nieuwetijd Open brief ACV Politie getuigt magazine voor openbare diensten magazine voor openbare diensten

nieuwetijd tijd magazine voor openbare diensten

Open brief ACV Politie getuigt

maandblad van AC V-O p enbare D iensten – novemb er 2015 v.u.: L . H a m e lin ck, H e lihave nl aa n 21, 10 0 0 B r u s s e l

2

In dit nummer

06

03 04

lokale & regionale besturen

POLITIE

edito

lokale & regionale besturen

bijzondere korpsen

Vakbondsaanpak stoort in de focus Sociale verkiezingen? Wat, voor wie en wanneer?

05

Reorganisatie van de Civiele

06

Het Nationaal Instituut voor

Bescherming Een stille dood?

09 09 10 10

Gemeentebestuur Wingene doet zijn buitenschoolse kinderopvang van de hand! Nieuwe militanten gelanceerd!

FOD justitie vlaamse overheid

18

Open brief aan Minister Jambon Door ACV Politie Ontmoeting met minister en evolutie syndicaal overleg vervoer

provinciepersoneel, ACV-Openbare Diensten bekomt garanties Slopende onderhandelingen over gemeente-, OCMW- en provinciedecreet afgerond

12

15

Afslanking provincies Overdracht

Criminalistiek en Criminologie De wetenschappelijke instelling binnen de

08

15

federaal

federaal

07

10

20 21

zorg Jobs, jobs, jobs… Maar hoe werkbaar zijn de jobs in de socialprofitsector eigenlijk?

Autobus-Autocar Protocolakkoord voor de sectoren autocardiensten en speciale diensten ProPass Het digitale professioneel paspoort voor de autobus- en autocarchauffeur

21

NoCell De ‘niet-storen’ app voor de professionele autobus- en autocarchauffeur

Beleidsbrief Homans belooft niet veel goeds Eindelijk duidelijkheid voor 470 Personeelsleden RVA?

COLOFON

Redactie Luc Hamelinck | Dorien De Wit | Chris Herreman | Joris Lermytte | Laura Bernaerts | Ilse Heylen | Marc Saenen | Frédéric De Gelissen | Jan Mortier Eindredactie Dorien De Wit | Luc Hamelinck Vormgeving Gevaert Graphics Druk Corelio Printing | www.corelio.be

3

edito

Vakbondsaanpak stoort De afgelopen weken waren we getuige van een merkwaardige opeenstapeling van aanvallen vanuit NV-A en Open VLD op vakbonden en hun leden.

22

Vakbonden moeten bijvoorbeeld rechtspersoonlijkheid krijgen. Want dan kunnen ze ons gemakkelijk aanpakken en onze actiemogelijkheden beperken door schadeclaims te vorderen. De syndicale premie, daar zouden we opeens belastingen op moeten betalen. Vakbondsbijdragen mogen geen aftrekbare kosten zijn (alsof het merendeel van onze leden dit doet). En het moet vooral gedaan zijn met die stakingen (alsof vakbonden niets anders doen dan stakingen organiseren). Alle argumenten lijken goed om het syndicale tegengewicht tegenover het regeringsbeleid in diskrediet te brengen en te muilkorven. Onze syndicale aanpak stoort duidelijk. Want anders zou je verwachten dat politici met inhoudelijke argumenten hun beleid weten te verdedigen. Nu moeten ze blijkbaar op de pianist ‘schieten’. Die politieke aanpak gaat evenwel verder. Het stoort sommige politici dat er organisaties zijn die hun beleid aan de kaak stellen. Niet alleen vakbonden, maar het hele middenveld is voor sommige politici een stoorzender waaraan ze een hartsgrondige hekel hebben. De droom van werkgevers en politieke partijen die een liberale aanpak verdedigen, om vakbonden aan banden te leggen, bestaat al lang. In hun visie moeten werknemers louter doen wat de werkgever van ze vraagt. En als burger mag je je mening wel geven, maar enkel in het stemhokje. Nadien is het beleid iets voor politici en moet je volgen.

VERVOER vervoer

22

De Lijn Onderhandelingen sociale programmatie 2015-2016 verlopen heel stroef!

23

pensioen Aanvullende pensioenen in een winterslaap?

Volg ons op twitter.com/acvopenbaar Like ons op facebook.com/acv-openbarediensten

www. acv-openbarediensten.be

De aanvallen op vakbonden en hun leden zijn tegeals puntje bij lijk een bliksemafleider. Laat het ons maar even over de vakbonden zelf hebben in plaats van over hun paaltje komt, staan standpunten. Niet over hun aanklacht dat het rewerknemers sterker als ze geringsbeleid onrechtvaardig is. Niet over het feit dat gewone mensen meer moeten inleveren dan zich verenigen en grootverdieners. Niet over het feit dat de pensioenen de krachten bundelen worden aangepakt. Niet over de gevolgen van foute politieke keuzes (is daar soms iemand verantwoordelijk voor?). Niet over de fameuze Turteltaks waarmee de politiek zich hopeloos belachelijk maakt, die kleine gebruikers veel zwaarder treft dan grote ondernemingen en die alleenstaanden of wie in een appartement woont, meer doet betalen dan anderen. Neen, laat het ons maar over de vakbonden hebben. Die zijn een veel betere schietschijf. Sinds de industrialisering in de 19de eeuw hebben werknemers hun belangen proberen verdedigen via vakbonden. Want als puntje bij paaltje komt, staan werknemers sterker als ze zich verenigen en de krachten bundelen. Geneesheren verenigen zich om hun belangen te verdedigen. Winkeliers net zozeer. Boeren trekken met hun tractoren ook wel eens naar Brussel. Als truckerbedrijven willen protesteren tegen hoger dieselprijzen, dragen werkgevers hun chauffeurs op de wegen te blokkeren. Want ja, ondernemers verenigen zich ook. Zodanig zelfs dat ze de bazen van de grootste politieke partij in Vlaanderen zijn geworden. De kosten die zij daarvoor maken, kunnen zij zelfs als bedrijfskosten afwentelen op de belastingbetaler. En dat is wél allemaal ‘normaal’.

Luc Hamelinck voorzitter

4

focus

Sociale verkiezingen? Wat, voor wie en wanneer? Laura Bernaerts In mei 2016 zijn er opnieuw sociale verkiezingen. Dan kiezen werknemers hun afgevaardigden voor het Comité voor Preventie en Bescherming op het werk (CPBW) en de Ondernemingsraad (OR). Deze verkiezingen vinden over heel het land plaats van 9 tot 22 mei, en dit zowel in de privésector als in sommige openbare diensten. De komende maanden zullen we in deze rubriek stapsgewijs aandacht besteden aan de verkiezingsprocedure en laten we ook enkele militanten aan het woord over hun ervaringen met de sociale verkiezingen.

worden gezet in de periode tussen 11 en 24 december 2015. Uiterlijk 150 dagen voor de verkiezingsdatum is de werkgever verplicht om de nodige informatie schriftelijk aan de OR en het CPBW over te maken. Uit deze informatie kan je opmaken uit hoeveel filialen en werknemers de onderneming of instelling bestaat. Het aantal werknemers is ook belangrijk om het aantal manda-

Sociale verkiezingen in de openbare sector?

verzekeren en ervoor te zorgen dat iedereen

ten te berekenen. De personeelsleden worden

kan werken onder veilige en gezonde werk-

in verschillende categorieën onderverdeeld:

Hoewel het syndicaal statuut van het open-

omstandigheden. Hier wordt onder meer ge-

bedienden, arbeiders, kaderleden en jongeren.

baar ambt niet voorziet dat er sociale verkie-

werkt aan het beleid rond psychosociale risico’s,

In dit document staat ook een voorstel van pre-

zingen als dusdanig georganiseerd worden in

voorkomen van arbeidsongevallen, aangepast

cieze verkiezingsdatum voor de onderneming

de openbare sector, hebben de sociale verkie-

werk voor oudere werknemers, het goed func-

of instelling. Indien de werknemersafgevaar-

zingen wel betrekking op andere segmenten

tioneren van de preventiediensten…

digden niet akkoord gaan met de beslissingen

van de openbare diensten waar het personeel

Vanaf 100 werknemers moet de onderne-

van de werkgever kunnen ze beroep instellen

geen specifiek syndicaal statuut heeft. Zo wor-

ming of instelling ook een ondernemingsraad

bij de arbeidsrechtbank.

den er in de sector vervoer sociale verkiezingen

oprichten. De OR vergadert maandelijks en

Uiterlijk 90 dagen voor de sociale verkiezingen

georganiseerd bij De Lijn, de privé-exploitan-

heeft recht op informatie, toezicht en advies.

(van 9 tot 22 februari 2016) moet de werkgever

ten, MIVB en t-groep. Bij de federale overheids-

Daarnaast heeft de OR ook een beperkte be-

de werknemers van de onderneming of instel-

diensten zijn er sociale verkiezingen bij de vzw

slissingsbevoegdheid over een aantal sociale

ling officieel informeren over hoe en wanneer

van de sociale dienst van de FOD Sociale Zaken

aspecten van het beleid in de instelling of on-

de sociale verkiezingen zullen plaatsvinden.

en Volksgezondheid en de Nationale Loterij. In

derneming: zo beslist de OR onder meer over

De werkgever moet hier het aantal te bege-

de sector LRB ten slotte worden verkiezingen

het arbeidsreglement, de werktijden, de col-

ven mandaten meedelen. Verder bevat dit

georganiseerd bij verschillende sociale huis-

lectieve vakantiedagen en de uurroosters. Een

document info over de verschillende data van

vestingsmaatschappijen, Universitair Zieken-

belangrijke bevoegdheid van de OR is ook het

de verkiezingsprocedure en of de stemming

huis Antwerpen (UZA) en Ziekenhuis Netwerk

informatierecht over de economische en finan-

eventueel elektronisch zal gebeuren. De werk-

Antwerpen (ZNA).

ciële toestand in de onderneming of instelling.

gever informeert de werknemers ook over het

CPBW en OR? Wanneer een onderneming of instelling min-

Officiële start van de voorbereidingen?

In een volgend nummer staan we verder stil

stens 50 werknemers tewerkstelt, moet een

De voorbereiding van de sociale verkiezin-

bij de volgende stappen uit de procedure.

CPBW opgericht worden. Dit comité heeft

gen duurt wettelijk 150 kalenderdagen. Dit

Intussen kan je voor meer info terecht op

als opdracht om het welzijn op het werk te

betekent dus dat de eerste stappen moeten

www.wordacvkandidaat.be.

verloop van de verkiezingen.

5

federaal

Reorganisatie van de Civiele Bescherming Een stille dood? Mark Saenen Voor de Civiele Bescherming voorzag het regeerakkoord twee dingen: een herziening en optimalisatie van het takenpakket, én een statuut dat analoog is aan dat van de brandweer voor het personeel van de colonnes. Maar nu de brandweerdiensten zijn opgegaan in veel grotere structuren stelt zich de vraag welke rol de operationele eenheden van de Civiele Bescherming daarin kunnen spelen.

beroep. Of bij de Regie der Gebouwen, waar men de luttele personeelsleden van het niveau D en C liever kwijt dan rijk is. Of bij het Veiligheidskorps, waar de personeelstekorten zich voornamelijk in Brussel situeren, terwijl de mensen van de Civiele Bescherming vooral in de uithoeken van het land wonen. Allemaal niet erg bemoe-

Minister Jambon legde de grote lijnen van de

dit ogenblik nog niet met zoveel woorden

reorganisatie van de Civiele Bescherming op

gezegd hebben, maar per gewest moeten

9 oktober voor aan het Kernkabinet. Dat plan

twee van de drie colonnes dicht.

digend. • Als er mensen bij de civiele Bescherming moeten vertrekken, dan moet dat eerst op

• De brandweerzones zullen zelf op zoek

vrijwillige basis gebeuren. En daarna moet

de werking van de Civiele Bescherming:

moeten gaan naar bijkomende middelen

het principe van “first in – first out” worden

• De eerstelijnsopdrachten en dringende

om te investeren in de taken die de Civiele

gehanteerd. We kunnen ons inbeelden dat

medische interventies zullen worden afge-

Bescherming niet meer gaat doen. Ofwel

veel mensen van boven de vijftig het wel

stoten. Eerstelijnsopdrachten worden ex-

zoeken ze samenwerkingsverbanden met

zien zitten om nog enkele jaren een moei-

clusief de taak van de Brandweerzones. De

naburige zones, ofwel investeren ze zelf in

lijke verplaatsing te doen om even later

performanter materiaal.

toch van de uitstapregeling van de civiele

omvat een aantal structurele wijzigingen aan

Hulpverleningszones zullen dus zelf moe-

• Beter betaald personeel van de civiele Be-

te kunnen genieten. Wat ertoe zal leiden

scherming betekent ook minder personeel.

dat via de verplichte ambtshalve mobiliteit

• De Civiele Bescherming zal geen verster-

Volgens berekeningen van het kabinet zou

vooral de jonge sterke krachten - die dik-

kingsopdrachten meer uitvoeren. Dat wil

het personeelsaantal kunnen zakken van

wijls beter geschoold zijn - weggestuurd

zeggen dat de brandweerzones daar zelf

479 naar 319 eenheden. Een aantal van hen

zullen worden. Binnen vijf jaar is dan alle

voor moeten instaan, en als ze dat niet zou-

kan op pensioen, maar er zullen ook perso-

expertise van de Civiele Bescherming ver-

den kunnen, moeten ze samenwerkingsak-

neelsleden moeten overgaan naar andere

dwenen.

koorden afsluiten met naburige zones.

federale diensten.

ten investeren als ze voor deze opdrachten niet zijn uitgerust.

Uiteraard is het de burger al gelijk dat wan-

• De Civiele Bescherming zal enkel nog hooggespecialiseerde taken, of opdrach-

ACV-Openbare Diensten heeft niet zozeer

neer zijn dak in brand staat, de hulpdienst

ten met een langdurig karakter of interven-

bedenkingen bij de reorganisatie, wel met de

met een rode dan wel een grijsblauwe vracht-

ties in het kader van B-Fast uitvoeren.

manier waarop in dit kader met het personeel

wagen komt. Geholpen worden is de bood-

wordt omgesprongen:

schap. Maar deze hervorming garandeert

rijk, niet de snelheid waarmee men ter hulp

• De minister mag dan wel zeggen dat “nog

geen betere service, en het totaalplaatje van

snelt. Om die reden, en uiteraard ook om

niets is beslist”, maar in de colonnes, in de

de kosten zal stijgen. De Civiele Bescherming

het geheel betaalbaar te houden, is een

pers, op het hoofdbestuur en bij allerhande

zal de federale overheid niet minder kosten

landelijke spreiding met zes kazernes niet

belangenverenigingen zoals die van de

dan voordien, en de rekening van de aandeel-

langer nodig.

brandweer en de VVSG, circuleren al maan-

houders van de Brandweerzones, de gemeen-

den hardnekkige geruchten dat vier van de

ten, zal stijgen als er bijkomend geïnvesteerd

Uiteraard hebben deze opties verregaande

zes colonnes gaan sluiten. Met de nodige

moet worden in eerstelijnstaken en grotere

gevolgen voor de organisatie van de civiele

nervositeit bij het personeel als gevolg.

operaties.

• De kwaliteit van de interventies is belang-

bescherming en haar personeel:

• Ook gonst het van de geruchten dat een

• Om de hervorming voor de federale over-

aantal van de overtallige personeelsleden

heid betaalbaar te houden, moeten er co-

bij Dienst Vreemdelingenzaken terecht

lonnes sluiten. Minister Jambon wil het op

zouden komen, nochtans een heel ander

Waarom dan deze beslissing?

6

federaal

Het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie

De wetenschappelijke instelling binnen de FOD justitie Filip Dudal Het NICC of Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie is een federale wetenschappelijke instelling binnen de FOD Justitie. Het NICC is echter weinig gekend en een beetje een vreemde eend in de bijt binnen Justitie. Maar het NICC mag gerust onmisbaar worden genoemd binnen ons gerechtelijk systeem. Tijd dus om eens kennis te maken.

Hoe klein een spoor ook is, de mensen van het NICC halen er het beste resultaat uit.

Het NICC heeft een afzonderlijk beheer maar

• Directie Criminologie: zij onderzoeken

is rechtstreeks afhankelijk van de minister van

hoe het strafrechtelijk systeem function-

Justitie. Op vraag van gerechtelijke overhe-

eert en hoe het eventueel beter kan.

den verrichten ze onafhankelijk onderzoek. Er zijn twee directies:

Andere activiteiten van het NICC zijn:

• Directie Criminalistiek: zij identificeren en

• opstellen en beheren van forensische data-

analyseren sporen van verdachten. Op die manier helpen zij daders op te sporen en zijn ze een grote hulp in het opbouwen van bewijslast.

banken (DNA, ballistische gegevensbank) • opleiden van magistraten en politie • coördineren van de laboratoria voor Technische en Wetenschappelijke Politie • produceren van sets voor spoor- en staalname bij bijvoorbeeld seksuele misdrijven, criminele branden of schietincidenten Hoe klein een spoor ook is, de mensen van het NICC halen er het beste resultaat uit. Zij analyseren en onderzoeken elk onderzoekspoor en spelen zo een belangrijke rol in ons gerechtelijk systeem. Hans Coppens en Wim Van Laere zijn onze militanten binnen het NICC.

7

vlaamse overheid

Beleidsbrief Homans belooft niet veel goeds Nathalie Hiel Dat er met deze regering heel wat zou veranderen voor de Vlaamse ambtenaar is ondertussen al duidelijk voelbaar en ook voor het komende jaar wordt het beleid van onze Minister van Bestuurszaken verder gezet. Er waait een nieuwe wind door de Vlaamse administratie die eerder weg heeft van een zware storm die over enkele jaren dreigt alleen het puin over te laten van wat ooit een efficiënte en effectieve overheid was…

mogelijk te maken én er zijn geen budgetten voorzien. Een kat in een zak voor onze contractuelen die hopen op een beter statuut? Verder kondigt onze minister ook nog enkele intenties aan die echt een vooruitgang moeten betekenen voor de Vlaamse overheid. Het

Gemeenschappelijke dienstverlening

viteit te beginnen, waarbij je je de vraag kunt

invoeren van uitzendarbeid en elders verwor-

stellen, is dit de opdracht van een ondersteu-

ven competenties zullen verder hun ingang

De Vlaamse overheid als holding waarbij en-

nende overheidsdienst die er eigenlijk moet

vinden in de Vlaamse overheid. Contracten

titeiten een zekere autonomie zullen hebben

voor zorgen dat de rest van de Vlaamse over-

zonder zekerheden, personeelsleden die heel

maar ze afhankelijk zijn van een gemeen-

heid efficiënt kan functioneren?

gemakkelijk kunnen ingeruild worden indien zij niet in de politieke agenda passen…. Ja, de

schappelijke dienstverlening die bepaald

toekomst is verzekerd!

wordt door de Vlaamse regering. Wat de

HR-beleid

dienstverlening betreft is de centralisatie

Op het vlak van HR-beleid wordt het reeds

in een definitieve fase. Een centralisatie die

aangekondigde beleid verder uitgerold. Hier-

Maar gelukkig, de minister blijft ook inzetten

op zich misschien wel een meerwaarde kan

bij wordt ingezet op de uitvoering van het

op het Zin?Ja!-netwerk… Dat de ambtenaar

hebben, waarvoor personeel en middelen

functieclassificatiesysteem. Moeilijkheid bij

al lang geen zin meer heeft dat is ondertussen

overgedragen wordt naar de centrale dienst-

de uitvoering is dat er geen middelen zijn om

al duidelijk. De ziektecijfers zijn nog nooit zo

verlener, maar die in de praktijk voor vele en-

dit ook door te trekken naar een nieuw belo-

hoog geweest. Burnout is hét nieuwe woord

titeiten een stap terug is qua dienstverlening

ningsbeleid. De entiteiten moeten klaar zijn

in de Vlaamse administratie. Na 6 jaar conti-

en ook bijkomende kosten genereert.

tegen eind 2016, maar wachten in de praktijk

nue besparingen op personeel, op budget-

af tot er duidelijkheid is over de concrete in-

ten, op werkingsmiddelen, fusies tussen enti-

De centrale dienstverlener (personeelsad-

vulling van het financiële plaatje. De verdere

teiten, verschuivingen van personeel hebben

ministratie, rekrutering en selectie, facilitaire

gelijkschakeling

arbeidsvoorwaarden

heel wat ambtenaren het wel gehad. Steeds

ondersteuning, ICT, boekhouding, aankoop-

staat alleszins op de agenda, wat er op neer

met minder het werk doen, de werkdruk die

centrale) biedt namelijk een basisaanbod

komt dat men verder gaat met de uitholling

steeds hoger wordt, geen waardering krijgen,

terwijl veel entiteiten hun eigen diensten or-

van ons statutair kader, dat de statutaire ver-

de wispelturigheid van politieke leiders die

ganiseerden met veel bredere opdracht. Wil

worvenheden beetje bij beetje in de vuilbak

om de vijf jaar een nieuwe richting uit willen,

een entiteit een bijkomende ondersteuning

gesmeten worden. Wij zetten nog altijd in op

dit weegt op langere termijn op iedereen. Het

afnemen, dan moet daar ook voor bijbetaald

de verdere statutaire tewerkstelling maar wie

actieplan dat onze minister aankondigt, zal

worden of moeten zij op zoek gaan naar een

zal er uiteindelijk nog wakker van liggen als

dus meer dan welkom zijn…

extern alternatief tegen de marktprijs. We

de arbeidsvoorwaarden gelijk getrokken zijn

zijn dan ook vol verwachting wat het verdere

(lees: statutaire voordelen afgeschaft). De

De toegang tot de Vlaamse overheid zal alles-

kwalitatief centraal aanbod zal zijn dat onze

eerste stappen zullen op dat vlak voorgelegd

zins gemakkelijker worden als we de laatste

minister aankondigt in haar beleidsbrief en al-

worden aan de vakorganisaties in 2016 via

beslissingen van de Vlaamse regering goed

leszins heel nieuwsgierig naar de bijkomende

een rationalisatie van de verschillende verlof-

lezen. De wijzigingen aan het selectiegebeu-

kostprijs.

stelsels. Ook de ziekteverlofregeling zal stevig

ren zijn zo ingrijpend dat alles kan en alles

onder de loep genomen worden. Dat het om

mag. De werkgroep loopbaan- of belonings-

Op het vlak van rekrutering en selectie ver-

een besparing gaat op de kap van de ambte-

beleid die de minister aankondigt wordt al-

wachten wij alvast van een centrale dienst-

naar staat heel duidelijk in de beleidsbrief….

leszins in snelheid gepakt op deze manier.

verlener dat zij ook kunnen instaan voor de

Kostenefficiëntie noemt onze Minister dat!

Moeten wij nog praten over een nieuw beleid

contractuele wervingen. Momenteel is dit

Ondertussen worden alle verworvenheden

als dit al goedgekeurd is door de Vlaamse re-

niet voorzien in het aanbod terwijl de entitei-

van syndicaal overleg waarvoor jarenlang

gering? Wanneer gaan wij eindelijk eens laten

ten ook niet meer beschikken over personeel

‘gestreden’ werd met de grond gelijk ge-

zien dat we het niet langer eens zijn met deze

om dit te doen.

maakt! Maar we hebben geluk, er wordt ook

eenzijdige manier van beslissingen nemen!

iets tegenover gezet, een tweede pijler voor

Het wordt tijd voor een duidelijk signaal aan

Het lijkt voor sommige centrale dienstverle-

contractuelen… Klein detail, de federale wet-

onze Vlaamse regering, het vet én vlees zijn al

ners zelfs de opdracht een winstgevende acti-

geving is nog steeds niet aangepast om dit

lang afgeschaafd…

van

8

vlaamse overheid

Eindelijk duidelijkheid voor 470 Personeelsleden RVA? Ilse Remy In het kader van de zesde staatshervorming worden ongeveer 470 personeelsleden overgedragen van RVa naar VDab. Dit gebeurt in verschillende groepen, afhankelijk van de bevoegdheid. De verschillende groepen en de onduidelijkheid over taakinvulling, standplaats en datum van overdracht weegt al een hele tijd zwaar op de betrokken personeelsleden. Het wordt tijd dat elk van deze personeelsleden duidelijkheid krijgen.

zijn. We ijveren ervoor dat deze datum zal samenvallen met de effectieve overdracht en betrokkenen ook meteen VDAB-taken zullen kunnen uitvoeren. Dat laatste, de gelijktijdige overdracht van personeel en bevoegdheden, is niet onbelangrijk. Personeelslid zijn van de ene organisatie, maar werken voor de andere, geeft op de werkvloer het gevoel nergens echt bij te horen. Dat moet maximaal vermeden worden. Naast de praktische kant van deze overdracht - een andere

Wat de taakinvulling en standplaats betreft, voert VDAB ge-

werkgever, andere arbeidsvoorwaarden, een andere functie -

sprekken met de betrokkenen en tracht de organisatie maxi-

die voor de betrokken personeelsleden al niet eenvoudig is, is

maal rekening te houden met hun wensen en mogelijkheden.

er ook een persoonlijke aanpassing nodig. Onzekerheid over de

De exacte datum van overdracht is een ander verhaal. De te-

taakinvulling, standplaats en datum van overdracht maakt het

genstrijdige en wisselende informatie van verschillende kana-

er niet makkelijker op. Met deze zaken moet bij toekomstige

len brengt heel wat onrust teweeg bij de personeelsleden. Aan-

overdrachten rekening worden gehouden.

gezien VDAB geen opgespaard verlof of overuren overneemt van RVA, is het nodig om op tijd het exacte moment van over-

De onzekerheid heeft lang genoeg geduurd. Wij dringen er

dracht te kennen. Snelle en vooral éénduidige communicatie

sterk op aan dat de vooropgestelde data behouden blijven en

daarover is van essentieel belang.

er snel werk wordt gemaakt van de toekomst van PWA. Zo weet iedereen hoe zijn of haar job er zal gaan uitzien en is de onze-

De twee eerste groepen die in het kader van de controlebe-

kerheid eindelijk voorbij.

voegdheid overkomen, zijn al officieel overgedragen en werden alvast op papier personeelslid van VDAB. Zij voeren echter nog steeds dezelfde taken uit onder bevoegdheid van RVA. En dat blijft zo totdat het Federaal Normatief Kader, en daaropvolgend de aanpassingen aan de Vlaamse regelgeving, rond zijn. Van deze groep weten de meesten uiteindelijk wel wat hun taak en standplaats bij VDAB zal zijn, maar de datum waarop ze deze VDAB-taken kunnen opnemen, is nog onzeker. Voor de laatste en ook grootste groep die overkomt, PWA, ligt nu eindelijk de datum vast. Verschillende kanalen bevestigden dat PWA op 1 januari 2017 wordt overgedragen naar VDAB. Op dat moment zal elk van de betrokkenen VDAB-personeelslid

De onzekerheid heeft lang genoeg geduurd

9

lokale & regionale besturen

Gemeentebestuur Wingene doet zijn buitenschoolse kinderopvang van de hand! Joris Vanraes De vakbondsafvaardiging werd enkele weken terug ingelicht over de plannen van het schepencollege van Wingene om de gemeentelijke buitenschoolse kinderopvang niet langer zelf te organiseren maar hiervoor een samenwerking op te zetten met VZW Landelijke Kinderopvang. ACV-Openbare Diensten: niet akkoord!

die in een overeenkomst met de VZW werden

Op het eerste syndicale overleg uitte ACV-

Deze worden wat verankerd door een finan-

Openbare Diensten hierover haar ongenoegen.

ciële input van de gemeente maar tenslotte is

Wij zijn er immers van overtuigd dat het louter

het de VZW die het laatste woord heeft.

opgemaakt, maar dat blijven slechts afspraken.

en alleen nog opnemen van de regisseursrol (met andere woorden: wij gaan alleen nog

Om al deze redenen ging ACV-Openbare

zeggen hoe het moet, maar zelf doen we het

Diensten niet akkoord met de wijziging van de

hun contract. Op de volledige loopbaan ver-

niet meer) een uitholling is van de openbare

formatie waarbij de personeelsleden van de

liezen sommige personeelsleden 250 euro per

sector. Een gemeente moet immers ook zelf

kinderopvang geschrapt werden uit het perso-

maand. Daarnaast zou het personeel ook geen

actief aanwezig zijn op het werkveld om deze

neelsbestand.

maaltijdcheque van 7 euro meer ontvangen en

markt enigszins te kunnen beïnvloeden. Hier-

ook de hospitalisatieverzekering zou worden

door kan de gemeente voor een voldoende en

En het personeel?

geschrapt. En dan hebben we het nog niet

kwalitatief aanbod zorgen dat afgestemd is op

Naast dit principieel standpunt is ACV-Open-

over de personeelsleden van jonger dan 45

de noden van de plaatselijke bevolking. Boven-

bare Diensten ook bekommerd om het perso-

jaar die het in de toekomst moeten doen met

dien zorgen ze ook voor een norm waaraan de

neel. De onderhandelingen met het gemeen-

9 verlofdagen en 3 feestdagen minder. Ook

private spelers zich kunnen spiegelen.

tebestuur werden dan ook aangevat. In eerste

hier zal het bestuur zijn verantwoordelijkheid

instantie garandeerde het bestuur dat nie-

moeten nemen door de VZW te wijzen op

Door de buitenschoolse kinderopvang over te

mand minder zou verdienen. Wij menen echter

hun wettelijke plicht om de loon- en arbeids-

dragen aan een private werkgever geeft het

dat naast het huidig loon ook de loopbaan in

voorwaarden van het overdragen personeel te

gemeentebestuur van Wingene deze belan-

de openbare sector in rekening moet worden

waarborgen.

grijke hefboom uit handen. Meer nog, het

gebracht. Door over te stappen naar de VZW

aanbod ligt voornamelijk in handen van de

worden deze personeelsleden immers ge-

Zoals steeds zal ACV-Openbare Diensten hiero-

VZW. Geen goed beleid, vinden wij. Uiteraard

confronteerd met een totaal andere loopbaan

ver waken.

verwijst het schepencollege naar de garanties

dan op het ogenblik van de ondertekening van

Nieuwe militanten gelanceerd! Joris Vanraes In het gewest Midden- en Zuid-West-Vlaanderen kregen alle nieuwe militanten een uitnodiging voor een ‘namiddagje Kortrijk’. Niet om zomaar eens samen te komen maar wel om een portie informatie mee te krijgen zodat zij beter gewapend zijn om hun opdracht op de werkvloer uit te voeren. Aan verschillende gesprekstafels konden deze vakbondsafgevaardigden veel te weten komen én vragen stellen over het syndicaal overleg, preventie en bescherming van werknemers, waarneming bij examens, communicatie en uiteraard de vorming die vanuit de centrale wordt aangeboden. Deze mensen waren alvast heel enthousiast en we zijn blij dat we opnieuw een aantal mensen hebben gevonden die willen opkomen voor de belangen van hun collega’s. Zie jij dat ook zitten? Neem

Nieuwe militanten geboeid over de

dan gerust contact op met de gewestelijk secretaris.

vorming binnen de centrale

10

lokale & regionale besturen

Afslanking provincies

Overdracht provinciepersoneel, ACV-Openbare Diensten bekomt garanties Christoph Vandenbulcke De Vlaamse regering blijft hardnekkig vasthouden aan het plan om de provincies verder af te bouwen. Alle persoonsgebonden bevoegdheden en taken zullen daarbij worden overgeheveld naar de Diensten van de Vlaamse Overheid (DVO) of naar de lokale besturen (LRB). Als gevolg van deze operatie verliezen een 1000-tal personeelsleden hun job bij het provinciebestuur en worden zij op termijn overgedragen aan de DVO of LRB. Ondanks eerdere beloftes van minister Homans in de pers “…dat de personeelsleden niets te vrezen hebben…” en “…op hun beide oren kunnen slapen…”, bleek de realiteit even anders. Zowat alle betrokken personeelsleden zullen er min of meer bij inschieten. Dat is voor ons onaanvaardbaar.

Overblijvend twistpunt was het behoud van de aanvullende pensioenregeling (2de pijler) voor het over te dragen contractueel personeel van de provinciebesturen. In het decreet werd daarover met geen woord gerept. Ook in de Memorie van toelichting was niets terug te vinden. In de wetenschap dat in sommige lokale besturen de 2de pijler vooralsnog eerder beperkt blijkt en een aanvullende pensioenregeling voor contractuelen bij de Vlaamse overheid zelfs onbestaande is, was dit alles behalve geruststellend. Hierbij komt

In het voorgestelde decreet dat het ‘behoud

werden garanties bekomen over: het behoud

dat de Vlaamse overheid bij eerdere inkan-

van rechten en arbeidsvoorwaarden’ regelt,

van hoedanigheid (statutair of contractueel),

teling-dossiers meteen de 2de pijler van het

waren onvoldoende garanties opgenomen.

van graad, van de anciënniteiten, het salaris,

overgedragen personeel heeft geschrapt (zie

Het personeel dreigde zo een aanzienlijke

de functionele loopbaan, vergoedingen en

Jobpunt Vlaanderen). Voor ACV-Openbare

terugval van arbeidsvoorwaarden te kennen.

toelagen… Deze waarborgen zijn er slechts

Diensten was het behoud van een 2de pijler

Pas na lange en harde onderhandelingen

gekomen na aanhoudende druk en acties.

een breekpunt.

Slopende onderhandelingen over gemeente-, Christoph Vandenbulcke Tijdens een extra zitting van Comité C1 (het hoogste onderhandelingsorgaan voor de lokale en regionale besturen in Vlaanderen), werden op 26 oktober 2015 de onderhandelingen over de wijziging van het gemeente-, OCMW- en provinciedecreet afgerond. Ondanks de moeilijke omstandigheden en ronduit destructieve agenda van deze onderhandelingsronde, kon ACV-Openbare Diensten toch heel wat uit de brand slepen.

democratisch samengestelde gemeenteraad en doorgedelegeerd aan het college van burgemeester en schepenen, en verder via subdelegatie aan de secretaris. Kortom: minder regels en rechten. Heel wat bevoegdheden en macht over personeelsbeheer en beleid werden gecentraliseerd bij één persoon. En daar-

Naar eigen zeggen wil de Vlaamse regering

tralisatie’. Deze werkgroep en commissie is

bovenop moest het principe van de statutaire

met deze wijzigingen de lokale besturen meer

uitsluitend samengesteld uit vertegenwoordi-

benoeming er ook aan geloven.

autonomie geven inzake interne organisatie

gers van de Vlaamse regering en werkgevers.

en personeelsbeleid. Klinkt onschuldig, maar

De vakbonden zijn expliciet uitgesloten.

die verregaande autonomie blijkt in de feiten

Onderhandelingen Als het aan de overheid had gelegen, zouden

een flinke bedreiging voor de rechten en ar-

Eenzijdige besluitvorming

de onderhandelingen over dit dossier tot een

beidsvoorwaarden van het personeel.

Gezien de samenstelling van de Werkgroep

formaliteit zijn herleid. De conclusies van de

Regelgeving hoeft het niet te verbazen dat de

Paritaire Commissie, die volledig in de lijn van

Paritaire Commissie

wijzigingsvoorstellen éénzijdig en ongenuan-

het Vlaams regeerakkoord liggen, werden on-

Aan de basis van deze wijzigingsvoorstellen

ceerd waren. De rechtspositieregeling voor

verkort ter onderhandeling voorgelegd. De

liggen de besluiten van de ‘Werkgroep Regel-

het personeel kon je tot één A4-tje herleiden,

onderhandelingen konden best onmiddel-

geving’ binnen de ‘Paritaire Commissie Decen-

de bevoegdheden waren onttrokken aan de

lijk worden afgerond, met of zonder akkoord

11

lokale & regionale besturen

Om onze eisen kracht bij te zetten, organiseer-

· Bij overdracht naar LRB: in principe de over-

een overweldigend mandaat om de zwaar

den we op het tijdstip van de ultieme onder-

name van de 2 pensioenpijler van het ont-

bevochten garanties te consolideren met een

handelingsronde een militantenconcentratie.

vangend bestuur.

protocol van akkoord.

de

Op het Martelaarsplein in Brussel zorgden 250

· Bij overdracht naar de DVO: het gemiddelde

vakbondsmilitanten voor een onverwacht

van de 2de pensioenpijlers van de afgevende

Het binnenhalen van de minimale garantie op

maar warm onthaal voor de vertegenwoor-

provinciebesturen (de som van de budget-

een 2de pijlerpensioen voor alle over te dra-

digers van minister Homans. Onder meer

ten 2 pijler alle betrokken provincieperso-

gen personeelsleden werd door de leden van

daardoor en na hard onderhandelen, kwam

neel herverdeeld over het aantal betrokken

het Vlaams Sectorcomité LRB ACV-Openbare

uiteindelijk ook voor het 2de pijlerpensioen

personeelsleden = input 2de pijler DVO over-

Diensten als te belangrijk bevonden om op

een ultiem voorstel met minimale garanties

gedragen personeel).

het spel te zetten door een ‘niet-akkoord’.

de

Het mandaat wordt nu dus uitgevoerd en

op tafel. Enkel onder de dwingende voorwaarde van

Bij een ‘niet akkoord’ zouden alle verbeter-

bekrachtigd met een ‘protocol van akkoord’,

een protocol van akkoord, was de Vlaamse

voorstellen door de Vlaamse regering worden

weliswaar met een aantal uitsluitingen en op-

regering bereid om garanties op een 2 pijler-

teruggetrokken en zouden er geen bijko-

merkingen.

pensioen op te nemen. De principes van dit ‘te

mende garanties en geen 2de pijler worden

nemen of te laten’ voorstel waren:

gewaarborgd.

· Eén regeling 2de pijlerpensioen per ontvan-

Voor ons onderhandelaars een groot dilemma.

de

gende entiteit.

Na consultatie van de achterban kwam er

OCMW- en provinciedecreet afgerond van die lastige vakbonden. Ondanks – of

op één rechtspositieregeling voor alle perso-

Op het moment dat andere partners de on-

is het net dankzij – deze houding verlie-

neelsleden van de lokale en regionale bestu-

derhandelingen al hadden opgegeven, slaag-

pen de onderhandelingen stroef. Er zijn

ren, werd zomaar van tafel geveegd. Zonde

de ACV-Openbare Diensten er bovendien ook

verschillende

en typerend voor de houding van deze rege-

nog in een plaatsje binnen te halen aan de

ringsploeg.

tafel van de Paritaire Commissie. Op die ma-

‘onderhandelingsrondes’

overgegaan op 2, 9 en 24 september en

nier hopen wij echt te kunnen wegen op de

op 14, 21 en 26 oktober 2015 vooraleer het dossier kon worden afgerond.

Verantwoordelijke vakbond

werkzaamheden die moeten leiden tot een

Ondanks de moeilijke omstandigheden en

gemoderniseerde rechtspositieregeling, in

Symbooldossier

ronduit destructieve agenda van deze onder-

plaats van constant achter de feiten te moe-

Het was duidelijk dat de Vlaamse rege-

handelingsronde kon ACV-Openbare Dien-

ten aanhollen.

ring eerder uit was op het voeren van

sten nog heel wat uit de brand slepen. Zo wer-

een symbolenstrijd over onder meer het

den bijkomende waarborgen bekomen voor

Onderhandelingen afsluiten met een proto-

principe van statutaire tewerkstelling,

de vernieuwde rechtspositieregeling. Ook

col van niet-akkoord zonder alternatief is voor

dan daadwerkelijke oplossingen aan te

kon een gelijke behandeling van contractuele

niemand voordelig. ACV-Openbare Diensten

reiken voor een gelijkberechting van

personeelsleden bij een ontslag omwille van

maakt het verschil door verantwoordelijkheid

contractueel en statutair personeel. Een

slecht functioneren, worden afgedwongen.

op te nemen.

gezamenlijk tekstvoorstel van de sociale

De statutaire benoeming is overeind geble-

partners dat het principe van de vaste

ven, weliswaar op gelijke voet met de gemoti-

benoeming bevestigde met perspectief

veerde contractuele tewerkstelling.

12

zorg

Jobs, jobs, jobs… Maar hoe werkbaar zijn de jobs in de socialprofitsector eigenlijk? Jan Mortier Het Vlaams Instituut voor Vorming en Opleiding in de social profit (VIVO) leverde recent een omvangrijk rapport af over werkbaar werk. Het rapport is het eindresultaat van een in 2013 gevoerd kwalitatief onderzoek naar de beleving van werk in de Vlaamse socialprofitsectoren. Hoewel het onderzoek werd uitgevoerd in de private sector zijn heel wat conclusies en aanbevelingen ook bruikbaar voor de publieke sector. aCV-Openbare Diensten blijft zelf ook niet stilzitten en lanceerde een bevraging over werkdruk in de woonzorgcentra.

• stress is de mate van mentale vermoeidheid die het gevolg is van psychisch-sociale arbeidsbelasting. Werkstress leidt vaak tot allerhande klachten en kan het functioneren drastisch verminderen. • Motivatie is de mate waarin de inhoud van het werk leidt tot betrokkenheid. • Leermogelijkheden omvatten zowel de mogelijkheid tot formeel als informeel leren. Het gaat daarbij om de mate waarin

Een uitgebreid onderzoek naar werkbaar werk

leeftijd van de werknemer… En wat voor de

iemand door opleiding, bijscholing en

ene persoon als werkbaar wordt aangevoeld,

werkervaring haar/zijn competenties en

Het onderzoek naar werkbaar werk ge-

geldt dan weer niet voor de andere.

vaardigheden behoudt en verder kan ontwikkelen.

beurde op vraag van de sociale partners en werd gefinancierd met middelen uit

Door de complexiteit mogen we evenwel

• De balans werk-privé duidt de mate aan

het Europees Sociaal Fonds (ESF). De re-

niet in de verleiding komen om niet tot een

waarin de eisen die het werk stelt een be-

sultaten werden vergeleken met de resul-

invulling van werkbaar werk te komen, inte-

lemmering vormen voor het privéleven.

taten uit de werkbaarheidsmonitor (www.

gendeel.

Daarnaast zijn er de werkbaarheidsrisi-

werkbaarwerk.be),

een

instrument

co’s. Dit zijn de kenmerken van de arbeids-

dat

situatie die de werkbaarheid beïnvloeden.

kwaliteit van jobs van werknemers en zelf-

Werkbaarheidsindicatoren en werkbaarheidsrisico’s

standige ondernemers in Vlaanderen meet.

De werkbaarheidsmonitor maakt een onder-

indicatoren: werkdruk, emotionele belas-

Aan de hand van maar liefst 88 vragen ging

scheid tussen werkbaarheidsindicatoren en

ting, taakvariatie en arbeidsomstandighe-

VIVO na welke elementen het welzijn, de mo-

werkbaarheidsrisico’s. De vier werkbaarheids-

den, autonomie en ondersteuning van de

tivatie en de tevredenheid van werknemers in

indicatoren zijn: werkstress, motivatie, leer-

leidinggevende.

de social profit bevordert en vermindert.

mogelijkheden en werk-privébalans.

sinds 2004 driejaarlijks de werkbaarheid of

naar een definitie van werkbaar werk Je kan je de vraag stellen: “wat houdt werkbaar werk precies in?” We voelen immers snel aan of een job al dan niet werkbaar is, maar

De werkbaarheidsmonitor meet zes risico-

RIsICO’s Belastende arbeidsomstandigheden Gebrek aan autonomie

InDICaTOREn Werkstress

kunnen we het ook objectiveren? Zo ja, welke

Routinematig werk

meetinstrumenten gebruiken we dan? Want

Gebrek aan ondersteuning van

is het niet de veelheid en complexiteit van

de leidinggevende

factoren die het moeilijk maken om werk-

Emotionele belasting

baar werk te omschrijven? En soms hebben

Hoge werkdruk

Leermogelijkheden Motivatieproblemen Werk-privébalans

de factoren niet altijd rechtstreeks met de job te maken, maar eerder met de gevolgde opleiding, gezinssituatie, afstand naar het werk,

Bron: VIVO - De beleving van werk in de Vlaamse socialprofitsectoren, 2015.

13

zorg

Sector

Vlaamse arbeidsmarkt

Deelsectoren

Volledige welzijns- en gezondheidssector %

Gezins- en bejaardenhulp

Kinderopvang en CGG%

Jeugdhulp, gehandicaptensector, welzijnswerk

Ziekenhuizen Rusthuizen

Werkbaarheidsrisico’s Hoge werkdruk

29,0

29,8

14,1

16,9

23,1

36,6

39,9

Emotioneel belastend werk

20,0

35,4

22,3

23,7

49,6

40,9

35,4

Routinematig werk

23,7

22,9

28,8

11,8

11,8

21,3

35,2

Onvoldoende autonomie

19,0

23,5

7,4

20,5

9,5

28,7

31,7

Onvoldoende steun directe leiding

14,4

13,2

6,7

13,0

11,6

14,9

16,4

Belastende arbeidsomstandigheden

12,9

14,7

15,5

9,1

6,7

15,4

23,6

Werkbaarheidsindicatoren Werkstress

29,3

29,6

23,5

24,6

22,2

32,7

35,3

Motivatieproblemen

18,1

11,8

13,4

9,5

9,3

10,9

13,6

Gebrek aan leerkansen

18,0

14,9

19,4

11,8

7,2

12,8

21,2

Problemen om werk-privé op elkaar af te stemmen

10,8

8,6

6,4

10,7

5,9

9,3

9,9

Bron: VIVO – De beleving van werk in de Vlaamse socialprofitsectoren, 2015

Bij de analyse van werkbaar werk door VIVO

toch de resultaten uit de ouderenzorg waar

de bijzondere jeugdbijstand en de gehandi-

worden vier dimensies van kwaliteit onder-

het percentage veel hoger ligt. Maar liefst

captensector. De zware emotionele belasting

scheiden: de vier A’s van arbeid. Deze maken

21,2% van de ondervraagden vindt dat ze te

heeft natuurlijk voor een groot deel te maken

het mogelijk om de kwaliteit van de arbeid in

weinig leerkansen hebben.

met het nauwe contact dat er is tussen de

te schatten en breder te gaan dan de abstrac-

zorgvrager en de zorgaanbieder. Zware pro-

te indicatoren en risico’s die worden gebruikt

Werk-privébalans

blematieken, maatschappelijke problemen,

bij de werkbaarheidsmonitor. De vier A’s zijn

Hier zien we opnieuw zeer belangrijke ver-

omgaan met diversiteit en diverse persoon-

arbeidsinhoud, arbeidsomstandigheden, ar-

schillen. Het Vlaamse gemiddelde is 10,8%.

lijkheden, veeleisende cliënten, ziekte en

beidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden.

De ziekenhuizen scoren hoger (12,8%) maar

sterfte blijken een enorme impact te hebben

Door de combinatie van deze twee concep-

de woonzorgcentra spannen de kroon met

op de belasting van het werk.

ten (de 4 A’s en de werkbaarheidsindicatoren)

maar liefst 21,2%. Opmerkelijk is dat de shift-

moet het mogelijk zijn om praktijken uit de

werking en de onregelmatige uren voor het

Routinematig werk

sector goed te catalogeren in functie van een

personeel niet echt het probleem zijn, maar

Ook hier opnieuw grote verschillen. Onmid-

te ontwikkelen actieplan.

wel het gebrek aan tijdige planning.

dellijk zien we dat in de diensten gezins- en

Conclusies

Werkbaarheidsrisico’s

centra nog vaak routinematig wordt gewerkt.

Werkstress als belangrijkste werkpunt

De werkbaarheidsrisico’s liggen in de zieken-

Dat heeft zijn gevolgen op de leermogelijk-

In de sector heeft 29,6% van de medewerkers

huizen en de woonzorgcentra veel hoger dan

heden. Medewerkers met een routinematig

te veel werkstress. Vooral de ziekenhuizen en

het gemiddelde op de Vlaamse arbeidsmarkt.

takenpakket hebben minder leermogelijkhe-

de woonzorgcentra scoren te hoog. De be-

In de andere sectoren wordt lager gescoord.

den wat dan weer leidt tot minder motivatie

langrijkste oorzaken zijn het emotioneel be-

Een aantal oorzaken: hogere zorgzwaarte,

en inzetbaarheid. Al moeten we toch ook ver-

lastend werk en de te hoge werkdruk.

slecht of geen vervangbeleid, afwezige col-

melden dat niet iedereen een routinematig

lega’s, slechte planning of ongelijke verde-

werk negatief vindt.

bejaardenhulp, ziekenhuizen en woonzorg-

Motivatieproblemen

ling binnen teams. Deeltijdse medewerkers

In de volledige zorg- en welzijnssector heeft

stellen dat de zogenaamde ‘overhead’-taken

Onvoldoende autonomie

11,8% een weinig motiverende job, wat lager

dezelfde blijven waardoor de werkdruk op

Medewerkers uit ziekenhuizen en woonzorg-

is dan het Vlaams gemiddelde op de arbeids-

de inhoudelijke taken toeneemt. De hogere

centra vinden onvoldoende autonomie in het

markt. Het personeel uit de zorg blijft dus zeer

werkdruk zorgt er ook voor dat het quasi on-

uitvoeren van hun taken een groot probleem.

geëngageerd, zelfs als de werklast zwaar is.

mogelijk is om nog up-to-date te blijven en

Ook de initiatieven voor kinderopvang scoren

zich inhoudelijk te verdiepen.

slecht. De belangrijkste oorzaken zijn interne en externe regelgeving, stroeve samenwer-

Onvoldoende leermogelijkheden De sector scoort hierbij beter dan het Vlaams

Emotioneel belastend werk

kingen, slechte communicatie en beperkin-

gemiddelde. 14,9% van de medewerkers

Hier zien we veel te hoge cijfers voor de zie-

gen van materiaal en werkplek en onvoldoen-

heeft te weinig leerkansen. Merkwaardig zijn

kenhuizen, woonzorgcentra, de sector van

de ondersteuning van de leidinggevende.

14

zorg

Belastende arbeidsomstandigheden De belastende arbeidsomstandigheden komen vaker voor in de woonzorgcentra en

• Medewerkers vragen zowel voorspelbaarheid als flexibiliteit met betrekking tot hun roostering en verlof

gezins- en bejaardenhulp dan in de kinderop-

Zelfroostering kan ervoor zorgen dat de

vang en de sector van de geestelijke gezond-

combinatie arbeid-privé makkelijker wordt.

heidszorg. Meestal gaat het om een gebrek

Een duidelijke roostering die tijdig wordt

aan duurzaam, kwaliteitsvol, ergonomisch

overgemaakt en collega’s die zich soepel

materiaal wat leidt tot stress en fysieke belas-

opstellen en bij onvoorspelbare momenten

ting.

inspringen, kunnen de combinatie gunstig beïnvloeden.

Verder legt de studie nog tal van andere factoren die een rol spelen bloot zoals onzeker-

• Gebruik maken van diverse beproefde technieken en instrumenten

Om medewerkers te houden, zijn er niet alleen goede loonvoorwaarden nodig maar ook een doorgedreven respect voor deze medewerkers.

tor te houden. We zien nu te vaak een grote uitstroom die leeftijdsafhankelijk is. Om medewerkers te houden, zijn er niet alleen

heid en bedreiging (tijdelijke contracten,

Nog veel te weinig worden bestaande

goede loonvoorwaarden nodig maar ook een

bepaalde projecten die niet worden verder-

HR-instrumenten gebruikt. Hierbij wordt

doorgedreven respect voor deze medewer-

gezet), samenwerking en verloop (afwezighe-

gedacht aan taakverbreding, onthaalbe-

kers. Personeelsleden moeten zich kunnen

den en groot verloop) en vooral ook de roep

leid, competentie- en talentmanagement,

ontplooien en kansen krijgen om zich bij te

naar meer erkenning. De medewerkers van de

stagebeleid, agressiebeleid, loopbaange-

scholen via allerhande vormingen en kwali-

ondersteunende diensten voelen zich vaak

sprekken, ondersteuning van medewerkers

ficerende projecten. Enkel door een krachtig

uitgesloten. Bovendien is er weinig inzicht in

voor ergonomisch werken, competentie-

vormings- en opleidingsbeleid blijft de zorg-

de taken van medewerkers van andere dien-

profielen en duidelijk omschreven taken-

sector aantrekkelijk voor personeel.

sten. Uit de studie blijkt ook dat medewer-

pakketten, visie en missie, mogelijkheid tot

kers een takenpakket hebben dat informeel is uitgebreid maar waarbij de verloning niet op niveau is. Ook de doorgroeimogelijkheden blijken veel te beperkt.

Aanbevelingen

telewerk… • Blijven inzetten op een werkbare werkbaarheidsmonitor

• Communicatie met collega’s en leidinggevenden

zorgsector werken, zullen de resultaten ongetwijfeld herkenbaar zijn. Eén ding is alvast ze-

Er moet worden geïnvesteerd in de werk-

ker. We laten geen enkele gelegenheid voor-

baarheidsmonitor die moet worden ver-

bijgaan om “werkbaar werk” bespreekbaar

fijnd per (deel)sector.

te stellen. Op alle niveaus. Bij de regeringen,

Het rapport geeft ook aanbevelingen. De belangrijkste zijn:

Voor de medewerkers die in de openbare

maar ook rechtstreeks op de lokale overleg-

Belangrijke uitdagingen voor de openbare sector op het vlak van werkbaar werk

comités, besturen en directies.

Voldoende formele en informele contact-

De zorgsector staat voor belangrijke uitdagin-

mogelijkheden met leidinggevenden en

gen. Vooral de thuiszorgdiensten en de oude-

VIVO op

collega’s leiden tot meer motivatie en dus

renvoorzieningen krijgen de komende decen-

www.vivosocialprofit.org/werkbaar-

ook tot betere resultaten.

nia een enorme toename van zorgvragen, als

• Meer informatie over de studie van

werk.

• Versterking van de leidinggevende

gevolg van de vergrijzing van de bevolking.

• Werk je in een openbaar woonzorg-

De invloed van de leidinggevende op de

Het is belangrijk dat verder kwaliteitsvolle

centra? Vul dan zeker onze bevraging

kwaliteit van het werk van de medewerker

en betaalbare zorg wordt aangeboden. Er zal

is vaak groter dan gedacht. Er moet veel

dus veel nood zijn aan zorgpersoneel maar

meer worden ingezet op vorming voor

ook aan personeel voor de ondersteunende

dienst binnen de openbare zorgsec-

leidinggevenden. Ook leidinggevenden

diensten. De overheid doet wel inspanningen

tor en laat je ons graag je mening rond

moeten terecht kunnen bij iemand en meer

om zowel via het onderwijs als door zij-instro-

werkbaar werk in de zorgsector ken-

worden begeleid.

ming promotie te maken voor een beroep

nen? Stuur gerust een mail naar jan.

• Versterking van de medewerker

uit de zorgsector, maar er zal vooral moeten

[email protected].

De assertiviteit en bewustwording van de

worden ingezet op goede loon- en arbeids-

eigen rol voor de medewerkers moet wor-

voorwaarden.

den versterkt. Medewerkers ervaren veel knelpunten maar hebben of krijgen geen

Ook moeten inspanningen worden gedaan

pasklare oplossingen.

om aangetrokken medewerkers in de sec-

in op www.acv-openbarediensten.be. • Werk je in een andere instelling of

15

bijzondere korpsen

Open brief aan Minister Jambon Door ACV Politie Op 22 oktober 2015 boden militanten van aCV Politie zich aan op het kabinet van vice-eersteminister en minister van Veiligheid en binnenlandse Zaken, Jan Jambon. Zij overhandigden er een brief aan anne-Laure Mouligneaux, woordvoerster van onze voogdijminister. In de brief verduidelijken we ons standpunt

beroep is, men niet enkel rekening mag

over “Zware Beroepen” en verzoeken we de

houden met de fysieke belasting - zoals

minister om deze visie te willen verdedigen

werken in een ploegenstelsel (vroege/late/

bij de pensioencommissie.

nacht), onregelmatige werkuren en fysieke paraatheid – maar ook met emotionele,

ACV Politie is ervan overtuigd dat bij het

sociale en psychische belasting. Iets wat voor

bepalen of een beroep al dan niet een zwaar

de uitoefening van onze job zeker niet mag

aan de heer Jan Jambon Vice-eersteminister en minister van Veiligheid en binnenlandse Zaken

Mijnheer de minister, Sta ons toe om enkele minuten van uw tijd te vragen om u de bekommernissen van onze leden met betrekking tot de eindeloopbaan- en pensioenregeling voor het operationeel politiepersoneel toe te lichten. Dat het besluit van het Grondwettelijk Hof van 10 juli 2014 met betrekking tot de pensioenregeling voor het operationeel politiepersoneel al voor heel wat commotie zorgde op de werkvloer, zal u zeker niet vreemd zijn. Vooral de al wat oudere collega’s bleken het meest misnoegd. Niet verrassend, want zij hadden nog maar enkele jaren voor de boeg toen ze vernamen dat hun pensioendatum maar liefst vijf jaar of meer opschoof. Het is dan ook vanzelfsprekend dat zij alsnog hopen om in aanmerking te komen voor het eindeloopbaanregime dat momenteel in de pijplijn zit. U weet wel, de non-activiteit voorafgaand aan het pensioen. Maar we weten allemaal dat ook die regeling geen lang leven beschoren zal zijn. We vernamen dat de pensioencommissie zich ook zal buigen over de notie “zware beroepen”. In dat kader wensen we uw aandacht te vestigen op de twee getuigenissen die u als bijlage aan deze brief vindt. We willen daarmee aantonen dat, bij het wegen van onze job als zwaar beroep, niet louter rekening mag gehouden worden met de fysieke belasting, zoals nachtwerk, wisselende posten en zo meer, maar ook met andere factoren, zoals de psychische en emotionele belasting, met het feit dat ons beroep vaak gepaard gaat met gevaarlijke situaties, onzekerheden en andere toestanden die je in een andere job niet kent. Daarom verzoeken we met aandrang dat u, als voogdijminister, onze belangen blijft verdedigen in het kader van de notie “zware beroepen”. Met vriendelijke groeten, ACV Politie

worden onderschat. We verwijzen onder meer naar een eerder bericht op de blog van ACV Politie over de toenemende gevallen van stress en burn-out. Om onze standpunten te verduidelijken, voegden we bij de brief aan Jan Jambon een aantal getuigenissen van collega’s die al heel wat politiejaren achter de rug hebben en er zeker over kunnen meespreken.

16

bijzondere korpsen

getuigenis van een collega van het Cgsu (Directie speciale Eenheden van de federale Politie) Er zijn weinig mensen die echt weten wat voor werk we pre-

onze shift eindigt. Dat kan al ’s namiddags om 14 uur zijn, of

cies doen. Lid zijn van de observatie-eenheid van het CGSU is

‘s avonds om 21 uur of om 3 uur ’s nachts. Onze shift duurt de

dan ook niet zomaar een job. Het is fysisch, maar vooral psy-

ene keer slechts 4 uur, de andere keer loopt het uit en werken

chisch zeker niet te onderschatten.

we 20 uren ononderbroken. Het gebeurt dat we bij opdrachten naar het buitenland dagenlang wegblijven. En veelal zijn

Elke dag opnieuw moet je gemotiveerd en in stressomstan-

we in onze vrije tijd ook nog eens bereikbaar en terugroep-

digheden mensen schaduwen. Dat gebeurt telkens in an-

baar. Dat betekent dat we die dagen en nachten niet kunnen

dere dossiers met betrekking tot zware criminele feiten zoals

gaan feesten, geen alcohol mogen drinken en ons niet te ver

drugsdelicten, zware diefstallen, mensenhandel, moord, ont-

van onze eenheid kunnen verwijderen. Want roept men ons

voering, gijzeling, afpersing en witwaspraktijken. Soms gaat

op, dan moeten we ons zo snel mogelijk aanmelden om in ac-

het ook om gevoelige of geheime zaken.

tie te schieten. Willen we eens een avond zeker thuis zijn, dan moeten we verlof nemen.

Criminelen houden zich zelden aan de wegcode. Willen we hen kunnen volgen, dan moeten we ons aan hoge snelheden

Dit alles eist zijn tol. Sinds een zwaar ongeval als gevolg

durven wagen. Soms gebeurt dit offensief, op andere mo-

van een snelle verplaatsing in de zaak van Anthony De Cler-

menten zelfs defensief. Tegen honderdvijftig kilometer per

ck kamp ik tot op vandaag met ernstige rugklachten. De stress

uur over de pechstrook rijden is zeker geen uitzondering. We

veroorzaakte ook hartkloppingen en een verhoogde bloed-

begaan wel honderden riskante verkeersovertredingen, zoals

druk. En op de koop toe zorgde mijn gejaagd leven voor een

zonder zwaailicht of sirene het rode licht negeren.

echtscheiding.

Ook verkeren we vaak in extreme situaties, zoals in cafés waar

We krijgen absoluut onvoldoende tijd om bijvoorbeeld een

zware criminelen zich ophouden of in het huis van een moor-

taalcursus te volgen, of om op regelmatige basis te trainen.

denaar en ander wapengevaarlijk heerschap. We werken re-

Ook krijgen we nooit de kans om andere opleidingen bin-

gelmatig in gevaarlijke omstandigheden met wapengebruik,

nen de politie te volgen. Met de computerprogramma’s van

doden, bedreigingen, in criminele milieus, in het midden van

de politie kunnen we ook niet werken, want we stellen nooit

een gewapende overval, gijzelingen of tijdens andere zware

een proces-verbaal op. Dat heeft als gevolg dat we ons niet

feiten. Ikzelf werd ingezet in de strijd tegen de belangrijkste

kandidaat kunnen stellen voor een andere functie binnen de

en zwaarste feiten van de voorbije dertig jaar. Het ging on-

politie.

der meer om complexe drugsdossiers, ontvoeringszaken, geweldsdelicten en terrorismedossiers.

Ik voel me dan ook niet echt meer een politieman. De stap naar criminaliteit is zelfs sneller gezet. Maar ik blijf gemoti-

We moeten leren leven met de dingen die we zien en horen. Ik

veerd en loyaal en ik blijf risico’s nemen om zaken op te los-

bedoel daar niet alleen de doden mee, maar ook mishandelde

sen, zoals ik dat de voorbije dertig jaar al deed. Maar nu blijkt

slachtoffers of misbruikte kinderen en vrouwen. We moeten

dat men ook nog eens de regels voor onze pensioenen ver-

leren leven met frustraties wanneer we tientallen kilo’s drugs

andert voel ik dat mijn uitzicht op dat andere, rustigere leven

moeten laten passeren omdat de onderzoeksrechter geen tijd

wordt weggerukt. En dat zint me niet. Voor sommigen is deze

heeft. De ene keer moeten we criminelen laten begaan, om-

maatregel echt dramatisch. Ikzelf had een contract tot mijn 56

dat het dossier niet zwaar genoeg is. Een andere keer worden

jaar. Dat contract loopt al meer dan 35 jaar. Zonder voldoende

zware gangsterbendes vrijgelaten omwille van procedurefou-

overgangsmaatregelen en erg weinig duidelijkheid neemt

ten. Wij waren wel eerst getuige van wat ze iemand hadden

men mij nu drie, vier, vijf jaar van mijn volgende leven af. Ik

aangedaan. Het zal jouw kind of moeder maar zijn, die alles

heb genoeg gedaan voor het land en wil nog wat van de rest

kwijt is of zwaar werd mishandeld.

van mijn leven maken.

We kennen onze dienstplanning maar één dag op voorhand.

Een gefrustreerd collega.

Dikwijls krijgen we pas tegen 17 uur de opdracht voor de dag nadien. Ook weten we zelden op voorhand wanneer

17

bijzondere korpsen

getuigenis van een collega van de afdeling moordzaken van de federale gerechtelijke Politie Blijkbaar stelt men zich in de discussie rond de pensioenher-

vuurwapen te zijn; er zijn tal van voorwerpen waarmee men

vorming de vraag of onze job als een zwaar beroep moet wor-

zware letsels kan toebrengen. Soms slaat de dader de hand

den beschouwd. De overheid denkt er blijkbaar over om enkel

aan zichzelf en dan verwijt men zichzelf dat dit misschien had

een welbepaald aantal functies binnen de politie als dusdanig

kunnen worden voorkomen.

te gaan beschouwen. Het gaat dan bijvoorbeeld om de interventiediensten, die meer dan anderen zouden blootstaan aan

Maar het is niet enkel het werk op het terrein dat het beroep

fysiek geweld. Maar wat dan met die politiemensen waarvan

zo belastend maakt. Er is ook het denkwerk achter het bu-

gedacht wordt dat zij het merendeel van hun tijd doorbren-

reau. Steeds weer op zoek gaan naar dat kleine spoortje dat

gen achter hun bureau of binnenshuis? Of wat met de recher-

tot dusver over het hoofd werd gezien maar cruciaal is in de

cheurs die enkel in actie schieten van zodra alle gevaar zou

bewijslast, urenlang telefoontaps uitluisteren en uitschrijven,

geweken zijn?

vechten met deadlines, steeds weer de druk van de publieke opinie en de pers in de nek voelen om de zaak toch maar op te

Ik ben werkzaam bij de afdeling moordzaken van de FGP

lossen. De wetgeving wordt alsmaar ingewikkelder en moge-

(Federale Gerechtelijke Politie). En ja, het is inderdaad zo dat,

lijke procedurefouten hangen als een zwaard van Damocles

wanneer ik ter plaatse kom, de criminele feiten al gebeurd

boven het onderzoek. Frustraties omdat er maar geen door-

zijn, de crimescene werd beveiligd en in de meeste gevallen

braak komt of omdat bepaalde verdachten toch worden vrij-

de verdachten op de vlucht zijn of werden gearresteerd. Waar

gelaten.

ligt dan nog het gevaar voor de onderzoeker?

Op televisie is het allemaal veel gemakkelijker. Daar is men blijkbaar slimmer en heeft men veel meer en gesofistikeerd

Je kan nooit op voorhand plannen wanneer er een moord of

materieel ter beschikking waarvan wij enkel kunnen dromen.

aanverwante agressie zal plaatsvinden. Volgens de Wet van

Ook is men er niet gebonden aan wettelijke restricties.

Murphy gebeuren die feiten dan ook steeds op het minst ge-

Maar het is een ongeschreven wet: een moordzaak moet op-

schikte moment en dan nog het liefst ’s nachts. Of ik nu met

gelost worden. Perfecte moorden bestaan niet of zouden niet

wachtdienst bevolen ben of niet, ik word onherroepelijk uit

mogen bestaan. Daardoor is stress quasi eigen aan de job en

mijn bed getrommeld. En zeker nu ik al wat ouder ben kan ik

dient men zeer stressbestendig te zijn om goed te kunnen

er niet meer zo goed tegen om midden in mijn slaap te wor-

functioneren. Het risico op een burn-out loert steeds om de

den gewekt en dan, na een halve nacht slaap, of nog minder,

hoek.

in het geweer te treden om even een nachtje door te werken. Tenslotte zijn het de feiten zelf waarmee ik in aanraking kom. De locaties waar de lijken worden aangetroffen kunnen de

Het gaat om de miserie van de mensen in zijn ergste vorm. Er

mooiste villa’s zijn, maar het zijn dikwijls ook de meest gore

wordt gezegd dat een geharde speurder de zaken niet mee

plaatsen. Soms is de toestand van het pand waar het sporen-

naar huis neemt, maar toch. Denk maar aan de familiedrama’s

en tactische onderzoek moet plaatsvinden ronduit gevaarlijk.

met één of meer vermoorde kinderen. De nabestaanden die

Er zijn voldoende ongevallen gekend, waarbij een collega

zich steeds tot jou richten met hun vragen. Ik mag er niet aan

door een rotte of deels verbrande vloer is gezakt tijdens een

denken dat mij dit zou kunnen overkomen. Het loopt allemaal

huiszoeking.

niet als koud water over mijn rug af. Wel integendeel, het

De toestand van de stoffelijk resten tart vaak alle verbeelding.

vormt een enorme psychische belasting voor de speurder in

Soms zijn de lijken nog relatief vers, vaker bevinden ze zich

de echte wereld van moord en doodslag.

in een verregaande staat van ontbinding. Ook is de medische voorgeschiedenis van de slachtoffers op dat moment nog

Hoe lang ik deze job nog ga kunnen volhouden, dat weet ik

niet of slechts deels gekend, waardoor er steeds een latent

niet. Maar hoe lang ik dit nog zal moeten blijven doen, daar-

besmettingsrisico aanwezig is.

over beslissen de politici in Brussel. Laat deze getuigenis, en

De zoektocht naar de daders houdt eveneens gevaren in. Gaat

die van andere collega’s, hen beseffen dat het niet zo eenvou-

het om een afrekening in het crimineel milieu, dan staat de

dig is om te oordelen over wat al dan niet onder de noemer

vuurwapengevaarlijkheid buiten kijf. Maar ook in andere ge-

van “zwaar beroep” moet vallen.

vallen maken verdachten die in het nauw gedreven worden, net als een kat, rare sprongen. Het hoeft niet steeds met een

Een gefrustreerd collega.

18

bijzondere korpsen

Ontmoeting met minister en evolutie syndicaal overleg Walter Van den Broeck In de maand september maakte ACV Defensie naar aanleiding van bijna één jaar Minister Steven Vandeput een balans van de al uitgevoerde projecten en een stand van zaken van het strategisch plan op.

valt onder de paraatstelling en aanwending van de krijgsmacht.

Syndicaal overleg Er zijn heel wat problemen over het syndicaal overleg en het respect naar de sociale partners toe.

We hebben de overheid gemeld dat we pas bereid waren de onderhandelingen opnieuw op te starten nadat we konden overleggen over een toekomstige visie en werkwijze van het sociaal overleg

Tijdens dit jaar zijn dan wel verschillende projecten van de overheid op de onderhande-

Maar ook het bestaande sociaal overleg ver-

lingstafel waren terechtgekomen. Maar nog

loopt moeizaam. Aan de onderhandelingsta-

geen enkel van onze wensen en bezorgdhe-

fel en tijdens technische vergaderingen vaar-

den. We hebben die nochtans al tweemaal

digt de overheid veelal militairen af die niet

aan de minister doorgegeven.

voldoende gemandateerd zijn om dit overleg te voeren. Dit leidt tot moeilijkheden en de

Wij vragen bijvoorbeeld al vele maanden om

noodzakelijke beslissingen ontbreken.

dringend een oplossing uit te werken voor de vrijwilligers van het aanvullingskader die

In gemeenschappelijk front beslisten we om

eerder de overgang naar het beroepskader

geen adviezen uit te brengen op twee van de

maakten. In het nieuwe statuut (wet G1) wer-

drie aan ons voorgelegde dossiers tijdens de

den zij benadeeld ten opzichte van diegenen

onderhandelingen van vrijdag 18 september

die door de afschaffing van het aanvullings-

2015. We hebben de overheid gemeld dat

kader naar het beroepskader zijn overgegaan.

we pas bereid waren de onderhandelingen opnieuw op te starten nadat we in gemeen-

Ook dringen we er al sinds het begin van dit

schappelijk front met de minister konden

jaar op aan om duidelijkheid te brengen over

overleggen over een toekomstige visie en

de terugroepbaarheid van militairen. Een her-

werkwijze van het sociaal overleg.

ziening van de mogelijke functies die recht hebben op een toelage van terugroepbaar-

Onze punten

heid, evenals een beperking van de duur van

Op dinsdag 6 oktober werden we ontvan-

zeven dagen naar nog enkel in het weekend,

gen op het kabinet. De minister luisterde

beschouwen we als een besparingsmaatregel

aandachtig naar de punten die we samen

ten koste van het personeel. Onze vattings-

met de andere vakorganisaties aanbrachten.

aanvraag om deze materie te overleggen

Wij vroegen hem om een kader te creëren

werd geweigerd door de minister met als re-

waarin kan worden onderhandeld tussen

den dat dit geen overlegmaterie is omdat ze

gemandateerden van de overheid en de vier

19

bijzondere korpsen

We blijven er in elk geval op hameren dat het rendement bij defensie alleen kan stijgen als de balans tussen gezin en werk in evenwicht is

vakorganisaties. Ook drongen we aan op een

behandeld. Bovendien verduidelijkte de mi-

Om zeker te zijn dat er vooruitgang zal plaats-

constructieve samenwerking en dialoog met

nister dat hij geen belofte ging doen om alles

vinden legden we ook een bepaalde systema-

de overheid op alle niveaus. Verder ijverden

positief te beantwoorden, maar dat hij ging

tiek voor de onderhandelingen vast. Nadat

we voor een aanvaardbaar arbeidsklimaat,

bekijken in hoeverre hij kon tegemoetkomen.

Generaal Majoor Claeys alle onderwerpen van zowel de overheid als van de vakorganisaties

werkbaar werk en een voorafgaandelijk overleg met ons over de overgangsmaatregelen

Vervolgens haalde hij meerdere van onze be-

heeft verzameld, zullen we op 17 november

vooraleer een herstructureringsplan zou wor-

zorgdheden aan zonder al een pasklaar ant-

2015 samenkomen om een prioriteitenlijst

den gepubliceerd. Ten slotte benadrukten we

woord te geven. Zo deelde hij onder andere

samen te stellen en om daarna tweewekelijks

dat het welzijn van alle personeelsleden van

mee dat er zowel op politiek als op militair ni-

opnieuw bijeen te komen voor de verdere uit-

defensie onze hoogste prioriteit wegdraagt.

veau moet worden gewerkt om een perspec-

werking ervan.

tief te geven aan de militairen BDL die aan het Nadien maakten we in grote lijnen onze be-

einde van hun militaire carrière bij defensie

ACV-Openbare Diensten hoopt in elk geval

zorgdheden en punten waarover we in de rest

komen.

dat deze nieuwe start zal leiden tot een constructieve samenwerking met de overheid.

van deze legislatuur willen werken - syndicaal statuut, militair statuut, pecuniair statuut en

Kabinet

We blijven er in elk geval op hameren dat het

welzijnsdomein -kenbaar.

Op 13 oktober vergaderden we op het kabi-

rendement bij defensie alleen kan stijgen als

net met Generaal Majoor Claeys waarbij vol-

de balans tussen gezin en werk in evenwicht

Standpunt minister

gende afspraken werden gemaakt:We maken

is en als het werk terug werkbaar wordt. Onze

De minister meldde ons dat Generaal Majoor

een inventaris van de onderwerpen die de

voorstellen zijn er alvast op gericht om van

Claeys op het onderhandelingscomité in zijn

vakbonden en de overheid willen realiseren

Defensie weer een aantrekkelijke werkgever

naam spreekt en dus gemandateerd is. Verder

in deze legislatuur.

te maken.

vond hij ook dat het strategisch plan te lang

• Vervolgens gaan we een selectie maken

op zich liet wachten, maar de beslissing in de

van de onderwerpen die we weerhouden

regering nog moet worden genomen.

en daaraan een timing koppelen rekening houdend met de middelen en met het stra-

Ook deelde hij ons mee dat hij bereid was om samen met ons te onderzoeken welke thema’s tijdens deze legislatuur kunnen worden

tegisch plan. • Tot slot gaan we een werkmethode vastleggen.

20

vervoer

Autobus-Autocar

Protocolakkoord voor de sectoren autocardiensten en speciale diensten Jan Coolbrandt Als uitvoering van het Interprofessioneel akkoord werden na de zomervakantie de onderhandelingen opgestart over een cao 2015-2016. Na drie ontmoetingen met de werkgevers werd voor de sectoren autocardiensten en speciale diensten een protocolakkoord afgesloten.

chauffeurs tewerkgesteld volgens een arbeidsregime van meer dan 25/38 108,91 eur/maand en 5,98 eur/maand voor de chauffeurs tewerkgesteld volgens een arbeidsregime van minder dan 25/38 • De gewaarborgde dagbezoldiging ongeregeld vervoer of autocardiensten bedraagt

Met dit akkoord wordt het IPA uitgevoerd. Niet meer, maar ook niet minder.

Voor de openbare diensten werden de on-

vanaf 1 januari 2016 het volgende:

derhandelingen ‘on hold’ gezet omdat de

61,65 eur/dag voor een amplitude tot 6u

gesprekken in de publieke vervoermaat-

101,55 eur/dag voor een amplitude van 6u

schappijen (De Lijn en SRWT-TEC) nog niet zijn afgerond. De werkgevers hebben zich

1’ tot 12u 11,27 eur/u. voor elk uur boven de 12 uur

evenwel akkoord verklaard om wat daar afgesproken wordt ook toe te passen.

De andere bedragen worden overeenkomstig vastgelegd (zie nog goed te keuren cao in het

In ieder geval is het protocolakkoord voor au-

paritair comité).

tocar en speciale diensten ook voor de werk-

• De ARAB-vergoeding bedraagt vanaf 1 ja-

nemers in de openbare autobusdiensten het

nuari 2016 1,48 euro per uur.

absolute minimum. Werkgroep:

Inhoud van het akkoord

Voor de speciale diensten staan volgende

Ter herinnering, de maximale marges voor

thema’s op de agenda: de verlenging van de

koopkrachtverhoging zijn beperkt tot 0,5%

geldelijke loopbaan en de flexibilisering van

(bruto) en 0,3% (netto).

het uurkrediet voor deeltijdsen.

Algemene luik:

Voor de autocardiensten worden de over-

• Syndicaal verlof: elke effectief verkozene

nachtingsmodaliteiten en de recuperatie van

in de ondernemingsraad of comité krijgt

zondagarbeid in het buitenland onder de

twee dagen syndicaal verlof. De plaatsver-

loep genomen.

vangers krijgen één dag. • De werkgevers betalen de reële tussen-

Het resultaat van deze gesprekken is niet bin-

komst voor het behalen van het rijbewijs,

dend en wordt opnieuw aan de onderhande-

met een maximum van 35 euro.

laars voorgelegd.

Koopkracht:

Conclusie

• Het uurloon van de chauffeurs ‘speciale

Met dit akkoord wordt het IPA uitgevoerd.

diensten’ stijgt met 0,05 euro vanaf 1 janu-

Niet meer, maar ook niet minder.

ari 2016.

De werkgevers waren niet bereid om een

• De ARAB-vergoeding bedraagt vanaf 1 januari 2016 het volgende: 199,11 eur/maand en 6,54 eur/dag voor de

grotere inspanning te leveren. De vakbonden weigerden op hun beurt te onderhandelen over het eisenbundel van de werkgevers.

ProPass

vervoer

Het digitale professioneel paspoort voor de autobus- en autocarchauffeur Hans Dewit ProPass is een online platform waarop elke autobus- en autocarchauffeur zijn digitaal professioneel paspoort kan bijhouden en beheren. Zoals recentelijk ook in het nieuws kwam, is de correcte opvolging van de vakbekwaamheid, de medische schifting, de verplichte bijscholing en de geldigheid van het rijbewijs een onderwerp dat complexer is geworden door de inhoud en verscheidenheid aan administratie en vervaldatums.

Code 95 Het Sociaal Fonds, waarbij 10.000 beroepschauffeurs uit de sector zijn aangesloten, is zich sinds dag één van de verplichte permanente opleiding bewust van de enorme uitdaging voor de sector om kwalitatief én tijdig de voltallige chauffeursgemeenschap op te leiden. Patronaat en vakbondspartners besloten om een eigen opleidingsinstituut op te richten. Inmiddels zijn we zeven jaar later en heeft FCBO niet minder dan 47.000 attesten afgeleverd voor gevolgde lesdagen. Op 9 september 2015 verliep de streefdatum van de eerste golf van 35 uur aan bijscholing. In de tweede cyclus, voor de volgende vijf jaar, zal elke

NoCell

chauffeur opnieuw 5 lesdagen van 7 uur aan theorie moeten volgen, waarbij nu drie specifieke thema’s aan bod komen. Daarbovenop komen er nog 3 praktijkuren bij, achter het stuur af te leggen. De planning en organisatie van de bijscholing wordt dus complexer voor de vormingsinstituten, de ondernemingen, en vooral voor de individuele chauffeur die het leertraject moet opvolgen en inplannen om professioneel aan de slag te blijven.

ProPass Op het ProPass platform kan iedere chauffeur, via een beveiligde persoonlijke toegang, zijn/

haar persoonlijke gegevens, professionele vergunningen, gevolgde opleidingen en tewerkstellingsloopbaan terugvinden en aanvullen. Het platform bundelt daarbij de DMFA gegevens van de werknemers met de attesten van opleiding, en vraagt de gebruiker relevante informatie toe te voegen. Bij nakende vervaldagen voor rijbewijs, chauffeurskaart of medische schifting krijgt de chauffeur een waarschuwingsmail. Werkgevers zullen op aanvraag en mits akkoord van de gebruikers, overzichten kunnen aanvragen van de opleidingsstatus van hun personeel. Dat laat bedrijven toe om voor hun chauffeurs efficiënter de nodige opleidingen in te plannen en hen tijdig te helpen in de administratieve processen. Meer info: www.ProPass.be

De ‘niet-storen’ app voor de professionele autobus- en autocarchauffeur

Hans Dewit Jawel, professionele chauffeurs zijn het erover eens, GSM-en en SMS-en achter het stuur hoort niet. En toch is communicatie voor het beroep belangrijk, ook voor de veiligheid van de passagiers. Hoe kan je die tegenstelling dan opvangen, zonder daarbij te stigmatiseren en de GSM bij de chauffeur te moeten bannen, of alle passagiers zonder signaal te moeten zetten? NoCell is een slimme app, speciaal ontwikkeld voor de professionele chauffeur. Vanaf een ingestelde snelheid worden de belsignalen van oproepen en berichten onderdrukt, maar wordt ook het scherm van de smartphone inactief. De chauffeur wordt dus vanaf 7 km/u niet meer gestoord, en de correspondenten worden vriendelijk verwittigd, via mailbox of per SMS, dat hij/zij professioneel aan het rijden is en contact zal opnemen wanneer een veilige halte wordt bereikt. De uitdaging ligt immers niet alleen bij de discipline van de ontvanger om niet meteen te reageren, maar vooral bij de onwetendheid, en vaak het ongeduld, van de beller over de beschikbaarheid van de correspondent. Van zodra de chauffeur stilstaat, worden na 60 seconden alle functies opnieuw vrijgegeven, en kan hij of zij

antwoorden. En dat in alle veiligheid voor chauffeur en passagiers. Met professionele overtuiging De NoCell app is weldra gratis beschikbaar voor alle 10.000 chauffeurs die aangesloten zijn bij het Sociaal Fonds. Na registratie op www.nocell. be kunnen zij de app, ontwikkeld voor android smartphones, downloaden. Ze schrijven dan in op de lijst van professionele chauffeurs die zich achter dit initiatief scharen. De chauffeurs kunnen ook een veiligheidscertificaat met persoonlijke foto afdrukken om aan de passagiers te tonen.

Een geïntegreerd handenvrij systeem via bluetooth wordt door NoCell evenwel herkend en die oproepen worden dus doorgegeven. Bediening van het kleine scherm blijft echter onmogelijk. Communicatie met de thuisbasis of dispatching is nodig en nuttig, zowel voor lange internationale reizen als voor dagelijkse opdrachten en openbaar vervoer. Initiatief met navolging NoCell verplicht maken? Neen, dat zou zeker een verkeerd effect hebben. Belangrijker is de overtuiging aan te kweken bij de chauffeur om de smartphone niet te bedienen achter het stuur. En als NoCell daarbij toe kan bijdragen, is het meteen een efficiënt hulpmiddel. Het initiatief van het Sociaal Fonds zal worden ondersteund door een langdurige sensibiliseringscampagne gericht op de hele sector: alle chauffeurs, maar ook hun collega’s en werkgevers. Veiligheid verdient immers navolging.

Het Sociaal Fonds Bus & Car lanceerde NoCell op Busworld Kortrijk op zondag 18 oktober 2015.

22

vervoer

De Lijn

Onderhandelingen sociale programmatie 2015-2016 verlopen heel stroef! Jan Coolbrandt Het gemeenschappelijk vakbondsfront - ACOD, ACLVB en ACV - diende voor de vakantie een eisenbundel in. We sommen de belangrijkste punten nog eens op en geven een stand van zaken: Uitvoering van het interprofessioneel akkoord (maximale invulling van de toegestane koopkrachtverhoging, samen goed voor 0,8 procent van de totale loonmassa)

Respect voor ons statuut en voor de verworven rechten

Vandaag is wel al duidelijk dat De Lijn de middelen die de tariefverhoging genereren, mag houden.

Met de besparingen staan deze cao’s sterk onder druk. De Lijn moet duidelijkheid schep-

geten dat het gemeenschappelijk front op 24

pen en ons zeggen wat wel of niet kan. Wij

september 2015 waarschuwde voor sociale

Tot op vandaag deed Roger Kesteloot nog

kunnen en zullen niet aanvaarden dat cao’s of

onrust als de onderhandelingen geen con-

geen concrete voorstellen. In die zin was het

het statuut eenzijdig worden gewijzigd.

crete resultaten opleveren.

voor niets. Wel stelde de directeur-generaal

Werkzekerheid

Andere hangende aangelegenheden

dat de middelen voor de financiering binnen

Ook hier is het nog onduidelijk. We weten

Tijdens de paritaire besprekingen zal ook de

De Lijn zullen moeten worden gezocht.

niet of de directeur-generaal bereid is om

reorganisatie technische diensten en het te-

de komende jaren werkzekerheid te verze-

kort aan personeel van de technische dien-

Het is niet de eerste keer dat de bevoegde

keren. Rekening houdend met de onzekere

sten en exploitatie worden besproken. Uiter-

Minister de bal naar De Lijn doorspeelt en

toekomst van vervoersmaatschappij (zie de

aard houden we je hiervan op de hoogte.

omgekeerd. Het is niet de eerste keer dat De

discussie over de regisseursrol van De Lijn en

Lijn deze middelen zelf - oftewel vanuit haar

de basisbereikbaarheid) is dit voor ons heel

Voorts moeten er dringend afspraken worden

exploitatiebegroting - moet voorzien. Wij ei-

belangrijk.

gemaakt over de organisatie van de rijscho-

paritair comité van 15 oktober 2015 een maat

sen alvast dat De Lijn concrete voorstellen op tafel legt.

len. Daarover zijn er nog een aantal belang-

Hoe moet het nu verder?

rijke knelpunten.

Tijdens het paritair comité van 4 november Vandaag is wel al duidelijk dat De Lijn de

2015 (bij het ter perse gaan was het resultaat

Ook voor de goedkeuring van het arbeidsre-

middelen die de tariefverhoging genereren,

van deze besprekingen nog niet bekend)

glement ligt er nog wat werk op tafel. Hope-

mag houden. Ook zullen de eventuele loon-

hopen wij alleszins te vernemen welke con-

lijk kunnen we dat afronden tijdens de bijeen-

lastenverlagingen niet terugvloeien naar de

crete voorstellen Roger Kesteloot voor deze

komst van de Algemene ondernemingsraad

Vlaamse kas, maar mogen ze door De Lijn zelf

drie cruciale punten wil doen. Daarna is het

die gepland is op 4 december.

worden aangewend. Dat is hoe dan ook een

aan onze achterban om deze voorstellen te

goeie zaak.

beoordelen. Laten we daarbij alvast niet ver-

De Lijn en de organisatie van de sociale verkiezingen De ondernemingsraad heeft beslist om verkiezingen te houden op 10 mei 2016. Binnenkort moeten werkgever en vakbonden zich uitspreken over de indeling van de technische bedrijfseenheden. Wij blijven pleiten voor het behoud van de bestaande structuur, met zes exploitatieeenheden zowel voor de ondernemingsraad als voor het CPBW. De knoop over waar de werknemers van de centrale ondersteunende diensten moeten gaan stemmen, moet evenwel nog worden doorgehakt.

pensioen

Aanvullende pensioenen in een winterslaap? Joris Lermytte De groep van tien bereikte eind vorige maand een akkoord over het rendement dat moet gewaarborgd worden op de aanvullende pensioenen. De rendementsgarantie komt een pak lager te liggen dan voorheen. Met name de werknemers bij de gemeenten en OCMW’s zullen de opbrengst van hun pensioensysteem hierdoor zien teruglopen.

Om een redelijk pensioen te waarborgen is een aanvullend pensioen dan ook noodzakelijk.

In de overheidssector bevinden de aanvul-

opbrengsten van die obligaties gingen de

lende pensioenen zich nog in hun kinder-

afgelopen jaren echter sterk achteruit. Veel

schoenen. Enkel de gemeenten en OCMW’s

verzekeraars wilden daarop geen nieuwe ren-

in Vlaanderen en De Lijn kennen stelsels met

dementsgaranties meer waarborgen en pro-

Dat laatste maakt het moeilijk om de nieuwe

een ruime toepassing. Werknemers in die sec-

beerden zich te ontdoen van de bestaande ga-

rendementsgarantie te vergelijken met de

toren hebben meestal geen uitzicht meer op

ranties. Voortaan zouden werkgevers dus zelf

oude. In het slechtste geval, wanneer de rente

een benoeming. Om een redelijk pensioen te

moeten instaan voor de rendementsgarantie.

laag blijft, kan de nieuwe garantie ervoor zor-

waarborgen is een aanvullend pensioen dan

Zoiets zou de ontwikkeling van de aanvullende

gen dat een aanvullend pensioen één derde la-

ook noodzakelijk.

pensioenen lamleggen. Daarenboven vonden

ger zal zijn. Dat verschil wordt kleiner naarmate

de verzekeraars minister Bacquelaine bereid

de rente in de toekomst zou gaan stijgen.

De wet op de aanvullende pensioenen voor-

om de rendementsgarantie te verlagen. Mét

ziet een gegarandeerd minimumrendement

maar des noods ook zonder akkoord onder de

Behoud verworven rechten

op de kapitalen die in de aanvullende pen-

sociale partners.

Een andere belangrijke eis van onze kant was

sioensystemen bijeen worden gespaard. De

dat er geen afbreuk zou worden gedaan aan

rendementswaarborg geldt dus enkel voor de

De wettelijke rendementsgarantie moest dus

de lopende verzekeringscontracten. Een uit-

aanvullende pensioensystemen waarbij jaar-

worden aangepast zodat ze opnieuw verze-

gangspunt van het akkoord is dan ook dat

lijks een vast percentage van het loon in het

kerbaar zou zijn. Een akkoord onder de soci-

rendementen die bij de storting van de bij-

stelsel wordt gestort. Enkel bij de gemeenten

ale partners was te verkiezen boven een een-

dragen werden beloofd, gewaarborgd blijven.

en OCMW’s in Vlaanderen bestaat zo’n stelsel

zijdige regeringsbeslissing. Het rendement

Wie vandaag bijvoorbeeld een kapitaal van

(uitgezonderd de stelsels van de Provincies

moet echter voldoende hoog blijven om het

1000 euro heeft opgebouwd waarbij de garan-

Antwerpen en Limburg). De rendementsga-

vertrouwen in de aanvullende pensioenen te

tie van 3,25% geldt, kan er dus zeker van zijn

rantie houdt in dat het jaarlijkse rendement

waarborgen. Wat in het pensioenstelsel ge-

dat het kapitaal die 3,25% per jaar zal blijven

in de stelsels eventueel hoger kan zijn dan de

stopt wordt, is immers uitgesteld loon en daar

opbrengen.

garantie, maar nooit lager.

moet een goed rendement tegenover staan.

De garantie bedraagt op dit moment 3,25 %

Een variabele rendementsgarantie

Naast een aanpassing van de rendements-

voor werkgeversbijdragen. Het is de werkge-

Het nieuwe systeem dat vanaf 1 januari 2016

waarborg voorziet het akkoord ook nog een

ver die ervoor moet zorgen dat het gegaran-

zal gelden, komt daaraan tegemoet en houdt

uitbereiding van de overlijdensdekking. Van-

deerd rendement wordt behaald. Werkgevers

de beslissing weg van de wetstraat. Voortaan

daag vervalt die meestal na uitdiensttreding en

schuiven op hun beurt die verplichting door

zal er worden gewerkt met een gedeeltelijk

voor de opname van het aanvullend pensioen.

naar verzekeraars en pensioenfondsen. Deze

variabele garantie. Binnen een beneden- en

Het opgebouwd pensioenkapitaal ging vaak

zorgen voor het beheer van de aanvullende

bovengrens zal de garantie variëren afhanke-

verloren wanneer iemand die zich in die situa-

pensioenstelsels én voor het gegarandeerd

lijk van het rendement op overheidsobligaties.

tie bevond kwam te overlijden. Nabestaanden

rendement.

Het systeem is vergelijkbaar met een variabele

zagen dan niets van het opgebouwde kapitaal.

hypotheekrente. Vanuit vakbondshoek eisten

Het akkoord past daar nu een mouw aan. Er

Een verzekerbare rendementsgarantie

we natuurlijk een stevige minimumsokkel.

wordt voortaan een mini-overlijdensdekking

Die wordt nu vastgelegd op 1,75%. Wanneer

gegarandeerd. Bij voortijdig overlijden zullen

De afgelopen jaren werd het voor de verzeke-

de rentes op overheidsobligaties zouden

de nabestaanden in elk geval de terugbetaling

raars steeds moeilijker om de gegarandeerde

gaan stijgen kan de garantie mee oplopen tot

van opgespaarde reserves krijgen. De regeling

rendementen te waarborgen. Omwille van

3,75%. Wanneer een einde zou komen aan de

geldt wel enkel voor wie vanaf 2016 uit dienst

strengere Europese regels verkozen zij vooral

periode met lage rentes kan het gewaarborgd

treedt.

te gaan beleggen in overheidsobligaties. De

rendement zo opnieuw de hoogte in gaan.

Overlijdensdekking uitgebreid

je f e Ge ing! ejne ef j m f Ge Wat vi e e nd je G ing! enin daarv n m e m a n Wat vi Wat?vind je nddajea daarv an? rvan? n e e n i j i Werk j nbaar ope eern en e n i g j i o j oinezrk iojW j k w r r e a a ? W b r m n a u e a r opecnebnt rogp-onzorgo wo ? woonz m m u r ? t n centru ce

Ik heb voldoende tijd om met de bewoners bezig te zijn. Het stressniveau is goed te tijd doen. Ik heb voldoende om met de Ik heb voldoende tijd om mettede bewoners bezig zijn. bewoners bezig te zijn. Verlof kan gemakkelijk geregeld Het stressniveau is goed worden. te doen. Het stressniveau is goed te doen.

Ik doe mijn werk graag. Verlof kan gemakkelijk geregeld wo Verlof kan gemakkelijk geregeld worden. Ik kan vlot communiceren met mijn Ik doe mijn werk graag. leidinggevende. Ik doe mijn werk graag. Ik kan vlot communiceren met mijn Ik kan vlot communiceren met mijn leidinggevende. leidinggevende.

Grote bevraging in de Vlaamse openbare woonzorgcentra Grote bevraging in de Grote bevraging inonzede Enkele maanden terug hielden collega’s van LBC-NVK in de VZW- en commerciële woonzorgcentra een enquête Vlaamse openbare woonzorgcentra “Welke zorgen heb jij?” De resultaten bevestigden wat we al lang wisten. Meer dan 80% antwoordde dat de werkVlaamse openbare woonzorgcentra

druk de laatste jaren is toegenomen en dat er veel te weinig tijd is voor de bewoners. Enkele maanden terug hielden onze collega’s van LBC-NVK in de VZW- en commerciële woonzorgcentra een Enkele maanden terug hieldenvan onze collega’s van LBC-NVK in we de VZWen commerciële woonzorgcentra een Ook vanuit het werkveld dejij?” openbare sector krijgen signalen stijgende aanenquête personeel, “Welke zorgen heb De resultaten bevestigden wat weover al lang wisten.werkdruk, Meer dantekort 80% antwoordde dat de w “Welke zorgen heb jij?” De resultaten bevestigden wat we al lang wisten. Meer dan 80% antwoordde dat de werkvakantie en druk overuren die niet kunnen worden opgenomen … En dus willen als dé van de openbare de laatste jaren is toegenomen en dat er veel te weinig tijd wij is voor devakbond bewoners. druk zorgsector de laatste jaren is hoe toegenomen enzit. dat er veel te weinig tijd is voor de bewoners. weten het precies Ook vanuit het werkveld van de openbare sector krijgen we signalen over stijgende werkdruk, tekort aan pe Ook vanuit hetmoeten werkveld de openbare sector krijgen we signalen over stijgende werkdruk, tekort aan personeel, Maar dan wevan zoveel mogelijk personeel vakantie en overuren die niet kunnenkunnen wordenbereiken. opgenomen … En dus willen wij als dé vakbond van de openb vakantie en overuren die niet kunnen worden opgenomen … En dus willen wij als dé vakbond van de openbare zorgsector weten hoe het precies zit. zorgsector weten hoe het precies zit. Werk je in een openbaar woonzorgcentrum? Vul dan vanaf 19dan oktober onze in via www.acv-openbarediensten.be. Maar moeten weenquête zoveel mogelijk personeel kunnen bereiken. Maar dan moeten we zoveel mogelijk personeel kunnen bereiken. Alvast heel erg bedankt voor je medewerking. Werk je in een openbaar woonzorgcentrum? Werk je in een openbaar woonzorgcentrum? Vul dan vanaf 19 oktober onze enquête in via www.acv-openbarediensten.be. Vul dan vanaf 19 oktober onze enquête in via www.acv-openbarediensten.be. Alvast heel erg bedankt voor je medewerking. V.U. Jan erg Mortier - Helihavenlaan 21, 1000 Brussel Alvast heel bedankt voor je medewerking. V.U. Jan Mortier - Helihavenlaan 21, 1000 Brussel V.U. Jan Mortier - Helihavenlaan 21, 1000 Brussel