernieuws Brandweernieuws

personeelsleden Fedasil

En wat met de medewerkers?

COLOFON

Redactie Luc Hamelinck | Dorien De Wit | Chris Herreman | Joris Lermytte | Laura Bernaerts | Ilse Heylen | Marc Saenen | Frédéric De Gelissen | Jan Mortier Eindredactie Dorien De Wit | Luc Hamelinck Vormgeving Gevaert Graphics Druk Corelio Printing | www.corelio.be

3

edito

Onze accenten De situatie van de vluchtelingen beroert iedereen. De gebrekkige aanpak van Europa, het onnoemelijk groot verschil in houding tussen landen, de soms ronduit afstotelijke uitspraken van sommige politici, het schandaal van de mensensmokkelaars, … niemand kan erom heen.

22

De huidige generatie heeft - gelukkig maar - nooit oorlog gekend. Onze grootouders of ouders wel. Tijdens de tweede wereldoorlog vluchtten maar liefst 1 miljoen Belgen naar Nederland. Niet meer dan normaal dat we ook vandaag bijspringen en mensen helpen. Maar tegelijk moet de internationale gemeenschap de problemen ten gronde aanpakken. In eigen land nemen we de sociale problemen opnieuw op. Tijdens het verlof hakte de federale regering knopen door over de zogenaamde taks shift. Werkgeverslasten in de industrie worden met ruim een kwart verlaagd. ACV hamerde erop dat de compensatie voor de inkomsten van de overheid op een rechtvaardige manier moet gebeuren. Zij met de sterke schouders moeten deze keer de lasten dragen. Het draaide uiteindelijk anders uit. Van een echte inspanning voor de grote vermogens is weinig in huis gekomen. Of zoals ACV-Voorzitter Marc Leemans het formuleerde: “het probleem van de fiscale rechtvaardigheid staat als een olifant in de kamer”. We haalden ook stevig uit naar de zware uitschuiver van de minister van pensioenen tijdens de begrotingscontrole. Persberichten lekten uit dat er deze legislatuur een bijkomende besparing van 400 miljoen euro zou komen op de overheidspensioenen. Een belachelijk groot bedrag dat enkel mogelijk zou zijn met nieuwe draconische ingrepen. Maar de regering nam de besparing in haar eindbeslissing gelukkig niet op. Al zijn de gevaren zeker niet weg. We zullen nog alles uit de kast moeten halen om de pensioenen te verdedigen.

PENSIOENEN vervoer

21

De Lijn

21

Autobus-Autocar:

Moeilijk najaar in het verschiet

Start van de sectorale onderhandelingen pensioenen

22

Pensioenen op hun retour

Met de betoging van 7 oktober willen we daarom druk uitoefenen op de politiek. Onze roep om meer rechtvaardigheid en een socialere aanpak blijven we luid verkondigen. Voor de openbare sector geven we tegelijk een duidelijk signaal aan de verschillende regeringen: • We willen een ernstige sociale dialoog. Geen schijnoverleg zoals we dat het afgelopen jaar hebben gezien. Het argument dat sommige nieuwe ministers niet goed weten hoe ze met sociaal overleg moeten omgaan omdat ze dit ‘niet zo goed kennen’, is nu echt wel voorbijgestreefd. Wie sociaal overleg vandaag niet ernstig aanpakt, is gewoon van slechte wil. Punt. We vragen de regeringen om, na meer dan zes maanden aankondigingen, ook voor de openbare sector tot een globaal sociaal akkoord te komen. Het zou de sociale relaties misschien in rustiger vaarwater brengen. • De politieke ideeën over een overheid die minder taken opneemt, zijn niet in het belang van de gewone mensen. Stad Ronse bijvoorbeeld wil alle sociale taken gewoon afstoten. Te gek voor woorden. Daar gaan we tegen in. Ook elders zullen we stelselmatig privatiseringen tackelen. • In de maand oktober start ook het fameuze nationaal pensioencomité zijn werkzaamheden. Eerst met de problematiek van de zware beroepen, nadien over het deeltijds pensioen. Maar ook de uitwerking van het nieuwe pensioensysteem met punten, de situatie van contractuelen (hun prestaties zouden niet meer in meer in aanmerking komen voor het overheidspensioen na een benoeming), de in aanmerking neming van studieperiodes voor de berekening van het pensioen en het invaliditeitspensioen komen op tafel. De kwestie van de pensioenen is dus echt wel van strategisch belang voor de komende generaties. Werk genoeg op de plank.

Volg ons op twitter.com/acvopenbaar Like ons op facebook.com/acv-openbarediensten

www. acv-openbarediensten.be

Luc Hamelinck voorzitter

4

focus

Europees burgerinitiatief Water is een mensenrecht Peter De Paepe Sinds 1 april 2012 bestaat het Europees burgerinitiatief. Een mooi mechanisme dat inspraak in de Europese democratie mogelijk maakt. Het principe: als burgers één miljoen handtekeningen verzamelen voor een thema, kunnen ze dat thema op de Europese agenda plaatsen. 1,9 miljoen handtekening werden er meer dan twee jaar geleden verzameld voor het initiatief “Water is een mensenrecht”. Wat is er sindsdien allemaal gebeurd? Tijd voor een stand van zaken. Doelstellingen

Het is onbegrijpelijk dat geprobeerd wordt te voorkomen dat het mensenrecht op water in de EU wordt erkend

De belangrijkste doelstellingen van het burgerinitiatief zijn de volgende: • EU-instellingen en lidstaten verplichten om het recht op water en sanitaire voorzieningen voor alle inwoners te laten gelden. • Watervoorziening en beheer van watervoorraden mogen niet aan interne marktregels onderworpen zijn. Waterdiensten worden niet geliberaliseerd. • De EU moet meer inspanningen doen om toegang tot water en sanitaire voorzieningen te waarborgen.

Eerste reactie In maart 2014 verspreide de Europese commissie voor de eerste keer een reactie. Daarin vermelde ze het volgende: • Water is geen commercieel product. • Leveren van waterdiensten is inderdaad de verantwoordelijkheid is van lokale overheden. • Diensten op het gebied van water en sanitaire voorzieningen moeten worden uitgesloten van de concessierichtlijn. • Geen garantie dat diensten op het gebied van water en sanitaire voorzieningen worden uitgesloten van handelsovereenkomsten • Geen garantie dat verdere liberalisering van diensten op het gebied van water en sanitaire voorzieningen worden voorkomen.

Uiteraard stelde die reactie de initiatiefnemers teleur.

Amendementen EVP Ondertussen zijn we weer anderhalf jaar verder. We hebben ervoor geijverd dat de watersector buiten de handelsverdragen tussen de EU en andere landen bleef. Het ENVI Comité en ook het Europees Parlement met de resolutie over TTIP hebben dit toen gesteund. Jammer genoeg probeerde een grote groep leden van de EVP nu de klok terug te draaien door een aantal amendementen in te dienen die rechtstreeks ingaan tegen ons Europees burgerinitiatief. Wij hebben ons toen massaal gericht tot de politici met de vraag om die amendementen niet te steunen. Het is immers onbegrijpelijk dat geprobeerd wordt te voorkomen dat het mensenrecht op water in de EU wordt erkend. Dit is niet in het belang van de EU-burgers.

Stemming Op dinsdag 8 september was het dan zover, de stemming in het Europees Parlement. En die is positief: het Parlement vroeg aan de Europese Commissie om concrete voorstellen te doen die water als mensenrecht zouden doen gelden. Het Europees Parlement wees ook alle eerdere negatieve amendementen af. Ons burgerinitiatief heeft echt tot resultaat geleid. We kunnen het alleen maar toejuichen. Een sterk signaal, een overwinning voor de democratie in Europa.

5

federaal

Handen af van mijn afgevaardigde! Geert Dewulf Het is niet meer zoals vroeger. Bij de federale overheid is lid zijn van een vakbond, laat staan vakbondsafgevaardigde zijn, niet meer evident. Veel mensen lijken niet meer te weten waarvoor de vakbonden in het verleden allemaal hebben gestreden. Ons model van sociale zekerheid en aanpak van welzijn op het werk zijn nochtans een toonbeeld voor andere landen.

Controlemogelijkheden van de overheid Wat bij een vermoeden van misbruik? Heeft de overheid dan controlemogelijkheden? In principe is de vakbondsvrijheid, zoals die bepaald werd in de verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie, het hoogste goed.

Toch blijft de vakbondsafgevaardigde de

met onze beweringen op de flyer en eiste

Vakorganisaties moeten beschermd worden

hoeksteen in een organisatie. Als eerste aan-

concrete voorbeelden van bedreiging en in-

tegen elke inmenging van de overheid. Geen

spreekpunt op de werkvloer is hij of zij het

timidatie. Hij voegde er ook aan toe dat ieder-

enkele bepaling van het vakbondsstatuut

best op de hoogte van wat er reilt en zeilt.

een zijn vrije meningsuiting kon geven over

raakt aan de interne organisatie van de vak-

Maar het is geen gemakkelijke rol om te spe-

vakbondswerk en dat hij dat respecteerde. De

bonden.

len. Er is de dagelijkse werkdruk waar ieder-

goedkeuringen van de maandstaten van con-

Daarnaast is het moeilijk om de mogelijke

een mee te maken heeft, en daarnaast moet

troleurs (vooral van de militanten die recht

vakbondsopdrachten duidelijk te definiëren

een vakbondsafgevaardigde het algemeen

hadden op vakbondsverlof ) zouden wel wor-

en dus te bepalen wat exact een opdracht in

belang van het personeel verdedigen. In

den uitgevoerd.

het vakbondswerk is. Organen en structuren

sommige organisaties betekent dat risico’s

Wij, vakbonden, herhaalden dat ons werk

van vakorganisaties kunnen immers enorm

nemen.

soms in een slecht daglicht wordt geplaatst.

verschillen.

En we haalden ook de werkdruk, burn-outs

Maar als er een vermoeden is van misbruik,

Intimidatie

en uitstroom bij het personeel aan. We stipten

heeft de overheid wel een middel achter

Al enkele jaren zijn er meer en meer tekenen

ook aan dat dit een ludieke actie was, om het

de hand. In geval van twijfel, kan bewijs ge-

van verminderd respect voor vakbondsafge-

personeel een hart onder de riem te steken.

vraagd worden van de effectieve aanwezig-

vaardigden.

De media waren trouwens ook niet verwit-

heid van de betrokkene en de duur van de

Dat gebeurt soms heel subtiel, maar ook met

tigd.

vergadering. Dit in de vorm van een verkla-

smalende opmerkingen over vakbondswerk.

Na een uur overleg liet de CEO weten dat de

ring van de vakbondsverantwoordelijke. En

Afgevaardigden die iedere maand hun activi-

badges gerust konden worden uitgedeeld.

die laatste draagt de eindverantwoordelijk-

teiten moeten ingeven in een tijdsregistratie-

Maar ook dat er op een “andere wijze” zou

heid over de juistheid van zijn verklaring.

systeem moeten dikwijls lang wachten op de

worden omgegaan met de vakbonden als de

uiteindelijke goedkeuring van een dag vak-

flyer verder zou worden verspreid. Over con-

bondsverlof. Daar hebben ze nochtans van

crete voorbeelden van bedreiging en intimi-

ambtswege recht op.

datie gesproken!

Voor sommige vakbondsafgevaardigden gaat ties. Verschillende van hen hebben ondertus-

Vakbondsverlof, wat zegt de regelgeving?

sen afgehaakt.

Hoe dan ook is dit wellicht een geschik-

het zo ver dat ze dit aanvoelen als intimida-

te moment om wat dieper in te gaan op

Handen af

de regelgeving van het vakbondsverlof.

Daarom hebben we de actie “Handen af van

Personeelsleden die op voorhand aan hun

mijn afgevaardigde” ondernomen. Samen

leidinggevende een persoonlijke oproep van

met de ACOD lanceerden we een badge en

een vakbondsverantwoordelijke voorleggen,

een flyer. Deze hebben we aan elke entiteit

krijgen het nodige vakbondsverlof om deel

van het Federaal Agentschap voor de Veilig-

te nemen aan de werkzaamheden in door

heid van de Voedselketen verspreid.

de vakorganisatie opgerichte commissies en

Op 19 augustus was de directie absoluut niet

comités, om bepaalde vakbondstaken uit te

tevreden met onze actie die haar verrassings-

voeren of om vergaderingen van vakorgani-

effect niet had gemist. Een delegatie werd

saties bij te wonen. Dit is van rechtswege zo

diezelfde voormiddag nog ontvangen door

bepaald.

de CEO van het FAVV. Deze ging niet akkoord

6

federaal

Dienst Vreemdelingenzaken en Fedasil kreunen onder hoge werkdruk Hilde De Leeuw Sinds begin juli staan er iedere dag een paar honderd mensen aan te schuiven bij Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) om asiel aan te vragen in België. Per dag worden 250 personen ingeschreven en doorverwezen naar fedasil voor een verblijfplaats.

Iedere dag draait het personeel extra uren, maar het is dweilen met de kraan open.

opnieuw moeten aanbieden. Het personeel is moe en ziek, en er is niet direct sprake van bijkomend personeel. DVZ beseft hoe nijpend het tekort is, daar wil men 30 extra mensen aanwerven. 30 mensen

Laten we wel duidelijk zijn: deze twee dien-

die nodig zijn om de dossiers te onderzoeken

sten gaan tot het uiterste om iedere asiel-

zodat de wachttijd kan ingekort worden van

zoeker een plaats te geven. Al is dat met de

drie maanden tot een maand. Maar in zo’n

huidige middelen onmogelijk. Beide diensten

wervingsprocedure kruipt veel tijd. En na de

zijn zwaar onderbemand. En, ook al hebben

aanwerving volgt eerst nog een stageperiode

we dat al herhaaldelijk aangekaart, de over-

om alles aan te leren. Meestal lopen zo’n tij-

heid heeft er geen oren naar.

delijke contracten net ten einde wanneer een personeelslid eindelijk ingewerkt is.

Personeel We zagen het tijdens de maand augustus van

De dispatch van Fedasil is al langer bekend

kwaad naar erger gaan. Het personeel ziet het

met het personeelstekort. We hebben dit re-

niet meer zitten. Iedere dag draaien ze extra

gelmatig aangebracht op het basisoverlegco-

uren, maar het is dweilen met de kraan open.

mité waar de directie ons steeds van het kast-

Iedere dag worden mensen weggestuurd met

je naar de muur stuurde. “Binnenkort zullen

een briefje waarmee ze zich de volgende dag

er wervingen zijn. We moeten de procedure nog opstarten. We hebben nog geen fiat van de inspectie van financiën.” Alles om de precaire situatie voor hen uit te schuiven.

Actie Maar op 19 augustus was voor ons de maat vol. Samen met een aantal personeelsleden van DVZ en Fedasil trokken we aan de alarmbel.

7

federaal

Nieuwe nieuwsbrief voor personeelsleden Fedasil Om 7 uur zagen we al 125 mensen wachten om zich in te schrijven. Tegen 8u was de rij aangedikt tot de limiet van 250 personen die dagelijks geholpen kunnen worden. Wij deelden ondertussen flesjes water en cake uit aan de asielzoekers. Het personeel kreeg daarbij nog een extraatje: een limoen. Het personeel wordt al veel te lang uitgeperst. Ze worden gedwongen om tot het uiterste gaan. En wees maar zeker dat iedereen een tandje bijsteekt, en ze willen dat doen, maar zoiets kan niet eeuwig blij-

Hilde De Leeuw Het zijn woelige tijden. Terwijl we te maken hebben met één van de grootste asielcrises ooit, blijven besparingen en hervormingen zichtbaar op de agenda staan. Het kan niet anders of de vluchtelingenproblematiek vraagt zo goed als onze volledige aandacht. Maar we willen in een nieuwe nieuwsbrief ook ruimte laten voor andere, minder complexe en kleinere problemen en nieuwtjes. Voor we de nieuwsbrief helemaal lanceren, alvast een voorsmaakje in deze nieuwe tijd. Wie geïnteresseerd is, kan zijn mailadres doorgeven en vanaf dan elke nieuwsbrief via

ven duren. Extra hulp is nú nodig!

mail ontvangen.

In de asielcentra is het niet veel beter. Ie-

Actie in juni

dere dag extra mensen. Om iedereen onderdak te geven, worden ook tenten neergezet. Maar van extra personeel is er nog geen sprake. En dat terwijl de centra al onderbemand waren. De situatie is er nu helemaal chaotisch. Dit is onhoudbaar, de druk is te groot. Toen de pers contact opnam met de directie van Fedasil, wilde men daar eerst geen antwoorden geven. Kort daarna werd toch

Wie geïnteresseerd is, kan zijn mailadres doorgeven en vanaf dan elke nieuwsbrief via mail ontvangen.

Juni kenmerkte zich als actiemaand, er waren ook enkele stakingsdagen. Kort daarna kregen we bericht van de staatssecretaris die liet weten de uitbesteding van de nacht-

• We stellen schurft vast in de centra. Dit

bewaking opnieuw te zullen bekijken. Wat

is een medisch probleem waarvoor we-

blijkt? Bij de herziening vergat hij de extra

derom onvoldoende personeel, tijd en de

vergoedingen zoals zondagswerk en nacht-

juiste behandeling en infrastructuur ont-

premie mee in het kostenplaatje te nemen.

breken. We hebben meer dokters nodig

Die externe bewakingsfirma blijkt dus een

om dit te behandelen. En die zijn er niet.

stuk duurder dan de werknemers van Fedasil. Van besparingen gesproken.

Zo wordt chaos gecreëerd. • En dan kreunt het personeel ook nog eens

Wij vragen ons natuurlijk af waar we nog van

onder de enorme dossierlast die einde-

die berekeningsfouten gaan tegenkomen.

loos blijft aangroeien. Het is dringend

Maar dat was niet de enige reden waarom

tijd om nog eens al die extra taken en op-

centra.

we actievoerden. Ook over de volgende

drachten onder de loep te nemen.

De actie heeft dus toch wat opgebracht.

• De eventuele overname van ons catering-

een persbericht verspreid dat 4 extra mensen gerekruteerd zouden worden voor de dispatch en 130 extra wervingen voor de

De wervingen zijn nu volop bezig en wij hopen dat er heel snel mankracht bijkomt. Wij volgen dit in ieder geval op de voet.

punten zijn we helemaal niet te spreken: personeel door een nieuwe cateraar.

Mailbox Onze nieuwsbrief staat eenmalig in de Nieu-

• Het enorme personeelstekort. Wie gaat

we Tijd. Wil je deze nieuwsbrief in de toe-

al het werk doen in de centra? Zeker met

komst in je mailbox ontvangen, geef dan je

deze huidige vluchtelingenproblematiek.

mailadres door aan hilde.deleeuw@acv-csc.

Snelle aanwervingen van onopgeleid per-

be.

soneel zijn hiervoor geen ideale oplossing. Het personeel werkt nu al volop overuren

Ook jullie vragen zijn welkom. Geef ze door

en daar komen ook nog eens zaterdag-

aan je afgevaardigden (André, Patrick, Bram,

diensten bij. Een tandje bijsteken in nood-

Bart, Koen, Marianne). Zij zorgen ervoor dat

situaties kan altijd, maar dan moeten er

ze op de juiste plaats terechtkomen en be-

ook duidelijke afspraken gemaakt worden.

antwoord worden.

8

federaal

Fusie CODA en WIV En wat met de medewerkers? Geert Dewulf De Ministers Borsy en De Block, kondigden in juni de fusie van het WIV (Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid) met het CODA (Centrum voor Onderzoek in Diergeneeskunde en Agrochemie) aan.

Hoe? Een fusie moet natuurlijk een meerwaarde betekenen. Net als vergelijkbare andere federale wetenschappelijke instellingen zijn het

Een fusie moet natuurlijk een meerwaarde betekenen

Waarom?

WIV en het CODA vrij complex georganiseerd.

Volgens de leidinggevenden van beide instel-

Het WIV is sinds 1995 het resultaat van een

lingen is de huidige missie van de twee in-

vorige fusie van het Instituut voor Hygiëne en

stituten nogal vergelijkbaar. Beide instituten

Epidemiologie en het Instituut Pasteur van de

voeren onderzoek en analysen uit, hebben

Provincie Brabant.

surveillanceactiviteiten en leveren deskundig advies om een proactief gezondheidsbeleid

Momenteel bestaan het WIV en het CODA

mogelijk te maken. Het CODA richt zich daar-

elk uit een staatsdienst en een rechtspersoon

bij op veilige voedselproductie, dierenge-

voor het patrimonium, die los van elkaar en

zondheid en volksgezondheid; het WIV focust

elk op afzonderlijke wijze worden beheerd.

op de volksgezondheid.

Dat leidt tot verschillende personeelscategorieën: wetenschappers, niet-wetenschappers,

Naar verluidt kunnen personeelsleden en

personeel dat behoort tot de federale staat en

middelen beter worden ingezet door nauwer

personeel dat behoort tot de rechtspersoon-

samen te werken. Directies en ondersteunen-

lijkheid.

de diensten zouden zo ook versterkt worden en nieuwe initiatieven kunnen ontstaan.

Nu moet er één nieuwe structuur met één beheer komen. En alle betrokken ministers

Het samenbrengen van al deze expertise in

- Volksgezondheid, Landbouw, Ambtenaren-

één structuur moet leiden tot een gemeen-

zaken, Wetenschapsbeleid en Begroting – ga-

schappelijke aanpak van dierlijke en menselij-

ven daar al hun goedkeuring voor.

ke gezondheid (de zogenaamde ‘One Health’ benadering).

9

federaal

De directies van beide instellingen deelden ondertussen wel mee dat het betrokken personeel niet hoeft te vrezen voor tewerkstelling. Tegen oktober 2015 wordt een gemeenschappelijke missie en visie uitgeschreven en daarna zullen en-

Het personeel van Ontwikkelingssamenwerking is ongerust

kele werkgroepen onder leiding van een programmamanager de fusie concreet uitwerken.

Reactie van de vakbonden? Om de werkgelegenheid en de arbeidsomstandigheden zo goed mogelijk te verdedigen, richtten de drie representatieve vakorganisaties een gemeenschappelijk vakbondsfront op. Met een mededeling aan alle personeelsleden, via de voorziene valven, het intranet en een flyer werd iedereen op de hoogte gebracht. De vakbonden volgen deze operatie in ieder geval van heel dichtbij.

Mark Saenen het Gemeenschappelijk Vakbondsfront van de drie representatieve vakbonden van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en van de Belgische Technische Coöperatie schreven een manifest over de hervorming van het buitenlands beleid en de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Een kort overzicht. Het hervormingsproces In dit hervormingsproces stelt het gemeenschappelijk vakbondsfront front jammer genoeg een groot gebrek aan transparantie en communicatie vast. Er ontbreekt ook een objectieve en strategische visie. Daarnaast

Het totale gebrek aan openheid houdt ondertussen al maanden aan!

doet er een scenario de ronde waarbij BTC zou worden omgevormd tot een “staatsinstelling”, een Belgisch ontwikkelingsagentschap, of een ABOS 2.0, dat samen met BIO, zijn intrek zou nemen in Egmont II. Dit scena-

geplande hervormingen in het parlement

rio houdt mogelijk het opheffen van DGD in.

besproken worden en dat verschillende standpunten aan bod komen. Ook niet-gou-

Het totale gebrek aan openheid houdt on-

vernementele actoren (NGO’s, universiteiten

dertussen al maanden aan en leidt tot grote

en wetenschappelijke instellingen, vakbon-

ongerustheid, demotivatie en zelfs psycho-

den en mutualiteiten) mogen in dit debat

sociale gevolgen bij het personeel.

niet afzijdig blijven.

Eisen en oproep

Wie meer wil weten over dit manifest kan

Wij willen dat het management van de FOD

terecht op onze website: www.acv-openba-

en BTC de rechten van het personeel erkent

rediensten.be.

en meer aandacht heeft voor communicatie naar personeel en vakbonden over de hervormingsplannen. Wij willen ook dat de

10

vlaamse overheid

Wat brengt het najaar ons? Nathalie Hiel Net voor het zomerreces nam de Vlaamse regering snel nog enkele belangrijke beslissingen met grote gevolgen voor het personeel. De concrete uitvoering van deze plannen wordt nu hét gespreksonderwerp voor de komende maanden.

niet bepaalde modules kunnen overslaan en instappen in een latere fase. Zo’n vereenvoudiging van het selectiegebeuren kan natuurlijk een welkome verandering zijn, het niet nodeloos hertesten van kandida-

Belangrijk voor ons is dat de nieuwe wervingspolitiek voldoende garanties biedt op objectieve selecties.

ten, is alleszins een goede zaak. Maar voor ons

Functiefamilies

moet het wel gekoppeld blijven aan objectivi-

Midden juli keurde de Vlaamse regering de

teit en gelijke toegang voor alle kandidaten.

conceptnota goed voor een vernieuwd loopbaan- en beloningsbeleid. Eén van de speer-

Talentbesprekingen

punten daarvan is onder andere een loop-

Om personeelsleden in de loop van hun car-

baanbeleid op basis van functiefamilies.

rière verder te stimuleren en te motiveren voert de Vlaamse overheid het principe van

Het gebruik van functiefamilies is ondertus-

talentbesprekingen in. Op het eerste zicht

sen ingeburgerd in de verschillende entitei-

een positieve evolutie, want talenten moeten

ten, maar de nota gaat nog een stapje verder

maximaal benut worden. Maar bekijken we

door geen onderscheid meer te maken tus-

de realiteit, dan stellen we vast dat het mo-

sen werving en bevordering. Mogelijk ver-

menteel al niet lukt om voor alle personeelsle-

dwijnt daarmee voor veel personeelsleden

den een jaarlijkse evaluatie uit te voeren. Laat

het perspectief op verdere carrièremogelijk-

staan dat we van alle leidinggevenden ook

heden.

nog eens talentbesprekingen verwachten.

Het wervingssysteem dat gebruik maakt van

Functiezwaarte

functiefamilies werd enkele jaren geleden al

Ook de invoering van het functieclassificatie-

ingevoerd maar nog steeds gekoppeld aan

systeem legde al een lange weg af. Nu wil de

het al dan niet bezitten van een welbepaald

Vlaamse overheid de functiezwaarte gebrui-

diploma.

ken als belangrijkste beloningsgrondslag.

Dat gebruik van diploma’s wil de Vlaamse

ACV-Openbare Diensten vraagt al jaren om een

overheid nu blijkbaar helemaal loslaten, al zal

aantal serieuze onjuistheden in het huidige

het feitelijk toch nog dikwijls een voorwaarde

beloningsbeleid op te lossen. We denken aan

zijn voor de werving van vele functies.

de te lage inschaling van niveau B (bachelor) waarbij we vaststellen dat de loonspanning

Belangrijk voor ons is dat deze nieuwe wer-

ten opzichte van andere functies onvoldoende

vingspolitiek voldoende garanties biedt op

is. Of het feit dat personeelsleden dezelfde job

objectieve selecties.

uitoefenen maar niet gelijk betaald worden. Onder meer omwille van beperkte financiële

Selectieprocedure

mogelijkheden wordt soms aan lagere diplo-

Ook de selectieprocedure op zich wil de

mavoorwaarden geworven waardoor perso-

Vlaamse overheid verder aanpakken. Streef-

neelsleden hetzelfde werk leveren maar met

doel is een procedure opgebouwd uit ver-

een lager loon. Wij willen dat de Vlaamse over-

schillende modules waarin kandidaten al dan

heid eerst hier oplossingen voor zoekt.

vlaamse overheid

Prestaties

onvoldoende budget voorhanden was om ie-

De Vlaamse overheid wil niet enkel op basis

dereen die uitzonderlijk gepresteerd had toch

van functiezwaarte personeelsleden betalen,

een correcte compensatie toe te kennen.

maar ook op basis van prestaties. Diegenen

De burger staat absoluut niet centraal voor deze Vlaamse regering

die goed functioneren, zullen een normale

En bovenop de prestatieverloning wil de

groei in de loopbaan kennen. Maar wat bete-

Vlaamse overheid nu opnieuw de prestatie-

kent ‘normaal’ nog als anciënniteit volgens de

toelagen invoeren voor uitzonderlijke pres-

huidige plannen een kleinere rol krijgt in de

taties. Wat is er dan nog uitzonderlijker dan

Bovenop de niet-vervanging van gepensi-

beloningsopbouw?

uitstekend presteren?

oneerde personeelsleden en de gevolgen daarvan voor het personeel dat achterblijft,

Voor een snellere groei ben je dus volledig

Voldoende middelen

moet nu dus ook nog een oplossing gezocht

afhankelijk van je leidinggevende en de be-

Het is absoluut niet onze bedoeling om nega-

worden voor meer dan 800 personeelsleden

schikbare budgetten (kijk maar naar de vroe-

tief te oordelen nog voor de gesprekken van

die via de interne arbeidsmarkt een nieuwe

gere discussies over de functioneringstoela-

start gaan. Maar we stellen uit ervaring vast

passende functie zullen krijgen.

gen). Bij een onvoldoende kan je als statutair

dat de Vlaamse overheid erg goed is in het

personeelslid nog terugvallen op de raad van

op papier zetten van schitterende initiatieven

Maar als je de overzichtstabel bekijkt, zie je

beroep, maar wat gebeurt er eigenlijk in dit

voor personeel, die achteraf helemaal anders

heel duidelijk dat de meeste entiteiten met

geval? En wat doen we met de recente berich-

blijken uit te draaien.

hun kerntakenplan nog niet de helft van de te besparen aantallen halen. In welke ‘passende’

ten dat evaluaties helemaal niet motiverend zijn, en dat men beter kiest voor permanente

ACV-Openbare Diensten is evenwel bereid

functie gaan deze mensen dan terechtko-

begeleiding en bijsturing in plaats van jaar-

mee te denken over een nieuw systeem op

men?

lijkse evaluatie.

voorwaarde dat objectiviteit voldoende gegarandeerd wordt.

Het is ook niet helemaal duidelijk of de optimalisaties en afbouw altijd een besparing

Het loopbaanbeleid waarbij medewerkers ingeschaald worden volgens een functiebe-

Al wordt de uitvoering van het beleid nog een

zullen opleveren. Wij verwachten alleszins

schrijving en op basis van gemaakte presta-

heel delicate zaak. Als er onvoldoende mid-

een degelijke (met inbegrip van álle kosten)

ties en evaluaties verder (financieel) door-

delen ter beschikking gesteld worden, zullen

kosten-batenanalyse die effectief een bespa-

groeien, betekent alleszins een verlies van

heel wat medewerkers teleurgesteld zijn en

ring aantoont.

garantie op een zeker inkomen. De leiding-

creëert men alleen maar nieuwe wrevel. De verschuiving van processen naar gemeen-

gevende zal beslissen wie sneller of helemaal niet doorgroeit in een financiële loopbaan.

Het effect daarvan op de prestaties, is nog

ten zijn eveneens geen besparing, want ook

Ook hier wordt objectiviteit dus het sleutel-

een andere zaak. Wij eisen dus boter bij de vis:

de ambtenaar die de opdrachten moet over-

woord. Geen willekeur en vriendjespolitiek.

geen middelen, geen opstart van een nieuw

nemen, moet tenslotte worden betaald. En

beloningsbeleid.

wat met de overdracht van de provincies naar het Vlaams niveau, moeten deze ambtenaren

De Vlaamse overheid maakte al eens eerder gebruik van een systeem van prestatieverlo-

Kerntakenplannen

ook nog eens verrekend worden in de totale

ning, namelijk de jaarlijkse management- of

In heel wat entiteiten werd nogal geheimzin-

besparingen?

prestatietoelage. Tot ze door de besparingen

nig gedaan over de opmaak van de kernta-

in 2012 werd afgeschaft.

kenplannen. Ondertussen weten we waarom.

De burger staat absoluut niet centraal voor

Door de kerntakenplannen zal 886,21 VTE van

deze Vlaamse regering. De ambtenaar wordt

Het was een niet onverdeeld succes omdat

de totaal gevraagde personeelsbesparing ge-

weggesaneerd en vervangen door duurdere

het wel degelijk werd ervaren als willekeur,

realiseerd worden tegen 2019.

private initiatieven. En de meerkost daarvan

niet correct werd toegepast en er meestal

is voor de belastingbetaler.

12

lokale & regionale besturen

De rechtspositieregeling Joris Lermytte Dit najaar komt de rechtspositieregeling in het vizier van de Vlaamse regering. Onder het mom van nood aan meer autonomie willen de lokale besturen en de Vlaamse regering het Vlaamse regelgevend kader sterk reduceren. We gaan op zoek naar de drijfveren achter dat beleid.

concludeert dat er dringend meer autonomie moet komen. Of die herwonnen beleidsruimte wel efficiënt kan worden ingezet, is van ondergeschikt belang.

Maatwerk voor het personeelsbeleid Rechtszekerheid

matie, de loopbaan, verloning en verloven. De

Specifiek naar het personeelsbeleid toe laat de

We schrijven najaar 2007. Het gemeente- en

grote verdienste van het rechtspositiebesluit is

rechtspositieregeling de besturen, boven de

provinciedecreet verplichtten elke gemeente

dat het zorgt voor eenvoud, duidelijkheid en

minimale standaarden, reeds de nodige auto-

en provincie om een ‘rechtspositieregeling’

afdwingbare rechten.

nomie om een eigen personeelsbeleid vorm te geven. In de rechtspositieregeling ligt ongeveer

uit te werken. Die moest de oude statuten en het reglement voor de contractuelen vervan-

Meer autonomie

twee derde van de te volgen regelgeving vast.

gen. Deze waren rond de eeuwwisseling op-

Die eenvoud, duidelijkheid en afdwingbare

Eén derde is vrij in te vullen. Lokale besturen

gebouwd rond het facultatieve kader van de

rechten komen vandaag in de verdrukking

kunnen zo een personeelsbeleid ontwikkelen

krachtlijnen Kelchtermans en een kluwen van

door een steeds prominentere drang naar

dat aansluit bij de lokale noden en behoeften.

wetten, besluiten en omzendbrieven. Sectorale

autonomie bij de Vlaamse bestuurstenoren.

Uit onderzoek in het Steunpunt Bestuurlijke

akkoorden werden hierbij vaak omgezet in om-

De nadruk mag niet langer liggen op rechts-

Organisatie Vlaanderen (SBOV) blijkt dat som-

zendbrieven waaraan besturen hun statuten

zekerheid, maar op meer vrijheid voor lokale

mige gemeenten menen dat ze op bepaalde

moesten aanpassen. Besturen die weigerden

bestuurders om een eigen, uniek personeels-

vlakken te weinig mogelijkheden hebben om

deze aanpassingen door te voeren konden

beleid uit te werken.

regelgeving af te stemmen op lokale noden.

daar evenwel niet steeds toe gedwongen wor-

In het Vlaams regeerakkoord wordt dat uit-

Die vraag naar meer lokale autonomie wordt

den. Het resultaat was een beperkte rechtsze-

gangspunt als volgt verwoord:

vooral door grotere gemeenten gedragen.

kerheid voor het personeel en een wildgroei

Een slanke, transparante en daadkrachtige over-

Anderzijds gaat het hier in de feiten veelal om

aan regelingen bij de diverse besturen.

heid stimuleert de welvaart en het welzijn van

perceptie. Gemeenten denken dat ze de be-

De Vlaamse regering besliste in 2005 bij de

haar burgers. […] De Vlaamse Regering beoogt

schikbare beleidsruimte in grote mate benut-

totstandkoming van het gemeentedecreet en

een overheidslandschap dat bestaat uit sterke

ten. In de realiteit kiezen de Vlaamse gemeen-

het provinciedecreet dat facultatieve kader in

steden en gemeenten met meer bevoegdheden

ten massaal voor uniforme regelgeving die

te ruilen voor meer dwingende minimale voor-

en autonomie.

afkomstig is uit andere bronnen, en dus niet

waarden. Die zouden meer rechtszekerheid

Op de achtergrond speelt bovenal de drang

voor maatwerk. De beschikbare autonomie

bieden aan het personeel en de wildgroei aan

om de overheidsfinanciën in te tomen door te

wordt zo dikwijls onbenut gelaten. Gemeen-

regelingen bij de lokale besturen inperken. Het

besparen op de werking van het overheidsap-

ten maken vaak gewoon weinig gebruik van

gemeentedecreet en het provinciedecreet ga-

paraat.

de mogelijkheden om een flexibel personeelsbeleid te voeren. Die vaststelling contrasteert

ven aan de Vlaamse regering voor het eerst de opdracht om zo’n minimaal kader uit te werken

Daarnaast komt autonomie ook vaak als groot-

sterk met het crescendo van de roep om meer

waaraan de rechtspositieregeling van elk be-

ste gemene deler naar voor uit de diverse fora

autonomie.

stuur moest voldoen. Tijdens langdurig overleg

waar lokale werkgevers elkaar vinden. In die

tussen de overheid en de sociale partners werd

fora worden lokale besturen in al hun diversi-

Probleem van bestuurskracht?

vorm gegeven aan het besluit van de Vlaamse

teit verenigd, maar die verscheidenheid zorgt

De mate waarin Vlaamse gemeenten dan wel

regering over de minimale voorwaarden voor

ervoor dat er maar over weinig overeenstem-

gebruikmaken van de autonomie die ze heb-

de personeelsformatie, rechtspositieregeling

ming kan worden gevonden. Vaak raakt men

ben is sterk afhankelijk van hun schaal en po-

en het mandaatstelsel van het gemeente- en

het dan slechts over één ding eens en dat is

gingen om schaalgrenzen te overstijgen. Op de

provinciepersoneel.

dat men meer zelf zou moeten kunnen bepa-

eerste plaats is er een duidelijk verband tussen

Dat rechtspositiebesluit bevat de minimumba-

len. “Wat we zelf doen, doen we beter” is dan

bestuursgrootte en het ontwikkelen van een

sis voor rechtspositieregelingen van elk indivi-

het vaandel waarachter men zich kan scharen,

eigen personeelsbeleid. Meer dan 70 procent

dueel bestuur. Op 7 december 2007 werd het

ook al is daar nauwelijks empirisch bewijs voor.

van de gemeenten telt minder dan 20.000 in-

besluit over de rechtspositieregeling uiteinde-

Wat er dus gebeurt is dat men bij gebrek aan

woners. In de praktijk blijkt dat die gemeenten

lijk goedgekeurd. In grote lijnen worden de vol-

inhoudelijke overeenstemming al wat fout

de gegeven vrijheid vaak slechts in beperkte

gende thema’s behandeld: de personeelsfor-

loopt toeschrijft aan te strikte externe regels en

mate zelf willen of kunnen invullen. Ook zorgt

13

lokale & regionale besturen

onder vuur samenwerking tussen gemeenten of met ex-

in de decreten dat men in de besluiten nog

tijd. Dat kan volgens ons niet de bedoeling zijn.

terne partners voor meer inzicht in de autono-

enkel een minimaal kader zal kunnen vastleg-

We zijn dan ook vragende partij om naar vrij-

mie die aanwezig is voor het voeren van een

gen voor: 1) de bezoldigingsregeling en salaris-

heid te koppelen aan capaciteit. Vrijheid geven

eigen personeelsbeleid. Gevolg is dat samen-

schalen; 2) de toekenning van toelagen en ver-

aan iemand die ze niet aankan: daar schiet nie-

werking ook leidt tot een betere benutting van

goedingen; 3) de dienstbeëindiging en 4) het

mand iets mee op. Garanties dat die logische

de autonomie.

aantal dagen jaarlijkse vakantie en feestdagen.

volgorde gerespecteerd wordt, moeten ook

De Vlaamse overheid zou er goed aan doen die

Uniformiteit op gebied van de aanwerving,

voorzien worden. Waarom niet de koppeling

vaststellingen mee te nemen in haar beleid. Het

loopbaan, evaluatie, arbeidsduur en verloven

maken tussen de aanwezigheid van een uitge-

zou logisch zijn dat primair wordt ingezet op

en afwezigheden zouden daarmee verdwijnen.

bouwd HR-beleid en vrijheidsgraden?

bestuurskracht, die dan in tweede orde meer

In een tweede fase moeten in nieuwe besluiten

autonomie kan mogelijk maken. Autonomie is

van de Vlaamse regering de minimale regels

Daarnaast moeten we er ook over waken dat de

pas functioneel als er voldoende capaciteit is.

worden vastgelegd voor de materies waarvoor

lokale besturen de herwonnen vrijheid inzet-

Echter, een sturing in die richting vanuit Vlaan-

dat nog mogelijk is. Vermoedelijk zal ook dan

ten voor en niet tegen het personeel. Als meer

deren botst met datzelfde autonomiestreven

weer bindingsangst de kop opsteken en auto-

vrijheid leidt tot betere arbeidsomstandighe-

bij de lokale besturen. Het gevolg is dat de logi-

nomie als oplossing uit de bus komen.

den en voorwaarden, dan zijn we voor. Als de vrijheid louter ingezet wordt om – in een botte

sche volgorde niet wordt gerespecteerd.

Impact

zoektocht naar besparingen - verworvenheden

Waarover gaat het?

Wat de impact zal zijn op de individuele rechten

terug te schroeven, kunnen we geen partner

De overheid richt haar vizier in een eerste fase

en plichten van het personeel lijkt op dit mo-

zijn. Men zal zich bovendien moeten realiseren

op het beperken van het aantal materies dat

ment geenszins duidelijk. Het is echter genoeg-

dat de individuele arbeidsvoorwaarden van de

behandeld kan worden in de besluiten van

zaam bekend dat regelingen die op een lager

overheidscontractanten niet gewijzigd kunnen

de Vlaamse regering over de minimale voor-

niveau worden beslist, het algemeen bescher-

worden. Voor statutairen is dat wel het geval,

waarden voor de rechtspositieregelingen. Die

mingsniveau verlagen en de wildgroei aan re-

maar ook daar gaan we uit van het principe van

beperking wordt ingeschreven in de organieke

gelingen vergroten. Daarmee dreigen de lokale

verworven rechten.

decreten. Meer bepaald wordt ingeschreven

besturen gewoon een stap terug te zetten in de

82 ex-personeelsleden Hasselt zien hun pensioen tot 1/3e toenemen Joris Lermytte ACV-Openbare Diensten bereikte begin juli een akkoord met de Stad Hasselt over de herberekening van het pensioen van 82 personeelsleden van de Stad, het OCMW en het Virga Jesseziekenhuis. Alleen voor het Virga Jesseziekenhuis gaat het om een achterstal van 1,2 miljoen euro die zal uitbetaald worden. Een recent vonnis van het hof van beroep in Antwerpen bevestigde dat de Stad decennia lang een foutieve pensioenberekening toepaste voor wie om medische redenen vervroegd gepensioneerd werd. Dat wordt nu rechtgezet.

De Stad Hasselt, het OCMW en het Virga Jesseziekenhuis gaan nu in op de vraag van ACVOpenbare Diensten om alle pensioenen van de gedupeerde ex-personeelsleden te herberekenen. Het achterstallig pensioen zal ook uitbetaald worden. Het kan hierbij gaan om tienduizenden euro’s per dossier. Die zullen evenwel welgekomen zijn. De pensioenen die men bij medische ongeschiktheid ontvangt, zijn meest-

Telkens gaat het om de personeelsleden die

ontvingen daardoor een pensioen dat tot één

al laag. Bovendien kampen de betrokkenen met

voor 2 januari 1977 benoemd werden en we-

derde lager was dan het pensioen van wie niet

ernstige medische problemen. Het gaat om een

gens medische problemen vervroegd gepensi-

om medische redenen werd gepensioneerd.

erg kwetsbare groep. Gedupeerden nemen

oneerd werden. Ethias, dat de pensioenen be-

Onterecht, zo besloot het Hof van beroep in

best contact op met hun ex-werkgever (Stad

rekent voor de Stad Hasselt, paste voor hen een

Antwerpen recent in een zaak die werd aange-

Hasselt, het OCMW of het Virga Jessezieken-

minder gunstige pensioenberekening toe. Ze

spannen door ACV-Openbare Diensten.

huis) en brengen ons ook best op de hoogte.

14

lokale & regionale besturen

Afslanking van de provincies Vlucht vooruit of afbraakpolitiek? Christoph Vandenbulcke De Vlaamse regering zette in juli het licht op groen voor de afslanking van de provincies. En dat terwijl er nog geen volwaardige alternatieven voor de provinciale instellingen zijn. Deze beslissing betekent de definitieve doodsteek en langzame doodstrijd voor alle goede provinciale initiatieven, projecten en instellingen. Van afbraakpolitiek gesproken. Vertrouwen

goed werkende, democratisch verkozen, bo-

Als we de minister in de pers mogen geloven

venlokale structuren waren.

Waar en hoe moet het huidige personeel straks aan de slag?

is er geen enkel probleem, ook niet voor onze hoofdbekommernis: het personeel. Volgens

Verbinden

de minister is het “niet de bedoeling dat goed

Het is moeilijk om te blijven geloven in de

draaiende instellingen verdwijnen”. Ook heeft

goede bedoelingen van deze bestuursploeg.

Het ‘primaat van de politiek’ zoals door de hui-

ze “begrip voor de ongerustheid”.

Het overheidspersoneel werkt onder con-

dige politieke meerderheid uitgetekend, staat

stante onzekerheid. Het is onmogelijk om

haaks op onze invulling van het begrip demo-

Wij stellen vooral vast dat de provincies ver-

met deze overheid sectorale akkoorden te

cratie. Een burger die zijn stem uitbrengt op

nietigd worden zonder dat er volwaardige al-

sluiten. En er gaat geen gelegenheid verloren

een democratische verkiezing, verliest na het

ternatieven zijn om de taken en bevoegdhe-

om ‘de ambtenaar’ af te schilderen als ineffici-

vaststellen van de winnaars en verliezers blijk-

den over te nemen. Want waar en hoe moet

ënt, duur en onbekwaam.

baar zijn stem tot een volgende verkiezing. Is

Primaat van de politiek versus democratie

het huidige personeel van de provincies

Deze politieke overheid lijkt de publieke sec-

dit het nieuwe democratische Vlaanderen

straks aan de slag? Met welke middelen?

tor te willen vernietigen met constante be-

waar wij trots moeten op zijn?

Daarnaast zien we dat hier een zoveelste

sparingen en structurele hervormingen. Meer

bocht van 180 graden gemaakt wordt. In het

doen met minder, de taken overlaten aan pri-

Vlaams regeerakkoord en de Beleidsbrief van

vate initiatieven, lijken de nieuwe leuzen.

de minister stond duidelijk dat de taken en

Conclusie Met de huidige bewindsploeg was er tot nu toe geen enkel inhoudelijk debat mogelijk.

bevoegdheden over zouden gaan naar de

Te veel ambtenaren

Uit hun beslissingen blijkt ook waarom dit in-

gemeenten. Maar in de praktijk blijken zij

Dat er te veel overheidspersoneel is, lijkt ook

houdelijk debat ontlopen wordt: behalve po-

absoluut geen vragende partij dus de facto

stilaan een mantra te zijn geworden. Of dat

litieke motieven zijn er bitter weinig construc-

zullen zowat alle taken door de Vlaamse over-

echt waar is, doet er al lang niet meer toe. Het

tieve elementen en initiatieven die bijdragen

heid moeten opgenomen worden.

is ondertussen zoveel en zo vaak herhaald dat

tot een goede, efficiënte en sterke overheids-

iedereen het voor werkelijkheid aanneemt.

organisatie te bespeuren.

Vooruitgang

Maar waar er blijkbaar nooit genoeg van kun-

Voor ons is de meerwaarde van afschaffing

nen zijn en waarvan de arbeidsvoorwaarden

Hoe dan ook eist ACV-Openbare Diensten on-

van provincies helemaal niet duidelijk. Dat de

nooit in vraag gesteld mogen worden, zijn

middellijk en écht inhoudelijk overleg vooral-

Vlaamse overheid meer autonomie wil geven

onze politiek mandatarissen. Nochtans, na de

eer er geraakt wordt aan het personeel of hun

aan het bestuursniveau dichtst bij de burger,

zesde staatshervorming (voor wie en wat was

arbeidsvoorwaarden. Indien wij als perso-

de steden en gemeenten, daar zouden we

die ook alweer nuttig?) zijn er in heel België

neelsvertegenwoordigers verder uitgesloten

nog kunnen inkomen. Al is dat in de praktijk

in totaal 631 (*) excellenties. En dat is zonder

blijven van onder andere de discussies in de

– zoals hierboven aangehaald – niet bepaald

hun politieke hofhouding en personeel. Is dat

paritaire commissie en de werkgroepen, en

het geval. Maar helemaal onbegrijpelijk is dat

dan wel zo efficiënt en effectief? En hun salaris,

steeds een voldongen feitenpolitiek moeten

de regering enerzijds de provincies vernie-

onkostenvergoeding, vakantieregeling, etc…?

ondergaan, blijven wij niet stilzitten.

tigt en anderzijds op zoek gaat naar alternatieve, democratisch verkozen, bovenlokale

(*) 150 federale volksvertegenwoordigers, 74 federale senatoren; 124 Vlaamse parlementairen; 169 parlementairen voor

samenwerkingsstructuren. Dit is toch te gek

het Waals gewest/Franstalige gemeenschap; 89 parlementaire mandaten in het Brussels Hoofdstedelijk gewest; en dan

voor woorden! Wij dachten dat net provincies

nog 25 mandaten in het parlement van de Duitstalige gemeenschap: totaal = 631 parlementaire mandaten…

15

zorg

Privatisering zorgdiensten Ronse juridische stappen en actie Jan Mortier In ons vorig nummer gingen we uitgebreid in op de beslissing van de OCMWraad van Ronse om alle zorgdiensten te privatiseren. Ondertussen heeft ook de gemeenteraad van 6 juli een analoge beslissing genomen. ACV-Openbare Diensten zat tijdens de vakantiemaanden niet stil, voerde actie en ondernam juridische stappen. Een update.

• De toekomst van de thuiszorgdiensten, kinderopvang en het dienstencentrum wordt volledig onzeker; • Het lokaal bestuur kan niet langer kwaliteitsvolle zorg voor alle hulpbehoevenden en kinderen waarborgen.

Weg met alle zorgdiensten!

en een overleg kon ten vroegste in de tweede

De beslissingen van het OCMW en het stads-

helft van september… Het is ongezien dat het

ACV-Openbare Diensten neemt juridische stappen

bestuur van Ronse zijn niet te vatten. Het

bestuur blijft weigeren om op korte termijn

ACV-Openbare Diensten focust zich niet en-

woonzorgcentrum De Linde, het Initiatief

syndicaal overleg te organiseren. Het perso-

kel op acties maar tracht ook de beslissingen

Buitenschoolse

het

neel nog meer uitdagen, is haast onmogelijk.

juridisch onderuit te halen. Eind juli werd

dienstencentrum, de diensten gezinszorg en

Er zat dus niets anders op dan actie te voeren

tegen de genomen beslissingen bezwaar in-

aanvullende thuiszorg, het kinderdagverblijf

en de bevolking te sensibiliseren. Zo werd er

gediend bij de gouverneur van de provincie

“Het Sprookjesbos” tot zelfs de seniorenflats

een flyeractie georganiseerd op de wekelijkse

Oost-Vlaanderen waarbij hem werd verzocht

worden - als het van de stad en het OCMW af-

markt en op andere activiteiten. Ook in een

de beslissingen te schorsen. Wij hebben ver-

hangt - geprivatiseerd. En het bestuur steekt

groot deel van de stad werd de flyer huis aan

schillende argumenten uitgewerkt, zowel

er vaart achter want de dag na de beslissing

huis bedeeld. De acties konden in elk geval

met betrekking tot de schending van het syn-

van de gemeenteraad wordt het bestek van

op veel steun rekenen van de bevolking.

dicaal overleg als op vlak van de administra-

Kinderopvang

(IBO),

de aanbesteding al gepubliceerd in het Bulletin der Aanbestedingen. Kandidaat-kopers

tieve en juridische uitwerking. We wachten nu

Privatiseren is meer betalen voor minder zorg

de beslissing van de gouverneur af maar hou-

kunnen tot 30 september hun aanvraag tot deelneming indienen.

De burger zal het gelag betalen van deze on-

achter de hand.

den ook nog andere juridische instrumenten

doordachte beslissingen. De factuur zal met

Werkzekerheid in het gedrang en geen garantie op betaalbare kwaliteitsvolle dienstverlening

de glimlach door de koper-overnemer van

Meer acties?

deze diensten aan de burger worden gepre-

Momenteel wordt overlegd met het perso-

senteerd. De overnemer kan doen wat hij wil,

neel en kijken we welke verdere acties we

Naast de onzekerheid voor het personeel,

er zijn geen openbare zorgdiensten meer en

kunnen ondernemen. Het spreekt voor zich

valt voor de bewoners van Ronse de garantie

de private sector krijgt het monopolie op de

dat we deze botte privatisering met alle mo-

op kwalitatieve, beschikbare en betaalbare

dienstverlening. Enkele voorbeelden:

gelijke middelen zullen bestrijden.

dienstverlening door deze geplande privati-

• De prijs van een kamer in het woonzorg-

Het zou dus in Ronse wel eens een bijzonder

sering volledig weg. Dit alles gebeurt zonder

centrum zal vlotjes met 150 euro per

hete herfst kunnen worden. Maar dat kan en-

enig overleg met het personeel. Toen ACV-

maand stijgen;

kel op het conto geschreven worden van het

Openbare Diensten begin juli aan het bestuur

• De korting die inwoners krijgen op de dag-

bestuur. Wij hadden liever voorafgaand over-

vroeg om hierover dringend met de vertegen-

prijs in het rusthuis zal komen te vervallen;

legd en samen met het bestuur naar oplossin-

woordigers van het personeel te overleggen,

• Voor een serviceflat zullen bewoners al vlug

werd dat weggewuifd. Er was geen haast bij

honderden euro per maand meer betalen;

gen gezocht.

Braderie in Rons e Openbare zorgdiens ten in uitverkoop!

de

Buitenkans! Hét mom ent om de volgende koopjes te doen: • Exploitatie woonzorg centrum • Erfpacht voor 50 jaar over de bestaande g woonzorgcentrum De ebouwen van • Overname en exploi Linde tatie van de dienst gezins aanvullende th zorg en rg • Overname en euiszo xploitatie van de diensten onderneming cheque• Aankoop of erfpacht van 5 0 sen ioren • Overname en exploi flats “ tatie van het lokaal d Hoge Winde” • Exploiteren van k ienstencentrum inder 66 erkende plaatsen dagverblijf “het Sprookjesbos” met • Overname van het Ini tiatief Buitenschoolse Opvang

16

zorg

Privatisering woonzorgcentrum sint-jozef

OCMW en gemeente Wuustwezel andermaal teruggefloten Jan Mortier In vorige nummers van de Nieuwe Tijd gingen we al in op de beslissingen van het OCMW en de gemeente Wuustwezel om het woonzorgcentrum Sint-Jozef te privatiseren. We trachtten de besturen te overtuigen om te kiezen voor een publieke verzelfstandiging en niet voor een private rechtsvorm. Het bestuur zette toch door, maar krijgt nu voor de tweede keer het deksel op de neus. Deze keer is het Vlaams minister van Binnenlands Bestuur, Liesbeth Homans die de privatisering niet goedkeurt. Het bestuur kan haar huiswerk voor een derde maal overdoen, in beroep gaan bij de Raad van State of… misschien toch eens de piste van een publieke verzelfstandiging ernstig onderzoeken.

de goedkeuring te hebben bekomen van de OCMW-raad, wordt het dossier aan de gemeenteraad voorgelegd en de goedkeuring gevraagd aan de Vlaamse regering. Daar er geen fundamentele wijzigingen zijn ten opzichte van het eerste dossier was het enigszins voorspelbaar dat het bestuur opnieuw afstevende op een niet-goedkeuring. Met een ministerieel besluit van 30 juli 2015 wordt de beslissing tot privatisering, deze maal door Vlaams minister Homans niet

Het privatiseringsverhaal van het woonzorgcentrum SintJozef lijkt meer en meer op een soap.

Meer en meer een soap

goedgekeurd.

Het privatiseringsverhaal van het woonzorgcentrum Sint-Jozef lijkt meer en meer op een

Het komt erop neer dat de beslissing niet vol-

soap. Een eerste principebeslissing tot het pri-

doende gemotiveerd is, de berekeningen van

vatiseren van het woonzorgcentrum werd al

de vooropgestelde besparingen niet kloppen

genomen in de OCMW-raad van 2 april 2013.

en de samenwerking met de private partner

Door overleg en actie lieten we het bestuur

weinig afdwingbare garanties inhouden. Bo-

weten dat privatisering niet de juiste keuze

vendien bevat het dossier een aantal juridi-

was, niet voor het personeel maar ook niet

sche slordigheden en worden loonkosten ver-

voor de betaalbaarheid, toegankelijkheid

schoven naar het OCMW. Ook met de invloed

en kwaliteit van de zorg. Alle kritiek werd in

op de responsabiliseringsbijdragen door de

de wind geslagen en eind 2013 maakte het

vermindering - op termijn - van het statutair

bestuur het privatiseringsdossier ter goed-

personeel werd geen rekening gehouden.

keuring over aan de minister. Bij ministerieel besluit van 11 februari 2014 van de toenma-

Wat nu?

lige Vlaams minister van Binnenlands Bestuur

Bij het ter perse gaan van dit nummer was het

Geert Bourgeois werd echter de privatisering

nog niet bekend welke houding het bestuur

niet goedgekeurd.

zal aannemen. Blijft het bestuur volharden en doen ze het voor de derde maal helemaal

Een tweede niet-goedkeuring leek er aan te komen

opnieuw over? Of wordt er een verzoek tot

“Het bestuur laat zich niet zomaar van haar

Of wordt de piste van de publieke verzelfstan-

stuk brengen”, zo klonk het. Kost wat kost

diging uiteindelijk toch ernstig onderzocht?

moet de privatisering er komen. Een ernstig

Het is niet duidelijk. Volgens ACV-Openbare

onderzoek naar een publieke verzelfstandi-

Diensten is het perfect mogelijk om binnen

ging is niet aan de orde. De reden waarom het

een publieke entiteit de doelstellingen van

bestuur deze piste niet wil behandelen, blijft

het bestuur, zoals onder andere een meer ef-

vragen oproepen waarop we nooit een duide-

ficiënt en transparant beheer met een beter

lijk antwoord hebben gekregen. Maar goed,

bedrijfsresultaat, te realiseren. Bovendien kan

het bestuur begint van voren af aan, maakt

binnen dergelijke formule een verregaande

nieuwe berekeningen en na opnieuw met

samenwerking met externe partners worden

een nipte meerderheid (6 tegen 5 stemmen)

opgezet.

schorsing ingediend bij de Raad van State?

17

zorg

Wij hopen dat het bestuur zich niet opnieuw krampachtig vasthoudt aan een mistige privatiseringsbeslissing

Mocht het bestuur deze piste meteen heb-

nieuwe entiteit al lang operationeel en kon

renzorg zodat die belangrijke kwaliteitsvolle

ben onderzocht, dan had het veel kosten en

het bestuur zich concentreren op wat voor

residentiële zorg in Wuustwezel verder wordt

miserie bespaard en veel onzekerheid bij het

de mensen echt telt: kwaliteitsvolle en betaal-

gewaarborgd. De bevolking heeft geen nood

personeel vermeden. Wij blijven in ieder geval

bare zorg.

aan experimenten. De ouderen van morgen moeten kunnen rekenen op kwaliteitsvolle

bereid om samen met het bestuur rond de tafel te zitten met het oog op de oprichting van

Wij hopen dat het bestuur zich niet opnieuw

zorg tegen een betaalbare prijs. Zo moeilijk is

een openbaar verzelfstandigde entiteit.

krampachtig vasthoudt aan een mistige pri-

dit niet, zeker niet in Wuustwezel. Het kwali-

vatiseringsbeslissing. Het zou van bestuurs-

teitsvol personeel is er. En een prachtig woon-

In april 2013 zeiden we al net hetzelfde.

kracht getuigen, mochten de beleidsmakers

zorgcentrum ook. Nu alleen de wil van het

Ondertussen zijn er twee en een half jaar

nu volop gaan voor deze publieke verzelf-

bestuur nog om haar verantwoordelijkheid

verloren gegaan. Werd toen voor een open-

standiging, en samenwerkingsvormen onder-

verder op te nemen in het aanbieden van re-

bare verzelfstandiging gekozen, dan was de

zoeken met andere actoren binnen de oude-

sidentiële ouderenzorg.

Komt nieuw forensisch psychiatrisch centrum Antwerpen in commerciële handen? Jan Mortier De ministerraad van vrijdag 17 juli 2015 lanceerde een aankondigingsopdracht voor een onderhandelingsprocedure voor de uitbating van het nieuw forensisch psychiatrisch centrum (fPC) in Antwerpen dat in de loop van 2016 in gebruik wordt genomen. Vorig jaar werd in Gent een eerste fPC geopend. De uitbating werd toegewezen aan een commerciële groep rond Sodexo. Dit stuitte toen op heel wat kritiek, zowel bij de vakbonden als binnen de politieke en academische wereld. Zelfs toenmalig Vlaams minister-president Kris Peeters bekritiseerde op het kopstukkendebat net voor de verkiezingen deze beslissing. Eén jaar later keurt hij als vicepremier van de federale regering een gelijkaardige beslissing goed.

den, het FPC Antwerpen krijgt een capaciteit van 182 plaatsen. Heel wat geïnterneerden bevinden zich in gevangenissen terwijl ze daar niet thuishoren en eerder zorg zouden moeten krijgen in beveiligde psychiatrische instellingen. België werd hiervoor in het verleden herhaaldelijk door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens veroordeeld. Op vandaag verblijven nog steeds meer dan duizend geïnterneerden in gewone gevangenissen. De nood aan dergelijke centra is dus

In 2007 al besliste de federale regering om

chiatrische) zorg. Deze instellingen moeten

groot. Enkele weken terug kondigde minister

twee forensische psychiatrische centra (FPC)

dus sterk beveiligd worden, vergelijkbaar met

van Justitie Koen Geens aan dat er nog een

op te richten in Antwerpen en Gent. Het gaat

een gevangenis, maar ook voorzien in com-

derde FPC komt. Plaats en capaciteit zijn nog

om gesloten centra voor de opvang van per-

plexe psychiatrische zorg zoals in een psychi-

onbekend. Bovendien worden ook twee in-

sonen bij wie er zowel een veiligheidsrisico is

atrisch ziekenhuis. Het vorig jaar geopende

stellingen voor langdurig verblijf van mensen

als een noodzaak aan gespecialiseerde (psy-

FPC Gent biedt plaats aan 264 geïnterneer-

met psychiatrische problemen in het leven

18

zorg

geroepen. Op zich is er niets mis mee dat de

het budget van het RIZIV (lees: de ziekteverze-

commercialisering. De Kris Peeters van toen

federale regering eindelijk overgaat tot de

kering), de andere helft wordt betaald door de

betreurt de beslissing van de federale rege-

oprichting van dergelijke instellingen, inte-

FOD Justitie. Dit is een niet gering bedrag aan

ring. Peeters vindt het niet kunnen dat winst

gendeel. Waar het wel grondig fout gaat, is de

gemeenschapsmiddelen dat ter beschikking

gemaakt wordt “op de kap van geïnterneerde

uitbesteding van de exploitatie.

wordt gesteld van een externe - vermoedelijk

mensen die geestelijke zorg nodig hebben”.

commerciële - uitbater. De opdracht is zeer

Peeters zei wel de beslissing van zijn federale

Privatisering van veiligheid en complexe zorg is een gevaarlijke zaak

ruim en omvat alles wat rechtstreeks of onrecht-

collega’s te respecteren, maar vindt dat die be-

streeks met de exploitatie te maken heeft:

slissing niet voor herhaling vatbaar is.

Het standpunt van ACV-Openbare Diensten

• de eigenlijke zorgverlening;

is al langer gekend. Het privatiseren tot zelfs

• de bewaking en beveiliging van het FPC;

Het is bijzonder eigenaardig dat een jaar later

commercialiseren van veiligheid, zoals bij het

• de organisatie van hotel- en facilitaire dien-

Peeters wel akkoord gaat met uitbesteding. Of

FPC Gent, is zeer onrustwekkend. Het opvolgen en bewaken van delinquenten, waar ze ook verblijven, is een kerntaak van de overheid.

sten; • de organisatie van de aansturing en de administratieve ondersteuning en

denkt Peeters dat de uitbating deze keer toch in handen zal vallen van een VZW? Het lastenboek is in elk geval niet geschreven met het

Het garanderen van de veiligheid binnen deze

• het onderhoud van het FPC.

oog op de toewijzing aan een niet-commerci-

instellingen is hierbij bijzonder cruciaal en kan

In tegenstelling tot het FPC Gent moet de uit-

ele partner, integendeel. Waarom blijft Peeters

alleen door de overheid worden gewaarborgd.

bater ook instaan voor het onderhoud en zelfs

niet bij zijn standpunt?

Maar naast de veiligheid is er uiteraard ook het

voor een aantal investeringen.

aspect van de zorg. Het gaat hier om zeer com-

Maar vooral, waarom zou de overheid de uit-

plexe psychiatrische zorg die niet zomaar kan

Is Peeters van gedacht veranderd?

bating niet zelf op zich nemen? Een publieke

worden gecommercialiseerd. In het FPC van

We gaan even terug in de tijd, mei 2014. We

uitbating sluit bovendien niet uit dat er wordt

Gent heeft de commerciële uitbater Sodexo

zijn minder dan één maand voor de verkie-

samengewerkt met VZW’s die binnen de gees-

een beroep moeten doen op een Nederlands

zingen. Kris Peeters is minister-president en

telijke gezondheidszorg de nodige expertise

zorgbedrijf. Het importeren van commerciële

kopstuk van CD&V. In april had de federale

hebben opgebouwd.

zorg is hiermee een feit. Nochtans beschikken

ministerraad de beslissing genomen om de

wij zelf over deze expertise.

exploitatie van het FPC Gent uit handen te

Of denkt de regering: “Weg is weg”? Maar dan

geven aan een groep rond Sodexo. De andere

Het kostenplaatje loopt hoog op

vergist ze zich grondig en vroeg of laat keert

kandidaat, VZW Platform Forensisch Psychia-

deze beslissing als een boemerang terug in

De opdracht loopt over een termijn van tien jaar.

trisch Centrum (een groep rond de Broeders

het gezicht. Want een overheid kan niet on-

De uitbatingskost wordt geraamd op 25 miljoen

van Liefde) kwam er niet aan te pas. Vanuit di-

gestraft kerntaken, zoals in dit geval veiligheid

euro per jaar. De helft van deze kosten komt op

verse hoeken komt er heel wat kritiek op deze

en zorg van geïnterneerden, afstoten.

19

bijzondere korpsen

Brandweernieuws Ilse Heylen

Een besluit opleidingen in de maak Een greep uit enkele principes van het ontwerp:

het voorjaar al heel wat discussies hadden

Na deze ronde hebben de mensen van het ka-

plaatsgevonden, was er begin Juli een formeel

binet beraadslaagd over wat wel of niet nog in

Het KB opleidingen bevat een modulair sys-

onderhandelingscomité. Eerst werden de

aanmerking zou worden genomen.

teem met accenten die verschuiven. Zo win-

grote lijnen van het KB met de verschillen ten

nen de opleidingen tot brandweerman en

opzichte van het project dat vorig jaar op tafel

Daaruit bleek:

sergeant toch aan heel wat gewicht, en een

lag, voorgesteld. Gevolgd door een extra toe-

• de differentiatie blijft zoals beschreven,

verhoogd aantal uren.

lichting over wijzigingen die men ter plaatse

• voor de opleiding tot ambulancier zou een

zou doorvoeren. De benaming van de modu-

deel kunnen worden gerecupereerd in de

Er komt een systeem van brevetten, getuig-

les in de opleiding Officier 3 (Majoor), en de in-

voortgezette opleiding (tot maximum 12

schriften en attesten, afhankelijk van de aard

vulling van de opleiding FOROP 1 (instructeur)

uur) maar dan onder de voorwaarde dat dit

van de opleiding (basisopleiding, gespeciali-

onder andere.

kan worden uitgebreid met alle specialisa-

seerde opleiding en voortgezette opleiding) en welke modules werden vergaard.

ties en dat deze specialisaties desgewenst Daarna brachten de vakbonden elk hun pijnpunten naar voor. Volledigheidshalve hebben

Permanente opleiding krijgt eveneens op-

we toen ook verwezen naar wat we positieve

nieuw belang, ook in de zone. De opleidings-

wijzigingen vonden, namelijk:

centra moeten voortaan dus goed coördine-

• de uitbreiding die werd ingeschreven om

ren met de zones.

ook de vorming van het brevet X +2 te gaan volgen,

door de zone in de benoemingsvoorwaarden kunnen worden opgenomen, • het recht op beroep tegen een weigering om vorming te volgen wordt toegekend voor iedereen, • men blijft bij het feit dat voor bevordering geen anciënniteitsvoorwaarden nodig zijn,

Cursisten van buitenaf kunnen aansluiten

• het feit dat de gelijkschakelingen toch nog

zonder plaatsen van personeelsleden van de

leiden tot bevordering tot de eerstvolgen-

zones in te nemen en voortaan kan desge-

de graad als men het ‘oude’ brevet van die

wenst een theoretische vorming via zelfstudie

graad heeft, en dat dan pas de inhaalbewe-

De wijzigingen omtrent OFF3 werden wel

voltooid worden.

ging moet gebeuren om het daaropvolgen-

weerhouden, de perikelen over de opleiding

de brevet te halen,

FOROP 1 worden later bekeken als er meer

Overgangsmaatregelen zorgen voor de inte-

• de mogelijkheid om als brandweerman ook

gratie van oud naar nieuw en enkele bepalin-

mee te dingen naar bevordering tot ser-

gen grijpen in op het statuut, meer bepaald

geant.

op onderdelen van opleiding (systematische

• men blijft ook bij de fysieke proeven zoals ingeschreven.

zicht is op het ministeriële besluit. Op basis van wat de beraadslaging heeft opgebracht (enkel de beroepsmogelijkheid)

opbouw voortgezette opleiding) en bevor-

En dan haalden we ook de volgende pijnpun-

hebben we, een protocol van niet akkoord

dering (het wegnemen van de anciënniteits-

ten aan:

uitgesproken.

voorwaarden).

• de verschillen tussen vrijwilligers en be-

De differentiatie en het niet erkennen van de

roeps en onze alternatieve voorstellen daar-

opleiding ambulancier als deel van het brand-

bij, 

weergebeuren weegt hier zwaar door. En ook

De opleiding voor ambulancier kan niet in de voortgezette opleiding en er moet toestem-

• de opleiding ambulancier die niet meer ge-

het volledig schrappen van anciënniteitsvoor-

ming worden gevraagd om de opleiding te

deeltelijk kan worden meegeteld als voort-

waarden vinden wij niet kunnen voor een job

volgen bij de zonecommandant. Als dat laat-

gezette opleiding, wat in vorige ontwerp-

waarin ervaring soms een enorm belangrijke

ste geweigerd wordt, kan wel nog in beroep

teksten nog wel het geval was,

rol speelt.

gegaan worden.

• voor iedereen recht op beroep tegen een weigering om vorming te volgen (wat onze

En verder?

Ten slotte kan men voor het behalen van het

vraag naar recht op opleiding ondersteunt),

Het ontwerpbesluit opleidingen zal nu zijn

geschiktheidsattest nu ook kiezen voor een

• de anciënniteitsvoorwaarden die in de be-

verdere weg volgen (adviezen gewesten, mi-

zogenaamde lichtere fysieke proef. Maar dan

vorderingsvoorwaarden zijn verdwenen en

nisterraad). De voorbereidingen naar de mi-

zal men wel moeten bijbenen tijdens het eer-

volgens ons belangrijk zijn in het kader van

nisterraad toe zijn alvast eind augustus, begin

ste opleidingsjaar.

ervaring en veiligheid,

september gestart.

Het verloop van de onderhandelingen: Nadat tijdens enkele informele contacten in

• de niet-consequente lijn in de fysieke proeven (drie verschillende proeven die niet op elkaar zijn afgestemd).

20

bijzondere korpsen

Vallen en Opstaan Praten voor resultaten? Akkoord. Parallelle circuits? Neen bedankt! De nieuwe zones, alles behalve evident. Managen, de richting aanwijzen voor de toekomst en overleggen met het personeel, het loopt niet altijd van een leien dakje. Zeker niet in schaarse tijden waarin verschillende richtlijnen nog niet klaar of nog onduidelijk zijn. Een georganiseerde en goed gestructureerde sociale dialoog is dan het middel bij uitstek.

Samenstelling begeleidingscommissie, een kaakslag Het statuut voorziet binnen de twee jaar een evaluatie door de begeleidingscommissie. Als vakbonden zijn we al sinds de onderhandelingen over het statuut vragende partij om deel te nemen aan die begeleidingscommissie. Het gaat immers duidelijk om personeelsaangelegenheden. En het werd ons toen ook toegezegd. Maar tot op vandaag is het nog niet voorzien. Ook bij de huidige minister hebben we dit ondertussen al verschillende keren aangekaart. Voorlopig tevergeefs. Groot was dus onze verbazing toen we begin september vaststelden dat willekeurige andere organisaties wél toegelaten worden tot de begeleidingscommissie. Zonder enige erkenning van de sociale dialoog. Dat betreuren wij natuurlijk. We hebben er bij de minister op aangedrongen om tot een constructieve oplossing te komen.

Als vakbonden spaarden we kosten nog moeite om lang voor datum werk te maken van deze sociale dialoog in de (pre) zones. Evenwel niet altijd met open ontvangst, en dus werd op vele plaatsen

Beroeps of vrijwilliger, zie jij het verschil?

stroef gestart bij de officiële zonevorming. Ook vandaag en morgen moeten we nog verschillende afspraken maken alvorens te kunnen spreken van een goed draaiende organisatie. Want ondanks het nu al bestaande en geroemde technische comité, blijkt de communicatie en de informatiedoorstroming toch wel een probleem. De ene heft het over communicatie- en informatiecomité, de andere spreekt van adviesraden en wellicht nog enkele andere instanties om specifieke materies onder de loep te nemen. Onze boodschap is duidelijk: de bestaande structuren zijn de overlegorganen bij uitstek. Parallelle circuits werken enkel verwarring in de hand.

Wij ook niet. Bij ACV-Brandweer staat de mens centraal Interesse in info over de hervorming, onze werking, of... ? Inschrijven voor de nieuwsbrief kan via [email protected]

V.U. Ilse Heylen - Helihavenlaan 21, 1000 Brussel

Daar bedanken wij voor.

De Lijn

vervoer

Moeilijk najaar in het verschiet Jan Coolbrandt Even de afgelopen zomermaanden overlopen. En laat ons beginnen met het – beperkte – goede nieuws. Van onze chauffeurs wordt te vaak een negatief beeld opgehangen in (sociale) media. Ten onrechte, vinden wij. Wat blij waren wij dus toen in augustus eens een positief verhaal werd verteld.

blijft voor de vakbonden quasi onverteerbaar! We konden het ook nog altijd niet eens worden over een nieuwe regeling voor de betaling van de verkeersboetes, alsook over het gebruik van de GSM op het voertuig. Toch mogen wij het globale plaatje niet uit het

De opmerkzaamheid van één van onze chauf-

nog nergens staan. De echte onderhandelingen

oog verliezen. Tijdens het najaar zal de Minister

feurs redde een pasgeboren baby letterlijk van

moeten nog opstarten. En zoals meestal is het

zijn nieuw decreet ‘basisbereikbaarheid’ aan

een gewisse dood. En een paar dagen later

grootste probleem de financiering. Wie gaat de

het Vlaams Parlement presenteren. Daarna zal

toonden onze chauffeurs nogmaals hun groot

rekening betalen?

het Parlement stemmen. Meteen gaat duide-

hart door een pamperrekening te openen voor

In tegenstelling tot vorige keer, heeft de Vlaamse

lijk worden welke rol De Lijn nog gaat mogen

de baby. Prima initiatief!

overheid geen financiële middelen gereser-

spelen. Blijft ze regisseur van het Openbaar ver-

Maar dit hoopgevend verhaal kan ons jammer

veerd. En ook De Lijn houdt voet bij stuk. Tijdens

voer?

genoeg niet doen vergeten dat het op heel wat

het volgend paritair comité van 23 september

Het zal ook duidelijk worden welk aanbod, in de

terreinen een moeilijk najaar wordt. Sommigen

zullen alle partijen evenwel kleur moeten be-

stad en in de streek, De Lijn de reiziger nog zal

zouden zelfs van een storm spreken.

kennen. Hoogstwaarschijnlijk zullen wij de druk

(kunnen) aanbieden. En welke inbreng andere

Uiteraard zijn wij het niet eens met de oneven-

verhogen zodat alsnog middelen worden vrijge-

publieke en private spelers in de toekomst zul-

wichtige beslissingen die de regering neemt

maakt voor een cao ‘light’. Of beter: een kleine

len hebben.

rond de fameuze taxshift. En ondertussen on-

koopkrachtverhoging.

Graag vermelden we ook nog eens de concrete

derhandelen de sectoren druk verder over sec-

De directeur-generaal blijft in ieder geval bij zijn

voorstellen van de supporters van het Open-

torale cao’s. Daarvan zijn er ondertussen al heel

eis om de geplande besparingen ook effectief

baar vervoer, waar ook ACV-Openbare Diensten

wat afgesloten.

uit te voeren. Wij verwijzen daarvoor naar zijn

deel van uitmaakt. Wil je daar meer over weten,

In ons julinummer lichtten we de inhoud van

voorstellen rond annualisering, invoering van

dan kan je terecht op onze Facebookpagina

de sectorale onderhandelingen bij De Lijn toe.

deeltijdse arbeid en harmonisering van bepaal-

ACV De Lijn en Autobus Autocar.

Eerlijkheid verplicht ons hier te zeggen dat we

de premies en vergoedingen. Maar dat pakket

Autobus-Autocar:

Start van de sectorale onderhandelingen Eisenbundel

Eind augustus kregen we van de werkgevers

neerde toch zelf het initiatief moeten nemen

Ons eisenbundel vond je in het julinum-

eindelijk wat duidelijkheid. Duidelijkheid die

en de terugbetaling moeten vragen aan zijn

mer. Op 3 september wisselden we daarover

te laat kwam, want sinds 1 september moet

(ex-)werkgever. Jammer, volgens ons moet

voor de eerste keer met de werkgevers van

elke rechthebbende ((brug)gepensioneerde

dat anders.

gedachten. Maar bij het ter perse gaan was

werknemers en hun gezinsleden) ofwel be-

Maar wat volgens ons echt niet door de beu-

het resultaat van deze bespreking nog niet

schikken over een MOBIB-kaart, ofwel beta-

gel kan, is dat de werkgevers eenzijdig en

bekend. Meer informatie hierover in het okto-

len.

zonder overleg een bijkomende anciënni-

bernummer.

Het werkgeversbericht stelt daarom ook dat

teitsvoorwaarde van tien jaar opleggen. Op

met instemming van De Lijn de huidige pa-

deze manier worden heel wat (brug)gepen-

De algemene vrijverkeerkaart

pieren vrijkaarten nog geldig blijven tot het

sioneerden onterecht uitgesloten. Wij vinden

Met de afschaffing van het gratis vervoer voor

einde van dit jaar. Deze regeling lost natuur-

dat onaanvaardbaar en leggen ons niet neer

gepensioneerden vanaf 1 september stelt zich

lijk nog steeds het probleem niet op van zij

bij zo’n ‘dictaat van de werkgevers’.

nu ook de vraag wie vanaf september de alge-

die al maanden wachten op hun vrijkaart.

Daarover overleggen wij met hen op 4 sep-

mene vrijverkeerkaart voor de (brug)gepensio-

De rest van het bericht blijft nogal vaag. De

tember.

neerden van de sector ‘Vlaamse openbare au-

afleverprocedure van de MOBIB-kaart wordt

En zoals steeds houden we jullie zeker op de

tobusdiensten’ zal uitreiken en betalen. Want

bijvoorbeeld pas later meegedeeld. Geen

hoogte. Voor actuele informatie verwijzen we

één ding mag wel duidelijk zijn: de toekenning

goeie zaak natuurlijk.

naar www.acvbuscar.be en naar onze Face-

van de algemene vrijverkeerkaart is een recht

In tegenstelling tot wat De Lijn en de werk-

book: ACV De Lijn en ACV Autobus Autocar.

waar niet mag aan geraakt worden.

gevers eerder beweerden, zal de gepensio-

22

pensioen

Pensioenen op hun retour

Alles over de nieuwe pensioenhervorming Joris Lermytte Net voor het zomerreces werd alweer een pensioenhervorming goedgekeurd in de Kamer. De wetgeving is intussen gepubliceerd. Vervroegd pensioen kan voortaan pas vanaf 63 jaar, na een loopbaan van 42 jaar en de pensioenleeftijd verschuift naar 67 jaar. De regering laat de toekomstige gepensioneerden de vergrijzing betalen.

Deze regering laat de toekomstige gepensioneerden de vergrijzing betalen

De nieuwe hervorming heeft slechts één doel

moeten doorwerken.

voor ogen: de pensioenuitgaven mogen niet

De maatregel komt bovenop de reeds ver-

verder stijgen, ondanks het feit dat er over

schenen afschaffing van de diplomabonifica-

55-plusser uitverkoren. Ook andere kansen-

25 jaar de helft meer gepensioneerden zul-

tie voor het pensioenrecht van het hoger ge-

groepen komen momenteel veel te weinig

len zijn. Daarvoor moeten mensen nog meer

schoold overheidspersoneel – een maatregel

aan de bak op onze arbeidsmarkt.

verplicht worden om langer door te werken.

waartegen we verder zullen reageren. Samen zorgen de maatregelen ervoor dat hoger ge-

De regering heeft daar allemaal geen oren

Vervroegd pensioen

schoolden die geboren zijn vanaf 1962 ten

naar. Ze drukt de hervorming van de pensi-

De overgangsregeling voor het

vroegste vanaf 63 jaar met vervroegd pensi-

oenleeftijd door, los van een arbeidsmarktbe-

vervroegd pensioen van de vo-

oen kunnen.

leid, werkbaar werk en een regeling voor zwa-

rige pensioenhervorming loopt

re beroepen. Daarmee geeft ze de hefboom

Pensioenleeftijd

om te komen tot haalbare en werkelijk lan-

ring maakt de voorwaarden

De regering verhoogt ook de wettelijke pen-

gere loopbanen uit handen. De besprekingen

voor

pensioen

sioenleeftijd tot 66 jaar in 2025 en 67 jaar in

in het nationaal pensioencomité zijn daarmee

tussen 2017 en 2019 nog

2030. Vanaf de pensioenleeftijd kan iedereen

bij voorbaat gehypothekeerd.

een pak strenger. Vanaf

met pensioen, ook wanneer men niet kan

2019 zal vervroegd pen-

voldoen aan de voorwaarden voor vervroegd

sioen pas mogelijk zijn

pensioen. Uit de analyses voor het werkne-

Kosten van de vergrijzing gehalveerd

vanaf 63 jaar mits een

mersstelsel van de commissie die de pensi-

Men voorziet een toename van het aantal ge-

loopbaan van 42 jaar.

oenhervorming voorbereidde, kunnen we

pensioneerden met de helft tegen 2040. Des-

Zonder een loopbaan

afleiden dat minstens 15% van de mannen

ondanks verwacht de studiecommissie voor

van 42 jaar kan men

en 25% van de vrouwen vanaf 2030 zullen

de vergrijzing dat louter de hervormingen die

niet langer voor de wet-

moeten blijven werken tot 67 jaar. Voor velen

nu werden goedgekeurd - nog niet eens de

telijke pensioenleeftijd

is werken tot 67 jaar nochtans onmogelijk. Zo

helft van wat in het regeerakkoord staat – er

weten we dat vandaag slechts de helft van

voor zullen zorgen dat de pensioenuitgaven

De regeling is bij-

wie geen diploma hoger onderwijs heeft, ge-

slechts met een kwart zullen toenemen. Dat

zonder

zond blijft tot 65 jaar.

is de helft van de toename die verwacht werd

nog tot 2022. De nieuwe regevervroegd

met pensioen. complex:

wie z’n vroegste pensi-

bij ongewijzigd beleid. Met andere woor-

Haalbaar?

den: een gemiddelde gepensioneerde zal

moet een berekening la-

Een recent rapport van de SERV legt de vin-

een kwart minder pensioen ontvangen. Niet

ten maken. De impact van

ger op de wonde: slechts 2/3e van de werk-

omdat men een lager maandelijks bedrag

de maatregel is niettemin

nemers achten het haalbaar om hun job vol

zal ontvangen, maar

enorm, in het bijzonder in de

te houden tot de pensioenleeftijd. Belastende

men pas veel later een pensioen zal krijgen.

overheidssector. Bij de over-

arbeidsomstandigheden, een te hoge werk-

Deze regering laat met andere woorden de

heid bestaat immers geen

druk en een problematische relatie met de

toekomstige gepensioneerden de vergrijzing

brugpensioen. Het meeste

directe leidinggevende zorgen voor dat ma-

betalen. Onze sociale bescherming is op z’n

overheidspersoneel zal pas

ger perspectief. En dan gaat het over wie nog

retour.

vanaf 63 jaar met vervroegd

een job heeft, want kansen voor ouderen op

pensioen kunnen gaan. En

de arbeidsmarkt zijn er nauwelijks: in 2012

velen zullen nog langer

werd slechts bij 3% van de aanwervingen een

oendatum

wil

kennen

voornamelijk omdat

pensioen

Wat staat er in de nieuwe wet? Overheids- en werknemersstelsel: pensioenleeftijd

Ook overgangsmaatregelen die bij de vorige hervorming waren over-

De regering verhoogt ook de wettelijke pensioenleeftijd tot 66 jaar

boren is voor 1956 met pensioen kan op 62 jaar na een loopbaan van

in 2025 en 67 jaar in 2030. De verhoging gaat telkens in op 1 februari.

37 jaar (die 37 jaar worden geteld volgens de regels die gelden in het

eengekomen, blijven bestaan. Zo blijft de regel bestaan dat wie ge-

werknemersstelsel, dus zonder studieperiodes). Het rijdend personeel

Overheids- en werknemersstelsel: vervroegd pensioen

van de NMBS en militairen behouden ook hun afwijkende loopbaan-

De loopbaan- en leeftijdsvoorwaarden voor vervroegd pensioen wor-

of leeftijdsgrenzen. Verder geldt nog steeds de voordelige regeling

den opnieuw verstrengd. De onderstaande tabel biedt een overzicht

voor wie gebruik kan maken van een voordelige pensioennoemer

van de voorwaarden. Vanaf 2019 is vervroegd pensioen in principe

of tantième. Tot slot blijft ook gelden dat wanneer men tijdens een

pas mogelijk vanaf 63 jaar na een loopbaan van 42 jaar. Na een lange

loopbaanjaar minstens 1/3e van de pensioenrechten verwerft (104 op

loopbaan is pensioen voor 63 jaar mogelijk, maar ook daar worden de

312 dagen), het volledige jaar mag meegeteld worden in functie van

voorwaarden veel strenger. Voor 63 jaar is vanaf 2019 een loopbaan

het voldoen aan de loopbaanvoorwaarden voor vervroegd pensioen.

van minstens 43 jaar vereist. Voor 61 jaar (en vanaf 60 jaar) wordt de loopbaanvereiste zelfs opgetrokken tot 44 jaar.

In het werknemersstelsel geldt eveneens dat het recht wordt vastgeklikt en dat wie geboren is voor 1958 maximum 1 jaar langer moet

De vorige regering besliste reeds de voorwaarden voor vervroegd

werken ten opzicht van de oude regeling. Er geldt ook een uitzonde-

pensioen stapsgewijs op te trekken tot 2016. De huidige regering

ring voor werknemers die werden ontslagen voor 9 oktober 2014.

trekt die lijn nog verder door en maakt de voorwaarden tussen 2017 en 2019 verder stelselmatig strenger. In 2017 en 2018 zal vervroegd

Al deze elementen maken de regeling bijzonder complex: wie z’n

pensioen enkel mogelijk zijn na een loopbaan van 41 jaar. Op de leef-

vroegste pensioendatum wil kennen moet een berekening laten ma-

tijd van 60 jaar is de loopbaanvereiste dan 43 jaar. Op 61 jaar moet

ken.

men in 2017 en 2018 een loopbaan van 42 jaar voorleggen. Net als bij de afbouw van de diplomabonificatie gelden de volgende garanties in het overheidsstelsel: 1. Van wie op een bepaald moment met pensioen kan, wordt het recht vastgeklikt. Langer werken is dus nooit nadelig. 2. De nieuwe voorwaarden zijn niet van toepassing op personeelsleden die voor 1 januari 2015 in een voltijdse of deeltijdse disponibiliteit voorafgaand aan de oppensioenstelling hebben aangevraagd of konden aangevraagd hebben.

60 jaar 2015

41

2016

42

60j 6m

61 jaar

61j 6m

62 jaar

62,5 jaar

63 jaar

40 41

64 jaar

65 jaar

66 jaar

67 jaar

0 40

0

2017

43

42

2018

43

42

41 41

0 0

2019

44

43

42

0

2025

44

43

42

2030

44

43

42

0 0

3. Op 1 januari gelden de voorwaarden van het voorgaande jaar. 4. Van wie geboren is voor 1962 wordt het aantal bijkomend te wer-

Overlevingspensioen

ken jaren beperkt. Wie geboren is voor 1958 moet maximum 1 jaar

Verder verhoogt men nog eens de leeftijdsgrens voor de toekenning

langer werken; dat wordt 2 jaar voor wie geboren is in 1958 of

van het overlevingspensioen. Deze wordt tussen 2025 en 2030 opge-

1959; en 3 jaar voor wie geboren is in 1960 of 1961.

trokken van 50 naar 55 jaar. Onder deze leeftijd komt men enkel in aanmerking voor een overbruggingsuitkering.

GEEF JE CARRIÈRE EEN VLIEGENDE START MET ACV GO

Begin met een gerust hart aan je eerste job, voor maar 33 cent per dag.

ACV lanceert ACV GO, een uniek lidmaatschap waarmee je als jongere tot 25 jaar kan genieten van alle steun die je nodig hebt bij het begin van je loopbaan. Van loon- en loopbaanadvies tot juridische bijstand, van individuele belangen tot collectieve akkoorden voor alle werknemers. En dat gedurende 1 jaar voor maar 10 euro per maand. Of 33 cent per dag. Geniet van échte duurzame solidariteit. Lees er alles over op www.acvgo.be