Focus op de vluchtelingencrisis. magazine voor openbare diensten

nieuwetijd magazine voor openbare diensten

Focus op de vluchtelingencrisis

maandblad van AC V-O p enbare D iensten – ok tob er 2015 v.u.: L . H a m e lin ck, H e lihave nl aa n 21, 10 0 0 B r u s s e l

2

In dit nummer

04

9

Focus

03 04 07 08 09 10

10

FEDERALE OVERHEID

edito 1 jaar centrum rechts focus Focus op de vluchtelingencrisis

10

Besparingen bij Waterwegen en

11

“Kortsluiting” bij het Vlaams

Werklastmeting, straks een realiteit? Justitie verdrinkt vlaamse overheid Instituut voor natuur- en bosonderzoek Eindelijk duidelijkheid over maaltijdvergoedingen?

14

Een mooi ondernemingsakkoord na zware onderhandelingen en zes dagen staken

Centrum voor Elektronisch Toezicht lokale & regionale besturen

Gezond Openbaar federale overheid

Zeekanaal

VLAAMSE OVERHEID

15

zorg ACV-Openbare Diensten vraagt en krijgt schorsing van beslissing tot privatisering zorgdiensten Ronse

12

Afslanking provincies - Belofte

12

Onmisbaar openbaar

13

Leuvens zorgbedrijf verenigt

maakt schuld?

Een kerntakendebat

dienstverlening voor jong en oud

16 18

Nieuwe sectoranalyse algemene ziekenhuizen Bijzondere korpsen Vuur uit, gevaar voorbij?

19

Open brief aan de eerste minister

20

vervoer De Lijn Sociale onderhandelingen in het slop

COLOFON

Redactie Luc Hamelinck | Dorien De Wit | Chris Herreman | Joris Lermytte | Laura Bernaerts | Ilse Heylen | Marc Saenen | Frédéric De Gelissen | Jan Mortier Eindredactie Dorien De Wit | Luc Hamelinck Vormgeving Gevaert Graphics Druk Corelio Printing | www.corelio.be

3

edito

1 jaar centrum rechts De nieuwe regeringen zijn een jaar aan de slag.

16 ZORG

21

Autobus-Autocar

21

Supporters Openbaar Vervoer

22

Moeizaam cao-overleg

Een breed gedragen visietekst pensioen Zelf uw vroegste pensioendatum berekenen

Volg ons op twitter.com/acvopenbaar Like ons op facebook.com/acv-openbarediensten

www. acv-openbarediensten.be

Het overheidspersoneel kreeg een jaar van inleveren en besparen voor de kiezen: • De federale regering heeft een indexsprong doorgedrukt voor werknemers (niet voor eigenaars van woningen). Dat is een stevige aderlating. Voor jongeren komt dit over een ganse loopbaan neer op een verlies ter waarde van een stevige BMW. • Diezelfde regering heeft de voorwaarden voor het vervroegd pensioen hard opgetrokken en de wettelijke pensioenleeftijd verhoogd tot 67 jaar. Het gemor is alom! • Met de fameuze tax shift zouden de lage lonen 100 euro winnen. Maar alleen tegen het einde van de legislatuur. Voor de financiering worden niet de grootverdieners à la Marc Coucke aangesproken. Syndicaal hadden we nochtans zwaar ingezet op meer rechtvaardigheid. Een gemiste kans voor de regering. • Overheidsdiensten kregen zeer zware besparingen opgelegd voor de hele legislatuur. Minder personeel, minder werkingsmogelijkheden en investeringen worden met haast een derde verminderd. De fameuze ‘redesign’ moet nog eens 550 miljoen euro opleveren. Dit is gewoon onwezenlijk. De regering rekent zich op die manier rijk. • De Vlaamse regering van haar kant ging compleet de mist in met het eenvoudige dossier van de overdracht van federale personeelsleden naar Vlaanderen. Wat netjes en vlot kon worden afgehandeld, is tot op vandaag niet rond. Men vraagt personeelsleden wel goed hun best te doen, maar hun verloning op een deftige manier regelen door te behouden wat men voordien had, zit er niet in. • Ook Vlaamse overheidsdiensten kregen de besparingstrein over zich heen. De Vlaamse administratie moet het met 1950 mensen minder doen. De manier waarop besparingen worden opgelegd aan de VRT (die toch wel door alle Vlamingen sterk wordt geapprecieerd) getuigt echt van de politieke vooringenomenheid waarmee de openbare sector wordt aangepakt. • En dan hebben we het nog niet over de manier waarop de herstructureringen in lokale besturen worden aangestuurd: de aanpak rond de provincies heeft blijkbaar enkel medestanders binnen de Vlaamse regering. De gevolgen van de integratie van de OCMW’s in de steden en gemeenten zal de komende decennia wellicht de lokale uitgaven sterk heroriënteren. De Vlaamse regering stelt eigenlijk de sociale functie van de lokale sector in vraag. • En dan hebben we het nog niet gehad over het lijstje van zaken die allemaal duurder zijn geworden. We zouden eenzelfde lijstje kunnen maken van de dingen die alleen al de komende maanden nog op ons afkomen. Maar goed, die bladzijden moeten nog worden geschreven. Je kan je de vraag stellen of mensen hiervoor kozen toen ze in de stembus stonden. Want bovenstaande beslissingen zijn toch niet meteen het resultaat van de afwegingen die kiezers hebben gemaakt. Wie daar te lang over nadenkt, is er ondertussen wel aan voor de moeite. Want de huidige regeringen zitten in een politieke zetel. Na jaar 1 hebben ze nog 4 jaar te gaan. De politieke opstelling tegenover openbare diensten en overheidsperMinder overheid soneel was nooit eerder zo vooringenomen. Minder is simpelweg een betere overheid is simpelweg een betere economie, is politiek het uitgangspunt. economie, is politiek het In de openbare sector kunnen zeker een aantal dingen beter. Maar dat is niet eigen aan de openbare sector. We uitgangspunt. zullen de komende maanden de problemen moeten aanpakken. Met overreding waar we kunnen. Met creativiteit waar we kunnen. Door druk te zetten indien nodig. Eerste minister Michel heeft de sociale partners meegegeven dat lering dient getrokken uit de problemen van het afgelopen jaar. Als er op korte termijn iets zou moeten veranderen, is het toch wel dat sociaal overleg meer ruimte zou moeten krijgen. We zullen snel merken of het de politiek menens is. Luc Hamelinck Voorzitter

4

focus

Focus op de

vluchtelingencrisis Dorien De Wit en Mark Saenen De huidige vluchtelingencrisis beroert iedereen. Het knusse tentenkampje is ondertussen ontruimd en weer park geworden. Maar de problemen zijn in geen geval opgelost. Vluchtelingen blijven zich iedere dag aandienen bij de Dienst Vreemdelingenzaken. In de vluchtelingencentra hebben begeleiders meer werk dan ooit. Maatschappelijk werkers bij de OCMW’s proberen elke vluchteling individueel zo goed mogelijk te begeleiden. Drie stemmen aan het woord over hun specifiek aandeel in de oplossing voor deze crisis. Freddy Roosemont - Directeur van de Dienst Vreemdelingenzaken

weet hoe moeilijk het is om alles rond te krijgen. Het was dus niet moeilijk om hen te over-

Hans Eyssen - Burgemeester van Holsbeek

tuigen ook in het weekend te komen werken. De Dienst Vreemdelingenzaken (DVS) ver-

De meesten zijn echt wel gemotiveerd.

werkt 250 aanvraagdossiers per dag. Heb-

In Holsbeek was er tot voor kort een Open Terugkeercentrum (OTC) voor asielzoekers die

ben jullie die enorme toestroom zien aan-

Kregen jullie hier steun van de vakbonden?

uitgewezen zouden worden en vrijwillig wil-

komen? Waren jullie daar klaar voor?

Daarover was ook eerst overleg met de vak-

den terugkeren. Dat centrum sloot in juni dit

In Zuid-Europa waren de problemen er al

bonden. Op ieder niveau werd daarover ver-

jaar, maar ging in september weer open om-

veel eerder. België is toen nog even gespaard

gaderd en die vergaderingen verliepen alle-

wille van de huidige vluchtelingenproblema-

gebleven. Vanaf april, mei begonnen ook wij

maal zonder tegenstand, heel positief.

tiek. Het opvangcentrum in Holsbeek richt zich specifiek op niet-begeleide minderjarigen op.

de toestroom te verwachten. Maar dat die zo sterk zou zijn en zo lang zou aanhouden,

Hoe moet ik mij zo’n aanvraag eigenlijk

Dat zijn asielzoekers die zeggen minderjarig

was niet voorzien. Dat er meer asielzoekers

voorstellen?

te zijn, maar waarvan dat nog niet is bewezen.

zouden komen? Ja; dat hadden we ziek aan-

Als iemand zich op een bepaalde dag aan-

komen. Maar zoveel? Nee.

dient, wordt deze aanvraag ingeschreven

Heeft een gemeente eigenlijk iets te zeggen

Ondertussen heeft de Ministerraad wel bij-

in het wachtregister. Dat wachtregister is

wanneer een hogere overheid beslist een

komende middelen toegekend. Maar dat is

onderdeel van het Belgisch rijksregister en

centrum op haar grondgebied te openen?

natuurlijk voor een eerste fase. Afhankelijk

dit moet dus heel nauwkeurig gebeuren. Na-

Opvangcentra zijn de volledige bevoegd-

van hoe lang de stroom aanhoudt. En dat

dien nog wijzigingen aanbrengen aan een

heid van de federale overheid. Als gemeente

bijkomend personeel is er nu nog niet. Al

naam is niet evident.

doet SELOR wel heel hard zijn best om snel nieuwe mensen aan te werven.

Nadien volgt een medische check. Er wordt bijvoorbeeld een foto genomen van de lon-

We hebben ook een oproep van SELOR ge-

gen, om eventuele tuberculose te kunnen

zien, gericht aan andere federale ambte-

ontdekken.

naren met de vraag om tijdelijk bij DVZ te komen werken. Had die oproep succes?

De vluchteling krijgt daarna een document

De voorzitster van de FOD Binnenlandse za-

dat aangeeft dat een asielaanvraag werd ge-

ken heeft inderdaad zo’n oproep gelanceerd.

daan. Er wordt ook een plaats van opvang

En die werd positief onthaald. We kregen

toegewezen. Dat gebeurt door de collega’s

veel vragen van ambtenaren over informa-

van Fedasil. Die zitten in hetzelfde gebouw.

tie. Er waren echt wel wat geïnteresseerden.

Soms worden mensen nog uitgenodigd voor

Daarom hebben we informatiesessies geor-

een gesprek. Dat kan dezelfde dag nog ge-

ganiseerd over de inhoud van het werk zodat

beuren. Dan stellen we een aantal vragen.

ze weten waar ze aan toe zijn.

“Waarom heb je het land van herkomst verlaten? Welke problemen waren er? Welke fa-

Het personeel werkt nu ook tijdens het

milieleden heb je?”

weekend. Konden ze gemakkelijk overtuigd

Dat eerste verslag dient als inleiding voor

worden om dat te doen?

de Commissaris-Generaal die onder andere

Onze mensen zitten elke dag in deze situatie.

op basis daarvan beslist of een persoon be-

Ze kennen de problematiek dus heel goed en

scherming nodig heeft of niet.

5

focus

hebben wij hierover geen inspraak. De over-

zijn tot nu toe echt beperkt gebleven. Vroe-

En de buurtbewoners? Krijgen die informa-

heid heeft het gebouw van het huidige op-

ger toen het nog een OTC was, is er wel eens

tie?

vangcentrum een aantal jaar geleden aange-

een betoging geweest. Maar dat was tegen

Met de heropening in september hebben we

kocht (in eerste instantie dus om als OTC te

het algemeen asielbeleid en niet specifiek

er inderdaad voor gezorgd dat buurtbewo-

gebruiken) en mag zelf beslissen wat ermee

tegen het centrum gericht. Dan komt onze

ners goed ingelicht waren. Het Rode Kruis

gebeurt. Sinds september is het dus een tij-

politiedienst er uiteraard wel mee in aanra-

heeft zelf brieven rondgedeeld en de bewo-

delijk opvangcentrum voor niet-begeleide

king. Als je dan van de 56 politiemensen er

ners waren uitgenodigd op de opendeurdag.

minderjarigen.

20 naar een locatie moet sturen, is dat wel

Dat schept vertrouwen en heeft ervoor ge-

veel.

zorgd dat alles positief is verlopen.

Ook al is een opvangcentrum de bevoegd-

Wat begeleiding van bewoners betreft, dat is

Bij de eerste opening (van het OTC) was er

heid van de federale overheid, dan nog

een zaak voor Fedasil zelf. Omdat de bewo-

wel wat ongerustheid. Maar ondertussen is

moet een gemeente hier toch nauw bij be-

ners slechts een paar weken in het dagcen-

na al die jaren wel gebleken dat dit eigenlijk

trokken worden? Welke inspanningen moet

trum blijven en niet ingeschreven worden in

nergens voor nodig is. Buiten hier en daar

Holsbeek leveren op vlak van politiedien-

een gemeente, is er ook geen tussenkomst

een kleiner incident – mensen die kledij uit

sten, sociale begeleiding, enz.?

van ons OCMW. Het centrum krijgt al het no-

kledingcontainers probeerden te halen of

In ons geval zijn de inspanningen toch re-

dige materiaal van de federale overheid. Onze

maaltijdcheques wilden omruilen voor geld

latief beperkt. Al zijn we natuurlijk wel ver-

begeleiders van het OCMW springen enkel bij

in de winkels – zijn er nooit echt problemen

antwoordelijk voor de openbare orde. Politie

voor praktische vragen in verband met de ge-

geweest.

interventies kunnen altijd mogelijk zijn maar

meente, huisvuilophaling, sorteren, enz.

6

focus Stefanie Haerens – hoofd maatschappelijk werker en Lokaal Opvanginitiatief OCMW Kortrijk

dat twee tot drie dagen voordien, maar nu

kunnen vertrouwen op onze lange ervaring.

weten we dat de dag zelf pas. In de namid-

Maar wat de individuele begeleiding betreft

dag krijgen wij bericht dat er iemand naar

is het nu wel zwaar geworden.

ons wordt gestuurd, in de late namiddag of

Van het bestuur hebben we wel de moge-

Jij staat aan het hoofd van het Lokaal Op-

avond komen ze dan – meestal met de trein

lijkheid gekregen om meer personeel aan te

vanginitiatief van het OCMW in Kortrijk.

- richting ons OCMW.

werven. Die procedures en examens zijn nu

Is dat speciaal opgericht voor de huidige

Eens ze hier zijn zorgen wij voor de eerste

lopende. In de loop van oktober zou die ver-

vluchtelingencrisis of bestond dit daar-

opvang. We brengen hen onder in een wo-

sterking er moeten zijn. En die is zeker nodig.

voor ook al?

ning en doen de eerste boodschappen. Dat

Dit bestaat al jaren. Het Lokaal Opvanginitia-

is dikwijls in een nachtwinkel vanwege het

Hoe worden vluchtelingen door jullie bege-

tief (LOI) is opgericht voor materiële opvang

late tijdstip.

leid? Wij helpen hen bij de inschrijving in de ge-

van asielzoekers. De begeleiding van iemand met een andere nationaliteit gebeurt

Waarom komt een vluchteling pas ’s avonds

meente, bij het zoeken naar een woonplaats,

op dezelfde manier als voor een Belg, met

aan?

en schrijven hen in voor een taalcursus. We

dat verschil dat ook verblijfsdocumenten en

Tijdens deze huidige vluchtelingengolf is er

maken hen ook wegwijs in het huishouden,

papieren geregeld moeten worden. Zolang

altijd avondpermanentie omdat de Dienst

helpen bij de boodschappen en leren hen

hun asielprocedure loopt, mogen zij blijven

Vreemdelingenzaken en Fedasil de dag zelf

koken op elektriciteit. Veel vluchtelingen zijn

in het LOI.

nog zoveel mogelijk mensen uit de noodop-

dat laatste immers niet gewend. We zoeken

vang willen halen. Zij komen tussen 21u en

ook een school voor de kinderen, leren hen

Op welke manier verschilt een LOI van een

22u aan en dan staat een maatschappelijk

belangrijke adressen, tonen hen hoe ze trein-

federaal opvangcentrum?

werker klaar om hen op te vangen.

tickets kunnen kopen, enz.

Ze wonen hier apart in plaats van in een ge-

Hij of zij heeft zeker 1 à 2 keer per week

Dat wat de praktische zaken betreft. Voor

meenschappelijk centrum. Gezinnen, maar

avondpermanentie en dat zorgt uiteraard

deelname aan het socio-culturele leven

ook alleenstaanden proberen we allemaal

voor een verhoogde werkdruk. Ze worden

hebben we een systeem van buddygezin-

onder te brengen in een huis of apparte-

opgebeld als de vluchtelingen aan de deur

nen uitgewerkt. Lokale gezinnen nemen de

ment. Ook de begeleiding is individueel ge-

staan. En dan vertrekt de maatschappelijk

vluchtelingen op sleeptouw door de kinde-

regeld. Iedere maatschappelijk werker heeft

werker van thuis naar het OCMW.

ren samen te laten spelen, hen wegwijs te maken in de gemeente, te tolken, enz.

bij ons 9 tot 12 huizen waar hij of zij verantwoordelijk voor is. Dat zijn 22 à 25 personen.

Moeten jullie ook in het weekend werken?

Op dit moment hebben 66 gezinnen zich in-

Hoe komt een vluchteling bij jullie terecht?

Voorlopig is dat niet het geval. Al weet je dat

geschreven. Wij zijn hen nu systematisch aan

Vluchtelingen worden ons toegewezen.

natuurlijk nooit. Het hangt af van de hoe-

het matchen met vluchtelingen. Daarvoor

Fedasil verwittigt ons vooraf. Normaal is

veelheid mensen die toekomen. Uitgesloten

werken we samen met het Team Welzijn van

is dat niet.

Stad Kortrijk.

Het moet nu allemaal toch veel sneller vooruit gaan. Zijn jullie voldoende ondersteund

Hoeveel vluchtelingen zijn er momenteel

om met deze vluchtelingengolf om te gaan?

ondergebracht in Kortrijk?

Wij kunnen alleszins terugvallen op een LOI

Op dit moment zijn er 103 personen in de

dat door de jaren heen heel sterk is uitge-

opvang. Het is wel de bedoeling om de LOI

bouwd. Wij hebben goede afspraken met

uit te breiden naar 140 plaatsen. Daar zijn we

een aantal ondersteunende diensten en

nu volop mee bezig.

De begeleiding van iemand met een andere nationaliteit gebeurt op dezelfde manier als voor een Belg,

7

focus

Gezond Openbaar Jef Kerremans

Samen met andere ACV-vakbonden van de openbare sector stelden we op 22 september onze prioriteiten voor tijdens het event ‘Gezond Openbaar’. Onder andere de terugtredende overheid, sociaal overleg en pensioenen kwamen aan bod.

1. Voor het eerst staat de doelstelling voor-

personeel

principieel

verminderd.

op om de openbare sector af te bouwen.

Hoeveel mensen er ook nodig zijn om

De rol van de overheid moet worden

degelijke werking van de diensten te

ingeperkt en gereduceerd tot haar kern-

garanderen, is van onderschikt belang.

taken. Voor de rest mag de markt zijn

Personeelsaantallen moeten en zullen

werk doen. We moeten iedereen ervan

verminderen. Dat burgers vervolgens

blijven overtuigen dat het belang van

de factuur via een omweg voorgescho-

goed uitgebouwde openbare voorzie-

teld krijgen, wordt doodgezwegen.

ningen primordiaal is. Het is bovendien

Nochtans leren cijfers van de OESO

A. Terugtredende overheid

een onmiskenbaar onderdeel van een

ons dat de tewerkstelling van de open-

Bij de nieuwe federale en Vlaamse regering

rechtvaardige samenleving.

bare sector in ons land weinig verschilt

zien we een ommezwaai in de opstelling tegenover de openbare sector en haar personeel.

van het internationale gemiddelde. 2. Vanuit de filosofie van de terugtredende overheid wordt het overheids-

B. Sociaal overleg Het afgelopen werkjaar konden we nauwelijks van echt inhoudelijk sociaal overleg spreken. Als we komend werkjaar vooruit willen, zal men de sociale dialoog toch wel anders moeten aanpakken. Transparantie en vakbondsinspraak zijn anno 2015 blijkbaar geen evidentie. Inspraakprocedures worden te vaak gezien als een vervelende stap in een procedure die men liever kwijt dan rijk is. De politieke opstelling is vaak: “Vakbonden mogen dan wel eens hun standpunt brengen, wij weten wel beter en zullen dus beslissen”.

C. Pensioenen Het regeerakkoord kondigde overleg aan over een aantal mogelijke maatregelen voor overheidspensioenen die verder zouden worden uitgewerkt in sociale dialoog. Het voorziet ook in een aantal garanties, waaronder vrijwaring van opgebouwde rechten. Het afgelopen jaar werd duidelijk hoe hol die garanties zijn. Van uitwerking op een overlegde manier was geen sprake. De politiek heeft beslist.

Je vindt de volledige brochure ‘gezond openbaar’ terug op onze website www.acv-openbarediensten.be

8

federale overheid

Werklastmeting,

straks een realiteit? Geert Dewulf Het was tijdens zijn beleidsverklaring in november 2014 al, dat minister van Defensie belast met Ambtenarenzaken, Steven Vandeput, zei dat de werklastmeting voor ambtenaren tegen januari 2016 operationeel moest zijn. Met zo’n meting wordt bekeken in welke afdelingen te veel, net genoeg of te weinig uren worden geklopt. Op basis daarvan kan dan met ambtenaren worden geschoven. Die datum komt nu stilaan dichterbij en wordt uitgewerkt door de FOD Personeel en Organisatie, en concreet uitgevoerd door het management van de betrokken FOD of overheidsdienst.

Resultaten bij Justitie Werklastmeting kan tot verrassende resultaten leiden. Zoals enkele jaren geleden, toen in september 2013, de resultaten van de werklastmeting bij de Belgische magistraten meegedeeld werden aan de toenmalige minister van Justitie. Uit dat verslag bleek dat de hoven van beroep van Luik en Bergen sterk overbedeeld zijn wat het aantal leden van hun korpsen betreft. Ook bleek dat er in Gent eigenlijk dubbel zoveel raadsleden zouden moeten zijn dan nu om dezelfde output te behouden met hetzelfde werkproces als dat van Luik of Bergen. Ook het hof van beroep van Antwerpen leek in vergelijking met

Zo worden werklastmetingen vaak gebruikt om de personeelsbehoefte op een objectieve manier vast te leggen. Door concrete tijdsmetingen uit te voeren, aan tijdsschrijven te doen en normen vast te leggen, brengt men taken in kaart, kunnen procesverbeteringen worden doorgevoerd om efficiënter te werken en kan eventueel het benodigd aantal personeelsleden (kwantitatief en kwalitatief ) worden bepaald. De interesse vanuit het werkveld zet ertoe aan om na te denken en een inspanning te doen om een eigen instrument uit te werken. Medewerkers vragen ook vaak zelf naar een model dat een billijke verdeling van dossiers over de medewerkers garandeert. Al zijn niet alle dossiers gelijk natuurlijk. Afhankelijk van de complexiteit van de vraag of klant en de fase waarin het dossier zich bevindt, vergt het ene dossier sowieso meer werk dan het andere. Werklastmeting moet als hoofddoel het volgende hebben: personeelsbehoefte kwantificeren, personeelskost budgetteren en personeelsmiddelen rechtvaardig verdelen over de diensten. En last but not least, gaat het bij werklastmeting zeker niet om een individuele controle, daar zijn immers andere instrumenten voor.

Luik en Bergen, voor minstens één derde tot de helft onderbedeeld zijn.

Meten is weten, maar toch enkele bedenkingen Het meten van werklast is een onderzoek naar de intensiteit van de inspanning die een werknemer in een bepaalde context levert. De werkbelasting is een dynamisch gegeven en het gevolg van een combinatie van factoren die een invloed uitoefenen op de werknemer.

De werkbelasting is een dynamisch gegeven en het gevolg van een combinatie van factoren

9

Justitie verdrinkt

federale overheid

Filip Dudal

Tijdens de maand september leek Justitie wel alomtegenwoordig. Een overzicht. Personeel

gedetineerden moeten worden uitgesteld

inrichtingen zijn de 10% al overschreden. Elke

of slepen urenlang aan, omdat het sterk on-

dag raken door personeelstekort posten niet

derbemande korps de gedetineerden niet of

meer ingevuld en dat zorgt voor een groot

slechts laattijdig kan voorleiden.

onveiligheidsgevoel bij het personeel. En we moesten de minister in gebreke stellen om de

De Franstalige Brusselse jeugdrechters drei-

Maar eindelijk worden de twintig in juni be-

besparingen op kledij gedeeltelijk ongedaan

gen ermee vanaf 15 oktober niet langer

loofde aanwervingen nu realiteit en zal de fe-

te maken.

dossiers te behandelen van opgesloten min-

derale politie tot februari 2016 dagelijks tien

derjarigen waardoor die automatisch zullen

mensen leveren om bij te springen. Maar ook

De staatsveiligheid draait met de toestroom

worden vrijgelaten. Poetsvrouwen moesten

deze twintig aanwervingen zijn onvoldoende

van vluchtelingen eveneens overuren. Het is

bijspringen om administratief werk te verrich-

om het personeelstekort aan te zuiveren. Ook

moeilijk om duidelijk te filteren wie écht vluch-

ten en een chauffeur deed dienst als griffier.

de eventuele integratie van het veiligheids-

teling is en wie niet.

korps binnen de federale politie zorgt voor Minister van Justitie Koen Geens kondigt nu

deining.

En de centrale diensten, personeelsdiensten,

een grote aanwervingsactie aan. In één bewe-

Dat het veiligheidskorps onder één “comman-

ICT-diensten of andere zien hun personeels-

ging worden 444 griffiers, dossierbeheerders

do” komt, kan wel een verbetering zijn, maar

bestand ook allemaal smelten als sneeuw voor

en ander gerechtspersoneel gezocht voor alle

het personeel vraagt duidelijkheid. Hierover

de zon. Nochtans zijn deze centrale diensten

mogelijke rechtbanken, parketten en hoven

worden nu gesprekken gevoerd, wij willen

essentieel voor een goede werking van andere

in ons land.

daar als vakbond bijzijn.

diensten.

Een mooi initiatief maar jammer genoeg zijn

Staking

Rode draad in dit verhaal is het chronisch per-

deze 444 aanwervingen ruimschoots onvol-

Ook de nationale stakingsaanzegging voor de

soneelstekort. En voor dat personeel is de situ-

doende. Heel wat van deze mensen zijn trou-

gevangenissen zorgt voor onrust. De besparin-

atie op deze manier onhoudbaar. En er kan ze-

wens al in dienst. Het gaat dus dikwijls niet

gen op het personeel (10%) en werkingskosten

ker flexibeler en beter samengewerkt worden

eens om echte aanwervingen maar om een

(20%) verstoren de dienstverlening grondig.

tussen de verschillende entiteiten van Justitie.

verandering van hun statuut.

Er werd een andere manier van werken voor-

Maar het personeel heeft nu nood aan een

gesteld in vijf in plaats van drie shiften. Meer

reddingsboei, want ze zijn aan het verdrinken.

Veiligheidskorps Justitiepaleis

flexibiliteit is nu het toverwoord.

Naast besparingen moet er ook ruimte zijn

Ook de problemen met het veiligheidskorps

En de belofte van de minister dat de besparin-

voor aanwervingen zodat Justitie, een bouw-

van het Justitiepaleis blijven aanslepen. Sinds

gen op personeel dit jaar maar 1,5% zouden

steen van onze democratie, haar rol kan blij-

begin september is de situatie zelfs ronduit

bedragen, is nu al mislukt. We zitten aan een

ven spelen.

rampzalig te noemen. Heel wat zittingen met

nationaal gemiddelde van 5% en in sommige

10

vlaamse overheid

Instituut voor natuur- en bosonderzoek

Eindelijk duidelijkheid over maaltijdvergoedingen? Nathalie Hiel Bij het Instituut voor natuur- en bosonder-

afstand gebruikt worden. De postcode zou

dat het INBO geen correcte interpretatie geeft

zoek (INBO) is nu al enkele maanden een

nu gelden als regel om de afstand te bere-

aan de omzendbrief van 21 maart 2007.

discussie gaande over de toekenning van

kenen. Ook de voorwaarde voor de afstand

Dus even voor alle duidelijkheid, wanneer

de maaltijdvergoedingen. Voor de zomerva-

tot een restaurant van de Vlaamse overheid

heb je recht op een maaltijdvergoeding?

kantie startte men namelijk plotseling met

werd aangepast. De afstand werd bepaald op

• Als de werkelijke afstand tot de stand-

een andere interpretatie van de omzendbrief

25 km in plaats van anderhalf uur.

voor de toekenning van de maaltijdvergoe-

Op het EOC van juni was de reactie van de

ding.

vakbonden héél duidelijk: dit is niet correct

• Als de dienstreis langer dan 6 uur duurt (als

en niet conform de omzendbrief. Je kan

de dienstreis meer dan 12 uur bedraagt,

Plotseling mige

konden

som-

personeelsleden

als entiteit geen eigen interpretatie van

plaats en woonplaats meer dan 25 km bedraagt;

heb je recht op 2 maaltijdvergoedingen)

geen vergoeding meer

de reglementering invoeren. Alhoewel

• Als tijdens de middag de afstand tus-

ontvangen. Voor de

er aan de overzijde wel degelijk een

sen de werkplaats en het restaurant van

toekenning zou niet

bereidheid was om over de zaken

de Vlaamse overheid waar je een warme

langer de werkelijke

te praten, stelden we uiteindelijk

maaltijd kan krijgen, langer dan anderhalf

geen wijziging in standpunt vast.

uur is. Daarbij wordt rekening gehouden

Daarom kozen ACV en ACOD er-

met de tijd voor het nuttigen van de maal-

voor om het sectorcomité in te

tijd zelf en mogelijke verkeersdrukte op

schakelen deze absurde situatie

het middaguur.

aan te pakken. Daar werd bevestigd

Op niveau van het sectorcomité 18 werd afgesproken om een verkeerde interpretatie van deze omzendbrief in de toekomst te vermijden. De OZB wordt door de administratie herwerkt en waarschijnlijk geïntegreerd in het statuut. Wat ons betreft kan dit alleen maar een verbetering zijn. Een aanpassing van de huidige toepassing is alleszins onbespreekbaar. Nog eens een besparing op dat vlak zou een stap te ver zijn, meer duidelijkheid is anderzijds zeer welkom!

Besparingen bij Waterwegen en Zeekanaal Chris Herreman Dat er bij de Vlaamse overheidsdiensten tegen

dedeling aan het personeel van 30 september,

tere uitval van goed functionerende collega’s.

2019 1950 personeelsleden moeten worden

gaf de directie toelichting over hoe zij dit moei-

De leiding van W&Z gaf in haar toelichting ook

bespaard, was al langer bekend. Maar net voor

lijk en moeizaam traject in goede banen gaan

te kennen dat de inkrimping van de laatste ja-

het groot verlof besliste de Vlaamse regering

leiden.

ren nu al voor een scherp spanningsveld tussen het aantal personeelsleden en het aantal

ook nog eens dat taken en opdrachten niet

uit te voeren taken zorgt. Vandaag is de aanwe-

en departementen zelf moeten worden uitge-

Stijgende werkdruk leidt tot stijgende uitval

voerd.

De Vlaamse regering vertaalt dit in “met min-

en dat resulteert nu al in mindere kwaliteit van

Voor Waterwegen en Zeekanaal (W&Z) be-

der personeel meer doen”. Maar ondertussen

het geleverde werk.

tekent dit concreet dat er tegen eind 2019,

leiden alle vorige en nog komende besparin-

Ook de besparingen bij andere entiteiten die

honderd personeelsleden minder zijn om alle

gen op personeelsaantallen nu al tot een ern-

W&Z ondersteunen, moeten worden opgevan-

taken en opdrachten uit te voeren. In haar me-

stige werkdrukstijging. Met als gevolg een gro-

gen door W&Z.

langer door de verschillende agentschappen

zigheid op het terrein alvast stevig ingeperkt

vlaamse overheid

Het is in het belang van de dader en de slachtoffers dat de strafuitvoering op een correcte manier gebeurt

“Kortsluiting” bij het Vlaams Centrum voor Elektronisch Toezicht Luc Verhaeven

Op 1 januari 2015 werden de personeelsleden van het Nationaal Cen-

we op de laatste personeelsvergadering vernomen hebben, zal het

trum voor Elektronisch Toezicht in het kader van de zesde staatsher-

nog minstens zes maanden duren vooraleer er personeelsleden bijko-

vorming overgeheveld van de federale naar de Vlaamse Overheid. Na

men.

tien maanden maken we de balans op, en het verdict is niet mals.

Daarnaast wordt het personeel ook nog eens geconfronteerd met problemen bij de overname van lopende overheidscontracten. Onder

Aanvankelijk was het Elektronisch Toezicht een alternatief om gevan-

andere op gebied van logistiek, telecommunicatie en ICT. Technische

genisstraffen van minder dan acht maanden buiten de gevangenis te

problemen met verouderde enkelbanden en tekorten aan controleap-

kunnen uitvoeren. Om de overbevolking in de gevangenissen een halt

paratuur maken het onmogelijk om aan elke vraag te voldoen. Daar-

toe te roepen, werden alle gevangenisstraffen tot drie jaar en de voor-

door kunnen de enkelbanden niet altijd gecontroleerd worden.

hechtenissen onder “Elektronisch Toezicht” uitgevoerd. Dat betekende bijna een verdubbeling van het aantal dossiers (van 700 naar 1200).

Het personeel trekt aan de alarmbel

De overheid “vergat” echter de personeelsbezetting en de werkmid-

De maatregel “Elektronisch Toezicht” wordt volledig uitgehold en is

delen in dezelfde mate te laten aangroeien.

maar een schim meer van het prestigieuze project van weleer. Het is in het belang van de dader en de slachtoffers dat de strafuitvoering op

De Vlaamse overheid doet nog slechter

een correcte manier gebeurt. Maar op dit ogenblik kan het personeel

Nog erger, de voorbije tien maanden hebben al een handvol medewerkers

geen adequate opvolging en veiligheid van de burger garanderen.

de dienst verlaten. En voor eind november zullen nog eens vier personeels-

Op 30 september toonden wij deze toestand aan in een persbericht.

leden stoppen bij het Vlaams Centrum voor Elektronisch Toezicht (VCET).

En diezelfde dag nog dienden we in gemeenschappelijk vakbonds-

Oorzaken zijn de slechte werkomstandigheden en het feit dat

front een stakingsaanzegging in voor 5 oktober.

deze voormalige federale ambtenaren na hun transfer naar de Vlaamse Overheid hun inkomen drastisch verminderd zagen.

Op 5 oktober ‘s avonds werd uiteindelijk een voorzichtig akkoord be-

Dat in schril contrast met hun Waalse collega’s die wel alle loon-

reikt. Er werd ons beloofd dat er de komende tijd 300 minder enkel-

voorwaarden

banden in omloop zullen zijn, totdat er meer personeel is om deze te

en

loopbaanperspectieven

mochten

behouden.

Het personeelskader werd ondertussen nog niet aangevuld en, zoals

controleren.

Keuzes maken

frastructuuraanpassingen, zoals automatisatie

schillende entiteiten moeten het onmogelijke

Wij stellen vandaag vast dat verschillende per-

van bediening op afstand.

doen en dat zal op korte termijn onvermijdelijk

soneelsleden door de voorbije besparingen

Nog volgens de leiding van W&Z zijn er binnen

leiden tot afbouw van vele uitvoerende over-

overbevraagd worden. Daardoor is er een toe-

de andere processen beperktere mogelijkhe-

heidstaken, met alle gevolgen van dien.

nemende uitval en kiezen waardevolle krach-

den om te besparen. Verschillende van de hui-

Veel van deze taken zullen allemaal worden

ten er soms voor om de organisatie te verlaten.

dige productieprocessen moeten dus worden

uitbesteed waarna de overheid enkel nog de

W&Z stelt in haar toelichting ook duidelijk dat

herdacht of geoptimaliseerd door een betere

regie ervan overhoudt. De kostprijs zal vele ke-

een significante besparing kan gerealiseerd

samenwerking en informatisering.

ren hoger zijn dan die van de huidige dienstverlening.

worden binnen het proces van de exploitatie door automatisering of uitbesteding van de

Besparingen gaan veel te ver!

Maar naar dat laatste argument heeft de poli-

bediening. Maar om dat te kunnen realiseren

De door de Vlaamse regering opgelegde be-

tieke overheid vandaag jammer genoeg geen

zijn er bijkomende middelen nodig voor in-

sparingsplannen zijn onrealistisch. De ver-

oren.

12

lokale & regionale besturen

Afslanking provincies

Belofte maakt schuld?

Dubbele onderhandelingen of dovemansgesprek? Omdat de betrokken personeelsleden door twee verschillende entiteiten kunnen wor-

Christoph Vandenbulcke Net voor het zomerreces besliste de Vlaamse regering de persoonsgebonden materies vanaf 1 januari 2017 aan de Provinciebesturen te ontnemen. In uitvoering van het Vlaams regeerakkoord zouden die taken prioritair toegewezen worden aan het bestuursniveau “dichtst bij de burger”: de lokale besturen.

den overgenomen, zijnde de diensten van de

Daarbij wordt het principe “man/vrouw volgt

‘het bestuursniveau dichtst bij de burger’. De

Vlaamse Overheid) enkel als ontvangende en-

taak” gehanteerd. Onmiddellijk na de beslis-

armlastige steden en gemeenten bedanken

titeit. Los van de complexe onderhandelings-

sing suste minister Homans het personeel in

feestelijk voor de overname van provinciale

situatie en de inhoudelijke moeilijkheidsgraad,

de media met “Het personeel heeft niets vre-

taken en bevoegdheden. Noodgedwongen

is vooral het gebrek aan bereidheid tot onder-

zen en kan op beide oren slapen!”. Welnu, wij

moeten de Diensten van de Vlaamse overheid

handelen van het bevoegde kabinet een pro-

houden de minister aan haar woord. Wij willen

daarom instaan voor de overname van een

bleem. Eigenaardig genoeg is dit fenomeen

garanties voor alle arbeidsvoorwaarden van

aanzienlijk deel van taken en personeel.

schijnbaar hardnekkiger in Comité C1 dan Sec-

het betrokken personeel, ongeacht de ontvangende entiteit.

Vlaamse overheid of de lokale besturen, moeten de onderhandelingen in twee verschillende comités gevoerd worden. Comité C1 (lokale en regionale besturen) fungeert tegelijk als platform voor de afgevende en ontvangende entiteit, Sectorcomité XVIII (Diensten van de

torcomité XVIII.

Arbeidsvoorwaarden Problemen beginnen bij de arbeidsvoorwaar-

Sprankeltje…

Ondoordacht

den. Bij de Vlaamse overheid kent men – in

Tijdens de onderhandelingen op Sectorcomité

Bij de snel doorgedrukte politieke beslissing

tegenstelling tot bij de lokale besturen - geen

XVIII van maandag 28 september, is er een

om de provincies te ontmantelen, stond wel-

functionele loopbanen toe aan contractuele

voorzichtige opening gemaakt. Onze vraag

licht niemand stil bij de praktische problemen

personeelsleden. Daar komt bij dat contrac-

naar minimale garanties voor een aanvullend

en juridische complicaties. Zo worden er toch

tuele personeelsleden in lokale en provinciale

pensioen en overname van de functionele

enorme vraagtekens geplaatst bij de intentie

besturen van een aanvullend pensioen kun-

loopbaan voor het betrokken personeel wer-

om na het Provinciefonds ook de opcentiemen

nen genieten, terwijl zoiets in Vlaanderen niet

den plots niet meer als onbespreekbaar weg-

op onroerende voorheffing in te lijven bij de

bestaat. Belangrijke verschillen in de arbeids-

gelachen. Een voorzichtige aanzet tot echt

Vlaamse belastingen. Ook is men intussen te-

voorwaarden die niet zomaar genegeerd kun-

overleg?

ruggekomen op de prioritaire overdracht naar

nen worden.

Onmisbaar openbaar Eerst was het nog subtiel, maar sinds de regering Michel onbeschaamd openlijk: de afbraak van openbare dienstverlening. Dagelijks worden we geconfronteerd met meldingen dat lokale besturen bepaalde diensten niet langer zelf zullen aanbieden, maar overlaten aan private partners. Soms om financiële redenen, soms als loutere beleidskeuze. Deze privatisering gaat niet enkel gepaard met jobverlies voor de openbare sector, maar ook met ingrijpende veranderingen voor de burgers. Hoog tijd dus, zo dachten wij, voor een professionele en interprofessionele pijler van het ACV om de handen in elkaar te slaan. Als gevolg van ingrijpende beleidskeuzes in Sint-Pieters-Leeuw, waar sinds januari minstens drie diensten effectief afgestoten werden en een vierde dossier op tafel ligt, besloten we samen met de interprofessionele werking van verbond Brussel een kerntakendebat te organiseren. Op 8 september nodigden we een aantal prominenten uit om aan de hand van stellingen eens na te denken over de rol en opdracht van de overheid. Collega Luc Impens van de vormingsdienst leidde het debat in goede banen. De deelnemers, burgemeester van Sint-Pieters-Leeuw Luc De Coninck (NVa), burgemeester van Gooik Michel Doomst (CD&V), oud-burgemeester

van Mortsel en huidig parlementariër Ingrid Pira (Groen), Christoph Vandenbulcke (nationaal secretaris LRB) en Piet Van Schuylenbergh (VVSG), reageerden beurtelings op de vragen van de moderator en de kritische reacties uit het publiek. Het was niet de opzet om sluitende antwoorden te formuleren, maar we wilden de burgers wel uitnodigen om samen met ons eens na te denken over de rol en opdracht van de overheid.

Verschillende benaderingen De stellingen werden, zoals verwacht en gehoopt, vanuit verschillende uitgangspunten benaderd. NV-a, CD&V en VVSG zijn eerder van mening dat de overheid meer als regisseur kan optreden, waar Groen en de werknemersvakbond zweren bij de actorrol. Ook de aangehaalde argumenten waren ons niet helemaal vreemd. Bij de heersende politiek wordt de nadruk vooral gelegd op de financiële impact, maar langs werknemerszijde en oppositie wordt meer naar kwaliteitscontrole, toegankelijkheid van de dienstverlening en arbeidsvoorwaarden gekeken. We zijn ons bewust van de moeilijke financiële situatie waar de lokale en regionale besturen zich in bevinden, en van de toenemende druk op deze financiën, maar we benadrukken de verantwoordelijkheid die

13

lokale & regionale besturen

Leuvens zorgbedrijf verenigt dienstverlening voor jong en oud Veerle Putzeys Het lokaal bestuur heeft beslist dat het Leuvense zorgbedrijf op 1 januari 2016 van start gaat. Momenteel ligt het dossier ter goedkeuring voor bij de Minister. Dat zorgbedrijf zal een samensmelting zijn van de diensten ouderenzorg (woonzorgcentra, lokale dienstencentra en thuiszorg) van het OCMW en de dienst kinderopvang (kinderdagverblijven en gezinsopvang) van de stad. In juni keurden zowel gemeente- als OCMW-raad de statuten goed. De komende maanden is er evenwel nog veel werk aan de winkel om de nieuwe organisatie vorm te geven.

een aantal juridische kwesties, de organisatiestructuur, en – wat wij erg belangrijk vinden – de arbeidsvoorwaarden voor de toekomstige, nieuwe medewerkers van het zorgbedrijf. Hoe ziet de toekomst eruit voor de medewerkers? Voorlopig is er nog geen duidelijkheid over hoe het organogram van het zorgbedrijf eruit zal zien. Er liggen een aantal scenario’s op

Het idee voor een zorgbedrijf rijpt al langer

Publiek

bij het OCMW-bestuur. Al in 2012 begonnen

Een belangrijk element in dit verhaal voor ons

tafel die verder onderzocht worden. De stuur-

de voorzitter en secretaris van het OCMW

is de expliciete keuze om het publiekrechte-

groep moet rekening houden met de huidige

met een eerste verkenning van deze optie.

lijke karakter van deze verzelfstandigde orga-

structuur van de verschillende diensten en

De doelstellingen waren snel duidelijk: een

nisatie te behouden. Zo kan het zorgbedrijf

deze zo functioneel mogelijk in elkaar passen.

modern overheidsbedrijf creëren dat regu-

blijven fungeren als bewaker van kwaliteits-

>> p. 14

lator en aanbieder van een kwaliteitsvolle

volle en betaalbare dienstverlening. De markt

dienstverlening binnen de regio kan zijn. Het

enkel overlaten aan privéspelers zou immers

zorgbedrijf zal een publiekrechtelijk karak-

een prijsstijging kunnen betekenen. Boven-

ter hebben om als regulator een alternatief

dien moeten private zorginitiatieven winst

te bieden voor de private zorginitiatieven

maken, wat de kwaliteit niet altijd ten goede

die almaar prominenter aanwezig zijn. De

komt.

modernisering en verzelfstandiging van het zorgaanbod geeft stad en OCMW Leuven de

Een stuurgroep samengesteld uit medewer-

nodige slagkracht om een rol van betekenis

kers van zowel stads- als OCMW-bestuur,

te spelen in het altijd sneller evoluerende

werkt nu de verschillende aspecten van de

zorglandschap.

nieuwe organisatie uit: het financiële plaatje,

Een kerntakendebat Nele Massaer

deze besturen dragen ten aanzien van hun burgers. Er wordt gezegd dat er voldoende private partners op de markt zijn om dezelfde diensten aan te bieden, maar men vergeet dat dit aanbod onderhevig is aan de regels van de vrije markt wat prijs, kwaliteit en arbeidsvoorwaarden betreffen.

Veiligstelling personeel? Men claimt het personeel “veilig” te stellen met overnameonderhandelingen, maar daarover bestaan eigenlijk geen garanties. Bovendien stel-

len wij de beleidskeuzes ernstig in vraag. In Sint-Pieters-Leeuw vindt men het bijvoorbeeld prioritair om een nieuwe cultuurtempel op te richten in plaats van te blijven investeren in kwaliteitsvolle buitenschoolse kinderopvang of betaalbare poetshulp aan bejaarden. Na een boeiende, soms pittige, avond bleek vooral dat er over deze materie nog heel wat debat mogelijk is. Elke gegeven stelling bood ons bijna de mogelijkheid om een nieuwe avondvullend programma te organiseren.

14

lokale & regionale besturen >> p. 14 Voor de meeste medewerkers zal er op het terrein niets veranderen, zij zullen hetzelfde werk blijven doen als vandaag, met dezelfde leidinggevenden. De aanpassingen zullen zich waarschijnlijk vooral situeren bij het hogere kader. Voor het huidige personeel garandeert het bestuur behoud van alle rechten bij de overdracht naar het zorgbedrijf, zowel op vlak van statuut als arbeidsvoorwaarden. Wie statutair is, blijft dus statutair en wie contractueel is, gaat over als contractueel. Aan het loon, vakantiedagen, sociale voordelen … wordt evenmin geraakt.

Een mooi ondernemingsakkoord

Na zware onderhandelingen en zes dagen staken Benigne Pieters

Op 15 september dienden de vakbonden van intercommunale DDS en VERKO (vereniging kompostbedrijven) in gemeenschappelijk vakbondsfront een sectoraal akkoord in met tien belangrijke punten, zowel kwalitatieve als kwantitatieve eisen. VERKO haalt afval op in de gemeenten Dendermonde, Lebbeke, Buggenhout, Hamme, Berlare, Wichelen, Wetteren, Laarne en Melle. Wij kregen echter te horen dat het tot halfweg oktober zou duren alvorens de directie de Raad van Bestuur zou kunnen samenroepen. Voor ons een brug te ver, het was de druppel die de emmer deed overlopen. Het personeel wilde immers vooral waardering en respect voor dagelijks werk. Al jaren voelen zij zich niet gehoord. Inspraak hebben ze niet en daarnaast blokkeert het nieuwe verloningsbeleid bepaalde functies in hun loon.

We moeten er wel over waken dat de rechtspositieregeling van deze medewerkers niet

Eerste ronde

“bevroren” wordt. Met andere woorden, als

Op 21 september werd de achterban ingelicht over de stand van zaken van het sectoraal akkoord. De directie kon geen beslissingen nemen over het financiële luik omdat de Raad Van Bestuur beslissingsrecht heeft. Dus, geen concrete voorstellen. Op dat moment kozen we ervoor om ons grootste drukkingsmiddel, een staking in te zetten. Resultaat: dinsdagavond 22 september nam de Raad van Bestuur toch een beslissing. De volgende dag onderhandelden we met de voorzitters en ondervoorzitters van DDS en VERKO. We bereikten daarbij een voorakkoord, maar het werd ons snel duidelijk dat het personeel unaniem en massaal zou stemmen voor Niet akkoord. De afgetopte loonevoluties werden door de Raad van Bestuur dan wel erkend, maar ze stelden daarvoor een budgetneutrale oplossing voor. En dat pikten de stakers niet.

de RPR van stad en OCMW aangepast wordt, moet dat ook mogelijk zijn voor de medewerkers die overgedragen werden aan het zorgbedrijf. We weten bijvoorbeeld dat stads- en OCMW-bestuur aangekondigd hebben de maaltijdcheques vanaf 1 januari 2016 op te trekken naar 8 euro. Volgens ons hebben de overgedragen personeelsleden dan ook recht op deze verhoging. De onderhandelingen over de rechtspositieregeling voor personeel dat na 1 januari 2016 wordt aangeworven, moeten nog opgestart worden. Volgens het bestuur zullen zij een evenwichtig pakket arbeidsvoorwaarden op tafel leggen, dat zeker concurrentieel kan zijn met andere organisaties. Maar wat dat juist betekent, is voorlopig koffiedik kijken. Om een aantrekkelijke werkgever te zijn en voldoende gekwalificeerd en gemotiveerd personeel aan te trekken, zal het zorgbedrijf alleszins inspanningen moeten doen om een evenwichtige rechtspositieregeling uit te tekenen. We maakten met het stads- en OCMW-bestuur alvast de afspraak dat alle facetten die het personeel aanbelangen zowel informeel als formeel uitgebreid besproken worden. De tijd dringt dus en er zal nog hard moeten worden gewerkt. Maar we zien de toekomst voor het Leuvense zorgbedrijf en haar personeel hoopvol tegemoet.

Tweede ronde Op vrijdag 25 september drong zich een tweede onderhandelingsronde op. Voor het personeel begon toe stakingsdag nummer 5. De afval van de getroffen gemeenten bleef staan en alle kringloopwinkels gesloten. Onze druk op het bestuur werd met iedere stakingsdag groter, en de vastberadenheid bij de stakers ook. Na uren onderhandelen deed de Raad van Bestuur de volgende voorstellen die goedgekeurd werden door het voltallige personeel: - Een prestatiepremie gekoppeld aan een positieve evaluatie - Eco-cheques ter waarde van 250 euro op jaarbasis - Optrekking van de maaltijdcheques met 1 euro - Fietsvergoeding - Een anciënniteitspremie na 25 jaar effectieve dienst - Een geldelijke compensatie voor de afgetopte loonvolutie - Een volwaardig comité preventie en bescherming op het werk - Respect voor de syndicale werking - Een tijdsregistratiesysteem met respect voor de arbeidstijd - Een uitgebreide en multimediale sensibiliseringscampagne rond agressie tegen de medewerkers, in het bijzonder de medewerkers van de inzameldienst en de containerparken - Het evaluatiesysteem wordt verder verfijnd met oog op een grotere objectiviteit

Kinderkankerfonds Onze militanten hebben hun stakingspiketten op een spectaculaire manier georganiseerd. Het stakende personeel stond massaal piket en zorgde voor een aangename, gezellige sfeer. Er werd lekker gekookt, en iedereen betaalde een bijdrage waardoor een groot deel van het stakersgeld de spaarpot inging. Samen werd toen beslist om dit aan het kinderkankerfonds te schenken. Proficiat aan alle stakers met een groot hart en meer specifiek aan militanten Tony en Danny die erin geslaagd zijn een positieve sfeer te bewaken.

zorg

ACV-Openbare Diensten vraagt en krijgt schorsing van beslissing tot

privatisering zorgdiensten Ronse Jan Mortier

In onze vorige nummers gingen we uitgebreid in op de beslissing van de OCMW-raad en gemeenteraad van Ronse om alle zorgdiensten te privatiseren. We kondigden aan om juridische stappen te zetten tegen deze onbezonnen beslissingen. Als eerste juridisch middel gebruikten we een verzoek tot schorsing bij de gouverneur van zowel de beslissingen van de OCMW-raad als van de gemeenteraad. Op 28 september 2015 werden wij in kennis gesteld van twee besluiten van de gouverneur. En jawel, alle beslissingen rond de privatisering van de zorgdiensten worden geschorst. Wat het bestuur gaat doen, is onduidelijk. Hopelijk houden ze zich aan de belofte dat ze bij een schorsing met ons gaan overleggen.

Wat gebeurt er nu? Nochtans was de OCMW-voorzitter trots op zijn lastenboek en voorspelde zelfs dat deze procedure navolging zou kennen. Een voorbeeld voor Vlaanderen? Gelukkig maar, dat de toezichthoudende overheid – zij het dan na een klacht – terecht stelt dat dergelijke constructies in strijd zijn met diverse wetgevingen en regelgevingen en ook het beginsel van behoorlijk bestuur schenden. De besturen kunnen nu hun besluiten intrek-

Het schoentje wrong aan alle kanten

tuur zou worden uitgebaat, heeft de stad

ken (wat de enige aanvaardbare keuze is) of

Op 1 en 6 juli 2015 besliste de raad voor maat-

noch het OCMW door de verkoop van al haar

de geschorste besluiten gemotiveerd recht-

schappelijk welzijn en de gemeenteraad om

zorgdiensten op geen enkele manier nog in-

vaardigen of aanpassen binnen een termijn

alle zorgdiensten van de stad en het OCMW te

spraak in het beheer van deze diensten. Het

van 60 dagen. In dit laatste geval beschikt de

privatiseren. Het gaat over het woonzorgcen-

strafste hierbij is dat sommigen van de meer-

Vlaamse Regering over dertig dagen om als-

trum De Linde, dienst IBO (Initiatief Buiten-

derheid nog altijd blijven beweren dat het

nog tot vernietiging over te gaan. We kunnen

schoolse Kinderopvang), kinderdagverblijf

gaat om een samenwerking met een private

nu al duidelijk zijn. Wij zien niet in dat het be-

‘Het sprookjesbos’, het lokaal dienstencen-

partner en niet om een verkoop. Neen, het is

stuur binnen de 60 dagen de beslissing op af-

trum, de seniorenflats, ‘De Hoge Winde’, de

niet meer dan het platvloers verpatsen van

doende manier kan motiveren of rechtvaardi-

dienstencheque-onderneming en de dienst

diensten die juist werden opgericht om het

gen. En mocht het bestuur toch deze mening

gezinszorg en aanvullende thuiszorg. Kortom

leven van de zwakkere, hulpbehoevende en/

toegedaan zijn, is het niet meer dan logisch

de volledige “sociale winkel” moet weg.

of oudere Ronsenaar beter te maken.

dat we de vernietiging vragen aan de minis-

Een foutieve keuze vonden wij. Niet alleen

Het zogenaamde lastenboek stak met haken

plaats van met ons in overleg te gaan, dan zal

voor het personeel, maar door een privatise-

en ogen in elkaar. Hoe dergelijk lastenboek

het pad niet over rozen gaan. De keuze is aan het bestuur.

ter. Als het bestuur kiest voor dergelijk pad in

ring wordt de kwaliteit en de betaalbaarheid

met tal van slordigheden goedgekeurd kon

van de dienstverlening niet verder gewaar-

worden, deed de wenkbrauwen fronsen.

borgd. We ontwikkelden tal van argumenten

Maar zelfs in de stad Ronse, een stad met

om deze beslissingen aan te vechten. En het

uitzicht, is het niet anders dan elders. Iets dat

schoentje wringt aan alle kanten. Waarom

vlug moet gaan, om welke reden dan ook,

moet een beslissing die zo nefast is voor de

deugt niet en is van slechte kwaliteit. En dit

toekomst van Ronse in de komende decennia

wordt nu bevestigd door de schorsings-

plots in volle vakantieperiode door de OCMW-

besluiten van de gouverneur.

en gemeenteraad worden geloodst? Waarom start men in volle vakantieperiode een aan-

De gouverneur geeft ons over bijna

besteding om een koper te zoeken voor die

de ganse lijn gelijk. Hij is niet van

zorgdiensten? Waarom wordt het lastenboek

mening dat het syndicaal statuut

zo ingedeeld en de percelen zo omschreven

werd geschonden maar hij stelt

dat slechts een beperkt aantal deelnemers

schendingen vast van het gemeente-

kunnen inschrijven?

decreet, het OCMW-decreet, de wet op de overheidsopdrachten en de beginselen

Met uitzondering van de uitbating van het

van behoorlijk bestuur. Een zware kaakslag

woonzorgcentrum, dat via een VZW-struc-

voor het bestuur.

De gouverneur geeft ons gelijk over bijna de ganse lijn

16

zorg

Nieuwe sectoranalyse algemene ziekenhuizen

Ziekenhuizen houden personeels Jan Mortier

Voor de 21ste maal op rij publiceert Belfius een analyse van de financiële situatie in de algemene ziekenhuizen. Alle publieke en private algemene ziekenhuizen namen deel aan het onderzoek waardoor de studie een globaal overzicht geeft van de sector. We lichten enkele bevindingen toe.

met een zelfstandig statuut zitten hierin niet vervat. Voor 2014 betekent dit slechts een stijging met 0,4% of 380 VTE, waar de voorbije jaren nog een groei werd gerealiseerd tussen de 1 en 2,5%. De oorzaken hiervan zijn vrij divers. De overheid heeft geen nieuwe

Ziekenhuizen hebben een grote economische waarde, investeren en vernieuwen

en medische en overige uitrusting). Deze

tewerkstellingsmaatregelen voor de sector

belangrijke investeringen verhogen echter

genomen, de directies waren bijzonder karig

gevoelig de financiële schuldgraad. Voor de

met de aanwerving van personeel (ook van

Naast de maatschappelijke rol is de zieken-

publieke sector komt die zelfs in 2014 neer op

vervangingspersoneel) omdat de financi-

huissector met een totale omzet van bijna 15

41,90% (t.o.v. 32,70% voor de private sector).

ële vooruitzichten van hun instelling niet zo

Het aantal klassieke ziekenhuisopnames stagneert

afbouw door natuurlijke uitstroom van maar

Het aantal gerealiseerde ligdagen daalde

statutaire personeelsleden.

miljard euro en een tewerkstelling van ongeveer 96.000 voltijdse equivalenten (VTE) van zeer grote economische waarde.

rooskleurig bleken… Opmerkelijk is ook de liefst 8,9% van de ter beschikking gestelde

De omzet van de ziekenhuizen steeg met

in 2014 met 1,8%. De belangrijkste oorzaak

3,3% t.o.v. 2013. Deze stijging is het gevolg

hiervan is de verdere inkorting van de ver-

Niettegenstaande de sterke omzetstijging,

van belangrijke investeringen die in de voor-

blijfsduur. In de CD-diensten (diagnose, ge-

zien we een zeer beperkte toename van de

bije jaren werden gerealiseerd en nu geleide-

neeskundige en heelkundige behandelingen)

bezoldigingskosten met slechts 0,5% . De

lijk gefinancierd worden via het budget finan-

daalde de gemiddelde verblijfsduur van 5,4

evolutie van de lonen, die veruit de belang-

ciële middelen (BFM).

tot 5,2 dagen. Verder is er een duidelijke ver-

rijkste kost van een ziekenhuis is, werd fors

In 2014 investeerden de algemene ziekenhui-

schuiving naar de chirurgische daghospitali-

binnen de perken gehouden. In de voorbije

zen voor een totaal bedrag van 1,45 miljard

satie die ten opzichte van 2013 stijgt met 5,4%.

twee jaar was er nog een stijging van de loon-

euro. Het ziekenhuispatrimonium werd daardoor gedeeltelijk vernieuwd en de medische

kost per VTE van ongeveer 3% per jaar. Dat de

vier jaar werd zelfs voor een bedrag van 6,7

Belangrijke werkgever met beheersing van de loonkosten als topprioriteit

miljard euro geïnvesteerd in onderhouds- en

De totale tewerkstelling in de algemene zie-

leidden tot - voor de instellingen - gunstig

nieuwbouwprojecten (terreinen, gebouwen

kenhuizen bedraagt 95.898 VTE. De artsen

financieel resultaat. Bovendien zijn er hierbij

uitrusting gemoderniseerd. In de voorbije

lonen in 2014 niet werden geïndexeerd en er een anciënniteitsdaling is bij het verzorgend, verplegend en paramedisch personeel,

weinig verschillen tussen de openbare en de

Kerncijfers algemene ziekenhuizen

private ziekenhuizen. De globale personeels-

Omzet

14,70 miljard euro

3,30%

Investeringen

1,45 miljard euro

-15,50%

euro/VTE in de publieke ziekenhuizen tegen-

Loonmassa (incl. artsen)

9,3 miljard euro

1,70%

over 62.600 euro/VTE in de private ziekenhui-

Aantal klassieke opnames

1.653.158

1,11%

zen.

Aantal bevallingen

127.390

-0,98%

Aantal ligdagen

11.832.359

-1,79%

Aantal VTE globaal (ecl. artsen)

95.898

0,40%

kost per VTE is zo goed als identiek: 62.400

Wanbetalers nemen verder toe De studie wijst ook op de belangrijke toename van het aantal wanbetalers. In totaal konden de ziekenhuizen 51 miljoen euro niet

Bron: Maha-studie Belfius van 28 september 2015.

innen in 2014. Dit is een stijging van 30% t.o.v.

De verhouding tussen de private en publieke algemene ziekenhuizen

2013. In verhouding met het bedrijfsresultaat

Privaat

Publiek

Totaal

Instellingen Bedden

Instellingen Bedden

Instellingen

Bedden

tussen de openbare en de private ziekenhuizen waar bij deze eerste de onbetaalde

is dit vrij gigantisch. Er zijn grote verschillen

Vlaanderen 39

17.233

13

8.290

52

25.523

Wallonië

8.303

16

6.585

33

14.888

facturen veel hoger liggen. Daarnaast zijn er

17

Brussel

3

2.345

4

2.153

7

4.498

ook sterke regionale verschillen. De cijfers be-

Totaal

59

27.881

33

17.028

92

44.909

wijzen o.i. vooral dat voor bepaalde catego-

zorg

kosten sterk onder controle rieën van de bevolking ziekenhuisopnames gewoon te duur geworden zijn en zij geen mogelijkheden zien om deze te betalen. Door de maatregelen die de regering neemt en waarbij ze allesbehalve de zwakkere groepen spaart, zou dit in de toekomst wel eens verder kunnen toenemen.

Conclusies? Met deze nieuwe studie hebben we alvast een vrij duidelijk en actueel overzicht van de volledige sector van de algemene ziekenhuizen, zowel publiek als privaat. Maar cijfers zijn

Verhouding bedden privaat/publiekAlgemene ziekenhuizen 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0

Vlaanderen

Wallonië Privaat

Brussel

Publiek

cijfers en meestal kan je ze op heel diverse wijze interpreteren en zelfs aanwenden om je eigen gelijk te bewijzen. Voor ACV-Openbare Diensten is het echter in de eerste plaats belangrijk dat het personeel van deze algemene

voorwaarden af te spreken, door voldoende

ziekenhuizen zich goed voelt zodat zij met

kansen en opleidingen te bieden, door moge-

te geven in je instelling, want zij zijn de eerste

veel enthousiasme hun belangrijke taken

lijkheden te creëren om de combinatie arbeid

garantie voor kwaliteitsvolle zorg. De komen-

verder kunnen uitvoeren. En dat realiseer je

en gezin haalbaar te houden, door gepaste

de weken en maanden zullen we dan ook aan

maar door ervoor te zorgen dat er voldoende

maatregelen voor oudere werknemers te ne-

de minister van Volksgezondheid De Block

personeel is, door goede loon-en arbeids-

men zodat ze hun werk verder aankunnen …

diverse voorstellen in dit verband formulieren.

Kortom door je personeel een centrale plaats

18

bijzondere korpsen

Vuur uit, gevaar voorbij?

De dringende nood aan een academisch ondersteunde vorm van biomonitoring van de brandweerman Ilse Heylen De mens bestrijdt het vuur al een eeuwigheid. Dagelijks worden brandweermannen blootgesteld aan rook. Ook het oefenbeleid voor bestrijding van binnenbranden kent een interessante evolutie.

Het laatste wat we willen is dat iemand kanker krijgt omwille van blootstelling tijdens oefeningen. Een brandweerman wordt gedurende zijn carrière zo al op regelmatige wijze blootgesteld aan kankerverwekkende stoffen. Laat ons dan

Een wetenschappelijk onderbouwde benade-

worden door onze huid, via de brandwerende

het lot niet tarten en dat risico nog eens extra

ring van diverse brandfenomenen en hun ope-

kledij. Studies tonen aan dat door brandrook ge-

verhogen voor oefendoeleinden.

rationele gevolgen redt iedere dag het leven

contamineerd materiaal, een potentieel levens-

Eén specifieke beroepsgroep wordt extreem

van brandweermannen die nu sneller fenome-

bedreigend risico omvat. Kanker betreedt ons

veel blootgesteld aan deze rookomstandighe-

nen herkennen die vroeger onvoldoende gedo-

lichaam via de huid. Iets dat nog onvoldoende

den: de instructeurs. Zij zijn dan ook de eerste

cumenteerd waren.

of niet bekend was.

mensen die dringend gescreend moeten wor-

Er zijn bijvoorbeeld oefencontainers waarbin-

De brandweer moet zich als plichtsbewuste

nen de temperatuur wordt opgedreven met als

werkgever consequent twee vragen stellen.

doel bepaalde processen in beeld te brengen

De eerste en meest belangrijke: is de brand-

Conclusie

en ons te leren hoe een brand evolueert. Deze

weer zich ondertussen voldoende bewust van

Er bestaat tot op heden geen medische opvol-

containers zijn deel gaan uitmaken van de tradi-

het probleem en beschikt elke brandweerzone

ging van de gevolgen van oefeningen op het

tionele oefeningen voor operationele leden van

over een gestandaardiseerd protocol voor de

lichaam van de brandweerman. Er is voorlopig

de brandweerdiensten. Tot een ernstige alarm-

behandeling van kledij na brand? Met andere

ook nog geen medische screening die de risico’s

bel werd geluid: een bepaalde parameter was

woorden: is er voldoende aandacht voor kanker-

en impact van oefeningen op lange termijn

steeds over het hoofd gezien.

preventie en arbeidsveiligheid in dit specifieke

heeft onderzocht. Wetenschappelijk onderzoek

domein?

is dus dringend nodig. Als we weet hebben van

den op een verhoogde aanwezigheid van be-

Gif

paalde stoffen in hun organisme.

het feit dat we onze brandweermannen in gif-

Het valt niet te ontkennen: brandweermannen

De tweede vraag gaat over het oefenbeleid voor

tige rook laten oefenen en er bestaan alternatie-

sterven jonger. En ze sterven hoofdzakelijk aan

binnenbrandbestrijding. In de veronderstelling

ven die dat kunnen omzeilen, dan moeten we

kankers en hart- en vaatziekten die in andere

dat de rook in de oefencontainers kankerver-

daar iets mee doen. Al blijft het belangrijk dat

beroepsgroepen niet of minder frequent voor-

wekkend zou kunnen zijn, in welke mate is het

brandweermannen levensechte precaire situa-

komen. Dat brandrook uiterst giftige elemen-

dan verantwoord werknemers bloot te stellen

ties kunnen inoefenen.

ten bevat, weet iedere brandweerman. Dat we

aan gezondheidsgevaar voor oefendoeleinden?

daarom adembeschermingsmiddelen dragen,

Moet de brandweer streven naar een nul-bloot-

Een mogelijke optie is dan bijvoorbeeld een

is ook evident. Dat gegeven wordt nu trouwens

stelling bij oefeningen? En is tijdens oefeningen

virtuele oefening, waarbij interventiesituaties

zeer bewust uitgebreid tot bescherming tijdens

geproduceerde rook eigenlijk wel kankerver-

nagebootst worden zonder risico voor de ge-

nablussing. Een onderschat risico waarbij adem-

wekkend op de toch wel heel beperkte bloot-

zondheid. Of uitvoering van demo’s zonder dat

bescherming op dat moment minstens even

stellingstijd?

cursisten middenin het risico worden geplaatst.

belangrijk is geworden.

Het lot tarten

Alvast veel stof om over na te denken, want kan-

Maar een aantal wetenschappelijke onderzoe-

Om op die laatste vraag te kunnen antwoorden,

ker is een ernstig probleem bij de brandweer. Of

ken bracht nu ook een andere sluipende moor-

hebben we de wetenschap nodig. Die moet be-

in ieder geval één waarvan we de impact zwaar

denaar aan het licht. Waar we niet meteen bij

palen of er een risico is en zo ja, in welke mate

onderschat hebben.

stilstaan is immers het gegenereerd risico van

dit een gezondheidsrisico op lange termijn

kankerverwekkende stoffen die opgenomen

vormt.

19

Open brief aan de eerste minister

bijzondere korpsen

Walter Van den Broeck Aan de heer Charles Michel,

Van harte proficiat. Weldra mag u het eerste kaarsje op uw regeertaart uitblazen. Tot onze spijt stelt ACV-Openbare Diensten, groep militairen vast dat onze regering tijdens dit eerste jaar weinig of geen aandacht heeft besteed aan Defensie. Uw regeerperiode startte voor Defensie nochtans met een positieve noot. Dat dachten we toch. Na jarenlange opgelegde besparingen en reorganisaties die langzamerhand de ondergang van Defensie inluidden, kreeg Defensie opnieuw ademruimte en zou het zich kunnen uitbouwen tot een volwaardige en geloofwaardige pijler die samen met partners als de VN, EU en NAVO de wereldvrede en democratie zou kunnen vrijwaren. In het regeerakkoord stond immers: “Op budgettair vlak kan worden vastgesteld dat het budget van Defensie een grote inspanning heeft geleverd in de sanering van onze overheidsfinanciën in de afgelopen jaren. De regering zal aan het leger terug de middelen geven om haar taken naar behoren te vervullen. Er dient vermeden te worden dat in de toekomst de Belgische deelname aan buitenlandse operaties met onze partners in gevaar zou komen bij gebrek aan investeringen omdat de veiligheid van onze militairen niet gewaarborgd zou zijn. Op sommige andere plaatsen in de wereld zijn defensiebudgetten drastisch gestegen. Europa moet in de toekomst op voldoende militaire capaciteit kunnen blijven rekenen als het geloofwaardig wil zijn en blijven op de internationale scène. Zonder afbreuk te doen aan eventuele andere internationale initiatieven in dezelfde sfeer, die eveneens positief zullen worden bekeken, zal de regering daarom ijveren voor de totstandkoming van een verbintenis op NAVO en Europees niveau, op basis van een billijke lasten- en risicodeling, waarin de deelnemende landen zich engageren om hun defensiebudgetten vanaf nu niet meer verder te laten dalen.” Wellicht werd dit stukje tekst per vergissing in het regeerakkoord geschreven want al snel bleek dat de middelen voor Defensie verder werden afgebouwd in plaats van teruggegeven. Verdere besparingen hebben ervoor gezorgd dat investeringen zijn stilgevallen en hebben een grote impact op de werking van Defensie. Ook de personeelsleden en hun gezinnen worden met deze besparingen hard getroffen. Door gebrek aan financiële middelen tracht de militaire overheid verscheidene taken te laten uitvoeren zonder toekenning van de voorziene toelagen. Een schouderklopje, een bedankje, voldoende middelen voor de uitvoering van deze taken of een correcte communicatie om bepaalde ongerustheden bij het personeel weg te nemen, ontbreken steevast. Als voorbeeld verwijzen we hier naar de steun die defensie levert aan de politiediensten door strategische punten te bewaken. U kan zich niet voorstellen in welke omstandigheden deze mensen worden gehuisvest. Maar eveneens willen vele militairen vragen en bezorgdheden beantwoord zien over de huisvesting van vluchtelingen in hun operationeel kwartier. Tot op heden blijft alle communicatie evenwel uit. Al verschillende maanden liggen er voorstellen op de regeringstafel over hoe een toekomstige defensie er zou kunnen uitzien. Maar dit is voor deze regering blijkbaar geen prioriteit. Daardoor blijven meer dan 30.000 gezinnen in de kou staan. De 30.000 personeelsleden die zich dagelijks inzetten voor onze veiligheid en welvaart worden zo langzamerhand moedeloos. Gebrek aan middelen en toekomstperspectief maken deze militairen gedemotiveerd en we zien tegelijk meerdere jongeren afhaken. Als de nodige beslissingen nog lang op zich laten wachten, zullen we zelfs militairen met hogere expertisegraad verliezen. Andere Europese landen hebben hun ogen al geopend voor deze realiteit maar onze Belgische regering geniet verder van een siësta. De explosieve wereldtoestand toont de noodzaak aan van een sterke Defensie ter bescherming van onze Belgische welvaart en bevolking. Het is voor Defensie geen vijf VOOR twaalf maar vijf NA twaalf om politiek daadkrachtig te handelen. ACV-Openbare Diensten stelt daarom het volgende voor: • Stop met rond de pot draaien over het dossier Defensie. • Maak van Defensie een slagkrachtig instrument dat onze welvaart en veiligheid kan vrijwaren. • Geef daarvoor voldoende middelen, zoals overeengekomen in afspraken met de NAVO-partners. • Geef de meer dan 30.000 trouwe landgenoten en hun gezinnen die deze moeilijke en gevaarlijke taak op zich nemen een duidelijke toekomst. Met vriendelijke groeten,

20

vervoer

De Lijn

Sociale onderhandelingen in het slop Jan Coolbrandt Tijdens de bijeenkomst van het paritair comité De Lijn van woensdag 23 september deelde Roger Kesteloot, grote baas van De Lijn, mee dat Minister Ben Weyts geen financiële middelen ter beschikking stelt voor de financiering van de sociale programmatie 2015-2016.

wenden. Is dit nog het geval? Of worden deze bijkomende inkomsten door de Minister afgeroomd/in mindering gebracht van de dotatie van diezelfde Vlaamse overheid? Als de indexsprong al een serieuze besparing oplevert voor de Vlaamse overheid, dan zal de

Eigenlijk negeert de Minister daarmee het feit

Besparingsmodus

tax shift met loonlastenverlaging oftewel ver-

dat De Lijn voor wat de tweejaarlijkse cao-on-

De Lijn is al enkele jaren in besparingsmodus.

mindering van de sociale zekerheidsbijdragen

derhandelingen betreft de private sector en niet

Ook tijdens deze legislatuur dwingt de Vlaamse

voor de werkgevers – misschien in 2016, maar

de publieke sector volgt. Sinds de oprichting

regering De Lijn tot belangrijke bezuinigingen.

zeker vanaf 2017 - de uitgaven van De Lijn doen

van De Lijn hebben wij altijd de mogelijkheid

Die worden stilaan onhoudbaar. Men zegt het

verminderen. Is de Minister van plan om ook

gehad om te onderhandelen over de uitvoering

nog niet luidop, maar bij gebrek aan chauffeurs

hierop beslag te leggen? Het ziet ernaar uit.

van het Interprofessioneel akkoord. Meestal

komt hier en daar de normale exploitatie van

werden daarvoor middelen van de Vlaamse

het busvervoer in het gedrang.

Kleur bekennen Het wordt dus hoog tijd dat iedereen kleur be-

overheid (weliswaar beperkte budgettaire enve-

kent. Waar wil men eigenlijk met De Lijn naar

Ofwel zegt de Minister daarmee foert aan de

Wat wil de Minister hiermee bereiken?

cao-onderhandelingen en dus aan het sociaal

En mogen we ook nog eens herinneren aan de

eigen beleid te voeren?

overleg bij De Lijn. Ofwel denkt de Minister

beslissing van de Vlaamse regering over de ta-

Alsof dat nog niet genoeg is, wachten we met

dat De Lijn zelf best nog wat financiële mid-

riefverhoging? Er werd uitdrukkelijk bij vermeld

spanning op de septemberverklaring van de

delen kan ophoesten.

dat De Lijn deze inkomsten zelf zou kunnen aan-

Minister-President en de neerlegging van de

loppe) ter beschikking gesteld.

toe? En welke autonomie krijgt De Lijn om haar

Vlaamse ontwerpbegroting 2017 (bij het ter perse gaan was de inhoud ervan nog niet gekend). Worden er nog bijkomende besparingen

Kort Tijdskrediet: Tijdens het paritair comité van 23.09. werd een collectieve arbeidsovereenkomst afgesloten die werknemers van 55 jaar bij De Lijn het recht geeft om tijdskrediet op te nemen. Zij kunnen vanaf heden hun prestaties verminderen met een vijfde of tot een halftijdse prestatie. De cao loopt tot eind december 2016 en kan normaliter worden verlengd. Vanaf 2017 wordt echter de leeftijd geleidelijk opgetrokken.

voorgesteld? En laten we de discussie over de invulling van het begrip ‘basisbereikbaarheid’ toch ook niet vergeten (zie resolutie gestemd in het Vlaams Parlement). Er zullen nog zware beslissingen moeten worden genomen. Men vertelt ons dat de Minister druk bezig is met het schrijven van een ontwerpdecreet. Wij worden daar nochtans

Klein verlet:

niet over ingelicht, laat staan betrokken.

Voortaan krijg je niet alleen voor een huwelijk, maar ook als wettelijk samenwonende klein

Nochtans is het duidelijk dat hier de toekomst

verlet toegekend. Dat wil zeggen dat wanneer je met je partner gaat samenwonen en je bij

van De Lijn mee door zal worden bepaald. Zie

de burgerlijke stand van je woonplaats een verklaring van wettelijk samenwonen aflegt, je

ook afzonderlijk artikel over de supporters.

recht hebt op drie dagen klein verlet. Opgelet: bloed- of aanverwantschap is uitgesloten.

Conclusie

GSM-gebruik tijdens het rijden:

Wanneer het de Minister past, verkondigt hij te

Na lange onderhandelingen over het gebruik van de GSM (en de mogelijke sancties), werd eindelijk een akkoord bereikt. Het GSM-gebruik blijft verboden en kan worden gesanctioneerd. De Lijn laat wel de oortjes toe, één oortje is toegestaan, alleen in het linkeroor. Deze werkwijze moet problemen met de reiziger voorkomen. In bepaalde noodsituaties is het wel toegestaan om de GSM te gebruiken. Hier blijft echter de regel: het voertuig moet stilstaan en de motor moet worden afgezet.

geloven in sociaal overleg en niet tussenbeide te willen komen. Door zijn houding en beslissingen dwarsboomt hij nochtans elk constructief overleg over deze cao-onderhandelingen. Ook met over blijft de Minister het personeel en haar vertegenwoordigers negeren. Hoe lang kan dit nog blijven duren?

Autobus-Autocar

vervoer

Moeizaam cao-overleg

Jan Coolbrandt In de loop van september werden de onderhandelingen opgestart. Daarover kan voorlopig niet veel worden gezegd. Maar voor wat het luik ‘koopkracht’ betreft, is het wel zo dat de werkgevers een voorstel hebben gedaan om de pensioenbijdrage (aanvullend pensioenplan) te verhogen met 66 euro per werknemer. Het totaalbedrag per werknemer zou dus op 210 euro per werknemer per jaar worden gebracht.

duidelijk. En de zoektocht naar financiële middelen is nog volop bezig. Voor de Vlaamse openbare autobusdiensten is het ook nog niet duidelijk of er financiële middelen beschikbaar zijn. Wat als de Vlaamse regering hier niet over de brug wil komen? (Lees ook: sociale onderhandelingen bij De Lijn in het slop).

Daarmee wordt slechts een deel van de loon-

autobusdiensten, de speciale diensten en de

marge ingevuld. Voor de rest van de loonmarge

autocardiensten. Bij het ter perse gaan lagen er

wordt naar de sectoren verwezen. Over onze

in de verschillende sectoren evenwel nog geen

andere eisen wil de werkgever het niet hebben.

concrete voorstellen op tafel.

Naar goede gewoonte dienden de werkgevers

Op 5 oktober zouden de onderhandelingen wor-

Kort:

ook een eisenbundel in. Voor hen is flexibiliteit

den verdergezet.

Nieuwe autocarlonen vanaf 1 oktober te raad-

het sleutelwoord. Voor ons is dit ook onbespreekbaar.

Voor de Vlaamse en Waalse openbare autobus-

In ieder geval gaan we, voor wat de koopkrachtverhoging betreft, voor dezelfde koopkracht als voor de personeelsleden van De Lijn.

plegen op www.acvbuscar.be

diensten is het natuurlijk van belang de onder-

Vrijverkeerkaarten voor de (brug)gepensioneer-

Voor het overige verwijzen de werkgevers naar

handelingen bij respectievelijk De Lijn en de

den van de Vlaamse openbare autobusdiensten.

de gesprekken in de verschillende sectoren,

SRWT-Tec op te volgen. Wat het resultaat zal zijn

Te raadplegen op www.acvbuscar.be

met name naar de Vlaamse en Waalse openbare

van deze onderhandelingen is vandaag nog on-

Supporters Openbaar Vervoer

voor iemand op een bepaalde locatie om te

Een breed gedragen visietekst Thomas Vael De toekomst van De Lijn, en bij uitbreiding het Vlaams Openbaar vervoerbeleid, zal de komende maanden weer meer aandacht krijgen. Wij verwachten immers snel meer duidelijkheid van de Minister over wat de overgang van basisbereikbaarheid naar basismobiliteit nu eigenlijk zal inhouden. Gezien de besparingscontext waar de Vlaamse Vervoersmaatschappij (alweer) mee te maken krijgt, vrezen wij voor een verdere afbouw van het algemeen geregeld stad- en streekvervoer.

kunnen participeren aan de samenleving. Zo kan basisbereikbaarheid uitgroeien tot een belangrijke hefboom voor efficiënt, kwaliteitsvol en beter openbaar vervoer. 5. De regierol voor De Lijn als mobiliteitsmanager. De Lijn is regisseur voor het lokale openbaarvervoerbeleid, ook wat betreft de volledige fijnmazige ontsluiting en doorstroming en als dusdanig verantwoordelijk voor de afstemming tussen vraag en aanbod. Deze regierol omvat het bewaken van het regulerend kader, de uniformiteit en de kwa-

Bij het breder middenveld is er eenzelfde onge-

2. Een decretale regeling voor basisbereikbaar-

liteitsnormen voor alle vormen van georga-

rustheid. Daarom riepen we begin dit jaar een

heid waarin individueel afdwingbare rechten

niseerd personenvervoer, de afstemmingen

discussie-en actieplatvorm in het leven. De eer-

voor gebruikers genormeerd worden, alvo-

met lokale overheden en operatoren, com-

ste acties van de ‘supporters openbaar vervoer’

rens de vermindering van het aanbod wordt

konden op veel bijval rekenen, en nu is er ook

doorgevoerd.

municatie, loon- en arbeidsvoorwaarden ...

een gemeenschappelijk gedragen visietekst.

3. Een participatietraject vastgelegd door de

Bepaalde alternatieven en proefprojecten die

De integrale tekst – inclusief verenigingen die

Vlaamse regering voor de totstandkoming

nu in het leven worden geroepen (vrijwilligers-

deze onderschrijven- is te vinden op www.acv-

van dit decreet waar de vertegenwoordigers

busjes, taxi’s …) bieden wat ons betreft absoluut

delijn.be en www.acvbuscar.be. Hieronder onze

van de gebruikers van het openbaar vervoer

geen valabel alternatief. Zowel wat betreft be-

voornaamste vragen aan de beleidsverantwoor-

bij betrokken worden. Het betreft onder

schikbaarheid en kwaliteitscontrole, als wat be-

delijken, alvorens men verder diensten gaat

meer de organisaties die de gezinnen, de

treft het (ontbreken van) een breder sociaal kader.

schrappen of herdenken:

ouderen, de jongeren, de werknemers, de

1 Een grondige evaluatie van het decreet basismobiliteit in functie van het verhogen van de efficiëntie van de maatschappelijke rol van basisbereikbaarheid.

bewoners van het platteland, de mensen die

Wij gaan er uiteraard van uit dat de Minister de

in armoede leven, de steden en gemeenten

komende maanden grondig rekening houdt

… vertegenwoordigen.

met deze visienota.

4. Dat de Vlaamse regering de normen bepaalt van welk bereikbaarheidsprofiel nodig is

22

pensioen

Zelf uw vroegste pensioendatum berekenen Joris Lermytte De nieuwe pensioenhervormingen verplichten ons allemaal langer te werken. De vraag is dan vanaf welke datum je recht hebt op je pensioen. Hoewel de vaststelling van de vroegste pensioendatum bijzonder complex is, helpen we je hier op weg met een vereenvoudigd stappenplan waarmee je zelf een raming kan maken van je ‘p-datum’.

pensioenbreuk (1/60e, 1/55e, 1/50e – te vinden op het Capelo-overzicht). Ten slotte maak je een opdeling tussen blokken van volledige kalenderjaren en blokken van onvolledige kalenderjaren. Militaire dienst beschouw je als overheidsdienst indien je benoemd bent. De diplomabonificatie hou je afzonderlijk.

Basisgegevens

doen in het overheidsstelsel.

Bijzondere rekenregels

Voor het berekenen van je vroegste pensioendatum heb je een gedetailleerd loopbaan-

Op basis van al deze gegevens maak je een

Vervolgens pas je een aantal specifieke regels

overzicht nodig. Elke periode waarin pensi-

chronologisch overzicht van je loopbaan. Als

toe die verband houden met de recente pen-

oenrechten werden opgebouwd, draagt bij

einddatum neem je de vroegst mogelijke

sioenhervormingen:

aan de totale loopbaanduur. Je kan je onder

pensioendatum. Dat is de eerste dag van de

(1) De diplomabonificatie verminder je vanaf

meer baseren op het loopbaanoverzicht van

maand na je 60e verjaardag. Je gaat dus eerst

2016 met vier, vijf of zes maanden per jaar

de RVP (www.mypension.be) en/of het loop-

na of je op die datum aan de voorwaarden

naargelang je bonificatie twee, drie of min-

baanoverzicht van je prestaties in overheids-

voor vervroegd pensioen voldoet. Als dat niet

stens vier jaar bedroeg (zie NT februari en

dienst. Elke ambtenaar zal voor het einde van

het geval is, zal je moeten nagaan op welke

maart 2015). Let op: de diplomabonificatie

dit jaar, in het kader van het Capelo-project,

latere datum je wel aan de voorwaarden voor

mag niet samenvallen met een periode van

zo’n overzicht hebben ontvangen. Daarnaast

vervroegd pensioen kan voldoen. Kan je niet

prestaties. Een periode kan immers geen

kunnen ook volgende periodes pensioen-

voldoen aan de voorwaarden voor vervroegd

twee maal in aanmerking genomen worden.

rechten opleveren: sommige verloven, militai-

pensioen, dan zal je je pensioen pas kunnen

(2) Periodes die meetellen voor het over-

re diensten, de diplomabonificatie, prestaties

opnemen vanaf de pensioenleeftijd.

heidspensioen en waarvoor een voordelig tantième geldt, vermenigvuldig je met de

in het buitenland of als zelfstandige … Opgelet: sommige periodes tellen enkel mee in het

Loopbaanoverzicht verfijnen

coëfficiënten uit de volgende tabel. Houd

overheidsstelsel: de diplomabonificatie, de

Het chronologisch overzicht van je loopbaan

rekening met het jaar (en eventueel je leef-

verlenging van de loopbaan bij een voorde-

ga je vervolgens verder verfijnen in drie stap-

tijd) van de p-datum die je controleert: (zie

lige pensioenbreuk en jaren met minder dan

pen. Je maakt eerst een opdeling tussen de

vier maanden pensioenrechten (zie verder).

periodes die meetellen voor het overheids-

(3) Op alle onvolledige kalenderjaren pas je de

Gezien er meer periodes kunnen meetellen

pensioen en deze die in andere stelsels in aan-

‘vier maanden’-regel toe. Daarbij is elk on-

in het overheidsstelsel is het dus mogelijk dat

merking genomen worden. Vervolgens ga je

volledig kalenderjaar dat minstens vier volle

je, indien je een gemengde loopbaan hebt,

de periodes die in aanmerking genomen wor-

maanden pensioenrechten bevat gelijk aan

eerder aan de loopbaanvoorwaarden zult vol-

den voor het overheidspensioen opdelen per

één jaar. Weet ook dat die vier maanden in

tabel 1).

Tabel 1 2016

(61j<)

(62j<)

2017

(62,5j<)

2018

(63j<)

2019

2020

2021

2022=<

1/55e

1,0909

1,091

1,0908

1,0654

1,0649

1,05

1,0401

1,05

1,05

1,05

1,05

1/50e

1,2

1,1999

1,2001

1,1722

1,1714

1,1454

1,1443

1,12

1,0957

1,0722

1,05

Tabel 2 60 jaar

60j 6m

61 jaar

61j 6m

62 jaar

62,5 jaar

63 jaar

64 jaar

65 jaar

2015

41

2016

42

41

2017

43

42

2018

43

42

41

0

2019

44

43

42

0

2025

44

43

42

2030

44

43

42

40

66 jaar

67 jaar

0 40

0 41

0

0 0

pensioen Voorbeeld Geboortedatum: 5/10/1959. Loopbaan: diplomabonificatie 4 jaar; werknemer (privésector) 1/09/1982 – 31/12/1982; overheid 1/50e 01/01/1983 – 31/08/1990; overheid 1/60e 01/09/1990 - ?. P-datum:

Volledige duur (m)

1/11/2021

Aanneembare duur (m)

Loopbaan: Studie Werknemer

1/09/1982

Niet-gereduceerde duur (m)

Werknemer

p-2j (°1959): 1/11/2019

p-datum werknemer: 1/05/2023

48

12

48

-

31/12/1982

4

12

12

12

Overheid 1/50e

01/01/1983

31/12/1989

84

90,0648

90,0648

84

Overheid 1/50e

01/01/1990

31/08/1990

8

8,5776

8,5776

8

Overheid 1/60e

01/09/1990

31/12/1990

4

4

4

4

Overheid 1/60e

01/01/1991

31/12/2020

360

360

(<31/12/18) 336

(<31/12/22) 384

Overheid 1/60e

01/01/2021

31/10/2021

10

12

(<31/10/19)12

(<30/04/23) 12

498,6424 (41,5535j)

510,6424 (42,5535j)

504 (42j)

Totaal:

Niet voldaan: 516 (43j)

Voorwaarde: Garantie:

Voldaan: 504 (42j) Voldaan: 504 (42j)

het werknemersstelsel overeenstemmen

1. Van wie op een bepaald moment met pen-

ren is voor 1958 maximum 1 jaar langer moet

met 104 dagen. Bij deze toepassing bekijk

sioen kan, wordt het recht vastgeklikt. Je

werken ten opzicht van de oude regeling. Er

je dus de pensioenrechten in de kalender-

moet dus op zoek naar de vroegste pen-

bestaat ten slotte ook een uitzondering voor

jaren met gemengde rechten samen. Let

sioendatum. Na die datum blijft het pensi-

werknemers die werden ontslagen voor 9 ok-

wel: als je deze regel toepast voor een be-

oenrecht gelden.

tober 2014.

paald kalenderjaar mag je geen rekening

2. De nieuwe loopbaanvoorwaarden en de

meer houden met de coëfficiënten. Je kiest

afbouw van de diplomabonificatie zijn niet

Ook de overgangsmaatregelen die bij de vo-

dus de gunstigste toepassing. Ten slotte

van toepassing op personeelsleden die

rige hervorming waren overeengekomen blij-

schrap je in de kalenderjaren die na deze

voor 1 januari 2015 een voltijdse of deel-

ven bestaan.

toepassing onvolledig blijven alle periodes

tijdse disponibiliteit voorafgaand aan de

uitgezonderd de diensten die meetellen in

oppensioenstelling hebben aangevraagd

Latere datum?

het overheidsstelsel. Enkel die diensten tel-

of konden aangevraagd hebben.

Voldoe je op de voorgestelde p-datum niet aan

len mee tijdens jaren met minder dan vier maanden pensioenrechten en dan nog uit-

3. Op 1 januari gelden de voorwaarden van het voorgaande jaar.

de loopbaanvoorwaarden, dan doe je de oefening over voor een latere datum. Per kalender-

sluitend binnen het overheidsstelsel. Binnen

4. Van wie geboren is voor 1962 wordt het

jaar controleer je best twee datums: 1 mei en

het werknemersstelsel tellen jaren met min-

aantal bijkomend te werken jaren, die een

de eerste dag van de maand na je verjaardag.

der dan 104 aanneembare dagen niet mee.

gevolg zijn van de afbouw van de diplo-

Meestal valt de vroegste pensioendatum im-

mabonificatie en de strengere loopbaan-

mers op één van die twee datums. Veiligheids-

Nu tel je alles op en je hebt de loopbaanduur

voorwaarden vanaf 2017, beperkt. Wie ge-

halve kan je dan nog eens nagaan of je één of

op de p-datum.

boren is voor 1958 moet maximum 1 jaar

enkele maanden eerder niet met pensioen kon

langer werken; dat wordt 2 jaar voor wie

gaan. Ter herinnering: bij een gemende loop-

Toetsing loopbaanvoorwaarden

geboren is in 1958 of 1959; en 3 jaar voor

baan dien je er rekening mee te houden dat de

De totale loopbaanduur ga je nu toetsen aan

wie geboren is in 1960 of 1961. Telkens

vroegste pensioendatum in de andere stelsels

de loopbaanvoorwaarden (zie NT september

wordt vergeleken met de oude regeling.

na die in het overheidsstelsel kan liggen. Om

2015). Voldoe je aan de loopbaanvoorwaar-

Dat zijn dus meestal de loopbaanvoor-

die tweede p-datum te berekenen zal je moge-

den, dan kan je met (vervroegd) pensioen. Je

waarden uit 2016 en de niet-verminderde

lijks deze oefening moeten verderzetten.

vind de loopbaanvoorwaarden in de onder-

diplomabonificatie.

staande tabel: (zie tabel 2)

Vind je het allemaal veel te ingewikkeld en

Garanties

In het werknemersstelsel geldt eveneens dat

laat je liever een berekening maken: bezorg

Je moet ook rekening houden met de volgen-

het recht wordt vastgeklikt, net als de uitzon-

ons je volledige loopbaan en we maken de

de garanties in het overheidsstelsel:

dering op 1 januari. Ook geldt dat wie gebo-

berekening voor jou!

Wat W vinatdvjiend je daardvaarva an? n?

een n i j i j Werk nbaar ope gr o z n o wo m? u r t n e c

je f e Ge ing! men

Ik heb voldoende tijd om met de bewoners bezig te zijn. Het stressniveau is goed te doen. Verlof kan gemakkelijk geregeld worden. Ik doe mijn werk graag. Ik kan vlot communiceren met mijn leidinggevende.

Grote bevraging in de Vlaamse openbare woonzorgcentra Enkele maanden terug hielden onze collega’s van LBC-NVK in de VZW- en commerciële woonzorgcentra een enquête “Welke zorgen heb jij?” De resultaten bevestigden wat we al lang wisten. Meer dan 80% antwoordde dat de werkdruk de laatste jaren is toegenomen en dat er veel te weinig tijd is voor de bewoners. Ook vanuit het werkveld van de openbare sector krijgen we signalen over stijgende werkdruk, tekort aan personeel, vakantie en overuren die niet kunnen worden opgenomen … En dus willen wij als dé vakbond van de openbare zorgsector weten hoe het precies zit. Maar dan moeten we zoveel mogelijk personeel kunnen bereiken. Werk je in een openbaar woonzorgcentrum? Vul dan vanaf 19 oktober onze enquête in via www.acv-openbarediensten.be. Alvast heel erg bedankt voor je medewerking.

V.U. Jan Mortier - Helihavenlaan 21, 1000 Brussel