Monitor kredietcrisis begin 2010 Gemeente Purmerend
Colofon In opdracht van: De directeur Beleid Coördinatie en samenstellen rapportage: Team Beleidsonderzoek en Informatiemanagement Inhoud rapportage: Diverse afdelingen gemeente Purmerend Maart 2010 Verkrijgbaar bij: Gemeente Purmerend Purmersteenweg 42, kamer A2.14 Telefoon 0299 452588 E-mail:
[email protected]
Digitale rapportage is te vinden op: www.purmerend.nl/stadsgegevens
Inleiding Voor u ligt de derde uitgave van de monitor kredietcrisis. U vindt hierin gegevens over: De locale economie Werkzoekenden en uitkeringen Woningbouwproductie Bouwvergunningen Belastingen Om goed te kunnen volgen welk effect de crisis heeft op Purmerend, worden de gegevens iedere drie maanden geactualiseerd en op internet geplaatst: www.purmerend.nl/stadsgegevens.
-3-
Lokale economie In onderstaande tabellen wordt een overzicht gegeven van de mutaties (gestart en opgeheven) in het aantal vestigingen in Purmerend. De cijfers zijn afkomstig van de Kamer van Koophandel NoordwestHolland. Tabel 1: Mutaties in het aantal vestigingen in Purmerend, Waterland en Noordwest Holland: 2008 en 2009 2008 starters
Purmerend
2009 starters
456
2008 overige
2009 overige
oprichtingen
oprichtingen
248
243
432
Bron Kamer van Koophandel Noordwest-Holland
Tabel 2: Oprichtingen en opheffingen 2008 en 2009 2008
2009
2008
2009
oprichtingen
oprichtingen
opheffingen
opheffingen
704
675
357
394
Purmerend
N.b. In 2008 bevonden zich 15 faillissementen onder de opheffingen, in 2009 waren het er 20.
Tabel 3: Oprichtingen en opheffingen per kwartaal 2009, Purmerend oprichtingen
Opheffingen
Eerste kwartaal
200
102
Tweede kwartaal
139
67
Derde kwartaal
163
75
Vierde kwartaal
173
140
Bron Kamer van Koophandel Noordwest-Holland
De volgende conclusies kunnen worden getrokken: Het aantal startende bedrijven was in 2009 iets lager dan in 2008. Het totaal aantal oprichtingen was in 2009 nog ruim meer dan het aantal opheffingen. Als we naar de kwartaalcijfers van 2009 kijken dan zien we wel een stijgend aantal opheffingen en dalend aantal oprichtingen (inclusief starters) Het aantal faillissementen blijft nog beperkt maar stijgt wel. Het Centraal Planbureau is optimistischer over de toekomst dan enkele maanden geleden. Half december 2009 meldt het het volgende: "In 2010 veert de Nederlandse economie op, met een geraamde economische groei van 1½%. Dit jaar (lees 2009) krimpt de economie naar verwachting met 4%, hoofdzakelijk als gevolg van een scherp terugvallende uitvoer. De groeiraming voor de Nederlandse economie in 2009 en 2010 komt overeen met die voor het gehele eurogebied. Het economisch beeld is op bijna alle fronten naar boven bijgesteld ten opzichte van de raming ten tijde van Prinsjesdag. De risico s en onzekerheden bij de raming blijven echter onverminderd groot". Half februari 2010 heeft het CPB bovenstaand beeld nog eens bevestigd.
-4-
Werkloosheid en uitkeringen 1. Werkloosheid Op de site AKA Arbeidsmarkt zijn per gemeente cijfers over het aantal werkzoekenden te vinden Tabel 5: Aantal werkzoekenden zonder werk Purmerend naar leeftijd 1 juli 08
1jan 09
1 juli 09
1 jan 10
1.845
1.830
1.911
1.927
% van 15 t/m 64 jaar
3,4
3,4
3,6
3,6
15-27 jr
121
154
175
220
27-45 jr
684
677
744
736
45-65jr
1.040
999
1.006
971
Totaal
Website AKA Arbeidsmarkt
Tabel 6: Aantal werkzoekenden zonder werk Nederland naar leeftijd 1 juli 08
1jan 09
1 juli 09
1 jan 10
420.024
416.893
477.253
507.496
3,8
3,8
4,4
4,6
15-27 jr
37.408
39.478
55.080
61.272
27-45 jr
161.581
162.376
194.201
209.380
45-65jr
221.035
215.039
227.972
237.144
Totaal % van 15 t/m 64 jaar
Website AKA Arbeidsmarkt
Conclusies: In 2009 is het aantal werkzoekenden zonder werk in Purmerend met bijna 100 ofwel met 5% gestegen. Het percentage werkzoekenden in Purmerend ligt beneden het landelijk gemiddelde (3,6 om 4,6) en het is langzamer gestegen dan landelijk (stijging Purmerend 5%, landelijk 20%) Het percentage werkzoekende jongeren tot 27 jaar was per 1 juli 2008 betrekkelijk laag, namelijk 6,6% van het totaal aantal werkzoekenden, maar het is in 1,5 jaar tijd wel bijna verdubbeld. Het is nu 11,4% van het aantal werkzoekenden Het aantal werkzoekende jongeren is in Purmerend sterker gestegen dan landelijk gemiddeld, maar het ligt nog wel iets beneden het landelijk gemiddelde. De deeltijdww heeft volgens het CBS een dempend effect op het aantal werkzoekenden zonder werk Het CPB verwacht nog een verdere toename van de werkloosheid, maar minder sterk dan enkele maanden geleden nog werd verwacht.
-5-
2. Uitkeringen Het aantal aanvragen voor een WWB (Wet Werk en Bijstand)-uitkering is in 2009 hoger dan in 2008. Het steeg van 514 naar 576, een toename met ca. 12 %. De tweede helft van 2009 was het aantal aanvragen wel iets minder dan in de eerste helft. Hoewel het aantal aanvragen voor een Bbz-uitkering bescheiden is, is dit in 2009 met 65 aanvragen toch duidelijk hoger dan in 2008. Toen ging het nog om 42 uitkeringen. Het aantal is dus gestegen met 55%. Het gaat hier voornamelijk om zelfstandigen die in de problemen zijn geraakt. Tabel 7: Aantal uitkeringsaanvragen lokaal e
e
e
1 helft 08
2 helft 08
1 helft 09
2 e helft 09
273
241
296
280
17
25
31
34
WWB Bbz (ex-zelfstandig)
Bron: gemeente Purmerend 2009
Het aantal WWB-uitkeringen is landelijk en plaatselijk licht gedaald tot begin 2009 en loopt nu op Landelijk is tussen 1 jan. 2009 en 1 jan. 2010 sprake van een stijging met 8%, plaatselijk is de stijging iets minder namelijk 5%. Per 1.000 inwoners is het aantal WWBers in Purmerend duidelijk lager dan landelijk. Opmerkelijk is de stijging van het aantal WW-uitkeringen op landelijk niveau. De stijging bedraagt tussen 1 januari 2009 en 1 januari 2010 bijna 50%. Deze stijging is hoger dan de stijging van het aantal werkzoekenden zonder werk. Mogelijk heeft dit te maken met deeltijdww-ers die wel in onderstaande cijfers staan maar niet als werkzoekende zonder werk staan geregistreerd. Tabel 8: Trend aantal uitkeringen landelijk/lokaal 1 juli 08
1 jan 09
1 juli 09
1 jan 10
300.700
292.340
304.700
316.600
Per 1.000 inwoners
18,2
17,7
18,5
19,2
WWB Purmerendl
1.060
1.054
1.085
1.108
Per 1.000 inwoners
13,5
13,4
13,8
14,1
169.200
181.000
239.000
270.000
WWB landelijk
WW landelijk
Bron: gemeente Purmerend 2009
-6-
Wonen 1. Bouwproductie De woningbouwproductie in 2009 is lager uitgevallen dan de prognose. Dit wordt grotendeels veroorzaakt doordat projecten vertragen en doorschuiven naar 2010. Hiervoor zijn verschillende redenen aan te dragen. Veelal zijn het procedures, maar ook de invloed van de financiële crisis laat zich voelen. Een project van 8 woningen in de binnenstad is vertraagd omdat de ontwikkelaar geen kopers kan vinden voor de appartementen. Daarnaast is een deel van de woningen van Het Plateel opgeleverd als huurwoning in plaats van de oorspronkelijk geplande koopwoningen. De crisis op de woningmarkt zorgt dus voor verschuivingen binnen het woningbouwprogramma van projecten. Voor de komende jaren is vooral het aantal dure koopwoningen dat opgeleverd gaat worden onzeker, omdat dit de categorie is die nu moeilijk verkoopt met als gevolg dat de bouw van deze projecten wordt opgeschort. Dit geldt in ieder geval voor het project Kwadijkerpark en in mindere mate voor fase 3 van Kwadrant Europa in Weidevenne. Tabel 9: Woningbouwproductie per jaar Prognose 2008
Opgeleverd 2008
Prognose 2009
Opgeleverd 2009
Totaal
326
336
282
187
Bron: gemeente Purmerend 2010
2. Verkoop woningen en woningprijzen
In Purmerend werden in 2009 583 woningen verkocht. Dat is 36% minder dan in 2008. De gemiddelde verkoopprijs bedroeg € 218.000,--. Dat is 6% minder dan in 2008. Deze cijfers komen van de website Woningmarktcijfers.nl.
-7-
Bouwvergunningen In vergelijking met vorig jaar zijn er minder aanvragen ingediend. De productie van nieuwbouwwoningen in Stadshoven en Tuindorp 3e fase is doorgeschoven naar 2011. Hierdoor zijn aanvragen om bouwvergunningen voor deze projecten (in totaal 329 woningen) niet meer in 2009 binnengekomen. Ze zullen waarschijnlijk in 2010 binnenkomen, hetgeen ook betekent dat in 2010 aanzienlijk meer aanvragen dan in 2009 zullen binnenkomen. Vooral door deze doorschuiving komt er in 2009 niet 2,2 miljoen aan leges binnengekomen maar 670.000,---. Tabel 7: Verleende vergunningen 2008 (gerealiseerd)
2009 (gerealiseerd)
310
233
Nieuwbouw woningen (projecten)
9
10
Verbouw bedrijven
87
60
Verbouw woningen
Nieuwbouw bedrijven
23
7
Totaal
429
310
-8-
Belastingen Over het belastingjaar 2009 zijn er in totaal 28 kwijtscheldingsverzoeken meer ontvangen dan in 2008. Een toename van 3,7 %. Daarentegen is het aantal 'automatisch' verleende kwijtscheldingen gedaald met 104. Gelet op het geringe verschil, van per saldo 76 verzoeken, zijn hieraan in relatie tot de crisis geen conclusies te verbinden Tabel 9: Aantal kwijtscheldingsverzoeken
Automatische verleende kwijtschelding Ontvangen kwijtschelding verzoeken
2008
2009
1.516
1.412
762
790
Bron: gemeente Purmerend 2010
Het aantal mensen dat over het belastingjaar 2009 heeft deelgenomen aan de mogelijkheid van gespreide betaling in 10 termijnen via automatische incasso is gestegen met 886 (3,8 %). In het jaar 2009 konden 5.080 incasso's niet worden uitgevoerd tegen 4.238 in 2008. Dit is een stijging van 19,9 %. Wanneer het voor de derde maal niet lukt wordt het automatische incassotraject stopgezet en dient het resterende aanslagbedrag in één keer voldaan te worden. Deze categorie is in 2009 met 127 stuks (14,2%) toegenomen ten opzichte van het jaar 2008. Dit kan een gevolg zijn van de crisis. Op het terrein van de inning en invordering van belastingen wordt zoveel mogelijk meegewerkt aan het minnelijke (MSNP) en wettelijke schuldsaneringstraject (WSNP). In tabel 6 het aantal gevallen waarin sprake is van een betalingsachterstand welke is aangemeld voor deelname in de schuldsanering. Het aantal minnelijke schikkingen is wat afgenomen, het aantal wettelijke schuldsaneringen is iets toegenomen. Mogelijk is in werkelijkheid sprake van meer stijging omdat nog altijd niet duidelijk is of Sociaal.nl de toenemende vraag om schuldbemiddeling goed kan verwerken. Tabel 9: Automatische incasso , MSNP en WSNP 2008
2009
Aantal deelnemers automatische incasso
23.304
24.190
Percentage deelnemers
67,3%
69,3%
4.238
5.080
Waarvan voor derde maal niet
894
1.021
MSNP (Minnelijke schikking)
121
78
38
49
Niet gelukte incasso's
WSNP (Wettelijke schuldsanering)
Bron: gemeente Purmerend 2010
-9-
-10-
